547-15.06.2012

петок. 15 јуни 2012 (weekend издание) пет. max. 310 C min. 130 C

саб. max. 320 C min. 130 C

нед. max. 320 C min. 130 C

МБИ 10

1.914,62

-0,76%

Извор: Македонска Берза

МБИД 1.801,36

+0,07%

ОМБ

119,57

Владата ќе позајми од Дојче банк само милиони евра }11

75

АтА Д А л В И зНМ гоВорИјА... Улиците ќе се прекрстат Се До оПозИцИјАтА зА ч чИе Ие ДоБро? Д Бро? }7 До Кој јА ПрАшУВА! }6

0,00%

ЕМУ

€

61,65

САД

$

49,19

Курсна листа на Народна банка на Македонија

Wiz Air ќе ДоБИе НАјМАлКУ МИлИоНИ еВрА СУБВеНцИИ оД ВлАДАтА }9

3,5

Седум пати поголем интерес за администрација отколку за приватен сектор ВрАБотУВАњА Без УСУл! }4-5

МАПАС:

Нема да ја зголемиме старосната граница за пензионирање }10

www.kapital.mk

број 547 | година 3 | цена 20 ден. | тел. 3 298 110 | факс. 3 298 111

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

МАКеДоНцИ “ПАрче ПрАВАт“ НА СтрАНСКИ БерзИ?! стр.

2-3

В.Британија

£

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

“

> коментар > анализа > победник и губитник > бројка > лидери > не им беше денот

www.kapital.mk

Некои земји во Европа би сакале Грција да биде принудена да ја напушти еврозоната доколку не ги почитува своите обврски кон меѓународните кредитори по изборите на 17 јуни. Грчките гласачи ќе одлучат што сакаат.

ФРАНсОА ОлАНД

претседател на Франција

петок 15/06/2012

суташ планира да гради фарми и фабрика за рециклажа на ѓубрето

> БРОЈКА

“

2 НАВИГАТОР

WWW.KAPITAL.MK

105

национални академии на науки од целиот свет упатија повик до Самитот Рио плус 20 да преземе дејства против двојниот ризик што го создаваат за планетата Земја - прекумерната потрошувачка и демографскиот бум. Светското население се зголеми од три милијарди луѓе во 1950 година на седум милијарди во 2011 година и се очекува да достигне 9,5 милијарди до 2050 година, а најголемиот раст ќе биде во сиромашните земји.

Д

иректорот на Суташ во Македонија, Али Мушвик Созер, најавува дека со нова инвестиција во машина за тврда преработка ќе го зголемат капацитетот на преработка на млеко на 200 тони дневно. Турски Суташ најавува почеток на производството во септември, откако ги заврши формалностите за преземање на фабриката за млеко и млечни производи Сведмилк во Скопје. Новините што турскиот инвеститор планира да ги воведе во фабриката за поголемо присуство на домашниот и на регионалниот пазар ги соошшти пред министерот за земјоделство, Љупчо Димовски. Од Министерството велат дека по стартот на производството, Суташ планира инвестициите да ги продолжи во изградба на фарми за млечно сточарство, фабрика за сточна храна и фабрики за рециклажа и за производство на енергија.

КОМЕНТАР

Катерина синадиновска sinadinovska@kapital.com.mk

Кого мислите дека прелажавте?

Г

олемиот успех од договорот на Владата и на ЗНМ кој демек ќе го олесни функционирањето на македонските медиуми покрај претседателот на Здружението Насер Селмани и вицепремиерката Теута Арифи, се чини ретко кој го разбра. А како и ќе го разбереме кога договорот падна наеднаш (знае ли некој кога и како точно?), а уште повеќе што од текстот што се врти, многу дилеми остануваат неразјаснети, па се наметнува прашањето – што доби македонското новинарство од оваа епопеја? Но, со ред. Она што прво фрапира е реакцијата на членови на ЗНМ и на телата на ЗНМ и на многу новинари и на многу уредници по објавувањето на исходот од преговорите. Излегува дека сите се изненадени! Не знаеле дека за ова Селмани преговарал? Не знаеле дека казните ќе останат високи, за одредени дела ќе има повторно затворска казна и дека во суштина ништо нема да се измени? Па во чие име тогаш Селмани вчера или завчера или кога и да е кажал „да“ за компромисот? Како што се чита законскиот текст, се отвораат и прашања на кои засега нема одговор. На пример, како тоа треба да се чека правосилна пресуда за да може да се објави дека некој функционер се товари за криминал, а тоа да не биде клевета? Па на прсти се бројат предметите во Македонија отворени од Заводот за ревизија или од Антикорупциската комисија кои дочекале разрешница! Или, таму пишува дека 15.000 евра казна треба да плати „сопственикот“ на медиумот! Како физичко лице? Како правно? Како? Што правиме со оние медиуми кои се акционерски друштва? Да не си ја делат казната сите акционери пропорционално согласно со бројот на акции? Понатаму, нели се преговараше за три просечни плати да биде највисоката казна? Од каде сега излегоа седум? Па после 2.000 евра казна нема новинар кој нема да почне за мода и за градската бучава да пишува. Понатаму, да ја свртиме топката обратно! Извинување било доволно за да сопре судската постапка!? Зошто па да биде? Кој го бараше ова? Нели требаше поодговорно новинарство да добиеме? Значи ли ова дека сега секој може да пишува што сака, да се расфрла со секакви обвинувања од злоупотреба на службена должност до приватни афери и на крај да се извини и никому ништо? Ова не е фер! Ова кажува дека тука нешто мириса! Дека овој нацрттекст е направен набрзина и дека главните инволвирани немаат одговор на суштински забелешки. Капитал од самиот почеток на овој долг процес кажа дека не само што преговорите со Владата се несфатливи, туку несфатлива е и темата! Колеги, зарем декриминализацијата на клеветата е суштинскиот проблем на македонското новинарство? Па ние кажавме, таман нека не се декриминализира, дајте да ги решиме вистинските проблеми! Вратете ни го старото законско решение, додадете таму дека уредникот секако треба да одговара и нема проблем. Ќе тераме. Туку, што правиме со вистинските теми? Што правиме со финансирањето на медиумите? Со начинот на кој се истураат пари во одредени центри? Ќе се отвори ли таа тема некогаш? Со ова решение добивме само дополнително разјадена фела (прашање е дали тоа не била и целта), што сега очи ќе си извади меѓу себе, по разни основи. Инаку, тоа што Брисел демек притискал за ваков текст е смешен аргумент. Санино ќе поддржи с$ за што Владата и ЗНМ како две демек разјадени страни ќе се согласат дека ечлен заеднички на групацијатаприфатливо.

KAPITAL MEDIA GROUPНо, прифатливо ли за новинарите ул.еВељко Влаховиќ бр 11, во ова општество, со ова телефон: ++ 389 298 110 демократски факс: 3 298 111 судство, со 3овие капацитети? mail: akademija@kapital.commk

Македонци „парче прават“ на странски берзи?! С$ повеќе граѓани од земјава се навлекуваат на заразата за тргување со девизи и хартии од вредност во странство, што со закон е забрането. Но, тие нашле начин како да го изиграат Законот за девизно работење и да се обидат да заработат многу пари. Процедурата е многу „едноставна“ и веќе ја совладале многу „инвеститори“ од земјава. Но, во целата работа има многу незнаење и измама спасијка Јованова

Т

jovanova@kapital.com.mk

ргувам со фјучерси на пченица, чоколадо, какао на светските берзи. Сега со какао парче се прави, се заработуваат најмногу пари. Со девизи не се исплаќа да се тргува, бидејќи треба да вложиш многу пари. Се гледаат задните три типса (децимали). На нив кај фјучерсите може да се заработи и до 5%, што реално не е многу, но со

повеќе пари и на подолг рок се заработуваат многу пари. Мои пријатели на Балканот од вакво тргување возат „ферари“. Ова е приказната на еден млад Македонец, кој од пред некое време се навлекол на заразата за тргување со хартии од вредност во странство, што со закон му е забрането. Но, тој, како и многу други граѓани во земјава, нашле начин како да го изиграат Законот за девизно работење.

Процедурата е многу „едноставна“ и веќе ја совладале многу „инвеститори“ од земјава. Многу е важно да најдат човек од доверба што живее надвор од Македонија и кој ќе отвори своја сметка во странска банка, а тие од овде ќе му префрлаат пари. Првиот ризик со кој се соочуваат е тој да им ги собере парите. За да го избегнат, прво префрлаат по 100-200 долари, па ако стекнат доверба, ќе му префрлат и поголеми суми. Странецот само ја отвора сметката и зема провизија од заработката на инвеститорот, кој пак сам тргува онлајн со своите пари, а од странецот го добива пасвордот на банкарската сметка за да може да ги вложува

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010 телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 e-mail: kontakt@kapital.com.mk Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОР Николај Томашевски OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:101 nikolova@kapital.com.mk

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛ Сања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:104 pretplata@kapital.com.mk РЕКЛАМА Александра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; marketing@kapital.com.mk; aleksandra@kapital.com.mk ОГЛАСИ: Дијана Гулакова: ++389 2 3298 110/ лок:105; gulakova@kapital.com.mk СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Јасмина Савовска Трошановски ++389 2 3298 110/ лок:102; prilozi@kapital.com.mk

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК Спасијка Јованова

ОВЛАСТЕН ПРАВЕН ЗАСТАПНИК: “Адвокатско друштво ДЕ ЛЕГЕ”

ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИК Катерина Синадиновска (политика) Катерина Попоска (економија)

Печати: Графички Центар Скопје Според мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот. Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

УРЕДНИЦИ Александар Јанев, Петре Димитров Александра Спасевска ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИ Верица Јорданова ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MK Александар Јанчески

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

3 > БРОЈКА

Премиерот на „роуд-шоу“ во Русија

П

4

врвни награди освои виното Ten Barrels Cabernet Sauvignon 2009, резерва на винарницата Шато Камник. Виното доби златен медал на натпреварот Selection mondiale des vins во Канада, златен медал на Vinalies Internationales во Франција, шампион на сите црвени вина на ГАСТ 2012 во Хрватска, златен медал „Велико злато“ за шампион на црвените вина на Новосадски саем.

ремиерот Никола Груевски, вицепремиерот Зоран Ставрески, министерот за привлекување странски инвестиции, Бил Павлески и директорот на Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони, Виктор Мизо, од 17 јуни ќе бидат во четиридневна посета на Москва, Владимир, Санкт Петербург и на Нижни Новгород во Русија, дознава „Капитал“. Во Санкт Петербург владиниот тим ќе учествува на економскиот форум попознат како руски Давос. Според неофицијалните информации на „Капитал“, во делегацијата ќе биде и директорот на државната компанија Македонски енергетски ресурси (МЕР),

> БРОЈКА

Крсте Миладинов. Токму МЕР заедно со руската компанија Стројтранс гас, овластена од Газпром, треба заедно да почнат да го градат гасоводот од Клечовце, Куманово до Неготино, траса која Владата ја определи како приоритетна за реализација на клириншкиот руски долг, „тежок“ 62 милиони евра. Според информаците до кои дојде „Капитал“, премиерот Груевски со неговиот руски колега Медведев ќе разговара како да се забрза гасификацијата во земјава, како и тоа кои се реалните шанси Македонија да добие приклучок за да користи руски гас во рамките на мегапроектот Јужен поток.

1,9

милиони тони изнесува вкупното количество на создаден отпад во 2010 година во секторите рударство и вадење камен, преработувачка индустрија и снабдување со електрична енергија, објави Државниот завод за статистика. Најголемо количество отпад, односно половина од вкупниот отпад е создаден во секторот преработувачка индустрија, во одделот производство на метали. Вкупното количество на создаден опасен отпад изнесува 726 илјади тони или 38,7% од вкупното количество на создаден отпад. Вкупното количество на отстранет отпад изнесува 1,8 милиони тони, од кои 99% се отстранети со депонирање во или над земјата.

лидери

победник и губитник ПОБЕДНИК

+

сАшО сАМАРџИОсКИ

П

рилепска пиварница стана ексклузивен дистрибутер на Књаз Милош во Македонија, со што ја збогати палетата на производи што ги нуди на пазарот

ДЕЈАН БОшКОВсКИ

М

ЕПСО стана дел од заедничката балканска компанија за трговија со струја со што ќе ги намали трошоците и ќе обезбеди сигурен прекуграничен пренос на струја

не им беше денот

100-200 100 10%-11%

долари прво префрлаат „инвеститорите“ од Македонија на сметката во странство, отворена од странски државјанин, па ако стекнат доверба, ќе му префрлат и поголеми суми парите. Сметките се отвораат во странски банки, а тргувањето се врши преку специјални платформи за онлајн-тргување со девизи и хартии од вредност, односно финансиски инструменти, како што се свопови, фјучерси, опции. „Македонците не можат како физичко лице да отворат сметка во странство, па затоа најчесто бараат роднини во странство. Има и огласи на разни форуми од лица кои се нудат како посредници, но тоа е премногу ризично затоа што може никогаш да не ги видиш парите кои од тука преку банка им ги праќаш. Пред да почнеш реално да инвестираш, може да отвориш тренинг-сметка на една платформа и да тргуваш со виртуелни пари. Ако си успешен, веднаш ќе те забележат ловците и ќе ти понудат да ти отворат сметка во странска банка за да инвестираш реални пари“, вели нашиот соговорник. Македонците имаат и можност да посетуваат обуки за тргување на вакви платформи, кои се организираат во земјава и во странство. „Постојат онлајн-банки каде што не бараат никакви податоци за сметката и можеш од неа да повлекуваш пари кога сакаш и каде сакаш. Можеш

сертифицирани дилери за тргување со девизи има во Македонија и најголем дел од нив тргуваат во име на банките каде што работат

во секое време да располагаш со парите. Тие ги префрлаат парите, но со високи провизии. Тие сметки ги прифаќаат платформите за тргување“, објаснува нашиот соговорник.

