Historisch Railvervoer Nederland
RAILMUSEA IN NEDERLAND
2019-’20
Welcome to the Dutch railway museums
Welkom bij de Nederlandse railmusea Deze brochure wordt u aangeboden door de vereniging Historisch Railvervoer Nederland HRN. Onze website www.railmusea.nl geeft toegang tot de sites van alle HRN-leden. Daarop kunt u informatie vinden over rijdagen en dienstregelingen.
This brochure has been produced by the Association for Dutch Historic Rail Transport (HRN). Unfortunately financial constraints do not allow us to produce a full English version. The key to symbols clarifies some of the symbols used. Our website www.railmusea.nl is a portal to the often multilingual sites of the individual HRN members, where you will find details on operating days and timetables.
Herzlich willkommen in den niederländischen Eisenbahnmuseen
Bienvenue aux musées néerlandais du rail
Diese Broschüre wird Ihnen angeboten vom Verein der historischen Eisenund Touristikbahnen in den Niederlanden (HRN). Es tut uns leid, dass wir aus Kostengründen nicht in der Lage sind, Ihnen die ganze Broschüre in Deutsch anzubieten. In der Zeichenerklärung finden Sie jedoch alle Angaben auch in Deutsch. Unsere Website www.railmusea.nl ist ein Portal zu den mehrsprachigen Sites der einzelnen HRN-Mitglieder. Dort erfahren Sie alle Einzelheiten über Betriebstage und Fahrpläne.
Cette brochure vous est proposée par Historisch Railvervoer Nederland HRN (association néerlandaise des chemins de fer historiques). Notre budget ne nous permet malheureusement pas de produire une version intégrale en français. La légende donne une explication en français de plusieurs des symboles utilisés. Via le site Internet www.railmusea.nl, vous aurez accès aux sites des membres individuels de HRN. Vous pourrez y trouver des informations au sujet des jours de circulation et des horaires..
1. Stichting Noord-Nederlands Trein & Tram Museum NNTTM - ZUIDBROEK
2. Museumspoorlijn S•T•A•R
S/D
3. Industrieel Smalspoor Museum ISM
In het prachtige museumstation wordt de uitgebreide spoorweggeschiedenis van met name Groningen, Friesland en Drenthe uitgebeeld aan de hand van kostuums, maquettes, foto’s, borden, gereedschap, een modelbaan en interactieve spellen. De oude stationschef leidt u via een interactieve tour door het museum. Naast een vaste expositie zijn er regelmatig wisselexposities. Zaterdag en zondag is het museum van 10.00 tot 17.00 uur geopend. Daarnaast voor groepen op afspraak. Voortdurend zijn er extra activiteiten en evenementen. Zie ook www.nnttm.nl/agenda.
1435 mm • 26 km • P • R • & • S • O • )
700/900 mm • ruim 1 uur • P • R • & • S • O
600 mm • 1,2 km • P • R • S • O
Stadskanaal was ooit een belangrijk knooppunt van lokaalspoorwegen. Op een van die baanvakken rijdt de STAR met stoom- en dieseltreinen, maar biedt nog meer: een tocht met stoomtrein, bus en boot naar Blauwestad, een bezoek aan het Veenkoloniaal Museum in Veendam of aan het Doe Museum. Tijdens de treinrit hebt u een weids uitzicht over de landerijen en kleine dorpjes. En wilt u logeren op een spoorwegemplacement? Dat kan! Gegarandeerd een unieke ervaring.
Het smalspoor op zijn mooist in een natuurlijke omgeving. Vanuit het museumgebouw vertrekt u met de smalspoortrein voor een tocht grotendeels over het originele traject dat vroeger gebruikt werd voor turftransport. Er wordt regelmatig gestopt en uitleg gegeven. Ook bezoekt u de enige nog werkende turfstrooiselfabriek in ons land. In het museumgebouw kunt u kijken naar oud gereedschap en machines die vroeger in het veen gebruikt werden. Na afloop is het goed toeven in het Dommerscafé.
Midden in de bossen van Twente rijden de treinen van het Rijssens Leemspoor. Antieke locomotieven trekken oude personentreinen en goederentreinen, waaronder kipkarren ten behoeve van het transport van leem. Bij het station worden treinen onderhouden en gerestaureerd. In de restauratie kunt u genieten van een heerlijk kopje koffie. Het Leemspoor is aantrekkelijk voor jong en oud, als individu of in groepen met familie, bekenden of in schoolverband. Onze medewerkers informeren u graag!
In the restored station building at Zuidbroek (1865) is the Northern Dutch Train & Tram Museum located. In the beautiful museum station the extensive railway history of the northern provinces of The Netherlands is portrayed by means of costumes, models, pictures, signs, tools, a layout and interactive games. The old station master will take you on an interactive tour of the museum. In addition to the permanent exhibition there are regular temporary exhibitions. The museum is open on Saturday and Sunday from 10:00 a.m. to 5:00 p.m.
The village of Stadskanaal was once a major junction for local railways. Today the museum railway STAR runs on one of these railways. But there’s more to do here: a trip by train, bus and boat to the lake of Blauwestad, a visit to the Veenkoloniaal Museum (Peat Colony Museum) in Veendam or to the Doe Museum. The train ride offers you panoramic views over the countryside and surrounding villages. You can even spend a night at the railway yard where a unique experience awaits you!
A narrow gauge railway at its best in a natural environment. Join a n arrow gauge train for a tour on part of the route that was used in the past for the transport of peat. The museum offers a choice of diesel locomotives for rides around the grounds. You can also visit a peat litter factory, and feel how the raised bog moves when a train passes. In the museum, you can view locomotives of all types and ISM staff are glad to provide an explanation.
