AccountantWeek

AccountantWeek Q1 2015. Onafhankelijk vakblad voor accountants. De opvolger van AccountancyNieuws.

Word lid van AccountantWeek.nl Vertrouwd, verfrissend en brutaal

Meld u aan en win een luxe weekend naar Dubai

AccountantWeek.nl is de opvolger van AccountancyNieuws en biedt online dagelijks het laatste nieuws over zaken als de controlepraktijk, accountancy 3.0, ICT, fiscaliteit en tuchtrecht. Meld u aan via AccountantWeek.nl, ontvang 4 keer per jaar AccountantWeek Magazine en maak kans op een luxe reis voor 2 personen naar Dubai.

Goede voornemens: kwaliteitsverbetering staat voorop Marcel van Loo (Country Managing Partner EY Nederland): “Als kwaliteitsverbetering ons meer kost dan vroeger vanwege strengere regels, moet een klant bereid zijn om daarin mee te gaan. Is hij dat niet, dan zullen wij ons genoodzaakt zien ons te richten op andere klanten.” Pagina 7 Marc Hogeboom, Head of Audit en lid van de Raad van Bestuur van KPMG: “Klynveld en Kraayenhof vertegenwoordigden een kantoor met een ingeprent plichtsbesef, zonder uitbundig uiterlijk vertoon en met een hecht groepsverband. Wij gaan met KPMG weer werken vanuit deze kerngedachte. Zodat we terugkeren naar waar we thuis horen: de absolute top in Nederland in onze sector.” Pagina 9

Interne en externe auditor bij datamigratie: samenwerking loont Bij het reduceren van IT-kosten kan de accountant/auditor vaak een zinvolle rol spelen. Zeker bij een datamigratieprogramma’s. En zeker als de interne en externe auditor samenwerken. Pagina 39

Op zoek naar winstgevendheid In de afgelopen jaren hebben veel accountantskantoren gesneden in het personeel. Vaak is de rek er wat dat betreft wel uit, zegt analist Kishan Ramkisoensing (Rabobank). Maar wat moeten de accountants dan? Een interview naar aanleiding van een nog te verschijnen rapport over de toekomst van de sector. Pagina 24

Wat verandert er in 2015?

De belangrijkste veranderingen in weten regelgeving. Plus: BTW en werknemersregelingen in 2015. Pagina 20

Onzekerheid over onzekerheid Wanneer bestaat er ‘gerede twijfel’ over de voortzetting van een onderneming?

Het Burgerlijk Wetboek is er niet duidelijk over, de Raad voor de Jaarverslaggeving geeft een geheel eigen – en onjuiste – draai aan het begrip. Pagina 30

‘Accountants: wel de skills maar niet het vak van de toekomst’ “Accountants, dat is een treurig verhaal – In 2030 is 95 procent weggeautomatiseerd volgens de Oxford studie ‘the future of employment’. Als je als accountant niet nu nadenkt over je toegevoegde waarde ben je heel snel weg geautomatiseerd.” Pagina 12

Wie zijn de meest innovatieve MKB accountants?

Bezoek de Nationale Accountancy Awards op 21 mei 2015 in Nieuwegein.

Meld u aan via AccountancyAwards.nl

Wil jij ook proactief adviseren?

Witlox Van den Boomen gebruikt Twinfield online boekhouden. Niet meer alleen door de achteruitkijkspiegel kijken, maar proactief adviseren met hulp van een volledig informatiesysteem.

Benieuwd naar onze oplossing? www.twinfield.nl/aw

In de cloud, gekoppeld aan de beste andere softwareoplossingen. Twinfield is het kloppend hart van de ideale productiestraat voor de accountant en het administratiekantoor.

colofon

inhoud In business

AccountantWeek Magazine is een uitga-

eenkomsten door heel Nederland

ve van Alex van Groningen BV. Accoun-

- met PE Uren. Bovendien profileren leden

6

Focus op focus

tantWeek.nl biedt dagelijks het laatste

zich in de AccountantWeek Who’s Who,

7

De goede voornemens van

vaknieuws en zet wekelijks een nieuwe

gelezen door 30.000 financieel managers.

innovatieve accountant in de spotlights.

Daarnaast biedt AccountantWeek een

Marcel van Loo 9

Word gratis lid via AccountantWeek.nl

verfrissende en brutale kijk op de radicale veranderingen waarmee accountants de

Drukker: Bal Media

komende jaren worden geconfronteerd.

Vormgeving: Cor Lesterhuis, Anouk Bommer

Marc Hoogervorst 11 Accountant mist kansen door abonnement te verkopen 12 Geert Jan Waasdorp: ‘Accountants hebben wel de skills maar niet het

Actie! Meld u aan voor AccountantWeek en maak kans op een weekend voor twee

© Alex van Groningen B.V.

personen naar Dubai. Met Emirates busi-

Zonder schriftelijke toestemming van de

nessclass en super de luxe hotel. Aanmel-

uitgever is het niet toegestaan om integraal

den via AccountantWeek.nl

artikelen over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te ver-

De goede voornemens van

vak van de toekomst’ 14 Volle vaart vooruit

Fiscaal 15 AccountantWeek tot week

Redactie: Burgemeester Haspelslaan 63

veelvoudigen in welke vorm dan ook. Nota

1181 NB Amstelveen

bene: geen toestemming is nodig om de titel

18 Incourante voorraden: weg ermee?

Website: accountantweek.nl

en inleiding van artikelen over te nemen op

20 Wat verandert er in 2015?

Hoofdredacteur: Jan Bletz

(eigen) websites, mits met bron­vermelding.

E-mail: jbletz@accountantweek.nl Wet Bescherming Persoonsgegevens

Finance 22 Crowdfunding: planmatige

Aan deze editie werkten mee:

De abonneegegevens zijn opgenomen in

Pim van Batenburg, Stefan Betting, Gerard

een database van Alex van Groningen B.V.

Bottemanne, Bert Calatz, Jürgen Donders,

Deze is aangemeld bij het College Bescher-

23 Op zoek naar winstgevendheid

Paul van Giersbergen, Wouter Haasloop

ming Persoonsgegevens. Wij gebruiken deze

Werner, Jeppe Kleyngeld, Vincent

gegevens om u op de hoogte te houden van

Knottnerus, Arne Lasance, Tycho Lejeune,

aanbiedingen. Indien u hier bezwaar tegen

Dennis Mensink, Suzanne Reijn, Hèlen

heeft, maakt u dit kenbaar door bericht te

Sturm, Rob Tolstra, John van der Veld,

zenden naar info@alexvangroningen.nl.

Rienke Vingerling, Olivier Walravens en

aanpak loont

In control 27 Uitkomst kwaliteitstoetsing: een onderschat communicatiemiddel 28 5 belangrijkste wijzigingen in IFRS

Aanlevering van artikelen

30 Onzekerheid over onzekerheid

Inzending van een artikel naar de redactie

33 Auditnieuws

Uitgever: Alex van Groningen B.V.

ter publicatie houdt tevens in dat de

35 7 tips om uw relatie met de klant

Burgemeester Haspelslaan 63,

auteur akkoord gaat met de volgende

1181 NB Amstelveen

voorwaarden voor plaatsing:

Frank Wijn.

• de auteur heeft het volledige Marketing: Paul van Beckum (pvanbeckum@alexvangroningen.nl) Tel: 020 5788919

auteursrecht op het werk; • het artikel is niet eerder, in welke taal dan ook, gepubliceerd; • met publicatie wordt geen

Sales & Traffic: Tim Bosman (tbosman@ alexvangroningen.nl) Tel: 020 5788909.

geheimhoudingsplicht geschonden; • de auteur verleent de uitgever het

Bent u leverancier en wilt u een

gebruiksrecht op het artikel om dit in

advertentie, advertorial of gastbijdrage

al haar media te (her)publiceren in

plaatsen in AccountantWeek Magazine?

print, online of in welke vorm dan ook;

Neem dan contact op met Tim Bosman.

• de auteur zal niet zonder schriftelijk toestemming van de uitgever het

Lidmaatschappen: AccountantWeek is

artikel elders publiceren;

te verbeteren

ICT 36 E-facturatie: de ‘missing link’ voor continuous monitoring 37 Data-analyse software voor de auditor: een overzicht 39 Interne en externe auditor bij datamigratie: samenwerking loont 40 ‘De ondernemer begint boekhouden leuk te vinden door digitale platforms’ 42 In drie stappen naar een

hét platform voor ambitieuze en inno-

• de uitgever behoudt zich te allen tijde

vatieve Accountants. Als lid ontvangt u

bij aangeleverde artikelen het recht

4 x per jaar AccountantWeek in de bus,

voor deze te kunnen inkorten, koppen

wekelijks de nieuwsbrief, heeft u toegang

en de vorm te kunnen wijzigen en

Need to know

tot exclusieve content online en wordt u

artikelen in een voor de betreffende

44 Van ‘spectaculaire uitspraak’ tot

uitgenodigd voor exclusieve masterclas-

publicatie door de uitgever geschikt

ses, netwerkborrels en inspirerende bij-

geachte context te kunnen plaatsen.

beter verdienmodel

niet-behandelde klacht AccountantWeek.nl

3

"De beste accountantskantoren bieden meer kwaliteit, werken met de nieuwste technologieën en leveren meer waarde. Zij boeken verbluffende resultaten voor ondernemers en maken organisaties direct succesvol. Ontmoet de top 50 op 21 mei op de Financial Systems Beurs.”

OUNTANT 20 CC

L

CO

0

.N

T OP A

15

50

AC

U N TA N C Y 5

UITNODIGING Waarde €200 Bezoek 21 mei gratis de Financial Systems Beurs Ontmoet de beste softwareleveranciers. Ontmoet de 50 beste accountantskantoren van Nederland. Ontmoet 1000 financieel managers. Maak de uitreiking van de Accountancy Awards mee.

Meld u nu kosteloos aan met uw registratiecode via Financial-Systems.nl.

Voor meer informatie gaat u naar Financial-Systems.nl.

Uw registratiecode:

ACC2015

Genomineerden voor de Nationale Accountancy Awards 2015. Bezoek AccountancyAwards.nl BentAcera Heerenveen, Gooitzen Boonstra Spoelstra & Scherer Landsmeer, Marcel Spoelstra Elkedagbij.nl Uden, Twan van Zandvoort Harrier Groningen, Harry Marissen IFIAC Purmerend, Huib Brokkelkamp Van Hoek accountant Tilburg, Olaf van Hoek.

Status Finance, Voorburg, Raymond Schijff Status Finance, Voorburg, Raymond Schijff

Van Erkelens Vaassen, Corné van Erkelens Van Oers Accountancy Roosendaal Dennis Klasen Van Driel Finance Capelle a/d IJssel, Dennis van Driel.

Ten Kate Huizinga Enschede, Rene Scholten Samen Administraties Weesp, Menno ten have Witlox Van Den Boomen Rosmalen, Gerard Den Teuling Syfers Administratie & Advies Blijswijk, Fedor van den Hoek Groeneveld / Semmekrot Enschede, Raymon Semmekrot

JAN Accountants & adviseurs Amsterdam, Pieter Mul DWO Eindhoven, Xander Siebers MAAS Accountants Den Haag, Hans Lipman Finshare Almere, Jurre Yntema Thinq.nl Tilburg, Frans van Loon 2Count Venray, Rob Verhaag Jong & Laan Meppel, Henk Schoeman AccountAnders Zevenbergen, Jasper Visser

De Financiële Schakel Rijswijk, Eddy Kleijheeg Gjald Groningen, Johan Konink Louer Accountancy Tilburg, Ronald Louer Visser-Visser Apeldoorn, Steef Visser Facet Accountants Capelle a/d IJssel, Cor van Marle Flow Accountants Amersfoort, Jolien Bettonviel Bos Adviesgroep Oosterhout , Ad van der Bos Equity Accountants Amersfoort, Rudi drupper

redactioneel

Tip. Meld u aan op AccountantWeek.nl en maak kans op een weekend voor twee personen naar Dubai!

Goede voornemens Geen beter thema voor een nieuw blad aan het begin van een nieuw jaar dan ‘goede voornemens’, toch? Vandaar dat wij Marcel van Loo van EY en Marc Hogeboom van KPMG om hun goede voornemens voor de komende tijd hebben gevraagd. Hun antwoorden komen in grote lijnen overeen: de komende maanden staan grotendeels in het teken van kwaliteitsverbetering, om te laten zien dat het publieke belang voorop staat, om hun eigen reputatie en die van de sector op te vijzelen.

Daarbij zijn ze, zoals Van Loo het uitdrukt, onafhankelijk van hun klanten. Met andere woorden, of de klant nu wil of niet, de accountant moet en zal zijn kwaliteit verbeteren. In het publiek belang, zoals het heet in het gelijknamige rapport van de AFM. Volgens Van Loo zal de klant in het algemeen best bereid zijn mee te betalen voor maatregelen die niet (niet alleen in elk geval) zijn belang, maar het publiek belang dienen.

Of dat inderdaad zo is, moet nog blijken. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten lijkt het er niet mee eens, zo blijkt een advies aan gemeenten om de hogere accountantsrekeningen als gevolg van meerwerk bij de controle niet te betalen. Ook een goed voornemen, zou je kunnen zeggen, en misschien ook een voornemen in dienst van ‘het publiek belang’- maar tegelijkertijd een voornemen dat lijkt te botsen met dat van de accountants die kwaliteitsverbetering nastreven.

Ons goede voornemen als AccountantWeek is om inzicht te geven in de ontwikkelingen die van belang zijn voor de accountant, en dus ook van dit soort niet altijd even prettige discussies verslag te doen. Ontwikkelingen aan klantzijde en veranderingen in wet- en regelgeving (vooral de voortdurend veranderende fiscale regels) hebben uiteraard onze aandacht. Hetzelfde geldt voor uitspraken van de Accountantskamer, het College van Beroep voor het bedrijfsleven en van rechterlijke instanties. Ook willen we de accountant - of het nu is in zijn rol als auditor, als adviseur of als (zelfstandig) ondernemer - bedienen met artikelen over

de toepassing van ICT ter de verbetering van zijn beroepspraktijk. En waar mogelijk willen we u van advies dienen.

Dat is nogal wat, en het risico bestaat dat we niet in al onze goede voornemens slagen - zoals dat gaat met zoveel goede voornemens. Toch zijn we optimistisch, optimistischer dan we zijn over veel van onze andere goede voornemens. Het blad AccountantWeek en onze site accountantweek.nl maken namelijk deel uit van een breed platform van en voor accountants, hun klanten en leveranciers. Een platform dat de naam Alex van Groningen eer moet aan doen: een community waarbinnen volop mogelijkheid bestaat voor debatten over het vak, waarbinnen kennis en meningen kunnen worden uitgewisseld en vaardigheden gedeeld.

Maar AccountantWeek is ook een platform dat deelnemers een podium verschaft om zich te presenteren aan de buitenwacht. Zo kunnen accountants zich opgeven voor de Nationale Accountancy Awards 2015 (zie accountancyawards.nl voor nadere informatie). Of ze kunnen redactioneel bijdragen aan AccountantWeek. Hopelijk dat dit eerste nummer u daartoe inspireert. Misschien kunnen we u verleiden tot dit goede voornemen?

Jan Bletz, jbletz@accountantweek.nl Hoofdredacteur AccountantWeek Foto: Mirjam Verdonk

AccountantWeek.nl

5

in business

Focus op focus Voor veel accountantskantoren die wij bezoeken lijkt marktfocus of specialisatie tegennatuurlijk. Het is ook paradoxaal: waarom zou je de vijver waar je in vist kleiner maken in plaats van groter? Toch is dat beter.

Stel u bent een accountantskantoor, wat heeft u liever: a. Heel veel klanten waar u gemiddeld genomen wat op verdient? b. Veel minder klanten waar u veel aan verdient?

Als uw voorkeur uitgaat naar optie B, raad ik u aan om nog even door te lezen. Als uw voorkeur uitgaat naar optie A, dan heeft u daar waarschijnlijk geen tijd voor.

Er van uitgaande dat u dus behoort tot de tweede categorie lezers, volgt nog een meerkeuzevraag: Wat heeft u liever: a. Dat u achter nieuwe klanten moet aanjagen? b. Dat nieuwe klanten u uitzoeken?

Wederom als uw voorkeur uitgaat naar optie B, raad ik u aan om nog even door te lezen. Als uw voorkeur in dit geval uitgaat naar optie A, dan heeft u het waarschijnlijk heel druk met het najagen van prospects waarvan u hoopt dat ze ooit klant zullen worden.

De vraag waar het om draait is dus: hoe krijgt u het voor elkaar dat klanten graag klant bij u willen worden en dat u met een relatief beperkt aantal klanten een betekenisvolle relatie heeft, waar u ook nog eens een prima belegde boterham aan overhoudt? Het antwoord op deze vraag: marktfocus.

Voor veel accountantskantoren die wij bezoeken lijkt marktfocus of specialisatie echter tegennatuurlijk. Het is paradoxaal: waarom zou je de vijver waar je in vist kleiner maken in plaats van groter? De argumenten tegen marktfocus die we het vaakst horen zijn: “Ik wil niet getypeerd worden als een specialist…”

OK, maar realiseert u zich dat in nagenoeg alle beroepen de meest interessante en uitdagende opdrachten worden uitgevoerd door specialisten en niet door generalisten?

“Ik houd ervan uit heel veel verschillende dingen te doen…” Écht goed wordt u dan alleen nergens in.

Of de ergste dooddoener: “Ik wil geen potentiële klanten uitsluiten…”

Klanten zijn niet op zoek naar ‘alles’. Zeker in de professionele dienstverlening zijn de kwalitatief beste klanten (en de meest uitdagende opdrachten, waarvoor ze bereid zijn om een premium

6

AccountantWeek.nl

prijs te betalen) op zoek naar specifieke kennis of kunde en niet naar van alles een beetje.

Er bestaat een directe correlatie tussen strategische focus en winstgevendheid, wat ook de reden is dat beleggingsanalisten een diversificatiediscount toekennen aan bedrijven die een onduidelijke strategische focus hebben. En ja, dat geldt dus ook voor accountantskantoren.

De voordelen van een gefocuste strategie zijn legio. Specialisten: • verdienen meer dan generalisten • hebben minder concurrenten • trekken kwalitatief beter klanten aan • krijgen meer respect • hebben een grotere aantrekkingskracht op talent.

Focus gaat overigens niet alleen over branches, er is een eindeloze hoeveelheid aan combinaties van demografische, geografische en beroepsmatige criteria denkbaar waarin u zich zou kunnen specialiseren. Welke stappen kunt u zetten om in 2015 een specialist te worden?

1. Kies uw niche. Zijn er klantengroepen te benoemen die u al heeft in uw huidige praktijk? Welke klanten vind u leuk? Van welke klanten weet u al veel af?

2. Benoem welke klanten u niet wilt hebben en communiceer dat vooral ook intern.

3. Loop door uw huidige klantenportefeuille heen en bepaal van welke klanten u afscheid zou willen nemen.

Zo creëert u tijd om meer kennis te vergaren over de klanten die u juist graag wilt hebben en om een meer betekenisvolle relatie met deze klanten op te bouwen.

Een mooiere praktijk met minder klanten, het is een paradox, maar daar houden wij wel van. l

Suzanne Reijn, Partner Practice Paradox NL, www.practiceparadox.nl Practice Paradox is een internationale organisatie gespecialiseerd in (Online) Marketing & Sales Trainingen voor Accountants. Suzanne is ex-partner van één van de Big Four accountantskantoren en is sinds 2006 eigenaar van een aantal trainingsbureaus.

in business

De goede voornemens van Marcel van Loo Wat zijn de goede voornemens van Marcel van Loo, sinds 2013 Country Managing Partner EY Nederland?

“Het belangrijkste voornemen is een verdere verbetering van de kwaliteit van onze dienstverlening.”

Ook nu de prijzen in de sector onder druk staan? “Dat lijkt misschien in strijd met elkaar, maar is het niet.

Kwaliteitsverbetering verdient zichzelf terug.”

2

014 was druk, zeer druk voor Marcel van Loo. Vooral in de tweede helft van het jaar was het aanpoten, zegt hij. “We zijn toen begonnen om de maatregelen die in het rapport ‘In het publiek belang’ van de NBA staan aanbevolen door te voeren.”

Zeker nadat de AFM had geconstateerd dat de kwaliteit van wettelijke controles door de vier grootste accountantsorganisaties is de afgelopen jaren onvoldoende was verbeterd kregen deze maatregelen extra de nadruk binnen EY. Weliswaar kwam EY van de ‘Big Four’ er nog redelijk goed vanaf, met ‘slechts’ drie dossiers op de tien die als onvoldoende werden beoordeeld door de AFM. Maar EY was er niet minder van doordrongen dat veranderingen moesten plaatsvinden, aldus Van Loo. “De hele accountancy heeft te kampen met een vertrouwenscrisis. De accountant geniet niet meer het vertrouwen dat hij vroeger had, en de uitkomsten van het laatste AFM-onderzoek hebben daaraan bijgedragen. Zoiets raakt de hele beroepsgroep, ons dus ook.

