Kathu Bulletin 20131211 by kalaharibulletin

Verspreidingsgebied: Kathu, Kuruman, Daniëlskuil, Lime Acres, Olifantshoek, Postmasburg, Upington, Keimoes, Kakamas en Groblershoop

12 DESEMBER 2013

Kathu

WWW.KALAHARIBULLETIN.CO.ZA

Nelson Mandela 1918 – 2013

‘Our deepest fear . . .’ OUR deepest fear is not that we are inadequate. Our deepest fear is that we are powerful beyond measure. It is our light, not our darkness, that most frighten us. Your playing small does not serve the world. There is nothing enlightened about shrinking so that other people won’t feel insecure around you.

We are all meant to shine as children do. It’s not just in some of us; it is in everyone. And as we let our own light shine, we unconsciously give other people permission to do the same. As we are liberated from our own fear, our presence automatically liberates others. – Nelson Mandela

WE join our fellow South Africans and the world in mourning the passing of our beloved Madiba. We also celebrate his extraordi nary life. Hamba kahle, Madiba. Photo: Nardus Engelbrecht

GRATIS

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Lesers sê . . . Benneli Olivier Van der Walt

NELSON MANDELA, oorlede op 5 Desember, het ’n nalatenskap van hoop vir alle Suid-Afrikaners agtergelaat. Hy het in sy lewe die krag van vergifnis ontdek. Hy was ook alombekend vir sy liefde vir kinders. Lesers van Kathu het huldeblyke aan Mandela gebring.

KATRIENA HANTJIES: “Ek voel baie ongelukkig. Hy was ’n goeie man. Hy het alles vir SuidAfrika gedoen.”

WILMA KASSELMAN: “Hy was ’n wonderlike leier. As ons sy waardes kan uitleef, sal SuidAfrika ’n ideale land in die wêreld word.” Foto’s: Benneli Olivier Van der Walt

PETRO DE KLERK: “Hy het diep spore in ons land getrap. Mag ons met groot eerbied en trots daarin volg.”

CYNTHIA DIPONE: “Eish, awful. He will be sorely missed. Ek is baie hart seer.”

NTHABISENG BALEPILE: “I feel sad because I was born in 1994 when he started our democracy. It was a shock when I found out.”

TSHWARO MAJENG: “I feel sad that he is gone. He fought for our freedom. He will be missed.”

MOSES PHOLOGANE: “His soul must rest in peace. He has done many things for South Africa and Africa. He will be missed.”

WILLIAM KOMANE: “Ek voel baie sleg. Dit was onverwags vir my. Hy laat ’n leemte in ons harte.”

PATRICK CLOETE: “Dit is baie hartseer dat die groot man weg is. Hy het baie vir ons beteken. Die lewe sal nie dieselfde sonder hom wees nie.”

Besoek gerus die Kalahari Bulletin se webwerf by www.kalaharibulletin.co.za

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Kumba invests big money KUMBA IRON ORE, a business unit of Anglo American, has spent just over R1 billion to develop and expand its heavy mining equipment facilities at its Sishen operation in the Northern Cape. This came after a review, conducted in 2010, revealed that the maintenance facilities and outside storage capacity was insufficient for current equipment needs. The first new ultra-class Komatsu 960E trucks, which are now being used at the operation, needed much larger facilities in order to be correctly and safely maintained at the mine. This meant that these trucks needed to be serviced outside the workshop with mobile cranes until the new facilities were completed. In an effort to mitigate the situation, Kumba Iron Ore’s supply chain appointed TWP and BVI as the engineering consultants for the pre-feasibility and feasibility reports to investigate methods to fast-track the design, procurement and implementation of this project in October 2010. Hamish Riddet, project manager of TWP, explains that the implementation phase was so urgent that it had to be fast-tracked. “The project aimed to find an optimised solution catering for the additional service demands. We also needed to ensure the sustainability and improvement of safety and operational standards. To achieve this, we investigated the bulk infrastructure for the new tyre workshop and associated services because the development of new infrastructure is an essential part of future expansion,” Riddet says. The workshop is now big enough and has adequate crane capacity to accommodate the new 960E mega trucks. Thanks to the workshop, the haul truck fleet can be increased from a total 75 to 156 as well as the size and load carrying capacity of haul

STAKEHOLDERS were taken on a tour in and around the new workshop facility.Photos: Supplied

THE new workshop facility now has adequate crane capacity to accommodate Sishen Mine’s new 960E mega trucks.

trucks. The previous tyre fitting workshop had no floor and roof and was too small for haul trucks. The new tyre workshop with tyre removal bays, storage areas and other bulk facilities are essential for future and secondary fleet expansion. Traffic congestion in and around the existing diesel workshop which was a major safety risk has now been reduced thanks to the design of the facility. Travelling time to maintenance facilities has also been reduced to add another cost and safety benefit, while also providing safe access

the expected number of years that an operation has to mine which extends until such time that the final block of ore is extracted. “The new contractor-built and maintained facilities will drive efficiencies at the operation as it provides additional maintenance capacity to the existing haul-truck and tyre handling workshops. This project has also helped to create several new jobs. “We are confident that these new facilities will cater for the additional service demands, which will add to the mine’s sustainability and productivity.”

from mining operations for equipment. Although a few days were lost due to strong winds during July, the project was a success and was completed ahead of schedule and under budget. A major milestone was the 1 million lost time injury (LTI) free hours and 500 LTI free days achieved by the team during the construction of the workshop. Andrew Loots, head of the steering committee and former general manager at Sishen Mine, concludes that the new facilities are aligned with the Life of Mine plan for the operation. The Life of Mine is

KALAHARI BULLETIN se laaste uitgawe vir 2013 verskyn op Donderdag 19 Desember. Vir enige nuus of sport, kontak die redakteur by benneli.vdwalt@volksblad.com of bel haar by 079-864-5799. Onthou om ons webblad te besoek by www.kalaharibulletin.co.za en enige kommentaar wat jy wil lewer, kan op Facebook gedoen word: www.facebook.com/kbulletin.

