zdravje_alergii_-mart_2013

ЗДРАВЈЕ www.kapital.mk петок 29/03/2013

Zo[to alergiite stanuvaat se po^esta pojava vo Makedonija? КаКО да се справите сО алергиите?

ОтКривањетО на причината пресуднО за ефиКаснО леКување

„ОпаснОсти“ на рабОтнОтО местО

Канцеларијата препОлна сО Опасни алергени

алергии на храна

прецизните деКларации на прОизвОдите чувар на здравјетО

54

СПЕЦИЈАЛЕН ПРИЛОГ Со пристигнувањето на пролетта, се случуваат карактеристичните процеси во природа, со што се зголемува и концентрацијата на алергени како што се поленот од брезата, ливадската трева, градинарска трева, липата, тополата, пролетната ливадска трева итн. Лекариспецијалисти советуваат како да се заштите и како да ги намалите непријатните алергиски тегоби! Верица Јорданова

verica.jordanova@kapital.mk

С

тартува сезоната на алергии. Будењето на пролетта и цветањето на дрвјата и тревата не се радосна вест за секого. Напротив. Светскиот тренд на пораст на бројот на луѓе кои страдаат од алергии е просутен и во Македонија. И кај нас с$ повеќе луѓе, особено деца се „жртви“ на разбудените пролетни алергени! Според најновите податоци, од алергија страда 1/3 од светската популација од една или од повеќе алергиски болести. Во Македонија преваленцата на алергиски болести изнесува 35,6% кај вкупниот број испитаници и тоа 41,4% возрасни и 25,1% деца (цитирано од: Алергиски болести во Р.М, проф. др В. Цветанов). Повеќето клиники и ординации кои ги контактиравме потврдуваат пораст на бројот на пациенти со алергиски болести, што само го потврдува растечкиот тренд на алергиски тегоби во Македонија. „Во нашата секојдневна дерматолошка практика најприсутни се алергиските реакции од раниот и од доцниот тип, како што се уртикариите (алиментарни, медикаментозни...), контактните егземи,

Пролетта ги разбуди алергените

Зошто алергиите стануваат с$ почеста појава во Македонија? алергија на храна, лекови, убод од инсект, додека во пролетниот период најчести се сезонскиот алергичен ринит, алергичниот коњуктивит,уртикаријата и атопичниот дерматит“, вели д-р Ирена Ивановска Ѓошевска, специјалист дерматовенеролог во ординација Д-р Анчевски Таа порастот на алергиските болести кај пациентите го објаснува со хиперсензитивноста и променливиот имунитет. Стресот, неурамнотежениот начин на живот, вклучително небалансирана исхрана, зголемениот внес на брза храна, нередовна физичка активност се фактори кои придонесуваат за намалување на имунитетот и појава на алергични реакции.

„Алергиите се значително поприсутни кај жителите во урбани средини отколку во руралните средини, што индиректно укажува на аерозагадувањето, како и разликите во современиот начин на живеење“, вели д-р Ивановска Ѓошевска.

Децата се ранлива категорија

Растечкиот тренд на пациенти кои имаат алергиски тегоби во Македонија ги засега и

децата. Тоа се должи на современиот начин на живот, односно аерозагадувањето, како и внесот на генетски модифицирана храна, како и храна богата со пестициди и адитиви, потврдува д-р Ивана Арнаудова Даневска, педијатар во Институт по белодробни заболувања кај децата - Скопје. Објаснува дека алергиските манифестации кај децата зависат од возраста и генетската предиспозиција, но вообичаено го следат таканаречениот „алергиски марш“. Во првите шест месеци од животот се јавуваат промени на кожата како атописки дерматит најчесто поврзани со алергија на храна. Од 6 до 12 месец се појавуваат тегобите од

Здравје Што е алергија?