Of wij nu het belangrijkste doelwit waren van kritiek of niet, dat is irrelevant: we moeten laten zien dat het publieke belang voor ons inderdaad voorop staat.”

‘De hele accountancy heeft te kampen met een vertrouwenscrisis.’

Diverse aanbevelingen die in het rapport ‘In het publiek belang’ staan, zijn al opgevolgd (op de site van EY staat een inventarisatie uit oktober 2014. De komende maanden zal het druk blijven om alle maatregelen AccountantWeek.nl

7

in business

door te voeren, ‘want we hebben ons gecommitteerd om dit in de eerste helft van het jaar voor elkaar te krijgen”, zegt Van Loo. HOE DENKT U DE KWALITEIT VAN DE WETTELIJKE CONTROLE TE VERBETEREN? Deels is dat een kwestie van cultuur, zegt Van Loo. Hij heeft het onder andere over het belang van de voortdurende dialoog met het personeel en met externe stakeholders om zo’n verantwoorde cultuur tot stand te brengen. Deels is het een kwestie van organisatie. “Zo zijn we bezig met de invoering van een raad van commissarissen, die op holdingniveau moet gaan toezien of wij het publieke belang goed dienen.

De selectie daarvan kost uiteraard even tijd, al was het maar omdat zij geen conflicterende belangen mogen hebben - een commissaris mag bijvoorbeeld niet ook bij een van onze controlecliënten een commissariaat bekleden. De taken van de Commissie Publiek Belang, die nu nog onderdeel uitmaakt van EY Accountants nationale toezichthoudende structuur, zullen straks ook door die nieuwe raad van commissarissen worden overgenomen.”

Van Loo benadrukt dat de kritiek van de AFM vorig jaar zeker niet de enige aanleiding is om te streven naar verbetering. “We hebben een eigen mission statement, en die luidt: ‘Building een better working world’. Met andere woorden: bouwen aan een betere werkende wereld. EY Nederland wil dat ‘bouwen aan een betere wereld’ ook voor ons land waarmaken, zegt Van Loo: “Wij willen de Nederlandse economie faciliteren om beter te presteren. Vandaar dat wij bijvoorbeeld een internationale startup bootcamp in Eindhoven ondersteunen, in de hoop getalenteerde starters naar Nederland te lokken.”

Om te ‘bouwen aan een betere wereld’ streven wij naar voortdurende kwaliteitsverbeteringen - en dat gaat

8

AccountantWeek.nl

wat Van Loo betreft verder dan voldoen aan de eisen van de AFM. “En bovendien: verbeteren is een continu proces. Er is geen einddoel, het kan altijd beter.” En het mag wat kosten, benadrukt Van Loo: om verbeteringen te bewerkstelligen, zal EY Nederland de komende tijd fors investeren.

WAARIN VINDEN INVESTERINGEN PLAATS? In mensen, ‘ons belangrijkste kapitaal’.

ZIT DE CLIËNT TE WACHTEN OP DERGELIJKE KWALITEITSVERBETERINGEN? “Ik ben overtuigd van wel. We zitten wat dat betreft in een dilemma, lijkt het: we willen enerzijds investeren, anderzijds staan de prijzen in de markt onder druk. Maar ik ben ervan overtuigd dat investeringen in kwaliteit zichzelf terugverdienen, en dat cliënten bereid zijn om meer te betalen voor een betere kwaliteit. Met andere woorden: dat dilemma is schijn.”

In tijd: ‘senior medewerkers, directors en partners moeten meer aandacht besteden aan dossiers’.

En in nieuwe audittools, die honderden miljoenen euro’s gaan kosten.

Let wel: “Die tools gaan wereldwijd worden ingevoerd binnen EY. Wij zijn van de grote kantoren internationaal het meest geïntegreerd, waardoor de verschillende landenkantoren een dergelijke grootschalige operatie gezamenlijk op zich kunnen nemen en financieren.” Het grote voordeel van de nieuwe audittools? “We kunnen hiermee veel makkelijker en intuïtiever werken dan tot dusver, wat bevorderlijk is voor de kwaliteit van de audits. Ook zijn de tools enorm krachtig; zo is het mogelijk om databestanden met financiële gegevens in hun geheel te analyseren, waar je vroeger moest volstaan met steekproeven. Je krijgt hierdoor een veel beter beeld of de financiële administratie en rapportage van een cliënt werkelijk klopt.”

‘We willen investeren terwijl de prijzen in de markt onder druk staan’

‘Weerstand tegen hogere tarieven?

Dat kan ik me voorstellen’

Al geeft Van Loo direct toe dat er bij sommige cliënten mogelijk weerstand bestaat tegen hogere tarieven voor een betere dienstverlening. “Ik kan me dat voorstellen. Alleen zijn wij onafhankelijk van onze klanten; we móeten een fair judgement kunnen geven. Als dat ons meer kost dan vroeger vanwege strengere regels, moet een klant bereid zijn om daarin mee te gaan. Is hij dat niet, dan zullen wij ons genoodzaakt zien ons te richten op andere klanten.”

TOT SLOT: WAT ZIJN UW PERSOONLIJKE GOEDE VOORNEMENS? “Het zou mooi zijn als ik wat meer tijd zou kunnen vrijmaken voor familie en vrienden. Begrijp me goed, ik ben dol op mijn werk.

Maar familie en vrienden zijn ook belangrijk, maar ik kom er niet altijd aan toe hun de aandacht te schenken die zij verdienen. Ik hoop dat het komende jaar beter lukt dan in het overvolle 2014.” l Tekst: Jan Bletz

in business

De goede voornemens van Marc Hogeboom Wat zijn de goede voornemens voor 2015 van Marc Hogeboom, Head of Audit en lid van de Raad van Bestuur van KPMG? “Terugkeren naar waar we thuis horen: de absolute top in Nederland in onze sector.”

K

PMG heeft een moeizaam jaar achter de rug, maar we hebben onszelf in een stabiele positie gebracht en zijn op dit moment hard aan het werk om het vertrouwen van de maatschappij terug te winnen”, zegt Marc Hogeboom, Head of Audit en lid van de Raad van Bestuur van KPMG. Ons doel is dat KPMG in 2017 – tijdens het 100-jarig bestaan – weer aan de top van de sector staat en dat anderen zich aan ons spiegelen.

Daarin zijn we compromisloos: of het nu gaat om de klant of om de toezichthouder, niemand mag nog iets aan te merken hebben op onze kwaliteit. Kwaliteit heeft samen met integriteit de absolute prioriteit.

Daar zijn we nog niet, maar de eerste resultaten van ons integrale veranderprogramma true blue geven ons het vertrouwen dat we die ambitie zullen realiseren. In 2015 leggen we daarvoor het fundament door heel gericht te werken aan kwaliteit, aandacht voor onze klanten, verandering van onze cultuur en het herstel van vertrouwen. “ VEEL ACCOUNTANTSKANTOREN INVESTEREN MOMENTEEL IN VERBETERING VAN DE BEDRIJFSVOERING. GELDT DAT OOK VOOR JULLIE? “KPMG investeert de komende drie jaar € 24 miljoen extra in kwaliteit, gemiddeld € 8 miljoen per jaar. Dat bedrag komt bovenop ons reguliere budget voor opleidingen en kwaliteitsbeheersing. Deze investering zal de kwaliteit van de controlewerkzaamheden verder verhogen door middel van training, opleiding en procesverbetering.

Training en opleiding zijn gericht op technische vaardigheden op terreinen als controleleer, IT- en datamanagement, jaarverslaggeving en administratieve organisatie en interne beheersing. Behalve aan de harde kant wordt ook extra geïnvesteerd in de zachte kant van onze beroepsuitoefening, denk aan onze vaardigheden op terrein van de professioneel kritische instelling, communicatievaardigheden (zowel in de bestuurskamer als tijdens de AVA) en van projectmanagement. Procesverbetering richt zich primair op innovatie door standaardisatie van (controle)processen.

De extra investering in kwaliteit zal tevens gebruikt worden om honderd extra nieuwe collega’s toe te voegen aan de Auditpraktijk bij de start van het nieuwe controleseizoen. Dit leidt onder andere tot de beschikbaarheid van extra capaciteit voor aanvullende interne dossiercontroles. Met als doel om de kwaliteit van onze werkzaamheden verder te verbeteren.”

STAAT HET STREVEN NAAR KWALITEITSVERBETERING OP GESPANNEN VOET MET ANDERE DOELEN? “Ons doel om in 2017 weer de norm in de sector te zijn staat voorop.

Voor 2015 betekent dit dat we de organisatie verder versterken door te focussen op vier onderwerpen: klanten, medewerkers, maatschappelijk vertrouwen en de operationele performance. Die moeten met elkaar in balans zijn. Waar partners voorheen konden ‘compenseren’ met bijvoorbeeld een goede financiële per-

formance werken we nu met KPI’s waarbij dit niet meer mogelijk is.

Dit weerspiegelt wat mij betreft in de naam KPMG, waarin de ‘K’ staat voor ‘kwaliteit’. Deze letter komt van Piet Klynveld, die in 1917 in Amsterdam een accountantskantoor startte waar het aantrekken van kwalitatief hoogstaand personeel, het aanhouden van hoge standaarden in het verrichte werk, orde, netheid en teamwerk de grondbeginselen waren.

Volgens Jacob Kraayenhof, een andere founding father van het huidige KPMG, was het belangrijkste streven om kwaliteitswerk te leveren; als dit ertoe leidde dat er nieuwe cliënten bijkwamen dan was dat “zeer plezierig”. Klynveld en Kraayenhof vertegenwoordigden een kantoor met een ingeprent plichtsbesef, zonder uitbundig uiterlijk vertoon en met een hecht groepsverband.

Wij gaan met KPMG weer werken vanuit deze kerngedachte, waarbij de kwaliteit van onze dienstverlening en onze toegevoegde waarde voor klant en maatschappij centraal staan. Zodat we terugkeren naar waar we thuis horen: de absolute top in Nederland in onze sector.”

IN HOEVERRE ZIJN DE DOELSTELLINGEN/GOEDE VOORNEMENS VAN VORIG JAAR BEREIKT? “Het eerste deel van 2014 liepen we achter de feiten aan, de verschillende incidenten volgden elkaar snel op en het waren er uiteindelijk ook gewoon teveel.

AccountantWeek.nl

9

in business

‘De K van KPMG staat voor kwaliteit’

slagpunt op woensdag 28 mei tijdens het eerste debat over de toekomst van de Audit bij de NBA. Toen heb ik -onder andere in bovenstaande bewoordingen– namens KPMG excuses aangeboden. Daar hebben we veel positieve reacties op ontvangen.”

Een belangrijke doelstelling die we op dat moment met elkaar hebben geformuleerd was om de organisatie te stabiliseren. Daar hebben we hard aan gewerkt en dat is gelukt.

De vergaande en ingrijpende veranderingen in de governance en de partnerbeloning die wij na de zomer hebben aangekondigd –en inmiddels

10

AccountantWeek.nl

voor het overgrote gedeelte zijn doorgevoerd – laten zien dat het ons menens is. We gaan terug naar de basis, waarin we werken zonder uiterlijk vertoon, degelijk en met een ingeprent plichtbesef. Omdat we realiseren dat ons bestaansrecht ligt in onze vertrouwensrol voor de maatschappij.

Voor mij persoonlijk kwam het om-

TOT SLOT: WAT ZIJN UW PERSOONLIJKE GOEDE VOORNEMENS? “2014 was geen gemakkelijke periode voor de sector, niet voor KPMG en ook voor mij persoonlijk was het een ongekend tropenjaar. Ik ben overtuigd dat het succes van een organisatie en haar mensen niet wordt bepaald in tijden van voorspoed, maar dat succes wordt bepaald in tijden van tegenslag: door de wijze waarop organisaties in staat zijn om zich aan te passen en voor een volgende levensfase te positioneren. Ik verwacht dan ook dat KPMG hier beter uitkomt en onze ambitie om in 2017 de norm in de sector te zijn zullen realiseren.

Mijn voornemen sluit hierbij aan: dat mijn 3.000 collega’s en ik onze klanten en de maatschappij in 2015 weer positief zullen verrassen.” l Tekst: Jan Bletz

in business

Accountant mist kansen door abonnement te verkopen Vaste prijzen, gegoten in een abonnementsvorm, is nu de trend onder veel aanbieders van accountancydiensten.

Maar dit verdienmodel is onhoudbaar.

melijk ook. Ook het ‘nieuwe’ verdienmodel, de vaste prijs in de vorm van een abonnement zal eindigend zijn. Gewoon, omdat het gebaseerd is op kosten.

E

TRANSITIEFASE Persoonlijk zie ik deze omslag naar ‘vaste prijzen’ dan ook als stap 1 in een transitieproces naar een business model dat is gebaseerd op waarde. Het enig, mijn inziens, duurzaam houdbare business model is een model dat uitgaat van waarde (opbrengsten). Waarde voor de klant.

en vraag die elke accountant zich in beginsel zou moeten stellen: “verkoop ik arbeid of lever ik waarde in de vorm van kennis?” Ik zou denken kennis. Kennis die de klant niet direct beschikbaar, maar op het gevraagde moment wel nodig heeft. Ergo, kennis is gevraagd.

Maar dan stel ik direct de vraag, waarom levert u kennis maar verkoopt u arbeid? Wat dat is toch wat u doet. Het verkopen van arbeid door het in rekening brengen van de gewerkte uren. Gewerkte uren echter, zeggen niets over de toegevoegde waarde maar alles over de gemaakte kosten.

Op zijn minst opmerkelijk toch?

BEWUSTWORDING Klanten realiseren zich dat ook en komen in beweging.

Immers, door deze handelswijze heeft u de klanten doen geloven dat kennis de constante is en arbeid de variabele.

Kennis is hiermee een commodity (en dus inwisselbaar) geworden en daar waar de arbeid goedkoper is, moet ik als klant blijkbaar zijn. The race to the bottom kan van start gaan! Of, als je naar de markt kijkt, IS al van start gegaan.

HOE VAST IS VAST? Kantoren merken de veranderende houding van de klant en zoeken naar een oplossing. Vaste prijzen, gegoten in een abonnementsvorm, is nu de trend. Maar hoe vast is vast? Immers, de vaste prijs van nu is zelden echt vast. Het is doorgaans meer een raamovereenkomst gebaseerd op verwacht benodigde uren x uurtarief / 12 is abonnementsmaandbedrag. Heb je meer of minder uren verbruikt dan volgt een verrekening. De ‘vaste prijs’ is derhalve nog steeds gebaseerd op uren x kosten.

INEFFICIËNTIE WORDT BELOOND! Ik blijf dat bijzonder vinden, een business model gebaseerd op kosten! Immers, heeft u een zeer efficiënt werkproces en veel kennis in huis dan maakt u minder kosten en heeft u dus minder opbrengsten. Feitelijk komt het er op neer dat een model gebaseerd op kosten meer loont naarmate u meer kosten maakt. Dat klink krom, maar als u er over nadenkt zit hier een behoorlijke kern van waarheid in.

Dit zal ook de reden zijn dat het model steeds meer weerstand ondervindt bij de klanten. Die realiseren zich dit na-

En het mooie is, waarde is te bepalen maar toch ook heel subjectief. En juist daar kun je je voordeel mee doen zonder dat je hiermee de klant te kort doet.

Neem als voorbeeld een jaarrekening of kredietrapportage, qua werk vrijwel geheel te automatiseren dus ook vrijwel kosteloos, echter voor de ondernemer kan het op het juiste moment heel waardevol zijn. De bereidheid om er op dat moment ook naar rato van de waarde voor te betalen is dan groot. Echter, dit is niet uniform. Waarde is subjectief, klant- en zelfs momentafhankelijk. Hier op de juiste wijze mee omgaan schept kansen. Kansen op groei van omzet, verlaging van de kosten door het verhogen van de klanttevredenheid.

AANPAK Dit vraagt een aanpak die meer klantgericht is en minder organisatiegericht. Luisteren om te begrijpen en niet om te antwoorden. Leveren wat de klant nodig heeft en niet wat het vraagt. Menig accountant meent dit al lang te doen maar het uit onderzoek blijkt dat de klant het toch echt anders ervaart. Hier serieus mee aan de slag gaan creëert kansen. Kansen op meer omzet tegen lagere kosten door hogere klanttevredenheid. l

Bert Calatz is oprichter en eigenaar van NoReJa advies (www.norejaadies.nl), een adviesbureau die de MKB-ondernemer in het algemeen en de MKB accountant in het bijzonder, helpt aan meer omzet tegen lagere kosten en hogere klanttevredenheid.

AccountantWeek.nl

11

Fotografie: Intelligence Group

‘Accountants hebben wel de skills maar niet het vak van de toekomst’ Geert Jan Waasdorp (CEO Intelligence Group) is gespecialeerd is vraagstukken rond de arbeidsmarkt, talent management en recruitment. Rienke Vingerling van Finance.nl kijkt met hem naar de meest recente ontwikkelingen en naar de toekomst. Waar ziet Waasdorp kansen voor recruiters, bedrijven, accountants en financiële professionals?

H

ebben we de piek in werkloosheid bereikt?

“We zitten op acht procent, wat neerkomt op 630.000 werklozen. Volgens de Europese norm die er aan komt is dat binnenkort zes procent. Let op, dit gaat om mensen die minimaal 1 uur beschikbaar zijn voor werk in loondienst. Daarnaast is er een groep van een kleine miljoen zzp’ers waar we niet veel over weten. Wat we wel weten is dat ongeveer een derde van deze groep niet zelf voor een bestaan als zzp’er heeft gekozen.Om de vraag te beantwoorden; ja, we hebben de piek bereikt. Het cijfer is al aan het dalen. Ons vermoeden is dat hij nog

12

AccountantWeek.nl

een paar tiende procenten terugzakt en dan stabiliseert.

de is om de werkloosheid met zo’n 0,5 procentpunt te laten dalen.”

Dat komt deels voort uit de onzekerheid die er heerst over de nieuwe Wet Werk en Zekerheid en hoe deze gaat uitwerken in 2015. We hebben ook nog een paar grote ontslagrondes gehad die nog niet in het werkloosheidscijfer verwerkt zitten, omdat die mensen nog in sociale plannen zitten en nu tijdelijk hun baan nog hebben.

Die komen er nog aan. Tegelijkertijd trekken bedrijven weer mensen aan om de groei op te vangen die er ook weer is. Ons vermoeden is dat de extra vraag die we hebben net voldoen-

Is dat goed nieuws voor mensen die nu zonder baan zitten?

“Dat hangt helemaal van iemands persoonlijke situatie af. Zijn de vaardigheden van die persoon nog in trek? Hoe lang heeft die persoon zonder werk gezeten? Het vreemde van ons sociale stelsel is namelijk dat het helemaal niet is ingericht op het activeren van mensen, terwijl hetgene wat het meest discriminerend werkt op de arbeidsmarkt niet leeftijd is, maar het feit dat je een lange periode inactief bent geweest. Afgelopen periode zijn 58.000

in business

mensen de bijstand ingestroomd vanuit de WW omdat ze geen baan hebben weten te vinden. Je hebt het dan over mensen die duurzaam inactief zijn.

Dat is wel een groot probleem.”

Er is veel te doen over technologie en automatisering de laatste tijd. - Gaat dit inderdaad veel banen kosten? En is dat tijdelijk, of permanent?

“Ik hoor bij de groep die gelooft dat er door automatisering meer banen zullen ontstaan dan weg zullen vallen. De afgelopen 40 jaar is onze economie verviervoudigd en er werken twee keer zoveel mensen.

We worden ook veel ouder, wat moet je nog 30 jaar doen als je niet meer werkt? Een kwart van de kinderen die nu geboren worden, wordt ouder dan 100 jaar. We werken met meer mensen, meer uren in totaal, maar elk mens werkt minder uren. Ik denk dat rond 2025 een werkweek uit 4 dagen zal bestaan. Hebben we ook een dag extra om geld uit te geven. Dat levert weer nieuwe werkgelegenheid op.”

BETROUWBAAR EN SOLIDE In welke sectoren verwacht jij groei of juist krimp?

“Alles in de financiële sector is krimp.

Verzekeraars, banken en zorgverzekeraars zijn krimpsectoren. Groeisectoren zijn high tech bedrijven, start-ups, kleinere MKB-organisaties, bedrijven met een sterke Duitse en Aziatische component. Ook online retail, zoals Otto, Wehkamp, Booking, Travelbird, Amazon en Bol.com zijn groeibedrijven.

‘Accepteer dat je niet voor het salaris dat je gewend bent aan de slag kunt’ In welke sector je het ook zoekt, je moet accepteren dat je niet voor het salaris dat je gewend bent aan de slag kunt, tenzij je de absolute top bent.

‘The one procent’. Je moet het hebben van groeimogelijkheden en als het meezit een aandelenparticipatie.”

Waar liggen kansen voor recruiters?

