455-31.01.2012

вторник. 31 јануари. 2012 вто. сре. max. -30 C max. -20 C min. -110 C min. -110 C

чет. max. 10 C min.-80 C

МБИ 10

1.927,63

-0,22%

Извор: Македонска Берза

МБИД 2.052,89

+1,01% %

ОМБ

120,68

-0,06%

ЕМУ

€

61,51

САД

$

46,79

Курсна листа на Народна банка на Македонија

СТАВРЕСКИ ЛАНИ НАПРАВИЛ ПРЕМОЛЧЕН РЕБАЛАНС НА БУЏЕТОТ?! 11 Како RTL ќе го „размрда“ телевизискиот бизнис во Македонија? 8

Македонија ќе искористи од кризата10 нови фабрики во 2012 година 2-3 Нелегалните печатници ја рушат графичката индустрија 10

Здравството на Тодоров заглави во долгови со “лихварски“ камати! 9 Е Европа договори фискална унијаќе се спаси ли еврото?! 14

www.kapital.mk

број 455 | година 2 | цена 20 ден. | тел. 3 298 110 | факс. 3 298 111

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

Каква нафта увезува Окта?!

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

СТР.

4-5

БУГАРИТЕ СО СТРАТЕГИЈА ЗА НАПАД, МАКЕДОНСКАТА ВЛАДА ОСТАВА ПРАЗЕН ГОЛ! 6-7 СТР.

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

2 НАВИГАТОР ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

> коментар > анализа > победник и губитник > бројка > лидери > не им беше денот

“

www.kapital.mk

“

Бројот на предметите каде што медијацијата е испробана е исклучително низок, а бројот на успешно завршени медијации е минорен. Затоа потребно е воспоставување и унапредување на медијацијата како сигурна и ефикасна процедура за решавање на споровите со што ќе се зајакне правната средина за бизнисот.

БЛЕРИМ БЕЏЕТИ

министер за правда

КОМЕНТАР

Катерина Попоска poposka@kapital.com.mk

Инвестициска офанзива

Р

ечиси целата влада тргна во јуриш по турски инвестиции, кој треба да продолжи во Франција и во Италија. Неделава министрите задолжени за привлекување странски инвестиции се пофалија дека белгиската Ван Хоол од Бунарџик ќе произведува автобуси за да ги извезува во САД. Пресудно за Белгијците да решат да изградат фабрика во Скопје била евтината работна рака и секако, даночните и градежните поволности кои Владата им ги нуди на инвеститорите во слободните зони. Стигна најава и дека извесна германска компанија веќе одлучила да вложи дури 20 милиони евра во изградба на фабрика за производство на делови на „мерцедес“ Ц класа, за што ќе & требаат околу 4.000 работници, или во Велес или во Кавадарци. Овие најави влеваат оптимизам дека слободните зони Бунарџик 1 и 2, како и технолошко-индустриските развојни зони нема да останат празни ливади. Досега потрошените илјадници евра за реклами на CNN, за нови промотори, како и за рекламни кампањи “Инвестирајте во Македонија“, Владата ќе ги оправда само ако офанзивата на странскитинвеститори резултира со полни економски зони, погони кои работат со полна пареа и намалување на невработеноста. Дури 129 милиони евра „тежи“ влезот на Текнохосе, Протек, Кемет, Кромберт и Шуберт, Мадерсон, Џонсон контролс во Штип, како и последните две најави за белгиска и за германска инвестиција. Покрај тоа што Владата им дава низа погодности на странските инвеститори, една од придобивките за земјава е што овие бизнисмени збирно се очекува да вработат дури 8.600 луѓе. За да се остварат владините прогнози дека 2011 година година ќе ја завршат со 250 милиони евра, останува само за декември Народната банка да објави дека странските инвестиции се искачиле на 39 милиони евра. За оваа година пак, Владата си зададе висока цел - да реализира 350 милиони евра странски инвестиции. Но, Владата не смее да сопре тука. „Убавите зборови за македонските уши“ мора да се преточат во конкретни дела. Токму поволностите и државната помош која им се нуди на странците не смее да бидат демотивирачки (погубни) за домашните инвеститори, кои мака мачат за да обезбедат свежи пари и да отворат нови производни погони.

1,4% се намалил бројот на работниците во индустријата во декември 2011 година во споредба со истиот месец лани, објави Државниот завод за статистика. Најголемо намалување на бројот на работници од 4,4% има kaj pроизводство на трајни производи за широка потрошувачка.

Одложена лицитацијата на имотот на Џумајлија

В

тор пат е одложена лицитацијата на имотот на агрокомбинатот Џумајлија. Лозарите од Овчеполскиот регион, вчера ја блокираа канцеларијата на извршителот Никола Саздов, кој го продава најголемиот дел од имотот на комбинатот, запленет од НЛБ Тутунска банка. На ваков чекор лозарите се одлучија откако увиделе дека со лицитацијата ќе бидат намирени обврските кон банкарите, но не и кон производителите на грозје кои го предале родот во Џумајлија. Вкупниот долг за лозарите е околу 70 милиони денари. Минатата недела тиквешките лозари со автобуси и автомобили заминаа за Свети Николе, да го блокираат јавното наддавање.

Македонија ќе искор

10 нови фабрики во 2012 ДВИЖЕЊЕ НА СТРАНСКИ ИНВЕСТИЦИИ 8ВО МИЛИОНИ ЕВРА9 506 399,9 344,8 260,7

2003

211,1 145

100,4 foto: FILIP POPOVSKI

вторник 31/01/2012

> БРОЈКА

159,1

77,2

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

(ноември) 2011

Од осумте најавени странски инвестиции, четири фабрики веќе се градат во Бунарџик и треба да почнат со работа до крајот на годинава.

Скапите реклами, „роуд-шоуа“ и промотори, се чини почнаа да даваат резултати. Како што се засилува кризата, така се зголемува бројот на странски компании кои ја избираат Македонија за отворање фабрика. Осум големи странски инвеститори најавија и започнаа со инвестиции во Македонија, а годинава се очекува отворање на уште десетина фабрики Александра Спасевска spasevska@kapital.com.mk

Н

а Македонија се чини & тргна со странските инвестиции. За неполн месец две странски компании ги обелоденија инвестициските планови во Македонија, а за половина година вкупно осум странски компании најавија и започнаа инвестиции во државата. Скапите реклами, „роуд-шоуа“ и промотори, се чини почнаа да даваат резултати. Кризата во Европа, скапата работна сила, несиг урноста на европските па зари

се главните причини коишто ги тераат странските инвеститори да преселуваат дел од производството во Македонија. Напорите на владиниот тим за привлекување инвестиции покажаа дека во услови на криза со засилени кампањи и со добра стратегија можат да се привлечат странски инвестиции. Само во декември минатата година, владиниот економски тим беше на неколку „роуд-шоуа“ во Австрија, Германија, Холандија, Велика Британија, Сингапур, Јапонија, а премиерот Никола Груевски

најави инвестициски бум годинава. Десет странски компании веќе донсоа одлука да инвестираат во Македонија, а со уште десет, преговорите се при крај. Последните двајца од редицата странски инвеститори кои најавија свои фабрики во Македонија се белгискиот производител на автобуси Ван Хоол, кој планира да инвестира од 17 до 20 милиони евра во Македонија и германска компанија за производство на автоделови за Мерцедес С класа инвестиција вредна 40 милиони евра. Овие две најави, според премиерот се почетокот на инвестицискиот бран којшто го очекува Владата.

Осум инвестиции вредни 129 милиони евра

Од осумте странски инвестиции најавени лани и на почетокот на годинава, четри фабрики веќе се градат и треба да почнат со работа до крајот на годината. Вкупните најавени инвестиции досега, кога ќе бидат целосно реализирани ќе достигнат вкупно 129 милиони евра и 8.690 нови вработувања. Прв со работа се очекува да почне италијански Текнохозе, кој во втората половина од годината во Бунарџик, треба да започне

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010 телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 e-mail: kontakt@kapital.com.mk Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска

РЕКЛАМА Александра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; marketing@kapital.com.mk; aleksandra@kapital.com.mk

ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОР Николај Томашевски

ОГЛАСИ: Дијана Гулакова: ++389 2 3298 110/ лок:105; gulakova@kapital.com.mk

OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:101 nikolova@kapital.com.mk

СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Јасмина Савовска Трошановски ++389 2 3298 110/ лок:102; prilozi@kapital.com.mk

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Вељко Влаховиќ бр 11, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛ Сања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:104 pretplati@kapital.com.mk

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК Спасијка Јованова ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИК Катерина Синадиновска (политика) Катерина Попоска (економија) УРЕДНИЦИ Маја Бајалска, Александар Јанев, Александра Спасевска ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИ Верица Јорданова ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MK Александар Јанчески

Печати: Графички Центар Скопје Според мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот. Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

Текстилните компании бараат укинување на ДДВ за увоз на суровини

> БРОЈКА

Д

а се укине данокот на додадена вредност при увозот на суровина за правење готов производ, а царините за репроматеријалите увезени од неевропските земји да бидат исти со оние во државите-членки на ЕУ, побараа текстилните компании во земјава на состанокот во Стопанската комора на Македонија. „Плаќаме ДДВ практично за ништо, за да направиме сопствен производ што потоа го извезуваме“, вели Ирена Јакимовска, генерален менаџер и косопственик на македонско-британската компанија за текстилни производи Конфиангел. Текстилните компании сметаат дека земјава може подобро да ги искористи предностите како ценовната политика и стратешката позиција кои ја прават земјава поконкурентна од државите на Блискиот Исток и Кина.

243

илјади евра помалку ќе се слеваат годишно во Буџетот доколку се прифати предлогзаконот на СДСМ за укинување на административните такси што ги плаќаат студентите на факултетите и во останатите високообразовни институции. СДСМ предлага измени на Законот за административни такси, имајќи го предвид нискиот стандард на студентите.

70.000 евра за нови возила за Град Скопје

Г

рад Скопје го збогати својот возен парк со нови возила во вредност од околу 70.000 евра. Според Бирото за јавни набавки, договорите за набавка на возилата Град Скопје ги склучил со Ми-Да Ауто и Порше Македонија. Градскиот совет одлуката за купување на нови возила за администрацијата ја изгласа минатата година. Нивното образложение за олеснување на градската каса, е дека администрацијата располага со мал број возила кои се стари, а дел од нив се расходувани. Нов автомобил за градоначалникот Коце Трајановски не бил планиран.

ристи од кризата

2 година ВАН ХООЛ

20

400

милиони евра

вработувања

милиони евра

12

вработувања

МАДЕРСОН ГРУП

милиони евра

12

вработувања

милиони евра

10

вработувања

5

милиони евра

200

вработувања

20

2000

ПРОТЕК ГРУП КРОМБЕРТ И ШУБЕРТ

милиони евра

200 140 150

вработувања

со производство на армирани гумени црева, инвестиција вредна 10 милиони евра. Се очекува во исто време да финишира изградбата на фабриката на американски Кемет електроникс, чијашто изградба веќе е при крај. Планираната сума за инвестицијата во Македонија е 12 милиони евра. До крајот на годината со пробно производство терба да почне и руската фармацевтска компанија Протек, која во Бунарџик веќе почна да го гради погонот за витамински лекови, инвестиција вредна 5 милиони евра. Во исто време со производство на ретровизори за автомобили треба да почне и индиската групација Мадерсон, којашто исто така почна со изградба на погонот во Бунарџик. Минатата недела со пробно производство почна да работи и втората фабрика на американскиот автомобилски гигант Џонсон контролс за производство на навлаки за автомобили во погоните во фабриката во Штип, инвестиција вредна 20 милиони евра. На крајот на оваа или почетокот на следната година се очекува да почне со работа и најголемата досега странска инвестиција во Македонија, фабриката на германски Кромберг и Шуберт, чијашто изградба се проценува на 20 милиони евра. Со последните две најави за инвестици, вкупната сума којашто странските компании планираат да ја вложат во Македонија достигнува 129 милиони евра.

Се очекуваат инвестиции од Турција и Британија

По набиената агенда на крајот на минатата година кога за помалку од два месеци беа организирани шест „роуд-шоуа“ во неколку европски и азиски градови, Владата продолжува со активностите за привлекување странски инвеститори и годинава. Оваа недела владиниот економски тим, предводен од премиерот Груевски, шест дена ќе престојува во Турција, каде што во шест поголеми градови ќе бидат презентирани инвестициските поволности во Македонија. Од Турција Владата очекува инвеститори во производство на автомобилски компоненти, информатичко-комуникациска технологија, земјоделство и преработка на храна, потоа бизнис-услуги и аутсорсинг, фармацевтска индустрија, енергетика , градежништво и др.Во исто време, додека премиерот ги презентира

350 милиони евра странски инвестиции во 2012 година

В

о првите десет месеци од годината странските директни инвестиции изнесуваат 211 милиони евра, а проекциите на Владата беа дека за цела 2011 година ќе достигнат 250 милиони. Очекувањата, пак, за 2012 година се дека нивото на странски инвестиции ќе достигне 350 милиони евра, што со оглед на најавените инвестиции и темпото на реализација, големи се шансите да се реализираат. Минатата недела премиерот потврди дека десет странски компании донеле одлука да инвестираат во Македонија, а уште десет инвеститори се пред носење одлука за инвестиции во Македонија.

На еден ќе му се стемни, на друг ќе му се раздени

О

ткако белгиската компанија Ван Хоол најави инвестиција во изградба на фабрика во Македонија, вработените во фабриката во Конингшуикт-Белгија излегоа на штрајк. Како што пренесуваат белгиските медиуми, работниците стравуваат дека селењето на дел од производството во Македонија ќе ја затвори матичната фабрика и дека ќе останат без работа. Иако менаџментот тврди дека новата инвестиција нема да влијае на производството во Белгија, вработените се во паника. Од раководството на Ван Хоол велат дека производството во Белгија нема да се стопира, ниту да се намали, бидејќи инвестицијата во Македонија е за производство на евтини автобуси, наменети за американскиот пазар. „Во Македонија трошоците за производство и за работна сила се многу пониски, така што и производството на автобуси е поевтино. Во Америка има голема конкуренција од кинески и мексикански производители кои произведуваат многу поевтини автобуси, па со производството во Македонија со помали трошоци можеме да конкурираме со пониски цени“, вели Ив Грифин, портпарол на Ван Хоол.

инвестициските можности во Турција, во посета на Македонија е бизнис-делегација од Велика Британија предводена од принцот Мајкл од Кент. Британците се заинтересирани за инвестиции во рударството, информатиката, индустрија и други области. „Има големи можности за инвестиции во Македонија кои се надеваме дека ќе ги реализираме во наредните неколку месеци. Размислуваме за инвестиции во хотелиерството, но исто така разгледуваме можност за инвестиција во рударството и во телекомуникациите. А можна е и инвестиција во винарството“, изјави Алекс Дејвис, претставник на Англо-Свис англиско-швајцарска инвестициска банка.