‘We are confident that these new facilities will cater for the additional ser vice demands, which will add to the mine’s sustainability and productivi ty.’ – Andrew Loots

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Almal rou op eie manier

OUDPRES. NELSON MANDELA se vrou, Graça Machel, rou in afsondering. Sy wil nie nou in die openbare oog wees nie. Winnie Madikizela-Mandela, sy voormalige vrou, het wel ’n gedenkdiens in die Metodistekerk in Bryanston bygewoon. Sy was sigbaar ontsteld. Mandla Mandela, die oudste kleinseun, en nog lede van die Mandela-familie het Madikizela-Mandela na die kerk vergesel. Oudpres. Thabo Mbeki sê hy was besig om te skryf toe hy die nuus hoor en toe kon hy ook nie verder gaan nie. Die slegte nuus het hom ook tot stilstand gebring. Hy het verder gesê: “Mandela en sy generasie ANC-leiers het vir ideale gestaan, nie om ’n politieke party te bevorder nie, maar om ’n Suid-Afrika wat werk tot voordeel van alle Suid-Afrikaners te skep.” Sedert sy heengaan afgekondig is, het duisende mense sy huis in Houghton besoek. Daar is blomme gelos, kaartjies met mooi boodskappe en kerse is vir die ontslape oudpresident aangesteek. Verskeie musikale groepe het gekom en gegaan. Baie het gedans en gesing – dít is hul manier om sy won-

derlike lewe te vier. Dit blyk dat almal lief was vir dié man en hom beslis gaan mis. Op ander plekke, soos Facebook, lees ’n mens haatboodskappe. Hulle noem hom ’n terroris en ’n bomplanter. Dit is duidelik dat sy afsterwe nie vir hierdie mense enige betekenis het nie. Dit is ook nie vir hulle nuuswaardig nie. In ’n hof op Kuruman huil die skoonsuster van ’n ontslape boer wat wreed op sy plaas aangeval is en toe later aan sy veelvuldige beserings gesterf het. Hy is nie ’n belangrike man soos Madiba in die oë van die wêreld nie, maar hy is ’n belangrike man vir sy familie en vriende. Of daar nou ’n groot staatsman oorlede is, of net ’n boer van die Noord-Kaap, is nie die punt nie. Die punt is iemand het ’n pa, oupa, eggenoot, broer en vriend verloor. Almal is hartseer en almal rou op hul eie manier. Dit is elke mens se reg om te sê wat hy dink en voel, maar dit is sekerlik ook beter om die lewe wat heengegaan het te respekteer. En daardie persoon se familie en vriende die kans te gun om te treur.

Start running, never quit

ONDER hul huisie se effense afdakkie sit Ronel en Michael Springbok van Raaswater en verlustig hulle in die reën. Hul pa, Isak, se groentetuintjie sal nou weer mooi kan groei. Foto: Anena Burger

Huur- en lewenskoste te hoog JACQUES GROENEWALD, Kuruman: ONS wat huise op Kathu, Kuruman, Deben, Hotazel, Wandrag en omliggende plekke huur. Ek vra die eienaars van die plekke se huise dié vraag: Wie kyk na jul eiendom? Wie huur jul huise? Wie betaal vir die vaste eiendom wat jy besit? En eendag lieg en sê: “Ek het vir die pragtige plek betaal”. Min eienaars betaal self daarvoor. Nee, my ou. Skrik wakker. Wanneer jy regtig bykom, lê daar drie vlieë in jou koue koffie. Natuurlik het die ou wat eendag op pensioen moet gaan en op straat sal sit of klaar sit, op sy oudag dit vir jou betaal. Hy kon niks weggesit het om ook sy eie plek op sy oudag te kon besit nie. Ja, dít is die mens wat jou huis gehuur het en al jou skuld betaal het. Julle het hom soos ’n bedelaar behandel. Net omdat huur op aanvraag is. Julle het ’n vat-dit-of-

los-dit-houding. Die mens wat op ’n myn werk, moet maar net betaal, want hy moet ’n dak oor sy kop hê. Julle eienaars buit ons uit. Julle word ryk en leef lekker op die kapitaal wat jou huis klaar betaal het en nog meer. Moenie binnekort verbaas wees as die huise op Kuruman en Kathu en in die omgewing begin leegloop weens heeltemal buitensporige huurpryse nie. Die myne rondom Kathu en Kuruman is nie anders as byvoorbeeld die Rustenburg- en ander Randse myne nie. Dié myne betaal soms minder as die ander myne. Die huise word ook nie van goud gebou nie en is nie anders as dié op byvoorbeeld Rustenburg wat eintlik ’n duur plek is wat huur betref nie. Op Rustenburg betaal jy vir die huis ongeveer R7 000 waar jy op

Kuruman ongeveer R12 800 betaal. Die lewenskoste op Kathu en Kuruman is ook buitensporig hoog. Dan is daar eienaars wat woon in die dubbelmotorhuis (wat in ’n woonstel omgeskep is) of in ’n woonstel op die erf waarop die huis wat hy verhuur, geleë is. Ek vra die vraag: Is daar mense wat huur wat wil saamstaan en sê: “Tot so ver – dit is genoeg.”? Ek weet vir ’n feit van die myne huur huise by eienaars vir meer as R20 000 per maand. Daar is plekke wat die myn huur wat leegstaan. Hulle betaal vir die leë huis in plaas daarvan dat ander mense dit kon huur. Maak die myne te veel geld of vind daar ook korrupsie plaas? Ek vra dat ernstig na die probleme gekyk moet word. As die huurder gedink het hy kan sonder dat hy ander skuld het, iets wegsit, maak hy ’n groot fout. Dié wat motor- en of meubelskuld het en die duur huise huur, sal ten gronde gaan.

Ds Chris van Staden EVERYWHERE we go we pick up the the spirit of Christmas. Looking back on 2013 I am convinced that there will be people who will say, “What a year”, but there will also be people who will say: “Wow, we went through a lot of turmoil, battles, heartache and fights”. There is a scripture that comes to mind when I look back on this year: Heb. 12 1-3: Do you see what this means – all these pioneers who blazed the way, all these veterans cheering us on? It means we’d better get on with it. Strip down, start running and never quit. No extra spiritual fat, no parasitic sins. Keep your eyes on Jesus, who both began and finished this race we’re in. Study how He did it. Because he never lost sight of where he was headed: that exhilarating finish in and with God. He could put up with anything that came along the way: The Cross, shame, whatever. And now he’s there, in the place of honour, right alongside God. When you find yourselves faltering in your faith, go over that story again, item by item, that long litany of hostility he plowed through. That will shoot adrenaline into your souls! These are the Words as in the Message Bible. No matter what we face, no matter the challenge,

somebody went through this before us. There is a big cloud of witnesses cheering us on. I think what we must realise is that sometimes we must give up the way we think and look at things. Instead of blaming others for the failure or inability to breakthrough let us examine our hearts and see if there is not something ensnaring us. As this scripture puts it, never quit. As I am writing this the news channels are flooded with the news of the death of Nelson Mandela. Let me just say this: Years from now historians will still write about Mandela’s spectacular role in bringing freedom, stability and democracy to South Africa. They will remind their students that he became an international icon; a man of great integrity with an enormous capacity to forgive, to heal and to bridge seemingly impossible divides. I want to remember him as a great statesman, a man of integrity. Goodbye, Madiba. May you have a wonderful festive season. May you experience grace and may happiness be a part of your life in this time and in the year ahead.

