ZATERDAG 23 APRIL 2011 DE MORGEN 75
Roeycaiall
De tips&trips-bijlage van De Morgen
FOTO PETER MACDIARMID / GETTY IMAGES
Sp
Op 29 april krijgt Engeland een nieuw sprookjeshuwelijk. Dan geven prins William en Kate Middleton elkaar hun jawoord. Vamos verkent het Royal Londen van Kate, William en de Queen en maakt een lentewandeling in de Royal Parks. Van Londen is het maar een kleine stap naar Wales, waar het prinselijke paar zal gaan wonen.
De Londense liefdes van Kate
Kate Middleton heeft niet alleen haar hart verloren aan prins William, ze is ook passioneel verliefd op Londen. Ontdek de modewinkel waar ze werkte, ga trouwjurken spotten in de etalages van haar favoriete Britse ontwerpers en loop, zoals kunsthistorica Kate, eens een galerij binnen. DOOR AN BOGAERTS
Alexander McQueen
Jigsaw
Stephen Friedman Gallery
Welke designer ook de trouwjurk van Kate Middleton zal ontwerpen, een hype zal het sowieso worden. Zowat alle kledingstukken waarmee Kate in het openbaar verschijnt, zijn in een mum van tijd uitverkocht. De verlovingsjurk van Issa, de jas van Burberry of een ensemble van Weiss, Kate is nu al het stijlicoon dat prinses Diana pas na haar veertigste werd. Als we er mogen van uitgaan dat Kate voor een Britse ontwerper kiest, dan zijn de belangrijkste kanshebbers Burberry, Vivienne Westwood, Christopher Kane en Alexander McQueen. Het is vooral dat laatste merk dat bijzonder vaak genoemd wordt rondom Buckingham Palace. Hoofd-ontwerpster daar is Sarah Burton. Zij nam het roer over na de dood van Alexander McQueen in februari 2010. McQueen was een rebel, hij stikte ooit scheldwoorden in de kostuums van prins Charles toen hij stage liep bij de kleermakers van Savile Row. De keuze voor McQueen zou voor Kate een behoorlijk statement zijn, waarmee ze haar brave, ouderwetse imago van zich zou afschudden. The Huffington Post tipt de onbekende Sophie Cranston van het label Libelula als ontwerpster van dé jurk. Bij de Katherine Bird Store in Battersea hangt momenteel een bruidsjurk van Cranston in de etalage.
Na haar studie aan de St. Andrews universiteit in Schotland, waar ze prins William leerde kennen, ging Kate Middleton aan de slag bij de Britse modeketen Jigsaw. Ze werd er assistentaankoper van de accessoires. De Britse pers vond die job te min voor een toekomstige koningin, maar voor Kate was het nu eenmaal ideaal te combineren met haar druk bezette functie als ‘vriendin van’. Jigsaw is een streetwearketen à la Zara en Topshop, met een afzonderlijke accessoire-, interieur- en kinderlijn. Middleton was voordien al vaste klant bij de winkels, vooral dan bij de grote Jigsawboetiek op Kings Road. Die boetiek ligt immers naast de Saatchi Gallery, een galerij voor hedendaagse kunst waar Kate Middleton met heel veel plezier in ronddwaalde. Tijdens haar jaren als aankoper bij Jigsaw werkte Kate samen met ontwerpster Claudia Bradby aan een zilveren ketting met drie hangertjes. Die wordt nu naar aanleiding van het prinselijke huwelijk opnieuw uitgebracht bij Jigsaw. Let op, het bijzonder simpele juweel kost 72 pond (81 euro).
