449-23.01.2011

понеделник. 23 јануари. 2012 пон. max. 60 C min. -20 C

втор. max. 30 C min. -30 C

сред. max. 10 C min. -90 C

МБИ 10

1.946,48

-0,31%

Извор: Македонска Берза

МБИД 2.063,21

-0,01%

ОМБ

120,60

-0,01%

ЕМУ

€

61,50

САД

$

47,93

Курсна листа на Народна банка на Македонија

БУТАРИС ЌЕ ГИ ЗАТОПЛУВА МАКЕДОНСКО6 ГРЧКИТЕ ОДНОСИ?! 9 Нема кредити за нередовните плаќачи и за нивните жиранти! 11

Сложни попови во петок мрсат! 7

НЕ ПАЃАЈТЕ ВО ИНТЕРВЈУ: ТОРБЕН БРИЛ СТАПИЦА ДЕКА нерезидентен амбасадор ВАШИОТ ТРУД на Данска во Македонија КОН ЕУ НЕМА ДА СЕ ИСПЛАТИ 6

Капитал дознава: Производители р д на автобуси б и на автоделови меѓу 10-те нови странски инвестиции 5 ЗОШТО ЈАВНИТЕ ПРЕТПРИЈАТИЈА ВО МАКЕДОНИЈА „МОРА“ ДА РАБОТАТ СО ЗАГУБА?! НА КОГО МУ ОДГОВАРА ТОА? 4-5

www.kapital.mk

број 449 | година 2 | цена 20 ден. | тел. 3 298 110 | факс. 3 298 111

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

Половина македонски извоз во земји во рецесија! Како БДП ќе порасне 4,5% во 2012?

2-3 СТР.

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 23.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

2 НАВИГАТОР ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

> коментар > анализа > победник и губитник > бројка > лидери > не им беше денот

НИКОЛА ГРУЕВСКИ

премиер

понеделник 23/01/2012

КОМЕНТАР

Марија Севриева sevrieva@kapital.com.mk

Изгубени во измените

З

аконите се носат за да се почитуваат, но и за да се санкционираат сите кои ќе се огрешат пред строго дефинираните правни норми. Но, тоа е генералното правило, кое во случајов ја прави состојбата во Македонија - исклучок. Кај нас законите се носат со разни цели - усогласување со европската регулатива, за наводно олеснување на животот на граѓаните, за зајакнување на казнената политика, која на крај воопшто не важи за тие што ја гласаат. Измени и дополнувања на законските решенија, покрај тоа што се прават толку често што не можат да ги следат ниту тие што треба да ги спроведуваат, се прават и без никаква посериозна анализа и јавна расправа – колку е итна или потребна одредена промена на законската рамка. Амбициозната државна програма на Антикорупциската комисија за борба против корупцијата предлага корпус на измени на закони во повеќе области, бидејќи како што и самите признаваат, постоечките закони содржат слабости. Од една страна, сето тоа се прави во име на борбата против корупцијата, а од друга страна пак, самиот термин „борба“ од невидлив премина во непостоечки. Честите законски измени даваат впечаток дека се работи без концепт, теоретски, без фидбек од терен, без резултати на постигнатото. Овие фактори во комбинација со фактот дека постојат закони кои одамна се донесени, чии одредби не се имплементираат, дополнително го подигаат на повисоко ниво прашањето: чуму измени? Покрај тоа, постоечките или новите законски норми се рестриктивни и репресивни по дефиниција, но во практика, недокажани и полни со „дупки“. Во стилот на Европската комисија и унија, чии критериуми земјава се обидува да ги достигне и чија регулатива се трудиме да ја примениме во нашата практика, по с$ изгледа дека уште долго ќе се провлекува онаа фраза „како и да е“ во извештаите за напредокот на Македонија – „Да, направен е одреден напредок преку измените во тој и тој закон, но како и да е, с$ уште е потребно уште многу работа за тој да биде имплементиран“.

“

www.kapital.mk

“

Ние ќе продолжиме да работиме за нашето членство во НАТО и во ЕУ и убеден сум дека не може вечно да трае овој однос на Грција и толеранцијата што ја имаат партнерите и сојузниците кон неа. Еден ден мора да & биде ставен крај на оваа игра на Грција.

> БРОЈКА

3

RTL ја купи Пинк?

градежни парцели продаде општина Штип во индустриската зона Македонка. За трите понудени парцели електронски аплицираа четири штипски фирми. Како што информираат од општината, на првата лицитација градежната парцела од 3.289 метри квадратни се продаде за цена од 201 денар по метар квадратен или новиот сопственик треба да плати 661.089 денари. Лицитацијата за втората градежна парцела достигна цена од 195 денари по метар квдаратен или вкупно за неа ќе се плати 566.475 денари.

Г

ерманската телевизија RTL ја купува српската телевизија Пинк, пишуваат српските медиуми. Според написите, продажбата е речиси завршена работа и договорот за продажба паднал за време на состанок меѓу делегација од RTL и сопственикот на ТВ Пинк, Жељко Митровиќ, во Белград. Групацијата Пинк во ноември 2010 година влезе и на македонскиот пазар и ја отвори телевизијата Пинк 15. Митровиќ тогаш најави огромни вложувања во телевизискиот бизнис во Македонија и инвестиции од пет до осум милиони евра.

Половина од македонскиот извоз оди во земји во рецесија!

Како економијата ќе оствари раст од 4,5% во 2012? Главните столбови на македонскиот извоз, Германија, Грција и Италија, одат во рецесија. Може ли во вакви услови Македонија годинава да оствари економски раст од 4,5%, како што вети Владата? Александар Јанев janev@kapital.com.mk

П

оловина од извозот на македонски производи оди во земји од еврозоната кои влегуваат во рецесија и со тоа расте опасноста за продлабочување на кризата во Македонија. Освен Германија, која важи за главен двигател на македонската економија, бидејќи е потенцијален пазар на 30% од македонското производство и доживува дебакл во последните два квартали, во рецесија се заглавени и Грција и Италија, кои исто така важат за едни од најголемите трговски партнери на земјата. Според проценките на меѓународните финансиски институции, Германија ќе влезе во рецесија во два последователни квартали, последниот од 2011 и првиот од 2012 година, но на крајот на годинава, сепак, се очекува да оствари минимален раст од 0,7%. За Грција нема сомнежи дека продолжува во негативната зона, со годишен пад на бруто-домашниот производ (БДП) од

5,7%. Оценките за италијанската економија се дека годинава ќе падне за 0,3%. Во вакви услови логично се наметнува дилемата какви се перспективите на македонската економија кога економистите вклучија аларм за тревога од колапс на еврозоната и нова рецесија во Европа?!

Може ли Македонија во 2012 година да оствари економски раст од 4,5%, како што вети Владата, додека еврокризата зема голем замав. Јасно е дека домашната економија се соочува со сериозни предизвици повторно да влезе во голема криза, а статистиката за пад на индустриското производство и за извозот на крајот од минатата година навестуваат дека реално е да се очекува пад на БДП во последниот квартал од 2011 година. Слични се прогнозите и за првите неколку месеци од годинава, кои се очекува да бидат најкритични за бизнисот. ММФ веќе ја предупреди власта во земјава дека побарувачката за македонскиот извоз остро ќе падне

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010 телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 e-mail: kontakt@kapital.com.mk Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска

РЕКЛАМА Александра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; marketing@kapital.com.mk; aleksandra@kapital.com.mk

ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОР Николај Томашевски

ОГЛАСИ: Дијана Гулакова: ++389 2 3298 110/ лок:105; gulakova@kapital.com.mk

OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:101 nikolova@kapital.com.mk

СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Јасмина Савовска Трошановски ++389 2 3298 110/ лок:102; prilozi@kapital.com.mk

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Вељко Влаховиќ бр 11, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛ Сања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:104 pretplati@kapital.com.mk

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК Спасијка Јованова ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИК Катерина Синадиновска (политика) Катерина Попоска (економија) УРЕДНИЦИ Маја Бајалска, Александар Јанев, Александра Спасевска ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИ Верица Јорданова ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MK Александар Јанчески

Печати: Графички Центар Скопје Според мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот. Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛИК 23.01.2012

3

> БРОЈКА

Над 55 милиони евра ќе троши Министерството за култура годинава

46

Б

уџетот на Министерството за култура за 2012 година е над 55 милиони евра, што е 0,84% повеќе во споредба со лани. Од вкупниот буџет, за програмски активности се наменети околу 13 милиони евра, пишува во годишната програма на Министерството. Со парите Министерството планира финансиски да поддржи печатење дела, театарски претстави, изложби на музеи и галерии, археолошки и конзерваторски проекти, учества на македонски експерти на стручни конференции и проекти во соработка со УНЕСКО. Во издавачката дејност се поддржани и 70-ина преводи на дела од светската литература. Приоритет имале изданија на автори кои досега не се преведувани на македонски јазик, како современа литература.

километри на час е просечната брзина на специјалниот навивачки воз што Македонски железници-Транспорт а.д. ќе го пушти во деновите од 21 до 25 јануари на релација СкопјеБелград-Скопје. Сите што сакаат да ја поддржат македонската ракометна репрезентација на Европското првенство ќе можат за само 9,5 часа да стигнат во српската метропола и тоа по повластена цена, само за оваа пригода.

лидери

7%

7%

ИТАЛИЈА

4% 2%

ХРВАТСКА

ШПАНИЈА

СИМОН ТРПЧЕВСКИ

М

акедонскиот виртуоз ја освои и норвешката публика, која ја крена на нозе со фантастичната изведба на „Скопското оро“ и на други дела во градот Ставангер.

ВКУПНО 50% ОД МАКЕДОНСКИОТ ИЗВОЗ ЗАВРШУВА ВО ЗЕМЈИ ВО РЕЦЕСИЈА

ПРОЦЕНКИ ЗА ДВИЖЕЊЕТО НА ЕКОНОМИИТЕ ВО 2012

0,7%

-0,3%

0,3%

ГЕРМАНИЈА

ИТАЛИЈА

ШПАНИЈА

-5,7% ГРЦИЈА

годинава, како последица на економскиот стрес во европските економии. Според проценките на монетарците од Вашингтон, извозот од земјава во 2012 година ќе порасне само 1,4% поради наглото продлабочување на кризата кај најголемите трговски партнери на Македонија. Тоа значи дека македонските компании кои очекуваа зголемување на производството и нарачките од странство ќе бидат принудени да го забават работењето и да отпуштат дел од вработените. Најпогодени од новата криза несомнено ќе бидат компаниите од реалниот сектор, додека пак, банките засега остануваат стабилни, иако се очекува дека лошите кредити нагло ќе пораснат. Најголемиот удар се очекува во металната, текстилната и во рударската индустрија. Тоа значи дека доколку и првиот квартал од 2012 година статистички прикаже негативно движење на БДП, Македонија и официјално ќе прогласи рецесија. Според проценките на меѓународните финансиски институции, сепак, македонскиот БДП на крајот од годинава може да оствари раст од 2%, но тоа би било двојно полош резултат од плановите на Владата. Кога реалниот сектор тоне, главниот ризик за државата е полнењето на Буџетот. Ако македонските компании помалку работат, тоа значи дека помалку пари ќе се слеваат во државната каса од даноци и од придонеси. ММФ сериозно ја предупреди Владата да се освести навреме и да го признае ризикот за потфрлување на приходите во Буџетот, бидејќи економијата во 2012 година, според монетарците, ќе порасне 2%, а не 4,5%. Но, иако свесни за опасноста од кризата, власта не отстапи од сопствените проценки. Во апсолутни бројки, Владата ги испланира буџетските приходи на ниво од 2,55 милијарди евра, меѓутоа според математиките на ММФ, приливите во државната каса идната година ќе изнесуваат 2,39 милијарди евра. Разликата меѓу проценките на Фондот и на Владата за приходите во Буџетот е 160 милиони евра, што

евра ќе потроши Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони (ТИРЗ) за ограда за зоната во Штип. Според податоците на Бирото за јавни набавки, тендерот го доби струмичката фирма за градежни материјали Жикол, а единствен тендерски критериум е најниската цена.

победник и губитник

+

ГРЦИЈА

30%

306.794 ПОБЕДНИК

ЗЕМЈИ КАДЕ ШТО ИЗВЕЗУВА МАКЕДОНИЈА

ГЕРМАНИЈА

> БРОЈКА

-1%

ХРВАТСКА

значи дека доколку се оствари сценариото на ММФ, што според економистите е и најверојатно, за толку ќе треба да се скратат јавните трошоци. Тоа значи дека ребалансот на Буџетот ќе биде првиот предизвик со којшто ќе се соочи Владата уште на почетокот на годинава. Токму поради тоа што доаѓаат мрачни денови за македонските компании, уште поважно е државата да го примени кејнзијанскиот рецепт и преку Буџетот да & даде здив на економијата. Тоа значи да се откаже од нерационалните трошоци, а повеќе пари од државната каса да инвестира во изградба на патна, железничка и на енергетска инфраструктура. Наместо да троши прекумерно за плати на огромната јавна администрација, договорни услуги, мебел и возила, Владата повеќе ќе & помогне на економијата ако инвестира дури и повеќе пари од планираните 440 милиони евра во капитални проекти. Притоа, да ги ангажира домашните компании на тендерите и секако, навреме да ги плаќа фактурите. Ако пред три години, кога во ситуација слична на актуелната Владата ги занемаруваше лошите економски вести од светот со објаснување дека кризата ќе ја одмине Македонија, па дури и ќе профитира, сега министерите од економскиот ресор признаа дека овој пат негативните ефекти несомнено ќе се почувствуваат. Министерот за финансии, Зоран Ставрески, најави дека Владата останува на определбата со концептот на зголемени инвестиции од Буџетот во капитални објекти да ја спасува домашната економија од нова рецесија. Освен со капитални инвестиции и зголемена јавна потрошувачка, Ставрески очекува дека новата кредитна линија од 50 милиони евра од Европската инвестициска банка дополнително ќе му помогне на бизнисот да го ублажи ударот од новата криза. Останува да видиме колку од ветените капитални инвестиции ќе се реализираат.

ДЕЈВИД РУБЕНСТАЈН

А

мериканскиот милијардер донираше 7,5 милиони долари за обновување на Споменикот на Вашингтон, исто пари колку што одвои и Конгресот.

не им беше денот

КРИСТИН ЛАГАРД

Ш

ефицата на ММФ е опструирана од САД и од други развиени земји, кои & отежнуваат да собере уште 600 милијарди долари за борба против кризата.

Македонија е меѓу дванаесетте најдобри ракометни репрезентации во Европа, за што најголема заслуга има бекот Филип Миркуловски. Toj jа доби наградата за најдобар играч на натпреварот против Чешка, кој Македонија го доби со 27:21. Со својата пожртвувана ФИЛИП МИР3 игра и прецизен шут КУЛОВСКИ Миркуловски придонесе за Македонија резултатски да се одлепи од Чешка во последните 15 минути, што беше клучно за да постигне победа. А победата обезбеди карта за ракометарите за Белград, во второто коло од Европското првенство. Миркуловски е победник и затоа што максимално придонесува за јакнење на духот на неговите колеги. Играта на македонската ракометна репрезентација во Ниш не беше секогаш на задоволителното ниво. Но, играта на Миркуловски секогаш беше на потребното ниво. Тој треба да биде предводникот и на играта во второто коло против Данска, Полска и против Србија.

