477-01.03.2011

четврток. 1 март. 2012 пет. max. 110 C min. -20 C

саб. max. 130 C min. -10 C

МБИ 10

2.149,86

+0,07%

Извор: Македонска Берза

МБИД 2.018,38

+0,84% %

ОМБ

122,68

+0,48%

ХРВАТСКИОТ ПРЕМИЕР ЌЕ ГО РАСЧИСТУВА ПУСТОШОТ ОД ХДЗ СО ДДВ ОД

25%

€

61,50

САД

$

45,71

Курсна листа на Народна банка на Македонија

КОЛАПСОТ ВО ИНДУСТРИЈАТА

13

ПРАТЕНИЦИТЕ ОД ВЛАСТА ПРОТИВ ЈАВНО ОТКРИВАЊЕ НА АКЦИОНЕРИТЕ СО УДЕЛИ 7 ПОД 5%. ЗОШТО?

ЕМУ

Вовед во

МАКПЕТРОЛ СО рецесија 10 ОПЕРАТИВНА ЗАГУБА ПРИ НАЈВИСОКИ ЦЕНИ НА ГОРИВАТА 11

ПРВА СРЕДБА ГРУЕВСКИ6 ПАПАДИМОС, ПОСЛЕДНА ШАНСА ЗА ЧИКАГО! 8

фото: Филип Поповски

чет. max. 70 C min.-30 C

Македонските компании се фрлија на интернетреклами 12

www.kapital.mk al.mk

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

ПРВА РАБОТНА КОНФЕРЕНЦИЈА ЗА ИЗВОЗ ЗА 2012

ДРЖАВАТА МОРА ДА ЗАСТАНЕ ЗАД ИЗВОЗНИЦИТЕ!

С Р СТР.

2-3

фото: Филип Поповски

број 477 | година 2 | цена 20 ден. | тел. 3 298 110 | факс. 3 298 111

Kapital Akademija...

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

WWW.KAPITAL.MK

2 НАВИГАТОР ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

> коментар > анализа > победник и губитник > бројка > лидери > не им беше денот

168,8 С

“

јавен обвинител

Банките ги зголемија вложувањата во благајнички записи на 600 милиони евра

> БРОЈКА

“ ЉУПЧО ШВРГОВСКИ

www.kapital.mk

Апсолутно може да се промени одлуката на Обвинителството за авионската несреќа во која загина претседателот Борис Трајковски. Таа не е конечна и ако се појават нови докази кои укажуваат дека постои друга причина што била клучна за падот на авионот кај Мостар, сигурно ќе го процесуираме предметот.

милиони евра од даноци и од придонеси се собрани во државната каса во јануари годинава, што е идентично со истиот месец минатата година. Но, Владата планираше зголемување на приходите во Буџетот врз основа на економски раст од 4,5%.

четврток 01/03/2012

КОМЕНТАР

Катерина Синадиновска sinadinovska@kapital.com.mk

Зошто нервозни реакции?

З

ошто функционерите најмногу ги нервира прашањето како трошат?“. Овој текст на Капитал објавен неодамна (кој предизвика и дебата меѓу македонските пратеници) го напишавме како резултат на несфатливо нервозните реакции на нашите директори, министри, градоначалници на кои секогаш кога се прави анализа како менаџираат со народните пари, им се крева коса на глава. Таму, објаснивме дека поентата на медиумите е да реагираат, истражуваат, и објавуваат за евентуални злоупотреби на буџетот, кој го полнат сите граѓани а го празнат оние на кои сме им дале доверба. Но, очигледно, поентата не ја разбрале сите. Директорот на Дирекцијата за справување со кризи Шабан Салиу вчера се најде погоден од написите на Капитал. Заводот за ревизија открива дека Диркецијата спорно потрошила 13, 7 милиони евра. Велиме спорно, оти Заводот констатира дека на различен начин е повреден или законот за јавни набавки или процедурата во спроведувањето на тендерската постапка. За дел од тие пари, Заводот вели дека се потрошени на јавни набавки чии договори се објавени во БЈН со задоцнување, а дел од договорите воопшто не биле објавени со што е прекршен член 55 од законот за јавни набавки. Половина милион евра, пак се потрошиле без воопшто да биде објавен тендер, или како што се вели – во четири очи! Господинот Салиу, вчера прати демант до редакцијата на Капитал, во кој се закани со тужба, но не кажа дека бројките за потрошени пари не се точни. Салиу, кој патем е побаран за коментар, има дадено изјава, и чии ставови се пренесени во истиот текст, наместо да ги заплашува со тужба новинарите на Капитал, подобро да спори со Државниот Завод за ревизија. Како може податоци за тоа колку пари се потрошиле да не се интересни за јавноста? Медиумите е важно да обзнанат за можна проневера, која или ќе се демантира или ќе се докаже во адекватна постапка. Зошто инаку би служеле компетентните институции? На пример, јавниот обвинител, кој сега ќе ги чешла ревизорските наоди. И ние во Капитал се „молиме на Бога“ трошењата да се исправни, зошто прилично голема сума е во прашање. Но исто така, и тоа како ќе го следиме случајот до неговата завршница.

амо на последната аукција на благајнички записи на Народната банка банките вложија 125 милиони евра во овие хартии од вредност, со што вкупната сума што е извлечена од прометот по тој основ достигна 600 милиони евра. Ако на тоа се додадат и парите што банките мора да ги чуваат како задолжителна резерва за сите депозити, произлегува дека во трезорот на Народната банка се „стерилизирани“ вкупно 1,09 милијарди евра. Парите што се извлекуваат од банкарските канали во централната банка постојано се зголемуваат, што значи дека банките масовно вложуваат во државни обврзници, наместо да ја зголемат кредитната поддршка за стопанството.

Потребни се важни поголем и поконку

ВАЉОН САРАЌИНИ

министер за економија

До 2015 година владата ќе преземе низа активности за поттикнување на извозот. Се стремиме кон подобрување на извозот бидејќи висок раст на надворешната трговија значи висок економски раст.

МИНЧО ЈОРДАНОВ

претседател на бордот на директори на Макстил

Македонската економија е рај за увозниците, а пекол за извозниците. Освен мерки на микроплан, неопходни се промени во монетарната политика. Фиксниот курс во изминатата декада не придонесува за раст на економијата.

ШЕФКИ ИДРИЗИ

сопственик на Ренова од Тетово

Државата треба да ги поттикне извозниците преку грантови кои би покриле до 50% од трошоците за сертифицирање. Бараме ист третман за домашните и странските компании, а извозниците треба да имаат посебни бенефиции за да бидат поконкурентни во странство.

Подобри услови за кредитирање, повеќе договори за слободна трговија, поголема вклученост на економските промотори и поддршка за извозниците. Ова се главните барања на бизнис-заедницата изнесени на конференцијата која вчера ја организираше Капитал Академија, дел од Капитал Медиа Гроуп Соња Јованова s.jovanova@kapital.com.mk

Александра Спасевска spasevska@kapital.com.mk

П

о д а т о ко т д е к а с а м о 5 % о д ф и р м и те в о з е мј а в а извезуваат, а дури 23% од вкупниот извоз го прават железото и челикот го вклучи алармот кај компаниите и државните институции да бараат нови пазари и да создадат нови производи за извоз. Но, за поконкурентни производи треба да се обезбедат услови пр ек у потр е бната инфрас тру кт у ра,

поевтини енергенси и кредити и преку с тимулир ањ е на из в оз от од с тр ана на државата. Ова беше истакнато на вчерашната работна конференција „Како и каде повеќе и подобро да извезуваме“, организирана од Капитал Академија. Според бизнисмените, за поголем извоз од Македонија потребни се подобри услови за кредитирање, повеќе договори за слободна трговија, поголема вклученост на економските промотори и поддршка

за извозниците. Иако државата веќе има изготвено стратегија за поддршка и промоција на извозот, компаниите-извознички побараа конкретни структурни промени за да се оствари поголем раст на извозот, а со тоа и на економијата. Министерот за економија, Ваљон Сараќини, истакна дека до 2015 година Владата ќе преземе низа активности за поттикнување на извозот. „Се стремиме кон подобрување на извозот бидејќи висок раст на надворешната трговија значи висок економски раст“, истакна Сараќини. Стратегијата за промоција на извозот, која ја изготви Министерството за економија, предвидува за три години извозот да се зголеми за 30%. Билјана Стојановска, државен

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010 телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 e-mail: kontakt@kapital.com.mk Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска

РЕКЛАМА Александра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; marketing@kapital.com.mk; aleksandra@kapital.com.mk

ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОР Николај Томашевски

ОГЛАСИ: Дијана Гулакова: ++389 2 3298 110/ лок:105; gulakova@kapital.com.mk

OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:101 nikolova@kapital.com.mk

СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Јасмина Савовска Трошановски ++389 2 3298 110/ лок:102; prilozi@kapital.com.mk

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Вељко Влаховиќ бр 11, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛ Сања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:104 pretplati@kapital.com.mk

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК Спасијка Јованова ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИК Катерина Синадиновска (политика) Катерина Попоска (економија) УРЕДНИЦИ Маја Бајалска, Александар Јанев, Александра Спасевска ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИ Верица Јорданова ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MK Александар Јанчески

Печати: Графички Центар Скопје Според мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот. Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

СДСМ со предлог-мерки за да се преживее кризната 2012

> БРОЈКА

1,275 милијарди евра достигнаа дознаките од странство во текот на 11 месеци од минатата година, што е 35 милиони евра повеќе од истиот период претходната година. Дознаките се еден од главните извори за финансирање на трговскиот дефицит на земјата.

Н

ЗОРАН ЈОВАНОВСКИ

потпретседател на СДСМ

Како до пари за финансирање извозни проекти?

М

бела боја-не ја извршува функцијата

„Од кредитната линија на Европската инвестициска банка повлековме 150 милиони евра, а во преговори сме за нова линија од 100 милиони евра. Овие кредити, со каматна стапка од 5,5%, се покажаа многу атрактивни за компаниите и интересот за нив не стивнува“, рече Александар Станојковски, директор на Секторот за кредитирање и гаранции во МБПР. Бизнисмените се пожалија дека банките често непотребно одолговлекуваат со одобрување на кредитите, што им штети кога треба да обезбедат делумно финансирање на инвестициите од програмата ИПАРД. Тие побараа и формирање гарантен фонд во МБПР кој ќе им помогне при конкурирањето на тендери и извозни зделки кога банките немаат капацитет да застанат зад компаниите.

сива боја-делумно ја извршува функцијата

Институции и организации вклучени во извозот

развој на бизнисите

црна боја-целосно ја извршува функцијата брендирање и финансирање обука на маркетинг на извозот сектор

Агенција за странски инвестиции Министерство за економија Македонска банка за поддршка на развојот Стопански комори Агенција за промоција на туризам Меѓуминистерски комитет и работна група за извозна промоција извор-УСАИД

23%

8,4%

советник за европски интеграции и меѓународна соработка во ова Министерство, обајасни дека ќе се поддржат четири клучни сектори кои имаат потенцијал за поголем извоз, меѓу кои се текстилната, прехранбената, автомобилската и металната индустрија и ИКТ секторот. Прв чекор е формирање интернет-портал со информации за сите македонски извозници. Крум Ефремов, директор на директоратот за економска дипломатија во МНР, ја потенцираше дополнителната улога која од оваа година ја имаат амбасадите - да им помагаат на компаниите. „Сите компании кои имаат потреба од информации за одреден пазар ќе може да се обратат во конзуларните претставништа на Македонија за поддршка на извозот“, изјави Ефремов. Тој ги повика компаниите во услови на криза да се насочат кон освојување нови пазари и кон нови производи. Висар Фида, директорот на Агенцијата за странски инвестиции, која годинава има клучна улога во поттикнување на извозот, потенцираше дека постојат 26 економски промотори низ целиот свет и кои имаат задача да го промовираат македонскиот извоз. „Ние ги имаме контактите и информациите за странските пазари. Неопходна е поголема соработка со домашните извозници“, истакна Фида. Но, анализата на УСАИД за унапредување на извозот покажува дека државните институции многу малку помагаат за развој на бизнисите и за финансирање на извозот. „Треба да се даде поголема поддршка за унапредување на извозот, односно фокусот да не се стави на потенцијални извозници“, изјави Кирил Миноски од проектот за инвестиции и унапредување на извозот при УСАИД. Додека институциите се фалеа со реформите

што допрва ќе ги спроведуваат, извозниците ја претставија реалната слика зошто Македонија 20 години не може да постигне значителни стапки на извоз. Според нив, освен институционалните, Македонија мора да ги реши структ урните проблеми кои трговскиот дефицит го зголемија за пет пати. „Македонската економија е рај за увозниците, а пекол за извозниците. Освен мерки на микроплан, неопходни се промени во монетарната политика. Фиксниот курс во изминатата декада не придонесува за раст на економијата“, истакна Минчо Јорданов, претседател на бордот на директори на Макстил. Според него, компаниите се неликвидни најмногу поради лошите услови за кредитирање и во такви услови не може да го зголемат извозот. Тој ја потенцираше инфраструктурата како клучен сегмент за освојување нови пазари. „Како да ја освоиме Русија, дали преку Солун со честите блокади или преку Бугарија до која нема ниту автопат?“, праша Јорданов. Тешкотиите з а о св оју в ањ е но ви па з ари ги потенцираше и Ѓорѓи Петрушев од Групацијата М6. Тој побара од државните институции повеќе договори за слободна трговија пред с$ со Русија. Шефки Идризи, сопственик на Ренова од Тетово, побара од владата да ги зголеми стимулациите и субвенциите за инвестиции во нови технологии и производствени капацитети, а побара и пониски каматни стапки за кредити и стимулативен даночен сиситем. „Државата треба да ги поттикне извозниците преку грантови кои би покриле до 50% од трошоците за сертифицирање. Бараме ист третман за домашните и странските компании, а извозниците треба да имаат посебни бенефиции за да бидат поконкурентни во странство“, истакна Идризи.

од извозот отпаѓа на железо и челик

> БРОЈКА

ајголемата опозициска партија, СДСМ, презентираше пакет итни економско-социјални мерки за да се преживее 2012 година. Како мерка за олеснување на последиците за граѓаните, СДСМ предлага доделување на месечни ваучери од 2.000 денари за основни прехранбени продукти на семејства без ниту еден вработен. Освен тоа, се предлага замрзнување на цените на јавните услуги, како што се цените на водата, комуналиите, јавниот превоз во текот на цела година, намалување на акцизата за бензините и поевтинување на бензините. СДСМ сугерира да се утврди посебна категорија семејства наречена „земјоделско домаќинство“ и за нив да се даваат дополнителни бенефиции. За фирмите во преработувачката индустрија да се поттикнат повеќе да користат домашни суровини и репроматеријали. Со проект „Изгради фабрика – реализирај бизнис“ државата да им помогне на сите фирми што инвестираат во изградба на фабрика со плаќање на каматите за инвестициските кредити. СДСМ понуди и пакет-мерки за поддршка на извозниците, со цел зголемување на извозот.

и реформи за урентен извоз акедонската банка за поддршка на развојот (МБПР) ги повика компаниите во поголем број да го осигуруваат извозот, како еден од начините за заштита на зделките. Оваа услуга ја нуди МБПР. Бизнисмените, пак, побараа поголема флексибилност од банкарскиот сектор. За ова се дискутираше на вториот панел од Извозната конференција, насловен „Како да дојдете до пари за финансирање на извозните проекти“. Финансиските институции истакнаа дека интересот за кредити за финансирање на извозот значително расте последниве години, со забелешка дека некредитните инструменти, како факторингот, форфетингот, осигурувањето на извозот и останатите с$ уште прилично слабо се користат.

