b'O{ dxLg] ;flxlTos k|sfzg jif{ %( c+s ! k"0ff{Í !^) j}zfv–h]7 @)&^ k|wfg ;Dkfbs tyf k|sfzs
.c
;xof]uL
om
/f]rs l3ld/]
ha
ss
;'wL/ l3ld/] – Joj:yfkg k|tLs l3ld/] – ;Dkfbg
sk
cfj/0f
w
w
w .k h
as
u+uf ;'j]bL
n]–cfp6÷l8hfOg
z+s/ kf}8]n ;Dks{
&! nfdf]9'Ëf dfu{, uxgfkf]v/L, 6Ëfn sf7df8f}+ – % kmf]g M $$#@&)#, $$#@@)! e-mail : nepalirachana@gmail.com web: http://www.khasskhass.com
d'b|s M >L k|];, hfjnfv]n, nlntk'/, kmf]g M %%#@*@@ ljlzi6 ;b:otf z'Ns M 36Ldf ?= %,))).– o; cÍsf] ?= %).–
o; cÍdf
sljtf
ljho rfln;] dfwj ;okqL Ol›b|; ;fon o'j/fh d}gfnL b]jf clwsf/L df]xgk|sfz /]xfg vfg
!% @) @# @( #) #) #!
kß 9sfn cfTdf/fd v/]n /f]rs l3ld/] dx]Gb| rfln;] h]aL vqL
#$ #& $! %# ^!
8f= t'n;L e§/fO{
^$
dfwj sfˆn]
^&
kh ss
ha
w
a'9];sfndf kTgL ljof]usf] kL8f d lsg n]V5' < dgf]/d pxfgdf ;ft lbg ;ft lbg] kmGsf]–xn];L / kfyLe/fsf] aflaof] sf6\g hfFbf
w
w .k
n]v–lgaGw
% ^ & * !) !) !! !@ !@ !# !# !$
as
syf–n3'syf tf===tf===y}of====Û Û cfx'lt uf]/vf blIf0f afx' Rff8 cljj]sL dfG5] zflGt lhGbuL M Ps syf
8f= adaxfb'/ lhtfnL lqe'jgrGb| jfUn] clgtf clwsf/L lbn' l;hfnL gj/fh l/hfn j;Gt l/hfn zld{nf sfsL{ xl//fh e§/fO{ s[i0f ahufO{+ /fh]Gb| u'/fufO{ gGb' pk|]tL nLnf/fh bfxfn
co m
vfP/ l;Wofpg] emf]nfdf xfF:5 l;+xb/af/ a;df /fv dgnfO{ Pp6f ;kgfsf] cGTo uLt dfG5] d'Qms d'Qms dfnf kfFr xfOs' uLt uhn d'Qms
s.
1ftJo
efOnfO{ Pp6f kq
gla;]{sf ;Demgf
d"Nofª\sgsf] d"No
s[lt ;dLIff
…e'Stef]uLsf] askqÚsf] ;d;flos ;Gbe{ 7fs'/ zdf{ e08f/L gu]Gb|k|;fb l/hfn M JolQmTj / s[ltTj uf]s'n clwsf/L
2 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
&@ &^
k"0ff{Í – !^)
‘dgÚsf] w/ftn ‘Tof] Pp6f laxfg’df 8'a'NsL dfbf{
/d]zk|;fb ;fu/ c?0f vqL ægbLÆ
&* *)
k|tLs l3ld/]
*#
zlz zfx
*$
xfd|f] s'/f
kfqf] km]l/g'df ;Lldt gofF jif{ Û
;j]{If0f lxhf] cfh
sf ljlzi6 ;b:o
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
gj/fh ;'j]bL, /fd]5fk÷afa'/fd kf}8]n, /fd]5fk÷gu]Gb|/fh zdf{, sf7df8f}+÷sfzLgfy a/fn, lj/f6gu/÷r"8fdl0f uf}td, sf7df8f}+÷ /d]z uf]vf{nL, jL/u~h÷;fdgfy kf}8]n, nlntk'/÷ k/z' k|wfg, sf7df8f}+÷ Clif/fd l3ld/], x]6f}+8f÷zª\s/ljqmd zfx, sf7df8f}+÷x/Lz slNkt sf7df8f}+÷8f= pk]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷?Sdgfy kf}8]n, nlntk'/÷P;\=aL= zfx, 6Lsfk'/÷df]xg b'jfn, ag]kf÷/Tg>L >]i7, sf7df8f}+÷pbok|sfz rfkfufO{+, sf7df8f}+÷sflt{s]o l3ld/], ;nf{xL÷8f= pk]Gb| dxtf], xfn d:sf], ¿;÷8f= eLid cfrfo{, xfn d:sf], ¿;÷8f= dl0f/fh kf]v/]n, xfn d:sf], ¿;÷hLjf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷v]d/fh nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷8f= ljlGbtf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷bLks e08f/L, sf7df8f}+÷ONof e§/fO{, sf7df8f}+÷afa's[i0f lji6, sf7df8f}+÷g[k]Gb|k'?if oflb, nlntk'/÷gu]Gb|/fh Gof}kfg], uf]/vf÷uf]ljGb lul/ k|]/0ff, xfn cd]l/sf÷sdnf ;¿k, xfn cd]l/sf÷ljZj/fh af:tf]nf, kf]v/f÷8f= gj/fh rfln;], sf7df8f}+÷lbnLks'df/ rfkfufO{+,sf7df8f}+÷dfof 7s'/L, nlntk'/÷s[i0f ahufO{+, xfn a]nfO{t÷g/]Gb|/fh kf}8]n, sf7df8f}+÷lji0f'axfb'/ l;+x,sf7df8f}+÷uf]ljGbk|;fb >]i7, sf7df8f}+÷8f= ;'ifdf cfrfo{, nlntk'/÷/df zdf{, sf7df8f}+÷5lj/d0f l;njfn, sfe|]÷8f=d's]z rfln;], nlntk'/÷hn]Zj/L >]i7, sf7df8f}+÷ljef]/ a/fn, sf7df8f}+÷;ËLtf bfxfn, sf7df8f}+÷ ;xb]j uf}td, sf7df8f}+÷rGb|snf g]jf/, sf7df8f}+÷nIdL pk|]tL, sf7df8f}+÷j;Gt l/hfn, sf7df8f}+÷pGglt af]x/f …lznfÚ, sf7df8f}+÷?s' sfsL{, sf7df8f}+÷zld{nf v8\sf -bfxfn_, O6x/L÷ljhoWjh yfkf -nLnfWjh yfkfsf 5f]/f_, sf7df8f}+÷bfdf]b/ k'8f;}gL lszf]/, sf7df8f}+÷7fs'/ zdf{, u'NdL÷bof/fd bfxfn, sf7df8f}+÷O{=dx]Gb| u'?ª\, sf7df8f}+÷3gZofd /fhsl0f{sf/, sf7df8f}+÷cdL/ yfkf, sf7df8f}+÷;GbLk e§/fO{, xfn c:6«]lnof÷cgGtk|;fb jfUn], sfe|]÷kjg cfnf]s, sf7df8f}+÷lji0f'k|;fb zdf{ k/fh'nL, kj{t÷O{=;'dg k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷8f=;'lgtf k/fh'nL Pd=8L=, xfn cd]l/sf÷8f]lnGb|k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷s'j]/k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷lzj k|sfz, xfn cd]l/sf÷wg/fh lu/L, lrtjg÷uf]ljGbk|;fb l3ld/] …j]bdl0fÚ, sf7df8f}+÷kf]if rfkfufO{, ef]hk'/÷lg/~hg zdf{ l3ld/], sf7df8f}+÷8f=b'a;' If]qL, sf7df8f}+÷OGb|/fh kf}8]n, alb{of÷g/]Gb|axfb'/ >]i7, sf7df8f}+÷ljof]uL a'9fyf]sL, sf7df8f}+÷lji0f' cf]nL, sf7df8f}+÷afh'/fd kf}8]n, sf7df8f}+÷8f s]zjk|;fb pkfWofo, sf7df8f}+÷6]saxfb'/ lh/]n, bf]nvf÷/fd]Zj/ >]i7 hng, nlntk'/÷ljho rfln;], sf7df8f}+÷Zofd bfxfn, cf]vn9'Ëf÷dx]Gb| rfln;], sf7df8f}+÷b]j]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷k|bLks'df/ >]i7, nlntk'/÷dbg /]UdL, sf7df8f}+÷ls/0fljqmd yfkf, nlntk'/÷uf]kLs[i0f zdf{, sf7df8f}+÷uLtf s]z/L, sf7df8f}+÷of]u]z uf]vf{nL, xfn cd]l/sf÷jf;' >]i7, xfn cd]l/sf÷8f=an/fd uf}td, xfn cd]l/sf÷r]jgk|;fb sfˆn], /fd]5fk÷dx]z uf]vf{nL, nlntk'/÷h]aL vqL, kfFry/÷8f=uf]ljGb/fh e§/fO{, sf7df8f}+÷>L/fd l;+x a:g]t, sf7df8f}+÷ /fh]Gb| e08f/L, sf7df8f}+÷e/t e§/fO{, sf7df8f}+÷o'j/fh l;+x sfsL{, nlntk'/÷c?0f clwsf/L, lj/f6gu/÷w|'jxl/ clwsf/L -gGbgxl/ clwsf/L …cf]vn9'Ë]Úsf 5f]/f_, nlntk'/÷/fhs'df/ l3ld/], xfn stf/÷lxSdtaxfb'/ yfkf, xfn gfOh]l/of÷ldlynf b]jsf]6f, sf7df8f}+÷/fd]Zj/ km'ofFn, sf7df8f}+ ÷;"a;]g cf]nL, sf7df8f}+÷s]bf/ ;Í]t, /fd]5fk, xfn a]nfOt÷ uf]kfn a/fn, sf7df8f}+÷u+uf ;'j]bL, lj/f6gu/÷k|sfz P /fh, sf7df8f}+÷/fdk|;fb bfxfn, sf7df8f}+÷snfw/ sfˆn], sf7df8f}+÷nLnfgfy >]i7, l;/fxf–#÷ljgob]j n'OF6]n -df= jf;'b]j n'OF6]nsf gflt, 8f= ljBfb]j zdf{ n'OF6]nsf 5f]/f_, sf7df8f}+
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 3
sf] ;"rgf
kh
as
s.
co m
k|Llt kmG6df 6fOk u/L O{d]nåf/f k7fOPsf :t/Lo /rgfnfO{ u|fXotf lbOg]5 . k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf n]vssf] t:jL/, 7]ufgf, Od]n, kmf]g g+= ;d]t clgjfo{ ¿kdf k7fpg' kb{5 . k|sfzg cof]Uo, c:ki6, ga'lemg] cIf/ ePsf x:tlnlvt ;fdu|L :jLsfo{ x'g] 5}gg\ . s[lt ;dLIff lglDt k':ts k7fpFbf k':ts @ k|lt klg k7fpg' kb{5 . k|sfzgfy{ cfPsf ;fdu|Lsf] cTolws rfksf sf/0f tTsfn k|sflzt ul/xfNg xfdL c;dy{ 5f}+ . ;fdu|L k7fPsf] rf}yf] cÍ;Dd klg k|sflzt geP /rgf c:jLs[t ePsf] 7fGg' kb{5 . ‘/rgf’ df k7fO;lsPsf ;fdu|L c¿ klqsfdf klg k7fOP / b'j}lt/ k|sflzt x'g uP eljiodf To:tf /rgfsf/sf ;fdu|L …/rgfÚdf k|sflzt gx'g ;S5g\ . k]m;a"s, 6\jL6/df /flvPsf ;fdu|L k7fOP klg c:jLsfo{ x'g]5g\ . ‘/rgf’ df k|sflzt ;fdu|L k|ltsf] bfloTj ;DjlGwt n]vsdf g} /xg]5 .
ss
w
w
w .k
ha
k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf pko'{Qm a'Fbfx¿df Wofg lbg cg'/f]w ul/G5 .
4 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
sljtf–uLt–uhn–d'Qms
vfP/ l;Wofpg] 8f= adaxfb'/ lhtfnL
om
;ft} If]q eP lgsf;–dtdf emb}{ uof] lgem{/ kfFr} If]q lyP ljsf;–kydf dfgf}+ lyof] pj{/ hfFtf] b]z aGof] ljv08 dltdf xftf] ljb]zL eof] csf{sf] dltdf lk;]/ ;t'jf vfg] :jb]zL eof] .
ss
.c
afh]sf] jgdf k;]/ l3r'jf ;fF9] c3fP slt < vfg}sf dltdf ldn]/ lrt'jf ug]{ eP emg\ vlt . dfNbfDnf] 5 ljb]zsf kx'Frdf g]tf 3'd] kmGkmgL b'D;Lsf rnv]nsf /x/df ;Sg] eP pAhgL .
as
sk
ha
af/]sf] jgaf/sf] nx/df 5f8f eP afFb/ k'vf{sf] 3/af/ emg\ plblgof] vfFb} uP kmfk/ g]kfnL hg kfl/P ljktdf sf]xL ljb]z} k;] of}6f ;'Gb/ zflGtsf] uh'/df cfO{ ljb]zL a;] .
w
w .k h
hfu] /fx' / s]t'em}F sxl/nf, ;f}efUo l;Wofpg nfu] kIf–ljkIfdf /xl/nf ;f}Gbo{ xTofpg xfd|f] b]z, k|b]z kf] x'g uof] sNn] k'¥ofof] k/ < uf]7fnf xsbf/ e} d'n's of] kfg]{ eP hh{/ .
w
sf08}–sf08, k|sf08sf kl/lwdf ;Qf rnfP klg lqm:tfgL kl/k~rsf rngdf s]s] lkP tGtgL . ;QfkIf–ljkIf 5g\ lzlj/df p2]Zo of}6} x'g] g]tfsf] ult b]lvof] d'n's g} vfP/ l;Wofpg] . ( (*$!$(!)*! à rGb|flul/ g=kf=sf7df8f}+
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 5
emf]nfdf xfF:5 l;+xb/af/ lqe'jgrGb| jfUn] d'v vf]n]/ xfF:g] cEof;df emf]nfn] nAwfª\skqnfO{ k5\of}/L agfP5, cg'xf/ 5f]k]5 Psyfg z}lIfs k|df0fkqdf l;+xb/af/ pGgltsf] cleif]s 5s{G5 eQfn] el/G5 emf]nfsf] dg a]/f]huf/L ;fdnn]
kh
as
s.
co m
;'s]{gL lau|]sf] emf]nf xfF:5 >LdtLsf] cg'xf/sf] k|ltlnlk efiff eQf / nQfsf] km'sf]{n] emf]nf v'N5, ;'sf]{gL emf]nf ahf/af6, P gfgLsL cfdf b''O{rf/ lsnf] d':sfg a];fP/ n]pm k|df0fkq ;fIfLdf plePsf] 5
w
w
w .k
ha
ss
sf]bfnf] drfpg] s''Ogf] cgf} ;dfpg] cf}+nfdf 5fkbfgL, NofKr]sf] nfnL afF8\5 d':sfg v''OlnPsf] >LdtL cg'xf/df a]/f]huf/ eQfsf] nfnL /f]k"F / xfF;f]sf] bfOF u¿F l;+xb/af/ k|df0fkqsf] ljlgod rN5 k|df0fkq a''emfpm / NofRk] nufpm, xTs]nfel/ n}hfpm xfF;f], gf;f] eQf / nQfsf a]/f]huf/ nª\u'/a'hf{ >L:j:yfgLsf] tfpnL el/G5 ;'s]{gL lalu|Psf] km's]{ emf]nfdf efG5f xfF:5 >LdtLsf] :j/df k|df0fkq a]r]/ eQf lsGg'sf] syf eb|sfnL r'krfk ;'G5
6 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
sfndf]rgdf hª\uaxfb''/sf] >f4–tk{0f cf]9]/ k|df0fkq zxLbu]6 lgbfpF5 el/nf] k]6sf] ;kgfdf w''Fjf p8\b}g tn]h' gofF ;8s lkknaf]6df ;f/ª\uL k]6sf ;ª\uLt ;'lgG5g\
.c
om
;'s]{gL lau|]sf] emf]nf >LdtL cg'xf/df cefj xfF:5 cGdG5g\ k|df0fkq bfOhf] dfU5 l;+xb/af/ et]/ afF8\g] lgDtf lbP/ * foden2058@gmail.com
ss
a;df /fv dgnfO{
ha
clgtf clwsf/L
as
sk
dg} t xf] p8L p8L lx+8\g] xfjf e}+m ;/;/L t/ª\u p7\5 ToxL dgleq efj'stfn] 3/L3/L
w .k h
Ps}l5gdf eG5 dgn] Tof] klg d]/f] of] ;a} d]/f] xf] w]fsfdf a:5 of] dg x]/ a'e\mb}g o:t} xf]
w
w
aGwgdf 5}g of] dg x]/ :jtGq xfjf e}+m ;fgf] klg eOlbG5 efj'stfn] afns ;/L e}+m ;+;f/sf] /rgf oxL dgaf6 /dfOnf] eOlbG5 grfxFbf grfxFb} dfofsf] 6';f ;'6'Ss al;lbG5 s;/L a'e\mg' of] dgsf] s'/f s:tf] xf] s:tf] hLjgdf o;n] dflg;nfO{ slt k6s agfO{ lbG5 ;:tf] dflg;n] rfx] of] dgnfO{ gf]s/ e}+m u/fO{ cfˆgf] a;df /fv]/ dgnfO{ ul/b]pm ;asf] enfO{
( )!$$#!%%) q dflnufpF, sf7df8f}+
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 7
Pp6f ;kgfsf] cGTo lbn' l;hfnL of] ;kgfx¿sf] zx/ xf] gfO6a;af6 cfFvf ldRb} cf]ln{/fv]5 7]nd7]n ;'s'df/ ;kgfx¿sf] x"n .
as
s.
co m
Aff6f]5]pmsf] lrofk;ndf k;]/ ;kgfx¿ Rff]aln/fv]5 3/ufpFsf] tfhf ;Demgf e'n'se'n's plDnPsf] cfˆg} x[bodf /, s'lNr/fv]5 ;lsg;sL 5f]8]/ cfPsL lk|otdfnfO{ rF'l8hfg vf]h]sf l;u/]6sf] clGtd ;f;em}+ .
w .k
ha
ss
kh
;kgfx¿ Aff]lsNofFp5 /x/sf ofdfg ef/Lx¿ Effl:;g]u/L ljdfgsf] /gj]h:tf cfˆgf yfKnf]x¿ vfU;L bn]/ v;|f u'G6fsf cf}+nfx¿n] lk7\o"Fdf plSsuP5 a}+zsf sf]dn 5fnfx¿ ;kgfsf cfFªaf6 o;/L, lbgel/ l3;f/]/ b'Vvsf nox¿ zx/el/ kl;/fv]5 ;kgfx¿ s'g} lr;f uNnLleq .
w
w
bdn] u|:t a"9f] :6f]edf ;]sfO/fv]5 ;kgfx¿n] cfKfm\gf] 5ftLdf hd]sf 9's9'sLx¿ lgdf]lgofn] 3fF6L cF7ofPsf] k|]dsf uLtx¿ cf]7af6 kmqSs v;]sf zf]sw"gx¿ /, a;fn]/ Ps dfg' cfFz'sf] rf}n]gL vfO/x]5 ;kgfx¿n] ef]ssf] afSnf] ;"k . o;/L rfdnsf l/Qf af]/fx¿df n'ls8'd v]lna:5 cefjsf ljDax¿n] /, cfzfsf] Ps TofGb|f] OGb|]gL 6fFu]/ lgwf/df Pp6f laxfg lg:s]sf] ;kgf l/Q}l/Q} kmls{/x]5 ;fFem cf]7df nfd' ;':s]/f r]k]/ . 8 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
P]+7g x'G5 ;kgfx¿nfO{ cfˆg} 5fofF;Fu /, eflu/x]5 cfkm}+af6 o;/L, eL8aLr r]lkP/ lg:;fl:;Psf ;kgfx¿ vf]lh/x]5g\ 3/ kms{g] af6f] . s'g} cFWof/f] sf]7fleq ef]sef]s} nDk;f/ ;kgfx¿nfO{ 8f]/a]n lyr]/ 8fls/x]5 d[To'n] /, b'3{l6tcfˆg} l;/fgLd'lg lslrP/
.c
om
/, Kf|To]s laxfg Pp6f ;fF3'/f] uNnLAff6 of] zx/sf] lgsflnG5 ;kgfx¿sf] nfz /, dnfd uP/ kms{G5g\ s]xL zf]sdUg km"nx¿ .
as
sk
ha
ss
Aoyfsf] /fhdfu{df cfhef]ln a'O rl9hfG5 dfOqmf]a; ;kgfx¿sf] cfªdf 7]nfuf8fsf] kfª\u|fleq l5/]/ 7gs7gs efFlr/fV5 ;kgfx¿sf] glnxf8 /, b'Vvsf] l9:sf]df k'l/P/ Rff]Ol6a;]5g\ y'ª\ufh:tf ;kgfx¿ .
w
w
w .k h
;kgfx¿ a]jfl/z nl8a:5g\ ;8s lsgf/ sG6]g/el/ kmflnG5g\ ;kgfsf cjz]ifx¿ 9ndf ufl8P/ ufoa x'G5g\ s}of}+ ;kgfx¿ oxfF /, au/5]pm 9'ª\ufdf a;]/ rkfOa:5 afUdtLn] Df[t ;kgfx¿sf] xf8vf]/ . ;fFRrL, o;/L Xjf:; uGxfPsf] s] xf] zx/ ls ;kgf < * dilu2013@teachfornepal.org
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 9
uLt gj/fh l/hfn ls t x]/ d]rLlt/ jf t kms{ sfnL b]z b'Vbf gahfpFm cxF slxNo} tfnL .. lxdfnsf vs{ kfvf rf}+/L rg]{ 7fpF kxf8sf cGt/s'Gt/ d]/f] ;'Gb/ ufpF .. t/fO{sf ;Dd d}bfg cGg kmNg] ynf] bfh'efO ?jfpg]sf] x'Gg slxNo} enf] ..
co m
cfpm xft]dfnf] u/f}+ s'ljrf/ kmfnL slt a:5f} dgleq xLgefj kfnL ..
as
s.
pHofnf] ef] ;fFRr} p7 ca sDd/ s;L x'Fb}g x} b]z lgdf{0f s'gflt/ a;L ..
kh
*nabapragyapan@gmail.com à :jfledfga:tL, af/f
ss
dfG5]
ha
j;Gt l/hfn
w
w
w .k
s;}n] pkxf/ lbP s;}n] pkxf; lbP hf];Fu h] lyof] lbP ltgLx¿n] To} lbP l;Ëf] Pp6f dfG5] Ps hf]/ sk8fdf /fVg] / kmfg]{ j:t' eGbf kmf]g{ hLjg dg k/fpF5 9'Ëfdf ;'sfP/ cfˆgf] cfj/0f p To;}dfly x]l//xG5 ;k{ / p;sf] sfFr'nLdf s] cGt/ 5 < d}nf] eof] km'sfn / wf]p wf]p ;'sfp clg ldnfp cfkm"nfO{ n'ufsf] d}nf] eGbf dgsf] d}nf]
10 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
b]Vb}g s;}n] l;km{ cfkm}n] b]V5 cfkm} eGb}g d d}nf] 5' d}nf] eGg] klxnf] x'F n'uf rfF8} ;'sfpg lgrf]g'{ k5{ sfutL lgrf]/]em}+ cg'xf/ x]g{ nfos agfP/ cfˆgf] cfkm}n] cfkm}nfO{ a]:;/L lgrf]g{ dg nfUof] ;fa'g nufP/ 5fnf leqsf] cfˆgf] cfkm}n] lgsfNg dg nfUof] r§ lrl/Rof§ a;]klg cfnL gf3]/ g]kfnL g} aGg dg nfUof] /utsf] gftf 5 ltdL;Fu d]/f] ljrf/sf] ;u/dfyf 5 ltdL eGbf cfnf] g/f]s÷g5]s d eTsfOlbG5' af/x¿ d NofOlbG5' Hjf/ ef6fx¿ Û ((*%!@!#(!$ à b]jsf]6f gu/, hf]/kf6L, sf7df8f}+
d'Qms
zld{nf sfsL{
w
w
dfG5] xf} eg] lsg v]N5f} efjgfl;t gf/Lsf] < b]zeQm xf} eg] lsg u5f}{ tfj]bf/L ;Ldfkf/Lsf] < a]lrG5g\ r]nLa]6L lbpF;} oxfF anfTs[t klg x'G5g\ db{ xf} eg] lsg ub}{gf} p4f/ tL b'lvof/Lsf] < cfˆg} ¿kdf cfkm}+ dVv kl/ ;hfpg] cfOdfO klg b]lvof] cfˆgf] ToxL ¿k / a}FznfO{ ehfpg] cfOdfO{ klg b]lvof] gd/L afFr] b}jn] ;fFr] s] s] b]Vg kfOFbf] /x]5 xh"/ Û sf]xL gkfP/ cfˆgf] ;f]emf] nf]Ug]nfO{ shfpg] cfOdfO{ klg b]lvof] Û ( (*$!)(!&&& qhkm] (, cr{n], bf]nvf k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 11
kfFr xfOs'
xl//fh e§/fO{
s[i0f ahufO{+
s.
dgsf] jL0ff ;Demgfsf] afF;'/L hLjg uLt .
ha
w
w
w .k
ga]r d]/f] hn;+kbf of] ga]r d]/f] jg;+kbf of] a]r]/ cfTdf lsg w"t{ aG5f} u¥of} b'/frf/, ljj]s s] ef] á lsg r'Dag dfq lnof] To;n] lsg r'Dag dfq lbof] To;n] Toltn] lsg k'Ub5 of}jgdf ;lv Û cfh /x:o lnof] To;n]
:d[ltsf kfgf pd]/sf] lstfa dxfef/t Û
as
ss
kh
d cf}+nfx¿df sxL+ v]Ng kfpmF ls cf}+nfx¿n] st} v]Ng hfg" gxf];\ dfgdf Go"gtf dfkm kfpmF b'j} Pp6} efjdf /DgkfpmF Û á ga]r g]tf, hgtf ga]r 5f]/L a'xf/L t?0fL ga]r sf]7L / kfn] kydf ghfpmg\ bfloTj la;]{/ o'jf ga]r
co m
d'Qms dfnf
a/km dg ofqf/t ;Demgf p7\of] t/+u . km"nsf] a}+z ;f}Gbo{ k|bz{g Kof;L ed/f . leh]sf] /ft r'krfk v;]5 cfFz' yf]kf .
*bhattarais1@gmail.com
12 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
* bajgaikrishna@yahoo.com
à a]nfOt
k"0ff{Í – !^)
uLt /fh]Gb| u'/fufO{ sfFwdfly b]z af]S5' lz/df ;u/dfyf g]kfnsf] uLt ufpF5' g]kfns} ufyf
k|s[ltsf] x/fe/f :ju{ h:tf] b]z ;+:s[ltsf] w/f]x/ ;}of}+ y/L e]if
om
e[s'6L / ;LtfhLn] v]Ng] b]z d]/f] uf}td a'4 hlGdPsf] o} xf] b]z d]/f]
.c
sf]l/lbG5' 5ftLleq g]kfnsf] lrq g]kfn xf] b'O{ b]zsf] Pp6} ;femf ldq
ha
ss
cfFvfel/ cGgk"0f{ wf}nflul/ b]V5' oL xftn] ;w}el/ g]kfn g} n]V5'
qlj/f6gu/ *, dw'df/f
as
sk
uhn
w .k h
gGb' pk|]tL
cfdf cfdf eg]/ oxfF ?Fb}5' d b]z ;DemL afn'jfsf] /fkn] kf]Nbf ?Fb}5' d b]z ;DemL
w
w
laxfgLsf] klxnf] k|]d dfof d]/} wtL{dfly df6f] 5'Fbf afn'jf e]6\5' ?Fb}5' d b]z ;DemL j/k/ gh/ 5}g b]lvb}gg\ lxdfn lg ;nnn au]sf gbL ?Fb}5' d b]z ;DemL rf}F/L, e]8f, afv|f, RofË|f ;Fu} x'GYof}F ;fyL;FuL cUnf pmF6 r/fpg] e} ?Fb}5' d b]z ;DemL 6f9f6f9f x/fPF ot} k/b]zL b]z 5f]8L gLb x/L /ftn] 3f]R5 ?Fb}5' d b]z ;DemL
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
( (*$!%#!*@* qsf7df8f}+ /rgf ÷ 13
d'Qms nLnf/fh bfxfn
co m
! ;':t ;':t ;fyLx? s'/f rnfpF5g\ clncln xf]Og k'/f rnfpF5g\ aNntNn 3fpdf vf6f a:g vf]H5 xtf/ xtf/ kl5af6 5'/f rnfpF5g\ .
as
s.