Забрането, а сепак дозволено

Законот за девизно работење забранува физички лица од Македонија да тргуваат со девизи или со хартии од вредност на странски пазари. Но, како што велат официјалните учесници на FX (девизниот) пазар во земјава, постојат илјада и еден начин да се изнесат пари. „Може да платите со кредитна картичка. Кој го контролира тоа? Никој! Може во готово да ги извадите парите или да му ги дадете на некој да ги однесе во странство и да тргува со нив. Има начин за одлив на пари, но прашање е како ќе ги земете назад“, признаваат познавачите на оваа област. Дилерите со девизи, кои се сертифицирани и најголем дел работат во банките, каде што секојдневно тргуваат со девизи, се запознати со фактот дека с$ повеќе пари се изнесуваат од Македонија

сертифицирани дилери за тргување со девизи има во Македонија и најголем дел од нив тргуваат во име на банките каде што работат

нелегално за да се инвестираат на FX пазарите во светот. Но, велат дека постапката не е баш така како што ја објаснува нашиот соговорник, алудирајќи на тоа дека многу луѓе се залетуваат, а во суштина не ги знаат работите. Но, проблемот го лоцираат во нејасната регулатива и во тоа што с$ повеќе посредници од Србија, Хрватска, Словенија и од други земји ги „прелажуваат“ луѓето ветувајќи им големи заработки. „Има фирми кои на црно одржуваат по кафулиња и институции многу скапи семинари и тренинзи за тргување преку платформи, го објавуваат методот на работа и ветуваат ’јагуари‘. Лично бев сведок на ситуација кога едно лице му даде на еден посредник 20.000 евра од џеб за да ги инвестира во девизи“, вели сертифициран дилер со девизи. Во Македонија има околу 100 дилери кои имаат сертификати. Но, тие тргуваат во име на банките каде што работат. „Нашата професија не е коцка, туку наука. И е многу ризична. Само 10%11% добиваат од целиот процес. Но, и кога губиш, треба рационално да губиш“, порачува дилерот.

БлЕРИМ БЕџЕТИ

З

а две години ќе биде одложен Законот за кривична постапка бидејќи нема пари во буџетот за негово имплементирање, иако е од огромно значење за борба против криминалот

SunWireless направи чекор понапред во унапредувањето и подобрувањето на комуникациските услуги во Македонија. Со потпишувањето договори за соработка со Boingo i iPass, извршниот директор на SunWireless, Душко Кончалиев, и во пракса покажа дека комуникациите во ДУшКО денешниот свет немаат и не треба да имаат лимити. КОНчАлИЕВ Овој договор овозможува корисниците на овие оператори кога ќе дојдат во Македонија да можат да ја користат мрежата на SunWireless директно и без никакви дополнителни сетирања или трошоци. Директорот на оваа македонска компанија со својата визија успеа Македонија да ја се стави на мапата на покриеност на овие светски познати компании и покажа дека добрата претприемачка визија и издржан бизнисплан можат да доведат до успех на една мала компанија. SunWireless е најголем безжичечен оператор на Wi-Fi мрежа во Македонија со повеќе од 500 hotspots во повеќе од 10 градови и општини во Македонија.

_

ГУБИТНИК Конкурентската позиција на Нокиа е во слободен пад. Обидите и мерките кои ги најави извршниот директор на компанијата, Стивен Елоп, с$ уште не даваат никакви резултати. Напротив. Последните податоци покажуваат лавовски скок на пазарниот удел на Самсунг, кој успеа на сТИВЕН пазарот на „паметни“ ЕлОП телефони да го зголеми уделот од 12,2% на 30,6%. И Епл направи скок од 18,1% на 24,1%. Всушност, колку лошо стои Нокиа се гледа од податокот дека иако глобалниот пазар на „паметни“ телефони порасна дури за 40% во однос на 2011 година, уделот на Нокиа од високи 23,5% се сруши на само 8,2%. Дефинитивно, ова е најлош резултат на Нокиа од 2002 година, поради што сите аналитичари им предвидуваат долг и трнлив пат до закрепнување. Извршниот директор мора да ја преиспита својата стратегија. Во спротивно, неповратно ќе го загуби овој најбрзорастечки пазар во светската економија.

мисла на денот

ДЕЈВИД КАМЕРОН

Б

ританскиот премиер ќе биде сослушан во јавната истрага за стандардите во весниците, преку што ќе се испитаат брските меѓу весниците и политичарите

АкцијАтА е клуч зА сите успеси.

Пабло Пикасо

шпански сликар

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

4

WWW.KAPITAL.MK

навигатор график на денот...

Земји со најголеми шанси за банкрот

фото на денот...

Извор: Бизнис инсајдер

Х

рватска високо котира на листа на земјите зрели за банкрот, ако се суди според листата која ја состави „Бизнис Инсајдер“. Тој финансиски портал проучи вкупно 59 земји и врз основа на вредностите на нивните CDS (Credit dafault swaps) постави листа на земји со најголеми шанси за банкрот. Се работи за цената на трошоците на задолжувањата кои поради својата висина може да го загрозат враќањето на постоечкиот долг на некоја држава и така да ја внесе во банкрот.

светот низ медиумите...

The Wall Street Journal неиздржлив притисок врз грчките банки - вака еден од водечките бизнис-медиуми во С Сад ја коментира економската состојба во најзадолжената европска земја, грција. По минатонеделната ескалација во Шпанија, повторно сите очи се вперени кон економската состојба во грција.

lll

The Guardian

фудбалот полека станува бизнис број еден во англија. ттелевизиските права ги рушат сите рекорди и стократно ги надминуваат приходите од навивачките билети, на што во минатото почиваа приходите на клубовите.

lll

Д

ржавниот секретар на САД, Хилари Клинтон, им покажува тајм-аут на новинарите поради многуте прашања кои ги поставуваат на пресконференцијата по состанокот со индискиот министер за надворешни работи, С.М. Кришна, на кој беше разговарано за стратешкото партнерство меѓу двете земји.

Седум пати поголем инте администрација отколку сектор - вработувања без 8.000 лица се пријавиле на огласот за 300 работни места во МВР

26

лица се пријавиле за едно работно место

Delo

Промените во словенечкото здравство наидуваат на внатрешен отпор од системот, а според мислењето на докторите, постоечкиот систем е многу подобар отколку копирањето на странските искуства кое се применува во земјата.

lll

46,67

лица се пријавиле за едно работно место во државна управа во 2011 година

1.200

лица најмногу се имаат пријавено за оглас во приватен сектор

The Gulf News

Повторна дестабилизација на состојбата во ирак. Последниот бомбашки напад, во кој загинаа повеќе од 70 луѓе, дубајскиот весник го објаснува како нова иницијална каписла за судири во немирниот регион.

lll

8.000 лица се пријавиле за само еден оглас за работа во јавната администрација. Во приватниот сектор пак, најмногу 1.200 лица се пријавуваат на еден оглас, што е речиси седум пати помалку во однос на оние за јавна администрација

Д

габриела делова delova@kapital.com.mk

www.kapital.mk 1 2 3 4

НАЈЧИТАНО НА WEB...

Wiz Air ќе добие најмалку 3,5 милиони евра субвенции од Владата Вртоглаво паѓаат цените на деловниот простор Македонци „парче прават“ на странски берзи?! Инцидент пред Советот на град Скопје

ури 8.000 лица се пријавиле за отворените 300 работни места во Министерството за внатрешни работи. Тоа значи дека за едно работно место аплицирале дури по 26 лица. По оваа логика, за најавените 8.000-10.000 нови работни места кои ги најави Владата како антикризна мерка ќе се пријават од 208.000 до 260.000 илјади лица, што е речиси еднакво на бројката на невработени објавена од Државниот завод за статистика (297.986 невработени во четвртиот квартал од 2011 година).

За разлика од бројката на лицата кои се пријавуваат на огласите за во државна и во јавна администрација, во приватниот сектор е сосема поинаку. Дел од агенциите за вработување кои ги контактираше „Капитал“ посочија дека на еден оглас за работа се имаат пријавено најмногу 1.200 кандидати, а најмалку 100, што е околу седум пати помалку од оние што се пријавуваат за во приватниот сектор, споредено со последниот оглас на МВР. Притоа, велат оттаму, бројот на кандидати кои ќе се пријават на огласот најмногу зависи од атрактивноста на брендот или на комапнијата кога огласува, а не е исклучена и можноста едно лице да се пријави за сите понудени места од огласот.

Во администрацијата е сосема поинаку. Практиката покажува веќе со години дека, во просек, од 26 до 50 лица аплицираат за едно работно место во администрација, а притоа, не се прави разлика за тоа која институција огласува или пак, за каква позиција станува збор. Ваквите фрапантни податоци уште еднаш ги потенцираат слабостите во системот кој е воспоставен во Македонија. А причините за ваквите бројки се јасни - с$ поизразената сиромаштија, несигурноста во приватниот сектор (кој с$ почесто го оптимизира бројот на вработени), бенифициите кои се добиваат од работното место под капа на државата и слично. Од сето тоа најмногу, сепак, ќе добие власта, не само

финансиски - со тоа што околу 130 милиони евра ќе се слеат во буџетската каса само од документите со кои ќе аплицираат кандидатите за работните места во Министерството за внатрешни работи - но и политички, бидејќи вработувањето на член од семејството, логично, го омекнува ставот кон политиката на владејачката гарнитура, велат познавачите. Токму и поради ова, дел од аналитичарите овие мерки ги карактеризираат како популизам со кои Владата се обидува да заработени поени на неполни десет месеци од локалните избори. Наместо поттикнување на претприемачкиот дух и отворање нови работни места во приватниот сектор,

МБИ10

3.000

WWW.KAPITAL.MK

2.800 2.600

60 Секунди брифинг

2.400

ПроЦенки...

3 факти За...

34.800

тоП веСти...

11.529 22.582

од слободните места се во стручните средни училишта

британските политичари и домашните весници се премногу блиски

3.000

омашните политичари и весниците во земјата имаат премногу блиски односи, изјави британскиот премиер Дејвид Камерон, кој се појави како сведок во јавната истрага за прислушкувањето, стандардите во печатените медиуми и за врските меѓу политичарите, весниците и медиумите. „Тврдењето дека имало ’дил‘ меѓу Владата и компанијата на Руперт Мардок е обична бесмислица. Додека бев во опозиција се борев да ја стекнам наклонетоста на весниците. Сепак, повеќе сум наколнет на електронските медиуми“, изјави Камерон.

ерес за за приватен ез усул! во 2011 година 19.519 вработени помалку има во приватен, наспроти 698 во јавен сектор!

19.519

помалку вработени во приватниот сектор има во 2011 наспроти 2010 година

698

помалку вработени во администрацијата во 2011 наспроти 2010 година

Иако во време на економска криза многу од приватните претпријатија намалија на бројот на вработени лица или целосно ги затворија своите бизниси, во администрацијата нема таков тренд. Во согласност со податоците објавени на Државниот завод за статистика, во 2011 година имало 19.519 вработени помалку во приватниот сектор во однос на 2010 година. Во администрацијата пак, разликата меѓу 2010 и 2011 година е само 698 лица. велат тие, очигледно е дека власта купува гласови само преку огласи за волонтирање и привремени вработувања, и тоа најмногу пред избори, без разлика дали се локални или парламентарни.

Нови 8.000 чекаат на вработување

Очекувано, локалните избори ја зголемија креативноста на Владата за вработувања. Во трка за повисок рејтинг и повеќе гласови Владата, како антикризна мерка, најави вработувања за 8.000-10.000 лица. Четири илјади од нив ќе бидат ангажирани преку општините. Инаку, начините преку кои тие ќе бидат ангажирани се преку програма за јавни работи, преку проект на самовработувањ, преку обука кај познат работодавец и преку доделување државно земјоделско земјиште, а сите ќе бидат платени со средства од Буџетот на државата. Дел од општините, но и приватниот сектор веќе негодуваат поради ваквите мерки на Владата. Тие велат дека не можат да гарантираат дека ќе може да вработат толку лица. Пред да почнат со вработувањата, тие пред с$, ќе ги разгледат своите деловни перспективи и можности. Секако, по завршувањето на проектот никој од нив не може да гарантира дека ќе ги задржи на работа. Волонтерството, исто така, е категорија преку која Владата повторно “заведува“ невработени. Освен Кабинетот на премиерот, Никола Груевски, кој пред неколку недели отвори оглас за

1.800 07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12 04/12

берЗа мби 10 2.800

Д од слободните места се во гимназиското образование

2.000

дејвид камерон

премиер на Велика Британија

слободни места има во средните училишта во јунскиот уписен рок

2.200

волонтирање во неговиот кабинет, сега и Министерството за внатрешни работи отвора оглас за дваесет волонтери во ова министерство. А во меѓувреме, тековно се објавуваат и огласи преку Агенцијата за администрација. Само во последните три месеци преку Агенцијата беа објавени огласи за 390 слободни места во државна администрација. Од нив најголем дел се однесуваа на вработувања во општините.

Најмалку 400 административци ќе бидат преместени

Бројката со која засега се шпекулира во јавноста за службениците кои чекаат да бидат преместени од една институција во друга е околу 400. Точната бројка с$ уште не се соопштува. Нема информација ниту за институциите кои имаат вишок, а кои дефицит на кадар. Она што барем засега е познато во јавноста е дека вишок вработени се детектирани во Министерството за надворешни работи, Министерството за правда, Дирекцијата за заштита и спасување и во Центарот за управување со кризи. До кога ќе треба да се заврши со овој процес, исто така, засега никој не кажува. Дополнително, Секретаријатот за спроведување на Охридскиот рамковен договор веќе го изработува планот за тоа уште колку рамковни вработувања ќе има оваа година. Прецизна бројка с$ уште нема, но шпекулациите се дека и оваа година ќе се вработат исто колку и лани, односно 600 лица по Рамковен договор.

19

лиценцирани оператори, вклучително и Македонска пошта, работат на македонскиот поштенски пазар. Во изминатите пет години во овој бизнис со лиценца работеле 31 компанија. За разлика од европските трендови, каде што вкупниот обем на класичните поштенски услуги е во опаѓање, Македонија бележи тренд на пораст на користењето на поштенските услуги со 30,57 поштенски пратки по жител.

60

години од премиерата на првиот македонски филм „Фросина“ одбележува Кинотека на Македонија. Роденденот на филмот темелник на македонската играна продукција ќе биде одбележен и на Охридско лето со негова проекција на 12 август.