3

лидери

5%

се помали приходите од ДДВ во државната каса во јануари годинава во споредба со истиот месец лани. Годинава се собрани 56,6 милиони евра, додека, пак, во јануари 2010 година, приходите од ДДВ изнесувале 59,4 милиони евра, што е индикатор дека економската активност годинава е помала од лани.

победник и губитник ПОБЕДНИК

+

ЈОВАНКА ЈОЛЕСКА/ ПОПОСКА

П

рокредит банка преку нова емисија на акции ќе обезбеди три милиони евра,кои банката ќе ги искористи за извршување на финансирање на активностите

ЖИВКО МУКАЕТОВ

Н

а глобалната економска криза Алкалоид & се спротивставува со проактивна деловна стратегија, која во 2011 година & обезбеди на компанијата добивка од 10 милиони евра

не им беше денот

од вкупниот извоз е храна

ДОРА БАКОЈАНИ

С

реде криза во Грција излезе дека сопругот на Дора Бакојани, кој е и пратеник, во март минатата година изнел од државата еден милион евра, што се граничи со корупција

Претседателот на Србија, Борис Тадиќ, уште еднаш покажа дека интересите на државата му се поважни од партиските. Иако Србија е на неколку месеци од парламентарните избори, сепак Тадиќ без да калкулира дали договорот со Приштина ќе им влијае негативно во БОРИС предизборната кампања ТАДИЌ на своите сопартијци од Демократска странка, покажа цврста волја во преговорите и & обезбеди кандидатски статус на земјата. Таквата одлука на српскиот претседател Тадиќ беше влог во иднината на земјата. А ако се точни прогнозите, во јуни на следниот Самит на ЕУ, Србија ќе добие и датум за преговори. Ваквата политика на Тадиќ не само што е пример од кој треба да се учи, туку e и пример кој многу земји од Балканот кои аспирираат кон европска иднина треба да го следат. Со ова, Србија станува позитивен пример во регионот, а претседателот Борис Тадиќ лидер на Балканот.

_

ГУБИТНИК Претседателот на Белорусија, Александар Лукашенко, постојано е на удар на санкции од Европската унија. Откако беше реизрбан на функцијата во 2010 година скандалите никако да запрат. Санкциите што тој ги спроведе против демонстрантите на опозиција и репресиите што ги спроведуваше АЛЕКСАНДАР врз нивните членови ЛУКАШЕНКО по неговиот спорен реизбор, сега му се враќаат со санкции од ЕУ. Откако Брисел ги замрзна сметките и не им издаде европски визи на дел од членовите на белорускиот полициски и судски апарат кои ги спроведуваа репресивните мерки врз демонстрантите, сега одлучи државите на ЕУ да ги повлечат своите амбасадори од Минск. Иако Лукашенко води одалечана и студена политика со Брисел, сепак се чини санкциите од центарот на Брисел и тоа како успеваат да стигнат до Минск.

мисла на денот

ЖОЗЕ МАНУЕЛ БАРОСО

С

екоја година од буџетот на Европската унија исчезнуваат 600 милиони евра поради измами, овозможени од новите технологии и отворањето на пазарите

ЛУЃЕТО КОИ САМИ ТЕ НЕ РАБОТАТ И НЕ ПРЕЗЕМААТ НИШТО ВО ЖИВО ТОТ ЛЕСНО ГО ГУ БАТ ТРПЕНИЕТО И ПАЃААТ ВО ГРЕШКИ КОГА СУДАТ ЗА ТУЃАТА РАБОТА.

Иво Андриќ писател

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

4

WWW.KAPITAL.MK

НАВИГАТОР ГРАФИК НА ДЕНОТ...

Популацијата во Македонија ќе се намалува

ФОТО ФО ОТО НА Д ДЕНОТ... ЕНОТ... Извор: Светска банка

(проектирани проценти за 2010-2030 година) -17

-12

-7

-2

-14 -12 -8 -7 -5 -4 -3 -1

3

8

13

18

23

28

Бугарија Молдавија Латвија Белорусија Хрватска Србија Унгарија Македонија

0 Црна Гора 1 Словенија Албанија Азербејџан Турција Узбекистан Таџикистан

3 18 19 22 31

П

опулацијата во Македонија континуирано ќе се намалува во периодот од 2010 до 2030 година, велат прогнозите на Светска банка. Според извештајот на Светска банка за Европа и Централна Азија - „Вештини, не само дипломи“ - во Македонија се констатирани драматични разлики во растот на населението меѓу одредени региони. Во некои општини има голем број училишта што губат ученици поради трендот на стареење на населението.

светот низ медиумите...

Toronto Star Tor

Пратениците од ВМРО-ДПМНЕ велат дека со вакви законски измени ќе се повредат ЕУ директивите и ќе се направи простор за шпекулации на берзата. Опозицијата критикува дека власта не е подготвена за борба против најновите форми на корупција

Financial Review Fin

Авст Австралискиот бизнисвесник пишува за уште едно весн корпорациско преземање, кор вредно 1,6 милијарди долари. вред Станува збор за Гудман Стан Филдер, регионален џин во Фил производството и преработката про на ххрана, кој беше преземен од ссингапурската компанија Вилмар интернешнал. Вил

The Times

Лондонскиот весник го следи ловот на терористи низ светот, односно последниот голем плен на тајните служби, т.е. вдовица на еден од огранизаторите на бомбашките напади во лондонското метро.

Vecernji List

Златан Ибрахимовиќ е на насловната страница на хрватскиот весник, кој објавува дека на еден од најдобрите светски играчи, иако има хрватско потекло, никој никогаш не му понудил да игра за Хрватска.

www.kapital.mk

2 3 4

Ј

апонците поставија уште еден светски рекорд. Ја направија највисоката ТВ-кула на светот, лоцирана во Токио. Висока е 634 метри и чини 812 милиони долари. Официјалното отвoрање е закажно за 22 мај, а емитувањето ќе почне еден месец порано. Изградбата на оваа кула започнала уште во 2008 година, на неа работеле 580.000 работници.

Пратениците од власта н откривање на акционер

Откр Откриена афера која можеби им пресудила на минатогодишните прес избори во Канада. Ова е на избо насловните страници на сите насл канадски медиуми, кои користат кана изрази како „гнасни трикови“ изра за д да го опишат откривањето на изборниот фалсификат во најава. избо

1

33

НАЈЧИТАНО НА WEB... Само во Македонија потрошувачката кошничка е помала од платата?! Како е можно? Спорни 13,7 милиони евра потрошени од Шабан Салиу?! атни Македонија ќе има 4.000 приватни „полицајци“ Ќе се градат станови и куќи на а на Скопје периферијата

Ивана Колева koleva@kapital.com.mk

П

ратениците од владејачката коалиција не сакаат законски да се дозволи јавно откривање на имињата на акционерите со удели под 5%. Со четири гласа „за“ и седум „против“ предлог-измените на законите за хартии од вредност и за банките беа отфрлени на вчерашната расправа на Комисијата за финансирање и буџет во Собранието. Власта одлучи дека идејата на опозицијата за борба против корпуцијата преку „ситните акционери е задоцнета“ и дека тоа ќе отвори дополнителен простор за шпекулации на Македонската берза. Најжестока дебата се водеше меѓу предлагачот на измените, пратеничката на СДСМ, Радмила Шеќеринска, и пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ, Лилјана Кузмановска. Шеќеринска објасни дека пратениците треба да покажат политичка волја за борба против новите форми на корупција. Додаде дека јавните тендери со вака поставените закони може да се доделуваат на компании каде што акционери се јавни функционери, што е директен судир на интереси. Според Шеќеринска, прв чекор за борба против корупцијата е целосно отворање на акционерските книги. „Ако отворите некоја акционерска книга, дури и без да ги гледате акционерите под 5%, на прв поглед ќе видите дека на листата стојат имиња кои се во роднински врски со први луѓе од владејачката партија.

А што станува ако подетално ги разгледаме имињата и на акционерите под 5%?“, рече Шеќеринска. Нејзината колешка Лилјана Кузмановска, пак, ја обвинуваше опозицијата дека не ги познава доволно проблематиката и законите и се повика на аргументот дека Македонија ја има усвоено ЕУ директивата 2004/109, со која се утврдува прагот од 5%. „Овие барања не држат вода. Тие само ќе го обременат целокупното работење со акциите и системот наложен од ЕУ, во чија регулатива не случајно е поставен прагот од 5%. Не можеме да ја менуваме ние директивата и да се враќаме 20 години наназад“, истакна Кузмановска. На нејзините аргументи Шеќеринска одговори со фактот дека ЕУ директивите налагаат само минимум обврски што земјата мора да ги почитува за да го усогласи законодавството со европското. Таа ја предизвика Кузмановска со облог. „Ако толку силно верувате дека Македонија не смее да ги открие акционерите под 5% и да се залага за поголема транспарентност, дури поголема од онаа што ја налага и самата директива, тогаш ајде да се обложиме. Вие да си заминете од пратеничкото место ако Европската комисија во октомври оцени дека е добра поголема транспарентност кај акционерските книги. Ако, пак, оцени дека Македонија прави поголеми напори за борба против корупцијата, тогаш јас веднаш ќе го напуштам пратеничкото место“,

Шеќеринска отвори акционерска книга со акционери-државни функционери

А

ко отворите некоја акционерска книга, дури и без да ги гледате акционерите под 5%, на прв поглед ќе видите дека на листата стојат имиња кои се во роднински врски со први луѓе од владејачката партија. А што станува ако подетално ги разгледаме имињата и на акционерите под 5%?, рече Шеќеринска и пред членовите на Комисијата презентираше копија од акционерска книга на една домашна компанија. На документите со кои мавташе Шеќеринска видно заокружени беа имињата на двајца познати државни функционери, чии имиња не смееме да ги објавиме затоа што тоа го забранува Законот за хартии од вредност.

аргументираше Шеќеринска. Според неа, пратениците од власта неаргументирано ги бранат политичките ставови. „Во анкетните листови за пријавување имот јавните функционери не кажуваат ништо. Не е важно колку акции имаат тие и на која пријавена вредност се во даден момент. С$ додека не кажат во кои компании политичарите поседуваат акции, вредноста на акциите ќе им расте како на таксиметар. Утре тие ќе бидат легални милионери зашто ние навреме не сме ги регулирале правилно законите“, истакна Шеќеринска. Владанка Авировиќ, пратеничка од Социјалистичката партија, смета дека со објавувањето на сите акционери нема воопшто да се зголеми транспарентноста, туку само шпекулативноста. „Целта на вака поставениот закон е да се најдат акционерите од управувачката структура на компаниите, а не да ги откриеме малите. Ако мислите дека сега има некакви шпекулации, тогаш можете да пријавите за регулаторните тела да ги испитуваат. Ние како дел од политичките структури мора да пријавуваме приходи и преку нив може да видиме колку некој заработил за време на мандатот“, истакна Авировиќ. Пратеникот од НДП, Изет Зеќири, преку примерот на САД, каде што

WWW.KAPITAL.MK

ПРОЦЕНКИ...

3 ФАКТИ ЗА...

2.017 1.048 40%

Ч

аса работи просечен Грк, што ја прави најзадолжената држава во Европа земја на најголеми работници

Ч

аса поминува просечен германски работник на работното место, што е најнизок просек во Европа

П

овеќе време на работа поминува просечен Грк наспрема просечен Германец

ЉУПЧО ДИМОВСКИ

министер за земјоделство, шумарство и водостопанство

За поголема искористеност на парите од ИПАРД потребна е гилотина

М

инистерството за земјоделство, шумарство и водостопанство преку т.н. ИПАРД-гилотина ќе ги поедностави постапките за поднесување барања за средства од европските претпристапни фондови. „Малиот број мерки, од една страна и многу високите критериуми според ЕУ-стандардите, од друга, с$ уште се клучниот проблем за максимално искористување на ИПАРДсредствата“, изјави Димовски.

не дозволија рите под 5%

31,96% во структурата на здравствените услуги во Македонија имаат расходите за примарна здравствена заштита, 30,46% имаат расходите за специјалистичкоконсултативна здравствена заштита и 37,58% имаат расходите за болничко лекување.

68

ЛИЛЈАНА КУЗМАНОВСКА

пратеник на ВМРО-ДПМНЕ

Овие барања не држат вода. Тие само ќе го обременат целокупното работење со акциите и системот наложен од ЕУ во чија регулатива не случајно е поставен прагот од 5%. Не можеме да ја менуваме ние директивата и да се враќаме 20 години наназад. малите акционери имаат со закон заштитени права и нивните имиња се јавно достапни, истакна колку е важно да се сменат законите и да биде транспарентна сопственичката структура на акционерските друштва. „Сигурно многу јавни функционери се кријат под тие 5%, а истите тие фаворизираат економски трансакции и реализираат лични придобивки или дејствуваат преку партиски вработувања во одредени компании каде што се акционери. Овие промени мора да ги изгласаме“, истакна тој. Зеќири преку еден пластичен пример и математичка равенка пресмета како во една компанија со вкупно 200 акционери може „ситните“ акционери да имаат и до 68 акции и право да избираат два члена на Управниот одбор кои ќе имаат голема контрола во работењето на компанијата. „Ние мора да ги изгласаме законските измени, а Антикорупциска во тоа да н$ поддржи. Никој не треба да биде привилегиран како сопственик на хартии од вредност за да се избегне можна корупција“, заклучи Зеќири. Откако предлог-измените за јавно откривање на

РАДМИЛА ШЕЌЕРИНСКА

пратеник на СДСМ

ВМРО-ДПМНЕ може да прифати секаков предлог од опозицијата, ама не и предлог којшто се однесува на парите и нивната контрола. С$ што значи зголемување на транспарентноста, отворање на книгите и документацијата за тоа кој раководи со колку пари во оваа држава е забрането, дури и за пратениците на партијата. И жалам што не собраа сили дури и во ваква јасна ситуација да гласаат за поголема транспарентност и помалку корупција.

нови двокатни автобуси ќе добие јавниот градски превоз во Скопје, произведени од кинески Јутонг. Новите автобуси се во ретро-стил, како тие што се користеле за градски сообраќај во педесеттите и шеесеттите години од минатиот век во Скопје. Како дел од проектот за обнова на возниот парк на ЈСП Скопје досега во Македонија веќе се испорачани 68 двокатни и 80 нископодни автобуси и сe пуштени во сообраќај. До крајот на 2013 година треба да бидат испорачани уште 66 автобуси.

ТОП ВЕСТИ... Борбата против неплаќањето даноци во фокусот на УЈП до 2014

У

ЈП го донесе Стратешкиот план кој ги содржи генералните насоки и мерките за периодот 2012-2014 година. Според нив, тие треба обезбедат не само реализација на основната мисија и визија на институцијата, туку да претставуваат и темел за изградба на современ даночен орган со висок углед и интегритет кај даночните обврзници, домашната и меѓународната јавност доверба во професионалноста, ефикасноста, транспарентноста и услужната ориентираност. За периодот 2012-2014 година УЈП планира пет основни развојни стратешки цели - организирање на УЈП за зголемување на капацитетот за спроведување на законодавството и борба против одбегнување на плаќањето даноци, развивање нови програми за намалување на сивата економија за обезбедување средства за финансирање на функциите на државата. „Преку подобрување на услугите, ќе се стремиме да обезбедиме поголем степен на доброволно пријавување на даноците, односно да ја обезбедиме довербата на даночните обврзници во УЈП, како професионална институција која е подготвена да им помогне и ефикасно да ги решава даночните работи“, велат од УЈП.

