Omtrent januari 2010

t n e r t om

jan. ’10

euro sfonds.be | 3 id v a .d w w w sfonds | van het Dav id e n zi a g a rm u cultu

mia doornaert over Europa, Amerika en Verkavelingsvlaams p. 10

slaap kindje slaap Wiegeliedjes uit de wereld p.20

perzische parel Katelijne Hermans verkent Iran p. 34

Nacht van de Historische Film

Queen victoria & co

14 dagen op proef

Het BOSE WAVE music system ®

®

Een kamer gevuld met geluid. Niet met kabels.

Gewoon aansluiten en genieten

Zoveel manieren om ervan te genieten

Met het BOSE WAVE music system zijn er geen stapels componenten. Geen snoeren die in de knoop raken. Geen gedraai aan knoppen. Geavanceerde Bose-technologieën in dit compacte systeem werken samen om de kamer te vullen met de bekende prestaties die Bose tot één van de meest gerespecteerde namen op het gebied van geluid heeft gemaakt. Zo schrijft Mark Prigg, technologiejournalist van de London Evening Standard: “Dit systeem onderscheidt zich door de perfecte geluidskwaliteit en de diepe, rijke bastonen die iedere ruimte kunnen vullen...” Het WAVE music system levert helder, realistisch geluid waarvan je zou denken dat alleen een veel grotere, complexe hifiset het kan produceren.

Luister naar het WAVE music system in uw woonkamer, keuken, slaapkamer of waar u ook maar beter geluid wilt. Alles wat u nodig hebt, is ingebouwd: cd/mp3-cd speler, AM/FM tuner met RDS, klok en wekfunctie. U kunt deze allemaal bedienen met een handige, ultracompacte afstandsbediening. Sluit als u wilt een extra geluidsbron aan en hoor levensecht geluid vanaf uw tv of mp3-speler.

®

®

®

Hoe hebben we dit gedaan?

Het komt allemaal neer op onze in de V.S. gepatenteerde technologie voor waveguideluidsprekers. De compacte De dubbele, tapse waveguide behuizing van het systeem is niet groter dan een schoenendoos en bevat uiterst geavanceerde akoestische technologie waardoor cd’s en radioprogramma’s altijd zuiver en levensecht klinken. Van de heldere hoge tonen tot de rijke, volle lage tonen.

Eén apparaat, één snoer, al het geluid Een geluidssysteem koop je om te luisteren naar muziek.

Niet om uren bezig te zijn met de installatie of het aansluiten van kabels. Met het WAVE music system zult u vrijwel direct na het openen van de verpakking genieten van Bose geluidskwaliteit. AUDIO, het testmagazine voor onder andere hifi schrijft: “Het WAVE music system is het eerste compacte systeem dat voor volwassen hifi-combinatie kan doorgaan...” ®

®

®

Geniet 14 dagen lang vrijblijvend* van het WAVE music system ®

U kunt het WAVE music system natuurlijk alleen echt beoordelen in de unieke akoestiek van uw eigen huis. Probeer het 14 dagen thuis uit tijdens een vrijblijvende proefperiode, en als u daarna toch vindt dat dit systeem niks voor u is, komen we het gewoon weer ophalen. Dit kost u niets en u ontvangt het volledige aankoopbedrag terug, inclusief verzendkosten. ®

Grafietgrijs

Titaniumzilver

Platinawit

Beschikbaar direct via Bose. Bel gratis naar:

✆ 0800-92 833

voor meer informatie. Referentienummer B10AOMT1 Openingstijden: ma - vr: 09.00 - 20.00 uur za - zo: 10.00 - 14.00 uur.

www.boseinfo.be

*‘Vrijblijvend’ heeft alleen betrekking op de proefperiode van 14 dagen. ©2009 Bose Corporation. Alle rechten voorbehouden. Het speciale ontwerp van het WAVE music system is ook een geregistreerd handelsmerk van Bose Corporation in de V.S. en andere landen. Citaten zijn met toestemming gereproduceerd: Mark Prigg, London Evening Standard, 18/04/2005; AUDIO, 5/2005; Red dot best of the best 2005. Voor meer informatie over onze algemene verkoopsvoorwaarden, raadpleeg www.boseinfo.be ®

peter

Sinds 1875

O

p 15 januari is het precies 135 jaar geleden dat het Davidsfonds werd opgericht.

De droom die de stichters voor hun vereniging koesterden, was ambitieus. Promotie van de Nederlandse taal en cultuur kwam op de eerste plaats, als hefboom voor de emancipatie van het Vlaamse volk. Toen nog als tegenhanger van het liberaal-vrijzinnige Willemsfonds, zou het Davidsfonds werken aan verdieping vanuit een christelijke overtuiging. De nieuwe vereniging zou actief zijn tot in de kleinste dorpen in Vlaanderen: dicht bij de mensen dus. Inhoudelijk mocht de drempel evenmin te hoog zijn: ‘volksopvoeding’ en ‘volksverheffing’ waren een recht voor alle Vlamingen.

Om hun ambities concreet te maken, stuurden de pioniers verhalenvertellers het veld in: ze verzorgden talloze voordrachten, maar ook zangavonden, concerten, toneel… In die eerste afdelingen was het vaak genieten: van luisterrijke feestavonden tot zelfs een ­Davidsfondsbal! Met groot enthousiasme zetten zich in een mum van tijd honderden bestuursleden in voor de goede zaak: respect voor de Nederlandse taal en de Vlaamse cultuur. Het ontbrak de stichters duidelijk niet aan durf om een groots avontuur te beginnen. Dat hun initiatief aanstekelijk werkte, bleek uit de successen die ze op korte tijd boekten.

Sinds 1875 heeft het Davidsfonds zich – trouw aan zijn traditie – voortdurend weten te vernieuwen. Het zal dat ook in de toekomst blijven doen. Onder meer door zich nog sterker te profileren.

Als Vlaamse vereniging, die werkt aan een beter Vlaanderen voor alle inwoners en gelooft dat daarvoor méér Vlaanderen nodig is en tegelijkertijd een grote openheid op de wereld. Als vereniging die actief werkt aan verdieping, alternatief voor de oppervlakkigheid in onze samenleving. Dicht bij de mensen, letterlijk (op meer dan 500 plaatsen in Vlaanderen) en figuurlijk (voor een breed publiek, zonder op kwaliteit in te boeten). Honderden auteurs, docenten, muzikanten, reisbegeleiders en andere specialisten delen daartoe als verhalenvertellers hun kennis en kunde. Zodat zoveel mogelijk mensen, in goed gezelschap, kunnen genieten van cultuur. Dat alles dankzij het engagement van meer dan 5.000 vrijwilligers, die zich met hart en ziel inzetten voor onze samenleving. En durf tonen, om te innoveren, om wel eens tegendraads te zijn, om ambitieus te zijn. Zo hoopt het Davidsfonds, ook na 135 jaar, aanstekelijk te werken voor meer dan 50.000 leden-gezinnen en een veelvoud andere belangstellenden.

U zult begrepen hebben welke acht klemtonen het Davidsfonds voortaan extra in de verf zet. Daarvoor kunnen we rekenen op meer dan 5.000 vrijwilligers-bestuursleden en 50 beroepskrachten. Hun engagement is voor het Davidsfonds en voor de Vlaamse samenleving van onschatbare waarde. Hun engagement en dat van de vele duizenden die hen sinds 1875 zijn voorafgegaan, is een reden om vandaag, na 135 jaar, fier en dankbaar te zijn.

Sinds 1875 heeft het ­Davidsfonds zich voort­ durend ­vernieuwd.

Het zal dat ook in de toekomst blijven doen.

Peter Peene nationaal voorzitter

3



10

sfonds Ontdek de David activiteiten in enda Omtrent­cultuurag 9 -4 P. 41

14

20

Durven

ontmoeten 

vertellen 

10 Mia Doornaert In haar columns voor De Standaard neemt Mia Doornaert geen blad voor de mond. Mede door haar rechtlijnige visie op Europa en de wereld belandde ze eerder dit jaar als experte op het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken Yves Leterme, de huidige premier. In deze Omtrent praat ze honderduit over twee van haar stokpaardjes: taal en cultuur.

14 Nacht van de Historische Film Tijdens de Nacht van de Geschiedenis pakken vijf Vlaamse Kinepoliszalen uit met evenveel topfilms rond het thema Op leven en dood. Een filmkenner met naam zorgt telkens voor een gepaste inleiding.

Omtrent licht alvast een tip van het doek.

20 Slaap kindje slaap Afgelopen zomer trokken Bas Bogaerts en Eva Schampaert met de motor door Europa. Ze kwamen terug met een koffer vol wiegeliedjes en bouwden er een installatie rond. Dichter bij huis brengt ook Volkskunde Vlaanderen tradities in kaart.

17 Triduum Paschale In Westvleteren wordt naarstig gebouwd aan een nieuwe abdij, en de broeders van Sint-Sixtus profiteren van die gelegenheid om naar buiten te treden met een rondreizende tentoonstelling, een boek, een cd vol spirituele liederen en een concertreeks (zie ook p. 46).

24 Kind van de oorlog Guido Becarren belandde als jongetje van elf op een school in Duitsland, waar hij de gruwel van de Tweede Wereldoorlog van nabij meemaakte. Een halve eeuw later schreef hij het trauma van zich af in een boek. Omtrent brengt een exclusieve voorpublicatie.

15 27 33 35

4

De gastvrouw De lezeres De studente De reiziger

bladwijzer

17

24

34 en ook 6 8 18 29 40 50

verdiepen



30 Tien stappen op weg naar geluk Professor Anton van der Geld is een gelukkig man, ook al kreeg hij dat niet in de schoot geworpen. Iedereen heeft volgens hem de kracht om het geluk te vinden, maar het vergt een inspanning. De lectuur van zijn boek Je leven is van jou is alvast een eerste stap.

Goed omgaan met jezelf, je relaties en je werk bepaalt je leven’ professor anton van der geld

ontdekken



34 Iran door de ogen van Katelijne Hermans Als Iran vandaag het wereldnieuws haalt, dan is dat doorgaans niet in positieve zin.

Bijna zouden we vergeten dat het land als bakermat van het Perzische Rijk ook tal van cultuurschatten herbergt. VRT-journaliste Katelijne Hermans neemt ons mee op een verrassende tocht.

38 Op blote voeten door de Kempen Het Nationaal Park Hoge Kempen is de regio bij uitstek om de nieuwjaarskater uit je lijf te verdrijven. Een stevige, winterse wandeling helpt je zo weer op krachten komen, desnoods op blote voeten in het mooiste stukje natuur van Limburg.

30

In beeld Open | Aanstekelijk Vlaams Panel Leeskoffer Landgenoot Sluitertijd

Win 49 Nieuwjaarsconcert 10 duotickets voor Brussels Philharmonic 50 Sluitertijd Een wandelarrangement in de Genkse Stiemerheide

Colofon Omtrent is het cultuurmagazine van het Davidsfonds.

Hoofdredactie: Katelijne Beerten, Jeroen Sleurs Redactie: Herman Clerinx, Norbert D’hulst, André Grosemans, Peter Peene, Janne Pierreux, Hanne Van Herck Foto’s: Bas Bogaerts, Jan Crab, Minne Dalemans, Michel Vanneuville, Laurent Thurin Nal, Philip Vanoutrive Concept, eindredactie en opmaak: Jansen&Janssen, www.jaja.be Publiciteit: Publicarto, contactpersoon: Katrien De Vos, tel. 053 82 60 95 Druk: Moderna Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Sleurs, Davidsfonds, Blijde-Inkomststraat 79-81, 3000 Leuven, tel. 016 310 600, fax: 016 310 608, www.davidsfonds.be, omtrent@davidsfonds.be PR 000-0022385-75 Het Davidsfonds is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de commerciële advertenties.

5

in beeld

6

‘het florence aan de elbe’… … was de titel die Dresden terecht droeg. 65 jaar geleden, in februari 1945, werd de stad zwaar gebombardeerd.

In een niet te bedaren vuurzee stierven tienduizenden burgers en werden unieke gebouwen in puin gelegd. De Zwinger (zie foto), het paleizencomplex van de Saksische vorsten, was pas in 1964 gerestaureerd. Sinds de Wende in 1989 gaat de restauratie van wat nog niet was afgebroken, sneller. Dresden is intussen een toeristische topper. in 2010 is er een davidsfonds cultuurreis naar dresden op het moment van het grote Musikfest.

Meer info in de brochure bij deze Omtrent.

7

open

in memoriam

joS SMeYerS

1

logica …

De 1ste vaste voorzitter in de geschiedenis van de Europese Raad is Herman Van Rompuy. Herman Van Rompuy is lid en auteur van het Davidsfonds. De 1ste president van Europa is dus lid en auteur van het Davidsfonds!

Op 1 november 2009 overleed Jos Smeyers op 83-jarige leeftijd. Hij was hoogleraar Nederlandse Letterkunde aan de Facultés Universitaires St.-Louis in Brussel en docent aan het Sint-Lucasinstituut.

Hij publiceerde verschillende boeken bij het Davidsfonds. Zijn eerste, Archipel van de eenzaamheid,

rechtzetting in het vorige nummer van Omtrent heeft de zetduivel een spijtige fout gemaakt. Het juiste adres van de website van het project fahrenheit451 is www.fahrenheit451.be. fahrenheit451 is een leesbevorderingsproject voor 15-plussers uit het bso en het tso. nieuw dit jaar is De Weddenschap, waarbij drie bekende vlamingen leerlingen uit het bso en het tso uitdagen om tegen begin april 2010 drie boeken te lezen. deelnemers kunnen verschillende prijzen winnen. de hoofdprijs is een bezoek van een van de bv’s in de klas.

 info www.fahrenheit451.be en

www.deweddenschap.be.

boeKen top 5

Kleuter- en kinderboeken

De leukste boeken om samen met je (klein)kind te lezen, op ontdekkingstocht te gaan, te spelen en te zingen …

1. Alle eendjes… Liedjesgroeiboek voor kleuters | An Debaene, met kleurenillustraties van Marjolein Pottie (met cd) 2. De ruimte in! Het grote lees- en doeboek over de aarde en de ruimte | Pascale Hédelin en Laurent Richard 3. Goudlokje en de drie beren | Marion Billet 4. Mijn dierensprookjeskijkboek | Hilde Vandermeeren, met kleurenillustraties van Kristien Aertssen 5. Welkom in mijn wereld! | Anne-Sophie Baumann U kunt deze boeken (met korting!) bestellen via de bon in het midden van deze Omtrent.

8

werd in 1980 bekroond met de Vlaamse Debuutprijs. Het liefste wat ik heb was zijn laatste boek: een poëziebloemlezing die de weg van het kind volgt in liefdevolle gedichten. Jos Smeyers was ook voorzitter van de literaire vereniging De Clauwaert en bestuurslid van Davidsfonds Vlierbeek.

op bezoek bij de minister van cultuur nationaal voorzitter peter peene en algemeen directeur jeroen sleurs hadden op maandag 30 november een ontmoeting met joke schauvliege, de nieuwe vlaamse minister van cultuur. tijdens het kennismakingsgesprek stelden ze de werking van het davidsfonds voor aan de minister. als maatschappelijk geëngageerde cultuurvereniging gaf het davidsfonds tijdens dat gesprek ook zijn visie op cultuurbeleid en een aantal aanverwante actuele thema’s.

in Aanstekelijk vlaams geeft een vooraanstaande columnist in persoonlijke naam zijn of haar kijk op vlaanderen. in dit nummer pleit ludo beheydt, gewoon hoogleraar ‘civilisation néerlandaise’ aan de université catholique de louvain en bijzonder hoogleraar ’de nederlanden in de wereld’ aan de universiteit leiden, voor de emancipatie van de vlaamse kunst.

V

an der Weyden in Leuven, Ensor in Parijs, twee prachtige tentoonstellingen die weer eens bewijzen dat Vlaamse kunst ook internationaal aanslaat. Ik weet dat de term ‘Vlaamse kunst’ in de vorige zin sommigen doet huiveren. Ten onrechte. Kunst, of ze nu passioneel in harmonie is met de cultuur van de plek en de tijd waarin ze is ontstaan, zoals die van Van der Weyden, dan wel rebels in opstand komt tegen de artistieke mode van de eigen tijd, zoals die van Ensor, altijd heeft ze haar culturele identiteit.

Van der Weydens kunst is zo Vlaams omdat ze perfect in overeenstemming is met de Bourgondische mentaliteit van het laatmiddeleeuwse Vlaanderen, dat in de ban was van de Devotio Moderna en dat in al zijn cultuuruitingen liet zien: in de religieuze praktijken, in het toneel, in de processies, in de volksliteratuur…

Ensor, daartegenover, de fantast, de relschopper, de dwarse revolutionair, lijkt misschien in eerste opzicht een dissonant in de Vlaamse kunst. Maar hij is het niet.

In al zijn keetschoppende balsturigheid is hij toch de iconische vertegenwoordiger van de kleurige Vlaamse traditie van Bosch en Bruegel.

Dergelijke ontdekkingen te kunnen doen tijdens een museaal parcours door tentoonstellingen van Vlaamse kunstenaars is een bijzonder verrijkende ervaring. Zelf heb ik die ervaring met genoegen ondergaan bij mijn bezoek aan de Van der Weyden-tentoonstelling in Museum M. Te kunnen merken dat meester Rogier op zijn eigen, onnavolgbare wijze mee vorm heeft gegeven aan de betekenissen

© universiteit leiden

aanstekelijk vlaams

die samen de Vlaamse culturele identiteit van de 15de eeuw karakteriseren, was een aparte belevenis.

