00 deloven softver 2010

www.kapital.com.mk www.total.com.mk

petok 07/05/2010

KOMPANIITE JA MENUVAAT PERCEPCIJATA

DELOVNIOT SOFTVER E NEOPHODNA INVESTICIJA, A NE TRO[OK NAJTE[KO SE DOA\A DO KVALITETEN KADAR

HRVATSKITE IKTKOMPANII SE SELAT VO MAKEDONIJA I SRBIJA ZA IZLEZ OD KRIZATA

TEHNOLO[KITE KOMPANII DELAT BESPLATEN SOFTVER

specijalen prilog

DELOVEN SOFTVER

Sostojbi, trendovi

KOMPANIITE JA MENUVAAT PERCEPCIJATA

DELOVNIOT SOFTVER E NEOPHODNA INVESTICIJA, A NE TRO[OK

Gojko Ke{eq

N

gojko@kapital.com.mk

os za biznis, vroden talent i efikasni “sivi }elii” ne se dovolni pove}e za vodewe biznis. Kako {to bez osnovna kompjuterska pismenost ne e prepora~livo da se bara rabota, biznis-realnosta na kompaniite im nametnuva potreba od postojano sledewe i dr`ewe ~ekor so tehnolo{kite inovacii.

Vremeto koga kompaniite se mislea dali i kolku da investiraat vo nova tehnologija koja ne podrazbira samo kompjuteri i pe~atar, tuku i softverski paketi prilagodeni na potrebite na dadenata kompanija, e odamna zavr{eno.

Toa go potvrduvaat i make-

36

donskite softverski kompanii.

Sepak, globalnata finansiska kriza, vo 2009 godina go zabavi razvojot na pazarot na deloven softver vo Makedo-

od procesot na standardizacija. Tie velat deka u~estvoto na svetskite brendovi na pazarot e minimalen, naj~esto preku pretstavni{tvata na

“Raduva podatokot {to sekoj den e pogolem brojot na doma{ni kompanii koi odli~no se informirani i to~no znaat {to baraat od novoto re{enie za deloven softver. Faktot deka desetina kompanii dnevno, samoinicijativno se prisutni na vebstranata na na{ata kompanija, so konkretni pra{awa, no i redovno ja prezemaat demo-verzijata od delovniot softver Pantheon, govori za interesot i za prebirlivosta na pazarot”, velat od Datalab. nija. Spored kompaniite koi {to izrabotuvaat vakov vid re{enija, pazarot na deloven softver vo zemjava s$ u{te se nao|a na samiot po~etok

svetski kompanii vo Makedonija, no potrebata od standardni delovni alatki kaj menaxerite vo Makedonija gi sozdava uslovite za zabrzuvawe

na ovoj proces i fa}awe ~ekor so sosedite. Vo ponudata na deloven softver vo Makedonija glavno preovladuvaat lokalni in-house softverski re{enija, osobeno vo segmentot na ERP re{enija. Nasproti svetskite trendovi, re{enijata od segmentot na BI (Business intelligence) re~isi kako i da ne se zastapeni, so isklu~ok na bankarskiot sektor i telekomoperatorite. Vo zemjava najpopularni se re{enijata za upravuvawe so dokumenti i drugi sodr`ini i istite, kompaniite najmnogu gi koristat za elektronska arhiva.

Pridobivki od softverskite re{enija Iako finansiskata kriza gi natera makedonskite kompanii na {tedewe, sepak, od IT-

Sostojbi, trendovi

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

kompaniite velat deka svesnosta za implementirawe na Iako finansoftverski re{enija kaj masiskata kriza kedonskite kompanii raste. gi natera Spored niv vakviot trend se Tradicijata i referencata na proizveduva~ot i makedonskite slu~il, najmnogu poradi kripartnerot kompanii na zata, poradi koja kompanii Da se proveri kakov e kvalitetot na poddr{kata pogolemo te bea prinudeni da iznajdat posle voveduvaweto na ERP {tedewe, ITna~ini na {tedewe, a tokmu Brzinata na prilagoduvawe na ERP-re{enija so kompaniite so implementacijata na kvazakonskite promeni litetno softversko re{enie, velat deka mo`at da ja zgolemat kontro Iako cenite se s$ poniski, zadol`itelno treba da svesnosta za lata vrz tro{ocite. se proveri odnosot na cenata na licencata i implementira“Raduva podatokot {to sekoj ostanatite tro{oci we na softden e pogolem brojot na doverski re{ema{ni kompanii koi odli~nija raste. no se informirani i to~no Vo Asseco – see, iako zabele- “Koristeweto na kvaliteten Vakviot trend znaat {to baraat od novoto `ale deka postoi svesta za deloven softver vodi do ratie go objasnure{enie za deloven softver. pridobivkite od implementa- cionalizacija vo rabotewevaat so krizaFaktot deka desetina kompanii cija na deloven softver kaj to, poefikasno modelirawe dnevno, samoinicijativno se makedonskite firmi, sepak, po- na rabotnite procesi, smata poradi koja prisutni na veb-stranata na radi globalnaluvawe na vrekompaniite na{ata kompanija, so konkretta kriza vo ovoj meto i tro{ocibile prinudeni pra{awa, no i redovno period se zabete vo izvr{uvaLideri vo imni da iznajdat ja prezemaat demo-verzijata le`uva odlo`u- plementacijata na deweto na sekojdnovi na~ini od delovniot softver Panthevawe na vovedunevnite rabotni na {tedewe. on, govori kako za interesot vaweto na re- loven softver i sovreprocesi, namameni re{enija za sleSo implementaka i za prebirlivosta na {enijata. luvawe na opetacijata na pazarot”, velat od doma{nata “Kako pri~ina dewe na uspe{nosta rativniot rizik, kvalitetno softverska kompanija Data za odlo`uvawa- na biznisot se bankite, pogolema doslab. ta se naveduvaat telkomite i mobilnite tapnost na tesoftversko Spored niv, ako do pred nerestrikcii vo operatori kovnite potebni re{enie, koja godina osnoven kriterium buxetite, nemainformacii i mo`at da ja na organiziranite prezentacii we svest po{isekako so sovrezgolemat konroko vo ramki na kompani- menite re{enija za delovno za kompaniite na koi se gotrolata vrz jata, nedovolno kompetenten odlu~uvawe, doa|awe do mo`vorelo za aspektite na delovtro{ocite. i obu~en kadar od strana na nost za poefikasno upravuniot softver koi do skoro bikorisnikot, nedovolno kompe- vawe so resursite i pokvale osnoven kriterium, denes tencii od strana na ponudu- litetno donesuvawe na odlutop tema vo prezentaciite se va~ite (lokalnite IKT-kompa- ki”, velat od IN 2. mo`nostite za podobruvawe vaat da razmisluvaat za imnii), skapata implementacina naplatata, sledewe na kre- plementacija na softverski reja od strana na stranski kom- Krizata predizvika ditite, lizingot, grafi~ki pri- {enija koi bi im go podobrile obraten efekt panii”, velat od Asseco. kazi na parametrite od ra- kvalitetot na raboteweto i boteweto, izve{tai spored me- bi im donele za{teda koja bi Spored softverskite kompa- Iako vo svetski ramki vo 2009 |unarodni smetkovodstveni go opravdala po~etnoto innii, kaj golem del od make- godina kompaniite se soo~ija standardi, a kompaniite se vestirawe. donskite kompanii investi- so globalnata kriza, kako del interesiraat i za mo`nosta “Za pogolemite firmi, uporaweto vo softverski re{e- od merkite za {tedewe i nada gi planiraat i sledat fi- trebata na deloven softver nija s$ u{te se smeta za tro- maluvawe na tro{ocite, na nansiskite parametri od ra- e od golemo zna~ewe, osobe{ok, za razlika od kompa- po~etokot na 2010 godina zano golemite proizvodni komboteweto. niite vo zemjava koi se del po~naa masovno da implemenI od EduSoft ocenuod stranski i glo- tiraat softverski re{nija, na vaat deka koga stabalni kompanii, {to uka`uva podatokot na kon“Me|u makedonskite IKT-kompanii nuva zbor za interekoi investiraweto sultantskata ku}a Gartner, koja sot na makedonskite mo`e da se najdat odredeni re{enija vo softverski re- predviduva rast na IKT-pakompanii, vo imzina- koi se blisku do svetskite trendovi i so {enija go smetaat zarot od 5,3%, vo Makedonitiot period e vidliv svojot kvalitet mo`e da im konkuriraat za kapitalna inves- ja rabotite stojat malku poe golem napredok po na renomiranite kompanii”, velat od ticija. inaku. odnos na podignuva- kompanijata Grnarov.