15/33

16/33

17/34

17/35

Kalm

ONO-5

Kalm

20/36

19/36

WSW-5 WSW-10 WSW-10

Wiskunde laat Popeye spinasie eet Lizette Slabber EK was op Woensdag 11 Desember vanjaar 14 jaar getroud. Dit gee die wonderlike getalpatroon van 11, 12, 13, 14. As oudwiskunde-onderwyser is ek mal oor die onverwagte getalle wat sommerso lekker opduik oral waar ’n mens gaan. ’n Vriend van my se tweeling was op 6 Junie verlede jaar ses jaar oud. Nie net was hulle op die sesde van die sesde maand albei ses nie, maar hulle is saam 12 in 2012. Ek het baie in my onderwysjare vir kinders probeer wys hoe lekker en vol pret wiskunde kan wees as ’n mens net eers die stories en verhaaltjies agter die sombere, vooropgestel-

de wiskundeprentjie wat ’n mens het, kan sien. Een van my gunsteling-stories wat ek altyd vertel het, is Popeye moet nie spinasie eet om sterk te word nie, maar eerder tamaties, en dat Popeye sy spinasie-etende krag van wiskunde af kry. In die jare ná die Tweede Wêreldoorlog was wanvoeding onder kinders ’n groot probleem. ’n Taakspan is aangestel om kinders te kry om die kosse te eet wat die meeste yster bevat. Statistici het alle groente se ystervlakke

gemeet en met die spinasietoets ’n desimale komma op die verkeerde plek gesit. Die gevolg was spinasie het ver bo die ander kossoorte uitgetroon. Dus is besluit Popeye moet spinasie eet. Nadat verdere toetse gedoen is en ander mense beter somme gedoen het, is aangetoon tamaties bevat meer yster. Popeye was egter teen daardie tyd ’n nasionale held en hy moes maar voortgaan om sy krag van spinasie te kry. Indien ouers my ná die storie wil slag, omdat ek nou kinders se liefde vir spinasie ’n nekslag toegedien het, hoop ek interessante getalle en stories oor getalle sal tot ’n liefde vir wiskunde lei. Só, in die geveg tussen spinasie en wiskunde hoop ek wiskunde sal altyd wen.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Madiba in dienste onthou Verslagspan DIE ANC is nie meer die organisasie van die “ware leiers” Nelson Mandela en Walter Sisulu nie. Dít het die Vrystaatse premier, Ace Magashule, Sondag in die diens van die Eagle-kerk in Rocklands, Bloemfontein, gesê. “Dié is nie meer die organisasie van Nelson Mandela en Walter Sisulu nie – hulle was ware leiers,” het Magashule aan gemeentelede gesê. Volgens Magashule dien die leiers van vandag hul eie belange en word “deur dinge versoek”. Hy het ’n beroep op leiers gedoen om die belange van Suid-Afrikaners op die hart te dra. “In die tyd van Mandela was dood, die tronk of ballingskap die enigste beloning wat jy gekry het om vir vrede te veg.” Magashule sê vandag se leiers het toegang tot hulpbronne wat nooit aan vorige leiers beskikbaar was nie. “Die winste van die revolusie moet beskerm word. Ons moet Mandela se nalatenskap uitdra,” het Magashule gesê. Volksblad, moederkoerant van Kalahari Bulletin, het op die nasionale dag vir gebed en besinning om Madiba te onthou verskeie kerkdienste in die Vrystaat en Noord-Kaap bygewoon. ’n Spesiale biddag vir Mandela is op Upington in die Anglikaanse kerk St. Matthew gehou. Die premier van die Noord-Kaap, Sylvia Lucas, het saam met Gift van Staden, voorsitter van die ANC en uitvoerende burgemeester van die ZF Mcgawu-distriksmunisipaliteit, en Limikatso Koloi, burgemeester van die //Khara Hais-munisipali-

’n VROU dans Sondag voor ’n portret van Nelson Mandela in die Anglikaanse kerk St. Matthew op Upington. Sy het telkens saggies aan die raam gevat. Foto: Anena Burger teit, ’n kers vir Madiba aangesteek. Op die agtergrond het die kerkgangers saggies Sweet Memories gesing. Dit was ’n roerende, dog vreugdevolle diens waarin die Noord-Kaapse premier by tye haar trane moes wegvee.

“Ek sal nooit vergeet nie. “Die Progress-tak van die ANC was een van die eerste takke in die Noord-Kaap wat ten tyde van Madiba se verkiesingsveldtog hom hier ontvang het. “Dit was maar die tweede keer dat ek

hom ontmoet het, maar wat my sal bybly, is dat hy toe hy my gegroet het, my onthou en op my naam genoem het. “Dit het my so spesiaal laat voel,” het die premier gister gesê. In die gewyde atmosfeer van die Anglikaanse St. Cyprian-katedraal in Kimberley het ’n kers gister tydens die mis vir Madiba langs ’n groot foto van hom gebrand. In ’n boodskap het Simon Aiken aan die kerklede in Kimberley gesê Madiba se dood is die heengaan van ’n reus van ’n man en ’n internasionale ikon vir vrede, vriendskap, insluiting en stabiliteit oor wie Suid-Afrikaners en die wyer globale gemeenskap nou sal rou. Aiken het verder gesê dat Mandela egter altyd “in ons kollektiewe gedagtes en harte sal bly in die eeue wat kom”. Ds. Jan Lubbe van die NG kerk Berg-enDal in Bloemfontein het in sy gebed aan die einde van Sondagoggend se diens gebid vir die Mandela-familie, die land en die week se verrigtinge wat voorlê. Bloemfontein se CRC-gemeente het Sondagoggend voordat die diens begin het, beeldmateriaal van Madiba se lewe op die groot skerm vertoon. Kerkgangers het die volkslied gesing. Op Bethlehem het eerw. Cecil Rhodes van die Metodistekerk gesê: “Ons kan God dank vir die impak wat Mandela in ons lewe gemaak het. “Hy (Mandela) het ’n nalatenskap van liefde, versoening en vergifnis nagelaat. “Hy het waardigheid en respek getoon.” ) Selloane Khalane, André Botha, Anena Burger, Reginald Witbooi, Kaydene Davids en Vicus Bürger

FORMER PRESIDENT MANDELA with Bill Clinton.

’n OOMBLIK van stilte vir Madiba.

Photos: Supplied

Foto: Anena Burger

Stilte vir SA se held Anena Burger

GROEPIES mense het Vrydag voor die //Khara Hais-munisipaliteit saamgetrek vir ’n gedenkdiens vir oudpresident Nelson Mandela wat Donderdagaand oorlede is. Gift van Staden, streekvoorsitter vir die ANC en uitvoerende burgemeester van die ZF Mcgawu-distriksmunisipaliteit, het die skare toegespreek. Liedere ter ere van Madiba het kort-kort opgeklink. Van Staden het in sy toespraak gesê Nelson Mandela was die enigste werklike held wat nog in die wêreld oor was. “Nelson Mandela was meer as net die voormalige president van Suid-Afrika. “Hy was ’n ikon onder die mense van die land en wêreld. “Vandag is ons nie swart of wit nie;

vandag is ons Suid-Afrikaners wat ’n pa verloor het,” het Van Staden gesê. “Hy was meer as ’n halfeeu ’n belangrike internasionale openbare mens – eers as ’n leidende menseregte-aktivis en ook as die wêreld se bekendste politieke gevangene. Nelson Mandela het vir sy ideaal geleef en hy het dit verwesenlik. Hy het meer bereik as wat van enige man verwag kan word,” het Van Staden gesê. “Vandag het hy huis toe gegaan en ons het een van die invloedrykste mense op die aarde verloor.” Volgens Nongo Dibete, bestuurder van die Upington- Internasionale Lughawe, is die lughawe op ’n gereedheidsgrondslag vir enige bystand en nooddienste of indien vlugte herlei moet word vir internasionale afgevaardigdes wat die begrafnis gaan bywoon.

