nestkast les versie leerkracht

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Nestkast

Naam

……………………………………………………………………………………….

Klas

…………………………………………………………….……

Schooljaar 20 ………….. – 20 …………..

Verstraeten

Pagina 1

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

1. Inleiding 1. Een nestkast(je) is een door mensen vervaardigde nestplaats , meestal voor gevleugelde dieren. Er zijn nestkasten beschikbaar voor vogels, bijen, vlinders, hommels en vleermuizen, maar ook voor muizen, eekhoorns, enz ‌ Veelal wordt gebruikgemaakt van een houten constructie met een invliegopening die is afgeleid van de natuurlijke nestplaats van de beoogde bewoner.

2. Nestkasten voor vogels : De diameter van de vliegopening is bepalend voor de vogelsoort die erin zal willen nestelen.

Enkele voorbeelden :

Als het vlieggat voor een bepaalde soort te groot gemaakt wordt, wordt de kleinere soort verjaagd door een grotere vogelsoort.

Verstraeten

Pagina 2

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Mezen

Torenvalknestkast

Steenuil

Huismussenkast

Koloniebroeders wonen wel graag in groepen : de nesten voor mussen, spreeuwen en zwaluwen kunnen daarom naast elkaar hangen.

Verstraeten

Pagina 3

Techniek & Houtbewerker

Nestkast bijeneter

Nestkast

Nestkast boomkruiper

Nestkast eikelmuis

Nestkast van een eekhoorn Verstraeten

Pagina 4

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

huiszwaluw

Hoe meer soorten planten en dieren er zijn , hoe gezonder de wereld. (Welke toekomst voor mondiale biodiversiteit? Youtube)

Verstraeten

Pagina 5

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

2. Waar hang je een nestkast voor vogels op ?

1. Vogels zoeken je tuin op voor veiligheid, voedsel en een plek om te broeden. En dat kan je ze geven. Een goed gekozen nestkast wordt de vaste stek voor koolmees of ringmus. Al volstaat een nestkast alleen niet om een vogelgezin gelukkig te maken.

2. Plaatsen van de nestkast.

Hou de aanvliegroute naar de kast vrij. Er mogen geen takken of bladeren net voor de vliegopening hangen. Halfopen kasten plaats je best wel in begroeiing.

De hoogte waarop je de nestkast best hangt, verschilt van soort tot soort.

Kleine zoogdieren roven vaak nesten.

Hang de kast liefst op een hoogte van minimum 1.80 meter.

Een nestkast mag niet in de volle zon en regen hangen. Hang de invliegopening daarom het liefst in oostelijke richting.

Als een nestkast onder een overkapping, dakrand of carport gehangen wordt, is er minder kans op inregenen en opwarming door direct zonlicht.

Vogels bepalen zelf wel of ze een nestkast aantrekkelijk vinden.

Het territorium van mezen is 15 meter rondom de nestkast. Hang een volgende nestkast minstens op 10 meter afstand van vogels van verschillende soorten.

Verstraeten

Pagina 6

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

3. Gebruik bijvoorbeeld vurenhout, grenenhout of ceder (naaldhout) van 18 mm dik voor het maken van de nestkast. Dik hout isoleert goed.

4. Onderhoud nestkastje.

Zorg ervoor dat de deksel van de nestkast verwijderd kan worden om de nestkast schoon te kunnen maken met heet water en een borsteltje.

Haal het oude nestmateriaal weg en maak het nestkastje proper.

Je kan de nestkastjes het hele jaar door laten hangen in je tuin. Bovendien kunnen de koolmees, de pimpelmees en zelfs de grote bonte specht er in de koude winternachten in slapen. Wil je ze toch weghalen voor de winter, wacht dan tot in september, en hang ze terug vanaf begin februari.

