448-20.01.2012

петок. 20 јануари. 2012 (weekend издание ) пет. max. 40 C min. 10 C

саб. max. 20 C min. -60 C

нед. max. 20 C min. -60 C

МБИ 10

1.952,54

-0,21%

Извор: Македонска Берза

МБИД 2.063,42

+0,03% %

ОМБ

120,61

+0,07%

ЕМУ

€

61,50

САД

$

48,08

Курсна листа на Народна банка на Македонија

НИ ПРЕСУДА ОД ХАГ, НИ БЈРМ

САД бара решение на името! 7 Вработените во Џумајлија со штрајк ќе бараат НЛБ Тутунска да не го распарчува комбинатот! 4-5

Пресудата за случајот „Тарбс“ ќе се донесе во јуни 6 ДРЖАВАТА НЕ ГО ДАВА МОНОПОЛОТ НА ЖЕЛЕЗНИЦИ! 11

РЕФОРМИТЕ НА ИВАНОВСКИ

Нема веќе плата за нишање врата! 6

ВИП СТАНА ВТОР НАЈГОЛЕМ МОБИЛЕН ОПЕРАТОР 9

www.kapital.mk

број 448 | година 2 | цена 20 ден. | тел. 3 298 110 | факс. 3 298 111

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

DEUTSCHLAND KAPUTT

Во рецесија ја влече и Македонија!

СТР. С СТР Р.

2-3

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

2 НАВИГАТОР ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

> коментар > анализа > победник и губитник > бројка > лидери > не им беше денот

ВАЉОН САРАЌИНИ

Министер за економија

петок 20/01/2012

КОМЕНТАР

Александар Јанев janev@kapital.com.mk

Achtung! Achtung!

О

ва предупредување веројатно сте го слушнале од некој разглас во старите филмови од Втората светска војна и тоа било знак за тишина, за да може толпата да ги слушне пораките на спикерот. Со исто толкаво внимание треба да се прочитаат и следните неколку имформации, кои навестуваат сериозни проблеми во домашната економија за кои засега никој јавно не зборува! Прво, најмоќната европска економија, Германија, почна да паѓа, иако сите беа сигурни дека моторот на европската економија нема да биде погоден од должничката криза. Бруто-домашниот производ (БДП) се намали за 0,25% во последниот квартал од минатата година, а сите проценки укажуваат дека негативниот тренд продолжува и годинава. Тоа е лоша вест за Македонија. Домашните компании дури 30% од производството пласираат на германскиот пазар, а во услови кога увозот во Германија паѓа, логично е дека ќе се намалат и нарачките од таму. Тоа значи дека директорите на македонските компании кои работат со германски партнери и си мислат дека се обезбедени со нарачки за производство многу брзо ќе се соочат со откажување на договорите за работа. Второ, Германија не е единствена во калта. И останатите најголеми трговски партнери на земјава, како Грција и Италија, се во епицентарот на еврокризата и за нив дури нема ниту надеж дека во блиска иднина ќе излезат од рецесија. Потрошувачката во криза стагнира и тоа е проблем за директорите кои соработуваат со грчки или со италијански компании и извезуваат таму. Имајќи го тоа предвид, ММФ веќе алармира дека извозот од земјава годинава ќе порасне само 1,4%. Огромна е веројатноста БДП во неколку квартали да падне под нулата, што по автоматизам ќе значи рецесија. Владата мора веднаш да го перципира ризикот за домашната економија и да донесе повеќе вонредни мерки за да ги одбие негативните ефекти од кризата. Парите од Буџетот да ги инвестира во развојни проекти и да ги плати сите долгови кон компаниите за да се зголеми ликвидноста во економијата.

“

www.kapital.mk

“

Трговијата е секторот во кој најмногу е застапена сивата економија. Ќе имаме сериозни проблеми при имплементирањето на Законот за трговија, но ќе мораме да ги засилиме нашите активности и полека, но сигурно да ја елиминираме сивата економија.

УНКТАД: Македонија со 3% раст на БДП годинава

> БРОЈКА

8,6

милиони евра ќе донира НАТО за да се реконструираат 13 мостови, Коридорот 10, делницата Велес-Скопје и други делови од патната инфраструктура во земјата, истакнаа од Владата. Оттаму додаваат и дека чекаат инвеститори за три нови локации за откупно-дистрибутивни центри во Ресен, Валандово и Чешиново, Облешево.

Р

астот на македонската економија во 2012 година ќе биде 3%, а во 2013 година ќе се зголеми на 3,4%, предвидува Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој (УНКТАД) во својот најнов извештај за економски перспективи во светот. Најновата економска анализа на Европската комисија пак, објавува дека со 3% раст на БДП во 2011 година Македонија е на второ место меѓу земјите-кандидати и потенцијални кандидати за членство во ЕУ. На прво место со најголем раст е Турција, додека Црна Гора е со раст 2,7%, Србија со 1,9%, Хрватска со 0,6%. Европската комисија во анализата оценува дека во Македонија, Хрватска, Косово и во Србија буџетите биле на курсот на официјално утврдените цели и планови.

Deutschland kaputt

Во рецесија ја влече Главниот мотор на европската, но и на македонската економија, Германија, регистрира пад на бруто-домашниот производ од 0,25% во последниот квартал од минатата година. Сите прогнози се дека Германија, каде што се продава 30% од македонскиот извоз, ќе има уште еден лош квартал, што може да ја повлече и Македонија иј во рецесија

-4,8%

-5,3%

-0,4%

-0,4%

-0,25%

10,7%

падна македонското индустриско производство во ноември лани, што е прв поголем регистриран пад во 2011. Движењето на индустријата се смета за главен показател за движењето на вкупната економија

паднаа нарачките од германските фабрики на крајот од 2011 што се случува за прв пат по три години

се намали македонскиот извоз во ноември минатата година, што се случува за прв пат во 2011 година. Ова е уште еден податок кој навестува негативен резултат на БДП во последниот квартал

падна увозот на Германија во ноември 2011, а тоа е важно за Македонија бидејќи околу 30% од домашното производство оди на тој пазар

падна германската економија во последниот квартал лани, а негативниот тренд продолжува и на почетокот на 2012. Тоа вусшност ќе значи дека Германија и официјално ќе падне во рецесија

порасна увозот во Македонија во ноември лани, што значи дека негативниот ефект од трговската размена во движењето на БДП е уште поголем бидејќи нето извозот е уште помал.

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010 телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 e-mail: kontakt@kapital.com.mk Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска

РЕКЛАМА Александра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; marketing@kapital.com.mk; aleksandra@kapital.com.mk

ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОР Николај Томашевски

ОГЛАСИ: Дијана Гулакова: ++389 2 3298 110/ лок:105; gulakova@kapital.com.mk

OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:101 nikolova@kapital.com.mk

СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Јасмина Савовска Трошановски ++389 2 3298 110/ лок:102; prilozi@kapital.com.mk

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Вељко Влаховиќ бр 11, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛ Сања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:104 pretplati@kapital.com.mk

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК Спасијка Јованова ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИК Катерина Синадиновска (политика) Катерина Попоска (економија) УРЕДНИЦИ Маја Бајалска, Александар Јанев, Александра Спасевска ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИ Верица Јорданова ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MK Александар Јанчески

Печати: Графички Центар Скопје Според мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот. Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

Според Би-би-си, Охрид во топ 10 најисплатливи туристички дестинации

О

хрид е една од најисплатливите светски дестинации за туризам во 2012 година. Според истражувањето на Лонли планет (Lonely planet), онлајн-туристичкиот водач на Би-би-си, покрај Охрид, на оваа листа со 10 градови се најдоа и Њујорк, Бостон, Вашингтон, Сан Франциско, Порто, Токио и уште неколку локации во Мексико и во Виетнам. „Наспроти секогаш будниот главен град Скопје, срцето на духовниот мир е на само три часа возење на запад, во Охрид - прекрасен град со средновековен замок кој се надвиснува над ридестите улички преполни со цркви и брегот на езерото. Лесно е да најдете приватни соби за 10 евра, па и помалку, или вили за помалку од 50 евра. На располагање ви е автобуски превоз до сите локации долж брегот, меѓу кои и националниот парк Галичица, погоден за планинарење”, се вели во извештајот на Би-би-си.

3

> БРОЈКА

479

илјади евра ќе потроши јавното претпријатие Улици и патишта за набавка на градежни материјали, бетон и железо, објави Бирото за јавни набавки. Договорот е склучен со три фирми Вулеком, Енергомаркет и Еуродрво - а договорот ќе се реализира со одложено плаќање.

Снегот ќе ги зголеми земјоделските приноси во Пелагонија

С

негот во Пелагонискиот регион влијае позитивно на земјоделските посеви, тврдат од Агенцијата за поттикнување на развојот на земјоделството. Според експертите, снежната покривка, која сега е на висина од 20 сантиметри, значително ќе ги намали штетите врз есенските посеви предизвикани од есенската суша. Познавачите им порачуваат на земјоделците внимателно да ја следат состојбата со посевите и да вршат прихрана со додавање чист азот. Во Пелагонија под есенска сеидба се опфатени 14.200 хектари.

лидери

> БРОЈКА

13.160 евра ќе потроши Фондот за здравствено осигурување за реконструкција и санација на зградите на подрачните единици низ државата. Според податоците на Бирото за јавни набавки, тендерот го доби фирмата ВЕИНГ од Скопје, а главен тендерски критериум била најниската цена. Од Фондот информираат дека станува збор за 30 објекти, постари од 50 години.

победник и губитник ПОБЕДНИК

е и Македонија! Александар Јанев janev@kapital.com.mk

Г

лавниот мотор на македонската економија, Германија, доживеа пад на бруто-домашниот производ (БДП) од 0,25% во последниот квартал од минатата година. Се очекува дека официјалната статистика ќе го потврди поразителниот податок дури во февруари, но истражувачките институти немаат сомнежи дека економските остварувања на Германија се негативни. Нарачките од германските фабрики за првпат по три години се намалија за рекордни 4,8%, а економистите стравуваат дека негативниот тренд продолжува и во првите три месеци од 2012 година, со што германската економија и официјално може да се врати во зоната на рецесија. Ова се лоши вести за македонските компании, бидејќи 30% од вкупниот извоз од земјава завршува на германскиот пазар. Статистичките податоци за Македонија за последниот квартал од 2011 година несомнено укажуваат дека кризата ги разниша столбовите на најсилната европска економија, но со тоа и на домашната економија. Индустриското производство во Македонија во октомври лани падна за 3,8%, а веќе следниот месец падот се продлабочи до 5,3% на годишно ниво. Извозот во ноември за првпат во 2011 година се намали за 0,4%. Овие податоци навестуваат голема веројатност дека спиралата на БДП во последните три месеци паднала под нулата, освен ако градежната офанзива на државата во проектот „Скопје 2014“ не ги компензирала негативните резултати во реалниот сектор. Сепак, официјалните статистички податоци за бруто-домашниот производ ќе треба да ги почекаме до крајот на март. Последните економски индикатори укажуваат дека и 2012 година ќе биде многу тешка, и за Германија и за Македонија. „Ако германската економија растеше брзо во последните две години, растот на БДП во 2012 година ќе биде многу бавен поради продлабочувањето на еврокризата. Забавувањето на економијата ќе биде особено изразено во првиот квартал од годината“, изјави Фердинанд Фихтнер, директор на Германскиот економски институт за истражувања. Според најновите проценки за Германија, извозот и увозот значително ќе забават во споредба со претходната година, индустриското производство ќе стагнира, а крајниот резултат на економијата за 2012 година ќе

биде минимален пораст од 0,8%. Имајќи ја предвид поврзаноста на македонскиот извоз со економската состојба на Германија, нема дилеми дека кризата уште повеќе ќе се продлабочи и на домашен терен. Компаниите веќе се соочуваат со намалување на производството и извозот, странските инвестиции и дознаките од странство ќе секнат, невработеноста ќе почне да расте. Тоа значи дека доаѓаат црни денови и во домашната економија. „Состојбата во германската економија дефинитивно е показател за тоа што н$ очекува дома. Бизнисмените мислат дека се обезбедни со нарачки за следниот период, но многу набрзо ќе се соочат со намалување на производството и извозот, бидејќи побарувачката од Германија и другите најголеми трговски партнери опаѓа. Сето тоа ќе придонесе кон намалување на економската активност. Н$ чека тежок период за економијата“, оценуваат економистите. Анализата на структурата на трговската размена со Германија покажува дека во македонскиот извоз, најзастапени се катализаторите што ги произведува британската компанија Johnson Matthey и производи од текстилната индустрија. Меѓутоа, според податоците што ги објави централата на Johnson Matthey во Лондон, побарувачката за нивните катализатори од почетокот на кризата се намалила за 47%. Од друга страна, производството на текстилните компании во ноември се намали за 3,5% во споредба со истиот период во 2010 година, а очекувањата за годинава се песимистички. ММФ веќе ја предупреди власта во земјава дека побарувачката за македонскиот извоз остро ќе падне годинава, како последица од економскиот стрес во европските економии. Според проценките на монетарците од Вашингтон, извозот од земјава во 2012 година ќе порасне само 1,4% поради наглото продлабочување на кризата кај најголемите трговски партнери на Македонија. Тоа значи дека македонските компании кои очекуваа зголемување на производството и нарачките од странство, ќе бидат принудени да го забават работењето и да отпуштат дел од вработените. Најпогодени од новата криза несомнено ќе бидат компаниите од реалниот сектор, додека пак банките засега остануваат стабилни, иако се очекува дека лошите кредити нагло ќе пораснат. Најголемиот удар се очекува во металната, текстилната и рударската индустрија. Тоа значи дека, доколку и првиот квартал од 2012 година статистички прикаже негативно движење на БДП, Македонија и официјално ќе прогласи рецесија. Според проценките на меѓународните финансиски институции, македонскиот БДП на крајот од годинава може да оствари раст од 2%, но сепак предупредуваат дека најкритични ќе бидат првите неколку месеци. Меѓутоа, и Владата и Народната банка се оптимисти дека најлошото сценарио е малку веројатно.

Статистиката навестува дека БДП во последниот квартал од 2012 ѓе биде негативен, освен ако државата не ги замаскирала негативните резултати во реалниот сектор со градежната офанзива во “Скопје 2014“

+

ДРАГОЉУБ АРСОВСКИ

П

ретседателот на управниот одбор на ТТК може да се пофали дека неговата банка со раст на кацијата од 63,75% е најголем добитник од тргувањето на Македонската берза минатата година.