влатко ЧингоСки

генерален директор на ЕЛЕМ

Сакаме стручни компании да работат за елем

С

акаме стручни компании во енергетиката да бидат присутни во Македонија и да работат за ЕЛЕМ, порача генералниот директор на ЕЛЕМ, Чингоски, на енергетскиот саем во Европа, Пауер-ген Јуроп. На саемот ЕЛЕМ претстави дел од енергетските проекти. „Ги претставуваме проектите кои се веќе во реализација - хидроелектраната Бошков мост и ветерниот парк Богданци, како и подготвителните активности за акумулацијата Луково Поле. Но, овој пат првпат правиме визуелна презентација на два значајни проекти за Македонија од областа на енергетиката – комплексот електрани на Црна Река, Чебрен и Галиште и по прв пат визуелно ја доловивме Вардарска Долина и како ќе изгледа откако ќе биде направена“, изјави Чингоски.

2.600 2.400 2.200 2.000 1.800

07/10

МБИ 10

10/10

02/11

05/11

09/11

01/12

1.914,62 Max. Min.

2010/2012 2010/2012

димитри димитров, македонец во срцето на Холивуд

Д

имитри Димитров е заштитен знак на најпознатото собиралиште на сите холивудски ѕвезди - Холивуд „Сансет Тауер хотел“. На 18 години тој заминал од Македонија, најпрвин во Англија, потоа во Монтреал, Канада, а во 80-тите години од минатиот век, преку „големата бара“, во Лос Анџелес. Сега, во своите шеесетти години од животот, тој зад себе има веќе неколку децении поминати во најексклузивните локали каде што ја имал улогата на менаџер и домаќин. Неговото школување почнало кога на 18 години заминал од Македонија, во Велика Британија. Таму работел во ексклузивни ресторани, каде што го усовршил протоколот за услужување на британското племство, а набргу, со својот партнер, Германец, отворил и свој ресторан, во Лондон. За време на своето дведецениско работење во Холивуд, Димитров ги шармирал најпознатите ноќни бдејачи во Лос Анџелес со својата голема умешност за решавање проблеми и со својата волшебна моќ да ја одржи забавата. На пример, ако барот требало да се затвори, а Лајонел Ричи, Шон Пен и Бенисио дел Торо сакале уште да пијат, Димитров ставал шише вотка на мраз и ги преместувал во луксузен апартман, раскажува неговата сестра Натка.

корисниците на IPass и Boingo Wireles мрежите ќе сурфaат на македонската SunWireless

К

орисниците на интернет-гигантите IPass и Boingo Wireless ќе можат да ја користат мрежата на македонски SunWireless директно од своите сметки. Со тоа е планирано да се избегне туристите или бизнисмените кои ја посетуваат земјава да не прават дополнителни трошоци. Ова е предвидено во договорот потпишан меѓу SunWireless и овие две познати светски компании. Oд SunWireless велат дека со над 500 нивни hotspots низ земјава се наметнале како природен партнер за овие две компании. Министерот за информатичко општество, Иво Ивановски, на промоцијата на договорот истакна дека е престиж да се привлече Boingo во земја каде што сите нивни клиенти можат да ја користат и македонската мрежа. „Се надевам дека со ова ќе се привлечат уште поголем број туристи во земјава. Подобрувањето на условите во информатичкиот сектор носи поголем број работни места. Со извештајот на Светска банка бројот на работни места во ИКТ технологијата до 2020 година се очекува да придонесе до нови два милиони работни позииции во светот“, истакна Ивановски.

IPass и Boingo Wireless заедно нудат пристап на Интернет на повеќе од милион Wi-Fi hotspots во светот.

2.827,62 1.914,62

Македонската берза вчера НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК оствари промет од Прилепскавкупен пиварница 20,6 милиони денари, од кои МБИ 10 најголем дел на официјалниот 7.835,00 пазар на тргување. Бројот на +285,00 изнесуваше+3,77% трансакции 73.

1.914,62 Само 4 акции на компании го 2010/2012 Max. 2.827,62 завршија денот како победници НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК МБИ 10 2010/2012 1.914,62 со зголемување наMin. цената, МЛАЗ Богданци додека пак 9 акции изгубија од НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИКОсновниот 1.914,62 својата вредност.

150,00 Прилепска пиварница индекс МБИ-10 оствари 2010/2012 Max. пад 2.827,62 МБИ 10 -36,00 -19,35% од -0,76%, и трговскиот го 2010/2012 Min. ден 1.914,62 МБИ 10 со 1.914,62 индексни 7.835,00 заврши МБИ 10 МБИ 10 1.914,62 поени. +285,00 +3,77% НАЈГОЛЕМ DOW JONES ДОБИТНИК

1.914,62 1.914,62 1.914,62 7.835,00

2010/2012 Max. Прилепска пиварница Min. 2010/2012 Max. 2010/2012 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИКMax. Min. 2010/2012 Max. 2010/2012 Min. МЛАЗ Богданци 2010/2012 ДОБИТНИКMin. НАЈГОЛЕМ

2.827,62 1.914,62 2.827,62 2.827,62 1.914,62 2.827,62 1.914,62 1.914,62

+285,00

+3,77%

150,00 7.835,00 7.835,00 7.835,00 7.835,00 +285,00 150,00 DOW JONES +285,00 +285,00

НАЈГОЛЕМ Прилепска ДОБИТНИК пиварница НАЈГОЛЕМ Прилепска ДОБИТНИК пиварница 13.000 Прилепска пиварница -36,00 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК Прилепска пиварница 12.500 МЛАЗ Богданци +285,00 НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК 13.500

-19,35% +3,77% +3,77% +3,77% +3,77% -19,35%

12.000 11.500 11.000

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК -36,00 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК 07/07 21/08 05/10 19/11 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК МЛАЗ Богданци МЛАЗ Богданци МЛАЗ Богданци DOW JONES

10.500

МЛАЗ Богданци 10.000 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК

03/01

150,00 150,00 -36,00 150,00 150,00 -36,00

17/02

-19,35% -19,35% -19,35% -19,35%

13.500 13.000

-36,00 12.500 -36,00

DOW JONES

12.000

DOW JONES

11.500 DOW JONES 13.500 11.000 DOW JONES

12.578,19 DOW JONES

13.000 10.500 12.500 10.000

+0,65%

12.00007/07 21/08 05/10 19/11 03/01 17/02

11.500 13.500 ДРУГИ ПАЗАРИ 11.000 13.000 13.500 13.500 10.500 12.500 FTSE 100 13.000 13.500 13.000 10.000 12.000 Nikkei225 12.500 13.000 12.500 07/07 21/08 11.500 S&P 500 12.000 12.500 12.000 11.000 Nasdaq 11.500 12.000 11.500 10.500 DAX 11.000 11.500 11.000 10.000 10.500 TOPIX 11.000 10.50007/07 21/08 10.000 10.500 10.00007/07 21/08 10.00007/07 21/08

5.437,32 8.568,89 19/11 1.316,35 2.812,56 6.094,61 725,66

05/10

-0,85% -0,22% 17/02 +0,11% -0,21% -0,94% -0,11% +0,65%

03/01

12.578,19

05/10

19/11

03/01

17/02

05/10 на 19/11 03/01 17/02 Цените на акциите 05/10 19/11 03/01 17/02 07/07 21/08берзи 05/10 паднаа, 19/11 03/01 17/02 европските ВАЛУТИ ДРУГИ ПАЗАРИ 12.578,19 откако Moody's осрто го намали кредитниот FTSE 100 5.437,32 -0,85% евро +0,65% долар Фунта рејтингевро на Шпанија.

Nikkei225 8.568,89 -0,22% СТАПКА СТАПКА Инвеститорите беа S&P 500 1.316,35 +0,11% внимателни и поради 12.578,19 Nasdaq -0,21% ДРУГИ ПАЗАРИ 2.812,56 1,2551 1,2358 најавеното задолжување 12.578,19 DAX 6.094,61 ПРОМЕНА -0,94% ПРОМЕНА +0,65% 12.578,19 на Италија со државни FTSE 100 5.437,32 -0,85% TOPIX 725,66 +0,65% -0,11% 12.578,19 обврзници.

-0,4% Nikkei225 8.568,89 +0,1% -0,22% +0,65%

+0,65% +0,11% Nasdaq 2.812,56 -0,21% ВАЛУТИ ДРУГИ ПАЗАРИ DAX 6.094,61 -0,94% ДРУГИ ПАЗАРИ ФЈУЧЕРСИ FTSE 100 5.437,32 -0,85% ДРУГИ ПАЗАРИ TOPIX 725,66 -0,11% Nikkei225 8.568,89 -0,22% FTSE 100евро 5.437,32 -0,85% евро долар Фунта FTSE 100 5.437,32 -0,85% S&P 500 1.316,35 +0,11% Nikkei225 8.568,89 -0,22% FTSE 100 5.437,32 -0,85% ЗЛАТО Nikkei225 8.568,89 -0,22% СТАПКА Nasdaq 2.812,56 СТАПКА -0,21% S&P 500 1.316,35 +0,11% Nikkei225 8.568,89 -0,22% S&P 500 1.316,35 +0,11% ВАЛУТИ DAX 6.094,61 1,2551 -0,94% Nasdaq 2.812,56 -0,21% S&P 500 1.316,35 +0,11% 1,2358 Nasdaq 2.812,56 -0,21% TOPIX 725,66 ПРОМЕНА -0,11% DAX 6.094,61 -0,94% Nasdaq 2.812,56 -0,21% ПРОМЕНА DAX 6.094,61 -0,21% -0,94% евро долар TOPIX 725,66 -0,11% Фунта евро 6.094,61 DAX -0,94% TOPIX 725,66 -0,11% -0,4% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 +0,1% TOPIX 725,66 СТАПКА -0,11% СТАПКА ВАЛУТИ ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 Нафта Брент 1,2551 1,2358 ВАЛУТИ ВАЛУТИ ФЈУЧЕРСИ ПРОМЕНАевро ПРОМЕНА ВАЛУТИ евро долар Фунта S&P 500 1.316,35 ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 ДРУГИ ПАЗАРИ

други ПаЗари

1.616,00

VALUTI 96,73

£ €

Фунта евро -0,4% евро ЗЛАТО Фунта евро

СТАПКА Фунта

1,2358

€ $

евро долар +0,1% -0,41% СТАПКА евро долар евро долар

1,2551 1,2551 1,2551 1,2551 +0,1% +0,1% +0,1% +0,1%

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 СТАПКА СТАПКА СТАПКА СТАПКА СТАПКА СТАПКА ПРОМЕНА ПРОМЕНА

1,2358 1.616,00 ФЈУЧЕРСИ 1,2358

1,2358 -0,4% -0,4% -0,4% -0,4% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ Нафта Брент НА СТР.10

ПРОМЕНА ПРОМЕНА ПРОМЕНА ПРОМЕНА -0,21% ПРОМЕНА ПРОМЕНА СТР.10 ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 ЗЛАТО

1.616,00 ФЈУЧЕРСИ 96,73 FJU^ERSI ФЈУЧЕРСИ ФЈУЧЕРСИ ЗЛАТО

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 ФЈУЧЕРСИ ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

ЗЛАТО ZLATO ЗЛАТО Нафта Брент ЗЛАТО

1.616,00 1.616,00 96,73 1.616,00 1.616,00

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 ПОВЕЌЕ СТР.11 НафтаИНФОРМАЦИИ Брент НА ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 ПОВЕЌЕ НафтаИНФОРМАЦИИ Брент НА СТР.11

96,73 96,73 96,73 96,73

-0,21% -0,41%

-0,21% -0,21% -0,41% -0,21% -0,21%

Нафта БрентBRENT NAFTA Нафта Брент -0,41% -0,41% -0,41% -0,41%

ПодатоЦите Се од ПретХодниот ден до 15Ч

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.com.mk

ХајнЦ-герд СоненШајн

стратег во Дојче постбанк

“

Додека не се смири ситуацијата во Грција и во Шпанија, инвеститорите ќе се држат настрана.

3.300 3.100 2.900 2.700 2.500 2.300 2.100 1.900 1.700 0

КАПИТАЛ петок 15.06.2012

WWW.KAPITAL.MK

6 политика Иванов и Попоски во Белград

П

ретседателот Ѓорге Иванов денес ќе учествува на Самитот на шефови на држави и влади на членките на Процесот за соработка во Југоисточна Европа (ПСЈИЕ), што се одржува во Белград. Како што се вели во соопштението од Кабинетот на претседателот, Иванов ќе има обраќање на самитот, а на маргините е предвидено да има и неколку билатерални средби. Инаку, во Белград веќе се одржа министерскиот состанок, на којшто учествуваше шефот на македонската дипломатија, Никола Попоски. Во соопштението од Министерството се вели дека на состанокот,Попоски ја реафирмирал посветеноста на Република Македонија кон принципите на добрососедство, регионална соработка, помирување и инклузивност преку интензивирање на политичката, безбедносната, економската, културната и друга соработка во регионот како неопходност за негов понатамошен социоекономски развој и напредок кон европската и евроатлантската интеграција.

Вестминстер ќе ја зајакнува улогата на Собранието

В

естминстер фондацијата за демократија пред македонските пратеници и нивните колеги од земјите во регионот ја претстави нацртрегионалната програма на тема „Парламентите и регулаторната реформа на економската правна рамка“. Главен акцент во тригодишната програма е ставен на улогата на Парламентот во донесувањето на економската законска рамка, нејзино подобрување и следење на имплементацијата, велат учесниците на презентацијата. „Постојат повеќе индикатори кои се

утврдени во програмата и според кои ќе се раководат парламентите при донесувањето на економската правна рамка“, било потенцирано на презентацијата. Маријанчо Николов од СДСМ, претседателот на Комисијата за финансирање и буџет, една од комисиите која ќе има обврска да ги спроведува препораките од програмата вели дека побарале во неа да биде вметната нивната иницијатива за формирање на контролно тело за трошењето на буџетските пари и избегнување на практиката на уредување на законите со подзаконски акти.

