Λευκό Ελάφι ή Τρεις θέσεις για το σώμα όταν υπόσχεται. by Katerina Athanasiou

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΤΟ ΛΕΥΚΟ ΕΛΑΦΙ

Φεβρουάριος 2017

ΕΚΤΥΠΩΣΗ 3.50 Χ 5.00 m, από hp designjet 800 ps, σε coated paper. Φωτογραφίες τοπίου, επεξεργασία σε photoshop, κολάζ : Κατερίνα Αθανασίου Φωτογραφία δάνειο από το διαδίκτυο, το έργο του David Hockney : The Woldgate Woods landscape depicts trees near Bridlington, East Yorkshire. Φωτογραφία γυμνού άντρα, επεξεργασία: Αντώνης Τάτσης, φωτογράφος. Μοντέλο γυμνού άντρα: Βασίλης Λιάκος, ηθοποιός.

Κατερίνα Αθανασίου Γλυπτική

Σχέδιο αγγέλου με φτερά φυλακές, κολάζ φωτογραφιών, δάνεια από το διαδίκτυο εικόνων από δράσεις σχετικές με τον πόλεμο και τον θρήνο, ελάφι που κάθεται, βρύα. 93Χ140 cm

Λευκό ελάφι, σημειώσεις: Τελειώνοντας το έργο και φτάνοντας στο τελικό στήσιμο σημειώνω: Με το έργο, αυτό που παρουσιάζω, για πρώτη φορά επ’ ευκαιρία της υποψηφιότητάς μου για την θέση αναπληρωτή καθηγητή ή επίκουρου καθηγητή με γνωστικό αντικείμενο «Γλυπτική –Εκφραστικές Μορφές της σύγχρονης Γλυπτικής» για την ΑΣΚΤ, η οποία πραγματοποιείται στο ΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ επί της Λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου 17Β, στέκομαι – κάθομαι σε μια καλλιεργημένη από τον χρόνο καρέκλα, ανάμεσα στα ριζώματα και τις διαδικασίες μετάδοσης και μεταφόρτισης κατά Deleuze Guattari και τη hütte του Heidegger, όπου στοχάζεται το Είναι και τις συνθήκες της κατοίκησής του. Κοιτώντας και τιμώντας τους νεκρούς μου που με τίμησαν και έχω χρέος στην μνήμη τους, στέκομαι, κάθομαι, μέσα σε ένα μνημείο. Σ’ έναν τόπο, ανάθεμα. Μια νεκρολογία. Κάθομαι και μεταστρέφω την δράση μου από πρόσωπο, από πορτραίτο σε τοπίο. Μια τοπιογραφία. Εγώ ως performer απουσιάζω. Το τοπίο είμαι εγώ. Το πρόσωπο απουσιάζει. Ο θεατής θα βρεθεί μέσα στο γλυπτό. Αυτός θα λάβει τη δράση. Αν στην βασική ιδέα της γλυπτικής βρίσκεται το μνημείο, ως σημείο σ’ έναν χάρτη, που σηματοδοτεί, μνημονεύει ένα γεγονός. Αποτελεί μια δήλωση, εδώ έγινε κάτι. Πως αντιλαμβανόμαστε ένα αντικείμενο ως γλυπτό, όταν δεν αφηγείται κάτι; Στους χρόνους που διανύουμε και οι χώροι έχουν μεταπλαστοί, οι εσωτερικοί χώροι αποκτούν άλλη αξία, οι προσωπικοί χώροι υπερισχύουν ή γίνονται υπερθορυβώδεις συχνά κι οι εξωτερικοί χώροι απλά διακοσμούνται. Η γλυπτική καλείτε να παράγει με νέους τρόπους έναν βόμβο. Αυτό το έργο είναι ολόκληρο ένα μνημείο, ένα γλυπτό. Δηλώνει μέσα το σημείο προς το οποίο απευθύνεται, στο τι μνημονεύει. Βάζει τον θεατή μέσα να συμμετέχει. Γίνεται ο performer. Ο προσκυνητής. Αυτός που δίνει μια υπόσχεση. Ανεξάρτητα της θρησκείας του. Σε διάφορα σημεία της πόλης στήνεται ο τόπος υποσχέσεων. Χρέους και μνήμης. Ή μέσα σε ένα τροχοκινούμενο. Το λευκό ελάφι κατά την δυτική μυθολογία, είναι η κινητήρια δύναμη της αναζήτησης και του κυνηγιού μέσα στα δάση, οδηγώντας τους ιππότες σε 5

