Rachana 169

Page 1

b'O{ dxLg] ;flxlTos k|sfzg kmfu'g–r}t @)&& jif{ ^) c+s % k"0ff{Í !^(

co m

k|wfg ;Dkfbs tyf k|sfzs

k|aGws

kh

as

;'wL/ l3ld/]

s.

/f]rs l3ld/]

;Dkfbs

ha

ss

k|tLs l3ld/]

w

w

w .k

cfj/0f

zlz zfx

n]–cfp6÷l8hfOg

z+s/ kf}8]n ;Dks{ &! nfdf]9'Ëf dfu{, uxgfkf]v/L, 6Ëfn sf7df8f}+ – % kmf]g M $$#@&)#, $$#@@)! e-mail : nepalirachana@gmail.com web: http://www.khasskhass.com

d'b|s M >L k|];, hfjnfv]n, nlntk'/, kmf]g M %%#@*@@ ljlzi6 ;b:otf z'Ns M 36Ldf ?= %,))).– o; cÍsf] ?= %).–


o; cÍdf

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

sljtf–uhn–uLt cf] ;'hftf Û dgk|;fb ;'Aaf lhGbuL /fh' sZok :jfledfg k|Xnfb kf]v|]n 3/ lbJo lu/L b]]z÷k/b]z /fh]z 9'+ufgf syf n]Vg afFsL 5 lqe'jgrGb| jfUn] tLg d'Qms 1fg'jfs/ kf}8]n ;kgL s[lt rGb -zfx_ lzlz/ Ct' zlz uh'/]n uhn vu]Gb| lul/ …sf]lknfÚ uhn nLnf/fh bfxfn syf–n3'syf cf/f]x0fsf] Joyf ufoqLs'df/ rfkfufO{+ d emfF;LsL /fgL lbnf zfx sf]/f]gfsf] k|xf/ zld{nf v8\sf -bfxfn_ a[4fsf] x"Íf/ gLnf l3ld/] ljkL lrGtg / xfd|f] ;dfhjfb Û /fdxl/ kf}8\ofn lgb|f gj/fh l/hfn /Stbfg b]jf clwsf/L u'g >L/fd /fO{ n]v–lgaGw s]n] w"ldn kfb{}5 Tof] xflb{stf < 8f= uf]ljGb/fh e§/fO{ cu|hsf kfOnf k5\ofpFb} lgdf]{xL Jof; g]kfndf ;flxlTos klqsf ;~rfng ;|f]tsf] cj:yf s[i0f k|wfg o'j/fh clwsf/Lsf] ;[hgzLntf 8f= t'n;L e§/fO{ xfd|f] cfTdsyf k|f= r"8fdl0f vgfn lhpFbf] h'Qf zxLb cf/=;L=l/hfn dg'sf] ;+:d/0f M bz{gsf] /d0f xl/k|;fb l;njfn gdf]a'4df Ps}l5g\ zLtn lu/L n]vg uf]/]6f]df hLjg pQ/f4{ cfTdf/fd v/]n df:s dlxdf z]if/fh e§/fO{ s[lt ;dLIff …kljq ;Demgf cfdfsf]Ú x'df kf08]o …ljut / af8'nLÚ cWoog ubf{ c?0f vqL ægbLÆ 2 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

% ^ & * ( !) !@ !@ !# !$ !$ !% @@ @^ @* #@ ## #$ #% #^ $# %* ^% ^( &! &$ &* *# ** (! !))

k"0ff{Í – !^(


xfd|f] s'/f o'4 ;flxTodf ylkPsf] uxlsnf] O{+6f ;j]{If0f lxhf] cfh

/f]rs l3ld/] zlz zfx

!)# !)$

sf ljlzi6 ;b:o

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

gj/fh ;'j]bL, /fd]5fk÷afa'/fd kf}8]n, /fd]5fk÷gu]Gb|/fh zdf{, sf7df8f}+÷sfzLgfy a/fn, lj/f6gu/÷r"8fdl0f uf}td, sf7df8f}+÷ /d]z uf]vf{nL, jL/u~h÷;fdgfy kf}8]n, nlntk'/÷ k/z' k|wfg, sf7df8f}+÷ Clif/fd l3ld/], x]6f}+8f÷zª\s/ljqmd zfx, sf7df8f}+÷x/Lz slNkt sf7df8f}+÷8f= pk]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷?Sdgfy kf}8]n, nlntk'/÷P;\=aL= zfx, 6Lsfk'/÷df]xg b'jfn, ag]kf÷/Tg>L >]i7, sf7df8f}+÷pbok|sfz rfkfufO{+, sf7df8f}+÷sflt{s]o l3ld/], ;nf{xL÷8f= pk]Gb| dxtf], xfn d:sf], ¿;÷8f= eLid cfrfo{, xfn d:sf], ¿;÷8f= dl0f/fh kf]v/]n, xfn d:sf], ¿;÷hLjf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷v]d/fh nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷8f= ljlGbtf nfld5fg], xfn d:sf], ¿;÷bLks e08f/L, sf7df8f}+÷ONof e§/fO{, sf7df8f}+÷g[k]Gb|k'?if oflb, nlntk'/÷gu]Gb|/fh Gof}kfg], uf]/vf÷uf]ljGb lul/ k|]/0ff, xfn cd]l/sf÷sdnf ;¿k, xfn cd]l/sf÷ljZj/fh af:tf]nf, kf]v/f÷8f= gj/fh rfnL;], sf7df8f}+÷lbnLks'df/ rfkfufO{+, sf7df8f}+÷dfof 7s'/L, nlntk'/÷s[i0f ahufO{+, xfn a]nfO{t÷g/]Gb|/fh kf}8]n, sf7df8f}+÷lji0f'axfb'/ l;+x,sf7df8f}+÷uf]ljGbk|;fb >]i7, sf7df8f}+÷8f= ;'ifdf cfrfo{, nlntk'/÷/df zdf{, sf7df8f}+÷5lj/d0f l;njfn, sfe|]÷8f=d's]z rfnL;], nlntk'/÷hn]Zj/L >]i7, sf7df8f}+÷ljef]/ a/fn, sf7df8f}+÷;ËLtf bfxfn, sf7df8f}+÷ ;xb]j uf}td, sf7df8f}+÷rGb|snf g]jf/, sf7df8f}+÷nIdL pk|]tL, sf7df8f}+÷j;Gt l/hfn, sf7df8f}+÷pGglt af]x/f …lznfÚ, sf7df8f}+÷?s' sfsL{, sf7df8f}+÷zld{nf v8\sf -bfxfn_, O6x/L÷ljhoWjh yfkf -nLnfWjh yfkfsf 5f]/f_, sf7df8f}+÷bfdf]b/ k'8f;}gL lszf]/, sf7df8f}+÷7fs'/ zdf{, u'NdL÷bof/fd bfxfn, sf7df8f}+÷O{=dx]Gb| u'?ª\, sf7df8f}+÷3gZofd /fhsl0f{sf/, sf7df8f}+÷cdL/ yfkf, sf7df8f}+÷;GbLk e§/fO{, xfn c:6«]lnof÷cgGtk|;fb jfUn], sfe|]÷kjg cfnf]s, sf7df8f}+÷lji0f'k|;fb zdf{ k/fh'nL, kj{t÷O{=;'dg k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷8f=;'lgtf k/fh'nL Pd=8L=, xfn cd]l/sf÷8f]lnGb|k|;fb zdf{, sf7df8f}+÷lzj k|sfz, xfn cd]l/sf÷wg/fh lu/L, lrtjg÷uf]ljGbk|;fb l3ld/] …j]bdl0fÚ, sf7df8f}+÷kf]if rfkfufO{, ef]hk'/÷lg/~hg zdf{ l3ld/], sf7df8f}+÷8f=b'a;' If]qL, sf7df8f}+÷OGb|/fh kf}8]n, alb{of÷g/]Gb|axfb'/ >]i7, sf7df8f}+÷ljof]uL a'9fyf]sL, sf7df8f}+÷lji0f' cf]nL, sf7df8f}+÷afh'/fd kf}8]n, sf7df8f}+÷8f s]zjk|;fb pkfWofo, sf7df8f}+÷6]saxfb'/ lh/]n, bf]nvf÷/fd]Zj/ >]i7 hng, nlntk'/÷ljho rfnL;], sf7df8f}+÷Zofd bfxfn, cf]vn9'Ëf÷dx]Gb| rfnL;], sf7df8f}+÷b]j]Gb| uf}td, sf7df8f}+÷k|bLks'df/ >]i7, nlntk'/÷dbg /]UdL, sf7df8f}+÷ls/0fljqmd yfkf, nlntk'/÷uf]kLs[i0f zdf{, sf7df8f}+÷uLtf s]z/L, sf7df8f}+÷of]u]z uf]vf{nL, xfn cd]l/sf÷jf;' >]i7, xfn cd]l/sf÷8f=an/fd uf}td, xfn cd]l/sf÷r]jgk|;fb sfˆn], /fd]5fk÷dx]z uf]vf{nL, nlntk'/÷h]aL vqL, kfFry/÷8f=uf]ljGb/fh e§/fO{, sf7df8f}+÷>L/fd l;+x a:g]t, sf7df8f}+÷ /fh]Gb| e08f/L, sf7df8f}+÷e/t e§/fO{, sf7df8f}+÷o'j/fh l;+x sfsL{, nlntk'/÷c?0f clwsf/L, lj/f6gu/÷w|'jxl/ clwsf/L -gGbgxl/ clwsf/L …cf]vn9'Ë]Úsf 5f]/f_, nlntk'/÷/fhs'df/ l3ld/], rk'/, /f}tx6÷lxSdtaxfb'/ yfkf, xfn gfOh]l/of÷ldlynf b]jsf]6f, sf7df8f}+÷/fd]Zj/ km'ofFn, sf7df8f}+ ÷;"a;]g cf]nL, sf7df8f}+÷s]bf/ ;Í]t, /fd]5fk, xfn a]nfOt÷ uf]kfn a/fn, sf7df8f}+÷u+uf ;'j]bL, lj/f6gu/÷k|sfz P /fh, sf7df8f}+÷/fdk|;fb bfxfn, sf7df8f}+÷snfw/ sfˆn], sf7df8f}+÷nLnfgfy >]i7, l;/fxf–#÷rGb|sfGt cfrfo{, c3f{vfFrL÷gjk|1fkg ;flxlTos klqsf, af/f÷cfEof k/fh'nL, xfn cd]l/sf÷ljdn cof{n, sf7df8f}+÷ljwfg cfrfo{, tgx'F÷hfg' lwtfn, nlntk'/÷k|sfz 3fon, sf7df8f}+÷ljgob]j n'OF6]n -df= jf;'b]j n'OF6]nsf gflt, 8f= ljBfb]j zdf{ n'OF6]nsf 5f]/f_, sf7df8f}+

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 3


sf] ;"rgf

ha

ss

kh

as

s.

co m

k|Llt kmG6df 6fOk u/L O{d]nåf/f k7fOPsf :t/Lo /rgfnfO{ u|fXotf lbOg]5 . k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf n]vssf] t:jL/, 7]ufgf, Od]n, kmf]g g+= ;d]t clgjfo{ ¿kdf k7fpg' kb{5 . k|sfzg cof]Uo, c:ki6, ga'lemg] cIf/ ePsf x:tlnlvt ;fdu|L :jLsfo{ x'g] 5}gg\ . s[lt ;dLIff lglDt ;dLIff k7fpFbf k':ts @ k|lt klg k7fpg' kb{5 . k|sfzgfy{ cfPsf ;fdu|Lsf] cTolws rfksf sf/0f tTsfn k|sflzt ul/xfNg xfdL c;dy{ 5f}+ . ;fdu|L k7fPsf] rf}yf] cÍ;Dd klg k|sflzt geP /rgf c:jLs[t ePsf] 7fGg' kb{5 . ‘/rgf’ df k7fO;lsPsf ;fdu|L c¿ klqsfdf klg k7fOP / b'j}lt/ k|sflzt x'g uP eljiodf To:tf /rgfsf/sf ;fdu|L …/rgfÚdf k|sflzt gx'g ;S5g\ . k]m;a"s, 6\jL6/df /flvPsf ;fdu|L k7fOP klg c:jLsfo{ x'g]5g\ . ‘/rgf’ df k|sflzt ;fdu|L k|ltsf] bfloTj ;DalGwt n]vsdf g} /xg]5 .

w

w

w .k

k|sfzgfy{ /rgf k7fpFbf pko'{Qm a'Fbfx¿df Wofg lbg cg'/f]w ul/G5 .

