Éμ«à°ùe GRhQ ÉjQÉe
á«fÉK á©ÑW
Éμ«à°ùe GRhQ ÉjQÉe
AGógGE ...p∂«æ«Y ‘ p¬≤pdÉÿ ¿ƒμdG óé°S øen Éj p∂«dGE ...Aɪ°ùdG ÜGƒHGC Éæd âëàa øen Éj p∂«dGE ...¿Éæ◊Gh ...Éæqe πxc ≈∏Y ...¿ÉeõdG ÈY IôgÉ°S ᪂ Éj p∂«dGE á∏é∏÷G ≥jôW ≈∏Y ÉæeÉeGC â°ûe »àdG ...AGóØdG ΩqGC Éj p∂«dGE ...IÉ«◊Gh Égôp£©H ...äGhɪ°ùdGh QÉgO’CG äô£qY ...ájqôq°S IOQh Éj p∂«dGE .Ö°†æj ’ …òdG p «dGE ...»Ñ∏bh ...⁄É©dGh ...ˆG ánÑ«ÑM Éj ∂ ...Ö«qàμdG Gòg …ógGC ...≥jô£dG …ÒfGCh ...IQOÉ≤dG É¡àjqGC ¿ƒ©dG ój …óqªa ...¿ÉæÑdh ...⁄É©dG ‘ ∂à∏FÉY »cQÉHh ...äƒÁ ’ ...AÉah õeQ ∂Ñ∏b ‘ Éæ«©ÑWGh ...p∂FÉ¡Ñd GókHGC óLÉ°ùdG ...¿ÉæÑd RQÉCc 5
⁄É©dG ‘ É¡bÓ£fGE πÑb IôFGõdG AGQò©dG ∑QÉÑj ÉHÉÑdG á°SGób
á°qUÉÿG IÓ°üdG - AGQò©dG äGQƒ¡X
AGQò©dG äGQƒ¡X øY áÙ ájqô°ùdG IOQƒdG
º©ædG πqc ᣫ°Sh AGQò©dG Ëôe Ió«q°ùdG ¤GE IÓ°U πqc áYRqƒe ˆG ∂eÉbGC »àdG pâfGC º©ædG πqc ᣫ°Sh Ëôe Éj øe π¡àÑf øjòdG ™«ª÷h Éæd p∂ª©f áÑîf »ëæeGE ¬JÉfÉ°ùMGE ¢ùØfÓCd AGõ©dGh ,á◊É°üdG ¢ùØfÓCd IôHÉãŸG »£YGC :º¡∏LGC áfiÉ°ùŸGh áeGóædGh ,≈°Vôª∏d áëq°üdGh AÉØ°ûdGh ,áæjõ◊G óMGh πqμdh ,ájqô¡£ŸG ¢ùØfÓCd IÉéædGh áMGôdGh ,IÉC£î∏d .p∂JQóbh p∂fÉæM øe ¿’BG É¡LÉàëj »àdG á°qUÉÿG º©ædG Éæqe Éæ«æ«©J ¿GC áaGCôdG á«q∏μdGh á«q¡d’EG ÉæeqGC Éj á°qUÉN p∂dÉC°ùf ¿ÉCH øjôjóL ÉgóæY ¿ƒμf »c ÉæJƒe áYÉ°S ‘ ÉæjóYÉ°ùJh É«ëj …òdG ˆG ƒg …òdG ´ƒ°ùj »q¡d’EG p∂æHG ó› ∑QÉ°ûf .ÚeGB øjôgGódG ôgO ¤GE ¢Só≤dG ìhôdGh Ü’BG ™e ∂∏Áh 7
∫hq’CG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
º°SG â– AGQò©dG Ëôe ÉæJó«q°S äGQƒ¡X z»∏∏«Z ÉæjQÉ«>{ á«FGôdG ¤GE zájqô°ùdG IOQƒdG{ (É«dÉ£jG) z…QÉ«μàfƒe{ ‘ ‘ z»∏∏«Z ÉæjQÉ«>{ á«FGô∏d AGQò©dG Ëôe ÉæJó«q°S äô¡X ÉæJó«q°S âfÉc .1947 ΩÉY òæe ,É«dÉ£jGE ‘ z…QÉ«μàfƒe{ å«M ≈Ø°ûà°ùŸG ‘ ,â«ÑdG ‘ ,á°ù«æμdG ‘ zÉæjQÉ« d{ ô¡¶J ¬æe ¢VÉa …òdG ¿ÉμŸG ‘h á°Vôqªªc πª©J zÉæjQÉ«>{ âfÉc .≈°VôŸG AÉØ°ûd »qÑFÉéY AÉe ™Ñf ø˘ e Òã˘ μ˘ d GOkƒ˘ ¡˘ °T ¢Sɢ æ˘ dG ¿É˘ c äGQƒ˘ ¡˘ ¶˘ dG √ò˘ g Aɢ æ˘ KGC ìGhQ’CG øe áfƒμ°ùŸG ¢ùØf’CG AÉØ°T ,äGOGóJQ’Gh äGAÉØ°ûdG ...Aɪ°ùdG ‘ äô¡X ób ᪫¶Y äÉeÓY É°†k jGCh á°ùéædG ∫hq’CG Qƒ¡¶dG Ëôe ÉæJó«q°S äô¡X ÉeóæY 1947 áæ°S ∫hq’CG Qƒ¡¶dG π°üM .á°Vôqªªc πª©J zÉæjQÉ«>{ âfÉc å«M ≈Ø°ûà°ùŸG ‘ AGQò©dG 8
ÊÉãdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
πjóæe É¡°SGCQ ≈∏Yh ¿ƒ∏dG »qé°ùØæH ÉHkƒK …óJôJ ÉæJó«q°S âfÉc ‘ ¢SôZo óbh ...GóvL áæjõM âfÉμa É¡¡Lh ÒHÉ©J ÉeqGC .¢†«HGC .±ƒ«°S 3 ÉgQó°U ÊÉãdG Qƒ¡¶dG 13 ïjQÉàH ≈Ø°ûà°ùŸG ‘ zÉæjQÉ« d{ á°ùjóq≤dG AGQò©dG äô¡X ≈∏Yh É°†k «HGC ÉHkƒK …óJôJ ÉæJó«q°S âfÉc .1947 ¿GôjõM IOQh :áKÓãdG ±ƒ«°ùdG øY É°kVƒY äGOQh çÓK ÉgQó°U ≈∏Y å∏qãe ¬Ñ°T πμq°ûJ á«qÑgP IOQhh AGôªM IOQh ,AÉ°†«H .ÉgQó°U ?Ió«q°ùdG É¡àjqGC pâfGC øe :ÉæjQÉ«> É¡àdÉC°S !É©k«ªL ºμeqGCh ´ƒ°ùj ΩqGC ÉfGC{ :º°ùàÑJ »gh ÉæJó«q°S É¡àHÉLÉCa πqc ¤GE IójóL á«qÁôe IOÉÑY πNOoGC »μd Éfó«q°S »æ∏°SQGC ó≤d ¤GEh á«qæjódG äɪq¶æŸGh (AÉ°ùfh ’kÉLQ) äÉ«qfÉÑgôdGh IôjO’CG .ÉjÉYôdG áæ¡c áæ¡ch äÉ«qfÉÑgôdGh á«qæjódG äÉ°ù°qSƒDŸG ™«ªL óYGC »qfGE 9
ÊÉãdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
»æqfÉCH zájqô°S IOQƒc{ á°UÉN IQƒ°üH ʃeôqμj øjòdG ÉjÉYôdG q¿GEh á«qJƒæ¡μdG äGƒYódG ∞ãqcÉC°Sh á°qUÉÿG »àjɪM º¡ëæeÉC°S ÚfGƒ≤dGh QhòædG ßØM ‘ AÉæeGC ÒZ ¿ƒfƒμ«°S º¡æe Ú∏«∏b .ˆG ΩGóqN ÚH ᪫¶Y á°SGób πqëà°Sh á«qfÉÑgôdG ô¡°T πqc øe ô°ûY ådÉãdG ‘ πØàëoj ¿GC ºμæe Ö∏WGC »æK’G ∫ÓN á°qUÉN äGƒ∏°U ≈∏àoJ ¿GCh zËôŸ ¢Sôsμe Ωƒ«c) √òg íæeÉC°S ô°ûY ådÉãdG Ωƒ«dG ‘h ,¬≤Ñ°ùJ »àdG Éekƒj ô°ûY øjòdG ÉjÉYôdG áæ¡ch äÉ«qfÉÑgôdG OGôaGCh á«qæjódG äÉ°ù°qSƒDŸG .᪫¶Y á°SGóbh º©ædG øe Ók«°S zájqôq°S IOQƒc{ ʃeôqc áæ°S πqc øe Rƒ“ øe ô°ûY ådÉãdG ‘ πØàëoj ¿GC Ö∏WGC .zájqôq°S IOQƒc{ »ÁôμJ ó«©H :çÓãdG äGOQƒ∏d Ò°ùØJ ÉæJó«q°S â£YGC ºqK .IÓ°üdG ìhQ :»æ©J AÉ°†«ÑdG IOQƒdG .äÉJÉe’EGh ÒØμàdG ìhQ :»æ©J AGôª◊G IOQƒdGh .áHƒàdG ìhQ :»æ©àa á«qÑgòdG IOQƒdG ÉeqGC 10
™HGôdGh ådÉãdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
.1947 ∫hq’CG øjô°ûJ 22 ïjQÉJ ådÉãdG Qƒ¡¶dG ‘ QÉ°üoj ¿GC É¡æe âÑ∏Wh ≈Ø°ûà°ùŸG ‘ zÉæjQÉ« d{ ÉæJó«q°S äô¡X :âaÉ°VGC ºqK ,zájqô°S IOQƒc{ É¡ª°SG ËôμJ ¤GE ƒgh Iôqªà°ùŸG äÉfÉg’EG øe Ö©J ób »q¡d’EG »æHG ¿qGE{ â©Øq°ûJ Gò¡∏a ,¬àdGóY Ö°ùM ⁄É©dG ≈∏Y ºμëj ¿GC ójôj øe á°qUÉNh ájqô°ûÑdGh ˆG ÚH º©ædG πqμd ᣫ°Sƒc ¬jód .zá°SôqμŸG ¢ùØf’CG πLGC ,1947 ÊÉãdG øjô°ûJ 16 ïjQÉàH ™HGôdG Qƒ¡¶dG ‘ :É¡d âdÉbh z…QÉ«μàfƒe{ á°ù«æc ‘ zÉæjQÉ« d{ ÉæJó«q°S äô¡X äÉfÉg’EG ÖÑ°ùH ÉÑk©àeo íÑ°UGC ób »q¡d’EG »æHG Éfó«q°S ¿qGE{ ¿GC ójôj ¬qfGE .IQÉ¡£dG óq°V ÉjÉ£ÿG ÖÑ°ùH á°qUÉNh Iójó©dG ¬jód iôNGC Iôqe â©Øq°ûJ ó≤d ...iôNGC äÉHÉ≤©H π°Sôj ºμJÉJÉeGEh ºμJGƒ∏°U Ö∏WGC »qfÉEa Gò¡dh ,ÉekƒMQ ¿ƒμj »c .ÉjÉ£ÿG √òg øY GÒkØμJ Úeô¨ŸGh ¥É°qû©dG Gƒãqëj ¿GC áæ¡μdG ¤GE ìÉ◊ÉEH Ö∏WGC .ó°ù÷G IQÉ¡W óq°V ,IQÉYódG ÉjÉ£N ±GÎbG øY ´ÉæàeÓd 11
¢ùeÉÿG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
É¡àHÉLÉCa ,º¡d ôب«°S Éfó«q°S ¿Éc GPGE ÉæjQÉ«> âdÉC°Sh .ó©H ɪ«a É¡aGÎbG øY Gƒ∏qîJ GPGE º©f :ÉæJó«q°S º©pædG áYÉ°S ,1947 ÊÉãdG øjô°ûJ 22 ïjQÉàH ¢ùeÉÿG Qƒ¡¶dG óæY ¢†©H óLGƒàj ¿Éc å«M á«qYôdG á°ù«æc ‘ ÉæJó«q°S äô¡X IQÉ°TGE É¡fÉ°ù∏H º°SôJ ¿GC zÉæjQÉ«>{ øe ÉæJó«q°S âÑ∏Wh ¢UÉî°T’CG ‘ ÉæJó«q°S âdõf ºqK ,á°ù«æμdG §°Sh ‘ äGôqe ™HQGC Ö«∏°üdG :É¡d âdÉbh ¿ÉÑ∏°üdG √òg ¿Éμe IÒãc äGOGóJQG ¿q’C ¿ÉμŸG Gòg ¤GE âdõf ó≤d{ .zÉæg π°üëà°S ºqK !áHƒàdGh äÉJÉe’EG ,IÓ°üdG :Ö∏£j Éfó«q°S ¿qGE ¿ƒfÉc 8 ô¡X á°ù«æμdG ¤GE Éæg »JÉB°S{ zÉæJó«q°S âaÉ°VCG .zº©ædG áYÉ°S{ √òg ¿ƒμà°Sh ∫hq’CG IÒÑc äGOGóJQG π°üëà°S √òg º©nædG áYÉ°S ‘{ ôéM ∫Éãe ≈∏Y IOQÉÑdGh IôéqëàŸG ¢ùØf’CG ¿qGE ,IÒãch 12
¢SOÉ°ùdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
¿ÉÁ’EG ¤GE Oƒ©Jh á«q¡d’EG ᪩ædG É¡°ùq ªà°S Gòg ôeôŸG .zójóL øe ˆG Ö q –h ,1947 ∫hq’CG ¿ƒfÉc 7 ïjQÉàH ¢SOÉ°ùdG Qƒ¡¶dG ‘ …óJôJ âfÉch ÉæjQÉ« d »qMhôdG ó°TôŸG Qƒ°†ëH ÉæJó«q°S äô¡X É¡Ø£©e πjòH Úª«dG øY ∂°ùÁ Ò¨°U »Ñ°Uh É°†k «HGC ÉØk£©e Óch ∫ɪ°ûdG ±ôW øe ∂°ù“ IÒ¨°U áæHG âfÉc ɪæ«H :AÉ°†«H ÉHkÉ«K ¿ÉjóJôj ÉfÉc øjódƒdG :ÉæJó«q°S âdÉb Ée Ók«∏b …òdGh ¢ùfO πqc øe A…ÈdG »Ñ∏b ºμjQoGC GókZ{ ôgÉ£dG »Ñ∏b IOÉÑY â«£YGC záªWÉa{ ‘ .ájqô°ûÑdG ¬aô©J äÓFÉ©dG ≈∏Y IOÉÑ©dG √òg ∫ÉNOGE â o HôqL zäÉfƒH{ ‘h â– »ª°SG ËôμàH ÖZQGC z…QÉ«μàfƒe{ ‘ Éæg .á«që«°ùŸG ‘ ôgÉ£dG »Ñ∏b IOÉÑY OGOõJ ¿GCh .zájqô°ùdG IOQƒdG{ :Ö≤d á°SôqμŸG ¢ùØf’CG ≈≤q∏àJ »μd IôjO’CGh á«qæjódG äÉ°ù°qSƒDŸG .z!… q ódGƒdG »Ñ∏b øe º©pædG øe Gókjõe ìƒÑJ ¿ÉCH É¡à°UhGCh zôq°S{ øY zÉæjQÉ« d{ ÉæJó«q°S âØ°ûc ºqK 13
™HÉ°ùdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