55

страна на дишното стебло во смисла на кашлица, тешко дишење и свирење во градите, а околу четвртата година како алергиски ринит и коњуктивит, испровоцирани од алергените присутни во воздухот како што се микрокрлежите во домашната прашина, мувлата, животинските влакна, пердувите, полени од различните видови дрва и трева. Притоа симптомите на алергија на дишните патишта

се слични на симптомите на настинка: носната секреција и опструкција, кашлицата, изнемоштеност и замор. Алергичните деца го имаат таканаречениот „алергиски поздрав“ со често чешање на носето, како и кивање во напад особено наутро. Кашлицата е упорна посебно во ноќните часови, проследена со свирење во градите, како и отежнато дишење со глад за воздух. „Во нашиот Институт се реализираат иследувања и ако се утврди постоење на алергија, се преземаат одредени заштитни мерки. Доколку се работи за алергија на одреден хранителен продукт, истиот се елиминира од исхраната. Што се однесува до алергените од воздухот, тие не можат комплетно да

се избегнат. Микрокрлежите во домашната прашина ги има речиси насекаде во домот, особено во постелата. Оние со алергија на истата имаат тегоби во зимските месеци, бидејќи престојуваат подолго време во затворена просторија. Поради тоа треба да се отстранат играчки изработени од текстил, завеси, теписи и во просторијата да има предмети кои можат да се

Алергија претставува неправилно функционирање на имуниот систем. При алергија организмот бурно реагира на некои материи од нашето природно опкружување кои инаку не се штетни. Алергија е изменета реакција на организмот на различни супстаниции. Алергиската реакција настанува кога имуниот одговор, кој во нормални услови е корисен за организмот, реагира неадекватно и понекогаш предизвикува воспалителна реакција и оштетување на ткивото. Во контакт со тие супстанции одбранбениот систем на организмот се нарушува и доаѓа до реакција меѓу белковините – алергените и сопствените белковини - противтела, со непотребно и прекумерно создавање на противтела. Противтелата кои се одговорни за создавање алергиска реакција припаѓаат на групата имуноглобулини Е (IgE). Имуноглобулините се врзуваат на рецепторите од молекулот на клетките мастоцити, кои содржат посебни супстанции хистамин. Кога IgE се врзува за мастоцитот, се ослободува хистамин, доаѓа до ширење и зголемување на циркулација низ крвните садови, контракција на мазната мускулатура и појава на симптомите. бришат со влажна крпа, како и да се користи постелнина која има антиалергиска заштита“, препорачува д-р Арнаудова Даневска. МН- Околу 20 милиони Европејци имаат алергија на храна Алергиите на храна се с$ почеста појава од која патат 11–26 милиони луѓе во Европа, и притоа е поизразена кај децата (5%-8%) отколку кај возрасните(1%-3%). Резултатите од една од најголемите студии за консумирање брза храна

55

Здравје Што с$ предизвикува алергија?

објавена во списанието „Торакс“ покажуваат дека консумирањето брза храна три или повеќепати неделно прави поголем ризик за појава на потежок облик на астма, ринитис и екцем за 37% кај тинејџери и 27% кај млади деца. Спротивно на ова, консумирањето овошје три или повеќепати неделно, има заштитна улога и го намалува ризикот од тешка алергиска астма, ринитис и екцем за 11% кај тинејџери и 14% кај млади деца. Авторите на студијата објаснуваат дека консумирањето заситени и транс масни киселини (три или повеќепати неделно) содржани во брзата храна може да има негативно влијание на имунитетот за разлика од биоактивните компоненти - антиоксиданти, присутни во овошјето кои позитивно делуваат на здравјето. Во клиничката болница Ремедика исто така објаснуваат дека алергичните кожни болести имаат сериозно општествено и економско значење и се очекува во 2015 година секој втор човек на планетата да страда од некаква алергија. „Кожата, обезбедувајќи непосреден контакт на организмот со надворешната средина, е еден од органите кои најчесто се погодени од алергиски заболувања. Кожните алергии се среќаваат кај повеќе од 30% од активното население во развиените и земјите во развој и е меѓу најчестите причини за привремена неспособност“, вели д-р Наташа Теовска Митревска, специјалист по дерматовенерологија во Ремедика. Објаснува дека алергиски кожни реакции обединуваат различни болести: контактен дерматитис (егзема), атопичен дерматит (вклучувајќи невродермит), уртикарија (позната уште како копривна треска), ангиоедем, алергиски васкулитис, медицински кожни реакции и др. Кои с$ мерки треба да се

полен;

домашна прашина;

животински влакна;

мувли;

храна;

адитиви во храна и пијалаци;

конзерванси;

отрови од инсекти;

УВ зраци.