Spored hrvatskata “Stranskite kompanii soo~eni we na svesnosta kaj softverska kompani- so pritiskot na s$ pokompmakedonskite kompaja IN2, koja neodam- leksnoto i turbulentno opkrunii za pridobivkite od im- panii koi benefitot od kona otvori svoe pretstavni{tvo `uvawe, vo organizaciite gi plementacija na softveri, no ristewe na deloven softver vo zemjava, iskustvata poka- primenuvaat site najsovremeni spored niv interesot s$ u{- go gledaat vo golema za{te`uvaat deka so za{tedite {to taktiki za upravuvawe, sekako te ne e na zadovolitelno nivo. da – racionalno iskoristuse pravat posle implementi- neophodno i poddr`ano so inOd kompanijata za softver- vawe na svoite ~ove~ki, proraweto na kvaliteten infor- formati~ki alatki. Kaj nas toj ski re{enija Grnarov, pak, ve- izvodni i materijalni resursi, maciski softver, investici- trend za `al ne se preslilat deka iako vo zemjava po- unificirani i sredeni projata nekolkukratno se vra}a, kuva vo celost, odnosno vo gobaruva~kata za vistinski se- ceduri za rabota i uredna taka {to s$ pove}e se skra- lema merka docni. Softveropfaten deloven softver e ma- dokumentacija”, velat od Grtuva vremeto na povrat na in- skite re{enija se voveduvala, sepak, menaxerite po~nu- narov. vesticijata. at otkako }e se pojavat prob-

KAKO DA GO ODBERETE VISTINSKIOT SOFTVERSKI PAKET?

37

specijalen prilog

DELOVEN SOFTVER

Sostojbi, trendovi

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

lemite, a ne so cel tie da tver. Bitno e da se napomese predvidat i da se spre- ne deka dvete spomenati in~at”, velat od Asseco. So vak- dustrii voedno se i industrii voto tvrdewe se sooglasuva- so najgolem prihod. Posle banat i od Grnarov, koi velat karskiot i telekomunikacisdeka globalnata kriza ne ja kiot sektor, sleduvaat pogo- Istra`uvawata vo svetski ramki poka`uvaat deka vo promenila mnogu percepcijata lemite makedonski kompanii pogled na unapreduvawata koi se postignuvaat so na menaxerite vo zemjava, a kako Alkaloid, Skopska pi- implementacijata na deloven softver se: uspe{nite menaxeri i pred vara, Makstil... Od druga stra- ` Za{teda na vreme krizata implementirale sof- na kaj malite i sredni pretprijatija svesnosta za imple- ` Usoglasuvawe i unificirawe na podatocite tverski re{enija. mentirawe na ` Unapreduvawe na planiraweto Od DataLab, delovni softve- ` unapreduvawe na takti~koto odlu~uvawe pak, velat deka Lideri vo imp- ri e s$ u{te ` poefikasni procesi prvata reakcilementacijata na delo- niska. Iako, ja na doma{nite ` unapreduvawe na korisni~kite servisi ven softver i sovre- spored softvermenaxeri na svetskata kriza meni re{enija za sle- skite kompanii, ` za{teda na tro{oci bila paraliza dewe na uspe{nosta na e zabele`an ` zgolemuvawe na prihodi na kakvo bilo biznisot se bankite, mal napredok, ` namaleni tro{oci investirawe. telkomite i mobilni- sepak, najgolem ` namalen rizik vo rabotata del od malite i ` poefikasno iskoristuvawe na materijalite No, od po~etokot te operatori sredni pretprina godinava e jatija vo zemja- ` poefektivno iskoristuvawe na resursite (kako ~ove~kite zabele`an pozitaka i proizvodstvenite resursi –ma{ini, postrojki, tiven trend. Ottamu velat deka va, investiraweto vo IT- realat) vremeto na praliza na ives- {enija go smetaat za tro{ok. ` poefikasno buxetirawe i raspredeluvawe na tro{ocite ticiite vo Makedonija traelo najkratko, sporedeno so dru- Koi se najpopular` podobra kontrola na parametrite za uspe{nost i nite softverski gite zemji od regionov. Od IN2 efikasnost vo raboteweto velat deka najdobar primer re{enija vo Make` trendovi i razni statistiki vo kompanijata za svesnosta na menaxerite donija? za implementirawe na delov- Vo svetski ramki me|u najpo- ` podobri i polesni biznis-odluki (vrz baza na informaciite dobieni od softverot) niot softver kako del od mer- pularnite softverski re{ekite za {tedewe se nivnite nija se vbrojuvaat IBM Cog- ` zadovolni klienti finansiski rezultati vo 2009 nos, Oracle Hyperion, SAP Busi- ` unificirani i sredeni proceduri za rabota godina, na nivo na grupaci- nessObjects i SAS vo segmen- ` uredna dokumentacija ja koga kompanijata ostvarila tot na BI i BPM re{enija, SAP rast na proda`bata vo od- ERP, Oracle eBS, Microsoft Dynos na 2008 godina i ostva- namics NAV vo segmentot na interesen e faktot {to kaj go- kvalitet”, velat od Datalab. rila prihodi od proda`ba od ERP re{enija, OracleCRM, Cla- lem broj od najdobrite i naj- Od Grnarov smetaat deka po20 milioni evra. ritySoft, SugarCRM, SAP CRM, Mi- golemite IKT-kompanii vo Ma- kraj svetski renomiranite rekedonija, vertikalata za de- {enija SAP i Oracle koi imaat Dynamics CRM vo segGolemite se lideri, crosoft loven softver ne im e vo fo- najpoznati i najpopularni sofmentot na CRM re{enija. SpoMSP daleku od red proizvoditelite na delo- kusot. Spored niv, toa e re- tverski re{enija, postojat i trendovite ven softver, re{enijata koi zultat na pregolemata inves- nekoi drugi pomali firmi koi Lideri vo implementacija na se nudat vo makedonskite IKT- ticija koja e potrebna za raz- imaat re{enija koi se kvavoj i odr`uvawe na vakvite litativno na isto ramni{te deloven softver i sovreme- kompanii kako in-house razni re{enija za sledewe na vieni re{enija gi sledat svet- re{enija, osobeno koga paza- so re{enijata na renomiranite kompanii, no pretstavuuspe{nosta na biznisot se sevaat daleku pomala investikoga{ bankite, telkomite i mocija, {to pak, e prednost za bilnite operatori. Vo posledKvalitetniot softver mo`e vo golema makedonskite kompanii koi ne nata decenija bankarskiot sekmerka da pridonese vo namaluvawe na potrebite mo`at da si dozvolat impletor e pod pritisok na reguod dopolnitelen kadar i voveduvawe na “red” vo mentacija na SAP na primer. latorot Narodnata banka na sekojdnevnoto rabotewe, sledej}i gi to~no proce“Me|u makedonskite IT- komRepublika Makedonija, Bazeldurite koi e potrebno da se zapazat pri koristepanii mo`e da se najdat odreskite inicijativi i usoglasudeni re{enija koi se blisweto na eden vakov softver. vaweto so Evropskata centralku do svetskite trendovi i so na banka. Primer za toa se svojot kvalitet mo`e da im voveduvaweto na regulativa vo delot na upravuvawe so skite trendovi vo oblasta na rot vo Makedonija e mnogu mal konkuriraat na renomiranite kompanii”, velat od Grnarov. rizici, spre~uvawe na perewe biznisot i tehnolo{kite tren- za da se pokrie razvojot. pari (AML – Anti money laun- dovi ili se bazirat na ne- “Tokmu zatoa, Makedonija be{e Spored niv, pokrivaweto na dering), me|unarodni smetkokoi od svetskite re{enija so dolgo vreme preplavena so re- raboteweto na edna kompanija, vodstveni standardi i me|u- lokalna implementacija i pri- {enija razvieni od studen- zavisno od dejnosta na komti po informatika – re{e- panijata, vo princip se pranarodni standardi za finan- lagoduvawe. Od Asseco velat sisko izvestuvawe. Telekom i deka lokalnite re{enija se nija koi imaa mnogu kratok vi so implementacija na svetmobilnite operatori vo Ma- sekoga{ pofleksibilni na za- `ivoten vek. Sepak, vo pos- ski poznati globalni re{enija kedonija se del od globalnite konskite promeni za razli- ledno vreme se zabele`uva (na pr. ERP sistemi, CRM siskompanii i po pravilo gi sle- ka od svetskite re{enija, koi standardizacija i okrupnuva- temi i sl.) , so koristewe na we na pazarot, {to sigurno sopstveni re{enija ili so komdat svoite principi vo im- {to se unificirani. plementacija na deloven sof- Od Datalab, pak, velat deka }e dovede do komparativen binacija i na dvete.

