telekomunikacii_2012

TELEKOMUNIKACII

www.kapital.mk apital.mk

sreda 08/2/2012

SÈ ]E SE VRTI OKOLU PAMETNITE TELEFONI!

NATPREVAR I KAJ USLUGITE TRIPLE PLAY

]E SE NUDAT NOVI SODR@INI PREKU TV-PRIEMNIKOT!

USLUGI [TO [TEDAT VREME I PARI ZA KOMPANIITE

BIZNIS-APLIKACIITE - INVESTICIJA ZA POGOLEMA PRODUKTIVNOST!

42 SPECIJALEN PRILOG TELEKOMUNIKACII

BROJ 641 08/02/2012 www.kapital.mk

MAJA BAJALSKA-GEORGIEVSKA bajalska@kapital.com.mk

eruvale ili ne, pametnite telefoni naskoro }e stanat na{eto vtoro jas. Isto kako vo fut uristi~kite filmovi, kade {to lu|eto imaat vgradeno ~ip vo rakata, koj mora da go poka`at na ~ita~ pred da vlezat nekade ili na kasa pred da kupat ne{to, taka uredite koi sega gi koristime za razgovori, SMS, pra}awe i primawe imejl, “surfawe” na Internet, “~etuvawe” i gledawe videa vo bliska idnina }e stanat zamena za na{ite kreditni karti~ki, no i pomo{nik na na{iot mati~en lekar.

Preku specijalen klu~ vgraden vo procesorot pametniot telefon }e mo`e da se koristi kako kreditna karti~ka, odnosno so nego }e mo`e da se pla}a, a so pomo{ na posebna tehnologija vo mobilnite uredi }e mo`e da se izmeri i telesnata te`ina, krvniot pritisok, {e}erot vo krvta i drugi zdravstveni informacii. Tie }e se ispra}aat do mati~niot lekar, koj vo realno vreme preku SMS }e go predupredi pacientot deka e vreme da ispie tableta ili mo`ebi itno da odi na pregled.

Vaka najprosto mo`e da se opi{e idninata na telekomunikaciskite uslugi, koi s$ pove} e }e se potpiraat na mobilniot i na {irokopojasniot Internet, za smetka na fiksnata telefonija. Mobilniot telefon }e stane neophoden ured na sekoj ~ovek, a operatorite }e se natprevaruvaat da ponudat novi i privle~ni podato~ni uslugi, za koi tokmu sega se razvivaat i se testiraat tehnologiite vo centrite na najgolemite telekomunikaciski kompanii vo Evropa i vo SAD. Ova se glavnite svetski trendovi vo telekomunikaciite koi }e ja odbele`at 2012 godina, a tie

V

SVETSKITE TELEKOMUNIKACISKI TRENDOVI DOA\AAT VO MAKEDONIJA

SÈ ]E SE VRTI OKOLU PAMETNITE TELEFONI! Na doma{niot telekomunikaciski pazar godinava }e prodol`i penetracijata na pametnite uredi i na tablet-kompjuterite, a kako rezultat na toa, }e raste i koristeweto na podato~nite uslugi koi }e se nudat preku ovie uredi i so pomo{ na {irokopojasniot Internet

}e ja zafatat i Makedonija.

I na doma{niot telekomunikaciski pazar }e prodol`i penetracijata na pametnite uredi i na tablet-kompjuterite, a kako rezultat na toa, }e raste i koristeweto na novi uslugi koi }e se nudat preku ovie uredi i so pomo{ na {irokopojasniot Internet.

Spored telekomunikaciskite eksperti, vakviot trend }e gi natera doma{nite telekomunikaciski operatori detalno da ja

5%

od vkupniot potencijal na podato~nite uslugi preku 3G mre`ata e iskoristen od pretplatnicite na mobilni uslugi vo Makedonija

definiraat ccenovnata struktura na novite na napredni uslugi, {to mo`e da dovede do is~eznuvawe na “neograni~enite” paketi na mobilni uslugi.

Pri~inata za vakvoto pozicionirawe na operatorite e poradi toa {to vo biznis-planovite za godinava im e proektiran rast na prihodite tokmu po osnov na raznite podato~ni uslugi koi }e gi nudat preku pametnite telefoni, i pokraj toa {to brojot na korisnici na vakvi uredi vo Makedonija s$ u{te e mal, odnosno se dvi`i od 10% do 15% od vkupniot broj korisnici na mobilen telefon.

PAMETNITE TELEFONI NE SE VE]E EKSKLUZIVA

Nikola Qu{ev, generalen direktor na mobilniot op-

erator Vip, potvrduva deka svetskite trendovi vo mobilnite elektronski komunikacii se pametnite telefoni i mobilniot {irokopojasen (broudbend) internet, koi se o~ekuva deka } e donesat i povisoki prihodi za operatorite “Vo telekomunikaciskata industrija ne{tata ne se slu~uvaat izolirano, tuku kako rezultat na globalizacijata, novitetite se dostapni mnogu brzo i nasekade. Nitu sme, nitu mo`eme da bideme isklu~ok vo toa {to se slu~uva kako meinstrim vo globalni svetski ramki.

Osobeno sega koga imame tri vospostaveni operatori, silna konkurentnost i sekojdnevno voveduvawe na novi uslugi i produkti. Svetskite trendovi doa|aat i vo Makedonija, del od niv se ve}e kaj nas. Prvata

Mobilni Mobilnite uredi koi sega gi koristime za rrazgovor r SMS, pra}awe i primawe imrazgovori, ej “sur ejl, “surfawe” ur na Internet, “~etuvawe” i gl ledawe videa, vo bliska idnina }e stanat gledawe z zamena za na{ite kreditni karti~ki, no i ppomo{nik na na{iot mati~en lekar pomo{n

bariera koja se nadmina vo ovoj pogled i na makedonskiot pazar be{e cenata na pametnite telefoni”, veli Qu{ev.

Spored nego, ako na po~etokot ovie telefoni bea skapi i ultra ekskluzivni, sega ve} e ima pametni telefoni so ceni pristapni za pogolem del gra|ani.

“Tokmu zatoa nie intenzivno investirame vo najnova tehnologija i davame subvencii za mobilni uredi za da ja napravime cenata na eden pameten telefon dostapna na pove}

15%

od vkupniot broj korisnici na mobilna telefonija vo Makedonija imaat pametni uredi

e sloevi gra|ani. Na primer, ako eden ured go kupuvame za 300 evra, na korisnicite im go nudime po mnogu poniska cena zavisno od tarifniot model koj }e go izberat, odnosno ja subvencionirame proda`bata.

