Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Lesbeschrijvingsformulier Dramles periode 6. Doelgroep: Bovenbouw. Algemene gegevens:
Naam student: CĂŠline Notermans Dorinda der Kinderen Anne Mulders Linsey Heijen Boukje Vinken
Groep(en): Tutor groep: 2.3 en 2.4
Studiejaar: 2
Naam docent: Maurice
Titel lesactiviteit: Thema: Kerstmis.
Naam schoolopleider: n.v.t.
Datum / tijd onderwijsactiviteit: Maandag 8 december 2008.
Naam school: Hogeschool zuyd faculteit onderwijs.
Reflectie vooraf: Verantwoording / intentie van de onderwijsactiviteit: - Wat is het belang voor de kinderen om dit te leren? Binnen de Pabo is dit een opdracht die dient als eindproduct voor de vaardigheidslijn drama. Voor de studenten die aan onze activiteit deelnemen is het van belang een bepaalde activiteit in werking te zien en de manier waarop een thema verwerkt kan worden in een drama les. Dit kan tevens van belang zijn bij het uitoefenen van drama op je werkplek. Het zien van nieuwe werkvormen kunnen altijd een basis zijn voor een nieuwe drama les met de kinderen. Wanneer deze les in de bovenbouw wordt gegeven is het belang van deze les voor de kinderen: - Om zich in te kunnen leven - Deel te kunnen nemen aan een verhaal waarin ze eigen invulling mogen en kunnen geven - Samenwerken in groepjes - Aan de slag gaan met eigen fantasie.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
1
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Lesdoelen die de kinderen verwerven: - Wat moeten de kinderen weten / kunnen / vinden? – hoe controleer je dat op het einde van de onderwijsactiviteit? De lesdoelen die de kinderen verwerven zijn: • N.a.v. het kerstverhaal de personages uit kunnen beelden • Verhaal terug kunnen vertellen met behulp van spel vorm (uitbeelden van personages en emoties) • Het maken van een eindproduct, de kerststal • Om tot het eindproduct te komen moeten de kinderen kunnen samenwerken dit is dan tevens een lesdoel die wij stellen De manier waarop wij dit “controleren” is door deel te nemen aan de activiteit en op deze manier begeleiding/ sturing te geven. Daarbij is het uitbeelden van de kerststal een concrete waarneming waarbij wel ieder zijn eigen interpretatie kan en mag geven. De beginsituatie van de kinderen / de groep: - Wat weet ik over de kinderen en de leerstof? De beginsituatie in iedere groep is anders. Zo wordt er op de ene school veel aan drama gedaan en komt het bij een andere school weinig tot niet aanbod. Wij vinden het belangrijk dat de sfeer en veiligheid in de klas goed is waardoor de kinderen zich durven te uiten. Wanneer deze voorwaarden niet aanwezig zijn is het voor de kinderen en de leerkracht erg lastig om tot een effectieve drama les te komen. Er zullen dan altijd obstakels zijn waardoor de kinderen zich geremd voelen om tot goed spel te komen. Wij denken dat het belangrijk is om rekening te houden met de belevingswereld van de kinderen en de manier waarop je een drama les brengt. Een sprookje kan ook in de bovenbouw goed van pas komen mits dit op een, voor de groep, leuke manier gebracht wordt. Doelen van de les: De kinderen leren improviseren De kinderen leren reageren vanuit hun rol en samenspelen De kinderen leren een klein stukje uit een houding te accentueren en te overdrijven De kinderen leren vanuit een kaartje verschillende personages te spelen.
Eigen beginsituatie / persoonlijke leerdoelen - Wat wil ik zelf leren tijdens deze onderwijsactiviteit? – Wat zijn de verbeterpunten uit vorige lessen? Onze persoonlijke lesdoelen zijn: - Wisseling tijdens de opdrachten in een doorgaande lijn laten verlopen. - Opdrachten aan laten sluiten bij het gekozen thema Kerstmis. - Opdrachten gerelateerd aan de doelgroep, bovenbouw. - Middels een opbouw (proces) tot een eindproduct komen de kerststal. - Bevorderen van eigen inbreng en fantasie. - Leerlingen stimuleren tot deelname.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
2
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Didactische route: De didactische route van de lesactiviteit (in steekwoorden): Kies uit: opnemen – bewerken – openen – delen – ervaren – doen – maken – verwerken – reflecteren – integreren Tijd Haltes
Inhoud van het onderwijs Leerstof
5 min
5 min.
