t n e r t om
aug. ’09
euro sfonds.be | 3 id v a .d w w w sfonds | van het Dav id e n zi a g a rm u cultu
MarkÊW aerÊgr ensverleggend
DeÊ passieÊ vanÊd eÊmees ter Leuven eert Rogier Van der Weyden
De nieuwe rector van de K.U.Leuven p. 10
VlaanderenÊq uizt! Het DNA van de quizmaster p. 14
JeugdauteurÊDir kÊB racke Zestien keer zonder taboes p. 22
14 dagen op proef
Het BOSE WAVE music system ®
®
Een kamer gevuld met geluid. Niet met kabels. Gewoon aansluiten en genieten
Zoveel manieren om ervan te genieten
Met het BOSE WAVE music system zijn er geen stapels componenten. Geen snoeren die in de knoop raken. Geen gedraai aan knoppen. Geavanceerde Bose-technologieën in dit compacte systeem werken samen om de kamer te vullen met de bekende prestaties die Bose tot één van de meest gerespecteerde namen op het gebied van geluid heeft gemaakt. Zo schrijft Mark Prigg, technologiejournalist van de London Evening Standard: “Dit systeem onderscheidt zich door de perfecte geluidskwaliteit en de diepe, rijke bastonen die iedere ruimte kunnen vullen...” Het WAVE music system levert helder, realistisch geluid waarvan je zou denken dat alleen een veel grotere, complexe hifiset het kan produceren.
Luister naar het WAVE music system in uw woonkamer, keuken, slaapkamer of waar u ook maar beter geluid wilt. Alles wat u nodig hebt, is ingebouwd: cd/mp3-speler, AM/FM tuner met RDS, klok en wekfunctie. U kunt deze allemaal bedienen met een handige, ultracompacte afstandsbediening. Sluit als u wilt een extra geluidsbron aan en hoor levensecht geluid vanaf uw tv of mp3-speler.
®
®
®
Hoe hebben we dit gedaan? Het komt allemaal neer op onze in de V.S. gepatenteerde technologie voor waveguideluidsprekers. De compacte De dubbele, tapse waveguide behuizing van het systeem is niet groter dan een schoenendoos en bevat uiterst geavanceerde akoestische technologie waardoor cd’s en radioprogramma’s altijd zuiver en levensecht klinken. Van de heldere hoge tonen tot de rijke, volle lage tonen.
Eén apparaat, één snoer, al het geluid Een geluidssysteem koop je om te luisteren naar muziek. Niet om uren bezig te zijn met de installatie of het aansluiten van kabels. Met het WAVE music system zult u vrijwel direct na het openen van de verpakking genieten van Bose geluidskwaliteit. AUDIO, het testmagazine voor onder andere hifi schrijft: “Het WAVE music system is het eerste compacte systeem dat voor volwassen hifi-combinatie kan doorgaan...” ®
®
®
Geniet 14 dagen lang vrijblijvend van het WAVE music system ®
U kunt het WAVE music system natuurlijk alleen echt beoordelen in de unieke akoestiek van uw eigen huis. Probeer het 14 dagen thuis uit tijdens een vrijblijvende proefperiode, en als u daarna toch vindt dat dit systeem niks voor u is, komen we het gewoon weer ophalen. Dit kost u niets en u ontvangt het volledige aankoopbedrag terug, inclusief verzendkosten. ®
Grafietgrijs
Titaniumzilver
Alleen beschikbaar direct via Bose. Bel gratis naar:
✆ 0800-92 833
voor meer informatie. Referentienummer B9AOMT34 Openingstijden: ma - vr: 09.00 - 20.00 uur za - zo: 10.00 - 14.00 uur.
www.boseinfo.be
*‘Risicoloos’ heeft alleen betrekking op de proefperiode van 14 dagen. ©2009 Bose Corporation. Alle rechten voorbehouden. Het speciale ontwerp van het WAVE music system is ook een geregistreerd handelsmerk van Bose Corporation in de V.S. en andere landen. Citaten zijn met toestemming gereproduceerd: Mark Prigg, London Evening Standard, 18/04/2005; AUDIO, 5/2005; Red dot best of the best 2005. Voor meer informatie over onze algemene verkoopsvoorwaarden, raadpleeg www.boseinfo.be ®
2
Platinawit
peter
Aanstekelijk
B
ent u een beetje verrast door deze nieuwe Omtrent? Nieuwsgierig naar wat dit eerste nummer van het nieuwe cultuurseizoen te vertellen heeft? Ongeduldig om ook de brochure met de nieuwe Davidsfonds Cultuurreizen en (voor het eerst bij Omtrent) de totaal vernieuwde cursusgids van Universiteit Vrije Tijd in te duiken? En dat is lang niet alles! Binnenkort vindt u de (ook al volledig vernieuwde) brochure met gloednieuwe boeken en cd’s voor uw lidmaatschap in de bus. Mét een pak prettige verrassingen voor een jaar lang cultuurbeleving in Vlaanderen. En het belangrijkste moet dan nog komen: het programma dat uw Davidsfonds afdeling u in de eigen stad of gemeente aanbiedt voor het cultuurjaar 09-10. Dat alles (en nog veel meer) hebben meer dan 5.000 vrijwilligers en het Leuvense team van beroepskrachten de voorbije maanden met enthousiasme voor u klaargestoomd. En nu willen we het uitbazuinen. En staan we te popelen om u te verwelkomen, u te ontmoeten, u te laten genieten. Ook in moeilijke tijden blijft het Davidsfonds geloven in zichzelf, in de kracht van cultuur. Het is precies die ontwapenende kracht die ons toont wat wezenlijk is en ontmaskert wat vals is. Cultuur doorprikt de vele illusies die ons via reclame en media worden aangepraat. Cultuur biedt hoop, warmte, uitzicht op waar het werkelijk toe doet: schoonheid, verdieping, verbondenheid, alles wat het leven écht menselijk maakt. Sinds 1875 is het Davidsfonds in en voor Vlaanderen een stille, maar overweldigende kracht. En we zijn nog lang niet uitverteld. Want al die tijd heeft dat verhaal zo aanstekelijk gewerkt, dat ook in 2009 duizenden Davidsfondsers de mond vol hebben van waar hun hart van overloopt: hun geloof in cultuur, die van Vlaanderen een betere plek kan maken waar het goed leven is, voor iedereen. Mogen wij stilletjes hopen dat ook u zo’n aanstekelijk enthousiaste Davidsfondser bent?
Cultuur doorprikt de vele illusies die ons via reclame en media worden aangepraat.
Peter Peene nationaal voorzitter
3
10
sfonds Ontdek de David in n ite activite de vernieuwde enda Omtrent-cultuurag P. 41-49
14
18
Durven
Ontmoeten
Vertellen
10 De nieuwe rector van de K.U.Leuven Mark Waer staat sinds 1 augustus aan het hoofd van K.U.Leuven. Met een gesprek op het kruispunt van wetenschap en levensbeschouwing mag hij deze vernieuwde Omtrent feestelijk ontkurken. Ook daarna blijft hij nog even hangen, als de culturele gids doorheen uw magazine…
14 Vlaanderen quizt Op zaterdag 17 oktober kunt u uw hersencellen weer massaal op de proef stellen tijdens Vlaanderen quizt!, de jaarlijkse quizmarathon van het Davidsfonds. Dat het quizzen diep in onze genen zit, bewijst het succes van de voorgaande edities. Omtrent gaat op zoek naar de oorzaak.
22 Dirk Bracke in 16 trefwoorden Dirk Bracke schrijft al zestien jaar jeugdboeken, en binnenkort rolt ’s mans zestiende boek Papier bij Davidsfonds/Infodok van de persen. Omtrent blikt terug op de carrière van de succesvolle jeugdauteur in zestien trefwoorden, van bitter tot beter.
19 25 31 35
4
De gastheer De lezer De student De reiziger
18 Biermissionaris Jef Van den Steen In september verschijnt Belgian Family Brewers, het nieuwe boek van bierkenner Jef Van den Steen, over dertien Belgische familiebrouwerijen. Een smaakvolle aanleiding voor een verfrissende babbel over biertrends en –tradities. Mét schuimkraag!
27 De leeskoffer: Gilda De Bal Geen reiskoffer zonder leesvoer: met dat devies voor ogen bladert Gilda De Bal samen met ons doorheen de stapel vakantielectuur die ze mee op het vliegtuig neemt.
bladwijzer
22
28
32 EnÊook 6 8 17 27 36 50
Verdiepen
28 De passie van Rogier Van der Weyden Leuven heeft opnieuw een eigen stadsmuseum, en dat zullen we geweten hebben. Op 20 september opent M de deuren met een tentoonstelling van formaat. Rogier Van der Weyden. De passie van de meester blikt terug op het oeuvre van een van de belangrijkste schilders uit onze kunstgeschiedenis.
De kwaliteit van ons bier ging er de voorbije jaren alleen maar op vooruit. Ê JefÊV anÊd enÊSt eenÊ
Ontdekken
32 Wanneer waarheen? Niet alleen de weersomstandigheden zijn bepalend voor het welslagen van een reis. Ook een plaatselijke feestdag kan uw vakantie danig in de war sturen, of net onvergetelijk maken. De organisatoren van de Davidsfonds Cultuurreizen houden rekening met al die factoren, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. 38 Heerlijke Haspengouwse honing In Goesting in Vlaanderen vertelt Eddie Niesten het verhaal van de talrijke streekproducten die onze regio rijk is. Omtrent kreeg het water in de mond en haalde de vingers door een potje Haspengouwse honing.
18
Oogopslag Open | Aanstekelijk Vlaams Panel Leeskoffer Landgenoot Sluitertijd
Win 49 Open Monumentendag een arrangement voor twee 50 Sluitertijd een vakantiecheque van Toerisme Limburg
Colofon Omtrent is het cultuurmagazine van het Davidsfonds Hoofdredactie: Katelijne Beerten Teksten: Sabine Alexander, Katelijne Beerten, Ann Degeest, Norbert D’hulst, André Grosemans, Peter Peene, Hanne Van Herck, Maarten van Meer Foto’s: Jan Crab, Katrijn Van Giel Beeld cover: Rogier Van der Weyden, De lezende Maria Magdalena Concept, eindredactie en opmaak: Jansen&Janssen, www.jaja.be Publiciteit: Publicarto, contactpersoon: Katrien De Vos, tel. 053 82 60 95 Druk: Moderna Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Sleurs, Davidsfonds, Blijde-Inkomststraat 79-81, 3000 Leuven, tel. 016 310 600, fax: 016 310 608, www.davidsfonds.be, omtrent@davidsfonds.be PR 000-0022385-75 Het Davidsfonds is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de commerciële advertenties.
5
inÊ beeld
OokÊdoor Êh etÊQu izvirusÊge beten? Op zaterdag 17 oktober zet het Davidsfonds gans Vlaanderen en Brussel aan het quizzen. Die avond ontdekken de deelnemers hun Vlaamse roots op een plezante manier. Meer dan duizend ploegen nemen het dan tegen elkaar op. In totaal zijn er een zestigtal quizplaatsen. De winnaars van de voorrondes stoten door naar de nationale finale. Die vindt plaats op zaterdag 21 november in de Concert Noble in Brussel. Dat de besten mogen winnen! Ê InschrijvenÊ voorÊ deÊ quizÊ kanÊ viaÊ www.vlaanderenquizt.beÊ
6
7
open
FiLiP De PiLLeCyn
in woord en beeld InÊ ZestigÊj aarÊ MensenÊ achterÊ deÊ dijkÊ ÊreconstrueertÊ prof.Ê Dr.Ê EmmanuelÊ ÊWaegemansÊd eÊl eefwereldÊ vanÊ FilipÊ DeÊ PillecynÊ inÊ HammeÊ zoalsÊ weÊ dieÊ kennenÊva nÊ diensÊ meesterwerkÊ MensenÊac hterÊ deÊ dijk.ÊH etÊr esultaatÊi sÊe enÊ rijkelijkÊg e• llustreerdÊ werkÊ metÊ oudeÊ prentbriefkaarten,Ê schilderijen,Êt ekeningenÊe nÊk unstfotoÕ sÊ vanÊ HammeÊ aanÊhe tÊb eginÊ vanÊ deÊ twintigsteÊ eeuw,Ê verrijktÊme tÊ citatenÊ uitÊ deÊ roman.Ê InÊ hetÊho ofdstukÊ VerborgenÊ geschiedenisÊ verteltÊ ÊWaegemansÊho eÊ deÊ notabelenÊ vanÊd ieÊt ijdÊ deÊ romanÊa llerminstÊk ondenÊ Êsmaken.ÊOo kÊ deÊ katholiekeÊ censuurÊ opÊ hetÊb oekÊe nÊ deÊ ellendeÊ inÊ VlaanderenÊ tenÊt ijdeÊva nÊ MensenÊac hterÊd eÊd ijkÊ wordenÊui tvoerigÊ belicht.
Ê ZestigÊ jaarÊ mensenÊ achterÊ deÊ dijk,Ê Ê 150Ê paginaÕ s,Ê 84Ê kleurenillustraties,Ê Ê LinnenÊ kaftÊ metÊ opdruk,Ê garenÊgenaaideÊ Ê hardcoverÊ Ð Ê Voorinschrijving:Ê Û Ê 38,Ê Ê naÊ 1Ê oktoberÊ Û Ê 43.Ê InschrijvenÊ opÊ Ê rekeningÊ vanÊ hetÊ FilipÊ DeÊ PillecynÊcomitŽ ,Ê Ê MarktpleinÊ 1,Ê 9220Ê Hamme,Ê Ê 850-8108291-59.Ê
JeugdauteurÊ tweemaalÊ
gElAuWErd Hilde Vandermeeren (uit Torhout) werd door de Provincie West-Vlaanderen tweemaal beloond voor Davidsfonds uitgaven. Voor haar recentste boek Operatie Bernie Buiten (2009) ontving Vandermeeren een bronzen plak. Het kistje van Cleo (2005) – eerder al bekroond met Vlag en Wim-pel in 2006 én ondertussen vertaald in het Duits – kreeg een zilveren plak. Beide prijzen worden op 7 november officieel overhandigd. Ê OperatieÊ BernieÊ BuitenÊ kostÊ Û Ê 14,50.Ê Ê UÊ kuntÊ hetÊ bestellenÊ metÊ deÊ bonÊ inÊ Omtrent.Ê
27 JAAr
Zo lang werkte de Koninklijke Bibliotheek van Den Haag aan de digitale catalogus van alle boeken die tussen 1540 en 1801 in Nederland of in het Nederlands werden uitgegeven. De catalogus is samengesteld uit de collecties van bijna 25 verschillende bibliotheken en archieven binnen en buiten Nederland. Ê GrasduinenÊ inÊ deÊ catalogusÊ Ê doetÊ uÊ opÊ www.stcn.nlÊ
BoekenÊt opÊ5Ê
TErugÊ nAArÊ schOOl
Een boekentas vol leesvoer om het nieuwe schooljaar gezwind te starten? Leren hoe u een verhaal vertelt? Sleutelen aan uw uitspraak? De theorie aan de praktijk toetsen? Deze boeken helpen u op weg…
Ê OntvangÊ deÊ DavidsfondsÊ Ê catalogusÊ 2009-2010Ê weldraÊ viaÊ Ê uwÊ plaatselijkeÊ afdeling,Ê ofÊ bestelÊ .beÊ Ê hemÊ viaÊ prospectus@davidsfonds .Ê Ê ofÊ viaÊ 016Ê 310Ê 600
8
1. Klink klaar. Uitspraak- en intonatiegids voor het Nederlands | Bernadette Timmermans 2. Storytelling. Verhalen vertellen kan iedereen | Ina Vandewijer 3. Leesbeesten en boekenfeesten. Hoe werken (met) kinder- en jeugdboeken? | Jan Van Coillie 4. Ik lees het zelf! Mijn eerste dierengroeiboek. Boerderij De Bonte Bende | Inge Bergh – met illustraties van Anne Westerduin 5. Drie appeltjes hoog. Spelletjesgroeiboek voor peuters en kleuters
aanstekelijkÊV laams
InÊ AanstekelijkÊ VlaamsÊ geeftÊ eenÊ vooraanÊstaandeÊ columnistÊ inÊ persoonlijkeÊ naamÊ zijnÊ ofÊ haarÊ kijkÊ opÊ Vlaanderen.Ê DeÊ aftrapÊ wordtÊ gegevenÊ doorÊ em.Ê prof.Ê dr.Ê EricÊ defoort,Ê VlaamsgezindÊ ÊprogressiefÊ enÊ onderÊ meerÊ voorzitterÊ vanÊ deÊ VlaamseÊ VolksÊbewegingÊ (VVB).Ê DeÊ voormaligeÊ beroeps historicusÊ roeptÊ opÊ omÊ nietÊ inÊ hetÊ verledenÊ teÊ leven.
Haal
EEN JUNIOR
JOURNalIst in huis Het nieuws is overal: op radio en tv, in kranten en tijdschriften en op het internet. Maar is het u ook opgevallen dat de journalisten bijna altijd volwassenen zijn? En dat terwijl zoveel jongeren een eigen visie hebben op de actualiteit. Daarom daagt het Davidsfonds jong schrijftalent van 10 tot 18 jaar uit om een gedurfd interview, een aanstekelijke reportage, een eigenzinnige recensie of een ander straf verhaal te schrijven. Het thema van de Junior Journalist-wedstrijd is dit jaar muziek. Naar goede gewoonte staan er weer voor meer dan € 60.000 aan prijzen op het spel. Van goed nieuws gesproken!
Alle info over de wedst rijd op www. junior journ alist. be.
H
et verhaal van de Vlaamse Beweging ging van start in de 19de eeuw en loopt nog door tot in onze 21ste eeuw. Het gaat dus om een lang verhaal dat bewondering opwekt, omdat het getuigt van een zeldzame volharding bij nu al zovele opeenvolgende generaties. Wat in de romantische 19de eeuw als een taalstrijd, als een inzet voor culturele ontvoogding van start ging, met de onafhankelijkheid hooguit als een verre droom, is meer dan een eeuw later aangekomen in de (eind?) fase van Vlaamse staatsvorming. We naderen het bevrijdende eindpunt waarop niet het nationale, maar wel het nationale als kwestie wordt opgeheven. Uiteraard kan, na zo’n lang verhaal, een overdreven neiging groeien om te memoreren, te herdenken, onder te gaan in de geschiedenis. Zoiets is remmend en zelfs schadelijk. Er is een soort wetmatigheid die ik – voorlopig nog als werkhypothese – heb bedacht: hoe sterker de natie* als een soort evidentie wordt beleefd, hoe meer het terugplooien op de geschiedenis uit het nationale wordt geëvacueerd. Een natie mobiliseert alsmaar minder de geschiedenis naarmate zij alsmaar meer een erkende incarnatie van een geschiedenis (of van geschiedenissen) is. Uiteraard worden naties opgebouwd én afgebroken in de geschiedenis en door de geschiedenis. Dat geldt ook voor de Vlaamse natie. In die zin raken zij dan ook nooit los van geschiedenis. Maar zij kunnen wel op een heel verschillende manier ermee omgaan. Het is een dwingende opdracht om te verhin-
deren dat Vlaanderen als natie slechts aan de toekomst zou kunnen werken vanuit een heden dat volledig is opgevuld met verleden; dat het hierbij niets en nooit vergeet en aldus opgezadeld zit met herinnering die overweldigend en dwingend is voor het heden. Wie zich in deze 21ste
Het is een dwingende opdracht om te verhinderen dat Vlaanderen slechts aan de toekomst zou kunnen werken vanuit een heden dat volledig is opgevuld met verleden. eeuw inschrijft in het lange verhaal van de Vlaamse Beweging, ziet Vlaanderen als een natie die in staat is om haar geschiedenis te koesteren, maar zonder dat haar heden en toekomst door die geschiedenis kunnen worden opgeëist. Een Vlaanderen ver weg van niet verwerkt verleden, ver weg van verslaving aan underdogsituaties van weleer.
* Natie: alle mensen die oorsprong, taal, zeden… gemeen hebben (bron: Van Dale)
9
MArkÊW AEr,Êd
WeÊ Ê ÒE EnÊka tholIEkEÊ unIVErsItEItÊz IJn,Ê houDtÊ gEEnÊ BEpErkIngEnÊ In.Ê EEnÊ VlaaMsEÊun IVErsItEItÊka nÊ tEgElIJkÊ IntErnatIonaalÊ zIJn.ÓÊ sInDsÊ 1Ê augustusÊ IsÊ IMMunologIEprofEssorÊ MarkÊW aErÊ(58)Ê DEÊn IEuWEÊ rEctorÊ VanÊ k.u.lEuVEn.Ê hIJÊont VangtÊons Ê InÊz IJnÊ kantoor,Ê VIJfÊhoogÊ InÊ hEtÊ uzÊ gasthuIsBErg,Ê VoorÊ EEnÊg EsprEkÊo VErÊ grEnzEn.Ê grEnzEnÊ VErlEggEn,Êgr EnzEnÊ oVErschrIJDEn,Ê MaarÊ VooralÊgr EnzEnÊ uItWIssEn.ÊÒE rÊ IsÊnoo DÊ aanÊs aMEnWErkIngÊ BInnEnÊ DEÊun IVErsItEItÊ EnÊtus sEnÊ DEÊ unIVErsItEItEn.Ó Tekst:Ê AndrŽ Ê GrosemansÊ |Ê FotoÕ s:Ê KatrijnÊ VanÊ Giel
10
durven
d EÊni EuWEÊr EcTOrÊ VAnÊd EÊ k.u.lEuVEn,Ê VErkEnTÊzi JnÊg rEnzEn
Ê moetenÊop enstaanÊvoor
andereÊmeni ngen
D
eÊge schiedenisÊv anÊ eenÊu niversiteitÊ wordtÊin gedeeldÊi nÊ regeerperiodesÊv anÊ rectoren.Ê hoeÊzou Êu Ê willenÊda tÊu wÊa mbtstermijnÊwor dtÊ herinnerd?
