Δώρος Αντωνιάδης - memento mori by Kastaniotis Editions

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 5

ΔΩΡΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ

memento mori Αστυνομικό μυθιστόρημα

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 22/10/2018 15:57 Page 6

Το 50% των εσόδων του συγγραφέα από την πώληση του βιβλίου δίνονται για την ενίσχυση του έργου του συλλόγου «Νοσηλεία» (http://www.nosilia.org.gr/). ©

1η έκδοση: Νοέμβριος 2018 Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Θεμιστοκλέους 104, 106 81 Αθήνα ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα % 210-330.12.08 – 210-330.13.27 FAX: 210-384.24.31

e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com ISBN 978-960-03-6453-8

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 7

στην Αγγελική

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 8

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 9

a } Πέμπτη, 14 Φεβρουαρίου, 10:14

πείραξε το ημερολόγιό μου; Κάποιος έχει σχεδιάσει με κόκκινο μαρκαδόρο μια καρδιά γύρω από τη σημερινή ημερομηνία. Κοιτάζω τον Αθανασίου. Δε με βλέπει – ή μάλλον κάνει πως δε με βλέπει. Δε λέω τίποτα, αλλά ξέρω. Δε θα σταματήσει. Αργά ή γρήγορα θα μου σπάσει τα νεύρα. Κατεβάζω τα μάτια στο γεμάτο χαρτιά γραφείο μου. Πιάνω το μηχανικό μου μολύβι και αρχίζω να μουτζουρώνω τα περιθώρια, ζωγραφίζοντας ατέρμονες σπείρες του Αρχιμήδη. Δεν αντέχω και πολύ. Τερματίζω την τελευταία σπείρα ακριβώς πριν βγει εκτός χαρτιού. Τον ξανακοιτάζω. Το αντιλαμβάνεται, γιατί γυρνάει προς το μέρος μου και μου κλείνει το μάτι. Με κοροϊδεύει; Ο Αθανασίου ρισκάρει τη σωματική του ακεραιότητα και μάλλον δεν το έχει καταλάβει. Σκύβει στο περιοδικό που έχει μπροστά του. Προφανώς υποκρίνεται πως είναι πολύ απασχολημένος. Του πετάω το μολύβι μου πάνω στο περιοδικό. Δεν αντιδρά. Σηκώνομαι να πάρω το μολύβι πίσω. Όπως περνάω από δίπλα του, τον ακούω να μουρμουρίζει, «Δεκατέσσερις Φεβρουαρίου σήμερα...» Και να ήθελα να το ξεχάσω δε με αφήνει! Γυρνάω στο γραφείο μου και του δείχνω την καρδούλα που ο ίδιος –προφανώς– φιλοτέχνησε. Ξέρω τι θέλει. Να πάρω την Ελπίδα και να βγούμε έξω. Αλλά βαριέμαι αφόρητα να βγω αυτή τη μέρα. Και μετά είναι και τα παιδιά. Ποιος θα τα κρατήσει; ΟΙΟΣ

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 10

«Ξέρεις, Πέτρο, ίσως η Άννα θα μπορούσε...» Τι σκατά; Ο Αθανασίου ακούει και τις σκέψεις μου τώρα; Το σκέφτομαι λίγο. Ελάχιστα. Τόσο ώστε να το απορρίψω. Πάλι να χώσω την αδελφή μου; Ε, δε γίνεται! Άλλωστε θα θέλει κι αυτή να βγουν με τον Μανόλη. «Για πάρε ένα τηλέφωνο τον Μανόλη να δεις τι θα κάνουν», συνεχίζει ο Αθανασίου. Λίγοι άνθρωποι έχουν την ικανότητα να με νευριάζουν. Αυτοί δηλαδή που με ξέρουν καλύτερα απ’ όλους. Η αδελφή μου η Άννα, η γυναίκα μου η Ελπίδα κι ο βοηθός μου ο Αθανασίου, με τον οποίο το τελευταίο διάστημα περνάω σαφώς περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι με οποιονδήποτε άλλον. «Ορεξάτος ήρθες σήμερα, ε; Δουλειά δεν έχεις; Άμα βαριέσαι, έχω κάτι δικές μου αναφορές να σου δώσω να συμπληρώσεις». Πιάνω στο χέρι όσα χαρτιά βρίσκω και αρχίζω να του τα κουνάω. Ένα δυο μού πέφτουν κάτω. Σηκώνομαι να τα μαζέψω βρίζοντας. Με το που με βλέπει έτσι φουριόζο ο Αθανασίου, αρχίζει να γελάει, αλλά ευτυχώς γι’ αυτόν σηκώνεται και βγαίνει απ’ το γραφείο. Ίσως έχει δίκιο τελικά ο Αθανασίου, σκέφτομαι όπως ξανακάθομαι στην καρέκλα μου. Καλό θα μας κάνει εδώ που τα λέμε να βγούμε και λίγο έξω. Περισσότερο στην Ελπίδα, που με τα δυο μωρά έχει πολύ καιρό να βγει απ’ το σπίτι. Εγώ τουλάχιστον αλλάζω παραστάσεις. Τέτοια μέρα όμως πού να πας; Όλα γεμάτα θα ’ναι, με ζευγαράκια που θα ’χουν τα μισά μας χρόνια. Αγίου Βαλεντίνου και μαλακίες... Θα τον σκίσω τον Αθανασίου που μου ’βαλε την ιδέα! Θα πάρω τον Μανόλη να δω τι σχέδια έχει γι’ απόψε. Με το που βγάζω το κινητό μου, αρχίζει να χτυπάει το σταθερό στο γραφείο μου. Το σηκώνω. Είναι η Λίνα, η ιδιαιτέρα του αρχηγού μου, του Αργυρού, ο οποίος θέλει να με δει αμέσως στο γραφείο του. «Τώρα!» μου λέει χαρακτηριστικά η Λίνα. Της απαντώ να του πει πως δε με βρήκε. Η Λίνα προς στιγ10