САШО НАУМОСКИ

В

итамника – Прилеп и во време на криза ќе инвестира 2,5 милиони евра во модернизација на производството и проширување на капацитетите, преку кредит од Европската банка за обнова и развој.

не им беше денот

ДЕЈАН БОШКОВСКИ

Н

а директорот на МЕПСО не му беше денот кога му се случи дефект на трафостаница во Битола, поради што РЕК не произведуваше струја неколку часа.

Американскиот професор од Универзитетот Џон Хопкинс, Даниел Сервер, отворено се заложи за влез на Македонија во НАТО на следниот самит во Чикаго. На трибината „Западен Балкан и НАТО-самитот во 2012“ на Американскиот Хелсиншки комитет во Вашингтон тој истакна дека доаѓа вистинскиот момент за да се поправи неправдата кон Македонија ДАНИЕЛ СЕРВЕР направена во Букурешт. „На самитот во Чикаго, НАТО треба да & испрати покана за членство на Македонија“, порача Сервер. Според него, македонските трупи во Авганистан ја извршувале мисијата според највисоките стандарди, што е клучно за една дисциплинирана армија. Тој смета дека без оглед за кое име ќе се договорат Скопје и Атина, САД треба јасно да & даде до знаење на Грција дека повторувањето на грешката од Букурешт не е прифатливо. Ваквите заложби се добредојдени за Македонија во време кога се очекува поддршка од меѓународната заедница за деблокирање на евроатлантските интеграции.

_

ГУБИТНИК Во услови на економска криза и рекордна невработеност, на министерот за труд и социјална политика му текна да иницира зголемување на платите на функционерите! Додека владите во сите европски земји затегаат ремен, кратат плати и бонуси, ослободуваат стокови резерви и водат СПИРО рестриктивна економска РИСТОВСКИ политика на секое поле,, Ристовски бара за 5% повисоки по плати на пратени пратениците и министрите. Ваквото недомаќинско работењ работење не само што го дотенчу дотенчува државниот Буџет, туку го прави п с$ позависен од „милост „милоста“ на инспекторите. Ваквиот предлог ја воодушеви и власта и опозицијата - сите едногласно го прифатија! Министерот инаку, во исто време бара зголемување и на платите, но и на казните за компаниите!

мисла на денот

ИВО ИВАНОВСКИ

Т

ешко му оди да обезбеди политичка волја за вистинска реформа на администрацијата. На собраниската расправа за измените на законите за државни и јавни службеници даде нов четврт рок за регистарот – април!

БИЗНИСИТЕ МОРА ДА ГИ РАЗВИЈАТ ВЕШТИНИТЕ, ВЕШТИ СИСТЕМИТЕ И СИСТЕ ПРОЦЕСИТЕ ЗА БРЗО ПРОЦЕ ПРЕМОСТАТ ДА ЈА П ТУРБУЛЕНЦИЈАТА. ТУРБУЛ

Филип Котлер маркетинг-гуру

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

4

WWW.KAPITAL.MK

НАВИГАТОР ГРАФИК НА ДЕНОТ...

ФОТО НА Д ДЕНОТ...

Рекорден платен промет во декември 210,1

184,1

162,8

159,8

147,4

158,5

175,3

151,7

174,4

138,6

169,4

182,8 133,1

141,7

153,5

140,7

144,7

146,1 151

133,1

121,6 149 136,7

116,1 148,2 107

(во милијарди денари)

Извор: вор: НБРМ

Д

ури 210 милијарди денари се свртени во платниот промет во декември минатата година, што го прави рекорден прометот во споредба со истиот месец претходните години. Според податоците од Народната банка на Македонија, во декември 2010 година платниот промет изнесува околу 183 милијарди денари, а во 2009 година околу 148 милијарди денари. Традиционално, во декември се остварува најголем промет поради шопингот пред Нова година, но и поради растот на цените.

светот низ медиумите...

Vecernji List Ve

Одл Одлуката против ЕУ би значела колапс на хрватската знач економија - ова стои на еко насловната страница на насл хрватскиот весник, кој хрв пренесува изјави на хрватски пре економисти кои ги анализираат еко резултатите од уште резу неодржаниот референдум за нео влез во ЕУ. вле

The Boston Globe Th

Бро Бродската несреќа и големата нестручност која излезе на нес површина за време на истата што пов одзеде многу животи е тема на одз анализа на бостонскиот дневен ана весник. вес

La Tribune

Францускиот весник се занимава со балансот кој мора да го постигне Владата во услови на криза меѓу бизнисзаедницата и синдикатите, бидејќи во вакви ситуации јазот е с$ поголем, средствата помали, а тоа автоматски значи раст на незадоволството.

Ambito Financiero

Условите кои ги поставуваат аргентинските синдикати, особено оние од јавниот сектор, и реалните можности тие да се реализираат е тема во фокусот на аргентинскиот економски весник.

www.kapital.mk НАЈЧИТАНО НА WEB...

1

Ќе се одложи рокот за поднесување завршни сметки?! ?!

2

Стаклото и пластиката се големи ми инвестиции, картонските кутии најисплатлив бизнис!

3 4

Чии пари мисли дека троши роши Ахмети? Ахм Неработен ден ја чини Македонија ј ја 16 милиони евра?!

Д

аниел Дончевски беше најсреќниот меѓу 127-мина кандидати и го фати светиот крст во водите на реката Вардар во Скопје. Тој учествува по петти пат, а крстот го фаќа по втор пат. Се смета дека тој што ќе го фати крстот на Богојавление (Водици) цела година ќе го следи среќа, здравје и благосостојба.

Вработените во Џумај штрајк ќе бараат НЛБ да не го распарчува к

Вработените во агрокомбинатот Џумајлија со штрајк ќе ја бранат компанијата од пропаста која станувa неминовнa откако банките го огласија на продажба речиси целиот недвижен и подвижен имот на комбинатот. Додека трае нивната агонија, најголемиот доверител, НЛБ Тутунска банка, признава дека единствено ја интересира да најде начин како да си ги наплати милионските побарувања. Вториот најголем агрокомбинат е пред пропаст!

2,9 574

милиони евра вреден имот на Џумајлија продаваат банките преку извршители

е вредноста на винарската визба, котларницаата и дестилационата кула и управната зграда на агрокомбинатот Џумајлија коишто ги продава НЛБ Тутунска банка

Вториот по големина агрокомбинат во Македонија полека пропаѓа. Вработените избезумени, со штрајк ќе го штитат имотот од распарчување

Александра Спасевска spasevska@kapital.com.mk

Л

ицитацијата на имотот на Џумајлија закажана за следната недела ги дигна на нозе вработените и акционерите во овој втор по големина агрокомбинат. Тие со штрајк ќе ја бранат компанијата којашто банките почнаа да ја распродаваат на делови. Бараат од најголемиот доверител, НЛБ Тутунска банка, да ја повлече продажбата на имотот и да се најде начин како вториот по големина комбинат во државата да продолжи да работи. Додека трае нивната агонија, НЛБ Тутунска банка признава дека единствено & е важно да најде начин како да си ги наплати милионските побарувања. О Освен огласот за запленетиот имот, в вреден 2,6 милиони евра, преку р реализација на хипотеките се п продаваат над три милиони литри

вино складирани во винарската визба. Од банката велат дека ниту менаџер, ниту стечаен управник не може да го спаси агрокомбинатот, којшто е презадолжен, а сега ќе остане и без имот. Кузман Маџов, претседател на Синдикатот на вработени во агрокомбинатот Џумајлија, вели дека веќе неколку дена се организираат за штрајк за да најдат начин како да не пропадне комбинатот од кој живее речиси целиот Овчеполски регион. „Не знаеме кое е најдоброто решение за спас на комбинатот, дали тоа е стечај или пак, некој друг начин со што ќе може компанијата да продолжи да работи. Баравме помош и од Владата, но ни одговорија дека се работи за приватна компанија и дека не можат да ни помогнат. Бараме помош и од агросиндикатот. Ќе бараме од НЛБ Тутунска банка да си оди и да престане да го распродава имотот на Џумајлија.

фото:ФИЛИП ПОПОВСКИ

Ќе ја браниме компанијата на секој можен начин“, вели Маџов. Според него, ако се распродаде имотот на комбинатот на делови, ќе нема со што да работи, ќе нема ниту имот, ниту механизација, што значи пропаст на компанијата. И акционерите бараат начин како да се врати во живот комбинатот. „Следната недела ќе организираме состанок на собранието на акционери за да бараме решение како да не се распродаде имотот на комбинатот. Чекаме инвеститор да ја купи компанијата за да почне Џумајлија повторно да работи. Стечај на фирмата не му оди во прилог на никој“, вели Трајче Ѓорѓиевски, еден од акционерите на Џумајлија.

НЛБ Тутунска единствено гледа да се наплати како што може Ѓорѓи Јанчески, генералниот директор на НЛБ Тутунска банка, којашто е најголем доверител на агрокомбинатот, вели дека ќе

WWW.KAPITAL.MK

3 ФАКТИ ЗА...

П

26,8% М 870 154 М

ораснала минутажата за разговор на мобилен телефон во третиот квартал од минатата година

илиони минути во разговор на мобилен телефон потрошиле македонските граѓани

инути е просекот за разговор на фиксна телефонија

ПРОЦЕНКИ...

60 СЕКУНДИ БРИФИНГ

ПОГЛЕД НА ДЕНОТ...

БЕРЗА

ЖОЗЕ МАНУЕЛ БАРОСО

претседател на Европската комисија

Решението на кризата е во економскиот раст

К

ризата во еврозоната нема да биде решена без нов економски раст, а јакнењето на буџетската и фискална усогласеност меѓу државите-членки на ЕУ мора да биде цел на нов договор кој треба да биде постигнат најдоцна до март, изјави претседателот на Европската комисија,- Жозе Мануел Баросо. Тој смета дека потребно е проширување на внатрешниот пазар и да се инвестира во иновативни проекти, но и да се воспостават пофлексибилни, компетитивни пазари погодни за вложување на мали и средни претпријатија.

јлија со Тутунска комбинатот!

уште нема конкретна одлука“, потенцира Јанчевски. На огласот објавен минатата недела НЛБ Тутунска банка огласи на продажба недвижен и подвижен имот во сопственост на Џумајлија во проценета вредност од 2,63 милиони евра, а побарува 4,76 милиони евра. Неофицијално, долгот ЃОРЃИ ЈАНЧЕВСКИ на компанијата кон генерален директор банката се проценува на НЛБ Тутунска банка над седум милиони евра. Ќе гледаме да се Огласени се винарската наплатиме колку што визба, котларницата и можеме. Ја реализираме дестилационата кула хипотеката на винарската во вредност од 574.189 визба со продажба на евра, управната зграда три милиони литри вино проценета на 72.900 складирани во визбата, а евра, 111 резерваоари остатокот од побарувањата во вредност од ќе ги наплатиме со 1,73 милиони евра. продажба на имотот. Ресторанот, пекарницата и мотелот во склоп гледаат да си ги наплатат на комбинатот се побарувањата колку што огласени на продажба можат, дел преку реализација по почетна цена од на хипотеките, дел преку 102.080 евра. Мелницата продажба на имотот со и трите силоси каде извршител. што беше складирано „Планот ни е да се наплатиме државното жито од колку што можеме. Ја стоковите резерви, кое реализираме и хипотеката на винарската визба со продажба го злоупотреби Зоран Даневски, се продаваат на три милиони литри вино за 106.501 евра. складирани во визбата, а Лицитацијата е закажана остатокот од побарувањата ќе на 30 јануари. гледаме да си ги наплатиме Прокредит банка пак, побарува КУЗМАН МАЏОВ претседател на синдикатот 53.207 евра од на вработени во Џумајлија агрокомбинатот Џумајлија, а Ќе бараме од НЛБ Тутунска банка објавен е оглас да си оди и да престане да го за продажба на распродава имотот на Џумајлија. подвижен имот Ќе ја браниме компанијата на секој во вредност од можен начин. Баравме помош од 271.650 евра. Владата, но ни одговорија дека се Се продаваат работи за приватна компанија и дека автобуси, не можат да ни помогнат. минибуси, приклучни машини, со продажба на имотот. Но, и системи за наводнување, тоа нема да го покрие долгот транспортери, млин за којшто го има Џумајлија кон сточна храна, силоси банката. Имотот нема толкава за жито, опрема за вредност“, вели Јанчевски. пекарница и за парно „Нема услови ни за стечај. и друг имот. Јавното И да се отвори постапка, наддавање е закажано никој нема да биде наплатен. на 26 месецов, а Единствено има интерес за запленетите предмети ќе винарската визба, од една ги продаваат на делови. словенечка компанија, но с$

80%

од вкупно произведените количини тутун беа откупени деновиве на трите откупни пунктови во Валандовско. Просечната откупна цена од типот „јака“, „басмак“ и помали количини од сортата „прилеп“ достигна 170 денари за килограм. Последната сезона на подрачјето на валандовските села беа засадени 180 хектари со тутун, кои биле одгледувани од страна на 200 регистрирани производители, што е 10% повеќе од 2010 година.

110

милиони евра изнесуваат инвестициите за првите три квартали на 2011 година што Кралството Холандија ги вложило во Македонија. Со тоа Холандија го зазема првото место според вложените инвестиции во земјава. Ако во 2010 година холандските инвестиции учествуваа со 16,5% од вкупните инвестиции во Македонија, за првите три квартали од ланската година таа бројка се зголеми за 40%.

ЈОЗЕФ СТИГЛИЦ

КОМЕНТАР

П

Љупчо Зиков

zikov@kapital.com.mk

“Почитувани читатели на „Капитал“, ве известувам дека поради зголемени ангажмани на почетокот на оваа деловна година, секојдневното дружење на ова место ќе го замениме со друњење три пати неделно (понеделник, среда и петок), а наскоро и два пати неделно (понеделник и петок). Што се однесува до сегментот „15 митови што треба да ги закопаме пред тие да н$ закопаат нас”, ве известувам дека остатокот од митовите ќе ги анализираме во петочните изданија на оваа колумна, која пред викенд ќе носи наслов „Поглед на неделата”. Во исто време, почитувани читатели, ве повикувам да ги напишете вашите реакции, било да се позитивни или негативни, преку каналите на комуникација, како интернет-порталот на „Капитал“, Facebook, Twitter, или лично да ми се обратите на мојот меjл, zikov@kapital.com.mk. Ваш, Љупчо Зиков

топ вести

Формирана Холандскомакедонска стопанска комора

П

рвата Холандско-македонска стопанска комора НЛ Чембер, во средата го одржа и своето прво генерално собрание во просториите на Пивара Скопје. На собранието на кое присуствуваа околу педесет делегати, за претседател на комората се номинира Дидрик Калф, комерцијален директор на Пивара Скопје, а за извршен директор господинот Боб Смит од Холандија. Целта на комората е да го помогне развојот на новите, но и да ги зајакне постоечките бизнис-врски меѓу Холандија и Македонија. Според директорот Смит, во земјава има околу 30 холандски компании, кои генерално бизнис-климата во Македонија ја оценуваат за позитивна, со забелешка единствено за подобрување на административните процедури што го кочат бизнисот. „Првите активности ќе ги насочиме кон потребите на македонските компании кои сакаат да соработуваат со холандски партнери, како и кон барањата на холанските компании во земјава. Понатаму ќе размислиме како најдобо може да се промовираат одредени сектори, како, на пример, развој на туризам во Холандија, или поголема секторска соработка кај текстилот и виното“, истакна Смит.

