magazine van de Karel de grote-hogeschool nr. 02 | dec-jan-feb 2010-11
r music Fo0 liFe 201 ! t kdG doe
Klaar?
mee
start!
nieuwe richting Pedagogie van het Jonge Kind
heroriĂŤnteerders Studeren met inSpraak culturen communiceren CampuS StadS
1
in.
18 intercultureel communiceren
10 uitgelicht
22 studeren in het stadshart
intern.
inbedrijf.
inde wereld.
10 Uitgelicht Pedagogie van het Jonge Kind
18 WisselWerk een woord is niet altijd een woord
22 in de bUUrt campus groenplaats
13 in vraag een nieuwe start 14 in team inspraak? graag! 15 incognito Viv en Jonathan nemen afscheid 2
08
16 in contrast Pendelen of op kot
21 de dag Bert Beyens van ell circo d’ell Fuego
i
eras
22 inzet sing For life
coloFon op de cover timothy Segal, licentiaat Sociologie docent pc-toepassingen en KdG-medewerker dienst Studentenzaken
redactie bart de Vliegher (www.jaja.be), Kathleen Van Steendam, liesbeth Vermeylen (www.KdG.be) lay-oUt Marlies nachtergaele (www.jaja.be) Foto’s en illUstraties benoit Vermeeren (www.benoitvermeeren.be), jolien tuyteleers en Kate bellefroid (www.toert.org), filip roefs (www.flickr.com/ photos/filiproefs), Hannelore Van Haverbeke, jelle Sluyts (www.jellesluyts.be), Kristof Ceulemans, raf Celis (www.four-blog.be), robbie depuydt (www.flickr. com/photos/robbiedepuydt), toon ramakers (www.toonramakers.be), wim Vanderwegen (www.wimvanderwegen.be)
Karel.
jouw mening? nieuws@
KdG.be
mus
enooK. 04 inzicht 06 kladblok 24 Uit
Werkten mee aan dit nUmmer Carlo bakhuisen, leen de boeck, lieven de Vroey redactieraad Kathleen Van Steendam, liesbeth Vermeylen, Annemie Marien, Veerle bogaert (www.KdG.be) coördinatie liesbeth Vermeylen (www.KdG.be) concept en realisatie jansen & janssen Customer Media (www.jaja.be) verantWoordelijke Uitgever Veerle bogaert, Van Schoonbekestraat 143, 2018 Antwerpen met dank aan de hele KdG-community inFo www.KdG.be contact nieuws@KdG.be
h ho ho ho! ik zal het maar meteen toegeven: ondergetekende is lector. hannibal lector voor de vrienden. Je mag daar gerust een teken van jaloezie in zien. Zij hebben exact 28 vakantiedagen in de privé, onderwijzend personeel heeft er 60 (of toch ongeveer). Je leest het goed. Zestig verlofdagen. Kijk, daar komt de kerstvakantie alweer aan! en sinterklaas is nog maar net het land uit. heb je ooit al eens iemand horen klagen over de vakantiedagen van deze goedheiligman? die arriveerde begin november in de koekenstad en vertrok weer op 6 december. dertig werkdagen alstublieft. en de rest van het jaar ligt hij op zijn luie krent in de spaanse zon. of de turkse, als je de legende mag geloven. Bovendien heeft hij een legertje ondersteunend personeel. Pakjespiet. stoombootpiet. Kookpiet (neen, niet huysentruyt). en ik? ik moet het helaas stellen zonder verbeterpiet, puntenpiet of lesvoorbereidingpiet. maar dat zien mijn vrienden niet. Wat ze wel zien: een lector die tijdens de werkweek kan gaan
kerstshoppen. Je hoort mij niet klagen. ik heb zeven jaren noest gewerkt in de privé. Vandaag werk ik even noest in het onderwijs. het is nu 5u16 in de ochtend. deze column moet nog voor mijn lesdag begint de deur uit. maar ho ho ho, denk je dat mijn vrienden dat zien? die slapen nog. of zijn hun btwbonnetjes aan het natellen. ik gun het hen van harte. een mens kan niet alles hebben in het leven. Zestig vakantiedagen is al meer dan genoeg. en mocht tijd te koop zijn, ik legde het onder de kerstboom voor al mijn hardwerkende kompanen en studenten. misschien een ideetje voor Bongo? de bon ‘tijd voor elkaar’. ik zou er mezelf een cadeau doen. en jij krijgt er ook eentje. met een grote, rode strik om. Prettige feestdagen alvast! en een bijzonder gelukkig jaar. met of zonder veel congé.
ps is je kerstvakantie een blokvakantie? dan leg ik graag
de bon 'grote onderscheiding' onder je boom. alle succes! 3
inzicht.
4 4
KdG krijgt een
kerstekindje!
noëlle is de naam van de nieuwste oefen-
pop voor onze studenten Vroedkunde. Ze is gekoppeld aan een laptop en kan levensechte situaties simuleren: zwanger zijn, weeën hebben, bevallen. haar ademhaling, hartslag en stem veranderen al naargelang het scenario: houding en conditie van de foetus, geboorte op 5 minuten of op 16 uur, probleemloos of met risico voor moeder of kind, nabloedingen, snelle recuperatie … Krijgt de baby te weinig zuurstof, dan kleurt hij blauw. hypermoderne vroedkunde, met levensechte poppen en feedback via het computerscherm: de ideale voorbereiding op de soms onvoorspelbare verloskundige praktijk.
noëlle, zwanGer
studenten, beGeleidinG van bevallinG
Karolina dochtertje van noëlle en Karel
Karolina, deSKundiG toeGedeKt
29 november 2010 2 912 G, 50 cm SKillSlab vroedKunde, Kamer 1 bezoeK op afSpraaK, tijdenS Schooluren
monitor, checK hartSlaG
5 5
kladblok. De Winnaar
naam
tom Carmans leeFtiJd
34 Job
webmaster won
usability award 2010
op 10 november reikte ag consult zijn graadmeter uit voor de gebruiksvriendelijkheid van webprojecten: de Belgische usability awards. onze hogeschool won de publieksprijs, wat ons de titel van ‘meest gebruiksvriendelijke website van België’ verleent. daarnaast kregen we in de non-profitcategorie brons van de vakjury, met lovende woorden voor opbouw, aanbod en copywriting. We namen het als enige hogeschool op tegen 119 e-gedreven organisaties en bedrijven. merci aan webmaster tom carmans en alle gebruikers van nieuws@Kdg.be: blijven mailen is de boodschap, want zo houden www.Kdg.be en www.facebook.com/kareldegrotehogeschool de vinger aan de pols. www.K Kdg.Be dg . Be
usability
Award
Nieuwe mediakunst www.nodebox.net is gratis software (open source) waarmee je meterslange muurdecoraties, animaties en zelfs gedichten kan genereren. een kruisbestuiving tussen Belgische kunstenaars, software-ontwikkelaars en taalkundigen. met deze innovatieve applicatie haalde de experimental media group van onze campus sint lucas de creativity World Biennale van oklahoma. www.Kdg.Be/nieuWs/nieuWe-mediaKunst-nodeBox
6
22194
www.nodebox.net, trendsettende
open-source-software van sint lucas, klokte in oktober af op 22 194 hits. dat zijn er 715 per dag of om de 2 minuten een bezoeker.