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 11

μήν τα χάνει, αλλά βρίσκει γρήγορα την αυτοκυριαρχία της και μαζί και το νάζι της. «Πέτρο, κόφτο. Αφού ξέρεις πως δεν μπορώ να του πω ψέματα. Όσο κι αν σε συμπαθώ...» «Το ξέρω, ρε Λίνα. Σε πειράζω. Για πες, πώς είναι από κέφια;» «Μια χαρά ήταν το πρωί. Από την ώρα που τον πήρε τηλέφωνο ο Καλπάκης από τη ΔΔΗΕ1 όμως, κάτι άλλαξε. Δεν είναι και πολύ στα καλά του». Από τη ΔΔΗΕ; Τι να θέλουν από μας; Της λέω πως σε ένα λεπτό θα είμαι εκεί. Ετοιμάζομαι να ξεκινήσω για το γραφείο του Αργυρού, το οποίο βρίσκεται στον επάνω όροφο. Μαζεύω τα πράγματά μου από το γραφείο και παράλληλα καλώ από το κινητό τον Αθανασίου. Στο πρώτο κουδούνισμα απαντάει. Τον ακούω στερεοφωνικά. Σηκώνω τα μάτια. Στέκεται στην πόρτα. Έχει χαθεί το ειρωνικό γέλιο που είχε πριν από λίγη ώρα. «Μόνο για να με χρεώσεις το έκανες, ε;» του λέω, στριφογυρνώντας το κινητό μου στο χέρι. «Κανόνισες τίποτα για το βράδυ;» «Γι’ αυτό ήρθες; Για να μου σπάσεις τα νεύρα πάλι;» «Όχι. Το αντίθετο. Είπα να σε προλάβω...» Ο Αθανασίου μπαίνει μέσα και κλείνει την πόρτα. «Πέτρο, κάτι έχει συμβεί και ζητάνε τη βοήθειά σου από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος». «Το ξέρω, γι’ αυτό σ’ έψαχνα. Μας περιμένει ο Αργυρός πάνω. Τι σκατά θέλουν από μας;» «Όχι “από μας”. Από σένα. Τώρα έρχομαι από το γραφείο του Αργυρού. Ζήτησαν ειδικά εσένα. Έχουν κάποια στοιχεία που θέλουν να σου δείξουν το συντομότερο δυνατόν». Ο Αθανασίου κάνει μια παύση. Μετατοπίζει το βάρος του από το ένα πόδι στο άλλο. 1

Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος 11

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 12

«Φοβούνται πως ίσως κάποιος πεθάνει από στιγμή σε στιγμή και... μπορεί να ευθύνεσαι εσύ γι’ αυτό», μου λέει τελικά.

Ένας αστυνόμος με πολιτικά στέκεται έξω από την πόρτα του Αργυρού. Έχουμε παρόμοιο στήσιμο. Είμαστε και οι δύο αστυνόμοι της «νέας γενιάς», όπως λένε οι παλιοί. Θα ’ναι ίσως κάνα δυο χρόνια νεότερος από μένα, με χτένισμα «χωρίστρα στο πλάι», που βάζω στοίχημα ότι είναι το ίδιο από το δημοτικό, και υπερβολική τριχοφυΐα, η οποία προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από τα άψογα φρεσκοξυρισμένα μάγουλά του. «Καλπάκης», μου συστήνεται. «Ελευθεριάδης», του απαντώ στο ίδιο κοφτό στυλ και του δίνω το χέρι. Αντί για χειραψία μού πασάρει ένα διπλωμένο χαρτί. Το παίρνω και το κοιτάζω. Γαμώ την πρεσβυωπία μου! Πρέπει να πάρω γυαλιά. Απομακρύνω το χαρτί καμιά δεκαριά εκατοστά. Διακρίνω επτά κεφαλαία γράμματα, ανάμεσα σε κάποια έχει παύλες και δίπλα τους υπάρχει μια κρεμάλα. Μου θυμίζει το παιχνίδι που παίζαμε μικροί. ΕΠΧ_Ο_Λ_ΑΗ

«Τι είναι αυτό;» «Ένα e-mail», απαντάει ο Καλπάκης. «Από ποιον;» «Το ψάχνουμε ακόμα. Πάντως έγραφε το όνομά σου». «Δεν καταλαβαίνω...» Ξεδιπλώνω και κοιτάζω πιο προσεκτικά το χαρτί. Είναι η εκτύπωση ενός e-mail σε χαρτί Α4. Πάνω πάνω, στο όνομα αποστολέα, βλέπω όντως το όνομά μου και σε παρένθεση το επαγγελματικό μου e-mail. Ο αποστολέας έχει αφήσει κενό το θέμα. Παραλήπτης κάποιος «sergos». 12

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 13

«Ποιος το έλαβε;» «Ο Κωνσταντίνος Σέργος». «Εγώ έναν Κωνσταντίνο Σέργο ξέρω. Τον παλιό μπασκετμπολίστα του Παναθηναϊκού». «Βλέπω πιάνεις πουλιά στον αέρα, Ελευθεριάδη». Ετοιμάζομαι να του απαντήσω ανάλογα, αλλά μας κόβει η φωνή του Αργυρού που φωνάζει να περάσουμε μέσα. Συνειδητοποιώ ότι κάθομαι τόση ώρα όρθιος και μιλάω έξω από την ανοιχτή πόρτα του Αργυρού. Ο Καλπάκης παραμερίζει και μπαίνουμε όλοι μέσα. Ο Αργυρός στητός, σαν φακίρης που έχει καταπιεί σπαθί, είναι όπως πάντα στη θέση του. Όσες φορές τον έχω συναντήσει, είτε στην πιο δύσκολη υπόθεση, είτε σε πάρτι της αστυνομίας, έχει την ίδια ανέκφραστη φάτσα. Στεκόμαστε προσοχή, αλλά ο Αργυρός δείχνει να μη μας προσέχει. Φωνάζει στη Λίνα να κλείσει την πόρτα και να μη μας ενοχλήσει κανείς, μόνο αν τον ψάχνει ο υπουργός. «Περιμένεις τηλέφωνο από τον Γιάννη τον Ιωαννίδη,2 αρχηγέ;» Ο Αργυρός αντιδρά στο χιούμορ μου όπως ένας άνθρωπος όταν κάποιος φυσάει στο αφτί του με μια υπερηχητική σφυρίχτρα. Δε λέει τίποτα και μας αφήνει για λίγη ώρα ακόμα να βράζουμε στο ζουμί μας. Εντέλει εστιάζει πάνω μου. Καθαρίζει τον λαιμό του. Ξεκινάει με ήρεμο τόνο και απευθυνόμενος μόνο σ’ εμένα μου λέει πως ο Καλπάκης δεν ήρθε μέχρι εδώ για να με ρωτήσει αν όντως έστειλα εγώ αυτό το μήνυμα στον Σέργο. Είναι εύκολο για τον Καλπάκη και την ομάδα του να ανακαλύψουν ποιος κρύβεται πίσω από το e-mail. Το θέμα είναι πως ο Σέργος, όταν τηλεφώνησε στην αστυνομία, δεν το έκανε για να ρωτήσει ποιος είναι αυτός που του έστειλε το email. Τηλεφώνησε επειδή δεν ξέρει πού βρίσκεται ο γιος του. «Ο γιος του;» ρωτάω. 2 Ο Γιάννης Ιωαννίδης, εκτός από προπονητής μπάσκετ, διετέλεσε και υφυπουργός Αθλητισμού από τον Ιούνιο 2012 έως τον Ιούνιο 2013.