Светска банка со мрачни проекции за економијата

С

ветска банка значајно ги намали прокециите за економски раст на глобалната економија, развиените земји и земјите во развој. Според најновиот извештај на Светска банка оваа година, глобалната економија во 2012 година ќе расте со стапка од 2,5% наместо првичните 3,6%. Кај развиените земји стапката ќе биде 1,4% наспроти претходната проекција од 2,7% . Пониски стапки на раст се предвидуваат и за земјите во развој, додека за Македонија се предвидува раст од 2,5%. Светската банка анализира дека економијата влезе во многу тешка фаза, што се карактеризира со ризици и кршливост. Приливите на капитал во земјите во развој значително се намалија, а забавува и економскиот раст во развиените земји – пишува во најновиот извештај на Светска банка.

економист

МБИ 10 3.000 2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800

07/10

09/10

12/10

03/11

06/11

09/11

12/11

1.952,54 2010/2011 2010/2011

Max. Min.

2 2.827,62 827 62 2.059,92

На Македонската берза се склучи администраторска блок-трансакција, и тоа 3.735 обични акции на Пелистерка Скопје, по цена од 1.339 денари, што е 7,44% од основната главнина на друштвото. Вкупната вредност на трансакцијата е 5.001.165 денари. Главниот берзански индекс МБИ-10 падна за 0,21% и трговскиот ден го заврши со 1.952,54 индексни поени.

НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК РМДЕН08

91,00 +3,00

+3,06% 3 06%

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК Агролозар Струмица

19,00 -101,00

-84,17% 84 17%

DOW JONES 13.000 12.500 12.000 11.500 11.000 10.500 10.000

07/07 06/08 05/09 05/10 04/11 04/12 03/01

12.579,00 +0,78% 0 78%

Европските, американските и азиско-пацифичките берзи вчера беа обоени во зелено. Раст на цените на акциите забележаа сите светски девизни пазари, без исклучок. Познавачите коментираат дека песимизмот на инвеститорите од намалениот кредитен рејтинг на европските земји полека спласнува.

ДРУГИ ПАЗАРИ FTSE 100 Nikkei225 S&P 500 Nasdaq DAX TOPIX

5.739,98 8.639,68 1.308,04 2.769,71 6.395,27 731,53

VALUTI

£ €

СТАПКА

+0,66% +1,04% +1,11% +1,53% +0,64% +0,87%

€ $

1,1993 ПРОМЕНА

СТАПКА

1,2831 ПРОМЕНА

-0,4%

+0,3%

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

FJU^ERSI ZLATO

1.664,80 +0,3% 0 3% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

NAFTA BRENT

111,45 +0,71% 0 71%

Европа се движи во погрешен правец

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч

М

ерките на штедење кои ги спроведува Европа не претставуваат добар начин за решавање на должничката криза и би можеле да резултираат со понатамошно намалување на довербата на инвеститорите, изјави угледниот економист и добитник на Нобеловата награда, Јозеф Стиглиц. „Штедењето не е добро решение, зашто нема да доведе до враќање на довербата, туку обратно. Затоа, сметам дека Европа, за жал, оди во погрешна насока“, изјави тој.

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

КЛАУС РЕГЛИНГ

Еврозоната нема да се распадне наспроти должничката криза која го погоди монетарниот блок.

“

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

6 ПОЛИТИКА > пари > држава > администрација

www.kapital.mk петок 20/1/2011

Арифи во официјална посета на Британија

В

ицепремиерот за европски прашања, Теута Арифи, од вчера е во работна посета на Велика Британија. За време на посетата Арифи ќе се сретне со министерот за европски прашања, Дејвид Лиднингтон, со Линдзи Хојл, заменик-претседавач на Парламентот, со Даниел Френ, шеф на одделот за Западен Балкан во Министерството за надворешни работи на Велика Британија, како и со други претставници на британскиот Парламент и фондацијата Фејт на Тони Блер, се вели во соопштението до кабинетот на вицепремиерот.

Данска ја има Македонија на агендата, но името мора да се реши

> БРОЈКА

300

илјади евра Министерството за образование и наука ќе одвои од буџетот за оваа академска година за стипендирање на додипломски или постдипломски студии во странство. Министерот Панче Кралев истакна дека бројот на стипендии не е утврден зашто МОН сака да овозможи да се пријават што поголем број кандидати, а со ребалансот на буџетот можно е и зголемување на средствата за оваа намена. На минатиот повик имаше само шест кандидати.

Н

еспоменувањето на Македонија во приоритетите на данското претседателство не треба погрешно да се интерпретира, бидејќи проширувањето и Западниот Балкан се во фокусот на Копенхаген, уверуваше данскиот амбасадор, Торбен Брил, за време на вчерашното презентирање на данските приоритети за време на претседателството со ЕУ. Тој порача дека земјата треба да се соочи со спорот за името, кој нема ништо со ЕУ како таква, но е прашање за кое е потребно билатерално разбирање. Ние силно ќе поддржуваме такво разбирање да се постигне, рече тој.

Пресудата за случајот „Тарбс“ ќе се донесе во јуни Максим Ристески

risteski@kapital.com.mk

П

ресудата во судскиот процес „Тарбс“ против Македонија што се води пред Стопанскиот суд во Лондон ќе биде донесена во јуни, открива ексклузивно за „Капитал“ извршниот директор на Македонската радио-телевизија, Петар Каранаков. Првиот човек на јавниот сервис првпат јавно проговори за сериозноста на ризикот државниот Буџет да биде оштетен за повеќе од 70 милиони евра, според него, по вина на некои претходни раководства на тужените институции Владата, Министерството за транспорт, МРТ и Македонска радиодифузија. „Пресудата и за МРТ и за другите македонски институции ја очекуваме во јуни. Процесот оди добро за нас, но новинарите, за жал, го ставија фокусот на

начинот на кој сме ги избрале адвокатите, без да согледаат дека ние немавме друг избор освен да направиме с$ што е во наша моќ за да ја спречиме големата штета што можеше да ја снајде државата, не по наша вина, туку поради одлуки на луѓе што подоцна стануваа функционери, па дури и министри. Досега имаме дадено милион евра за адвокати, но евентуалната пресуда против нас би чинела многу повеќе“, изјави Каранаков. За овие милион евра потрошени за адвокати од 2008 година кога почна судскиот процес, досега не е направен јавен отчет, а првиот објавен документ за трошоците на одбраната - договор за јавна набавка, излезе дури во понеделникот, на 16 јануари, и во него пишува дека МРТ ќе & исплати 73 илјади евра на лондонската адвокатска

канцеларија ТЛТ, ангажирана за случајот „Тарбс“. Лондонскиот судски спор почна во 2008 одбраната на јавниот сервис во судските година со две одвоени тужби поднесени постапки поведени од Тарбс Европа. од Тарбс Европа против четирите Како што се вели во документот овие 73 македонски институции: илајди евра изнесуваат 30% Владата, Министерството за од вкупната сума (околку транспорт и врски, и Јавните 250 илјади евра) што засега претпријатија Македонска ја побарала ТЛТ за своите радиотелевизија и услуги како застапник Македонска радиодифузија. на МРТ. За трошоците на поголемиот процес Министерството за транспорт милиони евра потрошила Во Тарбс обвинува дека и врски кое во Лондон го досега македонската Македонија го оштетила за застапува друга англиска страна во лондонскиот 72 милиони евра, поради адвокатска канцеларија, судски спор загуба предизвикана Херберт Смит, досега нема со оневозможување на никакви информации. бизнисот со сателитскиот Откако во октомври минатата Телепорт центар во Македонија, а година ја потврдија информацијата во помалиот процес австралиската дека составуваат листа на сведоци кои компанија бара 1,8 милиони евра од со свои искази пред судот во Лондон МРТ поради неплаќање на обврските на ќе ја поддржат аргументацијата на јавниот радиодифузер за емитување на македонската страна во спорот, од неговиот сателитски канал со посредство Министерството за транспорт наметнаа на Тарбс. целосно ембарго на информации за

100

Реформите на Ивановски Нема веќе плата за нишање врата!

Продолжуваат реформите во администрацијата – засилено ќе се контролира што и колку работат службениците, кои според новите законски измени, ќе се прераспределуваат од една во друга институција во зависност од потребите Габриела Делова

delova@kapital.com.mk

М

инистерот за информатичко општество, Иво Ивановски, ќе ја мери мрзеливоста на службениците - сите административци на крајот на денот ќе мора на писмено да наведат што се сработиле. Секој од службениците деновиве на своето работно место бил дочекан со роковник за секој ден од неделата кој мора задолжително да го потполни и да му го даде на министерот. Ова е најновата реформа која ја смисли Владата во борбата со неефикасната и неуслужлива јавна администрација. Но, освен роковниците, административците во текот на работното време ќе мора и да се едуцираат. Кон крајот на минатата година Ивановски се пофали со нов проект преку кој ќе ги образува службениците. Тие ќе мора да одговараат и на дел од прашањата кои ќе им бидат поставувани преку соодветна програма. Исто така, најавени се и психолошки тестови и тестови на интегритет, а задолжително ќе посетуваат и обуки. Со ваквите обврски за службениците се поставува

Што с$ ги очекува административците?

ЌЕ ПОПОЛНУВААТ РОКОВНИК; ЌЕ ОДГОВАРААТ ПРАШАЊА ЗА ДОПОЛНИТЕЛНА ЕДУКАЦИЈА; ЌЕ ПОСЕТУВААТ ОБУКИ; ЌЕ СЕ СЕЛАТ ОД ИНСТИТУЦИЈА ВО ИНСТИТУЦИЈА ПО ПОТРЕБА; ЌЕ СЕ ОЦЕНУВААТ МЕЃУСЕБЕ; ЌЕ ПОЛАГААТ ПСИХОЛОШКИ ТЕСТОВИ; ЌЕ ГИ ИСПОЛНУВААТ ОБВРСКИТЕ КОИ ПРОИЗЛЕГУВААТ ОД РАБОТНАТА ПОЗИЦИЈА.

прашањето дали тие ќе имаат време да ги завршат обврските кои им произлегуваат од работната позиција на којашто се назначени. Министерот Ивановски тврди дека овие нови промени нема да влијаат врз продуктивноста на службениците, бидејќи истите ќе се пополнуваат, односно ќе се одговараат во моментот кога службеникот не работи на одреден проблем. Иако експертите ги поздравуваат овие чекори на Ивановски и сметаат дека евалуацијата на работата на административците е повеќе од потребна, сепак, вистинската реформа инсистира на департизација и на кратење на пренатрупаната администрација.

ИВО ИВАНОВСКИ Како ќе се прави прераспределбата, кога министерот Ивановски уште го нема конечниот број вработени во администрацијата и нивната стурктура, останува нејасно

Оценките се дека ваквите реформи влеваат само страв кај админитративците кои не се вработени по партиска линија. Останатите, анализираат познавачите, сите грешки и пропусти ќе ги прават со партиската книшка и својот глас за наредните избори.

Веќе ќе ги селат, а уште не ги преброиле

Дел од мерките кои ги презема министерот Иво Ивановски во насока на реформа на администрацијата е и што истите ќе може да се мобилизираат од една институција во друга. Таму каде што има суфицит вработени ќе се селат во институциите каде што има дефицит. Нејасно е само

врз основа на кои критериуми ќе се утврдува каде има превработеност, а каде недостигаат службеници, кога регистарот кој требаше да ја преброи администрацијата с$ уште не е готов. А огласи за нови вработувања речиси секоја недела осамнуваат на Агенцијата за администрација. Токму поради ваквиот начин на реформа на администрацијата, кој познавачите го карактеризираат како „градење куќа од покрив, а не од темел“, многумина од експертите го гледаат со доза скептицизам. Освен секојдневни измени на Законот за државна администрација и на Законот за јавна администрација, видлива промена на терен нема, тврдат тие.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

7

СЕРВЕР: Македонија во мај да добие покана за членство во НАТО

С

ите земји од Западен Балкан треба да станат членки на Европската унија и на НАТО и САД треба да продолжи да дава поддршка на тој процес, беше оценето на трибината на Американскиот Хелсиншки комитет во Вашингтон. Американскиот професор Даниел Сервер се заложи за влез на Македонија и на Црна Гора во НАТО на самитот во Чикаго во мај. „САД мора на Грција јасно да & укаже дека е неприфатливо повторување на грешката од Букурешт, како што, впрочем, и Меѓународниот суд на правдата веќе одлучи“, порача тој. На значењето на евроатлантските интеграции укажаа и конгресмените Крис Смит и Елиот Енгел, оценувајќи дека северноатлантската алијанса и понатаму треба да биде присутна во регионот. „Другите проблеми, како што се Авганистан, ракетниот штит, Либија или кризата во еврозоната не смеат да н$ оддалечат од долгорочната цел, а тоа е влез на земјите од Западен Балкан во НАТО“, рече Смит.

Новиот македонски амбасадор во ЕУ ги предаде акредитивите

Н

овоименуваниот амбасадор на Република Македонија при Мисијата на Европската унија во Брисел, Андреј Лепавцов, му ги предаде акредитивните писма на претседателот на Советот на ЕУ, Херман ван Ромпуј. На средбата, како што информираат од МНР, претседателот Ромпуј ги примил акредитивните писма и позитивно ја оценил реформската агенда во Македонија на патот кон ЕУ. Амбасадорот Лепавцов остварил поединечни средби и со германскиот амбасадор при ЕУ, Петер Темпел и со новоименуваниот амбасадор на ЕУ во Македонија, Аиво Орав.