ДЕМАНТ По повод написот „Спорни 13,7 милиони евра потрошени од Шабан Салиу“, објавен во весникот „Капитал“ на 29.02.2012 година го објавуваме следниот демант: Новинарот во текстот селективно користи реченици извадени од контекст на Конечниот извештај на ревизијата, конструира сценарија за сопствени потреби со задни намери, од за нас непознати причини, ја изменува суштината на вистината, со што се губи правата смисла на наодот и препораките на Државниот завод за ревизија. Не е точен наводот на новинарката дека без изготвен план за јавни набавки, јавна објава, тендерска спецификација, Дирекцијата за заштита и спасување склучувала договори во 2009 и 2010 година. Ова го поткрепуваме со цитат од Извештајот на Државниот завод за ревизија: „Во дел од постапките за јавна набавка, кои се спроведени со преговарање, без објавување оглас, Комисијата за јавни набавки не изготвила извештај за спроведената постапка со детално образложение за причините и начинот на спроведување на постапката и тоа во две постапки за јавна набавка во износ од 3.994 илјади денари, додека во постапката за осигурување на авионите во износ од 10.202 илјади денари изготвен е извештај од спроведената постапка, без детално образложение на причините и начинот на спроведување на постапката, иако во одлуката за јавна набавка се наведени сите причини согласно законот. Дирекцијата ина спроведено во претходниот период две постапки, во кои не е извршен избор, а поради итноста од обезбедување полиси за осигурување на авионите, спроведена е наведената постапка“. Заклучен цитат. Во поглед на наводите на новинарката, која селективно го издвојува наводот од 163 илјади евра за чистење на речните корита и крајбрежјето на Преспанското Езеро, појаснуваме дека на ден 26.09.2011 година е поднесен извештај до Владата za потрошена количина нафта и сакаме да ве информираме дека се работи за постапка која на почетокот беше во надлежност на Министерството за транспорт и врски и од нивна страна имаше објавен повик до сите градежни компании за вклучување во Акцијата за чистење на реките и дел од крајбрежјето на Преспанското Езеро, објавен во јавните гласила. Дирекцијата за заштита и спасување има спроведено постапки согласно законските прописи за 2,6 милиони евра и за 11 милиони евра, а самото тоа што некои не се објавени електронски не значи дека не се транспарентни и согласно со Законот за јавни набавки. Ве известуваме дека особено постапките за набавка на три противпожарни авиони „АТ 802“ и 25 противпожарни возила беа целосно транспарентно спроведени. Двете јавни набавки беа најголемите спроведени во Дирекцијата за заштита и спасување, во износ од 680 милиони денари (11 милиони евра) и немаше најдено никакви неправилности од Секторот за јавна внатрешна финансиска контрола од Министерството за финансии, Државниот завод за ревизија и целосно се потврдени со правосилна судска одлука. Изненадува што новинарката зборува индивидуално за Шабан Салиу, а не за Дирекцијата за заштита и спасување, како орган кој има свој статус, своја структура и комисии за водење на јавни набавки од вработени лица во Дирекцијата, така што може да се заклучи дека написот е тенденциозно насочен кон личноста Шабан Салиу за рушење на неговиот кредибилитет и углед, а со тоа и на Дирекцијата за заштита и спасување, која има значаен успех, како на домашно, така и на меѓународно ниво. Дирекцијата за заштита и спасување, вложувајќи напори за материјално техничко опремување на тимовите за брз одговор и целосно на органот, стекна респектабилен авторитет и углед во меѓународната јавност, кој се потврди преку приемот на Македонија во структурата на ЕУ преку Механизмот на цивилната заштита. у Советуваме новинарката подобро да го научи Законот за јавни набавки, Конечни Конечниот извештај на Државниот завод за ревизија и да не изнесува паушалн паушални лични мислења и политички мотивирани.

пратеник на НДП

Ние мора да ги изгласаме законските измени, а Антикорупциска во тоа да н$ поддржи. Никој не треба да биде привилегиран како сопственик на хартии од вредност за да се избегне можна корупција. акционерите под 5% не добија зелено светло од Комисијата за финансирање и буџет на првата расправа, очигледно е какви ќе бидат резултатите доколку предлозите се најдат на гласање во Собрание.

БЕРЗА

МБИ 10 3.000

2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800

07/10

10/10

02/11

05/11

09/11

01/12

2.149,86 2010/2012 2010/2012

Max. Min.

2.827,62 1.943,09

На Македонската берза вчера беше остварен промет од 54.025.937 денари од редовното тргување, кое порасна за 274,47% во споредба со претходниот трговски ден. Прометот од тргување со обврзници, пак, бележи зголемување од 609,02% во споредба со вторникот. Главниот берзански индекс МБИ-10 на дневно ниво забележа пораст од 0,07% и трговскиот ден го заврши со вредност од 2.149,86 индексни поени. НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК Македонија Гостивар

3.075,00 +1.474,00

+92,7% 92 7%

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК РЖ Услуги

159,00 -2,00

-1,24% 1 24%

DOW JONES 13.500 13.000 12.500 12.000 11.500 11.000 10.500 10.000

07/07

21/08

05/10

19/11

03/01

17/02

13.005,10 +0,18% 0 18%

Зголемената доверба на потрошувачите во САД ги крена и цените на акциите на Волстрит. Вчера слична беше и ситуацијата на азиско-пацифичките и на европските берзи, каде што во текот на целиот ден доминираше зелената боја.

ДРУГИ ПАЗАРИ 5.925,15 9.723.24 1.372,18 2.986,76 6.923,25 835,96

FTSE 100 Nikkei225 S&P 500 Nasdaq DAX TOPIX

-0,05% +0,01% +0,34% +0,69% +0,52% -0,30%

VALUTI

£ €

€ $

СТАПКА

СТАПКА

1,3443

1,185 ПРОМЕНА

ПРОМЕНА

-0,1%

+0,5% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

FJU^ERSI ZLATO

1.783,30 -0,29% 0 29% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

NAFTA BRENT

122,43

ЖАН КЛОДSЈУНКЕР

претседател на Еврогрупата

ИЗЕТ ЗЕЌИРИ

60 СЕКУНДИ БРИФИНГ

+0,72% 0 72%

Со „заштитен ѕид“ против кризата

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч

П

ретседателот на Еврогрупата, Жан Клод-Јункер, изрази оптимизам дека ЕУ ќе одлучи да го зајакне „заштитниот ѕид“ вреден 500 милијарди, кој има за цел да го спречи. „Ќе донесеме одлука до крајот нa март Европскиот фонд за финансиска стабилност и Европскиот стабилизациски механизам да функционираат паралелно“, рече Јункер. Се смета дека во ЕФСФ, кој по формирањето имаше 440 милијарди евра, останале уште 250 милијарди по спасувањето на Португалија и Ирска.

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.com.mk

ЖОЗЕ МАНУЕЛ БАРОСО

Жозе Мануел Баросо

“

Пораснаа потрошувачката и деловната доверба во 17 земји на еврозоната во февруари.

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

WWW.KAPITAL.MK

6 ПОЛИТИКА > пари > држава > администрација

www.kapital.mk четврток 01/03/2012

Kapital Akademija...

member of KAPITAL MEDIA GROUP

телефон: ++ 389 2 3298 110 факс: ++ 389 2 3298 111 e-mail: akademija@kapital.com.mk

КАЛЕНДАР НА НАСТАНИ

ЗА ПЕРИОД ФЕВРУАРИ H ЈУНИ 2012

МАРТ

02

Оптимизација на пребарувачи и контекстуално огласување

08

Финансиски извештаи

15

Организација на продажбата и продажбен менаџмент

23

Меѓународно двојно оданочување

30

Е-mail маркетинг и корпоративно огласување

АПРИЛ

05

Финансии во продажбата и управување со клучните клиенти

20

Интернет огласување

26

Customer Rela)onship & Customer Experience management

МАJ

10

Водење на продажен разговор и продажна презентација

18

Подгответе се за инвеститори!

23

Маркетинг на социјални медиуми

30

Преговарање и развој на долгорочни односи со клиентите

Советниците во Охрид се испокараа за висококатниците во центарот

Д

еталните урбанистички планови за просториите кај Ривиера и Табана ги раскараа советниците на ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ во општина Охрид. Со навреди и меѓусебни обвинувања тие спореа за изградбата на висококатниците во наведените локации. За ВМРО-ДПМНЕ недозволиво е во централното градско јадро на древниот Охрид да никнуваат петкатници и тоа без согласност од Управата за заштита на културното наследство. Наспроти нив, пак, градоначалникот Александар Петрески тврди дека има сознанија дека ВМРО-ДПМНЕ сака во центарот на Охрид да изгради споменици и згради во барокен стил. Инаку плановите предвидуваат висококатници да никнат во паркот пред Охридско лето, доградба на комплексот Летница на градскиот плоштад и уште три згради кај Ривиера.

Хаувит: Статус кво ситуацијата за Македонија е неприфатлива

М

акедонија веќе подолго време е подготвена да ги започне преговорите за влез во Европската унија. Статус кво ситуацијата на Македонија е неприфатлива, истакнува во интервју за МИА известувачот за Република Македонија во Европскиот парламент, Ричард Хаувит. Тој го поздрави најавениот дијалог на високо ниво меѓу еврокомесарот Филе и премиерот Груевски. „Не можеме и не смееме да се држиме настрана и само да посматраме“, изјави тој. Затоа, смета Хаувит, едно од решенијата може да биде и неодамна креативниот предлог за постоење временска рамка во која би почнал скрининг-процесот. „Тоа подразбира формирање тимови и во Брисел и во Скопје кои би работеле на техничкиот дел за подготовка за почеток на преговорите за членство во ЕУ, а во меѓувреме да се водат преговорите за решавање на спорот со името“, вели тој.

Салиу негира повреда на законот за јавни набавки Марија Севриева sevrieva@kapital.com.mk

Д

ирекцијата за заштита и спасување спроведувала законски постапки за јавни набавки, појаснува директорот Шабан Салиу по вчерачниот натпис на „Капитал“, кој се повикува на извештај на Државниот завод за ревизија. „Во дел од постапките за јавна набавка, кои се спроведени со преговарање, без објавување оглас, Комисијата за јавни набавки не изготвила извештај за спроведената постапка со детално образложение за причините и начинот на спроведување на постапката и тоа во две постапки за јавна набавка во износ од 65 илјади евра, додека во постапката за осигурување на авионите во износ од 165 илјади евра изготвен е извештај од спроведената постапка без детално образложение на причините и начинот на спроведување на постапката, иако во одлуката за јавна набавка се наведени сите причини согласно законот“, се вели во забелешките на ревизорот. Салиу појаснува дека Дирекцијата претходно спровела две постапки за јавна набавка во кои не бил извршен избор, но поради итноста, спроведена е наведената постапка. Во ревизорскиот извештај е наведено дека Дирекцијата не го известила Бирото за јавни набавки за склучени договори во износ од 2,6 милиони евра, додека дел од склучените договори во износ од 11 милиони евра го известила Бирото во рок подолг од 30 дена од

спроведувањето на постапката. „Самото тоа што некои од спроведените јавни набавки не се објавени електронски не значи дека истите не се транспарентни и согласни со законот за јавни набавки“, наведува Салиу. Од друга страна пак, ревизорите велат дека утврдената состојба не е во согласност со член 55 од Законот за јавни набавки, поради што не се обезбедува транспарентност и интегритет во процесот на доделување на договорите за јавни набавки. Салиу вели дека набавката на трите авиони и 25 противпожарни возила, во износ од 11 милиони евра, биле најтранспарентно спроведени и дека не биле најдени никакви неправилности од Секторот за јавна внатрешна финансиска контрола при Министерството за финансии, Државниот завод за ревизија и целосно се потврдени со правосилна судска пресуда. Според податоци од електронскиот систем на Бирото за јавни набавки, во 2010 година е спроведена набавка на три

Новите 4.000 „приватни полицајци Максим Ристески risteski@kapital.com.mk

И

ЈУНИ

15

Мониторинг аналитика и статистика на интернет активности

21

Известување и следење на продажбата

авиони за гаснење на пожар во вредност од девет милиони евра. Покрај тоа, за набавка на нови пет противпожарни возила со КАФ-систем по техничка спецификација Дирекцијата потрошила 989 илјади евра. Во извештајот на Ревизија се вели дека се преземени обврски во вкупен износ од 265.000 евра по склучени договори за набавка на услуги и работи без спроведена постапка за јавна набавка, што не е во согласност со член 17 и 18 од Законот. Дел од договорите, во износ од 163 илјади евра, се однесуваат на расчистување на речните корита како последица од временските непогоди, за кои не е спроведена набавка согласно член 99. Доделувањето на договорите за јавни набавки во постапки кои не се во согласност со Законот за јавни набавки создава можност за ненаменско и незаконско користење на средствата, не обезбедува услови за фер конкуренција, еднаква и недискриминаторска положба на понудувачите, транспарентност и јавност при набавките.

Министерот за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска, со најавените измени на Законот за обезбедување имоти и лица приватните обезбедувачи ќе добијат исти овластувања како полицајците

ако и според министерот за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска, со најавените измени на Законот за обезбедување имоти и лица приватните обезбедувачи ќе добијат исти овластувања како полицајците (секако, само за имотот или лицето што го обезбедуваат), од Комората за обезбедување лица и имот негираат. Реагираат на вчерашниот текст објавен во „Капитал“, со став дека напротив, законската рамка за приватното обезбедување се стеснува, со цел да се оневозможат злоупотребите. Оттаму појаснуваат дека и со досегашното законско решение, (од 1999 година) работникот за обезбедување има овластување да утврди идентитет на лице кое се наоѓа во објектот што е предмет на заштита, да направи

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

ПОЛИТИКА 7

Прва средба Груевски– Пападимос, последна шанса за Чикаго

Откако и американскиот амбасадор, Волерс и генералниот секретар на НАТО, Расмусен, во еден ден децидно порачаа дека без решен спор за името прашањето за Македонија воопшто нема да се отвори, надежите денеска се насочени кон Брисел, каде што премиерот Груевски и неговиот грчки колега Пападимос, за прв пат ќе се сретнат. Прогнозите се дека состанокот ќе биде протоколарен, но надежта последна умира Катерина Синадиновска sinadinovska@kapital.com.mk

С

$ појасно е дека стратегијата на македонската Влада да се користи пресудата од Судот на правдата во Хаг за да се отвори прашањето за Македонија во Чикаго ќе резултира без успех. Амбасадорот Пол Волерс вели дека не гледа причина зошто воопшто некоја држава би го отворила прашањето за прием на земјава под референцата БЈРМ, кога консензус за тоа нема, а консензусот е базата врз која е поставена целата организација. Генералниот секретар на НАТО, Андерс Фог Расмусен пак, не одговори зошто не може Македонија да добие покана за членство, а спорот да се остави да се решава дополнително, зошто тоа не би било единствен случај на отворен спор меѓу членките (Грција и Турција): „Одговорот е многу јасен – сите одлуки во НАТО се носат врз основа на консензус, а тоа се однесува и на Грција. Тоа значи дека за да има покана за Скопје, ќе ни треба поддршка од Грција. Тоа е многу едноставно и тоа е крајната позиција. Колку што знам, кај Грција нема волја за таков чекор с$ додека не се постигне заеднички прифатливо решение за името. Така решивме во Букурешт во 2008 година и таа одлука с$ уште важи. Токму затоа дадов таква изјава. Тоа е начинот на којшто во НАТО носиме одлуки и

По 12 средби со Папандреу, Груевски тет-а-тет со Пападимос

Односите меѓу Македонија и НАТО

1995 - Македонија се придружува кон програмата Партнерство за мир 1996 - Македoнија е домаќин на првиот тренинг од програмата Парнерство за мир 1999 - Македонија игра клучна улога преку поддршката што ја дава за спроведување на НАТОоперациите на Косово 1999 - Македонија се приклучува во Акциониот план на НАТО 2001 - за време на кризата во Македонија, НАТО игра клучна улога во олеснувањето на преговорите. НАТО распоредува сили за да го соберат оружјето од немирите. НАТО го поддржува потпишувањето на Охридскиот рамковен договор 2002 - Македонија испраќа мировници во Авганистан 2005 - Медицински тим од Македонија е испратен во август во Авганистан 2007 - Македонија е домаќин на Безбедносниот форум на Евроатлантскиот партнерски совет, кој се одржа во Охрид 2008 - На самитот во Букурешт е одлучено Македонија да стане полноправна членка на НАТО штом ќе се реши спорот за името

не можеме едноставно да воведеме нови правила“.

