www.konstmuseetinorr.se
OĐĐA LEANADÁIDDAMUSEA GIRONIS
Jurdagat dáiddamuseas Gironii leat leamaš guhká ja dollasielut geat leat duvdán jurdaga jagiid áigge leat leamaš máŋga. Čakčamánu 2013 almmustahttui Henning
Larsena Kristálla arkitehtaid vuoiti evttohussan arkiteahtagilvvus ođđa gávpotviessun Gironii. Ođđa gávpotviessu ja dan lassin leanadáiddamusea mii plánejuvvo válbmanit golggotmánu 2016. Dáidda lea dehálaš ágga olbmuid galledeapmái dálá gávpotdálus ja dat boahtá oažžut vel stuorit mearkkašumi ođđa gávpotviesus daningo doppe boahtá leahkit dáiddamusea gos lea vejolaš ordnet sierralágan gelddolaš ja miellagiddevaš dáiddačájáhusaid ja dahkat Girona dáiddačoakkáldagaid eanet anihahttin. Duopmárgotti cealkámušas ođđa gávpotdállun Gironii
Plánejuvvon dáiddamusealanjat čájáhusdásit leat juhkkojuvvon njealji gearddái, dáiddaárkiiva ja erenomážit heivehuvvon dásit pedagogalaš doibmii. Dáid dásit lassin lea kantuvra, bájit ja giehtagirjerádju gos leat detáljaplánat ođđa biggegii. Maid oktiiheivehuvvon sajit museagávpái, logaldallamiidda ja šenaloaiddasteapmái bohtet leahkit dan ođđa gávpotdálus.
Dáidda dahká kulturalbmabuktima mii Norrbottenis odne viidu ain garraseappot lasson báikkálaš ja gielddalaš doarjaga vehkiin. Bidjojumit 1%njuolggadusain ja ođđa dáiddadoaimmaid huksen, ovttas bidjojumiiguin báikkálaš dáiddahárjeheddjiide ja dáiddapedagogalaš doaimmaide mat leat dárkkuhuvvon mánáide ja nuoraide, leat veahkehan addit dáidagii ain čielgasit saji servodagas. Giron vuolggasadjin leanaviidosaš doaimmain dahká Norrbottena boahttevaš leanadáiddamusea vejolažžan dáidagii oažžut vel deháleappo saji.
DÁIDDA LEA STUORA OASSI GIRONA HISTORJJÁS
Dáidda lea stuora oassi Girona historjjás, oassi servodagas ja orruid iešgovva. Nanu dáiddaárbevieruid bakte mat leat čuvvon gávpoga ovdáneami dan rájis go dat vuođđuduvvui mannan jahkečuođi álggus Giron lea diehttelas báiki Norrbottena vuosttaš ja Ruoŧa davimus dáiddamuseii. 1900-logu beallemuttus skeŋkejuvvui Hjalmar Lundbohma viiddis dáiddačoakkáldat Girona gildii. Jagi 1959 rájis lea čoakkáldat lasson earet eará Gironstipeandda bakte, dáiddastipeanda mii juhkkojuvvo jahkásaččat Ruoŧas doaibmi dáiddáriidda. Stipeandda ulbmilin lea dahkat Girona dovddusin dáiddáriid olis árvvolaš ja miellagiddevaš fáddáguovlun, sihke arvvosmahttit dáiddaberoštumi gávpogis addimiin gironorruide vejolašvuođa oahpastuvvat áigeguovdilis ruoŧa govvadáidagii Dat ain lassáneaddji čoakkáldat sisdoallá odne 2000 sierra teknihkain dahkkon dáidaga málemat, akvareallat, sárgosat, govvačullosat ja monteremat. Dát ruoŧa dáidaga čoakkáldagat leat buorre vuođđu leanadáiddamuseii. Dáiddamusea Gironis dárbbahuvvo nu ahte dáidda ain galgá leahkit oassi Girona ja mielddisbuktit ealli servodaga.
OKTA NORRBOTTENA ÁIDNALUNDDOT DOAIBMA 2009 mearridedje Girona gielda ja Norrbottena leana eanadiggi dáiddadoaimma álggaheamis ovdalgo biggen lei válmmas. Davvi dáiddamusea bargui gullo luovvat doaimma mii doaibmá olles leanas. Lagas oktavuođain dáiddáriiguin skáhppojuvvo erenomáš eavttut juohke prošektii saji váldimii almmolaš báikkis ja máŋgga sajis leanas.