38

[to zna~i kvalitetniot softver za edna mala kompanija?

Sostojbi, trendovi Makedonskite re{enija vo prednost pred stranskite Va`en faktor vo implementacijata na eden IS-sistem, na primer, e lokalizacijata na re{enieto spored potrebite na samiot klient, spored Zakonskata regulativa na dr`avata i spored pozitivnite delovni naviki i pravila vo sredinata. Tuka makedonskite kompanii ja gledaat prednosta na nivnite re{enija, sporedeno so poznatite svetski re{enija.

Spored IKT- kompanii, kvaliteteniot deloven softver mora da dovede do podobar kvalitet na delovnite procesi.

Spored Asseco obi~no pri voveduvawe na vakov softver firmite se re{avaat i za remodelirawe na delovnite procesi bidej}i toa im go ovozmo`uva novoto re{enie. Od Datalab vo izminatiov period zabele`e deka s$ po~esto se kreiraat novi pravila na odnesuvawe vo komercijata, kako zamena za improvizacija. “Nabavnata slu`ba dobiva zna~itelno pogolema odgovornost, bidejki lo{ite procenki stanuvaat mnogu vidlivi. Zgolemena naplata na pobaruvawata i tempirano pla}awe na obvrskite zna~itelno vlijae na likvidnosta na firmata.

Proizvodstvo koe od crna kutija se pretvora vo merliv i sledliv proces i Finansii koi najposle ne se samo slu`ba za smetkovodstvo, tuku vistinski izvor na validni informacii vo firmata”, velat od Datalab. Spored niv implementacijata na vakvite re{enija, ne samo {to ja podobruva profitabilnosta na kompaniite, tuku im za{teduva vreme, a tie dobivaat unificiranost na podatocite i pomo{ vo takti~koto odlu~uvawe. Svetskite statistiki poka`uvaat deka kompaniite koi imaat implementirano SAP mnogu polesno ja prebrodile globalnata kriza i nivnata cena pri eventualnite akviziicii e sekoga{ pogolema. Vo Makedonija golem problem e {to kompaniite, posebno malite i sredni pretprijatija, o~ekuvaat, vedna{ po implementiraweto na softverot da se zdobijat so nekakvi beneficii. Spored, ekspertite, vakvite o~ekuvawa

se kratkoro~ni i ne treba da o~ekuvaat deka investicijata vo softverskite re{enija }e se vrati za edna godina.

Naprotiv, investicijata vo vakov tip na re{enija e dolgoro~na i pogodnostite od istite se ~uvstvuvaat duri po nekolku godini od implementacijata. Kvalitetniot softver mo`e vo golema merka da

pridonese vo namaluvawe na potrebite od dopolnitelen kadar i voveduvawe na “red” vo sekojdnevnoto rabotewe, sledej}i gi to~no procedurite koi se potrebni da se zapazat pri koristeweto na eden vakov softver.

“Kako primer od na{ata praktika mo`eme da ja navedeme kompanijata Soleta, od oblasta

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

na mesnata industrija, koja u{te od po~etokot na svoeto rabotewe implementira{e delovni softverski re{enija so koi ima kompleten pregled na site informacii od proizvodstvoto, zalihite vo magacinite, proda`bata kako i informaciite od sekojdnevnoto rabotewe so delovnite partneri”, velat od Edusoft.

39

specijalen prilog

DELOVEN SOFTVER

Intervju

Seavus, svojot momentalen fokus vo Makedonija go pozicionira kon uspe{na implementacija na proekti vo javniot sektor, no paralelno s$ pointenzivno investirame vo razvoj na implementacijata na delovniot softver. So ponudenite re{enija se obiduvame da odgovorime na potrebite na klientite za postojan i nepre~en pristap do nivniot centralen sistem od koja bilo to~ka na planetata

K

ako ja procenuvate podgotvenosta na makedonskiot biznis-sektor da prifa}a i implementira deloven softver?

Makedonija iako e edna od zemjite na jugozapaden Balkan vo koi razvojot na ITsektorot bele`i porast vo posledno vreme, s$ u{te zaostanuva zad zemjite vo regionov vo pogled na implementacija na re{enija od delovniot softver. Vakviot fakt se dol`i na niskoto tehnolo{ko nivo na koe se zasnova biznis-sektorot vo zemjava kako i svesnosta na menaxmentot za upotreba na sofisticirani alatki za razvoj na nivniot biznis.

Imaj}i gi predvid globalnite svetski slu~uvawa, se o~ekuvaat pozitivni promeni vo toj segment za mnogu kratko vreme.

Vo prilog na ova odi i faktot za pogolemata orientiranost na doma{nite firmi kon stranskite pazari, kako i pointenzivnata prisutnost na stranskiot kapital, koj nametnuva me|unarodni standardi za moderno biznis-deluvawe, vo koe neophodna alka e upotrebata na sofisticirani re{enija za uspe{no menaxirawe.

Kade Seavus go gleda potencijalot za ponuda na deloven softver?

Seavus svojot momentalen fokus vo Makedonija go pozicionira kon uspe{na implementacija na proekti vo javniot sektor, no paralelno s$ pointenzivno investirame vo razvoj na implementacijata na delovniot softver. Kategorija na koja na{ata kompanija & posvetuva zna~ajno vnimanie se aplikacii od tipot na: CRM (Customer Relationship Management) i ERP (Enterprise Resource Planning) koj voedno ja vklu~uva i BI (Business intelligence) komponentata kako neophoden element na ERP aplikaciite.

Na koi potrebi se obiduva da odgovori Seavus?

40

SEAVUS

NA KOMPANIITE IM E NEOP ZA MENAXIRAWE, KONTRO

VIKTOR SOTIROVSKI

Regionalen menaxer za proda`ba So ponudenite re{enija se obiduvame da odgovorime na potrebite na klientite za postojan i nepre~en pristap do nivniot centralen sistem od koja bilo to~ka na planetata, bez razlika na vremenskata i prostornata oddale~enost od mati~nata lokacija, kako i tipot na komunikaciskiot ured koj se koristi. Zna~ajno mesto vo razvojot i integracijata na aplikacii im se posvetuva na standardite nametnati od tehnolo{kata trka na svetskiot pazar, osobeno vo razvojot na mobilnite uredi kaj koi sekoja generacija nudi zna~itelno pogolem set na mo`nosti i funkcionalnosti.

Na {to treba da se pomisli prvo koga stanuva zbor za razvoj na deloven softver?