á≤aôH ÉfÉc øjò∏dG øjódƒdG ¿qGE .∂dòH É¡d ¿PÉCJ ÉeóæY ¬H .áªWÉa äGQƒ¡X øe zGƒ°ùfôa{h zÉàæ°SÉL{ ɪg ÉæJó«q°S ¿Éc ,1947 ∫hq’CG ¿ƒfÉc 8 ïjQÉàH ™HÉ°ùdG Qƒ¡¶dG ‘ ¿hô¶àæj á°ù«æμdG ‘ Ú©ªà› ¢üî°T 100 ‹GƒM óLƒj .ÉæJó«q°S ∫ƒ°Uh :É¡d âdÉbh zÉæjQÉ«>{ ¤GE ÉæJó«q°S äô¡X ´ƒ°ùj »q¡d’EG »æHG ΩqGCh - º©ædÉH áÄ∏à‡ - º©ædG Ëôe ÉfGC{ .zí«°ùŸG ¿q’C z…QÉ«μàfƒe{ ¤GE Éæg ¤GE âÄL ó≤d{ :âaÉ°VGC ºqK Ö∏WGC »qfGE .zájqô°S IOQƒc{ ΩôscGCh Ö≤sdGC ¿GC ‘ »g »àÑZQ πqc øe ∫hq’CG ¿ƒfÉc øe øeÉãdG ô¡X Gƒ∏Øàëj ¿GC ÚæeƒDŸG øe ∫Éæf IOÉÑ©dG √ò¡H !™ªLGC ⁄É©dG á«qf ≈∏Y º©ædG áYÉ°ùH áæ°S Éfó«q°S ,»q¡d’EG »æHG ¿qGE .á«qMhôdGh ájqó°ù÷G º©ædG øe ÒãμdG ¿ƒ◊É°U ¢UÉî°TGC óLƒj ÉŸÉW áaGCôdGh áªMôdG Òãc ¿ƒμ«°S .øjôN’BG πLGC øe ¿ƒ∏q°üj ¿GC ójQGC{ :ô°ûY ÊÉãdG ¢Sƒ«H ÉHÉÑdG ¢Sób’CG Ü’CG º∏©«d 14
™HÉ°ùdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
.™ªLGC ⁄É©dG ‘ Iô°ûàæeh áahô©e √òg º©ædG áYÉ°S ¿ƒμJ √òg ‘ á°ù«æμdG ¤GE ÜÉgòdG ™«£à°ùj ’ óMGC ¿Éc GPGE ¿ƒfÉc 8 ïjQÉJ øe Gôk¡X Iô°ûY á«fÉãdG áYÉ°ùdG …GC) áYÉ°ùdG ¬ëæeÉC°Sh ¬à«H ‘ ô¡¶dG óæY »∏q°üj ¿GC ™«£à°ù«a (∫h’CG .záHƒ∏£ŸG º©ædG :âdÉbh É¡Ñ∏b ÉæJó«q°S äô¡XGC ºqK ¿qGC ºZQ GÒkãc ájqô°ûÑdG Ö q ëj …òdG Ö∏≤dG Gòg ¤GE Ghô¶fGC{ ‘ QGô°T’CGh ¿ƒ◊É°üdG óëàqj ÉeóæY .ºFÉà°ûdG ¬fƒ∏ªqëoj ójó©dG Gòg øe áªMôdGh ΩÓ°ùdG ≈∏Y ¿ƒ∏°üëj º¡qfÉEa ,IÓ°üdG Ú◊É°üdG O’h’CG √ÉŒ ΩƒMQ ˆG ¿qGE ¿’BG ≈àqM .zÖ∏≤dG Ée ¤GE ˆG ºμM ÉCLQGC ób Gòg ¿qGE .»àYÉØ°T π°†ØH ∂dPh …ód .√òg zº©ædG áYÉ°S{ áªq¡e »g ºc ÉÑkjôb ¿ƒaô©à°S .ó©H »Jƒ°U ¿ƒ©ª°ùj øjòdG »FÉæHGC ™«ª÷ IõgÉL º©ædG øe Iôah .QÉÑàY’G Ú©H »JÉ«æeGC ¿hòNÉCjh ‘ ¿É˘ q«˘ Ñ˘ Fɢ é˘ Y ¿GAɢ Ø˘ °T π˘ °üM Gò˘ g Qƒ˘ ¡˘ ˘¶˘ ˘dG Ωƒ˘ ˘j ‘ .z…QÉ«μàfƒe{ 15
øeÉãdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
zÉæjQÉ« d{ ÉæJó«q°S äô¡X ,1966 ÜGB 6 ïjQÉàH ºqK :É¡d âdÉbh øe Ö∏W’C Éæg ¤GE ´ƒ°ùj »q¡d’EG »æHG »æ∏°SQGC ó≤d{ ¿GC ≈∏Y ,zá«qŸÉY ÒØμJ ádhÉæà Gƒeƒ≤jh Ghóëàqj ¿GC ÚæeƒDŸG .áæ°S πqc øe ∫hq’CG øjô°ûJ 13 ‘ ∂dP ¿ƒμj ,™ªLGC ⁄É©dG ‘ ô°ûàæ«°S Gòg zájqÒØμàdG ádhÉæŸG Ωƒj{ ¿hó«©à°Sh 1966 áæ°ùdG √òg ‘ Éæg ’khqGC ¬H πØàë«°S øjòdG áæ¡μdG ÚæeƒDŸG ™«ªL ¤GE .áæ°S πqc ¬H ∫ÉØàM’G âaÉ°VGC ºqK ,º©ædG øe IôaƒH óYGC IOÉÑ©dG √òg ¿hô°ûæj :ÉæJó«q°S πqμd ᣫ°Shh ÉevGC ɪkFGO âæc Aɪ°ùdG ¤GE …Oƒ©°U ó©H ...ájqô°ûÑdGh í«°ùŸG ´ƒ°ùj »q¡d’EG »æHG ÚH º©ædG øqμd ,»∏FÉ°SQ »£Y’C ¢VQ’CG ¤GE â o ÄL Iôqe øe ºc Ωƒj{ Ö∏WGC »qfGE ÖÑ°ùdG Gò¡∏a !ˆG áfÉgGE ™HÉàJ ájqô°ûÑdG áÑqfi π©a áHÉãà ¿ƒμ«°S ¬qf’C ,Gòg z»ŸÉ©dG ájqÒØμàdG ádhÉæŸG .ºgó«q°S √ÉŒ ˆG O’hGC øe ¿ÉæàeGh 16
™°SÉàdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
:á∏FÉb ÉæJó«q°S â©HÉJh ÖÑ°ùH z…QÉ«μàfƒe{ IÒ¨°üdG ájô≤dG √òg ä o ÎNG ó≤d ...{ IÉYôc áYGOƒdÉH ¿ƒØ°üàqj øjòdG Ú©°VGƒàŸGh AÉ£°ùÑdGh ÚMÓqØdG .z᪫¶Y äÉcôHh IÓ°U ¿Éμe ¿ƒμ«°S ¿ÉμŸG Gòg .º◊ â«H âdÉb 1971 ÊÉãdG ¿ƒfÉc 17 ïjQÉàH Qƒ¡¶dG ‘ É≤kM’ :zÉæjÒ d{ ÉæJó«q°S ácô©e øe É¡d Éjh ;ˆG øY åëÑJ ó©J ⁄ ájqô°ûÑdG ¿qGE{ »qfGE Gò¡∏a !í«°ùŸG ´ƒ°ùj »q¡d’EG »æHG á°ù«æc É¡°VƒîJ á∏FÉg »g ÒμØàdGh Ö q ◊G äGƒ∏°U ¿qGE ,»ÑqM ∞£©Ã ájqô°ûÑdG §«MoGC øe Òãch QÉeódG ƒëf …ôŒh …ôŒ ájqô°ûÑdG ...ájqQhô°V .óHÓCd ∂∏¡J ±ƒ°S ¢SƒØædG Gƒ∏q°U .í«°ùŸG ´ƒ°ùj »q¡d’EG »æHG á°ù«æc áæ«μ°ùe øe É¡d Éj Ωq’C π°qSƒàŸG AGóædG ¬qfGE .áHƒJ ∫ɪYGC Gƒ∏ªYG ,…O’hGC Éj z!ºμ¡dGE øe ójôJ É¡qfGC É¡JGQƒ¡X øe Òãc ‘ ÉæJó«q°S äQôqc ó≤d .ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG Gƒ∏àj ¿GC ÉgO’hGC 17
™°SÉàdG Qƒ¡¶dG - AGQò©dG äGQƒ¡X
:zÉæjÒ d{ ÉæJó«q°S âdÉb øjòdG πqc ¿qGE !á°Sóq≤ŸG ájqOQƒdG ¤GE …ô¶fGC !»àæHG Éj{ á£HGQ »g áëÑ°ùŸG .᪫¶Y ɪk©f »æqe ¿ƒdÉæ«°S áëÑ°ùŸG ¿ƒ∏àj ˆG óéq“ áëÑ°ùŸG IhÓJ ¿qGE .»Ñ∏b ™e Ióëàqe »gh GóvL ájqƒb .z⁄É©dG qπch Aɪ°ùdG ∂∏e
18
zájqô°ùdG IOQƒdG{ ¤GE IÓ°U ÉekGôcGE ,¢ùfódG øe áÄjÈdG AGQòY Éj ,ájqô°ùdG IOQƒdG É¡àjqGC{ p «enób ΩÉeGC ìô£æf ÉæqfGE »¡d’EG ∂æH’ .ˆG áªMQ Ú°ùªà∏e ∂ q p ’ ÉæqfGC ɪk∏Y ,᪩ædGh IóYÉ°ùŸG Éæ«ëæ“ »μd ∂«dGE π°qSƒàf ÉæqfGE ,»qeƒe’CG p∂Ñ∏b ƒqæM ≈∏Y πH ,Éæd m¥É≤ëà°SG … q GC ≈∏Y óoªà©f .áëq∏ŸG ÉæJÉÑ∏W »Ñq∏à°S p∂qfÉCH ¿ƒ≤KGh øëfh ...∂«∏Y ΩÓ°ùdG Iôqe ΩqGCh á°Sóq≤ŸG ájqOQƒdG áμ∏e ,´ƒ°ùj ΩqGC ,ájqô°ùdG IOQƒdG É¡àjqGC p∂æe ¢ùª∏f ÉæqfGE .… q ô°ùdG ´ƒ°ùj ó°ùL »g »àdG ,á°ù«æμdG IQOÉ≤dG º©ædG ∂∏Jh ≥∏p≤dG ⁄É©dG ¤GE ΩÓ°ùdGh IóMƒdG äÉÑg .ÚdqÉ°†dG ∑O’hGC ¢ùØfGC ¿ÉÁ’EG ¤GE OôJ ¿GC ...∂«∏Y ΩÓ°ùdG Iôqe ™«£à°ùj »μd »∏q°U ,π°SôdG áμ∏eh ájqô°ùdG IOQƒdG É¡àjqGC ºgƒYój í«°ùŸG AnGóf Gƒ©ª°ùj ¿GC AÉ°ùædGh ∫ÉLôdG øe ¿hÒãc 19
Ghô°ûæj »μd º¡jóYÉ°Sh á«qfÉÑgôdG IƒYódG ¤GEh äƒæ¡μdG ¤GE á°ùjóq≤dG º¡JÉ«M IOÉ¡°ûH ™ªLGC ⁄É©dG ‘ í«°ùŸG ´ƒ°ùj ∂ n ∏eo p ¡à∏ŸG º¡YÉaófGh ájqhɪ°ùdG p∂ªn©f »Ñμ°SGC .¢SƒØædG ¢pUÓÿ Ö .zÚeGB .Éæ«∏Y ...∂«∏Y ΩÓ°ùdG Iôqe -
20
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ á«qØ«c :Ö«∏°üdG IQÉ°TGE º°SQ - 1 .ÚeGB óMGƒdG ¬d’EG ¢Só≤dG ìhôdGh øH’Gh Ü’BG º°SÉH :¢Só≤dG ìhô∏d IÓ°U - 2 .∑Qpƒf ´nÉ©°T pAɪ°ùdG øe πr°SQGCh ,¢Só≤dG ìhôdG É¡jqGC ºq∏g AÉ«°V Éj ºq∏g .ÖgGƒŸG »£©e Éj ºq∏g ,ÚcÉ°ùŸG ÉHGC Éj ºq∏g É¡àjqGC ,Üò©dG Üpƒ∏≤dG øncÉ°S Éj ,π«∏÷G …õq©ŸG É¡jqGC .܃∏≤dG ∫GóàYG ôq◊G ‘h áMGQ Ö©àdG ‘ â n fGC .Iòjò∏dG áMGΰS’G ܃∏b øWÉH ÓCeGE ,… q hÉHƒ£dG QƒædG É¡jqGC .ájõ©J AÉμÑdG ‘h A»°T ’h ¿É°ùf’EG ‘ A»°T ’ ∂JQób ¿hóH ¬qf’C ,∂«æeƒDe p °TGE ,É°ùHÉj ¿Éc Ée ≥p°SGE ,É°ùfO ¿Éc Ée ô¡qW :ôgÉW ¿Éc Ée ∞ k k ¿Éc Ée ôHqO ,GOkQÉH ¿Éc Ée Ωô°VGC ,ÉÑk∏°U ¿Éc Ée ø«qd ,’kƒ∏©e ,™˘Ñ˘ °ùdG ÖgGƒŸG ∂ n «˘ ∏˘ Y Ú∏˘ μ˘ àqŸG ∂«˘ æ˘ eƒD˘ e p§˘ YGC ,Gók˘ Fɢ M º¡£pYGC ,¢UÓÿG ájÉZ º¡d Ög ,á∏«°†ØdG ÜGƒK º¡ëæeGE .ÚeGB .… q óH’CG Qhô°ùdG 21
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
:áeGóædG π©a - 3 ™«ªL ≈∏Y ,»Ñ∏b πqc øe ΩOÉf ÉfGC ,»¡dGEh »HqQ Éj ájqóH’CG äGÒÿGh »°ùØf ä o ô°ùN áÄ«£ÿÉH »qf’C ,…ÉjÉ£N »qf’C ,ΩOÉf ÉfGC Ìc’CÉHh .á«qªæq¡÷G äÉHGò©dG â o ≤≤ëà°SGh áeGôc πqc ≥qëà°ùŸG »¡dGEh »qHQ Éj â n fGC ,∂àægGCh ∂à¶ZGC ójQGCh .ôq°T πqc ¥ƒa áÄ«£ÿG ¢†¨HGC ÖÑ°ùdG Gò¡dh .áÑqfih ¿GC ó°übGCh .ó©H ɪ«a ∂¶«ZGC ¿GC πÑb äƒeGC ¿GC ∂઩æH øY ,»àYÉ£à°SG Qó≤H ‘GC ¿GCh áÄ«£N ÖÑ°S πqc øe ÜôgGC .ÚeGB .É¡ào∏©a »àdG ÉjÉ£ÿG :áeó≤àdG - 4 √òg p∂d ΩóqbGC »qfGE ,»Jó«q°S ,áaGCôdG á«q∏μdG ∫ƒàÑdG É¡àjqGC øjòdG Ú≤àqŸG ∑ó«ÑY ™«ªL á«qf Ö°ùëH ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG ±ƒ£©dG Ió«q°ùdG É¡àjqGC ,∂dÉC°SÉCa .á°Sóq≤ŸG IOÉÑ©dG √ò¡H ∑ƒ°VQGC äÉbÉ≤ëà°SÉH IOÉÑ©dG √òg »æqe »∏Ñ≤Jh º¡àcô°T ‘ »æ«∏Ñ≤J ¿GC .ÚeGB .º¡∏FÉ°†a 22
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
