b'O{ dxLg] ;flxlTos k|sfzg jif{ %* c+s % k"0ff{Í !%* k';–df3 @)&% k|wfg ;Dkfbs tyf k|sfzs
s.
;xof]uL
co m
/f]rs l3ld/]
kh
as
;'wL/ l3ld/] – Joj:yfkg k|tLs l3ld/] – ;Dkfbg
ss
cfj/0f
ha
u]x]Gb|dfg cdfTo
w
w
w .k
n]–cfp6÷l8hfOg
z+s/ kf}8]n ;Dks{
&! nfdf]9'Ëf dfu{, uxgfkf]v/L, 6Ëfn sf7df8f}+ – % kmf]g M $$#@&)#, $$#@@)! e-mail : nepalirachana@gmail.com web: http://www.khasskhass.com
d'b|s M >L k|];, hfjnfv]n, nlntk'/, kmf]g M %%#@*@@ ljlzi6 ;b:otf z'Ns M 36Ldf ?= %,))).– o; cÍsf] ?= #).–
o; cÍdf % % ^ ^ & * ( ( !) !! !@ !#
/Ltf tfd|fsf/ ;'ldqf Gof}kfg] 8f= ljZjbLk clwsf/L ch'{g yfkf /d]z vgfn o'j/fh d}gfnL ufoqLs'df/ rfkfufO{+ nLnf/fh bfxfn 8f=ldlyn]z bLlIft cfnf]s s'df/ ;ftk't]
!$ !( @@ @^ @( #$ #% #^ #& #*
d'g kf}8]n
$)
1fgaxfb'/ 5]qL
$%
lji0f' zdf{
$*
dfwj sfˆn]
$(
g/]Gb|/fh kf}8]n
%$
gGbnfn cfrfo{ clgtf kGyL OGb|s'df/ >]i7
^@ ^* &@
as
s.
co m
ejfgL vltj8f gf/fo0f e08f/L ‘hgsk'/L’ lgdf]{xL Jof; /lj k|f~hn cf/= cf/= rf}nfufO{+ gj/fh sfsL{ uf]ljGb lu/L k|]/0ff ldlyn]z cflbTo w|'js'df/ ;fksf]6f lgn+hnf ef/åfh ;xgf k|wfg afa'/fd kf]v/]n
w
w
w .k
ha
ss
kh
sljtf d ;ÍNk af]s"F l;pF8Lsf] ;fOgf] d uhn va/bf/ sljx¿ xg'dfg cfuf] d n]Vg] 5' sljtf d gbL x"F , alu/xG5' tLg d'Qms ;do s]xL 6'qmf syf–n3'syf t[i0ff lgolt larf}lnof ;/k|fOh 6'Ëf] gnfUg] cg';Gwfg afGsL ;jf/L cltly jf:tf rf/ n3'syf n]v–lgaGw Joª\o h+unL /fhgLlt ;+:d/0f g/axfb'/ e08f/L ef/tLo g]kfnLsf zfg=== 1ftJo ;DkfbsnfO{ kq gla;]{sf ;Demgf ;'s{gL s[lt ;dLIff afbnleqsf] 3fd– ;/;tL{ x]bf{ …lrQ b'v]sf] cf]vltÚdf s'¿k /fhgLltsf] e08fkmf]/ ‘;flxTo jftf{’ leq s] 5 < tLg s[lt M Ps gh/ 2 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
al;laofFnf] cg'jfbs kl/ro sf]z @)&% lzj /]UdL xfd|f] s'/f k|z+;gLo / pbfx/0fLo /d]z ljsn ;+u|xfno k|tLs l3ld/] ;j]{If0f lxhf] cfh zlz zfx
&% &* *)
sf ljlzi6 ;b:o
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
gj/fh ;'j]bL, /fd]5fk÷afa'/fd kf}8]n, /fd]5fk÷gu]Gb|/fh zdf{, sf7df8f}+÷sfzLgfy a/fn, lj/f6gu/÷r"8fdl0f uf}td, sf7df8f}+÷ /d]z uf]vf{nL, jL/u~h÷;fdgfy kf}8]n, nlntk'/÷ k/z' k|wfg, sf7df8f}+÷ Clif/fd l3ld/], x]6f}+8f÷zª\s/ljqmd zfx, sf7df8f}+÷x/Lz slNkt sf7df8f}+÷8f= pk]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷?Sdgfy kf}8]n, nlntk'/÷P;\=aL= zfx, 6Lsfk'/÷df]xg b'jfn, ag]kf÷/Tg>L >]i7, sf7df8f}+÷pbok|sfz rfkfufO{+, sf7df8f}+÷sflt{s]o l3ld/], ;nf{xL÷8f= pk]Gb| dxtf], xfn d:sf], ¿;÷8f= eLid cfrfo{, xfn d:sf], ¿;÷8f= dl0f/fh kf]v/]n, xfn d:sf], ¿;÷hLjf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷v]d/fh nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷8f= ljlGbtf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷bLks e08f/L, sf7df8f}+÷;'zLnf/fgL /f0ff, nlntk'/÷ONof e§/fO{, sf7df8f}+÷afa's[i0f lji6, sf7df8f}+÷g[k]Gb|k'?if oflb, nlntk'/÷gu]Gb|/fh Gof}kfg], uf]/vf÷uf]ljGb lul/ k|]/0ff, xfn cd]l/sf÷sdnf ;¿k, xfn cd]l/sf÷ljZj/fh af:tf]nf, kf]v/f÷8f= gj/fh rfln;], sf7df8f}+÷lbnLks'df/ rfkfufO{+,sf7df8f}+÷dfof 7s'/L, nlntk'/÷s[i0f ahufO{+, xfn j]nfO{t÷g/]Gb|/fh kf}8]n, sf7df8f}+÷lji0f'axfb'/ l;+x,sf7df8f}+÷uf]ljGbk|;fb >]i7, sf7df8f}+÷8f= ;'ifdf cfrfo{, nlntk'/÷/df zdf{, sf7df8f}+÷5lj/d0f l;njfn, sfe|]÷8f=d's]z rfln;], nlntk'/÷hn]Zj/L >]i7, sf7df8f}+÷ljef]/ a/fn, sf7df8f}+÷;ËLtf bfxfn, sf7df8f}+÷ ;xb]j uf}td, sf7df8f}+÷rGb|snf g]jf/, sf7df8f}+÷nIdL pk|]tL, sf7df8f}+÷j;Gt l/hfn, sf7df8f}+÷pGglt af]x/f …lznfÚ, sf7df8f}+÷?s' sfsL{, sf7df8f}+÷zld{nf v8\sf -bfxfn_, O6x/L÷ljhoWjh yfkf -nLnfWjh yfkfsf 5f]/f_, sf7df8f}+÷bfdf]b/ k'8f;}gL lszf]/, sf7df8f}+÷7fs'/ zdf{, u'NdL÷bof/fd bfxfn, sf7df8f}+÷O{=dx]Gb| u'?ª\, sf7df8f}+÷3gZofd /fhsl0f{sf/, sf7df8f}+÷cdL/ yfkf, sf7df8f}+÷;GbLk e§/fO{, xfn c:6«]lnof÷cgGtk|;fb jfUn], sfe|]÷kjg cfnf]s, sf7df8f}+÷lji0f'k|;fb zdf{ k/fh'nL, kj{t÷O{=;'dg k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷8f=;'lgtf k/fh'nL Pd=8L=, xfn cd]l/sf÷8f]lnGb|k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷s'j]/k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷lzj k|sfz, xfn cd]l/sf÷wg/fh lu/L, lrtjg÷uf]ljGbk|;fb l3ld/] …j]bdl0fÚ, sf7df8f}+÷kf]if rfkfufO{, ef]hk'/÷lg/~hg zdf{ l3ld/], sf7df8f}+÷8f=b'a;' If]qL, sf7df8f}+÷OGb|/fh kf}8]n, alb{of÷g/]Gb|axfb'/ >]i7, sf7df8f}+÷ljof]uL a'9fyf]sL, sf7df8f}+÷lji0f' cf]nL, sf7df8f}+÷afh'/fd kf}8]n, sf7df8f}+÷8f s]zjk|;fb pkfWofo, sf7df8f}+÷6]saxfb'/ lh/]n, bf]nvf÷/fd]Zj/ >]i7 hng, nlntk'/÷ljho rfln;], sf7df8f}+÷Zofd bfxfn, cf]vn9'Ëf÷dx]Gb| rfln;], sf7df8f}+÷b]j]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷k|bLks'df/ >]i7, nlntk'/÷dbg /]UdL, sf7df8f}+÷ls/0fljqmd yfkf, nlntk'/÷uf]kLs[i0f zdf{, sf7df8f}+÷;'bz{g zfSo, jL/u~h÷uLtf s]z/L, sf7df8f}+÷of]u]z uf]vf{nL, xfn cd]l/sf÷jf;' >]i7, xfn cd]l/sf÷8f=an/fd uf}td, xfn cd]l/sf÷r]jgk|;fb sfˆn], /fd]5fk÷dx]z uf]vf{nL, nlntk'/÷h]aL vqL, kfFry/÷8f=uf]ljGb/fh e§/fO{, sf7df8f}+÷>L/fd l;+x a:g]t, sf7df8f}+÷ /fh]Gb| e08f/L, sf7df8f}+÷e/t e§/fO{, sf7df8f}+÷o'j/fh l;+x sfsL{, nlntk'/÷c?0f clwsf/L, lj/f6gu/÷w|'jxl/ clwsf/L -gGbgxl/ clwsf/L …cf]vn9'Ë]Úsf 5f]/f_, nlntk'/÷/fhs'df/ l3ld/], xfn stf/÷lxSdtaxfb'/ yfkf, xfn gfOh]l/of÷ldlynf b]jsf]6f, sf7df8f}+÷/fd]Zj/ km'ofFn, sf7df8f}+ ÷;"a;]g cf]nL, sf7df8f}+÷s]bf/ ;Í]t, /fd]5fk, xfn a]nfOt÷ uf]kfn a/fn, sf7df8f}+÷u+uf ;'j]bL, lj/f6gu/÷k|sfz P /fh, sf7df8f}+÷/fdk|;fb bfxfn, sf7df8f}+÷snfw/ sfˆn], sf7df8f}+÷ljgob]j n'OF6]n -df= jf;'b]j n'OF6]nsf gflt, 8f= ljBfb]j zdf{ n'OF6]nsf 5f]/f_, sf7df8f}+
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 3
sf] ;"rgf
kh
as
s.
co m
k|Llt kmG6df 6fOk u/L O{d]nåf/f k7fOPsf :t/Lo /rgfnfO{ u|fXotf lbOg]5 . k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf n]vssf] t:jL/, 7]ufgf, Od]n, kmf]g g+= ;d]t clgjfo{ ¿kdf k7fpg' kb{5 . k|sfzg cof]Uo, c:ki6, ga'lemg] cIf/ ePsf x:tlnlvt ;fdu|L :jLsfo{ x'g] 5}gg\ . s[lt ;dLIff lglDt k':ts k7fpFbf k':ts @ k|lt klg k7fpg' kb{5 . k|sfzgfy{ cfPsf ;fdu|Lsf] cTolws rfksf sf/0f tTsfn k|sflzt ul/xfNg xfdL c;dy{ 5f}+ . ;fdu|L k7fPsf] rf}yf] cÍ;Dd klg k|sflzt geP /rgf c:jLs[t ePsf] 7fGg' kb{5 . ‘/rgf’ df k7fO;lsPsf ;fdu|L c¿ klqsfdf klg k7fOP / b'j}lt/ k|sflzt x'g uP eljiodf To:tf /rgfsf/sf ;fdu|L …/rgfÚdf k|sflzt gx'g ;S5g\ . k]m;a"s, 6\jL6/df /flvPsf ;fdu|L k7fOP klg c:jLsfo{ x'g]5g\ . ‘/rgf’ df k|sflzt ;fdu|L k|ltsf] bfloTj ;DjlGwt n]vsdf g} /xg]5 .
ss
w
w
w .k
ha
k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf pko'{Qm a'Fbfx¿df Wofg lbg cg'/f]w ul/G5 .
4 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
d ;ÍNk af]s"F ejfgL vltj8f
kh
as
s.
co m
hxfF x'G5 t[i0ff d kfgL lknfpmF ;'wf :g]xsf] Ps yf]kf] ldnfpmF d of] b]zs} k|]ddf u'Gu'gfpmF / o} b]zsf] d[lQsfdf lanfpmF ÛÛ ) ;xf/f d /f]uL / lgwf{x¿sf] ag"F sfnh:tf] d 9f]+uLx¿sf] x6fpmF oxfFaf6 sfnf] cFw]/f] t'NofpFm k[ys\ vf; cl:tTj d]/f] ÛÛ ) a9f];\ elQm cf/fwgf ;fwgfsf] hk"F dGq cf/fWosf] l;h{gfsf] cxÍf/ df:g] d ;ÍNk af]s"F x'F k|]dL w/fsf] oxLF k|Lt kf]v"F ÛÛ ) (*$(@#(*&# à u}/LufpF, tLgs'g], sf7df8f}F
w
w
w .k
ha
ss
;s] d':s'/fpmF d cfnf]rgfdf gdft"F p;} km'ls{O{ xf};nfdf g9fF6"F s;}sf] d cfTdf ?jfO{ x'F h] To} lrgf/L 5 Kof/f] dnfO{ ÛÛ ) km's"g\ xft d]/f au"g\ k|]d wf/f ;s"F aGg lgwf{x¿sf] ;xf/f ltg}sf v';Ldf :jo+ /Dg yfn"F d of] lrQdf slQ O{iof{ gkfn"F ÛÛ ) log} xftuf]8f lvofP/ afFr"F lg/fzf / s'07f d s}No} g;fFr"F / ;+3if{sf] lhGbuL Ho"Fg kfpmF ;bf Gofosf]–;Tosf] dfu{ wfpmF ÛÛ )
l;pF8Lsf] ;fOgf]
gf/fo0f e08f/L ‘hgsk'/L’
pv]n]/ Pp6f ;fdGtjfbL l;pF8Lsf] a]nf] kmfF6el/ gfgfy/Lsf ljifj[Ifsf] a]nf] g]kfn gfpF u/]sf] Pp6f b]z lyof] d]/f] gflt Û ToxfF Gofofno lyof]–Gofo lyPg gLlt;Fu s'g} ;fOgf] g} gePsf] k"0ff{Í – !%*
d}nf] /fhgLlt lyof] afx|}df; e}nf] ufpFy] efF8x¿ xftdf xts8L / kfpdf g]n le/]sf :jtGq gful/sx¿ lyP ;fj{ef}d clwsf/ ;';DkGg Û ((*$(*^(!@! àtf/s]Zj/ gu/kflnsf, sf7df8f}+
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 5
d g tf hGd d]/f], g tf x'G5 d[To' d tf dfq gfgfy/L ¿k lnG5' ;a} ;[li6sf tÎjdf km]l/OG5' lj/f6\ ;[li6–;f}Gbo{df /ª\dlªG5'
g cfPF w/fdf d cfˆgf] v';Ln] g hfg]5' cfˆg} d /fhLv';Ln] eP hlQ h]–h];'s} lhGbuLdf 5Fb} 5}g s}No} s'g} e"ldsfdf
To;}n] ;bf of] /xf];\ lrQ z'4 d g} /fd, d}+ s[i0f, O{;f / a'4 oxL efjgfdf 8'a"F å}t la;L{ /d"F lgTo cJoQm cfgGb a;L{
g stf{,g ef]Qmf, d ;fIfL x'F vfln / x]b{} 5' ;+;f/ o} efj kfnL d stf{ d ef]Qmf, …dÚ eGg] d sf] x'F < d tf ;lRrbfgGbsf] c+z kf] x'F Û
s.
co m
d x]b{} /x]F afNo cfO{, uPsf] pbfO{ p;} of}jgfef 9n]sf] / hfFb} 5 p:t} u/L k|f}9–sfn x'g] xf] pxL g} t jfw{So–xfn
as
lgdf]{xL Jof;
uhn
/lj k|f~hn
w
w
w .k
ha
ss
kh
sxfF cflb d]/f], sxfF dWo, cGt Û d cfkm}+F lj/f6\ ¿k, cfkm}+F cgGt Û oxL Kof; of}6}, v'nf];\ Tof] skf6 u¿F k|fKt l;Gw'Tj ljGb'Tjaf6 ( (*$!*@%)^(_ àOdf8f]n, nlntk'/
;fy 5'6] klg ofb afFsL /Xof] cfz 6'6] klg ;f; afFsL /Xof]
rGb|sf] bfusf] /fh v'Nof] a? 5ftLsf] 3fpsf] /fh afFsL /Xof]
zlQm rf]/L nUof] e[Ën] km"nsf] /;ljxLg af]6df kft afFsL /Xof]
/f]O/f]O{ laTof] lhGbuL P /lj a]lx;fa bb{sf] ;fy afFsL /Xof]
w"kdf hn\5 lbg /ftdf n'S5 h"g k|ftsf] cfzdf /ft afFsL /Xof] 6 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
à@# h]7,@)&% sf7df8f}F ( (*$!@^%#%% k"0ff{Í – !%*
va/bf/ sljx¿ cf/= cf/= rf}nfufO{+
as
s.
co m
a? e}F;Ln] kf8f] kfPsf] n]v a? ;+3Lotf b]znfO{ 3fF8f] ePsf] n]v a? hfqfdf uLt ufPsf] n]v a? ;flxFnL;Fu k|Lt nfPsf] n]v ;/n] ufnf r8\sfPsf] n]v ljb|f]xLn] ad k8\sfPsf] n]v dxËL XjfQ} a9]sf] n]v nf]vs]{ ?v r9]sf] n]v a? s's'/ e's]sf] n]v a? v/fof] bf}8]sf] n]v t/ va/bf/ sljx¿ anfTsf/ / xTofsf] lj?4df sljtf gn]v .
ss
kh
a? h"g pbfPsf] n]v a? 3fd c:tfPsf] n]v a? xfjf rn]sf] n]v a? kft em/]sf] n]v afbn uh]{sf] n]v kfgL bs]{sf] n]v r6Øfª k/]sf] n]v 3/ eTs]sf] n]v a? w/tL efl;Psf] n]v a? jg dfl;Psf] n]v t/ va/bf/ sljx¿ anfTsf/ / xTofsf] lj?4df sljtf gn]v .
w
w
w .k
ha
a? :ofn s/fPsf] n]v a? s'v'/f x/fPsf] n]v a? n'tf] sGofPsf] n]v a? h'd|f df/]sf] n]v lkslgs uPsf] n]v tf; v]n]sf] n]v /S;L vfPsf] n]v emu8f u/]sf] n]v a? l;g]df x]/]sf] n]v a? sk8f lsg]sf] n]v t/ va/bf/ sljx¿ anfTsf/ / xTofsf] lj?4df sljtf gn]v .
anfTsf/ t cGt klg x'G5 xTof t cGt klg x'G5 e|i6frf/ t cGt klg x'G5 b'/frf/ t cGt klg x'G5 of] vf;} 7"nf] s'/f xf]Og of] p7fpg'kg]{ d'2f xf]Og xfd|f] lgb|f layf]Ng] sfd gu/ xfdLnfO{ p7Laf; nfpg] sfd gu/ a? /f]6L ksfPsf] n]v a? rËf p8fPsf] n]v t/ va/bf/ sljx¿ anfTsf/ / xTofsf] lj?4df sljtf gn]v . ( (*$%#%!))) à x]6f}8F f–$, cles'~h, ldqgu/, dsjfgk'/
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 7
xg'dfg gj/fh sfsL{ sf]xL 8f=xg'dfg, sf]xL k|f= xg'dfg cg'dfg ug}{ g;lsg] ‘rnfodfg xg'dfg’ gofF xg'dfgn] abgfd u/] gfd ‘;+s6df]rgsf]’ g]kfndf t ‘xg'dfg’ klg s7}a/f Û xg'dfg Û
co m
p;sf] gh/df ‘pm’ xg'dfg p;sf] gh/df ‘pm’ xg'dfg Sof ;lhnf] Û a;\, elGbof] s:sf] ‘xg'dfg’ < sf] xg'dfg <
as
s.
vfg'x'G5 vf];]/, lx8\g'x'G5 ?v}?v vfPklg gvfPklg /ft} b]lvG5 d'v ;f]Wg dg lyof] xg'dfghL Û tkfO{+sf] k]zf s] xf] < ;f]wf}+ eg] kfv'/f ;'s]{/, p7\g'xf]nf a'¿s\a'¿s\ Û
ss
kh
bfbflu/L, u'08flu/L, cfjf/flu/L cr]n v"a} rfn" 5 of] , ‘xg'dfglu/L’ gofF lul/x¿ lgs} cUnf ePkl5 xf]rf eP /] gLnlul/ / wf}nflul/ Û
w
w
w .k
ha
tL hf] ‘xg'dfg’ x'Ggf}+ eg], tL kf] ;d'b| t/] sf]xL ‘xg'dfg’ x"F ls g x"F < lgs} cndndf k/] ;a} afbx¿ ‘ˆnk’ ePkl5 clxn] g]kfndf ‘gf}nf] xg'dfgjfb’ kf] v"a} df}nfPsf] 5 /] Û * navkarki@yahoo.com
;lxt c¿ ;flxlTos klqsf, ljljw ljifosf kf7\o ;fdu|L Pj+ :6]zg/L ;fdfgx¿sf lglDt xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ Û
kf7Ø ;fdu|L k;n -k|f]= sdn ;'j]bL_ hfd] dfs]{6, /Tgkfs{, sf7df8f}+ k;n gDa/ !*, kmf]gM $@$#!%)
8 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
cfuf] uf]ljGb lu/L k|]/0ff aln/xG5 hln/xG5 cGofonfO v/fgL kfg{] u/L cfkm}+ cfx'lt x'g k/] klg .
kL8f vxl/P/ d'6'af6 lg:s]sf] Hjfnf To:t} x'G5 .
zlQmsf] dbfGwaf6 Ao"Fem st} To:tf] cfuf] an]sf] xf] ls ltdLnfO{ g} l;Wofpg] u/L
k'ln; ;]gfsf] l;+uf] /fHo;Qfsf] bdsnn] klg lgEb}g .
@ l8;]Dj/ @)!* * gggprerana@gmail.com àkmN; rr{, elh{lgof, cd]l/sf
kh
as
s.
co m
glgEg] cfuf] an]kl5 lgEb} lgEb}g Hofg uP lgEb}g
ha
ss
d n]Vg] 5' sljtf
w
w .k
ldlyn]z cflbTo
w
d To; a]nf sljtf n]Vg] 5' hlGdG5 ;+3if{ ha ;fpgsf] a;f{t\ x'g] 5 / hlGdG5g, c¿ w]/} s'/f h;n] lbG5 h;af6 l;Sg] 5g\ dfG5]n] d]/L k|]o;L cfpg'sf] ;+s]t dfG5] x'g'sf] cy{— pm d]/f] :g]xL cflnËgdf x'g]5 Pp6f ;'Gb/ hLjg afFRgsf nflu / ToxfF x'g]5g\ k|]ldn s'/fx¿ cfˆgf] hLjg, c¿sf] hLjg ;DffNb} o;} aLr lal;{Psf s'/fx¿ ;Demb} Ps csf{;+Fu :g]x af+F8\b} d n]Vg] 5' sljtf o;/L g} d n]Vg] 5' sljtf dnfO{ ljZjf; 5 lg/Gt/ n]lv/xg] 5' . d]/f] sljtfdf hlGdG5 ;d'b| lxGbL sljtf af6 cg'jfb—slj ljjz kf]v/]n hlGdG5 t"kmfg * mithileshadityabihar@gmail.com hlGdG5 kxf8 à/fgLu+h, d]/Lu+h c/l/of, laxf/, ef/t k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 9
d gbL x"F , alu/xG5' w|'js'df/ ;fksf]6f
co m
s.
d t aUb} aUb} hfg] Ps gbL d]/f] uGtJo t ljzfn dxf;fu/ d clj/n alu/xG5' dxf;fu/d} k'u]/ lj>fd lnG5' t/ cfsfz / wtL{ dfq sxfF+ xf] / slxn]sxL+ kftfnn] ;d]Tf cGofo u5{ ;fu/ d'lgsf] ;+;f/ xlNnG5 ;'gfdL ag]/ k|no u5{ ;Gt'ng 8UdufpF5 wfjf af]N5 d km]l/ af9L, e]n ag]/ tf08j g[To u5{' s] lbg s] laxfg s] ;fFem s] Tof] ;'gf}nf] h'g]nL /ft s] lgik6 cGwsf/ s] ;'G;fg, s] tL em\ofpFls/Lsf] sf]nfxn s] hjfg, s] ;]t} km'n]sf j[4 s] k'?if, s] tL c;xfo gf/Lx¿ s] tL lg/Lx afn aflnsf s] wgL, s] lgw{g s] em'k8L, s] dxn s] k'n, s] ;8s
w
w
w .k
ha
ss
kh
zfGtlk|o d]/f] :jefj xf] d :jfwLg x'g vf]H5' t/ slxn]sxL+ a}/L alglbG5 of] df};d pw'd dRrfpF5 of] k|s[lt klx/f] hfG5 lxpFr'nLdf a8]dfgsf lxpFsf kxf8 ahfl/G5g\ d dfly y]Ug ;lSbg d Tof] ef/ clg ax'nfpF5' d 8udufpF5 d]/f] zfnLgtf 5rlNsG5' kf]lvG5' htftt} nfvfkfvf nfU5' cfˆgf] af6f] la/fpF5' d ljjz x'G5' lk|o ltdLnfO{ rf]6 nfU5 s] u¿F, d t gbL x"F alu/xG5'
l;wf;fbf k|s[ltsf] b]g t/ d]/f] s] nfU5 ha ;fpg ebf} cfpF5 htftt} xl/ofnL 5fpF5 sfnf] afbn d8fl/G5 cfsfzn] ljZjf;3ft u5{ d;Fu xfQL;'9F ] a;{fb u/fpF5 d]/f] 5ftLdf ;fgfltgf zfvf gbLx¿ tL kfhL vf]N;f vf]N;Lx¿ ;d]t /jfkm b]vfpF5Gf\ ddf cfP/ ldl:;G5Gf\ vx/] ag]/ u8u8fpFb}
as
klUnG5Gf\ ha lxpFr'nLsf lxpFx¿ lr/]/ kxf8sf] 5ftL d cf]/fnf] em5{' kxf8sf sGb/faLr ;';fpFb} em/gf ag]/ xfDkmfNb} zfGt, zLtn ;l/tf ag]/ nuftf/ alu/xG5' d lxF8\g] af6f]sf] gS;f cfkm}+ sf]5{' cfˆgf] uGtJo cfkm}+ vf]H5' d t gbL x"F lk|o, alu/xG5' !
d s;}sf] xfgL ug{ rfxGg d t Ps lgb{f]{if clx+;s 10 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
( 0614387130
à The Netherlands
kh
as
s.
d Ps ;'Gb/ s~rg lxdfnsf] kfgL ;ª\nf] ;kmf lgisnÍ d OGb|fjtL d d:o{fª\bL d ;Ktsf]zL d a|Dxk'q d bfdf]b/ d Xjfª xf]
d 8]Go'Af\ d ef]n\uf d hfDa]hL d gfOn d cd]hg clj/n alu/xg] y'k|} y'k|} gbL d]/f] af6f]df kmf]xf]/ afn'jf, d[t hgfj/ dflg;x¿sf] nf; clg zx/el/sf ufa{]h ;8]un]sf rLh dnd"q s"8fss{6 dnfO{ Tof] b"lift / uGw] jfudtL agfOlbG5Gf\ s] ug{' lk|o, d t gbL x"F alu/XG5'
co m
;a} Wj:t agfOlbG5' s] hLjg s] d[To' htftt} tx; gx; ulb{G5' eTsfOlbG5', aufOlbG5' a8f] s7f]/ alglbG5' d s] ug{' lk|o, d t gbL x"F alu/XG5' .
ss
tLg d'Qms
ha
lgn+hnf ef/åfh
w
w
w .k
-!_ l/Qf] l/Qf] x'Fb}uof] d]/f] ;flxTosf] emf]nL ;'g;fg au/ efÚ5 cfh efj aUg] vf]nL slt lbg kf] df}g a:nf;\ P dl:tis < d klg x]l//xG5' r'krfk gaf]nL gaf]nL Û -@_ ljif klg cd[t aG5 dgn] dfg]kl5 syf klg uLt aG5 dgn] dfg] kl5 t]/f] d]/f] /L; /fu e'nfP/ l;s zq' klg dLt aG5 dgn] dfg]kl5 Û -#_ sfFwdf cfˆg} ;nLa af]s]/ lx+8]sf 5g\ ;km/df s;n] b]Vnf / of] gbL ltvf{Psf] cfˆg} au/df ck/fwL ltd|f] ofb eg] a]lkmqmL 3'D5 of] zx/df Û
à Uj+ua', sf7df8f}+ k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 11
;do ;xgf k|wfg ck"j{ zlQmnfO{ k5fl8 5f8]/ ;':t/L ;':t/L kfOnf rfln/x]5' xLgTjnfO{ Tofu]/ cufl8 nlDs/x]5'
kh
as
s.
lar/f] dg p8\5 sfjf vfFb} dgfsf; 5f]P/ pn{G5, s'n{G5 ;dosf] j]udf clNemP/ yRrfl/Psf] rfn kfPkl5 ta t lapFlemG5
co m
pk\m Û t/Ë cfO 3r3RofpF5g\ lg/Lx ag]/ ;kgf ;l/sf lbgx¿sf] uGtLdf 3fd c:tfO/x]5 cfˆgf] afx'–kf;af6 km'Ts]sf] ;do lgbfpg EofO;s]5
ha
ss
;do 3ls{/x]5, :gfo' lzlyn aGb}5g\ s;}sf] dfof, ddTjsf] cfzfdf /ft hfuf /xG5 rfpl/Psf ufnfn] dgleq w]/} s'07f 5g\ eG5 .
w .k
lxhf]sf ‘tx’n] cfh cfkm}+nfO{ tx nufpFb}5g\ eGg] eGbf geGg] s'/fx¿sf] vft dg leq /xG5 n8fO{+ lht]sf] t?gf]kgfn] cfh lj>fd lnPsf] 5 .
w
w
Tof] afx'–an, Tof] r}tGo xf]–xf]Og nflu/x]5 of] z"Gotf, of] lg/Lxkg ;kgf em}+ nlu/x]5 cw{–r]tgn] lsg xf] ufFlh/x]5 ufFlh/x]5
12 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
( $$@&&#$ à nflhDkf6, >Ldfu{, sf7df8f}+
k"0ff{Í – !%*
s]xL 6'qmf afa'/fd kf]v/]n
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
! kTofpFlbg ;Q] /fd Û 9fF6]h:t} ef 5 5'/f /f]kL d'6' d]/f] sf6]h:t} ef 5 r]tgf v} 5b}5}g a]xf];L e}+m ef 5' d} a;]sf] wt{L{ cfh kmf6]h:t} ef 5 . @ rqmkftdf k/]F5' d kmflnlbof] cfh cfFvf, sfg b'a} d]/f 6flnlbof] cfh lgi7'/Lsf] a]unfO{ ;lsPg 5]Sg x'08/Ln] sNka[If 9flnlbof] cfh . # cfh dnfO{ af3– cgf{ le8]h:tf] ef 5 d'6'nfO{ b'O{ 6'qmfdf lu8]h:tf] ef 5 la5f]8sf] kL8f s:tf], ;2] hLp sxL+ 5}g lul6dfly 3'F8f 6]sL lx8]h:tf] ef 5 . $ kmf]gdf ;d]t gaf]n]/ t8kfP e}mF eof] efn'nfO{ 8'ª\ª aGb"s k8\sfP e}mF eof] cfk"m 6f9f x'G5]p clg bf]if hlt dnfO{ uf]? s'6\g xnf] cfk}m+ c8\sfP e}mF eof] . % s'g} a]nf ltt]kftL ;fu x'G5 oxfF s'g} a]nf j/bfg klg cefu x'G5 oxfF C0f dfUbf DofpF ug]{ la/fnfsf] afgL – ltg]{ a]nf eP kl5 af3 x'G5 oxfF .