2
inK. wenst je een spetterend
2011!
Eerste hulp bij hartstilstand onze studenten Verpleegkunde zijn al enige tijd vertrouwd met een automatische utomatische at is een draagbaar toestel dat welbepaalde (dode(dode externe defibrillator (a.e.d.). dat lijke) hartritmestoornissen detecteert en daarop reageert met (levensreddende) elekelek et toestel is eenvoudig in gebruik. Punt is vooral om snel te reageren. trische shocks. het Bedoeling is om de a.e.d.. nu ook buiten de muren van het skillslab te brengen. arkgrave. uiteindelijke uiteindelijke eerste stap is een plek in de Kdg-ehBo-kit op de campus markgrave. daarom zijn doelstelling is een erkenning als meldpunt in de buurt van de campus. daarom choonbekestraat. er nu ook trainingen voor personeelsleden in de Van schoonbekestraat. contact eric.oFFeciers@Kdg.Be
KdG-energy drink de smedt t., lechat l. (2010): ‘nanophysical’. digital print, 65 x 2.5m. Permanent exhibition at imec, leuven
… schitterend ontwerp, volgens complexe technologische procédés, gemaakt binnen atelier 3d, professionele bachelor Fotografie. en wie brouwt nu het drankje?
22,6
%
van de 25- tot 64-Jarigen binnen het vlaamse gewest heeFt een hogeschooloPleiding. het aantal studenten binnen de Vlaamse gemeenschap dat is ingeschreven in een basisopleiding op een hogeschool steeg
tussen 2000 en 2009 maar liefst met bijna 9 %. ongeveer 32 % daarvan (of 1 op 3) zat op een hogeschool in antwerpen. bron: Studiedienst van de Vlaamse regering 2010 en AdSei 2008
7
kladblok.
I
erASMUS
Via het uitwisselingsprogramma erasmus trekken dit academiejaar 106 Kdgmedewerkers en 182 Kdg-studenten naar het buitenland: 126 om er tijdelijk te studeren, 56 voor hun stage. tegelijk studeren 137 buitenlandse erasmussers aan onze hogeschool.
land and van herKomst herKomst herK (bezoeKende ende StUdenten) StUdenten) sPanJe
Polen
turKiJe
Finland
duitsland/hongariJe hongariJe
kant tekening
Inspirerend
coAchEN?
dat is insPelen elen op talenten, op sluimerende mogelijkheden.
dat is insPelen op wat onderwijs vandaag nodig heeft.
dat at is al experimenterend experimenterend veel bijleren.
Naam
Leen de Boeck opleidiNg
eerste jaar professionele bachelor kleuteronderwijs les
rituelen 8
dat is waarderend erend leren omom gaan met wat studenten doen en hen uitdagen grenzen te verleggen.
twit.
twit.
_sliPstream, newsletter over race-
Voor de buitenlandse stages scoren de onmiddellijke buurlanden en zonnige bestemmingen blijkbaar het hoogst bij de Kdg-studenten: Frankrijk, nederland, het Verenigd Koninkrijk, spanje, duitsland en Portugal.
Bijna iedereen isfamilie van Karel De Grote het nieuwsblad 13.11.2010
wagen iWt (ink._01, p.18).
_Studenten Gezondheidszorg
adoPteren Kids uit afghanistan,
Ghana en rusland.
_kdG op sid-ins (studie-infoda-
gen) van roeselare 13,14,15.01 / Haasrode 20,21,22.01 / Gent 27,28,29.01 / Genk 17,18,19.02 / antwerpen 24,25,26.02
_PatricK boven, openbare aanklager parachutemoord, gaf derdejaars rechtspraktijk uitleg over rechtsprocedures.
land l and van bestemming ((UitGAAnde Uit itGAA GAA StUdenten) FranKriJK Fran
sPanJe s
Finland
Portugal
duitsland CijferS per 1 deCeMber 2010
Antwerpen Europese Jongerenhoofdstad (AEYc) 2011 antwerpen is verkozen tot europese Jongerenhoofdstad 2011. onze studenten van het departement sociaal-agogisch Werk (saW) sprongen op de kar en werken het hele academiejaar actief mee aan het gebeuren. Ze organiseren bijvoorbeeld een congres over inspraak en talentontwikkeling. Ze lopen stage bij betrokken organisaties en werken projecten en vragen uit. Kinderen en jongeren kansen geven om ideëen te lanceren en dromen waar te maken, daar is het aeYc2011 (en saW) om te doen! www.Kdg.Be/nieuWs www.FaceBooK.com/Karelde-
grotehogeschool
_iWt-docenten paul Levrie
en rudi penne schrijven blog wisKunde is sexy
_chinese staatstelevisie stuurde filmploeg naar postgraduaat acupunctuur.
_iwt wint 3d-Printer makerBot
in wereldwijde wedstrijd van gelijknamige firma. proficiat, collega Walter Janssens.
_docent ronald Gestels maakt go!, een blog voor de bachelors Grafische Vormgeving 2010
_ex-terdoodveroordeelde shu-
Ja graham getuigde op conferen-
tie tegen doodstraf. Samenwerking tussen kdG, Sant egidio, Lessius Hogeschool en ua.
_koen de meester (lerarenoplei-
ding) enige student bij opstelling internationale wisKundewed-
dat d at is leren om met weinig insPanningen studenten zelf aan werk te zetten, hen meer te laten doen en durven. dat d at is confonterend confonterend: confont erend een spiegel leren voorhouden aan studenten en beseffen dat wij als docent nog zoveel kunnen leren.
striJd kangoeroe (Georgië). in maart spelen 6 miljoen leerlingen – o.a. 40 000 Vlamingen – mee.
