ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 5
ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΡΑΝΤΖΙΕΣ g ΣΧΕΔΙΑ
ΚΑΝΤΙΡΤΖΑΝ ΑΚΑΤΑ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 6
©
Copyright Ιωάννα Αργυρού – Εκδόσεις Καστανιώτη Α.Ε. Αθήνα 2020
1η έκδοση: Νοέμβριος 2020 Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης ΒέρνηςΠαρισιού, που κυρώθηκε με το ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, σελιδοποίησης, εξωφύλλου και γενικότερα της όλης αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 2121/1993.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Θεμιστοκλέους 104, 106 81 Αθήνα ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα % 210-330.12.08 – 210-381.63.10 FAX: 210-382.25.30
e-mail: info@kastaniotis.com www.kastaniotis.com ISBN 978-960-03-6828-4
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 7
Στην Ειρήνη και τη Λουκία
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 8
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 9
Λίζα
ανυπόμονα τα σκαλιά και χτυπώ επίμονα το κουδούνι της εξώπορτας στο σπίτι του πατέρα μου – στο ένα από τα δυο μου σπίτια, καθώς οι δικοί μου έχουν χωρίσει. Έχουμε κανονίσει να φάμε μαζί. Όποτε συμβαίνει αυτό, συνήθως τρώω, χωρίς τους περιορισμούς που μου βάζει η μητέρα μου, και του πουλιού το γάλα! Γι’ αυτό και πάντα είναι κάτι ξεχωριστό αυτά μας τα τραπεζώματα με τον μπαμπά. Για σήμερα μου υποσχέθηκε ότι θα φτιάξει τα αγαπημένα μου λαζάνια, βασισμένα σε μια παλιά ιταλική συνταγή. Όλο το πρωί στο σχολείο τα ονειρευόμουν. «Έρχομαι! Μισό λεπτό να βγω από το μπάνιο», τον ακούω να λέει. Κάτι απροσδιόριστο στο άκουσμα της φωνής του με ξαφνιάζει. Περιμένω να μου ανοίξει ισορροπώντας πότε στο ένα πόδι και πότε στο άλλο. Παίρνω μια βαθιά ανάσα, μετά ακόμα μια βαθύτερη, αλλά τίποτα. Ξεκλειδώνει και με υποδέχεται με μια ζεστή αγκαλιά. Τότε βεβαιώνομαι ότι πράγματι κάτι περίεργο συμβαίνει. Παρά το χαμόγελό του, δείχνει πιεσμένος, σαν κάτι να τον απασχολεί. «Συγγνώμη! Δεν πρόλαβα να μαγειρέψω. Κάτι έτυχε
Α
ΝΕΒΑΙΝΩ
9
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 10
ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
στη δουλειά», άρχισε να μου απολογείται. Έδειχνε αγχωμένος. «Δεν πειράζει! Άλλη φορά», του χαμογελώ, προσπαθώντας να κρύψω την απογοήτευσή μου. Καταλήγουμε να παραγγείλουμε καυτερό κοτόπουλο με λαχανάκια Βρυξελλών, κρέμα ρυζιού και σοκολατόπιτα. Αυτά τα ασυνήθιστα τα απολαμβάνουμε και οι δυο μας. Μέχρι να έρθει η παραγγελία στρώνω το τραπέζι. Συνήθως με βοηθάει, αλλά τώρα δείχνει ανήσυχος. Βηματίζει πάνω-κάτω μιλώντας στο τηλέφωνο. Εξακολουθεί να είναι άκεφος και χωρίς όρεξη για πλάκα την ώρα του φαγητού. «Είσαι καλά;» ρωτάω. «Ναι», λέει, μα η απάντησή του ακούγεται περισσότερο σαν όχι. «Δεν φαίνεσαι καλά», επιμένω καθώς ανακατεύω το κοτόπουλο με την κρέμα ρυζιού. «Μου έτυχε κάτι πριν από λίγο που με προβληματίζει. Κάτι έπαθε ο υπολογιστής μου, φοβάμαι μήπως χάσω τα αρχεία μου», λέει αναστενάζοντας και μου δείχνει με το βλέμμα του το λάπτοπ στο τραπεζάκι. «Έχει γενικά πρόβλημα», προσθέτει. «Καλά, δεν δοκίμασες να τον διορθώσεις;» «Δεν έχω λεπτό για χάσιμο. Έφερα έναν άλλο από το γραφείο, τελευταίας τεχνολογίας». «Μου λες να μην αλλάζω τα πράγματά μου με το παραμικρό κι εσύ αμέσως άλλαξες τον υπολογιστή σου;» «Έχω μια σημαντική παρουσίαση απόψε! Δεν γινόταν διαφορετικά. Ευτυχώς που έχω τα αρχεία σε εξωτε10
