Davidsfonds Cultuurmagazine Jan 2014 by Jansen & Janssen

01.2014 www.davidsfonds.be . 3 euro

Luc De Vos over de Groote Oorlog

VERSCHIJNT VIER KEER PER JAAR. | AFGIFTEKANTOOR GENT X

“De Westhoek was zwaarder verwoest dan Hiroshima” 24

FIJNPROEVER OF ALLESETER?

“BAKKEN IS PURE MAGIE”

HET TABOE VAN HET TRAUMA

Toast Literair: ontdek welk type lezer u bent

Eerste bakboek van 17-jarig talent

De onzichtbare gevolgen van de Groote Oorlog

advertentie

‘La musique est le vrai langage du cœur.’ — Jean-Philippe Rameau

ONTDEK RAMEAU IN HET CONCERTGEBOUW LES TALENS LYRIQUES CAPRICCIO STRAVAGANTE COLLEGIUM VOCALE GENT RICERCAR CONSORT CHRISTOPHE ROUSSET SKIP SEMPÉ CÉLINE SCHEEN

Foto: Jean-Philippe Rameau

AD_omtrent_rameau_182x247.indd 1

21/11/13 10:14

peter

De kracht van cultuur

Cultuur doorprikt de zeepbellen van de markt, ontmaskert de god van de groei en toont vooral wat er in een mensenleven echt toe doet

ebt u het opgemerkt? Uw vertrouwde Omtrent zit in een nieuw jasje en heeft een andere naam: Davidsfonds Cultuurmagazine. Omdat die naam duidelijker zegt wat u als lezer mag verwachten. Maar vooral om extra te beklemtonen waar het ons om te doen is: cultuur! Ons geloof in cultuur is verweven met hartstocht en passie, maar evenzeer met rede en verstand. We geloven in cultuur omdat we liefhebben: de schoonheid, de ontroering, de verbinding. Maar we geloven ook in cultuur omdat het belang ervan voor de mens en de samenleving niet te schatten is. In deze complexe en verwarrende tijd is het aartsmoeilijk – maar uiterst belangrijk – om een evenwichtig oordeel te vormen over tal van maatschappelijke fenomenen en tendensen. Cultuur reikt daarvoor de noodzakelijke inzichten aan: via literatuur, geschiedenis, debat, uitwisseling. In onze eenzijdig economisch georiënteerde samenleving raken steeds meer mensen vervreemd van hun bestaanszin. Cultuur doorprikt de zeepbellen van de markt, ontmaskert de god van de groei en toont vooral wat er in een mensenleven echt toe doet. Van bij zijn ontstaan heeft het Davidsfonds ingezet op cultuur: omdat de stichters geloofden in de emancipatorische kracht van cultuur. Die kracht willen wij vandaag nog versterken: omdat onze tijd, onze samenleving er meer dan ooit nood aan hebben. We doen dat met verstand, maar vooral met grote passie. Peter Peene nationaal voorzitter PS: Sinds oktober 2013 versturen we – tussen de papieren nummers van Davidsfonds Cultuurmagazine door – ook een digitale nieuwsbrief. Hebt u hem nog niet ontvangen? Bezorg ons dan uw e-mailadres via cultuurmagazine@davidsfonds.be. 3

INTERVIEW

bladwijzer

“De Westhoek was zwaarder verwoest dan Hiroshima”

BOEKEN 4

CURSUSSEN

EVENEMENTEN

Luc De Vos over de Groote Oorlog

Fijnproever of alleseter? Toast Literair: ontdek welk type literatuur liefhebber u bent

24 KORT 29 Evenementen 37 Boeken 45 Cursussen

“Bakken is pure magie”

COLUMNS

Eerste bakboek van 17-jarig talent

15 Kurt Van Eeghem 39 Kristl Strubbe

6 Cultuur beleven 8 Agenda 30 Cultuur maken 48 Cultuur smaken 50 Wedstrijd

EN OOK

CURSUSSEN

Het taboe van het trauma De onzichtbare gevolgen van de Groote Oorlog

REIZEN

40 Het beste van vele werelden Ontdek ons reis magazine Gulliver

WIN

COLOFON Davidsfonds Cultuurmagazine Hoofdredactie: Filip Salmon Redactiecoördinatie: Lieselotte De Snijder Teksten: Evelyn Demey, Bert De Smet, An Dodion, Sieglinde Michiel, Peter Peene, Kristl Strubbe, Annick Van den Eynde, Kurt Van Eeghem Foto’s: Davidsfonds, Jimmy Kets, Shutterstock, Wouter Van Vooren Beeld cover: Jimmy Kets Concept, eindredactie en opmaak: Jansen&Janssen, www.jaja.be Advertenties: Publicarto, contactpersoon: Ann De Leeuw, tel. 053/826.092

Druk: Corelio Printing Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Sleurs, Davidsfonds, Blijde-Inkomststraat 79-81, 3000 Leuven, tel. 016/310.600, fax 016/310.608, www.davidsfonds.be, cultuurmagazine@davidsfonds.be

GRATIS TICKETS 12 Expo Dan Van Severen, 15 gratis duotickets 13 Opera Otello, 15 gratis duotickets 14 Concert Ricercar Consort, 15 gratis duotickets 14 Expo Sarah Westphal, 15 gratis duotickets 28 Live-uitzending Touché, 15 gratis duotickets 50 Theatervoorstelling Scarlatti, 50 duotickets

VOLG ONS OP Het Davidsfonds is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de commerciële advertenties.

www.facebook.com/davidsfondsevenementen www.twitter.com/davidsfonds www.pinterest.com/davidsfonds

Elena Mahieu (5) Boekentip: Het prinsessenboek van Disney, maar ook Mijn grote dierenboek en Het grote waaromboek van Davidsfonds Uitgeverij, met heel veel leuke weetjes, ook voor volwassenen. Muziektip: De musical Er was eens een kleine prinses van Aude Dewerchin, bij wie Elena drama voor kleuters volgt. Niet te missen: Malus, kindertheater over een jongetje dat anders is dan zijn leeftijdsgenoten, bij Davidsfonds Anzegem-Kaster op 23 februari.

Goedele Adams (36), administratief medewerker Boekentip: Het verloren symbool, een bestseller van Dan Brown over geheime genootschappen in de kringen van vrijmetselaars. Filmtip: De film Waking Ned Devine, die laat zien hoe de inwoners van een Iers dorpje het geld van een overleden lottowinnaar proberen te bemachtigen. Niet te missen: De Nacht van de Geschiedenis op 25 maart bij Davidsfonds Anzegem-Kaster: journalist Geert Spillebeen vertelt over WO I.

cultuur beleven

Stijn Mahieu (36), zaakvoerder Filmtip: Intouchables, een Franse film over een rijke, verlamde man die bevriend raakt met zijn verzorger uit een arme Parijse wijk. Muziektip: Een optreden van het Waregems Harmonieorkest, de oudste vereniging van de stad. Niet te missen: Op 13 februari komt wetsdokter Jan Bolt vertellen over forensisch onderzoek bij Davidsfonds Anzegem-Kaster.

De Davidsfonds familie In elk nummer van Davidsfonds Cultuurmagazine zetten we voortaan een Davidsfonds familie in de k ijker – deze keer is dat de familie Mahieu-Adams. Stijn, Goedele en Elena zijn sinds 2002 lid van Davidsfonds AnzegemKaster, waar ze vaak activiteiten bijwonen zoals de boekenbeurs Vers Geperst, een lezing over champagne of kindertheater van Kip van Troye. Het evenement dat er voor hen bovenuit springt, is de Zomerzoektocht, waar ze elk jaar aan deelnemen. Dit jaar viel de Gezinszoektocht in het Hageland erg bij hen in de smaak. Het meest memorabele moment dat ze meemaakten, was het huwelijk van een politieagent aan het stadhuis van Diest. Tientallen politieagenten in uniform trokken hun zwaard en vormden een erehaag voor het huwelijkspaar. Stijn, Goedele en Elena kijken al uit naar de volgende editie in Midden-Limburg en hebben zelfs al een hotel geboekt in Hasselt. Maar eerst geven ze in dit nummer nog hun cultuurtips mee. WILT U OOK GRAAG MET UW FAMILIE IN DAVIDSFONDS CULTUURMAGAZINE STAAN? LAAT HET ONS DAN WETEN VIA CULTUURMAGAZINE@DAVIDSFONDS.BE. 7

agenda

Korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart Uit het ruime culturele aanbod selecteerden we voor u een aantal topevenementen die u niet mag missen.

LEDENVOORDELEN

Jazz moeilijk? Vergeet het!

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

— Vanaf 8 januari 2014 Jazz ontstond zo’n honderd jaar geleden als amusementsmuziek en bouwde sindsdien een intrigerende geschiedenis op. Meesterverteller Geert Declercq en jazzensemble Filip Verneert Trio laten u op een toegankelijke manier het genre ontdekken. Tijdens deze wervelende Davidsfonds avond boordevol livemuziek en interactie met het publiek komt u alles te weten over jazz. Ideaal om als jazzgroentje eindelijk het bos door de bomen te leren zien en jazz inzicht te verwerven! Vanaf 8 januari 2014 bij verschillende Davidsfonds afdelingen. Wilt u nog meer leren over jazz? In maart geeft jazzexpert Mark van den Hoof voor Davidsfonds Academie een cursus over de geschiedenis van het genre, en ook een c ursus over jazzlegende Cole Porter. Bovendien begeleidt hij in het najaar voor Davidsfonds Cultuurreizen een jazzreis naar New York.

INFO www.davidsfonds.be

Tot en met februari krijgt u korting en/of andere voordelen bij de volgende cultuurhuizen: • MAS & RED STAR LINE MUSEUM, ANTWERPEN: korting op de toegangsprijs voor twee personen. INFO www.mas.be en www.redstarline.be • M – MUSEUM LEUVEN: 2 euro korting op de toegangsprijs van de expo’s Michiel Coxcie (tot 23 februari), De schoonheid van het lijden (tot 2 maart), Aleksandra Mir (tot 16 februari) en Gerard Herman (tot 23 maart). INFO www.mleuven.be • VLAAMSE OPERA, ANTWERPEN/GENT: 20% korting op de opera Otello van Rossini op woensdag 12 februari in Antwerpen en op vrijdag 7 maart in Gent. Bestel online met couponcode ‘Zedda13’. INFO www.vlaamseopera.be • GALLO-ROMEINS MUSEUM, TONGEREN: reductietarief op de permanente collectie. INFO www.galloromeinsmuseum.be • CONCERTGEBOUW, BRUGGE: 20% korting op de voorstelling Viktoria Mullova (Beethoven, vioolsonates) op vrijdag 6 februari om 20 uur. INFO www.concertgebouw.be • MUSEA BRUGGE, BRUGGE: reductietarief voor de permanente collecties in alle 16 musea én voor alle tijdelijke tentoonstellingen. INFO www.museabrugge.be • ’T ARSENAAL, MECHELEN: reductietarief voor de voorstellingen De Parel, Chris Lomme vs. Seckou Oouologuem en Scarlatti. INFO www.tarsenaal.be • FLAGEY, BRUSSEL: 25% korting op Winterjazz festival (Yaron Herman Quartet, op vrijdag 17 januari) en Flagey Piano Days (Brussels Philharmonic met Boris Giltburg op de piano, op donderdag 20 februari). INFO www.flagey.be • KASTEEL VAN GAASBEEK, GAASBEEK: reductietarief voor de vaste collectie. INFO www.kasteelvangaasbeek.be • MU.ZEE, OOSTENDE: reductietarief voor de expo’s Hugo Claus (tot 5 januari) en Conversation Piece (tot 14 december 2014) en op de vaste collectie. INFO www.muzee.be • WIELS, BRUSSEL: reductietarief voor alle tentoonstellingen. INFO www.wiels.org • HANDELSBEURS, GENT: reductietarief voor alle concerten in het genre klassiek, jazz, fado en flamenco. INFO www.handelsbeurs.be INFO www.davidsfonds.be (bij ‘over Davidsfonds/Partners’) en natuurlijk ook op de website van onze partners zelf 9

agenda

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

Hoofd vol mist — Vanaf 13 januari 2014 Maar liefst 165.000 mensen in ons land lijden aan alzheimer. De ziekte heeft dan ook een g rote impact op het leven van veel families. Vanaf 13 januari speelt bij verschillende Davidsfonds afdelingen de voorstelling Hoofd vol mist, een monoloog over alzheimer die g ebaseerd is op Het Vergeetboek van Kees O pmeer en Vlinderpark Alzheimer van Johan Van Oers. U hoort zowel het beklijvende verhaal van een kleindochter die vertelt over het proces dat haar oma doormaakt als de ervaringen van iemand die zelf dementeert.