_t.e.m. juni oPen edelsmeed-
atelier op campus Sint Lucas. kennisdeling als stimulans voor talent met buitenlandse ambitie o.l.v. collega Siegfried de Buck.
details WWW.Kdg.Be/nieuWs
9
uitgelicht.
Als alles volgens plan verloopt, houdt KdG bij de start van volgend academiejaar een nieuwe studierichting boven de doopvont. in september start een kersverse groep studenten met de professionele bachelor pedagogie van het jonge Kind, een praktijkgerichte opleiding op het kruispunt van Gezondheidszorg, Sociaal-Agogisch werk en de lerarenopleiding. erarenopleiding.
groot root e
r hangt een opgewonden sfeer in de Van schoonbekestraat. de lucht zindert nog na van het bezoek van de visitatiecommissie van het nVao (nederlands Vlaams accreditatie orgaan). die moet oordelen of de Karel de grote-hogeschool op het juiste spoor zit bij de opstart van een gloednieuwe studierichting. ‘eind december weten we of onze school bij het begin van volgend academiejaar de professionele bachelor Pedagogie van het Jonge Kind zal kunnen aanbieden’, zegt Hilde Debacker, hogeschoolcoördinator onderwijs. ‘We hebben ons, samen met de arteveldehogeschool uit gent en de erasmushogeschool uit Brussel, kandidaat gesteld om die opleiding te ontwikkelen. het is ons antwoord op een reële vraag vanuit het werk-
6 x competent Hoewel de nieuwe studierichting aan studenten de kans biedt om via keuzetrajecten een curriculum op maat uit te stippelen, moeten ze aan het einde van de rit wel over dezelfde kerncompetenties beschikken. Met hun diploma in de hand zullen de professionele bachelors in staat zijn om: 10
de opvoeding en de ontwikkeling van baby’s en jonge kinderen (0 tot 12 jaar) te ondersteunen door de pedagogische praktijk mee vorm te geven;
1
nieuWe studierichting Pedagogie Van het Jonge Kind neemt laatste hordes
gezocht veld. Kind & gezin is reeds langer vragende partij voor een opleiding op bachelorniveau om de kwaliteit van de kinderopvang te verhogen. ongeveer tegelijkertijd kwam minister Vandeurzen met een decreet op de proppen om de kinderopvang in Vlaanderen te hervormen. en daar spelen wij, vanuit onze maatschappelijke rol als hogeschool, uiteraard graag op in. elke hogeschool vult de opleiding op haar manier in, maar we werken wel op een constructieve manier samen.’ rolmodellen
de nieuwe opleiding moet studenten klaarstomen voor een ondersteunende functie binnen de kinderopvang, die vandaag nog niet bestaat. ‘Bedoeling is dat ze terechtkomen in de voorschoolse of de buitenschoolse
opvang voor kinderen van 0 tot 12 jaar’, aldus Lien Werbrouck van het departement lerarenopleiding. ‘Ze zullen daar niet alleen met de kinderen werken, maar ook met de ouders en de andere kinderbegeleiders. eigenlijk zien we hen als een soort rolmodellen: de manier waarop zij met kinderen en ouders omgaan, moet de andere kinderbegeleiders inspireren bij het uitvoeren van hun job. momenteel wordt de sector vooral gedragen door kortgeschoolden. die leveren goed werk, maar vallen daarbij vaak terug op hun buikgevoel. de pedagogische ondersteuning die ze krijgen, is meestal afkomstig van mensen die zelf niet op de werkvloer actief zijn. en dat zorgt al eens voor wrevel. onze bachelors daarentegen zullen wel mee in de praktijk staan.
Elke hogeschool vultde opleiding op haar manier in, maar we werken wel constructief samen. hilde debacKer hoGeSchoolcoördinator onderwijS
daardoor zijn ze beter geplaatst om hun collega’s op weg te helpen. uit een onderzoeksrapport van unicef blijkt immers dat de kwaliteit van de kinderopvang een belangrijke factor is in de ontwikkeling van kinderen. een
te werken met de ouders van baby’s en jonge kinderen, te luisteren naar hun wensen en hen te ondersteunen in hun rol als ouder;
een team van kinderbegeleiders te coachen in het omgaan met kinderen en hen te stimuleren om nieuwe kennis op te bouwen;
proactief te werken in een maatschappelijke context, bijvoorbeeld in een buurtgerichte werking;
te reflecteren over het eigen handelen, in het bijzonder met betrekking tot de eerste vier competenties;
de uniciteit en de individualiteit van elk kind, elke ouder en elk teamlid te respecteren en op een positieve manier te benaderen.
2
3
4
5
6
11
goede opleiding van de kinderbegeleiders is een cruciale stap om het juiste kwaliteitsniveau te halen.’ methodieK oP maat
de professionele bachelor Pedagogie van het Jonge Kind valt niet onder een bestaand studiegebied, maar groeide uit de schoot van drie departementen: gezondheidszorg, sociaal-agogisch Werk en lerarenopleiding. ‘dat maakt het project meteen ook uniek’, weet Liesbeth Janssens van het departement sociaal-agogisch Werk. ‘het is de eerste keer dat zoiets bij decreet wordt toegelaten. Wij denken dat het samengaan van verschillende studiegebieden een belangrijke factor wordt bij het creëren van nieuwe opleidingen. het is ook bijzonder verrijkend: we steken heel wat van elkaar op. iedereen brengt zijn of haar expertise mee en daaruit creëren we iets nieuws. We doen geen copypaste, maar stellen zelf ons curriculum samen, met nieuwe vakken en een nieuwe methodiek. in die zin beschouwen we onszelf een beetje als een laboratorium. Zo zullen de studenten zelf kunnen kiezen tussen verschillende assessmentvormen, bijvoorbeeld schriftelijke of mondelinge examens. Via keuzetrajecten krijgen ze bovendien de kans om bepaalde talenten extra te ontwikkelen, waarvoor ze op het eind een bijkomend getuigschrift ontvangen. Wie werkstudent is of extra begeleiding nodig heeft, kan terugvallen op een aangepast regime. eigenlijk willen we onze studenten benaderen zoals zij later zelf met kinderen, ouders en teamgenoten moeten omgaan. We vertrekken vanuit hun eigen talenten, met veel aandacht voor diversiteit. het is uiteraard wel de bedoeling dat ze aan het einde van de rit over de juiste competenties beschikken.’ meer mannen
terwijl het nog even wachten is op het fiat van de visitatiecommissie, denken liesbeth, lien en hilde reeds 12
hardop na over hoe ze studenten warm kunnen maken voor de nieuwe opleiding. ‘er komt een folder die we onder meer via de studie-informatiedagen gaan verdelen’, zegt liesbeth. ‘We richten ons in de eerste plaats tot humane wetenschappers die geen zin hebben om in het onderwijs of de hulpverlening te stappen, maar die wel een groot hart voor kinderen hebben. en daar mogen best wat mannen tussen zitten. de kinderopvang tussen 0 en 12 jaar wordt op dit moment bijna volledig door vrouwen gedragen. Wat meer variatie tussen de seksen zou de identiteitsontwikkeling van onze kinderen zeker ten goede komen.’ omdat de bachelors terechtkomen in een functie die vandaag nog niet bestaat, wil Kdg ook de verantwoordelijken van de kinderopvangcentra coachen die achteraf de stagiairs zullen begeleiden. dat zal onder meer gebeuren door het organiseren van een mentorenopleiding voor die verantwoordelijken. ‘de pionier-studenten die volgend jaar starten, zijn meteen ook de ambassadeurs van de nieuwe studierichting’, besluit lien. ‘We onderhouden goede contacten met de sector om ervoor te
De manier waarop onze bachelors met kinderen en ouders omgaan, moetanderekinderbegeleiders inspireren. lien werbroucK departement lerarenopleidinG
zorgen dat ze nadien snel werk zullen vinden. dat hoeft overigens niet noodzakelijk in de voorschoolse of de buitenschoolse kinderopvang te zijn. er zijn ook uitwijkmogelijkheden naar de diensten voor onthaalouders, de kaderdiensten van de jeugdbewegingen, de vormingscellen van het VcoK of Kind & gezin. de sector van het jeugdwerk is volop in beweging. er is plaats genoeg voor mensen die hun steentje willen bijdragen.’