Kate Middleton studeerde kunstgeschiedenis, en is dan ook een vaste klant bij de grote Londense musea. Het Tate Modern heeft sinds zeer recent een Belgische directeur, Chris Dercon. Hij kan onmiddellijk uitpakken met een indrukwekkende Miró-tentoonstelling. In het Victoria & Albert Museum loopt dan weer een expo over modegoeroe Yohji Yamamoto en het Design Museum toont grafisch werk van Nederlander Wim Crouwel. Maar voor Kate zich volledig ging toeleggen op de voorbereidingen van haar huwelijk, kon je haar op een zondagmiddag ook terugvinden in kleinere galerijen, zoals de Stephen Friedman Gallery in Mayfair. Die galerij pakte begin dit jaar uit met de expo The Engagement van de Amerikaanse artieste Jennifer Rubell. Het populairste kunstwerk daarin was een wassen beeld van prins William met een zwevende verlovingsring naast zijn jas. De voornamelijk vrouwelijke bezoekers konden naast de prins gaan staan en hun eigen verlovingsportret laten nemen, mét de juiste ring aan hun vinger. Een razend populaire expo, die intussen werd vervangen door de eerste solotentoonstelling van de Brit Ged Quinn. Maar de fans van wassen beelden blijven uiteraard welkom bij Madame Tussauds, waar Kate binnen enkele weken zal poseren voor haar wassen evenbeeld.
Alexander McQueen, 4-5 Old Bond Street, www.alexandermcqueen.com
Jigsaw, 124 Kings Road, Chelsea
Stephen Friedman Gallery, 25-28 Old Burlington Street, www.stephenfriedman.com
DMVAMOS 77
ZATERDAG 23 APRIL 2011
Roeycaiall
De hotspots van Her Royal Highness Koningin Elizabeth II werd 85 jaar geleden geboren in Londen en heeft dus heel wat tijd gehad om haar koninklijke stempel op de stad te drukken. Wij volgden haar elegante spoor van hofleveranciers, koetsiers en ouderwetse theekransjes. DOOR AN BOGAERTS
3. Foster & Son Jermyn Street is wereldwijd de straat met de meeste hofleveranciers. Veel Britser dan dit wordt het niet in Londen. Op nummer 83 huist bijvoorbeeld de oudste schoenmaker van de stad: Foster & Son. Hier wordt nog een afdruk van de voet gemaakt om zo een persoonlijke leest te houwen waaromheen meester-schoenmakers dan een schoen fabriceren. Minutieus handwerk is het, maar het resultaat mag er zijn. De zolderkamer puilt uit van de prachtigste op maat gemaakte lederen herenschoenen. Fred Astaire, Paul Newman en Clark Gable waren hier ooit vaste klant. Voor een paar van deze authentieke stappers betaal je al gauw 6.000 pond en moet je een maand of acht wachten – bij Foster & Son kunnen ze de aanvragen uit Groot-Britannië, Amerika en Japan haast niet meer bijhouden. Van de koningin kregen ze een ‘Royal Warrant’, een titel die bewijst dat ze al minstens vijf jaar samenwerken met de koninklijke familie. Van dansschoenen voor prins William had men bij Foster & Son echter nog geen weet.
Sp
1. Royal Mews
2. Turnbull & Asser
De koninklijke stallen, waar ook de ceremoniële koetsen worden opgeblonken, mogen er dan wel uitzien als een museum, er worden nog steeds actief paarden en andere vervoersmiddelen verzorgd. Hoe prehistorisch het ook mag klinken in tijden van internet, nog elke dag wordt er een postkoets uitgestuurd tussen Buckingham Palace en St. James’s Palace. Ook de koets die op het huwelijk van prins William zal worden gebruikt, kun je hier bezichtigen. Nochtans heeft Kate al laten verstaan dat ze ziek wordt in zo’n veringloos rijtuig. Gelukkig staan er ook alternatieven uitgestald: vijf limousines, twee Bentleys en drie Rolls Royces. Voor de Queen werd zelfs een speciale Bentley ontworpen waarin ze kan staan – dat maakt het voor een 85-jarige dame iets galanter om in en uit te stappen. Toeristen mogen hier naar hartenlust rondkijken. Ze smullen vooral van de Goldstate Coach, een gigantische gouden koets van vier ton die door acht paarden de weg wordt opgetrokken bij de kroning van een nieuwe koning of koningin.
