Sant Gulab Baba Magzine June Issue 2011

lr Jwbm] [wÓ[

petve 2011 ● he=‰ 1

lr Jwbm] [wÓ[

petve 2011 ● he=‰ 2

AßVaßJ

Z

Z

lr Jwbm] [wÓ[ mebheeokeâerÙe (ceje"er) ...................................................................................................... 4 mebheeokeâerÙe (efnboer) ........................................................................................................ 5 JeboveerÙe iegueeyeyeeyeepeeRÛeer mebef#ehle peerJeveer (ceje"er) (ßeer. Guneme Deeoešs) ........................................ 7 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâer peerJeveer (efnboer) (ßeer. Guneme Deeoešs) ........................................................ 9 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) ([e@. DepeÙe efJeÕekeâcee&, meeiej, ceOÙe ØeosMe)................ 11 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er/efnboer) (meew. efmcelee YeeueÛebõ meeJepeer, veeiehetj, ceneje°^) ....... 12 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) (ßeer. MÙeece meesveer (Sce.Deej.) meeiej, ceOÙe ØeosMe) ...... 13 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er/efnboer) (ßeer. JÙebkeâšjeJe cevmeejece efnjs, peUieebJe, ceneje°^) .... 15 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) ([e@. meesveue JeeKeues, meeiej, ceOÙe ØeosMe) ...................... 16 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) ([e@. meesveue JeeKeues, meeiej, ceOÙe ØeosMe) ................. 17 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) (ßeer. DeeielejeJe pejs, "eCes, ceneje°^) ............................ 18 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) (meg<ecee efveMeeble ieeÙekeâJee[, veJeer cegbyeF&, ceneje°^) .............. 19 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) (meg<ecee efveMeeble ieeÙekeâJee[, veJeer cegbyeF&, ceneje°^) ......... 20 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) (ceesnve veeieveeLe, meeiej, ceOÙe ØeosMe) ....................... 21 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) (os.Jee. hebÛeYeeF&, veeiehetj, ceneje°^) ................................ 21 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) (os.Jee. hebÛeYeeF& veeiehetj, ceneje°^) ............................ 22 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) ("uet hešwue, oceesn, ceOÙe ØeosMe) ............................ 23 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) (heg<heeleeF& peeOeJe, veeiehetj, ceneje°^) .............................. 24 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) (mehevee meesveer, meeiej, ceOÙe ØeosMe) .......................... 25 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) (efcejeyeeF&, ÙesJeuee, ceneje°^) ........................................ 26 ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe ØelÙe#e DevegYeJe (efnboer) (efcejeyeeF&, ÙesJeuee, ceneje°^) ................................... 28 ßeer iegueeyeyeeyeebÛes ØelÙe#e DevegYeJe (ceje"er) (meew. DeheCee& leebyes, veeiehetj, ceneje°^) ............................ 30 _wª` H$m`m©b` : gßV lr Jwbm]]m]m M∞oaQ{>]b Q≠>ÒQ>-_wß]B© ● H$m`m©b` ‡_wI ï lr. goMZ _mVm|S>H$a JU{e oZdmg, Òdm. dra gmdaH$a _mJ©, ‡^mX{dr, _wß]B©-400 025. Q{>br\∞$∑g : 022-24229922 _m{]m.: 9320209506 B©-_{b : gulabpushpa@gmail.com, gulabpushpaphoto@gmail.com gmJa (_.‡.) H$m`m©b` ï gßV lr Jwbm]]m]m M∞oaQ{>]b Q>≠ÒQ> ● H$m`m©b` ‡_wI ï A∞S>. d°^d gwYmH$a _wi{ lr Jwbm]e∫$r og’j{Ã, Y_©lr am{S>, [ßVZJa (gw^{Xma dm∞S©>), gmJa, _‹`‡X{e-470 002. _m{]m.: 9926341749 Am°aßJm]mX H$m`m©b` ï lr Jwbm]]m]m _ßoXa ● H$m`m©b` ‡_wI ï lr. oXJß]a gmi{-[mQ>rb (A Um) JmS{> OiJmd, Am°aßJm]mX-OmbZm am{S,> Am°aßJm]mX, _hmamÔ≠ - 431 201> _m{]m.: 9423147773 Q>mH$aI{S>m(_m{a{) H$m`m©b` ï gßV lr Jwbm]]m]m M∞oaQ{>]b Q>≠ÒQ> ● H$m`m©b` ‡_wI ï- lr. oZb{e AdÒWr Q>mH$aI{S>m (_m{a{), >Vm. AßOZJmd gwOu, oO.A_amdVr, _hmamÔ≠-444 705 _m{]m.: 9850673932 odama _ßoXa H$m`m©b` ï lr Jwbm]]m]m gX≤JwÍ$Ym_ ● H$m`m©b` ‡_wI ï lr. Om{g{\$ AÎ\$m›gm{ Or.E_≤. ]´wdarO obo_Q{>S> e{Omar, Òdm. dra gmdaH$a _mJ©, odama ([y), oO. R>mU{-401 305. _m{]m.: 9326031494 H$mQ{>b Aml_ H$m`m©b` ï lr gßV Jwbm]]m]m gßÒWmZ ● Aml_ A‹`j ï- lr. gm{Zy_m_m ^mQ>r`m lr j{Ã H$mQ{>b, _w. [m{. H$mQ{>b (H$m{bX)>, Vm. gßJ´m_[ya, oO. ]wbT>mUm, _hmamÔ≠> -444 204 Xya‹dZr: 07266-239333 ZmJ[ya H$m`m©b` : lr gßV Jwbm]]m]m g{dm Aml_ ● H$m`m©b` ‡_wI ï lr. am_Xmg gm{ZHw$ga{ J´{Q> ZmJam{S>, bm{H$mß¿`m emi{Odi, ogag [{R>, dm∞S©> H´$. 91, ZmJ[ya -440 009. _m{]m.: 9422804949 `m AßH$mV ‡og’ Pmb{Î`m gmohÀ`mer gß[moXH$m gh_V Ag{bM Ag{ Zmhr. gd© H$m`X{era ]m]tgmR>r _ßw]B© h{M H$m`©j{Ã amhrb.

petve 2011 ● he=‰ 3

lr Jwbm] [wÓ[

&& gß[mXH$r` &&

(_amR>r)

Mew#eefCekeâ #es$eeÛee JÙeeJeneefjkeâ °Ÿee ØeejbYe Je ßeerieCesMee efpeLetve meg¤ neslees lees ceefnvee cnCepesÛe petve ceefnvee. Ùee ceefnvÙeele yeeuemeJebie[Ÿeebheemetve les Deieoer keâe@uesefpeÙeve ÙeebÛee megæe ueieyeieerÛee ceefnvee. heg{erue veJeerve Mew#eefCekeâ Je<ee&le heoehe&Ce keâjCÙeeÛee ne petve ceefnvee. ÙeecegUsÛe veJeerve hee"Ÿehegmlekesâ, veesšyegkeämed, keäueemesme F. meJeeËÛeerÛe ie[ye[. Ùee efveefceòeeves efÛebleve, ceveve keâjle Demeleevee pegvÙee ueneveheCeerÛÙee Dee"JeCeeRvee hejle GpeeUe efceUeuee. ceePÙee efMe#ekeâebveer Deecnebuee meebefieleuesueer Skeâ iees° Deepe Dee"Jeles keâer, DeeF& DeeheuÙee yeeUeuee yeesšeMeer Oe¤ve pesJne MeeUsÛÙee Fceejleer peJeU vesles DeeefCe meebieles efkeâ, yeeUe ner legPeer MeeUe cnCepesÛe ’’%eeveepe&veeÛes ieg¤kegâue’’. cnCepesÛe MeeUe ner peerJeveeleerue efJeÅeepe&veeÛes meeOeve Deens, ÙeeÛee yeesOe DeeheuÙeeuee ØeLece DeeheuÙee DeeF&keâ[tve neslees. cnCetve ceelee ner Deeheueer heefnueer ieg¤! Ùee yeeueheCeele Deecner cnCele DemeuesuÙee keâener ØeeLe&vesÛÙee DeesUeRÛes mcejCe nesle Deens keâer, ’’heefnuee vecemkeâej osJee legcnebuee ~ Ieeleues pevceeuee legcner cepe ~~ ogmeje vecemkeâej DeeF&uee vesceeves ~ Jee{efJeues Øesces efleves Deecneb ~ eflemeje vecemkeâej ieg¤peer legcnebuee ~ %eeveece=le heeefpeues Øesces Deecneb ~~’’ DeepeÛÙee peieeÛÙee efpeJeIesCÙee mheOexceOes DeeefCe ØeÛeb[ OeeJeheUerceOes cegueebÛeer Deble:ØesjCeeÛe njJeueer Deens Demes Jeešles. DeeF&–Jeef[ue meJe&Ûe veeskeâjerJej Je cegues Skeâlej heeUCeeIejele efkebâJee Iejele Skeâšer Demeleele. DeMeeJesUsme efš.Jner. Jejerue efJeefJeOe JeeefnvÙeebJejerue efJeefJeOe keâeÙe&›eâce ceúheCes henele Demeleevee, DeeUme, efveef<›eâÙelee, Goeefmevelee ÙeebÛes Ye#Ùe yevele Deensle. ceeiesue lees KeeT efceUlees, lÙeeves les mLetue yevele Deensle. efš.Jner. Ûe@vesumeJejerue neCeeceejer, És<e, celmej, jeie, ueesYe F. melele heeefnuÙeecegUs ÙeeÛeer heeUscegUs ceWotle ¤petve lÙeebÛes keâesJeUsheCeeÛes Debketâj DeeefCe mebJesoveMeeruelesÛeer yeerpe GceueCÙeeDeeOeerÛe keâescespetve peele Deensle ÙeeÛeer Yeerleer melele ceveeceOes Jeešle Deens.

DeMee meÅeefmLeleerceOes SkebâojerleÛe ÙegJee efhe{erÛes Meejerefjkeâ, ceeveefmekeâ, yeewefækeâ DeeefCe DeeOÙeeeflcekeâ Øeieleer DeeefCe mebmkeâej ÙeebÛee meJeeËieerCe efJekeâeme pej keâjeÙeÛee Demesue lej meOÙeeÛeer Mew#eefCekeâ efJeÛeej ØeCeeueer Je cetuÙeebkeâ ÙeebÛee mebIešerle hetve&efJeÛeej JneJeÙeeme nJee. «eeceerCe Yeejleeleerue veeefJevÙeeÛeer DeeefCe mepe&veMeeruelesÛee MeesOe Iesle Demeleevee. mebieerle, efÛe$ekeâuee, meeefnlÙe F. Ûeesnesyeepetbveer yeewefækeâ, mheOee&lcekeâ keâeU DemeuÙeecegUsÛe, ’’efMe#eCe›eâceele ØeMveebvee Gòejs Åee’’ Demes cnCeCÙeehes#ee ’’efJeÛeejuesuÙee ØeMveebveeÛe ØeMve efJeÛeeje’’ Demes OeesjCe DeJeuebyeues lej le¤Ce efhe{erÛÙee yeewefækeâ mepe&veMeeruelesueeÛe KeleheeCeer efceUles, ner efJeÛeejOeeje ØeJeener nesT ueeieueer Deens. lÙeecegUs hee"Ÿehegmlekesâ, ieeF&[med ceOeues hee" keâ¤ve pees Gòejs oslees lees mkeâe@uej Demee iewjmecepe otj nesT ueeieuee Deens. lÙeecegUsÛe Skeâerkeâ[s efyeueiesšmed, mšerJn pee@ype, Hesâmeyegkeâ efvecee&lee Pegyesjyeie& F. meejKes mepe&veMeeruelee oeKeefJeCeejs GÅeesie peieleeÛes peeieeflekeâ vesles, pejer Demeues lejer DeeheuÙee ØeeÛeerve JesokeâeUeheemetve Yeejleele ieeieea, cew$esÙeer F. meejKÙee efJeog<eer megæe heebef[lÙeeÛes JeeoefJeJeeo mJekeâewMeuÙeeJej efpebkeâle Demele ns ner DeeheCeebme efJemejlee keâecee veÙes. ’’%eevemeeOevee’’ ner hejer#esle efceUCeeNÙee iegCeebveer ceespelee Ùesle veener keâer leer SKeeÅee hee"Ÿehegmlekeâele

petve 2011 ● he=‰ 4

lr Jwbm] [wÓ[ yebefomle nesT Mekeâle veener. ne leelJeerkeâ cegueYetle heeÙee DeepeÛÙee yeeueJeiee&heemetve ÙegJeeefhe{erheÙeËle ¤peeJeÙeeme nJee. JesieJesieàÙee ØeÙeesieeletvener efMe#eCe nesT Mekeâles Je owvebefove peerJeveeleerue DevegYeJeebÛeener GheÙeesie DeeefCe efJe%eeve efMe#eCe oesvner yejesyejÛe osCÙeeÛee ØeÙelve Peeuee heeefnpes. DeeÙe šer, mee@HeäšJesDej, yeeÙeesšskeâ Ùee leb$e%eeveeyejesyejÛe Mesleer Glheeove Je mesJee Ùee #es$eelener %eeveeJej Yej osCes iejpesÛes Deens. efJeefJeOe Yee<ee, Oece&, peeleer Ùee meJeeËveer JewefJeOÙelesves vešuesuÙee YeejleosMeeves je°^erÙe heeleUerJej veeefJevÙelesÛee hegjmkeâej kesâuee, lej JesokeâeUeheemetve npeejes Je<ex JewÛeeefjkeâ DeeOÙeeeflcekeâ hejbheje peeshemeuesuÙee Yeejleeves ner veJeveJeerve efJeOeeÙekeâ efJeÛeejcetuÙes, veJes leb$e%eeve ÙeebÛee ÙeesiÙe mecevJeÙe meeOetve Øeieefle kesâueer lej ¢ee le¤Ce efhe{eryejesyejÛe ne meeje meceepe Je meceepeeyejesyej mebhetCe& je°^Ûe lelJeefve‰, yeueefve‰ DeeefCe Skeâefve‰ nesF&ue Ùeele MebkeâeÛe veener.

Heâòeâ ßeer jeceoeme mJeeceer cnCeleele lemes– meeceLÙe& Deens ÛeUJeUerÛes ~ pees pes keâjerue leÙeeÛes ~ DeMÙee cegueYetle je°^erÙe ÛeUJeUeRÛeerÛe ¢ee meceepeeuee efveleeble DeeJeMÙekeâlee Deens Demes Jeešles. mebheeefokeâe meew. pÙeesleer efpeceer Deeuces[e

&& gß[mXH$r` &&

(ohßXr)

JÙeeJeneefjkeâ Âef° mes efMe#ee #es$e keâe ØeejbYe Ùeeveer ßeer ieCesMe peneb mes neslee nw Jen nw petve keâe cenervee~ Ùen cenervee ØeeLeefcekeâ keâ#eeDeeW kesâ yeeue efJeÅeeefLe&ÙeeW mes ueskeâj keâe@uespe keâer GÛÛee efMe#ee Øeehle keâj jns Úe$e-Úe$eeDeeW kesâ efueS YeeieoewÌ[ Yeje cenervee neslee nw~ veS efMe#ee me$e ceW Skeâ veÙes heeÙeoeve hej keâoce yeÌ{eves keâe cenervee nw petve~Ssmes ceW veF& hee"ŸehegmlekeâeW, veesšyegkeäme Deewj veF& keâ#ee keâes ueskeâj Skeâ kegâletnue Yejer DeeheeOeeheer menpe ner hewoe nes peeleer nw~ Fme efveefceòe efÛebleve-ceveve keâjles meceÙe yeeueheve keâer hegjeveer mce=efleÙeeb menpe ner ØekeâeefMele nesves ueieeR~nceejs efMe#ekeâeW ves pees Skeâ yeele yeleeF& Leer Jen Deepe Ùeeo Deeves ueieer nw efkeâ ceeb Deheves yeÛÛes keâer Gbieueer hekeâÌ[keâj peye mketâue keâer Fceejle kesâ heeme ues peeleer nw Deewj keânleer nw efkeâ, yeÛÛes Ùen legcnejer mketâue nw Ùeeveer ‘%eeveepe&ve keâe ieg®kegâue’~ DeLee&le mketâue peerJeve ceW efJeÅeepe&ve keâe meeOevemLeue nw, Fmekeâe yeesOe meyemes henues ceeb keâjeleer nw~ FmeerefueS ceelee nceejer henueer ieg® nesleer nw~ yeÛeheve ceW nce keâF& ØeeLe&veeSb keâjles Les, Gvekeâer hebefòeâÙeeb menpe ner Ùeeo Dee jner nQ... ’’heefnuee vecemkeâej osJee legcnebuee ~ Ieeleues pevceeuee legcner cepe ~~ ogmeje vecemkeâej DeeF&uee vesceeves ~ Jee{efJeues Øesces efleves Deecneb ~ eflemeje vecemkeâej ieg¤peer legcnebuee ~ %eeveece=le heeefpeues Øesces Deecneb ~~’’ Ssmee cenmetme neslee nw efkeâ Deepe kesâ Fme Ùegie ceW peeveuesJee ØeefleÙeesefielee Deewj ØeÛeb[ DeeheeOeeheer ceW ceevees yeÛÛeeW keâer Deble:ØesjCee ieeÙeye meer nes ieF& nw~ceelee-efhelee meYeer keâece hej Deewj yeÛÛes heeueveeIej ceW Ùee efHeâj Deheves Iej ceW Dekesâues~ Ssmes ceW šerJeer hej efJeefJeOe ÛewveueeW hej efJeefJeOe keâeÙe&›eâceeW keâes ceª neskeâj osKeles meceÙe yeÛÛes menpe ner DeeuemÙe, efveef<›eâÙelee, Goemeervelee Deewj JewÛeeefjkeâ ueeshelee kesâ

petve 2011 ● he=‰ 5

lr Jwbm] [wÓ[ cekeâÌ[peeue ceW Hebâme jns nQ~ Deveehe-Meveehe pees Yeer ceebiee; Keeves kesâ efueS efceue peelee nw~ Ùen yeÛÛeeW keâes mLetue yevee jne nw~ šerJeer ÛewveueeW hej hejesmeer pee jner efnbmee, F&<Ùee&, cekeäkeâejer, ›eâesOe, ueesYe Deeefo mebJesoveeDeeW keâes melele osKeves mes yeÛÛeeW kesâ keâesceue ceve ceW Fmekeâe yeÌ[e yegje Demej yeve jne nw~ yeÛÛeeW kesâ ceve ceW Ssmeer «ebefLeÙeeb efJekeâefmele nesves ueieleer nQ pees Gvekesâ efJekeâeme keâes DeJe®æ keâjleer nQ~ Fmekeâe YeÙe DeveeÙeeme ner ceve keâes PekeâPeesj peelee nw~ Ssmes efJekeâš heefjJesMe ceW Ùeefo ÙegJee heerÌ{er kesâ Meejerefjkeâ, ceeveefmekeâ, yeewefækeâ Deewj DeeOÙeeeflcekeâ Øeieefle Deewj mebmkeâej keâe meJeeËieerCe efJekeâeme keâjvee nes lees ceewpetoe Mew#eefCekeâ efJeÛeej ØeCeeueer Deewj cetuÙeebkeâ hej mece«e ¤he mes hegveefJe&Ûeej keâjvee nesiee~ «eeceerCe Yeejle keâer veJeervelee Deewj mepe&veMeeruelee keâe peeÙepee uesles meceÙe mebieerle, efÛe$ekeâuee, meeefnlÙe FlÙeeefo ÛeejeW Deesj yeewefækeâ, ØeefleÙeesefieleehetCe& meceÙe nesves kesâ keâejCe ‘efMe#ee›eâce ceW ØeMveeW keâe Gòej oerefpeS’ Ssmee keânves kesâ yepeeÙe ‘ ‘hetÚs ieS ØeMveeW keâe ØeMve efJeÛeeefjS’ Ssmes ØeÙeeme hej Deceue efkeâÙee peeS lees le®Ce heerÌ{er keâer yeewefækeâ mepe&veMeeruelee keâes Keeo-heeveer efceuelee nw, Ssmeer efJeÛeejOeeje ØeeJeeefnle nesves ueieer nw~ FmeefueS hee"ŸehegmlekeâeW, kegbâefpeÙeeW ceW mes jóe ceejkeâj pees Gòej oslee nw Jen mkeâe@uej nw, Ùen veemecePeer otj nesves ueieer nw~FmeerefueS Skeâ Deesj efyeue iesšdme, mšerJe pee@ype, Hesâmeyegkeâ efvecee&lee pegyesjyeie& Deeefo pewmes me=peveMeeruelee efoKeueeves Jeeues GÅeesie peiele kesâ JewefÕekeâ veslee nQ lees Deheves ØeeÛeerve Jesokeâeue mes Yeejle ceW ieeieea, cew$esÙeer Deeefo pewmeer efJeog<eer Yeer heebef[lÙe kesâ JeeoefJeJeeo kesâ mJekeâewMeue hej efJepeÙe neefmeue keâjles Les, nceW Ùen veneR Yetuevee ÛeeefnS~ ‘%eevemeeOevee’ hejer#ee ceW Øeehle DebkeâeW kesâ DeeOeej hej veneR Deebkeâer pee mekeâleer DeLeJee Ùen efkeâmeer Skeâ hee"Ÿehegmlekeâ lekeâ meerefcele veneR nw~ Fme leeeflJekeâ DeeOeej mlebYe keâe Deepe yeeueJeie& mes ÙegJeeheerÌ{er lekeâ mebÛeej keâjvee DeefleDeeJeMÙekeâ nw~ efJeefJeOe ØeÙeesieeW mes Yeer efMe#ee efceue mekeâleer nw Deewj owvebefove peerJeve kesâ DevegYeJeeW keâe GheÙeesie Deewj efJe%eeve efMe#ee oesveeW keâes yejeyej Øeoeve keâjves keâe ØeÙeeme nesvee ÛeeefnS~DeeFšer, mee@HeäšJesÙej, yeeÙeesšskeâ Fve lekeâveerkeâeW kesâ meeLe ner ke=âef<e Glheeove Deewj mesJee kesâ #es$e ceW Yeer %eevemeeOevee hej peesj osves keâer pe¤jle nw~ efJeefJeOe Yee<ee, Oece&, peeefle Deeefo efJeefJeOeleeDeeW mes megpeefuele-megHeâefuele Yeejle mJeje°^ ves je°^erÙe mlej hej veJeerveleeDeeW keâe mecceeve efkeâÙee nw, lees Jesokeâeue mes npeejeW Je<e& keâer DeeOÙeeeflcekeâ hejbheje keâes menspes jKeves Jeeues Yeejle ves efveleveJeerve efJeOeeÙekeâ efJeÛeej cetuÙe, veS leb$e%eeve keâe GefÛele mecevJeÙe meeOe keâj Øeieefle keâer lees Fme le®Ce heerÌ{er kesâ meeLe ner meeje meceepe Deewj meceepe kesâ meeLe ner mebhetCe& je°^ lelJeefve‰, yeueefve‰ Deewj Skeâefve‰ nesiee FmeceW keâesF& Mebkeâe veneR nw~ pewmee efkeâ ßeer jeceoeme mJeeceer keânles nQmeeceLÙe& Deens ÛeUJeUerÛes ~ pees pes keâjerue leÙeeÛes ~ Ssmee ueielee nw efkeâ Fme lejn keâer cetueYetle je°^erÙe ØeÙeemeeW keâer Fme meceepe keâes efveleeble DeeJeMÙekeâlee nw~ mebheeefokeâe meew. pÙeesleer efpeceer Deeuces[e

petve 2011 ● he=‰ 6

lr Jwbm] [wÓ[

&& dßXZr` Jwbm]]m]mOtMr gßojflV OrdZr &&

(ceje"er)

(hetJee&Oe&: Jeb. iegueeyeyeeyeepeeRveer veeiehetjele ßeer meoeefMeJe YeeTbÛÙee DebOe cegueeuee °er efoueer Je leodveblej les YeòeâebÛÙee Iejer ßeer meoeefMeJe YeeTbÛÙee meesyele lÙeebÛÙee meeÙekeâueefj#esceOetve efHe⤠ueeieues. Skesâ efoJeMeer les ßeer oòeesheble osJe Ghe&â Keb[espeer ÙeebÛÙee Iejer Deeues Demelee lesLes jepenbme DeeF& Jeb yeeyeepeeRÛÙee oMe&veemee"er DeeuÙee.)

jepenbme DeeFËveer Jeb. yeeyeepeeRÛes oMe&ve Iesleues Je oesve ¤heÙes oef#eCesÛÙee ¤heeves Jeb. yeeyeepeeRvee efoues.