Persoon van het kind Leerling
Werkelijkheid van het kind Leef- en belevingswereld Doen/ ervaren - warming up Doen/ ervaren - De leerkracht leest een kort modern kerstverhaal voor waarbij hij bepaalde aspecten laat uitbeelden door de alle kinderen. Dit verhaal is ook de rode draad door onze dramales.
5 min
Doen/ ervaren - de leerkracht deelt kaartjes uit waarop een gedeelte van het verhaal staat. De kinderen beelden met een groep van ongeveer 4-5 studenten in tableau vivant hun stukje uit. De rest raadt wat voor een stuk van het verhaal dit is.
5 a 10 min
Doen/ ervaren - Vanuit het tableau vivant krijgt ieder groepje de gelegenheid om een eigen invulling te geven aan het vervolg van het verhaal.
5 a 10 min
Doen/ ervaren - De kinderen krijgen een kaartje met daarop een personage die ze moeten afbeelden. Als iedereen een kaartje heeft gaan ze in de kerststal staan om de hele stal compleet te krijgen.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
3
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Concrete uitwerking van bordschema / opstelling lokaal e.d. Decor wand.
Speelruimte (proces).
Opstelling kersstal (product).
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
4
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Inhoudelijke planning en organisatie van de les: Concrete (inhoudelijke) uitwerking van de onderwijsactiviteit / inrichting van de leeromgeving Hoe ga je de les organiseren: welke vakinhouden, welke spel- en / of leeractiviteiten, welke werkvormen / materialen? Materialen: - Kerstverhaal - Kerstverhaal opgesplitst in delen (5) - Kaartjes met personages - Kerst muziek
Warming- up (5 min.) Boukje Vinken. Maak een figuur Met de klas wordt een figuur afgesproken, bijvoorbeeld een kerstboom. Terwijl de muziek speelt loopt iedereen door elkaar. Als de muziek stopt moet de groep zo snel mogelijk de afgesproken figuur vormen. Mogelijke figuren zijn: - kerstboom - kerstbal - kerstster - kerststal Inleiding (5 min.) Dorinda der Kinderen. -
Materiaal = moderne kerstverhaal
Ik lees het moderne kerstverhaal duidelijk en krachtig voor met veel mimiek en gebaren. Daarbij nodig ik de kinderen om mee te doen met dit verhaal. Tijdens het voorlezen staat de leerkracht voor de klas. De leerlingen (studenten) staan met hun neuzen richting de leerkracht verspreid door het lokaal. De bewegingsruimte moet voldoende zijn om vrij te kunnen bewegen. Uit het verhaal komen een aantal duidelijke aspecten naar voren die je goed kunt uitbeelden. Het doel van deze inleiding is alvast kennis maken met het verhaal die als rode draad functioneert in onze dramales. Ook zijn de leerlingen gezamenlijk bezig waarbij ze zich beter op hun gemak voelen tijdens de volgende kernen uit deze les.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
5
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Kern 1 Céline Notermans - Materiaal = de kaartjes waarop stukken van het verhaal staan Eerst laat ik de studenten zelf 5 groepjes vormen. Deze groepjes krijgen allemaal een kaartje, waarop een gedeelte van het moderne kerstverhaal staan. Ze krijgen dan heel even de tijd om na te denken over hoe zij dit stuk van het verhaal in een tableau vivant gaan weergeven. Hierna komen al de groepjes een voor een voor de klas om dit uit te voeren. De groepjes komen niet op volgorde. De overige studenten moeten daarna raden welk stuk van het verhaal wordt uitgebeeld. Er mogen op de kaartjes rollen bij worden verzonnen of worden weggelaten, zolang het maar duidelijk is welk stuk van het verhaal hier bij hoort. Kern 2 Linsey Heijen. De groepjes van kern 1 gaan aan de slag met het vervolg op hun tableau vivant zij geven een eigen invulling van het vervolg van het verhaal. Daarbij krijgt ieder groepje een kaartje aangereikt met een voorwerp erop geschreven. Dit voorwerp moeten ze ‘laten zien’ in hun scene. De groepjes krijgen 3 minuten bedenktijd en dan laat ieder groepje om de beurt aan de rest van de klas hun spel zien. Er kan eventueel geraden worden welk voorwerp ‘nieuw’ is. Er kan gekozen worden voor een gesproken scene of niet. Afsluiting Anne Mulders. - Materiaal: Kaartjes met daarop personages die ze moeten uitbeelden. Als laatste opdracht krijgen de studenten ieder een kaartje uitgedeeld. Hierop staan personages die in de kerststal voor komen. Als iedereen erop heeft gekeken krijgen ze 1 a 2 min de tijd om na te denken hoe ze dit gaan aanpakken. Vervolgens geef ik een seintje en dan mogen ze in de kerststal gaan staan zonder te praten of het kaartje aan de andere te laten zien. Als iedereen denkt op de goede plaats te gaan staan mogen ze om de beurt bewegen. Dit gebeurt ook zonder te praten. Zo kunnen we aan het einde zien of iedereen goed staat. En dan is de kerststal compleet!