Queen Elizabeth heeft haar mannen graag strak in het pak. Dat pak wordt besteld bij Turnbull & Asser, waar je een gigantische kleerkast lijkt binnen te stappen. Pakken, pyama’s, badjassen... Alles wordt hier op maat gemaakt. Met het huwelijk in zicht is het hier razend druk, maar bij T&A worden ze sowieso een stijgende vraag naar op maat gemaakte pakken gewaar. Hun ‘wall of fame’ met bekende klanten liegt er niet om: The Beatles, Ronald Reagan, Hugh Heffner en Daniel Craig, maar ook Jay-Z, Snoop Dogg en P-Diddy. Van elk liggen hier de afmetingen klaar. En enkele sappige anekdotes. Zo brengt prins Charles zijn vaak tot op de draad versleten hemden hier weer binnen ter reparatie. Prima voor zijn ecologische voetafdruk. Ook zin in een maathemd? Maak een afspraak en breng 220 euro mee.
Royal Mews, Buckingham Palace, dagelijks open van 10-17 uur, www.royalcollection.org.uk
Turnbull & Asser, 71 & 72 Jermyn Street, www.turnbullandasser.com
Queen Elizabeth heeft haar mannen graag strak in het pak. Dat pak maakt men op maat bij Turnbull&Asser. Charles is trouwe klant, William draagt een wit T&Ahemd op zijn verlovingsfoto. Agent 007 koopt hier ook zijn smokings
Foster & Son, 83 Jermyn Street, www.wsfoster.com
FOTO’S REUTERS / RV
5. Floris Parfum
4. Fortnum & Mason Wie Engeland zegt, zegt thee, en wie thee zegt, zegt Fortnum & Mason. Dit sprookjesdecor van theedoosjes, koekjes, chocolade, confituren en chutneys is al jaren de natte droom van Queen Elizabeth II. Als hofleverancier ontwikkelde F&M dan ook een eigen Royal Blend, een zwarte thee met een zachte, kruidige smaak, die in alle maten en vormen massaal door toeristen wordt buitengedragen. Op de vierde verdieping van dit culinaire wonderland kun je genieten van een typische Afternoon Tea. De klassieke formule kost een kleine 40 euro, maar daarvoor krijg je dan ook een hele étagère vol mini-sandwiches, scones en stukjes taart. Zelfs chocomousse is onderdeel van het ritueel. Een ritueel dat trouwens weer helemaal hip is: wie tijdens Afternoon Tea omsingeld dacht te worden door oude granny’s, heeft het mis. Thee met een extra wordt ook gesmaakt door een nieuwe generatie jonge Londense meisjes. How to High Tea? Begin op de etagère onderaan met de hartige hapjes en werk je weg naar boven voor een mierzoet sluitstuk. Fortnum & Mason, 181 Piccadilly, www.fortnumandmason.com
Hoe zou de Queen ruiken? Je krijgt er een goed idee van bij Floris, de koninklijke parfumleverancier. Hier komen rijke dames een parfum op maat bestellen. Uit verschillende proefbuizen kiezen ze bloemen of kruiden die ze lekker vinden ruiken. Met die selectie stellen de medewerkers van Floris dan een parfum samen. De huidige publiekstrekker bij Floris is ‘The Wedding Bouquet’, een parfum dat speciaal voor Kate Middleton werd samengesteld met jasmijn, meiklokjes en oranjebloesem. Het wordt in een koninklijke doos te koop aangeboden voor 90 pond, ruim 100 euro. Het allereerste flesje van ‘The Wedding Bouquet’, zo verzekerde men ons, werd opgestuurd naar Kate. Bij Floris houdt men de fingers crossed dat ze het parfum ook echt zal dragen op de grote dag. Floris, 89 Jermyn Street, www.florislondon.com
Reis royaal met Eurostar Eurostar serveert haar reizigers in Business Premier van 28 april tot 5 mei een speciaal Royal Wedding-menu. De nadruk ligt op typisch Britse gerechten met een koninklijke toets, zoals aardappelgratin King Edward en als toetje een cranachan met whisky (een typisch Schots dessert dat vaak op huwelijken wordt geserveerd). Eurostar meldt dat er nog tickets beschikbaar zijn op de dag en weekend van het huwelijk. www.eurostar.com
78 DMVAMOS
ZATERDAG 23 APRIL 2011
Roeycaiall Sp
48 UUR IN
PRINSELIJK
WALES
Zodra de huwelijksplechtigheden achter de rug zijn, zullen William en Kate gaan wonen op Anglesey, een eiland voor de kust van Noord-Wales. Logisch, want William is de toekomstige Prins van Wales. De locatie van de witgekalkte hoeve is geheim, maar dat ze graag een hapje eten in de lokale pub White Eagle, weet iedereen. DOOR HANS STERKENDRIES Waarom nu gaan?
