b'O{ dxLg] ;flxlTos k|sfzg jif{ %* c+s $ k"0ff{Í !%& sflQs–d+;L/ @)&%
co m
k|wfg ;Dkfbs tyf k|sfzs
s.
/f]rs l3ld/]
kh as
;xof]uL
w
w
w .k
ha
ss
;'wL/ l3ld/] – Joj:yfkg k|tLs l3ld/] – ;Dkfbg cfj/0f
df]If >]i7
n]–cfp6÷l8hfOg
z+s/ kf}8]n ;Dks{
&! nfdf]9'Ëf dfu{, uxgfkf]v/L, 6Ëfn sf7df8f}+ – % kmf]g M $$#@&)#, $$#@@)! e-mail : nepalirachana@gmail.com web: http://www.khasskhass.com
d'b|s M >L k|];, hfjnfv]n, nlntk'/, kmf]g M %%#@*@@ ljlzi6 ;b:otf z'Ns M 36Ldf ?= %,))).– o; cÍsf] ?= #).–
o; cÍdf
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
sljtf kfFr k|;ª\u gj/fh l/hfn ;fyL ljho/fh Gof}kfg] d]/f] OR5fkq ;'dg l3ld/] b]zsf] vf]hLdf ljgf]b g]kfn cGt/fn /]xfg vfg km6\ofª\u|fx¿ kmfF;L uP nfj0o ;fksf]6f uhn ;'gLn k'/L :jtGqtf sf}lznf l/;fn d[ut[i0ff d's'Gb Gof}kfg] slt /fd|f] efO6Lsf s[i0fsfGt l3ld/] ;'Gb/ km"n pdf bfxfn syf–n3'syf /Ifs wg/fh lu/L HjfO{+sf] ;Tsf/ gLnf l3ld/] nIdLk"hfsf] lbof] k|df]b lu/L ljw'jf p clDasf clwsf/L n]v–lgaGw dxfslj b]jsf]6f M Ps b]zeQm / s|flGtsf/L ;|i6f 6]saxfb'/ lh/]n efg'eQm / cfbz{ zLtn lu/L k/lge{/tf ;[[hg nD;fn gf}hªhL;Fusf s'/fsfgLkl5 /ljnfn clwsf/L ljhosf] lj/f;t x]d;fu/ kf]v/]n k|s[lt 5fofbQ Gof}kfg] …au/Ú afhL h]aL vqL 1ftJo lau|]sf] ;fOtdf sfFu8fsf] o'4 >LdtL OlGb/f hf]zL gla;]{sf ;Demgf l/km]n bfOsf] /jfkm Û dfwj sfˆn] s[lt ;dLIff gf/fo0fsf …:d[lt sltsltÚ hLjgsf] ;Gbe{df 7fs'/ zdf{ e08f/L oyfgfd tyf u'0f u'lgnf] ‘j/uf5L’ ;+uLtf bfxfn kljq ;Demgf cfdfsf c?0faxfb'/ vqL ægbLÆ al;laofFnf] ‘lrTsf/’ ;fdlos klqsfsf] ;DkfbsfÍ lzj /]UdL 2 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
% ^ & * ( !! !! !@ !@ !# !# !$ !& @) @! @# @* #@ #& $) $$ $^ $* %% ^# &) &# &%
k"0ff{Í – !%&
xfd|f] s'/f aL kL sf]O/fnf ;flxTo ;Ddfg ;Gbe{ /f]rs l3ld/] ;j]{If0f lxhf] cfh zlz zfx
&& *)
sf ljlzi6 ;b:o
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
gj/fh ;'j]bL, /fd]5fk÷afa'/fd kf}8]n, /fd]5fk÷gu]Gb|/fh zdf{, sf7df8f}+÷sfzLgfy a/fn, lj/f6gu/÷r"8fdl0f uf}td, sf7df8f}+÷ /d]z uf]vf{nL, jL/u~h÷;fdgfy kf}8]n, nlntk'/÷ k/z' k|wfg, sf7df8f}+÷ Clif/fd l3ld/], x]6f}+8f÷zª\s/ljqmd zfx, sf7df8f}+÷x/Lz slNkt sf7df8f}+÷8f= pk]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷?Sdgfy kf}8]n, nlntk'/÷P;\=aL= zfx, 6Lsfk'/÷df]xg b'jfn, ag]kf÷/Tg>L >]i7, sf7df8f}+÷pbok|sfz rfkfufO{+, sf7df8f}+÷sflt{s]o l3ld/], ;nf{xL÷8f= pk]Gb| dxtf], xfn d:sf], ¿;÷8f= eLid cfrfo{, xfn d:sf], ¿;÷8f= dl0f/fh kf]v/]n, xfn d:sf], ¿;÷hLjf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷v]d/fh nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷8f= ljlGbtf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷bLks e08f/L, sf7df8f}+÷;'zLnf/fgL /f0ff, nlntk'/÷ONof e§/fO{, sf7df8f}+÷afa's[i0f lji6, sf7df8f}+÷g[k]Gb|k'?if oflb, nlntk'/÷gu]Gb|/fh Gof}kfg], uf]/vf÷uf]ljGb lul/ k|]/0ff, xfn cd]l/sf÷sdnf ;¿k, xfn cd]l/sf÷ljZj/fh af:tf]nf, kf]v/f÷8f= gj/fh rfln;], sf7df8f}+÷lbnLks'df/ rfkfufO{+,sf7df8f}+÷dfof 7s'/L, nlntk'/÷s[i0f ahufO{+, xfn j]nfO{t÷g/]Gb|/fh kf}8]n, sf7df8f}+÷lji0f'axfb'/ l;+x,sf7df8f}+÷uf]ljGbk|;fb >]i7, sf7df8f}+÷8f= ;'ifdf cfrfo{, nlntk'/÷/df zdf{, sf7df8f}+÷5lj/d0f l;njfn, sfe|]÷8f=d's]z rfln;], nlntk'/÷hn]Zj/L >]i7, sf7df8f}+÷ljef]/ a/fn, sf7df8f}+÷;ËLtf bfxfn, sf7df8f}+÷ ;xb]j uf}td, sf7df8f}+÷rGb|snf g]jf/, sf7df8f}+÷nIdL pk|]tL, sf7df8f}+÷j;Gt l/hfn, sf7df8f}+÷pGglt af]x/f …lznfÚ, sf7df8f}+÷?s' sfsL{, sf7df8f}+÷zld{nf v8\sf -bfxfn_, O6x/L÷ljhoWjh yfkf -nLnfWjh yfkfsf 5f]/f_, sf7df8f}+÷bfdf]b/ k'8f;}gL lszf]/, sf7df8f}+÷7fs'/ zdf{, u'NdL÷bof/fd bfxfn, sf7df8f}+÷O{=dx]Gb| u'?ª\, sf7df8f}+÷3gZofd /fhsl0f{sf/, sf7df8f}+÷cdL/ yfkf, sf7df8f}+÷;GbLk e§/fO{, xfn c:6«]lnof÷cgGtk|;fb jfUn], sfe|]÷kjg cfnf]s, sf7df8f}+÷lji0f'k|;fb zdf{ k/fh'nL, kj{t÷O{=;'dg k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷8f=;'lgtf k/fh'nL Pd=8L=, xfn cd]l/sf÷8f]lnGb|k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷s'j]/k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷lzj k|sfz, xfn cd]l/sf÷wg/fh lu/L, lrtjg÷uf]ljGbk|;fb l3ld/] …j]bdl0fÚ, sf7df8f}+÷kf]if rfkfufO{, ef]hk'/÷lg/~hg zdf{ l3ld/], sf7df8f}+÷8f=b'a;' If]qL, sf7df8f}+÷OGb|/fh kf}8]n, alb{of÷g/]Gb|axfb'/ >]i7, sf7df8f}+÷ljof]uL a'9fyf]sL, sf7df8f}+÷lji0f' cf]nL, sf7df8f}+÷afh'/fd kf}8]n, sf7df8f}+÷8f s]zjk|;fb pkfWofo, sf7df8f}+÷6]saxfb'/ lh/]n, bf]nvf÷/fd]Zj/ >]i7 hng, nlntk'/÷ljho rfln;], sf7df8f}+÷Zofd bfxfn, cf]vn9'Ëf÷dx]Gb| rfln;], sf7df8f}+÷b]j]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷k|bLks'df/ >]i7, nlntk'/÷dbg /]UdL, sf7df8f}+÷ls/0fljqmd yfkf, nlntk'/÷uf]kLs[i0f zdf{, sf7df8f}+÷uLtf s]z/L, sf7df8f}+÷of]u]z uf]vf{nL, xfn cd]l/sf÷jf;' >]i7, xfn cd]l/sf÷8f=an/fd uf}td, xfn cd]l/sf÷r]jgk|;fb sfˆn], /fd]5fk÷dx]z uf]vf{nL, nlntk'/÷h]aL vqL, kfFry/÷8f=uf]ljGb/fh e§/fO{, sf7df8f}+÷>L/fd l;+x a:g]t, sf7df8f}+÷ /fh]Gb| e08f/L, sf7df8f}+÷e/t e§/fO{, sf7df8f}+÷o'j/fh l;+x sfsL{, nlntk'/÷c?0f clwsf/L, lj/f6gu/÷w|'jxl/ clwsf/L -gGbgxl/ clwsf/L …cf]vn9'Ë]Úsf 5f]/f_, nlntk'/÷/fhs'df/ l3ld/], xfn stf/÷lxSdtaxfb'/ yfkf, xfn gfOh]l/of÷ldlynf b]jsf]6f, sf7df8f}+÷/fd]Zj/ km'ofFn, sf7df8f}+ ÷;"a;]g cf]nL, sf7df8f}+÷s]bf/ ;Í]t, /fd]5fk, xfn a]nfOt÷ uf]kfn a/fn, sf7df8f}+÷u+uf ;'j]bL, lj/f6gu/÷k|sfz P /fh, sf7df8f}+÷/fdk|;fb bfxfn, sf7df8f}+÷snfw/ sfˆn], sf7df8f}+÷ljgob]j n'OF6]n -df= jf;'b]j n'OF6]nsf gflt, 8f= ljBfb]j zdf{ n'OF6]nsf 5f]/f_, sf7df8f}+
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 3
ss
.c
om
æv'n]/ af]nf}+ lje]b /f]sf}+Æ ædlxnf lx+;f lj?4 z"Go ;lxi0f'tf sfod u/f}+Æ æbdgsf] k|ltjfb u/L dlxnf lx+;f cGTo u/f}+Æ
ha
g]kfn ;/sf/
w
w
w .k h
as
sk
;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu
4 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
kfFr k|;ª\u gj/fh l/hfn
co m
!= cl:t;Dd kfgLsf] 5f]Ol56f] v} s;/L Ps eP s'lGg af/]sf x'g\ cfkm}+n] r'nf]rf}sf] v} s;/L Ps eP s'lGg ldn]/ cufl8 a9\g' t ltgLx¿sf] ;Toleq 5Fb} lyPg Tof] Pscfk;sf] Ola emf/femf/ v} s;/L Ps eP s'lGg
ss
kh as
s.
@= l7ª\u pleP/ ltdL afFRg ;Sb}gf} Tof] dnfO{ yfxf 5 cl:tTjsf] kvf{n r9]/ gfFRg ;Sb}gf} Tof] dnfO{ yfxf 5 ;f; km]g{'nfO{ dfq hLjgsf] ;fy{stf cxF dfGg ;lsGg aFfb/sf] k'R5/ nf}/f] g xltof/ eG5g\ Tof] dnfO{ yfxf 5
w
w .k
ha
#= cufl8sf] d"n af6f] 5f8]/ zfvflt/ df]l8of} ltdL cfTdljZjf; u'dfP5f} To;}n] kmf]6f];Fu hf]l8of} ltdL cfTd;Ddfg / :jledfg lxhf] g} aGwsLdf /flv;s]5f} pkNnf] df]8df k'u] ;xofqL t/ tNnf] d} 5f]l8of} ltdL
w
$= pgLx¿sf] sfd gfFRg' xf] s]jn gfFRg ;S5g\ :jcl:tTj d]6fP/ klg tL dHhfn] aFFfRg ;S5g\ To;}sf lglDt zfob dl/d]6]/} nfu]sf x'g\ pgLx¿ :jfy{ af]s] kl5 sfFwdf ;TonfO{ ;d]t efFRg ;S5g\ %= :jfledfgsf] /fu cnfkL rfs8Ldf /dfpFb}5g\ lx8\g] af6f] la;]{/ t s;}sf] k'R5/ ;dfpFb}5g\ ;du|df lj¿k t:jL/ v} s;f]/L k|:t't u/f}F kfOnf bx|f] rfNnfg\ eGof] t/ v'6\6f sdfpFb}5g\
( (*$!^#%^^) à :jfledfg a:tL, af/f
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 5
;fyL ljho/fh Gof}kfg]
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
;fyL g} xf] x/kn v'nf vf]Ng kfOG5 5ftL ;fyL g} xf] e/ g;lsg] hlQ e5f}{+ ln kfyL ;fyL eGbf g t k/ s'g} cGo 7"nf] slxG5 ;fyL eGbf g t j/ s'g} dfGg 7"nf] ;lsG5 ‐!_ UffF;} 5f]8] a? cxF st} 5f]8\g ;fyL x'Fb}g ;f;} 5f]8] klg cxF sj} 5f]8\g ;fyL x'Fb}g o:tf] nf]sf]lSt 5 cxF sj} 5f]8\g' ;fyL x'Fb}g ;fyL 5f]8\bf kl5 t k5'tf] nfU5 5f]8\g} x'Fb}g ‐@_ t:dft\ ;fyL c;n klxn] lrGg' hftL ;a}n] e]6] ;fyL c;n hlxn] aGg' ;fyL qmd}n] To:tf] ;fyL xtkt u/L /f]Hg' /fd|f] x'Fb}g /f]hL ;fyL xtkt sa} 5f]8\g' /fd|f] x'Fb}g ‐#_ ;fgf] ;fgf] rkn josf] s's'{/] a+}; hfUbf xf]nf wf]sf xtkt l56f] rfVg /] a+}; vf]Hbf o:tf] a]nf v'a ud u/L lrGg' ;fyL ;FuftL cfkm}+nfO{ klg htgn] /fVg' ;fyL ;dfnL ‐$_ ;fyL aGg] ;do klg o} uf]Ko rNbf] O–;]jf ;fyL 5fGg] ;do klg o} em§ ldNbf] O–;]jf ;fyL kfg]{ hx/ klg o} hfGg' ;fFrL O–;]jf ;]jf o:tf] x/kn agf];\ ldi7 ldi7fGg d]jf ‐%_ lrGg} ;fyL ;s; klxn] sf] 5 s:tf] eg]/ af]Nbf dL7f] t/ kl5 lbg] :jfb tLtf] a'em]/ 5fDg} /fd|f] z'? z'? gofF e]6sf nfv ;fyL 5fdL /fd|f] x/avt g} dfGg' g} Ps hftL ‐^_
6 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
kh as
s.
co m
k};f kf];L knkn s'g} ;SsnL x'Gg ;fyL Ho" g} ;'Dk] klg g t s'g} ;SsnL x'Gg ;fyL lrGg} ufx|f] ;'ema'em ljgf ;SsnL gSsnL sf] < df}sfsf] g} ;'ema'em dxfg\ ;SsnL gSsnL sf] < ‐&_ ;fyL To:tf] c;n dltsf] ;Demgf xf];\ cgGt Sj}nLn] emF} x/kn ;w}+ 8flsof];\ em}+ j;Gt ;fyL g} xf] x/kn ;w}+ w8\lsg] hf] lxof/ ;fyL g} xf] d'6'el/ cxf Û kf]lvg] kf] lkof/ ‐*_ ( (*$(^^!^#! à ndh'ª, xfn sk"/wf/f, ;fdfv';L, sf7df8f}+
d]/f] OR5fkq
ss
;'dg l3ld/]
w
w
w .k
ha
kf]lvFb}g h"g k/ lIflthaf6 Ps x"n afbnsf] n:s/ gx6];Dd dfgj a:tLdf gLnf] cfsfz 5f]k]/ afbn d8fl/pGh]n 3fdn] tftf]kg lbg EofpFb}g h"gn] zLtntf kf]Vb}g clg cDnLo jiff{ x'G5 ltdL / d h:tfsf] ;Lwf dfgj a:tLdf st} kf]lvof] xf]nf Ps yf]kf zLtntf To;}n] cfh Ps dg s'/f ahf/df kmn]sf 5g\ kf]sf kf]sf kf/]/ afFl8Psf] 5 klAnl;l6 /] d t h"g /f]Psf] b]V5' Ps yfg e"uf]nleq c6fpFb}g dfG5]sf 6fpsfx¿ c6fpFb}g ljrf/sf 7]nLx¿ clg rf]Ol6G5g\ dfgjtfsf ;3g cfofd Ps x"n cEof;x¿ :vlnt eP ahf/el/ xNnfsf kf]sf 5l/Psf 5g\
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 7
;8s ndtGg lkmFhfl/Psf] 5}g eg]/ rfnsn] e"uf]nnfO{ cGt} df]8\of] /] gbL lsgf/df b'O{ dfemL s'/f ub}{ lyP ljrf/ rf]Ol6P klg dfgjtf grf]Ol6of]:f\ cf:yfsf kxf8 6'lqmP klg e"uf]n g6'lqmof]:f\ ljrf/sf Wjhfn] ;8s / uNnL l;Fufl/P klg /fi6« l;Fufg]{ Pp6} Wjhf xf];\ ljrf/sf df;L km]l/P klg ;Ldf gkm]l/of];\
om
* ghimiresuman51@gmail.com à nfnaGbL %, d]h/u~h,;nf{xL
b]zsf] vf]hLdf
ss
.c
ljgf]b g]kfn
w
w
w .k h
as
sk
ha
ef]sf] k]6df ;'lg/x]5' ;dfrf/ ;'zf;g / ;dfgtfsf rlst 5' ;'g]/ efif0f ljsf; / ;d[l4sf /]ndfu{ / hndfu{sf lsgls b]z hL0f{ ePsf] 5 Ps};fy cg]s y/L /f]un] ufFh]sf] la/fdL h:t} / ;3g pkrf/sf] vf]hLdf 5 . gL/; 5g\ ufpF phf8 5g\ j:tL lg/fz 5g\ :jb]zdf ar]v'r]sf o'jf ;'lg+b}g n}j/L / ;fn}hf]sf] efvf nfUb}gg\ d]nf 5}g rf8kj{sf] /f}gstf ufFlhPsf] 5 cfw'lgstfsf] cf8Da/n] ;dfh b]lv+b}g sxfF s'g b'nf]df 5 cfˆgf]kg / df}lnstf < efif0fd} /dfO/x]5g\ /fi6«jfbsf k|jQmfx¿
8 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
( (*$!–@#!!^( à kf]v/fyf]s, kfNkf
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
e|dsf] v]tLdf Jo:t 5g\ g]tfx¿ t/ emf]qmfO/x]5g\ lxdfn, kxf8 ;':tfPsf] 5 dw]; ultxLg 5g\ gbLx¿ cem 7"nf] lj8Dagf x/fPsf] 5 Odfg ;+s6df 5 g}ltstf x/fPsf] 5 Gofo ;+s6df 5 :jfledfg / oltv]/ d d]/f] ;'Gb/, zfGt b]zsf] vf]hLdf 5' d]/f] cfˆg} …g]kfnÚsf] vf]hLdf 5'
cGt/fn
/]xfg vfg
w
w
lxhf] dnfO{ d]/f] d[To'n] arfPsf] lyof] cfh dnfO{ d]/f] lhGbuLn] df/]sf] 5 lxhf] d lrxfgsf] cFWof/f] sf]7fleq cfkm"nfO{ pHofnf] dx;"; ub}{ lyPF cfh d 3/sf] pHofnf] sf]7fleq cfkm"nfO{ cFWof/f] dx;"; ub}{ 5' ToxfF la5\of}gf lyPg t/ cf/fd lyof]]
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 9
ToxfF s;}sf] cf]xf]/bf]xf]/ lyPg d PSnf] lyPF t/ PSnf]kgf lyPg oxfF w]/} h;f]sf] cf]xf]/bf]xf]/ x'G5 d PSnf] x'lbgF t/ PSnf]kgf x'G5
sk
ha
ss
.c
ToxfF d]/f] z/L/ nf]k x'Fb} lyof] df6f];Fu ldNb}, 3'Nb} h;af6 of] ag]sf] 5 t/ cfTdf d]/f] k|s6g x'Fb} lyof] k/dfTdf;Fu af]Nb}, 8'Nb} h;sf] nflu of] ag]sf] 5
om
oxfF la5\of}gf 5 t/ cf/fd 5}g
w
w
w .k h
as
oxfF z/L/ d]/f] k|s6g x'Fb} 5 kfk, k'0o, cGofo, Gofo, /LtL, s'/Llt lx+;f, clx+;f, k|]d, 3[0ff, s?0ff, qm"/tf, kljqtf, ckljqtf, sd{, s'sd{, wd{, cwd{;uF ldNb}, 3'Nb} t/ cfTdf d]/f] nf]k x'Fb}5 cfkm}F:fFu af]Nb}, 8'Nb}
10 ÷ /rgf
( (*)#@$*&*^ à k;f{–%, ;nf{xL, xfn sf7df8f}+
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
km6\ofª\u|fx¿ kmfF;L uP===== nfj0o ;fksf]6f b'v / ;f:tLsf lbg uP ;'v / zflGtsf lbg cfP
lem+ufx¿ em'd|]jf; uP l8+ufx¿ 8'd]|jf; uP hfn / em]nsf lbg uP h'd|fx¿ h'd]|jf; uP d]n / ldnfksf lbg cfP h'sfx¿ v'd|]jf; uP
co m
k~r / k|k~rsf lbg uP e';'gfx¿ e'l6jf; uP ;~r / ;'lj:tfsf lbg cfP cf}+:ofxfx¿ pl7kf; uP
s.
lsgls M lsgf{x¿ g/sjf; uP p8';x¿ pl8:;f uP ;fªnfx¿ :ju{jf; uP plkofFx¿ pk/ uP rf]/x¿ vf]/jf; uP nfDv'§]x¿ nf;f uP sL/fx¿ sf/fjf; uP lnvfx¿ vf;f uP e'l;NsL/fx¿ emfF;L uP rfO{x¿ rfOkf;f uP km6\ofªu|fx¿ kmfF;L uP nfO{x¿ nfO{jf;f uP t];}n] ca M 3'gx¿ 3'gjf;f uP xL/fx¿ xfF;L uP 3'/3'/]x¿ 3'/jf;f uP dL/fx¿ v'zL eP ()@! $&)%&* à lj/f6gu/–!!
kh as
ss
w
w
w .k
ha
k"0ff{Í – !%&
uhn
;'gLn k'/L
ltdL s'/f sd ug"{ cfˆgf] v"aL b]vfpg" o;}u/L zq'nfO{ cfˆgf] ;fyL agfpg" zq' hlt ePklg hlt w]/} eP klg gldn]df dg–d'6' t/ xft ldnfpg" l/;fP/ hfg]nfO{ cfˆgf] eGg ufx|f] xf]nf h] eP lg hfg]nfO{ ;s];Dd kmsfpg" dlGb/df hfg] afgL 9'ª\ufnfO{ 9f]Ug} t xf] 9f]Ug} k/] zxLbnfO{ ;Demgfdf ;hfpg" hlt;'s} b'Mv k/] klg xfF;L xfF;Lsg Hof]lt lgEnf cfFvfnfO{ cfF;'n] g lehfpg" . ( (*$!)@#!%! à k'Nrf]s #, nlntk'/
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 11
:jtGqtf sf}lznf l/;fn gf/Lsf] :jtGqtfdf xts8L < s'g sfg"gsf] axL vftfaf6 x/fPsf] 5 gf/L :jtGqtfsf] xs <
ltdL d}n] ;f]w]sf k|Zgsf] hjfkm l;4fGtdf lbG5f} d Jojxf/df vf]H5' .
ha
ss
.c
hlt /f]Sg vf]h d h'/d'/fP/ p7\5' ltdL cfˆgf] cl:tTj rfxG5f} eg] dnfO{ eGbf d]/f] kl5 kl5 lx8\g] ltdLnfO{ g} vfFrf] 5, h'gls/L Û
sk
ltdLn] s]df k9\of} xfdLaLrsf] km/s j]b, s'/fg, lqlk6s, afOan sxfF nufOPsf] 5
om
ltdL l;4fGt 3f]S5f} d Jojxf/ 5f]K5' xf], Tolta]nf g} d}n] b]v]sf] ltd|f] ;kf6 cg'xf/leqsf] sn'lift dg .
w
w
w .k h
as
((*$!%%((&@ à uf]/vf, l;/fgrf]s
12 ÷ /rgf
d[ut[i0ff d's'Gb Gof}kfg]
em"7f] ;+;f/df k|e'n] lsg k7fP d lsg cfPF < s]xL a'lemg hfg] a]nf e} ;s]5 d[To'n] k5fl8af6 ;':t ultdf cfo'nfO{ 7]Nb}5
d ca"em eg] kv kv eGb} d[To'sf] kjf{x} gul/ cfˆgf] d:t/fddf bf}l8/x]5' nf]e / kfksf] bnbndf g p7\g ;S5' g efUg ;S5' of] s:tf] lhGbuL à nflhDkf6, sf7df8f}+
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
slt /fd|f] efO6Lsf s[i0fsfGt l3ld/] kq kq ;okqL km'Nof] 9sdSs Ct' /fh z/b of] kf/L /}5 5Ss
co m
olt ;fgf] af]6 lsGt' slt 7"nf] yF'uf 1flg alg tg{ l;s ;G;f/sf] 8F'uf of}jgn] nhfpb} g'lu/}5 s:tf] ljjfxdf b'nxLsf] lz/ em's] h:tf]
kh as
s.
uf]bfj/L dvdnL slt /fd|f] /+u ltxf/df k'ik axf/ xfdL ;j} bË od/fhsf ;+jfxs sfu s's'/sf] k"hf x'G5 ufO{ uf]¿ ;fFem nlIfdLsf]
ss
lemlnldln aQL afNg] ;+:sf/ of] xfd|f] km"n dfnf ;]n/f]6L kl/sf/ /fd|f] bfh'efO lbbL j}gL ;Totfdf em'Ng] slt /fd|f] efO6Lsf cfTdLotf v'Ng]
w
w .k
ha
()!–$#%#&!# à /fgLaf/L, sf7df8f}+
;'Gb/ km"n pdf bfxfn
w
xhf/f}+ kftx¿sf] aLrdf Pp6f ;'Gb/ km"n lgSnL km'Ng' 5 cg]sf}+ v8]/L / jiff{t\ kf/ ul/ hLljt /xL sf]lknfsf] ¿kdf lgSNfg' 5 5/k:6 af:gfx¿ rf/}lt/ 5l/G5g\ clg t ;a}nfO{ ;f]Wg' 5 d s'g hftsf] af:gf k/]+ s'g wf/fsf] kfgLn] l;l~rt la?jf k/]+ s'g hfltsf] JolQmn] /f]lkPsf] la?jf k/]+ wgL b]zsf] JolQmn] /f]lkPsf] d"Nojfg udnfdf km'lnlbP klg ahfl/of dnn] xnSs al9lbP klg ljzfn 3/sf] ;'Gb/ sf]7fdf d"Nojfg udnfdf ;lhP klg t/ d}n] lbg] af:gf t pxL g} xf] cgsG6f/ eL/df km'n] klg à zflGt gu/ sf]6]Zj/ sf7df8f}
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 13
syf–n3'syf
/Ifs wg/fh lu/L
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
#) jif{kl5Ù xf], #) jif{kl5 /df cfh cfˆgf] dfOtL ufpFdf k|s6 eOg\ . ufpFsf] x'lnof k"/} kl/jt{g ePsf] 5 . sRrL 3/x¿ b'n{e . ;8sx¿, cNksfnsf nflu ePklg kLr . ;fOsn klg ‘Psfb]zsf] syf’ ePsf] 7fpFdf x/]s 3/df afOs . cS;/ 3/df a"9fa"9L / aRrfx¿ dfq . hGtL / dnfdLsf] ;d:of . wGg hdLg afFemf] 5}g . /f}tx6, af/f, k;f{sf Zofd j0f{sf cfkmGtx¿n] ;3fPsf 5g\Ù cfkm"klg c3fPsf 5g\Ù oxL+ k;Lgf aufPsf 5g\ . ælsg ;a} o'jfx¿ /fxbfgL uf]hLdf xfNg afWo eP <Æ /dfsf] dgdf of] k|Zg cfof] . ælsg oxfFsf sn]hsf sf]7fx¿ eFu]/f / k/]jfx¿sf nflu z/0ffyL{ lzlj/ ag] < s] oxfF eljio ;'/lIft 5}g <Æ cg]s k|Zgx¿ cfP /dfsf] dgdf . clg p;}sf] dgn] dgl;t eGof]Ù æd}n] t a]n}df ;/sf/L gf]s/L kfPF . k9fO /fd|f] ePsfn] lhNnfdf, cfˆgf] ljefudf xflsd klg ePF . ;/sf/klg cg's"n aGg k'Uof] . dnfO{ ;a} s'/f /fd|} eof] . 38]/L lsga]rsf] Joj;fodf nfu]/ efOn] klg cfˆgf] ‘cy{zf:q’ alnof] agfof] . dfOtLsf] lrGtf ePg . a}gL klg Ps dfgfsf] aGbf]a:t ePs} 3/df k/L . clnstf kL/ eg]sf] cfˆg} z/L/sf] xf] . sd pd]/d} u'lnof]af6 6f9f a:g k¥of] . t/ oL ;j{;fwf/0f Û kx'Frjfnfx¿sf] dfq af]njfnf x'g] / of]Uo :jfledfgLx¿ dgf]j}1flgs ¿kdf k|tfl8t x'g] ePsfn] /fHoJoj:yfk|lt pbf;Lg x'g]x¿ p8] . ptf uPkl5 h] ;'s} xf];\ Û sfd s'g} klg ;fgf] x'Gg .Æ em§ cfkm"nfO{ $ sIffb]lv cfO{=P=;Dd k9fpg] u'? bof;fu/ ljj]sLn] eg]sf s'/fx¿ /dfsf] :d[ltdf cfP . w]/} jif{cl3 sIffdf ljj]sLn] eg]sf lyPÙ ær]nfr]nL xf] Û sfd g} eujfg xf] . ;do g} k};f xf] . of] df}lb|s o'u xf] . cfbz{jfbn] dfq hLjg wflgGg . ;f/f ;G;f/ ;femf 3/ xf] . Odfgsf] sdfOdf /dfpg hfGg'kb{5 . k};f w]/} eP klg k'U5, k};f hlt ePklg k'Ub}g . ljj]sL aGg" . sd{of]uL aGg" . cfˆg} kl/jf/df /dfpg" .Æ lbdfudf ljj]sL ;/ 3'd]kl5 /dfsf] dg yfldPg . yfxf 5 /dfnfO{, x/]s r]nLsf], x/]s lszf]/L dgsf] Pp6f g Pp6f ‘cfbz{ k|]dL’ x'G5 / /dfsf] Åbosf] b]jtf pg} ‘bof;fu/ ljj]sL’ lyP . :s'6L r9]/ /df nflug\ ‘ljj]sL lgjf;’ . æd] cfO{ sd Og <Æ ljj]sLsf] 3/df k'u]/ sf]7fdf k|j]z ug{cl3 /dfn] o;/L ;+s]t ul/g\ .Æ 14 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
æc/] /], /df ltdL Û olt w]/} jif{kl5 < cfpm cfpm, cfˆg} 3/df k|j]z ug{klg cg'dlt lng'k5{ / <Æ æDof8d vf]O{ <Æ /dfsf] k|Zg . x/]s gofF cfpg] dlxnfn] 3/df cfPkl5 æDof8d vf]O{ <Æ eg]sf] s'/f ljj]sLn] ;Dem]sf] lyof] . of] k|Zgsf] g ¿k a'‰of] g ;f/ . æcfh sNof0fL ahf/ uOg\ ÛÆ ljj]sLsf] pQ/ . /dfsf] cg'xf/df cs}{ /ª kf]ltof] . ljj]sLsf] cfFvf ToxL+ hf]ltof] . ukm z'¿ eof] . /dfn] cfˆgf] k|flKt / ck|flKtsf] ;f}Gbo{ j0f{g ul/g\ . ljj]sLn] klg cfˆgf] ;flxlTos ofqfsf af/]df atfof] . æ;/ Û Pp6f s'/f ;f]W5' x} < Æ /df cln u+eL/ algg\ . æcfh Pp6f s'/f dfq ;f]Wg] eg]/ cfPsL xf} <Æ æxf]Og xf]Og Û d cfh;Dd Pp6f k|Zgsf] pQ/ d];f] kfpg ;ls/x]sf] 5}g . lstfasf] lx;fasf pQ/x¿ lgsfNg t xh"/n] l;sfpg'eof], t/ lhGbuL gfdsf] lstfasf] lx;fasf] pQ/ hlt u/]klg gkfOg] ÛÆ æTo:tf] hl6n lx;fa s] k¥of] t /df <Æ æ;/, xfd|f] :s"nsf s]xL ;/x¿ dnfO{ b]v]kl5 s:tf] s:tf] cg'xf/ agfpg] / d]/f] ghLs cfpg, dnfO{ 5'g, dnfO{ ;xof]u ug{ ;bf tTk/ . Pp6f dw]zL u'? t e't'Ss} Û c¿n] dnfO{ ;kgfdf b]v], k|]dkq klg n]v] . t/ d]/f] ;kgfdf kmut Pshgf kfq dfq cfpg] . d]/f] sNkgfdf klg pg} . d t ‘dL/f lbjfgL’ kf] aGg k'u]5' . Tof] kfqsf] x/]s z}nL dg kg]{ . k9fPsf] ;a} a'lemg] . pgsf] ghLsdf k'Ug dg nfnflot .Æ 6Ss /f]lsOg\ /df . æ===/ Tof] ;kgfdf cfO/xg], dgdf 5fO/xg]=====ÛÆ ljj]sLnfO{ af]Ng glbP/ /df g} cl3 ;l/g\Ù æxf] ;/ Û Tof] d]/f] ;kgfsf] /fhs'df/ c¿ sf]xLklg lyPg . s] xh"/nfO{ of] s'/f slxNo} klg cg'e"t ePg <Æ æoxL xf] ltd|f] gldn]sf] lx;fa <Æ æxf] ;/, d cfh of] lx;fa ldnfP/} hfG5' .Æ b[9 cfjfhdf af]lng\ /df . ljj]sL zfGt, l:ytk|1 . cfˆgf] z}nLdf af]Ng yfNof] ljj]sLÙ æ/df Û xfdL dflg; xf}+ . xfdLl;t r~rn dg 5 . dgsf] s'g} lgod x'Fb}g . dgdlGb/df s'g b]jL jf b]jtfnfO{ ;hfOG5 yfxf x'Fb}g . d k'?if x'F . x/]s ;'Gb/ gf/L xf8] gftf afx]s, b]Vbf xfd|f] dgÙ cem egf}+ d]/f] dgdf klg Pp6f nx/ pTkGg x'G5 .+ ‘k|mfo8Lhd’ hxfF klg nfu" x'G5 . kfs]sf] dL7f] kmn b]Vbf SjfKk vfg s;nfO{ dg nfUb}g / < d leq klg t Pp6f ‘sfdb]j’ 5 . of}g Kof; ;a}df x'G5 . :kz{ ;'v s;n] rfxFb}g < sIffdf k9fpFbf d]/f] Wofg /fd|L r]nLx¿lt/} a9L uPsf] s'/f k6s k6s cg'e"t u/]sf] 5' . c¿ k'?if ;fyLx¿sf] dgf]lj1fg klg a'em]sf] 5' . cfuf] htf klg nfU5 . /df, d d]/f] af/]df dfq Uof/]06Lsf ;fy eGg ;Sb5' . cfh ltdLnfO{ :ki6 eG5'—d ltdLnfO{ dfq xf]Og uf}/L, lji0f', l/of, sdnf, g]xf, d]3f, uLtf, nIdL, /Gh', k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 15
( (*$%)^%*!% à lrtjg
sk
ha
ss
.c
om
;Gh'=========y'k|} r]nLx¿nfO{ dgdg} dg k/fpFy]+ . of] t dgsf] s'/f eof] . d ‘u'?’ ;dfhn] lbPsf] oqf] ;Ddfg, dof{bfsf] ;Ldf s;/L gf£g] < d ‘/Ifs’==== ‘tIfs / eIfs’ s;/L aGg] < ;dfhnfO{ 3ft x'g] dfq xf]Og cfˆg} gh/af6 klg ktg x'g] sfd s;/L ug]{ < oL ;a s'/fx¿nfO{ k/ /fv]/ cem dxTjk"0f{ s'/f x]/, d]/L wd{kTgL sNof0fL, pgL d k|lt k"0f{ ;dlk{t . pgsf] k|]d d]/f nflu j/bfg . pgn] h'g z}nLdf dnfO{ ;fy lbPsL 5g\ To;nfO{ o;/L pk]Iff ug]{ < oL x'ls{Psf ;GtfgnfO{ s] hjfkm lbg] < Pp6f uNtL u/]kl5 !) uNtL ug{ ljjz x'G5 dfG5] . uNtLsf] d'xfg} y'g]kl5 s'/} ;lsof] . o;/L d ‘/Ifs’ aGglt/ uPF . ‘gfdb{’ klg eg] s'g] s'g} bfldgL / sfldgLx¿n] . d}n] oxL ‘cEof;’ u/]+ . d cfˆg} efG;fdf /dfPF . d]/L kTgL klg sf]xL eGbf sd 5}gg\ . ;'Gb/tfsf] hu dfof xf] . d sNof0fLnfO{ c;fWo} dfof ub{5' . pgsf] dfof klg cyfx .Æ æDof8d w]/} efUodfgL x'g'x'G5 . o:tf] hf]8L d}n] cfh;Dd b]v]sL 5}g u'?b]j Û cfh dg w]/} xNsf eof] . /IfsHo", ljbf dfu]+ x} ÛÆ /df kmls{Og\, ljj]sL km];a"sdf x/fof] .
as
k|To]s cÍ k7gLo / ;+u|x0fLo
w .k h
cleJolQm
w
w
b'O{ dlxg] ;flxlTos klqsf cleJolQm kl/;/
kDa' dfu{, uf}/L gu/, rfjlxn, sf=d=kf–* sf7df8f}+ kmf]gM $$&@^#&, O{d]nM avibyakti@gmail.com, j]aM www.abhibyakti.tk
16 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
HjfO{+sf] ;Tsf/ gLnf l3ld/]
co m
/ftsf] bz ah] /fdk'/jfnL sfsL -hzf]bf_sf] df]afOndf kmf]g cfof] sfsL dgdf cg]s z+sf pkz+sf ub}{ la:tf/} af]lng\ . ptfaf6 h]7f d]xdfgn] kmf]g u/]sf /x]5g\ . h'jfO{+n] ef]ln d ToxfF cfpb} 5' eg] . oZff]bf w]/} v'zL eOg\ pgsf] dg xif{n] ubub eof] . pgsf h]7f HjfO{+ !) jif{ k5fl8 ;;'/fnL cfpb} lyP .
ha
ss
kh as
s.