4 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


sljtf–uLt–uhn–d'Qms

cf] ;'hftf Û dgk|;fb ;'Aaf cfh km]l/ j}zfvL k"l0f{dfsf] h"gnfO{ bz jif{cl3 b]v]h:t} b]Vg vf]h]/ lgofn]+

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

h"g em'lNsg] Tof] 8fF8f pxL xf] kj{ pxL xf] ;fFemsf] uf9fkg / df};d klg p:tfp:t} x'g\ t/ d r}+ pxL / p:t} /xg ;lsgF To;}n], bz jif{cl3sf] kfph' 5D5d\ aHg] j}zfvL k+lQmx¿ P]n] n]Vg ;ls/fv]sf] 5'OgF ± lat]sf] bz jif{df bzj6f 6fpsf] pd|]/ d /fj0f h:tf] eO;s]sf]5' t/ …h:tf]Ú dfq} p:t} r}+ xf]Og lg Û gq t km]l/ PskN6 /fdfo0fsf] dxfVofg n]lvg]Yof] Tof] dxfVofgsf] gfosnfO{ O{Zj/Lo dxfgfos agfpg;Sg] Tof] dxfvngfos d sxfF x"F / hf]l;t s'g} dxfof]hgf xf];\ Û

w

w

oL d]/f bzj6f 6fpsfx¿ t bzj6f leGbfleGb} s'/fx¿ Ps};fy ;f]r]/ cfk:tdf aflem/xG5g\ oL bzj6f 6fpsfdf ePsf aL;j6f cfFvfn] x]/]/ d of}6} s'/f]nfO{ aL; yl/sf] b]V5' clg aL; aL; k|sf/sf cy{x¿ lgsfN5'=== dfemdf k/]sf b'Oj6f 6fpsfx¿ eg] b'O{ ljk/Lt ljZjf;l;t s]Gb|sf] ;]G6«Llk6n zlQm d'7ØfpFb} c¿nfO{ xs8u ug]{ xf]8df 5g\ t/ b'O{ 5]psf c¿ 6fpsfx¿ :jtGq s/fpFb}5g\ – …ltdLx¿ b'j}sf s'/fx¿ xfdL ca dfGb}gf}+Ú oL d]/f bzj6f 6fpsfx¿ P]n] cf–cfˆg} ;]nkmf]g of t 6\ofal;t k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 5


OG6/g]6 ;Ghfndf km}lnFb} uO/x]sf 5g\ – Kn]6f]b]lv kf]gf]{;fO6\;Dd=== ± cf] ;'hftf Û cfh j}zfvL k"l0f{dfsf] cj;/df d dfOqmf]j]e 6fj/sf] km]bdf al;/fv]sf] 5' dnfO{ vL/ xf]Og lvr8L v'jfpm ÛÛ manprasads@gmail.com

lhGbuL

co m

àbfhL{lnª, ef/t

s.

/fh' sZok

ss

kh

as

cfˆgf] lhGbuL;Fu cfkm}+ le8\g ;s]sf] 5}g ;d:ofsf e'd/Lx¿;Fu n8\g ;s]sf] 5}g, ltdL b]z / ;dfhsf] s'/f u5f}{ ;fyL Û d oxfF ÚdÚ eP/ Ps}7fpF c8\g ;s]sf] 5}g .

w .k

ha

ha ha k|of;u5{' ;'vL agfpg lhGbuL ta ta kmnfkmn ;f/f gsf/fTds eOlbG5 ha gfd}–gfd dfq sdfpF5' eG5' ca rflxF ta ab\gfd kf] lhGbuLsf] ;fyL alg cfOlbG5 .

w

w

cfh;Dd – af–cfdfn] rfx]h:tf] 5f]/f] x'g ;lsPg bfO–lbbLn] vf]h]h:tf] efO x'g ;lsPg ufpF–;dfhn] ;f]r]h:tf] c;n x'g ;lsPg Û ;f]r]/ NofpFbf lhGbuLsf cFWof/f kf6fx¿ a;, 8fFsf]5f]8]/ PsfGtdf ?g ;lsPg . t}klg, k|of;/t 5' cfkm}+leq cfkm"nfO vf]Hg lg/fzfsf] sfnf] afbnleq cfzfsf] ls/0f /f]Hg Û ;f; /x'~h]n cfz eg]em}+ sf]lzz ub}{5' ;fyL, s'¿k ljut e'nfP/ ;'Gb/ eljio ;hfpg .

razoo.kashyap@gmail.com

àzlbof, c;d, ef/t

6 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


:jfledfg k|Xnfb kf]v|]n

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

! OG›]gL em'N5 xfd|f] ha dgdgdf ;+:s[lt–k|]d kfO{ ;femf ;b\‍efjnfO{ Åbout u/L k|]dn] g} ;hfO{ cfFvfdf xf];\ t/fO{ d[b'n dg x'g] Tof] kxf8L w/fsf] 5ftLdf v]Ng kfcf];\ ;nnn axFb} lgem{/L sGb/fsf] Û @ af]nf];\ jfrfn aGb} ;ljgo dgn] w}o{zfnL Odfg pmhf{sf] ;|f]t pnf]{;\ cndn gu/L emg\ prfn]/ zfg lzIff kfO{ cg]sf}F Jolyt ljutsf Ao"Fltof];\ jt{dfg Û efiff gf}nf] gnfuf];\ :jkl/ro v'nL clUnof];\ :jfledfg # :jfyL{, ;Íf]rdfuL{, s'l6ndlt agL /fhgLlt1 vfln cfˆg} h~hfnleq} hsl8g' gk/f];\ Joy{sf] hfn xfnL ;Rrf g]t[Tj cfcf];\ ;'vl;t hgtf ef]Ug kfpg\ k|0ffnL cf:yfsf] bLk afnL c6n, cd/ e} /fi6« xf];\ zf}o{zfnL Û  $ lu4] cfFvf k/]sf] l:yltl;t gem'sL rlDsg} k5{ gfgL g]kfnL efjgfsf] ;xh ult;Fu} ;ª\lng} k5{ kfgL 3ftL b'ef{jgfsf s'l6n hngsf tfk tf]8]/ ;f/f xfdL k'Ug} 5 kSs} cndn gu/L em§ kNnf] lsgf/f % lxF8\bf cNem]/ cfkm}F ult lzlyn gxf];\ nIodf k'UgnfO{ cfzf, pT;fx hfuf];\ lgoldt ultdf e]6\gnfO{ prfO jf0fL cf/fwgfdf dg–jrg tyf sd{sf] xf];\ Odfg b]lvG5g\ lj£g–afwf t/ klg gem'sf];\ b]zsf] :jfledfg Û

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

(*$!%#)!(! àsf7df8f}+

/rgf ÷ 7


3/

lbJo lu/L

s.

co m

lgdf{0fsf] uh"/ 78Øfpg Pp6f k|0f / 7"nf] Tofu rflxG5 s7f]/ tk:of / OdfGbf/L rflxG5 Tof] k|0f, Tofu, tk:of / OdfGbf/L g} Pp6f k|lt1f xf] e|i6frf/ / a]Odfg gug]{ k|lt1f .

as

yfxf xf]nf gxf]nf xfdLnfO{ of] wtL{df xfd|f slt k':tf lat] of] klg yfxf x'g] 5}g xfdLnfO{ ca xfd|f c¿ slt k':tf laTg]5g\ xfdLnfO{ olt dfq yfxf 5 xfd|f k'vf{n] of] b]zsf] lglDt /ut aufP oxLFsf] df6f]df k;Lgf ld;fP pgLx¿ s} /ut / k;Lgfsf] uGw cfO/x]5 u'/fF; k'mNg] df6f]df lxpF 6Nsg] kxf8df / u'nfkm dUdufpg] t/fO{df .

w

w

w .k

ha

ss

kh

xfdL tg, dg / wgn] cfˆgf] hGd / sd{e"ldsf] lglDt ;++sNk / c7f]6 ug{ ;S5f}+ o; b]zsf uf}/jzfnL jL/sf ;Gtlt xfdL k'vf{sf] ;kgfnfO{ ;w}+ sfFwdf af]s/] xfdL ;lbcf}+b]lv afFr]sf 5f}+ k'vf{sf] cfbz{nfO{ ;w+} b]z lgdf{0fsf] :jtGq b]zsf] :jtGq gful/s eP/ dGq 7fg]/ kl/jt{gsf cg]s df]8x¿n] cfˆgf ;GtltnfO{ ;t\dfu{ b]vfcf}+ ;kgfx¿sf] dxn v8f u/]s} x'g\ xfdL h'g 3/df a;]/ oBlk ;kgfx¿ ;fsf/ kfg{ hLjgsf b'Mv–;'vsf lbgx¿ latfpF5f}+ cem w]/} sl7g ofqf ug{'5 of] 3/ x]/]/ s;}n] klg eg]h:tf] ;lhnf] x'Gg cf}+nf 78\ofpFb} eGg gkfcf];\ ls af9L cfPsf] a]nf vf]nf tg{ Tof] eJo uugr'DaL dxn eg]h:tf] ;'ud x'Fb}g e|i6frf/Lsf] 3/ xf] . u/LaLsf] l;F9L pSng lkknsf] rf}tf/Ldf a;]/ (*$!$!!#(# ysfO{ df/]h:tf] xf]Og àdxfnIdL gu/kflnsf, j8f g++= % 6LsfynL, nlntk'/

8 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


b]]z÷k/b]z /fh]z 9'+ufgf

ss

kh

as

s.

b'V5 p;nfO{ x/ If0f ljkGg xF'bf dfq b'Vg] xf]Og /x]5 ;DkGg x'Fbf klg b'Vg] /x]5 xf], cfdfsf] Gofgf] sfvsf] s'g} csf{] ljsNk gx'Fbf] /x]5 Û km]l/ klg tkfO{+ k/b]zdf a;]/ ?gf];\ d tkfO{+sf] cfF;'df b]zdf a;]/ cfFvfel/ ?G5' Û lg/Gt/ ========== Û

w

w

w .k

ha

lbgx¿ lat] aif{x¿ lat] /, y'k|} bzs Pjd\ s]xL ztfAbL g} laTof] p;n] 3/ 5f8\bf ;F3f/df v;fP/ 6]s]sf] cfF;'sf] yf]kfsf] lr;f] 6f6f] dnfO{ yfxf 5}g – s]jn

p;sf] kL8f dfq xf] ls d]/L cfdfsf] ;b}j b'lv/xg] / slxNo} lgsf] gx'g] bL3{ /f]usf] cf}8fxf klg xf]======

co m

lx+8\bf, lx+8\g' cl3 ;F3f/ aflx/ lg:sg] lalQs} cfFvfaf6 Pp6f yf]kf] cfF;' v;]/ p;sf] kfOtfnfn] s'lNrPsf] lr;f] 6f6f] cem} ;'s]sf] 5}g

(*^@&$%#$$ àeb|k'/, emfkf

kfl/G5 ;Qf ha v08v08 /xG5 s] /fi6« ToxfF cv08 y'ltG5 kQf ha vft vft l;l4G5 zf]ef clg k"mnaf6 – /fi6«slj dfwj l3ld/] k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 9


syf n]Vg afFsL 5 lqe'jgrGb| jfUn]

co m

syf n]Vg'5 gk9]sf] Pp6f kfq syfdf b]lvG5 p7]/ P]gfdf cg'xf/ x]5'{ syf n]Vg afFsL 5 lsgls cfˆg} cg'xf/ / lz/kfp k9\g afFsL 5

ha

ss

kh

as

s.

cg'xf/, c;gdf d''s'08f] em'lG8G5 ;'Gb/Lhndf g]n 7f]lsG5 6fpsfx¿ l;+xb/af/ Jofkf/sf] /ª\uzfnf aG5 syfsf] syf s;/L xfjf rN5 sfgnfO{ :jtGqtfsf] xfjfn] 5'G5 k]6df gfOsf] tftf] afkmdf syf n]lvG5, kl9G5 kjgk'qx¿ xfjfdf 3/ agfpF5g\ / ;dl[4sf] et]/ vfG5g\

w

w

w .k

dflg;;Fu klg syf x'G5 / < Pp6f cjfsn] syf ;'gfpF5 Dfflg; syf z"Go lstfa xf] xfF; / s'v'/fn] :jtGqtfsf] uLt ufPy] dfG5]n] OGsnfj 3f]Sg' klxn] Û dflg;;Fu klg syf x'G5 / Û Ps b[li6ljxLg cfFvfnfO{ sfut agfpF5 cfFz'sf] lsgf/} lsgf/ aU5g\ zAb au/df ltvf{Psf 5g\ dflg;sf syf dflg; d;L z"Go efiff xf] sfut z"Go efj xf] /fd syf dflg;sf] lyof], lyPg Dflg;n] k9] s;sf] syf < Dflg;n] a'em\of], a'em]g p;sf] rf/ cfgfdf

10 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


Rff/ sf]7fdf cefj, efj / ;defjsf] syf ;ª\sLt{g ufOof] dflg; u]oljxLg jfSo / cg'R5]b xf] .

co m

ljrf/sf] cfnLn] kfgL y'g]/ v]tdf dª\;L/sf] cg'xf/df n]Vg] Pp6f kfqsf] syf n]v"F / km]l/ Psk6s rGb| zdz]/nfO{ k'lnGbf k7fpFm Dflg;;Fu klg ;fx; 5 < Hff]tf/fdf gfl/Psf uf]?n] ;f]W5g\ Dfflg; ;fx; z"Go xl/; xf] h;nfO{ uf]?n] tfG5g\

w .k

ha

ss

kh

as

s.