_

ГУБИТНИК Иако молскавично се издигна на политичката сцена и победи на последните парламентарни избори во Словенија, „позитивецот“ Зоран Јанковиќ повеќе од еден месец од победата не може да оформи влада. По с$ изгледа, пазарањето за тоа што ќе го добие од новите коалициони партнери на Јанковиќ му е поважно од ЗОРАН ветувањата кои им ги даде ЈАНКОВИЌ на избира-чите. Познат како менаџер и бизнисмен, се чини дека на Јанковиќ политичкото менаџир менаџирање не му е јака страна. Додека ттој прави математика со останати останатите партии и бара начини да добие апсолутно ап мнозинство во новата влада, н неговиот противник, Јанез Јанша, забрзано работи на случајот да се врати на власт, власт коалицирајќи со сличните на него, иако не победи на изборите одржани во декември. Новиот премиер треба да се избере до крајот на јануари, а доколку тоа не се случи, Словенците ќе мора повторно да гласаат.

мисла на денот

ТРАЈАН БАСЕСКУ

И

лјадници приврзаници на опозицијата протестираа во Букурешт, барајќи оставка од владата, а главното незадоволство го носи кризата, со која таа не може да се справи.

АКО НЕ СЕ МЕНУВАМЕ ДОВОЛНО БРЗО, ДОВОЛ ПРОПУШТИМЕ ЌЕ ПРО МНОГУБРОЈНИ МНОГ МОЖНОСТИ. МОЖН

Ли Куан Ју

прв премиер на Сингапур

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 23.01.2012

4

WWW.KAPITAL.MK

НАВИГАТОР ГРАФИК НА ДЕНОТ...

ФОТО НА Д ДЕНОТ...

Рапиден пораст на штедењето во денари

1,947

(во милијарди евра)

1,707 1,713

1,719

1,717

1,742 1,754

1,769

1,791

1,801

1,824

1,836

2011

Извор: НБРМ

Ш

светот низ медиумите...

Poslovni Dnevnik Po

Експ Експлоатацијата на хрватските рудни богатства и хрв сомнителниот начин на којшто сом се правело п тоа за време на претходната хрватска власт пре ХДЗ е топ-тема како во на Х хрватскиот Сабор, така и во хрв медиумите ширум земјата. мед

The Wall Street Journal Th

Ам Американскиот весник пишува за стеснувањето на редовите меѓу сте претседателските кандидати. Во пре овој период од предизборието, ово традиционално, тие со помалку тра шанси се повлекуваат и даваат ша поддршка на тие со повеќе шанси под на изборите.

оранешниот премиер Владо Бучковски и Срѓан Керим, претседател на управниот одбор на МПМ, заедно навиваа за Македонија во белградската Арена на ракометниот натпревар меѓу репрезентациите на Македонија и Данска.

Зошто јавните претпри Македонија „мора“ да загуба?! На кого му од

Ниту една политичка партија во својата програма не предвидува реформа на јавните претпријатија која треба да ги направи финансиски одговорни и професионални во работењето, без политичко-партиски примеси. Во такви услови, јавните претпријатија тонат во долгови, а менаџерите не сносат никаква одговорност МАКЕДОНСКИ ШУМИ

УЛИЦИ И ПАТИШТА

година

година

2010 30 14,8

The Times Th

Најпопуларната Молдавка, Доминика, која вечерала со капетанот на потонатиот брод Коста Конкордија за време на несреќата, е на насловната страница на лондонски The Times. Според весникот, по девојката е покрената потрага, но засега без резултати. Доминика на бродот била без документи, како илегалец.

милиони евра приход милиони евра пренесена загуба

ГРАДСКИ ПАРКИНГ

2009 1,4 287.000

година

The Sydney Morning Herald

Поголема демократизација на земјата и бришење секаква врска со евентуално расистичко минато стои на насловната страница на австралискиот весник. Ваквите најави традиционално предизвикуваат судири меѓу конзервативците и либералите ширум државата-континент.

www.kapital.mk НАЈЧИТАНО НА WEB...

1

Се изјалови владиниот проект за формирање поморска флота

2

Deutschland kaputt - во рецесија ја влече и Македонија!

3 4

Чии пари мисли дека троши ши Ахмети Ахмети? Реформите на Ивановски - нема веќе плата за нишање врата!

(извор-mkd.mk)

П

тедењето денари во декември минатата година бележи рапиден пораст и достигна ниво од 1,947 милијарди евра. Интересот за штедење се зголеми кога се интензивираа шпекулациите за крах на еврото, а паниката што се создаде кај населението му одеше во прилог на македонскиот денар.

милиони евра вкупна загуба

милиони евра пренесена загуба

2

ЈСП

2009 16 2,1 година

евра вкупна загуба

милион евра вкупна загуба

ладата не размислува да ги реформира јавните претпријатија, иако тие со години тонат во долгови, се гушат во превработеност и партизираност и немаат одговорен и професионален менаџент. Во Македонија воопшто нема политичка волја да се стави ред во работењето на јавните претпријатија за тие да станат профитабилни, бидејќи се и монополи. Ниту една политичка партија во својата програма не предвидува реформа на јавните претпријатија која треба да ги направи финансиски одговорни и професионални во работењето, б без политичко-партиски примеси, б бидејќи тие, сепак, вршат дејност од ја јавен интерес. З За лошото работење на јавните п претпријатија, кое често е

година

милиони евра приходи од оперативно работење

милиони евра приходи

s.jovanova@kapital.com.mk

2010 11,5

милиони евра вкупни приходи од оперативно работење

милиони евра приходи

Соња Јованова

В

2010 3,2

МРТВ

проследено и со криминал, воошшто нема политичка одговорност, а често нема ни кривична од страна на управниот одбор или на извршниот менаџмент. Ова е надвор од секоја економска логика и одговорно менаџирање со државен имот и со парите на граѓаните. Дури ни забелешките на Државниот завод за ревизија, кој континуирано известува за неправилности и незаконитости во работењето, не се доволна причина за да реагираат Владата и Јавното обвинителство. Единствените промени во работењето на јавните претпријатија секогаш се директорските смени, но тие не се гаранција за подобро работење. „Капитал“ ги праша економските министри дали размислуваат да го сменат начинот на функционирање на јавните претпријатија, кој досега се покажа како неуспешен? Вицепремиерот Владимир Пешевски не сакаше да даде одговор, а во Министерството за економија објаснија дека со Законот за

13,2

извор: Државен завод за ревизија

50

милиони евра се претпоставува дека најмалку изнесува вкупниот долг на јавните претпријатија, иако никој од директорите, ниту од надлежните не сака да го открие јавни претпријатија тие веќе биле реформирани. „Сите лица кои се задолжени за управување со јавните претпријатија сносат целосна одговорност за начинот на работење, но пред с$ основачите на јавните претпријатија мора да преземат мерки за подобрување на нивното работење, редовно тримесечно, шестмесечно и годишно следење на материјалнофинансиската состојба, посебно на претпријатијата од областа на комуналните дејности, кои најчесто се тема на интерес кога ќе се споменат јавните претпријатија. Во таа смисла, смена на органите на управување е нормална доколку работата не дала задоволителни резултати“, вели министерот Ваљон Сараќини. Според министерот, вршењето дејност од јавен интерес мора да биде континуирана обврска, дури и тогаш кога едно јавно претпријатие не е во состојба да ги отплати долговите. „Еве, да го земеме како пример

WWW.KAPITAL.MK

ПРОЦЕНКИ...

3 ФАКТИ ЗА...

Ќ

5% 10% П Ќ 7,5%

е се зголемат платите на вработените во јавната администрација годинава, а премиерот Никола Груевски најави толкаво зголемување и за догодина

овисоки плати ќе добијат административците во 2014 година

е се зголемат пензиите и социјалната помош во наредните две години, по зголемувањето од 5% годинава

АНТОН БОРНЕР

БЕРЗА

П

3.000

претседател на Германско здружение на извозници

Еврото не треба да се спасува по секоја цена

ретседателот на Германското здружение на извозници, BGA, Борнер, се противи на идејата на италијанскиот премиер, Марио Монти, дека еврото треба да се спасува по секоја цена. „Фактот дека поради еврото имаме поголема добивка не значи дека мораме да ја прифатиме секоја политичка игра за спас на заедничката валута. Ако една земја не можете да ја дисциплинирате во време на криза, Германија мора да се повлече од заедницата тогаш“, изјави Борнер.

ијатија во а работат со дговара тоа? ГОРАН КОЕВСКИ

професор на Правниот факултет

Законската рамка во поглед на работењето на јавните претпријатија е прилично модерна во Македонија. Но, според мене, отсуствува политичка волја за законските одредби навистина да заживеат во практика. Законот за комунални дејности, според кој комуналната дејност едноставно не може да престане да се врши. А во суштина, многу често токму квалитетот и континуитетот на дејноста од јавен интерес се фактички блокатор на можноста за брзо подобрување на економските резултати и работењето на јавните претпријатија“, додава Сараќини. Никој не открива колку изнесува вкупниот долг на јавните претпријатија, се претпоставува дека тој е поголем од 50 милиони евра. Пред две години, кога се донесе законот со кој јавните претпријатија добија специјален третман, речиси сите добија можност под привилегирани услови, на рати и со грејс-период до три години да ги плаќаат заостанатите даноци. Дека и денес состојбата не е поразлична потенцира директорот на јавното претпријатие Улици и патишта, кој тврди дека со години заработуваат само за отплата на долговите. „Не ме ни прашувајте за депозити или слични инвестиции, кога навистина

ТОП ВЕСТИ...

60 СЕКУНДИ БРИФИНГ

СИНИША ИВАНОВСКИ

директор на Улици и патишта

Имаме склучено договор со УЈП за отплата на старите долгови по основ на данок од добивка и на ДДВ на рати, а со отплата ќе почнеме од март 2013 година. Сега сите приходи ги користиме за затворање стари долгови. Не ме ни прашувајте за депозити или слични инвестиции, кога навистина немаме можност да помислиме на тоа. немаме можност да помислиме на тоа. Што се однесува до претходните раководства, и тие имале слични или поголеми проблеми од сегашните“, вели Синиша Ивановски, директор на Улици и патишта. Експертите сметаат дека за успешно функционирање на јавните претпријатија не треба промена на законите, туку политичка волја. Професорот на Правниот факултет, Горан Коевски, вели дека државата треба повеќе да се насочи кон концесии и јавно-приватно партнерство, каде што ќе делегира дел од своите овластувања за вршење дејности од јавен интерес на приватниот сектор. „Со тоа би се намалила можноста од форсирање кадри подобни првенствено по политичка, отколку по професионална основа. Приватниот капитал е профитно мотивиран и не трпи импровизации. Но, за ова е потребна политичка волја“, смета Коевски.

30

илјади книги од светски познати автори на англиски јазик и дела од македонски автори ќе се промовираат на едномесечниот саем на книгата на Матица, кој почна на 20 јануари, а паралелно се одржува во Охрид, Струга, Битола, Куманово, Ресен, Прилеп, Кавадарци, Неготино, Гевгелија, Струмица, Штип и во Велес. За јубилејните 20 години постоење Матица македонска ќе има и 50 нови наслови по саемски цени.

2

тони рибина чорба се приготвија во Охрид за Денот на рибарите и за празникот Собор на свети Јован Крстител. За приготвување беа задолжени професори и ученици од Средното угостителско училиште, кои употребија 300 килограми калифорниска пастрмка и големи количини зеленчук и зачини.

ЉУПЧО ДИМОВСКИ

министер за земјоделство

Македонија мора рационално да ги користи природните ресурси

МБИ 10 2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800

07/10

Производители на автобуси и на автоделови меѓу десетте нови странски инвестиции Александра Спасеvska spasevska@kapital.com.mk

Д

есет странски компании донеле одлука да инвестираат во Македонија, а со уште десетина преговорите се во финална фаза, тврди премиерот Никола Груевски. Конкретни имиња на компаниите с$ уште не се соопштуваат, на барање на инвеститорот, но според изворот, се работи за звучни имиња коишто имаат свои фабрики низ Европа, а сега планираат отворање нови во земјите од Југоисточна Европа. „Капитал“ од свои извори од Владата дознава дека се работи за компании од Европа, Азија и од САД од автомобилската, хемиската, текстилната индустрија и од електрониката коишто подолго време го скенирале македонскиот пазар. Министерот за странски инвестиции, Веле Самак, за „Капитал“ открива дека меѓу компаниите коишто донеле одлука да инвестираат во Македонија е производител на автобуси кој ќе извезува на американскиот пазар и гринфилдинвестиција во централниот дел на државата, која ќе биде најголем проект досега. „Во последниот месец затворив два проекти. Едниот е најголема досега гринфилдинвестиција во Македонија и ќе обезбеди 4.000 нови вработувања. Тој ќе биде лоциран во централниот дел на Македонија, каде што два града конкурираат агресивно. Финалниот град треба да се избере во текот на следните две недели. Другиот проект, кој фирмата ни го потврди во петок, е од автомобилската индустрија. Македонија повторно ќе произведува и ќе извезува автобуси, и тоа на американскиот пазар“, потврди Самак за „Капитал“. Како што се дискутирало на Комитетот за странски инвестиции во петокот, реализацијата на овие инвестиции се очекува во наредните шест месеци, а начелни контакти се остваруваат со дополнителни 50 до 100 инвеститори. Премиерот Никола Груевски со овие инвестиции најави нов циклус на странски инвестиции, од коишто очекува дека ќе ја намалат невработеноста. „Секое отворање на нова фабрика е отворање на нови работни места, а секое отворање на нови работни места е решавање на проблемите на многу луѓе и многу граѓани, на многу семејства. Тоа е нашата главна цел“, изјави Груевски. На крајот на минатата година владиниот економски тим беше на неколку „роуд шоуа“ во Австрија, Германија, Холандија, Велика Британија, Сингапур, Јапонија. Како што тогаш објави „Капитал“, германски, американски и јапонски компании од автомобилската индустрија веќе биле пред донесување одлука за инвестирање во Македонија, односно за изградба на фабрики за производство на електрична опрема, воздушни перничиња и на други видови делови за автомобили, а како потенцијални локации беа истакнати Тетово, Струга и Охрид.

09/10

12/10

03/11

06/11

09/11

12/11

1.946,48 2010/2011 2010/2011

Max. Min.

2 2.827,62 827 62 2.059,92

На Македонската берза минатата недела беше остварен промет од 29.100.598 денари од редовно тргување, кое порасна за 93,32% во споредба со претходната недела. Главниот берзански индекс МБИ-10 падна за 0,39% и неделата ја заврши со 1.946,48 индексни поени. Македонскиот берзански индекс МБИД падна за 0,01%, а индексот на обврзници ОМБ на неделно ниво забележа пад од 0,02%.

НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК Реплек

37.500,00 +1.349,00

+3,73% 3 73%

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК Макстил

112,00 -3,00

-2,49% 2 49%

DOW JONES 13.000 12.500 12.000 11.500 11.000 10.500 10.000

07/07 06/08 05/09 05/10 04/11 04/12 03/01

12.630,34 0 05% +0,05%

Европските берзански индекси во петокот ослабеа по неколкудневен раст, притиснати од зголемениот скептицизам кај инвеститорите поради немањето сигнали за напредок во преговорите на Грција со кредиторите.

ДРУГИ ПАЗАРИ FTSE 100 Nikkei225 S&P 500 Nasdaq DAX TOPIX

5.739,47 8.766,36 1.314,50 2.777,08 6.411,22 755,47

VALUTI

£ €

СТАПКА

-0,03% +1,47% +0,49% -0,40% -0,08% +2,00%

€ $

1,1992 ПРОМЕНА

СТАПКА

1,2902 ПРОМЕНА

+0,2%

-0,1%

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

FJU^ERSI ZLATO

1.652,90 -0,10% 0 10% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

NAFTA BRENT

111,10 -0,40% 0 40% ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч

М

акедонија има и произведува доволно храна. Од тој аспект, не спаѓа во групата загрозени земји, но мора рационално да ги користи природните ресурси и да води сметка за последиците од климатските промени, - истакна министерот за земјоделство, Љупчо Димовски, на Самитот на министрите за земјоделство во Берлин. Тој истакна дека последиците од климатските промени веќе се чувствуваат, а државата работи на нивното ублажување.

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

ФИЛИП РЕСЛЕР

Во 2013 година Германија ќе стигне до економски раст од околу 1,6%.

“

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 23.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

6 ИНТЕРВЈУ

Брил: Не паѓајте во стапица дека вашиот труд кон ЕУ нема да се исплати

Во о интервју р ју за „Капитал“ „ нерезидентниот р д амбасадор д р наа Данска, Данска Торбен Брил, Брил зборува за приоритетите за време на данското претседателство и за плановите и промените кои ќе се направат во однос на економската криза. Во однос на Македонија, тој бара максимална посветеност на реформите Габриела Делова

delova@kapital.com.mk

Ќ

е претседавате со Европа во исклучително важен и тежок период за целата Унија. Како ќе се спроведат одлуките од Европскиот совет од 9 декември? Вистина е дека ова е навистина тешок период. Ние ќе направиме најмногу што можеме за да помогнеме да се олесни прогресот на економската агенда која во моментов е прашање кое најмногу го имаме на ум. Одлуките донесени на 8 и на 9 декември беа да се создаде пакт кој ќе ги обврзе земјите да водат здрава економска политика. Дискусии за овој договор во моментов се водат меѓу земјите во една таканаречена меѓувладина процедура. Времената рамка за завршување на дискусиите е на крајот од овој месец, со перспектива за конечно одобрување во март. Како претседателство, не сме толку директно вклучени во тој процес. Ова се дискусии кои се водат меѓу земјите директно. Но, истовремено има проширена економска агенда во која ние можеме да се вклучеме, а тоа е да имплеметираме многу од целите на владите кои беа ставени во фаза веќе подолго време. Меѓу нив се здрава микроекономска политика, колективена и структурна еднаквост и така натаму. Но, исто така има и процедура, која е нова, а се однесува на обврската земјите да ги претставуваат нацрт-буџетите за другите да можат да ги видат и да дискутираат за нив. Таквата процедура ќе биде спроведена уште за време на нашето претседателство. Така, сите земји-членки ќе ги презентираат буџетите и ќе дискутираме за нив и ќе дадеме препораки кои може да се земат предвид. Секако, на крајот од денот тоа ќе зависи од самите земји и од нивните економски политики, а одлука е на нивните парламенти дали и каков буџет ќе изгласаат. Исто така, ќе бидеме вклучени и во преговорите за Годишната финансиска програма, која всушност, го преставува Буџетот за 2014-2020. Тоа е многу важно поглавје, зошто тој буџет е тој според кој се прави алокација на средствата кон одредени области, како земјоделство, риболовна политика, структурна политика итн. За дел од земјите ова е од големо значење, бидејќи на тој начин се утврдува колку од тие средства ќе одат кај нив. Сметам дека ние не можеме да ги финализираме овие преговори за време на нашето шестмесечно претседателство, но сепак, ќе дадеме максимум за да ги помрднеме процесите напред и се надеваме дека ќе можеме

некако да инспирираме промена во однос на алокацијата на средствата кои ќе се однесуваат и на екологијата. Кои се Вашите очекувања за иднината на еврозоната? Секакви прогнози и шпекулации имаше во последните месеци, дури и лидери на одредени земји изразија јавно сомневање во одржливоста на европската валута. Мислам дека сите тие мерки за кои зборував претходно се поврзани со водењето на економската политика, со таканаречените фискални договори кои ги носиме и кои покажуваат дека ние се справуваме со проблемите во еврозоната и пошироко во Европската унија. Целта е навистина да се осигура и да се демонстрира дека сме целосно способни да се справиме со проблемот и на тој начин да покажеме дека еврото навистина ќе опстане. На самитот на Европската народна партија во Марсеј, ден пред Европскиот совет, канцеларот Ангела Меркел одговори на забелешките дека со Франција се наметнуваат како европски водачи на сметка на останатите земји. Заедно со францускиот претседател Саркози одговорија дека тоа не е нивна привилегија, туку одговорност. Како ја гледате улогата на овие две земји во овие моменти и како ќе соработувате со нив? Неспорно е дека тие се навистина најголемите економии и секако, тие имаат огромна улога што треба да ја спроведат. Но, сметам дека исто така е евидентно од процесите за кои зборувавме дека Европската унија е создадена на колективна одговорност и соработка меѓу сите држави. Тоа е дел од старата филозофија за да постои мултилатерална кооперација. Ќе се имплементира ли посилна финансиска регулатива? Ќе се научат ли европските држави да штедат? Во моментов повеќе процеси се случуваат во исто време. Еден е дека сакаме да обезбедиме здрава макроекономска основа во ЕУ. Тоа бара да имаме одредени работи под контрола - буџетските дефицити, долговите и така натаму. Така, на тој начин подобро ќе ја знаеме економската нееднаквост со која сме соочени. Во исто време, прашањето кое ние како претседателство сакаме да го промовираме е динамична Европа. Ние веруваме дека од една страна, мора да се инсистира на здрава политика и да се осигура дека работите не смеат да излезат

од контрола. Но, од друга страна, исто така мора да пока покажеме дека долгот станува основа за нов економски пораст и креирање работни места. Ние сметаме дека динамична Европа значи дека ќе мора да го зајакнеме единствениот пазар. Единствениот пазар, кој е сега 20 години стар, беше еден од најголемите успеси на ЕУ. Сметаме дека седум милиони работни места ќе се создадат преку дополнителен развој на единствениот пазар, а сметаме дека има уште многу да се направи. Во одредени области сметаме дека може да се постигнат подобри резултати, кои можат да се продлабочат и да се прошират. Тоа се дел од чекорите кои може да придонесат за пораст, за подобра компетитивност и за креирање работни места. Дали оваа криза, всушност, е само отсликување на погрешните политики кои се воделе во сите земји? Не е само европската криза. Добро знаеме дека кризата влијае и на другите економски играчи на глобално ниво. Сите ние сме меѓ усебно поврзани во една глобална економска рамка, па тоа што се случува на еден дел влијае и на другиот. Кога кризата се случува во една земја, тоа има последици и на другите земји. Мислам дека е фер да се каже дека одредени земји се соочуваат со конкретни проблеми, но јасно е дека влијанието на меѓународните финансиски проблеми, како и на специфичните проблеми во одредени земји, всушност, е тоа што доведе до погенерална криза. Сметам дека тоа на што ние треба да се концентрираме е како колективно да се справиме со неа.

Не смеете да сопрете со реформите

Тоа што Македонија особено ја интересира е дали во услови кога целата Унија се соочува со вакви тешки проблеми ќе има простор за проширување? Мислам дека посветеноста за проширување с$ уште е жива. Слушаме одвреме-навреме дека луѓето зборуваат за замор од проширување, но јас тоа не можам да го препознаам. Проширувањето исто така е еден од успесите на Унијата и е дел од таа динамична Европа. Ние сметаме и се надеваме дека фокусот с$ у ш те ќе б и д е н а п р о м о в и р а њ е н а проширувачките перспективи, вклучувајќи ги тука и земјите од Западен Балкан. Во последниот Извештај за напредокот на Македонија, освен реформи, ЕУ детектираше и слабости во некои сфери – корупција, партизирано судство, непрофесионална и гломазна администрација, загрозување на слободата на медиумите. Каде потрфла Македонија во спроведувањето на европските препораки? Веќе постои рамка за вашата земја во нејзините односи со Европската унија со таканаречениот Договор за стабилизација и асоцијација. Тоа вклучува сет од прашања, а сега се воспостави и интерекација, која се води меѓу европските институции и вашата земја. Значи, процесот постои. Мислам дека е правилно да се каже дека вие треба да продолжите да го правите тоа што веќе го

Каква ќе биде политиката со проблемот со азилантите? Имаме одлуки со кои ќе продолжиме да работиме по однос на тој договор од Стокхолм, кој треба да даде основа за зеднички европски систем за азилантите. Тоа е едно од прашањата кои ќе се потрудиме да ги адресираме за време на нашето претседателство. Тоа е дел од планот што ние во агендата го нарекуваме проект за посигурна Европа. Сметаме дека постојат одредени елементи кои треба да подлежат на промена, нешто што се гледа од силниот притисок со азилантите што се случуваше. Наша цел е да обезбедиме единствен систем за справување со азилантите. правите. Тоа е да ги спроведите реформите согласно таканаречените Копенхашки критериуми, да продолжите да работите на проблемите кои и вие самите ги споменавте, бидејќи токму таму има уште да се направи, а исто треба и да се одржи тој моментум и да се продолжи по тој пат, бидејќи тоа ќе ја зголеми вашата позиција во Европската унија, но и перспективите да станете дел од неа. Исто така, исправно е да се каже дека постои проблем, билатерално прашање кое треба да се реши, кое ги комплицира работите, но треба да ги одржите аспирациите согласно препораките во Извештајот за напредокот. Немојте да паѓате во стапица и да мислите дека вашите напори нема да се исплатат. Секако дека ќе се исплатат. Од друга страна, пораките од европските челници се јасни дека дури и кога Македонија беспрекорно би ги исполнила сите критериуми, останува проблемот за името со Грција, без чие решение вратите на ЕУ остануваат затворени. Не може ли овој билатерален проблем да се остави да се решава паралелно? Мислам дека, во принцип, тоа е можно. Но, исто така треба да е јасно дека Европската унија бара да има консензус и договор како се носат одлуките. Ние можеме да зборуваме за принципиелноста, но исто така има прашања, проблеми кои мора да бидат адресирани во моментов. Што е со пресудата од Хаг? Трибуналот пресече дека Грција е виновна и ја прекршила Привремената спогодба. Согласно тој документ, таа спогодба, Македонија има полно право да бара прием во ЕУ под референцата ФИРОМ. Ние силно верува ме во правдата и ги почитуваме одлуките на оваа институција. Не сум правник, но сметам дека судот го направи тоа што мораше да го направи. Во таа смисла, сега е јасно што мисли судот за ова прашање. Не сум сигурен што би била конкретната ситуација доколку Македонија побара влзе во Унијата под референцата. Сметам дека тоа зависи од сите вклучени страни, всушност, сите да размислат за начините и за процесите преку кои може да се направи прогрес во однос на влезот во ЕУ.

WWW.KAPITAL.MK

Димас му се жалел на Бан Ки-мун за Македонија

Г

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛИК 23.01.2012

ПОЛИТИКА 7 > БРОЈКА

рчкиот министер за надворешни работи, Ставрос Димас, по телефон му се жалел на генералниот секретар на ОН, Бан Ки-мун за прашањето со името, соопштија од неговата канцеларија. „Длабоко сме загрижени за континуираните, агресивни изјави и чекори на Скопје кои ја поткопуваат можноста за дијалог и за добрососедски односи“, се пожалил Димас. Во телефонскиот разговор Димас и Бан Кимун разговарале за ситуацијата со прашањето за името по дводневните одвоени состаноци на Метју Нимиц со претставниците на двете страни. Според соопштението, шефот на грчката дипломатија ја повторил цврстата определба на јужниот сосед за постигнување договор во рамката на Обединетите нации, но и загриженоста за однесувањето на Владата во Скопје.

10%

повеќе повреди на човековите права констатирал народниот правобранител во 2011 споредено со 2010 година. Во 15 случаи има констатирано дискриминација по разни основи, од кои најголем дел се по политичка основа, вели во интервју за Радио Слободна Европа народниот правобранител Иџет Мемети.

Брисел денес ќе расправа за Западeн Балкан

М

инистрите за надворешни работи на земјите-членки на ЕУ денес во Брисел ќе разговараат за ситуацијата на Западен Балкан, особено за дијалогот меѓу Белград и Приштина, соопшти Европскиот совет. На дневен ред е предвидено министрите претпладне да го сослушаат извештајот на високиот претставник за надворешна политика и безбедност, Кетрин Ештон, за досегашните резултати од дијалогот Белград-Приштина и за ситуацијата на Косово. На Комисијата за надворешни работи ќе се разгледува и Извештајот за напредокот на Македонија.

Хаувит бара ЕУ да ги почне преговорите со Македонија

И

звестувачот за Македонија во Европскиот парламент, Ричард Хаувит, бара Брисел да ги почне преговорите со Македонија. „Веќе три години Комисијата бара почеток на преговорите. Сметам дека и меѓу националистичките влади постојат поддржувачи. Денешниот статус кво не е задоволувачки. Приклучувањето на земјата е во интерес на Велика Британија, на целата Европска унија и на Грција“, изјави Хаувит за Дојче веле. Во однос на спорот за името, тој вели дека Унијата има одговорност да ги поттикне сите страни да се постигне заемноприфатлив компромис.