ozf]bf sfsL ca HjfO{+sf] ;Tsf/sf] nflu s]–s] u¿F, s] tof/L u/f}F eGg] lrGtfdf kl/g\ . 3/df 5f]/L a'xf/L sf]xL 5}gg\ pgL PSn} l5g\ 5f]/fx¿ cf–cfˆg} lsl;dn] /xg yfn]sf lyP zx/df . pgsf rf/j6} 5f]/fx¿ cf–cfˆgf kl/jf/ lnP/ zx/df a:g yfn]sf 5g\ . pgL PSn} ufpFdf al:5g\ cfˆgf] v]t, kyf/, km"njf/L ;a} ;hfpgdf pgsf] w]/} k;Lgf au]sf] 5 , d]xgt nfu]sf] 5 cfˆgf ;Dk"0f{ pj{/ ;do logn] oxL+ lbOg\ To;}n] ufpFsf] cfˆgf] k;Lgf aufPs} 7fpFsf] dfof 5 .
w
w
w .k
ozf]bf sfsL ca ;f]Rg nflug\ HjfO{+ cfpg] ePkl5 vfgkfgsf] /fd|f] Joj:yf ug'{ k¥of]. / ljbfO{ :jfut ;Tsf/ /fd|} x'g' k¥of] . kmls{bf 5f]/L gfltgfltgfnfO{ klg s]xL zg]; t rflxof] g} P]n] pgnfO{ ?k}ofF k};f eGbf ;3fpg] xftsf] sdL 5 pgn] a'em]sL 5g\ . ;j]/} hnkfg u/fpg] lbgdf vfgf ck/fGxdf a]/xl6of /ftdf km]l/ vfgf . vfgfdf klg ;a} rLh rflxG5 t?jf auf?jf r6gL, cfn'sf] e'lhof vfgf o:tf] x'g'k5{ ls x]b}{ d'vaf6 /fn r'lxof];\ . ca ozf]bf sfsL ;f]Rg yflng\ ls s]xL ;fdfg t 3/d} 5 . afFsLsf] nflu sf] ;Fu ;xof]u lng] < c¿;Fu} eGbf dfGnfg\ gdfGnfg\ pgsL sfsfsL 5f]/Lsf] klg ToxL ufpFdf ljjfx ePsf] lyof] pgn] pg} alxgLnfO{ af]nfpg] lg0fo{ ul/g\ / a}gLnfO{ kmf]g ul/g\ . pgn] h]7f HjfO{+ cfpg' x'g] ePsf]n] ltdL;Fu h] h] 5 9Fusf] ;fdfg Tof] lnP/ cfpg' elg c/fOg\ . lrGt} lrGtfdf cfwf/ft laTof] To; kl5 pgL la5f}gfdf klN6P/ lgbfOg\ . laxfg pgL pl7g\ ^=#) ah] lt/ . cln kl5 ! ;]/ b"w, bxL, cfdsf] crf/ lnP/ pgsL alxgL ozf]bf sfsLsf] 3/ k'lug\ alxgL clg ;fdfg b]v]/ lbbL v'zL eOg\ . b'j} alxgL ldn]/ ;j]/}sf] hnvfO{sf] nflu tof/L ug{ nfu] . s/Lj laxfgsf] & jh] lt/ HjfO{+ klg cfOk'u] . ;f;" / ;flgdf ;f;"nfO{ uf]8nfuL u/] . ;a}sf] e]6 eP kl5 cfFugsf] /f}gs g} csf]{ eof] . k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 17
hnvO{ u/fpg xftdf tf}lnof lnP/ ozf]bf sfsL pleOg\ . Toltv]/sf] jftfj/0f ;'vb lyof] . pgsf] 3/df HjfO{+ cfPsf] s'/f ufpFdf km}ln;s]sf] lyof] . pgnfO{ x]g{ a"9f o'jf s]6fs]6L ;a} cfP /dfOnf] eof] . zlgjf/sf] lbg k/]sfn] zx/df a:g] a'xf/Lx¿ cfkm"nfO{ cfjZos k/]sf] ;fdfg lng ufpFdf cfPsf lyP . ;a} ;Fu e]63f6 enfs';f/L eof] . ;a} v'zL lyP .
ha
ss
.c
om
of] ufpmFsf] ljz]iftf s] lyof] eg] cfˆgf] ufpFdf s'g} kfx'gf cfPdf ufpFdf /f}gs g} cs}{ x'GYof] . Ps lsl;dsf] ld7f; x'GYof] . dlxnfx¿ :jtM:km"t{ eP/ 3'D6f] cf]9]/ leq aflx/ uy]{ . efph'x¿ HjfFO;Fu lhl:sGy] . ;fnLx¿ legfh' legfh' eGb} jl/kl/ 3]/]/ /xGy] o:tf] ;+:sf/ lyof] of] ufpFsf] . o:t}df uLtf efph' cfOk'lug\ / t?jf agfpg] sfo{df lel8g\ / ;f]Rg yflng\ ls cfh d oL HjfFOnfO{ klxn]sf] h:tf] Ps b'O{ cf]6f 8n/sf] -l;Ssfsf]_ klg t?jf agfpF5' eg]/ @ cf]6f 8n/sf] t?jf klg agfOg\ . pgn] & lsl;dsf] t?jf agfOg\ ltnsf/]sf] kQfsf], cfn'sf], eG6fsf], k/jnsf], s]/fsf], km;L{sf] km"nsf] clg 8n/sf] . ;AhLdf cfn'sf] e'lhof, eG6f, l3p/f, ;f]Ohg, km;L{sf] ;AhL, k'/fgf] sl/of sfdt rfdnsf] eft, pnfxf /x/Lsf] bfn, bxL, ltnsf] r6gL, cfFksf] crf/ ;a} tof/L eof] . efG5f dudu af:gf cfO/x]sf] lyof] .
w
w .k h
as
sk
otf HjfO{+ klg cfPsf lxt}ifL, ;;'/f kg]{x¿, h]7fg, ;fnf, xh"/cdf ;a;Fu e]6df d:t lyP . o:t}df ca lbpF;f]sf]!@ klg aHof] . vfgf vfg] a]nf ePsf]n] dgf]h legfh'nfO{ af]nfpg uof] . of] ufpFdf cfh;Dd zx/L cfw'lgstfn] k|j]z ul/;s]sf] lyPg . ;]tf] wf]tL, HjfFOnfO{ lbP . s'tf{, cflb uD5f /fv]/ lkl/ofdf HjfFOnfO{ vfg /flvof] . km'nfxf 7"nf] yfndf eft k:s]/ km'nx} lunfz km'nfxf nf]6fdf kfgL NofP/ /flvof] . eft k:s]sf] yfndf eftsf ;Ltf b]lvPsf] lyPg ;a} eftnfO{ tbj/ / t/sf/Lx¿n] 9flsPsf] lyof] 5]pdf /x/Lsf] bfn, s6f]/fdf b"w clg Kn]6df bxL .
w
oL ;a} lrh b]Vbf HjfO{+ klg b+u eP ;;'/fnL cfPsf] uf}/j nfUof] . uLtf sfsL ef}hL ToxL efG5fsf] s'gfdf a;]/ HjfFO{+n] ?k}ofFsf] t?jf vfFbf s:tf] lqmofsnfk unf{g\ egL x]g{ a;]sL lyOg\ . HjfFOsf] yfndf ?k}ofFsf] t?jf t/ dgf]hsf] yfndf eg] lyPg . t?jf vfFb} hfFbf HjfFO klg dVv. ltnsf]/sf] kQfsf] t?jf gvfPsf] w]/} ePsf] lyof] . pgnfO{ cfgGb nfUof] xfF:g yfn] k'/fgf lbgsf ;Demgfn]. o:t}df ?k}ofFsf] t?jf d'vdf xfNg] ljlQs} s/fSs u¥of] bfFt} efFlRRfPnf h:tf] of] b]v]/ uLtf ef}hL lvTsf 5f]8]/ xfF:g yflng\ . HjfFO{+ klg b'v] klg gb'v] h:tf] u/L xfF:g yfn] . pgnfO{ P]n]sf] 36gf / klxn]sf] ;Demgfn] dbxf]z agfOlbof] . yfnsf] k"/} vfgf :jfb lnO{ lnO{ HjfFO{+n] vfP . r'7\g] a]nfdf nf]6fdf kfgL lnO{ uLtf slgofF pleOg\ . 18 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
ha HjfFO]n] s'Nnf ug{ kfgL d'vdf xfn]t /+u 3f]n]sf] kfgL /}5 d'v g} /ftf] eof] . HjfO{+ ef}hfO{ b'j} xfF;] km]l/ ;kmf kfgL, ;fa'g NofP/ lbOg\ . ;a}n] of] x;]pnL Vofn 7§fsf] cfgGb lnP . vfg vfP/ HjfFO{+ ca cf/fd ug{ vf6df uP . ToxL ;dodf dgf]h legfh'sf] uf]8f ldRg yfNof] . HjfO{+nfO{ :juL{o cfgGb k|fKtL eof] . ;;'/fnLsf] cfgGbdf dL7f] lgb|f klg nfUof] . #=$ ah]lt/ xn'jf, cfn'sf] e'lhof tof/L eof], HjfO{+nfO{ v'jfOof] .
( (*$$)%#^#$ à /fgLkf6L
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
ca HjfO{+sf] ljbf x'g] a]nf eof] . ozf]bfsfsLsf] dg ef/L x'g yfNof] . cfh !) jif{kl5 HjfO{+ cfPsf Ps /ft klg ;;'/fnL ga;L kmls{g yfn]sf 5g\ . t}klg ljbf t ug]}{ k¥of] . xftdf /ftf] 6Lsf, sk8f, ?k}ofF, a]6Lsf] lglDt Ps ;]6 sk8f, HjfFO{+nfO{ klg Ps hf]/ sk8f lnP/ ?Fb}?+b} ljbf ug{ yflng\ . ha aflx/ hfg yfn] uLtf ef}hLn] nf]6fdf /+u xfn]sf] kfgL lnP/ HjfO{+nfO{+ 5ls{ lbOg\ . HjfO{+sf sk8fdf /ftf] /+un] a'§f el/lbof] . cfˆgf kl/jf/ Oi6 ldq eP/ HjfO{+nfO{ a; r9fP/ ljbf ul/g\ . HjfO{+sf xftdf !))) ?k}ofF klg lbOg\ / 3/ kmls{g\ . pgnfO{ ;Gtf]if nfu]sf] 5 . ozf]bf sfsLn] h] h;/L ePklg cfˆgf ;a} ;+:sf/ cg';f/ cfˆgf] HjfO{+sf] ;Tsf/ / ;]jf ug{df s'g} q'6L ul/gg\ . cfˆgf] ufpF ;dfh cg';f/sf] :jfut ;Tsf/ ;a} ul/g\ . pgsf HjfO{+ klg v'zL x'b} labf eP . od'gf rfrL klg ;Gt'i6 eOg\ .
;lxt c¿ ;flxlTos klqsf, ljljw ljifosf kf7\o ;fdu|L Pj+ :6]zg/L ;fdfgx¿sf lglDt xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ Û
kf7Ø ;fdu|L k;n -k|f]= sdn ;'j]bL_ hfd] dfs]{6, /Tgkfs{, sf7df8f}+ k;n gDa/ !*, kmf]gM $@$#!%)
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 19
nIdLk"hfsf] lbof] k|df]b lu/L
( (*$!@(@@%*
à xfF8LufpF, sf7df8f}+
as
sk
ha
ss
.c
om
nIdLk"hfsf] lbg ahf/af6 kms]{/ 3/ k'Ubf p;sL >LdtLn] p;nfO{ lrofsf] lunf; lbP/ p;sf] xftaf6 emf]nf lnP/ vf]tNg yflng\ . z'¿df t pgL bËg} b]lvlGyg\ t/ PSsf;L lrRofpg yflng\ æPlQsf d}gaQL lsg NofPsf], w]/} afNb}df nIdLn] wgsf] jiff{ g} ul5{g\ ls Sof xf] Û clg km]l/ of] ;a} d}n] g} afNg'kg]{ xf]nf, s] s] dfq ug'{ Û rflxg] hlt dfq NofPsf] eP eOxfNYof] lg, kmh"n vr{ dfq ÛÆ >LdtLsf] s'/f ;'g]/ p;n] zfGt x'Fb} eGof], ærflxPhlt dfq afn]/ c¿ 3/d} /fv] t e}uof] lg, lau|]/ hfG5 / Û km]l/ a]nfa]nfdf x'g] nf]8z]l8ªdf klg s]xL e/y]u eOxfN5 lg, gq csf]{ ;fn lsGg} kb}{g . d}n] t Tof] af6f]df pleP/ of] d}gaQL a]Rg]sf] 3/df b'O6f dfq ePklg nIdLk"hfsf] lbof] anf];\ eg]/ klg olQsf lslglbPsf] lg ÛÆ
w
w
w .k h
g]kfnL n]vg ;'wfg{ rfxg]x¿sf nflu z/brGb| j:tLåf/f lnlvt cTo'kof]uL k':ts
…g]kfnL s;/L n]Vg] <Ú
k|sfzs lzIfs dfl;s 1fg lj1fg z}lIfs ;xsf/L ;+:yf ln= hfjnfv]n, nlntk'/ )!–%%$#@%@, %%$*!$@ 20 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
ljw'jf p clDasf clwsf/L
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
;Lwf cufl8 b]lvg] cUnf] 8fF8f clg tn x]bf{ cfª l;l/Ë x'g] eL/ . pgL ToxL cK7]/f] 7fpFdf pleP/ dgdf s'/f v]nfpFb} lyOg\, æ;fFRr} cfTdxTof d]/f] ;d:ofsf] ;dfwfg xf] t < csf]{ ljsNk klg t s]xL 5}g . d gf/L x'g'sf] clezfk nfUof] of d o; wtL{df cfpg' unt eof] < cflv/ lsg eujfg olt lgb{oL ag]sf 5g\ d dfly < ca ;lSbg ;xg, x] eujfg Û d cfpFb} 5' ltd|f] cfFugdf pt} ax; ug]{ 5' .Æ olt ud]kl5 pgL Tof] cUnf] kxf8af6 kmfn xfNg cfˆgf kfOnf xfjfdf 5f]8\l5g\ . t/ s;}n] k5fl8af6 pgnfO{ ;dfpF5 / tfg]/ Ps emfk8 lxsf{pF5 . pgL ?Fb} e'O{+df yrSs al:5g\ . Tof] cGhfg JolQm pgnfO{ x]b}{ ;DemfpF5, æolt ;'Gb/ hLjg, Ps k6s dfq kfOg] hLjg o;/L kxf8af6 xfDkmfn]/ vr{g tkfO{+nfO{ slQ klg cK7]/f] nfu]g <Æ pgL Ps xftn] cfF;' k'5\b} Tof] ckl/lrt dfG5]nfO{ Psxf]/f] x]l//xlG5g\ clg cfkm"nfO{ ;DffNb} elG5g\, æd]/f] nflu ;'Gb/ eP lg c¿sf nflu af]em eof] of] hLjg . tkfO{+nfO{ lrGg ;lsg lg ÛÆ Tof] ckl/lrt dfG5] yf]/} eml:sof], æd zx/af6 cfPsf] xf] ufpFsf] :jf:Yo rf}sLdf vl6P/ . s] d hfGg ;S5' tkfO{+n] cflv/ cfTdxTof g} lsg ug{ vf]Hg' eof] <Æ pgL la:tf/} p7]/ cfˆgf] hLjgsf] a]nLla:tf/ nufpFl5g\ . æPp6f ;fdfGo kl/jf/df hGd]/ 5f]/L x'g'sf] ;hfo :j¿k x]lkP/ a9]sL d w]/} k9\g] /x/ x'Fbfx'b} klg !^ jif{ gk'Ub} lax]sf] r]k'jfdf k/]+ . dnfO s] yfxf lax] s] xf] < >Ldfg s] xf] < ;f;' ;;'/f s] xf] < t/ ;a} :jLsf/ ug'{ afx]s d;Fu s'g} ljsNk lyPg . >Ldfg /fIf; eGbf sd lyPg . laxfg b]lv a]n'sf ;Dd /S;Lsf] gzfdf em'Dg] clg /ftL cf]5\ofgdf d]/f] anfTsf/ ug'{ afx]s p:fsf] c¿ s]xL sfd lyPg . ;f;' ;;'/f p;sf ;a} uNtL n'sfpgdf lgk'0f lyP . d]/f dfOtL kIfsf ;a} hgf 5f]/Lsf] sd{ o:t} xf], ;xg' k5{ eGy] . d]/f] kL8f a'em\b}gy] . Pslbg /ftL ca]/;Dd klg >Ldfg 3/ gcfpFbf dnfO 8/ nfUof] s]xL t ePg eg]/ . ef]lnkN6 laxfg} yfxf eof], /ftL /S;Lsf] dftdf oxL eL/af6 n8]5 . p Tof] vfN8f]df nf; e]l6of] . clg t d ;dfhsf] sfF9f ePF . af]S;Lsf] cf/f]k nfUof] d dfly . r'/f kf]t] kmflnPsf] ;]tf] ;f/Ldf ;lhPsL d PSnL] ePF t/ s;}n] d]/f] kL8f a'em]gg\ . hGdbf g} a'afn] 5f]/L kf] hGdL x\of eg]/ d'v v'DRofP b]lv cfh ;Dd d}n] s'g} kn k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 21
* meambikaadhikar@gmail.com
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
v';L kfpg ;lsgF . ca tkfO{+ cfkm} eGg';\ d s:sf nflu / lsg afr'F t < Tof] ckl/lrt dfG5]n] pgsf] uxel/ cfF;' el/Psf tL gog x]g{ ;s]g, pm cfkm} cfF;' emfg{ yfNof], ætkfO{+sf] j]bgf / kL8fn] d]/f] g} cfª l;l/Ë agfof] . t/ cfTdxTof ;d:of ;dfwfsf] af6f] sbflk x'g ;Sb}g . cfkm"nfO{ bx|f] agfpg';\, sdhf]/ x'g glbg';\ cfkm"nfO{ . tkfO{+ cfˆgf] hLjgsf] x/]s lg0f{o lng :jtGq x'g'x'G5 / x'g'k5{ klg . ToxL cg';f/ cl3 a9\g';\ . Psn dlxnf x'g' >fk x}g . hLjg hLpg nf]Ug] egfpbf] k'?if g} rflxG5 eGg] lg 5}g . lx8\gf];\ d tkfO{+nfO{ 3/ ;Dd k''¥ofOlbG5' .Æ Tof] ckl/lrt dfG5]nfO{ af6f] b]vfpb} 3/;Dd nlug\ . 3/ k'Ubf cfFugel/ dfG5]x¿sf] eL8 g} nflu;s]sf] lyof] . ToxL eL8df ePsL pgsL ;f;' emls{g\, æn x]g'{;\ ufpFn] xf], ca gf7f] lnP/ cfO{ o;nfO{ ca d of] 3/df /fVg ;lSbg . clg ;f;'sf] s'/fnfO{ cf8 lbb} ;;'/f klg af]n], æc¿ c¿;Fu n7fl/g /}5 / kf] d]/f] 5f]/fnfO{ df/L .Æ ufpFn]x¿ ugugfpg yfn], eGg yfn] ca of] cfOdfOnfO{ of] ufpFaf6 nv]6\g'k5{ . lz/ lgx'/fP/ ?Fb} ;a} ;'g]sL pgL yrSs e'OFdf 3'F8fn] 6]s]/ al:5g\ . Tof] ckl/lrt JolQmnfO{ of] ;a} ;xg ePsf] lyPg . pm aLrdf pleP/ w]/} ;Demfof] ;a}nfO{ t/ sf]xL ;'Gg] jfnf lyPgg\ . Pshgf a'h|'sn] KofRr d'v vf]n], æolb ltDnfO{ olt g} lk/nf] 5 of] af]S;Lsf] eg] cfkm}n] lax] u/]/ /fv oxL ufpFdf a:g ;S5f} <Æ p:n] Ps/lQ s]xL ;f]r]g clg pgsf] skfndf l;p/]sf] lkg lems]/ xftaf6 /ut lgsfNof] / Tof] phf8 l;pFbf] /utn] el/lbof] . ;f/f ufpFn] lgMzAb eP . p;n] pgnfO{ p7fP/ ;dfof] clg lrRofof], æb'lgofFdf dfgjtf cem} afFsL 5 en} tkfO{+x¿ bfgj ePklg ÛÆ
nlntk'/–k'nrf]sdf
à emfkf, xfn sf7df8f}
kfOg] 7fpF
cl:dtf :6]zg/L nlntk'/, x6{ SnLlgs;Fu} -k|f]= d'/f/Lk|;fb l;Ub]n_ )!–%%$%($^, (*$!@&)^&^ oxfF ljljw kqklqsf / :6]zg/L ;fdfgx¿ klg kfOG5g\ .
22 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
dxfslj b]jsf]6f M Ps b]zeQm / s|flGtsf/L ;|i6f 6]saxfb'/ lh/]n
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6f ljnIf0f / ax'd'vL k|ltefsf clåtLo pbfx/0f x'g\ g]kfnL ;flxTodf . To;f] t pgsf af/]df / s[ltsf af/]df cfh;Dd cgluGtL n]v /rgfx¿ n]lvPsf 5g\ . pgL / pgsf s[ltsf af/]df ;fdfGo a'emfOsf dflg;n] s]xL n]Vg vf]Hg' eg]sf] dxf;fu/af6 s]xL cFh'nL kfgL p7fP/ k'gM dxf;fu/d} vGofpg' h:tf] s'/f xf] . o;y{ o; ;+lIfKt n]vdf pgL / pgsf s[ltx¿af/] ljz]if 5nkmn ug{] s'g} p2]Zo g/x]sf] a]xf]/f kf7sx¿ ;dIf cg'/f]w ub{} o:tf] ug{] cfkm"df Ifdtf klg gePsf] clu|d :jLsf/f]lQm hfx]/ ub{5' . k/Gt' pgL af/] s]xL o:tf ;Gbe{x¿ klg xf]nfg\ h'g xfd|f] ;dfhnfO{ st} o; eGbf cl3 g} atfOPsf] eP klg bf]xf]¥ofP/ n]Vbf To:tf] s'g} xfgL gf]S;fgL eg] eO{ gxfNnf eGg] 9f8;n] yf]/} s'/f n]Vg] hdsf{] u/]sf] x'F . b]jsf]6f cfw'lgs g]kfnL ;flxTonfO{ gofF df]8 / :j¿k lbg ;kmn Ps o'u lgdf{tf dfq xf]Ogg\ jfXo ;+;f/nfO{ g]kfn lrgfpg] ;flxlTos lje"lt klg x'g\ . tTsfnLg ;f]leot o'lgogsf] tf;sGbdf ePsf] ck|mf] Pl;ofnL n]vs ;+3sf] cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf g]kfnL n]vsx¿sf] k|ltlglwTj pgsf] cu'jfOdf ePsf] lyof] . To; ;Dd]ngdf b]jsf]6fn] cfˆgf] ljnIf0f k|ltefsf] kl/ro o;/L lbP ls b'lgofFsf] d'vf/ljGbaf6 g]kfnnfO{ b]jsf]6fsf] b]z egL k'sfl/g yflnof] . b]jsf]6fl;t kl/lrt ?;L ljb'ifL 8f= n'8ldnf cfulggfn] dxfsljnfO{ hLjgdf b]v]sf] ;a}eGbf 7"nf] ;'ufsf] pkflw lbPsL 5g\ eg] ljZjljVoft k|sf08 ljåfg /fx'n ;f+s[Tofogn] lxGbL ;flxTosf kGt, k|;fb / lg/fnfsf s'nof]u a/fa/ g]kfnsf Pshgf dxfslj b]jsf]6f x'g\ eg]sf 5g\ . k|s[ltsf dxfg k'hf/L b]jsf]6fnfO{ dfG5]n] c+u|]hLsf /f]DoflG6s sljx¿ j8{:fjy{ / lkaL z]nLl;t bfFh]sf 5g\ . t/ b]jsf]6f tL sltko eGbf km/s lyP . pgL hLjgsf x/]s tgfj / tf8gfsf afah"b cfˆg} hLjgz}nL / hLjgsd{sf k'hf/L /x] . Pp6} zAbdf eGg ;lsG5 pgL ct'ngLo lyP . ljwfut b[li6sf]0faf6 eg] klg pgL ax'ljwfdf tLa| ultdf snd rnfpg] k|v/ / l;4x:t JolQmTj lyP . o;nfO{ pgsf sfJo , v08sfJo, dxfsfJo, lgaGw / To;eGbf k/ cGo ljwfdf n]lvPsf s[ltx¿af6 :jtM k'li6 ug{ ;lsG5 . bLgxLg ef]sfgfª\uf / ;dfhdf cjx]lnt ;d'bfok|lt pgL cToGt ;Dj]bgzLn lyP . b'vLx¿ k|lt ;b}j bofjfg\ b]jsf]6f dfgjtfjfbL bz{gsf kIfkftL lyP . gf]an k'/:sf/ ljh]tf ljZjk|l;4 aª\ufnL ;flxTosf/ /jLGb|gfy 7fs'/n] em}+ ;dfhn] ;fgf] / c5"t hft eg]/ cjx]ngf ul/Psf ju{ / kfqnfO{ gfos / kfq agfO{ ;fdflhs Gofo u/]sf 5g\ . v]tfnf, uf]7fnf / lg/If/ dfG5]n] e§\ofpg] elgPsf em\ofp/] 5GbnfO{ ;flxTodf leq\ofP/ ;'gdf k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 23
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
;'uGw e/] em}+ nf]s ;+:s[lt / 5GbnfO{ ;Dkf]lift ub{} g]kfnL ;flxTonfO{ yk ;Ddl[4zfnL t'NofPsf 5g\ . d'gfdbgdf b]jsf]6fsf dfgjtfjfbL bz{gsf k|jQmf ef]6]sf] jrg ;'g]/ Psflt/ If]qLsf] 5f]/f dbg pgsf] kfp 5f]P/ O{Zj/sf] bz{g kfPsf] efj JoQm ub{5 eg] ToxLFg]/ hftn] ;fgf] elgPsf ef]6]sf ;fd'Gg] ……dflg; 7"nf] lbnn] x'G5 hftn] x'Fb}gÚÚ eGg] dxfg\ pb\ uf/ k|s6 ub{5 . jf:tjdf hftn] ;a}eGbf 7"nf] elgPsf a|fXd0f sljsf] sndåf/f a|fXd0fjfbL ;dfhnfO{ g} P]7g u/fpg] u/L la:kmf]6 u/fPsf] r6\ofª jfSo xf] b]jsf]6fsf] pQm x/km . o;/L g} s'g} klg dxfsfJodf d"n gfos 7"nf vfGbfgL / zf;sLo k[i7e"ldsf 7"nfa8fnfO{ k|:t't ug{] k/Dk/fut k4ltsf] ljlgdf{0f ub{} d'gfdbgdf b]jsf]6fn] To;leqsf kfq ef]6]nfO{ ljlzi6 gfossf] ¿kdf ;Ddfg u/]sf 5g\ . o;af6 b]jsf]6fn] cfkm"nfO{ k/Dk/fsf lj?4 pEofP/ s|flGtsf/L / gjLg ;"qwf/sf] kl/ro lbPsf 5g\ . o;/L g} dxf/f0ffk|tfk h:tf :jfledfgL, b]zeQm, jL/tf / ;f}o{sf k|tLsnfO{ cfwf/ agfP/ dxfsfJo n]Vg' / u|L;]nL ls+jbGtLsf cfwf/df k|ldlyo; dxfsfJo n]Vg'nfO{ s'g} xfntdf rfgr'g] sd{ 7fGg' x'Fb}g . dxf/f0ff k|tfkdf b]jsf]6fn] ef/tjif{sf Oltxf;sf Ps axfb'/ b]zeQm / dxfgtd gfossf] gfddf Pp6f cd/ sLlt{–:tDe :yflkt u/]sf 5g\ eg] csf{lt/ k/fwLgtfk|lt tLa| 3[0ff ub{} :jtGqtf / b]zelQmsf] kIfdf csf{] clj/n u+uf aufPsf 5g\ . k[YjLdf dfgj hfltsf] hLjg /Iffsf nflu :ju{sf /fhf lhp;\sf] cTofrf/sf] ;d]t k/afx gu/L w/tLdf cfuf] k'¥ofpg] k|ldlyo;sf] ozf]ufg b]jsf]6fn] To;} u/]sf xf]Ogg\. k|ldlyo; dxfsfJodf ……k|ldlyo;sf] h:tf] c;Ld kL8f ef]Ug d tof/ 5'ÚÚ eg]/ klg b]jsf]6f To;} s'n{]sf xf]Ogg\. cTofrf/L /f0ffzf;ssf gh/df :jo+ b]jsf]6f lhp;sf] cl3lNt/ plePsf jfuL k|ldlyo; h:t} lyP . :jtGqtfsf kIfdf / cTofrf/L ;Qfsf lj?4 cfhLjg jfuLkfqsf ¿kdf cfkm"nfO{ ;dlk{t ul//x]. uf]vf{ efiff k|sflzgL ;ldltaf6 /fhLgfdf lbP/ pQm ;+:yfaf6 nDa] sbdsf ;fy alxu{dg ug{] b]jsf]6f slxNo} b]zb|f]x / dfgjb|f]xsf] r+u'ndf km;]gg\ . hLjge/ u/La / a]vrL{ /x] t/ pgsf] :jfledfg slxNo} s;}sf] ;fd'Gg] em's]g. jf:tjdf pko{'Qm dxfsfJox¿ g]kfnL hgtfdf ;b}j b]zelQm / ax'hg lxtfosf] dfgjtfjfbL ;Gb]z k|jfx ug{] p2]Zoaf6 kl/nlIft eP/ n]lvPsf lyP . b]jsf]6faf/] obfsbf dfq xf]Og slxn]sfxL+ t lgs} rsf]{ ¿kdf p7fpg] Pp6f k|;Ë 5 . Tof] s] xf] eg] pgL gfl:ts ge} cfl:ts lyP÷ b]jsf]6f O{Zj/jfbL lyP cflb . o;sf k|df0fsf ¿kdf pgn] dg{] a]nfdf d[To'z®ofaf6 56kl6+b} JoQm u/]sf ……cflv/ >Ls[i0f /x]5 Ps g elQm ef] 1fg gef] ljj]sÚÚ nfO{ cl3 ;fg{] ul/G5 . xf] t, xf] of] s'/f < ;fFRr} o:t} xf] < k|Zg ug{ ;lsG5 . b'lgofFnfO{ yfxf 5 d[To' 5]p k'u]sf lg/fz / SofG;/sf] 24 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
c;Xo kL8fsf sf/0f ljlIfKt ePsf b]jsf]6fsf] of] egfO cfkm}+df :j:y, ;r]t / e/kbf{] egfO xf]Og. k6Ss} x'Fb} xf]Og . …… dflg;sf] cfFz' dflg;n] k'5\g' dflg;sf] wd{ xf]ÚÚ eGg] b]jsf]6f bLgb'vLsf] ;]jf ug'{ g} O{Zj/sf] ;]jf ug'{ xf] eGg] b]jsf]6f, jL/x¿n] alnbfg u/]sf] 7fpFsf] cr{gf ug{] b]jsf]6f O{Zj/sf] af; dflg;n] agfPsf] dlGb/df xf]Og dfG5]sf] x[bodf x'G5 eGg] b]jsf]6f s'g} 9f]+uL O{Zj/jfbL dg'jf xf]Ogg\ eg]/ k'li6 ul//xg' gkg{] xf]. pgL hLjge/ ef}ltsjfbL lyP o;df b'O{dt x'g} ;Qm}g. ;fdGtL zf;gdf g]kfnL hgtfn] ;fdGtL zf;gsf] a"6d'lg kz';/x hLjg latfPsf] pgnfO{ ;Xo lyPg . To;}n]– ……dg{ t Ps lbg ;a}n] k5{ kz' em}+ glhpmF dflg; xf}+ eg] dflg; em}+ lhpmF dflg;sf] xs lncfF}ÚÚ eGb} sljtfdf uh{] . ……ha dfgjn] dfgjnfO{ dfgj 7fGb}g ;fyL ta s8\s8fpF5g\ d]/f aQL; bGt] aË/f b'a} ÚÚ eGg] b]jsf]6f uf]vf{ efiff k|sflzgL ;ldltsf cWoIf k'is/ zdz]/sf] x}sdjfbL cfb]znfO{ OGsf/ ub{} / r'gf}tL lb+b} hflu/af6 /fhLgfdf lbP/ agf/; k'u] / o'ujf0fL h:tf] /f0ffzfxL lj?4 cfuf] cf]sNg] klqsf rnfP. o;/L b]jsf]6fdf /fhg}lts r]tgf hNbf]aNbf] / pTs6 /fi6«elQmsf] efjgfsf ;fy} ;dfh ;]jfsf] k|jn cfsf+Iff lyof] eGg] :ki6 x'G5. la/fdL b]jsf]6fsf] lj/f6 k|ltef af/] yfxf kfPsf 8f= als{nL lxn pgL h:tf dxfg\ k|ltefzfnL ;flxTosf/sf] hGd g]kfn h:tf] u/La b]zdf x'gn ' fO{ ef}uf]lns e"n eG5g\ t/ b]jsf]6f cfkm" :jo+ rflx+ :ju{ eGbf dxfg\ 7fpFdf hGd+] eGb} uf}/j u5{g\ . oL b'O{ k/:k/ ljifd b[li6sf]0fn] kf7s x[bodf Ps k|sf/sf] efjf]Qh ] gf / Contrasting beauty pTkGg u/fpF5 . pgsf] :jb]z k|ltsf] elQm efjnfO{ emNsfpF5. :jb]zsf] o:t} uf}/j ufyf pgn] …s] g]kfn ;fgf] 5Ú eGg] lgaGwdf klg k|:t't u/]sf 5g\ . o;eGbf cl3 g} elg ;lsPsf] 5, b]jsf]6fsf] JolQmTj / s[ltTjsf] af/]df ljleGg sf]0faf6 JofVof ul/Psf n]v /rgfx¿sf] s'g} vfFrf] 5}g . o;f] x'bF f x'bF } klg pgsf af/]df ljz]if pNn]v x'gk' g{] s]xL ;Gbe{x¿n] rflx+ Tolt w]/} 7fpF gkfPsf] xf] ls h:tf] nfUb5. Pp6f o:t} ;Gbe{ 5 . 8f= s] cfO l;+xsf] cNksfnLg dGqL d08ndf b]jsf]6f lzIff dGqL lyP . g]kfn /fhsLo k|1f k|lti7fg -xfnsf] g]kfn k|1f k|lti7fg_ sf] :yfkgfdf b]jsf]6fsf] klg cxd\ e"ldsf lyof] g} . pQm k|lti7fgdf tTsfnLg s'nklt /fhf dx]Gb|n] tof/ kf/]sf] lni6df slj lz/f]dl0f n]vgfysf] gfd pNn]v gePsf] b]Vbf b]jsf]6f cfs|fl] zt lyP. pgn] s'nkltnfO{ wDSofP, ……ls slj lz/f]dl0fnfO{ k|1f k|lti7fgsf] ;b:odf lgo'lQm lbOof];\ xf]Og eg] of] b]jsf]6fsf] /fhLgfdf :jLs[t ul/of];.\ ÚÚ o; kl5 eg] n]vgfynfO{ k|1f k|lti7fgdf ;;Ddfg :yfg lbOof] . o;af6 pgsf] ;Rrf / g}lts b[li6sf]0fsf] hLt t :jtM b]lvG5 g} cu|hsf] ;Ddfg ug{] dxfgtf / ;Tosf lgldQ gem'Sg] / gr'Sg] pgsf] lgeL{stf klg 5n{Ë x'G5. b]jsf]6f k|fl1s dfq ge} /fhg}lts /Ëd~rdf pbfPsf k|ltef klg x'g\. To;a]nf klg g]kfnL efiffsf] ;6\6f lxGbL efiffnfO{ /fi6«efiffsf ¿kdf k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 25
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
dfGotf lbg'k5{ eGg]x¿ lyP . Psk6s Pp6f sfo{s|ddf pgLx¿n] pko'{Qm dfu /fVb} lxGbL efiffdf efif0f u/] . o;af6 b]jsf]6f cfuf] eP. To; d~rdf /f]i6d sAhf ub{]} b]jsf]6fn] g]kfnL efifsf] kIfdf c+u|]hL efiffdf wf/fk|jfx af]n] . dflg;x¿ ltlNdnfP / b]jsf]6fnfO{ lgodfklQ u/] . b]jsf]6fn] cfs|fds z}nLdf ltgsf] pl5Qf] sf9\b} lxGbL efiff cs{} b]zsf] /fi6«efiff ePsf] / g]kfndf Tof] cf~rlns-If]qLo_ efiff dfq ePsf] :ki6 kfb{} lxGbLdf efif0f ubf{ lgodfklQ gx'g] t/ ljZj efiff c+u|]hLdf af]Nbf s] sf] lgodfklQ eGb} k|ltk|Zg u/] . pgsf] Tof] rf]l6nf] / Joª\Uok"0f{ k|Zgaf6 l;ª\uf] xfp; :tAw / lg?Q/ /x]sf] Tof] If0f jf:tjdf dfd"nL lyPg . sf/0f g]kfnL /fi6« efiffsf] dfgdb{g ug{] tTjx¿sf] dlyËn la:kmf]6 x'g] u/L b]jsf]6fn]] lxsf{Psf] rf]l6nf] 3gk|xf/ klg rfgr'g] vfnsf] lyPg . cfh klg g]kfnL efiffnfO{ ;/nLs/0f ug{] axfgfdf To;sf] dfGotf, ljlzi6tf / ;d[l4kgnfO{ IftljIft t'NofO{ /fi6«dfly g} s'7f/f3ft ug{ vf]Hg] k|j[lQnfO{ k/f:t ug{ b]jsf]6fn] To; If0f b]vfPsf] g]kfnLjfbL , /fi6«jfbL c8fg cg's/0fLo / plQs} ;do ;fGble{s 5 eGbf cTo'lQm xf]cf]Og . hLjge/ g]kfnL efiff ;flxTosf] ;]jfdf ;dlk{t b]jsf]6f /f0ffzf;g lj?4 cb]v df]rf{af6 n8\g] /fi6«sf dxfg of]4f x'g\. ;flxTos} dfWodaf6 /f0ff lj?4 n8]sf 5g\ . bfz{lgs ?;f]n] em}+ b]jsf]6fn] ;flxTodf g]kfnLnfO{ k|s[lt tkm{ kms{ (Back to Nature) sf] ;Gb]z lbP . To;f] t pgL c+u|]hL /f]DoflG6s sljx¿åf/f klg k|efljt lyP. g]kfnL sfJo ;flxTodf /f]dfl06s wf/fnfO{ leœofpg] g]kfnLsf pgL cu|0fL / kyk|bz{s (Forerunner) n]vs x'g\ . tyflk pgsf] of] k|s[lttkm{ kms{ ;Gb]z tTsfnLg ;do ;Gbe{df p2]Zod"ns lyof] . /f0ffsfnLg zf;gdf lzIff / ;flxTo h:tf If]qx¿ /f0ff zf;ss} :t'ltufg ufpg] dfWod / n]vs ;flxTosf/x¿nfO{ /f0ffs} ef6 / w'kf}/] 7fGg] pgLx¿sf] unt ;+:sf/ / k/Dk/f lyof]. o:tf] cj:yfdf cfkm"nfO{ pgLx¿sf] :t'ltufg ufpg] rf6'sf/sf ¿kdf k|:t't ug{] s'/f b]jsf]6f h:tf :jfledfg / s|flGtr]tåf/f cf]tk|f]t n]vsnfO{ :jLsfo{ x'g] ljifo lyPg. km]l/ 7f8} tTsfnLg zf;g Joj:yf lj?4 n]v]/ cfkm"nfO{ /fhgLltsf] d}bfgdf ptfg{ klg dfl/ dfUg' ;/x lyof]. To;sf/0f b]jsf]6fn] ;flxTonfO{ /f0ffx¿sf] ehg ufpgaf6 cnu /fVg k|s[lt tkm{ kms{sf] ;Gb]z lbP / o;df gofF tTj k|j]z u/fO{ n]vs ;flxTosf/x¿nfO{ t];|f] dfu{lt/ cfsif{0f u/fpFb} k|]l/t u/L /x] . o;/L b]jsf]6fn] ;fdGtL zf;g lj?4 n8]sf] of] n8fO{F g]kfnL ;flxTodf Pp6f cb]vf ;Gbe{s} ¿kdf /xFb} cfPsf] cfef; x'G5 . of] k+lQmsf/nfO{ b]jsf]6faf/] cfkm"n] ;'g]sf] :d[lt k|b]zlt/ clxn] klg kms{g dg nfU5. Pp6f o:tf] ;do lyof] ha cfˆg} hLjgdf b]jsf]6fnfO{ k|ToIf b]v]sf / e]6]sf u'? 1fg]zfgGb /fhf]kfWofo b]jsf]6f af/] wf/fk|jfx k|jrg lbFb} eGg'x'GYof],– b]jsf]6f d/]s} 5}gg\ h:tf] nfU5, Tof] ;do h'g a]nf b]jsf]6f lbj+ut ePsf] ;dfrf/ k|;f/0f ul/of] ToxL avt ;f]leot ?;n] :k'6lgs gfdsf] cGtl/If ofg p8fP/ ljZjnfO{ rlst kf/]sf] ;do lyof] . ……p2]Zo s] lng' < p8L 5'g' rGb| PsÚÚ eGg] dxfslj st} ToxL 26 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