3/k/ eL/df afv|f]n] 3fF; tfS5 :ofnn] afv|f] tfS5 Aff3n] :ofn tfS5 s'g zf:q hf] d}n] k9]F bfO tfSg] efO efO ;]g]{ bfO s] ob'j+zsf] syf k'g;{+:s/0fdf 5kfpF dflg;;Fu s'g To:tf] syf 5 hf] dflg;;Fu dflg; gxf/]sf] xf];\ <

w

w

p7]/ P]gfdf cg'xf/ x]5'{ syf n]Vg afFsL 5 lsgls cfˆg} cg'xf/ / lz/kfp k9\g afFsL 5 (*$!@(%%^! foden2058@gmail.com

vfl/Psf] kmnfdn] t/af/ aG5 eg] lgvfl/Psf] u/Lasf] /utn] b/af/ aG5 Û l;+ufl/Psf] dxnn] cfh oxL syf eG5 Û – jf;'b]j n'OF6]n k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 11


tLg d'Qms 1fg'jfs/ kf}8]n

(*$!**%%%@ àltldlN;gfrf]s, Odf8f]n nlntk'/

;kgL s[lt rGb -zfx_

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

-!_ la;{G5g\ lsg lal;{lbg]n] of] 5ftL g} rls{g] u/L kL8f lbG5g\ lsg lbg]n] of] cfFvf g} al;{g] u/L s] ef] v} Tof] ;'dw'/ dfof–k|]d xfd|f] sxfF x/fof] < b'Mv klg cfpFbf] /x]5, cfP/ s}No} gkmls{g] u/L Û -@_ s;}nfO{ Kofh dg k5{ ,s;}nfO{ n;'g dg k5{ s;}nfO{ a}+ss dg k/] dnfO{ 3'Dg /+u'g dg k5{ b[li6 p:t} eP/ s] ug{' b[li6sf]0f km/s e}lbPkl5 dnfO{ cfTd;Ddfg Kof/f] ltDnfO{ eg;'g dg k5{ -#_ g sf]xL k|efljt b]v]+ g sf]xL af]/ dfg]sf] b]v]+ ;'gfpg]n] rfxL+ cfkm"nfO{ 7"n} x:tL 7fg]sf] b]v]+ ge]l6P;L sfJo–/; s] u¿g\ t lar/f >f]tfx¿– dg gk/]Úlg sljtf a'em]h:tf] ug{ lgs} hfg]sf] b]v]+ Û

;kgLdf ltdL cfof}, d]/f] aL/fg, phf8 lhGbuLdf xl/ofnL 5fof}, cfpgt cfof}, t/ Pp6f z"Gotf lbP/ uof}, lapemFbf ltdL 5}gf}, w]/} jif{ b]lvsf] l/Qmtf, eg{ ;Sb}gf} ltdL, /dfpg] sf]lzz hf/L 5, s]jn sf]lzz

sf]lzz d} c8]sf] x'G5 c;kmntf kfpg]x¿sf] lbgrof{, otf ptf x]¥of], km]l/ pxL l/Qmtf, eg]{ sf]lzz, dfq sf]lzz, To;}n] d eG5', ltdL cfof}, ;kgLdf d]/f], aGh/ lhGbuLdf xl/ofnL 5fof}

(*$#&^*@)(

12 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


lzlz/ Ct' zlz uh'/]n efjljef]/ x'Fb} ha dg lgy|'Ss leH5 5l/g glbO{,cfkm" leq} ;d]6\5

co m

lzlz/ Ct'n] ha 5f]8\of] /+u ;¥of] xfFuf xfFufdf OGb|]0fL pdË em'n]/ r/fx¿ ha gfRg yfn] efvf km]l/of], w'g dw'/ x'Fb} cfP

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

Tof] kf/L kfvfdf /ft} u'/fF;sf] nflndf lz/Lif em'Nof] 8fnL 8fnLdf gLnf] cfsfzsf] e'O{+ lt/ gLnf] b]lvof] cfFvfdf of] /g ag em'n]sf] ;'Gb/tfsf] dlxdf gLnf] cfsfzsf] d'lGt/ gLnf] 36f To;}sf] ;dLkdf au]sL gbL x'Fb} aLrdf lz/Lif km'n] em}+ /Dof] dg\ 5ª5ª cfjfhn] hfO{ h"xL a]nL, rd]nLx¿ ;Fu dL7f] w'g u'~hfO /x]sL v]Nb}5 n'sfdf/L la;]{/ cfˆg} tg pRr ;'Gb/tfsf] aofgx¿df k|fs[lts >[Ëf/n] ax't} ;h]sL ;'Gb/tfsf] Tof] df]xgL ¿k hlt lkpFb} hfG5' ,d]l6Gg Kof; lzlz/ Ct'n] ha 5f]8\of] /+u Tof] vf]nLsf] 5ª\ 5ª cfjfh ;¥of] xfFuf xfFufdf OGb|]0fL pdË dgsf] d}nf] wf]O{ nfG5 em'n]/ r/fx¿ ha gfRg yfn] k"jL{ xfjfsf] :kz{n] leq} efvf km]l/of] w'g dw'/ x'Fb} cfP... dgsf] s'gf s'gfdf 5'G5 sharma20shashi@gmail.com

k|To]s cÍ k7gLo / ;+u|x0fLo

cleJolQm b'O{ dlxg] ;flxlTos klqsf cleJolQm kl/;/ kDa' dfu{, uf}/L gu/, rfjlxn, sf=d=kf–* sf7df8f}+ kmf]gM $!!$(*&, O{d]nM avibyakti@gmail.com, j]aM www.abhibyakti.com.np

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 13


uhn vu]Gb| lul/ …sf]lknfÚ

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

lgi7'/L ;kgfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} ;LdfGt sNkgfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} hLjgnfO{ lgaGwh:t} 7fg]/ n]lvPsf dgsf oL ts{gfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} g/f]h]/, grfx]/ obfsbf k|s6 x'g] lgb{oL j]bgfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} s]xL ePh:tf], st} s]xL gePh:tf] :jlKgn d"R5{gfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} la;{g]n] ;Dem] klg, ;lDemg]n] la;]{ klg la;]{sf ;Demgfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} r'gf}tLsf eLdsfo kxf8h:tf cUnfcUnf cw'/f of]hgfx¿n]] la;]{sf 5}gg\ cem} gkm'n]/} …sf]lknfÚ lgdf]7]/ kmflnPsf ljutsf 36gfx¿n] la;]{sf 5}gg\ cem} girikhagendrakopila@gmail.com

àcfbz{dfu{, jf8{ g+=! g]kfnu+h

uhn

nLnf/fh bfxfn

w

w

hlt abN5 cfkm"nfO{ p km"ndf cr]n Tolt g} k5{ cS;/ p z"ndf cr]n zflGtsf] af6f]df st} b]v]g u'Ghfo; lsg b]V5 t eljio p x"ndf cr]n r':b}5 nfdv'§] ljZjf;sf] /ut cem} kSs} klg 5 ld;fj6 em"ndf cr]n tn dfq} ;'wf5f}{F ljs[ltsf] gfnf klg kmf]xf]/ d}nf t x'G5 w]/} d"ndf cr]n ofrgfn] x'Fb}g /] gtd:ts x'g} k5{ ;don] g} lbG5 ;hfo e"ndf cr]n lilaraj_dahal@yahoo.com

àafudtL !!, sd}{of ,;nf{xL 14 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


syf–n3'syf

cf/f]x0fsf] Joyf ufoqLs'df/ rfkfufO{+

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

lbpF;f] vfhf vfg]a]nfdf SoflG6glt/ l5g{ nfUb} lyPF . df]afOnsf] 3G6L aHof] . p7fP/ x]/]F, kxf8lt/sf] NofG8nfOgsf] gDa/ . kxf8af6 kmf]g cfpFbf dg} em:sG5 . 3/df ;–:ofgf gfgLx¿, a[4 a'af–cfdf,3/ hxfg . st} b'Mv a]df/n] ;tfPsf] 5 ls < eGg] ts{gf cl3 ;5{ . cfkm" eg] PSn} of] /fhwfgLdf afFRg] cfwf/df hLjg vf]Hb} clNemPsf] 5', ;fgf]ltgf] hflu/df . 3/sf] kmf]g xf]Og /x]5 . p7fPF . lemgf],dl;gf] :j/df db{ dflg;sf] cfjfh cfof] …df]F ;Nn]/Laf6 af]Nofsf], ltd|f] ;fyL cfªl5l/ªÚ . …cf]xf] Û s;/L cfh oltsf lbgkl5 ;lDemof} < d]/f] kmf]g gDa/ sxfFaf6 kfof} < ;Gr} t 5f} <Ú d}n] k|Zgdfly k|Zg t]:of{PF . …gDa/ t ltd/} a'afn] lbof] .cl:t laxLaf/] xf6 hfFbf e]6\of] . d t ;fGr} 5 . t/ d]/f] hfxfg a]df/ ef sf] 5] dlxgf ef] . la;]s x'Fb} ePgf Sof . cf]vN9'ª\ufsf] ld;fg cf:ktfndf klg k'¥ofof] . ofF gfDr]df klg b]vfof] . P]n] ;Nn]/L cf:ktfndf 5 . Sofg'{ xfp, df] tf vQfd ef] . ofF lgsf] x'Fb}gf , eG5f .Ú p;sf] of] ck|Tofl;t ;dfrf/n] d uDeL/ ePF . ;fyLnfO{ kg{;Dd cfkt cfOk/]5 eGg] nfUof] .o:t} cfktdf xf], ldqnfO{ ;Demg] . c;n ldq t Tof] x'G5 h;n] cfklQdf lbn vf]n]/ ;xof]u ug{ ;S5 . p;sf] ;d:ofsf] h/f] s] xf] < Tof] a'em\g rfx]F . ;f]lwxfn]F – …s] ePsf] eG5 t ToxfF 8fS6/n] <Ú …ofF vf]O{ l8k|];fg eG5f, df]F tF s'/f klg a'em\b}gf . sf7df08' nfg' eG5f / kf] ltd|f] vf]hL u/\ofsf] . 5fg t af}4lt/ cfkmGtf klg 5 t/ s] u5f{, ub}{g . TofF ltdL ;fyL klg cf:ktfnd} 5fp eg]/ a'afn] eGof] clg ;Dem]/ km'g u/\ofsf] .Ú p;n] kmf]gdf eg}s} cfwf/n] d}n] nv sf6]F . ldqnfO{ 7"n} cfkt k/]sf] /x]5 . d}n] cfZj:t kfb}{ p;nfO{ eg]F – …x'G5 ;Sbf] ;xof]u d k'/\ ofpF5' rfF8} a¿ n'Snfaf6 xjfOhxfhaf6} ef]ln g} cfpm g t .Ú …nf} x} Û df]F 9'Ssf efof] . l6sf6 kfof] eg] ef]ln g} cfpF5 .Ú cfªl5l/ªn] kmf]g /fVof] . pm t 9'Ss eof] d eg] a]r}g /x]F . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 15


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

p;n] cfˆgf] lrGtfsf] ef/L d dfly la;fof] . of] ef/L la;fpg] rf}tf/Lsf] lrGtfdf d w]/} a]/ 56k6fO /x]F . pkfo t cfkm" c:ktfnd} ePsfn] ;/nh:t} nfUYof] Tof] eGbf klg a9L cfªl5l/ª / p;s} ufpFn] ;fyL kf;fª gf]a'{;Fusf] afNosfnsf], :d[ltsf kfgfx¿, ctLtsf 36gfx¿ Ps– Ps ub}{ :d[lt laDadf ;NaufO/x] . kmgkmgL 3'Db} /x]F . d ltg} ctLtsf b[Zox¿df w]/}a]/;Dd x/fO /xF] . lanfO /x]F . xfd|f] ufpFdf % sIff;Dd k9fO x'g] :s"n lyof] . ToxfFeGbf dfly k9\g 3/ 5f8]/ Pslbg 6f9f csf]{ ufpFdf hfg'kYof]{ . pt} 8]/f ug'{ kg],{ ;fdn vfhf 3/af6} af]s/] nfFbf klg x'g] gq ;fKtflxs xf6ahf/df pt} lsGg kfOg] . uR5] ePsfx¿ eg] ;b/d'sfd jf 7"nf zx/lt/ klg nfUy] t/ xfd|f] uR5] k'Ub}gYof] . ;b/d'sfddf dxËf], 8]/f ef8f clg ;/;fdfg klg p:t} . ;/n;Fu k9fO klg x'g] ,ghLs} eP cfp–hfp ug{ klg ;lhnf] eGb} a'afn] xfdL ufFpsf tLg–rf/ efO s]6fx¿nfO{ Tof] ufpFdf k'¥ofpg' eof] hxfF sIff !) ;Dd k9\g ;lsGYof] .;'¿a'¿ ahf/ aGb} u/]sf] Tof] ufpFdf :s"nb]lv cfwf 306f tn 8]/f ldNof] kfnL 3/df . 3/ 5f8\g' k/]sfn] xfdL lgofl;|Psf lyof}+ t/ tLgrf/ efO ePsfn] vfgf agfpg, bfp/f vf]Hg, efF8f dfem\g, kfgL Nofpg, Ps csf{n] ;xof]u k'/o\ fpg] ePsfn] /dfOn} eof] . ;a}eGbf a9L t v]naf8 xF:;Ldhfsdf g} /dfpg] pd]/sf . xfdL xKtf–xKtfdf 3/ hfg kfOg] . k9fO,u[xsfo{ ;a}df Ps–csf{sf] dbtn] ;lhn} lyof] . cª\ u|h ] L, ul0ft / lj1fgsf] 6\o; ' g k9\g] ;'ljwf klg lyof] . lxpFbsf lbg lyP . xfdL :s"n egf{ ePsf] b'O{ xKtf lat]sf] lyof] xf]nf n]s lt/af6 9fs/} af]s/] cfªl5l/ª / kf;fªsf afa' b'O6f s]6fx¿ lnP/ :s"ndf cfOk'u] . pgLx¿ cfpFbf l6lkmgsf] ;do lyof] . oL z]kf{ afa'– 5f]/fsf] kf]zfs,ef/L af]nLrfnL x]g{ ;a} pT;'s eP . s]6fx¿ af]Ng wsfP . pgLx¿sf] dft[efiff cs},{ g]kfnLdf af]Nbf klg ;lhn} a'em\g ufx|f] . n'ufkmf6f cgf}7f . ;/x¿ klg cfpg'eof] . afa'x¿n] eg]– …oL s]6fx¿n] sIff % ;Dd 3/eGbf b'O{ 306f 6f9fsf] /fO{ ufpFdf k9]sf x'g\ 3/af6} wfP/ .Ú ca oxfF egf{ ug{ NofPsf] x]gs {] f] eL8 nfUof] . afa'x¿n] pgLx¿sf] nflu 8]/f vf]h] . PsxKtf;Dd ot} ufpFd} 8'Nb} cfn' ;f6] . h8La"6L a]r] . nfxf, lhDa', ef]6] n;'gsf] Jofkf/ u/] . 5f]/fx¿nfO{ gofF n'uf lslglbP . vfBfGgsf] hf]xf] ul/lbP . k':ts–skL –snd lslglbP / kmls{P . ;+of]un] pgLx¿ / xfd|f] a;fO tNnf]–dflyNnf] 3/df eof] . klxn] t pgLx¿ clns uGffpg] kmf]xf]/Lh:tf], nfUbYof] . /xFbf a:tf pgLx¿n] klg xfdLx¿h:t} g'xfpg, bfFt ;kmf ug{, df]hf, sk8f w'g l;s] . s'/f l9nf] a'em\g] t/ a'em]kl5 ;Demg] d]xgtL s]6f lyP . dfSsd'Ss k/]sf, ufnfaf6 /ut r'x'nf h:tf cfFvf, lrD;f k/]sf,gfs y]lKrPsf oL s]6fx¿ 16 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