INFO www.davidsfonds.be/evenementen

De gekke soldaat — Vanaf 21 januari 2014

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

1914-1918. Oorlog in de Westhoek. Vier jaar lang vechten Duitsers tegen Belgen, Britten en Fransen. De hele streek is platgebombardeerd. De soldaten overleven in de loopgraven. In modder, in drek. Een Duitse soldaat ziet zijn vrienden een voor een sterven en probeert niet gek te worden, maar te overleven. Tom Lathouwers brengt in de monoloog De gekke soldaat de gruwel en de waanzin van die ver-

Doe mee aan de fotowedstrijd van Davidsfonds Cultuurreizen

Toast Literair — Zondag 19 januari 2014 Niets zo gezellig als een lekker ontbijt op zondag ochtend. En niets zo boeiend als wegdromen in een boek in het weekend. D avidsfonds Evenementen combineert beide genoegens en stelt op zondag 19 januari de vierde editie van Toast Literair voor. Op zo’n 180 plekken in Vlaanderen kunnen jong en oud terecht voor een ontspannende literaire activiteit. Op pagina 24 in dit magazine en in de bijgevoegde programmabrochure ontdekt u het programma van dit jaar.

Cowboy Stanny & Het Meest Fantastische Boek Ter Wereld — Vanaf 19 januari 2014

INFO www.davidsfonds.be/toastliterair

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

schrikkelijke periode tot leven. Vanaf 21 januari 2014 bij verschillende Davidsfonds afdelingen.

INFO www.davidsfonds.be/evenementen

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

Hebt u tijdens uw Davidsfonds Cultuurreis mooie momenten vastgelegd met de camera? Dan is het jammer als die foto’s nu stof liggen te vergaren. Stuur ze in voor de foto wedstrijd van Davidsfonds Cultuurreizen en misschien wint u er wel een

Stan is wild van boeken. Als hij een boek fantastisch vindt, wordt hij de figuur waarover hij leest. Op een dag duikt in een strip van Lucky Luke een spoor op. Stan wordt Cowboy Stanny en speelt zelf de hoofdrol in een bijzonder verhaal vol boeken. De bibliotheek is het decor, kinderboeken vormen de attributen. Cowboy Stanny & Het Meest Fantastische Boek Ter Wereld is een pedagogische voorstelling die kinderen naar de bibliotheek en de literatuur brengt. Een aanrader! Vanaf 19 januari 2014 bij verschillende Davidsfonds afdelingen.

INFO www.davidsfonds.be/evenementen

leuke prijs mee. Alle foto’s die u tijdens een van onze cultuurreizen hebt gemaakt – z owel van landschappen en gebouwen als van mensen – komen in aanmerking. Elke maand kiest onze jury een winnaar uit de inzendingen en eind december 2014 bepaalt het

publiek welke van de twaalf maandfoto’s de grote winnaar wordt. In de prijzenpot zitten boekenpakketten en reiswaardebons. De hoofdprijs is een reis naar Malta.

INFO www.davidsfonds.be/cultuurreizen 11

agenda

Dan Van Severen in Musea Brugge — Van 1 februari tot 9 juni 2014

Op 1 februari 2014 opent in het Arentshuis in Brugge de expo Dan Van Severen. Kunst schilder Dan Van Severen (1927-2009) woonde en werkte een tiental jaren in Brugge. In die periode ontwikkelde zijn oeuvre zich van geometrische materie naar een bijna zuiver lineair alfabet, maar steeds met een meditatieve dimensie. Musea Brugge bezit meerdere schilderijen, een tekening en veel grafiek van Van Severen. Werk van Etienne Van Doorslaer en Marc Verstockt versterken de expo.

Reisevenement Davidsfonds Cultuurreizen

INFO www.museabrugge.be. Met uw Davidsfonds cultuurkaart betaalt u 3 i.p.v. 4 euro. Davidsfonds Cultuurmagazine mag 15 duotickets weggeven voor de expo in Brugge.

— Zaterdag 25 januari 2014 Naar jaarlijkse traditie organiseert Davidsfonds Cultuurreizen op zaterdag 25 januari een reis evenement in het Provinciehuis Vlaams- Brabant in Leuven. Vanaf 9.30 uur krijgt u een menu voorgeschoteld van panelgesprekken, lezingen en interviews over de reizen in 2014. U kunt de reisbegeleiders bestoken met vragen en ervaringen uitwisselen met medereizigers. Ook de medewerkers van onze reispartner Omnia Travel zullen er zijn. De toegang is gratis, maar wij vragen u wel om vooraf in te schrijven via cultuurreizen@davidsfonds.be of op 016/310.600.

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart + 15 gratis duotickets

INFO www.davidsfonds.be/cultuurreizen

Blijf op de hoogte van uw ledenvoordelen!

Tussen de papieren nummers van Davidsfonds Cultuurmagazine door versturen we een digitale nieuwsbrief. Hebt u de nieuwsbrief nog niet ontvangen maar wilt u wel op de hoogte blijven van het laatste nieuws, uw ledenvoordelen en exclusieve wed strijden? Bezorg ons dan uw e-mailadres via cultuurmagazine@davidsfonds.be.

Cursus over de verkiezingen door prof. Carl Devos — Maandag 3 februari 2014

— Vanaf 7 februari 2014 In het voorjaar brengt de Vlaamse Opera Otello van Rossini op de planken. Rossini’s keuze voor een Shakespearedrama was gewaagd: het was onconventioneel om een dramatisch einde te kiezen in plaats van een happy end. Rossini maakte van het fatale liefdesverhaal een opera boordevol vocaal vuurwerk. Regisseur Moshe Leiser en zijn partner P atrice Cau-

rier geven een nieuwe interpretatie aan de thema’s van jaloezie en racisme in een intelligente en inventieve productie. Wilt u meer weten over de opera? Kom dan naar een van de cursusdagen in de Vlaamse opera, op 18 februari in Antwerpen en op 9 maart in Gent. Behalve de voorstelling geniet u van een lezing, een rondleiding en een lunch.

INFO www.davidsfonds.be/academie

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart + 30 gratis duotickets

INFO www.vlaamseopera.be. Met uw Davidsfonds Cultuurkaart krijgt u 20% korting op tickets voor de voorstelling van 12 februari in Antwerpen en 7 maart in Gent. Bestel de tickets online met couponcode ‘Zedda13’. Meer info over de operadagen van Davidsfonds Academie vindt u op www.davidsfonds.be/academie. Davidsfonds Cultuurmagazine mag 10 duo tickets weggeven voor de voorstelling op

Fris sen

Otello in de Vlaamse Opera

belangrijk zijn. Hij staat daarbij open voor al uw vragen. Na de lunch wordt u rondgeleid in het Vlaams Parlementsgebouw en komt u alles te weten over de rol en de werking van de instelling.

Vee

r le

korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

Op 25 mei zijn er zowel Vlaamse, federale als Europese verkiezingen. Er staat dus veel op het spel. Politicoloog Carl Devos ontvangt u op 3 februari in het Vlaams Parlement en legt uit hoe de Belgische politiek precies werkt en waarom de komende verkiezingen zo

18 februari in Antwerpen en 5 duotickets voor de voorstelling op 7 maart in Gent. advertentie

Sarah Westphal

Allure Craquelure 30 30 november november 2013 2013 –– 21 21 april april 2014 2014

M U S E U M M U S E U M

Historische Historische collectie collectie hedendaags hedendaags uitgelicht uitgelicht www.museummayervandenbergh.be www.museummayervandenbergh.be 03 338 81 88

03 338 81 88

agenda

Ricercar Consort in Concertgebouw Brugge — Zaterdag 15 februari 2014 Een seizoen lang staat Jean-Philippe Rameau (1683-1764), een van de grootste Franse barokcomponisten, centraal in Concertgebouw Brugge. Daar mag de Belgische gambist Philippe Pierlot zeker niet ontbreken. Zijn subtiele aanpak van de Franse barokmuziek maakt hem tot de ideale man voor de cantates van Rameau. Pierlots gedroomde muzikale partner voor dit intieme kamerconcert is sopraan Céline Scheen. En als kers op de taart krijgt u vooraf een inleiding door musicoloog Ignace Bossuyt. Wilt u daarna nog meer weten over Jean-Philippe Rameau? Kom dan naar de cursusdag op 9 mei in Concertgebouw Brugge. Behalve een concert geniet u van twee lezingen door Ignace Bossuyt en een lunch.

INFO www.concertgebouw.be. Meer info over de cursusdag van Davidsfonds Academie vindt u op www.davidsfonds. be/academie. D avidsfonds Cultuur magazine mag 15 duotickets weggeven voor het concert op 15 februari in Brugge.

Sarah Westphal in Museum Mayer van den Bergh — Tot maandag 21 april 2014

Eind vorig jaar nam de Duitse kunstenares Sarah Westphal haar intrek in het Antwerpse Museum Mayer van den Bergh. Haar missie: de erfenis van verzamelaar Fritz Mayer van den Bergh nieuw leven inblazen. In de expo Sarah Westphal. Allure Craquelure. Historische collectie hedendaags uitgelicht ziet u zeven secure interventies en acties in de verschillende kamers van het museum. Een unieke combinatie van klassieke en hedendaagse kunst.

15 gratis duotickets

INFO www.museummayervandenbergh.be. Davidsfonds Cultuurmagazine mag 15 duotickets weggeven voor de expo in Antwerpen.

GRATIS TICKETS Om kans te maken op gratis duotickets voor Dan Van Severen, Otello, Ricercar Consort en Sarah Westphal stuurt u vóór vrijdag 17 januari 2014 een mail naar cultuurmagazine@davidsfonds.be met in de onderwerpregel de titel van het agenda-

15 gratis duotickets

item waarvoor u een ticket wilt. Vermeld steeds uw naam, adres, lidnummer en e-mailadres. Inzendingen die niet aan de bovenstaande criteria voldoen, zijn niet geldig. De winnaars krijgen kort na de deadline bericht.

Satirisch, serieus of scherp: radiopresentator en cultuurkenner Kurt Van Eeghem is altijd even spits en rad van tong. In elk Davidsfonds Cultuurmagazine neemt hij cultureel Vlaanderen onder de loep en vertelt hij wat hem mateloos ergert of net grenzeloos fascineert. Verderop in dit nummer, op pagina 38, geeft Kristl Strubbe haar visie op de culturele actualiteit.

Voo ren

kurt & kristl

Van

We gaan erop vooruit

Alles was eentalig Frans in Anvers en de trams die door de straten dokkerden, waren met Franstalige reclames getooid

ut Wo

en wandeling door onze winkelstraten zegt veel over de evolutie die Vlaanderen de voorbije honderd jaar heeft doorgemaakt. Zo maak ik, aan de hand van vergeelde prentbriefkaarten, een tochtje langs de grote Antwerpse winkelstraten tijdens de belle époque. Aan de Place Verte lonkte de Grand Bazar du Bon Marché met zijn helverlichte vitrines en de nieuwste bonneterie en lingerie. Aan de overkant stonden het Hôtel de l’Europe en de Taverne Royale en niet te vergeten de Ameublement Vaxelaire. Via de fraaie Ganterie Boon gaan we naar de Meir richting de Grands Magasins Leonhard Tietz met de beroemde afdeling porcelaines et faïences. Later werd dat pand de A l’Innovation, dat een maison vendant le meilleur marché de toute la Belgique werd genoemd en ondergebracht was in een architecture somptueuse. Je kon bankzaken doen in de Banque d’Anvers en de Banque de Commerce en aan het eind van de Leysstraat waren de Patisserie Teniers en het Café des Arts de trotse overburen van het sierlijke Grand Hôtel Weber, dat ondanks de Duitse eigenaar zijn kamers en delicieuze gerechten toch uitsluitend in de taal van Voltaire aanbood. Alles was eentalig Frans in Anvers en de trams die door de straten dokkerden, waren met Franstalige reclames getooid. Dat kon

uiteraard niet blijven duren. En het is ook grondig veranderd. Kom, we maken vandaag dezelfde wandeling – prentbriefkaarten hebben we niet meer nodig. Ook nu starten we aan de Groenplaats, waar de Grand Bazar een shopping center is geworden waar He by Mango ons de nieuwste fashion trends aanbiedt. Zo gaat het verder via Brax Feel Good en de Connection Travel Concept Store naar het spuuglelijke United Brands, zonder The Smallest Waffle Shop te vergeten. En kijk, daar lonken A.S. Adventure met hun mid-season sales naast Replay. Je kunt quality shoes & fashion kopen bij Forever 21, pal naast The Chocolate Line. Moet ik verder gaan? Want er zijn ook nog WE Knitwear en Swarowski’s Secret Treasures from Himalaya, of New Yorker: dress for the moment. Wil je binnentreden in Our World, dan moet je bij The Sting zijn. Maar wel even wachten, want 8 Office Architects werkt aan een nieuw design voor die flagship store. Geen enkel woordje Nederlands? Toch wel: op een raam zag ik retouches klaar in 1 uur en ergens in de buurt van Urban Outfitters kun je zelfs nog terecht bij D élifrance, een relict van de oude cultuur. Stof genoeg tot nadenken, toch! Maar waarom men gaat steigeren als een friturist zijn nieuwe zaak Grand Place wil noemen, is mij alvast niet helemaal duidelijk. ¶ 15

interview

“Ik ben te oud voor de politiek. Maar zeg nooit nooit” Oorlogsprofessor Luc De Vos over leven, werk en WO I

2014 wordt een bijzonder jaar voor Luc De Vos. Hij coördineert de herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog voor Defensie en zal allicht ook overal opduiken om die oorlog te duiden. Bij het Davidsfonds publiceert hij een allesomvattend boek over de Eerste Wereldoorlog, hij gaat op cultuurreis naar het Belgische front en hij geeft een cursus. Stof genoeg dus om te praten over die Groote Oorlog – en over hemzelf.