“Gezien mijn leeftijd, zal ik deze functie maar vier jaar uitoefenen. Dat is een korte termijn om ergens je stempel op te drukken. De voorbije vier jaar hebben we heel wat bereikt. Dat beleid, waarbij ik al betrokken was, wil ik verder zetten. Ja, je mag zeggen dat ik voor continuïteit zorg. Rector Vervenne had veel aandacht voor de maatschappelijke dimensie van de universiteit en dat onderschrijf ik helemaal. Toch zal ik ook eigen accenten leggen, vanuit mijn onderzoeksprofiel. Ik ben een pragmaticus die beseft dat het veel organisatie vergt om elke dag duizenden patiënten in een ziekenhuis te verzorgen. Beschouwing moet mogelijk zijn, maar we mogen de dagelijkse werking niet uit het oog verliezen.” “Ik hoop dat we tot een evenwicht komen, zodat er voldoende plaats is voor reflectie, filosofie en vrijheid, maar ook voor concrete realisaties. Daarnaast wil ik tijdens mijn ambtstermijn de multi- en interdisciplinariteit sterker benadrukken. Tot nu toe is alles te veel opgedeeld, er is nood aan verbreding. Neem nu geneeskunde: dat vakgebied zal in de toekomst sterk bepaald worden door andere wetenschapsdomeinen, door andere medische disciplines, maar ook door humane wetenschappen, door psychologie, sociologie en rechten. De samenleving verandert
in een hoog tempo en ontwikkelt steeds complexere problemen. Die kunnen we alleen oplossen als we over de grenzen van de wetenschapsdomeinen heen durven kijken. De universiteit is daar de uitgelezen plaats voor, want ze heeft alles in huis. En ze behoort tot de selecte groep van organisaties die al eeuwenlang bestaan en nog steeds als referentiepunt in de maatschappij fungeren. Zij blijft voor deze samenleving een unieke en essentiele rol vervullen.”
inÊu wÊv erkiezingscampagneÊ hadÊ uÊh etÊook Êov erÊde Êr ijkdomÊ vanÊ deÊ diversiteit.Ê “Inderdaad. Op het vlak van genderbeleid hebben wij een signaalfunctie. Er komt een nieuwe generatie vrouwelijke wetenschappers aan die niet alleen talentvol maar ook talrijk is. Het is onze prioriteit voor de komende jaren om die groep – en ook de mannen die buiten hun werk zorgtaken op zich nemen – optimale kansen te geven. In mijn bestuurscollege heb ik
Wie is Mark Waer? InÊ 1976Ê studeerdeÊ MarkÊ WaerÊ aanÊ deÊ K.U.LeuvenÊ afÊ alsÊ dokterÊ inÊ deÊ geneeskunde.Ê DaarnaÊ specialiseerdeÊ hijÊ zichÊ inÊ deÊ interneÊ geneeskunde,Ê metÊ nameÊ deÊ nefrologie.Ê InÊ 1983Ê doctoreerdeÊ hijÊ enÊ inÊ 1992Ê werdÊ hijÊ hoogleraarÊ immunologie.Ê LaterÊ werdÊ hijÊ hoofdÊ vanÊ hetÊ laboratoriumÊ ExperimenteleÊ Transplantatie,Ê voorzitterÊ vanÊ deÊ raadÊ vanÊ bestuurÊ vanÊ deÊ universitaireÊ ziekenhuizenÊ inÊ LeuvenÊ enÊ vicerectorÊ BiomedischeÊ Wetenschappen. HijÊ deedÊ onderzoekÊ opÊ hetÊ vlakÊ vanÊ immunologischeÊ afweermechanismenÊ bijÊ transplantatiesÊ ofÊ bijÊ kanker.Ê OokÊ deÊ autoimmuniteitÊ wasÊ zijnÊ werkterrein,Ê netÊ alsÊ hetÊ immuunmechanismeÊ inÊ experimenteleÊ modellenÊ voorÊ onderÊ meerÊ multipleÊ scleroseÊ enÊ diabetes.Ê MarkÊ WaerÊ publiceerdeÊ inÊ zijnÊ vakgebiedÊ tientallenÊ wetenschappelijkeÊ werken,Ê isÊ deÊ auteurÊ vanÊ menigÊ artikelÊ
inÊ internationaleÊ tijdschriftenÊ enÊ talrijkeÊ hoofdstukkenÊ inÊ handboeken.Ê BovendienÊ isÊ hijÊ mede-uitgeverÊ vanÊ hetÊ vakbladÊ Transplantation.Ê HijÊ sleepteÊ talrijkeÊ prijzenÊ inÊ deÊ wacht,Ê waaronderÊ tweeÊ vanÊ Levenslijn.Ê EŽ nÊ daarvanÊ kreegÊ hijÊ voorÊ antikankerbehandelingenÊ metÊ beenmergtransplantatie.Ê OokÊ deÊ VerenigingÊ voorÊ KankerbestrijdingÊ bedachtÊ hemÊ metÊ eenÊ prijsÊ voorÊ zijnÊ studiesÊ overÊ leukemieherstelÊ naÊ beenmergtransplantatie. OpÊ 8Ê meiÊ 2009Ê werdÊ MarkÊ WaerÊ inÊ deÊ tweedeÊ stemrondeÊ metÊ 54Ê procentÊ vanÊ deÊ stemmenÊ totÊ rectorÊ verkozen.Ê AanÊ zoÕ nÊ verkiezingÊ nemenÊ zowelÊ professoren,Ê assistentenÊ alsÊ vertegenwoordigersÊ vanÊ deÊ studentenÊ deel.Ê OpÊ 1Ê augustusÊ volgdeÊ hijÊ rectorÊ MarcÊ VervenneÊ op.Ê DiensÊ mandaatÊ werdÊ naÊ eenÊ negatieveÊ evaluatieÊ nietÊ automatischÊ verlengd.Ê MarkÊ WaerÊ werdÊ opÊ 10Ê maartÊ 1951Ê inÊ LeuvenÊ geboren.Ê HijÊ isÊ gehuwdÊ metÊ Marie-PauleÊ StevensÊ enÊ heeftÊ drieÊ zonenÊ enÊ eenÊ dochter.
11
durven
drie vrouwen opgenomen. We gaan in stijgende lijn: in de vorige ploeg zetelde maar één vrouw. Maar ook het diversiteitsbeleid voor allochtone studenten vraagt om bijkomende inspanningen.”
zulkeÊpr ogrammapuntenÊs taanÊofÊ vallenÊt ochÊm etÊde Êbe schikbareÊ middelen? “Geld is er natuurlijk nooit genoeg. Maar – en dat zal u misschien verbazen – ik denk dat niet de middelen, maar wel de mentaliteit voor problemen zorgt. We moeten openstaan voor samenwerking binnen de universiteit en tussen universiteiten, zeker op het niveau van masteropleidingen en doctoraten. We moeten
Via het internet hebben jongeren toegang tot de wereld, maar ze kiezen voor de universiteit die dicht bij hun dorp ligt. afspraken maken voor opleidingen die maar weinig studenten tellen. Het heeft geen zin om die op vier verschillende universiteiten aan te bieden. Dat er een vorm van onderlinge concurrentie bestaat, is op zich niet ongezond. Maar we mogen daar niet met z’n allen onder lijden.”
zouÊu Êr ectorÊk unnenÊzijn Êv anÊom Ê hetÊe venÊwe lkeÊu niversiteit? “Dat is een moeilijke vraag. Deels wel, omdat ik geloof in de universaliteit van de wetenschappen. Tegelijk onderscheidt de K.U.Leuven zich door spiritualiteit en religiositeit een plaats te geven. Sommige mensen hebben daar problemen mee en wijzen op de scheiding van kerk en staat, de tegenstellingen tussen kerk en wetenschap. Voor mij sluit het ene het andere niet uit. Het is niet omdat je aandacht besteedt aan religie, dat je daar voorrang aan geeft. Dat allemaal van tafel vegen, waartoe sommigen de neiging vertonen, vind ik geen goede reactie. In deze tijden
12
van religieus fundamentalisme kan onze universiteit bescherming bieden tegen sectarisme en dogmatisme.”
netÊopÊh etÊt erreinÊwa arÊu Ê actiefÊ bent,Êde Êge neeskunde,Êbot senÊ deÊs tandpuntenÊv anÊde Êk erkÊ welÊ eensÊm etÊdie Êv anÊde Êwe tenschappers.ÊW elkeÊr olÊs peeltÊde Êr ectorÊ vanÊe enÊk atholiekeÊu niversiteitÊ inÊ datÊde bat? “Ik probeer te bemiddelen. Ik ben naar Rome gereisd en heb daar heel open gesprekken gevoerd. We moeten openstaan voor de meningen van anderen, polarisatie is uit den boze. We bevinden ons in een heel interessant spanningsveld tussen wat biologische mogelijk en wat ethisch verantwoord is. De ene wil de grens die de andere heeft getrokken, overschrijden. Een typisch voorbeeld is het onderzoek op embryonale stamcellen. Volgens de strikte ethiek gaat dat in tegen de waardigheid. Intrinsiek is dat juist. Wij zeggen niet dat je met embryo’s kan doen wat je maar wilt. Het is wel onze bedoeling om een nieuwe waarde te creëren. Door onderzoek op embryonale stamcellen hebben we genen geïdentificeerd en die gebruikt men nu om gewone menselijke cellen te differentiëren tot organen. We zijn even over de lijn gegaan, maar we wisten goed wat we deden. Nu staan we terug aan de ene kant en nieuwe mogelijkheden bieden zich aan. Er zijn mensen die zeggen: dat kan niet. Zij hebben een punt. Maar mensen die zeggen dat het onder bepaalde voorwaarden wel mogelijk is, hebben ook een punt. Je kan dat niet meten, niet afwegen. Een gelijkaardig thema is het experimenteren met dieren. Op mensen in coma doet niemand proeven, op springlevende apen wel. Welk argument heb je om te zeggen dat het menselijk leven meer waard is dan dat van een aap? Daar zijn geen bewijzen voor, dat is een kwestie van opvatting, van filosofie. Tegelijk zijn bepaalde experimenten met apen tot vandaag de enige mogelijkheid om vooruitgang te boeken in de zoektocht naar oplossingen voor neurologisch lijden. Ach, het belangrijkste is dat we continu naar elkaar luisteren.”
Ê ÒH etÊ isÊ nietÊ omdatÊ jeÊ aandachtÊ Ê besteedtÊ aanÊ religie,Ê datÊ jeÊ daarÊ Ê voorrangÊ aanÊ geeft.Ó Ê
ikÊla sÊe rgensÊda tÊde Êbe roepenÊ waarnaarÊin Ê2015 Êde Êm eesteÊ vraagÊza lÊzijn ,Êin Ê2005Ên ogÊn ietÊ bestonden.Ê datÊ wordtÊ eenÊ enormeÊ uitdagingÊv oorÊh etÊon derwijs.Ê hoeÊ kunnenÊwe Êjon gerenÊople idenÊ voorÊh etÊu itoefenenÊv anÊbe roepenÊ dieÊn ogÊn ietÊbe staan? “Die cijfers zijn me onbekend, maar ze verbazen me niet. Op dat vlak is er een verschil tussen universitaire en hogeschoolopleidingen. Een hogeschool is heel sterk op een beroep afgestemd, en op een snelle inwerking in de maatschappij. Dat kun je meten. Van alle studenten die een bepaalde hogeschoolopleiding starten, eindigen 90 procent in dezelfde baan. Bij universitairen is dat niet het geval. Een groot percentage universitairen is beroepsmatig actief in een heel andere sector dan hun studierichting. Je moet natuurlijk een zekere expertise ontwikkelen, maar ik ben voorstander van een brede vorming, zeker tijdens de bachelorjaren.”
somsÊh ebÊik Êde Êin drukÊda tÊjon gerenÊt ussenÊ18Êe nÊ20Êv andaagÊ minderÊv olwassenÊe nÊze lfstandigÊ zijnÊd anÊt oenÊwijÊzoÊou dÊwa ren. “Dat is een heel interessante observatie.
Ik heb die indruk ook. Weet je dat jongeren vandaag steevast kiezen voor de universiteit die het dichtst bij hun dorp ligt? Jongeren blijven langer thuis en ze willen in de omgeving van hun vriendin of hun voetbalploeg studeren. Dat is een paradox. Via het internet hebben ze toegang tot de hele wereld, ze reizen naar exotische bestemmingen, maar tegelijk blijven ze rond de kerktoren cirkelen. Via het netwerk van katholieke scholen rekruteerde K.U.Leuven vroeger in heel Vlaanderen. Nu merken we een duidelijke regionalisering. Een Oost-Vlaming zal veeleer voor Gent kiezen, ook al komt hij uit het katholieke onderwijs. Vooral in de eerste drie jaar zien we die tendens. Eens de 21 voorbij, beginnen ze te zoeken naar de meest geschikte universiteit. Bij de masters en doctoraten zien we dan ook veel zij-instroom van studenten die elders hun bachelorjaren hebben afgemaakt en dan beginnen te bewegen.”
dreigtÊh etÊ nederlandsÊt eÊv erdwijnenÊn uÊe rÊs teedsÊm eerÊin Ê hetÊEn gelsÊwor dtÊge doceerdÊe nÊ gepubliceerd? “Dat denk ik niet. Ik weet het wel, in Duitse onderzoekcentra wordt Duits gesproken, in Franse Frans. Maar ik ben
een heel sterke voorstander van Engelse opleidingen. Zo kunnen we de studenten voorbereiden op de globalisering. Wat niet noodzakelijk wil zeggen dat we onze eigen identiteit opgeven. Het is niet omdat je een katholieke universiteit bent, dat je jezelf moet inperken. En het is niet omdat je een Vlaamse universiteit bent,
Welk argument heb je om te zeggen dat het menselijk leven meer waard is dan dat van een aap? dat je niet internationaal, niet universeel kunt zijn. Het doceren in vreemde talen is trouwens bij wet geregeld. In de bachelorjaren zijn er zo goed als geen cursussen in het Engels, bij de masters mogen we de vijftig procent niet overschrijden, maar we komen nauwelijks aan twintig procent. Neen, ik vind dat niet slecht. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat we het Nederlands moeten afschaffen.”
13
ontmoeten
dErdEÊ dErdE E EdiTiEÊ VlaanderenÊQui zt!Ê OpÊ17Ê OkTOBEr
HetÊ DNAÊ vanÊ de ElkÊ WEEkEnDÊg EVEnÊhon DErDEnÊ quIzfanatEnÊh EtÊ BEstEÊ VanÊz IchzElfÊ InÊp arochIEzaaltJEsÊ EnÊcl uBlokalEnÊ oVEralÊt EÊl anDE.Ê hEtÊqu IzVIrusÊ zItÊ DIEpÊ InÊonz EÊg EnEn:Êz oVEElÊ IsÊ zEkEr.ÊW EllIchtÊz ItÊh EtÊs uccEsÊ VanÊ tElEVIzIEquIzzEnÊa lsÊ DeÊP APPenheimersÊ ofÊ DeÊs limsteÊ mensÊ DaarÊ VoorÊ IEtsÊ tussEn.Ê OmtrentÊ BlIktÊt ErugÊop Ê VIJfÊ DEcEnnIaÊV laaMsEÊt VgEschIEDEnIsÊ EnÊp laatstÊ VIErÊa rchEtypIschEÊ quIzMastErsÊop Ê EEnÊr IJ. Tekst:ÊM aartenÊva nÊM eer
14
V
ergis je niet: voor de meeste deelnemers is een caféquiz doorgaans bittere ernst. Op tv is de sfeer vaak een stuk informeler, ook al is het aanbod heel gevarieerd: van verraderlijk eenvoudige belspelletjes over de speelse vragenrondes van De Pappenheimers tot de intense kennisduels van De Canvascrack. Meer nog, onze televisiegeschiedenis kent een lange traditie van quiz- en spelprogramma’s. Voor heel wat tv-figuren is een eigen quiz dan ook de ultieme ambitie. Helaas beschikt niet iedereen over de kwaliteiten om een goede quizmaster te worden. Je moet betrouwbaar zijn, maar liefst niet te saai. Een mopje tussendoor kan geen kwaad, zolang je de vragen en de kandidaten niet uit het oog verliest. Voor quizmas-
fotoÊ VRTÊ |Ê ©Ê PhileÊ Deprez
fotoÊ VRTÊ |Ê ©Ê PhileÊ Deprez
fotoÊ VRTÊ |Ê ©Ê LiesÊ Willaert
fotoÊ VRTÊ |Ê ©Ê MarkÊ DeÊ Vilder
3
fotoÊ VRTÊ |Ê ©Ê HenriÊ Denis
5
4
2
quizmaster ters geldt eigenlijk hetzelfde als voor de kandidaten: velen wagen hun kans, maar slechts weinigen blijken uit het juiste hout gesneden. Dat een quiz begeleiden vakwerk is, bewijst dit lijstje van legendarische quizmasters: voor elk wat wils, zoals dat heet. Denk daar maar eens over na bij een volgend potje Trivial Pursuit…
1.Ê deÊgodfa ther “Waarom zijn de bananen krom?” Het zou een quizvraag kunnen zijn, maar Tony Corsari (pseudoniem van André Parengh) brouwde er een liedje van. Vlaanderens eerste quizmaster en televisievedette was niet voor een gat te vangen. Hij presenteerde de eerste grote televisieshows op de openbare omroep (toen nog het NIR) in de jaren vijftig en zestig: steevast strak
in het pak, maar met de mentaliteit van een kwajongen. Zo barstte hij al eens in lustig fluiten of zingen uit terwijl de kandidaten onwennig in de verkeerde camera stonden te gapen. Vlot, veelzijdig, onvoorspelbaar en fantasierijk, zo is Corsari nog het best te omschrijven. Als een duivel-uit-een-doosje, hij kon álles. Corsari zette Eén tegen allen en 100.000 of niks op onnavolgbare wijze naar zijn hand. Velen beschouwen hem dan ook als onze oerquizmaster, maar eigenlijk had hij aan quizzen een broertje dood: “Een quiz is als een examen en ik heb altijd een hekel gehad aan examens ”, zo vertelde hij pas nog aan Het Nieuwsblad. In 1964 hing hij zijn microfoon dan ook aan de wilgen voor een carrière bij het OCMW, ver weg van de camera’s.
1
2.Ê deÊv olksmenner Tijdens de jaren tachtig en negentig zorgde Walter Capiau voor enkele legendarische televisiemomenten. “Ik ga het zeggen, Walter” behoort sinds Rad van Fortuin tot ons Vlaamse erfgoed. Net als enkele bekende missers van nerveuze kandidaten: Woestijnvis! Osebollo O! Blootlichaampje! Knalselder! “Laat maar komen, Grietje” kennen we dan weer van Walters Verjaardagsshow. Maar televisiegeschiedenis schreef Capiau vooral met Hoger Lager. In een decor dat refereert aan een poepchic casino kwam Capiau uit een lift gestapt, een vrouw aan elke arm. Leunend op de desks van de kandidaten – een frisse pint binnen handbereik – schudde hij wekelijks een eigenzinnige mix van variété en puur gokplezier uit zijn mouw, door-
15
ontmoeten
U quizt toch ook?
spekt met af en toe een scheve mop. Het publiek lustte er pap van en schreeuwde enthousiast de longen uit het lijf. Nu eens hoger, dan weer lager!