Razvojot na komponentite na delovniot softver e direktno nametnat od sega{nite komunikaciski mo`nosti kako i potrebata na dene{nite menaxeri za uspe{no dale~insko rakovodewe na svoite biznisi. Toa podrazbira celosen pristap do poslednite informacii koi se od isklu~itelna va`nost pri noseweto na odluki kako i vo proektirawe na idnite ~ekori za upravuvaweto so biznisprocesite vo firmata, po~nuvaj}i od menaxirawe so ~ove~ki resursi, se do proektirawe na buxetot za investici i na-

bavki vo proizvodstvoto.

Potrebata od avtomatizacija na

procesite vo edna kompanija e seprisutna. Dali mo`e Seavus da odgovori na vakvoto barawe?

Kako segment na koj mu se posvetuva golemo vnimanie vo Seavus, se i CRM aplikaciite koi se nezamenlivi vo menaxiraweto so klienti osobeno vo firmite koi imaat potreba od dnevna komunikacija so golem broj potencijalni i aktuelni klienti.

Pritoa CRM sistemot ovozmo`uva istovremeno a`urirawe na izvr{eni dnevni, nedelni i mese~ni aktivnosti do proektirawe na celosni planovi za realizacija na proda`nite operacii vo odreden segment. Kako sostaven i neophoden del na sistemot e generatorot na izve{tai so koj se ovozmo`uva sledewe na ostvarenite rezultati i realiziranosta na proda`nite ciklusi. Zna~ajna prednost na vakvite sistemi e tokmu avtomatiziraniot proces na ispra}awe na pora~ki i fakturi, kako i masovnite marketing-kampawi so koi se pokriva zna~itelen del od potencijalniot pazar za mnogu kratko vreme, {to ima isklu~itelna uloga vo namaluvaweto na tro{ocite i zgolemuvawe na efikasnosta vo biznis-raboteweto.

Intervju

PHODNA EFIKASNA ALATKA OLIRAWE I NASO^UVAWE

BISERKA KONESKA

Produkt menaxer okraj golemite robusni softverski re{enija biznissvetot e golem korisnik na gotovite softverski proizvodi. Kakov e fokusot na Seavus na toa pole?

Biznis-javnosta za{teduva na razvoj i namaluva tro{oci za odr`uvawe so pomo{ na t.n. “off-the-shelf” proizvodi.

Seavus odamna go osvojuva toj pazar za {iroka potro{uva~ka na komercijalen softver. Ve}e {est godini uspe{no go prodava i promovira svojot, ve}e visoko izgraden proizvod, Seavus Project Viewer, koj e pregleduva~/~ita~ na Microsoft® proektni planovi.

Vo ramkite na na{ata kompanija funkcionira cel tim od eksperti kako vo razvoj taka i vo promocija i proda`ba, koi se obiduvaat da identifikuvaat potrebi na pogolemi grupi korisnici. Ova ne sekoga{ e lesno od pri~ina {to vo ovoj slu~aj go nema klientot da gi poso~i svoite konkretni potrebi, tuku treba da se iznajde re{enie za nekoj problem so koj se okupira pogolema zaednica na korisnici od biznis-svetot.

Dopolnitelno treba da se pronajde vistinski na~in za gotoviot proizvod soodvetno da se promovira i za vesta da stigne do biznis-javnosta koristej}i pove}e

P

kanali za internet promocija.

Kako se slu~i da zaplovite i vo tie vodi i kako odlu~uvate vo koja nasoka }e se dvi`at va{ite proizvodi?

Nie imavme sre}a da ni se slu~i odli~en i vistinski “{kolski” primer za identifikuvawe na potreba. Imeno vo 2003 godina se pojavi Volvo so konkretno definirano barawe da za{tedi na koristewe na softver, poto~no na Microsoft® Project, od koj realno nemale potreba site vraboteni.

Taka zadovoluvaj}i ja potrebata na ogromen broj vraboteni, koi ne se menaxeri vo kompanijata, so samo del od funkcionalnostite na Microsoft® Project e iznajdeno re{enie ne samo za toj klient tuku i za ogromen broj kompanii koi se soo~uvaat so istiot problem. Ottoga{ Seavus Project Viewer ja `ivee svojata uspe{na prikazna.

Dopolnitelno na ova, Seavus e proektno bazirana kompanija koja kompletno ja razbira potrebata na drugite proektno bazirani kompanii od softversko re{enie za vodewe na nivnite proekti.

Proektniot menaxment e tema koja ja prou~uvame i iscrpuvame ve}e nekolku godini.

Ona {to go steknavme, iskustvoto i poz-

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

navaweto na navikite na potencijalnite kupuva~i, e od neprocenlivo zna~ewe.

Nie znaeme deka na kompaniite im treba efikasna alatka za vodewe na proektite, za sledewe na tro{ocite i za menaxirawe na resursite kako i za efektivno upravuvawe so vremeto kako glaven faktor vo proektnoto planirawe.

Dopolnitelna motivacija se i priznanijata koi gi dobivame od na{ite zadovolni klienti kako slednive: “Baravme proekten pregleduva~/~ita~ ~ij izgled }e bide, {to e mo`no, poblizok do onoj na Microsoft® Project, no za del od negovata cena. Seavus Project Viewer spored nas be{e alatkata koja mo`e da ni odgovori na potrebite. Ovoj proizvod ni pomogna da gi namalime tro{ocite i smetam deka site negovi funkcionalnosti se polezni”, @an Fransois, Microcell, Kanada.

“Najdobar pregleduva~ na pazarot! Gi testirav site pregleduva~i za Microsoft® Project koi postojat na pazarot i moe mislewe e deka ovoj na Seavus e najdobar. Ne samo {to e sli~en na Microsoft® Project (so {to ni za{teduva tro{oci za obuka) tuku i mre`niot licencen model na Seavus ni go ovozmo`i ovoj pregleduva~ po ekstremno niska cena za site korisnici vo na{ata organizacija. Dobro storeno“, Endrju Makbet, Lycopodium Engineering, Avstralija Biznis-fokusot na oddelot za proda`ba i marketing se trite kontinenti, Evropa, Amerika i Avstralija i tie toa go pravat nepre~eno tokmu poradi svesnosta na kompaniite vo tie zemji za neophodnosta od proekt-menaxment softverski re{enija.

Koi se idnite planovi na Seavus?

Seavus ima vizija da u~estvuva vo zbogatuvawe i {irewe na znaeweto vo oblasta na proektniot menaxment. Sekako, mora da se napomene deka ne sme sami, vo Makedonija ve}e ima kompanii koi se svesni za zgolemuvaweto na produktivnosta i namaluvaweto na tro{ocite so pomo{ na vakvi softverski re{enija.

A sekako deka nie na toa gledame i kako mo`nost za razvoj na biznis-klima vo Makedonija.

Kako kruna na {est godi{niot razvoj na Seavus Project Viewer nie razvivme sopstvena proekt-menaxment alatka, Seavus Project Planner, a asortimanot go zbogativme i so “mind mapping” alatka i go proizvedovme Seavus DropMind™.

Svesni deka e neophodno da se sledat svetskite tehnolo{ki trendovi, pa i pokraj faktot deka nekoi temi kako na primer “Cloud computing”, se s$ u{te kontroverzni, sepak re{ivme da gi vivneme na{ite proizvodi kon “oblacite” i tie da se konkurentni i so ostanatite alatki koi funkcioniraat na “Cloud” osvojuvaj}i taka i drugi pazari.

41

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

Razvoj

NAJTE[KO SE DOA\A DO KVALITETEN KADAR

HRVATSKITE IKT-KOMPANII SE SELAT VO MAKEDONIJA I SRBIJA

Gojko Ke{eq gojko@kapital.com.mk

ugoisto~na Evropa mo`e da bide duri i pomo}na od Indija, vo odnos na razvojot na softverskite re{enija, no pod uslov da ja zajakne delovnata kompetencija vo lokalnite IT-kompanii. Ova go tvrdi Xorx [arkov, ~len na Upravniot odbor na Evropskiot softverski institut koj tvrdi deka odli~noto tehni~ko obrazovanie na kadrite, kako i relativno evtinata rabotna raka se odli~na startna pozicija za silen razvoj na IT-industrijata vo ovoj region.