@ RofltPsf] dg of] l;pg] slxn] xf]nf knkn d} dl//x]+ lhpg] slxn] xf]nf d?e"ldsf] aLh em}+ ;'ls/x]+ d dfof k|]dsf] hn of] lkpg] slxn] xf]nf <
ha
ss
kh
# cfFvf tg]{ nhfpg] of] s:tf] Kof/ xf] < 5'/f w:g] kl5af6 of] s:tf] of/ xf] < dg vfG5 d'6' kf]N5 a]:;/L dfofn] eg ;fyL bb{gfs of] s:tf] xltof/ xf] < k|]d klg cGwf] x'G5 < s] eg]sL of/ cfFz'n] lg d'xf/ w'G5 < s] eg]sL of/ k/fOs} enfO{df nfu] ;a} hgf xfF;] klg dg ?G5 Û s] eg]sL of/ Û
%
;w}+ o;/L pbf; ag]/ lg x'G5 t ;w}+ c¿sf] bf; ag]/ lg x'G5 t pdfg{' k5{ dgdf k|]dsf] la?jf cfkm}+b]lv xtf; ag]/ lg x'G5 t Û
w
w
w .k
$
* lilaraj_dahal@yahoo.com
14 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
syf–n3'syf
tf===tf===y}of==== Û Û ljho rfln;]
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
aGb} lau|Fb} u/]sf afbnsf cfs[ltx¿ Û lj:t[t / cgGt ¿kdf km}lnPsf] gLnf] cfsfznfO{ k"0f{¿kdf cfkm"leq} ;dflxt ug]{ p2]Zon] afbn–;fd|fHo km}lnPsf] 5 . pm slxn] sfxLF afbnsf tL ljleGg rf]S6fx¿nfO{ cfkm"n] rfx]sf] sNkgfsf] cfs[lt lbg vf]Hb5 . x/avt uwfem}+ hLjg ;ª\3if{df cfs07 kf}l8/x]sf] p;sf] o; afx]s dgf]/~hgsf] ;fwg g} s] lyof] / < kn kn lrKnFb} hfg] ;dors|df cfkm}+nfO{ cndNofpg] axfgfsf] vf]hL u5{ pm . oxL qmddf lgM:;f/–lgis[o laTb} hfg] u/]sf] If0f of] cg'sNkgf p;nfO{ cem} /dfOnf] nfUg] u5{ . Ifl0fs g} eP klg cfkm"nfO{ oyfy{sf] 8/nfUbf] w/ftnaf6 d'lQm lbg o:tf b[Zo ;xof]uL aGg] u5{g\ Û Pp6f Pp6f gofF cy{ / ljDa 5f8\b} hfg] ultzLn ¿kdf km}+nFbF} 6'ls|Fb} u/]sf oL cfs[ltx¿ p;nfO{ cfkm\g} hLjgsf] k|ltlaDa em}+ nfU5 Û x]bf{ x]b}{ ltg} cfs[ltdWo]sf] Pp6f cfs[lt tn em¥of] . Tof] cfkm}+df cfZro{k"0f{ 36gf lyof] . Tokl5 t p;sf cufl8 Ps kl5 csf{ cg]sf}+ cfZro{sf 36gf b]lvFb} uP . pm ljl:dt ljl:dt tL b[Zo x]b}{ uof] . x]b}{ uof] . tL cfZro{hgs b[Zox¿af6 crlDdt ===cjfs Û afbnaf6 tn p;sf] cufl8 em/]sf] Tof] cfs[lt b]Vbf b]Vb} dfG5]sf] cg'xf/df kl/0ft x'Fb} uof] . cg'xf/ eg] k/fO k/fO nfUYof], ckl/lrt . To;df g lxdfnL ;]tf]kg lyof], g kxf8L ux'Fuf]/f] /f]ug . To;df g t t/fOsf] w"nf] kf]ltPsf] g]kfnL /+u lyof], g kxf8L df6f] kf]ltPsf] d6d}nf] kg . p;n] af]n]sf] efiff klg cgf}7f] lyof] . g]kfnL efiffd}+ af]n] klg lhe|f] a6f/]/ p;n] af]n]sf] efiff /fd|/L a'e\mg} ;lsFb}gYof] . p;sf xfpefp ;a} crDd nfUbf b]lvGy] . tL ;a} s'/f b]v]/ pm cem} cfZro{rlst aGof] . s] x'Fb}5 p;nfO{, st} ;kgf t xf]Og < t/ Tof] ;kgf lyPg . Tof] cgf}7f] dfG5]sf] v'6\6fdf 5fnfsf] rDrdfpFbf] h'Qf lyof] . xftdf ;'gsf] df]6f] r]go'Qm dxFuf] 38L . z/L/df dxFuf] y|L kL; ;"6 . cfFvfdf To:t} dxFuf] ;gUnf; . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 15
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
p;sf b'j} xft ux'|'ª\uf la|kms];n] nlRsPsf lyP . la|kms];df n]lvPsf] cIf/ 3fdsf] pHofnf] kg{ hfFbf a]nf a]nfdf k|i6;Fu rDsFbf] b]lvGYof] –cfOPglhcf] . cfZro{sf >[ª\vnf Pskl5 csf]{ ylkFb} lyP . x]bf{ x]b}{ afbnsf a'6\6faf6 csf]{ Pp6f cfs[lt klg k'mQ em¥of] . To;n] klg xftdf klxnf]n] h:t} la|kms]; af]s]sf] lyof] . o;sf] xftsf] la|kms]; eg] klxnf]sf] eGbf ;fgf] lyof] . afbnsf a'6\6faf6 To;/L g} Ps kl5 csf]{ csf]{ ub}{ y'k|} cfs[ltx¿ km't\km't\ emb}{ uP . z'¿df 7"nf 7"nf cl;gfsf uf]nf em}+ v;]sf tL cfsf/ la:tf/} dfgjfs[ltdf kl/0ft xF'b} uPsf lyP . clg Ps Ps ub}{ tL cfs[lt klxnf] ;km]bkf]zsf] cufl8 rGb|fsf/ nfda4 pleFb} uPsf] b]lvP . nfUYof] s'g} hfb"sf] v]nf eO/x]sf] lyof], h'g p;sf] ;demeGbf aflx/sf] s'/f lyof] Toltv]/ . ltgsf lz/ lgx'l/Psf lyP, cfFvfdf nfnrsf] 3gf /]vf . dgdf 3fts ;f]r, h;df cs}{sf] lxtsf nflu a'lgPsf v'/fkmftL of]hgfsf ;"rLsf] vft . lz/ lgx'¥ofP/ plePsf tL cg'xf/ klxnf] cfs[ltsf] cufl8 cf– cfk\mgf] la|kms]; vf]n]/ plePsf lyP . ;a}sf xftsf] la|lkms]; vfnL lyP, k"/} vfnL Û klxnf] /x:odo cfs[ltn] cfkm\gf] cufl8 gtd:ts plePsf tL ;a} cf1fsf/L cg'xf/nfO{ Ps Ps ub}{ ulxl/P/ x]¥of] Û p;sf PS;/]h:t} leq};Dd u8\g] cfFvf ltgsf] dgsf] nfnr / xftsf] vfnL la|kms];sf] ulx/fO, nDafO / rf}8fsf] cfotg cfsng ub}{ lyof] . jf egf}+ pm cg'dfg ub}{lyof], sf] slt ;dlk{t 5 / To;sf] ;dk{0fsf] d"No slt;Dd lbFbf 7Ls knf{ < kl5 em/]sf ;a} cfs[ltn] xn'sf kftnf] gsfjleq 5f]lkP/ jf:tljs klxrfg n'sfpg] k|oTg u/]sf lyP . To;}n] em6\6 x]bf{ ;'lsnfd'lsnf nfUg] tL cg'xf/x¿nfO{ 7Dofpg ;lsFb}gYof] . uf}/;Fu lgofNbf dfq} lrlgGYy] tL cg'xf/ . ltgsf xftsf la|kms];df tL ofrs cg'xf/;+a4 If]qsf] ;ª\s]t;"rs kl/ro cª\lst lyof] . h; cg';f/ ltgdWo] sf]xL ;Qf¿9 / k|ltkIfL bnsf dGqL, k|efjzfnL g]tf / rDrf so{stf{ lyP . sf]xL gLlt lgodsf] kfngf ug'{ u/fpg kg]{ 7"nf 7"nf kbflwsf/L . clg sf]xL sfnf] sf]6df ;lhP/ sfn} sfd ug]{ sfg"gsf v]nf8L lyP . ToxL nfddf snfsf/–kqsf/sf ¿kdf lrlgPsf s]xL cg'xf/ lyP . s'g} cg'xf/ 7"nf ;Dkfbssf d'v'08f]df 5f]lkPsf lyP, s'g} rlr{t kqsf/–:tDesf/ jf cvaf/L n]vssf] d'v'08df b]lvP . g}ltstfsf] kf7 3f]sfpFb} cFWof/f]df d'v sfnf] kfg]{ ;'wf/s, pkb]zs / lzIfs–k|lzIfs ;a} lyP ltgdf . sf]xL efiff, wd{ e]if / lnª\ 16 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
usf] lnª\u] lkª dRrfpg dflx/ v]nf8L Û ;a} lyP . afbnsf cfs[ltaf6 km'Q km'Q lg:s]/ dfgj ¿kdf kl/0ft x'Fb} uPsf tL kl/lrt–ckl/lrt cg'xf/ / ltgsf] Pskl5 csf]{ rlt{snf b]v]/ pm cjfs lyof] . dfgf}+ l;+uf] b]z gtd:ts lz/ em'sfP/ plePsf] 5 Tof] afbnaf6 cf]ln{Psf] cfs[ltsf] jl/kl/ Û s] b]Vb}5 pm < tL ;a} ;w}+ 6]lnlehgsf kbf{df, efif0fsf d~rdf, Gofofnosf kl/;/df, cfof]u / clkm;sf 3'Dg] s';L{df, ;bg / ;~rf/sf ;fd|fHodf b]lvg] u/]sf lr/kl/lrt cg'xf/ lyP . tLdWo] slt t pm cfkm}+n] clu;Dd cfb/n] x]b}{ cfPsf cg'xf/ lyP . tL ;a}s ] f] xft vf]lnPsf la|kms]; ;dft]/ k;fl/Psf lyP . ltgLx¿ ;s];Dd a9L ofrs aGg] k|of;df bofnfUbf] lg/Lx cg'xf/ b]vfpg] k|lt:k4f{ ul//x]sf lyP . bfFt lª\RofP/ plePsf tL cfs[lt nfUy] tL ofrs x'g\ / s;n] dflnsnfO{ w]/} l/emfP/ a9L alS;; yfKg ;S5 eGg] xf]8df ;dlk{t 5g\ . æla|kms]; dfq} NofPsf 5f}+ ls lrQa'em\bf] sfo{ljj/0f klg Nofof} <Æ lhe|f] a6f/]em}+ a'em\g} sl7g cfjfhdf lg:s]sf] klxnf] cfs[ltsf] :j/ u'l~hof] . ltgsf nflu eg] Tof] cfs[ltb]lv p;sf ;a} afgL Jojxf/ / njh kl/lrt nfUy], af]wuDo ;xh / nfdf] ;dob]lvsf] kl/lrt h:t} Û a6fl/{P/ cs}{ efiff em}+ cK7\of/f];Fu pRrl/t p;sf] cfjfh /f]lsO /f]lsO lgl:sO/x]sf] lyof] . a8f] Wofg lbP/ ;'Gbf dfq} a'em]]sf] lyof] p;n] cfkm\gf] af]nL . p;sf] ToxL af]nLsf] t/ª\u km}lnP/ ;a} g]kfnL lhe|f]nfO{ df]xgL nfpnf eGg] rflxF p;nfO{ s] yfxf Û To;/L n7\l7g] qmddf lbg b'O{ u'gf, /ft rf}u'gf ToxL cg]kfnL g]kfnL njh /]l8of] t/ª\uh:t} km}lnFb} hfnf eGg] Tolta]nf cg'dfg g} ug{ ;s]sf] lyPg . æ;a} xflh/ 5, cfsf ÛÆ c/]ljog gfO6sf ltn:dL syfgfosh:t} b]lvg] nfda4 Pp6f cfs[ltsf] d'vf/ljGbaf6 rfs8Lsf] rf:gLdf lgy|'Ss leh]sf] u'lnof] :j/ lgl:sof] æx]b}{ hfgf];\, o;sf] kl/0ffd bz jif{kl5sf] 6fpsf] uGtLdf b]Vg kfpg'x'g]5 . xfdL kIf ljkIf ;a} Ps 5f}+, ;a} ldn]/} tf/tDo ldnfO;s]sf 5f}+ .Æ Tof] ;ª\s]t stf / s'g s'/f tkm{ nlIot lyof], p;n] s'g} e]p kfPg . æclg ltd|f=] ===<Æ p;sf PS;/]h:tf cfFvf nfda4 csf]{ cfs[lt tkm{ s]lGb|t eP . leq};Dd u8]sf] Tof] tLvf] cfFvfsf] 3f]rfOn] tl;{P em}+ nfUg] s[i0fj0f{sf] Tof] y;'Nn] g]tf cfs[ltsf] ;ftf] uPh:t} :j/ ;'lgof], æe/k"/ of]hgf;lxt xflh/ 5', ;/sf/ Û Ps ;ftf leq} dxfef/tsf] o'4 dlRrg]5, s'?If]qdf Û clg hlt rflxG5 s':tL n8fP/ dtcledtsf] km;n sf6\gx' f]nf .Æ k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 17
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
p;sf] cg'xf/sf] cleJolQmn] nfUYof] cfkm\gf] hjfkmaf6 pm k"0f{ ;Gt'i6 5 . nfddf v8f ePsf OdfGbf/ ofrsx¿ Pskl5 csf]{ cf–cfkm\gf] s'/f /fVb} uP . sf]xL wd{df ;f]O;]nf] v]Ng] jfrf afFlw/x]sf lyP, sf]xL hflt / efiffsf] s':tL cvf8f hdfpg] s'/f uy]{ . sf]xL ljrf/ / Jojxf/sf] gofF j0f{ hGdfpg k'?iffy{sf] em08f uf8\g] pb\3f]if ul//x]sf lyP . ;a} g} cf–cfkm\ gf] lhDd]jf/Ldf OdfGbf/ b]lvg] e/dUb'/ k|oTg ul//x]sf lyP . gofF dflns l/emfpg s:;]/ :ofn'6 7f]ls/x]sf] rf}sLbf/h:t} . o;/L ;a}sf] hjfkmaf6 ;Gt'i6 b]lvPkl5 p;n] cfkm";Fusf] 7"nf] ;'6s];af6 lgsfn]/ x}l;ot cg';f/sf] alS;;n] tL ofrsx¿sf] xftsf] vfnL ;'6s]; ;'6s];df /fVb} lyof] . km]l/ csf]{ cfZro{n] kvL{ /x]sf] lyof] p;nfO{– el/Psf] la|kms]; / gjLg lgb]{zgsf] ef/L af]Sgf;fy tL ;a} cfs[lt lgd]ife/ d}+ cGtWo{fg e};s]sf lyP . s]xL a]/ cufl8 d'un ;d|f6sf cufl8 afbzfxsf] cfb]z tfd]n ug{ lz/ lgx'/fP/ plePsf ljb"ifsx¿h:t} nfUg] tL cfs[lt cfFvf lemldSs gub}{ stf nf]k eP, p;n] s'g} e]p kfpg ;s]g . p;n] dgdg} ;f]Rof]– lsg cfh d o:t} cg]sf}+ cfZro{do 36gf b]Vb} 5' . To; 36gf kZrftsf s]xL lbg p;sf] lbdfun] dbfgL em}+ ltg} cfZro{nfUbf b[Zox¿sf] dGyg ub}{ /Xof] . p;n] lrQ a'em\bf] ;dfwfgsf] gf}gL eg] hlt u/] klg lgsfNg ;s]g . lbg lrKnFb} uof] . p;sf] lbdfudf nfdf] ;do ;Dd d8fl/{Psf cgf}7f b[Zo;Da4 k|Zg klg la:tf/} lj:d[t aGb} uP . s]xL dxLgf dfq} lat]sf] lyof], p;sf] dl:tisdf km]l/ pynk'yn dRrfpg] ;dfrf/ cfpg yfn] . cgf}7f b[Zo / 36gfx¿ b]lvg yfn] . nfUYof] zfGt tnfpdf s;}n] a8]dfgsf] 9'ª\uf k|xf/ u/]sf] 5 . clg ToxL k|xf/af6 l;lh{t pynk'ynk"0f{ t/ª\u o'4If]qdf cf]Ol/Psf adaf¿bsf k/f{ em}+ alh|Fb} lyP Û o;/L cg]sf}+ cgf}7f 36gfjnL b]lvFb} uP M cl3Nnf] /flt >LdtLn] z'4 dgn] sft]sf] skf;sf] aQL pm cfkm}+n] tf]/Lsf] z'4 t]ndf lehfP/ afn]sf] lyof] . aQL t laxfg p7\bf d}gaQLdf kl/0ft eO ;s]5 . /ftdf ;Fu} ;'t]sL >LdtL laxfg sltv]/ clwsf/ dfu ub}{ kltd'lQmsf] Aofg/ af]Sb} gf/f nufpg]x¿sf] eL8df ldl;O ;ls5g\ . ;'v b''vdf ;fy lbg] ufpF l5d]ssf cfTdLo cg'xf/x¿ /ftf/ft glrlgg] alg;s]5g\, la/fgf] cg'xf/df ablnO;s]5g\ . 18 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
x/]s ;'vb'vdf cfF;' aufpg] cfkmGt–Oi6ldqx¿sf] ;dj]bgf /fd}|;Fu ;'ls;s]5 . ;w}+ b]ve]6df xfF;]/ ;Grf]lj;Grf] ;f]Wg] lrgf?x¿ r'Rr] / a'Rr]sf] agf]6 lgofNb} Ps csf{sf] vf]O/f] vGg yfln;s]5g\ . lxhf] sfg"gsf] kmGbfdf k/]sf 8/nfUbf cg'xf/x¿ sfg"gs} pbf/dgsf] zLtn rf}tf/Ldf ;':tfpg yfln;s]]5g\ . lxhf];Dd b]lvPsf] kl/lrt efiff–e]if kl/jt{g eP/ la/fgf] alg;s]5g\ . ==== cflb====OToflb Û s'g} If]q c5"t lyPg . ;a}lt/ lxhf]sf ;a} s'/f ablnO/x]sf b]lvP, dfq p;sf] gfpF pxL lyof], p;sf] ufpF olta]nf;Dd cem} p;s} lyof] . o;/L rf/}lt/ km}lnPsf t/ª\n] pm a;]sf] 3/sf] hu ;d]t vnalng yfn]sf] lyof] . OF6f df6f], ah|x¿ Ps cfk;df 5'6\l6g vf]Hb} lyP . ofrs cg'xf/x¿ eg] ToxL afbnleqaf6 em/]s]f /x:odo cfs[ltn] ahfPsf] lu6f/sf] w"gdf ;Ddf]lxt eP/ gflr/x]sf lyP . p;s} lgb]{zgdf s7k'tnL gfr –tf===tf===y}of====Û=== tf===tf===y}of====Û uLtsf] w"g eGb}lyof]– xfdL cfw'lgs lg/f], hf] cfkm\g} d[To'pT;j dgfO/x]sf 5f}+ Û TolQs}df tGb|faf6 emNofF:; Ao'Flemof] . pm cem} cndNn lyof], s]xL a'em\g ;ls/x]sf] lyPg, of] ;kgf xf] jf ljkgf Û @)&^ j}zfv ! ((*$!$&%$^& à ljho lgjf;, cf?af/L, sf7df8f}+
k|To]s cÍ k7gLo / ;+u|x0fLo
cleJolQm b'O{ dlxg] ;flxlTos klqsf cleJolQm kl/;/ kDa' dfu{, uf}/L gu/, rfjlxn, sf=d=kf–* sf7df8f}+
kmf]gM $$&@^#&, O{d]nM avibyakti@gmail.com, j]aM www.abhibyakti.tk
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 19
cfx'lt dfwj ;okqL
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
wd{gfy kfWo]sf] cfFugdf agfOPsf] j]bLdf cfuf] aln/x]sf] lyof] . p;sf] ;xof]uL wGh] ;Nnfsf] ;ldwf lrb}{ o1s'08sf] cfuf]df yKb} lyof] . d"n kl08t ;ft lbg;Ddsf] Psf]xf]/f] efujt\ efif0f–JofVofgaf6 yfs]sf] b]lvGYof] . pm Jof;f;gdf a;]/ ufGwL r:dfn] lstfa kl9/x]sf] lyof] . l5gl5gdf cfFvf r:dfdflyaf6 3'dfP/ cfkm"nfO{ k|fKt x'g] wgbf}ntsf] lx;fa uYof]{ dgdg} . lstfa k9\bf kl08t r:dfn] x]Yof]{ . t/ cGoq x]bf{ r:df dflykl§af6 8]/f]8]/f] cfFvfn] sxfF sf] s] ub}{5, ;"Id lg/LIf0f uYof]{ . wd{gfysf] k'/]tn] …clUg :yfkgfÚ k9\b} ;]tf] lk7f]n] df6f]df /]vL xfn]/ ;Sof] . wGh] cfuf]nfO{ hLjg lbO{ g} /x]sf] lyof] . p;sf xft oGqjt\ rln/x]sf lyP . pm dflnssf] bflxg] xft eP/ sfd ul//x]sf] lyof] . s]xL glbP klg wd{gfyaf6 cfk"mnfO{ Pshf]/ bf}/f;'?jfn / >LdtLnfO{ kml/ofrf]nf] ldNg] ;Defjgf lyof] . wGh] To;}sf] c8\sn sf6\Yof] . 3l/3l/ p7]/ c¿ sfd klg EofpFYof] . km]l/ s'b]/ ToxLF ;ldwf lrg{ cfOk'UYof] . k'/]tnfO{ eGYof], …k'/]thL, cfuf] an]g eg] eGg'xf];\ x} Û eujfg\sf] gfddf sfd ubf{ dnfO{ cN5L nfUb}g . bfp/f slt xfNg'k5{, d xfn]sf]xfNo} u5'{ .Ú wGh] PSn} kmTkmtfof] . k'/t] sf] d'vf/ljGbaf6 Ps zAb e'OdF{ f em/]g . wGh] p7]/ km]l/ cGt} uof] . lar/fnfO{ ;fx|} x}/fg lyof] . x}/fgL ;x]/ ePklg kbf{g dflnssf] akmfbf/ sfdbf/ x'g kfPsf]df pm cToGt} v';L lyof] . wGh] cfkm\gf] dflnssf] Ozf/fdf eª]/f]emF} km'?Sskm'?Ss otf / ptf s'lb/x]sf] lyof] . wd{gfy kbf{gsf cfFvf cfk"mlt/ 5g\ ls 5}gg\, ;do df}sfdf wGh] b[li6uf]r/ uYof]{ . km'?Ë eP/ cfuf] x]g{ cfOk'UYof] . k'/t] df}g b]lvPsf] lyof] . efujt\ k'/f0fel/ u0f]z a;]sf] p;nfO{ klg /fd|} cfDbfgL x'g] 5]s5Gb lyof] . ;ftlbgsf] k'/f0f:ynsf] vnf]km'nf], >4fn'n] u0f]znfO{ r9fOlbPsf blIf0ff, ld7fO{, kmnk"mnn] pgLdf klg xif{ yk]s} lyof] . oBlk cfkm" k'/f0f jfrs x'g g;s]/ To;sf] kmn cs}{n] lhK6\ofpg nfu]sf]df rflxF leqleq} d'd'{l/Psf] lyof] . ;dodf cfk"mn] ;+:s[t gk9]sf]df k5'tf] / gk9fOlbPsf]df afa'cfdfk|lt g} lvGg lyof] . wGh] km]l/ ;ldwf lrg{ cfOk'Uof] . g;'lgg] u/L pm s]xL elg/xGYof] . slxn] t ghfgLghfgL p;sf] egfO d'vaf6 aflx/ lg:sGYof] . …xlu 20 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
k'/]thL Û xfd|f kbf{g dflnsn] oqf] ;Ktf nfP/ gAa] pgn] lnP eg] b'O{rf/ efu wd{ t xfdLnfO{ klg x'G5 xf]nf s;f] ÛÚ of] k6s klg k'/]t af]n]g . t/ Ozf/fn] sfdrflxF cx|fof] . wGh] v/fof]em}F leq k:of] . tLgkfyL rfdn, kfFrkfyL wfg, Psxk]{ l3p lnP/ cfof] . k'/]tn] Pp6} 8fnf]df ld;fpg] ;ª\s]t u¥of] . 8fnf]df c6\g] 5]s5Gb b]v]g wGh]n] . ;f]nL jf y'Gr]s} cfjZostf b]Vof] . leq uP/ sfG5L b'n};fknfO{ kmdf{OxfNof], …b'n}gfgL, cf7÷bz kfyL hfg] Pp6f y'G;] lbg';\ g .Ú b'n};fkn] sf};Laf6} ;dfpg lbOg\ . km]l/ wGh] s'b]/ afx'gafh]s} 7fpFdf :yfg u|x0f ug{ cfOk'Uof] . k'/]tn] o;k6s eg] d'v vf]Nof], …P wGh], wfg / rfdn Ps} 7fpFdf xfn]/ Tof] y'G;]d} ;/La/L kf/\ t Û £o"rflxF d cfk}Fm df]n'Fnf .Ú wGh]n] ldl;gn] emF} km6fkm6 xft rnfof] . wfgrfdn ldnfO;Sof] . y'G;] k'/]t ghLs c8\ofOlbof] . ptf kl08t kbf{g wd{gfynfO{ Oxnf]s / k/nf]ssf] :ki6Ls/0f lbO/x]sf] lyof] . wd{gfy kfkwd{sf] t/fh'df wd{sf] efu ux|f}F x'Fb} uPsf] cg'dfg nufpFYof] . p;sL >LdtL Wofg:y eP/ wd{bLIff ;'lg/x]sL lyO{ . cfk"mn] oqf] o1sfh]{ ug{ kfPsf]df uf}/jsf] cg'ej u/]sL lyO{ . ptf kl08t w]/}a]/ lstfa x]Yof]{ / yf]/} ;do pNyf uYof]{ . kl08t a]nfa]nfdf stf{kl§ kms]{/ eGYof], …sd{ ug'{k5{ t/ kmnsf] cfzf / cfzlQm /fVg'x'Fb}g dg'ion] .Ú stf{ wd{gfy d'G6f] xNnfP/ cfk"mn] a'em]sf] ;ª\s]t uYof]{ . Tolta]/ wd{gfyn] k~rfotsfndf cf]yf/fsf] kf]yL lgdf]7]sf] klg la;]{sf] lyof] . cfk\mgf] kfnf]df kfgL nfpg cfPsf] ;Flwof/ uf]kfnnfO{ /ftL 9's]/ s'6]sf]] / pN6} p;}n] s'6\of] eg]/ k'ln; nufO{ y'g]sf] klg la;]{sf] lyof] . d'2f ldnfpg] gfpFdf u'dfg]sL :jf:gLnfO{ wDsL b]vfP/ p;sf] cl:dtf n'6]sf] klg la;]{sf] lyof] . ufpF cfPsf] ah]6 pk/;]6;Fu ldn]/ em\jfd kf/]sf] / lst]{ sfuhdf ;xL5fk nufpg gdfGbf an/fd]nfO{ l3Rr'sdf xfg]sf] klg la;]{sf] lyof] . ;De]msf] lyof] s]jn wd{ dfq} . Tof] a]nf wd{gfysf] dgdf wd{afx]s s]xL cfPg . PslrQ / PselQmn] k|e'df nLg eP/ ;f]em} :ju{ hfg] af6f] vlg;s]sf] lyof] wd{gfyn] . kl08tsf cfFvf d08kaflx/ s'b] . eujt\ jrg ;'Ggdf ;a} dUg lyP . pQfkl§ k'/]t o1flbdf nfu]sf] lyof] . y'G;]df rfdn / wfg ;/fa/ kfg]{ / xk]{af6 £o" vGofP/ df]Ng] sfd klg ;lsof] . k'/]tn] d"n kl08tsf] cf1fjrg lng vf]Hof], …u'?, ca s] u¿F < xf]dflbdf nfUbf s] xf]nf <Ú Totfaf6 ;sf/fTds ;ª\s]t kfPkl5 k'/]t ;'/f]df £o" bNg nfUof] . Crfx¿ pRrl/t x'Fb} uP . ;'/f] £o"df rf]klng yfNof] . ;/f;/ a}s'07 hfg] e¥ofª tof/ eof]– wd{gfy kfWofsf] . wGh] y'G;]af6 cfx'lt xfNg] rfdn 8fnfdf vGofpFb} lyof] . k'/]t …=== :jfxfÚ jrg af]Nb} cfuf]df cGg xfNb} lyof] . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 21
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
o1s'08sf] tftfsf] 5]pdf cf7bz jif{sf] Pp6f afns cl3b]lv g} al;/x]sf] lyof] . slxn] Tof] afns hf8f]n] y'/y'/ ub}{ cfuf]sf] ghLs cfpFYof] . k'/]t /L;n] d'd'{l/P/ …ptf hfÚ egL x'TofOlbGYof] . afns ;f/f s[To x]l//x]sf] lyof] . s;n] sxfF s] ub}{ 5, p;sf r~rn] cfFvf s'lb/x]sf lyP . p;nfO{ crDd nflu/x]sf] lyof] . p;n] ;f]Rof], …cf] xf] Û s:tf] crDd Û cfk"m vfg gkfP/ dg{ cfF6]sf] 5' . k]6df cfuf] an]sf] 5 . kbf{g afsf] cfFugdf wfgrfdn £o"df df]]nL kf]Nb}5g\ ÛÚ Ps 8fnf] wfgrfdn cfx'lt xfn]/ ;lsof] . o1af6 wfg, rfdn / £o" 89]sf] uGw cfPsf] cfo} lyof] . k'/]t s/fPsf] s/fo} lyof] . afnsnfO{ c;Xo eof] . p;n] cfFvf 5n]/ 8fn} l6kL s'n]nd 7f]Sof] . k'/f0f:yndf ;fgf];fgf] e'OFrfnf] uof] . afns olt l5§} s'b\of] ls c¿nfO{ yfx} ePg . wGh] af]Nof], …s'gr}F d'bf{/n] rfdnsf] 8fnf] s'bfof] . sf] xf]nf Tof] < ax'nfO;s]5 Tof] t . P, ;dft\ ;dft\ ÛÚ rfdn s;n] nusf] xf], s;}n] kQ} kfPg . rfdn rf]g]{sf] lhp k5fl8af6 dfq} b]lvof] . s;}n] lrg]g . tNnf] kf6f]df efF8f d:sfO/x]sL l/p6Ln] emNofF:; s]xL s'/f ;'gL . t/ lgwf] kfOg . dflg;x¿ ltt/lat/ eP/ p7] . …P, cfx'lt xfNg] rfdn rf]l/of] . lxF8 lxF8 . w]/} k/ k'u]sf] 5}g . ;dft]/ Nofcf] . To;nfO{ yfddf afFw]/ r'6\g'k5{ .Ú k'/]t s/fof] . Ps n:s/ dflg; rf]/ vf]Hg lg:s] . wd{gfyn] crDd dfGof] . dgdg} ;f]Rof], …d}n] oqf] o1flb sd{ ubf{ s;nfO{ /L; p7]5 . cfx'lt xfNg] lrh;d]t p8fOlbP ÛÚ l5d]sLn] rf]/ e\mofN6fªe'mN6'ª kfb}{ NofP . rf]/ pxL k'G6] /x]5 . b'O{rf/ na6f ahfOxfn]5g\ . lgwf/df 3fp eP5 . pm ?Fb} eGb} lyof], …dnfO{ ef]s nfu]sf] 5 . ef]s nfu]/ d}n] rfdn vfPF . dnfO{ glk6 .Ú l/p6Ln] 5f]/f] /f]Psf] ;'gL . pm cfFugdf b]lvO{ . 5f]/fsf] cg'xf/ b]v]kl5 eSsflgP/ af]Ng} ;lsg . ;fgf s]6fs]6Ln] lh:sfP, …k'G6], rfdn rf]/ Û rfdn rf]/ ÛÚ k'G6]nfO{ ce}m cfk"mn] gsfd u/]sf] 5}g eGg]df ljZjf; lyof] . p;n] km]l/ eGof], …d ef]s} d/]sf] b]Vg dg 5 x}g tkfO{+x¿nfO{ <Ú wd{gfy l/;n] sfDb} h'?Ss p7]/ cfof] . Ps yKk8 s;]/ xfGb} eGof], …P l/p6L, t]/f] 5f]/f] af}nfP5 . 5f]/f]nfO{ t}Fn] 5f8f 5f8]/ o:tf] efsf] xf] . ca t}Fn] Hofnf kfpFlbg;\ .Ú l/p6L af]Ng ;lsg . sfnf] d'v nufP/ pleO/xL . wGh]sf] cg'xf/ cfqmf]zn] el/Psf] lyof] . ptf k'G6] e'O{+df n8]/ ;'FSs;'FSs ?Fb} lyof] . wGh]n] ToxL+ cfP/ k'G6]nfO{ r8\sg xfGof] . l/p6Ln] …d]/f] 5f]/fnfO{ glk6Ú eGg ;lsg . dgn] ;f]rL, …ul/an] ul/anfO{ lsg o;/L x]Kbf] xf] ÛÚ * sayapatrim@gmail.com 22 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
uf]/vf blIf0f afx' Ol›b|; ;fon
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
/fhf 1fg]Gb|n] ;Qf cfˆgf] xftdf lnO;s]sf] cj:yf lyof] . pgsf] hGdlbgsf] pknIodf uf]vf{ blIf0f afx' nufotsf kbsx¿ ljt/0f ul/;lsPsf lyP . kbs kfpg]x¿df 1fg]Gb|sf eQmx¿ afx]s c¿ sf]xL lyPgg\ . æcfkm";Fu}sf ;fyLx¿n] uf]vf{ blIf0f afx' kfO;s]Ù cfkm"nfO{ eg] s;}n] ;Ddfgkq klg lbPsf] 5}g ÛÆ /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fb dgdg} a8\a8fof] . uf]vf{ blIf0f afx' nufotsf kbsx¿ ljt/0f ul/Psf] ;dfrf/ Psflaxfg} ;'g]kl5, k9]kl5 eLdk|;fb a8\a8fpg yfn]sf] lyof] . To;kl5 cfkm"n] klg uf]vf{ blIf0f afx' s;/L kfpg ;lsG5 < eg]/ p;n] hfGg rfXof] . o;sf nflu uf]vf{ blIf0f afx' kfPsf] cfˆgf] Pp6f ;fyL;Fu eLdk|;fbn] 5nkmn klg u/]sf] lyof] . uf]vf{ blIf0f afx' kfPsf] eLdk|;fbsf] ;fyLsf] gfd lxDdt lyof]Ù hf] /fh kmfp08]zgsf] cWoIf lyof] . lxDdtnfO{ klxn] p;n] awfO{ lbPsf] lyof]Ù æawfO{ 5 lxDdthL uf]vf{ blIf0f afx' kfpg'ePsf]df ÛÆ æwGojfb, eLdhL Û d sfdgf u5{' ls cfufdL jif{x¿df tkfO{+n] klg uf]vf{ blIf0f afx' kfpg'xf];\ ÛÆ uf]baf kfPsf] lxDdt gfds JolQmn] eGof] . uf]baf kfPsf]df 3d08n] p;sf v'§f e'O{+d} lyPgg\ . ækbs / k'/:sf/ d]/f] efUod} n]Vof 5}g, lxDdthL ÛÆ eLdk|;fbn] lg/fz eP/ eGof]. æTo;f] geGg':f\ eLdhL Û /fhfn] tkfO{+nfO{ cfˆgf] ;dy{s / /fhfjfbLsf] ¿kdf lrlgaS:of] eg] tkfO{+n] klg uf]vf{ blIf0f afx' kfpg ;Sg'x'G5.Æ eLdk|;fbnfO{ p;sf] ;fyL lxDdtn] cfzf lbnfof]Ù h;n] Tof] jif{ uf]vf{ blIf0f afx' rf}yf] kfPsf] lyof]. æcfkm"nfO{ /fhfsf] ;dy{s / /fhfjfbLsf] ¿kdf lrgfpg s] ug{k' 5{, lxDdthL < tkfO{n + ] cfkm"nfO{ /fhfsf] ;dy{s / /fhfjfbLsf] ¿kdf lrgfpg s] ug{e ' Psf] lyof] <Æ uf]baf kfpg] df]xsf sf/0f eLdk|;fbn] cfˆgf] ;fyL lxDdtnfO{ ;f]Wof]Ù hf] Tof] jif{ uf]baf kfPsf JolQmx¿dWo] Pp6f d'Vo JolQm lyof] . æd}n] cfkm"nfO{ /fhfsf] ;dy{s / /fhfjfbLsf] ¿kdf lrgfpg w]/} sfdx¿ u/]sf] 5' . d'Vo sfd t Pp6} u/]sf] 5' . cfˆgf] ;+:yf /fh kmfp08]zgaf6 k|To]s jif{ /fhf / /fhkl/jf/sf] hGdlbg dgfpFb} cfPsf] 5' .Æ uf]baf kfPsf] JolQm lxDdtn] eLdk|;fbnfO{ hfgsf/L lbof] . p;n] ;f]Rof]–/fhfjfbLsf] ¿kdf ca d dfq 5}g Sof/] Û k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 23