Jeb. yeeyeepeeRveer oesve ¤heÙes neleer Iesleues Je les Gueštve heeueštve oesvner yeepetves lÙee oesve ¤heÙeeÛes efvejer#eCe kesâues Je yeeyeepeer jepenbme DeeFËvee cnCeeues, ceeB ceuee ¤heÙes keâMeeuee oslesme, ns legPÙeekeâ[sÛe "sJe. leguee ÙeeÛee GheÙeesie nesF&ue. jepenbme DeeF& Dee§eÙe&Ûeefkeâle PeeuÙee. cenejepeebvee efouesueer oef#eCee les keâOeer hejle keâjerle veener. Ùee cenejepeebveer hewmes hejle kesâues. ns Demes keâmes cenejepe pes efouesueer oef#eCee hejle keâjleele.

Demee efJeÛeej keâjerle jepenbme ceelee DeeheuÙee KeesueerceOÙes efveIetve iesuÙee. leodveblej jepenbme ceeleeveer Jeb. yeeyeepeerÛeer Kethe mesJee kesâueer, lÙee Jeb. yeeyeepeeRÛÙee ’’veeiehetjÛeer DeeF&’’ Ùee veeJeeves Øeefmeæ neslÙee. veeiehetjeleerue ceneue, veeF&keâ jes[ ÙesLeerue jepenbme DeeFËÛes Iej ns iegueeyeyeeyeebÛes JeemleJÙeeÛes ef"keâeCe cnCetve DeesUKeues peeT ueeieues. jepenbme DeeFËveer DeeheuÙee DeeÙeg<ÙeeÛÙee DebleeheÙeËle Jeb. yeeyeepeeRÛeer mesJee kesâueer.

Jeb. yeeyeepeeRÛeer Yeücebleer melele meg¤ nesleer. efmeæsÕej meble ßeer iegueeyeyeeyeebÛeer YeòeâerjmeeÛeer iebiee mebhetCe& efJeoYee&ceOÙes ieeJeesieeJeer pevemeeceevÙeebÛÙee, YeòeâebÛÙee, DeefmlekeâeÛÙee, veeefmlekeâeÛÙee IejeIejeletve Jenele nesleer. pÙeeØeceeCes iebiesves keâOeerner YesoYeeJe kesâuee veener keâer ne meppeve Deens Ùeeuee ceer heefJe$e keâjerve, ne ogpe&ve Deens, og° Deens Ùeeuee ceer heefJe$e keâjCeej veener. leodJele ner iegueeyeiebiee ØelÙeskeâeÛÙee IejeIejeletve og:Ke, owvÙe, DeefOeJÙeeOeer otj keâ¤ve lÙeebÛÙee DeeÙeg<Ùeele YeieJeled YeòeâerÛeer pÙeesle ØepJeueerle keâjerle nesleer. Jeb yeeyeepeer YeòeâebÛÙee DeeÙeg<Ùeele megKe mece=æerÛÙee, DeeveboeÛÙee ÛeeboCÙeeÛeer yejmeele keâjerle nesles.

DeMÙee Ùee Oeeefce&keâ keâeÙee&le De[LeUsner Yejhetj Ùesle nesles. Jeb. yeeyeepeeRvee Deheceeveeueener meeceesjs peeJes ueeies. keâOeer vecemkeâej lej keâOeer Deheceeve, DeJensuevee, ØemLeeefhele cenejepeebÛee És<e Deeefo iees°eRÛee mJeerkeâej keâjerle ner Jeecevecegleea ieeJeesieeJeer YeòeâebÛÙee mesJesmee"er JeCeJeCe efHeâjle nesleer. DeMeeØekeâejs efHeâjle efHeâjle Jeb. yeeyeepeer Skesâ efoJeMeer meebieJee ieeJeer Deeues. ns ieeJe jeceleerLe& ieeJeepeJeUÛe Deens. jeceleerLe& ieeJeeÛee keâeÙeeheeueš Je lÙee ieeJeeJej Jeb. yeeyeepeeRveer kesâuesueer ke=âhee meJe&%eele nesleer. meebieJee ieeJeeceOÙes ieerleeyeeF& jnele nesleer. efleuee leerve cegues Peeueer. heCe Skeâner peieues veener. leer ceeTueer DelÙeble og:Keer Deble:keâjCeeves Deeheuee mebmeej iee[e Dees{le nesleer. ceveele neÛe efJeÛeej Ùesle neslee, Demes keâesCeles og° keâce& ceePÙee neletve Ie[ues pÙeecegUs ceePÙee heesšer mebleeve efškeâle veener. leer cegueb peieeJeer cnCetve veeveeefJeOeer, GheeÙe kesâues. hejbleg ÙeMe Ùesle veJnles. heesšer cegue peiele veJnles. efleuee Demee keâesCelee Deepeej neslee pÙeecegUs efleÛÙee heesšer cegue peiele veJnles. ns efleÛes efleueeÛe keâUsvee. leer DelÙeble og:Keer ceveeves efJeÛeej keâjerle nesleer efkeâ Ùee ceePÙee DeepeejeJej keâesCe Deew<eOe osF&ue ? keâesCe ceePee Deepeej otj keâjerue ? DeMee efJeJebÛevesceOÙes leer ceeTueer nesleer.

Jeb. yeeyeepeeRÛeer mJeejer meebieJee ieeJeer DeeuÙeeÛes efleuee keâUues Je efleÛÙee Deeveboeuee heejeJeej jeefnuee veener. peJeUÛÙee jeceleerLe& ieeJeeceOÙes Jeb. yeeyeepeeRveer kesâuesues keâeÙe&, YeòeâebÛes kesâuesues mebkeâš efveJeejCe Ùee meJe& iees°er efleuee "eTkeâ neslÙee. jeceleerLe& ieeJeer peeTve Jeb. yeeyeepeeRÛes oMe&ve IÙeeJes Demes efleuee ceveesceve Jeešle nesles. hejbleg mebmeej keâle&JÙeecegUs leer jeceleerLe& ieeJeer peeTve Jeb. iegueeyeyeeyeepeeRÛes oMe&ve IesT Mekeâueer veener ÙeeÛeer Keble efleÛÙee ceveele nesleer. FlekeäÙeele ’’osJe efovee Iejer OeeJeuee’’ Ùee GòeâerØeceeCes mee#eele hejyeÇÿe DeeheCeeme

petve 2011 ● he=‰ 7

lr Jwbm] [wÓ[ YesšeJeÙeeuee Deeues Deensle. Ùee iees°erÛee efleuee Keghe Deevebo Peeuee, ieerleeyeeFËveer ceveele efJeÛeej kesâuee, mebmeeefjkeâ peyeeyeoejercegUs ceer jeceleerLe& Ùee ieeJeer Jeb. iegueeyeyeeyeepeeRÛes oMe&ve IesT Mekeâues veener, Deelee Ùee YeieJebleeÛes oMe&ve ceer lJejerle IesF&ve, DevÙeLee ’’hejyeÇÿeeÛes Yesšer ceer vee peelee nesF&ue keâ°er’’. pejener JesU ve ieceeJelee leer OeeJele heUle Jeb. yeeyeepeeRÛÙee Yesšermee"er efveIeeueer. ceveele SkeâÛe OÙeeme Deepe ceePee osJe ceePÙeeJej oÙee keâjsue, ceuee ceePÙee JÙeeefOeletve cegòeâ keâjsue. ceePÙee yeeUeÛes ØeeCe JeeÛeleerue. Ùee keâuhevesves leer DelÙeble megKeeJeueer. pÙee mebleeves hetCe& jeceleerLe& ieeJe hetCee& veoerÛÙee hegjeheemetve JeeÛeefJeues, lees ceePeer FÛÚe meJe&Lee hetCe& keâjerue. lÙee osJeeÛeer OegU ceePÙee Iejer ueeieueer lej ceePes Je ceePÙee IejeÛes meJe& oes<e njCe nesleerue. ceePÙee cegueeÛeer yeeOee hetCe& yejer nesF&ue. ceuee mebleeve megKe Øeehle nesF&ue. JeeÙegJesieeves leer ceeTueer Jeb. yeeyeepeeRÛÙee ef"keâeCeer Deeueer. Jeb. yeeyeepeerbvee heneleeÛe efleÛes De°YeeJe oeštve Deeues. ’’kebâ"er Øesce oešs, veÙeveer veerj ueesšs, ùoÙeer Øekeâšs veejeÙeCe’’ DeMeer DeJemLee lÙee ceeTueerÛeer Peeueer.

YeeJeJÙeekegâue nesTve ieerleeyeeF&ves Jeb. yeeyeebÛes ÛejCe Oejues. ’’Deelee keâes"s OeeJes ceve, legPes ÛejCe osKeerues Deepe’’ meodieoerle nesTve efleves Jeb. yeeyeepeeRvee Deele&lesves efJevebleer kesâueer, ’’Deeheues ÛejCe ceePÙee Iejeuee ueeieg Åee’’. [esàÙeebceOÙes DeemeJeebÛee hetj ueesšuee neslee. mebhetCe& Mejerj DeeJesieeves kebâheeÙeceeve nesle nesles... LejLejle nesles. leeW[eletve Meyo Hegâšle veJnlee. Heâòeâ SkeâÛe JeekeäÙe hegvne hegvne lÙee ceeTueerÛÙee cegKeeletve Ùesle nesles, ’’Deeheues ÛejCe ceePÙee Iejeuee ueeieg Åee’’. efYe#esÛes DeVe legcner Keelee, og:Ke Jeešles. ceePÙee Iejer oesve Ieeme Kee. ceePeer Jes[er–Jeekeâ[er mesJee ceevÙe keâ¤ve IÙee. efleves DeeheuÙee yeeUeÛÙee cejCeemeVe DeJemLesyeöue Jeb. yeeyeepeeRvee efyeukegâue meebefieleues veJnles. Jeb. yeeyeepeeRveer ieerleeyeeF&ÛÙee ceveerÛee nslet peeCeuee neslee. Jeb. yeeyeepeer ieerleeyeeF&ÛÙee Iejer ve peelee efleuee cnCeeues, ceuee DeVe vekeâes Skeâ ueneveMeer Ûeeoj os. ieerleeyeeF&ves Iejeleerue Skeâ veJeerve Ûeeoj DeeCetve Jeb. yeeyeepeeRvee Dehe&Ce kesâueer. ceveele efJeÛeej kesâuee ’’DeVeoeve veener lej JeŒeoeve’’ leer ceveesceve meble mesJee keâjerle nesleer. Jeb. yeeyeepeeRveer leer Ûeebieueer Ûeeoj ieerleeyeeF&uee hejle efoueer Je cnCeeues legPÙee Iejeleerue ueneve yeeUeÛÙee DebieeKeeueer peer Ûeeoj Deens, Deelee yeeU peer Ûeeoj Jeehejle Deens leer lÙeeÛÙee Jeehejeleerue Ûeeoj ceuee os. ieerleeyeeF&uee Dee§eÙe& Jeešues DeeheCe efouesueer veJeerve Ûeeoj veekeâe¤ve yeeUeÛeer Ûeeoj Jeb. yeeyeepeer ceeiele Deensle, keâeÙe keâejCe DemeeJes ? ceePÙee ceveele MebkesâÛeer heeue ÛegkeâÛegkeâueer. yeeUeÛeer Ûeeoj keâe ? keâMeemee"er ? ›eâceMe:...

Meyoebkeâve : ßeer. Guneme Deeoešs, cegbyeF& meboYe& : Jeb. iegueeyeyeeyeepeeRÛÙee peerJeveeJej DeeOeeefjle efJeefJeOe hegmlekesâ.

dß. ]m]mOtH{$ ^∫$m|$H$m{ odZ_´ AmdmhZ d§. ]m]µmOtH{$ gmoZÜ`_| VWm CZH{$ g_mYr b{Z{ [íMmV, Am`{ hwE oXì` AZw^d, CZg{ àmá C[X{em_¥V, CZH{$ ododY é[m|_{ VWm ododY dmÚm|H{$ gmW oZH$mbr J`r Vñdra{ (\$m{Q>m{), _w§]B© oñWV H$m`m©b`rZ [V{ [a ^{OZ{H$r H¥$[m H$a{ & Am[H$r ^{Or hwB© Vñdra{ ñH°$Z H$aH{$ Vwa§V bm¡Q>m`r OmEJr & Am[g{ àmá gmohË`, g§[mXH$r` go_Vr Ûmam `Wm`m{½` g§H$bZ Am¡a odíb{fU oH$`{ OmZ{ H{$ ]mX `WmH$mb àogÕ oH$`m Om`{Jm & (A[Zm [yam Zm_, [Vm, Q{>ob\$m{Z Z§]a Am¡a oXì` AZw^d [a A[Zr ñdmjar hm{Zm Oéar h¡ &) g§[moXH$m

petve 2011 ● he=‰ 8

lr Jwbm] [wÓ[

&& dßXZr` Jwbm]]m]m H$r gßojflV OrdZr &&

(efnboer)

(hetJee&Oe: JeboveerÙe iegueeyeyeeyee peer ves veeiehegj ceW ßeer meoeefMeJe YeeT kesâ ves$enerve yeeuekeâ keâes Âef° Øeoeve keâer Deewj lelhe§eele Jes ßeer meoeefMeJe YeeT kesâ efjkeäMes ceW yew"keâj YeòeâeW kesâ Iej Deeves-peeves ueies~Skeâ efove ßeer oòeesheble osJe GHe&â KebÌ[espeer kesâ Iej hej Deeieceve kesâ oewjeve Jeneb jepenbme DeeF& JeboveerÙe yeeyee peer kesâ oMe&ve kesâ efueS DeeFË~)

jepenbme DeeF& ves JeboveerÙe yeeyee peer keâe oMe&ve efkeâÙee Deewj oef#eCeemJe¤he JeboveerÙe yeeyee peer keâes oes ®heÙes efoS~JeboveerÙe yeeyee peer ves Gme oes ®heS keâes Deueš-heueškeâj yeÌ[s OÙeeve mes efvejer#eCe efkeâÙee Deewj jepenbme DeeF& keâes mebyeesefOele keâjles ngS yeesues, ceeb cegPes hewmes efkeâme efueS os jner nes, Fmes Deheves heeme jKees~Ùes Deehekesâ keâece DeeÙeWies~jepenebme DeeF& Dee§eÙe&Ûeefkeâle nes ieFË~hebefÌ[le keâYeer oer ieF& oef#eCee Jeeheme veneR keâjles, uesefkeâve Fme cenejepe ves lees hewmes Jeeheme keâj efoÙes~ Ùes kewâmes cenejepe nQ pees oer ieF& oef#eCee Jeeheme keâj osles nQ~ Fme lejn kesâ efJeÛeejcebLeve ceW [tyeer jepenbme DeeF& Deheveer Keesueer mes yeenj efvekeâue ieFË~ lelhe§eele jepenbme ceelee ves JeboveerÙe yeeyee peer keâer yeÌ[er mesJee keâer~Jes JeboveerÙe yeeyee peer keâer ‘veeiehegj keâer ceeb’ kesâ ¤he ceW Øeefmeæ LeeR~ veeiehegj kesâ ceneue, veeF&keâ jes[ hej efmLele jepenbme DeeF& keâe Iej iegueeyeyeeyee peer kesâ JeemleJÙe kesâ mLeue kesâ ¤he ceW henÛeevee peevee ueiee~jepenbme DeeF& ves leeGceü JeboveerÙe yeeyee peer keâer yeÌ[er mesJee keâer~ JeboveerÙe yeeyee peer keâe YeüceCe ÙeLeeJele peejer jne~ efmeæsMJej meble ßeer iegueeyeyeeyee peer keâer Yeefòeâjme keâer iebiee mecetÛes efJeoYe& ceW ieebJe-ieebJe pevemeceevÙe kesâ, YeòeâeW kesâ, Deeefmlekeâ kesâ, veeefmlekeâ kesâ Iej- Iej ceW yen jner Leer~eqpeme lejn iebiee ves keâYeer Ùen Yeso veneR efkeâÙee efkeâ Ùen meppeve nw Fmes cegPes heefJe$e keâjvee nw Deewj Ùen ogpe&ve nw Fmes cegPes veneR leejvee nw, "erkeâ Gmeer lejn iegueeyeiebiee nj Skeâ kesâ Iej mes og:Ke, oervelee, DeeefOe-JÙeeefOe otj keâj Gvekesâ peerJeve ceW Yeefòeâ keâer pÙeesefle ØeppJeefuele keâj jner Leer~ JeboveerÙe yeeyee peer YeòeâeW kesâ peerJeve ceW megKe mece=efæ keâe, Deevebo keâer Ûeeboveer keâer yejmeele keâj jns Les~ Ssmes Fme Oeeefce&keâ keâeÙe& ceW DeÌ[ÛeveW Yeer yengle Dee jner LeeR~ JeboveerÙe yeeyee peer keâes DeheceeveeW keâe Yeer meecevee keâjvee heÌ[e~ keâYeer vecemkeâej, lees keâYeer Deheceeve, DeJensuevee,ØemLeeefhele hebef[leeW kesâ És<e Deeefo yeeleeW keâes mJeerkeâej keâjles ngS Ùen Jeecevecetefle& ieebJe-ieebJe YeòeâeW kesâ keâuÙeeCe kesâ efueS Jeve-Jeve efHeâj jner Leer~ Fmeer lejn Ietceles-Ietceles JeboveerÙe yeeyee peer Skeâ efove meebieJee ieebJe ceW DeeS~ Ùen ieebJe jeceleerLe& ieebJe kesâ heeme ner nw~ jeceleerLe& ieebJe keâe keâeÙeeheueš Deewj Gme ieebJe hej keâer ieF& JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee meyekeâes helee Leer~ meebieJee ieebJe ceW ieerleeyeeF& jnleer Leer~ Gmes leerve yeÛÛes hewoe ngS, uesefkeâve Skeâ Yeer peerefJele veneR yeÛee~Jen ceeTueer DelÙeble ogKeer Deble:keâjCe mes Deheves mebmeej keâer ieeÌ[er KeeRÛe jner Leer~ ceve ceW ncesMee Ùener efJeÛeej Deeles efkeâ cesjs neLe mes Ssmee keâewve mee og°keâce& nes ieÙee efkeâ cesjs ieYe& ceW yeÛÛes efškeâles ner veneR nQ~yeÛÛeeW keâes peerves kesâ efueS efJeefJeOe Øekeâej kesâ GheeÙe efkeâS, uesefkeâve meHeâuelee veneR neefmeue nes jner Leer~ yeÛÛes efpeboe veneR yeÛe hee jns Les~Gmes keâesF& Ssmeer yeerceejer Leer efkeâ hesš ceW yeÛÛes efškeâ ner veneR hee jns Les~ Gmes Ùen mecePe ceW veneR Dee jne Lee~Jen Dekeämej yesno ogKeer ceve mes meesÛee keâjleer efkeâ cesjer Fme yeerceejer keâer oJee keâewve osiee? keâewve cesjer yeerceejer otj keâjsiee? Fme lejn keâer ogefJeOee ceW Jen ogefKeÙeejer Hebâmeer Leer~ JeboveerÙe yeeyee peer keâer meJeejer meebieJee ieebJe ceW DeeF& nw Ùen Keyej megveles ner Gmekesâ Deevebo keâe DeesjÚesj veneR jne~heeme ner kesâ jeceleerLe& ieebJe ceW JeboveerÙe yeeyee peer Éeje efkeâS ieS keâeÙe&, YeòeâeW keâe mebkeâš efveJeejCe keâjves mebyebOeer meYeer yeeleW Gmes OÙeeve ceW LeeR~ Gmes ceve ner ceve ueielee Lee efkeâ jeceleerLe&