Die belevenis sterkt mij in de overtuiging dat het een legitieme benadering is van kunst, om te proberen kunstwerken te begrijpen als uitingen van de cultuur waarin ze ontstaan. We vinden dat vanzelfsprekend als we het hebben over Egyptische of Azteekse kunst, maar zodra het gaat over Vlaamse kunst mag een dergelijke benadering kennelijk niet meer. Hoge stemmen verklaren dan plotseling met klem dat kunst in wezen internationaal is, een pure esthetische aangelegenheid!

Ik ben het daar helemaal niet mee eens. Veeleer ben ik geneigd om, samen met Clifford Geertz, aan te nemen dat “de definitie van kunst in geen enkele samenleving ooit helemaal puur esthetisch kan zijn, en het ook meestal slechts marginaal is”. Het hoofdprobleem waarmee kunst ons telkens weer confronteert, is ze haar juiste plaats te kunnen geven in de cultuur waarin ze is ontstaan, als een betekenisvolle uiting van die cultuur.

Ik heb dus geen enkele schroom om het Vlaamse in de Vlaamse kunst naar voren te halen en ik zet mij af tegen diegenen die zich verzetten tegen kunstgeografische interpretaties. De ideologische koudwatervrees voor een erkenning van de identiteit van de Vlaamse kunst moet nu maar eens plaats gaan maken voor een evenwichtige, onbevooroordeelde benadering van de eigenheid van onze kunst.

Daar is niets mis mee en het schept vertrouwen in de traditie en de waarden van de Vlaamse samenleving waar we sowieso deel van uitmaken.



9

Mia Doornaert bestrijdt provincialisme in taal en cultuur

Twee plus twee Met de recente benoeming van Herman Van Rompuy tot president staat Europa meer dan ooit in de belangstelling. Maar hoe actueel is de rol van Europa in de wereld? Wij vroegen het aan buitenlandexperte Mia Doornaert.

Een gesprek over Amerika en Europa.

Binnenkort tijdens Davidsfonds Cultuurforum in Brussel en Antwerpen. Nu al in Omtrent.

Tekst: Hanne Van Herck | Foto: Mine Dalemans

10

durven

is niet vijf

U

bent een hartstochtelijk pleitbezorgster van de Europese integratie. Wat betekent de aanstelling van de eerste Europese president in dat proces?

moeten afbijten met duidelijke standpunten: ‘Hier gaan wij vrede stichten, aan dit probleem wijzen wij middelen toe en wie ons lief heeft, volge ons.’ Maar zelfs dat zit er niet in, omdat die grote landen het ook vaak oneens zijn.”

“Het is geen beslissende stap voorwaarts.

Europa heeft nog steeds geen duidelijk gezicht. Naast Manuel Barosso, de voorzitter van de Europese Commissie, heb je nu Catherine Ashton, de Europese minister van Buitenlandse Zaken en vice-voorzitter van de Commissie, en Herman Van Rompuy, die de raad van regeringsleiders zal voorzitten. De eerste twee hebben het gewicht en het enorme budget van de Commissie achter zich. Van Rompuy daarentegen heeft weinig bevoegdheid. Hij zal veel meer een voorzitter zijn dan een president. Hij werd gekozen omdat hij een goede consensusbouwer is, niet omdat hij een flamboyante persoonlijkheid is.

De Unie heeft gemeenschappelijke standpunten over heel veel zaken, het Midden-Oosten, Afrika, noem maar op.

Dat zijn meestal standpunten op een lage gemene deler, die weinig slagkracht geven. Ik vraag me af of dat nu zal veranderen. Om Europa meer slagkracht te geven op het internationale toneel, moet er een andere formule worden gevonden.

In mijn zeer persoonlijke opinie, die zeker niet die van België is, zou een directoire van de grote landen – als die het maar met elkaar eens zijn – een voorlopige oplossing kunnen zijn. Zij zouden de spits

Is de rol van Europa dan beperkt tot die van een oud, ingedommeld continent waar het goed is om te leven?

“Ik vrees soms dat we hier in Europa in een gulden nazomer leven. In de middeleeuwen, de renaissance en de verlichting beleefden we onze big bang, met een explosie van onafhankelijk denken, van wetenschap, van kunst, van veroveringen.

Europa was creatief en vitaal. Vandaag drijven we nog altijd op die uitbarsting en ik vraag mij af of de kracht ervan stilaan niet is uitgewerkt. De nieuwe energie ligt elders. De Verenigde Staten tonen een enorm vermogen om zich altijd te vernieuwen, in Azië komen nieuwe reuzen op. De wereld verwacht het nieuwe elan niet van Europa. Iedereen zit naar Amerika te kijken.”

Is dat niet moeilijk te rijmen met het fervente anti-Amerikanisme in de wereld?

“Ik wil de afkeer die bestaat ten opzichte van Amerika relativeren. Kijk naar de grote migratiestromen: Amerika blijft het land van eerste keuze voor veel migranten.

Men is het vaak oneens met de Amerikaanse politiek, maar men verlangt wel naar

de Amerikaanse democratie en vrijheid.

Een sprekend voorbeeld hiervan speelde zich af na de Amerikaanse invasie in Irak.

De sjiieten konden voor het eerst sinds lang weer hun heiligdommen bezoeken.

Op tv toonde men beelden van een sjiietische betoging in Najaf, gericht tegen de Amerikaanse aanwezigheid. Dat protest was normaal want niemand houdt van



Wie is Mia Doornaert?

Mia Doornaert (° Kortrijk, 1945) groeide op in Harelbeke in een onderwijzersgezin. Ze studeerde klassieke filologie en Oosterse talen aan de K.U.Leuven en ging aan de slag als journaliste bij De Standaard. Buitenlandse politiek is haar passie. Mia Doornaert engageerde zich in de Vereniging van Beroepsjournalisten en de Internationale Federatie van Journalisten. In 2003 ontving ze de titel van barones voor haar journalistieke verdiensten. Sinds vorig jaar werkt ze als onafhankelijk experte op het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken en later eerste minister Yves Leterme. Haar column Door­ geprikt staat netjes verschijnt tweewekelijks in De Standaard.

Begin september begeleidt Mia Doornaert een Davidsfonds Cultuurreis naar het Verre Oosten (China, Japan, Korea en Taiwan).

11

durven

In Amerika word je uit­ gedaagd om uit te blinken.

Hier word je bijna als een nerd beschouwd als je ambi­ tieus bent.

 maar te kijken naar de namen van voor-

een vreemde bezetter, ook al komt die democratie brengen. Opvallend was dat die betogers optrokken voor het oog van tot de tanden gewapende Amerikaanse soldaten, zonder schrik te hebben. Dezelfde Irakezen die onder hun eigen Saddam Hoessein geen pink durfden opheffen uit schrik voor gevangenis en marteling wisten, ondanks alle propaganda, dat Amerikaanse soldaten niet op ongewapende, betogende burgers schieten. Net dat verschil, een democratie versus een dictatuur, maakt het Amerikaanse maatschappijmodel zo aantrekkelijk. Wij beseffen niet genoeg dat je in veel landen niet vrij kan kiezen om te zijn wie je wilt, te trouwen met wie je wilt, te studeren wat je wilt.”

vandaar dat the American dream nog zo levend is…

“Ja, omdat Amerika het bewijs levert dat een droom ook echt kan werken. Je hoeft

aanstaande wetenschappers of zelfs naar die van de president. Barack Obama is niet wat vroeger als een typisch Amerikaanse naam werd beschouwd. Het Amerikaanse systeem is ongenadiger dan het onze, maar het biedt meer kansen aan mensen die er iets van willen maken.

Mensen gaan naar Amerika omdat ze geloven dat ze daar werk en een toekomst zullen vinden, omdat ze ambitie hebben.

Mensen gaan naar Europa omdat ze denken dat ze daar geld zullen krijgen, ook om niets te doen. Dat is het verschil tussen de optimistische American dream en de Europese droom. In Europa geloven we te weinig in the pursuit of excellence, zoals de Amerikanen dat noemen. Hier worden scholieren bijna als een nerd beschouwd of zelfs gepest als ze ambitieus zijn en goede punten willen halen. In Amerika heeft men daar veel minder complexen over. In hun meritocratisch systeem word je uitgedaagd om uit te blinken. Dat gebeurt bij ons te weinig.”

er is een groot verschil in perceptie tussen de klassieke europese en de populaire amerikaanse cultuur. hebt u een voorkeur?

“Ik geniet heel erg van beide culturen.

De Amerikaanse liedjes en musicals uit de jaren ’40 en ’50 stralen een enorm optimisme uit, met hun teksten in prachtig Engels. Ik hou van de Gershwins of van Cole Porter, met hun taalvirtuositeit.

In Vlaanderen zaten we toen nog in het

Mia Doornaert kiest uit de Davidsfonds catalogus ik kies voor rogier Van der Weyden, 1400­ 1464. De passie van de meester. Het oeuvre van een groot schilder uit een prachtige tijd fascineert me. jammer genoeg heb ik vanwege de hectische tijden op het werk niet de tijd gehad om de expositie te bezoeken.

12

stadium van: ‘Ik hou van jou, ik blijf je trouw’. Wat een verschil.

Ik ben absoluut geen cultuursnob. Ik was een fan van de Rolling Stones, Mick Jagger was mijn sekssymbool. Ik ben opgegroeid in een huis vol klassieke muziek en boeken. Soms wekte mama ons met citaten uit gedichten, zelfs van Vondel. Als we op reis naar het zuiden gingen met de tent of de caravan, stopten we onderweg altijd voor cultuur. Om de kathedraal van Reims of Amiens te bezoeken, bijvoorbeeld. Als kind heb je haast om aan zee te zijn. Dan denk je: ‘Laat die kerk nu maar.’

Later ben je daar dankbaar voor, want op dat moment worden je brein en je hart geopend. Je hebt in Amerika fantastische orkesten, zeer goede schrijvers, de pop art, de filmcultuur… Als je dan kijkt naar wat onze tv-zenders te bieden hebben, naar het verkavelingstaaltje dat je overal hoort, wie zijn wij dan om te zeggen dat de Amerikanen minder cultuur hebben?”

over onze taal gesproken: hoe komt het toch dat we zo weinig respect hebben voor het Standaardnederlands?

“Het begint met ouders die thuis geen Nederlands kunnen of willen spreken. Voor hun kinderen moet de school het verschil maken. Ik geloof enorm in het onderwijs als sociale gelijkmaker. Het is de plicht van een school om veeleisend te zijn en de standaardtaal aan te leren. Alleen zo kunnen kinderen uit hun milieu emanciperen. Ik hoor soms dat onderwijzers in de klas dialect spreken. Dat merk je uiteraard aan de kinderen. Zo blijft men in West-Vlaanderen maar niet in staat de ‘g’ en de ‘h’ behoorlijk uit te spreken.

Kinderen moeten nochtans op school leren dat de hulp van een heer iets anders is dan zijn gulp. Mar dat gebeurt niet – of te weinig.”

vanwaar die nonchalance?

“Die nonchalance komt voort uit een vals idee van democratie. Men schijnt te denken: ‘De gewone mens spreekt niet zo,

dus wie zijn wij om de gewone mens te gebieden anders te spreken?’ Ik ben daar niet mee akkoord. We leren een kind dat twee plus twee vier is. We zeggen niet: ‘Vijf komt al aardig in de buurt, dat is goed genoeg’. Waarom wordt zo’n houding wel getolereerd als het op taal aankomt?

Gemakzucht in de taal lost niets op. De houding van post-mei-’68, met het interdit d’interdire, heeft daar ook mee te maken.

Men mocht niet te veel inspanning voor grammatica en spelling vragen, want taalgebruik moest ‘leuk en creatief’ zijn. Ik denk dan: muziek is ook leuk en creatief, maar dat betekent niet dat je zomaar op de piano kan gaan slaan. Je moet notenleer leren, je moet leren spelen en pas dan kan je creatief zijn. Ook de constante en halfslachtige spellingshervormingen tonen een gebrek aan respect voor de taal. In andere buurlanden leert men de kinderen correct spellen en schrijven, de Nederlanders en Vlamingen knoeien steeds weer met hun taal. Ik schreef als scholier zeer correct, maar nu vertik ik het om mij nog in de zoveelste hervorming te verdiepen.

Met woede in het hart reken ik nu op de spellingchecker. Ondertussen blijf ik mij blauw ergeren aan de pannenkoek, want ik bak die in één pan. Ik schrijf het met een tussen-n omdat het zo hoort, maar ik zie er absoluut de zin niet van in.”

Is het Verkavelingvlaams dan een symptoom van provincialisme?

“Wanneer wij Frans leren, kunnen wij daarmee overal in Franstalig België terecht. Zeker, er bestaan accentverschillen, maar het is mij nog nooit overkomen dat ik in Wallonië of in Frankrijk iemand niet begreep. Maar onze Franstalige landgenoten, wie wij verwijten niet genoeg Nederlands te kennen, zeggen terecht dat zij met hun Nederlands geen Vlaamse tv-feuilletons kunnen begrijpen, want daar spreekt men alleen nog die lelijke verkavelingstaal. En ze worden bijna uitgelachen wanneer ze in Vlaanderen een ‘kopje’ koffie vragen en niet een ‘tas’. We vragen onze Franstalige landgenoten Nederlands te leren en we spreken het zelf niet. Dat is oneerlijk.

Ik stel vast dat hoe autonomer Vlaanderen wordt, hoe provincialer het wordt. Dat is voor mij een heel belangrijk argument tegen separatisme. We verwerven culturele autonomie en het resultaat is dat het taalgebruik verloedert. Waartoe dient die autonomie dan? Er is provincialisme in heel België trouwens. Ik verwijt ook de Waalse politici dat ze de zaken zien door de verkeerde kant van de verrekijker, dat hun blik alsmaar kleiner wordt. Buitenlandse politiek wordt hier louter gezien in functie van de binnenlandse zandbak.”



DE LEZING

Via de bon in het midden van deze Omtrent kunt u kaarten bestellen voor de lezing Meer Europa, niet minder Amerika van Mia Doornaert voor Davidsfonds Cultuurforum in Brussel (dinsdag 12 januari) en Antwerpen (­donderdag 14 januari).

 DE REIS



Samen met Vic De Donder begeleidt Mia Doornaert begin september 2010 de Davidsfonds Cultuurcruise Het Verre Oosten.

Hoogtepunten van China, Japan, Korea en Taiwan. U leest er meer over in de brochure Davidsfonds Cultuurreizen 2010 bij deze Omtrent.

13

ontmoeten

Nacht van de historische film

Op leven en dood Tijdens de Nacht van de Geschiedenis – op dinsdag 23 maart – kunt u op 200 plaatsen in Vlaanderen terecht voor rondleidingen, lezingen, bezoeken, tentoonstellingen en… films. Vijf Vlaamse Kinepoliszalen brengen evenveel topfilms rond het thema Op leven en dood, telkens ingeleid door een gereputeerde filmkenner.

1. The Young Victoria

Jean-Marc Vallée (2009) Met Emily Blunt, Michiel Huisman, ­Rupert Friend, Miranda Richardson…

Engeland, 1837. De jonge koningin Victoria heeft moeite om zich aan te passen aan de strenge etiquette van het Britse hof en haar overbezorgde moeder. Daarnaast zijn er zoveel andere taken die haar aandacht vragen dat haar vrijheid er ernstig onder te lijden heeft. Met de komst van de Duitse prins Albert, die gestuurd is door zijn familie om haar hand te winnen, lijkt dat allemaal anders te worden. Onverwacht ontstaat er een hechte vriendschap tussen hen, die uitgroeit tot een intense liefde voor elkaar en het koninkrijk.

2. The Reader

Stephen Daldry (2008) Met Oscarwinnares Kate Winslet, Ralph Fiennes…

Michael Berg, een vijftienjarige jongeman, wordt verliefd op de oudere vrouw

14

Hanna. Terwijl zijn leven gewoon doorgaat, bezoekt hij haar bijna iedere dag.

Ze geven zich hartstochtelijk over aan de liefde en Michael ontdekt dat Hanna het heerlijk vindt om te worden voorgelezen.

Het ene boek na het andere, de hele wereldliteratuur, komt zo aan bod. Hij wil alles van haar weten, maar zij houdt de boot af. Eigenlijk weet hij niets van haar.

Acht jaar later ziet hij haar onverwacht terug in de rechtszaal wanneer hij als jonge rechtenstudent het nazitribunaal observeert...

3. Soeur Sourire

Stijn Coninx (2009) Met Cécile De France, Jan Decleir, Chris Lomme, Filip Peeters, Marijke Pinoy…

Sœur Sourire is het verhaal van Jeannine Deckers, een Belgisch meisje dat in 1961 uitgroeide tot een wereldster. Het drama van deze jonge vrouw is de liefde. Jeannine probeert wanhopig aan anderen de liefde te geven die ze zelf nooit kreeg van

haar harde moeder. Ze hecht zich aan Annie, maar wanneer die laatste meer toenadering zoekt, vlucht ze en ziet ze haar intrede in een klooster als enige uitweg.