( (*$@)**%@@
à vfkf{, vf]6fª, xfn lj/f6gu/
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 13
syf–n3'syf
t[i0ff /Ltf tfd|fsf/
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
æa'jfnfO{ 8fS6/sf]df hFrfpg nu]sf] sfsLÆ eGb} ha cfFug}af6 kNnf3/] elthf] uof] . ta b]lv ;fljqLsf] dgdf x'08/L rln/x]sf] 5 . pm ;Fw} h;f] 3/sf] ;a} sfd wGbf ;s]/ ;':tfpg cfˆgf] 3/sf] lk+9Ldf a;]sL x'G5] . tnf gePsf] efG;f ;lxt 5 sf]7] 3/ 5 p;sf] . kl5 tnf yKg] eg]/ agfPsf] e'O{+ tn] 3/ . t/ ca s;sf] nflu yKg' tnf < kfFrkfFr hgf ;Gtfgsf] hGdbftf eP/ klg clxn] b'O{ hf]Okf]O{ 6'q'mSs 5g\ 3/df . 3/sf l/Qf sf]7fel/ ;Nanfpg] ljutsf :d[ltx¿n] slxn] ?jfpg], slxn] t;f{pg] u/]sf] klg ca t kfFr jif{ x'gnfUof] . kNnf3/] elthfsf] ;Demgf;Fu} 6fFl;P/ cfpF5 h]7f] 5f]/f] gu]Gb|sf] cg'xf/ ;fljqLsf] cfFvfdf . vfOnfUbf] Hofgsf] . ufpFel/s} 1fgL p;sf] h]7f] . k9fO{ ;Fu;u} v]taf/L ;a} Eofpg] . Tof] 3/df x'Fbf slt xf]nf] lyof] afa' rflxFnfO{ . 5f]/fsf] ;Demgfsf] kL8fo'St t'jfFnf]n] x[bosf] s'gfs'gf cf]l;of] . >Ldfgsf] ;Demgfn] 8f]¥ofof] p;sf] kfOnf blIf0f kl§sf] leqL sf]7fdf . bdsf] /f]un] ylnPsf] z/L/df Pp6f lg:tfPsf] cg'xf/ 6fF;]/ ckns blng lgxf/L /x]5g\ . ;fljqLsf >Ldfg t]hdfg\ . gfd h:t} slt klg t]h /x]g logsf] d'xf/df o:t} u'Gb} af]nfpg k'U5] ;fljqL >LdfgnfO{ . ælgb|f nfu]sf] /x]g5 t . lsg klN6/xg' cf]5\ofgdf . o;f] aflx/ lk+9Ldf a;] klg t x'g] lg Û af6f] lx+8\g];Fu b'O{ arg af]Nbf lbg s6fpg ;lhnf] . nf} === p7\g'; hfpF aflx/ .Æ æaf6f] lxF8\g]nfO{ x]/]/ pgL;Fu af]n]/ sltGh]n dg a'emfpg' / ;faL Û cfˆgf ;a} ar]/fx¿ pl8xfn] u'F8 5f]8]/ . ca t sfG5f] lxF8]sf] klg kfFr jif{ nflu;Sof] .Æ nfdf] clg c;lhnf] :jf; kmfN5g\ t]hdfg\ . æd}n] t h]7f]nfO{ g} gk7fpF eg]sL x'F ljb]z . Tof] lxF8]kl5 af6f] v'N5 c¿ s]6fs]6Lx¿nfO{ klg eg]sL g} x'F . 5f]/f5f]/L ;a} ljb]z hfg] eP/ 3/df afFsL a];xf/f 6'x'/f h:t} cfdfafa'sf klg pbfx/0f lbPsL lyPF Sof/] . Æ ;fljqLn] cJoSt ¿kdf g} eP klg o:tf] kl/l:yltsf] lhDd]jf/ ltdL g} xf} eGg r'lsg . æs] ug'{ t Û ul/ vfG5' . eljio agfpF5' eg]kl5 /f]Sg klg t ;lsPg . s] yfxf Û k7fP kl5 9'ª\uf xfg];/L x'G5g\ eg]/ . dfOnf] hfFbf t k"0ff{Í – !%* k';–df3 @)&% 14 ÷ /rgf
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
h]7fsf] vf]h va/ lyof] . xfdL klg 9'Ss} lyof}F k7fof}F . sfG5f] hfFbf;Dd t xfdL PSnL;s]sf lyof}F lg . t/ klg xfd|f] cj:yfn] afFw]g sfG5fnfO{ .Æ ;fljqLsf] zflAbs tL/ krfP/} klg b'v];f] ;';fP t]hdfgn] . t]hdfg ;f7L sl6;s] . /f]un] ubf{ cem} a"9f] b]lvG5g\ . ;fljqL krkGgsL 5g\ . pgnfO{ klg a'9\of}nLdf nfUg] ;fgf]ltgf] /f]un] ufFlh;s]sf] 5 . kfFr hgf ;Gtfgdf Pshgf 5f]/L dfq 5] g]kfndf . p;nfO{ klg Jojxf/n] ufFh]/ xf] ls Û jif{df Psk6s 6Lsf yfKg cfOk'U5] dfOtL . ltxf/df a;]/ kmsf]{;\ eGg] cfdfa'jfsf] rfxgfnfO{ d"t{ ¿k lbg rfxGg pm . æltxf/sf] ;Demgfn] dgdf rf]6 k'¥ofpF5 cfdf . tLg tLg hgf dfOtLsf] wgL eP/ klg efO6Lsfsf] lbg cfFz' emfg'{ k5{ . s'g cy{ eof] / ltxf/sf] dnfO{ <Æ cfFvfel/ kf]v/L hdfP/ 5f]/Ln] o;f] eg] kl5 d'6' lgdf]l7P/ cfpF5 b'j}sf] . s/ nfpg ;Sb}gg\ 5f]/LnfO{ a; eg]/ . csL{ cljjflxtf sfG5L 5f]/LnfO{ klg t /f]Sg ;s]gg\ . ljljw ts{n] k/flht agfO{ 5f]/Ln] . ljb]z df]xn] 7\ofKk ePkl5 :jb]zdf s]xL /fd|f] ;Defjgf b]Vb}gg\ clxn]sf o'jf kL+9Lx¿ . sfG5f] 5f]/f] saL/sf] ;Demgf g/fd|f];Fu laˇ5 ;fljqLsf] dgdf . pm h'?Ss p7\5] / 5f]/fsf] kmf]6f] ;'d;'Dofpg yfN5] . jif}{ jif{ 3/ cfO/xG5' eg]/ uPsf] sfvsf] 5f]/f] kfFr jif{ eof] Ps} k6s kms]{g . a]nf a]nf ug]{ kmf]gdf :j/ ;'g]/ lrQ a'emfpg' afWotf ePsf] 5 . v} Û cg'xf/ x]l/x]l/ klg s'/f ug{ ldN5 eg]sf] t ;'g]sL xf] ;fljqLn] . t/ ghfGg' h:tf] ;fx|f] s]xL ePg p;nfO{ . cl:t e/v/} kmf]g ubf{ æafa' === Û xfdL t oxfF 6'x'/f ;/L ePsf 5f}F . kms]{/ cfOh g 3/ . ltdLx¿ lagfsf] 3/n] t;f{pF5 a'jf / dnfO{ . tF t d]/f] sfG5f] 5f]/f] . cfdfsf] dfof nfUb}g af === tFnfO{ < Æ 5f]/f;Fu af]Nbfaf]Nb} eSsflgPsL lyO{ ;flaqL . æP === ÛÛ cfdf klg s] aRrf h:tL x'g'ePsf] xf]nf . ;Fw} dfofdf afFlwP/ 3/} a;]/ ;fWo x'G5 / Û hdfgf sxfF k'lu;Sof] . d}n] a]nf a]nf kmf]g u/]s} 5' . dfOnf bfh'n] / lbbLn] klg ug'{ePs} xf]nf . lrQ a'empg' g cfdf . v'zL aGg l;Sg' . 5f]/f5f]/L ;a} ul/ vfFb}5g\ eg]/ . Æ sfG5f]sf] s'/fn] ;fljqLsf] rf]6 cem ulxl/Psf] x'G5 . æ;Gtfg hGdfP/ x'sf{P/ 7"nf eP kl5 sfvel/ /fv]/ xf]Og . 6f9faf6 af]n]sf] ;'g]/ lrQ a'emfpg' kg]{ yfxf ePsf] eP 5f]/f5f]/Lsf] /x/ ug]{ lyOg xf]nf afa' . Æ lxSs lxSs lxSsf 5f]8\b} kmf]g /fv]sL x'G5] ;fljqLn] . sqf] cf8 lyof] . e/f];f lyof] . sfG5f]sf] b'j}nfO{ . ;fgf] x'Gh]n t dn]l;of uPsf] h]7f] bfh' a]kQf eP/ cfdfa'jf Joyfdf 56\kl6Psf] b]Vbf ljb]z ghfg] c8fg lnGYof] sfG5f] . haha x's]{/ kv]6f knfpFb} uof] . p;n] k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 15
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
lnPsf] c8fg ;':t/L lxpF kUn];/L kUnb}F uof] . z"Go leQf lgxfb}{ oL ;a ljutsf s'/f dgdf v]nfO{ /xG5] ;fljqL . o;/L ;f]rdf 8'a]sf] a]nf h?jf s'jfdf kfgL /;fP ;/L /;fpF5 p;sf] cfFvfdf cfF;' . hlt au] klg g;lsg] . ægd:sf/ dfO{h" Û cf/fd} x'g'x'G5 <Æ bO{hgf km"n h:tf ;'Gb/ gfgLx¿ 8f]¥ofpFb} cfFugdf em'lNsP tNnf] 6f]nsf df]xg . ægd:sf/ Û cxf] df]xg Û slxn] cfof} < nf}g s:tf /fd|f gfgLx¿ . cfpm a; . Æ gfgLx¿lt/ nf]e nfUbf] gh/ t]:of{pFb} eG5] ;fljqL . æv} t Û ltdLx¿n] d'dfnfO{ bz{g u/]sf . n == n == hfpm d'dfnfO{ Ho" u/ . Æ df]xg gfgLx¿nfO{ cf}Fnf 5'6fpFb} eG5 . æbz{g d'df Û Æ b'j} aRrf ;fljqLsf] cufl8 6fpsf] lgx'¥ofpg cfOk'U5g\ . cfFvfel/ jfT;Nosf] ;fy t[i0ff cf]/fn]/ lz/df y/y/fPsf] xft /fVb} cflzif lbG5] ;fljqL . ædfdf stf x'g'x'G5 b]lvg' x'Gg t .Æ df]xg cfFvf 8'nfpFb} eG5 . æplxn] b]lv cfkm}+ v]t u/]sf] afgL . clxn] ;Sg'x'Gg . 3/df sf]xL 5}g ug]{ . c¿nfO{ xflh/fdf sfd nufPsf] . lrQ} a'em\b}g ltd|f] dfdfnfO{ . ghfg' eGbf eGb} hfg'ePsf] 5 v]t x]g{ . e/] bd km'n]/ xKofs xKofs ub}{ cfpg'x'G5 . clg slt lbgnfO{ cfof} t af === Û Æ ;fljqL 3l/af6 sf]nf r'F8]/ yfnel/ /fVb} elG5g\ . Pp6f yfndf clu g} dudu af:gf cfpg] /x/ nfUbf cDaf /fv]]sL 5 . æd]/f] t ot} ;?jf eof] lg dfOh" . ldnfpg t klxnf b]lv vf]h]sf] xf] . aNn ldNof] . ca 9'Ss ef] . gq kL/ eO/xGYof] . 3/df a'jf cfdf / alxgLx¿ dfq . Æ df]xgn] v'zL x'Fb} JoSt u/]sf] s'/fn] ;fljqLsf] cfFvfsf] t[i0ff emg\ ulx/f] aGof] . æcfxf Û slt dL7f] agfgf afaf Û ;]G6 cfpg] . Æ sf]nf vfFb} gfgLx¿n] kf]vfPsf] v'zLdf Psl5g\ ;fljqL klg ldl;O{ . ædL7f] nfUof] afa'x¿nfO{ ÛÛ vfpm dHhfn] . af]6 d} kfs]sf] . la;fpFb}g k6Ss} . d 3/df nfg klg xflnlbG5' x} Û slt sltsf eP df]xg afa'x¿ <Æ ;fljqL ;f]W5] . æ5f]/L cf7 sL, 5f]/f] 5 sf] eof] . dfOh" gu]Gb|sf] s]xL va/ cfPg cem} <Æ df]xgn] /f]Sg} ;s]g cfkm"nfO{ . ufpF 7fpF b]lv :s"n sn]h;Ddsf] bf}+t/L p;sf] . æ5}g af 5}g ==== t]x| jif{ eGbf w]/} ef] uPsf] . b'O{ jif{;Dd t cfof] va/ . b'O{ dxLgf kl5 3/ kms{G5' eg]sf] lyof] . To;kl5 j]kQf eof] . ;s];Dd vf]hL u¥of}+ . st}af6 kQf nfu]g . Tof] dn]lzof eGg] 7fpFn] d]/f] 5f]/f] lgNof] . s] ug'{ afa} sd{sf] n]vf xf]nf lg . hfGg]x¿nfO{ klg 16 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
b]vfpg;Dd b]vfof}+ . sf]xL Pslbg cfpF5 eG5g\ . sf]xL cfpFb}g eG5g\ .Æ nfdf] v'O{ sf9]/ ;f8Lsf] ;Ksf]n] cfFvf k'5L ;fljqLn] . df]xg klg af]Ng] zAbsf] cefjdf 6f]nfof] s]xL a]/ æg?g';\ dfO{h" . cfpnfg\ lg Pslbg . ot} s]xL u/] x'g] dfG5] ==== Tolts} ljb]z efl;P/ === .Æ cfkm}+;Fu af]n] h:t} s'/f ;';fof] p;n] . æh]7f] To:tf] eof] . dfOnf]n] klg ot}af6 uPsL;Fu ljx] u/L;Sof] /] b'aO{df g} . sfG5f]n] jif}{ lkR5] cfpF5' eg]/ uPsf] kfFr jif{ eof] d'v b]vfPsf] 5}g . s]xL eGof] eg] kmf]gdf af]Nb}5' lrQ a'emfpg' eG5 . To;n] klg t cfkm" v'zL pt} ljjfx unf{ lg . sfG5L k9\g elg ci6«]lnofdf uPsL 5] . k9\b} 5' sfd klg ub}{5' lrGtf glng' eG5] . 5f]/Lr]nL la/fgf] b]zdf PSn} Û s;/L lrGtf glng' df]xg ÛÆ ca rflxF ;fljqLsf] ;+odsf] afFw elTsof] . p ;Ksf]n] d'v 5f]k]/ lxSs lxSs ug{ yfN5] . df]xg dfq xf]Og gfgLx¿ klg cndNn k/] . zfob ToxfF dfG5] dfq xf]Og ;do klg cndlnPsf] xf]nf . / cfˆgf] cufl8sf] z"GotfnfO{ ljljw k|Zg ug{ r'Sof] xf]nf . To;}a]nf :jfF :jFf ub}{ km'n]sf] :jf; lnP/ t]hdfgn] cfˆgf] z/L/ la;fP s';L{df . ægd:sf/ dfdf Û o:tf] ufx|f] x'g]ul/ lsg lx+8\g'ePsf] ÛÆ df]xg lrlGtt gh/n] t]hdfgnfO{ x]b}{ eG5 . pgL af]Ng ;ls/x]sf 5}gg\ . slxn] df]xgnfO{ slxn] ?Fb} u/]sL ;fljqLnfO{ x]bf{ x]b}{ cfFvfel/ cfF;' pdf/]/ pgn] w]/} s'/f af]n] lgzAb . cfˆgf c>'o'St gh/ cGttM pgn] klg c8\ofP /dfOnf];Fu pk|mL pk|mL v]ln/x]sf gfgLx¿df . pgsf] cfFvfdf klg t[i0ffsf] ;fu/ g} pln{/x]sf] lyof] . w]/} s'/f u'g] xf]nfg\ pgn] cfˆgf] l/Qf] dgdf . æs] ug'{ df]xg . xfd|f] t 3/} phf8 ePsf] 5 . ;a} p8] r/f h:t} u/]/ . 5f]/f5f]/L dfly ;hfPsf] ;kgf ;a} 6'lqmof] . k};f 7"nf] eof] xfd|f] ;GtfgnfO{ . afa'cfdfsf] dfof ;gf] . ul/vfpg\. sfn hdfgfcg';f/ o;f] b]z ljb]z rxf?g\ eg]/ k7fPsf] r6Ss} dfof df/] . Æ zAb u'h'lN6P/ 3fF6Ldf kf]sf] k/] h:t} eP5 Sof/ . t]hdfg\ s]xL a]/ af]Ng} ;s]gg\ . æ/x/ t lyof] lg Û cfFugel/ gflt gfltgf v]n]sf] x]g]{ . gflt gfltgf sfFwdf af]s]/ ufpF 8'Ng] Û pgLx¿;Fu cfkm" klg aRrf eP/ lh:sfpg] rNg] . /x/ u/]/ dfq sxfF k"/f x'Fbf]/x]5 / dgsf] rfxgf ÛÆ pgn] klg nfdf] pR5jf; 5f]8]/ pN6f xTs]nfn] ;fgf] aRrfn] em}F cfF;' k'5] . ;fx|} 6L7 nfUbf] aGof] ;do . ædfG5] eG5g\ . xfdL efUodfgL /] . ;a} 5f]/f5f]/L ljb]zdf 5g\, xfdLnfO{ s] sf] b'Mv eG5g\ . b'Mv / kL8f 5ftLleq esesL pDn]sf] aflx/af6 s;n] b]Vg] / Û eGg' clg ef]Ug' w]/} km/s s'/f xf] .Æ t]hdfg klg cGtt M ;';fP cfFwL h:t} . k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 17
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
df]xg cfpFb} ug]{ afrf ;lxt b'j} aRrf 8f]¥ofpFb} kmSof]{ . t]hdfg bDktL 6f]NffP/ pt} x]l//x] lgSs}a]/ . zAb/lxt eP Sof/ b'j}hgf . t]hdfg k'n'Ss x]5{g\ ;fljqLnfO{ . pgsf] Joyf pl56\ofpg g} xf]nf eG5g\– æ;fx'gL == Û o;f] tftf] lrof vfg kfP x'GYof] lg ÛÆ kl/xf;sf] af]nL af]n] klg 6L7nfUbf] ul/ lg:tfPsf] d':sfg kf]t]sf5g\ cf]+7df . æd klg s:tL x':;' ÛÛ yfs]/ cfpg' ePsf] Vofn} ug{ la;]{sL ===== NofO{ xfn]F .Æ ;fljqL klg p:t} Jolyt d':sfg cf]F7el/ ;hfpFb} p7\g] pks|ddf nfU5] . t]hdfg bL3{ lgZjf; ln+b} cfFvel/ :g]x cf]/fn]/ lgxf/L/xG5g\ ;fljqLnfO{ . ;fljqL ;':t ;':t kfOnf rfNb} efG;flt/ nfU5] . Tof] ;':t kfOnfdf 6fFl;P/ t]hdfgsf cfFvfdf rnlrqsf kl/jlt{t b[Zo h:t} em'NsG5g\ w]/} :d[ltx¿ . 5f]/f5f]/Lsf lglDt Hofg} clk{g vf]Hg] ;fljqL EofO{ gEofO{ sfd uYfL{ . p;nfO{ /QLe/ 5f]/f5f]/Lsf] cFWof/f] cg'xf/ ;xg x'Fb}gYof] . :s"n hfFbf c¿sf s]6fs]6L eGbf ;kmf / /fd|f] x'gkg]{ p;sf gfgLx¿ . gfgLx¿sf] Psyf]kf cfF;'df p;sf] wf/} aUYof] . s]6fs]6L l5l/Ss la/fdL ePeg] l;ls:t} x'GyL lrGtfn] . 5f]/f5f]/LnfO{ ;Fw} cfFvf cufl8 /fVg' kg]{ ;fljqL Û cfh s'g} 5f]/f5f]/L sfvdf gx'Fbf slt l/lQPsL 5] . slQ vf]lqmPsL 5] . To;sf] cg'dfg nufpFbf sxflnG5 t]hdfgsf] dg . pgL u'lG5g\ . ;do slt kfkL x'Fbf]/x]5 . slt lgb{oL x'Fbf]/x]5 . Pp6L cfdfsf] t8kn] ufNg g;Sg] . Pp6f afa'sf] x[bosf] cfx a'ˇg} g;Sg] . pgL b]V5g\ /fd'sf] cfudg;Fu} Ps em'Nsf] pHofnf] cfFugdf k;]sf] . h'g pHofnf] tTsfn 7"nf] ;xf/f ag]sf] 5 pgL b'O{sf] lglDt . æa8f Û cln lbgdf v]tsf] ;a} sfd ;S5' d . b'O{rf/ lbg labf lbg' 3/ hfG5' . cfdfafa'nfO{ Gof;|f] nfUof] /] d]/f] . e]6\5' / vr{ kfgL 5f]l8/fv]/ cfpF5' .Æ v]tLaf/L, ufO{j:t' ug{ /fv]sf] /fd'sf] :j/n] of] t]hdfgsf] Psf]xf]/L /fv]sf] dg em;Ë x'G5 . æP === slxn] hfg'kg]{ < x'G5 lg hfpm g . Æ s] s] ;Demb} x/fPsf] :j/df af]N5g\ t]hdfg . ækL/ gug'{';\ a8f Û d l5§} kms{g] sf]lz; u5'{ . otf x'Fbf ptfsf] lrGtf nfU5 clg ptf x'Fbf otfsf] . xh"/x¿ b'O{hgf dfq . To;dfly xh"/sf] la/fdL . s] eof] s;f] eof] eGg] nflu/xG5 . Æ /fd'n] kL+9Lsf] ;fdfg yGsf] nfpFb} af]n]sf] ;fdfGo jfSon] ;fljqL / t]hgdfgsf] cfFvfdf k|Zg hGdfO/x]sf] 5 . æ/fd'nfO{ hlt klg xfd|f] lrGtf xfdLn] hGdfPsf 5f]/f5f]/LnfO{ lsg ePg < Æ ( (*^@)^@!(( à afnu|fd rf]s÷O6x/L 18 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
lgolt ;'ldqf Gof}kfg]
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
a'g' ;fgL 5Fbf p;sf ;a} kl/jf/ klx/f]df k/] . Ps} lrxfgdf k'l/P ;a} . pm dfjnL uPsf]n] dfq afFRg ;sL . cfdfafa'lagf afFr]sL a'g'nfO{ PSn} lhpg'sf] s'g} ;f/ ePg . dfjnLdf xh"/cfdf 5pGh]n t tftf] lr;f] ;f]lWyg\ . pgsf] d[To'kl5 dfOh"n] …cnlR5gL , cfdfafa' t ;fg}df vfO;\ ca oxfF a;]/ s;nfO{ lgNg] xf];\ Ú eGb} b'jf{Ro af]lNyg\ . …d}n] d]/f cfdf afa' s;/L vfFP x'Fnf < pgLx¿ sxFf xf]nfg\ < cfdfn] oxL+ a;\ a'g' . tFnfO{ b'[O{÷rf/ lbgdf lng cfFp5'Ú eg]/ 5f]8L uPsL lyOg\ . cem} cfOgg\ . dnfO{ dfof ug{ 5f]l85g\\ Sof/] . af, cfkm";Fu}sf] efO clg lbbL stf uP xf]nfg\ < dnfO{ t s;}n] klg ;lDemb}gg\ t .Ú oxL ;f]RyL ;fg}df pm . ca t p;nfO{ cfTdUnflg e}/xGYof] . …dnfO{ d]/L cfdfn] dfjnLdf lsg 5f]l8g\ . ;Fu} nu]sf] eP t d klg=======.Ú o:t} ;f]r]/ /f]O/xGyL a'g' . a'g' x's{b} uO{ . dfOh"sf 5f]/f5f]/L :s"n hfg yfn] . z'¿df a'g'nfO{ klg :s"n k7fOPsf] lyof] . sfddf dfq v6fpg] x'gfn] p;n] k9\g} kfOg . :s"n hfg} lbOgg\ dfOh"n] . ;fgf] pd]/df 7"nf] sfdsf] af]emn] lylrP/ pm xf]rL / b'AnL lyO{ . ;Sg] g;Sg] sfd nufplyg\ dfOh"n] . dfOh"sf 5f]/f5f]/L klg a'g'dfly vlgGy] . hª\undf afv|f r/fpg hfGyL . pm h:tf ;fgf afv|fuf]7fnf ;fyLx¿ e]l6Gy] . hª\undf ;a}n] kf]sf] kf/]/ ds}, /f]6L lrp/f, s]xL g s]xL vfhf af]s]/ hfGy] . a'g'nfO{ 3/af6 oL ;a} ldNb}gy] . kmf6]sf] hfdf, d}nf xftkfv'/f ,/:;L afFw]sf] rKkn, kf]sf] k/]/ h'd|f el/Psf] skfn, rf]6 nfu]/ kfs]sf v'§f , lr/flr/f k/]sf s's'{Rrf b]Vbf ;a} ufpFn]sf] dg el/GYof] . …s7} b}jn] xf/]sL 6'x'/LnfO{ slt b'Mv lbO{ nfx'g{L{n] . ;fgL s]6LnfO{ slt sfd nufpF5] . nfx'/] s}n] cfpnfg\ <Ú o:t} o:t} s'/f uy]{ l5d]sLn] . dfdf kN6gaf6 gkms]{sf] w]/} ePsf] lyof] . cGt st} vl6Psf] s'/f uy]{ ;a}n] . dfdf 3/df gcfPsf]n] dfOh"sf] dgkl/ rn]sf] lyof] . s;}n] a'g'sf] s'/f u/]df 7f8} vflGyg\ pgL . …ltdL cfkm}+ nu]/ kfn g o; 6f]s'jfnfO{ Ú eGg] zAb af]Ng ;d]t kl5 klb{glyg\ . lgbf]{if lar/Ldfly ePsf] 7"nf] cGofo 6'n'6'n' x]g{ afWo x'Gy] ;a} . … b}j ;d]t xf5{ d"v{;Fu Ú eg]h:t} dfOh";Fu af]Ng] lxDdt s;}n] ub}{Gfy] . ;fgL a'g' laxfg} dfOh"sf] 8fFsf];Fu} p7\yL . uf]7sf] sfd ;sL k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 19
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
g;sL uyL{ . ufO{, afv|fsf] nflu 3fF; sf6\g hfGyL . yfs]sf] nvt/fg z/L/n] afv|f r/fpg hª\un uPkl5 dfq cf/fd kfpFYof] . hª\undf p;sf] dd{ a'em\g] ;fyLx¿ afv|f x]g{ ;3fpFy] . Ps lbg hª\undf a'g' /f]O/x]sL lyO{ . kfgLsf kmf]sf h:t} cfFvfsf] l8n x'Fb} cfF;'sf yf]kf alu/x]sf lyP . …a'g' cfh klg lkl6g\ dfOh"n] <Ú uf}/Ln] ;f]w]sf] k|Zgsf] pQ/ a'g'n] 6fpsf] xNnfP/ x}g egL . uf}/Ln] a'g'sf] cfF;' k'5\b} egL …a'g' ltdLnfO{ t dfOh"n] crfSnL ug{ yflng\ . a? sf]xL hfg] dfG5] eP va/ k7fpg dfdfnfO{ . dfdfn] t ltdLnfO{ dfof uy]{ t . pgn] t ltdLnfO{ :s"n klg xfn]sf lyP . xfdL kf] u/La 3/df 5fF} . xfd|f afcfdf xfdLnfO{ k9fpg ;Sb}gg\ . ltdL t vfGbfgL 3/df 5f} lg . dfOh";Fu klg emu8f u/ g, d klg :s"n hfG5' eg]/ .Ú a'g' cSs g aSs eO{ uf}/Lsf s'/f ;'Gbf . dfOh";Fu af]Ng ;Sg] ;fx; / lxDdt p;df lyPg . af]nL v]/ kmfNg' dfq lyof] . dfOh" dfGg]jfnL lyOgg\ . dfdf zflGt ;]gfdf uPsf] xNnf ;'g]sL lyO{, slxn] eGg] p;nfO{ s;}n] ;'gfPgg\ . dfOh" lbgel/ ukmr'6]/ al:yg\ . ;fgL a'g'nfO{ ;Sg]g;Sg] sfd nufpFlyg\ . Pslbg hª\unaf6 kmls{bf p;nfO{ ;f/} ef]s nfu]sf] lyof] . efG;fdf x]/L . yfndf /f]6L lyof] . g'g / v';f{gLl;t vfO{ . kfgLn] d'v lehfO{ . dfOh" 6'Kn'Ss cfOk'lug\ . ;/f;/ efG;fdf kl;g\ . …d]/f 5f]/f5f]/LnfO{ /fv]sf] /f]6L vfO;\Ú eGb} bfp/fn] em6f/f] xflgg\ . a'g'sf] cfFvfsf] 5]pm eP/ bfp/f] uof] . p;n] nfdf] ;f; km]/L] . :s"naf6 kms]{sf dfOh"sf ;fgf 5f]/f 5f]/L ;d]t a'g'tkm{ ss]{ gh/ x]/]/ leq k:y] . pgLx¿n] k9]sf] ;'Gbf a'g'nfO{ klg :s"n hfg dg nfUYof] . …d}n] klg logLx¿n] h:t} k9\g kfPÚ . o:t} ;f]RyL pm . …d klg :s"n ===cfxf ÛÚ a'g'nfO{ oxL sNkgfdf /dfOnf] nfUYof] slxn] sfFxL . lbgel/sf] sfdsf] ysfg To;df klg dfOh"sf] ufnL . pm laR5\ of}gfdf kN6L / e';'Ss lgbfO{ . …u'8\dlg{ª a'g' ÛÚ d]dsf] cfjfhn] em:s]sL a'g'nfO{ d]dn] xft ;dft]/ cfkm";Fu} a;flng\ . ;6{, :s6{, 6fO{, a]N6 clg h'Qfdf]hfdf ;lhPsL a'g' ;f/} /fd|L b]lvPsL lyO{ . cfh skfn kf]sf] k/]sf] lyPg . l/ag afl6Psf lyP b'j}tkm{ . xft v'§f ;kmf lyP . lrl6Sssf] Aofu / l6lkmg klg lyof] . rf/}lt/af6 p;sf ;fyLx¿n] 3]/]sf lyP . k9fOdf cAjn 5 a'g' eg]/ d]dn] c¿;Fu rrf{ kl/rrf{ ul//x]sL lyOg\ . k'/:sf/ ljt/0fsf] eJo sfo{qmd a8f] /f}gssf;fy rln/x]sf] lyof] . s]xL ;dokl5 a'g'sf] gfd pb\3f]if eof] . sIff k|yd ePsL lyO{ pm . cgsgfpFb} dGrdf k'uL . /ftf] caL/, km"nsf u'R5f / k'/:sf/n] ;Ddfg ul/of] . tfnLsf] u8u8fx6n] em:sL / Ao'FemL . of] ;kgfsf] Ifl0fs v';L lyof] . Aofu, l6lkmg, :s"n kf]zfs ;a} 20 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
;kgfn] vf];]/ nu]sf] lyof] . ;fFRr} e}lbPsf] eP ====. dgdg} eujfg ;/fkL . bf}8Fb} b}nf] vf]nL . pHofnf] eP5 . dfOh"n] dfl5{g\ eGb} 9f]sf vf]n]sL dfq s] lyO{, dfdf cfFvf cufl8 l7Ë plePsf lyP . ;kgf h:tf] nfUof] p;nfO{ . bfFof afFof g;f]rL dfdfnfO{ emlD6g k'uL . Psl5g dfdfs} cFufnf]df /f]O{ . k5fl8 7"nf cfFvf b]vfP/ dfOh" plePsL lyOg\ . pgsf tL ljiffn' cfFvfn] a''g'nfO{ wDSofO/x]sf lyP . dfdf cfPb]lv 3/sf] v6g k6g km]l/of] . 5f]/f5f]/L;Fu} dfdfn] a'g'sf nflu sk8f / NofPsf ;a} rLh lbP . efGhL a'g' ltdL k9l\bgf} < v} ltd|f sfkL lstfa < dfdfsf] k|Zg;Fu} dfOh" cflQPsL lyOg\ . pgL cF,====pm==== s]xL eGg vf]Hb} lyOg\ . l5d]sL /fd' cfOk'u] . ltg} /fd'n] u/]sf] va/sf] cfwf/df dfdf 3/ cfPsf lyP . l5d]sLn] ;x'g\ klg s;/L < cfFvf cufl8 ;fgL ar]/LnfO{ n5f/k5f/ u/]sf] . kfiff0f Åbo ePsL dfOh"df dfgjtf lyPg . /fd'sf] gfdnfO{ n'sfP/ dfdfn] dfOh"nfO{ v"a ufnL u/] . /fd'n] va/ u/]sf] eGg] yfxf kfPdf dfOh"n] pgnfO{ ;d]t 5f]8\g]jfnL lyOgg\ . dfdf ;a} s'/f uf]Kod} /fvL efGhLdfly u/]sf] cGofo / cTofrf/sf] lj?4df nl8/x]sf lyP . dfOh"sf] af]nL aGb e}/x]sf] lyof] . dfdfsf cfFvfcl3 ;a} 3/sf] sfd dfOh" cfkm}+ ug{ yflng\ . a'g'nfO{ b]Vbf cfFvf tb}{ ufnL uly{g\ . a'g' dfdfsf] cl3 kl5 nfUg yfnL . …kv\ dfdfnfO{ t hfg b] clg====Ú=eGb} bfx|f ls6\lyg\ . dfOh"nfO{ ;DemfP/ x'g] jfnf lyPg . pgn] efGhL a'g'nfO{ ;Fu} lnP/ hfg'df g} plrt ;Dem] . cfˆg} kN6gsf] :s"ndf a'g'sf] egf{sf] nflu s'/f u/] . pm cfdL{ :s"ndf pRr lzIff;Ddsf nflu egf{ x'g] eO{ . a'g' c;fWo} v'zL lyO{ . dfdf;Fu} hfg] ePkl5 dfOh"af6 6f9f a:g kfpg] ePsL lyO{ . dfdfsf] Kof/df /dfpg] ePsL lyO{ . ctLt la;{g rfxGyL pm . a'g'nfO{ ;Fu} n}hfg] va/ kfPkl5 dfdfsf 5f]/f 5f]/L klg ;Fu} hfg vf]h]sf lyP . :s"ndf s'/fsfgL a'g'sf nflu dfq ePsf] lyof] . dfOh"sf] emu8f / 5f]/f5f]/Lsf] lh2Lsf afah"b dfdfn] a'g'nfO{ dfq lnP/ hfg] eP . a'g' gofF sk8fdf 7fFl6PsL lyO{ . pm dfdfsf] xft ;dfpFb} cl3kl5 ug{ yfnL . nfUYof] p;nfO{ b'vsf] cg'e"lt slxNo} ePg . ;fyLx¿nfO{ xft xNnfpFb} kN6g lx+8L dfdf;Fu} . l5d]sLx¿ klg v';L lyP . ;a}n] …6'x'/Lsf lbg cfP Ú eg]/ xif{sf cfFz' aufP . dfOh" 3/sf] 5]paf6 6'n'6'n' x]l//x]sL lyOg\ .
