S&H PROJECT 2013
ՀՏԴ 820(73)-1 Բուքովսկի ԳՄԴ 84.7 ԱՄՆ-5 Բ 999
ISBN: 978-9939-0-0546-1
Բ 999
Բուքովսկի, Չարլզ Ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ: Բանաստեղծ./ Չ. Բուքովսկի; Թարգմ.՝ Սամվել Մկրտչյան.- Եր.: Հեղ. հրատ., 2013: © 2013, Սամվել Մկրտչյան, թարգմանության և ձևավորման համար: ՀՏԴ 820(73)-1 Բուքովսկի ԳՄԴ 84.7 ԱՄՆ-5 Bukowski, Charles, 1920-1994. Genius of the Crowd And Other Poems. Translated into Armenian by Samvel Mkrtchyan. A bilingual edition. All rights reserved. © 2013, by Samvel Mkrtchyan, translation and design. Տպագրված է «Հայրապետ» հրատարակչատան տպարանում: Աղբյուրներ.
Run with the Hunted. A Charles Bukowski Reader, Edited by John Martin. HarperCollins, New York 1993. © 1993 by HarperCollins Publishers. (ECCO Imprint of Harper Collins Publishers, 2003.) http://authenticbukowski.com/manuscripts/
For those who believe in God, most of the big questions are answered. But for those of us who can’t readily accept the God formula, the big answers don’t remain stone-written. We adjust to new conditions and discoveries. We are pliable. Love need not be a command nor faith a dictum. I am my own god. We are here to unlearn the teachings of the church, state, and our educational system. We are here to drink beer. We are here to kill war. We are here to laugh at the odds and live our lives so well that Death will tremble to take us. -Charles Bukowski
nբովանդակություն nհայր, որ երկինս ես 9
nես մի հանճարի հանդիպեցի 11 nբորոդինի կյանքը. 11 nսխտորով լոբի 13 nմաքուր բիձա 15
nգժերը միշտ սիրել են ինձ 17 nծերուկս 19 nոչ ևս 23
nսիրային բանաստեղծություն 25 nՋեյն Քունի Բեյքըրին 27 nծնվեցի որ կրվեմ 31
nՐոբինսըն Ջեֆըրսը և սերը 31 nգեղեցիկ տիկինը 33 nգերմանական բար nայլ կերպ ասած
37
35
nբոլորը, անխտիր, գիտեն 39 nափիոն 47
nճգնաժամ 47
nեթե գրական-ստեղծագործական դասընթաց վարեիր, ի՞ևչ կասեիր լսարանին 51 nուրիշ մահճակալ 55
nինչպես դառնալ մեծ գրող 57
nերբ ինձ մեռած եմ պատկերացնում 59 nսրանց ուզածը 61
nբովանդակություն nկարծիքներ իմ բանաստեղծություննրի վերջին ժողովածուի մասին 63 nգրական սիրավեպ 65
nպոռնիկին ով տարավ բանաստեղծություններս 69
nպոեզիա
nկերպարանափոխություն nերևելի մեկը
nկապտավզիկ
71
69
73
nէն գիշեր երբ ես մեռնում էի 75
nհեզերը պիտի ժառանգեն երկիրը nդե իհարկե
79
nպատճառ և հետևանք
77
79
nիմ առաջին կապը հասուն կնոջ հետ 79 nհենց մենք ենք թշվառները nՋեյնին
65
81
nմիայնակ ամենքի հետ 97 nգրել 99
nձոն շշմելու կնոջը
101
nո՞ւմ է պետք տիտղոսը 103 nմայրիկ 105 nքուն 107
nբանաստեղծություն 43-ամյակիս առթիվ nերեք նարինջ 109
nխոստովանություն 111 nահա ես... 113
nբանաստեղծությունների թիվը 115 nո՞նց է սիրտդ
117
nքյառթու լածիրակի պատմությունը
119
nընկերական խորհուրդ ջահելներին 123 nամբոխի հանճարը 123 nգարեջուր 127
nօտարները 129 nՈճ 131
nվերջ 133
nՄիրիամ 133 nԱյո Այո 133
nաղվեսների համար 135
107
67
nբովանդակություն
nպոեզիա 139
nմթության ընկերները 139
nբուդդայականների ինքնահրկիզման մասին 141 nէժան գիշերօթևան 143 nբաները 147
nինքնասպանը 147 nանկում 151 nելք 151
nՃշմարիտ 153 nավերակ 153
nանգրական երեկո 157 nուտել հայրիկին 161 nանկասկած 163 nդրականը 163
