Menager-16

28

Pretpriema~ &...

MENAXIRAWE SO ^OVE^KI RESURSI

ZO[TO GUGL E NAJPOSAKUVAN RABOTODAVEC? POKRAJ TOA [TO ZABELE@A USPEH NA SEKOE POLE VO 2011 GODINA – RAST NA PRIHODI, DOBIVKA, PAZAREN UDEL – KOMPANIJATA SI JA VRATI I TITULATA NAJPOSAKUVAN RABOTODAVEC SPORED RANG-LISTATA “100 KOMPANII KADE [TO E NAJDOBRO DA SE RABOTI”, PODGOTVUVANA OD “FOR^N” (FORTUNE)

28

Pretpriema~ &...

MENAXIRAWE SO ^OVE^KI RESURSI

ZO[TO GUGL E NAJPOSAKUVAN RABOTODAVEC? POKRAJ TOA [TO ZABELE@A USPEH NA SEKOE POLE VO 2011 GODINA – RAST NA PRIHODI, DOBIVKA, PAZAREN UDEL – KOMPANIJATA SI JA VRATI I TITULATA NAJPOSAKUVAN RABOTODAVEC SPORED RANG-LISTATA “100 KOMPANII KADE [TO E NAJDOBRO DA SE RABOTI”, PODGOTVUVANA OD “FOR^N” (FORTUNE)

BROJ 645

07/03/2012

Podgotvil: IGOR PETROVSKI igor@kapital.com.mk

olku e va`no besplatnoto potstri-0`uvawe za podobro da rabotite? A kolku vi zna~i besplatnata hrana?

Ili pak, oblikuvawe na ve|ite na samo nekolku ~ekori od va{ata kancelarija?

Gugl (Google), kompanijata koja{to va`i za kral na kompaniskite povlastici, profitira i toa kako od ovie, a i od ostanatite beneficii {to im gi nudi na svoite vraboteni, nezamislivi za ostatokot od korporativniot svet vo Amerika i vo svetot. So toa gi privlekuva i gi zadr`uva najtalentiranite in`eneri i ostanatite kadri {to & se potrebni vo svojata centrala vo Mauntin Vju, Kalifornija, kako i vo kancelariite niz svetot. Pokraj toa {to zabele`a uspeh na sekoe pole vo 2011 godina – rast na prihodi, dobivka, pazaren udel – kompanijata si ja vrati i titulata najposakuvan rabotodavec spored rang-listata “100 kompanii kade {to e najdobro da se raboti”, podgotvuvana od “For~n” (Fortune) sekoja godina.

Kampusot na Gugl, rasprostranet na 10 hektari, nare~en Guglpleks (Googleplex), nudi re~isi s$ {to mo`e da posaka i najprebirliviot vraboten. Kako {to edna{ ka`a izvr{niot pretsedatel na kompanijata, Erik [mit: “Celta e da se otstrani seto toa {to na vrabotenite mo`e da im go odvlekuva vnimanieto. Da bideme na ~isto: programerite sakaat da programiraat, a ne da mislat deka doma im ostanal eden kup neisprana obleka {to treba da ja odnesat vo peralnicite.

Pa zatoa nie im gi ovozmo`uvame i dvete raboti tuka, vo Gugl”.

Nekoi mo`ebi }e re~at deka edinstvenata “povlastica” {to treba da ja dobiete na rabota e va{ata plata, no ne gri`ete se, vo Gugl i toa go sredile. Vsu{nost, tie verojatno zarabotuvaat mnogu pove}e od pove}eto lu|e vo Amerika. Spored istra`uvawata na Dajs holdings (Dice Holdings), specijalizirana agencija za problematikata na ~ove~kite resursi, prose~nata plata na in`enerite vo Silikonskata Dolina e pove}e od 100 iljadi dolari godi{no. Kolku za sporedba, spored Rojters, polovina od Amerikancite zarabotile pomalku od 27 iljadi dolari vo 2010 godina.

Ekstravagancijata vo koja zabeguvaat nekoi od pogodnostite vo Gugl gi natera kompaniskite lideri duri i da napravat nekoi kratewa na beneficiite, so cel da ja “resetiraat kompaniskata kultura” i da spre~at vrabotenite da se ~uvstvuvaat pretplateni na siot toj komfor.

No, sepak, Sergej Brin, eden od osnova~ite na Gugl, re~e deka nekoi udobnosti, kako besplatnata hrana, nema {ansi da se ukinat.

“Oh, pa na{ite vraboteni zaslu`uvaat da imaat zdrava i vkusna hrana kakva {to }e posakaat, vo sekoe vreme”. Da vidime koi se najinteresnite beneficii {to gi imaat “guglovcite” i koi se ostanatite klu~ni pri~ini za toa {to Gugl e edna od najuspe{nite kompanii vo svetot i voedno, najposakuvan rabotodavec.

K

MENAXER

www.kapital.mk

SPISOKOT SO POVLASTICI VO GUGL Golem broj pogodnosti imaat vrabotenite na Gugl, pa od sledniov spisok mo`e da se vidi kolku kolku daleku odi kompanijata za da gi privle~e i da gi zadr`i najdobrite talenti.

6

Gugl ima unikaten sistem za dopo dopolnitelno penzisko osiguruawe na vrabotenite; vawe

1

Gugl na sekoj vrab vraboten beplatno mu m obezsplatno beduva “sexvej” (Segway) vozilo, kako i ostanati prevozni sredstva;

N Za No}ta na ve{terkite, Gugl na go nagraduva onoj in`ener {to ajuspe{n }e se maskira vo svojot najuspe{no omilen kod;

7

2

s Za site novope~eni in`eneri {to po~nuvaat da rabotat vo firmata se organiziraat popularni socijalni nastani i dru`ewa;

v Na vrabotenite im e ovozmo`eno li~n sovetuvawe kaj osnova~ili~no kom tee na kompanijata, Sergej Brin i Lari Pejx;

8

3

s Na site idni rodilki Gugl im obez obezbeduva 12-nedelno plateno porodiln otsustvo; porodilno

d se razviva me|usebnata da 4 Za sora sorabotka, hodnicite vo Gugl poplo~ se poplo~eni so tabli za crtawe na koi{to vrabotenite mo`e da gi skiciraat svoite idei;

5

o Za opu{tawe od stresot i od napn napnatosta na vrabotenite im obezbed e obezbedena besplatna masa`a vo ramkite na kompanijata;

Site in`eneri imaat 20% slobodn vreme za razmisluvawe bodno svoit idei – taka nastanale Xi za svoite mejl (Gmail), Gugl wuz (Google News)...;

9

10

Na vrabotenite {to se inter teresiraat za finansisko lo`uvaw im e obezbedeno sovetuvlo`uvawe vawe vo ramkite na kompanijata.

29

30 MENAXER INTERVJU

LEKCII OD TEHNOLO[KIOT GIGANT

PET RABOTI NA KOI[TO NÈ NAU^I GUGL [to go pravi Gugl tolku revolucioneren?

Auleta, avtor na knigata “Gugl: Krajot Ken Auleta na svetot kakov {to go znaeme”, gi spodeluva svoite sogleduvawa za toa zo{to ovaa kompanija e tolku posebna vo svojot uspeh i {to zna~i toa za svetot na mediumite.

Za vreme na istra`uvawata za knigata na Auleta mu bil dozvolen {irok uvid vo na~inot na rabota na firmata i vo nejzinata sekojdnevna rutina. Ekskluzivno za “For~n” (Fortune) toj izdvoi deset lekcii {to gi nau~il od patuvaweto niz unikatniot uspeh na Gugl.

STRASTA POBEDUVA Lari Pejx i Sergej Brin, osnova~ite na Gugl, uspeaja vo toa da gi inspiriraat site vraboteni da “im slu`at” na korisnicite, da prezemaat pogolem rizik i radikalno da gi podobruvaat istra`uvawata vo nasoka na {to poinovativni uslugi.

Ili kako {to vo edna prigoda rekol porane{niot izvr{en direktor Erik [mit, a sega{en izvr{en pretsedatel na kompanijata: “Po~uvstvuvav deka Gugl }e stane va`na kompanija”, a osnova~ite pak, smetale deka Gugl }e bide kompanija {to }e postavi novi standardi vo mnogu poliwa.

Vedna{ otkako finansierot Majkl Mortiz go opi{a Gugl kako “retka” kompanija, Auleta go pra{al, kako investitor vo po~etnata faza i vo Jahu (Yahoo) i vo Gugl, dvata golemi konkurenti, dali koga investiral istiot entuzijazam go po~uvstvuval i za Jahu. Dvoumej}i se, toj kone~no rekol: “Jahu e kompanija so koja dolgo vreme bev blizok i kon istata ~uvstvuvav golema qubov i lojalnost. No, vo prvite 18 meseci otkako se povrzav so Gugl sfativ deka stanuva zbor za mnogu poinakva kompanija od Jahu.

Gugl e izgradena vrz temelite na Lari i Sergej, odnosno vrz nivnite intelektualni blesoci, dodeka Jahu e izgradena vrz temelite na Xeri i Dejvid, odnosno vrz nivnite interesi. Toa e mnogu razli~no i istoto sozdava golema bezdna me|u dvete kompanii”. Deficitot na strast e pri~inata poradi koja Xeri Jang i Dejvid Filo ne bea celosno posveteni vrz kompanijata koja{to tie ja sozdadoa.

TIMSKATA KULTURA E VITALNA Mo`nosta vrabotenite da raspre-

1.

2.

delat 20% od rabotnoto vreme na proekti po svoj izbor kaj niv sozdade ~uvstvo na posebna pripadnost i sopstvenost vo kompanijata. So toa kompanijata sozdade vmre`en menaxment, {to funkcionira ednakvo dobro od dnoto kon vrvot i obratno.

I vo dvete nasoki se stimuliraat idei.