TEKST

Filip Salmon BEELD

Jimmy Kets

interview

n 2012 ging professor Luc De Vos (67) op emeritaat. Maar wie dacht dat Vlaan derens bekendste oorlogsdeskundige daarmee het geweer aan de wilgen hing, komt bedrogen uit. Het lijkt zelfs alsof de drukste periode voor De Vos nog moet beginnen. 2014 wordt immers hét herdenkingsjaar van de Eerste Wereldoorlog. Te midden van de Bierbeekse velden, in zijn witte villa die je makkelijk kunt herkennen aan het metalen vosje aan de voordeur, blijft De Vos zelf er rustig bij. Netjes gestructureerd en aangevuld met gedetailleerd cijfermateriaal zal hij alle initiatieven overlopen die op stapel staan en die hij coördineert. Te beginnen met een nieuw boek.

Uw nieuwe boek wordt een kanjer van meer dan 300 pagina’s. Wat mogen we verwachten? Een magnum opus? “Het is een boek dat ik schrijf met twee assistenten van mij aan de Koninklijke Militaire School – Tom Simoens en Dave Warnier – en met historicus Franky Bostyn, met wie ik de historische poot van Defensie vorm. De titel is ’14-’18. Oorlog in België en het boek brengt naast een algemeen overzicht van de oorlog een grondige analyse van de militaire situatie op het Belgische grondgebied. We hebben al het oude onderzoek opnieuw bekeken en er recente bevindingen aan toegevoegd. Het bevat ook een hele resem aanzetten tot verder onderzoek, over waar

de eenheden zich bevonden of over welke soldaten er in de oorlog meestreden en waar ze precies vandaan kwamen. Daarvoor hebben we maar liefst 53 kaarten toegevoegd en 300 nooit eerder gepubliceerde foto’s.”

door de vele bombardementen. Het was een verwoesting die zwaarder was dan Hiroshima.”

De focus ligt dus op België. Velen denken daarbij meteen aan de Westhoek, maar de oorlog reikte veel verder.

“Een stellingenoorlog met loopgraven en geschut en tegelijk een klassieke oorlog gebaseerd op inundatie oftewel opzettelijke onderwaterzetting. Het fundamentele probleem was: hoe doorbreek je het front? Je hebt verschillende legers, een continu front van 700 kilometer, 40.000 kilometer loopgraven, overal mitrailleurs en kanonnen … Wie aanvalt, moet een bijzonder moeilijk landschap trotseren, dat ook nog eens vol prikkeldraad staat. Men heeft echt alles geprobeerd om de vijand te breken: mijnen ingraven onder de stellingen, vlammenwerpers, gifgas en in ’16-’17 de eerste tanks. Maar uiteindelijk was het toch de komst van 1.800.000 Amerikaanse soldaten die het verschil maakte, samen met de evolutie in Duitsland. Dat raakte economisch zo erg verzwakt dat het verkoos een wapenstilstand te sluiten in de hoop een zo goed mogelijk vredesverdrag uit de brand te slepen.”

“Zeker. Je had het beleg van Luik, de gevechten aan de Gete bij Tienen, het beleg van Namen en dat van Antwerpen … Maar de oorlog kleurde ook het leven van alledag. Vooral de voedselbevoorrading was een groot probleem. De dagelijkse strijd om te over leven was veel harder in de Eerste Wereld

De Eerste Wereldoorlog was de eerste industriële massaoorlog oorlog dan in de Tweede. Door economische blokkades viel de broodnodige voedsel import stil. België kon alleen overleven dankzij de hulp vanuit de VS – eerst rechtstreeks en later via ‘tussenpersonen’ als Spanje en N ederland. Vandaar dat ook de smokkel welig tierde. Om die tegen te gaan, werd er langs de Belgisch-Nederlandse grens een elektrische draad gespannen van 5.000 volt.”

En hoe zag ons land eruit tijdens de Eerste Wereldoorlog? “90 procent van het land bleef ongerept, de verwoestingen waren zeer lokaal. Behalve in de Westhoek: daar was de vernietiging e xtreem. Over een breedte van pakweg twintig kilo meter, van Nieuwpoort over Diksmuide tot Ieper, was de aarde werkelijk omgeploegd

Het IJzerfront werd het symbool van de Eerste Wereldoorlog, die vier jaar lang een echte stellingenoorlog was.

De cijfers zijn indrukwekkend. Verklaart dat grootschalige karakter ook waarom deze oorlog zoveel jaar later nog zo uitvoerig herdacht wordt? “Het is een combinatie van factoren: het was de eerste massaoorlog met miljoenenlegers én met industrieel oorlogstuig. Ten tijde van Napoleon had je geweren die op twintig meter iemand konden doden, nu kon je in theorie iemand doden vanaf twee kilometer. Het was de eerste industriële oorlog. Bovendien is het landschap in de Westhoek er ingrijpend door veranderd: rond Ieper zijn er maar liefst 144 begraafplaatsen, 400.000 mensen liggen er begraven. Ook het

WIE IS Luc De Vos? Luc De Vos (1946) is afkomstig uit de Westhoek, maar woont al jaren in Bierbeek. Hij studeerde aan de Koninklijke Cadettenschool en de Koninklijke Militaire School en werd kolonel. Later studeerde hij geschiedenis, doctoreerde daarin en doceerde vervolgens krijgsgeschiedenis aan de Koninklijke Militaire School in Brussel en Belgisch buitenlandbeleid aan de KU Leuven. In die hoedanigheid werd hij een veelgevraagd spreker en commen tator, vooral op radio en tv, bij belangrijke oorlogsconflicten. In 2012 ging de ‘oorlogs professor’ met emeritaat.

interview

feit dat de Britten meevochten en er ontzettend veel soldaten uit hun voormalige kolonies sneuvelden, speelt een rol. Dat maakt er een gebeuren op wereldschaal van, dat voor alle Engelstaligen enorm belangrijk blijft.”

Wat was de impact op ons land, op de manier waarop we leefden? “Het feit dat zoveel mensen gesneuveld zijn, heeft de invoering van het algemeen enkelvoudig stemrecht versneld. Daarnaast kwam er een emancipatiebeweging voor de vrouw op gang, omdat zoveel vrouwen tijdens de oorlog in de industrie werkten – hun man zat immers aan het front. De oorlog heeft

Luc De Vos & reizen “Met mijn ouders heb ik van kindsbeen af de hele wereld bereisd, met de groene Michelingids als leidraad. ’s Avonds mochten we zwemmen, maar overdag bezochten we musea en zo heb ik als kind alle grote musea in de westerse wereld gezien. Als volwassene heb ik er natuurlijk nog meer gezien – veel meer dan oorlogsmusea, overigens. Als je in mijn huis rondkijkt, zie je veel Afrikaanse kunst, een beetje mijn stokpaardje.”

Ik ben opgevoed met de leuze ‘meer is in u – plus est en vous’ ook geleid tot de invoering van het veral gemeend onderwijs en heeft de emancipatie van het Vlaamse volk aangewakkerd. Aan de IJzer kwamen Vlaamse intellectuelen – nota bene wel in het Frans opgevoed – in contact met eenvoudige Vlamingen die hun Franstalige onderofficieren niet begrepen en dus

niet goed behandeld werden. De Vlaamse intellectuelen namen het voor hen op, wat volgens mij veel meer effect had dan het cultuurflamigantisme van de 19de eeuw.”

U coördineert dit jaar voor het departement Defensie alle herdenkingen van de Eerste Wereldoorlog. Wat staat er zoal op het programma? “Wat we doen bij Defensie past natuurlijk in een breder geheel. De expo ’14-’18. Dit is onze geschiedenis, die begin februari in het Legermuseum start, wordt ook gesponsord door de Vlaamse, Waalse en Brusselse regeringen. Andere hoogtepunten zijn de officiële plechtigheden: een nationaal herdenkingsprogramma op 4 augustus in Luik, bijvoorbeeld, en op 28 oktober een plechtigheid aan het monument van Albert I in Nieuwpoort, dat trouwens helemaal vernieuwd wordt. Daarnaast zijn er nog talloze andere initiatieven: een plechtigheid aan de Menenpoort in Ieper, een nieuwe inrichting van de Dodengang, een databank van alle Belgische gesneuvelden enzovoort. Een indrukwekkend programma!”

Dat u coördineert als defensiespecialist. Hoe komt het eigenlijk dat u zo’n autoriteit in de krijgsgeschiedenis geworden bent? “Tja, het zit al in mijn genen, ik ben af-

komstig uit de Westhoek. Ik heb geschiedenis gestudeerd in Leuven en heb daarna gedoctoreerd over krijgskunde, ik heb sinds 1985 aan alle grote congressen rond krijgsgeschiedenis deelgenomen, in de hele wereld

Ik ben een grote voorstander van een Beneluxleger, als kern voor een later Europees leger slagvelden bezocht … Ik ben ook officier, heb krijgsschool gedaan, ben professor geweest aan de Koninklijke Militaire School in Brussel en aan de KU Leuven … Ik heb dus officieren gevormd, maar ook diplomaten. Velen van hen zijn oud-studenten. Bovendien ben ik tweetalig en heb ik contacten in binnen- en buitenland – dan doet men al eens een beroep op jou.”

Toch leerde het grote publiek u pas kennen als oorlogsspecialist ten tijde van de eerste Golfoorlog. “Klopt. Bij die Golfoorlog in ’90-’91 heb ik heel wat toelichting gegeven op televisie en radio. Van ’s morgens tot ’s avonds. En

Luc De Vos & lezen “Ik ben niet erg geneigd om romans te lezen, daar heb ik eigenlijk geen tijd voor. Uit professioneel oogpunt moet ik al veel militaire literatuur lezen en daarnaast opteer ik eerder voor non-fictie. Zoals het nieuwe boek van Geert Noels, Econoshock 2.0, of het boek van Geert Mak dat ik vorig jaar van mijn dochter kreeg, Reizen zonder John. Op zoek naar Amerika. Ook Edward De Maesschalks De graven van Vlaanderen vond ik zeer lezenswaardig.”

Luc De Vos & luisteren “De muziekliefhebber in huis is mijn vrouw. Als ik naar een concert ga, is dat omdat zij er een heeft uitgekozen. Al ben ik zelf wel fan van Jacques Brel en consorten – op mijn emeritaatsviering heb ik een nummer van hem gekozen, ‘La Quête’. Of Herman Van Veen, die kan ik ook wel waarderen. Ik hou van mensen die met weinig woorden veel kunnen zeggen.”

interview

daarna ben ik wel vaker op televisie en radio geweest en uiteindelijk geassocieerd geraakt met oorlog.”

Waar kwam die interesse voor oorlog eigenlijk vandaan? Van uw roots in de Westhoek? “Voor een stuk wel. Ik hoorde natuurlijk de verhalen van mijn vader, mijn grootvader en mijn familie. Ik kom ook uit een gezin waar vader en moeder echte ‘witten’ waren – tijdens de Tweede Wereldoorlog zaten ze mee in het verzet. Maar uiteindelijk is de vonk over geslagen tijdens een bezoek aan de Wereldexpo in ’58, waar we kerels in uniform zagen, niet veel ouder dan ik toen. Zo ben ik in de cadettenschool terechtgekomen, net als mijn broer die 12 jaar jonger is dan ik, maar nu wel ergens op een jacht in Miami zit. (lacht)”

U komt ook uit een familie waar regels en discipline belangrijk waren. “Mijn vader was schoolhoofd, mijn moeder was onderwijzeres, dus ja: regels en orde waren belangrijk. Studie, sport en discipline kwamen op de eerste plaats. Ik ben op gevoed met de leuze ‘meer is in u – plus est en vous’ en daar geloof ik nog steeds in. Dat devies hangt nog altijd aan mijn schouw. Je leven wordt tenslotte een groot stuk bepaald door wat je doet.”

En bent u, na een jarenlange carrière, tevreden met het resultaat? “Ja, ik ben een gelukkig mens. Normaal moet je altijd meer willen, maar ik heb geen 22

Dankzij het metalen vosje aan de voordeur van Luc De Vos kun je zijn witte villa in de Bierbeekse velden makkelijk herkennen.

Boek, expo, cursus, reizen en evenementen Het boek ’14-’18. Oorlog in België van Luc De Vos telt 320 pagina’s, bevat heel wat a fbeeldingen en kaarten en kost 49,95 euro. U kunt het boek bestellen via www.davidsfonds.be/uitgeverij.

gevoel van tekort. Ik heb alles gekregen wat de wereld me kon geven.”