petve 2011 ● he=‰ 9

lr Jwbm] [wÓ[ ieebJe peekeâj JeboveerÙe yeeyee peer keâe oMe&ve keâjvee ÛeeefnS~hejbleg Iej kesâ keâecekeâepe ceW JÙemle nesves kesâ keâejCe Jen jeceleerLe& ieebJe peekeâj JeboveerÙe yeeyee peer keâe oMe&ve veneR ues heeF&~Fmekeâe ceueeue Gmekesâ efoue ceW Lee~Ssmes ceW Skeâ efove ‘lesjs Éej KeÌ[e YeieJeeve...’ kesâ lepe& hej mee#eele hejyeÇÿe ncemes efceueves DeeS~Fme yeele mes Gmes yengle Deevebo ngDee~ieerleeyeeF& ves ceve ner ceve efJeÛeej efkeâÙee efkeâ meebmeeefjkeâ peJeeyeoejer kesâ Ûeueles cegPes jeceleerLe& ieebJe peekeâj JeboveerÙe iegueeyeyeeyee peer kesâ oMe&ve keâjves keâe megDeJemej veneR efceuee~Deye ceQ Fme mee#eele hejcesÕej keâe oMe&ve legjble keâ¤bieer , DevÙeLee ’’hejyeÇÿeeÛes Yesšer ceer vee peelee nesF&ue keâ°er~’’ peje Yeer efJeuebye ve keâjles ngS Jen oewÌ[les Yeeieles JeboveerÙe yeeyee peer kesâ oMe&ve kesâ efueS Ûeue heÌ[er~ceve ceW Skeâ ner DeefYeuee<ee efkeâ Deepe cesjs YeieJeeve cegPe hej oÙee keâjWies, cegPes cesjer JÙeeefOe mes Úgškeâeje efoueeÙeWies, cesjer Deewueeo kesâ ØeeCe yeÛeeÙeWies~Fme keâuheveecee$e mes Jen DelÙeble KegMe nes ieF& Leer~ efpeme meble ves mecetÛes jeceleerLe& ieebJe keâes hetCee& veoer keâer GHeâveleer yeeÌ{ mes yeÛeeÙee Jen DeJeMÙe ner cesjer FÛÚe hetCe& keâjWies~ Gme YeieJeeve kesâ hewj Ùeefo cesjs Iej ceW heÌ[ ieS lees cesjs Deewj cesjs meejs heefjJeej kesâ oes<e otj nes peeÙeWies~ cesjer Deewueeo keâer yeeOee hetjer lejn otj nes peeÙesieer~ cegPes mebleevemegKe Øeehle nesiee~ JeeÙegJesie mes Jen ceeTueer JeboveerÙe yeeyee peer kesâ mLeeve hej DeeF&~JeboveerÙe yeeyee peer keâes osKeles ner Gmekesâ De°YeeJe yenj G"s~ ’’kebâ"er Øesce oešs, veÙeveer veerj ueesšs, ùoÙeer Øekeâšs veejeÙeCe’’ Gme ceeTueer keâer kegâÚ Ssmeer ner DeJemLee nes ieF& Leer~ YeeJe JÙeekegâue neskeâj ieeleeyeeF& ves JeboveerÙe yeeyee peer kesâ ÛejCe hekeâÌ[ efueS~ ’’Deelee keâes"s OeeJes ceve, legPes ÛejCe osKeerues Deepe’’ meodYeeJevee mes Gmeves JeboveerÙe yeeyee peer mes yeÌ[s ner keâelej ceve mes efJeveleer keâer... ’’Deeheues ÛejCe ceePÙee Iejeuee ueeieg Åee’’.(Deehekesâ heefJe$e ÛejCe cegPe ogefKeÙeejer kesâ Iej ceW heÌ[W lees cesje DenesYeeiÙe)~ Yeefòeâ kesâ DeeJesie mes Gmekeâe meeje Mejerj keâebhe jne Lee... LejLeje jne Lee~cegbn mes Meyo veneR Hetâš jns Les~ yeme yeej-yeej Skeâ ner Meyo Gme ceeTueer kesâ cegbn mes yeenj Dee jns Les- ØeYeg, Deheves heefJe$e ÛejCe cegPe ogefKeÙeejer kesâ Iej ceW heÌ[ves oerefpeS~ Deehe efYe#ee mes Øeehle DeVe «enCe keâjles nQ~ yeÌ[e ogKe neslee nw~ cesjs Iej hej oes keâewj Yeespeve «enCe keâerefpeS~ cesjer DeefkebâÛeve mesJee mJeerkeâej keâerefpeS~ Gmeves Deheveer Deewueeo keâer cejCeemeVe DeJemLee kesâ yeejs ceW JeboveerÙe yeeyee peer keâes efyeukegâue ner veneR yeleeÙee Lee, uesefkeâve DebleÙee&ceer JeboveerÙe yeeyee peer ves Gmekesâ ceve keâe meeje neue peeve efueÙee Lee~ JeboveerÙe yeeyee peer ieerleeyeeF& kesâ Iej ieS efyevee Gmemes yeesues cegPes DeVe veneR ÛeeefnS, cegPes yeme Skeâ Úesšer Ûeeoj ueekeâj oes~ ieerleeyeeF& ves Deheves Iej mes Skeâ veF& Ûeeoj ueekeâj JeboveerÙe yeeyee peer keâes YeWš keâer~ceve ner ceve Jen megketâve cenmetme keâj jner Leer efkeâ ‘DeVeoeve ve mener, JeŒeoeve ner mener~’ Jen ceve ner ceve meble mesJee keâj jner Leer~ JeboveerÙe yeeyee peer ves Jen yeefÌ{Ùee Ûeeoj ieerleeyeeF& keâes Jeeheme osles ngS keâne efkeâ legcnejs Iej ceW vevns yeeuekeâ kesâ Mejerj kesâ veerÛes pees Ûeeoj nw, pees Ûeeoj efHeâueneue legcneje yeeuekeâ GheÙeesie ceW uee jne nw, Jen GheÙeesie ceW ueeF& pee jner Ûeeoj ueekeâj cegPes oes~ieerleeyeeF& keâes yeÌ[e Dee§eÙe& ngDee efkeâ cesjs Éeje oer ieF& veF& Ûeeoj uesves mes Fvekeâej keâj JeboveerÙe yeeyee peer yeÛÛes Éeje GheÙeesie ceW ueeF& pee jner Ûeeoj ceebie jns nQ, Fmekeâe keäÙee keâejCe nes mekeâlee nw?Gmekesâ ceve ceW Mebkeâe-DeeMebkeâe kegâueyegueenš keâjves ueieer~ yeÛÛes keâer Ûeeoj keäÙeeW? efkeâmeefueS? DeveJejle... efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed. heer. ÙeeoJe, cegbyeF& Meyoebkeâve : ßeer. Guneme Deeoešs (cegbyeF&) meboYe&:– Jeb. iegueeyeyeeyeepeerkesâ peerJevehej DeeOeeefjle efJeefJeOe hegmlekesâ

petve 2011 ● he=‰ 10

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

yeiewj hesš^esue kesâ ceQ hengBÛee meeiej iegueeyeyeeyee efpevekeâeW Ûeenles nw Jener Gvekesâ nes heeles nQ ~ ceQ Yeer Ssmee ner Gkeâ yeovemeerye Lee efkeâ yeeyee kesâ meeiej Deeves kesâ meceÙe Gvekeâe veneR yeve mekeâe ~ yeeyee kesâ peeves kesâ yeeo ceW meved 2003 mes peg[e SJeb Deepe yeeyee kesâ DeeefMe&Jeeo mes Gvekeâe ÛejCe mesJekeâ ntB ~ SJeb KegMevemeerye ntB efkeâ yeeyee ves Deheves ÛejCeeW ceW peien oer nw ~ JeekeäÙee 18 peveJejer 2005 keâe nw, ceQ Deheveer cee¤leer 800 keâej mes Deheveer heeflve, yesše–yesšer SJeb meeues efJepeÙe kesâ meeLe YeesuesveeLe YeieJeeve kesâ oMe&ve nslet yee@okeâhegj (efpeuee oceesn) mes Iej Jeeefheme ueewš jns Les ~ YeesuesveeLe kesâ oMe&ve Ghejeble Deheveer yensve pees oceesn ceW jnleer nQ, kesâ ÙeneB Yeer ¤kesâ SJeb Yeespeve Ghejevle jele keâjerye 10 yepes oceesn mes meeiej kesâ efueS efvekeâues ~ peeves keâer peuoer–peuoer ceW nce Deheveer iee[er ceW hesš^esue YejJeevee Yetue ieS SJeb Ssmee Deboepe Lee efkeâ iee[er ceW iewme Yeer nw ~ Ùeefo hesš^esue Kelce Yeer nes ieÙee lees iewme mes iee[er Ûeueleer peeÙesieer ~ meeiej peuoer henBgÛeves leLee je$eer SJeb "b[ kesâ keâejCe nceves oceesn mes iee[er keâes iewme hej keâj efoÙee SJeb jele ueieYeie 11.30 yepes nce ie{ekeâesše henBgÛes ~ ie{ekeâesše mes 10 efkeâ.ceer. Ûeueves kesâ yeeo hejmeesefjÙee ieeBJe kesâ heeme cesjer iee[er keâer iewme Kelce nes ieF& Deewj ceQves efmJeÛe keâes iewme mes hesš^esue hej keâj efoÙee Deewj hegve: iee[er Ûeueevee DeejbYe keâj efoÙee ~ keâjerye 10-12 efkeâueesceeršj Ûeuee Lee efkeâ cesje hesš^esue Yeer Kelce nesves ueiee SJeb iewme SJeb hesš^esue keâe ceeršj Yeer peerjes yeleeves ueiee ~ cesjs SJeb heeflve kesâ Ûesnjs hej nJeeF&Ùeeb G[ves ueieer efkeâ jele kesâ 12 yepe Ûegkesâ nQ Deewj nce pebieue kesâ yeerÛe ceW nQ SJeb jemlee Yeer Kelejveekeâ nw ~ ceQ iee[er mes Glejkeâj yeenj Dee ieÙee efkeâ keäÙee keâjW, š^keâ–iee[erJeeues keâesF& Yeer Kejeye SefjÙee nesves kesâ keâejCe veneR ¤keâ jns Les ~ Fme meceÙe ueieYeie jele kesâ 1.00 yepe ieÙee Lee ~ nceW Deye Skeâ ner Deemeje efoKee, Deheves iegueeyeyeeyee keâe ~ ceQ Deewj cesjer heeflve, yeÛÛeeW SJeb meeuee nce keâej ceW ner yew"s–yew"s yeeyee keâes veceve ’’peÙe iegueeyeyeeyee vecees vece: ßeer iegueeyeyeeyee vecees vece:’’ keâjvee DeejbYe efkeâÙee ~ yeeyeepeer kesâ DeeefMe&Jeeo mes Skeâ š^keâJeeuee ¤keâe SJeb Gmeves keâne efkeâ ceQ Deheveer cee¤leer keâes Gmekesâ š^keâ kesâ heerÚs yeebOe uetB ~ Gme meceÙe ve lees cesjs heeme Ssmee keâesF& meeOeve Lee ve Gme š^keâJeeues kesâ heeme Lee efkeâ iee[er yeebOeer pee mekesâ Deleble: kegâÚ osj yeeo Jen Yeer peeves ueiee lees ceQves keâne YewÙee nce Deehekesâ š^keâ kesâ Deeies Deheveer keâej ueiee ues jns nQ ~ peneB lekeâ keâej Ûeuesieer "erkeâ nw veneR lees nce keâej keâes Gmeer mLeeve hej Úes[keâj meYeer ueeskeâ š^keâ ceW yew" peeÙeWies ~ Gmeves ne@ keâj efoÙee ~ nce meyeves peÙe iegueeyeyeeyee keâer peÙe keân keâj keâej Ûeeuet keâer ~ ceeršj hetjer lejn peerjes yelee jne Lee ~ Deewj nces ueie jne Lee efkeâ 2-3 efkeâueesceeršj Yeer Ûeues lees pÙeeoe nw ~ hej yeeyee ves nceejer keâej keâes ueieYeie 20 efkeâueesceeršj yeiewj hesš^esue, iewme kesâ š^keâJeeues mes Ketye Deeies Ûeuee keâj ueekeâj yensefjÙee efleieñe kesâ ØeLece hesš^esue hebhe mes ueieYeie 50 ceeršj otj ueekeâj jeskeâ efoÙee ~ nceves hegve: yeeyee keâe veece ueskeâj iee[er mšeš& keâer hej veneR ngF& ~ meeues efJepeÙe SJeb yeÛÛeeWves iee[er mes Glejkeâj Oekeäkeâe ueieeÙee lees nce hesš^esue hebhe hej DeeÙes ~ nceves pewmes ner hesš^esue YejJeeÙee ceeršj Yeer Thej Dee ieÙee Deewj iee[er Yeer Ûeeuet nes ieF& ~ Deye nce Gme š^keâJeeues keâe Fblepeej keâjves ueies efpemeves nceW Deheveer keâej keâes Deeies keâjves SJeb efueHeäš osves keâe JeeÙeoe efkeâÙee Lee ~ hej keâjerye Skeâ Iebše Fblepeej kesâ yeeo Yeer Jen š^keâJeeuee veneR DeeÙee ~ Jen š^keâ veneR Lee, Jen lees yeeyee keâer iee[er Leer ~ efpemes yeeyee Ûeuee jns Les SJeb jele keâes pebieue ceW Deekeâj GvneWves nces meenme efoÙee SJeb yeiewj hesš^esue kesâ nce keâjerye 20 efkeâueesceeršj hesš^esue hebhe lekeâ DeeÙes~ efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe DevegYeJeJeeve : [e@. DepeÙe efJeÕekeâcee& cegbyeF&

meeiej, ceOÙe ØeosMe

petve 2011 ● he=‰ 11

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) ’’lees ceePee iegueeyeÛe neslee’’

ßeer meble iegueeyeyeeyeebÛes yejsÛe DevegYeJe ceePÙee heojer Deensle. lÙeehewkeâer ne Skeâ DevegYeJe ÙesLes vecego keâjerle Deens.

Deboepes 1973 Ûeer iees°. Deecner DecejeJeleeruee jenele neslees. Skesâ efoJeMeer hetpÙe yeeyee ßeer yeehetmeensye efle[kesâ ÙeebÛes Iejer DeeuÙeeÛes keâUeues. Deecner oMe&veemee"er efle[kesâ yeehetbkeâ[s iesuees. ceer oMe&ve Iesleues. Lees[Ÿee JesUeves ceer hetpÙe yeeyeebvee cnCeeues, ceer efveIeles. hetpÙe yeeyee cnCeeues, keâeÙe IeeF& Deens. lÙeeJej ceer cnCeeues, ceuee keâener cenlJeeÛes keâeceeefveefceòe veeiehetjuee peeÙeÛes Deens. ueiesÛe ßeer yeeyee cnCeeues DeeheuÙee jepenbme DeeF&Ûes Iejer pee. ceeB uee Yesštve ojyeejele npesjer ueeJe. ceer nes cnCeeues. veeiehetj ojyeejeÛeer ceuee Deefpeyeele ceeefnleer veJnleer. ceer veeiehetjuee Deeues. ogmejs efoJeMeer MenjyemeceOÙes yemeues. keâv[keäšjuee meebefieleues efkeâ ceuee ye[keâme Ûeewkeâ Deeuee keâer meebiee. yemeceOÙes Skeâ "WieCeerMeer heeb{js heeleU vesmeuesueer yeeF& ceuee efomeueer. ye[keâme Ûeewkeâ DeeuÙeeJej ceer Glejues. ceePÙee ceeies lÙee yeeF&ner GlejuÙee. keâener DeesUKe vemeleevee lÙee yeeF& cnCeeuÙee, ceer legcnebuee ßeer meble iegueeyeyeeyee ojyeej oeKeefJeles. lÙee YejeYej heg{s Ûeeuele neslÙee. kegâ"ueener efJeÛeej ve keâjlee ceer efleÛes hee"eshee" Ûeeuet ueeieues. ojyeej DeeuÙeeveblej efleves ceuee Jej Demeuesuee PeW[e oeKeefJeuee. ÙesLesÛe legcner pee, neÛe ßeer iegueeyeyeeyeebÛee ojyeej. ceer PeW[Ÿeekeâ[s Lees[e JesU yeIele jeefnues. Keeueer heeefnues lej efleLes keâesCeerÛe veJnles. lÙee yeeF& kegâ"s iesuÙeeÛes keâUues veener. ceer efpevÙeeves ojyeejele iesues. hetpÙe yeeyeebÛÙee ieeoerÛes oMe&ve Iesleues. jepenbme DeeF&me vecemkeâej kesâuee. DeeF&ves ceePeer efJeÛeejhetme kesâueer. lÙee yeeF&ves FLeheÙeËle mees[uÙeeÛee Je=òeeble efJeMeo kesâuee. lÙee kegâ"s iesuÙeeÛes keâUues veener ns ner meebefieleues. lesJne jepenbme DeeF& cnCeeuÙee, Deieb leer JÙeòeâer ogmejer–eflemejer kegâCeer vemetve ’’lees ceePee iegueeyeÛe neslee’’. veeiehetjÛes ceePes keâece keâ¤ve DecejeJeleerme hejle Deeues. hetpÙe ßeer yeeyee DecejeJeleerueeÛe nesles. Deecner oMe&veeuee iesuees. ceuee yeeyee cnCeeues, meehe[uee keâe ojyeej leguee. lÙeeJej ceer ßeer yeeyeebvee cnCeeues, legcnebuee heeleU Heâej Úeve vesmelee Ùesle, ¤hener Úeve ieeW[me efomele nesle. ¢ee GòejeJej ßeer yeeyee iees[ nmeues. ceuee Deeuesuee ne DevegYeJe GheefmLeleebvee meebieeJeÙeeme meebefieleues. lÙeeveblej ceePeer Kee$eer Peeueer efkeâ leer yeeF& ogmejer keâesCeerner vemetve hegpÙe ßeer iegueeyeyeeyeeÛe nesles. jepenbme DeeFves meebefieleuesuÙee DevegYeJeeme ogpeesje efceUeuee. lÙeecegUs ceePÙee efJeÕeemeeme DeefOekeâ Â{lee ueeYeuee.

