रचना १६३ औँ अङ्क

Page 1

b'O{ dxLg] ;flxlTos k|sfzg jif{ %( c+s $ k"0ff{Í !^# sflt{s–d+;L/ @)&^

;xof]uL

s.

/f]rs l3ld/]

co m

k|wfg ;Dkfbs tyf k|sfzs

kh

as

;'wL/ l3ld/] – Joj:yfkg k|tLs l3ld/] – ;Dkfbg

ss

cfj/0f

w

w

w .k

ha

s]=s]= sdf{rfo{

n]–cfp6÷l8hfOg

z+s/ kf}8]n ;Dks{

&! nfdf]9'Ëf dfu{, uxgfkf]v/L, 6Ëfn sf7df8f}+ – % kmf]g M $$#@&)#, $$#@@)! e-mail : nepalirachana@gmail.com web: http://www.khasskhass.com

d'b|s M >L k|];, hfjnfv]n, nlntk'/, kmf]g M %%#@*@@ ljlzi6 ;b:otf z'Ns M 36Ldf ?= %,))).– o; cÍsf] ?= %).–


o; cÍdf % ^ * !) !! !@ !# !# !$ !^ !& !* !*

.c

om

5ljnfn pkfWofo lqe'jgrGb| jfUn] r]tgfy s0f]n …xl/t df]xg b'jfn ufoqLs'df/ rfkfufO{+ o'j/fh clwsf/L uf]s'n clwsf/L s]zj zdf{ uf]kfn a/fn s]bf/ ;Í]t /lZd l/dfn Pg aL hgsk'/L nfj0o ;fksf]6f

ss

g/]Gb|/fh kf}8]n !( /d]z vgfn #) /fd ljgo #^ o'j/fh d}gfnL #( /f;f $) uËf clenfifL $!

w

w

w .k h

as

sk

ha

sljtf dxfslj b]jsf]6fnfO{ v'nf–kq hLjgsf] ;k|;ª\u JofVof ;fGbfOnfO{ k|Zg Û rf/ 6'qmf d'Qms x]g{ OR5f 5 d]/f] l;h{gf / ;Eotf b'O{ d'Sts uhn k|0fo ;"q dvdnL ;fFemx¿ b]zsf] df6f] d]/f] ;/sf/ 1fg–dlxdf syf–n3'syf Ho]i7 gful/s Hofld/] ufpFsL dflxnL z]S;lko/ ljho–k/fho cfFvf ct[Kt Kof; n]v–lgaGw :jfledfgsf] cIfosf]zdf df:s rlr{t pkGof;sf/ Uofla|on ufl;{of dfv]{h cfb/0fLo u'? lzjrGb| a"9f] ¿v / rf}tf/f] s'/fsfgL ;|i6f nLnaxfb'/ IfqL ;Fusf] s'/fsfgL j[QfGt / ljj/0f …w/tLÚsf] klxnf] cª\s gla;]{sf ;Demgf x] gf/fo0f s] eof] Û s[lt ;dLIff ljwfg cfrfo{sf] …sdfOÚ df cfFvf nufpFbf hfkfgsf] bfOa'r'leq ahufO{+sf] xfOa'g

2 ÷ /rgf

lgdf{]xL Jof; ljgf]b ltldlN;gf

$$ %#

of]u]Gb| ltldlN;gf /d]zdf]xg clwsf/L cfTdf/fd v/]n

%^ %( ^#

h]aL vqL

^^

uf]ljGb lu/L k|]/0ff

&)

dfwj sfˆn]

&*

u0f]z l3ld/] …dfld{sÚ

*$

8f=uf]ljGbl;+x /fjt

(!

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


lr7L rk]6f xfd|f] s'/f xfd|f uf}/j Û dxgLo dxfslj Û ;j]{If0f lxhf] cfh

zÍ/ zfx÷c?0f gbL vqL !)) /f]rs l3ld/] zlz zfx

!)@ !)$

sf ljlzi6 ;b:o

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

gj/fh ;'j]bL, /fd]5fk÷afa'/fd kf}8]n, /fd]5fk÷gu]Gb|/fh zdf{, sf7df8f}+÷sfzLgfy a/fn, lj/f6gu/÷r"8fdl0f uf}td, sf7df8f}+÷ /d]z uf]vf{nL, jL/u~h÷;fdgfy kf}8]n, nlntk'/÷ k/z' k|wfg, sf7df8f}+÷ Clif/fd l3ld/], x]6f}+8f÷zª\s/ljqmd zfx, sf7df8f}+÷x/Lz slNkt sf7df8f}+÷8f= pk]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷?Sdgfy kf}8]n, nlntk'/÷P;\=aL= zfx, 6Lsfk'/÷df]xg b'jfn, ag]kf÷/Tg>L >]i7, sf7df8f}+÷pbok|sfz rfkfufO{+, sf7df8f}+÷sflt{s]o l3ld/], ;nf{xL÷8f= pk]Gb| dxtf], xfn d:sf], ¿;÷8f= eLid cfrfo{, xfn d:sf], ¿;÷8f= dl0f/fh kf]v/]n, xfn d:sf], ¿;÷hLjf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷v]d/fh nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷8f= ljlGbtf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷bLks e08f/L, sf7df8f}+÷ONof e§/fO{, sf7df8f}+÷g[k]Gb|k'?if oflb, nlntk'/÷gu]Gb|/fh Gof}kfg], uf]/vf÷uf]ljGb lul/ k|]/0ff, xfn cd]l/sf÷sdnf ;¿k, xfn cd]l/sf÷ljZj/fh af:tf]nf, kf]v/f÷8f= gj/fh rfln;], sf7df8f}+÷lbnLks'df/ rfkfufO{+,sf7df8f}+÷dfof 7s'/L, nlntk'/÷s[i0f ahufO{+, xfn a]nfO{t÷g/]Gb|/fh kf}8]n, sf7df8f}+÷lji0f'axfb'/ l;+x,sf7df8f}+÷uf]ljGbk|;fb >]i7, sf7df8f}+÷8f= ;'ifdf cfrfo{, nlntk'/÷/df zdf{, sf7df8f}+÷5lj/d0f l;njfn, sfe|]÷8f=d's]z rfln;], nlntk'/÷hn]Zj/L >]i7, sf7df8f}+÷ljef]/ a/fn, sf7df8f}+÷;ËLtf bfxfn, sf7df8f}+÷ ;xb]j uf}td, sf7df8f}+÷rGb|snf g]jf/, sf7df8f}+÷nIdL pk|]tL, sf7df8f}+÷j;Gt l/hfn, sf7df8f}+÷pGglt af]x/f …lznfÚ, sf7df8f}+÷?s' sfsL{, sf7df8f}+÷zld{nf v8\sf -bfxfn_, O6x/L÷ljhoWjh yfkf -nLnfWjh yfkfsf 5f]/f_, sf7df8f}+÷bfdf]b/ k'8f;}gL lszf]/, sf7df8f}+÷7fs'/ zdf{, u'NdL÷bof/fd bfxfn, sf7df8f}+÷O{=dx]Gb| u'?ª\, sf7df8f}+÷3gZofd /fhsl0f{sf/, sf7df8f}+÷cdL/ yfkf, sf7df8f}+÷;GbLk e§/fO{, xfn c:6«]lnof÷cgGtk|;fb jfUn], sfe|]÷kjg cfnf]s, sf7df8f}+÷lji0f'k|;fb zdf{ k/fh'nL, kj{t÷O{=;'dg k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷8f=;'lgtf k/fh'nL Pd=8L=, xfn cd]l/sf÷8f]lnGb|k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷s'j]/k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷lzj k|sfz, xfn cd]l/sf÷wg/fh lu/L, lrtjg÷uf]ljGbk|;fb l3ld/] …j]bdl0fÚ, sf7df8f}+÷kf]if rfkfufO{, ef]hk'/÷lg/~hg zdf{ l3ld/], sf7df8f}+÷8f=b'a;' If]qL, sf7df8f}+÷OGb|/fh kf}8]n, alb{of÷g/]Gb|axfb'/ >]i7, sf7df8f}+÷ljof]uL a'9fyf]sL, sf7df8f}+÷lji0f' cf]nL, sf7df8f}+÷afh'/fd kf}8]n, sf7df8f}+÷8f s]zjk|;fb pkfWofo, sf7df8f}+÷6]saxfb'/ lh/]n, bf]nvf÷/fd]Zj/ >]i7 hng, nlntk'/÷ljho rfln;], sf7df8f}+÷Zofd bfxfn, cf]vn9'Ëf÷dx]Gb| rfln;], sf7df8f}+÷b]j]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷k|bLks'df/ >]i7, nlntk'/÷dbg /]UdL, sf7df8f}+÷ls/0fljqmd yfkf, nlntk'/÷uf]kLs[i0f zdf{, sf7df8f}+÷uLtf s]z/L, sf7df8f}+÷of]u]z uf]vf{nL, xfn cd]l/sf÷jf;' >]i7, xfn cd]l/sf÷8f=an/fd uf}td, xfn cd]l/sf÷r]jgk|;fb sfˆn], /fd]5fk÷dx]z uf]vf{nL, nlntk'/÷h]aL vqL, kfFry/÷8f=uf]ljGb/fh e§/fO{, sf7df8f}+÷>L/fd l;+x a:g]t, sf7df8f}+÷ /fh]Gb| e08f/L, sf7df8f}+÷e/t e§/fO{, sf7df8f}+÷o'j/fh l;+x sfsL{, nlntk'/÷c?0f clwsf/L, lj/f6gu/÷w|'jxl/ clwsf/L -gGbgxl/ clwsf/L …cf]vn9'Ë]Úsf 5f]/f_, nlntk'/÷/fhs'df/ l3ld/], xfn stf/÷lxSdtaxfb'/ yfkf, xfn gfOh]l/of÷ldlynf b]jsf]6f, sf7df8f}+÷/fd]Zj/ km'ofFn, sf7df8f}+ ÷;"a;]g cf]nL, sf7df8f}+÷s]bf/ ;Í]t, /fd]5fk, xfn a]nfOt÷ uf]kfn a/fn, sf7df8f}+÷u+uf ;'j]bL, lj/f6gu/÷k|sfz P /fh, sf7df8f}+÷/fdk|;fb bfxfn, sf7df8f}+÷snfw/ sfˆn], sf7df8f}+÷nLnfgfy >]i7, l;/fxf– #÷rGb|sfGt cfrfo{, c3f{vfFrL÷gjk|1fkg ;flxlTos klqsf, af/f÷cfEof k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷ljdn cof{n, sf7df8f}+÷ljgob]j n'OF6]n -df= jf;'b]j n'OF6]nsf gflt, 8f= ljBfb]j zdf{ n'OF6]nsf 5f]/f_, sf7df8f}+

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 3


sf] ;"rgf

as

sk

ha

ss

.c

om

• k|Llt kmG6df 6fOk u/L O{d]nåf/f k7fOPsf :t/Lo /rgfnfO{ u|fXotf lbOg]5 . • k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf n]vssf] t:jL/, 7]ufgf, Od]n, kmf]g g+= ;d]t clgjfo{ ¿kdf k7fpg' kb{5 . • k|sfzg cof]Uo, c:ki6, ga'lemg] cIf/ ePsf x:tlnlvt ;fdu|L :jLsfo{ x'g] 5}gg\ . • s[lt ;dLIff lglDt k':ts k7fpFbf k':ts @ k|lt klg k7fpg' kb{5 . • k|sfzgfy{ cfPsf ;fdu|Lsf] cTolws rfksf sf/0f tTsfn k|sflzt ul/xfNg xfdL c;dy{ 5f}+ . • ;fdu|L k7fPsf] rf}yf] cÍ;Dd klg k|sflzt geP /rgf c:jLs[t ePsf] 7fGg' kb{5 . • ‘/rgf’ df k7fO;lsPsf ;fdu|L c¿ klqsfdf klg k7fOP / b'j}lt/ k|sflzt x'g uP eljiodf To:tf /rgfsf/sf ;fdu|L …/rgfÚdf k|sflzt gx'g ;S5g\ . k]m;a"s, 6\jL6/df /flvPsf ;fdu|L klg c:jLsfo{ x'g]5g\ . • ‘/rgf’ df k|sflzt ;fdu|L k|ltsf] bfloTj ;DjlGwt n]vsdf g} /xg]5 .

w

w

w .k h

k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf pko'{Qm a'Fbfx¿df Wofg lbg cg'/f]w ul/G5 .

4 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


dxfslj b]jsf]6fnfO{ v'nf–kq

sljtf

5ljnfn pkfWofo

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cUnf] pQ/sf] lxdfn r'ln xf} s}No} gem'Sg] ltdL . dfxf;fu/ xf} cyfx hnsf s}No} g;''Sg] ltdL .. wtL{ xf] hgsf ljzfn dgsf 8Ub} g8Ug] ltdL. gLnf] cDa/ xf} v'nf Åbosf lgM:jfy{ ;]jL ltdL .. ! b'Mv} b'Mv ;x]/ hLjg laTof] cfPg /fd|f] If0f . csf{s} pksf/ vflt/ ltdL lx+8\Yof} lg /ftf]lbg .. ;Qmf] sd{ u¥of} ;dfh lxtsf] cfkm" cFWof/} a;L . pRrfNof} ;anfO 1fg u'0fn] cfˆgf] eof] b'u{lt .. @ ljåfg\ kl08t Yof} k|l;4 s'nsf ljZj}e/L rlr{t . g]kfnL hgn] a'em]g dlxdf x"Fbf ltdL hLljt .. :juf{/f]x0f e};s] kl5 a'‰of] ;|i6f 7'nf x'g\ egL . >4f;fy avfg u5{ clxn] cToGt cfb/\ u/L .. # pmFrf] efj e/L :jb]z lxtsf] ufof} ;bf zfgn] . /fi6«f]Tyfg lgldQ h] hlt u¥of} cfgGb pT;fxn] .. e'Ng] 5}g sbflk ;j{ hgn] ug]{ 5 >4f ;w}+ . sfnLbf; ;dfgsf slj egL ;Ddfg ub}{ v'k} .. $ s}n]tf clws} lg/fz x'gu} kfun\ d x"F kf] eGof} . cfˆgf] zflGt lgjf; Tofu u/b} sfzLlt/} nlDsof} .. o:tf]df klg nlqof}g slxNo} ;Ddfgn] ltli6of} . b'MvL lgDg ;dfhsf k|lt eg] ;fx|} bofn" lyof} .. % vfof} ;fu / l;:g' g} a? ;w}+ dfUof} g r'Tyf] eO{ . cfˆg} kf}/vn] pkfh{g u/L vfof} lg ;Gtf]ls e} .. afF8Øf} lgDg ;dfhnfO{ a? tf e]6\tf egf}+ So} wg . sGh':ofO{+ lyPg lelq dgdf o:t} lyof] hLjg .. ^ ltdLn] n]v]sf s[ltx¿ ;w}+ /lIft /x'g\ . ltdLn] b]vfsf] ;'kylt/ hDd} lx+l8/x'g\ .. ltdLn] af]n]sf] ;'dw'/ ;'jf0fL u'Flh/xf];\ . ltdLn] afn]sf] emndn pHofnf] alg /xf];\ .. k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

à9]lsofh'nL, c;d, ef/t /rgf ÷ 5


hLjgsf] ;k|;ª\u JofVof lqe'jgrGb| jfUn]

ss

.c

om

z'¿ lSni6 sljtf k|To]sk6s k|To]s x/kmn] lbG5g\ leGgfy{ Pp6f ljBfyL{nfO{ ;hfo ul/G5– …ug{ ;s]g hLjgsf] ;k|;ª\u JofVofÚ af6f]sf] k|f/De / cGTo sljtfsf] p7fg / a}7fg af6f]h:t} sxfF vl08t 5 hLjg < df6f]h:t} sxfF ljeflht 5 hLjg < uf]nf4{df af6f] u'dfpg]x¿ hLjgnfO{ ofqfsf] zAbfy{df JofVof u5{g\ .

w .k h

as

sk

ha

Ps nf]6f kfgLn] el/G5 ufu|L Ps nf]6f kfgLn] ufu|L el/b}g ufu|Lsf] ef]sdf ;'g;fg gbL axG5 ufu|Ldf aGb 5 gbL aUg'sf] sljtfnfO{ gbLn] u5{ JofVof …hLjg gbLh:t} Kof;n] aU5Ú

w

w

‰ofndf pbfpF5 3fd / ;ª\3f/df c:tfpF5 t'n;Ld7df Pp6f t'n;L /f]lkG5 zogdf lji0f'sf] lgb|f nlDAfG5 lgbfpg]x¿n] hfuf dflg;sf] ;kgf b]V5g\ / ;kgfsf] ;k|;ª\u JofVof u5{g\– …hLjg ;kgfh:t} lg/fsf/ 5Ú sfF6Ldf em'08ØfOPsf] sflZd/Lsf]6 sfFwdf w'nf]n] jL/tfsf] tSdf vf]H5 sf6]sf v's'/Lx¿ sfl6gsf nflu pWofOG5g\ slt sk8f sfF6Ldf em'l08G5g\

6 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


zxLbsf cg'xf/df a/f, lhd'jfnL pGd"ngkl5sf] lgMzAb 5 8fF8fsf] rf}tf/L 3f]8faf6 cf]n]{/ lhDd'jfnn] kmfF6 b]vfP/ JofVof uy]{– hLjgsf] ;k|;ª\u …latf{df wfg e'mn]sf] 5Ú

kh

as

s.

co m

tLgkft]df Ao"FemG5 laxfg / tLgkfg]df lgbfpF5 /ft s'v'/fsf efn]n] ufpF5g\ k|ultzLn /fu …pHofnf] eof] .Ú cfdfn] rnfPsf] hfFtf]n] ultsf] s'g bf}8fxfdf k|ultsf] ofqf ;Sof] < sldnfsf] n:s/df gflkPsf] 5 hLjgsf] uh / sldnfx¿ hLjgsf] ;k|;ª\u kl/efiff lbG5g\– …P, p8\g] l5lrld/f xf] df6f]df emg]{ 5f} ef]ln laxfg ÛÚ

w

w

w .k

ha

ss

Ps lSni6 Crf k|To]sk6s k|To]s zAbn] lbG5g\ leGgfy{ Ps caf]wnfO{ sf/afxL ul/G5 hLjgsf j}lZjs kl/efiffsf 7]nLdf lsg u/]sf] p;n] …gf]6 ckm l8;]G6Ú < a/f, af6f]df lx8\5, /fhdfu{ 5}g df6f]df v]N5 k|ltof]lutf x}g / hLjgnfO{ cfˆg} zAbn] kl/eflift u5{ df6f] / af6f]sf ;k|;ª\u k+lQmn]– df6f]h:t} sxfF vl08t 5 hLjg < af6f]h:t} sxfF cGTo 5 hLjg uf]nf4{df af6f] u'dfpg]x¿ hLjgnfO{ ofqfsf] zAbfy{df JofVof u5{g\ / zjofqfsf] eL8df hLjgsf] cy{ vf]H5g\ . foden2058@gmail.com

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 7


;fGbfOnfO{ k|Zg Û r]tgfy s0f]n …xl/t

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

l6Da'ªkf]v/Ldf s~rghª\3fsf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ ;efkf]v/Ldf dsfn'sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ b"ws'08df ;u/dfyfsf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ ;fGbfO, ltd|f] Pp6} k|Zg x'g]5– 5fofF k/]/ s] x'G5 < — R5f]/f]Nkfdf uf}/Lzª\s/sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ uf];fOFs'08df nfª6fªsf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ ltlnrf]df dgf:n'sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ ;fGbfO, ltd|f] Pp6} k|Zg x'g]5– 5fofF k/]/ s] x'G5 < — b"wkf]v/Ldf cGgk"0f{sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ km]jfdf df5fk'R5«]sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ l8a|'ªs'08df wf}nflul/sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ ;fGbfO, ltd|f] Pp6} k|Zg x'g]5– 5fofF k/]/ s] x'G5 < — :ofk'{tfndf l;:g]sf] 5fofF k/f];\ gk/f];\

8 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

kmf]S;'G8f]df sf~hL/f]jfsf] 5fofF k/f];\ gk/f];\ ;fGbfO, ltd|f] km]l/ klg Pp6} k|Zg x'g]5– 5fofF k/]/ s] x'G5 < — /, ;fGbfO, ltdL km]l/ klg k|Zgx¿ ug{ ;Sg]5f}– dfg;/f]j/df s}nfzsf] 5fofF k/] klg gk/] klg clk / ;}kfnsf] st} 5fofF g} b]Vg gkfP klg hLjgdf s] cy{ 5fofFsf] < lhGbuL 5fofFd} /dfpg] xf] eg] oyfy{df ;fIfft\ pleg]x¿sf] s] cy{ < cfˆg} ;fy{s cl:tTj x'g]x¿sf] s] cy{ < — ;fGbfO, ltdL ;w}+ k|Zgdfq ;f]W5f} x/]s s'/f;Fu hLjgsf] cy{ vf]H5f} /, eG5f}– dfG5] s]jn c¿sf] 5fofFdf /dfO/x]5 dfG5] s]jn c¿sf] dfofdf /dfO/x]5 /, /Dbf/Db} dfG5]n] cfˆg} cl:tTj e'ln/x]5 uDbfuDb} dfG5]n] cfˆg} :jTj lal;{/x]5 Û — d olta]nf, ;fGbfOdfly g} Pp6f ljzfn k|Zg /fVb}5'– ;fFRr} k|Zg} gug]{ dfG5]sf] hLjg s:tf] x'G5 xf]nf < —

 chetnathkanel@gmail.com

à>[ª\uf, u'NdL, xfn M gofFafg]Zj/, zª\vd"n, sf7df8f}F–#!

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 9


rf/ 6'qmf d'Qms df]xg b'jfn != cf/De

@= cs:dft\

om

dg–dgdf ljZjf; ;fFr]/ s'lb/x]5' tg–tgdf pmhf{ ylkP/ afFlr/x]5' s] d dg / tgdf cfkm"nfO{ vf]Kg hfg]/ – cf:yf–cf:yfdf ljho ;f]r]/ /dfO/x]5' .

ha

ss

.c

lxdfnaf6 lxpF v;fNb} dfof nufPsf] x]l//x]5' 3fd nHffpFb} lxpF ;'D;'DofPsf] k/}af6 b]lv/x]5' s:tf] jflxoft\ b]Vg'k/]sf] egL d';fx¿ eflu/x]5g\ – lxd–s0fx¿ cfkm"–cfkm"df dg ;f6]sf] ef]lu/x]5' .

sk

#= cfgLafgL

w

w

w .k h

as

ToxfF x]/Ù csf{nfO{ s'/f nufP/ efu vfg vf]Hg]x¿ x]/ nf} x}Ù if8\oGq ug{ l;s]/ cfkm"nfO{ 7"nf ;lDemg]x¿ ef]ln;Dd s] l6Snfg\ / logsf oL sfnf 5n5fdx¿ – d'xf/ x]/Ù gfgLb]lv nfu]sf] afgL af]s]sf d'xf/x¿ .

10 ÷ /rgf

$= c;d~h;

km"nsf kftx¿ nHffpFb} 8fF7x¿ kf] x]l//x]5g\ xfFuflaufx¿ emsf]{ dfGb} ¿vx¿ kf] b]lv/x]5g\ otf hfpF ls ptf hfpF ub}{ xfjfx¿ alx/x]h:tf] – ed/fx¿ au}+rfdf uLt ufog kf] ul//x]5g\ . ))) *$!^#)$^% àag]kf, sfe|]

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


x]g{ OR5f 5 d]/f] ufoqLs'df/ rfkfufO{+

co m

cgf{, u}+8f / xfQL ;dtn e'lddf /Do zf]ef sxG5g\ 6f6]kf6] 5 af3} 9nkn u/b} b[Zodf uDo aG5g\ gfr]sf tL c;ª\Vo} km'/km'/ k'tnL 5}g t]/f] / d]/f] 8fFkm], d}gf / kf08f jl/kl/ lxpFdf x]g{ OR5f 5 d]/f] .

as

s.

Bf}/fnLsf ghLs} s'/s'/ s'/nL sf]onL k|]d ufF:5 av]{ kf]y|f rxf/L jg–jg d'h'/L /ª\udf /ª\u e5{ 9'Ss"/}sf] tof/L s'x'–s'x' sxgL a'‰g ;Snf rd]/f] 8fFkm], d}gf / kf08f jl/kl/ lxpFdf x]g{ OR5f 5 d]/f] .

ha

ss

kh

ufgf df}/L /;}df e'g'e'g' e'Fj/L km"nsf] uGw kfP rf}tf/Ldf ;';]nL o'js o'jltn] k|]d efsf /;fP rf}+/L vs]{ aufn} emd emd eml/df uf]7 /f]Hb} s6]/f] 8fFkm], d}gf / kf08f jl/kl/ lxpFdf x]g{ OR5f 5 d]/f] .

w

w

w .k

tGgf h:t} 5 gfuL nx–nx xl/of] 3fF;n] cfFt e5{ dflnËf]sf] 5 emf8L 3gg 3g st} aftdf jfo' ;5{ vf]Fr}df bL3{hLjL hnlw ;d/;L tfnsf] 5fn km]/f] 8fFkm], d}gf / kf08f jl/kl/ lxpFdf x]g{ OR5f 5 d]/f] . dfy}sf] pRrlaGb" 6n–6n lxpFn] uj{ em}+ 6lNs/G5g\ yfDg} kf] ;S5 s:n] < ;nn lxdgbL xLpFdf lrlKnv]N5g\ ;G;f/L ¿k;Hhf gog gh/n] rf]g{ ;St}g d]/f] 8fFkm], d}gf / kf08f jl/kl/ lxpFdf x]g{ OR5f 5 d]/f] . ;G;f/} 5Ss kg]{ /demd ;u/L b]z g]kfn Kof/f] hf] cfkm}+ dVv kg]{ xl/0f jge/L s:t'/L uGw Kof/f] n}hfcf] k|]d Kof/f] k/–k/ ku/L x[b\udL efj d]/f] 8fFkm], d}gf / kf08f jl/kl/ lxpFdf x]g{ OR5f 5 d]/f] .

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

(*$@)#$!%& àlj/f6gu/ /rgf ÷ 11


l;h{gf / ;Eotf o'j/fh clwsf/L

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

u/LaLn] xf]Og–lgtfGt ;f]vn] Kjfn} Kjfn] lhG;k]G6wf/L ;Hhgn] r'/f]6sf] ;sf]{nfO{ l/ª\df 5f]8]/ d'Gb|] 6fpsf] xNnfpFb} …x]Nnf] a|f] Û xfp cf/ o' < /8\; b]lvG5 lg ÛÚ eGbf lkml;Ss xfF;]/ lgwf/} 5f]lkPsf 9fsf 6f]kL xNNffpFb} ‘gd:t], ;~r} 5'Ù clg tkfO{+ Û s:tf] 5 <Ú zfob pm la|l6z ofqL xf] p;sf] l;SnfO{sf] Tof] dL7f] af]nLn] dnfO{ obfsbf 3f]TNofO/fV5, em:sfO/fV5 s] c+u|]hL dfq} l;h{gf / ;Eotfsf] d'xfg xf] t < ls xfd|f nfª6fª, yf]/fªkf;, 3n]ufpFm, n'Snf, gfDr] / ;Gbsk'/lt/ klg l;h{gf / ;Eotfsf d'xfgx¿ km'6]sf 5g\ :jo+e"sf r}Tox¿ / xfd|} kfvf kv]/fsf nfnLu'/fF;x¿df klg l;h{gf / ;Eotfsf d'xfgx¿ km'6]sf 5g\ .

 ubraj35@hotmail.com

12 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


b'O{ d'Sts uf]s'n clwsf/L

co m

!= 3/ 5f8]/ xtfl/b} lsg 8]/f ;5f}{ ltdL cgsG6f/ eL/ vf]Hb} lsg vf]nf t5f}{ ltdL dg ;kmf eP b]lv 9'Ëf klg b]ptf x'G5 cfˆg} cfFug cfˆg} df6f] lsg x]nf u5f}{ ltdL

àlj/f6gu/,

kh

as

s.

@= lx8\bf lx8\b} cfF;' em¥of] xTs]nfdf yflk/x]+ To} cfF;'n] lhGbuL sf] ;'v b'v gflk/x]+ xft uf]8fx¿ hDd} lxd k}/f]n] 5f]k]kl5 To} cfF;'sf] cu]gf]df lbg /ft tflk/x]+

ss

uhn

ha

s]zj zdf{

w .k

tf/f 5 Pp6} gedf rGb}| xhf/ b]V5' h] h] d b]V5' ;kgf nfU5 a]sf/ b]V5'

w

w

aNb}g r"nf]df cfuf] 3/df oxfF s;}sf] ;w}+sf] 5 oxfF s;}nfO bz}+ ltxf/ b]V5' s;sf] a'em]sf] 5 lrQ yf]/} k|flKtn] oxfF cfFvfdf cr]n ;asf 7"n} lzsf/ b]V5' em"6f] tYof+ª\ssf] e/df hf] af]N5 gfgfy/L p:fs} 5 of] hut\df j0f{g ckf/ b]V5' s'g efu sfl6kmfN5f}, s'g c+u ltdL km]5f}{ lgsf] x'b}g ca /f]u, b]z} ladf/ b]V5'. e]l6Gg uGtJo slxNo} lx8]/ o;df yfÚ 5 pN6} af6f] of] lx8\g ;asf] xtf/ b]V5' àla|;a]g, ci6«]lnof

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 13


k|0fo ;"q uf]kfn a/fn cfˆg} k"j{ k]zfdf ;uj{ kms{G5g\ . cfˆgf] ;Gtfgsf] lzIff :jf:Yosf] nflu vl6P/ cfˆgf] k'/fgf] k]zf k'gM z'¿ u5{g\ . t/ oxfF ;a} ;]jf lgj[Qx¿nfO{ /fHon] cfhLjg ;]jf ;'ljwf k|bfg ug{'k5{ x/]s ;/sf/ k|d'vnfO{ HjfO{+ kfn] em}+ /fHo n] cfhLjg kfNg} k5{ . :jf:Yo pkrf/sf] nflu /fHosf] 9's'6L l/TofP/ eP klg dxFuf] ljb]zL c:ktfnx¿df bf}8fpg} k5{

w .k h

ha

as

sk

b]z / b'lgofFsf] af/]df ltdL / d}n] hlt lrGtf u/] klg s]xL x'Fb}g eGg] s'/f yfxf kfP/ klg ltdL xb{d lrGtf u5\{Øf}

ss

.c

om

;'vdf b'vdf ;w}+ ;fy lbg] d]/L lk|of eg ltd|f] xfnva/ s] 5< ;ft ;d'b| kf/L k'u]/ klg lbg /ft ltdL d]/f] :jf:Yosf] af/]df gfltgfltgf, kl/jf/ / ufpF 3/sf] af/]df slt ;fx|f] lrGtf u5{\Øf} <

w

w

ob'j+zL em}+ cfk;df h'w]/ s'?j+z gfl;P em}+ cfˆgf] dg k/]sf] bn bnbndf km;]/ gfl;g nfu]sf] b]Vbf lrQ b'vfP/ ltdL cf}wL lrGtf u5{\Øf} ltd|f] ToxfFsf] h:tf] xf] / oxfF < ToxfF /fi6«klt cfˆgf] sfo{sfn ;lsPkl5 14 ÷ /rgf

lar/f] lgd'vf hgtf rflxF ufpFdf l;6fdf]n / hLjghn gkfP/ csfnd} e't'e't' dg{' k5{ x'g t ltdL / dÙ d / ltdL hf]l8Psf] slt g} eof] / < hfaf] em08} b'O{ aL; t xf] lg Û t/ klg xfdL b'O{sf] hLjg Ps} h:tf] lyof] dnfO{ lvl;Ss Hj/f] cfpFbf ltdL /ft /ft e/

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


56kl6Psf] ltdLnfO{ ;fwf/0f 6fpsf] b'Vbf d xb};Dd /GylgPsf] cl:t h:tf] nfU5

ss

kh

as

ltdL lrNnf] ;kmf ;'Gb/ ;8sdf lx8\5\of} d lxn] w'n] kmf]xf]/n] el/Psf] ;8sdf lx8\5' t/ klg d lagfsf] ltd|f] ;'v s] ;'v < ltdL lagfsf] d]/f] b'Mv s] b'v <

s.

co m

t/ cfh xfdL b'O{ b'O{ lt/ afFl8Psf 5f}+ d g]kfndf h]7f] lt/ ltdL cd]l/sfdf sfG5f] lt/ ltdL ;ft ;d'b| kfl/ ;d[4 b]zdf d ;ft ;d'b| jfl/ u/LaL / bl/b|tfn] nk]l6Psf] lxdr'nLsf] b]zdf

w

w

w .k

ha

;Fu} afFRg] ;Fu} dg]{ afrf afFw]/ df3sf] s6\s6fpFbf] df3] em/Lsf] /ftdf k'/f]lxt afh]sf] j]b jrgdf xflnPsf] Ps lrD6L l;Gb'/ / kf]t]df ufFl;Psf] of] gftf slt anjfg 5 lk|o < ltdL ;ft ;d'b| kfl/ eP klg d ;ft ;d'b| jfl/ eP klg xfd|f] of] k|0fo ;"q g s;}n] r'F8fNg vf]h]/ r'F8fNg ;S5 g s;}n] l5gfNg vf]h]/ l5gfNg ;S5  gopalpsdbaral@gmail.com àhf]/kf6L, d8\ufn, sf7df8f}+

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 15


dvdnL ;fFemx¿ s]bf/ ;Í]t

sk

ha

ss

.c

ps';d's'; udL{ ofddf jiff{t\sf] :kz{sf] cg'e"lt dfqn] klg lsg ?‰5g\ oL k/]nLx¿ < nuQ} km]l/ 5f]8]/ k|]dsf afl56fx¿n] oL b'O{ gognfO{ lgYf|'Ss lehfP/ lsg 6fl9g vf]H5g\ <

om

lr;f] zLtn of] /ftdf dGb xfjfn] lsg :g]lxn k|]d k|:tfj u5{ dnfO{ < pn]{sf xl/ofnL tL a}zx¿n] t'?Gt} km]l/ dnfO{ 5f]8]/ lsg k/ k/ efU5g\ <

w

w

w .k h

as

j;Gtn] ha kmqmg} cfF6]sf] Pp6f hLjgnfO{ k/fusf] s0f af]Sb} km"naf6 5'6fP/ Gofgf] dvdnL ;fFemnfO{ af]nfpF5Ù o:tf] nfU5– 3fd–kfgL 3fd–kfgL em}+ 8fF8f kfl/ b]lvPsf] OGb|]0fL h:t} r'krfk r'krfk ¿kfGtl/t x'g vf]Hb}5g\ zfGt zLtn dgx¿ cfpm Û caf]w slnnf oL dgx¿;Fu} arfcf}+ xfd|f dvdnL ;fFemx¿nfO{ Û kedarsangket@gmail.com

16 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


b]zsf] df6f] /lZd l/dfn

sd{sf kfOnfx¿n] cfzfsf] aLp /f]k]/ x] b]z ltdL;Fu afFRg rfxG5' ltd|} sfvdf dg{ rfxG5'

s.

co m

hLjgsf bf]af6f]x¿df kfOnf rfNb} x] b]z ltdL;Fu lx8\g dg 5 vf]nfsf] lgolt gbL / ;fu/df 8'a'NsL dfb{} ltd|f] kl5kl5 bf}l8/xg] dg 5

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

va/bf/ b]znfO{ glh:sfpm Ps lbg ltd|f] w/ftn g/xg ;S5 hLjgsf If0fx¿ Affwf k'¥ofpFb} d]/f] ult;Fu x'G5, d]/f] b]zsf] df6f] s]jn ;f]Rbf ;f]Rb} 38L / knfx¿sf] ult b]v]/ em:fË x'G5 d]/f] b]z, d ;f]Rg yfN5' d]/f] cl3lNt/ ;do kl/jt{g eP/ slxNf]sfxL+ dg} t/lËt x'Fb} To;} To;} df]lxt x'G5 dg el/ d]/f] b]zsf] ;'uGw lnP/ ltdL;Fu k|fy{gf u5'{ b]zsf] df6f] xftdf /fv]/ d ltdL;Fu afrf u5'{ hGd e"ldnfO{ d}n] s]xL lbg'k5{ ljGtL ub{} eujfg d]/f] b]zsf] df6f] ;bf d]/} /lx/xf];\ Û Û rashmirimal32@gmail.com

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 17


d]/f] ;/sf/ Pg aL hgsk'/L

sk

ha

ss

.c

om

sf]lknfd} lgdf]l7Psf 5g\ sof}+ s'df/L ;kgfx¿ b]v]/ klg gb]v]em}+ u/s]f 5' d}n] rf/fsf] vf]hLdf b]zfGt/ lgl:sPsf] dfp kG5L kmls{Psf] 5}g cem} ef]sn] 56k6fO/x]sf ar]/fx¿sf] cft{gfb ;'Gg gk/f];\ Û sfgdf 7]8L sf]r]sf] 5' Gofosf] aQL lgefP/ lbpF;} n"6 dRrfO/x]sf 5g\ gGbL÷e[+uLx¿ t/ s;/L y'gf}+ d of] ;f; kmg]{ gfsnfO{ gy'gf}+ t cf}wL uGxfPsf5f} ltdL d]/f] ;/sf/ Û àxfn tfgkf–!!, g]kfn6f/, sf7df8f}+

as

1fg–dlxdf

nfj0o ;fksf]6f

w

w

w .k h

Tof] lbn s] lbn hf] x'g ;s]g 1fglbn ! Tof] pbf; s] pbf; hf] x'g ;s]g 1fg pbf; @ Tof] dl0f s] dl0f hf] x'g ;s]g 1fgdl0f # Tof] jfs/ s] jfs/ hf] x'g ;s]g 1fg'jfs/ $ Tof] axfb'/ s] axfb'/ hf] x'g ;s]g 1fg axfb'/ % Tof] jfg]Zj/ s] jfg]Zj/ hf] x'g ;s]g 1fg]Zj/ ^

)@!–$&)%&*

à lj/f6gu/–!!, k|b]z g+= ! 18 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


syf–n3'syf

Ho]i7 gful/s g/]Gb|/fh kf}8]n

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cln jif{otf t[lKtsf emgf{x¿ kjgsf] ;'Vvf dgdf slxNo} 5rlNsPgg\ . vfgkfg a;p7 /xg;xg ;a} /;xLg eof] . ;'vsf OGb|]0fLx¿ pgnfO{ 5fofdf kf/]/ otfptf efUg]dfq eP, afFemf] hLjgdf slxNo} d]3dfnfx¿ al;{g ;s]gg\ . tLg jif{cl3 crfgs pgsL wd{kTgL lbjËt ePkl5 of] cj:yf cfOlbof] . s'g} 7"nf] /f]uJofw gnfuL ;f7L jif{d} ckem{6 hfg]nfO{ t /fd|} eof] eg]y] pgfp dfG5]n], t/ nf]Ug] / cfkmGtnfO{ Tof] 36gfn] c;Xo si6 ylklbof] . …b}jn] /fd|f] sfd u/]g of] dfldnfdf,Ú Û pgsf] cfˆg} ts{ lyof] . u[lx0fL u[lx0fLdfq lyOgg\, wd{kTgL klg lyOg\ . laxfg ;j]/} p7]/ :gfgWofg,k"hfkf7 uly{g\ . ltly >f4df cf}lw rf]vLgLlt ug'{kYof]{ . 6f9f guLr htf ePklg,k|To]s d]nfkj{ / tLy{ofqfdf kltnfO{ ;Fu} glnO{ hfFb}glyg\ . pgL wd{kTgLeGbf cem a9L u[lx0fL lyOg\ . rrf/ 5f]/f5f]/Lsf]=lb;f lk;fa PSn} ;Xof/]/ cfk}m+n] x'sf{Og\ . kltsf] sfv, la:t/fdf s'g} aRrfaRrLsf] Ps yf]kf lk;fj kg{ lbOgg\ . ;'Ts]/L la/fdL h:tf];'s} cj:yfdf klg sf]7f a/08f afy¿d cf]5\ ofg ;a} Psgf;n] ;kmf;'£3/ /fVtlyg\ . w"nf] lxnf]df v]Ng /dfpg] ;;fgf 5f]/f5f]/LnfO{;d]t slxNo} d}nf]w}nf] g/fvL x'sf{Og\ . vfglkgdf slxNo} tndfly kg{ lbOgg\ . kfngkf]if0f lzIffbLIff / laxfaf/L;d]t e};s]kl5 5f]/f5f]/L sf]xL ljb]z uP,sf]xL :jb]zd} ljleGg k]zf Joj;fo ;dft]/ nfvfkfvf nfu] . ;/sf/L k]G;gdf kjg bfxfnsf k|f}9 bDktLsf] u'hf/f rNb} lyof] . cwa];|f] joM;lGwdf PSsfl; wd{kTgL lbjËt ePkl5 pgsf] hLjg v8]/Lu|:t a~h/ hdLg ag]/ ;'Sg yfNof] . u5'{ eg]sf yf]/} sfddfq k"/f eP, afFsL cw"/f sfdsf] rfªdf lylrP/ oltv]/ ;Demgnfos s'/f s]xL aFr]g . hfaf] b'O{ x/km hLjg l6k]S;sf /fF6fn] vf6f a:g g;s]sf] 3fpmem}+ ps'r klN6of] . dWo jfg]Zj/sf] k'/fgf] 3/df 3l;|Fb} lyof] pgsf] hLjg . Ps lbg pgL ;fg}b]lv ldNg] ;fyL eStk'/ s6'Gh]sf jfdg nD;fnsf] gfltsf] ljx]ef]hdf hfFb} lyP . kltkTgL xn afFw]/ lax]a|tjGwdf hfFbfsf ctLtsf lbg ;lDemFb} Tot} x/fpFb} uP . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 19


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

ev{/ eTsfP/ nyflnË ag]sf] jfg]Zj/sf] ;8s stf s'gfleQf,stf dfem eGg] kQf] kfO;Sg' lyPg . lsgf/f nfu]/} k}bn rNb}ubf{ klg w/ kfPgg\, pgsf ;'lsnf sk8fdf 5\ofKk lxnf] 5\ofk]/ Pp6f sf/ 5]paf6} a]un] cl3 a9\of] . O:qL nufP/ lrl6Ss kf/]sf l3p/ª\sf donkf]; ;'?jfn lxnf]sf l56}l56fn] l5la{/] a'§]bf/ aGg k'u] . sf]6 klg lxnf]sf l56fn] afFsL /fv]gg\ . sk8flt/ x]g{ nfUbf lxnf] 5\ofKg] uf8L bDkr eO;s]5 . ;f]r], s'g} p208 lszf]/n] rnfPsf] lghL sf/ xf]nf Tof] . 6\ofS;L eP k}bnofqLnfO{ olt;f/f] cTofrf/sf] df/n] bk]6\t}gYof] xf]nf Û …kbofqLnfO{ cfˆgf] cGgbftf ;lDemP/ dfof u5{g\, xQkQ lxnf] w'nf] 5\ofKg] gsfd ub}{gg\ ;8ssf 6\ ofS;Ln],Ú pgsf] ljZjf; o:tf] lyof] . xKtflbg cl3af6} To;} ljx]ef]hsf]nflu tof/ kfl/Psf sk8f lyP tL . wf]jLsf] nfp08«Ldf w'nfOj/L O:qL ;d]t u/]/ l6lnSs 6NsfOPsf sk8fdfly PSsfl; lxnf]sf] l56f kbf{ uf]nLsf 5/f{ 5ftLdf laem]em}+ eof] . dg etetL kf]Ng yfNof] . …lxnfDd] sk8f lnP/ s;/L hfg] lax]ef]hdf < a?= 3/ kmls{g' a]z Û Ú Ps dgn] eGof] . …ot} st} wf/f] kfgL vf]h]/ sk8f ;kmf u/f}+ . lxFl8;s]kl5 TolQs} kmls{g' of t 8fs]sf] 7fpFdf hfFb}ghfg' b'a} /fd|f sfd xf]Ogg\ .Ú ljrf/sf] t];|f] g]q pl3|of] . …lghfdtL c:ktfnsf] zf}rfno l5/]/ sfd tdfd ug{ ;lsG5 .Ú rf}yf] 1fgrIf'n] ultn} ;'emfj lbof] . dlyËndf v'zvj/Lsf s'/fx¿ ;uaufP . geGb} lghfdtL c:ktfnsf] zf}rfnodf l5/]/ sk8fsf 6f6f6'6L wf]OkvfnL u/] . gw]fOPsf klg k'5kf5 kf/] . /fd|/L ;kmf gePklg 3'd}{nf;Dd eP sk8f . olQn] t sfd rNg}k5{ eGg] ljZjf;;fy c:ktfnsf] k|fË0fdf Psl5g otfptf na{l/P . sk8f xNsf ;'s]h:tf] nfu]kl5 t8ft8L uP/ k"j{ nfUg] a;df lelqPsf lyP . hfg' kg]{ e k' s6'~h] lyof] . w'nLv]nsf] a; r9]5g\ . xtf/df kQf] ePg . a; cfwf vfnL lyof] . ;L6 eg] Pp6} vfnL lyPg . v'OlnPsf cIf/n] ;'zf]let …h]i7 gful/sÚ eGg] Pp6f ;L6df uhwDd k/]/ huN6] l76f] a;]sf] . l76f5]p pleP/ ltg} cd"t{ cIf/lt/ b]vfpFb} eg]—…P efO < of] t Ho]i7 gful/s;L6 kf] xf] t ÛÚ …s] ef] t af h]i7 gful/s;L6 eP/ < d t a;]s} 5' lg . ;L6 Ho]i7 gful/ssf] xf]nf . c? a:g} x'Gg eGg] r}+ sxfF n]Vof 5 v} <Ú l76fsf] p6k6\ofª s'/f ;'g]/ a;leqsf dflg; unnNn xfF;] . t/ 20 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

pgsf] kIf lnP/ ;xfg'e"ltsf b'O{ zAb af]lnlbg] sf]xL ePg . Toqf]ljlw dflg;sf] cufl8 cfˆgf] t]hf]aw x'Fbfsf] kL8f krfpFg ufx|f] eof] . k5fl8 ;/]/ dflysf 808L ;dfpFb} an};Fu cl8P . dfG5] r9\g] dfq lyP , cf]n{g] Pp6} lyPg . 9f]sfcufl8 u'h'd'Hh eL8 nfluxfNof] . pleP/} cl8g t ufx|f] kg]{ cg'dfg u/] . …t}klg Tof] l76fn] ;L6 5fl8xfN5 ls < cl3 Vofn7§f u/]sf] dfq} xf] ls <Ú dgsf] dL7f] v'Nb'nL d]6\g Ps k6s km]l/ cg'/f]wsf] jrg kf]v]— …P efO < 5f]l8lbg':g , of] j[4j[4f a:g] ;L6 xf] ÛÚ …w]/} gsf/fpm a'9f Û d klg h]i7 gful/s xf] . ltd|f] lgwf/df j[4 eGg] n]Vof 5 / <Ú l76f] k8\lsof] . pgn] xQkQ kl/ro kq b]vfP . …To:tf d"n] gSsnL kl/rokq t hf];Fu klg x'G5 lxhf]cfh . sn]h 5f]8]sf] bzjif{kl5 klg ljBfyL{ kl/rokq b]vfP/ ef8f 7Ug]sf] sdL 5}g oxfF . To:tf afx|j6f kl/rokq b]vfpg ;S5' d .Ú l76f] TolQs} tfTof] . p;sf] /ftf]kL/f] cfs|f]lzt cg'xf/ b]v]/ pgsf dgdf t/Ë rNof] –…lxhf] /flt 7fpF7fpFdf ad k8\sfpFb} lxF8\g] dfG5] oxL t xf]Og <Ú cToGt rL;f] clg TolQs} eok|b cfzÍf h'd'{/fof] dgdf . w]/} srsr ubf{ e/] pg}sf] 3/df 3';]/ To:t} ad k8\sfof] eg] < Tolta]/ pgsf] /Iff ug]{ sf]xL e]6]gg\ . yfx} gkfO{ xftkfp sfDg kf] yfn]5g\ . 3fF6L SofKk ;dft]em}+ nfUof] . cfFvf wldnf eP . …kVnf;Ú eg]e}mF ub}{ /lGsPsf] Tof] l76fsf] cg'xf/ pgsf gfgLdf 8/nfUbf] cfsf/ lnP/ t}l/g yfNof] . ;sLg;sL dflysf 808Ldf e'ml0F8b} /x] pgL . …/fHon] t ltdLnfO{ ;L6 5'6\ ofPs} xf] lg Û ;dfhn] g} :jLsf/ u/]g t s] u5f}{ aa'/f ÛÚ leqleq s'l8Fb} aa{/fP pgL . dgdf k/fhokL8fsf] Hjfnf x'x{'/L blGsFb} /Xof] . …P a'9f k5fl8 hfpm t < Toqf] 7fpF vfnL 5 .Ú sG8S6/ 9f]sfaflx/ em/]/ pgLlt/ cf}+nf] 78\ofP/ k8\lsof] . …c¿nfO{ k7fpm . d ghLs} plqg] xf] efO ÛÚ pgsf] hjfkm lyof] . sG8S6/ pgsf] ;Lwf cufl8 ‰ofnaflx/ pleP/ xft nDsfpFb} km]l/ k8\lsof]— …k/ hf eg]sf] P a'9f < ;'Gb}g;\ . d''vfF xfGg' h:tf] Û sfnf] cg'xf/sf] afO;kRrL;] l76f] d'¶L a6fb}{ a;aflx/ ;8slsgf/df lrRofP/ k§f v]Ng yfNof] . p;n] nnsfb}{ u/]sf] ;'g] klg hjfkm lbg] zAb pgsf d'vdf cfPg . ;fFRr} lkl6xfNg] xf] ls eg]/ 8/fP . oltj]/ klg pgsf]nflu Ps zAb af]lnlbg] sf]xL k]mnf k/]g . pgL a;leq} cfjthfjt ug]{ :k]z /fv]/ lsgf/f nfu]sf lyP . s08S6/n] Tolt;f/f] v]b} ug'{kg]{ s'/f pgn] a'em]gg\ . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 21