преземат за да се спречат кожните алергии? Независно од разновидната природа на алергиски кожни реакции, во секојдневниот живот луѓето можат да почитуваат голем број правила за правилно одржување на кожата и избегнување на контакт со различни алергени. Д-р Теовска Митревска набројува: - Одржувајте ја кожата добро навлажнета. Сувата кожа е предуслов за полесна пенетрација на алергени и иританти (иритирачки супстанции). За да се избегне ова, секогаш после капење користете хидратантно млеко или крем кој ќе го нанесете по целото тело. Соодветно е и користење масла за време на капењето. При капењето користете вода со температура блиска до телесната. Многу топла вода дополнително ја суши кожата. Времетраењето на еден туш не треба да е повеќе од 5 минути. Препорачливо е користење на течни средства за миење кои не се со многу висок (алкален) pH.

Не користете парфеми директно на кожата, а по можност аплицирајте ги на облека. Не се препорачува употреба на ароматизери за воздух.

Избегнувајте директен контакт на кожата со супстанции, за кој верувате дека сте алергични. Тоа е сигурен механизам за

57

заштита од развој на алергиска реакција.

Не дозволувајте врз вашата кожа да дојдете со контакт со детергенти, органски растворувачи, бои.

Користете течен детергент и исплакнете ги двапати алиштата кога се перат.

При сомневање за кожна алергија на некоја козметичка супстанција

57

58

СПЕЦИЈАЛЕН ПРИЛОГ избегнувајте примена на истите врз кожата.

Секогаш консултирајте се со вашиот дерматолог. Во голем процент од случаите не се работи за регуларна алергија, туку за псевдоалергична реакција т.е. реакција на иритација или за синдром на чувствителната кожа.

Чистете ја мувла од вашиот дом и канцеларија. Проветрувајте ги затворените простории редовно.

Користете биолошки филтри за вашиот климауред.

Користете хипоалергени перници и душеци при утврдена алергија на грини од домашна прашина. Грини исто така, може да се најдат во различни текстилни материјали и производи - теписи, теписони, кадифени играчки, ќебиња и др.

При сомневање за фотоалергија, позната како сончева алергија, пожелно е заштита од сонцето. Тоа се прави преку аплицирање на фотозаштитни креми и средства (капи, маици, чадори). Често, сепак, фотоалергијата може да е предизвикана и од состојките на фотозашитните креми.

За ефикасна заштита при алергија на сонце (сончева алергија) користете фотозаштитен крем кој штити не само од УВБ зраците, туку и од УВА зраците (погледнете на описот на пакувањето на производот).

Важноста на превентивата

Превентивните мерки се исклучително важни за пациентите. Оние кои страдаат од алерии во пролет се препорачува да избегнуваат излегување во природа кога концентрацијата на полен е најголема, односно од 12 до 18 часот, особено во ветровитите денови. Зајакнување на имунитетот, преку консумирање избалансирана и здрава исхрана, како и умерена физичка активност ќе придонесат за подобрување на целокупната здравствена состојба на пациентите. Сите лекари укажуваат дека основното правило за успешно лекување на пациентите е да се утврди предизвикувачот на алергијата преку алерголошките тестови, како и соодветната едукација на пациентот. Велат дека Македонија ги следи европските и светски трендови во лекувањето на алергиските болести, и повеќето методи и лекови се достапни за нашите пациенти.

СПЕЦИЈАЛЕН ПРИЛОГ март 2013 Издава: КАПИТАЛ МЕДИА ГРОУП доо бул. Маркс и Енгелс бр.7 зграда 1, влез 1 стан 32 1000 Скопје п.фах: 503 Република Македонија телефон: +389 2 3298 110 факс: +389 2 3298 111 e-mail: kapital@kapital.com.mk Уредник на специјални прилози: Верица Јорданова Автор на прилогот: Верица Јорданова Графички дизајн: Николај Томашевски Игор Томашевски Фотографија: Ивана Кузмановска Фотоархива на Капитал Маркетинг: Александра Стојменова www.kapital.mk

60

СПЕЦИЈАЛЕН ПРИЛОГ Како да се справите со алергиите?

