ontwerpen aan de stad
architectuur en stedenbouw
R O T T E R DA M
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
1. PRIJS ARCHITECTENPRIJSVRAAG 2014
Transformatie EWE spoorzone Oldenburg (D)
Donn
ersc
hwee
r Stra
ße
IV
31 EP
ung
bind
nver
IV
Grü
P P
opdrachtgever EWE Aktiengesellschaft opgave transformatie 5,4 ha industrieterrein tot 85.000 m² kantoren, toerisme en wonen status ontwerp masterplan
IV IV VI
Ka
rls
P
Shar
ed
IV
IV IV
P
ße
P
P
III
tra
Spac
e
IV
VI IV VI
III
IV
III
III
B
P
IV
IV
ain
nh
e irk
IV
III
IV
VIII
VI
IV
IV
Fußgängerzon
e mit Fahrradtrasse
IV
I IV
P
IV
IV
I
I
VI IV
VI
V
P
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
VI
VI
V
P
I
VI
VI
V
P
VI
IV Fahrradgarage
IV
IV
Voormalig industrieterrein wordt nieuw stuk binnenstad KAW heeft in samenwerking met NSP Landschaftsarchitekten de meervoudige selectie gewonnen voor de transformatie van het EWE-Areal in het Duitse Oldenburg. Op een voormalig industrieterrein aan het spoor worden de komende jaren 85.000 m² kantoor, dienstverlening, horeca en wonen gerealiseerd. De jury heeft uit de groep van 6 op uitnodiging deelnemende bureaus unaniem gekozen voor het Nederlands-Duitse team.De komende tijd gaan KAW en NSP aan de slag om eerst een stedenbouwkundig masterplan uit te werken en daarna de juridische planvorming te begeleiden. Het in de huidige situatie bijna geheel braakligende voormalige industrieterrein is het laatste samenhangende stuk stad, waarmee Oldenburg een belangrijke impuls kan geven aan het binnenstedelijk gebied. KAW heeft een lange geschiedenis in de omgang met de bestaande stad. Met NSP hebben wij vanuit onze transformatie expertise een concept uitgewerkt, waarin bestaande ruimtelijke kwaliteiten van de historische binnenstad opnieuw worden ingezet.
Tuinveld Oost ’s Gravenzande opdrachtgever Arcade Mensen & Wonen ’s-Gravenzande opgave 72 eengezinswoningen en 56 appartementen status gerealiseerd 2013 bouwkosten € 14.800.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Architectuur en stedenbouw geïntegreerd in 1 proces Tuinveld Oost kreeg met de nieuwbouw een divers programma dat in schaal en sfeer aansluit bij de oude tuinwijk. Aandacht voor groen, goede parkeeroplossingen en verschillende woonvormen, zorgen voor een onderscheidend woonmilieu. De appartementen aan het park vormen een elegante rand van de wijk. Hier kan men mooi en betaalbaar wonen. De naoorlogse rijwoningen waren zwaar verouderd en werden vervangen door een nieuwbouw. Voorafgaand aan de architectonische uitwerking is een stedenbouwkundig plan in samenspraak met de gemeente opgesteld. Door de opgave integraal te benaderen is het gelukt een onderscheidend woonmilieu te creëren. Hiervoor zijn nieuwe groene plantsoenen aangelegd. Veel ruimte en nieuwe doorkijkjes geven de wijk een nieuw beeld. De betrekkelijk grote bebouwingsintensiteit van de locatie werd mogelijk gemaakt door de galerijappartementen aan de rand. Deze zijn in hun opzet zeer rationeel, maar krijgen een elegante verschijningsvorm: de balkons en galerijen ‘plooien’ in dynamische lijnen om het gebouw.
Vogeltjesbuurt Tilburg opdrachtgever Tiwos opgave 222 woningen, renovatie 81 eengezinswoningen status gerealiseerd 2014 / in uitvoering bouwkosten â‚Ź 11.343.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Een nieuwe buurt door en voor de bewoners De Vogeltjesbuurt is een echte Tilburgse Volksbuurt, gebouwd in de periode vlak vóór en na de oorlog. De ongeveer 200 sociale huurwoningen van Tiwos zijn technisch verouderd en de wijk heeft dringend behoefte aan meer lucht en groen. Een deel van de woningen zal gesloopt worden, de rest krijgt groot onderhoud. KAW heeft een plan vóór de buurt mét de buurt gemaakt. Tiwos (Tilburgse Woonstichting) gaat echt vóór de buurt bouwen. Dat wil zeggen: er wordt 100% ontwikkeld voor sociale woningbouw. De mensen die er nu wonen hebben zich volop gemengd in het planproces. KAW heeft dit proces als architect begeleid en de bewonersparticipatie vorm gegeven. ‘Er moet wat gebeuren, maar het moet wel zo blijven!’ De hechte samenhang van de wijk is in de gesprekken met de buurt vaak naar voren gekomen. De noodzaak om de wijk structureel te verbeteren wordt onderkend. Echter, het behoud van het typische Vogeltjesbuurt karakter is essentieel!