Ze componeert er Dominique en krikt daardoor het tanende imago van de kerk mee op. Het liedje wordt een wereldhit. Gesterkt door haar succes, laat ze het kloosterleven achter zich en waagt haar kans…

4. L es Folles Aventures de ­Simon Konianski

Micha Wald (2009) Met Jonathan Zaccaï, Popeck, ­Abraham Leber…

Simon Konianski is een 35-jarige eeuwige puber die net de bons heeft gekregen van de vrouw van zijn leven, een goy danseres. Zijn vader Ernest haalt hem voorlopig – maar zeer tegen zijn zin – opnieuw in huis en maakt Simons leven meteen onmogelijk. Hadrien, Simons zoon, is een kleine jongen die dan weer gefascineerd is door de verschrikkelijke verhalen van zijn grootvader, een overlevende van de concentratiekampen. En ten slotte zijn er nog Maurice, de oude paranoïde oom, en Tante Mala, die niet op haar mondje gevallen is. Als Ernest sterft, vertrekt dit bonte gezelschap noodgedwongen op een merkwaardige reis.

de gastvrouw

© Versus Production

Mia Doornaert

5. The Virgin Suicides

Sofia Coppola (1999) James Woods, Kathleen Turner, Kirsten Dunst, Josh Hartnett, Hana Hall…

Een kleine Amerikaanse stad in de jaren 1970. Alle jongens zijn gefascineerd door de vijf dochters van de vreemde wiskundeleraar Lisbon en zijn strenge vrouw. De zussen stralen een mysterieuze schoonheid uit en roepen bij de jongens tot dan onbekende gevoelens op. Wanneer de jongste zus Cecilia op 13-jarige leeftijd zelfmoord pleegt, sluiten de Lisbons zichzelf op, halen hun dochters weg van school en verbieden hen om met de rest van de wereld te communiceren. De betovering bij de jongens wordt er alsmaar groter door. Zij willen het raadsel van deze rare familie doorgronden…

Kinepolis Brugge Koning Albert l-laan 200, 8200 Brugge Films ingeleid door Inge Schelstraete (filmrecensente De Standaard) 16.45 u.: The Virgin Suicides 19.45 u.: The Young Victoria Kinepolis Gent Ter Platen 12, 9000 Gent Films ingeleid door Roel Van Bambost (filmrecensent EXQI) 16.45 u.: Soeur Sourire 19.45 u.: The Young Victoria Kinepolis Hasselt Universiteitslaan 11, 3500 Hasselt Soeur Sourire (en onder voorbehoud The Reader) ingeleid door Stijn Coninx (regisseur) 16.45 u.: The Reader 19.45 u.: Soeur Sourire Kinepolis Kortrijk President-Kennedylaan 100 a,

Schrijf vooraf in en win!

In voorverkoop betaalt u slechts € 6 per ticket. Bovendien hebt u zo één kans op 20 op een mooie prijs (gratis filmtickets, een exemplaar van het boek Soeur Sourire…). Aarzel dus niet en bestel uw ticket(s) via de bon in het midden van deze ­Omtrent of via www.davidsfonds.be/nacht. Opgelet: er volgt geen bevestiging. De tickets zullen op dinsdag 23 maart vanaf 45 minuten vóór de voorstelling klaarliggen aan de speciale infostands in het Kinepoliscomplex van uw keuze. Indien er nog plaatsen vrij zijn, kunt u uw ticket(s) ook de avond zelf nog kopen aan de kassa’s van de Kinepoliscomplexen. U betaalt dan wel € 7.

8500 Kortrijk Films ingeleid door Lieven Debrauwer (regisseur) 16.45 u.: The Reader 19.45 u.: The Virgin Suicides Kinepolis Leuven Bondgenotenlaan 145-149, 3000 Leuven Films ingeleid door Karel Deburchgraeve (filmrecensent) 16.45 u.: The Young Victoria 19.45 u.: Les Folles Aventures de ­Simon Konianski

 Info Het volledige programma van de Nacht van de ­Geschiedenis vindt u op www.davidsfonds.be/nacht.

Blond haar, groene ogen “Ik geniet enorm van gasten in huis. Ik ben een babbelaar, ik heb graag gezelligheid. De langste brunch die we ooit gaven – met Australische vrienden – is om 12u ’s middags begonnen en na middernacht geëindigd.

Gewoon omdat we, bij spijs en drank, zo gezellig en leuk zaten te praten en bleven praten. Dat is puur genot. Ook met mensen een glas gaan drinken, uit eten gaan, doe ik zeer graag. Ja, ik ben een gezelligheidsdier.

Ik heb in de loop der jaren ontzettend veel boeiende mensen ontmoet.

Een van de mensen die ik uit het oog verloren ben en graag zou terugzien is Barry Porter, de gewezen voorzitter van de Australische journalistenbond.

Ik kende hem toen ik voorzitter was van de Internationale Federatie van Journalisten. Barry is van Ierse afkomst. Hij is een heel charmante man, met blond haar en groene ogen. Met hem wil ik nog eens een goed gesprek voeren. En in zijn groene ogen wil ik nog wel eens kijken.”

15

BO ZAR EX PO

16.01 > 18.04.2010

Frida Kahlo y su mundo

Self Portrait with Small Monkey, 1945. Museo Dolores Olmedo, Xochimilco

16

ontmoeten

abDij WeStvleteren bouWt zingenD aan De toeKoMSt

Het geluid van de stilte H

in wesTvleTeren rijsT een nieuwe abdij uiT de Grond. als alles volGens plan verloopT, beTrekken de broeders van sinT-siXTus in 2011 hun nieuwe Thuis op hun verTrouwde ‘plek Gronds in diT aardse leven’. tekst: peter peene

et bouwproject van de Sint-Sixtusabdij, die meestal ver weg van de schijnwerpers als ‘stille kracht’ in de samenleving fungeert, zorgde al voor heel wat media-aandacht. De broeders zagen daarin een kans om niet alleen hun ‘stenen’ avontuur met zoveel mogelijk mensen te delen, maar ook en vooral hun spirituele zoektocht. Daartoe zetten ze, samen met enthousiaste medestanders als het Davidsfonds, verschillende culturele projecten op.

Diepe verbondenheid Zo wordt de expressionistische Kruisweg van de Stilte van de schilder Armand Demeulemeester (1928-2002), die tijdens de bouwwerkzaamheden noodgedwongen zijn vaste stek in de pandgang van de abdij moest verlaten, voor het grote publiek ontsloten als reizende tentoonstelling én in het boek De Kruisweg van de Stilte – Eigen­ zinnig. De geschiedenis van de abdij, haar spiritualiteit en een fotografisch verslag van het bouwproject, vinden hun beslag in een kunstboek dat in 2011 bij het Davidsfonds verschijnt. De opname van een cd stond van meet af aan hoog op het verlanglijstje. De gezangen, die al eeuwenlang het gebed van de cisterciënzermonniken vertolken, drukken misschien nog het best uit waar het een abdijgemeenschap om te doen is: de diepe en onpeilbare verbondenheid met de aarde, met

de mens en met God. In Dirk Snellings, artistiek leider van de wereldvermaarde Capilla Flamenca, vonden de broeders al bij hun eerste ontmoeting een ware geestesgenoot. Toen bij een volgende afspraak het Antiphonarium Cisterciensis Ordinis – een zangboek uit 1545 dat in Westvleteren wordt bewaard – uit de kast werd gehaald, gingen zijn ogen schitteren.

 DE EXPO de tentoonstelling Kruisweg van de Stilte is te zien in de ieperse sint-jacobskerk van 26 februari t.e.m. 14 maart 2010. gratis toegankelijk elke dag van 14 tot 17 uur, op donderdag ook van 19 tot 21 uur en op zondag ook van 10 tot 12 uur. vanaf palmzondag 28 maart tot 31 augustus 2010 vindt de kruisweg een gastvrij onderkomen in de gentse sintbaafskathedraal.

rotsvast geloof Snellings toog aan het werk. Samen met Hendrik Vanden Abeele, Ignace Thevelein en de broeders zelf stelde hij een programma op met gezangen uit verschillende tijdvakken rond het Triduum Paschale, de driedaagse die begint op Witte Donderdag en eindigt op de morgen van Pasen.

De oudste – gregoriaanse – gezangen worden vertolkt door Ensemble Psallentes, de polyfone gezangen door Capilla Flamenca. Dat ook de broeders zelf hun hedendaagse gezangen vertolken, was niet ingegeven door een hang naar mogelijk succes – in het kielzog van andere opgemerkte opnames, zoals die van de monniken van Silos of Heiligenkreuz – maar door hun rotsvaste geloof in de toekomst van hun gemeenschap. De Nederlandstalige psalmodieën en liederen zijn een stap op een lange muzikale en spirituele weg die na meer dan negen eeuwen onverminderd verdergaat. Zo bouwen de broeders ook muzikaal aan de toekomst.

 HET BOEK Het kunstboek De Kruisweg van de Stilte. eigenzinnig bundelt meditaties van 12 verschillende auteurs (onder wie europees president Herman van rompuy) bij de 12 staties van demeulemeesters kruisweg.

DE CD de cd triduum Paschale verschijnt eind januari en vormt de aanleiding voor een miniconcertreeks met capilla flamenca en ensemble psallentes. Meer info daarover vindt u in de agenda op p. 46



boek en cd bestelt u met de bon in het midden van Omtrent.

17

ontmoeten | panel

DaviDSfonDS reiSeveneMent 2010

Reizen in het bloed zaTerdaG 23 januari wordT een hooGdaG voor reisfanaTen. in heT provinciehuis van vlaams-brabanT schudden meer dan TachTiG davidsfonds reisbeGeleiders die daG de hand van honderden kandidaaTreiziGers voor een indrukwekkende reeks lezinGen, panelGesprekken en workshops over boeiende reisonderwerpen en -besTemminGen.

A

lle info over een Davidsfonds reisbestemming, een persoonlijke ontmoeting met de reisbegleider waarmee u op stap wilt, ervaringen van andere reizigers, een contact met de technici achter de Davidsfonds Cultuurreizen, een ontmoeting met vroegere medereizigers: het kan allemaal tijdens het Davidsfonds Reisevenement 2010. U leest er alles over in de brochure Davidsfonds Cul­ tuurreizen 2010 bij dit nummer van Omtrent.

18

alona lyubayeva (36) begeleidt Davidsfonds cultuurreizen naar o.m. oekraïne, rusland, de balkan “Mijn eerste reisbegeleidingen deed ik in Kiev, hoofdstad van Oekraïne, toen ik groepen Russen, Engelsen en Chinezen in hun taal Oekraïne leerde kennen. Nu ik in België woon, begeleid ik sinds twee jaar Davidsfonds Cultuurreizen. Waarom ik dat doe? Ik vind het leuk om zo mijn kennis up to date te houden en te kunnen doorgeven, om de kennis en de belangstelling van de deelnemers te stimuleren.

De meeste mensen in de groep zijn ouder dan ik. Ik kon wel hun dochter zijn.

Dat geeft mij een andere blik op de gebeurtenissen. De opgave is uitzoeken wat iedereen boeit. Daarbij leg ik graag een link tussen verleden, heden en toekomst.

Geschiedenis is altijd belangrijk wanneer je toelichting geeft: de zaken zien in functie van de tijd en van hun evolutie. Bovendien breng ik ook graag de visie over van de mensen uit Centraal en Oost-Europa.

Of dat niet vermoeiend is? Tijdens de reis voel ik geen vermoeidheid. Pas nadien slaat die toe. Begrijpelijk: de dag begint al vroeg voor de reisbegeleider. Hij of zij heeft heel wat voor te bereiden. Vaak moeten er nog documenten worden opgemaakt. Van de reisbegeleider verwachten de deelnemers dat hij zijn expertise altijd ter beschikking houdt, altijd klaar staat om uit te leggen en te duiden. Maar je krijgt ook heel wat terug. Na de vorige

op heT davidsfonds reisevenemenT sTaan de reisbeGeleiders volop in de belanGsTellinG. waarom beGeleiden ze reizen? waT vinden ze belanGrijk? waT zijn de vreuGdes en de problemen? hoe denken ze over de deelnemers?

OMTRenT vroeG heT aan drie van hen. tekst: norbert d’hulst

Volg de gids Oekraïne-reis kreeg ik van de groep een tekening met het symbool van Odessa, een moederfiguur. Die tekening was meteen mijn portret: Alona als moeder van de deelnemers. Ik was echt ontroerd en het werkje hangt bij mij thuis op een mooie plaats. Nog altijd trouwens houden de deelnemers contact.

Ik vind het positief dat cultuur tijdens de Davidsfonds Cultuurreizen zo sterk aan bod komt. Bovendien zijn de reizigers erg geïnteresseerd.”

peter verlinden (52) begeleidt Davidsfonds cultuurreizen naar de golfstaten, Quebec en centraal afrika “Voor Davidsfonds Cultuurreizen begeleid ik, sinds de start van deze formule in 2004, tot twee reizen per jaar. Uiteraard hoef ik dat niet te doen om de tijd te doden. Een belangrijke motivatie is wel dat ik zo de mogelijkheid heb om terreinen die ik ken (Afrika, de rijke golfstaten, Quebec) van nabij te volgen en er contact mee te houden zonder kosten en zonder zorgen. Omdat ik dat doe in het gezelschap van mensen met een levende belangstelling, kan ik nog alerter reizen. De deelnemers zijn geen specialisten, maar mensen met een open geest: zij willen meer te weten komen over het land en zijn cultuur.

Het is een uitdaging om de zaken ook praktisch goed te laten verlopen, om soms lichtjes corrigerend of aanvullend op te treden ten opzichte van sommige

plaatselijke gidsen, om altijd alert te blijven. Je kunt ook niet op alle vragen een antwoord geven. Je kan onmogelijk alles kennen over een land. Mijn natuurlijke belangstelling gaat meer uit naar antropologische en maatschappelijke aspecten.

Ik ben nu eenmaal geen specialist inzake kunst of geologie.

Mijn volgende grote project? Terug naar Congo: een reis met een kleine groep mensen die vroeger in Congo hebben gewerkt of geleefd. Daarbij brengen ze bezoeken aan specifieke plekken die op hun verlanglijstje staan: hoe ziet hun huis er nu uit? Hun werkplaats? Hun school?

Mijn ervaring met Davidsfonds Cultuurreizen: ze staan garant voor een aangenaam, geïnteresseerd publiek met een open geest voor vreemde culturen. Er zitten zowel geleerde als eenvoudige mensen bij, maar wat ben bindt, is de honger naar nieuwe ontdekkingen.”

Walter van Strydonck (63) begeleidt Davidsfonds cultuurreizen naar griekenland en naar libië “Hoe ik reisbegeleider ben geworden?

In 1970, midden in het kolonelsregime, reisde ik voor het eerst naar Griekenland.

Tijdens de jaren tachtig trok ik gedurende zeven grote vakanties met mijn familie telkens opnieuw daarheen, zowel naar het vasteland als naar de eilanden. Bij omzwervingen per auto ontmoette ik een touroperator. Hij stelde mij voor om een

reis naar Griekenland te organiseren voor mijn eigen leerlingen, ook als ze geen Grieks of Latijn studeerden: een kans die ik met beide handen greep. Gewapend met die jarenlange ervaring begeleid ik sinds 1991 ook reizen voor het brede publiek. Inmiddels heb ik Griekenland ongeveer tachtig keer bezocht, privé of als reisbegeleider. Om het land nog beter te leren kennen en nog meer contacten met de Grieken te kunnen leggen, heb ik 25 jaar geleden Nieuwgrieks geleerd. Zo kan ik tot in de kleinste dorpjes met de mensen een gesprek aanknopen.

Zowel de deelnemers als ikzelf beleven veel plezier aan de reizen. Zo’n reis is immers telkens opnieuw een uitdagend feest! De uitdaging zit in de groep: wie komt eraan? Plezant is ook dat ik intussen veel mensen ken in Griekenland, die me altijd met open armen ontvangen. Het Griekse ‘xenos’ staat niet zonder reden voor ‘vreemdeling’, maar ook voor ‘gast’.

Die gastvrijheid is een van de charmes van het land.

Mijn favoriete bestemming? De Cycladen, een eilandengroep ten zuidoosten van het Griekse vasteland. In de kleine gemeenschappen daar kan je Griek worden onder de Grieken en volop genieten van de schoonheid en het karakter van Hellas.

Mijn beste herinnering als reisbegeleider?

Die plotse ontmoeting met het hoofd van de Grieks-orthodoxe kerk in Athene, ‘de Griekse Godfried Danneels’. We groetten hem – in het Grieks – terwijl hij naar zijn dienstwagen ging. Hij groette terug en begon een conversatie. De deelnemers zijn er nog altijd van onder de indruk.” 