cGtl/If ofg r9]/ k[YjLnf]saf6 km/f/ ePsf t xf]Ogg\ < zª\s} nfU5 Û eGbf xfdL ljBfyL{x¿ tLa| efjf]Q]hgfn] cfsfzlrQ x'GYof}+ . t/ oyfy{ s] xf] eGbf dxfslj b]jsf]6f o; ;+;f/df x'g'x'Gg . ax'cfoflds / ax'k|ltefzfnL b]jsf]6fleq c¿ w]/} b]jsf]6fx¿ lyP t/ u/LaL cefj / tgfjx¿ aLr tL cfkm}+df k/flht eP . /fi6« tL w]/} b]jsf]6fx¿l;t ;fIffTsf/ ug{] cj;/af6 jl~rt /Xof] . lgbf kmfhnL eG5g\, …… x/ cfbdL d]+ xf]t] x}+ bz aL; cfbdL lh;sf] eL b]vgf xf] sO{ af/ b]vgf .ÚÚ b]jsf]6fn] h'g kl/l:yltdf csfn d[To'j/0f u/] jf:tjdf Tof] xfd|f] Oltxf;sf] cToGt lgd{d ;do lyof] g]kfnL efiff / ;flxTon] a]xf]/]sf] ck"/0fLo Ifltsf] d"Nofª\sg ubf{ . s] b]jsf]6f h:tf k|ltefzfnL dxfk'?ifsf] hGd km]l/ xf]nf < ghfg] s;n] eGg ;S5 b]jsf]6f h:t} csf{] dxfsljnfO{ km]l/ hGdfpg' eg]sf] Pp6f /fi6«sf] hLjgdf sDtLdf Ps xhf/ jif{sf] cgj/t / si6;fWo tk:of x'g;S5. elg/xg' kb{}g, b]jsf]6f cfˆgf] ;flxlTos s[ltx¿sf Psn ;d|f6 x'g\ . cAan ;flxTosf tL ;d|f6 cfˆgf dxfsfJodf jl0f{t d]jf8 b]zsf Ps cbDo / ck/flht tyf dxfgtd\ b]zgfos dxf/f0ff k|tfk em}+ ef]s} dg{ tof/ eP t/ slxNo} ;Qf / zlQmsf] ;fd'Gg] em'Sg /fhL ePgg\ . ;f/ ;+If]kdf eGg'kbf{ b]jsf]6f Ps cbDo b]zeQm / s|flGtsf/L ;|i6f x'g\ . pgL b]z :jtGqtf, dfgjtf / g]kfnL efiff ;flxTosf sd{7 kIfkftL / ;]js x'g\ h;n] hLjge/ dfu]gg\ s]jn lbg dfq hfg], lng dfg]gg\ . cfh cfˆgf nflu h'g;'s} axfgfdf lsg gxf];\ /fi6«sf] 9's'6Laf6 cyfx /sd xft kf/L ljb]z e|d0fdf P]z cf/fd ug{] / pN6} /fi6«nfO{ lbPsf] bfjL ug{]x¿n] cfkm"nfO{ ;Dk"0f{ ¿kdf b]zs} nflu ;dlk{t ug{] t/ cfˆgf nflu b]zl;t s]xL glnO{ r'krfk hLjgaf6 ljbf ePsf dxfsljnfO{ sDtLdf Psaf/ ;Dem]/ x]?g\ . o;f] ubf{ kfk klg gnfUnf a? kfksf] k|folZrQ} xf]nf . cGTodf dxfslj b]jsf]6f / pgLh:t} o; d'n'sdf pHofnf]sf] v]tL ug{] g]kfnL k|ldlyo;x¿sf] c;Xo / lgd{d lgoltsf] zAb lrq0f ug{] cfb/0fLo /fd]z–d~h'nsf] :j/nx/Ldf u'~hg] lgDg x/kmx¿sf] p4/0f ;lxt o; n]vf]6nfO{ lj>flGt lbg rfxG5'M ef]s} dg{] dxfsljsf k]6sf ;f/ª\uLx¿ – xfd|f uLtx¿ gfª\u} dg{] ufOg] bfOsf em'q] n'ufx¿ – xfd|f uLtx¿ gdb{} k'l/Psf t/ Ho"Fbf lrxfgsf cfjfhx¿ – xfd|f uLtx¿ .. ( (&$$)@!&!$
à lh/L, bf]nvf
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 27
efg'eQm / cfbz{ zLtn lu/L
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6flglDt efg'eQm cfrfo{ g]kfnL ;flxTosf] Oltxf;df ;j{ >]i7 k'?if x'g\ . cfh xfdL h'g cj:yfdf cfOk'u]sf 5f}+, To;sf] ;Gbe{df x]bf{ efg'eQm g]kfnL ;dfhsf] Oltxf;df ;j{>]i7 k'?if x'g\ . xfdLnfO{ efiff lbg] JolQm efg'eQm x'g\ . cfˆgf] /fdfo0fdfkm{t pgn] g]kfnL efiffsf] ;fdYo{ pb\3fl6t u/] / s'/f, af]nL / eflifsfaf6 efiffsf] txdf psflnlbP . ;~rf/sf ;fwg / dfWodx¿ gePsf] b'O{ ztfAbL cl3sf] o'u s:tf] lyof] xf]nf, cg'dfg nufpg ;lsG5 . To:tf] cj:yfdf ;a}n] a'‰g, :jLsfg{, ckgfpg, cfTdLo 7fGg] / uf}/j dx;"; ug]{ ;f´f efiff lbg' ;fdfGo s'/f xf]Og . c;Dej h:tf] nfUg] oxL c;fdfGo sfd efg'eQmn] u/]sf x'g\ . ;f´f efiff gePsf] eP xfdL Pscsf{sf s'/f, af]nL, eflifsfdf 6flS;Psf x'GYof}+ . ef}uf]lns ¿kdf b]z ag] klg g]kfnL efiff gePsf] eP g]kfnL …/fi6«Ú aGg] lyPg . ef}uf]lns ¿kdf b]z gag] klg g]kfnL efiff x'Fbf g]kfnL …/fi6«Ú aGg] lyof] . k':tf}+b]lv b]zaflx/ /x]sf], of] b]z slxNo} gb]v]sf g]kfnLnfO{ ;d]t oxL efiffn] hf]8]sf] 5 . efiff;Fu ;f´f dgf]lj1fg k/Dk/f, ;f]rfO, cfsf+Iff, wd{, ;+:s[lt, hLjg cfbz{ cflb :jtM k|jflxt eP/ cfpFbf] /x]5 . b]z geP klg efiff x'Fbf To;n] lgdf{0f u/]sf] …/fi6«Ú n] b]z :yfkgf u/]sf] pbfx/0f ;dsfnLg ljZj Oltxf;df xfd|f];fd' 5 . g]kfnL efiff s;}sf lj?4 lyPg, s;}sf] jf s'g} s'/fsf] lgif]wsf] lyPg . a? g]kfnL efiffsf] dfWodaf6 ljljw hflt / ;d'bfoaLr k/:k/ ;+jfb ;xh ePsfn] xfd|f] /fli6«o efiff / ;d'bfox¿ cg]sf}+ b[li6n] nfeflGjt g} ePsf 5g\ . ;f´f klxrfgn] lbPsf] zlQm, ;fdYo{ / cfTdljZjf; xfdL;Fu x'g] lyPg . /fdfo0fn] t xfdLnfO{ Oltxf;b]lv jt{dfg;Dd klg hf]8]sf] 5 / eljio;Dd klg hf]8\g]5 . lkt[k'vf{b]lv cfbz{ dflgFb} cfPsf cf:yf, dof{bf, g}ltstf cflbsf] k|ltdfg o;n] xfd|f;fd' pkl:yt u¥of] . To;}n] xfd|f] ?lr, Jojxf/, lrGtg / hLjgz}nLnfO{ kl/is[t ub}{ n}hfg 7"nf] dbt u¥of] . efg'eQmn] g]kfnL efiffdf /fdfo0f n]Vg] sfd ljz'4 ¿kdf cfTd;Gt'li6sf nflu u/]sf x'g\ . 28 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
xfd|f] k'vf{n] Pp6f dflg;, dflg; aGg'df ;dfhsf] cx+ of]ubfg x'G5 / p;n] cfˆgf] hLjgdf Tof] C0f ltg'{k5{ eg]sf 5g\ . Tof] st{Joefjgfn] clek|]l/t eP/ g]kfnL efiffdf /fdfo0f n]v]sf] x'g'k5{ . efg'eQmsf] /fdfo0f n]lvg' / nf]slk|o x'g'df g]kfnLefifLn] Jofks tj/df :jLsf/ ug'{ g} xf] . of] 5flkg'eGbf klxnf g} d'v–d'v} b]zleq / aflx/sf g]kfnLx¿aLr nf]slk|o eO;s]sf] lyof] . nf]slk|o / ;j{:jLsfo{ eO;s]kl5 pgL lat]sf] bzsf}+ kl5 df]tL/fdn] vf]h]/ 5kfPsf x'g\ . efg'eQmeGbf klxn] / kl5 klg o; b]zdf ljleGg efiffdf ljleGg slj eP . ltgsf] n]vfO{ /fd|f] / tL k|ltefzfnL klg lyP . t/ efg'eQmn] h:tf] nf]ssf] :jLsfo{tfsf] pFrfO ltgn] k|fKt ug{ ;s]gg\ . o;sf nflu efg'eQmk|lt uf}/j ug'{k5{ . s'g} klg slj, s'g} klg ;flxTosf/ tfgfzfx x'g ;St}g . p :jLsfo{ cyjf c:jLsfo{ dfq x'g;S5 . :jLsfo{tf g} p;sf] zlQm xf] . kf7snfO{ dg gk/]sf], 7Ls gnfu]sf] slj, ;flxTosf/ c:jLsfo{ x'G5 / 5]p nfU5 . :jLsf/ ug]{ gug]{ nf]ssf] s'/f xf] . :jLsfo{tf s;}n] nfb]/ nflbg] s'/f xf]Og . 7LsnfU5 eg] :jLsfg]{, gq 5fl8lbg] clwsf/ kf7sdf 5 . h'g;'s} /rgfn] klg To; ;dosf] jt{dfg af]n]sf] x'G5 . rng, dfGotf kl/jt{g eO{ g} /xG5— efg'eQmsf] ;dfheGbf cfhsf] ;dfhsf] dfGotf km/s 5 . cfh xfdLn] c+uLsf/ u/]sf s}of}+ dfGotfnfO{ ef]lnsf] ;dfhn] c:jLsf/ u5{, o;}sf] gfd kl/jt{g xf] . ;dfh cufl8 a9\b} hfFbf o:tf] x'g' :jfefljs} s'/f xf] . dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6fn] eg]sf 5g\, æefg'eQm k9]/ xfd|f] lzIff k|f/De x'G5 / pgnfO{ x]nf u/]/ ;dfKt x'G5 .Æ P3f/f}+ ztfAbLsf dxfslj sNx0fn] eg]sf 5g\, æb'h{gx¿ /fd|f] s[ltsf] cfgGb lng 5f]8]/ To;df bf]if vf]Hg dl/xQ] u/]/ nflu k5{g\ .Æ efg'eQm jfFr]sf] ;dodf ljåfgx¿ ;+:s[tdf n]Vg]nfO{ dfq pRr 7fGy] . g]kfnLdf n]Vg' pgLx¿sf b[li6df lglGbt x'g', tn kg'{, cof]Uo 7xl/g' x'GYof] . ;+:s[tsf c;n 1ftf efg'eQmn] t}klg g]kfnLd} n]v] . pgsf] /fdfo0fn] g]kfnL ;dfhdf klxnf]kN6 cfˆgf] efiffk|lt / To;sf] :jfdL ePafkt cfkm}+k|lt uf}/jefj pTkGg u¥of] . cfh, b]zsf cGo h'Ogfx¿ v's'lng vf]h]sf] cj:yfdf klg pgsf] /fdfo0fn] eflifs ¿kdf afFw]sf] …/fi6«Ú sf] h'Ogf] v's'lnPsf] 5}g . efg'eQmsf] efiff ;/n, ;xh / :jfefljs 5 . efg'eQm 7]6 g]kfnL zAb / z}nL k|of]u u5{g\ . pgsf laDj / k|tLs hLjGt x'G5g\, :jfefljs x'G5g\, g]kfnL hLjg–hut;Fu ufFl;Psf x'G5g\ . pgn] nf]sdf k|rlnt efiffnfO{ lz/f]k/ u/]sf 5g\ . g]kfnL efiffsf] ;f}Gbo{, nflnTo / ;fdYo{ pgn] a8f] /fd|/L pb\3fl6t u/]sf 5g\ . k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 29
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
nf]sJojxf/df leh]sf] efiff g} ;j{:jLsfo{ x'G5 / efg'n] efiffsf] k|f0fzlQm glauf/L ljgd|tf;fy lz/f]k/ u/]sf lyP . g]kfnL efiffn] d}lynL, cjwL, ef]hk'/L, alHhsf, g]jf/L, /fO{, lnDa", tfdfª, du/, z]kf{, u'?ª cflb /fli6«o efiffx¿af6 zAb lnPsf] 5 . ;aeGbf 7"nf] s'/f t tL zAbx¿sf] cfjZostf efiffdf ld7f; Nofpgsf] nflu xf] . cfuGt's zAbsf] agfj6 / efjsf] /Iff ug'{ k5{, /Iff ug'{sf] ;f6f] tf]8 kmf]8 ul/bf To;df ePsf] ;To ;dfKt x'G5 . To;f] ug]{ sfo{ efiffdf ljif 3f]Ng' g} xf] . Tof] a]OdfgL xf] . O{dfgbf/L oyfy{eGbf otfptL hfg ;Sb}g . efg'eQmn] g]kfnL efiffnfO{ g]kfnLaLr efjgfTds PsLs/0fsf] dfWod agfP . o;af6 g]kfnL efiff ;d[4 / ;j{:jLsfo{ aGb} cfof] . efg'eQmsf] oyfy{ eGbf pgnfO{ ehfP/ b'gf] ;f]‰ofpg]sf] ;f]/ rsf]{ kfOPsf] 5 . efg'eQmnfO{ ehfP/ efiffdf ljif 3f]Ng] v]n kmf]x/L xf], 3LgnfUbf] jLeT; xf] . o:tf] sfo{n] efg'eQmsf] b]g ;dfKt kfb{5 . efiffdf v]njf8 / efg'nfO{ b]jTj s/0f cfbz{ xf] . lsgeg] cfbz{ km/]a xf], o;n] axsfpF5 . O{dfgbf/Ln] zfGtL lbG5 of] ;To xf] . cfjZostf eg]sf] efiff /Iffsf] xf] of] a]OdfgL dflysf] k|xf/ klg xf] . dL7f] :jfbdf ljif 3f]lnPsf] x'G5, lsgeg] cfjZostf tLt} ePklg ;Tosf] 5 . ;j{k|yd cGo efiffaf6 cfPsf / cfpg] zAbsf] :jfut / ;Ddfg ug'{k5{ . g]kfnL efiffnfO{ o;sf] ;xh :jfefljs ultdf cl3 a9\g lbg'k5{ . lzIffsf] dfWod d"ntM g]kfnL efiff g} x'g'k5{ . ;/sf/L, u}/;/sf/L / lghL If]qsf] hfuL/ vfg kbcg'¿k g]kfnL efiffsf] lglZrt of]Uotf xfl;n u/]sf] x'g'kg]{ Joj:yf ug'{k5{ . ;a} If]qsf ;Dk"0f{ clen]v, k|ltj]bg / sfuhkqx¿ d"n ¿kdf g]kfnLd} n]lvg'k5{ . /fli6«o tx;Ddsf ;a} sfo{qmd g]kfnLdf ;~rfng ug]{ kl/kf6L cFufNg'k5{ . kf7Øqmd, gDj/ Kn]6nufot s'g} klg :yfgaf6 v'DRofP/ g]kfnLnfO{ g]kfnleq} cjf~5gLo t'Nofpg] if8oGq aGb ug'{k5{ . g]kfnL efiffnfO{ cj;/, /f]huf/L / ;d'Ggltsf] afxs agfOg'k5{ . ta dfq g]kfnL efiffn] plrt ;Ddfg kfpFg]5 . k|Zg p7\g ;S5 s;/L ;kmntfk"j{s / uf}/jk"j{s o:tf] sbd rfNg ;lsG5 . of] nfu" ug{ ;Sg' g} efiff / efg'sf] ;Ddfgsf] dlxdf xf] . t/ of] sfo{ k|rf/df dfq ;Lldt x'g' ePg . efg'eQmn] h] u/] dxfg sfo{ u/] cfh pgsf] sfo{sf] k|z+;f ug'{ :jfefljs xf] . lxhf]sf] /fd|f] sfo{sf] cfh ;Ddfg ug'{ eg]sf] ef]lnn] cfhsf] /fd|f] sfo{sf] ;Ddfg ug]{ lylt a;fNg' g} xf] . o; g]kfnL efiffnfO{ ;xh, :jfefljs ultdf cl3 a9\g lbg' eg]sf] klg t k|ult xf] . efiff dfly rnv]n ug]{nfO{ xtf]T;flxt agfpg' cfjZos 5. efg'eQmsf] tgx'Fl:yt 3/ …lzv/ s6]/LÚ sf] k'gMlgdf{0f, efg' hGd:yn;Dd k'Ug ;xh af6f], efg'sf s[ltsf] j[xt\ u|Gysf] k|sfzg ug{ ;s] c´ ;'Gb/ x'g] lyof] . g]kfnLn] efg'eQmnfO{ k5fl8dfq lrGg yfn]sf] xf] . 30 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
cfh h;/L efg'eQmsf] gfddf sfo{qmdx¿ eO/x]sf 5g\ oltsf] xf]nf eg]/ df]tL/fd e§n] klg cjZo ;f]r]sf lyPgg\ . o;sf/0f efg'sf] ;Ddfgdfq xf]Og oyfy{ klg vf]tNg z'¿ ug'{ k5{ . dLy agfOg' x'b}g oyfy{ vf]Hg] st{Jo kfng u/]/ efg'nfO{ kljq kfl/g'k5{ . k|ult hlxn] klg g}ltsdf c8]sf] x'G5 . ;flxlTos ;+:yf dof{bfsf] ;+:yf xf] / logLx¿sf] ;+/If0f k|ultsf] 7"nf] nIf0f xf] . ;/sf/sf] Jojxf/ sfvf / kfvfsf] x'g'x'Fb}g . efg'eQmsf] oyfy{ k|s[lt vf]Hg' cfjZos ePsf] 5 . efg'eQmsf] af/]df jif{sf] PsxKtf d]nf rnfP/ dfq x'b}g . lxhf] sNkgfsf] hnk nufP/ efg'nfO{ agfpg';Ddsf] lj¿k agfOof], oyfy{b]lv 6f9f k'¥ofOof] cfh oyfy{ vf]Hg] ;do cfPsf] 5. efg'eQmnfO{ df]tL/fdn] lrgfPsf x'g\ / efg'sf] d[To' x'Fbf df]tL/fd tLg aif{sf lyP / 6's'6's' lx8\b} lyP . efg'eQm hLljt x'Fbf nf]ssf] df}lvs k|z+;f pgn] kfP xf]nfg\ t/ pgsfaf/] s;}n] s]xL n]v]gg\, Toltv]/sf] kl/j]z g} To:t} lyof] . cfh pgsf s[ltdfly s]xL ax; x'g yfn]sf] 5 . pgnfO{ kl08t] slj, pRrslj, cfbz{ slj eGg]b]lv lnP/ pgsf] gf/L b[li6sf]0fsf cfwf/df ;Qf];/fk ug]{ klg 5g\ . g]kfnL ;dfnf]rgfdf efg'eQmsf s[ltdfly hlt uxg, uDeL/ / t'ngfTds ;dfnf]rgf x'g'kg]{ xf], Tof] x'g ;s]sf] 5}g . ;fdfGo ;dLIff efg'eQmdfly w]/} eP t/ ulx/fOleq sd}n] k|j]z u/]sf 5g\ ctM efg'eQmsf s[ltdfly uxg, k|fl1s ax; x'g cfjZos 5 . efg'eQmnfO{ cWofTdlt/ clek|]l/t ug]{ u|Gy k"jL{o j]bfGt bz{gsf u'?u|Gy g} x'g\ . efg'eQmsf] cf:yf / >4f pgsf] cjd"Nog / clwd"NogeGbf w]/} dfly 5 . efg'eQmsf /rgfnfO{ ca k/Dkl/t b[li6n] ;dfnf]rgf u/]/ x'Fb}g / k|fyldssfnLg /fdelQmwf/fsf s]Gb|Lo slj x'g\ jf cflbslj x'g\ eGg] /6fg nufP/dfq k'Ub}g . pgsf /rgfsf] ulx/f] d"Nofª\sg ubf{ cfhsf cfFvfn] x]/]/ xf]Og, tTsfnLg ;dosf ;fk]Iftfdf ug'{k5{ . cfh pgsf /rgfsf] tTsfnLg / Ptt\sfnLg d"Nosf] vf]hL cfhsf] ck]Iff xf] . u'0fbz{g / bf]ifbz{g eGbfdfly p7]/ efg'eQmsf /rgfsf], pgsf eflifs of]ubfgsf], pgsf ;flxlTos of]ubfgsf] / tHhGo g]kfnL ;f+:s[lts tyf PsfTds efjsf of]ubfgsf] j:t'ut Pjd\ j:t'lgi7 of]ubfgsf] d"No lg¿k0f ug'{ cfhsf] cfjZostf xf] . eflifs, ;flxlTos tyf g]kfnL hftLo ;f+:s[lts PsLs/0fdf efg'eQmsf] h'g dxgLo of]ubfg 5, To;sf] d"Nofª\sg klg cfhsf] cfjZostf xf] . efg'eQmn] sxL+ Jof; / jfNdLlsnfO{ cfbz{ dfg]sf 5g\, sxLF z+s/frfo{nfO{ cfbz{ dfg]sf 5g\ . efg'eQmsf /rgfsf] ;fdfGoLs[t cWoog xf]Og ljlzi6Ls[t cWoogaf6 dfq ck|sflzt / ck|sl6t tYo aflx/ cfpF5g\ . ( (*$#^$@*^* à dWok'/ *, af]8], eQmk'/
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 31
k/lge{/tf ;[[hg nD;fn
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
clj/n ¿kdf alu/xg] gbL h:tf] 5 of] hLjg, lg/Gt/ ultzLn, g slxNo} rf}tf/Ldf a;]/ cf/fd ug'{ 5, g slxNo} eGHofª\df k'u]/ lj>fd ug'{5 xb{d ultzLn 5, kxf8L gbLsf] kfgL h:t} alu/xG5 – lg/Gt/ ;nn Û ;d'b|df k'u]/ klg kfgLn] cfˆgf] ultzLn wd{ TofUb}g . ToxfF klg ;+3if{/t g} /xG5, s]xL ;do 5fnsf] ¿kdf, s]xL ;do jfkmsf] ¿kdf ;+3if{ u/]kl5 afbn ag]/ cfsfzdf p8\b5 / ;+3if{s} kmn:j¿k jif]{/ kfgL k'gM gbL d} k'Ub5 . o;/L kfgLn] hLjg ofqfsf] Ps kmGsf] nufpF5 t/ p;sf] ofqfsf] cGTo slxNo} x'Fb}g . gbLn] ;donfO{ k5\ofO/xG5, To;}n] gbL ;do xf], ;do alu/xg] gbL xf] / dfG5]sf] hLjg ToxL gbLdf aUg] kfgL xf] . kfgLh:t} d klg ;do;Fu sfFwdf sfFw ldnfP/ aUg yfn]sf] tLgjL; t]x| jif{ eP 5 . ;dosf] Ps ljGb'df kfOnf 6]s]kl5 hLjg¿kL dxfgbLdf d x]lnPF . clxn];Dd d]/f] hLjg ofqf hLjgsf] Tof] dxfgbLdf ;+3if{/t 5 . kfgLsf] /x aGg kfPsf] 5}g t/ 3/L3/L z/L/sf cjojx¿n] /x aGg] ;+s]t ug{ yfn]sf 5g\ . d tLl;t n8\b} 5', ;+3if{ ub}{5', xf/ vfPsf] 5}g . dnfO{ yfxf 5 hLjgnfO{ hDg lbg x'Fb}g, kfgLsf] kf]v/L aGg lbg x'Fb}g . hLjg hDof] eg] jf /x aGof] eg] t lhpFb} dg{ ;S5 hLjg . d d]/f] hLjgnfO{ deGbf klxn] dg{ lbg rfxGg . d]/f] hLjgofqfsf] Ps kmGsf] slxn] k'Ug] xf] Tof] eg] pxL cb[Zo zlQm s} xftdf 5 . hLjg dxfgbLdf x]lnPkl5 d}n] slt 7f]Ss/ vfPF, slt xG8/ sf6]+, slt kxf8;Fu h'w]+, slt r§fg ;Fu n8]+, slt au/df 3;|]+, slt d}bfgdf nq]+, slt ¿v 9fn]+, slt e"ld eTsfPF, slt j:tL 8'afPF, cGo vf]nf / vx/]x¿sf] ;ª\utdf k/]/ d slt wldlnPF, slt ;ª\lnPF, clxn];Ddsf] hLjg ofqfdf d}n] slt ;'jfl;nf / slt l3gfxf sfd u/]+ To;sf] n]vfhf]vf u/\of] eg] t df]6} 7]nL aGg hfnf t/ clxn] d r/fsf] cfFvf ;fk6 lnP/ lat]sf] hLjg lrofpg vf]Hb} 5' . clxn] d ;DemG5', d]/f k'vf{sf] kl/>dk"0f{ hLjg, Tof] klg t gbL h:t} lgd{n lyof], gbLsf] kfgL h:t} ;lqmo lyof], sxL+ st} lj>fd lyPg . d'6'sf] 9's9'sL ;Fu;Fu} dfG5]sf sd]{lGb|ox¿ rNby] . d kfFr jif{sf] x'Fbf] x'F . afns[i0f ;dsf] syg cg';f/ afv|f kf7f ;fg]{;Ddsf] pd]/sf] . d}n] xh"/afnfO{ b]Vg kfOg . d}n] af cfdf / xh"/cfdfsf] hLjg b]v]+ . g cf/fd, g lj>fdsf] oGqjt\ Tof] hLjg . xh"/cfdfn] g} d]/f] :ofxf/;';f/ ug'{ eof], kfngkf]if0f ug'{eof], af]Ng l;sfpg' eof], lx+8\g 8'Ng l;sfpg' eof], cfk\mgf] 32 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
Ifdtfg';f/ lzIffbLIff lbg' eof] . clxn] ddf ePsf cfrf/ ljrf/ / ;+:sf/ pxfFs} 5fk xf] . pxfF g} d]/f] k|yd kf7zfnf xf] eg] hGdlbg] cfdf rfxL+ bf];|f] kf7zfnf xf] . hGd lbg] cfdfn] t cfk\mgf ;Gtfg :ofxfg]{ ;';fg]{ km';{t sxfF kfpg' < s'v'/fsf] 8fFsf]df p7\of], b}nf] kf]Tof], 8f]sf] gfDnf] / tfdf]sf] ufu|L ;dfTof] kFw]/f wfof] . ;"of]{bo x'g'eGbf k"j{ g} 8fF8f kf/Lsf] kFw]/f] …s'jfbLÚ af6 b'O{v]k kfgL v]kL ;Sg' x'GYof] afcfdfn] . Pp6f ufu|L 8f]sf]df t csf]{ ufu|L sfFwdf x'GYof] afsf] . To;kl5 cfdfsf cufl8 sfdsf tfFtL x'Gy] . 3/sf] lnkkf]t, emf8's'rf], l9sLhfFtf], 3fF;bfp/f / j:t'efpsf] :ofxf/ ub}{df laxfgsf] ;do laTbYof] . eftefG;fsf] sfd eg] xh"/cfdfn] ul/lbg' x'GYof] . To;n] cln xf]nf] t x'GYof] cfdfnfO{ t/ eft vfPkl5 km]l/ r'nf] rf}sf ug]{, efF8f at{g dfˇg] sfd ;s]/ afsf] kl5kl5 d]nfkft ug{ hfg' kYof]{ . v]tL kftL jf d]nfkftaf6 3/ kms{bf ;fFemsf] e\mofpFls/L af:g] a]nf e};s]sf] x'GYof] . efUodfgL lyof}+ d / d]/f efOalxgLx¿, xfdLn] xfd|f] :ofxf/ ug]{ xh"/cfdf kfPsf lyof}+ . c¿x¿sf] d b]Vy]+ laxfg sf]sf]{df y'g]/ uPsf aRrfx¿ d]nfkftaf6 cfdf kmls{bf;Dd lb;flk;fadf 8'a]/ a;]sf ef]s / Kof;n] cQflnPsf x'Gy] . ufFlgPsf] :tg rs]{ em}+ 5ftL leqsf] d'6' klg rs{GYof] cfdfx¿sf] t/ s] ug'{ < Tolt gu/] hLjgsf] ult cufl8 a9\b}gYof] . afWotfsf] nx/fdf h]lnPsf] / afFlwPsf] lyof] hLjg Û Tof] 7fpF hxfF d hGd]+ / x's]{+ ToxfF cfw'lgs 1fg lj1fg, d]lzg jf cf}Bf]lus qmflGtn] kfOnf 6]Sg] t s] s'/f ss]{ cfFvfn] emfFSg;Dd kfPsf] lyPg . dxfb]jn] ;tLb]jLsf] nf; sfFwdf af]s]/ lx+8] em}+ dfG5]sf] hLjgn] Dofb gf3]sf k|frLg k/Dk/fnfO{ af]s]/ lx+l8/x]sf] lyof] . clxn] d b]V5'– 7"N7"nf zx/x¿b]lv ufpF b]xft;Dd, ;dy/ ;'ud 7fpFx¿b]lv b'u{d kxf8sf s'gfsGb/f;Dd 7"nf, dˇof}nf / ;fgf ;a}vfn] bfn rfdn kL7f] t]n ldnx¿ ;+rflnt 5g\ . clxn]sf oL ldnx¿sf] ;§f pltv]/ l9sL hfFtf] sf]nx¿ lyP . clxn]sf oL 7"N7"nf pBf]u ldn sf/vfgfx¿n] ug]{ sfd t pltv]/ dlxnfx¿n] cltl/St ;dodf ub{y] pltv]/ klg s;}n] sfFr} vfGy]g / sf]xL ef]sf] klg t lyPg . d]nfkftaf6 kms]{kl5 d]/L cfdfn] ef]lnsf] nflu cfF6f] kL7f] jf rfdn 5 5}g eg]/ 8fnf] 5fDg' x'GYof] . 8fnf] l/Qf] b]v]kl5 /ftL cw{lgb|fdf pF3b} hfFtf] 3'dfpg' x'GYof] . ef]lnkN6 laxfg} p7]/ l9sL s'6\g' x'GYof] . hg:jf:Yosf] s'/f ug]{ xf] eg] klg pxL xfn 5 . plxn]sf] t'ngf clxn];Fu x'g klg ;Sb}g . clxn] t :jf:Yof]krf/sf] nflu k|z:t} c:ktfn 5g\ . ;a}vfn] /f]usf] ;fdfGo pkrf/ x'g] ;/sf/L jf lghL c:ktfnx¿ 5g\ d]l8sn sn]hx¿ 5g\ . dfG5]sf z/L/sf 5'§f5'§} cª\usf 5'§f5'§} c:ktfnx¿ cgluGtL 5g\ . To:t} df5]sf 5'§f5'§} cª\u x]g]{ 8fS6/ jf ljz]if1x¿ slt 5g\ slt . tL eGbf cem /fd|f];Fu /f]u kQfnufpg] oGq k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 33
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
pks/0f, k|ljlw / k|fljlw1x¿ 5g\ . y/Ly/Lsf sDkgLx¿ /f]u lgbfgsf] nflu cf}iflw pTkfbg ug{df tNnLg 5g\ . clxn] hLjg ;'/lIft 5 . :yfgLo txdf pkrf/ x'g g;s] 7"nf zx/sf jf /fhwfgLsf 7"nf c:ktfnx¿ 5g\ . ToxfF klg pkrf/ ;Dej geP ljb]zdf 7"nf c:ktfnx¿ 5g\ . clxn] t k};f eof] eg] dfG5]n] cfo' g;lsP;Dd dg}{ kb}{g . t/ clxn] d oltv]/sf] x}g pltv]/sf] s'/f ug{ vf]Hb}5' . pltv]/ d ;fgf] 5Fbf d]/f] ufpFdf c:ktfn eg] klg 8fS6/ jf ljz]if1 h] eg]klg l5k'ª\sf Pshgf a/fn hLjf lyP . cf}iflwsf] gfddf pgn] hfg]sf s]xL h8La"6Lx¿ lyP . ;fgf]ltgf] /f]udf 3f]8tfk|]sf] kft rgf}6f]df lk;]/ d]/f] afn] klg r6fpg' x'GYof] . clxn] d a/fn hLafnfO{ emNemnL ;DemG5' . cxn]sf 7"nf 8fS6/ jf ljz]if1 eGbf sd xfd|f a/fn hLaf klg lyPgg\ . pgL /f]uLsf] 3/3/df k'Uby] / lj/fdLnfO{ cf}iflwd"nf] ub{y] / d[To'sf] d'vaf6 arfpFy] . pgn] pkrf/ u/]kl5 h] h:tf];'s} /f]u nfu]sf] ePtfklg /f]uL lgsf] e}xfNYof] . Ps k6s d # dxLgf;Dd ynf k/]+ od/fhn] dnfO{ cfwfaf6f] k'/\ofO ;s]sf] lyof] . l5d]sLx¿n] afF;sf] hf]xf] ul/;s]sf lyP t/ a/fn hLafn] od/fh;Fu n8]/ dnfO{ kmsf{P/ NofP . kl5 t od/fhn] a/fn hLaf;Fu Ifdf dfUof] afF;vf]Hg] l5d]sLx¿n] nfh dfg] . d]/f] ufpFdf a/fnhLaf kl5 /f]uLsf] /f]u lgbfg ug]{ olb sf]xL lyof] eg] Ps dfq O{Zj/ lyof] . To;}n] d clxn]sf 7"nf ;h{g jf lkmlhl;ogx¿nfO{eGbf a9L dfg ;Ddfg tL a/fn hLafnfO{ ub{5' . pltv]/ d]/f] ufpF ;fgf] lyof], To;sf] kl/j]z ;fFu'/f] lyof] . ufpFsf] kx'Fr aflx/L b'lgofF;Fu lyPg . clxn] eg] of] ljZj g} v'lDrP/ Pp6f ufpF h:t} ;fFu'/f] ePsf] 5 . d cd]l/sfdf kmn]sf] :ofp vfG5' . dfkmf{sf] :ofp ljb]z hfG5 . ;f]n'sf] rf}/L £o", rLh / 5'lk{, O{nfdsf] lrof, cn}rL / ;'7f] ljb]z hfG5 . To;}u/L ljZjsf] Ps s'gfaf6 csf]{ s'gf;Dd j:t'x¿sf] cf]x/bf]x/ e}/xG5 . pkef]Stfsf] nflu clxn] Pp6} ljZjahf/ ePsf] 5 . To;}sf/0f t l5d]sL ldqb]zn] gfsf aGb ul/lb+bf xfdL kfgL lagfsf] kf]v/Lsf] df5f h:tf] x'g' k/\of] . kfgLsf] d'xfg y'g]/ o'4 lhTg] bfp c+u|]hx¿n] l;sfPsf lyP . t/ clxn] PSsfO;f}+ ztfAbLdf klg To:t} pkfon] cfkm"n] rfx]sf] s'/f dgfpg ;lsG5 eGg] dfgl;stfn] ca sfd ub}{g eGg] s'/fsf] r]t xfd|f] l5d]sL leqb]znfO{ eof] ePg s'lGg eljion] atfpnf . of] ljZjahf/Ls/0fn] ljZj hg;d'bfodf hlt;'s} ;'ljwf k'/\ofPtf klg / o;af6 hlt;'s} kmfObf ePtf klg o;n] xfdLnfO{ k/lge{/ x'g l;sfPsf] 5 . xfdL emg emg k/lge{/tfsf] hfnf]df h]lnb} u}/x]sf 5f}+ . d ;fgf] 5Fbfsf] s'/f ug]{ xf] eg] b]z, ;dfh / JolSt Ps lsl;dn] cf–cfk\mgf] 7fpFdf cfTdlge{/ lyP . k|To]s kl/jf/n] g"g / dl§t]n afx]s cGo j:t' cfkm} pTkfbg ub{Yof] . sk8f klg ;Lldt dfqfdf cfoft x'GYof] b]zdf . ufpFufpFdf sk8fsf xft] tfgx¿ lyP . d}n] hfGbf;Dd ufpFdf pTkflbt 3/a'gfaf6 g} :jf:gLdfG5]sf kf]zfs u'lgof], rf]nf], k6'sf, 3n]s, 34 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