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

Ho]i7 gful/ssf clwsf/ ;'ljwf ;x'lnotsfnflu sf]6]Zj/,eb|sfnLb]lv gofF afg]Zj/;Dd k6sk6s cfk}mFn] u/]sf ;Tofu|x, lj/f]wk|bz{gh:tf cfGbf]ng ;lDemP . udL{,hf8f],w'jfFw'nf] / ef]sltvf{sf] kjf{xljgf ul/Psf clwsf/ k|flKtsf n8fOFx¿n] cfk}m+dfly yKk8 xfg]h:tf] nfUof] . nlHht aGb} kL8fsf] cfF;' lkP/ pgL a;af6 ;Nnf3f/L plqP . plqFbf klg sfnf] cg'xf/n] cfFvf tg{ 5f]8]g Tof] s08S6/n] . a; 5f]8]kl5 yf]/} psfnf] af6f] kf/ ug'{ lyof] . t/ v'§f n"nf eP . k]6Ldfly yrSs a;]/ nfdf] ;f; km]/] . Ps dg t lax]ef]hlt/ gnfuL 3/ kms{'+h:tf] nfUof] . cl3 k}bn lxF8\bf clg a;df ePsf PsPs 36gfx¿ dgdf x'F8lnFb} / x/a/f v]Nb} lyP . TolQs} ;'4L x/fpnf e}m+ eof] pgsf] . s] u5f}{ t aa'/f Û ltd|} lkF9Ln] hGdfPsf,x'sf{Psf clg lzIff, ;bfrf/ k9fPsf ;Gtfg t x'g\ oL klg < s:tf] ;dfh lgdf{0f u/]5f} t ltdLn] <Ú cfkm}+nfO{ gfgfy/L k|Zg u/]/ aa{/fP pgL . k5'tf]sf cfF;' l;dl;d] jiff{ ag]/ aa{/L em/] . s]xL a]/ ysfO df/]kl5 cln dg lkm¥of] . la:tf/} 6's' 6's' psfnf] nfu] . clg lax]3/ k'u]/ cfzLjf{b,kmf]6f];];g / ef]het]/df ;xefuL eP . afNosfnb]lvs} w]/}y/L ;fyLefO{ Oi6ldq;Fu e]63f6 ukmufkm eP . /dfOnf];Fu lbg laTof] . a]n'sL 9Ln} 3/ kmls{P . ef]hdf /fd|} kl/sf/ bfa]sfn] lgoldt vfgkLgdf dg uPg . Ps lunf; b"wdf 5fs 6¥of] . klqsf lstfklt/ dg 8'nfpg vf]h]klg kf/ nfu]g . lj:t/fdf klN6Pkl5 klg lgb|f nfUg] ;'/ u/]g . lbp;f] lxnf] 5\ofKg]b]lv a;sf] j[4;L6 cf]u6\g] kfq rl/qsf Ps Ps b'j{rg / b'Jo{jxf/ dgdf v]ln/x] . bf]xf]/f] t]x]/f] kmGsf dfb}{ ltg} 36gfn] lbdfu /Gylgb} / srlN6Fb} ug{ yfNof] . 3l/3l/ jfy¿d hfFb} 3l/3l/ k;Lgfn] nyky aGb} k'5\b} tgfj / ;Gqf;sf] /ft k|x/k|x/ ag]/ aUb} uof] . laxfgLkvsf] xNsf lgb|fdf yf]/} a]/ ;kgf/t eP . gfltgLn] …afaf u/du/d lrof cfof]Ú eGb} lh:SofP/ ljkgfsf] b}nf] p3f/]sL lyOg\ . s]xL ;do t To;} lbgsf 36gf ;lDemP/ 6f]nfpFb} lat] . p:t} s/ gk/L 3/aflx/ lg:sg} dg nfu]g . ;f]daf/ laxLjf/ kz'klt, aunfd'vL hfg 5f]8]sf lyPgg\ . t/ To; lbgsf 36gfkl5 eg] af6f] lxF8\bf b]lvg] ofjt\ ultljlw ‰ofpnfUbf x'gyfn] . …kjg afa' < bfO /fltb]lv g} l;ls:t la/fdL x'g' efÚ 5, pw}pFe} rn]/ . ;'u/ k|];/ Psbd nf] eP5 . emf8f adg /f]lsg] gfd} 5}g .Ú laxfg kfFr}ah] hd'gf efph'sf] kmf]gn] pgL Ps l5g TolQs} xtk|e eP . afNosfnb]lv g} cToGt cfTdLo ;+aGw /xLcfPsf ljho bfO …tndfly 22 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

kg]{ t xf]Ogg\ <Ú b'lZrGtfsf] kxf8} 7l8of] lbdfudf . Ps;/f] n'uf le/]/ xtf/xtf/ af6fnfu] ljho bfO a:g] dl08vf6f/lt/ . l6lrª\ hfg] dfOs|f]df gofF afg]Zj/af6 pgsf] ofqf z'¿ ePYof] . 5]psf] Ps ;L6sf] 6fpsflt/ x]/] . …Ho]i7 gful/sÚ n]v]sf] t/ xfn Ho]i7 klg gful/s klg b'a} s'/f a'emfpg] cIf/ v'OlnP/ vFhfxf ag]sf b]lvP . gofF dfOqmf] a;sf k'/fgf cIf/x¿ h]i7 gful/sh:t} lg/y{s x'Fbf/x]5g\ ls Sof Û pgsf] dgdf ts{gf rNof] . ToxL v}/fFt] ;L6df klg ljBfyL{ 8]«;sf Pshf]/ s]6fs]6L vlK6P/ a;]sf /x]5g\ . pgLx¿ Ps tdf;n] df]jfOndf kAhL v]Nb}u/]sf] b]v]kl5 Tolts} lhNn k/] . …;L6 5f]8Ú egf}+ bz yf]s elgb]nfg\ Û cl:tdfq}sf] tfhf cg'ej 5Fb}lyof] pgL;Fu . ljjz cg'xf/n] a'9f] sfof bf]Ao|fpFb} k5fl8 ;/] . aRrf af]s]sL dlxnf otfptf /GkmlgFb} lyOg\ . …dlxnf ;L6df a;]sf t?gLx¿n] aRrf af]s]sL dlxnfnfO{ ;L6 5f]8g' kb}{g <Ú oIf k|Zg p7\of] pgsf] dgdf . t/ To;} k'm:;f ag]/ lanfof] klg . w'Djf/fxL rf]sdf dfOs|f]a; /f]lsof] . k5fl8af6 cufl8sf] u]6;Dd l5rf]Ng} ufx|f] k¥of] pgnfO{ . …k};f cl3 g} lbg' kb}{g, slt 9Lnf] u/]sf] a'9f <Ú sG8s6/n] sfFr} vfpFnf e}mF u/]/ xKsfof] . clg pgsf] xftaf6 k'mQ k};f y't]/ k5fl8af6 ws]Nb} l;6L k'mSof] / 9f]sfaflx/ vFufl/lbof] . a]un] rn]sf] a;sf] ultn] x'TofOlbFbf pgL ;8ssf] lsgf/fdf 8ª\\/Ë} k5fl/P . n8]sf] b]Vbfb]Vb} v'Ro'F eg]em}+ ub}{ dfOs|f]a; x'OFlsof] . Toqf]ljlw g/gf/Lsf] eL8df a"9f] dfG5] a;af6 eOFdf k5fl/Fbf klg sf]xL p7fpg cfPg . t} afn'jf y'kf/]sf] 7fpF k/]5 / z/L/df vf;} bVvn t k/]g t/ 9ngfnL k'm6]/ htftt}sf] kmf]xf]/ ldl;Psf] afn'jf vkLg;Sg' b'u{GwL /x]5 . wd{/fpFb} aNntNn p7] . pleg vf]Hbf lz/ rSs/fP/ km]l/ n8] . t}klg xft yfldlbg] sf]xL ePg . eL8sf ;b:ox¿ tdf;]dfq ;flat eP . km]l/ la:tf/} p7]/ sk8f 6s6SofpFb} a;la;f}gLsf] 5xf/Ldf Ps l5g cf/fd u/] . clg yf]/}dfly dl08vf6f/df kg]{ ljho bfOsf] 3/lt/ nfu] . kmf]gdf sfg nufO/x]sL efph'n] pgnfO{ a}7ssIfsf] ;f]kmfdf a:g] O;f/f ul/g\ . pgL v'O\o ;f; k]mb}{ yrSs a;] . … bfO sfxfF x'g'x'G5 < clxn] s:tf] 5 <Ú cflb k|Zgx¿ pgsf] cg'xf/df afFs6] xfGb} lyP . efph' cfˆgf klt PsfPs uDeL/ cj:yfsf] la/fdL ag]sf] va/ 7fpF7fpFdf ;'gfpb} lyOg\ kmf]gaf6 . s'/fx¿ nfdf nfdf e}/x]sf]n] pgL lgs} j]/ df}g a;] . …afa' bfOnfO{ t ev{/ xl:k6n nu] . /ftel/ k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 23


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

emf8fkvnf nfu]sf] lyof], laxfg t /ut} afGtf klg eof] . otfsf c¿ xl:k6nn] egf{ lng gdfg]/ 6]s" ;?jf/f]u xl:k6n n}hfg' k¥of] . kNnf] 3/sf] afa'n] PDa'n]G; lemsfP/ ev{/ dfq} xf] nu]sf] klg . Ú hd'gf efph' eGb} lyOg\ . …ef]h et]/df st} s'ky k¥of] ls < lxhf]cfh lax] a|taGwsf ef]hn] 3/df a:g} lbof 5}gg\Ú . pgL ladf/Lsf] sf/0f ;f]Wb} lyP . …vf;} s'ky k/]h:tf] t nfUb}g . t/ k|f]i6]8sf] ck/]zg u/]b]lv g} pxfF sDhf]/ aGb} hfg' ePsf] lyof] . vfgfdf ?lr 7\ofKk} aGb lyof] . Uofli6«s, Pl;l86Ln] ;tfO/xg], kfrgzlQm sDhf]/ /xg], lxF88'n ug{ cN5L nfUg]h:tf ;d:ofn] ;tfO/x]sf lyP . ;fdfGoe}mF vfgkfg u/]/ ;'t]sf] a]nfdf PSsfl; pFw}pFe} eof] . /flt g} d]l8sn af]nfP/ b]vfPsf] . laxfgLkv t Ps kfp08 hlt sfnf] /ut XjfnXjfnL adg u/]/ 8/ dg'{ u/fpg' ef] . km]l/ d]l8snaf6 tTsfn dflg; lemsfP/ r]s ubf{ ;'u/ k|];/ gf8L;d]t nf] n]jndf b]lvof] . clg t s'bfOxfn]sf] xl:k6n ÛÚ efph' atfpFb} lyOg\ . …d klg u}xfnF] t 6]s'lt/ . Ú kjg xtfl/P/ eGb} lyP . sfd ug]{ l76f]— an/fdnfO{ af]nfP/ efph'n] cfk\mg} df]6/;fOsndf hfg elgg\ . pgL kN;/sf] k5fl8 a;] . l/ª/f]8 em/]/ a]un] x'FOlsof] kN;/ klg . pgL dgdg} uDb} klg lyP . ;f/;pFwf] 5Fbf bfOn] rnfpg] df]6/;fOsn clxn] Tof] l76f] rnfpFbf] /x]5 . rNbfrNb} pgn] l76fsf] gfdgfd];L 7]ufgf,x'lnof klg lng afFsL /fv]gg\ . …7d]nlt/af6 hfpF cª\sn Û Totf cln hfd kb}{g ls Û Ú an/fd eGb} lyof] . …x'G5Ú elglbP . gfOgf:tL ug'{kg]{ vf;} sf/0f kf] s] lyof] / < ;fdfv'zL k'Ubf la:tf/ x'Fb} u/]sf] af6f] lxnfDd] e]l6of] . cf]efg]f ;fgf] ?6 vf]h]/ la:tf/} rn]sf] kN;/nfO{ k5fl8af6 rsf]{ cfjfhn] nv]6\of]— …P xfGb] . xfGb] of] a"9fnfO{ ÛÛ Ú k5fl8af6 lrRofpg] dfG5] 6«Lk/sf] vnfF;L /x]5 . geGb} k5fl8 a]un] cfPsf] lu§Ljfn x]eL6«Lk/n] pgnfO{ 5'g} cfFl6;s]5 . a;]sf] ;L6af6 lgd]ife/d} h'?Ss p7]/ rfns an/fdnfO{ emsemSofpFb} ;ts{ agfP . vfOnfUbf] rfns l76fn] af6f]aflx/sf] lxnfDd] lsgf/flt/ df]6/;fOsn df]8\b} l6k/sf] cfs|d0faf6 /f}+ k|df0fn]dfq aFrfof] . t/ c;Gt'lnt df]6/;fOsn lxnf] vf8Ldf 7f8} cl8g ;s]g . ;jf/, rfns b'a} k5fl/P . s]xL a]/sf] s;/tkl5 aNntNn df]6/;fOsn p7fP/ kfvf lgl:sP . sk8f k"/} a]dfv ePsfn] c:ktfnlt/ b]vfkg{ ;+ej ePg . s] s;f] u/f}+ nfUbfnfUb} kjg bfxfn 3/lt/ df]l8P . pgnfO{ jfg]Zj/ 5f]8]/ kN;/ kmls{of] . 3/ k'u]kl5 s;}nfO{ s]xL eg]gg\ . xQkQ afy¿d k;]/ 9n 24 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ldl;Psf] lxnf]df ntfl/Psf] z/L/ wf]OkvfnL u/] . t/ tLgrf/ k6s ;fa'g bn]/ g'xfpFbf klg z/L/ ugfPem}+ nflu g} /Xof] . a]n'sLkv la/fdL e]6\g hfg] ;'/ ub}{ lyP,t/ sf};Lsf] kfxf/df cf]N6]sf]N6] ubf{ub}{ lbg kf] lat]5 . ef]lnkN6 laxfg} 6]s'xl:k6n k'Ubf bfOsf] zj cfo{3f6 n}hfg] tof/L x'Fb}/x]5 . /ftL g} lat]5g\ bfO t Û cfˆgf cgGo ldqsf] clGtd 38Ldf cg'xf/ b]Vg gkfPsf] b'Mvdf a///{ cfFz' em/] . dg s'Fl8of] . lgoltsf] v]ndf em]n ePsf] 7fg]/ ddf{xt eP . nfz cfo{3f6 nu]/ j}Bvfgfsf] cfO; aS;df /fVg] Joj:yf eof] . sf]xL cd]l/sf sf]xL ci6«]lnofaf6 cfpg' kg]{ /x]5g\ 5f]/f5f]/Lx¿ . afa' lat]sf] rf}yf] lbgdfq} ;a} hDdf eP . cfO; aS;af6 lems]/ ljhosf] ef}lts z/L/ cfo{3f6sf] ljlw k'¥ofPkl5 lrtfdfly r8\of] . ;a} 5f]/f5f]/Ln] k"mndfnf cf]8fP/ >Lv08 n]kg u/] . clg k'N7f] ;NsfP/ kfn}kfnf] bfuaQL lbP . ljho bfOsf] z/L/ bfp/f;Fu} x'/x'/L blGsbf a]:sg /f]P efph' / 5f]/f5f]/Lx¿ . ljb]zaf6 e/v/ cfPsf 5f]/fx¿sf] ;fv'Nn] aGg s;}n] kfFr lbg / s;}n] ;ft lbg] ls|ofsd{sf] k|:tfj /fVt} lyP . t/ hd'gf efph'n] s'/} kg{ lbOgg\ . t]x|} lbg nufP/ d];};Fu ljlwk"j{s ls|ofsd{ ;DkGg u/] . kjgn] lbglbg} cfo{3f6sf] ls|ofk'qL3/df k'u]/ efph' elthnfO{ e]6\g] u/]sf lyP . b'O rf/ zAbsf ;dj]bgf lbFb} u/]sf lyP . t]x|} lbgdf jif{el/sf dfl;s lvr]/ hnbfg ;s] . dxLg}lkR5] g]kfn cfO/xg uf/f] x'G5 eg]/ pgLx¿n] To;f] u/]sf lyP . cfdfsf] t plt lrQ a'e]msf] lyPg t/ c¿sf] ;Nnfxdf g} vfgkLgsf ;a} kl/sf/ / sk8f klg k'msfP . To;} lbgaf6 /ftf a'§]bf/ 6f]kL / e8\lsnf sk8f nufP . 5f]/fx¿n] k'msfPkl5 dftfhLn] ;]tf] sk8f nufpg'sf] cy{ 5}g eGg] kl08tsf] lgisif{ lyof] . k'm;|f] /ªsf] wf]tLrf]nf] nufP/ hd'gf efph' klg j}wJosf] cfw'lgs klx/gdf b]vf kl/g\ . clGtd lbgsf] z'4zflGtsf] sfdsfh ;s]/ Oi6ldq ljbf eP . hd'gf efph' 5f]/f5f]/Lsf] ayfg} lnP/ cfo{3f6af6 3/ lelqOg\ . s'g}n] s'g lbg t s'gn]} s'g lbg kf/]/ lkmlt{l6s6 lnPsf /x]5g\ . z'4zflGts} bf];|f] lbgb]lv 5f]/f5f]/L Ps Ps u/]/ nfvfkfvf nfUb}uP . …oxfF PSn} s;/L a:g' x'G5 ddL < hfpF d;FuÚ . ;a}eGbf kl5 hfg] sfG5L 5f]/L nlntfn] an u/]kl5=hd'gf efph' klg bf];|f] xKtf cd]l/sf pl8g\ . otf ljho bfOsf] t]x|lbg] sfd ;s]/ 3/ kmlsF{bf kjgsf cfFvf /;fO/x] . jfNosfnd} kxf8af6 cfP/ sf7df08" k9\g a:bfb]lvs} k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 25


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

cleefjsh:t} cfTdLo ldq ag]sf lyP ljho g]kfn . rf/kfFr aif{n] sfG5f k"j{af6 cfPsf kjg / klZrdaf6 cfPsf ljho/fhsf] Ps} 3/sf] 8]/fn] z'¿df cfTdLotfsf] aLhf/f]k0f u/]sf] lyof] . To;kl5 slxNo} tndfly ePg . ;Fu}h:tf] k9fO ;s]/ hfuL/ vfP . laxfjf/L klg Ps} aif{h:tf] ePsf] lyof] . b'a}n] cfcfˆg} lhNnflt/sf cw{lzlIft s]6L leœofPsf lyP . ;a} s'/f ;+lemNofpFbf b'O{ dxLgf;Dd t kjgsf] cfªdf 3fd} nfu]g . Psf]xf]/f] Dofpc k/]/ ctLtsf tLtfld7f ;Demgfdf x/fO/x] . e]6\g hfg] ljrf/n] hd'gf efph'nfO{ Ps lbg laxfg} kmf]g ul/x]/] . df]jfOndf :jLrckm atfof] . Nof08nfOg p7]g . To;kl5 jf:t} u/]gg\ . a"9L 5Fbf cfkm}+ wf/f, aQL 6]lnkmf]gsf] k};f ltly{g\ . pgL lat]kl5 5f]/fa'xf/Ln] k6Ss} jf:tf ug{ 5f]8] . g]6sf] sfd clkm;af6} lnGy] x'gg\ . xftxftdf df]afOn ePsf]n] kmf]gsf] k};f ltg]{ dtna} /fv]gg\ . 3/sf] g]6 aGb ePkl5 kjgsf] km];a"s;+ks{ klg 6'6\of] . t}klg sf};Lsf] 3fd5fof;Fu} lalt/Xof] ;do . em/Lafbn,aiff{ v8]/Ldf Psgf; rNb} uof] hLjg . slxNo} kfn'jf gknfpg],sf]lknf gnfUg] hh{/ clg jfWofTds hLjgrof{ u'Xo]sL/f em}+ lg/y{s 3;|L/x]sf] cg'ej ub{}lyP pgL . Ps lbg laxfg} df]jfOnsf] 306Ln] pgnfO{ t/lËt agfof] . …s;};Fu ;+ut ;Dks{ lng'lbg' gePsf] jgdfG5]nfO{==of] k|eftL j]nfdf s;n] lsg kmf]g u¥of] <Ú crDd dfGb} xQkQ sn :jLsf/ u/] . hd'gf efph'sf] kmf]g /x]5 . cfjfh ;'Gb} PsfPs xfjfdf p8]em}+ dg xNsf eof] . v';Lsf] ;Ldf 7]ufgf s]xL /x]g . …kjg afa' aflx/af6 cl:t cfPF . e]6f}+g Ps k6s .Ú hd'gfsf] ;'l/nf] cfjfh lyof] . …sxfF e]6f}F <Ú pgsf] k|Zg . …sxfF eGg' cj Û oxL+ 3/df e]6\g] lg Û s] eof] tkfOFnfO{ cr]n < e]6\g} ufx|f] dfg]sf] <Ú 3'sL{ hgfpg] cln s8} lyof] cfjfh Û …x}g lg To;f] t Û tkfO{+ g} stf stf xf] x/fPsf] ÛÚ pgL g/d cfjfhdf klUnP . …p;f] eP 3/d} cfpg'xf];\ g ÛÛ ls dnfO{ af]nfpg'xf];\ tkfO{+sf]df . kl5Nnf] njh cln nfl8Pem}+ r]kf/] kf/fsf] lyof] . h] ePlg hd'gfsf] 6l7nf] af]nLn] pgsf gf}gf8L /;fP . v';L x'Fb} eg]y]— …x;\ cfOxfN5' lg efph' . lsg cfpFb}g lyPF ÛÚ geGb} ef]lnkN6 ;doeGbf klxn] g} dl08vf6f/ k'u]5g\ . 306L nufpFb}df hd'gf d]8d pgnfO{ u]6;Dd lng cfOk'lug\ . hLgsf] gLnf] Kof06dfly l6lnSs rlDsg] s'tf{ / l;NsL sfnf] skfnd'lg e'mlNsPsf] 26 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

u]f/f] bGbgfpFbf] cg'xf/n] kGw|aL; jif{ sfG5Lh:tL eO5g\ efph' t Û pgL tndfly x]b}{ 5Ss k/]] . tLgrf/ dxLgf cd]l/sf a;]/ kmls{PsL efph'df cfd"n kl/j{tg b]v] kjgn] . rfofrfp/L s]xL gb]lvg] df]6f] ;nSs ;kmf uf]/f] z/L/dfly em/em/fpFbf] sflGtdo cg'xf/ p2LKt lyof] . unfsf] kx]+nf] xf/, cf}+n}lkR5] cnu kTy/ hl8Psf cf}F7Ln] cToGt ;De|fGt k'/Gw|Lh:t} b]lvOg\ pgL . b'a} ;f]kmfsf] cfdg];fdg] a;]/ lrof lkpg yfn] . lgs}j]/ 6\jfNn k/]/ x]/]sf]x]/]O eP kjg . …lsg csdSs k/]sf] kjg afa' <Ú hd'gf d'v/ eOg\ . …stf x/fpg' ef] eg]/ kL/ k/]sf] lyof] , cfpg' eP5, v'zL nfUof] ÛÚ pgn] dgsf] oyfy{ cf]sn] . …klxn] a'9fa'9L g} cd]l/sf hfFbf t cf7 dxLgf ;lhn} lat]Yof] . o;kfln t dnfO{ tLg dxLgf klg a:g} dg nfu]g . gfltgfltgf x'ls{P/ ;a} :s"n hfg] e};s]5g\ . 5f]/fa'xf/L, 5f]/LHjfOF lbg/ft sfddf aflx/} . ;w}+ sfd sfd . efiff ga'lemg] . 3/aflx/ lgl:Fsbf klg lxF8\g} g;lsg] . x/fOPnf eGg] 8/ . dnfO{ t a:g} dg nfu]g cd]l/sfdf . 5f]/f5f]/Ln] t 5f8\g} dfg]sf lyPgg\ . t/ Psf]xf]/f] l9kL u/]kl5 aNnaNn l6s6 sf6]/ hxfh r9fOlbP .Ú /ftf kf]l6nf uLhfleqsf ;]tf bGtk+lQm b]vfpFb} k|;Gg d'b|fdf pgn] elgg\ . Ps l5g /f]lsP/ km]l/ elgg\– …oxfF t tkfOF x'g'x'G5 lg dnfO{ ;fyL Û ls xf]Og <Ú o;f] eGbf pgsf] cg'xf/ emg} k|k'mNn / rlDsnf] b]lvGYof] . …xf] lg efph' lsg gx'g' . d ;bf;j{bf tkfO{+sf] ;fy 5Fb}5' lg ÛÚ eGg t eg] t/ dgdf 7"n} klx/f] rNb}uof] . ;+sf]r / nfhsf t/]nL gfFRb}lyP k}+;\¶Ljif]{ kjgsf z'is cg'xf/df . …lar/f hxfg klg rfF8} laltg\ . tkfO{+nfO{ t vf;} s]xL ladf/L 5}g lg <Ú hd'gf ;f]Wb} lyOg\ . …pd]/ g} xf], oltj]/ d]/f] ladf/L eg]sf] Û ;fj{hlgs ;jf/L ;fwgdf otfptf hfg klg g;lsg] eOP5 ca t . clg PsfsLkgn] klg yk ;tfpFb}5 .Ú dNofGb|f] x'Fb} eg] kjgn] . …pd]/ t h;sf] klg uOxfN5 lg Û To;df lj/lQm dfGg' kg]{ s] s'/f 5 / < Ps lbg t ;j}n] a'9f] x'g}k5{ clg of] 3/af/, of] ;+;f/ klg 5f]8]/ hfg}k5{ . yf]qf a; 6]Dkf] lsg r9\g' t tkfO{+ < b'O{ hgf ldn]/ Pp6f ;fgf] uf8L lsgf}+ g t Û s]nfO{ ;fFr]/ /fVg' x'G5 ;+rosf]z, labf, nufgL sf]zsf] k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 27


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

u'7"/L < an/fdn] rnfOxfN5 uf8L .Ú hd'gfn] nfd} ;Nnfx / pbfx/0f lbP/ kjgsf] k|ltjfb ul/g\ . uGyg ubf{ub}{ ;fFem kg{ nfu]5 . xtf/xtf/ lxF8\g nfUbf elglyg\— …ef]ln t ot} a:g] u/L cfpg' x} < Ú …x'G5 gegf}+ cfOnfluxflN5g\ oL a'9L ÛÚ lkm:; xfF:b} …x;Ú\ eg]/ ljbf lnP pgn] . Pp6L dlxnf dfq ePsf] 3/df /ft a:g]u/L 8fSg'sf] cy{n] pgnfO{ af6}el/ cndNofof] . a]n'sL la:t/fdf klg ToxL lh1f;fn] rSdf lbP/ v'Nb'nL hufof] . ef]lnkN6 dWo lbgd} k'u] . pgs} k|tLIffdf hd'gf d]8d tdtof/ a/08fdf kvL{a;]sL . lxhf]eGbf ce}m ;kmf ;'Gb/ kl/wfgdf b]lvOg\ pgL . k'Ug]lalQs} kjgnfO{ w]/yf]/ 5]8vfgL ug{ e'lngg\ . clg wfk df/] em}+ lkl7pFdf xft /fv]/ cl3 nufpFb} a}7sleq nlug\ . l;Ën ;f]kmfsf] 8an ;L6df b'a} hd]/ a;] . …cfhb]lv kjg dfq eG5' x} d ltdLnfO{ < ltdL klg dnfO{ efph' geg, hd'gf dfq eg n < ltd]? k"j{sf bfxfn , xfdL klZrdsf g]kfn . st}sf] g;gftfn] g 5'g] dfG5], s]sf] b]j/ s]sf] efph' cj < cjb]lv tkfO{+ klg geGg], ltdL tF eGg] n ÛÚ hd'gfsf] s'/fn] Ps l5g t 5fFufaf6 v;]h:tf eP kjg . s]xL pQ/ lbg g;s]/ c;d~h;df k/] . 6]ljndflysf] 6\ofadf 306L aHof] . hd'gf k|mL df]8df /fv]/ s'/f ug{ yflng\ . …ddL PSn} s;/L a:g' efÚ5 . ghfg'xf];\ eGbf dfGg' ePg .Ú sfG5L 5f]/L cd]l/sfaf6 efOa/df af]Nb} lyOg\ . …ltd]¿ ;j cfcfˆgf sfddf . d w'dw'DtL PSn} s] u/]/ a:g] < emf]s rNof] . lxFl8lbPF . t/ d]/f] vflt/bf/L gu/ 5f]/L . d}n] klg ot} ;fyL vf]lh;sF] . PSnL 5}g ca d .Ú kjgsf] cg'xf/lt/ nfOg dfb}{ elglyg\ . …sf] ;fyL xf] To:tf] ghLssf] < xfdLnfO{ atfpg g x'g] <Ú ptfsf] lh1f;f lyof] . …hf] ePklg 5 t lg . s]sf] v'Nb'nL tFnfO{ < clxNo} b]vfpF < e}uf], e/]ef]ln b]lVn;\ . s] xtf/ ef] t <Ú hd'gf 5f]/L;Fu ulkmFb} lyOg\ . …xF g s] eGg vf]h]sL xf]nf of] dfd'n] <Ú k6s k6s k|Zg 58\lsFb} /x]5 Sof/ 5f]/Lsf] dgdf . ptfsf] cfjfhn] Pp6} k|Zg ul//x]Yof] –…eGgf]:g ddL sf] ;fyL vf]h]F eg]sf] < 28 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

…gegL ePg t tFnfO{ < n ;'g t . ;fFRr} d]/f] ;aeGbf guLrsf] ;fyL aGb}5 pm . cfhb]lv pm d]/} 3/df a:5 . dg nfUof] eg] slxn] d klg p;sf] 3/df a:g]u5'{ . clg of] klg Vofn /fv, kfx'gf xf]Og 3/dflns eP/ a:5f}+ xfdL .Ú olQs}df g]6 aGb eof] . kjg hd'gf b'a} Ps csf{sf] cg'xf/df tfs]/ cfFvfleq x/fP . otf aQL hfFbf ptf cd]l/sf ci6«]lnof ;jlt/ Ps;fy gofF va/ km}lnP5 . Ps} l5gdf aQL cfof] . g]6 v'n]5 . km]l/ pxL k|Zg 5f]/f5f]/L ;a}lt/af6 cfpg yfNof] . hd'gfn] PsPs u/]/ 5f]/f5f]/LnfO{ efOa/df atfOg\ –…an/fdsf] lax] ul/lbg nfu]sf] . p;sL b'nxL d]/f] ;fyL e}xfN5] lg cj .Ú kjgsf] lt3|fdf Kof§ xNsf wfk dfb}{ ;fO8sf] cf]7 6f]St} hd'gfn] elglyg\ . s'/f k"0f{ ;To g ePklg cw{;To cjZo lyof] . k|f/lDes r/0fdf ptfsf 5f]/f5f]/Ln] sfdrnfpm kTofP . cfdf PSnL 5}gg\ ca eGg]df ;j} zfvf;Gtfg 9'Ss eP . t/ kjgnfO{ eg] Tof] 3/d} a;f]af; ug{ cln cK7\of/f] dx;"; e}/x]sf] lyof] . hd'gfnfO{ cfˆgf] 3/df af]nfpFbf klg 5f]/fa'xf/L / l5d]sLsf] O{io{f 8f9 / l5s]{ s'/f krfpg uf/f] k5{ eGg] nflu/x]sf] lyof] . s] u/f}+ s] gu/f}+sf] bf]wf/ eP/ clnlbg c;d~h;df k/] . jfg]Zj/af6} cfjthfjt ub}{ hd'gfsf] cfu|x 6fb}{ cfPsf lyP pgL . t/ dflg;s} jfWotf clg afgL Jojxf/ g xf] < s]xL lbgkl5 t kjgnfO{ klg cfˆgf] 3/eGbf dl08vf6f/ g} /l;nf],el/nf] clg axfl8nf] kf] nfUg yfNof] . (*$!^$&!*( àdWojfg]Zj/, sf7df8f}+

;lxt c¿ ;flxlTos klqsf, ljljw ljifosf kf7\o ;fdu|L Pj+ :6]zg/L ;fdfgx¿sf lglDt xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ Û

kf7Ø ;fdu|L k;n -k|f]= sdn ;'j]bL_ hfd] dfs]{6, /Tgkfs{, sf7df8f}+ k;n gDa/ !*, kmf]gM $@$#!%)

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 29


Hofld/] ufpFsL dflxnL /d]z vgfn

om

;do clxn] laxfgsf] #M$% ePsf] 5 . pHofnf] v;]sf] 5}g . /flt kfgL k/]/ cfsfz 5\ofË ePsf] 5 . afbn ;a} x6]sf] 5 . rsdGg 5 . g s's'/ e's]sf] ;'lgG5 g r/fr'?ª\uL Û sf]7f leqsf] lkm|h s/fO/x]5 . aQL sltv]/ cfof] yfxf 5}g . lk;fj km]g{ p7\bf emndNn aQL aln/x]sf] lyof] . rflxg] aQL afn]/ grflxg]

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

lgefOlbPF . 6f9f stf stfaf6 kfgL tfGg] df]6/ rnfPsf] r'O{======r'O{====== cfjfh sfgdf k¥of] . l;/s 5f8]+ . k5fl8 cfˆgf] wf/fdf uP/ kfgL r]s u/]+ . geGb} wf/fdf kfgL cfPsf] /x]5 . af/Ldf kfgL xfn]+ . kfgL gkfP/ km"nx¿ cDafsf] af]6, n;'g, rD;'/ /fof]sf] ;fu cf]OnfP/ a;]sf 5g\ . kfgL lgs} xflnlbPF . zfob ca ;k|]nfg\ . d]/f] ef]6' 3'l//x]sf] cfjfh klg cfO/x]5 . leQfsf] chGtf 38L l6s====l6s===== u/]sf] cfjfhn] sf]7f leqsf] df}gtf e+u ul//x]5 . lxhf] cyf{t\ ldlt @)^( kmfu'g $ ut] z'qmaf/ d]/f] z'ehGdf]T;j dgfPF . laxfg ci6lr/~hLjLsf] k"hf nufOof] . ck/fGx ay{ 8]sf] s]s sfl6of] . lxhf]b]lv k};¶L nfu]F . alxgL, efGhf cfPsf lyP . vf;} /dfOnf] ePg . s]s em"/ /x]5 . 7d]naf6 lsg]/ NofPsf] lyPF . lqmd g} a9L lyof] . syfsf] ljifo leq k|j]z ug]{ af6f] vf]Hb}5' . Pp6f ufpF hf] d]/f] sNkgfdf 5 . h;nfO{ d Hofld/] eG5' . oxfF Hofld/ w]/} kmN5 . oxfFsf Hofld/ sf7df8f}+, kf]v/f, g]kfnu~h;Dd k'U5g\ . /l;nf] :jflbnf] Hofld/n] w]/}nfO{ nf]EofPsf] 5 . w]/} Hofld/ kmNg] eP/ o; ufpFsf] gfd Hofld/] /xg uPsf] 5 . le/fnf] 7fpmF cf]u6]/ Hofld/] ufpF a;]sf] 5 . tLg lt/ 8fF8f 5g\ . 8fF8fsf] aLrdf eujtLsf] dlGb/ 5 . eQmx¿ lxF8]/ eujtLsf] bz{g ug{ k'Ub5g\ . o; ufpFdf kfgLsf] b'Mv 5 . kfgL lng lgs} tn k'Ug'k5{ . sf]zLsf] Ps eFufnf]n] ufpFsf] blIf0f e]u 5f]P/ au]sf] 5 . ufpFn]x¿ kfgL eFufnf]af6 g} af]s]/ vfG5g\ . kfgL af]s]/ Nofpg' ;fx|} si6 5 . 30 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;a} ufpFn]sf] ds}, t/sf/L nufpg] af/L 5 . cfsfz] kfgLsf] e/df v]tLkftL u5{g\ pgLx¿ . t/ Hofld/ rfxLF ;a}sf] Joj;fo ag]sf] 5 . cl3– cl3 w]/} cl3 kN6gdf uPsf nfx'/]x¿n] Hofld/sf] la?jf NofP/ ufpFn]x¿nfO{ afF8]sf lyP /] . ToxL la?jf÷af]6 ;lk|Fb} uP/ Joj;fosf] ¿k lnPsf] 5 . o; ufpFdf Pp6f ;fgf] lgDg dfWolds ljBfno dfq 5 . clwsf+z ufpFn]x¿sf] lg=df=lj=af6} k9fO{ ;lsG5 . t/ x'g] vfg]x¿ tn tn a];Lsf :s"n, sn]hdf uP/ k9\5g\ . of] ufpFdf c:ktfnsf] gfddf Pp6f ;fgf] :jf:Yo rf}sL 5 . x]Ny ;xfossf] e/df of] :jf:Yo rf}sL rNb5 . lrlsT;ssf] b/aGbL 5}g . oxfF emf8fkvnf, bfb'/fn] jif]{gL s]xL ufpFn] d5{g\ . df]6/ af6f] ag]sf] 5}g . df]6/ af6f] agfpg lj/f]w u5{g\ o; ufpFsf kf]v/]n afh] . pgL o; ufpFsf x'g] vfg] JolQm x'g\ . ;+s'lrt ljrf/sf 5g\ . df]6/ af6f] agfof] eg] ufpFdf sln k:5 . ;a} vQd x'G5 eg]/ df]6/ af6f] g} agfpg lj/f]w u5{g\ . ufpFsf s]6Lx¿ d'DaO{, sfgk'/, lbNnLdf a]lrG5g\ t/ kf]v/]n afh]sf ;Gtfg a]nfot / ci6«]lnof k'u]sf 5g\ . pgsf] Pp6f 5f]/f] a]nfotdf k9\g uPsf] 5 / csf]{ 5f]/f ci6]«lnof k'u]sf] 5 . a]nfotdf uPsf] 5f]/f] b'O{ jif{ kl5 bz}+ dgfpg cfpFbf af6f]sf] h+unaf6 x/fPsf] 5 . ufpF gk'Ub} p x/fPsf] xf] . sf]xL eG5g\ dfcf]jfbLx¿n] nu]Ù sf]xL h+undf af3n] vfof] eG5g\ . kf]v/]n afh]n] x/fPsf] 5f]/fsf] w]/} vf]hL u/] t/ clxn];Dd kQf nufpg ;s]sf 5}gg\ . kf]v/]n afh]sf] dflxnf] 5f]/fn] n08gdf k|]d u/L pt} s]6L;Fu lax] klg u/]sf] /x]5 . ;f] s'/f afh]n] lgs} kl5 yfxf kfP . clxn] kf]v/]n afh]sL a'xf/L klg Hofld/] ufpFdf cfPsL 5g\ . 5f]/f geP klg a'xf/L t cfO{ eg]/ afh]n] lrQ a'emfPsf 5g\ . n08gdf k9]sL, ;'g]sL, a'em]sL, b]v]sL a'xf/L /fd|L 5, Hofld/] ufpFdf p l5§} 3'nldn eO{ . Hofld/] ufpFsf] v]t, kfvf, kw]F/fdf p;nfO{ cfgGb nfUg yfNof] . la:tf/} /xFbf a:bf p;n] ufpFsf] ljsf;sf ;Defjgfx¿ cWoog u/L, ufpFsf] ljsf; gx'g] sf/0f yfxf kfO{, ufpFsf b'Zdgx¿ klg klxrfg u/L . clxn] Hofld/] ufpFdf wfg sf6\g] a]nf ePsf] 5 . wfg gfr gfRb} wfg sf6\g]x¿ v]t leq g} /dfOnf] ul//x]sf 5g\ . rf/}lt/ v'lzofnL g} v'zLofnLdf kf]v/]n afh]sL a'xf/L klg /dfOnf] ul//x]sL 5 . o:t}df kf]v/]n afh]sf xg'dfgx¿ M bfO{F u/]sf] :yfgdf k;]/ wdfwd wfg e/]/ n}hfg yfn] . n"6kf6 u/] . xfxfsf/ dRrfP . of] ;a} b[Zo cfˆg} k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 31


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

cfFvfn] x]/L kf]v/]n afh]sL a'xf/Ln] . pm ls+st{Joljd"9 eO{ . æoL ltd|f ;;'/fsf xg'dfgx¿ x'g\ . jif]{gL n"6kf6 dRrfp5g\ . oxfF o:t} ;f:tLdf hLjg rln/x]5 . yfgfsf k|x/Lx¿ pgs} u'nfdL u5{g\ . pgLx¿sf] d'vdf k};f 5l/lbPsf 5g\ . o; Hofld/] ufpFsf] ljsf; gx'gdf ltd|f ;;'/fsf] :jfy{ l5k]sf] 5 . pgL ;a} cfˆgf /}tL ag]/, cfb]z dfg]/ a;'g\ eGg] rfxG5g\ . xfdL lgwf{ ePsf 5f}+ . s]xL ug{ ;Q}mgf}+ . pgL alnof 5g\ . zlQmzfnL 5g\ . wgL 5g\ . pgsf] cufl8 xfd|f] s]xL nfUb}gÆ egL s]xL ufpFn]x¿n] u'gf;f] kf]v] . cfˆgf ;;'/fsf] ;SsnL ¿k b]v]/ afh]sL a'xf/L ltg 5s kl/g\ . of] syf n]Vg] qmddf afh]sL a'xf/L elg/xFbf cln cK7\of/f] eO/x]5 dnfO{ . To;}n] d dflxnL eG5' . vf;df pgsf] gfd zld{Gbf xf] . t/ of] syfsL gflosf dflxnL xf] . Hofld/] ufpFsL dflxnL . æolb tkfO{+x¿ dnfO{ ;fy lbg' x'G5 eg] cfh}, clxn] g} Hofld/] ufpF dlxnf hfu/0f ;d"x agfpmFÆ eGb} dflxnLn] k|:tfj /fvL . æs] x'G5 Tof] ;d"x agfP/ <Æ dlxnfx¿n] k|Zg ;f]w] . æ;d"x Ps 7"nf] zlQm xf] . of] zlQmn] h] klg ug{ ;S5 . xfdL ldn]/ h] klg ug{ ;S5f}+, p;n] egL . æltd|f ;;'/f afh]n] yfxf kfP eg] 5fnf sf9\5g\ xfDnfO{ t 8/ nfU5Æ s]xLn] 8/fpFb} eg] . æ;;'/fHo"nfO{ d ;DemfpF5'Æ p;n] egL . æklxn] ;;'/f afh]nfO{ dgfP/ cfpm clg xfdL ;d"x agfpFÆ eGb} ;a} cf–cfkm\gf] 3/ tkm{ nfu] . cl3sf] layf]lnPsf] cft+s zfGt lyof] ToxfF . wfg oqtq 5l/Psf lyP, k/fndf cfuf] nufOlbPsf x'gfn] cfuf] blGs/x]sf] lyof] . cfuf]n] 89]sf k/fn p8]/ dfly dfly cfsfz tkm{ nfUb} lyP . Ps lbg ;do ldnfP/ dflxnLn] ;;'/fnfO{ Hofld/] ufpF dlxnf hfu/0f ;d"x u7g ug{ nfu]sf] s'/f ;'gfO{ . æs] xf] Tof] ;d"xÆ egL ;f]w] ;;'/f afh]n] æufpFnfO{ cfFvf b]vfpg] ;d"x xf]Æ æd}n] cfFvf b]vfO/x]s} 5' . lsg rflxof] ;d"xÆ s8\s]/ eg] pgn] . æa'af-;;'/f_nfO{ g} ;xof]u k'¥ofpg clg d]/f a]kQf ePsf >Ldfg\ nfO{ vf]Hg, ufpFdf r]tgf km}nfpgsf nflu vf]Ng nfu]sf] xf]Æ egL dflxnLn] . cfˆgf] dflxnf] 5f]/fsf] vf]lhlgtL klg ug]{ eg]sf] ;'Gg] lalQs} ;;'/f afh]sf cfFvf 8a\8afP . pgn] cfˆgf] dfOnf] 5f]/fnfO{ emn\emNtL ;lDemP . sxfF xf]nf, s] ub}{ xf]nf, d]/f] dflxnf] egL dgdg} cfF;' rxfP . 32 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cGtt M kf]v/]n afh] cyf{t\ ;;'/fHo"n] ;d"x vf]Ng :jLs[lt lbP . zld{Gbf cyf{t\ dfO{nLsf] cWoIftfdf Hofld/] ufpF dlxnf hfu/0f ;d"x ljlwjt\ ¿kdf u7g eof] . ufFpmel/ crDdsf] nx/ km}lnof] . ;;'/f / a'xf/L ldn]/ pTkft dRrfpg nfu] eGg] cf/f]k klg nufP . ;d"xn] 7fgfdf uP/ cfˆgf] kl/ro lbP . uf=lj=;=, lh=lj= ;ldlt, :jf:Yo rf}sLx¿df klg cfˆgf] kl/ro lbFb} ;xof]usf] ckLn u/] . Hofld/] ufpF dlxnf hfu/0f ;d"xn] ufpFn]x¿sf] e]nf af]nfP/ ;'emfjx¿ ;+sng u¥of] . ufpFn]x¿n] tk;Lnsf ;'emfjx¿ lbP M != Hofld/] ufpFdf df]6/af6f] lgdf{0f cfjZos 5 . @= Hofld/] ufpFdf lah'nLsf] Joj:yf x'g'k5{ . #= Hofld/] ufpFdf dfWolds ljBfno Pj+ sn]h vf]Ng' k5{ . $= Hofld/] ufpFdf :jf:Yo rf}sLnfO{ ;'wf/ ug'{ k5{ . %= Hofld/] ufpFdf ;fgf pBf]u ;+rfng ug{ tfnLd lbg' k5{ . ^= Hofld/] ufpFsf] Hofld/ Joj;fonfO{ cem cufl8 a9fpg' k5{ . &= Hofld/] ufpFdf ;Lkd"ns tfnLd lbg'k5{ . *= Hofld/] ufpFnfO{ dlb/fd'Qm ufpF agfpg' k5{ . (= Hofld/] ufpFaf6 ef/tdf a]lrg] o'jtLx¿nfO{ lgoGq0f ug'{ k5{ . !)= :yfgLo k|zf;g, ;'/Iff lgsfo / gful/s ;dfhn] ldn]/ sfd ug'{k5{ . ufpFn] e]nfaf6 k|fKt ePsf ;'emfjx¿ kf]v/]n afh]n] klg k9] . ufpFn]x¿ ldn]/ cfkm"nfO{ g} l;Wofpg nfu]sf t xf]Ogg\ egL ts{, ljts{, z+sf–pkz+sf ug{ yfn] . cfˆg} a'xf/Ln] lsg g/fd|f] sfd unL{ egL ;f]Rb} r'k nfu]sf lyP . Hofld/] ufpFsL dflxnLn] ufpFn]x¿af6 k|fKt ePsf ;'emfjx¿nfO{ ;d"xsf] a}7sdf /fv]/ k'gM 5nkmn ub}{ sfo{of]hgfut k|fyldstf tf]Sg nufOg\ . ;d"xsf] a}7sn] s_ k|fyldstfdf af6f], ljh'nL, :jf:Yo, ljBfno v_ dlb/f pGd"ng, o'jtL a]rljvg lgoGq0f u_ ;Lkd"ns tfnLd Hofld/ Joj;fo k|j{4g tf]Sg] lg0f{o ub}{ ;Da4 lgsfodf k"0f{ ;xof]usf] ck]Iff ub}{ kq k7fP . Hofld/] ufpF dlxnf hfu/0f ;d"xsf] lg0f{o yfxf kfpg] lalQs} /S;L vfP/ 9'Gd'lgFb} lxF8\g]x¿n] /S;L vfg 5f8] . dlb/f a]Rg]x¿ ufpFaf6} ;'O{+s'Rrf 7f]s] . dlxnf a]rlavg ug]{ ;d"xnfO{ kqm]/ d'2f rnfOof] . dfOtL g]kfn;Fu ;xsfo{ ug]{ ;xdlt eof] . dlxnf a]rlavg ug]{ dfly s8f eGbf s8f k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 33