НАНО РУЖИН

Денеска во Брисел ќе се оствари долго договараната средба на македонскиот и на грчкиот премиер, Никола Груевски и Лукас Пападимос. Средбата доаѓа на иницијатива на Груевски, кој неколкупати прати покана до колегата од југ. Во македонската Влада вчера одбија да ги коментираат изјавите на Волерс и на Расмусен, со став дека додека не помине средбата на двајцата премиери, несериозно е да се даваат изјави.

Иванов: Зошто САД се откажа во Букурешт?

Претседателот Ѓорге Иванов вели дека иако Самитот во Чикаго не е за проширување, се надева на исправање на неправдата од Букурешт. Иванов се прашува зошто САД се откажале од идејата за влез на Македонија во НАТО под референцата БЈРМ: „Токму Америка беше гарантот под референца да влегуваме во меѓународните организации. Зошто се откажаа во Букурешт, треба да одговорат самите“ вели Иванов

Конечно да сфатиме дека БЈРМ не поминува!

Поранешниот амбасадор на Македонија во НАТО, Нано Ружин е оптимист дека с$ уште има можност некоја држава да го отвори прашањето. „По изјавите на Волерс и на Расмусен, практички е јасно дека шансите се минимални, но јас сметам дека во

ЛАЗЕ ЕЛЕНОВСКИ

поранешен амбасадор во НАТО

поранешен министер за одбрана

„Ако во Букурешт, САД стоеше зад идејата да ни се дозволи влез под референцата БЈРМ, сега веќе не н$ поддржува да играме на таа карта. Политиката на Владата по 2008 година не ги воодушеви странците.“

„Веројатно шансите за решение на спорот ќе бидат поголеми кога ќе се создадат можности за сериозно преговарање. А тоа ќе го знаеме по изборите во Грција, закажани во април.“

ЃОРГЕ ИВАНОВ претседател на Р.М

дипломатијата се можни изненадувања и дека можеби Турција или некоја друга земја на маргините на самитот ќе го отвори прашањето и ќе предизвика расправа. Додека не дојдеме до решение со Грција, нема надеж за членство, но барем да има дебата во Чикаго“, вели тој. Поранешниот министер за одбрана Лазе Еленовски вели дека НАТО нема поместување по Букурешт. „Ако го решиме спорот, одлука за прием може да биде донесена на која било седница што ја одржува еднаш неделно НАТО“, вели тој и цени дека во моментов, со оглед на техничката влада во Грција, економската криза, но и неконструктивноста од нивна страна да се дојде до решение, намалени се шансите Македонија да се надева на покана на претстојниот самит на НАТО во Чикаго.

и“ - зголемена сигурност или сеење страв? преглед на лицето или на неговиот багаж, да употреби средства за присила, физичка сила, службено куче или огнено оружје: „Употребата на присила и огнено оружје не е никаква новина или измена. Тука не може да стане збор за злоупотреба на новите овластувања, затоа што нови овластувања - нема. Напротив, со новиот предлог-закон се предвидува донесување правилник за употреба на средства за присила, за којшто сметаме дека е неопходен за детално и прецизно да се пропише употребата на овие средства, а со цел да се спречи нивна злоупотреба“, вели генералниот секретар на Комората, Сања Кермитчиева. Според неа, новина во предлогзаконот е правилникот за транспорт на пари, кој, исто така, детално ќе го дефинира начинот на кој агенциите за обезбедување ќе ја овозможуваат оваа услуга. Керамитчиева ја смета за претерана претставата во јавноста

дека вработените во агенциите за обезбедување се масовно вооружени. Се повикува на податоци од Министерството за внатрешни работи, според кои од вкупно 177 фирми кои имаат дозволи за обезбедување во Македонија, до декември 2011 година од нивна страна биле набавени 375 парчиња оружје. „Ова јасно говори дека иако секоја компанија има законско право да набави оружје, не секоја компанија има политика за набавка и за носење огнено оружје“, вели Керамитчиева. Целосна новина во предлог-законот изготвен по словенечки терк, кој наскоро ќе & биде доставен на Владата е воведувањето на новите средства за присила при извршувањето на работните задачи на обезбедувачите, како гумена палка (пендрек), спрејови и средства за врзување (лисици). Во однос на контролата над спроведување на Законот, односно надзорот што треба да спречи злоупотреби на овластувањата на приватните обезбедувачи, од

Комората информираат дека таа и понатаму ќе остане кај државните органи, пред с$ МВР.

Македонија и Словенија – слични само во географијата

Министерството за внатрешни, како иницијатор на законските измени, се повикува на решенијата од земјите во регионот, особено на словенечкото, кое од аспект на големината на државата е најподатливо за имплементација во Македонија. Словенија, како и Македонија, има нешто повеќе од два милиони жители и располага со околу 7.500 униформирани полицајци, што е повторно блиску со бројката од 7.000 полицајци во служба на МВР. И бројниот сооднос меѓу полицајците и приватните обезбедувачи е речиси ист во двете земји: Словенија има околу 4.500 обезбедувачи, а Македонија околу 4.000. Но, освен овие географски сличности, најсеверната и најјужната република на поранешна Југославија

немаат ништо друго заедничко што би гарантирало применливост на словенечкиот закон и кај нас. Додека во Словенија речиси и да нема примери за злоупотреба на овластувањата од страна на полицијата и на приватните агенции за обезбедување, во Македонија овој вид бруталност е честа појава која ретко добива судска завршница. Освен случајот што предизвика најголема општествена реакција – убиството на Мартин Нешковски од страна на припадник на специјалната полициска единица „Тигри“, во свежо сеќавање ни се повеќе случаи со прекумерна употреба на сила од страна на „Алфите“, како и многубројни примери кога приватни обезбедувачи се однесуваа како ноторни насилници: пресметките меѓу обезбедувањата на локалите во Кочани, упадот во дискотеката Процес, претепувањето на малолетник од страна на поранешен член на тимот за обезбедување на премиерот, Никола Груевски.

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

WWW.KAPITAL.MK

8 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

СДСМ: Владата сака со финта лекарите да ги направи јавни службеници! Министерот Никола Тодоров демантираше дека лекарите ќе станат јавни службеници откако новиот закон ќе стапи на сила, но упорно не сакаше зборовите „јавна служба“ во законот да ги замени со „општествена служба“ Викторија Милановска milanovska@kapital.com.mk

В

ладата сака лекарите преку ноќ и тајно да да ги направи јавни службеници и да ги стави под палката на ВМРО-ДПМНЕ како што тоа го направи со наставниците, обвини вчера опозициската СДСМ. На вчерашната собраниска Комисија за здравство опозициските пратеници истакнаа дека со зборовите „јавна служба“ во предлогзаконот за здравствена заштита, министерот Никола Тодоров сака да им протне финта и здравствените работници да ги направи јавна

администрација, обид кој лани го оспори Уставниот суд. Тодоров демантираше дека лекарите ќе станат јавни службеници откако новиот закон ќе стапи на сила, но упорно не сакаше зборот „јавна“, во законот, да го замени со „општествена“ служба. „Ова е многу добро спакувана политика, а крајната цел е да си направите простор да им мавтате со прст на сите што нема да мислат како вас. Оваа Ваша политичка цел и волја ја туркате со месеци наназад. Еднаш веќе ги прогласивте здравствените работници за

јавни службеници, но Уставен суд го укина тоа. За јавни службеници ги прогласивте и сите просветни работници. Целта е една министре, с$ ставате под долгата рака на ВМРО-ДПМНЕ. Дали оценувањето ќе биде кај Вас или кај Иво Ивановски, резултатот ќе биде еднаков. Доказ дека сакате тајно да ја протнете Вашата цел е што по три часа убедување не сакате да смените само два збора“, му рече пратеникот на СДСМ Митре Велјаноски на Тодоров. Тодоров убедуваше дека јавна служба нема врска со јавни службеници. „Од петни жили се мачам да го објаснам ова и да ги испегламе несогласувањата затоа што опозицијата посочи дека ова е најспорниот момент од законот, кој ако се надмине, ќе добиеме нивна поддршка за целокупниот закон. Вие имате едно уверување, дека кога законот ќе стапи на сила здравствените работници ќе бидат јавни службеници, јас пак сум убеден дека нема да бидат. Еве пенкало и лист и ве молам кажувајте аргументи што ќе се смени за здравствените работници со овој закон“, рече Тодоров. Пратеничката на СДСМ Весна Бендевска, пак, посочи член од законот во кој пишува дека здравствените установи еднаш годишно треба да поднесат извештај за изречени мерки

Kapital Academy...

за утврдена материјална и дисциплинска одговорност на здравствени работници, пред Агенцијата за администрација, а не пред Министерството за здравство. „Тоа е доволен доказ дека ова што го правите е протнување на мала врата на Вашата волја здравствените работници да ги направите јавни службеници“, рече Бендевска. Тодоров призна дека ваквиот законски предлог не е на место и потенцираше дека лекарите нема да одговараат пред министерот за информатичко општество и администрација, Иво Ивановски. И пратеникот од владејачкото мнозинство Павле Трајанов, кој е и поднесувач на еден од амандманите за промена на зборовите јавна служба, смета дека здравствените работници треба да бидат спокојни и сигурни во законот, а не испаничени и затоа е добро Владата да направи промена во тој дел. Тодоров пред две недели предложи нов закон за здравствена заштита преку кој ќе може да го ограничува отворањето нови болници во Македонија, да го контролира нивното рекламирање, да спојува или разединува две постојни здравствени установи и да ги регистрира донациите за лекарите кои посетуваат конгреси.

member of KAPITAL MEDIA GROUP

...Za da znaeme pove}e! I samite da si pomogneme...

објавува

РАБОТИЛНИЦА

АНАЛИЗА И ТОЛКУВАЊЕ НА ФИНАНСИСКИ ПОКАЗАТЕЛИ 20.03.2012

Дали знаете дали и колку е профитабилна Вашата компанија? Дали успевате да ја одржите ликвидноста и солвентноста на компанијата? Дали имате и одржувате долгорочна успешност на Вашиот бизнис? Преку оваа еднодневна работилница ќе дознаете како да ги препознаете клучните елементи од финансиската слика на Вашето претпријатие и како истите да ги разберете на начин кој ќе ви помогне во донесувањето на вистински деловни одлуки. Познавањето на повеќе информации кои стојат позади бројките во извештаите е огромна предност затоа што тогаш знаете во која насока се движи Вашиот бизнис.

РАБОТИЛНИЦАТА Е НАМЕНЕТА ЗА:

Лица вработени во областа на финансиското работење, сметководство, финансиско известување и анализа Особено е корисна на надоградување на знаењата кај претприемачите, лицата кои работат на менаџерски позиции, управителите и лицата кои се директно вклучени во процесот на донесување деловни одлуки во претпријатијата.

НА РАБОТИЛНИЦАТА ЌЕ НАУЧИТЕ:

Да дефинирате правилен сет на финансиски извештаи корисни во процесот на одлучување и нивно читање како извор на финансиски податоци Да ги дефинирате соодветните показатели за финансиска анализа, нивно пресметување, начин на нивно толкување и потенцирање на нивното значење Да ја анализирате оперативно-деловната успешност од работењето преку извештаите и показателите, структурата на приходите и трошоците и нивна примена во процесот на одлучување

ПРЕДАВАЧ: м-р КАТЕРИНА БОШЕВСКА

finansiski direktor na EOS Matrix Makedonija i finansiski konsultant za Isto~na Evropa. Anga`irana e kako nadvore{en sorabotnik i trenerobu~uva~ za temi od oblasta na finansiski menaxment od renomirani trening agencii-konsultantski ku}i.

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

9

Забраната за извоз на свинско месо во Босна била грешка!? Откако босанската Влада првично се правдала дека забраната е поради наводна свинска чума, сега признала дека станува збор за грешка, откриваат од Агенцијата за храна и ветеринарство. За брзо време забраната ќе биде повлечена Викторија Милановска milanovska@kapital.com.mk

З

абраната за увоз на македонско свинско месо, која важи веќе две недели, Босна и Херцеговина ќе ја укине за најкратко време, откриваат за „Капитал“ од Агенцијата за храна и ветеринарство. Откако босанската Влада првично се правдаше дека забраната е поради наводна свинска чума, директорот на Агенцијата, Дејан Рунтевски, вели дека се работело за грешка од страна на Босанците. „Три дена откако стапи на сила забраната, нашите надлежни институции реагираа. Сега имаме одговор дека во најкус можен рок забраната ќе се тргне, само треба прво да помине на Совет на министри, затоа што

беше објавена во службен весник. Според Босна и Херцеговина, станувало збор за грешка кога повлекле таков потег“, објаснува Рунтевски. Македонските производители на месо деновиве реагираа Владата да преземе итни мерки за да ја спаси месната индустрија во земјава и се заканија дека поради намаленото производство, ќе бидат принудени да отпуштат дел од вработените. Македонските месни компании два пати во рок од две недели побарале од Владата да стори нешто, но до пред два дена немаа одговор од институциите. Велат дека ова е втор обид од страна на Босна да го попречат увозот на македонско свинско месо, кое е

7mi MART SPECIJALEN PRILOG

VINO

KAPITAL MEDIA GROUP GO PODGOTVUVA SPECIJALNIOT PRILOG “VINO” VO NEGO KE PRO^ITATE ZA: DALI KRIZATA VO EU GI TERA VINARIITE POSILNO DA GO NAPA\AAT DOMA[NIOT PAZAR? KAKO DA SE ZGOLEMI POTRO[UVA^KATA NA VINO VO MAKEDONIJA? HOREKA SEGMENTOT SE U[TE NEOSVOEN! KOI VINSKI SORTI MOMENTALNO SE NAJBARANI NA SVETSKIOT VINSKI PAZAR? GI IMA LI VO MAKEDONIJA? KOLKU SE INVESTIRA VO NOVI LOZOVI NASADI I VO NOVI MODERNI VINSKI BRENDOVI? KOJA E IZVOZNATA STRATEGIJA NA MAKEDONSKITE VINARII? KOLKU I KAKO IM POMAGA DR@AVATA? KOI SE NOVITE TOP-PAZARI ZA IZVOZ! ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: prilozi@kapital.com.mk; TEL: 02 3298 110LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI KAPITAL MEDIA GROUP DOO; P-FAH 503 1000 SKOPJE TEL. 02 3298 110; FAKS. 02 3298 111

ДЕЈАН РУНТЕВСКИ

директор на Агенцијата за храна и ветеринарствол

Три дена откако стапи на сила забраната, нашите надлежни институции реагираа. Сега имаме одговор дека во најкус можен рок забраната ќе се тргне, само треба прво да помине на Совет на министри, затоа што беше објавена во службен весник. Според Босна и Херцеговина, станувало збор за грешка кога повлекле таков потег.