> БРОЈКА

246.000 евра ќе плати Дирекцијата за задолжителни резерви на нафта и нафтени деривати за да купи екстралесно масло за домаќинство. Дирекцијата добила две понуди, а договорот го склучила со рафинеријата Окта, покажуваат податоците од Бирото за јавни набавки. Количината на набавката не се открива, бидејќи државните резерви се водат како строго доверлива тајна.

победник и губитник ПОБЕДНИК

+

ГУДРУН ШТАЈНЕКЕР

КЕМЕТ ЕЛЕКТРОНИКС

ТЕКНОХОЗЕ

лидери

3

Г

ерманската амбасадорка во интервју за Радио Слободна Европа порача дека ниедна меѓународна сила нема да го реши спорот за името, кој зависи исклучиво од волјата на двете земји кои треба да ги изиграат улогите

ПАНЧЕ КРАЛЕВ

M

инистерот за образование е дециден дека ниедно училиште нема да го смени името додека минситерството не пресече поинаку.

не им беше денот

РАМИЗ МЕРКО

Н

аместо да сфати дека никако не смее да пали националистички огнови, струшкиот градоначалник по принципот „око за око“ се закани дека скапо ќе плати секој што си игра со верата

Иако оваа година ќе полни само 28 години, може да се каже дека Марк Закерберг е на врвот од својата кариера. Од основањето на социјалната мрежа Фејсбук во 2004 година до денес, тој успеа да обедини речиси 900 милиони корисници и да го промени начинот на кој луѓето и бизнисите комуницираат денес. МАРК Сепак, најголем успех ЗАКЕРБЕРГ за него ќе претставува иницијалната јавна понуда на акции на берза (ИПО) која според американските медиуми треба да се случи оваа среда. Со најголемо ИПО на технолошките пазари, Фејсбук преку продажба на акции може да собере 10 милијарди долари, што ќе ја зголеми вредноста на компанијата на 100 милијарди долари, додека богатството на Закерберг ќе достигне вртоглави 25 милијарди долари. Се чини дека Закерберг долго време тактички ја подготвуваше стратегијата за излегување на берза, концентрирајќи се на пазарот на бизнис-корисници и нивниот маркетинг.

_

ГУБИТНИК Aрхитектот Грчев, неодамна промовиран како ударна сила на опозицијата поради неговиот избор за претседател на централниот од новоформираните совети на СДСМ, падна под секое ниво во обид да & направи што поголема штета на власта. Како да не знаел која е вистинска цел на бугарската ТВ-екипа МИРОСЛАВ што го сними краткиот ГРЧЕВ документарен филм со кој се оспо оспорува македонската историј историја, Грчев, за бугарската БТВ, најдире најдиректно ја потврдува тезата дека ние немаме немаме, па мораме да си фабрикуваме историј историја или да крадеме туѓа. Грчев очиглед очигледно заборавил дека на Бугарите не им п пречи Александар Македонски и антикви антиквизацијата, против кои тој зборува со многу жолч, туку нашето сфаќање за цар Самуил, за Светите Кирил и Методиј, за Светите Климент и Наум, за Прличев и Вапцаров... Школски пример за тоа како поради внатрешни партиски препукувања & се наштетува на сопствената држава.

мисла на денот

АНГЕЛ НАКОВ

Ќ

е дојде пролет, а ски-центарот Кожуф никако да проработи. Паднати се три метри снег, ама ски-терените не се достапни за туристите оти патот што води од Смрдлива вода до центарот е непрооден.

ВРЕМЕТО Е ПОВРЕДНО ОД ПАРИТЕ. МОЖЕТЕ ПАРИТ ДОБИЕТЕ ДА ДОБ ПОВЕЌЕ ПАРИ, НО ПОВЕЌ МОЖЕТЕ ДА НЕ МОЖ ДОБИЕТЕ ПОВЕЌЕ ДОБИЕ ВРЕМЕ.

Џим Рон американски мотивациски говорник

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

4

WWW.KAPITAL.MK

НАВИГАТОР ГРАФИК НА ДЕНОТ...

ФОТО ФО ОТО НА Д ДЕНОТ... ЕНОТ...

Пазар на електрична енергија јануари-ноември 2011 година ЕЛЕМ 14,92%

Арчелор Митал 1,20%

Евн Македонија 11,30%

Скопски легури 8,18%

Н

Југохром фероалојс 17,82%

Макстил 9,70%

Окта 1,85%

Усје 3,86% Фени Индустри 27,90%

Бучим 3,39%

Извор: МЕПСО

светот низ медиумите...

The Wall Street Journal Th Вес Весникот пишува за немирите во п провинцијата Дара на југ во Сирија, каде што во судирите Сир меѓу демонстрантите и меѓ бунтовниците загинале најмалку бун Според весникот, 66 лица. л сириската власт мора да преземе сир конкретни и одлучни чекори за кон да гго спречи насилството.

Dnevnik Dn

Сло Словенечкиот весник пишува дека по два месеци, пиш словенечкиот Парламент сло конечно избра премиер. Јанез кон Јанша, лидерот на Словенечката Јан демократска партија, доби дем согласност да состави влада која сог ќе треба т енергично да се справи со е економските проблеми на земјата. зем

Vecernji list

Хрватскиот весник пишува за внатрепартиските избори за лидер на ХДЗ. Со прашање дали ќе се распадне ХДЗ, весникот анализира каков ќе биде исходот од внатрепартиските избори за лидер на најголемата хрватска партија.

Те-То 0,14%

ајмногу струја во првите 11 месеци од минатата година потрошил кавадаречки Фени, а веднаш потоа тетовскиот комбинат за производство на феросилициум. Во вкупната потрошувачка на струја што големите компании сами ја набавуваат на слободниот пазар, најмалку струја потрошле комбинираната термоелектрана и топлана ТЕ-ТО како и Арчелор Митал.

М

инистерот за економија, Ваљон Сараќини, се сретна со турскиот артист Неџати Шашмаз, или попознат како Полат од серијата „Долина на волците“. Сараќини е дел од владиниот тим кој деновиве е во посета на Турција во потрага по нови турски инвестиции.

Каква нафта увезу 90% 740

Министерството за економија

Увозот на сурова нафта во Македонија е слободен. Во моментов, според информациите од Окта, не се увезува нафта од Иран, а главниот извор на снабдување е руска нафта

од големопродажбата на нафтени деривати во земјава отпаѓа на Окта

илјади тони сурова нафта ќе увезе Окта годинава, покажуват податоците од енергетскиот биланс, што е за 11.300 тони повеќе во споредба со лани

Потекло на сурова нафта што се увезува во Македонија

40%

Бугарскиот весник пишува дека домашниот пазар е најголем извор на пари со кои ги плаќаат обврзниците кои достасуваат во 2013 година, чија вредност е над 800 милиони евра. Министерството размислува и на други варијанти, како што се пари од приватизација, емисија на обврзници, па и средства од сребрениот државен фонд.

www.kapital.mk НАЈЧИТАНО НА WEB...

1

РТЛ влегува во Македонија, домашните телевизии во шок?! ?!

2

Окта без нафта поради иранското кото ембарго?!

3

Смешни казни азни за тајно тајј богатење на функционерите! ерите!

4

Падот од 22,7% во металска металската ја сруши целата индустрија дустрија

Вредност во УСД

Количина во кг.

501.181.281

592.739.426

Грција

17.470.844

22.124.801

518.652.125

614.864.227

Вкупно

Потекло на увезени горива

Моторен бензин со октански број од 95

од вкупните потреби од сурова нафта Грција ги задоволува преку увоз на иранска сурова нафта

Земја

Вредност во УСД

Количина во кг.

Грција

36.065.828

35.449.868

Бугарија

15.664.346

15.122.647

Италија

4.590.171

4.230.889

Романија Вкупно

Капитал

Земја Русија

326.339

299.361

56.646.684

55.102.765

извор Државен завод за статистика

Руска, иранска или „брент“ - никој не открива наква сурова нафта влегува во државава од грчката Хеленик петролеум преку Окта. Министерството за економија и државната Статистика се на иста линија - Окта увезува руска нафта! Повеќе од јасно е дека Окта не увезува нафта „брент“, која, пак, е репер за формирање на цените на горивата во земјава Катерина Попоска

poposka@kapital.com.mk

Р

аководството на Окта не сака да го открие потеклото на увезената сурова нафта од која произведува горива и ги продава во Македонија. Нема потврда дали рафинеријата, преку грчката фирма-мајка Хеленик петролеум, увезува руска, иранска или „брент“ нафта, каква што Регулаторната комисија за енергетика всушност пресметува кога ги формира цените на нафтените деривати. Можното иранско ембарго за извоз на сурова нафта во Европа, ја отвори „пандорината кутија“ околу децениската енигма во јавноста - од каде, всушност, Окта увезува нафта и дали е тоа висококвалитетна нафта „брент“?! Според јавно изнесените податоци во грчките медиуми, рафинеријата Хеленик петролеум дури 40% од потребите за нафта и нафтени деривати ги задоволува преку ирански увоз. Токму можното иранско ембарго ги вознемири сопствениците на двете грчки рафинерии, наметнувајќи им ја потребата од брза супституција на

увозната иранска нафта.

Руска, иранска или „брент“ нафта влегува во Македонија?!

Во отсуство на став од Окта од каде увезуваат нафта и дали постои опасност Македонија да остане без нафта и нафтени деривати во иднина, од Министерството за економија за „Капитал“ тврдат дека Окта увезува руска нафта, што сепак, не е „брент“ како што предвидува методологијата за формирање на цените на бензините. „Увозот на сурова нафта во Македонија е слободен. Во моментов, според информациите од Окта, не се увезува нафта од Иран. Главниот извор на снабдување е руска нафта. Од тие причини не би требало да постојат ризици од ембаргото за извоз на иранска нафта“, објаснуваат од Министерството. Дека Окта не увезува висококвалитетна нафта „брент“ доказ се и официјалните податоци од Државниот завод за статистика, според кои во периодот јануари-ноември 2011 година, дури 592

милиони литри сурова нафта во земјава влегле од Русија, а драстично помалку, 22 милиони литри од Грција. Статистиката за увоз на нафта и нафтени деривати по земји покажува и дека лани Македонија најмногу горива увезувала од Грција, Бугарија и Италија. Поранешниот пратеник на ЛДП, пак, Ристо Пенов, неодамна јавно ја повика Регулаторната комисија за енергетика да го провери потеклото на увезената сурова нафта или, пак, веднаш да ја промени методологијата за формирање на цените на горивата, која за репер ја зема цената на нафтата „брент“на Лондонската берза, а не цената на нафтата од каде што увезува Окта. „И врапците знаат дека Окта не носи нафта од типот ’брент‘. На Регулаторната комисија за енергетика должност & е да провери која нафта доаѓа во рафинеријата, што е многу лесно. И ако регулаторите велат дека бизнисот со нафта е 880.000 тони годишно, што претворено во литри се некаде 880 милиони евра годишно, па една грешка

WWW.KAPITAL.MK

ПРОЦЕНКИ...

3 ФАКТИ ЗА...

1.214

Г

игават-часови струја лани произвеле хидроцентралите во Дебар

П

4,4% 5 Г

овеќе струја лани произвеле дебарските хидроелектрани, што е 54 гигават-часови повеќе во однос на планираното

игават-часови струја може да произведе ХЕЦ Шпиље, според резервите на вода во акумулацијата

Ставањето на Грција под контрола на ЕУ не е прифатливо

И врапците знаат дека Окта не носи нафта од типот бренд. На Регулаторната комисија за енергетика должност и е да провери која нафта доаѓа во Рафинеријата, што е многу лесно. И ако регулаторите велат дека бизнисот со нафта е 880.000 тони годишно, па една грешка во цената од една децимала, некому носи огромни профити.

Во вчерашното издание на “Капитал“ направена е ненамерна грешка. Наместо фотографија од Митко Алексов, извршен директор на ССК, ставена е фотографија од Зоран Алексов, градоначалник на Штип.

ДИМИТАР ПЕТРОВ

претседател на Регулаторна комисија за енергетика

Во методологијата егзактно е дефинирано дека независно од каде се увезува нафтата, ќе се пресметува типот брент. Прашањето дали тој квалитет влегува во Окта, не е наша надлежност. Пазарниот и техничкиот инспекторат се обврзани да контролираат. Регулаторната комисија одобрува само цена.

5,1%

е зголемен прометот во трговијата на големо и на мало во ноември лани во споредба со истиот месец во 2010 година. Гледано по оддели, на годишно ниво прометот бележи пад од 6,2% во трговијата на големо и на мало со моторни возила и мотоцикли, делови и прибор и нивно одржување и поправка, како и пораст од 8,3% во трговијата на големо.

Од Регулаторната комисија за енергетика велат дека тие утврдуваат само цени на горивата, а не и од каде набавува сурова нафта Окта. „Регулирањето на рафинериската цена на нафтата и нафтените деривати е согласно со методолијата која е составен дел од анексот Д, согласно со купопродажниот договор на Окта. Во методологијата егзактно е дефинирано дека независно од каде се увезува нафтата, се пресметува типот „брент“. Прашањето дали тој квалитет влегува во Окта не е наша надлежност. Пазарниот и техничкиот инспекторат се обврзани да контролираат, да земаат примероци и ако има проблем да се изјаснат. Регулаторната комисија одобрува само цена“, вели претседателот Петров. Од Пазарниот инспекторат, пак,

2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800

07/10

Екологија го објави одговорот за Метрудхем

М

инистерството за животна средина и просторно планирање под притисок на јавноста и на медиумите конечно го објави одговорот на писмото за намера за рестартирање на велешка Топилница од страна на Метрудхем на својата интернет-страница. Во одговорот пишува дека компанијата по одобрување на писмото за намери од страна на Министерството деновиве до истото треба да поднесе дополнително барање за определување на обемот на студијата за оцена на влијанието на проектот врз животната средина. На студијата како што веќе пишуваше „Капитал“, Метрудхем ќе работи заедно со Министерството, а по завршувањето на студијата следи јавна расправа по истата. За овие процеси се потребни најмалку 18 месеци по што Метрудхем ќе може да ја рестартира Топилница на постоечката локација (користејќи дел од опремата и инфраструктурата, како што вели Метрудхем во писмото за намери) или на некоја од алтернативните локации, кои треба да ги понуди во студијата, што им е законска обврска. Како што веќе објавивме како можни алтернативни локации се фабриката за вештачко ѓубриво ХИВ во општина Градско или некоја локација во индустриските зони во Велес. Од Метрудхем информираат дека одговорот од Министерството с$ уште го немаат добиено во форма на препорачано писмо, како што налагаат процедурите, но за „Капитал“ велат дека деновиве ќе го испратат дополнителното барање.

ЕЛИЗАБЕТА ЧИНГАРОСКА Ние го проверуваме квалитетот на течните горива, не сме надлежни да го утврдуваме потеклото на нафтата. Не можеме да забраниме увоз од некоја земја.

