Switch maart 2010 by Jansen & Janssen

OperatiOnele cartOgrafie in kaart gebracht _ cOmmunicatie bij rampen en crisissen _ 4 DeastriD user Days

astrid-magazine voor de hulp- en veiligheidsdiensten – www.astrid.be

maart 2010

Veiligheid op de nationale luchthaven

Op het tarmac met de luchthavenpolitie

cOmmunicatie VOOr Veiligheid

Advertentie

vOOraf

RepoRtage

Kom aStRid ontdeKKen

cRiSiS communicatie

In de kille eerste maanden van 2010 hebben zich twee rampen voorgedaan: de gasexplosie in Luik en de treinbotsing in Buizingen. Bij beide dramatische voorvallen toonde het ASTRID-netwerk zich een solide partner en een betrouwbaar hulpmiddel voor alle hulp- en veiligheidsdiensten. In ons voortdurend streven naar een verdere verbetering van onze diensten, organiseerden we voor onze Europese collega’s eind februari in Brussel een seminarie over de communicatie bij rampen. De belangrijkste beschouwingen van ASTRID en de diverse disciplines worden tijdens een seminarie op de ASTRID User Days toegelicht. Hetzelfde thema staat ook centraal op onze traditionele tweedaagse beurs: op 20 en 21 mei nodigen we u graag uit op de ASTRID User Days in Tour & Taxis in Brussel. Twee dagen lang kunt u er de ASTRID-diensten ontdekken, aan seminaWe nodigen u uit ries deelnemen, lezingen en presentaties bijwonen op 20 en 21 mei of een vakbeurs bezichop onze aStrid tigen waarop we dit jaar user days. meer dan 40 exposanten verwelkomen. Het spreekt voor zich dat de verschillende disciplines er vertegenwoordigd zullen zijn. Daarnaast zijn er dit jaar voor het eerst ook themahoeken, waar ASTRID-teams al uw concrete vragen zullen beantwoorden. De ASTRID-medewerkers en ikzelf kijken ernaar uit om u op de ASTRID User Days te mogen verwelkomen. In afwachting daarvan, wens ik u alvast veel leesplezier.

“

06 10 14 19

caRtogRaFie aStRid uSeR dayS

in dit nummeR RepoRtage

SeRvice

06 Op het tarmac met de luchthavenpolitie. Bezoek aan de nationale luchthaven, waar de politie onder meer grenscontroles uitvoert

14 Communicatie bij zware rampen. De TETRAoperatoren organiseerden in februari een Europees seminarie in Brussel.

SeRvice

en veRdeR

10 De operationele carto grafie. Hoe komt deze tool, die onmisbaar is voor een goede werking van het CIC, tot stand?

04 Actueel 05 In gebruik 19 Tips & trucs: hoe het bereik van uw radio vergroten?

is het driemaandelijkse magazine van de nv A.S.T.R.I.D. voor de hulp- en veiligheidsdiensten in België. Voor een gratis abonnement, meer info of met reacties kunt u terecht bij de redactie, via switch@astrid.be of via ASTRID, communicatiedienst, Regentlaan 54, 1000 Brussel, T 02 500 67 89, www.astrid.be _ Verantwoordelijke Uitgever: Daniël Haché, Regentlaan 54, 1000 Brussel _ Coördinatie:

Marc De Buyser Directeur-generaal

Frederik Langhendries _ Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be _ Fotografie: Yann Bertrand, Patricia Derycke, Johan Martens, iStockphoto

actueel

SimulatietRaining Dankzij een goede kennis van de technieken voor radiocommunicatie en de bijbehorende appa-

ratuur kan in moeilijke situaties tijd gewonnen worden en kunnen levens gered worden. Opleiding en training zijn hierbij dan ook onontbeerlijk. TETRAsim is een Fins bedrijf dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling van opleidingssoftware die zeer gebruiksvriendelijk is voor de eindgebruiker: radiogebruik, DWS, werking van gespreksgroepen, … In Duitsland, waar het netwerk BOS-net

tijdens de user days kunt u op de

aStRid-pageRS vooR het Rode KRuiS Enkele jaren geleden bestelde het Rode Kruis draagbare ASTRID-radio’s. Vandaag zijn daar nog pagers bijgekomen. Ze werden eind januari geactiveerd in heel Wallonië. In Waals-Brabant bijvoorbeeld kunnen de Rode Kruis-medewerkers nu zeven pagers inzetten bij hun activiteiten. ‘We waren al heel tevreden met onze draagbare radio’s: ze hebben een mooie geluidskwaliteit en een goed bereik’, vertelt Sandrine Mathen, communicatieverantwoordelijke voor Waals-Brabant. ‘Met de pagers gaan we nu nog een stap verder. Ze zijn nog handiger om medewerkers te mobiliseren wanneer een rampenplan wordt afgekondigd. De toestellen vormen een mooie aanvulling op ons alarmsysteem via gsm dat we al hadden, maar dat snel overbelast raakt. We hebben de zeven pagers verdeeld onder de personen met een sleutelpositie in de provincie. De toestellen zijn verbonden met de 105-meldkamer. Die behandelt niet-dringende oproepen en staat op de lijst met noodnummers bij een ramp. De pagers hebben hun diensten al bewezen bij de treinramp in Buizingen. Via de toestellen hebben we heel snel twee voertuigen ter plaatse kunnen sturen: onze logistieke wagen met materiaal en medewerkers die speciaal zijn opgeleid voor rampen, en een voertuig met alles wat nodig is om een geavanceerde medische post op te zetten. Tijdens de hele interventie hebben we alle ingezette hulpmiddelen beheerd via de pagers.’