Գրաքննությունը նրանց գործիքն է, ովքեր կարիք ունեն իրական կյանքը թաքցնելու իրենցից և ուրիշներից: Նրանք վախենում են, որովհետև անկարող են նայել իրականությանը: Նրանց սովորեցրել են միայն մեկ ուղղությամբ նայել: Ամենակարևորն էն է, թե ինչ հաջողությամբ ես կարողանում կրակի միջով քայլել: Բառերը, որ ես գրում եմ, ինձ հետ են պահում լրիվ գժվելուց: Հենրի Չարլզ Բուքովսկի 1920-1994
Bukowski
Բուքովսկի
Ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
Սամվել Մկրտչյանի թարգմանությամբ
8
genius of the crowd and other poems
father, who art in heaven my father was a practical man. he had an idea. you see, my son, he said, i can pay for this house in my lifetime, then it’s mine. when i die i pass it on to you. now in your lifetime you can acquire a house and then you’ll have two houses and you’ll pass those two houses on to your son, and in his lifetime he acquires a house, then when he dies, his son i get it, i said. my father died while trying to drink a glass of water. i buried him. solid mahogany casket. after the funeral i went to the racetrack, met a high yellow, after the races we went to her apartment for dinner and goodies. i sold his house after about a month. i sold his car and his furniture and gave away all his paintings except one and all his fruit jars (filled with fruit boiled in the heat of summer) and put his dog in the pound. i dated his girlfriend twice but getting nowhere i gave it up. i gambled and drank away the money. now i live in a cheap front court in Hollywood and take out the garbage to hold down the rent. my father was a practical man. he choked on that glass of water and saved on hospital bills.
i met a genius i met a genius on the train today about 6 years old,
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
հայր, որ երկինս ես հայրս գործի մարդ էր. մի գաղափար ուներ: տես, որդի, ասաց, քանի դեռ ողջ եմ՝ կվճարեմ էս տան համար, ու իմը կլինի: երբ մեռնեմ՝ քեզ կփոխանցեմ տունը: դու էլ ժամանակի ընթացքում մի տուն ձեռք կգցես ու կլինի որ երկու տուն կունենաս ու երկուսն էլ կփոխանցես քո որդուն. նա էլ ժամանակի ընթացքում մի տուն ձեռք կբերի ու երբ մահանա, նրա որդին... հասկացա, ասի նրան: հայրս մեռավ մի բաժակ ջուր խմելու ժամանակ: թաղեցի նրան: կարմրափայտի պինդ դագաղ: թաղումից հետո գնացի ձիարշավարան: մի դեղնամորթ կին հանդիպեց: ձիարշավից հետո գնացինք նրա բնակարանը ճաշի ու քաղցրեղենի համար: մոտ մի ամիս հետո ծախեցի հորս տունը: ծախեցի նրա մեքենան, կահույքը, բաժանեցի նրա նկարները բացի մեկից, մրգի բոլոր պահածոները (բոլորը՝ ամռան տապին եռացրած) ու պետությանը hանձնեցի նրա շանը: երկու անգամ ժամադրեցի նրա ընկերուհուն բայց թարգեցի քանի որ բան դուրս չեկավ: տանուլ տվեցի ու խմեցի եղած փողը: հիմի մի էժան բակում եմ ապրում Հոլիվուդում, զիբիլ եմ թափում որ վարձը փակեմ: հայրս գործի մարդ էր: նա խեղդվեց մի բաժակ ջուր խմելիս ու խնայում էր բժշկական ապահովության հաշվին:
ես մի հանճարի հանդիպեցի ես մի հանճարի հանդիպեցի գնացքում էսօր մոտ վեց տարեկան
9
10
genius of the crowd and other poems
he sat beside me and as the train ran down along the coast we came to the ocean and we both looked out the window at the ocean and then he looked at me and said “it’s not pretty.” it was the first time i’d realized that.