топката повторно ја префрлаат кај Регулаторната комисија. Инспекторатот го проверувал само квалитетот на течните горива. Токму прашањето за потеклото на суровата нафта од која Окта потоа произведува горива и на големо ги продава во земјава директно навлегува во исправноста на „заложничката“ методологијата за пресметка на цените на горивата. Висококлавитетната нафта „брент“ е поскапа отколку руската или иранската нафта, коментираат познавачите кои алармираат дека промента на оваа формула е апсолутно н е о п хо д н а, ш то е м ож н о поскоро.

12/10

03/11

06/11

09/11

12/11

1.927,63 2010/2012 2010/2012

Max. Min.

2 2.827,62 827 62 1.943,09

На Македонската берза вчера беше остварен промет од 5.036.546 денари од редовното тргување, кое се зголеми за 186,80% во споредба со претходниот трговски ден. Главниот берзански индекс МБИ-10 падна за 0,22% и трговскиот ден го заврши со вредност од 1.927,63 индексни поени. МБИД на дневно ниво забележа пораст од 1,01%, а ОМБ падна за 0,06%.

НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК Стопанска банка

169,00 +14,00

+9,03% 9 03%

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК Макстил

105,00 -2,00

-1,76% 1 76%

DOW JONES 13.000 12.500 12.000 11.500 11.000 10.500 10.000

12.562,00 0 78% -0,78%

Цените на акциите на европските и азиските берзи вчера паднаа, поради зголемената доза на внимателност кај инвеститорите воочи новиот самит на Европската унија. Познавачите коментираат дека негативо влијаеле и податоците за слабиот раст на американската економија.

Дизелот поевтини два денари, еуродизел 98 поскапе за 0,5 денари

егулаторната комисија за енергетика вчера го поскапи најупотребуваниот бензин, еуросупер 98 за 0,5 денари за литар, кој сега се продава по 81,5 денари за литар. Цената на еуросупер од 95 октани останува непроменета, додека дизелот поевтини за два денари и сега чини 70,5 денари за литар. Малопродажната цена на екстра лесното масло за домаќинство се намалува за 1,50 денари за литар и ќе изнесува 59,50 денари за литар. Мазутот се намалува за 1,097 денари за килограм и од денска се продава по 45,043 денари за килограм. Корекцијата на цените Регулаторната комисија за енергетика ја објаснува со намалувањето на просечната цена на суровата нафта на светскиот пазар во изминатите две недели, како и со понискиот курс на денарот во однос на доларот.

директор на Државен пазарен инспекторат

09/10

07/07 06/08 05/09 05/10 04/11 04/12 03/01

Р

во цената од една децимала, некому носи огромни профити. Дали Комисијата утврдува каква нафта се носи овде? Како се пресметуваат транспортните трошоци, давачките за шпедиции и осигурување? Мислам дека се остава простор граѓаните да бидат крадени, а некој да краде илјадници евра годишно?“, изјави неодамна Ристо Пенов од Собранието, како пратеник на ЛДП.

Надлежните „ненадлежни“ да утврдат каква сурова нафта влегува во земјава?!

МБИ 10 3.000

П

ремиерот на Луксембург и претседавачот со еврозоната, ЖанКлод Јункер, го отфрли предлогот на Германија буџетот на Грција да се стави под контрола на посебен комесар на ЕУ. „Силно се спротиставувам на идејата за наметнување комесар со таква мисија само за Грција. Тоа не е прифатливо“, истакна Јункер.

се намалени средствата за Источниот регион кои Владата ги доделува за рамномерен регионален развој. Единаесетте општини ќе добијат само по 110.000 евра. Градоначалниците реагираат дека со овие пари нема да имаат развој на еден од најсиромашните региони во земјава. Лани општините од Источна Македонија добија 300.000 евра.

РИСТО ПЕНОВ

БЕРЗА

ЖАН&КЛОД ЈУНКЕР

премиер на Луксембург

60% ува Окта?! поранешен пратеник

ТОП ВЕСТИ...

60 СЕКУНДИ БРИФИНГ

ДРУГИ ПАЗАРИ FTSE 100 Nikkei225 S&P 500 Nasdaq DAX TOPIX

5.664,57 8.793,05 1.316,33 2.794,64 6.430,08 757,01

VALUTI

£ €

СТАПКА

-1,20% -0,54% -0,16% -0,78% -1,26% -0,54%

€ $

1,1965 ПРОМЕНА

+0,1%

СТАПКА

1,311 ПРОМЕНА

-0,3%

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

FJU^ERSI ZLATO

1.729,40 -0,35% 0 35% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

NAFTA BRENT

110,97 -0,44% 0 44% ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч

ЛУКАС ПАПАДИМОС

грчки премиер

Пред банкрот сме

Г

рчкиот премиер, Лукас Пападимос, призна дека неговата земја е на работ на банкрот. „Грција се соочува со „духот“ на банкротот и сите страшни последици што ги носи тој“, рече Пападимос. Тој предупреди дека во случај меѓународните кредитори да не се договорат за давање нов пакет-помош, Грција повеќе нема да може да ги отплаќа своите долгови и ќе мора да ја напушти еврозоната.

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

ФИЛИП РЕСЛЕР

Грција ќе мора да ја предаде контролата над својата буџетска политика преку странски инвестиции.

“

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

6 ПОЛИТИКА Kapital Akademija... member of KAPITAL MEDIA GROUP телефон: ++ 389 2 3298 110 факс: ++ 389 2 3298 111 e-mail: akademija@kapital.com.mk

КАЛЕНДАР НА НАСТАНИ

ЗА ПЕРИОД ЈАНУАРИ ЈУНИ 2012

ФЕВРУАРИ

09

Парични текови

17

Подгответе се за инвеститори!

22

Обликувајте го Вашето знаење. Најновите трендови и технологии за е-Учење

29

Конференција за извоз

02 08

Финансиски извештаи

15

Организација на продажбата и продажбен менаџмент

23

Меѓународно двојно оданочување

30

Е-mail маркетинг и корпоративно огласување

Додека нашиот источен сосед агресивно продолжува со систематската агенда за поткопување на македонскиот идентитет и прикажување на Македонија како ултранационалиостичка држава, во Владата уште се двоумат дали воопшто да реагираат.

05 20

Интернет огласување

26

Customer RelaHonship & Customer Experience management

М

risteski@kapital.com.mk

акедонската Влада цела недела е без реакција за препораката на Европскиот парламент да се формираат заеднички експертски комисии меѓу Македонија и Бугарија кои би биле задолжени за ревидирање на македонската историја во образованието. Реагираа само македонските историчари дека со ова ЕП прави преседан и дозволува мешање на политиката во историската наука. Но, не е само оваа Комисија

Водење на продажен разговор и продажна презентација

18

Подгответе се за инвеститори!

23

Маркетинг на социјални медиуми

30

Преговарање и развој на долгорочни односи со клиентите

Барањето на Европскиот Парламент за формирање на заедничка експертска комисија со Бугарија за ревидирање на историјата која ја има во учебниците, за македонските историчари е аспурд - деновиве на интернет актуелен е документарец продуциран од една бугарска телевизија во која Македонија е прикажана како држава на сиромаштија, а додека народот „копа по контејнери“ Владата креира лажен антички идентитет, крадејќи ја бугарската и историјата на соседите. И додека Бугарија агресивно продолжува со систематската и одамна почнатата агенда за поткопување на македонскиот идентитет, но и прикажување на Македонија како ултранационалиостичка

БОРЧЕ СТАМОВ

потпарол на МНР

„Сега засега нема да има реакција. Ќе размислиме пред да излеземе со официјално соопштение, иако во принцип, не коментираме изјави на експерти и останати личности од други земји.“

МАJ

10

Бугарија со страт стра македонската Вл

Максим Ристески

АПРИЛ Финансии во продажбата и управување со клучните клиенти

П

П

ротестите во Струга создаваат лоша клима и ја нарушуваат меѓусебната почит и доверба. Како јавен функционер нема да си дозволам политички да ги осудувам, ниту едните, ниту, пак, другите пред да ги истражиме сите настани, бидејќи може да направиме двојна грешка и дополнително да ги иритираме страните. По анализата на настаните ќе се преземат сите неопходни мерки за организаторите. Не можам однапред да прејудицирам кој ќе биде обвинет. Целта е да се смират страстите и да се нормализира состојбата.“

о повод освоеното петто место на Европското првенство во ракомет, претседателот Ѓорге Иванов вчера ги одликуваше македонските ракометари со „Медал за заслуги за Македонија“. „Македонија ја почна годината победнички. Убеден сум дека успехот што вие го постигнавте ќе продолжи на сите полиња, не само во спортот, туку и во економијата, културата, образованието. Ништо не успева како успехот. Покажавте интегритет и храброст, талент и сила, волја и победничко срце. Такви модели ни се потребни денес во Македонија. Луѓе кои ја обединуваат нацијата. Вие сте современите македонски херои“, рече претседателот Иванов.

МАРТ Оптимизација на пребарувачи и контекстуално огласување

Џафери: Да се смират тензиите во Струга

Иванов ги одликуваше ракометарите

Амнестија за старите, декриминализа -

ЗНМ предлага сите активни кривични предмети покренати против новинари да бидат префрлени во граѓанската материја, а за сите спорови за кои има правосилна пресуда со парична казна истата да не биде повисока од 300 евра

Марија Севриева

sevrieva@kapital.com.mk

ЈУНИ

15

Мониторинг аналитика и статистика на интернет активности

21

Известување и следење на продажбата

држава, во Владата, односно во Министерството за надворешни работи, уште се двоумат дали воопшто да реагираат на отворените напади од Бугарија. „Сега засега нема да има реакција. Ќе размислиме пред да излеземе со официјално соопштение, иако во принцип, не коментираме изјави на експерти и останати личности од други земји”, изјави портпаролот на МНР, Борче Стамов. Со реакција, за барањето на Европарламентот за комисија, не и за филмот, се огласи Здружението на историчарите на Македонија - ценат дека овој потег на Брисел е во најмала мерка апсурден. „Ова се прашања со кои треба да се занимаваат историчарите, а не политичарите. Сметаме дека ваквата практика би била преседан во меѓународните односи и директно

А

мнестија на делата клевета и навреда, кои се предизвикани преку извршување на новинарската дејност, е еден од предлозите со кои ЗНМ настапува во рамките на работната група меѓу здружението и Министерството за правда во насока на декриминализација на овие дела. Сите активни кривични предмети

покренати против новинари поради изнесени клевети или навреди да бидат префрлени во граѓанската материја, а за сите спорови за кои има правосилна пресуда со парична казна истата да биде намалена и да не биде повисока од 200 до 300 евра е предлогот на ЗНМ. „На овој начин ќе се остварат трите цели кои здружението ги има поставено како идеја за решавање на овој

проблем: новинарите ќе се ослободат од притисокот кој го чувствуваат, на оштетените ќе им биде овозможена правна заштита и ќе бидат испочитувани препораките во Извештајот за напредокот на Република Македонија од Европската комисија“, велат од ЗНМ. Амнестијата не е непозната во македонскиот правен систем, велат од ЗНМ. Амнестијата веќе е спроведена за хашките случаи и за лицата кои избегнувале отслужување на воената обврска. Од Министерството за правда, каде што досега се одржани две работни средби на групата која работи на предлозите за измени во Кривичниот законик, велат дека сите предлози се ставени на маса. „Во моментов се разговара за прашањата за утврдување на одговорноста на главните уредници, товарот на докажување на делото и практиката на судот во Стразбур“, велат

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

7

Попоски во Белград на средба со колегите од регионот

М

инистерот за надворешни работи, Никола Попоски, денеска во Белград ќе учествува на состанокот на министрите за надворешни работи на Процесот за соработка во Југоисточна Европа, посветен на понатамошниот развој и унапредувањето на регионалната соработка. Попоски патува на покана на српскиот министер за надворешни работи, Вук Јеремиќ, кој е и актуелен претседавач со оваа иницијатива. На состанокот се очекува да бидат разгледани состојбите во регионот и напредокот кон европските и кон евроатлантските интеграции.

> БРОЈКА

5

авганистански државјани се фатени на граничниот премин Блаце при обид да ја преминат македонско-косовската граница. Лицето кое ги превезувало имигрантите, од село Глуво, Скопско, заработи кривична пријава за криумчарење мигранти.

Принцот Мајкл ручаше со бизнисмените во винарницата Сковин

П

ринцот Мајкл од Кент со неколкумина англиски бизнисмени вчера беше на ручек во винарницата Сковин. На работниот ручек присуствуваа и неколкумина бизнисмени од Македонија, каде што се разговараше за можностите за соработка на повеќе полиња. Извршниот директор на винарницата, Марија Митева, рече дека ваквите проекти се од непроценливо значење за извозно-ориентираните компании. „Ништо не ги продава производите толку успешно како директната средба и непосредните преговори“, рече таа. Претседателот на Британската бизнисгрупа, Реј Пауер пак, рече дека веќе има значаен интерес за инвестиции во повеќе специфични области од страна на британската делегација.

атегија за напад, лада остава празен гол! Едни од главните протагонисти на бугарскиот документарец емитуван на една од најгледаните бугарски телевизии, БТВ, се поранешниот премиер Георгиевски и архитектот Мирослав Грчев. Додека Георгиевски историјата на земјава ја смета за смешен микс меѓу антиката и „југославијата“, Грчев им ја потврдува бугарската теза дека секој што смета оти Македонците имаат античко потекло е срам за земјата. Во филмот Македонија е претставена како сиромашна, бедна држава, чија влада само за да го забетонира фалсификувањето на историјата, троши милиони за споменици и замајување на граѓаните и промена на идентитетот. мешање на политиката во историската наука. Научно-истражувачката дејност, а во тие рамки и историјата, не смее да биде предмет на политичко влијание”, истакнуваат историчарите, отворајќи го прашањето за вината на ЕУ при создавањето на овој нов проблем на патот на евроинтеграцијата на Македонија, по тој што го имаме поради спорот за името со Грција.