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 14

«Αλέξανδρος Σέργος, άγαμος, τριάντα δύο ετών, ιδιωτικός υπάλληλος», πετάγεται ο Καλπάκης, ο οποίος στη συνέχεια ανοίγει ένα σημειωματάριο και αρχίζει να διαβάζει από μέσα. Ο Σέργος με τον γιο του είχαν ραντεβού σήμερα το πρωί για να φάνε μαζί πρωινό, στο οποίο όμως ο Αλέξανδρος δεν εμφανίστηκε, ούτε ειδοποίησε. Τον πήρε τηλέφωνο ο πατέρας του δυο τρεις φορές, αλλά το είχε κλειστό. Μετά από λίγη ώρα, ο Σέργος έλαβε αυτό το e-mail με την κρεμάλα, ένα παιχνίδι που έπαιζαν πολύ συχνά με τον γιο του όταν ήταν μικρός. Έτσι ο Σέργος ανησύχησε μήπως του έχει συμβεί κάτι κακό. «Ή μήπως του συμβεί κάτι κακό», συμπληρώνω. «Σωστά», επιβεβαιώνει τη σκέψη μου ο Αργυρός. «Και επιπλέον, Ελευθεριάδη, ο Σέργος είδε και το όνομά σου πάνω στο e-mail με την κρεμάλα. Σου πήρε λίγη ώρα, αλλά κατάλαβες γιατί σε θέλαμε εδώ. Πώς πας λοιπόν από δουλειά αυτές τις μέρες;» «Κοίτα, αρχηγέ, όπως ξέρεις, πάντα έχ–» «Ωραία. Άρα μπορείς να διαθέσεις λίγο από τον χρόνο σου και σ’ αυτή την υπόθεση, μιας και εμπλέκεται και το όνομά σου και πρέπει να το καθαρίσεις, έτσι;» «Μα εγώ δεν έχω σχέση με τέτ–» «Αρκετά! Άσε όλες τις άλλες υποθέσεις σου για πιο μετά. Θα σε βοηθήσει κι ο Αθανασίου. Έρευνα θα κάνεις και πάλι. Δεν χρειάζεται να υπάρχει πάντα ένα πτώμα! Βασικά η δουλειά σου αυτή τη φορά είναι να μην υπάρξει πτώμα». Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτός ο πανικός. Στο κάτω κάτω ενήλικος είναι ο γιος του Σέργου. Δεν μπορεί να εξαφανιστεί αν θέλει; Γιατί τέτοιος φόβος μην έχει πάθει κάτι; Γιατί τέτοια κινητοποίηση, και μάλιστα τόσο άμεσα, μέσα σε λίγες μόνο ώρες; Για ένα e-mail; Ούτε ο κανακάρης του πρωθυπουργού να ήταν! Κάτι παίζει εδώ. Κάποια λεπτομέρεια μου έχει ξεφύγει. Ξεφυσάω. «Εντάξει, αρχηγέ. Πάμε λοιπόν με τον Νίκο τώρα όπως είμαστε να δούμε τον Σέργο», λέω και γυρνάω να φύγω. 14

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 15

«Θέλουμε το λάπτοπ του», λέει ο Καλπάκης και σχηματίζει με το στόμα του κάτι που μοιάζει με χαμόγελο. Ούτε σε διαφήμιση της Colgate δε θυμάμαι να έχω δει τόσο λευκά δόντια. Ανοίγω την πόρτα του γραφείου, αλλά ο Αργυρός μου κόβει τη φόρα. «Κάτσε ένα λεπτό, Ελευθεριάδη. Μη βιάζεσαι. Θέλω να καταλάβεις τον πραγματικό λόγο που σε χρειάζομαι στην υπόθεση».

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 16

Ο πυροσβέστης του διαστήματος

Με λένε Χρήστο και είμαι πυροσβέστης. Όχι όμως απλός πυροσβέστης, σαν και τους άλλους που βγάζουν γιαγιάδες από σπίτια που καίγονται, που κατεβάζουν γατάκια από τα δέντρα ή σβήνουν φωτιές στα δάση. Όχι, όχι, δεν είμαι τέτοιος εγώ. Εγώ είμαι πυροσβέστης του διαστήματος. Ξέρω τι σκέφτεσαι. Πως δεν έχει νόημα κάτι τέτοιο, πως δεν υπάρχει τέτοιος πυροσβέστης. Έλα όμως που κάνεις λάθος.

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 17

b } Πέμπτη, 14 Φεβρουαρίου, 10:53

ΕΥΓΟΥΜΕ από το γραφείο του Αργυρού μισή ώρα μετά τις αυστηρές οδηγίες του για προσοχή στους χειρισμούς της υπόθεσης, μιας και ο Σέργος έχει σχέσεις με «υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια», όπως χαρακτηριστικά είπε. Μου έκανε ξεκάθαρο πως γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο με θέλει στην υπόθεση. Μας είπε να συνεργαστούμε σε ό,τι χρειαστεί με τον Καλπάκη. Τον ρώτησα, «Σε ό,τι χρειαστούμε εμείς αυτόν ή αυτός εμάς;» Με έβρισε κι έφυγα. Ο Αθανασίου έμεινε με τον Καλπάκη, για να πάρει τα στοιχεία του Σέργου, μήπως είναι ακόμα στο σπίτι, ώστε να πάμε άμεσα να τον δούμε. Μπαίνω στο γραφείο και χτυπάει το κινητό μου. «Έλα, ρε φίλε!» ακούω στην άλλη άκρη. «Μανόλη, κολλητέ μου! Τι σύμπτωση! Κι εγώ θα σ’ έπαιρνα!» «Ωχ! Έλα, λέγε τι θες κι άσε τις μαλαγανιές». «Εσύ με πήρες, αδελφικέ μου φίλε! Εσύ πες πρώτος!» «Έτσι σε πήρα, ρε! Να δω τι κάνεις. Λέγε τώρα. Πόσα θες; Λέγε!» Μπαίνω κατευθείαν στο ψητό και ρωτάω τον Μανόλη αν θα βγάλει σήμερα έξω την αδελφή μου. Δεν έχει ιδέα σε τι αναφέρομαι. Πέφτει απ’ τα σύννεφα. Αρχίζει να απολογείται, λέγοντας ότι το ξέχασε εντελώς πως είναι τα γενέθλιά της. Είναι εντελώς μαλάκας ο κολλητός μου! Του το λέω. Μαζί με το πόσο λάθος έκανα που τον άφησα να παντρευτεί την Άννα. Του θυμίζω πως είναι η γιορτή του 17 2 – memento mori