Сложни попови во петок мрсат! Лидерите на главните политички партии забораваат на меѓусебните кавги само кога треба да се донесат закони за сепартиски интереси! Анализата на „Капитал“ покажува дека во Собранието досега „мазно“ поминале закони и нивни измени кои им овозможуваат бенефиции на партиите и на членовите по различни основи

Катерина Синадиновска

З

sinadinovska@kapital.com.mk

акрвавениот однос меѓу владејачките и опозициските партии, по правило, станува партнерски секогаш кога треба да се бранат базичните партиски интереси на „големата четворка“ (освојување повеќе мандати и пари) во однос на законската регулатива. Минатата недела измените на Законот за плати, со кои државните функционери ќе добиваат по приближно 50 евра плус месечно, во Собранието поминаа едногласно! Овој неверојатен консензус н$ натера да се запрашаме – дали законските измени се навистина толку добри и се во насока за општото добро на граѓаните (за кое, впрочем, народните пратеници се избрани и се платени да работат) или се работи за премолчен договор да се дава поддршка на владините проекти тогаш кога и опозицијата профитира или мисли дека ќе профитира кога и ако дојде на власт!? Искуството покажува дека во борбата за политички поени македонските опозициски партии често пати знаеле да се борат и против владини мерки кои и од експертската јавност и од Европската унија, чија легислатива се обидуваме да ја воведеме, биле оценети како добри. Паралелно со тоа, сведоци сме на сеопшт консензус и

20.900 60.000 3.000

денари изнесува просечната македонска плата

денари е просечната плата на македонските функционери

денари плус во просек ќе добиваат функционерите според новите измени

носење закони практички без дебата, кои се несфатливи или се недоречени и полни со дупки, само затоа што штитат интереси на „големите“ партии. Конкретно за Законот за плати, забелешките на професорите, граѓанскиот сектор и на Синдикатот се дека е нелогично да се дозволи луксузот на поголеми месечни примања за функционерите во услови на светска економска криза, која како што покажуваат нашите анализи, преку

македонските најголеми трговски партнери и тоа како ќе почне да се чувствува и во земјава. Спротивно од нас, Белгија еден ден пред македонските парламентарци обединето да си изгласаат поголеми плати ги намали месечните примања на своите функционери, исто за 5%. Белгиските пратеници веројатно не се толку сложни како нашите.

Лесно до консензус... кога не треба!

Законот за плати не е единствениот повод за македонско парламентарно единство. Типичен пример за ова е форсирањето на Донтовиот изборен модел, кој ги фаворизира големите партии и коалиции, благодарение на кој ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ, и ДУИ и ДПА, освојуваат дополнителни „незаработени“ мандати во Парламентот на сметка на помалите партии. На последните избори ВМРО Народна партија со добиени над 28 илјади гласови, Обединети за Македонија со 17 илјади, ЛДП со 16,5 илјади останаа без ниту еден пратеник, а нивните места во Собранието, според Донтовата математика, ги освоија коалициите на ВМРО-ДПМНЕ и на СДСМ. „Големата двојка“, во овој контекст, заедно изгласа и бројот на пратеници да се зголеми на 123 (со тројцата од дијаспората, кои овој пат се од ВМРО-ДПМНЕ), иако за рационализација на трошоците можеше да останат 120 пратеници, со тоа што би се одзеле три мандати од изборните единици во Македонија. Големите партии одлучно се противат и на воведувањето отворени листи на избори, што е начин да се измери реалната поддршка која кандидатите за пратеници ја уживаат меѓу гласачите, за нивните партиски шефови да си ја задржат апсолутната власт во партиите која доаѓа од нивното дискреционо право да го одредуваат редоследот на кандидатите на изборните листи.

На кои теми се обединети нашите партии? Финансирање на партиите и на кампањите; Поголеми плати; Дел од законите кои ја регулираат државната управа; Примена на Донтов модел на гласање; Одложено плаќање на долгови на јавни претпријатија; Зголемување на бројот на пратеници во Парламентот. Немаше проблем во Парламентот сложно да се донесе и Законот за финансирање на политичките партии и неговите измени, по принципот – ако & одговара на една од двете партии што досега единствено се менуваа на власт, тогаш ќе & биде добар и на другата. Штитејќи ги интересите на јавната администрација, која во свое време ја полнеа и ја полнат и едните и другите, ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ во 2010 година „здружно“ го предложија и го изгласаа Законот за одложено плаќање на долговите на јавните претпријатија, овозможувајќи им на државните фирми да се оддолжуваат на 120 рати, со тоа ставајќи го приватниот сектор во подредена положба. Нормално, пратениците од двете „смртно“ непријателски партии секогаш се единствени кога бараат повеќе пари за себе, односно за Парламентот, па додека никако не можат да се договорат заедно да отидат во МВР за да го испитаат случајот „Кампања“, кога треба да одат кај министерот за финансии, Зоран Ставрески, по повеќе пари, веднаш составуваат заедничка делегација.

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 23.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

8 ПОЛИТИКА ПАРИ ДРЖАВА

Ќе ги спречат ли новите измени црните пари во изборите?

досега немаме забележано ниту еден случај кој бил санкциониран“, вели професорката Тања Каракамишева.

Што ни порача ОБСЕ?

Марија Севриева

sevrieva@kapital.com.mk

Како Антикорупциската комисија ќе ги спроведе новите измени, кога нејзиниот прв човек при презентирањето на неправилностите детектирани во кампањата за изборите летоска не сакаше ниту да ги спомене имињата на партиите за кои имаше сомнение дека се финансирале „на црно“!?

С

ледење на завршните сметки на донаторите, нивна лесна проверливост, утврдување конкретен период во кој донаторите ќе може да донираат средства, оневозможување на попустите на медиумското претставување се само дел од измените на Изборниот законик и Законот за финансирање на политичките партии кои ги предлага Државната комисија за спречување на корупцијата во својата државна програма. Ваквите измени, како што пишува во програмата, се во насока на намалување на високиот степен на формалност со којшто е уредена к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

оваа област и отсуството на увид во реалните финансиски средства, нивните извори и намени, што доведува до нетранспарентност и отвора сомнежи кај јавноста дека политичите партии обезбедуваат финансиски средства од сомнителни избори и дека постојат „партиски фирми“ кои се привилегирани и преку кои се користат јавни средства. Антикорупциската комисија како прв приоритет предлага измени на Законот за финансирање на политичките партии во насока на поднесување до Комисијата полугодишни и годишни извештаи за тековното работење и измена на Законот за банките во насока на овозможување на пристап на Комисијата до банкарл

е

н

о

г л

а

с

ВОИСЛАВ ЗАФИРОВСКИ

претседател на Антикорупциска комисија

ските изводи од жиро-сметките на политичkите партии, синдикатите и на граѓанските организации. Според познавачите на изборната реулатива, дел од измените кои ги предлагаат антикорупционерите се потребни поради препораките на ОБСЕ и на Венецијанската комисија, но ќе бидат залудни доколку не бидат имплементирани. „Голем дел од партиите или не доставуваат резултатите или ги доставуваат со големо задоцнување. За жал, освен што се констатираат неправилности,

Иако Изборниот законик и Законот за финансирање на политички партии беа „тазе“ променети и дел од одредбите во нив за прв пат беа применети на последните предвремени парламентарни избори, набљудувачката мисија на ОБСЕ повторно нотираше слабости: „Треба да се посвети внимание на усвојување подетални обрасци за финансиските извештаи со кои се бара кандидатите да ги наведат трошоците; надлежните институции треба да ги зајакнат своите ресурси за да овозможат точна и навремена ревизија и да се намали разликата за донаторите на кампањата меѓу физичките и правните лица“. Антикорупционерите најавија, но не ја реализираа иницијативата за барање кривична одговорност за СДСМ и за А1 телевизија во поглед на финансиските извештаи. Иако утврди дека на сметката на ВМРО-ДПМНЕ постои дупка од 3,5 милиони евра, Комисијата не наведе какви мерки ќе преземе против владејачката партија. Досега поради ненавремено доставување на конечните извештаи до Антикорупциска со прекршочна пријава и глоба од 4.000 до 5.000 евра беа казнети Обединети за Македонија, ВМРО-Народна, ПДП, НДУ и СДПМ. Државниот завод за ревизија пак, ги „чешлаше“ политичките партии: ВМРО-ДПМНЕ, СДСМ, ДУИ, ДПА, Нова демократија, Социјалистичка, Демократска, ЛДП, ДОМ и ЛП, но за нивното работење во 2010 година. От та му велат: „Ревизијата е завршена на терен. Конечните ревизорски извештаи ќе бидат објавени на почетокот на март оваа година“.

Најбрзо за 18 месеци Топилницата може да почне со работа

Министерството за животна средина го одобри писмото за намери на Метрудхем за рестартирање на Топилницата, но допрва ќе се одлучува дали ќе биде повторно во Велес или на некое друго место. Петре Димитров

dimitrov@kapital.com.mk

М

инистерството за животна средина го одобри писмото за намери на Метрудхем за рестартирање на велешката Топилница, што & дава „пас“ на компанијата за почнување на процедурите за стартување со производство. Неделава компанијата од Министерството ќе добие насоки за обемот на студијата за оценка на влијанието врз животната средина, која треба да биде готова до крајот на годината. Студијата Метрудхем ќе ја работи заедно со Министерството, а таа ќе биде и предмет на јавна дебата, објаснува за „Капитал“, Филип Иванов, директор на Управата за животна средина. Позитивниот исход од оваа студија е услов за почеток на какви било градежни работи. Ако Метрудхем добие позитивно мислење за студијата, следува уште исто толку долг временски период за добивање интегрирана еколошка дозвола, без која не може да се почне со производство. Во најидеални услови, Топилницата би почнала со работа најбрзо за 18 месеци. Од Метрудхем велат дека с$ уште го чекаат одговорот од Министерството и објаснуваат дека ќе ги испочитуваат сите процедури за студијата. „Самата процедура трае најмалку 260 дена од доставувањето на писмото за намери. Откога Министерството за животна средина

ќе н$ извести за обемот на студијата, ние ќе имаме точна слика за сите елементи кои ќе треба да ги содржи студијата. Студијата ќе биде предадена во моментот кога ќе одговара во целост на пропишаните барања одредени од Министерството, а предлозите и решенијата ќе одговараат на стандардите за заштита на животната средина во Македонија и во ЕУ“, вели портпаролот на Метрудхем, Александар Билбилов. Дислокацијата на Топилницата останува во игра. Освен податоци за технологијата која ќе ја користи Метрудхем, Министерството од компанијата во студијата ќе побара и алтернативни решенија за локацијата. „Бараме и презентирање на алтернативни решенија, односно што ќе се случи ако се гради на сегашната локација, што ако не се гради и што ако се гради на алтернативна локација“, вели Иванов. Предлог за дислокација на Топилницата дојде и од премиерот Груевски, а Метрудхем начелно се согласи да се разгледа и таа опција. Селењето на Топилницата од Велес на некое друго место може да ја чини државата неколку десетици милиони евра. Експертите кои ги консултираше „Капитал“, кои многу добро ја познаваат ситуацијата во која се наоѓа Топилницата, велат дека процесот на селење на фабриката може да чини од 150 до 200 милиони евра. Овие суми можат да бидат дополнително надуени ако се знае дека Топилницата е речиси целосно руинирана и реално, многу малку од опремата и од технололгијата на Топилницата може да бидат употребени. Според податоците од Централниот регистар, како сопственик на фирмата Метрудхем се јавува извесна Хајленд интернешнал инвестментс холдингс, регистрирана во градот Тортола на Британските Девствени Острови. Точни податоци за вистинските сопственици на оваа фирма не можат да се добијат, бидејќи оваа егзотична земја важи за даночен рај, каде што многу фирми можат законски да го сокријат идентитетот на сопственикот.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛИК 23.01.2012

Бутарис ќе ги затоплува македонско-грчките односи?!

С

олунскиот градоначалник, Јанис Бутарис, во изјава за грчки „Катимерини“ најави посета на Скопје со цел да се подобрат односите меѓу двете земји. Освен Скопје, тој планира посети и на Драч, Ниш, Белгад, Софија, Одеса и на Москва, каде ќе што го промовира Солун како добра туристичка дестинација. Бутарис вели дека доаѓа во Скопје бидејќи во градот каде што тој е градоначалник најбројни посетители биле Македонците. „Целта ми е да донесам пари во градот. Солун е клаустрофобичен град, конзервативен и интровертен и има

> БРОЈКА

720

илјади денари или приближно толку ќе бидат донирани на Клиниката за детски болести. Тоа се средства кои се собраа од меморијалниот концерт за Тоше Проески насловен „Неговите арии“, што се одржа во МОБ. Организацијата на концертот чинеше околу 35 илјади евра, а средствата ги обезбеди фондацијата Тоше Проески и Министерството за култура. Во продажба беа пуштени 600 влезници, кои чинеа по 1.200 денари.

Меѓаши со кампања за вработување на децата без родители

П

рвата детска амбасада, Меѓаши, почна кампања за поттикнување на работодавците за вработување на деца без родители од детските домови и дом-семејства во рамките на проектот „Од дом на свое“. „Некој мора да врши надзор над овие младинци до нивното конечно осамостојување. Ддури не е доволно да му се обезбеди вработување, туку каква ќе биде квалификацијата на тоа вработување“, изјави Драги Змијанац, директор на Меѓаши. Според него, освен тоа што овие деца се дискриминирани кај работодавците, тие се економски нестабилни и ги имаат најниските економски позиции во државата. Тој посочи дека треба да имаат работа за да заработат и да си обезбедат соодветен самостоен живот.

> БРОЈКА

4

ловишта под концесија во Тиквешко доби ловечкото друштво Тиквеш. Секретарот на ловечкото друштво, Тоде Пановски, ги повика сите ловџии да платат членарина за да можат слободно да се препуштат на своето хоби. Тој исто така упати апел до ловокрадците да ги отстранат замките кои ги поставуваат, бидејќи во спротивно би можеле да бидат казнети од 1.500 до 3.000 евра. Членовите на друштвото најавија акција за ловење на сите поставени замки и санкционирање на нивните сопственици.

Оне Тотал постпејд три месеци без претплата

О

не воведува атрактивна промоција во постпејд-мобилната телефонија со која сите нови постпејд-корисници и корисниците кои ќе ги обноват своите договори на тарифните модели Тотал С + и Тотал М сите услуги во првите три месеци ги добиваат без претплата. Со тарифниот модел Тотал М секој месец корисниците добиваат и бесплатни разговори кон сите мрежи и тоа 1.000 минути кон Оне и 200 минути кон другите национални мрежи, бесплатни СМС и ММСпораки и бесплатен Интернет од 1GB. Слични погодности се добиваат и со тарифниот модел Тотал С +.

некаква сериозна вина за односот кон странците. Има двосмислени односи кон Турците, Евреите и кон Словените, иако посетителите од Поранешната Југословенска Република Македонија се меѓу нашите најдобри клиенти“, вели Бутарис. Освен промоцијата на својот град и привлекувањето на странските туристи, тој најавува дека ќе преземе иницијативи и за олеснување на визниот режим со околните соседи, со цел, како што вели, создавање приходи со нула инвестиции. Инаку, ова ќе биде прва официјална посета на Бутарис. Минатата година, иако беше најавен како

специјален гостин за Денот на лозарите во Демир Капија, сепак, солунскиот градоначалник во последен момент ја откажа посетата. Бутарис & е познат на македонската јавност по меките ставови кои ги има во однос на прашањето за името. За разлика од радикалните ставови кои ги има официјална Атина, Бутарис во изјавите секогаш бил конструктивен. Непосредно по неговиот избор за градоначалник на Солун, Бутарис најави дека ќе се труди да ги натера своите сограѓани да размислуваат слободно и да се ослободат од фанатизмот дека Македонија е грчка. Во однос

к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

9

на прашањето за името, според него, најдобро решение за Македонија е Славомакедонија. „Тоа би ја прикажало и историската вистина, но и географската ситуација. Идентитетот е тој што е. Жителите на таа област се Славомакедонци“, изјави тој. Освен меките ставови за името, Бутарис е препознатлив, а и често критикуван поради својот стил. Поради своите тетоважи, обетката на едното уво, спротивставените ставови со митрополитот Антимос, но и поради неговата либералност, предизвика големи реакции кај националистите во градот, но и во Северна Грција.