NELSON MANDELA with South Africanborn actress Charlize Theron.

A SMILING Mandela casting his vote during South Africa’s first democratic election.

A champion for children NELSON MANDELA was awarded the World’s Children’s Prize in 2005, and elected the WCP Decade Child Rights Hero in 2009, for his lifelong struggle to free the children of South Africa from Apartheid and for his unwavering support for their rights. He demanded respect for children’s rights. He ran the Nelson Mandela Children’s Fund (NMCF), which helps children whose parents have died of Aids, street children and disadvantaged children. As president he donated half of his salary to disadvantaged children. He also donated part of his Nobel Peace Prize money to help street children. Mandela not only wanted all children to feel loved, he also wanted to give them a better future. That is why he also gave children the chance to develop their talents.

THE iconic photo of Mandela leaving prison with his then wife, Winnie MadikizelaMandela.

Images of Mandela frozen in time

FORMER president Nelson Mandela always had a soft spot for the children of South Africa. Photo: Supplied

ON 11 February 1990 a dignified elderly man walked hand in hand with the wife from whom he had been forced to live apart for 27 years, out of prison and into history. It is a date and an image the world will never forget: the day Nelson Mandela was freed. From that day on, Mandela’s immense courage and personal moral authority moved out of the shadows of his prison cell to stand as a beacon of hope – first to a bitterly divided nation and then to the

whole world. Other images have followed. A smiling Mandela casting his vote in his country’s first democratic election; a solemn Mandela at his inauguration as the first president of a democratic South Africa. There are also images of Mandela with world leaders, with celebrities, with his wife, Graça Machel, and his family, in the midst of the crowds of children who were drawn to him wherever he went.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Honey project a pot of gold about three months before the actual harvesting time. “This project is growing steadily not only as a big producer of pure, raw honey, but also as an employer in the region. To demonstrate that it cares about its community, Heuningpot appointed four people from Deben, including two who are living with disabilities,

to do the bottling, labelling and sealing of the honey bottles. This is a skill that will last a lifetime for these people,” says Oduetse Kolberg, local economic development practitioner at the Sishen Mine. To place an order for organic honey or to have stray honeybees removed, please call Kaalman on 076493-7339.

HONEY is extracted from the beehives.

DE CE MB ER 20 13

KUMBA IRON ORE, a business unit of Anglo American, in partnership with the National Development Agency (NDA), launched the Heuningpot Beekeeping Primary Co-operative as an organic honeybee pilot project in 2009. This rural development initiative trained unemployed people from the small town of Deben to become self-employed beekeepers. On 27 November Heuningpot started to harvest the first organic honey since relocating to the new farm near Kathu in September last year. According to the Heuningpot supervisor, Lucas Kaalman, the project is on track and is really doing well. “We can harvest honey twice annually. The harvesting process starts when we extract the honey from the beehives and take it to the process site on the farm where we do the bottling, sealing and labelling,” he explains. Heuningpot currently sells honey to the local, regional and national market and orders are placed

Roofkote Pure Acrylic Roof Paint

Tradeweld Plasma Cut 40

• UV & weather resistant • Mould & fungus resistant • Available in assorted colours

MCOW4082 • Single phase 220V Includes • Cuts up to Cutting 12mm steel • Light & portable Accessories • Fan cooled

• 20L

99 599199

3134

Electric Line Trimmer 10-90000 • 900W ball bearing motor • 36cm Cutting diameter • Double 2mm cutting line • Roll-along edging wheel for accurate & easy edging

Orbital Sander

Petrol Lawnmower

0603340100/PSS200AC • Clean working due to micro-ﬁlter system • Easy & convenient clamping system • 92 x 182mm • 200W

30-45480 • Easy-start OHV-450 3300W (4.5Hp), 4-stroke petrol engine • 48cm Durable 1.6mm thick pressed steel deck • 46cm Cutting width • 50L grass collection box

Includes Carry Case

39999

1 Year Domestic use warranty

119999 259999

Power File Kit

PF-125K • 125mm Sanding depth • Adjustable belt speed & belt tracking • Ball & needle bearing construction • Tool free belt changing • 400W

Petrol Chainsaw

CS-3635 • 36cc • 2 Stroke • Petrol • 355mm Cutting diameter

16-020

• 5L - 16-005...

1019

VISIT US TODAY!

3 Seodin Avenue, Kuruman

539

Tel: 053 712 3114/6/8 Fax: 053 712 3117

Masonite Hollowcore Interior Door

Mist Fan

FS1619R • 40cm Stand mist fan • Silver/Black only • Remote control • Humidity function • Mist capacity: 200ml/h, height: 1.3m • Tank capacity: 1.5L • LCD display • 3 Speed

HBSTDLI0 • 813mm x 2032mm • Exposed edges

Year Guarantee

999

TRADING HOURS Monday - Friday: Saturday: Sunday: Public Holidays:

07:30 - 17:00 08:00 - 13:00 CLOSED 09:00 - 13:00

• Mica reserves the right to limit quantities of any advertised item offered for sale • All offers available from 10 December - 22 December 2013 • While stocks last • Cash ‘n Carry • Mica takes utmost care to ensure that all advertisements are correct • If a mistake occurs or incomplete information is printed, we will display a notice in-store with all the correct details • Prices exclude accessories used for display purposes and include VAT • Customer Care line 086 11 22 114 • Visit us at www.mica.co.za

14999

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Tyd vir blaaskans DIE onderwysers van die Hoër skool Kathu sien uit na die vakan sie wat voorlê. Hulle gaan die tyd jie gebruik om te rus en te herlaai vir 2014. Van links is Nico Eras mus, René Peacock, Lizle Smit, Anneri Calitz, Zelna Zietsman en BW van Dyk. Foto’s: Benneli Olivier Van der Walt

DIÉ drie leerlinge van die Hoër skool Kathu is klaar met gr. 8 en sien uit na die nuwe uitdagings van gr. 9 in 2014. Van links is Kea nen Hudson, Breyton Cloete en Henro Hendriks.

JAMES GARISCH van die Hoërskool Kathu is gekies om SuidAfrika op die internasionale Sustainable World Projectolimpiade in Houston, Texas, te ver teenwoordig. Foto: Verskaf

Leerling op pad na Houston James Garisch (sr.)