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 18

Αγίου Βαλεντίνου και καλά θα κάνει να την πάει κάπου. Με τίποτα, μου λέει. Δε γιορτάζει ποτέ ξενόφερτους αγίους. Τέτοια πάσα δεν μπορεί να πάει χαμένη. «Τι ξενόφερτους λες, ρε συ; Σε όλο τον κόσμο τον γιορτάζουν. Μη σου πω ακόμα και στη Νιγηρία...» Τον τσιγκλάω ακόμα μια φορά για την καταγωγή του. «Και πού θες να ξέρω αν τον γιορτάζουν στη Νιγηρία; Δεν έχω πάει πότε εκεί και το ξέρεις. Εδώ γεννήθηκα, βρε παπάρα!» Γελάμε και οι δύο. Μου λέει τελικά πως δε βγαίνει έξω σήμερα. Του αναφέρω δήθεν αδιάφορα πως πιθανότατα θα έχει και κανένα ματσάκι στην τηλεόραση. Εκατό τοις εκατό, μου λέει. Και η Άννα άλλωστε προτιμάει όταν έχει ματς, γιατί την αφήνει ο Μανόλης στην ησυχία της για δυο ώρες, να κάνει τα δικά της. Έχω προετοιμάσει το έδαφος. Είμαι έτοιμος να ακούσω την «προσφορά» του. «Να σου πω, ρε... Γιατί δε βγαίνετε εσείς με την Ελπίδα; Θα κρατήσουμε εμείς τα παιδιά, φτάνει να τα κοιμίσετε πρώτα, ε;» Bullseye! Κι έτσι ολοκληρώνεται επιτυχώς το κόλπο που μου έμαθε η Ελπίδα: πώς να παρουσιάσεις σε κάποιον μια δική σου ιδέα για δική του. «Εντάξει, ρε φίλε. Αφού προτιμάς...» του λέω. «Πλάκα μού κάνεις; Τόσο εύκολα σε έπεισα;» Ξαφνικά ακούω φασαρία απ’ έξω. Κάποιοι μιλούν έντονα. Έγινε κάτι; Στήνω αφτί, αλλά δεν μπορώ να καταλάβω. Οι φωνές σταματούν όσο απότομα ξεκίνησαν. Κλείνω στα γρήγορα το τηλέφωνο λέγοντας του Μανόλη πως έχω δουλειά και θα μιλήσουμε αργότερα. Ανοίγω την πόρτα του γραφείου μου, αλλά δε βλέπω κανέναν. Περίεργο. Γυρνάω πίσω και σκέφτομαι να πάρω την Ελπίδα να της πω για το βράδυ. Γουργουρίζει το στομάχι μου όμως και με αποσυντονίζει. Το νιώθω να έχει κολλήσει στην πλάτη μου. Αυ18

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 19

θόρμητα κοιτάζω προς τα κάτω. Βλέπω, αντίθετα, την πεταχτή κοιλιά μου και τη χαϊδεύω. Έχει μεγαλώσει, ρε γαμώτο... Ο Αθανασίου ακόμα δεν έχει εμφανιστεί να μου πει τι θα κάνουμε με τον Σέργο. Αποφασίζω χωρίς δεύτερη σκέψη να πάω στο κυλικείο να πάρω κανένα σάντουιτς και χυμό, μπας και με κρατήσουν μέχρι το μεσημέρι που θα φάμε κανονικά. Τέτοια ώρα δεν έχει ποτέ κόσμο. «Καλημέρα, Λευτέρη! Τι καλό θα μου φτιάξεις σήμερα;» Ο Λευτέρης. Ίδιος ο Ζήκος. Από το Καρπενήσι κι αυτός, όπως ο ορίτζιναλ Ζήκος. Πηγή γνώσης και κουτσομπολιών. Ένα ΑΠΕ-ΜΠΕ3 μέσα στη ΓΑΔΑ. «Ωωω, καλώς τον κύριο Πέτρο μας! Νωρίς νωρίς σήμερα, βλέπω. Ό,τι τραβάει η ψυχή σου θα σου φτιάξω. Θες ένα σάντουιτς περιποιημένο;» «Για φτιάξε ένα απ’ τα καλά. Όχι σαν αυτά που δίνεις του Νίκου όμως!» τον πειράζω. Ο Λευτέρης ανοίγει ένα ψωμάκι και αρχίζει να ψάχνει τα υλικά που θα βάλει. Αλείφοντάς το με βούτυρο, μου κάνει νόημα να πλησιάσω. Σκύβουμε κι δυο μας μπροστά, σαν τις κουτσομπόλες του χωριού. Μου ψιθυρίζει πως γίνονται κάτι συγκρούσεις με πολίτες και φεύγουν τα ΜΑΤ, αλλά ακόμα δεν έχει μάθει λεπτομέρειες. Γι’ αυτό και υπάρχει μια αναμπουμπούλα, μου λέει. Παίρνω τη σακούλα με τα φαγητά και επιστρέφω πίσω στο γραφείο μου. Με το που βγάζω τον χυμό και το σάντουιτς, ο εγκέφαλός μου δίνει σήμα στο στομάχι, το οποίο με τη σειρά του αρχίζει να ξύνει τα εσωτερικά του τοιχώματα με ένα μικρό καλέμι. Νιώθω σάλια να μου τρέχουν από το στόμα. Ο Παβλόφ είχε δίκιο, η θεωρία του έχει εφαρμογή και στους ανθρώπους. Μασουλώντας, ακούω τη φωνή του Αθανασίου να με ρωτάει αν θα πάμε στον Σέργο με υπηρεσιακό αυτοκίνητο. Μόλις μπήκε στο γραφείο. Με τη μανία που τρώω δεν τον έχω προ3

Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων 19

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 20

σέξει. Προτιμώ όχι, του λέω. Δε χρειάζεται να κάνουμε εντύπωση στη γειτονιά. Τουλάχιστον όχι ακόμα. Με κοιτάζει λες κι είμαι κινέζος τουρίστας που του ζητάει οδηγίες για να πάει από το Σύνταγμα στην Ακρόπολη. Συνειδητοποιώ πως τόση ώρα μιλάω μπουκωμένος. Καταπίνω και του κάνω νόημα να προχωρήσει και θα τα πούμε στον δρόμο. Μπαίνουμε στο σκούρο μπλε HRV του και κατευθυνόμαστε νότια, στον Άλιμο, στο σπίτι του Σέργου. Με το που βγαίνουμε στην Αλεξάνδρας πήζουμε στην κίνηση. Ανοίγω το ραδιόφωνο, χωρίς να ρωτήσω τον Αθανασίου. Με λοξοκοιτάζει, αλλά δε λέει τίποτα. Από τα ηχεία πετάγονται σαν βέλη τα ακαταλαβίστικα λόγια του PSY στο «Gangnam style». Προλαβαίνω και κλείνω το ραδιόφωνο πριν ακούσουμε για χιλιοστή φορά το εκνευριστικό ρεφρέν του. Όταν επιτέλους στρίβουμε στην κάθοδο της Βασιλίσσης Σοφίας, ρωτάω τον Αθανασίου αν θυμάται καθόλου τον Σέργο. Αν τον πρόλαβε να παίζει. Μου απαντάει πως έχει δει μόνο μερικά βιντεάκια του στο YouTube. Ψάχνω λίγο στο κινητό μου και βρίσκω ένα δυο τέτοια βίντεο. Αφού βλέπω ένα μικρό αφιέρωμα στα δέκα καλύτερα καλάθια του, βάζω να παίζει ένα βίντεο με μια συνέντευξή του μετά από το πρωτάθλημα του Παναθηναϊκού το ’84 με αντίπαλο τον Άρη του Γκάλη. Δυναμώνω τη φωνή. Έχει ένα μάγκικο στυλ η ομιλία του. Θυμίζει λίγο τον Αλέφαντο, αλλά σε μπασκετμπολίστα. «Ρε συ Πέτρο, ο Σέργος ήταν στην ομάδα του ’87 που πήρε το χρυσό στο Ευρωμπάσκετ, καλά δε θυμάμαι;» ρωτάει ο Αθανασίου. «Όχι, δεν ήταν, αν και πολύ θα γούσταρα». Όπως ακούμε τον Σέργο να μιλάει για το πρωτάθλημα που πήραν τότε, φέρνω στη μνήμη μου όλα όσα συνέβησαν. Σταμάτησε πολύ νωρίς από την Εθνική ανδρών, στα είκοσι δύο με είκοσι τρία του. Κανείς μας δεν το πίστευε τότε. Η επίσημη εκδοχή ήταν ότι τραυματίστηκε στην προετοιμασία της Εθνικής και τα επόμενα χρόνια αρνήθηκε να συμμετάσχει ξανά λόγω 20

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 21

υποχρεώσεων με την ομάδα του. Ίσως επειδή είχε γεννηθεί κι ο Αλέξανδρος να ήθελε να περνάει τα καλοκαίρια με την οικογένειά του αντί να τρέχει σε τουρνουά. Η άλλη εκδοχή όμως, αυτή που ακούστηκε στα γήπεδα τότε, ήταν ότι κάποιος μεγαλοπαράγοντας τον «έκοψε» την τελευταία στιγμή. «Ποιος έκοψε ποιον;» «Τι;» λέω σαν χαμένος. «Κάτι είπες μόλις τώρα. Είχες κλειστά τα μάτια σαν να παραμιλούσες. Είπες ότι κάποιος τον έκοψε ή κάτι τέτοιο». Συνειδητοποιώ πως μάλλον το είπα δυνατά το τελευταίο και έτσι εξιστορώ στον Αθανασίου αυτά που έγιναν τότε με τον Σέργο, καταλήγοντας πως αρκετοί παίχτες οι οποίοι είχαν τα φόντα να παίξουν στην Εθνική δεν κλήθηκαν ποτέ σε αυτήν ή αποκλείστηκαν τελευταία στιγμή από τη δωδεκάδα. Ο Σέργος όμως ήταν ειδική περίπτωση. Ήταν παιχταράς καθολικής αποδοχής. Αλλά για κάποιον λόγο δεν τα κατάφερε. Βέβαια η Εθνική μετά ανέβηκε πολύ, με αποκορύφωμα το χρυσό του ’87, οπότε οι φίλαθλοι ξέχασαν γρήγορα την όλη ιστορία. Ίσως και τον ίδιο τον Σέργο. Ο Σέργος δεν έπαιξε ποτέ ξανά στην Εθνική. Αν και τον κάλεσαν έξι χρόνια μετά, για να κλείσει την καριέρα του παίζοντας στο Ευρωμπάσκετ του ’93, αυτός δε δέχτηκε. Κάνουμε άλλα είκοσι πέντε εκνευριστικά λεπτά μέσα στην κίνηση της Βουλιαγμένης, αλλά όταν βγαίνουμε στην Ποσειδώνος ανοίγει ο δρόμος και απλώνονται όλοι στις λωρίδες δεξιά αριστερά, σαν τα μυρμήγκια που βρίσκουν διάσπαρτα ψίχουλα. Το σπίτι είναι μερικά στενά πιο μέσα από την Αλίμου, κοντά στον λόφο Πανί. Παρκάρουμε εύκολα ακριβώς έξω από μια μονοκατοικία με πισίνα, όπως αρκετές στην περιοχή. Βγαίνοντας από το αυτοκίνητο, ο Αθανασίου με πιάνει από τον ώμο. Με ρωτάει αν έχω ακούσει τίποτα για την οικογένεια του Σέργου όλο αυτό το διάστημα, από τότε που αποσύρθηκε και μετά. Ενώ προσπαθώ να θυμηθώ, προχωράμε και οι δύο μαζί αργά προς την πόρτα του Σέργου. Η αλήθεια είναι πως 21

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 22

δεν έχω μάθει τίποτα, σκέφτομαι. Λες κι άνοιξε η γη και τον κατάπιε. «Εδώ δεν ήξερα καν πως είχε γιο, και μάλιστα τόσο μεγάλο», του λέω φτάνοντας, και σηκώνω το χέρι μου να χτυπήσω το κουδούνι. Ο Σέργος μάλλον μας περιμένει πίσω απ’ την πόρτα, γιατί ανοίγει πριν προλάβω να ολοκληρώσω την κίνησή μου. «Αργήσατε!» λέει στο άνοιγμά της ένας γεροδεμένος άντρας και παράλληλα μας δείχνει την ώρα στο ρολόι του. Αν και κοντά στα εξήντα του πλέον, δεν υπήρχε περίπτωση να μην τον αναγνωρίσω. Ψηλός, σχεδόν δύο μέτρα, με τεράστια άκρα και αποφασιστικό βλέμμα. Το ίδιο που είχε κι όταν κρατούσε την πορτοκαλί «σπυριάρα» στα χέρια και είχε μπροστά του έναν και δύο αντιπάλους να του κλείνουν τον δρόμο προς το καλάθι. Φαίνεται να κρατιέται σε φόρμα. Δεν βλέπω ούτε κοιλιά ούτε προγούλια να εξέχουν. Έχει μόνο χάσει αρκετά από τα μαλλιά του και τα υπόλοιπα τα έχει κοντοκουρεμένα. Ένα ενιαίο φρύδι πάνω από τα μάτια του, ένα περιποιημένο γκρίζο μούσι δέκα ημερών και το μόρτικο στυλ που τον θυμάμαι να έχει από παλιά ολοκληρώνουν την εικόνα του βετεράνου πλέον παίχτη. «Κύριε Σέργο, τιμή μου που σας γνωρίζω από κοντά», του λέω και του δίνω το χέρι. Η παλάμη του είναι τόσο μεγάλη και η χειραψία του τόσο σφιχτή, που τα ακροδάχτυλά του μου πιέζουν τον καρπό σαν να θέλει να μετρήσει τον σφυγμό μου. «Τον βρήκατε;» μου κόβει τον αέρα. «Όλη η ομάδα μας είναι επί ποδός. Να περάσουμε;» του λέω, δείχνοντας προς τα μέσα, με το χέρι που μόλις κατάφερα να ελευθερώσω. «Ναι, ναι, περάστε καλύτερα μέσα να τα πούμε», λέει ο Σέργος και μας γνέφει με το κεφάλι του προς το καθιστικό. «Έβγαλε κρύο αυτές τις μέρες, ε;» μας λέει προχωρώντας. Δυσκολεύομαι να προλάβω τον διασκελισμό του, ακολουθώ όμως το βλέμμα του. Το στρέφει προς τα δεξιά μας. Κοιτάζω κι εγώ έξω απ’ την τζαμαρία. Περιμένω να δω καμιά μπα22