Meyoebkeâve : ßeer. efJeÅeeOej Iees[Keebos DevegYeJekeâlee& : meew.efmcelee YeeueÛebõ meeJepeer veeiehetj, ceneje°^

veeiehetj, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

’’Jen cesje iegueeyener Lee’’ ßeer meble iegueeyeyeeyee kesâ Deveskeâ DevegYeJe nw ~ ÙeneB Skeâ DevegYeJe Øemlegle keâjleer ntB ~ meve 1979 efkeâ yeele nw ~ ceQ DecejeJeleer ces jnleer Leer ~ hejce hetpÙe ßeer iegueeyeyeeyee DecejeJeleer ceW ßeer efle[kesâ yeehet kesâ ÙeneB DeeÙes ~ nceW Keyej efceueles ner nce meYeer hegpÙe yeeyee kesâ oMe&ve kesâ efueÙes ieÙes ~ kegâÚ meceÙe kesâ Ghejeble ceQves keâneB efkeâ ceQ Ûeueleer ntB ~ hegpÙe yeeyee yeesues Fleveer peuoer keäÙeeW nQ ~ ceQves keâneB cegPes keâue veeiehetj peevee nQ ~ Ssmee keânles ner hetpÙe yeeyeeves keâneB efkeâ veeiehetj ceW (DeeF&) ceeB jepenbme kesâ

petve 2011 ● he=‰ 12

lr Jwbm] [wÓ[ ojyeej peevee, ceeB mes efceuevee ~ ojyeej ceW npesjer ueieevee ~ Fme meceÙe veeiehetj ojyeej mes cesje keâesF& mebyebOe veneR Lee ~ ceQ veeiehetj hengBÛeer ~ ogmejs efove Menj yeme mes cenue peeves ueieer ~ yeme keâv[keäšjmes keâneB, cegPes ye[keâme Ûeewkeâ Deeles efn Keyej keâjvee ~ Fmeer meceÙe yeme ceW Skeâ ceefnuee meHesâo mee[er henveer ngF& meeceves yew" ieF& ~ ye[keâme Ûeewkeâ DeeÙee Deewj ceQ Glej ieF& ~ cesjs efheÚs Jen ceefnuee Yeer Glej ieF& Deewj cegPemes keânves ueieer cew Deehekeâes veeF&keâ jes[ ojyeej keâe jemlee yeleeleer ntB, Ieyejevee veneR ~ Jen Deeies–Deeies Ûeueveer ueieer ~ cew Yeer kegâÚ ve meesÛeles ngÙes Gmekesâ efheÚs–efheÚs Ûeueves ueieer ~ ojyeej kesâ heeme Deeles ner Jen keânves ueieer Ùener ßeer iegueeyeyeeyee keâe ojyeej nw ~ Iej kesâ Ghej keâe Peb[e Yeer Gmeves yeleeÙee ~ Gme Peb[s efkeâ Deewj ceQ osKeleer jner Gleves heue Yejkesâ meceÙe ceW ner Jen ceefnuee DeÂMÙe nes ieF& ~ cegPes Dee§eÙe& ngDee efkeâ keäÙee yeele nw, Jen ceefnuee keâneB ieF&, kewâmes ieghle ngF& ~ yeeo ces ceQ efme{er Ûe{keâj Ghej ieF& ~ ceeB keâes DeeJeepe efoÙee ~ ceeB yeenj Dee ieÙeer ~ ceQves hetpÙe yeeyeepeer kesâ ieeefokeâe oMe&ve efkeâÙee ~ DeeosMe kesâ cegleeyeerkeâ npesjer ueieeÙeer ~ nce oesveeW ojyeej ces yew"s ~ oes Yepeve Yeer ieeÙes ~ Fme Ghejevle ceeB mes cewves yememes Glejves kesâ yeeomes ojyeej lekeâ Skeâ ceefnueeves cegPes ÙeneB lekeâ Úes[e Ssmee keâne ~ Jen ceefnueeveW Iej kesâ Ghejkeâe Peb[e yeleeÙee, ceQ Peb[e osKeles jner GlevesceW ner Jen meHesâo mee[er henveer ngF& ceefnuee DeÂMÙe nes ieÙeer ~ Ùen megvekeâj ceeB jepenbme yeesueer ’’Jen cesje iegueeyener Lee’’ vee keâesF& ogmeje ~ ye[e vešKeš nw ~ ceQ veeiehetj mes DecejeJeleer DeeÙeer ~ hetpÙe yeeyee DecejeJeleer ceW ner Les ~ nce meYeer he.het. yeeyeepeer kesâ oMe&ve keâjves nsleg ßeer. yeehetmeensye efle[kesâ kesâ Iej henBgÛes ~ oMe&ve keâjkesâ yew"s ~ yeeyee hegÚves ueies ojyeej efceuee keäÙee ? Gmehej ceQves hegpÙe yeeyeepeer mes keâneB, yeeyeepeer Deehe meHesâo mee[er ceW megboj efoKeles nw ~ mee[er Yeer ye[er DeÛÚs mes henveer Leer ~ Ssmee keânles ner hegpÙe yeeyeepeer nmeW ~ cegPes keâneB Ùen yeele meYeer YeòeâeW keâes megveeDees ~ hegpÙe yeeyeepeer kesâ DeeosMe keâe heeueve keâjkesâ ceQves Ùen DevegYeJe keâe mee#eelkeâej megveeÙee ~ Ssmes nw Ûecelkeâejerkeâ yeÇÿemJe¤he ßeer iegueeyeyeeyee ~ ceeB jepenbme kesâ DevegYeJeeW kesâ Meyo mes nceeje efJeÕeeme Â{ ngDee ~ Meyoebkeâve/eEnoer DevegJeeo : ßeer. efJeÅeeOej Iees[Keebos

DevegYeJeJeeve : meew. efmcelee YeeueÛebõ meeJepeer

veeiehetj, ceneje°^

veeiehetj, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d yeeyee ves cesjer HeäueeF&š hekeâ[Jee oer

(efnboer)

meodieg¤osJe Yeòeâ Øeefleheeuekeâ ßeer iegueeyeyeeyee kesâ meeiej Deeves hej nceves cee$e Skeâ yeej ner [e@. JeeKeues kesâ efveJeeme hej Gvekesâ ÛejCe Jebove efkeâÙes SJeb yeeyee kesâ Øeefle nce efve‰eJeeve ve nes mekesâ ~ MeeÙeo yeeyee ves nceW Gme meceÙe Dehevee veneR yeveeÙee SJeb ceQ heeheer ogefveÙeeoejer ceW ueiee jne leLee yeeyee keâer meceeOeer uesves kesâ yeeo 2004 mes ceQ yeeyee mes peg[e Deewj ceevees cesjer ogefveÙee ner yeoue ieF& Deewj cew Fbmeevees keâer ßesCeer ceW Dee ieÙee ~ JeekeäÙee peveJejer 2009 keâe nw kebâheveer keâer DeeJeMÙekeâ efcešeRie nsleg cegPes ieesJee peevee Lee ~ SJeb cesjer kebâheveer Éeje oer ieF& efškeâerš hej nJeeF& mesJee efouueer mes ieesJee kesâ efueS Leer ~ 8 peveJejer 2009 keâes yeervee mes efouueer kesâ efueS hebpeeye cesue hekeâ[er pees jele 10.30 yepes efouueer hengbÛeveer Leer SJeb 9 peveJejer 2009

petve 2011 ● he=‰ 13

lr Jwbm] [wÓ[ keâes megyen 9.30 yepes efouueer mes ieesJee keâer HeäueeF&š Leer ~ hej yeervee mes cesjer š^sve pees ueieYeie 2 Iebšs uesš Ûeueer Leer keâesnjs kesâ keâejCe ¤keâ–¤keâ keâj Ûeueves ueieer Deewj Ssmeer uesš nesves ueieer efkeâ megyen 8 yepes Yeer nce efouueer kesâ heeme veneR hengBÛes Les ~ kebâheveer ce@vespej SJeb meeLeer pees nJeeF& Deñe hej hengBÛe Ûegkesâ Les ~ Jen ueieeleej nceW Heâesve keâj jns Les efkeâ ceQ keâneB hengBÛee, veneR lees ceW keâner Yeer mšsMeve hej Glej peeTB SJeb JeneB mes šwkeämeer keâj nJeeF& Deñe henBgÛet keäÙeeWefkeâ efcešeRie ceW cesjer GheefmLeleer cenlJehetCe& Leer, SJeb kebâheveer kesâ kegâÚ keâeiepe Deeefo Yeer ceW efueS Lee ~ megyen kesâ 8.00 yepe Ûegkesâ Les, Deewj cesjer Yeer Ieyejenš ye{ves ueieer Leer ~ keâesF& Ssmee mšsMeve Yeer veneR Dee heeÙee Lee efkeâ ceQ Glejkeâj š@keämeer mes pee meketâ ~ yeme Skeâ efJeÕeeme Lee Deheves iegueeyeyeeyee hej ~ ceQves ceesyeeF&ue yebo keâjkesâ ceve mes ’’ieesheeuee ieesheeuee peÙe iegueeyeyeeyee ieesheeuee’’ keâe Yepeve keâjvee DeejbYe efkeâÙee Deewj ceQ yeeyee ceW Kees ieÙee ~ ueieYeie 15 efceveš yeeo cegPes ueiee efkeâ cesjer iee[er efHeâj Ûeueves ueieer nw ~ hej ceQves DeeBKes veneR Keesueer Deewj ve yeenj osKee yeme Deewj peuoer peuoer yeeyee keâes Yepeves ueiee, ceQ efpeleveer mheer[ ceW yeeyee ceW meceeÙee MeeÙeo iee[er Yeer Gleveer mheer[ mes Ûeueves ueieer Leer ~ Deewj cesjer š^sve 8.30 S.Sce. hej efvepeecegöerve mšsMeve hej heng@gÛeer lees ceQves DeeBKes Keesueer Deewj ceW š^sve mes yeenj ketâoe SJeb meeceeve G"ekeâj Yeeieles ngS yeenj Dee@šes mšB[ hej DeeÙee, Skeâ neLe ceW petlee Deewj ogmejs neLe ceW ye@ie Deeefo Lee ~ neueele Ssmes pewmes efkeâmeer keâe meeceeve Ûegje keâj ueeÙee ntB ~ Dee@šesJeeues mejoejpeer mes keâne Iejsuet nJeeF& Deñe Ûeuevee nw ~ 9.30 S.Sce. keâer HeäueeF&š nw ~ Gmeves Yeer keâne 9.00 yepe jns nw 45 efceefveš ueieWies yew"es ’’Jeens ieg¤ keâer Keeuemee Jeens ieg¤ keâer Heâlesn’’ ceW Yeer Deheves iegueeyeyeeyee keâer peÙe keânkeâj yew" ieÙee SJeb ceesyeeF&ue Ûeeuet keâj efHeâj yeeyee keâes peheves ueiee ~ Dee@šes Yeer ueieYeie 60-70 keâer mheer[ ceW Yeeie jne Lee, SJeb ceQ petlee–keâhe[s Deeefo "erkeâ keâj jne Lee ~ Gleves ceW ner cesjs ce@vespej keâe Heâesve DeeÙee efkeâ nce nJeeF& penepe ceW Ûe{ jns nw ~ legce efšefkeâš ke@âvmeue keâje keâj Iej Jeeefheme Ûeues peevee ~ ceQves Yeer neB keân efoÙee hej yeeyee ves Dee@šes Ssmee oew[eÙee efkeâ ceW 9.20 hej efouueer kesâ Iejsuet nJeeF& Deñe kesâ iesš hej SJeb Deieues 5 efceefveš ceW Ûeskeâ DeeTš keâj oew[les ngÙes 9.30 hej nJeeF& penepe keâer meeef{ÙeeW kesâ heeme Lee ~ cesjs meeef{ÙeeW keâes Ûe{ves kesâ Ghejevle nJeeF& penepe ves Yeer Deheveer G[eve keâeÙe&›eâce DeejbYe efkeâÙee ~ cesjs ce@vespej SJeb meeefLeÙeeW ves peye cegPes osKee lees GvnW efJeÕeeme veneR nes jne Lee efkeâ ceQ Dee mekeâlee Lee ~ hej cegPes efJeÕeeme Lee Deheves iegueeyeyeeyee hej efkeâ pees mJeÙeb nJeeF& penepe G[elee nes Jen Yeòeâ keâes kewâmes Úes[ mekeâlee nw~ ’’peÙe iegueeyeyeeyee’’ DevegYeJeJeeve : ßeer. MÙeece meesveer (Sce.Deej.), meeiej, ceOÙe ØeosMe

~~ efJeveceü efJevebleer ~~ ßeer iegueeyeheg<he ceemeerkeâ kesâ Jee<eeakeâ meomÙeeW keâes meefJeveÙe metÛeerle efkeâÙee peelee nw, efkeâ Deiej efkeâmeer keâejCeJeMe Deehekeâes ’’ßeer iegueeye heg<he’’ he$eerkeâe Øeehle ve ntF& nes, lees ke=âheÙee Deehe nces Dehevee veece Deewj helee he$e, hees° keâe[&, F&-cesue Ùee šsefueheâesve Éeje metÛeerle keâjbs ~ ’’ßeer iegueeye heg<he’’ heef$ekeâe Deehekesâ heleshej legjble Yespeer peeÙesieer ~ mebheeefokeâe

petve 2011 ● he=‰ 14

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) ’’lesnleerme keâesšer osJeebÛee jepee YeieJeeve iegueeyeosJe ceePee’’

ÙeesiesÕej meble iegueeyeyeeyee ÙeebÛeer Je ceePeer heefnuÙee Yesšerleerue Ie[uesueer Iešvee Deens. 1973 ceOÙes yeeyeepeer keâešsue veoerÛÙee ef"keâeCeer yemeues nesles Je lesLes ceer lÙeebÛes oMe&ve Iesleues. yeeyeepeeRÛes pesJeCe ÛeeuetÛe nesles. lÙeebveer ceuee efJeÛeejues keâer, keâes"tve Deeueele YeeT ? ns efJeÛeejle Demeleevee cee$e yeeyeepeer ceuee yeeue¤heele efomet ueeieues. ne ueneve cegueiee yeeyee Deens, Demee efJeÛeej cee$e ceveele meg¤ Peeuee Je Lees[ŸeeJesUeveblej lÙeebveer ceuee JejCe Je Yeele ÙeeÛee Øemeeo efouee. ceuee lejer jenJele vemeuÙeecegUs ceer ceePÙee yejesyej DeeuesuÙee DeeF&, Je[erue Je yeefnCeerme efJeÛeejues keâer ns ueneve cegue yeeyee keâmes ? ÙeeJej ceePes kegâšgbyeerÙe ceueeÛe yepeeT ueeieues keâer, les cees"s efomele Deensle lÙeebvee ueneve keâe cnCeleesme ? lejer osKeerue ceuee yeeyeepeer ueneveÛe efomele nesles. lÙeeveblej yeeyeepeeRveer Deecnebuee heeÛeGbyejeÛes oMe&ve IesJetve ÙesCÙeeme meebefieleues. lesJne Deecner meJe&peCe oMe&ve IesTve Deeuees. pemes Deecner hetvne yeeyeepeerbpeJeU hejleuees lemes ceuee yeeyeepeer ueneve cegueemeejKes ve efomelee cees"s efomet ueeieues. DeMee ØekeâejÛee yeeyeepeeRveer ceuee Ûecelkeâej oeKeefJeuee Je meg¤JeeleerÛÙee Yesšerle ceuee yeeyeepeeRveer yeeuekeâ ¤heele oMe&ve efoues. ne meJe& Øekeâej heeefnuÙeeJej cee$e ceer DeÛebyeerle Peeuees DeeefCe ceer yeeyeepeeRvee MejCe Deeuees. efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe DevegYeJekeâlee& : ßeer JÙebkeâšjeJe cevmeejece efnjs cegbyeF&

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

peUieeJe, ceneje°^

(efnboer)

ÙeesiesÕej meble iegueeyeyeeyee kesâ efoJÙe oMe&ve heeves keâe meewYeeiÙe peye cegPes henueer yeej efceuee leye keâe Skeâ Je=òeeble cesjer mce=efleÙeeW ceW Deepe Yeer lejesleepee nw~ Je<e& 1973 kesâ Skeâ megneves efove JeboveerÙe iegueeyeyeeyeepeer keâešsue veoer kesâ efkeâveejs yew"s Les, Gmeer oewjeve cegPes Gvekesâ efoJÙe oMe&ve keâe ueeYe efceuee~ Gme oewjeve JeboveerÙe yeeyeepeer Yeespeve «enCe keâj jns Les~ GvneWves cegPemes hetÚe- keâneb mes DeeS nes YeeF& ? peye JeboveerÙe yeeyeepeer ves cegPemes Ùen meJeeue efkeâÙee leye Jes cegPes yeeue mJe¤he ceW vepej Dee jns Les~ cesjs ceve ceW DeveeÙeeme ner Ùen efJeÛeej keâeQOeves ueiee efkeâ Ùen Úesše yeÛÛee yeeyee nw! kegâÚ osj yeeo JeboveerÙe yeeyeepeer ves cegPes oeue Deewj Yeele keâe Øemeeo efoÙee~ hej cesjs ceve ceW yeej-yeej JeboveerÙe yeeyeepeer kesâ yeeue mJe¤he keâes ueskeâj kegâueyegueenš nes jner Leer~ cegPemes jne veneR pee jne Lee; Deewj Deheveer efpe%eemee Meeble keâjves kesâ nsleg mes cewves Deheves ceelee-efhelee Deewj yenve mes hetÚe efkeâ Ùen Úesše yeÛÛee yeeyee kewâmes nes mekeâlee nw ? Fme meJeeue hej cesjs heefjJeej ves cegPes DeeÌ[s neLe efueÙee Deewj keâne efkeâ JeboveerÙe yeeyeepeer Fleves yeÌ[s efoKe jns nQ Deewj legce GvnW yeÛÛee kewâmes keân jns nes~ ceQ lees DeÛebefYele Lee keäÙeeWefkeâ JeboveerÙe yeeyeepeer cegPes Úesšs yeÛÛes keâer lejn vepej Dee jns Les~ kegâÚ osj yeeo JeboveerÙe yeeyeepeer ves cegPes heebÛe Gbyej keâe oMe&ve keâj Deeves keâes keâne ~ peye nce JeboveerÙe yeeyeepeer kesâ keâns Devegmeej heebÛe Gbyej keâe oMe&ve keâj DeeS lees menmee cegPes JeboveerÙe yeeyeepeer Úesšs yeÛÛes keâer peien yeÌ[s vepej Deeves ueies~ Fme lejn henueer ner cegueekeâele ceW Ûecelkeâej keâjles ngS JeboveerÙe yeeyeepeer ves cegPes Deheves yeeue mJe¤he keâe oMe&ve keâjeÙee Deewj meeLe ner Ùen mhe° efkeâÙee efkeâ Jes ner peieleefveÙeblee nQ~ JeboveerÙe yeeyeepeer keâer Ùen yeeue ueeruee osKe ceQ ncesMee kesâ efueS Gvekeâer MejCe ceW Dee ieÙee~ efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe DevegYeJe ke=âheeefvJele : ßeer JÙebkeâšjeJe cevmeejece efnjs cegbyeF&

petve 2011 ● he=‰ 15

peueieebJe, ceneje°^

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) he.het. yeeyeepeeRÛes oMe&ve ceer oer[ les oesve Je<eeËÛeer Demeleevee kesâues heCe les keâener ceuee Dee"Jele veener. heCe Lees[b mecepet ueeieuÙeeJej Jeb. yeeyeepeeRÛes Iejer ÙesCes Deecneuee heJe&Ûe JeešeÙeuee ueeieues keâejCe lÙee efoJeMeer MeeUsuee megóer DemeeÙeÛeer. Iejer jebieesàÙee, heeÙeIe[Ÿee keâUme "sTve Jeb. yeeyeebbÛÙee DeeieceveeÛeer leÙeejer Deecner meJe&peCe keâjeÙeÛees. mJeÙebheekeâIejele cees"Ÿee ØeceeCeele Yeepeer efÛejueer peeÙeÛeer Je mJeÙebheekeâ nesle DemeeÙeÛee. DebieCeele ceeb[Je Ieeleuee peeÙeÛee, jesMeCeeF& JneÙeÛeer, mheerkeâj ueeJeues peeÙeÛes, ueeskeâebÛeer Jeo&U meg¤ JneÙeÛeer. DeLee&le Jeb. yeeyeebÛÙee DeeieceveeÛeer metÛevee efceUleeÛe Iejele DeeveboeÛes JeeleeJejCe efvecee&Ce JneÙeÛes. DeeceÛÙee IejeÛes cees"s heâeškeâ GIe[ues keâer ueeskeâebvee keâUeÙeÛes keâer Jeb. yeeyeepeer ÙesCeej Deensle. DeeefCe ueeskeâebÛeer ieoea JneÙeuee ueeieeÙeÛeer. Jeb. yeeyeebÛÙee meceeOeer veblejner keâener Je<e& cees"b heâeškeâ GIe[ueb keâer ueeskebâ efJeÛeejeÙeÛes – ’’yeeyeepeer Dee jns nQ keäÙee ?’’

Jeb. yeeyeepeeRÛeer DebeIeesU ne Skeâ meesnUe DemeeÙeÛee. lÙeebvee DebieCeele lesue ueeTve DeebIeesU Ieeleueer peeÙeÛeer. Yepeve Je Yeb[eje meg¤ DemeeÙeÛee. Yepeveele veeÛe keâjCes Deecnebuee heâej DeeJe[eÙeÛes. Skeâoe je$eer 8.00 Jeepesheemetve les henešs 4.00 heÙeËle veeÛe Peeuee.

Jeb. yeeyeepeer Iejer Deeues keâer Iejer Kethe ieoea JneÙeÛeer. ceie ceer Je ceePeer ueneve yenerCe Mespeejer KesUeÙeuee peeÙeÛees. lÙeeÛe DeJeOeerle Jeb. yeeyeepeer Ûecelkeâej oeKeJeeÙeÛes. heCe pes Ûecelkeâej yeIeCes DeeceÛes jentve peeÙeÛes. Iejer DeeuÙeeJej keâUeÙeÛes lej JeeF&š JeešeÙeÛes. Skeâoe Jeb. yeeyeebveer Ûecelkeâej oeKeJeuee DeeefCe ceer lees yeIeeÙeÛee jentve iesuee. Iejer DeeF&peJeU nó kesâuee lej leer jeieJeueer cnCetve j[t ueeieues. lesJe{Ÿeele Jeb. yeeyeepeer Keesueer yeensj Deeues Je efJeÛee¤ ueeieues, ’’keâe j[le Deensme ?’’ ceer keâenerÛe yeesueues veener. heeÛe efceefvešebveer Jeb. yeeyeepeer cnCeeues efkeâ, meJe&peCe oJeeKeevÙeele Ûeuee. Deecner meJe& oJeeKeevÙeele iesuees. lesLes Jeb. yeeyeebÛÙee heâesšespeJeU Skeâe heejoMeea [yÙeele cegjcegjs "sJeues nesles. yeeyeebveer lÙeele nele Ieeleuee Je lÙeebÛes hes{s kesâues Je Jeef[ueebvee JeešeÙeuee efoues. Skeâ hes{e mebheuee lej ogmeje keâe{eÙeÛes. Demes leerve Ûeej hes{s keâe{ues. ne Ûecelkeâej oeKeTve Jeb. yeeyeepeeRveer ceePÙee ceveeÛeb meceeOeeve kesâueb. Demes Deeheues yeeyeepeer ceveesiele peeCeCeejs Deensle.

Skeâoe DemesÛe leerve–Ûeej Je<eeb&Ûeer Demeleevee ceer Je ceePeer Ûeguele yenerCe Iejeletve yeensj he[uees DeeefCe Jeeš Ûegkeâuees. IejeÛee heòee keâesCeeuee meebielee ÙesF&vee. yeNÙeeÛe JesUeves Iejer ue#eele Deeueb DeeefCe meJe&peCe Ieeyejues. ceeefnleerleuÙee meJe& ef"keâeCeer MeesOeeMeesOe Peeueer. lÙee JesUsme Jeb. yeeyeepeer meeiejuee nesles. lÙeebvee efJeÛeejues lej cnCes Ieeye¤ vekeâe, hejle Ùesleerue. DeeefCe KejbÛe oesve–leerve leemeebveer Deecnebuee DeeceÛÙee DeesUKeerÛÙee ueeskeâebveer yeefIeleueb DeeefCe Iejer DeeCetve mees[ueb. Demes Jeb. yeeyeepeer meJeeËÛe j#eCe keâjeÙeÛes.