JAMES GARISCH van die Hoërskool Kathu is tydens die Nasionale Eskom-wetenskapkompetisie in Johannesburg gekies om Suid-Afrika van 30 April tot 5 Mei 2014 op die internasionale Sustainable World Projectolimpiade in Houston, Texas, in Amerika te verteenwoordig. Sy projek behels ’n draagbare sonkragboks (portable solar box) vir gemeenskappe wat nie toegang tot elektrisiteit het nie.

Benewens hierdie prestasie het hy ook vanjaar aan die nasionale toneelkompetisie vir hoërskoolleerlinge in Kaapstad deelgeneem, die nasionale tweekampbyeenkoms op Oudtshoorn en het die NoordKaapswemspan op ’n interprovinsiale byeenkoms op Sasolburg verteenwoordig. Op akademiese gebied is hy onder die tien topleerlinge van die Hoërskool Kathu en was hy ook ’n finalis vir die junior sportman van 2013.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Skool dankbaar oor skenking Benneli Olivier Van der Walt TRENTYRE KATHU het verlede week ’n tjek van R60 000 aan die Intermediêre Skool Sishen in Sesheng oorhandig. Die skenking is vir die bevordering van die skool se rekenaarprogram. Dolf Viljoen, die bestuurder van Trentyre Kathu, Ria Bronkhorst, die menslikehulpbronne-direkteur van Trentyre nasionaal, en Dries Nel, die Noord-Kaapse verteenwoordiger van verkope, het die tjek aan die skool oorhandig. Richard Okhaa, die hoof van die skool, het die tjek namens die skool ontvang. Die leerlinge en onderwysers is opgewonde en dankbaar vir die skenking.

TRENTYRE KATHU het R60 000 aan die Intermediêre Skool Sishen se rekenaarprogram geskenk. Van links is Ria Bronkhorst, Dolf Viljoen, Richard Okhaa en Dries Nel. Okhaa het die tjek namens die skool ont vang. Foto’s: Benneli Olivier Van der Walt

Ouers, kleingoed besoek skool

Wenner van motor aangewys Benneli Olivier Van der Walt

Benneli Olivier Van der Walt DIE Preprimêre Skool Pikkie Pret het verlede week sy ope dag gehou en dit is deur heelwat voornemende nuwe leerlinge en hul ouers bygewoon. Lizel Steyn, die skoolhoof, het die ouers en leerlinge op die geleentheid welkom geheet en ouers oor al die verskillende aktiwiteite van die skool ingelig. Die skool help met die voorbereiding van gr. O-leerlinge sodat hulle vir gr. 1 gereed kan wees. Op die geleentheid het Steyn gesê ouers en die skool moet saamwerk om die leerlinge suksesvol te maak. Die skool het bekwame onderwysers, opgewasse vir die opvoedingstaak. Die ouers en leerlinge het die klasse besoek en met die onderwysers gesels oor wat vir volgende jaar voorlê. “Pikkie Pret kweek selfstandige, verantwoordelike kinders wat reg vir die ‘groot skool’ is,” sê Steyn.

DIE leerlinge en onderwysers van die skool is opgewonde oor en dank baar vir die skenking.

VOORNEMENDE ouers en leerlinge het die kans gehad om met die onderwysers te ge sels oor die jaar wat voorlê. Foto: Benneli Olivier Van der Walt

KATHU SPAR in die Kathu Village Mall het verlede week ’n Toyota Etios 1,5 liter van R130 000 weggegee. Rudi Botma, die bestuurder van Spar, het die motor self by Leach Toyota op Kuruman gekoop. Botma het die inwoners van Kathu bedank vir hul ondersteuning. RUDI BOTMA (links), die bestuurder van Kathu Spar, en die gelukkige Die opgewondenwenner, Pierre Burger. Foto: Benneli Olivier Van der Walt heid was groot en verskeie mense het opgedaag vir die geleentheid. Klante van Pierre Burger van Kathu het die motor Spar kon hulle vir die kompetisie inskryf gewen. Daar is ook vyf bykomende pryse deur vir R250 of meer by die winkel te koop die dag gewen. Cindy Viljoen het ’n en dan die strokies in die motor te gooi. R2 000-koopbewys van Spar gewen. Hester Van die kinders is genooi om te help om Viljoen, Shannon Lentz en Helena Loots het die strokies in ’n groot boks te meng en onderskeidelik R3 000-, R5 000- en R10 000dan te trek. koopbewyse gewen.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Om dronk te bestuur kan jou lewe vernie tig.

Wees nugter agter stuur

Benneli Olivier Van der Walt IN die feestyd is dronkbestuursers ’n groot probleem. DIE Suid-Afrikaanse Polisiediens (SAPD), tesame met ander staatsinstansies soos die verkeersafdeling, is daartoe verbind om mense wat dronk bestuur aan die pen te laat ry. Volgens Herman Dorfling van die Gamagara-verkeersafdeling mag ’n bestuurder van ’n private voertuig se bloed nie meer as 0,05% alkohol bevat nie. Bestuurders van openbare voertuie wat passasier vervoer of bestuurders van swaarvoertuie se bloedvlak mag nie meer as 0,02% alkohol bevat nie. Dit beteken selfs wanneer iemand net ’n klein drankie gedrink het, hy oor die wettige limiet kan wees. As ’n mens byvoorbeeld meer as 350 ml bier of meer as ’n enkelsopie brandewyn gedrink het, is jy moontlik oor die limiet. Ná inname kan alkohol tot agt uur in jou bloedstroom bly. Moet eerder nie die kans waag om te drink en te bestuur nie. Wanneer ’n mens te veel gedrink het, moet jy eerder by ’n vriend oorbly of ander vervoer reël. As mense in ’n groep uitgaan, kan hulle reël dat een van die groeplede die aand glad nie drink nie sodat dié persoon die ander huis toe kan neem. Daar is ernstige gevolge as ’n mens weens dronkbestuur gevang word. Lede van die SAPD en verkeersafdelings hou oor die feestyd heen gereeld padversperrings om mense te ontmoedig om dronk te bestuur. Indien iemand by ’n padversperring voorgekeer word en vasgestel word dié persoon het te veel alkohol in sy bloed sal hy of sy dadelik in hegtenis geneem word. Daarna sal ’n mens van dronkbestuur aangekla word. Dié mens sal in aanhouding bly totdat hy op borgtog vrygelaat word. In sommige ernstige gevalle kan borgtog geweier word. Afhangende van die oortreder se vorige oortredings, sowel as die omstandighede van die mens se inhegtenisneming, kan ’n minimum boete van R2 000 of twee jaar tronkstraf of albei opgelê word. Die bestuurder kan ook sy rybewys verloor en sal dan ’n misdaadrekord hê. Enige bestuurder wat dronk bestuur, stel sy eie lewe en die van ander in gevaar. Dit is onverantwoordelik en kan tot die dood en verminking van onskuldige padgebruikers lei. Dit is onwettig om alkohol aan mense jonger as 18 jaar te verkoop. Moenie drank by ’n plek koop wat nie ’n lisensie het om alkohol te verkoop nie en hou in gedagte dit is onwettig om in die openbaar (op straat) te drink.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Mine’s SHEQ Day a blast SISHEN MINE’S annual Safety, Health, Environment and Quality (SHEQ) & Community Day was held on Saturday, 30 November, at the Kathu Rugby Stadium, and what a blast it was. The day was hosted by Kumba Iron Ore and employees and members from the local community took part in the celebrations. The purpose of the day was to enable the 21 stalls from local schools and churches to raise funds and Sishen Mine sponsored more than half a million rands’ worth of meal vouchers to be redeemed at the stalls during the day. Apart from the meal vouchers, private sales also contributed to the stalls’ profits, amounting to big earnings for the day. In addition to that, R25 000 in cash was HERE are the winners: ) Sishen’s got Talent – dance category: First place: Tsa Batlharo (traditional cultural dance group) Second place: Tie between Gopolang & Incredible Motion ) Sishen’s got Talent – singing category: First place: Quintus Thorpe Second place: Janice Hoon Third place: Sello & Tshepo ) Sishen Iron Ore Games: First place: The Kids Second place: The Hostel United Third place: Young Stars ) HCT & Safety lucky draw winners: Bakkie 1: Emmanuel Mothibantwa Bakkie 2: Mpumelelo Ngogodo Bicycle 1: Itumeleng Hume Bicycle 2: Begang Hantise.