περιπέτειες ενάντια σε θεούς και νεράιδες. Επειδή ποτέ δεν το αιχμαλώτισαν, έγινε και σύμβολο της αέναης προσπάθειας για την κατάκτηση της γνώσης και την επίτευξη του ακατόρθωτου. Η ατέρμονος πνευματική αναζήτηση του ανθρώπινου είδους εκφράστηκε μέσω σχετικών μ' αυτό το σπάνιο πλάσμα θρύλων. Τελειώνοντας να διευκρινίσω πως αναφερόμενη στα ριζώματα Deleuze Guattari θεωρώ μια κατάσταση που απλώνεται, διακλαδώνεται, μοιράζεται στον χώρο και στον χρόνο, αλλάζει μορφές, ενώ με το Είναι του Heidegger: το Είναι συγκεντρωμένο στον εαυτό του, έγκλειστο όπως η καλύβα hütte στην οποία ο γερμανός φιλόσοφος στοχάζεται το Είναι και τις συνθήκες της κατοίκησής του, δεν μοιράζεται. Δεν κάνω υπεραπλουστεύσεις περί των στοχαστών, αλλά μια αίσθηση ως ίχνος που μου έχει απομείνει από την παρακολούθησή τους. Αν εντέλει είναι προσωπική, ζητώ συγνώμη για την χρήση των ονομάτων τους.

Φωτογραφία γυμνού άντρα 90Χ90 cm, επεξεργασία: Αντώνης Τάτσης, φωτογράφος. Μοντέλο γυμνού άντρα: Βασίλης Λιάκος, ηθοποιός.

90Χ90 cm, εκτύπωση , από hp designjet 800 ps, σε clear film.

Επιμέλεια έκθεσης: Στρατής Πανταζής Ιστορικός Τέχνης Η εγκατάσταση με τίτλο Λευκό Ελάφι αποτελεί ένα περιβάλλον, ένα τοπίο μέσα στο οποίο η καλλιτέχνης τιμά και μνημονεύει τους νεκρούς της. Η φυσική της παρουσία απουσιάζει αλλά η ύπαρξή της εκφράζεται από το δημιουργημένο τοπίο, μέσα στο οποίο μπαίνει ο θεατής και θα είναι αυτός που θα δράσει, θα γίνει performer. Δημιουργεί το έδαφος, μια σκηνή. 7