Delovnata logika e vo toa {to razlikata koja inicijalno ja pokrivame od na{ buxet, }e se obideme da ja povratime za vremetraewe na pretplatni~kiot dogovor preku uslugite koi gi nudime. Pritoa sosema legitimno, o~ekuvame i da zarabotime za da prodol`ime da investirame i da go razvivame biznisot”, objasnuva Qu{ev.

No, kako {to veli toj, edno e da imate pameten telefon, a drugo e {to }e pravite so nego.

“Ona {to vredi i {to nosi vrednost se uslugite koi navistina mo`e da se koristat na

oviee pametni uredi. Vip intenzivno investira i posveteno zivn no invest raboti na pove}e poliwa vo nadminuvawe na postoe~kite predizvici, taka {to veruvam deka rezultatite }e bidat nabrzo vidlivi. Pazarot na mobilni podato~ni uslugi } e se razviva i pro{iruva ne samo na smartfoni, tuku i na tableti, intelegentni ma{ini koi }e komuniciraat me|u sebe i dr.”, veli Qu{ev.

I od T- Mobile velat deka zasileniot razvoj na telekomunikaciite i vo Makedonija ima golemo vlijanie vrz gra|anite i vrz biznis-zaednicata. Tie o~ekuvaat edukacija na biznis-zaednicata za pridobivkite od koristeweto na telekomunikaciskite re{enija vo namaluvaweto na tro{ocite vo raboteweto. “Od druga strana, privatnite korisnici pak, s$ pove}e }e go koristat mobilniot Internet, a }e raste i koristeweto na socijalnite mre`i i komunikaciskite aplikacii bazirani na {irokopojasen Internet.

Ottuka, telekomunikaciskite kompanii godinava fokusot na svoeto rabotewe }e go stavat na voveduvawe novi uslugi i aplikacii bazirani na mobilen Internet.

Se razbira, }e se unapreduvaat i uslugite na {irokopojasen Internet, odnosno pomasovno koristewe na opti~kite paketi so superbrz Internet”, velat od T Mobile.

Od telekomunikaciskiot operator One velat deka godinava o~ekuvawata vo telekomunikaciskiot sektor se vo nasoka na globalnite inovacii. Ottamu prognoziraat zasilena penetracija na pametnite telefoni i na tablet-kompjuterite, kako i na uslugite koi se nudat preku niv, bidej}i vo Makedonija cenata na mobilniot Internet

0,33%

porasnal vkupniot broj na fiksni linii vo tretiot kvartal lani vo odnos na istiot period 2010 godina

e daleku poniska od ostanatite delovi na Evropa i od SAD. “Od toa {to ni e ve}e poznato, trendovite na makedonskiot telekomunikaciski pazar }e bidat vo nasoka na s$ pogolemo prisustvo na takanare~enite pametni telefoni, vklu~uvawe na {to pove}e razgovori, SMS i MMS-poraki i mobilen Internet vo ramkite na pretplatata za mobilna telefonija”, velat od One. Od druga strana, spored niv, fiksnata telefonija }e ja sledi sprotiven trend, odnosno korisnicite }e pla}aat samo za soobra}ajot {to }e go napravat, bez pritoa da pla}aat dopolnitelna pretlata.

“Vo Makedonija }e se zgolemi i upotrebata na Internet, koj osven za obi~no prebaruvawe po moreto informacii dostapni na globalnata mre`a, }e se koristi i za drugi nameni”, objasnuvaat od One. Od Duna, kompanija zastapnik na brendot Epl (Apple), koja na pazarot go nudi popularniot tablet Ajpad (iPad), velat deka analizata na proda`bata im poka`ala deka postoi golem interes za ovoj proizvod, so trend za zgolemuvawe na pobaruva~kata.

“Voedno, ovoj proizvod doa|a vo dve opcii, odnosno model so Wi-Fi i model so Wi-Fi+3G, pri {to pobaruva~kata za dvata e re~isi ednakva. Ottuka mo`eme da zaklu~ime deka ima ednakov interes za proizvodi

43

44 SPECIJALEN PRILOG

VIP IZBI NA VTORO MESTO SPORED PAZARNIOT UDEL!

TELEKOMUNIKACII

BROJ 641 08/02/2012 www.kapital.mk

27,6% rast imaat ispratenite MMSporaki vo tretiot kvartal od 2011 godina

koi poddr`uvaat 3G podato~ni uslugi”, objasnuvaat od Duna.

]E RASTAT 3G USLUGITE

No, ekspertite apeliraat deka za da se zgolemi koristeweto na podato~nite uslugi preku prenosnite uredi, treba da se zgolemi i koristeweto na mobilnite telekomunikaciski mre`i, za smetka na fiksnite, koi sega dominiraat, kako model za koristewe na uslugite na {irokopojasniot Internet.

Voobi~aeno, koga vo Makedonija }e se spomne koristewe Internet preku laptop-kompjuter, se podrazbira deka korisnikot }e otide doma ili na rabota, ili vo hotel i }e se priklu~i na kablovskiot modem ili na wireless LAN mre`ata i taka }e koristi Internet. No, ova zna~i deka najgolem del od makedonskite korisnici na Internet preku laptop-kompjuter, tabletured ili pameten telefon koristat Internet preku fiksna, a ne preku mobilna mre`a.

Qu{ev od Vip veli deka }e prodol`at da rabotat intenzivno na promovirawe na podato~ni uslugi koi }e bidat dostapni na {iroko portfolio od najrazli~ni mobilni uredi.

“Ako porano mo`evme samo da se javuvame i da pra}ame poraki preku mobilen, sega mo`e i da proverime i odgovorime na e-mejl vo realno vreme, da pro~itame vesti, da izgledame video klip, da pratime poraka na mesinxer, da simneme aplikacija koja redovno }e vi dava vremenska prognoza za mestoto kade {to sakate da patuvate itn. So ogled na toa {to prose~nite korisnici seu{te skromno gi koristat ovie mo`nosti, smetame deka se

NFC I BIOSENZORI! [TO E TOA?

Novite tehnologii koi vo momentov gi razvivaat najgolemite svetski telekomunikaciski kompanii }e ovozmo`at mnogu novi dopolnitelni uslugi preku pametnite telefoni. Toa vo praktika, ovie uredi }e gi napravi eden vid kreditni karti~ki i pomo{nici na mati~niot lekar.

Eden od novitetite e t.n. NFC (Near field communication), tehnologija koja ovozmo`uva bez`i~no i beskontaktno pla}awe.