also spent on prizes on the day. Highlights included the Sishen Iron Ore Games. Local talent showed off their dancing and singing. The SAPS dog show was very impressive with Shé, the Belgium shepherd that spelled the words ‘SHEQ Day’, stealing the hearts of the crowd. Johan van Schalkwyk, Sishen Mine’s general manager, announced the winners of the two bakkies and bicycles in the mine’s HIV Counselling and Testing competition. Sishen was the first operation in Kumba to achieve the target of 90% tested. In his welcome address, Hansie Esterhuizen, manager SHEQ, said: “The SHEQ & Community Day is about giving back and sharing the values that are lived inside Sishen Mine to the outside. Thank you for your support throughout 2013.”

THOUSANDS of peo ple attended the SHEQ & Community Day celebrations. Photos: Supplied

LEFT: Emmanuel Mothibantwa recei ving his bakkie from Johan van Schalkwyk (left), Sishen Mine’s general manager, and Hansie Esterhuizen (right), manager, SHEQ.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Staan saam teen Dwelms nie die antwoord dwelmmisbruik Benneli Olivier Van der Walt

Benneli Olivier Van der Walt

DWELMMISBRUIK is ’n probleem oor die Noord-Kaap heen. Die polisie op Kathu verskaf die volgende inligting oor dwelmmisbruik aan lesers. Verskillende dwelms kan verskillende fisieke reaksies veroorsaak. Kafeïen, alkohol, dagga, heroïen, ecstacy, Mandrax en kokaïen word alles as dwelms geklassifiseer. Kafeïen en alkohol is wettige dwelms, terwyl dagga, heroïen, ecstacy, Mandrax en kokaïen onwettige dwelms is. Die uitwerking van die dwelm kan nie voorspel word nie. Dit is algemeen bekend baie gesoute dwelmgebruikers het al aan ’n oordosis dwelms gesterf. Dit maak nie saak hoe goed ’n mens voel terwyl jy dwelms gebruik nie, jou liggaam ly daardeur skade. Uppers (kokaïen, ecstacy, Speed, Crack) Uppers laat die gebruiker goed voel. Die korttermyn-uitwerking laat jou voel asof jy meer energie het, maar kan ook angstigheid en paranoia veroorsaak. Dit plaas geweldig druk op die hart.

Langtermyngebruik kan tot die verlies van aptyt, beskadiging van die lyf se senuweestelsel en slapeloosheid lei. Wanneer die dwelm se uitwerking oor is, kan die gebruiker depressief voel en selfs selfdoodneigings toon. Downers (alkohol, dagga, heroïen, Mandrax) Downers laat die gebruiker ontspanne voel. Die misbruik van die dwelms lei tot luiheid en maak dit moeilik om in die samelewing te funksioneer. Skoolkinders en studente wat die soort dwelms misbruik, vind dit moeilik om te konsentreer en opdragte klaar te maak. Verhoudings ly ook daaronder . . . Hallusinogene (LSD en Mescaline) Die soort dwelmmiddels veroorsaak hallusinasies wat ’n blywende uitwerking op die gebruiker se lewe kan hê. Dwelmhandelaars en -bedrywighede kan by die Kathu-polisiekantoor of by die misdaadbord in Shoprite aangemeld word. Bel ao. Allen Dalton of ao. Maryna de Klerk met enige inligting of om dwelmbedrywighede aan te meld.

WANNEER ’n mens die eerste keer ’n dwelm gebruik, sal die uitwerking waarskynlik genotvol wees. Maar hoe meer die dwelm gebruik word, hoe meer het die liggaam die dwelm nodig. En hoe meer dwelms ’n mens soek, hoe meer geld het ’n mens nodig om vir die dwelms te betaal. Geen dwelmhandelaar gee sy produk verniet weg nie. Dwelms is duur en die gevolge van dwelmmisbruik maak dit dikwels nie moontlik vir ’n gebruiker om die geld wat hy of sy nodig het vir die dwelms op ’n wettige manier te verdien nie. Baie dwelmverslaafdes pleeg misdade en ander hoërisikogedrag om geld te maak. Hulle word in hegtenis geneem en beland in die tronk. In die uiterste gevalle word dwelmverslaafdes prostitute en lei ’n tragiese lewe. Soms kan mense dwelms gebruik en vroeg genoeg daarmee ophou sonder om verslaaf te raak. Maar nie almal is een van dié mense nie. Dit

DIE misdaadbord by Kathu se Shoprite kan gebruik word om mis dade annoniem by die polisie aan te meld. Die publiek word gevra om spesifieke besonderhede oor die misdaad neer te skryf en die polisie sal dan die saak opvolg. Foto: Benneli Olivier Van der Walt

maak nie saak hoe sterk ’n mens se karakter is nie, die verslawing aan dwelms is sterker. Alle dwelmverslaafdes dink hulle kan enige tyd die dwelms ophou gebruik. Ongelukkig is elke verslaafde ’n bewys dat dit nie die geval is nie. Wanneer die lewe moeilik raak, mag ’n mens hom of haar na dwelms wend. Onmiddellike bevrediging, die ontsnapping van die werklikheid, ’n gevoel

van innerlike vrede of selfs die gevoel van mag is die beloftes wat dwelmhandelaars maak. Dwelmhandelaars vertel ongelukkig nooit die volle waarheid nie. Die feite van dwelmverslawing is dat: ) Die gebruiker kan nooit die uitwerking van die dwelm voorspel nie. ) Die gebruiker kan nooit seker wees waarmee die dwelm gemeng is nie. ) Wanneer die uitwerking van die dwelm oor is, wag die werklikheid en die probleme waarvan die gebruiker probeer ontsnap het steeds. ) Enige kombinasie van dwelms kan potensieel dodelik wees. ) Dwelms laat die gebruiker beheer verloor (byvoorbeeld oor die bestuur van ’n motor). Ongeag hoe aanloklik dwelms mag lyk, sal dit nie probleme laat verdwyn nie. As ’n mens se probleme te veel begin raak, soek eerder hulp. As ’n mens al vantevore dwelms gebruik het en bang is om verslaaf te raak is dit beter om dadelik vir hulp te vra. Hoe gouer die probleem aangepak word, hoe vinniger kan ’n oplossing gevind word.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013 BOEDELKENNISGEWINGS