Ο θεατής μπορεί, σαν προσκυνητής, να γονατίσει στο μικρό σκαμνί μπροστά στο γλυπτό ομοίωμα. Πίσω του υπάρχουν εκτυπώσεις που απεικονίζουν τη ρίζα, έναν άγγελο με φτερά κτήρια φυλακών, ένα ελάφι και μορφές ανθρώπων, οι οποίες αποτελούν ένα συνολικό σχέδιο της καταγωγής της ιστορίας. Κουβαλώντας την ιστορία και τη μνήμη, ο προσκυνητής υποτάσσεται (στάση που του επιβάλλεται από το μικρό μέγεθος του σκαμνιού) μπροστά στη θύμηση αυτών που έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στη ζωή του όπως του προστάτη, του μέντορα και του φίλου. Το γλυπτό, που έχει τη μορφή ενός αποσαθρωμένου ανθρώπινου σώματος, μέρος του οποίου καλύπτεται από έναν γύψινο θώρακα, εκφράζει τη συνείδηση που προφυλάσσεται από το τραύμα. Μπροστά από το ομοίωμα, η φωτισμένη εκτύπωση επεξεργασμένης φωτογραφίας με μονταρισμένα μέρη που καλύπτει τον τοίχο θυμίζει τέμπλο, στο οποίο απεικονίζεται κυρίως ένα δάσος, ρίζες δέντρων και βρύα, κάνοντας αναφορές στο φιλοσοφικό όρο «ρίζωμα» του Gilles Deleuze και του Félix Guattari στη μελέτη τους Καπιταλισμός και Σχιζοφρένεια (1972-80) για να εκφράσει μία κατάσταση που απλώνεται, διακλαδώνεται και διαρκώς μετασχηματίζεται. Στα αριστερά της εκτύπωσης είναι κολλημένη μία φωτογραφία σε διαφάνεια ενός ξαπλωμένου γυμνού ανδρικού σώματος που μοιάζει να αιωρείται, να λυτρώνεται και να ανυψώνεται, ενώ στα δεξιά υπάρχει μία αντίστοιχη διαφάνεια μίας λευκής καλύβας, με την τρισδιάστατη εκδοχή της στο πάτωμα, μέσα στην οποία ο θεατής συγκεντρώνεται στον εαυτό του, στο είναι του, όπως ο Martin Heidegger, έγκλειστος μέσα στην καλύβα/ hütte στοχάζεται το Είναι και τις συνθήκες της κατοίκησής του. Το λευκό χρώμα της καλύβας και του ομοιώματος έχει άμεση σχέση με τον τίτλο του έργου. Το λευκό ελάφι, κατά την δυτική μυθολογία, είναι η κινητήρια δύναμη της αναζήτησης και του κυνηγιού μέσα στα δάση, οδηγώντας τους ιππότες σε περιπέτειες ενάντια σε θεούς και νεράιδες. Επειδή ποτέ δεν το αιχμαλώτισαν, έγινε και σύμβολο της αέναης προσπάθειας για την κατάκτηση της γνώσης και την επίτευξη του ακατόρθωτου. Η διαβρωμένη από το χρόνο καρέκλα που βρίσκεται σε σχετική απόσταση από το τοπίο επιτρέπει στο θεατή να καθίσει και να ατενίσει την όλη δράση μπροστά στο φωτεινό τέμπλο, μπαίνοντας σε μία ζώνη φωτός, σε ένα μεταβατικό στάδιο, σε μία διαδικασία πνευματικής ανύψωσης και αναζήτησης του είναι του. Στρατής Πανταζής Ιστορικός Τέχνης

Φεβρουάριος 2017 Ράνια Κλιάρη Το Λευκό Ελάφι Η εικαστικός Κατερίνα Αθανασίου παρουσιάζει μια γλυπτική εγκατάσταση με αναφορά στη καλύβα του Heidegger. Με αυτό το έργο σχεδιάζει την ιδέα ενός χώρου που συμπεριλαμβάνει μια συγκεκριμένη πράξη, σε μια τυχαία χρονική στιγμή. Ο χώρος, αποτελεί το έναυσμα για τη πράξη, τη βασική δομή/πλαίσιο, ένα αμάξωμα. Το έργο, κινείται σε μια νοητή σχεδόν καμπύλη, προς ένα επιτοίχιο τέμπλο, μια εικόνα μεγάλων διαστάσεων, μια εκτύπωση με λεπτομέρειες φωτογραφιών που συνθέτουν ένα κολάζ. Μια στιγμή ενατένισης και αποδέσμευσης προς το συναίσθημα. Εξαγνισμός. Ave Maria. Μια μουσική σύνθεση που μας απελευθερώνει από την σκέψη. Η εικόνα ενός άντρα που ανυψώνεται, ελεύθερος από τον σταυρό. Dali. Ο χώρος είναι αφιερωμένος στην προσήλωση σε μια προσωπική χώρα αφήγησης, με τον ήρωα, έναν ήρωα μας. Ένα χώρο όπου ο επισκέπτης μπορεί να συγκεντρωθεί στο είναι του σε στάση προσευχής ή προσκυνήματος μιας και θα πρέπει να είναι γονατιστός. Ο θεατής δεν έχει οδηγίες χρήσεις, καλείται να κάνει τις δικές του επιλογές για τη δημιουργία ενός προσωπικού χώρου ενατένισης, να βιώσει και να αποκτήσει προσωπική εμπειρία, να προκαλέσει τη δράση. Το έργο προσκαλεί τον επισκέπτη να αλληλεπιδράσει, να αντιμετωπίσει το χώρο, και έτσι το έργο ολοκληρώνεται, και αποκτά ένα δυναμικό χαρακτήρα. Μια αφήγηση σε συνεχή εξέλιξη. Ο χώρος που δημιουργεί η εικαστικός εφορμά από την ανάγκη της να εξιστορήσει μια προσωπική βιωματική εμπειρία στην οποία έμελλε να υποταχθεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Το λευκό ελάφι είναι η εικόνα που με ακολουθεί στο πέρασμα. Το σύμβολο της ανώτερης συνείδησης. Στέκεται μπροστά σε ένα μήνυμα αποκάλυψης. Εμένα, το πρόσωπο, το πορτραίτο που έχω φύγει. Το λευκό ελάφι θα οδηγήσει την πορεία του, εκεί που λίγοι βάδισαν. Εκεί όπου τα όνειρά του είναι μεγαλύτερα από τους φόβους του και οι νίκες του μιλούν δυνατότερα από τα λόγια του. Το μήνυμα του λευκού ελαφιού είναι: "Προετοιμάσου". Απομένει το τοπίο που προσκαλεί τον επισκέπτη, να δράσει αντί εμού. Του Performer. 9