invraag.
heroriënteren Kan Je leren Kiezen is niet noodzakelijk verliezen. Voor wie een foute studiekeuze maakte, is er altijd een uitweg. drie ‘ervaringsdeskundigen’ lichten toe …
een nieuwe start 1 ‘Ik had reeds twee
2 ‘Na de middelbare
3 ‘Op de dienst Studen-
jaar informatica achter de kiezen toen ik besefte dat ik niet voor de universiteit gemaakt was. Een stevige tweede zit voor wiskunde deed me inzien dat ik te veel hooi op mijn vork had genomen. Na een gesprek met het KdG-opleidingshoofd stapte ik over naar de richting Toegepaste Informatica aan de hogeschool. Die overstap is vlot verlopen, ook al moest ik mijn eerste jaar zelf betalen. Ik kon zelfs twee vrijstellingen uit de brand slepen. Achteraf bekeken was de kloof tussen de middelbare school en de universiteit groter dan ik had verwacht. Aan de hogehoge school word je minder aan je lot overgelaten. Toch ben ik blij dat ik van beide heb geproefd. Na mijn opleiding vond ik meteen werk als developer bij de firma waar ik stage heb gelopen. Een meevaller!’
school had ik geen duidelijk zicht op wat ik wou doen. Ik koos voor Sociaal Werk, omdat ik graag mensen wou helpen. Dat bleek al snel een vergissing. Vooral in de leergroepen, bedoeld om onze sociale vaardigheden aan te scherpen, kon ik niet aarden. Intussen was mijn interesse wel gewekt door de richting Rechtspraktijk. Ik ben toen gaan praten met de studentenbegeleider, en die gaf me de raad om mijn intuïtie te volgen. Daar heb ik nog geen moment spijt van gehad. Bij Sociaal Werk kregen we vaker les in grote aula’s, terwijl de sfeer bij Rechtspraktijk veel gemoedelijker is. Aan studenten in mijn situatie geef ik de raad om de moed niet te laten zakken. Er is altijd een uitwijkmogelijkheid. Uiteindelijk staat je toekomst op het spel.’
tenzaken krijgen we vaak heroriënteerders over de vloer. We leggen hen uit dat het belangrijk is om tijdig te beslissen. Studenten die voor het eerst ingeschreven zijn in een instelling voor hoger onderwijs en voor 1 december van richting veranderen, krijgen hun volledige leerkrediet terug. Wie tussen 1 december en 15 maart overstapt, kan de helft van zijn leerkrediet recupereren. Uiteindelijk is een goede basisopleiding belangrijk. En ik kan het weten, want ik maakte zelf ooit de switch van Toegepaste Informatica aan KdG naar Sociologie aan de universiteit. Halfweg het jaar stelde ik vast dat graag met computers werken nog iets anders is dan daar je beroep van maken. Alleen miste ik toen de begeleiding waarop studenten vandaag gelukkig wel een beroep kunnen doen.’
naam
naam
naam
Joris Moonen (24) wie/wat
Professionele bachelor Toegepaste Informatica (2010) Developer bij Roots Software (Aartselaar)
Martijn Caremans (21) wie/wat
Derde jaar professionele bachelor Rechtspraktijk
Timothy Segal (27) Licentiaat Sociologie Docent pc-toepassingen en KdG-medewerker dienst Studentenzaken, departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde wie/wat
13 illustratie Carlo Bakhuisen, tweede jaar professionele BaChelor soCiaal werk, personeelswerk
inteam.
.. Aaron
Maarten
Kjell
aäron steenpUt DePARTeMenT HAnDeLSweTenSCHAPPen en BeDRIJfSKunDe VooRzITTeR DePARTeMenTALe STuDenTenRAAD AfGeVAARDIGD LID KdG-STuDenTenRAAD
Tine
kjell verschUeren DePARTeMenT GezonDHeIDSzoRG VooRzITTeR DePARTeMenTALe STuDenTenRAAD VooRzITTeR KdG-STuDenTenRAAD
Thomas
Koen
Inspraak? de studentenraa Dennis
Michelle
michelle vosters
DePARTeMenT SoCIAAL-AGoGISCH weRK LID DePARTeMenTALe STuDenTenRAAD AfGeVAARDIGD LID KdG-STuDenTenRAAD
Hannelore
s
tudenten die graag mee beslissen over het reilen en zeilen binnen de schoolmuren, zijn bij de studentenraad van hun departement aan het juiste adres. minder bekend is dat de Karel de grotehogeschool ook over een overkoepelende studentenraad beschikt. minstens twee studenten per departement buigen zich daar over kwesties die de hele schoolgemeenschap aanbelangen. ‘dat kan gaan over de zin en onzin van bepaalde reglementen, maar ook over de samenwerking met andere scholen of organisaties’, legt voorzitter Kjell Verschueren uit. ‘Zo besteden we dit jaar veel aandacht aan het nieuwe stuvodecreet, dat de dienst studentenvoorzieningen niet langer als een aparte rechtspersoon beschouwt, maar wel als deel van de hogeschool. dat heeft voor- en nadelen voor de studentenparticipatie. het is aan ons om een standpunt in te nemen en door te geven aan de Vlaamse Vereniging voor studenten (VVs), die in rechtstreeks contact staat met de minister.’ bindend advies
net als de departementale studentenraden bestaat de overkoepelende raad louter en alleen uit studenten. ‘Wij 14
incognito.