TRETIRAJTE GI IN@ENERITE KAKO KRALEVI Vo najgolem del od kompaniite vo Silikonskata Dolina in`enerite se ekvivalent na televiziskite scenaristi, filmskite re`iseri ili na avtorite na knigi. Tie se kreatori. Tie 20% od vremeto {to im go “podaruva” Gugl na in`enerite im davaat ~uvstvo na sloboda za prezemawe rizici i se vo mo`nost da ja sledat svojata pasija. Voop{to ne e slu~ajno toa {to Pejx i Brin golem del od svoeto rabotno vreme go tro{at na sredbi so in`enerite.

Z a najgol em d el od t r a dicional nite tehnolo{ko-mediumski kompanii in`enerite ne se vo tolku centralna pozicija.

TRETIRAJTE GI I VA[ITE KORISNICI KAKO KRALEVI Glavnata pri~ina poradi koja Gugl sekoga{ e na vrvot na listite so brendovi na koi najmnogu im se veruva e ~uvstvoto koe kompanijata go nudi deka klientot sekoga{ e na prvo mesto. Reklamiraweto mo`e da so~inuva 97% od prihodite na kompanijata, no i pokraj toj fakt, korisnicite ne go ~uvstvuvaat toa. Najgolem del od servisite na Gugl se besplatni i istite se prijatelski nastroeni kon svoite korisnici.

NE GO IGNORIRAJTE ^OVE^KIOT FAKTOR Gugl be{e mudar da ja dobie doverbata na svoite korisnici vo kreiraweto na timskata kultura i vo razmisluvaweto na dolg rok. No, koga po~nuvate od ni{to, pretpostavkata deka starite na~ini na pravewe na ne{tata najverojatno se pogre{ni mo`e da ve natera da napravite i nekoi gre{ki.

Pejx zgre{i vo pretpostavkata deka Gugl mo`e vedna{ da gi digitalizira site knigi. Gugl ne bil sekoga{ tolku mudar vo izbegnuvaweto na naru{uvaweto na pravata na privatnost, kr{eweto avtorski prava i drugi problemi od praven aspekt.

3.

4.

5.

LARI P DA BID

e~isi od denot koga napravi prodavnica vo gara`a, Gugl (Google) e poznat kako edno od najdobrite mesta za rabota vo svetot – ako uspeete da vlezete vo nego. Neverojatnite besplatni beneficii bea nagrada za diplomcite koi zavr{ile so visok prosek na nekoj eliten univerzitet i koi uspeale da go izdr`at iscrpuva~kiot proces na intervjuirawe na kompanijata.

Beneficiite ostanuvaat, no Gugl, rastej} i, stana porealen pri regrutiraweto – i potoleranten kon onie koi potfrlile. Od minatata godina, kompanijata po~na da regrutira i kandidati od obrazovni institucii „bez pedigre”, kako {to se Teksas A&M (Texas A&M) i Dr`avniot univerzitet na Wujork (State University of New York) vo Bafalo; intervju-sesiite, koi se sostoeja i od po 12 sredbi, sega vo prosek se dvi`at me|u ~etiri i pet sredbi. Vo ekskluzivno intervju za „For~n” (Fortune), Lari Pejx, prvi~niot izvr{en direktor na Gugl, koj se vrati na ovaa pozicija pred edna godina, so vidliva gordost zboruva za „semejnata” atmosfera koja Gugl se obiduva da ja pottikne, kako taa se razlikuva od onaa kade {to rabotel dedo mu, i kako besplatnata hrana gi pottiknuva lu|eto da jadat pomalku.

Iako ne ja otfrla mo`nosta tie obroci eden den da se napla}aat, bidete sigurni deka toa nema da se slu~i vo skoro vreme.

Kako se menuva{e polo`bata na vrabotenite vo Gugl so tekot na godinite?

Sekako deka se menuva, bidej}i kompanijata raste. No, ona {to navistina mi ostana vo se}avawe od vremeto dodeka bev na Stenford (Stanford) e toa {to, dodeka ste student, mo`ete da rabotite na {to sakate.

A za proektite koi bea navistina dobri ima{e mnogu lu|e koi navistina sakaa da rabotat na niv. Toa razmisluvawe go prenesovme i vo Gugl, i be{e navistina korisno. Ako go menuvate svetot, rabotite na va`ni ne{ta. Nautro se budite vozbudeni.

Toa e glavnoto ne{to. Sakate da rabotite na zna~ajni vlijatelni proekti, a tokmu toa nedostasuva vo svetot. Mislam deka vo Gugl s$ u{te imame takvi proekti. Otsekoga{ sme go imale toa vo izobilstvo.

Kako ja odr`uvate taa misija vo kompanija koja sega ima iljadnici vraboteni, sporedeno so pred edna decenija, koga ima{e stotici vraboteni?

Duri i koga ja formiravme kompanijata vo 1998 godina, na{ata misija be{e da

R

BROJ 645

07/03/2012

MENAXER

www.kapital.mk

PEJX: GUGL TREBA DE KAKO SEMEJSTVO gi organizirame svetskite informacii.

Se se}avam, na na{ite peto~ni sobiri imavme okolu 100 lu|e. Drugite mi velea: „Imame 100 lu|e – toa e mnogu. Zo{to ni se potrebni u{te lu|e?”. A jas im odgovarav: „Za organizacija na informaciite vo svetot ne se dovolni 100 lu|e; toa e rabota za mnogu pove}e lu|e”. Imavme sre} a {to ne{tata na koi rabotime i ne{tata na koi sakavme da rabotime imaat ogromno vlijanie, i navistina, nivnoto izvr{uvawe bara ogromen trud i napor. Mislam deka nikoga{ nema da ni snema va`ni ne{ta za rabotewe, ako se zemat predvid resursite so koi raspolagame. Postojat mnogu problemi vo svetot koi treba da se re{at.

Kako bi ja opi{ale korporativnata kultura na Gugl?

Mojot dedo be{e avtomehani~ar i go ~uvam oru`jeto koe go ima{e samiot napraveno za da se za{titi od kompanijata, go nose{e so sebe na rabota. Toa e golema `elezna {ipka, so par~e olovo na vrvot.

Razmisluvam kolku sme daleku od toga{nite kompanii, kade {to rabotnicite morale da se {titat od kompanijata. Mojata rabota kako lider e da se osiguram site vraboteni vo kompanijata da imaat odli~ni uslovi za rabota i da ~uvstvuvaat deka imaat zna~ajno vlijanie i pridonesuvaat za dobroto na op{testvoto. Kako svet, denes sme podobri vo odnos na minatoto. Mojata cel e Gugl da bide predvodnik, a ne sledbenik vo sevo ova.

Kolku Vi se va`ni prekrasnite beneficii vo Gugl, kako {to se besplatnata hrana i masa`ite, vo odnos na rabotnata atmosfera koja se obiduvate da ja sozdadete?

Mislam deka niedno od tie ne{ta ne e tolku va`no samo po sebe. Va`no e kompanijata da bide semejstvo, lu|eto da se ~uvstvuvaat kako del od kompanijata i da ja ~uvstvuvaat kompanijata kako svoe semejstvo. Koga se odnesuvate kon lu|eto na toj na~in dobivate pogolema produktivnost.

Namesto da se gri`ite za toa koj kolku ~asovi rabotel, se gri`ite za rezultatot. ]e prodol`ime da pravime inovacii vo na{ata vrska so vrabotenite i da otkrivame {to e najdobroto {to mo`eme da go napravime za niv. Mnogu se gri`ime za zdravjeto na lu|eto i se trudime da im pomogneme da ostanat zdravi i

da se otka`at od pu{eweto. Poradi toa, na{ite zdravstveni tro{oci rastat mnogu pobavno vo sporedba so drugi kompanii. No, na{ite lu|e se posre}ni i poproduktivni, a toa e najva`no.

Pretpostavuvam deka ne e golem brojot na vraboteni vo Gugl koi{to pu{at.

Mo`ete li da mi dadete konkreten primer za ne{to {to svesno go pravite za zdravjeto na vrabotenite?

Naj~esto za da ve`bate odite vo onie golemi sali za ve`bawe, no zabele`avme deka lu|eto mnogu pove}e gi koristat malite ve`balni koi im se poblisku do doma. Se gri`ime da obezbedime navistina zdrava hrana za vrabotenite. Po~navme da stavame zdravi deserti na sekoj agol.

Imame doktori vo samata zgrada. Sakame da prodol`ime vo ovaa nasoka i da ja napravime zdravstvenata za{tita pogodna, lesna i brza, bidej}i smetam deka toa pomaga vo odr`uvaweto na zdravjeto na lu|eto. Ako za da odite na doktor treba da izlezete od rabota, da vozite do nekade, da se parkirate i da ~ekate dolgo vreme, toa nema da promovira zdravje.

Dali besplatnata hrana e neprikosnovena vo Gugl?

Dali sekoga{ }e ima besplatna hrana dodeka postoi Gugl, ne bi znael da ka`am, no zasega, se ~ini deka funkcionira prili~no dobro. Ne se gri`am za tro{ocite. Edinstvenoto ne{to za koe{to se gri`am e da ne predizvikame preterana konsumacija na hrana. Toa navistina pridonesuva za semejnata atmosfera vo kompanijata. A vo nekoja mera, promovirame i zdrava praktika: Ne morate da zemate ogromni porcii so hrana.

VO EKSKLUZIVNO INTERVJU ZA „FOR^N”, KOOSNOVA^OT I IZVR[EN DIREKTOR NA GUGL OBJASNUVA KAKO IZGRADIL NAJDOBRA KOMPANIJA ZA RABOTA I ZO[TO E TOA VA@NO

31

32 MEDIUMI KOJ E KOJ VO PR-BIZNISOT (1)

“ADVOKATI” NA SVOITE KL VO SVETOT NA KOMUNIKA Kako i vo sekoja profesija, taka i vo PR mo`ete da se odnesuvate eti~ki ili neeti~ki. S$ zavisi od toa kako }e se postavite kon svoite klienti i kon svojata javnost. Redovnata i kvalitetna komunikacija so javnosta pravi kompaniite i instituciite da se odnesuvaat doma} inski i odgovorno, velat makedonskite PR-profesionalci.