■ Vaar over Pontcysyllte Aqueduct, dat op 38 meter hoogte de vallei oversteekt.
trieke kantjes van de familie Paget toont. Na de Tweede Wereldoorlog fungeerde Plas Newydd een tijd als militair trainingscentrum.
Wisselvallig. Zo kun je het klimaat in Wales (www.visitwales.com) het best omschrijven. Stop dus zeker een regenjas en een extra pull in je koffer. Toch behoort Wales, samen met de Engelse zuidkust, tot de zonnigste gebieden van het Verenigd Koninkrijk. Een ideale lentebestemming, dus. Bovendien krijgt Wales in dit seizoen zijn typische gezicht: een lappendeken van groene graslanden, gele brem en paarse heide. Een paradijs voor schapen en wandelaars. En met een beetje geluk loop je tijdens zo’n wandeling de toekomstige koning en koningin van Engeland tegen het lijf.
Het kasteel van de prins
Hoe raak je er?
■ Portmeirion, een badstad naar Italiaans model aan de kust van Wales.
De reis naar Noord-Wales is een fluitje van een cent. Vlieg met Cityjet (www.cityjet.com) vanuit Antwerpen naar Manchester en pik daar je huurauto op. Minder dan een uur later rij je Wales binnen. De luchthaven van Antwerpen ligt vlak aan de Antwerpse ring en beschikt over een gratis parking van 500 plaatsen. In Antwerpen kun je inchecken tot een kwartier voor vertrek; in Manchester moet je een halfuur op voorhand aanwezig zijn. Behalve op zondag vliegt Cityjet tweemaal per dag naar Manchester en terug. Soms kun je al voor 133 euro een retourticket op de kop tikken. Toch zijn dit nog geen low cost-toestanden. Je koffer wordt netjes ingecheckt en aan boord krijgt iedereen een maaltijd en drankjes geserveerd. Golfers mogen zelfs gratis een golftas inchecken.
White Eagle
■ Anglesey, of Ynys Môn in het Welsh, telt weinig bewoners en pure stranden.
■ Dessert in Ty’n Rhos Countryhouse.
■ Kruidige cheddar met look.
Dankzij het leger leerde prins William het charmante eiland Anglesey kennen. Sinds begin vorig jaar is de prins copiloot van een Sea King-helikopter. Hij heeft mede daarom zijn intrek genomen in een witgekalkte hoeve in de buurt van de luchtmachtbasis RAF Valley. Het is daar dat het koppel zich na hun huwelijk zal vestigen – toch voor de duur van Williams contract bij de Royal Airforce. De precieze locatie van de boerderij wordt door de Britse staatsveiligheid geheim gehouden maar de hoeve beschikt wel over een privéstrand waar je uitzicht hebt op de toppen van het nationale park Snowdonia en op Caernarfon Castle. Naar verluidt heeft het prinselijke koppel zich al helemaal ingeburgerd op het eiland. Ze doen hun boodschappen in de plaatselijke Tesco en worden regelmatig gespot in de White Eagle, een pub-restaurant in Rhoscolyn (www.white-eagle.co.uk). Ook het pub-restaurant van het Bull Hotel (http://bull-hotel.wales.info) in Holyhead behoort tot hun vaste stekken. De dorpsbewoners beweren zelfs dat William er eens heeft deelgenomen aan een quiz. Anglesey is het grootste eiland van Wales. Het is met het vasteland verbonden door Menai Bridge, een schilderachti-
ge hangbrug uit 1826 en ziet er precies zo uit als je zou verwachten: ruw, heuvelachtig, groen en dunbevolkt.