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
æd klg cfˆgf] ;+:yf /fh srx/Lsf] tkm{af6 ca l9n} ePklg /fhfsf] hGdlbg dgfpF5' . kl5 /fhkl/jf/sf cGo ;b:ox¿sf] klg hGdlbg dgfpF5' . dnfO{ /fhfjfbLsf] ¿kdf /fhfn] lrlgaS:of] eg] csf]{ jif{ uf]vf{ blIf0f afx' lbOalS;G5 ls ÛÆ eLdk|;fbn] eGof] . ædgfpg':f\ ,dgfpg';\Ù /fhfsf] hGdlbg dgfpg';\ . /fhfn] tkfO{+nfO{ /fhfjfbLsf] ¿kdf lrlgaS:of] eg] uf]vf{ blIf0f afx' lbg ;Sg'x'G5 ÛÆ eLdk|;fbsf] ;fyL lxDdtn] eGof]. æ/fhfsf] hGdlbgdf s:tf] sfo{qmd /fv"F <Æ æljrf/uf]i7L /fVg';\ ÛÆ æx'G5 Û ljrf/ uf]i7L g} /fV5' . ‘/fhf / /fhtGq g]kfnsf] ckl/xfo{ cfjZostf’ ljifos ljrf/ uf]i7L /fV5' .Æ æ/fVg';\ ÛÆ æljrf/uf]i7L zlgaf/ /fV5' . zlgaf/ ;a}nfO{ km';{b klg x'G5 .Æ æzlgaf/ g} /fVg';\ Û t/ /fhfsf] hGdlbgsf] of] sfo{qmdnfO{ eJo rflx+ agfpg'k5{ x} Ûæ uf]vf{ blIf0f afx' kfPsf] JolQm lxDdtn] ;'emfj lbof]. æsfo{qmd eJo g} agfpF5' . æeLdk|;fbn] eGof] / lxDdtsf] ;'emfjnfO{ dgg u/]/ tof/Lx¿ ug{yfNof] . eLdk|;fbn] ;aeGbf klxn] cfˆgf] ;+:yf /fh srx/Lsf] cfsl:ds a}7s af]nfof] . a}7sdf /fhfsf] hGdlbg eJo ¿kn] dgfpg] lg0f{o klg u/fof] . cWoIf eLdk|;fbsf] cWoIftfdf /fh srx/Lsf] a}7s ;DkGg ePkl5 tof/Lsf sfo{x¿ z'¿ eP . /fhfsf] hGdlbg dgfpg] tof/Lx¿ x'gyfn] . tof/Lsf] Pp6f d'Vo sfd lyof]–lgdGq0ffkq afF8\g' . lgdGq0ffkqdf :ki6 ¿kn] o:tf] klg n]lvPsf] lyof]–æ/fhfsf] hGdlbgsf] sfo{qmddf ljrf/uf]i7Ldf jQmfsf ¿kdf ;xefuL x'gcfpg] ;xefuLx¿nfO{ cft]hft] vr{:j¿k ¿=kfFr xhf/ pknAw u/fOG5.Æ Tof] ljrf/ uf]i7Ldf g]tf, kqsf/, n]vs, jlsn, ;dfh;]jL, ljrf/s nufot ljleGg ljifo / If]qsf JolQmx¿nfO{ cfdGq0f ul/Psf] lyof] . k|d'v cltlysf] ¿kdf rflx+ /fhkl/ifb ;b:onfO{ cfdGq0f ul/Psf] lyof] . zx/sf] Pp6f eJo xf]6ndf sfo{qmd cfof]hgf ul/Psf] lyof] . /fhfsf] hGdlbgsf] pknIodf ljrf/ uf]i7L sfo{qmd lyof] Tof] . sfo{qmdsf k|d'v cltly ltg} /fhkl/ifb ;b:o lyP . sfo{qmddf jQmfx¿sf] pkl:ylt t 7Ls} b]lvPsf] lyof] . t/ /fhfjfbL jQmfeGbf u0ftGqjfbL jQmfx¿sf] ;+Vof g} a9L b]lvPsf] lyof] . /fhfjfbL jQmfx¿sf] ;+Vof Psbd} sd lyof] . Psb'O{ hgfeGbf a9\tf lyPg . of] s'/f /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbnfO{ Tolta]nf yfxf eof], ha jQmfx¿n] cfcfˆgf] ljrf/ JoQm ug{ yfn] . tL 24 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
jQmfx¿dWo] s;}n] o:tf] ljrf//fv]–æ/fhf / /fhtGq cfhsf] cfjZostf xf]Og .Æ s;}n] o:tf] ljrf/ klg /fv]– æg]kfnsf cTolws hgtf /fhtGqsf] kIfdf 5}gg\ . pgLx¿ u0ftGqsf] kIfdf b]lvG5g\ .Æ s;}n] o:tf] ljrf/ klg /fv]– æca g]kfndf dfq xf]Og, a]nfot / hfkfgdf klg /fhtGqlj?4 cfjfh p7\g;S5 .Æ s;}n] o:tf] ljrf/ klg /fv]–æ/fhf 1fg]Gb|sf] of] tfgfzfxL ca w]/} lbg l6Sb}g.Æ Pshgfn] dfq o:tf] ljrf/ /fv]sf lyP–æb]znfO{ hf]ufpg' 5 eg] g]kfndf /fhtGqsf] cfjZostf 5 .Æ Pshgf /fhfjfbL jQmfsf] o:tf] ljrf/ ;'g]/ /fhkl/ifb ;b:o rflx+ v'zL ePsf lyP . t/ w]/}h;f] jQmfx¿sf] u0ftGqjfbL ljrf/ ;'g]/ pgL b'vL g} ePsf lyP . o;sf] u'gf;f] pgn] /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fb;Fu t'?Gt} u/]sf lyP . sfo{qmdsf] ;dflKtkl5 u'gf;f] ub}{ pgn] eg]sf lyPÙ æoL ef]sf af]sfx¿nfO{ lsg af]nfpg'ePsf] eLdhL <Æ æcfˆg} ;fyL x'g\ eg]/ af]nfPsf] lyPF ÛÆ eLdk|;fb k5'tfof] . æcab]lv logLx¿nfO{ slxNo} gaf]nfpg'xf]nf eLdhL ÛÆ /fhkl/ifb ;b:on] ;Nnfx lbof]. æx'G5 Û cab]lv /fhfsf] hGdlbgdf ljrf/ uf]i7L gu/]/ slj uf]i7L u5{' . To;sf] nflu sljx¿nfO{ klxNo} hfgsf/L u/fOlbG5' . sljuf]i7Ldf ;xefuL x'g cfpFbf /fhfsf] k|z+;fdf sljtf n]v]/ Nofpg'xf]nf .Æ eLdk|;fbn] eGof] . p;nfO{ /fhkl/ifb ;b:osf] ;Nnfx dg k¥of]. ælaNs'n ÛÆ /fhkl/ifb ;b:onfO{ eLdk|;fbsf] Tof] s'/f dg k¥of]. eLdk|;fbn] csf]{ jif{ klg /fhfsf] hGdlbg dgfof] /fh srx/Lsf] tkm{af6 . sljuf]i7Lsf] cfof]hgf u/]/ /fhfsf] hGdlbg dgfpg] ;'/ s:of] . To;sf] nflu tof/Lx¿ ug{yfNof] . ;j{k|yd lgdGq0ffkq tof/ kf¥of] . lgdGq0ffkqdf :ki6 ¿kn] n]lvPsf] lyof]– != /fhfsf] hGdlbgsf] cj;/df cfof]hgf x'g] slj uf]i7Ldf ;xefuL eP/ sljtf jfrg ug{ cfpg'x'g] sljx¿nfO{ cft]hft] vr{:j¿k ¿=Ps xhf/ k|bfg ul/g]5. @= slj uf]i7Ldf ;xefuL x'g cfpgsf nflu /fhfsf] k|z+;fdf sljtf n]v]/ Nofpg'kg]{5 . #= slj uf]i7Ldf sljtf jfrg ug{'x'g] sljx¿nfO{ ;Ddfgkq k|bfg ul/g]5. lgdGq0ffkq tof/ u/]/ /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbn] Pp6f k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 25
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
sljnfO{ e]6\of] hf] p;sf] klxNo} b]lvsf] ;fyL lyof] . oBlk xfnsf lbgx¿df pl;tsf] ;DaGw kftln+b} uPsf] lyof]. eLdk|;fbn] Tof] sljnfO{ eGof]Ù æsljHo" Û d}n] /fh srx/Lsf] tkm{af6 /fhfsf] hGdlbg dgfpg nfu]sf] 5' . /fhfsf] hGdlbg slj uf]i7L cfof]hgf u/]/ dgfpFb}5' . slj uf]i7Ldf sljtf jfrg ug{sf nflu ;Dk"0f{ sljx¿nfO{ cfdGq0f ug{'5 . cfdGq0fsf nflu lgdGq0ffkq klg tof/ ul/;lsPsf] 5 . ca oL ;a} lgdGq0ffkqx¿ tkfO{+n] g} sljx¿nfO{ afFl8lbg'k¥of] . Pp6f lgdGq0ffkq tkfO{+sf] nflu klg 5 . Tof] tkfO{+n] lng'xf]nf.Æ æ7Ls 5 ldq Û d}n] cfˆgf] lgdGq0ffkq lnPF ÛÆ eg]/ Tof] sljn] cfˆgf] lgdGq0ffkq lnof] / vf]n]/ x]¥of] . To;df log} tLgj6f s'/f n]lvPsf] lyof]– != /fhfsf] hGdlbgsf] cj;/df cfof]hgf x'g] sljuf]i7Ldf ;xefuL eP/ sljtf jfrg ug{ cfpg'x'g] sljx¿nfO{ cft]hft] vr{:j¿k ¿=Ps xhf/ k|bfg ul/g]5. @= slj uf]i7Ldf ;xefuL x'g cfpgsf nflu /fhfsf] k|z+;fdf sljtf n]v]/ Nofpg'kg]{5. #= slj uf]i7Ldf sljtf jfrg ug{'x'g] sljx¿nfO{ ;Ddfgkq k|bfg ul/g]5.Æ t/ Tof] slj t u0ftGqjfbL slj /x]5 . p;n] tL lgdGq0ffkqx¿ lnof] / olt eg]/ lx+l8lbof]Ù æx'G5 Û d oL ;a} lgdGq0ffkqx¿ sljx¿nfO{ afFl8lbG5'.Æ sljn] tL lgdGq0ffkqx¿ sljx¿nfO{ afF8\g t afF8\of] . t/ cfkm";Fu ljrf/ ldNg] sljx¿nfO{ dfq afF8\of] . u0ftGqjfbL sljx¿nfO{ dfq afF8\of] . p;n] tL lgdGq0ffkqx¿ afF8\bf s] elglbPsf] lyof] eg]–æoL lgdGq0ffkqx¿df n]lvPsf] 5–sljx¿n] slj uf]i7Ldf ;xefuL eP/ sljtf jfrg ug{sf nflu /fhfsf] k|z+;fdf sljtf n]v]/ Nofpg'k5{ . t/ xfdLn] /fhf / /fhtGq lj/f]wL sljtf n]v]/ n}hfg'k5{ . u0ftGqjfbL sljtf n]v]/ n}hfg'k5{ . qmflGtsf/L sljtf n]v]/ n}hfg'k5{ . uf]sL{, kfz nufotsf qmflGtsf/L sljtf klg lnP/ hfg ;lsG5 . jfrg ubf{ s'g sljsf] sljtf xf] eg]/ ;|f]t v'nfOlbg'k5{ .Æ æx'G5 Û xfdL o;} u5f}{+ .Æ lgdGq0ffkq kfPsf ;a} sljx¿ Tof] sljsf s'/fdf ;xdt ePsf lyP . zx/sf] h'g eJo xf]6ndf slj uf]i7L cfof]hgf ul/Psf] lyof]Ù sljx¿ ToxfF k'lu;s]sf lyP . /fhtGq lj/f]wL, u0ftGqjfbL / qmflGtsf/L sljtfx¿ lnP/ k'u]sf lyP . pgLx¿n] cfcfˆgf sljtfx¿ jfrg ug{ nfu] . cfkm";Fu qmflGtsf/L sljtf gePsf sljx¿n] uf]sL{, kfz nufotsf qmflGtsf/L sljsf qmflGtsf/L sljtfx¿ ;|f]t v'nfP/ jfrg u/]sf lyP . 26 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
slj uf]i7Ldf k|d'v cltly km]l/ ltg} lyP–/fhkl/ifb ;b:o . pgL qmflGtsf/L sljtfx¿ ;'g]/ cflQP . tTsfn pgL p7] / ;efklt Pjd\ /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbnfO{ aflx/ lnP/ uP . pgn] l/;fpFb} eg]– æeLdk|;fbhL Û kf]xf]/ ;fnsf] ljrf/ uf]i7Ldf u2f/ jQmfx¿nfO{ lgDTofpg'ePsf] lyof] . o;kflnsf] sljuf]i7Ldf u2f/ sljx¿nfO{ lgDTofpg'eof] . /fhfsf] hGdlbgdf ljrf/uf]i7L / sljuf]i7L cfof]hgf u/]/ /fhfk|lt ;Ddfg k|s6 u/]sf] o;nfO{ s;/L eGg] < of] t /fhfsf] ckdfg kf] eof] ÛÆ /fhkl/ifb ;b:osf] /L;nfO{ lgd{"n ug]{ sf]lzzsf ;fy eLdk|;fbn] eGof]–ækf]xf]/;fnsf] ljrf/uf]i7Ldf tL jQmfx¿n] u2f/L unf{g\ / o;kflnsf] slj uf]i7Ldf oL sljx¿n] u2f/L unf{g\ eg]/ dnfO{ sxfF yfxf lyof] xh"/ < yfxf kfPsf] eP u2f/x¿nfO{ lsg af]nfpFy]+ <Æ æca sljtf jfrg ug{ /f]lslbg';\ .Æ /fhkl/ifb ;b:on] cfb]z lbof] . æx'G5 Û /f]lslbG5' . ;a} sljx¿n] qmflGtsf/L sljtf g} jfrg ul// x]5g\ . sljtf jfrg dfq xf]OgÙ sfo{qmd g} /f]S5' . clg cft]hft] vr{ / ;Ddfgkq lbg] ls glbg] <Æ eLdk|;fbn] Pp6f cfb]z o:tf] klg dfUof]. æcft]hft] vr{ lbg] . t/ ;Ddfgkq glbg] ÛÆ /fhkl/ifb ;b:on] csf]{ cfb]z o:tf] lbof]. /fh srx/L cWoIf eLdk|;fb km]l/ /fhkl/ifb ;b:o;Fu} sfo{qmddf lelqof] / pkl:yt sljx¿nfO{ of] cfb]z lbof]–æva/bf/ sljx¿ Û ca tkfO{+x¿n] sljtf jfrg ug{ kfpg'x'Gg . ca cfˆgf] cft]hft] vr{ lng';\ / cfˆgf] 3/lt/ nfUg';\ ÛÆ sljx¿ u};s]kl5 /fhkl/ifb ;b:o cfP/ eLdk|;fb;Fu 6fFl:;P/ a:of] / eGof]–æ/fhfsf] hGdlbgdf oL u2f/x¿nfO{ af]nfP/ sljuf]i7L ug{'eGbf t g]kfnuGhsf pb{" zfo/x¿nfO{ af]nfP x'GYof] lg Û pgLx¿sf] s'g} vf; k|j[lQ 5}g . h:tf] eGof] To:t} uhn / z]/f]zfo/L lnP/ cfpg] lyP . pgLx¿ sljuf]i7Ldf cfP/ u2f/L ug]{ s'/f klg x'Fb}gYof] . eg]kl5 /fhfs} k|z+;fdf uhn / z]/f]zfo/Lx¿ lnP/ cfpFy] / jfrg uy]{ .Æ æxf] / ;/ ÛÆ eLdk|;fbnfO{ dg kg]{ s'/f cfPkl5 ;f]Wof]. æxf] t Û cfpFbf] ;fnsf] /fhfsf] hGdlbg dgfpgsf nflu b/af/df g]kfnuGhsf pb{" zfo/x¿nfO{ af]nfpg] xf] ls eg]/ /fhfdf laGtLkq r9fpF5' . d]/f] laGtLkq dfGo eof] eg] pgLx¿nfO{ af]nfpg] xf] .Æ /fhkl/ifb ;b:on] eGof] . æb/af/df af]nfOof] eg] d cfpFbf] ;fnsf] /fhfsf] hGdlbgdf d'zfo/f -sljuf]i7L_ g} cfof]hgf u5{' / To;df g]kfnuGhsf pb{" zfo/x¿nfO{ g} k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 27
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
af]nfpF5' .Æ /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbn] eGof] . æcfpFbf] ;fnsf] /fhfsf] hGdlbg dgfpg oL b'O6f dWo] Pp6f sfo{qmd rflx+ h¿/ ug{'xf]nf eLdk|;fbhL Û ls rflx+ g]kfnuGhsf pb{" zfo/x¿nfO{ lgDTofP/ d'zfo/f -slj uf]i7L_ ug{'xf]nf ls rflx+ ljb]zL ufosx¿nfO{ lgDTofP/ ;fËLlts sfo{qmd ug{'xf]nf .Æ /fhkl/ifb ;b:on] o:tf] ;'emfj klg lbof]. /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbn] k|To]s jif{ /fhfsf] hGdlbg dgfpFb} uPsf] lyof] . @)^@ ;Dd klg p;n] /fhfsf] hGdlbg dgfPsf] lyof] . t}klg p;sf] uf]vf{ blIf0f afx' kfpg] df]x k"/f ePg . p;n] uf]vf{ blIf0f afx' kfPg . ;Fu}sf s}of}+ ;fyLx¿n] uf]vf{ blIf0f afx' kfPsf] ;'Gbf p;nfO{ slt;Dd xLgtfaf]w x'GYof] Tof] p;nfO{ dfq yfxf lyof] . cflv/ @)^@ / )^# sf] hgcfGbf]ngn] /fhfsf] zf;g g} lgd{"n ul/lbof] . ca uf]vf{ blIf0f afx' kfpg] p;sf] cfzf klg dl/;s]sf] lyof]. ta eLdk|;fbsL a"9L ;'lgtfn] l/;fpFb} eg]sL lyO{–æ/fhfsf] hGdlbg dgfpFbf dgfpFbf xfd|f] ;+:yfsf] 9's'6L g} l/TofOof] . t/ uf]vf{ blIf0f afx' gkfP/ ;Ddfgsf] vftf rflx+ vfnL g} /Xof]. Æ æd]/f] afpsf] 9's'6L l/lQPsf] xf]Og lg Û ;+:yf /fh srx/Lsf] 9's'6L l/lQPsf] xf] .Æ /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbn] eGof] . æ/fhtGqdf uf]vf{ blIf0f afx'af6 jl~rt x'g'eof] . ca u0ftGqdf u0ftflGqs kbsx¿af6 klg al~rt x'g'k5{ . lsgls tkfO{+nfO{ ;a}n] /fhfjfbLsf] ¿kdf lrg]sf 5g\.Æ eLdk|;fbsL a"9L ;'lgtfn] egL . æ/fhtGqdf dnfO{ uf]vf{ blIf0f afx' kfpg] 7"nf] df]x lyof] . t/ /fhtGqdf /fhfjfbLn] uf]vf{ blIf0f afx' gkfPkl5 u0ftGqdf ToxL /fhfjfbLn] u0ftflGqs kbsx¿ kfpg] t s'/} x'Fb}g lg Û dnfO{ ca oL kbsx¿ kfpg] df]x klg 5}g.Æ /fh srx/Lsf] cWoIf eLdk|;fbn] eGof]. ( (*!$%)@^^* à;f]gk'/, afFs]
;lxt c¿ ;flxlTos klqsf, ljljw ljifosf kf7\o ;fdu|L Pj+ :6]zg/L ;fdfgx¿sf lglDt xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ Û
kf7Ø ;fdu|L k;n -k|f]= sdn ;'j]bL_ hfd] dfs]{6, /Tgkfs{, sf7df8f}+ k;n gDa/ !*, kmf]gM $@$#!%)
28 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
Rff8 o'j/fh d}gfnL
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
lx8\bflx+8\b} 6Ss /f]lsof] cfzfdfg . otfplt k'n'Ss x]¥of] . htf x]/] klg x]/fO{sf] s]Gb|ljGb' ToxL lyof] . t/ Tof] x]g]{ s;}nfO{ km';{b lyPg . x'g;S5 cfzfdfgsf] x]/fO{ em}+ x]g]{ cfFvf c¿sf] lyPg . o;}n] b]vgg\ . b]Vg] cfzfdfg dfq} lyof] . s;}n] gb]v]sf] cfzfdfgn] b]Vof] . xfjf rn]sf] lyof] . w'nf] em}+ Tof] klg p8\nf eGg] 8/ knfof] . clg c';x\o eP/ kfOnf a9fof] . xftdf /x]sf] 7'6f] ;Nsfof] . 7'6f] ;NsfO{df b'O{ rf/ gh/ k/] . h;sf] gh/ k/] p;sf] d'xf/ d':s'/fof] Û cfzfdfgn] hfgLhfgL ;'?Ss nfO6/ emf¥of] . nfO6/ ToxL+ v:of] hxfF p;sf] cfFvf u8]sf] lyof] . p;n] lgx'/]/ nfO6/ l6Kof] . nfO6/;+u} Pp6f 5fkf sfuh klg 6fFl;P/ cfof] . cfzfdfgn] x8j8df To;nfO{ klg nfO6/ ;Fu} h]adf xfNof] . clg pm cufl8 c¿ gaf]lnsg km/Ss kms]{/ cfof] . uGtJo abNof] . l5F8Lsf] cFWof/f]df k'u]/ p;n] nfO6/ afNof] . Tof] sfuhnfO{ nfO6/sf] 6r{n] s]nfpb}+ clns d':s'/fof] Û clg km]l/ aflx/lt/} kfOnf a9fof] . Pp6f k;ndf cfwflsnf] rfdn clnslt bfn lsGof] . 8]/fdf uP/ :jf:gLsf] cufl8 /flvlbof] . To; lbg p;sf] kl/jf/df bz}+ lkm¥of] . ( (*$!%@^^&) à sf7df8f}+
nlntk'/–k'nrf]sdf
kfOg] 7fpF
cl:dtf :6]zg/L nlntk'/, x6{ SnLlgs;Fu} -k|f]= d'/f/Lk|;fb l;Ub]n_ )!–%%$%($^, (*$!@&)^&^ oxfF ljljw kqklqsf / :6]zg/L ;fdfgx¿ klg kfOG5g\ .
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 29
cljj]sL dfG5] b]jf clwsf/L
as
s.
co m
kxf8L If]qsf] le/fnf] af6f]df a;sf] 7"nf] b'3{6gf eof] . w]/} hgf ofq'x¿sf] 36gf :ynd} d[To' eof] . uf8L leq} lslrP/ aflx/ lg:sg g;s]sf s]xL ofq'x¿ æarfpm arfpmÆ ul//x]sf lyP . ghLs} plePsf] Ps bz{sn] o;f] k5fl8 kmsL{ x]–of] . ;of}+ df]afOnsf Sofd]/fx¿ lvlrslvlrs ub}{ b'3{6gf :ynsf] kmf]6f] lvRb} lyP . dfG5] /ldt] dfq ePsf] b]v]/ p;nfO{ lgsf] nfu]g . p;n] eL8nfO{ l5rf]n]/ s'b\b} uO ghLs}sf] 3/sf] 6'Kkf]af6 Ifltu|:t a; ;lxt eL8sf] klg kmf]6f] lvr]/ t'?Gt km];a'sdf cknf]8 u¥of] / :6f6; n]Vof] æp4f/ ug{ 5f]8]/ ;a} kmf]6f] lvRg d} Jo:t, y'OSs Û cljj]sL dfG5] ÛÆ à lj/f6gu/ @
kh
zflGt
ss
df]xgk|sfz
w
w
w .k
ha
lrqsf/ gUg :qLsf lrq sf]g{ l;4x:t dflgGYof] . b]z–ljb]zdf p;sf k]lG6ªx¿n] /fd|f] d"No :yflkt u/] sf lyP . cfh eg] p;n] cfˆg} cfdfsf] lrq sf]g]{ of]hgf agfof] . t/ :s]r sxfFaf6 z'¿ ug]{==Û pm s]xLIf0f cndndf k¥of] . of] eGbf klxn]sf k]lG6ªx¿df t p :qLsf] z/L/sf] s'g cª\unfO{ kmf]s; ug]{ xf] ToxL cª\uaf6 kf]lvg z'¿ uYof]{ . p;n] slxn] :qLsf] l;pFbf]nfO{ kmf]s; u¥of], slxn] cw/, b[li6 t slxn] :tg clg slxn] s]z/fzLnfO{ . cfh eg] p;n] Sofgef;sf] s]Gb|df rf/sf]n s]lGb|t u¥of] / of}gfª\ uaf6} /ª kf]Tg yfNof] . /ftf] /ª elgG5 s|flGtsf] /ª, pT;fx / pdª\usf] /ª, zfob kL8f, ljb|f]x / jx';+Vos km"nx¿sf] /ª klg x'g'k5{ /ftf] /ª . t/ vf]O s'lGg, lrqsf/n] Tof] /lQmd /ªn] el/Psf] cfdfsf] k]lG6ªnfO{ zLif{s lbof]– …zflGt ÛÚ * mohanprakashhh@gmail.com 30 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
lhGbuL M Ps syf /]xfg vfg
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
laxfg\ e};s]sf] 5 . t/ cem} ;Dd s'v'/fx¿ af;]sf 5}gg\ . afbnn] rf/}lt/af6 ;"o{nfO{ 9fs]sf] 5 . /ftL ca]/;Dd k/]sf zLtsf yf]kfx¿ ;"o{sf] Hof]lt kfpg g;Sbf cem};Dd tfhf 5g\ . j/k/ x':;' nfu]sf] 5 . zfob k|s[ltnfO{ klg yfxf ePsf] 5 /fd'sfsfsf] af/]df . xf], /fd'sfsf ltg} JolQm x'g\ h;sf] cfh b]xfGt ePsf] 5 . hf] oltv]/ pl7;Sy] . xftdf sf]bfnf] af]ls v]ttkm{ nfUy] . ufO{ uf]¿ 8f]¥ofpFb}Ù uLt u'gu'gfpFb} . ufpFdf sfsfsf] a8f] zfg lyof] . pgL u/La eP/ klg ;+t'i6 JolQm lyP . ;/n, ;f]emf], lgi7fjfg\ JolQm . pgn] nufPsf] kmf6]sf] wf]tL / s'tf{ b]v]/ aRrfx¿ xfF:y] klg . t/ pgL slxn] l/;fPgg\ . pgsf] cf]7sf] d':sfg km"n em}+ km'ln/x]sf] x'GYof] . pgsf] cg'xf/df k"l0f{dfsf] h"g em}+ rds rlDs/x]sf] x'GYof] . pgsf] afgL Jof]xf]/faf6 ;Dk"0f{ ufpFn] v'zL lyP . ‘/fd'sfsfsf] cfo' nfdf] xf];\ b}j ÛÚ eg]/ ;a}n] sfdgf uy]{ . t/ ltgLx¿sf] sfdgf cfhs} lbg;Dd dfq ;Lldt /Xof] . laxfg x'Fbf gx'Fb} sfsfn] o; w/tLaf6 labf lng' k¥of] . pgsf] Tof] km"n em}+ d':sfg ;bfsf] nflu cf]OlnPsf] 5 . pgsf] Tof] k"l0f{dfsf] h"g em}+ rlDsnf] cg'xf/df ;bfsf] nflu u|x0f nflu;s]sf] 5 . sfsfsf] kfly{j z/L/nfO{ aflx/ vf6df ;'tfOPsf] 5 . jl/kl/ w"k aNb} 5 . cfkmGtx¿ zf]s dgfpFb} 5g\ . cyf{t\ k"/f ufpF g} zf]sdo 5 . sfsfsf] kl/jf/ hDdf rf/ ;b:on] ag]sf] lyof] . ca pgL gx'Fbf hDdf tLg hgf . pgsf] 5f]/f] /d]z, a'xf/L nIdL / tLg jif]{ gflt ;'jf; . nIdL ;'jf;nfO{ c+sdfn ul/ 8fFsf] 5f]8]/ ?Fb} 5] . t/ caf]w afns ;'jf;n] s]xL a'‰g ;s]sf] 5}g . pm vfnL c¿sf] cg'xf/df 6'n'6'n' x]b}{ 5 . tL cg'xf/dWo] p;sf] af /d]zsf] cg'xf/ rflxF s'g} klg xf]Og . tLg jif{ cl3 /f]huf/Lsf] l;nl;nfdf ljb]lzPsf lyP /] . cfh;Dd kms]{sf 5}gg\ . g t pgsf] s'g} ;Gb]z g} kms]{sf] 5 . 38Lsf] ;'O dflydfly plSnb} 5 . 3fd em'lNsb} 5 . sfsfsf] zj x]g]{sf] eL8 klg a9\b} 5 . nIdLnfO{ ;xfg'e"lt htfpg]x¿ ;xfg'e"lt htfpFb} 5g\ . ;'jf;nfO{ c;xh dx;"; ePsf] b]v]/ nIdL p;nfO{ cfˆgf] cfFrnleq k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 31
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
n'sfpFl5g\ . b"w v'jfpFl5g\ . ;'jf; cfFvf lrDd u5{ . afh]sf] -sfsfsf]_ syf p;sf] sfgdf u'lGhg yfN5 . …Psf b]zdf, Pp6f 3gf hËndf, :ofnsf] h'lQmÚ cflb . p;nfO{ nfU5 ls afh] d]/} ;fd'Gg] x'g'x'G5 . dnfO{ syf eGb} x'g'x'G5 . ctM pm /dfpF5 . cfˆgf] sNkgfsf] ;+;f/leq x/fpF5 . clg e';'Ss lgbfpF5 . t/ aflx/ ToxL zf]s . ToxL dftd . nIdL ;'jf;nfO{ lgbfPsf] b]v]/ sf]7fleq vf6df ;'tfP/ cfpFl5g\ . 5f]/f]sf] cg'kl:yltdf afafsf] sfhs[of s:n] ug]{ < eg]/ ufpFn]x¿ låljwfdf k5{g\ . … d u5{' ÛÚ eg]/ nIdL hjfkm lblG5g\ . …/fd Û /fd ÛÛ ;;'/fsf] sfhs[of a'xf/Ln] ug]{ Û of] t x'Fb}g . Pp6L a'xf/Ln] ug]{ k|yf 5}g xfd|f] ;dfhdf ÛÚ nIdLk|lt ufpFn]x¿ lj/f]w htfpF5g\ . …of] d}n] hfgLghfgL eg]sL xf]Og .Ú nIdL lgEg cfF6]sf] w"k k'gM afNb} elG5g\ . …clg <Ú ufpFsf a'Hf|'s lbg]z nfn ;f]Wg'x'G5 . lbg]z nfn / /fd'sfsfsf] ldqtf lgs} 3lgi7 lyof] . b'a} hgf ufpFsf a'Hf|'s eP/ klg x'g ;S5 . lbg]znfnnfO{ pQ/ lbgsf] nflu nIgL Psl5g nfdf] ;f; km]l5{g\ / eGg yflN5g\ . afafn] dnfO{ la/fdL k/]sf] /ft eGg'ePsf] lyof]Ù ‘a'xf/L Û 5f]/f] cem};Dd gkmls{g] kL/n] d lbglbg} cfkm"nfO{ emg czQm / a"9f] x'Fb} uPsf] dx;"; ub}{ 5' . la/fdL kg{ yfn]sf] 5' . o;f] klg gxf];\ 5f]/f] cfpg' eGbf klxNo} d d?F . d d/]+ eg] d]/f] nf;sf] bfuaQL lbg] clg cfTdfnfO{ hn ;dk{0f ug]{ sfd ltdLn] g} ug{' k5{ Û’ …t/ xfd|f] s[ofljwfgn] dfGb}g lg a'xf/L Û jiff}{+b]lv rNb} cfPsf] ;+:sf/ xf] .Ú lbg]znfn eG5g\ . …x'g t xf]lg sfsf . t/ afafn] 5f]/f]sf] cg'kl:yltaf6 clGtd OR5f oxL /fv]sf] x'g;S5 . ca t xfdLn] jxfFsf] OR5fnfO{ s;/L dfg{ ;S5f}+ <Ú nIdLsf] s'/f ;'g]/ /d]znfn ;lxt ufpFn]x¿ df}g b]lvG5g\ . c;xdlt b]vfpg] jf lj/f]w ug]{ s'g} pkfo /xb}g . sfsfsf] clGtd ;+:sf/df ;a}hgf h'6\5g\ . pgsf] kfly{j z/L/ sfqf]df a]l/G5 . …tkfO{+ hfg';\ a'xf/L Û xfdL ;'jf;nfO{ x]lb{G5f}+ . tkfO{+ gkmls{Gh]n;Dd xfdL oxL+ x'G5f}+ .Ú ToxfF nIdL;Fu} al;/x]sL l5d]sL dlxnfx¿ nIdLnfO{ eG5g\ . dnfdLx¿;Fu nIdL klg cfo{3f6df hflG5g\ . kl08tsf] Ozf/fdf nf;nfO{ bfuaQL lblG5g\ . sfhs[of u/]/ kmls{Fbf lIflth kf/L 3fd c:tfpg cfF6]sf] x'G5 . r/fx¿ u'F+8df kmls{b} 5g\ . nIdL xtf/xtf/ 3/df kl:5g\ . 32 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
sk
ha
ss
.c
om
tL l5d]sL dlxnfx¿,…;'jf; cem};Dd lgGb|fd} 5 . tkfO{ g?g';\ . xfdL tkfO{;Fu} 5f} +ÛÚ eg]/ ;fGTjgf lbP/ hfG5g\ . nIdL sf]7fleq l5l5{g\ . ;'jf;nfO{ b]lV5g\ . jf:tjdf pm cem};Dd ;'lt/x]s} 5 . ;'jf; ;kgfdf d'Uw 5 . ;kgfdf sfsf -afh]_ ;Fu v]Nb} 5 . pgsf] lk7\o'Fdf a;]/ k'tnL ;dfTb} 5 . …cfxf Û afh] xfd|f] syfsf] k'tnL ÛÚ eGb} pm dVv k5{ . …xf] lg afa' Û xfd|f] syfsf] k'tnL ÛÚ sfsf eGg' x'G5 . …afh] Û cfh s'g} gofF syf ;'Gg] Û 7"nf] syf ;'Gg]Ù eGg';\ g ÛÚ ;'jf; lh2L ub}{ eG5 . ‘afa" ÛÚ ;'jf;nfO{ lk7\o'Faf6 l8ndf a;fNb} sfsf eGg'x'G5, …;aeGbf gofF syfÙ ;aeGbf 7"nf] syf t lhGbuL g} xf] . Tof] c¿af6 ;'gfOb}g . Tof] cfkm}n] ;'Gb} hfg'k5{ . Tof] cfkm}n] a'‰b} klg hfg' k5{ x} afa' ÛÚ olt eGb} pgL cf]em]n k5{g\ . ;'jf; PSsfl; rlst eP/ AoF'lemG5 . cfdfnfO{ b]V5 . nIdL p;sf] lgwf/ ;'D;'ofpFb} 6k6k cfF;' r'xfO/x]sL l5g\ . ( (*)#@$*&*^ à xfn xfF8LufpF, sf7df8f}+
w
w
w .k h
as
g]kfn /fi6« a}+ssf] ^$ cf}+ jflif{sf]T;jsf] pknIodf k|efjsf/L df}lb|s gLltsf] th'{df tyf sfof{Gjog dfkm{t\ s'zn / ;'zfl;t ljQLo k|0ffnLsf] ljsf; Pjd\ ;du| ljQLo :yfloTj sfod u/L d'n'sn] kl/nlIft u/]sf] ;dGoflos, ;dfj]zL / lbuf] cfly{s ljsf;sf] nIo k|flKtdf ;xof]u k'¥ofpg ;bf ;dlk{t /xg] k|0f ub{5f}+ .