“Ik raad recruitment bureaus aan zich te specialiseren in de markt voor Wajongers. Als werkgever met meer dan 25 werknemers moet je straks op elke 20 aannames één iemand uit de participatiewet aannemen. Maar veel Wajongers zijn nu niet klaar voor de arbeidsmarkt qua vaardigheden, dus als je je hierin specialiseert kun je goud geld verdienen. Dat is een hele grote markt.”

‘Accountants, dat is een treurig verhaal’ Hoe kijk je aan tegen de toekomst van de accountant?

“Accountants, dat is een treurig verhaal – In 2030 is 95 procent weggeautomatiseerd volgens de Oxford studie ‘the future of employment’. Als je als accountant niet nu nadenkt over je toegevoegde waarde ben je heel snel weg geautomatiseerd. In 2030 loopt alles digitaal en communiceert alles direct met elkaar via the internet of things. Nu al reken je af met je pinpas en de transactie schiet direct de administratie in. Bankboek en grootboek worden dan direct bijgewerkt. Straks is dat in de totale breedte. Voor een BTW, VPB- of LB-aangifte is binnenkort geen menselijk handelen meer nodig.

Maar je hebt als accountant wel andere kwaliteiten: je kunt gedisciplineerd controleren, bent betrouwbaar en solide. Dat maakt dat je in risicobeheersing veel kunt betekenen.

Nog belangrijker: je kunt met cijfers omgaan, dat is een geweldig onderscheidend vermogen om te hebben.

Je bent als accountant halverwege om big data analist te worden. Ik zou me laten omscholen tot analist. Als je dat nu doet kun je over drie jaar aan de slag als recuitment analist,

value chain analist, big data analist, HR analist, of één van de vele andere mogelijkheden. Daar zit een gouden toekomst in.”

GOUD En waar liggen de grootste kansen voor finance functies?

‘Risk Controllers, iets met compliance en liability, BASEL III experts en macro-economen doen het goed momenteel. Ik ga er binnenkort bij de Belastingdienst voor pleiten dat ze additioneel nog 150 analisten aannemen: Die kunnen middels big data-analyses zeker 50 procent meer fraudegevallen opsporen. Dat levert de staat miljarden euro’s op. Alle oneigenlijke transacties kunnen deze analisten eruit pikken.

In potentie kunnen accountants dit werk prima doen. In het totaal van data pikken ze oneigenlijkheden er gelijk uit. Dat is een vak waar heel veel vraag naar gaat ontstaan. Niet de accountancy-tak bij de Big Four heeft de toekomst, analytics en big data zijn het goud. Accountants hebben de skills van de toekomst, maar niet het vak van de toekomst.’

Waar liggen de grootste arbeidsmarkt uitdagingen voor bedrijven?

‘Voor het management is het een uitdaging om grip te krijgen op de doorstroom en uitstroom van mensen. Ze reageren doorgaans vrij traditioneel bij krimpende organisaties door de zaak opnieuw te gaan organiseren.

Dat zijn niet de ingrepen waar je het bedrijf van de toekomst mee bouwt.

Bedrijven moeten zich afvragen: Wat voor mensen hebben we nodig? Over het aantal mensen hebben ze vaak wel een idee, maar ze weten niet wat voor kwalificaties ze nodig hebben.

Denk na over welke profielen je over drie jaar nodig hebt om je doelstellingen te realiseren. Dan ben je goed met de toekomst bezig.’ l

Tekst: Rienke Vingerling/Jeppe Kleyngeld AccountantWeek.nl

13

in business

Volle vaart vooruit Het nieuwe jaar is net begonnen, dus de allerbeste wensen. En volle vaart vooruit.

Inderdaad, vooruit! Ook als accountant.

M

‘Daar ga je dan als accountant: noeste arbeid, minimale waardering’

Ruim 75% van de vragen gingen over de verschillen tussen de eerder afgegeven prognose en de gerealiseerde cijfers.

15% over de huidige situatie en nog eens 5% over de mogelijke kostenbesparingen. Een goed cijferaar weet nu dat er dan nog 5% rest voor de blik naar voren.

Concreet? Mijn ‘dingetje’ is zeg maar bankzaken, met een specialisatie op het gebied van renteswaps. Banken moesten eigenlijk vóór 31 december 2014 al hun renteswap-dossiers herbeoordeeld hebben. Dat is niet gelukt, mede door de enorme berg dossiers. En los daarvan is het toch de slager die zijn eigen vlees keurt. Een soort Vion, zeg maar. De uitkomst daar kennen we.

ij werd vroeger, in mijn rol als bankier, nog al eens verweten dat ik achterstevoren op mijn paard zat.

Ik keek nadrukkelijk naar het afgelegde pad en had geen idee waar het paard heen ging.

Mijn huidige ervaring is dat nog steeds veel bankiers, maar zeker ook accountants, verschrikkelijk veel zadelpijn zullen ervaren, omdat ze de knop van de lasso in de rug voelen en de pasvorm is toch écht gemaakt om met de neus naar voren te zitten.

Veel discussies over tegenvallende jaaromzetten bij accountants, dalende tarieven en een dalend aantal uren ten spijt…. de werkwijze van menig accountant is nog als in de twintigste eeuw. Administratie bijwerken, toepassen van regels en het jaar 2014 presenteren aan de klant in maart 2015.

Wat houdt de accountant tegen om een inventarisatie te maken van de klanten met zo’n product, deze klanten te informeren over de (on)mogelijkheden en een bijeenkomst te organiseren waarin alles eens goed wordt toegelicht?

Kijk, da’s proactief, klantgericht én actueel.

Je kunt zélf vast nog meer voorbeelden bedenken om de klanten proactief mee te verrassen. Het werkwoord is DOEN en dán gaat 2015 er anders uitzien dan 2014.

Succes……. ik hoop dat alle goede voornemens dit jaar eens een keer uitkomen. l

De ondernemer is dan al lang weer bezig met de voorbereiding van de zomerbeurzen, de nieuwbouw van zijn derde filiaal of het opzetten van de crowdfunding om dit allemaal te bekostigen. 2014 kan ‘m dan meestal al gestolen worden.

Daar ga je met je noeste arbeid. Waardering minimaal.

WAT DAN WÉL? Als accountant en vertrouwenspersoon weet je best veel van de klant. De vraag is nu…. Wat doe je met al die informatie? Durf je zaken aan te kaarten waar je zelf niet het fijne van weet? Durf je andere experts in te schakelen als je de benodigde kennis niet zélf in huis hebt? Wat speelt er in de markt? In welke levensfase zit de DGA? Zo maar wat gedachtespinsels die kunnen bijdragen aan wat de klant als ‘toegevoegde waarde’ ervaart.

‘De accountant zit achterstevoren op zijn paard’

14

AccountantWeek.nl

Frank Wijn (info@wijnba.nl) heeft van 1990 tot 2008 bij diverse (groot) banken in Nederland gewerkt. Sinds 2008 zet hij zijn kennis en ervaring in als zelfstandig ondernemer. Hij helpt zakelijke bankklanten te zien wat zij daadwérkelijk met hun bank hebben afgesproken in tegenstelling tot wat deze klanten dénken te hebben afgesproken. Daarnaast geeft hij accountantscursussen op bancair gebied, treedt hij regelmatig op als spreker bij ondernemersbijeenkomsten en geeft hij gastcolleges op Hogescholen.

fiscaal

AccountantWeek tot week Een kort overzicht van de belangrijkste nieuwe fiscale wetten en regels van week tot week. Uitgebreidere informatie staat op Accountantweek.nl. Hier vindt u ook het laatste fiscale nieuws.

24-30 NOVEMBER Goedkeuring over toepassing verlaagd ab-tarief voorlopige aanslag 2014 Bij een verzoek om een voorlopige aanslag inkomstenbelasting 2014 of een verzoek tot wijziging van zo’n voorlopige aanslag, mag als inkomen uit aanmerkelijk belang 22/25e deel van het genoten voordeel worden aangegeven.

WEEK

48

Hoge Raad verduidelijkt entreeheffing bij totstandkoming fiscale eenheid In een arrest legt de Hoge Raad het begrip ‘maatschappij’ uit voor toepassing van de entreeheffing ter zake van onderlinge vorderingen en schulden bij het aangaan van een fiscale eenheid vennootschapsbelasting.

Financieringsrente moet in beschouwing worden genomen bij bronvraag De Hoge Raad oordeelt dat voor het antwoord op de vraag of sprake is van een onderneming in de zin van de Wet inkomstenbelasting 2001 ook de financieringsrente in beschouwing moet worden genomen.

1-7 DECEMBER Extra tijd voor iedereen met belastingaanslag Iedereen die de Belastingdienst volgend jaar geld moet betaWEEK

48

len over de inkomstenbelasting van dit jaar, krijgt daarvoor vier maanden uitstel.

‘Landelijke Landbouwnormen’: normen voor eigen verbruik en privégebruik Jaarlijks publiceert de Belastingdienst de ‘Landelijke Landbouwnormen’. De normen voor eigen verbruik en richtlijnen voor privégebruik zijn beschikbaar.

8-14 DECEMBER Belastingdienst moet ‘grensoverschrijdende’ fiscale eenheid toestaan Na de beslissing van het Europese Hof van Justitie heeft de belastingkamer van het gerechtshof Amsterdam op 11 december beslist dat de Belastingdienst het vormen van een zogeheten grensoverschrijdende fiscale eenheid moet toestaan.

WEEK

50

15-28 DECEMBER Nieuw besluit over administratieve verplichtingen btw In de Staatscourant van 17 december is een nieuw Besluit administratieve verplichtingen voor de omzetbelasting gepubliceerd. In het besluit staan beleidsregels en goedkeuringen op het gebied van de administratieve-, facturerings- en WEEK

51

WEEK

WEEK

3

6

andere verplichtingen.

Nieuw giftenbesluit Op 19 december 2014 heeft de staatssecretaris van Financiën Wiebes enkele nieuwe beleidsstandpunten bekendgemaakt over onder andere de aftrek van periodieke giften.

Belangrijkste wijzigingen in de belastingheffing per 1 januari 2015 Op 17 december 2014 heeft de Eerste Kamer ingestemd met het Belastingplan 2015. Dat betekent dat de belastingtarieven wijzigen per 1 januari.

Sociale verzekeringen en bijstandsuitkeringen per 1 januari 2015 Per 1 januari 2015 worden de AOW, Anw, WW, WIA, WAO, ZW, TW, Wajong, Participatiewet (voorheen WWB), IOAW en IOAZ aangepast als gevolg van de stijging van het wettelijk minimumloon per 1 januari 2015.

Senaat akkoord met strengere pensioenregels De spelregels voor pensioenfondsen worden vanaf 1 januari strenger.

De Eerste Kamer heeft met een ruime meerderheid ingestemd met een wetsvoorstel van staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken) hierover.

AccountantWeek.nl

15

fiscaal

WEEK

52 29 DECEMBER - 4 JANUARI Wijzigingen werkkostenregeling De werkkostenregeling wordt verplicht per 1 januari 2015.

Daarnaast is in het Belastingplan 2015 een aantal wijzigingen voorgesteld met betrekking tot de werkkostenregeling. Deze wijzigingen moeten deels nog worden uitgewerkt in de definitieve Uitvoeringsregeling Loonbelasting 2011. Personeelsfeesten, kerstpakketten, bedrijfsfitness en kinderopvang zullen naar verwachting de belangrijkste slachtoffers zijn van de werkkostenregeling.

WEEK

1

Wijziging btw-heffing bij vestiging of overdracht van eeuwigdurende zakelijke rechten Vanaf 1 januari 2015 wordt de vestiging of overdracht van eeuwigdurende zakelijke rechten op bouwterreinen of nieuwe gebouwen aangemerkt als een met btw belaste levering. Deze wijziging heeft onder meer gevolgen voor erfpachttransacties waarbij het recht van erfpacht voor onbepaalde tijd wordt gevestigd.Vrijstelling bij latere levering fiets van de zaak Hebt u uw werknemer in 2014 een fiets van de zaak vergoed onder de regeling van vrije vergoedingen en verstrekkingen?

En wordt deze fiets door leveringspro-

16

AccountantWeek.nl

blemen pas begin 2015 geleverd? In dat geval blijft de vrijstelling van toepassing zolang aan alle overige voorwaarden voor de vrijstelling is voldaan.

nemen aan een beroeps- of bedrijfstakpensioenregeling geldt sinds 1 januari 2015 een beperking voor de pensioenopbouw.

Maatregelen Sociale Zaken en Werkgelegenheid per januari 2015 In het afgelopen jaar zijn een aantal belangrijke wetten aangenomen die ervoor zorgen dat de arbeidsmarkt beter gaat functioneren en dat werken meer gaat lonen. Hieronder een overzicht van de maatregelen die per januari 2015 ingaan.

5-11 JANUARI Landelijke Landbouwnormen 2014’ beschikbaar De ‘Landelijke Landbouwnormen 2014’ zijn beschikbaar.

Hierin staan de normbedragen voor 2014 voor de meest gangbare kostenposten en voor bepaalde bedrijfsmiddelen en voorraden voor agrarische bedrijven.

Milieulijst 2015 gepubliceerd Op 30 december is de Milieulijst 2015 gepubliceerd in de Staatscourant. Op de lijst staan alle milieu-investeringen die in aanmerking komen voor de Milieu-investeringsaftrek (MIA) en/ of de Willekeurige Afschrijving Milieu-investeringen (Vamil).

Energielijst 2015 gepubliceerd Op 30 december is de Energielijst 2015 gepubliceerd in de Staatscourant. De lijst bevat meer dan 160 energiebesparende technieken die in aanmerking komen voor de Energie-investeringsaftrek (EIA).

Wijziging pensioenregels voor IB-ondernemers die verplicht deelnemen aan pensioenfondsen Voor zelfstandige ondernemers en resultaatgenieters die verplicht deel-

WEEK

2

12-18 JANUARI Waardering van verpachte gronden in box 3 2014 De uitgangspunten en normen 2014 voor de waardering van verpachte gronden (grasland en bouwland) in box 3 zijn bekend. Dit meldt de Belastingdienst. De waarde van deze gronden kan worden berekend met behulp van twee tabellen die op de site van de Belastingdienst kunnen worden gedownload.

WEEK

3

Winstverbod BTW-vrijstelling ziekenhuizen lijkt te blijven Ziekenhuizen met een winstoogmerk komen niet in aanmerking voor btw-vrijstelling. Ondanks beloften van het ministerie van Financiën om hier verandering in te brengen, lijkt dit voorlopig zo te blijven. l

Tijd voor een nieuwe job als accountant?

Vind eenvoudig honderden topvacatures op Finance.nl en op AccountantWeek.nl.

Op zoek naar nieuwe collega’s?

Kantoren plaatsen simpel vacatures op Finance.nl + AccountantWeek.nl + Accountant.nl + FM.nl.

Een greep uit actuele vacatures voor accountants Startende accountant met IT- en/of EUkennis Rijksoverheid in Den Haag

Assistent-accountant HLB Nannen Accountants & Belastingadviseurs in Groningen

Controleleider/Relatiebeheer m/v LENS accountants in Raalte

Ervaren accountant met IT- en/of EUkennis Rijksoverheid in Den Haag

Assistent loonadministratie WEA Accountants & Adviseurs in Oud-Beijerland

Belastingadviseur DRV Accountants & Adviseurs in Breda

Junior aangiftemedewerker HZW accountants & belastingadviseurs in Veenendaal

Gevorderd Assistent Accountant (MKB) WEA Accountants & Adviseurs in Oud-Beijerland

Empatische, ondernemende RA of AA accountant Manifesto in Amsterdam

Accountant voor de Controlepraktijk De Hooge Waerder B.V. in Alkmaar

Gevorderd Assistent Accountant (MKB) WEA Accountants & Adviseurs in Middelharnis

(Gevorderd) assistent-accountant van Driel de Graaf accountants en adviseurs in Zeist

Neem contact op voor meer informatie over Finance.nl, plaatsingen van vacatures met Rienke Vingerling rvingerling@alexvangroningen.nl | 020 639 00 08 | 06 4635 26 57

fiscaal

Incourante voorraden: weg ermee?

Zolang een voorraad een opbrengstwaarde behoudt is het volledig afschrijven in strijd met de geldende accountancystandaarden. Maar het aanhouden van een voorraad veroorzaakt voorraadkosten. Meteen saneren is dus voordeliger, maar is dit altijd verstandig? En wat mag fiscaal gezien wel en wat mag niet?

K

apitaalintensieve onderhoudsomgevingen kampen doorgaans met voorraden van dure artikelen voor het herstellen van storingen. In omgevingen met treinen, vliegtuigen, schepen, machines e.d., maar ook bij after sales-organisaties van bedrijven als Canon, Philips Healthcare en Vanderlande Industries, dient een afweging te worden gemaakt tussen de verwachte kosten bij het wel en het niet aanhouden van voorraad. Hoge stilstandkosten, die zich voordoen als het materiaal bij een storing niet voorhanden is, leiden tot het besluit om het artikel op voorraad te nemen.

De aangelegde voorraad brengt jaarlijks terugkerende voorraadkosten met zich mee, te weten kapitaalkosten, opslagkosten, handlingkosten en kosten van de risico’s voor veroudering en incourantie. De hoogte van de voorraadkosten wordt doorgaans als percentage van de waarde uitgedrukt.

Over de hoogte van dat percentage biedt de literatuur weinig informatie, maar volgens inkooporganisatie NEVI beslaan de voorraadkosten in de praktijk tussen de 20-25% van de waarde per jaar. Door hogere risico’s op verou-

‘Bij een voorraad ter waarde van €1 miljoen zijn de jaarlijkse voorraadkosten dus €2 tot €3 ton per jaar’ 18

AccountantWeek.nl

dering en incourantie liggen de voorraadkosten bij reserveonderdelen naar verwachting nog hoger.

Bij een voorraad ter waarde van €1 miljoen zijn de jaarlijkse voorraadkosten dus €2 tot €3 ton per jaar.

Het aanhouden van voorraad kan overigens wel degelijk rendabel zijn als een reserveonderdeel niet meer beschikbaar is op de markt en/of als het kritiek is voor het primaire proces van de organisatie. De voorraad dient dan als een verzekering, en de kosten voor het aanhouden van voorraad is de verzekeringspremie die daarvoor wordt betaald.

In de praktijk zien wij echter dat organisaties oververzekerd zijn: de kans op gebruik is nihil en/of er ligt voor een te groot aantal jaren voorraad. Het teveel aan voorraad kan beter worden gesaneerd.

WETTELIJKE KADERS De Belastingdienst schrijft voor dat voorraad met waarde op de balans geplaatst moet worden. Onderdelen behoren tot de materiële vaste activa als ze voor meer dan één jaar worden aangehouden voor duurzame inzetbaarheid van productiemiddelen (ook vaste activa) van het bedrijf zelf.

Onderdelen die voor productie of reparaties voor derden worden gebruikt vallen overigens onder vlottende activa. De waardering van voorraad dient volgens het BW en IFRS plaats te vinden volgens historische kostprijs en/ of lagere opbrengstwaarde. De kostprijs wordt hierbij gecorrigeerd met (in)directe kosten en per balansda-

tum dient de voorraad afgewaardeerd te worden voor zover de te verwachten opbrengstwaarde lager ligt.

Hoe dan ook betekent dit dat indien de voorraad zijn opbrengstwaarde behoudt, er niet verder mag worden afgeschreven. De voorraadwaarde schrijf je namelijk alleen af indien en voor zover de actuele opbrengstwaarde lager is dan de balanswaarde. Voor onderdelen die onder de vaste activa vallen schrijft IFRS o.a. voor om op een systematische wijze af te schrijven over de levensduur van het part naar de restwaarde van het item. Bovendien behoor je de (verwachte toekomstige) afwijkingen tenminste jaarlijks te verwerken. Bij (reseve)onderdelen is afschrijven dus beperkt mogelijk.

‘Bij (reseve) onderdelen is afschrijven slechts beperkt mogelijk’ SANEER DE VOORRAAD IFRS (de internationale organisatie voor accounting standaarden) adviseert om voorzieningen te treffen voor de verplichtingen die ontstaan bij verwachte uitstroom van middelen. IFRS definieert voorzieningen hierin als toekomstige verplichtingen van een onzekere omvang en met een onzeker tijdstip. Voor voorraden die incourant dreigen te raken kunnen voorzieningen worden opgebouwd

fiscaal

aan de creditzijde van de balans.

Op het moment van saneren kan de voorraadwaarde verlaagd worden evenals de hiervoor opgebouwde voorziening. Maar hoe bouw je voorzieningen op?

CREËER VOORZIENINGEN Om de uitstroom van middelen te faciliteren heeft Gordian Logistic Experts een model ontwikkeld dat voldoet aan de geldende wet- en regelgeving. Eén van de achterliggende gedachten van het model is dat hoe langer het voorraadartikel niet wordt gebruikt, hoe groter de kans is op incourantie. In het model wordt een percentage van de waarde opgebouwd afhankelijk van het aantal maanden beschikbare voorraad en het aantal maanden zonder vraag.