19

vertellen

Bas Bogaerts en Eva Schampaert brengen wiegeliedjes in kaart

Slaap kindje

“Tijdens onze gesprekken over muziek kwamen Eva en ik tot de vaststelling dat wiegeliedjes universeel zijn”

20

slaap…

“Toen ik mijn moeder verTelde over heT projecT, zonG ze sponTaan een wieGeliedje. ik herkende de melodie van vroeGer, en Toch was heT nieT SlAAp KIndJe SlAAp daT ze zonG.” aan heT woord is bas boGaerTs, archeolooG van opleidinG en sinds onGeveer een jaar Gepassioneerd verzamelaar van slaap- en wieGeliedjes. tekst: katelijne beerten | foto’s: bas bogaerts

S

amen met zijn eega – muzikante Eva Schampaert – trok Bas Bogaerts tijdens de zomer van 2009 op de motor doorheen Europa. Hun missie: het verzamelen van wiegeliedjes. Een ietwat bizarre hobby, zeker als je weet dat het koppel zelf geen kinderen heeft. “Tijdens onze gesprekken over muziek kwamen Eva en ik tot de vaststelling dat wiegeliedjes universeel zijn, misschien wel de meest universele muziekvorm. Elke regio heeft wel een eigen traditie rond slaapliedjes, en zo vreemd is dat uiteraard niet: een huilend kind troosten, een kind in slaap wiegen, elke moeder moet het doen. Helaas zijn veel van die liedjes langzaam aan het verdwijnen.”

ouders van ouders Zo begon het avontuur. De motor op, op zoek naar een eeuwenoude traditie die verloren dreigt te gaan. In totaal verzamelden Bas en Eva 300 liedjes in vijftien landen, al liep dat niet altijd van een leien dakje. “In elk land hebben we ge-

zocht naar een contactpersoon. Via hem of haar kwamen we meteen bij ouders en grootouders terecht, maar dan nog was het vaak moeilijk om de mensen aan het zingen te krijgen. In de Arabische landen bijvoorbeeld, gebeurde het al eens dat we de gezangen niet mochten opnemen of dat we geen foto’s mochten nemen. Een paar keer mocht ik er ook niet bij zijn.

Dan zongen de vrouwen alleen voor Eva.

Wat we nu hebben verzameld, is een mooie staalkaart van de slaap- en wiegeliedjes in Europa.”

Nu ze heel Europa op tape hebben, willen Bas en Eva ook slaapliedjes in Vlaanderen verzamelen. “In Vlaanderen alleen al hebben we nu 36 verschillende liedjes opgenomen. Bekende Vlaamse liederen zijn onder meer Goedenavond speelman, ’s Avonds bij het slapen gaan en natuurlijk Slaap kindje slaap. Van dat laatste hebben we wel tien verschillende versies gevonden. Maar er moet nog zoveel meer zijn.

De jonge ouders van nu kennen de liedjes vaak niet meer. We moeten al op zoek naar hun ouders of zelfs grootouders. Die generaties dragen dat erfgoed nog met zich mee en kunnen het nog doorgeven aan hun kinderen of kleinkinderen.” Om nog meer onbekende liederen te vinden, doen Bas en Eva een beroep op alle Vlamingen: via de website kan iedereen een liedje doorsturen. Ook de Vlaamse erfgoedcellen ondersteunen het project. In



 Een schaap met witte voetjes bent u gebeten door wiegeliedjes en wilt u graag voor uw (klein)kind zingen, net voor het slapengaan? in een schaap met witte voetjes verzamelde het davidsfonds wiegeliedjes, kleuter- en peuterliedjes. Het is een speelse bloemlezing voor kinderen van elke leeftijd, met zorg geselecteerd door an debaene. Met de bijbehorende cd wordt het bedmoment meteen een stuk plezanter, maar uiteraard kunt u ook gewoon de grappige versjes ontdekken of heerlijk dansen samen met uw koters. een schaap met witte voetjes verschijnt in februari en kost € 19,95. u kunt het bestellen met de bon in het midden van deze Omtrent.

21

vertellen

 bepaalde regio’s zijn er heel wat varianten

Nog meer Vlaamse tradities

te vinden in het lokale dialect.

Stokslagen om te slapen Een opmerkelijk verschil tussen de Vlaamse liederen en die uit de rest van Europa, is de thematiek. In Vlaanderen zijn de teksten veelal onschuldig, lief en braaf.

Elders zijn er ook wiegeliedjes met agressievere boodschappen. Bas Bogaerts: “Er komen inderdaad vele thema’s aan bod, vaak ook heel zwaar op de hand. Stokslagen als de kinderen niet kunnen slapen, moeders die de wens uitdrukken dat de kinderen geen dronkenlappen worden, een donker wezen dat de kinderen komt halen als ze niet snel slapen, enzovoort.

In de Arabische landen zijn de liederen vaak een troost voor de moeders zelf. Het fenomeen van de gedwongen huwelijken komt daar geregeld aan bod.”

Alle opnamen worden via de website www.slaapkindjeslaap.be voor het ruime publiek toegankelijk gemaakt. Daarnaast maakten Bas en Eva een installatie van vijf slaapkamers. In elke ruimte kunnen bezoekers een aantal opnamen bekijken en liedjes beluisteren. De constructie was al te zien in kunstencentrum Campo in Gent en in Bokrijk. De komende maanden reist de installatie langs de cultuurcentra in Vlaanderen, onder meer in Ter Dilft in Bornem en de Kopergietery in Gent. u zelf ook slaap- of  kent wiegeliedjes? neem contact op met bas en eva via info@playingthepast.be. Meer info over het project vindt u op www.slaapkindjeslaap.be.

22

Ook Volkskunde Vlaanderen vzw ondersteunt het project Slaapkindjeslaap. Het maakt deel uit van een breder project Zoals gewoonlijk!? dat Vlaamse tradities in kaart brengt. De centrale vraag daarbij is: welke tradities vindt u belangrijk en waarom?

Iedereen mag zich via www.tradities.be aanmelden en vertellen over zijn of haar favoriete gebruiken. tradities zijn tegelijk alledaags en bijzonder. op grote momenten in het leven grijpt bijna iedereen terug naar – vaak eeuwenoude – gewoonten die ze waardevol vinden en die voor iedereen herkenbaar zijn. Zo herkenbaar zelfs dat velen niet meer beseffen dat het om traditionele gebruiken gaat. niet alle tradities zijn over heel vlaanderen bekend, zoals paaseieren rapen, chrysanten op een graf plaatsen, suikerbonen bij een geboorte of de aprilvissen op 1 april. Heel wat van die gewoonten zijn ook heel lokaal geworteld. Zo valt moederdag in antwerpen op 15 augustus en niet in mei en zijn er regio’s waar sint-Maarten en niet sinterklaas wordt gevierd. in een eerste fase wil volkskunde vlaanderen zicht krijgen op welke tradities nog leven in vlaanderen, welke de vlamingen waardevol vinden, en die allemaal verzamelen. daarna gaat de vzw op zoek naar de oorsprong, de betekenis en de evolutie van deze gebruiken.



oproep

op www.tradities.be verzamelde volkskunde vlaanderen alvast heel wat lokale gebruiken. Maar nu is het aan u! Zijn er bepaalde tradities die bij u in de familie een bijzondere plaats innemen? wilt u er graag over vertellen? neem dan contact op met volkskunde vlaanderen via 09/223 97 00 of surf naar www.tradities.be.

Exclusief aanbod voor Davidsfonds leden! eStel

b n deze boekeno z it u n tege rderlijke voo de ia v js ri deelp se) bon aparte (los trentm O it in d pakket.

Het Grote Geschiedenisboek van Vlaanderen

Karaktervolle gastenkamers 2010

De geschiedenis van Vlaanderen verteld in 25 periodes, van Ambiorix tot de 21ste eeuw. De selectie werd gemaakt op basis van beslissende gebeurtenissen die in het collectieve geheugen liggen opgeslagen. Dit boek neemt de lezer mee op een meeslepende reis door het verleden van de verschillende gebieden die vandaag Vlaams zijn.

Het verhaal wordt verteld alsof u er zelf bij bent: vlotte teksten en prachtige illustraties brengen de sleutelmomenten, hun achtergronden en de grote verbanden uit de geschiedenis tot leven. Het fraaie en boeiende overzicht laat zien hoe Vlaanderen groeide van een verzameling provincies tot een moderne en succesvolle samenleving binnen Europa.

Een onweerstaanbare selectie van meer dan 300 adressen van gastenkamers, kleine hotels en landhuizen bezocht in Frankrijk, België en Nederland. Ontdek een schat aan sfeervolle toeristische adresjes waar u helemaal tot rust komt. Deze culturele gids verlaat de betreden paden en voert de lezer mee langs verborgen parels. Onmisbaar voor de nieuwsgierige reiziger die ook van het avondverblijf en de overnachting een unieke ervaring wil maken. Dankzij aanhoudend succes is dit werk reeds aan haar 11e uitgave toe.

• Uniek overzicht en historisch standaardwerk • Geschenkboek op Groot formaat, met meer dan 1000 illUstraties • ooGGetUiGenverslaGen, citaten en verhelderende randinformatie in kaders • deskUndiGe aUteUrs, onder wie bekende wetenschappers

• exclUsieve kortinG voor davidsfonds leden: nU voor € 25 in plaats van € 39,95! (excl. verzendkosten)

• h andiGe reisGids met 640 kleUrenfoto’s • h erwerkte editie met de meest recente informatie • Geschikt voor daGUitstapjes en rondreizen

• s oepele kartonnen cover met flap • exclUsieve kortinG voor davidsfonds leden: nU voor € 13,50 in plaats van € 19,95!

(excl. verzendkosten)

Opgelet! Op de vermelde voordeelprijzen geldt geen extra ledenkorting!

het Ware verhaal van guiDo becarren

kind

24

vertellen

in de herfsT van 1944 belandT een vlaamse jonGen van elf onGewild op een school in duiTsland. hij moeT er vluchTen voor de Geallieerden en komT TerechT in zware GevechTen. na de oorloG duikT hij onder voor heT rode leGer. pas na een half jaar slaaGT hij erin door de mazen van heT ijzeren Gordijn Te Glippen. diT is heT waar Gebeurde verhaal van Guido becarren uiT korTrijk. in voorpublicaTie publiceerT OMTRenT enkele passaGes uiT zijn boek. Guido GeefT er uiTleG bij. tekst: Herman clerinx

van de oorlog

O

nverwacht naar Duitsland

… Er kwamen een paar he­ ren die vroegen of er jongens waren die wilden deelnemen aan het toelatingsexamen voor een speciale school, een school voor jongens die het thuis te eng vonden, die geen berg te hoog of geen land te ver vonden en een taaie kerel wilden worden, ver van partijpolitiek. Weer stak ik in jeugdige overmoed mijn hand omhoog, zonder het flauwste vermoeden te hebben welke gevol­ gen dit in de komende jaren, en voor mijn hele leven, zou hebben … (Hoofdstuk 1) Soms is de waarheid sterker dan de grootste fictie. In augustus 1944 reisde Guido Becarren, op dat moment een levenslustig jongetje van elf, naar een zomerkamp in een Duitse eliteschool te Kwatrecht: de Reichsschuhle Flandern.

Niet om politieke redenen – daar was hij te jong voor – maar voor het avontuur. Om te spelen, te ravotten en een stoere bink te worden. Maar de geschiedenis besliste er anders over. Guido Becarren vertelt:

“Afgesproken was dat ik er twee weken zou blijven. Daarna zou ik met mijn ouders overleggen of de school me genoeg beviel om een heel jaar door te brengen.

Was dat niet het geval, dan zouden mijn ouders me weer naar huis nemen. Maar vóór de twee weken om waren, trokken de geallieerden België binnen. De school werd ontruimd. Op staande voet moesten we naar Duitsland. Ook ik moest mee.”

Guido Becarren kreeg geen keuze. Hij beleefde het laatste jaar van de oorlog in Duitsland en Polen. Na de capitulatie werd hij aan zijn lot overgelaten en moest hij in de Russische zone zien te overleven.

Pas in de herfst van 1945 zag hij zijn ouders terug. Nog steeds als een kind, maar veranderd door wat hij had gezien en beleefd.

anti-militarist … Links van mij in het lazaret lag een Kau­ kasiër. In gebroken Duits vertelde hij dat hij mohammedaan was en de zijde van de Duit­ sers had gekozen, in het Wlassowleger nadat

veel van zijn volksgenoten naar Siberië waren gedeporteerd. Hij wilde een land zonder kapita­ lisme of communisme, maar socialistisch zoals de islam het voorschreef. Zijn grote probleem was: wat ging er met zijn land gebeuren na een Duitse overwinning? Hij droeg natuurlijk een Duits uniform maar het leek dat hij er zich niet meer goed in voelde … (Hoofdstuk 3) Op een bepaald ogenblik werd ook Guido gewond en belandde hij in een Kriegs­ lazarett (soldatenhospitaal) te Poznan.

Daar verzeilde hij tussen veteranen van de Osttruppen. Dat waren deserteurs uit het Russische leger, die bij de Duitsers hadden dienstgenomen. Guido legt uit: “Als joch van twaalf lag ik tussen die soldaten.

Het ging er ruw toe. Gelukkig namen de nonnen die het hospitaal in handen hielden, me in bescherming. Ik zag wat voor een mateloze ellende een oorlog veroorzaakt en nam me voor in mijn verdere leven drie dingen na te streven: nooit zou ik soldaat worden, nooit zou ik aan politiek doen, en ooit zou ik alles op papier zetten. Opdat iedereen zou weten wat er



25

vertellen

 gebeurd was en de waanzin en ellende van de oorlog zou begrijpen.

In dat lazaret ben ik anti-militarist geworden. En ik heb woord gehouden.

Meer dan tien jaar later, toen ik allang weer in België woonde en als ingenieur was afgestudeerd, heb ik geweigerd om mijn dienstplicht te vervullen. Ik heb me toen bewust verminkt om daaraan te ontsnappen. Liever een verminking dan een soldatenuniform, redeneerde ik. De herinnering aan de waanzin van het soldatenziekenhuis liet me niet los. Aan zoiets wou ik geen bijdrage leveren.” … De Kaukasiër vertelde: “In dit lazaret is er een verboden afdeling. Daar liggen de zwaar gekwetsten, zonder armen en benen, soms zon­ der geslachtsorganen of met een stuk van hun schedel of gezicht weg. Ze staan ingeschreven als gesneuveld, of vermist, maar worden hier nog kunstmatig in leven gehouden. Hun lijkkisten zijn logischerwijze kleiner dan de normale kis­ ten. De sukkelaars zijn zelfs niet in staat om zich van kant te maken.” Ik geloofde hem niet maar enkele dagen later zag ik wel een paar korte doodskisten in een gang staan… (Hoofdstuk 3)

Kerstmis in berlijn … Berlijn was een holbewonersstad en de hol­ bewoners kwamen enkel buiten in geval van extreme nood. Rondom de bunker raasden de vuurstormen. Het geluid van de inslaande bom­ men die de bunker deden trillen, was duidelijk hoorbaar. Sommige inslagen waren zo fel dat het zwakke licht uitging en we in een trillende

 Meer lezen? in het boek Bewogen en beproefde jeugd in het Derde rijk vertelt guido becarren na al die jaren over de woelige, gewelddadige periode waarin hij als jongen moest zien te overleven. door de ogen van een kind dat niet bij de overwinnaars, noch bij de verliezers hoort, wordt het drama van de tweede wereldoorlog concreet. en beproefde jeugd in het Derde  Bewogen rijk. In de hel van de tweede Wereldoorlog verschijnt in februari. Het boek kost € 27,50 en kan nu al besteld worden met de bon in het midden van Omtrent.

26

pikdonkere ruimte zaten. Ik verwachtte elk ogenblik het einde en voelde me benauwd bij de gedachte dat de uitgangen zouden geblokkeerd worden onder neervallend puin … (Hoofdstuk 4) Guido Becarren: “Met Kerstmis trokken bijna al de leerlingen naar hun familie, die vaak ergens in Duitsland verbleef. Maar ik had in Duitsland geen familie, zodat ik in mijn eentje dreigde achter te blijven. Gelukkig woonde in de school een Vlaamse vrouw, die ik tante Nek noemde. Haar zoon was aan het Oostfront verdwenen en ze beschouwde me zo’n beetje als haar tweede kind. Samen besloten we Kerstmis in Berlijn te vieren, bij haar zus die voor Siemens werkte. Maar toen we daar aankwamen, was de stad één grote chaos. Complete straten en wijken waren in ruïnes veranderd.

Het huizenblok van haar zus stond wel nog recht, maar zij woonde er niet meer.

Gevlucht voor de bombardementen. Waarheen wisten we niet. De mensen die haar appartement hadden overgenomen, vingen ons op tot we naar de nachtmis konden. Ook toonden ze ons de weg naar de kerk: we moesten simpelweg de tramsporen volgen. Dat was de enige manier om ons te oriënteren, want straatnaamborden waren bijna overal verdwenen. Tijdens de mis had het echter gesneeuwd. Daardoor vonden we na afloop de weg niet terug en moesten we zomaar ergens overnachten.

Even later brak een bombardement uit.

Met veel moeite konden we schuilen in een van de drie grote bunkers die bij de metro waren gebouwd.” … Aan de ingang van de bunker heerste pa­ niek. Met brullende motoren en geopende bom­ luiken doemden heel hoog de eerste Lancasters op en het geluid van neersuizende bommen en kortkrakende inslagen werd hoorbaar. Iedereen wilde gelijktijdig binnen en we werden nu tot stikkens toe door de poort gestuwd, opeenge­ pakt, in elkaar geperst. Kinderen, oude mensen, vrouwen met koffertjes en zelfs met kinderwa­ gens jammerden luidkeels … (Hoofdstuk 4)

Standrechtelijk geëxecuteerd … In een schneidig SS­uniform, de officierspet onder de arm, verscheen Dr. Steck, de Anstalts­ leiter, achter een tafel waar nog een paar Zug­ führer stonden. “Jungmannen”, zei hij, “de

de lezeres Mia Doornaert vijand staat voor de deur. Het Rode Leger is doorgebroken en voor het ogenblik kunnen onze dappere soldaten ze nog niet terugslaan. Bin­ nen enkele uren kunnen de Russen hier staan.