КАПИТАЛ ПонедеЛнИК 23.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

10 компании пазари > БроЈка

> БроЈка

и зелените пазари да достават годишни извештаи

1,994%

900

Д

о крајот на јануари организаторите на зелени пазари имаат обврска да достават годишен извештај до Управата за јавни приходи, во кој треба да наведат кој ги користел продажните места на зелениот пазар во изминатата 2011 година. Обврска за поднесување годишен извештај имаат и сите фирми кои во текот на 2011 година вршеле исплата на приходи на физички лица, а нивниот рок за поднесување е до 15 февруари. Обрвзани да поднесат годишен извештај се и сите правни лица, трговци-поединци, занаетчии, лица кои вршат слободни занимања и други. Доколку до предвиденот рок не се поднесе извештајот, законот предвидува глоба во износ од 2.000 до 3.000 евра, а за направениот прекршок на одговорното лице на организаторот казна од 750 евра.

изнесуваше каматната стапка за пласирање средства во записи за шестмесечен депозит, што е шестмесечен ЕУРИБОР (1,494%) зголемен за фиксен процентен поен од 0,5. Народната банка на Македонија информира дека банките немаат пласирани средства во овој инструмент. За банките поинтересни се благајничките записи, кои имаат камата од 4%.

илјади евра ќе инвестира Министерството за здравство во осовременување на ЈЗУ 8 Септември, најави министерот за здравство, Никола Тодоров, пари кои ќе се обезбедат од закупнината на Филип Втори. Според Тодоров, 550 илјади евра ќе се наменат за реновирање на болничките одделенија со замена на дотраени подови, тавани, молерисување на целиот објект, поправка и бојадисување на сите врати, реновирање на тоалетите, а 320 илјади евра за замена на лифтовите.

НЛБ Тутунска ја продава винарската визба Џумајлија за 674.000 евра КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка Уни банка Еуростандард банка

Преку извршител се бара купец за целата опрема на винарската визба. „Капитал“ дознава дека најголемиот ,43% доверител е во преговори со словенечка компанија, која била заинтересирана да ја купи визбата

3,5 20.000

,67%

а NASDAQ

,30%

рзата во Сао

,13%

мпании

,72% компании од

,84%

ни на берзата

+

,57%

ирани на

20.01.2012

раст

Реплек Комерцијална банка РМДЕН09 РМДЕН10 Макпетрол

+3,73% 37.500,00 +0,83% 2764,00 +0,51% 91,00 +0,03% 91,00 +0,01% 18.492,00

20.01.2012

Макстил Гранит РМДЕН04 Топлификација Алкалоид

нова цена

пад

-

-2,49% -2,42% -2,13% -1,15% -0,35%

нова цена

112,00 449,00 92,00 2.300,00 3.860,00

го продава за да ја реализира хипотеката. Винарската визба има капацитет за производство на 20.000 милиони литри вино годишно. Освен винарската визба, НЛБ Тутунска банка и Прокредит банка минатата недела објавија огласи за продажба на речиси целиот движен и недвижен имот на агрокомбинатот Џумајлија. Продаваат имот вреден над 3,5 милиони евра. На барабан се ставени винарската визба, млинот, пекарницата, ресторанот, силосите, мелницата, механизацијата, резервоарите за вино, управната зграда. Според извршителите кои го продаваат имотот, досега не се јавил ниту еден заинтересиран инвеститор кој би го купил комбинатот во целост и затоа банките го продавале во делови. Велат дека има интерес

Банка милиони евра вреден имот на Џумајлија продаваат две НЛБ банкиТутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка банкана милиони литри вино е Прокредит годишниот капацитет винарската ТТКвизба банка Алфа банка

3м 2,20% 2,40% 2,50% 2,40% 2,40% 2,20% 2,60%

6м 2,70% 2,90% 3,00% 2,90% 2,90% 2,70% 3,00%

24м 3,80% 4,00% 4,50% 3,65% 4,10% 3,70% 4,00%

36м 4,10% 4,30% 5,00% 3,90% 4,50% 4,10% 4,30%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

Еуростандард банка

2,50%

3,00%

4,60%

5,10%

3м 1,18% 1,14% 0,56% 0,06%

6м 1,47% 1,43% 0,79% 0,11%

6м 5,00% 5,30% 5,60% 4,80% 5,00% 4,90% 5,50% 6,00% 5,50%

МКДОНИА 2,20% единстевно за винарницата, за на кои Џумајлија им должи пари ресторанот и за мотелот, кои може се закануваат со штрајк. Бараат КАМАТНИ СТАПКИ ВО ЗЕМЈИ да функционираатОСНОВНИ како посебни одОДДЕЛНИ судот во Штип да ја прекине Основна кам. стапка Стапка и нада инфлација единици. извршната постапка ја стопира Додека се чека лицитацијата на комбинатот, 5,20% со што Народна банка нана Македонијапродажбата 4,00% имотот, вработените, акционерите, ќе се стопира 13,40%на Народна банка на Србија 12,00% раскрчмувањето лозарите и другите доверители 2,50% Народна банка на Хрватска имотот. 6,00%

24м 7,50% 8,10% 8,10% 5,00% 8,20% 7,50% 7,80% 9,00% 8,50%

3,60% 2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

36м 7,90% 8,30% 7,90% 5,00% 8,30% 8,00% 8,10% 9,50% 9,00%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

камата 4,00% 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута Домашна валута со валутна клаузула Странска валута

10% 20% 13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава ЕМУ САД В.Британија Швајцарија Канада Австралија

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка

3м 2,20% 2,40% 2,50% 2,40% 2,40% 2,20% 2,60%

6м 2,70% 2,90% 3,00% 2,90% 2,90% 2,70% 3,00%

24м 3,80% 4,00% 4,50% 3,65% 4,10% 3,70% 4,00%

36м 4,10% 4,30% 5,00% 3,90% 4,50% 4,10% 4,30%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

6%

Еуростандард банка

2,50%

3,00%

4,60%

5,10%

5%

Валута евро долар фунта франк долар долар

Среден курс во 61,4989 47,9299 73,7530 50,8760 47,2996 49,8209

Извор: НБРМ

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011

4%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 0,78% 0,73% 0,28% 0,04%

12м 1,80% 1,78% 1,11% 0,33%

на лицитација се огласени пумпиКАМАТНИ за вино, мелница за грозје, котларница, МЕЃУБАНКАРСКИ СТАПКИ дестилациска кула,Рочност цистерни, преси, парни котли, филтри и друг недвижен преку ноќ 1 недела 1м 3м имот кој го заокружува целиот технолошки процес во визбата. СКИБОР 2,20% 3,18% 4,18% 4,98%

петок - 20.01.2012

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

1м 0,78% 0,73% 0,28% 0,04%

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

3м 4,00% 4,30% 4,80% 4,60% 4,00% 4,10% 4,60% 5,00% 4,50%

36м 7,90% 8,30% 7,90% 5,00% 8,30% 8,00% 8,10% 9,50% 9,00%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка Уни банка Еуростандард банка

24м 7,50% 8,10% 8,10% 5,00% 8,20% 7,50% 7,80% 9,00% 8,50%

3м 1,18% 1,14% 0,56% 0,06%

6м 1,47% 1,43% 0,79% 0,11%

12м 1,80% 1,78% 1,11% 0,33%

Илирика Глобал-Растечки пазари 43.254.289,97 ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ Иново Статус Акции 15.475.674,17

2% 1%

0% 01/10 03/10 05/10 06/10 08/10 10/10 12/10 02/11 04/11 06/11 08/11 10/11

3м 4,98%1M

3M

6M

1Y

YTD

ДАТУМ

1,22%

-2,28%

-21,05%

-29,67%

1,28%

19.01.2012

4,97%

7,59%

-9,40%

-16,97%

3,65%

19.01.2012

-1,87%

-5,91%

-12,07%

-15,22%

-1,80%

19.01.2012

Основна кам. стапка Стапка на инфлација КД БРИК 45.292.574,91 10,52% Народна банка на Македонија 4,00% 5,20% КД Нова ЕУбанка на Србија 20.764.136,15 -1,38% 13,40% Народна 12,00% КБ Публикум - Балансиран 23.274.599,72 3,07% 2,50% Народна банка на Хрватска 6,00% КБ Публикумбанка - Обврзници 35.302.569,72 0,74% 3,60% Централна на Црна Гора КБ Публикумбанка Паричен 57.175.206,71 0,28% 2,20% Централна на Словенија ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

3%

Извор: Државен завод за статистика

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ Рочност преку ноќ ФОНД 1 недела 1м Отворен инвестициски фонд 2,20% СКИБОР 3,18% 4,18% Нето вредност МКДОНИА Илирика Југоисточна Европа 2,20% 25.283.563,21

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

фото:ФИЛИП ПОПОВСКИ

Н

spasevska@kapital.com.mk

ЛБ Тутунска банка ја продава винарската визба на агрокомбинатот Џумајлија. Преку извршител бара купец за целата опрема на винарницата, проценета на 674.000 евра. На лицитација се огласени пумпи за вино, мелница за грозје, котларница, дестилациска кула, цистерни, преси, парни котли, филтри за цедење вино, резервоари и друг недвижен имот кој го заокружува целиот технолошки процес во визбата. Побарувањето на банката е 4,7 милиони евра, што е многу повеќе од цената по која банката го продава имотот на винарската визба. Според огласот на извршителот Никола Саздов од Свети Николе, лицитацијата на винарската визба е закажана следниот понеделник, на 30 јануари, а предност ќе имаат инвеститорите кои се заинтересирани да ја купат целата винарска визба во пакет, а не на делови. „Капитал“ дознава дека најголемиот доверител, НЛБ Тутунска банка, веќе преговара со словенечка компанија која била заинтересирана да ја купи винарницата и дека преговорите се при крај. Дали Словенците ќе се јават на лицитацијата ќе се знае следната недела. „Веќе подолго време сме во преговори со словенечката компанија која е заинтересирана да ја купи винарската визба на агрокомбинатот Џумајлија, но с$ уште немаме конкретен договор за купопродажба. Кој ќе ја купи винарската визба зависи од лицитацијата“, потврдува Ѓорѓи Јанчевски, генерален директор на НЛБ Тутунска банка. Според него, Словенците и претходно соработувале со агрокомбинатот, односно откупувале вино кое го извезувале во Словенија. Јанчевски вели дека банката запленила голем дел од имотот на Џумајлија за да си ги наплати своите побарувања и дека ќе гледа да продадат колку што можат за да наплатат. Според него, во винарската визба во моментов има залиха од три милиони литри вино, кое банката

6м 5,00% 5,30% 5,60% 4,80% 5,00% 4,90% 5,50% 6,00% 5,50%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

,59% александра Спасевска

,92%

3м 4,00% 4,30% 4,80% 4,60% 4,00% 4,10% 4,60% 5,00% 4,50%

камата 4,00% 5,50%

10,14%

-2,82%

-8,10%

7,90%

19.01.2012

-8,70%

-25,49%

-34,53%

-1,31%

19.01.2012

-2,03%

-12,87%

-16,78%

1,53%

19.01.2012

1,13%

0,82%

0,00%

0,21%

19.01.2012

0,81%

1,61%

0,00%

0,16%

19.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПонедеЛИК 23.01.2012

11 > БРОЈКА

Македонски бизнисмени во Канада формираа Mакедонска бизнис-асоцијација

M

акедонски бизнисмени што живеат во Канада формираа Македонска бизнисасоцијација во соработка со Генералниот конзулат на Македонија во Торонто. Оваа асоцијација е прва од ваков вид во Канада и интегрира мали и средни компании од најразлични бизниси. Главна цел ќе биде промоција на заедничките бизнис-интереси меѓу членките, меѓусебно поврзување, поврзување со канадски компании, редовно негување на меѓусебните односи во рамките на асоцијацијата, размена на меѓусебни искуства и слично. Во иднина, предвидено е поврзување на оваа асоцијација со сродни македонски и канадски асоцијации, со цел создавање можности за нови меѓусебни деловни односи. Иако е основана од македонски бизнисмени, асоцијацијата е од отворен карактер и во неа може да членуваат сите заинтересирани субјекти од оваа земја кои ги пронаоѓаат своите интереси во неа. Членови на конститутивниот одбор на Македонската бизнис асоцијација-Канада се Васко Пастенаров, Антони Божиновски, Весна Анастасова, Зоран Ивановски, Васе Георгиевска, Влатко Чоков и Филип Спасов, а деновиве е промовирана и вебстраната на асоцијацијата http://www.m-bac.com/register.asp.

Смена на управителот на Меркатор-Македонија

С

132

мена на управителското место во Меркатор-Македонија. Според податоците на Централниот регистар, Јордан Минов повеќе не е на чело на компанијата, а на негово место е именуван Матеј Пирц, кој од досегашен прокурист сега добива управителска позиција и неограничени овластувања во внатрешниот и во надворешниот долг. Меркатор неодамна го загради земјиштето меѓу Воената болница и хотелот Александар палас, каде што треба да никне трговски центар, но од компанијата најавија дека с$ уште нема да почнат со градба.

милиони евра пораст забележаа бруто-девизните резерви од јануари до крајот на ноември минатата година, главно поради повлечените средства од кредитната линија на ММФ и поради позитивните валутни и промени на цената на златото.

Нема кредити за нередовните плаќачи и за нивните жиранти! Ако кај дел од банките лани не било пресудно дали некој е жирант за да му одобрат кредит, сега ова станува важен услов дали некој ќе добие кредит или не.