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 23

σκέτα. Αντ’ αυτού, βλέπω δυο καρέκλες και μια ξαπλώστρα από μπαμπού, για τα οποία το καλύτερο μέλλον που μπορώ να σκεφτώ είναι το κάψιμο με φλογοβόλο, υπό τους ήχους του «Beds are burning» των Midnight Oil. Ακριβώς δίπλα στέκει δε στέκει μια τεράστια διαφημιστική ομπρέλα, από κείνες που βάζουν στους γάμους το καλοκαίρι με ντάλα ήλιο, για να ιδρώνουν οι καλεσμένοι υπό σκιάν. Το πλάνο ολοκληρώνει μια άδεια πισίνα, σαν αυτές που βλέπουμε στα εγκαταλελειμμένα σπίτια στις χολιγουντιανές ταινίες: ένας ξεχαρβαλωμένος βατήρας, ξεθωριασμένα γαλάζια πλακάκια σπασμένα στις άκρες, χώμα, ξερά φύλλα και μια ξεφούσκωτη μπάλα μπάσκετ στο κέντρο αυτού που κάποτε, φαντάζομαι, θα ήταν ο βυθός της. Μπασκέτα πάντως δε βλέπω πουθενά. «Εδώ και μερικά χρόνια δεν έχει νερό η πισίνα. Πολλά τα έξοδα συντήρησης και τελικά κανείς μας δεν έκανε μπάνιο. Μόνο για μόστρα την είχαμε», λέει ο Σέργος βλέποντας την απορία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό μου. «Να σας φέρω κάτι τις; Έναν καφέ;» «Όχι, ευχαριστούμε, είμαστε εντάξει», λέω πριν προλάβει ο Αθανασίου να μιλήσει. «Πέτρος Ελευθεριάδης και από δω ο βοηθός μου Νίκος Αθανασίου». Βγάζω και δίνω την κάρτα μου. Ο Αθανασίου με κοιτάζει με μισό μάτι. Όχι για την κάρτα που έδωσα, αλλά γιατί δεν τον άφησα να πει ότι ένας εσπρέσο θα ήταν ό,τι πρέπει. «Καθίστε. Βολευτείτε. Το θέμα είναι μην έχει πάθει τίποτα το παιδί μου». «Για πείτε μας λοιπόν τι συνέβη. Από την αρχή...» του λέω και καθόμαστε με τον Αθανασίου στον καναπέ. Βγάζω το σημειωματάριό μου και ετοιμάζομαι να καταγράψω τα γεγονότα, όσα τουλάχιστον γνωρίζει ο Σέργος. Απέκτησα τη συνήθεια να σημειώνω απ’ όταν πήγαινα στο λύκειο. Κράταγα σημειώσεις για τα πάντα. Από τις ιστορίες που μου έλεγαν οι γονείς μου για τη ζωή στο χωριό, μέχρι τους γρίφους που μας μάθαινε ο μαθηματικός μας στο φροντιστήριο. 23

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 24

Ξέρεις τι κοινό έχουμε εσύ κι εγώ; Είμαστε και οι δυο μας αγνές ψυχές. Αυτή είναι και η βασική μας διαφορά με τους μεγάλους που νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα. Η αλήθεια είναι πως εμείς ξέρουμε πιο πολλά. Κι αν κάτι δεν το ξέρουμε, μπορούμε να το φανταστούμε, να το σχεδιάσουμε στο μυαλό μας και μετά να το κάνουμε πραγματικότητα. Έτσι κι εγώ ξεκίνησα κάνοντας άλλα πράγματα μέχρι να βρω τι πραγματικά ήθελα να κάνω. Αλλά κάτσε να σ’ τα πω απ’ την αρχή.

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 25

Ιούνιος 1986

« ΙΣΤΕ έτοιμοι για γρίφο;» ρώτησε ο ψιλόλιγνος καθηγητής μαθηματικών τους πέντε μαθητές του, γνωρίζοντας βεβαίως και την απάντηση. Το δίωρο βραδινό μάθημα έφτανε στο τέλος του. Πλησίαζαν οι εξετάσεις της πρώτης λυκείου και ο καθηγητής Δαμλής προσπαθούσε με διάφορα τεχνάσματα να συγκρατήσει το μυαλό των έφηβων μαθητών του μέσα στο κεφάλι τους. Έτριψε τα μάτια του κάτω απ’ τα γυαλιά. Δεν είχε όρεξη για μάθημα – ούτε κι οι μαθητές του. Συνήθιζε να τους λέει γρίφους όταν έμπαιναν στην τελευταία ώρα μαθήματος της εβδομάδας. Ήθελε να φεύγουν χαρούμενοι και όχι μπουχτισμένοι από θεωρήματα και ορισμούς. Αρκετά τούς πίεζαν στο σχολείο άλλωστε. Στην ηλικία τους τα παιδιά έπρεπε να είναι έξω και να διασκεδάζουν. Αλλά οι καιροί είχαν αλλάξει. Τα φροντιστήρια ήταν πλέον απαραίτητα από την αρχή του λυκείου και όχι μόνο στην τελευταία τάξη του. Να δεις που στο μέλλον τα παιδιά θα αναγκάζονται να κάνουν φροντιστήριο και στο δημοτικό, σκεφτόταν. Τουλάχιστον είχε διαλέξει ένα επάγγελμα με μέλλον. «Λοιπόν...» «Κύριε, μη μας πείτε πάλι αυτό με τα μαντίλια στις πλάτες των φυλακισμένων. Αυτό είναι για μωρά!», τον διέκοψε ο Πέτρος. Γιουχαΐσματα γέμισαν τη μικρή αίθουσα στο ισόγειο του συνοικιακού φροντιστηρίου στη Νέα Χαλκηδόνα. Ο Δαμλής ακούμπησε τον δείκτη του στο στόμα και τους έκανε νόημα να μη φωνάζουν. Θα ’ρχόταν πάλι ο Νικολάου και ποιος τον άκουγε μετά. Ο Νικολάου ήταν ο ιδιοκτήτης του φροντιστηρίου, μονίμως κατσούφης, σαν παγωτατζής τον χειμώνα. Ο Νικολάου 25