jf asf]{ cflb tof/ x'GYof] . nf]Ug] dfG5]sf kf]zfs bf}/f ;'?jfn ef]6f] k6'sf, s5f8 cflb klg 3/j'gfaf6} tof/ x'GYof] t/ clxn] b]zdf :yflkt e};s]sf pBf]ux¿ klg wdfwd aGb x'b}5g\ . g]kfnsf h'6, h'Qf, l;d]G6, r'/f]6, sfuh sf/vfgf dfq xf]Og x]6f}8f sk8f sf/vfgf, a'6jn wfuf] sf/vfgf / afFs] alb{ofsf] skf; pTkfbgx¿ aGb ePsf] klg v'nf cy{tGq / lghLs/0fn] ubf{ g} xf] . b]zsf] ljsf; / pGgltsf] gfddf ha ljZjahf/ rf]/ la/fnf] em}+ b]zsf 7"N7"nf zx/ahf/df dfq xf]Og ufpFufpFdf ;d]t k|j]z u/\of] ta gvfP/ klg x'g] ljb]zL vfBj:t'x¿, gnfP klg x'g] ljb]zL kf]zfsx¿ g]kfnL ;dfhn] cjnDjg ug{ yfNof] . To;n] xfd|f] k/Dk/fut vfgkfg, /xg;xg, rfnrng e]ife"iff cflb lj:tf/} lj:yflkt x'Fb} u}/x]sf] 5 . x'Fbf x'Fbf vfg} gx'g] j:t', nfpg} nfhnfUbf kf]zfsx¿n] g]kfnL ;dfhnfO{ ljs[t t'NofpFb} nlu/x]sf] 5 . ljb]zLsf] l;sf] u/]/ xfdL c:j:Yos/ vfgf vfFb}5f}+ / cfˆgf] klxrfg g} d]6fpg] vfnsf kf]zfsx¿ klxl/b} 5f}+ / cfk\mgf] k/Dk/f / ;+:s[ltnfO{ ;d]t lj;{b} u}/x]sf 5f}+ . ;dfhsf] ult ;Fu;Fu} b]zdf gofF gofF pBf]u wGbfx¿, snsf/vfgfx¿ :yflkt x'Fb} hfg', b]zsf] cy{tGqn] cfTdlge{/tfsf] af6f] cjnDjg ug'{ t stf xf] stf klxn] :yflkt eP/ /fd|f] ;Fu rln/x]sf pBf]u wGwfx¿ klg wdfwd aGb x'Fb} hfg' ljb]zL pTkfbgsf j:t'x¿n] :jb]zL j:t'x¿nfO{ ahf/df l6Sg glbg' / pkef]Stfsf] ?lr ;d]t ljb]zL j:t'k|lt a9\b} hfg'n] ca t emgemg JolSt, kl/jf/, ;dfh / b]z g} k/lge{/tfsf] af6f] tkm{ nDsb} 5 . xfdLn] xfd|f] k/Dk/fut vfgkfg /xg;xg dfq xf]Og cfk\mgf]kg, cfˆgf] klx/g, cfˆgf] k/Dk/f, cfˆgf] ;+:sf/, cfˆgf] ;+:s[lt / cfˆgf] wd{ ;d]t TofUb} u}/x]sf 5f}+ . o;/L ;a} s'/fdf cfk\mgf]kg TofUb} hfg] xf] eg] t xfdL g]kfnL ePsf] k|df0f / klxrfg ca gful/stfsf] k|df0fkqdf afx]s cGoq st} /xg] g} ePg t Û lzIff, :jf:Yo, pBf]u Joj;fo If]qsf bIf hgzlSt g]kfndf a:g ?rpFb}gg\, ljb]lzG5g\ . :jb]zdf pBf]uwGbf, Jofkf/ Joj;fosf] cefjdf /f]huf/Lsf cj;/x¿ gePsf] x'Fbf g]kfnsf] cw{bIf / cbIf hgzlSt jf >lds ju{ ;d]t ljb]lzg afWo 5 . To;df s[lif >lds jf s[ifs ;d]t kb{5g\ . xfdL cfkm"nfO{ s[lif k|wfg b]zsf gful/s eGb5f}+ t/ lbgk|ltlbg s[lifsf] pTkfbg 36\bf] 5 . xfdL ;uf}/j cfofltt bfn, eft, t/sf/L vfG5f}+ . s:tf] nfhdbf]{ s'/f gfsfaGbLsf] ;dodf xhf/f}+ cfn', Kofh / uf]ne]+8f h:tf ;fdfg nflbPsf 6«sx¿ gfsfdf y'lgPsfn] tL j:t' ;8]un]sf] b]Vg' k/\of] . s[lif k|wfg b]zn] ljb]zaf6 cfoft u/]sf] t/sf/L hgtfnfO{ Vjfpg ;'xfpg] s'/f xf] t < b]z rnfpg]x¿nfO{ lsg nfh gnfu]sf] xf]nf < xfdL cfkm"nfO{ hn>f]tsf] wgL b]zsf gful/s klg eG5f}+ . x'g t To;} eg]sf] x}g wgL eP/ g} eg]sf] xf] t/ xfdL >f]tdf dfq wgL eof}+, hn zlStdf rfxL+ u/Lasf] u/La} /Xof}+ . To;sf/0f ljB't lgof{t ug'{ kg]{ b]zn] cfoft ub}{5 / klg k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 35
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
b}lgs krf; k|ltzt ;do cFWof/f]df a:g' o; b]zsf gful/ssf] lgolt ag]sf] 5 . d cfkm"nfO{ kl/>dL / kf}/vL k'vf{sf] ;Gtfg x'F eG5', jL/ k'vf{sf] ;Gtfg x'F eG5' . x'F klg To;} eg]sf] sxfF xf] / Û d]/f k'vf{n] dnfO{ klg kl/>d ug{ l;sfP, kf}/v ug{ l;sfP, jL/ x'g / c;n aGg klg l;sfP . d}n] klg pgsf] b]vfl;sL u/]/ kl/>d ug{ l;s]+ t/ kf}/v ug{ / jL/ x'g eg] ;lsg . d c;n aGg vf]h]+ t/ dnfO{ s;}n] c;n eg]g . d}n] hLjgdf lg/Gt/ ¿kdf ;dosf] lgd{n gbLdf aUg] k|0f u/]sf] lyPF ;bf;j{bf ;lqmo hLjg lhpg] k|0f u/]sf] lyPF t/ dnfO{ ;dosf] e]nn] x'TofP/ ulx/f] vfN6f]df nu]/ hfs]sf] 5 . clxn] d ToxL vfOdf cNem]/ a;]sf] dx;"; ub}{ 5' . To;}n] d]/f] hLjgsf] ult l:y/ h:t} 5 . d of] l:y/kgaf6 of] lgis[otfaf6, of] cN5L b'lgofFaf6 pDsg rfxG5' t/ dnfO{ kl/l:yltn] o;/L hs8]sf] 5 ls ToxfFaf6 km'Tsg ;ls/x]sf] 5}g . of] b]z xfFSg]x¿n] dnfO{ xfO{ sf9]/ a:g, emnf{ / vfpFnf eg]/ a:g, gfdL cN5L x'g / k/fjnDjL x'g l;sfP . ToxL l;sf] u/]/ d Ps gDj/sf] cN5L ePsf] /x]5' . csf{sf] d'v tfs]/ a:g] gfdL k/fjnDjL ePsf] /x]5' . lgisif{df d d]/f] b]zeGbf klg a9\tf k/lge{/ ePsf] /x]5' . d olt k/lge{/ ePsf] /x]5' ls cfkm"n] s]xL klg ug{ ;lSbg ;a}yf]s c¿n] ul/lbg' k5{ d]/f] z/L/ d]/f] lgoGq0fdf 5}g . pm x/]s s'/fdf k/lge{/tf vf]Hb}5 . d t ;w}Fel/ >LdtLdf lge{/ /x]5' . pgLljgf d s]xL klg ug{ ;lSbg . d cfk\mgf] kf]zfs b/fhaf6 lems]/ nfpg ;lSbg, cfk\mgf] df]hf vf]h]/ nfpg ;lSbg, cfkm} kfln; u/]/ h'Qf nfpg ;lSbg, cfk\mg} xftn] sf]6sf] 6fFs jf Hofs]6sf] r]g nfpg ;lSbg . cfkm} cf}iflw lems]/ vfg ;lSbg . pgsf] ;Nnfx / Ozf/fljgf d s]xL ug{ jf af]Ng ;lSbg . >LdtL ljgf t d s]xL klg ug{ ;lSbg . slxn]sfxLF t ljxfgsf] a]8 6L jf a|]skmf:6 vfPF jf vfOg, lbpF;f]sf] vfhf vfPF vfOg pg};Fu ;f]Wg' kg{] x'G5 . cr]n d cjsfz k|fKt uf]? h:t} nb\b' ePsf] 5' . lgb|fsf] uf]nL gvfO{ d /ftL ;'Tg ;lSbg . vfgf t d hlt klg vfg ;S5' t/ vfPsf] vfgf cfkm} krfpg ;lSbg, xhdf]nf rflxG5 Tolt eP/ klg d dn Tofu ug{ ;lSbg lqkmnf rflxG5 . k|f]:6]6 kfn]/ /fv]sf] 5', lkzfa TofUg klg lkmgf:6 / e]N6fd uf]nL rflxG5 . cr]n d}n] s]xL ug{ kb}{g, ;a}yf]s c¿n] g} ul/lbPsf x'G5g\ . d d]/f] b]zh:t} k/lge{/ aGb} u}/x]sf] 5' . ( (*%*)@$%)! à g]kfnu~h
36 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
gf}hªhL;Fusf s'/fsfgLkl5 /ljnfn clwsf/L
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
gf}hª u'?ªsf] 3/ kfv'/Lsf]6 xf] / d]/f] 3/ uf]h]{ xf] . k~rfotL Joj:yf nfu" ePkl5 pxfFsf] kfv'/Lsf]6 k~rfot / d]/f] uf]h]{ k~rfot b'O{ 5'§} k~rfot lyP . @)#@ ;fndf ndh'ªaf6 sf:sLdf cfPsf * k~rfot dWo] ndh'ªsf] l;dfgfdf /x]sf k~rfot xfd|} b'O{ k~rfot x'g\ . kl5 k~rfot 36fpFbf xfd|f b'O{ k~rfot hf]8]/ ldh'/] 8fF8f ufpF k~rfot agfOof] . k]ml/ kl5 k~rfotL ;Qf p8]kl5 k~rfot zAb x6fP/ ldh'/] 8fF8f ufpF ljsf; ;ldlt agfOof] . ;+ljwfg ;efsf] r'gfj eO{ gofF ;+ljwfg ag]/ nfu" x'Fbf dfbL ufpFkflnsf j8f g+=* / ( df xfd|f] If]q ;Lldt ePsf] 5 . sfg"gL ¿kdf h]h;f] eP klg Jofjxfl/s ¿kdf kfv'/Lsf]6 / uf]h]{ l5d]sL ufpF 5g\ . xfdL Ps csf{sf ghLs} 5f}+ . cf]Nnf] kNnf] ufpFdf cfjt–hfjt rN5, s'/fsfgL x'G5g\ . xfdL clxn] b'j} kf]v/fdf ePklg ufpFsf] l:ylt o:t} lsl;dsf] 5 . d kf]v/f gcfpFb} …kfv'/Lsf]6sf] lxdnfsf] efO gf}hªn] kf]v/fdf uO{ dx]Gb|k'ndf k;n rnfP/ a;]sf] 5Ú eGg] s'/f] s'/fsf k|;ª\udf sltkosf d'vaf6 ;'Gby]+ . gf}hª sf] xf] < s:tf] 5 < eGg] af/] dnfO{ s]xL hfgsf/L lyPg . kf]v/f cfP/ dx]Gb|k'nlt/ cf]xf]/–bf]xf]/ ug{ yfn]kl5 gf}hªsf] k;n kQf nfUof] . ;f]wvf]h lrgfhfgL ubf{ gf}hª kftnf] gvfg] r/f h:tf] x'g'x'bf] /x]5 . z/L/ x]/]/ ePg, z/L/leqsf] cfF6 / ;fx; alnof] /x]5 . To;}n] zxl/of x'g] af6f] a]nfd} vf]Hg' eP5 eGg] ;f]r]+ . k;ndf hfFbf pxfFsf kl/jf/;Fu klg kl/lrt ePF . pxfF kftnf] eP klg >LdtL Tolt kftnL x'g'x'Gg . lrKn] 9'ª\uflt/ cf]xf]/–bf]xf]/ ubf{ pxfF jf pxfFsL >LdtLnfO{ Tot} cf]xf]/–bf]xf]/ u/]sf] b]Vy+] . kl5 kQf nfUof] pxfFsf] 3/ lrKn]9'ª\uf jf la=kL= rf]ssf] pQ/L efudf leq /x]5 . gf}hªhLsf] k;n d}n] klxn] lrgf/L ubf{ hxfF lyof] clxn] klg ToxL+ 5 . d kf]v/f cfPsf] $) aif{ x'g nfUof] . dx]Gb|k'nsf] ;fd' klZrdlt/ /x]sf 3/df cfh klg pxfFsf] k;n rn]sf] 5 . klxnf–klxnf pxfF ;w}F g} k;ndf x'g'x'GYof] . kl5–kl5 pxfFsf] k;ndf a;fO kftlnb} uof] . cfhef]ln t pxfFnfO{ k;ndf b]Vg g} kfOFb}g . :6fkmx¿;Fu ;f]Wbf …pxfF 3/lt/ g} x'g'x'G5Ú elglbG5g\ . ;+of]un] cl:t rf/lbg klxn] kflnv]rf]s k'u]/ dx]Gb|k'nlt/ embf{ pxfFnfO{ k;nsf k]6Ldf aflx/ a;]sf] b]v]+ . gd:sf/ u/]/ xft ldnfPkl5 …tkfO+{nfO{ t cr]n k;ndf slxNo} b]lv+b}gÚ eg]+ . k;n :6fkmnfO{ 5f]8]/ k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 37
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
cfk"m 3/lt/ g} a:g yfn]sf] s'/f] pxfFn] atfpg' eof] / 5f]/f5f]/L oxfF sf]xL a:g gdfg]sf] u'gf;f] ug'{eof] . pxfF k;ndf a:tf w]/} s'/fsfgL ug]{ ;do ldNb}gYof] . ca k;n 5f]8]/ a;]sf] eg]kl5 ;don] /f]St}g ;f]rL pxfFsf 5f]/f5f]/Lsf ljifodf ;f]w]+ . pxfFsf # 5f]/L / @ 5f]/f u/L % ;Gtfg /x]5g\ / ;a} ljb]zdf a:tf /x]5g\ . s'g} o'=s], s'g} c:6«]lnof, s'g} hfkfg / s'g} xªsª u/L ljb]zdf dfq a:g vf]Hg] ;Gtfg eP eGg] u'gf;f] ubf{ g]kfndf s'g} gLlt, lgod / g}ltstf gePsf] bf]if b]vfO{ To;s} sf/0fn] ;Gtfgx¿ ;Ifd / g]kfndf Joj;fo u/]/ afFRg ;Sg] ePklg a:g gdfg]sf] cfzo pxfFn] JoQm ug'{eof] . oxfF 7"nfb]lv–;fgf;Dd dflyb]lv tn;Ddsf dfG5] gLlt lgoddf grNg] ePsf] pxfFsf] u'gf;f] lyof] . d cfk"m klg c:6«]lnof;Dd k'u]/ cfPsf] / xfjf, kfgL, hdLgsf] agf]6 Plzof dxfb]zsf] /fd|f] ePsf] hfgsf/L kfPsf] x'Fbf xfjfkfgL, hdLgsf] pTkfbg cflbsf sf/0fn] a:gsf nflu g]kfn} /fd|f] 5 eGg] cfzo d}n] atfPF . d]/f] s'/f] ;'g]/ …g]kfn a:gsf nflu /fd|f] 5, c;DkGgtfdf ef]ln ;DkGgtf klg cfpg ;Snf t/ g]kfnn] l;:6dsf] ljsf; ug{ ;s]sf] 5}g, dflyNnf dfG5]x¿df klg g}ltstf 5}g, k};f vfg kfof] eg] ck/fwLnfO{ klg 5'6fpF5 / k};f lbg g;Sg]nfO{ ck/fwL geP klg ck/fwL eg]/ y'G5 . dflysf] dfG5] g}lts eP/ ;'wf/ ub}{ Nofpg ;s]dfq tnsf] dfG5] ;'w|G5M dflysf] g} cg}lts 5 eg] tnsf] dfG5] s;/L ;'w|G5 < o:tf] l:ylt b]v]/ d]/f] ;Gtfg g]kfndf a:g dfGb}g . of] l:yltdf ;'wf/ ug{ ce}m slt ;o jif{ nfU5Ú eGb} pxfFn] u'gf;f] ug'{eof] . pxfFsf] u'gf;f]kl5 …;lsGh]n;Dd a"9fa"9L oxL+ a:g] xf], g;Sg] ePkl5 Pp6f ;Gtfgsf] cf8 gnfuL x'Fb}g, hxfF hfg] eG5g\ ToxL+ hfg'k5{ clxn] w]/} g]kfnLx¿sf] l:ylt o:t} 5Ú eGb} d klg pxfF;Fu 5'l§PF . pxfFn] eg]sf dggLo s'/fx¿ ;DeFmb} 3/df cfPF . pxfFsf s'/fnfO{ Wofg lbP/ dfly x]/]+ k|wfgGofofwLz x'g] dfG5]n] @–# y/L ;l6{lkms]6 k]z u/]/ cjlw a9fO{ kmhL{ ¿kdf Gofo ;Dkfbg u/]sf] 5 . k|ltlglw ;efdf Hofg d'2fsf cleo'St / t:s/x¿n] 7fpF kfPsf 5g\ . cfGtl/s /fh:j ljefusf xflsdnfO{ e|i6frf/sf] cleof]u nfU5 . ;fdfGo xflsdx¿ t slt xf], slt e|i6 5g\, o; lsl;dsf] g]kfnLsf] g}ltstf 5 eg] gf}hªhLn] u'gf;f] ug'{ :jfefljs xf] . dflysf s'/f 5f]8]/ tnsf g]kfnLsf] s'/f ug]{ xf] eg] klg ;Gtf]ifn] ;f; k]mg]{ 7fpF /xFb}g . ;a} cfkm\gf] sfd k6\ofpg l;kfn', ;a} rnfv / Jojxf/df ;a} w"t{ t/ aflx/ b]lvg ;a} ;Hhg, ;a} c;n / ;a} g}lts . d lah'nLsf] k};f a'emfpg hfG5' 6f]sg lnP/ So'df a:5' . kl/0ffddf d}n] eGbf k5fl8 6f]sg lng]x¿ k};f a'emfP/ lxFl8;s]sf x'G5g\ . d g}lts x'g vf]Hg] n7'jf ;aeGbf kl5 k5'{ . To:t} l:ylt kmf]gsf] k};f, kfgLsf] k};f a'emfpFbf klg x'G5 . olt dfq xf]Og, bf]sfgdf ;fdfg lsGbf, kFw]/fdf kfgL ebf{ klg d jf d h:tf g}lts aGg vf]Hg] n7'jf kl5 k/]sf x'G5g\ / d rnfv, d 38 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
a'l4dfg, d o'u Joxf]/]/ vfg ;Sg] eGg] gful/sx¿n] sfd k6\ofO;s]sf x'G5g\ . d jf dh:tf a'4"x¿ gu0o dfqfdf 5f}+ / xfdLnfO{ a'4" eg]/ pkxf; ug{ ;Sg] gful/sx¿ w]/} 5g\ . To;}n] tnsf] gful/snfO{ klg g}lts eGg ;lsb}g / e|i6, w"t{, abdf; cflb eGg kg]{ x'G5 . k};fsf lgldQ afa'cfdfn] 5f]/f5f]/LnfO{ / 5f]/f5f]/Ln] afa'cfdfnfO{ klg 7Ug ;Sg] x'gfn] 7u klg eGg ;lsG5 . o;/L x]b}{ hfg] xf] eg] xfd|f] g]kfnL ;dfhdf g}ltstfsf] v8]/L 5 . ;fgfb]lv 7"nf;Ddsf / tnb]lv dfly ;Ddsf xfdLx¿ ;a} cg}lts 5f}+ . gLlt kfng u/]/ afFRg ;Sg] ljZjf; xfdLn] x'sf{pg ;s]sf 5}gf}+ . kbdf k'Ug] dflyNnf–dflyNnfn] 7"nf–7"nf s'/fdf / kbdf k'Ug g;Sg] tnsfn] ;fgf– ;fgf s'/fdf klg c¿nfO{ pl5Gg] bfp, 7uL, w'Tof{OF cflb g}lts e|i6tfsf k|efjx¿ b]vfP/ gful/ssf] s'zn st{Jo lgjf{x u/]sf 5}gf}+ . ;fdfGo s'/fdf klg g}ltstf u'dfP/ cfk"mnfO{ o'u Joxf]/]/ vfg ;Sg] ;fljt ug'{ xfd|f] wd{ ePsf] 5 . gf}hªhLn] eg] h:t} dflysf e|i6x¿ g;'w|L tnsf ;'w|b}gf}+ / dflysf e|i6x¿ ;'w|g ce}m slt ztfAbL nfU5 . tL ;'w|]kl5 xfdL ;'w|g] s'/f] cem kl5sf] s'/f] xf]Ù To;}n] g]kfnn] k|z:t ;DkGgtf cfh{g u/]klg g}lts ;DkGgtf cfh{g ug'{ r'gf}tLsf] ljifo ag]sf] 5 . g}lts ;DkGgtf b]Vg gkfpFbf;Dd ;a}sf ;Gtfg gf}hªhLsf ;Gtfg h:t} ljb]zdf g} a:g ?rfpg] x'G5g\ . of] s'/f] dflyNnf a'l4hLjL / s'zn g]t[Tj ug{ ;S5f}+ eGg] g]tfx¿n] slxn] a'‰nfg\ of] Pp6f s't"xnsf] ljifo ag]sf] 5 . ( (*$^#%$#(^ à a'4rf]s, kf]v/f
k7gLo ;flxlTos klqsfx¿
g]kfnL, cleJolQm, efg', xfd|f] k'?iffy{, bfloTj, lzjk'/L ;Gb]z, zfNdln, hgdt, ;'n]v, zAbfª\s'/, sf}lzsL, z[ª\vnf, gjk|1fkg, cIf/dfu{, hd36, sNkt?, cfn]vg, gf/L:j/, /h:yn, skg jfg]Zj/, bf]efg, j}hoGtL, zAb;+of]hg, jlgtf, clegj, syflnsf, ;+ud cleofg cflb ;flxlTos klqsfx¿ lgoldt ¿kdf k|sflzt eO/x]sf 5g\ . k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 39
ljhosf] lj/f;t x]d;fu/ kf]v/]n
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
ljho zAbf+z :kz{ x'gf;fy hf];'s}nfO{ ;kmntfsf] cfef; x'G5 . ;kmntf jf hLtsf] cy{af]wn] ljho zAb lk|o / cfgGbljef]/ x'g k'u]sf] xf] . ljhosf] lj/f;t eGgfn] k|lti7fsf] pRr cf}sftnfO{ k|:6\ofPsf] kfOG5 . ljhosf] lj/f;t k"j{jt\ ljhosf] ljzb\ rrf{, kl/rrf{ / sxfjt xf] . k|z+l;t hLtsf] /]vfª\sg xf] . ;kmntf jf sfo{l;l4sf] pRrtd ¿kdf lj/f;tn] zflAbs cljwfb]lv Jo~hgfTds cy{ axgdf gf}sf lvofPsf] x'G5 . oxL sf/0fn] ljhosf] lj/f;t zAb /fhgLltb]lv lnP/ ;j{JofkL k|of]udf 3'ngzLn aGg k'u]sf] 5 . ljho / lj/f;t /fhgLlt If]qsf] dfq kfl/eflifs zAbfjnL sbflk xf]Og . k|of]hgk/s cEof; / cy{axgdf ;j{q leHb} cGt/3'ng x'g k'u]sf] 5 . x'g t zAbx¿ cfk}m+df :yfgdfgsf e]bs / k|tLs x'b}gg\ . :t/Los[t dfgs k|fof]lus 5nfªdf juL{s/0f ug]{ sfo{ dfgj;Lks} rfFhf] kfFhf] xf] . zAbx¿ ;+/rgf / k|fof]lus e]udf ;j{AofkL zlQm / ;fdYo{ dflgG5g\ . ljhosf] ljzb\ s}/gdf stf{ jf ljhoLsf] dg, jrg / sd{jfbL nugsf] pTs[i6 ;+of]hg ePsf] x'G5 . sfo{df nLg sd{jfbLx¿ ;kmntfs} vflt/ sfo{ ;DkGg ub{5g\ . t/ cfzftLt ;kmntf jf ljho ;xh} k|fKt x'G5 eGg] 5}g . ;kmntf k|fKt eof] eg]/ sd{ ug{ 5f]l8b}g . a? sd{sf lgldQ s'zn ;Lk, 1fg, tf}/t/Lsfdf k'glj{rf/ / ;'wf/ ul/G5 . ljhosf] lj/f;tn] stf{, sd{ / lqmofnfO{ yk xf};nf e5{ . oxL sf/0fn] sd{jfbLx¿ cfˆgf] sfo{sf] nufddf bQlrQ / cg'/Qm aGg k'U5g\ . stf{sf] b[9 ;+sNk, ;dolgi7f / nugzLntfn] ljhosf] lj/f;t hf]ufpg pTk|]l/t u/]sf] x'G5 . ljhosf] lj/f;tn] JolQmut, kfl/jfl/s tyf ;fdflhs cg'zLngdf cg's/0fLo b[i6fGt yk]sf] x'G5 . ljhosf] lj/f;t :joddf nf]enfUbf] eP/ cl8Psf] x'G5 . t/ of] pTs[i6 eP/ ;xh} k|fKt eO/xg] ljifo xf]Og . ljho k|flKtsf] pTs[i6 nufdsf] ultzLn rfxgf :jod stf{df cljlht x'g' kb{5 . ljho jf ;kmntf k|lt tLa| cg'/fu eP/ dfq sfo{l;l4 ;DkGg x'g ;Sb}g . ljhosf] lj/f;t hf];'s}nfO{ lk|o / x[bo:kzfL{ nfU5 t/ lj/f;tsf] x}l;ot k':tf}gL x:tfGtl/t eO/xg] ;xh xftnfuL x'g] pkxf/ jf sf];]nL klg xf]Og . ljho tn–dfly, dfly–tn, bfofF–afofF / AffofF–bfofF eO/xG5 . ljhosf] >[ª\vnf Ps} vfnsf] dfq x'b}g . ljho;Fu} lj/f;tsf] ;'lsnf] 40 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
k|lti7f klg ljhos} pa8vfj8df k|efljt Pjd\ k|ltljlDjt x'g k'U5 . kl/jlt{t ;dosf] rf}3]/fdf x]lnb} ;d:ofsf ;s;df kf}+7]hf]/L v]Ng pBt x'g k'U5 . hLjg lgjf{xsf cgluGtL r/0fdf au|]NtL uhdf}/f x'G5g\ . ;a}vfn] afwf lj£g;Fu n'sfdf/L u/]/ sd{jfbL dfgjsf] kl/ro hf]ufO /fVg ;Sg' k5{ . ;d:ofsf c;/Nn rfªaf6 x6]/ xf]Og 86]/ ;fdgf ug{ ;Sg' g} ;+3if{do hLjg xf] . clg nugzLn nufj rflxG5 . tdfd b'af]{Wotf hl6ntf l5rf]Ng JolQmdf cys ;fx; ckl/xfo{ x'g' k5{ . olb w"ldn dfu{ lrqlt/} cNdlng yflnof] eg] lj/f;tsf] abnfdf knfogsf] P]+7gn] cndNofpg ;S5 . lj/f;tdf /dfpg rfxg] ljhoLn] stf{sf] ;kmf lrq0fdf PsnAo x'g' k5{ . sd{of]uL eP/ dfq klg ljhoL x'g ;lsb}g . sd{of]uL dWo]sf s'zn / bIf sd{of]uL ePsf cj:yfdf dfq ljhosf] ku/L lng ;lsG5 . k|fKt u/]sf] ljhonfO{ lj/f;tsf ¿kdf hLjGt agfpg ;Sg' emg} 7"nf] sfo{ xf] . lj/f;t hf]ufpg k':tf}gL k/Dk/fsf] /Lt yfDgsf nflu gofF jf g"tg lxDdt / ;fx; a6'Ng' k5{ . Psflt/ ;d;fdlosL k|lt:kwf{sf] xf]8jfhL csf{lt/ k"j{jt\ lj/f;tsf] s7f]/ lzv/ofqf . oL ofqfsf cnu cnu xf]8jfhLn] lk/f]N5 . lrdf]6\5 . clg ;dosf ;DaGw / ;Gbe{df em:sfP/ ;r]t u/fpF5 . h:sf] cGt/af]waf6 dfgj r]tgfsf] pTs[i6 v"jLsf] n]vfhf]vf x'g] u5{ . cgluGtL cf/f]x cj/f]xsf] ulN58fsf lj£g afwfx¿nfO{ l5rf]Ng ;lsPg eg] hLjgb]lv xfonsfon eO{ k/fhosf] l;sfotdf efl;g k'luG5 . kmntM JolQm pQ/bfloTjxLg x'g k'U5 . sd{sf :jl0f{d kv]6fdf r9\gaf6 knfog x'g] ;Defjgf /xG5 . hLjgjfbL ljho / lj/f;t x'g' k5{ . t/ ljhosf] lj/f;tjfbL hLjg ePdf ljhosf gfddf g}/fZo pTkGg x'g ;S5 . ljhosf] lj/f;t JolQmut s'07faf6 hf]luP/ enfOut cjwf/0ffdf cfwfl/t x'g cfjZos 5 . ljho ;j{JofkL rfxgf / lj/f;t r'DasLo zlQm xf] . ljho / lj/f;tsf k5fl8 txut k|lt:kwf{sf cg]sf}F cv]6f x'G5g\ . hxfF k|lt:kwf{ cl8g / bl/g ;Sg' k5{ . k|lt:kwf{ eGb}df k/Dk/fdf c:j:y k|lt:kwf{sf] 3[l0ft v]ndf e'mlDdg' /fd|f] xf]Og . cfk;L j}/efj, O{iof{sf] wf}8w"kn] JolQmut / ;fd"lxs zlQmnfO{ IfL0f t'NofO lbG5 . o;af6 hf]lug' k5{ . k|lt:kwL{n] ljho k|fKt ul/;s]kl5 ljhosf] pdª\un] xf};nf yK5 . ljhoLsf] dg–dl:tis / r]x/fdf :k"mlt{sf] j;Gt kmlqmG5 . ljhoLsf] dg xn'ª\uf] x'G5 . ljhoLsf qmdfut r/0fdf :t/ a[l4 x'G5 . ljhoLn] cfˆgf] sd{df d]xgt, nugzLntf, ljj]s / ;dolgi7fnfO{ ;'rfn' /fVg' k5{ . cfˆgf] lqmofzLntfnfO{ lgoGq0f / ;Gt'ngdf /fVg ;s]df lj/f;t emg\ bLuf] aGg k'U5 . gq gtLhf pn6k'n6 x'g k'U5 . ljhosf] lj/f;t ;'Gb/ cg's/0fsf] ct[Kt cfsf+Iff klg xf] . ljho k|flKtsf vflt/ sfo{l;l4sf] k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 41
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
r/0fdf z'¿cft, dWofGt/ / clGtd cj:yf;Dd plQs} lhDd]jf/ x'G5 . sfo{ ;DkGgsf cEof;nfO{ lg/Gt/tf lbO/xg' k5{ . k|lt:kwL{sf lghL a'l4, ljj]s, ljrf/, w}o{ / ;dolgi7fsf] /;fogn] Hofb} dxTj /fV5 . ljhoLn] ljhof]T;jsf] pGdfbdf /dfpFb} ubf{ cfˆgf] x}l;otsf] Vofn /fVg' k5{ . ljho k/fho, k/fho ljhosf rqmx¿ 3'ld/xG5g\ . oL pa8vfa8nfO{ ljhoLn] ;Gt'ng / ;Dos b[li6sf]0faf6 dgg ug'{ k5{ . ljhoLn] cfˆgf] k|lt:kwL{nfO{ ;fGTjgf b]vfpg] Jojxf/ / k|lt:kwL{n] ljhoLnfO{ awfO, z'esfdgf cfbfgk|bfg ug]{ ;f}xfb{ b]vfPsf] cj:yfdf kf/Dkl/s ¿kdf abnf / k|ltzf]wsf] vLn pd|b}g . cfk;df xflb{stf a9f}tL x'G5 . lj/f;tsf] bfo/f :jtM bL3{hLjL x'G5 . d}qLk"0f{ x'G5 . k|ltof]lutf jf ck|ltof]lutf h'g} lsl;dsf k/LIf0fdf klg ljhosf] lj/f;t dxTjk"0f{ x'g k'Ub5 . ljhosf] lj/f;tdf ;j{JofkL / hLjGt /fVg ljhoLn] ;"ema"emk"0f{ tf}/ t/Lsf ckgfpg ;s]df dfq ljhoL cd/ / ;bfjxf/ /xG5g\ . ljhonfO{ c:jfefljs uj{ / k"mlt{kmflt{sf] pdª\u agfpg x'b}g . lj/f;tnfO{ ;:tf] nf]slk|otfsf] 9f]ª agfpg' 3[0ff:kb sfo{ xf] . lj/f;t eGg' g} ljut, jt{dfg / eljiosf] ;fª\uf] kfª\uf] ljho hu]gf{ xf] . log} lq–sfndf lq–cfoflds tTj dg, jrg / sd{df tfbfTDo x'G5 . ljhoL cg'/fudf k|z+l;t cEof; / nugzLntfn] sfo{sf hf]8ltdf ;'udtf / ;xhtf yk]sf] x'G5 . ljhoLsf k|ltef, v"jL, Ifdtf, lgi7f, cfr/0f h:tf tTjn] yk pmhf{ k|bfg u5{ . lj/f;t k|z+l;t / ;'ulGwt x'g k'U5 . ljho u'0fufg ¿kL ceLi6sf] t[lKt /fu dfq xf]Og a? sfo{ cfsif{0fsf] u'0fjfg kl/lzi6fª\s xf] . ljhoLsf] cys sjr xf] . log} cnª\sf/sf] cfsif{0f xf] . hxfF ljhoLsf k;Lgf, ljj]s / ;fx;¿kL u'0fjQfn] zf]ef a9fPsf] x'G5 . ljhostf{ g} sfo{sf] cl:tTj / ;f/tTjsf ¿kdf lrlqt x'g k'U5 . hLjgofqfsf 8f]a / cEof;df lhhLljiffx¿ cgluGtL x'G5g\ . hxfF ;a}sf] rfxgf / sfdgf u/]sf] ljho ;Lldt / b'n{e eOlbG5 . ck|ToIf jf k|ToIf sf/0fLx¿ ljho / k/fhosf s;Ldf k|efljt eOlbG5g\ . t/ ljho k|fKt ubf{ ;fdfGo / ;lhn} k|fKt u/]sf] h:tf] b]lvP tfklg cys k|of;sf] ;xL jf:tljstf ljhoLnfO{ cjut x'G5 . ljhoLsf cg'ejx¿ wf/0fof]Uo x'G5g\ . ljhosf] lj/f;t k|rf/jfhLsf] ljifo dfq geO{ hLjg / hutdf cg's/0fLo pbfx/0f x'g\ . ljhoL lj/f;t ;fdflhs ky k|bz{ssf] cg's/0fLo xf};nf xf] . pbfx/0fLo pTk|]/0ff xf] . cg's/0fLo ;Gb]z xf] . Voflt xf] . ljhosf] lj/f;tnfO{ ;fx; / kl/>dsf] ldof] dfGg ;Sg' k5{ . t/ ljho k|fKt eof] eGb}df lblUjhosf] e|ddf cfzlQm a9\g' cfk}mdf afws / xr'jf d"Nofª\sg xf] . ljhonfO{ akf}tL / lj/f;tnfO{ cf8Da/L cfj/0fsf] cfsif{0f dfq agfOg' unt sfo{ xf] . ljhoL cledfgL / a8Kkgsf] bDedf /Dg' lgs[i6 sfo{ xf] . Psflt/ ljhoLn] lg/Gt/ ¿kdf ljhosf >[ª\vnfx¿ 42 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
k|fKt ul//xg ;lsb}g eg] k|fKt ljho klg lj/f;tsf ¿kdf ;j{AofkL eO/xG5 eGg] ;'lglZrt x'b}g . oL cK7\of/fnfO{ ljrf/0fLo / ;f]rgLo tj/n] dgg ug{ ;Sg' k5{ . ljhosf] lj/f;t bL3{sfnLg /xgsf nflu ljhosf] ljho / ljhoL k|lqmof g} ;fj{hlgs dxTjdf cfwfl/t x'g' k5{ . ;fdflhs dxTjnfO{ a9fjf lbg] ljifoj:t' ePdf ljhosf] lj/f;t g} hLjGt / k|z+l;t aGg k'U5 . ljhosf] lj/f;tnfO{ :t'ltufgsf ¿k;Fu} u|x0fof]Uo ljifo agfOg' k5{ . ljho Ifl0fs k|z+;fsf] d'vkq dfq xf]Og . a? cg's/0fLo dxTjsf] v'/fs xf] . ljhosf] lj/f;tn] ;fdflhs dof{bfnfO{ :jLsfg'{ k5{ . hLjgsf cgluGtL cK7\of/fnfO{ l5rf]Nb} dfu{ lgb]{zgnfos x'g' k5{ . ljhosf] lj/ f;tn] Toltj]nf ;Gb]z lkmFhfpg ;Sg' k5{ . ha stf{sf] sfo{df ;dLlrg b[li6ljGb'nfO{ ;xhLs/0fdf 6]sf]sf] an k|bfg u/f];\ . ljhosf] lj/f;t P]ltxfl;s pkdf dfq geO{ jt{dfg jf ;d;fdlosL kfOg xf] . ljhonfO{ cg'kd pkxf/ sf];]nLsf ¿kdf / lj/f;t k|lti7fsf] pTs[i6 gd"gf xf] . ljhosf] lj/f;tn] hLjgsf :j0fL{d kfOnfdf sf];]9'ª\uf ¿kdf sfo{ u/]sf] x'G5 . ;kmn hLjg ultzLn 5fofsf] zLtntf xf] . ljho/fu g} lj/f;t ;r]tgf kf]if0f tTj xf] . oL b'j}sf] ;d'lrt tfnd]nn] hLjg / sd{nfO{ tGb'?:tL / x[i6k'i6 agfpg] sfo{ u5{ . t/ ljhonfO{ df};dL kmnk"mnsf] :jfbdf ;Lldt / lj/f;tnfO{ l5s]{gL bfpsf pkdfsf ¿kdf lnOg' b'vb\ kIf xf] . ljhosf] lj/f;tnfO{ k|z+;fsf] ljifo dfq agfOg' b]vfl;sL x'g k'U5 . a? hLjgjfbL sd{df cGt/lglxt u/fP/ cr"s cfTdansf ¿kdf cjnDag ug'{ >]os/ x'G5 . ljhosf] lj/f;t cg's/0fLo cfbzf]{Gd'v b[i6fGt xf] . ljho lj/ f;tsf] hu g} lj/f;t ljhosf] cfwf/lznf xf] . logLx¿nfO{ k[ysLs/0f ubf{ ;Ddfgdf :vng cfpF5 . ljho lj/f;tsf] ;bfjxf/ ;'uGw xf] eg] lj/ f;t ljhosf] vj/bf/L ;fGTjgf xf] . oL b'j}sf] ;+of]hgn] hLjgdf k|;Ggtf yK5 . pT;u{sf cfofddf ljhosf] lj/f;t clj:d/0fLo u'l6sf xf] . ljhosf] lj/f;t t]h:jL ls/0fk'~hsf] pkxf/ xf] . ljhosf] lj/f;tnfO{ cg's/0fLo cg'i7fgsf] ;Gb]z dfGg' k5{ . à vf]6fª, vfkf{ xfn M pRr cbfnt lj/f6gu/