:¿ÉÁ’EG ¿ƒfÉb ºqK øeh ,Ö«∏°üdG IQÉ°TGE º°SQ - 5 Aɢ ª˘ °ùdG ≥˘ dɢ N ,πq˘ μ˘ dG §˘ Hɢ °V ÜmGB ,ó˘ MGh m¬˘ dEɢ H ø˘ ˘eƒD˘ ˘f ´ƒ°ùj óMGh ÜxôHh ,iôj ’ Éeh iôoj Ée πuc ,¢VQ’CGh ,QƒgódG πqc πÑb Ü’BG øe OƒdƒŸG ,ó«MƒdG ˆG øHG ,í«°ùŸG ÒZ Oƒdƒe ,≥qM ¬dGE øe ≥qM ¬dGE ,Qƒf øe Qƒf ,¬dGE øe ¬dGE ,A»°T πqc ¿Éc ¬H …òdG ,ôgƒ÷G ‘ ÜÓBd hmÉ°ùe ,¥ƒ∏fl øe ∫õf Éæ°UÓN πLGC øeh ,ô°ûÑdG øëf Éæ∏LGC øe …òdG QÉ°Uh ,AGQò©dG Ëôe øeh ¢Só≤dG ìhôdG øe ó°ùq Œh .Aɪ°ùdG äÉeh ºdqÉCJ .»£æÑdG ¢ùWÓ«H ó¡Y ≈∏Y ÉæqY Ö∏°Uh ,ÉkfÉ°ùfGE Aɪ°ùdG ¤GE ó©°Uh .ÖàμdG ‘ ɪc ådÉãdG Ωƒ«dG ‘ ΩÉbh Èbh øjó«d º«¶Y móéà »JÉCj É°†k jGCh ,Ü’BG ˆG ÚÁ øY ¢ù∏Lh ,¢Só≤dG ìphôdÉHh .¬μ∏Ÿ AnÉæa ’ …òdG ,äGƒe’CGh AnÉ«M’CG Ü’BG ™e ƒg …òdG ,øH’Gh Ü’BG øe ≥ãÑæŸG ,»«ÙG ÜqôdG má°ù«æμHh .π°SôdGh pAÉ«Ñf’CÉH ≥pWÉædG ,óéqªojh ¬d óé°ùoj øH’Gh ImóMGh májqOƒª©Ã ±Î©fh .á«qdƒ°SQ ,á°Sóq≤e ,á©eÉL ,IóMGh .ó«à©dG ôgódG ‘ IÉ«◊Gh ≈JƒŸG áneÉ«b ≈LqÎfh .ÉjÉ£ÿG IpôبŸ .ÚeGB 23
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
:Ö«∏°üdG â– IÒÑμdG áÑq◊G ≈∏Y - 6 ,∂Jƒμ∏e »JÉC«d ,∂ª°SG ¢Sóq≤à«d ,äGƒª°ùdG ‘ …òdG ÉfÉHGC .¢VQ’CG ≈∏Y ∂dòc Aɪ°ùdG ‘ ɪc ,∂àÄ«°ûe øμàd ɪc ,ÉfÉjÉ£Nh ÉæHƒfP Éæd ôØZGh ,Éæeƒj ±ÉØc ÉfõnÑN Éæ£pYGC ,ÜQÉéàdG ‘ Éæ∏NóJ ’h .Éæ«dGE AÉ°SGCh Å£N øŸ ôبf øëf .ÚeGB .ôjôq°ûdG øe Éæ‚q øμd :çÓãdG äÉÑq◊G øe ¤h’CG áÑq◊G ≈∏Y - 7 ßØMGh ∂à°ù«æc ¿ÉC°T ™aQG ∫ƒàÑdG Ëôe áYÉØ°ûH ºs¡∏qdGC IOÉ˘Ñ˘©˘dG ø˘°ùë˘H ,ᢰù«˘æ˘μ˘dG ÖJGô˘e πq˘ch ᢫q˘°Sô˘£˘Ñ˘dG ᢰSɢFô˘ dG .ÚeGB .á«q≤«≤◊G p ©e ÜtôdG ,᪩f áÄ∏à‡ Éj Ëôe Éj ∂ p «∏Y ΩoÓ°ùdG ácQÉÑe ∂ .í«°ùŸG ´ƒ°ùj Éfó«q°S p∂æ£H IôªK ácQÉÑeh ,AÉ°ùædG ‘ pâfGC ,IÉC£ÿG øëf ,Éæ∏L’C »∏q°U ˆG IódGh Éj ,Ëôe á°ùjóqb Éj .ÚeGB .ÉæJƒe áYÉ°Sh ‘ ¿’BG 24
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
:á«fÉãdG áÑq◊G ≈∏Y - 8 »æ°ù◊G Ú«që«°ùŸG ∑ƒ∏ŸG ÚH ¥ÉØJq’Gh í∏°üdG ΩpQGE ºs¡∏qdGC .ÚeGB .º¡FGóYGC ≈∏Y ºgô°üfGh IOÉÑ©dG ...Ëôe Éj ∂«∏Y ΩÓ°ùdG :áãdÉãdG áÑq◊G ≈∏Y - 9 ∫ƒ≤Y Qƒufh ,á°ù«æμdG IóMh ¤GE ÉæqY Ú∏°üØæŸG OqQ ºs¡∏qdGC .ÚeGB .π«‚’EG QƒæH ,ÚæeƒDŸG ÒZ ...Ëôe Éj ∂«∏Y ΩÓ°ùdG - 10 ¿’BG AóÑdG ‘ ¿Éc ɪc ¢Só≤dG ìhôdGh øH’Gh ÜÓBd óÛG .ÚeGB .øjôgGódG ôgO ¤GEh ΩGhódG ≈∏Yh πqc ≈∏Yh ,(óÛGh ,¿õ◊G ,ìôØdG) ájqOQƒdG QGô°SGC ≈∏àoJ ºqK zΩÓ°ùdG{h Iôqe zÉfÉH’CG{ »∏°üj ,ô°ûY á°ùªÿG QGô°S’CG øe ôq°S .IóMGh Iôqe zóÛG{h äGôqe ô°ûY 25
ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
zÜÓBd óÛG{ ó©H ∞«°†f ¿GC ôq°S πqc ájÉ¡f ‘ ÉææμÁh) Éj{ :áªWÉa ‘ çÓãdG O’hÓCd AGQò©dG É¡àrª∏qY »àdG IÓ°üdG òNh ,ºæq¡L QÉf øe Éæ‚u ,ÉfÉjÉ£N Éæd ôØZG ,Ö«Ñ◊G ´ƒ°ùj ÌcÉCH »g »àdG ∂∏J É°kUƒ°üN ,¢SƒØædG ™«ªL Aɪ°ùdG ¤GE .z∂àªMQ ¤GE áLÉM ájqOQƒdG QGô°SGC IhÓàd ´ƒÑ°S’CG ΩÉjqGC á°ù«æμdG ⪰ùq b óbh :»J’BG ƒëædG ≈∏Y (óÛG ,¿õ◊G ,ìôØdG) A»ÛG ¿ÉeR øeh ,¢ù«ªÿGh ÚæK’G »enƒ«d ìôØdG QGô°SGC .áæ¡μdG óMGC ¤GE áæ¡μdG óMGC øeh ,ᩪ÷Gh AÉKÓãdG »enƒ«d ¿õ◊G QGô°SGC .áeÉ«≤dG óMGC ¤GE óMGC øeh ,óM’CGh âÑ°ùdGh AÉ©HQ’CG ΩÉjq’C óÛG QGô°SGC .Iô°üæ©dG ¤GE áeÉ«≤dG
26
ìôØdG QGô°SGC - ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
ìôØdG QGô°SGC :áeó≤àdG á°ùªN √òg p∂d ΩóqbGC GòfGCÉg ,∫ƒàÑdG Ëôe á°ùjóq≤dG É¡àjqGC √òg ‘ »©e ÚcΰûŸG AÉ«M’CG »JƒNGE øY ìôØdG QGô°SGC Ée πqc ,∂àYÉØ°ûH ¬d’EG ÜqôdG º¡Ñ¡j ɪ«μd ,ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG ÒZh ø˘jQƒ˘¶˘æŸG AGó˘Y’CG ø˘e º˘ ¡˘ «˘ éq˘ æ˘ jh º˘ ¡˘ °UÓ˘ N ≥˘ aGƒ˘ j .ÚeGB .øjQƒ¶æŸG p d ΩóqbGC …òdG ìôØdG πjõL ,ájqhÉHƒ£dG ∫ƒàÑdG É¡àjqGC ∂ :¬pàMôa .»q¡d’EG πÑ◊ÉH π«FGÈL ∑ÓŸG p∑ô°qûH ÉŸq :∫hq’CG .(´É°†Jq’G :IôªãdG) :IôªãdG) .äÉHÉ°ü«dGC á°ùjóq≤dG p∂àÑ«°ùf äpQR ÉŸq :ÊÉãdG .(Öjô≤dG áÑqfi :IôªãdG) .º◊ â«H IQɨe ‘ ´ƒ°ùj äpódnhn ÉŸq :ådÉãdG .(OôqéàdG 27
ìôØdG QGô°SGC - ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
p eósb ÉŸq :™HGôdG p ænHG â ¿É©ª°S ój ≈∏Y ˆG ¤GE ´ƒ°ùj ∂ .(IQÉ¡£dG :IôªãdG) .πμ«¡dG ‘ ï«°ûdG Aɪ∏©dG ÚH πμ«¡dG ‘ ´ƒ°ùj äóLh ÉŸq :¢ùeÉÿG .(áYÉ£dG :IôªãdG) .º¡dÉC°ùjh º¡d ™ª°ùj
28
¿õ◊G QGô°SGC - ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
¿õ◊G QGô°SGC :áeó≤àdG QGô°SGC á°ùªN √òg p∂d ΩóqbGC ÉfGC ,AGQò©dG ¬d’EG IódGh Éj ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG √òg ‘ »©e ÚcΰûŸG »JƒNGE øY ¿õ◊G øY á∏eÉc áHƒJ ∂æHG º¡Ñ¡j ɪ«μd ,䃟G ≈∏Y Úaô°ûŸG ∂∏J ‘ º¡à©«Ø°Th º¡fƒY pâfGC ʃμJh ,ºgÉjÉ£N ™«ªL .ÚeGB .áYÉ°ùdG p d ΩóqbGC …òdG ¿õ◊G πjõL ,ájqhÉHƒ£dG ∫ƒàÑdG É¡àjqGC ∂ :¬àfõM ¬bôY ¿Éch ¿Éà°ùÑdG ‘ ´ƒ°ùj ∂æoHG ≈∏q°U ÉŸq :∫hq’CG .(áeGóædG :IôªãdG) .ΩódG §«Ñ©c §bÉ°ùàj :IôªãdG) .•É«°ùdÉH Oƒª©dG ≈∏Y ∂æoHG ón∏pLo ÉŸq :ÊÉãdG .(¢SGƒ◊G áJÉeGE á°Sóq≤ŸG ¬àeÉg ≈∏Y ∑ƒ°ûdG π«∏cÉEH p∂æoHG π∏uco ÉŸq :ådÉãdG .(»ŸÉ©dG óÛG QÉ≤àMGE :IôªãdG) 29
¿õ◊G QGô°SGC - ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
p æoHG πªM ÉŸq :™HGôdG »æëæj ¬∏≤K øe ¿Éch ¬Ñn«∏°U ∂ .(º«∏°ùàdGh È°üdG :IôªãdG) .â«ŸÉc ¢VQ’CG ≈∏Y É£kbÉ°S áÑqÙG :IôªãdG) .Ö«∏°üdG ≈∏Y p∂æoHG äÉe ÉŸq :¢ùeÉÿG .(AGóYÓCd IôبŸGh
30
óÛG QGô°SGC - ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
óÛG QGô°SGC :áeó≤àdG QGô°SGC á°ùªN √òg p∂d ΩóqbGC ÉfGC ,ájqhÉHƒ£dG ∫ƒàÑdG É¡àjqGC Ú∏≤à©ŸG »JƒNGE ¢SƒØf øY ∂æHG pó›h p∑póéà á°üq àıG ,óÛG ¿GÒædG øe p∂àYÉØ°ûH ¬d’EG ÜtôdG º¡°ün ∏uîj ɪ«μd ,ô¡£ŸG ‘ .ÚeGB .… q hɪ°ùdG ¬Jƒ∏μe ¤GE ºgó©°üjh ,ájqô¡£ŸG :¬Jpóés“ …òdG óÛG πjõL ájqhÉHƒ£dG ∫ƒàÑdG É¡àjqGC p∂d ΩóubGC :IôªãdG) ,äGƒe’CG ÚH øe p∂æoHG ΩÉb ÉŸq :∫hq’CG .(áÄ«£ÿG øe ¢Vƒ¡ædG ÚÁ øY ¢ù∏Lh Aɪ°ùdG ¤GE ∂æoHG ón©°U ÉŸq :ÊÉãdG .(Aɪ°ùdG ¤GE ¥ƒ°ûdG :IôªãdG) .Ü’BG ò«eÓàdG ≈∏Yh p∂«∏Y ¢Só≤dG ìhôdG πsM ÉŸq :ådÉãdG .(¢Só≤dG ìhôdG äÉeÉ¡d’E Aɨ°U’EG :IôªãdG) .QÉ¡W’CG 31
óÛG QGô°SGC - ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ
p ∏≤àfG ÉŸq :™HGôdG .ó°ù÷Gh ¢ùØædÉH Aɪ°ùdG ¤GE â .(á◊É°üdG áà«ŸG :IôªãdG) äGhɪ°ùdG ≈∏Y ákfÉ£∏°S póÛÉH pâ∏r∏sμJ ÉŸq :¢ùeÉÿG .(AGQò©∏d óÑq©àdG :IôªãdG) .¢VQ’CGh
32
IÓ°U p∂∏ŸG Iô˘ ˘°†M ‘ án˘ ˘°ùdÉ÷G ¢VQ’CGh Aɢ ˘ª˘ ˘°ùdG án˘ ˘fɢ ˘ £˘ ˘ ∏˘ ˘ °S ɢ ˘ j p∂jód p∫ƒÑ≤ŸG ¿ÉHô≤dG ΩÉ≤à InOÉÑ©dG √òg Éæqe »∏ÑbGE ,… q hɪ°ùdG p ≈∏Y πpeÉμdG ¿pGôبdG ánª©f Éæ«dGE »∏°SQGCh .∂æHG ´ƒ°ùj iódh ,IÒ¨dGh áÑqÙG ¢pUƒ∏îH p∂ænHGh p∑ónÑo©f ¿GC Éæ«≤auhh .ÉfÉjÉ£N ™p«ªL ¢pùØædG ¤GE ,ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG √òg ᣰSGƒH ,Ö∏≤dG p º«ª°U øe ΩƒMôdG Ωq’CG É¡àjqGC ,ÉfóæY …ô°†MGE ÉæJpƒe páYÉ°S ‘h .ÒN’CG äpÉHƒ≤©dG øe Éæ«q‚h ,AÉãÑÿG øu÷G πnaÉfi ÉæqY …OôoWGh .¥ƒØ°ûdG ɢæ˘Jpƒ˘NGE ∫nƒ˘≤˘Y …Qƒu˘fh .ɢæ˘à˘jɢª˘M p∂˘sfGC Éà pá˘jqô˘¡˘ £ŸGh ᢠ«q˘ ª˘ æq˘ ¡÷G :á≤WÉædG p±GôÿG IpÒ¶M ¤GE ÉæqY Ú∏°üØæŸG … q OQoh ,Ú«që«°ùŸG m GCôH »μd .á«qdƒ°SôdG ,á©eÉ÷G ,á«q≤«≤◊G íp«°ùŸG ó«u°ùdG án©«H »æYGC … Ü’BG :¢Sób’CG çnƒdÉãdG óoéu‰h p∂ªo¶u©f ,óMGh m ºah móMGh .ÚeGB .øjóH’BG óHGC ¤GEh ¿’BG ,¢Só≤dG ìhôdGh øH’Gh »JÓ°U ™ªà°SG ÜqQ Éj .»JÉCj ∂«dGE »NGô°Uh ÚæeƒDŸG ≈JƒŸG ¢SƒØf ìÎp°ùà∏a .ÚeGB ΩÓ°ùdGh ˆG áªMôH 33