10%

е учеството на проблематичните кредити во вкупното кредитирање за 2011 година

Маја Бајалска-Георгиевска

Г

bajalska@kapital.com.mk

раѓаните кои се жиранти, како и сите граѓани и фирми кои редовно доцнат со уплата на ратата за кредит не треба да се надеваат дека годинава ќе можат да земат кредит во некоја банка. Поради засилената супервизија од страна на Народната банка (НБМ), речиси сите банки од почетокот на годинава драстично ги заостриле условите за кредитирање. Според новите критериуми, кредит ќе може да земе само граѓанин или фирма со перфектно чиста кредитна историја. Информациите за кредитната историја и за кредитниот рејтинг на секој граѓанин и фирма ги има во Кредитниот регистар на НБМ, каде што дополнително се проверува секое кредитно барање. На овој начин банката веднаш дознава дали тој што бара МАКЕДОНСКА БЕРЗА кредит веќе МБИ 10 има други кредити и кредитни картички, дали е презадолжен, дали и колку 1.946,48 доцни со плаќањето на ратите, дали и кому МБИД е жирант, како и сите други важни податоци 2.063,21 поврзани со неговата кредитна историја. ОМБ 120,60

Банкарски извори на „Капитал“ објаснуваат дека ако минатата година дел од банките имале пофлексибилна деловна политика, па не им било пресудно дали некој е жирант за да му одобрат кредит, сега ова станува стандарден услов кој се зема предвид при Деновиве многу граѓани добиле телефонски повик од својата банка во кој разгледувањето на секое кредитно барање. им било соопштено дека им е намален кредитниот рејтинг затоа што Причината, секако, е влошената состојба подолго време доцнат со уплата на ратата. во економијата, поради што и кредитите с$ потешко се отплаќаат, па жирантите можат „На пример, некои банки кои сакале предвид дека улогата на банките е да вршат многу лесно да станат должници ако оној да заземат поголем пазарен удел правилна алокација на парите“, вели Бишев. кому му се потпишале како гарант престане можеби досега не земале предвид дали Според него, и покрај отежнатата економска да го плаќа кредитот. кредитобарателот е нечиј жирант. Во нашата состојба на компаниите што ги кредитира Ѓорѓи Јанчевски, претседател на Управниот банка тоа секогаш се разгледувало. Но, с$ Стопанска банка во последните три години одбор на Тутунска банка, вели дека не им зависи од деловната политика на банката“, не само што не им се намалил, туку им се дополнително заострени условите за објаснува Јанчевски. пораснал кредитниот рејтинг. Ако во кредитирање, туку сите проверки што ги Глигор Бишев, претседател на Управниот 2008 година просечната фирма-клиент на прави НБМ се стандарна процедура. Сепак, одбор на Стопанска банка, потенцира дека Стопанска банка имала кредитен рејтинг C2, потенцира дека е влошена состојбата на ФЈУЧЕРСИ одлуката за секое кредитно барање ја носат според Бишев, денес тој е зголемен на C1. фирмите и на граѓаните и тоа е главната банките, а НБМ им врши само супервизија. Според информации на „Капитал“, деновиве НАФТА причина што потешко се доаѓа до кредит. „Секоја банка ја цени кредитната способност многу граѓани добиле телефонски повик од ЛЕСНА можно СУРОВА е некои од ПРИРОДЕН ГАС Сепак, тој признава дека на клиентот, а притоа се земаат сите својата банка во кој им било соопштено дека 99,65$/барел 2,30/ММБТу банките кои порано имале пофлексибилна информации што за него ги има Кредитниот им е намален кредитниот рејтинг затоа што деловна политика сега да ја заоструваат. регистар на НБМ. Но, треба да имате подолго време доцнат со уплата на ратата.

BRENT ЗА ЗАТОПЛ.

-0,31% -0,01% -0,01%

-9,74% -0,40%

111,10$/барел

-0,99% +0,00%

304

Извор: Македонска Берза

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, петок - 20.01.2012

МАКЕДОНСКА БЕРЗА МБИ10 МБИ10 ИНДЕКСИ РЕГИОН 3.000 3.000 3.000 МБИ10

МБИ 10 BELEX15 1.946,48 475,52

-0,31% +0,09%

SASX 10 815,02

МБИД CROBEX 2.063,21 1.722,62 ОМБ Главен индекс на Загребската берза 120,60

-0,01% SOFIX 313,01 -0,01% ATHEX

Главен индекс на Белградската берза

+0,06%

709,88

Главен индекс на Љубљанската берза

1.652,60$/унца

20.177,50

30,53$/унца

2.080,00

8.255,25

539.00$/унца

Извор: Македонска Берза официјалниот пазар на Македонска берза

ИНДЕКСИ АМЕРИКА ИНДЕКСИРЕГИОН

Заеднички индексиндекс 30 големи Главен наамерикански Белградската компании котирани на Њујоршка берза

Главен на Загребската Заеднички индексиндекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

2.600 2.600 2.600 берза Главен индекс на Софиската берза Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил

2.400 2.400 2.400

Главен индекс на Љубљанската берза

-0,54%

FTSE 100 5.733,69

+0,36% -0,28% SWISS

DAX12.624.00 Заеднички индекс 30 6.398,36

SOFIX СОЈА 313,01 1.196,50$/бушел

SBITOP 581,01

+0,06%

ATHEX 709,88

6.149,59

Главен индекс Загребската берза метали и суровини Главен индекс на Софиската берза на Податоците зана фјучерсите на нафта, се земаат од веб страната американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

Главен индекс на Љубљанската берза

2.000 2.000 2.000 Главен индекс на Атинската берза

-0,13%

1.800 1.800 1.800

DOW JONES Месер 4.100,00 12.624.00

+6,36% +0,36%

Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

+0,67% S&P 500 -0,72% 1.314,50

NASDAQ 2.788,33

Агробанка

1.474,00

-11,68%

S&P 500 1.314,50

BRAZIL BOVESPA +0,49% +0,30% 62.114,50 АЗИЈА ИНДЕКСИ 140,00

+1,47%

+0,84%

Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

+2,00%

+0,57%

ЕВРОПА ИНДЕКСИ BSE 30

16.739,00 -0,54%

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

FTSE 100 5.733,69

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

Извор: Блумберг

DAX 6.398,36

99,65$/барел

BRENT 111,10$/барел

+5,76% +0,67%

873,00

-5,96%

1.652,60$/унца

СРЕБРО 30,53$/унца

БАКАР 8.255,25

-0,28%

Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

3.310,80

55,00

0,20 .

DAX Гранд хот.

6.398,36 7,60

665,00

-0,54% 5.733,69 ЉУБЉАНСКА БЕРЗА -0,13%

-0,13%

Индекс на 100 најголеми британски котирани на Лондонска берза

+99,05%

-0,28% -6,17%

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза Етол

136,00

SWISS Сава 6.149,59 12,00

+81,33%

-0,72% -4,00%

Индекс на 30 најголеми герм. компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Белградска, Загрепска и Љубљанска берза компании ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

20.01.2012

раст нова цена АЗИЈА ИНДЕКСИ +3,73% 37.500,00

-0,72% TOPIX

108108 108 104104 104 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

-9,74% -0,40%

ПРИРОДЕН ГАС 2,30/ММБТу

ЗА ЗАТОПЛ.

304

-0,99% +0,00%

МЕТАЛИ

-0,11% +0,05% -1,3%

НИКЕЛ

20.177,50

АЛУМИНИУМ 2.080,00

ЧЕЛИК 539.00$/унца

+2,2% -1,0% /

+1,47%

BSE 30

ПЧЕНКА 606,75$/бушел

ПЧЕНИЦА 605,50$/бушел

КАФЕ 2,26 $/бушел

СУРОВИНИ

+2,28% +2,24% +0,00%

КАКАО

2310.000$/бушел

ШЕЌЕР 27,25

СОЈА 1.196,50$/бушел

-0,43% +3,45% +1,25%

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

Реплек NIKKEIбанка 225 SENG Комерцијална +0,83% HANG 2764,00 8.766,36 20.110,40 РМДЕН09 Индекс +0,51% 91,00 на најголемите јапонски компании Индекс на најголеми компании котирани на берзата Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании одТокиска берза РМДЕН10 +0,03% во Хонг91,00 котирани на Конг швајцарскиот пазар на капитал Макпетрол +0,01% 18.492,00

SWISS 6.149,59

112112 112

+9,96%

Франк прехр. ЕВРОПА ИНДЕКСИ -23,53% -13,63% FTSE 100

Индекс на 40 најголеми компании котирани ПСЗ на париската Еуронекст берза

116116 116

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил Валамар

Електропроек.

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао 520,00 CAC 40 SENGПаоло, Бразил

NIKKEI 225 HANG 8.766,36 ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ 20.110,40 ДЕН ДО 15Ч.

3.310,80

+12,00%

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

TOPIX CAC 40 755,47

ЛЕСНА СУРОВА

ЗЛАТО

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

Развојна бан.

120120 120

+2,92%

BRAZIL BOVESPA +0,49% +0,30% 62.114,50 ЗАГРЕБСКА БЕРЗА

големи американски Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ компании котирани на Њујоршка берзата, без финансиски компании Индекс на 30 најголеми герм. компании берза Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Загреб.електр.

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

NASDAQ Витал 1.798,00 2.788,33

ОМБ ОМБ ОМБ

ФЈУЧЕРСИ НАФТА

Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 09/11 09/11 09/11 12/11 12/11 12/11

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

DOW JONES

Главен индекс на Сараевската берза 27,25

CROBEX КАФЕ 1.722,62 2,26 $/бушел

+0,09% +2,24% -0,07% +0,00%

ПЧЕНИЦА

SASX 10 ШЕЌЕР 815,02

+2,92% АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

-0,43% -0,43% +3,45% -0,59% +1,25%

2310.000$/бушел

Главен индекс на Белградската берза 605,50$/бушел

+0,30% -0,59%

SOFIX BRAZIL BOVESPA 2.800 2.800 2.800 62.114,50 313,01

ATHEX 2.200 2.200 2.200 709,88 ЕВРОПА ИНДЕКСИ

CAC 40 3.310,80

606,75$/бушел

3.000 3.000 3.000

+0,06%

SBITOP 581,01

BELEX15 +0,67% -0,43% 475,52

SASX 10 815,02

берзата, без финансиски компании

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

124124 124

котирани на пазарот на јавно поседувани друштва

СУРОВИНИ ИНДЕКСИ КАКАО РЕГИОН +2,28%

ПЧЕНКА

Индекс на 100 светски компаниииндекс котирани на на NASDAQ берза Главен Сараевската берза

-0,07% +0,49%

CROBEX S&P 500 1.722,62 1.314,50

НИКЕЛ 3.000 3.000 3.000

МАКЕДОНСКА БЕРЗА

Главен индекс на Атинската берза

NASDAQ +0,09% 475,52 +0,36% 12.624.00 2.788,33

BELEX15 DOW JONES

2.600 2.600 2.600

Главен индекс на Софиската берза

SBITOP Извор: Македонска Берза 581,01

-0,01%

-0,11%2.800 +2,2% 2.800 2.800 АЛУМИНИУМ 2.400 2.400 2.400 2.600 2.600 СРЕБРО МБИ 10 +0,05%2.600 -1,0% 2.200 2.200 2.200 2.400 2.400 2.400 -0,31% 1.946,48 -0,59% 2.000 2.000 2.000 2.200 2.200 БАКАР ЧЕЛИК МБИД -1,3%2.200 / -0,01% 1.800 1.800 1.800 2.000 2.000 2.000 2.063,21 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11 ОМБ +2,92% -0,01% МБИ 10 е составен од 10 најликвидни120,60 акции на компании котирани на МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании

-0,43%

ЗЛАТО

Главен индекс на Сараевската берза

-0,07%

МБИД МБИД 3.200 3.200 3.200 МБИД МЕТАЛИ

-0,31%

2.800 2.800 2.800

+0,84%

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА БЕЛГРАДСКА БЕРЗА Месер

4.100,00

+6,36%

Витал

1.798,00

+5,76%

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 23.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

12 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Инфраструктурата кочничар на развојот на алтернативниот 86% туризам

Буџетот на Министерството за економија за развој и за промоција на туризмот од година во година драматично паѓа. Само за една година се намали за 86%. Како планира Владата да го развива туризмот? Дејан Азески

В

о алтернативниот туризам речиси не се вложуваат државни пари, а ограничени се и приватните и н в е с т и ц и и. З а л ож б и т е н а државата да го развива туризмот паѓаат во вода ако се земе предвид дека буџетот на Министерството за економија за промоција и за развој на туризмот е намален за речиси 90%, од 970.000 евра лани на 130.000 евра за оваа година. Буџетот за развој на туризмот како гранка, а со тоа и на алтернативниот туризам во периодот 2008-2010 година падна за речиси 30%, од 826.000 евра во 2008 на 592.000 во 2010 година. Оние кои често ги истражуваат убавините на Македонија не ги спорат природните и културните потенцијали, како и духот и традицијата, потребни токму за алтернативниот туризам, но се жалат на отсуството на к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

инфраструктура и капацитети за масовен или за елитен туризам. И приватните инвеститори критикуваат дека не можат да го развијат бизнисот поради неизградените селски и планински патчиња. Владо Панковски од беровско Бачило, кој неколкувековната куќа ја адаптирал во ресторан, вели дека се решил на ваков чекор бидејки туристите бараат нешто поразлично од класичниот хотелски туризам. Панковски е оптимист дека алтернативниот туризам има иднина, но бара поголема помош од државата. „Засега немаме добиено никаква помош од државата. Бараме од државата помош во инфраструктурата за да можат туристите да дојдат до кај нас. Без разлика дали тоа ќе бидат патишта, гранични премини, авионски линии, Владата треба да си го направи своето во инфраструктурата. С$ што имаме направено л

е

н

Kapital Akademija...

о

г л

а

с

member of KAPITAL MEDIA GROUP me

“OBLIKUVAJTE GO VA[ETO ZNAEWE” NAJNOVITE TRENDOVI I TEHNOLOGII NA E-U^EWE 22 Fevruari 2012, hotel “ Aleksandar Palas” Skopje

ERP Concept zaedno so TTS GmbH organizira konferencija posvetena na najnovite trendovi vo e-U~ewe, izgotvuvawe na dokumentacija i zadr`uvawe na znaewe vo ramkite na uspe{nite organizacii.

OTKRIJTE Dali e mo`no vo isto vreme da se kreira simulacija, e-U~ewe i dokumentacija vo edinstven ~ekor?

Da! Dali e mo`no istovremeno da se treniraat stotici vraboteni, locirani na razli~ni mesta niz svetot vo edinstven ~ekor?

Da! Dali e mo`no da se namalat vremeto i tro{ocite od e-U~ewe i izgotvuvaweto na dokumentacijata do 50%? Da!

SPODELETE Registrirajte se za konferencijata sega i spodelete go iskustvoto vo e-U~ewe so vode~kite Makedonski i Evropski kompanii.

PROBAJTE Isprobajte ja najnovata verzija od TT Knowledge Force i kreirajte e-U~ewe, simulacija i dokumentacija so pritiskawe na edno kop~e.