Нано Ружин со највисоко одликување од Франција

П

оранешниот амбасадор во НАТО и член на Извршниот одбор на Либерално- демократската партија, Нано Ружин, со декрет на претседателот на Франција е одликуван со највисокото француско одликување, „Витез на легијата на честа“. Оваа награда му се доделува за животно дело во приближувањето на двете држави и народи.

Улиците ќе се прекрстат

опозицијата кој ја прашува! Залудно беше посегањето по груба форма на притисок врз Советот на град Скопје од страна на советниците на СДСМ засилени од пратеници на истата партија и од нив организирана група на протестанти. Владејачкото мнозинство почека да си замине опозицијата за спокојно да си гласа по свое Максим Ристески

О

risteski@kapital.com.mk

бидот за упад на седница на Советот на град Скопје на група граѓани кои се противат на менувањето на имињата на улици во главниот град предизвика инцидент, во кој беше скршено стаклото на влезната врата во салата за седници на Советот. Стотината протестанти му ветиле на организаторот на протестот, опозициската СДСМ, дека ќе нема инцинденти, но ситуацијата, сепак, излезе од контрола кога обезбедувањето од општината не дозволи целата група да влезе внатре. На седницата, на која како последна точка требаше да се разгледува одлуката за промена на имињата на улици, мостови и на други инфраструктурни објекти на подрачјето на град Скопје, како гости присуствуваа речиси сите пратеници на СДСМ и на другите партии од опозицискиот фронт. Дека ќе има нов инцидент стана јасно уште при влегувањето на парламентарците опремени со свирчиња. Координаторката на советничката група на СДСМ, Софија Куновска, најпрвин побара точката за менување на имињата на улиците да биде симната од дневниот ред. Предлогот го оправда со отсуството на градоначалникот, Коце Трајановски, од расправата за точка со која, според Куновска, власта прави обид за ретуширање на македонската историја. Координаторката на СДСМ побара од претседателката на Советот, Ирена Мишева, да дозволи на седницата да се обратат присутните (по покана на СДСМ) борци од НОБ. Откако Мишева не дозволи освен советниците, никој друг да зборува на седницата, пратениците и советниците на СДСМ, заедно со протестантите кои успеаја да влезат на седницата ги искористија свирчињата и советничките клупи (на кои тропаа) за бучно да го изразат своето несогласување. Притоа (на адреса на ВМРОДПМНЕ) скандираа: „Бугари, Бугари!“. Иако во салата не се слушаше ништо друго, освен вревата на СДСМ, Мишева ја продолжи седницата до моментот кога советниците од владејачкото мнозинство изгласаа менувањето на имињата на улиците да остане на дневен ред. Тогаш опозицијата ја напушти салата под изговор дека не сака да биде соучесник во, како што го нарече, историскиот геноцид. „Денес ВМРО-ДПМНЕ и нивната коалиција влегуваат во едно од најсрамните поглавја во поновата македонска историја. Со едно кревање рака, без да ги прашаат граѓаните, скопската власт ја менува историјата и

го прекројува македонскиот идентитет. Го бришат ликот и делото на оние кои ги дале своите животи за Македонија, што претставува историски геноцид“, изјави Куновска, која како утеха на насобраните граѓани им вети дека ова ќе трае само девет месеци, до следните локални избори, кога СДСМ очекува да ја преземе власта. Куновска им порача на присутните да не ги менуваат личните дукументи, туку да почекаат СДСМ да го ревидира и да го поништи преименувањето на улиците. На воодушевување на протестантите, свое обраќање имаше и борецот од НОБ, Трајче Грујоски, носител на партизанска споменица 1941. „Бев соборец на Стив Наумов. Тој не умре, а се жртвуваше за Македонија. Гревота е ова што се прави со неговото име, кое ќе биде заменето со името на крвникот Тодор Александров“, рече Грујоски. Ставот на ВМРОДПМНЕ го пренесе портпаролот Александар Бичиклиски, кој изрази згрозеност од, како што рече, силувањето на институциите од страна на СДСМ. „Згрозен сум од тоа што се случуваше во Советот на град Скопје, од формите на притисок, кои не доликуваат на сериозна партија“, изјави Бичиклиски, кој го демантираше обвинувањето дека со одлуката на Советот ќе се деградира улогата на Стив Наумов за самостојна Македонија, тврдејќи оти овој народен херој ќе добие поголема улица (од онаа што сега го носи

Софија Куновска Со едно кревање рака, без да ги прашаат граѓаните, скопската власт ја менува историјата и го прекројува македонскиот идентитет. Го бришат ликот и делото на оние кои ги дале своите животи за Македонија, што претставува историски геноцид.

Александар Бичиклиски Згрозен сум од тоа што се случуваше во Советот на град Скопје, од формите на притисок, кои не доликуваат на сериозна партија. Со одлуката не се врши ревидирање на историјата, туку техничко менување на имињата на 8% од скопските улици кои немале врска со македонската историја.

“

“

неговото име) во централното градско подрачје. Според портпаролот на ВМРОДПМНЕ, со одлуката не се врши ревидирање на историјата, туку техничко менување на имињата на 8% од скопските улици кои немале врска со македонската историја. Бичиклиски, наспроти СДСМ, смета дека Тодор Александров заслужува улица во главниот град.

По напуштањето од страна на опозицијата, останатите советници продолжија со работа по дневниот ред и ја изгласаа одлуката со која е планирана промена на имињата на 29 улици и на два моста. Опозицијата за утре во 12 часот најави прес-конференција на мостот на улицата Стив Наумов во знак на протест поради преименувањата.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

политика 7

ЗНМ и Владата се договорија... За чие добро? Договорот постигнат меѓу Владата и Здружението на новинари е одличен, повтори портпаролот на еврокомесарот за проширување, Штефан Филе, Петер Стано. Премиерот Никола Груевски ја поздрави декриминализацијата на клеветата и се заблагодари на конструктивноста и заложбата на Здружението на новинари и на Европската комисија кристина озимец

Е

ozimec@kapital.com.mk

кспресниот договор за декриминализација на клеветата меѓу Владата и Здружението на новинари и нејасните одредби во нацрт-законот за граѓанска одговорност за навреда и клевета го испровоцираа претседателот на ЗНМ, Насер Селмани, да ги расчисти дилемите - дали законот, ваков каков што е, ќе предизвика повеќе штета или корист за новинарството? Бришењето на клеветата и навредата од кривичниот закон, споделувањето на одговорноста и ограничувањето на паричните надоместоци се најпозитивните страни на договорот кој го постигнаа Владата и ЗНМ за декриминализацијата на овие дела, истакна Селмани. „Новинарите повеќе нема да бидат топовско месо меѓу оние кои сакаат да вршат притисок и да се пресметуваат со медиумите. Со каскадната одговорност ќе добиеме поодговорни новинари, но пред с$, уредници кои досега ретко ја прифаќаа вината“, рече Селмани. Револтиран од реакциите на уредниците

кои договорот го дочекаа на нож, Селмани почувствува потреба нив да ги одвои од засегнатата група и директно да им се обрати. Уредниците се најголеми критичари, бидејќи ќе им се наруши комодитетот кој го уживаа. „Мојот впечаток е дека најодговорните во медиумите сакаат да продолжат да бидат неодговорни и тоа не може. Мора да се воспостави ред и поредок. Не може со блеф да глумат пред луѓето и да се претставуваат како најголеми заштитници на слободата на изразувањето. Па ве молам, тие уредници 20 години ги водат медиумите, а упорно се жалат дека работите не чинат“, рече Селмани. Оние кои немаат аргументи, додава Селмани, непотребно креваат хистерија, затоа што не знаат со што да се борат. Ограничувањето на казните на две илјади евра за новинарот, 10 илјади евра за уредникот и 15 илјади евра за сопственикот на медиумот, според Селмани, е многу подобро решение од досегашните 1,8 милиони евра максимална казна. Договорот го „подмачкал“ директорот на Директоратот за проширување на Европската унија, Стефано Санино. „Ставовите ни беа дијаметрално спротивни со Владата. Но, ние собравме сили и прифативме едно средишно решение, кое можеби не е најдобро, но убеден сум дека е подобро од она што го имаме сега“, изјави Селмани. „ЗНМ и јас ја прифативме одговорноста“, вели Селмани, „по цена да бидеме на удар на оние кои не се одговорни“. Предлог-законските решенија ќе бидат ставени на јавна дебата, на која секој ќе може да ги изнесе своите аргументи за или против понудените мерки, рече Селмани.

Договорот Влада-ЗНМ за Брисел одличен, за Груевски европски

Договорот постигнат меѓу Владата и Здружението е одличен, повтори портпаролот на еврокомесарот за проширување, Штефан Филе, Петер Стано. „Договорот за декриминализацијата на клеветата и навредата останува добра вест за нас“, рече Стано. Премиерот Никола Груевски ја поздрави декриминализацијата на клеветата и се заблагодари на конструктивноста и

заложбата на Здружението на новинари и на Европската комисија. „Дозволете ми да го поздравам овој договор, со кој се прави еден значаен чекор, кој дури ни во некои од најразвиените европски држави с$ уште не е практика“, вели премиерот во своето писмо. Тој смета дека колку и да сака некој несовесно да го проблематизира договорот, во него биле внесени најдобрите практики од земјите во регионот, а како база се користени и најдобрите меѓународни практики. Според лидерот на опозицијата, Бранко Цвенковски, договорот за декриминализација на клеветата е само првиот и многу мал чекор од с$ што треба да се направи за да можеме да говориме дека се постигнал напредок во делот на слободата на медиумите.

САД и Брисел загрижени за затворањето на А1

Сите медиуми треба да ги почитуваат сите обврски што произлегуваат од поседувањето дозвола и тоа е исклучително важно за постоењето на независна и избалансирана медиумска клима, но гледаме дека А2 е првиот радиодифузер врз кого е извршено ова барање, се вели во реакцијата на Амбасадата на САД во земјава по одлуката на Советот за радиодифузија да & ја одземе дозволата на А2 телевизија. „Одблиску ќе ги следиме процедурите на Советот за радиодифузија, за да потврдиме дека нивниот мониторинг на содржини со цел потполна усогласеност со радиодифузната регулатива, се применува еднакво стриктно врз сите телевизиски станици“, се вели во изјавата. Не е добро кога на еден медиум не му се дозволува да функционира, истакна Стано по повод затворањето на А2. „Комисијата е загрижена за одземањето на дозволата за емитување на телевизијата А2. Ние ќе следиме што ќе се случува со оваа телевизија понатаму, посебно што слободата на изразувањето и на медиумите е една од точките во високиот пристапен дијалог“, изјави портпаролот на Филе. Премиерот Груевски пак, апелираше до засегнатите страни доколку постои несогласување со оваа одлука на Советот, да ги искористат сите правни мерки и да

СРД го нема видено законот за медиуми, ама дебатира за регулација!

Советот за радиодифузија с$ уште го нема видено новиот нацрт-закон за медиуми кој го подготвува Владата, но сепак, реши да дебатира за новата регулатива. Соработничката во Секторот за програмски работи во СРД, Емилија Петреска–Камењарова, која имаше презентација насловена „Регулирање на новите медиуми: Дилеми и можности“, на прашањето како ќе бидат регулирани медиумите на Интернет со новиот закон вели дека СРД не е надлежно тело кое треба да говори за регулација на онлајн-медиумите. „СРД не е телото кое го носи законот. Кога ќе го имаме нацрт-текстот на законот, тогаш ќе разговараме, а дотогаш не би можела да прејудицирам за регулацијата“, вели таа. Претседателот на СРД, Зоран Трајчевски, вели дека е потребна медиумска регулација од аспект на воведувањето на новите технологии. „Не можеме да очекуваме медиуми кои немаат стабилно финансирање и преживуваат од една изборна кампања до друга, квалитетно да придонесуваат за збогатување на медиумскиот плуразлизам. Тоа е само привид. На нашата земја & треба квалитетен медиумски форум за размена на идеи и ставови, а не медиуми кои се придружни бизниси и квазирекламни кампањи на главните бизниси на медиумските газди“, вели Трајчевски. Нацрт–законот за медиуми с$ уште е енигма за јавноста, иако министерот Миле Јанакиески пред меѓународната Мисија на организации, кои ја испитуваа слободата на медиумите во земјава, најави дека најдоцна до средината на април нацрт-законот за медиуми ќе биде ставен на увид на јавноста бидејќи е во финална фаза. ги презентираат сопствените ставови пред надлежните институции низ соодветната законска процедура и предвидените прописи.

КАПИТАЛ петок 15.06.2012

WWW.KAPITAL.MK

8 компании пазари

Занаетчиите: Нема силна економија и странски инвестиции без практично обучени занаетчии Силвана Жежова

silvana@kapital.com.mk

З

анаетчиската комора на Македонија алармира на голем дефицит на кадри во занаетчиството на пазарот на труд. Нивната анализа покажува дека еден од проблемите со коишто се соочуваат заанетчиските претпријатија е малиот број квалификуван кадар кој поседува потребни компетенции и вештини кои се бараат за директно вклучување во процесот на работа. За стабилна економија,

како што нагласуваат, неопходно е силно и квалитетно занаетчиство, а недостигот од доволен број практична обука во средните стручни училишта е нешто што треба да се промени. „Бараме заедно со Владата да се насочиме кон обезбедување иден кадар во занаетчискиот сектор, посебно во занаетчиските дејности кои се сервис и врзани со индустријата, исто така во к

о

м е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

заанетчиството како дел од туризмот и не помалку важно, занаечиството како услужна дејност. Да се мотивираат младите да се пренасочат нивните интереси во охрабрување на претприемничките занаетчиски бизниси и унапредување на традиционалните потенцијали споени со новото и модерното. Сметаме дека еден од важните фактори за привлекување странски инвестиции во Македонија е квалификуван кадар за работа во производни погони“, вели извршниот раководител на Занаетчиската комора, Оливија Штерјова.

Според занаетчиите, ако се воведе квалитетна практична обука во средните стручни училишта, ако се вклучат стопанствениците во образовниот процес, како ментори, мајстори, членови на испитни комисии, Македонија ќе може да се пофали со кадар кој ќе произведе стабилна економија. Средните стручни училишта, како што се наведува, треба да даваат кадар за брзи вработувања и вработувања во стопанството веднаш по завршувањето на нивното образование, велат од Занаетчиската комора.