Xynthia veRooRzaaKt Schade Afgelopen zondag 28 februari, na aanzienlijke schade aangericht te hebben aan de Franse Atlantische kust, trof Xynthia ook België met stortbuien en windstoten tot 120 km/u. De brandweerlui waren dan ook de hele dag in de weer, en in verscheidene regio‘s was de schade vrij ernstig: afgerukte daken, ontwortelde bomen, omgewaaide elektriciteitspalen, omgevallen stellingen, losgerukte uithangborden, gebroken ramen, etc. Hetzelfde gold voor de streek van Verviers, waar spijtig genoeg een gewonde viel door een boom die op zijn wagen viel. ‘Wij hebben die dag bijna 40 interventies uitgevoerd’, zegt luitenant Quentin Grégoire van de brandweer van Verviers. ‘We hebben in feite niet stilgezeten. Als gevolg van het vele radioverkeer dat dit met zich meebracht, hebben we een speciale groep storm aangemaakt in de fleetmap, die verschilt van de klassieke multidisciplinaire werkgroep. Deze groep beheerde onze vier interventievoertuigen en verzekerde de communicatie die enkel voor ons bestemd was. Want wat ben je ermee te horen dat elders een kettingzaag nodig is, wanneer je bezig bent een gewonde te verzorgen?’ Het ASTRID-systeem heeft ons dus goed geholpen bij het vervullen van onze taken. In het midden van de namiddag

was het radioverkeer over het ASTRIDradionetwerk verdrievoudigd, tot 45.000 minuten verkeer/uur vergeleken met de 15.000 gedurende dezelfde periode een week daarvoor. Buiten een beschadigde paging-antenne te Brasschaat (die de dag nadien hersteld was) en radioproblemen wegens een aantal huurlijnen, heeft het ASTRIDnetwerk algemeen genomen de beproevingen van deze verwoestende storm goed doorstaan. Wat de queuing betreft, hebben 2 masten in de provincie Antwerpen en 1 site in de provincie Luik veel queuing geregistreerd. Queuing houdt in dat een oproep in de wachtrij wordt geplaatst en de gebruiker moet wachten alvorens hij verbinding krijgt. De wachttijd kan gaan van 1 milliseconde tot enkele seconden.

in gebruik

in volle uitrol is, wordt deze software al veelvuldig gebruikt bij de politieen brandweerdiensten van verscheidene deelstaten (Saksen, NoordrijnWestfalen, …). In Finland beschikt het Emergency Services College (ESC), waar alle disciplines met betrekking tot de urgentiediensten les krijgen, over meer dan 70 simulatoren om ook de andere organisaties die bij de openbare veiligheid betrokken zijn, training te kunnen bieden. In België beschikt het trainingcenter van

ASTRID over TETRAsim-software. ‘Dankzij deze software kan men op een gebruiksvriendelijke en efficiënte manier oefenen’, legt Merja Pohjankoski van het bedrijf TETRAsim uit. ‘De gebruikers worden in reële situaties geplaatst, waardoor ze zich op de werkelijke problemen kunnen concentreren, waarna men hen duidelijk maakt op welke punten ze nog vooruitgang kunnen boeken.’ Meer info op www.tetrasim.com.

stands van tetRasim en aStRid aan een simulatie deelnemen.

RaamoveReenKomSt vooR pageRS veRlengd Als ASTRID-gebruiker kunt u nu nog makkelijker radio's en pagers bestellen. ASTRID heeft namelijk werk gemaakt van een raamovereenkomst. Als u toestellen uit de raamovereenkomst wilt aankopen bij een leverancier, hoeft u zelf geen overheidsopdracht meer uit te schrijven. Zo wint u heel wat tijd, en bent u zeker dat het toestel aan alle technische en functionele voorwaarden voldoet. Op de lijsten staan ook heel wat accessoires. De raamovereenkomst voor radio's loopt nog tot 6 januari 2011. Die van de pagers was normaal gezien al afgelopen, maar werd onlangs verlengd tot 14 oktober.

meeR inFo www.astrid.be/producten & diensten/ raamovereenkomst

geeRt olySlaegeRS, medeWeRKeR noodplanning in het ScK•cen in mol

multidiSciplinaiR SucceS _Wie? SCK•CEN is het Belgische Studiecentrum voor Kernenergie. Een 650-tal medewerkers zet zich in voor de bevordering van vreedzame industriële en medische toepassingen van nucleaire wetenschap en ioniserende straling.

_Wat? ‘In 2007 hebben we twee ASTRID-radio’s in gebruik genomen en vorig jaar kwamen er nog eens vier bij. Eén toestel staat permanent bij de bewaking, een tweede werd in de noodplankamer geplaatst. De andere radio’s staan ter beschikking van onze buitenploegen. Iedereen die meedraait in onze wachtdienst voor noodplanning beschikt ook over een ASTRID-pager.’

_gebruik? ‘Het SCK•CEN neemt deel aan de nucleaire noodplanoefeningen van het crisiscentrum van de FOD Binnenlandse Zaken. We maken dan gebruik van de ASTRID-infrastructuur om de ploegen aan te sturen die op het terrein de radiologische straling opmeten. Maar we delen onze gespreksgroep ook met de andere nucleaire bedrijven in ons land en met de Civiele Veiligheid. We hebben onze apparatuur nog maar eenmaal bij een reëel incident moeten inzetten: in augustus 2008, toen bij het IRE in Fleurus een verhoogde jodiumlozing werd vastgesteld.’

_tevreden? ‘Vroeger deden we een beroep op de analoge apparatuur van de Civiele Veiligheid, maar daar lag de gesprekskwaliteit toch stukken lager. Via het ASTRID-netwerk verloopt de communicatie zonder meer perfect.’

_Kritiek?

Het ASTRID-netwerk heeft het strenge winteroffensief prima doorstaan.