Бугарите н$ обвинуваат за фалсификатори на историјата Паралелно со комисијата, чие формирање се уште не е извесно, оти македонската Влада се нема изјаснето, дојде и нова бугарска провокација. Емисијата „Репортери“, емитувана пред три дена на една од најгледаните бугарски телевизии, БТВ, каде што преку критика на проектот „Скопје 2014“, всушност, со отворен потсмев ја негира историјата на Македонија. Најсилните „аргументи” во полза на Бугарија ги даваат поранешниот македонски премиер, Љубчо Георгиевски и авторот на македонското

државно знаме, архитектот Мирослав Грчев. Поранешниот бугарски амбасадор во Македонија (од 2001 до 2005 година), Александар Јорданов, во емисијата дури се осмели да тврди дека лично бил убедуван од министер за внатрешни работи на Македонија дека животот на планетата почнал од камен, дрво и Македонец, кога последниот ги триел каменот и дрвото. Тој е истиот Јорданов кој во 2008 година, пред самитот на НАТО во Букурешт, оцени дека „на патот кон полноправно членство во НАТО, Македонија треба да изгради мост на пријателство и разбирање со сите соседи, преку простувањето со некои, фабрикувани од времето на комунизмот, историски заблуди“. Дека Бугарија работи систематски на случајот покажува и изјавата на најумерениот нејзин европратеник, Андреј Ковачев, според кого „Македонија погрешно ја интерпретира, односно ја манипулира историјата“. Во меѓувреме, не престануваат бугарските реакции за филмот „Трето полувреме” на режисерот Дарко Митревски, кои

ација за идните клевети извори од Министерството. Решенијата треба да се бараат во две алтернативи: првата во насока на проширување на основите за исклучување на одговорноста со посебен акцент на примена на членот 10 од Европската конвенција за човекови права и втората во насока на пропишување единствено граѓанска одговорност за навредата и клеветата, велат од Министерството. Во Акциониот план на МИМ и ЗНМ, кој е понуден како основа во преговорите со Владата, е предвидено декриминализацијата на клеветата да се реши во првите три месеци. Според планот, целта која би се постигнала е судските процеси против новинари да не се користат како притисок, доколку бидат декриминализирани овие дела да се лимитираат казните за нематеријална штета – препорака или укажување од Врховниот суд - да се ограничи

отштетата согласно примањата на новинарот и судовите да ја применуваат практиката на Европскиот суд за човекови права. ЗНМ смета дека првиот чекор што треба да покаже дека дијалогот со владините претставници функционира е да се декриминализира клеветата и наредата, на што инсистираат и Европската комисија, ОБСЕ и други влијателни меѓународни организации. Најсоодветно е, ценат, прашањето да се решава со посебен граѓански закон, со кој ќе се утврдат правила согласно судската практика на Европскиот суд за човекови права. „Ако постои политичка волја, ние со таква одлука би покажале пред нашите партнери дека во Македонија има сили кои се подготвени да се соочат со проблемот и да најдат решение“, истакна претседателот на ЗНМ, Насер Селмани.

Бугарија ни го одрекува правото да ги нарекуваме свои дури и историските личности чиј живот и дело е нераскинливо поврзан со Македонија. стигнаа и до официјален Брисел, поради тоа што, наводно, македонскиот „филмаџија“ тенденциозно ги претставил Бугарите како фашисти. Во емисијата на БТВ на овој проблем се осврнува и претседателот на

бугарската партија, ВМРО-БНД, Красимир Каракачанов, кој реагира што Македонците по историја учат дека Бугарите биле фашисти и окупатори во Македонија за време на Втората светска војна.

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

8 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Како RTL ќе ни го „размрда“ телевизискиот бизнис?

Приватните телевизии официјално се смирени за евентуалниот влез на германскиот гигант RTL на македонскиот телевизиски пазар, но во заднината веќе ги разгледуваат можните сценарија за турбуленции во бизнисот Кристина Озимец

В

ozimec@kapital.com.mk

лезот на телевизија од светски калибар, како германската RTL, на македонскиот телевизиски па зар ќе биде сериозна конкуренција за комерцијални т е л е в и з и и в о М а ке д о н и ј а, коментираат познавачите на овој бизнис. Комуникологот Петар Арсовски за „Капитал“ вели дека евент уалниот влез на RTL би значел освеж ување на професионалните стандарди: „Недостига голем конгломерат, што не зависи од локалната дневна политика. Колкаво ќе биде влијанието на RTL на македонскиот пазар зависи од тоа како ќе му пристапат на пазарот. Доколку понудат автентична информативна програма, ќе влијаат на пазарот, ако преземаат содржина, тогаш влијанието нема да биде големо“, вели тој. Според него, продажбата на Пинк на 15-те кабловски и 5-те терестријални телевизии на RTL е окрупнување на капиталот во време на криза, кога преживуваат посилните. „RTL преку ваквата продажба нема интерес само за Македонија и договорот со Пинк е

за еден поголем пакет, каде што влегува и македонската Пинк 15“, вели Арсовски. И комуникологот Климе Бабунски смета дека со пристапот на RTL на неколку помали пазари се зголемува публиката. „Посебна продукција кон спецификите на мал пазар како македонскиот е малку веројатна. Ова е еден вид покривање на целиот регион со регионална програма, со што добиваат повеќемилионска публика, а со тоа и многу повеќе реклами“, вели Бабунски. Главниот и одговорен уредник на Сител, Драган Павловиќ–Латас, за „Капитал“ вели дека иако со ова би се размрдале состојбите, ним им е драго да добијат конкуренција:„Тоа е телевизија од светски калибар, од која можеме сите да научиме многу и која ќе ги подигне новинарските стандарди и ќе влијае позитивно на новинарските кадри. Сепак, Македонија е многу мал пазар за големата RTL. Единствено може некоја математика да направат од приходите на целата балканска групација. Ако една ВАЦ се повлече од Македонија, уште помал е бизнисот за RTL“, вели Павловиќ.Програмскиот директор на

RTL ја купи, па ја продаде грчка Алфа

R

TL, поранешниот сопственик на Channel 5, излезе од грчкиот медиумски пазар, откако го продаде мнозинскиот дел акции од локалната подружница, Алфа медиа груп (Alpha Media Group). Германската радиодифузна компанија плати 125 милиони евра за да стане сопственик на уделот од 70% во Алфа медиа груп во 2008 година.

RTL реши да му го продаде својот удел

на грчкиот претприемач Димитрис Контоминас, кој ги поседува останатите 30% од компанијата, поради очајната состојба на пазарот за ТВ-реклами во финансиски нестабилната држава. Откако RTL ги купи акциите, грчкиот пазар за ТВ-рекламирање опадна за пoовеќе од 50%, а Алфа медиа груп ги намали трошоците за околу 45% во истиот период, во обид да компензира.

Предупредување до RTL во Хрватска програма на хрватски или ве гасиме!

Е

лектронскиот совет за медиуми во Хрватска, кој е регулаторно тело за електронските медиуми, испрати предупредување до хрватската RTL да ги преведе своите емисии од српски на хрватски или може да следува одземање на дозволата за емитување. Според хрватскиот Закон за медиуми, RTL во Хрватска мора да „емитува на хрватски или да преведува на хрватски“. RTL Хрватска

Алфа ТВ, пак, Љубомир Николовски смета дека влезот на ваква моќна медиумска гру пација е по в еќе од потр е б ен: „Ќе делува мотивирачки за сите телевизии и ќе го подобри квалитетот на работата“, вели Николовски. „Капитал“ вчера објави дека медиумскиот гигант RTL најверојатно

29 FEVRUARI, SPECIJALEN PRILOG

KORPORATIVNA OP[TESTVENA ODGOVORNOST KAPITAL MEDIA GROUP ZA PRVPAT GO PODGOTVUVA SPECIJALNIOT PRILOG “KORPORATIVNA OP[TESTVENA ODGOVORNOST” VO NEGO KE PRO^ITATE ZA: ANALIZATA NA SOSTOJBATA VO OVA POLE NA KOMPANISKOTO DELUVAWE VO MAKEDONIJA KOLKU SE KOMPANIITE SVESNI ZA SVOJATA POZICIJA VO ZAEDNICATA KAKVI PRAKTIKI SPROVEDUVAAT VO NASOKA NA ZGOLEMUVAWE NA SVOJATA OP[TESTVENA ODGOVORNOST KOLKU VLIJAE KRIZATA VRZ NIVNITE PROGRAMI ZA OP[TESTVENA ODGOVORNOST ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: prilozi@kapital.com.mk; TEL: 02 3298 110LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI KAPITAL MEDIA GROUP DOO; P-FAH 503 1000 SKOPJE TEL. 02 3298 110; FAKS. 02 3298 111

реагираше дека предупредувањето е дискриминаторско, бидејќи другите телевизиски канали често емитувале српска и босанска програма без превод. На предупредувањето реагираше и Југоисточната eвропска медиумска организација (СЕЕМО), која вели дека преведувањето од српски на хрватски е како да се преведуваат германски филмови во Австрија или аргентински продукции во Шпанија. ќе ја купи српската медиумска групација Пинк, со што преку Пинк 15 ќе влезе и на македонскиот пазар. Од раководството на Пинк во Белград, „Капитал“ дознава дека се започнати преговори за докапитализација на Пинк медиа групацијата, чиј исход треба да се знае до мај.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

9

Здравството на Тодоров заглави во долгови со „лихварски“ камати!

Директорите плаќале 15 евра за килограм месо и купувале ѓердани?!

Ж

естоката расправа, која повеќе наликуваше на уличен муабет отколку на собраниска дебата, кулминираше откако ВМРО-ДПМНЕ обвини дека поранешен директор на ФЗО од редовите на СДСМ со пари на осигурениците им купувал бели бисерни ѓердани на неговите колешки, па опозициските пратеници вратија дека за време на владеењето на ВМРО-ДПМНЕ директор набавил компјутерски глувчиња за 1.150 евра, печки на струја од по 49.000 евра, а за килограм свинско месо плаќал и по 15 евра.

ФЗО остана без пари?

В

Пратениците анализирајќи го јавното здравство се расправаа во чие време директорите плаќале по 15 евра за килограм свинско месо и купувале бисерни ѓердани. Министерот ја одмолчи „сочната“ расправа Викторија Милановска milanovska@kapital.com.mk

Б

олници без струја, породувања на светло од мобилен телефон, скандалозни набавки, сомнителни фактури и долг на јавното здравство од 50 милиони евра. Вака опозицијата му ги опиша состојбите во болниците на министерот Никола Тодоров на собраниската седница, обвинувајќи ја Владата дека од дебатата за јавното здравство бега како од ѓавол. Опозициските пратеници прашаа зошто Тодоров ги штити директорите кои „билдаат“ милионски долгови и зошто не одговара што ќе преземе за да ја санира, како што велат,

хаваријата во болниците. „Во битолската Клиничка болница немаше струја, па за среќа, со светло од мобилен телефон успеа да се роди бебе. Пари за основни работи нема, а Владата потроши 10 милиони евра за реклами за пропаднати проекти, 7,5 милиони евра за хаосот со распарчувањето на Клиничкиот центар, 1,3 милиони евра за камери кои не работат и за што уште не. Згора на тоа, никој не кажува дека од сумата која досега требаше да се плати за опремата државата има платено само 25%. Што правите, министре, со должниците, ги штитите?“, праша пратеникот на СДСМ и

Тодоров остана нем за условите на клиниките и милионските долгови. Се одважи да му реплицира само на пратеникот на СДСМ, Андреј Петров, затоа што му се видел најкоректен. Но, и на неговите прашања одговори со контрапрашање. претседател на собраниската Комисија за здравство, Менде Диневски. Ниту пратениците од ВМРО-ДПМНЕ не останаа должни на обвинувањата од опозициските пратеници. “Вие да не сте уценет или злоупотребен да зборувате вака за здравството? Наместо тоа, подобро одете во Битола спремајте се за локални избори, барем еднаш да го осетите вкусот на победата“, му врати на Диневски пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ Димитар Стевананџиа. Пратениците од владејачката гарнитура потенцираа дека д а зб орув а С ДС М з а здравство и за долгови е исто како Бранко Црвенковски да зборува за пензионерски

Kapital Akademija...

ладата сакаше на мала врата да протне намалување на износот за боледување, па дури и откако оваа новина осамна во Службен весник, продолжија да молчат, обвинија опозициските пратеници. Според нив, тоа е доказ дека Фондот нема пари и причина поради која, директорката Маја ПарнаџиеваЗмејкова ја нема никаде.

денови. Тодоров остана нем за условите на клиниките и милионските долгови. Се одважи да му реплицира само на пратеникот на СДСМ, Андреј Петров, затоа што му се видел најкоректен. Но, и на неговите прашања одговори со прашање. „Лошо ли е, според вас, намалувањето на цените на лековите, новиот договор за закупнина на Филип Втори, набавката на 2.000 душеци и најавите за вработување 200 специјалисти додека цела Европа се тресе?“, праша Тодров. Пратениците не испуштија да се скараат ниту за прашањето кој имал повисока титула и подолг стаж, а кој ниту еден ден работно искуство во јавното здравство.

member of KAPITAL MEDIA GROUP

објавува

ОБУКА ПОДГОТВЕТЕ СЕ ЗА ИНВЕСТИТОРИ!

17 февруари 2012 Стопанска Комора на Македонија

Имате одлична биснис идеја но немате доволно финансиски средства за реализирање? Барате инвеститори за Вашите нови проекти? Имате потреба од дополнителен капитал во компанијата? Посетете ја обуката “Подгответе се за инвеститори”!

НА ОБУКАТА ЌЕ НАУЧИТЕ:

Како да ги изберете најдобрите бизнис идеи во компанијата; Како да изградите победнички тим; Во зависност од тоа во која фаза е вашиот бизнис, кои се најдобрите извори на финансирање; Како функционираат бизнис ангелите и мрежите на бизнис ангели; Бизнис планирање и презентација на бизнис планот; Методи на вреднување на компанијата, структурирање на зделка и излезни стратегии; Специфични типови на договори кои се користат во релациите со инвеститорите.

ОБУКАТА Е НАМЕНЕТА ЗА:

СО СЕБЕ ЌЕ МОЖЕТЕ ДА ПОНЕСЕТЕ:

Урнек од договор со инвеститори кој најчесто се користи во праксата; Урнек кој се користи при вреднување (валуација на компанијата); Листа со излезни стратегии и клаузули која мора да ја имате предвид кога ќе влезете во преговори со инвеститорот; Вештини во презентирање на вашата идеја во една минута; Знаење како најдобро да ја припремите вашата компанија и вашите вработени за пред потенцијален инвеститор. Сите заинтересирани за учество на оваа обука можат да се пријават најдоцна до 13 Февруари 2012 година.

ПРЕДАВАЧ БЛАЖ КОС, direktor na VEN^RLAB D.O.O. (VENTURELAB), i menaxer

na Mre`ata na biznis angeli vo Slovenija i Fondot na biznis angeli vo Slovenija. Aktivno e involviran vo pretpriemni{tvoto u{te od svojata 19 godi{na vozrast, koga zapo~nuva dve sopstveni kompanii. Vo poslednite nekolku godini e osobeno fokusiran na finansirawe na kompanii so kapital na udeli. Toj e predava~ i moderator na mnogu biznis konferencii, doma{ni i stranski, konsultant na preku 50 biznis grupi i ima pregledano nekolku stotici biznis planovi. Bla` Kos e ~len na nekolku biznis asocijacii i komiteti i avtor na eden od naj~itanite biznis blogovi vo Slovenija.

Obukata }e se izveduva na srpski jazik.

Сопственици на компании Извршни менаџери на компаниите Финансиски менаџери Останати високи позиции во компанијата

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

КАПИТАЛ вТорнИК 31.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

10 компании пазари Фалсификат на „аналгин“ на српскиот пазар произведен од реплек фарм

А

лкалоид ја извести српската јавност дека на територијата на северниот сосед се појавил фалсификат на лекот „аналгин“, кој нема дозвола за промет и ги предупреди граѓаните да не го користат, зашто може да биде опасен по здравјето. Како што е наведено во соопштението, кое го пренесува Танјуг, производител на лекот е Реплек фарм, а името на фалсификатот е „аналгинум“, кој во аптеките се продава на црно и не е легален, со оглед на тоа што нема дозвола за ставање во промет од српската Агенција за лекови и медицински средства, како ни сертификат за исправност.