dfuL kfOg] eLveGbf cfˆg} ef]s dL7f] /f]O{ /f]O{ afFRg'eGbf xfF;L dg'{ lgsf] Û – e}/j cof{n k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 21
larf}lnof 8f= ljZjbLk clwsf/L
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
ævr{ ug{;Sof] eg] xfg]{ d'2f klg lhlt+bf] /x]5 xlu a'jf xh"/ <Æ æk};fs} t 5 lg hdfgf . ljgf k};f slxn] s] x'G5 < tnjn] dfq /jfkmsf ;fy af“Rg GofofwLznfO{ ufx«f] 5 .Æ æclg k};fsf] cf8df xfg'{kg]{n] lht]kl5 lhTg'kg]{ 7x/} ePg t xh"/ <Æ æof] sfndf Pp6fnfO{ glauf/Lsg csf{sf] pGglt g} x'g;Qm}g . clg s] nfU5 .Æ æp;f] eP cGofodf k/]+ egL cbfnt wfpg' klg a]sf/ g} ef] t xlu xh"/ <Æ æs;/L a]sf/ x'G5 < gq xfdLn] s;/L cfDbfgL ug]{ < xfdLnfO{ t To:t} d'2f rflxg] t xf] lg .Æ æp;f] eP xh"/n] eLdfnfO{ lbPsf] bfOhf]hlt hDd} oxL k4ltaf6 sdfPsf] k};faf6 lsg]sf] /x]5 xlu xh"/ <Æ æxf] t lg HjfO{+ ;fx]a . olt dfq sxf“ xf] / p;sf] hGd g} oxL k4ltaf6 ePsf] .Æ æPSnf] 5f]/f eP/ klg xh"/ cfˆgf] lktfhL;“u lsg cnu a;]sf] lg <Æ ælktfhLn] æ5f]/f t}+n] d}n] eg]sf] gdfgL cbfntdf hflu/ vfO;\ . ca t}+n] sdfPsf] k};f d]/f] 3/df gx'n];\Æ eGg' eof] .Æ æxh"/sf] lktfhLn] lsg To;f] eGg' ePsf] lg <Æ æd}n] sdfpg] tnjb]lvsf] cltl/Qm /sd tnjdf g} ldl;P/ 3/sf] efG;fsf] /f;g kfgL aGg] eon] lktfhLn] To;f] eGg' ePsf] xf] . lsgls d]/f lktfhL ljgf kl/>dsf] sdfOsf] 3f]/ lj/f]w ug]{ dfG5] xf] . To;}n] d 3/af6 c+z glnO{ sf7df8f}+df 5'§} a;]sf] x'“ .Æ æc+z gln+bf t xh"/sf] hflu/af6 oqf] cbfIf 5 . km]l/ xh"/sf]df larf}lnofsf] lhDd]jf/L klg 5 ls <Æ æToxL t . hflu/af6 o;/L r"krfk sdfOg] s'/fnfO{ s;/L TofUg' . TofUg] s'/f g} ePg . sf]xL GofofwLzsf] nflu larf}lnofsf] sfd klg ug'k{ 5{ .Æ æclg sf]xL t k};f gvfg] GofofwLz klg t xf]nfg\ lg <Æ æ5g\ sf]xL, t/ ltgLx¿ xfd|f] hLjgz}nL b]v]/ dg{ vf]H5g\ .Æ æPshgf 7"nf Gofd"lt{ a]OdfgL ub}{gg\, 3"; vf“b}gg\ eGg] ;'lgPsf] lyof] . t/ ltgnfO{ d]/f] ;fyL]n] p;sf] sfof{non] c/fPcg';f/ Pp6f la|kms]z 3/}df nu]/ a'emfPsf] lyof] . 3"; gvfP klg la|kms]z t vfP5g\ .Æ 22 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
æx/]ssf] cf–cfˆg} cjtf/ 5 HjfO“ ;fx]j oxf“ . z}nL km/s 5 . k|s[lt km/s 5 . xfpefp km/s 5 . t/ ;a}sf] p2]Zo k};f hDdf ug'{ g} xf] rfx] Tof] sfg"gL t/Lsfn] xf];\ jf u}/sfg"gL t/Lsfn] .Æ æxh"/n] oltsf sdfpg' ePsf] 5 . cem sdfp“b} x'g'x'G5 . s] ;a} ef]u ug{ Eofpg'x'G5 <Æ æof] t kqsf/n] cGtjf{tf{ u/]h:tf] eof] lg HjfO“ ;fx]j . cjsfz kl5sf] klg hLjg 5 lg . pxL ;fg;f}stdf a:g' k¥of] . af“sL eP/ ar]sf] vfg] 5f]/f 5“b}5 .Æ h'“ufdf tfp nufp“b} ;'Aaf xs{aL/n] eGof] . æ5f]/fsf] nflu klg xh"/n] g} sdfOlb+bf p;n] t s'g} sfd g} ug'{k/]g xlu xh"/ < a:of], vfof], p8fof] . Sof dHhf ePsf] xf]nf p;nfO{, wg;DklQdf g} nl8a'8L ug{ kfp“bf .Æ æxf] lg t . a;La;L vfG5 . km]l/ p;n] larf}lnofsf] sfd l;s]s} 5 . a]Odfg emul8of / 3':ofxf GofofwLzsf] aLrsf] k'nsf] sfd u/L emg\ /fd|f] cfDbfgL u5{ . Pp6f k]zf ug]{ t xf] lg hLjgdf cfkm" lqmofzLn eO/xg .Æ æclg s] of] larf}lnof k]zf /fd|f] xf] t xh"/ <Æ ghfg]h:tf] u/L HjfO“ ;GtjL/n] ;f]Wof] . æbnfnL ug'{ klg g/fd|f] x'G5 st} . o:t} dfG5]sf] t OHht x'G5 lg ;dfhdf . slno'udf rl/qdf geP/ wgdf OHht a;]sf] x'G5 lg t . wg g} 5}g eg] rl/qsf] s] sfd < OHht uO;s]sf] x'G5 .Æ æp;f] eP ca OHht / a]OHht b'j} zAb zAbsf]zaf6 x6fOlbP eof] xlu xh"/ .Æ æTolt crfSnL eGg' x'“b}g HjfO“ . r"k nfUbf eOxfN5 lg .Æ ælarf}lnofn] s;/L sfd u5{ < km]l/ d'2f s'g GofofwLzsf]df k5{ eGg] s'/f laxfg bz ah]kl5 dfq yfxf x'G5 xf]Og / < o;sf] nflu klg 5'§} k|ljlw rflxG5 ls s;f] xh"/ <Æ æljgf k|ljlw t s'g} klg sfd ;Dej x'“b}g . x/]s s'/fsf] cfˆg} k|ljlw / k|fljlws x'G5g\\ . xfdL df]jfOn kmf]gdf s'/f u5f}{+, cIf/ k9\5f}+ t/ To;sf] k5fl8 klg t k|ljlw 5 lg . To:t} t xf] lg .Æ æp;f] eP ;fdfGo ;]jfu|fxL hf] cGofodf k/]sf] 5 To;n] dfq k]zLsf] lbg laxfg bz ah]kl5 s'g GofofwLzsf] Ohnf;df cfˆgf] d'2f k¥of] egL yfxfkfpg] /x]5 . cGofo ug]{n] eg] b'O{ rf/ lbg cl3 g} s:sf]df k5{ eGg] yfxf kfO;Sg] /x]5 . xf]Og t ;;'/f af <Æ ægq t larf}lnofsf] cy{ g} /x]g lg . Pp6f of] kIf eof] eg] csf]{ k]zLsf] lbg eGbf klxNo} Ohnf; v/Lb ug]{ rng klg x'G5 . ljleGg t/Lsf x'G5g\, Gofofno kl/rflnt x'g] h'g s'/f ;DjlGwt ;a}nfO{ yfxf x'G5 .Æ æOhnf; v/Lb eg]sf] s] lg xh"/ <Æ æOhnf; v/Lb eg]sf] k|wfg GofofwLznfO{ kmnfgf] GofofwLzsf] Ohnf;df kmnfgf lbg k]zL r9]sf] kmnfgf] gDj/sf] d'2fsf] k]zL tf]lslbg' egL k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 23
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
lj|kms]z lbg' xf] . cl3 xh"/n] ;fyLn] lj|kms]z a'emfof] eg]sf] To:t} xf] .Æ æclg eg]h:tf] u/L GofofwLz tf]lsG5 t xh"/ <Æ æg"gsf] ;f]emf] ;a}n] ul/xfN5g\ lg . æh;sf] ;Ltf vfO{ p;s} uLtf ufO{Æ To;} eg]sf x'g\ t dfG5]n] . tf]lsPsf GofofwLz;“u klxn] g} lx;fjlstfj ldn] cg';f/ xfg]{ lhT5, lhTg] xf5{ .Æ æclg sfg"gsf] zf;g eg]sf] s] t xh"/ <Æ æsfg"gsf] zf;g eg]sf] sfg"g cg';f/ ug]{ eGg] t xf] lg .Æ æOdfg a]Rg] / sfg"gsf] zf;g cjnDag ug]{ eGg] b'j} s'/f Ps}rf]l6 ;Dej gx'g] /x]5 xlu ;;'/fHo" <Æ æTof] t a'emfOdf e/k5{ HjfO{+ ;fx]j .Æ æo;sf] cy{ GofokflnsfnfO{ clVtof/ gnfUg] eGg] xf], xf]Og t xh"/ <Æ æGofokflnsfnfO{ clVtof/n] 5'g g} kfp“b}g lg . To;}n] t xfdL ;a}nfO{ ;xh ePsf] 5 .Æ ælarf}lnofsf] k]zf klg a8f] cf/fdsf] /x]5 xlu xh"/ < kf]6jfn cGofoL / ef]sf GofofwLzsf] ;Dks{;"qsf] sfd u/L cfˆgf] ;]jf z'Ns lng] . lan e/kfO{ ljgfsf] ;]jf z'Ns x'gfn] ljrf}lnof, GofofwLz s;}n] klg To:tf] cfDbfgLdf cfos/ ltg'{ klg gkg]{ . ;f“Rr} xh"/sf] pNkmf cfDbfgLsf] klg cfos/ ltg'{kb}{g xlu <Æ æltg]{ t s'/} cfPg lg . ;|f]t vf]Ng ldNb}g .Æ æj]Zofsf] cfDbfgL h:t} /x]5 . t/ ljb]zdf t j]Zofn] klg s/ ltg'{k5{ /] . oxf“ klg 3"; s/, larf}lnof s/ lng] Joj:yf eP t ;/sf/sf] klg cfDbfgL a9\Yof] . sdfpg]sf] ;DklQ klg a}w x'GYof] . sxf“ n'sfp“ eGg] lrGtf x'“b}gYof] . cflv/ o:tf] a]OdfgL x'G5 eGg] s'/f ;a}nfO{ yfxf ePsf] cf]kg ;]qm6 t /x]5 lg . o;f] ljZn]if0f ubf{ t cbfnts} sd{rf/L / pgsf ;fyL ;“uftL, GofofwLzsf ;Gtfg cflbn] g} larf}lnofsf] sfd ug]{ /x]5g\ xlu xh"/ <Æ æcjsfz k|fKt GofofwLz, s]xL jlsnx¿, GofofwLzsf ;Gtfg, GofofwLzsf rfns, k]z]j/ jf/L;x¿, cbfnts} sd{rf/Lx¿ o:tf sfddf nfu]sf kfOG5g\ . gq t h'Ogf] km'l:sxfN5 lg . Tolt uf]Koubf{ t sltko a]nf kf]n v'n]/ 5fkfdf ;dfrf/ cfO;S5 .Æ æGofo t a8f] dhf;“u uf]ne]+8f h:t} lslrldlr eO{ lsga]r x'g]/x]5 xlu xh"/ <Æ æ;f]x|}cfgf lsga]r x'G5 eGg] xf]Og . krf; k|ltzt eGbf a9L g} lsga]r x'“bf] xf] .Æ æp;f] eP of] If]qdf klg 7"n} lu/f]x ;lqmo x'“bf] xf] . o;}n] Psk6s gof“ k|wfg GofofwLz cfPkl5 cbfntdf ljrf}lnof k|j]z lgif]w ePsf] eGg] ;dfrf/ cfPsf] lyof] .Æ æxf] To;f] ePsf] lyof] . t/ GofofwLzsf] kl/jf/ / cbfntsf 24 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
sd{rf/LnfO{ s;n] 5]Sg ;Sof] / < c¿ aflxl/of eg] s]xL ;do k|ToIf cfp6 ePsf x'g\ t/ pgLx¿n] xft–xftsf] df]jfOn k|ljlwsf] e/k"/ k|of]u u/] lg .Æ d';'Ss xf“:t} xs{jL/n] ;GtjL/nfO{ hjfkm lbof] . æcfhsfn t Odfgdf a;]sf jsLnx¿ sfg"g / k|df0f cg';f/ lhTg] d'2f klg lhT5 egL 7f]s'jf ug{ ;Sbf /x]g5g\ . sf/0f t of] kf] /x]5 t . klxn] Odfgsf] ;dodf t jsLnn] eg]sf] km/s g} kb}{gYof] /] . clxn] a]Odfgsf] ;dodf hLt xf/ / xf/ hLt eO/x]sf] x'gfn] klg o;} x'G5 egL af]Ng ufx«f] x'“bf]/x]5 pgLx¿nfO{ . eg]s} gldNg] ePkl5 o;} x'G5 eGg] s'/f klg cfPg, xf]Og t xh"/ <Æ æs] ug]{ HjfO“;fx]j Gofokflnsfdf larf}lnof¿kL dflkmofn] u'“8 dfq xf]Og eJo dxn g} agfO;s]sf] 5 . ca o;af6 pDsg ;a}nfO{ ufx«f] 5 .Æ æh'g;'s} If]qdf klg cg'zf;g x'G5 eg]sf] oxL xf], xlu xh"/ < kfs]6df/ t cfˆgf] ;Ldf gf3]/ csf{sf] ;Ldfdf ghfg] /x]5 . cfˆgf] ;Ldfsf] u|fxs csf{sf]{ ;Ldfdf l5¥of] eg] u|fxs lsga]r ug'{kg]{ /x]5 .Æ æxf] lg, a]OdfgLleq klg a]Odfgx¿aLr ;f]xL k|s[ltsf] cg'zf;g / g}ltstf x'g] ub{5 .Æ æd]l8sn sn]hsf] sf]6f ylklbg], /fh:j 5"6 lbg], e|i6frf/LnfO{ ;kmfOlbg] cflb s'/fdf dsf{kbf{ t /fHonfO{ k5{ . kmfObf hlt ;"qwf/, ljrf}lnof / GofofwLznfO{ x'g] xf] . o;af6 gful/snfO{ ck|ToIf k/] klg k|ToIf c;/ kb}{g . t/ hgtfsf] pl7jf; g} x'g] u/L cGofoLnfO{ ;3fpg' t kfksd{ g} xf] lg xf]Og / xh"/ <Æ æs] ug]{ HjfO+“;fx]j, of] tntn eO;Sof] o; k]zfdf nfUg]sf] . tntndf km:g]n] of] pm eg]/ x]b}{g . xh"/n] eLdfnfO{ Psl5g g5f8]h:t} tntn t xf] of] klg . uf]nLsf] cf“vf gePsf] h:tf] tntnsf] klg cf“vf x'“b}g . o;n] s;}nfO{ lrGb}g . xg'dfgsf] k|To]s /f}+df /fd–/fd cfjfh cfPh:tf] cfˆgf] cufl8 cfpg] k|To]s d'2fn] wg–wg eG5 ls eGb}g, ToxL dfq ;'Gg vf]H5 GofofwLzsf] sfg .Æ ædnfO{ nfU5 xh"/, ca ;of}+ jif{{sf] nflu Gofokflnsf ;+ljwfgsf] Pp6f k|f0fljxLg uxgfsf] ¿kdf dfq /xg]5 .Æ æTo:tf] t gxf]nf ls . xfdL a"9f hlt d/]kl5 ;'lw|Pnf ls .Æ æa"9f] d¥of] efvf ;¥of] eG5g\ xh"/ . efvf t ;a}lt/ /fd|/L g} ;/]sf] b]lvG5 .Æ æzt k|ltzt cGofo t x'“b}g .Æ æu0ftGqdf t Ps k|ltztdfq cGofo klg ;'kfRo xf]Og, lg xh"/ . t/ s] ug'{ u0ftGqsf] gfddf x"ntGq=========Æ * (*$(&$)#@$ à## zf:qLdfu{, d}ltb]jL, sf7df8f}+ #) k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 25
;/k|fOh ch'{g yfkf
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
38Lsf] ;'O{n] /ftLsf] afx| ah]sf] ;+s]t u5{ . ;fu/ la:tf/} cf]5\ofgaf6 p7]/ cl3 b/fhdf n'sfO/fv]sf] u'nfkmsf] a's] / Pp6f vfd lgsfn]/ ;Fu} cf]5\ofgdf ;'lt/fv]sL p;sL >LdtL sf]dn ghLs uP/ la:tf/} ufnfdf dfof ub}{ eG5, …XofKkL ay{8] dfO{ :jL6 8«f]/Pjn jfOkm ÛÚ sf]dn klg p;nfO{ dfof ub}{, …Yofª\s o'Ú elG5g\ . …d]/L :jL6 >LdtL ;w}F;w}F of] u'nfkmsf] km"n h:t} eO/xf];\ / dnfO{ o;/L g} w]/}w]/} dfof ub}{ hfcf];\ .Ú u'nfkmsf] a's] lbFb} ;fu/ eG5 . …clg of] vfdleq s] 5 lg <Ú …ltdL cfkm}+ vf]n]/ x]/ g :jL6 x6{, O6\;\ of]/ ay{8] lukm\6 ÛÚ ;fu/n] Ps xKtfsf] nflu pm / sf]dn df]/L;; 3'Dg] 6"/ Kofs]h ldnfPsf] lyof] . h;sf] Po/ l6s]6 vfddf b]v]/ sf]dn aRrf h:t} km'?ª\u ePsL lyOg\ . sf]dnsf] oxL Ogf];]G6 afgLaf6 g} ;fu/ df]lxt ePsf] lyof] . x'g t pgLx¿sf] ljjfx ePsf] klg afO; jif{ eO;s]sf] lyof] . t/ klg pgLx¿ Pscfk;df ldn]sf] b]v]/ ;a} rlst kg]{ uy]{ . cem} klg l6g]h ne h:tf] ;w}F ;Fu} x'Gy] xb{d . sfdsf] l;nl;nfdf aflx/ hfFbf klg x/ cfwfcfwf 3G6fdf pgLx¿ kmf]gdf s'/f u/]s} x'Gy] . rf6{8{ PsfpG6]G6 eO;s]sf] PSsfO; jif{sf] 5f]/f eO;Sbf klg pgLx¿ b'O{aLr dfofdf s'g} sdL cfPsf] lyPg . afO; jif{ cufl8 gfª\nf] a]s/L Sofkm]df klxnf] k6s b'O{ hgfsf] e]6 ePsf] lyof] . ljjfxsf] nflu kmfOgn l8l;hg lngsf] nflu pgLx¿ e]6]sf lyP . sf]dnsf] ;fydf pgsf] rfOnx'8 k|m]G8 /fs]z / ;fu/;Fu dfdfsL 5f]/L rf/ hgf eP/ e]6]sf lyP . /, ;fu/n] 5'§} klg sf]dnnfO{ ;f]w]sf] lyof] . s'g} s/sfkdf k/]/ ljjfx ug{ nfu]sf] t xf]Og eg]/ . sf]dnsf] dL7f] dGbd':sfgn] xf]Og eg]/ / pgs} /fhLv';Ln] ljjfx ug{ nfu]sf] atfPsL lyOg\ . cefj / z"Gotfsf] k"lt{ lyof] pgsf] cfudg . kljq ;fy lyof] pgLx¿sf] . s'g} :jfy{ 5nsk6 lyPg b'O{ hgfaLr . Pp6f lgM:jfy{ / lgeL{s k|]d lyof] . w]/} sd af]Ng] afgL lyof] pgsf] . klxnf klxnf t ;fu/nfO{ z+sf nfUg] uYof]{ ls s'g} dha"/Ldf k/]/ pgL;Fu ljjfx t u/]sL xf]Ogg\ eg]/ . s'g} ljjfx ef]hdf pgLx¿ hfFbf ;a}n] sf]dnsf] ;f}Gbo{sf] 26 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
tf/Lkm u/]sf] ;'Gbf p;sf] 5ftL km'Ng] uYof]{ . ;fFlRrs} pgL x/]s s'/faf6 k"0f{ lyOg\ . pgsf] ¿k, afgLa]xf]/f s'g} s'/fdf bf]if nufpg ufx|f] x'GYof] . To;}n] t pm af/Daf/ eGg] uYof]{ ls, …sf]dn ltdL h:tL >LdtL kfpg', zfob cl3Nnf] h'gLdf d}n] 7"n} k'0osf] sfd u/]sf] x'g'k5{ .Ú ljjfx ePsf] gf} dxLgfdf Pp6f ;'Gb/ 5f]/f pkxf/ lbPsL lyOg\ pgn] . 5f]/fsf] cfudg;Fu} ;fu/sf] lahg]; klg a9\b} uof] . ;fu/ sfddf lahL eP tfklg 3/b]lv ;a} Oi6ldqx¿nfO{ l/emfP/ /fVg ;kmn ePsL lyOg\ . pgsf] csf]{ ljlzi6 u'0f eg]sf] h:t} cK7\of/f] x'Fbf klg /L;fpg] pgsf] afgL lyPg . h:t} l;r'P;gdf klg To; l;r'P;gsf] s;/L ;Ne ug]{ eGg] pgn] hfg]sL lyOg\ . To;}n] t ;fu/ dxLgf}F 3/af6 aflx/ x'Fbf klg 9'Ss x'GYof] . sf]dnsf] dfOtLsf x/]s d]Da;{ sf]dn h:t} cG8/:6\oflG8ª lyP . cem sf]dnsf] aRrfsf] ;fyL /fs]z t sf]dn xf]Og ls ;fu/;Fu a9L 3lgi7 eO;s]sf] lyof] . pgLx¿ hxfF uP tfklg /fs]znfO{ nfg e'Nb}g lyP . Ps k|sf/n] eGg'kbf{ ca ;fu/nfO{ bfh'efO gePsf] sdL x'Fb}g lyof] . pm v'n]/ dgsf] s'/f kf]VYof] /fs]z;Fu . 5f]/f klg ;a}eGbf a9L /fs]z;Fu g} ldNYof] . h] ubf{ klg /fs]z dfdf geO{ gx'g] /fs]znfO{ klg . lar/f /fs]zsf] ljjfx ePsf] gf} bz jif{ laTbf klg s'g} ;Gtfg ePsf] lyPg . zfob To;}n] klg xf]nf efGhf eg]kl5 x'?Ss ePsf] . …x]Nnf], u'8 dlg{ª ;fu/ . xfpm jfh of]/ gfO6 < ltd|f] ;/k|fOh lukm\6 b]v]/ xfpm jfh x/ l/ofS;g < lKnh, 8G6 6]n x/ ls d/L;;sf] Knfg d]/f] lyof] eg]/ .Ú /fs]z kmf]gdf la:tf/} eG5 . …Yofª\s o' jG; cu]g /fs]z . ltd|f] cfOl8ofn] l/oNnL w]/} sfd u¥of] . d}n] w]/}kl5 sf]dnnfO{ olt w]/} v';L b]v]F . Yofª\s o' ;f] dr .Ú eGb} kmf]g /fV5 ;fu/ . …O6\; cf]s] ;fu/, ltdLx¿sf] v'zL g} d]/f] v'zL xf] lg Û ;fFRrL ltdL slxn] hfFb}5f}F clkm;sf] sfdn] kf]v/f < rfF8f]rfF8f] sfdx¿ ;sfP/ kms{g' . clg l/NofS; eP/ a'9fa'9L 3'Dg hfg' .Ú …cfh a]n'sfsf] ˆnfO6 5 . w]/} lbg xf]Og h:6 km/ ly| 8]Oh . ptfaf6 kms]{kl5 Ps lbg a;]/ xfdL km]l/ hDg'k5{ . n d kmf]g /fV5' . cfh rfF8f] lgSng' 5 dnfO{ . l; o' n]6/ .Ú sf]dnn] agfPsf] dL7f] k/f}7f / b"w lkP/ clkm; hfG5 ;fu/ . cfh zfob sf]dnsf] ay{8] ;]lna|];g ug{ gkfP/ klg xf]nf p;nfO{ kf]v/f clkm;sf] sfdn] k6Ss} hfg dg 5}g . p;sf] dg bf]wf/df 5 . hfpmF ls ghfpmF eGg] ljifodf . …5f]/f klg 3/df 5}g . emg\ cfhsf] lbgdf s;/L PSn} 5f]8]/ hfpFm . eGg t sf]dnn] s]xL geg] tfklg lar/L dgdf t cfhsf] lbg >Ldfg\ ;fydf eOlbof];\ eGg] t nfu]sf] xf]nf kSs}Ú eGb} dgdf s'/f v]nfO/xG5 . k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 27
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
kfFr ah]sf] Po/kf]6{ l/kf]l6{ª 6fOd lyof] . pm rf/ ah] g} lgSnG5 clkm;af6 . pm Po/kf]6{lt/ gnfu]/ ;f]em} uf8LnfO{ Go'/f]8lt/ df]8\5 . Go'/f]8sf] Pp6f gfd rn]sf] 8fOdG8 ;kdf uP/ 8fOdG8sf] l/ª lsG5 . To;kl5 Pp6f lnSo'/ ;kdf uP/ sf]dnsf] km]e]/]6 ædlNasÆ jfOg lsG5 . 38L x]5{ ev{/ kfFr ah]sf] 5 . pm of] rflx/fv]sf] lyof] ls sf]dn p;sf] pkl:ylt b]v]/ /dfcf];\ . pm la:tf/} 3/sf] u]6 vf]n]/ leq k:5 . p;nfO{ slxn] leq uP/ ;/k|fOh lbpFh:tf] eO/fv]sf] lyof] sf]dnnfO{ . pm ca la:tf/} lsr]gdf uP/ ;a} ;fdfg /fV5 . lk|mh vf]n]/ jfOgnfO{ leq /fV5 / la:tf/} la:tf/} pm a]8?dlt/ nfU5 . TolQs}df sf]xL af]ln/x]sf] cfjfh ;'G5 . pm la:tf/} la:tf/} cufl8 a9\5 . …hfg', cfh klg d dfq ltd|f] g} x'F, hf] afO; jif{ cufl8 lyPF . ltdLnfO{ nfu]sf] xf]nf d pm;Fu d/L;; 3'Dg hfG5' eg]/ . t/ ltdLn] dnfO{ slxNo} a'em\b} a'em]gf} . d s'g} xfntdf klg hfGgF . xf], p;nfO{ klxnf g} hfGg eGbf g/fd|f] nfU5 eg]/ s]xL elggF . lsg 6«:6 ub}{gf} d]/f] hfg' < xfd|f] afO; jif{ cufl8sf] Ps uNtLn] ubf{ d x/]s lbg x/]s If0f ltdLlagf cnu a:g'k/]sf] 5 . d}n] ug{ klg s] ;Sy]F / k]6df ltd|f] aRrf al;;s]sf] lyof] . h;nfO{ d s'g} klg xfntdf km\ofFSg rfxGgF lyPF . h;n] ubf{ xtf/ xtf/df ;fu/;Fu ljjfx ug'{k¥of] . h'g s'/f ltdLnfO{ ;a yfxf x'Fbfx'Fb} klg cem} klg d]/f] ljZjf; nfUb}g ltdLnfO{ <Ú …To:tf] xf]Og sf]dn, ltd|f] ljZjf; gu/]sf] eP cfh;Dd ltdL / xfd|f] 5f]/f eg]/ a:g] lyOgF d . cfh slt s/ ubf{;Dd d}n] csf]{ aRrf kfpg dflggF /Ltfaf6 . cGTodf daf6 aRrf x'Fb}g eg]/ gSsnL 8S6/ l/kf]6{ nu]/ /LtfnfO{ b]vfOlbPsf] lyPF . xfdL b'j}n] dha"/Ldf Pscsf{;Fu cnu x'g'k/] klg xfd|f] dfof cem};Dd klg 5 . h;sf] k|'km xfd|f] 5f]/f 5 . sf]dn dnfO{ slt kL8f x'G5 haha ltdLnfO{ ;fu/;Fu ePsf] b]V5' . d]/f] cfˆgf] ;GtfgnfO{ d}n] d]/f] 5f]/f eg]/ af]nfpg ;lSbgF . d]/f] cfˆgf] 5f]/fn] cs}{nfO{ a'af eg]sf] ;'Gbf of] d'6'df s;}n] l;of] /f]lklbPsf] h:tf] x'G5 .Ú …KnLh To:tf] geg hfg' . d}n] ;a} a'em]sf] 5' t/ s] ug]{ xfd|f] afWotf g} o:t} 5 . clg vf]O{ t d]/f] lukm\6 ay{8]sf] <Ú …d l;Fu} ltd|f] cufl8 x'Fbfx'Fb} c¿ s] rflxof] / ltdLnfO{ dfO{ ne ÛÚ cfˆg} a]8?dleq eO/x]sf] ;+jfb ;fu/n] ;a} ;'lg;s]kl5 a]8?dsf] 9f]sf vf]N5 . sf]dn / sf]dnsf] rfON8x'8 k|m]G8 /fs]z ;fu/s} a]8df cFufnf]df afFlw/x]sf x'G5g\ . tLg} hgfsf] cfFvf Pscfk;df x]/fx]/ x'G5g\ dfq . ( (*$#%##%%$ à w'Daf/fxL, sf7df8f}+ 28 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
6'Ëf] gnfUg] cg';Gwfg /d]z vgfn
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
pgL ;+o'Qm /fi6« ;+3sf e"tk"j{ sd{rf/L x'g\ . pgn] ;o'Qm /fi6« ;+3af/] dnfO{ ;'gfp+b} uP x]g"{;\ ;dL/hL Û /fi6« ;+3sf] a8fkqdf pNn]v eP adf]lhd o;sf k|d'v p2]Zox¿df cGt/f{li6«o zflGt / ;'/Iff sfod /fVg], /fi6«x¿ aLr ldqjt ;DaGw ljsf; ug]{, cfly{s, ;fdflhs, ;f+:s[lts jf dfgjLo rl/qsf cGt/f{li6«o ;+:yfsf] ;dfwfg tyf ;a}sf] nflu cfwf/e"t :jtGqtfsf] k|j4{g ug{, cGt/f{li6«o ;xof]u k|fKt ug{, /fi6«x¿sf] sfo{df tfnd]n ldnfpg] s]Gb| x'g] /x]sf 5g\ . Æ w/fg PKnfO8 ;fOG; P08 km"8 6]Sgf]nf]hL, s|; u/]/ xfdL psfnf] nflu /x]sf 5f}+ . pgL dnfO{ bGtsfnL, lk08]Zj/ / a"9f ;'Aafsf] bz{g u/fpg nlu/x]sf 5g\ . cfˆgf] /f]lsPsf] s'/f cufl8 a9fpb} pgn] eg] æbf];|f] ljZj o'4 ;dfKt x'g} nfUbf cd]/LsL /fi6«klt k|mfGsnLg 8L ?ha]N6 / a]nfotL k|wfgdGqL la:6g rlr{nn] ;+o'Qm /fi6« ;+3 eGg] gfd h'/fPsf lyP / o;df z'¿df @^ b]z ;xefuL lyP . Æ clxn] xfdL ljhok'/ rf}sdf k'Uof} . æa'9f ;'Aaf cGt/f{li6«o km'6an 6'gf{d]G6sf] k|tLssf] ¿kdf of] km'6an d"lt{ oxfF :yfkgf ul/Psf] xf] . w/fgdf km'6an, a8L ljN8Lª, / df;{n cf6{; w]/} nf]slk|o 5g\ .Æ eg] pgn] . cF=======xfd|f] s'/f ;lsPsf] 5}g . ;+o'Qm /fi6« ;+3 k|lt ljZjsf c/af}+ hgtfsf] cToGt 7"nf] ;DDffg 5 . ;Defljt o'4 /f]Sg, åGåaf6 lj:yflkt s/f}8f}+nfO{ d2t ug{ ef]sfPsf afn aflnsfnfO{ v'jfpg, gofF gofF /f]u lj?4 n8\g, ;'/lIft vfg]kfgL / ;/;kmfO{ pknAw u/fpg tyf u/La;Dd lzIff / :jf:Yosf] ;]jf kx'Fr a9fpg ljZj;+:yfsf] e"ldsf cg's/0fLo /xL cfPsf] 5 . kl5Nnf] ;do ;x;|fAbL ljsf; nIo, lbuf] ljsf; nIo, :jf:Yo P+j lzIffsf If]qdf ;dofjlw ;d]t ls6fg u/L ljleGg nIo tf]s]/ cfd dflg;sf] hLjg :t/df ;'wf/ Nofpg ;b:o /fi6«nfO{ 3R3Rofpg /fi6« ;+3n] g]t[TjbfoL e"ldsf lgjf{x u/]sf] la;{g ;lsGg . olQv]/ xfdL 7\ofSs} bGtsfnL dlGb/sf] u]6 cufl8 cfOk'u]sf 5f}+ . of] dlGb/ Ps clt k|l;4 zlQm kL7 xf] . hg>'lt cg';f/ oxfF ;tLb]jLsf bfFTf v;]sf x'gfn] k|:t't kL7sf] gfd bGtsfnL /xof] . of] dlGb/ u'Dah k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 29
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
cfsf/sf] 5 . oxfF kfFr bfFTfsf k|tLsfTds lznfnfO{ bGtsfnL egL k"hf ul/G5 . k'hf/L leq x'g'x'G5 . leq k;]/ bz{g u/f}+ . k'hf/LnfO{ ljz]if l/Sj]i6 u/]kl5 eujtLsf] bfFt bz{g u/fO{ lbO{ xfdLnfO{ wGo agfO{ lbg' eof] . km"n k|;fb u|x0f u/]/ dlGb/ kl/qmdf u¥of}+ . 3G6 ahfof]}+ . dlGb/ cufl8 pleP/ t:jL/ lvRof}+ . dlGb/sf] blIf0f k"j{k§L ejgx¿ ag]sf 5g\ . oL ejgx¿df ljjfx, a|taGw h:tf z'esfo{x¿ ul/G5 . oxfF lgTo k"hf x'G5 . k|To]s ci6dLdf eujtLsf] ljz]if k"hf x'G5 . aln lbOG5 . bz}Fsf] gj/fqdf k"hfkf7 ug]{ / bz{gfyL{x¿sf] 7"nf] eL8 nfUg] ub{5 . dsf}gL ;]g /fhfsf kfnfb]lv lgTok"hfsf] k|aGw ePsf] xf] . k"hfsf] nflu /flvPsf] u'7LnfO{ /fhf uLjf{0fo'4 ljs|d zfxn] lj=;= !*^* df ydf}tL u/]sf] k|df0f kfOG5 . ef/tsf ljleGg zx/x¿af6 eQmhgx¿ bz{g ug{ klg cfpF5g\ . vgfn y/sf k'hf/Lx¿n] cfn}kfnf] u/]/ oxfF lgTo k"hf u5{g\ . logsf] bz{g k"hg ug'{ e'lQm–d'lQm k|bfos dflgG5 . bGtsfnL dlGb/sf] bz{g u/L;s]/ xfdLx¿ ljhok'/ rf}sdf k'u]/ s]xL vfg yfNof}+ . rgf, kfk8 vfFb} d}n] ;f]w]+ æt/ s] /fi6« ;+3n] rfx] hlt sfd ug{ ;s]sf] 5 < d]/f] k|Zgsf] pQ/ lbb} pgn] eg] æof] k|Zg dxf ;efsf k|To]s a}7sdf p7\g yfn]sf] 5 . &# jif{ cl3 :yfkgf ePsf] of] ljZj ;+:yfnfO{ @! cf}F ztfAbL cg's"n agfpg kSs} h¿/L 5 . cfly{s ;|f]t agfpg] / ljZjsf 8/nfUbf åGåsf] lg¿k0fsf nflu cfˆg} ;]gf kl/rfng ug'{ kg]{ ;Ddsf cfjfh s]xL jif{b]lv p7]sf 5g\ . csf]{tkm{ /fi6« ;+3sf] ;+/rgfdfg} cfd"n kl/jt{gsf] vfFrf]sf] s'/f ef/t, hfkfg, hd{gL, a|flhn, blIf0f clk|msf h:tf s]xL pbLodfg cy{tGq ePsf d'n'sn] p7fO /x]sf 5g\ . of] ljifodf /fi6«;3+sf kfFr :yfoL /fi6«aLr dt}So gx'Fbf k|:tfj rrf{df dfq ;Lldt ePsf 5g\ . Æ s]xL vfhf vfO;s]kl5 xfdL >L lk08]Zj/ afaf wfd k'Uof}+ . pmF gdM lzjfo >L lk08]Zj/ afaf wfd–:jfutd\–:jfutd\ n]lvPsf] u]6 cufl8 t:jL/ lvRof}+ . km/flsnf] / Jojl:yt afaf wfdsf] k6f+lugLdf 6fO{n cf]R5fOPsf] 5 . dlGb/ leq k;]/ a;fxf / lqz"n 5]p pleP/ t:jL/ lvRof}+ . d'Vo dlGb/ leq k'u]/ eujfg dxfb]jsf] bz{g u¥of}+ . oxfF rf}jL:f} 306f aQL afNg' k5{ . aQL lge]df rt/f /fd w'gLaf6 NofP/ ;Nsfpg' k5{ . rf/ cªu'n hltsf] lzjlnËsf] bz{g u¥of}+ . of] cfkm}+ pTklt ePsf] lnË xf] . hL0ff]{4f/ ubf{ tn x]bf{ lnË emg emg km's]/ ulxl/b} uPsf] 5 elgG5 . ;Ktsf]zLaf6 hn nu]/ kj{kj{df ck{0f ug]{ rng klg 5 . clg o; wfdsf] gfd lk08]Zj/ s;/L /xg uof] < æ;d'b| dGyg ubf{ b]jtf / bfgjn] h8La"6L xfn]/ dGyg u/]/ cd[t lgsfn] . h8La"6L lgrf]/]/ cd[t lgsfNbf ag]sf] lk08-8Nnf]_ oxfF /fVf] . ToxL g} lk08]Zj/ dxfb]j x'g\ eGg] s'/f ?b|fIff/0o dfxfTDodf pNn]v ePsf] 5 . / rt/f 30 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
u'7Laf6 oxfFsf] k"hf rn]sf] 5 . oxfF lk08]Zj/ ;+:s[t dxfljBfno klg ;~rflnt 5 . lk08]Zj/sf] cltl/Qm t]lQ;sf]6L b]jtf, u0f]z, kfj{tL, j]bJof;, :jfdL sflt{s, sfne}/j, blIf0fsfnL, kz'klt h:tf cg]s b]jb]jLsf d"lt{ klg 5g\ . afuDj/ / r]sDa/sf ;dfwL klg 5g\ . h] eP klg lk08]Zj/ dxfb]jsf] 7"nf] dlxdf 5 . >fj0f dxLgfdf af]njd– af]njd eQmfn'x¿sf] ljzfn d]nf nfUb5 . To;}u/L lzj/fqL, cflb kj{df d]nf klg nfUb5 .Æ;dL/n] k|sfz kf/] . To;kl5 xfdL kfk / k'0osf] Kjfnaf6 cfkm"nfO{ klg d'Qm u/fpFb} ;/:jtL s'08 x]b}{, ?b|fIfsf af]6x¿ ;+o'Qm ¿kdf x]b}{ k'gM ljhok'/ x'b} rf}s tkm{ kmls{of} . af6f]df ;dL/hLn] eg] ætkfO{n] cl3 ;+o'Qm /fi6« ;+3af/] w]/} ;sf/fTds s'/fx¿ ;'gfpg' eof] t/ ;+3n] ?jfG8f / af]l:gofsf] hftLo o'4nfO{ /f]Sg ;s]g . oxfF /fi6« ;+3 dftxtsf kmf}hn] klg hgtfsf] ;'/Iff ug{ c;kmn ePsf 5g\ . l;l/ofdf hf/L o'4sf sf/0f kfFr nfveGbf a9L gful/ssf] d[To' eO ;s]sf] / d'n'ssf] s'n hg;+Vofsf] cfwfeGbf a9L gful/s lj:yflkt ePsf 5g\ . jiff}{b]lv o'4af6 ynf k/]sf] odgdf zflGtsf] cfzf cem} knfPsf] 5}g . ckmuflg:tfg, k|hftflGqs u0ftGq s+uf] / ;'8fgsf] l:yltdf ;'wf/ cfPsf] 5}g . Dofgdf/af6 ;ft nfv eGbf a9L cNk;+Vofs /f]lxª\Uof a+unfb]zdf z/0f lng afWo 5g\ . pQ/ sf]l/ofnL cf0fljs sfo{qmdn] l;+uf] sf]l/ofnL åLkdf qf;sf] jftfj/0f ag]sf] jiff}{ eO;Sof] t/ o; lbzfdf clxn] s]xL ;'wf/ ePsf] 5 . ptf ;Dk|e' b]zsf] dfGotf xfl;n ug]{ cfsf+Iff af]s]sf] Kofn]:6fOgdf 6«Dksf] cd]l/sL /fhb"tfjf; t]nclejaf6 h]?;]nddf ;fg]{ sfo{n] km]l/ czflGt 5fpg] b]lvb} 5 . k]/L; hnjfo' ;Demf}tfaf6 cnlUuPsf] cd]l/sfn] kl5Nnf lbgx¿df O/fg;Fusf] cf0fljs ;Demf}tf vf/]h u/L Jofkf/ k|ltaGw nufP/ ;d:of lqmo6 u/]sf] 5 . ptf, cd]l/sL Jofkf/ gLlt / k|ltaGwn] ljZj cy{ Joj:yf d} c;/ kfg]{ cfsng ug{ yflnPsf] 5 . xfn cd]l/sfsf] rLg ;Fu Jofkf/ o'4 r/d pTsi{fdf k'u]sf] 5 . cd]/LsL /fi6«klt 6«Dkn] ;+o'Qm /fi6« ;+3sf] &# cf}F dxf;efsf] k"j{ ;GWofdf 6\lj6 ub}{ æof] ljZj;+:yf cfˆgf] Ifdtfdf v/f] pqg ;s]sf] 5}g . olQw]/} ;d:of 5g\ t/ dnfO{ cfZro{ nfU5 lsg tL ;d:of ;'lNemg g;s]sf <Æelg c;Gt'li6 hgfPsf 5g\ . ukm ubf{ ub}{ clxn] xfdL afF;} afF;n] 3]l/Psf] æa'9f;'Aaf dlGb/ k'Uof}+ . dlGb/ leq æa'9f ;'AAffÆ ;'t]sf] dflgg] Pp6f df6f]sf] l9:sf] /x]sf] 5 . oxfF a'9f ;'AAffsf cltl/Qm pgsf ef~hf / 5f]/fsf] klg ;dflw /x]sf] 5 . a'9f ;'Aaf b]j¿k ePsf] eGg] hgljZjf; 5 . a'9f ;'Aafsf ;DaGwdf yl/ yl/sf lsDabGtL klg 5g\ . Ps syg cg';f/ k|frLg sfndf ls/ftL /fhfx¿ oxfF lzsf/ v]Ng cfPsf] ;dodf oxfFaf6} clNkPsf] x'Fbf of] 7fFp ljljw lsl;daf6 kljq :yn ePsf] elgG5 . csf]{ Ps hg>'lt cg';f/ of] k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 31
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
:yfg PsnJon] tk ;fwgf u/L kljq ePsf] 7fFp x'gfn] /fhf d's'Gb ;]gsf] kfnfdf n'DafË ufFpaf6 vf]dfËL /fgf ;'Aaf÷a'9f;'AAff eflgh eut/fd ;lxt oxfF cfO{ cf>d agfO{ wd{ ;fwgf u/L a;]sf / oxfFaf6} ;dflw lnPsf x'gfn] sfnfGt/df o; 7fFp tLy{sf] ¿kdf a'9f;'Aaf eGg] gfdn] k|l;4 x'g k'Uof] . To;}u/L csf]{ Ps nf]splQm cg';f/ b|f]0ffrfo{n] PsnJonfO{ lzio agfpg :jLsf/ u/]kl5 pgn] o;} 7fpFdf a;L cfkm}+ wg'jf{0f ;DaGwL ljBf cEof; u/L l;sL wg'ljBfdf :jod kf/Ët ePsf lyP . kl5 afF;sf] wg' uf8]/ pgL oxL+ ;dflw:y ePsfn] pgn] uf8]sf wg'x¿ 6';fP/ knfPsf] x'bfF afF;n] emofªsf] ¿k lnPsf x'g\ . xfn oxfF afF;sf 7"nf 3f/Lx¿ oqtq kof{Kt b]lvPsf 5g\ . x]g'{;\ g oxfF k|fo afF;sf 6'Kkf x'Fb}gg\ . of] klg /x:odo g} 5 .Æ eg] pgn] . æclg oL u08sdfnfx¿ lsg oxfF afF;df afFlwPsf<Æ æcfˆgf dgsf OR5fx¿ ;a} k"0f{ xf];\ eg]/ eQmx¿n] u08sdfnfx¿ afF;sf km]bLdf afFw]sf x'g\ .Æ egL hjfkm lbP pgn] . n:s/} a;]sf wfld{s ;fdfu|Lx¿sf] k;n cjnf]sg ub}{ xfdL cufl8 a9\Øf}+ . æk~rsGof dlGb/ oxfFaf6 clns 6f9f 5 . ToxfF c¿ s'g} a]nf bz{g ug{ hfpFnf eGb} xfdL xfQL;f/ SofDk; x'Fb} k'/fgf] ahf/ lzj dlGb/ 5]p k'Uof]}+ . clxn] oxfFsf] af6f] %@ lkm6] lkr ePsf] 5 . olQv]/} ;dL/sf] df]afOn aHof] . pgn] df]afOn p7fP/ h'g s'/f] ;'g] To;kl5 pgL 8+u|Ë af6f]df n8] . pgL lsg n8] < pgn] df]afOndf s] ;'g] Tof] s'/fn] dnfO{ kf]Nof] . / ha xf]; pgsf] cfof] ta pgn] eg]Ù æptf sf7df8f}Fdf d]/L 5f]/L dfly s]xL u'G8fx¿n] Pl;8 k|xf/ u/] c/] Û xfn, 5f]/L l6lrª c:ktfndf 5 ÛÆ eGb} ;dL/ /f]P . / ;fFemsf] a'4 Po/af6 pgL sf7df8f}+ plqP/ l;w} l6lrª c:ktfn k'u]/ cfˆgL 5f]/Lsf] cj:yf a'em] . æefUon] afFr]sL 5' pgLx¿n] d'vdf Pl;8 k|xf/ u/]sf lyP t/ d}n] l56f] 5n]+ t/ klg Pl;8sf] l;;f km'6]/ v'§fdf k¥of]Æ ?b} egL ;dL/sL 5f]/L gd|tfn] . 8fS6/n] eg]–v'§fdf Pl;8 k/]/ hn]sf] 5 . vt/fd'St 5 t/ v'§fsf] cj:yf o;} eGg ;lsGg . l6«6d]G6 z'¿ e};s]sf] 5. df]6/ afOsdf d'v 5f]k]/ cfPsf] JolQmn] d dfly Pl;8 k|xf/ u/]sf] xf] . d s;}nfO{ lrlGbg . d]/f] s;};Fu egfeg, dgd'6fj s]xL ePsf] 5}g . d]/f] k]|dL klg 5}g ?b} aofg lbO{ gd|tfn] . k|x/Ln] cg';Gwfg e}O/x]sf] 5 eGb} ;dL/nfO{ hjfkm lbof] . ;dL/ cfˆgf efO, lbbL alxgL, >LdtLsf ;fy 5nkmn ub}{5g\ . pgL eG5g\ æ;jf]{Rr cbfntn] cfheGbf ;ft jif{ klxn] cyf{t @)^^ ;fpg @% ut] ;/sf/sf] gfddf Pl;8 nufot h3Go ck/fwdf sf/jfxL ug{ 5'§} sfg"g agfpg cfb]z lbPsf] lyof] . tyflk ;/sf/n] cfh ;Dd To; cfb]zsf] kfngf u/]sf] 5}g . o;n] ubf{ o:tf h3Go ck/fwLx¿nfO{ pGd'lQm ldn]/x]sf] 32 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
5 . /fHon] o:tf of}g lkrf;x¿nfO{ d[To' b08 g} lbg] sfg"g agfpg' k5{ hGds}b / ;j{:jx/0f dfqn] k'Ub}g eGg] d]/f] ljrf/ 5 .Æ
ha
ss
kh
as
s.