Откривањето на причината пресудно за ефикасно лекување

П

ред да се лечи, треба да се спречи, е стара поговорка која ја апострофира важноста на превентивата

Ви се случува носот да ви тече и никако да престане? Си мислите - ништо важно, сигурно е мала настинка. Ако одговорот е потврден, тогаш сте „печени“ за тестирање. Лекарите советуваат навреме и прецизно детектирање на причинителот на алергијата за да може да се проведе соодветна терапија и ефикасно лекување на алергиите!

за која било болест. Истово важи и за алергиите, но во многу поограничен обем, поради фактот што голем број од алергените, особено пролетните, едноставно е тешко и речиси невозможно да се избегнат. Освен што ги даваат основните препораки за заштита од поленски реакции, како што е ограничено излегување надвор во периоди на висока

концентрација на алергените, особено на дождливо и врнежливо време, лекарите препорачуваат и утврдување на вистинскиот причинител на алергиите. Во лабораторијата Авицена велат дека тестирањето е брзо и едноставно, затоа што се прави со обично земање венска крв, а резултатот точно го идентификува предизвикувачот на алергиите. Зошто е потребно

да се направи тестирањето, особено кога ќе се појават симптоми од кои не може да се утврди дали станува збор за инфекција или алергија? Лекарите велат дека во такви ситуации многу е важен исходот на тестирањето за идното поставување на терапијата и лекувањето на пациентот. „Многу луѓе веруваат дека се алергични на нешто, а всушност, не се. Со тест

Како да разликувате настинка од алергиска реакција? Настинките, инфекциите, грипот и алергиите имаат слични симптоми. Многумина не се јавуваат на лекар затоа што мислат дека се соочуват со „досадна“ настинка, која едноставно, не сака да помине. Еден од начините за да разликувате за што се работи е времето кога се јавуваат симтомите. Настинките се вообичаени во есенскиот и во зимскиот период (кога нивото на поленските алергени е ниско), додека алергиите се јавуваат во секој период од годината, а поленските најчесто во пролет. Инфекцијата на синусите се манифестира со блокада и воспаление на синусите, што многу потсетува на алергија која најчесто ја предизвикува правот од полен напролет. Ако со тестирање се утврди дека станува збор за алергија, тогаш се променува лекување соодветно за алергии, а ако станува збор

за синусна инфекција, таа се лекува со антибиотици. Уште еден показател по којшто можете да препознаете дали станува збор за алергија или за настинка е колку долго траат симптомите. Настинката поминува за седум до 10 дена, додека реакциите од алергиите може да траат и со месеци. Другата многу важна разлика е во последиците. Настинките не предизвикуваат сериозни компликации, додека нетретираните алергии може да предизвикуваат трајни заболувања на респираторниот систем, како астма. Затоа, навременото детектирање на алергиите, идентификувањето на нивните причинители е клучен фактор за да не предизвикаат сериозни компликации кај здравјето на луѓето.

Здравје

преку крвта ќе се потврди дали се работи за алергиска реакциј или не. Притоа, не треба да се залажуваме дека тестирањето еднаш е доволно за цел живот. Понекогаш симптомите исчезнуваат, понекогаш се влошуваат, поради што истиот ќе треба да се повтори“, велат од Авицена, потенцирајќи ја важноста на утврдувањето на причинителот на кое било заболување, што е особено

важно кај алергиите. Постојат голем број истражувања и студии кои покажуваат каква е поврзаноста на паразитите со алергијата. Паразитите кои се наоѓаат во цревата испуштаат токсини кои го нарушуваат имунолошкиот систем и ја покренуваат алергиската реакција. Потврдено е дека здравата флора во цревата и во желудникот е пресудна за спречување на алергиската реакција. Добрите бактерии природно го штитат телото од паразити, бактерии и вируси, а здравата микрофлора го јакне имунолошкиот систем. Лекарите велат дека најчеста терапија која се применува кај алергиите во класичната медицина се медикаменти кои во својот состав содржат хемиски антихистамин, кој ја неутрализира алергиската реакција. Но, во природата постојат растенија коишто содржат природен хистамин. Такво растение е nigella sativa или црн кумин, еден од најделотворните лекови кај алергиите ги намалува симптомите и неговото континуирано користење спречува настанување на алергиска реакција. МН- Нови научни откритија Со оглед на растечкиот број на луѓето кои се соочуваат со алергии и сериозни здравствени проблеми предизвикани од истите, научниците интензивно работат на откривање нови начини и методи за нивно лекување. Неодамна швајцарските и американските научници објавиле дека откриле синтетичка молекула која може да ги прекине сите проблеми на луѓето со алергиите. Според студијата