‘Onze contacten met politie en medische diensten verlopen nog altijd via de conventionele kanalen, zoals telefoon en gsm. Het is aangewezen om eens de nodige afspraken te maken over een gemeenschappelijke gespreksgroep. Dat zou de onderlinge communicatie ongetwijfeld verder ten goede komen.’

repOrtage

achter de schermen op Brussels airport achter de schermen op Brussels

Jos Schreurs

Donderdag 11 februari, Brussels Airport. Privévliegtuigen vliegen af en aan met staatshoofden en ministers voor een informele Europese top in Brussel. De luchtvaartpolitie is in verhoogde staat van paraatheid. Dat milieuactivisten tijdens de vorige top in Brussel de veiligheidscordons wisten te doorbreken, ligt namelijk nog vers in het geheugen.

Bruno Franckx

Bye, Bye BRoWn

n de dispatching van de luchthavenpolitie beluistert Jos Schreurs verschillende gespreksgroepen. Hij staat in voortdurend contact met de CIC’s van Leuven en Brussel en met de staff car van de federale politie Er wordt overlegd tussen de luchtvaartpolitie en Brussels Airport Security, de wegpolitie, het crisiscentrum van de regering en andere betrokken diensten.

Wachten op vips Er landen vanochtend 14 delegaties uit alle hoeken van Europa. De luchtvaartpolitie moet de veiligheid bij aankomst verzekeren, de vips overdragen aan de wegpolitie en ervoor zorgen dat de colonnes vlot en veilig Zaventem kunnen verlaten. De plannen van de vips veranderen voortdurend. Zo begint de top blijkbaar twee uur later dan gepland. De luchthavenpolitie kan gelukkig wel volgen waar de vliegtuigen zich bevinden in het Belgische luchtruim, zodat ze zich op de grond kunnen voorbereiden op de komst van de hoogwaardigheidsbekleders. Merkel en Sarkozy zijn al ter plaatse, de Britse premier Gordon Brown is de enige grote naam die nog wordt verwacht. Opeens geeft hij aan dat hij een onvoorziene persconferentie wil geven in de aankomstterminal van de privévluchten. De luchtvaartpolitie heeft voor de top drie interventieploegen en zes verkeersploegen ingezet op het terrein, aangevuld met agenten van het interventiekorps ter ondersteuning. Rond het tarmac zijn verschillende veiligheidsperimeters ingesteld. Op de radio horen we een

van de controleposten op de openbare weg aan de commandopost melden dat een voertuig dat niet op de lijst staat, de buitenste perimeter binnen wil. De commandopost checkt de naam van de chauffeur en geeft de toestemming om hem door te laten.

zelfs journalisten mee op het tarmac. Hoe minder mensen daar rondlopen, hoe beter de veiligheid te controleren is.’

ideaal testmoment

colonne in beweging

‘Vandaag is eigenlijk een test om na te gaan of de nieuwe afspraken met betrekking tot de veiligheid in de praktijk werken,’ vertelt Jos Schreurs. Na het incident met de milieuactivisten bij het Justus Lipsiusgebouw en ook naar aanleiding van het nakende Europese voorzitterschap van België, hebben alle betrokken diensten beslist om de veiligheid rond de Europese topontmoetingen te verhogen. ‘Vandaag is een beperkte top. Het ideale moment dus om de verstrengde regels uit te testen.’ Samen met Jef Vander Kuylen van het Contact- en Informatieteam van de luchtvaartpolitie gaan we ter plaatse om de aankomst van Gordon Brown mee te volgen. De manschappen beveiligen al sinds 7.30 uur in de bijtende vrieskou dat deel van de luchthaven dat is voorbehouden voor het privévliegverkeer. Het toestel van Brown wordt rond 11.45 uur verwacht. Een van de voornaamste nieuwe regels bij aankomst en vertrek op de luchthaven, is de beperking van het aantal voertuigen in de colonne van een staatshoofd of minister. Het is soms moeilijk een evenwicht te vinden tussen veiligheid en protocol. Maar vroeger werd er soms echt overdreven. Er stonden soms

de luchtvaaRtpolitie de luchtvaartpolitie is een onderdeel van de algemene directie Bestuurlijke politie van de federale politie, net als bijvoorbeeld de wegpolitie. Op Zaventem bestaat het korps uit ongeveer 430 personen. hun hoofdopdracht is de grenscontrole. ‘Wie de Schengenzone binnenkomt, moet voldoen aan bepaalde voorwaarden, en dat controleren

Jef Vander Kuylen

Jef Vander Kuylen luistert voortdurend naar zijn ASTRIDradio, via een oortje. In de luchthaven is er immers vaak veel lawaai. ‘Ik neem mijn radio altijd mee en stimuleer ook de collega’s om dat te doen. Je kunt daar veel tijd mee winnen. Door mee te luisteren, ben je voortdurend op de hoogte van wat er aan het gebeuren is en waar er een interventie nodig is. Wie weet ben je toevallig net vlakbij.’ Uiteindelijk krijgt hij van op het tarmac het verlossende bericht: ‘Colonne zet zich in beweging’. Met de wegpolitie voor- en achterop komt Brown in de aankomstterminal aan. Daar houdt hij zijn onaangekondigde persmoment, voor welgeteld één journalist. De zone wordt volledig geïsoleerd tot hij weer buitenkomt. Om 12.37 uur rijdt de Britse colonne weg, richting Europese top. Een colonne tegengehouden lijnbussen volgt. Alles wordt opgebroken en de manschappen kunnen zich eindelijk gaan opwarmen. Amper een halve dag later schiet alles weer in gang, om het vertrek van dezelfde buitenlandse delegaties in goede banen te leiden. ☐

wij,’ zegt hoofdcommissaris Bruno Franckx. ‘daarvoor wordt zo’n 270 à 280 man ingezet. We detecteren vervalste documenten en sporen onder meer nieuwe filières op. Ook staan we in voor de verwijderingen en uitwijzingen.’ daarnaast is de luchtvaartpolitie verantwoordelijk voor de politiezorg op de luchthaven: klachten en aangiften afhandelen, het verkeer regelen, de openbare orde verzekeren, vips beveiligen enzovoort. de luchthaven is een dorp op zich: er werken zo’n 25.000 mensen en er passeren per maand 1 tot soms bijna 2 miljoen passagiers.

multidisciplinaire communicatie is van levensbelang op Brussels airport. ‘dat hebben we goed gemerkt bij de crash van het Kalitta-vrachtvliegtuig in mei 2008. de luchthaven ligt in drie gemeenten en in drie verschillende politiezones. Bij die crash hebben we heel goed kunnen samenwerken met de omliggende zones, mede dankzij de aStrid-communicatie. het zou natuurlijk nog beter zijn mochten ook de veiligheids- en andere diensten van de luchthaven zelf met aStrid-radio’s werken. dat is nu helaas niet het geval.’