Корисниците на IPass и Boingo Wireles мрежите ќе сурфaат на македонската SunWireless

К

орисниците на интернет-гигантите IPass и Boingo Wireless ќе можат да ја користат мрежата на македонски SunWireless директно од своите сметки. Со тоа е планирано да се избегне туристите или бизнисмените кои ја посетуваат земјава да не прават дополнителни трошоци. Ова е предвидено во договорот потпишан меѓу SunWireless и овие две познати светски компании. Oд SunWireless велат дека со над 500 нивни hotspots низ земјава се наметнале како природен партнер за овие две компании. Министерот за информатичко општество, Иво Ивановски, на промоцијата на договорот истакна дека е престиж да се привлече Boingo во земја каде што сите нивни клиенти можат да ја користат и македонската мрежа. „Се надевам дека со ова ќе се привлечат уште поголем број туристи во земјава. Подобрувањето на условите во информатичкиот сектор носи поголем број работни места. Со извештајот на Светска банка бројот на работни места во ИКТ технологијата до 2020 година се очекува да придонесе до нови два милиони работни позииции во светот“, истакна Ивановски.

IPass и Boingo Wireless заедно нудат пристап на Интернет на повеќе од милион Wi-Fi hotspots во светот.

> БРОЈКА

2

нови производи промовираше компанијата Нестле за својот производ „нескафе“. Покрај „нескафе класик“, љубителите на доброто кафе можат да ги вкусат и „нескафе стронг“ и „нескафе мајлд“. Истражувањата за навиките на Македонците покажале дека 56% од нив кафето го пијат за социјализација, 55% од задоволство, 29% за енергија, 18% бидејќи не можат да се разбудат без кафе. Поради тоа, ги создадовме овие два нови вкуса кои ги имаат карактеристиките на Нескафе - 100% кафе, 100% природа, вели Гордана Челебиќ, менаџер за производи во Нестле.

Либерализацијата на поштенскиот пазар ќе успее ако се тргнат сите пречки

В

лијанието на либерализацијата на поштенскиот пазар на националните оператори, придобивките за граѓаните, потребата од зајакнување на надлежностите и ресурсите на регулаторните тела за успешно спроведување на тој процес, заканата за поштенските услуги од технолошките промени, се дел од темите на кои дискутираа учесниците на дводневната конференција за либерализација на поштенскиот пазар, чиј домаќин е македонската Агенција за пошти. Претставници од Македонија, Словенија, Хрватска, Србија, Босна и Херцеговина, Бугарија, Албанија, Холандија и Германија разменуваат искуства за либерализацијата на поштенските пазари, на регулаторно и оперативно ниво и го анализираат тој процес со обезбедувањето на универзалната услуга во земјите на Европската унија. Клучни фактори за успешна либерализација, според нив, се отстранување на бариерите за влез на пазарот, создавање фер услови, заштита на правата на потрошувачите, јасна и прецизна дефиниција на универзалната услуга и креирање фер и транспарентни процедури за супервизија. „Приоритет за регулаторите на поштенските пазари е отстранување на пречките за влез на поштенските пазари, а соработката меѓу регулаторите и размената на искуствата треба да биде интензивна и во насока на изнаоѓање решенија кои во принцип би функционирале секаде“, истакна директорот на Агенцијата за пошти, Влатко Атанасовски.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 15.06.2012

9

Wiz Air ќе добие најмалку 3,5 милиони евра субвенции од Владата Иако Владата одвои 5,1 милион евра за во следните три години да субвенционира авиокомпании, министерот за транспорт и врски, Миле Јанакиески, не мисли дека е паметно овие пари Владата да ги вложи во национален авиопревозник кој ќе лета до која било дестинација во светот Катерина Попоска poposka@kapital.com.mk

З

а воведување на само шест нови авиодестинации и зголемување на бројот на патниците, во следните три години унгарската нискобуџетна авиокомпанија Wizz Air ќе добие најмалку 3,5 милиони евра, или 1,3 милиони евра до крајот на годината. Владата објави дека од 28 октомври Wizz Air два пати неделно ќе лета од Скопје до Милано, Ајндховен, Дортмунд и Минхен, од 29 септември до Малме, а од 30 септември до Базел. Wizz Air најавил и дека можно е наскоро да почне да лета и до Брисел, што според

владиниот тендер, ќе значи одлив на 30.000 евра од државната каса на сметка на Wizz Air за секоја следна нововедена дестинација. Цените на авиобилетите би биле со почетна цена од 10 евра без авионски такси. Иако Владата одвои 5,1 милион евра за во следните три години да субвенционира авиокомпании, министерот за транспорт и врски, Миле Јанакиески, не мисли дека е паметно овие пари Владата да ги вложи во национален авиопревозник кој ќе лета до која било дестинација во светот. „Поради побрз развој на цивилното

ТАВ барал снабдувачи со керозин за „Александар Велики“?!

М

инистерот за транспорт и врски Јанакиески најави дека ТАВ Македонија преговара влез и на други снабдувачи со керозин, покрај единствениот засега - Макпетрол. „Од концесионерот имаме информации дека во моментов се анимираат повеќе реномирани меѓународни компании кои нудат керозин. Очекувам дека најдоцна до крајот на годината ќе имаме уште еден доставувач на керозин. Засега има само еден“, вели Јанакиески. воздухопловство и формирање на поконкурентни и подостапни цени во воздушниот сообраќај за регионите во Македонија, Владата реши да додели финансиска поддршка за поттикнување на воздушниот сообраќај во Република Македонија. Сметаме дека ова е најдобар начин за привлекување патници на скопскиот аеродром, а со тоа и ниски карти за граѓаните. Владата во моментот нема интерс за воспоставување на национален авиопревозник, бидејќи компаративните анализи од регионот покажаа дека дел од тие авиокомапни се во

многу лоша финансиска состојба, дел од нив банкротирале“, изјави Јанакиески. Од Владата не гледаат проблем што со државни пари стимулираат развој на авиосообраќајот иако менаџментот на ТАВ уште пред две години најави дека нивната главна цел е од скопскиот аеродром да направат најразвиен аеродром во регионот, кој ќе изобилува со светски дестинации. „Владата не го помага ТАВ Македонија, го помага народот на Република Македонија со овозможување евтини билети до европски дестинации. Во целиот процес и ТАВ одигра важна улога, ги намали трошоците нискобуџетната авиокомпанија за овие линии за повеќе од 50% од стандрардните. Двете страни подеднакво го делат товарот за овој проект. Сепак, Македонија долги години беше третирана како последна дестинација и обично имавме проблеми со конекците, затоа беа и оние таканаречени „пекарски летови“, се тргнуваше рано наутро за да се стигне до некоја дестинација, па оттаму да се продолжи патот. Сега идејата е да има директни врски до одредени дестинации“, изјави вицепремиерот за економнски прашања, Владимир Пешевски. Иако на владиниот тендер, документација подигнаа и нискобуџетната британска авиокомпанија Еasy Jet и хрватската национална авиокомпанија Croatia Airlines, само Wizz Air се пријави за валдините субвенции.

20 JUNI SPECIJALEN PRILOG

BRENDOVI [TO SE E POTREBNO ZA KREIRAWE USPE[EN BREND? KAKVA STRU^NA POMO[ IM E POTREBNA NA KOMPANIITE VO OVOJ PROCES? KOJA E RAZLIKATA ME\U PROIZVOD I BREND? KAKO USPE[NIOT BREND OTVARA VRATA ZA POGOLEMA PRODA@BA, NOVI IZVOZNI PAZARI, POGOLEMA LOJALNOST NA POTRO[UVA^ITE? KAKO STRATE[KI DA RAZMISLUVATE KOGA NOSITE ODLUKA DA LANSIRATE BREND? KOJA E ULOGATA NA MARKETING AGENCIITE VO KREIRAWETO BRENDOVI I KADE DA SE OBRATITE ZA POMO[ VO OVOJ SERIOZEN I VA@EN PROCES ZA KOMPANIJATA I NEJZINATA IDNINA? ZA OVIE I ZA DRUGI TEMI ^ITAJTE VO SPECIJALNIOT PRILOG BRENDOVI KOJ KE IZLEZE NA 20 JUNI 2012 VO NEDELNIKOT KAPITAL.

ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: prilozi@kapital.com.mk; TEL: 02 3298 110 LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI KAPITAL MEDIA GROUP DOO; P-FAH 503 1000 SKOPJE TEL. 02 3298 110; FAKS. 02 3298 111

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

WWW.KAPITAL.MK

10 компании пазари > БроЈка

прилепските тутунопроизводители имаат недостиг од расад

В

о екот на расадувањето на тутунот во Прилепско производителите се соочуваат со недостигот од тутунов расад. Според Сојузот на тутунски здруженија, обилните дождови во мај направија големи штети во расадопроизводството, а тоа, посочуваат, може да доведе да не може да се засадат сите планирани површини. „Дождовите направија голем проблем. Дел од тутуновиот расад го зафати болест, а тоа може да го намали производството. Ако во пелагонискиот дел се очекуваат 14.000 тони, поради недостигот од расад, реколтата може да се намали за 25%“, објаснува Данчо Милески, претседател на Сојузот. На производителите, потенцира тој, годинава може да им помогне тоа што на светскиот пазар се бара ориенталниот тутун што се произведува во Македонија. „На берзите нема залихи, па побарувачката ќе се зголеми, што може да ги покрие проблемите со расадопроизводството. Она што ќе се засади добро да се продаде“, вели Милески. Откупувачите најавуваат зголемен интерес за откуп на тутунот во кутии, кој лани се спроведуваше како пилот-проект во две фази, во септември и во октомври, а беше поддржан од Министерството за земјоделство.

кавадарци ќе зема пари од ипа за анализи на аграрот и извозот

6

О

пштина Кавадарци ќе аплицира за ИПА програмата компонента 2 - прекугранична соработка за проектот „Електронска аукција“. Партнери во овој проект се Италијанско-грчката стопанска комора од Солун и Германско-грчката индустриска стопанска комора. Проектот има за цел да се направи анализа на земјоделското производство, КАМАТНИ за СТАПКИ НАво ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ можностите извоз пограничниот регион, воспоставување Банка 3м зајакнување 6м на претприемништвото 24м 36м во електронски систем за аукција, Комерцијална 7,40% 7,70% руралниот секторбанка со активна3,60% поддршка 4,60% на производителите и бизнисНЛБ Тутунска банка и тренинг 3,50% за производителите 4,50% 7,00% 7,50% водич заедницата, едукација и двојазичен за постоечките бизниси со иновативен увозно карактер Стопанска банка 3,20% 4,00% ориентиран 6,65% 6,85% и изработка на банка интернет-страница. насоките 6,50% и критериумите Шпаркасе 3,50% Според 4,50% 7,00% на ИПА програмата за прекугранична соработка4,80% Македонија-Грција, учеството на Охридска банка 4,30% 5,50% 6,00% општина Кавадарци како финансиски водечки партнер во проектот ќе биде Прокредит банка 3,40% 4,40% 7,10% 7,30% во целост покриено од државниот Буџет преку Министерството за локална ТТК банка 7,40% 7,70% самоуправа во износ од 15% 3,50% од вкупната4,40% сума на проектот, а 85% ќе бидат Алфа од банка 4,20% 7,40% 7,60% донација ИПА фондовите.3,30%

милиони денари вредни фалсификувани чорапи и тренерки заплени Царината. Царинските службеници привремено задржаа 32.500 готови текстилни производи за кои постои сомневање дека претставуваат фалсификати на заштитени трговски марки. На граничниот премин Богородица се откриени 32.400 пара чорапи со лого на заштитената трговска марка Томи Хилфигер (Tommy Hilfiger). На Деве Баир пак, се откриени 100 пара долни тренерки со лого на трговската марка Рибок (Reebok).

Уни банка Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје Стопанска б. Битола Капитал банка

3,50% 4,30% 4,00% 3,80% 4,30%

4,50% 5,30% 5,00% 4,80% 5,50%

7,50% 8,20% 8,00% 7,40% 7,50%

8,00% 8,60% 8,40% 7,60% 8,20%

МАПАС: Нема да ја зголемиме 0,78%старосната граница за пензионирање КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

а

на МАПАС не очекува зголемување на старосната 0,16%Директорот граница за пензионирање и намалување на пензиите, како одговор на проблемите кои настануваат со трендот на стареење на населението

8,35%Дејан азески

М

0,17%

и на NASDAQ

акедонија нема потреба да ја зголемува старосната граница за

пензионирање, затоа што реформите кои се спроведуват од 2002 година во пензискиот систем се доволни за да ги ублажат ерзата во Саоефектите од демографското стареење на населението. Ова го тврди директорот на МАПАС, Агенцијата за супервизија на капиталното финансирано пензиско осигурување, Булент Дервиши, кој сепак, вели дека последниот збор по ова прашање ќе го има Владата. компании „За решавање на проблемот со стареењето на населението постојат три алтернативи. Едната е да се зголеми старосната граница за пензионирање, другата е да се намалат пензиите, а ни компании од третата е да се реформира системот. Ние од 2002 година започнавме со реформи и затоа, сметам дека ќе нема потреба од зголемување на старосната граница, но тоа, сепак, е одлука на Владата“, вели Дервиши.