Совети за заштита од алергиски манифестации од полен, актуелни во пролетно-летните месеци:

да се избегнува излегување надвор кога времето е ветровито, бидејќи честичките на полен летаат во воздухот;

да се затвораат прозорците и вратите од домот и од автомобилите;

по прошетка во природа задолжително е миење на рацете, лицето и на вратот, како и миење на косата;

облеката треба да се изнесе во друга просторија и да се испере.

61

објавена во новиот број на магазинот „Природа“, експертите создале инхибитор кој ги разоружува антителата IgE, кои имаат клучна улога во акутните алергии. Хемикалијата делува така што ги раздвојува антителата од вториот главен виновник, молеколата позната како FcR. Антителата IgE можат да стартуваат многу алергени, а резултатот се алергиски реакции кои се појавуваат за само неколку секунди. Новиот инхибитор ги прекинува врските, што може да биде грал за лечење на

алергиите. Кога алергените ќе влезат во организмот, некои луѓе реагираат така што создаваат антитела IgE. Тие се задржуваат долго откако ќе исчезнат алергените и се закачуваат на рецепторите познати како FcR. Раздвојувањето на врските меѓу IgE и FcR веќе долги години е цел на антиалергиските терапии. Професорот за структурална биологија Тед Јардецки вели дека неговиот тим се надева дека со откритието ќе можат да пронајдат молекули кои оваа работа ќе вршат како лек.

61

62

СПЕЦИЈАЛЕН ПРИЛОГ

„ОПАСНОСтИ“ НА РАбОтНОтО мЕСтО

Канцеларијата преполна со опасни алергени

Б

ританската здравствена агенција Allergy UK спроведе истражување на примерок од 1.003 канцелариски работници кои патат од некој тип алергија. Добиените резултати укажуваат дека најмалку 5,7 милиони луѓе можат да добијат некој вид алергиска реакција во канцеларијата во која поминуваат најмалку осум часа во текот на денот. Проблемите може да се движат од најбанални, како што е затнат нос до сериозни проблеми со дишењето, главоболки и кожни иритации. Дури 42% од луѓето коишто имаат некои од овие проблеми мора да земаат боледување, што се одразува

врз нивната ефикасност на работното место! Резултатите од ова

истражување главно се однесуваат на канцелариското

опкружување, но може да се однесуваат и на продавници, болници и лаборатории.

билки во саксија кои најчесто предизвикуваат алергии се фикус, филадендрон, сончоглед, кактуси и билки со луковица. Со оглед на тоа дека фикусите и филадендроните се чести „гости“ во канцелариите, тие може да предизвикаат одредени алергиски реакции, поради што е препорачливо да се отстранат од просторијата.

Здравје Постојат неколку клучни места во канцеларијата кои се потенцијални извори на алергиски реакции кај лицата кои патат од алергија: ВентиЛација - без разлика дали станува збор за прозорци или вентилациски или разладни системи, работниците треба да се погрижат да работат во простории со чист воздух. Само 15% од испитаните работници се изјасниле дека нивните канцеларии имаат добра вентилација; тепиСи – 90% од испитаниците коишто работат во канцеларија рекле дека во канцелариите имаат теписи, кои заедно со тапацираниот мебел се идеално опкружување за собирање прашина и грини, на кои доста луѓе се алергични. Доколку теписите се стават врз бетонски подови, во нив исто така може да се собира влага, која пак, е идеална за размножување на бактериите; поЛици За КниГи – 54% од испитаниците рекле дека во канцелариите имаат отворени полици за книги, а кога книгите се поместуваат се подига прашања, која може да ослободува алергени во атмосферата; БиЛКи – 38% од испитаниците навеле дека во канцелариите има билки кои се извор на мувла, која ослободува бактерии кои може да предизвикаат алергиски реакции; печатари - 39% од испитаниците работат многу блиску до печатари, а 16% во близина на машини за копирање. оваа опрема ослободува испарувања кои може да бидат штетни и за здрави лица, а особено штетни за лицата кои боледуваат од астма или ринитис; Алергиски реакции може да предизвикаат и колегите. Дури 34% од испитаниците патат од алергии на куќни миленичиња, што значи дека кај таквите лица алергиски реакции може да предизвикаат колеги кои на облеката имаат животински алергени, особено такви од мачка. Дури 61% од испитаниците седат на еден метар оддалеченост од своите колеги, што сериозно го зголемува ризикот од алергиски реакции.