k9\gdf eGbf elnan,km'6an v]Ng ,pkm|g,bf}8g c;fWo} km"lt{ . :s"naf6 x'g] k|ltof]lutfdf bf}8df ;Fw} lhTg] clg cGo v]ndf klg pgLx¿ /x]s} l6dn] lhTg] .gfRg,ufpg,afhf ahfpg l;kfn' . dfbn / d'/nLsf] t sL/f] g} lyP . rfF8} :s"nsf] lx/f] algxfn] . :s"ndf dfq xf]Og 8]/fdf klg 3/kl§sf cUnf ¿vx¿af6 3fF; emfg{, j:t'efpsf] x]/rfx ug{, ;3fp–kufpdf ;xof]uL . xfdL ;fFemdf Ps} 7fpFdf e]nf eP/ k9\g] ,xf]djs{ ug]{ / cGo dgf]/~hg ug]{ uYof}{+ . Tolt dfq sxfF xf] / ;fu;AhL nufpg], uf]8\g], kmnkm"n rf]/]/ vfg klg EofpFYof}F . sfFs|f pv', ds}, cDaf,cfFk, s6x/, lnrL,;'Gtnf, sfutL, s]/f ;a} l;hg cg';f/ kfOg] Tof] ufpF xfd|f nflu :ju{;dfg lyof] . xfdLn] kmnkm"n rf]bf{ s]6fs]6L ;Dem]/ dfkmL klg lbGy] . xfdL z'qmaf/ 3/ hfGYof}F cfOtjf/ kms{GYof}F . cfªl5l/ª / kf;fª hfFb}gy] eGy]– …xfd|f] 3/ k'Ug b'O{ lbg nfU5 clg s;/L hfg' /Ú v'lDrP/ 8]/fd} a:y] . xfdL 3/af6 NofPsf vfhfx¿ v'jfP/ pgLx¿sf] lgof;|f] d]6\g] sf]lzz ub{Yof}F . jif]{ ljbf b'O{ dxLgf x'GYof] .klxnf] jif{ xfdLx¿n] pgLx¿nfO{ xfd|f] ufpFdf nUof}F . b'O{ xKtf a;] . v]tLkftL ug]{ sfddf ;3fP . ToxL jif{ xfdLnfO{ klg pgLx¿sf] ufpF hfpmF eg]sf t x'g\ t/ xfdL uPgf}F csf]{ jif{ eg] 5f8\b} 5f8]gg\ . xfdL uof}F . jiff{tsf] ;do . emf]nfdfly lrq] 3'd ;fydf lyof] lsgeg] n]sdf 5ftf sfd nfUb}gYof] . nfnLu'/fF; uf]a|];Nnfsf] hª\un, 7f8} psfnf] 3l/3l/ cf]/fnf], gbL u8\lt/ lbge/ lxF8]/ nvt/fg . aNntNn Pp6f /fO{ ufpFdf af; a:g k'Uof}F . csf]{lbg To:t} . psfnf] lxF8\bf ;f; a9]/ cfpg], z/L/ uNg] . kxf8sf] 8fF8fdf k'Ubf lxdfn}–lxdfn b]lvg], s:tf] /d0fLo 7fpF tn xl/ofnL kmFf6, gbLsf] a]F;L x]l//x"F h:tf b[Zon] dg} kUng] . o;}n] t xf]nf – ljb]zLn] dg k/fPsf] xfd|f] e"ld . ulkmFb} cfdfn] e'l6lbPsf ds}, e6df; vfFb} ;fFemdf pgLx¿sf] ufpFdf k'luof] . 3/ eGg'– b'O{rf/j6f Tof] klg af]nfpFbf klg g;'lgg] 6f9f–6f9f 3/ . 7"N7"nf af/Lsf kf6fx¿ . sf7n] 5fPsf 3/x¿ t/ ;kmf . leq ;f] s];df a'4sf] d"lt{, aQL aflnPsf kfnfx¿ . rfFbLsf yfn a6'sf . ;DkGgtf cfˆg} lsl;dsf . lrlgofF Kn]6x¿ . cfªl5l/ª / kf;fªsf] 3/ vf]N;fjfl/ / kfl/ . af]nfpFbf g;'lgg] . cfªl5l/ªsL cfdfn] 7"nf] vflt/ ul/g\ . elgg\ – …af6f] x]/of b'O{ ;ftf ef],lsg l9nf u/\ofÚ . xfdLn] cl3 ;/]/ eGof}F–…xfdLn] tkfO{+sf 5f]/fx¿nfO{ xfd|f] ufpFdf nUof}F clg l9nf eof].Ú kmfk/sf] /f]6L pl;g]sf] lkF8fn' vfhfn] k]6 el/of] . a]n'sf l3p / lhDd"n] emfg]sf] l;FaLsf] t/sf/L O:s';sf d'G6f bxL;Fu ds}sf] ˆofKnf] vfOof] . s:tf] dL7f] / :jflbnf]. eGb} lyOg\ – k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 17


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

…hf8f] 5 P]/fs vfG5f} .Ú cfªl5l/ªn] cfˆg} efiffdf cfdfnfO{ pQ/ lbof] . zfob eGof] xf]nf –…oL If]qL afx'gsf 5f]/fx¿ x'g\ . /S;L vfFb}gg\ .Ú P a/f Û eGb} pgL r'sr'sfOg\ . cfªl5l/ª eGb} lyof] –…xfd|f]df t kfx'gfsf] :jfut hfF8/S;Ln] g} ug'{k5{.Ú ef]lnNk6 cfªl5l/ªn] eGof] – …ca dfly vs{ klg hfg'k5{ xfd|f] afp pt} e]F8f / rf}+/L lnP/ a:5g\ . oxfF cfdfsf ;fy b'O{ dfp eF};L / b'O{j6f v;L – afv|f /x]5g\ . laxfg af/Lsf 7"N7"nf kf6fdf nufOPsf] ds}, cfn' / t/sf/L x]b}{ hª\un 3'd]/ ;do sfl6of] . kf;fª klg cfof] eGb} lyof]– …/flt efn'n] ds} w]/} lauf/]5 .Ú p;sf] klg a}gL / cfdf dfq 3/df /x]5g\ . Pslbg ysfO df/]/ xfdL cem dfly n]slt/ pSng] eof}+ kf;fª / cfªl5l/ªn] cf–cfˆgf afa'sf nflu vfBfGgsf] ef/L af]s], xfdLn] emf]nf . 98\8L hËn kf/ u/]/ xfdL hlt dfly r9\Yof}+ plt g} hLp uNYof] . e'FO s'lx/f], l;dl;d] kfgLn] xfd|f] :jfut u¥of] . atf;sf] km"OFsLn] 3'd klg p9fpg vf]Hg] . lbge/ eg] h:tf] hËnsf] aLrsf] u/u/] 9'Ëf ePsf] lrKnf] af6f] lxF8\b} hfFbf aNntNn 3fF;] d}bfgdf k'luof] . prfOdf k'u]kl5 ¿v klg kf]y|f dfq} . cxf Û hLjgdf olt 7"nf] d}bfgL efu t b]lvPs} lyPg . sqf] 7"nf]–To;dfly e'OF g} 9fs]/ km"nsf /ËLlj/ËL km"nx¿ hft– hftsf . cfªl5l/ª eGb} lyof]– …of] ;a} ltdLx¿sf] 7"nf] cf]vtL kfvgj]b xf] . s'6\sL ljif ljv\df, lr/fOtf], kbdrfn, kfFrcf}+n], ofrf{u'Daf ;a} oxLF kfOG5 . xfd|f] afpn] ;a} lrG5f . cf]vtL klg u5f{ .Ú oL cd"No km"n, jg;Dkbfsf] gfd ;"rL eP slt /fd|f] x'GYof] xf]nf . xfd|f dgdf s'/f v]n] . oL km"n ;a}sf] hft / gfd;Dd t xfdLnfO{ yfxf 5}g . ljb]zLx¿n] atfO lbg'k5{ . of] aiff{bdf ljb]zLnfO{ oxfF Nofpg ;s] oL ;'Gb/ km"njf/Lsf b[Zon] slt /dfpFy] xf]nfg\ . ToxfF k'u]kl5 kms{g dg gnfUg] . a]n'sL cfªl5l/ªsf] afa'sf] lrq] uf]7df af; a:g k'luof] . of] v'nf rf}/d} @).@% rf}F/Lx¿ afFlwPF . e]8fx¿ cf]tdf /flvP, %@ j6f 5g\ /] . Pp6f ef]6] s's'/ b]Vb} 8/ nfUg]. cfª\l5l/ªn] klqmof] . xfdL t 8/n] 5'n'd't' .afa'n] rf+}/Lsf] b'w;Fu vfgf v'jfP . h] vfP klg kRg] . cfªl5l/ªsf afa' j]b k9]sf nfdf /x]5g\ . w]/}h;f] h8La"6L lrg]sf . eGb} lyP – …s'O/]n] xfd|f] hl8a"6L / ofxfF x'g] vfgL / hª\unL hgfj/ x¿sf] dxTj a'em]sf] 5 / tf lxdfn x]g]{ lgpFn] otf cfO/xG5 . s]xL t nfG5 klg .Ú dfn eP/ klg rfn gkfpg] xfdLx¿sf nflu cfsfzsf] kmn cfFvftl/ d/ h:t} ePsf] 5 . b'O{ lbg xfdLn] vs{df latfof}+ . xfd|f nflu of] 7fpFsf] :juL{o cfgGb hLjgdf Psk6s dfq} eP klg h'6fO lbg] cfªl5l/ª / kf;fª slxNo} 18 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

gla;{g] u/L cld6 5fk eP/ /xg] eP . laxfg} cfsfz v'n]sf] lyof] . ;u/dfyf, Nxf]T;], g'K;], rf]o' cfdf8fAnd, uf]Sof], uf}/Lz+s/ ;a} lxdfnx¿ Ps Ps u/]/ cfªl5l/ªsf afa'n] atfpFb} xfdLnfO{ lrgfP . tLg rf/j6f tfn /x]sf If]qdf 3'dfP . Ps – b'O{ lxdfnsf] cf/f]x0f u/]sf] ;+:d/0f klg pgn] xfdLnfO{ ;'gfP . hLjgdf klxnf]k6s oL lxdfn tfn lxdgbLx¿ ghLs}af6 b]Vg kfPsf]df xfdL wGo eof}+ . o:t} v'Da';lxtsf lxdgbLn] agfPsf ;'Gb/ uN5Lx¿n] xfd|f cfFvfx¿nfO{ nf]EofO/x] . ToxfFaf6 b]lvg] cUnf xf]rf kxf8x¿,xl/ofnL b[Zo km"nx¿sf] dgf]/d zf]ef la;{g} g;lsg] . olta]nf clxn]sf] h:tf] df]jfOn kmf]g Sofd/f xfdL;Fu lyPg . ePsf] eP slt kmf]6fx¿ lvRYof}F xf]nf < x[bosf] dfg;k6ndf lvlrPsf tL lrqx¿ cem} tfh} 5g\ . ltgLx¿sf] :d[ltn] t olt cfgGb cfpF5 eg] tL x]/]s} a]nf slt cfgGb cfof], Tof] atfpg} ;lsb}g . hLjgdf csf]{k6s o:tf] dgf]/d b[Zo x]g{ kfOPnf gkfOPnf eGb} xfdL dg cldnf] kfb}{ kmls{of}F . cfªl5l/ªsf afa'n] s]xL hl8a"6L pkxf/ lbP . :s"nsf cltl/St 8]/fdf klg xfdL v]ns"bdf /dfO/xGYof}+ . n'ls8'd sfusf]/L, 8G8Llaof], skbL{, sskmfO6, r]; s] kf] v]lnPg / Toltv]/ $÷% jif{ ;'n'Q} laTof] . Tof] afNo:d[ltn] dnfO{ cem} To:t} x'g kfP slt /dfOnf] x'GYof] xf]nf hLjg eGg] nflu/xG5 . P;=Pn=;L sf] tof/L ub}{ lyof}+ . cfªl5l/ªsf] 3/af6 p;sL cfdf a]/fdL k/]sf] va/ cfof] . pm 3/ uof] . dxLgflbg;Dd cfPg . xfdL lrlGtt eof}F . kl5 yfxf eof], p;sL cfdf lalt5g\ . hfFr lbg t cfªl5l/ª cfof] t/ ;kmn ePg . kl5 Psk6s kf;fª;Fu e]6 eof] pm eGYof] 3/sf] x]/rfx ug]{ dflg; geP/ cfªl5l/ªn] lax] u¥of] . s]6fs]6L klg ePsf 5g\ . p;n] To;kl5 s] u¥of] dnfO{ yfxf lyPg . d eg] ot} k9\g cfPsf] ot} clNemPF . 6'l/i6sf] l;hg z'¿ e};s]sfn] cfªl5l/ªn] aNntNn tLglbgkl5sf] dfq l6s6 kfP5 . Po/kf]6d{ f cfO k'u/] va/ u/\of] . d}n] Tof] cjlwdf dfgl;s k/fdz{ bftfx¿;Fu e]6F] / ;fyLsf] ;d:ofaf/] 5nkmn u/]F . pgLx¿n] ;Nnfx lbb}F eg]– …dfgl;s tgfj x'gs ' f] d"n sf/0f nIf0f / ;dofjlw af/] ;f]wvf]h ug'x{ f];\ . l/kf]6{ agfPkl5 s'g 8fS6/ ;Fu e]6g \ ] xf] . ;do ldnfpFnf . clg clxn];Ddsf] pkrf/sf] /]s8{ klg x]/f}F .Ú pm cfPs} lbg lbpF;f] d}n] cfwf 306f nufP/ ;d:ofsf] h8 kQf nufpg k|oTg u/]F . k9fO 5f]8]kl5 cfªl5l/ªn] lxdfn cf/f]x0f ug]{ 6f]nLsf] ufO8 / el/of eP/ sfd z'¿ u/]sf] /x]5 . of] hf]lvdsf] sfd 5f8]/ cGo Jofkf/ u/f}F eGg] >LdtLsf] cfu|x /x]5 . oxL s'/fdf pgLx¿sf] dte]b t 5Fb} lyof] . p;sf] egfO{ cg';f/ a}zfvsf] dxLgf lyof] . of] dxLgf k|foM lxdfn r9\g]sf] tfFtL g} nfUg] . xfdL af6f] agfpFb}, 7fpF k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 19