Ovaa usluga najmnogu se forsira na amerikanskiot pazar, a se bazira na postoewe na taen klu~ vo samiot pameten telefon, so pomo{ na koj se povlekuvaat parite od bankarskata smetka na korisnikot. NFC tehnologijata ve}e ja imaat isprobano najgolemite proizvoditeli na pametni telefoni.

Vtorata oblast vo koja se razvivaat novi uslugi preku pametnite telefoni se t.n. biosenzori, koi se vgraduvaat vo samiot ured ili preku specijalen nadvore{en memoriski stik se zaka~uvaat na nego. So nivna pomo{ se meri telesnata te`ina i visinata, krvniot pritisok, {e}erot vo krvta i drugi zdravstveni parametri. Na primer, ako nekoj e dijabeti~ar ili boleduva od visok pritisok, biosenzorot preku pametniot telefon gi meri vrednostite, potoa gi ispra}a podatocite do mati~niot lekar na korisnikot.

Seto toa e povrzano i so imejl-adresata na korisnikot, pa vo zavisnost od situacijata, doktorot mo`e da deluva proaktivno – na primer, go potseti pacientot itno da se napie tableta ili da otide na pregled. Informacijata na korisnikot mu stignuva preku SMS-poraka, a site podatoci za negovata zdravstvena sostojba gi dobiva na imejl.

PAZARNI UDELI NA MOBILNITE OPERATORI NE 22,41%

NE NE 22,41% 2 22, 22 2,41% 2, 41% %

VIP 24,33% V 24,33% 24 2 24, 4,3 33% 33 3% 3 %

T Mobile 53,26% TM Mobile obile 53,26% 5 3,26%

Izvor: Izve{taj za razvoj na pazarot za Q3 2011, Agencija za elektronski komunikacii

raboti za neosvoeno podra~je i oblast koja intenzivno }e se razviva”, veli Qu{ev.

Spored nego, fiksnite operatori se ograni~eni vo obezbeduvaweto na mobilnost i dostapnosta na uslugite nadvor

od fiksna mikrolokacija, zatoa ulogata na vistinski promotori na vrednosta i pridobivkite od mobilnite podato~ni uslugi prirodno }e im pripadne na mobilnite operatori.

“So ogled na toa {to pametnite

Najzna~ajna pazarna promena vo tretiot kvartal minatata godina na telekomunikaciskiot pazar e izbivaweto na tretiot mobilen operator, Vip, na vtoro mesto spored pazarniot udel.

Spored izve{tajot na Agencijata za elektronski komunikacii (AEK) za tretiot kvartal 2011 godina, na pazarot na mobilna telefonija T-Mobile ima 53,32% u~estvo, Vip ima 24,3% udel, a One ima 22,38%.

Vkupniot broj fiksni linii vo tretiot kvartal lani na godi{no nivo porasnal za 0,33%, a vo odnos na vtoriot kvartal od 2011 godina e namalen za 0,43%.

Dodeka, vkupniot obem na fiksniot telefonski soobra}aj vo tretiot kvartal od minatata godina porasna za 6,56% vo odnos na tretiot kvartal od 2010 godina, no vo odnos na vtoriot kvartal od 2011 godina padna za 7,05%.

Brojot na korisnici na {irokopojasen Internet preku mobilnata 3G mre`a minatata godina porasna za 4,09% ili dostigna 384.998 korisnici, dodeka brojot na pretplatnici na pristap do Internet preku mobilna 2G mre`a porasnal za 206,18%, ili iznesuva vkupno 105.463 korisnici.

Vo delot na uslugite na mobilnata telefonija vo tretiot kvartal lani najgolem rast, 27,64%, imaat ispratenite MMSporaki, kako i brojot na rezidencijalni postpejdkorisnici, koj se zgolemil za 19,92%. telefoni imaat brojni prednosti vo odnos na drugi fiksni komunikaciski uredi, veruvam deka idninata }e bide se pove} e mobilna. Ednostavno lu|eto }e gi prepoznaat i prifatat pogodnostite koi se nudat, tie }e stanat sekojdnevna potreba i vrednost za na{ite gra|ani.

Toa e oblast kade {to nie gledame {ansa da go zgolemime na{iot pazaren udel i prihodi”, zaklu~uva Qu{ev.

46 SPECIJALEN PRILOG TELEKOMUNIKACII

BROJ 641 08/02/2012

NATPREVAR I KAJ USLUGITE TRIPLE PLAY

]E SE NUDAT NOVI SODR@INI PREKU TV-PRIEMNIKOT!

www.kapital.mk

Facebook, vesti i igri na televizor, kako i programi koi sme gi propu{tile vo tekot na denot, no risiverot gi snimil za da mo`eme da gi gledame vo tekot na no}ta. Ova se samo del od novite sodr`ini so koi telekomunikaciskite operatori }e gi zbogatuvaat paketite Triple Play!

MAJA BAJALSKA-GEORGIEVSKA bajalska@kapital.com.mk

elekomunikaciskite operatori godinava }e se natprevaruvaat i so ponudata na novi dopolnitelni uslugi vo Triple Play paketite (Internet, televizija i telefo-

T

nija). Razni novi aplikacii vo ponudata na ovie paketi }e se nudat preku mo`nostite na {irokopojasniot Internet. Taka i televizijata

koja e del od portfolioto uslugi {to gi nudat telekomite i kabelskite operatori }e se nadograduva so novi i napredni funkcionalnosti so povisok kvalitet.

Od Makedonski Telekom velat deka od prvi~noto voveduvawe na paketite so pove}e uslugi, popularno nare~eni Double i Triple Play, so {to tie bea pioneri na pazarot vo 2008 godina, kontinuirano rabotat na zbogatuvawe na portfolioto so~ineto od ovie uslugi. „Od prvi~nite nekolku kombinacii, Makedonski

Telekom denes ima celosno razvieno portfolio, koe vklu~uva i konvergentni paketi so ~etiri vklu~eni uslugi (Quadruple Play), kako i lepeza na paketi koi celosno se obezbeduvaat preku opti~ka tehnologija i nudat mo`nost za mnogu sigurna vrska so ogromni brzini”, velat od Makedonski Telekom. [to se odnesuva, pak, do usovr{uvaweto na samite uslugi vklu~eni vo paketite, od Telekom velat deka najgolem del od novinite {to }e se ponudat se odnesuvaat na samata TV-usluga. „Pokraj postojanoto sodr`insko zbogatuvawe, mora da se spomenat i interaktivnite funkcionalnosti kako vesti, igri i Facebook na MaxTV. Nekoi od rabotite {to, sekako, treba da se o~ekuvaat vo sledniot

48 SPECIJALEN PRILOG TELEKOMUNIKACII

BROJ 641 08/02/2012 www.kapital.mk

period }e bidat mo`nostite za odlo`eno sledewe na programata koja se emituvala vo `ivo, aplikacija za sportski rezultati, alatka za avtomatska preporaka na sodr`ini, aplikacija preku koja korisnicite }e mo`at samite da go odr`uvaat svojot korisni~ki profil i aktiviraat dopolnitelni uslugi, kako i razvoj na sofisticirano re{enie za internet-televizija”, objasnuvaat od Makedonski Telekom.