Uiteraard kan je als student gewoon je lesuren kloppen, zonder goed te weten wat er binnen je school gebeurt. de leden van de studentenraad nemen daar geen genoegen mee. wegen op het beleid van hun hogeschool is voor hen een verworven recht.
Graag! d laat Van Zich horen zijn een adviesorgaan, en daar hebben we ook bewust voor gekozen’, zegt aäron steenput, die in beide actief is. ‘We zetelen niet mee in het bestuur van Kdg, maar schrijven adviezen uit over alles wat studenten aanbelangt. de hogeschool moet ons daarin volgen. doet ze dat niet, dan vragen wij om een motivatie. op overkoepelend niveau worden we bijgestaan door Bart Janssens, hoofd studentenzaken, en ilse Piedfort, de directeur van stuvo, dienst studentenvoorzieningen. Zij hechten veel belang aan studentenparticipatie. maar als we een delicaat onderwerp bespreken en we willen niet dat iemand van het personeel daarbij zit, dan kan dat perfect.’ duwtJe in de rug
de studentenraden doen overigens meer dan discussiëren over taaie beleidsmaterie. Ze organiseren geregeld activiteiten voor studenten, gaande van een jaarlijkse quiz tot twee succesvolle edities van antwerp on stage, een gratis muziekfestival voor alle antwerpse studenten. ‘Wie zelf een sociale activiteit wil organiseren, kan bij de studentenraad van zijn departement aankloppen voor een duwtje in de rug’, zegt michelle Vosters. ‘Bij sociaal Werk bijvoorbeeld, houden we
elke maand een filmavond met steun van de studentenraad. We beschikken echt wel over een groot budget om leuke dingen mee te doen. helaas maken studenten daar nog te weinig gebruik van.’
wie...
won ooit de award van kleurrijkste KdG’er? Wie zijn jUllie?
‘Viv en Jonathan voor de vrienden. ik ben een antwerpse pur sang, Jonathan een volbloed zuiderling. Sinds 1998 zijn we conciërge op campus Stadswaag. een job van 24 uur op 24. ook in het weekend en tijdens vakanties. nu nemen we afscheid, met enige nostalgie ...’
viv:
een leven lang conciërge?
‘ik ben fotolasser van opleiding en werkte ooit mee aan grootschalige projecten, zoals de aanleg van de rupeltunnel. op vraag van broeder delvigne kwam ik op de hogeschool terecht. ik was er manus-van-alles op de campussen Groenplaats en Stadswaag. tot mijn pensioen, vijf jaar geleden.’ viv: ‘Vóór kdG deed ik vooral commerciële jobs. toen werd ik hier schoonmaakster, conciërge, maar ook kok voor speciale gelegenheden. ik krijg nog vaak complimentjes over de vele buffetten en diners die ik verzorgde, en over mijn bloemstukken.’ Jonathan:
excentrieke natUrel? Jonathan: ‘die hebben we wel! We zijn verwoe-
Jij beslist
De Karel de Grote-Hogeschool voert inspraak hoog in het vaandel. Via zes departementale studentenraden en één overkoepelende raad beslissen studenten mee over interne aangelegenheden.
de verzamelaars. ik heb mijn eigen huiskapel, mijn heiligenbeelden, paternosters. mijn eigen schilderijen en poëzie. Viv verzamelt hoeden en hoedenspelden, lampen van tiffany en Gallé, porseleinen poppenkoppen, kristal en oude kant. en dat nemen we eind juni allemaal mee naar onze nieuwe stek. arrivederci, cari amici!’
Voor wie?
Alle studenten kunnen aansluiten bij de studentenraad van hun departement, die op zijn beurt twee leden naar de overkoepelende raad afvaardigt. Bij een teveel aan kandidaten wordt een verkiezing georganiseerd.
Een must?
eigenlijk wel. omdat de materie die daar wordt besproken ook jou aanbelangt. en af en toe mag er ook eens gelachen worden …
viviane laenens en giusePPe marchetti janne janssen departement handelSwetenSchappen verantWoordelijke & bedrijfSKunde skillslab
15
incontrast.
Pendelen of op kot? twee studenten laten zien hoe het bij hen marcheert.
nils hooFtman (22) n stUdent master indUstriële Wetenschappen en technologie optie carecology
Uitwaaien hoe? ‘Fiets (7 minuten) + veerboot (3 mi-
nuten) + fiets (20 minuten). Stukken rapper dan de bus of de auto!’
lang onderweg?
reisgezellen? ‘Vooral werknemers van
umicore, een tiental kdG-studenten en drie docenten. Geen oeverloze gesprekken. op pendelmomenten zit iedereen toch wat in zijn eigen wereldje.’
FiJn? ‘Weliswaar specialer dan de trein, maar op den duur is ’t ook routine. al blijft uitwaaien toch wel deugd doen!’
16
vervelend? ‘pendelen is oké. en vaart de
boot niet, dan is 't geen les. (lacht)’
weg en weer? ‘eén springuur? in transit
op de campus dan, bijvoorbeeld in de iroom. Zitten er twee of meer uren tussen, dan ga ik even over en weer naar huis.’
tiP? ‘neem nooit de veerboot als je scheurt van de honger. Het ruikt er meestal ongelofelijk naar lekker eten. om te bewaaien. er zijn ook altijd porties over, en die gaan onverbiddellijk naar de (Schelde)haaien!’
michèle Francken (19) stUdent tWeede jaar proFessionele bachelor lerarenopleiding secUndair onderWijs (nederlands/engels)
co(t)coonen hoe? ‘te voet (2 minuten) + bus (10 mi-
vervelend? ‘op kot zijn is gewoon ple-
Kotgenoten?
weg en weer?