Deepener Jeb. yeeyeepeer Deveskeâ mebkeâšele ceeie&oMe&ve keâjerle Demeleele DeeefCe lÙeebÛee DeeheuÙeepeJeU meowJe DemeCÙeeÛee Deepener ØelÙeÙeeme Ùeslees. ~~ iegueeyeyeeyee keâer peÙe ~~ DevegYeJekeâlee& : [e@. meesveue JeeKeues meeiej, ceOÙe ØeosMe

petve 2011 ● he=‰ 16

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d yeeyee peer ves efKeueeF& YeòeâeW efce"eF&

(efnboer)

Fmes ceQ Dehevee meewYeeiÙe ner ceevetbieer efkeâ hejce hetpÙeveerÙe iegueeyeyeeyee peer kesâ oMe&ve keâe megDeJemej cegPes leye efceuee peye ceQ cenpe [sÌ{ oes meeue keâer Leer~ neueebefkeâ Gme heeJeve IeÌ[er keâer ÙeeoW kegâÚ OegbOeueer heÌ[ ieF& nQ~ "erkeâ-"erkeâ meeje JeekeâÙee Ùeeo veneR nw~ hej hejce meewYeeiÙe lees Ùener nw efkeâ cewves yeÛeheve mes ner JeboveerÙe yeeyee peer keâe meeefveOÙe heeÙee~ neueebefkeâ Gceü kesâ meeLe-meeLe efJekeâefmele ngF& mecePe kesâ meeLe JeboveerÙe yeeyee peer keâe Iej Deevee nceW efkeâmeer heJe&-GlmeJe keâer lejn ueielee Lee~keäÙeeWefkeâ Gme efove mketâue mes Úgóer efceue peeleer Leer~ JeboveerÙe yeeyee peer kesâ Deeieceve keâer lewÙeejer ceW Iej ceW cebieue keâueMe mepeeS peeles, jbieesueer Gkesâjer peeleer~jmeesF&Iej ceW keâeHeâer cee$ee ceW meypeer keâešer peeleer Deewj Yeespeve lewÙeej efkeâÙeee peelee~Deebieve ceW ceeÌ[Je lewÙeej efkeâÙeee peelee, jesMeveeF& keâer peeleer, mheerkeâj ueieeS peeles, ueesieeW keâer DeeJeepeener yeÌ{ves mes yeÌ[er Ûenue-henue jnleer~DeLee&le JeboveerÙe yeeyee peer kesâ Deeieceve keâer metÛevee efceueles ner Iej ceW DeefleMeÙe Deevebo kesâ JeeleeJejCe keâe efvecee&Ce nes peelee~nce peye Deheves Iej keâe yeÌ[e Heâeškeâ Keesueles, lees meYeer keâes helee Ûeue peelee lee efkeâ JeboveerÙe yeeyee peer keâe Deeieceve nesves Jeeuee nw~ Fmekesâ yeeo ueesieeW keâe peceeJeÌ[e nesves ueielee Lee~JeboveerÙe yeeyee peer kesâ meceeefOemLe nesves kesâ yeeo Yeer peye keâYeer nce Iej keâe Heâeškeâ Keesueles lees ueesie Dekeämej hetÚ yew"les efkeâ JeboveerÙe yeeyee peer Dee jns nQ keäÙee?

JeboveerÙe yeeyee peer keâe mveeve Deheves Deehe ceW Skeâ GlmeJe neslee Lee~GvnW Deebieve ceW lesue ueieekeâj mveeve keâjeÙee peelee Lee~ Yepeve Deewj Yeb[eje Meg¤ jnlee Lee~ Yepeve ceW ve=lÙe keâjvee nceW Ketye Yeelee Lee~Skeâ yeej lees jele kesâ Dee" yepes mes Yeesj kesâ Ûeej yepes lekeâ ve=lÙe Ûeuelee jne~ JeboveerÙe yeeyee peer keâe Iej hej Deeieceve nesles ner ueesie yeÌ[er leeoeo ceW Fkeâªe nes peeles Les~ leye ceQ Deewj cesjer ÚesÙeer yenve heÌ[esme ceW Kesueves peeles Les~ Gmeer DeJeefOe ceW JeboveerÙe yeeyee peer keâesF& ve keâesF& Ûecelkeâej ueeruee efoKeeles~ nce Fmes osKe heeves mes JebefÛele jn peeles Les~Iej Jeeheme Deeves hej peye Fme yeejs ceW helee Ûeuelee lees yeÌ[e DeHeâmeesme neslee Lee~Skeâ yeej Ssmes ner JeboveerÙe iegueeyeyeeyee peer ves Deheveer ueeruee Ûecelkeâej keâer YeòeâeW hej Hegânej keâer, uesefkeâve Jeneb GheefmLele ve nesves kesâ keâejCe ceQ Gme efoJÙe #eCe keâer mee#eer ve yeve mekeâer~ Iej Deeves hej cewves Deheveer ceeb kesâ meeceves efpeo keâer Deewj Gvekeâer [ebš Keekeâj jesves ueieer~ leYeer JeboveerÙe yeeyee peer Keesueer mes yeenj DeeS Deewj hetÚve ueies, ‘‘keäÙeeW jes jner nes?’’ceQ kegâÚ ve yeesue mekeâer~ heebÛe efceveš yeeo JeboveerÙe yeeyee peer ves keâne efkeâ meYeer ueesie oJeeKeeves ceW Ûeuees~ nce meYeer ueesie oJeeKeeves ceW ieS~ Jeneb hej JeboveerÙe yeeyee peer keâer lemJeerj kesâ heeme Skeâ heejoMeea ef[yyes ceW cegjcegjs jKes ngS Les~ JeboveerÙe yeeyee peer ves Gme heejoMeea ef[yyes ceW neLe [euee Deewj Gme cegjcegjs keâes hesÌ[e yevee efoÙee Deewj cesjs efhelee keâes Gmes Jeneb GheefmLele ueesieeW ceW ØemeeomJe¤he efJeleefjle keâjves keâes keâne~Skeâ hesÌ[e Kelce nesles ner JeboveerÙe yeeyee peer Gme heejoMeea ef[yyes ceW neLe [euekeâj otmeje hesÌ[e efvekeâeueles ~Fme lejn JeboveerÙe yeeyee peer ves leerve-Ûeej hesÌ[s efvekeâeues~ Ùen Ûecelkeâej efoKeekeâj JeboveerÙe yeeyee peer ves cesjs yeeueceve keâe meceeOeeve efkeâÙee~Fme lejn JeboveerÙe yeeyee peer YeòeâeW kesâ ceve keâer yeele peeveves Jeeues nQ~ Skeâ yeej Ssmes ner ceQ Deewj cesjer ÛeÛesjer yenve eqkeâmeer keâece mes Iej mes yeewj efvekeâues Deewj jemlee Yeškeâ ieS~ Iej keâe helee nce efkeâmeer keâes yelee veneR hee jns Les~ keâeHeâer osj yeeo peye Iej kesâ ueesieeW keâes nceeje

petve 2011 ● he=‰ 17

lr Jwbm] [wÓ[ KeÙeeue DeeÙee lees meYeer yegjer lejn Ieyeje ieS~Iej kesâ ueesieeW ves meYeer mebYeeefJele mLeeveeW hej nceejer leueeMe keâer~ Gme meceÙe JeboveerÙe yeeyee peer meeiej ceW Les~ Gvemes peye nceejs yeejs ceW hetÚe ieÙee lees GvneWves keâne efkeâ efÛeblee keâjves keâer keâesF& pe¤jle veneR nw~ Jes Jeeheme Dee peeSbies~ Deewj meÛecegÛe oes-leerve Iebšs yeeo nceW nceejer henÛeeve kesâ kegâÚ ueesieeW ves osKee Deewj nceW mekegâMeue Iej ueekeâj hengbÛee efoÙee~Fme lejn JeboveerÙe yeeyee peer meYeer keâer j#ee efkeâÙee keâjles Les~ Deepe Yeer JeboveerÙe yeeyee peer mebkeâš keâer IeefÌ[ÙeeW ceW nceeje Deewj meYeer YeòeâpeveeW keâe ceeie&oMe&ve keâjles nQ Deewj nceW Gvekeâer efoJÙe GheefmLeefle keâe Denmeeme neslee nw~ ~~ iegueeyeyeeyee keâer peÙe ~~ efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe, cegbyeF&

DevegYeJeJeeve : [e@. meesveue JeeKeues, meeiej, ceOÙe ØeosMe

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) ceer iegueeyeyeeyeebÛÙee melmebieeceOÙes iesueer 4 Je<ex Demetve ceer mJele: yeeyeepeeRÛee DevegYeJe Iesleuee Deens. meJe& ØeLece meebieeÙeÛes cnšues lej ceuee ØeLece keâvÙee Øeehleer Peeueer. lÙeeveblej cee$e DeeMee nesleer leer cnCepes heg$e ØeehleerÛeer. hejbleg DeeceÛeer keâvÙee 12 Je<ee&Ûeer Peeueer lejer Deecnebme DemebKÙe ØeÙelve keâ¤ve osKeerue heg$e Øeehleermee"er DeheÙeMe Deeues. lemesÛe Deveskeâ [e@keäšj, lÙeeveblej veelesJeeF&keâ ÙeebÛÙee meuuÙeeves osJe osJemkeâer, leerLe&mLeeve osKeerue efHeâjuees. cees"Ÿee ØeceeCeele oeveOece& osKeerue kesâuee lejer ÙeMe efceUeues veener.

Skesâ efoJeMeer ceer Deeheueer jenleer Keesueer mees[tve ogmeNÙee ef"keâeCeer Keesueer Iesleueer. pÙee ef"keâeCeer ceer Keesueer Iesleueer lÙee ef"keâeCeer ceePÙee hegJe&heg<heeF& cegUsÛe ceuee lesLes iegueeyeyeeyeebÛee melmebie ueeYeuee. lesLes jenle DemeuesuÙee jefnJeemeer cnCepes yeeyeepeeRÛÙee meJe& Yeòeâebveer iegueeyeyeeyeebÛes DevegYeJe meebefieleues. hejbleg ÙeeJejner ceePee meg¤Jeeleeruee efJeÕeeme yemesvee. hejbleg keâener efoJeme iesuÙeeJej cee$e ceePÙee Iejer yeeyeepeeRÛee Yepeve Je Yeb[eje kesâuee Je lÙeeveblej Heâjkeâ he[le DemeuÙeeÛes peeCeJet ueeieues. lÙeeletvener ceePeer mebkegâÛeerle yegæer ceeveCÙeeme leÙeej veJnleer. hejbleg ceePeer helveer oJeeKeevÙeeme kebâšeUueer Je efleves cee$e yeeyeebkeâ[s DeeheuÙee heg$e jlveeÛeer ceeieCeer kesâueer. ÙeeJej cee$e peCet ÛecelkeâejÛe Ie[uee. [e@keäšjebkeâ[tve iesueer 12 Je<ex ØeÙelve keâ¤ve osKeerue MekeäÙe Peeues veener les cee$e iegueeyeyeeyeebÛÙee DeeefMeJee&oeves hetCe& Peeues. DeeceÛÙee DeeÙeg<Ùeeleerue meJee&le DeefJemcejCeerÙe #eCeÛe peCet "juee. lees cnCepes ceePÙee helveerme efoJeme iesues. lÙeeveblej cee$e ceer ceePÙee helveerme ieYe&leheemeCÙeeÛee Dee«en kesâuee. ÙeeJejleer ceePÙee helveerves ceuee meeHeâ vekeâej efouee. SJe{sÛe meebefieleues keâer ceuee yeeyeebveer mJele: meebefieleues Deens keâer leguee ’heg$eÛe’ nesCeej Deens. ÙeeJejner lÙeeJesUer ceePee efJeÕeeme yemesvee. efoJeme hegCe& PeeuÙeeJejleer cee$e heenlees lej keâeÙe Deecneb oebhelÙeeme ’’heg$ejlve’’ Øeehleer Peeueer.

Demee DeveesKee DevegYeJe ceer keâOeerÛe Iesleuee Je heeefnuee osKeerue veJnlee. cnCetve ceer meebiet FefÛÚlees iegueeyeyeeyee mee#eele YeieJeeve Deensle. ~~ iegueeyeyeeyee keâer peÙe ~~ DevegYeJekeâlee& : ßeer. DeeielejeJe pejs "eCes, ceneje°^

petve 2011 ● he=‰ 18

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) JeboveerÙe iegueeyeyeeyeebÛeer Je ceePÙee DeeF&–Jeef[ueebÛeer (Meeblee Deevebo DeesJnU, hegCes) Yesš 1986 ceOÙes Peeueer. lÙeeJesUer ceer 7 Je<eeËÛeer nesles. ceePes mebhetCe& ueneveheCe yeeyeebÛÙee DeeMeerJee&oeves lÙeebÛÙee meeefVeOÙeele iesues. yeeyeebÛÙee ke=âhesves ceePes meJe& efMe#eCe Peeues cnCepesÛe ceer mLeehelÙe DeefYeÙeblee (Civil Engineer) Je veiej jÛeveekeâej Peeues. yeeyeebÛÙeeÛe ke=âheeefMeJee&oeves ceer ceneje°^ veeiejer mesJee–DeefYeÙeblee heefj#ee GòeerCe& nesTve Deepe meneÙÙekeâ keâeÙe&keâejer DeefYeÙeblee cnCetve o#elee Je iegCeefveÙeb$eCe efJeYeeie, keâeskeâCeYeJeve, veJeer cegbyeF& ÙesLes keâeÙee&efvJele Deens. efveMeeble megYee<e ieeÙekeâJee[ ÙeebÛesyejesyej ceePes ueive megæe yeeyeebÛÙee ke=âheeMeerJee&oeves Peeues. efveMeebleves yeeyeebÛes oMe&ve Iesleuesues veener. hejbleg lÙeeuee yeeyeebpeeryeöue Deecner meebefieleues nesles. ueiveeDeeOeer Deecner meJeeËveer (ceePes kegâšgbyeerÙe Je efveMeeble) keâešsue Je šekeâjKes[e ÙesLes peeTve yeeyeebÛÙee keâce&Yetceer Je meceeOeerÛes oMe&ve Iesleues nesles. ceePeer Je ceePÙee kegâšgbyeerÙeebÛeer ßeæe Je efJeÕeeme heentve efveMeebleÛeer megæe yeeyeepeeRJej ßeæe yemeueer nesleer.

2007 meeueer ieg¤ heewefCe&cee efveefceòe Deecner yeeyeepeeRÛes oMe&ve IesCÙeemee"er efveIeeuees neslees. ceneue#ceer š^@JnumeÛeer Skeâ mueerhejkeâesÛe iee[er jespe (cegbyeF&–Dekeâesuee) Dekeâesuee ÙesLes peeles. Ùee iee[erceOÙes meeOeejCe meeÙebkeâeUer 7.30 Jeepelee yemetve DeeceÛee ØeJeeme meg¤ Peeuee. ner iee[er hegCÙeeceeiex peeCeej nesleer. DeeceÛÙee meesyele ceePee YeeT megneme DeesJnU megæe ÙesCeej neslee. hejbleg lÙeeuee ØemeVe š^@JnumeÛÙee yemeÛes eflekeâerš efceUeues DeeefCe lÙeeuee yeme ueiesÛe ueeieuesueer Demeleevee efveIeeJes ueeieues, lÙeecegUs Deecner hegCÙeele heesnesÛeuees lesJne ceePÙee DeeF&–Jeef[ueebvee Yesšuees DeeefCe pesJeCeeÛee [yee Je megnemeÛeer ye@ie IesTve heg{Ûee ØeJeeme meg¤ kesâuee. lÙeeveblej pesJeCe keâ¤ve vegkeâleerÛeer Peeshe ueeieueer Demelee je$eer 1.30 Jeepelee iee[er Ûeeuekeâeuee Peeshe ueeieuÙeecegUs iee[erves jmlee mees[uee Je iee[erves [eJÙee yeepetuee leerve heuešŸee IesTve 20-25 Hetâš Keesue Skeâe Dees{Ÿeele he[ueer. ceer JejÛÙee mueerhej efmešJej keâeÛesÛÙee efKe[keâerÛÙee yeepetves Peesheuesues nesles, iee[eruee PeeuesuÙee DeeIeeleecegUs leer keâeÛe Hegâšueer Je ceer 20 HegâšebJe¤ve Keeueer he[ues. hejbleg FlekeäÙee Je¤ve he[uÙeeÛes ceuee peeCeefJeues megæe veener. ceuee DeefleMeÙe iee{ Peeshesletve peeies PeeuÙeemeejKes Jeešues. ceuee peeie Deeueer lesJne ceer ceeleer, oie[ DeeefCe keâeÛeebceOÙes he[uesues DemeuÙeeÛes peeCeJeues. SJe{Ÿee GbÛeeJe¤ve keâeÛe legštve Keeueer he[uÙeeÛes ceuee Deefpeyeele peeCeJeues veener, Heâòeâ ceePÙee keâheeUeuee [eJÙee yeepetuee Skeâ peKece nesTve jòeâ Jeenle nesles. efveMeeble yemeceOÙes DeeleuÙee yeepetuee Peesheuee DemeuÙeeves lÙeeuee keâenerÛe Peeues veJnles. lÙeeves ueiesÛe ceuee Skeâ megKe¤he ef"keâeCeer yemeJetve ceePÙee peKecesJej ceePeer Dees{Ceer yeebOeueer Je Flej ØeJeeMeebÛÙee ceoleeruee iesuee. ceePÙee yejesyej mueerhej efmešJej JejÛÙee yeepetuee pes Flej ØeJeemeer Peesheues nesles lÙeebvee heeÙeeuee Je keâcejsuee ogKeehele Peeueer nesleer. yeeyeebÛÙee ke=âhescegUs yeme mejU KeÛeuesuÙee DeJemLesle GYeer jeefnueer nesleer Je keâesCeleerner efpeJeerle neveer Peeueer veJnleer. DeeceÛes mebhetCe& j#eCe yeeyeebveer kesâues nesles ns DeeceÛÙee ue#eele Deeues nesles.

Deecner Iejer hegCÙeeuee DeeF&–Jeef[ueebvee Heâesve keâ¤ve yeesueeJeues Je leesheÙeËle efveMeebleves ceuee veiejÛÙee Ûe›eâJeleea ne@efmhešueceOÙes ØeLeceesheÛeejebmee"er vesues nesles. DeeF& Je hehhee henešs 5 ÛÙee megceejeme Deeues Je Deecner ogmeNÙee efoJeMeer ogheejheÙeËle hegCÙeeuee Iejer hejle Deeuees. ¢ee mebhetCe& IešvesceOÙes DeeceÛÙee Iejer DeeuÙeeJej yeeyeepeeRveer peer Ûeeoj DebieeJej heebIe¤Ce Iesleueer nesleer. leer Ûeeoj DeeF&ves megnemeÛÙee ye@iesceOÙes efoueer nesleer Je lesÛe heebIe¤Ce DeheIeeleeÛÙeeJesUer ceePÙeeyejesyej nesles. Deepe yeeyeepeeRÛÙee ke=âhesves Deecner oesIesner megKe¤he Deenesle. yeeyeebÛeer ke=âhee°er DeMeerÛe meJe& YeòeâebJej jeneJeer Je yeeyeepeeRÛee efJemej keâOeer he[t osT veÙes ner yeeyeepeeRÛÙee ÛejCeer veceü ØeeLe&vee. yeesuee, ’’efmeæsÕej meble ßeer iegueeyeyeeyee keâer peÙe’’!.

