Tajne Sjeveroistoka U potrazi za tragovima Orijenta. Kroz najdublji kanjon u Evropi, u njedra komprimovanih Alpa, pa okrajak Mongolije. Uzbudljiva i neodoljiva avantura - počinje i završava se u Podgorici. dužina: 620 km
Manastir Dobrilovina Negdje oko polovine kanjona Tare (499 km) se odvaja put do nedalekog divnog manastira Dobrilovina, koji vrijedi posjetiti. Prvi put se pominje krajem 16. vijeka kada je turska vlast izdala dozvolu za opravku crkve u Dobrilovini koja je porušena.
Podgorica - Lijeva Rijeka - Andrijevica - Plav - Gusinje - Plav - Berane - Rožaje - Trpezi - Bijelo Polje - Tomaševo Pljevlja - Đurđevića Tara - Kolašin - Podgorica
Željeznički most na Maloj rijeci Krenuli ste u žurbi i bez kafe? Prije raskrsnice na Bioču, na 11. kilometru je restoran sa terasom u hladu loze i pogledom na rijeku Moraču i na nedaleko ušće Male rijeke. Bacite pogled na tu tanku žilu vode koju prekoračuje željeznički most, drugi po visini u Evropi, na 200 m visine, dug 500 m. Motocikli mogu da prođu makadamskim putem do mosta, a uz sporu vožnju i strpljenje do mosta se može i automobilom.
Kanjonom Tare Krug čuda u Plavu i Gusinju Ljepota na hiljadu i jedan način: lijepa i mirna dionica uz Plavsko jezero, dolina Grbaje i njeno grotlo, katun Grbaje, Ali-pašini izvori, vodopad Grlje, dolina Ropojane... Usporite vožnju oko jezera. Za one koji na povratku ipak odluče da je put previše uzak i krivudav za njihovo vozilo, postoji mogućnost da na 160,4 km skrenu lijevo, na novi asfalt koji kroz zanimljivi plavni teren vodi na drugu stranu jezera. Sve udobnosti pruža Etno selo Komnenovo.
Avanturističke staze Na putu do Berana protegnite noge u Rožajama, istorijski zanimljivom gradu sa spomenicima prošlih vremena: no prava avantura za male kampere se krije u skretanju na raskrsnici u Kalačima, gdje je i restoran Venecija, uzanim putem (3,5 m), koji vodi ka Bijelom Polju. Put vodi kroz pitomi, otvoreni i idilični predio, svjetlosti i sjenke četinarske šume, uzani, pusti i zaboravljeni kanjončić rijeke Lješnice. Na 3 km izlaska iz ovog kanjona skretanjem udesno možete krenuti u još jednu lijepu avanturu: uspon (9-12%) atraktivnim putem, širine 2,5 - 3,5 m, do sela Sušice i ruba Pešterske visoravni. Ovdje hiljadu metara vrijedi kao tri hiljade na drugom „lijenom“ mjestu. A onda povratak istim putem nizbrdo - da apsolvirate ljepotu koja vas je uznijela i predahnete u Bijelom Polju.
Jedan od najuzbudljivijih spustova u Crnoj Gori, počinje po izlasku iz Pljevalja, jer će nas uvesti u kanjon Tare, najdublji u Evropi (900-1300 m). Ovaj spust će nas dovesti pravo na most dostojan takvog kanjona: tanku strunu ljepote razapetu iznad tirkizne hladne vode koja pjeni duboko ispod. Kanjon, od čijih ćemo osamdesetak kilometara preći polovinu, uzvodno uz „suzu Evrope“, dio je NP Durmitor, svjetske prirodne i kulturne baštine pod zaštitom UNESCO-a. Pred samim početkom mosta lijevo se odvaja makadam do obližnjeg kampa „Kljajevića luka“, odlično mjesto za odmor ili za avanturu splavarenja Tarom. Osim crnih borova na gromadama kanjona, ovdje je korijen pustila i legenda o drvosječama i splavarima koji su Tarom prenosili debla. U šta su se upuštali sve do polovine prošlog vijeka shvatićete kad, prepušteni vodiču i sigurnosnoj opremi, na gumenom čamcu, osjetite damar divljeg toka rijeke.