Llanfairpw enzovoort Ynys Môn, staat er op het bordje dat de reizigers welkom heet. Zo luidt de naam van dit eiland in het Welsh, een taal waarin elke plaatsnaam enkele medeklinkers te veel heeft. Dat is zeker het geval voor Llanfair pwllgwyngyll go gerych wyrnd robwllllantysiliogogogoch, met 56 letters de langste plaatsnaam in Europa. De locals spreken liever van Llanfairpwll. De naam van het dorp betekent trouwens ‘Parochie van de Heilige Maria in het dal van de witte hazelaar bij de snelle maalstroom en de parochie van de Heilige Tysilio bij de rode grot’. Behalve het bord met de plaatsnaam heeft dit slaperige dorpje nauwelijks wat te bieden. Op een heuvel buiten het centrum staat een zuil met een standbeeld van William Henry Paget, de markies van Anglesey die zich onderscheidde bij de Slag van Waterloo. Zijn rechterbeen ligt trouwens begraven in België. Een paar kilometer van de zuil ligt Plas Newydd, het landgoed van de markiezen van Anglesey. Het werd gebouwd aan het einde van de achttiende eeuw en bevindt zich in een park van 68 ha dat uitkijkt over de zee. De eetzaal is gedecoreerd met een schitterende trompe-l’oeil, die de excen-
Keer niet terug via de noordkust maar rij om de berg Snowdon heen. Liefhebbers van het Britse koningshuis maken een stop bij Caernarfon Castle (www.caernarfon.com). Volgens de legende kroonde Edward I hier in 1301 zijn pasgeboren zoon tot Prins van Wales maar in werkelijkheid vond deze ceremonie plaats in Rhuddlan Castle, nu een ruïne ten oosten van Llandudno. Toch vindt de kroningsceremonie van de prinsen van Wales sinds de dertiende eeuw steevast plaats in Caernarfon Castle. Prins van Wales is een ceremoniële titel voor de oudste zoon van de Britse vorst. Sinds 1969 is dat prins Charles maar het is niet uitgesloten dat prins William hem opvolgt. Het ontwerp van Caernarfon Castle is naar verluidt een verwijzing naar de muren van Constantinopel. Samen met Conwy Castle, Harlech Castle en Beaumaris Castle staat het kasteel op de werelderfgoedlijst van de Unesco als herinnering aan de kastelen die Edward I liet (her)bouwen toen hij Wales inlijfde bij Engeland. Ook het stadje Caernarfon is een bezoek waard. Mis zeker The Hole in the Wall Street niet, een pittoresk straatje met restaurants.
Amalfi van het Noorden Wie houdt van architectuur (en curiosa) moet zeker even halt houden in het dorp Portmeirion (www.portmeirion-village.com). De vreemdste attractie van Wales ligt in een beschutte baai aan de rand van Snowdonia. Het werd gebouwd tussen 1925 en 1975 door de architect Sir WilliamsEllis Clough die de sfeer van een Italiaans kustplaatsje aan de Amalfikust probeerde op te roepen. Een bezoekje aan het dorp kost ruim tien euro, maar Portmeirion is dat waard. De architect mixte zowat alle Europese bouwstijlen door elkaar en creëerde zo een uniek dorp dat onder anderen door Frank Lloyd Wright werd bezocht en bewonderd. Oudere tv-kijkers herkennen het dorp misschien als het decor van de Britse televisiereeks The Prisoner. Het Portmeirion Hotel staat bekend om zijn uitstekende klassieke keuken met verse streekproducten. En met een beetje geluk loop je er prinselijk gezelschap tegen het lijf, want ook hier komen William en Kate graag.