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 11
ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΡΑΝΤΖΙΕΣ
ρικό δίσκο. Κι εσύ αυτό να κάνεις πάντα», συμπληρώνει και μου απαριθμεί όλες τις περιπτώσεις γνωστών του, που δεν κρατούσαν αντίγραφα αρχείων και χρειάστηκε να τα δημιουργήσουν από την αρχή. Τι βαρεμάρα! «Θα δοκιμάσω να το διορθώσω», του λέω τσιμπολογώντας τα τελευταία ψίχουλα σοκολατόπιτας από το πιάτο. «Άσ’ το!» απαντά ο μπαμπάς. «Θα το κοιτάξω μόλις βρω χρόνο». «Καλά, καλά, άσε και θα δεις», χαμογελάω και πετιέμαι απότομα πάνω λες και με τσίμπησε κάτι. Συμμαζεύω το τραπέζι στα γρήγορα και αρπάζω το λάπτοπ. «Αν το φτιάξω, θα το δανειστώ», προκαλώ τον μπαμπά. Εκείνος μου χαρίζει ένα χαμόγελο, καθώς μιλά στο κινητό του, κάνοντάς μου νόημα να περιμένω. Σε κάποια φάση με ξεχνά, έχοντας απορροφηθεί από την κουβέντα του. Δεν κρατιέμαι. Βεβαιώνομαι πρώτα πως η μπαταρία είναι φορτισμένη. Προβληματίζομαι για λίγο. Κι έπειτα μου έρχεται η ιδέα. Αν έχει δεσμευτεί όλος ο διαθέσιμος χώρος του σκληρού δίσκου, θα αδυνατεί να εγκαταστήσει νέες εφαρμογές. Κι αυτές που ήδη υπάρχουν θα εκτελούνται αργά. Το παθαίνω συχνά με το κινητό, από τα πολλά παιχνίδια που κατεβάζω. Προσπαθώ να αποσπάσω την προσοχή του για να του εξηγήσω τι πρόκειται να κάνω. Μου κλείνει το μάτι και μου κάνει πως θα μιλήσουμε αργότερα. Σιγά που θα περιμένω! Πάω στην αποθήκη κι αρχίζω να ψαχουλεύω στο χαρτόκουτο με την επιγραφή Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές (ο πατέρας μου έχει μανία με την τάξη, κι έτσι έχει όλα τα αντικείμενα αυστηρά ταξινομη11
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 12
ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
μένα), μέχρι που βρίσκω αυτά που θέλω: ένα κατσαβίδι και μια κάρτα μνήμης. Αναποδογυρίζω τον υπολογιστή, αφαιρώ την μπαταρία, ανοίγω το κάλυμμα της μονάδας μνήμης. Αφαιρώ την παλιά μνήμη και τοποθετώ προσεκτικά την καινούρια. Το ξαναενεργοποιώ. Πάει σφαίρα. Συνδέεται στο ίντερνετ στο άψε-σβήσε! Απ’ ό,τι φαίνεται δεν χάνω το χρόνο μου στο σχολείο! Να, που μαθαίνουμε και χρήσιμα πράγματα! Την επόμενη φορά που θα πέσω πάνω σε δημοσιογράφο στο εμπορικό κέντρο και με ρωτήσει για ένα μάθημα που θα ήθελα να κάνω στο σχολείο, θα πω τα μαστορέματα. Τις προάλλες, σε ένα από τα πολλά ρεπορτάζ για σχολεία που παίζουν στα κανάλια, με ρώτησαν αν μου αρέσει το σχολείο. Κοίταξα την κάμερα και δήλωσα πως βαριέμαι. Η μητέρα μου κόντεψε να λιποθυμήσει από την ντροπή της, όταν με είδε στην τηλεόραση ή μάλλον όταν άκουσε τις δηλώσεις μου. «Εεεε!!!» μου λέει ο μπαμπάς, όταν επιτέλους τελειώνει το τηλεφώνημα και με βλέπει να χαζεύω στο ίντερνετ στον διορθωμένο υπολογιστή του. «Μα πώς;...» αρχίζει και με κοιτά με θαυμασμό. «Ήταν απλούστατο. Κέρδισα το στοίχημα!» θριαμβολογώ. «Αφού έχεις λάπτοπ», επιμένει ο μπαμπάς. «Το δικό σου είναι πιο εξελιγμένο», επιμένω. Με κοιτάζει για λίγο αναποφάσιστος. «Εντάξει! Θα σου το δανείσω!!! Μέχρι πότε;» «Μμμμ... μέχρι να τελειώσω το σχολείο, μήπως;» λέω και του κλείνω το μάτι. Χαμογελά, αλλά δεν λέει κάτι. Μάλλον συμφωνεί. 12