Nochtans zou je kunnen denken: iemand met zoveel militaire kennis wil misschien nog wel minister van Defensie worden. Of ten minste de politiek in gaan. “Ik heb inderdaad een paar keer n agedacht over de politiek, want ik ben er erg in geïnteresseerd. Ik heb bijvoorbeeld duidelijke ideeën over ons leger: ik ben een grote voorstander van een Beneluxleger, als kern

Het mag niet zo zijn dat we een deel van de bevolking niet gebruiken en gewoon een beetje geld geven voor een later Europees leger. Maar ook over onze industrie en onze werkgelegenheid denk ik na: we moeten er alles aan doen om ze in stand te houden, want ze zijn de motor van onze welvaart. Daarom moeten we ook zoveel mogelijk mensen aan de slag krijgen. Het mag niet zo zijn dat we een deel van de bevolking niet gebruiken en gewoon een beetje geld geven. Dat moeten we anders aanpakken, zoals Duitsland dat doet, bijvoorbeeld.”

Dat klinkt bijna als een verkiezings programma. Misschien gaat u toch nog de politiek in. “Goh, ik ben te oud voor de politiek. Het lijkt mij ook een zeer zware stiel, die ook op je omgeving weegt. Indertijd leek een politieke carrière mij ook moeilijk verenigbaar met een onafhankelijke academische carrière, die bovendien veel langer kan duren dan een politieke, zeker in het huidige bestel. Bovendien heb ik in mijn leven heel wat ministers van Defensie bijgestaan – ook Pieter De Crem adviseer ik. Misschien kun je inderdaad meer realiseren als minister van Defensie, maar het lijkt me niet eenvoudig om in een land als België elk jaar te m oeten vechten voor je budget. Ik denk dat je ook veel frustraties oploopt. Maar zeg nooit nooit, natuurlijk. De Gaulle is ook nog op latere leeftijd president geworden. En als men je iets op een dienblaadje aanbiedt en je denkt dat je iets kunt veranderen …”

En intussen kunt u genieten van de voordelen van het emeritaat. “Natuurlijk. Zo maak ik elk jaar een cultuurreis met het Davidsfonds. Dit jaar ga ik met mijn collega emeritus, de islamoloog Urbain Vermeulen, naar Oezbekistan, daar verheug ik mij al op. Ik ga ook twee keer naar Berlijn, ik trek naar een krijgskundig congres in Bulgarije, regelmatig woon ik een lezing bij van collega’s en ik lees natuurlijk ook heel wat vakliteratuur. Ja hoor, mijn dagen zijn zeker goed gevuld (lacht).” ¶

De expo ’14-’18. Dit is onze geschiedenis loopt van 7 februari tot 26 april 2014 in het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis in het Jubelpark in Brussel. Meer info via www.klm-mra.be. Bij de expo in het Jubelpark geeft Luc De Vos voor Davidsfonds Academie de cursus ’14-’18. Dit is onze geschiedenis, op maandag 10, 17 en 24 februari, inclusief rondleiding door de expo. Inschrijven vóór 3 februari via www.davidsfonds.be/academie. In het kader van de Eerste Wereldoorlog begeleidt Luc De Vos voor Davidsfonds Cultuurreizen uitstappen naar Antwerpen, Ieper, Nieuwpoort en Loncin & Eben-Emael, van maart tot mei 2014. Alle info op www.davidsfonds.be/cultuurreizen. Luc De Vos is op zondag 19 januari te gast bij Davidsfonds Keerbergen om te vertellen over kleine feiten en grote gebeurtenissen uit WO I. U leest er meer over op pagina 8 in de programma brochure van Toast Literair die bij dit magazine zit. De Nacht van de Geschiedenis, op dinsdag 25 maart, draait helemaal rond het dagelijkse leven in de Eerste Wereldoorlog. Meer info vindt u op pagina 29 in dit nummer en in het volgende nummer van Davidsfonds Cultuurmagazine.

evenementen TEKST

Lieselotte De Snijder & Evelyn Demey

91:61

31/11/8

Fijnproever of alleseter? Toast Literair: ontdek welk type literatuurliefhebber u bent Op zondag 19 januari 2014 vindt voor de vierde keer Toast Literair plaats, het grootste literaire ontbijt van Vlaanderen. Op zo’n 180 plekken kunnen jong en oud genieten van een boeiende literaire activiteit bij een heerlijk ontbijt of aperitief. Kunt u niet kiezen uit het grote aanbod activiteiten? Doe dan onze test: zoek bij elke uitspraak het antwoord dat het beste bij u past en ontdek welke activiteit u op het lijf geschreven is.

Ochtendstond heeft goud in de mond ✔ Helemaal waar, de dag kan voor mij niet snel genoeg beginnen Spring dan vroeg uit de veren en kom vanaf 8.30 uur luisteren naar Johan Depotter, die voorleest uit zijn boek Onze IJslandvaarders. De auteur is de achterkleinzoon van een IJslandvaarder en schetst een indringend beeld van honderden Vlaamse scheepslui die richting IJsland voeren, maar ook van hun gezinnen. Ondertussen geniet u van een zondags ontbijt.

✘ Nee, ik blijf liever wat langer soezen Slaap rustig uit en kom in de late voor middag luisteren naar Annelies Verbeke, die voorleest uit eigen werk en vertelt over haar schrijverschap. Sinds haar veelbekroonde debuutroman Slaap! schreef ze nog een heleboel andere romans en kortverhalen. U ontdekt het zelf terwijl u geniet van heerlijke koffiekoeken. En relax, want we starten pas om 10.30 uur.

INFO Davidsfonds Wilrijk, programmabrochure p. 4 INFO Davidsfonds Koksijde i.s.m. Davidsfonds Oostduinkerke, p. 17 in de programmabrochure die als bijlage bij dit nummer zit. Hiervoor moet u ook vroeg uit de veren: ⋅ Davidsfonds Oudenaarde: Geert van Istendael vertelt over Vlaamse sprookjes (p. 13) ⋅ Davidsfonds Koersel: Els Beerten leest voor uit Allemaal willen we de hemel (p. 9)

Hiervoor hoeft u ook geen slaap te missen: ⋅ Davidsfonds Kessel-Lo Don Bosco i.s.m. Davidsfonds Kessel-Lo Blauwput en Vlierbeek: Dichters Gerda De Preter en Mark Naessens nemen het woord (p. 7) ⋅ Davidsfonds Wetteren: Een zondagmorgen in het teken van de aloude traditie van de nieuwjaars brieven (p. 12)

Meer activiteiten vindt u in de programmabrochure 25

evenementen

Een goede Vlaming is een echte Bourgondiër ✔ Absoluut, ook mijn liefde voor literatuur gaat door de maag

✘ Helemaal niet, ik heb liever een stevige portie literatuur

Schuif aan voor een maaltijd met brood, boter koeken en bubbels terwijl Eddie Niesten vertelt over de geschiedenis van het ontbijt. De auteur heeft tal van boeken over de culinaire traditie van België op zijn naam staan en publiceerde bij Davidsfonds Uitgeverij onder meer Goesting in Vlaanderen en Uit de keuken van mijn kindertijd. De tafel staat voor u gedekt om 9.30 uur.

Laat u dan onderdompelen in de woordenstroom van Marcel Grauls, oud-hoofd redacteur van Het Belang van Limburg, voormalig columnist voor het radioprogramma Jongens & Wetenschap en auteur van tien boeken over taal en uitvindingen. Hij vertelt hoe zijn liefde voor literatuur ontstond. De lettertjes worden opgediend om 10.30 uur.

INFO Davidsfonds Kemzeke, programmabrochure p. 12

INFO Davidsfonds Diepenbeek, programmabrochure p. 9

Hier krijgt u ook goed de kost: ⋅ Davidsfonds Willebroek: Auteur Marcel De Cleene over de symboliek van planten (p. 5) ⋅ Davidsfonds Sint-Michiels en Sint-Andries: De voedingsgewoonten van een Brugse edelman in 1850 (p. 15)

Hier krijgt u ook literatuur als hoofdgerecht: ⋅ Davidsfonds Sint-Pieters-Woluwe: Jozef Janssens vertelt over de meesterlijke middeleeuwen (p. 6) ⋅ Davidsfonds Gullegem: Voorstelling rond De moeder en de drie kinderen van Ernest Claes (p. 16)

Meer activiteiten vindt u in de programmabrochure

Onbekend is onbemind ✔ Ik ken mijn pappenheimers en kom alleen uit mijn kot voor bekende mensen Kom dan op de eerste rij zitten bij de voorstelling van Saskia De Coster, die door Tom Lanoye wordt omschreven als “de koppigste, grilligste en aantrekkelijkste pen van België.” De auteur vertelt over the making of van haar recentste boek Wij & ik. Ontmoet de BV vanaf 9.30 uur.

✘ Geef mij maar een goed verhaal, van de auteur lig ik niet wakker Duik met Jan Uyttendaele in de wereld van Koning Arthur. Iedereen kent de middeleeuwse held, maar wie was hij eigenlijk? Een historische of een verzonnen figuur? We gaan terug naar de bronnen en nemen de middeleeuwse verhalen onder de loep. Waar komen de helden vandaan? Welke boodschappen schuilen er achter de verhalen? Ontdek het vanaf 9.30 uur.

INFO Davidsfonds Peer, programmabrochure p. 10 INFO Davidsfonds Turnhout, programmabrochure p. 3 Ook hier kunt u handtekeningen verzamelen: ⋅ Davidsfonds Mariakerke: Voordracht en babbel met dichter, columnist en journalist Bernard Dewulf (p. 11) ⋅ Davidsfonds Hever-Schiplaken-Boortmeerbeek: Brigitte Raskin vertelt over fictie en non-fictie (p. 8)

Ook hier staat het onderwerp centraal: ⋅ Davidsfonds Genk: Een frisse poëtische kijk op de wereld met Het Genootschap (p. 9) ⋅ Davidsfonds Beselare: Vertelvoormiddag door Roel Van Londerzele (p. 19)

Meer activiteiten vindt u in de programmabrochure 26

✔ Ja, het liefst een familie-activiteit, want ik heb mijn kinderen er graag bij

✘ Nee, in het weekend geniet ik liever van de rust en ga ik alleen op stap

Neem het hele gezin mee voor de wervelende voorstelling Cowboy Stanny & het meest fantastische boek ter wereld. Als Stan een boek fantastisch vindt, dan leeft hij zoals de personages. De bibliotheek is het decor, jeugdboeken zijn de attributen. Duffel de hele familie warmpjes in en zorg dat jullie er om 10 uur zijn.

Laat u dan meevoeren door rasverteller Jan Hoet. De Gentse kunstpaus neemt u mee op een boeiende literaire reis door de vrouwelijke kunstwereld en vertelt honderduit over de relatie tussen kunst en feminisme. Ook topfotografe Eva Vermandel komt langs om haar nieuwe fotoboek Splinter voor te stellen. Verzeker je van een goede plaats vanaf 10 uur.

INFO Davidsfonds Elsene-Etterbeek, programmabrochure p. 6

INFO Davidsfonds De Klinge, programmabrochure p. 11

Ook hier geniet het hele gezin van: ⋅ Davidsfonds Vosselaar: Op avontuur met jeugdauteur Hilde E. Gerard (p. 4) ⋅ Davidsfonds Nazareth-Eke: Vier literaire voorstellingen voor jong en oud op één locatie (p. 13)

Ook hier kunt u terecht voor een serieuze lezing: ⋅ Davidsfonds Keerbergen: Luc De Vos over kleine feiten en grote gebeurtenissen uit WO I (p. 8) ⋅ Davidsfonds Geluwe: Schrijver en duizendpoot Wim Chielens over mensen met een hoek af (p. 19)

Meer activiteiten vindt u in de programmabrochure

Hoe meer zielen, hoe meer vreugd

Win Super-de-luxe literaire brunch

Toast Literair vindt plaats op zondag 19 januari. Wat er bij u in de buurt te doen is, leest u in de programmabrochure die als bijlage bij dit nummer zit.

Eén gelukkige winnaar mag op zondag 19 januari 19 vrienden uitnodigen voor een super-de-luxe literaire brunch, geschonken door Davidsfonds Evenementen en KBC. U krijgt een exclusieve voorstelling door veelbekroond auteur Bart Moeyaert terwijl u geniet van allerlei lekkers, live gepresenteerd door njam!-chefs Dominique Persoone en Dagny Ros Asmundsdottir in het prachtige Paleis op de Meir in Antwerpen. Wat moet u doen? Tweet op woensdag 8 of donderdag 9 januari de bijnaam van uw leerkracht Nederlands (van vroeger of nu) en de reden voor die bijnaam met hashtag #toastliterair2014. De leukste anekdote wint de brunch!

INFO www.davidsfonds.be/toastliterair

INFO www.davidsfonds.be

Toast Literair 2014

U zijt wellekome 2.indd 2

28/11/13 16:19

evenementen

15 GRATIS DUOTICKETS

Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens ✔ Ja, ik luister het liefst naar Vlaamse verhalen, en dat mag best in het dialect

✘ Nee, ik word liever meegevoerd naar exotische oorden

Leg uw oor dan te luisteren bij Fons Bonroy, Diestenaar en dialectkenner, die de geheimen van de Diestse taal onthult. Hij ver gelijkt ‘prenkes’, beelden van wijken en huizen vroeger en nu, draagt versjes voor en laat liedjes horen. Dat allemaal in het Diestse dialect. Klink daarna mee op het nieuwe jaar vanaf 10 uur.