Advertentie

Een kwestie van vertrouwen De EADS TETRA terminals voorzien u van probleemloze, betrouwbare communicaties. Duidelijk leesbaar hoge resolutie kleurenscherm, spraak terugkoppeling, uitmuntend gebruiksgemak, in uw eigen taal, waypoint navigatie en Javaâ&#x201E;˘ toepassingen. De mobiele radio TMR880i en de draagbare radios THR880i en THR880i Ex verheffen uw professionele communicaties naar een hogere dimensie. For the Security of all. www.aegtranzcom.com

www.eads.com/pmr

Javaâ&#x201E;˘ is een geregistreerd handelsmerk van Sun Microsystems Inc

Authorised distributor

Advertentie

Voor de Centra voor Informatie en Communicatie (CIC’s) en de hulpcentra (HCS) is een operationele cartografie onmisbaar. Elke dag voeren die per provincie namelijk zo’n 2000 positiebepalingen uit. De cartografie bevat niet alleen een kaart met alle wegen, maar ook operationele gegevens verbonden aan de gebruikers en specifieke data, zoals het leidingennet van Fluxys en, voor Brussel, de Urbis gegevens over de stad. ASTRID ziet erop toe dat de kaarten perfect geïntegreerd worden in de CIC’s en dat de updates zo precies en zo snel mogelijk gebeuren.

en incident in Antwerpen vorige zomer illustreert perfect welke problemen een operationele cartografie kan inhouden. In augustus liep er in de meldkamer in Wilrijk een vraag binnen voor een interventie bij een overval in Berchem. De operator deed er meer dan vijf minuten over om te antwoorden: de straat stond niet op de kaart die hij ter beschikking had. Bovendien reed de patrouille die naar de nieuwe wijk in Berchem werd gestuurd eerst een verkeerde straat in.

service

‘Het probleem in België is dat we moeten wachten tot de straat gepubliceerd staat in het Rijksregister voor we ze op een kaart kunnen aanbrengen’, zegt Thomas Löser, verantwoordelijke voor de cartografie bij ASTRID. ‘Soms is dat maanden nadat de straat in gebruik is genomen. Op die manier komen we in situaties terecht zoals die in Antwerpen vorige zomer. Een incident kan zich bovendien voordoen in een straat die nog niet afgewerkt is. Het systeem kent nog meer beperkingen: de

gemeentes moeten de nieuwe of gewijzigde namen melden, maar niet de veranderde infrastructuur of trajecten van de straten. Gelukkig zijn sommige gemeenten proactief: ze sturen hun informatie en plannen op naar het NGI dat voor ons de kaarten aanpast. De CIC’s en de hulpcentra beschikken ook over tools om in dringende gevallen zelf veranderingen aan te brengen zonder te moeten wachten op de volgende update.’

Streven naar de beste weergave van de realiteit op het terrein

een toegeWijde geoWoman in de categorie kaarten aanpassen gaat het cic van de provincie luik met de hoofdprijs lopen. de geoman die zoveel ijver aan de dag legt in de kantoren in de St-léonardstraat, is eigenlijk een geowoman. Ze past de kaart tot zelfs vijftig keer per maand aan. ‘We zijn met verschillende operationele programmeurs en we verdelen de taken onder elkaar’, legt Sylvie Sauvage uit. ‘ik kreeg de cartografie onder mijn hoede, ongetwijfeld omdat ik veel geduld heb. het is belangrijk dat we, tussen de updates van het ngi door, tijdelijk onze kaarten kunnen

010

aanpassen. de efficiëntie van de interventies op het terrein staat hier op het spel. meestal zijn het de calltakers die me problemen signaleren. Soms vinden ze een straat niet terug, soms is er in een bepaalde gemeente een nieuwe verkaveling bijgekomen … ik breng dan bij benadering het nieuwe element aan. Op die manier kunnen we de tijd overbruggen tot de volgende update. tegelijk breng ik het ngi via een speciaal formulier op de hoogte van de wijziging, zodat ze die in hun volgende versie kunnen opnemen.’

Cartografie is dus essentieel voor de CIC’s en de hulpcentra. Het eerste wat een operator vraagt, is waar het incident plaatsvond. Aan de hand van die plaatsbepaling beslist hij dan welke dienst het best ter plaatse kan gaan. ‘Een kaart is nooit honderd procent correct’, legt Thomas Löser uit. ‘Dat is een bron van frustratie bij onze gebruikers. Je moet weten dat er in elke provincie gemiddeld 2 000 oproepen binnenkomen per dag. Dat betekent dat er dagelijks zo’n 2 000 posities moeten worden bepaald per provincie. Er zijn maar weinig organisaties in België die dat kunnen. Je moet verschillende informatiebronnen combineren om te komen tot een zo nauwkeurig mogelijke benadering van de realiteit op het terrein.