Svetot kontinuirano se soo~uva so golem deficit na IKT-kadri. [to se odnesuva do zemjite od regionov, so vak-

J 42

vi stavovi prva izleze Hrvatska, ~ii softverski kompanii izjavija deka vo idnina planiraat da zapo~nat da vrabotuvaat softverski in`eneri od zemjite od regionot, bidej}i pokraj so deficit na kadar, ovaa zemja najskapo gi pla}a doma{nite in`eneri, {to pak gi nosi do rabot na profitabilnosta. Srbija na primer e dvapati poevtina za rabotewe na informati~kite kompanii, sporedeno so Hrvatska, predupreduvaat hrvatskite menaxeri. Spored prviot ~ovek na edna od najgolemite IKTkompanii vo Hrvatska Storm Computers Vladimir Oluji}, tro{ocite po ovaa osnova vo Srbija se od dva do tri pati poevtini. Hrvatskite IKT-kompanii s$ poglasno razmisluvaat za mo`nosta na

uvoz na informati~ari od sosednite zemji.

"So ogled na ograni~uvaweto na hrvatskiot IKT-pazar, ekspertite tuka se mnogu poskapi bidej}i pazarot e mnogu mal, dodeka potrebata za raznolika informati~ka kompetencija e mnogu golema, a dr`avata ne pomaga bidej}i bara golemi dava~ki za platite", veli Oluji}.

Najgolemata hrvatska kompanija za razvoj na softver IN2, kompanija koja neodamna vleze na makedonskiot pazar, smeta deka po brojot na podneseni molbi za rabota vo negovata komapnija, brojot na nevraboteni IKT-stru~waci vo Hrvatska e vo porast. Direktorot na kompanijata Ante Mandi}, koj vrabotuva 400 softverski in`eneri vo Hrvatska i vo regionot, potvrduva deka najgolem vinov-

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

Razvoj sproveduvaat pazarni politiki za zadr`uvawe na rabotnata sila. Toj smeta deka makedonskite kompanii ja sogledaa situacijata na makedonskiot vo sporedba so balkanskiot i svetskiot pazar, go sfatile i gi prifatile pritisocite i ve}e i zapo~nale so svoi strategii i politiki za usovr{uvawe i zadr`uvawe na kvalitetnite kadri.

“Sledej}i ja zgolemenata pobaruva~ka za specijalizirani IT-kadri, re{ivme da se postavime kako posrednik pome|u ITzaednicata i nevrabotenite lica. Celosno finansirame IT-sertificirani obuki za 80 nevraboteni lica”, veli Ivanovski.

Spored IKT-eksperite vo zemjava posebno e izrazen nedostigot na Java programeri, koi {to i vo svetski ramki se najbaran informati~ki kadar. Vakviot problem vo idnina bi trebalo da se re{i so po~etokot na rabotata na prviot avtoriziran edukativen centar za Java obuki vo Makedonija }e se zgolemi brojot na

IT-profesionalci od ovaa oblast.

Kako rezultat na sorabotkata so SUN Microsystems, vo fevruari ovaa godina Semos Edukacija dobi dozvola za odr`uvawe edukativni treninzi za Java programeri, koi na krajot na obukata }e dobijat sertifikat, po mnogu poniska cena od onie vo drugite zemji kako Ungarija i Velika Britanija.

Spored Valentina Taseva, direktor na Semos Edukacija so otvoraweto na avtoriziraniot edukativen centar, Makedonija }e se zdobie so status na regionalen ponuduva~ na ovie treninzi, a otvoreni se centri i vo Albanija i vo Kosovo. Od Semos najavuvaat otvorawe centri i vo Srbija, Hrvatska i Bugarija.

“Java obukite za regionot }e zna~at zgolemuvawe na brojot na kompletnite programeri koi }e go koristat Java programskiot jazik, a so toa i zgolemuvawe na deficitarniot kadar od oblasta”, izjavi Taseva na promocijata na novite obuki.

“Vol Strit @urnal” pi{uva za nevoobi~aen deloven pristap za ubla`uvawe na ostriot pad na prihodite

○

○

○

○

○

○

○

○

od Makedonskata asocijacija za informati~ka tehnologija vo 2005 i 2008 godina za pazarot na rabotnata sila poka`uvaat deka pobaruva~kata na IT-kadri vo periodot od 2009 do 2011 godina }e raste za site tipovi na IT-specijalisti, glavno dizajneri na data bazi, administratori, sistem-analiti~ari. Brojnite istra`uvawa uka`uvaat na zgolemen trend na pobaruva~ka za specifi~no obu~en IT-kadar kako {to se Microsoft, Linux, Java programeri, i Oracle dizajneri na data bazi.

Ministerot za informati~ko op{testvo Ivo Ivanovski, veli deka vladata e svesna za deficitot so kadar so koj se soo~uvaat kompaniite i poradi toa godinava re{ile da finansiraat ITsertificirani obuki za nevraboteni lica koi imaat solidno poznavawe na kompjuteri. Spored nego, mora da bideme svesni deka zboruvame za pazarna ekonomija i liberalen pazar na trud, {to zna~i deka kompaniite mora sami da

ZA IZLEZ OD KRIZATA

TEHNOLO[KITE KOMPANII DELAT BESPLATEN SOFTVER ekoi tehnolo{ki kompanii usvoija nevoobi~aen pristap na proda`ba na softver vo vreme na recesija-a toa e istiot da go podaruvaat. Za razlika od prethodnite promocii so koi se slu`at kompanii kako Amerika Onlajn ili proizvoditelot na antivirusen softver, ovie besplatni primeroci se deloven softver koj obi~no ~ini iljada dolari ili pove}e.

I ne se ograni~eni na opredeleno vreme.

Kompaniite mo`at da go zadr`at besplatniot softver. Primer, kompanijata Tidvej Sistems proizveduva softver za pretpriema~ite, za nadzor na kancelarii koj obi~no ~ini najmalku 20 iljadi dolari godi{no. Kompanijata so sedi{te vo London, vo poslednive 18 meseci do`ivea ostar pad na svojata proda`ba.

N

44

Poradi toa, vo noemvri vo promet pu{ti besplatna verzija na svojot softver. Tidvej zaklu~i deka ako ja podari svojata programa, kompaniite verojatno }e se odlu~at da go testiraat i posle toa da go kupat. Po ovaa merka, ovoj softver e daunlodiran pove}e od 4.000 pati, a mo`e da se koristi samo za nadzor na 30 kancelarii, no nitu eden od niv ne rezultira{e so proda`ba.

“Ako dobijam pet kupuva~i koi pred toa ne bi gi dobil, obidot }e se isplati”, re~e Adam Keringson, tehnolo{ki direktor na Tidvej.

Uveren e deka na krajot, obidot }e se isplati, no priznava deka toa e “pra{awe na verba”. Ovoj poteg poka`uva kako recesijata gi prisili nekoi kompanii da gi preispitaat svoite delov-

ni modeli. Tradicionalno, proizvoditelite na deloven softver najprvo gi naplatuvaat proizvodite, potoa gi sobiraat pla}awata za poddr{ka ili mese~na pretplata. Me|utoa kako {to Tidvej i ostantite nau~ija deka ubeduvaweto na klientite za da preminat od besplatnata na verzija koja se pla}a ne e ednostavno.

“Toa ne e ne{to koe se slu~uva spontano”, tvrdi Kevin Efrasi, investitor od Accel Partners, koj investira{e vo kompanija koj nudi besplaten softver. Za da se nagovorat klientite koi mo`at da koristat besplaten softver se primenuvaat eden od dvata pristapi: ograni~uvawe na brojot na lu|e koi mo`at da koristat besplaten proizvod ili ograni~uvawe na dopolnitelnite mo`nosti na besplatnata verzija. Malite tehnolo{ki kompanii ne se edinstvenite koi besplatno gi delat svoite proizvodi. Majkrosoft neodamna pokrena programa koja dozvoluva novoformiranite kompanii da go koristat negoviot Ofis paket i drug softver bez nadomest. “Ve}e se registrirale iljadnici i iljadnici novi kompanii”, re~e liderot na proektot Dan Levin, objasnuvaj}i kolku mnogu softverski programi podaril Majkrosoft. Abdob Sistems vo juni minatata godina ja pokrena on-lajn verzijata na svojot Akrobat softver koja im ovozmo`uva na vrabotenite da sorabotuvaat i da odr`uvaat virtuelni sostanoci, a ja delea besplatno.