co m
;dL/sf] ljrf/;Fu ;xdt x'Fb} pgsf dfOnf] efO{n] eg] æPl;8 cfs|d0f vf;u/L k|]d, of}g, ljjfx k|:tfj gdfg] kl5 abnf lng] p2]Zon] x'g] u/]sf] 5 . ;'grfFbL k;n], sn]hsf lj1fg ljefu-Nofj_n] Ohfht k|fKt ;Knfo;{af6 v/Lb ubf{ ub}{ klg lsg o;sf] b'?kof]u eO/x]sf] 5 < sxfFaf6 x'G5 r'xfj6 < o;sf l5b|fx¿ t'?Gt vf]Ng' kg]{ ePsf] 5 . lgodg, lgoGq0f tyf sf/jfxLdf s8fO{ h¿/L 5 .Æ lbgx¿ lat]/ hfFb}5g\ . ;dL/sL 5f]/L dfly Pl;8 k|xf/ ug]{ JolQmnfO{ k|x/Ln] 5]p 6'Kkf] kQf nufpg ;s]sf] 5}g . k|x/L;Fu ;f]Wof] eg] hlxn] klg xfd|f] cg';Gwfg hf/L 5 dfq eGGf] hjfkm lbG5g\ . xfp;df ;f+;bx¿ Pl;8 cfs|d0f af/] s'/f p7fpF5g\ t/ pgLx¿sf] cfjfh ;'Gg] klg sf]xL x'Fb}gg\ . pgLx¿ t hf]Ss/ eP/ a;]sf 5g\ . /f}tx6 rGb|k'/df o'jtL dfly Pl;8 k|xf/, gjnk/f;Lsf] sfjf;f]tL –!^ 8G8f x/af;LsL @* jifL{of a;GtL kl/of/ dfly Pl;8 k|xf/n] ;dfhdf qf; km}lnPsf] 5 . ()!–$$@^^#^ à nflhDkf6–@, sf7df8f}+
w
w .k
k|To]s cÍ k7gLo / ;+u|x0fLo
cleJolQm
w
b'O{ dlxg] ;flxlTos klqsf cleJolQm kl/;/
kDa' dfu{, uf}/L gu/, rfjlxn, sf=d=kf–* sf7df8f}+ kmf]gM $$&@^#&, O{d]nM avibyakti@gmail.com, j]aM www.abhibyakti.tk
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 33
afGsL o'j/fh d}gfnL
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
cfuf] aln/x]5 . w'jfF pl8/x]5 jftfj/0f p/f7nfUbf] ¿kdf v8f g} 5 . cfuf] lgefpg] b':;fx; s;}n] ug{ ;ls/x]sf] 5}g . cj:yfg} To:t} 5 . 3/x¿ v/fgLdf kl/0ft e}/x]5g\ . cfuf] af]ln/x]5 . cfuf] lrRofO/x]5 e'/{/ e'g'g' e'g'g' .cfuf]sf] lrRofOeGbf hn]sf 3/sf dfG5]x¿sf] qmGbg prflnPsf 5g\ . yls{bf 5g\ ;r]tgfsf ;Gb]zx¿ gp/flnPsf xf]Ogg\ . tL ;a} cfw'lgs uLt;l/ ;'lgof] clg lal;{of] . ef]ssf] df/df k/]sf ef]sf em}+ jfWotfsf lzsf/ cefuL dfG5]x¿ e"sDkn] 9n]sf 3/x¿af6 cln ;Unf] vfFjf] afF; cflb h] 5 ToxLsf 6]sf] lbP/ ePklg kfOPsf] kfn clnslt xfjf rNbf :jf/{/ ug]{ Knfl:6s a]/]/ hf]xf] ubf{ ub}{ klg Kjfn Kjfn k/]/ lr/flr/f ag]/ :ofF7n] lxsf{Pkl5 sfDb} sfDb} dlSPsf efFlrPsf sf7 cjz]if k/fn 5\JffnL / v/ ld;fpFb} afn]/ afFRg] u5{g\ . c¿ u?g\ g} s] < s;} s;}sf] /]l8of] aHg] ub{5 . To;}df em'lDdP/ ;'Gg] ub{5g\ ltgLx¿ t/ tL /]l8of]af6 cf]slnPsf zAbx¿ d't\sf] Gofgf] e}/x]5 pgL?sf nflu . aRrfa"9fx¿ sfDb} vf]Sb} 9ln/x]sf 5g\ . cfdf 5f]/fx¿ sfDb} sfDb} ug{ ;Sg] ul//x]sf 5g\ . Tof] ug{ ;Sg] sfd ToxL g xf] dfq O{Zj/ k'sf/ . zfob O{Zj/ klg cjtf/s} ¿kdf cUnf cUnf kvf{nleq Gofgf] tflk/x]5g\ . pgL klg zfob ;'/lIft 7fpF vf]Hbfvf]Hb} l5/L;s]sf 5g\ afn'jf6f/ . To;}n] cfuf]sf] yk k|sf]k b}+To bfgj k|jn eP/ ufpF vfO/x]5 . zx/ lgln/x]5 . b]vfkl/x]5 s;}sf] afWotfaLr kmlnkm'nL /x]5 . s;} s;}sf /x/ xf] /x/} /x/ . ((*$!%@^^&) àsf7df8f}+
nlntk'/–k'nrf]sdf
kfOg] 7fpF
cl:dtf :6]zg/L
nlntk'/, x6{ SnLlgs;Fu} -k|f]= d'/f/Lk|;fb l;Ub]n_ )!–%%$%($^, (*$!@&)^&^ oxfF ljljw kqklqsf / :6]zg/L ;fdfgx¿ klg kfOG5g\ .
34 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
;jf/L ufoqLs'df/ rfkfufO{+
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
uf]/vfkq ;+:yfgdf Pshgf ldqnfO{ e]6]/ gofF ;8saf6 g]kfn jfo' ;]jf lgud5]p cfOk'u]F . ;f9] tLg ah]sf] /x]5 . dfOj|mf] a; r9]/ zª\vd"n hfg'kg]{ lyof] . a; :6kdf dfG5]sf] la:s'g nfu]sf] . ;8sdf k|fOj]6 uf8L, df]6/;fOsn, 6\ofS;L u'l8/x]s} lyP t/ ;fj{hlgs ;jf/L ;fwg /f]lsPsf /x]5g\ . k'ln;n] eGof], …cfh OGb|hfqf, /fi6«kltsf] ;jf/L 5 .Ú k/]g km;fb . ;8sd} pleP/ dfG5]sf s'/f ;'Gg'afx]s csf]{ pkfo /x]g . …plxn] /fhfsf] kf] ;jf/L rNYof], /fi6«kltsf] klg pxLÚ Pp6f a"9f] dfG5]n] vf]Sof] . …km/s 5, wgLn] r9\g] ;fwg u'8]s} 5g\, e'OFdfG5]n] r9\g] ;fwg dfq /f]Ssf .Ú Pp6L cwa}+;] s]6L af]nL . …e'OFaf6} p7]sf dfG5]x¿n] kb / k|lti7f kfPkl5 ;a} ef]u]sf oftgf, kL8f la;{G5g\ ls s;f] <Ú csf]{ p/G7]pnf] hfUof] . …;'ljwf kfPkl5 ;a} /fhf ÛÚ Pp6f 5'r'd'Gb|] af]nL le/]sf] emf]nf xNnfpFb} . …y'OSs u0ftGqdf o:tf] 9fFrfsfFrf rflxFb}g eg]/ ;j{;fwf/0fnfO{ x]g]{ lbg slxn] cfpF5 <Ú n7\7L 6]St} emf]nf‰ofD6f ;8sd} la;fP/ Pshgf Jofkf/L s'ln{of] . pleg klg 7]lng'kg]{ eof] ;8sdf . dfG5] ylkPsf] ylko} . Psfw dfG5]x¿ u|'k agfpg yfn] . hfg ldNg] ?6df 6\ofS;L;Fu bnfnL ub}{ ;'OFs'Rrf 7f]Sg yfn] . s]xL cfˆgf cfkmGtnfO{ df]6/;fOsn lnP/ cfpg cg'/f]w ug{ yfn] . emG8} b'O{ 306f laTof] . ;fFem kg]{ a]nf ef] . 6\ofS;L r9\g] uf]hLdf 9]jf d? . cndnd} v'Nof] Û v'Nof] Û cfjfh cfof] . geGb} uf8L t cfpg yfn] t/ v'§f] /fVg] 7fpF kfP kf] Û c¿ cfwf 306f 7]nd 7]ndf laTof] . uf8L r9\g} ;lsPg . u'Gb|'s vfFlbP em}F vfFlbP/ 3/ k'Ubf h"g em'NsL ;s]sf lyP . 3/dfpn] Joª\Uo s:t} egL, …of] j]nf;Dd sxfF cGdl/Psf lyof} <Ú …plxn] ;jf/Ldf /fhfsf] bz{g kfpFbf kfk kvflnG5 eGy] clxn] u0ftflGqs /fi6«kltsf] bz{g u/]/ cfPsf] . ;Kk} kfk kvflnof] kl;gfn] .Ú d}n} ;a} ljj/0f lbFbf cfkm}+ x':;' algg] 8/n] lbOFg t/ p;sf cfFvfn] Joª\Uo s:t} eg], …v'lRrª .Ú ( (*$@)#$!%& à lj/f6gu/ k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 35
cltly nLnf/fh bfxfn
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
;flxTosf/ ;fyLx¿sf] ;+utn] lzjsf] dgdf klg ;flxlTos ef]s hfUg yfNof] . ;flxTosf/x¿n] OHht kfPsf] b]v]/ p klg nf]leg yfn]sf] lyof] . cj p klg sgLs'yL ;fgf cfofdsf uhn, d'Qms, xfOs' n]Vg yfNof] . p;sf /rgf lrlrnf ;'Gtnf h:tf a]:jfbsf ePsfn] p;nfO{ kf7sx¿n] ?lrk"j{s k9]gg\ . ;flxTosf/x¿sf] x"ndf p xfF;sf] aLrdf as'Nnf em}+ x'GYof] . p;sf ;fyLx¿ :t/Lo n]vgsf sf/0f lgs} nf]slk|o lyP . p;n] Psfw xfOs' / d'Qms ;+u|x lgsfn] klg p;sf] gfd ;flxTosf/sf ¿kdf :jLs[t x'g ;s]g . lgs} ;do p ;flxlTos ahf/af6 x/fof] . p;n] ;Qfwf/L /fhgLlts bnsf] ;b:otf lnof] / kf6{L{sf] ;+:s[lt ljefusf] df]r{f ;dfNof] . cfkm\g} g]t[Tjdf b'O{ rf/ ;flxlTos ;+:yf vf]Nof] / ;flxTosf] ljsf; ug{ ;/sf/af6 cg'bfg lnof] . cj ;flxTosf] If]qdf lzjsf] klg rr{f x'g yfNof] . p;s} cWoIftfdf 7'N7'nf ;flxlTos sfo{qmd eP . p 7"nf] ;flxTosf/df ulgg yfNof] . x'g t p;n] lgs} ;dob]lv s]xL klg n]Vg ;s]sf] lyPg t/ klg p;sf] Voflt a9\g] qmd /f]lsPg . p ;flxlTos sfo{qmdx¿df cltly, k|d'v cltlysf ¿kdf cfdlGqt x'g yfNof] . klqsfdf p;s} cGtj{ft{f 5flkGy] . /]l8of], 6]lnlehgdf p;s} :j/ 3Gsg yfn]sf] lyof] . Pslbg /fhwfgLdf cfof]lht ljlzi6 ;flxTo uf]i7Lsf] k|d'v cltly lzj g} lyof] . ;a}n] p;sf] ;flxlTos of]ubfgsf] tfl/km u/] . p;sf z'?jftsfnLg /rgfx¿nfO{ ;dLIfsx¿n] cGt/{fli6«o :t/sf /rgf eg]/ ;dLIff u/] . sfo{qmdkl5 p;nfO{ dGrd} k'u]/ kqsf/x¿n] ;f]w], ætkfO{+n] ;flxlTos ;+:yf vf]n]/ ;flxTosf] s] slt ljsf; eof] < lsg vf]Ng] o:tf ;+:yf <Æ lzjn] eg], æc¿n] lsg vf]N5g\, dnfO{ yfxf 5}g . d}n] vf]n]/ rflx+ ljsf; ePs} b]V5' . oL d o;/L k|d'v cltly ePsf] 5' . tkfO{+x¿n] d]/f] cGtj{ft{f lng' ePsf] 5 . s] of] ljsf; xf]Og / <Æ * lilaraj_dahal@yahoo.com
n3'syf 36 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
jf:tf 8f=ldlyn]z bLlIft
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
…x}g, cem} slt ;do nufpF5\of} . sGof / j/n] hodfnf nufP kl5 dfq} k'¥ofpF5f} ls s;f] <’ …a; kfFr ldg]6 . k|1fnfO{ klg t tof/ ug'{ lyof] . o;}n] s]xL ;do nfUof] .’ …k|1fg tof/ eof] <’ …ca k"/f kN6g g} hfFb}gg\ . p cfˆg} k'mk"sf] ;fydf 3/} a:5 .’ …x/], olt ;fx|f] klg gu/ g . clxn] ;fg} 5 . p;sf] dg klg x'Fbf] xf] lax]df hfg] .’ cd/]Gb| / dL/f s'/f ul//x]sf lyP . k|1fg 9f]sfsf] k5fl8 pleP/ ;'lg/x]sf] lyof] . lxDdt u/]/ p cfˆgf] a'afsf] cufl8 k'Uof] / lax]df hfg] s'/f ug{ yfNof] . t/ dL/fn] p;sf] xftnfO{ em6\sf lbP/ …x'Gg’ eGb} x6fOlbOg\ . ef/L dg cd/]Gb dL/fsf] k5fl8 lxF8\g yfNof] . clg eGof], …lax]df cfPsf dflg;n] eGnfg\ ;f}t]gL 5f]/f] xf], To;}n] ;fy} NofOg eg]/ .’ dL/fn] d'v v'DRofpFb} elgg\, …eG5g eg] elg/x'g\ . d To:tfsf] jf:tf ulb{g .’ ha pgLx¿ lax] 3/ k'u], To;a]nf luˆ6sf] Kofs]6 gb]v]/ km]l/ 3/} kmls{P, lukm\6 lng . To;a]nf k|1fg /f]O/x]sf] lyof] . k|1fn] k|1fgnfO{ b]v]/ b'a} xft km}nfOg\ . b'a} Ps cfk;df unf ldn]/ ?g yfn] . b'a} lxSsf 5f]8L5f]8L /f]O/x]sf lyP . dL/fsf] cfFvfaf6 klg cfFz' aUg yfNof] . k|1fgnfO{ cfˆgf] cFufnf]df a]/]/ p;nfO{ DjfO{+ vfg yflng\ . p;nfO{ klg t}of/ u/]/ ;a} sf/df a;] . b'a} s]6fs]6L Ps cfk;df wSsf dfb}{ xNnf ul//x]sf lyP . xfFl;/x]sf lyP . à nvgp, pQ/ k|b]z cg'jfbM /fh]z vgfn
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 37
rf/ n3'syf cfnf]s s'df/ ;ftk't] ! cZjTyfdf xtf]xt
as
s.
co m
ælktf>L Û xh"/n] ch{'gsf] k|lt:kwL{ PsnJonfO{ lg:t]h ug{ p;sf] bflxg] xftsf] a"9L cf}Fnf dfUg' eof], clg p;n] klg ;xif{ cfˆgf] a"9L cf}Fnf lbP/ xh"/nfO{ yKk8 xfg] em}F kf] eof] t. To;af6 ePsf] g}lts k/fhon] xh"/nfO{ kl5;Dd klg kL8faf]w x'G5 xf]nf lg <ÆcZjTyfdfn] b|f]0f;Fu ;f]w]. æk'q Û Ps lziosf] ¿kdf p;n] dnfO{ k/f:t ul/lbof], o;}df d]/f] ;fy{stf 5. ch{'gn] t dnfO{ clxn];Dd k/f:t ug{ ;s]sf] 5}g, clg ltdLn] klg t dnfO{ 5f]/fsf] ¿kdf k/f:t ug{ ;s]sf 5}gf} lg Û 5f]/f, d u'¿sf] ¿kdf ch{'g;Fu / lktfsf] ¿kdf ltdL;Fu k/f:t x'g rfxG5'.Æ b|f]0fn] pQ/ lbP. ====== clg o; k5fl8sf] syf elg/xg' cfjZos 5}g.
kh
@ gofF hft -gO{ hft_
w
w
w .k
ha
ss
æs] xf] xF < t}Fn] t k"/} clkm; el/ of] va/ km}nfOlbPsf] /x]5;\ ls d klg …sf]6f’af6 x'F eg]/ ÛÆ PsnJosf] j+zhsf] Ps clwsf/Ln] cDa]8s/sf] j+zhsf] lkpgnfO{ xsf¥of]. æxh"/ d}n] t xfdL b'j} …sf]6f’ sf efO–efO xf}F eg]/ ;f]r]sf] lyPF .Æ lkpgn] yy{/fpFb} eGof]. æ;'g\, d s;sf] j+zh x'F yfxf 5 < PsnJosf] a'lem:f\ Û ToxL PsnJo h;sf] gfd ch{'gsf] gfd;Fu} ;Fw} lnOG5. clg tF s;sf] j+zh < cF sfg vf]n]/ ;'g\, d ;j0f{ PsnJo geP klg IfqLo PsnJo t x'F g} Û
# kmnbfoL xTs]nf -kmlnt_
Hof]ltifzf:qsf] lstfasf] kfgf kN6fpFb} ub{f p;sf] cfFvf xTs]nfsf] agfj6sf] cfwf/df ul/g] eljiokmn dfly k¥of]. p;n] ;a} k|sf/sf] agfj6sf] cWoog u/L;s]kl5 ;a} eGbf kmnbfoL agfj6nfO{ ;Demgfdf /fVof]. To; kl5 p;n] cfˆgf] xTs]nf tkm{ Wofg lb+bf t s] kfof] eg] p;sf] xTs]nf Tof] cTolws kmnbfoL xTs]nf;Fu 7\ofSs} ldNYof]. clg Tof] b]v]/ pm v';Ln] d';'Ss xfF:of] . 38 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
$ ufGwLsf] afv|f] -ufFwL sL as/L_ AjfF;f]sf] rË'ndf kmF;]sf] Pp6f afv|f]n] a8f] cg'go lgj]bg u¥of] – æd /fi6«lktfsf] afv|f] x'F. d]/f] OHht t hËnsf] /fhf l;+xn] klg u5{ . sd ;] sd dnfO{ t 5fl8b]pm Û Æ æolb To:tf] xf] eg], d}n] tFnfO{ 5f]8\g} ldNb}g, lsgls d t cfˆgf] k"j{ hGddf uf]8\;] lyPF. clg cF Û dg{] qmddf of] s'/f klg yfxf kfO/fv\ Û cfhef]ln hËndf l;+xsf] xf]Og xfd|f] /fh rNg] u5{ ÛÆ o;f] eGb} AjfF;f]n] afv|f]sf] uw{gdf cfˆgf] bfFt uf8Øf]. cg'jfb – Psb]j clwsf/L
co m
832, Housing Board Colony, Saddu Raipur India
ss
kh
as
s.
cg'jfbssf] 7]ufgf– à /Tg gu/–! ;f}/fxf rf]s k|b]z g+a/ #, lrtjg g]kfn
w .k
ha
k7gLo ;flxlTos klqsfx¿
w
w
g]kfnL, cleJolQm, efg', xfd|f] k'?iffy{, bfloTj, lzjk'/L ;Gb]z, zfNdln, hgdt, ;'n]v, zAbfª\s'/, sf}lzsL, z[ª\vnf, gjk|1fkg, r]tgf ;Gb]z, cIf/dfu{, hd36, sNkt?, cfn]vg, gf/L:j/, /h:yn, skg jfg]Zj/, bf]efg, j}hoGtL, zAb;+of]hg, jlgtf, clegj, syflnsf, ;+ud cleofg cflb ;flxlTos klqsfx¿ lgoldt ¿kdf k|sflzt eO/x]sf 5g\ .
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 39
Joª\Uo
h+unL /fhgLlt d'g kf}8]n
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
h+unsf]] k|wfgdGqL kbdf cnf]slk|o kf6L{sf cWoIf af3axfb'/ lj/fhdfg ePsf] jiff}{+ eO;s]sf] lyof] . slxn] xh"/afp af3 , slxn] afp af3 , slxn] 5f]/f af3 . 5f]/f geP 5f]/Ln] klg of] kb kfpg' k5{ eGg] dfu p7\g yfln;s]sf] lyof] . t/ Pp6f s'/f eg] k|i6 lyof], k|wfgdGqL af3sf] hflt dfq x'g kfpg] . of] kbdf logLx¿sf] k':t}gL clwsf/ ePsf]h:tf] . lrl8ofvfgfdf a;]/ cjsfz kfO;s]sf af3 klg k|wfgdGqL g} x'g vf]lh/x]sf lyP . hlt;'s} a'l4 eP klg, hlt;'s} cSsn eP klg ;f]emf;femf hgfj/ / hGt'x¿ s;}n] klg of] cj;/ kfO/x]sf lyPgg\ . s;}n] lj/f]w u¥of] ls To;sf] 3fF6L /ftf/ft lzsf/L af3x¿sf] bfx|fdf kl/xfNy] . k|wfgdGqL af3n] cfˆgf] k|d'v ;lrjdf gLnf] :ofnnfO{ /fv]sf] lyof] hf] b]Vb} cfsfzsf] tf/f emf?Fnfh:tf] ub{Yof] . Pp6f uwfn] cfhsfn s]xL lbgb]lv lkP :ofn;fanfO{ x}/fg kfl//x]sf] lyof] kmf]g u/]/ . d"n s'/f] s] lyof] eg] uwf dxf]bonfO{ cfˆgf] ufog snfdfly w]/} uj{ lyof] . cfwf /ftsf] ;dodf ha pm cfˆgf] pTs[i6 /funfO{ cfˆgf] ;'dw'/ :j/af6 u'Ghfodfg ub{Yof], h+un To;}To;} ax'nfpg dfq afsL x'GYof] . slt k6s p:tfb uwfnfO{ af3sf k|x/L afFb/x¿n] s6\7fdf /flv;s]sf lyP . Ps k6s t k|wfgdGqL af3axfb'/n] /L;n] emG8} /fqLsf] :GofS;df p8fOlbPsf lyP p:tfb uwfnfO{ . Tof] t 56\6' lkP :ofnn] æof] xf8}xf8sf] k|f0fLnfO{ vfP/ klg s] ug'{, 3fF6L dfq} b/kml/G5 .Æ eg]/ af3sf] d'vaf6 hf]ufOlbPsf] lyof] . To;} lbgb]lv uwf / :ofnsf] lxdlrd a9]sf] lyof] . ToxL lxdlrdsf] kmfObf p7fP/ uwf s'g} 7"nf] bfp dfg]{ rSs/df lyof] . pm a/fa/ lkP ;fxanfO{ kmf]g ul//xGYof] t/ ;xfos lkP km\ofp/f] / x'F8f/n] uwfnfO{ lkP;fxa;+u ljleGg axfgf agfP/ s'/} ug{ lbGgy] . uwf klg sd ln+8] lyPg, kmf]g u¥ofu¥o} ub{Yof] . cflht eP/ :ofnn] Ps lbg kmf]g p7fof] . ælkP ;fxa, xh"/nfO{ kmf]g ubf{ubf{ cfˆgf] y't'gf] g}+ lvO;Sof] . ldq eP/ klg o:tf] ug]{ < xh"/sf tL km\ofp/fx¿n] s'/} ug{ lb+b}gg\ . Tof] ufog snf k|lti7fgdf pk s'nkltsf] kb e/v/} vfnL ePsf] 5 . nf} g , To;df dnfO{ ldnfOlbpmF g . xh"/l;jfo sf] 5 / xfd|f] < d]/f] ufog snf t xh"/nfO{ 40 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
yfxf g} xf]nf . Ps k6s z'¿ u/]+ eg] zx/g} ysf{pg ;S5' cfˆgf] ub{e /fun] . xh"/ t snfsf] k'hf/L, d]/f] olt sfd ul/lbg' k¥of] lkP;fxa .Æ—uwfn] ;s];Dd cfˆgf] :j/nfO{ rf;gLn] lehfP/ ljGtL r9fof] . k|:tfj ;'Gg]lalQs} uwfnfO{ /L; pl7uf] .æ ;fnf uwf, a'l4;'l4 5}g, k|f1 x'g] ;kgf b]V5 Æ— dgdg} a/a/fof] 5§' :ofn t/ egf]; s] < 6fn6'n kf/]/ uwfnfO{ kG5fof] . t/ uwf klg sd sxfF lyof] / .p:nfO{ yfxf lyof], h+undf h] klg x'G5 . s]sf] 1fg < s]sf] a'l4 < . oxfF s'g] sfg"gg} lyPg . k|wfgdGqL af3axfb'/ / ltgsf rdrf, 8f8", kGo"n] h] eGof] ToxL x'GYof] . To;}n] uwf h;/L klg :ofnnfO{ kmsfpgdf nfu]sf] lyof] . / Tof] s|ddf pm lbgx'F s]xL g s]xL sf];]nL kft k7fpg yfNof] k|wfgdGqLsf] ;lrjfnodf . k|wfgdGqL af3axfb'/ p;} k':t}gL k|wfgdGqL ePsf] sxfF lyof] / . p;n] cfˆgf] af3 kGhf ;a}lt/ km}nfP/ /fv]sf] lyof] . dxTjk"0f{ ;a} 7fpFdf cfkgf cGweQm r]nfx¿ efn' , l;+x , lrt'jf , clh+u/nfO{ dgdf]hL clwsf/ lbP/ /fv]sf] lyof] . s;}n] rfO+r'O+ u¥of] eg] Tof] leml/Kk af3axfb'/sf] a]n'sfsf] l;tg algxfNYof] . k|wfgdGqLsf] ;lrjfno lkP :ofnsf] g]t[Tjdf af3axfb'/sf] cfxf/f h'6fpgd} Jo:t x'GYof] . k|To]s /ft gf} ah]lt/ af3axfb'/ ef]hgsf] nflu a:bYof] / p;nfO{ ef]hgdf s'g} l;+uf] / lhpFbf] hgfj/ rflxGYof] h;nfO{ pm v]nLv]nL, v]nfO{ v]nfO{ ljb]zL /fhb"tfjf;af6 cfPsf] pQd sf]6Lsf] dlb/fsf];fy pb/:y ub{Yof] . To;kl5 pm cf/fdn] ;'snf x'GYof] / csf]{ lbg afx| gah'Gh]n ;'ltg} /xGYof] . oltGh]n h+unsf] zf;g :ofnn] g} rnfpFYof] . h:t} h¿/L sfd k/] klg af3axfb'/ p7\b}GfYof] . s;}n] p;nfO{ p7fpg] ;fx; klg ub}{GfYof] . Ps k6s Pp6f o'jf lrt'jf lkP ePsf] lyof] . /flt af3axfb'/ ;'lt/x]sf] a]nfdf h+undf cfuf] nfUof] . xfxfsf/ dlRrof] . kz' , k+IfL, hgfj/x¿ cf>osf] nflu efufefu ug{ yfn] . o:tf] cfkft cj:yfdf k|wfgdGqLnfO{ cjut u/fpg' cfˆgf] st{{Jo 7fgL o'jf lkPn] af3axfb'/nfO{ p7fpg] ePsf], aNntNn cfFvf ldRb} n/al/+b} /L;n] cfuf] eP/ p7]sf] af3n] o'jf lkPsf] s'/f t ;'g]g ;'g]g, pN6} o'jf hf];nfO{ leml/Kk} kf/]/ rkfOlbof] . Tof] a]nfb]lv k|wfgdGqL dxf]bonfO{ s;}n] p7fpg] cfF6 ub}{GfYof] . lbgsf] afx| ah] p7]kl5 dg nfUof] eg] h+unsf Ps cfwcf]6f ;d:of ;'gL 6f]kNYof] / ;dfwfg s]xL ug'{ k/] klg lkP uwfnfO{ cx|fP/ cf/fd ug{ lx+8\lbGYof] . Pp6f ljr/f kfG8f Ps xKtfb]lv ef]s} Kof;} af3axfb'/sf] b}nf]df al;/x]sf] lyof] k|wfgdGqLnfO{ e]6\g t/ uwfn] clxn];Dd uP/ s] sfd 5 eg]/ ;f]w]sf] klg lyPg . kfG8fsf] ;d:of uwfn] t a'em]sf] lyPg , af3axfb'/n] emg ;'Gg] s'/} ePg . ;fdfGotof k|wfgdGqLsxfF 8/n] s'g} hgfj/ klg ;d:of lnP/ cfpFb} cfpFb}gy] . pN6} vfOb]nf eGg] 8/ nfUYof] ;a}nfO{ . of] km'Rr] kfG8f eg] cfkm\gf 7"nfx¿n] /f]Sbf/f]Sb} klg ;fx;sf;fy cfˆgf] ;d:of k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 41
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
k|wfgdGqLnfO{ ;'gfpg cfPsf] lyof] . o'jf kfG8f klg u/f];\ t s] u/f];\ , pgLx¿sf] cl:tTj g} ;dfKt x'g] cj:yfdf k'lu;s]sf] lyof] . Tof] h+undf pgLx¿sf] ;+Vof 36\b}36\b} tL; j6fdf k'lu;s]sf] lyof] . pgLx¿nfO{ dfG5]n] kfP dfG5]n], ag la/fnf]n] kfP ag la/fnf]n], x'Fbfx'Fbf :ofnn] kfP :ofnn] klg dfl/lbGy] . pgLx¿sf] a:g] h+un klg j:tL a9fpg]x¿n] ;vfk kfb}{ uO/x]sf lyP . lkpg] kfgLsf] klg ;fx|} cefj e};s]sf] lyof] . log} s'/fx¿ k|wfgdGqL af3axfb'/;dIf /fVg jL/ aneb|h:tf] PSn] lg:s]sf] lyof] t/ ;ft lbg eO;Sbf klg lkPn];d]t p;sf] ;d:of a'em\g] k|of; u/]sf] lyPg . lkP :ofnnfO{ af3axfb'/sf] cfxf/f h'6fpg'af6 km';{b g} x'Fb}GfYof] . To;}n] s] ;'gf];\ / s] egf];\ k|wfgdGqLnfO{ . Tof] o'jf kfG8fsf] cfF6n], Ps lsl;dsf] ;Tofu|xn] h+undf eg] xnrn dlRr;s]sf] lyof] .ynr/ , peor/ ,hnr/x¿ s]xL yfxf gkfPsf]h:tf] d'G6f] n'sfP/ r'krfk a;]sf lyP af3axfb'/sf] 8/n] . o;f] cfkm"cfkm" a;]sf] a]nfdfrflx+ vf;v'; vf;v'; z'¿ e};s]sf] lyof] . t/ h+unsf] jftfjf/0fnfO{ pb\Bf]ltt kfg]{ sfdrflx+ Pp6f a'l4dfg ;'ufsf] g]t[Tjdf r/fr'?ª\uL tyf k+IfLx¿n] ul//x]sf] lyP . lu4b]lv rLn, sfu, k/]jf, 8fFkm], d'gfn, 9's'/, d}gf, as'Nnf nufot ;fgf r/fx¿ lkm:6], e+u]/f;d]t af3axfb'/sf] cGofo / s'zf;gsf] lj?4df uLt ufO/x]sf lyP . logLx¿ kfnf] ldnfP/ x"nsf x"n k|wfgdGqL ;lrjfnodfly p8\b} af3axfb'/sf] cGofo, s'zf;g, efOelthfjfb, hfltjfbsf] lj/f]wdf uLt ufpFb}, gf/f nfpFb} p8\g yfn]sf lyP . tn ePsf k|wfgdGqLsf rf6'sf/ :ofnx¿, s's'/x¿, ˆofp/f]x¿, afFb/x¿, af3x¿, lrt'jfx¿, efn'x¿ /L;n] pkm|Lpkm|L r/fx¿nfO{ ;dft]/ lgdf]7L xfn'Fnfh:tf] ug{ yfn]sf lyP t/ tL cfsfzdf p8\g] :jR5Gb hLjx¿nfO{ s]xL gfKg ;ls/x]sf lyPgg\\ . r/f r'?ª\uLx¿sf] of] ljb|f]xn] kfG8fsf] hf]znfO{ cfsfzdf k'¥ofO/x]sf] lyof] . lkP :ofn lanvaGb cj:yfdf k'lu;s]sf] lyof] . :ofnn] af3axfb'/nfO{ ;a} s'/fsf] a]nLla:tf/ nfO;s]sf] lyof] . af3n] t Tof] lkm:6] kfG8fnfO{ /ftf/ft lgdf]7]/ kmflnlbg] cfb]z klg lb;s]sf] lyof] t/ r/fx¿sf] ljb|f]xn] :ofnn] cfF6 ug{ ;s]sf] lyPg . otf :ofnnfO{ uwfn] lbgx'F rfs/L u/]/ x}/fg kfl/;s]sf] lyof] . Ps lbg a]n'sL;Dd klg af3axfb'/sf] cfxf/f gh'6]/ :ofn lrlGtt lyof] . Tof] lbg :ofnn] af3sf] cfxf/f h'6fpg Pp6f clh+u/nfO{ lhDdf lbPsf] lyof] t/ p;n] kmf]g g} p7fO/x]sf] lyPg . cfxf/f h'6fpg ;s]g eg] ax'nf af3n] cfkm}+]nfO{ vfOb]nf eGg] kL/ lyof] :ofnnfO{ . :ofn ;fx|} lrlGtt lyof] . ToxL a]nf uwfsf] kmf]g cfof] k|f1 agfOlbg] ofrgf;lxt . crfgs 5§' :ofnsf] lbdfudf Pp6f pkfo k|:km'l6t eof] / ;f]xLcg'¿k p:n] uwfnfO{ kmf]gd} eGof]—æx]g'{;\ ub{ehL , ;+hf]un] Pp6f ;'Gb/ cj;/ xft k/]sf] 5 t/ tkfO{+n] ug{;Sg'xf]nf h:tf] nfUb}g . ug{ ;s] tkfO{+sf] s'nkltTj kSsf .Æ 42 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
olt eg]/ lkP;fxa r'k nflulbP .uwfnfO{ cft'/L nfluxfNof] . p;nfO{ t h;/L klg kb k8\sfpg' lyof] . To;}n] uwfn] t'?Gt} pT;flxt x'Fb} eGof] —æP, To;f] eP elgxfn+" t xh"/ . d h;/L eP klg of] cj;/nfO{ u'Dg lbGg .xh"/n] z+s} g dfg"F .Æ æ7Ls 5 To;f] eP . cfh k|wfgdGqLHo"sf] cfxf/f cem} h'6\g ;s]sf] 5}g .tkfO{+ pxfFnfO{ ;]s'jf, sjfkm , e'§g ;a} k'Ug] Pp6f ultnf] lzsf/sf] Joj:yf ul/lbgf];\ . tkfO{+sf] sfd kSsf . pxfFn] Ho"gf/ ug]{ a]nfdf d laGtL 6S/\ofP/ tkfO{+sf] sfd u/fO+lbpFnf .To;f] ug{ ;Sg' eof] eg] kl5kl5;DdnfO{ tkfO{+nfO{ /fd|f] x'G5 .Æ— :ofnn] ;fptL u/]sf] kf/fdf eGof] . uwfsf] eg] k|:tfj ;'Gg]lalQs} 8/n] ;" g} cfpnfh:tf] eP/ cfof] . æd o:tf] ug{ ;lSbgÆ—eGg klg ;s]g . kbsf] nf]en] p;nfO{ k+u' agfOlbPsf] lyof] . æ x'G5 , lkP;fxa , d sf]lz; u5'{ Æ— eg]/ gLnf]sfnf] x'Fb} TofxfFaf6 lg:Sof] . ptf uwf n'?n'? s;/L af3axfb'/sf] nflu lzsf/ h'6fpg] eGg] ;f]rdf dUg eP/ lx+l8/x]sf] a]nfdf ljk/Lt dfu{af6 ;f]emf] / dxf1fgL pF6 k|;fbnfO{ cfO/x]sf] b]Vof] . k|f1 kbsf] nflu pF6 k|;fb g} ;jf{{lws 1fgL / of]Uo JolStTj lyP . of] s'/f ;a}n] eGy] / uwfnfO{ klg yfxf lyof] . uwf t pF6sf] k'R5/df afFlwg nfos klg lyPg . uwfsf] s'l6n a'l4df Pp6f eo+s/ ;f]r cfof] . p:n] xTt g kTt xft hf]8]/ pF6nfO{ gd:sf/ u¥of] / eGof]—æ xh"/ sxfF lx+8]sf] < d t xh"/nfO{ g} e]6\g lx+8]sf] v'zLsf] va/ ;'gfpg . nf} ca ef]h Vjfpg';\ , xh"/ ca s'nklt x'g] kSsf eO;Sof] . k|wfgdGqLHo"n] af]nfpg' ePsf] 5 . cfh gf} ah] a]n'sL d xh"/nfO{ lng cfpF5' . t}of/ eP/ a:g'xf]nf .Æ pF6nfO{ Tof] km6fxf uwfsf] k6Ss} ljZjf; lyPg . tyflk ;fFRr} g} xf] ls eG7fg] pF6 dxf]bon] . x'g klg uwf gf} aHbf g aHbf pF6nfO{ lng cfOk'Uof] . b'a} k|wfgdGqLsf] ;lrjfno hxf‘ pgsf] lgjf; klg lyof], k'u] . uwfn] :ofn lkP;+u s'/f u/]/ pF6nfO{ k|wfgdGqLsxfF e]6\g k7fOlbof] / cfkm"x¿ xft ldnfP/ /fj0fL xfF;f] xfF:g yfn] . csf]{ lbg uwf s'nklt 3f]lift eP t/ Pp6f a'l4hLlj pF6 eg] x/fP . pF6 k|wfgdGqLsf] ;lrjfno leq uPsf] t/ glg:s]sf] s'/f wgf{ lbP/ a;]sf] kfG8f / cfsfzdf p8\g] nf6f]s;]/fx¿n] b]v]sf lyP . t;y{ pgLx¿n] af3axfb'/, :ofn / uwf ldn]/ pF6nfO{ ufoa u/]sf] gf/fx¿ u'Ghfodfg ug{ yfn] . kmn:j¿k ynr/ / peor/x¿n] klg af3axfb'/sf] zf;gsf] lj/f]w ug{yfn] . o:tf]df 5§' :ofnn] af3axfb'/nfO{ Pp6f cd"No ;Nnfx lbof] h:sf] kmn:j¿k k|wfgdGqL af3axfb'/n] aof]a[4 efn'sf] cWoIftfdf Pp6f ;ldlt agfOlbP h:n] Ps jif{leq af3axfb'/nfO{ k|ltj]bg lbg' lyof] / ljifo lyof] k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 43
kh
as
s.