Dit model voorkomt periodieke grote dotaties aan de voorziening of vrijval daaruit waardoor discussies over grote fluctuaties van de voorziening worden geminimaliseerd.

Voor artikelen met een behoorlijk

verbruik en een beperkte voorraad wordt geen voorziening opgebouwd, de kans op incourant raken is immers nagenoeg nihil, tenzij andere informatie beschikbaar is.

Het gebruik van het voorzieningenmodel alleen is dan ook niet voldoende om incourante voorraad te voorkomen, de kans op saneringen kun je ook proactief minimaliseren door kritisch te zijn bij beslissingen over het aanleggen en aanhouden van voorraad.

len op te vragen. Als sprake is van in- en uitfaserende onderdelen is het verstandig de onderlinge uitwisselbaarheid mee te nemen in de bepaling van de bestelparameters, om te poolen, om leveranciers voorraad te laten aanhouden, e.d.

Incourante voorraden zoveel mogelijk voorkomen is dus de eerste prioriteit, maar als die dan toch ontstaan, is een goede financiële voorziening hét middel om voorraadsanering mogelijk te maken. l

MINIMALISEER TOEKOMSTIGE SANERINGEN Behalve het uit de weg ruimen van incourante voorraad is het natuurlijk de bedoeling zoveel mogelijk te voorkomen dat onderdelen incourant raken. Voorspellen van de toekomstige vraag en het managen van voorraad is een vak apart. Om het toekomstig verbruik in een vroegtijdig stadium goed te kunnen inschatten is het bijvoorbeeld raadzaam om bij leveranciers faalkansen van onderde-

Jürgen Donders is partner, Tycho Lejeune consultant bij Gordian Logistic Experts (www.gordian.nl). Gordian is een logistiek adviesbureau en dienstverlener op het gebied van spare parts management en service supply chain management.

Gordian heeft inmiddels een mooi trackrecord om spare parts voorraden te optimaliseren bij bedrijven als Nedtrain, Defensie, Xerox en ECT. Daarnaast ontzorgt Gordian dergelijke bedrijven op het gebied van voorraadmanagement in een BPO model.

‘Meteen saneren is dus voordeliger, maar is dit altijd verstandig?’

AccountantWeek.nl

19

fiscaal

Wat verandert er in 2015?

Deel 1: algemeen De belangrijkste wetswijzigingen, bedragen, tarieven en percentages voor 2015 op een rij.

DE INKOMSTENBELASTINGTARIEVEN EN PERCENTAGES VOOR 2015 Daarnaast gaat de arbeidskorting omhoog voor lagere inkomens, terwijl de arbeidskorting voor hogere inkomens verder wordt afgebouwd. De algemene heffingskorting wordt in 2015 verhoogd naar maximaal 2.203 euro.

‘Korting op producten uit eigen bedrijf is meestal vrijgesteld’ MINIMUMLOON OMHOOG Het wettelijk minimumloon gaat per 1 januari met 0,44% omhoog tot € 1.501,80 per maand voor een werknemer van 23 jaar of ouder.

WERKKOSTENREGELING (WKR) VOOR ALLE WERKGEVERS VERPLICHT De werkkostenregeling vervangt de regeling voor vrije vergoedingen en verstrekkingen en is vanaf 1 januari 2015 verplicht voor elke werkgever.

• Het percentage van de vrije ruimte gaat omlaag van 1,5% naar 1,2% van het totale fiscale loon.

• Gereedschappen, computers, mobiele communicatiemiddelen en dergelijke apparatuur zijn vrijgesteld als ze voldoen aan het noodzakelijkheidscriterium.

‘Noodzakelijk’ betekent dat de werknemer zonder de voorziening zijn dienstbetrekking niet goed

20

AccountantWeek.nl

kan uitoefenen.

• Korting op producten uit eigen bedrijf is onder voorwaarden vrijgesteld.

VRIJSTELLING ARBOVOORZIENINGEN OP EN BUITEN DE WERKPLEK Per 1 januari 2015 maakt het voor een aantal voorzieningen niet meer uit of u deze vergoedt, verstrekt of ter beschikking stelt. Bovendien is de eis vervallen dat de arbovoorziening alleen op de werkplek gebruikt mag worden. In al deze situaties geldt een gerichte vrijstelling die niet ten koste gaat van uw vrije ruimte! Het gaat om de volgende voorzieningen: arbovoorzieningen op de werkplek arbovoorzieningen buiten de werkplek (bijvoorbeeld een medische keuring) hulpmiddelen die ook buiten de werkplek gebruikt kunnen worden en die uw werknemer voor 90% of meer zakelijk gebruikt.

VERANDERINGEN IN DE GEBRUIKELIJKLOONREGELING VOOR AANMERKELIJKBELANGHOUDERS Voor ondernemers die een aanmerkelijk belang in een vennootschap of coöperatie hebben, geldt de gebruikelijkloonregeling. De regeling wordt met ingang van 2015 op een aantal onderdelen gewijzigd. Het gaat om de volgende veranderingen: • De doelmatigheidsmarge gaat omlaag naar 25%.

• Het begrip ‘meest vergelijkbare dienstbetrekking’ wordt geïntroduceerd.

• Het gebruikelijk loon wordt op een andere manier berekend.

• De definitie van het begrip ‘verbonden lichamen’ verandert.

GEEN AFDRACHTVERMINDERING ONDERWIJS MEER Per 1 januari 2014 is de afdrachtvermindering onderwijs afgeschaft.

AOW-LEEFTIJD GAAT OMHOOG De AOW-leeftijd gaat in 2015 omhoog naar 65 jaar en 3 maanden.

ENERGIEBELASTING GAAT OMHOOG De tarieven voor de energiebelasting gaan omhoog in 2015. Dit geldt voor zowel elektriciteit als aardgas.

Deel 2: BTW De nieuwe wet- en regelgeving omtrent de BTW brengt voor accountants en hun klanten een reeks nieuwe regels, vrijstellingen en (buitenlandse) tariefwijzigingen met zich mee. PwC zet in een overzicht alle nieuwe regels, vrijstellingen en tariefwijzigingen uiteen.

‘Een nieuwe vereenvoudigingsregeling: de Mini-One-StopShop (MOSS)’ DIGITALE DIENSTEN ANDERS BELAST Telecommunicatiediensten, omroepdiensten en elektronisch verrichte diensten worden vanaf 1 januari belast in het land waar de afnemer gevestigd is. Eerder werden deze diensten nog belast in het land waar de dienstverrichter is gevestigd. Met deze nieuwe wetswijziging is tevens een nieuwe vereenvoudigingsregeling geïntroduceerd: de Mini-One-Stop-Shop (MOSS). Deze nieuwe regeling moet voorkomen dat aanbieders van digitale diensten zich in iedere lidstaat moeten registreren voor de BTW.

fiscaal

PRINTPRIJSREGELING VERVALLEN De printprijsregeling is met het aanbreken van 2015 komen te vervallen.

Hierdoor moeten film- en videoleveranciers voortaan BTW voldoen over de vergoeding die ze werkelijk ontvangen in plaats van over de printprijs. Dit veroorzaakt een hogere BTW-kostenpost voor ontvangers van films en video’s die de BTW niet of niet volledig kunnen aftrekken.

PLAFOND BTW-COMPENSATIEFONDS INGEVOERD Er is sinds 1 januari een plafond voor het compensatiefonds dat de BTW op overheidshandelingen en niet ondernemerstaken van provincies en gemeenten compenseert. Dit plafond van 3,1 miljard is alleen van kracht voor de provincies en gemeenten.

INTERNATIONALE BTWTARIEFWIJZIGINGEN Een aantal landen heeft de BTW-tatieven gewijzigd. Luxemburg verhoogt het standaardtarief van vijftien naar zeventien procent. Daarnaast verhoogt het land het eerste, verlaagde tarief van twaalf naar veertien procent en het tweede verlaagde tarief van zes naar acht procent. In Duitsland vallen audioboeken sinds 1 januari onder het verlaagde BTW-tarief van zeven procent. Het tarief is daarmee gelijk aan dat van geprinte boeken.

Deel 3: werknemersregelingen De overheid heeft een aantal aanpassingen gedaan op het gebied van arbeidscontracten en vergoedingen. Zes maatre-

gelen die in 2015 van kracht worden.

1. WIJZIGING PROEFTIJD Sinds 1 januari mag een werkgever geen proeftijd meer geven bij een arbeidscontract van zes maanden of korter.

2. GUNSTIGERE VOORWAARDEN TELEFOON, LAPTOP OF FIETS VAN DE ZAAK Bedrijven mogen sinds 1 januari hun personeel belastingvrij een laptop, telefoon of fiets verstrekken of een bedrijfsfeest organiseren tot 1,2 procent van de totale loonsom.

3. MINDER VAKANTIEGELD Mensen die een naheffing hebben gekregen van de Belastingdienst over 2014, krijgen door dezelfde kabinetsmaatregel minder vakantiegeld in 2015.

4. ONTSLAGVERGOEDING WORDT EEN TRANSITIEVERGOEDING Vanaf 1 juli krijgen ontslagen werknemers een transitievergoeding die moet worden besteed aan scholing of begeleiding naar nieuw werk. Het gaat om een derde maandsalaris per

dienstjaar en een half maandsalaris per dienstjaar dat je langer dan tien jaar in dienst bent geweest tot een maximum van 75.000 euro.

5. EINDE AAN STAPELEN VAN FLEXCONTRACTEN Op 1 juli treedt het nieuwe artikel 7:668a BW omtrent de ’ketenregeling’ in werking. Wanneer meer dan drie tijdelijke contracten elkaar opvolgen of wanneer tijdens verlenging een periode van twee jaar (24 maanden) wordt overschreden, vindt conversie plaats naar een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Tijdelijke contracten worden als opeenvolgend gezien als zij elkaar met een tussenpoos van 6 maanden of minder opvolgen.

6. MINDER STRENG CONCURRENTIEBEDING Bij contracten voor bepaalde tijd is sinds 1 januari een concurrentiebeding verboden, tenzij de werkgever een hele goede reden heeft. l Meer fiscaliteiten staan op www.accountantweek.nl

AccountantWeek.nl

21

finance

Crowdfunding: planmatige aanpak loont Crowdfunding is de afgelopen jaren een serieuze financieringsoptie geworden voor ondernemers in het MKB. Men heeft vaak de indruk dat crowdfunding een gemakkelijke vorm van financieren is. Een enorme misvatting! Bij crowdfunding is een planmatige aanpak een belangrijke succesfactor.

I

n 2014 is tussen de 70 en 80 miljoen euro met crowdfunding gefinancierd, een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Nederland kent inmiddels ruim 100 crowdfundingplatforms waarvan ongeveer 20 relevant zijn voor het MKB. Deze platforms onderscheiden zich onder andere door de vorm van funding die zij bieden, te weten: donatie, voorverkoop, vreemd vermogen en eigen vermogen. De laatste twee vormen van funding worden ook wel crowdfinancing genoemd.

Ik merk regelmatig dat men de indruk heeft dat crowdfunding een gemakkelijke vorm van financieren is. Dat is echt een enorme misvatting! Een onderzoek onder de belangrijkste crowdfundingplatforms leert namelijk dat slechts 10 tot 25% van de aanvragen door het platform wordt geaccepteerd en dat 60 tot 95% van deze geaccepteerde projecten uiteindelijk succesvol wordt gefund. Even ‘kort door de bocht’ doorgerekend betekent dit dat slechts 10 tot 15% van de crowdfundingaanvragen het redt. De resterende 85 tot 90% dus niet!

GRONDIG GEBREK Dat zoveel initiatieven onvoldoende vermogen aantrekken, heeft vooral te maken met de kwaliteit van de ingediende plannen. Net als de banken geven ook de crowdfundingplatforms aan: “Er is genoeg geld beschikbaar, er is echter een grondig gebrek aan goede plannen.”

Daar is wat aan te doen! De ervaring heeft geleerd dat een ondernemer zijn kans op succesvolle crowdfunding verhoogt door: • • • •

op tijd te beginnen met de voorbereiding te weten welke vorm van crowdfunding bij hem past te kiezen voor het juiste platform te zorgen voor een gedegen ondernemingsplan met een gedetailleerde exploitatiebegroting en liquiditeitsprognose • een ijzersterk campagneplan te maken én dat gedisciplineerd uit te voeren • hier voldoende tijd voor vrij te maken • met een team te werken en niet in zijn eentje PLAN DE CAMPAGNE Veel platforms adviseren en sommige eisen zelfs dat de ondernemer zich laat begeleiden door een adviseur die hem door het totale traject kan helpen: het maken van het plan, het indienen van de aanvraag en het uitvoeren van de campagne.

Crowdfunding is een prachtig fenomeen. Het vraagt echter meer dan een leuk idee en een frivole marketingactie.

Het vereist een goed plan met een gedegen onderbouwing en gedisciplineerde executie. Dat verhoogt de kans op succes substantieel. l

Drs. John van der Veld (Jvanderveld@accountanders.nl) is bij AccountAnders verantwoordelijk voor Crowdfunding Solutions. Hierbij wordt de ondernemer geholpen bij het realiseren van de financiering van zijn plannen met een succesvolle crowdfundingcampagne.

22

AccountantWeek.nl

Word lid van AccountantWeek.nl Vertrouwd, verfrissend en brutaal

“Dagelijks het laatste vaknieuws en fiscaal nieuws. Met elke week een nieuwe innovatieve accountant in de spotlights.”

Meld u aan en win een luxe weekend naar Dubai

OUNTANT 20 CC

L

CO

0

.N

T OP A

15

50

AC

U N TA N C Y 5

Win een luxe trip Dubai. Word lid van AccountantWeek.nl AccountantWeek biedt u dagelijks het laatste vaknieuws en zet elke week een nieuwe innovatieve accountant in de spotlights. Daarnaast krijgt u een verfrissende en brutale kijk op de radicale veranderingen waarmee accountants de komende jaren worden geconfronteerd.

Word daarom vandaag lid van AccountantWeek, blijf op de hoogte en neem een voorsprong. Win een weekend voor twee personen naar Dubai.

Met Emirates businessclass en super de luxe hotel. Meld u nu aan.

PS Wilt u betrokken zijn bij AccountantWeek als blogger, schrijver of spreker op een event? Mail Jan Bletz via jbletz@accountantweek.nl.

Word lid van AccountantWeek.nl en profiteer: ✔ Dagelijks het laatste vaknieuws en fiscaal nieuws ✔ Wekelijks een nieuwe innovatieve accountant in de spotlights ✔ Uitnodigingen voor de Accountancy50 en de Nationale Accountancy Awards ✔ Gratis toegang tot de Financial Systems Beurs, de expo met de beste softwareleveranciers ✔ Uitnodigingen voor bijeenkomsten (met PE) ✔ Opname in AccountantWeek’s Who’s Who, bekeken door 30.000 financieel managers ✔ Speciale printedities over o.a. Accountant & ICT

finance

Op zoek naar winstgevendheid Het gaat niet bijster goed in de accountancy. Volgens de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) staan de omzetten over de hele linie onder druk. Om marktaandeel te winnen wordt vooral op prijs geconcurreerd, constateert Kishan Ramkisoensing, als analist bij de Rabobank verantwoordelijk voor het nog te verschijnen rapport ‘Accountancy - toekomstige investeringen drukken resultaat’. “In de afgelopen jaren is er met name gesneden in het personeel. Voor diverse kantoren is de rek er wat dat betreft wel uit” Maar wat moeten de accountants dan?

M

edio december vorig jaar kwam het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) met een minder plezierig bericht naar buiten: in het derde kwartaal van 2014 was de omzet van accountants, belastingadviseurs en administratieve dienstverleners met 3 procent gedaald ten opzichte van een jaar eerder. “Hiermee komt het omzetniveau van deze branche op een nieuw dieptepunt”, meldde het CBS somber. “Terwijl de meeste branches in de zakelijke dienstverlening weer lichtpuntjes zien sinds de economische crisis, blijft accountancy omzet verliezen.” Echt een verrassing was het niet, want het gaat al jaren niet denderend in de sector. Belangrijkste oorzaak (behalve uiteraard de crisis) is de toename van digitalisering in de branche, zegt Kishan Ramkisoensing, als analist bij de Rabobank verantwoordelijk voor het nieuwe, nog te verschijnen rapport ‘Accountancy - toekomstige investeringen drukken resultaat’: “De efficiency is verhoogd en vandaar dat de volume - het aantal uur dat men bezig is met een bedrijf is gedaald.” En dus de omzet ook.

Met name de omzet van de kantoren die zich richten op de agrarische sector zijn gedaald, blijkt uit ‘Accountancy - toekomstige investeringen drukken resultaat’. Hoe komt dit?

“Die kantoren zijn grotendeels afhankelijk van het samenstellen van jaarrekeningen en dergelijke, terwijl de omzet vanuit advies en andere diensten beperkt is gebleven in de afgelopen jaren”, aldus Ramkisoensing.

“Met name die samensteldiensten

24

AccountantWeek.nl

worden in rap tempo gedigitaliseerd.

En dat resulteert vervolgens in lagere prijzen en omzetten.” Los hiervan werden deze kantoren ook getroffen door een groot aantal faillissenmenten in de argrarische sector en toenemende concurrentiedruk.

In de afgelopen jaren was de Pavlov-reactie op de aanhoudende prijsdruk van veel accountantskantoren: kosten besparen, in de hoop de winstgevenheid op peil te houden. “Er is vooral gesneden in het personeel”, weet Ramkisoensing. Maar: “Voor diverse kantoren is de rek qua reorganisaties er nu wel uit. Om verdere kosten te besparen is het verminderen van het aantal vestigingen nog een optie.” In elk geval zijn andere kostenbesparingen dan besoaren op personeel noodzakelijk. Echter, voortgaan op de ingeslagen weg van kostenreductie heeft wel een voorspelbaar resultaat: “Gezien de eerder genoemde ontwikkelingen betekent dat verdere daling van de omzet.”

Wat moeten de kantoren dan doen om de omzet en - daarmee - winstgevendheid te verhogen?

Veel kantoren zoeken het in advies en andere diensten. Dit geldt zeker voor de Big-4 (Deloitte, EY, KPMG en PwC): “Zij hebben de transitie naar consultancy kunnen maken.” Maar dit was niet genoeg om de prijsdruk op auditdiensten op te vangen. De gezamenlijke omzet van de Big-4 is gedaald. Vooral 2010 en 2013 waren zware jaren.

En dan hebben de Big-4 nog de luxe dat ze zich kunnen richten op high-

end consultancy bij de Top-500 bedrijven in Nederland. “Voor kantoren die het MKB-segment van klanten bedienen is de adviesvraag en de bereidwilligheid om voor adviesdienstverlening te betalen laag. Consultancy is daarnaast ook met name incidenteel; het kent geen repeterend karakter net zoals het controleren of samenstellen van jaarrekeningen. Voor diverse kantoren geldt daarnaast ook dat hun IT-huishouding nog niet op orde is, waardoor adviesdienstverlening niet tot volle wasdom kan komen.” Zij blijven dus afhankelijk van de audit- en samensteldiensten, terwijl juist daarvan de prijzen onder druk staan.

Dus wat is dan de beste strategie?

In het rapport van de Rabobank worden in navolging van managementgoeroes Treacy en Wiersema drie mogelijke strategieën aangestipt, te weten ‘Operational Excellence’, “Customer Intimacy’ en ‘Product Innovation’. Welke strategie het beste is, verschilt grotendeels per soort of liever gezegd per categorie kantoor.

Ramkisoensing maakt een vierdeling in strategische groepen: de Big-4, de Mid-4 (Baker Tilly Berk, BDO, Grant Thornton, Mazars), de Agri- en de regionale kantoren.

Voor de kapitaalkrachtige Big-4 lijkt ‘Product Innovation’ de aangewezen weg volgens het rapport van de Rabobank: “Via data-analyse en productinnovatie dienen extra (repeterende) inkomstenstromen gevonden te worden.”

De Mid-4 dreigen ‘stuck in the middle’ te raken’: én een minder hechte band met hun klanten dan de regionale

finance

kantoren én minder innovatief dan de Big-4. Toch zijn er meerdere strategische oplossingen denkbaar. Om te beginnen kan deze groep streven naar ‘Operational Excellence’, bijvoorbeeld door verdere schaalvergroting door te voeren (lees: fusies en overnames op zich te nemen). Hiertoe dient de IT echter wel op orde te zijn. “Voor de kantoren betekent dit in eerste instantie extra investeringen en dus hogere kosten.” Daarnaast kan meer ‘Customer Intimacy’ uitkomst bieden.

“Strategische samenwerkingen bieden hier de meeste toegevoegde waarde.”

Bijvoorbeeld door in samenwerking met hun klanten nieuwe diensten op zetten, zoals het tijdelijk detacheren van eigen kantoorpersoneel bij opdrachtgevers.

sche samenwerkingsverbanden, vooral om de kosten te reduceren.