Nekoliko kilometara od manastira prolazimo kroz tjesnac Đavolje lazi u kome se tok Tare sužava na svega 2-3 metra. Iznad se na stranama kanjona, na nadmorskoj visini od 950 m, nalazi prašuma crnog bora Crna poda. Na prostoru veličine 20 hektara borovi dostižu visinu od 45 m, a njihova prosječna starost je 400 godina. Ima i samotnjaka - onih koji se ćutljivo, i naizgled bez korijenja, drže na svojim izdvojenim stijenama na koje može da stane samo još po koja divokoza.
Detur Biogradsko jezero Na izlasku iz Crnih poda je odmorište kod spomenika Dušanu Bulatoviću - Džambasu, na kome neko obično prodaje med i druge lokalne specijalitete. Odavde se pogled pruža na dolinu koja se otvara ka Mojkovcu. Ispod vidikovca se u Taru s desna uliva rječica Bistrica i to mjesto, oko 15 km uzvodno od Mojkovca, na kome se srijeću Sinjajevina i Pošćenska planina, smatra se za kraj (ili početak) kanjona. A kad najzad izađemo iz kanjona, nećemo biti sasvim oni isti koji su u njega ušli, jer nas mjesta poput ovoga mijenjaju, svaki put po malo.
Planinsko jezero ledničkog porijekla, pokriveno velom romantike planine Bjelasica, divno u svako doba dana i godine, ušuškano u prašumi, sa blagim žamorom u turisičkim bungalovima ljeti. Jezero će vas vjerovatno zadržati duže nego što ste planirali. Do jezera stižete kad od magistralnog puta Bijelo Polje – Podgorica, nakon 5 km skrenete lijevo na put koji se lagano penje do 4 km udaljenog Biogradskog jezera (1094 mnv).
Komovi Huseinpašina džamija
Otvaraju nam se na spuštanju ka Mateševu, sa uspona na Trešnjevik. Uprkos slabom saobraćaju, ako želite da snimite fotografiju ili uživate u pogledu, zaustavite se na nekom preglednom mjestu na putu. Na prevoju Trešnjevik, desno od „Savove kafane“ uzani asfalt vodi ka turističkom naselju Štavna (4,2 km), nadomak vrhova Komova. Put nije za „M“ i „L“ kampere, ali je za sve ostale poduhvat vrijedan i vremena i truda.
Đurđevi Stupovi Na putu ka Beranama, manastir Đurđevi Stupovi, duhovno i monumentalno nasljedstvo kraja, a oni koji imaju vremena i volje mogu da istraže slikoviti put koji vodi na zapad, preko sela Lubnice i ka planini Bjelasici.
Ne propustite da vidite Husein-pašinu džamiju, u centru Pljevalja, izgrađenu u drugoj polovini 16. vijeka. Džamija spada u sam vrh balkanske orijentalne sakralne arhitekture, a vrijednost joj uvećava i činjenica da je sačuvana u gotovo izvornom obliku.
Most je tako uzan da bi bilo dobro da veliki kamperi sačekaju da kolovoz bude prazan prije nego što se upute na drugu stranu. Tamo čeka raskrsnica sa koje se može na Durmitor, podupirač neba, ali odavde skrenućemo lijevo, na put koji kroz kanjon vodi do Mojkovca.
Navedeni restorani i smještajni objekti su preporuka autora teksta.