UÊ weetÊ wieÊ GwijdeÊ vanÊ DampierreÊ is,Ê maarÊ beheerstÊ ookÊ feilloosÊ hetÊ repertoireÊ vanÊ K3?Ê UÊ zietÊ deÊ groteÊ lijnen,Ê maarÊ verliestÊ ookÊ deÊ detailsÊ nietÊ uitÊ hetÊ oog?Ê UÊ bentÊ geenÊ beroepsquizzer,Ê maarÊ beschiktÊ welÊ overÊ eenÊ bredeÊ kennis?Ê DanÊ bentÊ uÊ besmetÊ metÊ hetÊ Quizvirus!Ê DeÊ enigeÊ goedeÊ remedie:Ê houÊ zaterdagavondÊ 17Ê ÊoktoberÊ vrij,Ê geefÊ hetÊ virusÊ doorÊ aanÊ drieÊ ploeggenotenÊ enÊ schrijfÊ uÊ snelÊ inÊ voorÊ deÊ derdeÊ editieÊ vanÊ VlaanderenÊ quizt!Ê EenÊ quizÊ dieÊ deÊ zoektochtÊ naarÊ onzeÊ rootsÊ naadloosÊ koppeltÊ aanÊ ÊalledaagseÊ feitjesÊ enÊ weetjes. DeelnemenÊ aanÊ VlaanderenÊ quizt!Ê doetÊ uÊ inÊ ploegjesÊ vanÊ vier.Ê AlsÊ lidÊ vanÊ hetÊ DavidsfondsÊ betaaltÊ uÊ slechtsÊ Û Ê 16Ê i.p.v.Ê ÛÊ 20Ê perÊ ploeg.Ê ElkeÊ deelnemerÊ wintÊ eenÊ Roetskalender.Ê AlleÊ ÊquizplaatsenÊ vindtÊ uÊ vanafÊ 1Ê septemberÊ terugÊ opÊ www.vlaanderenquizt.be.Ê UÊ kanÊ zichÊ daarÊ inschrijven,Ê maarÊ ookÊ rechtstreeksÊ bijÊ uwÊ ÊplaatselijkeÊ afdelingÊ kaartenÊ bestellen.Ê VeelÊ succes!
3.Ê deÊge ntleman Luc Appermont straalt bovenal degelijkheid uit. Kwatongen durven gewagen van als degelijkheid vermomde saaiheid. Toch is hij voor velen nog steeds het archetype van de Vlaamse tv-presentator: welgemanierd, enigszins gereserveerd en een rots in de branding. Hij was het die na de mythische opeenstapeling van bloopers van de gebroeders Verreth de Pak de poen show weer op de rails mocht zetten. Nadien werd Appermont het gezicht van Baraka, een wufte showquiz van de Nationale Loterij. Tussendoor praatte hij op Radio 2 De Zoete Inval aan elkaar, waarin hij een panel van bekende Vlamingen – de lachsalvo’s van Margriet Hermans zinderen nog altijd na – met moeilijke vragen van luisteraars confronteerde. Na zijn overstap naar VTM presenteerde hij Waagstuk. Appermont gaf als quizmaster de antwoorden. De kandidaten zochten er de juiste vragen bij.
4.Ê deÊin tellectueel Herman Van Molle leerde zijn volk pas écht quizzen met de bikkelharde IQ-quiz. Achter een onheilspellend grote afdrukknop zaten twee kandidaten gebiologeerd naar een schuifraam met 20 letters te kijken, op zoek naar het langst mogelijke woord. Tijd afkopen deden ze door moei-
16
lijke vragen te beantwoorden. Wachten met afdrukken leverde extra punten op: een zenuwslopend concept waarop heel wat intelligente kandidaten de tanden stuk beten. De combinatie van kennis, psy-
puterspel Tetris en Crabbés grote mond. Voor verstokte televisiekijkers is Blokken al vijftien jaar lang vaste prik voor Het Journaal begint. Het succes van het programma is voor een deel te verklaren door
Voor heel wat tv-figuren is een eigen quiz de ultieme ambitie. chologische oorlogsvoering en fijnzinnige humor werd Van Molles handelsmerk: een recept dat ook in De Canvascrack en Eén jaar gratis zijn deugdelijkheid bewees. Zelfs voor een quiz uit andermans koker – Per seconde wijzer – draait Van Molle zijn hand niet om. Aan hersenloze spelletjes heeft de man dan weer een broertje dood.
5.Ê deÊa llesweter Ben Crabbé presenteert Vlaanderens langst lopende quiz: een eigenzinnige mix van toegankelijke vragen, het com-
de nonchalante houding die Crabbé zich aanmeet. Als hij een vraag te moeilijk vindt, roept hij de juryvoorzitter op het matje. Kandidaten die bij een eenvoudige vraag de mist in gaan, zet hij schaamteloos in hun hemd. Essentieel is ook de mysterieuze viking die af en toe door het beeld loopt, net als het onuitputtelijke arsenaal aan flauwe grappen, sportanekdotes en muzikale weetjes waar Ben graag mee uitpakt. En krijgt hij het even op zijn heupen, dan begint hij gewoon te neuriën om de kandidaten te jennen.
panelÊ| Ê ontmoeten
NietsÊmi sÊmetÊeenÊb eetje
ambitie
DoenÊwe Ême eÊv oorÊhe tÊp lezierÊof Êga anÊwe Ê voorÊ DeÊ overwinning?Ê voorÊ DeÊ DoorsneeÊ DeelnemerÊa anÊ VlaanderenÊqui zt!,Ê DeÊja arlijkseÊ quizÊv anÊhe tÊÊ DaviDsfonDs,Êl igtÊ DeÊw aarheiDÊ ergensÊi nÊhe tÊmi DDen.Ê eenÊp oDiumplaatsÊi sÊme egenomen,Êma arÊni etÊte nÊkos teÊv anÊhe tÊp lezier. Tekst:ÊA nnÊDe geest
StijnÊK indermans,Ê24Êja ar,Ê quizteÊm eeÊin Ê Denderleeuw
Dani‘ lleÊ Schouterden,Ê 50Êja ar,Êqu izteÊ meeÊin ÊK iewit
“Ik quiz geregeld sa men met vrienden. Meestal gaat het om gelegenheidsquizzen met algemene vragen: amusement verze kerd. Je bent een avondje weg, je maakt plezier onder elkaar en je houdt er een on nozele prijs aan over. Een vaste quizploeg heb ik niet. Alles hangt af van de locatie en de vrienden die tijd en zin hebben om mee te doen. Uiteraard proberen we zo hoog mogelijk te eindigen: niets mis met een beetje ambitie. Maar voor ons telt in de eerste plaats het plezier en de sfeer. Op tv zag ik het spotje van ‘Vlaanderen quizt!’ en dat leek me plezant. Er waren twee quizplaatsen in onze regio. Ik belde wat vrienden op en schreef ons in. De vragen waren heel gevarieerd, alleen vond ik ze soms wat vergezocht. Al bij al scoorden we niet slecht. Jammer dat iedereen dezelfde prijs kreeg. Maar de Roetskalender is wel leerrijk. Het was een ontspannen avond. Je zag dat de organisatie professioneel was en dat geeft een goede indruk. Dit jaar zal ik niet deelnemen, want 17 oktober is mijn verjaardag. En dus ga ik feesten! Anders was ik zeker opnieuw van de partij geweest. Afspraak in 2010?”
“Eigenlijk ben ik geen echte spelle tjesfanaat, maar voor een televisiequiz ga ik graag even zitten. Zelf nam ik nog maar twee keer deel aan een quiz, telkens in het kader van Vlaanderen quizt!. Ik ben lid van een leesgroep, en daar kwamen ze met het idee aanzetten. Ik heb een aantal ervaren quizzers onder mijn vrienden. Zij overtuigden me om lid te worden van hun team. Vorig jaar wilden de mannen uit ons ploegje niet meer meedoen, omdat zij veel competitiever zijn dan wij. Voor ons telt vooral het plezier en de sfeer. En dus traden we vorig jaar aan in een licht gewijzigde opstelling: drie vrouwen en één man. Ik vond de vragen best wel moei lijk, maar de samenstelling van ons team zat goed. We zijn uiteindelijk ook hoog geëindigd: op een derde of vierde plaats. Ik zou het wel leuk vinden om wat vaker te quizzen. Maar als je niet in dat milieu zit, kom je ook niet te weten wanneer en waar er gequizd wordt. En om het inter net te raadplegen zijn we niet fanatiek genoeg. Maar voor Vlaanderen quizt! geven we dit jaar zeker opnieuw present. Mét hetzelfde ploegje!”
JorisÊ ÊTaeleman,Ê 73Ê jaar,Êqu izteÊ meeÊin ÊAa lst “Uit sympathie heb ik twee jaar geleden deelgenomen aan Vlaanderen quizt!. En om de hoop te vullen, zoals ze dat zeggen. Mijn zonen zijn fervente quizzers. Zelf ben ik lid van het Davidsfonds, dus besloten we de krachten te bundelen. Met succes, want we eindigden op een verdienstelijke zevende plaats. We hebben veel plezier beleefd aan de vragen. Ons team bleek ook zeer com plementair: cultuur, geschiedenis, sport en taal zijn sowieso mijn ding. Moderne muziek, film en actualiteit zijn vooral aan mijn zonen besteed. Vorig jaar nam ik opnieuw deel met vrienden. De sfeer zat goed, maar het was veel lastiger. Omdat we allemaal dezelfde leeftijd hadden, konden we heel wat vragen niet oplossen. Volgens mij bestaat het ideale ploegje zowel uit jon ge als oudere mensen. Als mijn zonen het zien zitten, doe ik dit jaar opnieuw mee. Ik ben een grote fan van de Roetskalender. Hij hangt in onze keuken. Elke week lezen wij aandachtig de feiten en weetjes: goed voor een mooie brok Vlaamse geschiedenis. Als voorbereiding op de quiz ga ik alles zeker nog eens nalezen. En dan maar hopen dat ik het onthoud…”
17
ontmoeten
BiErkEnnErÊJ EfÊV AnÊd EnÊ sTEEnÊis Ê EEnÊ VATÊ VOlÊ AnEkdOTEs
IkÊb enÊgeenÊ monogameÊ WatÊ EEnÊ JournalIstEÊ lIJDEnÊka n.Ê opÊ EEnÊ BloEDhEtEÊ MIDDagÊ VanÊ lEuVEnÊna arÊE r pEMErEÊr IJDEn,Ê InÊ DEÊ fIlEÊ staanÊ EnÊt IJDEnsÊ hEtÊ aanschuIVEnÊ BEsEffEn:Ê EEnÊz Wan gErEÊ VrouWÊl atEnÊ schrIJVEnÊo VErÊ BIEr.Ê BEstaatÊ ErÊnogÊ EEnÊ grotErEÊ MIscastÊ DanÊ Dat?ÊW atÊ gIngÊ IkÊ DaarÊ DoEn,Ê BIJÊ BIErkEnnErÊ JEfÊV anÊ DEnÊ stEEn? Tekst:ÊK atelijneÊBe erten
D
e entree van Jef Van den Steen maakt alles goed. Op een knallende motor komt een man in een zwart motorpak aangereden. De helm gaat af, en de karakteristieke grijze haardos en dito baard verbergen een brede glimlach. Jef Van den Steen is klaar om zijn liefde voor bier te delen met de lezers van Omtrent. De biermissionaris, zoals hij in De Standaard en Humo werd omschreven, excuseert zich voor het wachten. Het is een man met passie, zoveel is duidelijk, want aan één aanzet heeft Van den Steen genoeg om mij een uur lang in te wijden in de geheimen van de bierbrouwerij, onze rijke biergeschiedenis en brede smakenpalet van onze biercultuur.
Boek Belgian Family Brewers InÊse ptemberÊve rschijntÊ BelgianÊ FamilyÊ Brewers,Êhe tÊni euweÊ boekÊ vanÊ JefÊ VanÊd enÊS teen.Ê DaarinÊ verteltÊ hijÊ hetÊ ÊverhaalÊva nÊd eÊd ertienÊ BelgischeÊ ÊfamilialeÊb rouwerijenÊ enÊ hunÊ traditioneleÊ bieren.ÊM Ž tÊo rigineleÊ bierreceptenÊ Ê vanÊSt efaanÊC outtenye,Ê ChefÊ vanÊ Ê Õ tÊH ommelhofÊi nÊW atou. inf OÊe nÊa lleÊd ataÊ op MEErÊ www.davidsfonds.be.Ê HetÊb oekÊko stÊÛÊ19,95.
18
hetÊs yndroomÊv anÊOr val In de tuin van de familie Van den Steen is het warm. We maken dankbaar gebruik van de parasol, en al snel verschijnt de eerste dorstlesser op tafel: water! “Als ik nog moet werken of autorijden, drink ik geen bier. Van een glas bier geniet ik, en dan wil ik me geen zorgen maken over het alcoholpercentage in mijn bloed.” Ik besluit met de deur in huis te vallen en pols meteen naar Jefs lievelingsbier. Maar dat wil hij niet verklappen. “Wat bier betreft, ben ik niet monogaam. Alles hangt af van de omstandigheden waarin ik dat bier drink. De tijd van de dag, de tijd die ik heb, het gezelschap, het weer, of ik nog moet werken of niet. Eerlijk? Ik vind het belachelijk om een favoriet bier te noemen. Ik ben altijd op zoek naar nieuwe smaken. Als er iets nieuws op de markt komt, dan moet ik het geproefd hebben.” De vrouw des huizes nuanceert vanuit de verte: “Jef lijdt toch aan een zekere vorm van Orvalitis!” Waarop hij snel repliceert: “Er is maar één drank die ik altijd wil. En dat is koffie.” Hilariteit alom!
BoterÊbijÊde Êv is Wie al eens een kookboek openslaat, weet dat bier bij de maaltijd helemaal in is. Van den Steen beaamt die evolutie. Hij vindt het niet meer dan normaal dat bier als culinaire metgezel in ere wordt hersteld.
deÊg astheer
Mark Waer
DrINker “Tot aan het begin van de 19de eeuw dronk iedereen uitsluitend bier bij het eten. Water was niet betrouwbaar of zuiver genoeg, en bier was dat wel. Na de Tweede Wereldoorlog kende wijn een steile opmars bij de rijkere klasse. De gewone man volgde snel, hij wilde ook chic doen. In Frankrijk werd veel wijn gedronken, en dat gebruik kreeg bij ons navolging. Ik moet u niet vertellen dat de gevolgen voor onze keuken nefast waren. Veel van onze klassieke ingrediënten passen niet bij de smaak van rood of wit. Bittere groenten als spruiten of witloof: probeer daar geen wijn bij te drinken! Daar hoort een glas bier bij.”
kruisvaarder Als een kruisvaarder trekt Van den Steen van leer tegen het gebruik van wijn in de gastronomie. Gelukkig is er volgens hem een duidelijke kentering aan de gang. “De kwaliteit van ons bier is er de voorbije jaren alleen maar op vooruit gegaan. Dat, in combinatie met de glazencultuur van de Belgische bieren, heeft ervoor gezorgd dat een aantal pioniers zich vandaag inzet voor het schenken van bier bij de maaltijd. En terecht!” Ik beken dat ik een bierleek ben, en vraag voorzichtig wat ik hoor te drinken om in het gezelschap van een bierkenner niet uit de toon te vallen. “De grote hype rond de zoete bieren is stilaan over zijn hoogtepunt heen. Lang-
Aan de piano met Mozart
zaamaan veroveren de bittere bieren de terrasjes. Duvel en Orval zijn de bekendste voorbeelden.”
dorstÊn aarÊm eer Op de terugweg naar huis stel ik vast dat Van den Steen mijn nieuwsgierigheid heeft gewekt. Ik heb dorst gekregen van ons gesprek en ben vastbesloten om dit najaar een lezing van de man bij te wonen. Een goed glas blijft in de eerste plaats toch een sociaal gebeuren, en Van den Steens enthousiasme werkt zo aanstekelijk dat hij wellicht ook probleemloos een groep mensen kan begeesteren. “Ik ben nog een echte: geen papier, geen aanschouwelijk materiaal. Ik moet het hebben van mijn stem en mijn vertelkunst”, bekende hij niet lang geleden in Humo. Daar twijfel ik niet aan na deze ontmoeting.
Lezing
De smaak van bier
WiltÊ uÊ graagÊ meerÊ teÊ wetenÊ komenÊ overÊ deÊ geschiedenisÊ vanÊ hetÊ bier?Ê StipÊ danÊ zekerÊ eenÊ lezingÊ (metÊ proeverij!)Ê vanÊ JefÊ VanÊ denÊ SteenÊ inÊ uwÊ agendaÊ aan.Ê VolÊ overgaveÊ maaktÊ VanÊ denÊ SteenÊ uÊ wegwijsÊ inÊ Ê DeÊ smaakÊ vanÊ bier.Ê VanafÊ 23Ê septemberÊ trektÊ deÊ biermissionarisÊ langsÊ ÊverschillendeÊ DavidsfondsÊ afdelingen.Ê AlleÊ infoÊ enÊ dataÊ opÊ Ê www.davidsfonds.be.
Ò AfÊ enÊ toeÊ hebÊ ikÊ behoefteÊ aanÊ alleenÊ zijn.Ê MaarÊ ikÊ Ê ontvangÊ graagÊ bezoek.Ê Ê IkÊ zalÊ jeÊ meerÊ verklappen:Ê Ê ikÊ kookÊ graagÊ voorÊ mijnÊ Êgasten.Ê ErÊ wasÊ eenÊ tijdÊ datÊ Ê ikÊ kookÊboekenÊ bestudeerdeÊ enÊ restaurantsÊ bezochtÊ Ê omÊ ÊgerechtenÊ teÊ kopi‘ ren.Ê NuÊ houÊ ikÊ hetÊ almaarÊ eenvoudiger.Ê IkÊ kanÊ deÊ energieÊ nietÊ meerÊ opbrengenÊ omÊ uitgebreideÊ maaltijdenÊ opÊ tafelÊ teÊ zetten.Ê EnÊ weetÊ je,Ê eenvoudigeÊ schoteltjesÊ ÊkunnenÊ netÊ zoÊ lekkerÊ smaken,Ê hoor. HetÊ isÊ onmogelijkÊ eenÊ vanÊ mijnÊ veleÊ ontmoetingenÊ alsÊ onvergetelijkÊ uitÊ teÊ kiezen,Ê maarÊ ikÊ weetÊ welÊ wieÊ ikÊ nogÊ eensÊ zouÊ willenÊ ontmoeten.Ê GraagÊ brengÊ ikÊ eensÊ eenÊ dagÊ doorÊ metÊ MozartÊ enÊ Brahms.Ê IkÊ vindÊ veelÊ genoegdoeningÊ inÊ pianoÊ spelen.Ê HetÊ isÊ eenÊ pureÊ hobby,Ê alÊ hebÊ ikÊ ÐÊ zijÊ hetÊ opÊ latereÊ leeftijdÊ ÐÊ conservatoriumÊ gedaan.Ê EnÊ MozartÊ enÊ BrahmsÊ zijnÊ mijnÊ favorieteÊ componisten.Ê NietÊ datÊ ikÊ concreteÊ vragenÊ wilÊ stellen.Ê AlleenÊ zouÊ ikÊ graagÊ wetenÊ ofÊ zeÊ inderdaadÊ zoÕ nÊ fascinerendeÊ persoonlijkhedenÊ zijnÊ als uit hun biografieën blijkt.”
19
leukeÊen Êor iginele
culTuurTOErisT individueelÊof Êin Êgr oep! Mahymobiles Automobiel Museum
Meer dan
250
oldtimers !
Daguitstappen en groepsbezoeken het hele jaar, op reservatie. Tel.069/35.45.45 | www.mahymobiles.be B - 7900 Leuze-en-Hainaut
ik kwam, ik zag & ik vond het geweldig! TE NTO O N S TE LLI N G
X
AMBIORI MBIORI KONING VAN DE EBURONEN 5 december 2009 - 13 juni 2010
Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, tel.: 012 67 03 30 www.galloromeinsmuseum.be
BELGIË ZAL U VERRASSEN!
+
ag een d p op sta . t e m ..
De handige brochure Musea in de Leiestreek bundelt het gevarieerde aanbod musea dat de Leiestreek rijk is. Per museum vind je in de rubriek ‘Dichtbij’ een aantal suggesties om na je museumbezoek nog iets van de regio mee te pikken. We laten ook 6 bekende streekgenoten aan het woord die je gidsen door de Leiestreek. De brochure kan aangevraagd worden via info@toerisme-leiestreek.be
Meer info op www.toerisme-leiestreek.be
20
DE GESCHIEDENIS VAN BELGIË
EEN LAND IN BEWEGING PALEIZENPLEIN 7 - 1000 BRUSSEL T: +32 (0)70 22 04 92 INFO@BELVUE.BE
WWW.BELVUE.BE
ischEÊui TsTApJEs VOOrÊ BrOchurEs,Ê BiJkOMEndEÊinf OrMATiEÊ En/OfÊr EsErVATiEsÊ gEliEVEÊc OnTAcTÊ OpÊ TEÊn EMEnÊ METÊd EÊr EspEcTiEVEliJkEÊ MusEA,Ê culTurElEÊ EnÊ TOErisTischEÊins TAnTiEs.
provinciedomein
raversijde
Hoppepluk
drie historische musea bij de zee
Van de middeleeuwen tot na de tweede wereldoorlog: een fantastische ontdekkingstocht voor het hele gezin
Walraversijde
Een fototentoonstelling van Michiel Hendryckx
Van 6 juni tot 30 november 2009 in Hopmuseum Poperinge
Hopmuseum Poperinge
Gasthuisstraat 71 | 8970 Poperinge Tel: 057/33 79 22 | Fax: 057/33 58 07 www.hopmuseum.be hopmuseum@poperinge.be Openingsuren: dinsdag-vrijdag: 10-18u zaterdag-zondag: 14-18u maandag gesloten
Memoriaal Prins Karel Atlantikwall ≥ INFO Provinciedomein Raversijde Nieuwpoortsesteenweg 636 8400 Oostende T 059 70 22 85 F 059 51 45 03 E domein.raversijde@west-vlaanderen.be www.west-vlaanderen.be/raversijde
fotografie: Koen De Lange & DdK
≥
Technopolis experimenteerplezier voor jong en oud Alle dagen open van 9u30 tot 17u00 Meer info? www.technopolis.be of 015/34.20.00
Koninklijk Museum van Mariemont Heropening van de gerenoveerde zalen Verre Oosten en Romeinse Wereld. Ontdek de mooiste schatten van het museum via het nieuwe parcours vanaf oktober 2009 !