Rep u dan naar de voorstelling van Diane De Bruyn, die vertelt over haar werk en voorleest uit Een touw met duizend knopen. Dat is een Europees-Braziliaanse roman in twee talen, over twee continenten, twee soorten koffie en één jonge vrouw. Een boeiend reisverhaal over weggaan en thuiskomen – en we vertrekken om 9 uur.

INFO Davidsfonds Diest-Molenstede, programmabrochure p. 8

INFO Davidsfonds Westerlo, programmabrochure p. 3.

Hier leert u ook bij over uw dialect: ⋅ Davidsfonds Latem-Deurle: Een causerie over en in de Gentse streektaal door Freek Neirynck (p. 14) ⋅ Davidsfonds Sint-Denijs: Optreden in het West‑Vlaams van kleinkunstgroep Gulder & Ikke (p. 16)

Ook hier verkent u onbekende werelden: ⋅ Davidsfonds Zelzate: Geanimeerde verhalen en smakelijke poëzie rond Spanje en Vlaanderen (p. 11) ⋅ Davidsfonds Westende-Lombardsijde: Tineke Jorissen-Wedzinga over de Zweedse natuur, cultuur en misdaadliteratuur (p. 15) ¶

Meer activiteiten vindt u in de programmabrochure 28

Friedl’ live vanuit ’t Arsenaal in Mechelen Speciaal voor Toast Literair presenteert Friedl’ Lesage haar Radio 1-programma Touché live vanuit ’t Arsenaal in Mechelen. Met acteur, regisseur en muzikant Wim Willaert (bekend van de tv-reeks Eigen kweek) voert ze tussen 11 en 13 uur een gesprek over leven en werk, schoonheid en troost, passie en kunst. Tussenin geniet u van de livemuziek van Flip Kowlier en achteraf krijgt u een heerlijk aperitief. Wie erbij wil zijn, kan zich vanaf zondag 5 januari 2014 inschrijven via www.radio1.be. Davidsfonds Cultuur magazine schenkt 15 duotickets weg voor deze exclusieve live-uitzending. Stuur voor vrijdag 10 januari 2014 een mail naar cultuurmagazine@davidsfonds.be met vermelding ‘Toast Literair’ en al uw gegevens (naam, adres, lidnummer, e-mailadres). De winnaars krijgen kort na de deadline persoonlijk bericht.

evene menten kort Het hele jaar door organiseert Davidsfonds Evenementen grote en kleine activiteiten in heel Vlaanderen. Ook bij onze cultuurpartners kunt u van alles beleven. Dit is een kleine greep uit het aanbod. Meer activiteiten vindt u op www.davidsfonds.be/evenementen.

achlin in Bozar. Julian Rachlin is niet a lleen R een begenadigd violist die met de groten der aarde samenwerkt, maar hij speelt ook altviool en dirigeert. Zijn volle klank komt volop tot uiting in de zoete melodieën van Mozarts derde vioolconcerto. Voor en na serveert muziekdirecteur Andrey Boreyko Russische muziek van Valentin Silvestrov

Oorlog op De Nacht van de Geschiedenis Bent u ook benieuwd naar de impact van de Eerste Wereldoorlog op uw dorp of stad? Naar de verhalen van mensen uit de buurt over die grote historische gebeurtenis? Kom dan op dinsdag 25 maart 2014 naar De Nacht van de Geschiedenis, die op meer dan 200 plekken in Vlaanderen tegelijk plaatsvindt. Dit jaar zet het evenement het dagelijkse leven in de Eerste Wereldoorlog in de kijker. Aan de hand van getuigenissen, filmpjes, lezingen, tentoonstellingen, voorstellingen en andere boeiende evenementen ontdekt u dat de Eerste Wereldoorlog ook bij u in de buurt sporen nagelaten heeft.

en Dmitri Sjostakovitsj. Naar aanleiding van Brussel Exclusief koppelen we aan dit prachtige concert een rondleiding in Bozar, een inleiding op het concert en een driegangenmenu mét de muzikanten aan uw tafel. T ijdens het concert krijgt u fel begeerde rang 1-plaatsen.

INFO www.davidsfonds.be/nacht

INFO www.davidsfonds.be/brusselexclusief

Vipconcert Nationaal Orkest van België Al meer dan 75 jaar brengt het Nationaal Orkest van België met veel enthousiasme zowel klassieke als eigentijdse symfonische muziek. Op zondag 30 maart 2014 speelt het orkest met Andrey Boreyko en Julian

staat ook Houden Van/Griffelrock op het programma. Op dinsdag 22 en donderdag 24 april 2014 wordt Bart Kaëll in de bloe metjes gezet voor zijn dertigjarige c arrière. Bart zal muzikale gasten verwelkomen en het beste uit zijn repertoire vertolken. Via het Davidsfonds kunt u nu al kaarten voor b eide evenementen bestellen, met een korting van 4 euro voor Nekka-Nacht in elke rang. Kaarten voor Houden Van/Griffelrock kosten 9 euro. Bestellen kan via evenementen@ davidsfonds.be of 016/310.600 (vragen naar Kathleen H aesaerts). Zodra we uw bestelling ontvangen, sturen we u een b evestigingsmail met de betalingsgegevens en een dossier nummer. Na ontvangst van uw b etaling krijgt u de kaarten.

INFO www.nekka-nacht.be

De laatste keer De Nieuwe Snaar Op vrijdag 25 april 2014 vindt in het Sport paleis het grootste feest van het Nederlandstalige lied plaats: Nekka-Nacht. De editie van 2014 staat in het teken van De Nieuwe Snaar: de groep zal op Nekka-Nacht zijn allerlaatste concert spelen. In dezelfde week 29

Dirk Beheydt

Hans Verbeke

Stefanie Temperman Lieven Lecluyse

Gwendolyn Seurynck

Pet

ter Merlevede

cultuur maken

De Davidsfonds afdeling Voorzitter Rik Decock

Secretaris Arnold Gheysen

Wouter Vandenberghe

Griet Tanghe

Dries Tanghe

Jan Vanbesien

Afdeling: Sint-Eloois-Winkel Aantal leden: 375 Aantal vrijwilligers: 21, onder wie 7 vrouwen en 14 mannen Aantal activiteiten dit seizoen: 11, een mix van literaire, historische en amusante voorstellingen Activiteit op de foto: 150 jaar geleden werd volksdichter H onoré Lagae geboren en dat hebben we op verschillende manieren in de kijker gezet, met als hoogtepunt de voorstelling op 29 november 2013. Het Davidsfonds bestuur voerde onder meer een van zijn toneeltjes op en onthulde de Honoré L agaewegel, een pad dat vanaf nu de naam van de volksdichter draagt. Niet te missen activiteit: Op Toast Literair, op zondag 19 januari 2014, brengen we Krekels in je kop, teksten muziektheater gevolgd door een drink. Op vrijdag 14 maart 2014 is Jan Leyers te gast om te vertellen over zijn lange reis van Ethiopië naar Europa. Meest memorabele moment: De theaterwandelingen langs unieke locaties en met diverse voorstellingen. Een waar titanenwerk waar het hele bestuur en zowat 30 vrijwilligers bij betrokken zijn, maar waar we ontzettend veel voldoening aan beleven. DNA van de afdeling: Een breed aanbod dat gaat van een humoristische avond tot het betere theater, maar altijd met een kwaliteitslabel. Motto: Zap eens weg van je tv en kies voor cultuur en gezelligheid.

ÂŠ Karl Bruninx

boeken

TEKST

Lieselotte De Snijder

“Bakken is pure magie” Eerste bakboek van 17-jarig talent

Eén Twitterbericht van televisiekok Wim Ballieu: dat volstond om het jonge baktalent Louie Van Nieuwenborgh (17) te lanceren. Zijn bakblog Baked Louie’s werd een hit en Louie trok de aandacht van Davidsfonds Uitgeverij. Het resultaat: in maart ligt zijn eerste bakboek in de winkel. Een interview.

n 2010 begon Louie Van Nieuwenborgh met zijn blog bakedlouies.blogspot.be. Daarop deelt hij zijn passie voor bakken en legt hij stap voor stap uit hoe je de lekkerste taarten, koekjes, cupcakes en ander gebak maakt. Allemaal heel eenvoudige recepten die weinig tijd vragen en voor iedereen haalbaar zijn. “De nadruk ligt bij mij altijd op de smaak en niet op de decoratie, want daar heb ik het geduld en de tijd niet voor,” vertelt de jonge bakker.

De vraag die op ieders lippen brandt: waarom houdt zo’n jonge kerel zich bezig met bakken? “Dat is heel eenvoudig: omdat ik zelf snel naar zoet grijp. Mijn moeder kookt ook graag, al houdt ze niet van bakken. Als kind zat ik altijd tussen de kookpotten te spelen en toen ik voor mijn vierde verjaardag een speelgoedkeuken kreeg, was ik de koning te rijk. Spelenderwijs ben ik met echt eten gaan experimenteren en die passie is steeds heviger geworden.”

Wat trekt je zo aan in het bakken?

Hoe ga je precies te werk?

“De chemische processen: bakken is pure magie. Ik vind het fijn om te spelen met de verhoudingen van ingrediënten en iets nieuws te creëren. De meeste recepten op mijn blog en alle recepten in het boek zijn nieuw, en dus niet klakkeloos gekopieerd. Ik pas bestaande

“Het begint natuurlijk met bestaande recepten: ik haal kookboeken uit de bib en heb thuis mijn eigen collectie recepten. Door veel te oefenen, kom ik steeds vaker op originele ideeën. Als ik naar school fiets of aan het sporten ben, krijg ik vaak een ingeving. Die sla ik dan snel op in mijn gsm om ze niet te vergeten. Ik zoek ook naar inspiratie op Pinterest en krijg geregeld tips van andere mensen. Ook oude kookboeken en recepten zijn een inspiratiebron. Met dat materiaal ga ik dan aan de slag tot het recept voor mij op punt staat en de smaak mij helemaal bevalt.”

Ik wil tijd hebben voor andere hobby’s, maar ik ga wel eerst bakken en pas daarna lopen recepten aan of creëer iets nieuws. Waar ik het meest trots op ben? Op mijn Oreotaart en mijn negerinnentetten. Maar ik heb ook een honingmousse bedacht en mijn eigen Devil’s Food Cupcakes ontwikkeld.”

Stop je daar dan niet heel veel tijd in? “Best wel, ja. Het is mijn belangrijkste hobby, maar voorlopig ook niet meer dan dat. Ik bak zo’n twee tot drie keer per week. Mijn ouders zijn daar erg duidelijk over: schoolwerk komt op de eerste plaats. Ik volg geen bakopleiding – ik heb zelfs nog nooit een bakcursus gevolgd – maar zit in het ASO en volgend 33

boeken

jaar wil ik Toegepaste Economische Wetenschappen studeren. De taarten zijn dus voor ’s avonds of in het weekend en ik kies dan ook bewust voor recepten die niet al te veel tijd in beslag nemen. Ik wil ook nog tijd hebben voor andere hobby’s – maar ik zal wel eerst bakken en pas daarna gaan lopen.”

Helpt lopen om de calorieën van al dat gebak kwijt te raken? “Ja, maar het is niet genoeg. Mijn gewicht op peil houden, is zeker een uitdaging. Vroeger bakte ik veel vaker en toen hebben mijn ouders de teugels moeten aanhalen: het was niet alleen moeilijk te combineren met mijn schoolwerk, maar ik kwam ook te veel bij. Niet alleen het gebak is lekker, het beslag is dat ook – als je één hap neemt, kun je nog moeilijk stoppen. Nu probeer ik dat te beperken. Ik eet zelf één stuk en geef de rest weg.”

Het boek Alles wat in de oven past, komt aan bod in Baked Louie’s: taarten, cakes, muffins en koekjes. De recepten zijn origineel maar haalbaar voor iedereen, ook als u weinig tijd hebt. Het boek telt 160 pagina’s en kost 24,95 euro. U kunt het – met korting – bestellen via www.davidsfonds.be/uitgeverij.

Dan ben je vast een graag geziene gast. “Goh, dat valt wel mee. En het omgekeerde geldt ook: ik heb twee oudere zussen, van wie er eentje al het huis uit is. Zij is net blij dat ze aan al dat gebak kan ontsnappen.”

Hoe reageren je leeftijdsgenoten op het feit dat je zo’n fervente bakker bent? “In het begin hield ik mijn hobby voor mezelf uit vrees voor negatieve reacties, want

de meeste jongens vinden bakken iets voor meisjes. Maar sinds ik mijn blog heb en in de krant heb gestaan, heb ik het wel verteld. De meesten reageren heel positief – op een paar macho’s na. Maar van hun opmerkingen trek ik me niets aan.”