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 43
k|s[lt 5fofbQ Gof}kfg] …au/Ú
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
df6fsf] e/ 9'ª\uf] 9'ª\ufsf] e/ df6f] . Ps xftn] tfnL aHb}g . slt l;kfn' xfd|f k'vf{ Û k|s[ltsf] e/ hLjg, hLjgsf] e/ k|s[lt . ¿v–la?jfsf] ;+/If0fn] jftfj/0f cg's"n /fV5 . cg's"n jftfj/0fn] hLjg :j:y /fV5, :j:y hLjgn] ult k|fKt u5{ . ultzLn hLjgnfO{ pTkfbg Ifdtf k|fKt x'G5 . hLjg–hut / k|s[ltaLr gª / df;'sf] ;DaGw 5 . hLjgsf] k|s[lthGo ¿v–la?jf x's{g] a9\g] :jefjdf afwf k'¥ofpg] k|fs[lts k|sf]ksf] /f]syfdsf nflu cu|0fL e"ldsf v]Ng'kg{] bfloTj aG5 . k|s[ltsf] xl/ofnL hLjGt /fVg] k|lqmofdf klg hLjgs} b]g /xG5 . jga'6fsf] :yfloTj sfod /xg lbg] klg hLjgn] g} xf] . hLjg, hLjg h:t} ljj]szLn eOlbFbf l;ª\uf] k|s[lt ;'/lIft x'g kfpF5, o;}df hLjg kmqmG5 . k|s[lt l;ª\u} k[YjL ;'/lIft /fVg] :jfefljs ;+/rgf xf] / hLjg pleg] cfwf/ klg . k|s[lthGo e"uf]n, hn;Dkbf, jg:klt, hLjhGt'sf] ;Gt'lnt ;+/If0f–;+jw{gn] hLjg /Iff ul//x]sf] x'G5 . o;}af6 dfgjnfO{ cfjZos xfjfkfgLsf]] kl/k"lt{ eO/xG5 . o;/L 3fdn] tfk lbP/, xfjfn] ;f; lbP/, kfgLn] ltvf{ d]6fP/ hLjg 8f]¥ofO{–8f]¥ofO{ k|s[ltdf cGt3'{ng u/fO{ hLljt /flv/x]sf] 5, ult lbO/x]sf] 5 . Ct' kl/jt{g;Fu} ¿v–la?jf, kft–kltª\u/, kz'kG5Lx¿df kl/jt{g cfO/xG5 . o; kl/jt{gdf dfgjLo ;+j]bgf slt 5 / slt lapFemfpg ;S5 < c8snafhL sfd gnfUg ;S5 . phf8 e"lddf sfnLg cf]5\ofP;l/ pld|g] b'af], 8fnL–8fnLsf kfn'jf, kfn'jfsf] kbf{leq r/Ln] agfPsf] uF'8, ;a}–;a}sf] ;+/If0f lglDt k|s[ltn] tof/ kf/]sf] cg's"n jftfj/0fLo k|efj h'g hLjgsf] hGdl;4 clwsf/ xf] . o;}n] ;[li6 ;+/rgfnfO{ ;'Gb/ agfO{ ;Gt'lnt kl/j]z sfod /flvlbPsf] 5 . o;}df hLjg lgaf{w v]ln/x]sf] 5 . ;[li6stf{ O{Zj/ cf:yf / ljZjf;sf] hu klg k|s[lt g} xf] . O{Zj/Lo zlQmsf ¿kdf rrf{ x'g] cb\e't /x:o klg k|s[lts} c+z xf] . k|s[lt slt zlQmzfnL 5 slt t'ng} xF'b}g . xfjfsf] ult s;n] 5]Sg], jiff{sf] j]u s;/L tsf{pg], Ct'n] ¿v –la?jfdf Nofpg] kl/jt{g s;n] /f]Sg], af3nfO{ 3fF; s;n] v'jfpg], x's{b} u/]sf] la?jfdf 5fgf] s;n] xfNg] km'n kfg]{ kG5Lsf] k|hgg k|lqmof k]mg]{ s;sf] tfst, k|f0fL dfqsf] k|hgg ult ;Lldt u/]/ ;[li6nfO{ ljb|"k kfg{] r]i6f s]sf nflu, gbLleqsf df5fnfO{ kf}l8g glbg] < h:tf cg]s k|Zgx¿ k|s[ltsf ue{af6 lg:s]/ hLjg;Fu 7f]lSsG5g\ . u'nfkmaf6 sfF8f pv]Ng] / u'F/f;af6 /ª lemSg] s;sf] lxDdt < o:tf] zlQm ;DkGg k|s[ltn] hLjg–hutnfO{ k|bfg u/]sf] ult lg/Gt/ alu/x]sf] 5, cljlR5Gg nx/ nfu]/ 38L–kn, lbg–/ft, ;ftf–dxLgf, jif{–ztfAbL x'Fb} o;}sf] k|jfxdf hLjg lxFl8/x]sf] 5 . of] ultzLntf jiff{{}+b]lv jiff}{+;Ddsf] 44 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
ofqf xf] . o;d} k|s[lt df}nfpF5, hLjg ylkFb} hfG5 . kl/jt{gzLn k|s[ltn] g} hLjgsf cjojx¿ ;~rfng ul//x]sf] 5 . k|s[ltn] wfg]sf kxf8 kj{t cljrn 5g\,gb–gbL lg/Gt/ 5g\, vf]N;f–uN5]8fx¿ Psgf; pkl:yt 5g\ . ;fn3f/L ;';fpg] / OGb|]gLn] /ª eg]{ bfloTj la;]{sf 5}gg\ . o;} u/L cfufn] kf]Ng / kfgLn] lr:ofpg 5f8]sf 5}gg\ . lha|fn] :jfb la;]{sf] 5}g, cfFvfaf6 b[[Zo x/fPsf] 5}g, gfsdf uP/ uGw 7f]lsG5, sfgn] zAb k5\ofpF5, 5fnf tftf] lr;f] ef]lu/xG5, dg xfjf;Fu} pl8/x]sf] x'G5, sltv]/ x[bodf n'S5, sltv]/ dl:tis prfN5, sltv]/ cfn:odf v'DRofP/ lgliqmo a;fOlbG5 . hLjg k|s[lts} pkh xf] . hLjgdf k|s[lthGo cfgLafgL / cfrf/ ljrf/ 5g\ . k|fs[lts u'0fn] hLjgdf ;fd~h:o pTkfbg u5{ . k|s[ltaf6 ljk/Lt x'g vf]Hbf hLjgz}nL leGg x'G5, cf–cfˆg} kf/fsf] x'G5 . tLdWo] dfgj, dfgj hLjg a9L ghLs b]lvG5 t/ e"uf]n / k/Dk/fsf] k|efj k|an /xG5 . la/fnf]b]lv d'';f / s's'/b]lv la/fnf] 8/fpg] :jefj k|f0fLhGo k|fs[lts u'0f xf] . d?e"lddf 3fF; gpld|g] / df5f ¿v gr9\g] u'0f klg k|s[lts} b]g xf] . k|f0fL–k|f0fLsf] s] s'/f :jo+ dfgj OlGb|ox¿sf] :jefj km/s x'G5, cfFvfnfO{ hf8f] xF'b}g, d'vn] b[Zo b]]Vb}g, gfsn] zAb ;'Gb}g . of] cAan bhf{sf] k|fs[lts lgod lxhf] / cfh p:t} 5 ;dofGt/sf] k|efj b]lvFb}g t/ dfG5] ;do ablnof], lxhf] s:tf] lyof] cfh o:tf] eof] eg]/ a/a/fpF5, ljrf/} gu/L a/a/fO/xG5 . p;n] eg]h:tf] ;do / k|fs[lts u'0fdf ljk/Lt d"No b]lvPsf] 5}g . dfG5] of] cGto{df k'Ug'kg]{ x'G5 . tftf] 3fdn] k|s[ltsf] pu|¿k atfpF5, tLj| x'/Ln] k|s[ltsf] l/;fxf ¿k b]vfpF5, cljlR5Gg em/Ln] pu| clg l/;fxf b'j} ¿ksf] ;dg u5{ . ;Gt'ngsf] cfUnf] k|s[ltd} 5 . hLjgsf cjojnfO{ hLjgn] g} Ps–csf{;Fu hf]8]sf] x'G5 . hf]8–36fpn] hLjgsf] lxhf], cfh / ef]lnnfO{ gflk/x]sf] x'G5 . oxL gfKg] lkmtf xf] dfG5]nfO{ Oltxf; atfP/ jt{dfg;Fu kf}+7]hf]/L v]nfpFb} eljiof]Gd'v u/fpg] k|lqmof . o;}df hLjg qmdzM b]lvG5 clg qmdz M x/fpF5 klg . o:tf] kl/0ffdsf nflu dfG5]sf] hLjg k4ltn] e"ldsf v]N5, v]ln/x]sf] 5 . x'g t dfG5] k|fs[lts d"No eGbf lj1fg–k|ljlwsf] avfgdf /dfPsf] 5 . pm gyfs]/} lj1fgsf s'/f u5{, hLjgsf h/f To;}df b]V5 t/ lj1fg– k|ljlw k|s[lts} c+z xf] . lj1fg k|s[lt / hLjgsf] pTkfB xf], of] k|s[lt / hLjgh:tf] ce]B 5}g . lj1fg t k|s[lt / hLjgsf] ;+of]hgaf6 lgld{t pks/0f xf] . cF, xf], lj1fgn] k|s[ltnfO{ ;Gt'ngdf /fVg] / hLjgnfO{ ;+/If0f lbg] ;Lk l;sfpF5 . k|s[lt / hLjg bfh'efO x'g\ eg] lj1fg cfkmGt xf] . of];Fu o;} txdf pleP/ ax; ubf{ k|s[ltnfO{ ult, hLjgnfO{ dlt / lj1fgnfO{ pmhf{ k|fKt x'G5 . oL tLg} zlQmsf] cg'zfl;t k|of]un] ;[li6nfO{ ;'Gb/ agfpF5 . cfhsf] dfG5]n] kTofpg} kg]{ r]t oxL xf] . o;}df lj1fg ;k|G5, k|s[lt v'N5 / hLjg d':s'/fpF5 . c:t' ((*$!!*!#$! à :ofª\hf
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 45
afhL h]aL vqL
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
To;a]nf d To:t} 5–;ftdf k9\y]F xf]nf . ufpFsf] :s"ndf tLg;Dd dfq lyof] . d}n] 5f]8]/ uPsf] csf]{ ;fn rf/ / csf]{ ;fn kfFr u/]/ kfFr sIff;Dd k9fO{ x'g yfn]sf] lyof] . To;}n] d dfYnf] :s"ndf k9\y]F . ufpFsf] :s"nnfO{ tNnf] / s]xL 6f9fsf] :s"nnfO{ dfYnf] :s"n eGYof}F xfdL . ToxfFrflxF b; sIff;Dd k9fO{ x'GYof] . 3/af6 :s"n};Dd psfn}psfnf] kYof]{ . klxn] t d dfdnd} a;]/ k9\y]F . kl5 ^ df k9\g] ;fyLx¿ klg eP pgLx¿ 3/af6} wfP/ k9\y] . To;kl5 d klg 3/af6} wfP/ k9\g yfn]F . ;Fu} hfGYof}F,;Fu} cfpFYof}F . /dfOnf] x'GYof] . cfwf af6f] hltdf g]jf/ ufpF kYof]{ . s]xL g]jf/x¿sf 3/ ePsf]n] To; ufpFnfO{ g]jf/ ufpF elgGYof] . Tof] ufpF clns ulx/f] h:tf] 7fpFdf lyof] . af6f] 5]j}df kwF]/f] lyof] . kw]F/f] d'lg v]t lyof] . dfl:t/ Pp6f olt 7"nf] 9'Ëf] lyof] ls Toqf] 9'Ëf] t cfh;Dd klg d}n] b]v]s} 5}g . To;sf] 6'Kkf]df sf]xL k'Ug ;Sb}gYof] . Tof] 9'Ëfdfly sf]xL r9\of] eg]/ xfdLn] ;'g]s} lyPgf}F . s;}n] sNkgf;Dd klg u/]]sf] lyPg xf]nf . r/fr'?ËL afx]s c¿ s]xL ToxfF uPsf] b]lvPsf] lyPg . Ps lbg xfdL :s"naf6 rfF8} kmls{of}F . af6f]df ;a} hgfn] n cfh rflxF g]jf/ ufpFsf] Tof] 7"nf] 9'Ëfdfly ;a} hgf r9\g] x} eg]/ dflyb]lv g} ;Nnfx ub}{ cfof}F . s;}n] cxF r9\g ;lsb}g,gr9f}F,nl8G5 eg] . s;}n] r9\g],cfh rflxF gr9L g5f8\g] eg] . geGb} cfOk'luof] ;a} hgf 9'Ëf eP g]/ . lstfasfkLsf] ´f]nf af/Lsf] l8ndf /fv]/ h'QfrKkn vf]Nof}F . kl5 ;a} ;fyLx¿ r9\g ;lsb}g eg]/ 8/fP . r9\g dfg]gg\ . d rflxF ;fg}b]lv s]xL cfF6L / lg8/ lyPF . ;fyLx¿ k'Ug g;s]sf] 7fpFdf klg k'u]/} 5f8\y]F . pgLx¿n] ug{ g;s]sf s'g}s'g} sfd klg u/]/ b]vfO lbGy]F , st} klg /fd|f];Fu 6]Sg / ;dfpg ldNg] 7fpF lyPg . Tof] 9'Ëf] ;fgf]ltgf] kxf8 hq} lyof] . km]baf6 x]bf{ 6'Kkf] gb]lvg] . Psfkl6 pleP/ af]nfpFbf csf]{kl6 g;'lgg] . s'g} ;fyL r9\g dfg]gg\ gr9\g] eP . a¿ d r9]F eg] afhL /fVg] eP . t/ d eg]F 8/fOFg . dnfO{ d r9\g ;S5' eGg] leqL cfF6 lyof] . 9'Ëf] x]bf{ eg] sfnf] kxf8 h:tf] lyof] . Ps hgf ;fyLn] rflxF l;sf] kmfOe 38L afhL yfk]sf] lyof] . la:tf/}la:tf/} r9\g z'¿ u/]F d}n] . pgLx¿ e"OFdf a;]/ x]l//x] . d r9\g ;S5' eGg] s'/fdf s;}nfO{ klg ljZjf; lyPg . 7fpF7fpFdf ;;fgf 46 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
( (*$((%^@!$ à emfkf
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
vf]lkN6f h:tf e]l6Gy] . To:t}df 6]Sb} ;dfpFb} cfwfaf6 pFef] nflu;s]kl5 pgLx¿ tnaf6 ca afhL lhTof] . 38L nUof] eGg yfn] . st} xftsf st} v'§fsf cf}+nf / s's'{rfn] dfq 6]Sb} ;dfpFb} s/Lj aL; ldg]6kl5 9'Ëfsf] 6'Kkf]df k'u]F . dflyaf6 tn x]bf{ ;fyLx¿ t sxfF b]lvGy] sxfF tn ;fgf km'Rr] h:tf Û k;Lgf cfof] . :jfF:jfF a9\of] . d'6' 9's9's eof] . r9\g t r9]F t/ ca s;/L cf]n{g] eg]/ 8/ nfUof] . tn x]bf{ e"OF sxfF xf] sxfF tn tn tn 5 . ;fyLx¿ klg ca afhL lhTof] . lht]sf] afhL lbg' k5{ eg]/ cfˆgf lstfjsfkL ´f]nf Rofk]/ 3/lt/ bf}8] . cf]n{g r9\g eGbf w]/} sl7g lyof] . aNntNn cfwf 306f hlt nfP/ cf]ln{PF . tn cf]n{bf xftv'§f sfFkL /x]sf lyP . d'6' p;/L g} 9's9's ul/ /x]sf] lyof] . ;fyLx¿ eg] Ps hgf d;Fu ldNg] ;fyL afx]s c¿ ;a}n] 3/lt/ 6fk sl;;s]sf lyP . o;/L d}n] sf]xL r9\g g;s]sf] Tof] 9'Ëfdfly r9]/ ;a}nfO{ rlst agfO lbPF . clxn] klg d Tof] 7fpF k'Ubf,Tof] ljzfn 9'Ëf b]Vbf jf To;a]nfsf ;fyLx¿;Fu e]6 x'Fbf, s'/f ubf{ To; lbgsf] 36gf ;D´g k'luxfN5' . cfª g} l;l/Ë x'G5 . Tolta]nf d Tof] 9'Ëfdfly s;/L r9]F x'Fnf Û xft v'§f v':s]/ ´/]sf] eP P]of klg eGg gkfOg] Û clxn] ;DemFbf 5Ss k5'{ Û
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 47
1ftJo [dxTjk"0f{ cleofgx¿df ;fOt x]/]/ kfOnf rfNbf ;kmntf kfOg] dfGotf af/] rrf{ ul/Psf] o; n]vn] g]kfnsf] Oltxf;sf s]xL rflvnf ;Gbe{ phfu/ u/]sf] 5 . Oltxf; ;+:s[ltsf cWo]tfsf ;fy} cGo kf7sx¿lglDt klg pkof]uL x'g] of] n]v ‘k|frLg g]kfn’af6 oxfF ;fef/ ul/Psf] 5–k|=;+=]
lau|]sf] ;fOtdf sfFu8fsf] o'4
om
>LdtL OlGb/f hf]zL
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
;fOt eg'F ;fot Pp6} cy{ xf], o'4df ;fot lbg' eg]sf] æo'4 of]hgfÆ of egf}F o'4 gLltsf] cg';f/ ;kmn cf/De / zq' kIfdfly ljho ug]{ ljof]u k|xf/ . g]kfnsf] Oltxf;df O{= !&$$ b]lv !*$^ ;Ddsf] cjlw PsLs/0f, k'glg{df{0f / o'u kl/jt{gsf] ;do lyof] . o; cjlwdf uf]vf{sf] zlQm a[l4 eO{ zfxj+zn] g]kfnsf] PsLs/0f / k'glg{df{0fdf dxŒjk"0f{ e"ldsf lgjf{x u/]sf] kfOG5 . >L % k[YjLgf/fo0f zfx kl5 P]ltxfl;s e"ldsf v]Ng] JolQmx¿df /fhdftf /fh]Gb|nIdL, /fhs'df/ axfb'/ zfx, >L % /0faxfb'/ zfx, >L % uLjf{0f o'4 ljqmd zfxx¿ lyP . !( cf}+ ztfAbLsf] k"jf{w{lt/ uf]/vf /fHon] ;kmntf xfl;n ub}{ hfFbf k"j{df l6:6fb]lv klZrddf ;tnh;Ddsf If]qx¿ ljho u/L g]kfn Pp6f zlQmzfnL /fi6«df kl/0ft x'g uPsf] lyof] . jf:tjdf eGg] xf] eg] u|]6 la|6]gsf] cfkm\g} df}lns If]qkmn eGbf g]kfnsf] If]qkmn a9L lyof] . O{=;+= !*!$ ;Dddf Toqf] e"efu cf]ul6;s]/ g]kfn Pp6f ljzfn /fi6«df kl/0ft eO;s]sf] lyof] . g]kfnsf] o; cjlwnfO{ g} Oltxf;sf/x¿n] æ:j0f{ o'uÆ "Golden age of Nepal" eGg] cleJolQmx¿ lbPsf 5g\ . axfb'/ zfxsf] gfojLsf] & jif{df ;fgf 7"nf u/L w]/} /fHox¿ ljho u/L g]kfndf ljno u/fOPsf] lyof] . oxL ljhon] ubf{ lxdfno If]qdf kg]{ /]zd /fhdfu{ dfly g]kfnsf] ljzfn ;fd|fHo g} sfod x'g] xf] ls < eGg] ;Defjgfx¿ b]vf kg{ yfn]sf lyP . g]kfnnfO{ eg] jfXo cfqmd0fsf] ;fdgf ubf{ ub}{ ljho xfl;n u/]sf k|b]zx¿sf] cfGtl/s ;';+u7g ug]{ cj;/ ldnL /x]sf] lyPg . cfGtl/s ;+u7g ;'wf/ ug{ gkfpFb} ljleGg sf/0fx¿n] ubf{ g]kfn±c+u|]h o'4 x'g uof] / ;'uf}nLsf] ;lGw kZrft\ g]kfnn] !÷# e"efu u'dfO{ v'lDrP/ a:g afWo x'g'k¥of] . To;dfly >L # hËaxfb'/n] gofF d'n's cyf{t\ afFs], alb{of, s}nfnL, s~rgk'/ gyk]sf eP jt{dfg g]kfnsf] cfs[lt cem ;fgf] x'g] lyof] . 48 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
lnR5ljsfnsf] ;d[4 / ljzfn g]kfn, dWosfnsf] z'¿jft;Fu} sdhf]/ b]vf kg{ yfNg'sf] ;fy} s]Gb|Lo k|zf;gdf b]vfk/]sf sdhf]/Lsf] sf/0f s]Gb|af6 6f9f /x]sf k|fGtx¿ qmdzM :jtGq x'g yfn] . kl/0ffd:j¿k klZrd s0ff{nL If]qdf v; dNnx¿sf] ;fy} l;d/f}gu9df sgf{6 j+zsf] pbo x'g uof] . o;kl5 qmdzM g]kfn /fHo 6'lqmFb} uof] . s0ff{nL e]udf v; dNn /fHo 6'lqmP/ afO;L / u08sL e]udf ;–;fgf rf}aL;L /fHox¿ v8f eP . k"j{ tkm{sf ;]g /fHox¿ ;d]t s/La %@ j6f /fHox¿sf] cl:tTj oxfF v8f eof] . b|Jozfxåf/f :yfkgf eO /fdzfx cflb /fhfåf/f lj:tf/ ePsf] uf]vf{ /fHosf k[YjLgf/fo0f zfxaf6 g]kfnsf] k'gP{sLs/0f sfo{ z'¿ eof] . k'gP{sLs/0f u/L g]kfnsf] lgdf{0f ug]{ cleofgdf ;fy lbg] ef/bf/x¿df sfn' kfF8], cledfg l;+x a:g]t, /fds[i0f s'Fj/, cd/ l;+x yfkf cflb lyP . g]kfnsf] PsLs/0f cleofgdf pNn]vgLo of]ubfg lbg] ef/bf/ x¿df cd/l;+x yfkfsf] klg k|d'v :yfg 5 . logL pd/fj eLdl;+x yfkfsf 5f]/f lyP . lj=;+= !*!^ sf] knf~rf]ssf] o'4df eLdl;+x yfkf dfl/P . t/ pgn] jL/tfsf sf/0f æaf3ÆeGg] gfd kfPsf lyP . eLdl;+xsf] d[To' kl5 cd/l;+xn] …d/j6Æ kfPsf lyP . Tolta]nf logsf] pd]/ cf7 jif{sf] dfq lyof] . æd/j6 gLltÆ cg';f/ cd/l;+x yfkfn] k[YjLgf/fo0f zfxsf] /]vb]vdf x's{g] cj;/ kfPsf lyP . lj=;+= !*@% df sflGtk'/ ljho ePsf] ef]lnkN6 logn] æ;/bf/LÚ sf] kbjL kfPsf lyP . lj=;+= !*@^ sf] eQmk'/sf] o'4df logn] ;lqmo e"ldsf v]n]sf]] j0f{g 5 . logn] k[YjLgf/fo0f zfxsf] dg lhtL ljZjf; kfq ef/bf/x¿dWo] Ps ag]sf hfgsf/Lx¿ klg kfOG5g\ . logn] %) jif{ hlt /fi6«sf] ;]jfdf cfkm\gf] hLjg nufP eg] clwsf+z ;do o'4sf] d}bfgd} latfP . k[YjLgf/fo0f zfxn] z'¿ u/]sf] PsLs/0fsf]cleofgdf cd/ l;+x yfkfn] ;lqmo e"ldsf lgjf{x ub}{ /fh]Gb|nIdL, axfb'/ zfx, /0faxfb'/ zfx / uLjf{0f o'4 jL/ ljqmd zfxsf] ;dodf g]kfn PsLs/0f cleofgsf qmddf ePsf ljleGg 7fpFx¿sf] o'4sf] ;fy} g]kfn–c+u|]h o'4df ;d]t klZrd tkm{sf] k|wfg ;]gfkltsf] e"ldsf lgjf{x u/]sf lyP . logn] slxn] ;/bf/, k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 49
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
slxn] sfhL, slxn] d'x'8fsfhL, slxn] zf;s / slxn] j8fsfhLsf] e"ldsf lg/Gt/ ¿kdf lgjf{x u/]sf] kfOG5 . /fi6« ;]jfsf] cjlwdf pgn] x/]s If]qdf cg'ej k|fKt u/]sf lyP . k"j{ l6:6fb]lv klZrd ;tnh;Dd g]kfnsf] l;dfgf lj:t[t ug{df pgn] ;lqmo e"ldsf lgjf{x u/]sf j0f{gx¿ 5g\ . cd/l;+x yfkf g]kfnsf] em08f lxdfno jf/kf/ kmkm{/fPsf] x]g]{ clenfiff /fVb} g]kfnsf] PsLs/0fdf h'6]sf lyP . sfFu8f sflZd/sf] 9f]sf xf] eGg] s'/f pgn] a'em]sf x'Fbf o;}nfO{ nIo agfO{ $ jif{;Dd sfFu8fdf 3]/faGbL hf/L /fv] . t/ klg pgn] sfFu8fsf] cfqmd0fnfO{ kmQ] ug{ ;s]gg\ . of] /fHo kmQ] ug{ g;Sg'df g]kfnL k/Dk/f cg';f/ z'e ;fOt gk/]/ kf] xf] ls eGg] cfz+sf JoQm ePsf] kfOG5 . h'g;'s} sfo{ l;l4 x'gsf] nflu k"j{ tof/L cfjZos x'G5 . vf; u/L o'4sf] tof/Ldf t ljz]if Wofg k'¥ofO{ Jojl:yt ug{ g;s]df ;kmntf xfl;n x'g'sf] ;§f k/fho x'g] ;+efjgf /xG5 . g]kfnsf] Oltxf;df o'4sf] tof/Ldf kmf}h, xftxltof/, /;b, tfnLd, hf;";L sfo{, af6f]3f6f], o'4 sf]if, k"hf, cfhf, ;fOt x]g]{ k/Dk/f ;d]t ePsf] kfOG5 . s'g} klg o'4df kmf}hn] lg0ff{os e"ldsf v]n]sf] x'G5 . kmf}hsf] kof{Kttf jf ckof{Kttfn] g} o'4sf] dfu{ lglb{i6 ub{5 . g'jfsf]6sf] k|yd o'4df k[YjLgf/fo0f zfxn] kmf}hsf] sdLsf] sf/0f k/fhosf] kL8f ef]u]/ ;}Go ;+Vofdf j[l4 u/]sf lyP . To:t} sfFu8fsf] o'4 / g]kfn–c+u|]h o'4df kmf}hsf] ckof{Kttfn] g} g]kfnn] k/fhosf] kL8f axg ug'{ k/]sf] lyof] . o'4df kmf}hsf] ;fy} xftxltof/sf] klg dxTjk"0f{ e"ldsf /xG5 . k[YjLgf/fo0f zfxn] PsLs/0f cleofg z'¿ ug'{ cl3 xftxltof/ ;+sngsf] nflu jgf/;sf] ofqf u/]sf lyP . g'jfsf]6sf] ljhodf log} xftxltof/sf] dxTjk"0f{ e"ldsf ePsf] hfgsf/L xfdL kfpFb5f}F . o'4sf] nflu /;bsf] aGbf]j:t ug'{ klg cfjZos x'G5 . ef]sf] k]6n] s'g} sfd x'g ;Sb}g t;y{ o'4 k"j{ o'4df g]kfn k/fho x'g'sf] Pp6f sf/0f /;bsf] cefjnfO{ klg dfGg ;lsG5 . kmf}h, xftxltof/, /;bsf] ;fy;fy} kmf}hnfO{ tfnLdsf] Joj:yf x'g' klg o'4sf] nflu cTofjZos 7flgG5 . o;sf] ;fy} o'4 x'g' cl3 zq' kIfsf] oyfl:ylt a'emL ;f]xL cg'¿k of]hgf agfPdf o'4df ljho x'g] ;+efjgf x'g] x'Fbf hf;";Lsf] Joj:yf x'g' klg cTofjZos 7flgG5 . k[YjLgf/fo0f zfxn] pkTosf ljho ug'{ k"j{ / g]kfn–c+u|]h o'4 k"j{ c+u|]hx¿n] hf;";L u/]sf cg]s pbfx/0fx¿ kfOG5g\ . dfly pNn]lvt ljifox¿sf] cnfjf o'4sf] nflu sf]ifsf] Joj:yf ug'{ cTofjZos 7flgG5 . k[YjLgf/fo0f zfxn] PsLs/0fsf] cleofgdf h'6\g' k"j{ g'jfsf]6dfly cfqmd0f ug'{ klg o;} k|of]hgsf] nflu lyof] eGg] k|;Ëx¿ kfOG5g\= . lj=;+= !*^@ df eLd;]g yfkfsf] of]hgf d'tfljs /0faxfb'/ zfxn] u/]sf ljtf{x/0f klg o'4sf]if h'6fpgsf nflu g} lyP . 50 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
o'4df hfg' k"j{ ef}lts ;fdu|Lx¿sf] ljz]if Joj:yf ldnfpg hlt h¿/L x'G5 Tolt g} dfgl;s tof/Lsf k"jf{wf/ x¿sf] Joj:yf ug'{ klg lgtfGt cfjZos 7flgG5 . o;sf] nflu zlQmkL7x¿df k"hfcfhf ug]{, efsn ug]{, ;fOt x]g]{ sfo{x¿ ul/G5 . k[YjLgf/fo0f zfxn] k6s k6s uf]/vgfysf] k"hfsf] efsn u/]sf lyP . ;fy} ;Nofgsf]6 dfO{sf] cf/fwgf klg u/]sf lyP . To:t} axfb'/ zfxn] g'jfsf]6sL e}/jL / cd/ l;+x yfkfn] kz'klt, u'Xo]Zj/L, a9Ldflnsf cflbsf] efsn u/]sf j0f{gx¿ kfOG5g\ . oL sfo{x¿n] efjgfTds zlQm k|fKt x'g] ljZjf; ul/G5 . o'4sf] qmddf dfgl;s tof/L ug]{ k"jf{wf/x¿df z'e ;fOt x]g]{ k/Dk/f k|an ¿kdf 5 . z'e ;fOtsf] lg0f{o Hof]ltifLx¿n] zf:qsf] cfwf/df ub{5g\ . /fhfn] Hof]ltifLx¿sf] k/fdz{ cg';f/ z'e ;fOt kf/]/ cfqmd0f ubf{ sf7df8f}+df OGb|hfqfsf] ;do kf/L lqz"nL kf/ ug]{ ;fOt lgsflnPsf] lyof] . To;} u/L sf7df8f}+df cfqmd0f ubf{ OGb|hfqfsf] z'e lbg kf/L cfqmd0f u/]sfn] ;kmntf k|fKt ePsf] eGg] j0f{gx¿ 5g\ . To:t} sLlt{k'/sf] k|yd cfqmd0f ubf{ z'e ;fot gldn]sf]n] ;f] o'4 lau|g uPsf] lyof] eGg] pNn]v kfOG5 . z'e ;fOtdf kmf}h lxF8fpg] rng cBflk 5Fb} 5 . g]kfnsf] PsLs/0f cGtu{t k"j{ l6:6fb]lv klZrd ;tnh;Dd lj:t[t /fHo g]kfnLx¿n] sfod u/]sf lyP . g]kfnLx¿ lj=;+= !*^@ lt/ cd/l;+x yfkfsf] g]t[Tjdf sfZdL/ /fHonfO{ nIo agfO{ ;tnh kf/L sfFu8f;Fusf] o'4df ;lqmo eO/x]sf lyP . ptflt/ k~hfjdf klg /0fhLt l;+xsf] Ps lj:t[t l;v /fHo v8f lyof] . blIf0f ef/tdf klg d/f7fx¿sf] zlQm IfL0f x'Fb} uPsf] lyof] . ca c+u|]hL zlQm;Fu 6Ss/ lng] oL b'O{ zlQm -k~hfj–g]kfn_ dfq lyP . t;y{ c+u|]hx¿n] oL b'O{ zlQmnfO{ cfk;df le8fP/ g]kfnnfO{ tTsfn} sdhf]/ kfg]{ of]hgf th'{df u/] . lj=;+= !*^@ df cd/l;+x yfkfn] sfFu8fdf cfqmd0f u/] . pgsf] g]t[Tjdf ;tnh kfl/sf P3f/ -!!_ /fHox¿ klg cf–cfkm\gf] ;]gf lnO{ ldl;g cfP . ;lDdlnt ;]gfn] dxndf]/L glhs} ;+;f/ rGbsf] ;]gfnfO{ k/flht ul/lbof] . uf]vf{nL k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 51
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
;]gfsf] wfs of] ljhon] ;j{q km}lnof] . uf]vf{nLx¿ lagf cj/f]w cufl8 a9\b} uP . dxndf]/Lsf] n8fO{+df xf/]/ sfFu8fsf /fhf ;+;f/ rGb l6/fsf] lsNnfleq n'Sg uPsf lyP . s]xL ;do kZrft sfFu8fsf] lsNnfleq n'Sg uP . cd/ l;+xsf] klxnf] cfqmd0fdf h:t} kxf8L /fhfx¿n] cf–cfkm\gf] kmf}h lnO{ k'gM uf]vf{nL ;]gf;Fu ldl;P/ cufl8 a9] . pgLx¿n] sf]6 sfFu8fnfO{ rf/}lt/af6 3]/], lsNnf afx]s sfFu8f /fHosf] ;a}h;f] efudf uf]vf{nLn] cwLgtf sfod ubf{ c6s kfl/sf ;'Ntfg ;d]t 8/fPsf k|;Ëx¿ 5g\ . rf/ jif{;Dd uf]vf{nL ;]gfn] sfFu8fsf b'u{nfO{ 3]/f xfn]/ a;L /Xof] . o; cjlwdf c+u|]hs} gLlt cg';f/ g]kfnsf] o'4 sfFu8fsf /fhf ;+;f/ rGb;Fu geP/ k~hfjsf l;v /fhf /0fhLt l;+x;Fu eof] . o; o'4df g]kfnLx¿n] k/f:t eO{ sfFu8f b'u{sf] 3]/fnfO{ 5f]8\g' k¥of] . cd/l;+x yfkf / pgsf kmf}hn] kmQ] e};s]sf] sfFu8fsf] lsNnf /0fhLt l;+xnfO{ a'emfO{ ;tnh kms{g' knf{ eGg] s'/f sNkgf;Dd klg u/]sf lyPgg\ . ljhosf] clGtd 38Ldf k'lu;s]sf] sfFu8fsf] o'4 kmQ] x'g g;Sg'sf sf/0fdf cd/l;+x yfkfsf] g]t[Tjdf od'gf gbL tbf{sf] ;fOt z'e gePsf]n] kf] xf] ls eGg] egfO{ euL/y h};Ln] cfkm\ gf] kqdf ;+s]t u/]sf 5g\ . g]kfnL k/Dk/f cg';f/ s'g} klg sfo{ kmQ] x'gdf z'e ;fOtn] lgs} 7"nf] d2t k'¥ofPsf] hfgsf/Laf/] dfly klg n]lvof] . cd/l;+x yfkfn] sfFu8fsf] lsNnf kmQ] ug{ g;Sg'df klg z'e–;fOt gk/]sf] xf] ls eGg] cg'e"lt dflysf] kqaf6 x'g cfpF5 . cd/l;+x yfkfn] sfFu8fdfly klxnf] cfqmd0f ubf{ To;sf] ;fdgf ug{ g;sL sfFu8fsf /fhf ;+;f/ rGb efu]/ l6/fsf] lsNnfdf n's]/ Hofg hf]ufPsf lyP . To;}n] s]xL ;do kZrft cd/l;+x yfkfn] k'gM cfqmd0f ubf{ o; avt pgn] sfFu8fsf] lsNnf afx]s /fHosf] ;a}h;f] efu uf]vf{nLx¿sf] cwLgdf kl/;s]sf lyP . o; cfqmd0faf6 ;+;f/ rGb, c6s kfl/sf ;'Ntfgsf ;fy} ;+;f/ rGbsf ;]gfdf egf{ ePsf k]zfj/L nfx'/], hDd'sf 8f]u|fx¿, sflZd/L, l;v, d"un, k7fg, /f]lxNnfx¿ ;d]t eoeLt eP/ lj:tf/ lj:tf/ efUg yfln;s]sf lyP . ærf/}lt/ xfxfsf/ dlRrof] . lkm/ËLx¿ klg tl;{P . xf]xNnf o:tf] eof] ls dxf/fh uLjf{0f o'4 ljqmd zfxsf] ;]gf cfpFb}5, h;sf] ;]gfklt dxfjL/ cd/l;+x yfkf 5g\ . hf] hxfF ko/ /fVb5g\ ljho ktfsf ToxL+ km/km/fpF5, uf]vf{nL ;]gfsf] ;j{q ljho–ljho 5 / rfF8} g} ;f/f pQ/L ef/t lbNnL;Dd g} uf]vf{ dxf/fhsf] /fHo :yfkgf cjZo+efjL 5 .Æ pko'{Qm pNn]lvt ljj/0f cg';f/ To;a]nf sfFu8f /fHosf] cj:yf s:tf] lyof] / cd/l;+x yfkfn] ljhosf] clGtd 38L kf/ ug{ nflu;s]sf lyP eGg] s'/f :ki6 x'g cfpF5 . tLg jif{;Dd 3]/faGbL ubf{ klg uf]vf{nLn] lsNnf sfFu8f sAhf ug{ g;s]sf]n] sf7df8f}+Faf eLd;]g yfkfn] cfˆgf efO gogl;+x yfkfsf] g]t[Tjdf Pp6f 7"nf] ;]gf lsNnf sfFu8f tkm{ k7fPsf lyP . 52 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
co m
gogl;+x yfkfn] sfF8uf b'u{sf] 3]/fnfO{ cem Jofks agfOlbPsf lyP . o; gfsfaGbLn] ;+;f/ rGbsf ;fy} c¿x¿ emg\ cflQPsf lyP . cGTodf nfrf/ eP . ;+;f/ rGbn] dWo/ftdf lsNnfaf6 efUg] lgZro u/] . lj=;+= !*^% df gogl;+xn] sfFu8fsf] lsNnfdf cfqmd0f u/] . t/ lsNnf leqaf6 cfPsf] Ps uf]nL gogl;+x yfkfsf] 5ftLdf kbf{ pgL k5fl/P . uf]vf{nL ;]gf gfos gogl;+x yfkf To;/L n8]kl5 ToxfF gofF df]8 lnof] . o;nfO{ cWoog u/L gofF 9+uaf6 of]hgf agfO{ n8\g] lgZro cd/l;+xn] u/]sf lyP . t/ rf/ jif{;Dd ;kmntfk"j{s 3]/faGbL ul/Psf] lsNnfnfO{ k~hfasf /fhf /0fhLt l;+xnfO{ ;'DkL kms{g' kbf{ euL/y h};Ln] ;+s]t u/] em}F ;fOt gk/]s} cg'e"lt x'g' :jfefljs} b]lvG5 .