g]kfnL n]vg ;'wfg{ rfxg]x¿sf nflu z/brGb| j:tLåf/f lnlvt cTo'kof]uL k':ts
co m
—ædflg;sf] Joj:yf /fd|f] ls h+unsf] <Æ k|ltj]bg b'O{jif{sf] cGtdf cfof] . Tof] a]nf;Dd af3axfb'/n] dhf;Fu cfˆgf] Joj:yf rnfof], lj/f]wLx¿nfO{ tx nufof] . k|ltj]bgsf] lgisif{ klg af3axfb'/s} kIfdf cfof] . efn'n] k|ltj]bg k|:t't ub}{ eGof] —æk|ltj]bgsf] lgisif{ xf]—dflg;sf] Joj:yf eGbf h+uns} Joj:yf /fd|f] .Æ tTkZrft\ af3axfb'/sf] Joj:yf emg dhfn] rln/x]sf] 5 hxfF :ofn / uwfx¿sf] xfnLd'xfnL 5 . ( (*$(#&$*)$ à zflGtuf]/]6f] , rfjlxn, sf7dfG8" .
ha
ss
…g]kfnL s;/L n]Vg] <Ú
w
w
w .k
k|sfzs lzIfs dfl;s 1fg lj1fg z}lIfs ;xsf/L ;+:yf ln= hfjnfv]n, nlntk'/ )!–%%$#@%@, %%$*!$@
44 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
;+:d/0f
g/axfb'/ e08f/L ef/tLo g]kfnLsf zfg / dfgsf k|tLs 1fgaxfb'/ 5]qL
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
lbns'df/L lbbL;Fu lgs} k6s cf;fddf e]6 ePsf] xf] . @)!& sf] dO dxLgfsf] @* tfl/ssf lbg lbns'df/L lbbL;Fu l;nu8Ldf e]6 ePsf] lyof]. ef/tLo g]kfnL eflifs cNk;+Vos ;ldltn] cfof]hg u/]sf] ;+uf]i7Ldf lbbLn] d'Vo cltlysf] cf;g cnÍ[t ug{'ePsf] lyof] eg] of] k+lÍsf/nfO{ klg jQmfsf ¿kdf cfdlGqt ul/Psf] x'gfn] d~rdf pxfFsf] 5]j}df a:g] df}sf h'/]sf] lyof]. l;lSsdsf k"j{ d'VodGqL g/axfb'/ e08f/Lsf 5]pdf a:g], a;]/ s'/f ug{] ;f}efUo eg] of] cls~rgnfO{ s'g} lbg klg k|fKt ePg. cF, ut nueu b'O{ jif{b]lv pgL;Fu ;fdflhs ;~hfn km];a'sdf ldqtfsf] ;Dks{ ag]sf] lyof]. g/axfb'/ e08f/L g]kfnL efiff tyf hfltsf nflu dxt sfo{ u/]/ ;a}sf] gh/df kg{] prfOdf k'u]sf, ;a}n] b]v]sf, lrg]sf gd:o JolQmTj x'g\. ;g !(*% df pgnfO{ k/}af6 b]v]sf] clg pgsf] cf]h:jL efif0f ;'g]sf] la;{]sf] 5}g, la;{g] 5}g slxNo} lsgeg] Toltsf] rf]l6nf] efif0f cfˆg} dft[efiff g]kfnLdf klxnf] k6s ;'g]sf] lyPF. uj{n] 5ftL 9Ss km'n]sf] lyof] To;j]nf, /f}F 7f8f ePsf lyP. To;tfs pgL sf+u|]; bnsf] eP/ r'gfj k|rf/sf] p2]Zon] t]hk'/ cfPsf lyP. pgn] a8;f]nf ljwfg ;ef ;dli6sf sf+u|]; dgf]gLt k|fyL{ v]d/fh clwsf/Lsf] kIfdf lzª/L, a8;f]nf, t]lnofufpF cflb 7fpFdf cfof]lht r'gfjL ;efx¿df efif0f lbPsf lyP eg] laxfnL ;dli6sf sf+u|]; pDd]bjf/ :j¿k pkfWofosf] eP/ ljleGg 7fpFx¿sf ;efdf efif0f lbP. To;} u/L t]hk'/ nf]s ;ef ;dli6sf sf+u|]; k|fyL{ ljlkg kfn bf;sf] kIfdf klg g]kfnLefifL If]qx¿df k|rf/ cleofg rnfPsf x'g\. l;lSsdsf d'VodGqL g/axfb'/ e08f/LnfO{ x]g{ / pgsf] efif0f ;'Gg ;efx¿df xhf/ xhf/ g]kfnLefifL hgtf e]nf ePsf lyP. tL ;efx¿df ef]6/ dfq xf]Og, ef]6df gfd gePsf :s"n] 5fq5fqfsf] ;+Vof klg sd lyPg. of] k+lQmsf/ klg pgsf] efif0f ;'Gg t]hk'/b]lv /fªf;'s / t]lnofufpF k'u]sf] xf]. g/axfb'/ e08f/Lsf] k|rf/n] t]hk'/ nf]s;ef / lgs}j6f ljwfg ;ef ;dli6df sf+u|]; kf6L{sf pDd]bjf/nfO{ ljhoL x'gdf d2t k'¥ofPsf] xf]. k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 45
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
9]lsofh'nL ;dli6df lx/0o a/f / laxfnL ;dli6df :j¿k pkfWofo ljhoL eP eg] ;f]l7of / a8;f]nf ;dli6sf sf+u|]; k|fyL{ k/flht eP. e08f/Ln] hf]8bf/ k|rf/ u/] klg a8;f]nf ;dli6df v]d/fh clwsf/L ljhoL x'g ;s]gg\. !(*% sf] cfd r'gfjdf ljz]if u/L zf]l0ftk'/ lhNnfdf d'VodGqL g/axfb'/ e08f/Lsf] 7"nf] k|efj k/]sf] lyof]. sf+u|];sf] elTsg nfu]sf] 38]/L pgn] c¿ elTsg'af6 hf]ufP. a8;f]nf ;dli6df g]kfnLefifL k|fyL{ b'O{hgf lyP sf+u|];sf v]d/fh clwsf/L / o'gfO6]8 dfOgl/l6 k|mG6sf dfwj e§/fO{. c;d u0f kl/ifbsf k|km'Nn uf]:jfdL ljhoL eP. Pp6f s'/f s] 5 eg] c;ddf ljleGg efiffefifL hguf]i7Lsf] a;f]af; 5, eflifs cfwf/df s'g} klg hguf]i7Ln] r'gfj lhTg ;Qm}g. s'/fnfO{ 5n{Ë kfg{ To; ;dosf] c;dsf] /fhg}lts k[i7e"ld x]g{' cfjZos x'G5. !(*% sf] r'gfjsf] ;do c;ddf sf+u|];sf] l:ylt ;an lyPg. c;ddf !(&( b]lv 5 jif{;Dd ljb]zL gful/s alxisf/ ug{] cfGbf]ng rn]sf] lyof]. ;g !(*% df cfGbf]ngsf/L 5fq ;+:yf, c;d u0f;+u|fd kl/ifb / s]Gb| ;/sf/sf aLrdf q}kflIfs P]ltxfl;s c;d ;demf}tf ;DkGg eof]. To;} jif{ c;d u0f kl/ifb gfdsf] cf~rlns /fhg}lts bn u7g ul/of] clg cfGbf]ngsf/L 5fqg]tf k|km'Nn s'df/ dxGt bnsf ;efklt r'lgP. r'gfjL xfjf gjul7t c;d u0f kl/ifblt/ rn]sf] lyof]. r'gfjdf ax'dt lht]/ c;ddf c;d u0f kl/ifb bnsf] ;/sf/ algof]. s]xLlbg cl3;Dd 5fq /x]sf k|km'n\n s'df/ dxGt b]zsf slgi7td d'VodGqL ag]. c;dsf] o:tf] ;fdflhs, /fhg}lts kl/l:yltsf] ;dodf l;lSsdsf d'VodGqL g/axfb'/ e08f/L sf+u|];sf] eP/ c;ddf cfPsf lyP. a'lemG5, k|wfg dGqL /fhLj ufGwLsf] lgb{]zdf pgnfO{ c;d k7fOPsf] lyof]. uf]v{f kmf}hn] b]zsf] :jfwLgtf / ;Ldf ;'/Iffsf nflu u/]sf] Tofu / alnbfg ;j{ljlbt 5. To;}n] o'4If]q xf];\ of ;Gqf;jfbL bdg, uf]v{f kmf}h k7fOG5. p;} u/L cfkbsf] ;dodf /fli6«o bnnfO{ arfpg g]kfnLefifL hgtfsf] andf g]kfnLefifL d'VodGqLnfO{ v6fOPsf] xf] ls h:tf] nfU5. g/axfb'/ e08f/Lsf] efif0f ;'g]sfx¿ cfh klg >4fn] pgsf s'/f u5{g\. sf+u|];sf] kIfdf s'/f u/] klg hftLo r]tgfnfO{ pgn] slxNo} la;{]gg\. sf+u|];sf] r'gfjL k|tLs lrXg xft lyof]. efif0fdf pgn] eg], ef]6 xft lrXgdf lbg' k5{ t/ ;fy} of] klg Vofn ug{' k5{ Tof] xft s;sf] xf]. cfˆgf] xftdf ef]6 xfn\g' k5{ eg]/ pgn] cfˆg} hftLo pDd]bjf/nfO{ lhtfpg' k5{ eGg] s'/f u/]. sltko k9]n]v]sfx¿n] e08f/Lsf] efif0fsf] u"9fy{ cgk9 ufpFn] v]tLjfn xn] sf]bfn]x¿nfO{ a'emfpg yfn]. t/ cgk9 g} eP klg pgLx¿g] e08f/Lsf s'/f a'em]5g\. x'g klg pgsf] xF;L 7§f, af]8L n\of+Uj]h / 46 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
la;fO la;fO /f]rs s'/f u/fO 3tnfUbf x'gfn] efif0fsf] u"9fy{ a'ˇg s;}nfO{ ufx|f] ePg. cf;fddf cfh klg w]/} ;ef, af}l4s hd36 / kfg k;nx'Fbf] klg hftLo ;r]ttfsf] s'/f cfpFbf e08f/Lsf] ;f+s]lts z}nLdf …s;sf] xft’ eGg] ul/G5 . g]kfnLsf …axfb'/’ / …sfG5f’ zAbnfO{ w]/}n] rf}sLbf/ / c¿sf 3/df sfd u/]/ hLjg wfGg] gf]s/sf] ko{fojfrL 7fg]sf] b]lvG5. g/axfb'/ e08f/L klxnf] k6s d'VodGqL x'Fbf eg]sf] ;'lgof], …P s'g} axfb'/ klg b]zdf d'VodGqL x'g ;Qmf]/x]5.… g/axfb'/ e08f/L ef/tsf klxnf] g]kfnLefifL d'VodGqL x'g\, o;}n] ;f/f ef/tLo g]kfnLefifL hgtfsf k|ltlglw dflgP. cfh g/axfb'/ e08f/L of] o'UdzAb s'g} JolQmjfrs ;+1f geP/ ef/tLo g]kfnLsf] zfg, dfg / cfTdljZjf; a'emfpg] ljz]if0f zAbsf] ¿kdf klg Jojxf/ ul/g yfn]sf] 5. ef/tsf] ;+ljwfg algFbf g]kfnL efiff uflePg. g]kfnL efiff ef/tdf hlGdPsf] ef/tsf] ;d[4 efiff ;+ljwfgdf cGte'{Qm x'g' k5{ eg]/ xfdLn] eGg ;s]gf}+ . !(%^ ;gdf aNn b]x/fb'gsf kqsf/ cfgGbl;+x yfkfn] cfjfh p7fP. 5QL; jif{sf] cfGbf]ng kl5 ;g !((@ df dfq g]kfnL efiffn] ;f+j}wflgs dfGotf kfof]. k[YjLs} ;a}eGbf 7"nf] nf]stGq ef/tjif{sf] ;+;bdf ‐nf]s;ef / /fHo;ef_ ;ft ;o eGbf a9L ;f+;b 5g\, h;df g]kfnLefifL ;f+;bsf] ;+Vof xftsf cf}+nfdf uGg gk'Ug] 5. o:tf] kl/l:yltdf ;+VoflwSon] ;dy{g h'6fpg' ;lhnf] lyPg. o;df l;lSsdsf d'VodGqL g/axfb'/ e08f/Ln] h'g e"ldsf lnP To;}sf] e/df g]kfnL efiffn] ;f+j}wflgs dfGotf kfPsf] xf]. g]kfnL efiffnfO{ ef/tLo ;+ljwfgsf] cf7f}+ cg';"rLdf cGte'{Qm u/fpgdf g/axfb'/ e08f/L / pgsL wd{kTgL ;f+;b lbns'df/L e08f/Lsf] h'g cjbfg 5 Tof] ct'ngLo 5. g/axfb'/ e08f/Lsf] ljzfn JolQmTj / s[ltTjsf] j:t'lgi7 ljZn]if0f u/]/ d"NofÍg k|sflzt x'g nfu]sf] :d[ltu|Gyaf6 z'¿jft x'g]5 . o; n]vdf e08f/L c;d cfpFbfsf] Ps ;+:d/0ffTds emns dfq k|:t't ul/Psf] 5. * chetrygyan@yahoo.in
xf:o Joª\Uosf] lgGtgkIf x'b}g eGg' ;+:s[t k9\g]n] b'lgofF a'‰b}gg\ eg] h:t} yf]qf] / ;ª\sL0f{ ljrf/ xf] . –e}/j cof{n k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 47
1ftJo
;DkfbsnfO{ kq
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
[g]kfnL xf:oJoª\osf zfZjt lzNkL e}/j cof{n ‘lji0f' zdf{’sf] gfddf klg n]v–/rgfx¿ n]Vg'x'GYof] . ‘lji0f' zdf{’n] /rgfsf k|wfg ;DkfbsnfO{ k7fpg'ePsf] Pp6f kq oxfF k|sflzt ul/Psf] 5 . …/rgfÚ sf lgldQ pxfFn] klxn] k7fPsf] n]v c:jLs[t ePkl5 To;nfO{ k'gM ;+zf]wg u/L bf];|f] k6s k7fPsf] / To; afkt\ kfl/>lds ;d]t dfu ul/Psf] Joxf]/f dgf]/d z}nLdf kqdf pNn]v 5 . k|=;+=]
48 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
gla;]{sf ;Demgf
;'s{gL dfwj sfˆn]
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
@)^$ ;fndf /f}tx6df 36]sf] jLeT; g/;+xf/ rfgr'g] vfnsf] 36gf lyPg . o; cg'i7fgsf cf/f]xL / clUgxf]qx¿ s'g s'g hft, wd{, lnª\u / ;Dk|bfosf lyP, lsg / s'g k|of]hgsf] nflu g/jnL dxfo1 d~rg u/L cbgfsf] cfnf] /utn] cf]7 k'5]/ lx+8]sf lyP To;sf] ;fdfGo ;+s]t / ;"rgf k|fozM ;j}n] nufO{ klg ;s]sf 5g\ . sxfnL nfUbf] To; cfttfoL lgd{d 36gfn] w]/} lbg;Dd w]/} dflg;nfO{ pb\j]lnt t'NofP/ lgs} lbg;Dd vFuf/]/ pQ]lht t'NofPtf klg To;sf] cfnf] x/s dTy/ x'g gkfpFb} dflg;x¿ nfvfkfvf nfu] / sltko dflg;x¿ clxn] To:tf] 36gf klg 36]sf] lyof] / oxfF < eg] em}+ u/L lx+l8/x]sf 5g\ . 36gf 36]sf] klg cfh Ps bzs lalt;s]sf] 5 . w]/} dflg;n] of] 36gf la;{g klg yfln;s]sf 5g\ . To;tfsf d /f}tx6df lyOgF . 36gf;Fu d cyjf d]/f sf]xL cfkmGtL ;DaGwx¿sf] ToxfF ;xeflutf klg lyPg / klg d}n] Tof] 36gfsf] t xf]Og To; 36gf;Fu ;+nUg Pp6f kfqsf] k|j[lQnfO{ eg] slt sf]lz; ubf{ klg la;{g ;lsgF . hj Tof] kfq d]/f] :d[ltdf cfpg yfN5 clg d Ps}rf]l6 jt{dfgaf6 pl56\l6P/ ctLtdf 7f]lsg k'U5' . @)#* ;fn ebf}lt/} xf] h:tf] nfUb}5 . rGb|lgufxk'/sf] v}/f elgg] 6f]ndf :yfoL a;f]jf;sf] nflu d klg cf>o lng k'u]sf] lyPF . laafx aGwgdf afFlwPsf] klg lyOgF . nfx'/af6 kmls{+bf ar]v'r]sf] o;f] /xn kxnnfO{ ;fIfL /fvL ;+w} sf]bf], ds}n] kfl5+b} cfPsf] lha|f]nfO{ gofF :jfb rvfpg] lemgf] cfsfª\Iff /fv]/ vf]l/ofnfO{ v]tdf cg'jfb ug]{ ;fwgfdf tt{/L k;Lgf aufO/x]sf] lyPF . wfg k|hfltsf] jg:kltnfO{ cfnL, u/fleq s}b u/L h]gt]g /f]kfOF gfds sd{sf08 kf/fo0f u/]/ ;f; /fd|f];Fu km]g{ gkfpFb} ljleGg vfn] l7dfxf / 5];fxf /}yfg] jg:kltx¿n] of] t]/f] afpsf] latf{ xf] / eg] em}+ u/L gjfuGt's afnLsf slnnf 6';f ;d]tnfO{ /;ftn k'¥ofpg 9kSs 9fSt} hfg yfn]sf] lyof] . To;sf] kftsL k|sf]kaf6 cfxt x'g k'u]sf] d]/f] dg, z/L/ To;}+;Fu h'xf/L, l;Fuf}/L v]Nb} lx+l8/x]sf] lyof] . o;} d]nf]df Pslbg eftsf] ekf{O xl/of ds}n] ug{ vf]Hb} s] lyPF Ps hgf ckl/lrt gjfuGt's ck]Iffsf] nfdf] ;f; tfg]/ ;F3f/df nDk;f/ kg{ cfOk'u]kl5 d xtk|e ePF / lglg{d]if Psl5g 6f]nfP/ p;nfO{ x]l//xg k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 49
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
k'u]+ . ev{/ cf/gaf6 lgsfn]/ kfOgdf rf]kNg nfu]sf] sf]bfnf]sf] kftf]h:tf] ;jf{ª\u sfnf] cg'xf/ . x]bf{ klg l3g nfUg] vfnsf] lhª\lu|Ë k/]sf] hLp8fn . sn]6L k/]sf cf]7, lgGofp/f] cg'xf/ . Pp6f ˆofªnf] sldh / sftL k/]sf] xflt b'Pssf] wf]tLn] sª\sfndo aGb} hfg yfn]sf] cl:yk~h/nfO{ h]gt]g 9fs]sf] . k/rqmL g} eP klg b]Vt} bof nfUg] vfnsf] cfs[lt . cltlynfO{ cf>o lbP/ ;Tsf/ ug{ ;Sg] ;fdYo{, Ifdtf / ;Lk oL tLg} s'/f d;Fu s]xL lyPgg\ . 5]sjf/ ljxLg Pp6f km';sf] ;fgf] s6]/f] lyof] . ;k{, laR5Laf6 hf]lug ;lsG5 ls eGg] sfFrf] ;kgfdf a]l/+b} Pp6f vf6 st}af6 dfu]/ NofPsf] lyPF . d]/f] Nofstsf] klxnf] k|fdfl0fs h]yf] ToxL lyof] . vf6 5f]8] cfkm" hfu|fd a:g' kg]{ 5f]8\g g;s] kfx'gf Û o:tf] bf?0f l:yltjf]w u/fpFb} d}n] eg]+ –æx]/ efO vfg t h]gt]g xl/ofds} kf]n]/} eP klg lbpFnf t/ jf;sf] cf; rflx+ gu/] x} . b]lvxfn]sf 5f} ;'Tg] 7fpF klg 5}g / cf]5\ofpg] ;fwg klg 5}g .Æ vf]lkN6faf6 lg:sg yfn]sf uFu6fsfh:tf cfFvf tgSs tfg]/ ;xdltdf 6fpsf] xNnfof] . ds} kf]n]/ vfg lbPF . slt lbgb]lvsf] ef]sf] /x]5 . sdfgL v':sg] u/L vfof] . Ps nf]xf]6f kfgL lkof] / cGTodf gdL7f] nfUg] u/L 9\ofpc u/]/ v}gL df]Ng yfNof] . d}n] ug{ ;Sg] ;xof]u / ;fdYo{ TolQ lyof] . lbgel/sf] wk]8Ln] nvt/fg kb}{ uPsf ylst, ulnt df+zk];Lx¿ lzlyn x'g k'lu;s]sf lyP . ltgLx¿sf] k|To]s cfx6af6 tLtf] kL8fsf] emª\sf/ lg;[t x'Fb} uO/x]sf] lyof] . lylul/P/ w]/}j]/;Dd a:g g;Sg] nv sf6\t} hfg yfn]kl5 ljgf ;Djfb k'n'{Ss 9n]+ . 9Ng' s] lyof] lgb|fn] ˇofKk 5f]kL xfNof] . Ps lgb|f /fd|f];Fu ;'Tg gkfpFb} s;}n] 3r]6\t} 3r]6\t} cfPsf] / hlt an u/] klg d eg] k5fl8 ;b}{, ;b}{ hfg yfn]sf] lyPF . lgs} ;do;Ddsf] 7]nd7]n / k]ndk]nsf] bf]xf]/f] le8Gtdf k/flht x'g] nIf0f b]Vgf ;fy d lsgf/f nfUg s] vf]Hb} lyPF olQs}df Pp6f chªsf] sxfnL nfUbf] kx/f] ;fd'Gg]df b]vf k5{ . d kx/f]sf] y'Dsf]df /x]sf] / k5fl8 cSs/] eL/ b]V5' . ;DxflnpF ;DxflnpF eGbf geGb} d]/f] Pp6f v'6\6f] lhK6]/ eL/lt/ x'lQG5 . z/L/sf] ;Gt'ng ldnfpg ;lStgF . wd{l/+b} To;af6 aRg sf]N6] km]/]/ cufl8 a9\g dfq vf]h]sf] s] x'G5' PSsfl; ToxfFaf6 9'Gd'lgFb} /;ftn k'Ug] tfnn] v:5' . cTof;n] eon] d'6' 9's\9's\ ug{ yfN5 . hLp nu\nu sfDg yfN5 . csfn d} dg]{ ePF eGg] qf;b\ dgf]efjn] 3Dnª\u 5f]Kt} uPkl5 xf];, xjf; x/fpFb} hLp l;tfª\u x'g k'U5 . g/fd|f];Fu k5fl/Pkl5 d em;ª\u x'G5' . r'Nxfsf] rDsfdf 6fpsf] 7f]lsPsf] x'gfn] b'vfOsf] ;'Dnf] z/L/el/ 7f]l;P/ /gfxfn] w'jfF lgsfNg k'U5 . b'v]sf] 7fpFdf ;'D;'DofpFb} o;f] cfFvf prfn]/ x]bf{ e"b[Zo b]v]kl5 d cfkm}+ rlst x'g k'U5' . dnfO{ 3r]6]/ vf6af6 n8fpg] dfG5] c¿ sf]xL geP/ s]xL If0f cufl8 ;]s, tfk u/]sf] pxL gjfuGt's kfx'gf x'G5 . d ;'t]sf] b]v]/ p;nfO{ 50 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
klg lgb|f nfUof] xf]nf . ;'Tg] 7fpF st} gb]v]kl5 dnfO{ g} ws]n]/ pm nDk;f/ kg{ k'u]sf] /x]5 . laxfg ;vf/} p7]/ d cfˆgf] lgTo sd{df nfu]+ . v]tfnf nufpg ;Sg] ;fdYo{ d;Fu lyPg . /f]k]sf] hlt v]t PSn} uf]8d]n ug{ t ;Dej lyPg t/ hlt ;lsG5 Tolt rflx+ ;s];Dd rfF8} l;Wofpg kfP jif{el/ vfgsf] lrGtf ug'{ kb}{g xf]nf eGg] cfsfª\Iffsf] sfFrf] wfuf]df em'l08P/ x'Gx'gfpg k'u]sf] lyPF . s/Lj gf} ah]sf] xf/fxf/Ldf pm klg k+x]nf bfFt lªRr b]vfpFb} cfof] . d}n] t pm lx+8\of] xf]nf eGg] ;f]r]sf] lyPF . uPsf] /x]g 5 . udL{ c;fWo} lyof] . k;Lgfn] d lgTy'|Ss leHg k'u]sf] lyPF . j]n'sf klg vf;} ultnf] vfgf vfOPsf] xf]Og . laxfg klg kfgL wl/ d'vdf gxfnL sfddf gfl/g cfOk'u]sf] lyPF . ef]sn] leqleq} vFufb}{ cfPsf] lyof] . laxfgsf] t'ngfdf lbpF;f] emg udL{n] lkN:ofpg] x'gfn] bz, P3f/ ah];Dd l6Sg ;s] d]nf] cln ;ls+bf] xf] eGg] nfu]/ bfofF, afofF gx]/L Psf]xf]/f] cfˆg}} sfddf nflu/x]sf] lyPF . j/k/ s;}nfO{ x]g]{ cyjf s;}sf] rf;f] lnP/ lrGtf ug]{ km';{b klg lyPg . s'g} s'/fsf] cyjf s;}sf] pnfdfnfdf nfu]/ 6f]nfpg yfn] sfd 8ª\ u|Ë a:g] / kl5Nnf lbgx¿df To;sf] rfkn] lyRt} emg cfs'n Jofs'n kfb}{ n}hfg] x'gfn] s'g} klg s'/fdf nfu]/ axlsg] pTs07f d}n] clnslt klg /fv]sf] lyOgF . pm Psl5g cfnLdf a:of] . 9\ofa|] cfFvf km'sfn]/ lklnSs Ps;/f] x]¥of] . aL;, kRrL; xft klt{/ k'u]/ Pp6f cfnLdf cl8+b} ufnfdf xft /fv]/ d}bfg u¥of] . Pp6f tfk|]sf] af]6 efFr]/ Ps d'8]t hlt nfdf] 5]:sf]n] bltpg nufof] . glhs} lyof] vf]nf . d'v wf]of] . xft v'6\6f kvfNof] . Pp6f nf];f] gh/ dlt/ lkRr km\ofFSt} k/Ss d'G6f] a6f¥of] . To;kl5 s] u¥of] d cfˆg}} w'gdf lyPF d}n] s]xL rfn kfOgF . dWofGg klg cf]ln{g nfu]kl5 x:ofª km:ofª ub}{ 3/ k'u]+ . d 3/ k'Ubf t pm kfFr, ;ft 3f]uf xl/of ds} sfFr} bf/]/ 8ª\u|Ë vf6df pQfgf] k/]/ kf] 3'l//x]sf] /x]5 . ds} lry/]sf] vf]of / vf]:6f cfFugdf c;/Nn lyP / ltgdf xl/of lem+ufx¿ e'Ge'gfO/x]sf lyP . emf]s rn]/ cfof] . /L;n] PSsfl; tf]/Lsf] km"n b]v]+ . emf]s eGbf klg ef]sn] lgs} vFufb}{ cfPsf] x'gfn] p7]sf] /L;nfO{ aª\u/fdf r]k]/ cfuf] km's]+ . e'n'Ss eft pdfn+] . plDng yfn]sf] eftsf] df8 clnslt a6'sfdf lgsfn]sf] lyPF . To;}df 5':; Psd'7L u'Gb|'s, clnslt g'g xfn]/ x'F8n]+ . eft kl:sPF klg t/ ufF; d'vdf n}hfg vf]Hbf d'v afpg} ;lsgF . lsglsg dg Ps tdf;sf] eP/ cfof] . c¿ efF8f s]xL lyPgg\ . Pp6f s]/fsf] kft sf6]+ . kvfn]+ / yfndf xfn]sf] eft b'O{ efu nufP/ Ps efu cufl8 ;fb}{ p;nfO{ vfg af]nfPF . pm lxNnf nfu]/ ;q lbg;Dd a:of] . dg nfu]sf lbg o;f] sfddf ;3fO k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 51
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
6f]kNYof] . gnfu]sf lbg cjw"th:t} ag]/ vf6df klN6Psf] klN6o} uYof]{ . ;q lbgkl5 klg pm cfˆgf] /fhL v';Ln] af6f] nfu]sf] xf]Og . dsjfgk'/ lhNnfsf] /fOufpF lt/sf Pshgf kl/lrt bg'jf/ To; lbg dfi6/ vf]Hb} cfPsf lyP . clxn]sf]h:tf] /fO{ ufpFaf6 afudtL lsgf/} lsgf/ SoflG6g;Dd cfP/ ToxfFaf6 a; r9\b} rGb|lgufxk'/ k'Ug] ;'ud af6f] alg;s]sf] lyPg . /fOufpFaf6 l;w} blIf0f tfs]/ xflgPkl5 306f kfFr]sdf /f}tx6sf] km"naf/L x'Fb} rGb|lgufxk'/ cfpg] :yfoL / rNtLsf] af6f] lyof] . pgL dnfO{ g} nfg] dg;'jf af]s]/ cfPsf /x]5g\ . d}n] Toltj]/ k|j]lzsf kf; u/]sf] lyOgF . dfi6/sf] gfd ;'Ggf;fy pm h'?Ss p7\of] / d hfG5' eGb} kl5 nflu klg xfNof] . d}n] af]Ng} kfOgF . dnfO{ klg 3fF8f] la;fpg kfPsf]df xfO ;Grsf] dlng' cg'e"lt eO/x]sf] lyof] . pm a/fa/ ToxL af6f] lx+8\Yof] . htfaf6 cfP klg jf; d]/} 3/df a:Yof] . kl5 ToxfF lzIff cfof]u v'n]5 . laxf/} lt/ k9]sf] k|df0f kq eP klg gful/stfsf] k|df0f kq pm;Fu lyPg . gful/stf geO;s]kl5 cfof]usf] k/LIffdf ;xefuL x'g gkfpg] j}wflgs sfg"gn] ofdfgsf] uhjf/ t]:of{P/ p;sf] cfsfª\Iffdf cj/f]w xfln/x]sf] x'gfn] To;j]nf eg] uf]8f ltg]s snslQof cfFksf] kf]sf] kf/]/ gful/stfsf] nflu pm dnfO{ u'xfg{ cfPsf] lyof] . d}n] hLjgdf klxnf] / clGtd k6s p;n] lbPsf] j:t' ltg} tLgu]8f cfFk vfPsf] lyPF . ToxfF eGbf afx]s kfgL w/L ;d]t p;sf] xftaf6 lkPsf] lyOgF . cfkm}+ t dxfb]j pQfgf] 6fª s] lbG5f} dxfb]j j/ Û daf6 kf/ nfUg] s'/f] of] 5Fb} lyPg . pm bzuhf kf/Lsf] dfG5] . c8\8f, cbfnt;Fu d]/f] s'g} ;fOgf] klg lyPg / ;fOgf] ePsf dfG5] ToxfF sfo{/t klg lyPgg\ . g t d]/f] s'g} ;fdflhs x}l;ot g} lyof] g t ;f];{ l;kmf/L; ug{ ;Sg] x}l;ot ePsf dflg;nfO{ lrg]sf] g} lyPF . d}n] k|i6;Fu of] s'/f p;nfO{ eGbf klg p;n] Psf]xf]/f] cfˆgf] ln+8]l9kL bf]xf]¥ofO, t]x¥ofO /Xof] . clxn]sf] h:tf] c;lxi0f'tf b'O{ 5fnf aLrdf 3gLe"t eP/ d8fl/Psf] lyPg . xflb{stf geP klg ;xfg'e"lt Ps cfk;df kof{Kt lyof] . d}n] lrg]sf] dWo] Pshgf kx'Frjfnf enfb\dL x'g'x'GYof] z]if/fh sfˆn] . d}n] ;lj:tf/ of] s'/f pxfFnfO{ eg]+ . pxfFn] Pp6f lr7L n]v]/ lbg'eof] . cfgGb kf]v/]n x'g'x'GYof] k|= lh= c= . d}n] pgnfO{ pm bzuhf kf/Lsf] elgg. dnfO{ z]if/fh sfˆn]n] of] s'/f geGg' eGg' ePsf] lyof] . æ8s'd]G6 ldnfP/ lnP/ cfpg' d ul/lbG5'Æ eg]/ pxfFn] eg]kl5 afFsL sfd z]if/fh sfˆn]sf] lgb]{zgd} u/]+ . p;n] ljgf cj/f]w gful/stf kfof] . cfof]udf gfd lgsfNg t ;s]g t/ @)$^ sf] cfGbf]ngkl5 gofF ;/sf/ cfof] . of] ;/sf/n] ;j} vfn] c:yfoL sd{rf/L, lzIfsnfO{ :jtM :yfoL ug]{ xfjfb/L lg0f{o u/] cg';f/ pm dfWolds ljBfnosf] :yfoL lzIfs 52 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
eof] . :yfoL x'gf;fy lhNnfGt/ ;?jf ldnfP/ /f}tx6 l5l/ klg xfNof] . /f}tx6 cfPkl5 eg] pm 6]l9g yfNof] . af6fdf st} e]6\tf klg gb]v]sf]h:t} u/L d'G6f] a6f/]/ lx+8\g yfNof] . Toltj]/;Dd d}n] klg lgs} 3f6sf] kfgL vfg EofO;s]sf] lyPF . juL{o ;+;f/ pgLx¿sf] o:t} x'gfn] rf;f] /fVg klg 5f]8]+ . o:tf lemgf dl;gf s'/fdf clNemP/ lx+8\g km';{b klg lyPg . e]6] klg, b]v] klg d}n] jf:t} ug{ 5f]8]+ . p;n] cfˆgf] c;nL :jefj / rl/q dw]; cfGbf]ng tfsf b]vfof] . Tof] cfGbf]ngdf pm wtL{kq' ag]/ cfGbf]ngsf] lau'n km'St} lx+l8/x]sf] lyof] . aflx/L ¿kdf h] h] elgP klg To; cfGbf]ngsf] cGto{df kxfl8of d"nsf dflg;sf] lj?4 cfqmf]zsf] Hjfnfd'vL lyof] . / Tof] uf}/df k'u/] la:kmf]6 eof] . o;f] t pm lzIf0f ;]jfdf k|j]z u/]b]lv g} ;f+u7lgs ¿kdf /fhg}lts ljrf/;Fu cfa4 eP/ cfˆgf] b/f] pkl:ylt b]vfO;s]sf] lyof] . :yfoL x'gf;fy ;+3sf], @)%! ;fndf cfP/ ;+u7gsf] / tTkZrft hgo'4sf] lxdfotL eP/ kf6L{ kª\lt;Fu ufFl;g k'u]sf] lyof] . @)^$ ;fndf eg] lgs} ;lqmo eP/ cfˆgf] lgzfr/Lo :j¿k k|s6 u¥of] . uf}/df ePsf] g/;+xf/df dfl/g] kmut hgo'4sf sfo{stf{ geP/ kxfl8of d"nsf lgbf]{if dflg;x¿ lyP . To;df klg d]/} l5d]ssf s]xL cbgf r]nLx¿ klg lyP . hf] s'g} ;do p;n] pgLx¿nfO{ 6\o'zg ;d]t k9fPsf] lyof] . uf}/af6 xTs]nfdf Hofg /fVt} P3f/ lsnf]ld6/;Dd pv'af/L g} pv'af/L efUb} cfPsf / p;sf] 3/ 5]pdf k'u]kl5 ;xf/fsf] nflu p;sf] 3/df k;] 5g\ . tL t]x|hgf claaflxt sGofx¿ cj t afFRof}+ eGg] ;'vb\ cg'e"lt lnP/ leq k;]sf dfq s] lyP sltj]/ logLx¿ u'xf/ dfUg oxfF cfpF5g\ / ltgLx¿nfO{ cfˆgf] kf;f]df kf/]/ k5f?Fnf eg] em}+ u/L RofKk ;dft]/ klxn] ;fd"lxs anfTsf/ u/L To;kl5 lgd{d t/Lsfn] s'6lk6 ub}{ d/0ff;Gg ePkl5 v'Nnf 7fpFdf NofP/ pgLx¿sf ;+j]bgzLn cª\ux¿df An]8n] rr{tL{ lr/L afF;sf] ef6fdf d'Ssf afnL To;n] u'Ktfª\udf 3f]rL 3f]rL aLeT; lsl;dn] df/] . o:tf] kfzljs 36gfnfO{ /fhgLlts clwsf/sf] hfdf klx¥ofP/ hgdfg;df k|bz{g u/] klg of] /fhg}lts 36gf lyPg . of] lgtfGt sfo/tfk"0f{ lsl;dn] ul/Psf] k|ltzf]wo'Qm ;fdflhs c;lxi0f'tfsf] k/fsfi6f lyof] . sn'lift dfgf]efjåf/f u|l;t lgzfr/Lo k|jl[ Qsf] aa{/ oGq0ff lyof] . hftLo lje]bsf] ;d{gfs k|s/0f lyof] . dfgjtf la/f]wL cdfg'lifs sd{ lyof] . lgjf{lrt k|b]z;ef ;f+;bsf] ¿kdf 9nLdnL ub}{ cfkm" oxL+sf] e"ldk'q ePsf] ;l6{lkms]6 g} lnO;Sof] cfh To; k/rqmLn] . hj pm d]/f] ;fd' b]vf k5{ clg Pp6f ef]sf], gfª\uf], c;xfo l5d]sL geP/ Pp6f Jolerf/L c;'/ kxfl8ofx¿sf] dfg db{g ug{ xftdf ;'s{gL lnP/ lx+l8/x]sf] 5 h:t} nfUg yfNb5 . * madhavkafle8@gmail.com