Bied het nestkastje leeg aan, maar voorzie in je tuin nestmateriaal waarmee de vogels aan de slag kunnen om zelf hun nestje te bouwen. Dat doen ze met dood hout (takjes en twijgjes) en bladafval, maar ze gebruiken ook katten- en hondenhaar, pluisjes, wol, stro, veren … Experimenteer zeker met het aanbod.

Leuk om te zien met welke materialen de vogels hun nest te maken.

De beste tijd om een vogelhuisje goed uit te borstelen is vóór de winter.

In september of oktober, wanneer de vogels na de zomer terugkomen naar je tuin. Want wanneer het kouder wordt, gebruiken vogels de nestkast graag als opgeruimde comfortabele slaapplaats. Zoals in het filmpje. http://www.natuurpuurzang.nl/vogelhuisje-schoonmaken/ Verstraeten

Pagina 7

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

3. Grondstoffen Onder grondstof worden materialen verstaan die in een proces gebruikt worden om iets te maken of te fabriceren.

Een “Nestlast” kunnen we in verschillende materialen (grondstoffen) maken. Wij gebruiken en mooi materiaal is.

hout omdat dit een gemakkelijk bewerkbaar

Hout is afkomstig van bomen. Om een nestkast te maken wordt er veelal naaldhout gebruikt omdat dit een goedkopere houtsoort is.

Wat hebben we nodig om een “Nestkast” te maken ?

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Afschrijfgereedschappen : - potlood HB/nr2, - vouwmeter, - winkelhaak, - rood - blauw potlood.

Werkbank of werktafel.

Spangerief.

Nagels en/of schroeven.

Handzaag, fijnzaag of verstekzaag.

Op maat gezaagde houten latten met een bepaalde dikte.

Voor deze oefening kan je eender welke houtsoort gebruiken : Bijvoorbeeld : grenenhout. (goedkopere houtsoort) Een speedboor, centerboor. Of ook centreerboor, vlinderboor, lepelboor, houtspiraalboor, platboor genoemd.

Potboor (veiliger werk).

9.

10.

11.

12.

Boormachine of kolomboormachine IJzeren hamer en/of schroevendraaier en/of schroefmachine.

Nagels en/of schroeven.

Houtlijm D3 , om latten aan elkaar te lijmen voor een stevige verbinding.

13. Schuurpapier.

14. Beschermlaag : vernis of verf, enz …

Verstraeten

Pagina 8

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

4. Bomen

Zorg dragen voor de natuur is zorg dragen voor onze toekomst…

Opdracht : Geef namen van elke soort.

Loofbomen (3) beuk, eik, kastanje, es, merbau, populier, berk, notelaar, appelboom, perenboom, kersen, afzelia, meranti, linde, wilg, walnoot, enz…

Naaldbomen (2) grenen, spar, ceder, jeneverbes, taxus, douglasspar, den, fijnspar, lariks, enz, …

Palmbomen (1) kokospalm, goudpalm, arengpalm, dadelpalm,enz.

Verstraeten

Pagina 9

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

5. Gereedschappen Om een werkstuk te vervaardigen maken we gebruik van gereedschappen en machines.

Afschrijfgereedschappen : - Afschrijven betekent de nodige lijnen aanbrengen die de juiste plaats bepalen voor het uitvoeren van bewerkingen.

- Het afschrijven moet nauwkeurig gebeuren om een goed resultaat te bekomen.

- Gebruik een fijn, scherp en hard potlood. HB/nr2

- Blauw - Rood

potlood : potlood :

Paring. weg te werken delen.

HB /nr2 is het best voor technisch tekenen en op hout af te schrijven.

Rood - Blauw potlood om te paren en weg te werken delen aan te duiden.

Vouwmeter : voor het uitzetten van afmetingen.

Winkelhaak : voor het aftekenen van hoeken onder 90° of te controleren op haaksheid.

Verstraeten

Pagina 10

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Een werktafel of werkbank : - Op een werkbank worden de stukken bewerkt.