Welke kantoren (of welk type kantoor) zijn goed gepositioneerd voor toekomstige groei? En welke juist niet?

Ramkisoensing noemt kantoren met: • Een goede, gevarieerd samengestelde omzet. Kantoren die diverse diensten aanbieden, met andere woorden.

• Zonder een al te groot vestigingsnetwerk • Met een goed IT-systeem (waarmee ook toekomstanalyses mogelijk zijn) • Met personeel dat vertaalslag van cijfers naar de business kan maken

• Met opdrachtgevers die deze doorvertaling van de kant van de account ook verwachten • Deze kantoren zijn goed gepositioneerd voor toekomstige groei, aldus Ramkisoensing. En voor kantoren die niet aan deze voorwaarden voldoen? “Daarvoor geldt uiteraard het tegenovergestelde.” l

Het rapport ‘Accountancy - toekomstige investeringen drukken resultaat’ verschijnt binnenkort.

Tekst: Jan Bletz

Voor de regionale kantoren (met hun sterke band met de regio) ligt een nadruk op ‘Customer Intimacy’ voor de hand. Zij zijn al actief met uiteenlopende diensten in aanvulling op de samensteldienten en er bestaan wellicht mogelijkheden om meer aanverwante diensten te verkopen.

Misschien niet zozeer strategisch advies, maar wel bijvoorbeeld HR-, subsidie- en financieel advies. Als ze dit via samenwerkingsverbanden kunnen aanbieden, kunnen de investeringen ook beperkt blijven.

En de geplaagde Agri-kantoren, tot slot? Hier lijkt ‘Operational Excellence’ de beste oplossiing. Met andere woorden: toch maar verdergaande kostenbesparing, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de geleverde (samenstel)diensten. Fusies, overnames en samenwerkinsverbanden kunnen misschien soelaas bieden.

“Consolideren buiten de strategische groep biedt extra perspectief voor Agri-kantoren. Aansluiting vinden bij een middelgroot accountantskantoor biedt verdere ontwikkeling van de digitaliseringspropositie, en vermindering van afhankelijkheid van de agrisector.”

Ook zouden de Agri-kantoren kunnen denken aan branchevreemde strategi-

‘Fusies en overnames in accountancy zijn onvermijdelijk’

AccountantWeek.nl

25

CBC

TM

BENT U DE VOLGENDE BUSINESS CONTROLLER?

CERTIFIED BUSINESS CONTROLLER alexvangroningen.nl

OPLEIDING CERTIFIED IN 6 MAANDEN CERTIFIED BUSINESS CONTROLLER

BUSINESS CONTROLLER De opleiding Certified Business Controller leidt finance professionals in 20 dagen binnen 6 maanden op tot succesvolle business controllers volgens de methodiek van Action Learning.

Meld u direct aan via certified-business-controller.nl

certified-business-controller.nl

60 PE UREN

A S S O C I AT I O N

Burgemeester Haspelslaan 63 • 1181 NB • Amstelveen • alexvangroningen.nl Tel 020 6390008 • Fax 020 6391025 • info@alexvangroningen.nl • alexvangroningen.nl

in control

Uitkomst kwaliteitstoetsing: een onderschat communicatiemiddel Bij kwaliteitstoetsingen van controledossiers zijn doorgaans slechts de eindverantwoordelijk (externe) accountant en de manager of controleleider direct betrokken. De overige leden van het controleteam krijgen de uitkomst lang niet altijd teruggekoppeld. Ten onrechte. We streven als beroepsgroep toch naar een hoger kwaliteitsniveau!?

S

inds 2010 publiceert de AFM vrijwel jaarlijks een rapport over het toezicht op accountantsorganisaties die wettelijke controleopdrachten uitvoeren. Voor het rapport in 2010 over de kwaliteit van de uitvoering van wettelijke controles bij de Big-4-kantoren zijn in 2007 twee rapporten gepubliceerd over de uitkomsten van onderzoeken in het kader van vergunningaanvragen.

Gezien de uitkomsten van de toetsingen bij de Big-4-kantoren en de Next-9-kantoren zoals gepubliceerd in de rapportages die zijn verschenen in 2010 en 2013 waren de uitkomsten van de toetsingen bij de NBA- en SRA-kantoren eigenlijk niet verrassend te noemen. Het zou toch te mooi om waar te zijn dat deze (kleinere) kantoren aanzienlijk beter zouden scoren dan de Big-4- en Next-9-kantoren. In de verschillende rapporten van de AFM staan diverse uit de praktijk ontleende voorbeelden van ‘good practice’ en ‘bad practice’. Hier kunnen alle bij controleopdrachten betrokken medewerkers kennis van nemen en lering uit trekken.

Ook door organen belast met toezicht van de NBA en de SRA wordt regelmatig gerapporteerd over het totaalbeeld van de uitkomsten van kwaliteitstoetsingen. In vervolg op de verschillende rapportages over de uitkomst van kwaliteitstoetsingen zijn in het blad De Accountant gedurende het jaar 2014 verschillende artikelen gewijd aan kwaliteitstoetsingen. Het begon met het artikel “NBA-toetsing in 10 stappen” van John Weerdenburg in nummer 1/2, gevolgd door de 10-delige serie “Getoetst”, afgesloten met het artikel “Haalbaar voor iedereen die zijn vak serieus neemt” van Dirk ter Harmsel in december 2014. De titel van het artikel van Dirk ter Harmsel spreekt voor zich en geeft een duidelijk beeld over de gewenste attitude van de medewerkers van het controleteam.

VERRASSING Mijn persoonlijke ervaring als toetser leert dat de uitkomst van de kwaliteitstoetsing, waarbij sprake is van bevindingen die zeer herkenbaar zijn in verhouding tot de ‘bad

practice’ voorbeelden in de AFM-rapporten, desondanks als verrassing komt. Blijkbaar hebben niet alle medewerkers betrokken bij controleopdrachten kennis genomen van de verschillende rapporten. Dit is vreemd te noemen, we streven als beroepsgroep toch naar een hoger kwaliteitsniveau, waarbij deze rapporten kunnen helpen.

Het voldoen aan kwaliteitseisen is de verantwoordelijkheid van het gehele controleteam. Het hele controleteam zou dan ook kennis moeten nemen van de verschillende rapporten en daar lering uit moeten trekken.

WERK AAN DE WINKEL Regelgeving voor accountants is geen formaliteit, het is de basis voor het vereiste kwaliteitsniveau. Indien sprake is van een gebod of verbod hebben we ons daar als accountant aan te houden. Een kleine afwijking van een gebod kan grote gevolgen hebben voor de kwaliteit van een controledossier. Deze afwijking moet dan niet worden gebagatelliseerd.

Kortom, werk aan de winkel.

Communiceer binnen de organisatie duidelijk over de uitkomsten van de kwaliteitstoetsing. Maak als eindverantwoordelijk (externe) accountant aan het controleteam duidelijk hoe je de communicatie over de uitkomst hebt ervaren en breng dat gevoel over op de leden van het team.

Creëer zo bij de leden van het team hetzelfde (vervelende) gevoel over de uitkomst van de toetsing, zodat ook zij zich dit persoonlijk aantrekken. l

Drs. Olivier Walravens RA is manager Audit/Vaktechniek bij ALH van Herwijnen & Co Accountants te Tiel (www.van-herwijnen.nl).

Hij schrijft zijn bijdragen op persoonlijke titel.

AccountantWeek.nl

27

in control

5 belangrijkste wijzigingen in IFRS De sinds 2005 verplicht gestelde IFRS voor in de EU beursgenoteerde fondsen is nog altijd een uitdagende klus voor financieel managers, terwijl wijzigingen vaak grote impact hebben. Wij vroegen topexpert Stefan Betting om de belangrijkste wijzigingen eens op een rij te zetten. Wat betekenen deze aanpassingen voor uw organisatie?

De 5 belangrijkste wijzigingen in IFRS: 1. IFRS 10 - Consolidatie IFRS 10 betreft de consolidatieverplichting door IFRS. ‘Met IFRS 10 is een verruiming ingevoerd van het aantal ondernemingen dat geconsolideerd moet worden’, aldus Betting. ‘Het aantal ondernemingen dat geconsolideerd moet worden is hiermee verruimd.

Dat betekent dat onder omstandigheden beursgenoteerde organisaties ook ondernemingen met minderheidsbe-

28

AccountantWeek.nl

langen moeten consolideren. Uiteraard willen ze daar onderuit komen, maar dat is vaak een lastig verhaal.’

2. IFRS 11 – Joint Arrangements De bepalingen van IFRS 11 schetsen de administratieve verwerking door entiteiten die gezamenlijke zeggenschap hebben over een kapitaalbelang om gezamenlijk gehouden activa/activiteiten. Gezamenlijke zeggenschap heeft betrekking op joint ventures (wat neerkomt op een aandeel in de

netto activa en deelnemingen) of een gezamenlijke operatie (vertegenwoordigt rechten op de activa en verplichtingen voor risico’s).

Betting: ’Sinds de invoering van IFRS 11 mogen ondernemingen joint ventures niet meer proportioneel consolideren, maar moeten zij de zogenaamde ‘equity methode’ toepassen.

Dit kan grote gevolgen hebben voor in het verleden gepresenteerde omzetten, resultaten en de samenstelling van de balans.’

in control

3. IAS 19 – Personeelsbeloningen ‘De wijzigingen in IAS 19 hebben grote invloed op de pensioenen van bedrijven’, aldus Betting. ‘Vroeger was het gebruikelijk om voor de ongerealiseerde actuariële resultaten een corridor-methode toe te passen. Dat hield in dat bedrijven wijzigingen daarin mochten uitsmeren over de gemiddelde resterende diensttijd. Kortom, een stukje in de winst-verlies rekening en een stukje in de balans. Dat moet nu anders. Als je ongerealiseerde actuariële resultaten hebt, moeten die via de comprehensive income statement worden verwerkt.’

Wat voor gevolgen heeft dat voor de externe rapportage rond pensioenen? Betting: ‘Nu dit is voorgeschreven kun je niet meer kiezen voor alle andere methoden die er waren. Bij een groot bedrijf, leidt zo’n aanpassing tot een behoorlijke mutatie in het eigen vermogen. Onder de huidige markomstandigheden een negatieve wel te verstaan.’

‘En dan is er nog een issue binnen deze standaard’, vervolgt Betting. ‘Als je een pensioenvoorziening bepaalt heb je twee kanten van de medaille.

Enerzijds heb je een premieverplichting. Die verplichting moet je contant maken tegen de rente van hoogwaardige ondernemingsobligaties. Maar aan de debetzijde, de kant van de fondsbeleggingen, kon de onderneming zelf kiezen wat de verwachte gemiddelde rendementen waren. Je moet je voorstellen dat mensen die nu in dienst komen gemiddeld zo’n 100 jaar worden. Ze krijgen ook ieder jaar salarisverhoging. De verplichtingen bij een lange rente om contant te maken schieten omhoog en de rente is historisch laag te noemen. Dus de verplichting knalt omhoog totdat de onderneming bijna het hele eigen vermogen kwijt is. Vroeger konden ondernemingen zeggen; het verwachte ren-

dement is zes procent, daar maken we acht procent van. Dat mag niet meer omdat je sinds 1 januari de rente die je gebruikt aan de creditzijde ook voor de debetzijde moet gebruiken. Een probleem voor veel ondernemingen.’

4. IFRS 12 – Toelichting op kapitaalbelangen ‘Onder IFRS was de toelichting op deelneming onvoldoende vond de IASB’, stelt Betting. ‘De uitgebreidere toelichting is nu verplicht.’

5. IFRS 13 – De reële waarde waardering ‘Dat is een uitgebreide standaard waarvoor nu duidelijk uitgelegd is dat je met reële waarde een glijdende schaal hebt op drie niveaus. De wijze waarop je de reële waarde hebt bepaald moet je nu ook duidelijk uitleggen in de jaarrekening, eerst mocht je dat met behoorlijke vrijheid invullen.’

WAT BETEKENEN DEZE ONTWIKKELINGEN VOOR DE FINANCIEEL MANAGER? ‘In de regel houden ondernemingen rekening met financiële ontwikkelingen zoals de crisis, waardoor zij, uitzondering daar gelaten, problemen krijgen met hun financiering. Wat zij graag zouden willen is dat ze door het aanpassen van formele en inhoudelijke eisen aan de jaarrekening en de daaraan ten grondslag liggen juridische bouwstenen, dat ze toch op een

goede solvabiliteit en liquiditeit uitkomen. Dat is de uitdaging waar veel bedrijven voor staan. De vraag is of IFRS ze daarbij kan helpen.’

Wat betreft de pensioenen, veel bedrijven besluiten helemaal te stoppen met het pensioendossier, en gaan over op defined contribution, waarbij mensen alleen nog premie krijgen en dat is het. ‘Die ondernemingen durven niet langer zelf die risico’s te dragen om inperking inflaties, marktcorrecties, salarisstijgingen, en dergelijke mee te nemen. Dat zie je wel gebeuren, want het is voor grote ondernemingen bijna niet meer te financieren.’

‘De loopholes in de wet- en regelgeving worden steeds kleiner’, concludeert Betting. ‘Alles wordt meer gereguleerd en er blijft minder ruimte over. Het wordt allemaal wat lastiger.’ l Drs. Stefan Betting RA verzorgt voor Alex van Groningen de succesvolle cursus IFRS Essentials & IFRS Advanced.

Doorgrond de belangrijkste hoofdlijnen van IFRS. Ontdek de impact van IFRS en de gevolgen voor uw organisatie.

21 en 22 mei in Utrecht | 14 PE Uren Meld u nu aan via AlexVanGroningen.nl

Drs. Stefan Betting RA (1972) is vooraanstaand topdocent en examinator (Internationale) Externe Verslaggeving aan de Nyenrode School of Accounting & Controlling. Betting heeft meer dan 15 jaar ervaring met het geven van trainingen, masterclasses en cursussen op het gebied van externe verslaggeving. Van 2003 tot en met 2008 was Betting binnen Yacht verantwoordelijk voor het opleiden van alle financials binnen de organisatie. Hij heeft bij verschillende organisaties en in verschillende branches - van energie en telecom tot financiële dienstverlenging - grootschalige IFRS-projecten uitgevoerd. Daarnaast is hij CEO en oprichter van PROFEDA een organisatie gericht op accountants, advocaten en notarissen in binnen- en buitenland.

AccountantWeek.nl

29

in control

Onzekerheid over onzekerheid Wanneer bestaat er ‘gerede twijfel’ over de voortzetting van een onderneming?

Het Burgerlijk Wetboek is er niet duidelijk over, de Raad voor de Jaarverslaggeving geeft een geheel eigen – en onjuiste – draai aan het begrip. Dat kan beter.

L

ees de volgende zin uit titel 9 boek 2 BW eens (de onderstrepingen staan niet als zodanig in de regelgeving, maar zijn van mij om er de nadruk op te leggen): “Bij de waardering van activa en passiva wordt uitgegaan van de veronderstelling dat het geheel der werkzaamheden van de rechtspersoon waaraan die activa en passiva dienstbaar zijn, wordt voortgezet, tenzij die veronderstelling onjuist is of haar juistheid aan gerede twijfel onderhevig is; alsdan wordt dit onder mededeling van de invloed op vermogen en resultaat in de toelichting uiteengezet.”

‘De begrippen lopen nogal door elkaar en laten veel ruimte voor discussie’ Uit het citaat blijkt in elk geval dat de wet met betrekking tot de waardering van activa en passiva van een onderneming relatief eenvoudig en duidelijk is en maar twee smaken kent: waardering op continuïteitsbasis of niet (en dan waarderen op liquidatiewaarde en toelichten). Alleen is de terminologie in de onderstreepte gedeelten verwarrend; de begrippen lopen nogal door elkaar en laten veel ruimte voor discussie open.

De zeldzame toestand dat het geheel der werkzaamheden niet meer wordt voortgezet is natuurlijk overduidelijk. Maar wanneer is de

30

AccountantWeek.nl

continuïteit van een onderneming ‘aan gerede twijfel onderhevig’?

Een juridische uitleg omschrijft ‘gerede twijfel’ in termen als: ‘zonder dat daaraan oprecht en redelijkerwijs getwijfeld kan worden’, ‘daar kan echt niet aan getwijfeld worden’, ‘als er gerede twijfel is dan worden verdachten niet veroordeeld’ en ‘geen redelijk denkend mens twijfelt hier nog aan’. Dat beschrijft echter met name de toestand dat er géén gerede twijfel (meer) is. Wanneer is er wél gerede twijfel? In het kader van een bewering zou een volgende tabel te maken zijn: Absolute (objectieve) zekerheid Geen gerede twijfel meer Gerede twijfel Twijfel

vermoeden gefundeerd moet zijn, c.q. ergens op gebaseerd moet zijn. Als voorbeeld wordt gegeven dat een buitendienstmedewerker constateert dat een woning helemaal leeg is, terwijl er toch iemand staat ingeschreven. Er is dan ‘gerede twijfel’ of de persoon in kwestie er wel woont.

Op basis van dit voorbeeld zou ik x al op minimaal 95% stellen, want het zal niet vaak voorkomen dat er iemand in een geheel leeg huis woont. In de statistiek wordt overigens aan 95% of meer de term significant gekoppeld, een niet onbelangrijke term in de accountantscontrole, waaronder de ISA.

100% kans dat de bewering correct is 99% – 100 % kans dat de bewering correct is x – 99% kans dat de bewering correct is 30% - x kans dat de bewering correct is

Onder de 30% zou ik niet meer over twijfel spreken, maar hooguit een onbestemdheid, die eventueel nog nader onderzocht moet worden.

Nog lager draait het om naar zekerheid omtrent het tegenovergestelde.

De belangrijkste vraag is op welk percentage we x moeten stellen? Laten we eens kijken naar handleidingen, de wetsgeschiedenis en IFRS. HANDLEIDING Ik heb één handleiding kunnen vinden die dieper op het fenomeen gerede twijfel in gaat: de Handreiking Gerede Twijfel voor afnemers van GBA (gemeentelijke basisadministratie)-gegevens van 25 mei 2012. Veelal gaat het hierin over de juistheid van het adres van een burger. Deze handleiding stelt dat er sprake moet zijn van een sterk vermoeden én dat dit

‘De memorie van toelichting vind ik uitermate bijzonder en verwarrend’ WETSGESCHIEDENIS Kijken we naar de wetsgeschiedenis – de geschiedenis van artikel 9 boek 2 BW om precies te zijn – dan blijkt dat dit artikel zijn oorsprong vindt in de 4e EU richtlijn en die stelt voor wat betreft continuïteit in artikel 31-1a simpelweg: ‘de

in control

vennootschap wordt vermoed haar werkzaamheden voort te zetten’.

Daar zit geen enkel voorbehoud bij met betrekking tot gerede twijfel of ernstige onzekerheid.

In de memorie van toelichting (MvT) bij kamerstuk16326 wordt door de minister gesteld: “In lid 3 is het zgn. continuïteitsbeginsel neergelegd waaraan in normale omstandigheden wordt voldaan. Is de continuïteit niet verzekerd, dan zal dit in ieder geval in de toelichting moeten worden meegedeeld; alsdan zal er reden kunnen bestaan tot waardering op een andere grondslag dan de gebruikelijke, zoals de liquidatiebasis. Deze handelwijze volgt voor de richtlijn uit artikel 2 lid 5; overeenkomstig deze bepaling wordt vermelding van de invloed op vermogen en resultaat voorgeschreven.”

De memorie van toelichting vind ik uitermate bijzonder en verwarrend.

In de eerste plaats wordt hier gesproken over een niet-verzekerde continuïteit. Dat is wat mij betreft

de wereld op zijn kop, want continuïteit is nooit verzekerd. In de tweede plaats (als ‘niet verzekerd’ en ‘gerede twijfel’ op hetzelfde niveau zouden worden gezet) wordt er gesteld dat er redenen kunnen bestaan tot waardering op een andere grondslag dan de gebruikelijke. Mij dunkt dat in de tweedeling die de wet stelt er in het zwarte scenario alleen sprake is van waardering op liquidatiewaarde. Dat laat onverlet dat er zeldzame scenario’s denkbaar zijn dat het vermogen en resultaat op basis van de liquidatiewaarde gelijk is aan die volgens de continuïteitsgedachte.

Ten slotte wordt in de MvT gemeld dat de wet zelf een beroep doet op het derogatieartikel 2 lid 5 van de 4e EU richtlijn. Hierin wordt expliciet gesteld dat het moet gaan om uitzonderingsgevallen.

Met bovenstaande wetshistorie en – analyse kom ik niet veel verder met de bepaling van x. Het is echter mijn stellige verwachting dat x heel dicht

tegen de 99% aankruipt. De reden hiervoor is het opnemen van “normale omstandigheden” in de MvT en de verwijzing naar de “uitzonderingsgevallen” van artikel 2 lid 5 van de 4e EU richtlijn. Nog belangrijker: er zit niemand te wachten op een jaarrekening die het ene jaar op liquiditeitsbasis wordt gemaakt, omdat de kans op een bepaalde gebeurtenis stel 25% is, waarna het jaar erop weer “gewoon” op continuïteitsbasis wordt gerapporteerd.