g]kfn /fi6« a}+s k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 33
n]v–lgjGw
a'9];sfndf kTgL ljof]usf] kL8f kß 9sfn
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
‘/rgf’ k"0ff{Í !%^ df ‘cfo{3f6df bz 306f’ zLif{sdf ;flxTosf/ /fdk|;fb kGtn] Pp6f cgdf]n, cg'e"ltn] kl/k"0f{ ePsf] n]v k|:t't ug'{ePsf] 5 . ‘/rgf’sf] #^ k[i6df kf7sju{nfO{ Ps d"Nojfg jftf{ klg lbg'ePsf] 5Ù ‘a'9];sfndf kTgL ljof]usf] kL8f s'g} klg b'Mv;Fu bfFHg ;lsGg Û’;Dk"0f{ ;To xf] . k/Gt', of] b'Mvsf] s?0f ufyf s;n] ;'Gg] < ;kTgLsx¿n] of] s'/f k6Ss} dg k/fpFb}gg\ . x'g t ‘cfsfzsf] /fx' kftfnsf] s]t' Ps km]/f gkl/ s;/L r]t'F <’ klg xf] . of] t ‘d/]kl5 :ju{ b]lvG5’ eg] h:tf] s'/f xf] . t/ 36gf ePkl5 d'6'df cf}8fxfsf] x'08/L rNg yfN5 . cfQ'/L kl/xfN5 . k/Gt' k'vf{ eGy]Ù ‘dgsf] ax st} gsx’ ePklg ‘v's'/Lsf] rf]6 crfgf]n] dfq hfGb5, c¿n] hfGb}gg\ .’ ;'gfdLdf au]sf dfG5]n] dfq ;'gfdLsf] b'Mv, b'u{lt, b'b{zf s:tf] x'G5, hfGb5 . c¿nfO{ s] yfxf < lh1f;f klg 5}g / kTgL ljof]usf] dfgl;s kL8f, cf3ft, b'Mv, bb{, cf}8fxf ;xg ;Sg] s'/f xf] h:tf] dnfO{ nfUb}g / of] ck3ft ;xg ;lsb}g . lgsf] klg x'b}g . s] ug'{ < b}jsf] v6g xf] . s;nfO{ eGg' < laxfg–a]n'sf ememNsf] nflu/xG5 . of] hLjgsf] dfof–k|Llt g} xf] . cwf{lËgL / ;'jfl;gL zAbn] dgnfO{ w]/} kL/ lk/fp u5{g\ . lbg ef]s g /flt gL+b kf5{g\ . kTgLsf] Od]h ‐Image_ hltv]/klg cfFvf cl3lNt/ l7Ë plePkl5 s] ug'{ < df]lxt x'g'k5{Ù nl¨g'k5{ . cwf{lËgL zAbn] eG5–cfwf cËÙ kltsf] cfwf cË xf]nf . of] cfwf cË rflx+ cfˆgL cfOdfO{n] dzfg3f6 nu] kl5 /x]sf] cfwf cËsf] ÅboÙ dg s:tf] x'G5, ;f] lrGtgLo / ljrf/0fLo s'/f xf] a'h|'s dg'iosf] nflu . lsg eg] k|oft kTgLsf :jfdLnfO{ Toltv]/ sfn/fqLsf cGwsf/n] 5f]k]s]f x'G5 . km]l/ ;'jfl;gL zAbaf6} :jf:gL zAb ;[li6 ePsf] c/] Û hLljtsfndf cfˆgf klt k/d]Zj/nfO{ ;w}+ hLjgsf] ;'jf; lbP/ ;[li6df ;xof]u k'¥ofpg]df dfgl;s cfsif{0f s:tf] x'G5, cfˆg} :kGbgn] eG5 . a'9];sfndf a"9fx¿n] wGg kf] ;xg ;s]sf /x]5g\ . z'eljjfxsf] lbg l;Gb"/ kf]t] uxgf–u'l/of, ufhn nufOlbP/ wkwk aNg] a]x'nL kf/]/ 8f]nL, kfNsL, sf/df cf/fdn] a;fP/ 3/ NofPsL k|]o;LnfO{ s;/L la;{g' < / a"9fx¿sf] w}o{ zlQmsf] ;x«fxgf gul/ ;lsb}g . :d[lt 34 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
zlQmnf]k gx'g' rflx+ crDd s'/f xf] . >LdtLnfO{ lr/ lbgsf] nflu aflx/ kf6f] nufPkl5 >Ldfg\sf] xfnt s:tf] x'G5, Tof] j]bgf÷dd{ pknlAw ug]{ xfd|f] cfGtl/s zlQm 5}g . hLjgdf x08/ vfPsf kfsf dfG5]sf dgnfO{ s;/L cf8 e/f];f lbg', ;fGTjgf lbg', d'6'df ePsf] ufF7f] s;/L km'sfpg', l5of l5of ePsf] ÅbonfO{ zflGt lbg', ult g u/f; ePsf] dfG5]nfO{ s;/L p4f/ ug'{, tL s'/f t cj0f{gLo 5g\ / kTgL ljof]usf] lgv|'6 lrq s;}n] klg ptfg{ ;Qm}gg\ . lsgeg] dfgl;s cf}8fxfsf] lg/fs/0fsf] kmf]6f] lgsfNg g;Sg'sf] cy{nfO{ o;/L eGg ;lsG5 . 3/sL dflnSgL, 3/sL Kof/L, >LdtL, nIdL, 3/sf] zf]ef–;f}Gbo{ / nlR5gsf] lgwg ePkl5 3/df s] /Xof] < 3/sf] pHofnf] g} ˇofKKf lge]kl5 O{Zj/df g} ljZjf; x/fpg' :jfefljs xf] . 3/df /xG5 Ps cGwsf/, z"Gotf, l/Qmtf clg j}/fUo . of] z"Go / vfln 7fpF b]v]/ nf]Ug]dfG5] 8/fpF5, xf]; x/fpF5, 6f]lnG5, cwd/f] x'G5, w'dw'dtL a:5, Psnsf6] x'G5, d"s x'G5 clg kL8fsf] v6k6L / 56k6Lsf] k|ltWjlg ePsf] ;'Gb5 . gf/LnfO{ 3/sf] xs÷dflnSofOF ss;n] lbP t < k|To'Q/df eGg'k5{ M Clifd'lg, zf:q clg ;dfhn], ca x]g'{xf];\, 3/sf] clwsf/÷xs s;/L ck{0f u/]sf] 5 . klxn] g} gf/LnfO{ 3/sL nIdL, zf]ef, ;f}Gbo{, nlR5g / efUo eg]/ km'Sof{Psf] 5 . tb'k/fGt, cwf{lËgL, ;'jfl;gL, k|]o;L, lk|otdf, k|]ldsf, ;'zLnf, aQL; nlR5gn] o'Qm, u[xnIdL clfb xhf/f}+ zAbn] gf/Lsf] dxfgtf / >]i7Tj k|sfz u/]sf] 5 . dw'/tf, sf]dntf, :j/ dw'l/dfsf] pRr cf;g lbP nf]Ug] dfG5]n] g} . km]l/ k'vf{n] yk]–nf]Ug]dfG5] t af/sf] sf7 xf], ‘nf]Ug] dfG5]sf] y/ cfOdfO{sf] 3/ .’ yfs]sf] v'§fn] 3/ ;lDemG5 . o;kl5 slno'udf ;flxTosf/x¿n] gf/Lsf lz/df dxsf] j[li6 u/]/ gf/L hLjg c¿ :jR5, kljq / pQd kf/] . gbL / gf/L ;+:s[ltsf jfxg x'g\ . gbL, gf/L, km"n lagfsf] ;+;f/ anf}l6gL xf] . c+u|]hL ;flxTo klg kl5 k/]sf] 5}g dL7f dL7f zAbdf Sweet heart, Better half, Home home sweet home, There is no place like home eg]/ :qL hfltsf] ljzfntfn] g} ;+;f/ 9fs]sf] 5 eg]/ kf7snfO{ ;'gfP . k|mflG;; a]sgn] t emg\ hLjgdf :qL hfltsf] ;xf/f k'?ifn] lng} k5{ eg]h:tf s'/f u/]– Wives are youngmen's mistresses, companies for middle age and old men's nurse.of] jf:tljs s'/f xf] . km]l/ c¿ b'O{hgf ;flxlTosn] o;/L kf7sju{nfO{ ljZjf; lbnfPsf 5g\– Women are meant to be loved, not to be understood. Men have sight, women unsight (Victor
. k'?ifsf] tg, dg r'Dasn] tfg]em}+ cfsif{0f ug]{ zlQm ePsf]n] g} xf];\ cyjf pgLx¿sf] z/L/sf] 9fFrf zlQmzfnL eP/} xf];\, gf/Lsf cl3lNt/ cfTd;dk{0f ub}{ æof b]jL ;j{e"t]if' zlQm ¿k]0f ;+l:ytfÆ eg]/ k'?if ;dfhn] Hugo)
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 35
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
gf/Lsf] tfstnfO{ :jLs[lt lbP, dfGotf k|bfg u/] . gf/Ln] klg 5]s kf/]/ cfˆgf] z'e gfpFsf] kl5 æb]jLÆ n]Vg] df}sf kfP . / t kTgL ljof]usf] ck3ft kltn] ;xg ;St}gg\ . ltgLx¿sf] u'g–ul/df, s[ltTj, rfn–rng, af]nL– jrg, :jefj–rl/qn] kltnfO{ ;bf ;b}j o'un hLjgsf] s'/f ;DemfpF5 . ;flGgWodf nf]Ug]n] ;+;f/ lal;{G5 . km]l/ km]l/ d/0fzLn hLj hlt hf]8L hf]8L eP/ a:g'kg]{ k|fs[lts jGwg xf]Ù h:t} M afa'–cfdf, sfsf–sfsL, dfdf–dfOHo', klt–kTgL, hf]O–kf]O{, nf]Ug]–:jf:gL cflb . / PSnf] x'Fbf kTgL kL8f c;xgLo x'g' :jfefljs xf] . dfgj hLjgsf] ;aeGbf 7"nf] b'3{6gf xf]Ù ljeLlifsf xf]Ù kltsf nflu dxf k|no xf] . of] ;fFrf] s'/f xf] . Ps s6' ;To xf] . o;sf] d"n s'/f xf]Ù 3/ ;+;f/ rnfpFbf sfdsf] kl/kf6Ldf kl/kf7 kfg{ gf/L kf]Vt x'G5g\ . / e'Qmef]uLsf] nflu hLjgsf] ;jf]{kl/ Joyf xf] . lgbfg;]sdf, d oltg} eGg rfxG5', a'9];sfndf kTgL ljof]u x'g'g} zlg–;+s6f, /fx'–s]t', pNsf–e|fd/Ln] ufFHg' xf], ljlwsf] lj8Dagf xf], lgoltsf] pkxf; xf], 6fpsfdf cfsfz v:g' xf], ah| kg'{ xf] . e'Qmef]uLsf] of] dxf;=s6df ;j{:j hfG5 . p;sf] cGt:s/0fg} l/Qf] x'G5, pbfª\uf] / p/f7 nfUbf] x'G5 . pd]/} gk'uL kTgLnfO{ u'dfpg]sf] vKk/} cefuL xf] . ljbf lng]nfO{ /f]Sg ;lsb}g . tfklg afFRg] dxfb'vaf6 arfpg' rflx+ xfdL ufpF–3/, 5/ l5d]sL, Oi6ldq / ;dfhsf] st{Jo xf] . of] dfgjtf klg xf] . of] dxfb'MvnfO{ lal;{g] zlQm ;dfhn] lbg'g} o;sf] pkrf/ xf] . xfdL t kbf{ dbf{ ;a}nfO{ ;3fpg] dflg; xf}+Ù ;xfg'e"lt b]vfpg', ;fGTjgf lbg', k'/fgf ;fyL ;ËL, lxQ lrQ ldNg] ;fyLn] km';{bsf a]nf e'Qmef]uL;Fu e]6 ug'{, jftf{nfk ug'{, af]Ng' ubf{ g} of] ;+s6af6 tL dxfb'MvL dfG5]nfO{ ;b\b] kfg{ ;lsG5 . of] dgf]j}1flgs -;fOsf]nf]lhsn_ lrlsT;f xf] . tL dfG5]nfO{ arfpg'sf] cy{ xf] ;dfhsf] Pp6f k|ltefnfO{ arfpg', u'gsf] k"hf ug'{, ;dfhnfO{ ljsl;t kfg'{, sf/0f dfG5]sf nflu O{Zj/ eGbf klg 7"nf] afGwj xf] dflg;g} . c¿n] klg …9Nbf] pd]/ klg Pp6f /f]u xf]Úeg]/ Vofn ug'{k5{ . ( +(! (&)^^!^!%@ à vf6f]jfn ufpF, kf]=c=;f]l6of–&*$!&% ljZjgfy, c;d, ef/t
36 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
d lsg n]V5' < cfTdf/fd v/]n
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
s]xL ;docl3, cg'e"t ub}{ lyPF–l;h{gzLn ultljlwn] cfˆgf] PSnf]kgf x6\b} hfFbf]/x]5 . o;}df cfkm"nfO{ e'nfpg], 8'nfpg] afgL ;d]t kb}{ hfFbf]/x]5 . t/, kl5Nnf lbgx¿df dgdg} Pp6f k|Zg 3/L3/L t]l;{/xGYof]– …ltdL lsg n]V5f} <Ú oxL k|Zgn] nfdf] ;do;Dd 8]/f hdfO/Xof], d]/f] dgdf . ;doqmddf o;n] t dnfO{ 5f8\b} uof] . t/, ddf gofF–gofF k|Zgn] 8]/f hdfpFb} uP– …ltdL s;sf nflu n]Vb}5f} < ltd|f] n]vg uGtJo sxfF xf] < o;df :ki6 5}gf} eg] ltdL s;/L n]vs <Ú d ;w}+ cfkm"nfO{ 7fGy]+– …d of] x'F Û, d Tof] x'F ÛÛÚ Pslbg d]/} dgn] eGof]– …ltdL sf] xf} <Ú ;f] kZrft\ d]/f] dgn] ;w}+ elg/xGYof]– …d sf] x'F <Ú t/, …gkTofpg] vf]nfn] aufpF5Ú eGg] pvfg ;+:d/0f u/fpg'kg]{ d]/f s]xL gftfs'6'Da / ;fyLefO{ lyP . To;sf nflu dl;t Pp6} xltof/ lyof]– snd . jiff}{+ eO;Sof] d}n] cfkm"leqsf] …dÚ vf]lh/x]5' . Tof] …dÚnfO{ lrGg] k|of; ul//x]5' . t/, g d]/f] …dÚ e]6\6fpg} ;ls/x]5' g cfkm"nfO{ lrGg} ;ls/x]5' . Psflt/ cfkm"nfO{ e]6\6fpg] / lrGg] k|of;nfO{ lg/Gt/tf lbO/x]F . csf{lt/ d]/f x/ k|of; lg/y{s eO/x] . To;f] t d]/f] k|Zgf]Q/ klg Psgf;] eO/x]– …dnfO{ yfxf 5}g– d sf] x'F <Ú t/, clxn] a'‰b}5'– …Psflt/, d s]xL klg xf]Og /x]5' . olb xf] eg]– Ps ;fwf/0f dflg; kf] /x]5' .Ú csf{lt/ cfˆgf] yk kl/ro agfpFb} /x]5'– snd / zAb . ;fdflhs l;h{gf g} d]/f] ;f]v xf] . oxL ;f]v g} dnfO{ lg/Gt/ n]vgdf 8f]¥ofO/xg] ;"q xf] . ToxL zAb–zAbdf x'g] efj g} d x'F . d …lsg n]V5' <Úsf] pQ/ klg …snfTds ¿kdf cfˆgf] efjnfO{ k|:t't ug{'Ú xf] . ;fy}, Ps cfTdk/sLsf gftfn] clwsf+z ljifoj:t'sf] kfq d :jod\ g} x'g] u5{' . To;} kfqsf dfWodaf6 JolQmut / ;fj{hlgs cfgLafgL n]V5' . cfˆgf hLjg ;+3if{sf y'k|} rf]6x¿ klg zAb–zAbdf lkmFhfpF5' . cleJolQmsf nflu ljljw sf]0fx¿ cFufN5' . Pp6f sf]0faf6 k|Zg–k|ltk|Zg u5'{ . csf]{ sf]0faf6 pQ/–k|To'Q/ lbG5' . o;y{ klg n]vgsf qmddf cfOnfUg] kIfLo–k|ltkIfLo bfloTj lgjf{xsf nflu k7g–n]vgnfO{ k"0f{sfnLg b}lgsL agfpFb} cfO/x]5' . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 37
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
…hLjg pQ/f4{sf oL pHofnfdf s]xL g s]xL n]V5' ÛÚ …lsg n]V5f} <Ú slxn] 7]; nfu]/ n]V5' t slxn] n]Vg' g} a]; 7fg]/ n]V5' . slxn] gogn] n]V5' t slxn] Åbon] n]V5' . hlt n]Vb} hfG5' plt cfkm"nfO{ kf]Vb} hfG5' . cfkm"leq h]–h] k9]+ / a'em]+, hLjg / hut\df h]–h] b]v]+ / ef]u]+ ToxL– ToxL n]V5' . lsgls of] hLjg pQ/f4{df cfkm"leq Pp6f dfgj kfPF . ToxL dfgjsf] xft / ;fy kfPF . n]vgs} qmddf xf]– cfkm"nfO{ emg\emg\ hufPF . v'zL eO{ c>'wf/f aufPF . lbdfu lvofpFbf–lvofpFbf lubL–k;Lgf aufPF . dleqsf] n]vg–OR5fn] klg dnfO{ zAbkydf 8f]¥ofof] . ca t clGtd ;f; klg n]Vbfn]Vb} la;fpF5' xf]nf . To;f] t n]Vg 5f8]s} lbg klg t n]vgofqfn] ;f; la;fpF5 . t;y{ klg rflx/xG5'– n]vg–k7gdf cfkm"nfO{ 8f]¥ofO/x'F . zAbdo hLjg afFlr/x'F . n]vssf nflu n]vg / kf7ssf nflu k7g hLjg xf] . ;flxTo g} n]vs / kf7saLr Ps l;dfgf–3/ xf] . ;flxTo ToxL 3/ xf] hxfF ;dfnf]rs dxf]bo xflh/ x'G5g\ . /, pgnfO{ b]Vbf of] dgn] eG5– ca ;'emfjx¿ kfOG5g\ . ltgnfO{ Jojxf/df ptfbf{ ljrf/ / snfx¿ vfl/G5g\ . ;h{ssf] klxnf] kf7s p;sf] cfˆg} dg xf] . cfˆg} dgf]–kf7ssf] nflu klg n]lv/x]sf] x'G5' . dgdg} dgf]/rgf k9\g' / 5fkfdf lnlka4 /rgf k9\g'df sqf] cGt/ Û k7gsf] :jfb g} slt km/s . dl:tis ue{d} 5Fbfsf] /rgfnfO{ Åbon] cg'e"t ug'{ / lnlkj4 zAbnfO{ gog–dl:tisn] cg'e"t ug'{df sqf] cGt/ Û d}n] y'k|} JolQmx¿ b]v]sf] 5'– b'sn hLjgofkg 5f8]sf, Psn hLjgofkgkl5 g}/flzPsf . /, ltgsf hLjgz}nL g} j}/fluPsf . otf Psn hLjgofkg ul//x]sf] of] dg'jfrflxF ;flxTo n]vg–k7gaf6 cfkm"nfO{ j}/flugaf6 hf]ufO/Xof] . lsgls p;nfO{ ;flxTon] x/ lbg afFRg ;3fO/x]5 . /dfpg l;sfO/x]5 . xfF;L–xfF;L hLpg ;fy lbO/x]5 . o;vfn] ;sf/fTds kl/l:yltdf sltko ;h{sx¿ t ;fljseGbf a9L g} l;h{gf u5{g\ Sof/ Û t/, d]/f] n]vg s5'jf ultdf eO/x]5 . lsgls d}n] cfˆgf] y'k}| ;do n]vg …sf]/Laf6LÚdf vrL{/x]5' . To;sf nflu cfkm"nfO{ /dfO–/dfO …k"0f{sfnLg n]vgÚdf nufO/x]5' . ;flxlTos ;ª\ut a9fO/x]5' . x/ /f]h n]vg, k7g / ;ª\utdf cfkm"nfO{ Jo:t agfO/x]5' . x]gf]{;\ t Û n]vg–cfgGbsf] of] sdfn . n]vgdf efiffsf] ;f}Dotf / lzi6tfdf ljZjf; u5'{ . cfˆg} ;+:s[lt, kl/j]z tyf b}glGbg 36gf–kl/36gfnfO{ g} cfˆgf zAbkysf k[i7e"ld agfpF5' . cfkm"n] k|fKt u/]sf] 1fg, cg'ej / cg'e"lt tyf cfkm"n] ug]{ sNkgf g} d]/f zAbkysf d"n cfwf/ x'g\ . log} cfwf/lznfn] zAb rog / 38 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
cy{ cfljisf/df ;d]t ;xhtf cg'e"t x'G5 . oxL qmddf ha d]/f] n]vg k|Zgk|wfg aGg k'U5 tj :jod\ k|lZgn x'G5'– …n]vg t pAh]sf k|ZgnfO{ pQ/ cf]9fpg] xf]Og / <Ú …xf], t/ n]vs pQ/sf/ dfq xf]Og k|Zgsf/ klg xf] . kf7s ;dIf k|Zg 5f8\g' klg n]vsLo sd{ xf] .Ú lhGbuL k|Zgf]Q/ xf] . hLjgkydf cl3 a9\b} hfFbf cfkm}+ ¿k / lj¿ksf] Ps …gf6sÚ x'Fb} uPF . ToxL gf6s lnlkj4 ub}{ uPF . To;}df sxfgL ptfb}{ uPF . hLjg t 3gf hª\un xf], cgsG6f/ ky xf] . of] t obfsbf yfx} gkfO cfkm+} klg x/fOg] ky xf] . t/ klg pHofnf]sf] cfzdf hLjgky nlDs g} /xG5 . lsgls eljio hlt c1ft 5 Tolt g} ToxfF /ª\uLg ;kgfx¿ ufFl;Psf 5g\ . /, tL ;kgfn] d"t{¿k lng] ToxfF y'k|} ;Defjgfx¿ klg 5g\ . ltg} ;Defjgfx¿sf] vf]hLdf g} d]/f zAbx¿ sfut jf sDKo'6/df lnlka4 eO/xG5g\ . ;flxTo e"t / jt{dfg dfq xf]Og eljio klg xf] . eljiosf] e/ 5}g t/ klg efjL of]hgfsf] vfFrf] 5 . o;y{ klg eljio–;flxTo /]vfª\ sg x'g' h¿/L 5 . xfdLdfem ;w}+ /xg] cfzf / ljZjf; xf]– ef]ln cjZo pHofnf] 5 . ToxL pHofnf] ;dfpg' g} d]/f] n]vg–r]i6f xf] . /, rfxG5'– eljio k9\g . gog;fd' gfR5g\– rfnL;–krf; jif{kl5sf] ljs[t ;dfh . Psl5g\ cfkm"nfO{ #)–$) jif{ k5fl8 nfG5' / olta]nfsf] ;do–rl/q ;dLIff ug{yfN5' . ;DemFb}df sxfnL nfU5– gu/ ;Eotfsf] ljsf;qmd . gu/rl/q ljsl;t x'Fb} hfFbf jftf{z}nL km]l/Fb} uof] . cd's efiff df}nfpFb} uof] . To;}n] t cfh jfso'4 5, zLto'4 5 . x]gf]{;\ t Û /fp08 6]a'ndf k|To]ssf] d'xf/ Psbd} df}g 5 . df}g /x]/} df}go'4 eO/x]5 . pkm\ Û ;z:q o'4eGbf rsf]{ 5 df}go'4 . df}go'4eGbf rsf]{ 5 dfgl;s o'4 . To;n] lbg] kL8f t ljiffbL emf]neGbf klg s8f 5 . log} kL8fd'lQmsf nflu klg n]Vg dg nfUbf]/x]5 . t/, s] ug'{ Û of] …dÚ s]–s] g x'F eGYof] . cfkm}+nfO{ vf]tnvftn ubf{ yfxf kfPF of] t s/La–s/La vf]qmf] kf] /x]5 . o;n] s]–s] g hfg]sf] 5' eGb} 6]a'ndf d'7\7L ahfpFYof] . olta]nf yfxf kfPF, Tof] t s/La–s/La l/Qf] ufu|L kf] ah]sf] /x]5 . pkm\ Û t/ klg dfof nfUbf]/x]5 cfˆgf] …dÚ k|lt . olb of] …dÚ df s]xL 5 eg] dgf]efj 5 . olb of] …dÚn] s]xL hfg]sf] 5 eg] ToxL dgf]efj lnlka4 ug{ hfg]sf] 5 . cfkm"n] hfg]sf] uf]/]6f] k5\ofpg'nfO{ g} p;n] pQdky 7fg]sf] 5 . /, o;}sf lglDt p;n] zAbky cFufn]sf] 5 . kmntM …dgf]efj lnlkj4 u?FÚsf] OR5f dfq}n] klg of] dg x'?Ss} x'G5 . tg h'?Ss} x'G5 . clg s]xL n]v]kl5 dg klg km'?Ss} x'G5 . cg'e"t x'G5– …n]vgn] cfkm"leqsf af]em, tgfj, 56k6Lx¿ zfGt agfO/xG5 .Ú n]vg / k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 39
s.
co m
hLjgsf o:t} k|;ª\ux¿ kf7sl;t ;fem]bf/L ug{} klg sndsf] lasf]{ vf]n"F– vf]n"F nflu/xG5 . t/, Psl5g\ kVgf];\ t Û kf7ssf] x"nd"naf6 d]/f] ;fd' Pp6f cd's k|Zg t]l;{/x]sf] 5– …eGgf];\ t, cfTdf/fdhL Û tkfO{+n] n]Vg'sf] d"n p2]Zo s] xf] <Ú …;'Ggf];\ t kf7shL Û d}n] n]Vg'sf] d"n p2]Zo /fHonfO{ ltg]{ d[To' s/ xf] .Ú d cfˆgf l;h{gfaf6 k"0f{ ;Gt'i6 5'OgF . zfob k"0f{ ;Gt'i6 ePsf] lbg t d]/f] n]vg klg d5{ . To;kl5 d]/f] b}lgsL l;h{gfljxLg kf] x'gk'U5 . zfob oxL ghflgFbf] sf/0f x'g'k5{– n]vg d]/f] nt ePsf] 5 . dnfO{ n]vg gzf Psbd} nfu]sf] 5 . 5Ss k5'{– skmL jf lrofsf] r':sLd} klg n]vg–gzf nfUbf]/x]5 . yfxf 5}g of] gzfn] dnfO{ sxfF k'¥ofpF5 < slt;Dd /rfpF5 < /, tL /rgfn] tkfOFsf] ;fy slxn];Dd kfpF5 < l;h{gf d]/f] ;f]v xf] . ;fdflhs l;h{gf d]/f] cfTd;Gt'li6 xf] . ;f]v / ;Gt'li6sf nflu n]Vg' g} d]/f] pQ/f4{ hLjg b}lgsL xf] . o;}af6 k|fKt x'g] v';Ln] of] dgnfO{ xn'ª\uf] agfpF5 . o;y{ klg afFr'Gh]n n]lv/xG5' Û === n]lv/xG5' ÛÛ === lg/Gt/ n]lv/xG5' ÛÛÛ ===
ss
kh
as
*atma55ram@gmail.com
w .k
ha
k7gLo ;flxlTos klqsfx¿
w
w
g]kfnL, cleJolQm, efg', xfd|f] k'?iffy{, bfloTj, lzjk'/L ;Gb]z, zfNdln, hgdt, ;'n]v, zAbfª\s'/, sf}lzsL, z[ª\vnf, gjk|1fkg, cIf/dfu{, hd36, sNkt?, cfn]vg, gf/L:j/, /h:yn, skg jfg]Zj/, bf]efg, j}hoGtL, zAb;+of]hg, jlgtf, clegj, r]tgf ;Gb]z, syflnsf, ;+ud cleofg cflb ;flxlTos klqsfx¿ lgoldt ¿kdf k|sflzt eO/x]sf 5g\ .
40 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
dgf]/d pxfgdf ;ft lbg /f]rs l3ld/]
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
pQ/L l5d]sL ldq /fi6« rLgsf] e|d0f ug]{ df}sf o; k+lQmsf/n] tLg k6s kfof] . klxnf] e|d0f @)$@ ;fndf xªsª lglDt ul/Psf] xf] . To; j]nf xªsª a]nfOtL pklgj]z eP klg e"ld t rLgs} lyof] . tTsfnLg g]kfnL Wjhf afxs cf/=Pg=P=;L= n] kqsf/x¿nfO{ l6s6 ;x'lnot lbg] ub{Yof] . ‘g]kfn kf]i6’ b}lgs klqsfsf] ;f}hGodf k|fKt ToxL ;'ljwf pkef]u u/]/ xªsªsf] ;ft lbg] e|d0f ul/Psf] lyof] . To; j]nf ljgf]b bLlIft, k|sfz sfˆn], t]h v/]n, /3' l3ld/] cflb ;xofqL lyP . kl5 @)%@ ;fndf tTsfnLg g]kfn /fhsLo k|1f k|lti7fgsf] ;ft ;b:oLo k|ltlglw d08ndf ;fd]n eP/ xªsª x'Fb} rLg e|d0fdf hfg] df}sf kfOof] . pks'nklt dbgdl0f bLlIftsf] g]t[Tjsf] To; e|d0f bndf /d]z ljsn, w':jfF ;fodL, b]j s'df/L yfkf, 1fgdl0f g]kfn, /f]rs l3ld/] / t'n;L bf; lyof}+ . To; j]nf a]Olhª ;fª3fO, k'm6'ª, ;]gh]g, pm;L nufotsf zx/df CFLAC clvn rLg ;flxTo tyf snf d08n km]8/]zgsf] kfx'gf eP/ kGw| lbg 3'ldPsf] lyof] . kl5Nnf] k6s s/]G6 klAns]zgsf] ;f}hGodf @)&% ;fndf ;ft lbg] e|d0f lglDt rLg hfg] df}sf h'6]sf] xf] . x'j]O k|b]zsf] /fhwfgL pxfgdf k|sfzg ;DaGwL ‘rfOgf k]l/of]l8sN; km]o/ @)!*’ df ;xeflutf lglDt ul/Psf] e|d0f lyof] Tof] . kqklqsf / k':tsx¿sf] cGt//fli6«o :t/sf] of] d]nf rLg ;/sf/n] cfof]hgf ubf]{/x]5 . g]kfnaf6 s/]G6 klAns]zg dfq lgDTofOPsf] /x]5 Tof] ljzfn kqklqsf / k':ts d]nfdf . cleJolQm k|bz{gL sIfdf /flvPsf] af]8{ :jtGqtfdf aGb]h nufOPsf] k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 41
co m s.
as
rfOgf pxfg k]l/of]l8sN; pb\3f6g d~r
w
w
w .k
ha
ss
kh
k~rfot sfndf /;fog, g]kfn kf]i6, s/]G6 nufotsf klqsf lgeL{s ¿kdf k|sfzg ug]{ ;fx; uf}td aGw'x¿ b]j]Gb| / pk]Gb|n] b]vfPsf lyP . lg/ª\s'ztflj?4sf hg cfjfh p/fNg s/]G6 k|sfzgn] v]n]sf] e"ldsf clj:d/0fLo /x]sf] xf] . g]kfn kf]i6, s/]G6 nufotsf ;ft j6f klqsf lg/ª\s'ztfåf/f k|ltjlGwt eP klg ;Dkfbs–k|sfzs b]j]Gb| uf}tdn] lxDdt xf/]gg\ . ;Qfsf] sf]k / s'b[li6df k/]/ h]n oftgf ef]Ug ;d]t afWo eP b]j]Gb| uf}td . dfgjflwsf/ / cleJolQm :jtGqtfsf kIfdf ;w}+ 86]/} pleP pgL . cfˆgf sltko ;xsdL{–;xwdL{x¿ ;Qfsf] kIfkf]if0f ub}{ ef}lts t[lKtdf nfu]klg g]kfn kf]i6, s/]G6 k|sfzgsf ;+:yfksn] slxNo} cfˆgf] :jfledfg / lgeL{stfdf bfu nufpg] sfd u/]gg\ . pQ/ / blIf0f b'j} tkm{sf xfd|f l5d]sL /fi6«x¿ plQs} dxTjk"0f{ x'g\ . t/ ;Dks{ / ;DaGwsf b[li6n] pQ/ eGbf blIf0f tkm{nfO{ g} a9L dxTj lbg] k|j[lQ xfd|f clwsf+z ;~rf/ dfWodx¿df b]lvG5 . o; l:yltdf g]kfn kf]i6 / s/]G6n] g]kfn / rLg b'j} ldq/fi6«x¿df hg:t/Lo Gofgf] ;DaGw ljsf;sf lglDt z'¿b]lv g} ;zQm kxn ub}{ cfPsf] 5 . Ps rLg gLltdf k|lta4 /x]/ b'j} b]zdf hg:t/Lo / ;+:yfut kf/:kl/s ldt]/L a9fpg s/]G6 k|sfzg bQlrQ /xb} cfPsf] 5 . s/]G6 k|sfzgsf] hu a;fpg b]j]Gb| uf}tdsf] e"ldsf hlt ;zQm 5 o;sf] ljsf; / lj:tf/df pgsf pQ/flwsf/L ls/0f uf}tdsf] ;lqmotf 42 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
om
.c
g]kfn zf] df ;+uLt k|:t't ub}{ ;'/;'wfsf ;b:o / uflosf ;/:jtL
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
k|z+;gLo /x]sf] 5 . rLgsf k|sfzg ;+:yfx¿;Fu xft]dfnf] ub}{ rLgsf dxTjk"0f{ k|sfzgnfO{ cg'jfb ub}{ g]kfnL kf7s ;dIf k':tsfsf/df Nofpg] sfd ls/0f uf}tdn] ub}{ cfPsf 5g\ . b'j} /fi6«df hg:t/sf] ;DaGw alnof] kfg]{ sfddf ;lqmotf b]vfP/ ls/0fn] rLgsf k|sfzg ;+:yfx¿sf] ljZjf; sdfPsf 5g\ . pxfgsf] k':ts d]nfsf ;xefuL xfdLn] k|ToIf ¿kdf o; s'/fsf] cg'ej ug{ kfof}+ . a]Olhªdf ePsf] sfo{qmddf ‘a]N6 P08 /f]8 Ps]8]lds klAnlzª PnfOG;’af6 s/]G6 klAns]zgn] ‘l8l:6ª\Uo':6 k|df]zg cjf8{’ kfpg' klg ls/0fsf] k|sfzg Ifdtfsf] kl/rfos dfGg'kb{5 . pxfgsf] ‘rfOgf k]l/of]l8sN; km]o/ )!*’ df g]kfnaf6 !# ;b:oLo 6f]nL ;fd]n ePsf] lyof] . o;sf] g]t[Tj s/]G6 klAns]zgsf ;+:yfks jl/i7 kqsf/ b]j]Gb| uf}tdn] u/]sf lyP . ;flxTosf/, kqsf/, ;+uLtsdL{ ;lxtsf] To; 6f]nLdf ;'/;'wfsf] $ ;b:oLo snfsf/ 6Ld, uhndfnL–d'Qmssf/ 1fg'jfs/ kf}8]n, >LdtL k|bLkf uf}td, kqsf/ s]=kL= uf}td, ;f}/e 9sfn, dx]z efh', uflosf ;/:jtL nufot of] k+lQmsf/ ;fd]n lyof] . @)&% ebf} @^ ut] /flt xfd|f] 6f]nL rLg e|d0f lglDt k|:yfg u¥of}+ . rfOgf ;fpbg{df ;jf/ eP/ sf7df8f}+af6 Ujfghfcf] x'Fb} @& ut] pxfg ljdfg:yn k'u]sf xfdLnfO{ rfOgf pxfg k]l/of]l8sn km]o/sL k|d'v ld; kmfª :ofª x'Pn] :jfut ul/g\ . g]kfnL :6nsf] tof/L lglDt klxn] g} pxfg k'lu;s]sf ls/0f uf}td klg ld; x'P;Fu} pkl:yt lyP . xfdLnfO{ :yfgLo dgf]/d ljzfn tfn O:6 n]ssf] lsgf/ l:yt xf]6n 5' lnpdf /flvof] . 1fg'jfs/hL / d Pp6f sf]7fdf a:of}+ . of] kfFr tf/] xf]6n cTofw'lgs ;'ljwf ;DkGg cf/fdbfoL lyof] . sf]7fdf ;fdfg /fv]/ n'uf km]b}{ lyPF afy?d k;]sf 1fg'hLn] tTsfn kms]{/ cflQb} eg]—æbfO{ k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 43
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
nf} vQd\ Û afy?d t kf/bzL{ kf] /x]5 x]g'{;\ sf]7faf6 ;a} 5Øfª\ª b]lvg] Û ca df/]g <Æ x]bf{ d}n] klg b]v]+ 7"nf] lzzfleq afy?dsf ;a} b[Zo 5n{Ë b]lvG5g\ . of] s;/L x'g ;S5 < eGg] nfUof] . 1fg' / d afy?d leq k:of}+ / ToxfFsf s]xL oflGqs :jLr lyRg cGtjf{tf{ lbb} ls/0f uf}td :yfgLo 6]lnlehgnfO{ yfNof}+ . Pp6f :jLr lyRbf afy?dsf] lzzfnfO{ 5f]Kb} kbf{ la:tf/ tn em¥of] . clg 1fg' / d lhlNnP/ xfF:of}+ . t]O; jif{ cl3 rLg hfFbf ;a} 7fpFdf kfFrtf/] xf]6nd} al;Psf] xf] . To; j]nf d]/f ?d kf6{g/ /d]z ljsn lyP . t/ afy?d / sf]7fdf o:tf] kf/blz{tf st} b]v]gf}+ xfdLn] . rLg cfh cTolws v'nfkg tkm{ al9;s]sf] ;+s]t pxfgsf] xf]6n 5' lnpsf] ToxL sf]7fn] lbof] xfdLnfO{ . xf]6ndf s]xL a]/ ysfO df/]kl5 ;flxTosf/ rfp kfOn] cfof]hgf u/]sf] /flq ef]hdf ;fd]n x'g uof}+ . rfp kfO rLgsf jl/i7 ;flxTosf/df kg'{x'Fbf] /x]5 . x'j] k|b]zsf] /fO6/ Pzf]l;ozgsf cWoIf x'g'x'Fbf]/x]5 pxfF . pxfFn] g]kfn e|d0f klg ug'{ePsf] /x]5 ;g\ @)!! df . g]kfnsf] ;flxTo / ;flxlTos kqsfl/tfsf] l:yltaf/] pxfFsf] pT;'stf ;fDo kfg]{ k|oTg u¥of}+ xfdLn] . lk|G6 dfWodsf] ;flxlTos kqsfl/tfsf] l:ylt rLgdf klg ;Gtf]ifhgs gePs} a'lemof] . g]kfn cfPsf] j]nf b]j]Gb| uf}td;Fu} uf]bfj/L hfFbf ToxfFsf] pBfgdf rfp kfOn] Pp6f la?jf /f]Kg'ePsf] /x]5 . cfk"mn] ;ft jif{ cl3 /f]k]sf] Tof] la?jfsf] l:yltaf/] lh1f;' x'g'x'GYof] rfp kfO . Tof] la?jf x'ls{Psf] ;"rgf b]j]Gb| uf}tdn] lbPkl5 lrlgofF ldqx¿n] v'zL k|s6 ub}{ rLg–g]kfn ldt]/L cem Gofgf] x'g] sfdgf ;lxt cfˆgf dw'kfgsf Unf; xfd|f Unf;;Fu 7f]sfPsf lyP . lrlgofF ;flxTosf/ kqsf/ / k|sfzg ;+:yfsf clwsf/Lx¿;Fusf] of] /flqef]h lgs} cfTdLo / kmnbfoL dfGof}+ xfdLn] . ebf} @* ut] laxfg xfdLnfO{ ‘5fª r]ª afn k|sfzg u[x’ cjnf]sg lglDt nluof] . cfˆg} ljzfn ejg ePsf] of] k|sfzg u[xsf ljleGg ljefudf ;of}+ sd{rf/L sfo{/t /x]5g\ . cg';Gwfg sIf, k|of]u sIf, 5fofÍg 44 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
:6'l8of] sIf, gofF gofF k|sfzgsf] k|bz{g sIf, cWoog sIf, laqmL sIf cflbsf] ljzfn / Jojl:yt :j¿kn] lrlgofF afn ;flxTo k|sfzgsf] lj:dohgs ljsf; b]vfPsf] lyof] . cWoog sIfdf vfOnfUbf afnaflnsfx¿ cfˆgf] ;fOhsf d]r 6]a'ndf a;]/ kl9/x]sf, sf]xL 1fgjw{s v]nf}gf;Fu /dfO/x]sf b[Zon] xfdLnfO{ d'Uw kf/]sf] lyof] . k|sfzg u[xsf kbflwsf/L / g]kfnL 6f]nLsf ;b:ox¿sf] ;+lIfKt cGt/lqmof ldl6ª xndf ePsf] lyof] . :6'l8of] leq nu]/ xfd|f cleJolQmx¿ klg 5fofÍg ul/Psf] lyof] . ljZjsf k|l;4 ;flxTosf/n] ToxfFsf] e|d0fsf j]nf lbPsf dGtJosf rnlrq klg b]vfOPsf] lyof] . o; lbg laxfgsf] vfgf lglDt ofª emL afn ;flxTo u[xsf] kfx'gf ag]sf lyof}+ xfdL . lrqsf/ emfª x'jfn] agfPsf] o;} lbg ;fFem pxfgsf] xfdL a;]s} n]vssf] d'xf/lrq xf]6n 5'lnpsf] eJo ;efu[xdf rfOgf pxfg k]l/of]l8sN; km]o/ cu{gfOh]zg sld6Ln] km]o/ pb\3f6g / /flqef]h ;df/f]x cfof]hgf u/]sf] lyof] . rfOgf k]l/of]l8sN; Pzf]lzP;gsf cWoIf x' ;fªr, x'j]O k|fGtsf ueg{/, jl/i7 ;flxTosf/, k|sfzsx¿ ;lDdlnt To; pb\3f6g ;df/f]xdf g]kfnL k|ltlglw d08nsf 6f]nL k|d'v b]j]Gb| uf}td bDktLnfO{ kl/ro / ;Ddfg ;lxt d~rdf cf;Lg u/fOPsf] lyof] . pb\3f6g sfo{qmddf xfd|f] gfdL ;fª\uLlts Aof08 ;'/ ;'wfsf rf/ hgfn] k|:t't u/]sf] jfBjfbg / uflosf ;/:jtLsf] ;'dw'/ ufogn] lgs} j]/ tfnL ;lxtsf] :jfut kfof] . g]kfnL uflosfn] lrlgofF efiffsf] uLt ;'dw'/ s07n] lgw{Ss ufPsf] ;'Gbf ;Dk"0f{ >f]tf dGqd'Uw ePsf lyP . g]kfnL 6f]nLsf] o; k|:t'ltn] 7"nf] k|z+;f sdfpg' dxTjk"0f{ /Xof] . log} uflosf ;/:jtLn] ufPsf] dxfTdf ufGwLsf] lk|o ehg ‘j}i0fj hg tf] t]g] slxo] h] kL/ k/fO{ hf0f] /]’ ef/tdf nf]slk|o ePsf] / pgsf] ;'l/nf] s07sf] ef/tsf k|wfgdGqL df]bLn] ;d]t tf/Lkm u/]sf] :d/0fLo 5 . ebf} @( ut] laxfg OG6/g]zgn PS:kf] ;]G6/df uof}+ . rLg / ljZjsf cg]s k|sfzg ;+:yfsf ;of}+ :6n lyP To; ljzfn k|bz{gL :yndf . g]kfnaf6 s/]G6 klAns]zg k|f=ln= n] To; d]nfdf b'O{ j6f :6n /fv]sf] lyof] . s/]G6 k|sfzgsf k':ts kq klqsf ;lxt /rgf klqsf, /f]rs l3ld/], b]j]Gb| uf}td k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 45
co m
s.
