JUNI 2017 - JAARGANG 16 - NR. 2
ADREM TIJDSCHRIFT VAN DE ORDE VAN VLAAMSE BALIES
4 X PRAKTISCH HET NUT VAN DE GCR 3 JAAR FAMILIERECHTBANK CUSTOMER SERVICE FAILLISSEMENTSBEHEER
BUZZ-WORDS hebben weinig met échte innovatie te maken
+
DEBAT
PERMANENTE VORMING: TIJD VOOR (R)EVOLUTIE?
Erkenningsnummer P209424 / Afgiftekantoor 1099 Brussel X
LEGAL TECH PIONIER JEROEN ZWEERS
ID OVER DE GEÏNTERVIEWDE: JEROEN ZWEERS BEGON ZIJN CARRIÈRE ALS ZELFSTANDIG IT-CONSULTANT. BIJ DIRKZWAGER ADVOCATEN EN NOTARISSEN ZETTE HIJ EEN PROFESSIONELE IT-ORGANISATIE OP, WAARDOOR DAT KANTOOR IN 2011 DE GOUDEN ZANDLOPER VOOR ‘BESTE EN MEEST INNOVATIEVE KENNISDELER’ ONTVING. SINDS 2014 WERKT ZWEERS ALS INNOVATION DIRECTOR BIJ KENNEDY – VAN DER LAAN IN AMSTERDAM. HIJ IS TEVENS MEDEOPRICHTER VAN DUTCH LEGAL TECH, EEN PLATFORM DAT ZICH TOELEGT OP LEGAL INNOVATION.
10
DE STOEL
JEROEN ZWEERS IS CO-FOUNDER VAN DUTCH LEGAL TECH EN INNOVATION DIRECTOR BIJ KENNEDY - VAN DER LAAN, EEN NEDERLANDS ADVOCATENKANTOOR EN VOORLOPER OP VLAK VAN IT-RECHT. DE IDEALE PLAATS DUS OM INNOVATIE TE OBSERVEREN EN MEE VORM TE GEVEN. AD REM SPRAK MET HEM OVER INNOVATIE IN DE ADVOCATUUR EN VOORAL HOE U DAAR ZELF MEE AAN DE SLAG KAN. LEGAL TECH PIONIER JEROEN ZWEERS OVER INNOVATIES IN DE ADVOCATUUR
AI, BIG DATA EN ANDERE
HOCUS POCUS DOOR: TOM PIETERS, ADVOCAAT AAN DE BALIE VAN DENDERMONDE
AI, big data, block chain, … volgens Jeroen Zweers zijn het vooral buzz-words en is de advocaat binnen 5 jaar bijlange na niet op sterven na dood, zoals sommigen beweren. “Artificiële intelligentie in de juridische wereld is heel pril en volop in ontwikkeling. Leuk voor in de etalage, maar als je het hebt over echte veranderingen, dan is het op dit moment van ondergeschikt belang.”
Waar gaat innovatie in onze sector dan wel over? “De kern van innovatie is durf. Niet alleen kijken naar je peers maar ook naar andere branches en daarvan leren en adopteren. Via zo’n open mindset begrijp je beter wie je cliënten zijn en wat ze zoeken. Jaren geleden zette ik daarom een kennisdelingsproject op bij Dirkzwager. (Zie ook ‘over de geïnterviewde’, red.) De meeste advocaten praten namelijk over hun rechtsgebied, maar cliënten denken in problemen waarvoor ze een advocaat nodig hebben. Door advocaten te laten bloggen over thema’s die in het nieuws waren, vertelden ze op een andere manier waar ze goed in waren. Bloggen was revolutionair in die tijd, maar de connectie met de cliënt verbeterde enorm. Innovatie heeft vooral te maken met begrip voor de cliënt. Al dat gegoochel met buzz-words kan helpen om de mentaliteit te veranderen, maar échte veranderingen binnen de juridische
11
OP DE HOOGTE BLIJVEN VAN HET LAATSTE TECH-NIEUWS? www.dutchlegaltech.nl http://bit.ly/legaltechupdate @zweers
12
ID OVER DE AUTEUR: TOM PIETERS IS ADVOCAAT AAN DE BALIE VAN DENDERMONDE. HIJ IS LID VAN DE COMMISSIE IT EN DE WERKGROEP AI-DI (ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE – DIGITALE INNOVATIE) VAN DE OVB. @T42PIETERS
ereld hoeven niet per se technologisch te zijn. w Natuurlijk ondersteunt technologie wel vaak innovatie.”