Od kompanijata potenciraat deka tuka ne treba da se zaboravi i postojanoto zgolemuvawe na vklu~eniot internet-soobra}aj i pristapnite brzini, ~ij{to trend na kontinuiran rast }e prodol`i i ponatamu.

Od telekomunikaciskiot operator One velat deka so lansiraweto na Triple Play uslugata „Total” kon

Zgolemuvawe na brojot na TV-kanalite i brzinite na Internetot za da se postigne pokvalitetna slika, isto taka, }e bidat me|u prioritetite na operatorite!

krajot na minatata godina, a vo koja ima vklu~eno neograni~en Internet i neograni~eni razgovori kon fiksnata i mobilnata mre`a na One, tie ve}e go najavile trendot. „Ovaa godina }e prodol`ime vo ist pravec i s$ pove}e }e ja naglasuvame na{ata prednost na konvergenten operator koj mo`e da ponudi uslugi vo mobilnata i fiksnata telefo-

KORISNICI NA TV SPORED VIDOT!

Kabelska 65% DVB-T 20%

IPTV 15% Satelitska 0,32%

IZVOR: IZVE[TAJ ZA RAZVOJ NA PAZAROT ZA Q3 2011, AEK

nija, Internetot i televizijata.

Bidej}i konkurencijata s$ u{te gi nema vo portfolioto site ~etiri telekomunikaciski uslugi, o~ekuvame da vklu~at pove}e sodr`ina vo postoe~kata ponuda, mo`ebi minuti, TV-kanali”, objasnuvaat od One. Od kabelskiot operator Blizu velat deka godinava }e ima zbogatuvawe na internetbrzinite, na programskata {ema, posebno so HD kanali i site vidovi aktivnosti povrzani so niv, kako {to se i namaluvawe na cenite, odredeni popusti i sl. „So samiot vlez na Blizu na makedonskiot pazar vo noemvri 2011 godina, ja lansiravme najgolemata ponuda na HD kanali dosega. Na{ite resiveri od samiot po~etok ja imaat vgradeno mo`nosta za snimawe, pauzirawe, premotuvawe, pauzirawe vo `ivo.

Vo 2012 godina }e prodol`ime so nadgradba na na{iot softver i negovite performansi, novi kombinacii na uslugi i internet-brzini vo samite Triple Play paketi so koi Blizu najdobro se pozicionira{e na ovoj pazar”, veli Kiril Trendafilov, izvr{en direktor na Blizu Makedonija.

Toj dodava i deka }e rabotat na zgolemuvawe na brojot i na kvalitetot na

TV-kanalite, koi se vklu~eni kako vo paketite, taka i vo standalone uslugite na Blizu. „Najgolemata borba koja ja o~ekuvame e vo delot so programskata {ema, t.e. ponudata na {to pogolem broj pokvalitetni TV-kanali, vklu~uvaj}i ja i borbata za HD kanali. Podednakvo zasilena dinamika o~ekuvame i vo cenovnata politika na telekom- operatorite. Na poleto na internet-brzinite, pak, sme neprikosnoveno najdobri – Blizu na pazarot nudi celosno neograni~en Internet so brzini do neverojatni 50 Mbps do krajnite korisnici”, objasnuva Trendafilov.

[TO SO CENITE? Fakt e deka so liberalizacijata na telekomunikaciskite pazari {irum svetot se vodi `estoka i iscrpuva~ka vojna. Od druga strana, brziot razvoj na informati~kite i komunikaciskite tehnologii dopolnitelno go uslo`nuvaat raboteweto i doveduvaat do brza promena na vospostavenite delovni modeli i praktiki - ona {to do v~era skapo se napla}alo, ve}e denes site go nudat besplatno. Site ovie pojavi se validni kako za stranskiot, taka i za doma{niot

BLIZU, ROBI I ONE DELAT 67% OD PAZAROT!

One 20%

Makedonski telekom 14% Ostanati 13%

KDS Kabel Net 2%

Robi 23%

Blizu 24%

Inel Internacional 2% Infel KTV 2%

IZVOR: IZVE[TAJ ZA RAZVOJ NA PAZAROT ZA Q3 2011, AEK

telekomunikaciski pazar. „Pri definirawe na cenite sekoga{ se zema predvid i postojnata i o~ekuvana ekonomska sostojba na gra|anite. Pritoa, mora da se spomene i toa deka zgolemuvaweto na brojot na korisnici i stepenot na iskoristenost na kapacitetite, }e sozdade dopolnitelen prostor za soodvetno korigirawe na cenite, {to e vo interes na na{ite ko-

risnici”, velat od Makedonski Telekom.

Od operatorot One se kategori~ni deka cenite }e gi zadr`at na istoto nivo, no na korisnicite }e im ponudat pove}e sodr`ini (minuti, TV-kanali, Internet), vo ramki na pretplatata.

Od Blizu velat deka go nudat najdobroto iskustvo {to eden operator mo`e da go dade, za najniskite ceni. „Se trudime da ponudime na-

jdostapni ceni za korisnicite, no sepak tie zavisat i od dvi`eweto na sevkupnite pazarni ceni. Iskreno se nadevame deka nema da ima potreba od zgolemuvawe na cenite od koi bilo pri~ini i deka na{ite promotivni aktivnosti }e prodol`at da se dvi`at po ve}e proverenata linija na dvi`ewe, barem {to se odnesuva do namaluvaweto na cenite”, objasnuvaat od Blizu.

Poznava~ite na biznisot so kombinirani uslugi od ovoj tip, velat deka na podolg rok definitivno }e sledi i zgolemuvaweto na nivoto na integriranosta i interoperabilnosta me|u vklu~enite uslugi, kako i nivna virtuelizacija. Ova }e ovozmo`i neprekinato koristewe na uslugite bez razlika na promenata na korisni~kiot ured ili, pak, na promenata na vidot na pristapnata vrska.