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

7fpFdf km8\s] /fVg], 8f]/L 6fFUg] sfd k"/f ub}{ bf];|f] lzlj/df lyof}F . xfd|f ;fy lxdfn r9\g] 6f]nL lyof] . lbpF;} df};d crfgs g/fd|/L lalu|of] . cl;gf kfgL bls{of] . xfdL eGbf cufl8 r9]sf t];|f] lzlj/df /xg]x¿sf] lzlj/ g} p8fP5 . s]xL cl;gf kfgLn] r'6]/ efUg vf]Hbf lrlKnP/ n8]/ d/]5g\ , s]xL 3fOt] . ef]lnkN6 xfdLn] g} 3fOt]x¿sf] p4f/ u/]/ tn emf¥of}+ . of] vj/ /]l8of]n] k|rf/ u/]sf] lyof] /] . otf ToxL lbg e}F;L r/fpg 3/ 5]ps} hª\unlt/ kf;fªsL alxgL / cfªl5l/ªsL >LdtL klg uPsf /x]5g\ . cl;gf kfgL;Fu} r6\ofª klg k/]5 . r6\ofªn] e}F;Lsf] kf8f] 7x/} eP5 . r6\ofªsf] lemNsfn] tl;{PsL cfªl5l/ªsL >LdtL klg s]xLa]/ d"5f{ kl/5] . kl5 kf;fªsL alxgLn] kfgL 5Ds]/ xf]zdf NofO5] . To;sf] ghLs} cf]9f/ klg 5 /] . ToxfF klxn] s]xL d/]sf]n] ToxfF hfFbf To;sf] :ofxfF nfU5 eGg] egfO klg lyof] /] . lxdfndf ePsf] b'3{l6t va/ ;'g]/} xf]nf, cfªl5l/ªsL >LdtLsf bfh'efOx¿ klg ptf dsfn'sf] km]bL jflnªaf6 cfP5g\ . crfgs dfOtL b]Vbf nf} d]/f] nf]Ug] d/]5 ls eGg] zª\sf p;nfO{ k/]5 . clg t vfg klg dg gug]{, lgbfpFg klg glgbfpg], 6f]nfP/ a:g] . p;n] eGof], …of:t}df xKtf lbgkl5 df]F 3/df cfOk'Uof], . dnfO{ b]v]/ pm tl5{of], eGof] – …tf]F dl/;s]sf] dfG5], sf;f]/L cfO;\, 5Ssf kg'{ .Ú pm tf dnfO{ b]Vbf efUg] kf] . wfdL /fVof], nfdf k9fof], hf]vfgf x]/fof] . bjfO{ u/fof] . v} la;]s ePg . k"/f 5] dlxgf pt} latfof] . d}n] k/fdz{bftfnfO{ ;f/;+If]k atfP/ pkrf/ u/]sf] kmfon lbPF . pgn] 8fS6/nfO{ l/kf]6{ ;lxt l;kmfl/; ul/lbP . 8fS6/n] PsxKtf c:ktfnd} /fv]/ x]/f}+ eg] . s]xL 6]i6 u/] .pgL egf{ eOg\ . /ftdf x]/rfx ug]{ lhDdf 8\o6 ' Ldf /x]sL g;{nfO{ lbP/ cfªl5l/ªnfO{ lnP/ d 8]/fdf cfPF . cfwf /ft;Dd xfdL ;'t]gf}+ . k"j{ hLjgsf] :d/0fn] xfdLnfO{ /f]dfl~rt kf¥of] . p;n] lxdfn r9\bf cfkm"n] glur}af6 b]v]sf b'3{l6t d'To'x¿sf] ljj/0f ;'gfof] . ckgfpg' kg]{ ;fjwfgL, cf/f]x0f kj{ ul/g] k"hfcfhf af}4 u'?x¿sf] cfzLjf{b ;lDemof], atfof] . z]kf{x¿sf] ;xof]uljgf s'g} klg ljb]zLn] lxdfn cf/f]x0f ug{ g;Sg] p;sf] ljZjf; . slt 7fpFdf t cfkm"n] ljb]zLnfO{ af]s]/ nu]sf] rrf{ klg p;n] u¥of] . a]/fdL x'Fbf t af]Sg} kg]{ . dfly r9\b} emb}{ k'g M r9\g] cEof; x'Fbf] /x]5 . n]s nfu] emfg}{ k5{ eGof] . ;Fu} lxF8]sf] ;fyL lxpFdf lrlKnP/ em/]sf] xl/of] x'Fb} d/]sf] ;'gfof] . cfª} lhl/Ë x'g] . cfkm"n] af]Sg] ef/L n'ufkmf6f, r:df, h'Qf, clS;hg ;]n]08/, x]8nfO6, /ftsf] ofqf df};dsf af/]df klg rrf{ u¥of] . pm b'Ok6s ;u/dfyfsf] lzv/df k'lu;s]sf] /x]5 . p;sf] afa' klg lat]sf] # jif{ eP5 . n]ssf] uf]7 df;]/ ot} hf]/kf6L5]p 38]/L klg lsg]sf] 5' eGof] . 20 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

s]xL aif{ el/of eP/} b'Mv u/]/ 3/ agfpg] p;sf] of]hgf klg /x]5 . t/ >LdtLsf] o:tf] cj:yfn] cToGt} kLl8t . ptf 3/df tfnf nfu]sf] . gfgLx¿ kf;fªsL alxgLn] x]/]sL /lx5g\ . pgsf] >Ldfg\ ljb]zdf ePsfn] dfOtd} l5g\ eGof] . gfgLx¿ :s"n klg hfFbf /x]5g\ . d}n] cfˆgf 5f]/f5f]/L afa' cfdf gf]s/Lsf] hfgsf/L lbPF . ;'Tg]a]nfdf p;n] eGof] – …lgsf] t xf]nf d]/f] a"9L .Ú …x'G5, x'G5 lrGtf gu/ . 7fpFdf Nofof} . d k"/fk"/f dbt u5'{ . d c:ktfnd} 5' . 9'Ss xf]pm . pm cfZj:t ;'Tof] . d låljwfdf /ftel/ 56k6fO/x]F . p;sL >LdtLsf] dgdf u9]sf] e|d s;/L lgjf/0f ug]{ xf]nf eGg] lrGtfn] dnfO{ ;tfO/x\of] . xKtf lbgleq}df cfªl5l/ªsL a"9Ln] 3/ ;DemL, gfgLx¿, ;DemL, uf]7 ;DemL . cf}iflwn] /fd|} sfd u/]5 eGg] nfUof] . la:tf/} nf]Ug];Fu t;{g 5f8L . b'O{xKtf c:ktfndf latfPkl5 8fS6/ ;fx]an] eg] – …ca 3/d} nu]/ cf}iflw ;]jg u/fP/ /fVbf x'G5 . bjfO{ eg] s]xL jif{ vfg'k5{ . ^÷^ dxLgfdf r]s u/fpg' xf]nf .Ú d}n] eg] Ps b'O{ dxLgf ot} a; / lgoldt r]s klg u/fpg' k5{ . d]/f] ;fF3'/f] sf]7f . c:ktfnaf6 l8:rf8{ ePkl5 cfªl5l/ª >LdtL lnP/ af}4lt/ cfkmGt vf]Hb} pt} nfUof] t/ ;Fw} eg]h:tf] d]/f] 8]/fdf cfpFb} >LdtLsf] va/ eg] lbFb} /x\of] . pm 7Ls x'Fb} uO{ . b'O{ dxLgfkl5 pgLx¿ ^ dxLgfnfO{ k'Ug] cf}iflw lnP/ 3/ kms{g] eP . Po/kf]6{df p;n] ¿Fb} eGof] – …df] ltd|f] u'g s;f]/L lt¿F, ltdL gefP d]/f] >LdtL dYof]{ .Ú …wt\ ;fyL;Fu To:tf] g;f]r, km]l/ klg cfpm d ltdLnfO{ ;Sg] dbt u5'{ . cfktdf dbt gug]{ s] ;fyL < ;S5f} eg] k]zf rflxF abn . ^ dxLgfkl5 h;/L eP klg cfpg" . d 5Fb}5' . …x'G5 gfDr]lt/f of}6f :ofgf] k;n rnfpg' knf{ cfaf] lxdfn r9\gf 5fl8lbG5' . gfDr]sf] z]kf{n] xfdL v'Da'sf] z]kf{nfO{ x]K5f .Ú p;sL >LdtLn] klg egL– …wGg ;fyL /5f} / xfDn] pkrf/ kfof] . afFr] u'g lt/fF}nf . cfaf] lxdfn r9\gf df]F lbb}F lbb}Fg . xfdL uGxfpg] ef]6]nfO{ ;Demb} uf/ x} ÛÚ pm oxfF cfpFbf / clxn] kms{bf w]/} km/s b]lvg] ePsL lyO{ .klxn] pbf; tl;{Ph:tL b]lvg] pm clxn] ;;{/fpFbL k"mlt{nL b]lvGyL . p;sf] of] l:yltn] d]/f] leqL dg eg] k|km'Nn eof] . pgLx¿ ljdfg r9\g leqL sf]7flt/ k;] . d p;sf] / d]/f] k"j{ hLjgsf] ememNsf]d} 6f]nfO/x]F . lgSs} a]/;Dd ======. 8]/f kms{g] dg g} lyPg . (*$@)#$!%& à lj/f6gu/–@

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 21


d emfF;LsL /fgL lbnf zfx

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cfdf s/fpFb} x'g'x'GYof]Ù …5f]/L dfG5] olta]nf sxfF hfg nfu]sL < sfn h'u /fd|f] 5}g . aiff{sf] ;do 5 kfgL knf{Ù ;fFem kg{ nfUof] ÛÚ æXof Û cfdf hlxn] s/fpg' x'G5 Û ToxL kNnf] ufpFdf a'g'sf] 3/ hfg nfu]sf] t xf] lg Û sNkgf klg hfG5] . xfdL ptf a'g'sf] 3/df a;]/ xf]djs{ ug]{ xf] Sof ÛÆ d xtf/ xtf/df eG5' . æclg s] vfgf gvfO hfg] t < vfP/ hf Û laxfg ;a]/} cfpg' . d 3/df xF'lbgÙ dfly a'waf/] hfg' 5 . 3/df cfP/ ufO{ uf]?nfO{ 3fF;kft xflNbP/ :s"n hfg' . t]/f af dlGb/sf] k"hfkf7 ;s]/ kl;{ dfq} cfpF5g\ /] clg ====ÛÛÆ cfdfn] cem} s]xL eGb} x'g'x'GYof] . d 5fk|Ldf /fv]sf b'O{j6f /f]6L ;dfp5' / To;} dfly l6Dd'/ n;"g ld;fP/ g"g vf];f{gL lk;]sf] crf/ bN5' clg vfFb} vfFb} lgSnG5' . a/G8fsf] ;fOsn k5fl8 b'O{j6f skL RofK5' / d'vel/ ux'Fsf] /f]6Lsf] ufF; rkfpb} ;fOsn lnP/ lgSnG5' . d clns k/ k'Ubf;Dd cfdf eGb} x'g'x'GYof]Ù æ/fd|/L hf Û af6fdf alxgL e]l6Pkl5 rfF8f] 3/ hf eGb];\ . laxfg ;a]/} cfOh x} =====ÛÆ xl/ofnL ds} af/Lsf] aLrdf lkr u/]sf] af6f]df ;fOsn s'bfpFb} d eG5', æx'G5 cfdf lrGtf gu/ ÛÆ clns k/ k'Ubf;Dd ;f]lr/x]sL lyPFÙ d]/L Kof/L cfdf ;Fw} lrGtf ul5{g\ . ;+;f/sf ;a} cfdfx¿ p:t} x'g\ hlxn] klg cfˆgf ;Gtfgx¿nfO{ ;fgf b]V5g\ . d t ca 7"nL eO{;s]+ lg, rf}w aif{sL ====ÛÆ ef]nfsf] 3/sf] cfFugdf alxgL / p;sf ;fyLx¿ v]ln/x]sf lyP . Ps}l5g\ ;fOsn /f]s]/ alxgLnfO{ eg]+, æd'gf Û cfdfn] af]nfpg'ef 5Ù l5§} 3/df hf Û km]l/ /ft k5{ .Æ v]Ngdf d:t alxgLnfO{ ;dosf] kQf] lyPg . efF8fs'6L v]ln/x]sf s]6fs]6Lsf] x"nn] Psk6s dnfO{ x]/]/ eg], ægd' lbbL ltdL sxfF hfg nfu]sL <Æ æd sNkgfsf]df ÛÆ d]/f] 5f]6f] hjfkm . km]l/ d'gfnfO{ dfofn] eG5'Ù æhfp ;fg'Ù 3/df cfdf PSn} x'g'x'G5 . ef]nf Û d'gfnfO{ 3/;Dd k'¥ofpg' x} ÛÆ olt eg]/ d ;fOsnsf kfO8nx¿ l56f]l56f] 3'dfpF5' . clns k/ k'u]kl5 d af6f]af6} ;fOsndf pleP/} af]nfpF5', 22 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

