Kalien Blonden, pleitbezorger voor verhalende journalistiek
RKK-Kruispunt redacteur Kalien Blonden bezocht in 2010 de eerste Nederlandse conferentie voor verhalende journalistiek en volgde een cursus literaire non-fictie aan de Hogeschool Utrecht. Sindsdien is ze gegrepen door deze vorm van journalistiek, die gebruik maakt van literaire technieken maar tegelijkertijd de feiten (de vijf w’s) eerbiedigt. Begin april bezocht ze een conferentie over Storytelling in Amerika, de bakermat van de verhalende journalistiek. Op Plein vertelt ze over haar ervaringen. Boston, 5 april 2013. Ik loop ‘s avonds laat in mijn eentje naar het hotel waar ik logeer tijdens de driedaagse conferentie ‘The Power of Narrative’ aan de Universiteit van Boston. ‘ Boston is een heerlijke stad, ik voel me er compleet veilig’, app ik naar het thuisfront. Read Poetry De conferentie is bedoeld voor journalisten die, zoals de conferentiegids wervend aanduidt, ‘want to celebrate the art of telling true stories’. Samen met 300 collega’s uit de hele wereld luister ik naar verhalen van Amerikaanse Pulitzerprijs winnaars als Amy Ellis Nutt en Tracy Kidder en bekijk multimediaprodukties van jonge journalisten. De gedrevenheid van de sprekers werkt aanstekelijk. Het helpt natuurlijk ook dat ze veel van die lekkere Amerikaanse one-liners gebruiken. ‘I try to leave out the parts that people skip’. Of: ‘How to write better metaphors? Read poetry.’
Kiezen Drie dagen lang loop ik in een van de universiteitsgebouwen van Boston University van de ene ‘breakout session’ naar de andere ‘key-notespeech’. Die laatste bijeenkomsten zijn centraal en worden door alle conferentiegangers bezocht. De breakoutsessies lopen parallel, er zijn er steeds 7 tegelijk. Kiezen stelt me voor (luxe)dilemma’s: ga ik naar Amy Ellis Nutt, die vertelt waarom ons brein behoefte heeft aan verhalen en het vertellen van verhalen (‘we like
stories, because we think in stories’)? Of kies ik een sessie met Maisie Crow, die foto’s en video in haar werk combineert? Of het verhaal van Jina Moore: Turning topics into stories? Ik vind de jonge (multi-media) journalisten al snel interessanter dan de schrijvende oudgedienden. Zij stammen uit de tijd dat je je sporen bij een en dezelfde krant verdiende waar je , na het winnen van de prestigieuze Pulitzer alle ruimte kreeg om lange achtergrondverhalen te schrijven. Ook leuk, maar in een tijd waarin vaste contracten tot het verleden (gaan) behoren en er steeds minder geld beschikbaar is voor het maken van verhalen ben ik benieuwd hoe jonge, zelfstandig werkende journalisten het aanpakken. Veel tijd Mijn conferentie-favoriet wordt Maisie Crow. Ik ben bij twee van haar sessies waarin ze haar werk laat zien en vertelt over het ‘making-off’ proces. 32 is ze, en op haar CV prijkt al een baan als ‘adjunct-professor’ op de universiteit van Columbia. Maar professor of niet, als het moet slaapt deze vrouw een half jaar op de bank bij een verpleegkundige in Mississippi. Ze wil immers per se een film maken over de laatste abortuskliniek in deze zuidelijke Amerikaanse staat, die op het punt staat zijn deuren te sluiten. Het is typerend voor haar manier van werken. Weinig geld, veel tijd, investeren in persoonlijke relaties met de mensen die ze portretteert. Het ontroerende portret dat ze maakte van een weduwnaar duurt vijf minuten maar Crow vertelt daarin op indrukwekkende wijze een heel levensverhaal. Let me tell you a story Ik ben nauwelijks terug in Nederland of in Boston, waar ik me ‘compleet veilig’ waande, laten terroristen twee bommen ontploffen. Precies op die plek liep ik nog geen week daarvoor. De oprichter van de conferentie in Boston, Mark Kramer, zie ik vlak na de bomaanslag terug op de Nederlandse conferentie voor verhalende journalistiek in Amsterdam. Met een shawl van de Red Sox om zijn hals, bij wijze van statement, loopt hij het podium op en steekt van wal met de woorden:’ It all begins with those simple words: Let me tell you a story’. Kalien Blonden geeft op verzoek een presentatie over verhalende journalistiek. Met aansprekende voorbeelden maakt ze inzichtelijk wat deze vorm van journalistiek inhoudt en hoe programmamakers daar concreet mee aan de slag kunnen. Ze hoopt programmamakers te inspireren met o.a. de mooiste producties van makers die ze op de conferentie in Boston heeft ontmoet. Kruispunt Bij Kruispunt heeft Kalien haar kennis van en ervaring met verhalende journalisitek al goed kunnen gebruiken. Kalien: “‘Zowel in de voorbereidende als in de uitvoerende fase kunnen technieken uit de verhalende journalistiek je helpen. Bij het bedenken van een originele invalshoek bijvoorbeeld. Bij Kruispunt zijn we veel meer na gaan denken over de titel van een verhaal. Dat levert vaak al een structuur en een invalshoek op. Zo maakten we twee jaar geleden een programma over de Dakotaramp. In 1996 stortte er een Dakota neer in de Waddenzee waarbij 23 brug-en sluiswachters van de Provincie Noord-Holland om het leven kwamen. In de research stuitten we op het verhaal van een opzichter van de Provincie die het had over ‘de brug van Kiek’, ‘de brug van Arie’ en ‘de sluis van Teunis’. De Brug van Kiek vond ik een prachtige titel. We maakten het programma aan de hand van de bruggen. We kwamen vanzelf uit bij een aantal weduwen, die nog in het brugwachtershuisje bij de brug van hun overleden man bleken te wonen. Daarnaast vertelden we het verhaal van het beroep van brug/sluiswachter dat 15 jaar na de Dakotaramp dreigde uit te sterven. En tijdens een interview kunnen verslaggevers veel hebben aan bijvoorbeeld een checklist van bovengenoemde Mark Kramer. Hij hamert altijd op de vijf zintuigen. We laten op tv en radio natuurlijk sowieso zien hoe iets eruit ziet of hoe het klinkt. Maar hoe voelt het? Hoe ruikt het? En eventueel: waar smaakt het naar? Zo voeg je heel wat dimensies toe aan beeld en geluid.’
Bron: CMV Publicatiedatum: 19-06-2013