МВР трага по ексдиректорите на Тутунски комбинат

П

рилепската полиција ги бара директорите на Тутунски комбинат, Димитар Богдан, осуден на пет години затвор и Илија Нунески, осуден на четири години, кои не се појавиле за издржување на затворските казни во Идризово. Основниот суд од Прилеп предметот кој го водел против двајцата поранешни директори го предал на прилепската полиција, со наредба за нивно присилно приведување, информираат од судот. Според портпаролот на СВР Битола, Ѓоко Стрезовски, осудените с$ уште не & се достапни на полицијата. „Доколку и по законски одредениот рок ги нема, полицијата ќе распише потерници“, истакна Стрезовски.

Ништо не се менува во борбата против корупцијата... освен законите!? Марија Севриева

sevrieva@kapital.com.mk

И

Поранешниот амбасадор на средбите со македонскиот државен врв прати јасна порака дека Македонија не може да се надева на прием во НАТО без компромис со Грција, без разлика на пресудата од Меѓународниот суд на правдата

Ни пресуда од Хаг, ни БЈРМ

САД бара решение на името!

Рикер побара од македонскaтa власт да покажe ист тип лидерство како што правел покојниот претседател Киро Глигоров во клучни моменти за македонската држава Катерина Синадиновска

А

sinadinovska@kapital.com.mk

мериканскиот заменикпомошник државен секретар надлежен за европски и за евроазиски прашања, Филип Рикер, ја искористи својата посета на Скопје за да ги повтори американските позиции во однос на претстојниот самит на НАТО алијансата во Чикаго, на кој Македонија се надева на покана за членство. Рикер вели дека Македонија е постојана тема во НАТО, но поканата за членство ќе ја добие тогаш кога ќе се реши спорот за името со Грција. Дали Македонија воопшто ќе биде спомената на самитот тој не одговори. „Како што знаете, по Букурешт повеќепати повторивме дека Македонија ќе добие покана за членство во Алијансата штом двете земји, Грција и Македонија, ќе најдат заедно прифатливо решение за името. Тоа ќе доведе до консензус во НАТО, што е и основата на Северноатлантската алијанса и за тоа зошто е одржан мирот во Европа по нејзиното основање, а воедно е и основа за Алијансата да напредува во иднина”, изјави Рикер по средбата со премиерот Никола Груевски.

Пресудата не е решение!

Во однос на пресудата од Хаг, со која Меѓународниот суд на правдата пресече дека Грција е виновна за прекршување

на Привремената спогодба, Рикер вели дека таа може да биде позитивен сигнал во процесот на наоѓање компромис, но дека не може да се смета за решение на проблемот. Тој го повтори начелото на консензус, како основен принцип по кој функционира НАТО. Билатералните спорови од овој тип се решаваат со дијалог, вели тој. „Одлуката на Меѓународноит суд на правдата е одлука на меѓународниот суд. Тоа е факт. НАТО - Северноатлантскиот договор е правен договор самиот по себе, кој бара консензус за да се преземат многу свети и важни одговорности кои произлегуваат од членството. Обврската од членството во НАТО подразбира дека постојните членки, исто како и новите членки треба да бидат согласни да го сторат тоа. Консензусот е причина зошто НАТО остана успешен и ефикасен како што е“, посочи Рикер. Заменик-помошникот државен секретар, кој престојуваше во Скопје во рамките на неговата посета на регионот, оствари средби и со претседателот Ѓорге Иванов, со вицепремиерот Теута Арифи и со министрите за надворешни работи и за одбрана, Никола Попоски и Фатмир Бесими. Рикер се сретна и со лидерот на СДСМ, Бранко Црвенковски. Рикер вчера ја продолжи својата регионална турнеја со посета на Белград.

АХМЕТИ: Не зависиме од самитот во Чикаго, зависиме од решение

Ф

илип Рикер имаше одделна средба и со лидерот на ДУИ, Али Ахмети. По средбата Ахмети изјави дека приемот на Македонија во НАТО не е поврзан со самитот во мај, затоа што останува условот најпрвин да се реши спорот со Грција. Неодамна, на средбата со британскиот амбасадор во Скопје, Кристофер Ивон, Ахмети соопштил дека неопходно е деблокирање на македонскиот евроатлантски пат. Како аргумент за тоа тој ги навел економските последици кои ги трпи Македонија поради неможноста за интеграција, но и прогнозите дека во спротивно се можни тензии и конфликти на меѓуетнички план.

змени во Законот за спречување корупција, за здруженија и фондации, финансирање политички партии, преиспитување на измените на Законот за судови, зголемување на транспарентноста на судовите, засилување на контролите во здравствените установи се само дел од предлозите на Државната комисија за спречување на корупција за зајакнување на антикорупциската законска рамка. Амбициозната програма за спречување корупција и судир

Во Државната програма за спречување на корупција и судир на интереси предвидена е измена на голем број закони. Ќе придонесат ли новите законски решенија за зајакнување на бњорбата против корупцијата или ќе останат алиби дека барем нешто се презема? на интереси 2011–2015 на Антикорупциската комисија опфаќа 11 области на корупција и насоки по кои треба да се постапува за да се превенираат несаканите последици. Првиот антикорупционер, Воислав Зафировски, вели дека програмата содржи обврски за сите

СЛАЃАНА ТАСЕВА

претседател на Транспаренси интернешнал Македонија

“И претходните две програми се занимаваа со измени на законската рамка и имаа квантитативни индикатори колку закони се променети. Комисијата требаше да отиде понапред во оваа програма.“

СУАД МИСИНИ

извршен директор на Истражувачкиот центар за граѓанско општество

“Сепак, имплементацијата на законите има големо влијание, не само врз работата на Комисијата, туку и врз функционирањето на целиот систем. Неспроведувањето на законите ја релативизира работата на Комисијата од една страна, но од друга страна, нејзината работа не се забележува и поради нејзините сопствени слабости и системот на гангрена, кој не може да испорача резултати во онаа мера во која граѓаните и општеството очекуваат од неа.“

субјекти во државата, а тие заедно со Министерството за правда се координатори на спроведувањето на целите од програмата. „Секоја акција предвидена во програмата содржи рок на реализација и индикатор за ефикасност. Ние како комисија, во соработка со Министерството за правда, треба да ги следиме промените и да ги алармираме институците кои нема да постапуваат согласно програмата“, појаснува Зафировски. „Програмата е доставена до сите министерства и амбасади од кои Комисијата веќе има добиено поддршка за нејзина имплементација“, вели Зафировски.

Фарса или вистинска борба против корупцијата?

За честото менување на законите како алиби се користи усогласувањето со европската регулатива и зајакнувањето на борбата против корупцијата, иако како што наведува и самата Комисија во програмата, потребна е доследна имплементација и на веќе постоечките закони. Аналитичарот Суад Мисини смета дека измените во законите кои ги предлага Антикорупциската комисија се многу важни, но потенцира дека изостанува една од најважните измени – финансирањето на политичките партии да биде уредено и со Законот за спречување на перење пари. „Сепак, имплементацијата на законите има големо влијание, не само врз работата на Комисијата, туку и врз функционирањето на целиот систем. Неспроведувањето на законите ја релативизира работата на Комисијата од една страна, но од друга страна, нејзината работа не се забележува и поради нејзините сопствени слабости и системот на гангрена, кој не може да испорача резултати во онаа мера во која граѓаните и општеството очекуваат од неа“, вели Мисини. Најгангренозно е Обвинителството, додава Мисини, кое не овозможува реализација на иницијативите на Антикорупциската комисија кои се бетонираат во нечии фиоки и се вадат по потреба за политичка пресметка. Главен недостаток во државната програма на Антикорупциската комисија, според нејзината поранешна претседателка Слаѓана Тасева, е непостоењето квалитативни индикатори – колку од измените ќе предизвикаат ефекти на терен. „И претходните две програми се занимаваа со измени на законската рамка и имаа квантитативни индикатори колку закони се променети. Комисијата требаше да отиде понапред во оваа програма“, вели Тасева, претседател на Транспаренси интернешнал Македонија. Според неа, за остварување на целите предвидени во програмата на Државната комисија потребно е пред с$ политичка волја и зајакнување на интегритетот на Комисијата, Обвинителството, полицијата и сите други институции кои антикорупционерите ги навеле како чинители во процесот на борба против корупцијата.

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

8 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Се изјалови владиниот проект за формирање поморска флота

рок за изработка на законската регулатива да изнесува пет месеци од добивањето на налог за почеток на изработка на нацрттекстот на законската регулатива“, велат од Министерството.

Бродскиот превоз е најевтин, но како да се дојде до него?

Најавите на Владата за формирање на поморската трговска флота очигледно нема да се реализираат, барем во првично најавениот рок до јуни годинава, бидејќи првиот тендер пропадна, а с$ уште не е распишан нов Дејан Азески

П

ропаѓа ли идејата на Владата за формирање на Македонска поморска флота, откако не успеа да го спроведе тендерот за консултанстки услуги за о п р а в д а н о с т а и м ож н о с т а државата да остварува приходи од регистрација на бродови под македонско знаме за поморска пловидба. Идејата за овој проект е стара повеќе години, а е дел и од последната изборна програма на ВМРО ДПМНЕ во која пишува дека „Придобивките од ова за Република Македонија ќе бидат повеќекратни:

ќе се изврши едукација на кадар и издавање сертификати за наши граѓани, со што ќе се овозможи да работат на брод, ќе се создаде можност за развој на морнарица и формирање на македонска трговска флота врз база на јавно приватно партнерство, како и промоција на Република Македонија, бидејќи на сите дестинации ќе се плови под македонско знаме, а ќе се овозможат и приходи за Буџетот на Република Македонија од овие активности“. Од Министертсвото за транспорт и врски велат дека по пропаднатиот тендер за јавна набавка на консултантски услуги за изработка на анализа

за можноста и оправданоста државата да остварува приходи од регистрација на бродови под македонско знаме за поморска пловидба, предвидено е да се распише нов во првиот квартал од оваа година, но тоа автоматски би значело дека 2013 година е најреално да се очекува почеток на реализацијата на овој проект и за тогаш се планирани пари од буџетот на Министертството. „Предвидено е по избор на најповолниот понудувач, крајниот рок за изработка на анализата да изнесува девет месеци од почеток на вршење на услугата, а крајниот

Kapital Akademija...

Македонските шпедитери и транспортери се согласни дека ако се рангираат превозите, камионскиот секогаш е најскап, по кој следува железничкиот, а најевтин е бродскиот превоз. Но, бидејќи Македонија не е земја која излегува на море, треба да се размислува и на тоа како стоката да стигне до пристаништата. Македонија има железничко поврзување само со Солунското пристаниште. Со оние во Бургас и во Бар, вагоните треба да одат преку Ниш што е многу поскапо и неисплатливо. Од компаниите и шпедициите се согласни дека позитивна е идејата за поседување македонска флота, но приоритет треба да се даде на Коридорот 8 кој би не поврзал со флотата, односно со пристаништата во Бургас и Драч. Од компанијата Макстил која годишно користи бродски транспорт со габарит поголем од 200.000 тони се согласни дека идејата во перспектива е добра, но ако се гледа од аспект на компаниите, првично треба да се даде приоритет на железницата без која флотата губи најголем дел од значањето. „Кога се зборува за бродска флота под македонско знаме, прво треба да размислиме како воопшто би стигнале до флотата. Кога сме во ситуација Солун да биде блокиран 100 дена во годината, а немаме пруга до Бургас и Драч, имаме реалност во која и да имаме флота не можеме да стигнеме до неа“, вели генералниот директор на Макстил, Александар Панов. Од Фершпед, најголемиот македонски шпедитер, сметаат дека компаниите користат и имаат потреба од бродски транспорт, но се скептици кога и како би се реализирала идејата. „Македонските компании имаат потреба од бродски транспорт и доколку оваа идеја се изведе правилно и не се вмеша политика и селективност на изборот на компаниите кој и како ќе превезува со таа флота, хипотетички би требало компаниите да имаат финансиска корист“, вели Зоран Арнаутов, оперативен директор на Фершпед.

member of KAPITAL MEDIA GROUP

објавува

ОБУКА ПОДГОТВЕТЕ СЕ ЗА ИНВЕСТИТОРИ!

17 февруари 2012 Стопанска Комора на Македонија

Имате одлична биснис идеја но немате доволно финансиски средства за реализирање? Барате инвеститори за Вашите нови проекти? Имате потреба од дополнителен капитал во компанијата? Посетете ја обуката “Подгответе се за инвеститори”!

НА ОБУКАТА ЌЕ НАУЧИТЕ:

Како да ги изберете најдобрите бизнис идеи во компанијата; Како да изградите победнички тим; Во зависност од тоа во која фаза е вашиот бизнис, кои се најдобрите извори на финансирање; Како функционираат бизнис ангелите и мрежите на бизнис ангели; Бизнис планирање и презентација на бизнис планот; Методи на вреднување на компанијата, структурирање на зделка и излезни стратегии; Специфични типови на договори кои се користат во релациите со инвеститорите.

ОБУКАТА Е НАМЕНЕТА ЗА:

СО СЕБЕ ЌЕ МОЖЕТЕ ДА ПОНЕСЕТЕ:

Урнек од договор со инвеститори кој најчесто се користи во праксата; Урнек кој се користи при вреднување (валуација на компанијата); Листа со излезни стратегии и клаузули која мора да ја имате предвид кога ќе влезете во преговори со инвеститорот; Вештини во презентирање на вашата идеја во една минута; Знаење како најдобро да ја припремите вашата компанија и вашите вработени за пред потенцијален инвеститор. Сите заинтересирани за учество на оваа обука можат да се пријават најдоцна до 13 Февруари 2012 година.

ПРЕДАВАЧ БЛАЖ КОС, direktor na VEN^RLAB D.O.O. (VENTURELAB), i menaxer

na Mre`ata na biznis angeli vo Slovenija i Fondot na biznis angeli vo Slovenija. Aktivno e involviran vo pretpriemni{tvoto u{te od svojata 19 godi{na vozrast, koga zapo~nuva dve sopstveni kompanii. Vo poslednite nekolku godini e osobeno fokusiran na finansirawe na kompanii so kapital na udeli. Toj e predava~ i moderator na mnogu biznis konferencii, doma{ni i stranski, konsultant na preku 50 biznis grupi i ima pregledano nekolku stotici biznis planovi. Bla` Kos e ~len na nekolku biznis asocijacii i komiteti i avtor na eden od naj~itanite biznis blogovi vo Slovenija.

Obukata }e se izveduva na srpski jazik.