æsNkgfÙ P sNkgf Û l56f] cfOh ÛÆ sNkgfsL cfdfn] Ps}l5gdf aflx/ lgSn]/ eGg'eof]Ù æsNkgf t dfdf 3/df uO{ . ev{/} p;sf] dfdf cfPsf] lyof] . dfdfsL 5f]/Ln] sNkgfnfO{ af]nfPsL /}5 pt} uO{ . dnfO{ eGyLÙ gd' dnfO{ a]nfpg cfO{ eg] of] s'/f eGb]p x} cfdf ÛÆ æP Û x;\ cG6L ÛÆ eg]/ d cufl8 a9]+ . a'g'sf] 3/df k'Ug cfwf 3G6f hlt nfUYof] . clns l9nf] ePsf]n] d ;fOsnsf kfO8nx¿ l56f]l56f] 3'dfpFb} ;f]Rg yfn]+Ù sNkgf 5] eg]/ kf] l9nf] u/]sL t Û gq t clns cl3 g} hfGy]+ Û ds} af/Lsf] af6f] kf/ ul/;s]kl5 emdSs} /ft kg{ yfNof] . crfgs cfsfz u8\u8fpg yfNof] . ;fOsn k5fl8 /fv]sf] sfkL leHnf ls eg]/ lgsfn]/ cufl8 5ftLdf ;6{ leq n'sfP/ /fv]+ . ;fOsnsf] :kL8 cem} a9fpFb} uPF . ufpFsf] af6f] ;ls;s]sf] lyof] . pv'3f/Lsf] af6f] a]lx;fa ;fOsn s'bfpFb} lyPF dÙ crfgs kfgL kg{ yfNof] . ufpFdf ev{/} agfPsf] ;8s af6f] lkr eO;s]sf] lyPg . kfgL k/]kl5 lxnf]df ;fOsnsf 6fo/x¿ 3'dfpg klg ufx|f] x'Fb}lyof] . Tolta]nf ;Demgf cfof] cfdfsf] ====. d cfˆgf] ePe/sf] an nufP/ ;fOsn l3;fb}{ lyPF . pv'3f/L kf/ u/]kl5 aNn a'g'sf] ufpF cfpFYof] . tn tn v]tdf Eofu'tfx¿ p208tf dRrfP/ uLt ufpFb} lyP . af6f] tndfly ‰ofpFls/Lx¿n] cfˆg} efsfdf ;+uLt el//x]sf lyP . kfgLsf yf]kfx¿n] d]/f] slnnf] z/L/df 6k6k xflg/x]sf lyP . d]/f] 5ftLdf Zjf;k|Zjf;sf] ult a9\b} lyof] . dg Ps tdf;n] cflQPsf] lyof] . emdSs} ;fFem k¥of] . d}n] l3;f/L /x]sf] ;fOsnsf] r]g km'lTsof] . ca emg} cfkt\ k¥of] . d ;fOsnsf] r]g ldnfpb} lyPFÙ afOssf] cfjfh cfof] . afOs ghLs cfPkl5 yfxf kfPF , /fd, ch{'g / eLd /x]5g\ . d]/} Snf;sf ;fyLx¿ Û dg xNsf eof] . jO{ Û s] eof] < sfF hfg lx+8]sL olta]nf < /fdn] ;f]w]sf] lyof] . a'g'sfF hfg nfu]sf] Û x]/ gÙ ;fOsnn] lg b'Mv lbof] . clg ltdLx¿ sfF af6 cfpFb} xf] < xfdL kNnf] ufpF ufsf] . clg lsg l9nf] u/]sf] t < kfgL kg{yfNof]Ù PSn} of] ;'g;fg 7fpFdf 8/ nfUb}g tFnfO{ < ch{'gn] eGof] . o;nfO{ s] 8/ nfUg' < of] t 8g xf] 8g Û :s"ndf s]6fnfO{ klg s'6lk6 u5]{ . eLdn] eg]sf] lyof] . pgLx¿ dHhfn] xfF;] clg eGb} uP–n n hfp /fd|f];Fu ===Û kfgL /f]lsPsf] lyPg . /fd ch{'g / eLd df]6/;fOsn s'bfpFb} cufl8 a9] . d klg ;fOsnsf] r]g ldnfP/ cufl8 a9\b} lyPF a'g'sf] 3/lt/ . yf]/} cufl8 s] uPsf] lyPFÙ km]l/ df]6/;fOsnsf] cfjfh cfof] . d}n] k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 23


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

kms]{/ x]g{ klg ;lsgF . ;f]r]+ st} /fdx¿ kf] x'g\ ls < km]l/ dgn] eGof] pgLx¿ t lsg cfpFy] / oxfF < c¿ sf]xL xf]nf Û olt ;f]Rb} ubf{ d]/f] cufl8 pxL afOsdf pg} tLghgf ;fyLx¿ cfPsf lyP . pgLx¿n] afOs d]/f] cufl8 /f]s]/ af6f] 5]lslbP . d eGb} lyPF – æs] u/]sf] o:tf] /fd, ch{'g, eLd <Æ /ftf /ftf cfFvfx¿ d]/f] z/L/df tn b]lv dfly ;Dd 8'nfpFb} tLgj6}n] dnfO{ x]l//x]sf lyP . d]/f] dg lr;f] eof] . cfdf ;Fw} eGg'x'GYof] – h'u hdfgf /fd|f] 5}g . afOs /f]s]/ /fd cf]ln{of] . ch{'g klg cf]ln{of] . eLd dfq} afOsdf lyof] . d]/f] ;fOsn ;dft]/ pgLx¿n] eGgyfn], ægd' lx8\ tFnfO{ xfdL k'¥ofOlbG5f}+ ÛÆ ha pgLx¿ ghLs cfP clg yfxf eof] b'a}hgfsf] d'vaf6 /S;Lsf] tLvf] uGw cfO/x]sf] lyof] . dnfO{ nflu;s]sf] lyof], cfh d hf]lvddf 5' . ;d:ofdf cflQg' eGbf ;f]r]/ lg0f{o lng'k5{ eGg] d]/f] afafsf] egfO / afafn] l;sfPsf] 1fg / ;LknfO{ ;lDemPF . æcxf] Û d]/f] Kof/f] bfh' /fd, tkfO{+nfO{ wGojfb Û tkfO{+n] cfˆgL alxgL PSnf] 5] ;d:ofdf 5] eg]/ s:tf] dfof ug{'ePsf] . eof] d uOxfN5' lg ÛÆ d}n] o;/L af]n]+ dfgf} d p;sL ;fVv} alxgL g} xF' Û /fdsL Pp6L Kof/L alxgLsf] Ps aif{ klxn] b'O{ lbgsf] la/fdLsf] sf/0f d[To' ePsf] lyof] . cfˆgL alxgLsf] ljof]udf p w]/} lbg;Dd lj/Qm ePsf] lyof] . d}n] olt eGbf p clns k5fl8 ;¥of] . d ;fOsn rnfpg yfn]+ . ch{'gn] eGof]Ù æ/fd s] eof] < ;dft\ o;nfO{Ù of] t efUg nfuL ÛÆ æeof] 5f]8\b] of/ Û o;nfO{ s]xL gu/ . bfO eg]/ d]/L] alxgLsf] ofb lbnfO{ of/ o;n] Û ca s;/L pN6f] s'/f ;f]Rg ;S5' / d <Æ /fdn] eg]sf] ;'g]sL lyPF . ch{'g d]/f] kl5 kl5 bf}l8/x]sf] lyof] . eLdnfO{ eGb} lyof]Ù æl56f] cfOhÙ afO{s :6f6{ u/\ ÛÆ d]/f] n8fOF z'¿ eO;s]sf] lyof] . ca s;/L afFRg] oxL ;f]Rb} ;f]Rb} ;fOsn s'bfP/ efUb} lyPF . d]/f] cufl8 afOs t]:of{P/ af6f] 5]lsof] . ;fOsn n6\ kl6of] . d uNof{Dd 9n]+ . ;fOsn vfN8f]df k¥of] . d lxnf]df k/]+ . afOsdf a;]sf ch{'g / eLd lvTsf 5f]8]/ xfF:b} eGb} lyPÙ æcfh v"a dhf n'l6G5 . o;nfO{ ;dft]/ afOsdf a;fn]/ PSn] u'kmfdf nu]/ dHhfn] ltvf{ d]6\g'k5{ ÛÆ æof] s] eGb} 5f} ltdLx¿ < ltdLx¿nfO{ d cfˆgf] ;fVv} bfh'efO em}+ dfG5' . ltdLx¿ d]/f] ldNg] ;fyL xf} . o:tf] s'/f ug{ nfh nfUb}g <Æ d lxnf]af6 p7\b} eG5' . 24 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

æxf xf xf xf===Û bfO efO /]Ù xf xf xf xf===Û xfdLn] tFnfO{ a}gL dfg]sf 5}gf}+ Sof/] Û xfdLnfO{ t t]/f] hjfgL rfVg' 5 ÛÆ /0fe"ldsf /fIf; h:tf tL b'O{ d]/f ;fyLx¿ cfh d]/f] z/L/ / hLjg;Fu v]njf8 ug{ tD;]sf lyP . dnfO{ ca cfˆgf] cl:tTj arfpgsf nflu sfnL :j¿k b]vfpg' lyof] . d]/f cjojx¿df y/y/fx6 x'g yfn] . dnfO{ emD6g cfPsf] ch{'gnfO{ dHhfn] Ps nft hdfP/ lbPF . pm cG8sf]ifdf rf]6 nfu]/ /GylgP/ hdLgdf n8\of] . df}sfsf] kmfObf p7fP/ d d]/f kfOnfx¿ cufl8 a9fpg yfn]+ . eLd afOs 5f]8]/ k5fl8 bf}l8g yfNof] . d yfls;]sL lyPF . dnfO{ l;w} af6f] lx+l8/xFbf p;nfO{ em'Sofpg g;lsg] x'gfn] d h+unsf] af6f]lt/ nfUf]+ . eLd l;+x uh]{ em}+ eGb} lyof]Ù ækv\ Û sxfF;Dd eflUn;\ < /fdnfO{ e8\ sfO;\Ù ch{'gnfO{ n8fO;\ . cfh d tFnfO{ PSn} rfV5'Ù PSn} vfG5' ÛÆ eLd 8/nfUbf] lyof] . p;sf] eLdsfo z/L/nfO{ w]/} ;+od ckgfP/ k/f:t kfg{' lyof] dnfO{ . eLd dnfO{ vf]Hb} cfO/x]sf] lyof] . d 7"nf] emf8Lsf] k5fl8 n's]/ plePsL lyP . ghLs} n8]sf] df]6f] ef6f] ;dft]/ eLdnfO{ cfqmd0f ug]{ tof/L ub}{lyPF d. cfFvf cufl8 a'jfsf] cg'xf/ emNemnL ofb cfO/x]sf] lyof] . ;fy} gzf gzfdf /ut plDn/x]sf] lyof] . eLd dnfO{ vf]Hb} d n's]sf] 7fpF ghLs cfOk'Uof] . d]/f] ghLs cfOk'Ug]lalQs} p;nfO{ d}n] Ps nft hf]8n] xfg]+ . pm hdLgdf n8\of] . km]l/ nuQ} p7\of] / lu4n] l;gf] emD6g vf]h] em}+ cfOnfUof] . d}n] d]/f xftsf nfdf nfdf gª\x¿n] p;sf cfFvf sf]kl/lbPFÙ cg'xf/el/ lryf]/]/ p;nfO{ 3fOt] agfOlbPF . p P]of P]of eGb} lrRofpg yfNof] . km]l/ Ps nft hdfP/ lbPF p;sf] 5ftLdf . pQfgf] k/]/ 56\k6L ub}{ s/fpFb} lyof]Ù km]l/ hdfP/ p;sf] c08sf]ifdf tfs]/ xfg]+ . emg} hf]8 hf]8n] lrRofpg yfNof] pm . p;sf] cg'xf/el/ y's]/ d h+un} h+un lx8]+ . dnfO{ sxL+ st} s;}sf] 8/ nfu]g . d o'4 lht]sf] of]4f h:tf] 7f8f] lz/ u/]/ lx8]+ . o:tf] nfUb} lyof], rfx] d]/f] ;fd' sf]xL dx;"/ kxndfg cfof]eg] Tof] ;Fu klg ca d em'Sg] 5}g . ca d emfF;LsL /fgL x'F Û cGofo / cTofrf/ ug]{ kfkLx¿sf] sn]hf lrg]{ 5'/L x'F Û dilashah94@gmail.com