Το έργο προκαλεί με την έννοια της τυχαιότητας, καταφέρνει και περνά από τα όρια της πραγματικότητας, δημιουργείται μέσα στο μεταφυσικό στοιχείο, και γίνεται μια φαντασιακή-ποιητική αφήγηση που κάνει χρήση συμβολικών στοιχείων, για να αποδώσει μια ιστορία. Ένα μυθολόγημα, που εμπλέκει μέσα του το θεατή, τον προσκαλεί να παρατηρήσει την εσωτερική του εικόνα από μια άλλη προοπτική, και να δημιουργήσει μια προσωπική επιτελεστική πράξη. Πρόκειται για ένα έργο γλυπτικής κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου στο στούντιο, που σε καμία περίπτωση δεν εμπνέεται από την πραγματικότητα. Δεν πρόκειται για το αποτέλεσμα άμεσης παρατήρησης και σχολιασμού. Η δημιουργός με μια ακολουθία σε σειρά και αναζητώντας στοιχεία συμβολοποίησης της αφήγησης, ενδιαφέρεται μέσα από μια χειρονομία, σαν ένα γρήγορο σκίτσο, να απεικονίσει μια εσωτερική ψυχική κατάσταση. Στην πλάτη του προσκυνητή βρίσκεται το σχέδιο. Το σχέδιο της καταγωγής της ιστορίας. Το μικρό σκαμνί προσευχής υποχρεώνει το σώμα σε μια συγκεκριμένη στάση, στάση υποταγής σε αυτό που υπόσχεσαι. Ή ζητάς την συμβολή κάποιου στην απόφασή σου. Εν προκειμένω, φέρνεις στον νου, την μνήμη αυτού που θες να έχεις την συμβολή του, στην απόφασή σου. ...μιας και το γλυπτό που βρίσκεται μπροστά είναι ένα σώμα αποσαθρωμένο που ένα μέρος του καλύπτεται από μια πανοπλία. < Η αποσαθρωμένη σάρκα. Συνείδηση που καλύπτεται από θώρακα. Την προφυλάσσει από το τραύμα. Της προσφέρει δύναμη>