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 53
afbnleqsf] 3fd– ;/;tL{ x]bf{ g/]Gb|/fh kf}8]n
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
ztfAbL k'?if 8f=;Todf]xg hf]zLsf] dGtJodf cfFvf kbf{ cln c;d~h;df k/]F . z'¿d} pgn] …:jgfdwGo lgaGwsf/Ú eg]/ 8f]lnGb|nfO{ wfk dfbf{ cltzof]lQmsf] cfef; kfP/ To;f] ePYof] . rfln;] jodf k'u]/ Pp6fdfq ;Unf] s[lt lgsfNg] dfG5] s] slt gfd rn]/ wGo ag] < ToxL klg cfˆgf] gfd}n] wGo /] Û d]/f] ts{ lyof] . t/ … afbnleqsf] 3fdÚ ;a} k9LEofpFbf kf] ztfAbL k'?ifsf] jrgn] cfkm}+ clee"t ePF . Pp6} s[ltn] 8f]lnGb| ultnf lgaGwsf/df bl/P5g\ . awfO{ 5 oL gjfuGt's ;|i6fnfO{ . k':tssf] cGt/j:t'df lgofNbf z'¿sf tLgj6f lgaGw afNosfnsf] 5f]6f] Oltj[Q;Fu} lszf]/ sfnsf] cf/f]x cj/f]xhGo :d[lt;/0fLdf cfwfl/t 5g\ . tLgrf/ bzscl3sf] dWoklZrd g]kfnsf] kxf8LhLjgsf psfnLcf]/fnL, jgkfvf, kFw]/f3f6, v]tLls;fgL / b'Mv;'vsf kl/b[Zox¿ cfFvfcufl8 5/k:6 aG5g\ . 3/sf] sfdsfh EofP/ 8]9306f 6f9fsf] :s"n k'Ug'kg]{ afWotf a]xf]b}{ k9fOdf cfk"m cAan /x]sf] s'/f atfpF5g\ pgL . ;fy} ljleGg y/L cltl/Qm lqmofsnfkdf;d]t /fd|f] x}l;ot xfl;n u/]sf] t/ k|j]lzsf kf; gx'Fb} afa'sf] C0fn] lrlGtt agfP/ d'unfg k:g' k/]sf] sf?l0fs syfJoyfnfO{ cfkm}+ pbfx/0f ag]/ lgaGwdf k|:t't u/]sf 5g\ n]vsn] . k"j{klZrd htftt} nueu o:t} b]lvG5 cfd g]kfnL lszf]/sf] xfnt clxn] klg . …s]xL u/] oxL k]6]n] u5{Ú eGg] afa'sf] cfzLjf{b kfPsf sfOFnf ;Gtfg 8f]lnGb|sf] kxf8L lgDgdWod juL{o cfd afnaflnsfsf] h:t} b'Mvd\;'vd\ u/]/ afNosfn lat]sf] 5 . lszf]/ sfndf kfOnf 6]St} pgL lbNnL k'u]/ ljleGg 7fpFdf 3/]n' gf]s/sf] /f]huf/Ldf ;+nUg /x], cg]sf} oftgf / x08/ vKt} /x], ;fy} cfˆgf] vfOnfUbf] JolQmTj ;'Gb/ cg'xf/ clg OdfGbf/Ln] /fd|f cj;/ klg kfpFb} /x] . rf/ jif{sf] cGt/fndf …5f]6LÚ cfP/ ufpFdf nfx'/] sxnfPsf 8f]lnGb| kms{g] a]nf h]7f afsf] 5f]/f lbjËt eP/ PsfPs /f]lsP . o; 36gfn] pgsf] hLjgdf gofF df]8 NofOlbof] . g]kfnd} cl8P/ pRr lzIff xfl;n ug{ afWo eP pgL . gq cfh;Dd klg nfx'/] hLjg latfpFb} ef/tLo ;]gfdf ;nfd 7f]Sb} k/]8 v]Nb} u/]sf x'Gy] clg aif{ b'O{ aif{df …5f]6L Ú cfpFbf ;fydf 54 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
el/ofnfO{ 6\ofÍf af]sfP/ ;'gf}nL kftn]v]t cfjt hfjt ub}{ /xGy] . …dfF hL sf]bf] s};] kmNtf x}Ú… kxf8 d]F vl6of s};] la5fof hftf x} <Ú cflb aft eg]/ dftfhL;Fu cfk"m nfx'/] x'g'sf] ljlzi6tf k;fy]{ xf]nfg\ . cem pgnfO{ hd{gL k7fOlbG5' eGb} dfOh' gftfsL Dofgkfj/ bnfnn] cf7 nfv ?k}ofF lnP/ a]kQf aGbf lhGbuL cSs/df k/]sf] cg'ej u5{g\ 8f]lnGb| . ljb]zsf] g;f nflu;s]sf oL o'jssf] sfd tL dfOh'n] kmQ] ul/lbPsL eP oltj]/ hd{gL k|mfG; stfstf kf] x/fO;s]sf x'Gy] . ;fgf 7"nf ljljw cj/f]wn] pgL ljb]z hfg gkfPsf] atfpF5 n]vfOn] . of] k|;Ë x]bf{ ljb]z hfg] g;fn] s'Ts'TofP/ sf7df08" lelqg' / tL bnfn dlxnf a]kQf x'g' b'a} 36gf ;'vb ;+of]u aGg k'u]sf 5g\ :jo+ 8f]lnGb|sf]nflu / g]kfnL ;flxTosf]nflu klg . g]kfnd} a;]/ sfd ubf{ klg z'¿s} lbgb]lv ;/:jtLn] pgnfO{ dfof u/]s} dfGg' k5{ . s[lif Joj;fodf nfu]/ uf]ne]8f sfFs|f] kmnfpg, aË'/ df5f kfNg of t 3/]n' Joj;fodf nfu]/ 9fsf=a'Gg of g]kfnL sfuh pTkfbg ug{ nfu]sf] eP of] vfnsf] s[lt kSs} hlGdg] lyPg . pRr lzIff xfl;n ug{ ufpFb]lv g} ;+3if{ ub}{ cfPsf 8f]lnGb|nfO{ sf7df08" lelqP/ 6\o"zg ;]G6/sf] ;+rfng / To;kl5 sL v]tL / kf7\ok':ts 5kfOdf nfu]/ Jofj;flos ;kmntf xft kg'{ psfnLsf] sf];]9'Ëf dfGg' k5{ . b]zsf gfd rn]sf ljz]if1, k|fWofksx¿sf] ;+ks{df cfˆg} Joj;fon] k'¥ofP/ pRr lzIff cfh{gdf pTk|]l/t u/]sf] b]lvG5 . k|sfzg Joj;fos} kmNbf]k'mNbf] j]nf ltg} ljz]if1 / b]zsf gfd"b slj n]vsx¿sf] ;+ut, ;Dks{n] ;flxTo n]vgtkm{ klg pTk|]l/t ePsf 5g\ pgL . kl/0ffd:j¿k cfk\mg} Psnf}6L nufgLdf …;dL ;flxTo k|lti7fgÚsf] :yfkgf u/]/ g]kfnL ;flxTosf] >Lj[l4df 6]jf k'¥ofpFb} yk u'g nufPsf 5g\ pgn] . …sf7df08"b]lv nf]dfªyfª;DdÚ, …ndtGg d':tfªdf x/fP/ cfk}m+nfO{Ú, …v'b's]{ hxfF d hfg' 5Úh:tf /rgfx¿ lgofqfsf] z}nLdf n]lvPsf 5g\ . jl/i7 ;flxTosf/ bLggfy zdf{;Fusf] ;xofqfdf cfa4 /x]sf] atfpF5g\ 8f]lnGb| tL 7fpFx¿df . Pp6} sfnv08 / ;dfg k|:t'ltdf /x]sf cluNnf b'O{ lgaGwdf ;femfsf ;d:of / b]zsf] ultljlwb]lv cfˆg} ufpF3/sf] kl/j]z, gofF k'/fgf ;a} y/L jfl;Gbf;Fusf] e]63f6 / jftf{nfknfO{ /f]rs 9Ën] k|:t't ul/Psf] e]l6G5 . gf} /f]kgL If]qkmndf km}lnPsf] Pp6} ljzfn lznfdfly k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 55
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
cjl:yt un]Zj/ wfdsf] ofqf ubf{ pgL ;tLb]jLsf] unf ktg ePsf] clg w]/} :jgfdwGo Clif dxlif{n] tk:of u/]sf] tkf]e"ld eGg] v'nf;f k|:t't ub{5g\ . af6f]df kg]{ tftf]kfgL,¿k;]5x/f,n]t],dfkmf{ cflb 7fpFsf] j0f{g ub}{ bfdf]b/ s'08af6 lgM;[t sfnLu08sLsf] lsgf/sf] ufpFa:tL / jftfj/0fn] n]vs lgs} efj's ag]sf el6G5g\ . k|fs[lts /d0fLotf / gf}nf] 7fpFsf] ljr/0fn] ubf{ :j}/ sNkgfsf t/Ëx¿df stfstf x/fpg k'U5g\ pgL . d'lStgfysf wf/f dlGb/df :gfg / bz{g ubf{ kfPsf] cltzo cfTdt'li6 / dgzflGtsf] j0f{gdf n]vs lgs} k|k'mNn / efj's e]l6G5g\ eg] nf]dfªyfgsf] cfltYo / eJo :jfut;Tsf/;Fu} ;/n :jefjsf :yfgLo jfl;Gbfsf] af]nL klx/g a:tLsf] jf:t'snf / kfNt' kz'k+5Lsf] ljnIf0ftf ;d]tn] a]Un} ;+;f/df k'u]sf] cg'e"lt k|s6 u5{g\ . :jfut ;Tsf/df e]nf ePsf :yfgLo hgk|ltlglw;Fusf] jftf{nfkn] ;d[l4tkm{ nfnflot n]sfnL hLjgsf] cfzf,cfsf+Iff k|s6 ePsf] kfOG5 . Tolt j]/ g]kfndf x'g}nfu]sf] t/ x'g g;s]s]f sDo'lgi6 Pstf / ;femfsf] cj:yfdf;d]t lk/f]lnPsf] dgnfO{ zLtn xfjfsf] dw'/f] ;';]nLn] s]xL /fxt lbPsf] cg'ej u5{g\ n]vs . sf]/nf gfsftkm{ k|:yfg ubf{ klg n]sfnL af6f] j/k/ b]lvg] cf]8f/, l9:sfl9:sL clg xl/of emf/kft, ;]t} lxpFn] 6lNsg] ;fgfltgf vf]nfvf]N;L / j/k/sf] xl/ofnLk"0f{ k|fs[lts ;hLjtfn] cfˆgf] cGtd{g b|jLe"t ag]sf] cg'ej u5{g\ 8f]lnGb| . sf]/nf gfsfdf k'Ubf ptfkl§sf] ;+kGgtf / otfkl§sf] ljkGgtfn] n]vsnfO{ g/fd|/L lt/f]e"t agfPsf] 5 . g]kfn / rLg b'O{ b]zsf ;Ldf /]vfn] hufPsf] lbbL alxgLaLrsf] ;'dw'/ ;DaGw / ;+j]bgfnfO{ klg :j}/ sNkgfdf a'Gb} efj'stfk"0f{ 9+un] k|:t't u/]sf 5g\ pgn] . st} cln 76\of}nf] kf/fsf c8ldNbf s'/f klg gkfOg] xf]Og 8f]lnGb|sf lgaGwdf . cfdfn] yfFs|f]hq} sfFqmf] sf6]/ df:6/x¿nfO{ v'jfPsf] s'/f xf:of:kb e}m+ nfUb5 . kfgL leq k:of}+ eGg' kg]{df l5¥of}+ eG5g\ clg h~hL/ l5gfNg] of tf]8\g' kg]{ 7fpFdf k'm6fpF5g\ pgL . To:t} lxdfnkf/ d':tfªsf] pkNnf] 5]pdf kg]{ bfdf]b/ s'08af6 lg:sg] sfnL u08sL gbLnfO{ …lxdfnL vf]raf6 lg:sg] eg]/ pNn]v u/]sf 5g\ eg] …;a} ufpF zx/nfO{ l;lGrt ug]{ gbLÚ eg]/ sfnLu08sLpk/ cltzof]lQm klg k|s6 u/]sf 5g\ . clg g]tfx¿ sfnL u08sLh:t} :jR5, lgd{n / hglxtsf cleoGtf aGg g;s]sf]df ljiffbk"0f{ z}nLdf k|Zg u5{g\ . …v'b's]{ hxfF d hfg' 5Ú zLif{ssf] lgaGw klg d"ntM lgofqfs} k|ljlwdf n]lvPsf] 5 . n]vss} hGde"ldsf jgkfvf v]tjf/L lrxfg dlGb/ cflbsf] /f]rs lrq0fdf cfwfl/t /rgf xf] of] klg . lz/fgk'5f/ cnu kl/j]zsf] b]lvg] of] lgaGwn]] cflbd o'ub]lv rNb} cfPsf] hLjg d[To';DaGwL n]vssf] ;Tofkg / clGtd lbgsf] :j]R5fnfO{ ;d]t k|If]k0f u/]sf] kfOG5 . …;femf k|j]zsf] rSs/Ú / …;femf ;kgfsL /fgLÚ b'a} lgaGwdf cfk"m sfo{/t ;femf k|sfzgnfO{ ljifo agfPsf 5g\ 8f]lnGb|n] . klxnf] lgaGwdf pgL ;femfsf] dxfk|jGws aGg cfk"mn] u/]sf 56 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
7Lsa]7Ls ;a} sd{x¿sf] k]mxl/:t k|:t't ub{5g\ . xf]6]ndf ;GWofsfnLg vfgkLg a;p7 ;Fu} g]tf k|zf;s dGqLsf] rfs/L rfKn';Lsf] j}/fk}/f] rnfP/ To;sf] kl/0ffd:j¿k cfk"m lgo'Qm ePsf] :jLsf/f]lQm;d]t xfsfxfsL k|:t't u/]sf 5g\ pgn] . o'jf cj:yfdf 6]s]b]lv g} 6\o";g ;]G6/xF'b} sL ‘v]tL / kf7\ok':ts 5kfOsf] sfddf nfu]/ Ps bzsleq cfly{s ;d[l4 xfl;n ul/;s]sf 8f]lnGb|n] cfˆg} Jofj;flos k|ltåGåL k|sfzsx¿sf] d]v dfg]{ O/fbfn] ;femf k|j]zsf] rSs/ rnfPsf] +;+s]t klg v'n]/} u/]sf 5g\ . t/ lgo'lQmkl5 s]xL ;dodfq ;femfn] gjhLjg kfPem}+ ;f; km]g{ ;Sof], afFsL lbgx¿ a]lylt / c:tJo:ttfdf g} lat] , latL/x]s} 5g\ eGg] klg pg}sf] :jL/f/f]lQm kfOG5 . o;cl3 k|sfzg Joj;fodf :jod\ 8f]lnGb|n] b]vfPsf] bIftf / sfo{ s'zntf klg ;fj{hlgs ;+:yfsf] g]t[Tjdf k'u]kl5 lsg sfod /xg ;s]g < of] k|Zgn] w]/} ko{j]Ifx¿nfO{ crDdsf] kx]nLdf e'nfPsf] j]nf o;sf] hjfkm klg k':tsdf /fd|};Fu lbPsf 5g\ pgn] . cfˆgf] lghL Joj;fo ;+rfngdf Pskl5 csf]{ rf}tf/Ldf r9\b} uPsf kf}/vL o'jf 8f]lnGb|nfO{ g;f]r]sf] bnbnn] olta]/ dHh};Fu kfp cF7\ofPsf] cj:yf b]lvG5, efujtdf jl0f{t uh]Gb|nfO{ uf]xLn] cF7\ofPh:t} . cj tTsfn sf] eujfg k|s6 x'g] xf] pgsf] p4f/ ug{, k|tLIff 5 . oBlk pgL kbf;Lg ePkl5 ;femfdf /fd|f sfd gePsf xf]Ogg\,;/sf/L ;xfotf gldn]sf] klg xf]Og,t/ tL ;a} xfQLsf] d'vdf lh/f ag]sf] s'/f n]vsn] k|:t't ;+u|xsf] 7fpF7fpFdf JoQm u/]sf] kfOG5 . ;femf k|sfzgnfO{ …;kgfsL /fgLÚ agfP/ n]lvPsf] lgaGwdf pgL gf]i6flNhofsf :jut sygdf stfstf x/fpFb} ub{5g\ . ljkgfdf klg :jKgofqfdf ljr/0f ub}{ sltj]/ l8k|];gsf] cj:yfdf k'U5g\ pgL . h:tfsf] 6x/fleq ;8\b} uPsf] ;femf k|sfzg clg n]vsx¿n] laqmLsf]nflu lbP/ ;8]sf d"Nojfg k':ts, jGbfjGb} aLr}df /f]lsP/ v08x/ ag]sf] gofF ejg / e"sDkn] hh{/ ag]sf yf]qf 3/,nfvf}+ vr{ u/]/ ag]sf kfgL gcfpg] Ogf/ clg aiff}{ cl3b]lv cjsfzdf k/]sf sd{rf/Ln] tnjeQf, pkbfg, ;+rosf]if nufotsf] ;'ljwf gkfP/ ;femf k|sfzgdf cfFz' lkpFb} wgf{ lbPsf] kL8fbfoL cj:yfn] pgsf] efj's dg lynlynf] ag]sf] 5 . ;/sf/L ;+:yfg tyf lgsfodf x'g] ;fj{hlgs ljbfn] g]kfnsf] k|zf;gnfO{ x|f;f]Gd'v, cN5L / kË" agfPsf s'/f klg /f]rs 9+un] JolQmPsf 5g\ oxfF . lghL k|sfzgdfh:t} OdfGbf/ ;xsdL{ / lbg/ft sfd eO/xg] pgsf] zf]r / O/fbf ;femfk|j]zkl5 l;;fdf jf/Djf/ alh|g k'u]sf] eFu]/fh:t} k/fhokL8fn] IftljIft ag]sf] 5 . pgL xtf; dfgl;stfsf] cfqmf]z af]s]/ ;/:jtL dftfsf] d"lt{;Fu u'xf/ dfUb} :j}/ sNkgfsf] z}nLdf cgj/t ;tfO/xg] c;Xo kL8fsf] u'gf;f] kf]Vg k'u]sf 5g\ . …;flxTodf dÚ zLif{ssf] lgaGwdf dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6fsf] …jgÚ sljtf k9]b]lv 8f=tf/fgfy zdf{ ;Ddsf slj n]vs;Fusf] e]63f6 k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 57
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
;Dks{n] pgnfO{ ;flxTo n]vgdf pTk|]l/t u/fPsf] pNn]v 5 . ;fgf] pd]/df ;f+:s[lts sfo{qmddf ;lqmo /x] klg jo:s cj:yfsf n]v /rgf kfOFb}gg\ . PsfPs rfnL;] jodf pgL utLnf lgaGwsf/ ag]/ e'mlNsPsf x'g\ . ;femfdf u}/n]vsn] k|j]z u/]sf]df lvl;l6p/L ug]{x¿sf] d]v dfg{ / ;d;fdlos k|l;4 slj n]vssf] ;/;+utn] ;flxTo n]vgdf k|]l/t u/]sf] s'/f klg pNn]v u/]sf 5g\ . t/ ;flxTosf/ aG5' eGb}df algg] s'/f kSs} xf]Og . To;}n] pgsf] n]vfO x]bf{ 36gf / j:t'l:yltsf] Jofks ko{j]If0f / ;"Id cWoog;Fu} cGtlg{lxt l;h{gfTds k|ltefn] pgnfO{ n]vs agfPsf] cg'ej x'G5 . afNosfnb]lv g} ;'if'Kt cj:yfdf /x]sf] pgsf] l;h{gfTds k|ltefn] o;} lgaGw ;+u|xdf cfP/ kmls|g] km'Ng] pj{/ d[lQsf kfPsf] k|tLt x'G5 . sf]lknfdf s'l07t OGb|sdnn] o;} s[ltdf jf;gfsf] ;+rf/ ug]{ v'nf cfsfz kfPsf] b]lvG5 . Ps lsl;dn] pgsf] of] ljnIf0ftf klg xf] . …lul/hf afa'sf] wfkÚ, …;'g]sf / b]v]sf k|wfgdGqLÚ oL b'O lgaGw ;dsfnLg /fhgLlts g]tfx¿;Fusf] ;+;u{ / k|z+;fdf cfwfl/t e]l6G5g\ . lgaGweGbf efjgfsf] lga{Gw ljr/0f of :jsLo cg'ejsf cfn]v eGbf 7Ls k5{ lognfO{ . oL b'a} cfn]vdf b]zsf] ;d;fdlos kl/jt{g / To;sf] cu'jfO ug]{ g]t[Tjk|lt n]vsdf cufw >4f,cf:yf / ;sf/fTds zf]r e]l6G5 . pgL ltg} g]tfsf] Gofgf] sfv, blj{nf] sfFw clg km/flsnf] 5xf/Ld'lg g]kfnL hgtfsf] ;'gf}nf] / ;DkGg eljio n's]sf] b]V5g\ . To;}n] ;a}k|lt pgsf] efjgf ;b}j cfzfjfbL / cf1fsf/L clg s[ts[To /x]sf] cg'ej x'G5 . cfˆg} csd{0otf / s'zf;gn] dfcf]jfbL hGdfP/ h+un k7fpg] / ;q xhf/ dfG5]sf] xTofkl5 afx|a'Fb] ;dembf/L u/]/ ltg} dfcf]jfbLnfO{ /fHosf] afu8f]/ ;'lDkg] lul/hfk|;fb sf]O/fnf lgaGwsf/sf] cfFvfdf lgs} …cNsf dxfg dfG5]Ú ag]sf 5g\ . To:t} afx|a'Fb] ;dembf/L kl5sf] o'4 lj/fd clg n8fs'sf]nflu lgsf;f ;/sf/L 9's'6Ldfly ePsf] a|Xdn"6 clg To;kl5sf lbgdf hgtfsf] cledt a]u/ g} ePsf] /fhtGqsf] cGTo / wd{ lg/k]Iftf ;+3Lotf h:tf ljifox¿ clxn] cfP/ ax; / ljjfbsf] ljifo ag]sf s'/f pgL sf]6\ofpFg rfxb}gg\ . gofF ;+3Lo u0ftGq kfP/ klg b]zn] :jfwLgtfsf] cg'ej ug{ g;s]sf], k|fb]lzs cv08tfnfO{ hu]gf{ ug]{ ef}uf]lns ;fFw;Ldfgf ;d]t ;'/lIft kfpg g;s]sf], cfd hg;d'bfon] cefj u/LjL a]/f]huf/L clg lhpHofgs} c;'/Iffafx]s ultnf] e/f]l;nf] k|ltkmn kfpg g;s]sf]] / b]zsf] g]t[TjnfO{ ljb]zL x:tIf]kn] d";f em}+ v]nfPsf] cGof]nk"0f{ kl/l:yltsf sf/s clg b]znfO{ cfly{s Jofkfl/s / z}lIfs b'/j:yfdf k'¥ofpg] ltg} :jfyf{Gw g]tfsf] b]jTjs/0f u/]/ oqtq cltzof]lQm k|s6 u/]sf 5g\ oL lgaGwdf . km/s b[li6sf]0faf6 x]bf{ cfˆgf] lghL :jfy{k"lt{ / wgbf}ntsf] cs"t cfh{gafx]s hgtfsf] ;d[l4tkm{sf] ld;gdf gf} aN8\ofª vfPsf g]tf egfpFbf vngfosx¿nfO{ gf}/ËL k'mNem8L clg tf;sf hfdfku/L u'tfP/ dfld{s Jo+Uo k|:t't u/]sf 5g\ pgn] . k"0ff{Í – !%* k';–df3 @)&% 58 ÷ /rgf
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
Kn]g r9]/ afbnleq k:bf pHofnf] 3fd cjZo e]l6G5 t/ To;n] Gofgf] dfq lbFb}g, kf]N5 klg . 8f]lnGb|sf] of] lstfa w]/}nfO{ kf]Ng] / kufNg] vfns} 5 . elgG5 Oltxf; lhTg]x¿s} x'G5 t/ s'g} ;dosf x¿jf 6«6:sL, b]ª l;ofcf] k]]ª nufotsf kfqx¿ klg Oltxf;sf] bf];|f] sfnv08df ;Ddflgt / kyk|bz{s aGg k'u]sf 5g\ . o;} k|;Ëdf g]kfnL Oltxf;sf w]/} :jgfdwGo kfqx¿ jt{dfg /fhgLltsf] ef]h'{jfsf vfnaf6} ufoj u/fOPsf 5g\ . b]zsf slj n]vsx¿sf] hlt;'s} k|z+;f u'0fufg ubf{ klg To;af6 Oltxf;n] luHofpg] dfq xf] t/ /fhgLlts g]t[Tj ug]{ JolQmsf] cGwfw'Gw b]jTjs/0fn] bLgxLg lx+;fu|:t k|tfl8t hgtfsf] cfnf] 3fpdf g"gr"s 5g]{ sfd u5{ , h'g s'/f Pp6f ;Dj]bgfo'Qm n]vssf]nflu cg'lrt / cjfl~5t klg nfUg' kg]{ xf] . To:t} b]zsf gfd rn]sf jl/i7 ;flxTosf/x¿sf] dfg ;Ddfg ug'{ klg /fd|f] xf] t/ hyfefjL k"mndfnf / hfdf ku/Lsf] km"nem8L h8]/ b]jTjs/0f ug]{ / l;Fuf/ k6f/ ug]{ sfd rfKn';L / cfˆgf] b'gf] ;f]‰ofpg ul/Psf] a]OdfgL klg 7xg{ ;S5 . kl/jt{gzLn ;dosf qm"/ nj6fn] ef]ln tL sfuhL k"mnsf k'mNem8Lx¿nfO{ 9"6f]lk7f] kfg{ ;S5g\ . …h;sf] cufl8 e'mS5 d]/f] lz/Ú lgaGwn] oxL s'/f p7fPsf] 5 . …ldl8of rdTsf/Ú lgaGwdf pgL cfˆgf] kbLo sfo{;Dkfbg / lqmofsnfklj?4 cfOnfUg] ;~rf/ dfWodpk/ cl/+ufn z}nLdf hfO nfu]sf 5g\ . ;To tYo / lgikIftfsf] cfbz{nfO{ lzsf/ agfP/ jf0f rnfpg] kqsf/x¿ pgsf] b[li6df /lQe/ ljZj;gLo /x]gg\ . cfly{s k|nf]eg / /fhgLltsf] emf]n] vj/sf/sf] ¿kdf pgn] s'g} b}lgs klqsfsf] gfd} ls6]/ g}ltstf cfbz{sf] kf7 k9fPsf 5g\ . e]6L r9fP/ kqsf/nfO{ k|;Gg ug{ g;Sg'sf] kl/0ffdn] p;} klg 6f6 klN6Psf] ;femfdf emg e|i6frf/sf] cf/f]k cfk"mdfly nfu]sf] pgL k|ltlqmof JoQm ub{5g\ . lgaGweGbf cfTdsyf eGg' j]z x'G5 o;nfO{ klg . ;a} bnsf g]tfx¿ u'xfb}{ lbg/ft nugzLn eP/ gd"gf ;+:yfsf] ¿kdf ;femfnfO{ k'¥ofpg} nfuLk/]sf] cj:yfdf s'g} Ps klqsfn] kLt kqsfl/tf u/]/ cfˆgf] of]hgf etfe'Ë agfPsf] cg'ej kf]v]sf 5g\ 8f]lnGb|n] . of}6f klqsfn] xNnfpFb}df ;femfsf] tTsfn} cwktg x'g] s:tf] ;d[l4 of]hgf xf] t pgsf] < s'/f cln c8ldNbf] klg nfUg ;S5 . ToxL ;dfrf/n] pS;fPsf] e/df ;+;bLo ;ldltdf ;d]t s'g} ;f+;bn] cf/f]k k|Tof/f]k y'kfb}{ cfOnfu]sf] 36gfn] pgnfO{ ce}m ddf{xt / xtk|e agfPsf] 5. /f0ffsfnb]lv g]kfnL efiff ;flxTosf] ;]jf ;d[l4df lg/Gt/ sfo{/t g]kfnL efiff k|sflzgL ;ldltsf] pQ/flwsf/L ;femf k|sfzg h:tf] P]ltxfl;s t/ ;fgf] cfsf/sf] ;+:yfnfO{ rflxFbf] k"jf{wf/ / cfly{s lx;fjn] cfˆg} v'§fdf pleg ;Sg] agfOlbg s'g} klg ;/sf/nfO{ slxNo} s;}n] /f]s]sf] kfOFb}g . Tolt 7"nf] nufgLsf] kxf8 78\ofpg' klg kg]{ x}g . t/ lgaGw k9\bf uf]xLsf cfFz' aufpg]df ;a}h;f] zLif{:y g]tfx¿ kl5 k/]sf b]lvb}gg\ . ;a} k|wfgdGqLn] k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 59
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
;femfsf] pTyfgsf]nflu e/k"/ cfZjf;g lbPsf 5g\ t/ sfd eg] emf/f 6fg]{ dfq u/]sf 5g\ . …dfG5]Ú zLif{ssf] /rgf k/Dk/fut lgaGwfTds z}nLdf tof/ ul/Psf] e]l6G5 . ljsL0f{ lrGtg / cfkm"n] cfkm}+nfO{ lrgfpg] /rgf g} lgaGw xf] eGg] df]Gt]Osf] kl/efiff c+uLsf/ ul/Psf] of] lgaGwdf dfG5]sf ljljw :jefj cGtlj{/f]w clg ;LdfzlQmsf] /f]rs ljj/0f / lj1fg k|ljlwsf /f]df~rsf/L lqmofsnfksf] ;xh ;/n / ld7f] k|:t'lt /x]sf] 5 . …e|i6frf/ / e|i6frf/x¿Ú lgaGwdf pgL dfgj ;Eotfsf] e|"0fdf g} e|6frf/sf hLjf0f'x¿ vfOv]nL x'ls{Psf / o;sf] j}}1flgs n]vfhf]vf x'g'kg]{ cfu|x k]z u5{g\ . cGwfn] xfQL 5fd]/ cfcfˆg} wf/0ff agfP/ jfbljjfb u/]sf] syf la;f{pg] vfnsf] ljifo ag]sf] b]lvG5 e|i6frf/ . ;DjlGwt lj1tf / Jofj;flos s'zntfsf] v'nf k|lt:kwf{j]u/ g} ;femfsf] dxfk|jGwsdf lgo'lSt kfpg' :jo+ g} e|i6frf/sf] k|ltkmn lyPg / < n]vs cfkm}+dfly oIf k|Zg v8f ePsf] 5 . t/ pgn] xhf/ ;kgf b]v]sf] Tof] kb kfO;s]kl5 eg] ;femfsf] cfly{s ef}lts / Jofj;flos xljut ;'wfg]{,;kfg]{ sfo{df OdfGbf/Lk"j{s nfuLk/]sf] atfpF5 of] lgaGwn] . lgot ;sf/fTds x'Fbfx'b} klg ld;gdf kf/ gx'g' s'/f cs}{ xf] t/ b]zsf] ;du| /fhgLlt k|zf;g lzIff :jf:Yo, lgdf{0fcflb If]qx¿ e|i6frf/s} 9ngfnLaf6 u'h|g' / ;/sf/ k|d'vn] e|i6frf/ x'g lbGg eg]/ lbgsf] tLg ;fFw dgu9Gt] cleofg rnfpg'n] g]kfnL hgtfn] /fd|} dgf]/~hg kfPsf 5g\ 8f]lnGb|sf] b[li6df . b]zsf] 9's'6L l/TofP/ vf8Lsf t]nsDkgL / l;Ëfk'/sf AofÍx¿ el/e/fp kfg{ vl6Psf b]zeQm g]tfn] b]vfPsf] ;d[l4sf] cfsfz] kmn x]b}{ /dfpg] g]kfnL dgsf] cGt/ lj/f]wsf] cfn]v klg xf] of] lgaGw . …lzIffdf clzIffÚ lgaGwn] Jofks ;/sf/L nufgL / k|rf/k|;f/sf] k|r'/tf 5Fbf klg u|fdL0f e]udf lzIffsf] pHofnf] k'Ug g;s]sf] ljifonfO{ p7fOPsf] 5 . cfˆg} ufpF3/sf lgDg juL{o ls;fg dhb"/ sfdL ;fsL{ bdfO{+x¿n] ef]u]sf] cls~rgtf, pTkL8g / u/LjLsf] cfn]v ag]sf] b]lvG5 of] lgaGw . t/ :jo+ 8f]lnGb|n] cfˆg} v]tLsf xnL cf/g] / ;"lrsf/sf efO5f]/fnfO{ cfˆgf] k|sfzg Joj;fodf sfdsfh lbPsf] eP pgLx¿sf] Tof] xljut / c;xfo c/0o/f]bg x'g] lyPg ls <uf]xLsf] cfFz' aufPsf] efg k5{ lgaGw k9\bf . …ge]l6Psf] ;d[l4Ú g]kfnLx¿sf] lgolt / sd{n] v8f u/]sf] lj8Djgfsf] cfn]v xf] . sfdrf]/ e|i6 / kË' ;fljt ePsf sfl/Gbf / ltgnfO{ k5fl8af6 6]sf] nufP/ cjfl~5t nfe lng] /fhgLlts g]t[Tjn] g]kfnsf] k|zf;g hh{/ ag]sf] b]lvG5 . hgtfsf] xlaut c;Xo eO;Sbf klg /ftlbg efif0f u/]/ ;d[l4sf] 8LFu xfFSg g5f]8\g] w"t{ g]t[Tjn] 9f8 ;]s]/ vFhxf ag]sf] cfd g]kfnL lgoltnfO{ syfTds z}nLdf k|:t't ul/Psf] 5 oxfF . u/LjL / j]/f]huf/Ln] u|:t eP/ ;d[l4 vf]Hb} ljb]z hfg] o'jf ju{n] kfpg] x08/ / s]xL sdfO u/]/ :jb]z kmls{Psf g]kfnLx¿nfO{ hfnem]n, 7uL, k|k~rh:tf 60 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
cfk/flws ultljlwn] xnrn ug}{ glbP/ 7fpFsf]7fpF ynf a;fpg] xfnsf] l:yltn] ;d[l4sf] ljkgf klg ;kgf ag]/ stf stf kmf;k'm; x/fPsf] 5 n]vssf] b[li6df . k':tssf 5]pk'5f/ s'gfsfKrf lgofNbf sltko k|;Ëdf :jfledfgn] n]vsLo dof{bf prflnPsf] 5 eg] sltko k|;Ëdf ToxL cledfg sd{kydf rNbfrNb} k5fl/Psf] cg'ej x'G5 . ljwfut ¿kdf lgaGw ;+u|x elgPsf] k|:t't s[ltdf k/Dk/fut kl/efiff cg';f/ b'O6f /rgf dfq ljz'4 lgaGw 5g\ . c? s'g} k|jGw s'g} lgofqf / s'g} ;+:d/0fsf] ¿kdf >[ªvnf ag]sf 5g\ . pk;+xf/df eGg}kbf{ lstfksf] ljifo,k|:t'lt j:t'k/s / ;fdlos nfUb5 . g]kfnL uB;flxTosf] cfsfzdf k'mR5|] tf/fh:t} PsfPs XjfQ} b]vf k/]sf 8f]]lnGb|k|;fb zdf{ Pp6} s[ltn] ;flxTosf/ ag]sf 5g\ . olt l56f] 5l/tf] / k|f~hn efiffz}nLsf lzNkL 8f]lnGb| j:t'tYofTds cg'e"lt / To;nfO{ k|s6 ug]{ ;fdYo{df klg p:t} k|v/ b]vf kb{5g\ . jfXo ko{j]If0f / cGt/lglxt pmhf{sf] pTs[i6 ;+udsf] ¿kdf pgsf] n]vgwld{tf cfuf]sf lkmlnËfem}+ nfUg] cIf/ cIf/df k|s6 ePsf] 5 . n]vssf] /rgfTds zlQm / l;h{gfTds ;fdYo{ klg cfsfzdf b]lvg] ;Kt/ËL OGb]|gLh:t} cfXnfbs ¿kdf k|ltlalDat ePsf] 5 of] lstfjdf . c:t' ( (*$!^$&!*(, à gofF jfg]Zj/, sf7df8f}+
w
w
ljlzi6 ;fdu|L ;lxt …1fgu'gsf s'/fÚ @)) cf}+ cÍ k|sflzt x'Fb}5 . of] dxŒjk"0f{ cÍ k7gLo / ;+u|x0fLo x'g]5 .