1.

2.

3.

4.

Во рамките на истражувањето 62% од испитаниците имале проблем со чешање на очите и зголемено солзење, 27% имале проблем со дишењето во последната година од работата во својата канцеларија. Над една четвртина од испитаниците рекле дека нивните симптоми се влошиле поради работното опкружување. Морин Џенкис, директор на Одделението за клинички услуги во агенцијата Allergy UK, изјави дека тоа не е невообичаено, поради тоа што на работа е потешко да се има контрола над опкружувањето отколку дома. Поради тоа, потешко може да се контролира алергијата во простории коишто ги делите со други.

5.

Лошата вентилација, недоволно исчистените простории, мебелот и билките, па дури и вашите колеги можат да бидат причина за силни алергиски реакции на работното место. Зошто?

превентивни мерки

Фактот дека поминуваме околу осум часа на работното место, во комбинација со правливи и пренатрупани работни маси, тапациран мебел, лошо исчистени теписи и лоша вентилација – се добива едно небезбедно работно место. Ако мислите дека вашата канцеларија не е здраво место за работа, постојат одредени мерки кои може да ги преземете за да ја подобрите ситуацијата:

одржувајте го редот на работната маса и не дозволувајте истата да се пренатрупа со работи;

со влажна крпа бришете ја прашината два пати неделно;

поставете и прочистувач на воздухот за да ја намалите количината алергени како што се полен, грини и мувла;

редовно полевајте го цвеќето во канцеларијата и тргајте го горниот слој од земјата за да спречите појава на мувла. Горниот слој може да го посипете со камчиња;

јакните и капутите држете ги подалеку од работната маса за алергените да не се разнесуваат;

внесувајте големи количини вода во текот на денот.

63

63

64

СПЕЦИЈАЛЕН ПРИЛОГ

Најдобра исхрана против алергии и поленска кивавица

Н

еспорно е големото значење на здравата исхрана, но нејзината важност е уште поголема кај лицата со алергии во олеснување на алергиските симптоми. Одредени истражувања покажале дека жителоте на грчкиот остров Крит ретко имаат назални алергии, иако кожните алергии се чести. Тоа се објаснува со тоа што уште од детство исхраната им е богата со свежо овошје и зеленчук, риба, маслиново масло и ореви. Нерафинираната медитеранска храна е богата со антиоксиданси кои гоо штитат организмот од оштетувања. Во студијата објавена во списанието Thorax истражувачите утврдиле дека жителите на Крит кои се храната на медитерански начин имаат помалку алергии, а како носители на оваа антиалергена исхрана се издвоени : оревите, грозјето, портокалите, јаболките, свежиот домат.

Продукти кои ги намалуваат шансите за алергија: 1. Ореви – одличен извор на магнезиум и витамин Е. Магнезиумот ја помага фунцијата

на белите дробови, авитаминот Е е сојузник на имунолошкиот систем кој го намалува ризикот од инфекција на горните дишни патишта.

2. Јаболки, портокали и домат – одличен извор на витамин Ц, моќен антиоксиданс, кој ги штити дишните патишта од алергии и од астма.

3. Грозје – црвеното и црно грозје е богато со резвератрол, еден од најмоќните антиоксиданси. Научните студии докажале дека грозјето штити од алергии и свиркање на плуќата при астма. Рибата ги намалува елргиските симптоми Се смета дека ДХА и ЕРА-омега 3 масни киселини ги намалуваат воспалителните процеси во организмот и така штитат од алергии. Добар извор на омега 3 масни киселини се морските риби лосос, туна, харинга и сардина.