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

;hfosf] dfu ul/of] . Hofld/]sf] Hofld/ Joj;fo k|j4{g ug{ Joj;foLx¿;Fu cGt/lqmof u/L ahf/ k|j4{gsf ljleGg pkfox¿ cjnDag ug]{ lg0f{o eof] . Hofld/] ufpFsf] Hofld/sf] dfu lbg k|ltlbg a9\g yfNof] . Hofld/] ufpFsf] ko{6sLo ljsf;sf nflu ufpFn]x¿;Fu k|lzIf0f lbnfOof] . ufpFdf ko{6sx¿n] 6«]lsª\, gbLdf ¥ofˆ6Lª, k/Dk/fut v]n dgf]/~hg, ;f+:s[lts pT;j, wfld{s dxf]T;jsf] jftfj/0f agfpg] k|0f u/] . Hofld/] ufpFsL dfOnLn] OR5's ufpFn]x¿nfO{ lrqsnf k|lzIf0f lbg yfnL . p;n] n08gsf] ln8;df snf :gfts u/]sL lyO{ . lrq tyf d"lt{snfdf p;sf] bVvn /fd|f] lyof] . Hofld/] ufpFdf a;]/ p;n] lgs} b[Zolrqx¿ agfO{ . pgsf b[Zolrqx¿sf] k|bz{gL Hofld/] ufpFdf eof] . Ps sfg, b'O{sfg d}bfg x'Fb} p;sf b[Zolrqx¿ c;fWo} /fd|f 5g\ eGg] va/ sf7df8f}+, kf]v/fsf kqsf/ x¿n] ;d]t yfxf kfP . cGttM sflGtk'/, gful/s, cGgk"0f{, lxdfnog 6fOD;, b sf7df8f} kf]i6sf snf :tDesf/x¿n] Hofld/] ufpmF k'u]/ dflxnL pkm{ ;ld{Gbfsf b[Zolrqx¿ x]/] . cgL 7'nf7'nf cIf/n] p;sf] af/]df n]v] . Hofld/] ufpFm ls dflxnL rlr{t eO{ . t/ p;sf ;;'/fnfO{ oL ;a} s'/f dg k/]sf] lyPg . lbg k|ltlbg pgL v'lDrFb} uPsf] dx;"; ug{ yfn]sf lyP . pgL cfˆg} a'xf/L;Fu 8/fpg yfn]sf lyP . x]bf{x]b}{ Hofld/] ufpFsf] sfofkn6 eof] . Hofld/] ufpFdf df]6/ cfof] . lah'nL aNof] . :jf:Yo rf}sL ;fgf] c:ktfndf kl/0ft eof] . :s"n, sn]h v'n] . ko{6sx¿ cfpg yfn] . ufpFn]x¿n] ;Lkd"ns tfnLd lnO{ ;fgf pBf]u ug{ yfn] . dlxnf a]rlavg ultljlw lgoGq0f eof] . ;'/Iff lgsfon] cg'zfl;t eP/ sfd ug{ yfNof] . htftt} Hofld/] ufpFsf] rrf{ rNg yfNof] . g]kfnsf] Ps cfbz{ ufpF . s}of}+ ljb]z knfog ePsf o'jf–o'jtLx¿ cfˆg} ufpF kmls{P ;fgf Joj;fo, pBf]udf cfkm"nfO{ ;dlk{t u/fP . ljb]zaf6 o'jf–o'jtLx¿n] k7fPsf] /]ld6\ofG;nfO{ ;sf/fTds lbzfdf ;b'kof]u ug]{ pkfox¿ agfpFb} kf]v/]n afh]sf] n"6kf6 /f]lsof] . kf]v/]nafh] dfOnL a'xf/Lsf] 6«ofkdf k/] . kf]v/]n afh]n] ufpFn]x¿sf] cufl8 pleP/ dfkmL dfu] . To;kl5 pgL ;Dk"0f{ ;DklQ a'xf/LnfO{ lhDdf nufP/ tLy{ ug{ lxF8] . 34 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


@)&^ efb| %+

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cfh, Hofld/] ufpFdf Ps ;fd"lxs snf k|bz{gL, snf sfo{zfnf, cGt/lqmof x'g nfu]sf] 5 . b]zsf gfd rn]sf jl/i7 snfsf/x¿sf] e]nf eO/x]5 . k//{ yk8L aHof] . Hofld/] ufpF snf k|bz{gLsf] pb\3f6g eof] . Hofld/] ufpFsL dflxnLn] pb\3f6g u/L . ufpFdf o:tL /fd|L snfsf/sf] tf/Lkm eof] . clwsf+z lrqx¿ klg las] . ufpFn]sf lrqx¿ ljBfno, sn]h, Joj;foL, sfof{no / uGodfGo JolQmx¿n] lsg]sf lyP / csf]{ jif{ nlntsnf ljifo ;d]t k9fOg] s'/f ToxfF 3f]if0ff ul/of] . lrq ljqmL u/]/ klg k};f sdfpg ;lsg] /x]5 eGg] s'/f ;d]t ToxfF af]w eof] . sNkgf / oyfy{df cfsfz kftfnsf] km/s 5 . oxfF ufpFsf] a]xfn 5 . s}of}+ ufpFdf :jf:Yo rf}sL 5}gg\ . jif]{lg ljleGg /f]u nfu]/ d5{g\ . ljBfno 5}gg\ . aQL 5}g . df]6/ af6f] 5}g . r]nLa]6Lx¿ ef/tdf a]lrG5g\ . o'jfx¿ knfog ePsf 5g\ . ;/sf/ cfkm}+ /ge'Nndf 5 . htftt} cGof]n 5 . dx+uL 5 . zx/–zx/ h:tf] 5}g . cgL ufpFsf] s] xfnt xf]nf Û

w

w

k|To]s cÍ k7gLo / ;+u|x0fLo

cleJolQm

b'O{ dlxg] ;flxlTos klqsf cleJolQm kl/;/ kDa' dfu{, uf}/L gu/, rfjlxn, sf=d=kf–* sf7df8f}+ kmf]gM $$&@^#&, O{d]nM avibyakti@gmail.com, j]aM www.abhibyakti.tk

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 35


z]S;lko/ /fd ljgo

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

/0faxfb'/ sfhL;fx]kn] 5f]/f a'xf/Lsf] lgdGq0ffdf a]nfotsf] e|d0fdf hfg] lgwf] u¥of] . cfjZos sfuhft ldnfof] . kf;kf]6{ lnof]Ù le;f kfof] . p;sL hxfg / p n08g p8] . n08gdf ;s'zn k'u] . gofF 7fpF hfg kfPsf]df / 3'Dg kfPsf]df b'a} a'9f a'9L v'zLn] bË k/]sf lyP . To;df klg pgLx¿ 5f]/f a'xf/L / gflt gfltgLx¿ l;t e]63f6 ug{ kfpFbf w]/} v'zL ePsf lyP . 5f]/f a'xf/Ln] pgLx¿nfO{ n08gsf] ljleGg 7fpFdf 3'dfP . alsF3d Kofn];, kfln{ofd]06 xfp;, n08g la|h, n08g cfO{, ljleGg 7fpFsf k'/fgf lsNnf b/af/x¿, xfO{8 kfs{ nufot ljleGg kfs{x¿, Do'lhodx¿, ;lkª\ dnx¿ / 6]G; gbL lsgf/sf ljleGg zx/x¿df dgUo 3'dfP . ToxfFsf] rxn kxn b]Vbf /0f]sfhLnfO{ cfˆgf ufpF 7fpFsf], /fhwfgL sf7df8f}+sf] cem vf; u/L 6]D; gbL b]Vbf cfˆgf] ufpFsf] ;kmf ;]tL gbL, /fhwfgLsf kmf]x/ afUdtL / lji0'fdtLsf] cj:yfsf] emnemnL ofb cfof] . ToxfFsf] ;a} lt/sf] Joj:yfkg b]v]/ p 5Ss k¥of] . ToxFf a;]sf g]kfnL / uf]/f ;fyLx¿n] lgDtf] u/]sf 7fpFdf klg ltgLx¿n] e|d0f u/]] . dgUo s'/fsfgL u/] . ToxfFsf g]kfnL ;d'bfo / a]nfotL ;d'bfon] pgLx¿sf] dfg ;Ddfg u/]sf] b]]v]/ /0faxfb'/ sfhL cfk}m+df bª\bf; k/]sf] lyof] . /0f]sfhLnfO{ nfu]sf] lyof], “oxfF cfP/ lgs} 7"nf] sfd kf] ul/P5 . sd xf]< ;+;f/el/ ;"o{ gc:tfpg] b]zdf /fh ug]{ /fhfsf] b]z kf] xf] t of] . o:tf] d'n'sdf kf] xfdL cfPsf /x]5f}+ . o:tf] uhksf] b]zdf e|d0f ul/of] . oxfFsf uf]/fx¿ l;t / g]kfnLx¿ l;t of] d'vn] dgUo s'/fsfgL ul/of] .xfFl;of] v]lnof] . of] t rfgr'g] s'/f xf]Og . sd xf] < sfhL;fkn] gfs km'nfof] . cfˆgf] gfs lgs} 7"nf] ePsf] dx;"; u¥of] . gkTofpg] u/L p:sf] 3d08 a9of] . a]nfotdf a:g] le;fsf] Dofb ;lsg nfu]kl5 /0f]sfhL / p:fsL >LdtL ;Fu} 3/ kmls{P, cfˆgf] b]zsf] dfemsf]6 ufpFdf . ghLs} ufpF dfgk'/df a:g] l5d]sL O{dfg l;+x bhL{n] Ps lbg /0f]sfhL 36 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;fk a]nfotaf6 kms]{ /] egsf] ;'g] . O{dfgl;+x lgs} pT;flxt eP . dbf{ kbf{ rflxg] xfd|f] sfhL;fk xf], Ps k6s e]6\g hfg' k¥of] eg]/ hdfgl;+x / p sfhL;fksf] 3/lt/ nds nds lx8]/ k'u] . pgLx¿ a]nfotsf] s] s] g gofF s'/f ;'Gg kfOPnf, s] s] g k'/:sf/ kfOPnf h:tf] u/]/ dVv k/]/ ToxfF k'u]sf lyP . O{dfg l;+x / hdfg l;+x sfhLsf] 3/ cfFugdf k'Ubf sfhL / p:fsf] elthf] hnaL/ a:g]t ;Fu} uhSs k/]/ a;]sf lyP . æHfbf} sfhL;fk , a]nfotaf6 slxn] lkmlt{ ;jf/L eof] xh"/ <Æ æxfdL cl:t cfOk'u]sf] xf] bhL{ Û s] 5 ltdLx¿sf] xfn va/ < s] eGg cfO{;\ <Æ æsfhL;fksf] lkmlt{ ;jf/L eof] eg]sf] ;'g]/ xh"/sf] bz{g u?F, a]nfot b]z s:tf] /x]5 Totflt/sf] xfn va/ klg ;'Gg kfOPnf ls eg]/ kf] xfdL cfPsf] xf] sfhL;fk . sfhL;fk gePsf a]nfdf ufpFdf o:tf] eof] p:tf] eof]Æ eg]/ O{dfgl;+xn] a]lnla:tf/ nufP . sfhLn] 6fpsf] xNnfP/ p:sf] s'/f ;'Gof] . sfhLn] s]xL klg hjfkm kmsf{Pg . a]nfot e|d0fdf 5Fbfv]/L p:sf] dgdf pAh]sf] 3d08 ;]nfPsf] lyPg . Tof] 3d08sf] af9L p:fsf] dgdf a]:;/L aUg yfNof] . a]nfotdf a:bf sqf sqf s:tf s:tfx¿ l;t af]n]sf] d'v kf] xf] t of] d]/f], o:tf bhL{sf 5f}+8fx¿l;t klg s] kf] af]Ng' < eG7fg]/ sfhL;fk KofRr af]ln xfNof] æs:tf s:tf;Fu af]n]/ cfPsf] d'v xf] of] d]/f], ltdLx¿ l;t af]Ng] of] d]/f] d'v xf]OgÙ a'‰of} <Æ /0f] sfhLn] wSs" nufof] . r'krfk a:of] .sfsfsf] To:tf] Joaxf/ elthnfO{ slQ klg lrQ a'em]sf] lyPg . p klg TolQs} r'krfk al;/Xof] . S]m s] g yfxf xf]nf eg]/ ToxfF uPsf O{dfgl;+x / p:fsf] ;fyL t sfhLsf] jrg ;'g]/ Psl5g 6\jfF k/]/ x]/]/ al;/x] . To; kl5 pgLx¿ Kflg s]xL af]n]gg\ . Psl5g kl5 O{dfgl;+xn] sfhLsf] sfgdf k:g] u/L af]n] æxf]O{g xfd|f] /0faxfb'/ sfhL;fx]k t a]nfotsf] z]S;lko/ g} eP/ kms]{sf] xf] ls Sof xf] < xfdL l;t af]Ng] d'v xf]Og kf] eG5 af Û z]S;lko/sf] d"lt{ g af]sf] h:tf] kf] eP/ cfPsf] xf] ls Sof xf] hnaL/ <Æ æV}f s] xf] d}n] klg s]xL a'em\g ;lsg .Æ olt eg]/ pgLx¿ /0f]sfhLsf] cfFugaf6 aflxl/P . /0f]sfhLnfO{ z]S;lko/ eg]sf] s] xf], sf] xf] eGg] s]xL klg yfxf lyPg . p Psl5g cndNn k¥of] . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 37


rambinaya46@gmail.com

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

p:fn] ghLs a;]sf] elthf hnaL/nfO{ la:tf/} ;f]Wof]Ù æP elth of] z]S;lko/ eg]sf] s] xf] < sf] xf] < Tof] bhL{n] dnfO{ lsg z]S;lko/ eP/ cfPsf] xf] ls Sof xf] eg]sf] xf] xF < sf] xf] Tof] z]S;lko/ eGg] <Æ O{dfgl;Fx / hnaL/ ;fg} b]lvsf] ;Fu} :s"ndf k9\g] ldNg] ;fyL lyP . p:fnfO{ cfˆgf] sfsfn] ;fyLnfO{ u/]sf] Jojxf/ slQ klg lrQ a'em]sf] lyPg . sfsfsf] cx+sf/L :jefj p:fnfO{ /fd|/L yfxf lyof] . p:fnfO{ ;xL s'/f eg]/ p a'em\g] dflg; klg lyPg . To;}n] p:fn] sfsfnfO{ v"a ;f]r] h:tf] u/]/ eGof]Ù æsfsf ,;]S; eg]sf] lnË xf] / lko/ eg]sf] hf]8L xf] . lsg s] eof] / sfsf <Æ hnaL/n] sfsfnfO{ a]as'km agfPsf] xf] eGg] s'/f /0f]sfhLn] rfn} kfPg . æTof] O{dfgl;+x bd}n] dnfO{ z]S;lko/ eP/ cfof] ls s] xf] kf] eG5 af, d}n] lrGb} glrg]sf] dflg;sf] gfd Tof] bdfO{+n] s;/L yfxf kfP5 xF <Æ /0f]sfhL 5Ss k/]/ pgLx¿ kms]{sf] af6f] lt/ jfNn k/]/ x]/]/ al;/xof] . p:n] cfkm"nfO{, O{dfgl;+xnfO{ / elthfnfO{ s;}nfO{ lrg]g . p cx+sf/sf] bxdf 8'la/Xof] . @)&^.)$.#@

k7gLo ;flxlTos klqsfx¿

w

w

g]kfnL, cleJolQm, efg', xfd|f] k'?iffy{, bfloTj, lzjk'/L ;Gb]z, zfNdln, hgdt, ;'n]v, zAbfª\s'/, sf}lzsL, z[ª\vnf, gjk|1fkg, cIf/dfu{, hd36, sNkt?, cfn]vg, gf/L:j/, /h:yn, skg jfg]Zj/, bf]efg, j}hoGtL, zAb;+of]hg, jlgtf, clegj, syflnsf, ;+ud cleofg cflb ;flxlTos klqsfx¿ lgoldt ¿kdf k|sflzt eO/x]sf 5g\ .

38 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ePsf] 5 . wgs'6f kmnfF6]sf j:tLsf 5f]/L a'xf/Ldf k':ts k|sflzt x'g] k|yd dlxnf pg} x'g\ . ljho–k/fho o;}u/L k|fWofks 8fS6/ s[i0frGb| zdf{n] ;+of]hg tyf ;Dkfbg j/fh gd}g fnL k9\b} hffbf pgn] cfˆgf] u/]sf] k':ts :jfdL ;Tob]jM o' hLjgbz{ -@)&%_ kl/jf/sf] lzIffsf] hu /fVg] >]o cfˆgL xh"/cfdf ?lSd0fL b]jLnfO{ lbPsf Og ;/ f] ;?jfl56} ==== <ÚÚ 5g\ . ……xf] pgsf xh"Û/a'd]j/fsf] b]xfj;fg ePsfn] tL ljwjf xh"/cfdfn] dxflgb] z { ssf] ;Dd' v p;n] ljGtL . ;f]nLdf rfdn cfˆgf gf}–bz jif{sf 5f]/fx¿nfO{ u'NdL aD3fla;fof] sfx'n]af6 dxflgb] f ;fyk9\eg] \ ;';kfª fghL / l3p {zaf]sn] s]/ ljgd| Hof]tltif g , ……x] kj{gt'{;sf] eGg]tkfO+ ufpF{sdf]f nu]/ 5f]l8g\ . qmfO6] l /of k' u g ] .ÚÚ ToxfF k|fKt u/]sf] lzIffsf] cfwf/df pgsf lktf zdf{gGb ;kmn Hof]ltifL / Û lbg]z, ;~hox¿ d;FulzlIft } oxfF cfPsf] kl08t ……xf] ag]Og. ;/ kmn:j¿k pgLx¿sf] klg kl/jf/ aGb} uof] . k|fWofks d]zdf{ /f] ndfq gk'Ug'sfn cgf}k|7i6f] ePg ] ;do kf/]s<ÚÚ f 5}gg\ . cg'dfg ubf{ tL xh"/cfdfsf] 5f]/f \ d}n] s} eg]kbzssf] l5 eg]F xf]eg] pgLx¿sf] k9fpg'……tkfO{ kg{] r]FtuOxfNgf] gf klg ;!(*) nf F, h:tf] nfU5 .sfo{bIftfsf cfwf/d}pko' ePsf] xf] , s' / f a' e m\ g k ' 5{ Sof .ÚÚ {Qm tLg pbfx/0fn] u[x:yLdf jo:s k'?if gx'Fbf dlxnfn] ;';fgn] cfkm"/nb"fO{/bzL{ ;DffNg} g ……d klg fOlbG5' ;/lzIffdf dnfO{ cGofo r]tgzLn, ;fx;L eP/;s]cfˆgf k'?ifb]v ;Gtfgsf] cu|0fL ePsf] 5ÚÚ eGb} aflxl/of] . pkdxflgb] z { ssf] 5] p k' U of] , ……d} n ] t e"ldsf v]n]sf] kfOof] . o;n] k|i6 x'G5 p;a]nfsf dlxnfdf lzIff r]l8lh tgf ;/;F s} k'x'?F, dfGg' ez Pg . pgL pm kf6L{sf] sfo{stf{ lyof] ut/eg]Tof] if cg' f;gn] 5f]6s\ lkP/6lsP a:Yof]. To;kl5 . dGqL dfkm{ t\ dGqL;Dd k'Ug ;kmn . dGqLHo" nfO{ ;a}/fv] Aoxf] gfof] .. o:tf s}of}F kl/jf/sf] lzIffdfeof] dlxnfn] cfwf/lznf sf]/x'f g;';S5 sfo{ stf{s f] s d'v x]/] .kl/jf/ dGqLnfO{ df}sg}f ldNof] cl3Nnf] k5{ ;/sf/sf ltgsf sd{ f] syf hgn] cufl8, a9fpg' h;/L uf}kfnfdf /fb]jL ag] s f tL b' j } kbflwsf/Ln] dGqLHo" s f] s' / f dflg/x] s f lyPgg\ . cGwf] n fO{ s] j:tLsf] syf pgsf gflt s[i0fk|;fb j:tLn] clg ?lSd0fL b]jL e08f/Lsf] rflxof] pgn]zfdf{ l6Kk0fL nufP syf s[i===== 0frGb| n] k|sp7fpg fzdf NofP . / ef]lnkN6 b'j}n] kq a'em] h;df n]lvPsf] lyof] qmfO6]l/of ljk/Lt sfo{ ug'{ePsf] ph'/Lsf]  cfwf/df dGqfno )!–$##)##$ xflh/ u/fpg] lg0f{o ul/Psf] 5 . à 6\Øfª\nfkmfF6, sLlt{k'/ (*$!%@^^&) sf7df8f}+ à sf7df8f}+

k"0ff{Í – !^# k"0ff{Í – !^@

sflt{s–d+;L/ @)&^ ebf}–c;f]h @)&^

/rgf ÷ 39 /rgf ÷ 45


cfFvf /f;f

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

5f]/f] hjfg eof] . ljjfx ug]{ pd]/ eO;Sof] p;sf] . cfdf–afa' b'a} a"9fa"9L eO;s] . pgLx¿ b'a}sf] Pp6} lrGtf–5f]/fsf] lax] ul/lbg] / gfltgfltgLsf] d'xf/ x]g]{ . t/ 5f]/f] rflxF ljjfx ug{ tof/ 5}g . 5f]/fnfO{ h'g} s]6L b]vfP klg dg gkg]{Ù lax] ulb{g eGg] . æltdLn] dgk/fPsf] sf]xL 5g\ ls ÛÆ eg]/ ;f]Wbf æ5}gg\ ÛÆ eGg] . Ps lbg crfgs 5f]/fn] Pp6L sGofnfO{ eufP/ Nofof] 3/df . cfdf–afa' b'a} v'zL eP . æs]6L t /fd|L g} kl/g\ ÛÆ cfdf–afa' ;Gt'i6 . t/ ,========Û o;f] x]bf{ s]6Lsf cfFvf clns 8]9f] . plQg}v]/ cfdf rflxFn] 5f]/fnfO{ ;f]lwg\Ù æafa' Û ltdLn] s]6L t Nofof}Ù /fd|} eof] . hf] s]6L b]vfP klg dgk/]gÙ lax] ulb{g eGg] ltdL . ltdLnfO{ oxL s]6L lsg dgk/]sf] <Æ 5f]/fn] hjfkm lbof]Ù ædnfO{ oxL dgk¥of] . p;sf ltg} cfFvf dgk/]Ù d}n] s] ug]{ <Æ cfdf 6\jfNn kl/g\ . ;Fu}sf afa' df}g a;] . 5f]/f rflxF 3/ aflx/ lgl:sof] . b'nxL cfˆg} sf]7fleq kl;g\ . (*$!@^$#)(

w

w

à uf}/L3f6, sfdgkf=&

Hofg} kf] hfcf];\ k|f0f} kf] hfcf];\ kaf{x ub}{gf}+ dflg;nfO{ rflxg] xs glnO{ 5f8\b}gf}+ dg'{ t Ps\lbg\ cjZo} k5{ kz'e}+m glhpF dflg; xf}+ eg] dflg; e}+m lhpF dflg;sf] xs lnpF .

– dxfslj b]jsf]6f

40 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


ct[Kt Kof; uËf clenfifL

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

s[i0f / d :s"n] hLjgsf cToGt} ldNg] ;fyL lyof}+ . sIff bz kf; u/]kl5 p v]n d}bfgdf /dfof] . d :gfts tx k"/fu/L Pp6f clkm;sf] hflu/] ePF . crfgs p;sf] v]ndf a|]s nfUof] . sfdsf] l;nl;nfdf p;n] d]/} clkm;df hflu/ kfof] . la5f]l8Psf xfdL k]ml/ ;Fu} eof}+ . xfdL b'j}sf] hLjg gbL em}+ ;nn aUb} uof] . xfdL b'O{sf] pd]/n] nueu 5 bzs kf/ ub{} lyof] . Ps lbg clkm; aGb ePkl5 s[i0fn] cfh xf]6n lt/ hfpF x} eGof] . d t cflQb} x}g of/ d]/f] t cfh ks]6 b/f] 5}g ef]ln kl;{lt/ hfpFnf x'Gg eg]+ . x] ====s] kL/ dfG5;\, d}n] hfpF eg]kl5 . 8G6j/L lx8\ hfpF eGof] . p;n] Pp6f ;kmf ;'Gb/ xf]6ndf nUof] . d}n] st{Jo dx;"; ub{} 3/df kmf]g u/]+ . cfh Ps l5g l9nf] x'G5 x} 3/ cfpg . p;n] lg 3/ kmf]g u¥of] . b'O{ hgf dfq a:g ldNg] SofaLgdf a:ofF} . crsfnL hf8f]sf] ofd lyof] . ;j{k|yd tftf] tftf] b'O{ sk skmL lkof}+ . ;fyLn] s] vfg] eGb} ;f]Wof] t]/} v'zL of/ elglbPF . Ps Kn]6 xfF;sf] 5f]Pnf, Ps Kn]6 k|mfO lrsg lrlNn, k|mfO lkm;, Ps af]tn ef]8sf dufof] . vfFb} uOof] s'/f ub{} uOof] . o;} s|ddf p;n] dnfO{ PSsfl; ;f]Wof] P /lj n' eg\ t ef]s Kof; slt k|sf/sf] x'G5 < Xof s] eG5 of] ef]s Kof; klg slt k|sf/sf] x'G5 < v} yfxf 5}g dnfO{ t, ;lhn} elglbPF . o; ljifodf ts{ ug{ hfFu/ rnfOg . ;lhn} 6fl/lbPF . x}g o;sf] s'/f oltsf pd]/ gf3]sf] dfG5]]n] lg yfxf5}g eGg t ;'xfPg x} . n ;'g d} eG5' ef]s b'O k|sf/sf] x'G5 lg Pp6f cGgsf] csf{] of}gsf] , xf ===xf=== olt klg yfxf5}g uwf eGof] . P ====xf] t lg eGb} lsRr bfFt b]vfpb} xfF;]/ 6fl/lbPF . P /lj d tFnfO Pp6f d]/f] hLjgdf 36]sf] ckTofl/nf] 36gf ;'gfpF5' ;'G5;\ < s] xf]nf To:tf] 36gf ;'gfP kl5 t ;'Gg] xf] lg of/ n eg\ eg]/ cg'dlt lbPF . n ;'g\ x} of] nueu #) jif{ k'/fgf] 36gf xf] . d ls|s]6 v]Ng w/fgaf6 wgu9L hfg a;df ofqf ub{} lyPF . d]/f] ;Fu}sf] l;6df Pp6L cljjflxt n]l8h lyO{ . pd]/ o:t} @#÷@$ jif{ hltsL xf]nLÙ t/ ¿k vf;} lyPg . clt l;Dkn . t/ :df6{ eg] kSs} lyO{ . d cln kmtf}/] kl/ro ug{ dgn] 3r3rfof] . d}n] cfˆgf] kl/ro ;uj{ lbPF . P k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 41


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

tkfO{+ ls|s]6 v]nf8LÙ d km'6an lvnf8L . 3/ s}nfnL dfq egL . d eg] kt/ kt/ af]nL /xg] p eg] w]/} sd af]Ng] . ;f]w]sf] s'/f klg w]/} ;f]r]/ ;Dem]/ dfq af]Ng] . dnfO{ t s:tf] /fd|f] nfUof] . cxf] Û slt ;Eo / ;f]emL n]l8h dgdg} eg+] . s]xL ;do kl5 t d lg sd af]Ng] k|of; ug{ yfn]+ . dnfO{ t ;f/} enfbdL g} nfUof] . ofqfdf /dfO /x]sf xfdL ofqLx¿sf] uf8L crfgs laUf|\Øf] . ;do /ftLsf] cf7 alh;s]sf] lyof] . bfªdf af; a:g k¥of] . hfpF vfgf vfg eg]/ ;xofqLsf] gftfn] eg]+ . p;n] PsKn]6 rfprfp dfq vfO{ . d}n] e/L df;'eft bGsfPF . cf==== d t cfkm"n] vfPsf] dfq k};f lt5{' eGb} k};f a'emfpg uPsf] p;}n] kf] ltl/;ls5 . cfkm}+nfO{ s:tf] gdHhf nfUof] . p aflx/ Pp6f ¿vsf] 5xf/L dlg k'|ml6 vfFb} al;/x]sL lyO{ . cK7\ of/f] dfGb} lsg d}n] vfgf vfPsf] /sd lt/]sf] d cfkm+} lty{]+ lg eGb} wGojfb lbPF . d}n] ;f]Wf]+Ù …?dsf] Joj:yf eof] <Ú p;n] …gfO Û ePsf] 5}g t Û tkfO{+sf] eof] <Ú eg]/ ;f]wL . …ca hfb} 5' ÛÚ d}n] eg]+ . p;n] d]/f] xftdf ;'6'Ss Pp6f lr6 ydfO lbO{ . pHofnf] 7fFplt/ uP/ t'?Gt} lr6 vf]n]/ k9]+–…d lg tkfO{+ s} ?ddf x} ÛÚ d t 6\jfF k/+] . p t d]/} 5]p ple/x]sL Û d]/f] pd]/ Tof] a]nf o:t} @%.@^ jif{ lyof] . d]/f] eg] e/v/ ljjfx ePsf] lyof] . p;nfO{ x]/]+ . cfFvf cfFvf h'Wof] . cf== d t k'?if dnfO{ s] 5 dgdg} cxdtf hfUof] . ?dsf] ;fFrf] lnP/ b'O{ tnfdfly xfdL b'O{ lgw{Ss k|j]z u¥of}+ . p;n] xf]6nsf] ;le{;d]gnfO{ af]nfO{ s] s] egL d}n] jf:tf ul/g . nueu bz kGw| ldg6df Pp6f 6«]df Ps af]tn xf8{l8«Í Ps l8Aaf ofs r'/f]6, ;nfO, b'O{ Kn]6 lrsg nlnkk Ps Kn]6 v;Lsf] e'6g cfn' lrK; / ;nfb cfof] . Psl5g d 5Ss k/]+ . p;n] dnfO RofKk xft ;dfpb} n cfpg';\ o;f] dfOG8 k|m]; u/f}+ x} Û egL . b'O{ j6f lunf;df cfwf cfwf l8«Í vGofO{ lr;f] kfgL sfutL ld;fO{ . lro;{ d t d]/f] efu vfPF x} eGb} cfˆgf] efu skfsk vfO{ , n tkfO{+sf] efu vfg';\ x} Û eGb} ofs r'/f]6 klg ;NsfO{ . ;f]kmfdf 8ª/Ë pQfgf] klN6 d:t df}nf x'Fb} a'Ëa'Ë l;u/]6sf] w'jfF p8fO{ . d eg] c3fPsf] dfG5] t/ dg ge} ge} lg cfˆgf] efu ;lslbPF . Tolt~h]n p;n] tLgj6f l;u/]6 EofO{ . d}n] vfPkl5 l;u/]6 vfg] eP vfg' x} Û egL . d klg s] sd < b'O{j6f l;u/]6 a'ª a'ª p8fO lbPF . otf dgdf 8/ klg nfUof] .cfkm";Fu vf;} /sd klg 5}g . of] vr{ of] s]6Ln] lt5{] ls gfO{+ xf]nf < dnfO km;fO{ eg] < o:t} dgdf s'/f v]nfO/x]sf] a]nf Tof] s]6Ln] t …xh'/ Û d}n] t o;sf] vr{ ;a} lt/]sf] 5'Ù g8/fpg' ÛÚ kf] elg Û …P Û xf] / ÛÚ em;Ë x'Fb} eg+] . wGojfb eGg} ;lsg . /ftsf] o:t} !!M)) ah]sf] lyof] xf]nf . …n ca yflsof] . oxfF t b'O{j6f a]8 /x]5 . Pp6f Pp6f a]8df ;'tf}+ x} ÛÚ eg]+ . 42 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

lglxt cfsif{s efiffz}nL / k|:t'ltsf] pkh xf] . of] kGtsf] n]vgsf] d"n ljz]iftf klg xf] . pgsf] n]vgdf ;–;fgf s'/f, 36gf / kl/36gfnfO{ 8«]; k|r]:t'Ght ul/Psf] u/]+ / xfkm KofG6 cToGt} d}dd{n] :afy?ddf kzL{ / ldlxguP/9Ën] kfOG5 . nufP/ la:tf/fdf klN6PF . p;n] t slQ klg cK7\of/f] gdfgL d]/} cufl8 sk8f ptf/L / gfO6 :t't lgofqf |x kf]6cfP/ f]Dofslgw{lsgf/af6df vs s]Pjd\sf] ufpg kf]k|nufO{ . clg d];ª\ /f] ughLs Ss k|:tfj jl/i7 /fvL . n]dnfO{ nfh z/d d t lk'jGb/fh ?if h] x'e§/fO{ G5 p;}nn] fO{nfdf] x'G5 e". ldsf dnfO s] sf] 6]eG;g ;dfnf] rs < 8f=uf] n]lvlbg' Psf]< cf== 5 d. s;}sf] OHht dfly xft xfNg uPsf] xf]Og . 7Ls} 5 Û df}sfdf rf}sf xflGbpF / ;xif{lgrf] :jLsf/ ul/lbPF . s]6tLg L tcf]Sof of/ Û ;'ljz] /IffiftfnfO{ sjr e"eg]ldsfsf] 8df pxfF n] kGtsf 6f d"af7L ne"t/lx5 lgofqfTds cfˆgf] Aofuaf6 lgsfn]/ lbO{ . p t ;f/} Kof;L /lx5 . dnfO t dhfn] o"h k|u/L:6\o. fpg' kf7snfO{ g3'dfO{d]6ofqf Pp6fkf] clged]Psf] /f] s}5of}+ .lbgsf] ef]s Kof; fPsf]du/fpg' f tkfO{+nklg fO{ w]pgsf] /} wGojfb egL { Ûljz] laxfg ?dsf] ef8f ltg{ hfbFf ?d ef8f /fv] p;}n/ ] kf] lt/L ;s]skf]L 6/lx5 . csf] i ftf xf] . o;/L lgofqfsf] s;Ldf x] b f{ kGtsf] f] D ofs d t 5Ss k/]sf] of/ Û oxL xf] d]/f] hLjgsf] ckTofl/nf] 36gf . oltsf jif{ lsgf/af6 lgofqf;ª\uklg|x, lgofqf;ª\ sf] s;Ldf k7gLo;fyL/ ;Dd d]/L >LdtLnfO{ of] s'/f ;'ug|xfpg ;s]sf] afF5}lwPsf] g . tF Pp6f d]/f] ldNg] eg]/ ;'gfPF x} . of] s'/f dgdf g} /fVg' / s;}nfO{ klg geGGf' x} Û eGof] . ;ª\ |x0fLoof]s[s'ltsf] 5 ca . d]/f] lyof] . s[iu0fsf] /f ;'g¿kdf ]/ 6\jfFbl/Psf] kg]{ kfnf] (*)&%!)(^! (*$((%^@!$ àe}/xjf à;'g;/L

k"0ff{Í – !^#

86 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

ebf}–c;f]h @)&^

k"0/rgf ff{Í – ÷!^@43


n]v–lgjGw–;dLIff

:jfledfgsf] cIfosf]zdf lgdf{]xL Jof;

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

æcKkg 3/s] bfgf cf cGs/ 3/s] bfgf sxL+ Ps] xf]O5} <Æ -cfˆgf] 3/sf] bfgf / csf{sf] 3/sf] bfgf sxL+ Ps} x'G5 <_ xh'/, d}lynL efiffsf] o;} ;+jfbsf] ;]/f]k]m/f]df ?dlnFb} cfˆgf] ;RrfnL; jif{] ctLtsf] :d[lt–ofqfdf nxl/Fb} 5' d cfh . hDdfhDdL aL; jif]{ gjo'jf lyPF d To;tfsf . /f}tx6 lhNnfsf] w/x/L xfO :s"ndf k9fpFy]F . aflxl/of lzIfsx¿sf] ufF;–af;sf] Joj:yf :s"nsf] 5fqfjf; / ToxLF ;~rflnt d];df ldnfOPsf] lyof] . lzIfsx¿sf nflu 5fqfjf;sf] a;fO lgMz'Ns lyof] eg] b}lgs b'O{ 5fs ef]hg -bfn– eft–t/sf/L_ sf] dfl;s ¿= tL; ltg'{kYof]{ . sf]xLsf]xL lzIfs jNnf]–kNnf] ufpFsf s'g} u[x:ysxfF u'hf/f rnfpFy] . d z¿z'¿sf s]xL dxLgf 5fqfjf;df g} a;]sf] lyPF . t/, ToxfFsf] kf}li6stfxLg vfg]s'/fn] lgs} la/fdL kf/]sfn] kl5 :s"nsf k|wfgfWofks / b'O{–tLg ufpFn] cleefjsx¿sf] ;Nnfx / cfu|xcg';f/ kf]l7ofxL ufpFsf u[x:yx¿sxfF a:g yfn]F . ufpFn] u[x:yx¿sxfF lzIfssf] ufF;–af;sf] Joj:yfkg ToxfFs} dfq jf s'g} gf}nf] rng lyPg . Tof] t t/fO{sf ufpF–b]xftlt/ ;~rflnt h'g;'s} :s"nsf ;Gbe{df klg k'/fg} rng lyof] . eg"F, Tof] >4fn' ufpFn] k/Dk/f g} lyof] . To:tf lzIfsnfO{ 3/sf] Pp6f s'gfdf zog / efG;fdf kfs]sf] ef]hg laxfga]n's} lgMz'Ns ¿kdf pknAw x'GYof] clg p;}u/L laxfg / lbpF;f]sf] vfhf klg . To;afkt lzIfssf] b}lgs st{Jo x'GYof] To; 3/sf k9\g] hlt s]6fs]6Lx¿nfO{ laxfga]n'sf / 5'6\6Lsf lbg lbpF;f]lbpF;f] ;d]t k9fOlbg] clg :s"n nfu]sf lbg laxfg ef]hgkl5 pgLx¿nfO{ cfkm";Fu} :s"n n}hfg] / labf ePkl5 p;}u/L ;Fu} 3/ Nofpg] . To:tf cleefjsdWo] s;}n] PSn} s'g} lzIfsnfO{ lbglbg} b'j} 5fs v'jfpg g;Sg] eP c¿ jNnfkNnf tLg–rf/ 3/sf ;d]t ljBfyL{ s]6fs]6Lsf afa'cfdfn] cfk;df ldn]/ kfn}kfnf] Ps]s lbg laxfga]n's} cf–cfˆgf efG;fdf kfs]sf] s'/f cfˆg} 3/lkF9Ldf a;fP/ v'jfpFy] . ;'tfOa;fOsf] Joj:yf rflxF ;w}F Pp6} 3/df x'GYof] . 44 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

s'g} 3/sf] PSnf}6L geO{ ;fj{hlgs df:6/ eP/ ltx'grv'jf kf/fsf] l:yltdf To;/L k]6 kfNbf rflxF slxn]sfxLF 7"nf] km;fb cfOnfUYof] . Tof] s;/L eg] s'g}s'g} lbg kfnf] gk/]sf] 3/sf cleefjsn] klg e'mlSsP/ vfg af]nfpFy] eg] s'g}s'g} lbg kfnf] k/]sf] 3/sf cleefjsn] klg p;} u/L e'mlSsP/ …cfh xfd|f] kfnf] xf]Og Sof/]Ú eGg] 7fgL af]nfpg k7fpFb}gy] . kfnf] gk/]sf] 3/sfn] af]nfpg] t emg\ s'/} ePg . ef]sn] hlt;'s} ufn] klg / :s"n hfg l9nf] eP klg vfg gaf]nfOsg df:6/ cfk}m+ Tof] 3/df hfg] s'/} cfpFb}gYof] . To;}n], To; lbg laxfg ef]sef]s} :s"n hfg'kYof{] / a]n'sf klg ef]s} ;'Tg'kYof{] . d}n] cfk}m klg To:tf tLtf cg'ej klxnf] :s"ndf cyf{t\ Aff/f lhNnfsf] y?x6 Onfsfdf kg]{ pdhg ufpFsf] …hgtf xfO{ :s"nÚ df k9fpFbf @)@( ;fnsf] ebf}b]lv df3;Ddsf 5–;ft dxLg] cjlwdf lgs}kN6 ;FufNg kfO;s]s} lyPF . To:tf 3/]n' k|f0fL aGg k'u]sf lzIfsnfO{ Pp6f csf]{ / rsf]{ ;d:ofn] klg lkg'{ lk/f]NYof] . s'g}s'g} cleefjssf] rfxgf s] x'GYof] eg] 3/df g} df:6/ /fv]kl5 d]/f 5f]/f5f]/L k9fOdf hlt;'s} sdhf]/ cyf{t\ …uf]a/u0f]zÚ g} eP klg k/LIffdf k]mn rflxF x'g} x'Fb}g . To:tf 3/]n' df:6/n] p;nfO{ cfˆgf] ljifodf pRrtd cª\s t lbg'k5{k5{, ;fy} c¿c¿ ljifosf df:6/x¿nfO{ eg]/ x'G5 ls s] rflxF u/]/ x'G5, h'g;'s} t/xn] dgkbf]{l;t cª\s yKg nufP/ cfˆgf To:tf ljBfyL{x¿nfO{ k]mn x'gaf6 hf]ufpg} k5{ . ;s];Dd t k|yd, låtLo g} u/fpg'k5{, geP klg kf; t u/fpg k5{k5{ . gq, df:6/nfO{ 3/df /fv]/ bfgfkfgL v'jfpgfsf] cy{ g} s] eof] t < ;a} s]6fs]6L ;dfg :t/sf t]lhnf kSs} x'Fb}gy] . /, sf]xL sf]xL t cem hlt l;sfP–k9fP klg 7\ofDd} s]xL a'‰b}a'‰b}gy] . o:tf] cj:yfdf To:tf] cg}lts k|:tfj k|r08 :jfledfgL / ljj]sL lzIfssf] x[bon] :jLsf/ ug{ ;Sg] s'/} ePg . To;}n], k/LIffsf] kl/0ffd cleefjssf] ck]Iffljk/Lt cfPkl5 Tof] lzIfssf] klg To; 3/df u'GhfO; x'g] s'/} ePg . bfgfkfgL vQd Û of] tLtf] cg'ej klg dnfO{ klxnf] :s"nn] u/fO;s]s} lyof] . To;f] x'gfn] d h] h:tf] eP klg ;s];Dd 5fqfjf;d} a:g / cfˆg} vr{df d];d} vfg ?rfpFy]F o; bf];|f] :s"ndf . t/, k|lts"n :jf:Yol:yltsf sf/0fn] d}n] afWo eP/ ufpFn] u[x:ysf] z/0f kg'{k/]sf] lyof] . d]/f] bf];|f] :s"n /f}tx6 lhNnfsf] ToxL w/x/L xfO :s"n lyof] . To;sf]] k"/f gfpF lyof] …ho ls;fg xfO{ Oª\ln; :s"n, w/x/L ahf/, /f}tx6Ú . t, ToxfF k9fpg a:tfsf] cjlwdf d}n] kfn}kfnf] tLgj6f 3/df a:g'k¥of] . t/, h–h;sxfF a;] klg Psnf}6L kf/fdf g} a;]F …pdhgÚ ufpFdf 5Fbfh:tf] ef]hgsf nflu lbglbg} 3/ k]ml/P/ ltx'grv'jf aGg'kg]{ ;d:of oxfF lyPg . /, k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 45