Genieten van volkssporten en streekspecialiteiten in Poperinge! Toerisme Poperinge
Openingsuren Elke dag open behalve op maandagen die geen feestdagen zijn. Van 10 tot 17u van oktober tot maart en van 10 tot 18u van april tot september.
Grote Markt 1 | 8970 Poperinge Tel: 057/34 66 76 mail: toerisme@poperinge.be www.volkssportroute.be
Koninklijk Museum van Mariemont Chaussée de Mariemont, 100 | 7140 Morlanwelz | België T. : 064 21 21 93 | Fax : 064 26 29 24 E-mail: info@musee-mariemont.be | Website: www.musee-mariemont.be
21
vertellen
JEugdAuTEurÊ dirkÊ BrAckEÊinÊz
Chro vanÊ
1.ÊBe ter Ooit was Dirk Bracke leesvader in de lagere school. Bij de boeken die toen de revue passeerden, maakte hij vaak de bedenking dat hij zoiets ook best kon, wellicht zelfs beter. In 1987 kroop Bracke in zijn pen en schreef hij zijn eerste Vlaams Filmpje. Dat groeide jaren later uit tot zijn eerste jeugdroman Steen (1993), over een jonge neanderthaler die volwassen wordt en zich ontpopt tot leider van de groep.
2.ÊBit ter Een artikel van Chris De Stoop over kinderprostitutie wekte Brackes belangstelling. Via betrokkenen kreeg hij de kans zich een beeld te vormen van de schrijnende toestanden in sommige Filippijnse bordelen en vooral van de letsels die de prostitutie bij misbruikte kinderen achterlaat. Blauw is bitter (1994) heet het boek dat Bracke hierover schreef. Sindsdien brengt hij jaarlijks een nieuw boek over een maatschappelijk thema uit.
3.Ê sprookjes ZESTIENÊ ISÊ VOORÊD IRKÊB RACKEÊ Hƒ TÊ GETALÊ VANÊ2009.ÊD EÊ AUTEURÊ SCHRIJFTÊ ALÊ ZESTIENÊ JAARÊ JEUGDBOEKENÊ ENÊ BINNENKORTÊ VERSCHIJNTÊ PaPier,Ê Õ SÊ MANSÊ ZESTIENDEÊ BOEKÊ DATÊ BIJÊ DAVIDSFONDS/INFODOKÊ VANÊ DEÊ PERSENÊ ROLT.Ê OMTrenTÊ SCHETSTÊ EENÊ PORTRETÊ VANÊ DEÊ SUCCESVOLSTEÊ JEUGDAUTEURÊ VANÊV LAANDERENÊ INÊ ZESTIENÊ TREFWOORDEN.ÊZ ONDERÊ TABOES,Ê ZOALSÊ DEÊ VERHALENÊ DIEÊ WEÊ VANÊ HEMÊ KENNEN. Tekst:ÊSa bineÊA lexanderÊ |Ê Foto:Ê RobÊ Walbers
22
Bracke schrijft geen sprookjes maar verhalen uit het leven gegrepen. De auteur wil jongeren laten delen in zijn verontwaardiging over mensonwaardige toestanden, ver van huis of naast de deur. Hij wil hen gevoelig maken voor het ongeluk van anderen. Niet iedereen wordt gezond en in een welstellend gezin geboren. Bracke schermt jongeren niet af van de ellende. Alleen door de ellende te kennen kan men ze begrijpen en er ook iets aan doen.
4.ÊMe isjesÊ Meisjes verslinden de boeken van Dirk Bracke. Ze zijn gefascineerd door de problemen die hij in een spannend en op hun
deÊl ezer
z EsTiEnÊ TrEfWOOrdEn
niqueur
Mark Waer
j ongeÊ levens maat gesneden verhaal verwerkt. Die jonge lezers zijn zelf zelden bij de problematiek betrokken maar Bracke laat zien dat ook de zelfkant van de maatschappij aansluit bij het gewone leven. Of het nu gaat om Filippijnse hoertjes of een seropositieve jongen, het verlangen naar vriendschap en troost is een motief dat in elk verhaal terugkeert en door iedereen onmiddellijk wordt herkend.
5.ÊJo ngensÊ Jongens zijn in de ban van Black (2006) en Back (2008), romans over de gewelddadige wereld van de Brusselse jeugdbendes. Zonder sympathie te tonen voor jongeren die in de grootstad op rooftocht gaan, wil Bracke dit fenomeen begrijpelijk maken. Een stad als Brussel is voor veel jongeren op de dool één grote lokkende etalage. Wie als bendelid lef toont, lokt bij de makkers het schouderklopje uit dat thuis of op school meestal uitblijft. Dat milieu waarheidsgetrouw beschrijven, vereist van de auteur heel wat inlevingsvermogen. Toch laat Bracke zich niet meeslepen door de gevoelens van zijn personages. Hij wil zich vooral in hun situatie en denkwereld verplaatsen.
6.Ê idee Elk boek van Bracke brengt weer een nieuwe roman op gang. De contacten die hij bij zijn documentatieronde voor het ene boek legt, laten meteen ook nieuwe ideeën opborrelen. Zo vormden de vele gesprekken met tienermeisjes van de gesloten instelling De Zande in Beernem, waarop hij het boek Het engelenhuis (2003) baseerde, een aanleiding voor nieuwe verhalen, zoals Henna op je huid (2005), over een allochtoon meisje dat haar eigen weg gaat en moeizaam tussen twee culturen balanceert.
7.ÊT rots Het meest trots is Bracke op Straks doet het geen pijn meer (2001), over Friedl die door haar vader wordt misbruikt. Het is een geheim dat niet alleen haar prille verliefdheid dwarsboomt, maar ook een lange schaduw over haar toekomst werpt. Bracke vindt de opbouw van het verhaal heel geslaagd, als een puzzel die in elkaar past. Hij is ervan overtuigd dat hij met veel empathie een geloofwaardig boek over incest heeft geschreven.
Vaders van de Franse roman
8.Ê sensatie Volwassenen verwijten Bracke wel eens sensatiezucht door het onverbloemd schrijven over seks, maar Bracke gelooft niet in betutteling. Je kan beter seks kaderen in een spannend en goed verhaal dan jonge mensen de les spellen. Meisjes
Wie is Dirk Bracke? Steen,Ê hetÊ eersteÊ boekÊ vanÊ DirkÊ BrackeÊ (1953),Ê verscheenÊ inÊ 1993.Ê VoordienÊ hadÊ deÊ auteurÊ alÊ inÊ enkeleÊ VlaamseÊ FilmpjesÊ zijnÊ penÊ aangescherpt.Ê InmiddelsÊ isÊ BrackeÊ nietÊ meerÊ wegÊ teÊ denkenÊ uitÊ deÊ VlaamseÊ jeugdliteratuur.Ê ZijnÊ boekenÊ handelenÊ onverbloemdÊ overÊ maatschappelijkeÊ themaÕ s.Ê Drugs,Ê echtscheidingen,Ê kinderprostitutie,Ê oorlogÊ enÊ vandalismeÊ komenÊ geregeldÊ aanÊ bod.Ê AanÊ elkÊ boekÊ gaanÊ maandenÊ vanÊ researchÊ vooraf.Ê DatÊ geeftÊ zijnÊ werkÊ vaakÊ eenÊ journalistiekeÊ toets. OktoberÊ wordtÊ Bracke-maandÊ bijÊ hetÊ Davidsfonds.Ê EenÊ maandÊ inÊ hetÊ tekenÊ vanÊ 16Ê metÊ talÊ vanÊ activiteiten.Ê HouÊ www.davidsfondsuitgeverij.beÊ inÊd eÊ gaten.
ÒI kÊ moetÊ totÊ mijnÊ schandeÊ toegevenÊ datÊ ikÊ weinigÊ ÊNederlandstaligeÊ liteÊratuurÊ lees.Ê NietÊ omdatÊ ikÊ hetÊ nietÊ goedÊ zouÊ vinden,Ê maarÊ ikÊ leesÊ nuÊ eenmaalÊ graagÊ boekenÊ inÊ vreemdeÊ talen.Ê DieÊ gevenÊ meÊ hetÊ gevoelÊ Ê metÊ vakantieÊ teÊ zijn. MijnÊ groteÊ favorietenÊ zijnÊ deÊ drieÊ vadersÊ vanÊ deÊ FranseÊ roman:Ê Balzac,Ê StendhalÊ enÊ Flaubert.Ê IkÊ herleesÊ zeÊ geregeld.Ê HetÊ gebeurtÊ nietÊ dikwijlsÊ datÊ ikÊ bijÊ hetÊ lezenÊ hardopÊ inÊ deÊ lachÊ schiet,Ê maarÊ hetÊ overkwamÊ meÊ recentÊ tochÊ toenÊ ikÊ ÐÊ inÊ hetÊ DuitsÊ ÐÊ OntboezemingenÊ vanÊ deÊ oplichterÊ FelixÊ KrullÊ vanÊ ThomasÊ MannÊ inÊ handenÊ had.Ê Schitterend,Ê vooralÊ deÊ eersteÊ honderdÊ bladzijden.Ê AanÊ deÊ andereÊ kantÊ vanÊ hetÊ emotiespectrumÊ heeftÊ CarloÊ LeviÊ meÊ totÊ tranenÊ toeÊ ontroerdÊ metÊ ChristusÊ isÊ gestoptÊ inÊ eboli,Ê watÊ ikÊ inÊ hetÊ ItaliaansÊ hebÊ lezen. AlsÊ ikÊ iemandÊ eenÊ geschenkÊ moetÊ geven,Ê kiesÊ ikÊ vaakÊ voorÊ eenÊ boek.Ê DatÊ zijnÊ nietÊ altijdÊ dezelfdeÊ werkenÊ enÊ zeldenÊ behorenÊ zeÊ totÊ mijnÊ persoonlijkeÊ voorkeur.Ê IkÊ probeerÊ altijdÊ rekeningÊ teÊ houdenÊ metÊ deÊ interesseÊ vanÊ deÊ betrokkene.Ó
23
vertellen
uit de Grieks-Latijnse hebben op hun vijftiende doorgaans nog geen seks, maar ze zijn er wel nieuwsgierig naar. Dat ontkennen of negeren is flauwekul. Seksscènes prikkelen misschien wel de verbeelding, maar of dat kwaad kan, daar heeft Bracke zijn twijfels over.
9.Ê schrik
Boek Papier MensenÊ zonderÊp apierenÊzi jnÊa lsÊ mensenÊzo nderÊg ezicht.ÊI nÊzi jnÊ nieuwsteÊj eugdboekÊ PapierÊg eeftÊ DirkÊBra ckeÊe enÊAl baneesÊme isjeÊ zonderÊp apierenÊe enÊ gezicht.Ê ZeÊ isÊui tÊha arÊt huislandÊg evluchtÊe nÊ heeftÊe enÊzwa reÊt ochtÊ achterÊ deÊ rug.ÊM ensenÊd ieÊze Êve rtrouwde,Ê hebbenÊ haarÊ bedrogen.Ê InÊ MilaanÊ leeftÊze Êe enÊma andÊi nÊhe tÊst ationÊ vanÊwa tÊze Êvi ndtÊe nÊt oegestoptÊ krijgt.ÊT enÊsl otteÊ komtÊ zeÊ inÊ AntwerpenÊi nÊe enÊo pvangcentrumÊ voorÊa sielzoekersÊt erecht.Ê DaarÊ wachtÊze Êo pÊha arÊr egularisatie.Ê HoewelÊo verlevenÊni etÊme erÊa anÊ deÊo rdeÊi s,Êzo rgenÊ deÊ onzekerheidÊe nÊhe tÊl angeÊwa chtenÊvo orÊ eenÊd eprimerendeÊ sfeer.Ê InÊ hetÊ opvangcentrumÊwo rdtÊ nietÊ gelachen.ÊH etÊsa menlevenÊva nÊve rschillendeÊc ulturenÊg aatÊg epaardÊ metÊruzi eÊe nÊo nenigheidÊ overÊ deÊ meestÊo nbenulligeÊ zaken. ZoalsÊi nÊd eÊme esteÊva nÊzi jnÊ boekenÊg aatÊB rackeÊ inÊ PapierÊ ookÊui tÊva nÊe enÊ waarÊ gebeurdÊ verhaalÊd atÊhi jÊ naÊ veleÊ gesprekkenÊme tÊd eÊb etrokkenenÊt otÊe enÊ jeugdboekÊhe eftÊ verwerkt.Ê NaÊ hetÊl ezenÊva nÊ ditÊ boekÊ zullenÊ nieuwsberichtenÊ overÊ mensenÊzo nderÊ papierenÊg eenÊ jongereÊm eerÊ koudÊl aten.
24
PapierÊ kostÊÛÊ15,95Ê enÊve rschijntÊi nÊ oktober.ÊU Êkunt Êhe tÊ bestellenÊvi aÊd eÊb estelbonÊi nÊ Omtrent.
Dirk Bracke is zich ervan bewust dat jongeren in zijn boeken op zoek gaan naar de bevestiging van gevoelens die hen overrompelen of waar zij mee kampen. Hij beseft dan ook het gevaar dat sommige lezers zich klakkeloos met zijn personages identificeren. Daarom laat hij kwesties als anorexia of zelfdoding links liggen, want hij zou het zichzelf nooit vergeven mocht een van zijn boeken een jongere aanzetten tot zelfvernietigend gedrag.
10.Ê happyÊe nd
zelfde niveau niet meer zal halen, dat hij de lezers en de uitgeverij zal teleurstellen of dat de kritiek vernietigend zal zijn. Daarom wil hij zoveel mogelijk zijn onafhankelijkheid bewaren, zodat hij niet door externe druk in het nauw wordt gedreven.
13.Ê grens Raar, maar het water tussen Nederland en Vlaanderen is blijkbaar te diep voor jeugdliteratuur. Brackes boeken geraken slechts moeizaam de grens over. Omgekeerd zijn succesvolle Nederlandse jeugdauteurs hier nauwelijks bekend. Misschien komt daar verandering in als Dirk Bracke en de Nederlandse Helen Vreeswijk samen het boek schrijven dat als een boeiend kat-enmuisspel switcht tussen het standpunt van de politie en dat van een jonge dader.
14.Ê nuchter
Een happy end is aan Dirk Bracke niet besteed. Als je een levensecht verhaal wil brengen, dan moet je jongeren ook confronteren met de ongelukkige afloop van vele histories. Anderzijds weeft Bracke doorheen zijn verhalen ook perspectieven of inzichten die de toekomst van zijn personages een nieuwe en hoopvolle wending kunnen geven.
Bracke koestert niet de ambitie om literaire hoogstandjes af te leveren. Dat zou onecht overkomen. De rechttoe-rechtaanstijl die hij hanteert, met eenvoudige zinnen en veel dialogen, vindt Bracke passen bij zijn eigen nuchterheid en bij de realistische verhalen die hij wil vertellen. Die kort aangebonden stijl brengt vaart in het verhaal en maakt Brackes boeken toegankelijk voor alle jonge lezers.
11.Ê dorp
15.Ê film
“Je kan de jongen wel uit het dorp halen, maar het dorp niet uit de jongen”, zegt Bracke. Hoewel hij in Stekene woont, keert de auteur regelmatig terug naar De Klinge, het dorp van zijn jeugd, waar hij graag met oudere inwoners praat. Tot zijn verbazing vertelde een van hen vaak over de oorlog als over een fantastische tijd. Welbeschouwd dreigde er toen inderdaad zelden gevaar in De Klinge, maar er heerste wel een licht gespannen sfeer. Dat inspireerde Bracke voor Mijn lieve vijand (2009), een verhaal over jongeren in de Tweede Wereldoorlog.
De maatschappelijke thema’s in Brackes boeken en de waarheidsgetrouwheid van zijn beschrijvingen schreeuwen om een verfilming. Met Black is de eerste aanzet gegeven en de verfilming van het Het engelenhuis staat in de startblokken. Bracke schrijft zijn verhalen alsof hij ze in een film ziet gebeuren. Dat anderen hun eigen visuele invulling aan zijn boeken geven, is voor hem geen enkel probleem.
12.Ê prijzen De boeken van Bracke werden vaak bekroond. Dat streelt de ijdelheid van de schrijver, maar het legt ook een druk op zijn schouders, want na elk goed boek bekruipt hem de angst dat de volgende roman het-
16.Ê papier Dirk Bracke mag dan heel eigentijds uit de hoek komen in de thema’s van zijn boeken, schrijven doet hij nog steeds op ouderwetse wijze: met pen en papier. Dat gaat sneller dan tikken op een toetsenbord en je kan naar hartenlust verbeteren of snel een goede inval in de kantlijn noteren. Neen, aan het virtuele knippen en plakken heeft hij een broertje dood.
Pijnlijke gewrichten bij het traplopen? Uw gewrichten worden zwaar belast. Jaar na jaar. Bedenk maar eens welke afstanden u hebt afgelegd, het aantal trappen dat u op en af loopt. Het is niet verwonderlijk dat knieën en heupen bij het ouder worden, gevoelig en pijnlijk worden. Vooral bij het traplopen worden ze zwaar belast. Een trap is een heus obstakel voor mensen met pijnlijke heup– en kniegewrichten. Toch is het belangrijk te blijven bewegen weliswaar met een minimale gewrichtbelasting.
Ontdek het comfort van een traplift. Als het traplopen moeilijk is, zorgt een traplift voor een eenvoudige en comfortabele oplossing. U ontlast pijnlijke gewrichten en geniet van de luxe en het comfort van uw eigen woning. Door het uitgekiende ontwerp past de traplift op elke trap: smal, recht, wenteltrappen. Bovendien kan de traplift meerdere verdiepingen overbruggen. Een traplift in uw woning? Een minimale ingreep voor maximaal comfort. Wilt u meer informatie over de mogelijkheden van een traplift voor uw woning?
Contacteer ons. Wij adviseren u, vrijblijvend over de juiste oplossing
Verhuizen... dat nooit! Alle verdiepingen weer bereikbaar NIEUW - ook voor smalle trappen!
www.monolift.be
Vraag vrijblijvend informatie 0800 94 365 - GRATIS Overal in België - 24u/24u! Esthetisch en discreet! Eigen fabricaat! ThyssenKrupp Monolift nv - Kaleweg 20 - 9030 Gent
Ja, stuur mij uw GRATIS documentatie
OMT
NAAM: VOORNAAM: ADRES:
TEL.
25
Hier beleefden mensen hun meest intense momenten. Ontdek onze zorgmonumenten op zondag 13 september 2009 tijdens Open Monumentendag Vlaanderen.
openmonumenten.be
leeskofferÊ| Ê vertellen
GildaÊDeÊBa l
©Ê FotoÊ Õ tÊ ArsenaalÊ |Ê IngeÊ Geens
dEÊÊl EEskOffErÊ VAnÊÉ
lEzEnÊ IsÊr EIzEn:Ê JEÊ DuIktÊ InÊ EEnÊ BoEkÊ EnÊ JEÊ BEntÊ VErtrokkEn.ÊMa arÊr EI zEnÊ IsÊookÊl EzEn:Êa anÊ DEÊ ranDÊ VanÊh EtÊz WEMBaD,Ê Õs Êa VonDsÊ InÊ DEÊt Ent,Êop Ê hEtÊ VlIEgtuIgÊof Ê InÊ DEÊ trEIn...Ê kortoM,Êg EEnÊ rEIskoffErÊz onDErÊl EEs VoEr.Ê OmtrentÊ VroEgÊ aanÊa ctrIcEÊ gIlDaÊD EÊB alÊ WElkEÊ BoEkEnÊz IJÊ DItÊ JaarÊ MEEnEEMtÊop Êr EIs. Tekst:ÊH anneÊV anÊ Herck
lezenÊis Êwe rken De man zonder eigenschappen van Robert Musil krijgt zeker een plaats in mijn koffer. Met het Toneelhuis bereiden we een drieluik voor dat op dat boek gebaseerd is. Mijn collega’s hebben me verwittigd dat de boeken zich niet makkelijk laten lezen. Lezen is dus ook werken. Dat vind ik helemaal niet zo erg. Madame Bovary van Gustave Flaubert heb ik bijvoorbeeld ook in functie van een rol leren kennen. Het is een van mijn favoriete boeken geworden. Een paar jaar geleden zag ik de verfilming van het boek. Vreselijk. Mijn fantasie werd er volledig door verwoest. De Emma die ik op het scherm zag was totaal iemand anders dan de Emma die ik uit het boek kende. Sindsdien bekijk ik nog zelden films die gebaseerd zijn op boeken waarvan ik houd.
lezenÊi sÊge nieten Uiteraard lees ik niet alleen voor de arbeid. Verhalen beleven en mijn fantasie laten prikkelen, dat vind ik heerlijk. Op mijn vakantieleeslijst staat bijvoorbeeld ook het laatste deel van de Millenniumtrilogie van Stieg Larsson. De twee eerste boeken heb ik – net als zoveel andere mensen – met veel plezier gelezen. Ik ben nu bezig in het derde boek, Gerechtigheid, en dat kan ik heel moeilijk aan de kant leggen. Als mijn hoofd te vol zit, grijp ik bijvoorbeeld naar een boek als De schaduw van de wind van Carlos Ruiz Zafón. Zijn tweede roman, Het spel van de engel, is nog niet zo lang geleden verschenen en staat dus ook op mijn lijstje.
lezenÊi sÊn adenken Boeken die me doen nadenken, die iets toevoegen aan mijn eigen ervaringen, hebben bij mij een streepje voor. Wilde zwanen van Jung Chang is er zo eentje. De schrijfster vertelt het verhaal van drie generaties Chinese vrouwen. China is de voorbije jaren ontzettend veranderd, maar toen ik er in 1984 was, heb ik op een boerderijtje nog een oude vrouw met
ingebonden voetjes ontmoet. Huilend van de pijn werd ze door haar kinderen ondersteund. Door wat ik tijdens die reis heb meegemaakt, heb ik Wilde zwanen echt verslonden, in tegenstelling tot veel andere mensen. De stad der blinden van José Saramago kruipt ook onder je vel. Dat boek schetst op een heel indringende manier de ontluisterende kant van de menselijke soort en de lelijkheid van wat mensen elkaar kunnen aandoen.