Kapital vo slednite nekolku izdanija gi pretstavuva PR profesionalcite koi rabotat vo marketing agenciite.

PETRE DIMITROV dimitrov@kapital.com.mk

apital” i vo ovoj broj prodol`uva da gi pretstavuva timovite na kompaniite od komunikaciskiot biznis. Vo ovoj broj po~nuvame serijal vo koj }e vi gi pretstavime licata koi rabotat vo odnosi so javnosta, profesija koja dobi popularnost poslednive nekolku godini, no zaraboti i ~esti kritiki od javnosta. Za timovite na PR-agenciite postavivme nekolku dilemi: kolkava e linijata me|u spinuvaweto i liferuvaweto na informacijata od PR-agencija, kako da se regira vo vreme na krizen menaxment, lesno li e da se pravi razgrani~uvawe na privatnoto od slu`benoto...

K

IMIX PR VISTINSKIOT PR NIKOGA[ NE SE BAZIRA NA LAGA ajgolem uspeh na sekoj profesionalen PRtim e ako uspee da obezbedi soodveten prostor za nepre~ena komunikacija, zasnovana na razbirawe i doverba, me|u negoviot klient i negovite va`ni celni publiki, vo koi sekako, mnogu va`en prostor zazemaat mediumite i novinarite. Od ovaa komunikacija zavisi (ne)uspehot na subjektot na pazarot, voop{to, objasnuvaat od edna od prvite PR-agencii na makedonskiot pazar, Imix PR. “Odnosite so javnosta ili kako {to popularno se narekuva PR e isklu~itelno delikatna profesija, koja bara seriozni znaewa i iskustvo za da mo`e da se raboti na vistinskiot na~in.

Vo osnova se raboti za multidisciplinarna profesija, za ~ie uspe{no izvr{uvawe, osven komunikaciskite, potrebno e da se ima i mnogu drugi ve{tini, znaewa i poznavawa. Taka na primer, ne mo`e ednostavno da rabotite vo ovaa profesija ako isklu~itelno dobro ne gi poznavate kontekstot i opkru`uvaweto, kulturolo{kite i socijalnite karakteristiki, vlijatelnite op{testveni grupi i poedinci

N

itn. Ova, zaedno so gradeweto doverba i razbirawe na eti~ki osnovi se glavnite preduslovi za kakva bilo komunikacija ponatamu.

Vo osnova, ovaa profesija po nitu eden osnov ne treba da asocira na improvizacija ili la`irawe”, velat od agencijata.

Ottamu potenciraat deka odnosite so javnosta nemaat nikakva vrska so spinuvaweto, mislewe koe ~esto mo`e da se slu{ne koga se zboruva za PR-agenciite.

“Ne e pogre{no ako se ka`e deka PR-profesionalcite se advokati vo svetot na komunikaciite za svoite klienti, a toa zna~i deka nivna zada~a e da ja komuniciraat vistinata i samo vistinata. Od druga strana, spinot e ne{to sosema drugo, nejzino izvrtuvawe. Toa e ve}e manipulacija, a odnosite so javnosta, sekako, ne se manipulacija. Ottamu, linijata me|u PR i spin, vsu{nost, e mnogu debela.

Odnosite so javnosta se profesija koja se bazira na eti~ko rabotewe bazirano na vistinski vrednosti, a ne na fingirawe nekakvi sostojbi za da se opravda nekoja druga cel posakuvana od odredeni krugovi na

BROJ 645

07/03/2012

www.kapital.mk

GENEZIS KOMUNIKACII 33 USPEHOT NA PR-TIMOT E DA GI NAPRAVI VIDLIVI REZULTATITE NA KLIENTOT

KLIENTI ACIITE I mo}. Zna~i, se raboti za dve kompletno razli~ni raboti. Samo komunikacijata postavena na silen i jasen fundament mo`e da donese posakuvani rezultati. Vo toa e i ume{nosta - preku realni sostojbi i vrednosti, vo konkreten kontekst, da sozdadete pozitiven odgovor na publikite i poddr{ka vo uspe{noto sproveduvawe na odredeni odluki vo nasoka na edna odredena cel”, velat od Imix PR. Za vistinskite profesionalci sekoga{ ima rabota i zaslugi, pa zatoa, vo Imix PR ne se zagri`eni za negativniot imix na PR-agenciite.

“Kolku javnosta im veruva na lekarite?

Verojatno, odgovorot e op{to poznat, postojat lekari na koi im se veruva i se barani, respektirani na pazarot.

Pred s$, poradi toa {to se posveteni, profesionalni i odgovorni. No, postojat i lekari koi gi smetaat za {arlatani.

Verojatno e taka vo sekoja profesija, pa i vo na{ata, PR. Mo`ebi ne e lo{a tema za istra`uvawe, samo {to pred toa na javnosta treba da & objasnime {to zna~i PR vo su{tina, za da mo`e da dade legitimen odgovor, a ne odgovor potpren na spinuvani informacii”, komentiraat od Imix PR. Najgolemiot predizvik za edna PR-agencija e vremeto koga nivniot klient se nao|a vo t.n. krizen menaxment. Tokmu toga{ doa|aat do izraz vistinskite sposobnosti na eden PR-tim.

“Dokolku kompanijata ima odredeni problemi vo raboteweto, uspe{niot profesionalec }e znae kako toa da go iskomunicira vo daden kontekst vo interes na site involvirani strani, no nikako ne smee da gi fingira sostojbite ili da gi menuva podatocite. Sekoja komunikaciska kriza e svoja prikazna, bara poseben plan i brza reakcija. Bez ogled kako sakaat da regiraat klientite, na{ite nasoki sekoga{ se isti, a toa e pred s$ brza reakcija, komunicirame poznati fakti, gi pokrivame site zainteresirani strani. S$ ostanato e pra{awe na iskustvo, znaewe i intuicija na dobrite komunikatori”, velat od Imix PR. Odnosite so javnosta se profesija koja mnogu ~esto na PR-profesionalcite im ja pravi mnogu te{ka podelbata na slu`beno i privatno.

“Mnogu e zna~ajno da veruvate vo vrednostite {to gi komunicirate. Ednostavno, vrednostite na va{iot klient stanuvaat i va{i vrednosti. Vo taa podelba nema slu`beno i privatno”, velat od Imix PR.

pokraj {irokoprifatenite zabludi vo javnosta, spinuvaweto na faktite voop{to ne e del od na{eto sekojdnevie. Delovniot uspeh deneska podrazbira vidlivost i konstantno prilagoduvawe na promenite. Uspehot na PR-timot e da gi napravi vidlivi rezultatite na klientot, da odr`uva dobri odnosi so mediumite i kreatorite na javno mislewe. Nakratko, uspehot na eden PR-tim e da gi napravi dobrata strana na raboteweto i pozitivnite rezultati mnogu povidlivi otkolku eventualnite gre{ki na klientot, objasnuvaat od Genezis komunikacii.

Raboteweto vo edna vakva agencija podrazbira iskren pristap i visoka eti~nost. Zatoa, linijata me|u spinuvaweto i PR e mnogu debela, potenciraat vo Genezis komunikacii.

“Kako i vo sekoja profesija, taka i vo PR mo`ete da se odnesuvate eti~ki ili neeti~ki. Tenka li e linijata me|u la`eweto i advokaturata? Lihvarstvoto i bankarstvoto? S$ zavisi od toa kako }e se postavite kon svoite klienti i kon svojata javnost. Smetame deka iskreniot pristap e receptot za uspe{en PR. Redovnata i kvalitetna komunikacija so javnosta pravi kompaniite i instituciite da se odnesuvaat doma}inski i odgovorno. Taka, duri i lo{ite vesti ne se nezamislivi i neprifatlivi za javnosta.

PR imanentno ne e nemoralna profesija.

Da, mo`e da ima zloupotrebi, no vo koja profesija nema? Na{a rabota e transparentnost, a ne manipulacija. PR e vinovnik {to dene{nite kompanii se otvoreni kon svoite klienti, a instituciite ot~etni pred gra|anite. Na svetsko nivo PR gi otvori vratite na nekoga{ zatvorenite kompanii i institucii i gi izlo`i na pritisokot na javnosta, istovremeno nao|aj}i na~ini kako da se ostvaruvaat delovnite celi pred o~ite i u{ite na zasegnatite”, velat od agencijata.

Ne se osvrnuvaat mnogu na “lo{ite muabeti” za PR-agencii. Pova`na im e doverbata na javnosta za nivnite klienti.

“Javnosta pred s$ treba da mu veruva na klientot, za{to nie sekoga{ rabotime vo negov interes. No, tuka sme da ja kreirame i da ja podobrime taa doverba. Zatoa, za nas e bitno kompaniite i instituciite da ja sfatat potrebata od kvalitetna komunikacija. Tie se na{ata javnost. A op{tata javnost mo`e da ja ceni rabotata na klientot za koj{to nie rabotime”, velat vo Genezis komunikacii.

Timot na agencijata, kako {to velat tamu, e podgotven za site situacii {to gi nosi rabotata, so najrazli~ni klienti, koi mo`e da se najdat vo najrazli~ni situacii.

“Krizniot PR e partnerski proces me|u klientot i PR-agencijata. I ne zapo~nuva

vo momentot na krizata, tuku mnogu pred toa. Odgovornata kompanija ne dozvoluva skandal po koj{to }e raboti na sanacija na {tetata. Ako e podgotvena za kriza, toga{ krizniot PR e samo tesnec niz koj{to mora da se pomine. Neprespienite no}i se del od na{ata rabota. Visokite tonovi i panikata se svojstveni za vakvi situacii. Sepak sme lu|e”, objasnuvaat od Genezis komunikacii.

Kako i vo mnogu drugi profesii, vo PR e posebno komplicirano da se napravi stroga podelba me|u profesionalnoto i privatnoto.