Je blog is goed opgepikt in de media. Hoe komt dat? “Op 2 april 2013 stuurde televisiekok Wim Ballieu deze tweet de wereld in: Zomerkriebels zijn bakkriebels, bekijk ook dit jong talent maar – met een verwijzing naar mijn blog. Die tweet kwam als een complete verrassing en bracht de bal aan het rollen. De volgende

De tweet van Wim Ballieu kwam als een complete verrassing

dag kreeg ik een mail van een journaliste van Het Nieuwsblad. Niet veel later werd ik genomineerd voor de Knack Weekend Blog Awards 2013 en werd ik gebombardeerd tot beste nieuwkomer. Als kers op de taart kreeg

Devil’s Food Cupcakes Deze cupcakes ontlenen hun naam aan het hoge chocolade-, cacao- en calorie gehalte. Duivels zondig, maar ze geven je smaakpapillen een zalige boost. Het glazuur hoeft niet, maar als je niet bang bent van calorieën is het een must.

ik van Davidsfonds Uitgeverij de vraag om een bakboek te maken.”

Bakken en koken zitten echt in de lift de laatste tijd, ook op tv. Naar wie kijk jij op? “Ik vind het knap hoe natuurlijk Jeroen Meus kan presenteren. Hij speelt geen rolletje. Dat geldt ook voor Jamie Oliver, die bovendien makkelijke en haalbare recepten ontwikkelt. De gerechten van Nigella Lawson spreken me ook erg aan, omdat ze zo lekker vettig zijn. Maar het is niet mijn bedoeling om anderen te imiteren, ik wil mijn eigen stijl ontwikkelen.”

Een vraag die je fans zich misschien stellen: in welke mate verschilt het boek van de blog? “Het boek is zeker geen kopie. Ik heb een aantal toppers van de blog geselecteerd, maar verder heb ik vooral nieuwe recepten toegevoegd. Daar ben ik de hele zomer vakantie mee bezig geweest. Niet elk recept in het boek krijgt een stappenplan met foto’s – daarvoor kun je nog altijd op mijn blog terecht.”

Op je blog staan inderdaad veel foto’s. Maak je die zelf? “Absoluut! Ik vind het belangrijk om te laten zien wat de verschillende stadia van

Benodigdheden Voor de cupcakes · 40 g pure chocolade (hoe hoger het cacaopercentage, hoe beter) · 60 g ongezoet cacaopoeder · 120 ml hete koffie · 80 ml melk · 130 g boter op kamertemperatuur · 115 g donkerbruine suiker · 50 g kristalsuiker · 3 eieren op kamertemperatuur · 190 g patisseriebloem

· 8 g zuiveringszout · een snuifje zout · 100 g pure chocolade, gesneden in fijne stukjes

Voor de ganache · 300 g volle room · 300 g pure chocolade · een snuifje zout · 40 g boter

Werkwijze Begin enkele uren of een dag op voorhand met het bereiden van de ganache. Breng de room op een zacht vuur aan de kook in een sauspannetje. Snijd de chocolade in fijne stukken en voeg toe. Laat het geheel even staan en meng tot een gladde saus. Voeg als laatste het zout en de boter toe en meng tot de ingrediënten volledig opgenomen zijn en de saus ietwat blinkt. Giet de ganache in een kommetje en zet minstens 2 uur in de koelkast om in te dikken tot de consistentie van een smeerpasta. Verwarm de oven voor op 180°C en vul een muffinvorm met papieren vormpjes. Meng in een kom de 40 g pure chocolade met het cacaopoeder droog onder elkaar. Giet de hete koffie erop en meng tot een gladde saus. Roer als laatste de melk erdoor en zet opzij. Klop in een grote kom de boter samen met de suikers in ongeveer 4 minuten luchtig en bleek. Meng de eieren er een voor een door tot ze helemaal opgenomen zijn. Zeef in een grote kom de bloem, het zuiveringszout en het zout en meng droog onder elkaar. Voeg dit in drie keer toe aan het eiermengsel en wissel af met het koffie-chocolademengsel. Meng telkens kort tot een homogeen beslag en meng als laatste de 100 g fijngehakte chocolade erdoor. Verdeel het beslag gelijkmatig over de muffinvormpjes en bak de cupcakes in ongeveer 20 minuten gaar. Laat ze volledig afkoelen op een rooster. Klop in ongeveer 2 minuten de ingedikte ganache in een grote kom bleek en luchtig. Vul een spuitzak met een sterspuitmondje met de opgeklopte ganache en versier er de afgekoelde cupcakes mee. Zet de cupcakes nog even in de koelkast om de ganache volledig op te laten stijven en bewaar ze tot 4 dagen buiten de koelkast.

boeken

Oreotaart Deze taart heb ik zelf ontwikkeld op basis van de wereldberoemde O reokoekjes: donkere chocoladekoekjes met een zoete, witte vulling ertussen. Een heuse hit op mijn blog, maar deze goddelijke taart is wel niet voor elke dag van de week weggelegd. Benodigdheden Voor de taart · 280 g patisseriebloem · 70 g ongezoet cacaopoeder · 240 g kristalsuiker · 24 g bakpoeder · 160 g boter, gesmolten en afgekoeld · 4 eieren · 250 ml melk

een gerecht zijn, zodat mensen kunnen zien hoe het proces verloopt. Maar van elke stap foto’s maken is niet evident: mijn camera hangt vol vet en bloem. Ook de compo sitie vraagt wel wat tijd – food photography

Mijn gewicht op peil houden is zeker een uitdaging is een vak apart. Ook daarin ben ik erg gegroeid door mijn blog.”

Krijg je veel reacties van de lezers van je blog? “Ja, en dat stel ik erg op prijs. Mijn blog heeft gemiddeld 1.000 tot 1.100 views per dag. En daar doe je het uiteindelijk voor: de bak microbe doorgeven aan andere mensen.” ¶ 36

· 19-tal Oreokoekjes om de bodem te bedekken · 12-tal Oreokoekjes voor in het beslag Voor het glazuur · 250 g roomkaas (Philadelphia) · 115 g boter op kamertemperatuur · 400 g poedersuiker · 8-tal Oreokoekjes

Werkwijze Neem bakpapier en knip er een cirkel uit die net iets kleiner is dan de bodem van een springvorm met een doorsnede van zo’n 23 cm. Vet de bodem en de zijkanten van de springvorm in met boter en leg het vel bakpapier op de bodem. Verwarm de oven voor op 180° C. Leg de bodem van de springvorm vol met de Oreo’s. Gebruik zo nodig wat meer of minder koekjes. Verkruimel de Oreo’s voor het beslag tot grove stukken en zet opzij. Zeef alle droge ingrediënten in een grote kom en meng ze onder elkaar. Maak een kuiltje in het midden en voeg alle natte ingrediënten toe, meng alles goed onder elkaar en voeg als laatste de verkruimelde Oreo’s toe. Vul de springvorm met het beslag. Zet de taart in de oven gedurende 45 minuten, of tot een satéstokje er proper uitkomt. Laat de taart in de vorm, zet ze op een rooster en laat ze volledig afkoelen. Maak ondertussen het glazuur. Klop de boter romig en zacht. Voeg de roomkaas toe en roer tot een zacht mengsel. Doe hetzelfde met de poedersuiker. Verkruimel 8 Oreo’s en lepel ze door de glazuur. Als de taart nog niet volledig afgekoeld is, kun je een stuk huishoudfolie over het glazuur leggen. Zo voorkom je dat het uitdroogt en de poedersuiker kristalliseert. Haal de taart uit de vorm, het bakpapier aan de onderkant hoef je niet te verwijderen. Snijd de cake horizontaal doormidden en breng het glazuur aan op de onderste helft van de cake. Leg de bovenste helft erop en druk overal goed aan. Ter decoratie kun je een theelepel glazuur op het midden van de cake leggen en decoreren met een Oreokoekje.

boeken kort Met de regelmaat van de klok publiceert Davidsfonds Uitgeverij nieuwe boeken. In deze rubriek stellen we met stip vijf van die boeken voor. U kunt alle boeken – mét korting – bestellen via www.davidsfonds.be/uitgeverij. Daar vindt u ook het volledige aanbod van Davidsfonds Uitgeverij.

Grijnzend jaaroverzicht in cartoons 2013 was een jaar van ups en downs, van winst en verlies. We kregen een nieuwe paus, een andere koning, veel blote Femen-borsten en een nieuw EU-lid. Maar we verloren ook een IJzeren Dame, geld aan de eurocrisis of jongeren aan de oorlog in Syrië. Telkens zat Lectrr op de eerste rij, klaar om er een cartoon van te maken. Lectrr grijnst is een origineel jaaroverzicht in cartoons.

INFO Lectrr grijnst van Lectrr met getekend voorwoord van Eva Mouton telt 288 pagina’s en kost 19,95 euro (ISBN 9789063066451).

Tuinieren met respect voor dieren Eigen groenten kweken hoeft niet veel werk te vragen. In een ecologische tuin laat u de zwaarste klusjes over aan moeder natuur. In dit boek geeft Angelo Dorny u een jaar lang tips om uw tuin om te toveren in een ecologisch paradijs. Per seizoen somt hij op wat u kunt zaaien, welke klusjes u moet klaren en in welke heerlijke recepten u de groenten en kruiden uit uw eigen tuin kunt verwerken.

INFO De tuin op tafel. 365 dagen ecologisch tuinieren van Angelo Dorny telt 240 pagina’s en kost 24,95 euro (ISBN 9789058269874).

Menselijk en duurzaam kapitalisme Waarom zijn economen er niet in geslaagd de financiële crisis te voorspellen? Waarom loert de volgende al om de hoek? In dit boek wordt uitgelegd waarom de gangbare verklaring voor de crisis niet volstaat om ons voor te bereiden op een veiligere toekomst. Pas wanneer we de economische wetenschap doorspekken met inzichten uit de biologie en psychologie krijgen we uitzicht op een menselijker en duurzamer kapitalisme.

INFO De muizenval. Waarom de volgende crisis onvermijdelijk is van Geert Janssens telt 128 pagina’s en kost 14,95 euro (ISBN 9789058269997).

Een andere kijk op het Romeinse Rijk Vandaag leeft bijna 15 procent van de wereldbevolking met een geestelijke of lichamelijke handicap. De samenleving probeert zo goed mogelijk in te spelen

05 op de noden van wie een beperking heeft. Maar hoe ging dat in het Romeinse rijk? Dat wordt in dit boek onderzocht en uitvoerig uiteengezet door Christian Laes, die bij Davidsfonds Uitgeverij eerder al Jeugd in het Romeinse rijk en Kinderen bij de Romeinen publiceerde – twee boeken die in het Engels worden uitgegeven bij Cambridge University Press.

INFO Beperkt? van Christian Laes telt 208 pagina’s en kost 29,95 euro (ISBN 9789059085244).

De vrouw van Wit Konijn Het witte konijn uit Alice in Wonderland is wereldberoemd. Maar eigenlijk weten we niets over hem. Dat verandert nu: de vrouw van Wit Konijn doet alle geheimen over hem en hun gezin uit de doeken. Maak kennis met een bijzonder gezin en ontdek de verborgen kanten van het land waar je alleen wonderen vindt. Mevrouw Wit Konijn is een bijzonder origineel en hilarisch prentenboek met prachtige prenten boordevol details.

INFO Mevrouw Wit Konijn van Gilles Bachelet in een vertaling van Edward van de Vendel telt 32 pagina’s en kost 14,95 euro (ISBN 9789059085190). 37

advertentie

Mama, directeur van Herita en fervente cultuurliefhebster: Kristl Strubbe is het allemaal, en nog veel meer. Als columniste voor Davidsfonds Cultuurmagazine laat ze voortaan haar licht schijnen over het Vlaamse cultuurlandschap. Over wat haar opvalt, verwondert en beroert. Vooraan in dit nummer, op pagina 15, geeft Kurt Van Eeghem zijn visie op de culturele actualiteit.