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 26

δίδασκε φυσικοχημεία ενώ ο Δαμλής μαθηματικά. Ο χοντρός κι ο λιγνός, όπως τους αποκαλούσαν κρυφά τα παιδιά. Ο Δαμλής σήκωσε τα δύο χέρια ψηλά, σαν να παραδίνεται. Ήταν έτοιμος να απαριθμήσει τους λόγους για τους οποίους ο γρίφος με τα μαντίλια ήταν ο αγαπημένος του, όταν κάποιος τον διέκοψε ξανά. «Κύριε, κύριε, έναν καινούργιο γρίφο πείτε μας!» πετάχτηκε ο Φίλιππος, ο «εγκέφαλος», ο διπλανός του Πέτρου και αστέρι της τάξης. Ο Δαμλής έκλεισε τα μάτια και αναστέναξε. Τα άνοιξε ξανά και ξεκίνησε την ιστορία του. Ήταν ένα στρατόπεδο που βρισκόταν στη μέση του πουθενά. Κάτι σαν τα στρατόπεδα των Ρωμαίων που έβλεπαν στα κόμικς του Αστερίξ. Στην πύλη του υπήρχε ένας φρουρός. Ένας κατάσκοπος όμως κρυβόταν κάπου εκεί κοντά, χωμένος κάτω από κάτι κλαδιά δέντρων. Ήθελε να ακούσει ποιο είναι το σύνθημα και ποιο το παρασύνθημα, για να μπορέσει να μπει μέσα στο στρατόπεδο. «Κύριε, εμείς με ποιους είμαστε;» ρώτησε ο Σώτος, το «πειραχτήρι», που καθόταν μπροστά από τον Πέτρο και τον Φίλιππο. Ο Φίλιππος δεν έχασε ευκαιρία. Σήκωσε το χέρι του ψηλά και το κατέβασε με φόρα, δίνοντας μια φάπα στον φρεσκοκουρεμένο σβέρκο του Σώτου. Άλλη μια αφορμή για διακοπή. Ο Δαμλής σήκωσε τα μάτια του προς το ταβάνι και προσευχήθηκε σ’ έναν θεό στον οποίο δεν πίστευε, να μεταμορφώσει όλα τα παιδιά σε παναγίτσες. «Θα ακούσετε την ιστορία; Μετά δε θα μπορείτε να μου πείτε τη λύση και θα τη βρει πάλι ο Πέτρος που πρόσεχε». Ξαφνικά επικράτησε ησυχία, σαν να βρίσκονταν όλοι σε τάξη κατηχητικού. Ο Δαμλής κοίταξε προς το μέρος του αγαπημένου του μαθητή. Ο Πέτρος χαμογελούσε. Ικανοποιημένος ο Δαμλής, συνέχισε την ιστορία του από κει που την άφησε. Ο κατάσκοπος περίμενε αρκετές ώρες κρυμμένος και κάποια στιγμή επιτέλους άκουσε βήματα. Κάποιος πλησίαζε! 26

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 27

Κρυφοκοίταξε και είδε έναν στρατιώτη να στέκεται έξω από την πύλη. Έστησε αφτί. Φώναξε ο φρουρός, «Έξι». Απάντησε αμέσως ο στρατιώτης, «Τρία». «Πέρνα μέσα», του είπε ο φρουρός και άνοιξε την πύλη. «Χμ», μουρμούρισε ο κατάσκοπος, «λες να είναι τόσο απλό;» Περίμενε λίγη ώρα ακόμα και μετά από λίγο έφτασε ένας δεύτερος στρατιώτης. Φώναξε ο φρουρός, «Οκτώ». Απάντησε ο δεύτερος στρατιώτης, «Τέσσερα». Και τον είδε να μπαίνει κι αυτός μέσα. Χαμογέλασε ο κατάσκοπος. Ήταν πλέον σίγουρος ότι ήξερε πώς θα κατάφερνε να μπει. Σηκώθηκε, τίναξε τις σκόνες από πάνω του κι άρχισε να προχωράει με σταθερό βήμα προς την πύλη. «Δέκα», του φώναξε ο φρουρός και περίμενε την απάντηση. «Πέντε», απάντησε με αυτοπεποίθηση ο κατάσκοπος. «Πιάστε τον! Εχθρός είναι, πιάστε τον!» φώναξε ο φρουρός. «Και μετά τι έγινε, κύριε;» ρώτησε ο Σώτος. «Ε, τη θες τη φάπα σου τελικά!» του είπε ο Δαμλής. «Δεν έγινε τίποτα μετά, ρε Σώτο! Ένας γρίφος είναι. Τι έπρεπε να απαντήσει ο κατάσκοπος για να μπει πρέπει να βρείτε!» «Μα εγώ θέλω να μάθω τη συνέχεια! Αν τον βασάνισαν, αν πρόδωσε τους δικούς του, αν πήγε ο Ράμπο να τον σώσει...» Γελούσαν όλα τα παιδιά –εκτός απ’ τον Σώτο που δεν έβρισκε πουθενά το αστείο– όταν ακούστηκε και το γέλιο του Δαμλή, βραχνό και βαθύ, σαν από χριστουγεννιάτικη διαφήμιση με τον Αϊ-Βασίλη. Ξαφνικά άνοιξε η πόρτα και όρμησε μέσα ο Νικολάου. Όλοι πάγωσαν. Τα γέλια κόπηκαν μαχαίρι. «Τι έχουμε εδώ; Γιατί γελάτε; Δαμλής! Δεν είπαμε να κόψετε τα ανέκδοτα και τις βλακείες;» Ο Δαμλής σκούπισε με τα χέρια του μερικά δάκρυα που είχε στα μάτια. Ίσιωσε τα γυαλιά του και προσπάθησε να εξηγήσει στον Νικολάου πως δεν ήταν ανέκδοτα αυτά που τους έλεγε. Ήταν γρίφοι. Και μάλιστα είχαν εκπαιδευτικό χαρακτήρα υψίστης σημασίας για την ανάπτυξη του μυαλού. «Σταμάτα, Δαμλή! Σταμάτα! Ξέρω όλες τις ιστορίες σου περί διδακτικής των μαθηματικών. Δε θέλω να μάθω άλλες, ούτε 27