КОНОП - СУПЕР ЗДРАВА ХРАНА

К

онопот (Cannabis sativa L.) е едно од оние растенија коишто биле употребувани пред илјадници години и оттогаш се одгледува и се применува за индустриски потреби за исхрана и потпомагање во одредени здравствени проблеми. Маслото од семе од коноп е наречено „совршено балансирано масло од природата” поради фактот дека содржи совршено балансиран 3:1 однос од двете потребни есенцијални масни киселини Ω6 (омега-шест) и Ω3 (омега-три). Коноповото масло исто така, е одличен извор на гама-линолинска киселина.

Есенцијални масни киселини

Балансираниот однос на омега-три и омега-шест во маслото од коноп игра важна улога во подобрувањето на имунолошкиот систем. ЕМК се важни за развивање на мозокот и клетките, како и за кардиоваскуларното здравје, намалувајќи ја опасноста од срцеви заболувања и инфаркт. Семето содржи 20 аминокиселини, вклучувајќи ги

и малигни заболувања на кожата.

Минерали

деветте есенцијални кои нашето тело не може да ги произведе и кои мора да се внесат преку храната. Конопот е богат извор на протеини, околу 25%-30% протеини, па се препорачува за спортисти и за активни луѓе. Конопот го поддржува здравиот метаболизам, помага за рамнотежа на хормоните. Ја намалува тенденцијата на воспаленија, корисно е кај луѓе кои патат од алергии, астма, артритис итн.

Се препорачува во секојдневната исхрана на дијабетичари и кај луѓе со повисоки триглицериди и холестерол. Помага да се исфрлат токсините од цревата, кожата, бубрезите и од белите дробови.

Гама-линолинска масна киселина

Многу важна состојка која ја содржи конопот е гамалинолинската масна киселина (ГЛК), која се има покажано како ефикасна против кожните болести, така што маслото може да биде вклучено во исхраната на луѓе коишто страдаат од неуродерматитис. Маслото и семето од коноп може да ги користат оние кои патат од псоријаза, егзема

Конопот е супериорен во апсорбирањето минерали од почвата. Коноповото семе е одличен извор на минерали. Откриено е дека коноповото семе ги содржи следните минерали:

фосфор, калиум, магнезиум, сулфур, калциум, железо, манган, цинк, натриум, силициум, бакар, платина, бор, никел, германиум, тин, јод, хром, сребро, литиум.

Како да се употребува коноповото семе

Коноповото семе е одлично кога се јаде само, како ужина. Исто така, се користи и попрскано врз салата, во густи цедени сокови или во преливи за салата. Целите зрна може да се покиснат во вода, ако сакате, за да се намалат инхибиторите на ензими што ги има во конопот. Потоа може да се сомелат и да се јадат. Слободно може да се додава во свежи сокови, сурово чоколадо (какао), домашни преливи за салата. Коноповото семе е побогато со протеини и позаситувачко од повеќето семиња за салата како сончоглед или афион.

Здравје

алергија

предизвикувачи и начини на лекување и можност за алтернативен тераписки пристап

65

д-р искра Петровска-Шешова

специјалист дерматовенеролог Ординација Д-р Анчевски

А

лергијата претставува неправилно функционирање на имуниот систем. При алергија организмот бурно реагира на некои материи од нашето природно опкружување, кои инаку не се штетни. Таквите материи се нарекуваат алергени. При алергиска реакција вообичаено настанува воспалителен процес проследен со различна симптоматологија, како што е алергиска треска, егзем, астма и други.

Механизам на настанување на алергиската реакција Во здрав организам антителата н$ штитат од вируси, бактерии и од инфекции. При алергија имуниот систем погрешно ги препознава одредените алергени како непријател и почнува да

создава антитела д а се одбрани од нив. Таквите антитела, кои се нарекуваат имуноглобулини ( Иг Е ), се врзуваат за мастоцитите коишто ги има на површината на кожата, во носот, очите, белите дробови и во гастроинтестиналниот систем. Кога антителата ќе го пронајдат алергенот, го фаќаат и ги стимулираат мастоцитите да создаваат хистамин, при што настанува алергиска реакција.