Brickworks are not only located on major rivers. At Rijssen they were once in the middle of the woods. Narrow gauge trains transported raw material from the clay pits to the brick kilns. Among the trees and the rhododendrons, the diesel locomotives of the SRL ride with cars especially converted for passengers. Don’t be surprised if a steam locomotive with peat cars or tipper wagons suddenly joins you on the track. And don’t miss the old-fashioned station, which is especially charming
d * Stationstraat 3, 9503 AD Stadskanaal • T (0599) 65 18 90 • E: info@stadskanaalrail.nl • I: www.stadskanaalrail.nl • ANBI
d * Griendtsveenstraat 140, 7887 TK Erica.• T: (0591)-30 30 61. • Boekingen vanaf 15 personen T 06 11 11 11 88 • E: info@smalspoorcentrum.nl • I: www.smalspoorcentrum.nl • ANBI
d Markeloseweg 78 B, 7461 EE Rijssen • * Welleweg 9, 7462 GE Rijssen • T: 06 22 02 24 44 (G. Averesch) • E: leemspoor@concepts.nl • I: www.leemspoor.nl • ANBI
7. Transit Oost
8. Veluwsche Stoomtrein Maatschappij VSM
Veendam - STADSKANAAL - Musselkanaal
d * Stationsstraat 5, 9636 BA Zuidbroek • T (0598) 45 36 96 • E: info@nnttm.nl • I: www.nnttm.nl • ANBI
D
ERICA (D)
4. Stichting Rijssens Leemspoor SRL
D
RIJSSEN
HEMELVAARTSDAG / Elk jaar Nationale Stoomtreindag!
Al meer dan 25 jaar neemt een groot aantal railmusea deel aan de Nationale Stoomtreindag. Van meet af aan gebeurt dat op Hemelvaartsdag. Er wordt niets centraal georganiseerd en de railmusea zorgen zelf voor de invulling. Die kan dus van plaats tot plaats verschillen. Alle informatie kunt u vinden op de eigen websites van de musea, die u rechtstreeks, maar ook via onze portal www.railmusea.nl kunt bereiken. U kunt van alles verwachten want sommige HRN-leden maken er een heel feest van door combinatie met andere, vaak historische zaken. Zo is het best mogelijk dat u ergens tegen een rally van klassieke auto’s en motoren aanloopt.
www.railmusea.nl
Hemelvaartsdag Nationale Stoomtreindag
NVBS: Belangstelling voor Spoor De NVBS is een al bijna 90 jaar bestaande landelijke vereniging met ongeveer 4500 leden die mensen met belangstelling voor het verleden, het heden en de toekomst van het railvervoer samenbrengt. Als NVBS-lid maak je gebruik van een groot en breed aanbod • J e krijgt maandelijks het tijdschrift “Op de Rails” met nieuws en achtergronden thuisgestuurd • J e ontvangt elke maand de digitale nieuwsbrief “NVBS Actueel” •E lk jaar ontvang je de NVBS-kalender En je hebt toegang tot:
• Twintig regionale afdelingen die jaarlijks ongeveer 200 presentaties op 20 plaatsen in het hele land organiseren, dus ook bij jou in de buurt! •D agexcursies naar interessante raillocaties en meerdaagse buitenlandse railreizen •E en verenigingsruimte NVBS Centraal in het station Amersfoort waar regelmatig speciale themadagen georganiseerd worden •E en gespecialiseerde winkel met een groot assortiment nieuwe en tweedehands railboeken en dvd’s •E en bibliotheek met ongeveer 25 000 titels over spoor- en tramwegen •V erzamelingen met veel historisch fotoen filmmateriaal en documentatie Nieuwsgierig? Je ben van harte welkom op de 1e, 3e of 5e zaterdag van de maand in NVBS Centraal in het station Amersfoort of bezoek onze promotiestand tijdens een spoor- of tramevenement. Ook bij de bijeenkomsten van de regionale afdelingen ben je van harte welkom! Meer weten? - ga naar www.nvbs.com, nvbs-actueel.com en www.facebook.com/NVBS1931 En meteen lid worden? - ga naar: www.nvbs.com/registreren
LEGENDA
ZEICHENERKLÄRUNG
mm spoorwijdte Spurweite gauge km trajectlengte Streckenlänge length of line P gratis parkeren kostenfrei parken free parking P betaald parkeren gebührenpflichtiges parken pay & display R invalidentoilet Behinderten-WC disabled toilet & museum Museum museum ; (salon)boot Fährschiff river cruiser S souvenirshop Souvenirladen souvenir shop O buffet Büffet buffet ) lunchroom Imbiß lunchroom d bezoekadres Besuchsadresse visitor’s address * postadres Postadresse postal address T telefoon Telefonnr telephone E e-mail E-Mail-Adresse e-mail I internet Internet internet
écartement de voie longueur du trajet stationnement gratuit stationnement payant toilettes pour personnes à mobilité réduite musée bateau-salon boutique de souvenirs buffet lunch-room adresse d’accueil adresse postale téléphone E-mail internet
spoor- of tramlijn rondritten incidentele ritten statisch museum
in naambalk S stoom D diesel E elektrisch
Eisenbahn- oder Strassenbahnlinie Rundfahrten gelegentliche Fahrten statisches Museum
train or tramway line round trips incidental trips static displays
ligne de chemin de fer ou de tramway circuits parcours occasionnels musée statique
in Namensspalte Dampf Diesel Elektrisch
in heading steam diesel electric
dans la barre de nom: vapeur diesel électrique
5. Museumsteenfabriek De Werklust Losser MWL D
Overige organisaties en websites
KEY TO SYMBOLS LÉGENDE
LOSSER
• Stichting Mobiele Collectie Nederland (MCN) E: info@mobiel-erfgoed.nl, I: www.mobiel-erfgoed.nl • Het virtueel railmuseum vindt u op www.railmonumenten.nl/index2.htm. Topstukken vertellen de geschiedenis van het vervoer over de rails in Nederland. • Op www.toonbeelden.com vindt u de geschiedenis van de mobiliteit in Nederland en de museumstukken die dat verhaal vertellen. • De Nederlandse Museummaterieel Database (NMMD) bevat informatie over al het spoor- en tramweg-museummaterieel dat bij de Nederlandse railmusea aanwezig is: www.nmld.nl.
6. Museum Buurtspoorweg MBS
S/D
D
1435 mm • P • R • & • S • O
700 mm • 1 km • P • R • & • S • O
1435 mm • 7 km • P • R • & • S • O • )
Op het terrein van De Werklust kunt u ritten maken achter een dieselloc over een smalspoorbaan tussen de kleiput en de museale steenfabriek. Onderweg wordt uitleg gegeven over het smalspoor en zijn rol bij de fabricage van bakstenen. Aansluitend volgt een rondleiding over de locatie met o.a. de monumentale ringoven en bijbehorende vorm- en droogloodsen. Speciale en heel leerzame arrangementen zijn mogelijk, zie de website.