Сопственици на компании Извршни менаџери на компаниите Финансиски менаџери Останати високи позиции во компанијата

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

9

Вип стана втор најголем мобилен оператор

Најмладиот мобилен оператор, Вип, во третиот квартал лани успеа да го претрка мобилниот оператор Оне, со што стана втор мобилен оператор во Македонија, со пазарно учество од 24,30%. Борбата за нови корисници допрва се разгорува Петре Димитров

dimitrov@kapital.com.mk

М

обилниот оператор Вип оператор, кој последен се појави на пазарот, го претрка мобилниот оператор Оне и стана втор најголем мобилен оператор во Македонија, зголемувајќи го пазарното учество на 24,30%, покажа Извештајот за развојот на пазарот на електронски комуникации за третиот квартал од 2011 година на Агенцијата за електронски комуникации (АЕК). Така, Вип сега има пазарен удел од 24,30%, Оне има удел од 22,38%, а лидер на пазарот останува Т-Мобиле, кој има удел од 53,32%. Вип бележи континуиран раст на пазарниот уделот. Во септември лани пазарниот удел на Вип бил поголем за 6,09% во споредба со истиот период претходната година, додека во истиот период Т-Мобиле и Оне забележале пад од 4,45%, односно 1,64%. к

о

м

е

р

ц

и

ј

Од извештајот на АЕК се гледа и дека граѓаните повеќе ја користат услугата припејд, 1,4 милиони корисници, отколку постпејд, која ја користат 356,5 илјади граѓани. Во третиот квартал од 2011 година претплатниците просечно зборувале 128,5 минути. Најголем дел од разговорите ги оствариле во сопствената мрежа, а сообраќајот кон другите мобилни мрежи е значително помал и изнесува 15,3 минути. Кон фиксните мрежи оваа бројка изнесува 2,08 минути, а кон мрежи во странски држави 1,15 минути. Просечното времетраење на разговор по претплатник од Т-Мобиле во овој квартал изнесувал 1,44 минути, кај Оне 2,08 минути, а кај Вип оператор 1,74 минути. Во фиксната телефонија пак, Македонски Телеком и понатаму ја има доминантната позиција според бројот на претплатници. Од вкупниот број фиксни линии што се нудат од сите технологии (413.468), на Македонски а

л

е

н

о

г л

а

с

T-MOBILE 52.32%

VIP

24.30%

22.38%

ONE За мобилните оператори нема ема кризаа

В

о време кога македонските компании на најразлични начини се обидуваат да се справат со кризата, мобилните оператори во земјава регистрираат зголемена побарувачка на нивните услуги. Според Извештајот на АЕК, за една

година бројот на активни корисници на мобилен телефон пораснал за 6,4% или за 137.000 нови корисници. Во периодот септември 2010 до септември минатата година бројот на корисници на мобилен телефон се зголемил на 2,2 милиони.

Расте користењето Интернет преку мобилен телефон

И

звештајот на АЕК покажува и зголемено користење на Интернет преку мобилен телефон. За една година (септември 2010-септември 2011) користењето

Интернет со тесен опсег преку мобилна мрежа (2G) бележи фантастичен раст од 206,89%, а кај користењето Интернет со широк опсег (2G/3G) преку мобилен растот е за 4,09%.

Телеком отпаѓаат дури 72,1%, а на другите алтернативни оператори 27,9%, од кои на Оне се 13,72%, на Близу 5,55%, Аикол 3,56%, Неотел 3,23%, а останатите се под 1%. Во третиот квартал од 2011 година претплатниците просечно иницирале 69,42 повици и к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

најголем дел (46,6 повици) се во сопствената мрежа, а просечно зборувале 153,96 минути. Според остварените приходи во фиксната телефонија, Македонски Телеком има најголем удел (86,57%), Оне (7,15%), Неотел (2,43%), Аикол (1,66%). л

е

н

о

г л

а

с

КАПИТАЛ ПеТоК 20.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

10 компании пазари > БроЈка

> БроЈка

MyGadge, прва специјализирана продавница за гаџети во македонија

38

216

П

трансформаторски станици заеднички ќе одржуваат ЕВН Македонија и МЕПСО, ширум земјава. Договорот го потпишаа Вернер Хенгст, претседател на УО, и Игор Гиевски, член на УО за ЕВН Македонија, и Дејан Бошковски, генералниот директор на МЕПСО. Во групата на заеднички трансформаторски станици на двете компании се и објектите ТС Теарце и ТС Бунарџик.

очна со работа првата специјализирана продавница за гаџети и технологија во Македонија, MyGadge. Сите интересни гаџети и ИТ „играчки“ кои досега постоеја само на странските онлајн-продавници сега ќе може да се купат и на нашиот пазар. MyGadge е официјален партнер на брендовите Prestigio и Canyon за Македонија, кои за првпат пристигнуваат кај нас. Покрај PC таблетите со висок квалитет, овие брендови се познати и по големиот број креативни решенија на компјутерски додатоци и галантерија, како компјутерски глувци, звучници, слушалки. Сите производи од продавницата наскоро ќе бидат достапни за купување и онлајн на интернет-страницата www.mygadge.mk. За првпат во Македонија продавница од ваков тип нуди и непосреден начин на купување, овозможувајќи им на купувачите тестирање и подобро запознавање на производите во посебно создадени тест-соби.

обични акции со право на глас ќе купи Еуростандард банка, откако Комисијата за хартии од вредност & даде согласност да стекне квалификувано учество во Македонската берза. Со новостекнатите акции и со акциите што претходно ги поседува, банката ќе има вкупно 414 обични акции со право на глас, односно 14,38% од обичните акции со право на глас на издавачот.

Само фирми со профит и добри проекти може да се надеваат на кредит КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банкарите велат дека оптимизацијата на трошоците и усогласувањето на изворите на финансирање со рочноста ,04% на инвестициите се сигнали за здравото работење на компанијата која бара кредит, додека намалената продажба, проследена со зголемените побарувања, како и неможноста редовно сервисирање на обврските кон доставувачите ,52% за алармираат дека компанијата влегува во криза.

,63% ива Балчева

,53%

а NASDAQ

,13%

рзата во Сао

,66%

мпании

,83% компании од

1,3%

С

амо компаниите кои имаат добри и издржани проекти и работат со позитивни финансиски резултати може да се надеваат годинава да добијат кредит од банките годинава. Тоа што е извесно е дека во време кога цела Европа се соочува со криза и со рецесија, банкарите уште повеќе ќе бегаат од криза. Тоа не значи дека банките ќе престанат да кредитираат, туку дека ќе бидат повнимателни и подетално ќе ги анализираат клучните показатели за (не)успешноста на бизнисите. Повеќето банкари кои ги консултиравме велат дека оптимизацијата на трошоците и усогласувањето на изворите на финансирање со рочноста на инвестициите се сигнали за здравото работење на компанијата која бара кредит. Наспроти тоа, како сигнали кои ги алармираат банкарите дека компанијата може да влегува во проблеми се намалената продажба, проследена со зголемените побарувања, како и неможноста за редовно сервисирање на обврските кон доставувачите. Од Прокредит банка велат дека и банките и претпријатијата мора да бидат попретпазливи, особено при изборот на деловни партнери. “Постојан мониторинг на финансиската состојба и работењето е од особена важност од страна на претпријатијата,со цел рано да се утврди можната неликвидност и навремено да се алармира за истата со цел да не прерасне во долгорочен проблем кој води кон несолвентност. Во таква ситуација ниту една банка не сака да го преземе ризикот за финансирање на бизнисот. За таа цел, во прв рок, кога ќе се почувствува проблем со ликвидноста претпријатијата треба да се финансираат со краткорочни кредити за обртни средства“, велат од

+

ни на берзата

,71%

ирани на

18.01.2012

раст

РМДЕН08 Гранит Алкалоид Мак. Телеком Македонијатурист

+3,06% +0,96% +0,32% +0,29% +0,04%

18.01.2012

Агролозар Струмица Агромеханика ЕМО Макстил Макпетрол

пад

-

нова цена

91,00 460,00 3.873,00 513,00 2650,00

нова цена

-84,17% 19,00 -27,27% 400,00 -1,96% 50,00 115,00 -1,83% -1,78% 18.490,00

6м 5,00% 5,30% 5,60% 4,80% 5,00% 4,90% 5,50%

24м 7,50% 8,10% 8,10% 5,00% 8,20% 7,50% 7,80%

36м 7,90% 8,30% 7,90% 5,00% 8,30% 8,00% 8,10%

Уни банка Еуростандард банка

5,00% 4,50%

6,00% 5,50%

9,00% 8,50%

9,50% 9,00%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

6м 2,70% 2,90% 3,00% 2,90% 2,90% 2,70% 3,00%

24м 3,80% 4,00% 4,50% 3,65% 4,10% 3,70% 4,00%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

2,50%

3,00%

4,60%

5,10%

Банките ќе бегаат од ризични фирми

1м 3м 6м 12м 0,80% 1,20% 1,49% 1,82% 0,75% 1,15% 1,45% 1,80% 0,28% 0,56%секогаш 0,79%е последна 1,11% колатералот мерка се презема 0,04% која 0,06% 0,10% за наплата 0,33%

компанијата ќе при оценките“, банка. на побарувањата, откога ќе се МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ Според Билјана Хаџи-Велкова, исцрпат сите други можности. директор на Дирекцијата за Покрај клучните финансиски Рочност преку ноќ 1 недела 1м 3м кредитирање на СКИБОР индустријата показатели, на4,98% 2,20% 3,18% во услови 4,18% од КомерцијалнаМКДОНИА банка, тоа што криза секогаш е важно реално 2,20% го очекува една банка од своите пристапување кон проблемите клиенти е доследно почитување на ВО и ОДДЕЛНИ барањеЗЕМЈИ решенија со банката. ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ договорните обврски и навремено Основна Доколку тие решенија имаат кам. стапка Стапка на инфлација информирање заНародна евентуалните основа, банката 5,20% банка на Македонијаиздржана4,00% проблеми кои може да произлезат секогаш ќе биде подготвена да ги 13,40% Народна банка на Србија 12,00% во работењето. „Реализацијата на поддржи“, вели Хаџи-Велкова. Народна банка на Хрватска

6,00%

2,50% 3,60%

Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

6м

24м

36м

НЛБ Тутунска банка

4,00%

5,00%

7,50%

7,90%

Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка

4,30% 4,80% 4,60% 4,00%

5,30% 5,60% 4,80% 5,00%

8,10% 8,10% 5,00% 8,20%

8,30% 7,90% 5,00% 8,30%

ТТК банка

4,10%

4,90%

7,50%

8,00%

Алфа банка

4,60%

5,50%

7,80%

8,10%

Уни банка

5,00%

6,00%

9,00%

9,50%

Еуростандард банка

4,50%

5,50%

8,50%

9,00%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

3м

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

камата 4,00% 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута Домашна валута со валутна клаузула

10% 20%

Странска валута

13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава

Валута

ЕМУ САД В.Британија Швајцарија Канада Австралија

евро долар фунта франк долар долар

3м

6м

24м

36м

НЛБ Тутунска банка

2,20%

2,70%

3,80%

4,10%

Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка

2,40% 2,50% 2,40% 2,40%

2,90% 3,00% 2,90% 2,90%

4,00% 4,50% 3,65% 4,10%

4,30% 5,00% 3,90% 4,50%

ТТК банка

2,20%

2,70%

3,70%

4,10%

Алфа банка

2,60%

3,00%

4,00%

4,30%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

6%

Еуростандард банка

2,50%

3,00%

4,60%

5,10%

5%

Среден курс во 61,4995 48,0841 74,0556 50,8681 47,4936 50,0851

Извор: НБРМ

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011

4%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 0,80%

3м 1,20%

6м 1,49%

12м 1,82%

0,75% 0,28% 0,04%

1,15% 0,56% 0,06%

1,45% 0,79% 0,10%

1,80% 1,11% 0,33%

Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

36м 4,10% 4,30% 5,00% 3,90% 4,50% 4,10% 4,30%

Еуростандард банка

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) носи и предност велат од ТТК Libor (CHF)

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Euribor (EUR)

3м 2,20% 2,40% 2,50% 2,40% 2,40% 2,20% 2,60%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

среда - 18.01.2012

Банка

3м 4,00% 4,30% 4,80% 4,60% 4,00% 4,10% 4,60%

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка

ПроКредит банка. Банките треба да бидат поддршка за бизнисите и во кризните периоди, кога практички бизнисот треба да „преживее“, да се пренасочи и да направи промени во согласност со економските текови. Но, за да се постигне и да се одржи кредитоспособноста, секоја компанија ќе треба добро да ја оцени својата позиција и согласно проценките, да се задолжи, советуваат банкарите. „Верувам дека како досега, така и во годината што претстои добрите проекти ќе добијат поддршка од банките. Многу повнимателно ќе се оценува ризикот при одобрување кредит, а позитивното работење на

Банка

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка

3% 2% 1%

0% 01/10 03/10 05/10 06/10 08/10 10/10 12/10 02/11 04/11 06/11 08/11 10/11

Извор: Државен завод за статистика

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ Рочност преку ноќ ФОНД 1 недела 1м Отворен инвестициски фонд 2,20% СКИБОР 3,18% 4,18% Нето вредност МКДОНИА Илирика Југоисточна Европа 2,20% 25.263.985,45

3м 4,98% 1M

3M

6M

1Y

YTD

ДАТУМ

1,45%

-3,05%

-20,82%

-28,86%

1,34%

17.01.2012

Илирика Глобал-Растечки пазари

43.496.598,28

6,09%

6,40%

-9,14%

-16,41%

4,40%

17.01.2012

Иново Статус Акции

15.493.463,76

-2,26%

-6,00%

-12,31%

-12,47%

-1,68%

17.01.2012

44.769.501,49

5,20% -1,59% 13,40% 1,77% 2,50% 0,70% 3,60% 0,28% 2,20%

8,23%

9,42%

-3,24%

-9,40%

6,86%

17.01.2012

-8,43%

-26,39%

-33,45%

-1,25%

17.01.2012

-2,49%

-13,22%

-16,29%

0,74%

17.01.2012

1,13%

1,02%

0,00%

0,23%

17.01.2012

0,81%

1,61%

0,00%

0,14%

17.01.2012

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

КД БРИК

Основна кам. стапка Стапка на инфлација

Народна банка на Македонија КД Нова ЕУ Народна банка на Србија КБ Публикум - Балансиран Народна банка на Хрватска КБ Публикумбанка - Обврзници Централна на Црна Гора КБ Публикумбанка Паричен Централна на Словенија

4,00% 20.774.212,97 12,00% 23.157.058,53 6,00%

35.307.367,91 57.164.582,39

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

камата 4,00% 5,50%

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 20.01.2012

11 > БРОЈКА

Скопје домаќин на 65-тата годишна конференција на ИАЕСТЕ

153

О

д 20 до 27 јануари во Скопје ќе се одржи годишна конференција на ИАЕСТЕ меѓународната организација за размена на студенти од техничките науки на која ќе присуствуваат повеќе од 300 странски делегати од 90 земји во светот. Генералниот секретар на организацијата, Горан Радновиќ, со пофални зборови за студентите од ИАЕСТЕ Македонија: „Имаат голем потенцијал и кога одат во странство многу добро е оценето нивното знаење“, рече Радновиќ. Отворањето на конференцијата ќе биде во сабота, а во вторник ИАЕСТЕ Македонија под покровителство на претседателот Ѓорге Иванов свечено ќе одбележи 20 години од постоењето.