“

висококонкурентно на нивниот пазар. Првот обид бил во август, кога им барале гаранција за секој камион, на што фирмите губеле и по 100.000 евра за провизии. Спор ед пр оизводителите, причина з а забраната се личните интереси и бизнисот на тамошниот министер за земјоделство, кој е сопственик на месната индустрија Лијановиќ. „Тоа дека забраниле увоз на македонско свинско месо поради опасност од свинска чума, од која во Македонија нема ни трага веќе 16 години, е чист изговор. Со оваа одлука, фактички, н$ ставаат во ист кош со земји од типот на Боцвана, Боливија, Маврициус. Ова што се случва е погубно за македонската месна индустрија. Нашата компанија во Босна извесува 16% од вкупното производство, односно од 30 до 40 тони месо неделно, а дури и кај нив имаме инвестирано во опрема и во кадар“, вели Деан Јазвиќ од компанијата за производство на месни производи Мега. Според Државниот завод за статистика, Македонија лани од Босна и Херцеговина увезла производи и услуги во вредност од над 90 милиони долари. Македонскиот извоз во Босна пак, во 2011 година изнесува 93 милиони долари.

КАПИТАЛ чеТврТоК 01.03.2012

WWW.KAPITAL.MK

10 компании пазари > БроЈка

Врачена наградата за автомобил на 2012 - „киа рио“

К

новица наков прогласен за најдобар news bloger

Д

500

иа Македонија за моделот „рио“ ја доби наградата за автомобил на годината, за која стручното жири одлучи уште пред две недели. Адекватноста на условите на пазарот, економичноста во потрошувачката и одржувањето, безбедноста, дизајнот и опремата се клучните фактори поради кои „рио“ изби пред останатите конкуренти. Директорот на продажба на Киа моторс Македонија, Владимир Билбилов, вели дека наградата претставува поттик да излезат како победници од кризата која ги зафати импортерите во изминатите две години. „Ние оваа година со моделот „рио“ имаме еден адут повеќе пред другите да ја прошириме нашата целна група и имаме можност да покриеме голем дел од Б-сегментот, што е столб на македонскиот пазар на автомобили, и со тоа да ја надминеме кризата, која тројно ја намали работата на импортерите во последниот период“, вели Билбилов.

посети во просек дневно бележи интернет-порталот www.ex.mk на првата електронска продавница во Македонија, чиј основач е компанијата Ексквизит. Веќе три години Ексквизит успешно работи на полето на електронската трговија во земјава, промовирајќи го новиот начин на купување преку Интернет.

иверзити медиа продакшн вчера ги објави наградите од конкурсот „Биди news bloger“. Првото место му припадна на блогерот Новица Наков за текстот „(Не) познато (не)знаење“. Второто го освои Фатлуме Дервиши за блогот „Концептот на демократијата во земјите во транзиција“, а третото Моника Петровска и Маја Перовска за текстот „Демократија - слобода да си ги избереме нашите сопствени диктатори“. На конкурсот учествуваа средношколци, студенти, активисти, млади новинари и студенти од факултетите по новинарство. Членови на жирито беа новинарите Александар Чомовски и Зоран Стевановски, блогерот и експерт за нови медиуми Филип Стојановски, како и екипата на Диверзити медиа. Диверзити медиа продакшн е непрофитна организација, формирана со цел да го унапреди професионалното новинарство, да придонесе за поголема слобода на говорот и да даде поддршка за демократијата и плурализмот во Македонија.

Колапсот во индустријата – вовед во рецесија ,07%

,47%

нафtена индустриЈа Банка

О

,41%

рзата во Сао

,07%

мпании

,26% компании од

,52%

ни на берзата

+

,12%

ирани на

29.02.2012

Македонија Гостивар Макстил Арчилормитал (ХРМ) ОКТА Стопанска банка (п.)

29.02.2012

РЖ Услуги Алкалоид Топлификација РМДЕН09

раст

+92,07 +3,94% +3,17% +2,87% +2,78% пад

-

-1,24% -1,14% -0,71% -0,10%

нова цена

3.075,00 131 65,00 1.440,00 370,00

нова цена

159,00 4.211,00 2.383,00 93,00

36м

7,50% 8,10%

7,90% 8,30%

Шпаркасе банка Охридска банка

4,80% 4,60%

5,60% 4,80%

8,10% 5,00%

7,90% 5,00%

Прокредит банка

4,00%

5,00%

8,20%

8,30%

ТТК банка Алфа банка

4,10% 4,20%

4,90% 5,70%

7,50% 7,50%

8,00% 8,10%

4,40%

5,40%

8,40%

9,50% 9,00%

20,6%

8,80%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банка

3м

6м

24м

36м

НЛБ Тутунска банка Стопанска банка

2,20% 2,40%

2,70% 2,90%

3,80% 4,00%

4,10% 4,30%

Шпаркасе банка Охридска банка

2,50% 2,40%

3,00% 2,90%

4,50% 3,65%

5,00% 3,90%

Прокредит банка

2,40%

2,90%

4,10%

4,50%

2,70%

3,70%

4,10%

2,20% рударстВо Алфа банка 2,40%

3,00%

4,00%

4,30%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје

2,50% 2,70%

3,00% 3,10%

4,60% 4,60%

5,10% 5,00%

1м 0,57% 0,50% 0,24% 0,06%

3м 0,98% 0,90% 0,49% 0,09%

6м 1,28% 1,25% 0,75% 0,14%

12м 1,61% 1,61% 1,06% 0,36%

ТТК банка

Македонија, нето-извозот од земјата годинава ќе падне, а единствен двигател на економијата се очекува да биде домашната побарувачка. Народната банка предупреди дека неизвесноста во Европа создава опасни ризици за уште поголемо забавување на економијата. Тоа значи дека македонските компании, кои очекуваа зголемување на производството и нарачките од странство, ќе бидат принудени да го забават работењето и да отпуштат дел од вработените. Најголемиот удар се очекува во металната, текстилната и во рударската индустрија. „Најголемите трговски партнери на

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

12,1%

Македонија добиваат понегативни економија ќе оствари раст од МЕЃУБАНКАРСКИ оценки за економскиот растКАМАТНИ СТАПКИ 2,4%, но сепак, ризиците за годинава, растот Рочност во Германија и прекудополнителни надолни ревизии ноќ 1 недела 1м 3м во Србија е ревидиран на оваа3,18% проекција се нагласени“, СКИБОР надолу, 2,20% 4,18% 4,98% додека пак, Грција уште подлабоко 2,20% изјави неодамна гувернерот на МКДОНИА заглавува во рецесија. Целата НБМ, Димитар Богов. ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ еврозона се очекува дека ќе влезе Иако гувернерот ја преполови кам. стапка Стапка за на инфлација во рецесија, со пад на економијата Основна владината проекција раст од 5,20% Народна банка на Македонија 4,00%Владата останува од 1%. Во такви услови, реално е 4,5%, засега на 13,40% Народна банка на Србија 12,00%прогнози. да се очекува дека македонската сопствените Народна банка на Хрватска Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

среда - 29.02.2012

2,50% 3,60%

6,00%

2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка

3м 4,00% 4,30% 4,80% 4,60% 4,00% 4,10% 4,20%

6м 5,00% 5,30% 5,60% 4,80% 5,00% 4,90% 5,70%

24м 7,50% 8,10% 8,10% 5,00% 8,20% 7,50% 7,50%

36м 7,90% 8,30% 7,90% 5,00% 8,30% 8,00% 8,10%

Уни банка Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје

5,00% 4,50% 4,40%

6,00% 5,50% 5,40%

9,00% 8,50% 8,40%

9,50% 9,00% 8,80%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка

3м 2,20% 2,40% 2,50% 2,40% 2,40% 2,20%

6м 2,70% 2,90% 3,00% 2,90% 2,90% 2,70%

24м 3,80% 4,00% 4,50% 3,65% 4,10% 3,70%

36м 4,10% 4,30% 5,00% 3,90% 4,50% 4,10%

Алфа банка

2,40%

3,00%

4,00%

4,30%

Уни банка

2,40%

2,70%

4,35%

5,25%

Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје

2,50% 2,70%

3,00% 3,10%

4,60% 4,60%

5,10% 5,00%

1м 0,57% 0,50% 0,24% 0,06%

3м 0,98% 0,90% 0,49% 0,09%

6м 1,28% 1,25% 0,75% 0,14%

12м 1,61% 1,61% 1,06% 0,36%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

24м

5,00% 5,30%

Халкбанк АД Скопје

janev@kapital.com.mk

а NASDAQ

6м

4,00% 4,30%

5,00% 6,00% 9,00% текстилна индустриЈа 4,50% 5,50% 8,50%

,26% александар Јанев

,41%

3м

НЛБ Тутунска банка Стопанска банка

Уни банка Еуростандард банка

Падот кај најголемите индустрии на кои се потпира домашната економија се засилува. Индустриското производство во јануари се намали за 8%, што е петти последователен пад, кој несомнено ја води економијата во нова рецесија

громен пад во текстилната индустрија од 20,6% во јануари ја разниша целата индустрија. Освен текстилната, колабираа и индустријата за производство на нафтени деривати, рударската индустрија, производството на мебел. Тоа резултираше со петти последователен пад на индустриското производство од 8%, кој несомнено е вовед во нова економска рецесија. Статистиката само ги потврди реалните проблеми со коишто се соочуваат домашните компании – намалени нарачки од странство и помал обем на работа. „Не ме изненадуваат овие фрапантни податоци за пад во текстилната индустрија. Компаниите од овој сектор се соочија со намалување на нарачките од странство и далеку помал обем на производство, но мислам дека допрва ќе биде уште полошо. Во февруари падот уште повеќе ќе се засили, бидејќи трендот на намалување на производството продолжи со уште посилно темпо. Засега нема затворени погони или отпуштања од работа, но ситуацијата е лоша“, изјави Владимир Нетков, сопственик на конфекцијата Милано. За следната сезона, што допрва треба да се договара со странските партнери, Нетков вели дека е тотално неизвесна и ќе зависи од развојот на настаните во Европа. Народната банка во својата последна анализа предвиде дека побарувачката за македонски производи во странство годинава драматично ќе опадне и тоа ќе го забави порастот на економијата до 2,4%. Како резултат на продлабочувањето на кризата кај најголемите трговски партнери на

33,9%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

камата 4,00% 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута Домашна валута со валутна клаузула Странска валута

10% 20% 13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава ЕМУ САД В.Британија Швајцарија Канада Австралија

Среден курс во 61,5000 45,7113 72,5321 51,0373 45,9092 49,2552

Валута евро долар фунта франк долар долар

Извор: НБРМ

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011 6% 5% 4% 3% 2% 1%

0% 01/10 03/10 05/10 06/10 08/10 10/10 12/10 02/11 04/11 06/11 08/11 10/11

Извор: Државен завод за статистика

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД Рочност преку ноќ 1 недела 1м Отворен инвестициски фонд СКИБОР 2,20% 3,18% Нето вредност 4,18% Илирика Југоисточна Европа2,20% 26.139.337,49 МКДОНИА

3м 4,98% 1M 2,15%

3M

6M

1Y

YTD

ДАТУМ

0,69%

-6,23%

-23,81%

4,00%

27.02.2012

1,70%

5,50%

6,81%

-10,53%

5,31%

27.02.2012

17.740.741,89 3,83% Основна кам. стапка Стапка на инфлација КД БРИК 48.108.346,14 1,19% 5,20% Народна банка на Македонија 4,00% КД Нова ЕУ 21.496.368,73 1,17% 13,40% Народна банка на Србија 12,00% КБ Публикум - Балансиран 4,24% 2,50% Народна банка на Хрватска 6,00%24.597.999,57 КБ Публикум - Обврзници 35.993.805,50 1,44% 3,60% Централна банка на Црна Гора КБ Публикум Паричен 55.927.308,88 0,29% 2,20% Централна банка на Словенија

0,01%

-7,09%

-12,71%

0,77%

28.02.2012

9,90%

11,64%

-4,08%

9,64%

28.02.2012

0,87%

-13,26%

-32,59%

1,45%

28.02.2012

6,93%

-0,71%

-12,51%

6,59%

28.02.2012

2,63%

2,51%

0,00%

2,02%

28.02.2012

0,83%

1,64%

0,00%

0,53%

28.02.2012

Илирика Глобал-Растечки пазари

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

41.432.118,01

Иново Статус Акции

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

камата 4,00% 5,50%

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ чеТврТоК 01.03.2012

11 > БРОЈКА

Алкалоид лани инвестираше 62.871 евра во опрема и недвижности

М

ожостите за развојот на кампинг-туризмот во Македонија, но и нејзината култура, традиција и природните убавини како дел од пошироката туристичка понуда беа претставени на Меѓународниот саем за туризам Camping und rise што од 22 до 26 овој месец се одржуваше во германскиот град Есен. Посетителите на саемот имаа можност во три презентации посветени на Македонија да ги проследат туристичките спотови за Македонија, директно да се сретнат со македонската традиција, македонските вина и да слушнат повеќе за Македонија како туристичка дестинација и како земја воопшто. Особено беше покажан интерес за кулрурата, традицијата и природните убавини при што голем беше интересот и за сместувачките капацитети, односно за хотелското и приватното сместување.

297

Ф

армацевтската компанија Алкалоид во недвижности и опрема лани инвестираше 62.871 евра, што е за 3% повеќе отколку во 2010 година. Компанијата од јануари до декември 2011 година реализираше и 97 нови вработувања. Алкалоид минатата година ја заврши со добивка од 10 милиони евра и со 14% повисока продажба. Според неревидираниот финансиски изештај, лани добивката е за 7% повисока од таа во 2010 година и изнесува 10 милиони евра.

> БРОЈКА

Македонија претставена како кампинг-дестинација на саем во Есен

милиони евра имало во оптек во економијата во јануари годинава, што е 5,7% помалку во споредба со декември минатата година. Тоа покажува дека неликвидноста во економијата и понатаму се намалува.

26,2%

од БДП изнесува долгот на централната влада заклучно со јануари годинава, што е 2,087 милијарди евра. Споредено со претходниот месец, долгот е намален за 1,03 милиони евра, односно два процентни поени во однос на БДП.