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

csf]{ s'/f, ;a} 3/sf s]6fs]6L …af]tnÚ jf …uf]a/u0f]zÚ gx'g] / ;a} cleefjs klg ca"em gx'g] ePsfn] kf]l7ofxLsf d]/f tLgj6} cflty]o u[x:yx¿af6 o; dfldnfdf d}n] tLtf] cg'ej slxNo} ug'{k/]g . o;/L To; :s"ndf k9fpg a;]sf] k'ugk'u tLgjif]{ cjlwdf :s"nsf] 5fqfjf;df afx]s kf]l7ofxL ufpFsf qmdzM t]hLnfn ;fx, r'Nxf/fo ofbj / ltnwf/L ;fxsf] 3/df a;]F d pgLx¿sf 5f]/fgfltnfO{ laxfg–a]n'sf k9fpg] u/L . t]hL ;fxsf] 3/df d s]xL lbg dfq} a;F] / ToxfFsf] cg'ej k|foM cg'Nn]Vo g} /Xof] . oL tLg 3/dWo] r'Nxf/fohLsf] 3/ d]/f] lgldQ cfˆg} 3/t'No lyof] / lyof] :ju{t'No g} klg . dnfO{ cfˆg} 5f]/fnfO{ e}Fm dfof ug'{x'GYof] eg] sflxFnf 5f]/f /fdPsjfn / h]7f gflt nfnafa'sf u'? ePsfn] rf}k6\6} dfg klg ug'{x'GYof] . r'NxfhLn] h:t} pxfFsL >LdtL, h]7f 5f]/f / a'xf/Ln] ;d]t :g]x / cfb/ ug'{x'GYof] . r'NxfhLsf dflxnf 5f]/f bLkgf/fo0f ofbjhL To;tfsf sf7df8f}Fdf a;]/ aL=P8=ub}{ x'g'x'GYof] . a]nfa]nf 3/ cfPsf df}sfdf pxfF d]/f lglDt 3lgi7 ldqsf ¿kdf k|:t't x'g'x'GYof] . pxfFeGbf d'lgsf -;flxFnf_ efO /fdcof]Wofn] d ToxfF hfFbf P;=Pn=;L= k/LIff lbO;Sg'ePsf] lyof] t/ klg pxfF dnfO{ cfˆgf efO–elthfn] h:t} u/L u'?t'No Jojxf/ ug'{x'GYof] . d}n] gf} sIffb]lv k9fPsf /fdPsjfn / nfnafa' d]/f oL b'j} r]nf d pgLx¿sf] 3/df a:g cfpFbf b;f}F sIff k9\y] . ;fx«} t]lhnf, ljgd| af]nL–Jojxf/sf / ;';+:s[t lyP . pgLx¿sf] k'Vof}{nL /utd} of] ;b\u'0f el/Psf] lyof] . o; k|;ª\uaf/] d}n] cGt klg pNn]v ul/;s]sf] 5' . r'NxfhLsxfF a:tf d}n] pxfFsf] OR5f / ;'ljwfcg';f/ s]xL lbg pxfFsf] d"n3/d} vfg]a:g] u/]F eg] kl5 pxfFsf 5f]/fgfltsf] P;=Pn=;L=sf] tof/Lsf qmddf laxfga]n'sf 3/d} vfg hfg] u/L pxfFsf] Pp6f …/fds'6LÚ nfO{ cfˆgf r]nfx¿sf ;fy clwstd ;do latfpg] / ;'Tg] d"n cf>oynf]sf ¿kdf j/0f u/]F . pQ/–blIf0f ndtGg k/]sf] / ofbj, sfg' -xn'jfO{_, s'Dxfn], t]nL, snjf/, snfn, d';ndfg / Ps–b'O{ 3/ d}lyn a|fXd0fsf] ;d]t a;f]af; ePsf] lgs} 7"nf] lyof] kf]l7ofxL ufpF . r'NxfhLsf] 3/ ufpFsf] k'5f/k'5f/lt/ lyof] . pxfFsf] 3/eGbf clnslt pQ/tk{m s]xL cUnf] efudf d"naf6f]b]lv klZrdk6\l6 af6f]sf] l8nl;t} 6fFl;Psf] / ufpFsf ax';ª\Vo hgtfn] kfgL vfg] Ogf/sf] blIf0fL l8nl;t} hf]l8Psf] Pp6f ;fgf] 5fk|f] lyof] v/sf] 5fgfjfn b'O{kfv] / rf/s'g] . To;sf] ghLs} pQ/lt/ xFl;nf /l;nf o'js ;nLd bhL{sf] l;nfO{ k;n lyof] eg] ;fd'Gg] k"j{lt/ ;8skfl/ lhofnfn t]nL / vx]? gfpFsf csf{ /dfOnf o'jssf] 3/ lyof] . clg ghLs} klZrdlt/ lyP xn'jfO{ afnb]j ;fx / ltnwf/L ;fxsf 3/x¿ . dnfO{ pknAw u/fOPsf] 46 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

r'NxfhLsf] Tof] …/fds'6LÚ ;fdfGo sbsf] dfG5] pleg;Dd ldNg] pFrfO / de]m/Ldf kfFr–;ft hgf nx/} ;'Tg] ;lsg] hlt cfotgsf] lyof] / ljlw k"/f ug{sf nflu dfq 78\ofOPsf]n] Ps;/f] dfq 5fOPsf] lyof] . To;n] 3fd h;f]t;f] 5]s] klg kfgL rflxF] lkml6Ss} 5]Sg ;St}gYof] . To;sf] lgdf{0f To; k|sf/n] ul/gfsf] d"n sf/0f ag]sf] /x]5 r'NxfhL / pxfFsf bfh'aLrsf] c+zaG8f ;DaGwL lsrnf] . 5fk|f] ePsf] hUufdf b'j} bfh'efOsf] cfˆgf] cfˆgf] :jfldTjsf] bfaL /x]5 t/ 5fk|f] rflxF r'NxfhLn] 78\ofpg'ePsf] /x]5 . To;}n] ToxfF b'j} kl/jf/sf] sf]xL klg a:g kfPs} /x]g5 5fk|f] xfn]b]lv g} . To;} hdLg dfq cf]ul6Psf] /x]5 . d r'NxfhLsxfF a:g k'u]sf] s]xL ;dokl5 d]/f] a;fO ToxL 5fk|f]df ;fl/of] ænf} of] ljjflbt 5fk|f]df g d]/f] kl/jf/sf] sf]xL a:5 g t ltd|f] kl/jf/s} . o;df ltd|f d]/f b'j} hgfsf 5f]/fgfltnfO{ k9fpg] zff:qLhL a:g'x'G5, pxfF;Fu} pxfFsf oL b'j} y/L r]nfx¿ klg a;]/ k9\5g\ u'?sf] ;]jf ub}{Æ eg]/ r'NxfhLn] bfh'l;t eg]kl5 b'j}sf] lrQ a'e]msfn] ToxfF jif{lbg eGbf s]xL a9L cjlw :jtGq ¿kdf lgjf; u/]F d}n] . /, /fdPsjfn / nfnafa'sf ;fy} r'NxfhLsf] bfh'sf] sfG5f] 5f]/f /fdf>o ofbjnfO{ ;d]t cfk"ml;t} /fv]/ pgLx¿nfO{ cfTdLo efjn] lzIffbfg u/]F clg y'k|} y'k|} sljtfx¿sf] l;h{gf klg u/]F ToxLF g} . To; 5fk|f]nfO{ r'NxfhLn] …/fdd9OofÚ gfpF lbg'ePsf] lyof] . /, d}n] cg'jfb u/]sf] lyPF …/fds'6LÚ . ebf} dxLgfsf] Pp6f dWo/ftdf bs]{ kfgLn] lgy'|Ss} ?e]m/ d:t lgb|faf6 Ao'FeFmbf /fds'6Lsf] 5fgfsf /f]d/f]daf6 d';nwf/] jiff{ eO/x]sf] / cf]5\ofg ;fg]{ 7fpF st} afFsL g} gePsfn] u'6\d'6\ofP/ Pp6} 8Nnf] agfO{ To;dfly 6'q'mSs a;]/ 5ftf cf]9L clgbf cfFvfn] afFsL /ft 5n{ª\ª sf6]sf] gdL7f] ;Demgf chDd/L eP/ /x]sf] 5 d]/f] dg–d'6'df cem;Dd . clg To:t} Ps jif{ rflxF h]7 dxLgfdf 6fOkmfO8n] kGw| lbg;Dd OGt' g lrGt' t'NofPsf] / r'NxfhL / pxfFsf dfofn' kl/jf/ hgsf] /]vb]vn] To;af6 aNntNn d'lQm kfO{ ToxfFsf] rngcg';f/ kGy -kYo_ sf ¿kdf s]xL lbg;Dd ux'Fsf] ;'Svf e'Ss] /f]6L sfFrf] Kofh / g"g;Fu vfPsf] k|;ª\u klg d]/f] ;Demgfdf ce}m plQs} cfn} 5 . oL b'O{ dfld{s k|;ª\uafx]s To; s'6Ll;t ;DalGwt c¿ ;a} k|;ª\ux¿ d]/f lglDt /dfOnf g} /x]sf 5g\ . ca kl5Nnf] 3/sf] cfˆgf] a;fO–k|;ª\utk{m cyf{t\ o; ;+:d/0fsf] d"n k|;ª\utk{m nfu"F . cF, r'NxfhLkl5 dnfO{ cfb/k"j{s cfˆgf] 3/df leq\ofPsf lyP l5d]ss} ltnwf/L ;fxsf 5f]/fa'xf/Ln] . of] 3/ ufpFsf] blIf0fL efusf] cGTocGTolt/ pQ/–blIf0f ndtGg k/]sf] d"n;8ssf] klZrdk6\l6 lyof] / Tof] r'Nxf/fo ofbjhLsf] 3/eGbf k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 47


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

clns pQ/ / /fds'6LeGbf clns klZrdlt/ lyof] . oL ;fxhL klg ufpFsf /fd|} u[x:y lyP . ;fgf] kl/jf/ lyof] pgsf] . b'O{ hgf cfk"m a"9fa"9L, b'O{ hgf 5f]/fa'xf/L / Ps hgf gflt s]6f;d]t u/L hDdfhDdL kfFr hgf lyP . ltnwf/LhL To;tfsf To:t} k}F;6\7L–;Q/Lsf x'Fbf x'g\ . sfNsfnf] j0f{, l7Sssf] sb, kftnf] / ldn]sf] lhp8fn, af6'nf] ;'Gb/ df]x8f, lxdfne}Fm ;]tfDd] / 7'6] skfn–bfx«L–h'F3f . k|foM Ps;/f] wf]tL / uf]nuGhL pgsf] klx/g lyof] eg] lz/df sf]7] uD5f klg ;bf zf]efodfg x'GYof] . a'l9of klg kftnf] lhp8fnsL / c;n :jefjsL kl/>dL lyOg\ . pgLx¿sf Ps dfq 5f]/f lyP . ltgsf] gfpF lyof] xl/ehg . pgL To;tfsf k}FtL;–rfnL;sf x'Fbf x'g\ . j0f{ pxL sfNsfnf], sbsf7L klg afa's} h:tf] . clt zfGt / ljgd| :jefj . nKkg5Kkgb]lv 6f9f . dft[– lkt[eQm clg cfk"mn] k9\g gkfPsf] eP klg lzIffsf] dxTTj a'e]msf / 5f]/fnfO{ lbnf]Hofgn] vr{ u/]/ / cfjZos jftfj/0f pknAw u/fP/ k9fOdf nufO/x]sf . pgsL b'nxL klg p:t} ;fFjnL, bf]xf]/f] z/L/sL, lx;L k/]sf] cg'xf/ clg xFl;nf], /l;nf] / ldhfl;nf]–km/fl;nf] af]nL–Jojxf/ ePsL ;fx«} c;n :jefjsL gf/L lyOg\ . pd]/ x'Fbf] xf] To:t} tL;–aQL; . / pgLx¿sf] 5f]/f jf PSnf] ;Gtfg / d]/f] r]nf] rflxF …/fh]Gb|Ú gfpFsf] kGw|–;f]x jif]{ lszf]/, /ª\u–afa'cfdfs} uf]tf uPsf] . pd]/df deGbf To:t} rf/–kfFr jifF{ sfG5f] . ltnwf/LhLsL kTgL / a'xf/Lsf] gfpF slxNo} yfxf ePg / ToxfFsf] k|rlnt dfGotfcg';f/ ;f]Wg] s'/f klg ePg . cfly{s / kfl/jfl/s b'j} b[li6n] ;'vL–;DkGg u[x:y lyP ltnwf/LhL . /fd|} u/L vfg nfpg k'Ug] v]taf/L lyof] . xnuf]? lyP / 6fo/uf8f klg lyof] . To:t} n}gf] e}F;L klg lyof] uf]7df / cfFugsf] klZrdL efudf 6fo/uf8f /flvPsf] x'GYof] . b'O{j6f 3/ lyP pgsf . km/flsnf] cfFugsf] blSvgtk{m vfg]–a:g] rf}kf/ -rf};fn]_ / e'OFtn] vk8f3/ lyof] eg] cfFugsf] klZrdlt/ vk8] 5fgfjfn vnª\uf -cUnf] 7fF6L3/_ lyof] ;fnsf] sf7}sf7n] ag]sf] . To; 3/sf] dflyNnf] tnf jf rf]6f jl/kl/af6 k|foM Xjfªª} lyof] . ToxfF ufpFsf c¿ cfTdLo 5/l5d]sL / >lds k'?ifx¿, clg ltnwf/L a"9f cfk}m+ klg ;'Tg] uy]{ eg] d]/f] cf]5\ofg klg Xjfª\Xjfª\tL k/]sf] ToxL rf]6fs} aLrdf k"j{k6\l6 nufOPsf] x'GYof] . slxn]sfxLF s'g} pT;jsf lbg /flt pgsf] cfFugdf ufpFn] gfrufg klg rNYof] . sfo{qmd ;lsPkl5 6f9f 3/ x'g] kfqx¿ klg ToxL 7fF6L3/sf] rf]6fdf nx/} ;'Ty] . To:t} udL{ ofdsf /ftx¿df sltko ufpFn] ls;fg k'?if klg cfP/ l9nf];Dd ukm r'6]/ ToxLF u'F8'lNsGy] . ltgLx¿n] p8fPsf] pGd'Qm xfF;f], ;'tL{sf] w"nf]sf] /fu / laF8Lsf] vfl/nf] w"jfFsf] z[ª\vnfn] dnfO{ ps';d's'; x'GYof] / d]/f] lgb|f klg cwslNr/xGYof] . pgLx¿ klg 48 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

dnfO{ lgs} dfGy] / dl;t lzi6 lsl;dn] Vofn76\6f klg uy]{ . t/fO{sf] ufpF3/df g} hGdLx'sL{ vfOv]nL u/]sf] dfG5] x'gfn] d pgLx¿sf] efiff, ;+:s[lt / hLjgk4ltl;t ;fg}b]lv /fd|} u/L kl/lrt lyPF To;}n] dnfO{ ToxfF /dfOn} cg'ej eO/x]sf] lyof] slxn]sfxLF s]xL c;lhnf] x'g] u/] klg . ltnwf/Lsf] To; 3/df d}n] dfg / dfof rf}k6\6} kfPF xl/ehghL / pgsL kTgLaf6 . pgLx¿ d]/f] vfglkg / ;'v;'ljwfsf] lgs} Vofn /fVy] . /fh]Gb|sL cfdf ælr/O{ h]tgf t vfOl5 df8\;fPa Û Pgf s]gf k9fj] ;sa < tlg a];La];L vfpm g . O{ t ckgxLs} 3/ 5} . sfx] nhfOl5 < ckg] xd/ /flhGb/ h};g] l5 . cf]s/f;] tlgPdlg t h]7 l5 ÛÆ -r/fn] hlt t vfg'x'G5 df8\;fa Û o;/L s;/L k9fpg ;Sg'xf]nf < cln a9La9L vfgf];\ g Û of] t tkfO{Fs} 3/ xf] . lsg nfh dfGg' ePsf] < tkfO{F d]/f] /fh]Gb| h:t} x'g'x'G5 . pmeGbf clncln dfq} t h]7f] x'g'x'G5 lg ._ eg]/ lgs} s/ u/Lu/L / ykLykL kf}li6s vfg]s'/f v'jfpFlyg\ laxfga]n's} / lbpF;f] klg . d klg To; 3/sf ;a}l;t / k|foM /fh]Gb|sf afa'cfdfl;t v'n]sf] lyPF / pgLx¿sf] lgZ5n–lgd{n :jefj / af]nL–Jojxf/ clg dk|ltsf] To:tf] k'qjt\ dfof–:g]x kfP/ . laxfg lgTolqmofkl5 b"wlrp/f÷e'hf of b"w/f]6L vfhf vfP/ /fh]Gb|nfO{ k9fpg a:y]F . gf}ah] ;Fu} eft vfGYof}F u'?r]nf / 7Ls kf}g] b;ah] lxF8\Yof}F :s"nlt/ cfnLsf] af6f] u/L . a9Ldf cf7–b; ldg]6sf] k}bn b"/Ldf lyof] :s"n . t}klg xfdL d"n;8saf6 geP/ l56f]sf] nflu 5f]6f] cfnLsf] af6f] g} ;dfTYof}F ufpFsf] k'5f/b]lv . :s"n hfg–cfpg kbf{ kf]l7ofxL ufpFsf c¿x¿ klg To;} uy]{ . :s"nsf] ;]/f]k]m/f]df /x]sf b'O{ rf/ ufpFsf afl;Gbfn] t dnfO{ /fd|} u/L lrlgxfNy] . cln k/sf ufpFlt/ hfFbf eg] ;'lsnf] kf];fsdf 7fFl6Psf] aL;–afO{;jif]{ d gf}nf] gjo'jsnfO{ b]v]/ ufpFn]x¿ dl;t …sxfF 3/ / s;sf] 5f]/f <Ú eg]/ kl/ro dfUy] . To; a]nf d dfG5] x]/]/ s;}s;}l;t cfˆgf] jf:tljs kl/ro v'nfpFy]F eg] s;}l;t rflxF cfk"mnfO{ …kf]l7ofxL ufpFsf ltnwf/L ;fxsf] kf]tf -5f]/fk6\l6sf] gflt_Ú egL lrgfpFy]F . d]/f] r]nf /fh]Gb|sf lktfdftf jf xl/ehgsf kltkTgL b'j} hgf cToGt dgsf/L lyP eGg] s'/f dfly klg cfO;s]s} 5 . t/, a"9f ltnwf/L ;fx rflxF 5f]/fa'xf/Lsf 7\ofSs} ljk/Lt ls/G6f]sL :jefjsf lyP . ufpFsf k|foM x/]s x'g]vfg] u[x:ysf] v]tlt/ cfFksf] au}Frf klg lyof] . 7"nf] au}Frf gx'g]sf klg sDtLdf klg b'O{rf/j6f ¿v t lyP g} . ltgdf aDaO{, dfnbx, s]/jf, hbf{ nufotsf /fd|f sndL cfFksf ;fy} s]xL af]6 lah' cfFksf klg lyP . To;}n], j}zfvsf] cfwfcfwLb]lv c;f/sf] cGTo;Dd ufpFn] s]6fs]6L / sltko hafgx¿sf] klg lbpF;f]sf] vfglkgkl5 au}Frfd} af; x'GYof] . udL{sf sf/0fn] j}zfv b'O{ ut]b]lv 8]9dxLg] udL{labf gx'Gh]n df]lg{ª\ k9fO k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 49


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

x'g] ePsfn] s]6fs]6Lx¿sf] dfq geP/ d]/f jo:s ljBfyL{x¿sf] af; klg :jefjtM pt} x'GYof] Ps afN6L kfgL lnP/ . kfs]/ ?vaf6 cfk}m+ 6Ks]sf jf l6lkPsf u5kSs" cfFk afN6Lel/el/ lnP/ ToxL kfgLdf 8'afP/ kvfnL :jfbn] vfGy] . pgLx¿sf] lgdGq0ff / pgLx¿sf cleefjsx¿sf] ;xif{ :jLs[ltdf slxn]sfxLF d]/f] jf; klg lbgel/nfO{ slxn] s'g ljBfyL{sf] t slxn] s'g ljBfyL{sf] au}Frfdf g} x'GYof] . cw{jflif{s k/LIff ;lsPsf] ef]lnkN6 c;f/ kGw| ut]b]lv dlxgf 8]9 dxLgf;Ddsf nflu udL{ labf eof] . /, d 3/ cfPF . aLrdf ;fpg] ;ª\qmflGt, gfuk~rdL / hg}k"l0f{df k¥of] . k'm;{tsf] ;b'kof]u ub}{ afafnfO{ hhdfgLdf ;3fPF . emG8} tLg dlxgf …lkFh/fsf] ;'ufÚ eP/ 3/b]lv b;sf]; 6f9f /f}tx6 lhNnfsf] To; cgsG6f/ Onfsfsf] sf]Kr]/f] ufpF7fpFdf sf]lRrP/ a;]sf] dfG5], clxn] labfdf 3/ cfPsf] df}sf 5f]kL ;fyLx¿l;t 3fd3fddf klg nv/nv/ nvls{b} dgnfUbL cfˆgf] Kof/f] ufpF3/, zx/ahf/ / jgpkjglt/ 8'n]F, xfF;], /dfPF . clg, ebf} Ps ut] :s"n v'n]sfn] uPF k]ml/ hflu/ vfg pxL w/x/L–kf]l7ofxL ufpFdf . /S;f}ndf /fltsf] /]n r9]/ laxfg a}/ulgofF :6];gdf cf]nL{ cfˆgf] P3f/ gDa/sf] uf8Ldf x'OFs]/ nvt/fg x'Fb} ;ft sf]; af6f] kf/ u/]/ laxfg b; ah] :s"ndf xflh/ x'g k'u]F . nfdf] labfkl5 :s"n v'n]sf] klxnf] lbg ePsfn] k9fO Ps–b'O{ 306L dfq eof] / ;/f;/ cfk"m a:g] u/]sf] kf]l7ofxL ufpFsf pg} ltnwf/Lsf] pxL 7fF6L3/sf] rf]6fdf pSnL cfˆgf] cf]5\ofg nufP/ 9Ns]sf] t e';'Ss lgbfP5' v} s'lg slt a]/;Dd . 5]pd} rln/x]sf] u'gu'g cfjfhn] Ao"Femg k'u]F . o;f] la:tf/} cfFvf p3f/]/ ;fd'Gg] x]/]sf] t ltnwf/L / pgsL a'xf/L s'/f ub}{ /x]5g\ . ;;'/f rf]6fdfly e¥ofªsf] 5]pd} a;]sf /x]5g\ / a'xf/L rflxF e¥ofªsf] l;/fgsf] v'8\lsnfdfly . d rf]6fdfly pgLx¿eGbf s]xL k"j{lt/sf] efudf nDk;f/ k/]sf] lyPF . a'xf/L rflxFn] elgg\ —ædf8\;fPa t 3/] hfs] b'a/fs] cfPn 5lyg\ .Æ -df:6/;fx]a t 3/ uP/ b'AnfP/ kf] cfpg' ePsf] 5_ . ;;'/frflxFn] hafkmL ;+jfbsf ¿kdf o; ;+:d/0fsf] l;/fgsf] jfSo cf]sn] — æxF t, cKkg 3/s] bfgf cf cgs/ 3/s] bfgf sxL+ Ps] xf]O5} <Æ -cF t lg, cfˆgf] 3/sf] bfgf / csf{sf] 3/sf] bfgf klg sxLF Ps} x'G5 t <_ ;'g]/ vª\u|ª\u} ePF d . d/]t'No ePF d . pgLx¿ slt a]nfb]lv s]s] s'/f ub}{ lyP, Tof] t lgbfPsf] x'gfn] dnfO{ yfxf ePg t/ olt a]nf Ao"Fe]mkl5 d]/f] sfgdf k/]sf] pgLx¿sf] ;+jfb rflxF dl;t} ;Da4 ePsf]n] rf;f] glnO{ d s;/L /xg ;Sy]F / < xf], /fh]Gb|sL cfdfn] eg]h:t} d of] 8]9 dxLgfdf kSs} s]xL b'AnfPsf] lyPF . To;dfly hg}k"l0f{dfsf] cj;/df s]z d'08g u/fPsfn] ce}m b'Anf] b]lvPsf] x'Fbf] x'F . t/, pgsf ;;'/fa"9fn] eg]h:tf] pgLx¿sf] 3/df vfP;/x 50 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

u'0f:t/ / dfqfsf] vfGsL jf bfgf cfˆgf] 3/df gh'/]// rflxF x'Fb} xf]Og . pgLh:tf] ;DkGg u[x:y geP klg d]/f] 3/kl/jf/ pgn] ;f]r]h:tf] xl/sª\ ufn cyjf ;DklQ ;fFRg cfˆg} ;GtfgnfO{ klg cfw} k]6 v'jfpg] ls/G6f]sL kSs} lyPg . Psdfgf]sf] aGbf]a:t ePs} kl/jf/ lyof] . clg, oxfF pgsf] 3/df a;]/ pgsf] efG;fdf vfO/x] klg d pgn] 7fg]h:tf] l;Q}Fdf bfgf x;'l//x]sf] klg t sxfF lyPF / < d t pgsf lzIffk|]dL / ;Hhg 5f]/fa'xf/Lsf] cfu|xdf pgLx¿s} ;GtfgnfO{ cGwsf/af6 k|sfztk{m 8f]¥ofpg] qmddf lbg/ft / ;fFemlaxfg g} cfk\mgf] cd"No af}l4s >d ck]{/ cfˆg} efusf] bfgfkfgL kf] pkef]u ul//x]sf] lyPF t . pgsf] Tof] cgu{n k|nfk / d]/f] dfgdb{gsf] lgs[i6 k|of; t z}lIfs r]tgfz"Go, cljj]sL / ;fdGtL cxd\n] u|:t pgsf] ljiffQm lubLsf] ;xh pkh dfq lyof] . h] xf];\, ca d]/f] k|v/ :jfledfgL x[bo pgsf] dk|ltsf] To; 3[l0ft wf/0ffsf] ljs/fn e'OFrfnf]n] l5ofl5of eof] . cfFvfdf ebf}/] e]n pln{of] cgfof;} . 3g3f]/ ckdfgaf]wn] /Gylgg;Dd /GylgPF d, Tof] kL8fsf] k/fsfi7fn] nueu cw{ljlIfKt g} ePF d . t/ klg, d}n] pgLx¿nfO{ cfk"m Ao"Fe}m /x]sf] / pgLx¿sf] ;+jfb cfk"mn] dh}n] ;'g]sf] eGg] s;} u/L klg yfxf x'g lbg' lyPg . To;}n], cfk"m ce}m d:t lgb|fd} /x]sf] alnof] clego u/]F . /, leqleq} cfh} / clxNo} s]xL l5gkl5 s'g} klg xfntdf Tof] 3/ 5f8\g] of]hgf agfpg yfn]F . cfwf306f hltkl5 pgLx¿ tn em/]/ cf–cfˆgf] lbgrof{df nfu] . clg d klg cf]n]{/ wf/fdf xftd'v wf]O{ Psl5g aflx/ 8'Ng lg:s]F . dg, d'6' / duh dxfckdfgsf] ck|Toflzt x'G8/Lsf] k|r08 j]uåf/f n5f/k5f/ / lslrldrL ePsf] cj:yfdf s] g} 8'Ng' lyof] / < . 8'Ng] t Pp6f lgx'Fdfq kf] lyof] . vf;df t st} PsfGtdf k'u]/ zfGtefjn] e/]b]lvsf] ufF;af;sf] 6'ª\uf]sf] rfFhf]kfFhf] ldnfpg] of]hgf kf] a'Gg' lyof] t . u'g]F, a'g]F / emG8} Ps 306fdf k]ml/ kms]{/ cfPF 3/df . /fh]Gb|sL cfdfn] æsxfF hfg'ePsf] lyof] df8\;fPa < cfpgf];\ vfhf vfgÆ eg]/ af]nfOg\ . dnfO{ ca To; 3/sf] bfgf t s] Ps 3'6\sf] kfgL;Dd klg vfg' lyPg / Ps} l5g cndlng';Dd klg lyPg . To;}n] …dnfO{ clxn] ef]s nfu]s} 5}gÚ eg]/ 6f/]F / rf]6fdf pSnL cfˆgf emf]nf–u'G6f ;d]6]/ b'j} xftdf emG6fªe'mG6'ª kfb}{ cfFugdf cfPF . /fh]Gb|sf afa' 3/df lyPgg\ . To;}n], /fh]Gb|sL cfdfnfO{ e]6]/ labf dfu]F . pgL t 5Ss} kl/g\ l5gsf] l5gd} dnfO{ To;/L emf]nfu'G6f af]s]sf] cj:yfdf b]v]/ . /, g/dfOnf] dfGb} elgg\, æls e]n} df8\;fPa < sfx] cf sxfF hfPn]n tof/ eOn l5 emf]/f–la5fjg n]s] < xd/f ;a;] sjgf] uNtL e]n x} ls <Æ-s] eof] df8\;fPa, lsg / sxfF hfg tof/ x'g'ePsf] cfˆgf emf]nf / cf]5\ofg lnP/ <_ d}n] To; s6' k|;ª\uaf/] s;}l;t klg rrf{ ug]{ k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 51


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

d"v{tf ul/g . /, æxf]Og, To:tf] s]xL eP/ xf]Og . :s"nsf] 5fqfjf;df a:g] lzIfs–;fyLx¿n] …cfpgf];\, xfdL ca k]ml/ oxLF ;Fu} a;f}FÚ eg]/ w]/} s/ u/] . To;}n], ca cfhb]lv pt} a:g] / pxLFsf] d];df vfg] u/L hfg nfu]sf] . tkfO{Fx¿sxfF w]/} lbg a;]F, ce}m slt b'Mv lbpFm < daf6 s]xL e'nr's ePsf] eP dfkm ug'{xf]nf x} Û nf} t ca labf x'G5'Æ eg]/ ;fdfg p7fO{ ;/f;/ nfu]F :s"nlt/ . æs]xg aft s/}l5 df8\;fPa Û cv'lgPs] cv'lgP sly xf]u]n} ckg]s] < xd/f Psbd] gflgdg nfu/xn x} Û rn" nf}6" ÛÆ -s:tf] s'/f ug'{x'G5 df8\;fa Û clxn]sf] clxNo} s] eof] xF tkfO{FnfO{ < dnfO{ Psbd} g/dfOnf] nfUb} 5 Û gfOF, ghfgf];\, nf} kmls{xfNgf];\ ._ eGg] pgsf] cfu|xk"0f{ :j/n] dnfO{ k5\ofO/Xof] aflx/ ;8s;Dd} . t/ klg, d kmls{g, kms{gsf nflu lg:s]s} lyOg . lsgeg], dnfO{ yfxf lyof] To; 3/df pgLx¿ kltkTgLsf] s'g} s'/f rNb}gYof] . /, 3/sf] xfnLd'xfnLdf /x]sf ltnwf/L ;fx dnfO{ Psbd} cgfjZos tTTj 7fGy] / k'm6]sf cfFvfn] klg x]g{ rfxFb}gy] . vfln 5f]/fa'xf/Lsf] lrQ gb'vf];\ eg]/ dfq pgL cfˆgf] 3/df d]/f] pkl:yltnfO{ s'g} t/xn] krfpg afWo ePsf lyP . 5fqfjf;df kms]{/ cfk"m klxn] a:g] u/]sf] sf]7fdf emf]nf–u'G6f la;fPkl5 Psbd} xn'ª\uf] / xfO;Grf]sf] cg'e"ltn] ufFlhPF d . /, plQv]/} k|lt1f u/]F— d ca hlt afFRg]5', lgtfGt ¿kn] cfˆg} bfgfdf afFRg]5' . s'g} lbg vr{sf] cefj eP a? ef]sef]s} dg{ tof/ x'g]5' t/ ca hLjgdf :jfledfgnfO{ aGwsL /fv]/ csf{sf] bfgfn] k]6 kfnL Ho'Fbf] d'bf{ aGg] b'ef{UonfO{ slxNo} ;kgfdf ;d]t j/0f ug]{ 5}g . …cfk"m ckdflgt ePsf] s'/f k|sfzdf Nofpg x'Fb}gÚ elgPsf] 5 gLltzf:qx¿df . of] s'/f d}n] ;+:s[t ;flxTosf] cgdf]n cfVofg u|Gy … lxtf]kb]zÚ df klg k9]s} x'F afNosfnd} . Tof] /fd|/L hfGbfhfGb}, a'‰bfa'‰b} klg d}n] oxfF cfk\mgf] ckdfg–k|;ª\usf] rrf{ u/]F . o;f] u/]/ 7Ls–a]7Ls v} s] rflxF kf] u/]F yfxf 5}g Û emG8} ;f9]rf/bzs k'/fgf] k|;ª\u xf] Tof] . /, d}n] Tolta]nfsf] cˆgf] Tof] k|lt1fnfO{ cfhsf ldlt;Dd s'g} lbg, s'g} l5g clnslt klg cfxt x'g lbPsf] 5}g h:tf];'s} ljifd kl/l:yltdf klg . of] d]/f] lgldQ ckf/ uf}/j / t[lKtsf] ljifo xf] . /, of] cd"No /TgnfO{ d h'gLh'gL o;}u/L ;Fufln g} /fVg]5' cfk\mgf] r]tgf, ljj]s / :jfledfgsf] cIfosf]zdf . vyas2066@gmail.com

52 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


Joª\Uo

df:s ljgf]b ltldlN;gf

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

Ps lbg PSsf;L d]/f] ;fgf] 5f]/f] x:ofªkm:ofª ub}{ bf}8]/ cfof] / eGg yfNof], æa'af, lxhf]cfh htftt} 8fS6/ lxF8]sf] b]lvG5 .Æ d}n] ;f]r]F— st} la/fdL x]g{ cfPsf xf]nfg\, b]Vof] / eGof] xf]nf . Ps} l5gkl5 dgn] ;f]Rg afWo eof]— lxhf]cfh /f]uLx¿ c:ktfn jf lSnlgsdf uOxfN5g\ . ufx|f];fx|f] k/]sf] a]nf PDa'n]G; lemsfpg ;lsG5 . k|fOe]6 uf8L vf]h]sf] a]nf y'k|} kfOG5g\ . o:tf] a]nfdf 8fS6/ g} lsg 3/3/ cfpg'k¥of] < lxhf]cfh 8fS6/x¿ st} hfFb} hfFb}gg\ . tL ePs} 7fpFdf /f]uL k'¥ofpg'kg]{ x'G5 . klxn] lSnlgs x'Fb}gYof] . c:ktfn;d]t zx/–ahf/df dfq} x''GYof] . Tof] klg 7fpF x]/]/ ;/sf/L c:ktfn x'GYof] . st}st} k|fOe]6 8fS6/ e]l6GYof] . /f]uLnfO{ Nofpg g;Sg] cj:yfdf dfq af]nfP/ hfg] ul/GYof] . Tof] ;do clxn] 5}g . o;f] ;f]r]F— st} ufpF3/lt/ dxfdf/L jf s'g} /f]u nfu]sf] t 5}g < cflv/ s] eP/ bf}8fbf}8 u/] < Ps l5g 3f]lTnP/ ;f]r]F . rf/}lt/ rxf/]/ ;f]wk"5 u/]F . s'/f]sf] r'/f] yfxf kfpg] lgwf] u/]F . 7fpF7fpFdf ;f]Wbf dxfdf/L jf /f]u ufpF3/df st} klg ePsf] yfxf kfOPg . a]n'sLkv ePe/sf :yfgLo kqklqsf vf]hLvf]hL x]g{ yfn]F, To:tf] dxfdf/L jf s'g} /f]u km}lnPsf] ;dfrf/ lyPg . Pkm=Pd= jf l6eLaf6 klg Tof] s'/f k'li6 x'g ;s]g . /f]u nfUgf;fy 8fS6/ bf}8fbf}8 u/]/ uP xf]nfg\ Û To;}n] ;dfrf/ Ph]G;Ln] yfxf kfPgg\ ls Û kl5 kSs} klqsfx¿n] n]Vg]5g\ . Pkm=Pd=x¿n] km'Sg]5g\ . 6]lnlehgx¿n] b]vfpg]5g\ . a]n'sf ahf/lt/ uP/ kQf nufpg] lgwf] u/]F . lrg]hfg] / e]6]hltsf kqsf/x¿l;t ;f]w]F . lrQa'‰bf] hjfkm kfpg ;lsgF . æof] s'/f x'Fb} xf]Og Û tkfO{FnfO{ e|d eof] jf s;}n] pNofof] xf]nf .Æ w]/} hgfn] oxL s'/f bf]xf]¥ofPkl5 d lanvaGbdf k/]F . s] u¿F, s] gu¿F eof] . Ps l5g t 3f]lTnPF, t/ lbdfun] sfd} u/]g . d}n] Psf]xf]/f] ;f]lr/x]sf] b]Vbf Ps hgfn] d'v vf]lnxfn], æslj afh] st} /fFrL hfg] t/v/ ug{ nfUg'ePsf] xf] ls Sof xf] ÛÆ d}n] d'vel/sf] hjfkm lbPF, æt/v/ ub}{df /fFrL uOG5 < /fFrL hfg k'k'{/f]df n]v]sf] x'g'k5{ Û /f]u / ;+of]u gldnLsg /fFrL uOFb}g .Æ d'vel/sf] k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 53


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

hjfkm ;'g]/ pgLx¿ uNn xfF;] . æs;}n] em"6f] ckmjfx km}nfP ls ÛÆ eGg] klg lgl:sP . d]/f] o:tf] ;f]rfOaf6 ;fyLefO x}/fg eP . t/, d cfkm}F eg] s'/f]sf] r'/f] kQf nufpg g;Sbf nvt/fgdf k/]F . a]n'sf;Dd rf]s, ahf/df xfjf;/x km}ln;s]sf] lyof], æslj afh]sf] duh v/fa eO;Sof] jf x'g nfUof] . To;f] eP ca logn] sljtf n]Vg ;Sb}gg\ . o:tf] b'Anf]–kftnf], ;f]emf]nfO{ s] ePsf] xf] Û e';lt3|]nfO{ s]xL klg x'Fb}g . sljuf]i7Ldf Joª\UofTds sljtf ;'Gg kfOGYof], ca Tof] klg ;'Gg gkfOg] ef] Û af/f, k;f{ hxfF klg slj uf]i7L x'Fbf a"9f nv/nv/ uOxfNy] . sljtfeGbf a9L xftv'6\6f, cfFvf, gfs, d'vsf] afGsL / vfGsLsf] snfTds xfpefp g} uHhasf] x'GYof] ÛÆ csf]{n] s'/f yKof], æcfkm" g;'Gg] eP/ xf] ls Sof xf], hf]8n] geg] sljtf ;'Gb}gg\ eG7fg]/ hf]8tf]8n] sljtf kf7 uy]{ . O{Zj/n] ;f]emf / Odfgbf/nfO{ 5fgL5fgL jf hfgLhfgL o:tf] /f]u k7fOlbG5g\ Û b'lgofF lauf/L lxF8\g]nfO{ sxLFst} s]xL ePsf] ;'Gg'k/]sf] 5}g . cfh;Dd /fd|f] sfd ug]{ k|ltefzfnL JolQmTj, ;dfhsf] enf] ub}{ lxF8\g]nfO{ g} g/fd|f] /f]u nfUg] / cNkfo'd} labfjf/L eP/ hfg] u/]sf] b]lvG5 . o;nfO{ slno'usf] rdTsf/ gegL s] eGg] t ÛÆ To;kl5 ;flxTosf/ / kqsf/ ldn]/ h;/L eP klg d2t ug}{ k5{ egL s'/f /fv] . …slj afh]sf] 3/df uP/ s'/f a'‰g'k¥of] Û /fFrL k7fpg cfly{s hf]/hfdsf nflu sld6L agfP/ d2t ug{ rGbf ;ª\sng ug'{k¥of]Ú eGg] k|:tfj a}7sdf kf; eP5 . ;a} d]/f] 3/df cfOk'u] . d}n] ;f]w]F, ætkfO{Fx¿ stf lxF8\g'ePsf] <Æ pgLx¿ dl;t Ps jrg klg gaf]nL d]/L a"9L;Fu ;f]wk"5 ug{ yfn], æaHo}, afh]sf] nflu cfly{s ;xfotf p7fOlbpFm ls eg]/ ;f]Wg cfPsf] ÛÆ æd]/f] a"9f]nfO{ cfly{s ;xof]u lsg rflxof] <Æ a"9Ln] ;f]lwg\ . æafh]sf] duh–tGt' v':s]5 . a]n}df /fFrL nu]/ pkrf/ ubf{ /fd|f] x'G5 ls eg]/ lg ÛÆ æd]/f] a"9f]nfO{ s] eof] / /fFrL lnP/ hfG5f} <Æ æahf/el/ xNnf 5— sljafh]sf] duh v':Sof] eg]/ .Æ æxf] / < 3/df s'/f /fd|} ug'{x'G5 t Û af}nfxfh:tf] s'/f u/]sf] g} yfxf 5}g Û aflx/ o:tf] xNnf lsg < d}n] t s]xL a'‰g ;lsgF,Æ aHo}n] elgg\ . olQs}df d klg leq k;]F, æd t 7Ls} 5' lg ÛÆ eGb} . æ8fS6/ bf}8fbf}8 ul//x]sf 5g\ eg]/ tkfO{+nfO{ s;n] eGof] <Æ d}n] ;fgf] 5f]/fn] b]v]–eg]sf] s'/f la:tf/ nufPF . 54 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

æolQ ;fgf] afnssf] s'/f klg kTofpg] xf] ÛÆ dnfO{ xsfg{;Dd xsf/]/ pgLx¿ uP . o:t}df s]xL lbg lat]/ uP . 8fS6/jfnf /x:o /x:o g} /lx/Xof] . Ps lbg w"nf] p8]/ w'nfDo eP/ af6f] lxF8\g} ;f:tL eO/x]sf] lyof] . olQs}df ;fgf] 5f]/f x:ofªkm:ofª ub}{ leq cfP/ eGg yfNof], æa'af, cfh km]l/ 8fS6/x¿ cfPsf 5g\ ÛÆ xQ g kQ d 3/af6 lg:s]/ x]g{ uPF— s:tf 8fS6/ cfP5g\ eg]/ . k;ndf plePsf, df:sn] d'v 5f]k]sf dfG5]nfO{ p;n] …log} x'g\ 8fS6/Ú egL cf}Fnfn] b]vfof] . afns 5f]/fsf] a'l4 b]v]/ dnfO{ xfF; p7\of] . dgdg} ;Dem]F— afns t xf] lg Û ;a} s'/fsf] 1fg clxn] g} sxfF x'g ;S5 / Û p;n] cem} b]Vg, ;'Gg afFsL g} 5 . vf; s'/f s] lyof] eg] udL{sf] ;do ePsfn] w"nf]af6 aRg dfG5]x¿n] df:s nufPsf /x]5g\ . aRrfn] df:s nufP/ bf}8fbf}8 u/]sf] b]v]5 . e|djz p;n] ltg}nfO{ 8fS6/ ;Dem]5 . d}n] ;DemfpFb} eg]F, ætL 8fS6/ xf]Ogg\, xfdLh:t} ;fdfGo dfG5]dfq} x'g\ . w"nf]af6 aRg gfsd'v 5f]k]sf x'g\ . To:tf]nfO{ df:s eG5g\ .Æ p;n] aNn s'/f a'‰of] . a'‰of] t xf]nf lg Û r'krfk nfUof] Sof/ Û )) (*$%!@!)^^ àjL/u~h–!#, >Lk'/

w

b|i6Jo Û

utfÍdf k|sflzt …tntnÚ zLif{s Joª\Uosf n]vs ljgf]b ltlD;gf x'g\ . j]bJof;sf] Od]naf6 k|fKt ;f] n]v c;fjwfgLj; lgdf]{xL Jof;sf] gfddf k|sflzt ePsf]df e"n ;'wf/ ul/G5 . k|sfzgfy{ ;fdu|L k7fpFbf /rgfsf] zLif{s d'lg /rgfsf/sf] gfd /fVg gla;{g klg n]vsx¿df xfd|f] cg'/f]w 5 . k|=;+=

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 55


rlr{t pkGof;sf/ Uofla|on ufl;{of dfv]{h of]u]Gb| ltldlN;gf

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

sf]nlDaofnL kqsf/, pkGof;sf/ tyf syfsf/ Uofla|on u|fl;of dfv]{h ^ dfr{ !(@& df sf]nlDaofsf] c/fsf6fsf gfpFsf] ;fgf] zx/df hGd]sf lyP . dfv]{h hGdg] lalQs} pgsf afa' Uofla|on Plnuf] ufl;{ofn] kmdf{l;:6sf] hfuL/ kfP . afns Uofla|onnfO{ c/fsf6fl:yt dfjnL 3/df 5f]8L kTgL n'Ohf ;flG6ofufnfO{ ;d]t ;fy} lnO{ pgL a/fª\lsNnftkm{ ;/]sf]n] dfv]{hnfO{ z'¿sf s]xL jif{x¿;Dd cfˆgf afa' cfdf cgf}7f nfUy] . pgsf 3/sf xh'/af cjsfzk|fKt s0f]{n lyP . ;g\ !(#& df pgsf] b]xfGt ePkl5 Uofla|onsf] kl/jf/ dfv]{hnfO{ lnO{ k'gM a/fª\lsNnftkm{ kmSof]{ . To;sf] s]xL lbgkl5 pgLx¿ km]l/ afa'n] kmfd]{;L z'¿ ug{ nfu]sf] 7fpF ;'s]| a:g yfn] . dfv]{hn] ;g\ !($) b]lv ;fg hf];] gfpFsf] :s"naf6 cWoog z'¿ u/]sf lyP . ToxfF pgL :s"nsf] d'vkqdf cfˆgf sljtfx¿ 5kfpFy] . kl5 5fqj[lQ k|fKt u/L pgn] xfO:s"nsf] cWoog k"/f u/] . ;g\ !($& df :gfts ePkl5 pgn] af]uf]6fdf sfg"gsf] cWoog z'¿ u/]tf klg cWoog lar}df 5f]8L :tDesf/ / kqsfl/tfsf] sfd ug{ pgL a/fª\lsnf kms]{ . pgn] ljBfyL{ cj:yfdf s]xL sljtf n]v] klg ljz]if¿kdf kqsfl/tfaf6 n]vg sfo{ k|f/De u/]sf lyP . pgn] u}/cfVofgsf lgs} /rgf / syfx¿ klg n]v]sf 5g\ . dfv]{hn] c7f/ jif{sf] pd]/b]lv n]Vg yfn]sf x'g\ . lnkm :6d{ pgsf] klxnf] pkGof; xf] . gofF n]vsnfO{ k|sfzsn] ;xh} :jLsf/ ub}{gg\ . lnkm :6d{ n] k|sfzs kfpg s/Lj ;ft jif{ s'g'{k¥of] . cflv/ ;g\ !(%% df of] pkGof; k|sflzt eof] . of] dfv]{hsf cfˆg} xh'/afsf syfdf cfwfl/t 5 . pgL dfjnLsf] k'/fgf] 3/df a;]/ n]Vy] . pgsf /rgfx¿df k6s k6s cfpg] ljifoj:t' k|foM PsfGtkg / lx+;f x'g\ . pgsf pkGof;x¿ k|foM pgsf] hGd:yfg c/fsf6fsfsf] k[i7e"lddf n]lvPsf 5g\ . jg xG8«]8 Oo;{ ckm ;f]lnRo'8, !(^& , b c6d ckm b Kofl6«ofr{ !(&%, s|lgsn ckm c 8]y kmf]/kmf]N8, !(*! / ne Og b 6fOd ckm sn]/f, !(*% pgsf k|l;4 pkGof;x¿ x'g\ . pgsf] jg xG8«]8 Oo;{ ckm ;f]lnRo'8 dfjnL xh'/af, xh'/cfdfsf] k'/fgf] 3/sf] ;+:d/0fdf cfwfl/t pkGof; xf] . pgL o;} 3/df x's]{ / oxLF a;]/ pgL n]Vg] uy]{ . of] afnssfndf xh'/cfdfn] ;'gfPsf ;To 56 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

36gf h:tf nfUg] e"tk|]t, hfb", cGwljZjf; / jf:tljstfsf cltoyfy{jfbL ls:;fx¿af6 k|efljt pkGof; xf] . of] pgsf] Jofj;flos ¿kdf ;kmn pkGof; xf] . o;sf] nf]slk|otfn] pgnfO{ gf]a]n k'/:sf/ ;Dd k'¥ofof] . ne Og b 6fOd ckm sn]/f pgsf] xf:o/; o'St b'vfGt pkGof; xf] . o; pkGof;df t?gLsf] kl5 nfu]/ x}/fg kfg]{ Uofla|on Plnlhof] eGg] Pp6f km6fxfsf] kmGbfaf6 cfˆgL 5f]/LnfO{ d'St kfg{ dfjnLkl§sf xh'/afn] cfˆgf 5f]/L HjfO{+nfO{ cGt} st} k7fPsf] syf 5 . of] pgs} ;+:d/0fdf cfwfl/t pkGof; xf] . cfTd;+:d/0fdf pkGof; n]Vg' slt pko'St egL ts{ ug]{ dflg;x¿ klg 5g\, t/ dfv]{hsf] ;kmntfaf6 xfdLn] l;Sg'kg]{ s'/f s] xf] eg] pkGof;n] pko'St ljifoj:t'nfO{ cfwf/ agfPsf] 5 eg] kf7sn] To;nfO{ ?rfpF5g\ . Uofla|on dfv]{hn] ;g\ !(*@ sf] gf]a]n k'/:sf/ k|fKt u/]sf lyP . gf]a]n k'/:sf/ k|bfg ubf{, oyfy{tf / sNkgfnfO{ pRr txsf] sfNklgs ;+;f/;Fu hf]8L Nofl6g cd]l/sfsf] hLjg / ;ª\3if{ k|:t't ug]{ pgsf pkGof; / syfsf nflu k|bfg ul/Psf] elgPsf] lyof] . pgsf] n]vg z}nLnfO{ hfb"do oyfy{jfb klg elgG5 . pgn] ;fdfGo / oyfy{ cj:yfnfO{ hfb"u/L tTj / 36gfsf] pkof]u u/L PsfGt / lgh{g ljifonfO{ pb\3f6g u/]sf 5g\ . sn]h k9\b} ubf{ dl;{l8h arf{ gfpFsL ;xkf7L;Fu pgsf] cGt/ª\u ;DaGw lyof] . sn]h ;Sg] lalQs} tL b'O{sf] lax] ug]{ s'/f lyof], t/ dfv]{h kqsfl/tfsf] ;Gbe{df ;g\ !(%$ df /f]d uP . pgL /f]d, Kofl/; nufot o'/f]ksf] e|d0fdf lxF8]sf]n] Tof] s'/f c8\Sof] . dfv]{h o'/f]kaf6 kms]{ nuQ} ;g\ !(%* df dl;{l8h;Fu pgsf] lax] eof] . tL b'O{sf] ;'vb bfDkTo ;DaGw lyof] . ltgsf] h]7 5f]/f] /f]l8«uf] lkmNd 8fO/]S6/ eof] eg] sfG5f] 5f]/f] uf]~hfnf]n] u|flkms l8hfOg/sf] k]zf cFufNof] . Nofl6g cd]l/sfe/ :g]xa; dfv]{hnfO{ ufaf] jf ufla6f] klg elgG5 . pgsf c¿ pkGof; oL x'g\ M– != gf] jg /fO6\; 6' b sf]nf]g]n -!(^!_, @= Og Plen cfj/ -!(^@_, #= b hg/n Og lxh Nofla|Gy -!(*(_, $= ckm ne P08 cb/ 8]dG; -!(($_, / %= d]df]l/h ckm dfO{ d]nf]Grf]nL Xjf];{ -@))$_ . pgsf syf ;ª\u|xx¿ M != lau dfdfh ˆo'g/n -!(^@_, @= Ogf];]G6 P/]lGb/f -!(&@_ #= cfOh ckm c An' 8u -!(&$_ /$= :6«]Gh lklNu|D; -!((@_ . dfv]{h Go'of]s{ / afl;{nf]gf klg a;] . cGTodf a;sf] ofqfaf6 cfˆgf] kl/jf/;fy pgL d]lS;sf] k'u] / d]lS;sf] l;6Ldf a;f]af; ug{ nfu] . blIf0f cd]l/sfn] ljlnod kmsg/nfO{ n]Vg] k|f]T;fxg lbPsf] cg'ejaf6 pgL klg k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 57


5 . s'g} s'g} syfdf eg] /fp6]eGbf aflx/L ;dfhsf kfqx¿sf] klg k|of]u ul/Psf] 5 . k':tsdf ;ªu[lxt kl5Nnf syfx¿df /fp6] ;dfhdf cfPsf] hfu/0f, /fp6] o'jfx¿n] cfˆgf] ;dfhdf k|rlnt ;+:sf/k|lt lj/f]w ug{ blIf0f rfxGy]x'.Fbf;g\ !((( lnDˆofl6s SofG;/ yfn] sf],cd]k|rl/sf 08 3'k|DwgfgdGqL /fp6] x¿;Fudf e]pgnfO{ 63f6 ePsf s'/fx¿ klg eof], t/ s]df]y]/fkL ;dfj] z ul/Psf 5g\pkrf/ . k4ltaf6 pgL l56} 7Ls eP . ;g\ !(!@ df pgnfO{ km]l/ cNhfOd/n] ufFHof] . # clk|n @)!$ df pgnfO{ d]lS;sf]sf] syfsf] / /f]kmf]rSs;f]5/ .lk;fasf] g]kfnL ;dfhsf] Pp6} c:ktfndf egf{efiffz} ul/of]n.L ;/n pgnfO{ y}nLdf OGkm] S;ghfltut eof] . ;+cGTodf :sf/ /lk;fa hLjgz} n]lvPsf Hofb}l;6Ldf sd *& x'g'kjif{ 5{ s.f] aGbnLnfO{ eO{ !&lnP/ clk|n @)!$ syfx¿ df d]lS;sf] To;} ltsf] d"Npgsf] ofÍg b]klg ul/g'k5{ . ;+ejt M /fp6] pd]/ndf] o; lgdf]s[lgofaf6 xfGtoxL eof]cfwf/df . -n]vssf] k|sfzf] d'vsyf s[lt ;+ljZjsf ;flxTosf/af6_ hghLjgdf cfwfl/t g]kGfnL ª\u|x oxLljVoft g} klxnf] xf]nf . jt{dfg o'udf kf7sLo (*$!#!#()% klg cflbd z}nL cFufln/x]sf /fp6] ;d'bfo af/]sf] of] k':ts rfv à wfkf;L, sf7df8f} + hufpg ;kmn b]lvG5 .