“Vo Makedonija mnogu retko se slu~uva PR-konsultantite da bidat liceto na kompanijata pred javnosta. Zatoa i taa podelba ne e te{ka da se napravi. Verojatno e ednakvo komplicirano kako i kaj drugite profesii. Nieden od nas ne prestanuva da e profesionalec po doma ili semeen ~ovek na rabota. Na{ata profesija ~esto bara kontinuirana rabota i vo tekot na 24 ~asa. S$ vo interes na rabotata koja treba da bide zavr{ena. Vrzuvaweto so na{ite klienti i nivnite proizvodi, sepak, e profesionalen anga`man, a ne i li~en. Koristeweto na proizvodite na na{ite klienti e li~en izbor na sekoj PR-profesionalec. Po`elno e da se pravi zaradi podobro razbirawe na klientot/ proizvodot, no i ne smee da se ostane samo na toa bez da se poznava konkurencijata”, velat vo Genezis komunikacii.

34

MEDIUMI

ELEMENT PR KORISTEWETO NEVISTINI SE VRA]A KAKO BUMERANG dli~no srabotena komunikaciska strategija j e edinstveniot uspeh na PR-timot. Za razlika od porano, koga se vele{e i se objasnuva{e deka odnosite so javnosta ne se merliva kategorija, novite trendovi vo profesijata poka`aa deka s$ e merlivo, objasnuvaat vo agencijata Element.

“Vidliva e na{ata rabota, iako nie ne sme vidlivi kako tim, bidej}i na{ata cel e na{ite klienti da uspeat vo svojata

O

strategija – zgolemuvawe na imixot na kompanijata, komunicirawe na nejzinite k j k j vrednosti, zgolemuvawe na proda`bata.

Sekoja alka go pravi sinxirot na komunikacijata so koj na krajot se kiti sekoj PR-tim. Nie sme pove}e od sre}ni {to tokmu Element PR vo kratok vremenski period ja doka`a svojata doverba kaj golem broj makedonski kompanii. Na{ata kreativnost vo komunikacijata gi nadmina potrebite od klasi~ni soop{tenija, pres-

konferencii i navleguvame vo kreativni aktivnosti kako del od strategijata, koi se nadvor od klasi~nite PR-alatki. Tokmu na inventiven i na nesekojdneven na~in se obiduvame da gi dobli`ime vrednostite na kompaniite za koi rabotime do celnite publiki”, velat vo Element.

Kolku e tenka linijata me|u spinot i PR? Vo Element smetaat deka taa linija e pove} e od tenka, zo{to spinot e tehnika na odnosite so javnosta, a ne ne{to od {to treba da se bega.

“Spinot i PR definitivno se mnogu bliski, a linijata e ppove}e od tenka. No, da razjasnime edna rabota. rabot Spinot e del od tehnikite na odnosite sso javnosta, a ne ne{to od {to Nam ni e `al {to mnogu treba da begame. b ne ja razbiraat na{i PR-profesionalci PR-p vistinskata uloga na spinot i ja identifikuvaat so iiskrivuvawe na vistinata. Toa e daleku od ttoa. Spinot, na primer, se koristi plasirawe pozitivna vest koga imate za plasira za kompanijata. A vesta e niza negativni negati ne{to {to se slu~ilo, zna~i ne e laga.

GGlavno ne{to {to treba da n$ vodi pri sekoja PR-strategija e fakti~kata sostojba.

Koristeweto nevistini za da se kreira pozitivna vest se vra}a kako bumerang vo komunikacijata. Kolku i da gradite eden brend, so edna laga mo`e da go zakopate celiot trud. Uspe{nosta na edna kampawa se gleda od reakciite na pazarot, od rezultatite na sekoja kompanija. Dali ste ja preminale taa granica na (ne)vkus povtorno

MARKET VISION PR SE GRI@I ZA REPUTACIJATA! u{tinata na PR e da izgradi odnosi me|u klientot i kupuva~ot. Toj odnos se gradi preku pove}e dimenzii, koi treba da gi spodeluvaat dvete strani, kako doverba, zaedni~ki interes, posvetenost, zadovolstvo od me|usebnata interakcija, no za ovie dimenzii da dobijat vrednost, tie treba uspe{no da se komuniciraat so grupite od interes na klientot, objasnuvaat od Market Vision.

“Ako uspe{no ja preneseme klu~nata poraka na klientot na na~in koj e najsoodveten za celnata publika na koja & e nameneta, mo`eme da smetame deka uspe{no sme ja zavr{ile zada~ata. No, toa ne e ednostavno.

Za da uspeeme vo toa, nie najprvin dobro gi analizirame klientite, industrijata i okolinata, zatoa {to |avolot se krie vo detalite, a detalite ja pravat razlikata.

Nie sme agencija koja po~nuva i zavr{uva so brojki, zatoa {to dobro postavenata i implementirana komunikaciska strategija neizbe`no nosi merlivi rezultati. A obvrska na klientot e da go opravda toa so kvaliteten proizvod ili usluga, gri`a za svoite klienti i op{testvena odgovornost”, velat vo agencijata.

Spinners and/or winners? Negativnost, manipulacija, potreba ili ve{tina na PR? Dilemata e ~esta.

“Poznat e epskiot primer na propagandnite vojni, koga se natprevaruvale dvajca atleti~ari od dve razli~ni zemji. Po natprevarot ednata zemja veli na{iot

S

be{e prv, nivniot posleden. Vtorata veli na{iot be{e vtor, nivniot be{e pretposleden. I dvete strani ja ka`uvaat vistinata, no ja koristat vo konotacija koja nim im odgovara. Zna~i, edna vest mo`e da se prenese na razli~ni na~ini i da predizvika razli~ni efekti. Iako e va`no da se postigne posakuvaniot vpe~atok kaj celnata grupa, na prvo mesto sekoga{ doa|a etikata i moralot. Gradeweto na relaciite na doverba so javnosta i mediumite e proces koj trae so godini, za vreme na celiot `ivoten vek i na firmite i na klientite.

Zatoa, sekoe manipulirawe so vesta bez argumenti nikoga{ ne vodi vo vistinski pravec i nema da pomine bez posledici po onoj koj go pravi toa”, objasnuvaat od Market vision.

Ottamu se decidni deka PR ne mo`e da ja isprevrti vistinata, zabele{ka koja naj~esto ja dobivaat PR-agenciite.

“PR postoi za da se gri`i za edno od najva`nite sredstva za rabota vo mnogu biznisi – reputacijata! Zamislete denes na kolku biznisi s$ im zavisi od nivnata reputacija: bankite, osiguritelnite dru{tva, telekomunikaciite, prehranbenata industrija, farmacevtskata industrija, va{iot lekar, va{iot majstor, advokat, pa duri i va{iot frizer. Razmislete zo{to i kako gi birame site niv. Kupuva~ot e vo postojana dilema na kogo da mu ja dade svojata doverba, a PR treba da mu pomogne da vi ja dade vas, gradej}i ja va{ata reputacija.

Dobro e da se spomene deka reputacijata se sostoi od dva klu~ni elementi: kredibilitet, odnosno od toa zo{to javnosta treba da vi veruva i vizibilitet, odnosno kolku toa poradi koe treba da vi veruva e vidlivo vo mediumite, preku {to mo`ete da ja pridobiete celnata grupa. Prvoto zavisi od samata kompanija, a vtoroto od PR-agencijata”, velat vo agencijata.

Doverbata mnogu te{ko se steknuva, a lesno se gubi. Zatoa, vo rabotata e potreben argumentiran pristap.

“Kako i vo sekoj drug odnos, doverbata e ne{to {to mnogu te{ko se steknuva, a mnogu lesno se gubi. Ottuka i potrebata od argumentiran nastap na PR-licata vo javnosta ili izdr`ana komunikacija postavena od PR-timovite. Klu~en faktor e kredibilitetot na li~nosta koja ja plasira vesta vo javnosta i mediumot preku koj{to se plasira. Vo osnova, denes postojat brojni izvori na informacii, taka {to najzna~ajno e vistinskata informacija da bide navreme prezentirana i zasnovana

se gleda od toa kako ve percipiraat so nas rabotat na re{avawe na krizata, potro{uva~ite”, velat od Element. bidej}i ima mnogu na~ini kako da se Kako i vo drugite PR-agencii, i vo Element “bajpasira” negativna vest ili kako da 07/03/2012 www.kapital.mk BROJ 645 ne dozvoluvaat negativnite zabele{ki za se “presretne” krizata. Koga se raboti imixot na PR-agenciite da im vlijaat postojano na edna problematika, ednosna rabotata. tavno ne mo`ete da ne ja re{ite sekoja “Javnosta i ne treba da im veruva na kriza {to }e izleze pred vas. Najlo{o e timovite, treba im da veruva na porakite klient da ostavite sred kriza. Toa mnogu koi gi ispra}aat na sekoja celna publika, ~esto se slu~uva kaj nas. Za nas toa e isto oddelno na razli~ni na~ini. Uspe{nosta kako da ostavite ~len od semejstvo da gi vo edna rabota e vo istrajnosta, upor- re{ava sam problemite”, objasnuvaaat vo nosta, posvetenosta vo transferirawe na Element PR. porakite. PR nema rezultat za kus vre- Me{aweto na profesionalnoto so privatmenski period, toa e dolgotraen proces. noto vo ovaa profesija e normalno. Ako Vo toj proces za nas sekoj klient e del se nema identifikacija so klientot, zo{to od na{eto sekojdnevie, sekoj klient e del od nas. Nie razmisluvame kako nego, no bidej}i ne sme vklu~eni vo sekojdnevniot proces na funkcionirawe na kompanijata, mo`e da gi gledame rabotite i otstrana i da reagirame navreme. Samo so posvetenost mo`e da ima uspeh. Me|u Element PR i klientot ima znak za ravenstvo. Nie sme edno”, velat vo agencijata.

Ima mnogu na~ini kako da se “bajpasira” negativna vest ili kako da se “presretne” krizata. Zatoa, vo Element velat deka vo tie momenti e mnogu bitna sorabotkata so klientot i toj da ne se ostavi sam.