NOMINATIE HILVERSUMSE ARCHITECTUURPRIJS 2011
CPO Twaalf Heren Hilversum opdrachtgever Nijhuis Bouw, Apeldoorn opgave CPO 12 herenhuizen status gerealiseerd 2010 bouwkosten € 2.033.000,- excl. BTW in samenwerking met ZECC architecten en Roelof Heida architecten ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Ontwerp je eigen stadsvilla met een blokkendoos! In het centrum van Hilversum hebben 12 individuele kopers hun huis samengesteld, op basis van een door KAW ontworpen “bouwdoos”. Deze is binnen het “Trento-concept” van Nijhuis ontwikkeld. De zeer uitgebreide kopersopties leveren niet alleen verschillende plattegronden, maar ook een gevarieerd gevelbeeld op. Door van tevoren met toekomstige bewoners in gesprek te gaan, zijn binnen zeer korte termijn keuzemodules ontwikkeld. Deze zijn effectief te bouwen en maken veel meer mogelijk dan standaard kopersopties. Indelingsopties evenals gevelopties zijn samenhangend ontworpen, waardoor de toekomstige eigenaren vrij konden kiezen. Hierdoor kunnen binnen de beperkingen van de locatie toch zeer uiteenlopende woonstijlen een plek krijgen. Het concept bewijst vooral in de huidige markt zijn aantrekkelijkheid. Aan de ene kant krijgen mensen veel ruimte voor hun manier van wonen. Tegelijkertijd passen we een bijzonder bouwproject in de bestaande context van een binnenstedelijk milieu.
TWENTSE VASTGOEDPRIJS 2011
Wijkvernieuwing Berflo Es Hengelo opdrachtgever Welbions Hengelo - Aveleijn opgave 25 appartementen, 12 zorgwoningen en grand café status gerealiseerd 2011 bouwkosten € 4.168.764,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Een nieuwe wijk met een oud groen hart De buurt Berflo Es Zuid in Hengelo is stedenbouwkundig volledig verandert. Maar het bestaande groen en de mooie oude bomen zijn behouden voor de nieuwe buurt. Welbions heeft 240 woningen gerealiseerd met 91 eengezinswoningen, levensloopbestendige woningen en zorgappartementen. Zo is bereikt waar de bewoners naar op zoek waren: samen wonen in een groene buurt, waar de kinderen buiten kunnen spelen en bewoners echte buren zijn. Een Volksbuurt 2.0 KAW heeft 2 van de 4 centrale woonblokken ontworpen. In een daarvan huisvest zorgaanbieder Aveleijn jong volwassenen met een lichamelijke of geestelijke beperking. De zorgvisie van Aveleijn is een volledige integratie van haar cliĂŤnten in de wijk; daarom maakt de huisvesting deel uit van een gewoon woongebouw. Naast de 9 rijwoningen en 24 zelfstandige zorgappartementen is er ook een zorgsteunpunt voor de wijk. Hier bevindt zich ook een cafĂŠ voor de hele buurt waar de bewoners van Avelijn werken.
Dr. Schaepmanstraat Haarlem opdrachtgever Pré Wonen opgave 80 woningen, 52 gebouwd parkeren status gerealiseerd 2010 bouwkosten € 10.843.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Entree voor de Nieuwe Amsterdamse buurt Op de plaats van 5 verouderde naoorlogse portiekwoningen op de grens tussen de vóór- en naoorlogse stad zijn in zeer korte tijd in nauw overleg met de bewoners nieuwe woningen ontwikkeld. Gedurende 4 jaar, vanaf het allereerste initiatief via RO-procedures tot aan de herhuisvesting is toegewerkt naar een breed gedragen plan, dat staat voor vernieuwing en differentiatie van de oude buurt. De Nieuwe Amsterdamse Buurt heeft met de nieuwbouw een nieuwe entree gekregen. Hier worden voortaan mensen verwelkomd die een woning willen huren, van groot tot klein. Maar er is ook ruimte voor bereikbare koop. De gebouwde parkeergelegenheid is betaalbaar, maar toch onzichtbaar vanaf straat geïntegreerd door de slimme opzet van het appartementengebouw. De afgetrapte achtergevel biedt ondanks de intensieve opzet veel lichtinval voor de particuliere kavels achter het complex. Op deze manier kon in één gebouw een grote verscheidenheid aan woningtypes worden ontwikkeld.