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 13
ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΡΑΝΤΖΙΕΣ
Επιστρέφοντας αργότερα στο σπίτι το δείχνω περήφανα στη μητέρα μου. «Εγώ τον έφτιαξα», της λέω. Εκείνη μόνο που δεν τον πέταξε από το παράθυρο. «Γιατί χρειάζεσαι δεύτερο υπολογιστή; Τα μάτια σου; Συνέχεια πάνω από αυτό θα είσαι;» άρχισε πάλι το συνηθισμένο της κήρυγμα. Άλλη μια κανονική μέρα στο σπίτι... Χωρίς να χάσει χρόνο, γιατί για κάτι τέτοια δεν αφήνει ούτε δευτερόλεπτο να πάει χαμένο, τηλεφωνεί αμέσως στον πατέρα μου. «Έπρεπε να το συζητούσαμε πρώτα! Τώρα με έφερες προ τετελεσμένων», του λέει. «Φαίη, πρέπει να λογικευτείς», ακούω τη φωνή του από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Όταν ο μπαμπάς νιώθει πως έχει δίκαιο, υψώνει τον τόνο. «Αλέξανδρε, πρέπει να σοβαρευτείς», ανταπαντά η μαμά. «Έχει ήδη έναν υπολογιστή». Από τον καιρό που χώρισαν, η μαμά αποκαλεί τον μπαμπά Αλέξανδρο αντί Αλέξη. «Τον δανείστηκα, βρε μαμά», επεμβαίνω, αλλά εκείνη με αγνοεί. Η συζήτηση μεταξύ τους φουντώνει. Από τότε που οι γονείς μου ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους, μιλούν μεταξύ τους μόνο για θέματα που σχετίζονται με μένα. Πολλές φορές, όμως, οι συζητήσεις τους έχουν την πιο πάνω κατάληξη. Η μητέρα μου διακόπτει τη συνομιλία. Όταν δυσκολεύεται, αυτό κάνει συνήθως. Ρίχνει τη συσκευή του κινητού πάνω στον καναπέ και με αγριοκοιτάζει αναστενάζοντας. «Ψάχνεις αφορμή για καβγά», της λέω. 13
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 14
ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
«Εγώ;» «Ναι, προφανώς. Δεν είμαι πια μικρή. Θα χρησιμοποιώ τον υπολογιστή όποτε και όσο θέλω. Κι άλλωστε ο μπαμπάς δεν ενοχλείται. Πφφφ... καλύτερα να έμενα μαζί του!» της λέω θυμωμένα, ξέροντας κατά βάθος πως αυτό θα την πληγώσει. Εκείνη με λοξοκοιτάζει. «Το ξέρεις ότι αυτό δεν γίνεται. Ο μπαμπάς σου έχει ακανόνιστες ώρες και ταξιδεύει συχνά». Για κάποιες στιγμές καμιά από τις δυο μας δεν λέει τίποτα. Η ατμόσφαιρα έχει αρχίσει πάλι να φορτίζεται. Ως συνήθως. «Τέλος πάντων», ξεφυσά, «θες να σου δείξω πώς να φτιάχνεις τρισδιάστατα σπίτια στον υπολογιστή;» προσπαθεί να φτιάξει το κλίμα. Ακούγεται κάπως μετανιωμένη. «Άλλη φορά», απαντώ απότομα και τρέχω στο δωμάτιό μου κρατώντας τον υπολογιστή. Τον έβαλα πάνω στο γραφείο, άνοιξα ένα έγγραφο κι άρχισα να καταγράφω τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου. Όπως κάνω πάντα άλλωστε. Ημερολόγιο! Δεν ακούγεται κάπως «παλιό»; Αναρωτιέμαι αν κανείς άλλος το συνηθίζει πια αυτό. Αλλά δεν με νοιάζει. Γιατί πολλές φορές αυτό είναι η μόνη συντροφιά μου.