“Sekoja seriozna PR-kompanija na krizata gleda kako na edna od barierite vo komunikacija. So detalen plan za krizno komunicirawe mo`e mnogu lesno da se prebrodi sekoja kriza. Klientite zaedno

na doverliv izvor. Inaku, vo industrijata na komunikacii e doka`ano deka zna~itelno pove}e se veruva vo PR otkolku vo reklamite”, velat od Market vision.

Vo kriza najdobro e da se deluva preventivno i rabotite da se postavat vo neutralen kontekst.

“Vo slu~aj na kriza postojat razli~ni strategii koi mo`e da se primenat.

Nnajva`no e da deluvate preventivno i da gi postavite rabotite vo neutralen kontekst. Kaj svetskite kompanii od prehranbenata industrija, na primer, koga }e se slu~i odreden incident, kompanijata se povlekuva od toj pazar na pove}e godini, za potoa povtorno da vleze koga ve}e se podzaboraveni rabotite. Sekako, ne go prepora~uvame toa.

Kompaniite treba da go demonstriraat svojot kapacitet za spravuvawe so krizata i informirawe na na~in na koj{to javnosta nema da izgubi doverba vo klientot”, velat vo agencijata.

nekoj drug bi se identifikuval so niv?

“Proizvodite i uslugite na na{ite klienti se na{iot izbor bez isklu~ok. Nie veruvame vo proizvodite i vo uslugite na na{ite klienti. Go sledime nivniot razvoj, razvojot na konkurencijata i znaeme zo{to sme podobri od drugite. Ako nemate identifikacija so klientot, ako pred s$ vie samite ne veruvate vo negovata kompanija, proizvodi, toga{ zo{to voop{to rabotite za taa kompanija?! I u{te ne{to, zo{to bi se zadovolile so ne{to pomalku od najdobroto koga rabotime so najdobrite makedonski kompanii. Timot {to pobeduva nikoga{ ne se menuva”, velat od Element.

35

36

PROPOINT PE^ATNICA SKOPJE

NA[ATA CEL E DA BIDEME LIDERI VO GRAFI^KATA INDUSTRIJA e~atnicata Propoint e osnovana vo 1996 godina od strana na Aleksandar i Filip Hristovi, toga{ studenti na Ma{inskiot ffakultet k vo Sk Skopje, j denes diplomirani ma{inski in`eneri.

Vodeni od silnata `elba i ambicija, so bezuslovna poddr{ka i pomo{ od roditelite, po~nale da rabotat sito pe~atewe, vo gara`na prostorija. Iako uspe{ni i produktivni, sepak po pet godini rabota se prenaso~ile kon ofset pe~ateweto.

Na po~etokot semejna sito pe~atnica, Propoint denes e ofset pe~atnica so dva proizvodstveni pogoni, magacinski i kancelariski prostorii i so vkupno 42 vraboteni.

Glavna dejnost na

P

Politikata na uspehot se temeli na inovaciite i dobrata sorabotka so klientite, so cel zadovoluvawe na nivnite potrebi za kvalitetni proizvodi i s$ pokratki rokovi. Kako dva najva`ni faktori na koi se temeli uspehot na Propoint, Hristovi gi poso~uvaat kvalitetot i brzinata pe~atnicata Propoint e izrabotka na site vidovi pe~ateni materijali: katalozi, bro{uri, prira~nici, knigi, monografii mek i tvrd povez, spisanija, flaeri, kartonski ambala`i, displei, stala`i, papki, plikovi, vizit-karti, kalendari, etiketi, nalepnici, kompletni reprezentativni i reklamni materijali.

Blagodarenie na profesionalniot tim, visokokvalitetnata tehni~ka opremenost i dolgogodi{noto iskustvo, vo Propoint se realiziraat site fazi od procesot na proizvodstvo, od dobien elektronski fajl do finalen proizvod od hartija, so {to klientite dobivaat maksimalna bezbednost na kontrolata na kvalitetot, cenite i rokovite.

Propoint ima i odr`uva pozicija na pazarot so redovno sledewe na tehnolo{kiot razvoj vo grafi~kata industrija i kontinu-

irano investirawe vo novata tehnologija i toa naj~esto od vrvni evropski proizvoditeli kako {to se Hajdelberg (Heidelberg), Miler Martini (Muller Martini), Rilekard (Rilecart)...

Streme`ot kon razvivawe i usovr{uvawe, ovozmo`uva zadovoluvawe na potrebite i o~ekuvawata na klientite. „Uspe{no rabotime i te`neeme so svoeto znaewe, kvalitet, kreativnost, fleksibilnost i postojano investirawe i usovr{uvawe, da gi ispolnime site `elbi i barawa na na{ite klienti.

Na{ata cel pred s$ e kvalitetot, no isto taka i rokot. Odnosno vo dogovorenoto vreme da go imate gotov pe~ateniot materijal - proizvod. Dokolku ni postavite predizvik – nie }e go re{ime�, velat Filip i Aleksandar Hristovi.

Politikata na uspehot se temeli na inovaciite i dobrata sorabotka so klientite, so cel zadovoluvawe na nivnite potrebi za kvalitetni proizvodi i s$ pokratki rokovi.

Kako dva najva`ni faktori na koi se temeli uspehot na Propoint, Hristovi gi

07/03/2012

COMPANY PROFILE

www.kapital.mk

foto: FILIP POPOVSKI

BROJ 645

poso~uv poso~uvaat kvalitetot i brzinata. A kako tret mnogu mn va`en faktor ja potenciraat sigurnosta koja se zasnova na kontrolata sigurno na kvalitetot kval po~nuvaj}i od kontrola na fajlot, fajl proben pe~at, kontrola na osvetluvawe na plo~ite do kone~niot osvetlu pe~aten tabak, a so toa se izbegnuvaat mo`nite gre{ki. „Vremeto na podgotovka za pe~atewe go „Vremet skrativme so voveduvawe na CTP tehskrativ nologija za eksponirawe i razvivawe na ofset ofs plo~i (Kodak Magnus 2 so termalni plo~i) i avtomatskoto podesutermaln vawe na n bojanici preku softver CIP3 za ramnomeren ram i podobar pe~at. Ve}e nekolku k k godini rabotime vo tri smeni - 24 ~asa, 5 dena vo nedelata. I seto toa so cel da gi postigneme rokovite za pe~atewe {to ni gi postavuvaat klientite. Naj~esto, najgolem del od nara~kite gi izrabotuvame i dostavuvame do vrata za 24 ~asa”, objasnuva Aleksandar Pokraj rokot, isto tolku va`en faktor e i cenata. „Na{ite ceni se realni i dostapni. Vsu{nost tie se i niski za kvalitetot i brzinata {to ja nudime nie, a poradi toa privle~ni istovremeno i za mnogu mali firmi i za golemi brendovi”, veli Filip Hristov.

Hristovi potenciraat deka vo nivnata pe~atnica Propoint sekoj klient e „zna~aen” klient. „Ne pravime selekcija na istite spored nivnata golemina i va`nost. Jas li~no sepak sum gord na faktot deka kaj nas pe~atat pove}eto vode~ki marketin{ki agencii vo Makedonija za svetski poznatite brendovi, kako na pr. Koka-Kola, Tikve{, Milka, Orbit...”, naglasuva Aleksandar.

Sopstvenicite na Propoint, u{te od samiot po~etok praktikuvaat da vrabotuvaat lu|e stru~ni vo svojata oblast.

Od vrabotenite o~ekuvaat maksimalna posvetenost, no vo isto vreme se

gri`at za nivnata blagosostojba. Na toj na~in i vrabotenite se motivirani za izvr{uvawe na svoite rabotni zada~i.

Dobro vospostavenata organizacija, timskata rabota i pozitivniot stav, bez stresni situacii, se glavna odlika na rabotnata atmosfera vo ovaa kompanija.

RABOTNICITE MORA DA BIDAT MOTIVIRANI Vo duhot na dobroto raspolo`enie i motiviranost na vrabotenite, sopstvenicite Aleksandar i Filip nekolkupati

godi{no organiziraat kolektivni izleti i planinarewa vo Makedonija, kako i redovni fudbalski natprevari. „Na{ata cel e da bideme lideri vo grafi~kata industrija. So izgradbata na noviot objekt - na{ata tekovna investicija, }e se dobli`ime ~ekor poblisku do celta.”, velat Hristovi.

Filip, pak, sonuva Propoint da se najde na naslovnata stranica na spisanieto Heidelberg News, koe{to proizvoditelot Hajdelberg go izdava za svoite klienti.

Na{ata cel e da bideme lideri vo grafi~kata industrija. So izgradbata na noviot objekt - na{ata tekovna investicija, }e se dobli`ime ~ekor poblisku do celta.

37

38 NA RU^EK SO...

TEUTA ARIFI

VICEPREMIER ZA EVROPSKI INTEGRACII

SEKOJ MO@E DA RABOTITE NA PO

Qubovta kon knigata ja vnesuva vo svetot na op{testvenite i politi~kite debati. @elbata za promeni & go otkriva predizvikot da bide osnovopolo`nik na albanskoto obrazovanie, a vleguvaweto vo politikata & go nosi predizvikot da gi preto~i ideite vo konkretni rezultati PETRE DIMITROV dimitrov@kapital.com.mk

rifi so nasmevka se se}ava na detstvoto, period koj izvr{il golemo vlijanie vrz nejzinata idna `ivotna opredelba i na ~asovite pominati vo ~itawe i debatirawe za svetskite kni`evnici. Blagodarenie na nejziniot tatko, koj bil profesor po kni`evnost, se zaqubila vo knigite, pa toj podocna ne uspeal da ja razubedi da se opredeli za nekoja druga oblast, koja }e & donese finansiski posigurna idnina. Neminovno, izborot padnal na kni`evnost i jazici.

“Toa {to sum denes mu go dol`am na tatko mi, ubavite knigi i smislata za

A

debatirawe, na koja rabotev u{te od mala. Sakav da pi{uvam kako Pablo Neruda, da ja dopram dlabo~inata kako Prust, da ja dolovam lucernosta na Mi{el de Monte...”, raska`uva Arifi.