the life of borodin the next time you listen to Borodin remember he was just a chemist who wrote music to relax; his house was jammed with people: students, artists, drunkards, bums, and he never knew how to say: no. the next time you listen to Borodin remember his wife used his compositions to line the cat boxes with or to cover jars of sour milk; she had asthma and insomnia and fed him soft-boiled eggs and when he wanted to cover his head to shut out the sounds of the house she only allowed him to use the sheet; besides there was usually somebody in his bed (they slept separately when they slept at all) and since all the chairs were usually taken he often slept on the stairway wrapped in an old shawl; she told him when to cut his nails, not to sing or whistle or put too much lemon in his tea
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
11
նստել էր կողքս ու մինչ գնացքը սլանում էր ափով ու մոտեցանք օվկիանոսին երկուսս էլ դուրս նայեցինք լուսամուտից օվկիանոսի մոտ հետո նա նայեց ինձ ու ասաց «հեչ էլ սիրուն չէ»: կյանքում առաջին անգամ ես գիտակցեցի դա:
հաջորդ անգամ երբ Բորոդին լսեք հիշեք որ նա պարզապես դեղագործ էր որ երաժշտություն էր գրում լիցքաթափվելու համար: նրա տունը միշտ լիքն էր մարդկանցով. ուսանողներ, նկարիչներ, հարբեցողներ, շրջիկներ, իսկ նա «չէ» ասել չգիտեր: հաջորդ անգամ երբ Բորոդին լսեք հիշեք՝ նրա կինն ստեղծագործություններն օգտագործում էր կատվի արկղերի մեջ դնելու կամ կաթնաշոռի սափորները ծածկելու համար. կինն ասթմա ուներ ու անքնություն, ամուսնուն թերխաշ ձվով էր կերակրում, իսկ երբ ամուսինն ուզում էր ծածկել գլուխը տան աղմուկը չլսելու համար կինը միայն սավանն էր թույլ տալիս օգտագործել: համ էլ՝ ամուսնու մահճակալի վրա միշտ ինչ-որ մեկը կար (նրանք առանձին էին քնում եթե քնում էին առհասարակ) ու քանի որ բոլոր աթոռները միշտ զբաղված էին նա հաճախ քնում էր աստիճաններին՝ մի հին շալով փաթաթված. կինն էր նրան ասում՝ երբ կտրեր եղունգները, չերգեր ու չսուլեր կամ շատ լիմոն չգցեր թեյի մեջ
￭ Ալեքսանդր Բորոդին (1833–1887). ռուս երգահան և քիմիկոս: ￭ «Իշխան Իգոր». Բորոդինի օպերան (1869-1887):
բորոդինի կյանքը
12
genius of the crowd and other poems
or press it with a spoon; Symphony 2, in B Minor Prince Igor On the Steppes of Central Asia he could sleep only by putting a piece of dark cloth over his eyes; in 1887 he attended a dance at the Medical Academy dressed in a merrymaking national costume; at last he seemed exceptionally gay and when he fell to the floor, they thought he was clowning. the next time you listen to Borodin, remember.
beans with garlic this is important enough: to get your feelings down, it is better than shaving or cooking beans with garlic. it is the little we can do this small bravery of knowledge and there is of course madness and terror too in knowing that some part of you wound up like a clock can never be wound again once it stops. but now there’s a ticking under your shirt and you whirl the beans with a spoon, one love dead, one love departed another love... ah! as many loves as beans yes, count them now sad, sad your feelings boiling over flame, get this down.