IFRS Een ander fundament onder mijn redenering komt niet zozeer uit de wet(-sgeschiedenis), maar uit de IFRS. IAS 1 paragraaf 25 heeft het over waardering op going concern-basis tenzij de onderneming ‘intends to liquidate or to cease trading, or has no realistic alternative but to do so.’ De Raad voor de Jaarverslaggeving constateert in haar Stramien in artikel 23: “Er wordt dus aangenomen dat de onderneming noch het voornemen heeft noch in

AccountantWeek.nl

31

in control

de noodzaak verkeert om te liquideren of de omvang van de bedrijvigheid drastisch te beperken.” ‘No realistic alternative’ en ‘noodzaak’ zitten naar mijn smaak ook op minimaal 99%.

Los van de onderneming die al gestopt is, kan ik mij ten aanzien van een ‘noodzaak’ of ‘no realistic alternative’, de situatie voorstellen dat een onderneming al langere tijd verlies maakt en de liquiditeitsprognose alleen maar een verdere daling laat zien en een surséance van betaling of zelfs faillissement dreigt. Kortom: een hopeloze situatie, waarin wellicht alleen de ondernemer nog blijft geloven tegen beter weten in, omdat hij geen andere keus heeft.

EIGEN DRAAI Opmerkelijk genoeg geeft de Raad voor de Jaarverslaggeving een geheel eigen draai aan het begrip ‘gerede twijfel’. In RJ 170 gaat zij nader in op het verschijnsel van de dreiging van discontinuïteit. Daarbij verwijst zij in RJ 170.105 naar artikel 384 lid 3 en (ten onrechte) lid 4.

In een heel belangrijk tussenzinnetje staat bij RJ 170.106 dat ‘gerede twijfel’ voor deze richtlijn gelijk staat aan ‘ernstige onzekerheid’. Vervolgens maakt de RJ een tweedeling, alsof artikel 384 lid 3 een onderscheid zou maken in de ‘onjuiste continuïteitsveronderstelling’ en ‘de gerede twijfel aan de continuïteitsveronderstelling’.

RJ 170.3 behandelt ernstige onzekerheid (ofwel gerede twijfel, volgens de RJ) omtrent voortzetting.

Bij gerede twijfel eist de wet echter dat er niet op going concern kan worden gewaardeerd! Dat terwijl de RJ van mening is dat dit nog wel degelijk mogelijk is, maar dat er een uitgebreide toelichting moet worden geschreven. Deze extra toelichting heeft naar mijn smaak geen wettelijke basis.

Het is uitstekend dat de RJ de wet verduidelijkt en de praktijk een handvat biedt, maar dat moet dan wel op een correcte manier gebeuren

32

AccountantWeek.nl

en niet door een onjuiste uitleg van artikel 384 lid 3.

Naar mijn mening hoort de onzekerheid omtrent de toekomst in het jaarverslag thuis, maar als dat in de jaarrekening moet (of moet worden herhaald) dan vind ik dat “next best”.

In de waarderingsgrondslagen zou altijd moeten staan dat er wordt gewaardeerd op basis van continuïteit van het geheel der werkzaamheden.

Bij ‘ernstige onzekerheid’ zou een toelichting inderdaad veel toe kunnen voegen. Daarmee wordt onder meer de situatie ondervangen dat een kleine rechtspersoon, die vrijgesteld is van het vervaardigen van een jaarverslag, helemaal niets meldt omtrent de continuïteit.

‘De RJ zal wat nauwkeuriger geredigeerd moeten worden, wil ze beterschap tonen’ BETERSCHAP De RJ zal wat nauwkeuriger geredigeerd moeten worden, wil ze beterschap tonen. In elk geval moet de vertaling van ‘gerede twijfel’ door ‘ernstige onzekerheid’ worden vermeden, om te voorkomen dat de oorspronkelijke betekenis van artikel 384.3 teniet wordt gedaan. Er moet een nauwkeurigere toelichting van het begrip ‘ernstige onzekerheid’ komen. De essentie kan blijven bestaan, namelijk toelichten bij ernstige onzekerheid.

Wordt ‘gerede twijfel’ toch gelijkgesteld met ‘ernstige onzekerheid’, dan hebben we een probleem, want dan moeten de betreffende jaarrekeningen op liquidatiebasis worden gewaardeerd (en uitgebreide toelichting waarom dat gebeurt en wat de invloed is op vermogen en resultaat).

TITEL 9 BW TELT Wat betekent dit alles voor de controlerend accountant?

Aangezien de jaarrekening het object van de accountantscontrole is, ligt het primaat bij titel 9 BW2. Het kan niet zo zijn dat de wet (en richtlijnen) omtrent de jaarrekening aangeven hoe de jaarrekening er uit moet zien en welke grondslagen er moeten worden gehanteerd en dat vervolgens controlestandaarden daar iets anders van vinden.

De accountant controleert in de jaarrekening of de (verslaggevings-)wet correct wordt toegepast. Als dat zo is, dan kan de accountant op dat punt alleen maar bevestigend antwoorden. Is het niet correct dan volgt een afkeurende controleverklaring. Een ‘emphasis of matter’ is zinvol, maar zou niet nodig moeten zijn als de risico’s en de mogelijke gevolgen helder worden omschreven in de jaarrekening. Een oordeelonthouding over een zo cruciaal aspect kan ik mij niet goed voorstellen. Een beperking wel, indien de accountant van mening is dat een toelichting op zijn plaats is.

De NV COS geeft ook een heel eigen invulling aan de (controle op) onzekerheid. Mogelijk ga ik daar in een vervolgartikel nader op in. l

W. (Pim) A.J.M. van Batenburg RA, vennoot bij RSM Tempelman (www.rsmtempelman.nl) en co-auteur van Jaarrekening MKB.

in control

Auditnieuws Nieuws voor de auditor.

Vijf kerncompetenties van de ideale auditor Elk jaar doet het IIA, het Institute of Internal Auditors, via zijn Audit Executive Center Global Pulse of the Profession onderzoek naar de bestaande, nieuwe en wegkwijnende trends in en rond internal auditing. Dit jaar ondervroeg men bijna 2000 audit professionals, verspreid over de gehele wereld.

Eén van de uitkomsten: vijf kerncompetenties.

De opzet van het IIA-onderzoek is holistisch – de bevindingen uit de eigen enquete worden getoetst aan de ideeën en ervaring van ‘thought leaders’ van wereldfaam, vaak werkzaam bij organisatiesa die zelf ook dat soort onderzoeken doen. Zoals KPMG ‘s Global Audit Committee Survey, PwC’s State of the Internal Audit Profession onderzoek of Protiviti’s jaarlijkse Internal Audit Capabilities and Needs Survey. Al die wijsheid bij elkaar voegend komt het IIA tot de volgende ideale mix van competenties voor de auditor:

1. Analytisch/kritisch kunnen denken en redeneren 2. Communicatievaardigheden 3. Datamining en analyse: weten hoe van welke gegevens nuttige informatie te maken 4. Kennis van ( het nuttig toepassenvan) ICT 5. Verstand van de business en zakelijk instinct. Een financiële tunnelvisie helpt vandaag de dag zeker niet meer.

Hoe scoren u en uw medewerkers op deze vijf talenten?

Zie: https://na.theiia.org

US GAAP (1): geen buitengewone lasten en baten meer Op 11 januari publiceerde de US Financial Accounting Standards Board (FASB) een update van de US Accounting Standards, Update (ASU) 2015-01 met als titel ‘Simplifying Income Statement Presentation by Eliminating the Concept of Extraordinary Items’. Daarbij wordt het begrip ‘buitengewone lasten en baten’ geëlimineerd.

De nieuwe richtlijnen maken deel uit van het FASB-initiatief om de jaarverslaggeving te vereenvoudigen “terwijl tegelijkertijd het nut en de gebruiksmogelijkheden van de verstrekte informatie verbeterd worden.”

De standaardupdate zorgt ervoor dat de USGAAP-richtlijn voor presentatie van de ‘income statement’ aansluit bij IAS 1 Presentation of Financial Statements, volgens welke de ‘presentation and disclosure’ van buitengewone lasten en baten al sinds 2005 verboden was.

Ook de Public Company Accounting Oversight Board PCAOB heeft toegezegd meer vaart te zullen zetten achter de vernieuwing van hun standaarden, na kritiek dat de PCAOB te traag werkt, zo meldde www.accountingtoday.com tegelijk.

Meer informatie over de update op de FASB website, www.fasb.org

US GAAP (2): toenadering tot IFRS? In 2008 stelde toenmalig SEC-voorzitter Christopher Cox voor om geleidelijk IFRS in US GAAP te incorporeren. Zijn idee vond de afgelopen jaren weinig weerklank. Maar onlangs dropte James Schnurr, de onlangs benoemde chief accountant van de Amerikaanse Securities and Exchange Commission een intrigerende suggestie.

Tijdens de Conference on Current SEC and PCAOB Developments van het American Institute of CPAs vroeg Schnurr zich hardop af: waarom zouden we US-based bedrijven niet toestaan om vrijwillig IFRS te gebruiken, naast en als aanvulling op hun financiële rapportages volgens US GAAP? Dat zou aldus Schnurr misschien een bee tje positieve druk uitoefenen op de lang verbeide beslissing van de SEC aangaande IFRS (zie www.journalofaccountancy.com).

Rond 2008 leken de Financial Accounting Standards Board in de U.S.A. en de International Accounting Standards Board steeds dichter bij elkaar leken te komen wat harmonisatie betreft. Maar de laatste jaren lijkt het enthousiasme daarvoor steeds kleiner te worden. Schnurr’s voorganger Beswick bij de SEC sprak nog over de mogelijkheid van ‘condorsement’, een samentrekking van convergence en endorsement, om aan te geven dat de FASB en de SEC stap voor stap IFRS-standaarden zouden goedkeuren met als uiteindelijk doel ze op te nemen in de set van US GAAP. In plaats van die voorzichtige toenadering stelde Schnurr dus voor om op basis van vrijwilliheid ook IFRS toe te staan, AccountantWeek.nl

33

in control

náást US GAAP. Dat zou meteen een manier bieden om te onderzoeken of er inderdaad wel behoefte aan IFRS bestaat in de VS. De IASB was positief, de reactie van de FASB was terughoudend.

Tot dusver hebben Schnurr noch de SEC iets gedaan hebben met de suggestie, bijvoorbeeld door deze ook concreet in te vullen met hoe en wat.

FASB vereenvoudigt richtlijnen waardering immateriële activa De Financial Accounting Standards Board (FASB) heeft een nieuwe richtlijn gepubliceerd om de rapportage over identificeerbare immateriële activa bij samenvoeging van bedrijven eenvoudiger te maken.

Ondernemingen hoeven niet langer naast goodwill apart te waarderen: immateriële activa gebaseerd op klantgegevens, tenzij deze apart verkocht of gelicentieerd kunnen worden, en eventuele concurrentiebedingen. Dit blijkt uit de nieuwe FASB Accounting Standards Update No. 2014-18, Business Combinations (Topic 805): Accounting for Identifiable Intangible Assets in a Business Combination. De nieuwe richtlijnen zijn bedoeld om administratieve complexiteit én kosten te verminderen.

COSO 2013 verplicht Sinds 15 december 2014 mag in rap-

34

AccountantWeek.nl

portages niet meer naar COSO 1992 gerefereerd worden; feitelijk is COSO 2013 vanaf dan verplicht.

COSO 2013 legt de verbinding tussen de strategische doelen, operationele doelen, verslaglegging en compliance; en biedt daarmee een sterk governance-model. Het bekende framework heeft in de loop van zijn bestaan de nodige updates gekregen. De meest recente versie is COSO 2013, een volledig nieuwe update van COSO 1992.

De verplichte invoering zal een forse impact hebben op alle interne beheersingsraamwerken, zoals de AIFMD, FIRM en de interpretatie van de ISAE3402-standaard.

IAASB publiceert nieuwe standaarden voor betere jaarrekeningcontrole De International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB) heeft nieuwe standaarden gepubliceerd.

Het is de bedoeling dat deze zullen bijdragen tot verbetering van de jaarrekeningcontrole.

De IAASB heeft nu de definitieve geheel herziene ‘Auditor Reporting standards’ vrijgegeven, ontwikkeld vanuit de behoefte om de rapportage door externe accountants meer waarde te geven voor investeerders en andere externe stakeholders.

“Deze verbeterde standaarden zullen de relevantie van de jaarrekeningcontrole aanzienlijk verhogen, omdat ze de auditors helpen hun

gedrag, attitude en communicatie te veranderen,” aldus professor Arnold Schilder, voorzitter van de IAASB op www.ifac.org, de site van de International Federation of Accountants..

In nauwe samenspraak met investeerders, toezichthouders, wetgevers, professionals uit het vak en anderen representeren de nieuwe ‘International Standards on Auditing’ (ISAs) een cruciale eerste stap naar een betere rapportage over het financiële reilen en zeilen van de onderneming.” Het is in het algemeen belang dat de jaarrekeningcontrole en de rapportage daarover transparanter worden, aldus Dan Montgomery, eerder die het project leidde. “Het verbeteren van de inhoudelijke aspecten van het rapport van de externe accountant verhoogt de waarde ervan als communicatiemiddel, en dat was hoognodig.”

Een van de belangrijkste nieuwe zaken is de verplichte melding van ‘Key Audit Matters’ — zaken en aspecten die volgens de auditor van belang zijn, gekoppeld aan een uitleg hoe de auditor daarmee is omgegaan.

De ACCA (Association of Chartered Certified Accountants) heeft meteen enthousiast gereageerd.

De ACCA is eveneens van oordeel dat de voorgestelde verbeteringen van levensbelang zijn voor de relevantie van de jaarrekening(controle) en daarmee van de rol van de accountant/auditor.l

Meer nieuws voor de auditor staat op www.accountantweek.nl

in control

7 tips om uw relatie met de klant te verbeteren Eén van de grootste ergernissen bij de accountantscontrole is de meerwerkdiscussie, die tegelijkertijd een noodzakelijk kwaad is om de extra gemaakte uren gedeclareerd te krijgen. Verbeter uw klantrelatie en krijg het meerwerk onder controle door onderstaande tips toe te passen.

TIP 1: MANAGE EXPECTATIONS Laat er geen misverstand over bestaan dat u als accountant een realistische inschatting van de reguliere controlekosten hebt aangegeven. Geen enkele organisatie is echter perfect en de marktomstandigheden zijn nooit stabiel. Laat duidelijk vooraf blijken als u meerwerk verwacht en leg duidelijk uit wat de triggers zijn van de extra uren.

TIP 2: FLAT FEE IS GEEN SYNONIEM VOOR ‘BLACK BOX VORM’ Veel accountantskantoren maken afspraken op basis van het flat fee concept. Voor een vast bedrag wordt jaarlijks de financial audit uitgevoerd.

De werkzaamheden die voor deze flat fee worden uitgevoerd zijn vaak een black box of worden onvoldoende uitgewerkt. Uw offerte wordt hiermee voor de klant intransparant.

Voeg altijd een bijlage aan het auditplan toe met de geplande uren en tarieven. Licht deze bijlage toe in uw bespreking met uw klant, waardoor u vervelende discussies voorkomt gedurende of na het audit traject.

‘Meerwerktarieven kunnen oplopen tot het dubbele van de reguliere tarieven’

TIP 3: LICHT DE UITGANGSPUNTEN TOE In uw audit- of controleplan is een paragraaf opgenomen met uitgangspunten, die op de organisatie van de klant van toepassing zijn. Deze uitgangspunten zijn gedefinieerd in termen van juist, volledig, effectief, efficiënt en tijdig.

Neem deze punten door met de klant en geef aan waar u de risico’s ziet.

TIP 4: LAAT MEERWERK ALTIJD VOORAF ACCORDEREN Als u onverhoopt door onverwachte omstandigheden of door aanvullende werkzaamheden toch meerwerk te moeten verrichten, zorg vooraf voor een formeel akkoord van de klant, Stel een meerwerkofferte (p*q) met een gespecificeerd maximaal budget op en een korte toelichting. Hierbij zijn het maximeren van het budget en een korte toelichting belangrijk om aan uw klant een goed onderbouwde businesscase te kunnen overleggen. Voorkom vervelende discussies achteraf door het principe van vooraf accorderen strikt te hanteren.

TOP 5: ZET MEERWERK OP DE OVERLEGAGENDA Zet het meerwerk op de vaste overlegagenda met de klant of wijdt er specifieke overleggen aan. Communiceer helder wat de zwaarwegende redenen zijn die aanleiding geven tot meerwerk. Start niet aan meerwerk voordat deze is geaccordeerd door een bevoegde functionaris bij de klant.

TIP 6: MAAK AFSPRAKEN OVER DE TE HANTEREN MEERWERKTARIEVEN Veel accountantskantoren hanteren afwijkende meerwerktarieven. Deze kunnen oplopen tot het dubbele van

de reguliere tarieven. Spreek duidelijke meerwerktarieven af en geef bij afwijking van de reguliere tarieven onderbouwd aan waarom u afwijkende tarieven hanteert.

TIP 7 WEES HARD OP DE ZAAK EN ZACHT OP DE MENS Voorkom vervelende gesprekken door vooraf goede meerwerkafspraken te maken en te handhaven. Met uw klant kunt u prima harde afspraken maken, maar zorg dat opmerkingen nooit persoonlijk worden. Meerwerk is een er gevoelig onderwerp. Het recept voor een kwalitatieve en voor de klant betaalbare financial audit is het resultaat van een goede en transparante samenwerking tussen u en de klant.

Drs. Hèlen Sturm RC heeft haar sporen verdiend binnen de accountancy en in het aansturen van financial audits, de fast close, het rapportageproces en corporate finance.

Bij vele multinationals en beursgenoteerde bedrijven heeft zij het auditproces grondig gestroomlijnd en hiermee de totale doorlooptijd aanzienlijk weten te verkorten.

Drs. Vincent Knottnerus heeft meer dan 15 jaar ervaring in procesmanagement, ICT en ERP implementaties. Hij is gecertificeerd projectmanager Prince II (Practitioner) en Lean Six Sigma (Black Belt). Vincent heeft enorm veel ervaring met het stroomlijnen van processen en begeleiden van verandertrajecten.

Drs. Paul van Giersbergen RC heeft een brede achtergrond in financieel management met als expertise het optimaliseren van financiële teams en processen, het rapportageproces , fast close en financiële communicatie.

AccountantWeek.nl

35

ict

E-facturatie: de ‘missing link’ voor continuous monitoring Heel veel processen kunnen automatisch en daarmee gratis of tegen geringe kosten dagelijks worden verwerkt in de financiële administratie. Waarom dan niet e-facturatie in het proces opgenomen?

A

ls bedrijfsadviseur, vestigingsleider en ICT-werkgroep lid heb ik 14 jaar in de accountancy gewerkt.

In die veertien jaar is het me steeds meer opgevallen dat er op het gebied van procesoptimalisatie aan de inputkant van de financiële administratie nog een hoop te winnen valt.

De behoefte hieraan is erg groot, de irritatie van (te) late aanlevering is enorm (zowel bij de klant als bij de verwerker) en het levert daarnaast ook nog bijzonder weinig op voor de verwerker en kost het de (micro) MKB-ondernemer veel geld.

Door simpelweg het proces even goed tegen het licht te houden, ontdek je al hoe vreemd wij eigenlijk met zijn allen bezig zijn: • Waarom proberen wij een slim digitaal document te printen, om vervolgens dat ontstane domme document in te scannen om te zien of wij in staat zijn wat er op dat document staat weer digitaal te maken?

• Waarom maken wij in al onze systemen eigen klant- of relatienummers aan en voeren keer op keer de stamgegevens in, terwijl de overheid de ondernemers al een (KvK) nummer heeft gegeven en deze data gratis en volledig via internet beschikbaar en koppelbaar is?

Nu zijn er heel veel partijen die geld verdienen aan het adviseren en begeleiden van ondernemers op financieel vlak (denk aan accountants- en administratiekantoren, softwareconsultants, Interimmanager, etc). Zij zeggen

36

AccountantWeek.nl

‘Er is te weinig oog voor de ‘missing link’ aan de inputkant van de financiële administratie’

te streven naar ‘continuous monitoring’ en naar ‘real-time benchmarking’ en willen zich van accountant naar adviseur ontwikkelen.

HOOP Het is mij echter wel steeds duidelijker geworden dat ze telkens weer te weinig oog hebben voor de ‘missing link’ aan de inputkant van de financiële administratie: de inkoopdocumenten en de mogelijkheden om bestaande (gratis) data te koppelen aan de administratie.

tratiekantoren echt wel duidelijk is geworden dat voor standaard werkzaamheden het niet meer mogelijk is om het uurtje-factuurtjesysteem te hanteren, is het ook voor deze groep belangrijker dan ooit om het proces van de inkoopdocumenten voor haar klanten te optimaliseren.