Voo ren

kristl & kurt

Van

Toeschouwers moet je verdienen

Mensen verbinden, theater en dans als maatschappelijk project presenteren, staat dat prominent genoeg in de voorwaarden om subsidie te krijgen?

ut Wo

k ben nog aan het bekomen van het beklijvende optreden van Lisbeth Gruwez in de KVS in Brussel. Drie avonden op rij danste ze er It’s going to get worse and worse and worse, my friend. Murw geslagen door haar krachtige bewegingen en ritmische sprongen postte ik mijn eerste krachtterm ooit in een tweet. Van pure bewondering. Om dat effect was het Gruwez te doen. Met haar dans wil ze de roes van het spreken verbeelden, de staat van vervoering waarin goede sprekers een massa toehoorders kunnen brengen. Want iedereen moet horen wat we te zeggen hebben en mee zijn met ons verhaal. Even moeiteloos als redenaars hun publiek meekrijgen in hun verhaal ruilt Gruwez het sprekersgestoelte voor de bühne. KVS-directeur Jan Goossens heeft haar niet toevallig uit het circuit van kleine zalen en cultuurcentra geplukt om haar op het grote podium van de Bol haar kunsten te laten zien. De KVS doet er zelf ook alles aan om een groot en divers publiek aan te spreken. Hier wordt niet op veilig gespeeld met abonnementen die de zalen gegarandeerd vol krijgen. Hier moet elke toeschouwer elke dag opnieuw worden verdiend. Voor de voorstelling van Gruwez zaten er heel wat internationale liefhebbers van hedendaagse dans in de foyer. Zij volgen niet zozeer instellingen, maar voorstellingen. De meeste toeschouwers komen trouwens maar een of twee keer per jaar naar de KVS. Wat een enorm publiek spreek je dan aan! Maar er is niets dat hen bindt. Ze pikken uit het menu wat hen aanspreekt. Voor

de KVS lijkt het mij een uitdagende, soms uitputtende opgave. Altijd maar die voelsprieten uitsteken om aantrekkelijk werk te ontdekken en dat naar Brussel te brengen. Toch blijft het een bewuste keuze van de KVS om veel mensen in de versplinterde stad die Brussel is te verleiden. Dan vervagen grenzen. Ook Franstaligen en wereldburgers vinden de weg naar de Vlaamse schouwburg, dankzij samenwerkingen met o.a. Théâtre National en artistieke kruisbestuivingen met Palestina en Congo. Zo’n programmatie kost geld. En de KVS krijgt daar subsidie voor. Evidemment. Zoals vele andere artistiek hoogstaande huizen subsidie – geld van ons allemaal dus – krijgen om te doen wat nodig is: ons overtuigen om minstens een of twee keer per jaar te komen kijken. Maar mensen verbinden, theater en dans als maatschappelijk project presenteren, staat dat prominent genoeg in de voorwaarden om subsidie te krijgen? Van mij mag er wat meer van mijn belastinggeld naar de KVS gaan, net omdat zij erin slagen om zo’n groot en divers publiek te verbinden. Ik zie het weinig andere cultuur huizen doen. Het lijkt mij namelijk net iets moeilijker en duurder om je zalen elke avond vol te krijgen als je geen vaste schare abonnees hebt. En het lijkt mij net iets interessanter om Lisbeth Gruwez niet alleen aan fervente cultuur liefhebbers te tonen. Haar compagnie heet niet toevallig Voetvolk. Laat het volk dan ook proeven van haar kunsten. Voor Brussel kan het zo alleen maar b eter en beter en beter worden, mijn vriend. 39

cursussen

TEKST

Filip Salmon BEELD

Museum Dr. Guislain

Het taboe van het trauma De onzichtbare gevolgen van de Groote Oorlog Hoe ging men in de Eerste Wereldoorlog om met psychologisch leed? Werd het erkend? Bestond er een behandeling? En wat zijn de gevolgen van oorlogstrauma’s? Dat onderzoekt de dubbelexpo Oorlog en trauma, die tot eind juni in Ieper en Gent loopt. Met Davidsfonds Academie kunt u in beide steden een dagevenement rond het onderwerp meemaken.

og tot eind juni vindt in het In Flanders Fields Museum in Ieper en in het Museum Dr. Guislain in Gent de dubbelexpo Oorlog en trauma plaats. De tentoonstelling draait rond twee interes sante aspecten van de Groote Oorlog: de organisatie van de medische zorg aan het front in de Westhoek én het psychologische leed dat voortvloeit uit oorlogssituaties. Het In Flanders Fields Museum focust op het eerste, het Museum Dr. Guislain – dat de geschiedenis van de psychiatrie aan het grote publiek wil tonen – niet toevallig op het laatste.

Christine Spenglers (1945) maakte deze foto van de bombardementen op Phnom Penh (Cambodja) in 1975 en legde de gruwel van vernietiging vast in een esthetische foto.

Trauma’s die mensen overhouden aan schokkende ervaringen mogen vandaag dan wel algemeen erkend zijn, tijdens de Eerste Wereldoorlog en ook later nog was dat allerminst vanzelfsprekend. Sterker nog: of iemand psychologisch leed kon overhouden aan een oorlogservaring werd in de loop van de geschiedenis op zijn zachtst gezegd uiteenlopend beoordeeld. “Van oorlogstrauma’s was al in zekere zin sprake bij de oude Grieken,” vertelt Patrick Allegaert, artistiek leider van het Museum Dr. Guislain. “Ook in vele oorlogen daarna kwamen ze voor. Maar pas door de Eerste Wereldoorlog zijn ze op zo’n grote schaal als probleem naar voren gekomen.”

Shellshock vs. elektroshock De Eerste Wereldoorlog was een scharnierperiode voor de erkenning van psycholo41

cursussen

De schilderijen van Jan De Maesschalck (1958) baden in een sfeer van melancholie, verlatenheid en stilte.

gisch leed in oorlogssituaties. In 1915 werd voor het eerst de term ‘shellshock’ gebruikt, door de Britse legerpsychiater Charles Samuel Myers. Het was een nieuwe naam voor het fenomeen dat veel soldaten psychologisch onderuitgingen door de enorme vuurkracht en de fysieke impact van granaten (shells) en ander oorlogstuig. Dat het fenomeen benoemd werd, betekende niet meteen de erkenning van het psychologische leed. Allegaert: “Ten tijde van de Eerste Wereldoorlog stond men aan beide kanten van het front zeer sceptisch tegenover shellshock. Het paste immers niet zo goed bij de oorlogsheroïek die men wilde propageren om soldaten gemotiveerd te houden.”

Tijdens de Eerste Wereldoorlog ‘behandelde’ men getraumatiseerde soldaten met elektroshocks Shellshock werd bijgevolg afgedaan als een erfelijk probleem, een zwakte in het genetisch materiaal, een ‘ziekte van de wil’. De selectie van de soldaten moest gewoon strenger gebeuren, luidde het daarom. Aan Duitse zijde beweerde de Duitse legerarts Max Nonne dat soldaten onder hypnose konden genezen van shellshock. Heel wat soldaten werden ‘behandeld’ met elektroshocks, zodat ze nog liever naar het front terugkeerden 42

Lara Jakoba Breine, studente Illustratie van Gerda Dendooven, liet zich inspireren door een tekst van Matthias Hellemans, student Creatief schrijven van Bart Moeyaert. Zijn tekst is gebaseerd op de dagboeken van Ellen Newbold La Motte en Mary Borden, die een eigen veldhospitaal oprichtten aan het IJzerfront.

De Rus Foma Jaremtschuk (1907-1986) werd het slachtoffer van het Stalinregime en belandde na zijn diagnose als geestelijk gestoorde in een gesloten psychiatrisch ziekenhuis, waar hij zo’n 500 inkt- en potloodtekeningen maakte met foltertaferelen.

en dus ‘genezen’ bleken. Of nog sterker: de toonaangevende Duitse psychiater Karl Bonhoeffer was er in 1926 van overtuigd dat de echte oorzaak van traumatische neurose bij zijn patiënten het uitzicht op een compensatie van de ziekteverzekering was.

De opkomst van groepstherapie In het boek dat bij de tentoonstelling Oorlog en trauma hoort, beschrijven onderzoekers Bessel A. Van Der Kolk, Lars Weisaeth en Onno Van Der Hart nog meer opmerke lijke feiten over de behandeling van soldaten met psychologische problemen na de Eerste Wereldoorlog. Hun artikel ‘Soldaten en psychiaters. Geschiedenis van het trauma in de psychiatrie’ geeft een boeiend overzicht van hoe trauma in de geschiedenis van de psychiatrie werd geïnterpreteerd. Ook in het interbellum en in het volgende grote conflict, de Tweede Wereldoorlog, bleek er bijvoorbeeld maar weinig veranderd te zijn in de trauma-interpretatie. “Meer dan 200 Britse soldaten kregen toen de kogel wegens hun vermeende lafheid,” schrijven ze. “Daartegenover staat dat amper 11% van de

ter dood veroordeelde deserteurs werkelijk is geëxecuteerd.” Toch schrijven Van Der Kolk, Weisaeth en Van Der Hart dat er ná de Tweede Wereldoorlog een en ander veranderde: het onafhankelijke onderzoek naar de lange termijneffecten van de Holocaust en andere oorlogsgerelateerde trauma’s kwam op gang en het belang van groepstherapieën begon door te dringen. Patrick Allegaert legt uit dat mensen die de horror van de Holocaust overleefd hadden, elkaar gingen opzoeken, iets wat later ook tijdens de Vietnamoorlog gebeurde. Allegaert: “Voor de Vietnamveteranen was het trauma dubbel: bovenop het oorlogstrauma dat ze hadden opgelopen, waren ze thuis niet altijd meer welkom, omdat ze in de foute oorlog gevochten hadden. Gelukkig zochten ze elkaar op en ontdekten ze de kracht van groepstherapie. Samen over hun ervaringen praten werkte louterend.”

PTSS: posttraumatisch stresssyndroom Geleidelijk aan veranderde de houding ten opzichte van oorlogstrauma’s, en dat was ook nodig. De graad van alcoholisme en zelf-

Het dagevenement Op donderdag 20 februari kunt u in het Museum Dr. Guislain het dag evenement van Davidsfonds Academie bijwonen rond de expo, met een lezing, rondleiding en nabespreking. Op dinsdag 25 februari vindt een gelijkaardig programma plaats in het In Flanders Fields Museum in Ieper met een excursie langs de evacuatieroutes in de frontstreek. INFO www.davidsfonds.be/academie

cursussen

doding bij veteranen was, ook al ten tijde van de Eerste Wereldoorlog, torenhoog, schrijft Van Der Kolk. En er waren nog dramatische effecten. Patrick Allegaert vermeldt in dat verband de HBO-documentaire Wartorn 1861-2010, waarin een Amerikaanse moeder aanklaagt dat het leger haar zoon wel had aangeleerd hoe hij een moordmachine moest worden, maar niet hoe hij dat weer moet afleren. “Gelukkig werd vanaf de jaren 1980 het posttraumatisch stresssyndroom

“Ze hebben mijn zoon wel aangeleerd hoe hij een moordmachine moest worden, maar niet hoe hij dat moet afleren” (PTSS) gedefinieerd. Die angststoornis ontstaat wanneer men op een langdurige m anier aan extreme stress wordt blootgesteld, zodat men traumatische ervaringen niet in de gewone herinnering kan plaatsen en ze niet kan relativeren. Die benadering heeft het onderzoek vooruitgeholpen, net als de gelijkenissen die men heeft ontdekt tussen oorlogstrauma’s en het trauma na kindermisbruik of verkrachting.” Vandaag staat de behandeling van oorlogs- en andere trauma’s al een stuk verder, maar een eenvoudig gegeven is het nog 44

Deze foto van de Amerikaanse oorlogsfotograaf Don McCullin, met een Vietnamsoldaat die in shock is na de strijd om Hue in 1968, werd een symbool van de onnoemelijke menselijke oorlogsschade.

De expo steeds niet. Via een combinatie van behandelingen als groepstherapie, relaxatie- en meditatietechnieken en zelfs videospellen worden behandelingen aangeboden en probeert men de intensiteit van de emoties af te zwakken. Het trauma is gelukkig geen taboe meer, maar een pasklare oplossing is nog steeds geen evidentie. ¶

De expo Oorlog en trauma loopt nog tot 29 juni in het In Flanders Fields Museum in Ieper en het Museum Dr. Guislain in Gent. INFO www.museumdrguislain.be en www.inflandersfields.be

cur sussen kort Het nieuwe cursusaanbod van Davidsfonds Academie voor het voorjaar heeft weer heel wat inspirerende cursussen en dagevenementen voor u in petto. Op de losse kaart bij dit nummer vindt u een overzicht van de cursussen bij u in de buurt. Het volledige overzicht staat op www.davidsfonds.be/academie en in de cursusgids, die u gratis kunt aanvragen via academie@davidsfonds.be of op 016/310.670.

Nederland en België een aantrekkelijk gebied voor clandestiene activiteiten. Maar de v ijand was waakzaam en de grens werd afgesloten door een stroomdraad, ook wel ‘dodendraad’ genoemd. Professor dr. Alex Vanneste vertelt over de vluchtelingenproblematiek, de clandestiene post met frontsoldaten, spionage, deserteurs en smokkelaars.

Bach Academie in Brugge

WO I aan de Belgisch-Nederlandse grens Aangezien Nederland neutraal bleef tijdens de Eerste Wereldoorlog, was de grens tussen

INFO De cursus vindt plaats in Ninove en start op donderdag 20 februari. Meer info over de cultuurreis vindt u op www.davidsfonds.be/cultuurreizen.

INFO De cursus vindt plaats in Turnhout en start op woensdag 5 februari.

Na het grote succes van de Bach Academie vorig jaar, dompelt musicoloog Ignace B ossuyt u opnieuw onder in de wondere muzikale wereld van Johann Sebastian Bach. Deze keer ligt de focus op Bachs tijd in Weimar, waar hij tien jaar aan het hof verbleef. Hij had er veel aanzien en klom op tot concertmeester. Het Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe opent de vierde Bach Academie Brugge met enkele sprankelende cantates.

INFO De cursus vindt plaats in Concertgebouw Brugge en start op zaterdag 18 januari.

van 22 oktober tot 5 november. De uitvalsbasis van de reis is Bujumbura, vanwaar u drie lussen maakt, door Burundi, Tanzania en Congo.