> БроЈка

пакомак годинава ќе рециклира 18% од амбалажниот отпад

П

58.800

акомак, системот за менаџирање со амбалажен отпад којшто го сочинуваат 444 македонски компании, годинава планира да рециклира најмалку 18% од амбалажата што тие ја исфлраат. „Тоа е околу 7.200 тони или 10%-15% повеќе во споредба со 2011 година“, рече Филип Ивановски, директорот на Пакомак, на вчерашната работилница „Поефикасно менаџирање со амбалажниот отпад“. На работилницата, организирана токму од Пакомак, која трае и денес, присуствуваат девет компании за рециклирање од неколку балкански земји и од Белгија. Тие споделуваат искуства во справувањето со амбалажниот отпад во своите земји, а се дискутира и за ефикасни начини за соработка со општините и подигање на свеста на граѓаните за селекцијата на овој отпад.

евра ќе & плати Агенцијата за електронски комуникации на италијанската фирма Analysys Mason Limited за консултантски услуги за надградба на методологија за регулирање малопродажни цени. Постапката, според податоците од Бирото за јавни набавки, е спроведена со преговарање, без претходно објавување оглас.

Нелегалните печатници ја рушат графичката индустрија ,34% 25 ,65% 200 ,59%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

,78%

а NASDAQ

Д

,35%

рзата во Сао

,20%

мпании

,83% компании од

,66%

ивите печатници кои како печурки никнуваат во секој град стануваат сериозна закана за компаниите од графичката индустрија. Според проценките на претставниците од оваа индустрија во последниве пет години токму поради нелојалната конкуренција цената на услугите на печатарските и графичките услуги бележи пад од 5%. Истовремено цената на репроматеријалите, кои се набавуваат исклучиво со увоз секоја година расте за 5%-10%. „Нелегалните печатници кои не ги пријавуваат работниците и не плаќаат даноци континуирано ги намалуваат цените, а токму цените се одлучувачкиот фактор на секој тендер. Никој не бара квалитет, секој прашува за цена“, вели Драги Милошевски, директор на една од најголемите печатници во земјава, Киро Дандаро од Битола. Истите проблеми ги посочува и Влатко Димитровски, генерален менаџер на печатницата Европа 92. „Дивите печатници стануваат проблем“, посочува Димитровски. Според слободни проценки, само во Скопје функционираат околу 800 печатници кои претежно штампаат постери, флаери и брошури, а поголемиот дел од нив се нелегални. Освен нелојалната конкуренција и светската криза има влијание за опаѓање на бизнисот. Сепак, најголем проблем кој го оптоварува овој бизнис, како и во другите сектори е наплатата, која овие компании ги прави неликвидни, иако имаат солидни нарачки. „Мака мачиме дури и со редовните плаќачи. Сите ја чувствуваме нелеквидноста на стопанството“, вели Димитровски.

+

ни на

,15%

ирани на

30.01.2012

Стопанска банка РЖ Институт Алкалоид РМДЕН09 Стопанска бан. Битола 30.01.2012

Макстил Гранит Комерцијална банка РМДЕН10 РЖ техничка контрола

-

+9,03% +8,16% +0,61% +0,47% +0,44% пад

-1,76% -1,11% -0,65% -0,43% -0,28%

нова цена

169,00 358,00 3.900,00 91,00 2.099,00

нова цена

105,00 445,00 2.738,00 91,00 360,00

24м 7,50% 8,10% 8,10% 5,00% 8,20% 7,50% 7,80%

36м 7,90% 8,30% 7,90% 5,00% 8,30% 8,00% 8,10%

Уни банка Еуростандард банка

5,00% 4,50%

6,00% 5,50%

9,00% 8,50%

9,50% 9,00%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

илјади тони хартија на годишно ниво трошат компаниите од бизнисот со печaтење

милиони евра според проценки на познавачите чини инвестиција за отвoрање фабрика за хартија

800

24м 3,80% 4,00% 4,50% 3,65% 4,10% 3,70% 4,00%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

2,50%

3,00%

4,60%

5,10%

1м 0,72% 0,67% 0,27% 0,04%

3м 1,13% 1,07% 0,55% 0,07%

6м 1,43% 1,39% 0,79% 0,12%

Народна банка на Хрватска

6,00%

12м 1,18% 1,75% 1,10% 0,34%

2,50% 3,60%

Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

понеделник - 30.01.2012 3м

6м

24м

36м

НЛБ Тутунска банка

4,00%

5,00%

7,50%

7,90%

Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка

4,30% 4,80% 4,60% 4,00%

5,30% 5,60% 4,80% 5,00%

8,10% 8,10% 5,00% 8,20%

8,30% 7,90% 5,00% 8,30%

ТТК банка

4,10%

4,90%

7,50%

8,00%

Алфа банка

4,60%

5,50%

7,80%

8,10%

Уни банка

5,00%

6,00%

9,00%

9,50%

Еуростандард банка

4,50%

5,50%

8,50%

9,00%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

камата 4,00% 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута Домашна валута со валутна клаузула

10% 20%

Странска валута

13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава

Валута

ЕМУ САД В.Британија Швајцарија Канада Австралија

евро долар фунта франк долар долар

3м

6м

24м

36м

НЛБ Тутунска банка

2,20%

2,70%

3,80%

4,10%

Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка

2,40% 2,50% 2,40% 2,40%

2,90% 3,00% 2,90% 2,90%

4,00% 4,50% 3,65% 4,10%

4,30% 5,00% 3,90% 4,50%

ТТК банка

2,20%

2,70%

3,70%

4,10%

Алфа банка

2,60%

3,00%

4,00%

4,30%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

6%

Еуростандард банка

2,50%

3,00%

4,60%

5,10%

5%

Среден курс во 61,5066 46,7907 73,4978 50,9245 46,8479 49,8999

Извор: НБРМ

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011

4%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 0,72%

3м 1,13%

6м 1,43%

12м 1,18%

0,67% 0,27% 0,04%

1,07% 0,55% 0,07%

1,39% 0,79% 0,12%

1,75% 1,10% 0,34%

Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

36м 4,10% 4,30% 5,00% 3,90% 4,50% 4,10% 4,30%

Најчесто хартијата ја купуваат од хартија. МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ„Отворањето СТАПКИ Норвешка, Шведска, Словенија, фабрика за хартија Рочност преку ноќ 1 недела 1м 3м Германија и од Финска, од каде што е сериозна инвестиција. Би биле СКИБОР 2,20% 3,18% 4,18% 4,98% се набавува и печатарска опрема и потребни околу 200 милиони евр“, боја. вели МКДОНИА 2,20% Димитровски. Во земјава во моментов никој не Во сумата голем удел има набавката произведува хартија. До предКАМАТНИ СТАПКИнаВОцелулоза, основната суровина ОСНОВНИ ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ неколку години во Кочани работеше за производство на хартија, која Основна кам. стапка Стапка на инфлација фабрика за хартија, аНародна од пред се набавува4,00% од Бразил, Русија5,20% или банка на Македонија извесно време и скопска Комуна кои се богати со борова 13,40% Народна банка на Србија од Канада,12,00% го затвори погонот за рециклирана шума.

Една од поголемите ставки која ја зголемува цената на печатарските услуги е транспортот, бидејќи сите репроматеријали компаниите од овој сектор ги набавуваат од странство.

Euribor (EUR)

6м 2,70% 2,90% 3,00% 2,90% 2,90% 2,70% 3,00%

Еуростандард банка

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

Секој печати, ама никој не произведува хартија

Банка

3м 2,20% 2,40% 2,50% 2,40% 2,40% 2,20% 2,60%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

печатници, поголем дел нелегални, функционираат само во Скопје

Банка

раст

6м 5,00% 5,30% 5,60% 4,80% 5,00% 4,90% 5,50%

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка

петре Димитров

dimitrov@kapital.com.mk

3м 4,00% 4,30% 4,80% 4,60% 4,00% 4,10% 4,60%

3% 2% 1%

0% 01/10 03/10 05/10 06/10 08/10 10/10 12/10 02/11 04/11 06/11 08/11 10/11

Извор: Државен завод за статистика

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ Рочност преку ноќ ФОНД 1 недела 1м Отворен инвестициски фонд 2,20% СКИБОР 3,18% 4,18% Нето вредност МКДОНИА Илирика Југоисточна Европа 2,20% 25.769.730,90

3м 4,98% 1M

3M

6M

1Y

YTD

ДАТУМ

1,96%

-4,27%

-19,74%

-27,72%

1,88%

26.01.2012

Илирика Глобал-Растечки пазари

42.890.747,99

4,72%

2,53%

-7,06%

-14,73%

4,53%

26.01.2012

Иново Статус Акции

15.468.072,75

-2,59%

-5,72%

-14,30%

-17,62%

-2,94%

26.01.2012

45.667.266,96

5,20% 0,17% 13,40% 2,40% 2,50% 0,69% 3,60% 0,28% 2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

КД БРИК

Основна кам. стапка Стапка на инфлација

Народна банка на Македонија КД Нова ЕУ Народна банка на Србија КБ Публикум - Балансиран Народна банка на Хрватска КБ Публикумбанка - Обврзници Централна на Црна Гора КБ Публикумбанка Паричен Централна на Словенија

4,00% 21.135.782,62 12,00% 23.440.974,96 6,00% 35.410.461,01 59.973.101,12

8,44%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

камата 4,00% 5,50%

9,28%

-1,81%

-5,69%

8,81%

26.01.2012

-6,07%

-23,78%

-33,61%

0,05%

26.01.2012

-1,07%

-12,59%

-16,36%

2,23%

26.01.2012

1,39%

1,18%

0,00%

0,52%

26.01.2012

0,82%

1,61%

0,00%

0,22%

26.01.2012

фото:ФИЛИП ПОПОВСКИ

Пад од цели 5% бележат цените на услугите во печатарскиот бизнис во последните пет години - бизнисмените од графичката индустрија главната причина за падот ја лоцираат во нелегалните печатници

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ вТорнИК 31.01.2012

11 > БРОЈКА

Топлификација заложи две акции од ТЕ-ТО како гаранција

7.188

З

а топлата вода од ТЕ-ТО а.д. Скопје која ќе ја купи Топлификација а.д. Скопје, како гаранција дека ќе бидат платени 4.750.000 евра заложи две обични акции од ТЕ-ТО а.д. Скопје, сопственост на Топлификација, информираше Топлификација во соопштение до Македонската берза. Во комбинираната термоелектрана и топлана ТЕ-ТО, 20% од капиталот е во сопственост на Топлификација, а остатокот е на рускиот конзорциум Синтез груп.

метри квадратни е големината на просторот на кој во гевгелиската општина Богданци ќе никне стопанска зона. Намената на просторот е за лесна и незагадувачка индустрија, сервиси, стоваришта, на кои отпаѓа близу 90% од локацијата, а остатокот од 10% се наменети за комунална инфраструктура.

> БРОЈКА

1.085,8 милиони денари изнесува нето-добивката на Комерцијална банка а.д. за 2011 година, се вели во неревидираниот финансиски извештај на банката. Споредено со 2010 година, нетодобивката бележи пад за 24,1%, а од банката објаснуваат дека падот е резултат на лошите пласмани.

Ставрески лани направил премолчен ребаланс на Буџетот?! Приходите во Буџетот лани потфрлија за 180 милиони евра, што е за 7,5% помалку во споредба со проекциите. Но, истовремено министерот за финансии, Зоран Ставрески, за толку ги намалил и трошоците, со што практично направил ребаланс на Буџетот, заобиколувајќи го Собранието

премолчен ребаланс на Буџетот за 2011 година, во договор со министерствата, но заобиколувајќи го Собранието каде што се носи буџетот и се прават измените. Иако „Капитал“ минатата година постојано го отвораше прашањето за финансиската кондиција на државниот Буџет, власта го негира проблемот со образложение дека државната каса се полни согласно со проекциите. Според плановите за 2012 година, пак, Владата проектираше Буџет вреден 2,55 милијарди евра, врз основа на економски раст од 4,5%. Но, бидејќи веќе е јасно дека овој раст во услови на криза е илузија, ризикот за полнењето на Буџетот станува поизразен годинава. Ако Кај неданочните приходи, намалување македонските компании помалку работат, тоа значи дека е регистрирано кај речиси сите ставки – помалку пари ќе се слеваат во државната каса од даноци капиталните приходи, административните и придонеси. такси и странските донации. ММФ неодамна сериозно ја предупреди Владата Меѓутоа, буџетскиот дефицит не ја надмина да се освести навреме и да го признае ризикот за границата од 2,5% од БДП, односно 188 потфрлување на приходите во Буџетот, бидејќи милиони евра, бидејќи министерот за економијата во 2012 година според монетарците ќе финансии, Зоран Ставрески, ги намалил порасне 2%, а не 4,5%, но иако свесна за опасноста и трошоците од Буџетот за толку колку од кризата, власта не отстапи од сопствените што потфрлија приходите. Наместо 2,6 проценки. Според математиките на ММФ, приливите милијарди евра, Владата лани потроши 2,42 во државната каса годинава ќе изнесуваат 2,39 милијарди евра, а парите се скратени од милијарди евра. Разликата меѓу проценките на речиси сите ставки на расходната страна. Фондот и Владата за приходите во Буџетот е 160 Најмногу пари, по 50 милиони евра се ФЈУЧЕРСИ милиони евра, што значи дека доколку се скратени од капиталните инвестиции и од НАФТА оствари сценариото на ММФ, што според ставката за стоки и услуги. Многу проекти ЛЕСНА СУРОВА ПРИРОДЕН ГАС економистите е и најверојатно, за толку се одложени, а можно е некои плаќања за 98.87$/барел 2,77/ММБТу ќе треба годинава да се скратат јавните извршени работи да се пролонгирани.

BRENT ЗА ЗАТОПЛ. со нов ребаланс. трошоци Со тоа, Ставрески практично направил

Александар Јанев

Д

janev@kapital.com.mk

ржавната каса во 2011 година остана попразна за 180 милиони евра, бидејќи буџетските приходи потфрлија за 7,5% споредено со проекциите, покажаа најновите податоци на Министерството за финансии. Наместо 2,42 милијарди евра колку што беше испланирано, државата успеа да собере од даноци, придонеси и неданочни приходи 2,24 милијарди евра. Најголемо потфрлување е евидентирано во наплатата на придонесите и персоналниот данок МАКЕДОНСКА БЕРЗА што упатува на заклучок дека кризата МБИ 10 лани најмногу се манифестирала преку 1.927,63на дел од вработените и отпуштање намалување МБИД на платите. Приходите од ДДВ 2.052,89 кои важат за главен извор на пари во Буџетот, ОМБ пак, се зголемени за 2,3%.