Pnf]qm]g 6fj/ cufl8 g]kfnL 6f]nL
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
/ 1fg'jfs/sf k':ts ;d]t k|blz{t ul/Psf lyP ToxfF . k':ts klqsf dfq xf]Og g]kfnsf] ;+:s[lt / hghLjg emNsfpg] ljleGg snfTds ;fdfg klg /flvPsf lyP . ljZjsf ljljw k|sfzgsf :6n ToxfF eP klg g]kfnsf] :6n dfq o:tf] lyof] hxfF ;DalGwt d'n'ss} k|ltlglw cfkm}F a;]sf lyP . c? d'n'ssf :6nsf] ;~rfng :yfgLo lrlgofF cfof]hs ;+:yfsf sd{rf/Ln] u/]sf lyP . kl5 yfxf eof]— g]kfnnfO{ dfq cfˆgf k|ltlglw ;lxt ToxfF pkl:yt x'g] ;'ljwf lbOPsf] /x]5 . xfdL g]kfnL /fli6«o kf]zfsdf lyof}+ . bz{sx¿sf] cfsif{0fsf] s]Gb| To; ljzfn d]nfdf xfd|} :6n /x]sf] cg'e"lt xfdLnfO{ eof] . xfd|f] :6nsf] cfsif{0fn] ljZj k|sfzg u[x km]8/]zgsf cWoIf h]D; h]p;, pxfgsf ueg{/ nufot ;/sf/L kbflwsf/L / n]vsx¿nfO{ tfGof] / g]kfnL :6ndf eL8 nfUof] . xfd|f] k|sfzgsf k':ts klqsf / ;f+:s[lts dxTjsf j:t'x¿ rfvk"j{s x]g]{ / lsGg] klg u/] cfuGt'sx¿n] . o;} lbg lbpF;f] s/]G6 klAns]zg ;DaGwL s]xL sfo{qmd klg ;DkGg ePsf lyP . s/]G6 ldl8of l/;r{ ;]G6/sf tkm{af6 ls/0f uf}tdn] x'j]O ;fOG; P08 6]Sgf]nf]hL k|];;Fu sdnsf] vfgf agfpg] kfs snf ;DaGwL k':ts k|sfzgsf] ;Demf}tfdf x:tfIf/ u/] . x'j]O rf]ªt' sNr/n ldl8of sDkgL;Fu /0fgLlts ;fe]mbf/L ;DaGwL ;Demf}tf klg u/] ls/0fn] . s/]G6 klAns]zg;Fusf] ;xsfo{df k|sflzt ‘b jN8{ ckm rfOlgh ;fpy Plzof’ Dofuflhg ljdf]rgsf ;fy} b a]N6 P08 /f]8 g]kfn zf]–;LkL;L @)!* 46 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
om .c ss ha
sk
Pnf]qm]g 6fj/sf] gjf}+ tnfaf6 b[Zo x]b}{ b]j]Gb| uf}td, /f]rs l3ld/]
w
w
w .k h
as
;df/f]x klg ;DkGg eof] . o; ;df/f]xsf] ljz]if cfsif{0f ;'/;'wfsf] ;fª\ uLlts k|:t'lt g} lyof] . ;'/;'wfn] g]kfnsf] nf]s ;ËLt, zf:qLo ;ËLt, h'un aGbL h:tf k|:t'lt lbP/ lrlgofF hgtfnfO{ d'Uw+ kfg'{sf ;fy} g]kfnL df}lnstfsf] lrgf/L lbPsf] lyof] . bz{s >f]tf dfem cToGt ?lrs/ eof] of] ;f+uLlts k|:t'lt Û sfo{qmd ;lsg} nfUbf d eGbf s]xL k/ a;]sf Pshgf lrlgofF d ghLs cfP / Pp6f t:jL/ lbP . pgn] t d]/f] d'xf/ lrq kf] agfPsf /x]5g\ . emfª x'jf gfds oL lrqsf/ :yfgLo Ps klqsfdf sfd ubf{ /x]5g\ . cfef/ / wGojfb ;lxt :jLsf/]+ Tof] lrq . ebf} #) ut] ld; px]n] cfk"mn] ;~rfng u/]sf] x'tfcf]s Do"lhs /]i6'/fFdf g]kfnL 6f]nLnfO{ l8g/ lbPsL lyOg\ . cfw'lgs / k|frLg jf:t'snf emNsfpg] j:t'x¿ ;hfOPsf] o; /]i6'/fFdf ;+uLt / ef]hgsf] :jfb ;Fu;Fu} lng kfOg] Joj:yf /x]5 . oxfF klg ;'/;'wfn] ;fªuLlts k|:t'lt lbof] . g]kfnL uflosfåf/f k|:t't g]kfnL / lrlgofF uLtsf] tfndf ToxfF pkl:yt ;Dk"0f{ JolQm Ps;fy /dfpFb} gfRg yfn]sf lyP . lrlgofF hgtfnfO{ g]kfnL ;+:s[lt lrgfpg] dxTjk"0f{ If0f ag]sf] lyof] ;'/;'wfsf] of] k|:t'lt klg . ebf} #! ut] laxfg} nueu Ps 3G6fsf] a; ofqf u/]/ xfdL x'j]O 5ªlnª Plu|sNr/ Osf]nf]hL sDkgLsf] s[lif kmfd{ x]g{ uof}+ . !& xhf/ k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 47
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
x]S6/ hdLg ePsf] of] s[lif kmfd{nfO{ of]hgfa4 ¿kn] ljsf; ug{, ;'ljwf ;DkGg s[lifu|fd lgdf{0f ug{ ;/sf/n] >LdtL lrª kmªnfO{ ;g\ @)!) b]lv lnhdf lbPsf] /x]5 . /f;folgs dn jlh{t k"0f{tof cUof{lgs v]tLdf cfwfl/t of] s[lif kmfd{df lrof aufg, kmnk"mn pBfg, dT:okfng, wfg ux'F ds} v]tL, sdn v]tL, skf; v]tL nufotsf s[lif sfo{ ul/Psf] /x]5 . klxn] g]kfn e|d0f klg u/]sL lrª kmªn] ToxL s[lifkmfd{sf] sfof{no ejgdf xfdLnfO{ eJo lbjf ef]h lbPsL lyOg\ . ldq 1fg'jfs/n] kl5 ;'gfP To; ef]hdf @* Pnf]qm]g 6fj/ cufl8 1fg'jfs/ / n]vs kl/sf/;Dd uGg EofP /] pgn] . clwsf+z kl/sf/ ljleGg hgfj/sf df;', df5f, zL km'8, sL/f km6Øfª\u|fx¿sf lyP . zfsfxf/L h:tf nfUg] kl/sf/df klg a'‰bf yfxf x'GYof]—:jflbi6 agfpg ;'Fu'/ nufotsf df;'sf kfp8/ ldnfOPsf] x'Fbf]/x]5 . 1fg'jfs/ / d zfsfxf/L lyof}+ . xfd|f lglDt ;fukftsf] 7"nf] Kn]6 cufl8 /flvGYof], vfP h:tf] uYof}{+ xfdL . laxfgsf] a|]skmfi6 rflxF xfd|f] cg's"n x'GYof] . a|]8, a6/, hfd, sg{ˆn]S;,
g]kfn zf] sf] d~rdf g]kfnL 6f]nL
48 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
om .c ss ha
sk
s/]G6 klAns]zgsf] :6nsf] cu|efudf /f]rs l3ld/]
w
w
w .k h
as
b"w, bxL, h";, kmnk"mn, sdnsf] u§f, pl;g]sf] ds} cflb dg nfUbf];Fu k]6el/ vfOGYof] . o;}af6 xfdL zfsfxf/LnfO{ lbgel/sf] v'/fs k'UYof] . rLg a;'Gh]n vfPsf] o:t} v'/fsn] 1fg' / d]/f] tf}n klg s]xL a9]sf] lyof] . c;f]h ! ut] xfd|f] ofqfsf] cflGtd lgwf{l/t lbg lyof] . t/ Ujfghfcf]df b'O{ lbg cl3 cfPsf] x'/L atf;sf sf/0f xjfO{ p8fg tflnsfx¿ u8al8Psf] sf/0fn] s]xL 3G6f pxfgd} /f]lsg' kg]{ eof] . o;sf] kmfObf p7fP/ xfdL pxfgsf] ljVoft ko{6g :yn Pnf]qm]g 6fj/ 3'Dg uof}+ . xfd|f] xf]6naf6 k':ts d]nfdf hfFbf cfpFbf 6f9faf6 of] 6fj/ a/fj/ b]v] klg ToxfF k'Ug] df}sf h'6]sf] lyPg . Ho]i7 gful/snfO{ lgMz'Ns k|j]z lbObf] /x]5 . b]j]Gb| uf}td / d}n] of] kmfObf p7fof}+ . gf} tn] 6fj/sf ljleGg tnfdf k'Ug xfdLn] lnˆ6 k|of]u ug{ klg kfof}+ . rLgsf Ps hgf ;flxTosf/n] ofª ;] gbL / pxfgsf] ;f}Gbo{af6 d'Uw eP/ n]v]sf] sljtfsf cfwf/df of] ;'Gb/ 6fj/ l5ª ;fd|fHosf] ;dodf agfOPsf] /x]5 . t/ o;nfO{ tL; jif{ cl3 k'glg{df{0f ubf{ k|frLg sfi7 snf z}nLs} ¿kdf t/ sª\qmL6 l;d]G6 k|of]u u/]/ agfOPsf] /x]5 . em§ x]bf{ k'/fgf]e}Fm nfUg], sf7af6 ag] h:tf] b]lvg] of] 6fj/sf] 6'Kkfaf6 pxfgsf] dgf]/d b[Zo b]lvbf]/x]5 . ofª;] gbLdf ;–;fgf kfgL hxfh, ghLs} xl/of] hËn, ;–;fgf] kxf8L y'Dsf, st} dfnjfxs /]n k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 49
co m
s.
k|bz{g sIfdf cjnf]sg ub}{ cfuGt'sx¿;Fu /f]rs l3ld/], 1fg'jfs/ kf}8n ] / cGo
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s'lb/x]sf] / st} uugr'DaL ejgo'Qm zx/sf] b[Zo o; 6fj/sf] rf/}lt/af6 b]Vg kfObf]/x]5 . :g]s lxn elgg] kxf8sf] 6'Kkfsf] of] 6fj/ p8\g nfu]sf] ;f/;n] kv]6f lkmhfP h:tf] cfsf/df agfOPsf] /x]5 . of] k|l;4 ko{6g :ynsf] e|d0fn] xfd|f] ofqf cem ;fy{s ePsf] lyof] . ofª;] / xflGrofª gbLsf] bf]efgdf /x]sf] pxfg pj{/ /d0fLo pkTosf /x]5 . xfd|f] kf]v/fsf] km]jftfnnfO{ la;f{pg] o; tfndf ;]tf, u'nfkmL sdnsf k"mn 9sdSs k'mn]sf 5g\ . ## ju{ lsnf]ld6/df km}lnPsf] of] tfnnfO{ (( v08sf] tfn klg eGbf /x]5g\ . tfnsf ljleGg v08nfO{ hf]8\g] snfTds k'n 7fpF 7fpFdf 5g\ . klxn] ‘rLg ;lrq’ klqsfdf oL k'nsf] t:jL/ 5flkPsf] ;Demgf 1fg'hLnfO{ eP5 . tfn lsgf/df htftt} ;'ulGwt ;'Gb/ k"mn k'mn]sf 5g\ . lsgf/df ko{6slglDt ;lhn};Fu 6xlng ;lsg] sf7sf k|fs[lts k'n ag]sf 5g\ . tfn jl/kl/sf cUnf ¿vx¿df /ËLrËL aQL an]sf 5g\ . lah'nLsf tf/ st} b]Vg kfOb}g .of] tfn lsgf/sf] ;fGWo e|d0f cToGt cfgGbbfoL ePsf] cg'e"lt a6'Nof} xfdLn] . xfjfn] ?v la?jfsf kft xNnfpFbfsf] l;/ l;/ / tfnsf] 5Tnfª 5'Tn'ª ;'dw'/ Wjlgn] cg'kd ;fËLlts no k|:t't ub{Yof] . tfn cToGt :jR5 lyof] . tfnsf] o:tf] /f]df~rs jftfj/0fdf /dfpFbf ck|Toflzt ¿kdf s]=kL= uf}tdn] pS;fP/ 1fg'jfs/n] cfˆgf] k|]ldn d'Qms u'~hfP . b]j]Gb| / d}n] klg pgsf] ;fy lbof}+ . k|bLkf, ls/0f / s]=kL=sf] tfnLdf xf}l;Psf lyof}+ xfdL . o:t} /d0fLotfn] ubf{ rLgsf] k|d'v ko{6g :yn dflgbf] /x]5, of] zx/ . rLgsf] 50 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
om .c ss
ha
s/]G6 klAns]zgsf] :6n cufl8 g]kfnL 6f]nL
w
w
w .k h
as
sk
;jf{lws 7"nf] ljdfg :yn klg oxL+ /x]5 . k|z:t ko{6s oxL+ cfpFbf /x]5g\ . lbdfuL af]em xNsf kfg{, gofF–gofF of]hgf / ljrf/sf] th'{df ug{ cWoIf dfcf] k6s–k6s pxfgd} cfpg] ub{y] /] Û pgsf] lk|o ynf] /x]5 of] . rfp PgnfO{ nufotsf ;fyL;Fu dfcf]n] pxfgdf u/]sf a}7sx¿sf] t:jL/ xfdL a;]s} xf]6nsf] a/08fdf 6fFluPsf lyP . cr]n klg ljZjsf dxTjk"0f{ g]tfx¿;Fu /fi6«klt l; lrg lkªsf] e]63f6 ug]{ ynf] pxfg g} ag]sf] /x]5 . slt ;kmf 5 of] zx/ eg] lrNnf ;8s lbgsf] tLg rf/ k6s kfgLn] kvflnbf /x]5g\ . ;8s k]6Ldf ?v la?jfsf kft kltË/ v:g kfpb}g l6lkxfNg] dfG5] 8f]sf] lnP/ xd]zf tof/ 5g\ . w"nf], w'jfF / kmf]xf]/sf] Pp6f lkTsf] klg st} b]lvb}g . ;jf/L ;fwg ;a} ljB'tLo 5g\ . jfo' k|b"if0f st} 5}g . ;8s lsgf/df htftt} xl/of ¿v la?jf / ;'Gb/ k"mnx¿ 5g\ . 7fpF 7fpFdf vfnL hdLgdf ;'Gb/ kfs{ / ;–;fgf] cfsf/sf jg agfOPsf 5g\ . ldnf}+;Dd cfsfz] k'nsf af6f] agfOPsf 5g\ . uf8L hfd st} b]Vg kfOb}g . k|fs[lts /d0fLotf / cfw'lgs j}ej b'j}sf] ld>0f ePsf] pxfgn] :ju{ s} Pp6f dgf]/d 6'qmf ePsf] 5fk ko{6sx¿df 5f]8\bf] /x]5 . Pp6f cgf}7f] xfdLn] s] b]Vof}+ eg] pxfgdf la?jf xf]Og l;Ëf] ¿v g} /f]lk+bf] /x]5 . df6f] / h/f ;lxtsf] dWod cfsf/sf] ¿v 6«sdf NofP/ /f]lk+bf] /x]5 . To:tf ¿vsf] rf/}lt/ 6]sf] nufP/ h/fdfly k§L afFw]/ ¿vnfO{ dha"t kfl/+bf] /x]5 . 7fpF–7fpFdf o:tf] b[Zo b]lvof] . k|fs[lts xl/ofnL k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 51
co m s.
as
pxfgsf] ;8sdf b]j]Gb| uf}td / /f]rs l3ld/]
w
w
w .k
ha
ss
kh
k|lt cToGt cfzlQm b]lvof] rLgdf . b"af]] gpd|g] kvf{nsf leQf klg b"af]]e}+m b]lvg] xl/of Dof6n] 9flsPsf x'Fbf /x]5g\ . slt 7fpFsf ;8s lsgf/df xl/of lzzfs} kvf{n nufPsf] klg b]lvof] . d klxn] rLg hfFbf a]Olhª, zfª3fO h:tf zx/df xhf/f}+ ;fOsn ;jf/ b]lvGy] . ca On]lS6«sn sf/, afOs / :s"6/n] k|fo M lj:yflkt u/]5g\ ;fOsnnfO{ . cfw'lgstf, :jR5tf, /d0fLotfdf o'/f]k cd]l/sfnfO{ pl5Gg] tv{/df /x]5 rLg . zx/, ahf/, clkm; sfo{qmd :yn htf;'s} cTofw'lgs km]zgo'Qm o'jfo'jtLsf] afx'No b]lvG5 . laxfg} p7]b]lv /flt ;'Tg' cl3;Dd df]afOndo hLjg eP5 cr]n lrlgofFx¿sf] . 3/, clkmz, a}+s, ahf/sf] lsgd]n cflb ofjt\ sfd sf/f]jf/ df]afOnaf6} ePsf] b]lvof] . k};f k|foM s;}n] af]Sb}g . o:tf] lbgrof{n] ca dfG5]sf] hLjg cTolws oGqdo ePsf] / o;n] dfgjLo ;+j]bgf / k|s[lt k|bQ dfgjLo :jefjz}nL g} lj>[ª\vlnt dfq xf]Og ljn'Kt g} x'G5 ls Û eGg] lrGtf nfUg' rflx+ :jfefljs xf] . o; k6ssf] ;ft lbg] pxfg e|d0f xfd|f] lglDt cToGt pknlAwk"0f{ /Xof] . gofF–gofF /dfOnf cg'e"lt ;FufNg kfof}+ xfdLn] . o; lglDt ofqfsf] ;Dk"0f{ Jooef/ p7fpg] s/]G6 klAns]zg, cflty]o ;+:yf rfOgf pxfg k]l/of]l8sN; km]o/ / ofqf cjlwe/ xfd|f] ;fy lbg] o;sL k|d'v ld; emfª :ofp x'P k|lt xflb{s s[t1tf k|s6 ub}{ :jb]z kmls{of}+ xfdL . q &! nfdf]9'Ëf dfu{, uxgfkf]v/L, 6+ufn, sf7df8f}+
52 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
;ft lbg] kmGsf]–xn];L / kfyLe/fsf] dx]Gb| rfln;]
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
…bfO tkfO{+ kfyLe/f b]jL hfg'ePsf] 5 <Ú a]nfa]nfdf dnfO{ o:tf k|Zg w]/} x'G5g\ . …5}gÚ d hjfkm lbG5' . …P tkfO{ xn];L dxfb]j hfg'ePsf] 5 <Ú of] klg k|foM ;f]lwg] k|Zgd} kg]{ u5{ . t/ d ;a}nfO{ 76\of}nL hjfkm lbg] u5{' – æv} dnfO{ ToxfFaf6 lgDt} cfPsf] 5}g .Æ clg s'/f k|i6\ofpF5' d]/f] dg leqaf6 hfpF hfpF nfUg k¥of] lg, clg kf] uOG5 . xf], To;}nfO{ d}n] lgDtf eg]sf] x'F .Æ cflv/ wfld{s dfldnf g k¥of] d klg sxfF ;lhn} To:nfO{ x]nrSo|fO{+ ug{ ;Sy]+ / . k|foM ;'lgG5 xn];L dxfb]j bz{g ug{ hfg'k5{ lsgls of] dlGb/ / dxfb]jsf] d"lt{ /x]sf] 7fpF cgf}7f};Fu ag]sf] 5 . kxf8 Kjfn kf/]/ kxf8 cfk}m+ k'm6]/ ag]sf] 5 . eujfgsf] ;tn] ag]sf] xf] . cflb OToflb s'/fx¿ w]/} ;'lgG5 . To;}u/L kfyLe/f b]jLsf] af/]df t cem a9L g} ;'lgg] u5{ – ;To xf] ls ldy, Tof] 5'6\ofpg} uf¥xf] . t/ h] eP klg b]jL b]jtfsf] bz{g klg x'g] / gofF 7fpF b]lvg] / cfGtl/s ko{6g klg x'g] oL # p2]Zo /fv]/ d}n] klg b'O{ jif{ cl3 kfyLe/f hfg] of]hgf agfPF s]xL cfkmGtx¿;Fu ljz]iftM xfd|f k'Vof}{nL u'? k'/]t;Fu . hj hfg] nueu ldlt to x'+b} lyof] – ckem{6 OlGb/f -d]/L >LdtL_ nfO{ cd]l/sf hfg'kg]{ eof] / d Tof] 6f]nL;Fu kfyLe/f hfgaf6 jl~rt ePF . zfob To; k6s klg dnfO{ lgDtf cfPg 5 . …P kfyLe/f b]jL t ;fIfft x'g'x'G5, oxfFsf] t efsn nfU5 .Ú ækfyLe/f hfg t ;f¥x} ljs6 5, slt dfG5] t n]s nfu]/ lj/fdL x'G5g\Æ aLraf6} kms{g'k5{ .Æ efsn u/]/ uPg eg] t b]jLn] /ut 5bfp+l5g\ .Æ o:tf qf; / 8/ xfd|f] ;dfhdf JofKt 5 . d s;/L / s}n] hfg]xf]nf – d]/f dg leq slxn]sfxL+ k|Zg p7\g] uy]{ . lxhf] cfh ;fdflhs ;+hfnx¿df ljleGg ofqf ;]jf k|bfosx¿df tLy{ ofq'x¿nfO{ Ps d'i6 -Kofs]h_ 3'dfpg] k|:tfjsf lj1fkg cfpF5g\ / d tL ;a} lj1fkg x]g{ yfn]+ lsgls dnfO{ h;l/ klg kfyLe/f hfg'g}5 . d;Fu b'O{ tLgj6f ljsNkx¿ lyP – cfkm\g} uf8Ldf ;'s]6f/ ;Dd hfg], *–( hgf ldn]/ hLkdf hfg], @$–@% hgf hDdf eP/ a;df hfg], clg ;jf/L k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 53
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
;fwg cfk}+mn] Joj:yf ug]{ ls Kofs]hdf n}hfg]x¿;Fu ldl;g] . oL ljsNkx¿ dWo]af6 Pp6f 5fGg' cufl8 cfk"m;Fu hfg ?rfpg] sf]xL 5g\ ls 5}gg\ Tof] olsg ug{' plrt nfUof], lsgls sf]xL hfg rfx]gg\ eg] t cfˆgf] kl/jf/ dfq t cfˆg} uf8Ldf uP e}uof] . ;j{ k|yd cfk"m hfg] ldlt to u/]+ / cfkm"n] ;+efJo b]v]sf JolQmx¿;Fu k|:tfj /fv]+– æn d kfyLe/f hfFb}5', tkfO{+x¿ hfg] xf] <Æ d]/f] k|:tfjdf bz hgfn] t'?Gt} ;dy{g ug{'eof] . bzhgf hfg] e}of], cj hfg] s;/L t < klxnf hfg]x¿;Fu a'em\bf s] yfxf eof] eg] Pp6f Kofs]hd} hfg ldNg] /x]5, csf]{ j;dfq l/he{ ug]{ vfg] a:g] Joj:yf cfk}+mn] ug]{ . Kofs]h klg b'O{ y/L x'+bf]/x]5 – Pp6f 6«fen Ph]G;Lx¿n] nUg] . o:tf] Kofs]hdf rflx+ Psd'i6 k};f ltl/lbPkl5 nfg], v'jfpg], a;fpg] ;j} Joj:yf pgLx¿n] g} ug]{ . csf]{ y/L rflx+ a; / vfgf pgLx¿n] Joj:yf ug]{, jf; a:g] 7fpF pgLx¿n] vf]lhlbg] k};f cfk}+mn] ltg]{ . tLy{ofq'n] cfˆgf] OR5f cg';f/ ofqf lgwf{/0f ug{ ;S5 / d}n] rflx+ bf];|f] dfWod 5fGg] ljrf/ u/]+ . …P bfO{ kfyLe/f hfg nfUg' ePsf] < d b'O{jif{ cl3 uPsf] lyPF, vfgf v'jfp+b} nu]sf] lyof], a:g] xf]6n klg pgLx¿n] vf]lhlbG5g\, Psbd ;lhnf] x'G5 . nfg] dfG5] bfO{n] klg lrGg'x'G5 xf]nf .Æ –Ps hgf efOn] eGf] . æltdL lrG5f}+ <Æ kmf]g u/]/ ;f]w t – slt hgf ;Dd sltdf nU5 < d}n] ToxL efO{nfO{ eg]+ . æbfO @@ hgf ;Dd eof] eg] gf}+ xhf/df nU5 /] ÛÆ olt ;'g]kl5 d}n] 7]s]bf/nfO{ ef]ln laxfg af]nfO b]p g t eg]+ . clg pm ;Fu s;/L k|:t't x'g] eGg] ;+jfbsf vfsf tof/ u/]+ / ToxL Kofs]h d"Nodf xn];L dxfb]j klg nlu lbg] s'/f ug]{ lg0f{o u/]+, lsgls dnfO{ t xn];L klg hfg' 5 . kfyLe/f / xn];L b'j} lt/ Ps} rf]l6 uP, Ps lbg a9L nfU5, hjls xn];L dfq hfg] eP b'O{ lbg vr{ x'G5 – hfg] cfpg] u/L . ef]lnkN6 jh|of]lugL tLy{ofqf ;+rfng ul//x]sf nId0f yfkf cfOk'u] . kl/ro cfbfg k|bfg kl5 xfd|f] s'/f eof] / pgn] xfdLnfO{ xn];L dxfb]j / kfyLe/f nUg] eP . xfd|f] df}lvs ;+emf}tf rflx+ rf/ hgf xf];\ ls @) hgf xf];\ xfdLn] @) hgfsf] k};f ltg]{, olb @$ hgfsf] l;6sf] a;df @) hgfeGbf dfly @$ hgf;Dd hlt eP klg aL;} hgfsf] dfq k};f ltg]{ . laxfg / a]n'sfsf] zfsfxf/L vfgf pgn] v'jfpg], c¿ Joj:yf pgn] ldnfOlbg], k};f xfdLn] ltg]{ . pgn] xfdLnfO{ s'z]Zj/ dxfb]j, xn];L dxfb]j, emfkfsf] ;tflIfwfd, ch{'gwf/f, Onfdsf] ;fgf] kfyLe/f, tfKn]h'ªsf] kfyLe/f b]jL / /fhlj/fhsf] l5Ggd:tf b]jL bz{g u/fOlbg] sfo{qmd to eof] . xfd|f] ofqf @)&% ;fn r}q !$ ut] ljxfg ^M)) ah]af6 z'¿ eof] . 54 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
ljleGg If]qdf a;f]jf; ug]{ ;xofqLx¿nfO{ a6'Ng' lyof] . uf]s0f{ blIf0f 9f]sfaf6 cfTd]Zj/ rfkfufFO{ a; r9]/ xfdLnfO{ lng cf?jf/L cfOk'Ug' eof] . cf?af/Laf6 d, d]/L >LdtL OlGb/f rfln;] / a'xf/L /l:dtf rfln;], gf/fo0f hf]zL / pxfFsL >LdtL tf/f hf]zL, k'?iff]Qd 9'+ufgf / pxfFsL >LdtL d+h' 9'+ufgf, d'gf ¿kfv]tL, ;'bz{g rfln;] / sf}8f]nsf bLks /]UdL / pgsL >LdtL ;+uLtf /]UdL lyof}+ . To;kl5 a;'Gw/f rf]sdf alxgL tf/f rfln;] / ef~hL a'xf/L k'ikf cof{n, clg ;f]N6Lbf]af6f]df OlGb/fsL efph", efOx¿ /fd]Zj/ 9'+ufgf, lszf]/ 9'+ufgf / a'xf/L piff 9'+ufgfnfO{ lng' lyof] . pgLx¿nfO{ a;df x'n]/ PsfGts'gfdf alxgL zf/bf nfld5fg] / /Ltf, Ujfsf]{df s';'d e§/fO{, ef~hL kb\df cof{n / ;/nf / h8La"6Ldf ;'eb|f u/L @$ hgf lx+8\of}+ xn];L / kfyLe/fsf] ;ft lbg] kmGsf] dfg{ . xfd|f] klxnf] uGtJo lyof] s'z]Zj/ dxfb]j . ToxfF dxfb]jsf] bz{g ug]{ / vfgf vfg] of]hgf lyof] . a; s'z]Zj/ k'u]/ /f]lsof] / rfnsn] cfˆgf ;xof]uLx¿nfO{ vfgf ksfpg eg]/ xfdLnfO{ vfgf gkfs'~h]n 3'Dg bz{g ug{ hfg eg] . pgLx¿n] cfˆgf] ;fydf vfgf ksfpg] efF8fs'F8f , bfn, rfdn, t/sf/L, Uof;–l;ln08/ r'nf] ;a} nu]sf x'Fbf /x]5g\ . Ps 306fdf ;f6;'§ vfgf tof/ kfbf{ /x]5g\ . ;j} ;Fu} a;]/ vfgf vfFbf Ps k|sf/sf] 5'§} /dfOnf] x'+bf] /x]5 / Tof] d]/f] klxnf] cg'ej lyof] . vfgf vfP/ xfdL xfd|f] bf];|f] uGtJo vf]6fªl:yt xn];L dxfb]jlt/ nfluof] . aLrdf uf8Lsf] rSsf k+r/ ePsf] sf/0f dd{t ;don] ubf{ /flt *–( ah]lt/ xn];L k'luof], hxfF xfd|f] ofqf k|aGws nId0f yfkf / a; rfns s[i0fn] klxn] g} a:g] Joj:yf ldnfO;s]sf lyP . ToxfF nu]/ klxnf] af; a;fP . ef]lnkN6 kfFr ah]/ p7]/ ;j} tof/ x'g yfn] xn];L dxfb]jsf] bz{g ug{. g]kfnsf k|frLg dlGb/x¿dWo]sf] Pp6f tLy{:yn xn];L dxfb]j klg xf] . xn];L dxfb]jnfO{ k"js { f] kz'kltgfy klg elgG5 . kxf8df /x]sf] of] dlGb/ b'Oj{ 6f k|l;4 gbLsf] aLrdf 5 . bflxg] kl§ b'wsf]zL / b]jk]| l§ ;'gsf]zL . dlGb/ rflx+ kxf8sf] 6'Kkfdf u'kmf leq /x]sf] 5 . of] dlGb/ /x]sf] u'kmf dfgj lgld{t geP/ k|sl[ tn] g} lgdf{0f ul/lbPsf] pkxf/ xf] . oxfF k'Ug] hf] sf]xL klg o:sf] ;'Gb/tfaf6 gnf]leO/xg ;Qm}g . xn];L dxfb]j d+lGb/ jl/kl/ # j6f u'kmfx¿ 5g\ . tL u'kmf eujfg lzjsf # g]q x'g\ eg]/ ljZjf; ul/G5 . klxnf] u'kmf h:fdf eujfg lzjsf] d"lt{ 5 h:nfO{ xn]Zj/ dxfb]j elgG5 . bf];f| ] u'kmfdf gGbLsf] d"lt{ 5 . To;nfO{ a;fxf u'kmf eG5g\ eg] t];f| ] u'kmf hxfF e}/jsf] d"lt{ 5 . xn];L dxfb]j dlGb/ leq ljleGg rf8x¿df cg]s wfld{s k"hfx¿ ul/G5 h:fdf ?b|L, n3'?b|L, dxf?b|L / clt?b|L k|Voft 5g\ . xfd|f] 6f]nL xn];L dxfb]jsf] bz{g ;s]/ a]n'sL a;]sf] xf]6ndf g} vfgf vfP/ xn];Laf6 ljxfgsf] ;f9] ( jh] bf];|f] uGtJosf] nflu s6f/L k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 55
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