1,94%

0,68%

0,37%

1,15%

Според шестиот годишен извештај на МАПАС, во 2011 година имало 297 илјади членови во вториот, задолжителен, приватен фонд и 12 илјади членови во третиот, доброволен, столб. Учесниците во двостолбниот пензиски систем преставуваат над 60% од вкупниот број осигуреници во ПИОМ или околу 13% од вкупното население. Околу 74% од членовите во третиот, доброволен, пензиски столб се учесници во професионални пензиски шеми. Вкупниот износ на средствата на задолжителните пензиски фондови на 31 декември 2011 година достигна вредност од 16 милијарди денари (260 милиони евра) или 3,6% од БДП. Средствата на доброволните пензиски фондови на крајот на минатата година изнесуваа 112 милиони денари (или околу 1,8 милиони евра). Просечниот пондиран принос на задолжителните пензиски фондови изнесува 7,69% сведен на годишно ниво и е највисок на тригодишно ниво. Доброволните

+

рани на берзата

1,20%

тирани на

14.06.2012

Прилепска Пивара Стопанска банка Битола / / / 14.06.2012

Млаз Богданци НЛБ Тутунска банка 11 Октомври Куманово Комерцијална Банка Алкалоид

-

297 260

раст

пад

-19,35% -2,25% -2,25% -1,74% -1,06%

нова цена

7.835,00 1.901,00 / / /

нова цена

150 1.901,00 391,00 2.560,00 4.000,00

24м 3,70% 3,70% 3,45% 3,80% 4,00% 3,60% 3,65%

36м 4,20% 4,00% 3,75% 4,30% 4,50% 3,80% 4,05%

Алфа банка

2,10%

2,30%

3,70%

4,00%

Уни банка

2,55%

3,00%

4,50%

6,00%

Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје Стопанска б. Битола Капитал банка

2,50% 2,20% 2,10% 2,50%

2,80% 2,80% 2,60% 3,20%

4,50% 4,10% 4,40% 4,10%

5,10% 4,50% 4,60% 5,00%

1м 0,38% 0,34% 0,24% 0,08%

3м 0,66% 0,62% 0,47% 0,11%

6м 0,94% 0,93% 0,73% 0,19%

12м 1,23% 1,26% 1,06% 0,39%

1 недела 3,18%

1м 4,18%

3м 4,98%

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

милиони евра изнесуваат средствата на доброволните пензиски фондови во 2011 година пензиски фондови за претходните две години остварија принос во опсег од 4,65% до 6,05%. Во 2011 година имало 900 активни агенти на двете пензиски друштва.

Рочност СКИБОР МКДОНИА

преку ноќ 2,20% 2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ Според Дервиши, континуирано се зголемува Извештајот на МАПАС за 2011 година покажа Основнаучеството кам. стапкана инвестициите Стапка на инфлација диверзификацијата на инвестициите на зголемено на 5,20% Народна банка на Македонија 4,00% фондовите, што според него, е основен фондовите во странство и во домашните хартии 13,40% предуслов за поголема сигурностНародна на од вредност на сметка во банка на Србија 12,00% на инвестирањето инвестициите. банкарски депозити.

2,50% Народна банка на Хрватска 6,00%

3,60% 2,20%

Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

четврток - 14.06.2012

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

3м 3,60% 3,50% 3,20% 3,50% 4,30% 3,40% 3,50% 3,30% 3,50% 4,30% 4,00% 3,80% 4,30%

6м 4,60% 4,50% 4,00% 4,50% 4,80% 4,40% 4,40% 4,20% 4,50% 5,30% 5,00% 4,80% 5,50%

24м 7,40% 7,00% 6,65% 6,50% 5,50% 7,10% 7,40% 7,40% 7,50% 8,20% 8,00% 7,40% 7,50%

36м 7,70% 7,50% 6,85% 7,00% 6,00% 7,30% 7,70% 7,60% 8,00% 8,60% 8,40% 7,60% 8,20%

Банка Комерцијална банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка

3м 2,10% 2,10% 1,85% 1,95% 2,50% 2,00% 2,00%

6м 2,70% 2,60% 2,35% 2,35% 3,00% 2,60% 2,50%

24м 3,70% 3,70% 3,45% 3,80% 4,00% 3,60% 3,65%

36м 4,20% 4,00% 3,75% 4,30% 4,50% 3,80% 4,05%

Алфа банка

2,10%

2,30%

3,70%

4,00%

Уни банка

2,55%

3,00%

4,50%

6,00%

Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје Стопанска б. Битола Капитал банка

2,50% 2,20% 2,10% 2,50%

2,80% 2,80% 2,60% 3,20%

4,50% 4,10% 4,40% 4,10%

5,10% 4,50% 4,60% 5,00%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 3м 6м ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД Euribor (EUR) 0,38% 0,66% 0,94% Отворен инвестициски фонд Libor (EUR) 0,34% 0,62%Нето вредност 0,93% Libor (USD) Илирика Југоисточна Европа 0,24% Libor (CHF) 0,08% Илирика Глобал-Растечки пазари

0,47% 22.450.883,56 0,73% 0,11% 34.919.341,63 0,19%

12м 1,23% 1,26% 1M 1,06% -1,88% 0,39% -1,78%

Иново Статус Акции МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

14.067.056,79

1,29%

1 недела44.334.231,35 1м 3,18% 20.003.831,81 4,18%

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

камата 3,75% 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута Домашна валута со валутна клаузула Странска валута

10% 20% 13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава ЕМУ САД В.Британија Швајцарија Канада Австралија

Среден курс во 61,6481 49,1847 76,4580 51,3349 47,9379 49,0634

Валута евро долар фунта франк долар долар

Извор: НБРМ

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011 4% 3% 3% 2% 2% 1% 1% 0% -1%

-1% 01/10

04/10

06/10

09/10

12/10

03/11

06/11

09/11

12/11

Извор: Државен завод за статистика

3M

6M

1Y

YTD

ДАТУМ

-8,58%

-5,71%

-27,10%

-4,54%

08.06.2012

-12,19%

-8,16%

-16,90%

-8,29%

08.06.2012

-5,11%

-6,30%

-16,22%

-4,63%

08.06.2012

3м-2,59% -5,50% 4,98%

-7,06%

-2,17%

-8,73%

-0,34%

07.06.2012

-8,74%

-8,74%

-34,23%

-6,70%

07.06.2012

25.118.732,69

-1,42%

-4,48%

0,59%

-13,73%

1,68%

07.06.2012

49.292.431,19

0,03%

0,37%

3,03%

3,87%

2,52%

07.06.2012

88.669.618,10 0,25% Основна кам. стапка Стапка на инфлација

0,80%

1,64%

3,25%

1,41%

07.06.2012

КД БРИК Рочност КД Нова ЕУ СКИБОР

преку ноќ 2,20% КБ Публикум - Балансиран 2,20% МКДОНИА

КБ Публикум - Обврзници

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

КБ Публикум Паричен

6м 2,70% 2,60% 2,35% 2,35% 3,00% 2,60% 2,50%

Euribor (EUR) Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

+3,77% +0,38% / / /

3м 2,10% 2,10% 1,85% 1,95% 2,50% 2,00% 2,00%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

илјади членови во вториот пензиски столб имало на краjот на 2011 година

Банка Комерцијална банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка Уни банка Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје Стопанска б. Битола Капитал банка

Банка Комерцијална банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка

Народна банка на Македонија Народна банка на Србија Народна банка на Хрватска Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

4,00% 12,00% 6,00%

5,20% 13,40% 2,50% 3,60% 2,20%

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

11 > БроЈка

Сковин со две нови винa на пазарот

Мини Месечен извештај за вашите кредитни картички Може да добиете и на банкоМатите во неколку едноставни чекори

1

В

инарницата Сковин ги презентираше новите етикети на своите вина од средната класа и новите производи во својата палета – вината „траминец“ и „санта мариа“. На повеќе од 350 соработници, клиенти, личности од естрадата и од политичкиот живот скопската винарница им овозможи дегустација на своите вина. „Сковин минатата година беше прва винарница која го произведе органското вино „санџовезе“ и првата која започна со масовна примена на навојни капачиња (кои се попрактични и поеколошки) со линијата на вина Сан Сити. А оваа година продолжуваме со „санта мариа“, „траминец“ и редизајн на етикетите. Сковин сака да стане широко препознатлив македонски бренд, модерен, но во исто време, да ги задржи врските со традицијата, бренд со вина за сечиј вкус и за сите генерации. Нашите вина се продаваат од Кина и Јапонија, преку Русија и Чешка, до Холандија и Германија, с$ до Австралија“, изјави извршната директорка Марија Митева. „Санта мариа“ е полусуво црвено вино од лозовите насади на Сковин. Куве од сортите „вранец“, „каберне совињон“ и „мерло“, со вкус на вишна, малина, црвена рибизла и хербален тон. „Траминец“ на Сковин е суво бело вино со овошни ароми на круша, праска и хербални мириси.

година слави Стопанска банка а.д. Скопје од телефонското банкарство. Услугата на сите физички лица клиенти на банката им овозможува да ја искористат слободата и наместо плаќање на шалтер, да ги реализираат плаќањата од удобноста на сопствениот дом, од работното место, па дури и во движење, односно да плаќаат сметки за комуналии, рати за кредити или кредитни картички преку телефон. Телефонското банкарство по само една година функционирање има создадено околу 2.300 задоволни клиенти, велат од банката.

Владата ќе позајми од Дојче банк само 75 милиони евра Поради влошување на условите во еврозоната, Владата преговара со Дојче банк за заем од само 75 милиони евра, иако првично беше најавен кредит од 250 милиони евра, со кој требаше да се отплати еврообврзницата што достасува во јануари идната година

потребите на буџетот и да се продолжи со политиката на редовно исплаќање на обврските кон странство. Меѓутоа, неизвесноста за позајмување пари однадвор се зголеми откако и ММФ објави дека Владата всушност повеќе нема пристап до кредитот за внимателност од 480 милиони евра. Кои опции ги има сега Владата? Засега, на помало задолжување од иницијално најголем дел од буџетскиот дефицит од предвиденото. Оставаме можност подоцна 200 милиони евра се финансира преку до крајот на годината, зависно од условите задолжување со записи на домашниот на пазарот, да видиме како и дали ќе одиме пазар. Од почетокот на годината, Владата на дополнително позајмување пари“, изјави преку државни записи позајми вкупно 160 министерот Ставрески. милиони евра. Еврообврзницата што достасува во јануари Во наредниот период се најавува дека овој идната година ќе се отплатува преку нови вид задолжување ќе продолжи, особено задолжувања, како со записи на домашниот преку издавање подолгорочни записи. Оваа пазар, така и со заеми од меѓународни политика на задолжување ја поддржува и финансиски институции. Комбинацијата ММФ. на задолжувањата вклучува 100 милиони Освен тоа, Владата има дел и од кредитот евра поддршка од Светската банка по од Сити банк и Дојче банк од 130 милиони ниска каматна стапка од 1,2%, заеми од ФЈУЧЕРСИ евра, што го зеде кон крајот на минатата домашниот пазар со каматни стапки кои година. Според пресметките од Буџетот, се од 4% до 4,75%, зависно од рочноста НАФТА Владата преку задолжување годинава на хартиите од вредност, но и заеми од ЛЕСНА СУРОВА ПРИРОДЕН ГАС ќе треба да обезбеди 290 милиони евра, странство со камата од околу 6,8%.

82,89 2,21 од кои 200 милиони евра за буџетскиот Министерот Ставрески додаде дека ќе се дефицит направи комбинацијаBRENT од овие три извори ЗА ЗАТОПЛ. и 90 милиони евра за враќање на стари долгови.

261 на финансирање со цел 97,03 да се задоволат

В

александар Јанев janev@kapital.com.mk

ладата води преговори со Дојче банк за заем од само 75 милиони евра, иако првично беше најавено позајмување на 250 милиони евра, со кои требаше да се врати еврообврзницата од 175 милиони евра. Министерот за финансии, Зоран Ставрески, објасни дека Владата одлучила да оди со помало задолжување поради влошување на состојбите на пазарот МАКЕДОНСКА БЕРЗА на капитал во Европа. МБИ 10 со Дојче банк се во финална „Разговорите фаза. Со оглед на тоа дека во последниот 1.914,62 месец условите на пазарот во Европа се МБИД влошија поради неизвесноста со изборите 1.801,36 во Грција и состојбите во Шпанија и во ОМБ најверојатно ќе одиме на опција Италија,

119,57

-0,76% +0,07% +0,00%

-0,33% -0,10%

+1,28% +0,09%

Извор: Македонска Берза

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, четврток - 14.06.2012

МАКЕДОНСКА БЕРЗА МБИ10 МБИ10 ИНДЕКСИ РЕГИОН 3.000 3.000 3.000МБИ10

МБИ 10 BELEX15 1.914,62 431,76 Главен индекс на Белградската берза МБИД CROBEX 1.801,36 1.618,19 ОМБ Главен индекс на Загребската берза 119,57

SASX 10 -0,76% -0,85% 688,88

+0,07% SOFIX 289,71 +0,00% ATHEX

+2,74

541,29

Главен индекс на Љубљанската берза

431,76 12.512,60

NASDAQ 2.813,68

28,92$/унца

7.399,75

Извор: Македонска Берза официјалниот пазар на Македонска берза

-0,17% -0,78%

SASX 10 688,88

595,50$/бушел

берзата, без финансиски компании

3.000 3.000 3.000

Паоло, Бразил

2.400 2.400 2.400

ATHEX 2.200 2.200 2.200 541,29 ЕВРОПА ИНДЕКСИ

Главен индекс на Љубљанската берза

-0,49%

FTSE 100 5.446,25

-0,68%

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

+0,13% -0,68% SWISS

DOW JONES

DAX12.512,60 Заеднички индекс 30 6.118,01

5.893,06

SBITOP 551,27

-0,85% +7,09% SOFIX СОЈА -0,26% +0,06% 289,71 +2,74

S&P 500 1.314,88

DOW JONES Енергопр.

815,00 12.512,60

Срп.банк

7.903,00

BRAZIL BOVESPA -0,70% +1,94% 55.049,03 АЗИЈА ИНДЕКСИ 5,85

Слав.ф

Заеднички индекс на 500 котирани компании на

-0,22%

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао 16,00

-1,15%

Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

TOPIX 7,26CAC 40

3.015,15

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

ЕВРОПА ИНДЕКСИ BSE 30

0,19%

-0,49%

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

5.446,25

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

Извор: Блумберг

DAX 6.118,01

+1,20%

16.677,88 FTSE 100

185,00

-0,68%

Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза

CAC 40 3.015,15

1.599,00

+24,47%

.

DAX НФД 6.118,01 0,02

-0,68%

-0,12%

-0,49% 5.446,25БЕРЗА -0,68% ЉУБЉАНСКА .