BOEDELS: LIKWIDASIE EN DISTRIBUSIE

ALGEMENE KENNISGEWINGS

VOLWASSENES

EIENDOMME

BETREKKINGS 3600

NE Motlhabane logo

DIERE VIR AANNEMING

WOONSTELLE TE HUUR

PRIVAAT 1201

2015

3 PRAGTIGE KLEIN KATJIES soek goeie huise : Neem asb. 'n gratis kleintjie en gee hom 'n goeie Kersfees! Skakel 083 679 9654.

ALGEMEEN 3250

3680

WARRIOR (VIAGRA) Nou nuut in Kuruman. R150 vir 6. 100% medies getoets en geld-terugwaarborg. Veilig vir hoë bloeddruk en hartprobleme. STIMULANT (VIAGRA) Steeds beskikbaar. R150 vir 6. 100% getoets en veilig. Veilig vir hoë bloeddruk en hoë suiker. Diskrete diens. Jimmy's Drankwinkel, h/v Livingston- en Shortstraat. Dennis 073 522 8346.

PERSOONLIKE DIENSTE DAGSORG & CRÈCHES

INTERCONNECT SYSTEMS: VACANCY FOR QUALIFIED ELECTRICIAN Minimum requirements: Matric, driver's licence, Read Seal and a wireman's licence. Positioned at Kathu, NC. Send CV to: mail: Tania@interconnect.co.za or fax 053 8613 232. Closing date: 15 January 2014.

1410

LANDBOU

LITTLE MIRACLES DAY CARE: Children 4 months - 5 years. Phone Eloise 076 688 2543 Melanie 073 342 7152 REGISTER NOW FOR NEXT YEAR!

LEWENDE HAWE EN PLUIMVEE 2210

TUIN & BESPROEIING

INTERCONNECT SYSTEMS: VACANCY AS ACCESS CONTROL SPECIALIST Minimum requirements: Matric, driver's licence and 3 years' experience. Positioned at Kathu NC. Send CV to: mail: Tania@interconnect.co.za or fax 053 861 3232. Closing date: 15 January 2014.

AANDAG ALLE BOERE: Ek koop bokke, skape, sowel as ou bakkies vir kontant. Skakel 072 604 5219.

1825

SAKE

L & J TUINDIENSTE Het u nie tyd vir u tuin nie of miskien nie die krag nie? GEEN PROBLEEM NIE. Skakel my, ek doen alles vir die beste pryse. Lucky 072 061 6772.

TE KOOP 2405

ALGEMENE & HUISDIENSTE

4205

BESIGHEID TE KOOP. Skakel 053 712 0115.

VOERTUIE

WOONSTEL: 3 slk, kombuis, sitkamer en badkamer. R5 000 p.m. Skakel Charles 073 230 5503 of 078 178 6332.

MOTORFIETSE TE KOOP

3055

3201

HONDA AFRICA TWIN, 2001, te koop. R35 000. Om te besigtig, skakel 083 679 9654.

BETREKKINGS

Kaap Agri het ten doel om welvaart vir al sy belanghebbers te skep. Kaap Agri is ’n gevestigde landboudienstegroep wat as publieke maatskappy sake doen met meer as honderd-en-vyftig bedieningspunte wat regoor die Wes-Kaap, Noord-Kaap, Oos-Kaap, Gauteng, Mpumalanga, Limpopo asook Namibië strek. Met die hoofkantoor te Malmesbury, verskaf Kaap Agri ’n verskeidenheid van produkte en dienste aan ’n diverse kliëntebasis wat landbouprodusente, besighede en die algemene publiek insluit. Die volgende twee poste bestaan by ons Expressmark wat binnekort in Daniëlskuil open

• Expressmark

Handelsklerk (x2)

Hierdie veelsydige poste is ideaal geskik vir onafhanklike presteerders met sterk interpersoonlike vaardighede, en wie beskik oor ten minste ’n Senior Sertifikaat. ’n Naskoolse kwalifikasie in besigheidstudies/kleinhandel sal u aansoek versterk. Met die klem op kontroles, flink kliëntediens, die handhawing van dissipline, veiligheid en netheid, sal verantwoordelikhede hoofsaaklik sentreer rondom: • voorraadbestellings (brandstof en Expressmark-voorraad) • die kontrolering van voorraad ontvang (pryse en regte voorraad ontvang) • kontrole oor en hantering van die daaglikse voorraad-tellyste • hantering van daaglikse bankdeposito’s • die laai van geld in die ATM-masjien (indien van toepassing) • afhandeling van daaglikse brandstrofrekonsiliasies • hantering van personeelaangeleenthede (admin sowel as rybaan- en Expressmark-personeel) • toesig oor alle verkope en kliëntediens in die algemeen • administrasie wat met die voorafgaande verband hou. Belangstellendes is welkom om Johan Mouton by 054 338 9100 te kontak of vir hom ’n faks by 086 248 6000 of ’n e-pos by johan.mouton@kaapagri.co.za te stuur. Sluitingsdatum: Vrydag, 20 Desember 2013 Kaap Agri sal slegs in gepaste gevalle onderhoude met aansoekers voer. Indien u dus vyf werksdae na die sluitingsdatum geen reaksie op u aansoek ontvang het nie, moet u aanvaar dat dit onsuksesvol was.

www.kaapagri.co.za

AGRIMARK

AGRILOG

FINANSIERINGSDIENSTE PAKMARK

PRODUKTE

VERSEKERING MEGANISASIE

116112 www.ayandambanga.co.za

In die boedel van wyle Nametsegang Edward Motlhabane, identiteitsnommer 540513 5714 083 met nagelate eggenote Kgalalelo Gloria Motlhabane, identiteitsnommer 620412 1152 088, in lewe van Huis No. 2092, Itereleng Seksie, Maruping, distrik Kuruman. Boedelnommer: 4333/2011 Kennis geskied hiermee dat die eerste en finale likwidasieen distribusierekening in bogenoemde boedel ter insae lê by die Kantoor van die Meester van die Hooggeregshof te Mahikeng en 'n afskrif daarvan by die Landdroskantoor, Mothibistad, vir 'n tydperk van 21 (EEN EN TWINTIG) dae vanaf 13 Desember 2013. DUVENHAGE & VAN DER MERWE Posbus 63 Kuruman 8460