Alice in Wales
Ongerepte kusten, schilderachtige dorpjes, gigantische kastelen en het machtige nationaal park Snowdonia, dat zijn de troeven van Wales
De noordkust van Wales is nog bijzonder ongerept, met rotsstranden, afgelegen baaien en prachtige vergezichten. En je vindt er heerlijke logeeradresjes zoals The Kinmel Arms (www.thekinmelarms.co.uk) in Abergele. Dit kleine boetiekhotel telt vier suites met handgemaakte eikenhouten bedden en een natuurstenen badkamer. Een tweepersoonskamer
DMVAMOS 79
ZATERDAG 23 APRIL 2011
Roeycaiall
FOTO’S HANS STERKENDRIES / SHUTTERSTOCK / RV
Sp
■ Zonsondergang bij South Stack Lighthouse op Anglesey, het eiland waar William en Kate gaan wonen. met ontbijt heb je vanaf 130 euro; de (vis)keuken staat hoog aangeschreven. Nog meer uitstekende visrestaurants vind je in Llandudno. De enige badplaats van betekenis in Noord-Wales is gelegen op een beschutte landtong. Llandudno is een kunstmatige stad die in 1850 werd aangelegd en meteen in trek raakte bij de Engelse burgerij. Schrijver Lewis Caroll kwam hier graag inspiratie opdoen en hij vond die in de figuur van Alice Liddell, het meisje dat model zou staan voor Alice in Wonderland. Met zijn zeeboulevard, zijn pier en zijn tram ademt Llandudno nog steeds de sfeer uit van het Victoriaanse tijdperk. De in de rotsen uitgehakte Marine Drive (eenrichtingsverkeer) is de ideale manier om de baai te verkennen. Verder naar het oosten ligt het Snowdonia National Park, het op een na grootste ‘natuurreservaat’ van Engeland en Wales. Hier werden enkele scènes van de James Bondfilm From Russia with Love opgenomen. Het gebied is een paradijs voor vissers (zorg voor een rod license, een visvergunning), vogelspotters en vooral voor wandelaars, want alleen te voet kun je de geheimen van Snowdonia blootleggen. Het is een gebied met een enorm gevarieerd landschap: kale en ruige bergflanken, idyllisch groene weiden en met brem begroeide rotsen. Ben je niet zo sportief aangelegd, dan kun je Snowdon, de hoogste berg van Wales, beklimmen met een stoomtrein (www.snowdonrailway.co.uk). Die rijdt al sinds 1896 de berg op tot aan de top (1.085 meter) en is nog
steeds de enige Britse tandradspoorweg. Het is wel een goed idee om je treinticket (29 euro voor een retourtje) op voorhand te bestellen, anders moet je waarschijnlijk enkele uren wachten in vertrekplaats Llanberis (www.llanberis.com)... Mis ook Beddgelert niet, een van de mooiste dorpjes van Snowdonia: smalle straatjes, natuurstenen huizen, een beek en verder overal om je heen pure natuur. Midden in het Snowdonia National Park ligt The Old Rectory on the Lake (www.rectoryonthelake.co.uk), dat al meermaals is verkozen tot beste B&B van Wales. Dit charmante adresje ligt aan de oever van het Taly-Llynmeer en biedt een tweepersoonskamer met ontbijt vanaf 92 euro. Je kunt ook een sauna en een bubbelbad reserveren.
Jonkvrouw en draak De berg Snowdon is een van de ‘Zeven Wonderen’ van Wales. Enkele ervan kun je gebruiken als leidraad op weg naar de luchthaven. Zo is er Pistyll Rhaeadr, een waterval aan het einde van een kronkelende vallei in het Berwyngebergte, een mooi heuvelachtig landschap met weiden en heidebegroeiing. Pistyll Rhaeadr is de hoogste waterval van Wales: ze bestaat uit drie delen, samen goed voor een val van 73 meter. Een smal en steil pad leidt helemaal tot bovenaan. Spring zeker even binnen in de taverne onderaan de waterval. Eigenaar Phill Facey haalt graag de oude zwart-witfoto’s boven waarop je de geesten van de waterval kunt ontdekken: een jonkvrouw, een monnik en een draak. “Allicht vind je ze ook terug op je eigen foto’s”, voorspelt hij met een geheimzinnige glimlach.