Daarom moet iedereen binnen de 30 minuten de Anstalt verlaten … (Hoofdstuk 5) Guido Becarren: “We verbleven in Polen toen in de nacht van 12 januari 1945 de Russen aanvielen. In zeven haasten moesten we alles inpakken. Want er was niet alleen angst voor de Russen zelf, maar ook voor de partizanen, die eindelijk hun kans schoon zagen om toe te slaan.

In de herfst van 1944 waren 8 miljoen Duitsers, vooral oudere mannen, vrouwen en kleine kinderen, op de vlucht.

Eerst trokken ze naar het oosten van hun land of, verder nog, naar Polen. De talloze bombardementen op de steden in westelijk Duitsland, ook waar geen militaire doelwetten aanwezig waren, hadden hun effect niet gemist.

Maar toen de Russen op komst waren, wilde iedereen weer naar het westen.

Het station stond vol vluchtelingen. Als leerlingen van de school moesten we helpen om hen ordentelijk op de treinen te krijgen. Maar daardoor dreigden we zelf achter te blijven. De trein waarmee wij zouden vertrekken, kwam niet meer opdagen. Het bleek dat de rails op zijn traject waren gebombardeerd. Vlakbij lag echter een herstelplaats voor treinen.

Daar konden we een locomotief en enkele wagons regelen. Met het geluid van de Russische kanonnen op de achtergrond slaagden we er nog net in te ontkomen.

Met veel moeite staken we de Oder over.

Aan de brug bengelden enkele gehangenen. Elke man die zich wou overgeven of wou ontsnappen, werd door de nazi’s standrechtelijk geëxecuteerd en als afschrikwekkend voorbeeld aan de brug gehangen.”

Weerwolven … Met alle middelen duwden we de mensen op de trein en staken vervolgens hun bagage door het raam naar binnen. Er werd geroepen en zelfs geslagen. Ik kreeg medelijden met een moeder die twee kleine kinderen in de armen hield en er niet in slaagde om op de trein te geraken. Ik stootte de mensen aan de ingang van de treinwa­

gon weg en duwde haar naar binnen. Met tra­ nen in de ogen riep ze me iets toe, terwijl ze haar armen naar mij uitstak. Ze herhaalde steeds het woord “kogan”, maar ik wist toen niet wat dat betekende, al besefte ik wel dat ze heel dankbaar was. Later kwam ik te weten dat het zoveel was als “mijn lieveling, mijn redder” … (Hoofdstuk 5) Guido Becarren: “Rond 10 april 1945 – de juiste dag weet ik niet meer – werd besloten om de school te ontbinden: het einde van de Rijksschool Vlaanderen in Duitsland. De Duitse directeur, een officier, ging er met zijn Vlaamse secretaresse vandoor. Dat hij op die manier ons nog meer in een chaos achterliet, kon hem niet schelen. Pas toen beseften we hoe slecht het met het Duitse leger was gesteld. Tot die tijd dachten we dat Duitsland toch de oorlog zou winnen. Tot dan hadden we de regering geloofd, die zei dat de Duitsers zich maar tijdelijk terugtrokken. Dat ze de laatste hand legden aan geheime wapens,

Troostende woorden

Voor mij telde maar één ding: hoe kwam ik weer heelhuids bij mijn ouders. waarmee ze het tij zouden doen keren. Op 10 april beseften we dat dit niet zou gebeuren. Van toen af telde voor mij nog slechts één ding: hoe kwam ik weer heelhuids bij mijn ouders in Vlaanderen?” … Uit de gesprekken hoorde ik dat leden van de Hitler Jugend in Treseburg Amerikaanse soldaten hadden aangevallen, en dat negen jongens daarna met een nekschot waren afge­ maakt en hun persoonlijke papieren verbrand waren. De Amis maakten speciaal jacht op zulke jongens, zelfs van mijn leeftijd, die in die tijd als het ware vogelvrij verklaard waren. “De Yankees zijn erachter gekomen dat de Weer­ wolfzender de jongeren ophitst.” “Hoe weet jij dat allemaal?” “Dat hebben we gehoord van Amerikaanse soldaten die we gevangen geno­ men hadden. Ze zaten ermee dat we hen zou­ den terechtstellen uit weerwraak.” Voor mij allemaal slecht nieuws… (Hoofdstuk 7)



Ik lees ontzettend veel.

Romans, gedichten, biografieën. Vraag me niet één favoriete auteur te noemen, want dan zou de keuze zo moeilijk zijn dat ik nachten wakker zou liggen. Ik hou van alle grote Franse en Engelse romanciers uit de 19de eeuw – Stendhal, Flaubert, Elliot, Thackeray. Hun boeken zijn nooit meer overtroffen.

En dan mijn passie voor poëzie, die van Catullus tot de 21ste eeuw gaat, via Shakespeare, Racine en Goethe. In de poëzie van Péguy heb ik troost gevonden na de dood van mijn man.

En een van de mooiste verzen die ik ken is van Mallarmé: ‘Le vierge, le vivace et le bel aujourd’hui’.

Ik geef graag boeken cadeau, zonder gelegenheid. Als ik iets zie dat iemand mooi zal vinden, dan geef ik het meteen. L’ami retrouvé van Marc Ullman heb ik destijds in tienvoud gekocht, om uit te delen.”

27

Bij Standaard Boekhandel vind je echt meer dan je zoekt. Neem nu onze boekenbon: die kan in meer dan 125 Standaard Boekhandels worden ingeruild voor een boeiend boekenaanbod van literatuur tot reisgidsen, van hobby’s tot gastronomie… Maar ook voor toffe games, te gekke strips, boeiende dvd’s, inspirerende tijdschriften en nog zoveel meer. Geen betere manier om het juiste cadeau te schenken!

Voor een Standaard Boekhandel in je buurt, surf naar www.standaardboek.com

Je vindt er meer dan je zoekt

28

leeskoffer | vertellen De leeSKoffer van …

Leo Peeraer

naar aanleidinG van de GedichTendaG, op 28 januari, vroeG OMTRenT aan poËzieuiTGever leo peeraer welk leesvoer bij hem een plaaTs krijGT op de boekenplank. kan hij ook GenieTen van een roman of een kranT? en waT TrekT hem aan in poËzie? tekst: janne pierreux

Wie is Leo Peeraer? leo peeraer is oprichter en uitgever van de leuvense uitgeverij p, een uitgeverij met een passie voor poëzie. Zijn aandacht gaat vooral naar dichtbundels van minder bekende uitgevers.

Zijn eigen uitgeverij p viert deze maand haar 20-jarig bestaan. leo peeraer studeerde rechten, geschiedenis en filosofie.

lezen vroeger “Als kind was ik een veellezer. De boeken van de Rode Ridder heb ik met veel plezier verslonden. Ook de verhalen van Kabouter Wipneus konden mij in mijn jonge jaren bekoren. Eenmaal de vijftien voorbij, kwam mijn passie voor poëzie naar boven. Dichters als Ward Ruyslinck, Paul Rodenko en Hugo Claus passeerden de revue. Ik genoot echt van hun werk. In de middelbare school gaven we elk jaar een poëziebundel uit voor een goed doel. Ik was toen al de verantwoordelijke uitgever.

Daarnaast las ik af en toe ook romans. Her­ metisch zwart van Marguerite Yourcenar is mij altijd bijgebleven. Ik heb het wel in het Nederlands gelezen. De Franse versie vlotte niet zo goed.”

lezen vandaag “Ik lees dagelijks verschillende kranten en tijdschriften. Naast enkele honderden typoscripten maak ik elk jaar tijd voor

enkele romans. Laatst begon ik in de Larsson-trilogie: een reeks die mij vanaf de eerste letter in de ban hield. Ook Koorts en lans, het eerste deel van de cyclus Jouw gezicht morgen van Javier Marías, ligt op mij te wachten. Toch zijn romans vaak te uitvoerig voor mij. Ik ervaar oneindiger leesplezier bij poëzie. Een gedicht lezen vergt niet veel tijd, waardoor je het gemakkelijker kan herlezen. Het doet je stilstaan en nadenken. Een goed gedicht heeft een goede pointe. Je kan het ruiken, voelen, zien.”

lezen voor het leven “Hout op snee van Anton van Wilderode is een van de bundels die mij bijblijft. Ik geniet ervan hoe hij zingt en speelt met taal en hoe hij prachtige levenswijsheden in zijn gedichten verwerkt. Gerrit Achterberg is voor mij nog zo’n grote figuur.

Ook zijn poëzie laat altijd een blijvende indruk na.”



29

Levens Goed omgaan met jezelf, je relaties en je werk bepaalt of we ons al dan niet goed in ons vel voelen. Het lijkt voor de hand liggend, maar hoe begin je eraan?

Professor Anton van der Geld weet raad.

Tekst: André Grosemans | Foto’s: Jan Crab

A

ls klinisch psycholoog, psycho­therapeut-specialist, hoogleraar en ­oprichter van de Stichting BeNeLux – Universitair Centrum voor wetenschap, cultuur en humaniteit, analyseert professor Anton van der Geld wat er in de moderne man en vrouw schuilgaat.

En hij houdt dat niet voor zichzelf. Van der Geld is een discreet raadgever tot in de hoogste kringen en een veelgevraagd spreker tot in de kleinste uithoek. Bovendien is hij de auteur van talrijke publicaties, waaronder Je leven is van jou, dat zopas verscheen.

30

Wie alleen de titel van uw boek onder ogen krijgt, zou kunnen zeggen: je leven is natuurlijk niet alleen van jou. Er zijn allerlei externe factoren die een invloed hebben op je bestaan.

Maar het is waarschijnlijk de kunst die zo veel mogelijk uit te ­schakelen?

“Nou, uitschakelen is misschien niet het juiste woord. Ermee omgaan, dat is de kunst. Hoe ga je om met ziekte, met iets wat je overkomt? Inderdaad, dat heb je niet in de hand. Goed omgaan met jezelf, je relaties en je werk bepaalt je leven. Zij

vormen een drie-eenheid. Je kunt geen van die drie facetten overslaan als je in het leven wilt slagen en gelukkig wilt worden. In het boek leg ik het accent op vorm en kleur geven aan je leven. Iedere man en vrouw vraagt het zich af: hoe bereik ik het beste in mijn leven? Die vraag komt elke dag weer terug. Daarom is het nodig dat je jezelf, je relaties en je werk doorziet. Dat je ruimte schept om jezelf te ontmoeten. Je onzekerheden en problemen aanpakt. Je openstelt voor de ander.

Je genegenheid en seksualiteit een kans geeft. Structuur in je leven aanbrengt.

Met plezier je werk doet. Beseft waarvoor je in de wieg bent gelegd. Naar je dromen luistert en ook je angsten niet wegstopt.

De vrije loopt geeft aan je gedachten en je ware verlangens ontdekt.”

Mogen we het tienstappenplan, waarrond uw boek is opgebouwd, omschrijven als de route naar ­geluk? Of is dat een overdrijving?

“Het is te simplistisch. Bovendien is ‘geluk’ een woord dat zijn waarde aan het verliezen is. Ik heb het over een route om je zelf te leren kennen, om te slagen in

verdiepen

Anton van der Geld leert je omgaan met jezelf, je relaties en je werk

kunst in de praktijk het leven en om gelukkig te worden. Dat is langer als samenvatting, maar het is mooier en beter omschreven.”

Vaak hebt u het over maskers, middelen om je werkelijke gedrag te verbergen. Heeft een mens niet vaak maskers nodig?

“Sommige situaties vragen om een masker, terwijl andere dat juist niet doen. In bepaalde omstandigheden kan een masker een bescherming bieden om jezelf niet onnodig bloot te geven. In andere situaties is een masker juist een belemmering om jezelf te zijn, bijvoorbeeld in een intieme relatie. Het is dus een kwestie van afwegen. Je moet er op een verstandige manier mee omgaan. Ik bespreek in het boek een aantal maskers die functioneren als een verdedigingsmechanisme.

Bij heel pijnlijke situaties helpt het masker van ontkenning om het leven vol te houden. Het stelt iemand bijvoorbeeld in staat om al zijn energie te steken in zijn niet te genezen zieke partner. Ook verdringing komt vaak goed van pas. Vergeten we allemaal niet graag het onplezierige en het pijnlijke dat we ondervinden?

Het geheugen komt er telkens op terug om ons eraan te herinneren. Het gewone vergeten helpt niet. Daar is meer voor nodig. Verdringen komt ons ter hulp. Ook compensatie kan welkom zijn. Iemand die klein van stuk is, kan dat opvangen door grote verhalen op te hangen. Op die wijze kan hij niet meer over het hoofd worden gezien. Met maskers moet je wel voorzichtig omgaan. Sommige heb je incidenteel nodig, andere meer permanent.

Het gevaar is dat iemand in twee werelden terechtkomt en daar ook moeilijk buiten kan.”

10 stappen op weg naar geluk

Kan kleding een masker zijn?

“Zeker, en niet alleen om lichamelijke gebreken te verhullen. Al heeft kleding natuurlijk ook veel met mode te maken.”

Hoe moeten we uw eeuwige ­vlinderdas dan interpreteren?

“Dat is totaal geen masker. (lacht) Maar misschien klopt het wel dat ik er wat mee wil uitdrukken. Het werkt relativerend.

Daardoor kom ik dichter bij anderen. Het is netjes en bovendien zorgt het voor een vrolijke uitstraling.”



Het boek Je leven is van jou is opgebouwd rond tien stappen die volgens professor Anton van der Geld helpen om jezelf beter te leren kennen, om te slagen in het leven en om de weg naar het geluk te vinden.

1. Zoek het beste voor je leven.

2. Geniet bewust van elke fase in je leven.

3. Ga met minder maskers en met meer intuïtie door je leven.

4. Spiegel regelmatig wat je gevoelens zijn.

5. Durf je type mens aan te passen.

6. Breng balans tussen de Adam en Eva in jezelf.

7. Breng balans tussen seks, intimiteit en liefde.

8. Luister naar de stem van je lichaam, maar ook van je geest 9. Combineer succesvol werk met een gelukkig privéleven.

10. Regisseer je eigen leven en geluk.

31

verdiepen

 u hebt het uitgebreid over onze lichaamstaal, maar kunnen we geen gedrag aanleren waardoor we de perceptie van onszelf veranderen?

“Inderdaad, lichaamstaal is zeker aan te leren. Lichaamstaal is een krachtig middel om zich uit te drukken en met anderen te communiceren. In de omgang letten we er meer op dan we denken. Het eerste contact is het oogcontact. We kij-

De variaties van de blik zijn talrijk. Al in de eerste seconden wekken we sympathie of antipathie op. ken elkaar aan. De variaties van de blik zijn talrijk. Al in de eerste seconden wekken we sympathie of antipathie op. Die gaan meteen over en weer. Ze spelen een belangrijke rol in het verdere verloop van het contact. Niet alleen de blik behoort tot de lichaamstaal, ook de gebaren en de houdingen. De lichaamstaal vormt een uitdrukking van iemands innerlijk, maar uiteraard kan je ook dat gaan maskeren.”

u pleit voor een balans tussen het mannelijke en het vrouwelijke in elke mens. in bepaalde mannenmilieus klinkt nochtans een oproep tot meer machogedrag.

De televisiesatire Male Liberation Front is daar het bewijs van.

Soms wordt zelfs de achteruitgang van de zaadkwaliteit toegeschreven aan het feit dat mannen almaar meer ruimte laten voor hun vrouwelijke kant.

“Laat ons die kwakkel om te beginnen uit de wereld helpen. De achteruitgang van de spermakwaliteit hangt vooral samen met leef- en eetgewoonten. Kijk, ik ben een man en u bent een man, we moeten dat ten volle mogen zijn. Maar we hebben gelukkig ook iets vrouwelijks in ons. Dat

32

moeten we durven ontwikkelen, bijvoorbeeld om onze partner te leren begrijpen.

Men is er zich vaak onvoldoende van bewust dat elke man ook een Eva in zich draagt en elke vrouw ook een Adam. Het is belangrijk dat de Adam en Eva in onszelf het goed met elkaar kunnen vinden. Die dubbele psychologische aanleg helpt ons voortdurend. De vrouwelijke kant van een man stelt hem in staat om aan te voelen wat in zijn vrouw omgaat. Een vrouw ondervindt op haar beurt veel steun van haar mannelijke ziel om de man te begrijpen.

Ook wanneer zij als alleenstaande moeder voor haar kind de beide ouderrollen moet vervullen. Als de vrouw wordt belast met een mannelijk gekleurd beroep, dan komt dat goed van pas. Een evenwichtige man-vrouwverhouding in de samenleving is nog in volle ontwikkeling. Zowel de rol van de man als de rol van de vrouw zijn in beweging. Gelukkig laten vrouwen meer hun mannelijke inbreng zien en mannen meer hun vrouwelijke. De verhalen over mannen van Mars en vrouwen van Venus, en mannen als jagers en vrouwen als verzamelaars, doen het nog goed op feestjes.

Recent menswetenschappelijk onderzoek toont aan dat heel veel eigenschappen die aan mannen en vrouwen worden toegeschreven, samenhangen met opvoeding en cultuur. Men is zich nog te weinig bewust van de nieuwe periode die vooral hier in het westen aanbreekt. De wereld is een grote stad aan het worden. Maatschappelijk en cultureel vernieuwt alles zich. Man en vrouw zijn gelijk en ontwikkelen soortgelijke patronen. De nieuwe wereld weerspiegelt zich in een moderne man en een moderne vrouw. Ik zie twee bewegingen die elkaar kunnen verrijken.