Макпетрол со оперативна загуба при највисоки цени на горивата Загубата од 244.806.000 денари во 2010 година, најголемиот нафтен дистрибутер во земјава во 2011 година ја претвори во добивка од 25.671.000 денари. Но, во оперативното работење повторно е во загуба од дури 199.767.000 денари

123.08$/барел

+0,53% +1,26%

МБИД CROBEX 2.018,38 1.784,33 ОМБ Главен индекс на Загребската берза 122,68

+0,84% SOFIX 313,48 +0,48% ATHEX

Главен индекс на Белградската берза

323

-0,04%

743,59

Главен индекс на Љубљанската берза

1786.00$/унца

19.975,00

37,46$/унца

2.207,50

8.590,25

525.00$/унца

Извор: Македонска Берза официјалниот пазар на Македонска берза

Главен на Загребската Заеднички индексиндекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

BELEX15 +0,41% +0,07% 548,85

SASX 10 777,27

653,50$/бушел

берзата, без финансиски компании

3.000 3.000 3.000

+0,41% +1,47%

2.600 2.600 2.600 берза Главен индекс на Софиската берза Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил

2.400 2.400 2.400

ATHEX 2.200 2.200 2.200 743,59 ЕВРОПА ИНДЕКСИ

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

Главен индекс на Љубљанската берза

+0,80%

FTSE 100 5.931,98

+0,30% +0,77% SWISS

DAX13.044,29 Заеднички индекс 30 6.940,39

6.141,04

-0,04%

+2,26%

1313.25$/бушел

SBITOP 561,67

2.000 2.000 2.000 Главен индекс на Атинската берза

+0,07%

1.800 1.800 1.800

07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12

DOW JONES Енергопро.

505,00 13.044,29

+6,09% +0,30%

+0,41% S&P 500 +0,26% 1.375,96 Глобос

250,00

BRAZIL BOVESPA +0,28% +0,41% 66.230,87 АЗИЈА ИНДЕКСИ Ингра

+0,01%

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао 7,68 CAC 40 SENGПаоло, Бразил

NIKKEI 225 HANG 9.723,24 ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ 21.680,10 ДЕН ДО 15Ч.

+0,52%

Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

-0,30%

+0,12%

TOPIX CAC 40 835,96

3.481,76

ЕВРОПА ИНДЕКСИ BSE 30

17.752,70 +0,80%

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

Извор: Блумберг

DAX 6.940,39

FTSE 100 5.931,98

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

+0,77%

Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

3.481,76 4.500,00 .

DAX КД 6.940,39 250,20

+0,07%

+3,52% +0,41%

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

Витал

+0,28% +0,41% 66.230,87 ЗАГРЕБСКА БЕРЗА 1.700,00

+62,03%

1.310,00

51,00 FTSE 100 5.931,98 ЉУБЉАНСКА БЕРЗА

+0,80%

+5,88%

+0,77% -44,40%

-4,85%

+0,07%

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза Наложбе

0,55

SWISS Тел. Слов.

6.141,04 64,40

+5,77%

+0,26% -3,88%

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

раст нова цена АЗИЈА ИНДЕКСИ +92,07 3.075,00

Македонија Гостивар Макстил NIKKEI 225 +3,94% 9.723,24 Арчилормитал (ХРМ) +3,17% Индекс на најголемите јапонски компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни одТокиска берза ОКТА компании +2,87% котирани на швајцарскиот пазар на капитал Стопанска банка (п.) +2,78%

+0,26% TOPIX

+0,01%

151.461.000

25.671.000

261.484.000

-244.806.000

220.781.000

-199.767.000

-401.726.000

112112 112 108108 108 104104 104 07/10 07/10 07/1010/10 10/10 10/1002/11 02/11 02/1105/11 05/11 05/1109/11 09/11 09/1101/12 01/12 01/12

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

107.11$/барел

BRENT 123.08$/барел

1786.00$/унца

СРЕБРО 37,46$/унца

БАКАР 8.590,25

+0,53% +1,26%

ПРИРОДЕН ГАС 2,52/ММБТу

ЗА ЗАТОПЛ.

323

МЕТАЛИ

-0,13% +0,69% -0,6%

НИКЕЛ

19.975,00

АЛУМИНИУМ 2.207,50

ЧЕЛИК 525.00$/унца

-0,12% +0,24%

-1,4% -1,2% /

+18,55%

Индекс на 30 најголеми герм. компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Белградска, Загрепска и Љубљанска берза компании

29.02.2012

116116 116

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил Банк Истар.

ХТП ЕВРОПА -9,22% ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза Горење

Индекс на 100 најголеми британски котирани на Лондонска берза

SWISS 6.141,04

ЛЕСНА СУРОВА

ЗЛАТО

-10,39% BRAZIL BOVESPA -10,20%

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

19,46

NASDAQ Тигар 500,00 2.999,03

120120 120

ФЈУЧЕРСИ НАФТА

Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

NASDAQ 2.999,03

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

ATHEX 743,59

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

големи американски Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ компании котирани на Њујоршка берзата, без финансиски компании Индекс на 30 најголеми герм. компании берза Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Електропр.

S&P 500 1.375,96

Главен индекс на Сараевската берза 27,25

Главен индекс Загребската берза метали и суровини Главен индекс на Софиската берза на Податоците зана фјучерсите на нафта, се земаат од веб страната американската финансиска агеција Блумберг

Главен индекс на Љубљанската берза

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

DOW JONES

+1,24% +2,06% SOFIX СОЈА +0,85% -0,68% 313,48

-1,14% +0,07% +3,45% +1,47% +0,88%

2343.000$/бушел

SASX 10 ШЕЌЕР 777,27

+2,26%АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

ПЧЕНИЦА

СУРОВИНИ КАКАО ИНДЕКСИ +1,36% РЕГИОН

+0,48%

124124 124

котирани на пазарот на јавно поседувани друштва

Главен индекс на Белградската берза 667,50$/бушел

CROBEX КАФЕ 1.784,33 2.05/бушел

SOFIX BRAZIL BOVESPA 2.800 2.800 2.800 66.230,87 313,48

-0,04%

SBITOP 561,67

ПЧЕНКА

Индекс на 100 светски компаниииндекс котирани на на NASDAQ берза Главен Сараевската берза

+0,85% +0,28%

CROBEX S&P 500 1.784,33 1.375,96

НИКЕЛ 2.900 2.900 2.900

МАКЕДОНСКА БЕРЗА

ИНДЕКСИ АМЕРИКА ИНДЕКСИРЕГИОН

Заеднички индексиндекс 30 големи Главен наамерикански Белградската компании котирани на Њујоршка берза

CAC 40 3.481,76

2.600 2.600 2.600

Главен индекс на Атинската берза

NASDAQ +1,24% 548,85 +0,30% 13.044,29 2.999,03

BELEX15 DOW JONES

2011

ОМБ ОМБ ОМБ

+0,84%

-0,13%2.700 -1,4% 2.700 2.700 АЛУМИНИУМ 2.400 2.400 2.400 2.500 2.500 СРЕБРО МБИ 10 +0,69%2.500 -1,2% 2.200 2.200 2.200 2.300 2.300 2.300 +0,07% 2.149,86 +1,47% 2.000 2.000 2.000 2.100 2.100 БАКАР ЧЕЛИК МБИД -0,6%2.100 / +0,84% 1.800 1.800 1.800 1.900 1.900 1.900 2.018,38 07/10 07/10 07/1010/10 10/10 10/1002/11 02/11 02/1105/11 05/11 05/11 09/11 09/1101/12 01/12 01/12 07/10 07/10 07/1010/10 10/10 10/1002/11 02/11 02/1105/11 05/11 05/1109/11 09/11 09/1101/12 01/12 01/12 ОМБ09/11 +2,26% +0,48% МБИ 10 е составен од 10 најликвидни122,68 акции на компании котирани на МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании

+0,07%

ЗЛАТО

Главен индекс на Софиската берза

SBITOP Извор: Македонска Берза 561,67

МБИД МБИД 3.100 3.100 3.100МБИД МЕТАЛИ

+0,07%

2.800 2.800 2.800

Главен индекс на Сараевската берза

+0,85%

2010

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, среда - 29.02.2012

МАКЕДОНСКА БЕРЗА МБИ10 МБИ10 ИНДЕКСИ РЕГИОН 3.000 3.000 3.000МБИ10

+0,07% +1,24%

2009

-0,12% +0,24%

Извор: Македонска Берза

SASX 10 777,27

2008

оваа ставка, односно од каде доаѓаат овие приходи, нема детално образложение. Билансот на успех на Макпетрол покажува дека во минатата година компанијата остварила вкупни приходи од продажба во износ од 24.724.951.000 денари. Од нив, Извор: Неревидирани финансиски извештаи на Макпетрол објавени на веб-страната 24.146.692.000 денари се остварени од на Македонската берза. Извештаите за 2009, 2010 и 2011 година се неконсолидирани. продажба на домашниот пазар, а 578.259.000 денари од продажба на странските пазари. и изнесуваат 25.048.906.000. Кај покажува дека вкупните средства Приходите од продажба во 2011 година ФЈУЧЕРСИ се расходите доминира ставката набавка бележат раст од 8%, а обврските на поголеми во однос на 2010 година за 16%,НАФТА на трговски стоки, која изнесува компанијата се зголемени за 14%. при што домашните ЛЕСНА бележат раст од 15%, а 22.712.868.000 денари. Интересно е што Најмногу се зголемени обврските СУРОВА ПРИРОДЕН ГАС странските од дури 107.11$/барел 92%. за дури 117% се зголемени расходите за за краткорочни кредити, за 59%, од 2,52/ММБТу Оперативните расходи на компанијата се потрошен материјал.

1.030.000.000 денари на 1.641.059.000 BRENT на 2010 година ЗА ЗАТОПЛ. поголеми за 16% во однос Билансот на состојба на Макпетрол денари.

+0,07% +0,84% +0,48%

МБИ 10 BELEX15 2.149,86 548,85

2007

-331.267.318

2006

Нето добивка/загуба

-285.018.672

2005

се зголемени расходите за потрошен материјал на Макпетрол во 2011 година во однос на 2010 година

Оперативна добивка/загуба

164.000.000

агубата од 244,8 милиони денари во 2010 година, најголемиот нафтен дистрибутер во земјава во 2011 година ја претвори во добивка од 25.671.000 денари. Но, во оперативното работење компанијата повторно е во загуба и тоа дури од 199.767.000 денари, што е резултат на поголемите расходи од приходи. Со тоа повторно се наметнува прашањето како е можно во услови на драстично зголемени цени на нафтените деривати и во услови кога компанијата не пријавува големи инвестиции, сепак да има оперативна загуба. Ако се анализира неревидираниот финансиски извештај МАКЕДОНСКА на компанијатаБЕРЗА за 2011 година, објавен на берза, се гледа дека МБИМакедонската 10 нето-добивката 2.149,86 на Макпетрол се должи на ставкатаМБИД „Останати приходи од финансирање“, која според билансот на успех, изнесува 2.018,38 208.390.000 денари во 2011 година. Што значи ОМБ 122,68

144.434.000

З

jovanova@kapital.com.mk

292.690.000

117%

Спасијка Јованова

163.999.000

128.858.000

Три години Макпетрол работи со оперативна загуба

HANG131 SENG 21.680,10 65,00

1.440,00 370,00

653,50$/бушел

ПЧЕНИЦА 667,50$/бушел

КАФЕ 2.05/бушел

СУРОВИНИ

+1,36% +2,06% -0,68%

КАКАО

2343.000$/бушел

ШЕЌЕР 27,25

СОЈА 1313.25$/бушел

-1,14% +3,45% +0,88%

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

+0,52%

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

BSE 30

ПЧЕНКА

Енергопро.

505,00

+6,09%

Тигар

500,00

+3,52%

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

WWW.KAPITAL.MK

12 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Македонските компании се фрлија на интернет-реклами Според последното истражување на Ipsos Strategic Puls и Httpool Македонија, најголеми онлајногласувачи лани беа мобилните оператори, компаниите од автомобилската индустрија, медиумите, телекомуникациските оператори и банките, кои заедно потрошија 1.656.000 евра за онлајн-реклами Васе Целеска celeska@kapital.com.mk

М

акедонските компании с$ повеќе се потпираат на улогата на интернетогласувањето во корист на нивните бизниси, покажуваат податоците од последното истражување на Ipsos Strategic Puls и Httpool Македонија - „Онлајн-пазарот во Македонија - навики и потрошувачка 2011“. Онлајн-огласувањето во Македонија лани порасна за 29,3%, во споредба со 2010 година. Рекламите на Интернет ги чинеле компаниите 1.656.000 евра, додека во 2010 година 400.000 евра помалку. Трендот на онлајн-огласувањето с$ повеќе се прифаќа од страна на македонските компании, за што придонесе зголемениот број интернет-корисници во земјата, велат од Httpool Македонија. „Минатата година с$ повеќе можеа да се видат и нови компании кои не се огласуваа во 2010 година. Нормално за оваа година се очекува зголемување на бруто-буџетот за онлајн-маркетинг, бидејќи компаниите с$ повеќе ја разбираат неговата предност“, вели Сања Божиќ, проектменаџер во Httpool Македонија. Најголеми огласувачи во македонскиот интернет-простор и оваа година се

мобилните оператори, компаниите од автомобилската индустрија, медиумите, компаниите од телекомуникацискиот сектор и банките. Дарко Булдиоски, коосновач и интернетконсултант во NewMediaMK, вели дека се очекува раст на интернет-огласувањето во Макеоднија. „Развојот на пазарот е позитивен и во иднина можеме да очекуваме само позитивни бројки. Но, за да се случи вистинска експанзија мора да се поработи и малку на развој на квалитетот на понудата и ефективноста на кампањите“, нагласува тој. Булдиоски објаснува дека е потребно воведување модели на огласување кои ќе стимулираат континуирана грижа за ефектот од рекалмирањето и ќе им отворат можност и на оние огласувачи со помали буџети да може да си дозволат да се појават на посакуваните интернетстраници, односно воведување закуп на огласи по импресии.

потрошиле вкупно 330.804 евра, додека компаниите од автомобилската индустрија за онлајн-реклами потрошиле 252.637 евра. Во вкупниот онлајн маркетинг-колач медиумите влегуваат со 156.410 евра, телекомуникациските компании со 117.942, а банките со 71.735 евра. Податоците покажуваат дека од вкупниот маркетинг-буџет за интернет-огласување компаниите најмногу одвојувале во последните два месеци од минатата година. Воопшто, компаниите кои се рекламираат онлајн најчесто се рекламираат на интернет-страниците за забава и разонода, додека компаниите кои нудат услуги најмногу се рекамираат на информативните интернет-страници. Доколку се земе предвид интернетпенетрацијата во Македонија, истражувањето покажува дека 58% од

Мобилните оператори најголеми закупувачи на онлајн-просторот Мобилните оператори во Македонија неколку години по ред се најголеми интернет-огласувачи. Лани тие к

о

м

е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

популацијата во Македонија користи Интернет, од кои 56% се мажи, а 44% се жени.

Httpool и Ipsos Strategic Puls се компаниите кои редовно вршат мерење на потрошувачката во интернетмедиумите во Македонија. Овие комапнии секојдневно следат повеќе од 60 македонски интернет-страници и ги забележуваат сите рекламни објави што се појавиле во нив. Рекламните објави се внесуваат во медиа-софтвер приспособен за внесување рекламни податоци за сите типови медиуми, со што се добива можност за прецизна анализа на рекламното огласување во интернетмедиумите.