1fgu'g ;flxTo k|lti7fg sf7df8f}+
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 61
…lrQ b'v]sf] cf]vltÚdf s'¿k /fhgLltsf] e08fkmf]/ gGbnfn cfrfo{
s.
co m
;Kt/L lhNnfsf] s~rg¿k gu/kflnsf, ¿kgu/df :yfoL a;f]af; ug]{ Ps cleefjs 5g\ . pgsf] ;/sf/L hflu/ klg 5 . hflu/s} qmddf ;GtfgnfO{ ;fy} /fv]/ b]zsf s'gfsfKrf k'u] . v}, s]s] cg'ej a6'n] s'lGg Û jftlrtsf qmddf klg afª\uf–afª\uf s'/f lgsfn]/ xF;fpg';Dd xF;fpF5g\ . oBlk xfF:tfxfF:t} ?g] klg agfpF5g\ . z'¿cftdf xF;fpFbf dHh} nfU5, lgisif{df k'Ubf s6';To JoSt eO;s]sf] x'G5 . /, uxel/ cfF;' agfpg
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
jfWo x'g'k5{ . pgL x'g\– ef]h/fh /]UdL cyf{t\ d'vfn] /]UdL . hLjgsf psfnL r9\b} / cf]/fnL emb}{ ;/sf/L hflu/] eP . hg;]jfdf b]zsf s'gfsGb/f;Dd k'u] . cg'ejn] vfl/Psf] JolStTj ljsf; ub}{ uP . Ps k6s /fhwfgLdf ;d]t l5/] . s]xL jif{s} bf}/fgdf /fhwfgLleqsf ;"Id s'/fx¿sf] hflgkmsf/ ag] . /fhgLltsf gfddf b]z / hgtfnfO{ rkfPsf] b]v] . ;dfh;]jfsf] gfddf ;dfhnfO{ g} 7u]/ j}olSts dxn 78\ofPsf] e]6] . hg;]jssf] gfddf sd{rf/LtGqn] g} b]z aGwsdf /fv]sf] cg'e"t u/] . dxª\uLn] pl7af; nufPsf] b'b{zf ghLs}af6 ef]u] . /xFbfa:bf cg]s y/L ljs[t kf6fx¿sf] ;fIfL eP . leqL lbn}b]lv ljs[lt kf6fsf lj?4 ljifjdg ug]{ rfx knfP/ cfof] . pgL c¿ t s] ug{ ;Sy], v'?v'? 8fo/Lsf kfgf e/]/ lrQ a'emfpg yfn] . pgn] @)&! df …lrQ b'v]sf] cf]vtLÚ gfds sljtf ;ª\u|x k|sfzg u/fPsf 5g\ . To;} ;ª\u|x leqsf] …;fgf gfgLx¿;FuÚ zLif{ssf] sljtfn] tdfd cleefjsx¿sf] dgdl:tisnfO{ emª\lqmt kfg]{ ;fdYo{ /fVb5 . pgn] …;fgf gfgLx¿;FuÚ sljtfdf gfgL–afa'nfO{ km'NofpFb} aGb"ssf] gfndf lgKkn nufOlbP/ dDdLx¿ PDa'; /f]Kg uPsf s'/f u/]sf 5g\ . es'08f] v]Ng sf]qmfd} ad /flvlbPsf] :d/0f u/fPsf 5g\ . 6fod kf; ub}{ ug"{ eg]/ ;Nnfx klg lbg r's]sf 5}gg\ . cem afafx¿ ;kgf dfg{ uPsf s'/f u/]sf 5g\ . sfsf, dfdf / bfbf–lbbLx¿ rflxF k|hftGqsf] sf]7]af/Ldf lx6n/ kmnfpFg} Jo:t ePsf] s'/f u/]/ ;fgL gfgLx¿ kmsfpg] r]i6f u/]sf 62 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
5g\ . To;}n], w}o{ u/]/ s]xL sfn kv{g nufPsf 5g\ . cem xfdL ;a} k|nosf] rf}tf/fdf e]nf eP/ lrxfgsf] r'Nxf] agfO{ b]z pl;Gg'k5{÷e'6\g'k5{ . /, gfgfy/L kl/sf/ agfpg'k5{ eg]sf 5g\ . cGttM dg]{x¿sf gfddfly afFRg]x¿n] kn]F6L s;]/ clGtd ef]h unluWb vfg'k5{ eg]/ km'NofPsf 5g\ . lsgeg] s]xL kfpgnfO{ s]xL tf u'dfpg}k5{, gu'dfO{sg kfpg ;Sg] /Llt g} ag]sf] 5}g eg]/ tdfd cu|hx¿sf] a]xf];L rfnfk|lt nlIft u/L Joª\Uo k|xf/ u/]sf 5g\ . pgsf] …;fgf gfgLx¿;FuÚ zLif{ssf] sljtf af]N5– g/f]pm gfgL Û g/f]pm g/f]pm afa' Û g/f]pm aGb"ssf] gfndf lgKkn nufOlbP/ dDdLx¿ PDa'; /f]Kg uPsf 5g\ . es'08f] v]Ng sf]qmfd} ad /fVb\of xf]nf 6fod kf; ub}{ ug"{ . afafx¿ ;kgf dfg{ uPsf 5g\ sfsf, dfdf / bfbf–lbbLx¿ k|hftGqsf] sf]7]af/Ldf lx6n/ kmnfpFb} 5g\ To;}n], w}o{ u/ Û s]xL sfn kv{ dfq k|nosf] rf}tf/fdf e]nf eP/ lrxfgsf] r'Nxf] agfP/ b]z pl;Gg'k5{÷e'6\g'k5{ . /, gfgfy/L kl/sf/ agfpg'k5{ . clg=== dg]{x¿sf gfddfly afFRg]x¿n] kn]F6L s;]/ clGtd ef]h unluWb vfg'k5{ To;}n]=== g/f]pm af, g/f]pm Û s]xL kfpgnfO{ s]xL tf u'dfpg}k5{ ÛÛÛ pgsf] lrQ sxfF, sxfF b'Vof] eGg] af/] …lrQ b'v]sf] cf]vtLÚ sljtf s[ltsf] e"ldsfdf :jod\n] n]v]sf 5g\– …ha ljZjljBfnodf …ljBfÚ af}nfpF5 / aafn dRrfpF5, ha c:ktfn cfkm}+F c:j:y eP/ la/fdL;Fu} a;]/ ¿jfaf;L u5{, ha lrt'jf / AafF;fx¿ ldl8ofdf …s07LÚ afFW5g\ / leqleq} lzsf/ v]N5g\, ha g]tfx¿ clego / cleg]tfx¿ /fhgLlt ug{ yfN5g\, ha jfo'd08ndf clS;hgeGbf a9L v'/fkftL rN5, ha /fhgLlt s'x]/ 8'ª\8'ª\ k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 63
as
s.
co m
tL uGxfpF5, ha ;+;b\df ;gs / :jfªx¿ ;';]nf kf5{g\, ha wd{, sfg"g / k|]ddf xl/of lemFuf elGsP/ cf}F;f kf5{, ha st{Jo / bfloTj …b]vfpg] bfFtÚ x'\ G5, ha s'g} k/b]zL hfb"u/n] uf]8fdf 9f]Ug nufP/ ufnfdf rf6Lrf6L gfsdf …sfnf]Ú / lgwf/df …r'gfÚ nufOlbP/ hfG5, ha l;+xb/af/ ah]6sf] x'Ssf tfGb} Dofl/h v]n]/ ;do latfpF5, ha ;8sdf :jfy{x¿sf] ;nx s'b\5, ha k'Vof}nL ;+:s[lt ;tLb]jLsf] cª\uem}F ktg x'Fb} hfG5, ha …bnÚ axfb'/x¿ bnfnL u/]/ ;w}F …b/Ú vfG5g\, ha gful/s ;dfh cfFvf lrlDnP/ ;'s]n'tf] sGofpFb} a:5, ha eujfg\x¿ km"nkftL / e]6L cf]8]/ aiff}{+ jif{;Dd lgbfpF5g\, ha ha vlkg;Sg' eP/ lrQ b'V5 / cf]vtL vf]Hb} d]/f sljtfsf] Hjfnfd'vL lg:sG5 .Ú pgL b]v]sf, ef]u]sf, lrQdf 5fk /fv]sf / cg'e"ltn] lehfPsf s'/fx¿ n]Vt} uP . cfˆg} cf]yf/fdf cf]yf/f] a;]/ kf]yLn] rNnf sf]/n]em}F sf]/Nb} uP . nf]shg hufpg] s'/f n]v] klg nf]sn] yfxf gkfpg] u/L n]lv/xFbf :jod\n] cfˆgf] n]vgsf] ;flxlTos d"No sd b]v] . z'elrGts ldqhg / cfkmGthgn] pgdf lj/f6\ ;flxlTos ;Defjgf b]vsf] s'/f atfOlbP . cem a]nfdf}sfdf klg gaf:g] efn]sf] sfd x'Gg eg] kl5 eg] pgL em;ª\u eP . kbf{ aflx/ cfpg] plQ;fx|f] dg gx'Fbf gx'Fb} klg z'e]R5'sx¿sf] z'e]R5fnfO{ sb/ ub}{ pgL kbf{ aflx/ lg:sg yfn] .
w
w .k
ha
ss
kh
s]xL pbfx/0f– /fj0f;Fu n8]/} /fd eujfg\ eP rfs/L u/]/} afFb/ xg'dfg eP . ljZjskeGbf lg 7"nf] t ;dosf] v]n kf] /}Ú5 Ps ;] Ps a]Odfg t vf]nf] kmls{P/ cfh dxfg\ eP . -…;dosf] v]nÚ, k[i7–#*_
w
cfOk/]sf] a]nf …xga]gf]{Ú xf] hgtf hfOnfUg] a]nf …xltof/Ú xf] hgtf r'gfj cl3 …hgfb{gÚ xf] hgtf r'gfj kl5 eg] …/2Lsf] 6f]s/LÚ xf] hgtf . -…hgtfÚ, k[i7–#(_ r'gfj lhtfpFbf lg ePg x/fpFbf lg ePg s:tf] Hofb|f] hft xf]nf of] aGb, x8tfn ?rfpg]
64 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
wgf{, cg;g krfpg] r8\sgnfO{ lrp/f dfGg] rfKn';LnfO{ bxL 7fGg] . -…yKk8sf] h'n';Ú, k[i7–^@_
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
pgsf] /fhg}lts lgisif{ 5– afFRg rfxg] xf] eg] dfg]{sf] xltof/ vf]:g'k5{ xfF:g rfxg] xf] eg] ?jfpg]sf] ;Qf kN6fpg'k5{ . -…lrQ b'v]sf] cf]vtLÚ, k[i7–#&_ …lrQ b'v]sf] cf]vtLÚ sljtf ;ª\u|xleq $) yfg 5f]6f / demf}nf k|s[ltsf sljtfx¿ ;ª\u|lxt 5g\ . o; cfn]vdf ltgnfO{ g} lrGg] k|of; x'g] 5– /fhgLlts a]lyltnfO{ emfk8 a;f{pFb} cfhsf g]tfg]t[sf] lxhf]sf] xljut ;Demfpg] sfd …k'tnLsf] syfÚ sljtfn] u/]sf] 5 . l5d]sL /fi6«n] g]kfnsf] hn;Dkbf g]kfnnfO{ g} a]r]/ a|x\dn"6 ul//x]sf] kl/k|]Iodf g]kfnLx¿ aLr Pstf eP ljsf;sf afwsx¿nfO{ k/f:t ug{ ;lsg] pb\3f]if …x'l66\ofpFsf] ;jfO{Ú sljtfdf ul/Psf] 5 . x]bf{ /fd|f] b]lvg] j:t' 3fts klg x'g ;Sg] r]i6f:j¿k hlGdPsf] xf]–…k|0fo b'O{ t/ª\uÚ sljtf . sfd ug]{ sfd ubf{ub}{ dl//x]5, x;'g]{ hdft x;'g{d} d:t / Jo:t 5 eGg] pb\3f]if ug{ … cnlR5gÚ sljtf ;Ifd 5 . Gofo lbg l9nfO x'Fbf cGofodf kg]{x¿sf] l;l/ v'/L p8\g] / cGofo ug]{x¿sf] dgdf}hL rNg] x'Fbf l5tf]5l/tf] d'2fdfldnf 6'ª\ UofO{ Gofo lbg'kg]{ cfjfh a'nGb ePsf] sljtf xf]– …GofoÚ . eg;'g, gftfjfb / s[kfjfbn] ;flxTodf k|>o kfPsfn] df]km;nsf ;h{sx¿n] k|sfzgsf] kL8f v]k]sf] j:t'l:ylt cf}+Nofpg] ;'Gb/ sljtf xf]– …gn]lvPsf] sljtfÚ . j}olSts :jfy{df lgln{Kt eO{ sfd ubf{ xfd|f] JolStTj / s[ltTj w/fkdf kb}{ uPsf] hgfp lbg …3fd lalu|P5Ú sljtf ;kmn 5 . lgdf{0fsf] Oltxf; agfpg d]nldnfk ckl/xfo{ /x]sf] cfef; …h'F3fÚ sljtfn] u/fpF5 . /fhgLlt ;k|] d'n'sn] sfFr'nL km]5{, lau|]sf] /fhgLltn] clgi6 dfq lgDTofpF5 eGg …/fhgLlt M tLg k|s/0fÚ sljtf ;Ifd 5 . l5d]sL d'n'sn] pGglt u/]/ uPsf] l;sf] ug{ ;Sg] ;fdYo{ xfdL g]kfnLdf gx'g'sf] Ps sf/0f cGwljZjf;sf] k'hf/L aGgfn] / csDf{0otfsf] bf; x'gfn] xf] eGg] s'/fnfO{ ;fª\s]lts ¿kdf bzf{pg] sljtf xf] –…xl/z/0fd\Ú . gful/s, gful/stf / ;dfhsf a]lyltx¿sf] Oltj[lt …s]xL d6\ofª\u|fx¿Ú sljtfdf s]nfOPsf] 5 . …d x/fPsf] 5'Ú sljtfdf g]kfndf hgtfd}qL /fhgLlt gePsf]df cfqmf]z kf]lvPsf] 5 . htf nUof] pt} hfg], h] eGof] ToxL dfGg], h;f] u¥of] p;} x'g] s'/f] dg ePsf] pb\3f]if u/L bfz{lgs b[li6sf]0f JoSt ug]{ sfd …dgÚ k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 65
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
sljtfn] u/]sf] 5 . clxn] dfG5] cf–cfˆgf] xljutsf] Vofn} gu/L wgbf}nt / P]zcf/fdsf] kl5 nfu]sf] s'/fnfO{ k|i6\ofpg] hdsf]{ …/]ld6\ofG;sL :jf:gLÚ sljtfn] u/]sf] 5 . …;QfÚ sf] ef]ssf sf/0fn] ag]sf] /f]uLnfO{ cf]vlt / 8fS6/ grflxFg] ts{ ub}{ /f]uL -;QfeSt_ :jod\ g} /fHo aGg] u/]sf] s6' ;To ;d]6\g] sfd …;QfÚ sljtfdf ul/Psf] 5 . oqtq b]lvg], ef]lug] / ;'lgg] ad–af?bsf] ljikmf]6gn] kfl/jfl/s hLjgdf k|lts"n c;/ k'u]sf] cfef; lbnfpg] sfd … k|]o;L;Fu dgsf s'/fÚ sljtfn] u/]sf] 5 . clwsf/ k|flKtsf] dxf;ª\u|fdx¿df cu|hx¿ Jo:t /x]sf] avt afnaflnsfsf] ;+/If0f / ;'/Iff kfpg] xs s'l07t ePsf] cfef; lbnfpg] sfd …;fgf gfgLx¿;FuÚ sljtfn] u/]sf] 5 . sfuhdf alnof] sfg"g eP klg Jojxf/df nfu" x'g g;s]/ hghLjg qfxLdfd\ ePsf] b08xLgtfsf] ;do kqm]/ hlGdPsf] sljtf xf]– …sfg"gÚ . lgwf{x¿sf] cfz qf;df ablnPsf] If0fnfO{ l6k]/ /fhgLltsf] s'¿k v]nn] g]kfnL ;+:sf/ / efjgf gfnLdf ˆoflsPsf] cledt hfx]/ ug]{ sfd …/fhwfgLsf] lr7LÚ sljtfn] u/]sf] 5 . wg geP klg if8oGqsf/L dg x'g]x¿ rfx]sf 7fpFdf k'u]sf] / rfx]sf sfds'/f ug{ ;s]sf] cfzo JoSt ug]{ sfd …l;of]Ú sljtfn] u/]sf] 5 . dfG5]n] rfx] cg';f/ gx'g] / kl/l:yltsf] bf; ag]/ dfq cfz ug'{kg]{ jfWotfnfO{ b]vfpg] sfd …lhGbuLdf /x/ klg==Ú sljtfn] u/]sf] 5 . lgoltn] ;fy lbP hLjg /ldtfdo x'g] t/ 7u]df ;Gqf;do x'g] zfZjt kIfnfO{ ;d]6\g] sfd …lgoltÚ sljtfn] u/]sf] 5 . j}olSts :jfy{n] k|]l/t g]tfg]t[sf] rlt{snfnfO{ b]vfpg] sfd …xnLx¿Ú sljtfn] u/]sf] 5 . kf}/fl0fs kfqx¿sf] k|of]u u/L ldysLo ¿kdf jt{dfgnfO{ ;"Id kf/fn] s]nfpg] sfd …cfw'lgs /fdfo0fÚ sljtfn] u/]sf] 5 . ;}4flGts ¿kn] ljk/Lt Ph]08fwf/Lx¿ ;d]t s';L{ v]nsf nflu b'O{ z/L/ Ps dgsf eO{ hgtfnfO{ d"v{ agfO/x]sf s'/f ;ª\s]t ug]{ sfd …gsr/fx¿Ú sljtfn] u/]sf] 5 . k|tLIffsf] 38L si6s/ x'g] hgfp lbFb} k|]d–k|0fosf] k|;ª\u sf]6\ ofpg] sfd …u'gf;f]Ú sljtfn] u/]sf] 5 . hlt;'s} ljZjf;sf] jftfj/0f eP klg hGdhft zq'kIfx¿ ljZj:t x'g g;Sg] ts{ cl3 ;fg]{ sfd …v;|f s'/fÚ sljtfn] u/]sf] 5 . cg]sg j]lyltx¿sf aLr hLjgnfO{ ;Unf] /fVg / kljq kfg{ xDd]xDd] k/]sf] cfef; lbnfpFb} lrQ b'v]sf] cf]vtL kfOg] 7fpFsf] vf]hL ul/Psf] sljtf xf]– …lrQ b'v]sf] cf]vtLÚ . dfoflk/tLsf ufyfn] el/Psf] sljtf xf]–…rf/ cfFvf h'Wbfv]/L===Ú . zxLbx¿sf] alnbfgLn] z"Gok|foM kmn k|fKt u/]sf]df cfqmf]z JoSt ub}{ /fhg}lts af]nL / Jojxf/ ;'wfg{ r]tfjgL lbOPsf] sljtf xf] –…oIf–k|ZgÚ . sd{rf/LtGqsf] /jflkmnf] / c;fGble{s hLjgz}nLn] lrd6]sf] l6Kk0fL …xflsdÚ sljtfdf ul/Psf] 5 . dfG5]sf OR5f y/Ly/Lsf /x]sf / ;+:s[ltsf cf8df ljs[lt df}nfPsf] b[Zo lvRg] sfd … OR5fsf] cfotgÚ sljtfdf ul/Psf] 5 . hgtfnfO{ nf]Kkf v'jfpg]x¿n] 66 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
hgtfsf sl;nf yKk8 vfPsf] cfef; lbnfpg] sfd …yKk8sf] h'n';Ú sljtfdf ul/Psf] 5 . pgsf sljtf k9\bf n]vsLo ceLi6 g} ;dfh ;'wfg'{ xf] eGg] :ki6 emns ldNb5 . xf:oJoª\UonfO{ d"n d]?b08 agfP/ w]/}eGbf w]/} em/f{ zAbx¿nfO{ :yfg lbPsf 5g\ sljn] . sljtfdfkm{t nf]stGq / u0ftGqsf] lvNnL p8fpg]x¿nfO{ pgn] sl;nf] yKk8 xfg]sf 5g\ . lrQ ga'em]sf 7fpFdf Joª\Uojf0f k|xf/ u/]sf 5g\ . pgsf sljtfdf sl;nf] cleJolSt ;zSt¿kdf kfOG5 . sljtfdf bdbf/ ;fª\uLlts nofTdstf e]l6G5 . d"ntM pgL l:y/ /fhgLltsf kIfdf 5g\ . pHHjn eljiosf] rfxgf / sfdgfd} pgsf sljtfsf x/]s x/kmx¿ lgld{t ePsf 5g\ eGbf cltzof]lSt gxf]nf . g]kfn ;|i6f ;dfhåf/f k|sflzt of] s[lt k7gLo 5 . * nandalalacharya@gmail.com à >L hg;]jf dfWolds ljBfno, sh{Gxf–$, l;/xf
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 67
‘;flxTo jftf{’ leq s] 5 < clgtf kGyL
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
clxn] h] n]Vg vf]lh/x]F Tof] /x/ xf]Og / afWotf klg lyPg . p;f] eP jf:tljstf s] lyof] < h;sf] hjfkm km]l/ lbg g;sF'nf . s:tf] cK7\of/f] s'/f u/]5' g} . /x/ / afWotfsf] aLrdf h'g cy{ ;Dk|]if0f x'g vf]H5, zfob d]/f] hjfkm ToxL lyof] . s'/f s] eg] d hxfF uPsf] lyPF, ToxfF dnfO{ ;flxTo jftf{ gfds k':ts lbOof] . tt\If0fd} ;f]rF] k7gsf] lglDt lbOPsf] x'gk' 5{ . cg'dfg plrt lyof] . tyflk s'/f Tolt dfq lyPg . k7g kZrft\ ;dLIff klg n]Vg' kg]{ lhDd]jf/Lsf ;fy lstfa lnPF . cWoog / k':ts ;ª\u|x ug]{ /x/s} sf/0f d}n] pQm s[lt :jLsf/]F . d}n] of] u|Gy n]vs dfkm{t lnPsf] xf]Og . cfˆgf] lg0f{onfO{ dgdg} cfkm}+Fn] s[t1tf k|s6 u/]F . h] u/]F Tof] c;n eP5 . wGg :jLsfg{ hfg]5' . slt k':ts o:tf klg x'G5g\, s]xL kfOG5 ls eg]/ vf]Hbf vf]Hb} clGtddf Unflgn] 5f]K5 . ;dosf] aaf{bL dfq} . 1fgsf] c:ki6 t[i0ff d]6fpg c1ft kf]v/Ldf xfDkmfNbf Pp6} klg df5f] km]nf gk/]/ lg/fz x'g'k5{ . t/ ;flxTo jftf{df d}n] gvf]h]/} w]/} s'/f kfPF . kZrfQfk dgfpg' k/]g . oxfF ;Gb]xsf] k|;ª\u} cfpFb}g . o; s[lt;Fu hf]l8Psf] gfd xf] – xl/x/ vgfn . cf/Dedf t dnfO{ cGof]n g} eof], s'g ljwfsf] s[lt xf] of] < syf, lgaGw, pkGof;, b}lgsL, hLjgL . cflv/ oL s'g} klg ljwfleq gkg]{ k':ts /x]5 of] . To;f] eP s] xf] t ;flxTo;Fu hf]l8Psf] jftf{ < g]kfnL efiff, ;flxTo, snf / ;+:s[ltsf] pTyfg tyf hu]gf{ / >Lj[l4df clj>fGt vl6Psf s]xL cu|h k':tf / kl5Nnf] k':tf u/L b'O{ r/0fsf JolQmTj;Fu xl/x/ vgfn åf/f ljleGg ;dodf lnPsf] cGtjf{tf{sf] ;ª\sng g} s[ltsf] k|ltlglwTj ljifo eP/ cfPsf] 5 . oxfF ljljw ;dodf ljljw ;flxlTos klqsf -ul/df / xfd|f] l;h{gf_ df k|sflzt ljleGg If]qsf JolQmx¿n] hLjgdf cfh{g u/]sf cd"No cg'ej, cg'e"lt, ljrf/ / b[li6sf]0fnfO{ k|sfzdf Nofpg] k|of; ul/Psf] 5 . clg tL JolQmTjx¿n] ;do, kl/j]z / kl/l:yltnfO{ lgofNbf cfh{g u/]sf pknlAwk"0f{ 1fg;Fu ;fIffTsf/ u/fpg vf]Hg' g} o;sf] nIo xf], h'g k|z+;gLo 5 . cGtjf{tf{sf] ;Fufnf] t of] xf] g} . k/Gt' jfb;+jfb, 5nkmn, ljrf/, ljdz{sf] ;jfn hjfkmnfO{ d"t{tf lbP/ ;/n / ;'nlnt efiff / z}nLsf] k|:t'ltdf n]vssf] ;'Gb/ ;flxlTos JolQmTj oxfF k|sflzt ePsf] 5 . ax'ljwfsf ;|i6f xl/x/ vgfnsf] cfˆg} kl/ro 5 g]kfnL ;flxTosf] 68 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
l;d;f/df . slj, cfVofgsf/ / cg'jfbssf ¿kdf :yflkt vgfnsf y'k|} s[ltx¿ k|sflzt eO;s]sf 5g\ . o;y{ oxfF kl/rosf] s'g} ckl/xfo{tf 5}g . kf7sdfem vgfn :jo+ k|sfZo 5g\ . ;dfhdf k|To]s JolQmsf] cfˆg} ljlzi6tf x'G5 . ToxL ljlzi6tf / k[ystfdf g} Pscsf{sf] kl/ro s;}:fFu d]n vfFb}g . oxfF To:tf JolQmx¿sf cGtjf{tf{ lnOPsf] 5, hf] cf–cfˆgf] If]qdf /x]/ ;dfh ;+jfxssf sfo{ ul//x]sf 5g\ . k/Gt' Tof] sfo{ km]l/ s;}n] lhDdf nufP/ afWotf jz ul/Psf] lyPg . Pp6f ;r]tg dl:tisn] ;dfhsf] lglDt s]xL ug'{k5{ eGg] efjgfn] clek|]l/t eP/ u/]sf] lyof] . /fi6«sf] ckgTj / klxrfgsf lglDt ul/Psf ;ª\3if{ clg ;dfhdf cfˆgf] JolQmTjnfO{ cfnf]lst u/fpgsf vflt/ efiff, ;flxTo, snf, ;+:s[lt / Oltxf; h:tf cg]sg kIfdf cem egf}F Psd'i6 g]kfnL jfª\dosf If]qdf of]ubfg k'¥ofpg] JolQmTj, h;n] cu|kª\lQmdf /x]/ ;do / r]tgfsf s'/f ul//x]sf lyP . ljrf/n] g} dfG5]nfO{ hLjGt agfpg] 5 / ;fy{s u/fpg] klg . ;flxTo jftf{sf pNn]lvt JolQmTj /fi6« slj dfwjk|;fb l3ld/], jfªdo ztfAbL k'?if ;Todf]xg hf]zL, k|f= afns[i0f kf]v/]n, k|]dljgf]b …gGbgÚ, cfgGbb]j e§, r"8fdl0f /]UdL, t'n;L lbj;, k|f=8f= jf;'b]j lqkf7L, 8f= w|'j|rGb| uf}td, vu]Gb| ;ª\u|f}nf, lgg' rfkfufO{F / :jfdL dxLw/frfo{ u/L afx| hgf :d/0fLo / ;DdfggLox¿sf lqmofsnfkdf s]lGb|t eP/ cg]s k|Zgf]Q/sf vhfgfaf6 hLjgsf ;f/ pTvgg\ u/L ;fj{hlgs ul/Psf 5g\ . :jsLo If]qsf] cg'ej / cg'e"ltsf] cfwf/df pb\3fl6t b[li6sf]0fsf] ;f/e"ld oxfF k|To]s zLif{sn] g} k|ltlglwTj ug{ vf]Hb}F 5 . Pp6f 5f]6f] cfn]vleq dggLo / ljrf/0fLo ;Dk"0f{ cjwf/0ffnfO{ :yfg lbg ;lsg] 5}g . o;y{ d}n] k|To]s JolQmsf] s'g} Pp6f k|d'v ljrf/nfO{ Wofgdf /fv]/ l6kf]6 ug{] k|of; u/]sL5' . ;flxTosf] Ps :j¿k ;fwf/0fLs/0f xf] – o; lrGtgn] g} /fi6«slj dfwjk|;fb l3ld/]sf] hLjgnfO{ lgb]{lzt u/L cfPsf] 5 eGbf cTo'lQm gxf]nf . sljtfdf hLjg / hLjgdf sljtf b]Vg] slj l3ld/]n] oxfF ;flxTonfO{ o;/L x/]sf 5g\, æcfkm"nfO{ lal;{P/ dfq sljtfdf ;dlk{t aGg ;lsG5 -k[–^_ .Æ hLjg b}nfsf] aQL /x]5 – ;+:s[ltljb\ ;Todf]xg hf]zL . jxfFsf] egfOdf – hLjgdf ;a} ljBfsf] ;f/ cfkm"n] cfkm}+FnfO{ lrGg' xf] . ztfAbL k'?if ;+:s[ltljb\, tLg k6s;Dd dbg k'/:sf/ kfpg] g]kfnL Oltxf;s} PSnf] k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 69
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
JolQm, ;flxTosf/ . jxfF eGg' x'G5, æj]b k'/f0f h] k9 h] hfGg] k|oTg u/, cfkm"n] cfˆg} ljifodf af]w ug'{ cfjZos 5 -k[–!@_ .Æ dfS;{ d]/f k|z+;gLo lje"ltdWo] Ps x'g\ – k|f= afns[i0f kf]v/]n . g]kfnL efiff ;flxTosf ljrf/s, vf]h cGj]ifs, ax' JolQmTjsf ;+jfxs kf]v/]nsf] b[li6sf]0fdf k|of]ujfb ædnfO{ k|of]ujfb ;flxTosf] Jo"6Lkfn{/ em}F nfU5 -k[–@^_ .Æ ;flxTo snf / ljrf/sf] ;+of]hg xf] – k|]dljgf]b gGbg . uLtsf/, slj tyf uhnsf/ / lgaGwsf/ klg . pgL gf6ssf/ / lgb]{zs klg x'g\ . pgsf] ljrf/df l;h{gf / ;do s] xf] < æ;flxTodf ;dosf] s'g} s'g} k|efj k5{ . === To;f] x'gfn] Tof] ;dosf] h'g cfqmd0f xf] egf}F, Tof] cfqmd0fnfO{ k|Tofqmd0f ug{ vf]Hbfv]l/ xfd|f /rgf aG5g\ -k[–$)_ .Æ ljZjsf] cl:tTj g} åGådf 5 – cfgGbb]j e§ . /fhgLlt1, lgeL{s, lg8/ / k|v/ jQmf, slj, ;dfnf]rs / lgaGwsf/ e§sf] b[li6sf]0fdf n]vgsf] ljifo æ=== ha Pp6f lrGtgzLn dflg; cfˆgf] ljrf/ / efjgfaf/] 3f]Tng yfN5 p;n] cjZo klg ljifo ge]§fO{ 5f]8\b}Fg -k[–%!_ .Æ em/f]{ g]kfnL cfGbf]ng efiff ;flxTo If]qsf] Hofb} dxTjk"0f{ s'/f xf] – r"8fdl0f /]UdL . pgL efiff ;flxTo, kqsfl/tf / k|fWofkg If]qdf ;+nUg / em/f]j{ fbL cfGbf]ngsf k|0f]tf dWo]sf Ps x'g\ . c¿ b]zsf] t'ngfdf xfd|f] b]zsf] ;+:sf/ sdhf]/ 5 eGg] k|;ª\udf /]UdLsf] wf/0ff – æztk|ltzt s] s'/f ;xL xf] eg] cWooglagf x'ªs \ f/ ug]s { f] hdft 7"nf] 5 xfd|f] b]zdf -k[–^)_ .Æ l;h{gzLntf /Ë, Wjlg / zAb;Fu ;DalGwt 5 – t'n;L lbj; . slj, k|fWofks, ;+:s[ltljb\, nf]sjftf{ cGj]ifs cflb If]qdf ljeflht JolQmTjsf] b[li6df hLjg – æhLjg Ps pT;j xf] . o;nfO{ tkfO{F s;/L dgfpg' x'G5 Tof] To:t} x'G5 -k[–&@_ .Æ ;flxTon] dflg;sf] hLjgnfO{ kl/is[t t'NofpF5 – k|f=8f= jf;'b]j lqkf7L . tLg ljifodf PDf\=P=, g]kfnL ljifosf klxnf] ljBfjfl/lw, klxnf] k|fWofks, w'/Gw/ ljåfg, k"jL{o / kfZrfTo b'j} ;flxTosf ljlzi6 1ftf, ;flxTosf/ / ;dfnf]rssf gfdn] ;Daf]lwt JolQmTj . jt{dfg g]kfnLsf] l:yltaf/] lqkf7Lsf] lrGtgdf æg]kfnL hLjg k|0ffnL / g]kfnL ;Eotf s;/L hfg] eGg]df xfdL sxfF r'gf}tL 5 . === xfdL sxfF kfZrfTo k|efj 5 === . xfd|f k|ltef klZrdlt/ x/fpFb} 5g\ . === cf–cfˆgf] hftLo e]ife"iff ;+:s[ltnfO{ hf]ufO/fVg] / afXonfO{ klg ;dfgfGt/ lx;fadf lng] . === cfw'lgsLs/0f / cGt/f{li6«os/0f ;a}nfO{ lng'k5{ . :yfgLo hfthfltsf vfgkfg, /Lltlylt, rfnrng ;a}nfO{ ;'/lIft /fVg'k5{ . ts{, af}l4s k4lt pTs[i6 x'g'k¥of], lbn g]kfnL x'g'k¥of] -k[–*@_ .Æ lyd cfpFbf lah'nL rDs]h:tf] ‰jf§ s]xL cfpF5 – 8f= w|j' rGb| uf}td . cfVofg k'?ifsf ¿kdf ljVoft ;flxTosf/ . ;flxTo n]vgdf pgsf] cjwf/0ff – æ=== d]/f] cfˆgf] b[li6df hDd} s[lt, s'g} klg s[lt d}n,] ca n]vF" g t, w]/} ef] gn]vs ] f] eg]/ n]vs ] f] 5}g . lyd cfP/} n]Vof 5' . gcfpFbf n}Vof 5}g d}n] -k[–(!_ .Æ 70 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
l;h{gzLn n]vg ;dfhsf] cfnf]rgf xf] – vu]Gb| ;ª\u|f}nf . Ps rlr{t ;flxTosf/ . gofF k':tfsf n]vsx¿n] c;n / ;kmn n]vs x'gsf lglDt s] ug'{knf{ < hjfkm ;ª\u|f}nfsf] – æof] gLltjrg / ctL{–pkb]zsf] o'u xf]Og . of] cx+n] ufFh]sf] / lghTjsf] r]t a9]sf] o'u xf] . k|To]s l;h{gzLn n]vs Ps k[ys :jTj xf] . cfˆgf] cWoog, ;fwgf, cGj]if0f / k|of]un] dfq l;h{gzLn n]vs algG5 . n]vs jf:tjddf :jlgld{t x'G5 -k[–!)^_ .Æ :t/xLg ;flxTosf] /rgf ug'{eGbf :t/Lo ljZj ;flxTosf] s[ltx¿sf] cg'jfb ug'{ /fd|f] xf] – lgg' rfkfufO{F . dfS;{jfbL ;f}Gbo{zf:qsf Ps ljlzi6 JofVoftf, ;f}Gbo{ lrGts, ;dfnf]rs, ;flxTosf/ / k|v/ jQmf . g]kfn k|1f–k|lti7fgsf] cfhLjg ;b:osf] x}l;otdf /x]/ pgsf] b[li6 æg]kfn k|1f k|lti7fgsf] cfhLjg ;b:o x'g' eg]sf] dfgsf vflt/ dfg kfpg' dfq xf] eGg] d b]Vt} 5' . k|lti7fgn] u/]sf] ;fj{hlgs ultljlwdf efu lng'afx]s o;sf] s'g} ljz]if bfloTj / e"ldsf /x]sf] d kfpFlbg === -k[–!!*_ .Æ sltko cj:yfdf :d/0f eGbf klg lj:d/0f w]/} /fd|f] x'Fbf] /x]5 – :jfdL dxLwfrfo{ . g]kfnsf Voflt k|fKt /fhg]tf dbg e08f/Lsf ;xf]b/ bfh' / jt{dfg /fi6«kltsf h]7fh' . ;Gof; cf>d wf/0f u/]sf JolQm . :jfdLsf] hLjg bz{g ;DaGwL cjwf/0ffsf] Ps c+z æ=== ;+;f/ xft nfUg] j:t' xf]Og, hLjgsf] ;b'kof]u eof] eg] ;RrfO{ l;lsg] ef] . Tof] ;b'ko'Qm hLjgn] xfdL s]xL gaf]n] klg To;af6 s;}n] s]xL kfpnf . xfdL s]xL lbG5f}F / u5f}F eGg] cfu|x /fv]/ u/]sf sfdx¿ t v}F l6S5 h:tf] xfdLnfO{ Tolt nfUb}Gf . k|s[ltdf x]bf{ klg d ;"o{ xF" eg]/ ;"o{n] efif0f ug'{ kb{}g /x]5 . p;sf] :j¿kaf6} :jtM l;4 5 -k[–!#@_ .Æ oxfF b]zsfn kl/l:yltnfO{ cfkm" cg's"n / k|lts"n ;fdgf ub}F hfFbf k|fKt cg'e"ltn] vfl/Psf ;|i6f / b|i6fsf b[li6sf]0fn] cfufdL lbgx¿df gjf]lbt kf7s tyf ;fws b'j}nfO{ nfeflGjt u/fpg]5 lgZro klg . oL ljrf/n] oyf]lrt dfu{ lgb]{z ug]{5 efjL k':tfnfO{ . oxfF cGtjf{tf{sf] ;Dkflbt c+zn] ;|i6fx¿sf] dgf]efjgfnfO{ ;flGgWodf /x]/ a'‰g] cj;/ klg pknAw u/fOlbPsf] 5 . dnfO{ olta]nf nflu/x]5, ;flxTo jftf{ k':ts cfutdf eGbf klg cgfutdf a9L dxTjsf] eP/ cfpg]5 . ;femf k|sfzgn] g]kfnL ;flxTo hutdf ;flxTo jftf{ k|sfzgdf NofP/ /fd|f] sfo{ ;Dkfbg u/]sf] cg'e"lt eO/Xof] s[lt k9\b}F hfFbf . ax' JolQmTjsf ax' ljrf/nfO{ ;flxlTos nodf ;'/lIft / ;'ul7t u/L k':tssf] k|f¿kLs/0f ug'{ g} oxfF :t'To 5 . oxfF ;flxTosf] s'/f dfq} 5}g . ;dosf] :j/ / hLjg bz{g klg ;Fu;Fu} cfPsf] 5 . eljiodf o; s[ltn] cg';Gwfg cyf{t\ ljifo ;|f]tsf] cefj k"lt{ ug{]5 s]xL dfqfdf eP klg . sf/0f, ldlt / k|sfzg ;|f]t v'nfOPsf] 5 . Psd'i6df eGg' kbf{ s[lt k7gLo / ;ª\u|x0fLo 5 . * anitapanthi56@gmail.com k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 71
tLg s[lt M Ps gh/ OGb|s'df/ >]i7 != wd{sf] wf]s|f]
xf:oJoª\UofTds b'O{ s[ltx¿
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
vf]6fªdf hGd]/ la/f6gu/ x'Fb} xfn kf]v/fdf a;f]af;/t z]if/fh e§/fO{ hLjgnfO{ s7f]/ ;ª\3if{sf ¿kdf ;xif{ :jLsf/ ub}{ pTkGg ePsf kl/kSj xf:oJoª\Uo n]vs x'g\ . clxn];Dd 5j6f xf:oJoªUo ;ª\u|x k|sfzg u/L;s]sf e§/fO{ n]vsLo :yfloTjdf Wofg lbO{, s'g} klg n]vnfO{ lgSs} ldlxg]t, kl/isf/ u/]/ dfq k|sfzg ug{ ?rfpF5g\ . To;}n] pgsf ;a} xf:oJoª\UofTds n]vsf k|To]s jfSox¿df xf:osf] rf]l6nf] wf/;lxt sl;nf] ljrf/, /l;nf] cleJolQm / k]lrnf] Joª\UozlQm kfOG5 . o:t} o:t} ljz]iftf af]s]sf] e§/fO{sf] 5}6f}+ s[ltsf ¿kdf wd{sf] wf]s|f] -lj=;+= @)&$_ k|sflzt ePsf] 5 . k|f= 8f ejfgL kf08] / nId0f ufdgf+u]sf] e"ldsf tyf n]vssf] egfO;lxt z'¿ ePsf] o; s[ltleq hDdf @! j6f xf:oJoª\UofTds lgaGwx¿ 5g\ . oL lgaGwx¿df @)&@ ;fnsf] e"sDk, t/fO{ cfGb]ng, ef/tLo gfsfaGbL, gfsfaGbL nufP/ xfd|f nflu kL8s ePsf df]bLsf] lgGbfh:tf ;d;fdlos ljifoj:t'nfO{ klg lnOPsf] 5 . w]/}h;f] lgaGwx¿df cfzfjfbL ;Gb]z kfOG5 eg] cfwfpwL lgaGwx¿df dfgjLo sdL sdhf]/Lx¿nfO{ plwlgPsf] kfOG5 . /fli6«otfsf] efjgf pdfg{ ;kmn sltko lgaGwx¿df n]vs ef/tLo x]kfxf k|j[lQsf] pl5Qf] sf8\g klg kl5 k/]sf 5}gg\ . b]z rnfpg] /fd|f dfG5]] ePgg\ eGg] kL/ klg lgaGwsf/nfO{ rf}k§} 5 . k':tssf] gfd} wd{sf] wf]s|f] ePsfn] o;df ePsf] ;f]xL zLif{ssf] lgaGwdf wd{sf] gfddf b]lvg cfPsf] ljs[ltaf/] phfu/ ul/Psf] 5 . lgaGwsf/n] ljs[t /fhgLltnfO{ klg lgGbf ug{ EofPsf 5g\ . s]xL jfb s]xL ckjfb lgaGwdf nDk;f/jfb, dfcf]jfb, ef]lnjfb, k|]djfb, vt/gfs jfb, rfs/Ljfbsf] aofg ub}{ jt{dfg /fhgLltnfO{ gª\UofOPsf] k9\g kfOG5 . o:t} k|s[ltsf] csf]{ tfnd]n zLif{ssf] lgaGwdf, tfnd]n c;n c;nsf aLr 72 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
s.