Vrouwen laten meer hun mannelijke kant zien en mannen meer hun vrouwelijke.

Dat is wenselijk, omdat in onze streken de neiging bestaat de verdeling tussen zorg en werk op een traditionele wijze in te vullen. Het correspondeert niet helemaal met de sekseverschillen. Het verschil tussen vrouwen onderling en mannen onderling is in wezen groter dan dat tussen de geslachten. Opmerkingen over een oorzakelijke relatie tussen hersenhelften, genen en hormonen enerzijds en gedrag en belevingen anderzijds, vragen om de

nodige voorzichtigheid. Recent onderzoek naar geslachtsverschillen laten zien dat er onderscheid tussen man en vrouw bestaat, maar het blijkt tevens dat de verschillen relatief klein van omvang zijn.”

Met permissie gezegd: ik heb zelden een boek met zoveel vraagtekens gezien. u lijkt meer vragen te stellen dan antwoorden te geven.

“De menswetenschappen zijn nog niet in staat om alles te beantwoorden. Ik probeer in het boek zoveel mogelijk vragen op te roepen voor verschillende mensen in verschillende situaties. Zo probeer ik hen aan te moedigen om op hun eigen levensvragen antwoorden te vinden. Mensen worstelen vaak met heel diverse vragen. Als je vanuit de visie van deskundige daarop directe antwoorden geeft – lijstjes met do’s en don’ts – dan snijd je dat proces af. Ach, je kan zoveel zelf aan, als je er maar voor open staat.”

Speelt intelligentie een rol?

“Maar neen, je moet op een natuurlijk wijze omgaan met alle mogelijkheden die je bezit. Met begaafdheid heeft dat niets te maken. Trouwens, wij kunnen ons voortdurend bijstellen. Dat is wat de mens mooi maakt: dat hij zo flexibel is. Altijd hetzelfde gedrag vertonen, kan ziekelijke kantjes krijgen. Gelukkig zijn we in staat voortdurend te veranderen.”



 Meer lezen? voor het boek Je leven is van jou. Goed omgaan met jezelf, je relaties en je werk voerde anton van der geld gesprekken met goedele liekens, bart peeters, frieda van wijck, guy verhofstadt en zes andere bekende vlamingen en nederlanders over hoe zij leven en zichzelf zien. Het boek kost € 19,95. u kunt het bestellen met de bon in het midden van deze Omtrent.

de studente

advertentie

 Mia Doornaert

L’Espinet vacances VOOR 2010 SPECIALE THEMAWEKEN & PROMOTIES*

centraal gelegen tussen de vele Katharenkastelen en abdijen Vakantiepark nabij Carcassonne met zwembaden, sportvelden, Nederlandstalige animatie en onthaal, meren en restaurant in een oase van groen, cultuur en rust.

Anarchistisch temperament

 *Onderhevig aan bepaalde voorwaarden. Zie onze website voor gedetailleerde informatie.

advertentie

ThyssenKrupp

“Ik leerde heel gemakkelijk en heel graag. Ik hield van wiskunde evengoed als van Latijn en geschiedenis en literatuur. Ik was twee jaar jonger dan de rest van de klas, letterlijk de benjamin.

Stout was ik niet, maar ik maakte geen huiswerken, ik vergat mijn boeken. Orde en discipline zitten nu eenmaal niet in mijn systeem.

Ik heb een zacht-anarchistisch temperament.

Ambtelijke taal of een loonfiche begrijp ik niet. Maar poëzie lezen in vijf talen kan ik wel.

Mijn ouders waren de belangrijkste invloed in mijn leven. Ze brachten me liefde voor taal en muziek en schoonheid bij. En ze leerden me vooral dat wat je bent belangrijk is, niet wat je hebt.

Ik ben daar fanatiek loyaal aan gebleven.

Ik ben ook dankbaar voor het onderwijs en de opvoeding die ik in mijn school in Kortrijk kreeg, en ik herinner me speciaal de directrice, zuster Aleydis.

Zij bracht ons bij hoe belangrijk naast kennis ook wellevendheid is. Ik schrijf soms tamelijk scherp, maar ik scheld niet. Dat brengt niets bij.

Ook van mijn overleden man heb ik heel veel geleerd. Hij was twaalf jaar ouder dan ik en zeer belezen. Tot het laatst waren wij niet alleen man en vrouw, maar elkaars klankbord, vrienden, intellectuele sparring partners.”

Verhuizen… dat nooit!

Alle verdiepingen weer bereikbaar Vraag vrijblijvend informatie

0800 94 365 - GRATIS

p no

zie

Ge

Overal in België - 24u/24u!

Esthetisch en discreet!

Eigen fabricaat!

M

VT

NIEUW ook voor smalle trappen

www.monolift.be

Trapliften Ja, stuur mij uw GRATIS documentatie

OMT

NAAM ADRES TEL. ThyssenKrupp Monolift nv - Kaleweg 20 - 9030 Gent - Fax 09 216 65 75 - info@monolift.be Regionale centra: 02 217 37 84 - 03 239 21 43 - 011 25 25 43 - 09 216 65 65 - 050 34 54 50

33

ontdekken | cultuurreis

DWarS Door iran Met Katelijne herManS

De trotse efgenamen van het

Perzische Rijk 1979: een breed GedraGen revoluTie maakT een einde aan de dicTaTuur van de sjah van iran en leidT ToT de insTallaTie van de islamiTische republiek onder leidinG van de aYaTollah khomeini. derTiG jaar laTer beGeleidT vrT-journalisTe kaTelijne hermans een davidsfonds culTuurreis naar heT inTriGerende land: een TochT vol verrassinGen naar een reGio die helemaal anders is dan we zouden verwachTen. tekst: norbert d’hulst

Wie is Katelijne Hermans? al jaren is katelijne Hermans gefascineerd door de arabische en de islamitische wereld. Ze studeerde politieke wetenschappen en internationaal recht aan de universiteit van rabat.

Meer dan vijftien jaar werkte ze als journaliste voor de vrt-nieuwsdienst. in 1993 bezocht ze voor het eerst iran. nadien was zij er nog verschillende keren, onder andere in opdracht van de vrt. in oktober 2009 begeleidde ze de eerste davidsfonds cultuurreis naar iran.

34

T

oen ik in 1993 voor het eerst Iran bezocht, raakte je daar niet zo makkelijk binnen.

Een visum krijgen was niet eenvoudig. Sommige beelden zijn mij levendig bijgebleven: de strikt islamitische kledij, mensen op hun hoede, wantrouwen jegens vreemdelingen …

Dit jaar was dat helemaal anders. Je voelt je vrijer, het is comfortabeler reizen, de wegen zijn ook veel beter. En vooral: in de grote steden wil iedereen praten, velen willen op de foto en willen ook een foto met ons. Ze stellen vragen en zijn gefascineerd door wat er in het Westen gebeurt: ‘Zijn er bij jullie verschillende godsdiensten? Is er keuze tussen godsdiensten in de scholen? Drinken vrouwen alcohol?’

Iran heeft onder meer erkende christelijke en joodse minderheden, maar Iraniers vinden het bizar dat er in het Westen mensen zijn zonder godsdienst. Ze zijn ook sterk begaan met hun reputatie, hoe wij over hen denken.”

“Wat wij tijdens deze reis in Iran zagen, ging regelrecht in tegen het beeld dat bij

ons leeft. Er zijn nog altijd kledingvoorschriften. Maar de mannen mogen opnieuw een das dragen en sommige doen dat ook, niettegenstaande het pak-metopen-hemd van eerste minister Ahmadinejad. Overigens viert de vrijetijdskleding hoogtij. Vrouwen dienen nog altijd een hoofddoek te dragen. Maar tot waar moet die komen? Mogen de oren bloot zijn? En hoe getailleerd mag een jasje? Er wordt ook voortdurend geëxperimenteerd met de limieten: jongens dragen hippe kapsels, soms met record-piekhaar en overvloedig veel gel. Zeker in de grote steden is er veel variatie inzake klederdracht. In de kleine steden is het uitzicht meer uniform.”

“Een ander beeld dat ons is ingeprent, is dat van duizenden mensen die op straat bidden en scanderen: ‘Dood aan Israël, dood aan de USA.’ In 1992 ging ik een groot hotel binnen. Ik moest er over een voetmat lopen waarop een Amerikaanse vlag stond afgebeeld. Dat is verdwenen.

Integendeel, ik zag zelfs stukken stof met Obama en – niet-gekleurde – stars. Uiteraard wordt er gebeden, vooral tijdens het

grote vrijdaggebed en in de moskeeën.

Maar in het straatbeeld zie je daar niet veel van. En je hoort het ook veel minder dan in de meeste andere moslimlanden: de oproep van de muezzin is hier minder frequent en wordt ook minder versterkt.

De mollahs zijn weinig zichtbaar, maar er hangen wel veel protretten van Khomeini.

Toch wordt deze samenleving gedomineerd door de godsdienst. Het politieke systeem zit op twee sporen: een burgerlijke en parallel een religieuze machtsstructuur. Die laatste is uiteindelijk beslissend.”

“De infrastructuur van het land gaat vooruit. Er is een goede watervoorziening en de elektriciteitsaanvoer is stabiel. Je ziet geen arme mensen. De schoenpoetsertjes blijken vooral Afghaanse vluchtelingen te zijn.”

3

De top van Katelijne Hermans

Trotse islamieten, ­trotse Perzen “De grote meerderheid van de Iraniërs zijn islamiet, meer bepaald sjiiet. Daardoor behoren ze tot de – overigens sterk verdeelde – moslimwereld. Maar ze voe-



Door zijn oude prehistorie en geschiedenis en de continuïteit van het Perzische rijk over verschillende dynastieën heen, bezit Iran tal van bezienswaardigheden en cultuurschatten. Katelijne Hermans zet volgende drie steden voorop, voor de hoofdstad Teheran.

1. Persepolis, de indrukwekkende stad gebouwd door koning Darius I en geplunderd door Alexander de Grote. Met onder meer de ruïnes van zijn apadana, de immense ontvangstruimte van de koning. Is Unesco-werelderfgoed.

2. Isfahan, met zijn talloze moskeeën en een van de mooiste pleinen ter wereld: het Plein van de Imam, dat al in 1979 door de Unesco werd uitgeroepen tot werelderfgoed.

3. Yazd, het centrum van de zoroastrische cultuur, met onder meer de vuurtempel en het heilig vuur en de lemen huizen in het oude stadscentrum.

35

ontdekken | cultuurreis

 len zich ook Perzen en gedragen zich als

Feiten en cijfers • •

•

• •

Oppervlakte: 1.630.000km2 (ca. 53 x België) Aantal inwoners: meer dan 65 miljoen (Vlaanderen: 6 ­miljoen, België: 10 miljoen) Samenstelling bevolking: ca. 50 % etnische Perzen, 25 % Azeiris. Heel wat minder­ heden zoals Koerden (7 %), Arabieren (3 %) enz.

Ontstaan: als rijk in 559 v.C. Belangrijkste inkomsten: ­petroleum, landbouw

ambassadeurs van hun land. Ze staan zeer kritisch tegenover de Arabieren en beschouwen de overwinning van de Arabieren op het – Perzische – Sassanidische rijk rond 640 na Christus als een jammerlijke nederlaag, ook al bracht dat precies de introductie en de overheersing van de islam mee. De Iraniërs voelen zich de erfgenamen van de grote Perzische rijken en dynastieën. Dat zijn in de eerste plaats de Achaemeniden (559 – 330 v.C.) met bijvoorbeeld Cyrus, Darius en Xerxes. Een rijk dat zich op een bepaald moment uitstrekte van de Indusvallei in Pakistan tot Egypte en Libië en een ernstige bedreiging vormde voor de Grieken.

Het had een voor die tijd doorgedreven politieke organisatie. Een van de hoofdsteden was het bijzonder imposante Persepolis, waarvan de ruïnes nog steeds tot de verbeelding spreken. Dat rijk kwam ten val met een nederlaag tegen Alexander de Grote. Maar later kwamen er nog andere

Reizigers over Iran Tijdens de (volgeboekte) Davidsfonds Cultuurreis naar Iran in 2009 ­trokken 23 Vlamingen onder begeleiding van Katelijne ­Hermans door dat land. Hier volgen enkele indrukken zoals ze die ­neerschreven in hun evaluatieformulier.

• “Prachtige reis met cultuurhistorische hoogtepunten, met verrassende openheid en vriendelijkheid van de bevolking, ­be­geleid door een uitstekende reisleidster en lokale gids.”

• “Prachtige berglandschappen, de zoutwoestijn en het zoutmeer.

Prachtige archeologische sites, maar vooral ook de moskeeën.”

• “Een zeer mooi opgebouwde cultuurreis met uit­stekende be­ geleiding zowel door de reisleidster Katelijne als door de plaatselijke gidsen. Een prachtig land en een unieke reiservaring.”

• “Voldoende begeleiding en toch vrijheid van participeren, niet betuttelend.”

• “Interessante reis met bezienswaardigheden van uitzonderlijke kwaliteit, zeer mooie hotels en zeer goede Iraanse gids.”

• “Goede groep, selectie en gidsing, en natuurlijk ­Isfahan.”

• “Persepolis: een cultuurwonder.”

36

Perzische dynastieën. Daarvan getuigen bijvoorbeeld bas-reliëfs waarop we onderworpen Romeinen zien. Sinds meer dan 2.500 jaar bestaat Perzië onafgebroken, soms onderworpen, eigenlijk nooit gekoloniseerd. Maar met een eigen taal, een eigen cultuur en aanvankelijk zelfs een eigen godsdienst: het zoroastrisme, een relatief vroeg monotheïsme. Hoewel verdrongen door de islam, bestaat het tot op vandaag. Nieuwjaar is in Iran het begin van het jaar volgens de zoroastrische kalender en valt op 21 maart.”

“Iran was en is geopolitiek van groot belang. Het ligt in Centraal Azië, op de doorgangsroutes van oost naar west. Onder meer de Zijderoute passeerde er. Het kon dan ook vele invloeden capteren. Er was al vroeg een ontwikkelde technologie, bijvoorbeeld windtorens (die zijn nu nog actief, bijna vlak naast een nucleaire opwerkingscentrale), irrigatie en wateraanvoer via de qanats, die nog altijd in gebruik zijn.”

“Iran is een Mekka voor wie cultureel geïnteresseerd is. Om maar enkele trefwoorden te noemen: Persepolis, Isfahan, Duizend-en-een-nacht, moskeeën en oogverblindende koepels, miniaturen en tegelmozaïeken, kalligrafie, tapijten, ziggurats, historische reliëfs, karavanserais …

Niet voor niets staat Iran meerdere keren op de lijst van het Unesco werelderfgoed.”

 INFO De Davidsfonds Cultuurreis

Iran. Perzië: machtige rijken en briljante culturen volgden elkaar hier op vindt opnieuw plaats in april 2010 met als reisbegeleider prof. John Everaert. In het najaar van 2010 is er een tweede afreis voorzien met Katelijne ­Hermans.

Meer info in de brochure Davids­ fonds Cultuurreizen 2010 bij dit ­nummer van Omtrent of op www.davidsfonds.be (rubriek Cultuurreizen).



de reizigster Mia Doornaert

Momenten met mijn man

Drie vragen over Iran Wat is het nu: ‘Iran’ of ‘Perzië’?

De Grieken noemden het land Perzië naar de oude provincie Parsa. Maar de bewoners ervan gebruikten zelf altijd al de benaming Iran, letterlijk ‘het land van de Ariërs’. Om de eigenheid van het land te accentueren besliste de regering in 1935 dat het voortaan officieel ‘Iran’ zou heten.

Zijn de Iraniërs Arabieren?

In geen geval (op de Arabische minderheid na). Zoals de Arabieren zijn de Iraniërs aanhangers van de islam, een godsdienst die ontstond in Arabië en door de Arabieren werd verspreid. Maar

de Iraniërs zijn geen Arabieren, evenmin als bijvoorbeeld de Turken, de Pakistani of de Indonesiërs. Zij hebben hun eigen cultuur en taal.

Wat is ‘een wet van Meden en ­Perzen’?

Een regel waaraan niet mag worden getornd. Die uitdrukking illustreert de verregaande juridische uitbouw van het rijk van de Perzische koning Darius. Eens een wet volgens een bepaalde procedure goedgekeurd, kon zelfs hij daar niet van afwijken. Zo kwam het dat Daniël in de leeuwenkuil werd gegooid. Maar dat is dan weer een andere geschiedenis…

Ik hou van natuur, maar met een terrasje erbij. Geef mij maar de Provence of Toscane, met hun typisch Europese mix van natuur en cultuur. De combinatie van een prachtige baai in het zuiden met de ruïnes van een Romeinse villa, of een mooi dorpje in de Alpen...

Argentinië wil ik zeker nog zien. Het land roept bij mij telkens de vraag op welke vloek er rust op LatijnsAmerika. Argentinië had in de jaren twintig, dertig alles om de tweede Verenigde Staten van Amerika te worden: rijke landbouw, industrie, politieke partijen, een verbazend hoge mate van alfabetisering. En dan kwam Peron, hyper­inflatie, geweld, dictatuur. Hoe komt dat toch?

Ik heb iets met Parijs. Mijn man en ik zijn er ontelbare keren geweest, we hebben er ook vijf jaar gewoond.

Na zijn dood ben ik er een jaar lang niet meer geweest omdat het te pijnlijk was.