Osnovno i sredno obrazovanie zavr{uva vo rodnoto Tetovo, a fakultetskoto obrazovanie go prodol`uva na Fakultetot za albanska i francuska kni`evnost vo Pri{tina.

“Se opredeliv za Pri{tina bidej}i vo Makedonija vo toa vreme nema{e visoko obrazovanie na albanski jazik.

Vremeto dodeka bev vo sredno u~ili{te i dodeka studirav be{e ~uvstvitelno i za Albancite na Kosovo i za tie vo Makedonija. U`ivav vo toga{nite debati na intelektualcite, na koi se

NA[ETO MENI

Od bogatoto meni na Arabeska so~ivme Arifi se odlu oto za pasta i ri` so zelen~uk.

debatira{e za liberalni idei i na koi provejuva{e duhot za promeni.”

Politikata indirektno ja zaintrigirala u{te dodeka bila tinejxer.

“Ednostavno, ne mo`ev da ostanam nezainteresirana za toa {to se slu~uva{e okolu mene. Otsekoga{ sakav da bidam del od promeni, da gi smenam rabotite na podobro. Toga{ nema{e seriozni albanski politi~ki subjekti, pa ne bev politi~ki opredelena. Bev golem qubitel na slobodoumnite idei.”

Vo periodot od 1987 do 1991 godina, dodeka prestojuva vo Pri{tina, poaktivno se vklu~uva vo politi~ki aktivizam i e del od mnogubrojnite politi~ki debati i studentski dvi`ewa

16/11/2011

NA RU^EK SO...

www.kapital.mk

GI PROMENI ODOBRO koi sakaat da donesat promeni za Albancite.

Po zavr{uvaweto na fakultetot se zapi{uva na postdiplomski studii po filozofija na dr`avniot univerzitet vo Skopje.

Sk j “Iako mnogu ja sakav politikata, re{iv prvo da zavr{am so dooformuvaweto na moeto obrazovanie. A i nekako s$ u{te ne se gledav vo politika. Smetav deka mi e rano.”

Akademskite godini & nosat i nov interes, volontiraweto vo nevladiniot sektor i `enskite prava.

Prvoto rabotno iskustvo go ima po zavr{uvaweto na fakultetot kako profesor po kni`evnost vo sredno u~ili{te vo Tetovo, kade {to predava dve godini.

“Toa bea mnogu ubavi vremiwa. Golema radost mi donese toa {to gi prezedov u~enicite na tatko mi, koj zamina vo penzija.”

Od dene{na perspektiva, kako ~ovek koj pridonesol mnogu za podignuvawe na obrazovanieto na Albancite vo Makedonija na povisoko nivo, Arifi gleda mnogu pozitivni promeni, no gleda i mnogu

”Site me do`ivu vaat kako front woma da se nosam so ta n, pa na momenti be a uloga” {e te{ko

39

foto: FILIP POPOVSKI f

BROJ 629

40 0

”Politikata e ko romis, no toa ne zn deka treba da semp a~i zboguvate so va{i te principi”

“Ne sum kalkulator i ne vleguvam vo rabotite so prethodni presmetki”

at golemi ka za da se ostvar pi semejstvoto” ”Ne smetam de tr da a eb tr ei id i i plemenit

stari problemi koi go optovaruvaat celokupnoto obrazovanie.

“Na obrazovanieto mu e potrebno podobruvawe vo odnos na kvalitetot. S$ u{te seriozen problem e i infrastrukturata i mobilnosta na u~enicite i studentite. Vo pogled na obrazovanieto za Albancite, me raduva faktot {to dojde vreme studenti od Kosovo i od Albanija da studiraat vo Makedonija.”

Vo 2000 godina, kako {to veli, do`ivuva eden od najubavite momenti vo nejzinata kariera.

Dobiva pokana da bide del od timot koj }e go sozdade [tuloviot univerzitet vo Tetovo.

“Mnogu e ubavo ~uvstvoto koga }e dobiete edna takva pokana.

Se se}avam deka s$ po~na na edna niva so jabolka. Site se pra{uvaa dali }e go bide.

Sre}na sum {to rabotite se odvivaa kako {to treba i deka jabolkata stojat i den-denes.”

Nejzinata zada~a vo osnovaweto na Univerzitetot e da ja formira Katedrata za germanski, angliski i francuski jazik i da pomogne vo obrazuvaweto kadar.

I denes edna{ nedelno na [tuloviot univerzitet s$ u{te predava svetska kni`evnost.

Vo istiot period dobiva u{te eden golem predizvik. Po zavr{uvaweto na voeniot konflikt vo septemvri 2001 godina se formira noviot albanski politi~ki subjekt, Demokratskata unija za integracija (DUI).

“Vo toa vreme bev redoven kolumnist i vo makedonski i vo albanski mediumi, pa izgradiv nekakov status na “opion mejker”. Ne o~ekuvav deka }e me povikaat da bidam del od formirawe na nova partija.

Pokanata da bidam del od incijativniot odbor i da u~estvuvam vo sozdavaweto na programata na partijata so idei ja prifativ so zadovolstvo. Mora da potenciram deka jas ne sum kalkulator i ne vleguvam vo rabotite so prethodni presmetki.

Te{ko e koga se osnova ne{to.

Golem e predizvikot da raboti{ na eden nov look na albanskata politika.”

Po~etekot na aktivnoto vklu~uvawe vo politikata ne be{e lesen, veli taa.

“Site me do`ivuvaat kako front woman, pa na momenti be{e te{ko da se nosam so taa uloga.

Nemav problem da bidam del

od DUI, bidej}i go najdov istoto za koe jas li~no se boram cel `ivot: voljata za promeni i novi idei.”

Vo juli 2002 godina Arifi stanuva ~len na pretsedatelstvoto i potpresedatel na DUI. So svojot argumentiran i otvoren pristap za brzo vreme se probiva na politi~kata scena, a mestoto vo politi~kata elita na zemjava & go obezbeduva i posvetenosta na rabotata preku tri mandati kako pratenik, sedum godini kako pretsedatel na sobraniskata Komisija za nadvore{na politika i dvegodi{noto iskustvo kako predvodnik na Komisijata za kultura. Momentalno e vicepremier za evropski integracii.

“Sre}na sum {to samo za {est meseci otkako sum na ovaa pozicija dobivam seriozen tretman od me|unarodniot faktor poradi mojata inicijativnost.

Ne se vodam od devizata - aj da ne pra{am, bidej}i }e mi ka`at ne.”

Za najserioznite problemi koi Evropskata unija s$ u{te ni ja pravat dale~na e svesna u{te pred da dojde na ovaa funkcija.

Gi znae site na{i nedostatoci, od tie vo sudstvoto i administracijata do sostojbata so mediumite.

“Mora da se podobrime. Nemame druga alternativa. Mnogu sum gorda {to vo mojot mandat rabotite po~naa poleka da se dvi`at i {to zapo~navme pretpristapen dijalog so EU.” Nema planovi za zaminuvawe od politikata. Veli deka }e bide vo nea s$ dodeka ja glasaat gra|anite.

“Ne se potresuvam mnogu okolu toa pra{awe. Ako jas ne sum na taa pozicija, }e bide nekoj drug.”

I pokraj mnogubrojnite obvrski, koi konstantno & se zgolemuvaat, za sebe veli deka ne e workoholic.

“Imam normalno rabotno vreme, koe e orientirano kon konkretni rezultati. Ne smetam deka za da se ostvarat golemi i plemeniti idei treba da trpi semejstvoto.”

Ne e qubitel na ve~erni priemi i gi posetuva samo tie na koi mora da se pojavi. ^itaweto s$ u{te & e najgolemata pasija. Saka da pe{a~i ili da vozi na “orbitrek”, ja saka muzikata i Leonard Koen...

спорт и рекреација по избор

БУЛ: ОКТОМВРИСКА РЕВОЛУЦИЈА БР.15 СКОПЈЕ; TEЛ: +389 2 3092 190 ФAКС: +389 2 3092 152

ФИТНЕС ЦЕНТАРОТ ОПФАЌА:

ПРОФЕСИОНАЛНИ ТРЕНЕРИ СПРАВИ ЗА КАРДИО ВЕЖБИ 4 ЛЕНТИ ЗА ТРЧАЊЕ, СТАТИЧНИ ВЕЛОСИПЕДИ, СТЕПЕРИ, ОРБИТРЕК ПОВЕЌЕНАМЕНСКИ ДИСПЛЕИ ЗА СИТЕ КАРДИОСПРАВИ СВЕТСКИ ПОПУЛАРНА ОПРЕМА CYBEX И TECHNOGYM ПРОГРАМИ ЗА ИСХРАНА И ВЕЖБАЊЕ ДОДАТОЦИ ВО ИСХРАНАТА4 ПРОТЕИНСКИ ШЕЈКОВИ И БАРОВИ КАФEТЕРИЈА САУНА И ЏАКУЗИ МАСАЖА

info@aleksandarpalace.com.mk www.aleksandarpalace.com.mk

42 EXCLUSIVE

SAEMOT ZA TELEKOMUNIKACII BARSELONA

TABLET-KOMPJUTERITE OTVORAAT NOVA ERA KATERINA POPOSKA specijalen izvestuva~ na ““Kapital”” od Barselona poposka@kapital.com.mk

ametni telefoni so ~etirijadreni procesori, 3D telefoni, uredi so golem format, novi aplikaci, kako i novi modeli na tabletkompjuteri, digitalni aparati i mobilni telefoni, kako i razvoj na 4G tehnologijata bea vo fokusot na ovogodine{niot Svetski kongres za telekomunikaciska tehnologija (Mobile World Congress), {to od 27 fevruari do 1 mart se odr`a vo Fira Monthuik (Fira Montjuic) vo Barselona, [panija. Na najgolemiot evropski sobir koga se telekomunikaciite vo pra{awe godinava, vo osum paviljoni u~estvuvaa re~isi site proizvoditeli na mobilni telefoni i tablet-kompjuteri: Samsung, LG,

P

Sony Ericsson, HTC, Huawei, Motorola, ZTE, BlackBerry, Emporia, Asus. Izvestuva~ na “Kapital” be{e prisuten na ovoj vrven nastap od oblasta na telekomunikaciskata tehnologija.