Ió«ÛG AGQò©dG áÑ∏W
Ió«ÛG AGQò©dG áÑ∏W
Éæ∏˘L’ C »˘Yôs˘°†J
¿ƒ°ù«dÉjÒc - ¿ƒ°ù«dÉ«à°ùjôc - ¿ƒ°ù«dÉjÒc Éæ«dGE â°üfGC í«°ùŸG ´ƒ°ùj ÉæHqQ Éj ÉæÑéà°SG í«°ùŸG ´ƒ°ùj ÉæHqQ Éj ÉæªMQG ˆG … q hɪ°ùdG Ü’BG É¡jqGC ÉæªMQG ⁄É©dG ¢ü∏ufl ˆG øHG Éj ÉæªMQG ˆG ¢Só≤dG ìhQ Éj ÉæªMQG óMGƒdG ¬d’EG ¢Shóq≤dG çƒdÉãdG É¡jqGC Ëôe á°ùjóqb Éj ˆG IódGh á°ùjóqb Éj iQGò©dG AGQòY á°ùjóqb Éj í«°ùŸG ´ƒ°ùj Éfó«°S ΩsGC Éj á«q¡d’EG ᪩ædG ΩqGC Éj IôgÉW ÉevGC Éj áØ«ØY ÉevGC Éj 34
Ió«ÛG AGQò©dG áÑ∏W
ɢæ˘∏˘˘L’ C »˘˘Yôs˘˘°†J
á°ùqfóe ÒZ ÉevGC Éj Ö«Y Ò¨H ÉevGC Éj áÑ«ÑM ÉevGC Éj áÑ«éY ÉevGC Éj ≥dÉÿG ΩqGC Éj ¢ü∏qıG ΩqGC Éj ᪫μM ’kƒàH Éj áeôqμe ’kƒàH Éj áMhó‡ ’kƒàH Éj IQOÉb ’kƒàH Éj áfƒæM ’kƒàH Éj áæ«eGC ’kƒàH Éj ∫ó©dG IGBôe Éj áªμ◊G »°Sôc Éj ÉfQhô°S ÖÑ°S Éj É«vMhQ AkÉfGE Éj Éekôqμe AkÉfGE Éj 35
Ió«ÛG AGQò©dG áÑ∏W
ɢæ˘∏˘˘L’ C »˘˘Yôs˘˘°†J
á∏«∏÷G IOÉÑ©dG AÉfGE Éj ájqô°S IOQh Éj ¿ÉæÑd IRQGC Éj OhhGO êôH Éj êÉ©dG êôH Éj ÖgòdG â«H Éj ó¡©dG äƒHÉJ Éj Aɪ°ùdG ÜÉH Éj íÑ°üdG ᪂ Éj ≈°VôŸG AÉØ°T Éj IÉC£ÿG ÉCé∏e Éj ≈fGõ◊G ájõq©e Éj iQÉ°üædG áfƒ©e Éj áμFÓŸG áfÉ£∏°S Éj AÉH’BG áfÉ£∏°S Éj AÉ«Ñf’CG áfÉ£∏°S Éj π°SôdG áfÉ£∏°S Éj 36
Éæ∏˘L’ C »˘Yôs˘°†J
Ió«ÛG AGQò©dG áÑ∏W
Éæ«dGE â°üfGC ÉæÑéà°SG ÉæªMQG
AGó¡°ûdG áfÉ£∏°S Éj ÚaΩŸG áfÉ£∏°S Éj iQGò©dG áfÉ£∏°S Éj Ú°ùjóq≤dG ™«ªL áfÉ£∏°S Éj ¢VQ’CGh äGƒª°ùdG áfÉ£∏°S Éj á°Sóq≤ŸG ájqOQƒdG áfÉ£∏°S Éj ¢ùfO ÓH É¡H πnpÑMo áfÉ£∏°S Éj ∫É≤àf’G áfÉ£∏°S Éj ΩÓ°ùdG áfÉ£∏°S Éj ⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj ⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj ⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj
¿ƒ°ù«dÉjÒc - ¿ƒ°ù«dÉ«à°ùjôc - ¿ƒ°ù«dÉjÒc
37
AGQò©dG ìÉjqR
IÓ°U Óa ,á°ùjóq≤dG ˆG IódGh Éj ,Åéà∏f ∂àjɪM πjP â n – øe ɪkFGO Éæ‚u øμd .∂«dGE ÉæLpÉ«àMG óæY ,ÉæJÉÑ∏W øY »∏بJ .ácQÉÑŸG Ió«ÛG AGQò©dG É¡àjqGC ,ôWÉıG ™«ªL ,á°ùjóq≤dG ˆG IódGh Éj ,Éæ∏L’C »Yôq°†J .í«°ùŸG ó«YGƒe ≥qëà°ùf »μd ìÉjõdG áfƒ©ŸGh áªMôdG õæc Éj ɢ ˘ ˘ ˘ fɢ ˘ ˘ ˘ LQ p∂«˘ ˘ ˘ ˘ ˘∏˘ ˘ ˘ ˘ ˘Yh ɢ fɢ Jƒ˘ e ≈˘ ∏˘ ˘Y »˘ ˘æ˘ ˘æq–h
ᢠ˘fƒ˘ ˘æ˘ ˘M ɢ ˘ j ˆG ΩqGC ɢ ˘ j ɢ ˘ ˘ ˘ ˘fɢ ˘ ˘ ˘ ˘ é˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ∏˘ ˘ ˘ ˘ ˘ e pâfGC GQò˘Y ɢj É˘æ˘ «˘ a »˘ ©˘ Øq˘ °ûJ
ɢ ˘ ˘æ˘ ˘ ˘etGC ∫ƒ˘ ˘ ˘à˘ ˘ ˘Ñ˘ ˘ ˘dG ɢ ˘ ˘¡˘ ˘ ˘oà˘ ˘ ˘ jsGC Éæqe Gók«©H p∂ªo°ùL ¿Éc ¿GEh ɢ ˘æ˘ ˘¶o˘ ˘Øn–h ɢ ˘æ˘ ˘ ©˘ ˘ e ¿ƒ˘ ˘ μ˘ ˘ Jh ɢ æ˘ oÑ˘ ˘ë˘ ˘°üJ »˘ ˘g p∂˘ ˘oJGƒ˘ ˘∏˘ ˘°U 38
AGQò©dG ìÉjqR
p anô°T øe √ÉéH ÚŸÉ©dG ≈∏Y ∂ s ÚĢ ˘Wɢ ˘î˘ ˘∏˘ ˘d ¬˘ ˘æ˘ ˘e »˘ ˘Ñ˘ ˘∏˘ ˘WGC ɢ ˘ ˘ ˘ ˘ fɢ ˘ ˘ ˘ ˘ LQh ɢ ˘ ˘ ˘ ˘ æ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ eqGC pâfGC p æ˘ ˘HG ó˘ ˘æ˘ ˘Y ɢ æ˘ «˘ a »˘ ©˘ Ø˘ °TG ∂
p æe ô¡X ÚM ÚÑe GQkƒ¡X ∂ n ø˘ ˘jô˘ ˘gGó˘ ˘dG ô˘ ˘gó˘ ˘d º˘ ˘ MGôŸG ɢ ˘ fɢ ˘ é˘ ˘ ∏˘ ˘ eh ɢ ˘ fôo˘ ˘ ˘î˘ ˘ ˘a pâfGC ɢ fɢ jɢ £˘ N ¬˘ ˘à˘ ˘aGCô˘ ˘H ô˘ ˘Ø˘ ˘¨˘ ˘«˘ ˘d
ᢠ˘ ˘ª˘ ˘ ˘©˘ ˘ ˘ f πs˘ ˘ ˘ c IAƒ˘ ˘ ˘ ∏‡ ɢ ˘ ˘ j ᢠ˘fƒ˘ ˘æ˘ ˘M ɢ ˘j ɢ ˘æ˘ ˘«˘ ˘∏˘ ˘ª˘ ˘¡˘ ˘ J ’ ø˘jô˘ gGó˘ dG ô˘ gó˘ d p∑ôn˘ μ˘ °ûæ˘ d Ú©ªLGC p∑ón«ÑY »°ü∏uN πH
39
»qμFÓŸG Ò°ûÑàdG
»μFÓŸG Ò°ûÑàdG
AGQò©dG Ëôe ÉæJó«q°S ô°qûH ÜqôdG ∑Óe p «∏Y ΩÓ°ùdG) .¢Só≤dG ìhôdG øe ân∏Ñpëa (...Ëôe Éj ∂ ÜqôdG áeGB ÉfGC Ég ∂dƒb Ö°ùM ‹ øμ«∏a -
(...Ëôe Éj p∂«∏Y ΩÓ°ùdG)
Gók°ùL QÉ°U áª∏μdG (...Ëôe Éj p∂«∏Y ΩÓ°ùdG) .Éæ«a πqMh á°ùjóq≤dG ˆG IódGh Éj Éæ∏L’C »Yôq°†J .í«°ùŸG ó«YGƒe ≥qëà°ùf »μd IÓ°U øëf ÉæqfGE ≈àqM Éædƒ≤Y ≈∏Y ∂ n ઩f πn£¡oJ ¿GC ºs¡∏qdGC ∂dÉC°ùf ᣰSGƒH ≠∏Ñf ,∑ÓŸG IQÉ°ûÑH ∂ n æHG í«°ùŸG ó°ùt Œ ÉæaôY øjòdG
.ÚeGB .ÉæHuQ í«°ùŸÉH áeÉ«≤dG ó› ¤GE ¬Ñ«∏°Uh ¬e’GB 40
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE Gòg ô¡X óbh ,ájqOQƒdG IhÓJ ìÉ◊ÉEH AGQò©dG Ö∏£J .É¡JGQƒ¡X ∞∏àfl ‘h ⁄É©∏d É¡∏FÉ°SQ º¶©e ‘ ìÉ◊’EG ,ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG πª– äGQƒ¡¶dG √òg ¢†©H ‘ âfÉch É°ùfôa) OQƒd ‘ á°qUÉN ,É¡JhÓJh É¡∏ªM ≈∏Y Éæ©éq°ûàd .(∫ɨJô dG) áªWÉah (á«qHƒæ÷G É¡«a âÑ∏W »àdG πFÉ°SôdG ¢†©H øe äÉØ£à≤e √ògh :ájqOQƒdG IhÓJ AGQò©dG øjQƒ¶æŸG AGóY’CG ¬H ΩhÉ≤J ÉekÓ°S ∂d ¿ƒμJ IOÉÑ©dG √òg{ Ió«q°ùdG) z...Ú«që«°ùª∏d »àÑqfi ¿ƒHôY ¿ƒμJh ,øjQƒ£æŸG ÒZh .(óM’CG óÑY ¢ùjóq≤∏d ,1213 :AGQò©dG áëÑ°ùŸG »©°Vh :áëÑ°ùŸG IhÓJ ≈∏Y ∫ÉØW’CG …OƒqY{ Ió«q°ùdG) .zá◊É°U áà«Ã ≈¶ëjh ܃à«a ¢†jôŸG IOÉ°Sh â– äɢ ˘Ñ˘ ˘gGQ ᢠ˘°ù˘ ˘°qSƒD˘ ˘e ∫É‚GC ᢠ˘°ùjóq˘ ˘ ≤˘ ˘ ∏˘ ˘ d ,1535 :AGQò˘ ˘©˘ ˘ dG .(zÚdƒ°SQh’CG{ 41
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
øY É¡àdÉC°S ,¬jQƒH’ øjôJÉc áÑgGô∏d AGQò©dG Qƒ¡X ‘ .äÉÑgGôdG ™e Ωƒj πqc É¡JhÓàH É¡«∏Y â◊qGCh É¡àëÑ°ùe É¡JGQƒ¡X ióMGE ‘ hÒ>ƒ°S âjOÉfôH øe AGQò©dG âÑ∏W ™e É¡«∏q°üJ ¿GCh ɪkFGO áëÑ°ùŸG »∏q°üJ ¿GC ,OQƒd IQɨe ‘ øe iGCôe ≈∏Y áëÑ°ùŸG »∏q°üJ âjOÉfôH âfÉc ÉŸqh .Ògɪ÷G Ö«∏°üdG IQÉ°TGE ™æ°üJ AGQò©dG âfÉc ,IQɨŸG ‘ AGQò©dG âfÉch .ΩÓ°ùdG IhÓJ óæY É¡d º°ùàÑJh ÉfÉH’CG É¡©e ºàªàJh ¤GE ≈dqóàJ OhQh øe áëÑ°ùe Úàeƒª°†ŸG É¡jó«H πª– AGQò©dG .(É°ùfôa 1858) .É¡«eób AGQò©dG âÑ∏W ,∫ɨJô dG ‘ ᪫WÉØd ÊÉãdG Qƒ¡¶dG ‘ ¿GCh ,´ƒ°ûîH ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG Gƒ∏àj ¿GC áKÓãdG O’h’CG øe :IÓ°üdG √òg ôq°S πqc øe z...ÜÓBd óÛG{ ó©H É¡«dGE GƒØ«°†j òNh ºæq¡L QÉf øe Éæ‚u ,ÉfÉjÉ£N Éæd ôØZG Ö«Ñ◊G ´ƒ°ùj Éj{ ÌcÉCH »g »àdG ∂∏J É°kUƒ°üN ,¢SƒØædG ™«ªL Aɪ°ùdG ¤GE .(1917 ¿GôjõM 13 :AGQò©dG Ió«q°ùdG) .z∂àªMQ ¤GE áLÉM »àYÉØ°T ,⁄É©dG ‘ Üô◊G AÉ¡àfG GƒdÉæàd ájqOQƒdG Gƒ∏JoGC{ 42
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
:AGQò©dG Ió«q°ùdG) .z᪩ædG √òg ΩÉfÓCd ∫ÉæJ ¿GC Qó≤J ÉgóMh .(áªWÉa ‘ 1917 Rƒ“ 13 πqc áëÑ°ùŸG IÓ°U ≈∏Y GƒehGO ...ájqOQƒdG Ió«q°S ÉfGC{ ø˘Y í˘Ø˘°üdG Gƒ˘dÉC˘ °ùjh Gƒ˘ ë˘ ∏˘ £˘ °üj ¿GC ¢Sɢ æ˘ dG ≈˘ ∏˘ Y ...Ωƒ˘ j ób PGE ,í«°ùŸG ´ƒ°ùj Éfó«q°S áXÉZGE øY GƒØqμ«dh ...ºgÉjÉ£N øjô°ûJ 13 :AGQò©dG Ió«q°ùdG) .z¬àXÉZGE ‘ ¿’BG ≈àqM •ôaGC .(áªWÉa ‘ 1917 ∫hq’CG .ºμd íàØ«oa GƒYôbGE .ºμd ≈£©«oa Gƒ∏q°U !Gƒ∏q°U !Gƒ∏q°U{ ¿Éc GPGE A»°T πqc ¿ƒdÉæJ ÒØμàdGh IÓ°üdÉÑa .Ghóépàa GƒÑ∏WG ¿É°S ,1968 QÉjGC 31 :AGQò©dG Ió«q°ùdG) z...ºμ°SƒØæd GÒkN .(É«dÉ£jGE ƒfÉ«eGO ,ºcO’hGC ™«ªL ‹ Gƒ°Sôqc ,äÉ¡eq’CGh AÉH’BG É¡jqGC{ äÉÑãdGh AÉØ°üdGh áHhò©dGh áÑqÙGh ¿ÉÁ’EG º¡«dGE Oƒ©j ≈àqM ºgƒ©°V ,ºcO’hGC πLGC øe Gƒ∏q°U ,ÒÑc ™°VGƒàH 䃟G ≈àqM ,ájqOQƒdG π«∏cÉEc Ióq°ûH ‹ƒM º¡©°VÉC°S »qf’C »àjɪM â– 43
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