Er was, zoals in het liedje, Always something there to remind me… Venetië, hoewel het overspoeld wordt door toeristen, en Praag zijn ook magische plekken. Mijn mooiste souvenirs zijn de momenten met mijn man.

37

© eddy daniëls

ontdekken | dichtbij

WinterS WanDelen in het nationaal parK hoge KeMpen

© eddy daniëls

Limburgse Kempen

kriebelen de voeten

Op stap met een Ranger wie dacht dat rangers typisch amerikaans zijn, heeft het mis. ook in het nationaal park Hoge kempen kunt u er een tegen het lijf lopen. Meer nog, een exclusieve wandeling onder leiding van een ranger kunt u vooraf boeken. Met een ranger beleeft u de natuur op een andere manier, zelfs avontuurlijk als u wilt. er is keuze uit verschillende wandelingen, fietstochten of zelfs paardrijtochten. of wat dacht u van een winterzwerftocht? ondertussen leert u alles over noten, kruiden en de bewoners van het nationaal park.

38

een sTeviGe, winTerse wandelinG in heT bos: besTaaT er een beTere manier om de nieuwjaarskaTer Te verdrijven? meTeen maakT u ook werk van daT eeuwiGe Goede voornemen om eindelijk eens waT meer Te beweGen. heT naTionaal park hoGe kempen in limburG vormT alvasT een mooie uiTvalsbasis. tekst: katelijne beerten

dichtbij | ontdekken

blotevoetenpad Het Nationaal Park Hoge Kempen betreedt u langs een van de vijf toegangspoorten.

Elk van deze locaties heeft haar eigen charme. In Zutendaal maakt u kennis met de fascinerende microkosmos, de wereld van de insecten en andere kriebelbeestjes.

Bijen, insecten en vlinders halen hier hun hartje op. Of wat dacht u van het blotevoetenpad aan de Lieteberg? Een wandeling van enkele kilometers geeft uw voetzolen dé ideale massage: modder, water, kiezel, bosgrond wisselen elkaar af en bezorgen de ene verkwikkende sensatie na de andere. Na een ontspannend, ijskoud voetenbad aan het einde voelen uw voetzolen als herboren: fris en zacht als babyhuid.

De toegangspoort in Kattevennen, Genk, focust op de macrokosmos, met het Europlanetarium als markantste oriëntatiepunt. Sterren en planeten geven er hun diepste geheimen prijs. Momenteel is de planetariumzaal gesloten wegens verbouwingswerken aan de koepel. Vanaf begin

maart kunt u er in de nieuwe zaal terecht.

Ook in Lanaken, Maasmechelen en As zijn er toegangspoorten tot het Nationaal Park. Elk met hun eigen karakter, geschiedenis en beleving.

gastronomisch genieten Logeren doet u in hotel Stiemerheide in Genk. Een tot in de puntjes verzorgd Vlaanderen Vakantieland­wandelarrangement staat garant voor een prachtig weekend te midden van het groen. Met een gastronomisch driegangendiner, een overnachting met ontbijt én een lunchpakket is uw verblijf bij voorbaat geslaagd.

De wandelkaart van het Nationaal Park, waarmee u meteen op stap kunt, maakt het pakket helemaal af.

 info Meer info vindt u op www.rlkm.be,



Start met stappen bij het begin van het nieuwe jaar zit iedereen barstensvol goede voornemens, met meer bewegen als onbetwiste nummer één. de handige fichebox elke stap telt! helpt u om daar ook effectief werk van te maken. wandelen is de ideale manier om beweging in uw leven te brengen. Het is een gezellige sport en bovendien goedkoop, eenvoudig en veilig. iedereen kan er op eender welk ogenblik mee starten, en dat op ieders eigen tempo. in enkele weken tijd verbetert u moeiteloos uw conditie. in de box elke stapt telt! vindt u uitgewerkte wandelfiches en -programma’s, maar ook praktische tips rond bijvoorbeeld voeding en stretchen. elke stapt telt! kost € 9,95.

U kunt de box met fiches bestellen met de bon in het midden van deze Omtrent.

www.stiemerheide.be en www.vlaanderen­vakantieland.be.



ja, ik wil graag de nieuwe brochure van

Vlaanderen Vakantieland ontvangen!

voornaam en naam: .................................................................................. straat en huisnummer:........................................................................ ...........................................................................................................................

postcode en ge gemeente: ................................................................. 

bon

H

et enige Nationaal Park in Vlaanderen strekt zich uit over zes gemeenten in de Limburgse Kempen en het Maasland (Dilsen-Stokkem, Maasmechelen, Zutendaal, Lanaken, Genk en As). Meer dan ruim genoeg dus voor maar liefst 36 bewegwijzerde wandellussen met lengtes die variëren tussen 3 en 14 km. Voor geoefende wandelaars is er ook een langeafstandswandeling van 72 km die de vijf toegangspoorten van het park met elkaar verbindt. Wandelen in het Nationaal Park is wandelen in het grootste bos- en natuurgebied van Vlaanderen. Uitgestrekte dennenbossen worden er afgewisseld met (in het goede seizoen) paars bloeiende heide. Het is de tevens de biotoop voor verschillende zeldzame en bijzondere dieren. Schrik dus niet wanneer u plots oog in oog staat met een ree.

Win

een wandelin arrangement e id he er de Stiem in genk zie p. 50

ja, ik wil graag via e-mail leuke vakantietips en interessante aanbiedingen uit Vlaanderen Vakantieland ontvangen!

e-mailadres: ...................................................................................................................... stuur deze bon op naar vlaanderen vakantieland (t.a.v. Marketing binnenland), grasmarkt 61, 1000 brussel wij eerbiedigen uw persoonlijke levenssfeer. daarom zullen deze gegevens alleen worden opgeslagen bij toerisme vlaanderen. daar mag u ze inzien, laten wijzigen of schrappen. de gegevens worden alleen voor toeristische doeleinden gebruikt.

39

ontdekken | landgenoot

B

este lezer van Omtrent,

In het vertrouwde Polen blijven of naar het geboorteland van mijn man terugkeren? Zeven jaar geleden stond ik voor die keuze. Het begon met een beurs voor een onderzoek aan de VUB. Zo belandde ik in België. Niet lang daarna ontmoette ik mijn man op de Frankfurter Buchmesse, waar we beiden als journalist aan de slag waren. Om mijn doctoraat in de communicatiewetenschappen te kunnen afwerken, keerden we terug naar Polen. Na een half jaar brak het grote moment aan: hier blijven of naar België verhuizen?

De keuze was snel gemaakt: mijn man had een vaste job in België en ik pikte de draad van het Nederlands snel op.

Ik heb alles opgegeven, behalve mijn passie en mijn talent. Taal en literatuur kon ik niet loslaten. In 2004 opende ik daarom een boekenwinkel in hartje Gent. Er is hier weinig bekend over OostEuropese landen. Daarom bracht ik de cultuur naar hier.

Eens in België was Nederlands leren de eerste grote stap die vele deuren opende.

Ik kon boeken lezen, films kijken en naar het theater gaan. Opeens was ik een volwaardige burger.

Ik kon eindelijk nagaan hoe Dostojevski in het Nederlands klinkt.

Ik hou van de Noordzee. Ik ben dol op de keuken, Belgische gerechten zijn lekkerder dan Poolse. Poolse lekkernijen smaken hier niet hetzelfde. Dat lossen we op wanneer mijn moeder op bezoek komt en haar culinair talent naar boven haalt. Ik hou ervan dat alles hier op mensenmaat gemaakt is: steden, straten, onderwijs, welzijn. Ik hou ook van de Vlaming, die altijd klaarstaat. Aan de andere kant vind ik het heel jammer dat het mooie, groene land verdwijnt voor industrieterreinen.

Ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze. Toch is het niet uitgesloten dat we ooit terugkeren naar Polen. Tot het zover is, vliegen we met de kinderen enkele keren per jaar 1000 kilometer naar het oosten…

Nederlands leren was de eerste grote stap die vele deuren opende.

Maja Wolny komt uit polen. Zeven jaar geleden brachten de wetenschap en de liefde haar naar belgië. Ze baat boekhandel Post Viadrina uit in hartje gent. Het is de plek bij uitstek om boeken uit oost-europa te ontdekken.

40

Maja Wolny

o l h a k a d i fr

nsten p. 42 u K e n o h c S r o o sfonds id In het Paleis v v a D d ij T e ij r iteit V Cursus Univers

aGenda 43 44 45 46

GEDICHTENDAG 2010: OVER DE GRENS CHAGRIN D’AMOUR DE DRIE DROMEN VAN DE MANDARIJN REIZIGERS DOOR DE GROTE OORLOG

ds davidsfon en & g in rt ledenko

Win

or tickets vo ls e s s ru b nic philharmo

41

1

Absurde fabels van Frank Adam

Auteur en theatermaker Frank Adam laat een therapeute in therapie, een onhandige zelfmoordterroriste, een antichrist, een hooligan, God in psychoanalyse en andere archetypen hun hart uitstorten bij een eenorige ezel. Zijn absurde fabels werden al gepubliceerd in De Standaard en De Morgen. Hij bewerkte ze tot een literaire performance, een ­liederencyclus, een theatervoorstelling en een radio­luisterspel. Vanaf ­januari komt Frank Adam naar u toe met de hilarische bekentenissen van zijn personages.

Te zien op verschillende locaties in Vlaanderen.

Meer info via www.davidsfonds.be (rubriek Evenementen en activiteiten) of 016 310 600

2

Frida Kahlo in Brussel

De Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo (1907-1954) staat ­bekend voor haar vele symbolische en surrealistisch ogende zelfportretten. Tijdens haar leven werd ze fysiek en mentaal danig op de proef gesteld. Die lijdensweg laat sporen na in haar werk. Met het penseel ging Kahlo de pijn haast voelbaar te lijf. Haar verzet en de wil om te overleven weerspiegelen zich in haar vele zelfportretten. Het werk van Frida Kahlo zal in de tentoonstelling in de culturele context van het post-revolutionaire Mexico worden gekaderd. Met ook werk van tijdgenoten als Diego Rivera en David Alfaro Siqueiros. Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds organiseert in Brussel op vier maandagnamiddagen en een zaterdagnamiddag van 1 tot 27 maart de cursus Frida Kahlo. De pijn van de passie met o.m. ook een bezoek aan de tentoonstelling.

Van 16 januari tot 18 april 2010 in het Paleis voor Schone Kunsten, Brussel. Davidsfonds leden betalen € 6 i.p.v. € 8.

Vooraf tickets reserveren wordt aangeraden, de toegang verloopt in uurblokken.

Voor de cursus van Universiteit Vrije Tijd betaalt u als Davidsfonds lid € 52 i.p.v. € 58, koffie, syllabus en tentoonstellingsbezoek inbegrepen.

agenda Nog tot en met 5 maart 2010 Zoals een puber droomt. Leven en werk van ­Frédéric Chopin Jos Meersmans Davidsfonds Tournee  davidsfonds.be  016 310 600

42

Dinsdag 12 januari ’10 19.45 uur Meer Europa, niet minder Amerika Cultuurforum, ­lezingenreeks Mia Doornaert Brussel, Grote Aula K.U.B  davidsfonds.be  016 310 600

Donderdag 14 januari 2010 19.45 uur Meer Europa, niet minder Amerika Cultuurforum, ­lezingenreeks Mia Doornaert Antwerpen, ­KBC ­Boerentoren  davidsfonds.be  016 310 600

Van 16 januari tot 18 april 2010 van 10 tot 18 uur Dinsdag tot zondag Frida Kahlo y su Mundo Tentoonstelling Brussel, Paleis voor Schone Kunsten  bozar.be  02 507 82 00

Maandagen 1, 8, 15, 22 en zaterdag 27 maart Frida Kahlo. De pijn van de passie Cursus Universiteit Vrije Tijd Docent Dimitri De ­Maesschalck Brussel, K.U.B.  davidsfonds.be  016 310 600

tips | agenda

3

Gedichtendag 2010: Over de grens

Donderdag 28 januari vieren we de hoogdag van de poëzie. In Nederland en Vlaanderen worden die dag honderden activiteiten georganiseerd naar aanleiding van de elfde editie van Gedichtendag.

Tentoonstellingen, wandelingen, wedstrijden en lezingen zorgen ervoor dat jong en oud hun hart kunnen ophalen aan poëzie. In kranten, op de radio, op school of op het werk, in de boekhandel of de bibliotheek: overal komt u gedichten tegen. Dit jaar staat het thema Over de grens centraal, want poëzie is meer dan alleen maar taal. Er worden relaties aangeknoopt met theater, dans, muziek en beeldende kunst. Poëzie kent immers geen grenzen …

Meer info over activiteiten in uw buurt: www.gedichtendag.com.

4

De zijderoute: brug tussen oost en west

Europalia verkent zijn grenzen en houdt halt in China.

In het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis in Brussel loopt nog tot 7 februari de tentoonstelling De Zijde­ route, een reis langs leven en dood. Met de bekende handelsweg tussen onze contreien en het oude Oosten als leidraad kunt u ontdekken hoe Chinezen de voorbije twee decennia leefden, hoe uiteenlopende culturen met elkaar in contact kwamen en hoe ze elkaar beïnvloedden, met een uniek samenspel van kunst, religie, taal en filosofie tot gevolg. Bijzonder is dat deze tentoonstelling niet alleen aandacht besteedt aan de dominante Han-cultuur. Ze introduceert tegelijkertijd de spectaculaire landschappen en volkeren van noordwestelijk China. Aan de hand van meer dan 200 voorwerpen ontdekt u hoe de volkeren leefden en hoe ze begraven werden.

1 2 3 4

De tentoonstelling loopt nog tot 7 februari in KMKG in het Jubelpark in Brussel, elke dag behalve maandag.

Meer informatie op www.europalia.eu of 02 741 72 11.

Van 19 januari tot 23 april 2010 De absurde fabels van Frank Adam Davidsfonds tournee Op verschillende ­locaties in Vlaanderen  davidsfonds.be  016 310 600

Donderdag 28 januari 2010 Gedichtendag Overal in Vlaanderen en Nederland  gedichten­dag.com

Nog tot 31 januari 2010 Charlotte Mutsaers. Aan­ gespoeld met pen en penseel Tentoonstelling Oostende, Venetiaanse Galerijen  oostende.be/­cultuur  059 29 51 51

Nog tot 31 januari 2010 De kunst van het schrift in China.

Het Orchideeën­ paviljoen Tentoonstelling in het kader van Europalia Brussel, Museum voor Schone Kunsten  fine-arts-­museum.be  02 508 32 11

Donderdagen 4, 11, 18 en 25 februari 2010 Keizer Augustus in onze streken.

Op weg naar de Pax Romana.

Cursus van Universiteit Vrije Tijd Docent: dr. ­Robert ­Nouwen Roeselare, ­Conferentiezaal Unizo  davidsfonds.be  016 310 600

43

5

het jaar van chopin

In 2010 is het 200 jaar geleden dat Frédéric Chopin werd geboren. Om dat te vieren, organiseren de meeste concerthuizen één of meer concerten rond deze componist. Chopin, zelf een pianovirtuoos, schreef bijna alles op zijn instrument. Op 12 februari brengt toppianist Daniel Barenboim in BOZAR (PSK) in Brussel hulde aan deze componist-pianist in een schitterend recital. Ook Jos Meersmans verdiept zich in het leven en werk van Chopin. Hij vertelt honderduit over zijn verblijf in Parijs, zijn reis naar Mallorca, zijn ontmoetingen met Franz Liszt en de andere groten van zijn tijd. Jos Meersmans serveert het hele verhaal met de mooiste melodieën van Chopin. davidsfonds leden betalen € 52,80 (i.p.v. € 66) voor het recital van barenboim. voor -26 en +60 is dat € 49,50. u kunt tickets bestellen met de bon in het midden van deze Omtrent. jos Meersmans is te gast bij de davidsfonds afdelingen, op verschillende locaties in vlaanderen. Meer info op www.davidsfonds.be (rubriek evenementen en activiteiten).

6

De pijnlijke liefDe

In 2010 neemt de literaire voorstelling Saint Amour van Behoud de Begeerte voor één keer een andere naam aan: Chagrin d’Amour.