Wie is gilda De Bal? GildaÊ DeÊ BalÊ (¡ 1950)Ê isÊ actrice.Ê ZeÊ speeldeÊ theaterÊ bijÊ deÊ KVS,Ê Arca,Ê BlauweÊ MaandagÊ CompagnieÊ enÊ HetÊ Toneelhuis.Ê BijÊ hetÊ groteÊ publiekÊ werdÊ zeÊ bekendÊ dankzijÊ haarÊ rollenÊ inÊ HeterdaadÊ enÊ andereÊ groteÊ dramareeksen.Ê GildaÊ DeÊ BalÊ speeldeÊ ookÊ meeÊ inÊ de verfilming van DeÊ helaasheidÊ derÊ dingen,Ê dieÊ vanafÊ oktoberÊ inÊ deÊ bioscoopÊ teÊ zienÊ zalÊ zijn.
27
verdiepen lEuVEnsÊ MusEuMÊMÊp AkTÊui TÊ METÊ WErkÊ VAnÊ rOgiErÊ VAnÊd ErÊW EydEn
DeÊp assieÊ van opÊ 20Ê sEptEMBErÊ opEntÊ hEtÊ MusEuMÊ lEuVEnÊ Ð Ê kortWEgÊ MÊ Ð Ê offIcIEElÊ DEÊ DEurEnÊ MEtÊ EEnÊ tEntoonstEllIngÊ VanÊ forMaat.Ê rOgierÊ VAnÊ DerÊ WeyDen.Ê DeÊ PAssieÊ VAnÊ DeÊ meesterÊ BIEDtÊ EEnÊ In DrukWEkkEnDEÊ BlIkÊ opÊ hEtÊ oEuVrEÊ VanÊ EEnÊ VanÊ DEÊ BElangrIJkstEÊ schIlDErsÊ uItÊ onzEÊ kunst gEschIEDEnIs.Ê OmtrentÊ gIngÊ alVastÊ oMÊ uItlEgÊ VragEnÊ BIJÊ DrIEÊ BEVoorrEchtEÊ gEtuIgEn. Tekst:Ê KatelijneÊ Beerten
groteÊe motionaliteit
prof.Ê dr.ÊJa nÊV anÊde rÊ stockÊ Ê (k.u.leuven)
MeekijkenÊover Ê Ê deÊs chouder “Samen met Jan Van Eyck behoort Rogier van der Weyden tot de eerste generatie Vlaamse Primitieven uit de eerste helft van de 15de eeuw. De anderen, zoals Hans Memling, waren pas later actief. Rogier van der Weyden is afkomstig uit Doornik en vestigde zich omstreeks 1435 in Brussel. Daar werd hij stadsschilder en werkte hij aan het hof van Filips de Goede. Ook voerde hij opdrachten uit in Leuven. Voor de kapel van Onze-LieveVrouw van Ginderbuyten, gelegen in de Tiensestraat in Leuven, schilderde hij het retabel van de Kruisafneming. Dat is een van de belangrijkste schilderijen ter wereld. Het is in de 16de eeuw via Maria van Hongarije in Spanje geraakt, en ook nu hangt het nog steeds in het Prado. Dat schilderij komt niet naar de tentoonstelling. We hebben dat zelfs niet geprobeerd, omdat het onmogelijk is om zo’n kunstwerk buiten de muren van het Prado te krijgen.”
28
“Dat de tentoonstelling in Leuven plaatsvindt, is geen toeval. Na de tentoonstelling rond Dirk Bouts was het evident om de focus op Rogier van der Weyden te leggen. Bovendien bleek het een mooie aanleiding om de opening van M in de verf te zetten. Het werk van Rogier van der Weyden is heel toegankelijk, eigenlijk nog meer dan dat van Jan Van Eyck. In zijn schilderijen herken je een grote emotionaliteit die tegelijk erg beheerst is en altijd waardig blijft. Van der Weyden doet dit zowel in zijn religieuze werken als in zijn portretten. Uiteraard zijn de tijd en de context intussen veranderd, maar ik ben ervan overtuigd dat zijn werk de mensen vandaag nog altijd raakt en aanspreekt. Het is geen gemakkelijke kunst, maar als je traag kijkt en je daarvoor open stelt, dan lijkt het alsof je als toeschouwer over de schouder van de kunstenaar meekijkt.”
primeur “Het altaar van de Zeven Sacramenten is mijn absolute favoriet. Het schilderij, dat speciaal voor de tentoonstelling werd gerestaureerd, wordt echt het pièce de résistance van de expo. Het is buitenproportioneel mooi en interessant en een van de belangrijkste 15de-eeuwse kunstwerken ter wereld. Ik kan trouwens al in primeur vertellen dat het schilderij voor een aantal jaar, ook na de tentoonstelling dus, nog in Leuven te zien zal zijn.”
leenÊ huet,Êa uteur
feministÊavan tÊ laÊ lettre “Ik heb kunstgeschiedenis gestudeerd, en de Vlaamse Primitieven hebben een speciale plaats in mijn hart veroverd. Die schilders blijven voor mij altijd even miraculeus. Het zijn als het ware kometen die plots verschijnen. Rogier van der Weyden is een van de grootsten. Jan Van Eyck bijvoorbeeld, schildert geen emotie. Hij plaatst een zweem van een glimlach op iemands gezicht, maar Rogier van der Weyden gaat daarin veel verder. Denk maar aan de Kruisafneming, waarop mensen staan te huilen. Dat is een perfect schilderij, echt indrukwekkend. De tranen van Rogier van der Weyden zijn heel speciaal. Vóór hem is geen enkele andere schilder erin geslaagd om tranen te schilderen. Dat heeft natuurlijk ook een praktische reden: de Vlaamse Primitieven gingen als eersten met olieverf aan de slag. De transparante eigenschappen daarvan maken het mogelijk om transparantie en glittering, die nodig zijn om tranen te schilderen, weer te geven.”
deÊme ester
Ê DeÊ lezendeÊ MariaÊ MagdalenaÊ
deÊ kruisafneming Je ziet dat Rogier van der Weyden veel naar wenende mensen heeft gekeken. Niet alleen de tranen zijn perfect, ook de wangen en de neus van de wenende mensen geeft hij roder weer. Door de grootte alleen al moet de Kruisafneming (Madrid, Prado) een indrukwekkend werk zijn. Ik moet wel bekennen dat ik het nog
PrAktisCH rogierÊ vanÊ derÊ Weyden.Ê DeÊ passieÊ vanÊ deÊ meester,Ê vanÊ 20Ê septemberÊ totÊ enÊ metÊ 6Ê december,Ê MÊ Leuven,Ê LeopoldÊ VanderkelenstraatÊ 28,Ê Leuven.Ê TicketsÊ kostenÊ ÛÊ 9Ê (ÛÊ 7Ê voorÊ Davidsfonds-leden).Ê OmÊ langeÊ wachttijdenÊ teÊ vermijdenÊ kooptÊ uÊ uwÊ ticketÊ bestÊ opÊ voorhand,Ê deÊ bezoekenÊ wordenÊ inÊ tijdsblokkenÊ gegroepeerd.
MeerÊ infoÊ opÊ www.rogiervanderweyden.beÊ ofÊ viaÊ 016Ê 20Ê 09Ê 09. 29
verdiepen
niet in het echt heb gezien. Door de ontwikkeling van de fotografie is het wel mogelijk om schitterende reproducties te zien, maar die ervaring is toch van een andere orde dan oog in oog met het schilderij staan.”
lezendeÊv rouwen Heel opvallend ook zijn de schilderijen met lezende vrouwen. Ik denk nu aan de lezende Maria Magdalena, het campagnebeeld van de tentoonstelling. Het is een fragment dat bewaard bleef van een groter werk. Je moet weten dat in de 15de eeuw helemaal niet zoveel mannen en vrouwen konden lezen, en dat maakt dit dan weer heel speciaal. Eigenlijk kan je het bijna als feministisch omschrijven, dat hij uitgerekend vrouwen schildert die aan het lezen zijn.”
louisÊT obback,Ê Ê burgemeesterÊv anÊ leuven
opÊh etÊkr uispuntÊ vanÊwet enschap,Ê cultuurÊen Ê creativiteit “Ik kijk erg uit naar de tentoonstelling, en niet alleen omwille van de esthetiek van de schilderijen. De expo moet ook bijdragen tot een beter begrip van die tijd. Een voorbeeld? Waarom is het wachten tot de
omwalling in het stadscentrum DeÊi nternationaalÊve rmaardeÊ architectÊSt Ž phaneÊBe elÊt ekendeÊ hetÊo ntwerpÊva nÊM ,Êhe tÊni euweÊ stadsmuseumÊi nÊLe uven.ÊZi jnÊ inspiratieÊha aldeÊhi jÊb ijÊe enÊ typischÊLe uvensÊf enomeen:Êe enÊ informeelÊc ircuitÊva nÊb innenruimtesÊe nÊd oorgangenÊd ieÊd eelsÊ privŽ Êe nÊd eelsÊp ubliekÊzi jn.ÊDe Ê museumsiteÊva tteÊhi jÊo pÊa lsÊe enÊ omwallingÊi nÊhe tÊc entrumÊva nÊd eÊ stad,Êm etÊi ngangen,Êd oorkijkjesÊ enÊp assagesÊo pÊve rschillendeÊ niveaus.ÊDe Êc ollectieÊva nÊM Êhe eftÊ tweeÊk lemtonen:Êd eÊl ateÊg otiekÊ enÊd eÊ 19de-eeuwseÊkunst .ÊDe Ê uitgebreideÊc ollectieÊl aatgotischeÊ beeldhouwwerkenÊe nÊsc hilderijenÊb evatÊp rachtigeÊst ukkenÊ uitÊd eÊ LeuvenseÊe nÊBra bantseÊ ateliersÊui tÊd eÊmi ddeleeuwen.Ê DeÊt weedeÊst erkhouderÊi sÊd eÊ verzamelingÊ19d e-eeuwsÊwe rk,Ê opgebouwdÊr ondÊC onstantinÊ Meunier.ÊZi jnÊmo numentaleÊ atelierplaastersÊwo rdenÊnuÊvo orÊ hetÊe erstÊi nÊmuse aleÊc ontextÊg etoond.ÊDe Êve rnieuwdeÊo pstellingÊ toontÊo okÊe nkeleÊp rimeurs:Êhe tÊ perkamentenÊo ntwerpÊva nÊd eÊ torensÊv anÊd eÊSi nt-PieterskerkÊ enÊe enÊa lbastenÊr etabelÊui tÊd eÊ Sint-AnnakapelÊva nÊhe tÊC elestijnenkloosterÊi nÊH everlee. inf OÊo verÊM :Ê MEErÊ www.mleuven.be
30
Ê DeÊ KruisafnemingÊ vanÊ Ê RogierÊ vanÊ derÊ Weyden.Ê Ê TeÊ bewonderenÊ inÊ hetÊ Prado.Ê
deÊ student
15de eeuw vooraleer we passie en emotie in schilderijen zien verschijnen? Waarom is het net van der Weyden die mensen vol emotie schildert? In die zin vind ik de titel van de tentoonstelling heel interessant en goed gekozen.”
ook wat aan kunst werd gedaan. Daarna werd Leuven door de contrareformatie en de inquisitie bijna van de kaart geveegd. De intellectuele verarming die daarop volgde, is niet te overschatten.”
Wereldfenomenen
“Het nieuwe museum mag niet zomaar een doos zijn, ook al zijn de ruimte en het volume prachtig. Het moet in Leuven opnieuw leven in de creatieve brouwerij brengen. Ik heb geen zin om – zoals in het voetbal – een hele ploeg aan te kopen met veel geld. Neen, de kwaliteit voor het museum moet van hieruit komen, vanuit Leuven. We moeten de mensen overtuigen om te participeren aan kunst. Onze stad moet opnieuw een creatieve pleisterplaats worden, zoals dat eeuwen geleden het geval was. En het museum een bijenkorf, waar iedereen voortdurend in en uit loopt.”
“Nog een bedenking: in Leuven woonden en werkten Dirk Bouts en Rogier van der Weyden – twee wereldfenomenen in de beeldende kunst – omstreeks dezelfde periode. Op de toenmalige wereldkaart moet Leuven een heel belangrijke stad zijn geweest. Ongeveer tegelijkertijd had je hier de universiteit, met onder meer Erasmus, Vesalius en Lipsius: stuk voor stuk grondleggers in hun vakgebied. Leuven was in die tijd een broeinest van wetenschap, cultuur en creativiteit, niet zomaar een provinciestadje waar
Het Boek
Mark Waer
creatieveÊbije nkorf
DeÊc atalogusÊva nÊd eÊt entoonstellingÊ ÊrogierÊ vanÊ derÊ Weyden.ÊDe Êp assieÊv anÊ deÊ meester,Ê wordtÊ uitgegevenÊb ijÊDa vidsfondsÊU itgeverij.Ê HetÊ fraaieÊ boekwerkÊ toontÊhe tÊwe rkÊva nÊva nÊ derÊ WeydenÊ enÊ zijnÊ tijdgenotenÊe nÊb rengtÊd eÊ impactÊ vanÊ deÊ meesterÊ inÊ kaart. b oekÊko stÊ ÛÊ 69,50.Ê InschrijvenÊ voorÊ HetÊ deÊ cursusÊva nÊ UniversiteitÊ VrijeÊ TijdÊ doetÊ uÊ viaÊ www.davidsfonds.beÊ ofÊ 016Ê 310Ê 670.
De CUrsUs VoorÊd eÊe chteÊ liefhebbersÊ gaatÊ BrigitteÊ DekeyzerÊ (K.U.ÊLe uven)Êi nÊe enÊc ursusÊ vanÊ UniversiteitÊ VrijeÊ TijdÊo pÊzo ekÊna arÊd eÊi nvloedÊ vanÊ RogierÊ vanÊ derÊ Weyden.ÊZe Êve rgelijktÊ hetÊ werkÊ metÊ datÊ vanÊ tijdgenotenÊe nÊka dertÊhe tÊb innenÊ deÊ ruimeÊ historischeÊ context.ÊEe nÊg eleidÊb ezoekÊ aanÊ deÊ tentoonstellingÊ magÊd aarbijÊni etÊo ntbreken.
De reis NaarÊa anleidingÊva nÊd eÊ tentoonstellingÊ organiseertÊ hetÊDa vidsfondsÊe enÊ CultuurreisÊ naarÊ Bourgondi‘ .Ê DeÊr eisÊi sÊa lÊvo lzetÊ maarÊ wordtÊ waarschijnlijkÊ inÊ 2010Êhe rnomen.ÊH ouÊ deÊ brochureÊ vanÊ deÊ DavidsfondsÊC ultuurreizenÊ inÊ deÊ gaten,Ê teÊ bestellenÊ viaÊ info@davidsfonds.be.
iedereen economie en recht Ò StuderenÊ vielÊ mijÊ gemakkelijk.Ê IkÊ denkÊ datÊ ikÊ inÊ alleÊ opzichtenÊ eenÊ goedeÊ studentÊ was,Ê zowelÊ watÊ deÊ resultatenÊ alsÊ watÊ hetÊ gedragÊ betreft.Ê IkÊ hadÊ nietsÊ rebels.Ê MetÊ eenÊ ÊmegafoonÊ opÊ deÊ ÊfaculteitstrappenÊ staan,Ê isÊ mijnÊ stijlÊ niet. ErÊ zijnÊ eenÊ aantalÊ perÊsonenÊ dieÊ ikÊ alsÊ eenÊ mentorÊ beschouw.Ê DatÊ zieÊ jeÊ nogÊ alÊ gauwÊ inÊ deÊ geneeskunde.Ê DeÊ klinischeÊ opleidingÊ heeftÊ namelijkÊ eenÊ artisanaalÊ aspect.Ê VroegerÊ wasÊ datÊ nogÊ meerÊ hetÊ geval.Ê NuÊ wordtÊ erÊ een echografie genomen om deÊ oorzaakÊ vanÊ hartgeruisÊ opÊ teÊ sporen,Ê vroegerÊ moestÊ datÊ metÊ eenÊ stethoscoopÊ gebeurenÊ enÊ hadÊ jeÊ eenÊ leermeesterÊ nodigÊ omÊ jeÊ duidelijkÊ teÊ makenÊ watÊ erÊ preciesÊ teÊ horenÊ was. AlÊ vanÊ inÊ mijnÊ humanioraÊ wildeÊ ikÊ geneeskundeÊ studeren.Ê IkÊ volgdeÊ danÊ ookÊ deÊ richtingÊ Latijn-wiskunde.Ê WeÊ kregenÊ zekerÊ negenÊ uurÊ wiskundeÊ perÊ week.Ê DatÊ vondÊ ikÊ watÊ teÊ veel.Ê TeÊ meerÊ daarÊ erÊ volgensÊ mijÊ watÊ essenti‘ leÊ vakkenÊ inÊ hetÊ onderwijsÊ ontbreken.Ê InÊ alleÊ richtingenÊ zouÊ menÊ basiscursussenÊ economieÊ enÊ rechtenÊ moetenÊ krijgen.Ê MetÊ dieÊ themaÕ sÊ krijgtÊ immersÊ iedereenÊ vroegÊ ofÊ laatÊ teÊ maken.Ó
31
ontdekkenÊ| Êc ultuurreis
WAnnEErÊn AArÊ WAAr?
HetÊ momentÊ maakt EEnÊcr uIsEÊna arÊ DEÊ caraì BEnÊ MEtÊ40 Ê %Ê kortIng?Ê pErfEctÊ MogElIJk,Êtus sEnÊha lfÊ augustusÊ EnÊha lfÊokto BEr.Ê soMMIgEÊ JarEnÊka nÊ DIEÊr EIsÊz ElfsÊ IEtsÊun IEksÊ hEBBEn:Ê DIchtgEtIMMErDEÊr aMEnÊ EnÊ DEurEn,Ê BotEnÊ DIEÊn IEtÊa anMErEn,Ê MEnsEnÊ DIEÊ WEgVluchtEnÉÊE EnÊun IEkEÊ DosIsÊ raMptoErIsMEÊ VanopÊ EEnÊcr uIsEBoot.Ê WantÊ IEDErÊ JaarÊ WorDtÊ DEÊr EgIoÊ gEtEIstErDÊ DoorÊ WInD,Êr EgEn,Ês torMÊ EnÊ soMsÊz ElfsÊ DoorÊ EEnÊor kaan. Auteur:ÊN orbertÊDÕhul st
32
H
de
et moment van vertrek kan aan een reis een buitengewone meerwaarde geven, of de trip bijna met zekerheid in mineur laten verlopen. Niet voor niets verscheen enkele maanden geleden een Knack-boek met als titel: Reizen! Waarheen en wanneer. 336 pagina’s over de ideale momenten van het jaar om een of andere bestemming aan te doen. Meer dan 130 reisdoelen, gespreid over de 12 maanden. Opvallend is dat nogal wat geplande Davidsfonds Cultuurreizen in het hartje van de beste periode vallen (ook al komen heel wat Davidsfonds bestemmingen in het boek niet voor omdat cultuur er maar een beperkte plaats inneemt.) Toeval? We vroegen het aan Michel Kunnen, verantwoordelijk voor het departement Groepsreizen van Omnia. Dat departement telt
Ê IndiaÊb ezoektÊuÊb estÊ Ê tussenÊo ktoberÊe nÊa pril.Ê
reis
©ÊK azuyoshiÊN omachiÊ |Ê Corbis
12 medewerkers. Vier daarvan staan in voor de organisatorische uitwerking van de Davidsfonds Cultuurreizen: reservatie van vervoer (bus, trein, vliegtuig, boot), verblijf, maaltijden, concrete afspraken over programma, aankoop van tickets, praktische afspraken met reisbegeleiders en plaatselijke gidsen …). Een grote verantwoordelijkheid, want de voorbije twee jaar groeide het aantal deelnemers aan Davidsfonds Cultuurreizen van 637 naar exact 2.008 in 2008.