Proizvoditelite na telekomunikaciska oprema novite inovativni re{enija gi pakuvaat vo {to pomala i potenka forma, pritoa nudat pogolema brzina od dosega{nata.

Del od 800-inata prisutni operatori na kongresot vo Barselona tvrdat i deka tablet-kompjuterite }e bidat najbaranata i najupotrebuvanata “ma{ina” najmalku vo slednite tri godini, istisnuvaj}i go i “noutbukot” kako novitet koj }e go osvojuva svetot. Izlo`uva~ite, sakaj}i da potenciraat deka hartijata ve}e stanuva minato i deka idninata e vo elektronskata komunikacija, demonstriraa crtawe portreti na “noutpad”, ne{to {to predizvika golemo vnimanie kaj posetitelite.

NIKOLA QU[EV GLAVEN IZVR[EN DIREKTOR NA VIP

“Vip vnimatelno gi sledi site noviteti i napredni tehnologii i mo`eme da navestime deka }e prodol`ime da gi nosime najnaprednite pametni telefoni za makedonskite korisnici, }e ponudime uslugi koi se prilagodeni na potrebite i na mo`nostite na makedonskite gra|ani, a so uslugata Avtolokator, Vip navleguva i vo delot na M2M biznisot.”

Del od 800-ina prisutni operatori na Svetskiot kongres za telekomunikaciska tehnologija (Mobile World Congress) vo Barselona najavuvaat deka tablet-kompjuterite }e bidat najbaranata i najupotrebuvanata “ma{ina” najmalku vo slednite tri godini, istisnuvaj}i go i “noutbukot” kako novitet koj }e go osvojuva svetot. Najgolemiot evropski telekomunikaciski sobir ponudi novi ~etirijadreni procesori, noviteti vo mobilnata telefonija i Internetot, gaxeti i inovacii. Tehnologijata otide dotamu {to soop{tenijata za mediumi se zamenija so vizit-karti~ka so bar-kod, preku koj se ~ita sodr`inata na soop{tenieto

BROJ 645

07/03/2012

Na najgolemiot evropski nastan vo teleko- na sovremenite korisnici. Be{e postaveno munikaciskiot biznis se nudea i energetski pra{aweto za potreba na regulativni efikasni paketi, odnosno uredi preku koi modeli koi }e obezbeduvaat fer i balanod dale~ina }e mo`e da se kontroliraat sirani uslovi za site kompanii, osobeno site procesi koi se slu~uvaat vo domovite, za onie koi investiraat vo ponatamo{en na primer od rabotnoto mesto da mo`ete razvoj na mre`nata infrastruktura. Akcent da go isklu~ite kompjuterot, bojlerot, be{e staven i na re{enijata ma{ina do elektrikata, s$ so cel da se kontrolira ma{ina, t.n. M2M, kako pole za iden razvoj potro{uva~kata i bezbednosta na aparatite vo elektronskite komunikacii, a vo taa nasoka be{e i prezentacijata na grupacijata vo doma}instvata.

“Laptop-kompjuterite mnogu brzo }e stanat Telekom Avstrija. Vip gi sledi vnimatelno minato. Tablet-kompjuterot otvora nova site noviteti i napredni tehnologii i industrija. Fakt e deka tablet-kompjuterite mo`eme da navestime deka }e prodol`ime i pametnite telefoni doprva }e zemaat da gi nosime najnaprednite pametni telefoni zamav. Na saemot kineskite kompanii os- za makedonskite korisnici, }e ponudime obeno se agresivni vo novitetite, ponudata uslugi koi se prilagodeni na potrebite i i inovativnite re{enija”, komentiraat za mo`nostite na makedonskite gra|ani, a so “Kapital” del od kompaniite prisutni na uslugata Avtolokator, Vip navleguva i vo ovogodine{niot Saem za telekomunikacisika delot na M2M biznisot”, veli za “Kapital” glavniot izvr{en direktor na optehnologija vo Barselona. eratorot Vip, Nikola Qu{ev.

Ovaa godina nad 200 komapnii od Softverskata kompanija Sivus goisto tolku zemji vo svetot, okolu dinava za prv pat u~estvuva{e na 800 operatori, pretstavnici na Saemot so svoj {tand, na koj{to pretregulatornite tela i na vladinite lu|e go stavi del od svoite re{enija i usinstitucii dojdoa vo Barselona, ne iljadi posetija Saemot lugi, me|u koi i novoto re{enie za samo za da navestat kakvi teleko- za telekotelekom-operatori Crystal Qube™. munikaciski ~uda mo`e da o~ekuva munikaciska “U~estvoto na saemot e odli~na svetskata populacija, tuku i za da gi tehnologija vo ramkite mo`nost da im se pretstavime re{at pazarnite problemi i zakon- na Svetskiot direktno na klu~nite igra~i na skite pre~ki koi im stojat na patot kongres za na telekomunikaciskite kompanii telekomunikacii globalniot pazar i ve}e imame {to se odr`a zaka`ani sredbi so golem del od vo Evropa i vo svetot. Godinava vo Barselona niv, od koi o~ekuvame uspe{en na Svetskiot kongres vo Barselona ishod. Centralno mesto vo na{ata bea prisutni i pretstavnici na makedonskite kompanii Vip, Makedonski promocija vo Barselona }e zeme novoto re{enie za telekom-operatori Crystal Qube™, Telekom, T-Mobile i Sivus.

“Svetskiot GSM Kongres vo Barselona e alatka koja na telekom-kompaniite }e im ekskluziven nastan vo oblasta na mobilnata pomogne podobro da gi razberat svoite telefonija, na koj{to se zboruva za prediz- korisnici, so cel da kreiraat ponudi i vicite na ovoj pazar vo svetski ramki i se proizvodi {to najdobro }e im odgovorat na odnesuvaat na srednoro~nite i dolgoro~nite nivnite potrebi”, veli Branka Bugariska, nasoki i strategii vo odnos na tehnologijata, marketing-menaxer vo Sivus. uslugite, aplikaciite, trendot na mobilnite Pokraj Crystal Qube, Sivus go prezentira{e telefoni, mobilnite platformi na opera- i Soc.io™ Mall, prviot trgovski centar za tivnite sistemi, potrebite za regulativna Android-sodr`ini, paket-uslugi i re{enija ramka... Ovaa godina be{e posveteno vni- koi kompanijata gi nudi za telekom-indusmanie na razvojot na mre`nite parametri vo trijata, kako i aplikaciite za mobilnite odnos na brzinite, sigurnosta na podatocite telefoni. i regulativata vo soglasnost so potrebite Del od izlo`uva~ite na saemot vo Barselona

63

KINESKITE PROIZVODITELI NAJAGRESIVNI NA SAEMOT VO BARSELONA ineskite proizvoditeli na mobilni telefoni bea re~isi najprisutni koga se vo pra{awe novitetite, ponudata i inovativnite re{enija na telekomunikaciskite “~uda”. Kompaniite kako ZTE i Huawei zabrzano prodiraat na pazarite preku proda`bata na evtini pametni telefoni. So novite delovi i novite procesori, “smartfonite” denes mo`e da se proizvedat za pomalku od 100 dolari.

Kineskiot vode~ki globalen provajder na telekomunikaciska oprema i mre`ni re{enija, ZTE, lansira{e i nekolku pametni telefoni, kako ZTE Tania, ZTE PF112 i ZTE Era. Novi modeli na telefoni ponudija i Toshiba i Fujitsu.

K

43

www.kapital.mk

HTC ONE PRIVLEKUVA VNIMANIE ajvanskata kompanija HTC na godine{niot Kongres za telekomunikacii vo Barselona ja pretstavi novata verzija na HTc One pametni telefoni so poseben dizajn, podobren kvalitet na kamera i avtenti~en zvuk. Tie }e bidat dostapni na pazarite vo svetot ve}e od april. HTC One X i HTC One S privlekoa golemo vnimanie na saemot poradi nivnite silni procesori, koi pridonesuvaat za jasna grafika, pobrzi aplikacii i podolg vek na traewe na baterijata. HTC One S e najtenok NTS telefon, so debelina od samo 7,9 milimetri, ima mat kerami~ka povr{ina, {to e rezultat na MAO oksidacija, proces koj se koristi za izrabotka na sateliti.

HTC One imaat integriran Android operativen sistem.

T

UMETNICI CRTAA PORTRETI NA SAMSUNG GALAXY NOTE

S

amsung ovaa godina be{e dovolno kreativen vo korist na biznisite, pa na Saemot vo Barselona go pretstavi i svojot model na Galaxy tab, koj istovremeno mo`e da se koristi i kako 50-in~en proektor. Del od 800-inata prisutni operatori na kongresot vo Barselona tvrdat i deka tablet-kompjuterite }e bidat najbaranata i najupotrebuvanata “ma{ina” najmalku vo slednite tri godini, istisnuvaj}i go i “noutbukot” kako novitet koj }e go osvojuva svetot. Izlo`uva~ite, sakaj}i da potenciraat deka hartijata ve}e stanuva minato i deka idninata e vo elektronskata komunikacija, demonstriraa crtawe portreti na “noutpad”, ne{to {to predizvika golemo vnimanie kaj posetitelite.

44 EXCLUSIVE POTREBNO E POVRZUVAWE NA MA[INA SO MA[INA okraj povrzuvaweto na ma{inite so lu|eto, sovremenoto op{testvo i digitalizacijata ja nametnuvaat potrebata od povrzuvawe na “ma{ina so ma{ina”.

Grupacijata Telekom Avstrija ja prezentira{e idejata za kontrola na procesite vo doma}instvoto, transportot, trgovijata, praktika koja ve}e postoi vo Evropa i vo del od zemjite od regionot, no nedovolno i vo Makedonija.