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 28

θέλω να μου κάνεις κήρυγμα. Αυτόν τον ρόλο τον έχει αναλάβει αποκλειστικά η γυναίκα μου». Ο Σώτος δεν μπόρεσε να κρατηθεί και ένα δυνατό «πφφφφ» σαν χλιμίντρισμα ακούστηκε στην τάξη. «Κάντε ησυχία είπα! Και πού ’σαι, Δαμλής; Τελείωνε με τ’ ανέκδοτα!» «Ναι, κύριε Νικολάου. Αμέσως! Μόνο που όπως σας εξήγησα δεν είναι ανέκδ–» άρχισε να λέει ο Δαμλής, αλλά ο Νικολάου είχε ήδη βγει απ’ την αίθουσα. «Καμιά ιδέα; Κανείς;» είπε ο Δαμλής, γυρνώντας ξανά προς τους μαθητές του. Η Αμαλία, το «παπαγαλάκι», πήρε τον λόγο. Ήταν ξεκάθαρο πως η σωστή απάντηση ήταν το «πέντε», είπε απευθυνόμενη σε όλους. Απλώς δεν άκουσε καλά ο φρουρός. Ο Δαμλής κούνησε το κεφάλι του αριστερά δεξιά. «Τάκη; Έχεις εσύ καμιά ιδέα;» Ο Τάκης, ο «ονειροπαρμένος», ως συνήθως ρέμβαζε και δεν του έδινε σημασία. Κοιτούσε έξω περιμένοντας να πάει σπίτι, πιθανότατα για να χαζέψει μπροστά στην τηλεόραση. «Πέτρο; Μήπως εσύ;» Ο Πέτρος σούφρωσε τα χείλη και ανασήκωσε τους ώμους του. «Παιδιά, αφήστε το μυαλό σας λίγο πιο ελεύθερο. Σκεφτείτε και λίγο διαφορετικά. Λογικά πάντα, απλώς διαφορετικά...» Απόλυτη ησυχία επικρατούσε στην αίθουσα. Μόνο ένα κουνούπι βούιξε για λίγο, ψάχνοντας τροφή για τη νύχτα που κατέφθανε. Η ώρα πλησίαζε οκτώ. Το κουδούνι θα ακουγόταν από λεπτό σε λεπτό. Ο Δαμλής χτύπησε τρεις φορές κοφτά την κιμωλία του στον πίνακα. Τα παιδιά έστρεψαν τα μάτια τους επάνω στον καθηγητή, σαν μόλις να ξύπνησαν από ύπνωση. «Λοιπόν, παιδιά μου... Βλέπω πως δυσκολεύεστε και πρέπει να πάμε και σπίτια μας. Θα σας πω τη λύση, να μου πείτε το “γιατί”. Εντάξει; Το “τέσσερα” είναι η σωστή απάντηση». Τα παιδιά για μερικά δευτερόλεπτα απλώς κοιτούσαν το έ28

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 29

να το άλλο σαν χαζά. Ένα λεπτό μετά, ο Δαμλής νόμισε πως διέκρινε ένα χαμόγελο να σχηματίζεται στο πρόσωπο του Πέτρου, ώσπου ένα δυνατό «ντριιιν» διέλυσε τη στιγμή. «Ελάτε, πηγαίνετε σπίτι και θα σας πω τη λύση τη Δευτέρα», είπε ο Δαμλής. «Όχι, κύριε! Έτσι θα μας αφήσετε;» είπε η Αμαλία. «Όποιος δεν μπορεί να περιμένει να ρωτήσει τον Πέτρο», είπε ο Δαμλής. Τέσσερα ζευγάρια μάτια γύρισαν μεμιάς προς το μέρος του Πέτρου, αλλά αυτός είχε ήδη ανοίξει την πόρτα και είχε εξαφανιστεί. Ο Δαμλής έσβησε με το σφουγγάρι τις κιμωλίες στον πράσινο πίνακα και σκούπισε τα χέρια στο παντελόνι του. Ασφάλισε το παράθυρο και κατέβασε τις περσίδες ώστε να μην μπει ο ήλιος το πρωί. Χτένισε λίγο τα μπουκλωτά μαλλιά του, έβγαλε τα γυαλιά του και χαιρέτησε από μακριά τον Νικολάου, ο οποίος μούγκρισε ένα «...νύχταααα» προτού βυθιστεί ξανά στην εφημερίδα του. Μπήκε στο αυτοκίνητό του και κατέβασε αμέσως τα παράθυρα. Θυμήθηκε ότι έπρεπε να αγοράσει ένα γάλα από τον φούρνο δίπλα στο σπίτι του, κι έτσι άνοιξε το πορτοφόλι του για να βρει ψιλά. Η λάμπα του δρόμου φώτιζε ικανοποιητικά το εσωτερικό του αυτοκινήτου, οπότε δε χρειάστηκε να ανάψει το φωτάκι της καμπίνας. Τα μάτια του έπεσαν στη φωτογραφία του ανιψιού του. Τον λάτρευε. Ήξερε άλλωστε πως δύσκολα θα κατάφερνε ποτέ να αποκτήσει κι αυτός ένα δικό του παιδί. Χάιδεψε με τον δείκτη του απαλά τη γελαστή φατσούλα του μικρού και άφησε να πέσει ανοιχτό το πορτοφόλι δίπλα του, στο κάθισμα του συνοδηγού. Τράβηξε το τσοκ, γύρισε το κλειδί στη μίζα του Alfasud και μετά την πρώτη γκαζιά με νεκρά άνοιξε το ραδιοκασετόφωνο. Πίεσε μέσα την κασέτα και ο Τζιμ Κερ άρχισε να λέει «Hey, hey, hey, hey!». Το «Don’t you forget about me» των Simple Minds μόλις άρχιζε. Ο Δαμλής έριξε άλλη μια ματιά στο πορτοφόλι του, έβαλε 29

ANTONIADIS_MEMENTO DDDDD Final.qxp_Layout 1 18/10/2018 17:07 Page 30

ταχύτητα και πάτησε δυνατά το γκάζι, χωρίς να έχει την παραμικρή ιδέα πως μετά από πολλά χρόνια ο μονάκριβος ανιψιός του θα γινόταν η αιτία για να ξανασυναντήσει τον αγαπημένο του μαθητή. Το Alfasud σπινιάρισε στο χώμα κι ένα σύννεφο σκόνης ανέβηκε στο σκοτάδι, προτού διαλυθεί εντελώς στον άναστρο καλοκαιρινό ουρανό.