WINNAAR INSPIRATION AWARD 2011
Hoogeland Naaldwijk opdrachtgever Ceres Projecten opgave 146 woningen, verwarming door restwarmte status gerealiseerd 2012 bouwkosten â‚Ź 16.100.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Een primeur: de tomatenkassen leveren energie aan de woonwijk! De nieuwe wijk Hoogeland staat op een voormalig kassengebied, een woonwijk met 650 woningen. KAW heeft het 1e deel ontworpen, waar de nieuwe wijk aansluit op de bestaande stad. De laatste bestaat uit jaren 50 bebouwing met een tuinstedelijk karakter. De nieuwe wijk bestaat uit 146 startersappartementen, levensloopbestendige appartementen en rijwoningen in de koop- en huursector. De wijk gebruikt de restwarmte van omliggende kassen als verwarming. Voor deze inventieve manier van hergebruik won de wijk de Inspiration Award van ‘Inspired by Westland’. Om dit mogelijk te maken, waren bijzondere installaties en daarmee een bijzondere plattegrond nodig. Door vroegtijdige samenwerking met de opdrachtgever en aannemer kon de woning om deze installatie heen ontworpen worden.
Achter de Reitdijk Groningen opdrachtgever Gemeente Groningen opgave 20 woningen status gerealiseerd 2010 bouwkosten â‚Ź 2.700.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Verschillende mensen, verschillende leefstijlen Voor het gebied ‘achter de Reitdijk’ heeft de gemeente een prijsvraag uitgeschreven. Het ontwerp van KAW viel op door een bijzondere werkwijze: de woonmilieubenadering. Dit is een benadering waarbij stedenbouwkundige opzet, woningtypologie en doelgroep in samenhang worden gekozen. “Door al deze aspecten te betrekken bij het ontwerp, creëer je wijken waar gelijkgestemde mensen op afkomen”, aldus Beatrice Montesano. “Doordat de woningen mensen met eenzelfde leefstijl aantrekken, kunnen we duidelijke keuzes maken. Hierdoor voorkom je dat je het type 13-in-een-dozijn bouwt.” Het ontwerp sluit aan op de bestaande bebouwing in Paddepoel Zuidwest. Het benut de kracht van de bestaande ecologische zone zonder deze aan te tasten. Voor het plan ‘achter de Reitdijk’ is gekozen voor twee verschillende types uit de woonmilieubenadering. Leven en genieten van natuur was een belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp.
Palazzo Boterdiep Groningen opdrachtgever Ballast Nedam Bouwborg B.V. opgave 20 appartementen van 90m² met commerciële plint status gerealiseerd 2008 bouwkosten € 3.100.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Wonen aan de cultuurhotspot van Groningen Op de locatie van een oude drukkerij zijn 20 appartementen gerealiseerd met eigen parkeervoorzieningen en commerciĂŤle ruimtes op de begane grond. Bewoners kunnen hier stedelijk wonen rondom een gemeenschappelijk binnenplein, op een compacte locatie aan de rand van de Groninger binnenstad. Het appartementencomplex is tot stand gekomen door een gecombineerd opdrachtgeverschap van de woningcorporatie Nijestee en de ontwikkelaar Ballast Nedam. Aan de binnenzijde van het complex zijn appartementen voor de sociale huursector voor Nijestee gerealiseerd. Deze hebben een privĂŠ balkon dat grenst aan een collectief binnenplein. Het op het zuid-westen georiĂŤnteerde binnenplein is zonnig en beschut. Het gemeenschappelijke plein zorgt voor een sociale en interactieve woonomgeving. De appartementen aan de buitenzijde van het complex zijn koopwoningen, ontwikkeld voor Ballast Nedam. De appartementen aan de Boterdiepzijde hebben een loggia of een wintertuin als buitenruimte.