> БРОЈКА

Во Кавадарци ќе никне модерен трговски центар

илјади евра е вредноста на третата емисија на акции која Комисијата за хартии од вредност ја одобри на Друштвото за управување со инвестициски фондови КД Фондови. Со одлуката се одобрува издавање на 15.300 обични акции по пат на приватна понуда.

Н

ов деловно-трговски центар со зелен пазар, стотина паркинг-места, хипермаркет, куглана, мало кино, ресторан ќе гради општина Кавадарци. Градоначалникот, Александар Панов, најави дека проектот ќе се реализира преку јавно приватно партнерство, при што јавниот дел ќе се финансира со 1,5 милиони евра од кредитот што го доби Кавадарци пред две години. Трговскиот центар ќе биде лоциран во новиот центар на Кавадарци.

137,3

милиони СМС-пораки се испратени во третиот квартал лани, објави Агенцијата за електронски комуникации во својот најнов извештај.

Државата не го дава монополот на Железници! И по година ипол од донесувањето на Законот за либерализација на железничкиот транспорт, ниту една приватна компанија нема добиено лиценца за работа Соња Јованова

И

s.jovanova@kapital.com.mk

по година ипол од донесувањето на Законот за либерализација на железничкиот сообраќај, МЖ Транспорт а.д. с$ уште ја држат монополската позиција во транспортниот бизнис, што резултура со значително повисоки цени за железничкиот транспорт во однос на земјите во регионот. Извозни компании кои се и директно зависни од железницата, тврдат дека плаќаат и до 50% повисоки цени за железнички транспорт по тон/километар, споредено со цените во соседството. Иако, МАКЕДОНСКА БЕРЗАтраснпорт досега за влез во железничкиот МБИ 10 две домашни и две странски аплицираа компании, 1.952,54 ниту една не успеа да добие дозвола за работа. С$ уште во процедура на МБИД аплицирање 2.063,42 е чешката компанија Локо транс, која веќе има доставено и барање до МЖ ОМБ 120,61

Инфраструктура за потпишување на договор за пристап до железничката инфраструктура. Оттаму се скептични дека ќе успеат да важноста на модернизацијата во железничкиот добијат дозвола за работа, тргнувајќи од сообраќај. искуството на Словенечки железници, која „Подолго време се зборува за влез на втор иако важи за реномирана компанија не успеа оператор. Која е причината што тоа досега да го добие сертификатот за сигурност „дел не се случи не знам, но дека тоа е потребно Б“ од Министерството за транспорт, за што е сиг урно, затоа што ќе создаде една пак веќе се жали на Управен суд. „За оваа здрава конкуренција. С$ што е монопол, дискриминаторска политика на државните што нема здрава алтернатива, практично е институции информирани се ЕУ и повеќето неприфатливо, скапо и мора да се прифати амбасади. Доколку не се добие повратен како конечна одлука“, вели Александар одговор за дискриминацијата која е направена Панов, директор во Макстил. ФЈУЧЕРСИ врз двете странски компании, ќе следат тужби Од Министерството за транспорт и врски велат до судот во Стразбур“, велат надлежнитеНАФТА и дека се создадени условите за либерализација во двете странски компании. на железничкиот сообраќај и објаснуваат дека ЛЕСНА СУРОВА ПРИРОДЕН ГАС Во услови на криза,100,12$/барел кога железницата во досегашните барања за издавање дозволи за 2,55/ММБТу товарниот транспорт добива поголемо влез во транспортниот железнички бизнис се BRENTповеќе ја нагласува ЗА ЗАТОПЛ. поради неисполнување на условите значење, бизнисот уште одбиени

-0,21% +0,03% +0,07%

+1,44% +1,07%

111,53$/барел

303

-4,68% +0,24%

Извор: Македонска Берза

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, среда - 18.01.2012

МАКЕДОНСКА БЕРЗА МБИ10 МБИ10 ИНДЕКСИ РЕГИОН 3.000 3.000 3.000 МБИ10

МБИ 10 BELEX15 1.952,54 481,13

-0,21% -0,53%

SASX 10 826,87

МБИД CROBEX 2.063,42 1.726,31 ОМБ Главен индекс на Загребската берза 120,61

+0,03% SOFIX 314,81 +0,07% ATHEX

Главен индекс на Белградската берза

+0,39%

653,63

Главен индекс на Љубљанската берза

NASDAQ -0,53% 481,13 +0,78% 12.579,00 2.769,71

Заеднички индексиндекс 30 големи Главен наамерикански Белградската компании котирани на Њујоршка берза

19.602,50

30,24$/унца

2.105,00

8.202,50

539.00$/унца

Извор: Македонска Берза официјалниот пазар на Македонска берза

Главен на Загребската Заеднички индексиндекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

ПЧЕНКА

BELEX15 +1,53% +0,04% 481,13

SASX 10 826,87

599,50$/бушел

Индекс на 100 светски компаниииндекс котирани на на NASDAQ берза Главен Сараевската берза берзата, без финансиски компании

3.000 3.000 3.000

+0,54% +1,11%

CROBEX S&P 500 1.726,31 1.308,04

2.600 2.600 2.600 берза Главен индекс на Софиската берза Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил

+0,39%

2.400 2.400 2.400

Главен индекс на Љубљанската берза

+1,35%

FTSE 100 5.739,98

+0,78% +0,64% SWISS

DAX12.579,00 Заеднички индекс 30 6.395,27

6.167,18

CROBEX КАФЕ 1.726,31 2,26 $/бушел

SOFIX СОЈА 314,81 1.158,25$/бушел

SBITOP 574,04

+0,39%

ATHEX 653,63

+0,66%

1.800 1.800 1.800

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

DOW JONES Тигар 510,00 12.579,00

+4,08% +0,78%

Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

+1,53% S&P 500 +0,83% 1.308,04

NASDAQ 2.769,71

Агробанка

2.156,00

-11,86%

BRAZIL BOVESPA +1,11% +0,13% 61.803,90 АЗИЈА ИНДЕКСИ

Аренатурс

+1,04%

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао 62,07 CAC 40 SENGПаоло, Бразил

+1,3%

Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

+0,87%

+1,71%

TOPIX CAC 40 731,53

3.309,01

ЕВРОПА ИНДЕКСИ BSE 30

16.466,10 +1,35%

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

DAX 6.395,27

FTSE 100 5.739,98

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

Извор: Блумберг

+0,64%

Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

ЛЕСНА СУРОВА 100,12$/барел

BRENT 111,53$/барел

3.309,01

+12,16%

Индекс на 100 најголеми британски котирани на Лондонска берза

-1,20%

1.342,00

+0,64% -90,00%

-7,54%

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска НФД Холд. берза

0,13

SWISS Пивоварна 6.167,18 9,50

+4,13%

+0,83% -6,86%

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

раст нова цена АЗИЈА ИНДЕКСИ +3,06% 91,00

РМДЕН08 Гранит NIKKEI 225 +0,96% 8.639,68 АлкалоидИндекс +0,32% на најголемите јапонски компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании одТокиска берза Мак. Телеком +0,29% котирани на швајцарскиот пазар на капитал Македонијатурист +0,04%

+0,83% TOPIX

+1,04%

116116 116 112112 112 108108 108 104104 104 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

+1,44% +1,07%

ПРИРОДЕН ГАС 2,55/ММБТу

ЗА ЗАТОПЛ.

303

-4,68% +0,24%

1.659,30$/унца

СРЕБРО 30,24$/унца

БАКАР 8.202,50

МЕТАЛИ

+1,75% +2,42% +2,2%

НИКЕЛ

19.602,50

АЛУМИНИУМ 2.105,00

ЧЕЛИК 539.00$/унца

+1,6% +1,9% /

+9,53%

Индекс на 30 најголеми герм. компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Белградска, Загрепска и Љубљанска берза компании

18.01.2012

SWISS 6.167,18

+1,96% +1,53%

+1,35% 5.739,98 ЉУБЉАНСКА БЕРЗА +0,66% +19,05%

+0,07%

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил Каш.стаклен.

13,00

.

DAX Звон Ена Холд.

6.395,27 0,00

+0,66%

905,00

Профицио ЕВРОПА ИНДЕКСИ -11,32% FTSE 100

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза Интереуропа

0,50

ЗЛАТО

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

Развојна бан.

120120 120

+0,63%

BRAZIL BOVESPA +1,11% +0,13% 61.803,90 ЗАГРЕБСКА БЕРЗА

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

33,49

NASDAQ Прогрес 52,00 2.769,71

ОМБ ОМБ ОМБ

ФЈУЧЕРСИ НАФТА

Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 09/11 09/11 09/11 12/11 12/11 12/11

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

NIKKEI 225 HANG 8.639,68 ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ 19.942,90 ДЕН ДО 15Ч.

SASX 10 ШЕЌЕР 826,87

Главен индекс Загребската берза метали и суровини Главен индекс на Софиската берза на Податоците зана фјучерсите на нафта, се земаат од веб страната американската финансиска агеција Блумберг

големи американски Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ компании котирани на Њујоршка берзата, без финансиски компании Индекс на 30 најголеми герм. компании берза Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Диоки

Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

-0,22% +0,04% +3,45% +0,52% -2,17%

Главен индекс на Сараевската берза 27,25

2.000 2.000 2.000 Главен индекс на Атинската берза

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

DOW JONES

2264.000$/бушел

-0,53% -0,45% +0,54% -3,44%

ПЧЕНИЦА

Главен индекс на Љубљанската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

СУРОВИНИ ИНДЕКСИ РЕГИОН -1,96% КАКАО

+0,63% АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА

ATHEX 2.200 2.200 2.200 653,63 ЕВРОПА ИНДЕКСИ

S&P 500 1.308,04

124124 124

котирани на пазарот на јавно поседувани друштва

Главен индекс на Белградската берза 602,25$/бушел

+0,13% +0,52%

SOFIX BRAZIL BOVESPA 2.800 2.800 2.800 61.803,90 314,81

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

CAC 40 3.309,01

НИКЕЛ 3.000 3.000 3.000

1.659,30$/унца

Главен индекс на Атинската берза

ИНДЕКСИ АМЕРИКА ИНДЕКСИРЕГИОН

SBITOP 574,04

+0,03%

+1,75% 2.800 +1,6% 2.600 2.600 2.600 2.800 МАКЕДОНСКА БЕРЗА 2.800 АЛУМИНИУМ 2.400 2.400 2.400 2.600 2.600 СРЕБРО МБИ 10 +2,42%2.600 +1,9% 2.200 2.200 2.200 2.400 2.400 2.400 -0,21% 1.952,54 +0,52% 2.000 2.000 2.000 2.200 2.200 БАКАР ЧЕЛИК МБИД +2,2%2.200 / +0,03% 1.800 1.800 1.800 2.000 2.000 2.000 2.063,42 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11 ОМБ +0,63% +0,07% МБИ 10 е составен од 10 најликвидни120,61 акции на компании котирани на МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании

+0,04%

Главен индекс на Софиската берза

SBITOP Извор: Македонска Берза 574,04

BELEX15 DOW JONES

МБИД МБИД 3.200 3.200 3.200 МБИД МЕТАЛИ

-0,21%

ЗЛАТО

2.800 2.800 2.800

Главен индекс на Сараевската берза

+0,54%

предвидени во Законот. Монополот на Транспорт, според упатените е намерно дозволен, бидејќи секое влегување на приватен оператор, а особено на странска поголема компанија како што е Словенечки железници или, пак, чешката компанија Локо транс, ќе значи дополнително тонење на јавното претпријатие кое и така е заглавено во долгови, а загубите ќе треба повторно да ги плаќа државата, коментираат познавачите. Според пресметките, доколку влезат приватни оператори, цените на транспортот ќе се намалат во просек за 10% до 15%, а ќе се зголеми и квалитетот на услугите. Со тоа македонските компании би добиле поевтин превоз, а нивните производи би станале поконкурентни на странските пазари.

HANG SENG 460,00 19.942,90 3.873,00

513,00 2650,00

599,50$/бушел

ПЧЕНИЦА 602,25$/бушел

КАФЕ 2,26 $/бушел

СУРОВИНИ

-1,96% -0,45% -3,44%

КАКАО

2264.000$/бушел

ШЕЌЕР 27,25

СОЈА 1.158,25$/бушел

-0,22% +3,45% -2,17%

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

+1,3%

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

BSE 30

ПЧЕНКА

Тигар

510,00

+4,08%

Прогрес

52,00

+1,96%

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

12 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Кризата ќе ги дотолчи семејните бизниси Продажбата на охридскиот бисер речиси се преполови во последните три години во споредба со продажбата од 2008 година, кога охридскиот бисер кулминираше Силвана Жежова

silvana@kapital.com.mk

З

а малите семејни бизниси, кои имаат долги традиции во работењето, 2012 година е клучна за нивниот опстанок. Намалениот обем на работа и с$ помалата продажба се доказ дека и семејните бизниси нема да бидат имуни на светската економска криза. Финансирањето на бизнисот исклучиво со сопствени пари е дополнителен проблем за одржливоста на бизнисот во неповолни економски услови. Сопствениците на семејните фирми велат дека преживеале и добри и лоши времиња, но немаат единствена формула за успех и одржливост. Талеви се најпознатото охридско семејство што изработува охридски бисери, традиција долга 88 години. Тешка криза ги к

о

м

е

р

ц

и

ј

погогила во 1998 година, а во не помалку лесна ситуација се и во последните три години. „Кризата и тоа како се рефлектира на нашиот семеен бизнис. Продажбата на охридскиот бисер падна за 30%-40% во однос на 2007 и 2008 година, кои беа успешни во нашето работење. Но, чесноста и квалитетот на изработката се формулата за одржливоста на бизнисот. Поради долгата традиција, многу сме познати во регионот, но и во светот. Репортажите и приказните за охридскиот бисер во странските земји ги тераат туристите да н$ посетат кога ќе дојдат. Холанѓаните не купуваат многу од накитот, но затоа пак, сме презадоволни од Хрватите“, изјави Ване Талев, сопственик на фирмата Охридски бисер Талеви. а

л

е

н

Kapital Akademija...