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
ու գդալով չսեղմեր: Սիմֆոնիա հմ. 2 սի մինոր Իշխան Իգորը Կենտրոնաան Ասիայի տափաստաններում նա կարողանում էր քնել միայն երբ սև լաթով ծածկում էր աչքերը: 1887-ին նա Բժշկական ակադեմիայի պարահանդեսին ներկայացավ տոնական ազգային տարազով: վերջապես մի կարգին ուրախացավ իսկ երբ տապալվեց հատակին բոլորը կարծում էին՝ ծաղրածվություն է անում: հաջորդ անգամ երբ Բորոդին լսեք՝ հիշեք:
սխտորով լոբի անչափ կարևոր բան է կուլ տալ զգացմունքները, ավելի լավ՝ քան սափրվելը կամ սխտորով լոբի պատրաստելը: սա այն փոքրիկ բանն է որ կարող ենք անել գիտելիքի այս փոքրիկ քաջությունը իհարկե նաև խենթություն ու սարսուռ կա այն գիտակցման մեջ որ քո մի մասը որը լարվել է ժամացույցի պես այլևս երբեք չի լարվի հենց որ դադարի աշխատել: բայց հիմա շապիկիդ տակից չխկչխկոց է լսվում ու դու գդալով խառնում ես լոբին, մի սերը մեռավ, մյուսը հեռացավ մեկ ուրիշը... է՛հ, ինչքան լոբի՝ էնքան սեր հաշվիր ու հաշվիր տխուր, տխուր զգացմունքներդ եռում են կրակի վրա, ներս արա:
13
14
genius of the crowd and other poems
clean old man here i’ll be 55 in a week. what will I write about when it no longer stands up in the morning? my critics will love it when my playground narrows down to tortoises and shellstars. they might even say nice things about me as if i had finally come to my senses.
the insane always loved me and the subnormal. all through grammar school junior high high school junior college the unwanted would attach themselves to me. guys with one arm guys with twitches guys with speech defects guys with white film over one eye, cowards misanthropes
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
մաքուր բիձա ահա շուտով 55 կլինեմ մի շաբաթից: էլ ինչի՞ մասին նստեմ ու գրեմ երբ առավոտյան այլևս չի կանգնում: քննադատներիս շատ դուր կգա երբ խաղահրապարակս լինի էսքան անձուկ. կրիաներ ու աստղախեցիներ: գուցե նույնիսկ իմ մասին չքնաղ բաներ ասեն: կարծես թե վերջնականապես ուշքի եմ եկել:
գժերը միշտ սիրել են ինձ նաև խեղվածները: տարրականում միջնակարգում բարձրագույնում քոլեջում անցանկալիներից պրծում չունեի. կռնատ տղերք լեզվական արատով տղերք ներվային տղերք միաչքանի տղերք վախկոտներ մարդատյացներ
15
16
genius of the crowd and other poems
killers peep-freaks and thieves. and all through the factories and on the bum i always drew the unwanted. they found me right off and attached themselves. they still do. in this neighborhood now there's one who's found me. he pushes around a shopping cart filled with trash: broken canes, shoelaces, empty potato chip bags, milk cartons, newspapers, penholders ... "hey, buddy, how ya doin'?" i stop and we talk a while. then i say goodbye but he still follows me past the beer parlours and the love parlours ... "keep me informed, buddy, keep me informed, i want to know what's going on." he's my new one. i’ve never seen him talk to anybody else. the cart rattles along a little bit behind me then something falls out. he stops to pick
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
մարդասպաններ ծիկրակող բճեր ու գողեր: գործարանում կամ թե պարապ թրև գալիս ես միշտ ձգել եմ անցանկալիներին: գտնում էին ինձ անմիջապես ու անվերջ կպչում: հիմի էլ պոկ չեն գալիս: էս թաղում էլ պրծում չկա, մեկն ինձ գտավ: անպետք իրերով լցված մի սել է քարշ տալիս. ջարդված եղեգ, կոշկակապ, չիփսի դատարկ տոպրակ, կաթի թղթե տուփ, լրագիր, գրչաման... «հեյ, ախպեր, ի՞նչ կա-չկա» կանգ եմ առնում ու մի քիչ խոսում ենք: հետո հրաժեշտ եմ տալիս բայց նա հետևում է ինձ գարեջրի սրահների ու սիրո սրահների կողքով... «անպայման ինձ իմաց կանես, ախպեր, իմաց կանես. ես պիտի իմանամ թե ինչ կա-չկա»: սա է նոր ընկերս: չեմ տեսել որ խոսի մեկ ուրիշի հետ: սելը մի քիչ ճռճռում է իմ ետևից հետո ինչ-որ բան ընկնում է: նա կանգ է առնում
17
18
genius of the crowd and other poems
it up. as he does I walk through the front door of the green hotel on the corner pass down through the hall come out the back door and there's a cat shitting there in absolute delight, he grins at me.