WINNAAR DUURZAAMHEIDSAWARD 2012 GENOMINEERD PASSIEF BOUWEN AWARDS 2012 WINNAAR HEDY D’ANCONAPRIJS 2014 GENOMINEERD VREDEMAN DE VRIESPRIJS 2014
Opvanghuis Veilige Veste Leeuwarden opdrachtgever WoonFriesland opgave opvanghuis, transformatie kantoor passivhaus renovatie status gerealiseerd 2012 bouwkosten € 4.100.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Eerste passivhaus renovatie van kantoorgebouw Herbestemming van een voormalig politiebureau tot een opvanghuis voor slachtoffers van eergerelateerd geweld. Dit zijn meiden van 15 - 23 jaar die o.a. slachtoffer zijn van mishandeling, loverboys, jeugdprostitutie en mensenhandel. Voorheen werden ze anoniem weggestopt, maar met alle moderne media is dit steeds lastiger en worden de vrouwen vaak letterlijk opgejaagd. Opvangorganisatie Fier Fryslân heeft daarom het concept de ‘Veilige Veste’ bedacht. Een plek waar de vrouwen zichtbaar, maar veilig kunnen worden opgevangen. Samen met WoonFriesland gaan ze de uitdaging aan. Het op een terp gelegen politiebureau leent zich hier prima voor. Door de enorme groei die Fier Fryslân de laatste jaren heeft doorgemaakt wilden ze 5 locaties vervangen door 1 locatie. Het gebouw wordt verdeeld in 2 functies. Er komen o.a. vergader- en behandelkamers op de begane grond. Op de 2 verdiepingen komen 46 plaatsen voor de vrouwen, verdeeld over 8 woongroepen.
Stadspoort Landbouw Eindhoven opdrachtgever Ballast Nedam Bouwborg B.V. opgave 20 appartementen met commerciële plint status gerealiseerd 2008 bouwkosten € 3.100.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Duurzaam ontwerp van een informatiepaviljoen Landelijk Strijp, dat is de naam voor de ontwikkeling die de parken van De Wielewaal in Eindhoven en het Groene Woud bij Oirschot aan elkaar verbindt tot één groene long. Landelijk Strijp is een landschap waarin plaats is voor o.a. sport, werken, recreatie en wonen. De belangrijkste ambitie is herstellen en versterken van het groene karakter. KAW ontwerpt de Stadspoort Landbouw: een paviljoen voor informatie over het natuurgebied dat tegelijkertijd als toegang tot het gebied Landelijk Strijp functioneert. Het paviljoen is een ontmoetingsplaats van informatie, educatie en recreatie, waar de verhalen van bedrijven, landbouw en cultuurhistorie verteld worden. Frits Philips dacht, ik houd mijn medewerkers gezond, laat ik ze een appeltje geven. Hier in de Philips Fruittuinen, die nu door een biologische boer worden geëxploiteerd, komt de Stadspoort Landbouw te staan. Het informatiecentrum en de boerderij versterken elkaar: hier komen veel kinderen leren over ecologisch boeren en de natuur.
NOMINATIES: BNA GEBOUW VAN HET JAAR 2007 UGO RIVOLTA EUROPEAN ARCHITECTURE AWARD 2008
Appartementen Jean Sibelius Eindhoven opdrachtgever Wooninc. opgave 110 levenlsloopbestendige woningen status gerealiseerd 2007 bouwkosten € 11.250.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Wonen met verzorging op maat voor senioren Aan de Smuldersweg in Eindhoven zijn in opdracht van Wooninc. 110 woningen ontworpen, in eerste instantie bestemd voor senioren uit de buurt. De woningen liggen rondom een gezamenlijk hof en zijn als ‘beschermd wonen’ complex ontwikkeld. Het complex, Jean Sibelius, is zo ontworpen dat bewoners kunnen blijven wanneer extra zorg nodig wordt. Andersom is het ook zo dat de woningen, allen zo’n 95 m² groot, later verhuurd kunnen worden aan andere doelgroepen. Op deze locatie stonden voorheen 2 naoorlogse galerijflats, die niet meer voldeden aan de huidige eisen. Ook de inrichting van de openbare ruimte droeg niet bij aan een prettige woonomgeving. Toch was de locatie zeer aantrekkelijk door de nabijheid van een winkelcentrum en veel groen. Aan de Smuldersweg komen diverse woonmilieus bij elkaar: laagbouw, naoorlogse hoogbouw en nieuwbouwflats aan de overkant. Het nieuwe gebouw vormt een goede overgang tussen laag- en hoogbouw en staat tegelijkertijd op zichzelf als nieuwe kwaliteit in de wijk.