14
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 15
Έκτορας
συναντήθηκα με τον σχολικό σύμβουλο. Ως εδώ μια χαρά. Πολλοί μαθητές άλλωστε μπαινοβγαίνουν στο γραφείο του καθημερινά είτε για να συζητήσουν κάποιο θέμα που τους απασχολεί είτε για να ζητήσουν τη συμβουλή του για τον επαγγελματικό προσανατολισμό τους. Αφού λοιπόν κουβεντιάσαμε λίγο για τα αγαπημένα μου μαθήματα, τα ενδιαφέροντά μου και όλα αυτά, μετά άρχισαν να ζορίζουν τα πράγματα. Με ρώτησε για τις σχέσεις μου με τα υπόλοιπα παιδιά και για την οικογένειά μου. Με το ζόρι του απαντούσα, καθώς νιώθω άβολα να μιλώ για τα προσωπικά μου. Και τι να του έλεγα δηλαδή; Για το πόσο μόνος νιώθω; Για την απόρριψη που αισθάνομαι από τα άλλα παιδιά; Για την ντροπή μου να παίξω φλάουτο στη σχολική ορχήστρα; Για την ανικανότητά μου να βάλω έστω και ένα καλάθι στο μπάσκετ; Τώρα που το σκέφτομαι, ίσως έκανα λάθος. Θα πρέπει κάποια στιγμή να τα ξεπεράσω όλ’ αυτά, να ανοιχτώ και να πω αυτά που με πιέζουν. Ο σύμβουλος δεν επέμενε. Μου πρότεινε όμως να καταγράφω τις σκέψεις μου
Σ
ΗΜΕΡΑ
15
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 16
ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
για να απελευθερώνομαι από την πίεση. Στην αρχή ήμουν διστακτικός. «Δοκίμασέ το λίγο καιρό και θα δεις», με συμβούλεψε χαμογελώντας και αφού άνοιξε ένα συρτάρι, πήρε από μέσα τα χειρόγραφα ημερολόγια που ο ίδιος κρατούσε στην ηλικία μου. Μπορεί και να το δοκιμάσω, δεν ξέρω. Άρχισα να κάνω εξάσκηση στο φλάουτο. Θα πήγαινα τρίτη Δημοτικού όταν η μητέρα μου με συνόδευσε στο ωδείο. Μόλις πήρα το φλάουτο στα χέρια μου ενθουσιάστηκα! Από τότε ασχολιόμουν με αυτό, κυρίως στις στιγμές της μοναξιάς μου. Όμως νιώθω πολύ άβολα να παίζω μπροστά σε κοινό. Δεν ξέρω αν αυτή η ντροπή ξεκίνησε με την πρώτη μου εμφάνιση στην τελική γιορτή του ωδείου. Ανεβαίνοντας στη σκηνή, μπερδεύτηκα. Όσοι ασχολούνται με φλάουτο, γνωρίζουν πόσο σημαντικό είναι το σωστό πάτημα της κάθε οπής. Από τη σύγχυση τα δάχτυλά μου δεν έκλειναν τις οπές του φλάουτου. Ένα παιδικό νανούρισμα έπρεπε να παίξω, αλλά ο ήχος μου θύμιζε μουσική από ταινία τρόμου. Η Μαριάννα, η πρώτη μου δασκάλα, προσπάθησε αμέσως να σώσει ό,τι σωζόταν από την καταστροφή, παίζοντας πιο δυνατά από μένα. Οι θεατές χειροκρότησαν στο τέλος, αλλά εγώ έφυγα κλαίγοντας από τη σκηνή. Κι από τότε δεν ανέβηκα ξανά. Μετά από την αποτυχημένη μου εμφάνιση ήθελα να σταματήσω και το ωδείο και το φλάουτο και όλα. Η μητέρα μου όμως και η κυρία Μαριάννα επέμεναν να συνεχίσω, κι ας μην έπαιζα ξανά στη συναυλία του ωδείου. Από αυτό λοιπόν το περιστατικό και μετά, όποτε πιάνω στα χέρια μου το φλάουτο και βγαίνουν οι πρώτες νότες, 16