Ahte Davvi dáiddamusea otná beaivve dollojuvvo johtti doaibman mearkkaša maid ahte dáiddárat bovdejuvvojit hábmet ođđa dujiid, erenomážit heivehuvvon johtti doibmii. Leanaviidosaš doaibma váldá dáidaga geahččái ja hábme lihkadeaddji hámi mii ovddida ođđa vuogi dárkut dáidaga ja mii dáiddamusea sáhttá leahkit. Norrbottena erenomáš dáiddadoaibma. Davvi dáiddamusea hálddaša ja ealáskahttá Girona dáiddalaš árbbi ja mielddisbuktá ovdáneami ruoŧa otnádáidaga buvttademiin ođastuhtti riikkaidviidosaš dását dáiddaprošeavtta man oaivebáiki lea Norrbottenis. Doaibma viggá viiddes anolašvuhtii ulbmilin alla dássásat ođđaluovvi bargguid mat sáhtte viiddidit dáiddadoahpaga ja ovddidit ságastallama.
Davvi musea pedagogalaš doaimmas Unna davvi galgá nanostahttit beroštumi ja dieđu dáiddadoahpagis pedagogalaš doaimmaid bakte mas lea molsašuddi agit ulbmiljoavkun. Unna Davvi doaimma ulbmilin lea čatnat Davvi dáiddamusea dáiddaprošeavtta mánáid ja nuoraid árgabeaivái ja movttiidahttimiin sin dáiddalaš ja hálolaš vásáhusaiguin. Davvi dáiddamusea lea politihkalaččat stivrejuvvon doaibma mas lea stivrenjoavku, bargojoavku ja áššedovdijoavku. Davvi dáiddamusea dáiddalaš ja geavahan doaimma ollašuhttimis vástida prošeaktajođiheaddji prošeaktabiiggá vehkiin ja sin váldobáiki lea Gironis.
LUNDDOLAŠ OASSI SERVODAGAS
Almmolaš dáidda lea oassi demokráhtalaš servodagas gos buot servodatlahtut, beroškeahttá duogážis, besset oasálažžan iežaset lahkášbirrasa kvalitatiivalaš dáiddavásáhusain. Dáidda lea globálalaš gulahallangaskaoapmi ja neavvu hábmet mieldeváldi, bistevaš ja geasuhahtti servodaga. Dáidda ja kultuvra leat identitehtaluovvit ja albmanit buot servodatluohkáin ja kultuvrrain. Stimuleremiin olbmuid luovvama ja dáhtu aktiivvalaččat dáiddalaš vásáhusaid válljemii boktojuvvo maid hállu ja beroštupmi iežas luovvamii. Lea erenomáš dehálaš ahte mii stimuleret ovdáneami kultuvrralaš suorggis - stuora fokusiin mánát ja nuorat. Kent Ögren, Norrbottena leana eanadiggehearrá
Kommunikatiivalaš ja pedagogalaš bidjosiiguin nanostahtto beroštupmi ja diehtu dáidagis olggosbuktinvuohkin. Pedagogalaš dáiddadoaimmain mii lea dárkkuhuvvon mánáide ja nuoraide ovddiduvvo jurddašanvuohki dáidagii servodaga ja árgabeaivvi lunddolaš oassin.
OĐĐA KAPIHTAL
Bargguin bigget ođđa leanadáiddamusea Gironii lea álggahuvvon ođđa kapihtal Girona ja Norrbottena dáiddahistorjjás. Boahttevaš jagiid boahtá ođđa musealanjaid, organisašuvnna ja dáiddadoaimma biggen dahkat stuora oasi Davvi Dáiddamusea viiddes barggus. Unnitkeahtes fámuidhaga boahtá seamma áigodaga dat dáiddadoaimma mii odne lea sajáiduvvan maid ain ovddos fállat ođđa ja miellagiddevaš dáiddaprošeavttaid. Dáidaga hálddašeapmái ja ovddideapmái lea dehálaš skáhput saji dasa ja vejolašvuođaid olbmuide sierra duogážiin váldit oasi dáidda- ja kulturvásáhusain. Kristina Zakrisson, Girona gieldda gielddanjunus
-
MUNNJE MEARKKAŠA DÁIDDA:
Govven: Beata Boucht
Dáidaga viiddideapmi lea suohtas ja ávkkálaš. Hjalmar Lundbohm disponeanta, mesenáhtta ja dáiddaberošteaddji