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
6
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Modern kerstverhaal Schuin gedrukt = uitbeelden Op een zwoele avond reden er twee mensen door de stad in hun nieuwe BMW Z4. Jozef en Maria. Maria zat naast Josef op de extra luxe stoel met kussen, want ze was zwanger. Ze pufte en kreunde omdat ze het erg warm had en ondersteunde met 1 hand haar dikke buik. (puffen, hoofd afvegen, hand onder buik houden). Ze reden langs prachtige grote witte villa’s en keken hun ogen uit (Kijken en wijzen). He, maar wie was dat daar op straat? Het was Robbie Williams! Daar was Jozef een grote fan van. Met piepende banden zette hij zijn BMW Z4 stil en haastte naar Robbie om een handtekening te vragen (Snel handtekening vragen). Terwijl Josef zeurde hoe geweldig hij Robbie vond begon Maria te puffen. (Puffen). De baby komt er aan! Zo snel als Josef kon haastte hij in zijn BMW Z4 en reed met slippende banden de stad uit. Maria raakte in paniek om het kindje er al aankwam! Opeens zag Maria een lampje hoog aan de hemel en wees er naar. (kijken en wijzen). Het was een KLM vliegtuig. Josef en Maria besloten het grote vliegtuig te volgen. Ze reden langs huizen en langs velden. Maar wat zagen ze daar? Een schuur. Opgelucht (zuchten van opluchting) omdat ze een schuilplaats hebben kunnen vinden reed Josef de BMW in zijn achteruit de schuur in. Gelukkig stond daar al een luxe waterbad waarop Maria comfortabel kon gaan liggen. En een uur later was het baby’tje Jezus er al! Maria en Josef waren zielsgelukkig en hielden het baby’tje liefdevol vast (baby’tje liefdevol vasthouden!”). Nog geen 5 minuten later kwamen er drie boeren (herders) al kibbelend binnen over hoe de baby er uit zou kunnen zien. (kibbelen op de wijze hoe boeren kibbelen). binnen met hun schapen. Enthousiast liepen ze naar het waterbed. (Enthousiast lopen). Ze hadden het nieuws gehoord van een Engel. Niet lang daarna kwamen er drie wijze mannen binnen al kibbelend binnen lopen. Ook zij waren benieuwd naar het kindje Jezus. (kibbelen op de wijze hoe wijze mannen kibbelen). De ster had hun naar het kindje Jezus gebracht. En met zijn allen vierden ze de geboorte van Jezus met leuke muziek en een glaasje wijn. (feest vieren/ drinken/ dansen).