Een pas gerestaureerd station met loods uit 1884, een perron in oude stijl met allerlei reisattributen, vier rijvaardige stoomlocs, acht diesellocs, klassieke rijtuigen en goederenwagens, een museum. U mist het allemaal als u niet naar Haaksbergen komt. De MBS laat zien hoe meer dan een eeuw geleden de Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij het railvervoer tussen Oost-Twente, de Achterhoek en Duitsland verzorgde.
On the grounds of the old brickworks De Werklust, you can ride behind a diesel locomotive on a narrow gauge railway between the clay pit and the brickworks museum. On the way, you’ll hear all about the narrow gauge railway and its role in bricks manufacturing. Then take a tour of the site, including the monumental ring furnace and the mould and drying sheds. See the website for more information on special educational tours.
A newly restored station with a shed from 1884, an old-style platform with all kinds of travel accessories, five steam locomotives in running order, eight diesel locomotives, classic carriages and freight cars, a museum: all of this and more awaits you in Haaksbergen. The Museum Buurtspoorweg shows how, over a century ago, the Gelderland-Overijssel Local Railway provided rail transport between the eastern part of the Netherlands and Germany.
d * Smuddeweg 3, 7581 PN Losser • T: (053) 536 13 29 • E: dewerklust@online.nl • I: www.dewerklust.nl • ANBI
WINTERSWIJK
HAAKSBERGEN - Zoutindustrie - Boekelo
d * Stationsstraat 3, 7481 JA Haaksbergen • T: (053) 572 15 16 • E: info@museumbuurtspoorweg.nl • I: www.museumbuurtspoorweg.nl • ANBI
Breng een bezoek aan de museumwerkplaats in Winterswijk. Beleef de historie van textielindustrie, kolenvervoer en het openbaar vervoer in Oost-Nederland. Ontdek hoe belangrijk de spoorwegen waren in de vorige eeuw. Maak kennis met Jan Willink, grondlegger van het eerste spoor in de Achterhoek. En hoe dit veranderde met de komst van de vrachtwagens en autobussen en met de komst van aardgas uit Groningen. Visit the museum and workshop in Winterswijk. Experience the history of textile industry, of coal traffic and of public transport in the eastern Netherlands. Find out how important the railways were in the last century. Meet Jan Willink, founder of the first railway in the Achterhoek and how everything changed with the arrival of trucks and buses. d Kleine Parallelweg 6, 7101 HP Winterswijk T: (0543) 45 04 40 • E: info@transitoost.nl • I: www.transitoost.nl • ANBI IBAN: NL54RABO 0180 7848 70 (vanaf 25,00)
S
Apeldoorn - BEEKBERGEN - Eerbeek - Dieren 1435 mm • 22 km • P Apeldoorn • P • R • & • S • O • )
De Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM) rijdt als bijzondere attractie met diverse stoomlocomotieven over de oude spoorlijn tussen Apeldoorn en Dieren. In Beekbergen is het Museumstation van de VSM gevestigd met het stoomdepot en de locomotievenloods, met daarin ook de grote werkplaats. De VSM beschikt inmiddels over een indrukwekkend en afwisselend materieelpark met daarin een grote collectie oude stoom- en diesellocomotieven, historische rijtuigen en goederenwagens. Een bezoek geeft u een indruk van het stoomtijdperk van de spoorwegen uit de vorige eeuw. The VSM operates a variety of steam locomotives on the old railway between Apeldoorn and Dieren. The VSM Museum Station is located in Beekbergen, where you can also find the steam depot and the locomotive shed, including the workshops. VSM has an impressive and varied fleet of rolling stock including a large collection of old steam and diesel locomotives, historical coaches and wagons. Your visit will give you a glimpse of the age of steam railways in the last century. d Dorpsstraat 140, 7361 AZ Beekbergen • T: (055) 506 19 89 • E: info@stoomtrein.org • I: www.stoomtrein.org • ANBI
ANBI: Organisatie voldoet aan criteria voor fiscale aftrekbaarheid giften, zie www.belastingdienst.nl/giften.
1. NNTTM Zuidbroek
COLOFON
A31
Wijzigingen voorbehouden. De uitgever is niet aansprakelijk voor de gevolgen van eventuele zet- en drukfouten.
Wilt u op de hoogte blijven van de laatste nieuwtjes van de Nederlandse railmusea? Volg HRN dan op Facebook (www.facebook.com/ HistorischRailvervoerNederland) en op Twitter: @HRNRailmusea.
A32 A37
n9
13. NZH Haarlem A44
15. Stoomtrein Katwijk Leiden
3. ISM Erica
n50 n34
11. SHM n302 Hoorn
n35
n302
A7
A50
n36
4. SRL 5. MWL Rijssen Losser A1
A6
A10
n18
A9
A1 A27
14. EMA Amsterdam A2
A35
8. VSM Beekbergen 6. MBS Haaksbergen A1 A28
A30
7. A12 10. Het SpoorwegTransit Oost 16. HOVM museum Utrecht Winterswijk 9. GSS 17. TS Den Haag A20 A2 Heteren A15 Scheveningen 18. Blauwe Tram A27 Delft A50 A73 20. SSN Rotterdam 21. RTM 19. RoMeO Rotterdam A15 Ouddorp A4
n11
A29
n57
A4
22. SGB Goes
A58
A58
A12
A59
A59
n59 A17
en op Twitter: twitter.com/ HRNRailmusea
n34
A28 A6
12. Hoogovens StoomA8 IJmuiden
Een NVBS-dagexcursie. Foto: Dennis te Dorsthorst Volg ons op Facebook: www.facebook. com/ Historisch Railvervoer Nederland
2. STAR Stadskanaal
A7
A9
SE&O © 2019
A7
A7
n31
• Uitgave: Vereniging Historisch Railvervoer Nederland (HRN) • Samenstelling en eindredactie: Kees Wielemaker • Engelse vertaling: Writewell • Vormgeving: Arjan Ligtenbarg • Druk: Koninklijke Drukkerij Em. De Jong BV, Baarle-Nassau • Productie en verspreiding werd mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in Spoor- en Tramwegen (NVBS) en Holland Brochure Services (HBS).