с

Врз основа на член 385 и 387 од Законот за трговски друштва, а во врска со член 22, 24 и 26 од Статутот на ТД МАКОШПЕД АД - Скопје, во согласност со одлуката на Одбор на директори на ТД МАКОШПЕД АД- Скопје за свикување на Собрание на акционери:

Трговско друштво за меѓународна шпедиција, складишта, надворешно-трговско работење, производство и промет МАКОШПЕД АД - Скопје Објавува ЈАВЕН ПОВИК за свикување на СОБРАНИЕ НА АКЦИОНЕРИТЕ НА ДРУШТВОТО Собранието ќе се одржи на ден 31.03.2012 година (сабота), со почеток во 12:00 часот, во просториите на ТД МАКОШПЕД АД- Скопје, подружница Склад Битола, ул. Краварски пат бб Битола. За работа на седницата на Собранието на акционерите се предлага следниот:

ДНЕВЕН РЕД ПРОЦЕДУРАЛЕН ДЕЛ 1. Верификација на списокот на пријавени и присутни акционери или нивни полномошници; 2. Избор на претседавач на Собранието; 3. Согласно член 383 став 3 од Законот за трговски друштва записникот ќе го води нотар; 4. Усвојување на дневен ред. РАБОТЕН ДЕЛ 1. Извештај за економско-финансиската ревизија на ТД МАКОШПЕД АД - Скопје за 2011 година, од страна на ревизорската куќа MOORE STEPHENS Скопје; • предлог одлука за усвојување на извештајот на ревизорот.

2. Определување на ревизор за економско-финансиска ревизија на ТД МАКОШПЕД АД - Скопје за 2012 година; • предлог одлука за назначување на ревизор.

3. Годишна сметка, финансиски извештај и годишен извештај за работењето на ТД МАКОШПЕД АД- Скопје за 2011 година, со: • предлог одлука за одобрување на годишната сметка; • предлог одлука за одобрување на финансиските извештаи; • предлог одлука за одобрување на годишниот извештај за работа на Друштвото; • предлог одлука за употреба и распределба на нераспределената добивка за 2011 година.

4. Извештај за работата на Одборот на директори на ТД МАКОШПЕД АД - Скопје; • предлог одлука за одобрување на извештајот; • разгледување на годишниот извештај на службата за внатрешна ревизија.

5. Измена на Статутот на ТД МАКОШПЕД АД- Скопје; • предлог одлука за усвојување на измените на Статутот на ТД МАКОШПЕД АД- Скопје.

6. Верификација на одлуки донесени од Одборот на директори, на седниците одржани во 2011 година; • предлог одлука за верификација на одлуки донесени од Одборот на директори. Се повикуваат акционерите на ТД МАКОШПЕД АД - Скопје, да присуствуваат на Собранието. Секој акционер запишан во акционерската книга има право да присуствува на седницата и да учествува во работата на Собранието со право на глас. Акционерот може да овласти, со уредно полномошно заверено кај нотар, свој полномошник на Собранието. Акционерот мора да го информира акционерското друштво по писмен или електронски пат за назначување на свој полномошник. Акционерот кој нема да го извести Друштвото дека овластил полномошник ќе се смета дека не дал полномошно. На Собранието може да учествува акционер, или негов полномошник, кој своето учество ќе го пријави најдоцна до почетокот на одржување на седницата на Собранието. Пријавувањето на учество на Собранието се врши со пријава во писмена форма, а за полномошникот во прилог на пријавата задолжително се доставува и полномошното. Пријавата за учество на седницата се доставува на адреса ТД МАКОШПЕД АД - Скопје, ул. 15-ти Корпус бб - Сектор за заеднички служби или на е-маил: info@makosped.com.mk. Собранието одлучува само за прашања што се уредно ставени на дневен ред. Акционери кои поединечно или заедно поседуваат најмалку 5% од вкупниот број на акции со право на глас, можат да предложат дополнување на дневниот ред со барање на вклучување на нови точки доставено во писмена форма до Одборот на Директори со приложено образложение за предложената точка, како и да предложат усвојување на истите, а сето тоа во рок од 8 дена од денот на објавување на овој повик. Обрасците за гласање преку полномошник се достапни за превземање од интернет страницата на Дрштвото www.makosped.com.mk. Материјалите за седницата на собранието ќе бидат достапни за секој акционер во просториите на Друштвото на ул. 15 Корпус бб Скопје, секој работен ден од 09.00 до 15.00 часот и на официјалната интернет страница www.makosped.com.mk. ТД МАКОШПЕД АД - СКОПЈЕ

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

Судбината на Пивоварна Лашко е во рацете на банките

Д

> БРОЈКА

иректорот на словенечката Пивоварна Лашко, Душан Зорко, во разговор за весникот „Финанце“ изјави дека не гледа причина за стечај на компанијата, бидејќи истата добро работи, но дека е оптоварена со високи кредити. „Убеден сум дека нема никаква потреба од стечај. Работиме добро и имаме амбициозен план за оваа година“, изјави Зорко, додавајќи дека судбината на Пивоварна Лашко е во рацете на банките. „Финанце“ неодамна објави дека на Пивоварна Лашко & се заканува стечај до крајот на овој месец ако не се договори со банките за репрограмирање на долгот, бидејќи дотогаш достасуваат за наплата повеќе од 300 милиони евра краткорочни кредитни обврски.

22,5% падна добивката на најголемиот словенечки малопродажен трговски синџир, Меркатор во 2011 година. Чистата добивка на компанијата изнесува 23,5 милиони евра. Од продажбата Меркатор забележа 2,39 милијарди евра приход, што е раст од 5,3% во однос на 2010 година.

П

А

мериканскиот гигант Ју Ес Стил од Србија не доби само еден долар за смедеревската железарница, туку 40 милиони долари, покажува договорот за купопродажба до кој дојде весникот „Блиц“. Имено, Ју Ес Стил Србија имала долгови кон сестринската фирма Ју Ес Стил во Кошице, Словачка, па тој долг Србија со договорот го наследи и го плати. Станува збор за долг нешто поголем од 53 милиони долари, но Американците се согласиле да отпишат 25% од тие побарувања, па така српската влада за смедеревската железарница плати околу 40 милиони долари.

Војна со неликвидноста

Досегашната економска политика, посебно во последните седум-осум години, ја доведе хрватската економија во криза како никогаш досега, па затоа, новата хрватска влада ја зголеми стапката на ДДВ од 23% на 25% храна и водата, кои с$ уште ќе имаат стапка на ДДВ од 10%. Со измените на Законот за ДДВ, меѓу другото, се предвидува од почетокот на идната година пониската стапка на данокот од 10% да се применува и за храната, безалкохолните пијалаци, виното и пивото во угостителските објекти. Овој потег на владата на Милановиќ беше очекуван, бидејќи само на тој начин можеше да се затвори дупката во јавната потрошувачка. Истовремено, зголемувањето на ДДВ на 25% е и дел од пакетот конзистентни мерки на коалицијата Кукурику, кои треба да доведат до остварување на две најважни цели - економски раст и намалување на невработеноста. „Досегашната економска политика, посебно во последните седум-осум години, ја доведе хрватската економија

Српската влада му плати 40 милиони долари на Ју Ес Стил

во криза како никогаш досега. Веќе три години по ред паѓа бруто-домашниот производ (БДП)“, вели Тихомир Домазет, претседател на Хрватскиот институт за финансии и сметководство, за весникот „Вечерњи лист“. Тој објаснува дека Хрватска практички е во депресија. Посакуваниот раст и вработувањето, што автоматски би значело и раст на стандардот, може да се постигне само ако хрватските компании и производи бидат конкурентни, особено во извозот на стоки и услуги, ако националното штедење биде тесно поврзано со инвестициите и ако бидат активни и усогласени сите сегменти на економската политика. Домазет оценува дека зголемувањето на данокот на потрошувачката, како и индиректните даноци, конкретно данокот на ДДВ од 23% на 25%, значително може да ги санираат и да ги консолидираат јавните финансии. Врз основа на зголемувањето на стапката на ДДВ, хрватскиот буџет може дополнително да се зголеми за околу 3,5 милијарди куни (околу 460 милиони евра).

Хрватска ќе го расчистува пустошот од ХДЗ со ДДВ од 25% оради несовесното работење на претходната влада во Хрватска, предводена од Хрватската демократска заедница (ХДЗ) и Јадранка Косор, како и наталожените долгови и влијанието на економската криза, новата хрватска влада, на чело со Зоран Милановиќ, од денес воведува повисок данок на додадена вредност (ДДВ) од 25%. Ова е една од првите мерки кои ги направи новата хрватска влада со цел повторно да ја врати благосостојбата во финансиите на земјата. Новата стапка на ДДВ во Хрватска е втора по големина во Европа. Хрватскиот Сабор кон средината на минатиот месец го одобри предлогот за зголемување на стапката на ДДВ од 23% на 25%. Основната стапка важи за сите стоки и услуги, со исклучок на маслото и мастите, детската

БАЛКАН 13

СЛАВКО ЛИНИЌ

министер за финансии на Хрватска

Со новиот Закон за финансиско работење и финансиски трансакции ќе се обидеме да ја решиме неликвидноста во секое трговско друштво во Хрватска.

“

460

милиони евра ќе се зголеми буџетот на Хрватска со новата стапка на ДДВ

Министерот за финансии на Хрватска, Славко Линиќ, неодамна потврди дека стапката на ДДВ од 25% ќе биде долготрајна, бидејќи „средувањето на Хрватска ќе трае многу долго“. Линиќ најави дека хрватската влада планира да & стави крај на неликвидноста. „Се работи и на посебна програма за донесување закон за финансиско работење и финансиски трансакции. Овој закон се очекува да биде завршен до крајот на април, па по шест месеци напорна работа ќе се обидеме да ја решиме неликвидноста на секое хрватско трговско друштво“, истакна Линиќ. Министерот најави дека нов данок на имот најверојатно ќе се воведе од јануари 2013 година и тоа „само ако Владата сериозно си ја заврши работата“. Хрватскиот Сабор неодамна ги прифати и измените на Законот за данок на доход, со кои нивото на приходите ослободени од оданочување се зголемува од сегашните 1.800 на 2.200 куни (од 237 на 290 евра. Изменет е и Законот за придонеси, со што од 1 мај годинава стапката на придонесот за здравствено осигурување се намалува од 15% на 13%.

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

14 СВЕТ

WWW.KAPITAL.MK

Пазарната вредност на Епл надмина 500 милијарди долари

А

мериканскиот технолошки гигант Епл влезе во елитниот клуб на компании кои имаат пазарна вредност поголема од 500 милијарди долари. Во очекување на промоцијата на новиот Ајпад следната недела, акциите на Епл вчера пораснаа за 2% и достигнаа вредност од 535,4 долари, со што пазарната вредност на компанијата достигна 504 милијарди долари. Од почетокот на оваа година акциите на Епл пораснаа за неверојатни 32%. Епл моментално е највредна компанија на светот, и тоа за 90 милијарди долари повеќе од нафтениот гигант Ексон Мобил. Оптимизмот на инвеститорите настана поради очекувањата дека Епл ќе го лансира новиот Ајпад следната среда и поради шпекулациите дека компанијата ќе ја подели својата прва дивиденда.

> БРОЈКА

2,7

милијарди долари нуди американскиот производител на житни произ-води Келогс за познатиот бренд на чипсови Принглс, кој е во сопственост на Проктер и Гембл. Аквизицијата треба да биде завршена до крајот на ова лето, со што Келогс ќе стане втор најголем играч на глобалниот пазар на грицки, по компанијата ПепсиКо.

Американските банки со рекордна заработка во последните пет години

М

инатата година 63% од американските банки објавиле раст на заработката, а само 19% биле непрофитабилни. Ова покажува дека 2011 година е најпрофитабилна година во банкарскиот сектор во САД во изминатите пет години, соопшти Федералната агенција за осигурување депозити на САД. Банките со имот поголем од 10 милијарди долари, како Банката на Америка, Ситигруп, ЈП Морган Чејс и Велс Фарго лани најмногу придонеле во вкупниот раст на овој сектор. Најголем број банки заздравија благодарение на федералниот пакет-помош и рекордно ниските стапки на задолжувања. Во последниот квартал од 2011 година, банкарската заработка порасна на 26,3 милијарди долари што е за 23% повеќе во однос на истиот квартал во 2010 година.

Лаптоп-компјутерите ќе станат минато – доаѓа ера на таблет-компјутери! Дел од 800-ина присутни оператори на конгресот во Барселона тврдат и дека таблет-компјутерите ќе бидат најбараната и најупотребуваната „машина“ во периодот што следува, дури истиснувајќи го и „ноутпадот“ Специјален известувач од Барселона за „Капитал“

Катерина Попоска

poposka@kapital.com.mk

П

осилни процесори, 3Д телефони, како и с$ поголема примена на таблеткомпјутерите е насоката во која светот ќе се движи не само оваа, туку најмалку во следните две години, порачуваат дел од компаниите изложувачи на Светскиот конгрес за телекомуникациска технологија (Mobile World Congress), што од 27 февруари до денеска се одржува во Барселона, Шпанија. Производителите на телекомуникациска опрема ја следат логиката дека новите, иновативни решенија треба да се спакувани во што помала и потенка форма, но да нудат поголема брзина од досегашната. Дел од 800ина присутни оператори на конгресот во Барселона тврдат и дека таблет-компјутерите ќе бидат најбараната и најупотребуваната „машина“ во периодот што следува, дури истиснувајќи го и „ноутпадот“. „Лаптоп-компјутерите многу брзо ќе станат минато. Таблет-компјутерот отвора нова индустрија. Факт е дека таблет-компјутерите и паметните телефони допрва ќе земаат замав. На саемот кинеските компании особено се агресивни во новитетите, понудата и иновативните решенија“, коментираат за „Капитал“ дел од компаниите присутни на овогодинешниот Саем за телекомуникацсика технологија, кој се одржува во рамките на

63.000 посетители годинава дојдоа на Саемот за телекомуникации во Барселона

Светскиот конгрес за телекомуникации во Барселона. Оваа година над 200 комапнии од исто толку земји во светот, околу 800 оператори, претставници на регулаторните тела и на владините институции дојдоа во Барселона, не само за да навестат какви телекомуникациски чуда може да очекува светската популација, туку и за да ги решат пазарните проблеми и законските пречки кои им стојат на патот на телекомуникациските компании во Европа и во светот. Дел од овогодинешниот светски конгрес, најголем од тој вид во Европа, се и македонските компании Вип, Македонски у Телеком,, Т-Мобиле и Сивус.