Een stop die je zeker niet mag missen is Llangollen, waarvan de naam wordt uitgesproken als ‘Langotlen’. Het is een levendig stadje aan de oever van de rivier de Dee. De brug die in 1345 over deze snelstromende rivier werd aangelegd, geldt als een sterk staaltje ingenieurschap en is ook een van de Zeven Wonderen. In de twintigste eeuw werd de brug verlengd, toen het station werd aangelegd. Dat station is trouwens de startplaats van de Llangollen Railway (www.llangollen-railway.co.uk), een stoomtrein die je meeneemt op een prachtige tocht door de vallei van de Dee. Of je kunt een boottocht maken op het Llangollen Canal (www.horsedrawnboats.co.uk). Kies bij voorkeur voor de gemotoriseerde cruise. Die neemt je mee over de Pontcysyllte Aqueduct, een 38 meter hoog aquaduct waarmee je de vallei van de Dee oversteekt. Breng tenslotte zeker ook een bezoek aan Plas Newydd, in de achttiende eeuw de woonplaats van de Ladies of Llangollen. Dat waren twee ongetrouwde Ierse dames die hier – geheel tegen de tijdsgeest in – gingen samenwonen. Over de aard van hun relatie doen allerlei geruchten de ronde, maar een feit is dat het tweetal dit eenvoudige huis verbouwde tot een extravagant neogotisch gebouw. De Ladies ontvingen hier overigens belangrijke gasten, zoals Lord Byron, Sir Walter Scott en de Hertog van Wellington.
■ Wrexham is de grootste stad in Noord-Wales. Hier ligt het graf van Elihu Yale.
Het graf van Yale Meer naar het noorden ligt Overton-onDee, een slaperig stadje dat al in de elfde eeuw bestond. Op het kerkhof staan 21 taxusbomen die uit de Middeleeuwen dateren. De oudste is helemaal hol en wordt ondersteund door krukken, maar hij leeft nog steeds. Rij door naar Wrexham, de grootste stad van Noord-Wales. Veel heeft de stad niet te bieden maar de Saint Giles Church geldt als een van de mooiste voorbeelden van gotische architectuur in Wales. Elihu Yale 1649–1721) ligt er begraven, handelaar, filantroop, gouverneur van de Britse OostIndische Compagnie en weldoener van de Collegiate School of Connecticut, die te zijner ere de naam Yale College kreeg, nu een wereldberoemde universiteit.
■ Buttons voor de bedwingers van Mount Snowdon, de hoogste berg van Wales. ook kinderen ze nu kunnen luiden. Op dinsdagavond en zondag hoor je hun heldere klanken door het dorp schallen. Meer mirakels vind je in in Holywell, het Lourdes van Wales, dat bekend staat om zijn bron. Volgens de legende werd de Heilige Winefride hier onthoofd. Op de plaats van de misdaad ontstond een bron. Pelgrims kunnen baden in het heilige water of flesjes vullen om mee naar huis te nemen. Het hoeft niet altijd een sleutelhanger van het prinselijke huwelijk te zijn.
Klokkenluider
■ Een tongbrekend richtingbord op het platteland. En dan staat de langste plaatsnaam, die 56 letters telt, er nog niet eens op.
In Gresford, een vroeger mijndorpje niet ver van Wrexham, staat een van de mooiste kerken van heel Wales, de All Saints Church. De klokken staan bekend om hun zuivere klank. De oorspronkelijke klokken wogen bijna vijf ton, maar zijn in 2005 vervangen door lichtere exemplaren, zodat
Vanop hun privéstrand ziet het prinselijk paar de toppen van Snowdonia liggen, waar James Bond enkele scènes speelde
ESCAPE THE WEDDING De Welshe nationalistische organisatie Balchder Cymru (vertaald: Trots van Wales) organiseert een speciaal kamp voor iedereen die aan de Britse huwelijksgekte wil ontsnappen. Van 28 april tot 1 mei kunt u met hen gaan kamperen in Machynlleth, een dorp in het Welshe graafschap Powys. Belangrijkste activiteit wordt het organiseren van een optocht als tegengewicht voor de huwelijksstoet. In Cardiff, de hoofdstad van Wales wordt op de dag van het huwelijk een straatfestival georganiseerd met het nadrukkelijke doel om al het huwelijksgedoe te vergeten. Maar liefst 35 openluchtfeestjes zijn er die dag gepland, allemaal verzameld op een Cardiff Party Map. (AB)