« Thomas Löser

i inStallatie van aangepaSte KaaRten in aangepa de nieuWe pRoceduRe:

KaaRten op taFel Als iemand de nummers 100, 101 of 112 belt met een vaste telefoon, ontvangt de operator meteen het adres via de databank van Belgacom. Soms moet je de naam van de straat toch wat aanpassen om hem te doen kloppen met die op de kaart. Neem nu de Waversesteenweg in Brussel. Die loopt door drie gemeenten, en wordt op drie verschillende manieren geschreven: Waversesteenweg, Waverse Steenweg en Steenweg op Waver. Het Rijksregister heeft de straat dus op drie verschillende manieren opgenomen. Dat geeft grote problemen voor de operator! Wanneer de oproep via een gsm binnenloopt, moet de operator het adres intypen. Als de straat niet in de databank zit, dan kan de operator nog andere hulpmiddelen inroepen. Herkenningspunten bijvoorbeeld (kerken, historische gebouwen …), of hoogtelijnen, als de oproep uit een streek komt waar er grote niveauverschillen zijn zoals de Ardennen. Het is de bedoeling dat dat allemaal zo snel mogelijk gebeurt. De operator kan een beroep doen op verschillende tools wanneer de positiebepaling niet automatisch gebeurt. Het systeem kan nog terugvallen op een derde niveau: de ruimtelijke analyse. Wanneer de operator een adres intypt, zal het systeem automatisch controleren of zich nog andere inci-

de aangepaste kaarten worden geleverd door het ngi, maar het is intergraph dat de gegevens van het ngi invoert en installeert in de cic's en de hulpcentra. de installatie gebeurt eerst in het opleidingssysteem van het cic, zodat sommige controles en wijzigingen van gegevens indien nodig nog kunnen worden uitgevoerd. daarna pas wordt de aangepaste kaart operationeel. de installatie van de kaarten op werkstations van de cic's en in sommige disp/S wordt direct uitgevoerd door intergraph. Voor de disp/S waar de installatie niet op afstand kan gebeuren, komt het Fit (Field intervention team) van aStrid ter plaatse om de installatie uit te voeren. de updates van toepassingen van type i/mobile, disp/n en cadViewer zijn beschikbaar op het beveiligde extranet van aStrid via www.astrid.be. er wordt een infomail gestuurd wanneer er een nieuwe provinciekaart beschikbaar is op het extranet.

denten hebben voorgedaan in de buurt. Op die manier kun je controleren of een incident niet het gevolg is van een ander incident waarvoor al een interventie plaatsvindt. De ruimtelijke analyse maakt het ook mogelijk om aan een bepaald adres speciale instructies te koppelen. Als er een markt plaatsvindt op een bepaalde dag, zijn de straten rondom afgesloten bijvoorbeeld, en Seveso-bedrijven in de buurt vragen soms om speciale maatregelen. De ruimtelijke analyse stelt de operator ook in staat om een plan te openen wanneer de interventie moet gebeuren in een openbaar gebouw.’

nieuwe procedure ASTRID is niet de producent of eigenaar van de cartografische informatie en levert dus zelf geen enkele kaart aan. Wel coördineert ze het werk van verschillende gespecialiseerde leveranciers. Oorspronkelijk had de FOD Binnenlandse Zaken een contract met de firma Tele Atlas voor drie partners: de federale politie, de civiele bescherming en ASTRID. ‘In 2006 hebben we beslist om het contract stop te zetten, want de geleverde diensten beantwoordden niet aan onze noden, noch aan die van onze gebruikers’, zegt Thomas Löser. ‘Vandaag past het NGI (zie ook kaderstuk op volgende blz.) onze kaarten aan op basis van

011

service ¬

de gegevens van Tele Atlas. De eigenaars zijn Tele Atlas, het NGI dat zijn eigen updates levert en onze gebruikers die elke dag aanpassingen verzamelen en ons toesturen. Om die aanpassingen in goede banen te leiden, heeft elke provincie een Geoman aangeduid (zie ook kaderstukje op blz. 10) die alle wijzigingen per provincie centraliseert: nieuwe elementen, dingen die ontbraken, operationele info. Hij brengt alle aanpassingen aan op een speciaal formulier dat dan doorgestuurd wordt naar het NGI. Voor dringende gevallen kan hij een tool gebruiken om de aanpassingen zelf uit te voeren op de kaart. De Geoman is de enige contactpersoon in elke provincie voor alle aanvragen tot het aanpassen van een provinciale kaart. Tijd is bij dit alles cruciaal. Het is absoluut noodzakelijk dat de kaarten zo vaak en zo precies mogelijk up-to-date worden gehouden.

Sinds vorige herfst hebben we een nieuwe procedure ingevoerd met nog kortere leveringstijden en vaste tijdstippen. We hebben een testfase gelanceerd voor regelmatige leveringen: om de zes maanden, om uiteindelijk te komen tot een update om de drie maanden. Ook al is het beheer van de cartografie een zeer complexe aangelegenheid die je met veel aandacht en zorg moet uitvoeren, toch doen we er alles aan om de technieken en de coördinatie tussen de verschillende spelers te verbeteren.’ De grootste uitdaging bij het invoeren van de verschillende gegevens is om te komen tot wat de gebruikers een intelligente kaart noemen. Met andere woorden, een kaart die rekening houdt met operationele noden en technische beperkingen en met het onderhoud. ‘Naast het lokaliseren heeft de operator, afhankelijk van het CIC waarvan hij afhangt, extra informatie nodig. Je moet die op een intelligente manier leveren. De pijpleidingen van Fluxys integreren is een stap die de ruimtelijke analyse ten goede komt. Een stratenkaart beantwoordt eerder aan een nood aan positiebepaling. Er loopt ook een mooi project met het CIBG (Centrum voor Informatica voor het Brusselse Gewest). Hun Urbis-kaart werd geïntegreerd in onze cartografie en wordt gebruikt door de operators van Brussel: de contouren en het profiel van elk huis, elk gebouw staan er nauwkeurig in beschreven. Een project dat ik graag zou uitbreiden tot alle grote steden van België.’ ☐