Потребно е поврзување на машина со машина

П

окрај поврзувањето на машините со луѓето, современото општество и дигитализацијата ја наметнуваат потребата од поврзување на „машина со машина“. Телеком Австрија групацијата ја презентираше идејата за контрола на процесите во домаќинството, транспортот, трговијата, практика која веќе постои во Европа и во дел од земјите од регионот, но недоволно и во Македонија. Се работи за поврзување на две машини преку две СИМ-картички, при што од работното место може да се контролира каде ви е возилото, дали е во движење или не, каде се движи, како и тоа каде ви се децата, кои апарати за домаќинство во моментот се уклучени дома... Ваквиот систем овозможува мониторинг и моментална реакција пр преку да вашиот навигациите кои ги дава тел телефон. Во мак македонија зас засега само нек таксинекои ком компании и Цар Царинската упр управа имаат восп воспоставено вако вид ваков конт контрола на проц процесите на рабо работењето. Покрај најавите што може да очекува светот годинава во сферата на телекомуникациите, новина е и тоа дека Интел влегува во производството на процесори, информација која произлезе од овогодинешниот конгрес.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ЧЕТВРТОК 01.03.2012

15

ФЕЉТОН ЛОНДОНГРАД ОД РУСИЈА СО КЕШ: инсајдерска приказна за олигарсите Почитувани читатели, “Капитал“ во соработка со издавачите АЕА, ви го претставува возбудливиот бестселер на Марк Холингсворт и Стјуарт Ленсли, "Лондонград - од Русија со кеш". Не пропуштајте ја неверојатната приказна за тоа како Лондон стана дом на руските супербогаташи, раскажана за прв пат и базирана врз вистински ликови и настани. Ултравозбудливо четиво за животот проткаен со невиден луксуз, убави жени, приватни авиони, мегајахти, најдобрите светски фудбалери и телохранители во црни ренџ-ровери со непробојни стакла.

92

ЛИТЕРАТУРА ЗА РАЗЛИЧНИ ВКУСОВИ

ГЛАВА 11: РАЗВРСКА

Глад по забранетото овошје

Д р Дерипашка потроши р милиони на инспектори, р , на адвокати д и на лобисти,, но сепак,, залудно. уд Американските р порти р не муу беа отворени р поради р д тоа што о влегуваше в е ва е во списокот с исо о со олигарси о и арси со контроверзно о роверз о минато. ми а о Ва Ваквата ва а ситуација штетно влијаеше врз неговите комерцијални амбиции, кои од друга страна, беа почитувани преку океанот. Британската власт пресмета дека богатството на олигарсите може да помогне во разгорување економски „бум“

И

покрај моќта и престижот на името Ротшилд, обидите да се укине визната забрана за влез во САД се покажаа фрустрирачки, скапи и до крајот на 2008 година с$ уште неуспешни. Дерипашка потроши милиони на инспектори, на адвокати и на лобисти, но сепак, залудно. Клучната група што ја ангажираше беше Глобал опшнс груп, со седиште во Вашингтон, приватна компанија за обезбедување и собирање разузнавачки податоци. Од 2000 година истражија многубројни деловни ривали на Дерипашка и обезбедија поддршка за парничење. Глобал опшнс, од своја страна, ја ангажираше Алстон енд Бирд, правна фирма со седиште во Вашингтон, чиј специјален советник беше поранешниот претседателски кандидат и лидер на сенатското малцининство Боб Дојл. Фирмата имаше специфична задача да лобира кај американската Влада за издавање виза. Новите документи што ги добија авторите на книгава фрлија светлина врз услугите за лобирање на Дојл во корист на Дерипашка. Една фактура, со датум од 15 април 2004 година, беше испратена од Алстон енд Бирд лично до Дерипашка во Москва, на износ од 45.000 фунти. Фактурата беше поднесена за „правни услуги поврзани со... службата за имиграција”, додека Роберт Дојл беше одреден за адвокат. Во 2008

М

арк Холингсворт е истражувачки новинар и автор на повеќе книги, вклучително и студијата за МИ5, британската Служба за безбедност. Неговите новинарски текстови се објавуваат во Сандеј Тајмс, Гардијан и Фајненшел Тајмс. Од малиот број интервјуа направени со него, се знае дека тој не сака многу да зборува јавно, нити пак е љубител на шопинг. ругиот автор, Стјуарт Ленсли е новинар и економски консултант кој живее јужен Лондон. Меѓудругото тој е добитник на неколку награди како телевизиски и радио продуцент, меѓу кои е и наградата на Њујоршкиот телевизиски и филмски фестивал. Во неговата книга од 1985 година, Poor Britain, тој ја дефинираше моќта употребувајќи методологија која подоцна почнаа да ја применуваат истражувачите и владите на Велика Британија, Европската унија и голем број земји, од Јапонија до Јужна Африка.

Д

година Дојл лично с$ уште активно лобираше во корист на олигархот. Глобал опшнс ја координираше целата операција за укинување на визната забрана, ангажирајќи кадри и договорајќи состаноци со Стејт департментот на САД и со функционери од Министерството за правда. Една паралелна операција од Дерипашка вклучуваше ангажирање на Рик Дејвис, виш менаџер за кампањи за сенаторот Џон Мекејн, републикански претседателски кандидат во 2008 година. Мекејн и Дерипашка се состанаа повеќепати. Во јануари 2006 година, на пример, се сретнаа за да се напијат нешто, придружени од нивите помошници, а потоа беа на вечера, со шведска маса, на Светскиот економски форум во Давос (каде што Дерипашка има вила). Подоцна истата година, во август, се состанаа на еден собир во Црна Гора, каде што Дерипашка има куќа и големи деловни интереси, додека Мекејн беше на службено патување како сенатор. И двајцата присуствуваа на еден настан во Спенсер хаус во Лондон, организиран од лорд Ротшилд и од неговиот син Нет, за собирање пари за претседателската кампања на Мекејн. Ваквото лобирање на високо ниво резултираше со долгорочен спор меѓу Белата куќа, Стејт департментот и службите за спроведување на законот. Олеснување дојде во средината на 2005 година, кога на Дерипашка му беше дадена повеќекратна влезна виза, што требаше да му овозможи редовни патувања за да си ја врши работата. Ова, сепак, им овозможи на американските службени лица да го интервјуираат тајкунот во врска со неговите деловни активности. Дерипашка отсекогаш одлучно ја брани својата репутација како бизнисмен и ја критикува лажната пропаганда што ја шират деловните конкуренти во САД и во Британија. Потоа, во средината на 2006 година, забраната за влез повторно беше воведена. Тоа продолжи да има штетно влијание врз комерцијалните амбиции на Дерипашка во Соединетите Американски Држави, особено врз неговите преговори со Магна интернешнал. Магна ги разуверуваше своите акционери дека одложувањето беше поради „очекувањето да се решат некои неодредени прашања што се појавија во владата”. Иритиран и фрустриран

од забраната, Дерипашка ја припиша вината на оние што тој ги нарече „глупави и неуки бирократи”. С$ до неуспехот на Мекејн во својот обид да победи на претседателските избори во 2008 година, Дерипашка, изгледа, ги полагаше своите надежи врз републиканецот кој се подготвуваше да влезе во Белата куќа. „Можеби ќе добијам виза кога наредната (американска) администрација ќе дојде на власт”, изјави, но само напола шегувајќи се.

Како постапува Лондон? Во споредба со многу построгите услови за влез во Соединетите Држави, најголемиот број руски бизнисмени со контроверзно минато поминуваат преку британскиот имигрантски систем без збор од власта. Ова, делумно, се должи на тоа што Владата пресмета дека нивното богатство ќе & помогне да разгори економски „бум“ во Лондон и пошироко. Како резултат на тоа таа, главно, гледа низ прсти на обвинувањата што се однесуваат на валканото минато и на изворите на нивното богатство. Разликата во однос на процедурата во Соединетите Држави е фрапантна. Иако САД ја презеде водечката улога во охрабрувањето на Јелцин да имплементира капиталистичка економија без мешање на државата во економските прашања, тие беа многу повеќе воздржани да им дозволат на плутократите, кои бегаа, да се населат во САД. Многу руски доселеници во Соединетите Држави, како Алекс Голдфарб и поранешниот генерал во КГБ, Олег Калугин, се дезертери на кои им беше доделен азил во годините на Студената војна. Од крајот на 90-тите години Соединетите Држави изградија многу построг визен режим отколку Велика Британија, особено кога станува збор за руски дисиденти и К бизнисмени. Делумно, ова се должи на преземањето остри мерки во однос на перењето пари и корпоративната злоупотреба, кои следуваа по 9 септември и по скандалот со Енрон, кој беше обелоденет при крајот на 2001 година. Освен тоа, за

Од 2000 година наваму АЕА издавачи објавува книги од ра зни облас ти: проз а, по езија, литература за млади, публицистика, популарна психологија, езотерија... Продажниот салон Египетска сонувалка во центарот на Скопје изобилува со богата литература – од современите македонски писатели, преку англиските класици, с$ до детската литература, сето тоа по достапни цени.

• Од дом ашните авто р и А Е А из д ав ачи ги објавила Божин Павловски, Матеја Матевски, Митко Маџунков, Ефтим Клетников, Радован Павловски, Томе Арсовски...

• Од странските Џ.Р.Р. Толкин, К.С. Луис, Малколм Гладвел, Калед Хосеини, Јасмина Кадра, Кормак Меккарти, Џеред Дајмонд, Карла дел Понте... Преводот на трилогијата “Господарот на прстените” од Толкин беше вистински хит пред неколку години и е проект каков што ретко бележат издавачите во земјава.

• Пред две години во Скопје го пречека и добитникот на Букеровата награда, Томас Кенили, авторот на “Шиндлеровата арка (листа)”, издание исто така на АЕА.

да се одбегне ескалација на тензијата со руската Влада, Американците не сакаат да бидат обвинети дека им даваат засолниште на непријатели на Русија. Исто така, постоеше загриженост за намерата на некои руски индустријалци да ја засилат својата економска и политичка сила на Западот. Кога Џим Пети, генерален конзул во Американската амбасада во Москва, беше прашан во 2007 година дали постои црна листа со руски бизнисмени, политичари и други граѓани кои се обидуваат да влезат во САД, тој одговори: „Не можам да упатам на поединечни случаи, но вистина е дека ги проверуваме сите молби за виза врз основа на базата за податоци за поединци кои може да бидат непогодни за влез во САД според нашите имиграциски закони”. Тоа може да се смета за потврден одговор. Борис Березовски се увери дека не е толку лесно да се добие азилантски статус во САД. Кога Литвиненко ја напушти Русија преку Турција, му беше советувано да не се обидува во Италија, Франција или во Германија, туку најпрвин да се обиде да бара азил во Соединетите Американски Држави. Се обрати во Американската амбасада во Анкара, каде што од ЦИА беше интервјуиран, до детали и долго време, во однос на неговата работа за КГБ и за ФСБ, но ниту тогаш не му беше даден азил, принудувајќи го, наместо тоа, да се обрати во амбасада на Велика Британија.

(Продолжува) Во утрешниот број: Дерипашка е далеку од тоа да биде единствениот руски бизнисмен кој дошол во конфликт со американските строги правила. Во такви маки беше и неговиот гуру, а подоцна ривал од алуминиумските војни...

О

М

Е

Р

Ц

И

Ј

А

Л

Е

Н

О

Г Л

А С

Kapital Academy...

member of KAPITAL MEDIA GROUP

...Za da znaeme pove}e! I samite da si pomogneme...

објавува

РАБОТИЛНИЦА

ЗГОЛЕМЕТЕ ГО ПРОФИТОТ ПРЕКУ НАМАЛУВАЊЕ НА КОНФЛИКТИТЕ ВО ОРГАНИЗАЦИЈАТА 23.03.2012

Дали знаете колкав дел од работното време на вашите колеги и вработени се троши на конфликти, лоша комуникација, ситуации кои се непродуктивни и не носат резултати? Kонфликтот има своја цена и таа се пресметува во реални износи! На оваа работилница ќе добиете т.н. “Прирачник за работа со луѓе”, со кој полесно и поефикасно ќе можете да градите ефикасни меѓусебни односи и релации, а ситуациите на конфликт да ги сведете на минимум.

НА РАБОТИЛНИЦАТА ЌЕ НАУЧИТЕ:

Како да се справите со “тешки луѓе” и како да ја олесните комуникацијата со нив? Како да ги препознаете раните фази на конфликтот и успешно да го избегнете истиот? Како подобро да ги разберете потребите на колегите, клиентите и корисниците и на сите нив во процесот на комуникација да им го дадете токму тоа што го бараат? Како да препознаете кои се Вашите мотиватори за конфликт, кои се тие на колегите и корисниците и како успешно да се справите?

ТРЕНЕР: НАТАША ИВАНОВСКА

РАБОТИЛНИЦАТА Е НАМЕНЕТА ЗА:

Менаџери за комуникации со корисници, маркетинг и продажба Менаџери за интерни комуникации Генерални менаџери и сопственици на компании Вработени во оддели за работа со корисници и клиенти Професионалци за кои обуката ќе биде вредно искуство во личниот развој

Sertificiran fasilitator spored SDI© metodologijata, sertificiran trener i konsultant na Persona Global, specijalizacija za kou~ing na Erikson Kou~ing Kolexot od Kanada, sertificiran GCDF sovetnik za razvoj na kariera i pretsedatel na ACK.

За секој учесник на работилницата следува бесплатен влезен профил според SDI© методологијата (Strengths Deployment Inventory).

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

Kapital Akademija...

member of KAPITAL MEDIA GROUP m

објавува

АКАДЕМИЈА ЗА ПРОДАЖБА Март - Јуни 2012

Клучен резултат на секоја деловна компанија е обемот на продажбата. Сите компаниски функции на овој или оној начин мораат да ја поддржат оваа витална функција или компанијата може да ја загуби својата позиција на пазарот. Со цел да создадеме основа за долгорочно унапредување на деловните резултати, креиравме програма на обуки кои покриваат повеќе важни аспекти на продажбата.

Академијата за продажба ги опфаќа следните теми: 14 0 16 МАРТ

Подготовка на продажна стратегија и план на продажбата Продажна презентација

4 0 6 АПРИЛ

Организација на продажбата и продажен менаџмент Успешен продажен разговор

24 0 27 АПРИЛ

Финансии во продажбата и управување со клучните клиенти Преговарање и развој на долгорочни односи со клиентите

9 0 11 MAJ

Customer RelaJonship и Customer Experience менаџмент Известување и следење на продажбата

ПРЕДАВАЧ ДАНИЕЛ ТЕВЧИОСКИ е

sovetnik i predava~ so pove}e od 10 godini prakti~no iskustvo vo Republika Srbija i Balkanot, specijaliziran za temi povrzani so marketing i proda`na strategija, upravuvawe so proda`bata i uslugata, unapreduvawe na odnosite so klientite. Del od referentnite kompanii koi gi koristat negovite uslugi se: Tarket, Mercedes, Koka Kola, Soni, Simens, Rajfajzen banka, Sosiete @eneral, Galenika, ITM, Delta, Telekom Srbija.

ШТО ЌЕ ДОБИЕТЕ?

Сите учесници на Академијата за продажба ќе добијат низа менаџерски алатки за управување со продажбата и за унапредување на вештините на продажните тимови. Работните материјали опфаќаат: краток пресек на теоретската основа, студии на успешни случаи од праксата на компании од светот и од регионот, низа препорачани обрасци за изработка на сопствена документација за управување со продажбата, поширок список на препорачана литература за унапредување на стекнатите знаења.

ЗА КОГО Е НАМЕНЕТА ПРОГРАМАТА:

Менаџери за продажба Комерцијалисти Account менаџери Сопственици на мали и средни бизниси Сите останати кои учествуваат во процесот на продажба на производи и услуги Програмата е креирана како основа за развој на сопствена продажна сила на секоја компанија. Пристапот е прилагоден на праксата на компаниите кои работат на околните пазари и ги зема во предвид специфичностите на работата во регионот.

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110