Een even hilarisch als schrijnend, nu eens bloedernstig en dan weer vermakelijk programma over het gedoe, de ingewikkelde toestanden, het bodemloze verdriet, de onvervulde verlangens, de knagende pijn, het tergend moeilijkdoen, het kapotgooien van serviezen, het gebruik van seks als wapen, de transformatie van gentleman in bullebak en van elegante dame in helleveeg, de striemende haat, het subtiel getreiter, de paranoia, de jaloezie, de hypocrisie, het verraad… Kortom: Chagrin d’Amour gaat over alles wat mensen elkaar in naam der liefde aandoen. chagrin d’amour loopt van 12 tot 24 februari 2010 op verschillende locaties. Meer informatie op www.begeerte.be of 03/272 40 41.

aGenda Zondag 7 februari 2010 11.00 uur De goDverloren zonDagen – nieuWe Spiritualiteit lezing over het zoeken naar verlichting door Maarten Meester antwerpen, Het Zoekend Hert  deburen.eu

44

Nog tot 7 februari 2010 De zijDeroute. een reiS tuSSen leven en DooD tentoonstelling in het kader van europalia brussel, koninklijke Musea voor kunst en geschiedenis  kmkg-mrah.be  02 741 72 11

Dinsdag 9 februari 2010 19.45 uur Merlijn. tovenaar, raaDgever, Waarzegger cultuurforum, lezingenreeks ludo jongen brussel, grote aula k.u. brussel  davidsfonds.be  016 310 600

Van 12 februari tot 24 februari 2010 chagrin D’aMour literair programma over de liefde door behoud de begeerte op een tiental locaties in vlaanderen  begeerte.be  03/272 40 41

Donderdag 11 februari 2010 19.45 uur Merlijn. tovenaar, raaDgever, Waarzegger cultuurforum, lezingenreeks ludo jongen antwerpen, kbc boerentoren  davidsfonds.be  016 310 600

tips | agenda

7 Win

, januari uw naam stuur vóór 20 et m er onnumm adres en telefo InG wedstrijd p er rw de als on vidsfonds.be da @ naar omtrent op en maak kans kets voor twee gratis tic telling. deze tentoons

De drie dromen van De ManDarijn

Nee, deze tentoonstelling gaat niet over fruit uit de Sinterklaasperiode, wel over hoge staatsambtenaren in het oude China en meer bepaald hun artistieke en intellectuele wereld (17de-18de eeuw). De taken van deze mandarijnen waren vaak zo zwaar, dat zij probeerden te ontsnappen in tijd en ruimte door te reizen of zich te omgeven met werken uit een nostalgisch verleden. Die vlucht kon ook de vorm aannemen van wat wij dromen noemen. Kunst en vriendschap, liefde, natuur en vrijheid: dat zijn de drie dromen waarin de Chinese mandarijn zich vanuit zijn besloten kabinet kon verliezen. Om het werkelijke en gedroomde leven van de mandarijnen te evoceren, schetst ING aan de hand van voorwerpen in brons, jade, porselein en keramiek, het elegante decor waarin meesterwerken uit de wereld van de schilderkunst en kalligrafie tot stand kwamen. nog tot 14 februari in het ing cultuurcentrum, kunstberg/koningsplein 6, 1000 brussel Meer info op www.ing.be/art of 02 547 22 92

8

uit volle borSt

De rijke, Vlaamse liederenschat is ieder jaar opnieuw een inspiratiebron voor de muzikale en artistieke uitwerking van het Zangfeest, dat dit jaar voor de 73ste keer plaatsvindt. Voor kinderen is er al enkele jaren een aangepast programma. Later dit jaar, in april, verandert het Sportpaleis in het mekka van de Nederlandstalige muziek. Tijdens Houden van… Griffelrock krijgen tal van Nederlandstalige zangers een plaats op het podium. Zij grasduinen in het rijke verleden van de kleinkunst. De zestigste verjaardag van Raymond van het Groenewoud is voor de organisatoren van de Nekka-Nacht reden genoeg om de eigenzinnige zanger nog eens een plaatsje te geven als centrale gast.

5 6

Zangfeest, op 28 februari in de lotto-arena in antwerpen.

Houden van… griffelrock op 20 en 22 april en nekka-nacht op 24 april telkens in het sportpaleis. davidsfonds leden kunnen tickets met korting bestellen via de bon in het midden van deze Omtrent.

7 8

Vrijdag 12 februari 2010 20.00 uur Daniel barenboiM concert brussel, paleis voor schone kunsten  bozar.be  02 507 82 00

Nog tot 14 februari dagelijks van 10 tot 18 uur De Drie DroMen van De ManDarijn tentoonstelling ing cultuurcentrum  ing.be/art  02 547 22 92

Dinsdagen 23 februari, 2, 9, 16 en 23 maart 2010 14.00 – 16.15 uur elDerS praat Men anDerS ...

Dialectologie en het vlaaMSe DialectlanDSchap cursus univ. vrije tijd docent j. van keymeulen de pinte, ocp  davidsfonds.be  016 310 670

Dinsdagen 23 februari, 2, 9, 16 en 23 maart 2010 14.00 – 16.00 uur De norbertijnen of De Witte KanunniKen. in het Spoor van norbertuS cursus universiteit vrije tijd docenten raoul bauer en pieter Mannaerts tongerlo, abdij  davidsfonds.be  016 310 670

Nog tot 28 februari 2010 Sint Maarten in beelDen tentoonstelling lommel, Museum de kolonie  erfgoedlommel.be  011 80 34 10

45

tips | agenda

9

triDuuM paSchale: verdieping op cd en concerten

Er was al een cursus In het spoor van de Cisterciënzers, er is het boek De Kruisweg van de Stilte. Eigenzinnig, en nu brengen de broeders van Westvleteren en het Davidsfonds ook een unieke cd uit, die tijdens een al even bijzondere concertreeks wordt voorgesteld. Ensemble Psallentes en Capilla Flamenca brengen gezangen uit verschillende tijdvakken (gregoriaans en polyfoon) rond het Triduum Paschale – de driedaagse die begint op Witte Donderdag en eindigt op de ochtend van Pasen. Voor het programma van cd én concerten grasduinden de samenstellers in het Antiphonarium Cisterciensis Ordinis uit 1545 dat in de Sint-Sixtusabdij van Westvleteren wordt bewaard. Daarnaast zijn er meerstemmige gezangen van grote polyfonisten als Lassus en Agricola. Enkel op de cd zijn ook de broeders zelf te horen met hedendaagse, Nederlandstalige psalmodieën en liederen.

9 10

concerten op vrijdag 5 maart in ieper (20.15 uur), zaterdag 6 maart in westmalle (20.30 uur) en zondag 7 maart in sint-lambrechts-woluwe (16 uur). leden van het davidsfonds betalen slechts € 15 (i.p.v. € 18) per persoon. kaarten en/of de cd kan u bestellen via de bon in het midden van Omtrent.

10

reizigers door De grote oorlog

In 1915 werd het eerste pantserkorps ter wereld, de AutosCanons-Mitrailleuses, gelegerd aan het IJzerfront. Deze volledig autonome legereenheid bestond uit vierhonderd Belgische oorlogsvrijwilligers die met bewapende wagens, motoren en fietsen ten strijde trokken. Hun leven veranderde drastisch nadat koning Albert I het korps aan de Russische tsaar schonk. De soldaten vertrokken naar Sint-Petersburg en werden ingezet tegen de Duitsers en Oostenrijkers in Oekraïne. Na de Russische Revolutie trok het korps door het woelige Siberië, China en de Verenigde Staten. Pas in 1918 komen ze aan in België, na een wereldreis van drie jaar. August Thiry en Dirk Van Cleemput brengen het onbekende relaas van deze vrijgevochten Vlamingen, Walen en Brusselaars en zorgen voor een onderhoudende herdenking, meer dan negentig jaar na de feiten. u kunt de davidsfonds tournee reizigers door de grote oorlog nog meemaken tot 25 maart op verschillende locaties in vlaanderen. Meer info via 016 310 600 of www.davidsfonds.be (rubriek evenementen en activiteiten).

aGenda Zondag 28 februari 2010 14.30 uur zangfeeSt antwerpen, lotto-arena  anz.be  03 237 93 92

46

Vrijdag 5 maart 2010 20.15 uur triDuuM paSchale concert ieper, sint-jacobskerk  concert@davidsfonds.be  016 310 600

Zaterdag 6 maart 2010 20.30 uur triDuuM paSchale concert westmalle, sint-Martinuskerk  concert@davidsfonds.be  016 310 600

Zondag 7 maart 2010 16.00 uur triDuuM paSchale concert brussel/sintlambrechts-woluwe, sint-lambertuskerk  concert@davidsfonds.be  016 310 600

Dinsdag 23 maart 2010 nacht van De geSchieDeniS op ongeveer 200 locaties in vlaanderen  davidsfonds.be  016/310 600

advertentie

advertentie

Verantwoordelijk uitgever: Philippe Wallez – Marnix laan 24, B-1000 Brussel - 701942N - 10/09 /09

DE DRIE DROMEN VAN DE MANDARIJN

22-10-2009 14-02-2010

ING Cultuurcentrum Koningsplein 6 – 1000 Brussel

Ticket On Line www.ing.be/art

advertentie

HET OMHELZEN VAN DE MAAN

: nfo er i 85 85 e m 5 63 05

Onze traplift ... ... Uw comfort Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding

Spiegel van de Tang-dynastie

19.12.2009 - 14.03.2010 Provinciehuis Antwerpen www.tangexpo.be www.europalia.eu

atv

SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 comfortlift@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65

47

48

© Miel pieters

winnen | agenda

WIN

de zoo zeT 2010 op GepasTe wijze in. op zondaG 17 januari is heT brussels philharmonic er Te GasT voor een nieuwjaarsconcerT. op heT proGramma sTaan uiTeraard walsen en polka’s van johann sTrauss, maar ook de ouverTure uiT mozarTs TOveRFlUIT.

© fred toulet

nieuWjaarSconcert in De antWerpSe zoo

een muzikale start

H

et Vlaams Radio Orkest, inmiddels omgedoopt tot Brussels Philharmonic, is niet voor de eerste keer te gast in de Zoo. Maestro Michel Tabachnik, de chef-dirigent, brengt ditmaal een erg gevarieerd programma mee. Haast vanzelfsprekend staan er enkele populaire Weense melodieën op het programma, maar dit concert brengt meer dan dat alleen. De ouverture uit De Toverfluit, de Pastorale (Zesde Symfonie) van Beethoven en een aantal Slavische Dansen en Praagse Walsen van Antonín Dvoràk.

In de Zoo worden de allerkleinsten extra verwend. Kinderen tussen 3 en 12 kunnen tijdens dit concert (gratis) deelnemen aan een muzikale workshop als (groot)ouders tickets kopen voor het nieuwjaarsconcert.

Zo brengt u als ouder of grootouder uw (klein)kind op een unieke manier met klassieke muziek in contact. En als kers op de taart mogen de schavuiten een deel van het concert van op het podium meemaken.

praKtiSch zondag 17 januari 2010, 15 uur, Koningin elisabethzaal antwerpen.

tickets voor dit concert kosten € 18 (davidsfonds leden betalen € 10). reserveren doet u via 070 233 354. bij vermelding van uw davidsfonds lidnummer geniet u korting.

Win 10 DuoticKetS Wie is dirigent van het brussels philharmonic?



Omtrent mag tien duotickets voor dit prachtige nieuwjaarsconcert weggeven aan de snelste mailers. u stuurt het antwoord op bovenstaande vraag naar veerle.de.bie@kmda.org. de tien eerste inzendingen met het juiste antwoord winnen elk een duoticket.

49

sluitertijd

haal het

DAVIDSFONDS voor uw lens O

mtrent wil graag weten hoe u het Davidsfonds beleeft.

Gaat u binnenkort op uitstap met uw afdeling? Organiseert u een schitterende Nacht van de Geschiedenis? Neemt u uw vrienden mee naar de tentoonstelling van het Grote Davidsfonds Boekenpakket?

Neem een mooie, originele of verrassende foto van de activiteit en stuur die naar omtrent@davidsfonds.be. Vertel er kort bij waar en wanneer de foto werd gemaakt, en wie weet verschijnt uw inzending op deze pagina in het maartnummer van Omtrent!

wint irene van den brande uit gierle gement een leven in de brouwerij-arran voor twee personen.

Win

leen wandet in n e m e arrang eide de Stiemerh in genk!

in het volgende nummer van Omtrent schenkt toerisme vlaanderen een wandelarrangement aan de winnaar van onze fotowedstrijd. over dit arrangement leest u meer op blz. 38-39 van deze Omtrent.

“Hierbij een foto genomen tijdens onze eerste activiteit, de Aster Berkhofwandeling in Sint-Jozef-Rijkevorsel. We wandelden voorbij een beeld dat een steenbakker voorstelt die een zak cement omhoog steekt. Daar zagen we dat ie-

mand enige tijd geleden voor de grap een colaflesje tussen de benen van het beeld had gestoken. Een deelnemer uit onze Davidsfonds groep is met de hulp van enkele anderen naar boven geklommen om het busje te verwijderen.”

uW reactie: uw suggesties en reacties op de nieuwe Omtrent zijn welkom via omtrent@davidsfonds.be

50



ADVERTENTIE

WEET HOE JE EET® Geen dieet, maar een

LIFESTYLEPROGRAMMA VOOR JONG EN OUD Stefaan Maes uit Zwevezele is voedingsconsulent van het lifestyleprogramma ‘Weet hoe je eet’ (WHJE)”. Hij wordt voortdurend gemotiveerd om het programma, samen met zijn collega’s, verder kenbaar te maken door de zeer enthousiaste reacties van de vele deelnemers.

“Zelf heb ik, bijna 5 jaar geleden, het programma gevolgd. De eenvoud en het resultaat hebben er mij toen toe aangezet om het naar andere mensen te brengen en voedingsconsulent van het ‘Weet hoe je eet’ programma te worden.”

Geen “jojo-effect” “Nu, na al die jaren en zonder asociaal te worden, is er van de bijna 8 kg die ik toen in 42 dagen, hoofdzakelijk op de buik, afviel nog geen gram bijgekomen. Mijn enthousiasme en bewondering voor het programma is er alleen nog sterker door geworden, samen met de Je lichaam proper maken en houden, overtuiging dat het nog heel veel mensen kan helpen. De wekelijkse opruimdag en het enigsde eerste stap naar meer levenskwali- zins rekening houden met wat ik zoal gedurende het programma heb geleerd, zijn de enige teit en een betere gezondheid! zaken die ik als reden kan aangeven voor het uitblijven van het jojo-effect”.

Het aantal zwaarlijvigen in ons land neemt steeds verder toe, volgens deskundigen zal hun aantal in de komende 20 jaar verdubbelen. Anderzijds worden steeds meer mensen er zich van bewust dat een verkeerd eetpatroon niet zonder gevaren is, ze streven er dan ook naar om gezonder te gaan leven. Het Weet Hoe Je Eet- programma is hierbij zeker een efficiënte en betrouwbare leidraad.

Zorg er vooral voor dat je geen honger hebt, regelmatig de juiste zaken eten is belangrijk.

Alleen minder eten en meer sporten of bewegen is niet voldoende, je moet uw lichaam, die uw persoonlijke energiecentrale is, de juiste grondstof geven opdat het optimaal zou functioneren. Iedereen weet wat er gebeurd als je diesel in een benzinemotor gooit, waarom zouden we hierop niet letten als het om ons eigen lichaam gaat, geef het wat het nodig heeft, niet meer, niet min, en zorg dat het proper en gesmeerd loopt.

Het WHJE-programma werkt op basis van een uitgebalanceerd eetpatroon met gezonde en lekkere zaken, volledig natuurlijke voedingssupplementen, voldoende beweging en een goede persoonlijke begeleiding zonder bijeenkomsten of weegcontroles. Hierdoor wordt de verbranding geoptimaliseerd, wordt er voor een vlotte afvoer van de afvalstoffen gezorgd, raakt het lichaam terug in balans en creëer je de beste situatie om fitter te worden en gewicht te verliezen. Er worden zeker geen voedingsgroepen weggelaten en er wordt ook niet overgeschakeld op maaltijdvervangers.

Meer als alleen vermageren.

Sophie Vanderbauwede uit Wielsbeke: “Na mijn zwangerschap bleef de weegschaal hangen op 95 kg Met het ‘WHJE’-programma te volgen ben ik 20 kg afgevallen. Met de ervaring die ik opdeed kan ik ook ,diegenen die niet hoeven af te vallen het programma ten zeerst aanbevelen. Veel mensen zitten niet lekker in hun vel en dit heeft met veel meer te maken dan met overgewicht alleen”.

Sofie, 95 kilo

Sofie, 68 kilo

Karin Beel, een 55-jarige onthaalmoeder, uit Wakken had last van vetbandjes, oprispingen en stramme gewrichten. Door het ‘WHJE’programma te volgen is ze nu verlost van deze kwaaltjes.

Verder is het een sociaal programma.

Heel vaak zie je dat meerdere gezinsleden samen overgaan op het ‘WHJE’- programma. Fantastisch toch?!

Anique en Yves uit Marke volgen samen het programma.“Ikzelf voelde me de laatste tijd futloos, alsof ik in één jaar tijd 10 jaar ouder was geworden”, zegt Yves, “Met WHJE komt het lichaam weer in een goede balans en stabiliteit, hierdoor heb ik mijn vitaliteit terug!

Anique is ook enkele kilo’s verloren.”

Vergeet niet bij uw bezoek dit artikel mee te nemen, in ruil ligt er voor u een geschenk klaar!

INFO: Stefaan Maes Willemstraat,4 - 8750 Zwevezele-Wingene - 051 69 62 19 - 0495 53 70 94 - stefaan.maes4@telenet.be Via website: www.weethoejeeet.be, klik op ‘informatie’ en begeleiderkenmerk: stefaan.maes

51

Wanneer beslist u over uw aanvullend pensioen?

Uw pensioen? Misschien is het nog veraf. Misschien staat het voor de deur. Hoe dan ook, vandaag beginnen sparen voor morgen is een goede beslissing. Denk maar aan de fiscale voordelen. Maar vooral aan de noodzakelijke aanvulling op uw wettelijk pensioen. Maak daarom vandaag nog een afspraak met uw KBC-adviseur of KBC-verzekeringsagent om samen te bekijken hoe u optimaal uw toekomst kunt veiligstellen met een pensioenplan. Zo wordt het leven na uw pensionering nog een stukje paradijselijker.

www.kbcpensioenservice.be

we hebben het voor u

52

Een onderneming van de KBC-groep