MOLUSKUAK
JOSU IZAGIRRE
IÑAKI ESCUDERO
MONTSE CALVO
XABIER ARRIBILLAGA
Gaur egun 200.000 espezie molusku daude planetan, animalien artean 2. talde ugariena da.
Orain dela 600 milioi urte sortu ziren moluskuak eta, bilakaeraren ondorioz, orain forma eta tamaina askotakoak daude.
Ezin da jakin zenbat espezie dauden Euskal Herrian, baina orain dela milioi bat urtetik hona daude hemen; lurrean zein itsasoan. Fosilak ditugu horren erakusle. Bertako espeziea dugu besteak beste, Pyrenaearia velascoi barraskiloa, Gorbeian, Aizkorrin eta Aralarren soilik bizi dena.
Tamaina askotako moluskuak daude, mikromoluskuetatik
Txibi erraldoiraino, hau planetako ornogabe handiena izan daiteke
Hamar klase taxonomikotan banatzen dira, horietako bi desagertuak
Gastropodoak dibertsitate osoaren %80a dira.
Cephalopodoak (txibiak, olagarroak..) neurologikoki garatuen dauden ornogabeak dira
Nahiz eta molusku espezie gehienak itsasoan bizi diren planetako bazter guztietan aurki ditzakegu, leku harrigarrienetaraino, adibidez ur hidrotermaletan, hau da lur azpian, presio handia eta temperatura altuak dituzten tokietan.
Espezie asko jangarriak dira gizakiarentzat eta dekorazio eta kosmetikan ere erabiltzen dira.
Ezaugarriak
ď‚—
Gorputz bigunekoak, hortik datorkie izena (mollusca = biguna) dira eta hiru ataletan banatua dute: burua, errailetako masa eta oina.
ď‚—
Askok mazkorra dute
ď‚—
Era askotako elikadura dute
ď‚—
Urtarrek sakatzen bidez hartzen dute arnasa eta lurtarrek birikietatik.
ď‚—
Metamorfosia izaten dute
Etorkizunean‌
ď‚—
Gizakiaren hainbat jarduera direla-eta, moluskuen habitatak aldatu egin daitezke, eta gaur egun horixe da arriskurik larrienetakoa. Molusku batzuk desagertzeko arriskuan daudela uste da, eta beste batzuk babestuta daude, hala nola: Quimper-eko barraskiloa (Elona quimperiana) edota ibaiko perla-txirla erraldoia (Margaritefera auricularia)