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

(*$@(@(#@* à cf]vn9'Ëf

k"0ff{Í – !^@

ebf}–c;f]h @)&^

/rgf ÷ 83

58 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


cfb/0fLo u'? lzjrGb| /d]zdf]xg clwsf/L

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

d}n] k|fylds txdf x'Fb} cª\u|]hL u|fd/sf k':tsx¿ kl9;s]sf] lyPF / s]xL 6«fG;n];gsf k':tsx¿df cEof; ul/;s]sf] lyPF . 5}7f}F sIffdf k'Ubf …r"8fdl0f u|fd/Ú klg Ps;/f] cWoog ul/;s]sf] lyPF t}klg d cª\u|]hLdf sdhf]/ g} lyPF . sIff ;ftdf k9\bf d}n] k9]sf] ;'anfn xfO{ :s"n ;Gtk'/df cfpg'ePsf /fdb]j ;/sf] cª\u|]hL v"a dg kYof{] . pxfFsf] a'emfpg] snf cbe't lyof] t/ xfd|f] ljBfnodf pxfF Ps jif{ klg a:g'eof] ls ePg Û g9fF6L eGbf sIff cf7b]lv bz;Ddsf] cª\u|]hL, ul0ft / lj1fg d}n] To:t/L a'lemgF . o;f] x'gfsf s]xL sf/0fx¿ lyP h:tf] nfU5 . klxnf]Ù tL ljifox¿k|lt d]/f] cfsif{0f sd x'g', bf];|f] tL lzIfsx¿n] d h:tf ljBfyL{nfO{ ;d]6]/ k9fpg] s'/fdf x]Ssf g/fVg', t];|f] sIffsf hfGg] ljBfyL{x¿n] l56} a'e]m h:tf] ug'{ . d sIff * df k'Ubf cyf{t\ @)#@ ;fndf d]/f] lhNnf /f}tx6df gofF lzIff of]hgf nfu" eof] . To;} qmddf ljBfnodf s]xL gofF lzIfsx¿ cfpg'ePsf] lyof] lzjrGb| ;fx, ;'Gb/b]j emfx¿ . demf}nf sb, /ftf] j0f{, cg'xf/df ;fdfGo bfu h:tf] t/ xFl;nf] cg'xf/ . pd]/ uwfklRr;L ggf3]sf] JolSt cyf{t\ lzjrGb| ;fx . d k|fylds txdf x'Fbf pTs[i6 ljBfyL{Ù gofF ljBfno / gofF sIffdf k'u]kl5 cf]/fnf] emb}{ lyPF . lzjrGb| ;fx d]/f] dflxnf] bfh' pQddf]xgsf] ;dsfnLg . bfh'n] ;fyL klg eGg'ePsf] lyof] . pxfFn] k9fpg'ePsf] klg d Tolt ;DemGgF . d]/f] afx\o JolStTjsf af/]df d afNosfnb]lv g} lgl:kmqmL lyPF . slxn] skfn sf]/]/ hfGy]F, slxn] sf]/]sf] klg lau|GYof] xf]nf jf slxn] sf]b}{gy]F klg x'Fnf . PSn} e]6\tf lzjrGb| ;/n] ;Demfpg'x'GYof] æskfn sf]g]{ u/, sfOFof] af]Sg] u/ .Æ bfh'sf] ;fyL x'gfsf] gftfn] eGg'x'GYof] jf TolQs} yfxf x'Gy]g . cF, d]/f] dflxnf] bfh'sf] ljjfx x'Fbf d sIff gf}df k9\y]F . bfh'sf] ljjfx dª\l;/ !$ ut] ePsf] lyof] . To; tfsf dª\l;/d} jflif{s k/LIff x'GYof] . d}n] lax] ;fl/lbg cfu|x u/]F cfk"m hfg kfOg] dg;fon] . t/ s] x'GYof] Û nug eg]sf] nug g} xf] . tf]s]s} ;dodf ljjfx eof]Ù d hfg kfOgF . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 59


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

ljjfxdf hfg gkfPsf] /Gsf] Psflt/ lyof] eg] hfFrsf] tof/L ug'{kg]{ lhDd]jf/L csf]{lt/ . klxnf] s'/f] cfgGb / dgf]/~hgsf] lyof] eg] bf];|f] cfk}Fm sIff pSng] s'/f . lax] 3/df s]sf] k9fO Û kfx'gfkf;f UofOFUofOF 5g\, /Tof}nL klg v]Ng] eOxfn] . c¿sxfF /Tof}nL x'Fbf t st} g st} 5]sf] nfu]/ x]g]{ dfG5]Ù cfˆg} 3/df emg\ dg s] dfGYof] t/ ;d:of klg lyof] . aflx/ a/G8fdf lg:s]/ x]g{ ldNb}gYof] . kmn]ssf] 3/ x'gfn] s'g} r]kf]af6 x]g{ ldNg] hlt x]/]/ lrQ a'emfPF . ef]lnkN6 hfFr lbg a:5' t lbdfu} v'Nb}g . crDddf k/]F . n, hfFrsf] a]nfdf /fd|/L k9\g kfOPg jf kl9PgÙ klxn] cyf{t\ jif{el/ k9]sf] sxfF uof] t < ;a} n]lv/x]sf 5g\, d rflxF snd ;dft]/ al;/x]sf] 5' . lzjrGb| ;/ g} uf8{ x'g'x'GYof] jf st}af6 cfOk'Ug'eof] . ;f]Wg'eof] ælsg gn]v]sf] <Æ d}n] eg]F æ;/ Û k|Zgsf] pQ/} cfPg .Æ o;kl5 dk|lt dfof hfu]5 Sof/] Û ;/n] lxG6\; lbg'eof] Pp6f k|Zgsf] ;Gbe{df . To;kl5 aNn d]/f] lbdfu v'Nof] / e6fe6 pQ/x¿ klg n]v]F . kl5 P;Pn;L klg cfof] . To;kl5sf w]/} jif{;Dd e]6 ePg ;/;Fu . slxn] e]6 eO{ klg xfNYof] . kl5 /fd|/L e]6 eof] @)^) ;fndf cyf{t\ ljBfnoLo k9fO ;lsPsf] @% jif{kl5 uf}/df . @)%@ ;fndf lnOPsf] lzIfs ;]jf cfof]usf] dfWolds txsf] v'nf k|ltof]lutfsf] k/LIffkmn @)^) ;fndf cfPkl5 ljleGg ljBfnosf k|wfgfWofksx¿nfO{ klg lh1f;f lyof] sf] kg]{ xf], s:tf] lzIfs k]mnf kg]{ xf] < otf lzIfsx¿df klg pTs07f lyof] sxfF kg]{ xf] < s:tf] k|wfgfWofks kg]{ xf] < o;} aLrdf kq klg xft k¥of] . kq a'‰gf;fy uf}/d} x]8 ;/ lzjrGb| ;fx klg e]l6g'eof] . pxfFnfO{ eg]F æ;dgk'/ k¥of] .Æ pxfFn] eGg'eof] æ;dgk'/nfO{ g]kfnL lzIfssf] vfFrf] 5}g, ToxfF klxn]b]lv g]kfnL ljifosf] lzIfs x'g'x'G5 .Æ dnfO{ /gGg eof] . dnfO{ klg ;dgk'/sf] vfFrf] lyPg . d}n] t pQ/L e]u dfu]sf] lyPF . pxfFn] eGg'eof] æh] eP klg cfpg';\ .Æ d}n] klg æcfpF5'Æ elglbPF . g]kfnsf /fhgLlts bnx¿nfO{ …a]nf g s'a]nf alhgonfÚ eg] h:tf] 5 . xfdLn] aNn cf7 jif{kl5 :yfoL lzIfssf] lgo'lSt kfPsf 5f}F . pgLx¿nfO{ rflxF oxL a]nf g]kfn aGb ug'{k/]sf] 5 . kq a'e]msf] Ps b'O{ lbgkl5 ljBfno k'luof] / tLg jif{ /f}tx6 lhNnfsf] k'/fgf] dfWolds ljBfno zª\s/ u'b/ pdfljdf cWofkg ul/of] . d}n] oxfF cfO;s]kl5 lzjrGb| ;/nfO{ vf; ¿kdf lrGg kfPF . d}n] afOs rnfpg hfg]sf] lyOgF . To;}n] ;fOsnaf6 u|fe]nsf] 60 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

af6f] b}lgs ¿kdf cfphfp u/L $) lsnf]ld6/sf] ofqf uy]{F . rfnL; jif{sf] pd]/df of] s'/f] Tolt ;xh lyPg . of] s'/f dnfO{ yfxf eP/ klg d lg?kfo lyPF . of] s'/f lzjrGb| ;/nfO{ lae]m5 . Ps lbg pxfFn] eGg'eof] æ;]s]G8 x\ ofG8 eP klg Pp6f afOs lsGg';\ .Æ æd}n] ;xh 5}gÆ eGg] hafkm lbPF . pxfFn] eGg'eof] æafOs lsGg'x'G5 eg] b'O{ dxLgfsf] k]:sL k|fKt x'G5 .Æ d}n] æx'G5Æ eg]F . pxfFn] ef]lnkN6 :6fkmx¿aLrdf 3f]if0ff ug'{eof] æafOs lsGg rfxg] lzIfsnfO{ afOs v/Lbsf nflu b'O{ dxLgfsf] /sd k]:sLsf ¿kdf lbOg]5 .Æ rGb|k'/sf lzIfs uugb]j ofbj ;/sf] afOs rnfP/ l;s]kl5 afOs lsg]F . af6fdf Ps lbg afOs kª\Sr/ eof], 6fNg ;do nfUof] . ljBfno k'Ubf !)M#) ah]sf] lyof] . xflh/ ug{ hfFbf /ftf] nflu;s]sf] lyof]Ù 6fpsf] /gGg eof] . x]8 ;/nfO{ eg]F æd}n] hfgL hfgL l9nf u/]sf] xf]Og, /ftf] nflu;s]5 ÛÆ /ftf] nufpg] ;xfos k|wfgfWofks xl/zª\s/nfn s0f{ x'g'x'GYof] . x]8 ;/n] eGg'eof] æw]/} jif{ nufP/ of] lgod nfu" ul/Psf] 5 . cfh tkfO{Fsf] xflh/ x'Fb}g t/ tkfO{F l/;sf] emf]Fsdf glxF8\g'xf]nf . rf/ ah]kl5 dfq hfg'xf]nf . of] c¿sf nflu klg /fd|f] pbfx/0f x'g ;S5 .Æ pxfFn] eGg'eP h:t} u/]F klg . cfˆgf u'?sf] jrg kfngf ug'{ d]/f] st{Jo lyof] . Ps lbg lzjrGb| ;/sf] dgdf s] cfP5 s'lGg < ;f]Wg'eof] æclwsf/LhL Û ;flxTok|lt tkfO{Fsf] ?lr 5 <Æ dnfO{ nfU5, pxfFn] yfxf gkfPsfn] ;f]Wg'ePsf] lyPg . d]/f /rgfx¿ @)#( ;fnb]lv g} 5flkGy] . d ;flxTodf ;"of]{bo k':tsfnodfk{mt ToxL ;dob]lv / kl5 cGo ;+:yfx¿dfk{mt\ / JolStut ¿kd} lg/Gt/ nflu/x]sf] lyPF . …;"of]{boÚ sf ^ cª\s, …h"gls/LÚsf $ cª\s / …em/gfÚsf gf} cª\s ;Dkfbg ul/;s]sf] lyPF . d]/f] dg a'‰g vf]Hg'ePsf] xf]nf eG7fg]F / …5Ú klg elglbPF . To;sf] ef]lnkN6 xf]nf, pxfFn] æPp6f ;fgf] ;flxlTos klqsf lgsfNg';\ . k};fsf] lkmqmL gug'{xf]nf . tkfO{Fsf] sfd /rgfx¿ ;ª\sng u/]/ k|];df k7fpg] / k|'km x]g]{ xf]Æ eGg'eof] . lzIf0fsf cltl/St sDtLdf Pp6f sfd ug}{ k5{ eG7fGg] dnfO{ s] rflxof] / Û klqsfsf] gfdaf/] ;f]Rtf c¿ s'g};Fu gh'wf];\, :yfg;Fu hf]8\g kfP x'GYof] / clnslt sf]dn klg x'g kfP x'GYof] eGg] nfUof] . dnfO{ …;dgk'ikÚ gfd plrt nfUof] / x]8 ;/n] :jLs[lt k|bfg ug'{eof] . k]ml/ nfUof]Ù oL ;a} ljBfyL{ g]kfnLdf n]Vg hfGb}gg\Ù gfddf :yfgLotf ePkl5 efiffdf klg :yfgLotf x'g'k5{ . o;/L ubf{ klqsfdf låeflifstf x'g] eof] . ;flxlTos ?lr /fVg'x'g] tyf To;} ljBfnosf k'/fgf lzIfs /fd;'Gb/ >]i7nfO alHhsf efiff;Dkfbssf ¿kdf sfd ul/lbg cfu|x u/]F . kl5 cem csf]{ ;f]rfO k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 61


rameshmohan009@gmail.com

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

cfof]Ù …alHhsfefifL If]q xf], oxfFsf] nf]s;flxTosf ;fy} nf]s;+:s[ltnfO{ klg ;dfj]z ub}{ hfg'k5{ . k|To]s rf}yf] cª\snfO{ alHhsfljz]if agfpF5' .Ú o;f] ug{ ;~ho ;fx …ldqÚ;Fu klg ;Nnfx u/]F . o;/L …;dgk'ikÚ lg:sg nfUof] . x]8 ;/n] k]ml/ Ps lbg eGg'eof] …:dfl/sf lgsfnf}F .Ú d}n] …x'G5Ú elglbPF . o;f] ;f]r]F, cflv/ …;dgk'ikÚ lgl:s/fv]s} 5 . 5'6\6} :dfl/sf lsg eGg] < o;}sf] ljz]if cª\s elglbP eOxfNof] lg Û x]8 ;/;Fu ;Nnfx u/]F . Tof] klg …x'G5Ú eGg'eof] . ljBfnosf] Oltxf;sf af/]df ljjfb lyof] . ljz]iffª\såf/f To; ljjfbsf] cGTo ug'{ lyof] . d PSn}n] To; ljjfbsf] cGTo ug'{ ;Dej lyPg . o;sf nflu ToxLFsf cg'ejL lzIfsx¿nfO{ cg'/f]w u/]F / To;;DaGwL ;Totfsf] k/LIf0f ug{ ;xfos k|wfgfWofks xl/zª\s/nfn s0f{ / csf{ cg'ejL / :yfgLo lzIfs dx]Gb| kl08t ;/nfO{ cg'/f]w u/]F . cGTodf x]8 ;/af6 klg cg'df]bg u/fPF . o;/L ljz]iffª\s lgsfNg kfpFbf, ljBfnosf] Oltxf; lgSof]{n ug{ kfpFbf / ;dgk'/nfO{ dfof ug'{x'g] w]/} hgfnfO{ ;d]6\g kfpFbf v'zL klg nfUof] . tTsfnLg kl/j]zn] dnfO{ ToxfFaf6 ;?jf x'g k|]l/t u/]/ d k'gM dsjfgk'/ cfP tfklg lzjrGb| ;/;Fu lg/Gt/ ;Dks{d} 5' . pxfFsf] xflb{s ;flGgWod} 5' . dnfO{ nflu/x]sf] 5Ù æd]/f] lzjrGb| ;/ d;Fu} ot} st} x'g'x'G5 .Æ

u'0fu|fxL hxfF 5}g a]sfd 5 ToxfF u'0fL sf}8Ldf klg ldNsG5 leNnsf b]zdf dl0f —sljlz/f]dl0f n]vgfy kf}8\ofn

62 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


a"9f] ¿v / rf}tf/f] cfTdf/fd v/]n

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

3s{Fb} hfg] pd]/;Fu} cfˆgf hf]l;nf / km"lt{nf ;do kQ} gkfO ;'n'Q–;'n'Q lrlKn/xG5g\ . rd{n] /ª\u / :j¿k abln/xG5 . cGt/fTdfn] hLjg / d[To'af/] s]xL af]w / cfef; dx;"; ug{ yfN5 . dl:tisn] klg l;4fGt / Jojxf/ tyf Gofo / ljjj]ssf af/]df lrGtg ug{ yfN5 . o:t} lrGtgsf s|ddf t xf] lg, …d[To'b]lv 8/ dfg]/ x'Fb}g ÛÚ elg of] dgn] ;DemfO klg /xG5 . sf/0f p;nfO{ cfˆg} 5fofFn] eGbf a9L d[To'n] k5\ofO/x]sf] efg eO/xG5 . …d[To'–cFufnf]df slta]nf kl/g] xf] <Ú sf] eon] ;tfO/xG5 . o;y{ klg d ;dosf] k|jfx;Fu} bf}l8/xg vf]H5' . pT;flxt eO/xg rfxG5' . clxn] klg /ut pDnG5 . hf]z, hfFu/ / an klg -sd;]sd_ dfgl;s ¿kdf pkm|G5 . zfob oxL dgf]hfu¿stfn] d]/f] pd]/nfO{ cem s]xL k/;Dd 3r]8L/xnf . of] b]xn] klg d]/f] x/ b}lgs ultljlwdf ;fy lbO/xnf . d Pp6f rf}tf/f];fd' 5' . ToxfF j/kLknsf] a"9f] ¿v 5 . ;f]R5'– d]/f] zf/Ll/s eljio ToxL a"9f] ¿vem}F x'g]5 . cyf{t\ d klg s'g}lbg ToxL ¿vem}+ a"9f] x'g]5' . Tof] a"9f] ¿vsf] ;'s]sf kftkltª\u/ t d]/f km'n]sf skfnem}+ nfU5g\ . sltko efFlrPsf To;sf xfFufla+ufem}+ d]/f] hLjg klg ;do–;dodf efFFlrPem}F nfU5 . x]gf]{;\ t Û Tof] ¿v / ddf s] g} km/s 5 / < ¿vdf klg r]tgf t 5 lg Û d ToxL ¿v h:tf] x'g rfxG5' . ¿v eGg' Pp6f sljnfO{ ljrf/sf] cfwf/ . r/fr'?ª\uLnfO{ jf;:yfgsf] w/f]x/ . ls;fgnfO{ k;Lgf ;'sfpg] ynf] . 5f]6f] b"/Lsf ofq\'nfO{ cf]t nfUg] ynf] . nfdf] b"/Lsf ofq'nfO{ lj>fd ug]{ ynf] . t/, slxn]sfxL+ emf]Fs rN5, ToxfF afFb/sf] rsrs b]v]/ . tfh'a klg nfU5– sfueGbf sf]OnL rª\v b]v]/ . slxn] ltgsf] km'n ;k{n] vfOlbPsf], slxn] r/Lsf] gjhft ar]/fnfO{ sfun] cfxf/f agfPsf] b[Zon] t of] dg ;fx|} lgrf]l/G5 . ;f]lrPYof]–a'9];sfndf s]–s] g gf}nf] :jfb kfOPnf . t/ s] kfpg' Û pxL g'lgnf] c>':jfb dfq . glalu|of];\ eg]/ lk|mhdf /fv]sf] cG8f klg ;don] s'lxofpF5 . Sofg km"8 klg Sofgdf lk|G6]8 8]6n] gy]Ug] ePkl5 Kof:r/n] cfp68]6]8df /flvlbG5 . zfob d s'lxPsf] cG8f x'F . Ko:r/fOh];gn] klg y]Ug g;s]sf] 8]6 PS:kfP/ km'8 jf h"; x'F of t df5fdf;' jf kmnkm"n x'F . To;}n] t o:tf km"8 / h";nufotsf emf]n tyf 7f]; kbfy{x¿ cGttM d sxfF cfP/ pleG5g\– cNsf]xn eP/, oft Eoflnl86L;lxtsf] hª\s km'8 eP/ .

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 63


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

d slta]nf 9N5' 7]ufg 5}g . of] tg / dg– ;'s]sf] kfth:tf] . hLjg– sfl6Psf] rª\ufh:tf] . uGtJoxLg of] ofqf– l;dnsf] e'jfem}+ km':;km':; pl8/x]5 . ;'/IffxLg of] hLjg– 9nkn–9nkn ub}{ lxFl8/x]5 . olta]nf d]/f] OR5f xf]– 9n'F km]beGbf dflydfq . /xf];\ d]/f h/f–hgf{ h:tfsf] t:t} . tL oqtq km}lno"g\ . d ;'Gb/Lhn aGg ;s'F . kfgL 6\ofª\sL x'g ;s'F . ef]ln 9Ng] daf6 cg]sg\ ¿v pd|g ;s"g\ . ltgn] ;+;f/nfO{ x/fe/f t'Nofpg\ . r/fr'?+uLn] jf; kfpg\ . e"Ifo /f]lso"g\ . cfFwL a]x/L yfldo"g\ . af9Lklx/f] ghfpg\ . xfFufljFuf / kftkltª\u/n] km]l/ csf]{ Pp6f ;+;f/ c8fpg\ . Tof] ¿vdf xfFufljFuf 5}gg\, kftkltª\u/ klg 5}gg\ . To;}n] ToxfF zLtntfsf nflu sf]xL klg cfpFb}gg\ . t}klg, Tof] rf}tf/f] ag]sf] 5– s;}sf lglDt tf; v]Ng] 7fpF . s;}sf lglDt emf]nf em'G8\ofpg] 7fpF . s;}nfO{ Tof] ¿vsf] 5fofFdf d'v n'sfpg ldn]sf] 5 . lk7\o'F k5fl8 kf/]/ 3fd tfKg ldn]sf] 5 . t}klg Pp6f lj8Dagf Û JolQm, kl/jf/ / ;dfhaf6 Tof] ¿vnfO{ PSNofOof] . ;+/If0fljxLg agfOof] . xl/ofnL k|]dLn] klg 5'6fOlbof] . s]xL ;dok"j{ ;a}lt/af6 …o'hÚ ul/Psf] Tof] ¿vnfO{ ca …y|f]Ú g} ul/of] . cf]xf] Û ^$ jif{] of] dg'jfn] *–( jif{cl3;Dd t c¿nfO{ a"9f] / cfkm"nfO{ t?gf] ;f]r]/ kf] latfP5 . kl5Nnf lbgdf eg] c¿nfO{ t?gf] / cfkm"nfO{ a"9f] b]Vb} kf] cfP5 . ca pm P]gf x]5{– cl3 / kl5sf oL k|;ª\un] cgfofz} lkm:; xfF;f] lgl:s/x]5 . t?gf] 5Fbf, …d klg Ps lbg of] ¿vem}F a"9f] x'G5' / s'g} lbg d5'{Ú eGg] slQ klg g;f]Rbf]/x]5 . a"9f] x'Fbf lgtfGt PSnf] x'g ;S5', d]/f c+uk|To+u rf]aL;} 306f b'Vg ;S5g\, cGwf] klg x'g ;S5', kIf3ft kLl8t x'g ;S5' jf d]/f] d[To' dxLgf}F–jiff}{F cf]5\ofgd} ylnP/ cToGt kL8fbfoL 9ª\uaf6 x'g ;S5 eGg] slQ klg gnfUbf]/x]5 . cfkm}+nfO{ gk/L, cfkm}n] cg'e"t gu/L To;af/] ;f]Rb} g;f]Rg] dfgjLo :jefj kf] /x]5 . x'g ;S5 gd/L :ju{ b]lvFbf]/x]g5 . ha zf/Ll/s ¿kn] eGbf dfgl;s ¿kn] cToflws a"9f x'G5f}F tj cfˆg} cfFvf;fd' b]lvg] c;xfo j[4x¿sf cg'xf/df cfˆg} k|ltljDa b]lvbf]/x]5 . / t, lxhf]cfh pm cfkm"nfO{ k|To]s k6s gjgLlts/0f ul//x]5 . h/f / 6'Kkf] sfl6Psf] ¿vem}F gxf];\ eg]/ cfˆgf] z/L/sf] ;':jf:Yosf nflu lbgx'F dnhn ul//x]5 . b]lv/x]5'– dg xfF:g]sf] tg gxfF;]sf] . tg xfF:g]sf] dg gxfF;]sf] . wgn] g} tg gf;]sf] . wgn] g} dg efFr]sf] . /, of] klg b]lv/x]5'– Tof] a"9f] PsfGtdf cfF;' k'l5/x]sf] . Tof] t?gf] PsfGtdf df]afOn v]nfO/x]sf] . Tof] a"9f] PsfGtdf lxSsf 5fl8 /f]O/x]sf] . Tof] t?gf] PsfGtdf lvTsf 5fl8 xfFl;/x]sf] . s:tf] lj8Dagf Û a"9f] / t?gf]aLrsf] of] dfgl;s cGt/sf] b"/L klg slt km/flsFb} uPsf] Û la?jf knfpgf;fy ltgsf] a'9o\ f}nL z'¿ x'G5 . ltgn] cfsfz / wtL{aLrsf ljls/0f, hn tyf jfo' k|bi" f0f nufotsf ljljw k|bi" f0fx¿ v]Kg' k5{ . cGttM sltko ¿v cfkm}+ 9n] . sltko ¿v c?åf/f 9flnP . sltko 64 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

¿v t af9Ln] 9fNb} aufpFb} stf–stf k'¥ofP, k'¥ofP . tL ;a} ¿v 5pGh]n ;a}sf sfFw ag] . ¿vs} sfFwdf a;]/ sltn] kmf]6f] lvr], c¿sf] s'/f] n]v] . t/, Tof] ¿vsf af/]df g s;}n] ;f]Rof], g s;}n] n]Vof], g s;}n] kmf]6f] g} lvRof] . kftkltª\u/ dfq xf]Og ;;fgf xfFufla+uf;d]t] gePsf] Tof] ¿v ca sfn dfq klv{/x]5 . p;sf] h/f ;d]t k|ltlbg ;'Sb} uO/x]5 . o;/L g} xf] ToxfF kLª v]lng], kmf]6f] lvlrg] / To;nfO{ k"hf ul/g] s|d klg s|dzM 36\b} uO/x]5 . ;fy} afFb/, nf]vs]{ / nf6f]sf];/] f]nufot ljljw hLjx¿sf] cfudg klg 36\b} uO/x]5 . ca t clns 7"nf] xfjfn] klg Tof] ¿v 3'Kn'Ss 9N5 . lgs6 eljiod} Tof] rf}tf/f] 3/d"nL ljgfsf] x'g5 ] . clg Pp6f ls+jbGtL aGg]5– …a"9fkfsf eG5g\– ToxfF j/kLknsf] chª\usf] ¿v;lxt Pp6f rf}tf/f] lyof] /] ÛÚ of] pd]/n] 3l/3l/ k"jf{4{lt/ kmsf{O/xG5 . s'g} g s'g} lrGtgdf 8'afO/xG5 . :j:y lrGtgn] lhGbuL g} p7fpF5 . c:j:y lrGtgn] eljio g} x/fpF5 . ha lrGtg dGygkl5 aflx/ lx+88'Nf ug{ yfN5' ta cfkm"nfO{ b]Vg yfN5' – d"lt{lagfsf] dlGb/h:tf] uLtflagfsf] dxfef/th:tf] afOanlagfsf] rr{h:tf] , s'/fglagfsf] dl:hbh:tf] . lk|lG;knlagfsf] :s"n] 5fqh:tf] 3/d"nLlagfsf] u[x:yLh:tf] sfo{sf/Llagfsf] k|zf;gh:tf] lgb]{zslagfsf] sd{rf/Lh:tf] . vf;df d]/f] k'/fgf] rf}tf/f] 9ln;s]sf] 5 . gofF rf}tf/f]l;t ;DaGw ufl9g yfn]sf] 5 . oltv]/ dnfO{ jf]w eO/x]5– ¿vd'lg al;/xFbf dfq klg Zjf;–k|Zjf;df clS;hg km]/kmf/ eO/xG5 . ToxfF a:bf zflGt ldN5 . Wofg ubf{ 1fg ldN5 . To;sf k|To]s xfFufla+uf Ps–Psj6f cfFvfem}+ nfU5 . ltgn] ;dfh k9L/x]em}F nfU5 . /, dnfO{ of] klg nfU5– o;nfO{ hlt k9\b} uPF hLjg plt a'‰b} uPF . o;}af6 k|fKt 1fg / cg'e"ltn] hLjgz}nL ;sf/fTds agfPF . of] dgnfO{ ;Gtf]ifL agfPF . clg t hLjg :jflbnf] dfGb} uPF . / t, cfˆgf hLjgdf kfl/nf] 3fdsf Gofgf :kz{x¿ kfPF . x/kn 38Lsf] l8lh6;Fu} a"9f] x'Fb} uO/x]5, d]/f] tg . x/lbg t?0f x'Fb} uO/x]5, d]/f] dg . o;n] x/kn x'g] ;dosf] gofFkgdf cfkm"nfO{ kl/jt{g ul//xG5 . x/ z'ek|ftM gofF pT;fx / x/ z'e;GWof gofF ;':s]/f vf]lh/xG5 . Pp6f sf]0faf6 x]5'{– lhGbuL hlt a'‰b} uof], plt lbSs nfUbf] x'G5 . clg g/dfOnf] x'G5 . csf]{ sf]0faf6 x]5'{– of] lhGbuL hlt a'lemFb} uof], ptL dhf nfUbf] x'G5 . clg /dfOnf] x'G5 . cGttM Tof] a"9f] ¿vnfO{ cfˆg} k|tLs dfg]/ hlt lrGtg u¥of] cfˆg} lhGbuLsf] klg cy{ v'Ng] x'G5 . atma55ram@gmail.com

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 65


s'/fsfgL

;|i6f nLnaxfb'/ IfqL;Fusf] s'/fsfgL h]aL vqL

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

k"jL{ g]kfnsf] t]x|y'd lhNnf, l;w'jf z's|af/] ahf/ k'vf{x¿sf] /:tLa:tL ePsf g]kfnL tyf ef/tLo ;flxTo cfsfzsf Ps gIfq nLnaxfb'/ IfqLsf] hGd c;dsf] u'jfxf6Ldf ePsf] xf] . lktf k|]daxfb'/ IfqL ef/tLo k'ln;sf ;|i6f nLnaxfb'/ IfqL;Fu h]aL vqL l8=P;=kL=ePsf]n] lktfsf] hflu/sf] l;nl;nfdf ef/tsf] ljleGg efudf /xFb}–a:b} cfPklg c;dsf] u'jfxf6LnfO{ g} pxfF cfˆgf] sd{ynf] dfGg'x'G5 . clxn] klg cfˆgf] kl/jf/ ;lxt pxfFsf] a;f]af; u'jfxf6L g} /xL cfPsf] 5 . pxfF c;dsf] u'jfxf6Ldf a;]/ g]kfnL efiff,;flxTo tyf c;d]nL g]kfnL efiff,;flxTo l;h{gfdf cys ¿kdf nflu/xg' ePsf] 5 . Tolt dfq xf]Og . pxfF t ef/tLo c;dL, lxGbL tyf cGo efiff–;flxTodf ;d]t lg/Gt/ snd rnfO/xg'ePsf] 5 . ax'– eflifs jl/i7 ;flxTosf/ c´ egf}F clxn]sf] pxfF t *%÷*^ jifL{o aof]j[4 k|ltefzfnL ;fdflhs JolStTj klg x'g'x'G5 . afNosfnb]lv g} sljtf, uLt cflbsf] /rgf u/]/ gf6s, PsfÍL, syf, n3'–syf, pkGof;, ljleGg vfn] lgaGw, k|aGw, /]l8of] gf6s, ¿ks, afn ;flxTo, kf7\ok':ts, cg'jfb, e"ldsf, ;+:d/0f, P]ltxfl;s s[lt nufot k|foM;a} ljwfdf snd rnfpFb} cfpg' ePsf IfqLsf a;fOF / a|Dxk'qsf] 5]p5fp h:tf rlr{t / nf]slk|o cf}kGofl;s s[lt /x]sf 5g\ . k|:t't 5,pxfF;Fu g]kfnsf] g]kfnL efiff,;flxTo tyf ef/tsf] c;dL g]kfnL efiff,;flxTosf af/]df ul/Psf] s'/fsfgLsf s]xL c+z . ca s'/fsfgL sxfFaf6 z'¿ u/f}F < tkfO{+sf] ljrf/ . ;a} eGbf klxn] oxfFsf] gfd / hGd < nLnaxfb'/ sflnsf]6], v8\sf, ! dfr{, !(##,u'jfxf6L . dftf÷lktf < kljqfb]jL ÷k|]daxfb'/ IfqL . lzIff < Pd=P= cy{zf:q, lxGbLdf klg cWoog . 66 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

oxfF t cy{zf:qdf Pd=P= u/]sf] JolSt s;/L g]kfnL efiff, ;flxTo n]vgdf nfUg'eof] < dnfO{ g]kfnL efiff,;flxTo n]vgdf nfUg ;a} eGbf klxn] d]/f] kfl/jfl/s kl/j]zn] g} pTk|l] /t u¥of] . d]/f] a'jf nf]s uLt ufpFg' x'GYof] . d Tof] ;'Gy]F . uLt,;ËLt klg t snf,;flxTo leq} kg]{ s'/f x'g\ . o;n] dnfO{ 7"nf] k|efj kf¥of] . ddf ;fg}bl] v k/]sf] Tof] k|efj g} kl5 uP/ ;flxTodf k|s6 eof] . — n]vs,;flxTosf/x¿nfO{ c´}klg cfly{s ¿kn] cln bl/b| g} x'G5g\ eg] h:tf] b[li6sf]0fn] x]l/G5 . oxfFnfO{ s:tf] nfU5 < d}n] hfGbfb]lv d]/f] kl/jf/ ;DkGg g} lyof] . cfly{s ¿kdf d}n] To:tf] 7"nf] s'g} bl/b|tf ´]Ng' k/]g . ;Dk"0f{ ¿kdf t d elGbg . s]xL xb;Dd Tof] ;xL eP klg d]/f] hLjgdf Tof] nfu" ePg . — cfly{s ¿kn] geP klg cGo ¿kn] hLjgdf ;ª\3if{ t ug'{ k¥of] xf]nf lg < Tof] t k¥of] . ;fdflhs, wfl{d{s, ;f+:s[lts cflb ¿kn] klg d}n] of] u'jfxf6Ldf w]/} ;ª\3if{ u/]sf] 5' . d}n] oxfF cfP/ ;flxTodf eGbf a9L ;fdflhs sfo{df sfd u/]sf] 5' . dnfO{ ;fdflhs ¿kn] klg oxfFsf hgtfx¿n] plQs} OHHft / dfg–;Ddfg\ u5{g\ . c´ dnfO{ oxfF t n]vs,;flxTosf/ eGbf klg ;fdflhs sfo{sf] cu'jfsf] ¿kdf lrG5g\ . — hLjg s] xf] h:tf] nfU5 < 5f]6f]df eGbf hLjg h]lnPsf] wfuf] h:tf] xf] . To;nfO{ km'sfpFg' g} hLjg xf] . o;nfO{ k"0f{ ¿kdf km'sfpFg ufx|f] 5 . km'sfpFb} hfg] xf] . km'sfpFb} hfFbf hlt km'sfpFg ;lsG5 jf ;lsof] . Tof] ;lhnf] eof] . km'sfpFg g;s]sf] jf gkm's]sf] hLjg sl7g ef] ÷ sl7g x'G5 . hlt km'sfpFg ;lsG5 . Toltd} v';L x'g] xf] . — ;flxTo lg Û s] xf] ;flxTo / oxfFnfO{ of] s:tf] x'gk' 5{ h:tf] nfU5 < ;flxTo hLjgsf] cleJolSt xf] . o;sf ;fy} of] hLjgsf] dfu{ bz{s klg xf] . ;flxTodf bz{g klg x'g'k5{ . — a;fOF / a|Dxk'qsf] 5]p5fp pkGof;n] t g]kfn,ef/t nufot cGo b]z,ljb]zdf klg lgSs} rrf{ sdfpg' eof] . k'/:sf/ / dfg–;Ddfg klg k|fKt ug'{ eof] . oL b'O{ s[lt n]vgsf] af/]df klg s]xL atfOlbg'xf]:g Û a;fOF pkGof; n]Vg' d]/f nflu 7"nf] s'/f xf] . a;fOF pkGof;df pNn]v eP h:tf] xfd|f] kl/jf/ b'Mvn] lxF8]sf] xf]Og . Tolta]nfsf] g]kfnL ;dfhdf h] b]v]F . d}n] ToxL n]v]F . Tolta]nfsf] g]kfnL kxfl8of ufpFn] ;dfh, ToxfFsf dflg;x¿sf] hLjg z}nL, ;+:sf/, ;+:s[lt, dflg;–dflg; aLrsf] Jojxf/ To:t} lyof] . To:t} n]v]F . a|Dxk'qsf] 5]p5fp pkGof;df c;d]nL hLjgsf] lrq0f ul/Psf] 5 . a|Dxk'q gbLnfO{ c;ddf a;f]af; ug]{ ;Dk"0f{ hft–hftLsf] ;dGjosf] k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 67


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

k|tLssf] ¿kdf lnOPsf] 5 . o;df klg d}n] c;d]nL ;dfhdf b]lvPsf ljljw kIfx¿sf] lrq0f ug]{ k|of; u/]sf] 5' . — c;dsf] s'gfsfKrfdf /x]sf ;j{–;fw/0f g]kfnLn] klg nLnaxfb'/ IfqLsf] gfd ;a} eGbf klxn] lnbf /x]5g\ . 7"nf n]vs x'g\ eg]/ lrGbf /x]5g\ . o:tf] ;'Gbf oxfFnfO{ s:tf] nfU5 < /fd|f] nfU5 . v';L nfU5 . ;flxTon] dfq xf]Og . d}n] oxfF u/]sf ;fdflhs sfdn] klg dnfO{ plQs} lrgfPsf] 5 . d oxfFsf] ;dfh ;]jfdf klg cufl8 g} 5' . d}n] oxfF ;fdflhs sfd klg sd u/]sf] 5'OFg . — c;ddf g]kfnL efiff,;flxTosf] nflu oxfFn] ;f/} 7"nf] of]ubfg k'¥ofpg' ePsf] 5 . aLrdf lgSs} 7"N7"nf afwf–Jojwfgx¿sf] klg t ;fdgf ug'{ k¥of] xf]nf lg < k¥of] . oxfFsf] ;/sf/af6 hlt ;xof]u kfpg' kg]{ xf] . Tolt kfOPg . ;ª\3if{ c´} hf/L 5 . ;/sf/åf/f ;fdfGo ;xof]u / ;xfg'e"lt gkfOPsf] klg xf]Og . kfOPsf] 5 . Toltn] kof{Kt x'Fb}g . c´ o;sf] ljsf; / pGgltsf] nflu rrf{–kl/rrf{ klg rln/x]s} 5 . eljiodf s]xL x'G5 . x'g' klg k5{ . tkfO{+n] eg] h:tf] afwf–Jojwfgx¿ klg w]/} cfP gcfPsf xf]Ogg\ . — clxn];Dd hDdfhDdL oxfFsf k|sflzt s[ltx¿ slt eP < ;ª\VofTds b[li6n] t w]/} 5}gg\ . 8]9 bh{g hlt eP . — oxfFsf] hLjgdf 36]sf To:tf s'g} clj:d/0fLo If0f hf] hLjgel/ e'Ng} g;lsg] x'G5g\ . To:tf If0fx¿ klg xf]nfg\ lg < 5f]6f]df s'g} Pp6f atfOlbg'xf]:g Û To:tf] vf;} 5}g . 5}g eGbf klg Pp6f 5 . c¿ dl;gf t y'k|} xf]nfg\ . ;lD´g' k5{ . d'Vo of] Pp6f xf] . Tolta]nf d ;fg} lyPF . lznfª\df /xFbf h:tf] nfU5 . a'jf dnfO{ lnP/ g]kfn hfg' ePsf] lyof] . xh'/af xh'/cfdfn] dnfO{ ca oxLF a;\ . xfdL;Fu} a:g' k5{ . oxLF k9\g' k5{ eGg'eof] . kmsfpFg' klg eof] . d s]xL af]lng . kl5 lxF8\g] a]nfdf a'jfn] tF hfG5;\ ls a:5;\ t < eg]/ @÷# k6s bf]xf]¥ofP/ ;f]w]kl5 dfq d}n] hfG5' eg]F . To;kl5 a'jfn] dnfO{ ;Fu} lnP/ cfpFg' eof] . of] g} d]/f] hLjgsf] Pp6f dxTjk"0f{ 6lg{ª KjfOG6 aGof] . olb d Tolta]nf hfG5' eg]/ a'jf;Fu c;d gcfPsf] eP zfob d cfhsf] nLnaxfb'/ IfqL x'g] lyOFg . cfh d of] c;dsf] u'jfxf6Ldf x'g] klg lyOFg . To;/L hfG5' eg]/ a'jfsf] kl5 gnfu]sf] eP zfob cfh d pxLFsf] s'g} kfvf]df xnf] hf]Tb} u/]sf] x'g] lyPF . of] g} d]/f] hLjgsf] Pp6f clj:d/0fLo If0f xf] . — b'Mvsf] If0f lg t < To:tf] s'g} b'Mvsf] If0f klg 5 ls < b'Mvsf] If0f t lktfhLsf] d[To'n] dnfO{ w]/} b'MvL / lrlGtt agfof] . — hGd]kl5 dg'{ k5{ . of] w|'j ;To xf] . clukl5 dfq} xf] . hf] klg 68 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