Isto taka se o~ekuva i procesot na konsolidacija na kabelskite operatori da go podigne op{toto nivo na rabotewe, a so toa i da go zgolemi stepenot na nivnata konkurentnost na pazarot.

49 SPECIJALEN PRILOG fevruari 2012 Izdava: KAPITAL MEDIA GROUP doo ul. Dimitrie Tucovi} br 20, 1000 Skopje p.fah: 503 Republika Makedonija telefon: +389 2 3298 110 faks: +389 2 3298 111 e-mail: kapital@kapital.com.mk Urednik na specijalni prilozi: Verica Jordanova Igor Petrovski Avtor na prilogot: Maja Bajalska Grafi~ki dizajn: Nikolaj Toma{evski Igor Toma{evski Fotografija: Fotoarhiva na Kapital Marketing: Jasmina Savovska Tro{anovski www.kapital.mk

Toa }e vodi vo nasoka na natamo{no tehnolo{ko usovr{uvawe i zgolemuvawe na kvalitetot na uslugite, a toa }e im obezbedi pobogati TV-iskustva na gra|anite.

50 SPECIJALEN PRILOG TELEKOMUNIKACII

BROJ 641 08/02/2012 www.kapital.mk

o razvojot i sozrevaweto na digitalniot televiziski servis, operatorite na elektronski komunikacii denes s$ po~esto se soo~uvaat so raznovidni tehnolo{ki predizvici.

So {irokopojasnata penetracija, koja ve}e dostignuva od 50% do 60%, {irokopojasniot Internet ne e pove} e konkurenten diferencijator. Triple Play kako paket-uslugi funkcionira odli~no, no i toa ja gubi svojata konkurentna vrednost. Dobro diferenciraniot IPTV servis }e mora da bide pove}e od samo obi~no distribuirawe TV-sodr`ini po IP. Zgolemenata pobaruva~ka na krajnite korisnici za premium-sodr`ini stanuva s$ pointeresen fakt za mnogu operatori, no vo momentov tie se bez isplatlivo re{enie na dolgi pateki, bidej}i: a. Pobaruva~kata za premium-sodr`ini koi ne se vrzani so postoe~kiot mehanizam za isporaka postojano }e raste; b. Regulatorite postojano }e pravat pritisok za “mre`na neutralnost”; v. Pay TV operatorite }e sakaat da bidat distribuirani na site pristapni platformi.

Zatoa, pritisokot e na operatorite, koi baraat na~in kako da gi zadr`at korisnicite i isto taka, kako da generiraat prihodi od novi servisi poznati kako over the top servisi. No, predizvikot e seto toa da se

S

NUDIME TEHNOLOGIJA ZA KONVERGENTNI USLUGI! napravi preku inovativni i razli~ni re{enija koi ne baraat golemi kapitalni rashodi.

Poradi prethodno spomenatite pri~ini, telekomunikaciskite operatori treba da odberat re{enie koe: ]e im ovozmo`i brzo da gi iskoristat prednostite soglasno uslovite na pazarot; ]e bide razvojno i }e mo`e da se prisposobi na ekspanzijata i na raznovidnosta na izvorite na sodr`ini; ]e bide cost effective za implementirawe; ]e ovozmo`i platforma za iden razvoj; ]e mo`e da se brendira so cel da se zadr`i vlijanieto nad korisnicite.

ASI SO RE[ENIE ZA OPERATORITE ASI doo, zaedno so svojot globalen partner NetGem, razvivaat i nudat tokmu takvo re{enie.

Nudime tehnologija, ekspertiza i fleksibilen biznismodel vo razvivaweto konvergentni servisi, kombiniraj}i go najdobroto od televizijata, Internetot i multimedijalnite doma{ni mre`ni sodr`ini.

Hardverskite i softverskite re{enija koi gi nudi ASI doo im ovozmo`uvaat na operatorite da se diferenciraat od konkurencijata, preku: Integrirawe pove}e heterogeni izvori na sodr`ini vo eden ednos-

taven i unikaten interfejs; Personalizacija na softverot i mo`nost operatorot sam da go “brendira” i da mu obezbedi unikatno iskustvo na korisnikot; Brza i cost effective implementacija i integracija na golem broj korisnici; Stimulirawe razvoj na inovativni i novi aplikacii i so toa zgolemuvawe na raznovidnosta na generatorite na profit.

Pove}e izvori, eden softver: Softverskoto re{enie koe go nudi ASI doo preku svojot globalen partner NetGem im ovozmo`uva na operatorite da razvijat servisi i individualno IPTV iskustvo koe gi sobira razli~nite izvori na sodr`ini i servisi, kako digitalna TV, Pay Per View kanali, veb bazirani sodr`ini itn. vo edinstven i unificiran korisni~ki interfejs.

COST EFFECTIVE: Na{iot hibriden pristap – DTT, Cable, IPTV im ovozmo`uva na operatorite brz razvoj, implementacija i vnesuvawe novi servisi bez da treba da reinvestiraat vo mre`ata. Softverskoto re{enie ovozmo`uva interaktivni servisi, kako VOD, duri i vo ruralni oblasti kade {to ima mal propusen opseg.

Re{enijata koi gi nudime ne samo {to ovozmo`uvaat brz i cost effective odgovor na Over The Top TV pobaruvawata koi doa|aat od korisnicite, no im

ovozmo`uva i na operatorite da prodol`at so razvivawe servisi preku koristewe na softverskata platforma i razvojni aplikaciski alatki. Pokraj toa, na{eto softversko re{enie doa|a so set aplikaciski {abloni, kako na primer VOD serviskonektori, koi mo`e da bidat implementirani “kako takvi” dokolku ima potreba od brz odgovor na pritisokot od pazarot.

Korisnicite }e imaat mo`nost da primaat visokokvalitetna sodr`ina na pove}e ekrani (televizor, kompjuter, smartphone, PDA, TAB …), a pritoa }e im bide obezbedena ednostavnost, konzistentnost i sigurnost. nCloud re{enieto koe go nudime e dizajnirano da izleze vo presret na PayTV korisnicite i }e im ovozmo`i ednostaven i brz pristap do site sodr`ini, vklu~uvaj}i i Live TV i VOD od koj bilo povrzan multimediski ured vo domot. Arhitekturata na ova re{enie ne bara implementacija na dediciran i potencijalno skap sistem, a toa zna~i nema potreba od glavna stanica i nepotrebno tro{ewe na opsegot za signali koi ve}e se prisutni kaj korisnikot.