6 :AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zº¡JÉ«M Ióqe ʃÑqëjh ʃª¡Øj ≈àqM .(ƒfÉ«eGO ¿É°S 1968 Rƒ“ ‘ Iƒq≤dG ¿q’C ,…O’hCG Éj ,IÓ°üdG ‘ GhóëJqGE{ AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zº©ædG ¿ƒdÉæJ IÓ°üdÉH ºcOÉëJqÉÑa .OÉ–’G .(ƒfÉ«eGO ¿É°S 1968 ∫hq’CG øjô°ûJ 25 ¤GE ¢SƒØædG ƒYOGC ÉfÉCa ,…O’hGC Éj ,øjóq©à°ùe Gƒfƒc{ ¿ƒ˘Ñq˘∏˘j º˘¡˘æ˘e π˘«˘∏˘≤˘dG ø˘μ˘dh !᢫˘ë˘°†à˘dGh ÒØ˘μ˘à˘dGh IÓ˘ °üdG ¿É°S 1968 ÊÉãdG ¿ƒfÉc 19 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .z!»JƒYO .(ƒfÉ«eGO .…O’hGC ™«ª÷ ¬æ∏YoGC …òdG ájqOQƒdG π«∏cGE ƒg Gòg{ ≈∏Y ∫ƒ°üë∏d ìÓ°S ≈°†eGC É¡qfGE ,QÉ¡ædG AÉæKGC GQkGôe Égƒ∏à«∏a .ºμ°UÓÿ á≤aGƒŸG º©ædG ‘ ,äÓ˘ ˘Fɢ ˘©˘ ˘dG ‘ !…O’hGC ɢ ˘j !ᢠ˘jqOQƒ˘ ˘dG !ᢠ˘jqOQƒ˘ ˘ dG ¿GC ºμæμÁ IÓ°U πªLGC »g ájqOQƒdG !¢ùFÉæμdG ‘ ,IôjO’CG ‘ Égƒ∏ªMG ,ºμbÉæYGC ∫ƒM áëÑ°ùŸG Gƒ∏ªMG .‹ Égƒeóq≤J »˘g ,h󢩢 dG ¬˘ Lh ‘ º˘ μ˘ Yɢ aO ᢠ∏˘ «˘ °Sh ɢ ¡˘ qfGE !º˘ μ˘ Hƒ˘ «˘ L 44
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
¿q’C ÉÑkdÉZ É¡JhÓàH ÊhóYp ,…O’hGC Éj ,ÊhóYp .ºμ°UÓN .zɢfɢH’CG{ :´ƒ˘°ùj ɢ¡˘ª˘∏q˘ Y »˘ à˘ dG IÓ˘ °üdG ø˘ ªq˘ °†à˘ J ᢠjqOQƒ˘ dG øH’Gh ÜÓBd óÛG{h ,zËôe Éj p∂«∏Y ΩÓ°ùdG{ É°†k jGC øªq°†àJh ƒg øH’Gh ,IQó≤dG íæÁ …òdG ƒg Ü’BÉa .z¢Só≤dG ìhôdGh áÑqÙG ºμëæÁ ¢Só≤dG ìhôdGh ,ºμ°UÓÿ ¬eO ¥ô¡j …òdG .™Ñ°ùdG ¬ÑgGƒeh ™«ªL PÉîJqÉH …O’hGC Éj ÊhóYp GókYÉ°Uh ¿’BG øªa Gƒ∏ªYG ºàfÉCa .ájqOQƒdG áëÑ°ùe ᣰSGƒH ºμ°UÓÿ πFÉ°SƒdG Ió«q°ùdG) .zAÓ©dG ¤GE ºcOnƒbGCh ºμjnõqY’C A»°T πqc πªYÉC°Sh .(ƒfÉ«eGO ¿É°S 1969 ∫ƒ∏jGC 6 AGQò©dG .äÓFÉ©dG ‘ áeÉYódGh Iƒq≤dG »g á°Sóq≤ŸG ájqOQƒdG{ ,áÑqfih ´ƒ°†îH ÜGò©dGh Ö«∏°üdG πª◊ Iƒq≤dÉH ô©°ûf É¡JhÓàH GhòN ...á«që«°ùe á«HôJ O’h’CG á«HÎd Iƒq≤dÉH É°†k jGC ô©°ûf ɪc »JQó≤Hh .∑QÉ©ŸG ™«ªL ‘ Ghô°üàæà°ùa ºcój ‘ ájqOQƒdG áëÑ°ùe ¿ƒ∏Nóà°Sh ¢VQ’CG ≈∏Y ¿hô°üàæà°Sh ó°ù÷Gh ¢ùØædG ¿ƒFÈà°S Ió«q°ùdG) .z!‹ q GE ¿ƒÄéà∏j øjò∏d A»°T πqc ÖgGC »qf’C .Aɪ°ùdG .(ƒfÉ«eGO ¿É°S 1968 ÊÉãdG øjô°ûJ 29 AGQò©dG 45
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
É¡H GhóàbG .áÑqÙGh ™°VGƒàdGh πãŸÉH Iô°UÉædG á∏FÉ©H GhóàbG{ .z´ƒ°ùj ºμ«dGE ¬∏°Sôj Ée πqc ∫ɪàMÉH ≈∏Y ¿Éc ÉeóæY ´ƒ°ùj »æHÉH …óàbG ,áÑ«Ñ°ûdG É¡àjqGC pâfGCh ,É°†k jGC ºàfGCh .AGô≤ØdG ɪ«q°S’h ™«ª÷G Ö q MGC ó≤d ¢VQ’CG √òg º˘ghQRGBh º˘ghõq˘Yh º˘gƒ˘©˘«˘ WGCh º˘ gƒ˘ qÑ˘ MGCh º˘ μ˘ ∏˘ gGC Gƒ˘ eÎMG .ºμ∏LGC øe ÒãμdG ¿ƒ∏ª©j º¡qf’C º¡JÉLÉM ‘ ºghóYÉ°Sh .øjóëàqe ɪkFGO ájqOQƒdG áëÑ°ùeh IÓ°üdGh áÑqÙG ºμ¶Øëà∏a ºμcQÉÑæd »JÉCf ,ájqOQƒdG áëÑ°ùe É¡«a ≈∏àoJ »àdG á∏FÉ©dG ‘h ºμàYÉ°S ‘h IÉ«◊G √òg ‘ ºcOóq°ûfh º©ædG ¢†«Øfh AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zËôeh ∞°Sƒjh ´ƒ°ùj ºμæ«©«°Sh IÒN’CG .(ƒfÉ«eGO ¿É°S 1969 ÊÉãdG ¿ƒfÉc 12 áëÑ°ùe IhÓàH »qeób óæY Gƒ©ªqŒ ,ÜÉÑ°ûdG É¡jqGC{ ,ºμÑ∏b ‘ √ƒdhÉæJh ´ƒ°ùj »eób óæY Gƒ©ªqŒ ,ájqOQƒdG ʃÑqMGCh ,É°†k ©H ºμ°†©H GƒÑqMGC .¬d ÉÑvM ºμÑ∏b ´ƒ°ùj Ωô°†«a ,ɪkFGO GhôHÉK !GÒkÑc ÉÑvM ºμÑq– »àdG ºμeqGC ÉfGC ,É°†k jGC ÉfCG ÉeqGC ,πFGR ¢VQ’CG √òg ≈∏Y A»°T πqc ¿q’C 䃟G ≈àqM 46
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
Ió«q°ùdG) .zájqóH’CG IOÉ©°ùdÉH ¿ƒª©æJ ∑Éæ¡a :Óa ,ájqóH’CG .(ƒfÉ«eGO ¿É°S 1970 QÉjGC 7 AGQò©dG ∫õæ«°S …hɪ°ùdG Ü’CÉa ,¿ƒHƒàj ’ ¢SÉædG ¿Éc GPGE ...{ ÜÉ≤Y ∂ q °T ≈fOGC ¿hóH ,¿ƒμ«°S mòFóæYh.Gókjó°T ÉHkÉ≤Y ájqô°ûÑdÉH øe QÉf §bÉ°ùàà°S .GókHGC ¬∏ãe ônj ⁄ ɪc ¿Éaƒ£dG øe ’kƒg ÌcGC 䃪«°Sh .ájqô°ûÑdG øe ÒÑc º°ùb ∂∏¡«°S ÜÉ≤©dG Gò¡Hh .Aɪ°ùdG Gókjó°T ÉkfõM ¿ƒ°SÉ≤«°S ,¿ƒ≤Ñ«°S øjòdG ¢SÉædGh .¿ƒæeƒDŸGh áæ¡μdG ìÓ°ùdÉa mòFóæYh .GƒJÉe øjòdG ¿hó°ùëj º¡qfGE ≈àqM ,√Qób Gòg .zøH’G É¡côJ »àdG áeÓ©dGh ájqOQƒdG ¿ƒμ«°S »bÉÑdG ó«MƒdG .(¿ÉHÉ«dG Éà«cGC 1973 ∫h’CG øjô°ûJ 13 AGQò©dG Ió«q°ùdG) ºμd ¬dƒbGC .IÒÑc Iƒqb ¿ƒμà°S ,…O’hGC Éj ,ájqOQƒdG{ øjòdG GhÈà©J ’ .ÉgôcP ¬«a ¿ƒ«– øjòdG ¬JGP Ωƒ«dG Gòg ‘ »g ájqOQƒdG .ºμeqGC ÉfGC ‹ q GE Gƒ¨°UGC .∂dP ¢ùμ©H ¿hôμqØj ¢ù«d .¢Sób’CG çƒdÉãdG ¿hóéq“ É¡H .πeqÉCJh ÒØμJh IÓ°U ºμæe Ö∏WGC ∂dòd ,ájqOQƒdG øe ’kɪc ÌcGC IÓ°U ∑Éæg Gòg Ωóg ∫hÉëj (¿É£«°ûdG) ôjôq°ûdG øqμd .ájqOQƒdG IhÓJ 47
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
¬qfGC ±ô©j ∑Gòa ˆG ƒëf …O’hGC ¬jOqƒDj …òdG ÒÑμdG πª©dG øe ºc ¿ƒcQóJ ºàæc ƒd .≈°üëoJ ’ ɪk©f ¿ƒdÉæJ ájqOQƒdÉH QƒædG iGCQ ób ᣰSGƒdG √ò¡H .ájqOQƒdÉH ”ò≤fGC ób ¢SƒØædG êQÉN ºg øe §≤a GhóYÉ°ùJ ⁄ ºàfÉCa .ºμJƒNGE øe ÒãμdG .ºμH ¿ƒ£«ëj øjòdG É°†k jGC øμdh (ájqô¡£ŸG ¢ùØf’CG) ¢VQ’CG Gƒ£YGC ÒÑμdG Oó©dG ¢UÓN πL’C ájqOQƒdG Ghô°ûfGh Gƒ∏JG Gòμgh .áÑqÙGh IÓ°üdG ,∂dP Opôoj ⁄ ƒdh ≈àqM ⁄É©∏d ∫h’CG øjô°ûJ 7 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .z¬°UÓN ≈∏Y ¿hóYÉ°ùJ .(É«fÉ °SGE - ∫ÉjQƒμ°S’G 1981 á¶◊ Gƒ∏eqÉCJh iƒ≤àdG øe ÒãμH Ωƒj πqc ájqOQƒdG Gƒ∏JGC{ AGQò©dG Ió«q°ùdG) .⁄É©dG ΩÓ°S πL’C Égƒeóqbh .ôq°S πqc ó©H .(É«fÉ °SGE - ∫ÉjQƒμ°S’EG 1981 ∫hq’CG øjô°ûJ 14 QGô°S’CGh áKÓãdG ájqOQƒdG ΩÉ°ùbGC Ωƒj qπc ≈∏àoJ ¿GC »Ñ∏WGC{ .IÉC£ÿG OGóJQGh ¢SƒØædG ¢UÓN πL’C Ωóq≤àdh .ô°ûY á°ùªÿG ∫h’CG ¿ƒfÉc 18 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zÒÑc ô£N ‘ ⁄É©dG ¿qGE .(É«fÉ °SG - ∫ÉjQƒμ°S’G ,¢SÉØjƒc hQÉÑeGC ¤GE ,1981 48
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
¤GE ájôb øe GƒÑgòJ ¿GC Êôq°ùj ¬qfGE ™«ªé∏d É°†k jGC ‹ƒb{ ájqOQƒdÉH .á«q∏YÉa äGƒ∏°üdG ÌcGC »¡a .ájqOQƒdG ¿ƒ∏àJ ºàfGCh ájôb QGPGB 5 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zAÉ©ªL ájqô°ûÑdG ¢UÓN øμÁ .(É«fÉ °SGE - ∫ÉjQƒμ°S’EG 1982 12 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zäÉJÉeGE Gƒeóqb .Gƒ∏q°Uh GhôØqc{ .(É«fÉ °SGE - ∫ÉjQƒμ°S’EG 1982 ÜGB ⁄ GókMGC ¿q’C ºæq¡L ‘ Ωƒ«dG »g ¢SƒØædG øe ºc{ OGóJQG πL’C äÉJÉe’EGh IÓ°üdG Ö∏WGC »qfGE !É¡∏L’C πu°üj .(∫ÉjQƒμ°S’EG 1983 Rƒ“ 23 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .z⁄É©dG ,§≤a º°S’ÉH Ú«që«°ùe ¿ƒ«që«°ùŸG ¿ƒμj ¿GC »Øμj ’{ øe ¿ƒ∏q°üj ¿hÒãc .É°†k jGC Ú°SQɇ Gƒfƒμj ¿GC Öéj øμdh ¿GC ójQGC .Ö∏≤dG øe Qó°üJ ’ º¡JÓ°üa ,º¡gÉØ°T ±GôWGC øcÉ°ùŸG ¤GE ≠∏ÑJ ¿GC ™«£à°ùàd Ö∏≤dG øe IÓ°üdG Qó°üJ .(∫ÉjQƒμ°S’G 1983 ∫ƒ∏jGC 15 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zájqhɪ°ùdG É°ùk ØfGCh ºμ°ùØfGC ¿ƒ°ü∏qîJ IÓ°üdGh Ωƒ°üdÉH ,…O’hGC Éj{ 49
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