012

het ngi: een SteRKe paRtneR Op 1 september 2006 volgde het nationaal geografisch instituut (ngi) tele atlas op als leverancier van updates voor kaarten die bestemd zijn voor de cic’s en de hulpcentra. twee personen werken er fulltime voor aStrid. Ze verzamelen alle informatie die nodig is voor de updates. Ze analyseren ook de aanpassingen die de cic’s aanvragen, bekijken of die aanpassingen relevant zijn en brengen die dan aan op de kaarten. alles samen een precisiewerk dat een grote nauwkeurigheid vereist, zowel bij het verwerken als bij het beheren van de informatie. ‘Oorspronkelijk had aStrid ons gevraagd om het beheer van de kaarten tijdelijk over te nemen’, vertelt Jean-pierre mouton, hoofd van het bureau voor inlichtingen en externe bronnen bij het ngi. ‘We hadden onszelf net tot doel gesteld om elk jaar ons wegennet volledig te updaten, en die opdracht paste volledig in dat project. uiteindelijk bleek dat het realistischer was om de aanpassingen uit te voeren in een cyclus van drie jaar. tegen eind 2011 zullen alle Belgische wegen dus up-todate in de databank van onze itgi (topogeografische inventaris) zitten. het is echter niet onze bedoeling om ook verkeersgegevens te verzamelen (rijrichting, snelheidsbeperkingen …); we doen niet aan routeberekening. Voor aStrid is het belangrijk om kaarten te hebben die gebaseerd zijn op die van het ngi, maar met input van externe bronnen die gespecialiseerd zijn in routeberekening. Ons sterkste punt is topologie en topografie: we kunnen bossen lokaliseren, veranderingen in niveaus, gebouwen enzovoort.’ in het kader van de samenwerking met aStrid, staat het ngi in contact met de cic’s en ook met intergraph, dat de nodige computerprogramma’s leverde. ‘echt maatwerk is dat’, vindt Jean-pierre mouton. ‘alles is zo ontworpen dat we onze taken efficiënt kunnen uitvoeren. Voortaan is er maar één register met updates (het logboek) dat circuleert tussen ons en de cic’s. Wanneer een geoman een formulier invult, dan genereert hij daarmee in het logboek een entry in de vorm van een excelbestand. dat bestand ontvangen we per e-mail. als we klikken op de entry verschijnt de informatie, dankzij een speciaal ontworpen programma. Onze taak bestaat er dan in om de kaarten die door de cic’s worden gebruikt up-to-date te houden. de eerste bron van informatie zijn de cic’s zelf via het register met updates. Ze sturen ons elk jaar duizenden aanpassingen door. een andere informatiebron zijn de gemeenten zelf. Soms geven ze ons rechtstreeks hun wijzigingen door, soms vragen wij aan hen hoe relevant een bepaalde aanpassing is. natuurlijk hebben we ook een akkoord met het rijksregister dat een lijst samenstelt van alle wegen in België. We hebben hun databank gekocht en we ontvangen geregeld updates. het rijksregister is echter alleen geïnteresseerd in straten die bewoond zijn, die nuttig zijn voor hun volkstelling. dat is voor ons natuurlijk niet voldoende. Ongevallen en incidenten doen zich overal voor, ook in onbewoonde straten. Bovendien moeten de gemeenten alleen de nieuwe of gewijzigde namen van straten doorgeven aan het rijksregister, en niet hun traject. We hebben ook nog eens onze jaarlijkse luchtopnames gebruikt om de campings in kaart te brengen, privé bedrijfszones, toegangswegen tot ziekenhuizen enzovoort.’

Advertentie

www.ceotronics.com

Nieuw: CT-MultiCom Bezoek ons op:

Multifunctioneel: * Grote zendknop * Softkey voor b.v. volumeregeling * Softkey met beschermring voor b.v. noodoproep * 4-polige Nexus aansluiting * 3,5 mm aansluiting voor oortelefoon * LED werkingsaanduiding * Omnidirectionele microfoon * Kunststof behuizing: slagvast en moeilijk ontvlambaar * Riemclip 360º draaibaar * IP65 (bescherming tegen stof en waterstralen) * Ook in ATEX verkrijgbaar

CT-MultiCom: De robuuste CeoTronics RemoteUnit voor portofoons, met geïntegreerde luidspreker / microfoon en aansluitmogelijkheden voor spreek- / luistersystemen. jan.van.pelt@ceotronics.com Tel +31 78 6510299

013

service

tetRa geBRuiKen Er gaapt een diep kloof tussen de manier waarop radio’s en pagers dagelijks worden gebruikt en de manier waarop dat gebeurt bij grote rampen. Enkele dagen na de treinramp in Buizingen had in Brussel een – lang vooraf gepland – seminarie plaats waar de Europese gebruikers van de TETRA-netwerken elkaar ontmoetten in het kader van de Public Safety Radiocommunication Group (PSRG). Het doel: ervaringen uitwisselen om samen een oplossing te vinden voor veel voorkomende problemen.

e crash van een toestel van Turkish Airlines in de buurt van Schiphol op 25 februari 2009, de aanslag op de Nederlandse koninklijke familie in Apeldoorn door een dolle autobestuurder op 30 april van datzelfde jaar, de zware overstromingen in het Engelse graafschap Cumbria vorige zomer, de treinramp in Buizingen … Het zijn maar enkele voorbeelden van recente rampen in Europa die aan bod kwamen in het seminarie van 23 februari in Brussel. Hoe functioneert het TETRA-netwerk in die omstandigheden? Hoe maken de teams op het terrein de switch tussen een routineus gebruik van de

014

radio en een gebruik in een stressvolle situatie zoals een zware ramp? Hoe zit het met de multidisciplinariteit van de fleetmap? ‘De crash in Schiphol gebeurde op een moeilijk bereikbare plaats met beperkte toegang’, vertelt Herman van Sprakelaar, hoofd Tactisch Beheer van het C2000-systeem in Nederland. ‘In de dertig minuten die het belangrijkst waren voor het rampenmanagement, hebben we tot zeshonderd oproepen geregistreerd op de mast die het dichtst bij de ramp stond. Zo’n honderd gespreksgroepen hebben op hetzelfde moment samengewerkt. Ons systeem is wat dichtgeslibd en er waren vertragingen: het duurde soms dertig minuten voor een oproep binnenkwam. Het systeem is wel blijven functioneren en heeft alle oproepen doorgestuurd. Voor mij is de conclusie duidelijk: ook al werkt de technologie prima, het is nog altijd de gebruiker die bepaalt hoe goed het systeem functioneert. Bij de crash op Schiphol was er een zekere kloof tussen de procedures en het gedrag van individuele personen: de gebruikers waren het niet gewoon van om te gaan met vertragingen en wisten niet wat ze moesten doen in zo’n geval.’