Produktite koi gi nudi ASI doo ovozmo`uvaat vode~ki re{enija denes i mapa za vo idnina, so cel da go postavi telekomunikaciskiot operator kako klu~en provajder na takanare~enite “povrzani domovi”.

54 SPECIJALEN PRILOG TELEKOMUNIKACII

BROJ 641 08/02/2012

USLUGI [TO [TEDAT VREME I PARI ZA KOM

BIZNIS-APLIKACIIT INVESTICIJA ZA POG PRODUKTIVNOST!

www.kapital.mk

MAJA BAJALSKA-GEORGIEVSKA bajalska@kapital.com.mk

nogu e te{ko vo vreme na kriza, koga kompaniite kratat tro{oci, nekoj da gi ubedi da sfatat deka investiraweto vo nekoja softverska programa za menaxirawe na kompaniskite procesi }e im gi zgolemi prihodite.

No, raznite biznis-uslugi {to gi nudat telekomunikaciskite kompanii na dolg rok pridonesuvaat tokmu za toa – zgolemuvawe na produktivnosta i efikasnosta, a so toa i na performansite na samiot biznis. „Vo zavisnost od specifikite na rabotata na sekoja kompanija, razli~ni kompanii imaat potreba od razli~ni biznis-re{enija.

Normalno, aplikaciite koi se nameneti za masovniot pazar, gledano globalno, se najbarani i najpopularni”, velat od Makedonski Telekom i od T-Mobile.

Ottamu objasnuvaat deka vo naredniot period se o~ekuva rast na pobaruva~kata za biznisre{enija bazirani na uslugata softver kako servis. „So vakov tip usluga na korisnicite im se obezbeduva iznajmuvawe na najrazli~ni softverski alatki koi }e bidat dostapni ednostavno preku nivnite internetprelistuva~i i nema da pobaruvaat na strana na korisnikot nikakvi dopolnitelni hardverski ili softverski nadgradbi za nivno izvr{uvawe”, objasnuvaat od Makedonski Telekom.

Ottamu i od T-Mobile nudat pove}e razli~ni vidovi re{enija koi ovozmo`uvaat efikasnost vo raboteweto na kompaniite.

Kako re{enie za potrebite na doktorite vo primarnoto zdravstvo i za gra|anite tie gi nudat uslugite nare~eni Office Prima i Team Doctors. „Noviot paket Office Prima pretstavuva inovativen odgovor na

M

Softveri za optimizacija na raboteweto vo oddelni sektori, kako na primer vo zdravstvoto, se edni od najperspektivnite biznisaplikacii vo telekomunikaciskiot biznis vo Evropa i vo svetot.

potrebite zdravstotrebite na modernoto zd vo, ovozmo`i o, kreiran za da ovoz optimalno funkcionirawe na ptimalno funkcioniraw ordinaciite najpovolni rdinaciite i toa po najpo ceni. eni. So nego se dobiva softverot erot Prima Medika vo paket soo telefonija i so najdo najdobriot MaxADSL axADSL Internet, so {to zna~itelno na~itelno se olesnuva medicinmed skata kata evidencija na pacientite, pacie kako Fondot ako i komunikacijata so F zaa zdravstvo”, objasnuvaat objasnuva od Makedonski akedonski Telekom.

Od TT-Mobile, pak, M b k nudat pove} e re{enija za podobruvawe na kvalitetot na rabotata na biznis-korisnicite. Edno od niv e Fleet Management koe ovozmo`uva so pomo{ na GPS satelitskiot sistem i GSM mre`ata precizno locirawe, sledewe, upravuvawe i kontrola nad kompaniskiot vozen park. Prviot mobilen operator gi nudi i re{enijata na pametniot telefon Blackberry, a od neodamna ima i nova usluga Mobile VPN. „Stanuva zbor za biznis-alatka, so ~ija primena kompaniite dobivaat eden vid sopstvena mobilna mre`a. So odbiraweto na eden od uslu`nite paketi Mobile VPN, korisnikot dobiva

mo`nost da gi vklu~i broevite od negovata kompanija vo sopstvenata virtuelna mre`a vo koja me|usebnite razgovori se po povlasteni ceni, razgovorite kon naj~esto baranite partneri se tarifiraat po mnogu povolni ceni, izbiraweto na broevite vo mre`ata e so kratki povikuva~ki broevi itn.”, objasnuvaat od T-Mobile.

Od vtoriot mobilen operator One velat deka za biznis-korisnicite ovomo`uvaat podato~no povrzuvawe na site podru`nici so centralnata lokacija so cel aplikaciite {to gi koristat da rabotat kontinuirano i bez problemi. „Na del od kompaniite im nudime i hostirawe i odr`uvawe na nivnite serveri vo na{i prostorii koi se pod postojan monitoring od strana na na{i stru~ni lica, kako i neprekinato 24-~asovno napojuvawe so elektri~na energija {to im ovozmo`uva na kompaniite da se fokusiraat na svojata osnovna rabota. Isto taka im iznajmuvame i komunikaciska oprema preku koja se ostvaruva podato~nata komunikacija so cel da im pomogneme vo ovie

ekonomski nestabilni vremiwa”, velat od One. I od ovaa kompanija gi nudat Blackberry uslugite, so koi korisnicite postojano se vo tek so svojata rabota.

Od Duna, kompanijata koja najgolem del od prihodite gi ostvaruva preku proizvodi i re{enija nameneti za kompanii, velat deka se me|u prvite koi vo zemjava po~nale da izrabotuvaat mobilni aplikacii. „Prvata mobilna aplikacija ULTIMA be{e nameneta za sobirawe podatoci od teren, a instalirana na industriski ra~ni kompjuteri Psion. Denes, nudime posofisticirani aplikacii koi imaat primena vo mobilnata proda`ba, distribucija, popis, magacinsko rabotewe itn., no konceptot e ist i s$ u{te se koristat uslugite na mobilnite operatori.

Na{ite korisnici aktivno gi koristat ovie aplikacii za avtomatsko sobirawe i pra} awe na podatoci od teren, so {to se zgolemuva efikasnosta i produktivnosta za rabotnicite, a site podatoci na kompanijata se sekoga{ to~ni i dostapni vo sekoe vreme”, objasnuvaat od

MPANIITE

TE GOLEMA Duna. Ovaa kompanija razviva i aplikacija za iPad, koja se vika iUltima. „Bidej}i se koristi isklu~ivo na iPad, taa e, pred s$, nameneta za menaxeri i vraboteni vo proda`ba koi imaat potreba od izrabotka na dokumenti od teren, kako i to~en uvid vo site informacii od bazata na kompanijata. iUltima e del od softverskiot ERP paket ULTIMA i sli~na na aplikaciite koi gi rabotime za ra~nite kompjuteri za Psion”, velat od Duna.