my old man 16 years old during the depression i’d come home drunk and all my clothingshorts, shirts, stockingssuitcase, and pages of short stories would be thrown out on the front lawn and about the street. my mother would be waiting behind a tree: "Henry, Henry, don't go in. . . he'll kill you, he's read your stories. . ." "i can whip his ass. . ." "Henry, please take this. . .and find yourself a room." but it worried him that i might not finish high school
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
որ վերցնի: մինչ վերցնում է ես ներս եմ մտնում անկյունի կանաչ հյուրանոցի գլխավոր մուտքից անցնում եմ սրահը ու մոտենում ետնադռանը, էնտեղ մի կատու կղկղում է. դեմքին՝ լիակատար հիացմունք, նայում է ինձ քմծիծաղով:
ծերուկս 16 տարեկանում դեպրեսիայի տարիներին տուն էի գալիս հարբած ու բոլոր շորերս շալվար, վերնաշապիկ, գուլպա ճամպրուկս, կարճ պատմվածքներիս էջերը շպրտած էի գտնում բակով ու փողոցով մեկ: մայրս սպասելիս էր լինում ծառի հետևում. «Հենրի, Հենրի, ներս չգնաս... կսպանի քեզ. կարդացել է պատմվածքներդ» «Կարամ դրա կաշին քերթեմ...» «Հենրի, խնդրում եմ, վերցրու սա... գնա մի սենյակ վարձի»: բայց ծերուկս վախենում էր որ չեմ ավարտի միջնակարգը
19
20
genius of the crowd and other poems
so i’d be back again. one evening he walked in with pages of one of my short stories (which i had never submitted to him) and he said, "this is a great short story." i said, "o.k.," and he handed it to me and i read it. it was a story about a rich man who had a fight with his wife and had gone out into the night for a cup of coffee and had observed the waitress and the spoons and forks and the salt and pepper shakers and the neon sign in the window and then had gone back to his stable to see and touch his favorite horse who then kicked him in the head and killed him. somehow the story held meaning for him though when i had written it i had no idea of what i was writing about. so i told him, "o.k., old man, you can have it." and he took it and walked out
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
ու ես տուն էի վերադառնում: մի իրիկուն նա մտավ իմ սենյակը ինչ-որ պատմվածքի էջերը ձեռքին (երբեք գրածներս նրան չէի տալիս կարդալու) ու ասաց. «էս մեկը հրաշալի պատմվածք է»: «էղավ»,- ասի. ինձ տվեց պատմվածքը ու սկսեցի կարդալ: ինչ-որ պատմություն էր մի հարուստ մարդու մասին որ կռվել էր իր կնկա հետ, գիշերով դուրս էր եկել մի գավաթ սուրճ խմելու, իր համար զննել էր մատուցողուհուն, գդալները, պատառաքաղները, աղամանն ու պղպեղամանը, լուսամուտի նեոնային ցուցանակը, հետո վերադարձել էր իր ձիանոցը հպվելու իր սիրած ձիուն որը քացի էր տվել սրա գլխին ու էդպես սպանել: ինչ-որ տեղ նա իմաստ էր գտել պատմվածքի մեջ թեև գրելիս գաղափար անգամ չունեի թե ինչի մասին եմ գրում: ու ասի նրան. «էղավ, ծերուկ, քեզ եմ տալիս»: վերցրեց էջերը, դուրս եկավ
21
22
genius of the crowd and other poems
and closed the door. i guess that's as close as we ever got
dead now i always wanted to ball Henry Miller, she said, but by the time i got there it was too late. damn it, i said, you girls always arrive too late. i’ve already masturbated twice today. that wasn't his problem, she said. by the way, how come you flog-off so much? it's the space, i said, all that space between poems and stories, it's intolerable. you should wait, she said, you're impatient. what do you think of Celine? i asked. i wanted to ball him too. dead now, i said. dead now, she said. care to hear a little music? i asked. might as well, she said. i gave her Ives. that's all i had left that night.