‘Zeven meisjes, twee jongens. kdG'ers, studenten van andere hogescholen en de univ, werkende mensen … Best oké, ook al zijn we niet heel close.’
‘meermaals per dag. tijdens de springuren wint het kot het van de campus, tenzij de zon schijnt. dan is (de cargobar van) park Spoor noord een sterke concurrent.’
FiJn?
tiP? ‘Geen zin in een klassiek kot? kies dan, zoals een van mijn vriendinnen, voor een kot op de boot!’
nuten). Stukken rapper dan elke dag vanuit essen naar Borgerhout pendelen!’
‘Gezellig! Vooral samen koken (voor twee à drie euro!) en babbelen met vriendinnen.’
zant. Je zit vlakbij de campus en middenin ’t studentenleven en de stad.’ lang onderweg?
17
wisselwerk.
op de arbeidsmarkt van de toekomst zijn landsgrenzen niet langer van tel. wie mee wil in de ratrace, moet meer dan ooit in staat zijn om met de ander te communiceren. talenkennis speelt daarbij een niet te onderschatten rol, maar inzicht in culturele achtergronden is minstens even belangrijk.
KdG leert intercultureel communiceren
18
テ各n woテクrd is niet @ltijd eeテア woord
d
Buitenlandse studentenzijn verbaasd overde meltingpot die je in Antwerpen aantreft. Van die culturele rijkdom kunnen wijveel leren. Paul catteeuw docent handelSwetenSchappen en bedrijfSKunde
h
et is niet omdat we dezelfde taal spreken, dat we elkaar altijd begrijpen. Wie geregeld een voet op buitenlandse bodem zet, heeft vast al ervaren welke misverstanden er kunnen ontstaan tussen mensen met verschillende culturele achtergronden. en daarvoor hoeven we zelfs niet ver te reizen. Vlamingen bijvoorbeeld, zouden er niet aan denken om hun zakenpartners over de middag met een krentenbol en een glas karnemelk op te zadelen. in nederland is dat de gewoonste zaak van de wereld. Kunnen omgaan met dergelijke verschillen is in een geglobaliseerde wereld een absolute vereiste. Zelfs wie onder de kerktoren woont en werkt, komt vroeg of laat toch met mensen van andere culturen in contact.
geen soFt sKill
de Karel de grote-hogeschool heeft het belang van interculturele communicatie alvast begrepen. op het departement handelswetenschappen en Bedrijfskunde is het voor een aantal richtingen verplichte kost. ‘maar eigenlijk zou elke student het moeten krijgen, los van welke richting ook’, zegt Eddy Van Hemelrijck, die het vak intussen meer dan drie jaar doceert. eddy reisde lange tijd de wereld rond als manager voor multinationals als Janssen Pharmaceutica en is dus een ervaringsdeskundige. met zijn eigen bedrijf helpt hij onder de koepel dunya (wat ‘wereld’ betekent) organisaties om hun internationale workforce beter te managen. Zijn
collega Paul Catteeuw, die daarnaast ook engels en duits doceert, zette interculturele communicatie tien jaar geleden voor het eerst bij Kdg op de agenda na een wetenschappelijk onderzoeksproject over de materie. ‘helaas is het moeilijk om de studenten daarvan te overtuigen’, weet hij. ‘Vaak zien ze het belang van interculturele communicatie pas in wanneer ze effectief op de arbeidsmarkt komen. eigenlijk kan je vandaag niet langer om andere culturen heen.’ niet alleen de studenten onderschatten het belang van interculturele communicatie. ook bij docenten leeft vaak het idee dat het om een soort soft skill gaat, waarbij de focus louter ligt op de do’s en don’ts van buitenlands reizen. ‘ondertussen betalen Vlaamse bedrijven flink wat geld om hun managers te leren omgaan met de chinese of de indische markt’, zegt eddy. ‘sollicitanten die dergelijke competenties meekregen aan de hogeschool of de universiteit, hebben steeds vaker een streepje voor. overweg kunnen met andere denkpatronen wijst bovendien op een zekere creativiteit, en dat hebben bedrijven graag.’ Volgens Paul is interculturele communicatie veel meer dan kennis van etnische doelgroepen: ‘het heeft ook te maken met aanpassingsvermogen, met emotionele intelligentie, met het besef dat er mensen zijn met andere referentiekaders. een volgende stap is respect: het leren aanvaarden van dat anders-zijn. dat is niet hetzelfde als je eigen identiteit opgeven en volledig
Eerste hulp bij nieuwkomers Leren omgaan met andere culturen is niet alleen belangrijk voor wie een internationale carrière in de bedrijfswereld ambieert. ook studenten die in de sociale sector terechtkomen, hebben er alle baat bij. In het derde jaar Sociaal werk scherpen
docenten Tom De Laet en Bea Van Robaeys interculturele competenties aan tijdens een trainingsvak van twaalf weken. ‘Het gaat om een praktijkgericht parcours’, legt Tom uit. ‘we vertrekken van een theoretisch kader, maar geven studenten vooral
de kans om effectief in dialoog te treden met bevolkingsgroepen waarmee ze later onvermijdelijk in contact komen.’ een van de initiatieven die KdG ondersteunt, is het project Cultuurverkenners van vzw werkvormm, een Antwerpse organisatie die
langdurig werklozen begeleidt. Het project houdt in dat studenten op bezoek gaan bij ‘nieuwe buren’: samen babbelen, van gedachten wisselen … zo bouwen ‘nieuwe Belgen’ en autochtonen een duurzame band op. Het project van vzw werkvormm werd
op maat van studenten gemaakt en ingepast in de training; studenten en nieuwe Belgen spraken vijf weken na elkaar met elkaar af. Het initiatief lag bij hen beiden om aan de uurtjes samen invulling te geven. De meeste duo’s pakten het heel actief 19
assimileren. in een maatschappij kunnen verschillende culturen perfect naast elkaar bestaan, op voorwaarde dat ze elkaar respecteren. dat ze goed weten welke gevoeligheden er aan beide kanten leven.’ smeltKroes antwerPen
dat laatste klinkt een beetje wrang op een moment dat twee gemeenschappen in eigen land steeds meer van elkaar weg lijken te groeien, beseffen Paul en eddy zelf. ‘het onderwijs zou daar een grotere rol in kunnen spelen’, zegt eddy. ‘de verschillen tussen Vlamingen en Walen zijn veel minder groot dan de media laten uitschijnen. toch merk ik dat die vooroordelen bij onze studenten sterk leven. terwijl het net de diversiteit is die een land sterk maakt. in de geschiedenis vind je daar tal van voorbeelden van. spanje was groot toen de moren, de joden en de christenen samen het bewind voerden. op het moment dat veel culturen samenwerken, is er een grotere output en een grotere welvaart.’ Precies op dat vlak heeft antwerpen als internationale metropool een aantal belangrijke troeven in huis, vindt Paul: ‘onze buitenlandse studenten zijn steevast verbaasd over de melting pot aan culturen die je hier aantreft. Kijk maar eens rond op tram of bus en tel de nationaliteiten. ik ben de laatste om de problemen van een multiculturele stad te ontkennen, maar er zijn ook onmiskenbare voordelen aan verbonden. We kunnen die culturele rijkdom ook aanwenden om van elkaar te leren.