n33
A27
n65
A2
A50
A58 A16
A67 A2
A73
A67
23. ZLSM Simpelveld
A2
A76
9. Gelderse Smalspoor Stichting GSS
D
HETEREN 700/600 mm • 1 km • P • & • S • O Steenfabriek Randwijk ligt op de zuidoever van de Rijn. De ideale plaats voor een smalspoormuseum, waar u kunt zien hoe de klei werd aangevoerd uit de uiterwaarden. Ervaren gidsen leiden u rond en geven u informatie over de productie van baksteen rond het midden van de vorige eeuw. Maak een onvergetelijke rit door de rijke natuur achter een van de diesellocs. Sla eens een terugrit over en geniet van de stilte bij de rivier. The Randwijk brickworks lies on the south bank of the Rhine. This is the ideal place for a narrow gauge rail museum showing how the clay was brought from the floodplains. Experienced guides lead you around and will inform you about the production of bricks around the middle of the last century. Make an unforgettable journey through rich nature behind a diesel locomotive. Wait for the next train back while you enjoy the tranquility of the river.
d * Steenbakkerij Randwijk, Renkumse Veerweg 5a, 6666 LE Heteren • T: 06 21 70 68 20 • E: info@smalspoor.nl • I: www.smalspoor.nl • ANBI
10. Het Spoorwegmuseum
S/D/E
UTRECHT
11. Museumstoomtram Hoorn - Medemblik SHM S
HOORN - Wognum - Twisk - Medemblik
12. Hoogovens Excursietrein
S
Tata Steel
P: volg ’Spoorwegmuseum’ • R • S • O • )
1435 mm • 20 km • P Transferium • & • ; • S • O • )
1435 mm • 21 km • 90 min • P • O
U komt binnen in een stationsgebouw uit 1874 en bent meteen onder de indruk én in de juiste sfeer. Op een verrassende manier wordt de historie van de spoorwegen in Nederland gepresenteerd. Daal af in een kolenmijn, bezoek een voorstelling over de Oriënt Express, maak een rit langs levens grote stalen monsters of doe de Vuurproef, een spectaculaire virtuele reis langs twee eeuwen spoorhistorie. Het Spoorwegmuseum, dat wil je beleven!
Beleef de geschiedenis van de stoomtram in Nederland. Reis mee met locomotief Bello of met de bijzondere ‘vierkante’ stoomtramlocomotieven. De gerestaureerde locomotieven en wagens rijden op de spoorweg tussen Hoorn en Medemblik uit 1887, waar de oorspronkelijke stations nog bestaan. In de tram maak je de Spannendste Tijdreis door een authentiek stukje Holland. Aansluitend vaart een museumschip over het IJsselmeer naar Enkhuizen. Ontdek het kolenvuur in de locomotief, verkleed je als een reiziger van 100 jaar geleden of help de arbeider met de goederen en koffers.
Hier komt u anders nooit! Op het terrein van het enige geïntegreerde staalbedrijf van Nederland, kunt u in de zomer eenmaal per maand een interessante rondrit maken met een stoomtrein. Tijdens de stoomtreinrit krijgt u een goed beeld van de omvang van de industriële processen van Tata Steel. U rijdt onder andere langs de beide hoogovens, de staalfabriek en de walserijen. Het transport van fabriek tot fabriek verloopt voor een groot deel over het spoor. Onderweg krijgt u uitleg over het productieproces en is er een fotostop. Bezoek aan de fabrieken is niet mogelijk. Raadpleeg de website voor de veiligheidsvoorwaarden en de route naar het station Velserbosch. Op de zondagen dat de stoomtrein rijdt, is het vlakbij station Velserbosch gelegen Hoogovens Museum geopend.
You’ll be instantly impressed the moment you enter this station building from 1874. The history of Dutch railways is presented here in a highly original and atmospheric way. Descend into a coal mine, take in an exhibit on the Orient Express, ride along life-size steel monsters or do the Crucible, a spectacular virtual journey through two centuries of railway history. The Railway Museum is an experience you wouldn’t like to miss! d * Maliebaanstation, 3581 XW Utrecht • T: (030) 230 62 06 • E: info@spoorwegmuseum.nl • I: www.spoorwegmuseum.nl • ANBI
Experience the history of rural steam trams in Holland. Travel behind famous steam locomotives like ‘Bello’ or the unique ‘square’ tram engines nos. 8 and 18! The steam trams operate between the ancient towns of Hoorn and Medemblik. The railway dates back to 1887 and the original station buildings are still there and you make an exciting journey through time to the Holland of yesteryear. Have a look at the coal fire in the locomotive, dress up as a traveller of 100 years ago, or assist the porter carrying luggage and sorting mailbags. A connecting historic vessel sails between Medemblik and Enkhuizen. d Van Dedemstraat 8, 1624 NN Hoorn • * Postbus 137, 1620 AC Hoorn • T: (0229) 21 48 62 • E: info@ museumstoomtram.nl • I: www.museumstoomtram.nl • ANBI
You’d never come here otherwise! On the site of the only integrated steel plant in the Netherlands, you can make an interesting tour with a steam train once a month in the summer. The ride will take you over an industrial site of 800 ha next to the blast furnaces, the steelworks and the rolling mills. Along the way, you’ll be given information on the manufacturing process and enjoy a photo stop. It’s not possible to visit the factories. Check the website for security conditions and the route to the Velserbosch station. You can also visit the nearby situated Hoogovens Museum. d Station Velserbosch - Tata Steel-terrein • Wenckebachstraat 1, 1951 JZ Velsen-Noord (volg borden Velserbosch) • * Hoogovens Stoom IJmuiden, Depot Excursietrein 2G-07, Postbus 10000, 1970 CA IJmuiden • T: 0251 – 499740 of 490352 • I: www.hoogovensexcursietrein.nl / www.hoogovensmuseum.nl • E: excursietrein@ tatasteeleurope.com
13. NZH Vervoer Museum HAARLEM
E
1435 mm • P • R • & • S
14. Electrische Museumtramlijn Amsterdam EMA E A’DAM HAARLEMMERMEER - Amstelveen - Bovenkerk
15. Stoomtrein Katwijk Leiden
S/D
VALKENBURG (ZH)
In het openbaar vervoer in Noord- en Zuid-Holland speelde de Blauwe Tram een grote rol. In Haarlem vindt u alles bij elkaar én alles wat erbij hoort. Het sfeervolle museum heeft ook een werkplaats waar u kunt zien hoe een tramrijtuig uit 1904 in oude stijl wordt hersteld, maar ook een NZH-bus uit 1962. De winkel beschikt over een groot aantal boeken en DVD’s over de historie van de NZH. De nieuwe tentoonstelling ‘van Schoten tot Heemstede’ gaat over de Haarlemse noord-zuid-lijn.