Ps k6s d5{ g} . oxfFn] o;nfO{ lsg cfTd;ft\ ug{ ;Sg' ePg < Pp6f s'/f dflg;n] hGd]kl5 dg'{ k5{ . of] ;To xf] . a'jfn] dnfO{ ;f/} w]/} dfof ug'{ x'GYof] . d klg pxfFnfO{ To:t} w]/} dfof uy]{F . ;fg}b]lv d a'jfsf] ghLs klg ePF . a'jf geO dnfO{ Ps}l5g\ gx'g] . ToxL eP/ klg xf]nf . a'jfsf] zf]sn] hlt dnfO{ c¿ b'Mvn] 5f]Pg . csf]{ s'/f eg] h:tf] /fd|f] kl/j]z c´ kfOPg . of] eGbf c´ ultnf] kl/j]z kfPsf] eP c´ a9L s]xL uy]{F ls h:tf] klg nfU5 . oltnfO{ b'Mv klg s] egf}F . kl/jf/;Fu 5' . xfF;Lv';L g} 5' . To:tf] d'6'df ufF7f] kfg]{ vfnsf] b'Mvsf] dx;"; dnfO{ To;kl5 vf;} ePg . slxn] sfxLF o:tf] nfU5 . ljZjel/ 5l/P/ /x]sf ;Dk"0f{ g]kfnLx¿nfO{ efiff,;flxTo / ;+:s[ltsf] dfWodaf6 Ps agfpFg kfP /fd|f] x'GYof] . of] x'g cfjZos klg 5 . — oxfFsf ;dsfnLg g]kfnL d"nsf ef/tLo c;dL g]kfnL efifL cGo ;flxTosf/x¿sf] gfd lng' kbf{ s–;sf] gfd lng rfxg' x'G5 < c;dsf ;flxTosf/x¿ x/fpFb} uPsf 5g\ . clxn] t ;a} sf]xL stf– sf]xL stf eP . sf]xL l;nu8Llt/ 5g\ . sf]xL cGt . clxn] oxfF ;a}sf] gfd ;D´g g;sf}Fnf . t} klg ;D´gfdf cfPsf s]xLsf] gfd atfpF5' . gj ;fksf]6f, 5ljnfn pkfWofo, kb\d 9sfn, OGb'k|ef b]jL, lgn' k/fh'nL, d}gf yfkf, b'uf{ l3ld/], 1fgaxfb'/ IfqL, las|daL/ yfkf, 8f=v]d/fh g]kfn, 8f=hdbUgL pkfWofo, eljnfn nfld5fg], h'4aL/ /fgf, tf/fklt pkfWofo, l6sf/fd lgeL{s, a'l4 u'/fufOF, cles]z/ zdf{, ab|L u'/fufOF, 8Da/ bfxfn, Pr=aL=IfqL, hogf/fo0f n'OF6]n, lji0f'nfn pkfWofo, k'ikw/ zdf{, ?b| a/fn, b'uf{ vltj8f, uLtfb]jL, ldqb]j zdf{, l6sf e§/fO{, zlzs'df/ zdf{, b]jLr/0f ;]9fOF, sdn ;]9fOF, 8f=vu]Gb| zdf{, vu]Gb| bfxfn, s]zjrGb| pkfWofo, x]dnfn l3ld/] sfZok, rf]saxfb'/ yfkf, /0f sfˆn], uf]kfnaxfb'/ kf}8\ofn cflb . oxfF s]xL cln kl5sf gfd klg k/]sf 5g\ . — cGTodf oxfFnfO{ eGg dg nfu]sf] s'/f s]xL 5 ls < n]vsn] n]Vg' eGbf klxn] /fd|f];Fu cWoog u/]/ dfq n]Vg' k5{ . To;/L n]v]sf] n]v,/rgf dfq vFlbnf] x'G5 . n]v,/rgfx¿ ;6Ls / dfu{bz{s klg x'g' k5{ . (*!&#^**&* à O6x/L, ;'g;/L @÷)&÷@)&^

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 69


j[QfGt / ljj/0f

…w/tLÚsf] klxnf] cª\s uf]ljGb lu/L k|]/0ff

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

lj=;+=@)!# ;fndf O{Zj/ a/fnsf] ;Dkfbgdf tyf æw/tLÚÚsf] lglDt ;flxTo ;DjGwL ;/–;Nnfx lbg]æ;flxTo– ;+of]hsÚÚ ;ldltsf >L l;l4r/0f >]i7, ejfgL leIf', uf]ljGb jxfb'/ dNn …uf]7fn]Ú, Zofdbf; j}i0fjsf ;Nnfxdf æWf/tLÚ q}dfl;s ¿kdf k|sfzg x'g yfn]sf] xf] . o; klxnf] cª\ sdf >L % dxf/fhflw/fhsf] z'esfdgf dGtJo k|sflzt 5 z'¿sf] k[i7df– æWf/tLÚÚ klqsf k|sflzt x'g cfPsf]df dnfO{ xif{ nfu]sf] 5 . of] klqsf k|sfzdf cfpFbf o;af6 cfˆgf] p2]Zofg';f/ b[9 /xgfsf] ;fy} klqsfsf] ;Ddfg / k|lti7f sfod ug{ ;flxTo If]qdf –vf; u/]/ g]kfnL ;flxTo If]qdf–b]zlxt sfo{sf] Vofn /fvL ;xL ¿kdf of]ubfg lbO{, g]kfn cfdfsf] k|ltljDj eO{ æw/tLÚÚsf] k|sfzg d08nn] cfˆgf] lhDd]jf/L / pQ/bfloTj dxz"; u/L ;bf c6n /xL ;]jf ug{ ;s"g\ . w/tL kmnf];\, km'nf];\ oxL d]/f] xflb{s sfdgf 5 . ho g]kfn . /fhbjf{/ @%.^.@)!# of] klqsfsf] k|sfzg @)!# sflt{sb]lv z'¿ ug{ vf]lhP klg kmfu'gb]lv dfq k|sfzg x'g ;s]sf] b]lvG5 . of] s'/f ;DkfbsLo ljj/0f tyf >L % sf] ;Gb]zsf] ldltn] hgfpF5 . o;sf] ;DkfbsLosf c+zx¿ M w/tLsf] of] klxnf] cª\s kf7sx¿sf] ;fd'Gg] 5 . g]kfnL ;flxTosf] kl/dflh{t ¿k pkl:yt ug{], /rgf s'zntf / n]vg snfdf qmlds ¿kn] pTs[i6tf Nofpg], n]vfO{df æaf]nLÚÚ xf]Og ls k|To]s efj–k|sfzsf] nflu tx cg's"n ;'b[9z}nLj4 æefiffÚÚ-h;nfO{ n]vsf] s'zn efiff eGg ;lsof];\_ xfd|f] ;flxTodf k|o'Qm u/fpg], s'g} klg u'6jGbLdf k/L ;flxTonfO{ To;sf] æk]jfÚÚ jgfpg'sf] ck]Iff ;j{yf :jtGq efjn] ;flxTo wd{ dfgL k|To]s ;flxTo u'0fo'Qm n]v, /rgf, / /rlotfnfO{ ;dfg efjn] cfb/ ug{], o;/L ;flxTosf] :j:y ;]jf ug{] o;sf] k|sfzgsf] p2]Zo xf] . ====xfd|f] b]zdf cfhef]ln cg]sf}+ kq–klqsf k|sflzt x'G5g\ t/ kl5af6 To;df :yfloTjsf] cefj g} cg'ejdf k|s6 x'G5 . æw/tLÚÚn] o;af/] klxn] 70 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

g} cfˆgf] ;+ul7t k|jGw u/L ;fd'Gg] cfPsf] 5 . j? o;} k|jGwdf o;sf] k|sfzg cj]nf klg eof] / of] ut sflt{sb]lv lg:sg] 7fpFdf tLg dlxgf kl5 kmfNu'gsf] k|ydfª\s eP/ k|sflzt eof] . t/ xfdLnfO{ ;+tf]if 5 ls cj]nf eP klg u|fxssf] k};fsf] d"No hltsf] k|To]s kfgf o;n] pxfFx¿nfO{ cjZod]j lbg]5 . ===xfd|f] ;flxTosf/x¿df xfdL ;ljgo ;fb/ lgj]bg ug{ rfxG5f}+ ls w/tL s'g} JolQmut cyjf u'6ut cfwf/ lnP/ s'g} /fhg}lts, cfly{s jf cGo k|sf/sf] nfe–nIo cyjf k|flKt p2]Zo lnP/ cjtl/t ePsf] xf]Og . o;sf] k|flKtdf æhgdtsf] ;+:sf/ ;]jfÚÚ dfq 5 . oBlk lg:k[xtf jfx]s cjZod]j s]xL klg 5}g . of] s'/f o;sf] jt{dfg / efjL k|sfzgb\jf/f g} yfxf x'g]5 . ===-!_ o;nfO{ ;+;f/sf o:tf ;f/f ;+:yfx¿df k7fOg]5 hxfF cGt//fli6«o efiffx¿sf] ;flxTo ;+sng tyf k7g eP/ ljZjsf] ;flxTodfgsf] :yfkg / lg/fs/0f x'G5 . -@_ o;sf] Ps v08 cyf{t\ ^ cª\s k|sflzt eO;s]kl5 ;f/f k|sflzt /rgfdWo] ;jf{]Ts[i6 /rgfx¿ Pp6f ;ldltsf] lg/LIf0fdf 5flgg]5 tyf Tof] k|r'/ ePg eg] gofF pTs[i6 /rgfx¿ lnP/ ltgsf c+u|]hL cg'jfb ;d]t /fv]/ Pp6f 5'6\6} ljz]if cª\s k|sflzt x'g]5 . Tof] c+s ljZjsf k|To]s cGt//fli6«o ;flxTo ;+:yfx¿df k7fOg]5 . ===w/tLsf] nflu n]v ;+rog ubf{ xfd|f] cg'ejdf cfPsf] Pp6f ljlzi6 s'/f klg xfdL elGbg rfxG5f}+ ls sOof}+ ;flxTosf/x¿n] xfdL;Fu of] k|Zg ;f]w] ls w/tL n] n]vx¿sf] lgldQ kfl/>lds lbg]5 < xfd|f] kf;df ;+sf]r jfx]s To; jvt cGo pQ/ lyPg . t/ cfh tL ;j}df ljgok"j{s xfdL ljgd| t/ ;To lgj]bg ug{ rfxG5f}+ ls æs] xfd|f n]vsx¿n] cem;Dd s'g} To:tf] ;flxlTos k[i7e"ld jgfpg ;s]sf 5g\ ls cfly{s pAhgL x'g] :t/;Dd pxfFx¿sf] b]z jf ljb]zdf ækf7s ;d'bfo Ú klg xf]cf];\ < s] xfd|f ;flxTo ;[hsx¿n] ePhlQs} g]kfnL kl7t ;dfhsf] ?lr kl/dfh{g ug{ ;kmn eP ls ltgLx¿n] cfgGb} cfdf]bsf] :yfg lbP/ klg ;flxTo k7gk|lt klg ?lr lnpg\ / g]kfnL ;dfhdf ;flxTo eGg] j:t' klg ljsf];\ < lgZrotM of] sfd c?x¿n] ug{] xf]Ogg\, j? xfd|f] ;flxTosf/x¿n] g} kf7sx¿df ;flxTo k7gk|lt nueuæjf;gfÚÚ hlQs} k|efj cfsif{0f cyjf æ;flxTo cDdnÚÚ k}bf ug{' kb{5 . cDdnÚÚ nufpg ;s] dfq kf7s k9\5g\, ;flxTo ljSg]5, k};f cfpg]5 / To; cj:yfdf cjZod]j ;flxTosf/ nfeflGjt x'g]5g\ . ;+;f/sf ;f/fæJoj;foÚÚ df klxn] k"FhL nufpg' k5{ clg dfq nfe klg kfOG5 . xf], of] cs{} s'/f xf] ls st}jf6 s'g} bftfx¿sf] bfgzLntf kfP/ k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 71


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

s'g} ltS8dn] s'g} g]tf clwsf/Ljf6 s]xL k};f y't]/ n]vs ju{df jf ;flxTo sfo{df vr{ ug{ ;lsof];\ M t/ Tof] ;flxTosf] cfˆgf] pAhf x'g] xf]Og, cfˆgf] >dsf] pTkfbg / o:tf] nfe x'g] xf]Og hf] :j–cflh{t sdfO{ xf]cf];\ . o:tf] lbg' / lng' kfpg'df nHhf jfx]s ;flxTosf/x¿b\jf/f uj{ ug{ ;ls+b}g . ;flxTosf/n] levf/L x'g kg{'sf] ;6\6f nHhflGjt x'g' g} >]o:s/ 5 . o;}n] cfh xfd|f] ;flxTosf/x¿n] kl7t ;dfh, ;flxTo k7g ug{] ;';+:s[t ;d'bfosf] lgdf{0f ug{' kg{] bfloTj k"/f ug{' kg{] pxfFx¿sf] st{Jo ePsf] 5 . hxfFjf6 h'g ;dfh ;d'bfojf6 ;flxTo ;|i6fn] cfˆgf] sb/ kfcf];\, >4f kfcf];\, ;Ddfg kfcf];\Ù ;fy} cfˆgf] dfnsf] lglDt -s;}sf] bof xf]Og ls_ v/f] tyf plrt d"No kfcf];\ . ====;fFRr} eg"F eg] ;flxTosf/n] slxNo} klg cfˆgf] d"No kfpFb}g, p;n] hf] lbG5 . p;jf6 ;dfhn] hf] lnG5, p;jf6 ;dfhn] hf] kfpF5 To;sf] df]n k};fdf x'g} ;Qm}g . olb s]xL x'g;S5 eg] Tof] ;flxTosf/k|lt >4f, cfb/ / k|lti7f dfq xf] . ;DkfbsLodf olt uxg ¿kdf ;flxTo / ;flxTosf/sf] l:ylt, cj:yf / To;k|ltsf] lrGtg k|:t't ul/;s]kl5 k|sfzsLodf klg o:tf] n]lvPsf] 5M æw/tLsf] k|sfzgjf/] ;DkfbsLodf n]lvPs} 5 . o;sf] k|wfg ;Dkfbs >L O{Zj/ j/fnHo" cfˆgf] hLljsf dfWodn] ljb]lzg' ePsf] 5 . k|i6 5 pxfFsf] k|fylds ;xof]u jfx]s xfdLn] cfzf cg'¿k ;xof]u kfpg ;s]gf}+ . Tolt 6f9f /x]/ sbflrt\ eljiodf klg plrt ;xof]u kfpg ;ls+b}g . To;f] eP sbflrt\ ;DkfbsLo If]qdf klg kl/jt{g ug{'knf{ . t/ o;sf] ;flxTo ;+of]hs ;ldlt vFlbnf], jlnof] / s[ofzLn ePsf] x'gfn] dfq k|:t't cª\s o; ¿kdf pkl:yt ePsf] 5 / eljiodf klg pGgt cj:yfdf cfpg]5 . Wf/tL nfO{{ s'g} tj/n] tNnf] >]0fLsf] k|sfzg jgfO{+b}g . of] xfd|f] ;+u7gsf] ;ª\sNk xf] .ÚÚ olt ;DkfbsLo Pj+ k|sfzsLon] tTsfnLg ;dosf] ;flxlTos kqklqsfsf] k|sfzg l:ylt, ;f]r / cj:yfsf] kQf] kfpg ;lsG5 . o; klxnf] cª\sdf ;ft sljtf, b'O{ gf6s / b'O{ syf , Pp6f lgjGw, b'O{ ;dfnf]rgf / Pp6f k|Tofnf]rgf ;dflji6 5g\ . o; cª\ssf ;ft sljtfx¿ l;l4r/0f >]i7sf] æjg]kf xfF:5ÚÚ, ljho dNnsf] æ;'g;fgdfÚÚ, dfwjnfn sdf{rfo{sf] æ;Gb]zÚÚ, cf]lspofdf UjfOgsf] æem+sf/ÚÚ, nId0f nf]xgLsf] æofqLnfO{ÚÚ, Zofdbf; j}i0fjsf] æd of] elGbgÚÚ / vflnª\sf] -zfob bfg vflnª\sf] <_ æcflZjg k"l0f{dfÚÚ xf] . l;l4r/0f >]i7sf] æjg]kf xfF:5ÚÚ sljtf pgn] @))( ;fndf ag]kfd} n]v]sf] tYo km"6gf]6n] hgfpFb5 . o; sljtfdf sljj/ l;l4r/0f ag]kfsf] aflx/L / leqL b'j} kIfsf] lrq0f ug{ ;kmn 5g\ M 72 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ps'; d's'; e} nx/ xfF:5 ag]kf d':sfg dw'/ leq lxnf]sf] /fz eP klg dfly 5 s~rg x]/ ;/f]j/ ))) p7\tL k'7\tL zf]ifs gLlt l;wf ;fwf b'MvL /}tL /}s/, ljtf{ Aofh / ;fFjf 3LpvfgLdf x'ls{/x]5 . ))) j/sf k/sf 8fF8fx¿df cflh{t k;Lgf gf;f] jf]sL lng' lbg'nfO{ ;fg r9fO{ x]/ ag]kf xfFl;/x]5 . æ;'g;fgdfÚÚ ljhojxfb'/ dNnsf] csf{] sljtf xf] o; cª\ssf] . ljho dNnsf] efj'stf / ;Dj]bgzLntf o; sljtfdf o;/L JolQmPsf] 5M xfjf cfP/ 5'Fb}g xNnfP/ s'g} j[If ;¥ofs ;'?s rNb}g s'g} hLj klg lgGb|fdf d[To';d]t df}g 5 dfgf] To;sf] hLjgL ;'s] em}+ d cflQP/ vf]Hb5' o;j]nf s'g} dflg;nfO{ hf] cfP/ b]cf];\ o; eoª\s/ ;'g;fgdf d rfxG5' Pp6f d'6' hf] d;Fu} rnf];\ la:tf/} of 6f9fjf6 ufcf];\ s;}n] j+zL km's]/ o; ;'g;fgdf of d]/f] ghLs} sf]xL cfj;\ 5fofF e} ;'D;'Dofpg o; ;'g;fg lgh{gtfdf . dfwjnfn sdf{rfo{sf]æ;Gb]zÚÚ of] cª\ssf] csf{] sljtf xf] h;df pgn] ?dfgL efj'stf k|s6 u/]sf 5g\, :jtGq p8fg e/]sf 5g\ M k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 73


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

d/]kl5 klg afFlr/xg rfxg] ;fyLn] lbpF;f] dfq} eg]y] s]xL egt ;+;f/nfO{ lsg s]xL klg eGb}gf} < æem+sf/ÚÚ cf]lspofdf UjfOgsf] csf{] sljtf xf] . o;df pgn] jL0ffsf] em+sf/nfO{ cfˆgf] sfJosf] ljifo / k|tLs jgfPsf 5g\ M km]l/Psf] 5 of] k'/fgf] jL0ffsf] tf/ cfh ah cfh ah cfh ah ;'Kt jL0ffsf] n'Kt tfg afbnl;t kv]6f hf]8]/ =============================== cfh ah Ps jf/ x] d]/f] k|f0f r9fp Psrf]l6 b]xsf] dlxdf e]6L b]p Psjf/ zAbxLg, z]ifxLg d[To'xLg Ps emgg em++sf/ uLlt z}nLdf n]lvPsf] nId0f nf]xgLsf] sljtfæofqLnfO{ÚÚ o; cª\ ssf] csf{] cfsif{0f xf] h;df nf]xgLn] ofqfnfO{ sljtfsf] ljifo jgfPsf 5g\ / sfJofTds cleJolQm lbPsf 5g\ M cfsfz ktL{ ljzfn wtL{ klxnf] ltd|f] jf; sd{ 5 Ps} nIf 5 Ps} Pp6} ;jsf] cf; /ftf / ;]tf kx]+nf km'Nof] ;'jf; ;jsf] Ps s]jn cGt/ hn / jfo' Tof] d]/f] gf}nf] e]if Ps /ft] jf; g;Dem ofqL o;nfO{ slxn] l;+9L xf] ltd|f] cgGt kysf] ljrf/ ltdLn] . To;} u/L Zofdbf; j}i0fjsf] æd elGbgÚÚ csf{] sljtf xf], h;df pgn] cfqmf]z JoQm u/]sf 5g\ lj;ª\ultk|ltM d elGbg ls ltdL d]/f] ;Ddfg u/ em's]/ nqL d]/f] ;fd' cfO{ xfF:b} ufg u/ t/ d eG5' ls tL bLgx¿sf] -hf] d]/f cfFvfdf la‰bf 5g\_ 74 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ltgsf d}nf]kgnfO{ t ltgsf] hLjgnfO{ tf dflg; xf] klxrfg u/ . >L vflnª dfq n]lvPsf] sljsf] gfd ;DejtM bflgon vflnª xf] / pgsf] sljtf æcflZjgk"l0f{dfÚ o; cª\ssf] ;ftf}+ / clGtd sljtf xf] . o; sljtfdf pgn] :jR5GbtfjfbL p8fg e/]sf 5g\M ljsl;t Hof]T:gf z/b zzLsf] s'l6n gbLdf /ht a;]sf] l;/l;/ xfjf ;/n ju]sf] X[bo hut of] dw'/ e/]sf] =================================== 5n5n ufgf snsn gfb Hjlnt lg/fzf bgbg bfx gjgj kL8f jhg k'/fgf ylst 5 sfof ;tt lj/fgf . o; cª\sdf ejfgL leIf'sf] æcj d To; k;ndf l;u|]6 lslGbgÚÚ / s[i0fjd dNnsf] æ;d:ofk"lt{ÚÚ b'O{ syf k|sflzt 5g\ . ejfgL leIf'sf] of] syf pgsf k|l;4 syfx¿ dWo]sf] Ps syf xf] h;df Ps o'js / r'/f]6 k;NgL jLrsf] c1ft :g]x / k|]dsf] syf slxPsf] 5 . o'jtLsf] rl/qxLgtfsf] rrf{ / o'jtLsf] ablnPsf] efiff / kl5 o'jtLsf] cfTd:jLs[lt 5 . o'jtLsf] ljifodf leIf'sf] j0f{gsnf k|;+zfof]Uo 5 M æTo;} lbg dfq ;Dem]+ ls s]6L ;fFRrLs} /fd|L 5 . nueu !&,!* jif{sf] jo;df gog;'t sk8f em}+ p/fl7nf] ;]tf] uf]/f] t x}g, t/ v"j ;kmf ux'F uf]/f] /+udf cfª\el/ /ut} /ut 5rlNsg nfu]sf] . pbfpg] ;"o{sf] /ftf] cfef dfq xf] ls eg] em}+ efg kg{] p;sf] ;[li6 lyof] . xftsf xTs]nf / cf}+nf k'i6 t/ g/d kfpsf df+;n cfs[lt, To;sf] cf}+nf / s's'{Rrf ko{Gt} /ft}, el/nf] / sf]dn cgf}7f]sf] a]kjf{x lx:;L Û ;+t'i6, lsl~rt nHhfn' g]qb[li6 / a]rlavg ubf{ lx;fj lstfjdf l;kfn' eP/ ;xh / k|s[tof /fd|LÚÚ . s[i0fjd dNnsf] æ;d:ofk"lt{ÚÚ >L % k'/Gb/ zfxsfnLg ;dosf] P]ltxfl;s k[i7e"ldsf] syf xf] . syf ;fdfGo k|sf/sf] t/ /f]rs 5 / tTsfnLg ;dosf] l:ylt lrq0f ub{5 o;n] . o; cª\sdf b'O{ gf6s 5g\–Pp6fsf] n]vs c1ft 5, gf6ssf] zLif{s xf] æz/0ffutsf] :jfutÚÚ . o; gf6sdf dNnsfnLg 36gfnfO{ ljifo agfOPsf] 5 / eQmk'/sf /fhf /0flht dNnn] hok|sfz dNnnfO{ z/0f lbg] ljifodf ePsf] hgdtsf] sb/ / k[YjL gf/fo0f zfxn] /0flht dNn k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 75


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

hok|sfz dNnnfO{ ;'k'b{uL gu/] cfqmd0f ug{] wDsL lbG5g\ / /0flht Tof] cfqmd0f cyf{t\ o'4sf nflu tof/ x'G5g\ . of] gf6s @@ kmfu'g @))* df 6f]vf :jf:Yo lgjf;df n]lvPsf] km"6gf]6df pNn]v 5 eg] ;Dkfbsn] æn]vdf n]vssf] gfpF g/x]sf]n] gfpF 5flkPg . n]vsjf6} ;"rgf kfpg] cg'/f]w 5 .ÚÚ l6Kk0fL n]lvPsf] 5 . To:t} csf{] gf6s uf]ljGb jxfb'/ dNn uf]7fn]sf] æk|hftGq cfrf/ tflnd s]Gb|ÚÚ xf] . Joª\UofTds o; gf6sdf uf]7fn]n] k|hftGq cfPkl5sf] l:yltdf tTsfnLg ;dosf /f0ff h/;fx]jx¿sf] dgl:ylt / ;fdfGo dflg;df cfPsf] kl/jt{gsf] emns o;df lbPsf 5g\ . k|hftGq krfpg ufX|f] kg{] hg{]nx¿ / k|hftGq kfP/ pQfplnPsf ;fdfGo gful/s jLrsf] åGå lgs} g} 3tnfUbf] 9ª\un] k|:t't ul/Psf] 5 . o; cª\sdf afns[i0f ;dsf] lgjGw æofqfÚÚ ;dflji6 5 . o; lgjGwdf afns[i0f ;dn] ofqf zAbsf] cy{ v'nfpg'sf ;fy} /f]rs 9ª\un] ofqfnfO{ lgaGwLs/0f u/]sf 5g\ . æ;+:s[t æofqfÚÚ zAbaf6 g]kfnL æhfqfÚÚ zAb ofqf ub{} cfPsf] xf] . hfqfn] b'O{ xfFuf xfNof], Ps ofqfs} cy{df csf{] b'b{zfsf] cy{df . k|fo hfqfdf b'b{zf x'G5 –eL8 x'Fbf , vfg] j:g] ;'Tg] jf; eg] h:tf] rfF8} gldNbf, dfn 5'6\ tf, ;fyL x/fpFbf Û cfˆgf] :yfg 5f]8]/ nIo u/]sf] 7fpFdf gk'u'~h]n clg Totfjf6 kms{]/ km]l/ cfˆgf] :yfgdf gcfpGh]n;Dddf xfdLn] w]/} cleef/f jxg ul/;s]sf] x'G5===.ÚÚ ;dn] of] lgjGwnfO{ cfTdk/stfdf 9fn]sf 5g\ / ;'Gb/ ePsf] 5, k7gLo ePsf] 5 / 3tnfUbf] ePsf] 5 . o; cª\sdf b'O{j6f ;dfnf]rgf k|sflzt 5g\ . Pp6f s[i0frGb| l;+x k|wfgsf] æb]jsf]6fsf] sfJo k/Dk/fÚÚ xf] . o; ;dfnf]rgfdf k|wfgn] b]jsf]6fsf] sfJonfO{ ku{]Ng] sfd u/]sf 5g\ . t/ b]jsf]6f ;Fu;Fu} pgn] ;d / l;l4r/0fnfO{ klg t'ngfTds ¿kdf ;fy} pEofPsf 5g\M æafns[0f ;dn] cfw'lgs ;flxTo–dlGb/sf] lznfGof; ug{' ef], b]jsf]6fn] To;nfO{ p7fpg' ef] clg l;l4r/0fn] tNnf yKg' ef] . jfns[i0f ;dn] vFlbnf] ¿k lbg' ef], b]jsf]6fn] /l;nf] t'Nofpg' ef], l;l4r/0fn] ;r]t kf/L h'd{'/fpg' ef]=== æb]jsf]6fsf] k|ltef s'g} ljifodf ;Lldt / ;+s'lrt 5}g . pxfFsf] If]q Ps :ynLo eO{ Psf]xf]l/Psf] 5}g . jx'ljifoL / jx'd'vL eO{ pxfFsf] k|ltefsf] ks8df ;Dk"0f{ ljifo k/]sf] b]lvG5 . rt'd{'vL ¿k lnO{ rf/} lbzf, tLg} sfnsf] ;fFw e]6\6fpg k|ltefsf] jfo' k+vn] p8fg lgTo 5'l6/fVb5 . ljrf/ jf j:t'tTjsf] jf]emeGbf sNkgfsf] p8fg g} cflwSo 5 . o;n] ubf{ 76 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

n]vfO{df æc8fgÚÚ x'Gg, efjdf j}7fg 5}g, ljrf/wf/fdf ælglb{i6 nIoÚÚ / b[li6sf]0fdf æ:ki6tf / lglZrttfÚÚ x'Gg . To;}n] slt /rgfx¿åf/f pxfFsf] lg?2]Zotf klg hgfpFb5 .ÚÚ of] ;dfnf]rgf lj:t[t ¿kn] n]lvPsf] 5 / o; cª\sdf k"0f{ 5}g . qmdzM ===elgPsf] 5 . >L d]?b08 gfds pkgfd jf 5b\d gfddf n]lvPsf]= ætLg gofF sljtfÚÚ ;dfnf]rgf of] cª\ssf] csf{] ;dfnf]rgf xf] . tL tLg gofF sljtf ljhojxfb'/ dNnsf x'g\ . o; ;dfnf]rgfdf pgsf æ5f]/LnfO{ dfglrq k9fpFbfÚÚ, ædnfO{ To; jvt xfF;f] p7\5ÚÚ / æsfnf] kbf{ tfg]/ÚÚ tLg sljtfsf] lj:t[t ljZn]if0f ul/Psf] 5 M æ>L ljho dNn cfw'lgs sfJo ;flxTosf o:tf] k|of]Qmf x'g\ h;nfO{ sfJoklys dfGg' kb{5 . t/ pgL cem cEo:t / s'zn ld:qL x'g ;s]sf 5}gg\ . ;f/f rfFhf] kfFhf] ldnfO{ efj j0f{g, ;dli6 / kl/k"0f{ s'zntfk"j{s /; lgjf{x ;d]t lbP/ ;Dk"0f{ ;+ult ;+o'Qm s'zn /rgfsfl/tfsf] nflu pxfFnfO{ cem cEof;sf] / ;ts{tfsf] h¿/t 5 .ÚÚ o; c+sdf X[borGb| l;+x k|wfgn] cfˆgf] æ:jf:gL dfG5]ÚÚ pkGof;dfly wg'ifrGb| uf}tdn] hg ;flxTo–@ df u/]sf] ;dfnf]rgfsf] k|Tofnf]rgf æk|Tofnf]rgfM:jf:gLdfG5]ÚÚ k|sflzt 5 . n]vsn] ;f]rs ] f] eGbf ljk/Lt cfzosf] ;dfnf]rgf k|sflzt ePkl5 n]vsn] k|Tofnf]rgf u/]sf] :jLsf/f]lQm 5– æ:jf:gLdfG5] d]/f] s[lt xf] . æhg ;flxToÚÚ cª\s @ df >L wg'ifrGb| uf}tdhLaf6 To;sf] Pp6f ;dfnf]rgf lg:s]sf] d}n] b]v]+M To;}sf] clxn] k|Tofnf]rgf n]Vg dnfO{ dHhf nfUb}g . ;[hgfTds n]vssf] sfd xf] s]jn ;[hgf ul//xg' . cfˆgf] n]vsf] cfnf]rgfsf] k|Tofnf]rgf ul//xgfn] ;[hgfTds n]vssf] pGgltdf jfwf k5{ . t/ wg'ifhLn] ug{' ePsf] d]/f] æ:jf:gLdfG5]ÚÚ sf] cfnf]rgfdf s]xL s'/f Hofb} e|dfTds b]lvPsf]n] To;sf] k|Tofnf]rgf s'g} dd{1 ;dfnf]rsjf6 lg:sg]g} 5 eg]/ kv{g;Dd klg djf6 w}o{ /xg ;s]g . lsgeg] h'g vf; p2]Zodf d}n] æ:jf:gLdfG5]ÚÚ n]v]+, To;sf] pN6f] ljrf/sf] efuL uf}tdhLsf] cfnf]rgfjf6 d 7xl/g uPsf] 5' . of] e|d km}nfpg] dfq xf]Og, ;fX|} 3l6of s'/fsf] k|rf/ ug{] klg 7xl/g uPsf] 5 . To;}n] lj1 cfnf]rsx¿jf6 k|Tofnf]rgf x'Fb} /xnf, :jod\ d cfkm"jf6 klg Pp6f k|Tofnf]rgf u/]/ xfgL g} s] 5 eGg] ljrf/n] k|Tofnf]rgf ub{}5' .ÚÚ lg;Gb]x g]kfnL ;flxTosf] If]qdf / ;flxlTos kqsfl/tfsf] If]qdf w/tLn] k'¥ofPsf] of]ubfg :t'To 5 / of] klxnf] cª\sdf k|sflzt s}og\ /rgfx¿ g]kfnL ;flxTodf sf];] 9'ª\ufsf ¿kdf :yflkt ePsf 5g\ . of] cª\ ssf] ;kmntfsf] b;L k|df0f / b[i6fGt oxL xf] . gggprerana@gmail.com

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 77


gla;]{sf ;Demgf

x] gf/fo0f s] eof] Û dfwj sfˆn]

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

sljj/ ljgo /fjn sndsf] dfWodaf6 cfˆgf] gfdnfO{ ;fy{s agfpb} cfPsf l;h{gzLn uf}k|f0fL jf0fL ;fws . g t ljz]if0fsf] cfjZostf g t pk;u{sf] ;xf/f . k|of]ujfbL ;flxTosf] d"nwf/df ax]/ uGtJo;Dd ;xh lsl;dn] 6]St} cfPsf ;fdYo{jfg\ slj . k|]/0ffsf] ;|f]t / k|efjsf] cfnf]s . / To;df klg sf]dn Åbo ePsf] ;Dj]bgzLn, 5n k|k~r ljxLg, :jR5 5lj / s~rg dg ePsf] jfUb]jLsf] pkf;s . d]/f] ;Dks{sf] ;|f]t / >4fsf] ;fd|fHodf j]bfu rxlsnf] 5lj clxn] klg k|HHjlnt eP/ wkwk aln/x]sf] 5 d}n] lrGb}, k9\b} cfPsf] ljgo /fjnsf] . cln cufl8sf] s'/f ug]{ xf] eg] pxfF;Fu d]/f] Tolt ulx/f] / uf9f ;DaGw lyPg . t/ pxfFn] b]vfpFb} cfPsf] cfTdLotfk"0f{ lgZ5n Jojxf/ b]Vtf dx;"; ub}{ uPF xfdL uf9f ;DaGw / kl/ro eGbf Psxft cln cufl8 g} 5f}+ . pxfFnfO{ d}n] klxnf] rf]l6 sxfF b]v]sf] x'F / sxfF e]6]sf] x'F clxn] ;Demg ;ls/x]sf] 5}g . d df]km;nsf] /}yfg] Vofs k/]+ . pxfF ;De|fGt / ;Eo l;h{gzLn ;|i6f . ;DaGwsf] cGt/j:t' oxL ljGb'df h]lnP/ ufF7f kb}{ cfPsf] x'gfn] klg d}n] ltly, ldlt x]Ssf /fVg ;lsgF . t/ cg'dfg u5'{ zx/ k;]sf] j]nf s'g} uf]i7Ldf cfsn em'sn b]vfb]v ePsf] x'g'k5{ . bf]xf]/f] ;Djfb rflx+ xf]Og . Tof] klg ;'gf]of]lht x}g cfsl:ds . cltly cf;g u|x0fsf lgldQ pb\3f]ifsn] gfd k'sf/]sf] / Tof] s|d nuftf/ k'g/fj[lQ x'g k'u]sf] dfWodaf6 Pp6f emLgf] ;Demgfn] :d[lt jfl6sfdf u'F8 nufpFb} uPsf] lyof] / To;sf] Gofgf] /fk tfKtftfKt} pxfFsf] cg'xf/ dfgl;stfdf pbfpg yfn]sf] xf] . ;fd'Gg] kbf{ cu|h ePsf] gftfn] ubf{ d lzi6tfdf a]l/+b} gd:sf/ ul/ 6f]kNy]+ . pxfF zfnLgtfsf ;fy lªRr xfF;]/ clejfbgsf] k|To'Q/ nufpFb} xfnrfn ;f]Wg yfNg'x'GYof] . lrg]/ t gx'g' k5{ . cf}krfl/s lgjf{x ug{} xf]h:t} 7fGb5' . xfdLaLr df}nfpFb} uPsf] kl/rosf] ;]t' eg] o;}d} h]lnP/ ufF7f kg{ k'u]sf] lyof] . 78 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

@)^) ;fndf sljj/ s'nrGb| sf]O/fnfsf] :d[ltdf Pp6f ;fg' e]63f6sf] sfo{s|d /fVg] lgwf] u/]sf lyof}+ xfdLn] rGb|lgufxk'/df . sfo{s|d to eO;s]sf] lyof] . cltlyx¿ 5fDb} lx+8]sf] lyPF uNnLuNnL . s;n] eGof] s'lGg, yfxf kfpg' eP5 . hDsfe]6 ePsf] j]nfdf RofKk xft ;dft]/ eGg' eof] …efO xfdLn] hfg ldNb}g tkfOFsf] sfo{s|ddf .Ú …tkfO{+h:tf d"w{Go ;flxTosf/nfO{ cltly agfpg kfP ToxfF eGbf 7"nf] ;f}efUo c¿ s] x'g ;S5 / < n' hfcf}+ ÛÚ geGb} ef]lnkN6 laxfg xftdf Pp6f sfnf] Aofu em'08\ofpFb} aQL;k'tnL rf]sdf l;gfdª\unkl6af6 crfgs v'6\6f vf]RofpFb} cfpg' ePsf] b]v]kl5 d tLg5s k/]+ . dnfO{ t Vofn, Vofn eGg' ePsf]h:tf] nfu]sf] lyof] . t/ pxfFn] ;fFlRrs} eGg' ePsf] /x]5 . v'zL k|s6 ug{ d'v vf]Ng nfUb} lyPF dnfO{ pl5g]/ 8f= b'uf{ e08f/Ln] eGg' eof]– …P, ljgo ltdL klg hfg nfu]sf] <Ú …xf] bfO d}n] dg} yfDg ;lsgF .Ú To; lbg v';Ln] v'6\6f e'OFdf g} cl8Pgg\ d]/f . sltj]/ a; r9\of}+, sltj]/ lx+8\of}+, sltj]/ uGtJodf k'Uof}+ / sfo{s|d s;/L ;dfkg u¥of}F x]Ssf g} /fVg ;lsgF . h]7sf] pvdf{pnf] udL{n] /gSs tft]sf] lyof] t/fO{ Û ;a}sf hLpmaf6 k;Lgfsf wf/f 5'l6/x]sf lyP . k|r08 udL{sf] /f}/jdf kf}l8P/ cltlyx¿nfO{ c;'ljwf gxf];\ egL kmf]xf]/ jl/kl/sf lem+ufem}+ e'Ge'gfO/x]sf lyof}+ . laxfgsf] lgTosd{ ;s]/ ;a} aflx/ lg:sg s] yfNg' ePsf] lyof] pxfF stfaf6 xf] s'lGg, cufl8 6'Kn'Ss pbfpg' eof] . pxfFsf] cfsl:ds cfudgnfO{ clt/l~ht 7fg] em}+ u/L w'|jrGb| uf}tdn] eGg'eof]– …ljgosf] oxL afgL dnfO{ dg kb}{g . hlxn] klg l9nf u5{ . hxfF klg l9nf u5{ .Ú :jfefljs ¿kn] d';'Ss xfF:t} k|To'Q/sf] ;f6f] dnfO{ ;+s]t ub}{ eGg'eof]– ædfwjsf] 3/ x]g{ dg nfu]sf] 5 . cN5L gnfu]sf] eP hfpFm Sof/ ÛÆ pxfFsf] sygn] v';L dfq} xf]Og cfkm\gf] nIodf k'Ug] ;lhnf] af6f] klg km/flsnf] agfO lbof] . jf:tjdf d'v kmf]/]/ eGg dfq ;s]sf] lyOgF . d]/f] cGto{df klg oxL efj d8fl/O/x]sf] lyof] . o; ;DaGwdf cfof]hs ldq;Fu ;do dflu;s]sf] lyPF . df}sfsf] k|tLIffdf lyPF . pxfFn] o:tf] k|:tfj /fVgf;fy pxfFsf] sygnfO{ 6kSs l6k]/ ljgLt :j/ lgsfNb} eg]+– …hfpF bfO Û d To;}sf] k|tLIffdf 5' .Ú olt eGg EofPsf] dfq s] lyPF pxfF cufl8 nfluxfNg' eof] . aLrdf vf]nf tg'{ kg]{ x'Fbf h'Qf, rKkn vf]Ng] ‰ofpnf] gk/f];\ eg]/ sf7df08f}af6} cfPsf] a;df ;a} r9]/ lx+8\g vf]Hbf pxfF eg] k}bn g} hfg] s'/f ul//xg' k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 79


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

ePsf] lyof] . kl5 1fg'jfs/ bfOn] s] eGg'eof] cln ufx|f] dfg] em}+ u/L a;df r9\g' t eof] t/ pxfFsf] d'vfs[lt eg] pbf; pbf; / lg/fz lg/fz b]lvO/x]sf] lyof] . b'O{, rf/ hgf leq k:gf;fy ;fF3'/f] x'g] vfnsf] 3/ t s] eGg' Pp6f ;fg' l;+ufg] 6x/f]df u[x:yLsf] aon uf8f rnfpFb} cfO/x]sf] lyPF . pxfF leq k:g' eof] . sf]xL aflx/ k]6Ldf . ;a} hgfnfO{ k'Ug] ;'s'n klg df}hbft lyPg 3/df . leq k;]/ klg a:g] 7fpF ge]6]kl5 w'|j bfOclt dgdf}hL kf/fn] a;fOnfO{ :jfefljs agfpg 3/jl/kl/ 3'Db} hfg' eof] . 3/ k5fl8 a"9f] as}gfsf] czQm af]6em}+ l7ª\u plePsf rf/kfFr j6f cfFksf ¿v lyP . pxfF /f}l;+b} cfFksf] af]6df r9\g yfNg' eof] / cfFk l6Kg yfNg' eof] . Pp6f ;fg' cf7, bz jif]{ cbg' afnsn] em}+ gkvfnL, gtf5L sfFrf] cfFk u¥ofd u¥ofd rafpg yfNg' eof] . cfFk kfs]sf lyPgg\ . kfSg] pks|ddf kmut em'l08 dfq /x]sf lyP . To;df klg dfnbx hftsf cfFk c¿ eGbf clnkl5 g} kfSg] ub{5g\ . kfs]kl5 dxh:t} dL7f] ePtf klg kfSg' cl3 c;fWo} cldnf] x'g] ub{5g\ . To:tf] 6\jfFs cldnf] cfFk klg afn ;'ne r~rntf lgsfnL Ps;'/n] rkfpg yfNg' ePsf] b]Vtf d xif{n] ljef]/ x'Fb} k'nlst x'g k'u]+ . pxfFn] ug'{ePsf] of] :g]xl;Qm afnnLnf slt cfNxfbsf/L nfUof] tkfOF cg'dfg g} ug{ ;Sg' x'Gg Û t/ of] k|;ª\u clxn]nfO{ olQ g} . b'O{ nfOgdf o; k|;ª\unfO{ 6'ª\ Uofpg vf]Hbf w'|j bfO k|lt 7"nf] cGofo / pk]Iff u/]h:tf] x'g hfG5 . d of] w[i6tf ulb{g . o;sf] afFsL aofg cGt st} u?Fnf Û cF, t Ps, 8]9 306fsf] enf s';f/Lkl5 xfdL p7\of}+ . aflx/ lg:sg] ;Gbe{df pxfF crfgs cf]5\ofOPsf] u'Gb|Ldf cemlN6P/ g/fd|f];Fu k5fl/g' eof] . u'Gb|L k'/fg' lyof] / la6sf] 8f]/L v'l:sg k'u]sf] x'gfn] xf]; ug{ Eofpg' ePg 5 . /fdbofn /fs]z / b'uf{ e08f/Ln] e/y]u ub}{ kfv'/f ;dft]/ p7fpg' t eof] t/ d]/f] dgdf eg] kZrfQfksf] cfFwLj]/L g} x'F8lng yfln/x]sf] lyof] . ck/fwjf]wn] d nNofs n'n's x'gk'lu/x]sf] lyPF . d]/f] bogLo xfnt cg'dfg u/]kl5 b'vfOsf] bDsf]nfO{ aFuf/fdf r]k]/ lkm:; xfF:t} eGg' eof]– æslxn]sfxL+ ckem{6 o:tf] glrtfPsf] 36gf x'G5 . hfgfhfgL s;}n] u/]sf] xf]Og Sof/] Û s] laTYffdf cFWof/f] d'v nufP/ em'l;nf] x'g k'u]sf] Û dd{ kg]{ dfG5] d t ;flasdf cfO;s]F . tkfOF{nfO{ s] ePsf] 5 / ljgl;lQ emf]ls|g' ePsf] <Æ pxfFn] ;xh lsl;dn] eGg' t eof] t/ slt k|ofz ubf{ klg kZrfQfkn] d]/f] d'6' xlNn/x]sf] lyof] . pxfF;Fu cfFvf h'Wgf;fy d kfgL kfgL x'g k'lu/x]sf] lyPF . ef]hgsf] Joj:yf efO hLjgrGb| sf]O/fnfn] ug{' ePsf] lyof] . vfg] j]nf ePsf] lyPg . eft gkfs'Gh]n PskmGsf] sljj/ s'nrGb| sf]O/fnfsf] 80 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

3/ 3'd]/ cfpg] kf] xf] ls eGg] k|:tfj cfpgf;fy ;a} h¥ofs h'?s p7\of}F . / tTsfn} af6f] nfluxfNof}F . pxfFsf] 3/ vfnL g} lyof] . /fhwfgL a;fOF ;g'{ePkl5 Pshgf ?Fufn' /fv]/ lxF8\g' ePsf] lyof] . xfdL ToxfF cfpF5f}+ eg]/ t xf]Og, o:tf] s'g} k"j{jtL{ of]hgf g} lyPg . dfq eft gkfs]sf] x'gfn] o;f] ;do sf6\g Totf nfu]sf lyof}F . k"/} 3/ kl/;/ ;kmf, ;'£3/ / ;'S;'sfpFbf] kfl/Psf] /x]5 . h]7sf] pvdf{pnf] dxLgf eP klg u|fdL0f If]q ePsf] / jl/kl/ xl/ofnL kof{Kt ePsf] x'gfn] ;+3f/df :jfut ug{ zLtn plePem}F nfUb} uof] . lhldbf/sf] 3/ ;fdfGo sfF6sf] b]xftL 3/ geP/ b/jf/h:t} lyof] . rf]6fdf r9\g klg cg's"n cg';f/ b'O{lt/ e¥ofª xflnPsf] lyof] . s;}n] s]xL eGg' cufl8 g} ljgo bfO vf]GRofª, vf]GRofª ub}{ rf]6f r9\g' eof] . pxfFdfly r9]sf] b]v]kl5 lji0f'lje' bfO, w'|j bfO klg r9\g' eof] . clg t s] vf]H5;\ sfgf] cfFvf eg]em}F ;a} dfly plSnof}F . afb{nL km/fs lyof] . cufl8sf] a/08f sf7}sf] eP klg tL;, rfnL; hgf ;lhn} ldn]/ a:g ;lsg] vfnsf] km/flsnf] lyof] . afb{nLdf Pp6f cnkq k/]sf] 6]j'n /x]5 . To;nfO{ w'|j bfOn] 3//{ tfg]/ km/flsnf] 7fpFdf Nofpg' eof] / To;}dfly r9]/ £ofRr a:t} >'ltdw'/ :j/df u'Gu'gfpg yfNg' eof] . pxfFn] efsf k"/f ug'{ cufj} lje' bfOn] cj uLt ufpg] dfq} xf]Og dxlkmn hdfpg' k5{ eGgf;fy ;a} sljx¿ /f};Fb} sljtf jfrgtkm{ Psf]xf]l/g yfNg' eof] . efO hLjgrGb|n] pb\3f]if0f ug{' eof] . :yfgLo Ps / s]Gb|sf Ps, Ps ub}{ ;a}n] /rgf jfrg u¥of}F . ljgo bfOn] klg jfrg ug'{ eof] . d}n] klg u/]F . pxfFx¿sf] To;}lbg kms{g] sfo{s|d lyof] . vfgf vfgf;fy labfjf/L ug{ vf]Hbf ljgo bfOn] o;f] kfv'/f ;dfP/ xf]6nsf] sf]N6] k/]sf] 7fpFlt/ Ozf/f ub}{ tfGg' eof] . d crDd dfGb} pxfFsf] kl5 kl5 nfu]F . pxfFsf] cg'xf/df b]vf k/]sf efj kl/jt{gsf cf/f]x cj/f]x b]Vtf w]/} s'/f u'h'N6L k/]/ dgdf cf]xf]/ bf]xf]/ ul//x]sf 5g\ t/ k|s6df eg] s]xL eGg ;ls/xg' ePsf] 5}gh:tf] nflu/x]sf] lyof] . pxfFn] ug'{ klg eof] To:t} . jf;nftdf lgs} jfSof+z df}Hbft /fv]/ /xgLdf oltdfq eGg' eof]– æefO Û sf7df08f} cfPsf] j]nfdf h;/L klg Ps k6s e]6f}F x} Û tkfO{FnfO{ ckfos k/] Pssn kmf]g ug'{eP d uf8L lnP/ cfpF5' . e]6rflxF u/f}F n ÛÆ pxfFn] :g]xsf] olt 7"nf] kf}n vGofP/ d'Uwkfg{ vf]Hb} 5kSs 5f]k]kl5 v'zLn] b|jLe"t x'Fb} eg]F– æbfO Û tkfOFn] olt la£gdfof u/]/ cfdGq0f u/]kl5 klg gcfpFbf] x'F t . leq gl5/] klg tkfOFsf] clkm; d}n] b]v]s} 5' . cfjt, hfjtsf] af6f] g} ToxL k5{ . tkfOFn] si6 ug}{ kb}{g . d cfpF5' .Æ k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 81