GPS
Kategorije vozila
www.panoramski.putevi.montenegro.travel
1
Atraktivni putevi u Crnoj Gori su često uzani, krivudavi i sa velikim nagibima. Da bi se specificirala mogućnost prolaska za različita vozila, definisane su kategorije:
2
1. Motocikli (m)
1. Automobili (a)
2. Mali kamperi (S) Dužina do 5,60 m Širina do 2,30 m Visina do 2,70 m
3
4 8
3. Srednji kamperi (M) Dužina do 7,00 m Širina do 2,30 m Visina do 3,50 m
3
6
U svim gradovima postoje info centri turističkih lokalnih organizacija od kojih možete dobiti dodatne informacije i objašnjenja.
1 5
10
7 7
4. Veliki kamperi (L) Dužina 7,00 m i više Širina 2,30 m i više Visina 3,50 m i više Napomena: U ovom momentu rute nijesu preporučljive za velike kampere (L) i vozače bez iskustva. Različita godišnja doba nose sa sobom različite izazove.
Za dodatne informacije i važne napomene vezane za vožnju i puteve posjetite sajt: www.panoramski.putevi.montenegro.travel
Kanjon Morače - Platije 6 2
9 8
Hrana, piće i suveniri 4
Prirodne ljepote:
5
Kulturna dobra: 1. Husein-pašina džamija 2. Manastir Sv. Trojica 3. Crkva Sv. Petra 4. Crkva Sv. Nikole, Nikoljac 5. Manastir Đurđevi Stupovi 6. Kula Redžepagića 7. Manastir Morača 8. Manastir Dobrilovina
Tajne Sjeveroistoka
1. Nacionalni park Biogradska gora 2. Nacionalni park Prokletije 3. Nacionalni park Durmitor 4. Nacionalni park Lovćen 5. Nacionalni park Skadarsko jezero 6. Kanjon Tare 7. Kanjon Morače 8. Kanjon Grlje 9. Ali-pašini izvori 10. Botanička bašta Dulovine
Samo dio bogate kulturne i prirodne baštine Crne Gore duž panoramskih puteva.
Panoramski putevi Crne Gore Izdavač: Ministarstvo održivog razvoja i turizma Crne Gore; Projektni tim: Dušanka Pavićević, Anka Kujović, Branimir Raičević, Jovan Eraković, Kirsi Hyvaerinen, dr Thomas Wöhrstein, Milica Vušurović, Gojko Cimbaljević, Karsten Schöpfer; Autor teksta: Jovan Eraković; Fotografije: Jovan Eraković, Miodrag Bogdanović, Mobil Total, arhiva NTO; Prevod: Porta Aperta; Redaktori: Sonja Živaljević, Vesna Vukadinović; Dizajn i priprema: Ivanka Haverić; Štampa: Studio MOUSE; Tiraž: 1000
Crna Gora je bogata izvorima pitke, zdrave vode. Ukusu izvorske vode dodajte i vrhunske ukuse domaće kuhinje. Na rutama ćete primijetiti i oznake za puteve vina, sira i meda, ali i mimo njih ne propuštajte prilike da od domaćina kupite namirnice. Probajte i njihovu rakiju, medovinu i naravno - vrhunska vina. Autentični suveniri od vune i drveta biće ne samo uspomene nego i vrlo korisni predmeti.
Kanjon Morače, stjenovita i zelena priča koju krasi monumentalni srednjovjekovni spomenik–manastir Morača (1252. god.) Drugi dio kanjona, surovi i najatraktivniji, nazvan je Platije. Vrhovi se dižu i 600 m iznad puta, kroz krajolik koji uliva strahopoštovanje. Oprez pri vožnji! Ne dajte da vas zavede stas i uobraženost izvitih stijena ka nebu jer je ovdje saobraćaj intenzivan i spada u opasnije u Crnoj Gori. Imaćete priliku za to nadomak izlaza iz kanjona, na vidikovcu 601. km od starta. Sve češći restorani na daljem putu obavijestiće vas da je Podgorica blizu i da je kraj turi u kojoj je stalo toliko toga.