WaaromÊv allenÊ uwÊr eizenÊopÊ hetÊg oedeÊm oment? “Dat is zeker geen toeval. De Davidsfonds Cultuurreizen, die we hebben overgenomen van BCD, moeten een topproduct zijn. Inhoudelijk staat het Davidsfonds daarvoor garant: het bepaalt het algemeen concept van elke reis, die dan door
ons concreet wordt uitgewerkt. Het beslist ook over de reisbegeleiding, die een unieke meerwaarde vormt voor elke reis: specialisten die hun kennis, inzicht en enthousiasme delen met hun medereizigers. Maar het plezier van de reisbeleving hangt ook af van het comfort van vervoer, logies en catering en van de vlotte organisatie. Alleen als alles vlot verloopt, kunnen deelnemers maximaal ontdekken, ontmoeten, beleven. En het goed gekozen moment is een niet te onderschatten factor van het reisplezier. Goede reisorganisatoren houden rekening met dat goede moment, en vermijden slechte vertrekperioden.”
WatÊis Êh etÊbe steÊm omentÊ omÊopÊr eisÊt eÊga an? “Dat kan je niet zeggen in het algemeen, omdat het samenhangt met uiteenlopende factoren. Een zeer belangrijke factor is het weer en dus het moment van het jaar. Een cruise op de Nijl, bijvoorbeeld, is veel goedkoper in de zomer, maar ze is er dan ook naar: een puffende warmte tot soms 50 graden bij bezoeken aan bepaalde monumenten. En uiteraard geen mooie zichten, noch mooie foto’s, want over alles hangt een waas van hitte. De ideale reistijd voor Egypte (en ook voor Jordanië, Syrië…) ligt in de winter, tussen Allerheiligen en kort na Pasen.” Inzake reisbestemmingen en seizoenen blijven mensen dikwijls hangen in vooroordelen. Ze stellen zich niet voor hoe heet het ’s zomers kan zijn in Siberië. Ze denken aan een witte kerst in Australië of Nieuw-Zeeland. Dat het water daar tegen de richting van de wijzers van het uurwerk de badkuip uitstroomt, is immers niet het enige verschil van het zuidelijk halfrond met ons. Dus: Kerstmis is daar dikwijls een snikhete zomerdag.
Ê MichelÊ KunnenÊ Ê leidtÊ deÊ ploegÊ dieÊ Ê deÊ ÊDavidsfondsÊ Ê CultuurreizenÊ concreetÊ Ê organiseert.Ê
Aandacht voor de tijd van het jaar kan een meerwaarde geven aan bepaalde reizen. De Baltische staten en Sint-Petersburg kan je het best bezoeken in de periode van de witte nachten, de midzomersnachtzon, wanneer het niet donker wordt. En Centraal en Oost-Europa hebben een bijzondere charme in de winter: Moskou met berenmuts en op laarzen, Wenen en Praag in de sneeuw. Probeer dan geen Volgacruise, want de rivier is dichtgevroren. En februari is een goed moment voor een sfeervol weekend Sint-Petersburg: er is kans op sneeuw, het is niet zo vochtigwinderig als in december en de avondlijke gezelligheid compenseert de korte dagen. Ook Nieuwjaar in Moskou kan erg charmant zijn. “Op de vraag: welke landen bezoek ik het best in welk seizoen, is het niet altijd makkelijk antwoorden. China bijvoorbeeld
33
ontdekkenÊ| Êc ultuurreis
strekt zich uit over duizenden kilometer. Terwijl het in het noorden nog bar koud is, is het in het zuiden bijna tropisch heet. Idem voor Chili, met zijn 6.000 km kust van bijna aan de tropen tot bijna aan het zuidpoolgebied. Hier rijden wij van overal in Vlaanderen in minder dan één uur naar het buitenland. In vele landen ligt er uren tijdsverschil tussen het oosten en het westen.”
feesten,Êa lÊda nÊn ietÊlok aal,Ê vormenÊv aakÊe enÊon voorzieneÊfa ctorÊt ijdensÊr eizen. “Een andere belangrijke factor voor de
reiservaring zijn inderdaad de feesten. Soms in positieve zin, omdat ze een beleving toevoegen. Denken we maar aan de kerstsfeer in Parijs of in Londen, aan oudejaar in hetzelfde Parijs of in Berlijn. Maar feesten kunnen ook problemen scheppen voor wie op reis gaat. China kan je maar best mijden op het Chinese Nieuwjaar, dat niet op een vaste datum valt. En in China is er in oktober ook het Chung Yeung feest, Het Feest van het Beklimmen van de Hoogten. In China worden de graven meestal op heuvels en andere hoogten gemaakt. Het beklimmen van
Het juiste moment is een niet te onderschatten factor van het reisplezier. goede reisorganisatoren houden daar rekening mee en vermijden slechte vertrekperioden.
EnkeleÊ belangrijkeÊ bestemmingenÊ BEsTEMMing GroteÊ stedenÊ zoalsÊ Parijs,Ê Londen,Ê New-York,Ê Rome,Ê Berlijn
Midden-Ê enÊ Noord-Europa BaltischeÊ Staten,Ê Sint-Petersburg Zuid-Europa Egypte,Ê Syri‘ ,Ê Jordani‘ CentraalÊ Azi‘ Ê (Uzbekistan,Ê ÊZijderoute,Ê Samarkandé) China
India
Zuid-Afrika HetÊ oostenÊ vanÊ deÊ VerenigdeÊ StatenÊ enÊ Canada
Ê ParijsÊ isÊ hetÊ heleÊ jaarÊ Ê aantrekkelijk.Ê RondÊ KerstmisÊ Ê baadtÊ hetÊ inÊ eenÊ heelÊ Ê eigenÊ sfeer.Ê
34
ZuidoostenÊ vanÊ deÊ VerenigdeÊ ÊStatenÊ (Florida,Ê Carolina,Ê Louisiana),Ê deÊ ÊCara• ben,Ê Mexico,Ê Guatemala HetÊ noordwestenÊ vanÊ deÊ VerenigdeÊ StatenÊ enÊ Canada,Ê Alaska
deÊ reiziger
de hoogten betekent in dit geval een bezoek aan de graven van voorouders en familie. Tientallen miljoenen Chinezen zijn dan op weg, een echte volksverhuizing, en je kan er als toerist niets ondernemen. De ramadan is een ander belangrijk gebeuren. Hou er dan rekening mee dat overdag bijna alle drankgelegenheden gesloten zijn. En pas op, die ramadan is geen zaak van alleen maar de Arabische landen. Hij bepaalt ook je reis in Indonesië bijvoorbeeld, het grootste moslimland ter wereld.
metÊ suggestieÊ voorÊ deÊ reisperiode pEriOdEÊV AnÊ hETÊJAA r ForÊ allÊse asons:Êhe bbenÊhe tÊhe leÊj aarÊve elÊt eÊ biedenÊe nÊkunne nÊhe tÊhe leÊj aarÊb ezochtÊwo rden.ÊV oorzichtigÊi nÊd eÊzo merÊ metÊ hetÊ warmeÊ RomeÊe nÊN ewÊY ork.ÊM eestalÊ sfeervolÊ rondÊ feestenÊzo alsÊK erstmisÊo fÊN ieuwjaar. HetÊ bestÊi nÊd eÊzo mer. RondÊ21Êj uniÊ( deÊw itteÊw achten). HetÊ aangenaamstÊi nÊd eÊl enteÊo fÊhe tÊna jaar. HetÊ bestÊt ussenÊAl lerheiligenÊe nÊko rtÊna Ê deÊ paasvakantie. AprilÊÐÊme ma.
iÊe nÊse ptemberÊÐÊo
ktoberÊzi jnÊ pri-
HeeftÊve rschillendÊkl imaatÊt ussenÊno ordenÊ enÊz uiden.ÊZo merÊo pÊso mmigeÊp laatsenÊ vermijden.ÊBe steÊma anden:Ême i-juniÊe nÊ september-oktober. DeÊm oessonsÊve rmijden.ÊV anÊha lfÊ aprilÊ totÊ halfÊ juniÊi sÊhe tÊ( bijna)Êo naan-genaamÊwa rm.Ê DeÊg oedeÊr eistijdÊi sÊe rÊe igenlijkÊv anÊo ktoberÊ totÊa pril. DeÊp eriodeÊt ussenÊo ktoberÊe nÊa prilÊ( onzeÊ winter,ÊhunÊzo mer)Êi sÊi deaal. JuliÊ enÊa ugustusÊkunne nÊe rgÊwa rmÊzi jnÊ Ê(ChineesÊk limaat).ÊZe erÊa angenaamÊi nÊ hetÊ najaarÊ( septemberÊÐÊo ktober),Ême tÊ deÊÊ indianÊsu mmer. VermijdenÊt ussenÊha lfÊa ugustusÊe nÊ halfÊ Êoktober. DeÊz omerÊi sÊhe tÊi dealeÊmo ment.
Mark Waer
Ook in Europa is het als reiziger niet prettig midden sommige evenementen te verzeilen. Een groep wou Engeland bezoeken en stelde aan een agentschap een datum voor. Het agentschap wees erop dat op die datum de grote voetbalmatch Liverpool – Everton zou worden gespeeld. Geen bezwaar, zegde de organisator, geef ons maar die couleur locale. Slecht is het hun bekomen tussen de hooligans: It ’s a hell! Maar sommige feesten en evenementen zorgen ook voor een grote meerwaarde, een extra reisbelevenis. SintPetersburg met orthodox Nieuwjaar of Pasen, Zuid-Spanje tijdens de Semana Santa, Griekenland rond orthodox Pasen, Echternach op pinksterdinsdag, met de springprocessie, Ethiopië op orthodox Kerstmis of op orthodox Pasen. Bijzonder aantrekkelijke evenementen zijn de klassieke muziekfestivals, die dikwijls plaatsvinden in cultureel rijke steden of regio’s. Na de bezoeken overdag is het ’s avonds volop genieten van muzikale hoogtepunten.”
souvenirs in het hoofd ÒJ a,Ê ikÊ hebÊ welÊ eensÊ bergtochtenÊ gemaakt,Ê maarÊ echtÊ avontuurlijkeÊ reizen,Ê inÊ deÊ aardÊ vanÊ metÊ deÊ rugzakÊ doorÊ deÊ BirmaanseÊ jungleÊ trekken,Ê neen,Ê dieÊ zijnÊ nietÊ aanÊ mijÊ Êbesteed.Ê DeÊ jongsteÊ jarenÊ isÊ vakantieÊ vooralÊ rusten.Ê MetÊ eenÊ kofferÊ volÊ boekenÊ trekkenÊ weÊ danÊ naarÊ Zuid-Frankrijk.Ê WeÊ verblijvenÊ vaakÊ opÊ hetÊ schiereilandÊ vanÊ Saint-ÊTropez,Ê datÊ ligtÊ alÊ ergÊ zuidelijk,Ê terÊ hoogteÊ vanÊ ÊFirenze.Ê DeÊ natuurÊ isÊ erÊ prachtig.Ó
hoeÊwe etÊu Êda tÊe rÊie tsÊ ÊspeciaalsÊt eÊdoe nÊis ? “We hebben zelf internationale feestkalenders. Maar ook onze inlandse agenten raad-plegen we systematisch om feestelementen in te bouwen of om bepaalde evenementen te vermijden. Zo kan je heel wat landen als groep of als toerist maar best mijden als er verkiezingen zijn. Ook om dat te weten vallen we terug op ons netwerk van lokale agenten.”
speeltÊh etÊm omentÊ Ê eenÊr olÊ inÊde Êpr ijsÊ Ê vanÊde Ê reis?Ê “Uiteraard, zelfs aan onze kust zijn sommige prijzen in het hoogseizoen een veelvoud. Iedereen die goed geïnformeerd is, wil op het goede moment op die bestemming zijn. Dan speelt vlug de wet van vraag en aanbod: de prijzen voor het goede seizoen gaan omhoog, en men poogt het zwakke seizoen toch zoveel mogelijk vol te krijgen door de mensen te lokken met opvallende kortingen. Soms met alle ongemakken en onvrede vandien. Egypte in de zomer mag dan al een pak euro’s minder kosten, van de beleving blijft nog maar weinig over. Om van de Caraïben maar te zwijgen.”
ÒS icili‘ Ê blijftÊ tochÊ deÊ uitverkorenÊ vakantiebestemmingÊ voorÊ mij.Ê IkÊ benÊ erÊ vaakÊ geweestÊ enÊ hoopÊ erÊ nogÊ veelÊ teÊ komen.Ê WatÊ mijÊ erÊ zoÊ aantrekt,Ê kanÊ ikÊ moeilijkÊ onderÊ woordenÊ brengen.Ê HetÊ isÊ eenÊ combinatieÊ vanÊ deÊ natuurÊ enÊ deÊ cultureleÊ afwisselingÊ doorÊ deÊ invloedenÊ vanÊ Arabieren,Ê GriekenÊ enÊ Noormannen.Ó
ÒI kÊ zalÊ welÊ eensÊ eenÊ boekÊ vanÊ eenÊ plaatselijkÊ auteurÊ kopenÊ ÐÊ opÊ Sicili‘ Ê moetÊ jeÊ GiuseppeÊ TomasiÊ diÊ ÊLampedusaÊ lezenÊ ÐÊ maarÊ verderÊ brengÊ ikÊ nooitÊ souÊvenirsÊ mee.Ê IkÊ hebÊ geenÊ vitrineÊkastÊ metÊ memorabiliaÊ vanÊ mijnÊ reizen,Ê mijnÊ souvenirsÊ zittenÊ inÊ mijnÊ hoofd.Ó
35
ontdekkenÊ| Êl andgenoot
D
agÊa chterblijvers,
Weten jullie nog? Acht jaar is het ondertussen geleden dat Liesbeth en ik naar België verhuisden. De tijd vliegt … Er is veel gebeurd sinds onze eerste plannen om in Mexico te gaan wonen. Ik werkte toen nog als journalist, maar dat bood weinig uitzicht op de lange termijn. Ook Liesbeth heeft in Mexico gezocht en gezocht naar werk, maar jammer genoeg zonder resultaat … En zo zijn we dan toch in België terechtgekomen. Soms moet je kiezen voor zekerheid. Al heel snel – met een beetje chance? – vond ik hier een fijne job. Ik zou mijn studenten voor geen geld van de wereld meer kunnen missen. Gelukkig kende ik België al een beetje voor we naar hier verhuisden. Ik had al tamelijk wat gehoord over de geschiedenis en over de twee talen die er zijn, het Nederlands en het Frans. Maar toch … het blijft me verbazen hoeveel impact dat heeft op het politieke leven hier. Aan de andere kant, België is een fantastisch land om te wonen. Er zijn zoveel verschillen met Mexico (de grootte, het klimaat …), het leven is hier echt wel anders. Het grootste verschil is zeker en vast de organisatie van de samenleving hier. De sociale zekerheid in België is echt fantastisch, 200 % beter dan in Mexico. Ook het onderwijs is zoveel beter geregeld. Je hebt wel bureaucratie, maar als je ergens vragen over hebt, dan helpen de administraties je echt. En je bent zeker van je loon, ook dat was nieuw voor mij. Het is heel geruststellend om zoveel orde om je heen te hebben. Ik woon hier echt wel graag. Weet je, het is jammer dat Mexico zo ver weg ligt. Ik mis jullie, mijn familie, mijn vrienden. Jullie zijn onvervangbaar. ’t Is jammer dat we er niet bij de Grote Gebeurtenissen – de verjaardagen, de geboortes, maar ook als er iemand sterft – kunnen zijn. Als ik er zo over nadenk, is het alweer lang geleden dat we nog eens in Mexico geweest zijn. En nu met ons tweede kindje op komst …
ik zou mijn studenten voor geen geld van de wereld meer kunnen missen.
Arturo Ladrón de guevara isÊe enÊM exicaanseÊBe lg.Ê InÊSp anjeÊo ntmoetteÊhi jÊ Liesbeth,Êd eÊ liefdeÊ vanÊ zijnÊ leven.ÊI ntussenÊwo nenÊze Êa lÊ achtÊj aarÊi nÊBe lgi‘ .ÊI nÊo ktoberÊ verwachtenÊ zeÊ hunÊ tweedeÊ kindje.ÊArt uroÊ isÊ communicatiewetenschapperÊva nÊo pleidingÊe nÊi sÊd ocentÊSp aansÊi nÊ hetÊa vondonderwijs.
36
Ik mis jullie allemaal,
Arturo
I.S.M.
TOSCA | Puccini | 10/10/2009 AIDA | Verdi | 24/10/2009 TURANDOT | Puccini | 07/11/2009 LES CONTES D’HOFFMANN | Offenbach | 19/12/2009 DER ROSENKAVALIER | Strauss | 09/01/2010 CARMEN | Bizet | 16/01/2010 SIMON BOCCANEGRA | Verdi | 06/02/2010 HAMLET | Thomas | 27/03/2010 ARMIDA | Rossini | 01/05/2010
Vanuit New York
Beleef 9 spraakmakende opera’s, live vanuit New York en in High Definition op reuzegroot scherm (Engelse ondertiteling). Abonnementen: € 135 / € 50 (te koop aan het onthaal van je Kinepolis-bioscoop) Tickets (vanaf 16/09): € 18
www.kinepolis.com/opera
37
EddiEÊ niEsTEnÊs TElTÊV lAAMsEÊs TrEEkprOducTEnÊ TEÊ BOEk
HoNING, L
ouis Boes uit Kortessem is al 35 jaar intensief bezig met bijen houden. Toen de zeldzame pruimenboomsoort Monsieur Hatif in de tuin van zijn grootvader elk jaar prachtig bloeide maar nauwelijks vruchten droeg, zocht hij naar een oplossing. Het probleem lag bij de bestuiving. En dé oplossing daarvoor was het houden van bijen. “Imkerij kent een lange geschiedenis”, zegt Louis. “Er zijn rotstekeningen teruggevonden van meer dan 10.000 jaar waarop het houden van bijen wordt uitgebeeld. Maar ook in de piramides heeft men honing teruggevonden. Ho-
red de bij! TerwijlÊhe tÊh oudenÊ vanÊ bijenÊ inÊ deÊ loopÊ derÊ jarenÊ steedsÊ eenvoudigerÊwe rd,Êst akenÊ andereÊp roblemenÊd eÊ kopÊ op.Ê EnerzijdsÊ verdwijnenÊ steedsÊ meerÊ nectargevendeÊ planten.Ê OpÊ deÊ weidenÊ enÊve ldenÊst aanÊva ndaagÊa lleenÊno gÊg ewassen.Ê BovendienÊ werdÊo nkruidÊvr oegerÊni etÊc hemischÊ verdelgd,Ê waardoorÊ erÊ veelÊme erÊne ctarÊt eÊvi ndenÊwa s. VeelÊe rgerÊi sÊhe tÊho geÊst erftecijferÊ vanÊ deÊ bijen.Ê InÊ deÊ winterÊ isÊhe tÊa antalÊva akÊd esastreus:Ê vanÊ20 Ê %Êt otÊ meerÊ danÊ 50Ê %Ê inÊ sommigeÊst rekenÊo fÊ landen.Ê HelaasÊko ndenÊ wetenschappersÊ deÊo orzaakÊno gÊni etÊa chterhalen.ÊW ellichtÊ zitÊ deÊ komstÊ vanÊ deÊ varroamijtÊd aarÊvo orÊ ietsÊ tussen.ÊDa tÊi sÊe enÊk leinÊ spinnetjeÊ datÊ tussenÊd eÊb ijenÊl eeftÊe nÊzi chÊvo edtÊme tÊhe tÊ bloedÊ vanÊ hoofdzakelijkÊj ongeÊb ijenÊe nÊl arven.ÊG ekwetsteÊb ijenÊ ontwikkelenÊ allerleiÊvi russen,Êb acteri‘ nÊe nÊi nfectiesÊme tÊd eÊ doodÊ totÊ gevolg.Ê HetÊzi etÊe rÊ dusÊ allesbehalveÊ goedÊ uitÊ voorÊ deÊ bijenÊ enÊ voorÊ deÊi mkers.ÊW eÊmo etenÊd ringendÊd eÊn atuurÊ inÊ ereÊ herstellen,Êzo datÊhe tÊno odzakelijkÊvo edselÊvo orÊb ijenÊ Ð Ê stuifmeelÊ enÊ honingÊ ÐÊo pnieuwÊri jkelijkÊb eschikbaarÊko mt.Ê VerschillendeÊ provinciesÊst imulerenÊhunÊi nwonersÊo mÊst uifmeelrijkeÊ bloemenÊ teÊza aienÊi nÊhunÊt uin.Ê
MeerÊi nfoÊo pÊ natuurpunt.beÊo fÊb ijÊuwÊp rovinciebestuur. 38
ning was eeuwenlang het enige middel om iets zoet te maken. De oudste manier van honingoogsten was het zoeken naar bijenkolonies. Vroeger leefden de bijen in open natuur, in holle bomen en spleten in rotsen. Toen de mens de smaak van honing te pakken kreeg, zocht hij naar een manier om de beestjes te domesticeren. Het probleem was een geschikte woning voor de beestjes te maken. Dat loste men op door bepaalde grassoorten en stro te vlechten tot een soort korf.”