700 mm • 3,5 km • P • R • & • S • O
De tram van vroeger rijdt vandaag! Trams die ooit dienst deden in en om de Nederlandse steden, alsmede Wenen en Praag, rijden nu over een voormalige regiospoorlijn, langs een fraaie route door de natuur. In het monumentale Haarlemmermeerstation komt u meteen al in de stemming. Dan langs het Amsterdamse Bos naar Amstelveen. Bij gelegenheid zijn er ook ritten door de stad.
Zodra je het station binnenstapt, lijkt het of de tijd heeft stilgestaan. Langs het perron staat een 100 jaar oude stoomlocomotief met haar houten rijtuigen al te wachten. Ruik, kijk en geniet van de sfeer van vroeger, toen de stoomtrein in Nederland zorgde voor het vervoer van mens en product. Die sfeer van toen beleef je bij de Stoomtrein Katwijk Leiden nog steeds. Oud of jong, in dit levende museum heb je plezier. Je mag bijna overal op, in en aan zitten.
The so-called Blue Tram and Budapesters played a major role in public transport in the provinces of North and South Holland. Tramcars and equipment are exhibited in Haarlem. The atmospheric museum has a workshop where you can see how a tramcar from 1904 is being restored in old style, as well as an NZH bus from 1962. The shop offers a wide range of books and DVDs on the history of the NZHVM.
The trams of yesteryear are running today! Trams once used in and around various Dutch cities, plus Vienna and Prague, now run on a former regional railway, following a beautiful trail through a nature-filled land scape. The monumental Haarlemmermeer station will immediately put you in the right mood. Ride alongside the Amsterdamse Bos to Amstelveen. On occasion there are also rides through the city.
As you enter the station, it seems as if you step back in time. At the platform a nearly 100 years old steam locomotive and its authentic wooden carriages are waiting for you. Smell, watch and enjoy the ambiance of days gone by, when steam trains were used to carry people and goods. Young and old will enjoy themselves in this museum. You can enter and see inside almost every engine or carriage.
d * A. Hofmanweg 35, 2031 BH Haarlem • T: (023) 544 40 32 (za 11.00-16.00) • I: www.nzh-vervoermuseum.nl • ANBI
d * Amstelveenseweg 264, 1075 XV Amsterdam • T: (020) 673 75 38 (zo) • I: www.museumtramlijn.org • ANBI
d * Jan Pellenbargweg 1, 2235 SP Valkenburg (ZH) • T: (071) 572 42 75 • E: info@StoomtreinKatwijkLeiden.nl • I: www.StoomtreinKatwijkLeiden.nl en • I: www.facebook.com/stoomtreinkatwijkleiden • ANBI
ROTTERDAM 1435 mm • P • R • & • S • O
In een in oude stijl opgetrokken loods met draaischijf bevinden zich de machines van de SSN, zeven stoomlocs en drie diesellocs. Voor de negen rijtuigen is een aparte loods beschikbaar. Met dit materieel worden ritten gereden op het landelijke spoorwegnet. Meerdaagse ritten voeren vaak naar het buitenland. In de locloods, die kan worden bezocht, wordt ook onderhoud uitgevoerd. An old-fashioned shed with a turntable houses the SSN’s seven steam and three diesel locomotives. A separate shed is available for the nine carriages. This rolling stock is used for rides on the national rail network. Multi-day trips abroad are also offered. The locomotive shed is also used for maintenance and can be visited. • d Rolf Hartkoornweg 50, 3034 KL Rotterdam (bedrijventerrein Boezembocht) • * Postbus 2968, 3000 CZ Rotterdam • T: (010) 282 92 82 • I: www.stoomstichting.nl
21. Stichting RTM Ouddorp
S/D
DE PUNT (Remise) - Port Zélande - Middelplaat - Scharendijke
22. Stoomtrein Goes - Borsele SGB
S/D
1435 mm • 13 km • P • R • S • O • )
1067 mm • 10 km • P • R • & • ; • S • O Op de Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden reden tot in de jaren zestig de streektrams van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij, over een netwerk dat ooit 235 km lang was, met een spoorwijdte van 1067 mm, uniek in Nederland. Het RTM-museum huisvest diverse fraai gerestaureerde typen materieel, waarmee de tramdienst onderhouden werd. Vanuit het museum worden met stoom- en dieseltrams ritten gemaakt langs de Brouwersdam via Port Zélande tot aan de zuidoever van het Grevelingenmeer. Prachtige vergezichten! Until the 1960s, the regional trams of the Rotterdam Tramway Company crisscrossed the islands of South Holland and Zeeland on a network that was once 235 km long. The 1067 mm gauge is unique in the Netherlands. The RTM museum houses various beautifully restored types of rolling stock which were used for the tram service. From the museum, steam and diesel trams go on trips along the Brouwersdam via Port Zélande to the southern shore of the Grevelingenmeer lake. Enjoy the fine vistas! d De Punt West, G.C. Schellingerweg 2, Ouddorp (ZH) • * Postbus 25, 3253 ZG Ouddorp • T: 06 1347 3183 (09.00-17.00 uur), op rijdagen (0187) 68 99 11 • E: info@rtm-ouddorp.nl • I: www.rtm-ouddorp.nl • ANBI
De treinen doorkruisen het fraaie cultuurlandschap, met zijn kleinschalige polders, boomgaarden, bloemdijken en akkers. In Goes is het tractie gebouw (werkplaats) te bezichtigen en kan het nieuwe project ‘Goederen vervoer’ worden bezocht. Maak een tussenstop in de Tropical Zoo in Kwadendamme. Of rij door naar Hoedekenskerke met z’n attracties, van minitrein tot modelspoorbaan en van radiografische bootjes tot historisch snoepwinkeltje. A panoramic landscape with orchards, fields and small villages. In Goes, the engine shed is open to the public to get an impression of the kind of work that is being done here and the ‘Freight Traffic project’ may also be visited. Make a stop at the Tropical Zoo in Kwadendamme. Or continue to Hoedekenskerke and its many attractions, ranging from a miniature railway to radio controlled model boats and from a model railway to an old-fashioned candy shop. d Albert Plesmanweg 23, Goes • * Postbus 250, 4460 AR Goes • ANBI • T: (0113) 27 07 05 • E: info@destoomtrein.nl • I: www.destoomtrein.nl • facebook.com/StoomtreinGoesBorsele