-

Een werkbank bestaat gewoonlijk uit beukenhout en heeft een stevige constructie om werkstukken op te bewerken.

De houten hamer : De houten hamer wordt gebruikt voor voorzichtig werk.

Spangerief & klemgereedschappen heeft tot doel : - Om werkstukken te klemmen na het lijmen.

- Om werkstukken bij het bewerken te klemmen.

Lijmtang

Vastklemmen van het werkstuk

Plaatsing handen

Het te bewerken werkstuk altijd goed vastzetten of vastklemmen Uitstekende werkhouding : Let op de plaatsing van de handen.

Werk alleen met goed snijdend gereedschap.

Verstraeten

Pagina 11

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

De rugzaag en toffelzaag : De rugzaag wordt gebruikt voor het afkorten van hout en fijn werk.

De rugzaag is een ideaal gereedschap voor het zagen van verbindingen.

Een handzaag is een zaag met een veerkrachtig stalen zaagblad. De rug heeft een stalen strip om de rug te versterken. Het blad is circa 1 mm dik.

- Schulpen, in de lengterichting (met de vezel mee).

- Afkorten, in de breedterichting (dwars op de vezel).

De rugzaag heeft een stalen

strip om de rug te versterken.

De toffelzaag wordt gebruikt voor heel fijn werk.

St-Jozefzaag

Verstraeten

Vooruit duwen voor het zagen.

Pagina 12

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Verstekbak om haaks (onder 90°) te zagen of onder een hoek van 45° te zagen.

Gipsplaten zagen

St-Jozefzaag

Verstraeten

Gereedschap voor de timmerman

ijzerzagen

Pagina 13

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Boormachines : Met een boormachine kan je gaten boren. Voor elk materiaal gebruik je andere boren. De boor kan je vastzetten in de boorkop.

Kolomboormachine.

Schroevendraaier op batterijen.

Boormachine

Boren : 1. Houtboren hebben een scherpe centerpunt.

Gebruik : alleen bij hout.

2. Met metaalboren kan je ook in hout boren.

3. Met steenboren kan je in steen of muren boren.

4. Met centerboren kan je grote gaten boren.

5. Verzinkboren dienen om de schroef onder het houtoppervlak te verzinken.

Potboren worden veelal gebruikt voor het plaatsen van scharnieren bij kasten.

Verstraeten

Pagina 14

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Schroevendraaiers : o Een kruis schroevendraaier heeft een kruiskop en draai je alleen kruiskopschroeven vast . Deze schroevendraaier heeft een kruisvormig blad. o Met een Platte schroevendraaier heeft een plat blad.

Kruis kop schroeven.

Platte schroevendraaier.

Schroeven : Een schroef dient om twee of meer delen met elkaar te Verbinden.

Een schroef heeft een cilindervormig gedeelte waar omheen schroefdraad is aangebracht met op het uiteinde een schroefkop waar een schroevendraaier op past.

Zelf tappende schroef

Verstraeten

Ring of sluitring. .

(Volksmond : rondel of vloot )

Pagina 15

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Nagels : Draadnagels worden machinaal gemaakt . De stalen draad wordt op lengte afgeknipt waar een punt en kop wordt aangebracht.

Platte kop = PK

voor een sterke

Ronde kop = RK

voor mooier

verbinding.

werk.

Inslaan van draadnagels :

Zwaluwstaartvormig nagelen.

Het dunne plankje tegen het dikke plankje aan nagelen.

Verstraeten

Pagina 16

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

De trek -en nijptang : 1. Gebruik : Een trektang is een metalen gereedschap om draadnagels uit

het hout te trekken.

Trektang

Nijptang

Een nijptang is een metalen gereedschap om draadnagels en dergelijke door te knippen.

2.

-

Onderdelen : De afmeting varieert tussen de 150 tot 250 mm De bek van de tang bestaat uit twee helften en heeft een ronde vorm.