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Kleinding sal self wys wanneer die tyd reg is Yolandi van Deventer MET die koms van die eerste baba lees ’n nuwe mamma al wat beskikbare boek is en die kleinding word streng volgens die boeke grootgemaak. Sorg word dikwels gegrond op “wetenskaplike artikels” soos gereeld in die tydskrifte verskyn. Wanneer die kenners sê dit is tyd om die bottel te los of van die doek af te wees, slaan Mamma in koue sweet uit, begin werk aan ’n plan, en voila! Ná weke van tande kners en slapelose nagte is Boetie of Sussie nou groot. Ons woon in ’n samelewing waarin kinders “groot” gebore moet word. Dit is ’n geveg vir oorlewing vir ons kinders en daar is ongelooflike druk van kleins af om te presteer. In die peuterstadium is daar onsekerheid by die mamma oor wanneer om met die potty training van die kleinding te begin. ’n Riglyn is om gewoonlik tussen 18 en 24 maande oud te begin, mits die kognitiewe en fisieke vermoëns by die kleintjie van so ’n aard is dat dit begin kan word. Party ouers kan wag totdat die baba vier jaar ou is, dus is daar geen reël wat sê presies wanneer dit gedoen moet word nie.

Riglyne wat jy kan volg om te sien of jou kleinding vir die groot stap gereed is, is: ) Fisieke tekens: Loop of hardloop self stewig. Urineer ’n aansienlike hoeveelheid op een slag. Het gereelde, goedgevormde stoelgange op redelik voorspelbare tye. Bly “droog” vir ongeveer twee uur tydens middagslapies, wat daarop dui die blaasspiere is genoegsaam ontwikkel om uriene te hanteer. ) Gedragstekens: Kan twee tot vyf minute in een posisie stil sit. Kan die broekie open aftrek. Sodra die doek nat of vuil is, trek hulle dit gewoonlik self af. Wys belangstelling in ander

Take care of pets

mense se badkamergedrag, byvoorbeeld wil saam met die ouer toilet toe gaan of wil onderklere dra. Gee ’n fisieke of verbale teken wanneer daar ’n stoelgang is, byvoorbeeld kreun, op die hurke gaan sit of vir die ouer sê. Demonstreer ’n behoefte om dinge “self” te begin doen. Vertoon trots in dinge wat hulle bereik. Is nie weerstandig om te leer hoe om die toilet te gebruik nie. Is in ’n algemeen samewerkende fase en nie in ’n fase waar hulle nie luister nie of baie angstig is. ) Kognitiewe tekens: Verstaan die fisieke seine dat hy of sy toilet toe moet gaan en kan vir die ouer sê of selfs gaan voordat daar ’n glipsie gebeur. Kan eenvoudige opdragte uitvoer. Die waarde verstaan om dinge te sit waar dit hoort, byvoorbeeld op te ruim. Woordjies het vir uriene en stoelgang. Hou altyd in gedagte potty training is ’n groot emosionele ervaring vir die kleintjie en fokus moet geplaas word om dit te alle tye positief te probeer hou. ) Gesondheidswenke verskaf deur die Mediclinic Kathu

SERS. GREGORY NYL (links, voor) en konst. Boingotla Cha kane by die vroue en jeuggroepe wat inlig ting oor geweld en misbruik aan die ge meenskap tydens ’n deurtotdeurveldtog oorgedra het. Foto: Verskaf

Daar is hoop ná geweld Henriette du Plessis DIE Deben-polisie se eenheid vir die voorkoming van maatskaplike misdaad in samewerking met vroue- en jeuggroepe teen geweld het die veldtog 16 dae van aktivisme teen geweld teen vroue en kinders in die gemeenskap bekend gestel. Die polisie en verskeie groepe het van deur tot deur in die gemeenskap van Deben gegaan en mense oor die ernstige aard van dié soort geweld ingelig. Die tema van die veldtog is Gee jou hart weg, maar nie jou gesonde verstand nie. Die polisie het besef dat baie vroue agter geslote deure mishandel word. Hulle bly gewoonlik stil omdat die aggressor die broodwinner van die huishouding is. Dié vroue is dan bang dat sou hulle ’n saak van mishandeling by die polisie indien daar nie meer geld sal wees nie omdat die enigste broodwinner in hegtenis is. Die doel van die veldtog was om inwoners almal bewus te maak van al die vorme van mishandeling en dat daar wel hulp is. Inwoners is ook aangeraai om standpunt teen geweld in te neem en dit dan ’n leefwyse te maak. Die boodskap van die veldtog is om geweld teen vroue en kinders teen te staan. Die gemeenskap moet sy morele waardes versterk en uitleef. Die polisie het die inwoners bewus gemaak van die gevare van dwelm- en drankmisbruik en gesê dat die inwoners nie moet stilbly hieroor nie.

THE police in Kathu would like to give the following hints on how to care for your pet. During the festive season cruelty to animals is a problem. ) Feed your pet a nutritious meal every day; ) Your pet must have access to clean drinking water at all times; ) Keep your pet free of parasites like ticks and fleas; ) Exercise your pet daily; ) Do not fasten your dog to a tree/pole with a short chain – it must be long enough for

the dog to walk to the shadow and to a drinking point; ) Do not pull a pet by its tail; ) Sterilise your pet to prevent unwanted babies; ) Provide your pet with a warm, solid shelter against cold temperatures; ) Never leave a pet in a vehicle in summer; ) Find suitable boarding for your pet whilst on holiday; ) Provide your pet with love and attention and commit to caring for it for its entire life.

KALAHARI BULLETIN, DONDERDAG 12 DESEMBER 2013

Charity golf day huge success KUMBA IRON ORE was the main sponsor of the second Mayoral Charity Golf Day that was hosted by the Kalahari Country Club on Friday, 22 November. This event is an initiative of the Gamagara Municipality and yet another example of the excellent collaboration that exists between the local government, Sishen Mine and the business community of the region. The event was well supported and approximately R60 000 was raised for the elderly in the Gamagara District. As was the case last year, the proceeds will be used to sponsor a Christmas function for the elderly in the area. At the prize-giving ceremony held in the Albatross Restaurant on Friday evening, Dineo Moyo, the honourable acting mayor, handed over the prizes to the day’s winners after an inspirational speech. “The elderly are very important stakeholders in the Gamagara Municipality, they are the pillars of the community and the ones that pray for the community’s well-being and safety,” she said. Mashilo Mokotong, manager of sustainable development at the Sishen Mine, and Dr Tshego Gopane, chairperson of the Black Management Forum, also delivered addresses. “Kumba Iron Ore is proud to be

THE winning team receiving their prize are from the left Colin Peterson, Dineo Moyo (acting mayor), Dr Tshego Gopane (chairperson of the Black Management Forum), Sarel Jongwa, Oupa Phiri and Mashilo Mokotong. Photo: Supplied associated with this event as we believe in making a difference in our communities. To be involved in such an event is a confirma-

tion of living the Anglo American values of care and respect,” Mashilo said. This event promises to grow from

strength to strength and the third Mayoral Golf Day is already scheduled in next year’s community diary.