120,68

-0,22% +1,01% -0,06%

-0,69% -0,44%

110,977$/барел

307

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, понеделник - 30.01.2012

МАКЕДОНСКА БЕРЗА МБИ10 МБИ10 ИНДЕКСИ РЕГИОН 3.000 3.000 3.000 МБИ10

-0,22% +3,81%

SASX 10 815,81

МБИД CROBEX 2.052,89 1.738,20 ОМБ Главен индекс на Загребската берза 120,68

+1,01% SOFIX 318,57 -0,06% ATHEX

Главен индекс на Белградската берза

+0,26%

750,04

Главен индекс на Љубљанската берза

497,56 12.562,00

NASDAQ +3,81% -0,78% 2.794,64

33,54$/унца

2.105,00

8.408,50

515.00$/унца

BELEX15 -0,78% -0,34% 497,56

SASX 10 815,81

берзата, без финансиски компании

641,75$/бушел

3.000 3.000 3.000

2.600 2.600 2.600 берза Главен индекс на Софиската берза Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил

+0,26%

2.400 2.400 2.400

ATHEX 2.200 2.200 2.200 750,04 ЕВРОПА ИНДЕКСИ

Главен индекс на Љубљанската берза

-1,31%

FTSE 100 5.664,57

-0,78% -1,26% SWISS

DAX12.562,00 Заеднички индекс 30 6.430,08

5.983,55

SOFIX СОЈА 318,57 1219.00.50$/бушел

SBITOP 589,08

+0,26%

ATHEX 750,04

Главен индекс Загребската берза метали и суровини Главен индекс на Софиската берза на Податоците зана фјучерсите на нафта, се земаат од веб страната американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

Главен индекс на Љубљанската берза

2.000 2.000 2.000 Главен индекс на Атинската берза

-1,20%

1.800 1.800 1.800

07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 09/11 09/11 09/11 12/11 12/11 12/11

DOW JONES АИК банка 1.741,00 12.562,00

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

DOW JONES

Главен индекс на Сараевската берза 27,25

CROBEX КАФЕ 1.738,20 2,18 $/бушел

+3,81% -0,88% +0,07% +0,41%

ПЧЕНИЦА

+14,24% -0,78%

Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

-0,78% S&P 500 -0,83% 1.316,33

NASDAQ 2.794,64

-4,81%

Развој.банка

713,00

BRAZIL BOVESPA -0,16% -0,35% 62.052,60 АЗИЈА ИНДЕКСИ

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

-0,54%

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао 19,98 CAC 40 SENGПаоло, Бразил

NIKKEI 225 HANG 8.793,05 ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ 20.160,40 ДЕН ДО 15Ч.

Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

-1,66%

3.275,31

+20,00%

+8,99% -0,78%

961,00

-3,90%

BRENT 110,977$/барел

-0,54%

16.863,30 -1,31%

-2,15%

FTSE 100 5.664,57

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

Извор: Блумберг

-1,26%

Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

0,80 .

DAX Гранд хотел 6.430,08 7.600,00

765,00

-1,20%

-1,31% 5.664,57 ЉУБЉАНСКА БЕРЗА -1,20%

Индекс на 100 најголеми британски котирани на Лондонска берза

-1,26% -5,00%

12,00

SWISS Горење 5.983,55 4.0120.01

+3,23%

-0,83% -2,12%

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

раст нова цена АЗИЈА ИНДЕКСИ +9,03% 169,00

Стопанска банка NIKKEI 225 РЖ Институт +8,16% 8.793,05 АлкалоидИндекс +0,61% на најголемите јапонски компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании одТокиска берза РМДЕН09 +0,47% котирани на швајцарскиот пазар на капитал Стопанска бан. Битола +0,44%

SWISS 5.983,55

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска Аеро. Љуб. берза

Индекс на 30 најголеми герм. компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Белградска, Загрепска и Љубљанска берза компании

30.01.2012

-0,83% TOPIX

-0,54%

116116 116 112112 112 108108 108 104104 104 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

-0,69% -0,44%

ПРИРОДЕН ГАС 2,77/ММБТу

ЗА ЗАТОПЛ.

307

+0,47% +0,01%

1731.70$/унца

СРЕБРО 33,54$/унца

БАКАР 8.408,50

МЕТАЛИ

-0,21% -0,74% -2,4%

НИКЕЛ

21.412,50

АЛУМИНИУМ 2.105,00

ЧЕЛИК 515.00$/унца

-1,5% -0,4% /

+15,04%

75,75

+18,87%

-0,06%

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил Хр.Брела

Хр.Духани ЕВРОПА ИНДЕКСИ -33,40% -21,82% FTSE 100

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза Интереуропа

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

ЕВРОПА ИНДЕКСИ BSE 30

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

DAX 6.430,08

98.87$/барел

Електропромет

Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

3.275,31

ЛЕСНА СУРОВА

ЗЛАТО

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

Филип М.

120120 120

+0,59%

BRAZIL BOVESPA -0,16% -0,35% 62.052,60 ЗАГРЕБСКА БЕРЗА

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

6,00

NASDAQ Соја про.

582,00 2.794,64

ОМБ ОМБ ОМБ

ФЈУЧЕРСИ НАФТА

Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

големи американски Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ компании котирани на Њујоршка берзата, без финансиски компании Индекс на 30 најголеми герм. компании берза Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Билокалник

TOPIX CAC 40 757,01

SASX 10 ШЕЌЕР 815,81

+0,59% АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

-2,83% -0,34% +3,45% -0,65% -0,29%

2338.000$/бушел

Главен индекс на Белградската берза 647,25$/бушел

-0,35% -0,65%

SOFIX BRAZIL BOVESPA 2.800 2.800 2.800 62.052,60 318,57

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

S&P 500 1.316,33

124124 124

котирани на пазарот на јавно поседувани друштва

СУРОВИНИ ИНДЕКСИ РЕГИОН +1,02% КАКАО

ПЧЕНКА

Индекс на 100 светски компаниииндекс котирани на на NASDAQ берза Главен Сараевската берза

+0,07% -0,16%

Главен на Загребската Заеднички индексиндекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

CAC 40 3.275,31

21.412,50

Извор: Македонска Берза официјалниот пазар на Македонска берза

ИНДЕКСИ АМЕРИКА ИНДЕКСИРЕГИОН

SBITOP 589,08

НИКЕЛ 3.000 3.000 3.000

1731.70$/унца

Главен индекс на Атинската берза

Заеднички индексиндекс 30 големи Главен наамерикански Белградската компании котирани на Њујоршка берза

CROBEX S&P 500 1.738,20 1.316,33

+1,01%

-0,21% 2.800 -1,5% 2.600 2.600 2.600 2.800 МАКЕДОНСКА БЕРЗА 2.800 АЛУМИНИУМ 2.400 2.400 2.400 2.600 2.600 СРЕБРО МБИ 10 -0,74%2.600 -0,4% 2.200 2.200 2.200 2.400 2.400 2.400 -0,22% 1.927,63 -0,65% 2.000 2.000 2.000 2.200 2.200 БАКАР ЧЕЛИК МБИД -2,4%2.200 / +1,01% 1.800 1.800 1.800 2.000 2.000 2.000 2.052,89 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11 07/10 07/10 07/10 09/10 09/10 09/10 12/10 12/10 12/10 03/11 03/11 03/11 06/11 06/11 06/11 08/11 08/11 08/11 11/11 11/11 11/11 ОМБ +0,59% -0,06% МБИ 10 е составен од 10 најликвидни120,68 акции на компании котирани на МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании

-0,34%

Главен индекс на Софиската берза

SBITOP Извор: Македонска Берза 589,08

BELEX15 DOW JONES

МБИД МБИД 3.200 3.200 3.200 МБИД МЕТАЛИ

-0,22%

ЗЛАТО

2.800 2.800 2.800

Главен индекс на Сараевската берза

+0,07%

наместо 2,42 милијарди евра, државата лани собра 2,24 милијарди евра во Буџетот. Тоа било причина да се направи премолчен ребаланс, односно да се скратат исто толку пари и од расходната страна за да не се зголеми дефицитот во Буџетот

+0,47% +0,01%

Извор: Македонска Берза

МБИ 10 BELEX15 1.927,63 497,56

зОРАн сТАвРЕсКи

министер за финансии

HANG SENG 358,00 20.160,40 3.900,00

91,00 2.099,00

641,75$/бушел

ПЧЕНИЦА 647,25$/бушел

КАФЕ 2,18 $/бушел

СУРОВИНИ

+1,02% -0,88% +0,41%

КАКАО

2338.000$/бушел

ШЕЌЕР 27,25

СОЈА 1219.00.50$/бушел

-2,83% +3,45% -0,29%

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

-1,66%

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

BSE 30

ПЧЕНКА

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА БЕЛГРАДСКА БЕРЗА АИК банка

1.741,00

+14,24%

Соја про.

582,00

+8,99%

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

12 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Македонија без дозвола за извоз на пилешко и свинско во ЕУ

„Ја знаеме пречката за извоз - само ние и Србија ги вакцинираме свињите од чума, другите сите ја укинаа таа вакцина. Затоа с$ уште не сметаат за ризично подрачје и немаме дозвола за извоз во ЕУ. А ние имаме капацитет да извезуваме. Имаме и каде, на пример, Грција е увозно зависна од свинско месо и тоа годишно има побарувачка од 5 милиони свињи, исто е и со Бугарија. Ние лобираме цело време, но дури сега се прават напори да се смени нешто. Дури и да ја укинат вакцината, мора да поминат 2 години за да може да извезуваме“, вели Перо Колевски, директор на Агрија.

Само 18 компании од прехранбената индустрија со извозен број за ЕУ!

С а м о 18 ко м п а н и и о д п р ех р а н б е н ат а индустрија имаат дозвола за извоз во земјите од Европската унија. Станува збор за четири кланици за јагнешко месо, една млекарница и една фабрика за производство на сладолед, додека другите се фирми кои вршат преработки на кожа и волна. Во моментот, според информациите од Агенцијата за храна и ветерина ниту една друга фирма нема аплицирано за извозен број во ЕУ. Иако станува збор за голема инвестиција и воспоставување на низа европски стандарди, месарите кои веќе извезуваат или, пак, го користат извозниот број за да транзитираат низ европските земји, велат дека станува збор за исплатлива инвестиција. „Два милиони евра н$ чинеше вкупната инвестиција, но се исплаќа затоа што извезуваме во сите европски земји. Најмногу во Италија, односно 60% од извозот, 30% во Грција и 10% во Хрватска, која иако не е во ЕУ, ги бара истите стандарди. Аплициравме уште од 2005 година, а моравме да ги исполниме сите европски услови од влез на стока, прием на жива стока, благосостојба на животни, место каде што се сместуваат поилките, линија на колење и сл.“ , вели Ристо Михајлов, генерален директор на Серта. Тој вели дека тоа што само четири кланици имаат добиено извозен број за во ЕУ значи дека многу е намален сточниот фонд и дека објектите не работат со полн капацитет да го задоволат домашното производство, а камоли за извоз. Од преработувачката месна индустрија, пак, вели Михајлов, никој нема добиено дозвола за извоз во ЕУ, зато што се насочени кон извоз во трети земји.

Иако државните институции тврдат дека од страна на бизнисот нема иницијатива за извоз на одредени видови месо, дел од кланиците убедуваат дека сепак постои интерес Соња Јованова

s.jovanova@kapital.com.mk

М

акедонија с$ уште е на листата држави на кои им е забранет извоз на живинско, свинско и говедско месо. Станува збор за стандарди за мониторинг на штетните остатоци од месото, кои земјава с$ уште не ги исполнува. Во Агенцијата за храна и ветерина велат дека има напредок во делот на овозможување извоз на пилешко месо, а за говедското и свинското месо велат дека и немало голем интерес за извоз од страна на фирмите. „Сега сме во позиција да преговараме за секој вид месо по категорија. Глупаво е како држава да инвестираме во одредени системи со цел да се поттикнува извозот во ЕУ кога од друга страна нема интерес. Така, на пример, за јајцата и с$ што е од живинско потекло има интерес и веќе аплициравме. Имавме к

о

м

е

р

ц

и

ј

и контрола од Даблин од инспекциската канцеларија на Европската комисија, тие имаат акционен план за одредени забелешки како што е програмата за мониторинг на салмонела, ние ја усогласивме со тоа што го бараат, излезена е во службен весник и сега бараме финансиски средства да почнеме со реализација на истата“, вели Абдулезел Догани, заменик-директор на Агенцијата за ветерина и храна. Тој објаснува дека дури и да успеат годинава да об езб едат пари з а реа лиз ација на програмата нема да може да почне веднаш да се извезува туку ќе мора да се извршат дополнителни контроли, како од Европската комисија, така и од Агенцијата за храна и ветрина врз фирмите. Од живинарската фарма Везе Шари велат дека во делот на исполнување европски стандарди си ја завршиле работата уште од 2003 година а

л

е

н

Kapital Akademija...

о

г л

а

с

member of KAPITAL MEDIA GROUP me

“OBLIKUVAJTE GO VA[ETO ZNAEWE” NAJNOVITE TRENDOVI I TEHNOLOGII NA E-U^EWE 22 Fevruari 2012, hotel “ Aleksandar Palas” Skopje

ERP Concept zaedno so TTS GmbH organizira konferencija posvetena na najnovite trendovi vo e-U~ewe, izgotvuvawe na dokumentacija i zadr`uvawe na znaewe vo ramkite na uspe{nite organizacii.

OTKRIJTE Dali e mo`no vo isto vreme da se kreira simulacija, e-U~ewe i dokumentacija vo edinstven ~ekor?

Da! Dali e mo`no istovremeno da se treniraat stotici vraboteni, locirani na razli~ni mesta niz svetot vo edinstven ~ekor?

Da! Dali e mo`no da se namalat vremeto i tro{ocite od e-U~ewe i izgotvuvaweto na dokumentacijata do 50%? Da!

SPODELETE Registrirajte se za konferencijata sega i spodelete go iskustvoto vo e-U~ewe so vode~kite Makedonski i Evropski kompanii.

PROBAJTE Isprobajte ja najnovata verzija od TT Knowledge Force i kreirajte e-U~ewe, simulacija i dokumentacija so pritiskawe na edno kop~e.