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
7
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
De 5 stukken tekst die op de kaartje komen te staan - Op een zwoele avond reden er twee mensen door de stad in hun nieuwe BMW Z4. Jozef en Maria. Maria zat naast Josef op de extra luxe stoel met kussen, want ze was zwanger. Ze pufte en kreunde omdat ze het erg warm had en ondersteunde met 1 hand haar dikke buik. Ze reden langs prachtige grote witte villa’s en keken hun ogen uit. - He, maar wie was dat daar op straat? Het was Robbie Williams! Daar was Jozef een grote fan van. Met piepende banden zette hij zijn BMW Z4 stil en haastte naar Robbie om een handtekening te vragen. Terwijl Josef zeurde hoe geweldig hij Robbie vond begon Maria te puffen. De baby komt er aan! - Zo snel als Josef kon haastte hij in zijn BMW Z4 en reed met slippende banden de stad uit. Maria raakte in paniek om het kindje er al aankwam! Opeens zag Maria een lampje hoog aan de hemel en wees er naar. Het was een KLM vliegtuig. Josef en Maria besloten het grote vliegtuig te volgen. Ze reden langs huizen en langs velden. - Maar wat zagen ze daar? Een schuur. Opgelucht omdat ze een schuilplaats hadden gevonden reed Josef de BMW in zijn achteruit de schuur in. Gelukkig stond daar al een luxe waterbad waarop Maria comfortabel kon gaan liggen. En een uur later was het baby’tje Jezus er al! Maria en Josef waren zielsgelukkig en hielden het baby’tje liefdevol vast. Nog geen 5 minuten later kwamen er drie boeren (herders) al kibbelend binnen over hoe de baby er uit zou kunnen zien binnen met hun schapen. Enthousiast liepen ze naar het waterbed. Ze hadden het nieuws gehoord van een Engel. - Niet lang daarna kwamen er drie wijze mannen binnen al kibbelend binnen lopen. Ook zij waren benieuwd naar het kindje Jezus. De ster had hun naar het kindje Jezus gebracht. En met zijn allen vierden ze de geboorte van Jezus met leuke muziek en een glaasje wijn. De 5 voorwerpen voor kern 2 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Een Een Een Een Een Een
kerstbal kerstboom kerstmuts os en ezel wekker aanhangwagen
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
8
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Boukje Vinken tutor 2.3. Reflectie achteraf: Drama les vaardigheidslijn periode 6. Activiteit: Warming up (het maken van kerstfiguren met de gezamenlijke groep.) 1. Was dit een geslaagde / minder geslaagde lesactiviteit? Beschrijf hier waardoor je dit weet Persoonlijk vond ik dit een geslaagde lesactiviteit. Deze mening is tot stand gekomen door de volgende punten: - Er werd heel goed samengewerkt (naar oplossingen gezocht) - Deze opdracht “vertelt” veel over de kinderen, bijv. wie initiatief neemt en wie volgt - Er werden originele ideeën bedacht, zoals het maken van de kerstboom. Deze werd liggend uitgevoerd terwijl ik staand voor ogen had. - Ik had het idee dat ze er plezier in hadden door het enthousiasme en het overleg tijdens de opdracht. - Het was een actieve activiteit waarbij iedereen betrokken werd.
2. Zijn de lesdoelen van de kinderen bereikt? Beschrijf hier hoe je dit hebt vastgesteld De lesdoelen van de kinderen/ studenten zijn bereikt. Voorafgaande aan de opdracht had ik mezelf het doel gesteld om de groep actief bezig te laten zijn waarbij een product gevormd werd. In dit geval waren het een kerstbal, kerstster en een kerstboom. Hierbij zou ik graag gezien hebben dat er veel samengewerkt zou worden en dat de groep tot een oplossing/ besluit kwam. Tijdens de uitvoering van de activiteit heb ik dit heel duidelijk terug gezien. Er werd goed overlegd waarbij één iemand het woord nam, de rest van de groep deed hier nog ideeën aan toevoegen waarna het resultaat te zien was. Bij de voorbereiding van de activiteit dacht ik dat het misschien chaotisch zou kunnen worden wanneer iedereen door elkaar ging vertellen en iedereen zijn eigen stukje wilde doen. Dit is tijdens de uitvoering helemaal niet het geval geweest. Ik vond dit juist een heel sterk onderdeel van de activiteit. Daarnaast is het doel actief bezig zijn ook bereikt. Iedereen werd betrokken bij de opdracht doordat er met de gehele groep een product gemaakt moest worden. Daarbij speelde de snelheid ook een rol.