aan: samen koken, schaken, bezoekjes aan het Antwerpse fotografie- en modemuseum. ‘er ontstaan heel wat ervaringen, ook hele mooie’, zegt Caroline Gielens van werkvormm. ‘zo was er een nieuwe Belg die haar contactpersoon omschreef als “het 20
zou één van mijn dochters kunnen zijn”. Anderzijds was er een student die ontgoocheld was omdat zijn allochtone contactpersoon dezelfde favoriete filmregisseur had als hijzelf. Cultuurverschillen kunnen dus overstegen worden, en dat is een waarde-
Overweg kunnen metandere denkpatronen wijst op een zekere creativiteit, en dat hebben bedrijven graag. eddy van hemelriJcK docent handelSwetenSchappen en bedrijfSKunde
om inzichten te verwerven die we voordien niet hadden.’ Binnen de Kdg-context geven Paul en eddy het goede voorbeeld. tijdens de lessen multiculturele communicatie worden studenten gestimuleerd om de dialoog met andere culturen op gang te trekken. en dan is smeltkroes antwerpen uiteraard een mooi vertrekpunt. ‘in antwerpen is er een verplichte inburgeringscursus voor buitenlanders’, zegt Paul. ‘in het kader daarvan zetten we jaarlijks meer dan tweehonderd studenten drie uur samen met mensen van buiten europa voor een ‘stadsklap’. Ze praten over heel alledaagse dingen: hoe vind je werk? hoe vind je een lief? Wat doe je bij mensen op bezoek? Voor de studenten zijn die gesprekken echte eye openers. Want albanezen blijken plots heel gewone mensen, die naar hier komen om te werken en die heel graag nederlands willen leren. en
volle oefening voor iedere autochtoon of allochtoon, student of vrijwilliger.’ De samenwerking tussen KdG en werkvormm is nog startend, maar een verfijnd projectscenario komt al in zicht. www.WerKVormm.Be
mensen die pas uit marokko komen, blijken in veel opzichten moderner over de islam te denken dan sommige moslims die al jaren in ons land wonen. met hetzelfde uitgangspunt trekken we jaarlijks op studiereis naar het buitenland. Vorig jaar waren de bestemmingen Berlijn, rio en Peking. daar brengen we de studenten in contact met de plaatselijke bevolking en laten we hen proeven van de lokale gebruiken.’ de ander is anders
het liefst zouden Paul en eddy echter zien dat hun vak zichzelf op termijn overbodig maakt. ‘in een ideale wereld maakt interculturele communicatie op geïntegreerde wijze deel uit van het lessenpakket’, verzucht eddy. ‘eigenlijk zou elke leraar daar in zijn lessen aandacht aan moeten besteden. maar als je ziet hoe buitenlandse studenten vandaag willens nillens samenklitten op onze school, of hoeveel moeite het kost om onze eigen studenten warm te maken voor een erasmus-avontuur, dan weet je dat er nog werk aan de winkel is.’ Paul beaamt: ‘het nadeel van ons vak is dat iedereen denkt dat hij erover kan meepraten. iedereen heeft wel een anekdote klaar over een misverstand op reis. maar dan vertrek je louter en alleen vanuit je eigen ervaringen en kom je vaak tot foute conclusies. Wij proberen onze studenten klaar te stomen voor de wereld. niemand is immers beter of meer waard dan de ander. de ander is gewoon… anders.’
dedag.
na zijn studies professionele bachelor lerarenopleiding (lichamelijke opvoeding en bewegingsrecreatie) aan KdG richtte bert beyens het Antwerpse circuscollectief ell Circo d’ell fuego op. ‘ik werk de klok rond’, zegt hij, ‘maar ik zou het niet anders willen. Circus is mijn leven.’
‘heilige Woensdag’ ‘Vanmorgen houden we pregenerale repetitie voor de european magic Circus tour, de circusversie van het eurovisiesongfestival voor kinderen. die vindt eind november plaats in het Zwitserse Genève en wordt met kerstdag op ketnet uitgezonden. over de drie acts die wij afvaardigen, mag ik nog niets verklappen, maar op de voorlaatste repetities zagen ze er behoorlijk spectaculair uit.’ ‘Bij een broodje ga ik even door mijn mails – anders heb ik daar zelden tijd voor. ik ben promotor van de antwerpse Circusdag, een evenement dat we voor de derde keer organiseren in samenwerking met studenten van kdG die de module Bewegingsrecreatie volgen. Zij zorgen voor de omkadering, wij voor de acts en decors. We houden elkaar regelmatig op de hoogte via mail en vergaderingen. Het resultaat is op zaterdag 26 maart te zien, van 10 u. tot 17 u. in het Centraal Station.’ ‘Samen met een twintigtal jongeren en een handvol camera’s trek ik antwerpen-noord in. met kras-jeugdwerk hebben we een inclusieproject opgezet om buurtjongeren bij het gemeenschapsleven te betrekken. Vanmiddag gaan we het resultaat van al die uren training in de wijk opvoeren en vastleggen op camera. rond de filmpjes gaan we vervolgens een hele installatie van tv-schermen opbouwen.’ ‘Woensdagavond komt de hele circusschool samen om te trainen. meer dan 60 kinderen en volwassenen komen hier dan het beste van zichzelf geven. Voor ons is dat het hoogtepunt van de week, Heilige Woensdag. en natuurlijk is ook de bar dan open (lacht).’ wie bert beyens www.ecdF.Be
Job ell circo d’ell fueGo
21 21
indebuurt.