PR

M

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

icrosoft Dynamics e zbir na prepoznatlivi re{enija koi se dizajnirani da izlezat vo presret na site biznis potrebi vo edna kompanija i so koi }e mo`ete mnogu polesno da donesuvate va`ni odluki za va{iot biznis. Ispora~ani preku mre`a na partneri, ovie integrirani, prilagodlivi biznis menaxment re{enija }e vi izgledaat poznato i }e rabotat na istiot na~in i zaedno so ve}e poznatiot Microsoft softver za da gi poednostavat i racionaliziraat procesite niz celiot biznis.

Microsoft Dynamics AX Seopfatno biznis menaxment re{enie (ERP re{enie) za sredni i golemi organizacii. Napraven e taka da ovozmo`uva vodewe na biznis baziran na pove}e lokacii i dr`avi.

Microsoft Dynamics NAV Biznis menaxment re{enie za mali i sredni organizacii koi baraat celosno Enterprise Resource Planning (ERP) re{enie. Brzo se implementira, lesno e za konfigurirawe i ednostavno za upotreba.

Microsoft Dynamics CRM Re{enie za odnosi so potro{uva~ite (CRM), koe obezbeduva alatki i mo`nosti potrebni za kreirawe i odr`uvawe na jasna slika za klientite u{te od prviot kontakt, vo tekot na kupuvaweto i post-proda`nite aktivnosti.

So proizvodite na Microsoft dobivate: POZNAT INTERFEJS CELOSNA INTEGRACIJA

VO POSTOE^KITE SISTEMI FLEKSIBILNOST SIGURNOST

DOPOLNITELNI INFORMACII: Za proizvodite od Microsoft Dynamics http://www.microsoft.com/dynamics Za na~inite na koi klientite gi koristat Microsoft Dynamics proizvodite http://www.microsoft.com/casestudies

45

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

Intervju

Prof. d-r SA[A MITREV rektor na Univerzitetot Goce Del~ev – [tip

INTEGRIRAN UNIVERZITET – INTEGRIRANO SOFTVERSKO RE[ENIE Koi se predizvicite so koi se

soo~uva Univerzitetot Goce Del~ev?

Univerzitetot Goce Del~ev od [tip e najmladiot dr`aven univerzitet vo Republika Makedonija. Po samo tri godini postoewe, kako integriran univerzitet vo svojata struktura ima 13 fakulteti, ~etiri pridru`ni ~lenki, brojni centri, akademii, instituti i kancelarii.

Toa go pravi univerzitet so specifi~na struktura koja funkcionira vo 11 gradovi vo dr`avata na koj pribli`no ima 500 vraboteni i okolu 10.000 studenti od prv i vtor ciklus na studii.

Od samiot po~etok na postoeweto, univerzitetot svojata rabota ja bazira na sledewe na svetskite obrazovni trendovi kade {to studentot e vo centarot na vnimanieto. Paralelno na ova kako priroden proces se nametna i permanentnata trka so vremeto vo odnos na sledeweto na razvojot na svetskite tehnologii i servisi, a s$ so edna edinstvena cel – da mu se ovozmo`i na studentot kvalitetno i efikasno obrazovanie so visok stepen na dostapnost na celokupniot nastaven i administrati-

46

ven kadar vo sekoja smisla.

Slo`enata struktura od vraboteni, kako administracija taka i nastaven kadar, golemiot broj na studenti so postojan trend na zgolemuvawe (od site tri ciklusi), kompleksnite me|usebni relacii, zavisnosti i interakcii vo ramkite na univerzitetot i kon nadvor, kako i neophodnata potreba celiot ovoj mehanizam centralizirano i uspe{no da se upravuva, prirodno dovede do potrebata od implementacija na integrirano softversko re{enie koe }e gi obedini site elementi na univerzitetot. Na ovoj na~in }e se obezbedi kompletna kontrola na golem broj procesi i slu~uvawa vrz baza na sledewe na site pravila vrz koi funkcionira na{ata institucija.

Na koj na~in delovniot softver vi pomaga za pouspe{no soo~uvawe so Va{ite predizvici?

Univerzitetot e kompleksna institucija vo koja se vgradeni organizacioni edinici so specifi~ni potrebi od razli~na priroda i karakter. Realizacijata na razli~ni kompleksni rabotni zada~i i aktivnosti, protokot na dokumenti i niv-

noto procesirawe, potrebata od permanentna komunikacija preku razli~ni tehnologii koi univerzitetot ve}e gi ima implementirano ili e vo faza na implementacija se samo del od elementite za ~ie uspe{no funkcionirawe e neophodno koristewe na moderni softverski platformi koi vo isto vreme }e ovozmo`at kompleten pregled na site prezemeni aktivnosti i posle 20 godini.

Integriranoto softversko re{enie kompletno }e ja pokrie rabotata na slednive sektori: studentska slu`ba, sektor za finansii, sektor za ~ove~ki resursi; sektor za javni nabavki; sektor za upravuvawe so vozen park, laboratorii vo sostav na univerzitetot. Na ovoj na~in }e se obezbedi mo`nost za uvid i kontrola na ogromniot broj transakcii (i finansiski i sistemski) koi sekojdnevno se slu~uvaat, maksimalna avtomatizacija na rabotnite procesi {to }e pridonese za zgolemena produktivnost, mo`nost za odlu~uvawe vo realno vreme vrz osnova na statistiki i indikatori na performansi so opcija za aplicirawe na eventualnite promeni vo ramkite na celiot

Intervju univerzitet istovremeno (od to~kata na administrirawe na sistemot) vrz baza na strogo definirani polisi i proceduri.

Vo ovoj pravec kompletno }e se zadr`i duhot na integriran univerzitet prisuten od samiot po~etok.

Konkretna pridobivka od ovoj sistem vo odnos na studentot e elektronskiot indeks koj }e ovozmo`i kompletno elektronsko studirawe: upis na semestar, zaveruvawe na semestar, prijavuvawe na ispiti i elektronski rezultati, elektronski oglasni tabli, postojana elektronska komunikacija i elektronski konsultacii so nastavniot kadar, elektronsko u~ewe kako i mnogu drugi aktivnosti i funkcionalnosti koi }e gi ponudi namenski realiziraniot veb-portal kako del od ovoj sistem. Site aktivnosti }e bidat inkorporirani vo elektronski kalendar so {to maksimalno }e se po~ituvaat rokovite za realizacija na konkretni zada~i: upis i zaveruvawe na semestar, objavuvawe na rezultati od kolokviumi, seminarski raboti i ispiti, soop{tenija i izvestuvawa itn. Sekako deka ovde ne zavr{uvaat mo`nostite koi gi dava ovoj sistem. Nie kako univerzitet za relativno kratko vreme }e vlezeme vo faza na implementacija na dale~insko u~ewe vo site ciklusi na obrazovanie, {to povlekuva „paralelno� upravuvawe so u{te eden virtuelen univerzitet.

Koi bea pojdovni kriteriumi za izbor na Microsoft Dynamics NAV i CRM kako softverski re{enija vo procesot na izbor?

Vrz osnova na konceptot na univerzitetot postojano da bide vo trend so najnovite i najmoderni tehnologii, kako osnoven preduslov se nametna potrebata za re{enieto da bide poznat svetski brend koj ve}e e doka`an vo svoeto funkcionirawe preku svoja implementacija vo golem broj kompanii i korporacii. Tokmu tie svojata celokupna uspe{na rabota ne bi mo`ele da ja zamislat bez istoto.