Appartementen Kloosterstr. Dordrecht opdrachtgever Woonbron projectontwikkeling opgave 38 woningen status gerealiseerd 2011 bouwkosten â‚Ź 4.500.000,- excl. BTW
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
1e maatconfectie appartementen maken sociaal en duurzaam ontwikkelen haalbaar Aan de Kloosterstraat in Dordrecht wordt een nieuw appartementencomplex op de plek van een verouderde portiekflat gerealiseerd. Het complex is bewust ontworpen voor senioren uit de wijk. Door duurzame energieopwekking en een lage temperatuur verwarmingssysteem toont het complex haar respect voor het milieu. Het gebouw is rationeel, heeft een zeer gunstige bruto-netto verhouding en is zeer efficiënt te bouwen. Hierdoor is een prijs per m² BVO onder de € 800,- gerealiseerd. In de Sweersstraat wordt met hetzelfde product al een tweede gebouw gerealiseerd. Binnenkort start de uitwerking van een derde project in de buurt van Amsterdam. Vooral voor woningbouwcorporaties is het product zeer aantrekkelijk, omdat het voldoet aan alle huidige en toekomstige eisen van sociale huur, alle ‘kinderziektes’ eruit zijn gehaald en het proces van ontwerp tot uitvoering extreem slank gehouden kan worden door grote zekerheid over de technische uitvoerbaarheid.
Strategisch Masterplan Bergwijkpark Diemen opdrachtgever Gemeente Diemen, Snippe Mans opgave strategisch masterplan transformatie 45 ha kantoorgebied status afgerond 2012
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA
Gemeentegrens
K
A W
11396 | 11397 Bergwijkpark Diemen / #Project Status / in opdracht van #Client Company, #Architect City
Gebiedsontwikkeling voor een bereikbare stad Begin 2012 is met het Strategisch Masterplan Bergwijkpark de 1e stap genomen voor een van de meest omvangrijke transformaties van een kantoorgebied in Nederland. Nu, slechts één jaar later, is de geactualiseerde versie met ruime meerderheid door de gemeenteraad van Diemen vastgesteld. Het plan schept in de regio Amsterdam ruimte voor ca. 4.500 bereikbare woningen op 45 ha te transformeren stedelijk gebied. In Diemen manifesteert zich een actuele opgave: In het kantoorgebied Bergwijkpark staan op 45 ha ongeveer 70% van de kantoren leeg. Daarom worden niet de gebouwen aangepakt maar het gebied. Om dit mogelijk te maken heeft KAW eerder het Strategisch Masterplan Bergwijkpark opgesteld. Doel van dit plan was de motivatie en uitnodiging aan geïnteresseerde partijen om mee te doen in het transitieproces van veroudert kantoorpark naar vitale, bereikbare woonwijk. Deze open uitnodiging is inmiddels aangenomen!
1:35
KAW www.kaw.nl www.kaw-e.nl Twitter
@KAWarchitecten
www.linkedin.com/company/KAW
Facebook www.facebook.com/KAWarchitecten Youtube
www.youtube.com/KAWarchitecten
Rotterdam Van Nelleweg 2426 3044 BC Rotterdam 088 529 00 00 info@kaw.nl Groningen Kattenhage 1 Postbus 1527, 9701 BM Groningen 088 529 00 00 info@kaw.nl
Eindhoven @kaw-e Bloemfonteinstraat 62 - lokaal 14 5642 EH Eindhoven 088 529 00 00 info@kaw.nl
KAW architecten en adviseurs werkt samen met betrokken (markt-)partijen aan de vernieuwing van stad en dorp. Daarin onderscheiden we ons door een bijzondere combinatie van disciplines: architectuur, stedenbouw, bouwkunde, volkshuisvesting en procesmanagement. Dit maakt KAW inzetbaar in het gehele traject van bouwen en wonen: van eerste initiatief via uitvoering tot nazorg en beheer. KAW werkt voor en met corporaties, gemeenten, provincies, bewoners, projectontwikkelaars en zorg- en welzijnsinstellingen. Bij KAW werken zo’n 50 mensen verspreid over drie vestigingen in Groningen, Rotterdam en Eindhoven. Meer informatie vindt u op onze website: www.kaw.nl
ROT TERDAM
GRONINGEN
EINDHOVEN
BARCELONA