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

æcfpF5' eg]/ 6]l9Fb} d'G6f] a6f/]/ lxF8\g' xf]nf . To;f] rflxF lsdfy{ gug'{ xf]nf n ÛÆ ghLs} pleP/ efO xl/s[i0fhLn] klg xfd|f] ;+Djfb ;'lg/xg' ePsf] lyof] . pxfFnfO{ lsgf/fdf ;fIfL /fVt} eg]F– æbfO kSsf ef] . /fhwfgL l5/]kl5 rf/kfp 6]s]/ eg] klg bfh'sf] 9f]sf 9S9Sofpg cfOk'Ug]5' . oltrflxF ljZjf; ug'{ xf]nf ÛÆ eGg t ;fd'Gg]df km'ls{P/ KofRr elgxfn]F . t/ ;f]xL cg';f/ ug{ eg] ;lsgF . /f}tx6df 3/ . /fd]5fksf] hflu/ . Tof] klg ;b/d'sfddf xf] / . ;b/d'sfdaf6 klg ;ft 8fF8f k/ . l;Gw'nLdf a;af6 cf]n{gf;fy s'Dnf] s'6'/f] vsg nufP/ s'r ug'{ kYof]{ . 6'KkL 7f8f] kf/]/ lxF8\bf klg b'O{lbg k"/} nfUg] af6f] . / jif{el/ df}Hbftdf /xg] !@ lbg labf . d}n] oL tLg} tfd;L tTjnfO{ Ps} 7fpFdf hf]8]/ tf/tDo ldnfpg} ;s]sf] lyOgF . c8\sf] k8\sf] oxL labfsf] w"k xfNbf klg jif{df d'l:snn] tLg k6s 3/ k'Uy]F . ToxfF eGbf a];L ¥ofn r'xfpg yfNbf j]tnaLsf] sfFrf] jfo'n] s''6's'6' d'6' sf]tg{ yflnxfNYof] . hxfF lx8\g vf]h] klg ;dosf] kfjGbL v'6\6fdf ofdfgsf] a]8L ag]/ a]l/g cfOk'Ug] x'gfn] nfdf] ofqfsf] nflu kfOtfnf prfNg vf]Hbf klg hLp Pstdf;n] l;l/ª\u ub}{ y//{ sfDgyfNYof] . clg kfOnf ugL ugL rfNg' d]/f] /x/ geP/ jfWotf aGg k'UYof] . ;f7L ;fnsf] s'/f xf] of] . Ps;7\|7L ;fndf t vf]nfn] p7Laf; nufO xfNof] . clg stf h'7] stf h'7]sL :jf:gL eg]h:t} x'g k'Uof] hLjgrof{ . pxfFn] stfaf6 xf] s'lGg ;'Gg' eP5 of] ;dfrf/ . g t d;Fu kmf]g g} lyof] g t kmf]gsf] ;Dks{df g} lyPF . h;/L eP klg Psk6s e]6\g cfpg' eg]/ 1fg'jfs/ bfOnfO{ ;Gb]z 5f]8\g' ePsf] /x]5 . 1fg' bfOn] cgGt sf]O/fnf dfkm{t\ of] ;dfrf/ ;Dk|]if0f ul/lbg' eof] . ;DklQ xf]pGh]n hf]8\g] / ;FufNg] lt;{gfn] ;tfpg] x'gfn] kf] grflxg] s'/fdf klg s] s] g ePem}F wfdf u/L cgfjZos lklN;Fb} lxFl8bf]/x]5 . ;a} lrlnd kmls{Pkl5 …gª\uf gxfP Sof lgrf]8] SofÚ eg]h:t} eO/x]sf] lyof] . ca ;fFRg' / hf]ufpg' kg]{ l38l38f]af6 k"0f{tM cdn]v eO;s]sf] x'gfn] d klg km'Ssfkmfn eP/ laGbf; lsl;dn] lxFl8/x]sf] lyPF . b'O{ ufF; rf/f] eGbf a];Lsf] lrGtfn] 5'g klg ;ls/x]sf] lyPg . hflu/ ePsf] x'gfn] rf/f]sf] nflu Tolt ;d:of klg lyPg . af; eg] b]vfhfnf Û ;'s'Daf;Lx¿ t lgaf{w afFlr/x]sf 5g\ eg] d t ue]{ ;fx'sf] 5f]/f] . lxª geP klg lxª afFw]sf] 6fnf] l;/fgd} lyof] . To;sf] uGwn] klg b'O{rf/ jif{ 7]Ng Tolt dl/xQ] u/]/ wd{l/O xfNg''rflxF kg]{ lyPg . 82 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

jif]{ labfsf] t'Ogdf r8]/ dlRr/x]sf] lyPF . jf;nftdf km'Ssfkmfn c¿ s]xL lbg df}Hbft /x]sf] x'gfn] klg /fhwfgLlt/} 8's' ag]/ lxF8\b} lyPF . Pslbg crfgs emNofF:; pxfFnfO{ ;Dem]kl5 /Tgkfs{af6 df]l8Fb} l;+xb/jf/ Knfhflt/ xflgPF . d ;jfb'O{ ah]lt/ pxfFsf] sfo{sIfdf k'u]sf] lyPF . d ToxfF k'Ug' / pxfF aflx/ lg:sg' p:t} p:t} ;do k/]5 . zfob pxfF jL/u~h lrgL sf/vfgfsf] af]8{ ldl6ªdf hfFb} x'g'x'GYof] . ;fF9]tLg ah]sf] km\nfO6 ePsf] x'gfn] xtf/, xtf/ ub}{ aflxl/g nfUg' ePsf] /x]5 . ;fd'Gg]df crfgs dnfO{ b]Vgf;fy uDnª\u 5fFb xfn]/ cFufnf] dfb}{ ljifflbt :j/df eGg'eof]– ædfwj hL af9Lsf] s'/f ;'g]+ . ;a} l;l/v'/L aufP5 xlu Û lgs} g/dfOnf] nfUof] . kL/ gug'{;\ . Pp6f 5fk|f] agfpg k'Ug] /sdsf] hf]xf] d ldnfpF5' . t/ s]xL lbg klv{rflxF lbg';\ . clxn] d jL/u~hlt/ hfFb}5' . kfFr,;ft lbgleq} kmls{G5' . s]xLlbg a:g';\ . clg h] ug'{ k/] klg u/f}+nf .Æ s]xL kfpg] cf; af]s]/ d pxfFnfO{ e]6\g uPsf] lyOgF . ;DklQk|ltsf] ljsf/ Ps lsl;dn] dfgl;stfaf6 km'ª\u p8\g nflu/x]sf] lyof] . cfkm\g} ePsf] t hf]ufpg ;lsPg eg] csf{;Fu kf]N6f] yfk]/ slt g} tlGsg ;lsG5 / eGg] nfUb} uO/x]sf] x'gfn] x'G5 rflxF eg]F t/ uOgF . jL/u~haf6 kms]{kl5 lgs} vf]h tnf; ug'{ ePsf] s'/f 1fg'jfs/ bfO / efO s[;'n] elg/xg' ePsf] lyof] . d pxfFnfO{ lgs} >4f uy]{+ Tof] cnUu} s'/f xf] t/ e]6sf] cf}lrTo cy{ geP/ ;flxlTos x'Fbf d lgaf{w hfg] lyPF . Tolt cfTdLotf p/fn]/ ;ª\nf] dgn] dfof ug]{ dflg; d]/f klg c¿ sf] g} kf] lyP / Û e]6 ug]{ dg;forflxF lyof] t/ ;dosf] tf/tDo eg] ldnfpg ;ls/x]sf] lyOgF . e]6\ghfG5' eGbfgeGb} PSsfl; b'3{6gfdf k/]/ lbj+ut x'g'ePsf] va/ s[;'n] ;'gfpFbf em;ª\u x'Fb} l;tfª\u x'gk'u]F . cgfof; s;}n] k5fl8af6 6fpsf]df tftf] kfgL vGofO lbPh:t} nfUof] . d]/f ;+r]tgfsf ;d:t wdgLx¿ un]/ cfP . ;Q] olt Ift, ljIft dfgl;stf s'g} ;|i6f lbj+ut x'g'ePsf] va/n] x'g ;s]sf] lyPg . cgfof; leq leq} cTof;n] d'6' RofltPem}F, lryl/Pem}F, rf]Ol6Pem}F eO/x]sf] lyof] / /Qmk|jfx gnL x7ft\ aLrdf s;}n] y'g]/ dl/dl/ a6fg{ yfn]em}+ nfUg yfln/x]sf] lyof] . k|To'Q/df d'vaf6 cfjfh ;d]t lgsfNg ;ls/x]sf] lyOgF . PSsfl; sljj/ dfwj l3ld/]n] uf}/Ldf n]v]sf] Ps k+lQm ;DemFb} s[;'lt/ kmls{P/– æx] gf/fo0f s] eof] h'gs'/f eGy]+ gxf];\ To} eof] .Æ eGb} sygsf] la6 df/]F . madhavkafle8@gmail.com

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 83


ljwfg cfrfo{sf] …sdfOÚ df cfFvf nufpFbf u0f]z l3ld/] …dfld{sÚ

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

…syf eGgf;fy ljifo / syfgs klg rnfodfg x'g'k5{, clg To;l;t} Tof] syf k9\g] kf7s klg ;Fu;Fu} lxF8\g'k5{ . d]/f syfdf b[Zo emNemnL cfpg'k5{ eGg] ;f]r]/ d syf n]V5' .Ú of] d]/f] egfO xf]Og, ;'kl/lrt slj tyf n3'syfsf/ ljwfg cfrfo{sf] xf] . sljtf ljwfdf /fd|/L snd rnfpg] ljwfg cfrfo{ n3'syfsf/sf ¿kdf klg plQs} cAan x'g'x'G5 . lj=;+= @)!^ ;fn a}zfvdf hGdg'ePsf cfrfo{sf] snd n3'syfn]vgdf @)#% ;fntfsfb]lv ;lqmo ePsf] xf] . ljut @)#^ ;fnsf] ;8s sljtf qmflGtsf ;b:o;d]t /xg'ePsf cfrfo{sf k''m6s/ sljtf / n3'syfx¿ k|sflzt x'Fb} cfPklg s[ltut¿kdf eg] tLgj6f sljtf;ª\u|xx¿ k|sflzt 5g\ . xfn pxfF g]kfn ;|i6f ;dfhsf cWoIf x'g'x'G5 . rf/j6f ;flxlTos s[ltsf ;h{s ljwfg cfrfo{sf] kl5Nnf] s[ltsf ¿kdf …sdfOÚ n3'syf;ª\u|x k|sfzdf cfPsf] b]lvG5 . ;f];n P08 Ps]8]lds OGgf]e];G; k|f=ln=sf] k|sfzgdf @)&^ >fj0fdf k|sflzt !^) k[i7sf] of] s[ltleq s'n 5ofln;j6f n3'syf ;dfj]z 5g\ . ;[li6sfnb]lv s'g} g s'g} ¿kdf k|jflxt x'Fb} cfPsf] syf ljwf Pp6f nf]slk|o ljwfsf] ¿kdf :yflkt ePsf] kfOG5 . cfw'lgs syfsf] Oltxf; vf]tNb} hfg] xf]eg] s/Lj b'O{ ztfAbL k/ k'Ug'kg]{ x'G5 . g]kfndf eg] o;sf] z'¿jft s/Lj cf7 bzscl3 ePsf] b]lvG5 . k|f/Dedf k|sflzt s]xL n3'syfx¿nfO{ n3'syfsf] kl/efiffleq ;d]6\g g;lsg] s'/f s]xL ;dfnf]rs tyf cGj]ifsx¿n] atfPsf 5g\ . p;f]eP s] xf] t n3'syf < n3'syfnfO{ kl/eflift ub}{ kfZrfTo syfsf/ j]N; eG5g\–…aL; ldg]6;Dddf k9L ;lsg] syf n3'syf xf] . t/ xfd|f] k"jL{o dfGotfcg';f/ b'O{b]lv kfFr ldg]6;Dddf k9L ;lsg] syfnfO{ n3'syfsf] bhf{df /flvPsf] kfOG5 . To;f] t syf cfsf/df ;fgf] cyf{t\ 5f]6f] x'Fb}df n3'syf eOxfN5 eGg] xf]Og . n3'syfsf cfˆg} dfGotf 5g\ . n3'syfn] 5f]6s/Ldf pkdf k|:t't u5{ / cGTodf Ps}rf]l6 Joª\UofTds em6\ sf lbG5 . n3'syfdf yf]/}df w]/} s'/f eGg'kg]{ x'Fbf syf n]VgeGbf n3'syf 84 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

n]Vg a9L sl7g x'G5 . syflzNksf] k|of]u ug]{ u'~hfo; syfdf eGbf n3'syfdf sd x'G5 . tyflk o;n] lbg] em6\sf g} o;sf] ;f}Gbo{ xf] . ;dfnf]rs bof/fd >]i7 ;Dejn] n3'syfnfO{ o;/L kl/eflift u/]sf 5g\– … cfsf/ut n3'tf dfq n3'syfsf] tflTjs klxrfg xf]Og . d'Vo s'/f] t o;df If0fe/d} ljrf/ jf efjsf] k|efjsf/L lj:kmf]6g x'g;Sg] leqL c0f';fdYo{ klg x'g'k5{ . ;flxTosf/ df]xg/fh zdf{sf] kl/efiffdf n3'syf Go"gtd cfVofg ePsf] n3' uB /rgf xf] . o;}u/L o'jf ;dfnf]rs /f]zg yfkf …lg/jÚ n] n3'syf cfsf/sf b[li6n] ;fgf], syfj:t'df ;"Idtf, 36gfsf] ;ª\lIfKttf, j0f{gdf ;Lldttf, rl/qlrq0fdf Go"gtf / Joª\Uor]t cfjZos ePsf] atfPsf 5g\ . ;du|df eGg'kbf{ ;"Idtfdf ;Dk"0f{tf n3'syfsf] ljz]iftf xf] . yf]/}df w]/} s'/f eGg ;Sg' n3'syfsf] ;fdYo{ xf] . ;kmn n3'syfdf dfgj dgnfO{ emª\s[t kfg{;Sg] Ifdtf x'G5 . s;}s;}n] n3'syfnfO{ r'6\lsnf / 6'Ssfsf ¿kdf klg x]g]{ u/]sf] kfOG5 t/ Tof] unt xf] . c+u|]hL ;flxTodf t xfdLn] eGg] u/]sf] n3'syfnfO{ …;6]{i6 :6f]/LÚ / xfd|f syfnfO{ …;6{ :6f]/LÚ eGg] u/]sf] kfOG5 . ljwfg cfrfo{sf] n3'syf;ª\ux| …sdfOÚ leq /x]sf 5ofln;}j6f n3'syfx¿sf af/]df 5'§f5'§} ;dfnf]rgfTds l6Kk0fL oxfF k|:t't ug{ nfluPsf] 5 . To;f] t ;|i6fn] h'g cy{df l;h{gf u/]sf] x'G5 kf7sn] ToxL dfq a'‰g'k5{ eGg] h?/L 5}g . kf7sn] cf–cfˆgf b[li6sf]0fn] ;h{ssf /rgfnfO{ kl/eflift ug{;S5 . ToxL dfGotfdf cfwfl/t /x]/ …sdfOÚ leqsf n3'syfx¿sf af/]df Pp6f kf7ssf] b[li6sf]0f oxfF k]z ug]{ hdsf]{ ul/Psf] 5 . zLif{syf …sdfOÚ df ljb]zdf a:g] g]kfnLx¿sf] lbgrof{ / syfJoyf k|:t't ul/Psf] 5 eg] …;'/IffÚ df t?gL 5f]/Lk|lt cleefjssf] cljZjf; clg 5f]/f / 5f]/Lk|ltsf] c;dfg b[li6sf]0f k|:t't ul/Psf] kfOG5 . …;'/IffÚ zLif{sdf cfdfn] cfˆgf] uf]7fnf] k7fPsf] efO cfkm}F rf]6k6s nfu]/ cfPkl5 cfdfn] s;nfO{ lnP/ cfO;\ < egL xKsfPkl5 5f]/Ln] eg]sf] jfSo–æof] tkfOFn] k7fpg'ePsf] ;'/Iff xf]Ù n ;DxfNg';\ cfkm}F ===== .Æ n] 5f]/Lsf] cfqmf]znfO{ cleJoQm u/]sf] 5 . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 85


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

…lg;fkmÚ zLif{sdf h'Qf / df]hfnfO{ k|tLs agfP/ syfdf ;'Gb/ ;+of]hg ul/Psf] / ljs[t /fhgLlt tyf /fhgLlt1k|lt sl;nf] Joª\Uo k|xf/ ul/Psf] 5 . t/, …p;n] :jf:gLsf] cf1f kfng ub}{ df]hfnfO{ h'Qfleq} sf]lrlbof]Ú df g} syf ;dfKt ul/lbPsf] eP /fd|f] x'GYof] . kl5Nnf] n]vsLo l6Kk0fLn] n3'syfsf] /Ë lkmsf agfOlbPsf] 5 . o;}u/L …¿kfGt/0fÚ zLif{ssf] n3'syfdf syfgsdf b]lvPsf] z}nLut gjLgtfn] n3'syfnfO{ 5l/tf] t agfPsf] 5 t/ ;"qfTdstfn] syfnfO{ s]xL hl6n agfpg] ePklg TolQs} /xg] x'Fbf o; z}nLnfO{ r6gLsf ¿kdf st} st} k|of]u ul/P z}nLut ljljwtfsf b[li6n] l7s} xf]nf . ;ª\u|xleqsf] csf]{ n3'syf …hLjg d"NoÚ df s[t£gtf / ljj]sz"Gotfsf] k/fsfi7fÙ xfd|f] ;dfhsf] k|ltljDa 5rlNsPsf] dfld{s k|;Ë / ;'Gb/ k|:t'ltn] syfnfO{ ;kmn agfPsf] 5 . o;sf] pQ/syf Hofb} dfld{s nfUof] . To:t}u/L …lxb{osf] efiffÚ zLif{sdf b'u{d g]kfnsf] hghLjgsf] lrq h:tfsf] t:t} k|ltljlDat ePsf] kfOG5 . ;Ddfg lhe|f]df xf]Og Åbosf] efiffdf klxNofpg'k5{ eGg] ;Gb]zn] syfnfO{ bdbf/ agfPsf] 5 . …xf/]sf] If0fÚ zLif{ssf] n3'syfdf xfd|f] u|fdL0f ;dfhsf] oyfy{ / u/LaLsf] tf08jnfO{ syfsf/n] Hofb} dfld{s tj/n] syfdf pg]sf 5g\ . syfdf Pp6f dfld{s cj:yfsf] lrq0f ub}{ pgL eG5g\– ækfgLdf aUb}u/]sf] ;]/]n]s / afa'sf sfvdf clGtd ofqf ub}{ d'lgofsL 5f]/Lsf] nf; d]/f nflu xf/]sf] If0f eof] .Æ o;}u/L xfd|f] ;dfhsf] k'/fgf] dfgl;stfnfO{ o;leqsf] …cGt/Ú zLif{ssf] n3'syfn] pbfËf] agfOlbPsf] 5 . xfd|f] kf/Dkl/s ;dfhsf] oyfy{h:t} ag]sf] 5f]/L / a'xf/L aLrsf] e]befjnfO{ klg n3'syfn] zfnLgtfk"j{s lj/f]w hgfPsf] 5 . t/, …cfdfsf] clGtd k|xf/n] jftfj/0f g} :tAw eof]Ú df g} syfGt eOlbPsf] eP n3'syfgstfk|ltsf] Gofo x'GYof] ls eGg] nfUof] . kl5Nnf] :ki6Ls/0fn] n3'syfnfO{ cln e2f agfPsf] k|tLt x'G5 . ljleGg ;fj{hlgs sfo{qmdx¿df cf;gu|x0fk|lt nfn;f b]vfpg] k|j[lQ / dkfOFjfbpk/ …a];f]dtLÚ syfn] ultnf] emfk8 lxsf{Psf] 5 eg] rfs8Ljfhk|lt Joª\Uo klg s;]sf] 5 . cfhsf] ufpF3/ …lj/fdÚ n3'syfn] eg]h:tf] ;+s'lrt 5}g tyflk o;n] dflg;sf] ljs[t dgf]bzfnfO{ phfu/ ug{ vf]h]sf] b]lvG5 . cGo syfsf] t'ngfdf of] syf s]xL lkmtnf] k|tLt x'G5 . ;ª\u|xleqsf] csf]{ n3'syf …u'hf/fÚ n] xfd|f] /fli6«o /f]uh:t} alg;s]sf] clwsf/sf gfpFdf cg}ltstfn] klg dfGotf kfpg] k|j[ltut bf]ifnfO{ phfu/ 86 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

u/]sf] 5 . To;}u/L …s'n]nfd ;DaGwÚ n] wg ;DklQn] dflg;nfO{ ljj]sxLg / s[t£g agfpF5 eGg] ;Gb]z k|jfx u/]sf] kfOG5 . s'zntfk"j{s ul/Psf] 36gfsf] ;'Gb/ ;+of]hgn] n3'syfnfO{ uxlsnf] agfPsf] b]lvG5 . To:t}u/L xfd|f] z}lIfs / k|fl1s If]qsf ljs[ltnfO{ …gfdÚ zLif{ssf] n3'syfn] ;/n 9Ën] k|:t't u/]sf] 5 . csf]{ n3'syf …:jtGq k/fwLgÚ cGtu{t syfsf/n] lgDgjuL{o dfG5]x¿sf] syf Joyfsf] lrq0f /fd|f];Fu u/]sf 5g\ . k|rf/d'vL k|j[lQ / g]kfnL efiff lal;{P/ c+u|]hL zAb aa{/fpFbf 7"nf] dfG5] algOG5 eGg] u/La dfgl;stfn] u|:t cfw'lgs ;f]rk|lt o; n3'syfn] u/]sf] Joª\Uo 3tnfUbf] 5 . t/, n3'syfsf] zLif{srflxF xf]d/ >]i7Ho"sf] ;'emfj cg';f/ …k/fwLg :jtGqtfÚ plrt nfUof] . o;leqsf] csf]{ n3'syf …dfUg]sf klg dfUg]Ú n] xfd|f /fhgLlts g]tfx¿n] s:tf dfG5]nfO{ ;+/If0f lbG5g\ eGg] s'/fsf] ;ª\s]t u/]sf] 5 . t/, k9\bf ofqf;+:d/0fh:t} nfUg] …3fd6 /f}lb|u]hÚ zLif{ssf] n3'syfn] eg] n3'syfsf] k|j[lQ wfg]sf] kfOPg . tyflk o;n] :j/fi6«sf] :jfledfg / ;Eotfk|ltsf] lhDd]jf/LnfO{ eg] /fd|/L ;+emfPsf] kfOG5 . csf]{ n3'syf … ck/fwL x'lnofÚ n] Pp6f tL/n] b'O{lt/ k|xf/ u/]sf] 5 . Psflt/ kf]zfss} cfwf/df ck/fwL klxrfg ug{vf]Hg] sdhf]/ dgl:yltk|lt k|xf/ u/]sf] 5 eg] csf]{lt/ bf}/f–;'?jfnnfO{ g]tf, dGqL / pRrkb:yx¿sf] k|tLs agfP/ pgLx¿af6} e|i6frf/ x'G5 eGg] s'/fnfO{ lxsf{Psf] 5 . …sdfOÚ leqsf] csf]{ n3'syf …kfg jgf/;jfnfÚ n] cfhsf] ;fdflhs oyfy{sf] lrq0f u/]sf] 5 . o;n] Psflt/ cfjZos ;fwg ;|f]tsf] cefjdf st{Josf] kfngf ug'{k/]sf] jfWotf / csf]{lt/ cg'dfgs} e/df hyfefjL c¿k|lt cfzª\sf ug]{ unt dfgl;stfk|lt Joª\Uo u/]sf] kfOG5 . …zflnsÚ o; ;ª\u|xleqsf] Pp6f pTs[i6 n3'syf xf] . k};fsf] cfzlQmn] cfhsf dfG5]df 5fPsf] g}ltsxLgtfnfO{ o; n3'syfn] ultnf] emfk8 xfg]sf] 5 . 36gf / p2]ZonfO{ snfTds tj/n] plgPsf] of] syf cfhsf] oyfy{ xf] . csf]{ n3'syf …vfhfÚ df s's'/nfO{ k|tLs agfP/ ljDafTds ¿kdf gLr dflgPsf] s's'/sf] eGbf sd OdfGbf/L ePsf] dfG5]sf] :jfyL{ k|j[lQnfO{ ;'Gb/ z}nLdf ynfkg]{ u/L lxsf{Psf] 5 . o;}leqsf] csf]{ n3'syf …z'¿ gePsf] sljtfÚ n] klg bf]xf]/f] cy{ ;+k|]lift u/]sf] 5 . Psflt/ sljuf]i7Ldf ;dosf] Vofn gu/L d~r kfPkl5 cfk"m dfq af]ln/xg] k|j[lQk|lt Joª\Uo s;]sf] 5 eg] csf]{lt/ To;sf] ljk/Lt ;donfO{ dxTj lbP/ ;+jf]wg g} gu/L sljtf eGg] ;bfzonfO{ klg phfu/ u/]sf] 5 . o;}u/L …3/jf/Ú zLif{ssf] n3'syfn] klt–kTgLaLrsf] ;f}xfb{|tf sfod /fVg r]tgfsf] lau'n k'ms]sf] 5 . syf Jofjxfl/s 5 / syfgs k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 87


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

/fd|/L au]sf] 5 . csf]{ n3'syf …of]Uotfsf] sb/Ún] gftfjfb, s[kfjfbsf] ;+:sf/, of]Uotfsf] cgfb/ u/L sd of]Uotfjfnfsf] af]njfnf /x]sf] ;+:s[lt / of]UotfeGbf eg;'gsf] dg;'g rn]sf] ;fdflhs oyfy{nfO{ /fd|f];Fu lrq0f u/]sf] 5 . …hËnL cgf{Ú zLif{ssf] n3'syfn] clewfTds cy{df lbg] ;Gb]zeGbf Jo~hgfTds cy{df g]tf, dGqL / pRr kb:yx¿ / ltgn] kfn]sf 8gnfO{ Oª\lut ug{ vf]h]sf] k|tLt x'G5 . …;]jfÚ zLif{ssf] csf]{ n3'syfn] 3/sf b]jtfnfO{ a]jf:tf u/L k/sf b]jtf k'Hg] ;+:sf/ / ;]jfdf eGbf k|rf/jfhLdf /dfpg] :jgfdwGo ;dfh;]jLsf] pl5Qf] sf9]sf] 5 . o;}u/L …kmfu"Ú n3'syfn] xfd|f kljq k/Dk/f / ;+:s[ltnfO{ ljs[t agfpg] unt xs{tsf] e08fkmf]/ ub}{ dlxnf lx+;fsf] ;Í]t klg u/]sf] 5 . syfsf] a'gf}6 /fd|f] 5 . o;}u/L ldof] lagfsf] bfOF x'Fb}g / eof]eg] klg Tof] c/fhs x'G5 eGg] ;Gb]z …ldof]Ú n3'syfn] ;Dk|]if0f u/]sf] 5 . ;fy}, l;h{gfTdstfsf lkmlnËfsf ¿kdf /x]sf gfltbfOx¿k|lt g} hfO{nfUg] s[t£g / c/fhs k|j[lQsf] o; syfn] pl5Qf] sf9]sf] 5 . …lgi7fÚ cln c:ki6 z}nL t/ efjsf] ulx/fO{ ePsf] n3'syf xf] . o; n3'syfn] cleJoQm u/]sf] kL8f ;fFRr} ulx/f] 5, h;n] kf7snfO{ b|ljt agfpg] Ifdtf /fVb5 . csf]{ n3'syf …sf7df8f}df 3/Ú n] xftsf] d}nf ;'gsf] y}nf s] ug"' wgn] eg]em}F of]UotfnfO{ eGbf sf7df8f}sf] 3/ jf ;DklQnfO{ dxTj lbFbf ef]Ug'k/]sf] sl7gfOnfO{ /fd|f];Fu phfu/ u/]sf] 5 . …;'Gb/ j~rgfÚ zLif{ssf] n3'syfdfkm{t\ syfsf/n] cfhsfn v'a} km:6fPsf] km];a's k|]d–ljjfxn] lgDTofpg] ;ª\s6nfO{ nlIft ub}{ hLjgsf] z'¿jft g} e"m7af6 ug{gx'g]tkm{ klg o'jfo'jtLnfO{ ;r]t u/fPsf 5g\ . o;}leqsf] …x/] /fd, x/] s[i0fÚ syfn] eGg vf]h]sf] s'/f c:ki6 x'Fbfx'Fb} klg ;kgf, ljZjf; / wd{aLrsf] lqsf]0ffTds cGt/;DaGwsf af/]df af]n]sf] cg'e"lt ug{ ;lsG5 . o; syfsf ;DaGwdf lbJo lu/LHo"sf] k|ltlqmof lrQa'‰bf] nfUof] . csf]{ n3'syf …lgoldtÚ n] afOs x'FOFSofP/ o'jtL k6\ ofpg] cfhsf sltko pR5[ª\vn o'jfx¿sf] xs{tn] lgDTofpg] clk|o 36gfk|lt ;hu u/fPsf] 5 . o; syfsf] zLif{s eg] cln lkmtnf] eof] ls < g]kfndf ljleGg lgx'Fdf ul/g] aGbn] lgDTofpg] ;ª\s6n] c¿ ;j{;fwf/0f hgtfnfO{ t k|tfl8t u5{ g} slxn]sfxLF cfˆg} pR5[ª\vn xs{tsf sf/0f aGbstf{ :jod\ klg To;sf] lzsf/ aGg ;Sbf/x]5g\ eGg] tLtf] oyfy{ …aGb ;kmnÚ zLif{ssf] n3'syfn] kl:sPsf] 5 . …Jofkfl/s a'l4Ú syfn] kf}/fl0fs kfq / 36gfnfO{ jt{dfg;Fu hf]8]/ clk|o cj:yfdf klg Jofkf/Ln] kmfObf g} x]5{ eGg] s'/f b]vfPsf] 5 . csf]{ …lg?Q/x¿Ú zLif{ssf] 88 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

syfn] ;Dk|]if0f ug{ vf]h]sf] ;Gb]z /fd|f] 5 . syfn] dfp;'nLsf] dfWodaf6 k|of; hf/L /fVg] pkb]z lbg syf ;kmn b]lvG5 . …/f}lb|u]hsf] kfp/f]6LÚ o; ;ª\u|xleqsf] ofqf;+:d/0fh:t} nfUg] csf]{ n3'syf xf] . o; n3'syfdf l6Kk0fLstf{ nIdL cg'/fuLsf] l6Kk0fL plrt nfUof] . nf]eL k|j[lQk|lt syfn] s6fIf u/]sf] b]lvG5 . csf]{ n3'syf …cIf/Ú klg n3'syfeGbf ofqf;+:d/0fem}F nfU5 . n3'syfsf] k|j[lQeGbf leGg o; n3'syfn] g]kfnL cIf/sf af/]df ljb]zLsf] wf/0ff JoQm u/]sf] b]lvG5 . t/ …;'uGwÚ zLif{ssf] n3'syf eg] jg:kltkfqåf/f s]xL ;Gb]z k|jfx ug{ ;kmn b]lvG5 . ;'jf; / ;'Gb/tf b'a}sf] plQs} dxTj 5 t/ log} s'/f slxn]sfxLF clezfk klg aGg] s'/f syfn] cleJoQm u/]sf] 5 . tyflk ;a}af6 ?rfOg'sf] v';L / ;a}af6 a]jf:tf ul/g'sf] kL8f klg t ;dfg xf]Og eGg] s'/fnfO{ syfn] k'li6 ug{ vf]h]sf] b]lvG5 . …cfTdZnf3fÚ n3'syfn] cfTdk|z+;fdf /dfpg] dgf]j[lQnfO{ o; syfn] ;hu u/fPsf] 5 . kf}/fl0fs ljDasf] k|of]u u/]/ ;/n lsl;dn] syfn] lbg vf]h]sf] ;Gb]z xf] . …cxÍf/Ú zLif{ssf] syf afngLltsyfsf ¿kdf cfPsf] 5 . o;n] kf/:kl/s emu8fn] s;}nfO{ klg kmfObf ub}{g eGg] ;Gb]z k|jflxt u/]sf] kfOG5 . t/, n3'syfsf] cGTodf k|:t't :ki6Ls/0f jf cyf]{b\3f6gn] syfnfO{ lkmtnf] agfPsf] 5 . t/, …n]6 nltkmsf s'/fÚ zLif{ssf] n3'syfn] eg] n3'syfsf] dd{ af]Sg g;s]sf] / ofqf;+:d/0fsf] wd{ lgjf{x u/]sf] dx;"; x'G5 . o;}u/L …cxª\sf/ !Ú n3'syfn] klg g}lts 1fg l;sfPsf] 5 . o;df plNnlvt …u|Gyn] 1fg lbG5, Jojxf/n] ljgd|tf . ljgd|tf gePsf] 1fg ljgfzsf/L x'G5, ;Eotf 89fpF5Ú eGg] cfbz{ jfSon] dg 5f]of] . t/, … k|tLIffÚ zLif{ssf] n3'syfn] eg] o'jf–o'jtLaLrsf] kf/:kl/s cfsif{0f / Ps} e]6df cª\s'/fPsf] k|]dsf] cfzo v'nfOPsf] 5 . o; syfdf syfsf/ k|fljlws ¿kdf lrlKnPsf] b]lvG5 . Tof] s] eg]– olb o'jtL sfg g;'Gg] lyO{ eg] p;sf] k5fl8af6 o'jsn] p;sf] gf]6 k9]sf] s;/L ;'gL / o'jslt/ kmls{P/ x]/L < o; ;ª\u|xleqsf] csf]{ n3'syf …/f]kfOFsf] ;DemgfÚ klg ;+:d/0fs} z}nL ;dfltPsf] n3'syf xf] . …afs;sf] ld:qLÚ n3'syfn] /f]huf/Lsf nflu ljb]z uPsf o'jfx¿sf] lgoltsf] emNsf] b]vfPsf] 5 . csf]{ n3'syf …k};fsf] df]nÚ n] hLjgnfO{ eGbf k};fnfO{ dxTj lbg] dfgl;stfk|lt Joª\Uo u/]sf] 5. o;/L n3'syf;ª\u|x …sdfOÚ leqsf syfx¿ st} ;"qfTds, st} Joª\ UofTds, st} ljDafTds / st} ;fª\s]lts ¿kdf k|:t't ePsf] kfOG5 . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 89


ganeshmarmik@gmail.com

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

clwsf+z n3'syfx¿ pTs[i6 5g\ . xfd|} ;dfhsf ljDax¿ 6kSs l6k]/ snfTdstfn] ;hfOPsf clwsf+z syfx¿ ljifo, k|:t'lt / To;n] k|jflxt ug]{ ;Gb]zsf lx;fan] ;kmn 5g\ . sljtfdf :t/LotfnfO{ sfod /fVg ;kmn ljwfg cfrfo{sf sljtf;Fu pgsf oL n3'syfx¿sf] t'ngf ug]{ d]/f] Wo]o xf]Og . pxfFleq pTkGg x'g] ;fdflhs lhDd]jf/Lkg, ;flxlTos r]t, /rgflzNk / vf;u/L pxfFn] eg]h:t} syfdf emNemnL b[Zo b]vfpg ;Sg] pxfFsf] v'aL k|:t't n3'syf;ª\u|x …sdfOÚ df k|ltljlDat ePsf] 5 . o; cfwf/df pxfF{ n3'syf ljwfdf klg plQs} ;kmn b]lvg'x'G5 . dflg; q'l6/lxt /xg ;Qm}g . o; s[ltleq /x]sf s]xL n3'syfx¿df zLif{s rogdf o;f] u/]sf] eP x'GYof] eGg] lh1f;f / obfsbf kfOg] eflifs q'l6, sltko n3'syfx¿ n3'syfsf] bhf{ wfGg c;dy{ kf] ePsf x'g\ ls < eGg] sf}t"xn kf7sdf ;[hgf ug'{ afx]s cGo s'/fdf cf}Fnf] 78\ofpg d]/f] x}l;otn] EofPg . o;}klg ljwfg cfrfo{sf uNtL s]nfpg] d]/f] x}l;ot g} xf]Og . hlt cf}FNofPF Tof] d]/f] w[i6tf dfq x'g ;S5 . d]/f cfFvfn] b]v]sf s'/f dfq x'g ;S5g\ oL s'/f . o; k':tssf] jfOl08Ëdf ePsf] q'l6sf sf/0f sltko k[i7x¿sf] l;nl;n]jf/ gldn]sf] dfq xf]Og k9\g} cK7]/f] x'g]u/L cl3kl5 kfl/Psf] kfOof] . oBlk of] syfsf/sf] q'l6 xf]Og . cGTodf, n3'syfsf/ ljwfg cfrfo{sf] ;flxTo l;h{gfsf] lg/Gt/tfsf] ;fy} pQ/f]Q/ k|ult / ;kmntfsf] xflb{s z'esfdgf Û

w

w

g]kfnL n]vg ;'wfg{ rfxg]x¿sf nflu z/brGb| j:tLåf/f lnlvt cTo'kof]uL k':ts

…g]kfnL s;/L n]Vg] <Ú

k|sfzs lzIfs dfl;s 1fg lj1fg z}lIfs ;xsf/L ;+:yf ln= hfjnfv]n, nlntk'/ )!–%%$#@%@, %%$*!$@ 90 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


hfkfgsf] bfOa'r'leq ahufO{+sf] xfOa'g 8f=uf]ljGbl;+x /fjt

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ljifo k|j]z dfgjhfltnfO{ k|s[lt / ;f}Gbo{ k|]dLsf ¿kdf lrGg] u5f}{ . oxL ;f}Gbo{sf] vf]hLdf dfgjhfltn] b]zf6g u/]sf] b]lvG5 . ;flxTosf] dgf]j[lQ x]¥of}+ eg] To;df b]zf6g k|j[lQ a9L kfOG5 . ofqf ;flxTodf n]vsn] Ps k|sf/sf] ;f}Gbo{af]w cg'ej u/]/ :jR5Gb efjn] ofqf u/]/ cfkm"n] b]v]sf] s'/fsf] j0f{g d'Qmefjn] cleJoQm ug]{ u5{ . ;flxTon] hlxn] klg ;dfhn] gb]v]sf] s'/f b]Vg] u5{ / ;flxTosf/sf] rIf'n] b]v]kl5 To;af6 s]xL cg'ej u/]/ cleJoQm ug]{ ub{5 . Tof] cleJolQmsf] j0f{gdf k|]d, ;f}Gbo{, efiff, :d[lt cflb cg]s efjx¿ k|s6 x'g] u5{ . ;flxTo cleJoQm ug]{ cg]s efjdf lgaGw klg Pp6f efj cyf{t ljwf xf] . oxL lgaGw z}nLsf] Pp6f ¿knfO{ ofqf ;flxTo elgPsf] xf] . o;sf] n]vgdf n]vssf] /d0fLo cg'ej cleJoQm ePsf] x'G5 / oxL n]vssf] /d0fLo cg'ejnfO{ kf7sn] cfTd;ft\ ug{ ;s]dfq ofqf ;flxTonfO{ ;kmn dflgG5 . ;flxTosf/n] cflbsfnb]lv g} /d0fLo :yfgsf] ofqf ug]{ k/Dk/f /x]sf] kfOG5 . oxL ofqfsf] qmddf cfkm"n] 6]s]sf] e"ldsf] /d0fLotf tyf jf:tljstf n]vgdf cleJoQm u/]sf x'G5g\ . sflnbf;sf] ;flxTodf ofqf j0f{g kfOG5 . Xj]g ;fËn] klg cfˆgf] ofqfsf] j0f{g u/]sf 5g\ . pgsf] n]vgdf ljj/0f kfOG5 / oxL ljj/0faf6 Oltxf;sf/x¿nfO{ tTsfnLg ;dfhsf af/]df cg';Gwfg ug{ ;xof]u ldn]sf] 5 . ofqf ;flxTo lgaGwsf] cfw'lgs ¿k xf] . o;df lgaGwsf] h:t} :jR5Gbtf, cfTdLotf cflb u'0fx¿ kfOG5 . ofqf ;flxTodf ofqL cfˆgf] ofqfsf] k|To]s :yfg / If]qdf ToxL 7fFpm÷:yfgsf] ;+of]hg ub{5 h;nfO{ ofqLn] cb\e't ;Tosf ¿kdf u|x0f ub{5 . ToxL ;Tosf af/]df ;'g]sf s'/fx¿n] ofqLsf] dgleqsf] efjnfO{ kl/isf/ u/]/ ToxL ;TonfO{ cfˆgf] efjdf ld;fP/ ;To r]tgfsf ;fy cleJoQm u/]sf] x'G5 h;nfO{ kf7sn] efjljef]/ eP/ Tof] ofqfsf] ;TonfO{ cfTd;ft\ ub}{ cfkm}g} Tof] cfgGbsf] If0f k|fKt ug{ cft'/ x'g yfN5 . To;}n] ofqf ;flxTosf n]vsnfO{ ;+j]bgzLn eP/ klg lg/k]If x'g' k5{ cGoyf Tof] ofqf ;flxTo ofqL xfjL eP/ cfTd;+:d/0f x'g hfG5 . k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 91