Se raboti za povrzuvawe na dve ma{ini preku dve SIM-karti~ki, pri {to od rabotnoto mesto mo`e da se kontrolira kade vi e voziloto, dali e vo dvi`ewe ili ne, kade se dvi`i, koi aparati za doma}instvo vo momentot se uklu~eni doma... Vakviot sistem ovozmo`uva monitoring i momentalna reakcija preku navigaciite koi gi dava va{iot telefon. Vo Makedonija zasega samo nekoi taksikompanii i Carinskata uprava imaat vospostaveno vakov vid kontrola na procesite na raboteweto.

P

SIVUS PRVPAT NA SAEMOT VO BARSELONA oftverskata kompanija Sivus godinava za prv pat u~estvuva{e na saemot so svoj {tand, na koj{to pretstavi del od svoite re{enija i uslugi, me|u koi i novoto re{enie za telekom-operatori Crystal Qube™.

Pokraj Crystal Qube, Sivus go prezentira{e i Soc.io™ Mall, prviot trgovski centar za Android-sodr`ini, paket-uslugi i re{enija koi kompanijata gi nudi za telekom-industrijata, kako i aplikaciite za mobilnite telefoni.

S

ja potenciraa i potrebata od kako {to velat, redefinirawe na mobilnata telefonija, odnosno pogolema primena na mobilnata tehnologija vo bankarskiot, komercijalniot i vo uslu`niot sektor, kako i da se primenat iskustvata koi naprednite zemji ve}e dolgo vreme gi praktikuvaat.

“SMARTFONITE” ]E BIDAT SÈ POPAMETNI Pametnite telefoni ili popularno nare~eni “smartfoni” nezapirlivo go osvojuvaat pazarot na mobilni komunikacii, najmnogu poradi toa {to zabrzano stanuvaat popametni i ne tolku skapi. Tradicionalno, najnovite trendovi vo ovaa oblast se otkrija minatata nedela na kongresot vo Barselona. Godinava se pojavija i prvite “smartfoni” so ~etirijadreni procesori. Iako nivnite ekrani se s$ pogolemi, novite modeli na pametnite telefoni se s$ potenki i polesni. Na primer, novata NFC tehnologija ovozmo`uva pla}awe bez dopir, preku bez`i~en prenos na podatoci. Godinava kompjuterite se selat vo mobilnite telefoni, trend koj ne mo`e da se sopre.

Koga sme kaj {irokata upotreba na “smartfoni”, laboratorijata na Samsung ovaa godina be{e dovolno kreativna vo korist na biznisite, pa na saemot vo Barselona go pretstavi i svojot model na Galaxy tab, koj istovremeno mo`e da se koristi i kako 50-in~en proektor.

Pazarot na pametni telefoni stanuva s$ pokonkurenten poradi naplivot na novite brzoraste~ki kineski kompanii i nivnata tehnologija.

Kompaniite kako ZTE i Huawei zabrzano prodiraat na pazarite, a toa se kineskite kompanii koi go pokrivaat segmentot na evtini pametni telefoni. So novite delovi i novite procesori “smartfonite” denes mo`e da se proizvedat za pomalku od 100 dolari, a ovie dve kineski firmi soop{tija deka na saemot vo Barselona planiraat da sklopat dogovori so proizvoditelite na ~ipovi kako Qualcomm i Broadcom, a stanuva zbor za dogovori “te{ki” po nekolku milijardi dolari. Zaklu~okot e jasen - Kinezite planiraat ofanziva koja mo`e da go promeni odnosot na silite na pazarot na mobilna telefonija i telekomunikacii.

Ovaa godina i finskiot gigant Nokia go prifati poevtiniot pazaren koncept, najmnogu poradi te{kotiite so koi se soo~uva, ve}e od april na pazarot }e po~ne da go nudi svojot najnov model Lumia 610 za samo 189 evra. Portfolioto na Nokia se pro{iri i so Lumia 900, telefon za pomladite koj go poddr`uva operativniot sistem Windows. Modelite Lumia 610 i 900 nudat nova aplikacija za ~itawe elektronski knigi, spisanija, vesti i mnogu pove}e vakvi sodr`ini. Ovoj telekomunikaciski gigant voveduva i tri novi Asha telefoni za korisnicite koi sakaat da rabotat, u~at i igraat.

LG edvaj go do~eka otvoraweto na saemot vo Barselona za da go promovira “smartfonot” Optimus Vu, odnosno LG Optimus 4X HD P880, koj spored najavite, treba da po~ne da se prodava vo tekot na ~etvrtiot kvartal od godinava vo Evropa. Ovoj proizvoditel, sli~no kako i Huawei i HTC, se odlu~ija svoite novi pametni ~etirijadreni telefoni da gi pretstavat tokmu na ovoj meganastan koga e vo pra{awe telekomunikaciskata tehnologija. Pametnite telefoni so ~etirijadreni procesori treba da obezbedat dvojno pogolema brzina od dosega{nata.

TELEKOMUNIKACISKITE GIGANTI SE TRKAAT I SO NOVITE APLIKACII Tokmu aplikaciite stanuvaat s$ pokreativni i go olesnuvaat sekojdnevniot `ivot i na~inot na vodewe na biznisot. So novite aplikacii se o~ekuva i silen rast na koristewe na mobilniot Internet. Na kongresot vo Barselona kompanijata Mozilla, proizveduva~ na prebaruva~ot Firefox ja promovira{e i svojata prodavnica za aplikacii, vo koja mo`ea da se najdat programi koi ne funkcioniraat samo na eden operativen sistem, tuku na pove} e od niv. Mo`e da se o~ekuva deka ovoj recept }e bide uspe{en, za{to kompanijata pred s$ ima golem ugled na pazarot.

Vo ovaa oblast telekomunikaciskite provajderi imaat s$ pomalo vlijanie, bidej}i ne mo`at da kontroliraat kakov servis koristat nivnite klienti na svoite mobilni telefoni. Korisnicite sami odlu~uvaat {to }e “simnat” od virtuelnite prodavnici na mobilni aplikacii.

Na vakvite aplikacii odli~no zarabotuvaat pred s$ Apple i Google, dodeka provajderite imaat uloga na obi~en “transporter” na podatoci.

Kapital Akademija...

member of KAPITAL MEDIA GROUP m

објавува ј у

АКАДЕМИЈА ЗА ПРОДАЖБА Март - Јуни 2012

Клучен резултат на секоја деловна компанија е обемот на продажбата. Сите компаниски функции на овој или оној начин мораат да ја поддржат оваа витална функција или компанијата може да ја загуби својата позиција на пазарот. Со цел да создадеме основа за долгорочно унапредување на деловните резултати, креиравме програма на обуки кои покриваат повеќе важни аспекти на продажбата.

Академијата за продажба ги опфаќа следните теми: 14 0 16 МАРТ

Подготовка на продажна стратегија и план на продажбата Продажна презентација

4 0 6 АПРИЛ

Организација на продажбата и продажен менаџмент Успешен продажен разговор

24 0 27 АПРИЛ

Финансии во продажбата и управување со клучните клиенти Преговарање и развој на долгорочни односи со клиентите

9 0 11 MAJ

Customer RelaJonship и Customer Experience менаџмент Известување и следење на продажбата

ПРЕДАВАЧ ДАНИЕЛ ТЕВЧИОСКИ е

sovetnik i predava~ so pove}e od 10 godini prakti~no iskustvo vo Republika Srbija i Balkanot, specijaliziran za temi povrzani so marketing i proda`na strategija, upravuvawe so proda`bata i uslugata, unapreduvawe na odnosite so klientite. Del od referentnite kompanii koi gi koristat negovite uslugi se: Tarket, Mercedes, Koka Kola, Soni, Simens, Rajfajzen banka, Sosiete @eneral, Galenika, ITM, Delta, Telekom Srbija.

ШТО ЌЕ ДОБИЕТЕ?

Сите учесници на Академијата за продажба ќе добијат низа менаџерски алатки за управување со продажбата и за унапредување на вештините на продажните тимови. Работните материјали опфаќаат: краток пресек на теоретската основа, студии на успешни случаи од праксата на компании од светот и од регионот, низа препорачани обрасци за изработка на сопствена документација за управување со продажбата, поширок список на препорачана литература за унапредување на стекнатите знаења.

ЗА КОГО Е НАМЕНЕТА ПРОГРАМАТА:

Менаџери за продажба Комерцијалисти Account менаџери Сопственици на мали и средни бизниси Сите останати кои учествуваат во процесот на продажба на производи и услуги Програмата е креирана како основа за развој на сопствена продажна сила на секоја компанија. Пристапот е прилагоден на праксата на компаниите кои работат на околните пазари и ги зема во предвид специфичностите на работата во регионот.

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска mihajlovska@kapital.com.mk, Дијана Гулакова akademija@kapital.com.mk 02 3298 110

14ti MART SPECIJALEN PRILOG

TRANSPORT I LOGISTIKA OBNOVUVAWE NA VOZNIOT PARK VO TRANSPORTNIOT BIZNIS - POTREBNI LI SE SUBVENCII OD VLADATA ZA NABAVKA NA VOZILA SO VISOKO TEHNOL[KI STANDARDI KAKO [TO TOA GO NAPRAVIJA NEKOI ZEMJI OD REGIONOT? NA KOI DESTINACII VOZAT DOMA[NITE TRANSPORTERI? POSREDNICITE VO TRANSPORTNIOT BIZNIS- NOVA ZAKANA ZA NELOJALNA KONKURENCIJA. SE PRILAGODIJA LI KOMPANIITE NA NOVIOT TREND [TO DOA\A PONUDA NA INTEGRIRANI TRANSPORTNO-LOGISTI^KI USLUGI? ZA OVIE I ZA DRUGI TEMI ^ITAJTE VO SPECIJALNIOT PRILOG TRANSPORT I LOGISTIKA KOJ KE IZLEZE NA 14 MART 2012 VO NEDELNIKOT KAPITAL. ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: prilozi@kapital.com.mk; TEL: 02 3298 110LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI KAPITAL MEDIA GROUP DOO; P-FAH 503 1000 SKOPJE TEL. 02 3298 110; FAKS. 02 3298 111