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза Кред.б

2,35

SWISS Инлес -0,68% -33,33% 5.893,06 2,00

+5,38%

+0,37% -20%

Индекс на 30 најголеми герм. компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал

14.06.2012

раст нова цена АЗИЈА ИНДЕКСИ +3,77% 7.835,00

Прилепска Пивара СтопанскаNIKKEI банка225 Битола +0,38% 8.565,89 / / Индекс на најголемите јапонски компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании одТокиска берза / / котирани на швајцарскиот пазар на капитал / /

+0,37%

-0,22%

112112 112 108108 108 104104 104 07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12 04/12 04/12 04/12

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

82,89

BRENT 97,03

-0,33% -0,10%

ПРИРОДЕН ГАС 2,21

ЗА ЗАТОПЛ.

261

+1,28% +0,09%

16236,90$/унца

СРЕБРО 28,92$/унца

БАКАР 7.399,75

МЕТАЛИ

+0,46% -0,07% -0,2%

НИКЕЛ

16.827,50

АЛУМИНИУМ 1.820,00

ЧЕЛИК 370.00.00$/унца

-2,1% +1,2% /

+6,33%

6,67

105,13

+5,85%

116116 116

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил Кроац

Им.завод ЕВРОПА ИНДЕКСИ -19,96% FTSE 100

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза Петрол

180,00

-5,40%

-0,70% +1,94% 55.049,03 ЗАГРЕБСКА БЕРЗА

Белградска, Загрепска и Љубљанска берза Индекс на 100 најголеми британски компании ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч. котирани на Лондонска берза

SWISS 5.893,06

ЛЕСНА СУРОВА

ЗЛАТО

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

Ком.банк -13,63% BRAZIL BOVESPA

120120 120

+8,35%

Телефонија +20,03% NASDAQ +19,35% +0,13% -0,17% 2.813,68

Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

124124 124

ФЈУЧЕРСИ НАФТА

Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

NIKKEI HANG SENGПаоло, Бразил двете225 најголеми американски берзи 8.565,89 ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ 18.808,40 ДЕН ДО 15Ч.

ATHEX 541,29

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

големи американски Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ компании котирани на Њујоршка берзата, без финансиски компании Индекс на 30 најголеми герм. компании берза Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал ХГ Спорт

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

-0,18% -0,78% +3,45% -0,16% +0,92%

Главен индекс на Сараевската берза 27,25

1.323,50$/бушел

Главен индекс на Љубљанската берза

-0,17% S&P 500 +0,37% 1.314,88

NASDAQ 2.813,68

2255,000$/бушел

SASX 10 ШЕЌЕР 688,88

+8,35%АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА

07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

СУРОВИНИ КАКАО ИНДЕКСИ +2,41% РЕГИОН

Главен индекс Загребската берза метали и суровини Главен индекс на Софиската берза на Податоците зана фјучерсите на нафта, се земаат од веб страната американската финансиска агеција Блумберг

2.000 2.000 2.000 Главен индекс на Атинската берза 1.800 1.800 1.800

на пазарот на јавно поседувани друштва

Главен индекс на Белградската берза 660,75$/бушел

+1,94% -0,16%

2.600 2.600 2.600 берза Главен индекс на Софиската берза Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

BELEX15 ПЧЕНИЦА 431,76 CROBEX КАФЕ 1.618,19 1,54/бушел

SOFIX BRAZIL BOVESPA 2.800 2.800 2.800 55.049,03 289,71

+2,74

SBITOP 551,27

ПЧЕНКА

Индекс на 100 светски компаниииндекс котирани на на NASDAQ берза Главен Сараевската берза

-0,26% -0,70%

Главен на Загребската Заеднички индексиндекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

CAC 40 3.015,15

МАКЕДОНСКА БЕРЗА

ИНДЕКСИ АМЕРИКА ИНДЕКСИРЕГИОН

Заеднички индексиндекс 30 големи Главен наамерикански Белградската компании котирани на Њујоршка берза

CROBEX S&P 500 1.618,19 1.314,88

16236,90$/унца

Главен индекс на Атинската берза

-0,85% +0,13%

BELEX15 DOW JONES

2.600 2.600 2.600

0,00%

ОМБ ОМБ ОМБ

+0,07%

3.100 3.100 3.100 НИКЕЛ 2.900 2.900 2.900 16.827,50 2.700 2.700 2.700 АЛУМИНИУМ 2.500 2.500 2.500 2.300 2.300 2.300 1.820,00 2.100 2.100 2.100 ЧЕЛИК 1.900 1.900 1.900 370.00.00$/унца 1.700 1.700 1.700 07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12 04/12 04/12 04/12

+0,46% -2,1% 2.400 2.400 2.400 СРЕБРО МБИ 10 -0,07% +1,2% 2.200 2.200 2.200 -0,76% 1.914,62 -0,16% 2.000 2.000 2.000 БАКАР МБИД -0,2% / +0,07% 1.800 1.800 1.800 1.801,36 07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12 04/12 04/12 04/12 ОМБ +8,35% +0,00% МБИ 10 е составен од 10 најликвидни119,57 акции на компании котирани на МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании котирани

-0,78%

ЗЛАТО

Главен индекс на Софиската берза

SBITOP Извор: Македонска Берза 551,27

МБИД МБИД 3.300 3.300 3.300МБИД МЕТАЛИ

-0,76%

2.800 2.800 2.800

Главен индекс на Сараевската берза

-0,26%

поради влошување на условите на пазарот на капитал во Европа, преговорите со Дојче банк се водат за позајмување на 75 милиони евра и се во финална фаза.

HANG SENG 1.901,00 18.808,40 /

595,50$/бушел

ПЧЕНИЦА 660,75$/бушел

КАФЕ 1,54/бушел

СУРОВИНИ

+2,41% +7,09% +0,06%

КАКАО

2255,000$/бушел

ШЕЌЕР 27,25

СОЈА 1.323,50$/бушел

-0,18% +3,45% +0,92%

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

-1,15%

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

/ /

ПЧЕНКА

Енергопр.

815,00

+20,03%

Телефонија 185,00

+19,35%

к

о

м е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

и

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ петок 15.06.2012

балкан 13

Грците се спремаат за драхмата дневно вадат 800 милиони евра од банките Васе Целеска

Г

celeska@kapital.com.mk

рците забрзано ја повлекуваат готовината од банките и прават резерви на храна пред неизвесните избори во недела. Се плашат дека изборите можат да ја доведат земјата до излез од еврозоната. Според податоците на банкарите, од големите банки дневно се вадат до 800 милиони евра, а трговците истакнуваат дека дел од тие пари се користат за собирање резерви на тестенини и конзервирана храна, бидејќи шпекулациите дека радикалната левичарска партија може да победи на изборите, го зголемија стравот кај населението од враќање

Згаснува хрватскиот неделник „Национал“?

С

опственикот на познатиот хрватски неделник „Национал“, Харолд фон Сифрид, им порача на вработените дека нема пари за печатење на следниот број на неделникот, додека шефот на управата соопшти дека пропаднале преговорите со Хипо банка за рефинансирање на кредитите. Наспроти гласините во јавноста дека неделникот „Национал“ по 14 години се наоѓа пред затворање, главниот уредник, Роберт Бајруши, верува дека не е с$ готово. Тој најави дека постојат понуди за купување на неделникот. Потенцијални инвеститори од Хрватска понудија една куна за „Национал“ и покривање на долговите, но странскиот сопственик ги одби таквите понуди. Бајруши нагласи дека „Национал“ е добар производ, кој во последниот месец има раст на продажбата од речиси 10%. „Национал“ со околу 8.000 продадени примероци е втор по продажба во Хрватска, веднаш зад неделникот „Глобус“. „Сите останати се далеку од овие бројки“, изјави Бајруши. Поранешен сопственик на „Национал“ беше Иво Пуканиќ, кој беше убиен во октомври 2008 година.

> БРОЈКА

19,7

милиони евра изнесува загубата на словенечките банки во првото тримесечје од оваа година, покажува извештајот за финансиска стабилност на Централната банка на Словенија. Главната причина за загубата е зголемување на трошоците од лошите вложувања и резервации.

ХДЗ ја признава одговорноста за „Фими медиа“ и го тужи Санадер за оштета

Х

рватската демократска заедница (ХДЗ) е на пат да направи спогодба со Канцеларијата за борба против корупција и организиран криминал (УСКОК) за аферата „Фими медиа“ и повлекувањето пари од државната каса во црните фондови на партијата. ХДЗ планира да ја признае одговорноста на партијата во оваа афера и да одговара за штета од повеќе од 31 милион куни (4,12 милиони евра), онолку колку што беше повлечено од државната каса додека партијата беше на власт. Но, новиот претседател на ХДЗ, Томислав Карамарко, потоа планира да го тужи Иво Санадер и на тој начин да го натера да ги врати овие пари, бидејќи штетата беше направена за време на неговото владеење. Хрватските медиуми пишуваат дека станува с$ поизвесно дека според ова сценарио, ќе биде разрешена најголемата афера во Хрватска. Во Жупанискиот суд во Загреб денес продолжува судењето на поранешниот премиер на Хрватска, Иво Санадер, за случаите „Хипо“, „Ина- МОЛ“ и „Фими медиа“, а ако се оствари ова сценарио, Санадер ќе заработи уште една тужба.

на драхмата. „Луѓето се исплашени од изгледите за враќање на драхмата и некои од нив сметаат дека е добро да ги пополнат своите резерви од прехранбени производи“, вели Василис Коркидис, директор на здружението на трговци на мало ЕСЕЕ. Поради страв од финансиски колапс на Грција и напуштање на еврозоната, Грците во текот на изминатите две години постепено извлекуваа пари од грчките банки. Податоците на централната банка покажуваат дека депозитите во 2011 година се скратени за

околу 17%, или за 35,4 милијарди евра и дека на крајот на април изнесувале 165,9 милијарди евра. Според проценките, дневно во Грција се повлекуваат од 100 до 500 милиони евра. Банкарите предупредуваат дека брзината на повлекување на парите се зголемува пред изборите во недела и дека вкупниот дневен одлив на депозити од големите банки во последните неколку дена достигна 500 до 800 милиони евра, додека од малите банки се повлекуваат депозити во износ од 10 до 30 милиони евра. Банкарите тврдат дека 40% од парите повлечени од Грција во последно време се пренасочени во странски банки, а 60% се чуваат во домовите. Европската унија (ЕУ) и Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) ја предупредија Грција, која има к

о

м е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

доволно готовина за да „преживее“ уште неколку недели, ќе мора строго да се придржува до поставените услови или ризикува да & биде пресечен дотокот на финансии. Поради забрзаниот одлив на пари од земјата, моќни странски банкари се впуштија во „лов“ за грчки штедачи. За да дојдат до нивните заштеди нудат погодни услови користејќи ја нестабилната политичка ситуација во Грција и од публикациите во странскиот печат дека државата е на чекор од нашуштање на еврозоната. Единствено нешто што ветуваат странските банки меѓу кои се UBS, Merrill Lynch, Deutche Bank, Citibank, Gredit Agricole и многу други е да дадат гаранции за безбедноста на влоговите.

КАПИТАЛ петок 15.06.2012

WWW.KAPITAL.MK

14 свет

Сопственикот на Зара стана најбогат човек во Европа

Кој е Амансио Ортега?

Р

оден е во 1936 година, како син на железнички работник и куќна помошничка. Основач е и претседател на компанијата Индитекс, која е сопственик на брендовите Зара, Страдивариус, Бершка, Масимо Дути и многу други. Својата прва продавница ја отвора во 1975 година, која подоцна прераснува во популарниот синџир Зара. Тој е најбогатиот човек во Шпанија, а од вчера е и најбогат човек во Европа. За неговата компанија работат повеќе од 15.000 луѓе. Иако е многу богат, тој не се расфрла со своето богатство, одбива да носи кравата, а медиумите немаа негова фотографија дури до 1997 година. Познат е по тоа што никогаш не дава интервју за медиумите, а уште една негова специфичност е тоа што смета дека класичното рекламирање е само фрлање пари.

Богатството на Амансио Ортега, сопствникот на брендовите Зара, Бершка, Страдивариус и Масимо Дути вчера порасна за 3,8 милијарди долари поради растот на акциите предизвикан од зголемениот профит во првиот квартал

30%

раст на профитот на Индитекс во првиот квартал

Васе Целеска

Според проценките на компанијата, речиси 22% од продажбата на брендовите на Индитекс ќе дојде од Шпанија до крајот на оваа година, а 45% од брзорастечките пазари. Најмногу продавници компанијата с$ уште има во Европа, и тоа 4.300. Синџирот продавници на брендовите на Индитекст во Азија порасна на 900 оваа година, додека во Северна и Јужна Америка, Индитекс има вкупно 400 продавници. Компанијата планира да почне со онлајн-продажба во Кина од септември оваа година, со што планира да ја зацврсти својата позиција на овој пазар. Ортега, стана четвртиот најбогат човек на светот откако од почетокот на оваа година неговото богатство се зголеми за 4,6 милијарди долари. Побогати од него единствено се мексиканскиот телекомуникациски магнат Карлос Слим, коосновачот на Мајкрософт, Бил Гејтс, и претседателот на Беркшир Хатавеј, инвеститорот Ворен Бафет. Од излегувањето на берза на Индитекс во 2001 година, Ортега заработи 2,3 милијарди евра од дивиденди. Поголемиот дел од овие средства тој ги инвестираше во недвижности, искористувајќи го падот на овој пазар во 2007 година.

celeska@kapital.com.mk

А

мансио Ортега, седумдесет и шестгодишниот основач на текстилната компанија Индитекс вчера стана најбогат човек во Европа. Богатството на овој тајкун вчера (13 јуни) се зголеми за 3,8 милијарди долари на 39,5 милијарди долари, покажа Индексот за милијардери на Блумберг. Со ова, Ортега кој е сопственик на синџир продавници на брендовите Зара, Бершка, Страдивариус, Масимо Дути и Пул енд Беaр, ги надмина шведскиот магнат Ингвар Кампард, сопственик на Икеа, кој моментално вреди околу 37,2 милијарди долари и францускиот „крал“ на модните брендови, Бернард Арно, чие богатство на крајот од денот се намали на 22,7 милијарди долари. Богатството на Амансио Ортега бележи нагорна линија и покрај тоа што Шпанија долго време е заглавена во рецесија и се бори со финансиската криза. Поради кризата во Шпанија, Ортега ја намали зависноста на Индитекс од домашниот пазар, а отвори повеќе к

о

м е

р

ц

и

ј

продавници во брзорастечките економии. Подади ваквиот потег, Индитекс забележа раст на профитот од 30% во првиот квартал од годинава, а оваа информација влијаеше вредноста на акциите на компанијата вчера да порасне за 12%. „Без разлика што оваа компанија е базирана во Шпанија, таа многу профитира надвор од нејзините граници. Бенефитот масивно доаѓа од моќноста на кинескиот потрошувач, кој се чини дека останува имун на кризата“, вели Џон Керин, аналитичар во банката Барклис во Лондон.