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
l6Kk0fLx¿ != hf]g k]Da/– ælb OGe]hg ckm g]kfnÆ cS;kmf]8{ lSnl/g8g k|];, !(&!, k[=@% @= dx]zrGb| /]UdL– æOlDkl/on uf]vf{, lb uf]vf{ ODkfP/Æ lbNnL, cl8{of]6 klAns]zg, !(((, k[= !% . #= dx]zrGb| /]UdL – ælsË P08 kf]lnl6sn ln8;{ ckm lb uf]vf{nL ODkfP/Æ x}b/fjfb, cf]/]lG6on nË Dofg lnld6]8, !((%, k[= !# . $= t'n;L/fd j}B, tLy{k|;fb ld>– æcfw'lgs g]kfnsf] /fhg}lts Oltxf;Æ sf7df8f}+, g]kfn / PlzofnL cg';Gwfg s]Gb|, lq=lj=, sLlt{k'/, @)%$, k[= # . %= b]jLk|;fb e08f/L– æP]=lz= afa'/fdn] /rgf ug'{ ePsf] g]kfnsf] ;+lIfKt Oltxf;Æ k"l0f{df, k"0ff{Í %!, sf7df8f}+, k[= ! . ^= wgah| ah|frfo{, 6]saxfb'/ >]i7–æ zfxsfnsf clen]vÆ sf7df8f}+, g]kfn / PlzofnL cWoog ;+:yfg, sLlt{k'/, @)#&, k[= !&( . &= afa'/fd cfrfo{– æ>L % a8fdxf/fhflw/fh k[YjLgf/fo0f zfxsf] ;+lIfKt hLjgLÆ efu #, sf7df8f}+, >L % dxf/fhflw/fhsf] k|d'v ;+jfb ;lrjfno, /fhb/af/, @)@%, k[= %)$ . *= ah|frfo{ / >]i7– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof &, k[= !*@ . (= lzjk|;fb 8j/fn– æpQ/fv08sf /fhg}lts tyf ;f+:s[lts Oltxf;Æ efu %, u9jfn, jL/ufyf k|];, @)#), k[= !%& . !)= ;"o{ljqmd 1jfnL– æcd/l;+x yfkfÆ g]kfnL ;flxTo ;Dd]ng, !(((, k[= !() . !!= lzjk|;fb zdf{, t'n;L/fd j}B, lq/Tg dfgGw/– æg]kfnsf] ;}lgs Oltxf;Æ sf7df8f}+, zfxL g]kfnL hËL c8\8f, @)$(, k[= #&* . !@= dx]z/fh kGt– ælj=;+= !*&!–&@ sf] g]kfn c+u|]h o'4df g]kfn xfgf{df Pp6f 7"nf] sf/0fÆ k"l0f{df, jif{ !, cÍ !, k[= $& . !#= dx]z/fh kGt– ælj=;+= !*&!–&@ sf] g]kfn c+u|]h o'4df g]kfn k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 53
ha
ss
.c
om
xfgf{df Pp6f 7"nf] sf/0fÆ k"l0f{df, jif{ !, cÍ !, k[= $* . !$= lbg]z/fh kGt– æ:jfdL dxf/fh /0faxfb'/ zfxsf] lj=;+= !*^@ sf] aGbf]j:tÆ k"l0f{df, k"0ff{Í @$, k[= @^^ . !%= 8f= uf]ljGb 608g– ækz'klt If]qsf] ;f+:s[lts cWoogÆ efu !, sf7df8f}+, em/]Gb| zDz]/ h=a=/f= tyf d~h' /f0ff, @)%#, k[= !@^– @& . !^= 8jn/fn–k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof (, k[= !** . !&= wgah| ah|frfo{, 1fgdl0f g]kfn– æP]ltxfl;s kq ;+u|xÆ klxnf] efu, sf7df8f}+, g]kfn ;f+:s[lts kl/ifb\, @)!$, k[= !)# . !*= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&)–&! . !(= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&!–&@ . @)= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&( . @!= ah|frfo{, g]kfn– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !&, k[= !)!–!)@ . @@= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&! . @#= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&!–#&@ . @$= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&% . @%= zdf{, j}B, dfgGw/– k"j{jt\, l6Kk0fL ;+Vof !!, k[= #&$–#&% .
as
sk
z'esfdgf
w
w
w .k h
@)&% ;fnsf] ljhof bzdL, z'e bLkfjnL, 57 kj{ tyf g]kfn ;+jt\sf] ;'vb cj;/df ;d:t u|fxs ju{df ;'v, zflGt, ;d[l4, ;':jf:Yo bL3f{o'sf] xflb{s d+undo z'esfdgf JoQm ub{5f}+ .
g]kfn 6]lnsd kl/jf/ 54 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
gla;]{sf ;Demgf
l/km]n bfOsf] /jfkm Û dfwj sfˆn]
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
o;f] t l/km]n bfO;+u d]/f] Tolt ulx/f] p7, a; / afSnf] ;flGgWo / lxdlrd ePsf] rflxF xf]Og . pgL sfF;Llt/sf afh] / d s'tLlt/sf] xGa]g'{ . ef}uf]lns ;fdLKo klg lyPg / ;fdflhs ;DaGw klg ePsf] xf]Og . dfG5]nfO{ Ps cfk;df lrgfpg] lrGg] cfwf/ eg]sf] lgs6tf, ;DaGw, ljrf/, gftf cflb x'g] ub{5 . oL ;j} kl/rosf sf/stTjx¿;+u s'g} ;fOgf] gePsf] x'gfn] klg cfh ;lDemxfNg' kg]{ u'Xo sf/0fn] ubf{ t xf]Og /fhgLltsf] /f]xj/df 36]sf s]xL v'h'/f tflTjs sf/0fn] ubf{ ;Demgfsf] txl;ndf df}Hbft /x]sf s]xL k|;ª\ux¿sf] km]/ ;dfpFb} Psfls wªwªL d]6fpg] k|of;df nflu/x]sf] 5' . clxn] logsf] gfd g;'Gg] / pgnfO{ glrGg] dfG5] g]kfndf la/n} xf]nfg\ . hgcfGbf]ng ˆof§ ;kmn eOlbPsf] x'gfn] PSsfl; pgL rrf{sf] lzv/df r'lng k'u]sf x'g\ / dfq} olb sy+ sbflrt\ cfGbf]ng aLr af6}df 3'F8f 6]s]/ ynf k/]sf] eP pgsf] gfpF r/f], d';f] ;d]tn] yfxf kfpFy]g . a}+sdf sfo{/t Pp6f dfd"nL sfl/Gbfsf] gfd rfl/lqs / rdTsf/L ljz]iftf s'g} gePsf] kmf];|f] sf/0fn] ubf{ ;j}n] hfGg] s'/f] klg lyPg . d}n] t b]v]sf] xf]Og . hgcfGbf]ngk"j{ Pp6f ;fdfGo b]xftL dflg;sf] x'lnof / pgsf] x'lnofdf s'g} tflTjs km/s b]lvGgYof] eGy] pgnfO{ b]vL hfGg], ;'gL hfGg]x¿ . ;fj{hlgs :yndf ;fj{hlgs afxgdf g} r9]/ s;}n] b]lv kf] xfN5 ls eg]em}+ u/L n'sL, n'sL cf]xf]/, bf]xf]/ ug]{ pgsf] ;gftgL afgL a]xf]/f klg ;txdf afSn} l;t lkmFlhb} cfPsf] / To;sf] l5r/f] /fu s'g} tfsf d]/f] cwa];|f] sfgdf 5\of:; 7f]lsP/ x'OFlsPsf] klg lyof] . cfGbf]ng ;kmn eof] . pgsf] xfjfbf/L hLjgn] sf]N6] km]¥of] . klxn] klxn] Hofnfdf cl3kl5 nufpFb} cfPsf dflg;x¿ ljgf kfl/>lds cxf]/fq pgnfO{ 3]b}{ lx+8\g yfn]kl5 eg] pgn] klg e'OFdf 6]Sg 5f8] . d}n] b]v]sf] rflxF oxL xf] . Pp6f ljz]iftf pgsf] s] lyof] eg] cfˆgf x'Ss], 5ft] / xnsf/f afx]s pgL s;}nfO{ lrGb}gy] . hDdfhDdL hLjgdf kfFr, 5 k6s hDsf e]6 ePsf] xf] pgL;+u . k|To]s e]6df d lgx'l/P/ :jl:t, hbf} uy]{+ . k|To'Q/df pgL s] s] g cjufn kfg]{ ck/fw u/]/ cfPsf] xf] eg]em}+ u/L d'8\sL k/Ss a6fy]{ . tgSs 6fpsf]lt/ nu]/ tGsfpFy] / cGTodf ;j} t'; d]6]/ 7"n} k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 55
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
pksf/ ul/lbg k'u]sf] em}+ u/L lªlrSs xfF:t} lr;f xft v;|f] tfnn] ldnfO 6f]kNy] . d]/f] :yflkt ;DaGwsf] hu oxL lyof] / oxL+ k'u]/ ;j} pTs07f klg ufF7f] kg{ k'Uy] . To;}n] cg'dfg ub{5' d}n] afSn} lrg] klg pgL kftnf] / Ps;/f] lsl;dn] klg dnfO{ lrGb}gg\ . oxL ckl/rosf] lj/f;tdf 6]s]/ pgL lbg b'O{ u'gf / /ft rf}u'gfsf] b/n] lglD7b} uPsf, r'lnFb} uPsf, km'Nb} uPsf, kmNb} uPsf / 9fl8b} uPsf lyP . csNkgLo ultdf kl/jt{g x'g ;Sg] dfG5]sf] efUo ;Dem]/ d tn tn a;]/ 6'n'6'n' of] tdf;f lglg{d]if x]b}{ cfPsf] lyPF . d}n] dfly g} lgj]bg ul/xfn]+, oxfFg]/ d}n] pgnfO{ ;lDemxfNg' kg]{ s'g} la;L{ g;Sg'sf] u'lgnf], /l;nf], dlnnf] / vf;} k|efjzfnL sf/0f t 5}g, lyPg . pgL;+u ufFl;Psf s]xL emLgf, dl;gf ljsf/ / sNdif dgdf x'F8lnP/ lgsf; vf]lh/x]sf] x'gfn] Tof] lk/fxf 56\k6L d]6\g cIf/sf] ;xf/f lnPsf] x'F x}g eg] pgLh:tf] u'0fu|fxL dflg;nfO{ ljkgfdf t s] s'/f ;kgfdf klg d ;Demg] lyOgF . snfs'~h k':tsfno uf}/sf xtf{, stf{ / wtf{ klg s'g}lbg zLtn lu/L x'g'x'GYof] . pxfFn] k':tsfnodf kfOnf xfn]kl5 k':tsfnonfO{ cln Jofks / lj:t[t agfpg jflif{s sfo{s|ddf ;flxlTos sfo{s|dnfO{ klg hf]8]/ ;~rfng ug{ yfNg' eof] . Tolt pbf/ / bfgL Åbo ePsf dflg; t /f}tx6df b]lvPsf x}gg\ . t/ pxfF wskm'sfP/ af/Daf/ sfo{s|d ul//xg' x'GYof] . /;b kfgL sxfFaf6 h'6fpg' x'GYof] Tof] t pxfFnfO{ g} yfxf xf]nf . sfo{s|ddf k'u]/ Ps;/f] ;j}sf PsfsL cft{gfb ;'g] afkt\ a]n'sf 38Lr/Lsf] ;k]6fdf em'l08P/ tLgkfg]n] cfrdg ub}{ dhf;+u v'6\6f a6f/]/ lx+8\g kfOg] x'gfn] cTofjZos 3/sf] sfd 5f]8]/ eg] klg Pp6f l;+ufg] sfuhsf] lrs{6f] sd]hsf] uf]hLdf 3';fb}{ snfs'~hsf] sfo{s|ddf yk'{ v;fNg k'Uy]+ . ToxfF cGo cltlyx¿sf] t'ngfdf Pp6f uf]/f] 5fnf, cfsif{s cg'xf/, rlDsnf] r]x/f ePsf] k'8\sf k'8\sf vfnsf] nfUg] zfnLg / lzi6 ldhf;sf cNkefifL dflg; a/fa/ cfO/xg' x'GYof] / sfo{s|d ;dfkg gxf]p~h]n s'g} u'gf;f], lkm/fb / wk]8L ljgf ;j}sf s'/f Ps6ª\sf/ ;'g]/ al;/xg' x'GYof] . pxfFsf] eb| Jojxf/k|lt cfslif{t x'Fb} uPkl5 d}n] dg yfDg ;lsgF . zLtn bfO dfkm{t lrgfkrL{ u/]+ . pxfF ToxfFsf] k'/fgf] / kl/kSj /fO6/ afh] x'g'x'Fbf] /x]5 . cfo{ ;+:sf/ / ;+:s[ltsf c;n cWo]tf, pkf;s / sd{7 cg'ofoL x'g'ePsf] x'gfn] sfo{s|d ;dfkg x'gf;fy hnkfgsf] emd]nf kl6 gnfuL nf}/f] 6]St} afª\uf] 9f8 tGsfP/ lx+l8xfNg' x'GYof] . /xFb} a:t} hfFbf 3'nldn klg a9\b} uof] . kl/ro klg 3lgi6tfdf kl/jt{g x'Fb} uof] . d k'u]sf] t 5}g t/ d"naf6f]af6} klZrd lbzftkm{ rf]/ cf}+nf] tGSofP/ zLtn bfOn] b]vfO lbg' ePsf] lyof] pxfFsf] 3/ . uf}/ ahf/sf] 56 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
k'5f/lt/ s'g} df8jf/Ln] bfg lbPsf] hUufdf Pp6f ;fg' ;]tf] r'g kf]t]sf] jfo' em'k|f] xfn]/ u'h|fg ub}{ cfpg' ePsf] /x]5 . d}n] b]v]sf] t xf]Og . vf;df pxfFsf] :yfoL 3/ bzuhf kf/L d9jf sf]7Llt/ 5 eGy] ;j} . ;+:s[t dgUu] k9]sf] x'gfn] j[lQ ljsf;sf nflu uf}/ k:g' ePsf] /x]5 . sd{sf08 dfkm{t\ hLjg ofkg ub}{ cfPsf] eP klg of]Uotf / ljåQfsf] sb/ ub}{ u'? blIf0ff jfkt\ hhdfgx¿n] uf}/df SofDk; ;~rfng x'g yfn]kl5 g]kfnL ljifosf] k|fWofkssf] ¿kdf lgo'Qm u/]sf /x]5g\ . e]6 ePtfsf kl/jf/sf] xfnrfn ;f]Wbf 5f]/fx¿ cf cfˆgf] Onddf nfu]sf eP klg pgLx¿;Fu vf;} ;Gt'i6 x'g g;s]sf] /fudf n6\kl6P/ u'gf;f] ug'{x'GYof] . cf]/fnf] nfUb} hfg yfn]sf] pd]/df cfˆgf ;Gtltn] pk]Iff ub}{ lx+8\g yfn]kl5 s'g rflx+ cfdfafa'n] bx|f] dg kf/]/ c//f] x'Fb} 6'n'6'n' x]l//xg ;S5g\ xf]nf / < k|To'Q/ s]xL gnufP klg d pxfFsf s'/f j]nfj]nf 6fpsf] xNnfP/ ;xL yfKt} Psf]xf]/f] ;'lg/xGy]+ . /fO6/ afh]s} h]7f 5f]/f /x]5g\ l/km]n bfO . of] s'/f rflxF dnfO{ /fO6/ afh]n] geg]/ zLtn bfOn] eGg' ePsf] lyof] s'g} lbg . l/km]n bfO;+u ;flGgWo ufF:g] ;"q of] geP/ csf]{ s'g} pwf/f] sf/0f lyof] . k'ln;, k|zf;gn] vf]O/f] vg]/ v]bf] ub}{ cfPsf] eP klg ax'bnLo Joj:yf :yfkgfy{ pgLx¿sf] 5fof, 5ljaf6 ;ft xft k/ tls{+b} lagf ldof] Psyl/ dfG5] ;8sdf lbpF;} d'Ssf p7fP/, /fFsf] afn]/ lx+l8/x]sf lyP . oxfF ljrf/sf] eGbf klg clwsf/ k|flKtsf] wªwªLdf n6\kl6P/ k|ltsf/sf] cfsfª\Iff ;j}df /x]sf] x'gfn] j}olQms ;f]rnfO{ yftL /fvL ;j} uf]naGb eP/ ;8sdf plqPsf lyP elgP klg o;sf] cGto{df k|ltzf]wsf] efjgf a];L lyof] . k'ln; k|zf;gsf] c3f]/L cfr/0faf6 ;j} cfxt lyP . ;/sf/L sfl/Gbf cs"t cfo cfh{gsf] ;]/f]km]/f]df df8L d}bfg u/]/ 5f]6f] ;dodf nfdf] lj/f;t sfod ug{ ;Ifd x'Fb} uPsf x'gfn] Tof] nfn;f / 8fx vKg g;sL leqleq} d'd'{l/+b} cfPsf lyP . ;fd'Gg]df k|ltsf/ ug{ ;Sg] Xofp s;}df gePkl5 g]kYodf ª'/ª'/fpg k'Ug] k|f0fL hutsf] k'/fgf] k4lt g} xf] . zfob ToxL vfn] ljrf/af6 d klg c5'tf] lyOgF . j}wflgs gful/s ePsf] bDe eGbf klg o'jf cfj]u cFr]6\g g;sL cfGbf]ngsf] cfjfhdf cfˆgf] Wjlg vfKg x:ofª, km:ofª ub}{ k'u]sf] lyPF . c¿sf] cufl8 d klg s]xL x'F / d]/f] klg s]xL Nofst 5 / x}l;ot klg b]vfpg' 5 eGg] c3f]/L ljrf/ cGt:s/0fdf Hofb|f] eP/ afSn}l;t n]lkP/ a;]sf] x'gfn] xtkQ o:tf] df}sf xftaf6 km'lTsg lbg] kIfdf d lyOgF . To;f] x'gfn] klg cTofjZos ;j} 3/fo;L sfd yftL /fvL eL8sf] aLrdf hf]l;nf] x'Fsf/ e/]/ x'Gx'gfpFb} 3':g k'u]sf] lyPF . ;GwL, ;Demf}tfsf] 6fªd'lg a;]/ ul/Psf] sfFrf] lnvt t]:of{pFb} cfGbf]ng ;kmn ePsf] ;gb hf/L ul/of] . b/jf/ em'l;nf] d'G6f] nufP/ k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 57
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
7'l::fg k'u] klg ufpF /ftfDo eP/ km'Ng k'u]sf] lyof] . ;j}sf] lz/df caL/ / w'/Ldf w/fx¿ kmkm{/fpg yfln/x]sf lyP . ufpFn]x¿ v]df, v]dfdf ljeflht x'Fb} cfcfˆgf] kfOg chf{Kg yfln/x]sf lyP . ho g]kfn / nfn ;nfdsf] uuge]bL t'd'n /fun] ufpFnfO{ /gSs ttfpFb} nlu/x]sf] lyof] . cfˆgf] eg] g t lz/df 6Lsf] g} lyof] g t w'/Ldf w/f] . g t nufO lbg] ;xofqL g} lyP g t xf}:ofpg] ufpFn] g} . kl/jf/sf ;j} dfG5] rf/tf/]sf] l;ofFndf a;]/ efUo chf{Kg nfu] klg pgLx¿sf] s'07fhGo 3f]/ c/fhs kfv08L k|j[lQb]lv cfxt x'Fb} lx+8]sf] x'gfn] ¿vsf] l;Fofn eGof] ls Ps lsl;dsf] tDtDofOnf] P]+7g dfgl;stf el/ x'F8lnP/ 6lGsFb} kmlTsg yfNYof] . jfnjob]lv g} To;sf] bDsf] d'6'sf] e]6\g' r'F8fNg] u/L cGt:s/0fdf laem\b} cfPsf] x'gfn] d To;sf] c3f]/L 5q5fof / kbrfkaf6 tls{+b} cfPsf] lyPF . sn]h egf{ ePtfsf hfg]/ t x}g clxn] nfUb}5 nx}nx}df g} xf] Pp6f lnulnu sf]6 kf/Lsf] e'/], 6fs'/] ;+u7gsf] /f]xj/df pleP/ 3fF6L tGsfpFb} clnk/;Dd x]g{ k'u]sf] . Totflt/sf] af6f] lx+8] klg sn]hsf cNnf/] s]6f, s]6L afx]s cln hfgL, ;'gL cfPsf] s'g} e/kbf]{ / k|efjzfnL dfG5] e]6]sf] xf]Og . s]xL If0f To;}df rf6]+, r'7]+ / dL7f ;kgfsf] n'F8f] a]b}{ af6f nfu]+ . /x/ / afWotfn] ;3g ¿kdf ufFHb} cfPsf lyP . lhDd]jf/Lsf] kf;f] 3fF6Ldf ;'s{gL k/]/ sl;g cfOk'u]sf] lyof] . d]/f] cufl8 Psflt/ pwf/f ;kgf / csf{lt/ cbgf jfnaRrfsf] lgGofp/f], lg:t]h cg'xf/ l7ª\u pleg yfn]sf lyP . ;Gtfg df]xsf cufl8 ljrf/sf cGt/fx¿ emGemgfP klg ;'/, tfn ldnfP/ ulh{g ;s]gg\ . bz{g eGbf klg ;d/f] eP/ k]6sf] Joyfn] ufFHg yfn]sf] tLtf] cg'e"ltn] kf]Nb} nu]kl5 af]s]sf] ljrf/nfO{ aLr af6fdf g} cnkq 5f]8L j[lQ ljsf;k6\l6 nfn;fsf e|"0f hufP/ nxl;g k'u]F . To;j]nf h'g ljrf/n] dnfO{ dn'jf /fxt lbP/ kfsf]{6] /fk lbO/x]sf] lyof] To; latf{sf dflg; /f}tx6df sf]xL klg lyPgg\ . eP klg Go"g lyP / ltgLx¿sf] ;Dks{df d lyOg egf}+ cfˆg} n't] sf/0f pgLx¿sf] k|tfkL k|sfz 5]p k'Ug ;ls/x]sf] lyOgF . /x/ ;j}df lyof] . ddf klg lyof] . dfq v'Nnf ¿kdf k|s6 ug{ ;ls/x]sf] lyOgF . cfkm}+ v'lDr/x]sf] lyPF, vHdlh/x]sf] lyPF, d;fª\lu|O /x]sf] lyPF . egf}+ b'ljwf dgel/ kmlTs/x]sf] x'gfn] bf]wf/df r]lkP/ n6\ kl6/x]sf] lyPF . t/ 5f]/f, 5f]/L eg] pGd'Qm p8fg e/]/ cfˆg} pdª\udf a]l/P/ 5rlNs/x]sf lyP . 5f]/f] afF; sf6]/ w/f] pGgnfO{ sK6]/f lrb}{ lyof] . 5f]/L ;fg} lyO{ jif{ kfFr]ssL / klg pT;flxt lyO{ . c¿sf] 3/df /ª\ uL, rª\uL w/f] kmkm{/fO/x]sf] p;n] klg b]v]sL lyO{ . Tof] /x/ yfDg g;sL p;n] w/f] agfpg cfdf rflx+sf] k'/fgf] kml/ofsf] km]/ Roft]/ bfh'nfO{ lbO5 . bfh' rfxL+ pm eGbf b'O{ jif{ h]7f] g lyof] . afp, cfdf g} gePsf] j]nf kf/]/ 3/sf] w'/Ldf w/f] uf8\g k'u]5g\ . w/f] eg]sf] lemlnldln n'ufsf] rf/s'g] 6's|f] xf] eGg] cGbfh pgLx¿sf] jfn dgf]lj1fgdf lyof] xf]nf zfob Û dfp 58 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
rflx+n] o:tf] ?dfgL b[Zo b]Vgf;fy xsf/, ksf/ kf/]/ ofdfgsf] 3f]rf] l6Kt} jfnaRrf nv]6] klg d}n] af]Ng] ;fx; ug{ ;lsgF . zAb hlt a6fl/P/ ufF7f] kb}{ d]/f] cwa];|f] uf]h]ª\u|f]df c8\lsg k'u]sf lyP . d}n] ln+8]l9kL u/]/ kfv08 5fF6L lx+8\g'sf] s'g} cy{ b]lvg . ;j} dflg; ljeflht eP/ df]rf{ ;DffNb} lt3|f 76fpg yfn]kl5 Pp6f df]rf{df l5/]/ ;Defljt e} kl/ cfpg] qf;sf] v8\ufi6 6fg{sf nflu eg] klg xf/, u'xf/ dfUg k'R5/ t xNnfpg} kYof]{ . o;f] rf/}lt/ x]/]+ . ;ª\VofTds ¿kdf ¿vsf] nx/ eGbf xFl;of xtf}8fsf] prfO cln a];L b]v]kl5 ToxL lsQfdf l5/]/ uf]8f rf/]s w/f dfu]+ / 5f]/f5f]/LnfO{ b'O{ b'O{j6f afF8L lbPF . kml/ofsf w/f] lgsfn]/ pgLx¿n] To; 7fpFdf 5fgf] 5f]lkg] vfnsf] xFl;of, xtf}8f cª\ lst ofdfgsf] w/f] nv{l/+b} uf8] . clnslt cjL/ k"hf sf]7faf6 lgsfn]/ Ps cfk;df bnfbn u/] . pgLx¿sf] jfn ;'ne ;Gt'li6 b]v]/ xfdL b'j} hf]O kf]O Ps cfk;df lªRr xfF;]/ xfF;f] ;f6f;f6 u¥of}+ . kl5 yfxf kfPF pgL To;} lsQfsf zlQmzfnL l/km]n /x]5g\ . pgsf] k|efj To; e"v08df Tolt geP klg latf{ut x}l;ot / prfOsf sf/0f pgL lgs} r'/Lkm'/L u/L afFs6] xfGb} pl8/x]sf lyP . kl/ro leq}sf k|f0fL ePsf x'gfn] d klg v';Ln] leqleq} k'nlst x'g k'u]sf] lyPF . klxnf] cfd lgjf{rgdf pgn] k|lt:kwf{df xf]ldg cfF6 ug{ ;s]gg\ . pgL PSsfl; ck/ xfp;df dgf]gLtsf] Kjfnaf6 km'Q lg:s]/ Psxftsf] km0ff prfNb} ljwflosf ;efdf Psflwsf/ hdfpg k'u] . @)%! sf] cfd lgjf{rgdf klg pgL efu] . cy{ h] h] nufOP klg pgn] s6\6' 5]/]/} lx+8]sf x'g\ . /f}tx6df pgn] ;+u7g agfpg g} ;s]sf lyPgg\ . hxfF pgsf cg'ofoLx¿ kmf§km'§ b]lv+b} cfPsf lyP Tof] If]qdf klg c¿n] g} vghf]t u/]/ afnL nufPFb} cfPsf] k|ltkmn lyof] . pgsf] lsQfsf] dfG5]n] @)$* df $ If]q dWo] Psdf cfˆgf] pkl:ylt b]vfpg ;kmn eP klg @)%! df eg] w'nf] rf6\g k'u]sf] lyof] . tfklg @)%! sf] lgjf{rgdf pgsf] pF6n] sf]N6] km]¥of] . ul0ftLo cfFs8fsf] cfwf/df k|ltkIfsf] e"ldsfaf6 ;QfkIfdf lj/fhg x'g k'u] . dgf]gLt k|s[ofaf6 eP klg pgL j}wflgstfsf] hfdf nufP/ ;+;b kl/;/ l5/]s} lyP PSsfl; cgk]lIft ¿kdf pgL s'df/Lrf]ssf] txl;nbf/af6 kbf]Gglt eO lgS;f/L c8\8fk|d'vsf] ku/L 9NsfP/ kbf;Lg x'g k'u] . oxfFaf6 pgsf] hLjgz}nLn] gofF df]8 lnFb} uof] . pgsf] /jfkmsf] 6lg{ª KjfOG6 oxL+af6 ;'¿ x'g uof] eGbf klg x'G5 . To;kl5 pgn] k5fl8 kms]{/ x]g}{ k/]g . / x]bf{ klg x]/]gg\ . latf{sf k|efjzfnL tfn'sbf/ klg cfsl:ds ¿kdf dxfofgk|:yfgdf lgl:slbPsf x'gfn] Tof] ck'tfnL ;f]xf]g]{ ;f}efUo klg pgn] g} u|x0f u/] . ;fdfGo sfl/Gbfaf6 pkm|]/ Pp6f latf{s} clwklt x'g k'u]kl5 pgsf] njh, cfgLafgL dfq} xf]Og hLjgz}nL, /jfkm / lbgrof{ klg km]l/Fb} uof] . zq', ldq'sf] jl/kl/ df}/Lsf] /fg'em}+ e'Ge'gfpg k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 59
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
yfn]kl5 6]ls/x]sf] ;txnfO{ x7ft\ TofuL uugfled'vL x'Fb} uP . oxL aLr Psfw k6s d}n] klg :jl:t ck{0f ug]{ df}sf kfPF . cl3kl5 clejfbg ug{ gkfpFb} tgSs tGsfpFb} cufl8 xft ldnfpg tlD;g] dflg; vf]kfsf] b]ptfh:t} lglj{sf/, lgaf]{w efj, eª\ludfdf cg'jfb eO cd"t{ jfs snf Joj;fodf lgln{Kt x'Fb} hfg yfn]sf b]v]kl5 5Ss k/]/ 6f]nfO /x]+ . s'g} u'gf;f] / lkm/fb ug]{ g t d]/f] cfF6 g} lyof] g t Wofg lbP/ ;'Gg ;Sg] pgsf] afgL g} . lsg rfpl/;\ dl/r cfkm\g} lk/n] lgolt af]s]/ lsgf/f nfUg k'u]+ . @)%^ ;fnsf] cfd lgjf{rgdf eg] pgsf] /jfkmnfO{ ghLsaf6 g} uf9f lsl;dn] cg'e"t ug]{ df}sf kfPF . vr{sf] t'ngfdf 36\tf] cfo / afnaRrfsf] cGof}nd'vL a9\bf] eljio cufl8 ndtGg t]l;{g cfOk'u]sf] x'gfn] s/, ann] t x}g :j]R5fn] g} tLg lbghlt pgsf] kl5 nfu]+ . o; lgjf{rgdf pgL klg k"/} wf]tLkf6f km]/]/ cv8fdf l;+uf}/L v]Ng plqPsf lyP . kf6L{sf] zlQm / k|efj klg lbg b'Ou'gf / /ft rf/ u'gfsf] b/n] al9/x]sf] ;d[4 cj:yf lyof] . rf/tf/fsf h8jt sfo{z}nL / cxª\sf/L sfo{ Jofkf/af6 cfxt x'g k'u]sf Psx"n dxTjfsfª\IfL rf08fn dflg; k'/fg} cv8fdf lt3|f 76fO/xsf] b]v]kl5 cfˆgf cf;'/L ceLK;f slxNo} klg kmnLe"t gx'g] nIf0fn] cfs'n, Jofs'n x'Fb} pgs} r/0fdf z/0ffut x'g k'u]sf lyP . pgL hxfF hxfF hfGy] k|ltzf]wsf] cfuf]df pDn]/ ufnL, unf}hsf] nfef cf]sNg k'Uy] . pgsf] efiff n"6kf6 / df/sf6sf] d"R5{gfdf emª\ls|t eP/ cf/f]x, cj/f]xsf as|dfuL{ Hjfnfdf dfq lt/f]lxt x'Fb} uPsf lyP . o'4 lj/fdsf] j]nf lj>fddf k'u]/ d}n] /fli6«o JolQmTj ePsf] sf/0f ;fgf dl;gf s'/fdf cNem]/ åfbz ug'{ eGbf /fi6« lgdf{0fsf k|d'v d'2fdf PsLs[t x'Fb} cfˆgf] /f]8DofknfO{ JofVof, ljZn]if0f ug{ s/hf]/L lgj]bg klg u/]+ . d]/f] cfu|xo'Qm ;'emfjnfO{ sfvLd'lg 6fFl;Psf] rdh'd|fnfO{ lrd6]/ ˆofFs]sf]h:t} u/L /fhgLltsf s'/f d}n] ghfg]sf] cy{ nufpFb} pk]Iff k"j{s ldNsfpg k'u] . xf/ hLt pgsf] s'/f lyof] . d e';'gf;Fu To;sf] s'g} ;/f]sf/ klg lyPg . rf;f] klg b]vfOg . pgsf] ljrf/ k|lt d]/f] s'g} pTs07f / lgi7f klg lyPg . pgL 7"nf dfG5] ePsf] gftfn] a]/f]huf/ 5f]/fnfO{ st} em'08\ofpg o;f] slxn], st} df}sf k/] eg ;'g ul/lbO kf] xfN5g\ ls eg]/ dfq kl5 nfu]sf] lyPF . d'vn] h] h] eg]/ dVv kfg{ vf]h] klg pgdf To; lsl;dsf] s'g} nIf0f b]Vg ;ls/x]sf] lyOgF . Tof] nIf0f kufg]{ bfpdf cfˆgf] Ifdtfsf] vfn yfk]/ a];L / pgsf] k|efjsf] df]xdf 8'a]/ sd a}zfvsf] pvdf{pnf] udL{df klg kl5 kl5 eGsFb} lxF8]sf] lyPF . tLg lbg d ln;f]em}+ 6fFl;P/ pgLl;t g} på]lnt eP/ lx8]F . ljxfg s'v'/f] af:g] e'Se's] pHofnf]b]lv lnP/ /ft gl5lKko'Gh]n;Dd . ljxfg 3/df h] r]lkGYof] To;}sf] e/df lbgel/ pkjf; a;]/ j]n'sf sn]6L k/]sf cf]7, 60 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
tfn' ;'D;'DofpFb} 3/ dfpn] lbPsf] rf/f] l6Kg k'Uy]+ . ;fdGtjfb pGd"ngsf] cfGbf]ngdf cfx'lt xfNb} lx+8]sf pgL slt;Dd pbf/ Åbo k|bz{g ug{ k'u]sf lyP eg] ;+u} lx+8]sf dflg;x¿ klg dflg; x'g\ / logLx¿df klg ;fdfGo dfgjLo ;+j]u x'G5 eGg] s'/f p7fpg g} rfx]gg\ . sDo'lgi6x¿ s|flGtsf/L h'emf? :jefj / rl/qsf x'G5g\ . h:tf;'s} afwf, Jojwfg / c8\rg;+u g8/fO cl3 a9\g ;Sg] vfnsf n8fs" x'G5g\ . TofuL / jlnbfgL ePsf x'gfn] pgLx¿ h:tf];'s} ;+3if{ klg ug{ ;S5g\ / kl/ cfPsf] v08df Hofgsf] ;d]t afhL /fv]/ h'g;'s} jlnbfg klg lbg ;S5g\ eGg] bx|f] dfGotf / dfgl;stfsf] ux|f}+ ef/L lgD;/f / lg?kfo dtbftfx¿nfO{ af]sfP/ lx+l8/x]sf lyP . olt dfd"nL s'/fdf d}n] hLp ;'sfP/ jlnbfg lbg] Xofp ug{ ;lsgF . pgsf] cfbz{ eml/nf] sfp5f] ag]/ cfªel/ d8fl/g yfn]sf] x'gfn] u|x0f ug{ lbªldª nfUb} cfof] . To;sf] ;'s]gf;n] lvofb}{ cfPsf] x'gfn] To;nfO{ dfgl;stfaf6 ;/Ss k'5L kfvf nfu]+ . d]/f] jfNosfn klg ;fdGtjfbL ;f]rsf] 5q5fofdf g} lat]sf] lyof] . ;fg' e'/], 6fs'/] ;fd|fHosf] j]tfh afbzfx x'g'x'GYof] lktfhL . ;fdGtL ;f]r / rl/q slt 3fts / k/kL8s x'G5 eGg] tLtf] oyfy{;Fu d lgs} kl/lrt 5' . ;fdGtx¿ slt ;+j]bgf z"Go x'g;S5g\ eGg] s'/f klg d}n] k|ToIf cg'e"t u/]sf] 5' . / ;fdGtx¿ slt lgd{d / aa{/ x'g]ub{5g\ Tof] s'/f klg d}n] 5n{Ë b]v]sf] 5' . olt x'Fbfx'Fb} klg d]nfkftdf a]7L ltg{ cfPsf v]tfnfx¿nfO{ e/k]6 vfhf / j]n'sf 3/ kms{+bf sf]N6] g} kf/]/ eg] klg b'O{dfgf ;fdn v]tfnf vf]hL vf]hL, ;f]wL ;f]wL lbg nufpg' x'GYof] lktfhL / s'g} sf/0f cfdfn] la;]{/ cyjf gEofP/ s;}nfO{ lbg e'Ng' ePsf] yfxf kfpg' eof] eg] 3/} yls{g] u/L uh{g k'Ug'x'GYof] . j}rfl/s ¿kdf klg d ljut lgs} nfdf] ;dob]lv cfˆg} vfn] PsnsfF6] ;f]r af]s]/ lx+l8/x]sf] lyPF . cd"t{df eGbf klg d"t{ ¿kdf lgsf; lbg] af6f] vf]Hb} lx+8]sf] lyPF . s'g} kIfsf] jsfnt ubf{ csf]{ 7"nf] ;ª\Vof cfˆgf] ljkIfdf pleg] x'gfn] kIf, ljkIfsf] k6fª\lugLdf cxª\sf/sf] v'F8f dRrfP/ gUggfr gflr lx+8\g' eGbf PsfGtdf a;]/ ;fj{ef}d / ;j{:jLsfo{ cIf/x¿ dfem\gkl6 g} Psf]xf]/f] nfu]+ . o;n] dnfO{ e/k"/ ;Gt'li6 klg lbof] / kl/rosf] If]q klg cln km/flsnf] agfpFb} nUof] . ;j} tx, tKsf / ljrf/sf dflg;x¿;Fu ;DaGw la:tf/ x'Fb} uof] . To;nfO{ g} cfˆgf] pknlAwsf] k|d'v cfwf/ dfg]/ lbg latfO/x]sf] lyPF . PSsfl; r'gfj k|rf/sf] ejF/tfpnf]df km:g k'u]kl5 cldnf] dg / 6/f]{ dfgl;stf af]s]/ cf]xf]/ bf]xf]/ ul//x]sf] lyPF . l/km]n bfOsf cufl8 d]/f] x}l;ot d'7L leqsf] dfvf]h:t} aGg k'u]sf] lyof] . pgsf] /jfkmdf s'g} sdL cfPsf] lyPg . prfNg]x¿ jl/kl/ lyP, lt3|f 76fpg]x¿ ;fydfg} lyP, af]s]/ lx+8\g]x¿ klg cf;kf; g} lyP . hxfF k'u] klg pgL df/d'ª\ u|Lsf] efiffdf ;';fpFy], n8fOF / le8Gtsf] efjdf plDnGy], sf6df/sf] t/ª\udf k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 61
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
5rlNsGy] . pgsf] bLIff ;jf]{kl/ lxtsf] nflu geP/ j}olQms s'07f, Sn]if / k|ltzf]w s]lGb|t x'Fb} uPsf] lyof] . o;f] t /f}tx6 r'gfjsf]nflu jbgfd 7fpF g} lyof] . d}n] b]v]sf] t xf]Og . s]jn ;'g]sf] dfq x'F . ljutdf hlt klg ;+;bLo lgjf{rgx¿ eP, ul/Psf lyP tL ;j} p208 / c/fhs kf/fdf ;dfkg ul/Psf lyP . aa{/ / cdfg'lifs HofbtLsf] sfFwdf r9]/ kfj/, kx'Fr / k};fsf] andf kl/0ffd 3f]if0ff ePsf lyP . a'y n'6\g', Ps5fk] xfGg', aGb"s t]:of{pg' / ad k8\ sfpg' ;fdfGo lsl;dsf 36gf alg/x]sf lyP . of] s'/f pgn] zfob /fd|/L a'em]sf lyP / pgL hgdtsf] eGbf klg oxL c/fhs kl/kf6Lsf] 8f]nL r9]/ cfˆgf] uGtJodf k'Ug] sf]lz; ul//x]sf lyP . ljkIfLn] a"y n'6s ] f] 7fpFdf pgL a"y} n'6g \ ] s'/f ul/ lx+8y \ ] . ljkIfLn] efnf, aGb"s t]:of{Psf] 7fpFdf pgL efnf, aGb"ssf] k|aGw ub}{ lx+l8/x]sf lyP . ljkIfLn] ad k8\sfPsf] 7fpFdf pgL klg To;sf] cEof; ug{ yfln/x]sf lyP . pgsf] o:tf] hgjfbL sfo{ z}nL b]v]kl5 dnfO{ lgs} l;sl;sf] nfu]/ cfof] . d}n] ck]Iff ub}{ cfPsf] lgjf{rg kl/kf6L o; lsl;dsf] lyPg . hh;n] gsfd ub}{ cfPsf] eP klg s'g} lbg lge{o jftfj/0fdf dtbftfn] :j]R5fk"j{s dtbfg ug{ kfpg] lbg kv]{kl5 cfpF5 eGg] cfzfsf] sfFrf] wfuf]df em'l08P/ lx+8]sf] lyPF . pgL ;fdfGovfnsf] x}l;ot ePsf pDd]bjf/ lyPgg\ . k|ltkIfLbnsf] k|efjzfnL JolQm ePsf] x'gfn] ;'wf/sf] af6f]af6 cfˆgf] c;nL 5fk 5f]8\g'sf] ;f6f] cfd"n kl/jt{gsf] kLtfDa/ cf]9]/ pxL ;gftgL k/Dk/fdf a]l/P/ lx+8\b} u/]sf] b]v]kl5 d]/f] dg 8/n] leqleq} srlN6+b} hfg yfNof] . ;j{xf/f ju{ d'lQmsf] cljefHo r]tgf eGbf klg cfˆgf bldt lt;{gf / lnK;f kmnLe"t kfb}{ l;+xf;gf¿9 x'g vf]Hg] v]nf]km8\sf]df lgi0fft x'Fb} lx+8]sf] b]v]kl5 d}n] cfˆgf cfzlQmsf tdfd lrD;f wf/0ffx¿sf] emf]nLt'Daf pgsf] ;F3f/df t]:of{P/ tk{0f lb+b} eljiodf slxn] klg s'g} ljrf/sf] ;Dafxs eP/ s;}sf] kl5 gnfUg] b[9 k|0f u/L af6f] nfu]+ . To;kl5 xfd|f] e]6 slxNo} klg ePg . pgn] dnfO{ e]6L xfNg' kg]{ s'g} tfTsflns sf/0f g} lyPg . d}n] pgnfO{ e]6L xfNg' kg]{ bL3{sfnLg k|efjsf] s'g} cy{ klg b]lvg . dnfO{ ge]6] klg pgL emg\emg\ dfly l;+9L r9\b} uP . d lhldbf/af6 ;'s'Djf;L aGb} ;8sdf cfP/ cnkq k/] klg u'xf/ dfUg uOgF . pgsf] rlt{snf / /jfkm emg\emg\ r'ln+b}, emg\emg\ em\ofª\lub}, emg\ emg\ km}ln+b} uPklg dgdf cfzf, ljZjf; / e/f];f eGbf klg Ps lsl;dsf] cldnf] P]+7g / tgfj dfq plDng yfN5 / To;}sf] bDsf]df lgrf]l/P/ pgsf] l3gnfUbf] /jfkm dfq b]Vg yfN5' . ( (*^%)$##%# à rGb|k'/, /f}tx6
62 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
gf/fo0fsf …:d[lt sltsltÚ hLjgsf] ;Gbe{df 7fs'/ zdf{ e08f/L
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
!= ljifo;Gbe{ Pj+ n]vs kl/ro g]kfnL ;flxTosf] If]qdf cgj/t nflu rrf{sf] lzv/ r'Dg'ePsf gf/fo0f ltjf/L cfVofg If]qsf ;zSt JolStTjsf] ¿kdf lrGb5' d . efjgf ;a}df x'G5, efjgfsf] cleJolSt klg ;a}df x'G5 w]/}–yf]/} . ;'Gb/ 9Ëaf6 cleJolSt lbg] snf ;a}df gx'g ;S5 / To;nfO{ n]vgdf cleJolSt lbg] snf s;}–s;}df dfq x'G5, To:tf JolStTjdWo] ;'Gb/ n]vgsnf ePsf JolStTjdf kg'{x'G5 gf/fo0f ltjf/L . lg8/ / ;+j]bgzLn cleJolSt lbg] :jfledfgL JolStTjsf] ¿kdf ;dfhdf k|ltli7t gf/fo0fsf] hGd @)!! k'; @(, -O{=;+= !# hgj/L !(%%_ lrgf cg';f/ M lj=;+= @)!! k'; !*df cdfxL a]Nxf–&, ;Ltfu~h, lhNnf– ;'g;/Ldf ePsf] xf] . pxfFsf lktf rqmk|;fb ltjf/L Pj+ dftf wgdfof ltjf/L x'g'x'G5 . z}lIfs of]Uotfsf] ;Gbe{df lq=lj=lj=,dx]Gb| df]/ª SofDk; lj/f6gu/af6 :gfts -/fhgLltzf:q / ;+:s[lt_;Ddsf] cWoog ug'{ePsf ltjf/Lsf] :yfoL a;f]af; lj/f6gu/– ^, ddtfdfu{, -zflGtrf}sb]lv klZrd_, xfn sf}zn6f/, 8fFkm]6f]n, dWok'/ l7dL– !%, eQmk'/df a:g'x'G5 . cfVofgsf] If]qdf a9L snd rnfpg'x'g] ltjf/Lsf] n]vg @)#) b]lv eP klg k|sflzt klxnf] /rgf M s]jn l/Qf] ;+;f/ 5 -sljtf, ;+/Ifs ;fKtflxs @)##_ xf] eg] k':tsfsf/sf] ¿kdf @)#( ;fndf dfq cfPsf] lyof] –d'Sts;ª\u|x . pxfFsf cfh;Dd k|sflzt s[ltx¿ ljleGg ;+:yf Pj+ JolStaf6 cfPsf x'g\ M ;kgfx¿ lhGbuLsf -d'Qms;ª\u|x, k|sfzs M rqmk|;fb ltjf/L_ @)#(, cl:yk~h/ -syf;ª\u|x, k|sfzs M jf0fL k|sfzg, lj/f6gu/_ @)%$, lktfd -n3'pkGof;, k|sfzs M jf0fL k|sfzg, lj/f6gu/_ @)%&, b;}F vr{ -n3'syf;ª\u|x, k|sfzs M ;femf k|sfzg, sf7df8f}F_ @)%&, -bf];|f] ;+:s/0f @)^%, k|sfzs M ;femf k|sfzg, sf7df8f}F_, cyf{t\ - sljtf;ª\u|x, k|sfzs M slj :jo+_ @)^#, zq' -syf;ª\u|x, k|sfzs M ;femf k|sfzg, sf7df8f}F_ @)^^, /f]af]6 d]/f] ;fyL-afnsyf;ª\u|x, l8s'/f klAns]zg, sf7df8f}F_ @)^*, sf7df8f}Fdf ;"o{:gfg -syf;ª\u|x, k|sfzs M k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 63
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
;femf k|sfzg, sf7df8f}F _ @)^(, dxFuL, ef]s / ;fj{ef}d;Qf -n3'syf;ª\u|x, /Tg k':ts e08f/, sf7df8f}F_ @)&), :d[lt sltslt -;+:d/0f, k|sfzs M ;femf k|sfzg, sf7df8f}F_ @)&$ . g]kfnL ;flxTosf] If]qdf k'¥ofPsf] of]ubfg :j¿k tyf ljz]if cfVofgsf] If]qdf of]ubfg u/]jfkt ljleGg ;+:yfx¿n] ;Ddfg tyf k'/:sf/åf/f clegGbg k|bfg u/]sf 5g\ . tL k'/:sf/ Pj+ ;Ddfg x'g\ M lz/f]dl0f k':tsfno lj/f6gu/–^ åf/f sljlz/f]dl0f n]vgfy kf}8\ofnsf] !@$ cf}+ hGdhoGtLsf] cj;/df ;Ddfg -@)^$.) (.@(_, if8fgGb k|ltef k'/:sf/ -@)%$_, gjlIflth ;flxTo k'/:sf/ -@)%%_, kßf–/fdrGb| n3';Ddfg -@)&%_, s[i0fe"if0f an l;h{gf ;flxTo k'/:sf/ -@)&$_ . g]kfn a}+s lnld6]8df sl/a @# jif{ hflu/] hLjg latfpg'ePsf gf/fo0f ltjf/Ln] s]xL lstfa / kqklqsfx¿sf] ;Dkfbg ug'{ePsf] 5 . tL x'g\ cfjfh – g]kfn a}+s sd{rf/L ;+3, If]qLo ;ldlt, lj/f6gu/af6 k|sflzt jflif{s ;ª\sng, cª\s ! b]lv % ;Dd -@)%%–@)%( j}zfv_, v'nf cfsfz – ;flxlTos kl/jf/ km'ªlnª, tfKn]h'ªåf/f k|sflzt ;fd"lxs ;Fufnf] -@)%$_, k|fu\Hof]lt – 8f= g/]Gb| rfkfufO{+ :d[lt k|lti7fgåf/f k|sflzt -@)^#_ / t/fO{–dw];sf syf – syf;ª\u|xsf] ;Dkfbs .