Bij ij Rampen goede radiodiscipline Ook bij het beheer van de treinramp in Halle heeft het technische systeem zijn veerkracht bewezen, zelfs al waren er maar twee masten in de buurt met elk niet meer dan twee carriers. ‘Tijdens de hele interventie was de gemiddelde wachttijd voor een oproep niet meer dan een halve seconde’, vertelt Jean-Philippe Deckers, Head of Radio Networks Performance & Optimization bij ASTRID. ‘Natuurlijk moet je rekening houden met tijdelijke verschillen. Op bepaalde momenten lagen de resultaten met andere woorden lager dan de gemiddelden. We hebben gedurende heel korte periodes opstoppingen gehad. De mooie technische resultaten hebben veel te maken met de goede manier van werken op het terrein: weinig individuele oproepen (maar 3 %), een efficiënt gebruik van de fleetmap en crisisgespreksgroepen en een goede radiodiscipline. Dat bewijst dat je bij een efficiënte manier van werken minder capaciteit nodig hebt.’ Ook de Britten zien het belang van een praktijkgerichte training in. ‘Hoe goed ze ook zijn voorbereid, grote evenementen lopen altijd

een groter risico om uit te draaien op een ramp’, zegt Kenn Coats, al meer dan 32 jaar lid van verschillende Britse politiediensten. Coats is ook de architect van het Airwave TETRA-netwerk. ‘Je moet op het ergste voorbereid zijn en leren uit de moeilijkheden die vaak opduiken bij grote rampen: problemen waar je voor de eerste keer mee te maken krijgt, zoals queuing*, handelingen die je moet uitvoeren onder stress, het feit dat je niet vertrouwd bent met de omschakeling van gespreksgroepen en met rampenplannen of, meer in het algemeen, met de manier van werken van TETRA. Vandaag is iedereen gewoon om te communiceren via een gsm, en daarmee kun je uren na elkaar spreken. Het is niet zo makkelijk om van die gewoonte af te stappen wanneer je op een TETRA-netwerk overschakelt. Gebruikers volgen nu een eenmalige korte basisopleiding, waarbij ze kennis opdoen over het netwerk, de radio, de fleetmap … Ik ben er echter rotsvast van overtuigd dat ze ook regelmatig praktijkgerichte trainingen en oefeningen zouden moeten krijgen: je moet gebruikers en communicatiesystemen ook testen in zo realistisch mogelijke stress-situaties

die een multidisciplinaire aanpak vragen.’ Nog een ander thema dat op het seminarie vaak opdook: wat is voldoende capaciteit? Is dat capaciteit die prima resultaten levert bij een routinematig gebruik, met een supplement voor zogenaamde risicozones? Het antwoord is

“

Bij een efficiënte manier van werken heb je minder capaciteit nodig.

niet eenvoudig, want incidenten kunnen zich om het even waar voordoen, en vooral daar waar je ze helemaal niet verwacht … ☐ Dit thema zal nog meer uitgediept worden tijdens een van de seminaries op de ASTRID User Days (zie ook bijgevoegde folder).

* Queuing houdt in dat een oproep in de wachtrij wordt geplaatst en de radiogebruiker moet wachten tot hij verbinding krijgt. De wachttijd varieert van 1 milliseconde tot enkele seconden.

015

Advertentie

Ko ken m op de nism AST sta R a nd ken ID u sv me ser an t AE onze days GB 2 elg produ 010 ium ct en en Ze nite

RES.Q

is de oplossing voor een optimaal beheer van uw paging oproepen POC

SAG

GPS

Today & Tomorrow Flexibility Continuity Reliability Security

Innovation

GPR

Paging Bevestiging Positiebepaling Statusaanvraag RES.Q is gevalideerd voor gebruik op het ASTRID-netwerk. Voor een demonstratie kunt u terecht bij onze partners:

www.swissphone.com

user Days

In tien jaar tijd heeft het Raadgevend Comite van Gebruikers (RCG) een constructief partnership opgebouwd met ASTRID. Meer en meer neemt het comité een sleutelpositie in bij de verbetering van de diensten en de communicatie met de gebruikers.

10 jaaR Raadgevend comitÉ van geBRuiKeRS

“

ort nadat ASTRID het levenslicht zag, werd het Raadgevend Comité van Gebruikers boven het doopvont gehouden. De politici wilden namelijk de gebruikersorganisaties betrekken bij het ontstaan en de ontwikkeling van het ASTRID-netwerk. Sinds tien jaar vertegenwoordigt het RCG de belangen van alle openbare en privé- organisaties die het ASTRID-netwerk gebruiken. Het Comité bestaat uit vertegenwoordigers van de brandweer, Volksgezondheid, lokale en federale politie, Civiele Bescherming, Defensie, douane, het Rode het rcg neemt Kruis en het Coördinatie- en Crisiscentrum van de Regering. Naast de maandelijkse de belangrijkste eisen vergaderingen vinden geregeld workshops van de gebruikers en seminaries plaats onder leiding van ter harte. Zij willen experts die specifieke thema's behandeeen systeem van len als dekking, capaciteit en onderhoud. In een omgeving op nationaal niveau radiocommunicatie en die constant in beweging is en waarbij paging dat betrouwbaar verschillende disciplines betrokken zijn, en 24 uur per dag moeten de noden van de gebruikersorgabeschikbaar is, overal en nisaties permanent geëvalueerd en aangepast worden. Het doel van het RCG is de in alle omstandigheden. gebruikers een radio- en pagingsysteem te