a love poem all the women all their kisses the
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
23
ու ծածկեց դուռը: դրանից ավելի մոտ մենք իրար երբևէ չեղանք
միշտ ուզեցել եմ տալ Հենրի Միլըրին, ասավ էդ կինը, բայց մինչև տեղ հասա արդեն ուշ էր: վայ քու, ասի, դուք կնանիք միշտ ուշ եք տեղ հասնում: էսօր երկու անգամ արդեն ձեռնաշարժել եմ: իր համար՝ հեչ, ասաց: ի դեպ, ինչի՞ց է որ էդքան շատ ես քեզ-քեզ թափում: տարածությունն է պատճառը, ասի, բանաստեղծությունների ու պատմվածքների արանքի տարածությունը, անտանելի է: սպասել է պետք, ասավ, շատ ես անհամբեր: Սելինի մասին ի՞նչ կասես, հարցրի: Նրան էլ կտայի: ոչ ևս է, ասի: ոչ ևս, ասավ: մի քիչ երաժշտություն կլսե՞ս, հարցրի: կարելի է, ասավ: Այվս դրեցի: ուրիշ բան չէր մնացել էդ իրիկուն:
սիրային բանաստեղծություն բոլոր կանայք նրանց համբույրներն ու
￭ Louis-Ferdinand Céline (1894–1961). ֆրանսիացի նորարար գրող: ￭ Charles Edward Ives (1874–1954). ամերիկացի մոդեռնիստ երգահան:
ոչ ևս
24
genius of the crowd and other poems
different ways they love and talk and need. their ears they all have ears and throats and dresses and shoes and automobiles and exhusbands. mostly the women are very warm they remind me of buttered toast with the butter melted in. there is a look in the eye: they have been taken they have been fooled. i don't quite know what to do for them. i am a fair cook a good listener but i never learned to dance—i was busy then with larger things. but i’ve enjoyed their different beds smoking cigarettes staring at the ceilings. i was neither vicious nor unfair. only a student. i know they all have these feet and barefoot they go across the floor as i watch their bashful buttocks in the dark. i know that they like me, some even love me
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
սիրելու խոսելու ցանկանալու տարբեր եղանակները: նրանց ականջները, բոլորն ունեն ականջներ կոկորդ զգեստ կոշիկ ավտո ու նախկին ամուսին: հիմնականում կանայք շատ ջերմ են, ինձ հիշեցնում են բոված հաց ու կարագ կարագը՝ ներծծված: մի տեսակ են նայում. նրանց վերցրել են նրանց հիմարացրել են: չգիտեմ ինչ անեմ նրանց համար: ես լավ խոհարար եմ, գիտեմ լսել բայց երբեք չսովորեցի պարել. էն ժամանակ ավելի մեծ բաներով էի զբաղված: բայց սիրով վայելել եմ նրանց տարբեր անկողինները միասին ծխել նայել առաստաղին: ոչ քինոտ եմ եղել ոչ անարդար. ընդամենը՝ աշակերտ: գիտեմ որ բոլորն ունեն ոտքեր, ոտաբոբիկ քայլում են սենյակում իսկ ես նայում եմ նրանց ամաչկոտ հետույքներին մթության մեջ: գիտեմ որ հավանում են ինձ, ոմանք նույնիսկ սիրում են
25
26
genius of the crowd and other poems
but i love very few. some give me oranges and vitamin pills; others talk quietly of childhood and fathers and landscapes; some are almost crazy but none of them are without meaning; some love well, others not so; the best at sex are not always the best in other ways; each has limits as i have limits and we learn each other quickly. all the women all women all the bedrooms the rugs the photos the curtains, it's something like a church only at times there's laughter. those ears those arms those elbows those eyes looking the fondness and the wanting i have been held i have been held.