1435 mm • P • R • & • S • O
Een karakteristiek remisegebouw uit 1906 biedt plaats aan ruim 25 tramrijtuigen: van de ‘open tram’ uit 1905 die strandgangers naar Scheveningen bracht tot de voor Den Haag zo karakteristieke PCC-cars. Ook het robuuste materieel van de interlokale trams naar Leiden en Delft is vertegenwoordigd. Werkwagens laten een ander facet van de Haagse tram zien. Op dagen dat het museum open is, kunt u het verhaal van het openbaar vervoer in de Haagse regio beleven, door middel van een expositie en natuurlijk door een rit te maken met een historisch tram of bus door Den Haag en omgeving. A typical depot building from 1906 accommodates 25 tram cars: from the ‘open tram’ from 1905 that brought seaside visitors to Scheveningen to the PCC cars typical of The Hague. The robust rolling stock of the interurban trams to Leiden and Delft is also represented. Work cars show a different aspect of The Hague’s trams. On days when the museum is open, you can enjoy our exhibition and a ride through The Hague and the surroundings by historical trams and buses. • d Parallelweg 224, Den Haag • * Ter Borchstraat 7, 2525 XG Den Haag • Open: april-oktober: zo, 13.00-17.00 • E: info@hovm.nl • I: www.hovm.nl
GOES - Kwadendamme - Hoedekenskerke - Baarland
23. Miljoenenlijn (ZLSM)
17. Tramweg Stichting (TS) Depot Scheveningen
E
SCHEVENINGEN
DEN HAAG
1435 mm • 7 km • P • & • S • O • )
20. Stoom Stichting Nederland SSN S
16. Haags Openbaar Vervoer Museum HOVM E
S/D
Schin op Geul - SIMPELVELD - Kerkrade SIMPELVELD - Vetschau (D) 1435 mm • 17 & 6 km • P • R • & • S • O • ) Waan je in het buitenland tijdens een idyllische treinreis door het Zuid-Limburgse heuvelland. De stoom- en dieseltreinen van de Miljoenen lijn verbinden de talloze Limburgse pareltjes langs de 23 kilometer lange spoorlijn. Grootste parel is museumstation Simpelveld met diverse monumentale objecten, de werkplaatsen en de klassieke beveiliging met seinhuizen van waaruit de armseinen en wissels worden bediend. Beleef de romantiek van het reizen uit lang vervlogen tijden en droom weg in het luxe pluche van onze 1e klasse rijtuigen ... Southern Limburg has an international flair and so does the Miljoenenlijn. Riding on a steam train through the hills of southern Limburg is a truly extraordinary experience. Halfway through the main line, in Simpel veld, you can switch to a rail bus for an excursion to Vetschau, just across the German border, on the oldest cross-border railway in the Netherlands. Simpelveld has a beautiful station with signal boxes from which semaphore signals and switches in the yard are operated by hand, just like in old times.
1435 mm • P • & De Tramweg-Stichting restaureert op twee locaties in Den Haag historisch trammaterieel van de NZH, de HTM en het GVB. Dit materieel is regelmatig op straat te zien, zoals op Koningsdag, Vlaggetjesdag en Open Monumentendag, of bij ritten vanuit het Haags Openbaar Vervoer M useum (HOVM). Beschikbaar voor ritten zijn het Buitenlijntramstel HTM58 met aanhangrijtuig 779, Eenmanombouwer HTM77 en de Blauwe Tram stellen NZH A327-B303 en motorwagen A106. Voor bezoek aan de werkplaatsen graag contact opnemen via het mailadres. The Tramway Foundation restores historic tramway rolling stock of the NZH, HTM and GVB in this location. These trams can often be seen on the streets, such as during Koningsdag, Vlaggetjesdag and Open Monument Day, or on rides organised by the Hague Public Transport Museum (HOVM). Please refer to the website for all details. d Voormalige pekelremise HTM/Harstenhoekplein, Scheveningen • * Julianastraat 49, 1165 GT Halfweg ZH • T: 06 2620 0938 (ma, wo 19.00-22.00 uur, za) • E: post@tramwegstichting.nl • I: www.tramwegstichting.nl • ANBI
Acht van de 32 projecten in deze brochure kunt u niet bezoeken. Er wordt onopvallend, maar gestaag aan het restaureren en/of in rijdende staat houden van historisch materieel gewerkt. Ze hebben geen eigen spoor- of tramlijn, maar u kunt hun materieel soms tegenkomen op de lijnen van collega’s en op het openbare spoorwegnet.
Spoorweg-Maatschappij ‘Zuid-Beveland’ SZB
S
De Stichting SZB heeft een authentieke lokaalspoorstoomloc in haar bezit. Soortgelijke locs deden vanaf 1884 dienst bij de Staatsspoorwegen en daarna bij de NS. Er wordt hard gewerkt om haar weer rijvaardig te maken, waarna de loc kan worden ingezet bij een van de Nederlandse railmusea. * Merellaan 11, 4461 RH Goes • E: szb1910@gmail.com. • I: www.szbstoom.nl • I BAN: NL57 ABNA 0800 6376 31 t.n.v. SZB te Goes • ANBI
D
De Stichting Historisch Dieselmaterieel heeft als doel: ‘het bevorderen van het behoud van Nederlands historisch dieselmaterieel op het gebied van spoorvervoer’. Wij richten ons hierbij op de jaren 1970-1980, in het bijzonder op een trek-duwtrein, samengesteld uit twee locomotieven type 2200 en meerdere rijtuigen Plan E.Tevens heeft de stichting als doel het behoud van het zogenaamde CTO NS-meetrijtuig, in nauwe samenwerking met de Technische Universiteit Delft.