w
w
@= ;+:d/0fx¿sf] ;dLIffTds ;Gbe{ :d[lt sltslt ;+:d/0f;ª\u|xsf] k|f/Dedf n]vs gf/fo0f ltjf/Lsf] egfO 5 M of] d]/f] hLjgj[Qsf ;TotYo …;+:d/0fÚsf ¿kdf tof/ kfl//xFbf ljj/0f / lj:tf/sf] nfn;fdf …;flxlTostfÚ sd l/kf]tf{h Hofbf gxf]Ob]cf];\ eGg]tkm{ ;r]t /x]F . d]/f] n]vgsf] k|j[lQ h:tf] 5, To;} ¿kdf s'b]F – lj:tf/ gu/L, leqsf] x'6\x'6L s'b]h:tf] s'b]sf] s'b]O{===. ;a} s'/f n]v"Fh:tf], n]lvxfn"Fh:tf] t/ ;6\====;6\=====;6\====cyf{t\ 5f]6f]5f]6f]df bf}8]sf]bf}8]O{ . -k"j{ sygaf6_ of] n]vssf] egfOn] g} ;+:d/0fsf] oyfy{sf] af]w x'G5 . ;flxTosf] If]qdf l;4x:tsf] ¿kdf rlr{t JolStsf] of] ;+:d/0fn] s]jn n]vssf] Oltj[Q dfq lrgfpFb}g clkt' cfVofg n]Vg] h'g k|j[lQ 5, To;sf] cfgGb klg of] ;+:d/0f cWoog ubf{ k|fKt x'G5 . hLjgdf cg]s lsl;dsf cf/f]xfj/f]x 5g\, 64 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
afXofGt/ ¿kdf leGg leGg b'lgofFbf/L 5g\, To;nfO{ syfTds n]vgsnfdf ;dflxt u/]/ kf7s;dIf ;Dk|]if0fLo ¿kdf k|:t't ug'{;+:d/0fsf/sf] ljz]iftf /x]sf] 5 . sl/a b'O{ ;o k[i7sf] o; k':tsdf ;f]x| c+zdf ljefhg u/L cfˆgf] hLjgj[QnfO{ /f]rstfsf ;fy j0f{g ul/Psf] 5 . klxnf]df cfdfljgf hGdlbg, t]x| lbg / bfh'sf] /f]bg u/L tLg zLif{sdf @)^& sflt{s @! ut] efO6Lsfsf] lbg, cfk\mgf] klg hGdlbg k/]sf] / cfdf l;ls:t ePsf] va/ cfPkl5 lj/f6gu/lt/ uPsf] t/ cfdf u'dfpg'k/]sf], t]x| lbg sfhlqmof ug]{ ;Gbe{df cg]s lsl;dsf ljs[lt hf]l8Psf]df a'jf;Fu jfbljjfb ug'{k/]sf] / cfdfn] ;a}k|lt u/]sf] ddtfn] ;a}nfO{ ?jfPsf], To;df klg ljdft[k6\l6sf] bfh'sf] ?jfOn] ;a}nfO{ cfxt agfPsf] ;Gbe{ cfPsf] 5 . bf];|f]df ;LtfuGh, /f3f]k'/, xl/ dflnjf, /fdhL 6f]n zLif{sdf cfk\ mgf] k}t[s;DklQsf] / a;fOsf If]qx¿sf] j0f{g ul/Psf] 5 . ;LtfuGh n]vssf] ufpF, a'jfsf] w}o{xLgtfaf6 bf];|f] lax] u/L bf];|} ;Gtfgsf] ¿kdf hlGdPsf] ;Gbe{af6 hLjgsf] lglZrttf / clglZrttfsf] ef}lts / cfWoflTdsjfbsf] rrf{ ul/Psf] 5 . cfdfsf] hGd kfFry/ ofª¿kdf ePsf] / pxfFsf] kl/jf/ lj/f6gu/ cfPkl5 cfdfsf] a'jf -xh"/a'jf_ x/fpg'ePsf] / ;'Aaf zf/bfk|;fb kf]v/]nsf] ;+/If0f -wd{5f]/Lsf] ¿kdf_df x's]{ a9]sf] x'gfn] cfk"mx¿n] ;'Aa]gLnfO{ xh"/ cfdf eg]/ hfg]sf] sf/0f efiffzf:qL afns[i0f kf]v/]nnfO{ dfdfsf] ¿kdf dfg]sf] ;Gbe{ cfPsf] 5 eg] lktfsf] hGd /f3f]k'/ ePsf] t/ lj/f6gu/sf] glhs zª\s/k'/ a;fOkl5 ;LtfuGh a;fO{+ ;/]sf] ;Gbe{ jf cfk\mgf] k'Vof}{nLsf] gfnLj]nLsf ;fy} xl/ dflnsfsf] bb{gfs d/0f / /fdhL 6f]nsf] a;fO cflbsf k|;ª\u oL zLif{sx¿df cfPsf 5g\ . ;/ntf / efiffut dfld{s hfgsf/Lsf nflu xl/ dflnaf cGtu{tsf] Pp6f p4/0f x]/f}F M pxfFnfO{ 6\ofª\u|f vf]nfdf hnfpg] k|aGw ubf{ub}{ pxfFnfO{ ;'tfPsf] zjdf bfujQL lbFbflbFb} pxfF t p7\g'eof] /] Û sf]xL 8/fP/ kl5 x6] c/] Û sf]xLn] of] d;fg hfUof], k|]t hfUof] eGb} anhk\mtL lyryfr kfb}{ n8fP c/] Û / anhk\ mtL 89fP c/] Û of] dnfO{ ;w}F b'lv/fVg] ljifo aGof]===. -k[i7 !%_ t];|f]df k|f/Dedf 6]s]sf kfOnfx¿, rnfodfg e"uf]n / x/fpg] 3/ u/L tLgj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf cfk"m hlGdPsf] / cfk"m ;fgf] 5Fbf v]n]sf] ;LtfuGhsf] afNosfnsf] hLjg, 3/–Jojxf/sf s'/fx¿ / cfdfx¿n] n'sL n'sL laF8L tfGg] u/]sf], afcfdfn] j[4fj:yfdf j}i0fj wd{ lnPsf], Tolt j]nf lj/f6gu/df klg l;g]df x]g{ ;fOt h'/fpg'kg]{ cj:yf, lnDa"–kl/jf/sf] ;fyL 36'n] dfdfsL 5f]/L rlGgsf lax] u/]kl5 p;nfO{ HjfOF eGg'k/]sf] k|;ª\ usf ;fy} wd{dfdfsf lj/f6gu/sf] 3/df ‐bz}Fsf] 6Lsf yfKg hfFbf_ x/fPsf] k|;ª\u cfPsf 5g\ . rf}yf]df afnfkgdf / hLjgsf nflu b'O{ pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf cfdfafj'af6 ;'g]sf afnfkgsf s'/fx¿, :s"ndf k9\bf gf6sdf w|'j k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 65
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
ag]/ clego u/]sf], uf]N5fsf] 3/sf] s'/f / b'O{ sIffkl5 bfh' uf]kfnsf ;fydf lj/f6gu/ k9\g a;]sf], lhGbuLdf x'g] u/]sf ptf/r9fjdf lj/f6gu/af6 sf7df8f}F cfPsf] k|;ª\u cfPsf 5g\ eg] kfrf}Fdf lj/f6gu/df, :jtGqtf, l;s]F, jfkm/] jfkm, 3fp b'Vb}gh:tf kfFrj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf /fwf]k'/–zª\s/k'/–;LtfuGh–lj/f6gu/sf] a;fOsf] :yfgfGt/0f / afNosfnsf] ;dosf] jftfj/0f -:s"n, l;g]dfsf s'/f_, afNosfnsf ;fyLsf] ;Demgf, :jtGq ¿kdf hLjg latfPsf] If0f, ltxf/df sf}8f v]Ng l;s]sf] s'/f, jonuf8Ldf lj/f6gu/ hfFbfsf] 36gf / uf]dg ;fFk s'Nr]/ efu]sf] cflb ;Demgf c6];d6]; eP/ cfPsf 5g\ . 5}6f}Fdf dflnsx¿, yfxf 5}g, cfkmGtx¿, Tof] j]nf, clj:d/0fLo, k|ydk6s sf7df8f}F, ;Qf rfxGYof] n8"g\h:tf ;ftj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf 3/df sfd ug{ a;]sf JolStx¿nfO{ ;Daf]wgdf km/s x'bfx'Fb} klg sfG5f dflnaf / h]7f dflnaf sfd ug{ a;] klg ;Ddfg lbPsf], To:t} sfG5f /fO{, uf]tfd] dfdf, dNn', 9f]n'jfsf] ;Demgf cfPsf] / @)@* ;fnsf] agf/;sf] ofqf clj:d/0fLo / @)#) ;fndf sf7df8f}F uP/ kmls{+bf nfnaGbL hª\undf 8fFsf nfu]/ xNnLvNnL x'g'sf ;fy} /fhgLlts s'/fx¿ klg cfPsf 5g\ . ;ftf}Fdf nfxfgdf /xFbftfsf, of] l;nl;nf, Odfgbfl/tf, pN6}, cefj, v]tL, uhfgg sfsf / c¿x¿h:tf ;ftj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf nfxfgdf a:bf k|bLk lu/L, z]v/ lu/L, z}n]z cfrfo{ cflb;Fu ;Dks{ ePsf]n] cfgGbsf] cg'e"lt, 5f]/f5f]/L ljb]z k7fP/ /dfPsf] b]Vbf b'MvL ePsf], g]kfn a}+s lnld6]8df ;j{k|yd -@)#( j}zfv #)_ hflu/ x'Fbf nfxfgdf kf]l:6ª\u ePsf] ;Gbe{ 5 . a}+sdf a:bf Odfg g5f]8]sf], sltko sd{rf/Lx¿ Odfgdf a:g g;s] klg a}+s g8'af];\ eGg] sfdgf u/]sf], 3/af6 ;xof]u gx'Fbf b'Mv u/]/ a;]sf] ufpF–7fpF, ;fyLefO, afsf ;fyL uhfgg sfsf / /fdafj'nfO{ la;{g g;s]sf] s'/f oxfF cfPsf 5g\ . cf7f}Fdf d]/f] k|s[lt, 5f]OP/, kxf8, w/fg, hgdt;ª\u|xdf ;kmntfh:tf kfFrj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf cfk"m P;=Pn=;L=df bf];|f] >]0fLdf kf; eO{ dx]Gb| df]/ª cfbz{ ax'd'vL SofDk;af6 :gfts;Dd u/]/ cf}nf] sfof{nodf hflu/ vfPsf], hflu/sf] qmddf w/fgsf] a;fO g/fd|f] eP klg r}gk'/sf] a;fO /fd|f] ePsf] / ;flxlTos sfo{qmddf ;xeflutf Pj+ hgdt;ª\u|x -@)#& j}zfv @)_sf] j]nfdf sfd u/]sf k|;ª\ux¿ ;'Gb/ 9ª\ uaf6 k|:t't ePsf 5g\ eg] gjf}Fdf pT;'stf, b"/L, ;doqmddf, ToxL hjfkm, c;lhnf] sfd, dfGg ljjz 5', lax]sf s'/fh:tf ;ftj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf sl/a tLg jif{sf] cf}nf] sfof{nosf] hflu/kl5 a}+sdf hflu/ kfP/ nfxfg zfvfdf tLg jif{sf] a;fO, lbbLalxgLsf] lax]sf] cfk\mgf] dLgf;Fu ePsf] lax] -@)$# h]7 #)_sf] ;Gbe{ /f]rstfsf ;fy cfPsf 5g\ . To:t} bzf}Fdf ljb|f]x, e'mDsL lbbL, h] eof] /fd|f] eof], t'li6, ;Ddflgth:tf kfFrj6f 66 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf nfxfg a:bf /fdrGb| nf]xf/;Fu kfgL vfg dfUbf 5'jf5'tsf] sf/0f kfgL glbPsf] t/ cfk"mn] 5'jf5't gdfGg] u/]sf], :jfyL{ ehgd08nL;Fu k/ /xL cfk\mgf] st{Jok|lt ;r]t /x]sf], klxn] sd{rf/Lx¿ l/;fP klg kl5 cfkm}nfO{ ;Ddfg u/]sf k|;ª\u 5g\ eg] P3f/f}Fdf ;flxlTos e]63f6, jl~rt, ;?jf, hgsk'/, hgsk'/df jL/ ;k"tx¿, c;kmn rf]/, ;flxlTos ultljlwdf ;+nUg, lk|o slj lbg]z clwsf/L, /fh]Gb| rf}w/L;Fusf] lgs6tfh:tf gf}j6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf ;flxlTos e]63f6df df]xg l;+x /f7f}/, uf]kL >]i7, /fdgf/fo0f b]j, z]v/ lu/L cflb;Fu ;Dks{ / nfxfgkl5 lj/f6gu/ ;?jf, s]xL ;dokl5 hgsk'/ ;?jf / ToxfF ;flxlTos ultljlw a9\g' dfq xf]Og ;flxTosf/ lbg]z clwsf/L, /fh]Gb| rf}w/Lh:tf JolStTj;Fu ;Dks{ a9]sf] ;Gbe{ lj:t[t ¿kdf cfPsf] 5 . afx|f}Fdf xif{a9fO{+, afnsåf/f cfTdxTof, 5f]/f 5f]8]/ vf6d'lg, l;h{gfh:tf] ;s'{n/, Pssf]7fsf] 3/, dnfO{ sf=d'=, q'l6k"0f{ lg0f{oh:tf ;ftj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf hflu/sf] qmddf lj/f6gu/ ;?jf ePsf] / bf];|f] ;Gtfgsf] ¿kdf -@)$& dª\;L/ @ ut]_ 5f]/L hlGdFbf xif{–a9fOF ePsf], sflGtk'/sf] -@)^& df3 @& ut]_ ;dfrf/ -afnsåf/f cfTdxTof_n] cfxt t'Nofpg'sf ;fy} cfk"mn] klg To:t} rf]/Lsf] cf/f]k nufP/ afn] ufnL u/]sf] ;Demgf cfPsf] / ;+j]bgzLn ag]sf], @)$% efb| % ut]sf] e"sDkdf ;fgf] 5f]/f 5f8]/ vf6d'lg l5/]sf] / lj/f6gu/ l;6L clkm;df a:bf cfdlgjf{rgsf ;Gbe{df n]v]sf] ;s{'n/ cToGt k|efjzfnL k|z+;f kfPsf] / u/uxgf, shf{;fk6L u/]/ hUuf lsgL 3/ agfPsf], klxn] sf=d'= / kl5 k|df]zg ePsf] s]xL ;dokl5 tfKn]h'ª ;?jf ePsf] ;Demgf;Dd ul/Psf] 5 eg] t]x|f}Fdf tfKn]h'ª, 3/sf] ofb, 7"nf] 6]jf, jf0fL k|sfzgdf z]o/, ls8\gLdf ;d:ofh:tf kfFrj6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf tfKn]h'ª ;?jf ePkl5 @)%# c;f/ !! ut] ;'s]6f/ k'u]sf], lhNnfel/s} sf/f]jf/ ;Dxfn]sf] a}+s sfddf Jo:t /xg' / 3/af6 6f9f /xFbf s]xL lvGgtfsf] cg'ej eP klg ;flxlTos ;fyLx¿sf] ;Dks{n] /dfOnf] cg'ej dfq xf]Og ls v'nf cfsfz -;flxlTos ;Fufnf]_df ufFl;g k'u]sf dL7f] cg'ej 5 eg] rf}wf}Fdf k'6\6ktL{ clg e]nf]/ Pp6f dfq zLif{s /x]sf] 5 . o;df 5f]/fnfO{ cfk"mnfO{ klg zf/Ll/s ;d:of ;f;";lxt n]vs bDktL klxnf k'6\6ktL{ uP/ ;fO{+afafsf] cf>dsf] 3'dfO / ToxfFsf] c:ktfndf hFrfPsf] / e]nf]/df klg hFrfPsf], lt?klt afnfhLsf] bz{g u/]sf ;Gbe{x¿ cfPsf 5g\ . kGw|f}Fdf a}ª\s v'Nof], a}ª\s aGb eof], clN5 n]vs, d]/f] cfh{gh:tf rf/j6f pkzLif{s /x]sf 5g\ . logdf hflu/sf] qmddf zf/Ll/s c:j:ytfsf sf/0fn] klg cfk\mg} ufpF–7fpFdf cj;/ kfP/ hfg g;s]sf] eGg] eP klg a]nfxf -a]Xnf_ a}+s v'nfO{ d}g]h/ x'g k'u]sf] / ToxfF ljleGg tgfj em]Ng'kbf{ lbSs eP/ If]qLo sfof{nodf ;?jf ePsf], kl5 a}+s rNg g;s]/ aGb ePsf] ;Gbe{ cfPsf 5g\ eg] ;f]x|f}Fdf hLjgdf x'/L / x/] d b'O6f pkzLif{s k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 67
/x]sf 5g\ . logdf hLjg ;~rfngdf cfly{s ;xof]u ug]{ a}+saf6 :j}lR5s cjsfz lnPsf] / ls8\gL;DaGwL ;d:ofn] klg s]xL JolStx¿sf] ;Nnfxn] sf7df8f}F cfPsf] ;Gbe{x¿ cfPsf 5g\ . o;/L ;f]x| efu / krxQ/ pkzLif{s lbP/ cfk\mgf] hLjgsf] Oltj[QnfO{ ;d]6\g] k|of; o; ;ª\u|xdf ePsf] 5 . o;df kfl/jfl/s / hflu/] s'/f x'g' :jfefljs xf] lsgls of] ljz]iftM cfk\mg} ;+:d/0f xf], To;}n] hLjgdf cfk"mn] ef]Ug'k/]sf ;Gbe{ cfPsf 5g\ .
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
#= ;+:d/0fx¿sf] a'Fbfut ljZn]if0f -s_ afnskgdf ul/Psf rsrs] :jefjsf s'/fx¿ ;fGble{s ¿kdf cfPsf 5g\ – h:t} j]n kf]Nbf k/fnsf] y'k|f]df cfuf] nufPsf] / cfufsf] e'ª\u|f]df k/L cfk\mg} z/L/ hn]sf]h:tf lqmofsnfksf] j0f{g . -v_ g]]kfn–ef/tsf] ;Ldfgf a:g] afl;Gbfn] ef]Ug'k/]sf lbgfg'lbgsf ;d:ofx¿ 7fpF 7fpFdf cfPsf 5g\ eg] kxf8af6 t/fO{df uPsf JolStx¿sf] ;d:ofnfO{ / pgLx¿n] ;ª\3if{ u/]/ cfk\mgf] cl:tTj hf]ufPsf] ;Gbe{ klg cfPsf 5g\ . -u_ o;df ;+:d/0fsf/ g]kfn a}+ssf] hflu/] ePsf] x'gfn] a}+sleq ePsf sdLsdhf]/L / ;d:ofnfO{ b]vfOPsf] 5 . a}+sdf obfsbf 3';vf]/L rNg] eP klg cfk"m To;af6 ;ts{ /x]sf] / hLjgdf cfly{s ;d:of /x]sf] x'gfn] 3/ agfpFbf klg 3/sf uxgf a]Rg'k/]sf] / ;~rosf]if ;fk6L lng'k/]sf] v'nf;f klg ul/Psf] 5 . -3_ n]vssf] egfO 5 cfk"m wd{sf] gfddf bf}8w"k gug]{ / cgfjZos s'/fdf nfUg'eGbf Odfgbf/Lk"j{s cfk\mgf] st{Jok|lt ;r]t /xg] t/ cGwljZjf;df gnfUg] / gfl:ts eGg ?rfpg] eP klg gfl:ts rflxF xf]Og eGg] ;kmfO o;/L lbOPsf] 5 M d gfl:ts eGg ?rfpg] JolSt eP tfklg s'g} b]jLb]jtfx¿l;t slxNo} k/x]h eg] ub}{gy]F . To;dfly oL rNtflkmtf{ ;hLj b]jtf ;fO{+afafnfO{ k/x]h ug'{kg]{ s'g} sf/0f dnfO{ nfu]g . pgn] rnfPsf :s'n, sn]h, l;Q}df ;]jf lbPsf c:ktfnx¿ b]Vbf dnfO{ nfu]sf] lyof], o:t} c;n sfd ug]{ g} eujfg\ x'g\ . o:tf c;n sfd ug]{ dflg;nfO{ eujfg\ elglbFbf s] km/s k5{ < of] dleq hfu[t ePsf] efjgf lyof] =======. -k[i7 !^&–!^*_ -ª_ n]vs cfVofgsf/df l;4x:t JolStTj ePsf] x'gfn] sltko ;+:d/0f lgaGwx¿ /f]rs syf aGg k'u]sf 5g\ . ;+:d/0fsf] cGt/df l56k'6 syfn] klg kf7snfO{ cfslif{t ug]{5 t/ gfdfs/0f -x'g'kg]{–gfds/0f_ / afx'Notf -x'g'kg]{–ax'ntf_h:tf zAbn] s6Ss kf5{ eg] s]xL eflifsfsf zAb njhn] k|efj kfg{ ;S5 tyflk :d[lt ax'ntf ePsf] of] s[ltn] gf/fo0f ltjf/Lsf] hLjgz}nL / ljrf/nfO{ k|:t't ug{ cToGt ;kmn dfGg ;lsG5 . 68 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
co m
$=pk;+xf/ o;df hLjgj[Qsf ;TotYox¿nfO{ oyfy{sf] w/ftndf a;]/ jt{dfg ;dosf] ;fk]Iftfdf k|:t't ul/Psf] 5 . hLjgsf psfnL cf]/fnLx¿, ;dofg'¿k cfpg] ef]ufO, cfk"mn] cjnDag u/]sf ;+:s[lt, k/Dk/fdf b]lvPsf ljs[lt lj;ª\ult, kfl/jfl/s ;DaGwx¿sf ;fy} n]vssf] ljrf/nfO{ k|:t't ul/Psf] 5 . o; ;ª\u|xleqsf ;+:d/0fx¿ syfx¿e}mF eP/ k|:t't ePsf 5g\ . cToGt ;'Gb/ efiff z}nLdf ;'Gb/ 9ª\uaf6 hLjgsf lrdf]6fOnfO{ klg ;'Gb/ z}nLdf ;+:d/0fx¿ cfPsfn] ;Dk|]if0fLo / dggLo /x]sf 5g\ . o;} ;Gbe{df cfk\mgf s]xL sljtfTds efjgf JoSt ub}{ of] ;fgf] n]v 6'ª\ofpF5' .
s.
cfTdfleJolSt ;f}Gbo{ ;+:d/0f–:j¿kdf gf/fo0f :jo+ JoSt ePsf] 5 :j–wf/df .!.
kh as
;a} ;+:d/0f g} af]N5g\ åGå–;ª\3if{sf syf Kffl/jfl/s ;DaGw ;'Vv–b'Vv–syf–Joyf .@.
ha
ss
cfk\mg} l;sfOsf ;fy 36gf slt 5g\ slt ljb|f]x–t'li6–;Ddfg–xif{–a9fOF 5g\ slt .#.
w .k
cFWof/f]leq e]l6G5 k|sfzdo hLjg ;flxTosf] 5 ;+;f/ :jo+ g} aG5 bk{0f .$.
w
w
1fg / 3fdsf] cfzf b]V5' ;j{q ;'Gb/ ;kgf–ljkgf af]sL lxF8]sf] b]V5' cflv/ .%. gf/fo0f :jo+ ;[li6 cGtx[{bo–efjgf au]sf] 5 auf];\ o:t} oxL 5 z'e–sfdgf .^.
@)&% sflt{s @( ut] ljxLjf/ . ((*$!@$%##!