DevegYeJekeâlee& : meg<ecee efveMeeble ieeÙekeâJee[, veJeer cegbyeF&

petve 2011 ● he=‰ 19

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

... peye Yeer<eCe ogIe&švee ceW JeboveerÙe yeeyee peer ves yeÛeeF& peeve JeboveerÙe iegueeyeyeeyee peer mes cesjs ceelee-efhelee ( Meeblee- Deevebo DeesJnU, hegCes) keâer Yesš 1986 ceW ngF&~ leye ceQ meele meeue keâer Leer~ cesje meeje yeÛeheve JeboveerÙe yeeyee peer kesâ DeeMeerJee&o mes Gvekesâ meeefveOÙe ceW yeerlee~ JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee mes ner cewves Deheveer heÌ{eF& hetjer keâer Deewj mLeehelÙe DeefYeÙeblee ( efmeefJeue FbpeerefveÙej) Je jÛeveekeâej yeveer~JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee mes ner ceQ ceneje°^ ueeskeâmesJee DeefYeÙeblee hejer#ee ceW GòeerCe& neskeâj Deepe o#elee Je iegCeefveÙeb$eCe efJeYeeie, keâeskeâCe YeJeve, veJeer cegbyeF& ceW keâeÙee&efvJele ntb~ JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee mes ner cesje efJeJeen efveMeeble megYee<e ieeÙekeâJeeÌ[ kesâ meeLe mebheVe ngDee~ efveMeeble ves JeboveerÙe yeeyee peer keâe oMe&ve veneR efkeâÙee nw, uesefkeâve nceves GvnW JeboveerÙe yeeyee peer kesâ yeejs ceW ÙeLeemebYeJe peevekeâejer oer~Meeoer mes henues nce meYeer ( cesje heefjJeej Deewj efveMeeble) keâešsue Je šekeâjKes[ peekeâj JeboveerÙe yeeyee peer keâer keâce&Yetefce Deewj meceeefOe keâe oMe&ve efkeâÙee~ cesjer Deewj cesjs heefjJeej keâer JeboveerÙe yeeyee peer ceW Deleen ßeæe osKekeâj JeboveerÙe yeeyee peer kesâ Øeefle efveMeeble keâer Yeer ßeæe ÂÌ{ yeve ieF&~ yeele Je<e& 2007 keâer nw~ ieg® hetefCe&cee kesâ efveefceòe JeboveerÙe yeeyee peer kesâ oMe&ve kesâ efueS nce meYeer efvekeâues~ ceneue#ceer š^wJesume keâer Skeâ mueerhej keâesÛe ieeÌ[er Øeefleefove cegbyeF& mes Dekeâesuee kesâ efueS peeleer nw~ Fme ieeÌ[er ceW Meece keâes lekeâjeryeve 7.30 yepes nceves Deheveer Ùee$ee Meg¤ keâer~Ùen ieeÌ[er hegCes ceeie& mes peeves Jeeueer Leer~ nceejs meeLe cesjs YeeF& megneme DeesJnue Yeer DeevesJeeues Les, uesefkeâve GvnW ØemeVe š^wJesume keâer yeme keâe efškeâš efceue ieÙee Deewj yeme jJeeveieer kesâ efueS lewÙeej nesves kesâ keâejCe GvnW legjble Ùee$ee Meg¤ keâjveer heÌ[er~FmeefueS hegCes hengbÛeves hejj nceves ceelee-efhelee mes cegueekeâele keâer Deewj Yeespeve keâe ef[yyee SJeb megneme keâer yewie ueskeâj Deeies Ùee$ee peejer jKeer~jele keâe Yeespeve keâjves kesâ yeeo Mejerj ceW DeÛeevekeâ megmleer meer Deeves ueieer~ nce nukeâer veeRo ceW Les~ jele kesâ lekeâjeryeve [sÌ{ yepes Les~ Fme yeerÛe yeme Ûeeuekeâ keâes veeRo Dee ieF&, efpemekesâ keâejCe yeme meÌ[keâ mes nškeâj lespe Peškesâ Keeleer lekeâjeryeve 20-25 Hegâš ienjeF& ceW pee efiejer~ceQ Thej keâer mueerhej meerš hej keâebÛe keâer efKeÌ[keâer kesâ yeieue meesF& Leer~ yeme ogie&švee«emle nesves kesâ keâejCe keâebÛe keâer efKeÌ[keâer štš ieF& Deewj ceQ lekeâjeryeve 20 Hegâš mes veerÛes pee efiejer~uesefkeâve Fleveer Yeer<eCe ogIe&švee ceW Fleveer TbÛeeF& mes efiejves keâee cegpes kegâÚ Yeer helee veneR Ûeuee~cegPes yeme Ssmee ueiee efkeâ ceQ ienjer veeRo mes peeie ieF& ntb~veeRo Kegueves hej cewves Kego keâes efceóer, helLej Deewj keâebÛe kesâ yeerÛe heÌ[s heeÙee~Fleveer TbÛeeF& mes keâebÛe štškeâj veerÛes efiejves keâe cegPes jòeer Yej Yeer Denmeeme veneR Lee~yeme cesjs efmej ceW yeebÙeer Deesj Ûeesš ueieves mes Ketve yen jne Lee~efveMeeble yeme ceW Yeerlej keâer Deesj meesS Les, mees GvnW kegâÚ Yeer veneR ngDee~GvneWves legjble cegPes Skeâ DeejeceoeÙekeâ peien hej efye"ekeâj cesjs peKce hej cesjer DeesÌ{veer yeebOeer Deewj otmejs Ùeeef$eÙeeW keâer ceoo keâjves ueies~ cesjs meeLe Thej mueerhej keâer meerš hej pees Deewj DevÙe Ùee$eer meesS Les GvnW Fme ogIe&švee ceW hewj Deewj keâcej ceW keâeHeâer ÛeesšW DeeFË LeeR~ JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee mes ogIe&švee«emle nesves kesâ yeeo Yeer yeme meerOeer KeÌ[er jn ieF& Leer, efpememes peveneefve veneR nesves heeF&~nceW OÙeeve ceW DeeÙee efkeâ JeboveerÙe iegueeyeyeeyee peer kesâ DeeMeerJee&o mes ner Fleveer Yeer<eCe ogIe&švee kesâ yeeo Yeer nce megjef#ele yeÛe ieS~JeboveerÙe yeeyee peer ves ner nceejs ØeeCeeW keâer j#ee keâer~ Fmekesâ yeeo nceves hegCes ceW Heâesve keâj ceelee-efhelee keâes yegueeÙee; Deewj Fme yeerÛe efveMeeble cegPes veiej efmLele Ûe›eâJeleea Demheleeue ceW ØeLeceesheÛeej kesâ efueS ueskeâj ieS~ DeeF& Deewj hehhee megyen kesâ lekeâjeryeve heebÛe yepes Jeneb hengbÛes Deewj nce meye otmejs efove oeshenj keâes hegCes Iej Jeeheme Dee ieS~Fme mecetÛes Iešvee›eâce ceW pees yeele efJeMes<e

petve 2011 ● he=‰ 20

lr Jwbm] [wÓ[ ¤he mes GuuesKeveerÙe nw Jen Ùen efkeâ nceejs Iej Deeves hej JeboveerÙe yeeyee peer ves pees Ûeeoj DeesÌ{er Leer, Jener Ûeeoj cesjer ceelee peer ves cesjs YeeF& megneme kesâ Gme yewie ceW jKeer Leer, pees ogIe&švee kesâ meceÙe cesjs heeme Lee~JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee mes nce obheefle Deepe megKe mes nQ~ JeboveerÙe yeeyee peer keâer ke=âhee Fmeer lejn meYeer YeòeâpeveeW hej nes Deewj nce keâYeer Yeer oÙeeefveOeeve JeboveerÙe yeeyee peer keâes ve efyemejW Ùener ceveeskeâecevee nw~ JeboveerÙe yeeyee peer kesâ ÛejCeeW ceW Ùener veceü efJeveleer nw~ yeesuees, efmeæsÕej meble ßeer iegueeyeyeeyee keâer peÙe!

DevegYeJeJeeve : meg<ecee efveMeeble ieeÙekeâJeeÌ[, veJeer cegbyeF& efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe, cegbyeF&

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

ceQ ceesnve veeieveeLe efhehejerÙee lenmeerue jnueer efpeune–meeiej keâe jnves Jeeuee ntB ~ cesje hetJe& ceW veeie hekeâ[ves keâe JÙeJemeeÙe Lee ~ meve 2000 ceW cesjs ÛeeÛee efpeuee jeÙemesve mes keâeuee veeie keâesyeje hekeâ[keâj ueeÙes ~ cegPemes keânves ueies efkeâ Fmekeâer penj keâer Lewueer efvekeâeue oes ~ ceQ Fme keâeÙe& cess hetCe& oMe Lee ~ efHeâjYeer cesjer Ûetkeâ mes veeieves cesjs neLe ceW [me efueÙee ~ cesjs heefjJeej kesâ ueesiees ves cesjs neLe keâes oes–leerve peien mes yeeBOe efoÙee Deewj yues[ mes penj Yeje Ketve efvekeâeueves kesâ efueS keâF& peien keâšÛeerje ueieeÙes ~ hejbleg Fve ÛeerjeW (IeeJeeW) mes efyeukegâueYeer Ketve veneR efvekeâuee ~ cegPes Deheveer ceewle efoKeeF& osves ueieer ~ ceQves Deheveer Deble&Deelcee mes meodieg¤ meble ßeer iegueeyeyeeyee, meeF&yeeyee, iepeeveve yeeyee keâes DeeJeepe oer Deewj keâne efkeâ yeeyee ceQves 30 Je<eeX ceW Deheves efueS Deehemes kegâÚ veneR ceeBiee nw, Deepe henueer yeej ceeBie jne ntB os mekeâes lees peerJeveoeve oerefpeS ~ Fleves ceW cegPes Deeies meeF&yeeyee, yeerÛe ceW iepeeveve yeeyee efheÚs iegueeyeyeeyee Deeles ngS efoKes ~ GvneWves Deekeâj cesjs neLe keâes hekeâ[e ~ leerveeW kesâ neLe hekeâ[les ner penj Yeje Ketve cesjs neLe mes yeenj efvekeâueves ueiee ~ ceQ ueieeleej meeF&, iepeeveve, iegueeyeyeeyee keâe peÙekeâeje yeesueles pee jne Lee ~ cesjs Iej ceW ueesieeW keâe cesuee mee ueie ieÙee Lee, hejbleg efkeâmeer keâes Yeer meodieg¤ meble meeF&, iepeeveve, iegueeyeyeeyee kesâ oMe&ve veneR ngS ~ Gmekesâ yeeo cesjs IeeJeeW mes meeHeâ Ketve Deeves ueiee Deewj ceQ hetCe&le: ef"keâ nes ieÙee ~ Deepe Yeer YeieJeeve iegueeyeyeeyee keâer ke=âhee mes mJemLe ntB ~ meodieg¤ meble ßeer iegueeyeyeeyee keâer peÙe ~ DevegYeJeJeeve : ceesnve veeieveeLe, meeiej, ceOÙe ØeosMe efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe, cegbyeF&

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) jmlÙeeJejerue Gleeje – leerve efceefvešs

DeeF&–Jeef[ue Yeòeâer ceeieea. lÙeebÛes mebmkeâej ceePÙeeJej Peeues. ceuee ueneveheemetveÛe Yeòeâer ceeiee&Ûeer DeeJe[. lÙeecegUs meble oMe&ve ne Skeâ ceePee GÅeesieÛe peCet. lÙeelener Ûeebieues meble efceUCes ne Skeâ ÙeesieÛe. 1964-65 uee hejcehetpÙe meble ßeer iegueeyeyeeyeebÛes oMe&veeÛee ØeLeceÛe Ùeesie Deeuee. heg{s Ûeebieueer DeesUKe Peeueer. ØeLece oMe&veeÛes JesUer ceer vesnceerÛe 11/- ¤heÙes (Dekeâje ¤heÙes) oef#eCee osle Demes. lÙeecegUs ceuee ’Ùee hebÛeYeeF&’ cnCetve DeeJeepe ÅeeÙeÛes.

Skeâoe Jebpeejer veiejÛes Ie¤ve jsuJesle keâeceeJej peeCÙeemee"er efveIeeuees. MeefveJeejÛee efoJeme neslee. šer.yeer. ne@efmhešue efveJeemeerÙe keäJeeš&j peJeUtve efveIeeuees. cesve jes[uee Deeuees. leesÛe jmlÙeeJej Kethe cees"e Gleeje šekeâuesuee efomeuee. lÙeele Deveskeâ Jemlet šekeâuesuÙee efomeuÙee. jmlÙeeÛes oesvner yeepetveer jnoejer, KeeÛe, KeUies

petve 2011 ● he=‰ 21

lr Jwbm] [wÓ[ nesles. lesJne ceer GleeNÙeeJe¤veÛe meeÙekeâue vesueer. 5-10 efceveeršs ceuee keâener $eeme Peeuee veener. lÙeeveblej meJeeËie ogKeg ueeieues, leehe Deeuee. keâmee lejer Dee@efHeâmeheÙeËle Deeuees. ueiesÛe megóerÛee Depe& efouee. keâener megÛele veJnles. leMeeÛe efmLeleerle Iejer Deeuees. DebieeÛeer Keghe Deeie nesle nesleer. nele heeÙe Oegleues. Iejele Deeuees les mejU osJeIejekeâ[s JeUuees. osJeeuee efoJee ueeJeuee, Oethe oeKeefJeuee, oejepeJeUerue hetpÙe iegueeyeyeeyeebÛes Heâesšesuee vecemkeâej kesâuee. keâeÙe Dee§eÙe& hetpÙe iegueeyeyeeyeebÛes Úeleerletve ØekeâeMeeÛee Peesle efveIeeuee DeeefCe ceePes Mejerjele efMejuee. Skeâoce ceePeer meJe& JÙeLee veeefnMeer Peeueer. hetCe& yejs Jeešt ueeieues. kesâJeU leerve efceefvešebÛes Deele ns meJe& Ie[ues. keâce& Oece& mebÙeesieeves hetpÙe yeeyee veeiehetjueeÛe nesles. meeÙebkeâeUer oMe&veeme iesuees. ’Ùee hebÛeYeeF&’ JeeÛeueele. DeMeer Ûegkeâ ke⤠veÙes SJe{sÛe yeesueues. ne ØelÙe#e DevegYeJe Deens, DeefleMeÙeesòeâer efkebâJee iehhee veJns yejb keâe. ¢ee DevegYeJeeJe¤ve hegpÙe ßeer iegueeyeyeeyee YeieJeeve ßeerke=â<CeÛe Deensle Demes cnCeCes ÛegkeâerÛes nesCeej veener.

Meyoebkeâve : ßeer. efJeÅeeOej Iees[Keebos

DevegYeJekeâlee& : os.Jee. hebÛeYeeF&

veeiehetj, ceneje°^

veeiehetj, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

jes[hej keâe efveJeeuee– kesâJeue leerve efceefveš

ceeB–efheleepeer Yeòeâer ceeieea ~ GvneR kesâ mebmkeâej cegPehej nw ~ yeÛeheve mes ner cew Fme Yeòeâer ceeie& ceW ntB ~ meblees keâe oMe&ve keâjvee Ùen cesje GÅeesie ~ Fme keâejCe meve 1964-65 ceW hetpÙe ßeer meble iegueeyeyeeyee keâe ØeLece oMe&ve veeiehetj ojyeej ceW ngDee ~ Fj he§eele cesjer hegpÙe yeeyeemes vepeefokeâer ye{er ~ ØeLece oMe&ve kesâ meceÙe njJeòeâ ceQ GvnW ’iÙeejn ¤heÙes’ oef#eCee oslee ntB ~ Fj keâejCe cegPes hetpÙe ßeer yeeyee ’’DeeDees hebÛeYeeF&’’ keâjkesâ hegkeâejles Les ~ Jebpeejer veiej mes jsuJes ceW keâecehej peeves kesâ efueÙes efvekeâuee ~ MeefveÛeej keâe efove Lee ~ šer.yeer. oJeeKeevee efveJeemeerÙe keäJeeš&j kesâ heeme mes cesve jes[hej DeeÙee ~ Gme Jeòeâ cesve jes[hej Keghe meeje ÛeeJeue, [eue, meypeer Deewj DevÙe JemlegDeeW ceW MeWogjS nueoer, kebgâkegâce, Deiejyeòeer FlÙeeoer JemlegÙeW Yeer efoKeer ~ ceQ Lees[e ¤keâ ieÙee ~ cesve jes[ nesves mes Deevee–peevee peesjes ceW Lee ~ Fme GuePeve ceW ceQves Deheveer meeÙekeâue Gmeer kesâ Ghejmes ues ieÙee ~ Lees[er osj cegPes kegâÚ cenmetme vener ngDee ~ ome–hebOeje efceefveš kesâ yeeo hegjs yeoveceW efPeveefPeve ye{er ~ yegKeejmee ueiee ~ kewâmes lees ceQ Dee@efHeâme henBgÛee ~ lespe yegKeej DeeÙee, Ûekeäkeâj Deeves mes Úgóer keâe Depe& efoÙee ~ keâeÙee&ueÙe kesâ ueesie Yeer efJeÛeej ceW [tye ieÙes ~ Úgóer ueskeâj Iej kesâ efueÙes efvekeâuee ~ Iej kewâmes henBgÛee cegPes helee Yeer veneR Ûeuee ~ neLe–heeBJe OeesÙee Deewj efmeOee Iej ceW YeieJeeve keâes Deiejyeòeer efoKeeF&, velecemlekeâ ngDee ~ ojJeepes kesâ heeme hetpÙe ßeer iegueeyeyeeyeepeerkeâer lemyeerj keâes ØeCeece efkeâÙee ~ ØeCeece keâjles ner lemyeerj mes ØekeâeMe pÙeesleer efvekeâueer ~ Jen ØekeâeMe pÙeesleer efmeOes cesjs ùoÙe ceW Iegmeer ~ cegPes Skeâoce "erkeâ ueieves ueiee ~ kesâJeue leerve efceefveš kesâ Deboj Ùen meye ngDee ~ cesjs kegâÚ mecePe ceW vener DeeÙee ~ yeeo ceW Lees[e Deejece efkeâÙee ~ keâce&, Oece& mebÙeesie mes hegpÙe yeeyeepeer veeiehetj ojyeej ceW nw Ssmee helee Ûeuee ~ MÙeece keâes cew oMe&ve keâes ieÙee ~ ßeer iegueeyeyeeyeepeer keâe oMe&ve efueÙee ~ hetpÙe ßeer iegueeyeyeeyeepeer ves keâneB, ’’DeeDees hebÛeYeeF&’’ ~ yeeyeepeer yeesues Ssmee meenme Yeguekesâ Yeer vener keâjvee, Deepe yeÛe ieÙes ~ Ùen cesje ØelÙe#e DevegYeJe nw, vee efkeâ FOej– Goej efkeâ ieheMehe ~ Fme DevegYeJe mes hegpÙe ßeer iegueeyeyeeyee YeieJeeve ßeerke=â<Ce nw Ssmee keânvee ieuele vener nesiee ~ Meyoebkeâve/eEnoer DevegJeeo : ßeer. efJeÅeeOej Iees[Keebos

DevegYeJeJeeve : os.Jee. hebÛeYeeF&

veeiehetj, ceneje°^

veeiehetj, ceneje°^

petve 2011 ● he=‰ 22

lr Jwbm] [wÓ[

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

ceQ "uet hešwue «eece Deeblet, efpeuee oceesn, ceOÙeØeosMe keâe jnves Jeeuee ntB ~ cesjer yeÛÛeer yeejer yeeF& keâe efJeJeen «eece jcehegje (jvesn) lenmeerue nše ceW ngDee nw ~ keâjerye 5 Je<e& hetJe& Gmekeâer leyeerÙele DeÛeevekeâ yengle efyeie[ ieF&, Gmekeâe hetje Mejerj Dekeâ[ ieÙee SJeb Gmekeâe yeesuevee Yeer yebo nes ieÙee ~ Gmekeâer memegjeueJeeues Gmes ueskeâj MeemekeâerÙe Demheleeue nše hengBÛes ~ JeneB [e@keäšj ves Gmekeâer neuele osKekeâj Gmes efpeuee Demheleeue oceesn efjHeâj keâj efoÙee ~ GvneWves cegPes metÛevee oer Deewj yeÛÛeer keâes ueskeâj oceesn Dee ieS ~ ceQ Yeer Deheves Iej mes oceesn Demheleeue henBgÛe ieÙee ~ Gme meceÙe [Ÿegšer hej keâesF& [e@keäšj veneR efceuee ~ JeneB GheefmLece keâce&Ûeejer ves keâne efkeâ [e@keäšj meenye 1-2 Iebšs ceW DeeÙeWies Deehe ueesie Fmes peyeuehegj ces[erkeâue Demheleeue ceW ues peeSB ~ cegPes Gme meceÙe kegâÚ Yeer metPe veneR jne Lee ~ ceQves JeneR heeme ceW efMeJecebefoj ceW yeÛÛeer keâes efuešeÙee Deewj 5 Deiejyeòeer YeieJeeve iegueeyeyeeyee kesâ efueS peueekeâj ceve ceW ØeeLe&vee keâer, yeeyee Deehe yeÛÛeer keâes yeÛeeS ~ kegâÚ osj yeeo yeÛÛeer kesâ cegKe mes DeeJeepe DeeF& efkeâ ceQ yeeyee kesâ meeLe ntB cegPes [e@keäšj keâer efHeâ kesâ efueS 100 ¤heÙes oes ~ ceQves 100 Gmekesâ neLe ceW Lecee efoS ~ pees efkeâ helee veneR keâneB ieeÙeye nes ieS Deewj yeÛÛeer G"keâj yew" ieF& Deewj yeesueer cegPes Deheves Iej Deebvet ues Ûeuees ~ ceQves keâne henues kegâÚ keâoce hewoue Ûeuekeâj efoKeeueeDees peye cegPes efJeÕeeme nes peeSiee efkeâ legce henues mes mJemLe nes leye Iej ues peeSBies ~ Gmekesâ hewoue Ûeueves kesâ yeeo ceQ Gmes SJeb Gmekesâ memegjeueJeeueeW keâes ueskeâj Deevet Dee ieÙee ~ Iej ueekeâj ceQves Gmes Iej ceW ner ueies Tcej kesâ Je=#e kesâ veerÛes Gmes efueše efoÙee Deewj meYeer mes keâne Deye Gmekeâe Fueepe yeeyeepeerner keâjWies ~ je$eer 10 yepes keâjerye Gmekeâer ÛeerKe keâer DeeJeepe DeeF&, nce ueesieeW ves vepeoerkeâ peekeâj osKee Gmekesâ neLe ceW FbpeskeäMeve keâer megF& ÛegYeer nw Deewj heeme ner ¤F& keâe šgkeâ[e [uee nQ ~ ceQves Gmekesâ neLe keâes keâhe[s mes {eBkeâ efoÙee Deewj meyemes keâne Gmekeâe Fueepe yeeyeepeer keâj jns nQ ~ kegâÚ meceÙe yeeo Jen mJeÙeb G"keâj yew" ieF& Deewj keânves ueieer cegPes YetKe ueieer nw kegâÚ Keeves keâes oes ~ efHeâj Jen Oeerjs Oeerjs hetCe& mJemLe nes ieF& Deewj Deepe Yeer Deheveer memegjeue ceW megKeer, mJemLe nw ~ peÙe iegueeyeyeeyee DevegYeJeJeeve : "uet hešwue, oceesn, ceOÙe ØeosMe efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe, cegbyeF&

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) DeebOeUe leesleejece– ceepeueKes[ meùoÙelee

meve 1983, ces ceefnvee. GvneÛes efoJeme. veeiehetjJe¤ve keâešsueuee peeCÙeemee"er efveIeeuees. cenòJeeÛes keâece DemeuÙeeves ueJekeâj peeÙeÛes nesles. mejU DecejeJeleer ceeiex ve peelee peebye–efnbieueIeeš ceeiex iee[er IesCÙeeme meebefieleues. ßeer jeJepeerYeeF& hešsue ueebye ÙeebÛes ne@šsue–Iejer Leebyeuees. peebyentve ogheejer 3 Jeepelee efveIeeuees. ØeJeemeele heg{s Ûeebotjuee Lees[er efJeßeebleer Iesleueer. heg{s ØeJeeme meg¤ Peeuee. YeeTme iee[er LeebyeefJeCÙeeme meebefieleues. mecees¤ve Skeâ JeÙeesJe=æ pees[hes Ùesle nesles. lÙeebvee ceepeueKes[ efkeâleer otj Deens Demes efJeÛeejues.