Vakantie in een authentiek gerenoveerd treinstation uit 1861 in midden Frankrijk?
* Mariaplaats 1, 3511 LH Utrecht • E: info@dieseltreinen.nl • I: www.dieseltreinen.nl • IBAN: NL08 INGB 0001 0891 86 t.n.v. Stichting Historisch Dieselmaterieel, Utrecht • ANBI
Werkgroep 1501 / Stichting Klassieke Locomotieven KLOK
DE GROOTSTE MODELBOUWZAAK VAN NEDERLAND!
HEERHUGOWAARD
WINKEL OOK ONLINE:
huider.nl
M. DE KLERKWEG 10 Tel: 072-5714157
GRATIS PARKEREN VOOR DE DEUR | 1 KM VANAF NS-STATION
Winkelopeningstijden: di t/m vr: 9:30 - 18:00, za: 9:30 - 17:00
E
In 1986 is de Werkgroep 1501 opgericht met als doel elektrische NS- locomotief 1501 te bewaren. In de daaropvolgende jaren is het bestand uitgebreid met elektrische locomotieven kenmerkend voor de Nederlandse Spoorwegen: 1122, 1304 en 1315. De Werkgroep beschikt ook over twee locomotieven van de NS-serie 1200: de turkooizen 1201 en de bruine 1218.
Scherpe prijzen Enorme voorraad Vakkundig personeel Gratis parkeren
Dat kan op een stille en romantische locatie in Magnette waar op een enkelspoor dagelijks nog een lokaaltreintje stopt. Ook de trein uit en naar Parijs passeert het station. Het station is van alle gemakken voorzien: zwembad in een grote tuin, jeu de boules baan, drie slaapkamers voor acht personen, twee badkamers, wasmachine en droger, tv, flipperkast en wifi. Prijs vanaf 900 euro per week, inclusief schoonmaakkosten. Voor meer informatie en foto’s kunt u bellen met Jacques Bontje, 06 55 15 58 90 of e-mailen naar jaaboo45@gmail.com.
The foundation aims to acquire documentation and objects relating to the tram company of the NZH, the Noord-Zuid-Hollandse V ervoer Maat schappij. An important activity is the organisation of exhibitions, mainly in museums and libraries. The foundation also organises presentations and assists in compiling publications on the tram company of the NZH. Two scale 1-on-1 models are available for events (mock-up’s).
* Sprankel 62, 6641 RV Beuningen • E: secr.Wgl@pvnsr.nl • I: www.klassieke-locs.nl • IBAN: NL27 INGB 0004 7262 47 t.n.v. Stichting Klassieke Locomotieven, Rotterdam ≥ € 30,00/jaar
Bij de rijdende musea hebben de medewerkers de mogelijkheid regel matig de resultaten van hun werk in de vorm van prachtig gerestaureerde locomotieven, rijtuigen en wagons aan het publiek te tonen. De m ensen die deze negen restauratieprojecten draaiende houden, hebben die stimulans niet. Ze voetballen als het ware zonder publiek. Toch gaan ze
Stichting tot Behoud van Mijnlocomotieven
D
SBM maakt zich sterk om overgebleven mijnspoormaterieel te bewaren voor het nageslacht. Kern van onze stichting zijn o.a. de diesel locomotief SM 130 en een aantal wagens die jarenlang bij de Staatsmijnen dienst hebben gedaan. Een andere belangrijke mijlpaal is het terughalen van de stoomlocomotief ON 14 die dienst heeft gedaan bij de Oranje-Nassau mijnen. * Graaf Johan Frederikstraat 20, 6371VT Landgraaf • E: info@ stichtingmijnlocs.nl • I: www. stichtingmijnlocs.nl • IBAN: NL84INGB 0006306224 • ANBI
Stichting 162
D
Deze stichting restaureert en onderhoudt spoorwegmaterieel gebruikt door de Geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sinds juni 2018 bevindt het materieel zich bij de Museum Buurtspoorweg in Haaksbergen. * Zuideinde 6, 1657 ED Abbekerk • E: voorzitter@stichting162.nl • I: www.stichting162.nl of www.facebook.com/stichting162/ • IBAN: NL35 INGB 0005 0777 28 € 16,20/jaar t.n.v. Stichting 162, Utrecht • ANBI
Stichting Mat’64
1435 mm • P (beperkt) • & • S • O Stichting RoMeO (Rotterdams Openbaar vervoer Museum en Exploitatie van Oldtimers) laat u in een 90 jaar oude tram het hedendaagse Rotterdam ontdekken. De ‘hop on – hop off’ CityTour Lijn 10 rijdt van april tot oktober. In het trammuseum aan de Kootsekade in Hillegersberg is een grote collectie Rotterdamse trams, bussen en metro’s uit 1878-1982 te bezichtigen. Het trammuseum is alleen geopend op bepaalde zaterdagen van april tot oktober. Kijk op de website voor rijdagen en vertrektijden van de CityTour, de openingsdagen van het trammuseum, speciale ritten en andere activiteiten. Discover Rotterdam on a ‘hop on – hop off’ tour in a 90 year old heritage tramcar. The CityTour Lijn 10 runs on many days from April to October. Or visit the local tramway museum, with a large collection of trams, b uses and metrocars dating from 1878 to 1982. Check our website for more information about days of running and timetable of the CityTour and the days the tramway museum is welcoming visitors.
er – soms al jarenlang – tegenaan om hun troetelkind(eren) in rijvaardige staat te brengen en te houden, niet van nieuw te onderscheiden. Ook al kunt u hun werkplaatsen niet bezoeken, u kunt wel over hun schouder meekijken. Ga eens naar hun website voor een indruk van wat in alle stilte wordt gedaan. Vanzelfsprekend kunnen ook zij – evenals de andere leden van HRN – uw steun goed gebruiken, hetzij financieel hetzij door middel van vrijwillige arbeid!