KOI USLUGI SE NAJPOPULARNI I KOJ GI KORISTI?

Od One velat deka site aplikacii koi ovozmo`uvaat

Vo Makedonija s$ u{te najgolem del od kompaniite najmnogu gi koristat podato~nite uslugi preku pameten telefon, koi ovozmo`uvaat kancelarijata vo sekoj moment da im bide na dofat. Edni od popularnite biznis-aplikacii sekako se i raznite mobilni softveri za podobra organizacija na proda`bata, distribuciskoto i magacinskoto rabotewe

postojana ostojana komunikacija so kompjuterot za potrebite na biznisot, se sekako najpopularnite me|u kompaniite. „Site aplikacii koi ovozmo`uvaat ednostavna komunikacija so centralata (e-mail, kalendar i sl.) se s$ u{te najkoristeni i preku fiksen i preku mobilen Internet.

Potoa sledat aplikaciite za materijalno vodewe nara~ki i isporaka na stoka preku mobilni

uredi pred s$, no i preku desktop verziite na istite aplikacii nameneti za podru`nicite”, objasnuvaat od One. Ottamu velat deka naj~esti korisnici na biznis-aplikaciite za optimizacija na raboteweto se pogolemite kompanii, bankite i osiguritelnite ku}i. „Ovoj del firmi koristat samo podato~ni uslugi od nas, bidej} i opremata i kvalificiraniot

personal ve}e gi imaat kaj sebe, dodeka pomalite kompanii koristat i oprema i podato~ni uslugi, bidej}i sakaat da se koncentriraat na svojot osnoven biznis”, velat od One. Od Duna potenciraat deka sekoja seriozna kompanija koja ima potreba od to~ni i navremeni informacii investira vo biznis-aplikacii. „Kompaniite koi se zanimavaat so sobirawe i ispra}awe podatoci od teren, proda`ba, distibucija itn., nesomneno gi znaat svoite potrebi i ovie re{enija im pomagaat da ja podobrat svojata operativna efektivnost. Zatoa investiraat vo mobilni aplikacii kako del od posofisticirano i kompletno biznis-re{enie primeneto na nivo na kompanija”, velat od Duna.

Fakt e deka kompaniite koi investiraat vo t.n. productivity ili biznis-aplikacii se na eden na~in vizioneri koi go nametnuvaat ovoj trend. Telekomunikaciskite kompanii, pak, anticipiraat deka trendot }e prodol`i i zatoa zabrzano investiraat vo razvoj na vakov vid aplikacii.

55

56 SPECIJALEN PRILOG TELEKOMUNIKACII

BROJ641 08/02/2012 www.kapital.mk

“Celite koi gi zacrtavme na samiot po~etok od na{eto rabotewe denes se na{a realnost. Pred nas se otvoraat novi perspektivi i novi ambicii.

Prodol`uvame da ~ekorime napred, posveteni na ispolnuvawe na na{eto vetuvawe i mototo na na{iot brend – “Pove}e za vas”

NIKOLA QU[EV generalen direktor na Vip

VIP PORASNA VO VT MOBILEN OPERATOR NA MAKEDONSKIOT

S

pored neodamne{niot izve{taj na Agencijata za elektronski komunikacii za tretiot kvartal od 2011 godina, Vip operator e vtor po pazarniot udel. [to }e sleduva ponatamu?

Qu{ev: Novoto repozicionirawe na pazarot na mobilni komunikacii e rezultat na odredeni trendovi i slu~uvawa koi imaat svoja istorija i pri~insko-posledi~ni odnosi vo podolg vremenski period. I pokraj toa {to nastapivme na pazarot so decenisko docnewe vo odnos na pazarniot lider, se poka`a deka imame vistinska marketing-strategija, koja se bazira na obezbeduvawe najdobra vrednost za korisnicite, napravivme nekolku dobri procenki i se fokusiravme na najva`nite prioriteti.

Verojatno, seto toa nema{e da be{e dovolno ako ne bevme trpelivi, uporni i edinstveni kako tim. Ima{e i skeptici, koi predviduvaa deka na{ite {ansi se minimalni, deka }e bideme samo pasivni i marginalni sledbenici na slu~uvawata.

Nasproti toa, nie nastapivme so novi viduvawa i perspektivi kako odgovor na predizvicite, ponudivme inovativni re{enija, se nametnavme kako predvodnici na promenite. Ne postoi pogolema satisfakcija so toa {to sme srabotile od rezultatite koi od neodamna se javno dostapni. Vip prerasna vo vtor po golemina mobilen operator na makedonskiot pazar i toa pretstavuva izvonreden motiv za site nas vo Vip da prodol`ime i ponatamu so posvetena rabota i odr`liv rast. Veru-

VERNI NAVIVA^I NA MAKEDONSKIOT RAKOMET

Vip operator e posveten na poddr{kata na vistinskite vrednosti vo op{testvenoto `iveewe, osobeno segmentite ~ij razvoj e nevozmo`en bez po{iroka op{testvena akcija. Ulogata na biznis-zaednicata vo ovoj segment e mnogu va`na, osobeno dokolku postoi visoka svest za postoeweto na odredena potreba.

“Nie sme svesni za toa i sakame da bideme del od op{testveniot razvoj vo Makedonija.

Vo taa smisla, sorabotkata so Rakometnata Federacija na Makedonija dojde prirodno. Vip operator e oficijalen partner na makedonskiot rakomet ve}e nekolku godini i nie zaedno gi pre`ivuvame site uspesi i predizvici. Iskreno se nadevame deka zaedno so RFM i so na{ite najdobri rakometari }e ispi{eme u{te mnogu pobedi. @elbata za uspeh i pozitivnata nacionalna energija za vreme na Evropskoto prvenstvo

vo Srbija, {to se odr`a minatiot mesec, poka`a deka site nie znaeme da gi prepoznaeme vistinskite vrednosti i da dademe nesebi~na poddr{ka koga e najpotrebno.

Iskreno se nadevame deka }e sleduvaat u{te mnogu sportski momenti vredni za pametewe, so koi site nie }e se gordeeme, a veruvame deka tie uspesi }e pottiknat i mnogu mladi da trgnat po stapkite na na{ite rakometari”, veli Qu{ev.

vam deka imame potencijal, znaewe i resursi i ponatamu da go zbogatuvame pazarot na mobilni komunikacii, kako vo kvantitativna, taka i vo kvalitativna smisla.