BROJOT NA U^ESNICI E OGRANI^EN. U^ESTVOTO E BESPLATNO, REGISTRACIJA NA: AKADEMIJA@KAPITAL.COM.MK REGISTRIRAJTE SE DO 10 FEVRUARI I DOBIJTE BESPLATNO E-U^EWE.* (*u~esnicite koi }e se registriraat do 10 Fevruari }e dobijat besplatno e-U~ewe i dokumentacija za krajni korisnici za edna procesna faza vo IT sistemot na svojata kompanija. Vremetraeweto na besplatnoto e-U~ewe }e bide do 15 minuti)

"Systems to run your business better"

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

кога и аплицирале за извоз, сега чекаат државата да ги исполни условите. „Се надеваме дека во скоро време државата ќе си ја заврши работата и ќе ни се дозволи извоз. Има многу работа што треба да се направи, се менуват правилници, ние и класите на јајцата ги сменивме. Извезуваме во Хрватска, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Косово, Србија, сакаме и во Турција ама не можеме и како транзит, а имавме можност и со Ирак, Либија кои бараат од нас цели кокошки“, вели Арбен Абдурахмани, генерален директор на Везе Шари. Иако државните институции тврдат дека од страна на бизнис-секторот нема иницијатива за извоз на свиснко месо, дел од кланиците убедуваат дека сепак постои интерес. Директорот на Агрија, живинарската фарма која годишно произведува 3,5 килограми месо вели дека имаат капацитет за извоз. к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

БАЛКАН 13

Јанша ќе ја спасува Словенија со нереална економска програма?!

Дисидентот повторно на власт

Р

оден како Иван Јанша во 1958 година, во работничко католичко семејство во Гросуље, во близина на Љубљана, уште од детството го задржува прекарот Јанез. Малку е познато дека Јанша е еден од словенечките дисиденти. Имено, по завршувањето на студиите по одбрана на универзитетот во Љубљана, тој станува член на Лигата на комунистите. Во 1983 година тој почнува да ги пишува своите први дисидентски текстови, како најпознатиот „За природата на Југословенската народна армија (ЈНА)“. Кога во доцните 80-ти години во Словенија почнаа да се воведуваат демократски реформи, Јанша беше предводник во борбата за слобода на говорот, па во магазинот „Младина“ објавува серија текстови со кои ја критикува ЈНА, а подоцна се приклучува на пацифичкото движење. Веднаш откако беше избран за претседател на Сојузот на социјалистичката младина на Словенија, Јанез Јанша беше уапсен со уште неколку новинари од весникот „Младина“, под обвинение дека откривале воени тајни. И покрај тоа, по распаѓањето на Југославија, Јанша беше избран за министер за одбрана. Оваа должност ја извршуваше с$ до 1994 година. Десет години оттогаш Јанез Јанша седна во премиерската фотелја на Словенија с$ до 2008 година. Минатата година Јанша беше дел од скандал, кога еден поранешен агент на воено- истражувачките служби го обвини дека за време на распаѓањето на Југославија, кога бил министер за одбрана, бил вклучен во криумчарење оружје. За шверц со оружје Јанша беше обвинет и од еден австриски новинар во книгата „Што ни можете“, каде што се наведува дека Јанез Јанша земал провизија од 250.000 долари по брод за оружје кое се пренесувало кон Хрватска и кон Босна и Херцеговина.

Јанез Јанша, кој беше словенечки премиер од 2004 до 2008 година, вети дека ќе го зајакне економскиот раст на земјата, ќе ги намали основните даноци и бирократијата, а планира да ги намали буџетските трошоци и дефицитот, да ја зголеми старосната граница за пензионирање и да ја забрза приватизацијата Васе Целеска

celeska@kapital.com.mk

Р

ечиси два месеци по предвремените параламентарни избори словенечкиот Парламент го одобри Јанез Јанша за нов премиер на земјата. Јанез Јанша, лидер на Словенечката демократска партија (СДС), кој беше словенечки премиер од 2004 до 2008 година, веќе почна да работи на составувањето на кабинетот на новата влада, со оглед на тоа дека има рок од само 15 дена. Новата влада ќе треба енергично да се справи со економските проблеми поради европската должничка криза, како и да предложи реформи кои ќе го запрат намалувањето на кредитниот рејтинг на земјата. Економската програма на коалицијата предводена од Јанша за следните пет години има цел финансиски да ја стабилизира Словенија, меѓутоа словенечките економисти се скептични во однос на нејзината одржливост и остварливост.

За две недели новата влада ќе биде изгласана во Парламентот, каде што коалицијата од пет партии што ја состави Јанша има јасно мнозинство. Иако на парламентарните избори во Словенија на 4 декември победник беше партијата на левиот центар, Позитивна Словенија на бизнисменот Зоран Јанковиќ, актуелен градоначалник на Љубљана, тој не успеа да формира посилна коалиција и ја изгуби поддршката во Парламентот. Јанша, од друга страна, одигра попаметно и на своја страна ги придоби помалите партии. Тој вети дека ќе го зајакне економскиот раст на земјата, како и дека ќе ги намали основните даноци и бирократијата. За да ги намали буџетските трошоци и дефицитот, тој планира да ја зголеми старосната граница за пензионирање и да ја забрза приватизацијата во земјата. Како една од мерките кои Јанез Јанша ги најави за време на предизборната кампања е дека ќе го намали бројот к

о

м

е

р

на министерствата од 18 на 12. Тој планира да го намали дефицитот на Словенија и преку намалување на бројот на вработени во јавниот сектор и да се справи со кредитната криза преку формирање „лоша банка“, што ќе ги преземе токсичните долгови од банките под капа на државата. Новата влада планира промена на оданочувањето на плати, постепено намалување на данокот на доход на компаниите, пониски паушални даноци за самовработените, инвестициски олеснувања за домашните и за странските компании... ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

Професорот на љубљанскиот Економски факултет и поранешен министер за економија, Матеј Лаховник, во интервју за весникот „Дело“ оценува дека најпроблематичен дел од економската програма е воведување на т.н. „социјална капа“, како мерките за зголемување на конкуренцијата, како и мерките за концесија, кои & беа ветени на Демократската партија на пензионери (ДЕСУС) со цел да влезе во коалицијата за Јанша да обезбеди мнозинство во Парламентот.

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

WWW.KAPITAL.MK

14 СВЕТ > БРОЈКА

Фејсбук на берза вo среда?!

И

1,05

ницијалната јавна понуда на акции (ИПО) на најпознатата социјална мрежа, Фејсбук, може да почне оваа среда, пренесува „Волстрит журнал“. Со најголемо ИПО на технолошкиот пазар Фејсбук, според проценките, може да собере вртоглави 10 милијарди долари, што ќе ја подигне вредноста на компанијата меѓу 75 и 100 милијарди долари. Весникот пренесува дека компанијата ги подготвила сите потребни документи за ИПО, додека понудата на берза ќе ја води инвестициската банка Морган Стенли, која може да заработи десетици милиони долари.

милијарди евра е сумата за која јапонскиот гигант Сони вчера го откупи уделот на шведската компанија Ериксон од заедничката компанија Сони Ериксон. На овој начин Сони стана единствен сопственик на компанијата, која ќе продолжи да се фокусира на пазарот за паметни мобилни телефони.

Прекината е истрагата против Санадер за случајот ИНА-МОЛ

У

нгарското обвинителство ја затвори истрагата во случајот во кој унгарски МОЛ е осомничен за подмитување за да може делумно да ја преземе хрватската нафтена компанија ИНА. Поранешниот премиер на Хрватска, Иво Санадер, беше обинет дека од тогашниот прв човек на унгарската нафтена компанија Жолта Хернандија примил 10 милиони евра мито за да може на Унгарците да им овозможи делумно преземање на хрватската нафтена компанија. Унгарија се откажува од понатамошна истрага поради големиот број докази кои покажуваат дека нема корупција во овој случај, а унгарскиот главен обвинител упатил писмо до главниот хрватски обвинител во врска со деталите и резултатите од истрагата.

Европа договори фискална унија - ќе се спаси ли еврото?! Лидерите на земјите-членки на ЕУ вчера во Брисел одржаа вонреден самит посветен на поттикнувањето на економијата и на спас на еврото, на кој беше усвоен фискален пакт за поголема буџетска дисциплина, кој надежно, треба да ја избави Европа од должничката криза Васе Целеска

Рампа за долговите!

celeska@kapital.com.mk

П

о 16 неуспешни самити за „спас на еврото“ во последните две години, европските лидери вчера во Брисел одржаа вонреден самит, на којшто ја финализираа намерата за воспоставување фискален пакт за поголема буџетска дисциплина. Шефовите на држави и на влади на земјитечленки на Европската унија (ЕУ) вчера во Брисел направија значајни чекори кон разрешување на должничката криза преку усвојувањето на т.н. Европски стабилизациски механизам (ЕСМ), односно договорот за фискална унија. На последниот самит на ЕУ, во декември минатата година, канцеларот Ангела Меркел со големо задоволство изјави дека договорот за фискална унија на земјите од ЕУ, со исклучок на Велика Британија, е пробив кон трајно решавање на кризата. Во меѓувреме, беше договорен и текстот на фискалниот пакт, и тоа во рекорден рок за ЕУ. Сепак, и покрај напорите, овој пакт не ги содржи сите барања на „мајката“ и на „таткото“ на идејата за фискален сојуз - Ангела Меркел и францускиот претседател, Никола Саркози. На вчерашниот самит европските лидери повеќе се фокусираа на создавање нови работни места и раст, а избегнаа да дискутираат за болните мерки за кратење трошоци и буџет, поради кои во последно време има с$ повеќе протести низ Европа. Тоа што го договорија лидерите е 20 милијарди евра неискористени средства од буџетот на ЕУ од 2007 до 2013 година да бидат пренасочени кон создавање нови работни места, особено за младите, а се очекува олеснување на банкарските заеми за мали и за средни претпријатија. Сепак, дискусиите за постојаниот спасувачки фонд, нов „фискален договор“ и Грција доминираа на разговорите.

Постојан евроспасувачки фонд?! Целта на ЕСМ е да го замени Европскиот фонд за финансиска стабилност (ЕФСФ), привремен фонд кој беше користен за спас на Ирска и на Португалија, а ќе помогне и околу вториот спасувачки пакет за Грција. Лидерите се надеваат дека ЕСМ ќе ја зајакне одбраната од должничката криза, но многумина - меѓу кои се и италијанскиот премиер, Марио Монти; шефот на

ММФ, Кристин Лагард и министерот за финансии на САД, Тимоти Гајтнер – велат дека тоа ќе успее само ако парите од овој фонд се комбинираат со остатоците од ЕФСФ, создавајќи суперфонд во вредност од 750 милијарди евра. Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) смета дека договорот за засилување на „одбранбениот ѕид“ на еврозоната

ќе ги убеди останатите да придонесат со повеќе пари за ММФ, зајакнувајќи ги неговите способности за борба против кризата и подобрувајќи го расположението на пазарот. Но, Германија се противи на ваков чекор. Германскиот канцелар, Ангела Меркел, изјави дека нема да дискутира за прашањето за ЕСМ и ЕФСФ с$ додека лидерите не се сретнат на идниот самит во март. Во меѓувреме, финансиските пазари ќе продолжат да се грижат дека можеби нема да има доволно сапувачки капитал за да им се помогне

П

актот за Европскиот стабилизациски механизам (ЕСМ) е склучен надвор од европските договори, бидејќи Велика Британија покрена вето против него затоа што британскиот премиер, Дејвид Камерон, стравуваше од губење на националниот суверенитет над буџетот. И навистина, фискалниот пакт предвидува автоматски казни при висок дефицит во државните буџети. Освен тоа, ќе биде воведена т.н. сопирачка за долговите, која на долг рок треба да доведе до урамнотежување

на буџетите на земјите од ЕУ. Тоа & беше особено важно на канцеларот Меркел. Впрочем, Германија со устав има пропишано таква сопирачка за долговите, иако тоа самата не го почитува. Меркел во повеќе наврати ги отфрли обвинувањата дека на другите сака да им ја наметне сопствената волја, како лидер на најголемата земја во еврозоната. „Ниту една земја не може на друга да & издава прописи во оваа област. Но, мора заедно да дискутираме. Тоа нема никаква врска со доминантноста. А тоа што сега сме толку големи не е наша вина“, изјави неодамна Меркел. на земји како Италија и Шпанија ако повторно се соочат со проблеми со враќањето на долгот. По речиси тригодишна криза, некои економисти веруваат дека комбинацијата од построги буџетски правила, поголем спасувачки фонд и посветеноста на пошироки структурни реформи за зајакнување на продуктивниста во ЕУ ќе му помогне на регионот да ја преброди бурата.

Грција задава с$ поголеми главоболки

Преговорите меѓу грчката Влада и приватните сопственици на обврзници за реструктурирањето на грчкиот долг, кој изнесува 200 милијарди евра, изминатиот викенд доживеаја напредок, но аналитичарите не очекуваат да бидат завршени наскоро. Додека не се постигне договор меѓу Грција и приватните сопственици на обврзници, лидерите на ЕУ не можат да продолжат со втората спасувачка програма за Атина, во вредност од 130 милијарди евра, за која се договорија на самитот во октомври минатата година. Наместо тоа, тие потпишаа договор за создавање европски стабилизациски механизам, што ќе претставува постојан спасувачки фонд во вредност од 500 милијарди евра, кој треба да почне да функционира во јули, една година порано од планираното. Новиот фискален договор ќе наметне построги буџетски правила за тие што ќе го потпишат, односно сите земји од ЕУ, освен Велика Британија, која уште од почетокот се огради од создавање фискална унија.

WWW.KAPITAL.MK

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ВТОРНИК 31.01.2012

15

ФЕЉТОН ЛОНДОНГРАД ОД РУСИЈА СО КЕШ: инсајдерска приказна за олигарсите Почитувани читатели, “Капитал“ во соработка со издавачите АЕА, ви го претставува возбудливиот бестселер на Марк Холингсворт и Стјуарт Ленсли, "Лондонград - од Русија со кеш". Не пропуштајте ја неверојатната приказна за тоа како Лондон стана дом на руските супербогаташи, раскажана за прв пат и базирана врз вистински ликови и настани. Ултравозбудливо р д н луксуз, у у , убави у приват р четиво за животот проткаен со невиден жени,, приватни авиони, мегајахти, најдобрите светски фудбалери и телохранители во црни ренџ-ровери со непробојни стакла.

Кој ги „испра“ гревовите на Березовски?

УЦИЈА ГЛАВА 9: КОВАЊЕ ЗАГОВОР ЗА РЕВОЛ

На дворот на „цар“ Борис никој не е поважен во трансформирањето на бегалецот-олигарх во истакната личност колку што е лорд Бел, гуру за односи со јавноста. Слаткоречив и убедлив манипулатор, во моментот кога олигархот ја побара неговата помош, Бел веќе имаше богато портфолио со застапување странски клиенти

П

отаинствените олигарси, ка ко Ол е г Д е р и п а ш ка, задржаа фирми за односи со јавноста во Сити, како Финсбари и Фајненша л динамикс, но повеќе за ограничување на штетата, отколку за објавување позитивна порака. Повеќето руски бизнисмени на медиумите гледаат со презир. Роман Абрамович изјави за „Ле монд” дека разликата меѓу стаорец и „’рчко“ е односот со јавноста. Спин-докторот на Абрамович, елоквентен Американец кој живее во Москва, е познат по тоа што говори што е можно помалку во корист на својот клиент, дури приговарајќи дека неговиот шеф не е јавна личност и дека има право на своја приватност. Но, Березовски улогата на печатот ја гледа сосема поинаку. Го смета за витално политичко оружје што & овозможува на јавната личност да биде во центарот н а в н и м а н и е т о. С п о р е д н е г о в о т о лично признание, тој е манипулатор за медиумите: „Ги користам средствата за јавно информирање како форма на политичко влијание”.