BROJOT NA U^ESNICI E OGRANI^EN. U^ESTVOTO E BESPLATNO, REGISTRACIJA NA: AKADEMIJA@KAPITAL.COM.MK REGISTRIRAJTE SE DO 10 FEVRUARI I DOBIJTE BESPLATNO E-U^EWE.* (*u~esnicite koi }e se registriraat do 10 Fevruari }e dobijat besplatno e-U~ewe i dokumentacija za krajni korisnici za edna procesna faza vo IT sistemot na svojata kompanija. Vremetraeweto na besplatnoto e-U~ewe }e bide do 15 minuti)

"Systems to run your business better"

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

е намален буџетот на Министерството за економија за промоција и за развој на туризмот годинава во споредба со минатата

досега е наша инвестиција. Најголем број од туристите доаѓаат со организирани групи од хотелите. Ретко мМкедонците се одлучуваат самоиницијативно да уживаат во селскиот туризам“, вели Панковски. Дека отежнатата комуникација со странство и инфраструктурните врски можеби се најголемата кочница за заживување на македонскиот алтернативен туризам тврди и Емилија Пајковска од Go Macedonia, туристичка агенција за промоција на алтернативниот туризам. Оттаму додаваат дека најголем дел од Македонците алтернативниот туризам го разбираат само како ручек во природа, поевтин отколку во градот во стари ресторани и куќи. „Македонија има малку директни авиолетови, пред с$ евтини билети, што е предуслов за да дојдат странските туристи. Со неразвиена инфраструктура, масовниот туризам не ни е опција. Дополнителен проблем е што има многу малку места кои можат да понудат квалитетно сместување. И тука може да се помогне со евтини кредити за инвестирање во туристички објекти, затоа што повратот на к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

инвестицијата во ваков објект е најмалку 10 години“, вели Пајковска за „Капитал“. Во националната стратегија за развој на туризмот во периодот 2009-2013 година Владата ветува дека до 2013 година работите видно ќе се изменат. „Република Македонија до 2013 година ќе изгради имиџ на препознатлива европска дестинација за туризам, базиран на културното и на природното наследство и ќе биде препознатлива по производите и по услугите чувствителни за животната средина и одржливи, со висок квалитет, кои се на ниво на најдобрите светски искуства“, пишува во Националната стратегија. И во Манифестот за реформи и развој владејачката ВМРО-ДПМНЕ става акцент на развојот на алтернативниот туризам, но засега нема поголема инвестиција во овој сектор. „Привлечноста на Македонија како туристичка дестинација значително ќе се зголеми доколку се позиционира како туристичка дестинација со недопрена природа, која нуди висококвалитетна, автентична органска храна“, се вели во Манифестот. л

е

н

о

г л

а

с

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛИК 23.01.2012

БАЛКАН 13

> БРОЈКА

Меркатор се откажува од преземање на Пивоварна Лашко

1,5

У

правниот одбор на најголемиот словенечки трговски синџир Меркатор одлучи да се откаже од понудата за преземање на Пивоварна Лашко. Одлуката да се откаже од преземање на Лашко, во чија сопственост се наоѓаат 23,34% од акциите на Меркатор, најстана најмногу поради големиот ризик од тешките услови кои ги поставија акционерите на Пивоварна Лашко. Меркатор беше подготвен да плати по 19 евра за акција на Пивоварна Лашко, додека акционерите бараа по 34 евра за акција. Многу словенечки аналитичари и понатаму сметаат дека најавата за преземање на Пивоварна Лашко, Меркатор ја соопшти во обид да го спречи преземањето од страна на хрватскиот концерн Агрокор.

милијарди евра од средствата кои & се на располагање преку европските фондови искористи Бугарија минатата година. Тоа се само 20% од парите кои се наменети за најсиромашната земја во Европската унија, изјави неодамна министерот за управување со европските фондови за Бугарија, Томислав Дончев.

Политичка криза во Романија: ќе паднат Басеску и Бок?!

Б

Зависни од ММФ

П

окрај политичките, и економските проблеми на Романија се големи. Земјата никако не може да го договори планот за намалување на долгот, кој изнесува 38% од нејзиниот бруто-домашен производ (БДП). Иако минатата година романската економија најбавно заздравуваше од земјите од

изгубија работата минатата година, намалени се пензиите, па се чувствуваат понижени“, рече еден од двајцата претседатели на опозициската Социјал-либерална унија (УСЛ), Виктор Понта. Протестите кои ги организираше опозицијата настанаа една недела по почетокот на бунтовничкото движење, кое настана спонтано по присилната оставка на Раед Арафат, успешен палестински доктор кој се побуни против планот за здравствена реформа на Басеску. Спорот ескалираше откако претседателот Трајан Басеску јавно го нападна Арафат. Популарниот доктор студирал во Романија и подоцна формирал многу ефикасен систем на итна помош. Тој предупреди дека реформите би ја уништиле неговата мрежа на прва помош и притоа поднесе оставка на функцијата државен секретар во Министерството за здравство. к

о

м

е

р

ц

и

П

реговорите меѓу Грција и приватните кредитори за намалување на државниот долг за 100 милијарди евра се во финална фаза и веќе се договорени главните услови, така што денес грчкиот министер за финансии, Евангелос Венизелос, ќе може да се појави пред своите колеги од Еврогрупата со склучен договор, пренесуваат медиумите од Атина. Грција и кредиторите пронашле „златно решение“ и се договориле за висината на каматната стапка на новите кредити што ќе & бидат исплатени на Атина. Според договореното, новите кредити за Грција ќе бидат со камата од 3% до 5%, со што се создаваат услови Грција да добие нов заeм од ЕУ и од ММФ во висина од 130 милијарди евра.

Протестантите, активистите и симпатизерите на опозицијата од сите делови на земјата скандираа: „Долу Басеску!“, „Оставка!“, „Не плашете се, Басеску ќе падне!“

Сиромашни и гневни, илјадници граѓани со денови протестираат низ Романија. Нивното незадоволство е насочено против целиот политички естаблишмент и против политиката на штедење на владата ранот протести кој минатата недела се случи во главниот град на Романија, Букурешт и во неколку поголеми градови од земјата покажува дека се ближи крајот на владеењето на претседателот Трајан Басеску и на неговиот истомисленик, премиерот Емил Бок. Сиромашни и гневни, илјадници незадоволни граѓани со денови протестираат низ улиците. Нивното незадоволство е насочено против целиот политички естаблишмент и против политиката на штедење на владата. Романските медиуми пренесуваат дека се случува „романска зима“, по терк на „арапската пролет“. Протестантите, активистите и симпатизерите на опозицијата од сите делови на земјата скандираа: „Долу Басеску“, „Оставка“, „Не плашете се, Басеску ќе падне“. „Луѓето се гневни бидејќи повеќето од нив ја

Грција пред договор за преполовување на долгот

ј

Ни кој в о з емјата н е се сом н е в а де ка само реформа на корумпираниот систем на здравствена заштита ќе донесе спас. Реформата ја бараше и Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), од чија помош зависи земјата поради лошата финансиска состојба во која се наоѓа. Противниците стравуваат дека по воведувањето на реформираниот систем, истиот ќе биде контролиран од корумпираните општествени структури. Со новиот нацрт-закон за здравствена заштита се предвидуваше отворање на пазарот за служби на брза помош и спасување и нивно приватизирање. Но, а

л

е

н

о

г л

а

с

Источна Европа, според последните прогнози на Светска банка, оваа година ќе забележи раст од 2,1%. Нејзината економија најмногу зависи од договорите кои ги прави со ММФ, кој пак, ги налага строгите мерки за штедење, од кои очигледно најмногу страдаат граѓаните. Романците се плашат дека на тој начин ќе се создаде општество со граѓани од втор ред. Оставката на Арафат беше само фитил кој ги запали луѓето и доведе до демонстрации. Во меѓувреме, предлог-законот е повлечен, но граѓаните и понатаму протестираат. На почетокот се протестираше во знак на поддршка за Арафат, а сега тоа веќе се масовни изливи на незадоволство. Тие се насочени кон претседателот и кон остриот владин курс на штедење, но и против целата политичка структура, која Романците ја сметаат за неспособна и корумпирана.

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 23.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

14 СВЕТ Меркел ќе го отвори економскиот форум во Давос

Г

> БРОЈКА

ерманскиота канцелар, Ангела Меркел, ќе го отвори годинашниот Светски економски форум во Давос, кој почнува на 25 јануари, соопштија организаторите на оваа светски важна манифестација. Организаторите најавуваат дека на овогодинешниот, 42 по ред, Светски економски форум ќе учествуваат 2.600 светски лидери, бизнисмени, претседатели на невладини организации и научници. Се очекува меѓу учесниците на овој собир во швајцарскиот зимски центар да биде и директорката на Меѓународниот монетарен фонд, Кристин Лагард, американскиот министер за финансии, Тимоти Гајтнер, генералниот секретар на Обединетите нации, Бан Ки-мун и генералниот секретар на Арапската лига, Набил Елараби.

13,7

милиони возила ќе се продадат во САД оваа година. Американската автомобилска индустрија повторно забрзано расте, а аналитичарите очекуваат овој раст да се зголемува за околу еден милион до 2016 година, кога испораките би требало да достигнат 16 милиони автомобили.

Силен раст на онлајн-продажбата во Европа

С

тудијата која ја направи Електронската продажба во Европа лани порасна за 18,2% во однос на претходната година, а сега претставува 7,8% од вкупната малопродажба на континентот, покажува студијата на британскиот Центар за истражување на малопродажбата. За споредба, интернет-продажбата во САД лани порасна за 12,8%. Веќе четврта година по ред европскиот онлајн-пазар расте побрзо од американскиот. Се проценува дека европската интернет-продажба оваа година ќе порасне за 16% и ќе достигне 233 милијарди евра, што претставува 8,8% од вкупната малопродажба во Европа.

Мобилните телефони на Сони Ериксон одат во историјата, компанијата пред колапс!

Иако е деветти по големина производител на мобилни телефони во светот, Сони Ериксон го пропушти „бумот“ на паметните телефони. Поради загубата и лошото работење, концернот се разделува, а контролата за производство на мобилни телефони ја презема Сони Васе Целеска

З

celeska@kapital.com.mk

аедничкиот проект на јапонскиот гигант Сони и шведскиот Ериксон е пред банкрот. Неможноста на компанијата да се справи со налетот на силната конкуренција на пазарот на мобилни телефони, посебно од новата генерација паметни телефони, ја чинеше милионски загуби. Концернот прокнижи загуба од 207 милиони евра во последниот квартал од 2011 година, а годината ја заврши со загуба од 247 милиони евра. Лошите резултати се должат пред с$ на огромниот пад на продажбата на мобилните телефони Сони Ериксон, од 43,1 милиони парчиња во 2010 година на 34,4 милиони продадени мобилни телефони во текот на 2011 година, а голем пад е забележан и во просечната цена на телефоните од работилницата на овој гигант. Ериксон, кој има 50% удел во заедничката компанија со Сони, соопшти дека неговата оперативна добивка во четвртиот квартал е помала за 120 милиони евра, додека загубата на Сони од работењето со Ериксон е нешто повеќе од 400 милиони евра. „Нашите резултати во четвртото тримесечје се одраз на силната конкуренција,

! А В А Д З И Е С

неповолните макроекономски услови, падот на цените на пазарот и на последиците од природните катастрофи во Јапонија и во Тајланд“, истакна извршниот директор на Сони Ериксон, Берт Нордберг, во соопштението на компанијата. Компанијата соопшти дека испорачала само девет милиони мобилни телефони во четвртиот квартал од минатата година, што претставува пад од 20% во споредба со истиот период лани.

Сони ја презема контролата

Сега, како резултат на загубата и на лошото работење, компанијата се разделува, а контролата за производство на мобилни телефони ја презема Сони. Иако е деветти по големина производител на мобилни телефони во светот, Сони Ериксон на некој начин го пропушти „бумот“ на паметните телефони кој на пазарот го почна американскиот гигант Епл со својот Ајфон. Сега компанијата страда од брзорастечката конкуренција и останува на нишан на лошиот глобален економски раст. Проекциите на аналитичарите се дека би било подобро заедничката компанија на Сони и Ериксон да работи целосно под закрила на Сони, кој воедно ги произведува

месец и официјално Сони ќе ја преземе целосна контрола на заедничката компанија. Во последниот квартал компанијата се соочи со болно реструктурирање и кратење на трошоци и вработени, кои ја чинеа 93 милиони евра. Истовремено, лошата економска клима во Европа силно ја погоди компанијата, а тоа резултираше со пад во продажбата од 28% во Европа. Од големите производители на мобилни телефони, Сони Ериксон е првиот кој пријави загуба за минатата година. Од друга страна, неговите конкуренти, како Самсунг електроникс, објавија дека очекуваат рекордно високи добивки за последниот квартал од лани, најмногу поради зголемената продажба на паметни телефони. Тајванскиот производител HTC, кој забрзано зема с$ поголем удел на пазарот, како и американската Моторола мобилити холдинг и производителот на Блекбери, Рисрч ин моушн (РИМ) соопштија дека ќе пријават нешто послаби финансиски резултати од очекуваните поради зголемената конкуренција на пазарот и намалувањето на продажбата за време на празниците, но соопштија дека, сепак, ќе ја завршат годината позитивно.

Намалувањето на цените е фатално?!

БЕРТ НОРДБЕРГ

изјави извршниот директор на Сони Ериксон

Н

ашите резултати во четвртиот квартал се одраз на силната конкуренција, неповолните макроекономски услови, падот на цените на пазарот и на последиците од природните катастрофи во Јапонија и во Тајланд.

Андроид во фокусот!

С

они Ериксон е дел од Андроидфамилијата, односно од паметните мобилни телефони слични на компјутери кои го користат оперативниот систем Андроид на Гугл. Уделот на Сони Ериксон во Андроид-фамилијата изнесуваше само 10% во четвртиот квартал на 2011 година. Според проценките на Сони Ериксон, на глобалниот пазар на паметни телефони минатата година беа продадени 463 милиони парчиња. Делот на Сони Ериксон се проценува на околу 7% од тоталниот пазар за паметни мобилни телефони. И покрај загубата во 2011 година, од Сони Ериксон најавија дека ќе продолжат да се концентрираат на пазарот на паметни телефони на база на Андроид.

конзолите „плејстејшн“, телевизорите „бравиа“ и компјутерите „ваио“ и да ги интегрира телефоните со останатите производи во сегментот на потрошувачка електроника. Од почетокот на следниот

Се издава неодамна реновиран, атрактивен деловен простор со површина од 443 м2, де во строгиот центар на Скопје, деловна зг зграда на АД Технометал-Вардар, на ул.Вељко Влаховиќ бр.11, со можност за изнајмување на паркинг простор во подземната гаража. Те Телефон за контакт: 02/3112-024 и 070/358-653

Како една од главните причини за падот на Сони Ериксон е намалувањето на цените на пазарот. Иако компанијата одлучи да престане да продава поевтино, а ги зголеми цените на телефоните од просечната цена од 136 евра на 143 евра, сепак, загубата беше неизбежна. Аналитичарите и инвеститорите се изненадени од лошите резултати на компанијата. „Мислам дека сите се надевавме на подобро финале од ова. С$ уште се прашувам зошто се толку лоши резултатите?! Целата ситуација ми личи на случајот - кучето ми ја изеде домашната задача?!“, изјави Ларс Содерфјел, инвеститор од Шведска, за „Фајненшал тајмс“. Аналитичарот на истражувачката куќа Шерво, Џон Кејџ пак, смета дека кварталните резултати покажуваат зошто толку многу мобилната дивизија на Ериксон сакаше да потпадне под закрила на Сони. Минатата година беше една од потешките за Сони Ериксон. Компанијата силно беше погодена од прекинот на дистрибуцијата на електронски компоненти од Јапонија поради земјотресот и цунамито кои се случија во март. Покрај тоа, компанијата продолжи да го губи уделот поради интензивата конкуренција која доаѓаше од Ајфон и од „андроидите“ на Самсунг или на HTC. Следниот месец треба да заврши 11годишната врска меѓу Сони и Ериксон, кога јапонската компанија за 1,05 милијарди евра ќе ја откупи дивизијата за мобилни телефони од шведски Ериксон. „Преземањето ќе ни овозможи подлабока интеграција со тоа што нуди Сони на пазарот. Но, нашиот фокус на производството на паметни телефони и на Андроид нема да се промени“, изјави извршниот директор Берт Нордберг за Ројтерс.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛИК 23.01.2012

15

ФЕЉТОН ЛОНДОНГРАД ОД РУСИЈА СО КЕШ: инсајдерска приказна за олигарсите Почитувани читатели, “Капитал“ во соработка со издавачите АЕА, ви го претставува возбудливиот бестселер на Марк Холингсворт и Стјуарт Ленсли, "Лондонград - од Русија со кеш". Не пропуштајте ја неверојатната приказна за тоа како Лондон стана дом на руските супербогаташи, раскажана за прв пат и базирана врз вистински ликови и настани. Ултравозбудливо четиво за животот проткаен со невиден луксуз, убави жени, приватни авиони, мегајахти, најдобрите светски фудбалери и телохранители во црни ренџ-ровери со непробојни стакла.