Deecner ceepeueKes[ÛesÛe Deenesle Demes cnCeeues. lÙeebvee iee[erle Iesleues. hetpÙe iegueeyeyeeyeebveer leesleejece veeJeeÛee oesvner [esàÙeebveer DeebOeUe efYekeâejer Deens keâeÙe Demes efJeÛeejues. ceejesleerÛes heejeJej jenlees, DeebOeUe Demetvener

petve 2011 ● he=‰ 23

lr Jwbm] [wÓ[ hetCe& ieeJeYej efHeâjlees. lees DemeuÙeeÛes lÙee cneleeNÙeeves meebefieleues. cneleejheCeecegUs Deelee lees heejeJejÛe Demelees. efHe⤠Mekeâle veener. leesleejeceuee yewueiee[erle Ieeuetve DeeCeCÙeeme cneleeNÙeeme meebefieleues. legcner ÙesF&heÙeËle Deecner ieeJeeyeensj Leebyelees. lÙeeØeceeCes oesve leemeebveer leesleejeceuee yewueiee[erle Ieeuetve DeeCeues. hegpÙe yeeyee lÙeeuee Yesšues. ceuee DeesUKeues keâeÙe Demee ØeMve kesâuee. lesJne lÙeeÛes ue#eele Deeues veener. hetpÙe iegueeyeyeeyeebveer oesve–leerve ceefnves ceer FLes jeefnuÙeeÛeer Dee"JeCe keâ¤ve efoueer. jespe mekeâeUer hene[eJej peeÙeÛes DeeefCe meeÙebkeâeUer ieeJeele Ùesle neslees. ieeJeele efYekeâ ceeietve Yeekeâj KeeÙeÛeer. Skeâ efoJeme ceer ieeJeele efYekeâ ceeietvener efYekeâ efceUeueer veener. lesJne legcner, ceer GheeMeer Demeleevee ceePÙeeyejesyej Ûeue, ceer leguee Yeekeâjer efceUJetve oslees Demes cnCeeues. lÙeeves ceuee Yeekeâj efceUJetve efoueer. ceer pesJeCe kesâues. lÙee ØemebieeÛeer Dee"JeCe Peeueer. leesleejeceÛeer Yesš Peeueer. hetpÙe iegueeyeyeeyeebveer Deeheues DebieeJejerue iegueeyeer Peyyee Je Oeeslej osTve leesleejeceÛee melkeâej kesâuee. peJeU Demeuesues 150/- ¤heÙes efoues. GheefmLele ieeJekeâNÙeebvee hetpÙe yeeyee cnCeeues ¢eeuee keâOeer GheeMeer "sT vekeâe. keâeUpeer IÙee.

DeeceÛes meJeeËÛes [esàÙeele heeCeer Deeues. 35 Je<ee&hetJeeaÛeer ner Iešvee. hetpÙe yeeyeebveer Dee"JeCe "sJeueer. kesâJeU Skeâe Yeekeâjermee"er leesleejece efHeâjuee Je Yeekeâj efceUJetve efoueer. kesâuesues Ghekeâej hetpÙe yeeyee efJemejues veenerle.

Deepe meeceevÙe ceeCetme kesâuesuee Ghekeâej hee" efHeâjJeuÙeeyejesyej efJemejlees. heCe hetpÙe iegueeyeyeeyeebveer lesJe{erÛe iees° ue#eele "sTve DeeceÛes meceesj DeeoMe& efvecee&Ce kesâuee. FLes ns meJeeËveer ue#eele IesCÙeemeejKes lelJe meceesj ØelÙe#e efveoMe&veeme DeeCetve efoues. ’’peeies Jne’’.

Meyoebkeâve : ßeer. efJeÅeeOej Iees[Keebos

DevegYeJekeâlee& : heg<heeleeF& peeOeJe

veeiehetj, ceneje°^

veeiehetj, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d ’’ceepeueKes[– DebOee leesleejece’’

(efnboer)

meve 1983, ceF& ceefnvee, lespe Oethe kesâ efove ~ hetpÙe ßeer iegueeyeyeeyee kegâÚ keâejCeeJeMe veeiehetjmes keâešsue Deeßece peeves keâes efvekeâues ~ DecejeJeleer keâešsue ceeie& mes ve Ûeueles peebyeefnbieCe Ieeš ceeie& mes yemeiee[er uesves keâes keâne ~ peebye ieeBJe ceW ßeer jeJepeer YeeF& hešsue Fvekesâ ne@šsue–Iej hes cegkeäkeâece ngDee ~ oeshenj 3 yepes Jene mes efvekeâues ~ Ûeebogj ieeBJe ceW Lees[s meceÙe "njs, efHeâj ØeJeeme Meg¤ ngDee ~ Ûeueles–Ûeueles YeeT keâes iee[er jeskeâCes keâes yeesues ~ iee[er kesâ meeceves mes Skeâ yegÑs–pees¤–cejo Deeles efoKes ~ iee[er kesâ heeme Deeles Gvns ’’ceepeueKes[’’ ieeJe efkeâlevee otj nw Ùen hetÚe ~ nce ’’ceepeueKes[’’ ieeBJe kesâ ner nw Ssmee keâneB ~ hetpÙe yeeyeepeerves Gvns iee[erceW efueÙee ~ Deehekesâ ieeBJe ceW leesleejece veecekeâe oesveeW DeeBKeesmes DebOe, efYekeâejer, nvegceevepeer kesâ cebefoj kesâ heeme jnlee nw ~ Jen nw keäÙee ? hetpÙe yeeyeepeerves Gvemes hegÚe ~ Gmehej Gme Je=æves keâneB, neB nw ~ Gmekeâe Iegcevee–efHeâjvee DeYeer yebo nw ~ Flevee megveles ner hetpÙe yeeyeepeer Gme Je=æ keâes yeesues leesleejece keâer yewueyeb[er ceW efye"ekeâj cesjs heeme ueeDees ~ Gmekesâ Deeves lekeâ nce Fmeer peien "njles nw ~ keâjerye oes Iebšs kesâ yeeo leesleejece yewueyeb[er ceW efye"ekeâj ueeÙee ~ hetpÙe yeeyee Gmekeâes efceues ~ leesleejece cegPes henÛeevee keäÙee ? Gme Jeòeâ Gmes kegâÚ Ùeeo vener DeeÙee ~ hetpÙe ßeer iegueeyeyeeyeeves Gmes keâne oes–leerve ceefnves ceQ Deehekeâs meeLe jne ~ ceQ hene[er hej peelee Lee Deewj MÙeecekeâes legcnejs heeme jnlee Lee ~ ieeBJe ces Yeerkeâ ceebiekeâj Keelee Lee ~ Skeâ efove hene[ermes MÙeecekeâes DeeÙee ~ hegje ieeBJe Iegcee hej efkeâmeervesYeer Yeerkeâ

petve 2011 ● he=‰ 24

lr Jwbm] [wÓ[ vener oer ~ leye legce ner cegPes ueskeâj Yeerkeâ ceeBieves efvekeâues Deewj Yeerkeâ efceueer ~ ceQves Yeespeve efkeâÙee ~ Gme meceÙe leesleejece keâes Ùeeo DeeÙee ~ hetpÙe ßeer iegueeyeyeeyeeves Deheves Mejerj mes iegueeyeer Meš& Gleejkeâj Gmes henveeÙee ~ veÙeer Oeesleer henveeF& ~ heeme ces os[ meew ¤heÙes Les Jen Gmes efoÙes ~ meeLe ces pees ieeBJe Jeeues Les Gvns keâne efkeâ Fmekeâer osKeYeeue keâjes, Fmes YegKee cele jKees ~ Ssmee keânkeâj Deeies ØeJeeme kesâ efueÙes efvekeâues ~ hewleerme Je<e& hetJe& efkeâ Iešvee ~ leesleejece DebOe nesles ngÙes Yej leesleejece yeeyeepeer kesâ efueÙes jelekeâes Yeerkeâ ceeBieves efvekeâuee ~ Gmeves Yeerkeâ ceeBiekeâj hetpÙe ßeer yeeyeepeer keâes Yeespeve keâjeÙee ~ Ùen yeele yeeyeepeerves KeÙeeue ceW jKeles ngÙes Deepe Gme yeele keâe cenòJe nce GheefmLeleeskeâes efoKeeÙee ~ Deepe keâesF& efkeâmeer hej Ghekeâej nw Jen heer" Iegceeles ner nce Yegue peeles nw Gmes Ùeeo vener jKeles ~ ueskeâerve 35 Je<e& efyele peeves kesâ yeeo Yeer hetpÙe ßeer yeeyeepeerves ØelÙe#e nces yeele mecePeeF& ~ nce meye jesles–jesles ner ØeJeeme keâjles Deeies ye{les jns ~ efkeâleves Ghekeâej Deepe ncehej hetpÙe ßeer yeeyee keâj jns, keâjles nw ~ Fmes DebOe kesâ °ermes osKees ~ DeeBKes Keesuekeâj osKeves keâes ner keâneB Ssmee cegPes ueielee nw ~ Meyoebkeâve/eEnoer DevegJeeo : ßeer. efJeÅeeOej Iees[Keebos DevegYeJeJeeve : heg<heeleeF& peeOeJe veeiehetj, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d iegueeyeyeeyee ves Dee@hejsMeve mes yeÛeeÙee

veeiehetj, ceneje°^

(efnboer)

ceQves yeeyee kesâ mee#eele oMe&ve veneR efkeâÙes nw ~ Deewj peye Jen meeiej Deeles Les leye Yeer keâYeer nce Gve lekeâ henBgÛe veneR heeÙes Deewj cesjs ye[s YeeF& keâes Úes[keâj keâYeer Yeer cesjs heefjJeej ves GvnW meeiej Deeves keâer DeJeefOe ceW mecePee efkeâ Ùener meodieg¤ nw ~ JÙeekeäÙee Deepe mes leerve Je<e& hegjevee nw ~ cegPes ueieeleej hesš oo& keâer efMekeâeÙele jnleer Leer ~ Deewj [e@keäšjeW keâe Fueepe keâjeves hej 2-3 efoveeW ceW Deejece ueie peelee Lee Deewj Ssmee efmeueefmeuee ueieeleej 2-3 meeue Ûeuee ~ Skeâ efove hegve: peesj keâe hesš oo& ngDee lees cesjs YeeF& ves Menj kesâ hesš jesie mepe&ve keâes efoKeeÙee ~ GvneWves yeleeÙee efkeâ Fmes 100 ØeefleMele DeheW[skeäme nw Deewj veme Gyej DeeF& nw ~ Dele: Fmekeâe keâue megyen 9.00 yepes nce KesceÛebo Demheleeue meeiej ceW Dee@hejsMeve keâjWies, legce Ssmee keâjes efkeâ DeYeer ÙeneB mes meerOes Demheleeue peekeâj Ùen heÛee& yelee osvee SJeb JeneB heuebie, hewmees Deeefo keâer yeele keâj uesvee SJeb ceQ Heâesve Yeer keâj os jne nQ ~ efHeâj Iej peekeâj jele ceW Deekeâj ner Yeleea nes peevee leeefkeâ ceW megyen DeehejsMeve keâj meketBâ ~ ye[s YewÙÙee kesâ meeLe nce Gve mepe&ve keâer Demheleeue mes efvekeâue keâj KesceÛebo Demheleeue (meeiej ceW iegueeyeyeeyee cebefoj kesâ heeme nw) keâes Ûeue he[s ~ KesceÛebo Demheleeue kesâ henues ner yeeyee kesâ Yeòeâ [e@ JeeKeues kesâ efveJeeme hej nceejs ye[s YeeF& ves iee[er jeskeâer Deewj keâneB Ûeuees [e@ JeeKeues mes keân oW efkeâ megyen DeheW[skeäme keâe Dee@hejsMeve nw ~ peye nce [e@ JeeKeues kesâ Iej henBÛes lees Gvekesâ ÙeneB Øeefle meesceJeej kesâ yeeyee kesâ Yepeve nes jns Les ~ nce Yeer ÛegheÛeehe YepeveeW ceW yew" ieÙes ~ YepeveeW kesâ Ghejevle Øemeeo efJelejCe ngDee Deewj meye peeves ueies lees [e@ JeeKeues keâes cesjs ye[s YeeF& ves Dee@hejsMeve keâe yeleeÙee ~ [e@ JeeKeues ves heÛex efjheesš& osKe keâj SJeb neLe mes peebÛe keâj keâne efkeâ DeheW[keäme ueie jne nw ef"keâ nw Yeleea nes peeDees, megyen Dee@hejsMeve

petve 2011 ● he=‰ 25

lr Jwbm] [wÓ[ kesâ meceÙe ceQ Yeer Dee peeGBâiee, hej legce Ssmee keâjes DeYeer KesceÛeso Demheleeue peeves kesâ hetJe& ÙeneB mes meerOes iegueeyeyeeyee kesâ Deeßece (Oece&ßeer meeiej) Ûeues peeDees SJeb veeefjÙeue jKe osvee meye ef"keâ nesiee ~ [e@. JeeKeues kesâ Iej mes efvekeâuekeâj nce Deeßece hengBÛes Gme meceÙe meeiej keâe cebefoj veneR yevee Lee ~ Keeueer cewoeve ceW Skeâ Peeshe[er ceW YeòeâeW ves yeeyee keâer Heâesšes jKeer ngF& Leer SJeb Peeshe[er ceW ner yeeyee keâer DeejeOevee keâjles Les ~ Deeßece ceW ceQves veeefjÙeue jKe keâj jesvee DeejbYe keâj efoÙee efkeâ cegPes Dee@hejsMeve veneR keâjevee nw ~ yeeyee kesâ Skeâ Yeòeâ ves cegPes yeeyee keâe peue efoÙee efkeâ Fmes heer uees SJeb hesš hej ueiee uees, yeeyee meye "erkeâ keâjWies SJeb Yeleea nes peeDees keäÙeeWefkeâ Ùeefo DeheW[skeäme Heâš ieÙee lees peeve Yeer pee mekeâleer nw ~ hej cegPes SJeb cesjs ye[s YeeF& keâes efJeÕeeme Lee efkeâ yeeyee "erkeâ keâjWies ~ nce JeneB mes meerOes KesceÛebo Demheleeue Dee ieÙes SJeb keâeiepeer keâeÙe&JeeefnÙeeB keâj kesâ Yeleea nes ieÙes ~ Dee@hejsMeve kesâ efove Øeele: 7 yepes mepe&ve [e@keäšj keâe Heâesve DeeÙee efkeâ Dee@hejsMeve Øeele: 9 yepes nw SJeb Keeueer hesš jnvee leLee DeYeer Skeâ meesvees«eeHeâer keâje uees leeefkeâ efmLeleer Deewj mhe° nes peeJes ~ mhesMeeefuemš meesvees«eeHeâer [e@keäšj Éeje meesvees«eeHeâer keâjves hej GvneWves keâne efkeâ FmeceW DeheW[skeäme veneR nw Deewj Dee@hejsMeve veneR nesiee ~ Jener mes Gve [e@keäšj ves mepe&ve keâes Heâesve efkeâÙee leye lekeâ Jen KesceÛebo Demheleeue ceW Deekeâj Dee@hejsMeve keâer lewÙeejer keâj jns Les ~ Jen Yeer YeewÛekeäkesâ jn ieÙes efkeâ keâue jele lekeâ efjheesš& peebÛe ceW DeheW[skeäme Lee, keâneB Ûeuee ieÙee ? Deewj ceQ mepe&ve [e@keäšj, SvesmLesefmeÙee [e@keäšj SJeb DevÙe 2 mhesMeeefuemš [e@keäšjeW kesâ Ûebiegue mes iegueeyeyeeyee keâer peÙe keânles ngS jesleer yeenj Dee ieF& efkeâ yeeyee ves cegPes Dee@hejsMeve mes yeÛee efueÙee ~ Jen efove nw efkeâ Deepe keâe efove nw cegPes Deepe lekeâ, Deye lekeâ hesš oo& veneR ngDee ~ ’’ieesheeuee ieesheeuee peÙe iegueeyeyeeyee ieesheeuee ~ ieesheeuee ieesheeuee leevneF& vebove ieesheeuee ’’ DevegYeJeJeeve : mehevee meesveer, meeiej, ceOÙe ØeosMe efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe, cegbyeF&

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) Jeb. yeeyeebvee ceePes Meled Meled veceve. Jeb. yeeyeebÛes heefnues oMe&ve 1968 meeueer jepenbme DeeFËkeâ[s veeiehetjuee Peeues. ceer veefmeËie keâesme& mee"er veeiehetjuee iesues nesles. keâesme&mee"er ceePes JeÙe keâceer he[le nesles. yeeyeebÛe veecemcejCe kesâues DeeefCe veefmeËie keâesme&mee"er ceePeer Yeleea Peeueer. ceePeb ueive meved 1974 meeueer Peeueb. 1976 meeueer efoJeeUerÛÙee efoJeMeer iepeeveve cenejepeebveer mJehveele ceuee jeceheâU efoueb DeeefCe cnCeeues ieesheeU ke=â<Ce Ies. lÙeeveblej 13 peguew 1977 meeueer ceuee ieesheeU Peeuee. ueiveeveblej IejeleuÙee keâškeâšeRcegUs ceer Skeâoe peerJe ÅeeÙeuee cevecee[ mšsMeveJej Deeues. ceer ce=lÙeghetJeea he$e efuenerle nesles. lesJe{Ÿeele lesLes Skeâ yeeyee Deeues Je lÙeebveer ceePee hesve ceeefieleuee. les cnCeeues ’let iepeeveve cenejepeebÛeer heesLeer JeeÛeles veb ? letÛe cnCeles ve keâer efvejeMe nesT veÙes, heg¤<eeLe& keâjeJee DeeefCe ceuee Iejer DeeCetve mees[ues. leer iepeeveve cenejepeebÛeer ke=âhee. ceePee cegueiee ieesheeUÛÙee pevceeÛÙee JesUer meeleJÙee ceefnvÙeele efÛeÛebg[er les cevecee[ peJeU peJeU 10 cewue ceePeb ÛeeueCe Peeueb Je ceePeer leyÙesle efyeIe[ueer. lÙee JesUsme ceer iepeeveve efJepeÙe Ùee heesLeerÛes ßeJeCe keâjerle nesles. peemle $eeme Peeuee lej ceer Iejer iesues. peJeU keâesCeerÛe veJnleb. ceer oej Deeletve yebo kesâues nesles. lesJe{Ÿeele heeb{jer mee[er Ieeleuesueer kegâjUs kesâmeebÛeer Skeâ yeeF& Deeueer DeeefCe cnCeeueer, ’’Ieeye¤ vekeâesme, ceer Deeues Deens’’. eflevesÛe ceePeb yeeUbleheCe kesâueb. mekeâeUer oej GMeerjeheÙe&ble yebo jeefnuÙeeves Mespeejer efJeÛeejhetme keâjeÙeuee ueeieues keâer

petve 2011 ● he=‰ 26

lr Jwbm] [wÓ[ veme&yeeF& keâe veener G"uÙee ? cnCetve lÙeebveer oej "es"eJeues. oej Deeletve yebo nesleb. ceie lÙeeÛe ueeskeâebveer ØeÙelve keâ¤ve oej GIe[ues Je lÙeebvee DeeÕeÙe& Peeues. Demes iepeeveve cenejepe ceePÙee ceoleeruee Deeues.