Ράνια Κλιάρη, Θεωρητικός τέχνης Υπεύθυνη Gallery Beton 7

Η Κατερίνα Αθανασίου είναι μέλος ΕΕΠ στο τμήμα Γλυπτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), όπου διδάσκει από το 2001. Είναι παραγωγός της εκπομπής CityTravellers στο beton7artradio από το 2013. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Γλυπτική στην ΑΣΚΤ (1996) και ολοκλήρωσε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Ψηφιακές μορφές Tέχνης, (ΑΣΚΤ – ΕΜΠ, 2001). Το 2008 σχεδίασε την ιδέα των City Travellers, http://artcoursescitytravellers.blogspot.gr/, ενός συλλογικού τόπου όπου συναντιούνται άνθρωποι και εμπειρίες. Η ομάδα συγκροτήθηκε το 2010 από τον Αντώνη Λακίδη (Ζωγράφο) και τον Παναγιώτη Παπαδόπουλο (Φιλόσοφο). Οι citytravellers περιηγούνται στην πόλη και δημιουργούν μοντέλα, χρήσεις και χώρους. Από το 2007 συμμετέχουν στη πρόκληση συλλογικών εργασιών – δράσεων. Τα έργα της Κατερίνας Αθανασίου αφορούν in situ εγκαταστάσεις (2001-07) και performances (2008 – σήμερα), ενώ η πρόσφατη έρευνά της αναφέρεται σε επιτελεστικά περιβάλλοντα, σε τρόπους τεκμηρίωσης στην τέχνη. Έχει συνεργαστεί με τους χώρους τέχνης Βeton7, Artwall, metamatic:taf. Παλαιότερα Booze Cooperativa, Αγκάθι. Ετοιμάζει τη Τρίτη ατομική της έκθεση για Οκτώβριο 2017,(η πρώτη έγινε το 2006, δεύτερη 2016), στην οποία προσκαλεί καλλιτέχνες που με το έργο τους θα ολοκληρώσουν την συνθετική της πρόταση που στηρίζεται στις πιστώσεις, τη χρήση προ-υπαρχόντων εικόνων με ελάχιστη ή ίσως και καμία μετατροπή. http://sculpturekateathanasiou.blogspot.com

Το λευκό ελάφι

Με αυτό το έργο σχεδίασα την ιδέα ενός χώρου που να χωράει μια συγκεκριμένη πράξη, κι ας μη συμβαίνει εκείνη την στιγμή. Ο χώρος αποτελεί το έναυσμα για τη πράξη. Ένα αμάξωμα. 12

Έναν χώρο όπου μπορεί ο επισκέπτης να συγκεντρωθεί στο είναι του σε στάση προσευχής ή προσκυνήματος μιας και θα πρέπει να είναι γονατιστός. Ο χώρος αυτός δεν έχει φτιαχτεί για contemplation ενατένιση αλλά για να προκαλέσει μια δράση χωρίς αυτό όμως να προκαθορίζετε. Ο θεατής δεν γνωρίζουμε πως θα επιλέξει να έχει την εμπειρία του χώρου. Δεν έχει οδηγίες χρήσεις. Τον επισκέπτη τον ωθεί η κατασκευή στο να συμμετέχει, με έναν τρόπο. Ολοκληρώνεται μετά την είσοδο και την δράση των επισκεπτών και έτσι αποκτά έναν χαρακτήρα, ο οποίος δεν είναι ένας, αλλά ανάλογα δυναμικός.

Ένας κάναβος σαν μπούσουλας. Καλεί τον επισκέπτη σε μια αλληλεπίδραση, χωρίς να αλλάζει. Είναι ένα statement σταθερό.

1. σώμα 2. Ave Maria

Πίσω στην πλάτη του προσκυνητή βρίσκεται το σχέδιο. Το σχέδιο της καταγωγής της ιστορίας. Το μικρό σκαμνί προσευχής υποχρεώνει το σώμα σε μια συγκεκριμένη στάση. Στάση υποταγής σε αυτό που υπόσχεσαι. Ή ζητάς την συμβολή κάποιου στην απόφασή σου. Εν προκειμένω, φέρνεις στον νου, την μνήμη αυτού που θες να έχεις την συμβολή του, στην απόφασή σου.