О НА ЈУКОС ГЛАВА 8: ПРОКЛЕТСТВОТ

Адвокатот што стана бизнисмен

На улицата у ц Парк р лејн ј бр.94 р двојното д ј затворање, р , прво р на Лебедев, д , а потоа на Ходорковски, д р , имаше драматични импликации за Стивен С Куртис. К До Д приведувањето на Ходорковски адвокатот веќе се беше претворил од умерено успешен адвокат во Мејфер во мултимилионер и меѓународен бизнисмен…

Н

енадејното богатство со кое се стекна адвокатот, сепак, беше придружувано од интензивни притисоци. Иако Куртис го задржа својот дарежлив дух и чесноста, веќе не беше безгрижен човек како порано. Сега повеќе се однесуваше како типичен олигарх импулсивен и нетрпелив. Почна на портирите да им дава напојница од 20 фунти секогаш кога влегуваше во хотел и екстравагантно се забавуваше во Чајнавајт – с$ попопуларното сврталиште на богатите Руси и познати личности - каде што му даваа посебна ВИП-просторија на располагање. Во текот на една спектакуларна ноќ во Стрингфелоус со некои руски клиенти потроши 20.000 фунти во готово за најдобрата

М

арк Холингсворт е истражувачки новинар и автор на повеќе книги, вклучително и студијата за МИ5, британската Служба за безбедност. Неговите новинарски текстови се објавуваат во Сандеј Тајмс, Гардијан и Фајненшел Тајмс. Од малиот број интервјуа направени со него, се знае дека тој не сака многу да зборува јавно, нити пак е љубител на шопинг. ругиот автор, Стјуарт Ленсли е новинар и економски консултант кој живее јужен Лондон. Меѓудругото тој е добитник на неколку награди како телевизиски и радио продуцент, меѓу кои е и наградата на Њујоршкиот телевизиски и филмски фестивал. Во неговата книга од 1985 година, Poor Britain, тој ја дефинираше моќта употребувајќи методологија која подоцна почнаа да ја применуваат истражувачите и владите на Велика Британија, Европската унија и голем број земји, од Јапонија до Јужна Африка.

Д

маса, за шампањ од плодородна година, за вечера, за танчеркистриптизети во приватни соби и за напојници. За руските бизнисмени таквото гостопримство беше знак дека се прифатени во Лондон, а Куртис го обезбедуваше сето тоа - правни услуги, совети за недвижности и училишта и во некои случаи, ноќна забава. Ништо не беше премногу добро за неговите нови руски клиенти. Изнајмуваше ложи на стадионот на ФК Манчестер јунајтед за Березовски, за Абрамович и за извршните директори на Јукос. На 22 април 2003 година на еден од натпреварите во Лигата на шампионите меѓу Манчестер јунајтед и Реал Мадрид, кој заврши со нерешен резултат, Абрамович реши да купи голем англиски фудбалски клуб. Самиот Куртис никогаш не присуствуваше, но сето тоа беше дел од услугата. Типично, Березовски беше тој што најмногу бараше и често сакаше да има билети за најбараните театарски и спортски настани за кои билтетите вообичаено се распродаваат однапред. Куртис ги користеше сите свои контакти и понекогаш плаќаше и 5.000 фунти за билети. Беше и огорчен и се смееше кога Березовски еднаш плати, ама не успеа да дојде на еден таков настан. „Можеби ме тестира”, му рече на еден колега. Како што се слеваа огромните количества руски пари, така саатницата на Куртис за неговите прави услуги се зголемуваше со вратоломна брзина, додека неговите колеги с$ уште работеа на паушална основа. Во ноември 2002 година стана даночен емигрант на Гибралтар, дејствувајќи одвоено од Куртис енд ко и руските клиенти ги стави на

неговиот список таму. Формираше нова компанија, Њу ворлд велју фонд лтд, инвестициски фонд во чии клиенти се вбројуваа и Березовски и Патаркатсишвили. Се пресели во апартманот Пентхаус во Елиот хотел на Гибралтар за 5.000 фунти месечно. Стана единствен директор на Груп Менатеп лтд и сега ја менаџираше глобалната деловна империја на Ходорковски, а сето тоа од хотелскиот апартман на Гибралтар. Со адреса на живеење на Гибралтар, Куртис беше присилен да ги одбива поканите за вечери, бидејќи како даночен емигрант можеше да помине само 20 дена од годината во Велика Британија. Доаѓаше во канцеларијата на Парк лејн само еднаш месечно, а на персоналот му беше кажано дека нивниот поранешен шеф се подготвува да ја пренесе сопственоста на фирмата и им беа дадени инструкции дека никаква кореспонденција во која се спомнува неговото име не смее да излезе од фирмата. Исто така, им беше кажано дека кога и да било некој да го бара, треба да кажат дека тој е надвор од земјата, но може да се стапи во контакт со него преку неговиот мобилен телефон. С$ друго беше вршено преку телефон од неговиот хотелски апартаман на Гибралтар. Необразуван за компјутери, Куртис постојано зборуваше на телефон: неговите сметки за мобилните разговори се движеа од 15.000 до 30.000 фунти у месечно. Ќе се јавеше во Русија и во Израел и ќе разговараше еден час, а потоа & диктираше писма на својата секретарка во Лондон.

Хонорар р од 40 милиони фунти

Финансиите на Куртис исто така почнаа да наликуваат на оние на неговите богати клиенти. На почетокот неговата актива беше на името на сопругата, но подоцна организираше мрежа од офшоркомпании и од трустови за својата актива, исто како што тоа го имаше направено за неговите клиенти олигарси. Хонорарите од фирмата на Ходорковски, Груп Менатеп лтд, беа упатувани на сметката на Корфе холдинг лтд, компанија со седиште во Гибралтар, која 100% беше сопственост на Куртис. Неговите хонорари од Березовски и од Патаркатсишвили исто така беа уплатувани на сметката на оваа компанија. Месецот кога Ходорковски беше приведен, октомври 2003 година, Куртис доби хонорари во износ од 6,49 милиони фунти од Њу ворлд велју фонд и 33,9 милиони фунти од Груп Менатеп лтд за контролорирање една корпорација вредна 20 милијарди американски долари. Овие средства, од своја страна, потоа беа канализирани во други компании на чии сметки се водеше личниот имот на Куртис. Неговиот хеликоптер, купен за 1,5 милиони англиски фунти од Х.Чарлс Пирсон, брат на лорд Коудреј, акционер на „Фајненшал тајмс”, преку трустот на неговото семејство, беше сопственост на компанијата Исланд спајс оверејс лтд, регистрирана на Британските Девствени Острови. А неговиот дом во Пенсилванија касл, порано на име на неговата сопруга, беше пренесен на нова компанија по име Фезан лтд. Другите активи се водеа како сопственост на различни компании регистрирани на Британските Девствени Острови и на Гибралтар. Тој дури планираше да купи и една британска банка. Во 2003 година си купи вила на Ибица и времето го делеше меѓу Ибица, Гернси и Гибралтар, каде што сега имаше поднесено и барање за пасош.

64

ЛИТЕРАТУРА ЗА РАЗЛИЧНИ ВКУСОВИ Од 2000 година наваму АЕА издавачи објавува книги од ра зни облас ти: проз а, по езија, литература за млади, публицистика, популарна психологија, езотерија... Продажниот салон Египетска сонувалка во центарот на Скопје изобилува со богата литература – од современите македонски писатели, преку англиските класици, с$ до детската литература, сето тоа по достапни цени.

• Од дом ашните авто р и А Е А из д ав ачи ги објавила Божин Павловски, Матеја Матевски, Митко Маџунков, Ефтим Клетников, Радован Павловски, Томе Арсовски...

• Од странските Џ.Р.Р. Толкин, К.С. Луис, Малколм Гладвел, Калед Хосеини, Јасмина Кадра, Кормак Меккарти, Џеред Дајмонд, Карла дел Понте... Преводот на трилогијата “Господарот на прстените” од Толкин беше вистински хит пред р неколку години и е проект каков што ретко бележат издавачите во земјава. бе Пред две години во Скопје го пречека и • Пр добитникот на Букеровата награда, Томас до Кенили, авторот на “Шиндлеровата арка Ке (листа)”, издание исто така на АЕА. (ли

„Станува густо” „Ст

С$ се с промени кога Ходорковски беше прив приведен. „Станува густо”, им рече на коле колегите. Во текот на повремените посети на канцеларијата к во Лондон атмосферата беш беше постудена. Куртис сега беше многу посериозен човек. „Не можам да се вратам во Русија сега. Веднаш ќе бидам приведен”, изјави. Пријателското шегување стана минато. Сега разговорите се сведуваа на бизнисот, а тој стана нетрпелив и напорен. „Ова мора да се направи. Тоа мора да се направи”, остро одвраќаше. Притисокот уште повеќе се зголеми на почетокот на декември 2003 година, кога Куртис се согласи да го замени Платон Лебедев како претседател на банката Менатеп. Неговата работа беше да го штити Ходорковски и активата на Јукос, паралелно со најдлабоките тајни на компанијата. Работата се интензивираше дури уште повеќе кога руската Влада тврдеше, како дел од нејзините тековни истраги, дека реструктурирањето на Јукос било незаконско. Реакцијата на Куртис беше дека реструктурирањето можеби било крајно сложено, неразбирливо, комплицирано, таинствено и во безданочна зона, но било сосема законско. „Имав добра соработка со Стивен”, изјави еден банкар, „и тој беше совесен и внимаваше ништо да не биде незаконско. Реструктурирањето можеби не беше транспарентно и добро за корпоративно управување и за малцинските инвеститори, но тоа во никој случај не беше криминално”.

(Продолжува) Во утрешниот број: Стравувајќи дека ќе биде цел на кривично гонење и на истрага, Куртис го зајакна своето физичко обезбедување...

К О

М

Е

Р

Ц

И

Ј

А

Л

Е

Н

О

Г Л

А С

8 FEVRUARI, SPECIJALEN PRILOG

TELEKOMUNIKACII ANALIZA NA PAZAROT ZA TELEKOMUNIKACISKI USLUGI - KAKO INDUSTRIJATA JA PO^NA GODINATA? KOJ E KOJ VO PAZARNIOT KOLA^ NA TELEKOM OPERATORITE? [IROKOPOJASNITE USLUGI I MOBILNIOT INTERNET DVIGATELI NA NOVIOT RAST NA TELEKOM INDUSTRIJATA VO MAKEDONIJA TELEKOMUNIKACISKI USLUGI [TO [TEDAT VREME I PARI ZA KOMPANIITE TEHNOLO[KI NOVITETI [TO ]E JA ODBELE@AT 2012 - SO KAKVI “GAXETI” ]E SI IGRAME DOPRVA? ZA OVIE I ZA DRUGI TEMI ^ITAJTE VO SPECIJALNIOT PRILOG TELEKOMUNIKACII KOJ KE IZLEZE NA 8 FEVRUARI 2012 VO NEDELNIKOT KAPITAL. ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: prilozi@kapital.com.mk; TEL: 02 3298 110LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI KAPITAL MEDIA GROUP DOO; P-FAH 503 1000 SKOPJE TEL. 02 3298 110; FAKS. 02 3298 111

Kapital Akademija...

member of KAPITAL MEDIA GROUP m

објавува ј у

ОБУКА ДЕФИНИРАЊЕ НА СТРАТЕГИЈА ЗА ИНТЕРНЕТ НАСТАП И ИЗРАБОТКА НА ВЕБ СТРАНИЦА 27 јануари 2012 Стопанска Комора на Македонија

ШТО ДОБИВАТЕ?

Дали имате развиено стратегија за ефективно присуство на интернет? Сакате да генерирате нови корисници и преку намалени трошоци да досегнете до нови пазари? За тоа не е доволно само да имате веб страница. Потребно е да ја искористите како моќна алатка за зголемување на продажбата.

Оваа обука ќе ви овозможи да се стекнете со знаење и вештини како успешно да го остварите вашето присуство на Интернет и да ја претворите вашата интернет страница во моќно оружје за продажба. Обуката ќе ве запозне со основите на планирање, нарачка, изработка и употреба на Вашата интернет страница за остварување на вашите цели.

ОД ОБУКАТА ЌЕ НАУЧИТЕ:

Сите заинтересирани за учество на оваа обука можат да се пријават најдоцна до 23 Јануари 2012 година.

Почнувајќи од стратешко дефинирање на целта на страницата и таргетираната публика, преку потребни ресурси за правилна изработка, па се до следење на основните принципи за употребливост на страницата и имплементирање на истите при изработката, ќе имате можност да го видите процесот од остварување основно интернет присутво до поседување на ефективна и профитабилна интернет страница.

ПРЕДАВАЧИ:

НАТАЛИЈА ТРАЈЧЕВСКА Вrabotena vo New Media MK, internet marketing agencija specijalizirana za razvoj i implementacija na strategii za efektivno prisustvo na internet. Do dekemvri 2011 be{e sostaven del od marketig timot na Sivus.

МАРЈАН СТОЈНЕВ

ЗА КОГО Е НАМЕНЕТА:

Сопственици и менаџери на мали и средни претпријатија Менаџери за продажба и маркетинг Менаџери за развој и иновации Специјалисти за електронска трговија

Vo svojata desetgodi{na kariera rabotel kako konsultant za IKT vo OSI NY/OSI Europe, konsultant za IKT i podizveduva~ pri SEI na Vlada na RM, konsultant za informati~ki selektivni procesi i podizveduva~ pri Holland & Hart i Persuasion Strategies, The People Speak pod UN, IDEA i NFL.

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110