àg]kfnuGh

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 25


sf]/f]gfsf] k|xf/ zld{nf v8\sf -bfxfn_

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ufpFFsf] hdLGbf/sf] 7"nf] 3/ . 3/cufl8 lg:s]/ hdLGbf/ s/fpF5g\ . æP lav]{ ˜ P lav]{ ˜Æ æxh"/ ÛÆ lav]{ s/fpFb} cfpF5 . æsxfF d'G6]sf] lyO;\ . tF 5}g;\ eg] dnfO{ ;f; km]bf{ lg c8\s]sf] h:tf] x'G5 . ToxL dfly of] sf]/fgf]sf] dxfdf/L 5 . htftt} qf; 5 . x}g oL ufpFn]x¿ sxfF d'G6] xF < o;f] laxfg lrofvfg cfpFy] . cfˆgf kL/dsf{ u'gf;f ;'gfpFy] . cfˆgf] klg 6fodkf; x'GYof] . clxn] lsg cfpFb}gg\ <Æ æx}g xh"/nfO{ yfxf 5}g < zx/fF ns8fpg 5 /] . ;/sf/n] 3/aflx/ glg:sg', lg:s]df Tof] sf]/f]gf xf] ls s?0ff dxf/fgLn] RofKk} ;dfP/ dfof u/]/ nflG5g\ /] . ToxL eP/ ufpFn] gcf x'g\ dflns . x]l/alS;of];\ g 6Lle /]l8of]df o:s} af/]df lbO /f 5 . d]/f] 5f]/fn] lg otf ghfp eGb} lyof] . dnfO{ klg xh"/lagf sxfF ;f; km]g{ ;lhnf] x'G5 / <Æ æxf] lg Tof] sf]/f]gf]n] ubf{ g} gcf xf]nfg\ lg, dnfO{ t oL u/La ufpFn]sf kL/ dsf{ u'gf;f] ;'lggF eg] t lgGb|f g} nfUb}g . lgGb|f k/]g eg] ef]s nfUb}g clg Hofg ;'s]/ x]/ t, b'O{ xKtf eO;Sof], sf]xL cfpFb}gg\ . o;f] cfP/ 6f9} a;]/ u'gf;f] kf]v] klg x'g] lg ÛÆ æw}o{ ul/alS;of];\ xh"/ w}o{ . s]xL lbgdf t cfkm}+ cfOxfN5g\ lg . sxfF hfG5g\ / ca t ef]sd/Ln] vlkg;Sg' x'G5 . ;asf v]t afFem} 5g\ . ca t bf]Aa/ bfddf Aofh nufpg'k5{ xh"/ . wfg ds} klg rsf]{ d"Nodf a]Rg'k5{ . clg t 9's'6Lel/ wfg x}g ;'g kmN5 xh"/ ;'g .Æ æxf] lav]{ xf] ca dfnfdfn x'g] a]nf oxL xf] . kf]xf]/k/f/ e"sDkdf klg o:t} /fxtsf ;fdfgdf slt sldzg vfOof] slt Û ca sf]/f]gf] dxf/fgLn] sNof0f ug]{ eOg\ .Æ ToxLa]nf df]afOndf 3G6L aH5 . æa'jf 9f]u]+ .Æ æefUodfgL eP;\ s] 5 t]/f] va/ <Æ æa'jf otf t larNnL 5 . sf]/f]gfn] ubf{ cd]l/sfdf w]/} g]kfnLsf] larNnL 5 ToxL dfly d t ljBfyL{ k/]F . k};f klg 5}g Hj/f] cfPsf] cfo} 5 . xl:k6ndf a]8 5}g eG5 a'jf . d t d5'{ xf]nf . xh"/ klg 26 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

wg;DklQsf] nf]edf u/Lj hgtfnfO{ cGofo cTofrf/ gul/:of];\ . oxfFsf wgLdfgLx¿ k};fn] s] x'G5 ca xfdL g} afFRb}gfF} eg]/ ;8sdf k};f ˆofSg yfn]sf 5g\ . ca d klg afFlRbgF xf]nf a'jf . xh"/n] ToxL 8n/ sdfpg eg]/ otf k7fO:of] ca d g} afFlRbgF eg] Tof] wg ;DklQsf] s] sfd < a? xh"/n] ;a} wg;DklQ u/Lab'vLnfO{ afFl8lb:of] . To;sf] wd{n] d afFRg ;S5' a'jf .Æ æ5f]/f To;f] geg\Æ eGb} hdLGbf/ a'9f ?g yfN5g\ . PsxKtfkl5 æP lav]{ ˜ P lav{] ˜Æ hdLGbf/sf] :j/ dlng ;'lgG5 . æxh"/,Æ Gofp/f] d'v kfb}{ hdLGbf/ af]N5g\, æ;'g lav]{ hf ufpFn]nfO{ af]nfP/ d]/f] 9's'6Ldf ePsf] wfg rfdn ;a} afFl8 b] .Æ ælsg xh"/ To:tf] <Æ æx]/ dnfO{ Hj/f] cfPsf] kfFr lbg eof] . 8fS6/x¿ af]nfpFbf lg cfpFb}gg\ . ælbNnLaf6 ;fyL e]6\g dnfO{ cfPsf] lyof] b'O{xKtfcl3Æ eg]sf] ;a} 8/fpF5g\ . c:ktfndf klg gNofp eG5g\ . d t d5'{ xf]nf . ptf 5f]/f] klg afFlRbg eGYof] . of] wg;DklQ s] ug'{ < cfkm" / cfˆgf] d'6'sf] 6'qmfh:tf] 5f]/f] g} g/x] . t}+n] ;a} ufpFn]sf] Tof] lwtf] /fv]sf] hUuf hdLg klg kmsf{Olbg' . ahf/df d}n] vf]n]sf 8fG;af/sf t?0fLx¿nfO{ klg clnclnk};f lbP/ 3/ k7fOlbg' . 3/ uP/ d]xgt u/]/ vfp egL lbg' . d}n] /fv]sf s]6Lx¿nfO{ klg s]xL k};f lbP/ 3/ k7fOlbg' . clnslt 3/sL a'9LnfO{ vfgnfO{ rflxG5 . d}n] wd{ u/]+ eg] d]/f] 5f]/fsf] Hofg afFR5 ls pm klg o;} eGb} lyof] .Æ hdLGbf/sf 3/df ufpFn]x¿ tLg lkm6sf] b"/Ldf a;]sf 5g\ . ;a}sf] xftdf wfgrfdn, k};f / wgLk"hf{ 5g\ . hdLGbf/ vf6df ;'t]sf 5g\ . df]afOnsf] 3G6L aH5 . hdLGbf/ ;sL g;sL p7\5g\ . æx]nf] afa" ÛÆ æa'jf dnfO{ xl:k6ndf a]8 ldNof] . clxn] dnfO{ /fd|f] x'Fb}5 . otfsf g]kfnL ;dfhn] xfdLnfO{ x]l//fv]sf 5g\ . xh"/nfO{ s:tf] 5 < kSs} a'jfn] ToxfF u/La hgtfnfO{ wg;DklQ afFl8lbg'eof] xf]nf . clg dnfO{ oxfF lgsf] x'Fb} cfof] a'jf . a'jf ca d d]/} b]z cfpF5' . d]/f] b]z cfP/ ;dfh / b]zsf] ;]jf u5'{ a'jf Û cfˆgf] b]z eg]sf] cfˆg} x'Fbf] /x]5 .Æ a'jfsf] d'v pHofnf] eP/ sflGt an]h:t} wkSs x'G5 . km]l/ Psl5g kl5 la:tf/} c:tfpFb} hfG5 . s/f]gfsf] k|xf/ ;xg g;s]/ pHofnf] lbof] ;bfsf] nflu lgE5 . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

(*%!!##@(% à O6x/L, ;'g;/L /rgf ÷ 27


a[4fsf] x"Íf/ gLnf l3ld/]

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

Ps c;L jif{sL k|f}9f gf/L cfh gofF ;8sdf a/\a/fpFb} lx+8\b} otfplt lal:dt gh/n] x]b}{ xf=== xf=== xf=== xf=== ub}{ xfF:b} u/]sL l5g\ . pgL a6'jfx¿sf] Wofg cfkm"lt/ lvRb} klg ub{l5g\ . pgL Ps l5g kLkn af]6dl'g al:5g\ ;':tfpFl5g\, Ps l5g kl5 km]l/ 7"nf] 7"nf] :j/n] lrRofpg yfNbl5g\ a6'jfx¿nfO{ af]nfpFl5g\Ù æP afa' xf] P gfgL xf] ;'g ;'g d c;L aif{sL a[Wbfsf] s'/f ;'g ÛÆ pgL b'O{rf/ k6s o;} eGb} af]nfpFb} ul5{g\ . pgsf] cg'xf/ lrlGtt 5 . c;L jif{sL eP klg pgsf] cg'xf/ em'/d'6\6} rfp/L k/]/ d'h}d'hf k/]sf] eP klg pgL lrlGtt b]lvlG5g\ . lgDg dWod juL{o nfUg] pgL k'sfb}{ hflG5g\, pgsf] cft{ k'sf/ ;'g]/ rfnL; jif{ gf3]sL dlxnfx¿ Ps b'O{hgf k'?if klg pgsf] jl/kl/ cfpF5g\ / eG5g\ xfdL tkfO{+sf s'/f ;'G5f}+ cfdf nf} eGg';\ . pgL ;f]lW5g\ ;fFRrL ;'G5f} t d a[Wbfsf s'/f ;'G5f}, ;'Gg ;S5f} < pgLx¿ eG5g\ xf] xfdLx¿ ;'G5f}+, eGg'xf];\ cfdf Û pgL sxL a]/ ;f]rdf kl5{g\ / eGg yfNbl5g\, ;'G5' xfd|f] g]kfndf nf]s tGq, u0ftGq, k|hftGq cfPsf] 5 /] < ;a} hgtf gf/L canf ;fgf ;fgf afnaflnsfx¿n] cf cfˆgf clwsf/ kfPsf 5g\ /] < :jtGq 8'nlkm/ ug{ kfPsf 5g\ /] < t/ tL dxfsfnLsL t]x| jifL{o ;'g}gf aflnsfsf] 36gfn] d cfh ljlIfKt ePsL 5', cjfs\ 5' . t]:tL slnnL aflnsfsf] of}g lkkf;'x¿n] cfˆgf] of}g OR5f k"/f u/]/ df/]/ v]tdf nu]/ km\ofFs]sf /x]5g\ /] xf] t< tL ;a} >f]tfn] eg] xf] cfdf To:t} eP5 . xfdLn] klg cvaf/ /]l8of] Pkm Pd clg 7"nf dflg;sf] eL8af6} of] s'/f ;'g]sf] . ;a}lt/ rrf{ 5, ;a} hgtf lrlGtt 5f}+, 5Ss 5f}+ / ljl:dt 5f}+ . tL cfdfn] k'gM k|Zg ul/g\ s] ltdLx¿ o; 36gfnfO{ lnP/ s]xL ug{ ;S5f} t < pgLx¿n] hjfkm lbP, k'ln;, k|zf;g, ;/sf/n] t clxn];Dd ck/fwL kQf nufpg ;s]sf 5}gg\, xfdLn] sxfF ;Sg' < g xfdL;Fu ckf/ wg bf}nt 5, g zlQm 5, g kx'Fr 5 . a[Wbfn] k'gM k|Zg ul/g\ ltdLx¿nfO{ zlQmzfnL kbdf /flvlbP ;S5f} t < hjfkm cfof] yfxf 5}g < clg pgL eGg yfNbl5g\ x]/ cfh d h'g o:tf] cj:yfdf 5' s;/L ePF < d]/f] syf ;'g]/ ltdLx¿ cfZro{df kg]{5f} / ;f]Rg afWo x'g]5f} ls ;Qf;Lgx¿ slt 28 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;Dd ug{ ;S5g\ / s;/L cfˆgf] ;Qf l6sfpg s] s] ;Dd ub{5g\ eGg] hfGb5f} . ========= cfh eGbf s/La krxQ/ jif{ cufl8 /f0ff zf;gsf] pQ/fw{df d ;fdfGo kl/jf/df kFfr vfndf hlGdPsL x'F / d]/f] gfd ;'eb|f . u/LaLdf hlGdPsL, u/LaLdf g} x'sb{ } u/]sL lyPF, 5 ;ft hgfsf] kl/jf/, yf]/} v]tLkftL, To;sf] pAhfn] aif{ lbg vfg k'Ub}g Yof] . Toltv]/ kx"r F k'¥ofpg ;Sg]x¿ /f0ffhLx¿sf] b/jf/df a:by] . tf}nL wfgsf] rfdnsf] eft k]6e/L vfg kfpFby], dflnsx¿sf] h8f}/Ln] cfFuel/ 5f]Kg kfpFby] . d]/} ufpFsf rfnL; aofnL; jif{sf wg axfb'/ sfsf g]kfn zx/df Ps /f0ffhLsf] b/jf/df 9f]ss ] f] gf]s/L ub{y,] tnan] kl/jf/ kfNby] . afnaRrfx¿ h8f}/L n'uf nufpFby] . d]/f] afsf] lrghfgsf] sf/0fn] afn] pgnfO{ / dnfO{ klg b/af/df gf]s/L nufO{ lbg' k¥of] eGg'eP5 . wg sfsfn] x'G5 d ;f]w/] cfpF5' eGf]/ uP . pgL 5 lbg kl5 km]l/ ufpmF cfP / afnfO{ e]6L n 5f]/L k7fpg' ef]ln laxfg} hfg] eg] . afn] klg Ps hf]/ n'uf kf]sf] kfl/lbP clg d afx| jif{sLnfO{ wg sfsfsf] lhDdf nufP . d cfkm" hGd]sf] 7fpF ufpF 3/ af cfdf ;fyL;+uLnfO{ 5f]8L k]6el/ vfg kfOg], zx/df b/af/df a:g kfOg] slt dHhf elg /dfpg yfn]F . s]6fs]6L g lyPF . Toltv]/ t d]/f] ufpF 7fpF cg';f/ lax] ug]{ pd]/ e} ;s]sf] lyof] . clxn]sf] h:tf] aL; afO{; pd]/ x'bF f klg aRr} 5, ;fg} 5 eGg] ;do lyPg Tof] . d b/af/df a:g kfpg] ePF elg ;f/} v'zL lyPF . laxfg} sfsf;Fu} nfu]+ zx/lt/ . ag]kf cfOk'Ubf emdSs ;fFem k¥of] . wg sfsfsf cfkmGt sxfF af; al;of] . clxn] h:tf] dflg; eGbf uf8L w]/} b]lvg] ;do lyPg Tof] . af; a;]sf] 7fpFmdf vfg klg lbP ds}sf] l98f] / /fof]sf] ;fu . lbgel/ lx+8s ] f] ef]sf] k]6 Tof] vfg] s'/f cd[tt'No eof] . /ftL e';S' s} lgbfOof] . laxfg} rf/ ah] sfsfn] p7fP clg lx+8 lx+8 eg], h¥ofs h'?Ss p7]/ cfFvf ldRb} sfsf elthL lx+8o\ f}+ . ;fFuf, glng rf]s, efbufpF, sf]6Z] j/ x'bF } b/af/ k'luof] . sfsfn] dnfO{ 9f]sd} f /fv]/ leq uP / km]l/ lng cfP . sfsfsf] ;fydf cfPsL Ps k}t+ L; rfnL; aif{sL dlxnfn] dnfO{ tnb]lv dfly;Dd ;// x]l/g\ / d':s'/fpFb} elgg\ s]6L /fd|L /lx5, /flv b], :ofaf;\ . of] s]6Lsf] tna dxLgfsf] kfFr ¿k}ofF eof] . Tof] ;'g/] d klg b+u k/]+ . dnfO{ d}ofF ;fx]asf] ;';f/] agfpg'k5{ tfnLd lbg' k5{ elgof], d klg b+u k/]+ . a; p7sf t/Lsf, af]Ng] t/Lsf, lx+88'nsf t/LsfnfO{ tfnLd eGbf /x]5g\ . w]/} jif{ b/af/df sfd u/]sf 7"nf 7"nf ;';f/]x¿n] o:tf] tfnLd lbFbf /x]5g\ . d klg l;Sb} jb}{ d}ofF ;fx]a;Fu ghLs x'bF } uPF . d}ofF ;fx]a;+u ef]h et]/, gftfuf]tf sxfF e]63f6, k"hf ;df/f]x cflbdf hfg yfn]+ . d klg /fd|L t 5Fb} lyPF, cfsif{s klg aGb} uPF . d]/f] lszf]/Lkg / ;'Gb/tf b]v/] nf]eL e|d/fx¿ d]/f kl5 klg nfUg yfn]sf] k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 29