Vo ovaa nasoka sekako neizbe`en moment e ve}e postoe~kata Majkrosoft infrastruktura so koja raspolaga univerzitetot, a koja vo celost e kompatibilna so Microsoft Dynamics Nav platformata i Microsoft Dynamics CRM re{enieto.

Vo kontekst na prethodno ka`anoto, mnogu va`en aspekt koj sistemot mora da go zadovoli e visokiot stepen na modularnost i fleksibilnost. Ova proizleguva od realno brziot i intenziven razvoj na univerzitetot od den vo den, so cel maksimalno da odgovori na realnite potrebi na svoite studenti i vraboteni.

Ona {to se nametnuva kako {lag na celiot proces e postoeweto na kvaliteten i doverliv implementator i partner, koj osven procesot na implementacija na re{enieto, konsekventno }e ponudi poddr-

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

{ka, razvoj i permanentna nadgradba no mo`am da ka`am deka so maksimalna na sistemot vo tekot na narednite go- vklu~enost na site direktno i indirektno dini. Smetam deka Login Sistemi zaedno zasegnati vraboteni ili drugi lica vo so Majkrosoft vo celost gi zadovoluvaat procesot na implementacija, siguren sum deka na krajot }e imame navistina reovie kriteriumi. dok sistem koj kompletno }e gi zadovo Eden od najgolemite predizvici pri li na{ite barawa. implementacija na nov ERP sistem e Kakvo e va{eto iskustvo so izbranit.n. change management, odnosno ot partner za implementacija? otporot na vrabotenite kon promenite koi doa|aat so noviot Na{iot partner, Login Sistemi, koj posistem. Kakvo e va{eto iskustvo i bedi na regularna postapka za javna na{to bi mo`ele da im prepora~ate ne bavka na integrirano softversko re{enie kompaniite i organizaciite koi vo celost gi zadovoluva na{ite, bi rekol razmisluvaat za voveduvawe na kompleksni barawa. Samiot proces na nekoe ERP re{enie? implementacija bara sekojdnevna komuPraktikata sekade vo svetot poka`uva nikacija preku telefon i e-mail, ~esti deka procesot na implementacija na novo sostanoci i operativni sredbi, brain softversko re{enie vo ramkite na ko- storming sesii na koi sekoga{ e prioja bilo institucija ne e ednostaven proces. ritet da se iznajde optimalna solucija na sekoj problem. Vo ovoj Vo taa nasoka bi gi spokontekst imame maksimalmenal i relativno konzerProf. d-r na poddr{ka od dedicivativnite sredini vo koi Sa{a Mitrev, ran tim na lu|e od strase razvivaat univerziterektor na na na na{iot partner koi tite, so {to vistinskata Univerzitetot dobro si ja poznavaat svopridobivka od eden vakov Goce Del~ev – jata rabota. Vo nasoka na sistem }e se po~uvstvuva [tip go objasuspe{na i {to pobrza reposle nekolku godini. Za nuva iskustvoalizacija na ovoj proekt, vraboteniot toa pretstaod na{a strana odredivme to na Univervuva pomalku ili pove}e tim koj go koordinira cezitetot vo napu{tawe na ve}e dobro liot proces i {to e najpoznatiot na~in na rabokoristeweto va`no mo{ne dobro ja tewe i voveduvawe na novi na Microsoft poznava strukturata na pravila na igra. KonkretDynamics NAV univerzitetot i negovite no kaj nas, pridobivkite implementiran interni procesi i proceod ovoj sistem koi maksiod strana na duri. Tokmu preku uspe{malno go balansiraat otLogin Sistemi nata komunikacija na ovie porot na samite vraboteni dva timovi, tie procesi proizleguvaat od nekolku klu~ni momenti. Imeno, na{ite vrabo- i proceduri efikasno }e o`iveat vo softeni celosno ja poznavaat sodr`inata tverskiot svet na integriranoto softna svojata sekojdnevna rabota i svoite versko re{enie. realni potrebi. Od druga strana, ve}e Kako obezbeduvate maksimalna vklu~enost i zadovolstvo na Va{ite imaat iskustvo so koristewe na drugi studenti? softverski platformi od kade imaat izvle~eno konkretni zaklu~oci, koi strani Generalnata cel na implementacijata na se dobri, a koi e potrebno da se izme- edno vakvo softversko re{enie e reanat ili kompletno da se napu{tat vo lizacija na eden sosema nov i modenoviot sistem vo slu~aj toj da nudi po- ren na~in na studirawe na na{ite studobri performansi vo raboteweto. Od denti. Sekoj od niv so samiot upis na treta strana i mo`ebi najva`na, premnogu na{iot univerzitet dobiva svoja elekfrustrira~ki be{e postoeweto na os- tronska karti~ka i elektronsko dosie. trovi od informacii i rabotni proce- Na ovoj na~in od koe bilo mesto kade duri bez gram softverska interakcija, {to ima internet-vrska mo`e da bide ili realizacijata na isti ili sli~ni kompletno vo tek so s$ {to se slu~uva procesi i informacii pove}e pati od na fakultetot na koj {to studira, i {to strana na pove}e anga`irani lica. Ova direktno ili indirektno se odnesuva na poslednovo neizbe`no dovede do real- nego. Ova zna~i deka kompletno se nana potreba od avtomatizacija kolku {to pu{ta konceptot na mete` pred studene mo`no pove}e. tski pra{awa zaradi razli~ni aktivKako rezultat na ova, kaj samite vra- nosti, nemo`nosta da se najde profeboteni postoe{e `elba za olesnuvawe sor ili asistent zaradi konsultacii ili na nivnata rabota preku voveduvawe na sli~no ili nemo`nosta site studenti nare{enie koe e intuitivno i so prepozvremeno da bidat informirani za s$ natliv Microsoft Outlook interfejs, {to {to e va`no za niv. Na ovoj na~in, nie e karakteristika na Microsoft Dynamics 24 ~asa kompletno im stoime na rasNAV i Microsoft Dynamics CRM. Slobodpolagawe na studentite.

47

PR

specijalen prilog DELOVEN SOFTVER

INET USPE[NO JA ZAVR[I IMPLEMENTACIJATA NA SAP ERP RE[ENIETO Partner za implementa-

INet uspe{no go zavr{i proektot za implementacija na SAP ERP – integrirano softversko re{enie za upravuvawe so biznis-procesite na kompanijata.

Po~nuvaj}i od 1vi januari 2010 godina, INet zapo~na so oficijalna upotreba na SAP ERP re{enieto. ako mala firma, INet e prvata kompanija od Makedonija koja go prifati predizvikot za implementacija na svetski poznatiot brend.

INet e edna od vode~kite kompanii vo oblasta na IKT (Informati~ka i komunikaciska tehnologija), prisutna na makedonskiot pazar od 1991 godina. Kompanijata nudi {irok opseg na tehnolo{ki re{enija i uslugi preku distribucija na proizvodi od brojni svetski dostavuva~i.

K

cija na SAP: SAPPHIR IT & Menaxment Konsalting Makedonija DOO

Predizvici i mo`nosti So cel uspe{no da odgovori na site predizvici na sovremeniot biznis, INet se naso~i kon podobruvawe na sopstveniot biznis i kon podignuvawe na efikasnosta na povisoko nivo.

Koristeni SAP re{enija i uslugi Re{enija: All-In-One re{enie na SAP, lokalizirano vo soglasnost so zakonite na Republika Makedonija i prilagodeno na postoe~kite delovni strukturi na INet, kombinirani so nekoi od procesite od SAP ‘Najdobri praktiki’ so cel podigawe na biznisefikasnosta na povisoko nivo.