to Jane Cooney Baker, died 1-22-62 and so you have gone leaving me here in a room with a torn shade
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ
27
բայց ես քչերին եմ սիրում: ոմանք ինձ նարինջ են տալիս ու վիտամինի հաբեր ոմանք հանգիստ խոսում են մանկության, հայրերի ու բնապատկերների մասին. ոմանք համարյա գիժ են բայց ոչ մեկը անիմաստ չէ. ոմանք գիտեն սիրել, ոմանք՝ էնքան էլ չէ. անկողնում լավագույնները միշտ չէ որ լավ են այլուր. ամեն մեկն իր սահմաններն ունի ինչպես ես ունեմ իմ սահմանները ու մենք շատ շուտ ենք իրար սովորում:
էդ ականջները, էդ ձեռքերը, էդ արմունկները, էդ նայող աչքերը, սիրահարվածությունը ու ցանկությունը որ պահել է ինձ պահել է ինձ:
Ջեյն Քունի Բեյքըրին, մահացած 1962թ. հունվարի 22-ին ուրեմն գնացիր թողնելով ինձ էստեղ պատռված լուսամփոփով սենյակում
￭ Jane Cooney Baker. Բուքովսկիի կինը 1947-ից մինչև 1955-ը:
բոլոր կանայք, բոլոր իմ կանայք, բոլոր մահճակալները կարպետները լուսանկարները վարագույրները ոնց որ եկեղեցի լինեն մենակ թե մեկ-մեկ նաև ծիծաղում ենք:
28
genius of the crowd and other poems
and Siegfried’s Idyll playing on a small red radio. and you left so quickly as suddenly as you had arrived and as i wiped your face and lips you opened the largest eyes i have yet to see and said, “i might have known it would be you,” and you did recognize me but not for long and an old man of white thin legs in the next bed said, “i don’t want to die,” and your blood came again and i held it in the pail of my hands, all that was left of the nights, and the days too, and the old man was still alive but you were not we are not. and you went as you arrived, you left me quickly, you had left me so many times before when i thought it would destroy me but it did not and you always returned. now i have turned off the red radio and somebody in the next apartment slams a door. the indictment is final: i will not find you on the street nor will the phone ring, and each moment will not let me be in peace. it is not enough that there are many deaths and that this is not the first; it is not enough that i may live many more days, even perhaps, more years. it is not enough. the phone is like a dead animal that will not speak. and when it speaks again it will always be the wrong voice now. i have waited before and you have always walked in through the door. now you must wait for me.
որտեղ կարմիր ռադիոն «Զիգֆրիդի հովվերգությունն» է երգում: շատ հապճեպ գնացիր նույնքան հանկարծակի որքան որ եկել էիր ու մինչ սրբում էի քո դեմքն ու շրթունքները դու բացեցիր աչքերդ (ամենախոշոր աչքերը որ երբևէ տեսել եմ) ու ասացիր. «էդպես էլ գիտեի որ դու կլինես», ճանաչեցիր ինձ բայց ոչ երկար իսկ սպիտակ բարակ ոտքերով ծերունին հարևան մահճակալից ասավ. «չեմ ուզում մեռնել», հետո նորից եկավ արյունդ որ ես պահեցի ափերիս մեջ, էն ամենը ինչ մնացել էր գիշերներից, նաև ցերեկներից, իսկ ծերունին դեռ ողջ էր բայց դու՝ արդեն ոչ մենք՝ արդեն ոչ: ու գնացիր ոնց որ եկել էիր, արագ լքեցիր ինձ. շատ անգամներ էիր ինձ լքել երբ կարծում էի թե վերջ, կործանված եմ բայց վերջ չկար որովհետև դու միշտ վերադառնում էիր: հիմա անջատել եմ ռադիոն, ինչ-որ մեկը հարևան բնակարանում շրխկացնում է դուռը: մեղադրական ակտը վերջնական է. չեմ գտնի քեզ փողոցում, հեռախոսն էլ չի զանգի, ու ոչ մի վայրկյան ես չեմ լինի խաղաղ: բավական չէ որ շատ մահեր կան ու որ սա առաջինը չէ. բավական չէ որ ես կարող եմ շատ օրեր ապրել, գուցե նույնիսկ տարիներ: բավական չէ: հեռախոսը ոնց որ մեռած կենդանի լինի որ չի խոսում: իսկ երբ խոսում է՝ միշտ սխալ ձայնով: միշտ սպասել եմ, ու դու միշտ ներս ես մտել էս դռնով: հիմա դու պիտի սպասես ինձ:
Գիրքը ձեռք բերելու համար` զանգեք 055 48 81 80
29
￭ «Զիգֆրիդի հովվերգությունը». Ռիխարդ Վագների սիմֆոնիկ պոեմը:
ամբոխի հանճարը և այլ բանաստեղծություններ