Gelukkig gloort er hoop. Het is inmiddels wel gebruikelijk dat er gekeken wordt naar het deel van het inputproces dat geautomatiseerd kan worden, omdat dit op grote schaal aangeboden wordt. Het is dan ook bijna ondenkbaar dat je geen gebruikt maakt van (semi) automatisch inlezen van bankafschriften. Ook worden inmiddels veel kassasystemen gekoppeld aan de administratie.

VERNUFTIG Om de inputcirkel voor (micro)-MKB rond te krijgen moet e-facturatie in het proces worden opgenomen. Het MKB verwacht hiertoe vernuftige oplossingen maar wil er niet te veel voor betalen. Alle inkoopdocumenten (dus ook kas- en pinbonnen, inkoopverklaringen, handgeschreven zaken) zijn geautomatiseerd dagelijks in te lezen. Het handmatige proces van de verwerking van de inkoopdocumenten kost de ondernemer nu onnodig veel tijd en geld. Dit proces wordt uitbesteed aan een accountants- of administratiekantoor of er is iemand voor aangesteld.

Er is echter nog zoveel meer mogelijk. Heel veel processen kunnen automatisch en daarmee gratis of tegen geringe kosten DAGELIJKS verwerkt worden in de financiële administratie. Denk aan de afschrijvingsstaat en het loonjournaal. Nu het voor accountants- en adminis-

Als e-facturatie zijn intrede heeft gedaan, is dat niet langer nodig. Het geautomatiseerd verwerken van mutaties maakt de administratie vanzelf tijdig, juist en volledig. Door de koppeling te leggen met de Kamer van Koophandel is het ook nog eens betrouwbaar doordat zowel de verzender

ict

‘Het mooie van het automatiseren van dagelijkse processen is dat je er nagenoeg geen kennis voor hoeft te hebben’

als de ontvanger gevalideerd zijn. Iets waar de ondernemer in de praktijk verplicht toe is, maar niet doet.

ROCKET SCIENCE? Ik krijg regelmatig te horen dat veel ondernemers geen behoefte hebben om dagelijks inzicht in de administratie te hebben. Dat neemt niet weg dat die administratie (uiteindelijk) toch ingevoerd moet worden. Waarom dan niet gelijk meenemen in het totaal proces? Geen uitzonderingen creëren, maar standaardiseren.

Van de gemiddelde ondernemer van 40 jaar en ouder heeft inderdaad niet iedereen de behoefte om dagelijks geïnformeerd te worden. Dit ligt echter

anders bij de jonge ondernemer. Die wil op elk moment op zijn smartphone kunnen zien hoe hij er voorstaat.

Het mooie van het automatiseren van dagelijkse processen is dat je er nagenoeg geen kennis voor hoeft te hebben om het in te richten. Nu hoor ik u denken: daar ben ik het niet mee eens.

Dat mag, toch is het zo. Als adviseur vergt het (slechts) eenmalig onderzoek hoe het werkt. Dit is geen rocket science. De studie voor het behaalde diploma dat u bezit was echt een stuk ingewikkelder. Door relatief weinig tijd te investeren om enige kennis op te doen van automatisering en koppelingsmogelijkheden is het mogelijk uw klanten beter te adviseren en te begeleiden naar procesoptimalisatie. Besef

goed dat een bedrijfsadviseur zonder kennis van basis ICT-gerelateerde zaken de boot al heeft gemist. l

Rob Tolstra (rtolstra@ go2ubl.nl) is CEO en oprichter van go2UBL (www.go2ubl. nl). Hij heeft 14 jaar in de accountancybranche gewerkt, waarvan 7 jaar als partner van een middelgroot MKB-kantoor. Met een sterke interesse in de mogelijkheden van ICT in combinatie met financieel administratieve processen heeft hij kennis opgedaan van een groot aantal softwarepakketten en scan-en-herken oplossingen. Met de visie dat dit laatste proces beter, eenvoudiger en goedkoper kan is hij go2UBL gestart.

Data-analyse software voor de auditor: een overzicht Data-analyse met behulp van gespecialiseerde software vindt in de accountancy steeds vaker plaats. Een overzicht van de mogelijkheden en de aanbieders.

Data-analyse vindt niet alleen plaats bij controle van de jaarrekening, maar ook steeds vaker op verzoek van ondernemers, en banken en andere externe partijen die geïnformeerd willen worden over de financiële huishouding van een onderneming.

Bij de inventarisatie van data-analyse software voor de auditfunctie binnen de accountancy is een belangrijke tweedeling te constateren. In de eerste plaats software met de nadruk op de mogelijkheid om gebruikers eigen analyses te laten maken. Dit is met

name de software die beschikt over een scripttaal voor analyses op maat, veelal ad hoc op basis van de onderliggende administratie. Deze software ent vaak een steile leercurve wordt vooral gebruikt door gespecialiseerde IT-auditors. In de tweede plaats is er software met de nadruk op het aanbieden van kant-en-klare analyses. Deze software beschikt in de regel niet over een eigen scripttaal. Wel kunnen bestaande rapporten naar Excel worden geëxporteerd om daar zelf verder te analyseren. Deze software heeft vooral de accountant(assist) als doelgroep en is betrekkelijk eenvoudig te bedienen.

EIGENSCHAPPEN VAN DATA-ANALYSE SOFTWARE • Bij de selectie van data-analyse

•

• •

•

software kan rekening gehouden worden met de volgende functies en eigenschappen. Installatiemodel van de software; kan de software op een lokale server (of PC) geïnstalleerd worden? Wordt pakket aangeboden via een cloud model en is dan sprake van een public, private of hybride omgeving?

Ontsluiten van data; is daarbij sprake van een ODBC-koppeling en eventuele native koppelingen naar databases?

Data groeperen, selecteren, sorteren en samenvoegen.

Data calculaties; welke berekeningen kan de gebruiker zelf maken? Kan regressie analyse uitgevoerd worden?

Data bewerkingen; zoals tekst-, numerieke- en datum bewerkingen.

AccountantWeek.nl

37

ict

• Meegeleverde data-analyses; zoals: ouderdomsanalyse, chi-kwadraat analyse, kansverdeling volgens Benford’s Law, negatieve kascontrole, BTW-analyse, analyse op de Geld-Goederenbeweging, risico-analyse op basis van vooraf vast te leggen potentiële risico’s.

• Zelf modellen en scripts toevoegen met

• •

• •

behulp van een aanwezige scripttaal.

Data opslaan en exporteren; zoals naar Excel, PDF en XML. Ondersteuning van Auditfiles; zoals de Auditfile Financieel, Auditfile Salaris en Auditfile Afrekensystemen.

Beveiliging; zoals dataprotectie van originele bestanden.

Archivering; van (geïmporteerde) be-

standen en (tussentijdse) resultaten.

• Logging en audittrails.

• Koppelingen; met administratiesystemen.

Ook spelen natuurlijk de kosten van aanschaf en beheer een belangrijke rol, evenals de gewenste ondersteuning door de leverancier.

AANBOD VAN DATA-ANALYSE SOFTWARE Een overzicht van het aanbod aan software voor data-analyse voor de Nederlandse markt: Leverancier Toepassing

Installatiemodel

Scripttaal voor eigen analyses

ODBC koppeling

Data exporteren in

Standaard- analyses aanwezig

Analys.io

Analys.io

Cloud, 100% SAAS

-

-

Excel

Ja

CaseWare IDEA

CaseWare IDEA

Lokaal en Termi- Visual Basic nal server

Ja (voor SAP native)

PDF, Word, Excel, RTF, Via de add on SmarTXT, CSV, ASCII, HTML. tAnalyzer SDK.

Coney Solutions

ACL

Lokaal en Termi- Eigen scripttaal nal server 1)

Ja Excel, CSV, XML. (voor SAP via ACL Direct Link)

-

Infine Software

Grootboekanalyse

Lokaal en Termi- nal server

-

PDF, XLS en XLSX.

Circa 60 analyses.

Microsoft

Microsoft Power BI

Lokaal en cloud-dienst

Scripts via DAX en macro’s via VBA

Ja Ook native connecties

Excel, XML, TXT, CSV, PRN, PDF, e.a.

Analysis ToolPak.

Prosperius

Arbutus Analyzer

Desktop- en server-versie

Eigen scripttaal Analyzer

Ja Voor legacy databases is er uitbreiding LegacyLink. Voor SAP is er SmartLink for SAP.

Access, Clipboard, dBa- Gratis in de vorm van se, Delimited, Excel, ‘SmartApps’.

Lotus 123, ODBC, Plain Text, XML.

QDAC

QDAC

Desktop- en server-versie

Eigen script taal

Ja en ADO. Met behulp van eigen drivers (SQlite, Dbase, Paradox, MS Access Foxpro).

Vele formaten, waaronder: Excel, Access, RTF, CSV, TXT, DEL, DBF, HTML, XML.

Naast standaard analyses ook specifieke analyses op financiële data. Deze analyses zijn opgebouwd m.b.v. scripts. Deze scripts kunnen worden gewijzigd en aangevuld in de script module van het programma.

Refine-IT

Qlikview met sa- Lokaal als via de Qlik-scripts/ menstel- en con- QlikView Server ma-cro’s trole dashboard omgeving

Ja, QlikView biedt ook directe verbinding naar een aantal van de meest populaire zakelijke applicaties en platformen.

Naar Excel.

Via het klembord in een willekeurige andere applicatie worden opgenomen.

Onze dashboards kennen meer dan 100 analysemoge-lijkheden.

UNIT4

AccountAnalyser Lokaal en Termi- nal server

ODBC en native. Afhankelijk van bron

CSV, Excel, PDF, RTF. Rapporten kunnen gemaild worden.

ca. 130 voorgedefinieerde analyses en rapportages.

1) ACL GRC is een SaaS-oplossing van ACL waarin (audit)afdelingen hun (GRC)projecten kunnen uitvoeren en eventueel kunnen koppelen aan detailresultaten uit data-analyses.

Dit artikel is gebaseerd op het rapport ‘Data-analyse voor de auditfunctie’ (gratis via www.ictaccountancy.nl) l

38

AccountantWeek.nl

Gerard Bottemanne is eigenaar van onderzoeksbureau GBNED (gbned.nl), een bureau dat zich richt op onderzoek naar

administratieve software en daaraan gerelateerde onderwerpen.

ict

Interne en externe auditor bij datamigratie: samenwerking loont Bij het reduceren van IT-kosten kan de accountant/auditor vaak een zinvolle rol spelen. Zeker bij een datamigratieprogramma’s. En zeker als de interne en externe auditor samenwerken.

I

n de huidige tijd van financiÎle crisis zijn veel markten veranderd in vechtmarkten: de vraag in de markt consolideert of krimpt, de prijsconcurrentie neemt toe. In die context zijn de operationele kosten cruciaal. Die bepalen voor een groot deel de kostprijs van producten en diensten en daarmee de concurrentiepositie in het gevecht om marktaandeel. Een veelgekozen ingang is het reduceren van de IT-kosten. Dat kan ook vaak. Veel bedrijven kampen met complexe, vaak historisch gegroeide en deels verouderende systemenlandschappen, bijvoorbeeld vanuit niet volledig verwerkte fusies en overnames. Sommige landschappen zijn zo complex, dat bedrijven er het liefst met een boog omheen lopen, maar onder de druk van de markt kunnen ze zich dat niet meer veroorloven en moeten de complexe systemenlandschappen eenvoudiger. En zo komt het dat we veel migratieprogrammaís in de markt tegenkomen.

Migratieprogrammaís hebben het voordeel dat hun business case prachtig kan zijn. Dat is prettig voor de CIO die vaak scheef wordt aangekeken op zijn laag renderende IT-investeringenportefeuille. Het nadeel van migratieprogrammaís is dat er gegevens vanuit oude databases naar nieuwe gaan, en daarbij ook nog eens veranderen van structuur. Dan wil je wel zeker weten dat dat juist en volledig gebeurt.

COMFORTABELE AUDIT Daarbij spelen auditors een cruciale rol. Het management van het migrerende bedrijf heeft behoefte aan comfort of de basis van zijn bedrijfsvoering en stuurinformatie na de migraties nog even betrouwbaar is als daarvoor. Auditors kunnen helpen bij het verschaffen van dat comfort.

Nou is er wel een verschil tussen de auditor die van een grote afstand, met disclaimers behangen, achteraf als scherprechter optreedt, en de auditor die zich mede-eigenaar voelt van dit vraagstuk en meehelpt om het gewenste doel te bereiken.

Ik pleit er dan ook voor om interne auditors intensief en vroegtijdig te betrekken bij datamigraties, omdat deze medewerkers met hart voor de zaak en vanuit het bedrijf zelf kunnen meehelpen. Om het risico te beperken dat de interne auditor te weinig ervaren of kritisch zou zijn, stel ik voor dat deze wordt begeleid door een externe auditor, bij voorkeur de huisaccountant.

De interne auditor begeeft zich in de details van de voorbereiding, uitvoering, verantwoording en audit trail van de datamigraties; de accountant beweegt zich veel meer op hoofdlijnen en legt een expliciete relatie naar het financiÎle jaarwerk.

WEZENLIJKE VOORUITGANG Hiermee bereiken we dat de accountant bij de controle van de boeken over het jaar van de datamigraties, al vooraf heeft vastgesteld dat zij kan steunen op de informatie in de nieuw gevulde databases. Elke externe accountant moet vroegtijdig kunnen aangeven welke normen zij vanuit het vakgebied van accountancy hanteert om mee te kunnen gaan in het afgeven van comfort en het jaarwerk veilig te stellen.

Het zou de externe auditor sieren als deze op basis van haar expertise ook als adviseur zou optreden, bijvoorbeeld door de interne auditors te helpen met checklists, concept-plannen van aanpak, standaard normenkaders, casebeschrijvingen en instructies om de interne auditor met minder ervaring op weg te helpen.

Het is mijn vaste overtuiging en ook mijn ervaring dat zowel interne als externe auditors het migrerende bedrijf wezenlijk vooruit kunnen helpen bij de grote uitdagingen die migratieprogrammaís meestal zijn. Het vergt van de auditors kennis en kunde, en de houding om samen met het bedrijf een succes te willen maken van de migraties.

Als elke partij zich houdt aan de grenzen van haar eigen verantwoordelijkheid, creÎert het partnership waarde voor het bedrijf. De externe auditors die dit goed begrijpen en kunnen uitvoeren, hebben in ieder geval in de vechtersmarkt waarin ze zelf opereren een flinke streep voor op hun concurrentie. l

Wouter Haasloop Werner is oprichter van FACT Management (www.factmanagement.nl) en zelfstandig interim manager met specialisatie in e-strategies, mergers & acquisities en ondernemingsbesturing.

AccountantWeek.nl

39

ict

‘De ondernemer begint boekhouden leuk te vinden door digitale platforms’ Om mondiale trends en vakontwikkelingen het hoofd te bieden en de klant goed bij te blijven staan, maakt het accountancy- en adviesbureau Witlox Van den Boomen een uitgesproken keuze voor digitalisatie.

“We moeten allemaal een tandje bijschakelen om het tempo van digitaliseren bij te houden”, zegt vennoot Robèrt Molenaar.

I

n het hart van Brabantse bedrijfsleven neemt Witlox Van den Boomen een belangrijke plek in. Al ruim zeventig jaar adviseert het kantoor regionale familiebedrijven, maar ook tal van nationale en internationale bedrijven. Van oorsprong een familiebedrijf groeide Witlox Van den Boomen na een aantal fusies met andere ‘ouderwetse’ familiebedrijven uit tot een moderne specialist in accountancy, belastingadvies, corporate finance, legal en HR. Meer dan driehonderd professionals werken vanuit twee vestigingen in Rosmalen en Waalre nauw samen aan geïntegreerde adviezen.

Middels een strategisch samenwerkingsverband met VDB Advocaten en

Notarissen is er daarin veel ruimte voor verdieping. “Er ligt een heel degelijk fundament onder wat we op dit moment zijn”, vindt Robèrt Molenaar, een van de veertien vennoten. “Wij hebben één denkwijze, een gezamenlijke aanpak en werken klantgestuurd om in te spelen op de adviesbehoefte van onze klant.”

VERANDERING VAN WERKEN Het gaat de klant om het delen van kennis op het hoogste niveau, ziet Molenaar. Voorheen belde de klant met vragen over belastingadvies, bijvoorbeeld wanneer hij het belastingtarief in Noordrijn-Westfalen wilde weten.

Inmiddels heeft hij dat allang zelf op

‘Tandje bijschakelen’

internet opgezocht. Dit betekent dat dienstverlening in de sector moet veranderen. “Een jaar of drie geleden hebben wij een duidelijke strategie uitgezet, over twee sporen. Eén daarvan is de menskant: klanten hebben allemaal behoefte aan een goede relatiedrager en een brede adviseur. Het is de kunst de juiste specialisten in te zetten om hen optimaal te bedienen. Wij zijn inmiddels uitgerust met behoorlijk veel specialisten, voor Nederlandse begrippen is dat wel bijzonder. Er werken hier alleen al vijf mensen die permanent met btw bezig zijn.” Het andere spoor is digitalisatie. De vennoten van Witlox Van den Boomen vroegen zich af hoe zij de samenwerking tussen collega’s beter konden maken, afspraken beter konden vastleggen maar ook management informatiesystemen en de boekhouding efficiënter konden inrichten.

“Het is een behoorlijke transformatie geweest om iedereen mee te nemen op die reis. Jonge mensen zijn misschien gewend aan nieuwe technologie, maar iedereen vanaf 35 jaar – ikzelf dus ook – moet af en toe echt een tandje bijschakelen om het tempo van digitalisering bij te houden.”

UITDAGING VOOR ACCOUNTANT De omslag is wel nodig, want de extra inspanningen zorgen ervoor dat professionals van Witlox Van den Boomen ‘state of the art’ kunnen blijven werken. Inmiddels is gekozen voor een Microsoft-platform met CRM en Sharepoint en PSA van Assistance Soft-

40

AccountantWeek.nl

ict

ware voor het bijhouden en intern delen voor alles dat met klantenuren en projecten te maken heeft. “We hebben er heel bewust voor gekozen om in de cloud te gaan werken, omdat we mee willen liften met de laatste ontwikkelingen op dat gebied”, aldus Molenaar.

Maar ook voor accountancy ligt er een uitdaging. Daar helpt de oplossing van Twinfield, met een koppeling naar managementinformatietools om de klant bij te staan met reporting en performance management. “In twee jaar tijd hebben wij ruim 1.100 bedrijven overgezet op Twinfield om korter op hun administratie te kruipen. Als accountant speel je dan een andere rol: niet alleen meer de achteruitkijkspiegel met een boekje aan het einde van de rit, maar met de klant door de voorruit kijken middels een volledig informatiesysteem. Twinfield is een mooie, open oplossing waarmee je vrij eenvoudig financiële informatie kunt vertalen naar managementinformatie.”

WINST VOOR KLANT Wat levert dit alles de klant op? “Los van de kostenbesparingen gaat de kwaliteit van de dienstverlening omhoog. Want digitalisatie is niet alleen efficiënt, de foutenkans is ook veel lager wanneer je het eenmaal goed hebt ingeregeld.” Toch bestaat er geen ‘one size fits all’, betoogt Molenaar.

“Het begint weliswaar met ons eigen stramien over hoe wij systemen in hun totaliteit willen inrichten, maar vervolgens is het bij iedere klant toch een apart traject. Verschillende verdienmodellen en typologie van bedrijven vragen eigen aansturing van de processen en andere KPI’s.

De meetbare prestatie-indicatoren proberen we te integreren in managementinformatie en dan wordt boekhouden pas leuk. Er zijn klanten die nog steeds werken met een aflegbakje voor hun papieren facturen, terwijl anderen al volledig digitaal hun zaken volgen. Bij die laatste categorie klanten hoeven we alleen nog maar het digitale bewustzijn te koppelen

‘Wat levert het op?’

aan een technologische oplossing.

En bij klanten die alles nog met papier doen, hebben we natuurlijk het nodige aan veldwerk te verrichten.”

Wanneer systemen eenmaal staan en lopen, reageert men louter positief, zo is de ervaring. “De meeste ondernemers hebben een hekel aan boekhouden, maar doordat informatie transparanter, consequenter en 24/7 beschikbaar is en belangrijker nog tot doelrealisatie leidt, zie je dat ze het zelfs leuker gaan vinden.”

KEUZE VOOR DIGITALISERING Witlox Van den Boomen maakt een uitgesproken keuze voor digitalisering als middel om zijn dienstverlening te verdiepen. “Ik denk dat we al best lang een visie hebben dat het die kant op moet, een visie die we ook delen met veel andere bureaus. Maar vervolgens moet je er ook wat mee doen. Ook wij hebben er een paar jaar over gepraat om tot een goede mix te komen. Als je veel mensen hebt van wie de affiniteit met ICT niet heel hoog is, moet je extra slagen maken. Dat was onze conclusie. Sinds een jaar of twee pakken we daarmee ook echt door.” Onder meer een ICT-adviestak (Witlox Van den Boomen IT Adviseurs) werd opgezet, voor interne dienstverlening maar ook voor verschillende typen klanten: kleine bedrijven met vragen over het

efficiënt inregelen van hun informatievoorzieningen, de middencategorie van bedrijven die behoefte heeft aan meer managementinformatie en de audit-klant die zoekt naar dataverrijking en data-analyses en IT audit.”