Ima li prostor za novi restrukturirawa na pazarot?

Qu{ev: Pazarot e `iva materija i ni{to ne e zadadeno da trae ve~no ili da ostane nepromeneto. Nie po~navme kako tret i najdocna pojaven operator, so dobro osmislena strategija i odli~na realizacija na operativnite planovi, za ~etiri godini ja dostignavme vtorata pozicija, {to zna~i deka pazarnite udeli mo`e i dramati~no da se promenat vo zavisnost od uspehot na igra~ite vo pazarniot natprevar. Tie promeni ne se slu~uvaat spontano ili slu~ajno, tuku se rezultat na fundamentalni i ~ e s to komp l e ksni pri~insko posledi~ni vrski.

Ponekoga{ ne e va`na samo goleminata, va`na e taktikata i tehnikata.

Na ultradinami~en pazar, kako {to e pazarot na mo-

TOR PAZAR

“Novi intenzivni infrastrukturni vlo`uvawa vo nekolku segmenti od na{eto rabotewe se na listata so vrvni prioriteti. Tie investicii }e bidat naso~eni glavno na modernizirawe na mre`ata i podobruvawe na uslugite koi gi obezbeduvame, optimalno koristewe na raspolo`livite resursi i obezbeduvawe tehnolo{ka kompatibilnost so svetskite noviteti i trendovi. Toa, nesomneno, }e donese brojni prednosti vo operativnoto rabotewe, kako i novi pridobivki za na{ite korisnici.”

bilni komunikacii vo zemjava, sekoj nov den e prikazna za sebe. Ni{to {to bilo „v~era” ne zna~i deka }e prodol`i po pravilo denes ili utre. Vo soglasnost so toa, postojat prostor i mo`nosti za novi promeni.

Veruvam deka promenite }e se slu~uvaat vo nasoka na poramnomerna preraspredelba na pazarnite udeli i vrednosta {to se generira na pazarot. Faktot deka imame nova pozicija na pazarot, normalno, zna~i deka imame i novi povisoki celi. Toa e, pred s$, vo delot na zgolemuvawe na na{iot pazaren udel, no konkurencijata isto taka ima svoi celi, pa bitkata }e bide pote{ka i vlogovite pogolemi, no na krajot na denot, najgolemite pridobivki od seto toa }e gi imaat nadolen trend, pazarot politika i dinamika vo idniot resursi i obezbeduvawe tehimaat korisnicite. vo celina ima tendencija na period }e bidat predodredeni nolo{ka kompatibilnost so Vo odnos na cenovnata blag porast. Toa zboruva deka vo golema mera od procenkata svetskite noviteti i trendovi politika, ~esto mo`e da s$ u{te postoi elasti~nost za odr`livost na celiot kom- vo idnina. Toa, nesomneno, }e se slu{nat ocenki deka so vo delot na pobaruva~kata, pleksen ekosistem, koj se sostoi donese brojni pridobivki za postojanoto namaluvawe na so ogled na toa {to uslug- od krajni korisnici, operatori, site - za nas, kako operator cenite se uni{tuva pazarite koi gi nudime kon kra- dostavuva~i na oprema, tele- so javna mobilna komunikaot. Ima li prostor za novo mre`a, vo delot na jnite korisnici pretstavuvaat foni, uslugi, energensi i dr. ciska mre`a namaluvawe na cenite? zgolemuvawe na produktivnosta sekojdnevna potreba i neophod- Kakvi inovativni ponudi Qu{ev: Edno e jasno, Vip e nost vo sovremenoto `iveewe. i efikasnosta, no najgolemite mo`e da o~ekuvaat koriskonzistenten i sekoga{ }e bide Prirodno e deka nitu cenite, pridobivki }e bidat vidlivi za nicite vo sledniot period? agresiven vo svojata cenovna nitu pak, pobaruva~kata vo na{ite korisnici, koi }e dobipolitika, za{to cenata na usl- delot na uslugite ne mo`e da Qu{ev: Novite intenzivni jat kvalitetni, moderni i siginfrastrukturni vlo`uvawa ugite e biten element vo na{ata imaat neograni~na elasti~nost, urni komunikaciski uslugi. Nie celokupna marketing-strategija. posebno vo uslovi koga del od vo nekolku segmenti od na{eto vnimatelno gi sledime svetskite rabotewe }e bidat eden od Toa {to sme go vetile i sme go vleznite tro{oci imaat silno noviteti i trendovi, a del od objavile kon na{ite korisnici, izrazen inflatoren karakter na{ite vrvni prioriteti. niv uspevame da gi doneseme Vlo`uvawata imaat za cel modtoa i go dobile od nas kako (elektri~na energija, gorivo kaj nas neposredno po nivnite usluga i vrednost, bez nekakvi itn.), taka {to realno e da ernizacija na mre`ata i podo- svetski prebruvawe na uslugite, optimalno nenajaveni tro{oci, bidej}i se o~ekuva deka cenovnata koristewe na raspolo`livite mieri. za nas doverbata od strana na korisnicite e ednakvo va`na.

Vo izminatiot period EDINSTVENO VO VIP PRVENCITE VO SVOJATA KLASA se zabele`uva deka i – NOKIA LUMIA 800 I SAMSUNG GALAXY NEXUS pokraj toa {to cenite “Koga zboruvame za inovaciite i za Vip. Vip go donese vo Makedonija i prviot novitetite od svetot, ne mo`eme da ne pameten telefon so najnoviot Android 4.0 se pofalime deka na zadovolstvo na Ice Cream Sandwich operativen sistem. svoite korisnici, Vip ja zbogati svojata Toa e supermoderniot Samsung Galaxy ponuda na pametni mobilni telefoni so Nexus, prviot pameten telefon na svetot prvenecot vo ovoj segment na svetskiot so 4,65-in~en ekran so HD rezolucija, koj prozvoditel Nokia, Nokia Lumia 800 so ovozmo`uva tekstot, fotografiite i videnajnoviot OS Windows Phone Mango, koj ata da izgledat neverojatno jasno, bogato za prvpat stanuva dostapen i za makedon- i `ivopisno. Vetuvame i u{te pove}e skite korisnici. Zasega, ovoj novitet, za noviteti za na{ite korisnici vo idnina, koj postoi ogromen interes vo svetot, e za{to idninata e definitivno mobilna i dostapen samo vo proda`nata mre`a na “pametna”“, veli Qu{ev.

57 5