De OVB richtte 2 jaar geleden een werkgroep AI op om vinger aan de pols te houden. Was dat dan voorbarig? Moeten we leren stappen vooraleer we beginnen te lopen? “Veel hangt af van je de definitie van AI. Er zijn kantoren die op expertsystemen zoals een procurement analysetool een AI-label plakken, maar dat is niet hoe ik het zie. AI in legal tech is nu nog heel analyserend: de tools die momenteel ontwikkeld worden, zijn nog lang niet self-learning. Er stelt zich ook een probleem van taal en schaal. Hoewel de taaldrempel minder groot is dan ik oorspronkelijk dacht, blijf ik erbij dat er in het Nederlandse taalgebied niets wezenlijks zal gebeuren op vlak van AI binnen de eerste 5 jaar. Innovatie is zoveel meer dan AI. Het gaat ook over een verschuiving naar systeemdeken. Slim ingezette technologie gecombineerd met inhoudelijkheid kan een grote rol spelen om processen efficiënter te maken. Mijn kantoor werkte bijvoorbeeld een tool uit die aan contractanalyse doet. Die tool analyseert voor een groot bedrijf aankoopcontracten en plakt daar een risicoprofiel op. Pas bij een hoog risicoprofiel, gaat het contract naar de juridische afdeling van dat bedrijf. Bij een van onze cliënten stroomt op die manier nog amper 20 % van de contracten door naar legal. De automatisering maakte het werk bovendien leuker, want counsels en advocaten vinden complexe contracten veel uitdagender. AI? Neen! Innovatie? Ja!”
Hoe vertaalt u die efficiëntiewinst naar kleinere advocaten kantoren? “Ook daar ontstaan er juridische innovaties waar die kleinere kantoren baat bij kunnen hebben, denk maar aan ODR (online dispute resolution, red.) Dat gaat wel moeizaam: onlangs sneuvelde de
online tool Rechtwijzer in Nederland (een ODR-platform, ontwikkeld door de Raad der Rechtsbijstand en HiiL, red.). Tegelijk voelen de eenmanskantoren de hete adem van juridische platformen in hun nek.”
De belofte van die platformen dat het advocatenwerk niet zal verminderen omdat er nieuwe bronnen van cliënten worden aangeboord, gaat niet op? “Er is een algemene juridisering van onze economie en leefwereld, maar ik geloof niet dat het werk, dat door nieuwe spelers à la Legalzoom, RocketLawyer, ROSSIntel, Capitain Contrat, wordt weggehaald bij advocaten, gecompenseerd zal worden doordat die technologieën ook nieuwe cliënten creëren. Alle mooie marketingbeloftes ten spijt, zijn dat heel commerciële verhalen die, zeker op het vlak van adviesverlening, een grote concurrentie kunnen vormen. Kanttekening daarbij is wel dat je de Nederlandse (en ook Vlaamse, red.) markt niet kan vergelijken met de Amerikaanse. Wij hebben een ander rechtssysteem, ander consumentengedrag en niet alle jurisprudentie wordt hier gepubliceerd, wat data-analyse bemoeilijkt.”
Hoe ga je de concurrentie aan? Hoe begin je als kantoor aan innovatie? “Ga om te beginnen in je kantoor na wie het leuk vindt zich in innovatie te verdiepen en gebruik dat enthousiasme. Ga naar bijeenkomsten als Dutch Legal Tech of de Brussels Legal Hackers en laat je informeren en inspireren. Breng ook je kantoorprocessen in kaart en formaliseer ze. Alleen al door daarover in discussie te treden, kom je haast vanzelf tot verbeterpunten en innovatie. Wat je zeker niet moet doen, is na zo’n congres op een AI-verkoper afstappen en zomaar, zonder nadenken diens product afnemen. Dat is absoluut de verkeerde weg. Bepaal je onderscheidende factor, betrek andere specialisten en zet daarop in.”
EMPATHIE ALS ECHTE INNOVATOR? Jeroen Zweers geldt in het legal techland van de lage landen als een visionair. Hoe ziet hij de toekomst? “Ik denk dat uiteindelijk de superspecialist zal overleven”, zegt hij. “De standaardmarkt zal bediend worden door de nieuwe spelers, waardoor advocaten zich zullen moéten onderscheiden om te overleven. De concurrentie wordt keihard. In Nederland zie je bijvoorbeeld verzekeraars de advocatuur instappen, wat een grote bedreiging voor de kleinere kantoren vormt. Maar anderzijds geloof ik in wat Steven Van Belleghem zegt: dat er een nieuw soort waarde zal ontstaan aan de mensenkant, nl. empathisch vermogen. En dáár kunnen advocaten zeker een meerwaarde betekenen. Nogmaals: het is niet AI, het is niet block chain, het is je cliënt begrijpen, zijn behoeftes begrijpen, en daar adequaat en met durf op inspelen.”