korvenÊs lachten Alles veranderde rond 1900. De mensen leefden vrijwel uitsluitend van eigen gewin uit de landbouw. Achter hun stallen hadden veel boeren een afdak, waaronder enkele bijenkorven stonden. “Die waren uitsluitend voor eigen behoefte en wat ruilhandel bestemd”, vertelt Louis. “De korven vlocht de boer zelf tijdens de wintermaanden. Aan het einde van het bijenseizoen – rond september – werden ze ‘geslacht’: de bijen werden verdoofd om en alle raten werden uit de korven gebroken. Die werden vervolgens geperst om de honing te oogsten. Daarna werden alle bijen in een nieuwe korf gestoken, waar ze als wintervoedsel de spoeling van de raten kregen.” Vandaag behoren korven tot de folklore. De moderne imker houdt bijen Ê LouisÊ BoesÊ
dichtbijÊ| Ê ontdekken zIJnÊ ErÊnogÊ EchtEÊs trEEkproDuctEn?Ê ÊVlaanDErEnÊ Is,Ê VolgEnsÊs oMMIgEn,Êt EÊho MogEEnÊ ÊgEWorDEnÊ oMÊ ErÊnogÊ EEnÊ EchtEÊ streekgAstrOnOmieÊt EÊ onDErÊschEIDEn.ÊtochÊz IJnÊh EElÊ WatÊp roDuctEnÊ nogÊr EgIogEBonDEn.ÊI nÊ gOestingÊi nÊV lAAnDerenÊ ÊVErtEltÊ ÊculInaIrÊa utEurÊE DDIEÊ nIEstEnÊhunÊ VErhaal.Ê WIJÊl IEtEnÊons Ê VErlEIDEnÊ DoorÊ DEÊz oEtstEÊa llErÊ ÊVErlEIDErs:Êh EErlIJkEÊ haspEngouWsEÊhon Ing! Tekst:ÊA nnÊDe geestÊ| ÊF otoÕ s:ÊJa nÊC rab
eenÊp otjeÊgezond heid Peperkoek
warmÊ water •Ê 1Ê glasÊ heelÊ En nT iè Ed m ingr •Ê 225Ê gr.Ê bloe ning Ê bakpoeder •Ê 125Ê gr.Ê ho •Ê halfÊ pakje iker Ê kruidnagel,Ê •Ê 125Ê gr.Ê su •Ê ÊEventueel: eder po ijs an otjeÊ uif sn •Ê 1Ê kaneel,Ê peperÊ ofÊ no l bicarbonaat • 1 koffielepe . at muska
in kasten. Die bestaan uit een losse bodem, romp(en) en een dak. In de romp(en) hangen houten ramen die de imker eruit kan nemen. Zo kan je de bijen gemakkelijker controleren. Een standimker kan per kast ongeveer vijf à zes kg honing oogsten.
BErEiding VerwarmÊ deÊ honingÊ opÊ eenÊ laagÊ vuurtjeÊ totÊ hijÊ lopendÊ wordt.Ê VoegÊ suiker,Ê anijspoederÊ (enÊ deÊ andereÊ kruiden)Ê enÊ bicarbonaatÊ toe.Ê GietÊ (heelÊ war m!)Ê waterÊ bijÊ hetÊ mengselÊ totÊ deÊ suikerÊ helemaalÊ ges moltenÊ is.Ê VoegÊ bloemÊ enÊ bakpoederÊ toeÊ enÊ roer Ê goed.Ê VetÊ deÊ bakvormÊ goedÊ in.Ê GietÊ hetÊ deegÊ inÊ deÊ bakvorm Ê enÊ laatÊ gedurendeÊ 1Ê uurÊ bakkenÊ inÊ deÊ ovenÊ opÊ 170¡ C.Ê DeÊ volgordeÊ vanÊ deÊ verschillendeÊ stappenÊ isÊ zeer Ê belangrijk!
VitaminenÊe nÊm ineralen Honing is het product dat de bijen maken van nectar, verzameld uit bloemen. Ze stockeren het goedje als voedsel voor de winter. In het verleden werd honing in de eerste plaats als zoetmaker gebruikt, maar onderzoek toont aan dat het goedje ook over heel wat gezonde eigenschappen beschikt. Zo hebben de aanwezige vitaminen en mineralen een positieve invloed op ons lichaam. Het verbruik van honing is dan ook gestegen, en de producten van de ‘hobbyimker’ zijn zeer gewild. Helaas is het aanbod vaak beperkt, wegens recht evenredig met het weer tijdens de zomer. “Honing is erkend als voedingsmiddel, maar het is ook een streekproduct”, zegt Louis. “Haspengouw is gekend voor zijn fruitbomen. Zij zorgen ervoor dat wij in het voorjaar een enorme hoeveelheid voedsel hebben voor onze bijen. Maar dat werkt ook in de andere richting: onze bijen zijn in de fruitteelt onmisbaar voor de bestuiving van de bloesems. Daarom is honing een echt Haspengouws streekproduct. De Limburgse en Antwerpse Kempen zijn dan weer gekend voor hun heidehoning. Honing kan veel verschillende smaaknuances hebben, afhankelijk van de bloemen en planten die de bijen als voedsel gebruiken.”
UitÊ onsÊ familie-kookboek,Ê DeÊ Stree
kkrant,Ê jarenÊ 1990.
Het Boek VanÊ deÊ appelteeltÊ inÊ HaspengouwÊ totÊ deÊ wijnbouwÊ inÊ hetÊ Hageland:Ê inÊ GoestingÊ inÊ Vlaanderen VlaanderenÊ laatÊ EddieÊ NiestenÊ uÊ vanÊ eenÊ veertigtalÊ VlaamseÊ streekproductenÊ proeven.Ê NietÊ alleenÊ deÊ achtergrondÊ enÊ deÊ geschiedenisÊ wordenÊ toegelicht,Ê maarÊ ookÊ hetÊ gebruikÊ ervanÊ inÊ deÊ keuken.Ê GerechtenÊ enÊ productenÊ metÊ eenÊ verhaal,Ê ge• llustreerdÊ metÊ fotoÕ sÊ vanÊ vroegerÊ enÊ nu.Ê OmÊ nogÊ meerÊ goestingÊ teÊ krijgen,Ê vindtÊ uÊ bijÊ elkÊ streekproductÊ deÊ lekkersteÊ (historische)Ê recepten. inÊ VlaanderenÊ vanÊ EddieÊ NiestenÊ kostÊ Û Ê 32,50.Ê GoestingÊ AlleÊ infoÊ overÊ deÊ Tournee:Ê www.davidsfonds.be
De Lezing
NaarÊ aanleidingÊ vanÊ GoestingÊ inÊ VlaanderenÊ trektÊ EddieÊ NiestenÊ ditÊ najaarÊ langsÊ verschillendeÊ Davidsfonds-afdelingenÊ voorÊ eenÊ smakelijkeÊ uiteenzettingÊ overÊ streekgastronomie.Ê VanafÊ 16Ê oktoberÊ inÊ onderÊ meerÊ BrakelÊ enÊ Haacht.
39
BO ZAR MU SIC 11 > 14.09.2009
Silk Road Music ✺ 11.09.2009 - 20:00
✺ 14.09.2009 - 20:00
De delicate accenten en dynamische versnellingen van de trompetuithalen van Maalouf (Libanon), de verfijnde patronen van Talvin Singhs (India/VK) tabla’s, fijne melodieën van de Arabische luit (ud) op een achtergrond van discrete loops…
De beroemde Chinees-Amerikaanse cellist Yo-Yo Ma vermengt op originele wijze muziek uit Oost en West, hedendaagse creatie en traditionele muziek van de mythische Zijderoute.
Smadj featuring Ibrahim Maalouf & Talvin Singh
✺ 12.09.2009 - 20:00
Extra
Munadjat Yulchieva (Uzbekistan)
✺ 13.09.2009 - 15:00 > 17:00
✺ 13.09.2009 - 11:00
Een hommage aan de toonaangevende Iraaks- Belgische intellectueel Kamel Shiaa Abdullah. Kamel laat belangrijk gedachtegoed na in zijn werk voor het Ministerie voor Cultuur in Bagdad. Video art, literatuur & live muziek uit Irak.
Yulchieva’s fluwelen stem, begeleid door sobere strijkers en slagwerk, brengt je vast in extase.
Mäshräp Ensemble (Uyghur)
De twaalf maqams, een ruwe versie van klassieke gezangen, zijn juweeltjes uit de traditionele muziek van de Oejgoeren, een moslimvolk dat de helft van de bevolking uitmaakt in de Chinese provincie Xin-jang.
40
Yo-Yo Ma & The Silk Road Ensemble
When we will be in Baghdad
ninaÊ ninaÊ Ê nderÊ kinderen Ê zo en op p. 45 ofÊ deÊ staspd eelse mens theater voor
agEnDa 43 44 45 46
zoMerzoektoCHt in Voeren oPen MonUMentenDAg zUiDerzinnen in Het sPoor VAn rUBens
dsÊ Davidsfon enÊ & g ledenkortin
icn W lusiefÊ Ê x e Ê n e e ent
arrangem
41
1
sTrippEnÊ Ê voorÊv olwassenen
In augustus lanceerde Boek.be de tweede editie van De Andere Strip, een actie die het Vlaamse publiek laat proeven van 24 nieuwe stripromans. De striproman of graphic novel is een strip in boekformaat voor volwassenen, die beeld en woord op virtuoze wijze samensmelt. De tweede editie van De Andere Strip biedt opnieuw een aanstekelijke mix van bekende en nog te ontdekken Vlaamse en vertaalde stripromans van onder meer Bilal, Conz, Evens, Marc Legendre, Marvano en Craig Thompson. In een speciale stripbijlage, die u in alle deelnemende boekhandels en stripwinkels vindt, zitten kortingsbonnen voor elk van de 24 titels. Die kunt u tot 12 september 2009 bij dezelfde boekhandels inruilen. Ê AlleÊa dressenÊvi ndtÊ uÊ opÊ www.boek.beÊ Ê (menuÊDe ÊAnd ereÊS trip)Ê
2
devoteÊ MOdE
Weet u wat een amict, een albe, cingel, kazuifel, stola en manipel is? Of een rochet, een superplie, een knievelum of gremaile? De tentoonstelling Kerkelijke Gewaden in de Sint-Walburgakerk in Oudenaarde licht een tipje van de sluier. U kunt er een twintigtal unieke kazuifels bekijken en meer te weten komen over het kleurgebruik in de rooms-katholieke kerk. Daarnaast valt er ook zilverwerk van Oudenaardse meesters te bewonderen. De tentoongestelde stukken dateren van de eerste helft van de 16de eeuw tot de eerste helft van de 18de eeuw. Ê NogÊt otÊ30Êse ptemberÊi nÊd eÊSi nt-WalburgakerkÊ Ê inÊOud enaardeÊ( Markt).Ê
agEnDa elke zondag VanÊ14Êt otÊ15.30Êuur ,Ê reserverenÊve rplicht sprOOkJEsÊ OpÊ zOndAg Deurne,ÊSp rookjeshuisÊ deÊSc hranshoeve info@schranshoeve. Ê provant.be 03Ê 234Ê 82Ê 70Ê
42
nog tot 12 september ’09 dEÊAnd ErEÊ sTrip inÊb oekhandelsÊe nÊ ÊstripwinkelsÊo veralÊ Ê inÊhe tÊl and boek.be
nog tot en met 30 september ’09 kErkEliJkEÊ Ê gEWAdEn Tentoonstelling. Oudenaarde,Ê Ê Sint-Walburgakerk oudenaarde.be 055Ê 31Ê 48Ê 63
nog tot en met 4 oktober ’09 zOMErzOEkTOchTÊ inÊd EÊV OErsTrEEk VertrekÊb ijÊT oerismeÊ Voerstreek. Õ s-Gravenvoeren,Ê Ê PleyÊ13 davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
nog tot en met 10 oktober ’09 dEÊ VOOrlOpErsÊ VAnÊ hETÊ BEEldVErhAAlÊ OfÊd EÊ EEuWÊ Vîîr Ê kuifJE.Ê TentoonstellingÊo verÊ deÊ geschiedenisÊva nÊ hetÊ stripverhaal. Sint-Pieters-Woluwe,Ê BibliothecaÊWi ttockiana Wittockiana.org 02Ê 770Ê 53Ê 33Ê
tipsÊ| Ê agenda
3
Ontdek de Voerstreek op uw eigen ritme, verdiep u in haar cultuur en geschiedenis en maak kans op schitterende prijzen: dat is het recept van de Davidsfonds-zomerzoektocht. Onderweg trekt u doorheen Vlaanderen, Wallonië en Nederland, rijdt u langs de mooiste wegen en ontdekt u de boeiendste plekjes van de streek. Nagenieten doet u met een Val-Dieu in de hand. De zomerzoektocht is een dag ontspanning voor het hele gezin. Voor kinderen is er een speciale zoektocht-in-de-zoektocht. Ook zij maken kans op prachtige prijzen. Deelnemen kan nog tot en met 4 oktober. De oplossingen verschijnen in het januarinummer van Omtrent.
2 3 4
©Ê KristienÊ Wintmolders
Ê MeerÊ infoÊ opÊ davidsfonds.be.Ê DeelnemenÊ aanÊ Ê deÊ zomerzoektochtÊ kostÊ Û Ê 17Ê Ê (ÛÊ 14Ê voorÊ Davidsfonds-leden).Ê
4
Foto:Ê FatalÊ attractionÊ |Ê ©Ê MichelÊ Tcherevkoff
1
VOErEnÊ ondersteboven
OpÊh ogeÊ hAkkEn
Van 1900 tot nu hebben heel wat ontwerpers hun stempel gedrukt op het uitzicht en de diversiteit van de damesschoen. Denk maar aan grote namen als André Perugia, Roger Vivier (de stilettohak), C.F. Bally, Salvatore Ferragamo of Charles Jourdan. Fashionista’s herkennen zeker ook de pumps van Manolo Blahnik, Jimmy Choo en Christian Louboutin. De expo In her Shoes in het Hasseltse Modemuseum laat u kennismaken met de ontwikkeling, de trends en het modebeeld van de damesschoen van 1900 tot vandaag. U ontdekt ook werk van hedendaagse designers, kunstenaars en fotografen die zich door damesschoenen lieten inspireren. Ê NogÊ totÊ 8Ê november,Ê ModemuseumÊ Ê Hasselt,Ê www.modemuseumhasselt.beÊ
nog tot en met 10 oktober ’09 VEErTigÊ JAArÊ VErzAMElEn.ÊV AnÊ dEÊAl BErTinAÊ TOTÊ BElgicA Tentoonstelling. Brussel,ÊK oninklijkeÊ BibliotheekÊva nÊBe lgi‘ Kbr.be 02Ê 519Ê 53Ê 11
nog tot en met 8 november ’09 inÊh ErÊs hOEs Tentoonstelling. Hasselt,ÊM odemuseum modemuseumhasselt.be 011Ê 23Ê 96Ê 21
Van 30 augustus tot 25 oktober ’09 klArAÊEr fgOEdWAndElingEn OpÊ verschillendeÊ Ê locatiesÊi nÊVl aanderen davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
Van 5 september tot 15 november ’09 DinsdagÊt otÊzo ndagÊ Ê vanÊ14Êt otÊ17Êuur kruisWEgÊ VAnÊ Ê dEÊs TilTE TentoonstellingÊme tÊ werkÊva nÊArma ndÊ Ê Demeulemeester. Brussel,Ê Ê KerkÊOL VÊva nÊLa ken laken.davidsfonds.be 02Ê 512Ê 89Ê 43
zondag 6 september ’09 16Êuur BOrglOOnsEÊ VErhAlEnÊui TÊd EÊ OudEÊ dOOs Borgloon,Êza alÊK lappoel 012Ê 673Ê 673
43
1
WandelenÊla ngsÊ ErfgOEd
U houdt van een wandeling, maar ook van erfgoed en geschiedenis? Dan zijn de Klara Erfgoedwandelingen beslist een aanrader. Nog tot eind oktober kunt u telkens op zondag met het waardevolle erfgoed van Vlaanderen en Brussel kennismaken. Ontdek de bekende en onbekende monumenten, van kastelen en arbeidershuisjes over abdijen en marktpleinen. Laat u verrassen door de grote en kleine kantjes van steden en gemeenten. Beleef er rondleidingen, lezingen, concerten, tentoonstellingen… De vele randactiviteiten maken van de erfgoedwandelingen een unieke belevenis. Op zondag 30 augustus is Diksmuide aan de beurt. Daarna volgen Aalst, Kruibeke, Dendermonde, Ieper, Lokeren, Maaseik, Meise, Tongeren en Heist-op-den-Berg. ÊÊ MaakÊ kansÊ op Ê kÊ ie un nÊ ee entendagOpenÊ Monum em arrang ent.Ê KijkÊ snelÊ opÊ Ê paginaÊ 49.
Ê MeerÊi nfoÊo pÊ www.davidsfonds.beÊ
2
OpEnÊM OnuMEnTEnzOrg
Op zondag 13 september zwaaien voor de 21ste keer de deuren van heel wat monumenten open. Onder het thema zorg kunt u die dag een kijkje nemen in tal van gasthuizen, godshuizen, hospitalen, dokterswoningen en zoveel andere zorgmonumenten. De eerste duidelijke tekenen van zorgverstrekking in onze streken dateren uit de late middeleeuwen, met de bouw van hospitalen voor de opvang van pelgrims. Niet lang daarna werden ook gebouwen opgetrokken voor de verzorging van zieken, ouderen, wezen en armen: van piepkleine kapelletjes op plaatsen waar volgens de overlevering lang geleden miraculeuze genezingen geschiedden tot statige hospitalen waar eeuwenlang mensen kwamen en gingen. Het uitgangspunt voor de oprichting van deze gebouwen was veelal liefdadigheid, in de eerste plaats omdat men hoopte zo z’n hemel te verdienen. Kom de geschiedenis van onze zorgverstrekking op Open Monumentdag vooral zelf ontdekken, of lees het boek Monumenten met een hart. De 7 werken van barmhartigheid dat voor de gelegenheid wordt uitgegeven. Ê HetÊ boekÊ kostÊ Û Ê 29,95Ê enÊ kuntÊ uÊ bestellenÊ metÊ deÊ bonÊ inÊ Omtrent.Ê Ê AlleÊi nfoÊo verÊOp enÊM onumentendag:Ê Ê www.openmonumenten.beÊ
agEnDa Dinsdag 8 september ’09 VanÊ19Êt otÊ21Êuur kEnnisMAkingÊ METÊ EspErAnTO Antwerpen,Ê Ê FrankrijkleiÊ140 esperanto.be 03Ê 234Ê 34Ê 00
44
Vanaf vrijdag 9 september ’09 prAchTÊ OfÊp rullAriA?Ê zinÊ EnÊ OnzinÊ OVErÊ AnTiEk DavidsfondsÊT ourneeÊ metÊDi rkÊM artens. o.m.Êi nÊK ontich,Ê Ê Sint-Stevens-Woluwe,Ê Oordegem,Êd aarnaÊo pÊ tourneeÊi nÊVl aanderen davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
zondag 13 september ’09 OpEnÊ Ê MOnuMEnTEndAg OpÊve rschillendeÊ Ê locatiesÊi nÊVl aanderen openmonumenten.be ofÊ bijÊ deÊ lokaleÊ Ê organisatoren
Donderdag 17, vrijdag 18 en zaterdag 19 september ’09 VanafÊ10Êuur VErBOrgEnÊ Ê prAchT.Ê kAsTElEnÊ inÊV lAAndErEn ZomercursusÊ ÊUniversiteitÊV rijeÊT ijdÊ Ê metÊJa nÊDe ÊM aeyerÊe nÊ Ê LindaÊV anÊSa ntvoort. Gaasbeek,ÊK asteel universiteitvrijetijd.be 016Ê 310Ê 670
Vanaf zaterdag 19 september ’09 ninAÊ ninAÊ OfÊ dEÊ sTAdÊz OndErÊ kindErEn JeugdtheaterÊme tÊ Ê DimitriÊLe ueÊe nÊ Ê BenjaminÊBo utreur. Antwerpen,Êhe tPaleis DaarnaÊo pÊt ourneeÊ inÊ Vlaanderen hetpaleis.be 03Ê 202Ê 83Ê 60
tipsÊ| Ê agenda
3 2
Ben je ouder dan negen jaar en hou je van theater? Dan is Nina Nina of de stad zonder kinderen iets voor jou. De voorstelling vertelt het verhaal van een vrouw die door de bewoners van haar dorp wordt gebruikt om het vuile werk op te knappen, waarna ze haar verstoten. Als straf berooft ze de dorpsbewoners van hun kinderen, net zoals de rattenvanger van Hamelen ooit deed. Nina Nina gebruikt echter geen fluit maar wel haar stembanden als lokmiddel. Auteur en regisseur Dimitiri Leue en componist Benjamin Boutreur laten muziek en woord samensmelten in deze ode aan de stem. Nina Nina of de stad zonder kinderen is te zien in hetPaleis in Antwerpen van 19 september tot 18 oktober. Daarna volgt een tournee door Vlaanderen.