1983 ∫h’CG øjô°ûJ 22 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zIÒãc iôNGC .(∫ÉjQƒμ°S’G .ÒÑc ô£N ‘ ⁄É©dG q¿’C áJÉeGEh IÓ°U ,»àæHG Éj º©f{ 5 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zôNGB ¤GE Ωƒj øe GCƒ°SGC ºg ¢SÉædG ¿q’C .(∫ÉjQƒμ°S’G ,hQÉ eGC ¤GE ,1983 QGPGB √ÉÑàfÉH Égƒ∏q°U ,»àæHG Éj ,ájqOQƒdG áëÑ°ùe ¿ƒ∏àJ ÉeóæY{ ∫h’CG ¿ƒfÉc 26 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .záª∏c πqc ≈æ©Ã Ghôμqah .(∫ÉjQƒμ°S’EG 1988 ⁄’CG ‘ ’ ...Gƒ∏q°U A»°T πqc πÑbh !Gƒ∏q°U !Gƒ∏q°U{ .zIÓ°üdG ‘ Gƒ°û«©J ¿GC Öéj .É°†k jGC ìôØdG ‘ øμdh ,§≤a ¬«jQƒZƒjóe 1983 ∫h’CG ¿ƒ˘ ˘ ˘fɢ ˘ ˘c 4 AGQò˘ ©˘ dG Ió˘ ˘q«˘ ˘°ùdG) .(É«aÓ°SƒZƒj ‘ IÓ°üdG GhOóqéàd ºcƒYOGC Ωƒ«dG ,AGõqY’CG …O’hGC Éj{ IÓ˘°ü∏˘d º˘μ˘JGhP Gƒ˘°Sôq˘c º˘μ˘dɢ¨˘°TGC â¡˘à˘fG ≈˘à˘eh .º˘μ˘Jƒ˘«˘ H 1 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zºcô°SGC ‘ ∫hq’CG πqÙG IÓ°üdG π¨°ûàdh .(É«aÓ°SƒZƒj - ¬«jQƒZƒjóe 1984 ÊÉãdG øjô°ûJ 50
ájqOQƒdG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE
øμdh .IÓ°üdG ≈∏Y GhôHÉK ,IÓ°U πqc ≈∏Y Gôkμ°T{ m ∏≤H Gƒ∏q°U 1985 ¿GôjõM 2 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zQÉM Ö .(É«aÓ°SƒZƒj - ¬«jQƒZƒjóe .ᢠjqOQƒ˘ dG IÓ˘ °U ¤GE ™˘ «˘ ª÷G ƒ˘ YOGC ,º˘ ˘cƒ˘ ˘YOGC »˘ ˘qfGE{ É¡∏©àØj »àdG äÉHƒ©°üdG πqc ≈∏Y GƒÑ∏q¨àJ ¿GC ºμæμÁ ájqOQƒdÉÑa Gƒ∏JGC ,áæ¡μdG ™«ªL Éj .á«qμ«dƒKÉμdG á°ù«æμdG óq°V ¿É£«°ûdG 25 AGQò©dG Ió«q°ùdG) .zájqOQƒ∏d âbƒdG ¢†©H Gƒ°Sôqc ,ájqOQƒdG .(É«aÓ°SƒZƒj - ¬«jQƒZƒjóe 1985 ¿GôjõM
51
ájqô°ùdG IOQƒdG á«qYÉ°ùJ
ájqô°ùdG IOQƒdG á«qYÉ°ùJ ,º©ædG ΩqGC ,¢ùfódG øe áÄjôH AGQòY Éj ,ájqô°ùdG IoOQƒdG É¡àjqGC páªMQ ≈∏Y ∫ƒ°üë∏dh »¡d’EG p∂æH’ ÉekGôcGE p∂enÉeGC óoé°ùf q ≈∏Y Ú∏μàqe ÒZ ,᪩fh ákfƒ©e Éæ«ëæ“ ¿GC p∂«dGE π°qSƒàf .ˆG p qfÉCH Ú p Ñp∏b páÑ«W ≈∏Y §≤a πH ,ÉæJÉbÉ≤ëà°SG ∂ q ódGƒdG ∂ n ©æà≤e … .ÚeGB .ɪkFGO Éææ«Ñ«éà°ùJ ...Ëôe Éj ∂«∏Y ΩÓ°ùdG ΩqGCh pá°Sóq≤ŸG ájqOQƒdG áfÉ£∏°S ´ƒ°ùj ΩqGC ájqô°ùdG IoOQƒdG É¡àjqGC p ⁄ q ô°ùdG í«°ùŸG ó°ùL á°ù«æμdG n É©dG »ëæ“ ¿GC ∂«dGE πo°qSƒàf ,… ¿GC Qó≤J »àdG p º©ædG πsch ΩpÓ°ùdGh p∞dÉëàdG Ö n ∏£e ¥nõqªŸG .ÚeGB p∑Op’hGC øe øjÒãc Ünƒ∏b ∫nƒq– ....Ëôe Éj ∂«∏Y ΩÓ°ùdG ...áaGCôdGh áªMôdG ΩqGC áμ∏e Éj p∂«∏Y ΩÓ°ùdG .Éæ∏L’C »∏q°U ...á°ù«æμdG ΩqGC ájqô°ùdG IOQƒdG É¡àjqGC 52
ájqô°ùdG IOQƒdG á«qYÉ°ùJ
CÉé∏e ,¢ùfO ÓH É¡H πÑpoM »àdG ájqô°ùdG IOQƒdG Ëôe Éj çÓK) .´ƒ°ùj óæY º¡∏pL’C »∏q°U ....Ú°SôqμŸG áæ¡μdG .(äGôqe Ëôe Ö∏b áëÑ°S äÉMGô÷ ÉekGôcGE äGôqe ¢ùªN Ö«∏°üdG IQÉ°TGE ájGóÑdG ‘ .á°Sóq≤ŸG í«°ùŸG :IÒÑμdG äÉÑq◊G ≈∏Y ∫É≤oj ôgÉ£dG ºqdÉCàŸG Ëôe Ö∏b Éj ∂«dGE ÚÄé∏àŸG øëf Éæ∏L’C »∏q°U :IÒ¨°üdG äÉÑq◊G ≈∏Y ∫É≤oj Éæ«°ü∏qN ÉæeqGC Éj ôgÉ£dG ∂Ñ∏b áÑqfi á∏©°ûH ...¢Só≤dG ìhôdGh øH’Gh ÜÓBd óÛG º©ædÉH IAƒ∏ªŸG ∂àÑqfi á∏©°ûH ¬∏qc ⁄É©dG …ôªZG ˆG ΩqGC Éj .ÚeGB .ÉæJƒe áYÉ°S ‘h ¿’BG 53
ájqô°ùdG IOQƒdG á«qYÉ°ùJ
ÜqôdG º«dÉ©J ôgÉ£dG Ëôe Ö∏b áÑqfi á∏©°T Iôqe :(ÜqôdG º«dÉ©J »g √òg ¿qGC ∂JGƒNGCh ∂JƒN’E ‹ƒb) »g GóvL áaqÉL ¢ùØf øe (Ëôe Éj ∂«∏Y ΩÓ°ùdG) hGC (ÉfÉHGC) IóMGh ....áëaÉW áëaÉW ᪩f ádÉëHh á°TÉ«qL ¢ùØf IÓ°U øe ÉÑk°üN ÌcGC ,Égô°ûf »æqe Ö∏Wh IÒ¨°U IÓ°U É°†k jGC ÜqôdG »æª∏qY ó≤d ...¿É£«°ûdG »ª©d ádÉ©qa á∏«°Sh :ÉgÈà©j ¬qf’Ch
ÜqôdG º«dÉ©J Ò°ùŸG ‘ IóMGh Iƒ£N ÉfÉ£N ÜqQ Éj π©LGE π˘ ˘ ˘ ˘ ª˘ ˘ ˘ ˘ ©˘ ˘ ˘ ˘ dG ‘ Ió˘ ˘ ˘ ˘ ˘MGh Gók˘ ˘ ˘ ˘ ˘j ɢ ˘ ˘ ˘ ˘æ˘ ˘ ˘ ˘ ˘jó˘ ˘ ˘ ˘ ˘jGCh ¿É˘ ˘ ˘≤˘ ˘ ˘ØÿG ‘ Ió˘ ˘ ˘MGh ɢ ˘ ˘æ˘ ˘ ˘ Hƒ˘ ˘ ˘ ∏˘ ˘ ˘ b äɢ ˘ ˘ °†Ñ˘ ˘ ˘ fh Qƒ˘ ˘ ˘ ©˘ ˘ ˘ °ûdG äGP ɢ ˘ ˘ ©k˘ ˘ ˘ «˘ ˘ ˘ ˘ª˘ ˘ ˘ ˘L ɢ ˘ ˘ ˘æ˘ ˘ ˘ ˘∏˘ ˘ ˘ ˘NGO ‘h AGQ’BG ‘ ɢ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘≤k˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘aGƒ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘J ɢ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘fQɢ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ μ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ ˘ aGC ‘h äɢ ˘ ˘eɢ ˘ ˘¡˘ ˘ ˘dÓE˘ ˘ ˘d Gók˘ ˘ ˘MGh Akɢ ˘ ˘¨˘ ˘ ˘°UGE ɢ ˘ ˘ æ˘ ˘ ˘ fGPGB ‘h äGô˘ ¶˘ æ˘ dG äGP ɢ æ˘ d Ò°ü«˘ a ɢ kfɢ HhP ɢ æ˘ æ˘ «˘ ˘YGC ‘h Gók˘ ˘ ˘ ˘ MGh ɢ ˘ ˘ ˘ ≤k˘ ˘ ˘ ˘ £˘ ˘ ˘ ˘ f ɢ ˘ ˘ ˘ æ˘ ˘ ˘ ˘ gɢ ˘ ˘ ˘ Ø˘ ˘ ˘ ˘ °T ≈˘ ˘ ˘ ˘ ∏˘ ˘ ˘ ˘ Yh .ÚeGB ¿Éæ◊Gh áaGCôdGh áªMôdG ,…hɪ°ùdG Ü’BG øe É©ke Ö∏£æd 54
ôgÉ£dG Ëôe Ö∏≤d äÓFÉ©dG ¢ùjôμJ
ôgÉ£dG Ëôe Ö∏≤d äÓFÉ©dG ¢ùjôμJ π©a πqμH ...á∏FÉY ¿qGE Ú«që«°ùŸG áfƒ©e á°Sóq≤ŸG ájqOQƒdG ΩqGC Éj ácQÉÑŸG ∂JQƒ°U ∫ƒM Ú©ªàÛG ÚÑFɨdGh øjô°VÉ◊G É¡FÉ°†YGC Ö∏b Üôb p∂Ño°püæoJh ôgÉ£dG ºqdÉCàŸG ∂pÑ∏≤d É¡°ùn Øf ¢SôqμJ âJGC ≈∏Y ∂Ñ∏b ∂ n ∏pª«d .â«ÑdG Gòg Ió«q°Sh áμ∏e »q¡d’EG ´ƒ°ùj ‘ ô£«°ùj ΩÓ°ùdG »∏©LGE .IÒZh IQÉ¡Wh ÉÑvM É¡enô°†«d ÉæHƒ∏b ìôØdG ΩÉjqGC ‘ ≥«ª©dG »q∏FÉ©dG Ö q ◊G ‘ ¥nÉaƒdGh á∏FÉ©dG √òg Òoª°†dGh ∞ o jô°ûdG πª©dG øμ«dh .ៃDŸG äÉYÉ°ùdG ‘ ɪc √òg AÉ°†YGC áÄ«g ‘ ô¡¶«dh .É¡«a ≈æ¨dGh πpÑædG ¿nGƒæY »qæ¡ŸG áeGôμdG ßØëj …òdG IQÉ¡£dG Ö t M ÉgOpÉ«YGCh É¡°pùÑpdh á∏FÉ©dG .ìGôa’CG …òq¨jh ônîØdGh πqc á∏é∏÷G ≈∏Y ´ôqŒ …òdG ºdqÉCàŸG Ö∏≤dG ä n GP ,ÉæeqGC Éj p∂pe’BG ∫nɪLh ᪶Y º¡qØàæd ánª©ædG Éæ£YGC ,⁄’CG äGQGôe n p ä o ƒÁ »q¡d’EG ∂æoHG ¿Éc ÉeóæY p∂≤nën°Sh p∂HÉ°UGC Éà ôn©°ûfh p «∏°üdG ≈∏Y äÉYÉ°S ‘ p∂pe’ÉBH Qoƒ©°ûdG Gòg ÉfónYÉ°ù«dh Ö 55
ôgÉ£dG Ëôe Ö∏≤d äÓFÉ©dG ¢ùjôμJ
p FÉ°üŸG Èn°üf ≈àqM 䃟Gh pá«eGódG äpÉbGÎa’Gh pá«°SÉ≤dG Ö .… q óH’CG AGõ©dG AÉLQ ≈∏Y má«që«°ùe má∏«°†ØH p JpÉæHh ∂FÉæHGC øëf ÉæHƒ∏b ≈∏Y »μ∏eGE ÉæeqGC Éj GhOGQGC øjòdG ∂ º¡∏n«dOh ºgQnƒf ʃc ,ôgÉ£dG p∂Ñ∏≤d Gƒ°Sôqμàj ¿GC Ö x M πqμH ‘ ™oªà‚ Éæ«∏©LGh .º¡fGõMGCh º¡Wƒ≤°S ‘ ºgAnGõYh º¡Jnƒbh p∑OnÉ›GC óH’CG ¤GE óo°ûæfh p∂ªpMpGôà º©nærænd pájqhɪ°ùdG pá∏FÉ©dG n p áÑqfi ¬©e ºn°ùà≤æa ΩqÉCc ¬oesGC ÉfÉ£YGC …òdG ´ƒ°ùj Ö∏b OnÉ›GCh .ÚeGB ôgÉ£dGh p ºduÉCàŸG pÖ∏≤dG Gòg ¿ÉæMh Éæ°UÓNh ÉfÉé∏e øc ƒ`∏◊G Ëôe Ö∏b É``j ÚeGB ánjqóH’CG InÉ«◊Gh ¬oenÓ°S ÜtôdG Éæ«£©«d p∂pæ°†M øe ÅdÓCàŸG ⁄É©∏d InÉ«◊G ˆG InódGh Éj »æqY »Ñ∏WCG áaqÉc ÉæqY ™æÁh äÉHô°†dGh ¬°ùn LQ ÉæqY ón©Ñ«od p º¶Y’CG øHÓd .Éfòn≤æe p∑ón«Mh ínÑq°ùf »μd É«vM Éék¡f Éæén¡pærojh äpÉeƒ°üÿG ÉæJpGƒ∏°U »∏ÑbGE............Éjƒ∏∏g 56
ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO
ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO ɪã«ëa !Égô°ûf ≈∏Y Gƒ∏ªYGh zΩódG ´ƒeO{ áëÑ°S Gƒ∏JGC .¿É£«°ûdG Üô¡j áëÑ°ùdG √òg ≈∏àoJ :á°ùjóq≤dG AGQò©dG ΩÓc ∂«eób ≈∏Y ¿ƒKÉL øëfh ∂d Ωóq≤f ,܃∏°üŸG ´ƒ°ùj Éj{ º«d’CG ∂Ñ«∏°U ÜQO ≈∏Y ∂à≤aGQ »àdG ∂∏J zΩO ´ƒeO{ ∂ª«dÉ©àH ∞¨°ûf ídÉ°üdG º∏q©ŸG É¡jqGC Éæ∏©LGE .≥«ªY Ö q ëH Qó≤f ,≈àqM ,á°ùjóq≤dG ∂JódGh zΩO ´ƒeO{ øe á©HÉædG ∑nónéq‰h ∂ënÑq°ùf ¿GC ,¢VQ’CG ≈∏Y á°Shóq≤dG ∂JOGQGE É檫ªààH .ÚeGB ,ájqóH’CG ióe Aɪ°ùdG ‘ :zäGhɪ°ùdG ‘ …òdG ÉfÉHGC{ ∫óH ∫ƒ≤f ∂àÑqfi ‘ âbƒqØJ »àdG ∂∏J ΩO ´ƒeO ´ƒ°ùj Éj ô¶fGC{ .zº«¶Y ¿ÉæëH Aɪ°ùdG ‘h ¢VQ’CG ≈∏Y Éj äGôqe 7 x äGôqe 7 zËôe Éj ∂«∏Y ΩÓ°ùdG{ ∫óH ∫ƒ≤f 57
ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO
á≤FÉØdG ∂JódGh zΩO ´ƒeO{ áYÉØ°ûH ÉæJGƒ∏°U Öéà°SGE ,´ƒ°ùj .á°SGó≤dG :äGôqe çÓK ƒ∏àf ,ΩÉàÿG ‘ :∞«°†f ºqK z...,ΩO ´ƒeO ´ƒ°ùj Éj ô¶fGC »ªq°†J ¿GC p∂dÉC°ùf ,áªMôdGh Ω’’BGh ,áÑqÙG ΩqGC ,Ëôe Éj »q¡d’EG ∑ódh ,´ƒ°ùj Ö«éà°ùj ≈àqM ,ÉæJGƒ∏°U ¤GE ∂JGƒ∏°U ¿GCh ÉæJÓ°qSƒJ ,… q ódGƒdG ∂eO ´ƒeO º°SÉH ¬«dGE ¬Lqƒf …òdG .ÚeGB .ájqóH’CG IÉ«◊G π«∏cGE áHƒ∏£ŸG º©ædG ™e ÉæëæÁ .º«ë÷G Iƒqb º£qëj áªdqÉCàŸG Ωq’CG É¡àjqGC ,… q ƒeódG p∂©eO ¿qGE ,Oƒ«≤dÉH ¥ƒKƒŸG ´ƒ°ùj Éj ∂à˘ YGOƒ˘ H ,⁄ɢ ©˘ dG ߢ ˘Ø˘ ˘MG »àdG ≈°VƒØdG øe ,á«q¡d’EG .√Oóq¡J zΩO ™eO{ ájqô°ùdG IOQƒdG 1982/9/21
58
ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO
ájqô°ùdG IOQƒdG ÉæJó«q°ùd IÓ°U ...ÚªãdG ΩódG áeó≤J πLGC øe ΩqGC Éj ...á°ù«æμdG ΩqGC Éj ...zájqô°ùdG IOQƒdG{ áμ∏ŸG É¡àjqGC ...ˆG p dÉC°ùf ìhô÷ÉH ≈£q¨ŸG »q¡d’EG ∂æHG áeó≤J »©aôJ ¿GC ∂ ...¬JOÉÑYh √ó› º«¶Y πLGC øe .‹ q R’CG Ü’BG ¤GE ΩódGh ...äÉfÉ°ùM’EGh º©ædG ™«ªL π«æd ôμ°T π©Øc ...⁄É©dG ÉjÉ£Nh ÉfÉjÉ£N øY ¢†jƒ©Jh ÒØμàc ...IÉC£ÿG OGóJQG πLGC øe ...ÉæJÉ«M ‘ ᪫¶©dG ÉjÉ£ÿG ∑QGóJ πLGC øe ...⁄É©dGh ¢SƒØædG ‘ ¿ÉÁ’EG AÉ«M’E ...Qhô°ûdGh áÄ«£ÿGh ±Gôëf’G øe ÉæHÉÑ°T ájɪM πLGC øe ¢UÓNh ...≈°VôŸG AÉØ°Th ...ÚYRÉæŸG ¢UÓN πLGC øe ....iô°S’CG 59
ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO
¿ÉÑgôdGh áæ¡μdG ¢ùjó≤Jh ¢Sób’CG Ü’CG ájɪM πLGC øe .äÉÑgGôdGh ...á°Sóq≤ŸG á°ù«æμdG ÉjGƒf πLGC øe ...¿ÉÁ’EG πLGC øe øjó¡£°†ŸG ™«ª÷ ´ƒ°†ÿGh ...È°üdGh ...™°VGƒàdG á∏«°†a OÉjORG πLGC øe ...ˆG IOGQ’E øjRƒ©ŸGh ...ÚªdqÉCàŸGh ...AÉ°ù©àdG ™«ªL ájõ©Jh IóYÉ°ùŸ ...¢VQ’CG ‘ ÉæJGƒ∏°U ióf Iô¶àæŸG ájqô¡£ŸG ¢ùØf’CG ¢UÓNh ájõ©àd ...É¡«∏Y ...AGó¡°ûdGh Ú°ùjóq≤dGh áμFÓŸG ™«ª÷ º«¶Y êÉ¡àH’ ...™Ñ°ùdG ¢Só≤dG ìhôdG ÖgGƒe OÉjORG πLGC øe óHGC ¤GEh ¿’BG ÚªãdG í«°ùŸG ´ƒ°ùj Éfó«q°S ΩO óéqªà«d .ÚeGB ...øjóH’BG .áHƒÑÙG ÉæeqGCh ¿ƒμdG áμ∏e ...⁄É©dG áμ∏e ,ájqô°S IOQh Éj .Ö«é©dG í«°ùŸG ´ƒ°ùj ΩO ôq°S óéq‰ p∂ࣰSGƒHh p∂«a 60
ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO
≥qëH ...⁄É©dG ¢UÓN ‘ áμjô°ûdG âfGC ,ÉæeqGC Ëôe Éj p e’GB ,Ö«∏°üdG ≈∏Y ∂æHG äƒÃ É¡à∏ªq– »àdG IôgÉ£dG ∂ øjòdG øëf ,»μd IÉ«◊G ÜÉàc ‘ ÉfAɪ°SGC ΩódG Gò¡H »ÑàcG ÚªãdG ΩódG Gòg óéq‰ ¿GC ™«£à°ùf ,¢VQ’CG ≈∏Y ∂eôqμf .ÚeGB .… q óH’CG óÛG ‘ øjQÉàıG ™«ªL ™eh ∂©e
61
ÚªãdG ´ƒ°ùj ΩO áÑ∏W
ÚªãdG ´ƒ°ùj ΩO áÑ∏W
É````````````````````````æªMQG
¿ƒ°ù«dÉjÒc - ¿ƒ°ù«dÉ«à°ùjôc - ¿ƒ°ù«dÉjÒc Éæ«dGE â°üfGC í«°ùŸG ´ƒ°ùj ÉæHqQ Éj Éæd Öéà°SG í«°ùŸG ´ƒ°ùj ÉæHqQ Éj ÉæªMQG ÜÓBd ó«MƒdG øH’G ´ƒ°ùj ΩO Éj … q óH’CG áª∏μdG ´ƒ°ùj ΩO Éj ó°ùq éàŸG áª∏μdG ´ƒ°ùj ΩO Éj á«gÉæàŸG Ò¨dG äÉbÉ≤ëà°S’G ´ƒ°ùj ΩO Éj ‹ q R’CG ójó÷G ó¡©dG ´ƒ°ùj ΩO Éj QÉbƒdG ≥FÉa ≥qëà°ùŸG ´ƒ°ùj ΩO Éj Éæ°UÓN øªK ´ƒ°ùj ΩO Éj ÉfÉLQ Iƒqb ´ƒ°ùj ΩO Éj áªFGódG º©ædG ´ƒÑæj ´ƒ°ùj ΩO Éj ÉfGóYGC ô°SÉc ´ƒ°ùj ΩO Éj ÉfÉjÉ£N øY IQÉØqc ´ƒ°ùj ΩO Éj ÉæHƒfP øY á«që°V ´ƒ°ùj ΩO Éj 62
ÚªãdG ´ƒ°ùj ΩO áÑ∏W
É````````````````````````æªMQG
ÉfÉjÉ£N áaqÉc ¿GôØZ ´ƒ°ùj ΩO Éj ˆG Ö°†Z Çóq¡ŸG ´ƒ°ùj ΩO Éj ÜqôdG äÉ°UÉ°üb ™fÉŸG ´ƒ°ùj ΩO Éj π«HÉg 䃰U øe ÉNkGô°U ÌcGC ´ƒ°ùj ΩO Éj ⁄É©∏d ΩÓ°ùdG ÖgGƒdG ´ƒ°ùj ΩO Éj iQGò©dG âÑæe ´ƒ°ùj ΩO Éj QÉ£N’CG ‘ øjòdG áfƒ©e ´ƒ°ùj ΩO Éj øjôHÉ°üdG äÉÑK ´ƒ°ùj ΩO Éj ô¡£ŸG äÉHGòY øe ò≤æŸG ´ƒ°ùj ΩO Éj Aɪ°ùdG ÜGƒHGC —ÉØdG ´ƒ°ùj ΩO Éj ˆG ¢TôY ¤GE óFÉ≤dG ´ƒ°ùj ΩO Éj ájqóH’CG IÉ«◊G ífÉŸG ´ƒ°ùj ΩO Éj Éæ«dGE â°üfGC ⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj Éæd Öéà°SG ⁄É©dG AGóàHG òæe áë«HP ˆG πªM Éj ÉæªMQG äGhɪ°ùdG äƒμ∏e Qƒf ˆG πªM Éj ¿ƒ°ù«dÉjÒc - ¿ƒ°ù«dÉ«à°ùjôc - ¿ƒ°ù«dÉjÒc
∂eóH ÜqQ Éj Éæ°ü∏qN Éæ¡d’E Éμk∏e Éæ∏©LGE 63
…ÉjÉ£N øe »æ∏°ùZGE
ÚªãdG ´ƒ°ùj ΩO Éj 64
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b ìôL
¢Sób’ C G ´ƒ°ùj Ö∏b ìô÷ ÉekGôcGE ÉfÉjÉ£N â∏°ùZ ób …òdG âfGC ,´ƒ°ùj »°ü∏qflh »¡dGE ≈∏Y É¡à∏ÑàbG »àdG ìhô÷G øY ∑ôμ°TGC ,ËôμdG ∂eóH »μd Ö¡à∏e º¡°S ôgÉ£dG ∂ÑæL ¥ÎNG ÉeóæY Ö«∏°üdG .∂ÑuëH ÉæHƒ∏b ìôéj »q°UÓÿG AÉŸGh ÚªãdG ΩódG âfGC :∑QÉÑŸG ìô÷G É¡jqGC Éj ∂æe ÜÎbGC ÅWÉÿG ÉfGC !ÉfÉjÉ£N IôبŸ ¬æe ¿GQóëæŸG »qfGE ,∫É©qØdG AÉŸG Gòg »q∏Y Öμ°SÉa »æ∏n°ù¨J »c ´ƒ°ùj √ò¡d »bGôa óæYh ¢Sóq≤ŸG ∂eO ±õæH »æªpMGh ʃqb ∞«©°V IóMGh á£≤f ÚªãdG ΩódG Gòg øe ÉKkGÒeh ák°üq M »æëæeG IÉ«◊G »Ñ∏b ìôŒ ¿GC ìhôÛG ∂Ñ∏b ≥qëH ∂«dGE ´ôq°†JGC ,»æ«Øμàa ¿GCh äÉ«°VQ’CG øe A»°T ¤GE ¥ƒàj Ó«μd ∂ÑqM áHôëH É°†k jGC ´ƒ°ùj Éj πeqÉCJGC ÉeóæYh .á«fÉØàŸG ∂àÑqfi ¿GÒæH ÉÑk¡à∏e ¿ƒμj íª°ùJh ∂àÑ«ÑM íÑ°üJ É¡HƒfP â≤“h ìƒæJ »àdG ¢ùØædG ¿qÉCH ¿GC É°†k jGC É¡æe ≈°VôJ πH É¡YƒeóH ∂«eób π°ù¨H §≤a ¢ù«d É¡d 65
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b ìôL
QOÉÑàj ÉeóæY ¬qfGC ɪc .…OÉØdG ∂eóH ´ƒeódG √òg êõ“ á∏é∏÷G ≈∏Y ∂«ÑdÉ°U ƒëf ∑ƒqæMh ∂ª∏Mh ∂àaGCQ »ægòd ∑QÉÑŸG ΩódG ¬æe π«°ù«d ∑Qó°U ¤GE π°qUƒJ …òdG ∑GP ƒëfh ´ƒ°ùj Éj ô°SÉŒGC ,º©ædGh QƒædG øe ´ƒÑæ«c ¬«∏Y ≥aqóJ …òdG ∂ÄdhGC øY ∂d Ωóq≤ŸG QÉبà°S’G ™e óMqhGCh ∑ô°TGC ¿GC ≈∏Y .∂Ñ∏b ¿ƒMôéj øjòdG óæY ∂àªMQ ÚcÉ°ùŸG A’ƒD¡H ∫õæjh ±hhDôdG ∂eO ≥aÒd .∂«∏Y ∞jóéàdG ≈∏Y º¡JGCôL ≥ëHh ËôμdG ∂eO ≥qëH ∂Ø∏ëà°SGCh Gò¡H ∂Ø£©à°SGC äógÉ°T ÉeóæY AGQò©dG ∂JódGh øe ∂d áeóq≤ŸG äÉ°†jƒ©àdG .á«q¡d’EG áHô◊G áæ©W øe π«°ùj ΩódG ∑GP
66
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏≤d ¢ùjôμJ
¢Sób’ C G ´ƒ°ùj Ö∏≤d ¢ùjôμJ π©a ,¢Sób’CG í«°ùŸG ´ƒ°ùj …ó«q°S Ö∏≤d »°ùØf ÖgGC »qfGE ’ »c »e’GBh ÊGõMGCh ‹ÉªYCGh »JÉ«Mh »JGP ¬d ¢SôqcGCh IOGQGE ójQGC »qfGE .√ó«é“h ¬ÑqMh ¬eGôc’E ’qGE A»°T ‘ q ≈≤Ñj ‹ÉªYGC πqc ±ô°UGCh ¬d »à«q∏μH ¿ƒcGC ¿GC É¡æY ´ƒLQ ’ áàHÉK .√ójôj ’ Ée πqc øY ¬∏qc OÉ©àH’G ó©àHGCh ,¬Ñq◊ ó«MƒdG »ÑqM ´ƒ°Vƒe ,¢Sób’CG Ö∏≤dG É¡jqGC ,¿PGE øμa ,»Ø©°†d Éjkƒq≤eh ,»°UÓÿ ÉækeÉ°Vh ,»JÉ«M øY É«keÉfih .䃟G áYÉ°S óæY ‹ Gók«cGC ÉCké∏eh ,»JGƒØ¡d É«k≤qæeh Gôk¡q£eh ó©pHGC .Ü’BG ˆG óæY ‹ GQkÈue ,¢Sób’CG Ö∏≤dG É¡jqGC ,øc .∫OÉ©dG ∂Ñ°†Z ΩnÉ¡°S »æqY »FÉLQ πqc ∂«a ™°VGC »qfGE ,܃ÑÙGh Ö q ÙG Ö∏≤dG É¡jqGC ∑OƒL øe ÒãμdG ≈LqôJGCh ,»Ø©°V øe GÒkãc ≈°ûNGC »qf’C »Ñ∏b ‘ ï°SQGh ,∂«°Vôj ’ Ée πqc »æqY ó©HGC .∂MÓ°Uh 67
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏≤d ¢ùjôμJ
’h ∑É°ùfGC ¿GC ¬©e »ææμÁ ’ ÉNkƒ°SQ ,ôgÉ£dG ∂ÑqM ᣰSGƒH »ª°SG ¿ƒμj ¿GC ∂ÑqM AÉ°ûMÉCH ∂Ø∏ëà°SGC .∂æY π°üØfGC ¿GCh ,»à£ÑZh »JOÉ©°S ¿ƒμJ ¿GC ójQGC »qf’C ,∂«a Éekƒ°Sôe .ÚeGB ,∂àeóN ‘ äƒeGCh É«MGC …QÉe âjôZôe á°ùjóq≤dG
68
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b ìÉjqR
¢Sób’ C G ´ƒ°ùj Ö∏b ìÉjR
áëÑ°ùŸG ,䃫H á°ùªN øe áëÑ°ùŸG √òg ∞qdÉCàJ .á°ùªÿG ´ƒ°ùj äÉMGôéH Éækªq«J :ÉfÉH’CG ¢VƒY ∫É≤oj ΩO á«q¡d’EG ∂શ©d ΩóqbGC »fqGE ,q‹R’CG Ü’BG É¡jqGC .ájɨ∏d ÚªãdG í«°ùŸG ´ƒ°ùj Éfó«q°S .á°Sóq≤ŸG á°ù«æμdG äÉLÉ«àMG πL’Ch ÉfÉjÉ£N øY AkÉah :äGôqe ô°ûY ΩÓ°ùdG ¢VƒY ∫É≤oj Ö∏≤dG ™°VGƒàŸGh ™jOƒdG ´ƒ°ùj Éj .∂Ñ∏b πãe ÉæÑn∏b π©LG :óÛG ¢VƒY ∫É≤oj ƒ∏◊G Ëôe Ö∏b Éj »°UÓN øc 69