garanderen dat niet alleen betrouwbaar is, maar ook dag en nacht te bereiken – overal waar nodig, in alle omstandigheden en tegen een goede prijs-kwaliteitverhouding. Om de efficiëntie, veiligheid en werking van het systeem te realiseren, te onderhouden en stap voor stap te verbeteren, moet er een adequaat antwoord komen op een hele reeks vragen. Hoe ga je om met multidisciplinaire communicatieplannen in een omgeving die permanent in beweging is? Hoe definieer je de prioriteiten en de parameters om de dekking in en buiten gebouwen te verbeteren? Hoe garandeer je de betrouwbaarheid en de permanente beschikbaarheid van de systemen? Hoe definieer je de prioriteitsprincipes voor de toegang tot het netwerk? Hoe garandeer je de rechten en het belang van de gebruikers? Vandaag gaat de prioriteit van het RCG uit naar een betere dekking indoor en outdoor, een grotere capaciteit (vooral omdat de gegevenstoepassingen in de toekomst nog zullen toenemen), de betrouwbaarheid en bereikbaarheid van de systemen (door stap voor stap een onderhoudsstrategie te ontwikkelen in overleg met ASTRID), de prijskwaliteitverhouding en het ontwikkelen van operationele gegevenstoepassingen. ☐

Claude Jacquard, voorzitter van het RCG en directeur van het CIC in Henegouwen

maak kennis met het Rcg op de stand op de aStRid user days.

017

Advertentie

Radio Communicatie Systemen Paging Systemen Meldkamers Managed ICT Services

• Systemes de Radiocommunication • Systemes de Paging • Salles de Commande • Managed ICT Services

Als iedere seconde telt... Quand chaque seconde compte... 018

AMEDEO, powered by TetraNed, www.amedeo.be

agenDa

tips en trucs

06/05 trefdag van de vvSg De zesde Trefdag van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) draait rond innovatie en creativiteit in de praktijk. De biënnale wordt dé ontmoetingsplaats voor lokale besturen en beleidsmakers van gemeentes, OCMW's, intercommunales en politiezones. Op het bijzonder gevarieerde programma van het event staan lezingen, seminaries, conferenties, debatten en werkbezoeken. Daarnaast is er nog een infomarkt, die meer dan honderd standhouders groepeert. Vergeet zeker niet een bezoekje te brengen aan de stand van ASTRID!

hoe maaKt u het BeReiK van uW Radio Wat gRoteR? Sommige leveranciers van draagbare radio’s bieden antennes aan die langer zijn dan de originele exemplaren (ongeveer 10 cm in totaal). Die antennes heten winstantennes omdat ze het bereik van de radio vergroten van twee naar drie dB. Het enige minpunt: de iets langere antenne kan hinderlijk zijn als u de radio moet ronddragen of opbergen. Het bereik wordt niet spectaculair groter, maar maakt het soms toch mogelijk om makkelijker te commu communiceren op plaatsen waar de dekking voor draagbare radio’s beperkt is: in ingesloten valeien, in gebieden die ver verwijderd zijn van een ASTRIDmast … De antenne kan ook het verver schil maken binnen in gebouwen. Als u een nieuwe radio bestelt, kunt u meteen zo’n lange antenne aan aanvragen, maar u kunt de standaard standaardantenne ook achteraf nog vervangen door zo’n winstantenne. De prijs is niet zo hoog (afhankelijk van de leveran leverancier: 10 tot 30 €, btw niet inbegrepen). Bovendien staan de antennes in de raamovereenkomst van ASTRID (in de lijst van accessoires voor draagbare radio’s), waardoor u ze snel kunt bestellen.

6de trefdag voor gemeentes en ocmW's, donderdag 6 mei 2010, icc gent. meeR inFo www.trefdag.be.

20-21/05 aStRid user days, tour & taxis Brussel Het begint zo stilaan een mooie traditie te worden: voor de vierde keer op rij organiseert ASTRID de User Days. Het event heeft dit jaar plaats op 20 en 21 mei 2010 in Tour & Taxis. De folder die u als bijlage bij deze SW!TCH vindt, geeft een overzicht van het rijke en gevarieerde programma. U mag hier zo’n veertig standhouders verwachten, naast talrijke seminaries en conferenties. Sla in elk geval de stand van ASTRID niet over, waar verschillende gespecialiseerde teams een antwoord geven op al uw vragen. meeR inFo vindt u op de website, volledig gewijd aan dit event: www.astriddays.be. De toegang is gratis, maar het aantal plaatsen is beperkt. Schrijf u dus zo snel mogelijk in!

een Slim idee? StuuR het onS op!

Hebt u bij het uitvoeren van uw job een manier gevonden om nog beter gebruik te maken van het materiaal of de diensten van ASTRID? Stuur dan uw tips door naar ons e-mailadres: switch@ astrid.be.

019

Advertentie

Does your technology give you the power to respond? All around the globe, Intergraph Public Safety emergency response solutions give police, fire, emergency medical services, emergency management and security services access to intelligent information wherever it is needed most, enabling better and faster decision making across the complete public safety spectrum. Our decision support suite offers a new level of communication and control, remarkable for its speed, flexibility and user friendliness. From emergency readiness planning and response management to investigation and resolution, we give you an exceptionally clear, technologically brilliant window on the world.

For more information, please contact Intergraph Belgium by phone 02/559.07.40 or by email info-belgium@intergraph.com

www.intergraph.com/publicsafety

Create a Safer World

ÂŽ

Intergraph and the Intergraph logo are registered trademarks of Intergraph Corporation. ÂŠ 2009 Intergraph Corporation