SAP Re{enija i alatki: SAP ERP 6.0 EhP3 SAP All-In-One Best

practices (BP DE v1.603) Oracle 10i RDBMS

Glavni to~ki na implementacijata

Profil na kompanijata

GoLive vo januari 2010 Uspe{na realizacija na

Naziv: INET DOO Lokacija: Atinska 12, 1000

proektot vo rok od 6 meseci, vo predvideniot rok i buxet SAP ERP implementirani moduli: FI – Finansii CO – Kontrola MM – Materijalno

Skopje, Makedonija Industrija: IKT

(Informati~ko komunikaciska tehnologija) Veb sajt: www.inet.com.mk

rabotewe SD – Proda`ba i distribucija Proekten Tim: 5 iskusni konsultanti na SAPPHIR (3 lokalni i 2 od Avstrija) i 5 klu~ni korisnici od stranata na INet, zaedno so silen ‘Steering Committee’ sostaven od ‘decision makers’ od dvete strani - SAPPHIR i INet. Proektot be{e sproveden vo soglasnost so metodologijata za implementacija na SAPPHIR, SOPHIE (SAPPHIR Optimization of Project management Helps to Implement Easier).

Zo{to SAP SAP ERP Re{enieto e broj

1 vo svetot i sovr{eno se sovpa|a so potrebite na kompanijata Softversko re{enie ve}e doka`ano vo svetot, koe mo`e da se prilagodi kon postoe~kite visoko kvalitetni biznisprocesi na INet SAP ERP obezbeduva podobruvawe na postoe~kite procesi na povisoko nivo na efikasnost preku upotrebata na najdobrite praktiki od kompanii vo oblasta na IKT i golemoproda`nata industrija SAP ERP nudi kompletno portfolio na biznismenaxment re{enija SAP ERP re{enieto e mo}en, biznis menaxment softver za mali i sredni pretprijatija

GLAVNI PRIDOBIVKI Podobruvawe na biznis procesite. “Sekoj ~ekor na End-to-End procesite sega e strukturiran i dobro definiran {to pridonesuva vrabotenite da rabotat poefikasno i da sorabotuvaat na sekoj ~ekor od procesot”.

NADE@DA DIMITROVSKA Operativen direktor i proekt menaxer za implementacija na SAP

Pobrz odgovor na barawata na klientot. “Pobrzoto i podobro strukturiranoto SAP re{enie ni pomaga da odgovorime brzo na sekoe barawe na klientot”.

QUBINKA TRIM^ESKA Specijalist za proda`ba

Povisoko nivo na biznis transparentnost kon akcionerite na kompanijata. “So SAP izve{taite sega sme vo mo`nost da im obezbedime na na{ite akcioneri to~ni i precizni informacii vo sekoe vreme i sekade”.

ASPASIJA TASEVSKA Menaxer na finansii i investicii

Pobrzo i pravilno donesuvawe odluki. “So analizirawe na mo`nostite na sekoj segment od raboteweto i istorijata koja mo`e da go sledi tekot na proda`bata od krajot do samiot po~etok, sega sum vo mo`nost da donesam podobri odluki so cel dobivawe na pove}e proekti, kako i da gi zadr`ime zadovolni strate{kite klienti”.

TONI PETRESKI Upravitel na INet

49

specijalen prilog

PR ○

DELOVEN SOFTVER

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

○

MABIS BUSINESS INTELLIGENCE, NEOPHODNA ALATKA ZA SEKOJ SOVREMEN MENAXER

○

○

MAREK IN@ENERING

Integracija na BI

alatkite so postoe~ka IT infrastruktura Nezavisnost od softverot koj se koristi Konzistentnost na informaciite dobieni so pove}e analizi Vizuelno sledewe na site procesi vo firmata Zadavawe na celi i sledewe na nivnata realizacija Kratewe na tro{ocite za razvoj i izrabotka na izve{tai, analizi itn.

Zgolemuvawe na produktivnosta na personalot Brza i ednostavna izrabotka na site analizi Zna~itelna za{teda na vreme i pari

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

Na sekoj menaxer od sredno i visoko nivo mu se neophodni sublimirani informacii koi vo grafi~ka forma nudat lesen, ednostaven i brz uvid vo raboteweto na firmata.

Taka menaxerot polesno }e gi sledi zadadenite celi. Ova nakratko se prednostite koi gi nudi Mabis Business Intelligence, softver na kompanijata Marek In`enering

PRIDOBIVKI OD KORISTEWETO NA MABIS BUSINESS INTELLIGENCE

ompaniite denes na otvoreniot i globa liziran pazar sekoj dnevno se soo~uvaat so ostra i nemilosrdna konkurencija koja od den vo den stanuva se pogolema.

Investiraweto vo nova tehnologija, kadar i marketing e neophodno, no ne e dovolno. Investiraweto vo informaciski sistemi koi na kompanijata mo`at da & donesat podobra pazarna pozicija pred konkurencijata, stanuva presudno i neophodno.

Edna takva alatka koja mo`e da se integrira so Va{iot informacionen sistem e Mabis Business Intelligence. Ovaa alatka slu`i za lesno menaxersko sledewe na site procesi vo firmata.

“Pristapot do informaciite e lesen i ednostaven preku intuitiven korisni~ki interfejs pri {to dostapot do informaciite e na eden klik do vas. Najbitnite informacii postojano se prisutni na va{iot desktop i avtomatski se a`uriraat pri promena na realnite podatoci od raboteweto. Ova mu ovozmo`uva na sekoj ~len od menax-

K

50

OSNOVNI KARAKTERISTIKI NA MABIS BUSINESS INTELLIGENCE

Samostojno sozdavawe na viskoko efektivni OLAP analizi Samostojno kreirawe na ednostavni i visoko efektivni izve{tai preku vgraden sistem za pravewe na izve{tai Kreirawe na KPI indikatori i nivno pratewe vo samo tri ~ekori Vizuelno pretstavuvawe na bazata na podatoci koja se analizira Povrzuvawe so pove}e razli~ni bazi na podatoci Eksportirawe na site izve{tai i analizi vo Excel ili nivno objavuvawe na internet Brza i ednostavna implementacija

mentot vrz osnova na klu~nite parametri od negoviot segment na rabotewe da donese pravilna i navremena odluka “, objasnuva Orce Elenov, menaxer za proda`ba na Marek In`enering i aktiven korisnik na ovoj softver.

Ova softversko re{enie e dizajnirano za sekokakov tip kompanii koi ve}e imaat postoe~ki softver koj im go pokriva operativnoto rabotewe, a Mabis Business Intelligen-

ce se koristi kako dopolnitelna alatka koja ovozmo`uva vizuelizacija na vnesenite podatoci i sledewe na KPI parametrite, klu~nite parametri za donesuvawe pravilni odluki vo sekoja kompanija.

Elenov ova go objasnuva preku konkreten primer. Edna kompanija –distributer na sokovi pravi marketing-promocija na nov proizvod vo nekolku targetirani reoni. Menaxerot na kompanijata postavuva celi

KONTAKT INFORMACII: Marek In`enering DOO Skopje tel. +389 2 30 63 517, e-mail: contact@marekeng.com.mk www.marekeng.com.mk

za proda`ba vo sekoj od tie reoni kade {to se pravi promocijata. Postavenite celi se vnesuvaat vo ovoj softver kako zadadeni KPI-parametri. Ovoj softver na menaxerot mu ovozmo`uva vo sekoj moment da ima vizuelen pregled do kade e so ispolnuvawe na zadadenite celi.

Toa e samo eden primer kako i kade mo`e da se koristi Mabis Business Intelligence, koj ima primena vo site sferi na biznisot.

Ova softversko re{enie na kompaniite im dava informacija vo realno vreme {to e klu~no za donesuvawe pravilni odluki vo edno dinami~no biznis-opkru`uvawe, a so toa za{teduva resursi i nosi dopolnitelna zarabotka.

Drugite prednosti na softverot se vo negovata fleksibilnost za integracija so drugi softveri, vizuelno sledewe na site procesi vo firmata, kratewe na tro{ocite za razvoj i izrabotka na izve{tai i analizi, zgolemuvawe na produktivnosta na personalot, a so toa zna~itelna za{teda na vreme i pari. Zatoa, investiraweto vo vakva alatka e pove}e od opravdano.