co m
geP/ v/fav/fasf aLr x'g] u/]sf] / of] vf;u/L /fhgLltdf a9L dfqfdf xfjL ePsf] s'/f hgfOPsf] 5 . ufpFsf] df}lnstf / zx/sf] s[lqdtfaf/] klg n]vs r'k nfUg ;s]sf 5}gg\ . lgaGwsf] efiffz}nL clt g} rlvnf] 5 . ;xh / :jfefljs cg'k|f; ldnfpg n]vs ;kmn ePsf 5g\ . s]xL gd"gf x]/f}+ M bfFt} b'Vg] u/L ld7fO klg vfOof],kft} b'Vg] u/L gd:sf/ klg ul/of] . -gd:sf/sf] nt_ Kof/L ghfpm kf/L, nufpm ;f/L, cfpm jfl/ / jftf{ ;+jfb 6'6]s} laGb'af6 yfnf}+ . cfkm" enf] t hut} enf], g pv]lnG5g\ 3/sf] anf] g vfnL x'G5g\ al;/fv]sf] yft ynf], lsg ug'{k¥of] csf{sf] s'enf] . -Kof/LnfO{ kq_ cN5LnfO{ aN5L dfs'/LnfO{ hfn, db{sf] b'jfnL df5Lsf] sfn -7Kk_ cfsif{s sn]j/, :t/Lo sfuh / wfGg ;lsg] d"No -? @))_ sf sf/0f kf7sx¿n] of] lstfa lsg]/ k9] hf] klg 6f7f] x'g] / s;}nfO{ klg 3f6f] gx'g] b]lvG5 .
as
@=pk/v'§L
w
w
w .k
ha
ss
kh
lzIf0f k]zfdf /x]/ ;]jf ug]{ pd]/ 6Gg /xFbf/xFb} :j}lR5s cjsfz lng ?rfPsf b]jLk|;fb rfkfufO{+ -hGd Mlj;+ @)@(, l;Gw'kfNrf]s_ sf] klxnf] xf:oJoªUo lgaGw;ª\u|x a's'{;L @)^^ ;fndf 5flkPkl5 bf];|f] To:t} s[ltsf ¿kdf @)&$ ;fndf pk/v'§L k|sflzt ePsf] 5 . rlr{t\ xf:oJoªUosf/ e}/j cof{ndf ;dlk{t o; lgaGw;ª\u|xdf lvTsf, km];a's k]h, s:tf] km;fb, n'tf], pkrf/, pk/v'§L, cGtjf{tf{, af]nL, x} t, tfnL, ;+zf]wg, kqfrf/, xf:oJoª\Uo uf]i7L, ;do, vfFrf], kn]+6L, s] hflt / klxrfg u/L hDdfhDdL !* j6f km/s z}nLsf lgaGwx¿ 5g\ . oL lgaGwx¿df dfgjLo sdhf]/LnfO{ lgs} ldlxg ¿kdf s]nfpg] k|of; ul/Psf] 5 . klxnf] lgaGw lvTsf k9\bf g} lvTsf g5f]l8Pnf eGg ;lsGg . cfkm" pbf/ eP/ ;fdflhs ;'wf/sf] rfxgf /fVg' rfkfufO{+sf] Pp6f ljz]iftf b]lvPsf] 5 . pgsf xf:oJoªUofTds lgaGwleq 5f]6fdL7f syf klg 3';fOPsf] x'G5 . km];a's k]hdf lbj+ut xf:oJoª\Uosf/ tyf cGo n]vs snfsf/ x¿nfO{ e]nf kf/]/ d]nf nfpFb} oxfFsf tdfd ;fdflhs ljs[ltx¿nfO{ phfu/ ul/Psf] 5 . s:tf] km;fb Û df klg gfd, sfd, k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 73
Jojxf/, /fhgLlt, wd{b]lv kfl/jfl/s ;DaGwdf ;d]t /x]sf ljs[ltx¿nfO{ lvNnL p8fOPsf] 5 . 1fgeGbf wg a9L a6'Ng], ljb]zL ;fdfgsf] df]x /fVg] tyf ljj]seGbf zlQmsf] a9L ;xf/f lng] k|j[lQnfO{ n'tf]df pAhfOPsf] 5 eg] pkrf/df z/L/sf] /f]uLeGbf klg afgLsf /f]uL ePsfx¿sf] s'/f ul/Psf] 5 . pk/v'§L k':tssf] zLif{s g} xf] . o;df x}sdjfbL k|jlQnfO{ p7fOPsf] 5 . cGtjf{tf{df z}lIfs ljs[lt, af]nLdf gfd}cg'¿k, x} tdf y]uf]sf] ljs[lt / tfnLdf tfnLsf] cf}lrTosf af/]df vf]tlnPsf] 5 eg] ;+zf]wg, kqfrf/, xf:oJoª\Uo uf]i7L / vfFrf]df kqfTds z}nL ckgfOPsf] 5 . afFsL lgaGwx¿ klg a]; / k7gLo 5g\ . gfd/vfOdf xf:o, cg'k|f;sf] plrt ;dfof]hg, ;+jfbsf] k|fr'o{ / ljifoj:t'df cnf}lss sfNklgstf rfkfufO+{sf lgaGwx¿df kfOg] yk ljz]iftf x'g\ . pgLaf6 yk /dfOnf s[ltx¿sf] ck]Iff ug{ ;lsG5 .
co m
#=hLjgsf] ;f/ cg'e"t u/fpg] k7gLo k':ts M cg'e"ltsf afl56f
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
g]kfn ;/sf/sf] pRr k|zf;lgs bhf{df nfdf] ;do;Dd /x]/ ;]jf ug]{ >L dx]Zj/ zdf{ -hGd lj;+ !(**,Pd=P= qo_ 7"nf ljåfg\ x'gfsf ;fy} Pshgf l;4x:t n]vs klg x'g'x'G5 . y'k|} k':tssf n]vs zdf{n] hLjgsf] k'5f/lt/ cfOk'u]/ cfˆgf] -/ ;du| dfgj hLjgsf] ;d]t_ hLjgsf] ;f/ s'/f lbg vf]h]em}+ u/L Pp6f ;fx|} uxlsnf] k':ts lbg'ePsf] 5 . hDdf !@) k[i7sf] cg'e"'ltsf afl56f gfds o; k':tsnfO{ >L zdf{Ho"n] tLg v08df ljeQm ug'{ePsf] 5 . h;dWo] klxnf] v08 pGd'Qm n]vgdf ;+:d/0f, ;dLIff, kf}/fl0fs dxfef/tLo k|;Ë, ;fdflhs ljifoj:t', ;flxlTos lrGtg, eflifs lrGtg, /fhgLlts lrGtf OToflb ljifosf afO;j6f Hofb} dxTjk"0f{ / k7gLo n]vx¿ 5g\ . bf];|f] v08 ;+nfkdf rlr{t\ ;DkfbsHo"x¿nfO{ a]nfavt cfkm"n] lbPsf cGtjf{tf{x¿ a6'lnPsf] 5 . o;af6 zdf{af/] rf;f] /fVg] hf]sf]xLsf] klg lh1f;f d]l6G5 . ljljw ljifodf pxfFsf uxg ljrf/x¿ yfxf kfP/ kf7sx¿n] cd"No 1fg klg kfpg ;S5g\ . t];|f] v08df rf/j6f ;ª\ lIfKt t/ sl;nf /l;nf gf6sx¿ 5g\ . oLdWo] Pp6f P]ltxfl;s / cGo ;fdflhs b]lvG5g\ . cfkm" a|fXd0f eP/ klg lxGb" wd{sf] ckJofVof ul/Psf] tyf d"lt{k"hf ePsf]df n]vssf] cfklQ /x]sf] b]lvG5 . x/]s n]vsf] efiffz}nL sl;nf], /l;nf] / kf7sLo wLt dg]{ u/L dflemPsf] 5 . ;du|df eGg'kbf{, >L dx]Zj/ zdf{Ho"sf] Pp6} lstfa k9]/ kf7sx¿n] w]/} If]qsf lgs} uxg s'/fx¿ yfxf kfpF5g\ . ( (*$@(@(#@* à sdnfs'~h, cf]vn9'+uf 74 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
cg'jfbs kl/ro sf]z @)&% lzj /]UdL
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
g]kfn k|1f k|lti7fgåf/f k|sfzgdf NofPsf] cg'jfbs kl/ro sf]z @)&%, k|f1 8f= a]~h' zdf{sf] ;xof]udf ;;{tL{ k9\g] cj;/ kfPF . o;sf]nflu wGojfb tyf cfef/ JoQm ub{5' . w]/} jif{ cl3b]lv cefjsf ¿kdf /x]sf] sf]z k|sfzdf cfPsf] 5, o;sf nlfu k|wfg ;Dkfbs 8f=uf]ljGb/fh e§/fO{ tyf ;Dkfbs d08nsf cGo ljåfgx¿nfO{ ;d]t xflb{s wGojfb eG5' . sf]z lgdf{0f ug'{ eg]sf] a8f] sl7g sfd xf], clg o;sf] kl/dflh{t ¿k klg a]nf a]nf cfO/xg'kb{5 . d}n] cWoog u/]s]f k|:t't sf]ifdf s]xL cg'jfbsx¿ 5'6\g'ePsf]n] ;Dem]sf s]xL gfdx¿ pNNf]v ug{ rfxG5' . g]kfndf cg'jfb ug]{ qmd k/Dk/fb]lv g} x'Fb} cfPsf] b]lvG5 . ljåfgx¿ cfˆg} dgf]/~hg / v'zLsf nflu cg'jfb ub}{ cfpg'ePsf] b]lvG5 . kl5 uf]=ef=k|=;=, g]=ef=k|=;=, g]kfnL efiff cg'jfb kl/ifb, k|1f k|lti7fgaf6 cg'jfb sfo{ x'Fb} cfPsf 5g\ . g]kfnL ;flxTodf cg'jfbsf] k/Dk/f x]bf{ cfh;Ddsf] Oltxf;df e'jgk|;fb pkfWofo 9'Ë]nsf] -!(@@–!((#_ ‘pkjg ljgf]b’ -!($)_ gfds klxnf] cg'jfb k':ts k|fKt 5 . h;nfO{ sdn bLlIftn] -!(*^–@)&#_ klxnf] ;flxlTos k':ts dfGg'ePsf] 5 .1 t/ of] afujfgL ;DaGwL k':ts xf] . cfˆgf] dgv'z /fVgsf nflu dfWolds sfndf cg]sf}+ ljåfgx¿af6 /fdfo0f, dxfef/t nufot ljljw k|sf/sf k':tsx¿ cg'jfb ePsf b]lvG5g\ . uf]/vf efiff k|sflzgL ;ldlt -!(&)_ v8f ePkl5 kf7Øk':tssf nflu cg'jfb u/fpg] k/Dk/fsf] yfngL ePsf] b]lvG5 . o;}u/L !((@ ;fndf @$ k':ts of]hgf agfP/ s]xL cg'jfb k':tsx¿ tof/ eP . tL k':ts ;+:s[t / c+u|]hLaf6 cg'jfb ePsf lyP . tL ‘z]S;lko/ syf ;+u|x’, ‘;n{S; xf]D;’, ‘:jKgjf;jbQf’, ‘z/b u|GyfjnL’, ‘u|L; / /f]dsf] bGTosyf’, ‘k|l;4 k|jGw ;+u|x’, ‘Jofkf/ lzIff’, ‘g]kf]lnogsf] hLjgL’, ‘:of08kmf]8{ / d6{g’, ‘cle1fg zfs'Gtn’, ‘lzIff’, ‘O{zfjf:of]klgifb’, ‘pkb]z zts’, ‘d]3b"tR5fof’ cflb x'g\ . rf}aL; k':ts k|sfzg of]hgf cGtu{t uf]bQdfg aLPn] ‘:of08kmf]8{ / d6{g’ cg'jfb ug'{ePsf] 5 eg] kfy{dl0f cfbLn] ‘z]S;lko/ syf ;+u|x’ !=
‘g]kfnL’ q}dfl;s @)!* a}zfv–h]7–c;f/, k"0ff{Í &
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 75
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
cg'jfb ug'{ePsf] 5 . ctM sf]zdf pxfFx¿sf] gfd 5'6]sf] 5 . o;}u/L ‘cg Ph's]zg’sf] cfgGbk|;fb 9'+ufgfn] -!(*)– _ cg'jfb ug'{ePsf] 5 . pxfFn] cg'jfb ug'{ePsf] ‘;fF3'/f] 9f]sf’ -g]/fk|k| @)@&_ xf] . oxfF g]kfn k|1f k|lti7fgaf6 k|sflzt ePsf k':tsx¿sf cg'jfbs s]xL 5'6\g'ePsf] b]lvg'x'G5 . ljlnod z]S;lko/sf] afx|f}+ /ft cg'jfb ug'{x'g] p2Lkl;+x yfkf ‘d'ufnL’sf] csf]{ cg'jfb k':ts klg z]S;lko/s} ‘/fhf lnP/’ -g]/fk|k @)@ (_ xf] . tf]q/fh kf08]o Pd=P=n] -!(^&–@)!$_ ljgf]jf efj]åf/f tof/ ul/Psf] ‘uLtf k|jrg’ cg'jfb ug'{ePsf] 5 . nLnfk|;fb zdf{ Pd=P=n] klxn] @)#! ;fndf ‘hh{ n''sf;sf] ;flxlTos l;4fGt’ g]/fk|k|åf/f k|sflzt u/fpg' ePsf] 5 eg] csf]{ @)$) ;fndf ‘Pl/i6f]6n / pgsf] sfJozf:q’sf] cg'jfb k|sflzt u/fpg'ePsf] 5 . w]/yf]/ cg'jfb ug]{x¿ k+=d'/nLw/ e§/fO{, xl/x/gfy /]UdL -!(&(–@)$$_sf] ‘o'/f]lko pkGof;sf] syf;f/’ -@)@%_ k|sflzt 5 . s[i0fljnf; pkfWofosf] ‘ljZjsf] nf]ssyf’ -g]=/f=k|=k|= @)#)_ k|sflzt 5 . o;}u/L /fh]Gb|k|sfz dNnsf] ‘u+ufl;tsf] ;km/’ -g]=/f=k|=k| @)@^_ 5flkPsf] b]lvG5 . dxfsljsf efO Pd=P;=b]jsf]6fn] ‘d'gfdbg’ sfJonfO{ !(^( ;g\ df k|1fk|lti7fgaf6 c+u|]hL cg'jfb k|sflzt ug'{ePsf] 5 . pxfF s'g} a]nf /]l8of] g]kfnaf6 c+u|]hLdf ;dfrf/ jfrg ug'{x'GYof] . o;}u/L k|sfz P=/fhn] cfˆgf] pkGof; ‘sf7df8f}+ hfg] af6f]’ -@)%#_ c+u|]hLaf6 g]kfnLdf cg'jfb ug'{ePsf] 5 . u;}u/L 6]s aL=sfsL{n] km'6s/ ¿kdf ;lxt ‘s]xL ljb]zL k':tsdf g]kfn / g]kfnL’ ‐k|=u+uf sfsL{, @)^)_ cg'jfb ug'{ePsf] 5. w/0fLw/ sf]O/fnf aL=P=aL=6L -!($(–@)@^_ n] >Ldb\eujtuLtf cg'jfb ug'{ePsf] 5 eg] dw';"bg /L;fn k|bLkn] -g]=/f=k|=k=@)@(_ kz'klt k'/f0fsf] cg'jfb ug'{ePsf] 5 . o;}u/L k|1faf6 ‘SoflG88’ k|m]Gr pkGof; km0fLGb| k|;fb pkfWofo, ‘yfof’ pkGof; -@)@$_ d's'Gbgfy l/dfnn] cg'jfb ug'{ePsf] 5 . plxn]sf] g]efk|;af6 g/]Gb|dl0f cfbL -!(%(–@)$@_n] c+u|]hLaf6 cg'jfb ug'{ePsf] ‘o'/f]kLo ;flxTosf] gd"gf’, -!((%_ k|sflzt 5 . k|f=b]j/fh zdf{n] cg'jfb ug'{ePsf] ‘sfdGbsLo gLlt;f/’ -g]/fk|k|, @)@*_ k|sflzt 5 . cg'jfbsaf/] kl/ro k|fKt 5}g . bfhL{lnªsf OGb| ;'Gbf;n] 6N;6fosf] syf ;+u|x, /jLGb|gfy 7fs'/sf] syf ;+u|x, lktfsf] kq 5f]/LnfO{ cflb k':tsx¿ cg'jfb ug'{ePsf] b]lvG5 . k'/fgf k':Tffsf p; avtsf d]=sk= rGb|axfb'/ yfkfn] ‘a's/=6L= jfl;ª6g’ cfTdsyf cg'jfb ug'{ePsf] b]lvG5 . @))& sf] k|eftd} 8f=hogf/fo0f lu/Ln] -!(*&–@)#(_ eujtLr/0f jdf{sf] ‘lrqn]vf’ cg'jfb ug'{ePsf] ‘k|eft’ sf cÍx¿df b]lvG5 . pQd s'Fj/ -!((%–@)#(_n] w]/} klxn] x]g/L n/]G;sf] cg'jfb 76 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
as
s.
co m
ug'{ePsf] lyof] . ‘g]kfnL’ k"0ff{Í !&, -sflQs–d+;L/–k'; @)@)_ df ‘;/ x/]Gb|sf] hLjgL’ zLif{sdf k|sflzt 5 . uf]kfnbf; >]i7 -!(*^–@)%%_ n] cg'jfb ug'{ePsf] lyof] ‘sGkm];g’ . ;fljqL l;njfnn] ‘b]jbf;’ cg'jfb ug'{ePsf] 5 . d"n n]vs z/brGb| r§f]kfWofosf] ‘b]jbf;’ pkGof; Pp6L gf/Ln] cg'jfb ug'{ ;x|fxgLo s'/f xf] . g]kfnL ;flxTodf z/b afa' / a+lsd afa'sf pkGof; cg'jfb x'g] k'/fgf] k/Dk/f 5 . klZrd g]kfnsf dxfg slj dfwjk|;fb b]jsf]6f -!(^)–@)#*_ n] cg'jfb ug'{ePsf] s[lt ‘O{zflb gf} pklgifb’ xf] . o;}u/L ljZjgfy e§/fO{n] g]kfn k|1f k|lti7fgaf6 ‘tLg gLlt’ nufot s]xL s[lt cg'jfb ug'{ePsf] 5. cGTodf k|:t't sf]ifdf s]xL ;flxTosf/x¿sf hGd / d[To' ;fn ;d]t gldn]sf] b]lvG5 . ca 5flkg] ;+:s/0fdf ;RofO ljifo ;"rL klg csf/flb qmddf /fVg'kg]{ b]Vb5' . ( )!–$$&)@$% à ^! do"/ dfu{, dWo afg]Zj/, sf7df8f}+
ss
kh
syfsf/ dg' a|fhfsLnfO{ a'‰g k9\g}kg]{ cTo'kof]uL k':ts
w
w
w .k
ha
…;Demgf / ;[hgfdf dg' a|fhfsLÚ ;Dkfbs hLjgrGb| sf]O/fnf÷xl/ d~h'>L ;x ;Dkfbs /d]z bfxfn
k|sfzs sd{of]uL ab|L ljqmd yfkf :d[lt ;]jf u'7L s[i0f uNnL, k'nrf]s, nlntk'/ )!–%%@#@*$
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 77
k|z+;gLo / pbfx/0fLo /d]z ljsn ;+u|xfno
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
jfªdosf ljljw ljwfdf s'zntfk"j{s snd rnfpg ;Sg] ;fdYo{ ePsf ;lqmo ;|i6fx¿ g]kfndf lgs} sd 5g\ . g]kfnsf] ;flxlTos kmfF6sf ax'd'vL k|ltefzfnL ;h{ssf ¿kdf :yflkt Pp6f clj:d/0fLo gfd xf]–/d]z ljsn . syf, pkGof;, gf6s, lgaGw, ofqf ;flxTo, afn ;flxTo, cfTd;+:d/0f, JoË\o lgaGw, lrqsnf, cg'jfb ;d]tu/L clxn];Dd %! eGbf a9L s[ltx¿ k|sflzt ePsf /d]z ljsn g]kfnL cfVofg ;flxTodf t r'lnPs} JolQmTjdf ulgg'x'G5 . /d]z ljsnsf] !! cf}F :d[lt lbj;sf] cj;/ kf/]/ pxfFsf] gfddf sf7df8f}+sf] cf?af/Ldf :yflkt ‘/d]z ljsn ;ªu|xfno’ ejgsf] k'; !$ ut] ;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s p8\8og dGqL /jLGb| clwsf/Ln] Ps ;df/f]xaLr pb\3f6g ug'{eof] . /d]z ljsnn] cfˆgf] ;lqmo hLJfg JotLt ug'{ ePsf] 3/ / hUuf ‘/d]z ljsn ;flxTo k|lti7fg’nfO{ k|bfg ug]{ lg0f{o cfˆgf] hLjgsfnd} ug'{ePsf] lyof] . cfˆgf k|sflzt s[ltx¿af6 k|fKt n]vs:j ;d]t k|lti7fg ;~rfngsf nflu k|fKt x'g] Joj:yf pxfFn] ul/lbg'ePsf] lyof] . lktfsf] o:tf] OR5f ;fsf/ kfg{ pxfFsf ;Gtltn] klg ;xif{ ;fy lbP . ;+u|xfnodf /d]z ljsnn] k|of]u u/]sf j:t'x¿, pxfFsf k':tsx¿, pxfFsf] hLjgz}nL emNsg] kl/rofTds ;fdu|Lx¿, pxfFn] k|fKt ug'{ePsf ;Ddfg–k'/:sf/sf /ht / tfd|kqx¿, pxfFn] agfpg'ePsf lrqx¿ ;+slnt 5g\ . /d]z ljsnsf] ;[hgf hLJfg / sd{sf] hfgsf/L lbg of] ;+u|xfno ;Ifd /xg] ljZjf; ug{ ;lsG5 . ;+u|xfnodf /flvPsf] /d]z ljsnsf] k"0f{ sbsf] 8dL ljz]if cfsif{0fsf] s]Gb| /x]sf] 5 . o; ;+u|xfnonfO{ ;flxlTos ko{6sLo uGtJo:ynsf ¿kdf ljsf; ub}{ ;|i6fsf k|fKt x'g] afFsL ;fdu|Lx¿;d]t ;+sng ub}{ /fli6«o ;+u|xfnos} ¿k lbg ;lsPdf To;af6 ljBfyL{, kf7s, ;flxTosf/, ;flxTok|]dL, cGj]ifs nufot efjL k':tfn] ;d]t oyf]lrt nfe lng ;Sg] s'/fdf z+sf 5}g . ;+u|xfnosf] otftkm{ plrt Wofg k'Ug ;s] Tof] ;sf/fTds x'g] b]lvG5 . k|wfgdGqLn] dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6fsf] 3/nfO{ ;+u|xfno agfpg] 3f]if0ff u/] klg To; sfo{n] d"t{ ¿k lng ;ls/x]sf] 5}g . dxfsljsf] 3/nfO{ pko'Qm d"No lt/]/ ;/sf/n] lsGg] / ToxfF ‘b]jsf]6f ;+u|xfno’ :yfkgf ug]{ lg0f{o ;/sf/n] u/]sf] 5. t/ o;sf lgldQ b]jsf]6fsf xsjfnf 78 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*
ss
kh
as
s.
co m
pQ/flwsf/Lx¿ g} cem k"0f{ ;sf/fTds x'g ;ls/x]sf 5}gg\ . o:tf] cj:yfdf /d]z ljsnsf kl/jf/ ljz]if u/]/ pgsf ;Gtfgx¿ eg] lktfsf] ;kgf ;fsf/ kfg{ cg's"n e}lbP . cfˆgf lktfsf] rfxgfdf afws gag]/ ljsnsf kl/jf/n] ;dfhsf nflu pbfx/0fLo of]ubfg k|:t't u/]sf 5g\ eg]/ k|z+;f ug{ lxrlsrfpg' kb}{g . ;+u|xfno lgdf{0fsf nflu ko{6g tyf ;+:s[lt dGqfno, uf]s0f]{Zj/ gu/kflnsf, :yfgLo ;f+;bx¿, /fli6«o of]hgf cfof]u nufotn] b/f] e/y]u u/]sf 5g\ . ‘/rgf’ klqsf k|sfzgsf] k|f/Dedf /d]z ljsnn] lgjf{x u/]sf] ;lqmo e"ldsf clj:d/0fLo 5 . ctM o;/L /d]z ljsn ;+u|xfno :yflkt x'g' /rgf kl/jf/sf lglDt cem k|;Ggtfsf] s'/f xf] . s'g}klg g]kfnL ;flxTosf/sf] cfˆg} 3/df :yflkt o; k|sf/sf] ;+u|xfno ;+ejtM klxnf] x'g'kb{5 . jfªdo If]qdf o; ;+u|xfnosf] :yfkgf pbfx/0fLo / k|]/s 36gfsf] ¿kdf lnOg] ljzjf; xfdL ub{5f}+ . ‘/d]z ljsn ;ªu|xfno’ :yfkgfsf nflu of]ubfg k'¥ofpg] ;DalGwt ;a}df awfO{ tyf o;sf] lg/Gt/ pGgogsf lgldQ ‘/rgf’ kl/jf/sf] xflb{s z'esfdgf Û
w .k
ha
Dfbg k'/:sf/ k':tsfnosf] cg'/f]w
w
w
oxfFåf/f lnlvt, k|sflzt tyf ;Ílnt g]kfnL efiffsf ;fdu|Lx¿ dbg k'/:sf/ k':tsfnonfO{ pknAw u/fOlbg'xf];\, xfdL tL ;fdu|L oxfFsf efjL ;Gtlt / cfufdL k':tfsf nflu ;'/lIft /fVg]5f}+ . xfdL;Fu #&,))) k':ts, %^,)) kqklqsf, !%,))) krf{–kDkn]6, @,))) cl8of]–lel8of], %),))) kmf]6f], tyf !@),))) k[i7 kf08'lnlkx¿ ;'/lIft 5g\ .
dbg k'/:sf/ k':tsfno kf]:6 aS; g+=$@, kf6g9f]sf, nlntk'/ Email : info@mpp.org.np
kmf]g g+= )!–%%$(($*
k"0ff{Í – !%*
k';–df3 @)&%
/rgf ÷ 79
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
zlz zfxsf] t"lnsf
80 ÷ /rgf
k';–df3 @)&%
k"0ff{Í – !%*