Poezja wizualna

Page 1

CZASY AWANGARDY i NIE TYLKO. SZKIC Z HISTORII POEZJI WIZUALNEJ


— definicje


– poezja konkretną: pracującą w języku-materii – poezja fonetyczną: budowana na fonemach, dźwiękowych ciałach języka – poezja obiektywną: opartej na aranżacji malarskiej, graficznej czy rzeźbiarskiej i muzycznej. – poezja wizualną: słowo lub jej elementy traktowane jako przedmioty i ośrodki energii wizualnej – poezja foniczna: wiersz tworzony na taśmie magnetofonowej, gdy słowo i zdania traktuje się jako przedmiot i ośrodek energii audytywnej – poezja cybernetyczną: utwory werbofoniczne, permutacyjne


– poezja konkretną: pracującą w języku-materii – poezja fonetyczną: budowana na fonemach, dźwiękowych ciałach języka – poezja obiektywną: opartej na aranżacji malarskiej, graficznej czy rzeźbiarskiej i muzycznej. – poezja wizualną: słowo lub jej elementy traktowane jako przedmioty i ośrodki energii wizualnej – poezja foniczna: wiersz tworzony na taśmie magnetofonowej, gdy słowo i zdania traktuje się jako przedmiot i ośrodek energii audytywnej – poezja cybernetyczną: utwory werbofoniczne, permutacyjne


Poezja konkretna funkcjonuje na granicy sztuk wizualnych i literatury i semantyki. Jej twórcy najczęściej byli zarówno autorami samych tekstów jak i ich formalnej odsłony. Za okres, w którym poezja konkretna przeżywała swój rozkwit bez wątpienia można uznać przełom XIX i XX wieku, czas wielkiej awangardy, jednak podobnych działań można doszukiwać się już w antyku. Nurt wizualny w literaturze swoją historią sięga początków zapisu, jednak dopiero w czasach awangardy działania te podjęte zostały przez artystów – malarzy i grafików z intencją stworzenia dzieła wizualnego wykorzystującego obraz słowa.


Poezja konkretna — kierunek artystyczny łączący elementy poezji i sztuk wizualnych. Układ typograficzny jest tu tak samo ważny jak znaczenie słów, rym i rytm w tradycyjnej poezji. Poematy w postaci kompozycji wizualnych zbudowanych z układów liter i znaków typograficznych nie muszą być podporządkowane żadnym związkom semantycznym.


— przed II Wojną Światową


Un Coup de Dés Jamais N’Abolira Le Hasard Stéphane Mallarmé, 1897/1914


Fisches Nachtgesang, Nocna pieśń ryb Christian Morgenstern, 1905


Zang Tumb Tumb Filippo Marinetti, 1914


Parole in liberta, Słowa na wolności Filippo Marinetti, 1919


Guerrapittura Carlo CarrĂ , 1915


Edizioni Futuriste di Poesia


Elle/VoilĂ Elle Marius de Zayas/Francis Picabia 1915 (magazyn 291)


Aleksander Rodchenko



Dla gołosa El Lissitzky, 1923






Kaligramy Guillaume Apollinaire, 1918


Karawana Hugo Ball, 1917


No Foolin’ Kurt Schwitters


Ursonate Kurt Schwitters, 1922

https://www.youtube.com/watch?v=6X7E2i0KMqM


L’amiral cherche une maison à louer Richard Huelsenbeck, Tristian Tzara, Marcel Janko, 1916

https://www.youtube.com/watch?v=Zrxa6Q3V_rQ


Theo van Doesburg


Morze Bruno Jasieński, 1922


Morze Bruno Jasieński, 1922


Hymn do maszyny mego ciała Tytus Czyżewski, 1920


Mechaniczny ogr贸d Tytus Czy偶ewski, 1922


XX wiek Stanisław Młodożeniec, 1921


Ponowa Jan Nepomucen Miller, 1922

I ... ---! --- !!!!! ... II ... --- ,, !! ... III ... ?? ! ?? .. ! ..-


wiersze Juliana Przybosia Władysław Strzemiński, 1930


Europa Mieczysław Szczuka, 1929


Teresa 呕arnower贸wna



Henryk Berlewi


Henryk Berlewi



— po II Wojnie Światowej


Ilse Garnier, Pierre Garnier





Emmett Williams



e. e. cummings


Vision and prayer Dylan Thomas, 1946


Eugen Gomringer




Stanisław Dróżdż


Matiahs Goeritz


Josef Hirsal, Bogumila Grogerowa


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.