3. Heb jij je eigen leerdoelen bereikt? Beschrijf hier hoe je dit hebt vastgesteld Mijn eigen leerdoelen waren - Opdracht kort maar duidelijk uitleggen - Groep actief bezig laten zijn - Na ieder figuur korte feedback geven - Iedereen betrekken bij de opdracht
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
9
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Bovenstaande doelen zijn bereikt. Persoonlijk denk ik dat ik de opdracht kort, maar concreet uit heb gelegd. Ik gaf aan dat de groep kon gaan staan terwijl ik nog iets uit moest gaan leggen. Dit was niet zo verstandig omdat de ene helft ging staan en de rest ging zitten. Dit werd wel snel opgelost. Bij een groep kinderen zou ik ze allemaal laten staan en dan de opdracht verder uitleggen. Ik zou ervoor kiezen om ze te laten staan omdat ze dan meteen vanuit deze houding kunnen gaan lopen en ik zitten altijd erg passief vind. Daarentegen brengt zitten wel meer rust met zich mee waar ik afhankelijk van de groep misschien toch voor zou kiezen. Voor mijn gevoel is de groep actief bezig geweest. Ik vond het ontzettend leuk om te zien op welke manier deze activiteit uitgevoerd werd. Er werd erg goed samengewerkt en leuke resultaten zijn tot stand gekomen. Ik heb geprobeerd om na iedere tot stand gekomen vorm een korte feedback te geven. Ik heb geprobeerd om dit zo positief mogelijk te doen omdat ik de resultaten ook erg leuk vond en ik denk dat dit een goede motivatie kan zijn.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
10
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
Dorinda der Kinderen tutor 2.3. Reflectie achteraf: Drama les vaardigheidslijn periode 6. Activiteit: inleiding (het uitbeelden van een modern kerstverhaal.) 1. Was dit een geslaagde / minder geslaagde lesactiviteit? Beschrijf hier waardoor je dit weet Tops Ik vond een geslaagd activiteit. Dit vind ik omdat: - De studenten erg enthousiast en betrokken waren; - De studenten kennis konden maken met het moderne kerstverhaal; - De studenten er plezier in hadden; - Het kerstverhaal op het juiste niveau was; Tips Ik heb de volgende aandachtspunten gehoord: -
Let op dat het niet rumoerig wordt, zodat het verhaal niet verstaanbaar wordt; (Misschien zonder geluid uit laten beelden).
2. Zijn de lesdoelen van de kinderen bereikt? Beschrijf hier hoe je dit hebt vastgesteld De lesdoelen die bij deze inleiding hoorden waren: • N.a.v. het kerstverhaal de personages uit kunnen beelden • Verhaal terug kunnen vertellen met behulp van spel vorm (uitbeelden van personages en emoties) Deze lesdoelen zijn alle twee bereikt. De leerlingen hebben bepaalde situaties en personages uitgebeeld uit het moderne kerstverhaal. Dit deden ze op een erg enthousiaste manier. Dit kwam vooral omdat het verhaal bij hun belevingswereld paste.
3. Heb jij je eigen leerdoelen bereikt? Beschrijf hier hoe je dit hebt vastgesteld Mijn eigen leerdoelen waren: - Opdrachten aan laten sluiten bij het gekozen thema Kerstmis. - Opdrachten gerelateerd aan de doelgroep, bovenbouw. - Bevorderen van eigen inbreng en fantasie.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
11
Lesvoorbereiding dram periode 6
2008-2009
- Leerlingen stimuleren tot deelname.
Het verhaal sloot aan bij het thema kerst. Dit verhaal heb ik zelf bedacht, omdat het verhaal origineel moest zijn. In eerste instantie wilde ik het verhaal van het internet af plukken, maar op het internet stond alleen maar het traditionele verhaal. Omdat het verhaal moest aansluiten bij de belevingswereld van kinderen uit de bovenbouw en het verhaal van kerstmis heb ik een aantal voorwerpen veranderd in het verhaal. Bijvoorbeeld het ezeltje voor de BMW Z4. Dit ging achteraf een stuk makkelijker. Ik vond het verhaal prima, alleen soms een beetje overdreven. Zo heb ik aan mijn eigen leerdoelen aansluiten bij kerstmis en bij de doelgroep gewerkt. Door alleen het verhaal op te lezen en de leerlingen zelf hun eigen fantasie in te brengen kwamen er verschillende aspecten van het stukje uit. Hierdoor stimuleerde ik ze ook tot deelname aan het verhaal. Ook de opstelling was een stimulans voor hen, omdat ze met z’n allen mee deden. Ik vond het een geslaagde activiteit. Deze is prima geschikt voor de bovenbouw, zodat de leerlingen enthousiast mee doen.
Pabo Hogeschool Zuyd – Heerlen / Maastricht 08/09
12