Заработка од брзорастечките пазари

Нето-приходот на Индитекс, кој неодамна стана најголем трговец со облека на мало во светот, се зголеми на 432 милиони евра во првите три месеци од годинава. Приходите од продажба на компанијата пораснаа на 3,42 милијарди евра, најмногу поради зголемената продажба и ширењето на компанијата во Грузија, Босна и Херцеговина и Еквадор. а

л

е

н

о

г л

а

к

с

о

м е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а

с

ПРВ ЕВРОПСКИ БИЗНИС ПЛАН НАТПРЕВАР НА НОВАТА ГЕНЕРАЦИЈА НА ПРЕТПРИЕМАЧИ 70 млади претприемачи на возраст од 19-30 години , кои водат сопствени компании како дел од нивното високо образование под менторство на нивните професори и бизнис волонтери од 11 Европски земји ќе земат учество во натпреварот JA-YE Europe Enterprise Challenge 2012 кој ќе биде под покровителство на претседателот на Р.Македонија Д-р. Ѓорѓе Иванов. Тие ќе ги презентираат своите бизнис идеи пред меѓународно жири со цел да им ја продадат својата идеја на потенцијалните ”инвеститори” , од кои секој има фиктивни 50.000 € за инвестирање во нивните компании. Овој натпревар е дел од проектот Junior Achievement Start Up Program на кој оваа година ќе земат учество студенти од: Белгија, Бугарија, Велика Британија, Данска, Македонија, Норвешка, Португалија, Романија, Финска, Холандија и Шпанија. Цел на проектот е поттикнување на младите да ги користат сопствените вештини на иновативен начин со цел да се поттикне нивниот претприемачкиот дух и можноста за самовработување. СРЕДА , 4 ЈУЛИ 2012 Хотел Александар Палас Скопје 10 :00 -12: 00 САЕМ НА СТУДЕНТСКИ КОМПАНИИ ЧЕТВРТОК 5 ЈУЛИ, 2012 Хотел Александар Палас Скопје 09:00-11: 00 ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА БИЗНИС ПЛАНОВИ ВО ЖИВО ШТО ЌЕ НАУЧИТЕ?  Ќе стекнете идеи за вашиот сопствен бизнис  Ќе видите како размислуваат младите за бизнисот од Европа  Ќе имате можност да воспоставите меѓународни контакти со млади претприемачи и бизнис претставници од светски корпорации  Ќе имате можност да видите како изгледа презентација во живо пред меѓународно жири ЗА КОГО Е НАМЕНЕТ НАСТАНОТ  Универзитетски студенти, професори  Млади претприемачи основачи на компании ВЛЕЗОТ Е БЕСПЛАТЕН ! Повеќе информации на : 02/32 32 653 E-mail:jasmina.maneva@gmail.com

Организатори

Претставата е посветена по повод формирањето на Фондацијата „М-р Ана Вуковиќ“

Лице за контакт: Јасмина Манева

Европски партнер

Поддржувачи

Медиумски спонзори

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 15.06.2012

15

ФЕЉТОН

04

Почитувани читатели, Капитал Медиа Гроуп ви го претставува апсолутниот светски бестселер на Џим Колинс, „Од добри кон одлични“ (Good to great), во издание на Pub Publisher од Скопје. Со својот истражувачки тим, Колинс подредил список од речиси 1.500 глобални компании во потрага по оние што покажале исклучителни резултати со текот на времето. Конечно, списокот го свел на 11, меѓу кои Кимберли Кларк, Филип Морис, Жилет, откривајќи ги нивните заеднички карактеристики за корпоративен успех. Прочитајте зошто некои компании се вивнуваат до врвот, а други не.

Џ

им Колинс (роден 1958 година во Колорадо, САД) е американски бизнис-советник, автор и професор на Универзитетот Стенфорд, каде што предава Одржливост и раст на компаниите. Тој е редовен колумнист и советник на „Харвард бизнис ривју“, „Бизнис вик“, „Форчн“, „Инк. Магазин“, СНН други реномирани бизнис-магазини. Автор е на повеќе бестселери, како „Изградено да трае“ (1994), „Постпретприемништво: претворете го вашиот бизнис во истрајна голема компанија“ (1995), „Од добри до одлични“ (2001), „Од добри до одлични и социјалниот сектор“ (2005), „Како големите паѓаат“ (2009), „Големи по избор“ (2011).

ВТОрО пОглаВјЕ: лидЕрСТВО На „пЕТТО НиВО”

Срамежливиот корпорациски суперхерој

Еден зимски ден, во канцеларијата на Жилет, преку факс пристигнала насловната страница на списанието „Форбс“, со цртеж на кој бил претставен директорот Моклер како стои на врвот од планина во триумфална поза, држејќи победоносно во раката огромна машинка за бричење, додека поразените противници дремеле скршени далеку под него. Останатите директори се шегувале со срамежливиот Моклер – кој веројатно претходно ги одбил понудите да биде фотографиран за таа насловна страница – сметајќи го за забавен начинот на кој уметникот го претставил како корпорациска верзија на Конан Варваринот

Л

идерите од „Петтото ниво“ претставуваат одличје на двојност: скромни и одлучни, ненаметливи и бестрашни. За да го разберете веднаш тој концепт, сетете се на американскиот претседател Абрахам Линколн (еден од малубројните претседатели на „Петтото ниво“ во американската историја), кој никогаш не дозволил неговото его да се најде на патот на неговата примарна амбиција – зачувување на големата нација. Оние кои личната скромност на Линколн, срамежливата природа и чудните манири ги сметале за знаци за слабост и неодлучност, страшно се излажале, за што сведочат бројките од 250.000 паднати војници на Конфедерацијата и 360.000 на Унијата, вклучувајќи го и самиот Линколн. Иако може да ви изгледа малку претерана оваа споредба на успешните менаџери со Линколн, тие навистина покажуваат ист дуалитет. Да го погледнеме случајот на Колман Моклер, извршен директор на компанијата Жилет од 1975 до 1991

година. За време на неговиот мандат, Жилет се соочила со три напади што се заканувале да ги уништат сите изгледи оваа компанија да стане одлична. Два од нападите биле од агресивна понуда за преземање на компанијата од страна на Ревлон, на чие чело бил Роберт Перелман, впечатлива појава, вечно со цигара во устата и со репутација да растура компании за да им ги исплати ситните обврзници и да го финансира следното агресивно преземање. Третиот напад дошол од Онистон Партнерс, инвестициска група која откупила 5,9% од акциите на Жилет и започнала борба преку своите застапници со цел да преземе контрола над одборот, а сето тоа со идеја да оствари брза заработка така што ќе ја продаде компанијата на оној што ќе понуди најмногу. Да се продал Жилет на Перелман за цената што ја понудил, сопствениците на акции би ја собрале моменталната добивка од 44%. Гледајќи ја ситуацијата преку добивката од 2,3 милијарди долари наспроти 116 милиони во акции, поголемиот број раководители би капитулирале и би се согласиле на

тоа, со тоа што и самите би имале огромна добивка од својот дел на акции. Но, Колман Моклер не капитулирал. Тој одбрал да се бори за иднината на компанијата, и покрај тоа што и самиот би заработил значителна сума од своите акции. Тивок, резервиран и секогаш љубезен, Моклер важел за грациозна, речиси аристократска фигура. Меѓутоа, оние кои погрешно ја протолкувале резервираната природа на Моклер како слабост, на крајот се нашле на губитничката страна. Во борбата против застапниците на инвестициската група, повисоките раководители на компанијата Жилет на своја страна имале илјадници индивидуални акционери – ги повикувале по телефон еден по еден – и на крајот ја извојувале победата. Сега можете да си мислите, ама тоа звучи токму на пример за себичен и прагматичен менаџмент, кој се бори за сопствената идеја за зачувување на компанијата, за сметка на интересите на акционерите. На прв поглед можеби изгледа така, но да разгледаме два клучни фактори.

Пред с$, Моклер и неговиот тим имале влог за иднината на компанијата – радикално нови – технолошки напредни системи (подоцна познати како Сензор и Мах3). Да се извело преземањето на компанијата, овие проекти речиси со сигурност би биле прекинати или елиминирани и никој од нас не би користел Сензор, Сензор за жени или Мах3, со што стотици милиони луѓе би биле лишени од олеснувањето во секојдневната напорна борба против влакната. Како второ, во време на оваа драма околу евентуалното преземање на компанијата, Сензор ветувал значаен профит во иднина, но тој профит во тој момент не се одразувал врз акциите, бидејќи проектот бил развиван во тајност. Имајќи го тоа на ум, Моклер и управниот одбор верувале дека идната вредност на акциите надалеку ќе ја надмине моменталната цена, вклучувајќи ја и сумата понудена од „напаѓачот“. Продажбата на компанијата би ги усреќила акционерите кои се обидуваат да заработат на брзина, но би била крајно неодговорна кон сериозните акционери. На крајот се покажало дека одборот на чело со Моклер бил во право, и тоа 100% во право. Нетрпеливиот акционер кој на 31 декември 1986 година би ја прифатил понудата на Роналд Перелман, а потоа сиот износ би го вложил на пазарот на десет години, до крајот на 1996 година би поминал трипати полошо отколку акционерот кој би останал со Моклер и компанијата Жилет. Вистината, всушност, е дека компанијата, потрошувачите, а исто така и акционерите би загубиле многу доколку Моклер капитулирал пред „грабнувачите“, би ги ставил своите милиони во џеб и би се повлекол да ужива во своето богатство и слободното време. За жал, Моклер немал време за да ужива во плодовите на својата работа. На 25 јануари 1991 година, во канцеларијата на Жилет, преку факс пристигнала насловната страница на списанието „Форбс“, со цртеж на кој бил претставен Моклер како стои на врвот од планина во триумфална поза, држејќи победоносно во раката огромна машинка за бричење, додека поразените противници дремеле скршени далеку под него. Останатите директори се шегувале со срамежливиот Моклер – кој веројатно претходно ги одбил понудите да биде фотографиран за таа насловна страница – сметајќи го за забавен начинот на кој уметникот го претставил како корпорациска верзија на Конан Варваринот. Враќајќи се во својата канцеларија, Моклер паднал на подот, погоден од смртоносен срцев удар. Не знам дали Моклер, да можел да бира, би избрал да почине на работа, но значително сум уверен дека не би го променил својот пристап и дека повторно би направил с$ на ист начин. Во неговата мирна личност се криела внатрешна сила и решеност за с$ до што ќе се фати да го направи на најдобар можен начин – не само поради евентуална лична добивка, туку поради тоа што едноставно не умеел поинаку. Во системот на вредности на Колман Моклер едноставно не постоела опцијата движење по линијата на помал отпор, што би ја довело компанијата во рацете на луѓе подготвени да ја измолзат како крава, уништувајќи го нејзиниот потенцијал да стане моќна и навистина голема.

(Продолжува) Во следниот број: Што прават лидерите од „Петтото ниво“ по прашањето за нивните наследници? Каква е приказната за Дејвид Максвел, човекот што ја трансформира компанијата Фани Меј во компанија што заработуваше 4 милиони долари секој работен ден? к о

м

е

р

ц

и

ј

а

л

е

н

о

г л

а с

27 JUNI SPECIJALNA EDICIJA

KAPITAL TOP 200

NAJGOLEMI I NAJUSPE[NI

Kapital Media Group vo sorabotka so doma{ni analiti~ari i eksperti ja podgotvuva sedmata godi{na edicija KAPITAL 200 NAJGOLEMI I NAJUSPE[NI, vo koja }e bidat rangirani i analizirani 200 –te najgolemi i najuspe{ni kompanii vo Makedonija.

angiraweto na 200-te najgolemi i najuspe{ni kompanii }e bide napraveno spored vrednosta na ostvarenite vkupni prihodi i ostvareniot neto profit vo 2011 godina, a pokraj glavnite rangirawa kompaniite }e bidat analizirani i spored goleminata na aktivata i kapitalot, brojot na vraboteni i glavnite pokazateli za profitabilnost i uspe{nost vo raboteweto.

Vo prilog na rangirawata vo Edicijata }e bidat vklu~eni i pove}e analizi na podatocite i indikatorite za uspe{nost i efikasnost vo raboteweto na kompaniite i vo slednive sektori: Prehranbena industrija Telekomunikacii Metalurgija Energetika Trgovija i distribucija Grade`na industrija Site rangirawa }e bidat izraboteni vrz osnova na oficijalni i revidirani podatoci obezbedeni od oficijalni institucii vo R.Makedonija.

Pokraj rangirawata i analizite na rabotewteto na kompaniite vo izminatata 2011 godina, vo edicijata }e bidat objaveni pove}e tekstovi, analizi i kolumni koi treba da dadat odgovori i re{enija za polesno kreirawe na ekonomskata politika: Makedonskata ekonomija gi pre`ivuva najte{kite denovi. Koi se scenarijata za spas?

Kako da se spasat kompaniite od nelikvidnosta?

Dali e sega vreme za {tedewe i kratewe tro{oci?

Najgolemite predizvici i problemi na kompaniite

R

NAJUSPE[NI }e im bide korisna i na kompaniite, na bankite, na marketing agenciite, na mediumite i na doma{nite, kako i na stranskite kompanii da nosat mnogu podobri biznis odluki.

Veruvame deka edicijata Kapital 200 NAJGOLEMI I

Za site informacii i pra{awa okolu oglasuvaweto obratete se do marketing sektorot na e-mail: mihajlovska@kapital.com.mk tel: 02 3298 110; faks: 02 3298 111 lice za kontakt: Gordana Mihajlovska