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 17
ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΡΑΝΤΖΙΕΣ
είναι σαν να μεταφέρομαι σε έναν άλλο κόσμο, και ξεχνιέμαι. Γιατί έχω πολλά να ξεχάσω. Οι συμμαθητές μου δεν δείχνουν να θέλουν την παρέα μου. Και σαν να μη φτάνει αυτό, μου αρέσει η συμμαθήτριά μου, η Άννα. Αγωνιώ για μια κουβέντα της κι ένα χαμόγελο. Όμως η Άννα δεν μου δίνει καθόλου σημασία. Προχθές είχε τα γενέθλιά της. Το ξέρω, γιατί πριν από καιρό, στα αγγλικά, είπαμε την ημερομηνία γέννησής μας για εξάσκηση. Όταν λοιπόν απάντησε η Άννα, σημείωσα βιαστικά την ημερομηνία και περίμενα με αγωνία μέχρι σήμερα. Περίεργο, ε; Ίσως όχι και τόσο πολύ, αν σου αρέσει κάποια. Της έστειλα γραπτό μήνυμα για να της ευχηθώ. Δεν πήρα καμιά απάντηση. Έπειτα της τηλεφώνησα. «Ευχαριστώ», μου είπε ξερά και μου έκλεισε το τηλέφωνο πριν προλάβω να πω κάτι άλλο. Ένιωσα απαίσια. Είχε όμως και χειρότερα. Αργά το ίδιο βράδυ η ομάδα της τάξης στο viber είχε γεμίσει με φωτογραφίες από το πάρτι της. Το πάρτι που δεν πήγα. Γιατί δεν με είχε καλέσει. Έβλεπα τις φωτογραφίες και πικραινόμουν. Κάθισα να γράψω όλες μου τις σκέψεις και τα συναισθήματα στο ημερολόγιο, όπως μου είχε πει ο σύμβουλος. Τέλειωσα και το διάβασα. Νιώθω ήδη καλύτερα που τα έγραψα... Και θα συνεχίσω να το κάνω, γιατί είναι πολύ ανακουφιστικό. Ποιος ξέρει; Ίσως σε κάποια φάση τα ξεπεράσω όλα αυτά.
17 2o
ARGYROU_PARKO_sel_Final.qxp_Layout 1 30/10/20 1:10 PM Page 18
Λίζα
τέλειωνε! Έχουμε ήδη αργήσει!» ακούω τη μά« να μου να φωνάζει. Ήταν εκνευρισμένη, αυτό το καταλάβαινα από τους διάφορους ήχους. Πώς άρπαξε τα κλειδιά του αυτοκινήτου, πώς βγήκε, πώς έκαναν τα τακούνια της. Σε λίγο ακούω να της πέφτουν τα κλειδιά. Όταν είναι αναστατωμένη, συχνά της πέφτουν διάφορα αντικείμενα. Ο ήχος των τακουνιών σταματά απότομα. Προφανώς η μαμά σκύβει για να τα μαζέψει. Ο ήχος των τακουνιών συνεχίζεται. Πιο απόμακρος αλλά το ίδιο έντονος. «Ίδια ο πατέρας της είναι», θα ξεστομίζει σίγουρα μέσα από τα δόντια της αφήνοντας έναν αναστεναγμό. Κοιτάζομαι στον καθρέφτη. Έχει δίκιο. Όσο περνά ο καιρός, τόσο περισσότερο του μοιάζω. Είμαι ίδια ο πατέρας μου σε μικρογραφία. Ίδιο σχήμα προσώπου, ίδιο καστανόξανθο χρώμα μαλλιών, ίδιο φαρδύ μέτωπο και πλατιά μύτη και παρόμοιο βλέμμα. Καλά, σε δύο μήνες κλείνω τα δεκατέσσερα. Τώρα το συνειδητοποίησε ότι του μοιάζω; Με βλέπω στον καθρέφτη. Φοράω ένα βυσσινί, βελούδινο μακρύ φόρεμα με αστραφτερές πέρλες, που α-
Λ
ΙΖΑ,
18