Jeb. yeeyeepeeRveer ke=â<Ce cebefoj iegueeyeyeeyee ojyeejuee Skeâ peevesJeejerÛee keâeÙe&›eâce efouesuee Deens. meved 1998 Ûeer iees° Deens. cebefojele 1 peevesJeejerÛÙee Yeb[eNÙeeÛeer leÙeejer Peeueer heCe 1 peevesJeejeruee yeeyee keâener Deeues veener. yejsÛe ueeskeâ ÙesTve ceneØemeeo IesTve iesues. Jeb. yeeyee Deeues veenerle cnCetve ceer 2 leejKesuee yeeyeebÛee [yee IesTve keâeshejieeJeuee leelÙeebkeâ[s iesues. lesLes keâUues keâer yeeyee meekegâjeruee iesues Deensle. lesJe{Ÿeele yeeyee lesLes Deeues Je ceer lÙeebÛes oMe&ve Iesleues. lesLetve Deecner Deyet henueJeeve keâ[s iesuees. lÙeebÛÙeekeâ[s Yeb[eNÙeele ceer yešešŸeeÛeer Yeepeer Jee{le nesles. Jeb. yeeyeebveer efJeÛeejues ’’keâeÙe Deens ?’’ lej ceer cnCeeues yešešŸeeÛeer Yeepeer Deens. yeeyeebveer Lees[er Yeepeer neleele Iesleueer Je lÙeeÛee hes{e leÙeej Peeuee. lees lÙeebveer Deyet henueJeeveuee efouee. ceer "jJeueb nesle keâer peesheÙeËle Jeb. yeeyee ke=â<Cecebefojele peeCeej veener leesheÙeËle ceer keâener KeeCeej veener. ner iees° [e@. pewve ÛÙee ue#eele Deeueer Je lÙeebveer yeeyeebvee meebefieleueb. yeeyeebveer ceie ceePÙeemee"er leeš leÙeej keâjefJeueb DeeefCe mJele:ÛÙee meceesj pesJeeÙeuee yemeJeueb. ceer heCe yeeyeebMeer cebefojele ÙeeÙeÛeer keâyegueer Iesleueer DeeefCe ceieÛe DeVe ØeeMeve kesâueb. 5 leejKesuee yeeyeebveer ke=â<Cecebefojekeâ[s ØemLeeve kesâueb. ceePÙee ceveele Deeueb keâer Ùee Ûeej efoJemeele Yeb[eNÙeeÛeb meJe& meeceeve mebheue Demesue. Deelee keâeÙe keâjeJeb. heCe yeeyeebveer DeeOeerÛe lesLeuÙee yeer[erDees uee meeceeve IesTve ÙeeÙeuee meebefieleueb nesleb. cebefojele DeeuÙeeJej heeefnueb keâer ceeb[Je keâe{uesuee neslee Je meeceeve heÙee&hle veJnle. Deelee keâeÙe keâjeJe lesJe{Ÿeele yeeyee cnCeeues IeeF& ke⤠vekeâesme ceer 4 JeepesheÙeËle LeebyeCeej Deens. ceer ceie ogOeeÛeer JÙeJemLee keâjeÙeuee ueeieues lesJe{Ÿeele yeer[erDees meensye meeceeve IesTve Deeues. lÙeeveblej yeer[erDees meensye Je Jeb. yeeyee oesIesÛe lÙeebÛÙee iee[erle peJeU peJeU leerve leeme yemeues Je pesJne les yeensj Deeues lesJne yeeyeebÛÙee neleer ceePeer meefJe&meyegkeâ nesleer peer meved 1993 ceOes njJeueer nesleer Demes ceuee ceeefnle nesleb. meved 1993 meeueeleuÙee peguew ceefnvÙeeÛeer iees° Deens. meensyeebMeer Yeeb[Ce PeeuÙeecegUs ceePeer yeoueer DeMee ieeJeer Peeueer pesLes jenCes DelÙeble keâef"Ce nesle. ceer lesLes Skeâ–oesve ceefnves jeefnues ceie ieeskegâU De°ceeruee keâešsueuee yeeyeebÛÙee oMe&veeuee iesues. lesLetve hejle DeeuÙeeJej mejhebÛeeÛÙee $eemeecegUs Dee" efoJemeebÛeer jpee keâe{ueer DeeefCe ceer DeeheuÙee Iejer Deeues leer hejle iesuesÛe veener. lÙeeÛe megceejeme yeeyeebÛÙee hejJeeveieerves ceer ke=â<Ce cebefoj yeebOeeÙeuee Iesleues Je meved 1994 ceOes les hetCe& Peeues. leesheÙeËle ceer veeskeâjerJej iesuesÛe veener. cebefoj PeeuÙeeJej ceneefMeJeje$eeruee yeeyeebÛÙee oMe&veeuee keâešsue ÙesLes iesues Je lesLetve veeLe<e‰eruee DeeUboeruee peeCeej nesles. lesLes ceuee ceePÙee heefjefÛeleeves meebefieleues keâer legceÛÙee veeJeeJej Skeâ mejkeâejer keâeieo Deeuesuee Deens. lÙeele metÛevee nesleer efkeâ Dee" efoJemeele pej veeskeâjerJej ¤pet Peeuee veener lej legcner yeKee&mle Jneue. ceer cnšueb veeLe<e‰er PeeuÙeeJej yeIesve keâeÙe nesF&ue les. Ùee$esntve hejle DeeuÙeeJej ceer veeskeâjerJej iesues. lej lesLes ceePeer 65 efoJemeemee"er cesef[keâue ueeJeueer nesleer DeeefCe yeoueer keâelejCeer ÙesLes Peeueer nesleer. Je<e&Yej megóerJej jeefnuÙeeveblej heâòeâ 65 efoJemeebÛeer cesef[keâue ueeieueer ner yeeyeebÛeer ke=âhee. ceePes Skeâ peJeUÛes veelesJeeF&keâ Deensle ue#ceCe iebieeOej keâoce. les pesJne ceuee YesšeÙeuee ÙeeÙeÛes lesJne ceer hetpesle DemeeÙeÛes. les cnCeeÙeÛes efkeâleer iegueeyeyeeyeebÛeer hetpee keâjlee ? Skeâoe DemesÛe yeesueleevee ceer lÙeebvee efJeÛeejues leguee yeIeeÙeÛebÙe iegueeyeyeeyee keâesCe Deensle les ? leguee mejhebÛe JneÙeÛebÙe lej Ùeboe let mejhebÛe efveJe[tve ÙesCeejÛeb heCe leguee yeeyeebÛee keâeÙe&›eâce IÙeeJee ueeiesue. keâyetue keâj 11,000 ¤. let

petve 2011 ● he=‰ 27

lr Jwbm] [wÓ[ os Je 11,00 ¤. ceer osF&ve. lÙeeÛe DeJeOeerle megoece cnCetve yeeyeebÛee Yeòeâ neslee lÙeeuee GhemejhebÛe nesCÙeeÛes cnšues. DeeefCe yeeyeebÛÙee DeeMeerJee&oeves ue#ceCe mejhebÛe Peeuee Je megoece GhemejhebÛe efveJe[tve Deeuee. heCe heg{s lees keâeÙe&›eâce IÙeeÙeuee šeUešeUer ke⤠ueeieuee. lÙeeÛe megceejeme ue#ceCeÛÙee yeefnCeerÛee 25 Je<ee&Ûee cegueiee efmeleejece DeefleMeÙe Deepeejer Peeuee. leehe 103o heÙeËle heesneÛeuee Je keâceer nesF&vee. ceer yeeyeebÛe veeJe IesTve lÙeeÛeb Deew<eOeheeCeer kesâueb Je lÙeeuee yeeyeebÛee vewJesÅe KeeÙeuee efouee. Peeshetve G"uÙeeJej yeefIeleueb lej lÙeeÛee leehe Glejuesuee neslee. ceie ceer lÙeeuee cnšueb keâer yeeyeebkeâ[s Ûeue. lÙeeveblej ceer, ue#ceCe Je efmeleejece yeeyeebÛÙee Yesšeruee iesuees. lÙeeJesUsme lesuneje ÙesLes yeeyeebveer Deecnebuee 15 ceeÛe& ner keâeÙe&›eâceeÛeer leejerKe efoueer. Demes yeeyee DeeheuÙee YeòeâebÛÙee MeyoeÛee ceeve "sJeleele. efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe, cegbyeF& DevegYeJekeâlee& : ßeerceleer ceerjeyeeF&, ÙesJeuee, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mOr H$m ‡À`j AZw^d

(efnboer)

JeboveerÙe iegueeyeyeeyee peer keâes cesje Mele-Mele veceve~veeiehegj ceW jepenbme DeeF& kesâ Ùeneb cegPes henueer yeej JeboveerÙe yeeyee peer kesâ oMe&ve keâe meewYeeiÙe Øeehle ngDee~ceQ veefmeËie keâesme& kesâ efueS veeiehegj ieF& Leer, uesefkeâve cesjer Gceü keâce nesves kesâ keâejCe ØeJesMe ceW yeeOee Dee jner Leer~ cewves JeboveerÙe yeeyee peer keâe veecemcejCe efkeâÙee Deewj veefmeËie keâesme& kesâ efueS cegPes ØeJesMe efceue ieÙee~ cesjer Meeoer 1974 ceW ngF&~ 1976 ceW oerheeJeueer kesâ efove iepeeveve cenejepe ves °eble (efoJÙe mJehve) ceW Deekeâj cegPes jeceHeâue efoÙee Deewj yeesues ieesheeue ke=â<Ce uees~ Fmekesâ yeeo 13 pegueeF& 1977 keâes cegPes ieesheeue ngDee~efJeJeen kesâ yeeo Iej keâer efkeâšefkeâš mes lebie Deekeâj ,keâ yeej ceQ DeelcenlÙee keâjves kesâ efueS cevecee[ mšsMeve hej DeeF&~ceQ peeve osves mes henues Skeâ he$e efueKe jner Leer~ Fleves ceW Jeneb Skeâ yeeyee DeeS Deewj GvneWves cegPemes keâuece ceebieer~ Jes yeesues, ‘‘let iepeeveve cenejepe keâer heesLeer heÌ{leer nw ve? let ner keânleer nw efkeâ efvejeMe cele nesDees~heg®<eeLe& keâjes~’ Deewj GvneWves cegPes Iej ueekeâj ÚesÌ[ efoÙee~Ùen iepeeveve cenejepe keâer ke=âhee Leer~cesjs yesšs ieesheeue kesâ pevce kesâ meceÙe meeleJeW cenerves ceW efÛeÛegb[er mes cevecee[ kesâ yeerÛe keâce mes keâce 10 ceerue Ûeueves kesâ keâejCe cesjer leefyeÙele efyeieÌ[ ieF&~Gme meceÙe ceQ iepeeveve efJepeÙe heesLeer keâe ßeJeCe keâj jner Leer~ pÙeeoe lekeâueerHeâ nesves hej ceQ Iej Ûeueer ieF&~heeme ceW keâesF& veneR Lee~ cewves ojJeepee Yeerlej mes yebo efkeâÙee Lee~ leYeer meHesâo meeÌ[er henves IegbIejeues yeeueeW Jeeueer Skeâ ceefnuee Jeneb DeeF& Deewj yeesueer, ‘‘IeyejeDees cele, ceQ Dee ieF& ntb~’’ Gmeer ves cesjer Øemetefle keâer~ megyen peye yengle osj lekeâ ojJeepee veneR Keguee lees heeme-heÌ[esme kesâ ueesie hetÚves ueies efkeâ veme& yeeF& Deye lekeâ keäÙeeW veneR G"eR? FmeefueS GvneWves ojJeepes hej omlekeâ oer~ yeeo ceW GvneR ueesieeW ves ØeÙeeme keâjkesâ ojJeepee Keesuee Deewj GvnW yeÌ[e Dee§eÙe& ngDee~ Fme lejn iepeeveve cenejepe cesjer ceoo keâjves DeeS~ JeboveerÙe iegueeyeeyee peer ves ke=â<Ce cebefoj iegueeyeyeeyee ojyeej ceW Skeâ peveJejer kesâ keâeÙe&›eâce kesâ efueS meceÙe efoÙee nw~ meve 1998 keâer yeele nw~ cebefoj ceW Skeâ peveJejer kesâ keâeÙe&›eâce keâer meejer lewÙeeefjÙeeb hetjer nes ieF& nQ, uesefkeâve Skeâ peveJejer keâes JeboveerÙe yeeyee peer veneR DeeS~yeÌ[er leeoeo ceW Yeòeâpeve Deekeâj ceneØemeeo ueskeâj ieS~ JeboveerÙe yeeyee peer veneR DeeS FmeefueS oes peveJejer keâes ceQ yeeyee peer kesâ efueS ef[yyee ueskeâj keâeshejieebJe ceW leelÙee kesâ Ùeneb ieF&~ Jeneb heleee Ûeuee efkeâ JeboveerÙe yeeyee peer meekegâjer ieS

petve 2011 ● he=‰ 28

lr Jwbm] [wÓ[ nQ~ leYeer Jeneb JeboveerÙe yeeyee peer Dee ieS Deewj cewves Gvekeâe oMe&ve efkeâÙee~Jeneb mes nce Deyet henueJeeve kesâ Ùeneb ieS~Gvekesâ Ùeneb DeeÙeesefpele Yeb[ejs ceW ceQ Deeuet keâer meypeer hejesme jner Leer~JeboveerÙe yeeyee peer ves hetÚe, ‘‘keäÙee nw?’’ leye cewves keâne efkeâ Deeuet keâer meypeer nw~ JeboveerÙe yeeyee peer ves LeesÌ[er meypeer neLe ceW ueer Deewj Gmekeâe hesÌ[e yeve ieÙee~Gmes JeboveerÙe yeeyee peer ves Deyet henueJeeve keâes os efoÙee~cewves leÙe keâj efueÙee Lee efkeâ peye lekeâ JeboveerÙe yeeyee peer ke=â<Ce cebefoj ceW veneR peeles leye lekeâ ceQ Yeespeve veneR keâ¤bieer~ Ùen yeele [e@. pewve kesâ OÙeeve ceW DeeF& Deewj GvneWves JeboveerÙe yeeyee peer keâes Fme yeejs ceW yeleeÙee~ JeboveerÙe yeeyee peer ves leye cesjs efueS Leeueer lewÙeej keâjeF& Deewj Deheves meeceves cegPes Yeespeve keâjves kesâ efueS efye"eÙee~ cewves Yeer yeeyee peer mes cebefoj ceW Deeves keâe Jeeoe efueÙee Deewj Gmekesâ yeeo ner DeVe «enCe efkeâÙee~ heebÛe leejerKe keâes yeeyee peer ves ke=â<Ce cebefoj keâer Deesj ØemLeeve efkeâÙee~ cesjs ceve ceW KeÙeeue DeeÙee efkeâ Fve Ûeej efoveeW ceW Yeb[ejs keâer meejer meece«eer meceehle nes ieF& nesieer~ Deye keäÙee keâjW~ hej yeeyee peer ves henues ner Jeneb kesâ yeer[erDees keâes meeceeve ueskeâj Deeves keâes keân efoÙee Lee~cebefoj ceW Deeves hej osKee efkeâ ceebÌ[Je efvekeâeue efoÙee ieÙee Lee Deewj meeceeve heÙee&hle veneR Lee~ Deye keäÙee keâ¤b kegâÚ metPe veneR jne Lee~ Fleves ceW yeeyee peer ves keâne efkeâ peuoyeepeer cele keâjes ceQ Ûeej yepes lekeâ ®keâves Jeeuee ntb~ ceQ leye otOe keâer JÙeJemLee keâjves ueieer~ Fleves ceW yeer[erDees meensye meeceeve ueskeâj Dee ieS~ Fmekesâ yeeo yeer[erDees meensye Deewj JeboveerÙe yeeyee peer oesveeW Gvekeâer ieeÌ[er ceW lekeâjeryeve leerve Iebšs yew"s Deewj peye yeenj DeeS leye JeboveerÙe yeeyee peer kesâ neLe ceW cesjer efmeJe&me yegkeâ Leer pees cesjer peevekeâejer kesâ Devegmeej 1993 ceW ieeÙeye nes ieF& Leer~ meve 1993 kesâ pegueeF& cenerves keâer yeele nw~ meensye mes PeieÌ[e nesves kesâ keâejCe cesjer yeoueer Ssmes ieebJe ceW nes ieF& peneb jnvee yeÌ[e keâef"ve Lee~ ceQ Jeneb Skeâ oes cenerves jner efHeâj ieeskegâue De°ceer keâes keâešsue ceW yeeyee peer kesâ oMe&ve kesâ efueS ieF&~ Jeneb mes Jeeheme Deeves hej mejhebÛe kesâ $eeme kesâ Ûeueles Dee" efove keâer Úgóer ueskeâj ceQ Deheves ieebJe Dee ieF& Deewj Jeeheme ieF& ner veneR~Gmeer oewjeve JeboveerÙe yeeyee peer mes Devegceefle ueskeâj cewves ke=â<Ce cebefoj kesâ efvecee&Ce keâer Meg®Deele keâer Deewj meve 1994 ceW cebefoj yeve keâj hetje nes ieÙee~leye lekeâ ceQ veewkeâjer hej ieF& ner veneR~ cebefoj yeveves kesâ yeeo ceneefMeJejeef$e hej yeeyee peer kesâ oMe&ve kesâ efueS keâešsue ieF& Deewj Jeneb mes veeLe<e‰er kesâ efueS DeeUboer peevee Lee~ Jeneb cesjs Skeâ heefjefÛele ves yeleeÙee efkeâ legcnejs veece hej Skeâ mejkeâejer keâeiepe DeeÙee nw~ GmeceW metefÛele efkeâÙee ieÙee nw efkeâ Dee" efove kesâ Yeerlej Ùeefo ceQ veewkeâjer hej veneR hengbÛeer lees cegPes yeKee&mle keâj efoÙee peeSiee~cewves keâne veeLe<e‰er nesves kesâ yeeo osKee peeSiee efkeâ keäÙee neslee nw~Ùee$ee mes ueewšves kesâ yeeo ceQ veewkeâjer hej ieF&, lees Jeneb cesjer 65 efoveeW kesâ efueS cesef[keâue ueerJe ueieeF& ieF& Leer Deewj cesjer yeoueer keâelejCeer nes ieF& Leer~ meeue Yej Úgóer hej jnves kesâ yeeo efmeHe&â 65 efoveeW keâer cesef[keâue ueieer Ùen yeeyee peer keâer ke=âhee mes ner ngDee~ cesjs Skeâ keâjeryeer efjMlesoej nQ ue#ceCe iebieeOej keâoce~Jes peye cegPemes efceueves Deeles leye ceQ hetpee ceW nesleer~ Jes keânles iegueeyeyeeyee peer keâer efkeâleveer hetpee keâjleer nes? Skeâ yeej peye Jes Ssmee yeesue jns Les leYeer cewves keâne efkeâ Deehekeâes osKevee nw iegueeyeyeeyee keâewve nQ? Deehekeâes mejhebÛe yevevee nw lees Fme yeej Deehe mejhebÛe Ûegvekeâj DeeSbies, uesefkeâve Fmekesâ efueS legcnW yeeyee peer keâe keâeÙe&›eâce DeeÙeesefpele keâjvee nesiee~ keâyetue keâjes efkeâ 11 npeej ®heS Deehe oWies Deewj 11 npeej ®heS ceQ otbieer~ Gmeer DeJeefOe ceW megoece veecekeâ yeeyee peer keâe Yeòeâ Lee eqpemeves GhemejhebÛe yeveves keâer yeele keâner~Deewj JeboveerÙe yeeyee

petve 2011 ● he=‰ 29

lr Jwbm] [wÓ[ peer kesâ DeeMeerJee&o mes ue#ceCe mejhebÛe nes ieÙee Deewj megoece Ghe mejhebÛe Ûegve keâj DeeÙee~uesefkeâve Fmekesâ yeeo Jen keâeÙe&›eâce DeeÙeesefpele keâjves ceW šeuecešesue keâjves ueiee~Fmeer oewjeve ue#ceCe keâer yenve keâe 25 meeue keâe yesše meerleejece yegjer lejn yeerceej nes ieÙee~ yegKeej 103 ef[«eer hengbÛe ieÙee Deewj keâce nesves keâe veece veneR ues jne Lee~ cewves yeeyee peer keâe veece ueskeâj Gmekeâe Deew<eOeesheÛeej efkeâÙee Deewj Gmes yeeyee peer keâe vewJesÅe Keeves kesâ efueS efoÙee~meeskeâj G"ves kesâ yeeo Gmekeâe yegKeej Glej ieÙee~ leye cewves Gmemes keâne efkeâ yeeyee peer kesâ heeme Ûeuees~Fmekesâ yeeo ceQ, ue#ceCe Deewj meerleejece JeboveerÙe yeeyee peer mes efceueves ieS~leye JeboveerÙe yeeyee peer ves nceW lesuneje ceW keâeÙe&›eâce DeeÙeesefpele keâjves kesâ efueS 15 ceeÛe& keâer leejerKe oer~ Fme lejn JeboveerÙe yeeyee peer Deheves YeòeâeW kesâ MeyoeW keâe ceeve jKeles nQ~ efnvoer DevegJeeo : ßeer. Smed.heer. ÙeeoJe DevegYeJeJeeve : ßeerceleer ceerjeyeeF& cegbyeF&

ÙesJeuee, ceneje°^

lr Jwbm]]m]mßM{ ‡À`j AZw^d (ceje"er) 1967-97 meeueÛeer iees°. Dee@keäšesyej–veesJnWyejÛee ceefnvee. ceePes Ùepeceeve ßeer leebyes DebyeePejer Dee[&vevme ÙesLes keâeceeJej nesles. lÙeebÛÙee neletve keâenerlejer Ûetkeâ Peeueer. Je les memhesv[ Peeues. ceuee lej KetheÛe keâeUpeer Jeešle nesleer. pesJne ceePÙee ceveeuee yejs Jeešle vemeues lej efkebâJee meCeeJeejer yeeyeebvee YesšeÙeuee ceer ojyeejele peele Demes. ceer ojyeejele iesues. DeeleuÙee Keesueerle yeeyee yemeues nesles. DeeOeer keâener ueeskeâ yemeues nesles. nUtnUt keâjle meJe& iesues. ceer yeeyeebpeJeU yemetve nesles. ceuee yeeyeebveer efJeÛeejues, ''Iejer keâmes keâeÙe Ûeeuet Deens ?'' ceer yeeyeebvee cnšues, ''pes Deens les meJe& legcneuee ceeefnle Deens. legcner Deble&Ùeeceer Deenele. ceer legcnebuee keâeÙe meebiet? heCe ceer meOÙee Kethe keâeUpeerle Deens. cegueieer ueiveeÛeer Deens. cegueiee efMekeâlees Deens DeeefCe ¢ee meJeeËceOetve legcnerÛe Deecnebuee keâe{t Mekeâeue.'' vecemkeâej keâ¤ve yeensj efveIeeues. pemes pecesue lemes yeeyeebvee keâOeer Deecner oesIes, keâOeer cegueiee Yesšle Demes. 14 ceefnvÙeeveblej ¢eebvee hegvne veeskeâjerJej yeesueJeCÙeele Deeues. Skeâ ØeceesMeve iesues heCe yeekeâer keâenerner vegkeâmeeve Peeues veener.

Demee YeòeâebÛee kewâJeejer ßeer meble iegueeyeyeeyee ceeÙeyeehe Deens. lÙeeÛÙee yeöue meebieCÙeele ceePee JewKejer DehetCe& he[les.

DevegYeJekeâlee& : meew. DeheCee& leebyes. veeiehetj, ceneje°^

\

cegKehe=‰ mebkeâuhevee

[

meble hejbhejsle Skeâleejeruee DevevÙe meeOeejCe cenòJe Deens. meceepeeuee SkeâelcelesÛeer efMekeâJeCe osTve meJeeËYetleer SkeâÛe hejcesÕej Demes ØeyeesOeve keâjCeejs, heewefCe&cesÛÙee je$eerÛÙee Meerleue ÛebõØekeâeMeele Skeâleejer IesTve Yepeve keâjCeejs Jeb. ßeer. iegueeyeyeeyeepeeRÛes cegKehe=‰eJejerue efÛe$e 'Keje lees SkeâefÛe Oece&, peieeuee Øesce Dehee&Jes~' ÙeeÛeeÛe mebosMe DeeheuÙee Yeòeâ heefjJeejeuee osle Deens. efceefuebo efMebheer, hegCes

petve 2011 ● he=‰ 30

lr Jwbm] [wÓ[

petve 2011 ● he=‰ 31

lr Jwbm] [wÓ[

petve 2011 ● he=‰ 32