x'+b} O6x/L a:g] u/L k|:yfg u¥of] . bf];|f] /ft O6x/Ldf a;]/ laxfg % ah] xfdL kfyLe/fsf] nflu k|:yfg u¥of}+ / To;lbg Onfdl:yt ;fgf] kfyLe/fsf] bz{g u/]/ jf; a:g xfdL lkmlbd k'Uof}+ . uf8Laf6 plqP/ ;fgf] kfyLe/fsf] bz{g u/]/ jf; a:g xfdL lkmlbd k'Uof}+ . uf8Laf6 plqP/ ;fgf] kfyLe/f k'Ug k}+tfln; l8u|Lsf] psfnf] af6f] em08} @ lsnf]ld6/ lx+8\g'kg]{ /x]5 . h'g k"/f ug{ xfdLnfO{ s/La ! 306f b]lv ;jf 306f nfUof] . lkmlbd;Dd s'g} ;d:of gkl/ k'u]sf xfdLnfO{ lkmlbdsf] t];|f] af;df b'Oj6f ;d:of Ps}k6s cfOk¥of] . klxnf] ;d:of a;]sf] xf]6ndf vfg], g'xfpg] kfgL 5}g eg] / csf]{ cl;gf kfgL kl/lbof] . Ps t kfyLe/f k'Ug o:tf] sl7g p:tf] sl7g eg]/ ;j}n] t;f{O /x]sf] cj:yfdf cl;gf kfgL k/]kl5 6Dd} lxpF k5{, s;/L k'Ug] . ;j} ql;t x'g k'u] . h;f] t;f] /ft sfl6of] . lx+8\g] j]nfdf nId0fn] lkmlbd / tfKn]h'ªsf] aLrdf sfa]nL gbL cfpF5, Tof] gbLdf g'xfP/ w"k Wjf/ u/L Ifdf k"hf u/]/ dfq gbL tg'{ k5{ eg] . Toltj]nf s]xL ;xofqLn] kfgL geP/ g'xfpg gkfPsf] emf]sdf nIfd0fsf] Tof] egfO{nfO{ kfgL gePsf] xf]6ndf nu]/ /fv]sf]n] axfgf agfof] eGg] ;f]r JoQm klg u/] . t/ sfj]nL gbL k'u]kl5 ToxL s'/f n]v]sf] b]lvof] . /fte/ k/]sf] kfgLn] vf]nf wldnf] lyof], tfklg ;j} h;f]n] g'xfO w"k Wjf/ u/L k"hf u/]/ sfj]nL gbL tl/of] / xfdL tfKn]h'+usf] ;'s]6f/ Po/kf]6{ eP 7fpF ;Dd cfˆgf] a;df uP/ ToxfF vfgf vfg] nIon] lx+l8of] . ;'s]6f/ k'u]/ ToxfF 8]9 @ 306f 3'ldof] / ToxL aLr laxfgLsf] vfgf vfOof] . cj xfd|f] nIo tNnf] k]mbL;Dd ToxL+ kfOg] hLkdf hfg] / ToxfFaf6 k}bn dflyNnf] k]mbL;Dd hfg] / Tof] /ft ToxL+ af; a;]/ ef]lnkN6 laxfg hlt ;s]sf] rfF8f] ToxfFaf6 psfnf] r9\g] / kfyLe/f b]jLsf] bz{g ug]{ lyof] . kfyLe/f b]jLsf] dlGb/ tfKn]h'+u lhNnfsf] k|Voft :yfgx¿dWo] ;j}eGbf a9L k|Voft :yfg xf] . of] dlGb/n] wfld{s ko{6sx¿nfO{ w]/} cfsif{0f ug]{ u/]sf] 5 . lsgls kfyLe/f b]]ljnfO{ lxGb" / a'l4i6 wdf{jnDaLx¿n] ;fIfft b]jLs} ¿kdf dfGg] u/]sf 5g\ . ;'s]6f/ ljdfg:ynaf6 xfdL b'Oj6f an]/f] hLkdf s/Lj ;jf 306fsf] ofqf Bf}/fnL, 5ft]9'+uf / efn'uf}+8f x'+b} tNnf] k]mbL k'luof] . ;jf/L ef8f k|lt JolQm tLgzo ¿k}ofF kg]{ /x]5 . ;'s]6f/af6 s+rgh+3f / s'Des0f{ lxdfn b]Vg] /x/ rflx+ cfsfzdf w'lDdPsf] afbnsf] sf/0f k"/f x'g ;s]g . uf8Laf6 plqP/ xfdL cj k}bnaf6 dflyNnf] k]mbL hfg] t/v/df nfUof}+ . ToxfFaf6 dlGb/ hfg / kms{g Pp6f n¶L t clgjfo{ rflxG5 / Tof] n¶L ToxfF tNnf] k]mbLdf lgMz'Ns kfOG5 eGg] ;'g]sf lyof}+ . xfdLdWo] s]xLn] t 3/af6} nu]sf lyof}+ . n¶L gx'g]x¿n] n¶L y'kf/]sf] k;ndf ;Dks{ ubf{, n¶L lsGg gkfOg], t/ s]xL ;fdfg lsg]df lkmtf{ Nofpg] u/L lgMz'Ns kfOg] hfgsf/L eof] 56 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
/ xfd|f ;xofqLx¿n] To;} adf]lhd n¶Lsf] Joj:yf ug{'eof] . clg csf]{ hfgsf/L s] klg kfOof] eg], ætNnf] k]mbL b]lv kfyLe/f b]jLsf] dlGb/;Dd g} ofq'x¿sf] hlt;'s} ax'd"No ;fdfg g} lsg gxf];\ Tof] rf]/L x'Fb}g, t/ n¶L rflx+ cfFVff lemldSs x'g' x'+b}g x/fO{ xfN5 /] ÛÆ / To:fsf] cg'ej xfdLn] k|ToIf u¥of}+ klg . lsgls dflyNnf] k]mbLdf xfd|L ;xofqL ef~hL 8f=kb\df cof{nsf] n¶L x/fof], / pgnfO{ Pp6f KnfOp8sf] r]K6f] n¶L vf]h]/ nluof] . tNnf] k]mbLaf6 dflyNnf] k]mbL hxfF xfd|f] rf}yf] af; a:g] :yfg dflyNnf] k]mbL k'Ug k}bn lx+8\g' kYof]{ / To:sf] b"/L 8]9 lsnf]ld6/ lyof] . xfdL otf ! lsnf]ld6/ lx+8\g ;fdfGo !*–@) ldg]6 nufp5f}+ t/ Tof] af6f] s/La %)–^) l8lu| xf/fxf/Lsf] psfnf] ePsf]n] xfdLnfO{ Ps306f b]lv 8]9 306f nfUof] . ;j} nvt/fg\ eP/ dflyNnf] k]mbL k'Uof}+ . xfdLnfO{ ofqf u/fpg] cfof]hs efO{ nId0f / a; rfns s[i0fsf] ;f}hGoaf6 klxNo} a:g] Joj:yf ul/Psf] xf]6ndf uP/ cfˆgf ef/L la;fof}+ . x'gt xfdLn] xfd|f] a; rfnsnfO{ klg xfdL;Fu} hfpF elg ;fy} nu]sf lyof}+, h:n] xfd|f] oxfFsf] Joj:yfkg a9L ;/n ePsf] lyof] . dflyNnf] k]mbLdf l;lSsd, bflh{lnª cflb gfd u/]sf xf]6n nhx¿ /x]5g\ . xfdLnfO{ bflh{lnª xf]6ndf a:g] Joj:yf lyof] . hf8f] cln a9L g} cg'ej eP klg tNnf] k]mbLaf6 hfFbf nufPsf] n'ufn] g} wfg]sf] lyof] . ToxfFl:yt :jf:Yo rf}sLsf] k/fdz{ cg';f/ lr;f] gvfg'xf]nf eg]sf]n] ;j} hgfn] tftf] lrhx¿ dfq vfof}+ / xf]6naf6 klg kof{Kt tftf] kfgL pknAw u/fOPsf] lyof] . a]n'sL vfgf vfO dfq s] ;s]sf lyof}+, a]hf]8 cfwLa]/L ;lxt cl;gf kfgL kg{ yfNof] . ;j}sf] dgdf Pp6} qf; lyof] – ef]ln laxfg s;/L dlGb/ k'Ug] < t/ ;j}sf] ;f}efUo egf}+ of kfyLe/f b]jLsf] s[kf egf}+ ef]lnkN6 df};d ;kmf eof] . lxGb' / af}4 wdf{jnDjLx¿sf] k"0f{ cf:yf / ljZjf; /x]sL b]jL kfyLe/fn] u/LanfO{ ;DklQ, lgM;GtfgnfO{ ;Gtfg lblG5g\ eg]/ ToxfF hfg]x¿sf] ;+Vof klg sd 5}g . lsgls kfyLe/f b]jLnfO{ k|d'v zlQmkL7sf] ¿kdf klg dflgG5 . cfk"mn] dfu]sf] s'/f kfOG5 eGg] ljZjf;df kfyLe/f b]jLsf] bz{g ug{ g]kfnaf6 dfq geO{ ef/tsf ljleGg :yfgx¿af6 >4fn'x¿ hfFbf/ x]5g\ . slt >4fn' eQmhgx¿n] t aln lbg], clg ;'g rfFbLx¿ klg r9fpg] ubf{ /x]5g\ . kfyLe/f b]jL bz{g ug{ hfg] ;do rflx+ r}q, j}zfv, h]i7 / bz}+–ltxf/sf] aLr of]Uo x'g] /x]5 . df};dsf] lx;fjn] . dfG5] zfob cfkm"mnfO{ c¿ eGbf tfut jfnf / ;Ifd 7fG5 ls s] xf] < o:tL ;jsL cf:yfsL s]Gb| /x]sL kfyLe/f b]jLsf] bz{g ug{ hfg /x/ ug]{x¿sf nflu klxnf uP/ cfPsfx¿n] ql;t x'g] u/L j0f{g ul/lbG5g\ k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 57
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
h:sf] sf/0fn] ofqf ug]{x¿n] cltl/Qm cfly{s ef/ / zf/Ll/s af]em af]Sg jfWo x'G5g\ / dfgl;s qf; t cfˆg} 7fpFdf 5 . æP 6Gg cf}iflwx¿, 8]S:6«f]h Un'sf]hx¿ lnP/ hfg' x} ÛÆ æcF 6Gg vfg]s'/f af]s]/ hfg' x}Æ ;ft'x¿ t clgjfo{ lg ÛÆ æafSnf afSnf n'uf / o;f] AnfÍ]6x¿ af]Sg ge'Ng' lg ÛÆ dfly n]s nfU5, hf8f] x'G5 æclS;hg k'Ub}g, slt dfG5] t lx+8\bf lx+8\b} n8\5g\ .Æ æclg ToxfFsf] k|;fb k"mnx¿ s]xL glng'lg ÛÆ 7f8f] psfnf] %–^ 306f lx+8\g' k5{ ÛÆ cflb OToflb s'/fx¿ klxn] hfg]x¿n] ;'gfOlbG5g\, clg hfg' cl3 g} dg w]/} 8/fpFbf] /x]5 . ef]lnkN6 laxfg rf/} ah] xfd|f] 6f]nL cfˆgf] kf]sf kGt/f af]s]/ dflyNnf] k]mbLaf6 dlGb/sf] nflu k|:yfg u¥of] . dflyNnf] k]mbL b]lv dlGb/ ;Ddsf] b"/L # lsnf]ld6/ lyof] / prfO{ s/La !@##) lkm6 . af6f] lgs} psfnf] lyof] nueu ^) b]lv *) l8u|L x'g'k5{ laxfgsf] zLtndf Tof] af6f] kf/ ug{ Psgf;n] lx+8\bf s/Lj c9fO{ 306f b]lv ;f+9] # 306f nfUg] /x]5 . lx+8\bf s]xL rkfpg] j:t' d'vdf /fv]/ rkfpFb} lx+8\g', d'v /l;nf] x'g] j:t'x¿ d'vdf xfNg pko'Qm x'Fbf] /x]5 . h:tf] e'6]sf] ds}, r'OËd, rsn]6 cflb . clg cl3Nnf] /ftL Ps ln6/ kfgLdf hLjg hn xfn]/ lkpg' klg pko'Qm x'g ;S5, lsgls dflyNnf] k]mbL;Ddsf] ofqfdf kfgL lkpg sd eP/ z/L/df l8xfO8«8]zg eO/x]sf] klg x'g ;S5 . bz{g ;ls;s]kl5 dlGb/df w]/}a]/ a:g klg pko'Qm gx'g ;S5, To;}n] k"hf cfhf ;s]kl5 c¿ ;xofqfLx¿nfO{ dlGb/df s'g{' ;f6f] tn cf]ln{P/ s'g{' pko'Qm x'g] ;Nnfx :jf:Yo rf}sLaf6 cl3Nn} lbg kfOPsf] lyof] / xfd|f ;fyLx¿ aLr klg o;} ug]{ lgwf] ePsf] lyof] . d b]jLsf] bz{g u/]/ l:y/ kmf]6f]x¿ / lel8of] lng s]xLa]/ cNdlnPsf] lyPF . dgdf]xs lxdfnL b[Zox¿ lel8of] Sofd/fdf ;'6 ub}{ lyPF, PSsf;L 6fpsf] r8\lsP/ cfof] . hdLgdf 6]ls/x]sf] 5' , t/ v'§f cufl8 uPsf] / z/L/ xfjfdf p8\g vf]h]sf] h:tf] / l/+ufPsf] h:tf] eof] . 3/af6 lx+8] b]lv ;'u/sf] cf}iflw vfg] klg ;do Tolt ldln/x]sf] lyPg . st} ;'u/ sd eof] ls, of t n]s nfUg nfUof] . dg cln 8/fof] / alxgLx¿ nufot c¿ k"hf ub}{ lyP . d;Fu} Ps}rf]l6 dfly dlGb/ k'u]/ ;Fu} bz{g ug]{ >LdtL OlGb/f rfln;], a'xf/L /l:dtf / Pp6L alxgL zf/bf nfld5fg]nfO{ æn dnfO{ uf/f] eof], xfdL tn em/f}+ eg]+ / ToxfFaf6 lx+8\of}+ . bz ldg]6 tn em/]kl5 xfjfdf pF8]h:tf], l/+u6f nfu] h:tf] efg\ rflx+ x'g 5f8\of] t/ 6fpsf] r8\sg s]xL sd ePklg cln cln r8\lsPs} lyof] . clxn] dx;"; ubf{ zfob Tof] 58 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
clS;hgsf] sdL eP/ xf] ls h:tf] nfUof] . xfdL tn xf]6ndf cfOk'u]sf] 8]9–b'O{ 306fsf] cGt/fndf ;j} ;fyLx¿ cfOk'u] / ToxL+ laxfgsf] vfgf vfOof] / cf]/fnf] nfluof] tNnf] k]mbL lt/ xNnfsf] e/df af]s]sf cgfjZos ;fdfgx¿sf] ef/L af]s]/ . tNnf] k]mbLaf6 k'gM hLksf] ;jf/Laf6 ;'s]6f/ cfOk'Uof}+ hxfF xfd|f] a; v8f lyof] . a; r9]/ ToxfFaf6 kfFRff}+ jf; a:g] uGtJo tkm{ lbgsf] @ ah] lx+8\of} / pxL kfgLsf] cefj ePsf] lkmlbd ahf/ cfP/ t];|f] jf; a;]s} xf]6ndf a:of}+ . xfdLn] klxnf agfPsf] e|d0f tflnsf kfyLe/f b]jL bz{g ug{' cl3 ch'{g wf/f, ;tfIfL wfd, ;fgf] kfyLe/f bz{g / sGofd lrof aufg x]g]{ u/L to u/]sf lyof}+ / kms{+bf /fhlj/fh l:yt l5Ggd:tf b]jL bz{g ug]{ of]hgf lyof] . t/ hfFbf vfln ;fgf] kfyLe/f dfq bz{g ul/of] / afFls :yfg kms{+bfsf nflu 5fl8of] . lkmlbdaf6 kms{+bf dfO{ vf]nfsf] lsgf/df v'nf d}bfgdf vfgf vfOof] . ToxfF c¿ @ ;d"x klg xfdL h:t} u/L vfgf agfP/ vfFb} /x]5g\ . xfdL vfgf vfP/ ToxfFaf6 sGofd cfof}+ . t/ ToxfF uf8Laf6 cf]n]{/ lrof aufg k:bf k:b} d';nwf/] kfgL cfOlbof] . To;}n] ToxfF xfd|f ;xofqLx¿n] @–$ j6f kmf]6f] lvRg] afx]s c¿ s]xL ug{ EofPgg\ . d}n] t Pp6f kmf]6f] klg lvRg EofOg, >LdtLn] 3f]8 ;jf/ ug]{ /x/ u/]sf]n] Tot} nfluof] / em/Lsf] sf/0fn] To:sf] klg kmf]6f] lng ;lsPg / sGofd lrof aufg / ahf/ 3'Dg] cw'/f] /x/ lnP/ xfdL xfd|f] csf]{ uGtJo emfkf l:yt ch{{'gwf/f tkm{ nfUof}+ . åfk/o'udf ch{'g lzsf/ v]n]/ To; 7fpFdf cfOk'Ubf ToxfF Pp6f ufO{sf] dfp–af5fn] kfgL lkpg gkfP/ 56\k6fO/x]sf] b]v]/ ch'{gn] jf0f xfg]/ kfgL lgsfnL tL dfp / afR5fnfO{ kfgL lkpg lbPsf]n] ;f] 7fpFmnfO{ ch{'gwf/f eg]sf] xf] eGg] egfO 5 . v}/ Tof] t wfld{s JofVoftf / cg';Gwfgstf{n] eGnfg\ . zfGt, dgf]/d / ;kmf dlGb/n] xfdL h:tf >4fn'x¿sf] dgnfO{ rflx+ nf]Eofp+bf /x]5 . t/ ToxfF klg xfdLn] dg vf]n]/ 3'Dg / x]g{ kfPgf}+, lsgls To; 7fpFdf k'Ubf klg 7"nf] jiff{n] xfd|f] :jfut u¥of] . ch{'g wf/f kl5 xfd|f] uGtJo emfkfl:yt ;tfIfLwfd x'+b} 5}6f}+ tyf clGtd jf; O6x/L lyof] . ;tfIfL wfd bz{g u/L ToxfF ufO{ kfng cjnf]sg ul/ xfdL ;fFem ;fF9] ^–& ah] O6x/L cfOk'Uof}+ / ef]ln laxfg 5 jh] l5Ggd:tf b]jL bz{g ub}{ 3/ -sf7df08f}+_ kms{g] ;Nnfx eof] . cl3Nnf] lbg lgwf{/0f u/]s} ;dodf tof/ eP/ ;j}hgf a; ePsf] 7fpFdf hDdf e} ;s]sf lyof}+ . zfob cfˆgf] jf;:yfg kms{g] r6f/f]n] xf]nf s;}nfO{ klg rfF8} cfpgf];\ eg]/ tflstf ug{' k/]g . O6x/Laf6 /fhlj/fhl:yt l5Ggd:tf dlGb/ k'Ug'cl3 a; rfns s[i0fn] Pp6f dlGb/ cufl8 a; /f]s]/ k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 59
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
æn tkfO{+x¿ of] dlGb/ klg bz{g ugf]{;\Æ eg] . Tof] ;Kt/L l:yt æs+sfnLdfO{Æ sf] dlGb/ /x]5 . o;af/] xfdLnfO{ s]xL yfxf lyPg leq 7"nf] dlGb/ /x]5 / afhf ufhfsf ;fy laxfgsf] lgTo k"hf x'Fb} /x]5 / xfdL klg To;df ;/Ls eP/ k"hf u¥of}+ . ToxfF bz{g ;s]/ xfd|f] clGtd wfld{s uGtJo æl5Ggd:tfÆ dlGb/ tkm{ nfUof}+ . l5Ggd:tf dlGb/ leq k;]/ k"hf ug]{ qmddf l5Ggd:tf b]jLsf] bz{g u¥of}+, t/ æl5Ggd:tfÆ eg]sf] t lz/ l5g]sf] b]jLsf] d"lt{ x'g'kg]{, t/ d"lt{sf] lz/ 6nSs 6Nsg] rfFbLsf] 5 . o; af/] s;}nfO{ ;f]Wg] k|of; ul/Pg lsgls o:df wfld{s efjgf hf] 5 . bz{g ;s]kl5 laxfgsf] lrof gf:tf u¥of}+ . lrof gf:tfsf] lan e'QmfgL ug]{ j]nfdf cg'ej eof] kxf8L If]qdf eGbf t/fO{ If]qdf v'nf cy{tGqsf] ljsf; ePsf] /x]5. Ps Kn]6 k"/L t/sf/L / lrofsf] d"No ltbf{ yfxf eof]. cj xfd|f] ofqf z'¿eof] 3/ kms{g / aLrdf st} /d0fLo :yndf /f]lsP/ vfgf agfpg] / vfg] nIosf ;fy . t/ aLr af6f]df cyf{t l;Gw'nL tn em/]/ v'sf]{6 cfOk'Ug nfUbf ;xofqL ;'bz{g rfln;], hf] d]/f sfsf kg{'x'G5, pxfFsL cfdf, xfd|L] xh'/cfdf l;l/o; x'g'x'G5, -kl5 yfxfeof] lalt;Sg' eP5_ rf+8} u/L cfpg' eGg] vj/n] ;ft lbgsf] Tof] /dfOnf] If0fe/d} x/fof] / hlt;Sbf] rfF8f] 3/ cfpg] g} r6f/f] eof] . h] xf]; xfdL rf}jL;hgfsf] Pp6f 6f]nL ljgf lj£g, jfwf Tof] sl7g ofqf k"/f u/L ;s'zn ^ /ft & lbgdf 3/ kmls{of}+ . ofqfsf qmddf gf]s, emf]s, jfbljjfb, xF;L–dhfs x'g' :jfefljs g} x'G5 / Tof] xfd|f] ;d"xdf klg eof] . t/ ;j} eGbf sl7gfO{sf] ;fdgf rflx+ ;do Joj:yfkg ug{df x'Fbf]/x]5, h:n] ofqf cfof]hgf / ofqfsf] ;xhLs/0f u5{, p:sf nflu rflx+ . lsgeg] cfhsf] l8lh6n o'udf, ;j}sf] xft–xftdf Sofd/f pknAw ePsf] df]jfOn kmf]g 5 . gofF 7fpFdf k'luPsf] 5, kmf]6f] lvRg] /x/ 5 . kl5 k]ml/ k'luG5, k'lu+b}g . /x/ t k"/f ug}{k5{ t/ ;do klg sd 5 . xf] of] /x/ / ;Lldt ;do aLr ;fd~h:o ldnfpg rflx+ ofqf cfof]hsnfO{ 7"n} r'gf}tL x'Fbf]/x]5 / slt ;xofqL l/;fp+bf klg /x]5g\ . v}/ h]xf]; kfyLe/f b]jL dlGb/ /x]sf] ljs6 :yfg k'u]/ cfˆgf] ToxfF k'Ug] @ jif{ cl3 b]lvsf] saf]n / wf]sf] k"/f u/L cfOof], of] g} ;Gt'i6L xf]Og / < @)&%.!@.@^ ((*$!&%@))& ljsn lgjf;,
àcf?jf/L, sf7df08f}+
60 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
aflaof] sf6\g hfFbf h]aL vqL
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
@)$@÷$# ;fnlt/sf] s'/f xf] . Tolta]nf d To:t} rf}w–kGw| jif{sf] lyPF xf]nf . ha rf8jf8 ghLs cfpF5g\ . s]6fs]6L dg ;f/} v'zL nfUg] . rf8 uPkl5 km]l/ slxn] tL lbg cfpF5g\ eg]/ b'Mv nfUg] . s]6fs]6Lkg g xf] . klxn]klxn]] t xfdL rf8jf8 ;f/} /dfOnf];Fu dgfpFYof}F . x}l;ot eGbf klg dfly pSn]/ . kxf8sf] b"/b/fh ePklg xfdLnfO{ hxfF hfG5' eg] klg /f]s6f]s x'Fb}gYof] . o:tf] vfG5' . o:tf] nfpF5' eGbf eOufsf] lyof] . 3/df ePklg gePklg a'jfcfdfn] k'¥ofO xfNg' x'GYof] . bz}+df sf6\g eg]/ kfn]sf] xfd|f] 3/sf] v;L ufpF el/sf ;a}sf] eGbf 7"nf] / alnof] x'GYof] . l9s'6Lel/ wfg x'Gy] . afFxfel/ ds},uf]7el/ ufO{j:t',vf]/el/ e]8fafv|f x'Gy] . bz}+–ltxf/ cfPkl5 o'jfx¿sf] hdft ldn]/ ufpFsf e~Hofª / bf]af6f]x¿df kLª xfNg] rng klxn]b]lvs} xf] . o;/L kLª xfNg ufpFsf o'jfx¿n] ufpFel/sf 3/x¿af6 uGtLn] PsPs d'7f, b'O{b'O{ d'7f, hlt x'G5 aflaof] e]nf kfl/GYof] . afF; h–h;sfdf lnËf] agfpg nfossf 5g\ s;}nfO{ g;f]wL uP/ ´fªaf6 5fgL5fgL sf6]/ NofOGYof] . l;kfn' / alnofafËfx¿n] aflaofsf] n7f/f] af6\y] . Tof] jif{ klg bz}+ cfpFg' eGbf Ps dxLgf club]lv g} o;kfln klg kf]xf]/ h:t} kLª xfNg' k5{ . gxfnL x'Fb}g eGg] s'/f rln/x]sf] lyof] . xfd|f] 3/b]lv s]xL klZrdkl6 l;dnL 8fF8f eGg] Pp6f 8fF8f] lyof] . To;nfO{ xfdL d"n 8fF8f] klg eGg] u¥Yof}F . of] 8fF8f] k~rdL, lrq]b]lvsf dflg; dbf{ d'bf{ lxF8fpg] af6f] ePsf]n] klg o;nfO{ d"n 8fF8f] elgPsf] xf] . oxL 8fF8f] eP/ d'bf{ tdf]/df ´fl/GYof] . l;dnL 8fF8f] eg]/ rflxF ToxL aLr xfd|f] ufpFsf] 8fF8fjl/ 8fF8fkl/ tndflysf 3/x¿nfO{ kfos kg]{ 7fpFnfO{ elgGYof] . bz}+ltxf/df xfdL ToxLF lnË]kLª xfn]/ v]NYof}F . xfdL t clukl5 lxF8\g],aflaof] e]nf kfl/lbg] dfq lyof}F . kLª xfNg] t xfdL eGbf 7"nf bfOx¿ lyP . cfkm" eGbf 7"nf bfOx¿n] aflaof] glbg]nfO{ kLª v]Ng klg glbg] eGg] lgod agfPsf lyP . pgLx¿sf] lgod nfu" klg x'GYof] . To;f] t kLª xfNg dfq xf]Og . kxf8df ufO{–e}F;L w]/} kflng] ePsf]n] ufO{–e}F;LnfO{ bfDnf af6\g / lxpFbdf u'Gb|L a'GgnfO{ xt]p/L af6\g klg k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 61
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
aflaof] cfjZos kg]{ x'GYof] . o;sf bfDnf,xt]p/L alnof klg dflgG5g\ . hlxNo} bz}+df kLª xfNg] a]nf eof] ;a}sf 3/af6 aflaof] lgl:sg] cfˆgf] 3/df rflxF aflaof] g} gx'g] . af/Lsf sfGnfx'Fbf] clncln ePsf] klg avf{df ufO{–e}F;LnfO{ bfDnf af6\g} gk'Ug] . lxpFb nfu]kl5 ufpFn]x¿ aflaof] sf6\g eg]/ tdf]/ kf/Lsf] d/fª eL/ hfGy] . ;fFjf bf]efgb]lv s]xL tnaf6 tdf]/gbLsf] hF3f/ t/]/ hfg' kYof]{ . Tolta]nf tdf]/df k'n lyPg . xfSkf/f 3f6af6 8'Fuf t/]/ hfFbf af6f] w]/} cK7\\of/f] / 3'dfp/f] kYof]{ . bz}+nfO{ kLª xfNg aflaof] 5}g eg]/ d klg ufpFn]x¿;Fu aflaof] sf6\g d/fª eL/ hfg] k/]F . guP t bz}Fdf kLª v]Ng} gkfOFg] ef] . kLª nfpFg aflaof] glgsfNg]nfO{ kLª v]Ng klg glbg] lgod agfPkl5 t h;/L ePklg aflaof] lbg} k¥of] . gq kLª gv]n] dfq xf] . ToxL /L;n] d}n] af/Lsf] sfGnfdf y'k|} aflaof] /f]k]sf] klg lyPF . t/ Tolta]nf Tof] sfGnfsf] aflaof] ´fFluPsf] lyPg . To;/L /f]k]sf] aflaof] ´fFluP/ sf6\g x'g tLg–rf/ jif{ nfUbf] /x]5 . gx'g]n] klg 3/sf] Pp6f d'7f] t clgjfo{ lbg} kg]{ . Tof] eGbf klxn] To;/L d aflaof] sf6\g eg]/ slxNo} uPsf] lyOFg . tdf]/ jfl/af6 x]bf{ b]v]sf] dfq xf] d/fª eL/ . ToxfF k'Ubf s:tf] 5 . yfxf lyPg . tdf]/ jfl/af6 x]bf{ l/Fu6f nfUg] a8f] eL/ lyof] . laxfg rfF8} vfgf vfP/ hfg' kYof]{ . vfgf vfof}F . vfhfsf] kf]sf] af]s]/ af6f] nfUof}F . tNnf 3/sf] bfO,elthf] / d tLg hgf eof}F . Tof] lbg lsg xf] c¿x¿ uPgg\ . elthf] ePklg xfdL pd]/n] bfdn] lyof}F . k9\g klg ;Fu;Fu} k9\Yof}F . ;Fu} :s"n hfGYof}F . sxLF hfg' k¥of] ls xfdL k|foM ;Fu} x'GYof}F . ;f/} ldNg] d;Fu . p;}n] dnfO{ aflaof] sf6\g hfg] eg]/ ;'OFsf] lbPsf] lyof] . dnfO{ 3/af6 a'jfcfdfn] hfg cg'dlt lbg'x'GgYof] . Tof] lbg klg cfdfn] kb}{g ghf eL/af6 nl8G5 . gbLn] aufpF5 . tg{ ;Sb}g;\ eGb} x'g'x'GYof] . d g6]/L lxF8]sf] lyPF . a'afn] t yfx} kfpFg' ePg . a'afn] yfxf kfpFg' ePsf] eP hfg} lbg' x'g] lyPg . hfFbf xfdLn] af6f]df s;}nfO{ klg e]6]gf}F . laxfg vfgf gvfO{ hfg]x¿ Ps–b'O{ hgf af6f]df kms{b} u/]sf el6of] . vfgf vfP/ lbpF;f] hfg] t xfdL tLg hgf dfq lyof}F . hfFbf t uOof],;lhn} tl/of] tdf]/ . cufl8 bfO,clg elthf] To;kl5 d . nx/} xft ;dft]/ t¥of}F . s]xL au/ lxF8]/ dflysf] eL/tkm{ r9\of}F . 8/ nfUbf] eL/ lyof] . lgs} dfly k'u]kl5 dfq aflaof] e]l6of] . gfDnf,8f]/L Psflt/ /fv]/ aflaof] sf6\g yfNof}F . sf6]/ dfq gx'g] . sfl6 ;s]kl5 To;sf] s]xL dflysf] efudf ;dft]/ km]bkl6 ´fF6\g' kbf]{ /x]5 . To;f] ubf{ lgvf/ aflaof] 5'l§bf] /x]5 . 3fF;,kft,kltË/ ´bf]{ /x]5 . To:tf] aflaof] x]bf{ klg /fd|f] b]lvbf] /x]5 . To;kl5 To;sf] d'7f afFWg' kbf]{ /x]5 . pgLx¿n] 62 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