à w'Daf/fxL, sf7df8f}F
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 69
oyfgfd tyf u'0f u'lgnf] ‘j/uf5L’ ;+uLtf bfxfn
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
wfld{s cnfaf j}1flgs / ;fdflhs dxTj ePsf] j/sf] gfddf /x]sf] lj/f6gu/sf] Ps :yfg xf] ‘j/uf5L’ . /fhgLlts Oltxf;sf] ;fIfLefjdf /x]sf] j/uf5Lsf] cfˆg} Oltxf;, ul/df / dxTj 5 . lj=;+= @)@^ ;fndf ob'gfy rfkfufO{+sf] cu|;/tfdf :yflkt ePsf] la/f6gu/, j/uf5Ll:yt u'/fF; k':tsfnon] @)@* ;fndf ‘j/uf5L’ gfds klqsf jl/i7 ;flxTosf/ Pj+ k|f1 blw/fh ;'j]bLsf] cu|;/tfdf k|sflzt x'g yfn]sf] s'/f ‘j/uf5L’sf] !$ cf}+ ‘z}nhf :d[lt c+s’sf] k|sfzsLo cfn]vdf pNn]v 5 . o;/L u'/fF; k':tsfnoåf/f k|sflzt x'Fb} cfPsf] ‘j/uf5L’sf] hgdt ;+u|x c+s @)#&, aLkL sf]O/fnf :d[lt c+s @)$), k|ltef Pj+ JolQmTj kl/ro c+s @)#*, P]txfl;s c+s @)$*, lul/hfk|;fb sf]O/fnf :d[lt c+s @)^& k|sflzt ePsf] o;sf] ufyf o;} k"0ff{Í !$ sf] k|sfzsLodf pNn]v 5 . k|:t't rf}wf}+ c+s z}nhf cfrfo{ :d[lt c+ssf ¿kdf k|sflzt u/]/ ;tL;fn h:tf] cfˆgf] l;4fGt, cfbz{ / lgi7fdf cfl8u z}nhf k|lt hgfPsf] >4fefjsf nflu u'/fF; k':tsfno, j/uf5L / ;Dkfbs blw/fh ;'j]bLk|lt ;fw'jfb . g]kfnL /fhgLltdf z}nhf cfˆgf] sfnv08sf] l;Ëf] Oltxf; af]s]sL kfq 7xl/lG5g\ . !& jif{s]f slnnf] pd]/ b]lv /fhgLlts ultljlwdf rfn]sf pgsf kfOnf hLjgko{Gt ultzLn /x], lj>fd lnPgg\ . ltg} z}nhfsf] ul/dfdo Oltxf;sf] sb/ / ;Ddfg ub}{ k|sflzt ‘j/uf5L’ sf] !$ cf}+ cÍdf tLg bh{g eGbf a9L ;+:d/0ffTds n]v, ljleGg klqsfdf k|sflzt ;dfrf/, ;DkfbsLo ;+u|lxt 5g\ . o;df z}nhf :jo+sf æ/fli6«otf / g]kfnÆ / æcf]vn9'Ëf sf08df =====Æ eGg] b'O{j6f /rgf klg k|sflzt 5g\ . aLkL;Fu ef/tdf :jlgjf{;g latfPsL z}nhf k|jf;sfndf /xFbf a:bf pgn] lgjf{x u/]sf] /fhgLlts e"ldsf g]kfnL sf+u|]; ;Dj4x¿sf nflu dfq geP/ cfd kf7ssf nflu klg k7gLo / :d/0fLo 5 . k|jf;d} ‘8]df]qm]l6s ;f];ln:6 lnu’ sf] klxnf] lgjf{lrt ;efklt pgL ePsf] ;+:yf g]kfn ljBfyL{ ;+u7g eGbf h]7f] ePsf] tYo o; ;+ufnf]n] phfu/ u/]sf] 5Ù h;sf] dxf;lrj /fdrGb| kf}8]n ePsf] tYo pb\3fl6t u/]/ n's]sf] Oltxf;sf] pTvggdf 7"nf] ;xof]u k'¥ofPsf] 5 . k|ltalGwt g]kfnL sf+u|];n] 70 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
ef/taf6 k|sflzt ug]{ u/]sf] t?0f klqsfsf] ;Dkfbs z}nhf lyOg\ eg]/ cfd kf7snfO{ o; c+sn] ;"lrt klg u/]sf] 5 . :jb]z kms]{kl5sf] pgsf] h]n hLjg / /fhgLlts kl/jt{g kl5 pgn] k|fKt u/]sf] /fhgLlts kb, e"ldsf dfq 5}g hLjgsf] pQ/fw{df cfP/ l;Ëf] hLjg nufgL u/]sf] pgsf] bn g} s;/L la/fgf] eof] / pgL lsgf/fdf kl/g\ eGg] s'/fn] cfd kf7snfO{ efj's klg agfpF5 of] c+s k9\bf . ‘b[9 ljZjf;sL wgL z}nhf’ eGg] ;"bg axfb'/ sfsL{sf] cfn]vn] nueu z}nhfsf] hLjgsf] ;fËf]kfËf] Oltxf; ptf/]sf] 5 . ‘z}nhf lbbL 7"nL ls c;n’ eGg] e'jg 9'Ëfgfsf] clt dfld{s n]vn] kf7s u+eL/, ;+j]bgzLn aGb5 . cfrfo{sf] tt\ If0fsf] cj:yfnfO{ u+eL/ ¿kn] cfsng u/]sf] 5 n]vn] . efjgfsf] k|wfgtf leq k;]/ oyfy{ k:sg] n]vssf] ;fdYo{ / tfut k|z+;gLo 5 . z}nhfsf] hLjg / z}nL, clGtd If0fsf] dfld{s cj:yfn] efjljJxn geO s'g} kf7s a:g ;S5 h:tf] nfUb}g . ‘lal;{Psf gflosf’ eGg] jL/]Gb|eQm >]i7sf] n]vn] @)!& ;fn kmfNu'0f & ut] /fhf dx]Gb|nfO{ sfnf] em08f b]vfpg] z}nhf nufotsf P]ltxfl;s If0fsf] cg'e"lt kf7snfO{ x'G5 . h'g z}nhfsf] /fhgLlts hLjgsf] k|yd kfOnf lyof] . dlxnfsf /fhgLlts Oltxf;sf] vf]h, cg';Gwfg, rf;f] / lh1f;f /fVg]sf nflu of] dxTjk"0f{ lnlvt b:tfj]h xf] . o; cÍdf k|sflzt n]vx¿n] z}nhf cfrfo{sf] /fhgLlts hLjg afx]s ;fdflhs / wfld{s kIfnfO{ klg phfu/ u/]sf] 5 . ‘s[i0fk|;fb sf]O/fnf ;]jf u'7L’ df]/ª lhNnfsf] lzzjgL, hxbfdf :yfkgf u/]/ ;fdflhs ;]jfdf xft a9fPsL pgn] ef/tdf Pp6f dlGb/ :yfkgf u/]sf] / To; dlGb/df ;se/ bz}+df pgL k'lUyg\ eGg] s'/f ‘z}nhf cfrfo{nfO{ d}n] glhsaf6 x]bf{’ eGg] n]v dfkm{t\ k'gd s'df/ bfxfnn] k|i6 kf/]sf 5g\ . z}nhfsf] hLjgsf] x/]s kIfnfO{ ;"Id ¿kdf s]nfP/ n]lvPsf] o; n]vdf pgsf u'? klg lyP eGg] pNn]v 5 . o;sf] ‘ljdfg ljb|f]x’ gfds b'uf{ ;'j]bLsf] cfTdsyfn] klg k'li6 u/]sf] 5. pgL n]V5g\—‘Tolta]nf z}nhf afaf cjw/fdaf6 dGq0ff lnP/ pgsf] eQm / r]nL eO;s]sL lyOg\ . pgn] afafsf] lje"lt nufpFlyg\ . pgsf] unfdf afafsf] d]vnf klg lyof] .’ Tolta]nf aLkLsf] cf}+nfdf afafsf] cf}+7L lyof] .’ k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 71
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
o;} k':tsdf ‘;dfhsf] x/]s If]qdf c3f]/L h:tf eP/ nfUg] xf] eg] h:tf;'s} sfd klg ;kmn x'g ;S5g\, ;a}eGbf klxn] dflg;n] 3[0ff efj TofUg ;Sg'k5{’ eGg] cjw"t eujfg /fdsf] cf>ddf s'i7/f]uLsf] ;]jf x'GYof] . pgn] af3sf] aRrf 8d? kfn]sf lyP To;sf] gfd /fx'n lyof] eg]/ ;'j]bLn] n]v]sf 5g\ . ;'j]bL n]V5g\—‘ux'Fsf] ;'Vvf /f]6L / cfn'sf] t/sf/L kftdf lnP/ afaf a;] . dnfO{ klg glhs} a;]/ vfg eg] . ;d:of s] eof] eg] /fx'n klg xfdL;Fu} vfg a:of] . p;sf] efudf b'w lyof] . af3sf] aRrfn] la/fnf]n] em}+ tgtgL b'w vfof] .’ eGg] ;'j]bL jfSof+zn] z}nhfsf u'? lgZro klg jLt/fuL, cb\e't of]uL lyP eGg] yfxf x'G5 . ljj]Ro :d[lt c+s k9\bf of] k|;Ë klg ;fGble{s x'G5 h:tf] nfUof] . @)!& ;fn kmfNu'0f & ut] /fhfnfO{ sfnf] em08f b]vfpg] s'Gbg zdf{, ljhof s];Lsf] cfn]v o; cÍdf x'g'n] z}nhfsf] hLjgnfO{ k"0f{tf lbg an k'¥ofPsf] 5 eg] s'g} a]nf ;z:q ;+3if{ gLlt lnPsf] sf+u|];sf nflu xft xltof/ h'6fpgsf nflu 8fFsfx¿;Fu lx+8]sf] s'/f z}nhf :jo+sf] n]vdf pNNf]v 5 . pgL elG5g\Ù ‘xltof/ ;+sng ug]{ ;j}eGbf ;lhnf JolQm eg]sf 8fFsf g} lyP . To;}n] pgLx¿sf] dfWodaf6 xltof/ ;+sng u/]/ g]kfndf Nofpg d vl6Psf] lyPF . pgLx¿ htfhtf hfGy] d klg ;+u;+u} lx+8\g'kYof]{ . Ps t s]6L dfG5] To;df klg xltof/ ;+sng ug{ 8fFsfx¿ ;+u;+u} lx+8\g'kg]{ rfgr'g] sfd t xf]Og lg Û t}klg vf]O ddf Tof] ;fx; / cfF6 s;/L kf] cfof] Û dnfO s]6Lh:tf] gb]lvof];\ eg]/ d}n] s]6fsf] h:t} 5f]6f] skfn sf6]sf] lyPF . s]6fsf] h:t} lhG; kfOG6 nufpFy]+ . To;}n] d pgLx¿;Fu lx+8\bf xtkt s;}n] klg s]6f xf] ls s]6L xf] eg]/ 5'6\ofpg ;Sb}g y]’ ‐ k[i7 !#)_ . kf6L{sf] nflu Toqf] hf]lvd df]n]sL cfrfo{sf hLjgsf] pQ/fw{df kf6L{ la/fgf] x'g', aLkLsf] /fhLlts nfOgaf6 bn ljrng x'g' cflb OToflb pgnfO{ dfgl;s cf3ft k'¥ofpg] 36gf pgsf nflu ;xg ;Sg] vfnsf lgZro klg lyPgg\ . z}nhfnfO{ ;Ddfg hgfpFb} ‘j/uf5L’ sf] of] :d[lt c+s k|sflzt u/]sf]df ‘j/uf5L’ u'/fF; k':tsfno / k|f1 ;flxTosf/ blw/fh ;'j]bLsf] sfo{ ;/fxgLo / :t'To 5 . cfufdL lbgx¿df klg o:t} ;t\sfo{ ‘j/uf5L’ af6 eO/xg] 5 eGg] cfzf /fVb} ‘oyf gfd tyf u'0f’ ‘j/uf5L’n] k|:t't u/]sf] 5 . :jwd{ lgjf{x u/]sf] of] ‘j/uf5L’ c+s ;+u|x0fLo / k7gLo 5 . zf]w / cg';Gwfgsf nflu klg ;fGble{s 5 . ((&$!)##$%$ à uf}zfnf, sf7df8f}+
72 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
kljq ;Demgf cfdfsf] c?0faxfb'/ vqL ægbLÆ
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
;flxTosf/ Pj+ lgofqfsf/ 3gZofd /fhsl0f{sf/sf] kljq ;Demgf cfdfsf] gfds ;+:d/0f ;ª\ u|x rf}yf] ;+:s/0fsf] ¿kdf @)&! ;fndf k|sflzt ePsf] 5 . o; s[ltleq pgLåf/f n]lvPsf ljleGg zLif{ssf ^@ j6f ;+:d/0f ;dfj]z ul/Psf 5g\ . cfdfnfO{ ;Dembf 3gZofdn] Psk6s pxfFsf] b"t ag]sf] ;DemG5' eg]sf 5g\ . cfdfk|ltsf] d]/f] :jefj b]Vtf cfdf dnfO{ a/f]a/ afa' ltdLn] h:tf] d]/f] b'Mv a'em]/ c¿ s'g} klg 5f]/fn] dnfO{ slxNo} ;3fPgg\ ltd|f] ho xf];\ afa' o; ;ª\u|xleq 3gZofdn] n]v]sf 5g\ . dflg;sf] hLjgdf ;'v–b'Mv, cf/f]x cj/f]x, cfF;' xfF;f] cflb ;sf/fTds tyf gsf/fTds ;+j]bgfx¿ x/kn cfO/xG5g\ . o:tf ;+j]bgfx¿ snfTdstfsf] ;f]kfg r9]/ ;flxlTos prfO k|fKt ub}{5g\ . 3gZofdn]] g]kfnL ;+:d/0f ;flxTosf] If]qdf s]xL of]ubfg k'Ug ;sf];\ eGg] p2]Zo /fv]/ kljq ;Demgf cfdfsf] gfds s[lt lgsfn]sf 5g\ . o; dft[ ;+:d/0fsf] d'Vo ljifo pgsL cfdf k|f0fdfof /fhsl0f{sf/ g} x'g'x'G5 . o; s[ltleq pgn] cfdfnfO{ g} s]Gb|ljGb'df /fv]/ ljljw k|;ª\u tTsfnLg /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs, kfl/jfl/s hLjgsf ljleGg ljifo / kfqx¿nfO{ k|:t't u/]sf 5g\ . ljz]ifu/L o; s[ltleq kfl/jfl/s 36gfqmd rfFlx d'Vo s]Gb|ljGb'df /xL rnanfO/x]sf 5g\ / o;f] x'g' :jfefljs klg xf] . 3gZofd ;fgf] 5Fbf a]nfavt wfld{s efjgfn] k|]l/t pgsL cfdf sf7df8f}+ tyf kf6gsf ljleGg b]jLb]jtfsxfF k"hfcfhf ug{ hfg'x'Fbf cS;/ 3gZofdnfO{ klg n}hfg] ug'{x'GYof] /] . s'g} klg cfdfsf] hLjgsf] dxQd pknlAw cfˆgf ;Gtfgsf] enfO{ tyf pgLx¿sf] hLjgsf] ;kmntf dflgG5 . k|To]s cfdf cfˆgf ;Gtfgn] /fd|f] sfd u/]/ lzIff bLIff wg ;DklQ OHht kb cflb ;a}df cfkm"nfO{ lhltlbpg\ eGg] 7fGb5g\ . c¿ ;a}hgf;+u pgL o:tf If]qdf cfkm"nfO{ pRr /fVg rfxlG5g\ t/ cfˆgf ;Gtfgn] rfxL+ cfkm"nfO{ lht'g\ eGg] xflb{s sfdgf ub{l5g\ . dflg;nfO{ cfdfsf] a9L cfjZostf x'g] ;do afNofj:yf / lszf]/fj:yf xf] . cfdfafa'sf] dfofn' 5xf/L kfpg g;Sg] afnaflnsf jf lszf]/ lszf]/Lx¿n] hLjgdf ;fFRr} g} dxTjk"0f{ If0f ef]Ug gkfPsf] dfGg'k5{ 3gZofdn] n]v]sf 5g\ . ;fFRr} pgLk|lt :yflkt cfdfsf] dfof / ddtf, bof / s?0ffnfO{ ;Dembf pxfFnfO{ la;"{ eGbf klg pgn] la;{g ;Qm}gg\ . pxfFsf] ljifodf gn]v"FeGbf klg gn]v]/ a:g ;Qm}}gg\ . Psrf]l6sf] s'/f xf] pgL lszf]/fj:yfdf 5Fbf cfdfn] s;/L a'afsf] /L;af6 pgnfO{ arfpg' ePsf] /x]5 Tof] ;Dembf 3gZofd To;} lxl:;g k'U5g\ . pgL ;fFRr} cfdfk|lt gtd:ts aGg k'U5g\ . 3gZofdn] cfdfaf6 kfPsf] dfof, :g]x / ;+/If0f d]/f] cd"No lglw x'g\ eg]sf k"0ff{Í – !%& /rgf ÷ 73 sflQs–d+;L/ @)&%
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
5g\ . pgsf] jfNofj:yf / lszf]/fj:yfdf pgn] cfdfnfO{ h'g ¿kdf kfPsf lyP Tof] ¿k pxfFsf] geOlbPsf] eP pgsf] clxn]sf] l:ylt kl/l:yltsf] ¿k/]vf g} a]Un} x'g] lyof] . cyf{t\ pgL clxn] h'g cj:yfdf 5g\ sbflk x'g] lyPgg\ . 3gZofdn] pgsL cfdfdf /fd}| /fd|f s'/fx¿ dfq lyP eGg vf]h]sf xf]Ogg\ . 7fpF 7fpFdf a]nfavt cfdfsf] sdL sdhf]/Lx¿nfO{ klg pb\3f6g u/]sf 5g\ . cfdfaf/] slj ljlnod P= k|]8\ of]sf] sljtfn] stfstf pgsf] l:yltnfO{ ;ª\s]t ul//x]em}+ nfU5 /] . o:tL bofsL vfgL, ddtfsL /fgL d]/L cfdfnfO{ d s;/L la;"{ . ;fRr} g} d ;f]Rb5' d}n] rfx]/ x'g] eP ;a} g]kfnL d''gfx¿sf cfdf To:t} xf]pmg\ h:tL d]/L Kof/L cfdf x'g'x'GYof] 3gZofdn] eg]sf 5g\ . 3gZofd @* jif{sf] x'+bf dftf k|f0fdfofsf] lgwg ePsf] /x]5 . To;a]nf k|f0fdfofsf] pd]/ ^@ jif{sf] lyof] . cfdfh:tL u'0fjtL / cf>obfqL c¿ sf]xL x'+b}g /x]5 o; w/tLdf . t/ obfsbf sxL+ st} 3/ cfFugdf cfdf hfltn] cfˆgf] ;Gtfg 5f]/f5f]/LnfO{ lgd{dtfk"j{s s'6]sf] / r'6]sf] b[Zo b]Vbf jf egf} 3/sf nfnfjfnfnfO{ r6Ss 5f8]/ kf]On uPsL a];f]dtL gf/LnfO{ b]Vbf pgsf] Tof] kljq wf/0ffdf vnanL cfpg gvf]Hg] xf]Og . t}klg 3gZofdn] pgsf] cg'ejsf] cfwf/df eGg] xf] eg] pgsf] nflu hLjgsf] piffsfnb]lv cljlR5Gg ¿kdf bofn' dfofn' JolQmsf] ¿kdf pxfF g} x'g'x'GYof] ;fIfft\ b]jL :j¿kf pgsL cfdf . 3gZofdsf] efjgf / ;Demgfdf dfq /x]sL k|f0fdfofnfO{ of] ;+:d/0f ;ª\u|xn] k|f0f k|lti7f ul/lbPsf] 5 hLjGt agfPsf] 5 . g]kfnL ;flxTodf cfdfsf] af/]df w]/} :d[ltsfJo jf zf]ssfJox¿ n]lvPsf 5g\ t/ uBdf n]lvPsf] k|yd ;++:d/0ffTds s[lt kljq ;Demgf cfdfsf] g} x'g'kb{5 . kBsf] h:t} nflnTo eg]{ sfo{ oxfF ul/Psf] 5 . cfdfn] g} of] ;+;f/ pj{/f u/fPsL x'g\ . pgLk|lt s[t1tfsf] efj hfx]/ ug'{ x/]s ;Gtfgsf] k'gLt st{Jo xf] . lgofqfsf/ 3gZofd ;flxTo l;h{gfdf x/xd];f v6\g] pmhf{ ePsf x:tfIf/ x'g\ . ;flxTo n]vgdf 8'Ag] n]vsx¿ vfnL a:g ;Sb}gg\ . s]xL g s]xL n]lv/x]sf x'G5g\ . pgsf] n]vg o;}u/L lg/Gt/ cufl8 a9\b} hfcf];\ . cfpFbf lbgdf c¿ uxlsnf ;ª\ u|xx¿ hGdg ;s"g\ eGg] xflb{s z'e]R5f Û ( (*$!&(&^^$ à (#%÷%$, ;fdfv'zL dfu{, sf7df8f}+
74 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
‘lrTsf/’ ;fdlos klqsfsf] ;DkfbsfÍ lzj /]UdL
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
;flxlTos kqklqsfdf ljz]iffÍ lgsfNg] k|rng w]/} k'/fgf] xf] . o; qmddf ;Demg nfos klqsf ‘pBf]u’sf] n]vs kl/rofÍ ‐@))*_ xf] . ‘¿k/]vf’n] w]/}kl5 n]vsfÍ lgsfNof] ;o cÍdf @)@^ ;fndf . clxn] ‘lrTsf/’ sf] ;DkfbsfÍsf] rrf{ ub}{5' . lvnWjh yfkf tyf df]xgk|;fb l3ld/]åf/f ;Dkflbt ‘lrTsf/’ sf] kl/jf/df lg/f]w/fh kf08], k|sfz ‘kxf8L’, lvnWjh yfkf / df]xgk|;fb l3ld/] x'g'x'G5 . em08} b'O{ bh{g ;Dkfbsx¿;Fu ;DjlGwt of] cÍ 1fgj4{s cg]s ljz]iftfn] el/Psf] 5 . jf;' l/dfn ofqLn] cfˆgf] ;DkfbsLo cg'ej JoQm ug'{ePsf] ‘laxfg’ / ‘afns’ klqsfsf] rrf{ 5 eg] afns[i0f kf]v/]nn] ‘;Dkfbg / d’ zLif{sdf y'k|} kqklqsf ;Dkfbg ug'{ ePsf] s'/f n]Vg'ePsf] 5 . kqsfl/tfdf pxfFsf o:tf n]vx¿ cGoq klg k|sflzt ePsf] 5g\ . Toltv]/sf ‘lqkmnf’sf ;Dkfbs k'is/ klysn] cfˆgf] cg'ej n]Vg'ePsf] 5 eg] csf{ ‘hg–cd[t’ tyf ‘k~rfd[t’ sf ;Dkfbs jf;'b]j zdf{ x'g'x'G5 . o; cÍdf kg'{ePsL Psdfq gf/L ;DKffbs cfzf l;+x x'g'x'G5 h;n] ‘g]kfnL ;flxTodf :jf:gLdfG5]x¿sf] e"ldsf’ zLif{s n]v n]Vg'ePsf] 5 . pxfF s]xL ;do ‘bk{0f’ ‘l;ld|s’sf] ;Dkfbs x'g'x'GYof] . ‘;':s]/f’sf ;Dkfbs /fdrGb| e§/fO{n] æ;aeGbf a9L axfb'/L u/]+–zf]if0fsf] lj?4 x/avt snd rnfP/ ljgf kfl/>lds /rgf 5kfO n]vssf] ;flxlTos zf]if0f u/]/Æ eGg'ePsf] b]lvG5 . o;}u/L lxdfno eQm k|wfgfË, k|wfg ;Dkfbs ‘;flxlTos >[Ëf/’ eGg'x'G5–æPs Kofnf /S;L / sf]7Lsf] gUg k|blz{t ;flxTo eGbf ;8ssf] k]6Ldf s's'/;Fu Gofgf] n'6L k';–df3 dlxgfsf] t'iff/f]n] ;]tfDo e} :jKgnf]sdf k'lu/x]sf efjL s0f{wf/ afnsx¿sf] bogLo k|blz{t ;flxTo pQd 7xg]{5 .Æ ‘k|ultzLn ;flxTo / d]/f] ljrf/’df ‘k|kft’ ;flxlTos klqsfsf k|wfg ;Dkfbs r"8f/fh pk|]tL eGg'x'G5–æcfhef]ln k|ultzLn ;flxTosf] gfddf cgfjZos ljleGg ljb]zL gf/f, sf]6]zg / :t'ltufgsf ;fy} JolQm k"hf cflb b]vf kb}{ cfPsf 5g\ . sf]7fleq qmflGtsf/L efjgfnfO{ cf]s]Ng' h:t} k|ultzLn x'g'klg ;lhnf] 5 eGg] wf/0ff ePsfnfO{ d]/f] ;xfg'e"ltÆ ;flxTosf/ xl/eQm s6'jfn æ;Dkfbg klg snf xf] eGg] s'/fdf ca t z+sf nfUg yfn]sf] 5 . =====JolQmut k|of;df tkfO{+ xfdLn] lgsfn]sf k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 75
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
klqsfx¿ c;n n]vssf c;n n]v 5fKgaf6 jl~rt 5g\ .Æ afGsLsf ;Dkfbs xl/eQmn] ‘d ;Dkfbs s'g xb’ eg]/ o;/L ;DkfbsHo"nfO{ lr7L n]Vg'ePsf] 5 . g]kfnL xf:oJoª\Uosf gfd"b n]vs e}/j cof{nn] ;Dkfbssf] gfpFdf lr7Ln]Vg'ePsf] 5. pxfF n]Vg'x'G5 æ=======oxfFsf sltko n]vsx¿nfO{ snd yGSofpg glbO{ 3r3Rofpg] kqklqsfx¿ g} x'g\ kf7ssf cfsf+Iffx¿l;t eGbf n]vssf cfsf+Iffx¿l;t xfdL glhs hfg vf]H5f}+ .Æ o;}u/L ;Dkfbs ‘ljDa’ k'is/ nf]xgL, ;Dkfbs ‘gf}nf] g]kfnL’ v]d sf]O/fnf ‘aGw'’, ‘5fn’sf ;Dkfbs ;Gtf]ifs'df/ e§/fO{, ;Dkfbs ‘hoGtL’ j;Gts'df/ zdf{ tyf gf]/]d lgu];f ;Dkfbs ‘oGq0ff’ x'g'x'G5 . oL afx]s ejfgL l3ld/] ;Dkfbs ‘efg'’, pQd s'Fj/ ;Dkfbs ‘¿k/]vf’ uf]kfn k|;fb e§/fO{ ;Dkfbs ‘dw'ks{’;Fu lnOPsf cGtjf{tf{ ;dfj]z 5g\ . ljz]iffÍ ‘clen]v’sf] ¿kdf ‘zf/bf’ jif{ ! cÍ @, ‘pbo’ jif{ cÍ !, ‘ef/tL’ jif{ ! cÍ ! sf ;DkfbsLo ptfl/Psf 5g\ eg] dbgb]j e§/fO{ ;Dkfbs ‘/Tg>L’ tyf jf;'zlz ;Dkfbs ;+ro;Fu k|Zgf]Q/ ul/Psf 5g\ . o;}u/L g]kfnsf] klxnf] klqsf ‘;'wf;fu/’sf] lj1fkg ;fef/ ul/Psf] 5 . æs]xL b'Mvsf lbgx¿ jf 36gfx¿ eg] ;Dembf cem} 5ftL kf]N5 . jftfj/0fsf] l;h{gf ;fxl;nf] JolQmn] ub{5Æ–dbg b]j e§/fO{, æslxn]sfFxL dnfO{ ;Dkfbssf] sfo{nfO{ Pshgf s'ssf] sfd;Fu t'ngf ug{ dg nfU5 .=== d;L s] d cfˆgf] /utdf 5fKg klg tof/ 5'Æ–jf;' zlz . dfly n]lvPsf ;Dkfbsx¿sf efjgf / wf/0ffx¿ k9\bf, dgg ubf{ /dfOnf] cg'ej x'G5 . jf:tjdf ‘pBf]u’n] ;aeGbf klxn] ‘n]vs kl/rofÍ’ lgsfn]sf] e]l6G5 eg] ‘¿k/]vf’n] k"0ff{Í !)) ebf} @)@^ df ‘n]vsfÍ’ lgsfNof] . oxL qmddf k|:t't ;DkfbsfÍ b]vf k¥of] @)@* ;fndf . lj1fkg k9\bf yfxf x'G5 kf7sfÍ lgsfNg] /x/ klg lyof] . o;/L g]kfnL kqklqsfsf] ljz]iffÍ lgsfNg] k/Dk/fsf] ljrf/ ubf{ uf]/vfkqn] /fhf dxf/fhfsf hGdf]T;jfÍ, pbofÍ cflb lgsfn]sf] kfOG5 . cfw'lgs ;flxlTos klqsfsf] cu'jf ‘zf/bf’ k|sfzg kl5 eg] gj jiff{Í, cg'jfb syf cÍ klg ylkP . ‘pbo’n] o'4 cÍ lgsfNof] eg] ‘pBf]u’n] n]vs kl/rofÍ, ‘¿k/]vf’n] syf, sljtf, ;dfnf]rgfÍ, :d/0ffÍ tyf lgjGwfÍ ;d]t u/L w]/} k|sf/sf ljz]iffÍ lgsfNgdf ¿k/]vf dfl;s klqsf klxnf] x]fnf . o;}u/L ‘efg'’ ;8s sljtf cÍ, 8'c;{ cÍ, l;lSsd cÍ tyf JolQm ljz]if h:tf cÍ lgsfNg gfd"b /Xof] . xf:oJoª\Uo / ufO{hfqf ljz]iffÍ lgsfNgdf ‘/rgf’ klxnf] eof] eg] gf6s ljz]iffÍdf ‘lxdfgL’, ;flxlTos kqsfl/tf ljz]iffÍdf ‘d~h"iff’ klxnf eP . ;Demg nfos cGo ljz]iffÍx¿df x:tfIf/ cÍ, ‘hflu/] cÍ’, ‘a"6kfln; cÍ’x¿ klg kb{5g\ . % d+l;/ )&% ( $$&)@$% à ^! do"/ dfu{, dWojfg]Zj/, sf7df8f} 76 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
aL kL sf]O/fnf ;flxTo ;Ddfg ;Gbe{
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
aL kL sf]O/fnf :d[lt 6«i6n] ‘aL kL sf]O/fnf ;flxTo ;Ddfg k'/:sf/’ / ‘k|hftGq ;]gfgL ;Ddfg k'/:sf/’af6 k|To]s jif{ ;flxTo / /fhgLlts If]qsf ljlzi6 k|ltefx¿nfO{ ;Ddflgt ub}{ cfPsf] 5 . @)&! ;fnb]lv z'¿ ePsf oL k'/:sf/sf qmddf ;flxTo tkm{sf] k'/:sf/af6 )&$ ;Dd qmdzM /Tg ;dz]/ yfkf, uf]kfn k/fh'nL, e'jg 9'ª\ufgf, cle ;'j]bL ;Ddflgt ePsf 5g\ eg] k|hftGq ;]gfgL tkm{af6 @)&$ ;Dd g"tg yklnof, tf/fgfy sf]O/fnf, ofdnfn >]i7 / cy{/fh r}t' ;Ddflgt ePsf 5g\ . @)&% ;fnsf] ‘aL kL sf]O/fnf ;flxTo ;Ddfg’af6 of] :tDesf/ ;Ddflgt eof] eg] ‘k|hftGq ;]gfgL ;Ddfg’af6 rqm afF:tf]nfnfO{ ;Ddfg ul/of] . % jif{b]lv cr]t cj:yfdf pkrf//t afF:tf]nfsf] k'/:sf/ pxfFsL >LdtL s';'d afF:tf]nfn] lng'ePsf] lyof] . sfo{qmdsf k|d'v cltly Pj+ u0ftGq g]kfnsf k|yd /fi6«klt 8f= /fdj/0f ofbjn] x:tfGt/0f ug'{ePsf tL k':sf/ qmdzM ! nfv ! xhf/ / %! xhf/ ?k}ofF /flzsf 5g\ . g]kfndf :yflkt cg]s k'/:sf/sf] eL8df cd/ ;|i6f aL kL sf]O/fnfsf] gfddf :yflkt k'/:sf/sf] dxQf pRr /x]sf]df z+sf ug'{ kb}{g . k'/:s[t kfqx¿sf] rog x]bf{ of]Uo k'/:sf/ of]Uox¿n]g} kfPsf] cg'e"lt x'G5 . aL=kL= k'/:sf/ kfpFbf ;|i6f aL=kL / pxfFsf kfl/jfl/s ;b:o;Fu ljutsf s]xL If0f :d[lt ljDadf cfpg' :jfefljs xf] . @)!$ ;fnlt/ tfl/0fLk|;fb sf]O/fnfsf] ;Dkfbg–k|sfzgdf ‘sNkgf’ b}lgs klqsf sf7df8f}+sf] gfukf]v/Laf6 k|sflzt x'g] ub{Yof] . a]n'sL #–$ ah]lt/h:tf] 5flkg] Tof] klqsf lng d lbgx'F To;sf] sfof{no hfg] ub{y]+ . d]/f] 3/ 6+ufn, uxgfkf]v/Laf6 gfukf]v/Ll:yt ‘sNkgf’ sfof{no k}bn !)–!% ldg6sf] b"/Ldf kb{Yof] . tfl/0fLsf] sfof{no sf]7fdf >LdtL /f];f sf]O/fnf cf]xf]/ bf]xf]/ ug'{x'GYof] . Pp6f s'gfsf] 6]andf lszf]/L/d0f /f0ff / kGgfnfn >]i7 sfd ub}{ /xg'x'GYof] . 8f=t'n;L lul/sf] lbpF;f]sf] k"/f ;do g} tfl/0fL;Fu lat]sf] b]lvGYof] . ToxfF aL kL sf]O/fnf klg a/fa/ cfpg'ePsf] b]Vby]+ . d klqsf lsGg lbgx'F ToxfF hfg], slxn]sfxL+ 5flkg s]xL l9nf] ePklg s]xL ;do s'/]/} ePklg tfhf klqsf lnP/ g} lx+8\g] ub{y]+ . d]/f] o:tf] b}lgs ultljlwnfO{ tfl/0fL k|;fb sf]O/fnfn] ljrf/ ul//xg'ePsf] /x]5 . Ps lbg dnfO{ tfl/0fLn] ;f]Wg'eof]–‘P afa' Û tkfO{+ klqsf k9\g'dfq x'G5 ls s]xL k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 77
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
n]Vg] klg ug'{ePsf] 5 <’ ‘k9\g] dfq x'FÙ n]Vg] ;fdYo{ t d df 5}g Û’ d]/f] hjfkm lyof] . ‘klqsf k9\g] o:tf] ?lr x'g] dfG5] n]Vg klg cjZo ;S5 . d ljifo lbG5' tkfO{+ n]Vg';\ Û ‘sNkgf’df 5kfOlbpFnf Û’ pxfFn] eGg'eof] . To;j]nf @)!% ;fndf cfd r'gfj x'g] ;Gbe{ rln/x]sf] lyof] . tfl/0fLn] klqsfdf Pp6f :tDe g} /flvlbg'eof]–‘3f]lift ldltdf r'gfj x'G5 ls x'Fb}g’ eGg] . d}n] ‘r'gfj x'Fb}g’ zLif{sdf slg s'yL s]xL n]v]/ tfl/0fLnfO{ b]vfPF . pxfFn] 7Ls 5 eg]/ d]/f] Tof] ;fdlos n]v ‘sNkgf’df 5flklbg'eof] . d]/f] gfd 3gfgfy lyof] . pkgfd /fv]/ d ‘hL=Pg= /f]rs ePsf] lyPF .’ ToxL gfddf ‘sNkgf’df n]v 5flkof] . o;/L dnfO{ n]vs agfpg] JolQm tfl/0fL sf]O/fnf g} x'g'x'GYof] . kl5 dxfgGb ;fksf]6fsf] ;'emfjdf d /f]rs l3ld/] ePsf] x'F . d]/f lktfhL ;f]dgfy l3ld/] Jof;;Fu @)@% ;fndf s]xL lbg snsQf a;]sf] lyPF . Ps lbg lktfhL ;'j0f{ ;dz]/nfO{ e]6\g pxfFsf] sgs lalN8ª hfFbf d klg pxfF ;Fu} uPF . ;'j0f{sf] a}7s sf]7fdf aL=kL=sf]O/fnf klg x'g'x'Fbf] /x]5 . aL=kLn] tfl/0fLsxfF a/fa/ b]v]sf] d]/f] cg'xf/ ;+emg'eP5 / d]/f]af/] ;f]Wg'eof] . Tolta]nf;Dd d}n] ‘/rgf’ k|sflzt ug{ yfn]sf] ;ft jif{ e};s]sf] lyof] . d}n] cfˆgf] kl/ro lbPkl5 aL=kL=n] ‘/rgf’ cfkm"n] klg k9\g] u/]sf] s'/f ug'{eof] . ‘/rgf’df k|sflzt nIdLk|;fb b]jsf]6fsf] ‘t?0ftk;L k|blIf0ff’ zLif{s ;dfnf]rgfsf] rrf{ ug'{eof] . aL=kL=;Fu d]/f] bf]xf]/f] s'/fsfgL ePsf] ToxL Ps k6s xf] . aL=kL=sf]O/fnf /fhgLlt / ;flxTo b'j} If]qsf zLif{ JolQmTj x'g'x'GYof] . cem v'n:t eGg] xf] eg] ;flxTodf g} pxfF cTolws ;kmn x'g'x'G5 . ;flxTo ;[hgfn] g} pxfFnfO{ cd/tf k|bfg u/]sf] 5 . ;fdfGo hgtfdf aL=kL= slt nf]slk|o x'g'xGYof] eGg] s'/fsf] 3tnfUbf] cg'e"lt d clxn] klg la;{g ;lQmg . @)@# ;fndf w/fgaf6 xfdL tfKn]h'ª\tkm{ k}bn hfFb} lyof}+ . wgs'6f uf]h]{sf] hËndf lgl:kmqmL;Fu Pshgf uf]7fnfn] uLt ufPsf] ;'Gof}+ . Tof] uLt o:tf] lyof]– ‘cfh d]/f] ufO{ x]g]{ kfnf], khf{tGq ljZj]Zj/ sf]O/fnf] Û a]dfgLn] hfn}df kf/f] Kof/f] g]tf ljZj]Zj/ sf]O/fnf] Û’ ;flxTosf/ s[i0fk|sfz >]i7n] klg yfgsf]6sf] jgdf ;'g]sf] Pp6f uLt pNn]v ug'{ePsf] d ;DemG5' . Tof] uLt yfgsf]6l:yt d]/L sfOFnL km'k'sf] 3/df hfFbf d+}n] klg ToxfFsf] kfgL3f6, rGb|flu/L cf;kf; ;'g]sf] lyPF . Tof] uLt rflx+ o:tf] lyof]– ‘cf]l/kl/ hgtfsf] 3]/f, aLr}df ljz]Zj/ sf]O/fnf Û’ aL=kL sf]O/fnf Pp6f kf6L{sf] dfq geP/ /fi6«s} g]tf x'g'ePsf] k|df0f x'g\ oL tYox¿ . tTsfnLg ;Qfn] c/fli6«o tTj eg]/ h]ndf xfn]sf], ;Qfsf] b[li6df /fi6«lj/f]wL dflgPsf] JolQmsf] tf/Lkmdf sf7df8f}+sf] yfgsf]6df xf];\ cyjf wgs'6fsf] uf]h]{ n]sdf xf];\Ù o:tf uLt hg hgsf 78 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&
w
w
w .k
ha
ss
kh as
s.
co m
cf]7af6 lge{o eP/ ufOG5g\ eg] Tof] JolQm jf:tjdf hgtfs} lk|o g]tf ePsf] dfGg'kb{5 . aL=kL= sf]O/fnfn] g]kfnL ;flxTodf of}g dgf]ljZn]if0fnfO{ dgf]j}1flgs 9Ën] k|:t't u/L cfVofgnfO{ gjLg :j¿k lbg'eof] . ;flxTonfO{ /fhgLlts x:tIf]kaf6 d'Qm /fVg'kb{5 eGg] dfGotfdf ;w}+ b[9 /xg'eof] . g]kfnL cfVofgnfO{ gjLg lzNk / ;f}Gbo{n] 9sdSs kfb}{ :t/Lo / ;d[4 agfpg aL=kL=n] ug'{ePsf] of]ubfg k|lt jfª\doIf]q ;b}j s[t1 /xg] 5 . lj=;+=@)@& k';–df3sf] ‘/rgf’ klqsfdf s[i0frGb|l;+x k|wfgsf] ætLg 3'DtL vl08t k|jfxÆ zLif{s n]v k|sflzt ePsf] lyof] . aL=kL=n] Tof] k9\ g'ePsf] / cfˆgf] df}lvs k|ltlqmof lbg'ePsf] s[i0frGb|hL ;'gfpg' x'GYof] . aL=kL=k'/:sf/ ;df/f]xdf o; k+lQmsf/sf] kl/ro lb+b} jl/i7 ;dfnf]rs cle ;'j]bLn] JoQm u/]sf] dGtJosf oL c+z oxfF k|:t't ug'{ ;fGble{s nfUb5 . ;'j]bLn] eGg'ePsf] lyof]Ù æ@)!& ;fndf /fhf dx]Gb|n] aL=kL / pgsf] ;/sf/ clg ;+;b eËu/]/ zf;g ;Qf lnPkl5sf] /fhgLlts lrGtg, lrGts / cvjf/x¿sf] Oltxf; /fhgLltn] /l~ht Oltxf; xf] . Tof] kl/jt{gsf] lrq ls Tof] Joj:yfsf] ;dy{gdf ls g]kfndf yf]/} e"ldut / aflx/ uP/ ul/g] lj/f]wsf n]v / lstfax¿df ul/of] . Tolt ug{ ;Dej lyof] . t/ Tof] /fhgLlts lsl;dsf] lrq x'GYof] / Tof] sfn cg';f/ kl/jt{g ePsf] 5 . ToxL ;q ;fnb]lv Pp6f ;dfgfGt/ / k[ys wf/sf] lk|G6 ;+:s[lt / n]vgsf] k/Dk/f rln/Xof] . Tof] ;flxlTos kqsfl/tfsf] k/Dk/f lyof] . of] k/Dk/fnfO{ @)!* ;fnb]lv wfg]/ cfPsf clxn];Dd lgoldt ‘/rgf’ ;flxlTos klqsf rnfO/xg] /f]rs l3ld/] x'g\ . …¿k /]vfÚsf pQd s'Fj/ / afnd's'Gbb]j kf08] lbj+ut eO;s] . k'?iff]Qd a:g]tn] klg alnof] ;flxlTos klqsf rnfP . ltgsf] ‘d's'6’ sf+u|];sf] d'vkq ePgÙ h:tf] jL=kL=sf] ;flxTo sf+u|]; ;flxTo ePg . of] ;dfgfGt/ kqsfl/tfn] l;h{gzLnx¿sf ljrf/ / af]nLx¿ k|sflzt ul//Xof] . of] k/Dk/fdf ejfgL l3ld/], gu]Gb| /fh zdf{, cRo't /d0f clwsf/L / c¿ ;flxlTosx¿sf] k|of; hf/L /Xof] . ;Djt\ !((! df g]kfnL n]vsx¿n] cf/De u/]sf] ‘zf/bf’sf] k|sfzg /f0ff zf;sx¿;Fu u/]sf] cleJolQmsf] df}g ;Demf}tf lyof] . Tof] k/Dk/fsf] cfh klg ;flxTo /rgf / klqsfdf lgjf{x ePsf] 5Æ cGTodf– aL=kL= sf]O/fnf h:tf :jgfdwGo cd/ ;|i6fsf gfdsf] k'/:sf/af6 ;Ddflgt x'g kfpg' o; k+lQmsf/n] cfˆgf] ;f}efUo 7fg]sf] 5 . o;lglDt k'/:sf/ :yfks ;+:yf, o;sf cWoIf >Lxif{ sf]O/fnf ;lxtsf kbflwsf/Lx¿k|lt xflb{s s[t1tf JoQm ub{5' .
k"0ff{Í – !%&
sflQs–d+;L/ @)&%
/rgf ÷ 79
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
zlz zfxsf] t"lnsf
80 ÷ /rgf
sflQs–d+;L/ @)&%
k"0ff{Í – !%&