о

г л

а

с

member of KAPITAL MEDIA GROUP me

“OBLIKUVAJTE GO VA[ETO ZNAEWE” NAJNOVITE TRENDOVI I TEHNOLOGII NA E-U^EWE 22 Fevruari 2012, hotel “ Aleksandar Palas” Skopje

ERP Concept zaedno so TTS GmbH organizira konferencija posvetena na najnovite trendovi vo e-U~ewe, izgotvuvawe na dokumentacija i zadr`uvawe na znaewe vo ramkite na uspe{nite organizacii.

OTKRIJTE Dali e mo`no vo isto vreme da se kreira simulacija, e-U~ewe i dokumentacija vo edinstven ~ekor?

Da! Dali e mo`no istovremeno da se treniraat stotici vraboteni, locirani na razli~ni mesta niz svetot vo edinstven ~ekor?

Da! Dali e mo`no da se namalat vremeto i tro{ocite od e-U~ewe i izgotvuvaweto na dokumentacijata do 50%? Da!

SPODELETE Registrirajte se za konferencijata sega i spodelete go iskustvoto vo e-U~ewe so vode~kite Makedonski i Evropski kompanii.

PROBAJTE Isprobajte ja najnovata verzija od TT Knowledge Force i kreirajte e-U~ewe, simulacija i dokumentacija so pritiskawe na edno kop~e.

BROJOT NA U^ESNICI E OGRANI^EN. U^ESTVOTO E BESPLATNO, REGISTRACIJA NA: AKADEMIJA@KAPITAL.COM.MK REGISTRIRAJTE SE DO 10 FEVRUARI I DOBIJTE BESPLATNO E-U^EWE.* (*u~esnicite koi }e se registriraat do 10 Fevruari }e dobijat besplatno e-U~ewe i dokumentacija za krajni korisnici za edna procesna faza vo IT sistemot na svojata kompanija. Vremetraeweto na besplatnoto e-U~ewe }e bide do 15 minuti)

"Systems to run your business better"

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

Тој се надева дека во бизнисот ќе го наследи еден од неговите синови. Фамилијарниот бизнис го почнал дедо му Ване, а го продолжил неговиот татко Климент. Дедо му Ване и неговиот чичко Михаил за 25 наполеони купиле формула за правење бисер во 1924 година. Михаил од Витлеем купил материјали за изработка на бисери и така почнале да работат. Многу еминентни жени од политиката и од бизнисот ги носат овие бисери, меѓу кои и кралицата Елизабета, додава Талев. Мирослав Мисајловски-Чамо, сопственик на гостилницата Чамо, кој веќе 22 години е во угостителскиот бизнис, вели дека во последните две-три години прометот му се преполовил. Одличната македонска традиционална кујна е рецептот за успехот на овој семеен бизнис, од кој се насладуваат гурманите и уживателите во добра храна, вели Чамо. Чорбата од оваа гостилница ја пробал дури и Ричард Гир. „Вака никогаш не било. Не знам што е главната причина, дали луѓето немаат пари. Дополнителен проблем за нашиот к

о

м

е

р

ц

и

ј

опстанок е казнената политика на Владата, која треба да ги намали казните за угостителските објекти. За 300 денари повеќе во каса бевме казнети со затворање на гостилницата и моравме да платиме казна. Имам среќа што не плаќам кирија и немам многу вработени, па затоа опстојувам“, вели Мисајловски. Бошко Доневски-Чика е на чело на семејниот бизнис на Душогупчани, компанија за производство на јуфки, кори за лазањи, корнети, печени кори, млинци. Доневски е свесен дека освојувањето трети пазари е неопходно за да се шири во бизнисот и најавува дека наскоро традиционалните производи на Душогупчани ќе се извезуваат и на американскиот пазар. „И покрај тоа што има можност за зголемување на производството за околу 40%, сепак, проблемите со наплатата го кочат развојот на компанијата“, се жали Доневски, кој бизнисот го наследил од таткото на неговата жена, изворно од мајсторите на занаетот во Турција и во Србија. а

л

е

н

о

г л

а

с

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

БАЛКАН 13

Словенците забрзано инвестираат во Србија Моментално се водат многу разговори за потенцијални инвестиции на Словенија во Србија во текот на 2012 година, а речиси се извесни вложувањата на Мотвоз платна во Лесковац и на претпријатито Пеко во Књажевац

Р

астат словенечките инвестиции во Србија. Во последните десет години вложени се 1,6 милијарди евра, а оваа година се преговара и за нови вложувања. Словенечкиот амбасадор во Белград, Франц Бут, за „Блиц“ изјави дека моментално се водат многу разговори за потенцијалните инвестиции во текот на 2012 година, а речиси се извесни вложувањата на Мотвоз платна во Лесковац и на претпријатито Пеко во Књажевац. „Се надевам на позитивни вести. Словенија и во кризни времиња сигурно ќе продолжи забрзано да инвестира во Србија“, нагласи Бут. Според податоците на Стопанската комора на Србија, поголеми словенечки инвестиции во Србија се Импол Севал во Севојна, Меркатор во Белград и Нови Сад, Хелиос во Горњи Милановац, Горење во Ваљево и Стара Пазова, леарницата Цимос во Кикинда, ЈУБ во Шимановац, Нова љубљанска банка и осигурување Триглав во Белград. Во Србија се регистрирани околу 1.500 словенечки фирми и претставништва, а активни се околу 500. Надворешно-трговската размена на Србија и на Словенија за првите 11 месеци од 2011 година изнесуваше 976,8 милиони к

о

м

е

р

ц

и

ј

долари, што претставува зголемување од 44% во однос на 2010 година, со суфицит на српската страна од 3,4 милиони долари. Извозот на Србија во Словенија во текот на 2011 година изнесуваше 490,1 милиони долари и порасна за 25,7% во однос на истиот период во 2010 година. Во истиот период увозот од Словенија беше поголем за 4,9% и имаше вредност од 486,7 милиони долари.

Српските инвестиции во Словенија вредат само 100 милиони евра! Вредноста на српските инвестиции во Словенија пак, изнесува околу 100 милиони евра. ИТ-компанијата Комтрејд неодамна стана сопственик на словенечкиот Хермес, а

трансакцијата е вредна околу 40 милиони евра. Нектар го купи словенечкиот Фруктал за повеќе од 50 милиони евра, додека фабриката за производство на детергенти Беохемија од Зрењанин инвестираше шест милиони евра во словенечката компанија Шампионка. Од Србија во Словенија најмногу се извезува алуминиум и алуминиумски легури, делови за моторни возила, масло, хартија и картон, буриња, кутии, електрична енергија, а се увезуваат машини за перење, лекови, делови за уреди за ладење и замрзнување, компресори, апарати за готвење и решоа, шпорети итн. Амбасадорот Бут за „Блиц“ изјави дека многу позитивно се гледа на инвестициите од Србија во Словенија, бидејќи на Словенија & се потребни нови работни места и свежи инвестиции. Тој ја

ФРАНЦ БУТ

амбасадор на Словенија во Србија

“

Ако земеме предвид дека Словенија е мала држава, тогаш сме далеку најголеми инвеститори во однос на големината на земјата.

пофали инвестицијата на компанијата Нектар од Бачка Паланка во Фруктал од Ајдовшчина. „Ќе ни биде особено мило доколку дојдат и некои гринфилд-инвестиции од Србија во Словенија. Такви с$ уште немало, но секое вложување е прилично добредојдено“, заклучи амбасадорот Бут.

500 1,6 100 aктивни фирми и претставништва има Словенија во Србија

а

л

е

н

о

г л

а

с

милијарди евра вложи Словенија во Србија во последните десет години

к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

милиони евра вредат инвестициите на Србија во Словенија

о

г л

а

с

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

14 СВЕТ Германската Влада ќе основа европска рејтинг-агенција

Г

> БРОЈКА

ерманската Влада размислува да основа независна европска рејтинг-агенција како реакција на масовното намалување на кредитниот рејтинг на земјите од еврозоната од страна на американската приватна агенција Стандард и Пурс, која заедно со Мудис и со Фич раководат со 95% од пазарот. „Потребна е агенција за кредитен рејтинг со политичка неутралност, стручност и независност“, изјави германскиот министер за надворешни работи. Се смета дека модел за европската рејтинг-агенција може да биде германската Управа за оценување на квалитетот на стоките. Експертите велат дека моќта на агенциите за проверка на рејтингот значително се зголеми за време на кризата, а и самите агенции понекогаш признаваат дека нивните проценки не се добри.

470

милиони евра вреди договорот за кредит кој го потпиша српската телекомуникациска компанија Телеком Србија. Компанијата најави дека од овие средства 320 милиони евра ќе бидат искористени за купување 20% од акциите, кои припаѓаат на грчката телекомуникациска компанија ОТЕ.

„Виенската иницијатива“ ќе ги спречи банките да си одат од Источна Европа

В

ладите, регулаторите и меѓународните финансиски институции во средата постигнаа договор за соработка со кој ќе се обидат да го спречат масовното повлекување на банките од Источна Европа, во обид да ја намалат изложеноста на ризик и полесно да ја пребродат должничката криза во еврозоната. Новата „Виенска иницијатива“ е направена по терк на договорот од 2009 година, кога се спречи финансиски колапс во Источна Европа, откако изби економската криза. „Постигнат е консензус, па сега треба да се договорат деталите со приватниот сектор“, рече главниот економист на ЕБРД, Ерик Берглоф.

Индустријата за гаџети цути и во време на криза

праќање пораки. Мобилните телефони за мног умина се секојдневие, а новите модели според својата моќност с$ повеќе им се приближуваат на компјутерите. Минатата година за пазарот на мобилни телефони беше возбудлива, а оваа година се очекува да биде уште повеќе, најмногу поради најавата на новиот оперативен систем на Мајкрософт, како и следната генерација на мобилна мрежа наречена Г4. Може да се каже дека ентузијазмот на следбениците на iPhone помалку спласна, кога минатиот октомври беше лансирана последната верзија 4S, бидејќи многумина очекуваа порадикални промени. Коментарите во Лас Вегас беа дека во суштина тоа е многу добар паметен телефон и дека компанија како Епл не може да си дозволи нов производ со стари функции. Иако с$ уште го има приматот, Епл во полето на мобилната телефонија има многу сериозни конкуренти, како Самсунг до својот Галакси С2, опремен со оперативниот систем на Гугл, Андроид 2.3.5.

Мобилен телефон кој „оди на капење“ и сепак функционира. Телевизори со огромни тачскрин екрани. Ранци полни со адаптери и една батерија од која зависат. Со новитети како овие Саемот за електроника за широка потрошувачка во Лас Вегас се обиде да го привлече вниманието на потрошувачите

Мобилните телфони како компјутери

Васе Целеска

celeska@kapital.com.mk

С

е чини дека сега настапува најдоброто време за индустријата за гаџети, иако економијата се наоѓа во д лабока криза, ако се земе предвид фактот дека додека заврши Саемот за потрошувачка на електроника во Лас Вегас (ЦЕС) минатиот петок, повеќе од 20.000 ИТ-производи беа промовирани, а рекорден број компании учествуваа на најголемото технолошко шоу на светот. „Пр ед с а м о н е кол к у год и н и н и б е ш е тешко на сите во ИТ-индустријата, но минатата година електронската идустрија доживеа драматичен раст, бидејќи луѓето веруваат во нашите производи, а тие пак се с$ поевтини и поубави“, истакна Гери Шапиро, претседателот на здружението за потрошувачка на електроника во САД, во една пригода на саемот во Лас Вегас. За ИТ-индустријата која минатата година настрада најмногу од природните катастрофи, како земјотресот во Јапонија и поплавите во Тајланд, почетокот на оваа година ветува мног у, иако се намали прода жбата на персоналните компјутери во последниот квартал лани. Но, технолошкото шоу во Лас Вегас годинава покажа дека индустријата за информатички технологии (ИТ) прави с$ за да ја намами публиката со нови форми за забава, во полето на телевизијата и компјутерите, и покрај неизвесноста која е присутна во глобалната економија. Според тоа што можеше да се види во Лас Вегас, високотехнолошките телевизиски уреди ќе бидат хит годинава, бидејќи на пазарот се појавија 80 и 92 инчни уреди со највисока ОЛЕД (органски светлечки диоди) технологија од работилниците на LG, Самсунг и Сони, кои водат жестока битка за превласт на пазарот на „флет“ телевизори. Органските светлечки диоди во приемникот

! А В А Д З И Е С

ветуваат уште подобар квалитет на сликата и помала потрошувачка на струја, но овие супертелевизори се нови на пазарот и с$ уште се премногу скапи. Во овој сегмент с$ позначајно е присуството на американскиот гигант Епл, кој понуди совршено корисничко искуство преку својот интернет-конектиран паметен телевизор. Во овој сегмент, спектакуларната 3D технологијата зема с$ поголем замав, а аналитичарите велат дека многу наскоро секој во својот дом ќе може да гледа телевизија во три димензии.

Паметните уреди - средства за комерцијална дејност

Додека минатата година на пазарот „бум“ направија таблет-уредите, оваа година на сцена настапуваат ултратенките и лесни лаптоп-компјутери кои имаат „инстантно брзи“ способности. Оваа година на пазарот ќе пристигне и лаптопот на Леново кој е чуствителен на допир, а кој ќе може да работи на два оперативни системи. Оваа година мобилните интернет-уреди, особено паметните телефони и понатаму ќе носат најголеми промени во комуникацијата, а за прв пат ќе го променат и бизнисот и начинот на кој функционира тој. Продажбата на паметните телефони & се противи на рецесијата. Во повеќе развиени економии се предвидува раст на прода жбата на паметни телефони. Експертите предвидуваат дека овие уреди ќе се трансформираат од средства за комуникација во платформи за комерцијална дејност. Многумина од нас ќе бидат во искушение да потрошат повеќе, додека младите и технолошки просветлени корисници ќе најдат начин да заштедат на апликациите за бесплатно телефонирање и

Колку и да е голема кризата, годинава ќе купите мобилен телефон

Г

лобалната продажба на електрониката годинава ќе расте и покрај слабите економски најави за 2012 година, покажува последната анализа на истражувачката куќа Делојт. Ова ќе биде и година кога паметните телефони со цена до 100 долари ќе достигнат бројка од 500 милиони продадени примероци. Како и минатата година, таблет-уредите ја продолжуваат својата силна пенетрација на пазарот, како на глобално ниво, така и во нашиот регион. Аналитичарите на Делојт предвидуваат дека оваа година речиси 5% од продадените таблетуреди ќе купат корисници кои веќе поседуваат еден таков уред.