ef/L k'¥ofpFbf d}n] klg kGw| d'7f sf6F]5' . 6'Kkf] bf]af/]/ ef/L nfpFg' kg]{ d}n] ef/L nfpFg hflgg . bfOn] nfOlbg' eof] . xl/of] aflaof] . kGw| d'7f klg af]Sg g;lsg] ul/kf] ux|f}F eP5 . sf6]sf] aflaof] ˆofFSg klg nf]e nfUof] . ˆofFlsPg ef/L nfP/ af]lsof] . af]s]/ ´l/of] au/df / nfluof] t];}{t];f]{ hF3f/lt/ hf8f]sf] ;do z'¿ eO;s]sf] lyof] . laxfg leh]sf n'uf g} cf]efPsf lyPgg\ . km]l/ a]n'sLkv klg eO;s]sf] lyof] . To;dfly tdf]/sf] lr;f] kfgL . laxfg t/]sf] 7fpF eGbf s]xL tnaf6 kl;P5 . laxfgs} h;/L elthf]n] afpnfO{ ;dfPsf] lyof] . d}n] elthf]nfO{ . aLrdf cfOk'u]kl5 s;f]s;f] ubf{ d]/f b'j} v'§f 6]s]sf] 7fpFaf6 v'l:sP . z/L/ kfgLdfly t}l/of] . v'§f 6]lsg 5f]8] e"OFdf . d'vaf6 clncln ub}{ kfgL k:g yfNof] . 6fpsf]n] ef/L yfDg 5f]8\g} nflu ;Sof] . t/ klg d}n] ;dfPsf] elthf]sf] xft 5f]l8Fg a¿ ´g\ alnof] ul/ ;dfPF . s;f]s;f] km]l/ v'§f b/f] ul/ 6]Sbf 6]lsP 5]j}g]/ cfOk'luP5 / aNntNn jf/L tl/of] . jf/L cfpFbf s'db]lv pFwf] ;a} leh]sf] lyof] . 6fpsf] dfq cf]efgf] lyof] . dgdg} ;f]r]F wGg afr]F d cfh . cab]lv slxNo} o;/L cfpFlbg . d'6' 9's9's ul//x]sf] lyof] . Ps k6s t ;a}nfO{ ;D´]/ cfkm}+n] cfkm}+nfO{ dfof dfl/;s]sf] lyPF . t/ s;f]s;f] afFlrof] . jf/L cfP/ pgLx¿ afp5f]/fn] vfhf vfcf}F eg] . rfd|] eft ksfP/ nu]sf] /x]5 vfP . cfkm" t s] slt kfgL vfOP5 . vfhf vfg klg dg nfu]g . k]6 km'n]/ cfof] . Psb'O{ ufF; vfP/ kmflnlbPF . Psl5g\af6 hf8f]n] sfFk 5'6\g yfNof] . 6fpsf] klg b'Vg yfNof] . Tolt dfq xf]Og . dnfO{ t af6}b]lv Hj/f] kf] cfpFg yfNof] . kfgLn] leh]/ ef/L klg ´g\ ux|f}F eof] . s]xL d'7f aLr af6f]d} l´s]/ kmfln lbPF . 3/ k'Ug d'l:sn eof] . aNntNn 3/ k'u]/ ef/L kmfn]+ . cfdfn] ghf,kb}{g eGbfeGb} uPsf]n] s;};Fu s]xL elgg . eGbf pN6} ufnL vfOg] 8/ lyof] . eGg] 7fpF klg lyPg . cfˆgf] v'zLn] uPsf] . r'krfk ;a} ;x]F . o;/L d}n] Tof] lbg To;/L tdf]/ tbf{ elthfsf] xft b/f] ul/ g;dfPsf] eP / s]xL ul/ d]/f] xft p;sf] xftaf6 v':s]sf] eP dnfO{ tdf]/n] aufP/ n}hfg] lyof] . ToxfFb]lv d To;/L aflaof] sf6\g Tof] d/fª eL/df slxNo} uOFg . sfa" ePF . cfhef]ln klg bz}+ltxf/ cfof] / kLª nfpFg] s'/f rNof] ls dnfO{ ToxL lbgsf] ;D´gf eOxfN5 . * jebi.khatri@yahoo.com
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 63
1ftJo
efOnfO{ Pp6f kq 8f= t'n;L e§/fO{
co m
[8f=t'n;L e§/fO{sf] kl/jf/ n]vs–;flxTosf/ kl/jf/ xf] . e§/fO{ efOaGw'x¿n] g]kfnL ;dfhdf sxlnPsf ;flxTosf/– kqsf/ eg]/ k|lti7f sdfPsf 5g\ . oxfF k|:t't lr7L 8f=t'n;Ln] cfˆgf ;flxTosf/ efO 8f=uf]ljGb/fh e§/fO{sf] kqsf] pQ/df n]v]sf x'g\ . @)#@ ;fndf n]v]sf] o; kqåf/f e§/fO{ kl/jf/sf] kfl/jfl/s k[i7e"ld, hLJfgz}nL, k/Dk/f, efOaGw'x¿ aLrdf ;DaGwsf] xflb{stf cflbaf/] hfgsf/L kfOG5 . o:tf lr7Lx¿sf] klg s]xL g s]xL d"No / dxQf x'g] 7fg]/ oxfF k|:t't ul/Psf] xf] . –k|=;+=]
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
lk|o efO, uf]ljGb ;:g]x xflb{s z'esfdgf Û ltdLn] k7fPsf] k"Hokfb lktfdxsf] lbj+ut cfTdfsf] ;+:d/0fdf b|ljt zf]s;GtKt efjåf/f el/Psf] sljtfTds kq k|fKt u/]F . ltd|f] of] zf]sf]b\uf/ k9\bf ltdL :jo+n] d]/f] sfgdf eg] em}+ nfUof] . kq k9]/ d}n] klg cfF;' yfDg ;lsgF . s/La ;o j6f xfFuflaFufn] k"0f{ ePsf], Tof] ljzfn j[Ifsf rf/} lbzfdf tL xfFufx¿ 5l/Psf 5g\ . sNkj[Ifem}+ nfUg] Tof] c;n JolQmTj j[If d"nfTd olta]nf 9Nof] . zflGt, clx+;f, k/f]ksf/, pbf/, Ifdf, w}o{, ;To, ljBf, zf}r cflb wd{ dfu{sf] ljz'4 cfTdtTj ca ;bfsf nflu p8\of] . oL lbJofTdfn] ;Ktlif{ :j¿k ;ft k'q / lqb]jL ¿ksf tLg k'qLnfO{ :g]xdoL kTgL j]bdfofsf dfWodaf6 o; w/fdf pEofPsf x'g\ . c4f{ª\lugL j]bdfofn] b'O{ bzscl3g} b]x Tofu]kl5 PsfsL hLjg, PSnf] tk:jL ;fwssf ¿kdf, ;fdflhs pTk|]/ssf ¿kdf pxfFsf] hLjg :yflkt lyof] . cf];]h:tf] cgsG6f/, s'gf] 7fpFdf olt ljzfn x[boL JolQmnfO{ slt sl7g lyof] xf]nf cfˆgf] hLjg ofqf rnfpg . lgDgjuL{o cfly{s l:yltdf b;hgf 5f]/f5f]/L x'sf{pg', pgLx¿ ;a}sf] ljjfxsd{ ug'{ . Toltdfq xf]Og lbª\nf u'?s'n k7fP/ k+l8t, sd{sf08L / Hof]ltif cflbdf kf/+ut agfpg', ;a}nfO{ Ifdtf;fy wtL{df ofqf ug{ ;Sg] kfg'{ lgZro g} ;fwf/0f s'/f lyPg . t/ oL dxfg\ ;fwsaf6 tL ;a} s'/f ;Dej eof] . 64 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
Tolta]nfsf lglDt pgL 7"nf ljåfg\ lyP . uf]ljGb, ltdLn] ;'g]sf 5f} lktfdxsf] rl/tfy{ . To; cf];] ufpFdf klxnf]kN6 cfˆg} 3/ kl/;/df lxpFb] kf7zfnf -d+;L/– j}zfv_ vf]n]/ lzIffsf] Hof]lt km}nfpg] JolQm pg} x'g\ . lj=;+= !((% b]lv @)!* ;Dd o;/L ;+rflnt kf7zfnfaf6 ;of}+ JolQmn] ;fIf/, sd{sf08L / n]vgbf; x'g] cj;/ kfPsf lyP . uf]ljGb efO, ltdLnfO{ s]xL yfxf xf]nf . lktfdx xfd|f hLafsf] csf]{ k|d'v ljz]iftf xf] k}t[s ;DklQ glnO{ rfFu]af6 PSnf] cfP/ cf];]df :yflkt x'g' . oxLFaf6 ;a} 5f]/f5f]/LnfO{ ;dy{ kf/]/ cfkmcfˆgf 7fpFdf cfTdlge{/tfsf ;fy pEofpg ;Sg' . s] of] ;fdfGo s'/f x'g;S5 . xfd|f lktf;d]t ;a} bfh'efO cf];]sf] k}t[s df6f] 5f]8]/ ljleGg :yfgdf 5l/P/ :yflkt ePsf x'g\ . s;}n] klg c+za08f / c+z snx, c+z emu8fsf] ;fdflhs sn+s a]xf]/]gg\ . cfˆg} kf}/vaf6 ;a} ;ft} efO ljleGg If]qdf :yflkt ePsf lyP . t];|f] k':tfsf xfdLx¿ klg To;/L g} cfTd lge{/tfsf] cEof; ub}{5f}+ . cWoog k7g kf7gdf ;d]tnfO{ cfkm}+n] hLljsf ;fwg vf]h]/, h'6fP/ cufl8 a9fO/x]sf 5f}+ . xfdLleq klg c+za08f / c+l;of/] emu8fn] k|j]z ug{ g;sf];\ eg]/ afaf ljZjgfy;Fu k|fy{gf ub}{cfPsf] 5' . of] k/Dk/fn] xfdLkl5sf k':tfdf klg lg/Gt/tf kfcf];\ eGg] ;d]t sfdgf ub{5' . uf]ljGb, ltdLn] /fd|/L a'em]sf 5f}— bfh'efOdf x'g] snx / emu8fsf] d"n h/f] eg]sf] ;DklQ xf] . afa' cfdfn] hf]8]sf] ;DklQnfO{ efua08f—c+zsf] lgx'Fdf, w]/yf]/sf] s'/fdf bfh'efOsf aLr s'6fs'6, df/fdf/, d'2f dfldnf x'g] u/]sf] s'/f oqtq b]Vg kfOG5 . bfh'efOdf zq'tf / b'ZdgL a9]/ kfgL af/faf/ ePsf] klg b]lvPsf] 5 . xfd|f aLrdf slxNo} To:tf] gxf];\ eGg] sfdgf ub{5' . cfh xfd|f] ;dfhdf ;aeGbf g/fd|f] k/+k/f ag]sf] / sn+sh:t} ePsf] s'/f k}t[s ;DklQdflysf] snx / emu8f xf] . o;n] ubf{ bfh'efO aLrdf x'g] eft[k|]d g} ;dfKt x'Fb}5 . xfd|f a[4lktfdx nIdLsfGtb]lv g} c+z k/Dk/f ljv+l8t ePsf sf/0f lktfdxdf of] s'/f cfPg . lktfx¿df klg of] k/Dk/f ;/]g . To;sf/0f xfdLx¿df klg c+;] emu8f ;g]{ 5}g / b"/Gt;Dd klg cfOnfUg] 5}g . xfd|f hLjf ;Fw} a]n'sfsf] ef]hgkl5 xfdLnfO{ syf ;'gfpg'x'GYof] . ltdL s]xL ;fg} ePsfn] slt s'/f lal;{Psf] x'g;S5 . dxfef/t, /fdfo0f, syf, ;l/t\ ;fu/, hfts syfx¿sf syf+z ;'gfpg] ug'{x'GYof] . xfdL ;w}+ syf ;'g]/ dfq ;'Tg] uYof}{+ . of] xfd|f] b}lgsL lyof] . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 65
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
efO{ uf]ljGb, ltdLn] t lal;{Psf xf}nf . Pslbg syf ;'Gb} ubf{ ltdL ?g yfNof} . ltdL /f]Psf] b]v]/ ;a}hgf 5Ss kl/of] . PsfPs s] eof] . ;flxFnf] lsg /f]Psf] Û e'F8L b'Vof], lb;f cfPsf] xf]=== o:t} w]/} k|Zgx¿ ;f]lwof] . t/ ltdL ?g 5f]8]gf} . xh'/af cfkm}+n] ltd|f 6fpsfdf ;dft]/ sfgs} 5]pdf eGg'eof]— æs] ef], n' dnfO{ dfq} eg\ . geGg] xf] eg] cab]lv d syf ;'gfpFlbg .Æ s]xLa]/ ;'FSs ;'FSs u/]/ ?Gr] :j/df ltdLn] eg]sf] @)!^ c;f]hlt/sf] Tof] s'/f cfh klg ;lDemPsf] 5'M æhLaf=== dnfO{ ;a}n] ;fg], k'8\s] eG5g\ . tF al9g;\, ;fgf] x'g] eO;\ eG5g\, kmfn xfGg s'b\g g;Sg] eg]/ x]K5g\ ==== .Æ hLjfn] …tF 7"n} 5;\ lg, To;/L s;}n] eGb}df x'G5 . tF pleO t x]/f}+ .Ú eGb} ;flx+nfnfO{ pEofpg' eof] . cfkm" a;]s} 7fpFdf gfKg nufpFbf hLjfsf] 6fpsf]eGbf dfly ;flxnfsf] 6fpsf] lyof] . b]lv;\ t slt cUnf] 5;\ Û laTyfF, d]/f] gfltnfO{ To;f] eGg] eGb} xh'/a'afn] ufnf d';fl/lbPkl5 ;flxFnf] lª:; xfF;]sf], dVv k/]sf] Tof] b[Zo cfh klg emlNsPs} 5 . clxn] ;lDemFbf crDd nfU5, To;a]nfsf] 5 jif]{ afnsdf klg 7"nf] x'g] OR5f / 7"nf] x'g g;s]sf]df kL8f slt k|an lyof]=== . ca t ltdL klg 7"nf eO;Sof} . aL=P8= u/]/ xfO:s"ndf k9fpFb}5f} . cem} w]/} k9]/ 7"nf] dfG5] aGg afFsL 5 . Tof] klg xf]nf . cfh tL xfd|f k/dk"Ho xh'/af, hLjfsf] ef}lts b]x ;dfKt ePsf] 5 . ltd|f o; zf]sjf0fLaf6 efjljXjn x'Fb} xh'/afsf] k|;+u hf]8\b} oL s]xL zAbx¿ ltdLnfO{ of] kq ¿kdf k7fPsf] x'F . ltd|f dfWodaf6 xfd|f lktfdxk|lt >4f ;'dg k7fPsf] 5' . ltdL Totf ghLs} 5f}, ltdLdfkm{t\ of] >4f;'dg lktfhLsf ghLs k'uf];\ . ;Fw} ltd|f] k|ult / ljsf; rfxg] ltd|f] h]7f] bfh'— t'n;L . @)#@.!.@) agf/;, ef/t
66 ÷ /rgf
* drtpbhattarai@gmail.com
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
gla;]{sf ;Demgf
d"Nofª\sgsf] d"No dfwj sfˆn]
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
ljut s]xL ;dob]lv a]lNhodsf] ;L=h]8=8An'= eGg] ;+:yfn] /fd]5fkdf ljBfnosf ljleGg lsl;dsf ef}lts lgdf{0f ;DaGwL sfo{ ;~rfng ub}{ cfO/x]sf] lyof] . vf;df of] s'g} cnNo wg/flz ePsf] k|efjzfnL u}x| ;/sf/L ;+:yf geP/ g]kfn e|d0fdf cfPsf a]lNhodL ko{6sx¿ 3'd3fd ul/;s]kl5 pa|]sf] /sd o; ;+:yfnfO{ 5f]8]/ hfg] / cfpg] csf]{ 6f]nLn] ;f]xL /sdsf] e/df cfkm\g} lghL kl/>d ;lxt ;s]sf] ;xof]u ub}{ cfPsf lyP, 5g\ . ko{6g Joj;fo;Fu cfa4 t]haxfb'/ v8\sf oxL+sf /}yfg] ePsf / pg}sf] ;ls|otfdf of] sfo{sf] yfngL ePsf] x'gfn] klg xf]d :6]sf ¿kdf a]lNhodsf ko{6s oxfF a/fa/ cfpg] / cfpFbf :jf:Yo, lzIff, vfg]kfgL nufot If]qdf s]xL g s]xL ;xof]u ub}{ klg cfO/x]sf 5g\ . vf;df d}n] oxfF olt nfdf] e"ldsf afFWg'sf] c;nL sf/0f rflxF pgLx¿;Ddsf] cfnf] kx'FrnfO{ oyfjt\ /fvL To;nfO{ cIf/;M lnlka4 ug{ :jfefljstf gvNaNofpg vf]Hg] bL3{ l38\l38f] cFr]6\g g;s]/ g} xf] . @)&$ ;fnsf] ebf} dxLgfsf] s'/f xf] . Tof] ;+:yfsf] Pp6f l6d e"sDkaf6 Ifltu|:t ejg eTsfO To;sf] 7fpFdf 5 sf]7] gofF kSsL ejg lgdf{0fdf h'6]sf lyP . gf} hgfsf] ;d"x lyof] / tL ;j} dlxnf g} dlxnf lyP . b'O{hgf dfq :yfgLo 8sdL{ /fvL afFsL ;j} sfd pgLx¿ cfkm}+ ub}{ cfPsf lyP . tL ko{6sx¿ lkm/Gtf kmSs8 geP/ Ps Psj6f Vofltk|fKt ;+:yf;Fu cfa4 pRr kbflwsf/Lx¿ lyP . ltgsf] g]t[Tj lnhf gfd u/]sL Pshgf k|fWofksn] ul//x]sL lyOg\ . pgL ldhfl;nL, xFl;nL / km/fl;nL klg lyOg\ . ¿k;L klg lyOg\ . Todf klg uf]/f] 5fnf, ;'lsnf] klx/g, ;'gf}nf] s]z/flzn] pgsf] ¿k, nfj0osf] rxlsnf] /lZdnfO{ cem rlDsnf], t]lhnf] agfO/x]sf] lyof] . pd]/ klg vf;} ePh:tf] nfUb}gYof] . h] xf];\ xtkQ dfof dfg}{ g;lsg] vfnsf] afGsL k/]sL c;fWo} /fd|L lyOg\ . gxfF;L gaf]Ng] / af]Nbf klg ;s];Dd lzi6 / ljgd| eP/ af]Ng] ub{lyg\ . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 67
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
s]xLlbg;Dd t xfd|f] ;Djfb cfFv} cfFvfsf] efsfdf dfq ;Lldt /Xof] t/ pgsf] zfnLg JolQmTj, rl/q / :jefjsf] cufl8 d]/f cxª\sf/sf ;j} b+zx¿ klUn+b} nNofs n'n's x'g k'u]+ . cleJoQm ug]{ ;femf efiffsf] 1fg pgdf dgUu] lyof] t/ ddf eg] k6Ss} lyPg . pgL;Fu glhlsg] df]x x7ft\ a9\b} hfg nflu/x]sf] lyof] . Tof] nfn;fsf] n]u|f]n] 3fF6L v;\v;fpg yfn]kl5 PSsfl; 56\k6L a9\b} hfg yfNof] . o;, gf] cfO xfNYof] / o;n] c8\sf] k8\sf] t]nsf] w"k xfNg lgs} 7"nf] e"ldsf v]Ng ;Sg] dgUu] 1fg klg jf;nftdf df}Hbft lyof] d;Fu . afFsL slg s'yL o;f] b'O{rf/ cª\ u|]hLsf] zAb >[ª\vnf tfg\t'g\ kf/L aLr aLrdf sygsf] :jfefljstfnfO{ :6«];sf] 6]sf] nufpFb} 6fpsf]sf] andf afFsL af]Ng g;s]sf / ghfg]sf] s'/fnfO{ xNnfP/ k|i6\ofpg vf]Hb} gfs ahfpg z'¿ u/]+ . pgL v';L x'Fb} em\oflDdg yflng\ . ;Dafb ug]{ ;fdn d;Fu s]xL lyPg . clncln s]xL hfg] a'em]sf] eg] oxL ;flxTo lyof] . To;}df 6]s]/ prflng vf]Hb} s'g} hdfgfdf k9]sf] a]Ghfldg km|ofª\ssf s]xL lgaGwsf] p7fg ub}{ pgL klg a]lNhodsf g} ePsf x'gfn] pgL af/] cln a'emfO lbg cg'/f]w u/]+ . d]/f] cg'/f]wdf lh1f;f eGbf klg pgL;Fu glhlsg] ;DaGw;"qsf] lt;{gf a];L lyof] . gqeg] a]Ghfldgsf] af/]df u'un ;r{ u/] Ps} k6sdf hfgsf/Lsf zLif{:y ;x;| ;+1fg kfpg ;lsGYof] / o;}sf] ;xof]udf slthgfsf] hLjgL / /rgf klg k9]sf] lyPF . g]kfnh:tf] cljsl;t ;fgf] d'nssf] Pp6f k|fylds:t/sf] :s"n lzIfsn] a]lNhodsf dflg;sf] /rgf k9]sf] ;'g]kl5 pgL ub\ub\ eOg\ . dgf]lj1fg ljifodf :gftsf]Q/ u/]kl5 ToxL ljifodf Pd\= lkmn u/]sL eP klg ;flxTo ;DaGwL 1fg pgdf dgUu] /x]5 . ljnIf0f :d/0f zlQm ePsL jfUb]jLsL pkf;s /lxl5g\ pgL . cª\u|]hL ;flxTosf s]xL d"w{Go ;|i6fx¿sf /rgfx¿sf] km]/ ;dfpFb} a]nufd p8\g yfn]sf] b]v]kl5 pgL 5Ss k/]/ 6f]nfPem}+ u/L Psf]xf]/f] x]l//xlGyg\ . hDdfhDdL pgL;Fu kGw|lbg ;fy} /x]+ . olt 5f]6f] ;dodf klg w]/} s'/f xfdLn] ;f6f;f6 ug{ Eofof}+ . s]xL cGt/ª\u s'/f, s]xL afXo s'/f . t/ d}n] olt 7;\7;\ sg]/ pNn]v ug{ vf]h]sf] s'/f of] klg xf]Og . Pkn sDkgLsf] Pp6f ;fx|} nf]enfUbf] lsl;dsf] cfOkmf]g af]s]sL lyOg\ pgn] . 6fj/ lagf klg u'un ;r{ u/]/ ;:tf] z'Nsdf ljleGg Rofgnsf k|;f/0fx¿ ;lhn} x]g{ ;lsg] / 8f6f cg u/]kl5 km];a's ;'k/kmfi6 rNg] ljz]iftf klg /x]5 To;df . 8f6f :nf] rn]sf] sf/0fn] xQ'x}/fg x'g k'u]sf] d]/f] l5r/f] dfgl;stf o;sf cf}tf/L ljz]iftf ;'Ggf;fy nf]en] d'vel/ kfgL 68 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
hdfpg k'u]sf] lyPF . cfzlQmnfO{ cFr]6\g g;s]kl5 Pslbg d}n] nfh, ;/d krfP/} gsRr/f] eP/ To;sf] d"No ;f]w]+ . oBlk dnfO{ lsGg' rflxF lyPg . dxª\uf] k5{ eGg] rflxF ;'g]sf] lyPF . ;f]w]+ . ;f]w]kl5 dfq wf]tL v':sfpFb} cfkm" lrlKng k'u]sf] xf]; cfof] / kZrfQfkn] lrdf]6\g yfNof] . ;f]lw t xfn]+ . k|To'Q/df pgn] h] eg] klg cfkm\gf] cwa];|f]kgfnfO{ cwa];|f]kgfd} 6]sfP/ cgle1tf k|s6 ug'{ lyof] . / ToxL af6f] lx+8]/ cfkm\ gf] sDhf]/L 5f]k5fk u/]+ . pgn] d';'Ss xfF:t} elgg\– …dg k¥of] <Ú hjfkmdf s]xL af]lng . dfq lªlrSs xfF;]/ nfrf/L k|s6 u/]+ . Tof] lbg t pgn] s]xL klg elggg\ t/ ef]lnkN6 eg] pgnfO{ s] nfUof] s'lGg Û d]/f] cfFvf To;}df ufl8P/ ljrlnt x'g yfn]sf] b]v]kl5 pgn] dnfO{ lagf lxlRsrfx6 …ltdLnfO{ lgs} dg k/]sf]h:tf] 5 . /fvg t ÛÚ eGb} cufl8 a9fOg\ . d bf]wf/df k/]+ . glnpF nf]e klg nflu/x]sf] lyof] . lnpF pgL k/b]zL dfG5] . Ps k6s dgdf ljsf/ k;]kl5 Tof] l;ltldlt d]l6Fbf klg d]l6Fb}g / To;sf] cnlR5gL bDsf] hLjg ko{Gt dgdf a;L g} /xg] ub{5 . kSs} klg o; 36gfn] pgsf] dgdf xfdL k|lt x]g]{ b[li6sf]0fdf k|efj kf5{ . km/s k5{ . u/Lj / clzlIftsf] kof{o ag]sf eP klg Tof] nfrf/L / lg/Lxtf pgsf ;fd' k|s6 ug{] d]/f] s'g} leqL OR5f lyPg . g t ofrs ag]/ nfrf/L b]vfpg] dg;fo g} . olt dxª\uf] j:t' l;Q}df lbFbf klg glnPsf] b]v]kl5 cfZro{ dfGb} pgn] elgg\– …lsg, s] eof] .Ú …ePsf] s]xL klg x}g . d}n] gdfuL ltdLn] h'Qfsf] t'g' g} lbPsf] eP klg d ljgf ;ª\sf]r lng] lyPF . t/ d'v vf]n]/ eg]kl5 eg] ltd|f] ;bfzotfo'Qm pkxf/ u|x0f ug{ Ifdf u/ Û d c;dy{ 5' .Ú …;ª\sf]r lsg dfG5f} . cK7\of/f] dfGg'sf] t d s'g} cy{ b]lVtgF . ltdLn] dg k/fof} . d ljgf zt{ lbFb}5' . o;df xfgL x'g] s'/f g} kf] s] 5 / <Ú s'/f gfkmf gf]S;fgsf] lyPg . b[li6sf]0fsf] lyof] . ;f]rfOsf] lyof] . l;Q} kfPF eGb}df cnsqfdf Xofs'nf] hf]Tg vf]Hg] k|j[lQb]lv d k[ys /xFb} cfPsf] lyPF . pgn] ljgd| eP/ hlt s/ u/] klg d}n] lnOgF . c¿nfO{ lbg vf]h]sf] j:t' k'gM cfkm}+ /fVg pgnfO{ klg cK7\of/f] nfUof] xf]nf zfob . cGTodf pgn] lvl;|Ss kb}{ elgg\– …7Ls} 5 . ltd|f] OR5f Û To;f] eP Pp6f sfd u/ ltdL . xfdL s]xL k|Zgx¿ agfpF5f}+ . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 69
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
To;sf] ;xL pQ/ h;n] lbG5 cyjf h;sf] a];L gDa/ cfpF5 To;}nfO{ of] kmf]g pkxf/ x'g]5 .Ú k|:tfj Tolt v/fj lyPg . d}n] ;xdlt hgfPkl5 pgLx¿n] k|Zg agfP . t]x|hgf lzIfs lyof}+ . ;j} k/LIffdf ;xefuL eof}+ . k|Zg aL; gDa/sf] j:t'ut lyof] / c;L gDa/sf] ljifout . rfnL;j6f j:t'ut k|ZgdWo] PSsfO;j6fsf] dfq d}n] pQ/ lbg ;s]+ . ljifouttkm{ eg] ;j} xn u/]sf] lyPF . sfkL pgLx¿n] g} hfFr]/ k/LIffkmn k|sflzt u/] . t]x|hgf dWo] b'O{hgf dfq ;kmn x'g ;Sof}+ . Pp6fsf] 5QL; / csf]{sf] k}+tfnL; cfPsf] /x]5 . 5tL; gDa/ Nofpg] k/LIffyL{ ToxL+sf] /}yfg] km6\ofª\u|f] lyof] . cfO= P:;L ptL0f{ u/]/ ul0ftdf :gfts ub}{ lyof] . lghL;|f]tdf sfo{/t lyof] pm . afp Joj:yfkg ;ldltdf ePsf] sf/0fn] lghL;|f]tsf] g} eP klg :s"n p;}n] xNnfpFb} cfPsf] lyof] . k|wfgfWofks t ykgf dfq lyof] . k/LIffkmn k|sflzt x'gf;fy p;n] 6kSs df]jfOn l6k]/ lx+8]sf] b]v]kl5 d 5Ss k/]+ . k}+tfnL; gDa/ d]/f] cfPsf] lyof] . zt{ adf]lhd df]jfOnsf] j}wflgs xsbf/ d lyPF . of] s'/f ;j}df cjut eP klg sf]xL d'v vf]]n]/ s]xL elg/x]sf lyPgg\ . d]/f] a];L gDa/ cfPsf] bnLn k]; ubf{ x}g d]/f] sfkL /fd|/L hfFlrPsf] 5}g . d bf]xf]¥ofP/ hfFR5' eGb} a6fl/Psf s'/f ug{ yfNof] . lnhf ToxL+ lyOg\ . pgn] ;j} s'/f j]nL la:tf/;fy a'em]kl5 sfkL NofP/ ;j}sf] ;fd'Gg]df /flvg\ . d}n] d]/f] pQ/ k'l:tsf klg x]/]+ . pgLx¿n] j}1flgs 9ª\uaf6 sfkL k/LIf0f u/]sf /x]5g\ . k|fKt u/]sf] gDa/sf] cf}lrTo / k|fKt ug{ g;s]sf] gDa/sf] k'li6 klg l6Kk0fLsf ¿kdf lsgf/fdf n]lvPsf] /x]5 . d}n] lbPsf] ljifout tLg pQ/sf] 5]pdf sfnf] d;Ln] P3f/, P3f/ gDa/ n]v]/ uf]nf] nufOPsf] ePtf klg To;sf] u0fgf ul/Psf] /x]g 5 . k|fKtfª\s hlt ;j} /ftf] d;Ln] sf]8 ul/Psf] lyof] . d}n] skL c¿nfO{ b]vfpgf;fy km'af{ -5QL; gDa/ Nofpg] k/LIffyL{_ n] cfkm\gf] skL uf]hLdf xfn]/ kIfkftk"0f{ lsl;dn] j]OdfgL ul/of] eGb} RofFl7g yfNof] . olt 5f]6f] ;do / olt ;fgf] s'/fdf klg p;n] afpnfO{ u'xfg{ EofO;s]sf] /x]5 . Ps t a'xf/L emg\ To;dfly e6df; vfPsL h:t} Ps t tdfªhfltsf] o'jf To;df klg hgo'4sf] cxª\sf/n] /gSs tft]sf] dfgl;stf . b]zsf] ;jf]{Rr lgsfodf p;}sf] d'lvof cf;Lg ePsf] j]nf . ;j{bnLo ;+oGqsf] hgk|ltlglw . pm s]xL gaf]nL PSsfl; df/d'ª\u|Lsf] ¿kdf 70 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
*
madhavkafle8@gmail.com
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
cg'jfb eP/ cfkm\gf] c;nL cfr/0f k|:t't ug{ yfNof] . p;sf] uhksf] x]kfxf z}nL b]v]kl5 d Ps eGg' g b'O{ eGg' ePF . df]jfOn k|lt Tolt 3g3f]/ lt;{gf /fv]/ emu8fnfO{ c¿ nDofpg vf]h]sf] d}n] xf]Og . Ps t k|lt:kwf{sf] dfWodaf6 d}n] p;nfO{ pl5g]sf] lyPF . To;df klg pm lnF8]l9kL u/]/ cfkm\gf] ;jf]{Rrtf sfod ug{ vf]lh/x]sf] lyof] . p;n] cfkm\gf] xf/ :jLsf/ u/L lzi6 kf/fdf df]jfOn dfu]sf] eP ;Q] d s'g} k"jf{u|x lbg] klg lyPF . dnfO{ klg ToxfF nfdf] ;do;Dd ljgf afwf, c8\ rg l6Sg' lyof] . Ps t la/fhsf] d'n's . hfoh ts{ /fv]/ cfkm\gf] cledt k|s6 ug{ ;s] klg k'ª\uf] / 5]Ksf]sf] efiffdf pq]/ l;Fuf}/L v]Ng ;St}gy]+ . s'/f k|lti7f / :jfledfgdf cfP/ c8\lsg k'u]sf] lyof] . cflwsfl/s ¿kdf o;sf] l5gf]kmfgf] k|wfgfWofksn] nufpg' kg]{df pm k'R5/ xNnfpFb} km'af{sf] lktf ;f]gfdsf] tn'jf rf6'Fnf em}+ u/L p;}sf] nf]nLdf nf]nL ldnfpFb} … olt ;fgf] s'/fdf ljjfb gu/f}+ Û sfkm\n]hLn] 5f]l8lbP eO uof] lg . cflv/ km'af{ klg t xfd|} :6fkm xf] .Ú eg]/ r]kf/f] 3:g yfn]sf] b]v]kl5 dnfO{ efpGg eP/ cfof] . pgsf] hgjfbL km};nf ;'g]kl5 /L;n] d}n] tf]/Lsf] km"n b]v]+ . lnhfn] of] x'g} g;Sg] s'/f eg]/ lh/x u/] klg pgsf] k|of; t'lxof] . o:tf cGofoL, ljj]sxLg, sn'lift ;d'bfodf nfdf] ;do;Dd lgaf{w a:g ;s'Fnfh:tf] gnfu]kl5 Pp6f ;fbf sfuhdf ToxL lbg To;} ;do /fhLgfdf n]v]/ af6f] nfu]+ .