Μιας και το γλυπτό που βρίσκεται μπροστά είναι ένα σώμα αποσαθρωμένο που ένα μέρος του καλύπτεται από μια πανοπλία. [Η αποσαθρωμένη σάρκα. Συνείδηση που καλύπτεται από θώρακα. Την προφυλάσσει από το τραύμα. Της προσφέρει δύναμη. ]

Όλο το έργο, κινείτε σε μια νοητή σχεδόν καμπύλη, ράμπα, μεταφορά μηνύματος από συνάρτηση σε συνάρτηση. Ακολουθία. Χωρίς αρμονικές. Με φορά προς ένα επιτοίχιο τέμπλο, μια εικόνα μεγάλων διαστάσεων 5Χ7μέτρα, εκτύπωση επεξεργασμένων στοιχείων φωτογραφιών που συνθέτουν εν τέλει ένα κολλάζ. Μια στιγμή ενατένισης και αποδέσμευσης προς το συναίσθημα. Εξαγνισμός. Ave Maria. Μια μουσική σύνθεση που μας απελευθερώνει από την σκέψη. Η εικόνα ενός άντρα που ανυψώνεται, ελεύθερος. Dali.

Το ιερό ελάφι είναι η εικόνα που με ακολουθεί στο πέρασμα. Εμένα το πρόσωπο, το πορτραίτο που έχω φύγει. Έχει απομείνει το τοπίο που προσκαλεί τον επισκέπτη, να δράσει ως αντί εμού. Ο Performer.

Το λευκό ελάφι Το έργο που θα παρουσιάσω είναι μια σύνθεση που μελετά τρεις θέσεις για το ανθρώπινο σώμα. Το μυστικό μονοπάτι 5Χ5Χ7m. Τα κείμενα του Στρατή Πανταζή και της Ράνιας Κλιάρη, αναλύουν κάποια από τα στοιχεία του έργου.. Συνεργάτες πολύτιμοι για την ολοκλήρωση του έργου, ευχαριστώ: Τον Αντώνη Λακίδη, Ζωγράφο για την όλη υποστήριξη στην υλοποίηση και την κατασκευή του έργου. Τον Αντώνη Τάτση, για την φωτογράφηση και επεξεργασία του γυμνού άνδρα. Τον ηθοποιό Βασίλη Λιάκο για την συνεργασία του, στην εξαιρετικά δύσκολη πόζα, που απαιτούσε η φωτογράφηση του γυμνού άνδρα . Την Ράνια Κλιάρη για το κείμενό της καθώς και την όλη συζήτηση γύρω από την δομή της αρχής της ιδέας. Τον Στρατή Πανταζή, για την επιμέλεια στο στήσιμο και το κείμενό του. Την Σύλβια Σολακίδη για τις ζυμώσεις και τις συζητήσεις γύρω από έννοιες και τα θεωρητικά τεκμήρια. Αφιερωμένο στην Χλόη Κολύρη, για τα ριζώματα Και τον Βαγγέλη Μπιτσώρη για την hutte και την συγχώρεση.

Επίσης να ευχαριστήσω την Ασημίνα Κανιάρη και την Φαίη Ζήκα, που αποτέλεσαν πηγές έμπνευσης. Επίσης θέλω να σημειώσω πως η συνεργασία με όλους τους παραπάνω ανθρώπους και τις ζυμώσεις μας, αποτελεί μια διαρκή έμπνευση και οδηγό.

Το έργο θα παρουσιαστεί με την ευκαιρία Της παρουσίαση έργων των υποψηφίων για την Θέση Αναπληρωτή Καθηγητή ή Επίκουρου Καθηγητή με γνωστικό αντικείμενο «Γλυπτική –Εκφραστικές Μορφές της σύγχρονης Γλυπτικής». Η έκθεση έργων θα πραγματοποιηθεί στο ΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ επί της Λεωφόρου Βασιλέως Γεωργίου 17Β από 6/2/2017 έως και 10/2/2017. Ώρες λειτουργίας της έκθεσης από 11.00 π.μ. έως 4.00 μ.μ

Φωτογραφία γυμνού άντρα, επεξεργασία: Αντώνης Τάτσης, φωτογράφος. Μοντέλο γυμνού άντρα: Βασίλης Λιάκος, ηθοποιός.