De bek hoort goed strak te sluiten.

Het scharnier mag geen speling vertonen.

De bek wordt bediend met beide benen.

3. Hantering : Om een draadnagel uit te trekken plaatst men de bek zo dicht mogelijk bij het houtoppervlak, knijpt de bek dicht met behulp van de benen en gebruikt de tang als hefboom. Om beschadiging te voorkomen kan het hout worden beschermd door onder de

bek een triplex of plankje te leggen.

Zonder bescherming.

Verstraeten

Triplex plankje als bescherming.

Pagina 17

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Klauwhamer : 1. Gebruik : Een klauwhamer is een hamer die aan de ene kant een ronde platte vorm heeft, aan de andere kant gebogen is met een spleet. Deze spleet wordt de "klauw' genoemd. Met een klauwhamer is het makkelijk om

draadnagels in te slaan en uit te trekken. Het is bij uitstek een gereedschap voor de timmerman.

2. Hantering : Om een draadnagel uit te trekken neemt men de draadnagel in de V-groef (klauw) zo dicht mogelijk bij het houtoppervlak en buig de hamer met ĂŠĂŠn beweging om zodat de nagel uit het hout verwijdert wordt.

Met plankje als bescherming.

Zonder plankje als bescherming.

Houtlijmen : Houtlijmen zijn kleefmiddelen van natuurlijke of synthetische grondstoffen voor het verlijmen van hout en houtmaterialen.

D3: voor gebruik in een vochtig binnenklimaat of een buitenklimaat onder afdaken.

Verstraeten

Pagina 18

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

De bankhamer : Gebruik : - Voor draadnagels in houten voorwerpen te slaan.

- Een ijzeren hamer is een klop- of slagwerktuig. Een hamer bestaat uit een steel (handvat) met aan het eind de hamerkop.

- Bij de hamerkop staat vaak het aantal grammen in het metaal geslagen.

Volgens type 50 – 300 gram 1000 – 1500 gram tot zelfs 2000 gram

Bankhamer

Doorslag : 1. Gebruik : Een doorslag is een stalen pen en heeft een plat vlak of een kuiltje in de punt. Reden : om niet van de nagelkop af te glijden.

Een doorslag dient om een nagelkop onder het houtoppervlakte te drijven (verzinken) en kan vervolgens opgevuld worden met kneedbaar hout.

2. Kneedbaar hout : Kneedbaar hout is ontwikkeld om barsten, gaten en kleine putten in het hout op te vullen. Het is een kneedbare vulling voor hout.

Verstraeten

Pagina 19

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Schuurpapier : Schuurpapier dient om : (3) - materiaal op gecontroleerde wijze te verwijderen.

- om oppervlakten glad te maken.

- om een glad oppervlak op te ruwen voor verlijming.

De korrelgrootte van het slijpmiddel wordt aangeduid met een getal.

Schuurpapier kiezen

Korrelgrootte

Schuren met de vezelrichting.

Schuurpapier houder

Machinaal schuren.

Gebruik bij machinaal schuurwerk een stofbril en stofmasker !

Stofbril, gehoorbeschermer + stofmasker + (antipollutionmask)

Al het stof is kankerverwekkend Verstraeten

Pagina 20

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Afwerking : Koop producten op waterbasis = beter voor het milieu.

1. Vernis is een chemische stof die aangebracht wordt over een verf of materiaal om de invloed van het weer, licht, vocht of schimmels te verminderen.

Vernis dient als bescherming tegen : (4) - Invloed van het weer.

- Invloed van het licht.

- Vocht.

- Schimmels.

Vernis en borstel

Beits

2. Beits is het aanbrengen van een transparante of dekkende laag om vezels van bijvoorbeeld hout te beschermen tegen weer en wind en het oppervlak een mooi uiterlijk te geven.

