những tổn thất không ñáng có cho bạn bè, và nói chung, cho những người tốt vốn ñã hiếm hoi. Lại phải viết sao cho những tên ñọc bản cung, như Huỳnh Ngự và các quan thầy của y, dù không hài lòng cũng không thể hỏi ñi hỏi lại mãi. Phải cân nhắc từng chữ ñể bọn hỏi cung không thể dùng những bản cung của mình mà loè những anh em ñã bị bắt nhằm buộc họ phải cung khai. Cũng không thể viết những ñiều mà sau ñó chúng có thể dùng như bằng chứng về sự nhận tội hèn hạ, ñể bôi nhọ phẩm giá của mình. Huỳnh Ngự làm tôi quá mệt. Nói thật, tôi sẵn sàng ñầu hàng y nếu như y hài lòng chỉ với một lá cờ trắng. Nhưng không hơn. Tôi không thể nghe theo y ñể bước qua cái ngưỡng ñạo ñức mà một người tự trọng không thể bước qua. Tôi ñoán Huỳnh Ngự, cũng như cả bọn chấp pháp tay sai của Lê ðức Thọ và Trần Quốc Hoàn ñã thất bại trong cố gắng ép cung, mớm cung những người trong vụ, và giờ ñây họ hi vọng rằng với sự non dại của tôi, tôi sẽ cho họ cái khẩu chứng mà họ cần ñể dùng nó ép tiếp cha tôi và những người khác. Tội của tôi trong con mắt Huỳnh Ngự không phải chỉ có thế. Tôi còn nhiều tội tày trời khác. - Anh là láo lắm, anh dám kêu Mao chủ tịch, lãnh tụ giai cấp vô sản toàn thế giới bằng Mao xếnh xáng. - một lần giữa buổi hỏi cung y quát tôi ðúng vậy không? Hay anh lại cãi, lại biểu tụi tui vu cho anh? Ai báo cáo với bọn chúng chuyện này nhỉ? Tôi nghi ñó là nhà thơ Hoàng Nguyên Kỳ, bí thư chi bộ tờ báo chúng tôi. Tôi chơi thân với Hoàng Nguyên Kỳ, chỉ với anh tôi mới dám nói bạt mạng, không giữ gìn. Bí thư chi bộ có trách nhiệm báo cáo về tình hình cơ quan cho tổ chức và cho công an. Anh làm công việc của anh. Mà cũng có thể không phải anh, tôi không dám nói chắc. Trong cơ quan nào chả có người của công an gài vào. Mình có thể lỡ lời lắm. Ai nắm tay ñược tới sáng? Nhạo báng lãnh tụ là tội rất nặng. Là dân thường mắc phải tội này bị tập trung cải tạo là cái chắc. Lãnh tụ không phải chỉ có Hồ Chí Minh hay Trường Chinh trước kia hoặc Lê Duẩn bây giờ, Lenin hay Stalin, mà Mao
362