MENSFACTOR Om alle soorten klanten te kunnen bedienen, waren ingrepen in de formatie van Witlox Van den Boomen onvermijdelijk. “Wij zijn bovenaan begonnen, in het vennootkorps. Vervolgens in het middenmanagement en daarna in de aanwas van mensen.

Het is hier bijna het verhaal van de kip en het ei. Want je krijgt geen goede mensen met ICT-affiniteit als je geen uitdagend werk kunt bieden. Zonder goede klant geen goede medewerker, maar zonder die medewerker ook niet die aansprekende klant.” Het is belangrijk dat in de slag naar meer ICT in de dienstverlening vooral de mensfactor belangrijk is, wil Molenaar ermee zeggen. “Kantoren verliezen zich al heel snel in het digitaliseren. Wanneer je niet uitkijkt wordt het een doel op zich, terwijl het alleen een gereedschap is. Het belangrijkste is en blijft de relatie. Tussen ons en de klant, maar ook onderling tussen collega’s.

Wij werken er continu aan om die nog beter te maken en gebruik te maken van elkaars kennis.” l AccountantWeek.nl

41

ict

Waarom en hoe accountants hun verdienmodel moeten aanpassen Administratie- en accountantskantoren staan voor strategische keuzes. Onder druk van moeilijke economische omstandigheden, wijzigende cliëntbehoeften en ingrijpende technologische ontwikkelingen moeten ze de zaken anders aanpakken. In de huidige markt zijn er bedreigingen, maar ook kansen voor accountants- en administratiekantoren. Door drie stappen te nemen, kunnen kantoren efficiënter en effectiever werken, terwijl ze zich nadrukkelijker profileren en de band met cliënten versterken. Bovendien kunnen ze hun positie verbeteren en zich verzekeren van bestaansrecht, ook in de toekomst. Welke stappen zijn nodig?

1. AUTOMATISERING VAN DE BASISPROCESSEN: ACTIVITEITEN STROOMLIJNEN De administratieve dienstverlening is ingericht als een fabrieksmatig proces. Alle activiteiten zijn gedigitaliseerd en geautomatiseerd: data gaan de lopende band op en worden verwerkt tot eindproducten zoals btw-aangiftes, samenstelverklaringen en jaarrekeningen. Gaat er iets mis, er ontbreken bijvoorbeeld data, dan geeft een monitoringsysteem een signaal. Op dat moment is de vakkennis van de accountant nodig om het probleem te verhelpen. Door de processen voor de basisdienstverlening op deze manier te stroomlijnen, kunnen kantoren hun efficiëntie sterk verbeteren. Doordat ze alleen ‘sturen op uitzonderingen’ werken ze ook veel effectiever. De tijd die ze hiermee winnen, kunnen ze besteden aan diensten die hun cliënten een hogere meerwaarde bieden.

Door alle activiteiten te volgen, ontstaat er bovendien inzicht in de werkzaamheden. Het is mogelijk de activiteiten te evalueren en op basis daarvan het werk beter over het jaar te verspreiden om de gebruikelijke pieken rond de btw-aangiftes en jaarrekeningen te voorkomen.

Door op het juiste moment werkzaamheden uit te voeren, kunnen accountants- en administratiekantoren hun efficiëntie en de effectiviteit verder verhogen.

2. AANPASSING VERDIENMODEL: OVER OP ABONNEMENTEN EN VALUE ADDED PRICING In plaats van diensten vooral in rekening te brengen op basis van de bestede uren, wordt er gewerkt met abon-

42

AccountantWeek.nl

nementen. Hierbij gebeurt de afrekening aan de hand van aantallen, bijvoorbeeld het aantal loonstroken of btw-aangiftes, of op maandbasis. Bij een maandabonnement kunnen cliënten kiezen welke diensten zij voor een vast bedrag afnemen. De diensten kunnen ook in vooraf samengestelde pakketten worden aangeboden. Abonnementen bieden cliënten de zekerheid dat ze niet voor verrassingen komen te staan: ze weten precies wat ze kwijt zijn aan de dienstverlening die hun wordt geboden. In ongunstige economische omstandigheden is dat een groot pluspunt. Het accountants- of administratiekantoor heeft op zijn beurt de zekerheid van vaste inkomsten.

De producten en diensten worden geprijsd op basis van de meerwaarde die ze cliënten bieden, dus aan de hand van value added pricing. Als de accountant een cliënt bijvoorbeeld twee uur werk uit handen neemt en de cliënt kan in die twee uur 500 euro verdienen, waarom zou hij dan geen 250 euro voor de dienst willen betalen? Doordat alle bestede uren geautomatiseerd worden geregistreerd en dus ook deze kostenpost goed inzichtelijk is, is het mogelijk de marge optimaal te bewaken.

3. UITBREIDING DIENSTEN: INSPELEN OP NIEUWE BEHOEFTEN VAN CLIËNTEN Het traditionele administratie- en accountancyaanbod wordt uitgebreid met nieuwe diensten, die cliënten proactief ondersteunen in hun activiteiten en verdergaan dan puur het administratieve of het financiële (zie

ict

kader). De beste manier om dit aan te pakken, is een testcase te doen met een aantal cliënten. Aan welke nieuwe diensten hebben ze behoefte, wat leveren de diensten hun op en wat willen ze daar maandelijks voor betalen?

Welke nieuwe diensten kunnen kantoren aanbieden?

• Betaaladviezen genereren • Debiteurenbeheer verzorgen • Managementrapportages maken voor business control • Analyses maken en adviezen geven op het gebied van voorraadbeheer • Adviezen geven op het gebied van projectmanagement en –control • Workflow facturen accorderen uit handen nemen

Door waardevolle nieuwe diensten te bieden, kunnen administratie- en accountantskantoren zich onderscheiden van de concurrentie en hun marktpositie verstevigen. De uitbreiding van het dienstenaanbod maakt het mogelijk de band met cliënten aan te halen en hun loyaliteit te versterken. De kantoren kunnen de nieuwe diensten ook gebruiken om hun specialisatie te versterken. Onderzoek laat zien dat dit bijdraagt aan hun succes.

Het aanbieden van nieuwe diensten vergt wel andere competenties. Administratie- en accountantskantoren moeten inventariseren welke kennis en vaardigheden ze nodig hebben en maken dat ze de juiste mensen op de juiste plek hebben. l

Visma Software Visma Software biedt lokale en cloudoplossingen die accountantsen administratiekantoren in staat stellen te innoveren en hun winstgevendheid te verhogen. Ze kunnen: • • •

De administratie volledig automatiseren en stroomlijnen voor het verhogen van de efficiëntie en effectiviteit.

Een verdienmodel toepassen waarbij er op abonnementsbasis wordt afgerekend.

De personeelsbezetting en voortgang van activiteiten op de voet volgen.

Voor meer informatie: www.vismasoftware.nl/accountancy De whitepaper waarop dit artikel is gebaseerd kan worden gedownload op www.vismasoftware.nl/aw

AccountantWeek.nl

43

need to know

Van ‘spectaculaire uitspraak’ tot niet-behandelde klacht Uitspraken van de Accountantskamer, het College van Beroep voor het bedrijfsleven en rechterlijke instanties.

VRIJE TOEGANG JAPANNERS TOT NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT Japanse burgers kunnen mogelijk vrije toegang krijgen tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Dit blijkt uit een, volgens PwC, ‘spectaculaire’ uitspraak van de Raad van State.

Hoe deze uitspraak in de wetgeving wordt vormgegeven is nog onduidelijk. PwC adviseert daarom om tot die tijd verblijfs- en tewerkstellingsvergunningen aan te vragen voor Japanse medewerkers.

De uitspraak is gebaseerd op een verdrag dat in 1912 tussen Nederland en Japan is gesloten. Uit dit verdrag volgt dat Nederland en Japan elkaars onderdanen op dezelfde wijze zullen behandelen als onderdanen uit de meest begunstigde landen waar de staat ook verdragen mee heeft. Voorafgaand hieraan heeft Nederland (in 1875) een verdrag gesloten met Zwitserland waardoor onderdanen vrij op elkaars grondgebied mogen verblijven en werken. De Raad van State heeft geoordeeld dat als gevolg hiervan, Japanse onderdanen gelijk moeten worden behandeld als Zwitserse onderdanen. Het betreft het recht om in Nederland te verblijven en wonen zolang zij geen gebruik maken van de sociale zekerheid.

GEEN SPRAKE VAN INTREKKING OPDRACHT Een accountantskantoor dat een opdracht leek te hebben gekre-

44

AccountantWeek.nl

gen van een vermogensbeheerder, maar deze toch niet kreeg omdat er sprake zou zijn van ‘onvoldoende wederzijds vertrouwen’, heeft eind vorig jaar bot gevangen in de civiele procedure die het is gestart.

Een vermogensbeheerder aanvaardt de offerte van een accountantskantoor voor wettelijke controle van de jaarrekening. De accountant meldt het verkrijgen van de opdracht aan de voorgaande accountant en vraagt hem toegang te geven tot relevante informatie.

De voorgaande accountant verleent deze toestemming schriftelijk door hem uit te nodigen op kantoor om controledossiers in te zien.

Opvolgend accountant schrijft in e-mails vervolgens dat hem een aantal zaken ter ore is gekomen.

Hierop deelt de vermogensbeheerder aan de opvolgend accountant mede dat er onvoldoende wederzijds vertrouwen is om de samenwerking voort te zetten.

De vermogensbeheerder vraagt voorafgaande accountant om de controle te verrichten. Vervolgens tekent de vermogensbeheerder een opdrachtbevestiging aan de voorgaande accountant. De opvolgende accountant start hierop een civiele procedure over vordering vanwege verrichte werkzaamheden. Volgens opvolgend accountant heeft voorgaand accountant met opzet verzuimd de noodzakelijke informatie te verstrekken. De accountantskamer oordeelde dat de opzegging niet is aan te merken als

een intrekking van de opdracht als bedoeld in artikel 2:393 lid 2 van het BW. De opdracht komt namelijk pas tot stand nadat de accountant de opdracht heeft aanvaard.

Datum uitspraak: 22 december 2015 Procedurenummer: 14/1045 AK ACCOUNTANT RAAKT ADMINISTRATIE KWIJT Een klant van een accountant die zijn beklag deed over een onjuiste aangifte en het deels kwijtraken van zijn administratie, is door de rechter in het gelijk gesteld. De rechter heeft een accountant verantwoordelijk gesteld voor het niet tijdig en onjuist aandoen van aangiftes, evenals het niet tijdig teruggeven en deels kwijtraken van de cliëntadministratie. Eerder al deed de klant hierover zijn beklag bij de klachtencommissie. Het faillissement van de accountant speelde een grote rol bij het verzuim.

De accountant in kwestie heeft zich volgens de rechter ingespannen om de gevolgen van het verzuim te matigen. Door de Raad van Geschillen werd hij eerder al veroordeeld de schade van de klant te vergoeden.

Dit terwijl de vennootschap van de accountant in een faillissement verkeerde. Door deze omstandigheden oordeelde de rechter dat er voldoende redenen zijn om af te zien van een maatregel.

Datum uitspraak: 19 januari 2015 Procedurenummer: 14/1337 Wtra AK

need to know

STRAFAANGIFTE ACCOUNTANT TERECHT VERKLAARD Een accountant, die er van werd verdacht een valse strafaangifte te hebben gedaan, is door de Accountantskamer in het gelijk gesteld. Volgens de kantonrechter was er geen sprake van bijzondere omstandigheden die de juistheid van de aangifte zouden beïnvloeden. De accountant in kwestie zou volgens een van zijn klanten een valse strafaangifte tegen hem hebben gedaan. Als er sprake is van een valse strafaangifte, kan deze teruggedraaid worden. Dit is alleen mogelijk als blijkt dat de strafaangifte onder ‘bijzondere omstandigheden’ is gedaan. Dit bleek niet het geval.

Hoewel de strafaangifte van de accountant op enkele punten twijfelachtig was, klopt het overgrote deel, waarmee de strafaangifte terecht is, zo oordeelde de Ac-

countantskamer. Er volgt nog een ongegrondverklaring.

Van een valse strafaangifte is sprake als deze is gedaan onder bijzondere omstandigheden. Van dergelijke bijzondere omstandigheden kan sprake zijn als de aangifte is gebaseerd op onjuistheden die bij de accountant bekend waren. Ook moet een accountant bij een strafaangifte altijd de voor hem geldende regels van vertrouwelijkheid in acht nemen. Tot slot mag het werkelijke doel van de aangifte nooit afwijken van waarvoor de strafaangifte oorspronkelijk bedoeld is.

Datum uitspraak: 19 januari 2015 Procedurenummer: 14/1837 Wtra AK

KLACHT NIET BEHANDELD DOOR TIJDSOVERSCHRIJDING Een klacht tegen een accountant is door de Accountantskamer niet in

behandeling genomen wegens overschrijding van de driejaarstermijn.

De beklaagde accountant zou zich volgens zijn klant schuldig hebben gemaakt aan een onjuiste facturering, onvoltooide werkzaamheden en een onvolledige overdracht van informatie en stukken aan de opvolgende administratieve dienstverlener van de klant. De klacht overschrijdt echter de driejaarstermijn uit artikel 22 van de Wet Tuchtrechtspraak Accountants. Hierdoor is de klacht niet in behandeling genomen door de Accountantskamer.

Tijdens de zitting is ook een klacht tegen de accountant opgeworpen over een valse opdrachtbevestiging.

Aangezien de klacht in strijd is met de goede procesorde, is ook deze klacht buiten behandeling gelaten.

Datum uitspraak: 19 januari 2015 Procedurenummer: 14/1919 Wtra AK

Gooitzen Boonstra RA, algemeen directeur Bentacera. Lees zijn verhaal op newbase.nl/accountant

WIE DE BALANS OPMAAKT, ADVISEERT NEWBASE Als accountant denkt u graag mee: wat helpt uw mkb-klanten écht verder? Vaak is dat een compleet pakket business software, gekoppeld aan een boekhoudprogramma als Twinfield.

En dat is precies wat Newbase te bieden heeft: een voordelige oplossing in de cloud, voor lagere kosten, meer efficiency én tevreden klanten. Meer weten? Kijk op newbase.nl/accountant

AccountantWeek.nl

45

VERGROOT DE EFFECTIVITEIT VAN UW LEIDERSCHAP

alexvangroningen.nl

'Accountancy is volop in beweging. De strategische koers verandert en meer diversiteit komt in een bedrijf. Daar moet je als leidinggevende op in kunnen spelen. Nu weet ik wat ik goed doe en waar mijn verbeterpunten liggen.'

Gisbert van Gennep RA, Partner Baat Accountants & Advies

EFFECTIEF LEIDERSCHAP ONMISBARE TRAINING VOOR MODERNE ACCOUNTANTS

5 redenen om deel te nemen: • Optimaliseer uw vermogen om diversiteit te benutten en stimuleer eigenaarschap • Bepaal vol zelfvertrouwen uw koers en geef succesvol richting aan veranderingen • Schakel snel en soepel en pas communicatie aan op uw omgeving • Ontdek uw leiderschapsstijl en ontwikkel dé vaardigheden die uw direct reports nodig hebben • Wissel constructieve feedback uit en bouw connecties waar u uw carrière lang van profiteert Volg deze training op een van de volgende data: • 18, 19, 20 en 29 mei 2015, Utrecht • 9, 10, 11 en 27 november 2015, Utrecht Effectieve leiders passen hun stijl van leidinggeven aan op wat de situatie van hen vraagt. Een essentiële vaardigheid, zeker als u ook leiding geeft aan andere experts dan alleen financiële professionals. Hoe groot is uw capaciteit en flexibiliteit?

36 PE-UREN A S S O C I AT I O N

Burgemeester Haspelslaan 63 • 1181 NB • Amstelveen • alexvangroningen.nl Tel 020 6390008 • Fax 020 6391025 • info@alexvangroningen.nl • alexvangroningen.nl

VERBLUFFENDE INZICHTEN EN INSPIRERENDE ONTMOETINGEN

PERMANENTE EDUCATIE

alexvangroningen.nl

STE BEOORDEELD ALS BE IDER FINANCIËLE OPLE ervaringen) 0+

Bron: Springest.nl (10

8,4

Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in uw vakgebied?

Vindt u het cruciaal dat uw kennis en vaardigheden op peil zijn?

Vergroot nu uw kennis met opleidingen van topniveau. Schrijf vandaag nog in en verzeker u van een plaats via alexvangroningen.nl

Bel voor meer informatie 020 639 0008 of ga naar alexvangroningen.nl/pe ONMISBARE OPLEIDINGEN VOOR AMBITIEUZE ACCOUNTANTS. MELD U VANDAAG NOG AAN Maart 2015 start 4 maart 11 en 12 maart 16 en 17 maart 19, 26 maart, 2, 9, 16 april April 2015 8 en 9 april 8 en 9 april 8 en 9 april 9 en 10 april 14, 15 en 16 april 29 april Mei 2015 15 mei 18, 19, 20 en 29 mei 18 mei, 8 en 9 juni 20, 21 en 22 mei 20, 21, 22 mei 20 en 21 mei 21 en 22 mei 21 mei Juni 2015 1 en 2 juni 1 juni 2 juni 3, 10, 17 juni 4, 11, 18, 25 juni en 2 juli 4, 11, 18, 25 juni en 2 juli 9 juni 10, 11 en 12 juni 10 en 11 juni 11 juni 16 juni 17 en 18 juni 17 en 24 juni

Bijeenkomst Certified Business Controller Excel 2010 voor financieel managers Actief in overnames Controller in een Week

Investering € 9.500 € 1.595 € 1.895 € 4.295

PE Uren 60 14 14 35

Programma 16 dagen 2 dagen 2 dagen 5 dagen

De Controller als Business Partner Integraal Performance Management SAP voor Financials Effectief Forecasten Financiële Analyse Alternatieve Financiering voor het MKB

€ 1.895 € 1.895 € 1.695 € 1.895 € 2.295 € 895

14 14 14 14 19 7

2 dagen 2 dagen 2 dagen 2 dagen 3 dagen 1 dag

US GAAP Essentials Effectief Leiderschap voor financieel managers Overtuigend Presenteren Onderhandelen Beïnvloeden en Adviseren IFRS Essentials & IFRS Advanced Business Valuation Credit Manager in één Dag

€ 995 € 2.995 € 2.495 € 2.395 € 2.295 € 1.895 € 1.895 € 895

7 36 21 25 21 14 15 7

1 dag 4 dagen 3 dagen 3 dagen 3 dagen 2 dagen 2 dagen 1 dag

Finance & IT IT Essentials for financials Uw eigen IT Business case in één Dag Vastgoedrekenen; creëer zekerheid in uw projecten Risicomanagement Public Controller in een Week BI voor Financials VBA Excel Corporate Recovery Accountantskosten besparen Business case schrijven Lean Essentials & Lean Accounting Strategisch Werkkapitaal Management

€ 1.695 € 895 € 895 € 2.795 € 2.995 € 3.995 € 895 € 1.995 € 1.895 € 1.095 € 895 € 1.495 € 1.895

14 7 7 19 35 35 7 18 15 7 7 14 14

2 dagen 1 dag 1 dag 3 dagen 5 dagen 5 dagen 1 dag 3 dagen 2 dagen 1 dag 1 dag 2 dagen 2 dagen

Bovenstaand overzicht betreft een selectie. Voor het complete overzicht gaat u naar alexvangroningen.nl/pe. Interesse in een incompany? Bel ons voor advies.

BEL VOOR MEER INFORMATIE 020 6390008 OF GA NAAR ALEXVANGRONINGEN.NL/PE

A S S O C I AT I O N

Burgemeester Haspelslaan 63 • 1181 NB • Amstelveen • Tel 020 6390008 • Fax 020 6391025 • info@alexvangroningen.nl • alexvangroningen.nl

Visma.net Advisor

Cloudoplossing voor de accountancypraktijk

Visma.net Advisor is een SaaS-oplossing voor cliëntmanagement, planning en facturatie die de efficiency en winstgevendheid van uw kantoor helpt te verhogen.

Wat biedt Visma.net Advisor?

Inzicht – compleet overzicht van alle kerngetallen van cliënten, medewerkers en taken Eenvoud – de intuïtieve interface maakt het gebruik voor iedereen gemakkelijk Flexibiliteit – eenvoudig inrichten op basis van de processen van uw kantoor Effectiviteit – helpt u op het juiste moment aandacht te besteden aan de juiste zaken Veiligheid – alle cliëntdata is versleuteld, wordt geback-upt en is altijd beschikbaar

Meer informatie en gratis online demo op www.visma.net/nl