Campus Groenplaats, ook wel eens ’t paradepaardje van KdG genoemd, is busy business. Met zijn 3 800 studenten Handelswetenschappen en bedrijfskunde (H&b) is dit KdG’s grootste departement. Strak-moderne look & feel. Knooppunt van openbaar vervoer. Vip-buren zoals dries van noten en het Momu, maar ook:
5 x camPus groenPlaats
Kleurri
gewri
1 2
1
Fresh & Fruity Broodjeswinkel en place to be voor wie op zoek is naar een hap-in-een-half-uur buiten de campus. ‘tussen de middag loopt Kdg leeg en Fresh & Fruity vol’, beweert uitbater chris, voor wie studenten supercliënten zijn. ‘Ze lachen, zwanzen en praten over faits divers. Zalig.’ topfood? niet de sapjes of de soepjes, wel de martino’s en de smoskes.
2
caFé ’t vervolg Thuishaven van studentenclub eligia, van negen tot vijf maar ook bij nacht en ontij. een gratis vat overdag en boterhammen ’s nachts. moet kunnen.
inzet.
KdG for Life
22
Van 18 tot 24 december strijkt het glazen huis van Music for life, de jaarlijkse radiobenefiet van Studio brussel en rode Kruis Vlaanderen, voor het eerst neer op de Antwerpse Groenplaats. Met Sing for life droeg KdG alvast een eerste steentje bij. Maar er is meer…
Meer dan 1 500 studenten zakten op dinsdag 23 november af naar de Petrol voor een geslaagde editie van Sing for Life, een grootscheepse zangstonde ten voordele van Music for Life. Het initiatief voor de actie kwam van de studenten event- en Projectmanagement, waaronder Dimitri Hoppenbrouwers. ‘Het leek wel een collectieve karaoke’, blikt Dimitri tevreden terug. ‘Vanaf 19 u. bouwden we de sfeer langzaam op, om rond 21 u. alle zangregisters open te trekken. Daarna ging het
ijk
4
iemel 3
5
Kamiano h&B’s meest geëngageerde buur. deze organisatie geeft resto, rust en andere reïntegratieboosts aan thuislozen: warme maaltijden in het restaurant, broodjesronde met de Kamianomobiel, babbel, douche, kappersbeurt, doktersbezoek, doorverwijzing, scholing, sollicitatiebegeleiding … Kamiano is een initiatief van de sint-egidiusgemeenschap (www.santegidio.be). Kdg blijkt een goede buur, altijd te vinden voor een solidariteitsactie. de vrijwilligersploeg van santegidio telt bovendien verschillende Kdg-studenten en -alumni.
de wiJde wereld het kleurrijke gewriemel van de metropool. Vanuit The View, h&B’s studie- en relaxruimte twee hoog, heb je een mooi zicht op de stad. een groepje Kdg’ers kreeg er onlangs de laatste instructies alvorens de studievleugels uit te strekken richting de rest van europa … in de zomer komen ze terug, afgestudeerd, de campus ontgroeid. adios! dan begint de nostalgie en komen ze graag nog eens terug naar ‘de kerstmarkt en de terrasjes’.
4
huis cocKx ‘Parapluwinkel’ sinds 1844 en daarmee de oudste nog bestaande handelszaak in antwerpen en dus Kdg’s oudste buur. eerst huisde cockx in de (nu hyperhippe) Kammenstraat en je kon er ook bloedzuigers kopen. Jawel, die werden in het nabije hospitaal sint-elizabeth frequent gebruikt. nu huist cockx op de ‘place verte’, in de schaduw van de kathedraal. ‘studenten kopen hier geen paraplu of wandelstok, maar wel een pet à la ciske de rat …’
5
zangfeest naadloos over in een stomende Party for Life, met muziek van dj’s als netsky en Mystique. niet alleen onze eigen studenten daagden massaal op. ook de andere Antwerpse studentenclubs stuurden een vertegenwoordiging. Voor herhaling vatbaar!’ alle hens aan deK
Sing for Life betekende meteen de aftrap van een hele reeks acties die KdG in de context van
Music for Life organiseert. Het glazen huis kampeert dit jaar immers in de schaduw van campus Groenplaats, en Smoel for Lif dus roept KdG alle hens aan dek om e haar activiteiten rond Music for Life mee te ondersteunen. zo organiseren de studenten van event- en Projectmanagement Cava for Life, waarbij je cavapakketten kan kopen voor het goede doel. onder de noemer wall for Life wordt bovendien een reuzengroot projectiescherm opgetrokken voor de campus, waarop de studenten Mul-
GrafFiti Fo r Life Racing For LiFe
timedia en Communicatietechnologie en Toegepaste Informatica de voorbijgangers op interactieve wijze zullen entertainen. Studenten Psychiatrische Verpleegkunde laten zich vrijwillig aan een bed ‘vastketenen’ in een prikkelarme ruimte. ’Geketend aan aids’, ook dat voor het goede doel. Studenten Leraar Secundair onderwijs organiseren X-mas for Life Sportevent, een sportfestijn met randanimatie. www.Kdg.Be/musicForliFe
23
uit.
Wijkwandeling Antwerpen-Zuid dat heb iK vandaag oP school geleerd. ‘In onze ‘leergroep’ trainen we de attitudes en de vaardigheden van een sociaal werker. essentieel voor onze stage in het tweede jaar. Maar we verkennen ook het werkveld, als vooruitblik op onze toekomst. Vandaag gingen we met de groep op wijkwandeling. De wandeling kaderde in het leren onderscheid maken tussen interpretaties en observaties. Buurtregisseur Sun Mee gidste ons door Antwerpen-zuid. ze vertelde over haar beroep en over de drie wijken waarin Antwerpen-zuid is opgedeeld: Brederode, Markgrave en Harmonie. we bezochten ook twee organisaties. Daarvan bleef de tomeloze motivatie van de medewerkers bij KIDS me het meeste bij. De hele wijkwandeling en al de tussenstops verrasten me in positieve zin. Het maakte me enthousiast en energiek. Ik leerde op een andere, een objectieve manier naar de huizen te kijken, niet-alledaagse geuren te ruiken, verborgen geluiden te horen en de verhalen achter gevels te voelen … een nieuwe wereld, én een bevestiging van mijn studiekeuze.’
annelies bastiaens proFessionele bachelor sociaal Werk eerste jaar
België-Belgique PB-PP Gent X BC27458
inK. | driemaandelijKS maGazine van de Karel de Grote-hoGeSchool | nr.02 | dec-jan-feb 2010-11 P911738 | afgiftekantoor gent x |Vu. Veerle Bogaert, Van schoonbekestraat 143, 2018 antwerpen