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 71
…e'Stef]uLsf] askqÚsf] ;d;flos ;Gbe{ 7fs'/ zdf{ e08f/L != n]vs kl/ro
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
lktf sf]dnk|;fb dftf uª\ufb]jL Gof}kfg]sf ;'k'q >LjT;/fh pkfWofo Gof}kfg]sf] hGd ljqmd ;+jt\ !(() j}zfv dxLgfdf aflaofvs{ /fd]5fkdf ePsf] xf] . lzIffdf g]kfnL lzIff kl/ifb\sf] k|j]lzsf k/LIff pQL0f{, lghfdtL dWodf k/LIff pQL0f{, ;+:s[tdf dWodf;Ddsf] cWoog /x]sf] 5 . g]kfnsf ljleGg tLy{:ynx¿ / ef/tsf ljleGg tLy{:ynx¿ e|d0fsf ;fy} ci6«]lnofsf ljleGg zx/x¿sf] e|d0f u/]sf >LjT;hLsf] rfnL; jif{sf] ;/sf/L ;]jfsf] cg'ejnfO{ ;Fufn]/ n]lvPsf] …e'Stef]uLsf] askqÚ -;+:d/0f @)&%_ wgnIdL Gof}kfg]åf/f k|sfzgdf cfPsf] 5 . @= …e'Stef]uLsf] askqÚ k':tssf] ;Gbe{ cfˆgf dftflktfnfO{ ;dk{0f ul/Psf] o; k':tssf] cu|n]vdf ;flxTo Oltxf; cGj]ifs lzj /]UdLsf] egfO 5 – ;/sf/L ;]jfdf /xFbf xfl;n u/]sf s]xL cg'ej ;Fufn]/ of] ;+:d/0f tof/ ug{ nfUg'ePsf] /x]5 . of] s[lt gofF k':tfsf nflu pkof]uL ;Gbe{;fdu|L x'g] d]/f] d"Nofª\sg 5 ==. s[ltsf/åf/f …;fgf] lgj]bgÚ zLif{s n]vdf elgPsf] 5 M @))& ;fnotf @)!&÷)!* ;fn;Ddsf c8\8fvfgfsf] af/]df s]xL dfqfdf eP klg hfgsf/L tyf k|zf;gsf] sfo{If]q a'e\mg ;ª\If]kdf eP klg ;lhnf] xf]nf eGg] ;Dem]sf] 5'== . pSt egfOaf6 :ki6 x'G5 ls of] ;+:d/0f oyfy{k/s 5, 1fgj4{s klg 5 . ;+:d/0f eg]sf] g} oyfy{k/s x'g'k5{, ;+:d/0fdf sfNklgstfsf] hnk x'Fb}g . cfk"mn] ef]u]sf] oyfy{nfO{ ;d]l6Psf] 5 . ;ª\u|xdf ljleGg pkzLif{såf/f cfk\mgf] egfO /flvPsf] 5 / ljs6 7fpFsf] e|d0fqmddf ePsf] cfZro{hgs 36gfnfO{ klg /flvPsf] 5 t;y{ k9\bf Toltj]nfsf] ;/sf/L sfdsf/jfxLsf] hfgsf/L x'G5 eg] ;do–kl/l:ylt cg';f/ dflg;n] s] s:tf] s'/f Joxf]g'{ kl//x]sf] x'G5 eGg] klg b]vfOPsf] 5 . sltko s'/fx¿ k9\bf cfZro{ klg nfUof] / xf] ls xf]Ogh:tf] . lgtfGt cfk\mgf] 72 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
ef]ufO / cfWoflTds cg'ej klg ;'Gb/ 9ª\uaf6 k|:t't ul/Psf] k':ts xf] – ;+:d/0fsf/ >LjT;/fh pkfWofo Gof}kfg]sf] …e'Stef]uLsf] askqÚ . #= …e'Stef]uLsf] askqÚ k':tsleqsf pkzLif{s k"j{ /fd]5fkdf hlGdPsf n]vssf] sd{ eg] klZrd g]kfnsf ljleGg lhNnfdf k/]sf] sf/0f klg k|f/De eO{ …a'9fa'9Lsf] x]/ljrf/ tyf 5f]/f5f]/Lsf] st{JoÚdf k'u/] 6'ªl\ uPsf] 5 . o;leq ePsf pkzLif{s x'g\ M k"jd{ f hGd klZrdsf] sd{, lhNnf k|zf;gsf] gfd, a8fxflsdx¿sf] lgo'lSt pgLx¿n] u/]sf] HofbtL, sd{rf/Lsf] >]0fL ljefhg, c~rn ljefhg / c~rnfwLzsf] sfd, @)!% ;fnsf] cfdr'gfj / /f0ffhLx¿sf] s]xL emNsf], afO;] rf}la;] /fhf /hf}6f, >L # rGb|sf] Gofo, @))& ;fn klxn] / kl5sf sfof{nox¿, h'Dnf k|:yfg, a8fxflsdsf] kf]v/f ;?jf, gGbaxfb'/ zfxsf] h'Dnf cfudg, a8fxflsd gGbaxfb'/nfO{ sf7df8f}F af]nfPsf], cl;:6]G6nfO{ g} ;'/Iff sfg"g nufP/ h]n k7fPsf], u[xsf] cfb]z lgb]z { , eujfg\;Fu /fte/ ;Fu} jf; a:g] df}sf kfPsf] d]/f] hLjg, 3f]/ hª\unsf] af6f], stf k'Uof] ufO{uf]7, ;Nofgtkm{ /jfgf, ca l;+xb/af/, ca d]/f] b}nv ] k|:yfg, @)!& k'; ! ut]sf] 36gf, sf7df8f}Ftkm{ /dfgf, af]8/{ sldzgdf nfs]{ lxdfntkm{ sfh, ca sf7df8f}F d]lh:6«6 ] sfof{no, bf}8fxfdf k'gM h'Dnfd} vl6Psf], k]ml/ csf]{ bf}8fxfdf vl6Psf], k'gM cfk\mg} 7]lsPsf] d]lh:6«6 ] sfof{no, ;Kt/L uf]Zjf/f ;?jf, /fKtL c~rnfwLz sfof{no ;?jf, ;8s ljefu ;?jf, x'nfs lgoGq0f sfof{no bfª b]pv'/L ;?jf, ca kf]v/f, lgjf{rg cfof]u, lgjf{rg cfof]uaf6 sflnsf]6 lhNnf sfh, lrtjg ;Ldf k|zf;g ;?jf, u[x dGqfno l;+xb/af/ ;?jf, s]Gb|Lo ;]jf ljefu a]nfotL a}7s ;?jf, ca :j}lR5s cjsfz, tLyf{6g ug]{ pt} hf]uL x'g] OR5f, k'gM sf7df8f}F kms]k{ l5 v]tLtkm{, JolStut hLjgL / d]/f k'vf{sf] l;l4, /fhgLlts JolSt tyf sd{rf/Lsf] gfhfoh sdfO, ca d]/f cg'ej, a'9fa'9Lsf] x]/ljrf/ tyf 5f]/f5f]/Lsf] st{Jo . $= …e'Stef]uLsf] askqÚ k':tsleqsf] a'Fbfut ;dLIff -s_ o;df sd{rf/L x'Fbfsf avtsf] g]kfnsf] l:yltnfO{ dfq oxfF ;+:d/0f ul/Psf] 5}g clkt' /fhgLlts k[i7e"ldsf ;Gbe{ cfPsf 5g\ – tL /f0ffsfnLg x'g\ jf /fhf dx]Gb|sf] kfnfsf jf /fhf dx]Gb|sf ;dosf . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 73
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
g]kfnsf] ljsf; ug]{ qmddf #@ d]lh:6«]6 / uf}F8f uf]Zjf/f -lhNnf k|zf;g_n] ug]{ lqmofsnfk xf];\ jf zflGt ;'/Iff sfod /fVg] qmdsf s'/f xf]pmg\ a'Fbfut ¿kdf JofVof ul/Psf] 5 . -v_ uf}F8f–uf]Zjf/fdf k7fOPsf a8fxflsdx¿sf] s's[To g]kfnsf] k"j{eGbf klg klZrdtkm{ a9L x'g] u/]sf], @)!* ;fnsf] g]kfn/fHoel/ bf}8fxf v6fPsf] / c~rn ljefhg u/]/ c~rnfwLzsf] lgo'lSt tyf @)!% ;fnsf] cfdlgjf{rg u/]/ sf+u|];n] ax'dt NofP klg @)!&;fndf lj36g ePsf] / k~rfotL Joj:yf k|f/De ePsf] j0f{g ul/Psf] 5 . -u_ ;+:d/0fsf] qmddf g]kfnsf] PsLs/0fk"j{ afO;]–rf}la;] /fHox¿sf] ;Gbe{ NofP/ Toltj]nf x'g] u/]sf lqmofsnfknfO{ b]vfpg'sf ;fy} >L # rGb|sf] Gofosf s'/f k|ToIf ePsf] s'/f h:tfsf] t:t} lbP/ k9\bf /dfOnf] agfpg] sf]lz; klg ul/Psf] dfq xf]Og ls cfk"m ljleGg kbdf a:bf b]v]sf] oyfy{ :j¿knfO{ klg j0f{g ul/Psf] 5 . -3_ @))& ;fnsf /fhgLlts kl/jt{gkl5 c8\8f cbfntdf kl/jt{g x'Fb} cfPsf] ;Gbe{ / sfof{nosf] sfddf ljleGg lhNnfdf uPsf] s'/fx¿nfO{ ljj/0ffTds ¿kdf j0f{g ul/Psf] 5 . cfk"mn] sfd ubf{ sfg"gadf]lhd ug]{ sf]lz; u/]sf] / cfFvfsf] tf/f] ag]sf] dfq xf]Og ls h]n k/]sf] ;Gbe{df elgPsf] 5 M a8fxflsdn] hlt;'s} abdf;L u/] klg sfg"g 5f]8L h] h:tf u/] klg d}n] aflx/ aflx/ s]xL jf:tf u/]sf], rf;f] /fv]sf] h:tf] u/]sf] lyOgF t/ ;GwL;k{g, kfgL3f6, ;fj{hlgs ;DklQ JolStsf gfddf btf{ ug]{ km};nf a8fxflsdn] ubf{ d}n] sfg"g;d]t b]vfO{ /fo aemfO lbPsf] lyPF . To;sf/0fn] uf}F8fsf] cl;:6]G6 vfnLdf dnfO{ l;kmfl/; ug]{ slQ klg ljrf/ lyPg ==. -k[i7 $!_ o;kl5sf] s'/fdf a8fxflsdn] eg]sf] s'/f sf6\g gkfOg] ;Gbe{ / h'Dnfsf /fhgLlts JolSt xl/ZrGb| dxt -dGqL;d]t ePsf_;Fusf] p7a; eP klg s]xL ;xof]u gePsf], sfof{nodf sfd ug]{ JolSt;Fusf] ;Gbe{ / n]K6]gsf] c8{/df l;kfxL nufP/ cbfnt k'¥ofO{ b'O{ 306fkl5 h]n rnfg u/]sf] t/ ;ft lbgkl5 u[x dGqfnodf xflh/ x'g cfpg] eg]/ cf=jf= cfPsf] s'/fx¿ k9\bf To; j]nf sd{rf/Lk|lt ul/Psf] dgf]dfgL ul/g] Jofjxfl/stfnfO{ lj:t[t ¿kdf j0f{g ul/Psf] 5 . -ª_ o;df Pp6f ljlrqsf] s'/fsf] j0f{g 5, hf] w]/}nfO{ kTofpg ufxf/f] x'G5 . of] cfTdfg'e"lt xf] egf}F jf oyfy{ . ;+;f/df rfdTsfl/s s'/f w]/} x'G5g\ . wfld{s lgi7fdf a:g] JolSt ePsf] x'gfn] klg o:tf] ePsf] x'g ;S5 dfq eGg ;lsG5 . …eujfg\;Fu /fte/ ;Fu} jf; a:g] df}sf kfPsf] d]/f] hLjg, 3f]/ hª\unsf] af6f], stf k'Uof] ufO{uf]7Ú oL pkzLif{ssf] ;Gbe{ /dfOnf] 5 . oxfF s'/f o:tf] 5 M b'Mv Joxf]b}{ h'Dnfaf6 lxF8]sf] gf} lbgsf] lbg 74 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
lbpF;f] ;Nofg k'luof] . o;aLrdf kg]{ dfly pNn]v ePsf] Rofv'/]sf] n]sb]lv b'O{ sf]; tn 7"nf] klx/f] uP/ hª\un;Dd e]l6;s]sf] /x]5 . To; 7fpFdf /ftL bz ah] k'luof] . eujfg\n] ufO{uf]7 tof/ kf/L dnfO{ arfpgsf nflu /ftL ToxL uf]7df af; a:g / bxL /f]6L vfg;d]t lbg'ePsf] s'/f ;TotYo ;f] ljj/0f 5f]6s/Ldf o;df lbPsf] 5' . -k[i7 %&_ -r_ o;df n]vsn] cg'ej u/]sf s'/fdf @)!% ;fnsf] lgjf{rgkl5sf] ;Gbe{nfO{ cTolws p7fPsf] klg kfOG5 . lakL sf]O/fnfsf] ;Gbe{ p7fOPsf] 5 . @)!& k'; ! ut]sf] s'/f ul/Psf] 5, cfk"mn] cjsfz kfPkl5sf s'/fdf tLy{jt| sf] ;Gbe{df ;fw' x'g; ] Ddsf s'/f cfPsf 5g\ . cfk\mgf] lgtfGt JolStut s'/f / k'vf{sf s'/f cfPsf 5g\ . ljifoj:t' o;df w]/} 5g\, efjgfTds s'/f klg 7fpF 7fpFdf cfPsf 5g\ . n]vgz}nL ;/n 5, ljj/0ffTds 5 . x'Dnf, h'Dnflt/sf zAbx¿ klg 7fpF 7fpFdf cfPsf 5g\ / To;sf] cy{ klg lbOPsf] x'gfn] kf7snfO{ k9\g sl7gfO x'bF g } . 5f]/f5f]/Lsf] st{JonfO{ klg p7fOPsf] 5 t;y{ of] k':tsleqsf ;Gbe{x¿ cToGt hfgsf/L d"ns 5g\, ;fGble{s /x]sf 5g\ . k':ts ;ª\ux| 0fLo /x]sf] 5 . o; ;Gbe{df n]vsnfO{ awfO{ 1fkg ub}{ cfk\mgf s]xL sljtfTds efjgf JoSt ub{5' M >LjT;/fhsf] /fh b]z;]jf :j/fhdf hLjg clk{Psf] 5 cr{gf 5 ljrf/df .!. e'Stef]uL eO{ cfk\mgf] askq a'emfOof] ;+:d/0f xf] o:tf] h;df efj al;{of] .@. hLjg Ps ;ª\3if{ ofqfdf 5 lg/Gt/ ;lsP a'e\mg of] cy{ nlDsG5 k"0f{tflt/ .#. df6f] of] b]zsf] r'Db} ;b\efj dgdf lnO{ lxF8\bf g} ;a kfOG5 uf}/j–;fydf eO{ .$. st} eGHofª 5g\ n]s hª\un sl7gfO 5g\ k|]dsf] efjgf ;fy zAbfgGb k'sf/ 5g\ .%. ;|i6f ;f}Gbo{df 3'D5g\, b]zsf] lglDt afFRb5g\ cfTd–uf}/j /fv]/ cfk\mgf] cl:tTj ;fFRb5g\= .^. al;{o"g\ ;[hgfgGb, al;{o"g\ zAb–k|]ddf awfO{ 5 awfO{ 5 awfO{ z'e–sfdgf .&. OTond\ . @)&^ j}zfv @ ut] ;f]djf/
((*$!@$%##! àw'Daf/fxL, sf7df8f}F . k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 75
gu]Gb|k|;fb l/hfn M JolQmTj / s[ltTj uf]s'n clwsf/L
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
Oltxf;sf kfgfn] :jLsf/]sf ;j} dflg; c;n / ;a} dflg; v/fa x'Fb}gg\ . yf]/} jf w]/} c;n / v/fj u'0fx¿ x'G5g\ g} . t/ k"j{k|wfgdGqL gu]Gb|k|;fb l/hfn o:tf dfG5] lyP hf] /fhf, hgtf / Ot/ kIfsf klg cfb/0fLo lyP . pbfx/0fsf lgldQ @)&% r}t !^ ut] ;fj{hlgs ul/Psf] %%) k[i6sf] …gu]Gb|k|;fb l/hfn M JolQmTj / s[ltTjÚ gfds u|Gyn] k'li6 ub{5 . gu]Gb|k|;fb–cfzfntf l/hfn k|lti7fg, lj/f6gu/n] k|sfzgdf NofPsf] clg jl/i7 ;flxTosf/ blw/fh ;'j]bLn] ;Dkfbg u/]sf] o; P]ltxfl;s u|Gydf >4f;'dg v08, wd{;+:s[lt v08, /fhgLlt v08, JolQmTj v08, ;+:d/0f v08, ;]jf / ;b\efj v08, :d[lt sljtf v08, kl/lzi6 v08 / t:jL/ v08 ;d]t gf} v08leq !^) ljlzi6 JolQmsf ljrf/x¿ ;dfj]z ul/Psf 5g\ . of] ;a} ljrf/sf, ;a} kIfsf / ;fgf 7"nf ;a}sf ljrf/x¿ c6fPsf] ;femf u|Gy xf] . o;df s]kL zdf{ cf]nL, dfwj g]kfn, z]/axfb'/ b]pjf, /fdrGb| kf}8]n, 8f=zzfÍ sf]O/fnf, nf]s]Gb|axfb'/ rGb, kz'klt zdz]/ ha/f, hub\u'? afn;Gt, >L j}i0fj kl/ifbsf >L hL dxf/fh, /fi6«slj dfwj l3ld/], jfªdo ztfAbL k'?if ;Todf]xg hf]zL, bL3{/fh k|;fO{+, o1k|;fb cfrfo{, uËfk|;fb pk|]tL, afns[i0f kf]v/]n h:tf ljlzi6 JolQmx¿sf ljrf/x¿ ;d]l6Psf 5g\ . k|sfzg ldlt @)&% r}q !^ ut] eg]/ s[ltd} n]lvg' / d"Nosf] 7fpFdf 76 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
à uf]u|fxf, b'uf{rf]s lj/f6gu/–@
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
…>4fk"j{s kl9lbg'Ú eg]/ n]lvg' klg u|Gysf] ljz]iftf xf] . z'e|, zfGt, zfnLg / uDeL/ JolQmTjsf wgL gu]Gb|k|;fb l/hfn h:tf] lgisnÍ k|wfgdGqL of] b]zn] la/n} kfpnf eg]/ w]/}n] d'Qm s07n] pNNf]v u/]sf] o; u|Gydf l/hfnsf] cfWoflTds kf6f] klg ;jn / ;Ifd /x]sf] pNn]v kfOG5 . pgn] ljZjlxGb' dxf;+3 :yfkgf u/]/ ;+;f/sf wd{u'?x¿ e]nf u/L sf7df8f}+sf] bz/y /Ëzfnfdf a[xt\ cfWoflTds ;Dd]ng ug]{ ;kmntf klg k|fKt u/]sf lyP . l/hfnnfO{ ljZj]Zj/ k|;fb sf]O/fnfn] k|ltkfbg u/]sf] /fli6«o d]nldnfk gLlt v"a dg k/]sf] lyof] / hLjgsf] clGtd If0f;Dd /fhf, k~r / ax'bnjfbLnfO{ Ps;fy ;d]6]/ nfg] k|oTg u/]sf lyP eGg] s'/fnfO{ klg o; u|Gyn] dxTjsf ;fy cufl8 a9fPsf] kfOG5 . ;+k"0f{df eGg'kbf{ s[lt k7gLo / dggLo x'g'df ;Dkfbssf] uxg kl/>d k/]sf] cg'e"lt kf7snfO{ ;xh} x'G5 . o:tf] dxŒjk"0f{ u|Gy k|sfzgdf Nofpg] ;Dkfbs / k|sfzs ;lxtsf ;a} ;+nUgx¿ k|z+;fsf kfq 5g\ . ( (*$@)#)@&&
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 77
‘dgÚsf] w/ftn /d]zk|;fb ;fu/
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
ÚcfFvfn] 5fD5', :jR5 Pjd\ ;'Gb/ k|fs[lts 56fn] nf]EofpF5 / s'Ts'TofpF5 clg k'nlst x'Fb} d:t nl¶G5'. ===b]z ;f]R5' ta dft[e"ldk|ltsf] cufw cf:yf / :g]xn] /ut pDn]/ cfpF5 . ultljlw lgofN5' clg dg afpFl8G5 / r;Ss lrdf]6\5 .Ú of] :jLsf/f]lQm jf k|]/0ff slj /fd ;'Gb/ b]phf-@)@&_nfO{ emSemSofpg] dfWod xf] . logL sfJo l;h{gf u5{g\ / pmxfkf]xaf6 d'lQm rfxG5g\ . h:tf] ls, nlntsnfsf x/]s ljwfx¿ ;du|df pmxfkf]xs} ;flatL x'g\ . o;df sljnfO{ s] slt t'li6 k|fKt eof] yfxf 5}g . t/ efjgf ;d]6\b} ltgnfO{ cfsf/ lbg] qmddf Pp6f csf]{ s[ltÚdgÚsf] hGd ePsf] 5 . sfe|]sf] df6f]df ;+3if{ u/L :yflkt ;flxlTos k|ltef /fd ;'Gb/ b]phfsf] d"ncfj4tf k|fl1s If]q;Fu 5. ;fy} logL z}lIfs, ;flxlTos, ;fdflhs / cGo If]qdf ;d]t ;dlk{t /x]/ lg/Gt/ l;h{gsd{ ul//x]sf Pshgf ;zQm o'jf slj klg x'g\ . k]zfn] lzIfs /x]sf slj /fd ;'Gb/sf] ÚefFlrPsf] dgÚ sljtf;Ë|x -@)^#_ k|sflzt 5 . ;dk{0fn] logL ljleGg gf}j6f ;flxlTos ;fdflhs ;+3;+:yf;Fu hf]l8Psf 5g\ . logn] Ps bh{g a9L ;flxlTos tyf u}x| ;flxlTos u|Gyx¿sf] ;Dkfbg klg ul/;s]sf 5g\ . logsf] k]zfk|ltsf] O{dfgbf/Lkg, ;lqmo ;dk{0f / pknlAwd"ns of]ubfgn] ubf{ lognfO{ ljleGg kfFrj6f ;+3;+:yfaf6 ;Ddflgt tyf k|z+l;t x'g] cj;/ ePsf] k|fKt 5 . slj /fd ;'Gb/ b]phfsf] klxnf] sljtfs[lt ‘efFlrPsf] dgÚsf] ædgÆ bf];|f] d'Qms s[lt ‘dgÚdf klg cfPsf] 5 . x'g ;S5, dg;Fu sljsf] ;zQm ?emfg ePsf]n] g} bf];|f] sfJos[ltdf klg cfPsf] xf];\. x'g klg ;S5, sljdg ÚdgÚs} ;]/f]km]/f]df kl/e|d0f/t / To;}sf] JofVofdf 5. Pstfsf nLnfWjh yfkfsf] pkGof; ÚdgÚ o'jfx¿df cToGt rlr{t /x]sf] xf] . o;n] k7g;+:sf/df Psk|sf/n] /f]a hdfPsf] klg xf] . ;flxTosf] ;Djw{gdf nfdf] Oltxf; agfPsf] ;+:yf æhgdtæåf/f k|sflzt k':ts ædgÆ 6Í cfn]sf] ;'Gb/ cfj/0fdf ;lhPsf] 5 . :jR5 dgsf slj, d'Qmssf/ /fd ;'Gb/sf] k|:t't d'Qms;Ë|x k7gLo s[lt xf] . h;nfO{ a'‰g dg}n] k9]/ dfq} k'Ub}g ;f]Rg' klg k5{ dg}n] . ljwfut ¿kdf x/]s ;h{s :jtGq x'G5 . d'Qm x'G5 . o;df klg 78 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
;h{sn] :jtGqtfk"j{s cfˆgf dvdnL / dgdf}hL efjgf k]z u/]sf 5g\ . elgG5,Úk|To]s ;|i6f cfˆg} cfsfzsf] afbzfx xf] .Ú h:tf] ls r/fnfO{ :jR5Gb eO{ dg nfu'~h]n p8\g s;}n] /f]Sb}g . t/ klg s]xL ;LdfaGwg t xf]nf Û xf], ;Ldf cjZo x'G5. Pp6f :yflkt ;Ldf jf dfGotfnfO{ k5\ofpFb} cfhef]ln rn]sf] Ú:df6{Úcfsf/df ædgæ cfPsf] 5 . o;leq k|rlnt d'QmsLo rt'ikbL sljtfsf] ;+/rgfsf s'n !)* /rgf ;d]l6Psf 5g\ . ltgdf s]xL 5f]6f r'8\sfh:tf x/km 5g\ eg] clwst/ s]xL cf};t demf}nf / Psfw nfdf x/kmsf klg 5g\ . hlt 5g\ lghTj bzf{pg] lsl;dsf 5g\ . ;+u|xdf ;d]l6Psf /rgf ;/n 5g\ sljh:t} . a'lemg] 5g\ ;lhn} . ;du|df z}nLn] s]xL kl/isf/ eg] vf]h]sf] b]lvG5. efiff :t/Lo x'Fbfx'Fb} o;nfO{ b|'tn]vgsf] b'ik|efjn] crf/df afn'jfsf s0f e]l6Pem}+ agfPsf] 5 . ;fy} s[ltdf ;dfj]z ePsf /rfgf cem} dflemg ;Sy] ls eg]em}+ st} st} nfu] klg hLjGttf / sfnftLt agfpg ;|i6fn] snfd"Nosf] Vofn u/]sf5g\ . ;du|df ljwfut ul/df sfod /flvPsf] 5 . k|:t't d'Qms ;+u|xdf :jb]z k|]d of df6f]k|ltsf] cufw cf:yf emlNsPsf] 5 . qmflGtr]t tyf hfu/0f / hLjgsf zfZjt cg'e"ltx¿ k|s6 ePsf 5g\ . >dsf] ;Ddfg k|s[ltsf] u'0fufog, ;+:s[ltrrf{, eft[Tjk|]d, :jfyL{kgk|lt k|xf/, lj:tf/jfbdfly rf]l6nf] JoË\o ,:jfledfg v:sg glbg] pb\3f]if, jL/tfsf] k|z+;f, cWofTdr]t, /fi6«k|]d, s';+:sf/af6 d'lQm h:tf Jojxf/k/s / ;fdflhs s'/fx¿ k|z:t} e]l6G5g\ . sljdf st{Jo ljd'v aGb} uPsf] o'jfzlQmk|lt lrGtf / uDeL/tf 5 . ;Ldf/Iffsf] lrGtf / x'6x'6L 5 . bdgsf] lj/f]w 5 . dfgjtfjfb 5 / 5 g}lts rl/qdf z'4Ls/0fsf] cfXjfg . d'Qms c¿ ljwfsf t'ngfdf a9L g} r6gLk"0f{ x'g' o;sf] :jefj xf] . of] tTsfn /;f:jfbg ul/g] 5f]6f], dL7f] / cToGt} k|efjzfnL ljwf klg xf] . /fd ;'Gb/sf d'Qmsx¿ cg'/fufTds ,5]8vfgL, tfTsflns /dfOnf]eGbf dfly p7]sf 5g\ . a]Un} :jfb a]Un} kl/sf/ geP klg oL rNtLsf] Úkm];gÚeGbf leGg} 5g\. ;du|df d'Qmssf/ /fd;'Gb/ b]phfsf] of] d'Qms s[lt ædgÆ ;flxlTos pknlAw xf] .
* rpt.sagar74@gmail.com
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 79
‘Tof] Pp6f laxfg’df 8'a'NsL dfbf{ c?0f vqL ægbLÆ
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
g]kfnL ;flxTosf ljleGg ljwfx¿df snd rnfpFb} cfPsL ;flxTosf/ ONof e§/fO{sf] ‘Tof] Pp6f laxfg’ gfds syf ;ª\u|x gjf}+ s[ltsf] ¿kdf k|sflzt ePsf] 5 . syfsf/ ONofsf] ‘dg dg} t xf]’ syf;ª\u|x klxnf] s[ltsf] ¿kdf @)^) ;fndf lg:s]sf] lyof] . g]kfnL ;flxTodf ;a}eGbf a9L kl9g] ljwfsf ¿kdf cfVofgÙ To;df klg syfnfO{ lnOG5 . g]kfnL ;dfhdf e]l6g] ljleGg k|j[lQ / rl/qx¿nfO{ lrq0f ub}{ ONofn] syfx¿ a'g]sL 5g\ . ;fdflhs hLjgdf b]v] ef]u]sf] snfTds Pj+ l;nl;n]jf/ k|:t'lt g} syf xf] . pgsf] of] s[ltleq Tof] Pp6f laxfg, cfhsf] lbg, d b'MvL 5', hLjgsf] cy{ vf]Hb}, km]l/ ltdL ofb cfof} nufot ljleGg zLif{ssf kGw|j6f syfx¿ /flvPsf 5g\ . pgsf syfn] ljljw kIf / ljifosf] p7fg dfq} gu/]/ tfls{s lgisif{ klg lgsfNg ;Ifd ePsf] 5 . gf/L :j/, gf/L r]tgf, gf/L :jfoQtf / :jfjnDagsf cjwf/0ff pgsf syfleq ;d]6]sf] b]lvG5 . pgn] n]v]sf syfx¿df gf/Lk|lt ljz]if rf;f] /flvPsf 5g\ . syfsf/ ONofsf syfsf] kl/j]z zxl/of 5 / s]xL syfdf ljb]zL kl/j]z ;d]t 5 . o; syf;ª\u|xleqsf] Tof] Pp6f laxfg zLif{ssf] klxnf] syfdf hf]h]km x'Fbf xfdL klg t slQ hfg] uYof}{ lg tL 6fk'x¿ 8'Ng . ToxL aUuLdf r9]/ hf]h]kmsf] sfFwdf 6fpsf] c8\\ofP/ 6fk' 3'Dbf :ju{ g} k'u] hlQsf] nfUYof] clxn] klg df/d/f ;d'b|df 8'ª\uf km]l/x¿ TolQs} ;nanfO/x]sf 5g\ elgPsf] 5 . hLjgsf] cy{ vf]Hb} zLif{ssf] syfleq /ª\u;+u} v]nL/x]sf d]/f xft . dg cfgGbsf] cg'e"ltdf sfjf vfFb} u/]sf] kG5L;/x eO/x]sf] lyof] elgPsf] 5 . km]l/ ltdL ofb cfof} zLif{ssf] syfdf yfxf 5}g clxn] dg el/ el/ lg;[t eO/x]sf d]/f oL efjx¿ k|]d x'g\ of dfq ltd|f] ;Demgf . t/ of] dg clxn] jt{dfg lal;{lbP/ ltg} lj:d[t ctLtdf k'Ug vf]Hb}5 . ljutsf ltg} lgZ5n / lga{Gw efjgfdf a/flng vf]Hb}5 elgPsf] 5 . cfdf cyf{t\ ;/f]hf a]g syfleq ;/f]hf a]gsf] s'/fn] :tAw ePF d . pgsf] s'/f ;'lg/xbf yfx} gkfO{ s'g a]nfb]lv cfFvfaf6 cfF;'sf] wf/f alu/x]sf] /x]5 . s] dgsf] ;DaGw klg /utsf] ;DaGw h:tf] uf9f x'g ;S5 syfsf/ ONofn] eg]sL l5g\ . 80 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
jt{dfg ;dodf syf n]vgdf cTofw'lgs ;f]r / gjLgz}nL k|:t't x'g] u/]sf 5g\ . o; b[li6n] x]bf{ ONofåf/f n]lvPsf syfx¿ cWoog ubf{ zLif{s, ;+/rgf, ljifoj:t' / k|:t'ltdf klg To;sf] cfef;;Dd kfOFb}g . s'g} syfsf] vfsf agfO;s]kl5 zAbdf gptf?~h]n;Dd syfsf/ ONofnfO{ Psk|sf/sf] 56k6L eO/xG5 . ljz]if u/L ltgsf kfqx¿n] pgsf cfFvfjl/kl/ cf]xf]/–bf]xf]/ u/]/ / cg]s ptf/– r9fjaf6 kl/l:yltx¿ u'lh|P/ dgnfO{ kL8fbfoL agfOlbG5g\ . ONofn] cfˆgf syfsf kfqx¿;Fu w]/}k6s v';L ;f6]sL l5g\ / slxn]sfxL+ cfFvfel/ cfF;' kf/]/ ;fFemx¿df pbf; klg ag]sL l5g\ . pgnfO{ nfUbf] /x]5 syf n]Vg' Pp6f kL8fbfoL cg'e"lt klg xf] . slxn]sfxL+ pgL ;f]lR5g\ hLjg cfkm"n] ;f]r], ef]u]h:tf] / c¿n] b]v]h:tf] x'Fb}g zfob . dflg;sf] k|j[lQnfO{ Pp6} kl/efiffdf ;d]6\g g;lsP klg hLjgsf sltko ptf/–r9fjx¿ sxL g sxLF d]n vfO/x]sf x'G5g\ . ltg} kl/eflift, ckl/eflift ;DaGwx¿nfO{ pgL sltko syfx¿df s]nfpg] sf]lz; ub{l5g\ . st} pgL pxL t xf]Ogg\ zLif{ssf] syfleq k9fOsf nflu ;Gtfgsf afa'n] e|i6frf/sf] ;xf/f lng'kg]{ kl/l:ylt l;h{{gf ul/lbg] ;Dk"0f{ kl/l:yltsf] bf]if /0faxfb'/n] s;nfO{ lbg] lgwf] ug}{ ;s]g . w]/} a]/;Dd log} k|Zgn] dlyª\un l/+ufO/x] klg cflv/ /0faxfb'/;+u o;sf] pQ/ lyPg elgPsf] 5 . :68L :68L :68L zLif{ssf] syfleq d]/f] hLjg t lalu|of] lalu|of] ;/ t/ d d]/f b'a} 5f]/Lsf] hLjg lauflb{g . pgLx¿nfO{ v"a k9fp5' . pgLx¿n] hlt w]/} k9\g ;s] klg d k9fp5' . cfkm"n] hlt;'s} b'Mv si6 ug'{k/] klg d ltgLx¿nfO{ k9fp5' . clg ;/ d]/f 5f]/Lx¿ dh:tf] d"v{ 5}gg\ elgPsf] 5 . Ps o'udf cfPsf] Tof] Pslbg zLif{ssf] syfdf k[YjLsf] /L; cem} zfGt sxfF ePsf] /x]5 / . bfFt ls6ls6 ub}{ km]l/ sfDg yflng\ a;'Gw/f . pu| ¿kn] olt 8f]nfodfg Û clg olt rnfodfg Û dfgf} 7f]; w/tLdfly xf]Og s'g} ultzLn j:t'dfly plePsf 5f}+ . cfkm" To;dfly cl8O/xg ;ª\3if{ ub}{5f}+ elgPsf] 5 . Tof] dfG5] v/fa xf] zLif{ssf] syfleq /df cfkm}+ klg afcfdf;+u l/;fpg gvf]h]sL x}g . h'g /ft p;n] cfdfafa'sf] To:tf] s[To b]vL ef]lnkN6 p;nfO{ cfdf;+u ;f/} /L; p7]sf] lyof] . l5 < a'af t x'g' ef] ef], cfdfn] klg To:tf] cgf}7f] s'/f] s] k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 81
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
u/]sf] xf]nf . /fd|f] s'/f] u/]sf] eP lbpF;f] ;a}n] b]Vg] u/L lsg gu/]sf] . /flt cFWof/f]df ;a}n] yfxf gkfpg] u/L lsg u/]sf] elgPsf]] 5 . syfsf/ ONofsf km'6s/ /rgfx¿ ljleGg klqsfx¿df a]nf a]nfdf k9\g kfOG5g\ . syfsf/ ONofsf syfx¿n] kf7ssf] ;+j]bgfnfO{ h'/d'/fOlbPsf] kfOG5 . syfn] kf7ssf] ;f]rfOdf >Lk]r nufP/ :kGbgdf /fh ug{ ;s]sf] b]lvG5 . hLjgsf k|To]s kn syfj:t' x'g\ eg] ;dfhsf k|To]s 36gf syf x'g\ . syfsf/ ONofåf/f n]lvPsf syfx¿df cfˆg} ljz]iftfx¿ 5g\ . ONofsf] ;Dk"0f{ syfsfl/tfnfO{ cWoog ubf{ pgL k|v/ ;fdflhs / ;dsfnLg r]tgf ePsL clg ljljwtfk"0f{ ljifox¿df snd rnfpg ;Sg] Ps syfsf/ x'g\ . hLjg Pp6f ;Demf}tf g} /x]5 zLif{sleq ljj]s Toltv]/ sfhdf aflx/ lhNnf uPsf x'gfn]] afFsL /ft ldgfnfO{ cfˆg} sf]7fdf cf>o lbg p;nfO{ ufx|f] ePsf] lyPg . t/ ldgf cfˆgf] k~hfaf6 km'lTsPkl5 w]/} a]/;Dd p;sf] nf]Ug] hon] sf]7fsf ljleGg ;fdfgx¿df d'Ssf xfg]/ nfQfn] xfg]/ /L; kf]v]sf] dfly sf]7fdf k|i6}} ;'lgPsf] lyof] syfsf/ ONofn] n]v]sL l5g\ . cfh d pGd'Qm 5' zLif{ssf] syfdf cfsfzdflysf] 3fd sf]dn ag]/ xfdLnfO{ rf/}lt/af6 cfˆgf] Gofgf] cFufnf]df a]l//x]sf] 5 . cl3 ev{/ yfldPsf] kfgLn] 3fd klg Kof/f] nfUg] agfOlbPsf] lyof] elgPsf] 5 . d s] u?F Û zLif{ssf] syfleq d]]/f] cfFvf ltgsf] cfFvfdf 6fFl;g k'Uof] clxn] pgsf] cfFvfdf Tof] 3d08 lyPg t/ ToxfF s]xL lyof] h;nfO{ d}n] a'‰g ;lsg . ;s] k5'tf]====< elgPsf] 5 . d b'MvL 5' zLif{ssf] syfleq xftdf cfpg nfu]sf] 7"nf] ;'gf}nf] df5f cfˆg} b'a{ntfn] xftaf6 km'lTsg nfu]sf] ;To a'em]kl5 ysysL dfGb} k5'tfpg' l;jfo d}n] ug{ ;Sg] s]xL ePg elgPsf] 5 . syfsf/ ONofdf 36gf l6k]/ cg's"n kl/j]zn] l;ufg]{ v'aL 5 . ToxL k|j[lQn] ubf{ ONof g]kfnL ;flxTodf syfsf/df ¿kdf rrf{df cfPsL 5g\ . logsf] snd tLvf] 5 / ;dfhsf ljs[lt lj;Ëlt k|lt k|xf/ ug{ ;Ifd klg 5 . pgsf clwsf+z syfx¿df rl/q lrq0fnfO{ ljz]if hf]8 lbOPsf] 5 . pgsf] syf n]Vg] z}nL ;/n / af]wuDo 5 . pgn] syfdf s't"xntfsf] k|of]u lgs} ;r]ttfk"j{s u/]sL 5g\ . ;dfhsf ljleGg ju{, If]q, 36gf, rl/q cflbnfO{ kfqx¿sf] pko'Qm ;+of]hgaf6 /fd|f syfx¿ l;h{gf ug{ pgL ;kmn 5g\ . ONof ;flxTo l;h{gfdf x/xd];f v6\g] pmhf{ ePsL x:tfIf/ x'g\ . ;flxTo n]vgdf 8'Ag] n]vsx¿ vfnL a:g ;Sb}gg\ . s]xL g s]xL n]lv/x]sf x'G5g\ . syfsf/ ONofsf] syfn]vg cufl8 a9\b} hfcf];\ . cfpFbf lbgdf c¿ syf;ª\u|x hGdg ;s"g\ oxL z'e]R5f Û ( (*$!&(&^^$ à;fdfv';L dfu{, sf7df8f}+
82 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)
kfqf] km]l/g'df ;Lldt gofF jif{ Û
w
w
w .k h
as
sk
ha
ss
.c
om
;dorqm kl/jt{gsf] lgoldttf ;Fu} ;DjT;/ km]l/P/ gofF ;Djt\ @)&^ ;fnsf] cfudg ePsf] 5 . t/ @)&% sf] leQ] kfqf] x6fP/ @)&^sf] gofF leQ] kfqf] sf]7fdf 6fª\g' afx]s tflŒjs cGt/ xfdLn] cg'ej ug{ ;s]sf 5}gf}+ . h'g;'s} jif{ uPklg cfPklg xfdL g]kfnLsf] lhpg] d]nf] emg\ emg\ sl7g x'b} uPsf] 5. wgL emg\ wgL x'g] / u/La emg\ u/La x'g] k|lqmof oyfjt\ 5 . o:tf] k|lqmofdf ;'wf/ eP kf] gofF jif{ cfpg'sf] ;fy{stf dfGg ;lsGYof] . o;af6 wgLnfO{ dfq kf] gofF jif{ kmnbfoL x'bF f]/x]5 ] eGg] cfef; x'G5 . 7"nf 7"nf ejg aGg', ;8s aGg', xf]6n aGg' cflb s'/fnfO{ kl/jt{g / ljsf;sf] Bf]ts elgG5 . ;do qmdn] x'b} hfg] o:tf s'/fsf] ;Fu;Fu} yfKnf]df gfDnf], lk7\o"Fdf 8f]sf], 6fpsf]df af]emfsf] e'Qmdfg\ a]xf]bf{ klg hLjg wfGg wf} wf} kg]{ e"ldk'qx¿sf] hLjgz}nLdf slQ klg ;'wf/ gcfpg] k/jt{gnfO{ s] kl/jt{g eGg' < x's'dL /f0fftGq, k|hftGq, /fhtGq cflbnfO{ kmfn]/ clxn] xfdL nf]stflGqs u0ftGqsf] :jfb lnO/x]sf 5f}+ . t/ oL tGqx¿nfO{ kmfn]/ cfpg] gofF tGqn] hgtfsf] hLjgz}nLdf s] kl/jt{g s] ;d[l4 Nofof] t < lg/ª\s'ztf / k/fwLgtfnfO{ kmfn]/ xfdL ;Fu;Fu} :jfwLgtf / :jtGqtfdf kfOnf] 6]s]sf c¿ d'n's ljsf; / ;d[l4df sxfF k'lu;s] < xfdL emg\ tn tn efl:;b} u}/x]sf 5f}+ . s] o:t} l:ylt Nofpg zxLbn] Hofg ck]{sf lyP < hgtf qmflGtdf xf]ldPsf lyP < xfdLsxfF kl/jt{g cfof] t ;Qf;Lg / g]tfx¿df dfq cfof] . ;Qfsf cf;]kf;]x¿df cfof] . b]z / hgtf lglDt n8]sf eGg]x¿ cfh To;afkt\ Aofh / :ofh ;lxt cnNo P]Zjo{ / ;d[l4sf lglDt dl/xQ] ul//x]sf 5g\ . ltgsf] hLjgz}nL x]bf{ lxhf] /fi6« / hgtfsf] lxtsf lglDt dl/d]6\g] log} lyP t < eg]/ ljZjf; ug{ uf¥xf] kb{5 . hgtfn] 7"nf] ljZjf; u/]/, ljzfn ax'dt lbP/ lhtfPsf] ;/sf/sf] Ps jif]{ sfo{sfn lsg pNn]vgLo x'g ;s]g < ;Qfsf] dft / 3d08df g} /dfO/xg] k|jl[ Qdf ;'wf/ x'g ;s]g eg] hgcfqmf]z / hg ljå]ifsf] clk|o em6f/f] cfkm}l+ t/ ah|g5 ] eGg] ;f]Rg' a'l4dfgL x'g5 ] . oqf] ;'gf}nf] df}sf / hgtfsf] ;fy kfPsf] a]nf hglxt / /fi6«lxtsf k|efjsf/L sfd ug{ sl:;P/ nfluk/] cfhsf] hgcfqmf]z ef]lnsf] hglk|otfdf cjZo ¿kfGtl/t x'g5 ] . ;DalGwtx¿sf] a'l4sf] lasf]{ ;do 5Fb} pl3|of];\ Û log} efjgf ;lxt xfd|f lxt}ifL n]vs, kf7s / ;d:t g]kfnL dfqdf gofF jif{ @)&^ sf] xflb{s z'esfdgf Û
k"0ff{Í – !^)
j}zfv–h]7 @)&^
/rgf ÷ 83
w
w
w .k
ha
ss
kh
as
s.
co m
zlz zfxsf] t"lnsf
84 ÷ /rgf
j}zfv–h]7 @)&^
k"0ff{Í – !^)