Stichting De Locomotor SDL
D
De SDL richt zich op behoud en restauratie van locomotoren of Sikken. Het materieel is op diverse locaties ondergebracht. Sik 210 wordt gerestaureerd en staat in het Spoorwegmuseum. In Veghel staat de kraansik 252. De 211 staat in Groenlo. In het Openluchtmuseum in Arnhem staat de 285 en bij het Maritiem Museum in Rotterdam de 347. Zie onze website voor meer informatie. • E: info@locomotor.nl • I: www.locomotor.nl • IBAN: NL23 INGB 0004 9716 32 ≥ € 20,00/jaar t.n.v. Stichting De Locomotor, Rotterdam • ANBI
Stichting Hondekop
E
Hondekoppen of Mat’54 vormden tweede helft vorige eeuw de basis voor de NS-sneltreindienst op de hoofdlijnen. De stichting is eigenaar van het vierdelige voormalige NS-treinstel 766, gebouwd in 1960 en van het tweedelige, in 2015 verworven voormalige NMBS-treinstel AM57 220902, ook bekend als ‘Benelux-Hondekop’. Treinstel 766 is sinds 2016 weer rijvaardig en wordt ingezet voor donateursritten (2-3 x per jaar; zie website voor aankondigingen) en voor verhuurritten ten behoeve van derden. Treinstel 220902 wordt in rijvaardige staat gebracht, zodat het in de toekomst ook ingezet kan worden. * Postbus 381, 1200 AJ Hilversum • E: secreta riaat@mat54.nl • I: www.mat54.nl • IBAN: NL11 INGB 0000 1877 11 ≥ € 27,50/jaar t.n.v. Stichting Mat’54 HondekopVier, Hilversum • ANBI
E
Het doel van de stichting is het bewaren van NS-treinstel Plan V 904 – ook bekend als ‘Mat’64’. Hiermee wordt een stuk Nederlands mobiel erfgoed rijdend gehouden. Dit treinstel wordt gebruikt voor speciale ritten met gezelschappen. Stichting Mat’64, Postbus 332, 2130 AH Hoofddorp • E: info@mat64.nl • I: www.mat64.nl F: facebook.com/Stichtingmat64 • IBAN: NL 23 INGB 066 968 8479 ≥ € 25,00/jaar
E
d Kootsekade 19, 3051 PC Rotterdam • * Postbus 156, 3000 AD Rotterdam • T: 06 8321 4430 • E: info@stichtingromeo.nl • I: www.stichtingromeo.nl • ANBI
HRN-leden zonder bezoeklocatie
Stichting Historisch Dieselmaterieel SHD
Kortweg gezegd: we zijn een vereniging tot behartiging van de belangen van museale en toeristische railorganisaties in Nederland. Deze brochure is daar een voorbeeld van. Als koepelorganisatie hebben we geregeld overleg met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en andere instanties over zaken die de railmusea (kunnen) raken, bijvoorbeeld over wet- en regelgeving. Er zijn in ons land nóg drie koepels op het gebied van historische vervoermiddelen, namelijk voor luchtvaart, scheepvaart en wegtransport. Samen met HRN vormen deze vier de Mobiele Collectie Nederland MCN. Dit is een stichting die de belangen verdedigt van het historisch erfgoed in beweging in z’n geheel. Met koepelorganisaties in andere Europese landen vormt HRN de federatie Fedecrail die vooral in Brussel in de gaten houdt welke potjes daar op het vuur staan. HRN beheert ook het Nationaal Register Railerfgoed, waarin meer dan 800 historische railvoertuigen zijn opgenomen. Al die voertuigen hebben, afhankelijk van hun cultuurhistorische waarde, een bepaalde status gekregen. Dit Register maakt onderdeel uit van het Nationaal Register Mobiel Erfgoed. U kunt het Register Railerfgoed raadplegen op www.railmonumenten.nl.
De stichting bestaat sinds 1985 en heeft tot doel het verwerven van documentatie en voorwerpen, die betrekking hebben op het trambedrijf van de NZH, de Noord-Zuid-Hollandse Vervoer Maatschappij. Een belangrijke activiteit is het inrichten van tentoonstellingen, voornamelijk in musea en bibliotheken, waarbij het accent ligt op de woonplaats en de directe omgeving. Ook organiseert de stichting presentaties en verleent medewerking bij het samenstellen van publicaties over het trambedrijf van de NZH. Voor manifestaties zijn twee modellen schaal 1-op-1 beschikbaar (mockup’s), één van een Boedapester en één van een Tweelingstel.
d Studieverzameling EWI TU Delft, maandag van 10-16 uur en ’s-avonds na afspraak, souterrain van de zogenaamde laagbouw, de ingang is aan de Feldmannweg 3 te Delft. U volgt de bordjes ‘studieverzameling’. • * Rubenslaan 49, 2661 RV Bergschenhoek • T: (010) 521 52 15 • E: blauwetram@ hgjgroenveld.demon.nl • I: www.blauwetram.nl • ANBI
d Stationstraat 20, 6369 VJ Simpelveld • T: (045) 544 00 18 • E: info@miljoenenlijn.nl • I: www.miljoenenlijn.nl
Wat doet Historisch Railvervoer Nederland?
18. Stichting Historisch Genootschap E 19. Stichting RoMeO De Blauwe Tram DELFT ROTTERDAM
Stichting De Nieuwe Blauwe Tram
E
Beijnes in Haarlem bouwde in 1932 tien Tweelingtrams voor de NZH, die tussen 1932 en 1949 op de lijn Haarlem– Leiden en daarna naar Katwijk/Noordwijk en tussen Leiden en Den Haag reden. Na de opheffing van de laatste NZH-tramlijn in 1961 zijn alle Tweelingtrams helaas gesloopt. Met de reconstructie van de laatst gebouwde Tweelingtram A619/620 wil de stichting de beleving van het reizen met de befaamde Blauwe Tram blijvend in herinnering roepen. Het is de bedoeling dat de tram in 2024 weer op de baan komt. Dat is precies honderd jaar na de introductie van de Blauwe Tram tussen Leiden en Den Haag. * Rooseveltlaan 50, 2625 GP Delft • T: 06 16446961 • E: secretaris@ denieuweblauwetram.nl • I: www. denieuweblauwetram.nl • Culturele ANBI