Лорд Бел

На дворот на „цар“ Борис никој не е п о в а же н в о т р а н сф о р м и р а њ е то на бегалецот-олигарх од заборав до

М

арк Холингсворт е истражувачки новинар и автор на повеќе книги, вклучително и студијата за МИ5, британската Служба за безбедност. Неговите новинарски текстови се објавуваат во Сандеј Тајмс, Гардијан и Фајненшел Тајмс. Од малиот број интервјуа направени со него, се знае дека тој не сака многу да зборува јавно, нити пак е љубител на шопинг. ругиот автор, Стјуарт Ленсли е новинар и економски консултант кој живее јужен Лондон. Меѓудругото тој е добитник на неколку награди како телевизиски и радио продуцент, меѓу кои е и наградата на Њујоршкиот телевизиски и филмски фестивал. Во неговата книга од 1985 година, Poor Britain, тој ја дефинираше моќта употребувајќи методологија која подоцна почнаа да ја применуваат истражувачите и владите на Велика Британија, Европската унија и голем број земји, од Јапонија до Јужна Африка.

Д

истакната личност отколку лорд Бел, гуру за односи со јавноста (ПР), кој помогна во планирањето и организирањето на победите на Маргарет Тачер на три општи избори. Назначувањето на лорд Бел беше еден од остроумните потези на Березовски. Слаткоречив и убедлив манипулатор, Бел се покажа вешт во застапувањето странски клиенти, особено членови на кралското семејство, контроверзниот претседател на Белорусија, Лукашенко и покојниот претседател на Чиле, Пиноче. Лорд Бел првпат се сретна со Березовски во 1996 година, кога со падобран беше спуштен во Русија за да ја спаси кампањата за реизбор на Јелцин, кој беше болен. Во тесна соработка со деловните инсајдери и со американските спин-доктори, тој ја подмлади Јелциновата личност. Лорд Бел е мајстор да ја подобри здравствената состојба со допир и има смирувачко однесување покрај болничката постела. Нему му се припишува трансформацијата на Јелцин од строг, агресивен, тврдокорен и механички политичар во насмеан, расположен народен човек. Березовски, очигледно, беше импресиониран од човекот што ги усоврши своите вештини во рекламната агенција Сатчи енд Сатчи во 70-тите години и чија лична привлечност предизвика еден поранешен колега да коментира: „Тој беше толку шармантен што кучиња би поминале преку улица само за тој да ги погали”. Березовски беше импресиониран од енергијата, шармот и од „шмеќарлакот“ на спин-докторите, како и од повеќето водечки личности што ги имаше советувано: леди Тачер додека беше премиер, Руперт Мардок, неговиот деловен херој и поранешниот претседател на Јужна Африка, Ф.В. Де Клерк. Оптимист, елоквентен и со добри врски, лорд Бел, кој непрекинато пушеше, беше сива еминенција и Березовски го ангажираше колку поради неговите контакти, толку и за неговите вештини за ПР. „Да се искористи Тим Бел е исто како да се бира телефонскиот број 911”, изјави еден извршен директор во индустријата. По напуштањето на Сатчи енд Сатчи, Бел се префрли во областа на ПР. Специјализираше давање совети на личности од висок профил склони на несреќни случаи, меѓу кои и Марк Тачер, синот на леди Тачер; Јан Мекгрегор, шеф на индустријата за јаглен, во текот на

рударит во 1984 година; лорд штрајкот на рударите Бирт, генерален д директор на Би-би-си, наводи за одбегнување на во врска со наводите л плаќањето данок; лорд Кинг, претседател на Бритиш ервејс, во врска со валкани Вир трикови против Вирџин ерлајнс; и Дејвид Мелор, во текот на медиумскиот скандал кој избувна во врс врска со неговата афера со глумицата Анто Антонија де Санча во 1992 година. Според тоа, Бел беше како Березо скроен за Березовски, кој истураше милиони фунти за реклами против Путин, изведување трикови во односите со јавноста, пол политичко лобирање и за промовирање на неговите лични пораки. го Од крајот на 2001 година најголем дел од неговиот медиумски профил е потпомогнат компа од Беловата компанија Бел Потингер, на која Березовски & плаќа хонорар од 25.000 фунти месечно, плус трошоци. Овие фактури, кои изнесуваат стотици илјади фунти, секогаш се платени целосно и навреме, мерка која е од важност за лорд Бел. Во текот на нивните состаноци во канцеларијата на олигархот на Мејфер, лорд Бел ретко не се согласуваше со бескрајниот тек на идеи на неговиот клиент за пропаганда, изгледајќи дека е исто толкав негов обожавател, колку што е и поборник. Тој има свое мислење за неговиот клиент. „Проблемот на овој свет е тоа што некој борец за слобода за некого е човек, а за друг е терорист”, има изјавено. „Има одредени валкани трикови во оваа кампања што се води против него (против Березовски). Целта е да се нападне, физички да се заплаши и да се монтираат медиумски напади врз него на секое ниво. И каде било да им се обрати на власта на други земји, открива дека постои цело досие за него доставено од Русите кои водат истрага за неговиот интегритет и за неговиот финансиски и политички статус... Мислам дека Борис Березовски е многу важна личност бидејќи верува подлабоко во демократијата и во човековите права од речиси сите други што ги имам запознаено”.

Неуморен ПР

Лорд Бел е одговорен да осигура дека има место за Березовски на врвните британски маси. Освен што има говорено во Реформ клуб, Березовски има одржано и предавања во Чатам хаус, им се има обратено на студенти на колеџот Итон, говореше пред Руското здружение при Универзитетот Оксфорд (во 2004 година), а еднаш беше и испрашуван од група виши креатори на политиката на ЕУ. Ужива поволна покриеност во „Сандеј тајмс”, дури има и напишано неколку написи потпишани лично од него, а и редовно е интервјуиран од „Њуснајт” на Би-биси 2. Почна да свикува конференции за печатот без претходно подготвен говор, плаќајќи тие да се одржуваат во големите амфитеатри на Ројал јунајтед сервисис институт во Вајтхол и во Чатам хаус на Сент Џејмс сквер. Во јуни 2007 година учествуваше во панел-дискусијата во емисијата „Време за прашања” на Би-би-си 1, единствен Русин кој досега се појавил на таа телевизија. Неговата порака отсекогаш е иста: Путин создаде авторитативна влада, ги заплени средствата за масовно комуницирање, ја загуши опозицијата и повторно ги национализираше компаниите во приватна сопственост. Не е за изненадување што руската власт се распрашуваше како еден бегалец како Березовски може да добие пристап до толку почитувани британски институции и како може да биде примен со толку големо почитување. Освен на обезбедување платформи од кои ќе ја води својата кампања на високо ниво, пари исто така беа трошени на великодушно самопромовирање и на медиумски вештини. На лорд Бел му беше дадена задача да организира демонстрации пред Р у с к ат а а м б а с а д а в о Кенсингтон палас гарденс во октомври 2003 година, кога колегата-олигарх Михаил Ходорковски беше приведен, а во мај 2004

70

ЛИТЕРАТУРА ЗА РАЗЛИЧНИ ВКУСОВИ Од 2000 година наваму АЕА издавачи објавува книги од ра зни облас ти: проз а, по езија, литература за млади, публицистика, популарна психологија, езотерија... Продажниот салон Египетска сонувалка во центарот на Скопје изобилува со богата литература – од современите македонски писатели, преку англиските класици, с$ до детската литература, сето тоа по достапни цени.

• Од дом ашните авто р и А Е А из д ав ачи ги објавила Божин Павловски, Матеја Матевски, Митко Маџунков, Ефтим Клетников, Радован Павловски, Томе Арсовски...

• Од странските Џ.Р.Р. Толкин, К.С. Луис, Малколм Гладвел, Калед Хосеини, Јасмина Кадра, Кормак Меккарти, Џеред Дајмонд, Карла дел Понте... Преводот на трилогијата “Господарот на прстените” од Толкин беше вистински хит пред неколку години и е проект каков што ретко бележат издавачите во земјава.

• Пред две години во Скопје го пречека и добитникот на Букеровата награда, Томас Кенили, авторот на “Шиндлеровата арка (листа)”, издание исто така на АЕА.

година беше одговорен и за присуството на дванаесетина лимузини кои возеа покрај Руската амбасада со големи натписи што го обвинуваа Путин дека води една полициска држава. „Ослободете го Ходорковски”, „Рускиот бизнис против КГБ” и „Рускиот бизнис против полициска држава” се само дел од натписите, јасен показател за силината на Березовското спротиставување. Непосредно пред претседателските избори во Русија, во 2004 година, Березовски нарача оглас на цела страница, по цена од околу 250.000 фунти, што излезе во „Њујорк тајмс”, „Вашингтон пост”, „Тајмс”, „Фајненшал тајмс” и во „Дејли телеграф”. Со наслов „Седум прашања до претседателот Џорџ Буш за неговиот пријател, претседателот Путин”, огласот го обвини Путин за геноцид во Чеченија и за разгорување милитаристичка хистерија слична на онаа во Германија во почетокот на нацистичкиот режим. Тој го охрабруваше претседателот Буш повторно да му погледне в очи на својот пријател. На Березовски му се придружија неколку дисиденти од советската ера со свои потписи. На самитот на Г-8 во Санкт Петербург во јули 2006 година Бел Потингер планираше да вметне реклама во официјалната програма во корист на фондацијата на Березовски за граѓански слободи. Рекламата содржеше слика на претседателот Путин, кој претседаваше со самитот, но направена така да личи на Гручо Маркс. На неа стоеше славната реченица на комичарот: „Не би сакал да бидам член на ниеден клуб кој би ме имал мене за член”. Организаторите наредија рекламата да биде отстранета и таа никогаш не се појави. „Она што, изгледа, го вознемири него (Путин) беше зборот Маркс”, забележа лорд Бел.

(Продолжува) Во утрешниот број: По ова, беше неизбежно Путин да се одмазди. Во поход ги прати руските обвинители, кои издаваа барање по барање за екстрадиција на Берeзовски во Москва за да му се суди, во меѓувреме проширувајќи го списокот со неговите обвинувања

К О

М

Е

Р

Ц

И

Ј

А

Л

Е

Н

О

Г Л

А С

КАПИТАЛ АКАДЕМИЈА ОБЈАВУВА ПРВА РАБОТНА КОНФЕРЕНЦИЈА ЗА ИЗВОЗ ЗА 2012

КАКО И КАДЕ ПОВЕЌЕ И ПОДОБРО ДА ИЗВЕЗУВАМЕ! ПЕРСПЕКТИВИ ЗА 2012 ГОДИНА!

29 февруари 2012 / хотел ALEKSANDAR PALACE Скопје

КЛУЧНИ ТЕМИ НА РАБОТНАТА КОНФЕРЕНЦИЈА ПРВ ПАНЕЛ Итни мерки и субвенции со кои може да се поддржи извозот на македонските компании! Како да се ублажат последиците за компаниите од намалените нарачки од странство? Што компаниите може да очекуваат од новата СТРАТЕГИЈА ЗА ПРОМОЦИЈА НА ИЗВОЗОТ? Како извозните промотори да се стават во функција на поголем извоз? Како да си ги олесните царинските постапки и процедури? Кои други мерки се потребни на македонските извозни компании? Како да ја зголемите конкуретноста на странските пазари? Како да се освојат БАЛКАНСКИТЕ ПАЗАРИ (искуства)!

ВТОР ПАНЕЛ

ТРЕТ ПАНЕЛ

Осигурување на извозот (како се осигурува извозот, кој осигурува, зошто е потребно осигурувањето – искуства и придобивки) Факторинг и откуп на побарувањата! ШТО Е ТОА? Извозни програми и кредити кои ги нуди МБПР (Македонската банка за поддршка на развојот)! Детална анализа на понудата на оваа државна банка! Како средствата од ИПАРД (Програма на Европската Унија) да се стават во функција на зголемување на извозот? Какви кредити и услови нудат македонските комерцијални банки за извозните компании? Има ли Проектно финансирање од страна на банките за добри извозни проекти!

ЗА КОГО Е НАМЕНЕТА ОВАА РАБОТНА КОНФЕРЕНЦИЈА За сите компании кои извезуваат на странски пазари! По сектори тоа би биле: Извозници на храна и пијалоци, Извозници на овошје

и зеленчук, Кондиторска индустрија, Конзервна индустрија, Фармацевтска индустрија, Металопрепработувачка индустрија, Тутунска индустрија, Градежни материјали! Конференцијата е наменета за сите професионалци во извозот – основачи накомпании, извршни директори на компании, раководители на сектори за продажба, комерцијалисти, аналитичари на извозот, истражувачи на странските пазари, претприемачи кои започнуваат со бизнис. Трите панели (модули) се така структурирани како би ги содржеле сите потребни информации, а има и простор за прашања и дилеми, со што учесниците и слушателите би се здобиле со потребни знаења и нови информации

ЦЕНА НА КОТИЗАЦИЈА Котизацијата за настанот ќе биде 6.200 денари + ддв (7.316 денари вкупно) За секој втор учесник од иста компанија следува 10% попуст, а за секој трет и повеќе – 15% попуст на котизација.

РУСИЈА И АРАПСКИТЕ ПАЗАРИ – НОВИ МОЖНОСТИ! Што се менува со влезот на Русија во СТО за македонските извозни компании и производи? Како да поставите успешна стратегија за извоз во Русија и поранешните руски републики? Како да најдете локален партнер и да се претставите во Русија? Како да се искористат поволностите од бесцаринските договори со ЦЕФТА и да се зголеми извозот во регионот? Арапските земји–новите пазари кои ги отвори арапската пролет На кои пазари најдобро поминуваат македонските производи?

ГОВОРНИЦИ И ЛИЦА ОД КОИ МОЖЕТЕ ДА НАУЧИТЕ ПОВЕЌЕ Државен советник за евроинтеграции и меѓународна

соработка во Министерство за економија!

Државен советник за економска дипломатија и

Директор на Директоратот за економска дипломатија во Министерството за надворешни работи Директор на Царинска управа на Македонија Директор на Агенција за странски инвестиции и промоција на извозот Претставници на македонски извозни компании Претставници на најголемите банки и финансиски институции Претствници од Македонска банка за подршка на развојот (осигурување и кредитирање на извозот, факторинг и откуп на побарувања!) Државен советник во Министерството за земјоделие и раководителот на телото за управување со ИПАРД! Претседателот на македонско-руско стопанска комора Капитал во наредните денови ќе ја објави и агендата на ова РАБОТНА КОНФЕРЕНЦИЈА заедно со имињата на учесниците на конференцијата!

KAPITAL MEDIA GROUP

Kapital Akademija...

www.kapital.mk

лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110