Door Afrika met Peter Verlinden Peter Verlinden reist dr. Livingstone achterna, op zoek naar de eerste kolonialen in het gebied van de Grote Meren. Aan de hand van de verhalen van die avonturiers legt hij de wortels van het koloniale systeem bloot. Het is frappant hoe die vroege westerse kolonisatie Congo en de Congolezen definitief veranderd heeft en hoe ze ook vandaag nog de relatie tussen de verschillende volkeren in Centraal-Afrika bepaalt. Krijgt u na de cursus zin om ook echt naar Afrika te reizen? Ga dan met Peter Verlinden mee op Afrikareis

2000 jaar geschiedenis in Tongeren De basiliek van Tongeren is waarschijnlijk de oudste gotische basiliek van ons land. Recentelijk is een team van wetenschappers erin geslaagd het boeiende verhaal ervan te ontrafelen. Wetenschappers en archeo logen nemen u mee achter de schermen van de opgravingen en het onderzoek. Met als unicum een rondleiding in de kerk en de museumkelder, die pas in 2018 geopend wordt voor het grote publiek.

INFO Het dagevenement vindt plaats in Tongeren op vrijdag 21 maart.

INFO www.davidsfonds.be/academie. Inschrijven kan via de website, via academie@davidsfonds.be of op 016/310.670. 45

reizen

Het beste van vele werelden Weet u in welk land deze foto genomen is? Gaat het om een Indisch paleis op Britse bodem of om een Engelse tuin rond een Indisch paleis? Het Mysore P aleis staat wel degelijk in Zuid-India en is een van de belangrijkste Indiase bezienswaardigheden na de Taj Mahal. In het Davidsfonds Reismagazine Gulliver, dat u als bijlage bij dit nummer vindt, vertellen reizigers Annemie & Bob honderduit over hun Davidsfonds Cultuurreis in de regio. Vijftien dagen lang trokken ze door de provincies Karnataka, Tamil Nadu en Kerala. Tempels, woonboten, kruidige curry’s: u verneemt alles over hun reis ervaringen in Gulliver. In het reismagazine leest u nog veel meer boeiends. Wat denken reisbegeleiders Peter Verlinden en Karin Strobbe over reizen en reizen begeleiden? Hoe gaat het er achter de schermen bij Davidsfonds Cultuurreizen toe? Welk reistype bent u? En vooral: wat moet u doen om gratis vliegtickets naar Madrid te winnen?

ÂŠ Shutterstock.com

cultuur smaken

Uw mening

Bent u geraakt door een artikel in dit magazine? Hebt u er iets aan toe te voegen? Of hebt u een leuk evenement meegemaakt? Misschien wilt u wel een goede cultuurtip meedelen of gewoon uw mening kwijt. Uw reactie – van maximaal 1.000 tekens inclusief spaties – en foto zijn welkom op cultuurmagazine@davidsfonds.be. In elke nummer maken we een geredigeerde selectie uit het aanbod.

In Between in Gaasbeek

Hommage aan de Vlaamse Primitieven Dankzij de gratis tickets in Davidsfonds Cultuurmagazine van juni 2013 hebben we de expo van Fabienne Verdier in Musea Brugge bezocht. Het was onze eerste kennis making met de Franse kunstenares. Haar oosterse kijk op de Vlaamse Primitieven was een verrassende en boeiende ervaring. Kracht, dynamiek en kleur. We zijn een paar keer door de expo gelopen, zodat onze verwondering kon overgaan in bewondering. Eddy en Michèle Baert-Fierens Grembergen

Via Davidsfonds Cultuurmagazine van september 2013 wonnen wij een duoticket voor de nocturne In Between in het kasteel van Gaasbeek. We kenden het kasteel al, maar de nocturne ging veel verder dan het klassieke tentoonstellingsparcours – en dat had alles te maken met de bezielde begeleiding van curator Joris Capenberghs. Dankzij zijn eruditie en zijn wijze uitleg bij de tentoongestelde werken, werd het bezoek een beklijvende ervaring. Zijn artistieke interpretatie en filosofische beschouwingen over stilte, bezinning, natuur en cultuur gaven ons een gevoel van intellectueel welbehagen. Rik Demeestere-Vandendriessche Gullegem

Vechten voor kunst Al jaren lees ik met veel genoegen de columns van Kurt Van Eeghem in D avidsfonds Cultuurmagazine. Ik heb een grote bewondering voor de beschaafde en passionele manier waarop hij de kunsten verdedigt. Als beeldend kunstenaar behoor ik zelf tot de grote groep kunstenaars die als kleine zelf-

standigen het hoofd boven w ater probeert te houden en niet in de selecte kring zit die met alle aandacht gaat lopen. Toch wil ik een bedenking kwijt naar aanleiding van Kurts column van september 2013. Ik stoor mij nogal aan het dirigisme in de beeldende kunst. Het lijkt vaak alsof er vanuit de cultuurbeleidsmakers een vooropgezet plan is dat weinig met de werkelijkheid te maken heeft. Een voorbeeld. Toen Luc Tuymans plots naar de hoogste regionen van de beeldende kunst werd geschoten, klonk het dat hij in zijn eentje de schilderkunst had gered. Dat is natuurlijk onzin als je weet dat Lucian Freud op dat moment aan een ontzettend belangwekkend o euvre werkte. Dat geldt ook voor Golucho en Antonio López García in Spanje en Michaël Borremans en Sam Dillemans in eigen land. Het belerende vingertje waarmee sommige kunstpausen ons – niet zelden met leugens en halve waarheden – in een bepaalde richting willen duwen, mag weg. Kunst is, zoals Kurt terecht opmerkt, bij uitstek de uiting van een democratische, vrije maatschappij. Elke trend die daaraan afbreuk doet, moet worden bestreden. Dat geldt zowel voor degenen die de geldkraan dicht willen draaien als voor degenen die dammen opwerpen om de middelen vooral naar hun eigen – onvermijdelijk subjectieve – voorkeur te laten vloeien. Karel Hadermann Waanrode

Het genie Da Vinci Bedankt voor de gratis tickets voor de expo Da Vinci. The Genius die we gewonnen hebben dankzij Davidsfonds Cultuurmagazine van juni 2013. De expo was erg interessant. Met een audiogids kon je in je eigen tempo de tentoonstelling bezoeken. Voor de kinderen was er een folder met vragen over de opgestelde voorwerpen. Onze beide kinderen deden flink hun best om de code van Da Vinci te kraken en een prijs te winnen. Tobias, die uitvinder wil worden, was erg onder de indruk van de genialiteit van deze uitzonderlijke

Familie Hungwe-Polet Oostende

SOCIALE MEDIA

man. Vooral de uitvindingen die je zelf kon uitproberen, vielen bij hem in de smaak. De expo is een aanrader voor jong en oud.

Het Davidsfonds is actief in heel Vlaanderen – en dus ook op Facebook, Pinterest en Twitter. Steeds meer mensen ontdekken ons daar en laten leuke berichtjes voor en over ons achter. @raskion: Eerste deel van mijn bestelling bij @Davidsfonds is binnen! Snel beginnen aan “Middeleeuws Brugge, door de ogen van Hans Memling” – 8 december 2013 @LobkeMaes: Davidsfonds Moorsele ontvangt @bartvanloo in een uitverkochte Stekke, cultuur ten top, benieuwd! – 28 november 2013 @BiancaDebaets: Brunch & expo Walter Swennen in @WIELS_Brussels. Opnieuw een geslaagd event van #brusselexclusief @Davidsfonds – 24 november 2013 @CarolienCBA: Heel tof boek. Geweldig om al die verschillende verhalen te lezen. Ook mooi vormgegeven (over ‘Ik kom van ver’) – 22 november 2013 @Valerie__xD: ‘Kieuw’ (Saskia Maaskant) is een wondermooi en aangrijpend verhaal met een vleugje fantasy. Prachtig @Davidsfonds – 20 november 2013 @BSKameleon: Proficiat aan Alexander Willems @BSKameleon die de 5de prijs won bij de Junior Jour nalist Wedstrijd van @Davidsfonds – 19 november 2013

Michiel Coxcie in Leuven Hartelijk dank voor de gratis tickets die we via Davidsfonds Cultuurmagazine van september 2013 wonnen voor de expo over M ichiel Coxie in M – Museum Leuven. Coxcie is onterecht een onbekend talent. Zijn oeuvre is zo divers: grote schilderijen vol beweging en kleur, wandtapijten, tekeningen – waaronder het stripverhaal Amor en Psyche. En dat allemaal vlakbij in M – Museum Leuven. Hilde Van Der Biest Winksele

@rogerbruyns: Op weg nr n boeiende avond #Davidsfonds in Zandhoven. Sagalassos-20h in Chistoffel. Allen welkom! – 7 november 2013 @jdceulaer: Aanrader “@MarkNelissen: Morgen start mijn lessenreeks over evolutie in Kortrijk voor @Davidsfonds Academie” – 7 november 2013

WILT U OOK UW MENING MET ONS DELEN? VOLG ONS DAN OP www.facebook.com/davidsfondsevenementen www.twitter.com/davidsfonds

wedstrijd TEKST

‘t Arsenaal BEWERKING

Filip Salmon

Gratis tickets

Vinnige verzen & scherpe sonates Scarlatti en de Ilias in ’t Arsenaal in Mechelen In januari en februari kunt u in ’t Arsenaal in Mechelen terecht voor een pittig literair theaterfeest. Eerst staat er een marathonlezing van Homeros’ Ilias op het programma en later het wervelende stuk Scarlatti. Allebei perfect geschikt om de eerste avonden van het nieuwe jaar mee in te kleuren.

m de twee decennia wordt in ons taalgebied een vertaling van het Griekse epos de Ilias gemaakt die er echt toe doet. Momenteel is dat ongetwijfeld die van Patrick Lateur. Hij ontving voor het werk terecht de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Letteren– Vertalen. Samen met een rist andere theatergezelschappen en cultuurhuizen zet ’t Arsenaal zich aan de integrale lezing van dit boek der boeken. U kunt het mee beleven op dinsdag 21 januari in ’t Arsenaal en als u zin hebt kunt u daarna samen met Patrick Lateur door Vlaanderen reizen. Op dinsdag 18 februari gaat in ’t Arsenaal Scarlatti in p remière,

Met uw Davidsfonds Cultuur kaart geniet u sowieso van een structurele korting op alle eigen producties van ’t Arsenaal in Mechelen (dus niet voor gastvoorstellingen en voorstellingen op andere locaties).

win 100 gratis tickets voor de première van Scarlatti In samenwerking met ’t Arsenaal in Mechelen mag Davidsfonds C ultuurmagazine maar liefst 50 duotickets wegschenken voor de première van Scarlatti op dinsdag 18 februari 2014, inclusief meet & greet met de acteurs achteraf. Stuur vóór vrijdag 17 januari 2014 een mail naar c ultuurmagazine@davidsfonds.be met vermelding ‘Scarlatti’ en al uw gegevens (naam, adres, lidnummer, e-mail). De winnaars krijgen kort na de deadline persoonlijk bericht. – PB –

Korting met uw Davidsfonds Cultuurkaart

waarin de sonates voor piano van de Italiaanse componist D omenico Scarlatti centraal staan. De uitvoering van die sonates krijgt een onverwachte wending als blijkt dat de verwarde theaterdirecteur drie evenementen op hetzelfde tijdstip heeft geboekt. Lichtvoetig, maar ook pittig en met een verteerbaar vleugje Dante, Freud, Montaigne, Kristeva en anderen. Een project van Franz Marijnen, uitgevoerd door een internationale cast met onder meer Tuur De Weert, Mark Vandenbos, Aicha Cissé en Sachli Gholamalizad.

INFO www.tarsenaal.be

advertentie

–1–

advertentie

Ecologeren Park Molenheide, geĂŻnspireerd door de natuur!

Ecologeren? Logeren op een ecologische wijze en plaats, dat kan op Park Molenheide, centraal gelegen in de meest groene Vlaamse provincie, Limburg. De nieuwe en gezellig ingerichte vankantiewoningen staan in een groene omgeving en worden dankzij een biogasinstallatie voorzien van elektriciteit en verwarming. Ook de energie voor verwarming en elektriciteit van het zwemparadijs Aquapolis, het speelparadijs Kids Valley en de indoor minigolf De Mijn wordt voortgebracht door de nabijgelegen biogasinstallatie. U ziet het, ecologeren op Park Molenheide te Houthalen-Helchteren betekent op en top genieten! Hoe reserveren? Surf snel naar www.molenheide.be/code/250KK of telefoneer naar Funhomes op telnr. 011 60 37 52 met vermelding van de code 250KK

aanbieding Geniet tijdens de maanden januari, februari en maart van

een gigantische korting die kan oplopen tot maar liefst 40% op onze vakantiewoning Comfort Plus*

*Type Oasis (max 4 pers) of type Agora (max 6/8 pers). Aanbieding geldig bij reservatie voor een weekend, midweek of week.

100

RGI

VERWA R

TEIT ICI

Dit aanbod is niet cumuleerbaar met andere aanbiedingen G EN ELEKTR en/of promoties. MIN Actie geldig tot 31/01/2014

GROENE

Park Molenheide | Molenheidestraat 7 | 3530 Houthalen-Helchteren BelgiĂŤ | 011 52 10 44 | www.molenheide.be