3. Verf is de algemene term voor producten die bedoeld zijn om een voorwerp te beschermen of te verfraaien ( mooi te maken ) door het van een pigmenthoudende laag te voorzien.

Verf dient als : (4) - Bescherming, - Decoratie, - Signalering,

- Schilderkunst.

Verstraeten

Pagina 21

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

6. Veiligheid (beschermingsmiddelen) 1. Aankoop werkschoenen : kijk vooral, naar wat heb ik nodig.

- Koop niet zomaar goedkope werkschoenen.

- Kijk, wat lekker zit en goed aanvoelt.

- Het zijn werkschoenen waar je de meeste tijd van de dag aanhebt.

De voeten beschermen om letsel te voorkomen.

- Stalen tip : om tenen te beschermen - Staal in de voetzool : om binnendringen van voorwerpen te voorkomen.

- Beschermen van de achillespees.

2. Onderhoud jouw gereedschap en gebruik beschermingsmiddelen :

Verstraeten

Pagina 22

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

7. Voederen van vogels

1. De winter is de meest aangewezen periode om de vogels in je tuin te voederen. Insecten verdwijnen onder de grond. Bessen zijn geplukt.

Regen en sneeuw maken het moeilijk om zaden te vinden.

2. Onze tuinvrienden vinden een pak minder voedsel, terwijl ze nu juist extra veel energie nodig hebben om hun lichaamstemperatuur op peil te houden.

3. Van december tot april voorzie je vetrijke producten (vetbollen, pindaslingers, pindakaas, halve kokosnoten ‌)

4. Voedsel dat makkelijk bevriest, zoals appels, voeder je best als geheel en niet in kleine stukjes Verstraeten

Pagina 23

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

Vogels voederen in de lente, zomer, herfst en winter !

5. Vogels gebruiken het voedsel dat je aanbiedt als aanvulling op wat ze in de natuur vinden. In elk seizoen mag je vogels voederen.

Door regelmatig te eten zijn de vogels beter tegen de kou bestand .

Voederplank of voederhuisjes?

6.

Het voordeel van een overdekt voederhuisje is dat het voeder beschermd is tegen regen en sneeuw.

7. Let op dat de plank of het huisje zo staat opgesteld dat er geen kat bij kan.

Plaats ze op minimaal 1,50 meter van de grond. Je kan voederhuisjes kopen, maar je kan er ook zelf een maken.

.

Zorg dat er water is

Voederhuisje tegen het raam

Help de biodiversiteit een handje 8. Biodiversiteit of biologische diversiteit is een begrip voor de graad van verscheidenheid aan levensvormen (soorten, genen etc.)

Hoe meer diversiteit hoe gezonder ons ecosysteem.

Meer insecten →meer planten →meer diersoorten.

Verstraeten

Pagina 24

Techniek & Houtbewerker

Nestkast

8.

Evaluatie

Hieronder vind je een evaluatiefiche, geef jezelf een beoordeling en zet een kruisje onder een gezichtje.  :D

Ik ken er alles van.

Ik weet er veel van , mits oefenen gaat het nog beter.

:/

Ik weet voldoende, veel oefenen is de boodschap.



Het kan veel beter. Ik moet mij inzetten om beter te scoren. 

:D



:/

Ik kan bomen volgens hun soort opnoemen.

Ik kan een eenvoudige technische tekening lezen.

Ik weet wat ik kan doen om de aarde minder te vervuilen.

Ik kan de gereedschappen opnoemen die nodig zijn om een nestkastje maken.

Ik weet waarom ik veiligheidsmiddelen gebruik.

Ik kan in groepsverband Werken.

Opmerking leerkracht.

9.

Moeilijke woorden

Moeilijke woorden schrijf je hierop. Je zoekt de verklaring op met de ganse groep, op het internet of in een woordenboek.

Je bevindingen schrijf je in de verklaringskolom.

Moeilijke woorden

Verstraeten

Woordverklaring

Pagina 25