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

ljifo ;Gbe{ sfJo / cfVofg ljwfdf lg/Gt/ snd rnfpg] s[i0f ahufO{+n] lgofqf ljwfnfO{ ljz]if ?lrsf ;fy lg/Gt/tf lbb} cfO/x]sf 5g\ . pgsf] P3f/f}+ ;flxlTos ;Gtfg eP/ t];|f] lgofqf ;+u|xsf ¿kdf æbfOa'r'Æ cfPsf] 5 . o'/f]ksf ljleGg P]ltxfl;s Pjd\ ;flxlTos dxTj /fVg] zx/x¿sf] e|d0fkl5 æo'/]lzofsf] :kz{Æ / æefof;fqmfÆ lgofqf;ª\u|x hGdfPsf ahufO{+{n] æbfOa'r'Æ df cfˆgf] hfkfgsf] e|d0fnfO{ ;d]6]sf 5g\ . hfkfg e|d0fsf] p2]Zo sfJosf] n3'Qd :j¿k xfOs'sf] cGt/f{li6«o g]kfnL xfOs' dxf]T;j -@)!* O{_ /x]sf]n] ahufO{+sf] o;k6ssf] lgofqf xfOs'do eP/ k|ikm'l6t ePsf] 5 . æxfOs'sf] pb\ud:yn hfkfgdf xfOs' sljsf] gftfn] n08gaf6 dxf]T;jdf k'u]sf ahufO{+nfO{ dxf]T;jkZrft\ hfkfgsf] /d0fLo ofqfdf lgl:sg] cj;/ ldNof] . ofqfdf ToxfFsf /d0fLo tyf ko{6sLo :ynsf] e|d0f;Fu} snf, ;flxTo, ;+:s[lt / Oltxf;nfO{ ghLsaf6 a'‰g] cj;/ ldNof] . hfkfgsf] cfw'lgstf / ljsf;sf pHofnfnfO{ b]Vg kfP . ltg} b[Zo / cg's[ltsf zAblrqx¿sf] ;Fufnf] of] lgofqf;ª\u|x xf] . ahufO{+ xfOs' k|of]ustf{ eP/ xf]nf xfOs' ;d|f6 dfr'cf] af;f]n] x/]s lbg Ps ofqf xf] / ofqf cfkm}Fdf 3/ xf] -k[=#*_ eg]em}+ pgn] klg t]x« lbgsf] hfkfgsf] ofqfdf t]x«j6f lgofqf hGdfPsf 5g\ . lgofqf ;flxTodf cfˆgf] a]Un} ofqfz}nLsf dfWodaf6 pkl:ylt b]vfpg] s[i0f ahufO{+n] k':tssf] cfTdsygsf] klxnf] kl/R5]bdf aofg u/]sf s'/fx¿af6 pgsf] t];|f] lgofqf ;ª\u|xn] ;d]6]sf] ljifoj:t' / b]z sfn kl/l:yltsf af/]df hfgsf/L kfOG5 . o; ;ª\u|xn] hfkfg / g]kfnsf aLr /x]sf] xfOs' ;DaGwsf] gjLs/0f ul/lbPsf] 5 . xfOs'sf] hGd hfkfgdf ePsf] lyof] eg] g]kfndf o;sf] >Lu0f]z z+s/ nfld5fg]af6 ePsf] lyof] / o;nfO{ dnhn lbP/ x'sf{O{a9fO{ ug]{ sfd k|f= /fds'df/ kfF8]af6 ePsf] lyof] . To;kl5 g]kfnL xfOs' lj:tf/} cGo n]vs sljx¿sf] klg ?lrsf] ljifo aGb} hfg yfNof] . cfhsf] ldlt;Dddf clGtd xfOs' ;ª\u|xsf ¿kdf cd]l/sfaf6 cfljisf/ ef/tLsf] æ6';fPsf] uugÆ gf]e]Da/ @, @)!( df ljdf]rg ePsf] lyof] . To;cl3sfsf] ;"lr agfpg h¿/L 5 . hfkfgdf uB ljwfsf] n]vgleq 7fpF7fpFdf xfOs'sf] k|of]u ul/Psf] 5 eg] To:tf] ;flxlTos ljwfnfO{ xfOa'g elgPsf] af/] o; lgofqf;ª\u|xaf6 elgPsf] 5 . o; cy{df pgsf] æbfOa'r'Æ lgofqf;ª\u|xsf] uB n]vgdf klg pgn] xfOs'sf] k|z:t k|of]u u/]sfn] o; ;+u|xnfO{ klg xfOa'g eGg' kg]{ b]lvG5 . t/ o; ljifodf cem /fd|f] cWoog x'g' h¿/L 5 . lgofqfsf/ ahufO{+n] cfˆgf] ofqfsf] p2]Zodfly k|sfz kfb}{ eg]sf 5g\ M cFWof/f] ;'?ªLdfu{sf] 6«]g ofqfdf pHofnf] vf]Hg'eGbf lbpF;f]sf] 92 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

pHofnf]df 6f]lsof]sf] cFWof/f] vf]Hg' d]/f] k}bn ofqfsf] p2]]Zo lyof] -k[= @%_ . o;af6 pgn] hfkfgnfO{ ghLsaf6 lgofNg] k|of; u/]sf] k|i6 x'G5 . oxL lbpF;f]sf] pHofnf]df hfkfgsf] cFWof/f] lgofn]/ ahufO{+n] g]kfnL kf7s;dIf hfkfgsf] b:tfj]h k|:t't u/]sf 5g\ . lgofqf h:tf] ljj/0ffTds n]vgdf sfJofTds :jfb eg{ lgofqfsf/ ;kmn ePsf 5g\ . oxfF pgsf] ljrf/dfq cfPsf] 5}g . cfkm' 8'n]sf] zx/sf] ;TotYo ljrf/;Fu} sfJofTds efj klg d'vl/t ePsf] kfOG5 . n]vg sfo{nfO{ d clego h:t} 7fGg] u5'{ . h;/L clego ubf{ snfsf/n] kfqsf] rl/qdf cfkm"nfO{ 9fn]/ k|:t't u/]sf] x'G5 To;/Lg} n]vsn] cfˆgf] n]vgsf] pTs[i6tf aofg ug{ ljifoj:t'df g} cfkm"nfO{ k|:t't ug]{ ub{5g\ . ahufO{+n] hfkfgsf] Pp6f h]a|fqm;sf] aofg ug{ ;f8]b'O{ kfgf vr]{sf]af6 pgL cfkm}+ h]a|fqm; ag]sf] cfef; x'G5 . To:t} lgofqf n]Vbf o;df klg pgnfO{ g]kfnn] af/Daf/ 3r3rfO{ /x]sf] b]lvG5 . pgL hfkfgnfO{ g]kfn;Fu hf]8\g] k|of; u5{g\ / lg/fz eP/ kms{G5g\ . lgofqfsf/ xfOs'sf] hGdbftfsf] ufpFdf k'u]/ ToxfFsf] gbLlsgf/b]lv kfs{el/g} 9'Ëfdf xfOs' n]lvPsf] rrf{ ub{5g\ . xfdLnfO{ cflbslj efg'eQm / dxfslj b]jsf]6fsf sljtfsf x/kmx¿nfO{ ;fj{hlgs ug{ g;Sbf s'/Ls'/L nfUg' :jefljs} xf] . ljb]zsf a;, /]n / cGo ;fj{hlgs oftfoftsf ;fwgdf To; /fi6«sf sljx¿sf] sljjf0fL n]lvPsf x'G5g\ . xfdL sfuhdf slj–;flxTosf/x¿sf] ;Ddfgsf] of]hgf agfP/ cfˆgf] st{Ao lgjf{x u/]sf] cfef;df dUg x'G5f}+ . xfOs'sf] yfngL hfkfgdf dfr'cf] af;f]af6 ePsf] / o;df k|s[lt;Fu} df};dsf laDax¿sf] k|of]u ul/G5 / ;+VofTds txdf kfFr–;ft– kfFrsf] u0fgfdf ;q cIf/sf] ldnfkaf6 xfOs' aGb5 . o; lgofqf;ª\u|xdf cfPsf lgofqf j0f{g klg xfOs'do eP/ cufl8 a9\b} uPsf 5g\ . o;cl3 æo'/]lzofsf] :kz{Æ / æefof;fqmfÆ lgofqf;ª\u|x kf7s;fd' kl:s;s]sf 5g\ . bf];|f] lgofqf;ª\u|x æefof;fqmfÆ k9\g] df}sf kfPkl5 d ahufO{+sf] lgofqf n]vgeQm ePF . pQm lgofqf;ª\u|xdf ljZj ;flxTo dfglrqdf clª\st k|ltli7t ;flxTosf/x¿sf] jf;:yfg / sd{:yfgsf] e|d0fnfO{ ;hLjtfsf ;fy jofg u/]/ kf7snfO{;d]t ToxfF ePsf] cg'ej u/fOlbPsf lyP . pgsf] æefof;fqmfÆ nfO{, To;jif{sf] Ps pTs[i6 lgofqf;ª\u|xnfO{ ;flxTosd{ ug]{x¿n] k9\g} kg]{ eg]/ cfˆgf] d'xf/ k'l:tsfsf] leQfdf n]v]sf] ;Demgf 5 . To;kl5 hfkfgsf] ;flxTo tLy{ u/]/ kms]{kl5sf] of] gjLgtd\ lgofqf;ª\u|x k9\g] df}sf kfPkl5 n]Vg v;v;\ nflu /Xof] . bfOa'r'leq ul/Psf] ;dLIffTds ofqf s[i0f ahufO{+sf] lgofqf;ª\u|x æbfOa'r'Æ lzvf a'S;af6 c;f/ @)&^ df k|sflzt ePsf] b]lvG5 . hfkfgdf zflAbs lznfGof; eP/ k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 93


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

hfkfgL efiffs} zAbaf6 Gjf/fg ulPsf] æbfOa'r'Æ sf] nf]sfk0f{ klg hfkfgdf g} ePaf6 o; lgofqf;ª\u|xn] Pp6f a]Un} dxTj /fv]sf] 5 . !# zLif{sdf afFl8P/ !($ k[i7 cf]u6]sf] lgofqf;ª\u|x æbfOa'r'Æ df xfOs'ldl>t lgofqf kfOG5 . æbfOa'r'Æ leq &* j6f xfOs' / Pp6f sljtf klg ;dfj]z ul/Psf] 5 . ;]K6]Da/ @&, @)!* b]lv cS6'a/ ( ;Dd !# lbgsf] hfkfg e|d0fnfO{ !# j6f zLif{s lbP/ b}lgs Pp6f lgofqf n]Vf]sf] b]lvG5 . o;nfO{ k|sfzsn] k[ys\ cg'e"lt / z}nLsf] ;Fufnf] dfg]sf 5g\ . a'4sf] b]zdf hGd]sf] n]vsn] a'4n] >4f / ;Tsf/ kfPsf] b]zdf ul/Psf] e|d0fsf af/]df lgsflnPsf] s[ltsf] gfds/0f klg a'4s} gfdaf6 æbfOa'r'Æ /flvPsf] 5 . hfkfgsf] sfdfs'/fdf cjl:yt a'4sf] 7"nf] d"lt{nfO{ æbfOa'r'Æ elgG5 . o; lgofqf;ª\ u|xdf !( k[i7 cf]u6]sf] æSof]6f]sf] lsª\usfs'hLÆ ;a}eGbf nfdf] lgofqf xf] eg] æcf]G;]gdf gfª\ufgfª\u}Æ !# k[i7 cf]u6]sf] ;a}eGbf ;fgf] lgofqfsf ¿kdf b]vfk/]sf] 5 . ;flxTo n]vgdf lgaGwsf Ps :j¿ksf ¿kdf :yflkt ePsf] lgofqf n]vg k9\g ;lhnf] eP tfklg n]Vg eg] w]/} ufx«f] ljwf xf] . of] ofqf ljj/0f geP/ lgofqf aofg xf] . of] lgaGwsf] cf}kGofl;s cyf{t\ pkfVofTds ¿k xf] . o;nfO{ ofqf j0f{gsf] syfTds z}nLdf n]lvPsf] lgaGw klg elgG5 . o;df lghn] u/]sf] ofqfsf] aofg ePsf]n] lghfTdstf a9L x'G5 . o;df ofqf ul/Psf] :yfgsf] ljut;Fu hf]l8Psf ;TotYo ljj/0f x'G5 . o:tf lgofqfdf pQm :yfgsf] Oltxf; af]ln/x]sf] x'G5 . ljj/0fdfqn] el/Psf] lgofqf ;flxTodf sfJo /; x'Fb}g h;n] kf7ssf] dg ;dfTg g;s]kl5 ;+Vofdf dfq btf{ eP/ u0fgf x'G5 . ;d|f6sf] cfTdf bz{gaf6 z'¿ ePsf] lgofqfsf/sf] ofqf hfkfgsf] k'/fgf] wd{ l;Gtf] wd{sf af/]df o;nfO{ k|frLg / df}lns wd{sf ¿kdf rrf{ ub}{ ;lxi0f'tf / pbf/ wd{sf ¿kdf lnPsf] b]lvG5 . hfkfgLx¿ Pscfk;df e]6 ubf{ 6fpsf] lgx'/fP/ clejfbg u5{g\ . hfkfgsf] k|frLg l;Gtf] wd{sf] kljq :yn d]OhL lhª\u'df k|j]z ug'{cl3 / kl5 6fpsf] lgx'/fpg] rng af/] lgofqfsf/sf kyk|bz{s s'dLn] eg]sf]af6 of] k/Dk/fsf k|frLgtfaf/] a'e\mg ;lsG5 . ljZjf;df ljZj c8]sf] 5 / ljZjf;df xfdL cl3 94 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

al9/x]sf 5f}+ . of] ljZjf;k|lt rf;f] b]vfpg] sfd lgofqfsf/nfO{ klg ePsf] 5. hfkfgsf ;d|f6 dOhL / dxf/fgL zf]s]gsf] lbJo cfTdf /x]sf] ljZjf;df hfkfgLx¿ ;d|f6sf] ;dflwljxLg :ynnfO{ pgsf] kljq cfTdf /x]sf] ljZjf;df cfTd ;Gt'li6sf nflu e|d0f u5{g\ . oxL wd{ :ynsf] e|d0faf6 kf7sn] hfkfgsf] k|rLg Oltxf; hfGg] df}sf kfpF5g\ . g]kfndf /fhfnfO{ lji0f'sf] cjtf/ dfGg]x¿ clxn];Dd klg xf]nfg . To:t} hfkfgsf klg /fhfnfO{ O{Zj/t'No dfGg] u/]sf] t/ bf];|f] o'4df ePsf] xf/kl5 cd]l/sfsf] bafadf wd{ / /fHosf] ;DaGw tf]l8Pkl5 /fhf klg cfd dflg; ePsf] tYo kfOG5 . /fhfk|lt hfkfgL hgtfsf] cf:yf k|frLg;dob]lv clxn];Dd /x]sf] 5 . /fhfsf nflu eg]/ Ps nfv aL; xhf/ la?jf /f]k]/ agfOPsf] q[mlQd hª\un cfhsf] sª\qmL6 o'udf klg /xL/xg' Pp6f pbfx/0fsf ¿kdf lng ;lsG5 . o; lgofqfaf6 kf7sn] hfkfgLx¿sf af/]df hGd ;+:sf/ l;Gtf] wdf{g';f/, ljjfx ;+:sf/ lqmlZrog / d[To' ;+:sf/ a'4wdf{g';f/ ug]{ tYo yfxf kfpFbf crlDet x'G5g\ . yk8L ahfP/ cfkm" bz{g ug{ cfPsf] hfgsf/L lbg' / ;d|f6 d]OhL cfkm}+ slj ePsf]n] jif{df Psk6s eJo sljtf jfrg sfo{qmd cfof]hgf x'g] hfgsf/Ln] sljx¿n] slj /fhfk|lt cf:yf a9fpg' :jfefljs} b]lvG5 . 6f]lsof]sf] em/Lsf dfWodaf6 ahufO{+n] 6f]lsof] zx/sf] rrf{ ub}{ ljZjdf ;a}eGbf a9L …l8:Kn] af]8{Ú ePsf] zx/, clt g} Jo:t zx/, Jofkf/sf] nflu o'jtLsf] lt3|f ef8fdf lng] rng, Pp6f h]a|fqm;sf] ljZjJofkL rrf{, km];gsf] k/fsfi7f, :jfdLeQm s's'/sf] k|ltdf / ljZjJofkL k|efj cflb af/] a'em\g ;lsG5 . hfkfgdf s]/f3/] dfr'cf]df xfOs' ;d|f6 dfr'cf] af;f]sf] lgjf;nfO{ tLy{ ;Dem]/ pgsf] s]/f3/] -hfkfgL efiffdf af;f] eg]sf] s]/f ePsf]n] lgofqfsf/n] s]/f3/] eg]sf] a'lemG5_ ;ª\u|fxfnodf k'u]/ g]kfnL kxf8] sfuhdf 5flkPsf] xfOs' k':ts b]v]kl5 lgofqfsf/df cfTdLotf hfUg' :jefljs nfU5 . pgL g]kfnL sfuh eg]/ lrlgPsf] nf]Stf sfuh rLg x'Fb} hfkfg k'u]sf] tYo b]vfpF5g\ . 5}+7f] ztfAbLdf g} a'4 wd{ hfkfg k'u]sf] tYo;Fu} lstfasf] kfgfaf6 lems]/ xfOs' 9'Ëf / sf7df lvk]/ af6fdf nx/} 78\ofOPsf] b]Vbf sljdg /f]dfl~rt x'g' :jfefljs} xf] . hfkfgL sljsf] 3/nfO{ ljZjel/g} kl/ro u/fpg hfkfgn] u/]sf] sfd k|z+;gLodfq geP/ pbfx/0fLo klg xf] . xfOs' n]vgsf] kl/efiff;d]t /x]sf] o; lgofqfn] ;flxTok|lt hfkfgL hgtf / ;/sf/ slt ;r]t /x]5g\ eGg] b]vfpF5 . sfdfs'/fdf a'4sf] n]vgdf ahufO{+n] w]/} cWoog u/]sf] k|i6 x'G5 . hfkfgdf /x]sf tLgj6f /fhwfgLsf af/]df kf7snfO{ hfgsf/L u/fP/ hfkfgsf] ;fd'/fO{sf] Oltxf;nfO{ ;d]t sf]6\ofPsf 5g\ . pgn] k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 95


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

hfkfgdf a'4 wd{ ;fd'/fOsfndf cfPsf] hfgsf/L u/fpFbf g]kfndf klxnf] hfkfgL ofqL a'4wd{sf] vf]hLdf ;g\ !*(( df g]kfn x'Fb} ltAat k'u]sf OsfO sfjfu'hLsf] gfd st} 5'6] h:t} nfUof] . pgn] ;fd'/fOnfO{ hËaxfb'/ s'Fj/ ;Qf/f]x0fkl5 /f0ff ag]sf] k|;Ë hf]8]sf 5g\ . pgn] oxL lgofqf n]Vbf cfˆgf] t]x«j6f lgofqf;ª\u|xsf] zLif{s klg /fVg k'u]sf 5g\ bfOa'r' cyf{t 7"nf] a'4 . pgn] a'4 d"lt{sf] cfotgnfO{ ;hLjtfsf;fy aofg ubf{ Pskfgf hlt vr]{sf]af6 ahufO{+sf] pT;'stf yfxf kfpg ;lsG5 . o;} k|;Ëdf a'4 hGd]sf] b]zdf /fhgLlts c/fhstfn] a'4 6'x'l/Psf] Joª\Uo s:g klg kl5 k/]sf 5}gg\ . a'4;Fu sfJo hf]l8g' / 9'Ëfdf xfOs' n]lvg'af6 slj x[bo k'nlst x'g' :jfefljs xf] . ahufO{+sf] o;df ul/Psf] lgofqf j0f{gn] k|To]s slj x[bonfO{ hfkfg e|d0fsf] sfps'tL nfUg' :jfefljs} x'g'k5{ . ahufO{+n] o;nfO{ a'4 eujfgnfO{ r9fOPsf sfJo k|;fb eg]sf 5g\ . ToxfF Pp6f afs;df xfOs' n]v]/ v;fpg] k/Dk/fsf af/]df hfgsf/L klg u/fPsf 5g\ . o:t} sf/0fn] xf]nf hfkfgsf] xfOs'nfO{ ljZjdfGotf lbb} uOPsf] 5 . o; lgofqfdf klg ahufO{+n] g]kfnsf] cj:yf / ;Qfk|ltsf] ljt[i0ff kf]v]sf] kfOG5 . hfkfgn] ef]Ug' k/]sf] o'4kL8f w]/} sd b]zn] ef]Ug' k/]sf] lyof] . o'4kf]tnfO{ u'nfkmsf] km"n lgofqfaf6 kf7sn] hfkfgsf] kL8f;Fu} ljsf;sf] syfaf/] hfgsf/L kfpg] 5g\ . rLgsf] dfcf];Fu} pEofP/ ;d[4 hfkfg agfpg] ;d|f6 d]OhLsf] ;+3{ifsf] s'/fdf g]kfnsf /fhf dx]Gb|sf] k|]/0ffsf] ;|f]t ag]sf] k|;Ëaf6 ahufO{+n] kf7snfO{ g]kfnsf] ljgfzsf] km]xl/:tdf g]tfx¿sf] cg'xf/ b]vfpg ;kmn ePsf 5g\ . Oltxf;nfO{ jt{dfgsf nflu lzIffk|b agfpg] k|of;af6 g} b]zsf] pGglt x'g] s'/f o; lgofqfdf ul/Psf] 5 . lgofqfsf] k[i7 &@ df axfb'/ o'4kf]t x]g{ hfFbf lgofqfsf/ l9nf] k'u]sf] aofg u/]sf 5g\ . o;af6 kf7sdf Tof] o'4kf]t x]g]{ sf}t"xn /xgsf ;fy} Pp6f gofF hfgsf/Laf6 al~rt ePsf] cg'ej kf7sn] u/]sf] x'g' k5{ . cd]l/sfn] Wj:t kf/]sf] hfkfgnfO{ ;d[4 kfg{ cd]l/sfn] g} dxTjk"0f{ e"ldsf v]n]sf] / aflx/af6 hfkfgLx¿n] cd]l/sf / cª\u|]hL dg k/fpb}gg\ eGg] ;'lgP tfklg jf:tjdf hfkfgLx¿ cd]l/sf / cª\u|]hL k|]dL /x]sf] yfxf kfOG5 . cem hfkfgsf sltko zx/df t cd]l/sfs} zf;g rn]sf] / ToxfF rNg] df]6/sf] gDa/ klg cd]l/sfdf h:t} cª\u|]hLdf /flvPsf] k9\bf Ps} l5g t kTofpg} ufx«f] x'G5 . t/ jf:tljstf ahufO{Fn] n]vLlbPsf 5g\ . oxfFsf] e|d0fsf] cg'ej pgsf] oxL xfOs'n] j0f{g ul/lbPsf] 5 . ;'Gb/ kfs{ u'nfkmsf] au}Frf af¿bL uGw . pgsf] cf]G;]gsf] gfª\ufgfª\u}df hfkfgsf] g]kfnL /fhb"tfjf;sf] 96 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

k|;Ëdf h'Qfaflx/ eg]/ n]lvPsf] ;"rgf ljkl/t b"tfjf;sf sd{rf/Lg} h'Qf k8\sfpFb} lx8\g] u/]sf]af6 g]kfnsf] cJojl:yt Joj:yfsf] k|efj g]kfn ;/sf/sf sd{rf/Ln] g]kfnaflx/ klg k'¥ofPsf] b]Vbf crDd nfU5 . cem ljZjdf g} gePsf] lnËhfqfn] kf7snfO{ a9L crlDet kf/]sf] x'g' k5{ . xfd|f] ;dfhdf h'g zAbsf] pRrf/0f ug{ klg alh{t ePsf] 5 ToxL lnËofqfsf af/]df rrf{ ub}{ pQm hfqfdf lnË cfsf/sf rsn]6, cfO;lqmd cflb ;fdfg kfpg] k|;Ën] klg kf7snfO{ hfkfg e|d0fn] lgDTofPsf] x'G5 . pgsf] Sof6 Sofkm]df la/fnL;Fu cfFvf h'Wbf lgofqfdf xft xNnfP/ u|fxs af]nfpg]af6 lnP/ la/fnfsf] k"hfsf] k|;Ë / la/fnf]sf] ;+Vof dfG5]eGbf a9\g' kg]{ sf/0fsf] rrf{ u/]sf 5g\ . dflg;x¿n] b; xhf/ jif{cl3b]lv la/fnf] kfNg yfn]sf] sf/0f tgfj d]6fpg' /x]sf] hfgsf/L lbPsf 5g\ . ne xf]6ndf dfp06 km'hLsf] wfld{s dfGotfsf s'/fx¿;Fu} ne xf]6nn] o'un hf]8LnfO{ dfgjLo hLjgdf cltcfjZos Ifl0fs cfgGb k|bfg ug{ vf]lnPsf] xf]6nsf] k|;Ë;Fu} ltgsf nflu j/bfg ePsf] :yfgsf ¿kdf j0f{g ul/Psf] 5 . hfkfgdf a9\b} uPsf] Psn ;dfh / ljjfx z"Go k|j[lQn] dflg;nfO{ o:tf cfjZostfx¿k|lt cfsif{0f ub}{ uPsf] ts{ k|:t'lt /fd|f] 5. Oltxf;sf] /fd|f] cWoog u/]kl5 n]lvg] ofqf ;flxTonfO{ ;kmn dflgG5 . oxL ;kmntf ahufO{+sf] bfOa'r'df b]Vg kfOG5 . lx/f]l;dfdf /f]Psf] dg lgofqfsf dfWodaf6 pgn] Psflt/ hfkfg / cd]l/sfsf] ;DaGwsf] k|frLg ¿ksf] rrf{ u/]/ hd{g k/:t hfkfgnfO{ ;as l;sfpg cf0fljs ad cfqmd0f u/]sf] atfOG5 . oxL lgofqfaf6 Wj:t kfl/Psf] hfkfgnfO{ psf:g] sfd klg cd]l/sfn] ul/lbPsf] af/] w]/} kf7sn] yfxf kfpg] 5g\ . lx/f]l;dfsf] zflGtkfs{df hfkfgL slj ;fªlsrL 6f]u]sf] :d[ltdf agfOPsf] :df/s / pgsf] ædnfO{ dfgj lkmtf{ b]pmÆ sljtf s'FlbPsf] k|;Ësf] rrf{ ubf{ ;flxTo dgdfq geP/ hf] sf]xL kf7snfO{ klg /fi6«sf nflu sfJofTds of]ubfg lbg] sljx¿nfO{ hfkfgn] lbPsf] ;DdfgnfO{ b]Vbf gtd:ts x'g dg nfU5 . ;ª\u|xfnon] b]vfPsf] / ;'gfPsf] syfJoyfnfO{ ahufO{+n] Dffgjtf k/flht ePsf] 36gfsf ¿kdf lnPsf 5g\ . ;ª\u|xfnodf k|j]z ubf{ / k|j]zkl5sf] dfgjLo xfpmefpmnfO{ dgf]j}1flgs k|j[lQaf6 rrf{ u/]/ dfgjLo ;+j]bgzLntf s:tf] x'g] u5{ eGg] efj a'e\mg ;lsG5 . To;df ;f/; ck{0f ug]{ k|;Ë klg dfld{s 5 . Sof]6f]sf] lsª\sfs'hLdf pgn] Sof]6f]sf] P]ltxfl;s dxTj k|i6\ofP/ Sof]6f] hfkfgsf] k'/fgf] /fhwfgL /x]sf] hfgsf/L lbPsf 5g\ . b'O{ xhf/eGbf a9L af}4 dlGb/ /x]sf] zflGtsf] gu/ hfkfgsf] P}ltxfl;s zx/ Sof]6f]df cf0fljs cfqmd0f ug{ cd]l/sfn] /f]h]sf]] af/] w]/}n] yfxf gkfPsf] ;Totf o;df aofg ePsf] 5 . tTsfnLg cd]l/sg o'4;lrj x]g/L l:6D;gn] dg k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 97


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

k/fPsf] Sof]6f] zx/df pgn] xlgd"g klg dgfPsf lyP . To;}n] P]ltxfl;s / a'4 dlGb/n] 3]l/Psf] zx/df ad gv;fNg x]g/Ln] tTsfnLg cd]l/sg /fi6«kltnfO{ ;d]t dgfpg ;kmn eP . Sof]6f]df /x]sf] af}4 :j0f{dlGb/ ljZjdf g} ;a}eGbf a9L kmf]6f] lvrfpg] :yfg ag]sf] 5 . lsª\sfs'hL zx/nfO{ pgn] OdfGbf/x¿sf] pkdf lbP/ g]kfnsf g]tfx¿k|lt klg tLvf] Jo+Uo k|xf/ u/]sf 5g\ . xfOufsf] xfFufdf lgofqfsf/n] hfkfg /x]sf] ljZjdf g} clt Jo:t 6«]g :6]zgsf] xtf/df 6f]lsof]sf] Jo:ttfsf af/]df rrf{ u/]sf 5g\ . o;df pgn] hfkfgsf] ;8sdf b]v]sf] dfUg]sf] k|;Ë eg] cltzof]lQm nfU5 . lsgeg] n08gdf klg dfUg] a;]sf] d}n] cfkm}+ b]v]sf] 5' eg] Sofg8fdf klg 5g\ . pgLx¿sf] dfUg' kg]{ sf/0f xf] dfbs kbfy{sf nflu wg ;+sng ug'{ . cGoyf ljsl;t d'n'sn] xf]dn]; -dfUg]_ sf nflu vfg] a:g] k|aGw ldnfOlbPsf] x'G5 . 6]«g lnsdf cfTdxTof /f]Sg zflGtsf] k|tLs gLnf] aQL /flvPsf] k|;Ë k|To]s !%) ld6/sf] b"/Ldf Pp6f e]lG8Ë d]zLgsf] rrf{ eg] cgf}7f] 5 . d"ntM k};f xfn]/ k]o kbfy{;Fu} lrK; / rsn]6 lng kfpg] e]lG8Ë d]zLgaf6 nQfsk8f / vfB ;fdu|L;lxt t/sf/L / vfgf;Dd kfpg' cgf}7f] hfgsf/L kf7sn] kfPsf 5g\ . of] hfkfgsf] ljz]iftfg} xf] eGg ;lsG5 . o;}af6 kf7sn] hfkfgL ;flxTosf] gf}+nf] ljwf xfOufsf af/]df hfgsf/L kfp5g\ . xfO cyf{t xfOs' / uf cyf{t\ lrqsf] ld>0faf6 ag]sf] xfOufaf6 hfkfgL ;flxTosf] lrq sljtfsf] ljz]iftf b]vfOPsf] 5 . o;} ;Gbe{df ahufO{+n] hfkfgLx¿ sbsf ;fgf ePsf]n] pgLx¿ sd vfg], pgLx¿sf a:g] sf]7fx¿ Klg ;fgf x'g] ToxL cg'¿k ;flxTodf klg sd zAbsf] k|of]u ul/g] ePsf]n] xfOs' / xfOuf h:tf ljwf hlGdPsf] x'g ;Sg] ts{ /fv]sf 5g\ -k[= !^(_ . o;} lgofqfdf pgn] P3f/f}+ ztfAbLdf n]lvPsf] æb 6]n ckm u]GhLÆ hfkfgL pkGof;nfO{ klxnf] pkGof;sf ¿kdf bfaL ul/Psf] s'/f atfPsf 5g\ . lrqsfJo xfOufsf] kl/rodf n]lvPsf] of] lgofqfdf kf7sn] ;flxTosf] gjLgtd\ ljwf;Fu kl/ro x'g] df}sf kfPsf 5g\ . of]sf]xfdfsf] ;d'b| / dfr'/Ldf pgn] of]sf]xfdfsf] cfjZostf / hfkfgsf] ljsf;df To;sf] dxTjdfly rrf{ u/]sf 5g\ . of]sf]xfdfsf] rrf{ ug]{ qmddf lgofqfsf/ ahufO{+ slj ahufO{+sf ¿kdf pkl:yt ePsf] cfef; k[i7 !&^ sf] t];|f] kl/R5]bdf kfpg] sfJo u'0faf6 k|i6 x'G5 . pgn] hfkfgnfO{ klZrd;Fu hf]8\g] zx/ of]sf]xfdf zx/sf] ctLtnfO{ sf]6\ofP/ jt{dfgsf] aofg ub}{ hfkfgLx¿n] u/]sf] k|ultsf] k|z+;f d'Uw s07n] u/]sf 5g\ . of]sf]xfdf hfkfgsf] Oltxf;df dxTjk"0f{ :yfg /fVg] zx/sf] ¿kdf b]vf k/]sf] 5 . ldhf]/L hxfhdf hfkfgn] cd]l/sf;Fu dWo:ytfsf] j0f{g ubf{ slj dg klUnPsf] cfef; k[i7 !*# sf] cWofoaf6 k|i6 x'G5 . 98 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

o; ;ª\u|xdf cfPsf] clGtd cyf{t\ t]x«f}+ lgofqf æsf]lglrjf hfkfg M ;fof]gf/f hfkfgÆ pgn] hfkfgL efiffdf :jfut / ljbfO{ ubf{ k|of]u ug]{ zAbsf] k|of]unfO{ zLif{s agfPsf 5g\ . o;df pgn] cfˆgf s'/fx¿nfO{ k|fyldstf lbPsf] b]lvG5 . ;dfrf/d"ns jofg ePsf] o; zLif{s cGtu{t hfkfgdf lgofqfsf/n] kfPsf] cfltYosf] j0f{g, e|d0fsf] p2]Zo, g]kfnLx¿af6 ;+rflnt ;+3 ;F:yf cflbsf] aofg 5 . t/ o;df pgn] Pe/]i6 zAbsf] cy{ ga'em]/ g]kfnLx¿ /ge'Nndf k/]sf] / cfˆgf ;fdflhs ;+:yf, Jofkf/ cflbsf] gfd /fv]sf]df pgnfO{ lrQ a'em]sf] b]lvGg . a]nfotLsf] y/ -Pe/]i6_ af6 tL ;+3;+:yf, Joj;fo / ;u/dfyfsf] gfds/0f u/]sf]df tLvf] dL7f] / oyfy{ Jo+Uo k|xf/ u/]sf 5g\ . ;dli6df hfkfgsf af/]df hfgsf/L rflxPsf tyf hfkfgnfO{ /fd|/L lgofNg rfxg]x¿sf nflu of] lgofqf;ª\u|x hfkfgsf] u'un xf] . ahufO{+n] cfˆgf] hfkfg e|d0fsf] ;flxlTos ofqfnfO{ zAbs"rLn] k':tssf] SofGef;df ptf/]sf 5g\ . ljleGg zx/sf af/]df hfgsf/L /fVg OR5's kf7ssf nflu of] lgofqf;ª\u|x 1fgsf] Kof; d]6fpg] dfWod aGg ;S5 . ofqfsf] qmddf pgn] ptf/]sf hfkfgsf t]x«j6f zAblrqx¿df hfkfgsf] s'zn zf;s;Fu g]kfnsf :jfyL{ g]tfnfO{ pEofP/ lgofqfsf] 7fpF 7fpFdf g]kfnsf] jt{dfg cj:yf / To;af6 hgtfn] ef]Ug' k/]sf] kl/l:yltsf af/]df Jo+Uo af0f 5f]8\g klg afFsL /fv]sf 5}gg\ . cGTodf of] lgofqf;ª\u|x k9]kl5 hfkfgdf g]kfnL ;flxTosf] cUnfO{nfO{ km'hLsf] pmrfO{;Dd k'¥ofpg] sfo{df tg–dg–wgsf ;fy nfluk/]sf k|sfz kf}8]n, ædfOnfÆ nfO{ d}n] lgofqfsf/ ahufO{+sf] ;f/yLsf ¿kdf lnPsf]n] pgnfO{ ;fw'jfb glbO{ cfˆgf] n]vg aGb ug{ ;lsb}g . lgofqfsf/ ahufO{+n] ;d]t k|sfzsf] gfd cfˆgf k|To]s lgofqfdf lnPsf 5g\ . efiffsf] :jR5Gb / sfJofTds k|of]u u/]/ ahufO+{n] ;ª\u|xnfO{ k7gLo agfPsf 5g\ . lgofqfdf cfPsf ;do ;fGble{s xfOs'n] lgofqf ;flxTo n]vgdf Pp6f gofF ljwf hGdfPsf] 5 eGbf cTo'lQm gxf]nf . xfOs'sf hGdbftf af;f]n] eg]sf] …x/]s lbg Ps ofqf xf] / ofqf cfkm}Fdf 3/ xf]Ú eg]/ cleJoQm u/]sf] ljrf/nfO{ ahufO{+n] o; ;+u|x dfkm{t\ k"/f u/]sf 5g\ . gosirawat@gmail.com à 6f]/G6f], Sofg8f

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 99


oyfy{ n]vgsf] :t/Lo gd"gf

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

…/rgfÚsf] k"0ff{Í !%^ tyf !%& ;fn @)&% df …gla;]{sf ;DemgfÚ cGtu{t jl/i7 ;flxTosf/ >L dfwj sfˆn]Ho"sf] …cGt/Ësf] 89]nf]Ú cf} …l/km]n bfOsf] /jfkmÚ h:tf ;'Gb/ tyf :t/Lo lgaGw k9\g kfpFbf ;f¥x} v'zL nfUof] . …cGt/Ësf] 89]nf]Úsf] gsr/f] na:t/f] kfq sf] /x]5 < zÍf t nfu]sf] lyof]Ù o:tf ult5f8f zd{xf/fnfO{ lsg lrGg'k¥of] < xn]bf] eg]/ lrg]kl5 sf]6Øfpg' k5{ / < …l/km]n bfOsf] /jfkmÚsf] kfq dgdf s] nfu]/ xf] sd/]8 egfpg 5fl8;s]sf] sDo'lgi6 h:tf] nfUof] . o:tf] 7fF6afF6 / /f]a ug{ ;Sg] JolQm h¿/ uf}/sf] b/af/ …ljnf; s'~hÚ leq x'sL{ a9]sf] x'g ;Sg] ;Defjgf b]lvG5 . ljnf; s'~h k"j{ k|wfg ;]gfklt v8\u zdz]/ /f0ffn] lgdf{0f u/]sf lyP . h'g Pl;ofs} b/af/x¿ dWo] eJo tyf cflnzfg dflgPsf] lyof] . v8\u zdz]/ >L # rGb|sf] s7f]/ lgu/fgLaf6 jfSs eO Tof] b/af/ 5f]8]/ ef/tsf]] dWo k|b]zsf] ;fu/df a;fO{+ ;/] . Tof] b/af/ pgsf k'q t'Ë zdz]/ hg]{n ;fx]asf] efudf k¥of] . ;f]xL b/af/df l/km]n bfOsf lktf rf/ km'Sg]x¿dWo] Psdf sfo{/t lyP . /f0ff ;fdGt eP/ klg rf/km'Sg]sf 5f]/fx¿nfO{ t'Ë zdz]/n] jf/f0f;Ldf lzIffsf] Joj:yf ul/lbPsf lyP . oxfF eGg vf]lhPsf] s] eg] /f0ffx¿ c¿nfO{ cfkm" ;/x sbflk b]Vg rfxb}gy] . kfx'g} ePklg cfkm"n]vfg] / kfx'gfnfO{ lbg] vfgfsf] kl/sf/ 5'§f5'§} x'GYof] . c¿nfO{ b]vfP/ cfkm" PSn} vfg ;Sby] dHhfn] . o:t} ljz]iftf afnssfnb]lv /f0ff b/af/sf zfg zf}st b]v]sf, s8f cba ef]u]sf x'gfn] tL ;asf l;sf] :j¿k l/km]n bfOsf] /xg;xg To:t} x'g] g} eof]Ù c¿nfO{ k]Ng;Dd k]Ng] e}xfn] . t/ cfkm" rflx+ t'Ë zdz]/ hg]{n ;fx]asf dflxnf ;'k'q k"j{ k//fi6« ;lrj hubLz zdz]/ /f0ffsf cufl8 b'O{ xft hf]8L al;/xGy] . hubLz zdz]/ r'gfjL rGbf rf/ kfFr nfv lbg;Sg] x}l;otsf lyP . /f}tx6df ;fdGtx¿ klxn] lyP . dfwj sfˆn]hLsf lktfhL /fd]5fksf ;fdGt ePtfklg d]nfkftdf a]7L ltg{ cfPsf v]tfnfx¿nfO{ e/k]6 vfhf v'jfpFby] . 3/ kms{g] a]nf b'O{ dfgf ;fdn ;f]wLvf]hL lbg nufpFy] . 100 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


xfn cfP/ y'k|} sDo'lgi6x¿n]] /f}tx6 5fPsf] 5 . cfkm"nfO{ k|ultzLn egfpFb} c¿nfO{ ;fdGtL k|lts[ofjfbL egL lv;L u/L 5]8 xfGb5g\ . ctM l/km]n bfO h:tfsf] /jfkm emg\emg\ a9\g] g} eof] Û dfwj sfˆn]sf oL lgaGw oyfy{ n]vgsf a]hf]8 / :t/Lo gd"gf x'g\ .

zÍ/ zfx

)!$@*%%!# àljh]Zj/L, sf7df8f}+

co m

cGtjf{tf{ klg /xf];\ Û

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

/rgfsf] k"0ff{Í !^@ ebf} c;f]h @)&^ ;dod} k9\g] cj;/ ldNof] . wg/fh lu/Lsf] /fd|f] 5 g]kfndf zLif{s sljtf lgs} dg k¥of] . z+s/ zfxsf] k'tnL agL p8f];\ zLif{ssf] sljtf 5f]6f] t/ dL7f] 5 . r"8fdl0f g]kfn cls~rg d'Qmsdf hd]sf kfOof] . nLnf/fh bfxfnsf] uhn lgs} /fd|f] nfUof] . w'|js'df/ ;fksf]6fsf] …d ljdfg rfnsÚ sljtf nfdf] t/ ;zQm /x]5 . gf/fo0f lg/f}nfsf] ljjfx zLif{ssf] syf dfld{s /x]5 . jf;'b]j u'/fufO{+sf] a]jfl/;] nf}/f] zLif{s n3'syf lgs} rf]l6nf] /x]5 . k'0o sfsL{sf] km/s b'lgofF n3'syf ;zQm nfUof] . tntn zLif{ssf] Joª\Uo lgs} dg k¥of] . ;Ltf/fd pk|]tLsf] ;Demgfdf lzj /]UdL zLif{s n]v k9]kl5 lzj /]UdLnfO{ w]/} cufl8 d}n] lgjf{rg cfof]udf uP/ e]6]sf] ;Demgf cfof] . /rgf klqsfsf] x/]s cÍdf ;flxTosf/;Fusf] cGtjf{tf{ klg k9\g kfOof];\ . klqsf k;nx¿df klg of] P]ltxfl;s klqsf …/rgfÚ em'l08Psf] b]Vg kfpg' k¥of] . g]kfnsf] ;ft} k|b]zsf ;a} ;flxTok|]dL kf7sx¿n] k9\g kfpg ;s'g\ . d]/f] em}+ ;flxTosf c¿ kf7ssf] rfxgf klg o:t} xf]nf Û

c?0f gbL vqL

(*$!&(&^^$ à;fdfv';L dfu{, (#%÷%$, sf7df8f}+ kfl/G5 ;Qf ha v08v08 /xG5 s] /fi6« ToxfF cv08 y'ltG5 kQf ha vft vft l;l4G5 zf]ef clg k"mnaf6 – /fi6«slj dfwj l3ld/]

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 101


xfd|f uf}/j Û dxgLo dxfslj Û

w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

g]kfnsf JffªdosdL{x¿ h; h;n] 7"nf pkflw kfPsf 5g\ tL ;j} zf;s cyjf ;/sf/af6 lbOPsf x'g\ . pbfx/0fsf lglDt cflbslj, ljålR5/f]dl0f, slj lz/f]dl0f, Oltxf; lz/f]dl0f, /fi6« slj, jfª\do ztfAbL k'?if ======= cflb . oL ;a}eGbf leGg ¿kdf nIdLk|;fb b]jsf]6f ;uj{ plePsf 5g\ . pgnfO{ …dxfsljÚsf] pkflw s'g} zf;s cyjf ;/sf/n] lbPsf] xf]Og . nIDfLk|;fb b]jsf]6fn] hg:t/af6 kfPsf] ;Ddfg xf] …dxfsljÚ. ;j{k|yd k|v/ ;dfnf]rs 8f= O{Zj/ a/fnn] b]jsf]6fnfO{ …dxfsljÚ eg]sf x'g\ . g]kfnL sljtfsf] ;+sng …lxdfn r'nLÚ ‐@)!@ lj=;+=_ sf] e"ldsfdf a/fnn] o:t]f n]v]sf 5g\Ù æ‰ofp/]sf cltl/Qm c¿ cg]sfg]s /rgfn] ubf{ @))@ ;fnlt/ b]jsf]6fsf] JolQmTj dxfsljsf] eof] . ltgsf] …zfs'GtnÚ ‐@))@_ g]kfnL ;flxTosf] k|yd dxfsfJo cf} la====eof] .Æ a/fnsf oL egfOkl5 hgtfn] nIdLk|;fbnfO{ dxfslj dfGg yfn] . b]jsf]6fsf] …zfs'GtnÚ dxfsfJo To;}tfs lgl:s;s]sf] lyof] . o;/L b]jsf]6f hghgsf lk|o dxfslj eP . v08sfJo …d'gfdbgÚn] ckf/ nf]slk|otf sdfO;s]sf] lyof] . csf]{ cf]hk"0f{ v08sfJo …s'l~hgLÚ klg k|sflzt e};s]sf] lyof] . To;j]nf …hglk|o sljÚ dfq dflgPsf sljnfO{ …zfs'GtnÚ sf] k|sfzgkl5 g]kfnL hglha|f]n] …dxfslj b]jsf]6fÚ eg]/ ckf/ dfof / >4f lbg yfNof] . dxfsfJo n]Vg] sljx¿ y'k|} 5g\ t/ …dxfsljÚ eg]/ ;'kl/lrt, ax'kl/lrt eP/ Voflt sdfpg], hg:g]x sdfpg] ;f}efUo Psdfq nIdLk|;fb b]jsf]6fn] kfPsf 5g\ . nIdLk|;fb b]jsf]6f cfˆgf ;dsfnLg sljx¿ em}+ :t'ltjfbL sljsf] ¿kdf slxNo} k|:t't ePgg\ . ;fdGtjfb, clwgfosjfbsf] kIfkf]if0f slxNo} u/]gg\ . zf;sx¿sf] :t'ltdf pgn] snd rnfPsf] klg b]lvb}g . xf], @))@ ;fndf gf} j6f efiffdf …gjefiff]b\uf/Ú n]v]/ b]jsf]6fn] >L # kß zdz]/sf] tf/Lkm u/]s]f rflx+ b]lvPsf] 5 . o; k|;+u+af/] 8f=O{Zj/ a/fnsf] egfO dgg of]Uo 5 . 8f= s'df/ hf]zL;Fusf] @)#& ;fnsf] e]6df a/fnn] eg]sf 5g\Ù ækß zdz]/n] …d hgtfsf] ;]js x'FÚ eg]sf lyP / gful/s clwsf/ lbg] k|lt1f klg u/]sf lyP . ;+ejtM slj b]jsf]6fn] kß zdz]/sf] o; jrgn] k|efljt eP/ g} pgsf] ozf]j4{g u/] x'gg\ . jf:tjdf b]jsf]6f 102 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

k|hftGq k|]dL tyf dfgjtfjfbL slj lyP / pgL vf; u/]/ k|hftGq k|flKt / dfgjtfsf] pTyfgsf nflu g} ;w}+h;f] ljb|f]xL g} /x] .Æ ‐dxfslj b]jsf]6f cg]ssf cfFvfdf, @)^^–k|f=8f=s'df/axfb'/ hf]zL_ b]jsf]6f qmflGtsf/L, k|ultjfbL slj lyP eGg] s'/f @))% ;fndf k|sflzt …kxf8L k'sf/Ú sf] o; sljtfaf6 klg :ki6 x'G5 M– Hofg} kf] hfcf];\ k|f0f} kf] hfcf];\ kaf{x ub}{gf}+ dflg;nfO{ rflxg] xs glnO{ 5f8\b}gf}+ dg'{ t Pslbg cjZo} k5{ kz' em}+ glhpF dflg; x'F eGf] dflg; em}+ lhpF dflg;sf] xs lnpF g]kfnL ;flxTo / ;dfhnfO{ dxfslj b]jsf]6fn] nufPsf] u'g ct'ngLo /x]sf] 5 . cGt//fli6«o n]vs ;Dd]ngx¿df k|ltlglwTj, ;Nnfxsf/ ;efsf] ;b:o, lzIff dGqfnosf] sfo{ef/, lqe'jg ljzjljBfnosf] :yfkgf, k|1f k|lti7fgsf] :yfkgf cflbdf dxfslj b]jsf]6fsf] cu|;/tf pNn]Vo /Xof] . g]kfnL ;flxTonfO{ cGt//fli6«o :t/df k'¥ofpg ;j{k|yd cl3;g]{ JolQm klg b]jsf]6f g} x'g\ . @)!# ;fndf b]jsf]6fs} cWoIftfdf :yflkt …sfJo k|lti7fgÚn] …OGb|]0fLÚ klqsf k|sflzt u¥of] . To;df g]kfnL k|ltlglw sljx¿sf sljtf d"n g]kfnL ;lxt c+u|]hLdf cg'jfb u/]/ /flvof] . b]jsf]6fsf] P]ltxfl;s of]ubfg lyof] of] . b]jsf]6fsf ;dsfnLg k|l;4 ef/tLo slj 8f=lzjd+un l;+x …;'dgÚsf oL egfOn] dxfsljsf of]ubfgsf] ;xL d"NofÍg ePsf] nfUb5 . ;'dg eG5g\Ù pgs} zAbdf–æg]kfnL ;flxTo d]+ b]jsf]6fsf cfljef{j Ps 36gf yL, pgsf dxfk|of0f Ps Oltxf; Û lg:;Gb]x ljZj sljof]+ sL k+lQm d]+ pgsf eL cf;g x} . O; cefj sL Ifltk"lt{ ;/ntf ;] gxL+ xf] ;stL . P];L o'ufGtsf/L k|ltef sf] kfg] s] lnP /fi6« sf] lkm/ ;] pT;u{zLn tk:of d]+ /t xf]gf rflxP . O; Ps sljsf] kfs/ g]kfnL ;flxTo ljZj ;flxTo s] ;dsIf d]]+ ;bf s] lnP uf}/jzfnL xf] uof .Æ‐k|x/L q}dfl;s @% kf}if @)!^_ cGTodf, !!! cf}+ hGdhoGtLsf cj;/df dxfslj b]jsf]6f k|lt xflb{s >4f ;'dg clk{t ub}{ /fi6«slj dfwj l3ld/]n] dxfsljsf] lgwgsf a]nf JoQm u/]sf oL pb\uf/ k|:t't ub{5f}+M– k|ltef ltd|f] ;x;|wf/f 5x/f 5'6] em}+ ljrf/ ltd|f] lxdfnr'nL cfkm}+df p7] em}+ x] dxfslj, ;Tosf] 5lj kfPsf ;'Gb/ Û sljtf ltd|f] k|yd Hof]lt k|ftMdf km'6] em}+

k"0ff{Í – !^#

sflt{s–d+;L/ @)&^

/rgf ÷ 103


w

w

w .k h

as

sk

ha

ss

.c

om

zlz zfxsf] t"lnsf

104 ÷ /rgf

sflt{s–d+;L/ @)&^

k"0ff{Í – !^#


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.