1
4
speelseÊode Êa anÊ dEÊs TEM
3
Ê AlleÊ info:Ê www.hetpaleis.be,Ê Ê tel.Ê 03/202Ê 83Ê 60.Ê
4
zuidErzinnEnÊ isÊja rig
De tiende editie van ZuiderZinnen, het grootste woordfestival van de Lage Landen, komt eraan. Naar goede gewoonte verzamelt de fine fleur uit de binnen- én buitenlandse literatuur op de derde zondag van september in Antwerpen. In het gezelschap van ongeveer 20.000 literatuurliefhebbers kunt u er genieten van muziek, auteurslezingen, poëzievoordrachten en ander literair lekkers, en dat op meer dan 20 podia. Ê ZuiderZinnen,Ê opÊ 21Ê septemberÊ vanÊ 13Ê u.Ê totÊ 20Ê u.Ê inÊ Ê deÊ Ê AntwerpseÊ binnenstad.Ê TicketsÊ wordenÊ deÊ dagÊ zelfÊ verkocht.Ê
Van 20 september tot en met 6 december ’09 rOgiErÊ VAnÊd ErÊ WEydEn.Ê dEÊp AssiEÊ VAnÊd EÊ MEEsTEr Tentoonstelling. Leuven,ÊM rogiervanderweyden.be 016Ê 20Ê 09Ê 09
Van 20 september ’09 tot en met 31 januari ’10 inÊh ETÊs pOOrÊ Ê VAnÊ ruBEns Tentoonstelling. CCÊSi nt-Niklaas,Ê tentoonstellingszaalÊ Zwijgershoek inhetspoorvanrubens.be 03Ê 760Ê 37Ê 54
zondag 21 september ’09 VanÊ13Êt otÊ20Êuur zuidErzinnEn FestivalÊva nÊhe tÊwo ord.Ê Antwerpen,Êb innenstadÊ zuiderzinnen.com
Vrijdag 25 september ’09 20Êuur JAzzÊBil zEn BoekvoorstellingÊme tÊ panelgesprekÊe nÊ Ê DJ-setÊva nÊZa ki. Bilzen,ÊDe ÊK impel dekimpel.be 089Ê 519Ê 530
Vanaf dinsdag 29 september ’09 VAnÊh ETÊ VrOEgEÊ chrisTEndOMÊ TOTÊ hEdEn.Ê2000Ê JAArÊ WEsT-EurOpEsEÊ MuziEk LuistercursusÊU niversiteitÊV rijeÊT ijdÊme tÊPi eterÊ BergŽ ,ÊM arkÊDe laereÊ Ê enÊI gnaceÊBo ssuyt. Leuven,ÊJe zu• etenhuis universiteitvrijetijd.be 016Ê 310Ê 670
45
1
ruBEnsÊa chterna
De invloed van Rubens op de kunst van zijn tijd kan moeilijk worden overschat. Vanaf 1608, bij zijn terugkomst uit Italië, is hij dé leidinggevende kunstenaar. Tal van kunstenaars volgen zijn voorbeeld, onder wie Jacob Jordaens, David Teniers, Antoon Van Dyck en Adriaen Brouwer. Rubens zelf was op verschillende terreinen actief. Zijn invloed blijft dan ook niet beperkt tot de schilderkunst. Sporen van zijn werk zijn er ook in de beeldhouwkunst, de wandtapijtkunst en de architectuur. De tentoonstelling In het spoor van Rubens in het cultureel centrum van SintNiklaas confronteert het werk van de meester met dat van zijn navolgers. Het resultaat is een overzicht van de barokschilderkunst in de Zuidelijke Nederlanden, met Pieter Paul Rubens als gids. Ê VanÊ20Êse ptemberÊ totÊ 31Ê oktoberÊ inÊ Ê CCÊSi nt-Niklaas.Ê MeerÊ infoÊ opÊ Ê www.inhetspoorvanrubens.be.Ê Ê DavidsfondsledenÊ genietenÊ eenÊ kortingÊ opÊ Ê deÊ ticketprijsÊ enÊ betalenÊ Û Ê 4Ê (i.p.v.Ê Û Ê 5)Ê
2
klassiekÊv erovertÊ luchTMAchTBAsis
Vier pianisten en dertien slagwerkers vatten post in de vliegtuigloods van de luchtmachtbasis in Beauvechain/ Bevekom. George Antheils overrompelende Ballet Mécanique – met een partij voor vliegtuigpropellers (!) – komt nergens beter tot uiting dan tussen de F-16’s. Zo ook Ionisation van Edgard Varèse voor slagwerkers gewapend met cimbalen, koebellen, aambeelden, triangels én fabriekssirenes. Van Béla Bártok staat een pianosonate op het programma die de piano als slagwerkinstrument verkent. De allround pianist Alexei Lubimov brengt 3 toppianisten uit Moskou mee en Slagwerkgroep Den Haag treedt uitzonderlijk aan in een reusachtige bezetting. Ê OpÊ dinsdagÊ 20Ê oktoberÊ inÊ deÊ luchtmachtbasisÊ vanÊ Beauvechain.ÊÊ Ê TicketsÊko stenÊÛÊ16Ê( ÛÊ12Êvo orÊD avidsfondsleden).
agEnDa Vanaf zondag 4 oktober’09 dEÊ BizArrEÊ AVOnTurEnÊ VAnÊ riddErÊJ AnÊ VAnÊ krOTTEkOTTE DavidsfondsÊT ourneeÊ vanÊT heaterÊRA T. Premi• reÊi nÊSi nt-Truiden,Ê daarnaÊo pÊt ournee davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
46
6 en 8 oktober ’09 19.45Êuur culTuurfOruM LezingenreeksÊme tÊBe rtÊ PopelierÊo verÊEnso r. BrusselÊe nÊAnt werpen davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
zaterdag 17 oktober ’09 VlAAndErEnÊ QuizT! opÊ60Êl ocatiesÊi nÊ Ê VlaanderenÊe nÊBru ssel vlaanderenquizt.be 016Ê 310Ê 600
Dinsdag 20 oktober ’09 20.30Êuur MuziEkÊ VOOrÊ Ê 4Êp iAnOVlEugEls,Ê Ê 13Ês lAgWErkErsÊ EnÊ2Ê VliEgTuigprOpEllErs ConcertÊme tÊSl agwerkgroepÊDe nÊH aagÊe .a. Beauvechain,Ê Ê Luchtmachtbasis festival.be 016Ê 20Ê 30Ê 20
Vanaf zaterdag 31 oktober ’09 MOEdErsÊzi JnÊ gEVAArliJkÊ METÊ MEssEnÊ DavidsfondsÊT ourneeÊ metÊDo ÊV anÊRa nst. OpÊve rschillendeÊ Ê locatiesÊi nÊVl aanderenÊ enÊBrusse l davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
tipsÊ| Ê agenda
3
1
MOEdErsÊ METÊ MEssEn
Do Van Ranst gooide zijn moeder buiten toen hij tien was, had op school een directeur die op een trol leek, weet waar het gevaarlijkste café van Vlaanderen staat, knelt zijn buurvrouw tussen de deur en denkt na in een put in zijn tuin. Hij is gek op theater en zoenen en mysterieuze meisjes die in huizen wonen in haarscherpe bochten. En dus verzint Do Van Ranst verhalen voor kinderen van tien tot honderd jaar, verhalen die hij schrijft en verhalen die hij vertelt. Het liefst met zijn hele lijf. In de voorstelling Moeders zijn gevaarlijk met messen laat Do Van Ranst je ontdekken waarom alle boeken over de liefde gaan, waarom je een kind mag slaan maar een boek niet en waarom moeders echt gevaarlijk zijn met messen. Maar vraag je nooit af wat echt is en wat niet…
3 24
Ê TeÊ zienÊ vanÊ oktoberÊ totÊ juni,Ê Ê opÊ verschillendeÊ locatiesÊ inÊ Vlaanderen.Ê
4
klAssiEkÊm etÊk orting
Speciaal voor Davidsfonds leden werkte het Paleis voor Schone Kunsten een interessante abonnementsformule uit voor drie klassieke concerten. Wie er in dit Haydn-jaar nog niet in slaagde om een van de vele uitvoeringen bij te wonen, mag het concert van La Petite Bande zeker niet missen. In februari brengt toppianist Daniel Barenboim hulde aan Frédéric Chopin, wiens 200ste verjaardag in 2010 wordt gevierd. Twee maanden later, in april, voert het Freiburger Barockorchester – een van de beste barokorkesten ter wereld – Beethovens Eroica uit. Nog op het programma staat werk van Felix Mendelssohn-Bartholdy en Beethovens Ouverture van Coriolanus. Ê VoorÊ deÊ drieÊ concertenÊ betaaltÊ uÊ ÛÊ 99,40Ê i.p.v.Ê Û Ê 112.Ê Abonne-Ê Ê mentenÊ enÊ losseÊ ticketsÊ kuntÊ uÊ aanvragenÊ metÊ deÊ bestelbon.Ê
Vrijdagen 6, 13, 20 en 27 november en 11 december ’09 vanÊ14Êt otÊ16Êuur dEÊV ikingEnÊ AchTErÊnA.Ê Ê WATÊd EÊr unEnÊ Ê OnsÊ VErTEllEn CursusÊU niversiteitÊV rijeÊ TijdÊme tÊJo hanÊN owŽ . Tongeren,ÊPr ovinciaalÊ Gallo-RomeinsÊM useum universiteitvrijetijd.be 016Ê 310Ê 670
Dinsdagen 10, 17, 24 nov. en 1, 8 dec. ’09 vanÊ14Êt otÊ16Êuur hETÊp EniTEnTiAirEÊ lAByrinT.Ê gEschiEdEnisÊ Ê VAnÊd EÊB ElgischEÊ gEVAngEnissEn CursusÊU niversiteitÊ Ê VrijeÊT ijdÊme tÊDi rkÊV anÊ Ê denÊAuwe ele.ÊDe ndermonde,ÊC .C.ÊBe lgica universiteitvrijetijd.be 016Ê 310Ê 670
Vrijdagen 13, 20 en 27 november en 4 december ’09 vanÊ14Êt otÊ16Êuur inÊh ETÊs pOOrÊ VAnÊ ruBEns CursusÊU niversiteitÊ Ê VrijeÊT ijdÊme tÊ Ê Jean-PierreÊDe ÊBruyn. Sint-Niklaas,Ê Ê PietÊEl shoutzaal universiteitvrijetijd.be 016Ê 310Ê 670
10 november en 17 december ’09 19.45Êuur culTuurfOruMÊÐÊ cAlViJn:Êk OElÊ OfÊ cOOl? LezingenreeksÊme tÊ HermanÊSe lderhuis. BrusselÊe nÊAnt werpen davidsfonds.be 016Ê 310Ê 600
zaterdag 28 november ’09 20.00Êuur hAydn ConcertÊme tÊ Ê LaÊPe titeÊBa nde. Brussel,ÊPa leisÊvo orÊ SchoneÊK unsten bozar.be 02Ê 507Ê 82Ê 00
47
Een boekenbon, daar zit meer in dan je denkt Naslagwerken stripverhalen
Woordenboeken
Kijkboekjes
pr enten -b oeken
Wenskaarten
Architectuur
Kunst
Tijdschriften
Reisgidsen
Kalenders
kranten
Multimedia
dvd’s fictie Avontuur
CD-roms
Romans
Vrije tijd
thrillers
Gezondheid
Literatuur games
Geef eens een boekenbon, da’s een waaier van cadeaus Bij Standaard Boekhandel vind je echt meer dan je zoekt. Neem nu onze boekenbon: die kan in meer dan 120 Standaard Boekhandels worden ingeruild voor een boeiend boekenaanbod van literatuur tot reisgidsen, van geschiedenis tot informatica, van hobby’s tot gastronomie… Maar ook voor toffe games, te gekke strips, boeiende dvd’s, inspirerende tijdschriften en nog zoveel meer. Geen betere manier om het juiste cadeau te schenken! Voor een Standaard Boekhandel in je buurt, surf naar www.standaardboek.com
48
Je vindt er meer dan je zoekt
ledenhoekÊ| Ê agenda
WIN
fotoÊ OMDÊ |Ê ©Ê ChrisÊ Tullen
OpEnÊM OnuMEnTEndAg
M
et het thema zorg focust Open Monumentendag op zondag 13 september op het zorgpatrimonium van Vlaanderen. Niet alleen de zorg voor de mens, maar ook voor de samenleving staan dit jaar centraal. Verwacht u aan (voormalige) hospitalen, instellingen en sanatoria, maar ook aan dokterswoningen en militaire ziekenhuizen die de deuren voor één dag openzetten.
Ê SpeciaalÊvo orÊOmt rentÊw erkteÊ Ê OpenÊM onumentendagÊe enÊ Ê exclusiefÊ ÊarrangementÊui t.Ê Ê VijftienÊd uoÕ sÊma kenÊka nsÊo pÊ Ê eenÊ bezoekÊa anÊA veÊRe ginaÊ Ê enÊS alveÊM ater,Êt weeÊg roteÊ Ê zorgÊmonumentenÊi nÊBi erbeek.Ê Ê MetÊr ondÊleiding,Êr eceptieÊe nÊ Ê geschenkpakket!Ê Salve Mater, opgericht in 1927, was tot voor kort een neuropsychiatrisch zorgcentrum. Het bestaat uit enkele hoofdgebouwen en diverse kleinere paviljoenen. Ze zullen gerenoveerd worden en krijgen een woon- en kantoorfunctie. Tijdens Open Monumentendag (en tijdens het exclusieve Davidsfonds bezoek) is het de laatste keer dat Salve Mater voor het grote publiek wordt opengesteld. Ave Regina biedt zorg op maat aan meer dan 150 kinderen en jongeren met een licht mentale handicap en/of gedrags- en emotionele problemen. De in een park
eenÊexcl usiefÊ arrangement symmetrisch opgestelde gebouwen dateren uit het tweede kwart van de 20ste eeuw. De grote slaapzalen van toen zijn veranderd in knusse leefgroepruimten in het centrale gebouw of in ruime woningen bij het dorpscentrum. In Bierbeek kunt u tijdens Open Monumentendag ook een bezoek brengen aan Sint-Kamillus. Elk uur worden er gidsbeurten georganiseerd. Het bezoek aan Salve Mater en Ave Regina vindt plaats op zaterdag 26 september vanaf 14 uur. Wie de wedstrijdvraag juist beantwoordt, maakt kans op een gratis rondleiding! Het antwoord vindt u ergens in Omtrent.
Ê WEdsTriJdVrAAg:Ê deÊh oeveelsteÊe ditieÊ Ê vanÊO penÊ ÊMonumentendagÊ wordtÊ ditÊ jaarÊ georganiseerd? Stuur uw antwoord voor 15 september naar omtrent@ davidsfonds.be of naar Davidsfonds – Wedstrijd Omtrent, Blijde-Inkomststraat 79, 3000 Leuven. De winnaars krijgen bericht.
kruisweg onderweg VoorÊ deÊ Sint-SixtusabdijÊ inÊ WestvleterenÊ schilderdeÊ ArmandÊ DemeulemeesterÊ inÊ 1979Ê deÊ KruiswegÊ vanÊ deÊ Stilte.Ê InÊ twaalfÊ expressionistischeÊ doekenÊ gafÊ deÊ kunstenaarÊ zijnÊ eigenzinnigeÊ visieÊ opÊ hetÊ lijdensverhaal.Ê InÊ deÊ pandgangÊ vanÊ deÊ abdijÊ zettenÊ deÊ groteÊ doekenÊ deÊ broedersÊ aanÊ totÊ meditatie.Ê TerÊ gelegenheidÊ vanÊ deÊ grondigeÊ restauratieÊ vanÊ deÊ AbdijÊ wordtÊ dezeÊ KruiswegÊ vanÊ deÊ StilteÊ nuÊ toegankelijkÊ voorÊ hetÊ groteÊ publiek. 5Ê septemberÊ totÊ enÊ metÊ 15Ê novemÊberÊ VanafÊ inÊ deÊ kerkÊ vanÊ Onze-Lieve-VrouwÊ vanÊ Laken.Ê OpenÊ vanÊ dinsdagÊ totÊ zondagÊ vanÊ 14Ê totÊ 17Ê uur.Ê InÊ samenwerkingÊ metÊ ÊDavidsfondsÊ LakenÊ enÊ DavidsfondsÊ GewestÊ ÊBrussel.Ê MeerÊ info:Ê brussel@davidsfonds.be.
49
sluitertijd
FOtoGrAFeer
uwÊ DavidsfondsÊ moment
Win
hequeÊ Ê eenÊ vakantiec Ê metÊ Omtrent!
Omtrent wil graag weten hoe u het Davidsfonds beleeft. Gaat u binnenkort mee op uitstap met uw afdeling? Neemt u deel aan Vlaanderen Quizt? Zingt u mee in het koor dat een concert voor het Davidsfonds brengt? Neemt u met vrienden deel aan de zoektocht in de Voerstreek? Neem een mooie, originele of verrassende foto van de activiteit en stuur die naar omtrent@davidsfonds.be. Vertel er kort bij waar en wanneer de foto werd gemaakt, en wie weet verschijnt uw inzending op deze pagina in het novembernummer van Omtrent!
VoorÊwa tÊh oortÊwa t Voor de winnaar hebben we meteen ook een schitterende prijs in petto. De mooiste foto wordt beloond met een vakantiecheque van Toerisme Limburg, ter waarde van € 250!
Ê DeÊp rijsuitreikingÊ van Ê deÊ JuniorÊJo urnalistÊ Ê ÊwedstrijdÊg ezienÊd oor Ê deÊ ogenÊv anÊ BrittÊ Ê Vangenechten.
uWÊr EAcTiE:ÊuwÊsug gestiesÊe nÊr eactiesÊo pÊ deÊ nieuweÊ omtrentÊ zijnÊ welkomÊ viaÊ omtrent@davidsfonds.beÊ
50
ten eeckhoute Garenmarkt, 10 8000 Brugge T +32 (0)50 33 30 86 yves.geeraerts@armonea.be
van rijswijck Lange Lozanastraat, 233 2018 Antwerpen T +32 (0)3 237 11 57 nicolas.vincentelli@armonea.be
mayflower Derbystraat, 20 9051 Sint-Denijs-Westrem T +32 (0)9 221 06 99 annemarie.vandenabeele@armonea.be
elsdonck Klaproosstraat, 78 2610 Wilrijk T +32 (0)3 820 17 40 sabine.vanwiele@armonea.be
Geniet van het leven!
lindenhof Zilverlindendreef, 21 2950 Kapellen T +32 (0)3 665 00 96 marieclaire.smits@armonea.be
populierenhof Populierenlaan, 10 3001 Heverlee T +32 (0)16 20 14 64 gunther.geeraerts@armonea.be
berkenhof Daverlostraat, 170 8310 Assebroek - Brugge T +32 (0)50 35 11 08 katty.dierikx@armonea.be
Uw kinderen, kleinkinderen of vrienden gezellig uitnodigen voor een smakelijk etentje. Uw familie ontvangen in uw comfortabel appartement, smaakvol ingericht volgens uw eigen wensen. Samen genieten van fijne activiteiten, of een kopje koffie drinken in het salon. Onbezorgd, beschermd en op uw eigen ritme. Zo eenvoudig mooi kan het leven zijn. Bij armonea vindt u al deze waarden. Ons concept op maat biedt u een hartelijke leefomgeving, terwijl de aanwezigheid van gekwalificeerde medewerkers een permanente zekerheid garandeert. Zo geniet u optimaal van het leven, van veiligheid, gezelligheid en zekerheid. Ontdek armonea op www.armonea.be
molenberg Oude Zandstraat, 34 9120 Beveren T +32 (0)3 750 11 11 vera.deweirt@armonea.be
Restel Residences p/a Lange Ambachtstraat 16A • 9860 Oosterzele • www.armonea.be
51
Wanneer beslist u over uw aanvullend pensioen? Uw pensioen? Misschien is het nog veraf. Misschien staat het voor de deur. Hoe dan ook, vandaag beginnen sparen voor morgen is een goede beslissing. Denk maar aan de fiscale voordelen. Maar vooral aan de noodzakelijke aanvulling op uw wettelijk pensioen. Maak daarom vandaag nog een afspraak met uw KBC-adviseur of KBC-verzekeringsagent om samen te bekijken hoe u optimaal uw toekomst kunt veiligstellen met een pensioenplan. Zo wordt het leven na uw pensionering nog een stukje paradijselijker.
www.kbcpensioenservice.be
we hebben het voor u
52
Een onderneming van de KBC-groep