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b áÑ∏W
É````````````````æªMQG
áÑ∏£dG ¿ƒ°ù«dÉjÒc - ¿ƒ°ù«dÉ«à°ùjôc - ¿ƒ°ù«dÉjÒc Éæ«dGE â°üfGC í«°ùŸG ´ƒ°ùj ÉæHqQ Éj ÉæÑéà°SG í«°ùŸG ´ƒ°ùj ÉæHqQ Éj ÉæªMQG ˆG … q hɪ°ùdG Ü’BG É¡jqGC ÉæªMQG ⁄É©dG ¢ü∏ufl ˆG øHG Éj ÉæªMQG ˆG ¢Só≤dG ìhQ Éj ÉæªMQG óMGƒdG ¬d’EG ¢Shóq≤dG çƒdÉãdG É¡jqGC ‹ q R’CG ˆG øHG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ∫ƒàÑdG AÉ°ûMGC ‘ ¢Só≤dG ìhôdG øe Qƒs°üŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ˆG áª∏μH ÉjvôgƒL óëàqŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj á«gÉæàŸG Ò¨dG ᪶©dG GP ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ¢Sóq≤ŸG ˆG πμ«g ´ƒ°ùj Ö∏b Éj »q∏©dG ÜqôdG AÉÑN ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Aɪ°ùdG ÜÉHh ˆG â«H ´ƒ°ùj Ö∏b Éj 70
É````````````````````````æªMQG
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b áÑ∏W
Ωô£°†ŸG áÑqÙG ¿ƒJqGC ´ƒ°ùj Ö∏b Éj áÑqÙGh ∫ó©dG ∫õæe ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÉÑvMh GOkƒL º©ØŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj É¡∏qc πFÉ°†ØdG á÷q ´ƒ°ùj Ö∏b Éj áëÑ°ùJ πqμH ôjó÷G ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Égõcôeh ܃∏≤dG ™«ªL ∂∏e ´ƒ°ùj Ö∏b Éj º∏©dGh áªμ◊G Rƒæc πqc …hÉ◊G ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ¬q∏c äƒgÓdG Aπe øμ°ùe ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Ü’BG Qhô°S ´ƒ°Vƒe ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Éæ©«ªL ÉfòNGC ¬°†«a øe …òdG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ájqôgódG ΩÉc’BG áÑZQ ´ƒ°ùj Ö∏b Éj áªMôdG ÒãμdGh IÉf’CG πjƒ£dG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ∂fƒYój øe πqμd »æ¨dG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj á°SGó≤dGh IÉ«◊G ´ƒÑæj ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÉæeÉKGB øY á«që°†dG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Éæ∏L’C GQkÉY ™°SƒŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Éæ°SÉLQGC πL’C ≥ë°ùæŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj 71
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b áÑ∏W
É````````````````````````æªMQG
䃟G ≈àqM ™«£ŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj áHô◊ÉH ¿ƒ©£ŸG ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ájõ©J πqc Qó°üe ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÉæàeÉ«bh ÉæJÉ«M ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÉæeÓ°Sh Éæë∏°U ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÚÄWÉÿG áë«HP ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÚLGôdG ¢UÓN ´ƒ°ùj Ö∏b Éj ÚàFÉŸG AÉLQ ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Ú°ùjóq≤dG ™«ªL º«©f ´ƒ°ùj Ö∏b Éj Éæ«dGE â°üfGC ÉæÑéà°SG ÉæªMQG
⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj ⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj ⁄É©dG ÉjÉ£N πeÉ◊G ˆG πªM Éj
¿ƒ°ù«dÉjÒc - ¿ƒ°ù«dÉ«à°ùjôc - ¿ƒ°ù«dÉjÒc
Ö∏≤dG ™°VGƒàŸGh ™jOƒdG ´ƒ°ùj Éj :∑ ∂Ñ∏b πãe ÉæÑ∏b π©LG :¢T 72
¢Sób’CG ´ƒ°ùj Ö∏b áÑ∏W
»FGõY Éj »Ñ∏b ÜqQ Éj »˘ à˘ «˘ ¨˘ Hh »˘ HQÉC˘ ˘e ᢠ˘jɢ ˘Zh º˘«˘©˘ æ˘ dG QGO ≠˘ ∏˘ Ñ˘ f »˘ μ˘ d
»FÉLQ Éj »HqQ Ö∏b Éj »˘ ˘à˘ ˘é˘ ˘ ¡˘ ˘ Hh ʃ˘ ˘ Y âfGC Ëô˘c ɢj ɢæ˘æ˘ ZGC ∂¨˘ HGƒ˘ °ùH
¿É˘ ˘°ùf’Eɢ ˘H Ωɢ ˘ g ɢ ˘ Ñk˘ ˘ ∏˘ ˘ b ɢ ˘ j ¿ÉeR’CG ∫ƒW ∂eóîf »μd
¿Gƒ˘ ˘ c’CG GEó˘ ˘ Ñ˘ ˘ e ¢Tô˘ ˘ Y ɢ ˘ j ¿É˘ æ÷G ɢ æq˘ e Ωô˘ °VGC ∂˘ Ñq˘ ë˘ H
pπ˘ μ˘ «˘ g ÒnN ∂ n d ɢ ˘æ˘ ˘∏˘ ˘©˘ ˘LGE »˘ ˘ ˘ØÿG øsŸG óo‚ ∂dɢ ˘ ˘ æ˘ ˘ ˘ g
»q∏©dG äƒgÓdG πμ«g Éj »˘Ø˘à˘î˘f ¿GC ∂«˘a É˘æ˘ ë˘ æ˘ eGh
Ω’’BG ɢæ˘∏˘LGC ø˘e πn˘ª˘ à˘ Mɢ a ΩGhó∏d ¿ÉHô≤dG ‘ ≈ØàNÉa
Ωɢ ˘g ɢ ˘æ˘ ˘qÑ˘ ˘M ‘ ɢ ˘kÑ˘ ˘∏˘ ˘ b ɢ ˘ j Ωɢ ˘à˘ ˘ jGC ɢ ˘ fQOɢ ˘ ¨˘ ˘ j Cɢ ˘ °ûj ⁄h
Oɢ ˘ ©˘ ˘ ˘°S’Eɢ ˘ ˘H ɢ ˘ ˘æ˘ ˘ ˘«n˘ ˘ ˘JÉC˘ ˘ ˘j ¿GC Oɢ ˘©ŸG Ωnƒ˘ ˘ j óÛɢ ˘ H Pnƒ˘ ˘ Ø˘ ˘ fh
Oɢ Ñ˘ ©˘ ˘dG ÜqQ ∂Ñ˘ ˘∏˘ ˘b ∫Cɢ ˘°ùf Oɢ°Tô˘dG πn˘Ño˘°oS ∂ n ∏˘ °ùf ≈˘ qà˘ M
73
É«fÉaƒ∏°S ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG AGQò©dG ËôμJ
74
πjRGÈdG ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG AGQò©dG ËôμJ
75
É«°ù«fhófGC ‘ ¿ƒæeƒDŸG É¡H §«ëj ájqô°ùdG IOQƒdG
76
óæ¡dG ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG ËôμJ
77
Éμ«é∏H ‘ É¡YƒeO äQóëfG óbh ájqô°ùdG IOQƒdG
78
ähÒH - ¿ÉæÑd ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG ËôμJ
79
πjRGÈdG ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG ËôμJ
80
ájqô°ùdG IOQƒdG á∏MR ΩôqμJ Gòμg
81
Ö«qàμdG QOÉ°üe :É¡ªqgGC QOÉ°üŸG ¢†©ÑH ÉæJÉeƒ∏©e ™ª÷ Éæq©à°SG …QÉ«μàfƒe ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG á°ùjóq≤dG AGQò©dG äGQƒ¡X .É«dÉ£jGE ‘ .√OqO ôjôØdG ó¡©e - QÉ£«H ¢ù«b PÉà°S’CG áq«°ùfôØdG øY É¡ªLôJ á°SGób ≥aGh …òdG .⁄É©dG ‘ AGQò©dG Ió«q°ùdG äGQƒ¡X .1966 áæ°S øe ô°ûàæe ƒgh ¬©ÑW ≈∏Y ÉHÉÑdG
82
äÉjƒàÙG ¢Sô¡a 5 18 - 7 19 40 - 21 51 - 41 54 - 52 56 - 55 58 - 57 61 - 59 64 - 62 66 - 65 67 73 - 69 81 - 74 82 83
AGóg’EG ............................... ájqô°ùdG IOQƒdG AGQò©dG äGQƒ¡X øY áÙ .......................................................... ájqô°ùdG IOQƒdG ¤EG IÓ°U .................................................... ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ á«Ø«c q ............................. ájqOQƒdG áëÑ°ùŸG IhÓJ ≈∏Y AGQò©dG ìÉ◊GE ............................................................... ájqô°ùdG IOQƒdG á«YÉ°ùJ ............................. ôgÉ£dG Ëôe Ö∏≤d äÓFÉ©dG ¢ùjôμJ π©a ............................................................. ájqô°ùdG IOQƒdG ΩO ™eO ... ÚªãdG ΩódG áeó≤J πLGC øe ájqô°ùdG IOQƒdG ÉæJó«°ùd IÓ°U q ............................................................... ÚªãdG ´ƒ°ùj ΩO áÑ∏W ........................................... ¢Sób’ C G ´ƒ°ùj Ö∏b ìô÷ ÉekGôcGE ......................................... ¢Sób’ C G ´ƒ°ùj Ö∏≤d ¢ùjôμJ π©a ........................................................ ¢Sób’ C G ´ƒ°ùj Ö∏b ìÉjR ................ ⁄É©dG ‘ ájqô°ùdG IOQƒdG AGQò©dG äGQƒ¡¶d Qƒ°U .......................................................................... Ö«àμdG QOÉ°üe q ......................................................................... äÉjƒàÙG ¢Sô¡a ........................................................................................
83