Симптоми на алергиска реакција

Симптомите на алергиска реакција зависат од тоа на каков начин навлегува алергенот во телото. Во облик на поленска треска, уртикарија, ринитис, синуситис и други.

Најчести алергени кои што предизвикуваат алергиска реакција се: n полеН n храНа n убод од иНСект n лекови n латекС n Никел

терапија кај алергии:

Терапијата којашто дејствува кај алергиите дејствува за намалување и

ублажување на симптомите од алергија. Таквите лекови ја блокираат реакцијата на имуниот систем или во потешки случаи, го потиснуваат дејството на имуниот систем со помош на локални и системски стероиди.

Најнови истражувања

Постојат голем број истражувања и студии за лекови кои би помогнале при алергиска реакција. Пронајдена е поврзаност на паразитите со алергијата. Паразитите коишто се наоѓаат во цревата испуштаат токсини кои го нарушуваат имуниот систем и ја покренуваат алергиската реакција. Потврдено е дека здравата флора во цревата и во желудникот е пресудна за спречување на алергиската реакција. Добрите бактерии природно го штитат телото од паразити, бактерии и од вируси. Здравата микрофлора го јакне имуниот систем. Научниците претпоставуваат дека за алергија се виновни загадениот воздух и храна, претерано користење лекови, стресот и нездравиот начин на живот. Овие податоци се доста интересни затоа што доаѓаат и се сложуваат со алтернативното лекување како еден природен начин на третман кај алергиите.

алтернативно лекување Поврзаност на паразитите,

неправилна работа на црниот дроб и ослабениот имунитет. Во алтернативната медицина веќе од поодамна се знае дека паразитите можат да предизвикаат здравствени проблеми. Тие испуштаат отров кој може да го промени имуниот систем. Паразитите во црниот дроб ја спречуваат нејзината нормална работа кога таа не фунционира добро настанува и алергиска реакција. Неодамна американските лекари откриле дека токсините коишто ги испуштаат бактериите, вирусите и паразитите се најагресивни алергени. Терапија кај алергиите во класичната медицина се медикаменти кои по својот состав содрзат хемиски антихистамин, кој ја неутрализира алергиската реакција. Во природата постојат растенија кои содржат природен хистамин. Тоа е nigella sativa или црн кумин. Тој е еден од најделотворните лекови кај алергиите, ги намалува симптомите и неговото континуирано користење спречува настанување на алергиската реакција. Без разлика дали ќе се одлучите по природен алтернативен пат да си помогнете, класичната медицина и советите од стручни лица секогаш се неопходни и можат само да ви го олеснат проблемот со алергиите.

65

Здравје Алергии нА хрАнА

Прецизните декларации на производите чувар на здравјето

М

ногумина имаат неповолни реакции на храната која ја внесуваат, но не сите имаат алергија на храна. Експертите оваа појава ја објаснуваат најчесто со големата употреба на пестициди во фазата на одгледување и адитиви во фазата на преработка на храната. Нивното секојдневно присуство на трпезите го предизвикуваат имунолошкиот систем на организмот. Затоа најдобро е да се внимава со тие производи, особено кога се даваат на деца, каде што алергиските реакции можат да бидат многу побурни отколку кај возрасните.

Критични алергени на трпезата се:

Кикиритки;

Јаткасти плодови (бадеми, лешници, ореви, американски ореви, бразилски ореви, индиски ореви, фстаци, пињоли, австралиски ореви, костени)

Соја;

Млеко;

Јајце;

Ракчиња;

Риба;

Пченица;

Школки и останати мекотели. Таа храна, според правилата на Европската комисија, односно регулативата на

67

Codex Alimentarius Commission, мора да се наведе на етикетите на производите, дури и ако е застапена во многу мала количина. Пописот на Codex содржи и сулфит (во концентрации поголеми од 10 мг/кг) и лактоза. На пописот се и сите жита што содржат глутен, кој не го поднесуваат болните од цекалии. На листата на продукти кои треба да се декларираат на производите се наоѓаат и сусам, афион, сончоглед, семе од памук и семе од синап, кои вообичаено не се сметаат за силни алергени. Пописот на опасни алергени во иднина може да се зголеми

со алергени што се јавуваат или се посебно опасни за одредени региони во светот.

67