Се издава неодамна реновиран, атрактивен деловен простор со површина од 443 м2, де во строгиот центар на Скопје, деловна зг зграда на АД Технометал-Вардар, на ул.Вељко Влаховиќ бр.11, со можност за изнајмување на паркинг простор во подземната гаража. Те Телефон за контакт: 02/3112-024 и 070/358-653

Во следните месеци, сопствениците на мобилни телефони кои подджуваат Андроид, бесплатно ќе може да ја добијат новата верзија наречена Ice Cream Sandwich. Во меѓувреме на пазарот се спрема лансирање на новата верзија на Самсунг Галакси S3, за кој се зборува дека ќе има камера од 12 мегапиксели и меморија од 32 гигабајти. „Галакси S2 е погоден бидејќи е тенок, брз и глаток. Галакси S3 најверојатно ќе отиде подалеку, па ќе има екран со подобра резолуција на кој видеата ќе изгледаат уште подобро, а истовремено ќе биде и побрз“, вели Гарет Бивис, аналитичар во Tech Radar. Мајкрософт кој ја лансираше верзијата на Windows за мобилни телефони, сега има значително амбициозен парнтер, финската Нокиа, која годинава треба на пазарот да го промовира моделот Lumia 800, кој ќе има екран од 94 милиметри со висока резолуција и процесор од 1,4 гигахерци. Иако Нокиа бавно се прилагоди на новата тачскрин револуционерна технологија, соработката со Мајкорософт на овој фински гигант му носи нешто сосема ново, посебно во областа на хардверот, велат аналитичарите на Tech Crunch. Уште еден ва жен играч на пазарот на мобилна телефонија е тајванскиот HTC, кој за годинава најавува нов модел со четири јадрен процесор. Новите модели на HTC ќе бидат значително поспособни од останатите за „стримување“ видеосигнал преку Интернет, од 1080 пиксели, и тоа без каснење. Интернетот на мобилните телефони ќе се отвoра побрзо од кога и да било, а игрите ќе може да се играат и онлајн. Оваа година се очекува телефонските оператори да воведат мрежа од следната генерација, наречена 4G, со брзина од околу 100 мегабити во секунда, што технички овозможува висока резолуција каде и да било во рамките на мрежата. Судејќи според најавеното, оваа година корисниците на паметните телефони и останатите гаџети ќе имаат причини само да се радуваат.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 20.01.2012

15

ФЕЉТОН ЛОНДОНГРАД ОД РУСИЈА СО КЕШ: инсајдерска приказна за олигарсите Почитувани читатели, “Капитал“ во соработка со издавачите АЕА, ви го претставува возбудливиот бестселер на Марк Холингсворт и Стјуарт Ленсли, "Лондонград - од Русија со кеш". Не пропуштајте ја неверојатната приказна за тоа како Лондон стана дом на руските супербогаташи, раскажана за прв пат и базирана врз вистински ликови и настани. Ултравозбудливо четиво за животот проткаен со невиден луксуз, убави жени, приватни авиони, мегајахти, најдобрите светски фудбалери и телохранители во црни ренџ-ровери со непробојни стакла.

О НА ЈУКОС ГЛАВА 8: ПРОКЛЕТСТВОТ

Апсана за тајкунот

Штом авионот се спушти у и јја д допре р пистата, маскирани Ходорковски д р го пречекаа р р службени у лица, ц , вооружени ру со митралези р и му го покажаа крајот на неговото патување до неизмерното богатство

П

ри крајот на јули, по приве-дувањето на Лебедев, само-признатиот поранешен баронкрадец Ходорковски, одржа предавање на московскиот Факултет за политички студии кому му имаше дадено финансиска помош. Во текот на излагањето, беше прашан за притосиците врз Јукос. „Повеќе претпочитам да гнијам во руски затвор отколку да направам компромиси со овие криминалци“, одговори остро. „Мое право како граѓанин е да ги користам моите пари за да организирам политичка опозиција“. Еден од присутните, лорд Скиделски, се присетува: „Беше очигледно дека не учествуваше во договорот на Путин. Добив впечаток дека имаше развиено комплекс на маченик. Се додворуваше на опасноста. Беше сигурно дека е напнат зашто непрекинато пушеше цигара по цигара, а никогаш пред тоа го немав видено да пуши“. Три месеци подоцна, на 25 октомври 2003 година, Ходорковски слета со својот приватен млазен авион на новосибирскиот аеродром, во централен Сибир, да дополни гориво. Тоа беше денот кога сопственикот на Јукос беше повикан, со судска покана, да се појави пред обвинителите за да биде распрашан. Штом авионот се спушти и ја допре пистата, маскирани службени лица на Федералната служба за безбедност, вооружени со митралези и сместени во два автомобили, наеднаш жестоко го нападнаа авионот. Најбогатиот човек на земјата стигна до крајот на своето патување до неизмерното богатство. Драматичното приведување на

М

арк Холингсворт е истражувачки новинар и автор на повеќе книги, вклучително и студијата за МИ5, британската Служба за безбедност. Неговите новинарски текстови се објавуваат во Сандеј Тајмс, Гардијан и Фајненшел Тајмс. Од малиот број интервјуа направени со него, се знае дека тој не сака многу да зборува јавно, нити пак е љубител на шопинг. ругиот автор, Стјуарт Ленсли е новинар и економски консултант кој живее јужен Лондон. Меѓудругото тој е добитник на неколку награди како телевизиски и радио продуцент, меѓу кои е и наградата на Њујоршкиот телевизиски и филмски фестивал. Во неговата книга од 1985 година, Poor Britain, тој ја дефинираше моќта употребувајќи методологија која подоцна почнаа да ја применуваат истражувачите и владите на Велика Британија, Европската унија и голем број земји, од Јапонија до Јужна Африка.

Д

Ходорковски беше така испланирано да испрати заплашувачка порака: државата е помоќна од олигарсите. Поранешните офицери на КГБ сега беа како кучиња пуштени од синџир и ја бараа својата одмазда. И Владимир Колесников, заменик јавен обвинител, објасни: „Нека размислат убаво што прават оние што с$ уште не се во затвор“. Еден поранешен службеник на КГБ близок на Кремљ, кој беше на чело на една нафтена компанија во сопственост на државата, во текот на приведувањето откри: „Три дена во затворот Бутрке и ќе сфатат кој е господар на шумата“. Ходорковски беше обвинет за тешка кражба, измама, фалсификување и за одбегнување плаќање на персонален и корпоративен данок. Обвиненијата главно беа поврзани со неговото купување на хемиската компанија Апатит (во лицитацијата на „заеми за акции“ во 1994 година). Набрзо по приведувањето на Ходорковски,

Александар Волошин, на кого се гледаше како на заштитник на олигархот во рамките на Кремљ, поднесе оставка како генерален секретар на Путиновиот персонал. Потегот против Ходорковски предизвика паника меѓу инвеститорите и краткотраен пад на руската берза. Тој, исто така, испрати морници по грбот на другите олигарси. Малкумина беа тие што очекуваа дека Путин ќе преземе толку драстична акција и сега разговорот се сведуваше на тоа кој е следниот. Што се однесува до руската деловна елита, тие можеби ќе освоеја повеќе пријатели доколку реинвестираа повеќе од нивното богатство во Русија и, како што бараше Путин, плаќаа за проектите за социјална помош. Запрашан во затворот што згрешил во Ходорковски одговори: 90-тите години, го најголема грешка е што „Мојата н формирав компанија и инвестирав формира индустриски погони, но тоа беше во индуст неопходно за да се изгради земјата неопходн и за да се создадат општествените институции. Тоа беше општ проблем институц за либерализација. на реформите рефор Бизнисот ги заборави луѓето, нивните интереси, проблеми и мислења“. интереси Најголем дел од олигарсите, поради лични интереси, почнаа, од нивните л година, да реинвестираат во 2003 годи индустрии. Свесни за опасноста своите ин од целото население, од оттуѓување оттуѓу социјални проекти, некои финансираа фи почетокот го првеа тоа во иако на п можен обем. Некои го купуваа најмал мо изгубеното нацинално наследство и го враќаа назад во татковината. За да одбегнат да станат следна цел, никој од олигарсите, освен Березовски (во Лондон), не застана во одбрана на Ходорковски.

Што се случи со Јукос?

По приведувањето на главниот сопственик на компанијата, државата наскоро тргна да ја уништи компанијата Јукос. Прво, нејзините активи беа замрзнати. Потоа, во декември 2004 година, владата најави дека најголемиот дел од Јукос треба да биде продаден на лицитација. Само на две компании им беше дозволено да наддаваат, а победникот беше мистериозната компанија Бајкал, за која подоцна се откри дека била регистрирана во едно гранапче, отворено нон-стоп, во провинциското гратче Твер, 250 километри северно од Москва. На денот на лицитацијата, на која на адвокатите на Јукос не им беше дозволен пристап, Бајкал

МУДРИОТ АБРАМОВИЧ

о овој момент, Роман Абрамович, мудар политички оператор, ги одигра своите Д карти многу повнимателно и од Березовски

и од Ходорковски. Сфаќајќи дека Путиновиот ултиматум до олигарсите е крајно сериозен, се држеше подалеку од политиката и ги почитуваше желбите на Путин. Доброволно се согласи да ја застапува, како гувернер, руската оддалечена и осиромашена сибриска провинција Чукотка, област каде што животниот стандард не можеше да биде во поголема спротивност со стилот на живеење на Абрамович. Исто така, тој брзо реагираше на предлозите на Кремљ за инвестирање, во големи размери, во социјални проекти. Како резултат на тоа, тој продолжи да се искачува на листата на најбогати луѓе на светот, токму како што Березовски се лизгаше надолу. Но, и наспроти неговото беспрекорно однесување, дури и Абрамович не беше имун на с$ поголемиот притисок од Кремљ. Набрзо по приведувањето на Ходорковски, тогашниот генерален директор на Сибнефт, Евгениј Швидлер, беше повикан во Министерството за внатрешни работи за да се соочи со прашањето дали Сибнефт плаќа доволно данок. Пошироката порака беше јасна: деновите на одбегнување плаќање данок поради дупките во законот беа минато. За седум недели, Комората за ревизија објави дека ги преиспитува приватизациите во деценијата што изминала, вклучувајќи ги и лицитациите на „заеми за акции“. Во еден од извештаите на Комората за ревизија се наведуваше дека компанијата Сибнефт била распродадена на лажирана лицитација, а победникот бил избран според претходно направен договор. Колегата олигарх Владимир Потанин самобендисано забележа: „Не оди с$ така добро за Абрамович. Работите не се одвиваат така како што посакува тој “. Речиси две години подоцна, Абрамович ја продаде Сибнефт на Газпром за 13 милијарди американски долари, уште една во непрекинатата рунда повторна национализација од државата.

63

ЛИТЕРАТУРА ЗА РАЗЛИЧНИ ВКУСОВИ Од 2000 година наваму АЕА издавачи објавува книги од ра зни облас ти: проз а, по езија, литература за млади, публицистика, популарна психологија, езотерија... Продажниот салон Египетска сонувалка во центарот на Скопје изобилува со богата литература – од современите македонски писатели, преку англиските класици, с$ до детската литература, сето тоа по достапни цени.

• Од дом ашните авто р и А Е А из д ав ачи ги објавила Божин Павловски, Матеја Матевски, Митко Маџунков, Ефтим Клетников, Радован Павловски, Томе Арсовски...

• Од странските Џ.Р.Р. Толкин, К.С. Луис, Малколм Гладвел, Калед Хосеини, Јасмина Кадра, Кормак Меккарти, Џеред Дајмонд, Карла дел Понте... Преводот на трилогијата “Господарот на прстените” од Толкин беше вистински хит пред неколку години и е проект каков што ретко бележат издавачите во земјава.

• Пред две години во Скопје го пречека и добитникот на Букеровата награда, Томас Кенили, авторот на “Шиндлеровата арка (листа)”, издание исто така на АЕА.

ја купи компанијата далеку поевтино од нејзината вистинска вредност. Два дена подоцна, владата најави дека Бајкал, очигледно формирана само за да дејствува како параван за државата, ќе го продаде главниот производствен разгранок од Јукос на Роснефт, гигантски државен комбинат. Доколку Роснефт директно дадеше понуда за компанијата на лицитацијата, ќе можеше да стане предмет на меѓународен судски спор за повторно стекнување на активата на Јукос во странска сопственост. Дури и во земја навикната на монтирани лицитации и измами, повторното освојување на една компанија која државата ја имаше претходно дадено с$ уште претставуваше маркантна шарада. На Ходорковски и на неговите соработнициакционери им останаа една рафинерија и грст бензниски станици. Глобалните амбиции на олигархот завршија. По лицитацијата, адвокатот на порано моќниот олигарх, Роберт Амстердам, изјави: „Па, отсега ќе треба да загризуваме поразумно. Имаме многу помала компанија. Вредноста на акциите на Јукос кога го запознав Ходорковски првпат изнесуваше 16 американски долари. Сега таа вредност, мислам, е помала од 10 центи. Тие (руската влада) се однесуваа како гангстери. Ова е валкана војна што ја спроведува еден корумпиран систем“. Оваа засилена повторна национализација на компанијата беше исто толку контроверзна како и нејзината приватизација една деценија пред тоа. С$ до приведувањето на Ходорковски, странските инвеститори засилено доаѓаа во Русија. Сега, барем за кратко време, бегството на капиталот се забрза. „Путин плати голема цена за да го добие Јукос - тоа е големо назадување за Русија на меѓународен план“, изјави лорд Скиделски.

(Продолжува) Во следниот број: Во меѓувреме, што се случуваше со адвокатот Куртис, човекот со кој се консултираше Ходорковски за сите криминални зделки? К О

М

Е

Р

Ц

И

Ј

А

Л

Е

Н

О

Г Л

А С

К О

М

Е

Р

Ц

И

Ј

А

Л

Е

Н

О

Г Л

А С