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cfef; kfpg yfn]F . d}ofF ;fx]asL ;';f/] d cln v'n/] s'/f ug]{ e};s]sL lyPF . d}ofF ;fx]a s} cfkmGtn] d dfly luWb] gh/ uf8]sf] / dnfO{ k5\ofpg yfn]sf] s'/f d}ofF ;fx]anfO{ laGtL u/]+ . d}ofF ;fx]an] r'k r'k elgaS:of] . o:t} o:t} x'Fb} Ps lbg d}ofF;fx]a dfq aflx/ ;af/L ePsf] lyof], Tof] d]/f] kl5 nfUg] d ePsf] 7fpFmdf cfof] / eGof]–d}ofF ;fx]an] af]nfO{ aS;]sf] 5 lx+8 Û d klg cf1fsf/L aGb} p:fsf] kl5 nfu]+ . p;n] dnfO{ df]6/df nUof] t/ cfˆgf] 3/df sf]7fdf /fVof] . 3/ ;'g;fg nfUbYof] . 3/df To; ;dodf sf]xL lyPg . p Psl5gdf cfof] / dnfO{ kmsfpg yfNof], cg]s k|nf]eg b]vfof] . d klg 7"n} aGg] ePF elg p:fsf] Ozf/fdf cfˆgf] of}jg s'df/LTj p;nfO{ ;'Dk]+ . ca p d}ofF;fx]a;Fu e]6\g] lgxF'df dnfO{ e]6\g cfpg yfNof] . s;}nfO{ s]xL egf}+ eg] r'k r'k eGbYof] d 8/fP/ r'k nfUby]+ . slxn] b/af/af6 lgsflnlbg] wDsL klg lbGYof] . p:fsf] Ozf/fdf gfRg yfn]+, h] eGof] ToxL ub{y]+ . o:t}df d]/f] dfl;s wd{ aGb eof] . d 8/ / qf;n] cfsfzaf6 v;]+em}+ ePF . p;nfO{ eg]+, p;n] s;/L s] tfnd]n ldnfo]f s'lGg Ps lbg Ps k}lt; rfnL; jif{sf] cwa}+;] k'?ifnfO{ lnP/ cfof] / dnfO{ eGof] n ca t]/f] nf]Ug] oxL xf], tFnfO{ lhpg] tLg /f]kgL hUuf ldnfOlbPsf] 5' o;};Fu 3/af/ ul/ a;\ . clg d]/f] nQf sk8f u/ uxgfsf] ;fdfGo Joj:Yff u/]/ labf ul/ k7fof] . d ux|'+uf] dg ln+b} d]/f] ;kgfsf] dxn rsgfr"/ ePsf] eTs]sf] x[bo lnP/ p;n] NofPsf] k'?ifsf] kl5 nfu]/ uPF . gf} dxLgfdf Ps 5f]/LnfO{ hGd lbPF . s'7fpmFdf a:g' k/]sf]n] 5f]/L klg kfFr aif{d} x}hfsf] dxfdf/Ldf d/L, p eGbf cufl8 g} gfdsf] nf]Ug] dl/ ;s]sf] lyof] . cfh d PSnL 5', u/LaLn] p;a]nf b/af/ k;]+ hjfgL d} of}g lkkf;'sf] v]nf}gf ag]+ . ;Qf / pgsf cf;]kf;]sf zlQmsf] kxF'rn] s'g} ufpFmdf a:g afWo ePF . clxn] of] j[4 z/L/ lnP/ o;nfO{ lj>fd lbg b'lgofFsf] b'Mv bb{ ;'g]/ tL gfgL ;'g}gfsf] xTofsf08 ;'g]/ d Ps ;f]rdf k'u]sL 5' . cfh ef}ltstfdf t ;a}lt/ ;lhnf] ePsf] 5 . t/ of] ;Qf / ;Qf;+u glhlsPsfsf] Jojxf/ eg] lg/+s'z /f0fftGqeGbf klg lgb{oL eP5 . Tof] ;dodf sDtLdf dfl/ t xfNb}gy] afFRg lbGy] dfg'{ 7"nf] ck/fw 7fGby]. afFr]/ b'lgofF x]g]{ cj;/ lbGy] . lgod sfg"g d'v} lyof] . t/ cfh d ;'Gb} 5' sof}+ dxLgf e} ;Sof] / ck/fwL kQf nfu]sf] 5}g . k|s/0f, 36gf ljj/0f cnu cnu cfO/x]sf 5g\ /] . t/ ck/fwL, anfTsf/L clxn];Dd kQf nfu]sf] 5}g /] < Tof] ck/fwL s] k|x/LnfO{ yfxf 5}g < k|zf;gnfO{ yfxf 5}g < nf]stGq u0ftGq cfPsf] 5 s] g]tf / pgsf cf;]kf;]nfO{ dfq xf] < ;fwf/0f hgtfnfO{ slxn] cfpF5 < aL;f}+ xhf/ dflg;n] cfˆgf] Hofgsf] aln lbP/ NofPsf] of] u0ftGq, hgclwsf/, hg;'/Iff s:tf] t< 30 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


co m

x]/ t 5f]/Lx¿, dnfO{ t of] kl/l:yltn] ;f]Rg afWo agfof] ls d]/L 5f]/L afFr]sL eP d]/f gfltgLx¿ klg o;}ul/ dfl/Gy] xf]nfg\ . ca ;do cfPsf] 5, x/]s gf/Ln] o:tf ck/fwLnfO{ e]6] To:fsf] xTof u/] klg x'G5 rfx] Tof] cfˆg} sf]vaf6 hGd]sf] 5f]/f g} lsg gxf];\ . t/ lj8Dagf cfkmGt, /fHo, k|x/L, k|zf;gn] cfˆgfnfO{ n'sfP/ /fVbf /x]5g\ . rfnL; jif{ cl3 klg g]kfnsf gldtf ;'lgtf xTofsf08 ePsf] lyof] . pgLx¿n] / pgLx¿sf kl/jf/n] Gofo kfPgg\ . pgLx¿sf a'jf :jo+ pRr kb:y sd{rf/L lyP . Tolt a]nfsf ck/fwL klg ;Qfsf ghLssf lyP . To;}n] x]/, hlt hgfn] of] k|s/0f ;'g]sf 5f}+ ;a} hfu[t xf]pm, cfˆgf 5f]/L gfltgL kgfltgL ;[li6sf d"nnfO{ /Iff ug{ h'/d'/fP/ p7, gf/L cl:dtfsfnflu sl6aWb xf]pm eGb} la:tf/} cfˆgf] af6f] nflug\ .

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

(*$$)%#^#$ à/fgLkf6L, hgsk'/wfd

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 31


ljkL lrGtg / xfd|f] ;dfhjfb Û /fdxl/ kf}8\ofn

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

jLkL sf]O/fnfsf] hGd hoGtL ;df/f]x . dfG5]x¿sf] vrfvr eL8 . eJo sfo{qmd . æjLkL sf]O/fnf o; o'usf dxfg /fhgLlt1 x'g'x'GYof] . /fhgLlt / ;flxTosf b'O{ ljzfn / leGg w|'jsf plQs} ;zQm gIfq x'g'x'GYof] . jLkLsf egfOx¿, /fhgLltdf pxfFsf dfGotfx¿ cfh xfdLn] ;Demg] lbg xf]Ù dgg ug{' kg]{ lbg xf] . 7"nf] xf]Og c;n aGg] pxfFsf] sfnhoL egfO o'u ;fGble{s 5 . /fli6«o d]nldnfk cfhsf] lau|Fbf] /fhgLlts ljZjf;, cfk;L cljZjf; / PsfTds ;f]rn] cfqmfGt xfd|f] jt{dfg ;dfhdf, xfdLn] jLkL ljrf/, lrGtgnfO{ cfˆgf hLjgdf /fhgLltsf xfd|f Jojxf/df ptfg{ ;Sg' g} ;fFrf] cy{df jLkL k|ltsf] ;Ddfg xf] .Æ g]tfsf] rfs/Ldf tfnLsf k/f{ 5'6] . ;L6L klg ahfOof]Ù æSof dL7f] efif0f Û Sof pFrf] JolQmTj ====== ÛÆ ev{/} ;/sf/df k'us ] f ltgsf dxfg g]tfx¿n] ltgsf sfof{no, dGqfnox¿df jLkLsf kmf]6fx¿ em'08fP . jLkL eGg' x'GYof]Ù æ/fli6«o of]hgf cfof]udf Pp6f u/La ls;fgsf] kmf]6f] cjZo em'G8Øfpg' . x/]s ljsf; lgdf{0fsf sfo{qmd th{d' f ubf{ Tof] kmf]6f]n] Pp6f lbzfaf]w ug]{ 5 . dgdf låljwf eP of] b]zsf] Ps d'¶L df6f] p7fP/ ;f]Wg' To;n] h] eG5 ToxL ug{' .Æ ljkL ;Ktfx w'dwfd;Fu ;lsPsf] ef]lnkN6 klqsfx¿df ;dfrf/sf af9L cfP– –cfon lgudsf] hUuf v/Lbdf c/af}+sf] 3f]6fnf –krf; nfv a'emfP/ cfPsf lhPdsf] dgk/LÚ –e|i6frf/Ln] r'gfj n8\g kfpg' kg]{ dfu –d]l8sn dflkmofnfO{ d]o/sf] l6s6 –cbfntåf/f v'+vf/ e|i6frf/LnfO{ ;kmfO –lah'nL dGqLn] hfFbf hfFb} g]kfnsf] kfgL hgtfsf] nufgL eg]/ b]zsf] Pp6f uf}/j dflgPsf] 7"nf] lah'nL kl/of]hgf sf}8Lsf] efpdf a'emfP Û b]z oltv]/ jLkL lrGtgdf 8'la/x]sf] a]nf d]/f dgdf o:tf k|Zgx¿ Pp6f hl6n lh1f;f ag]/ 3'ld/x]sf 5\g . s] xfd|f] k|hftGq, ;dfhjfb, hgjfb, u0ftGqsf] of] nfdf] n8fO{+ log} ;dfrf/sf x]8 nfOg b]Vgsf nflu lyP t < rhpoudyal@gmail.com

à;+o'Qm clw/fHo a]nfot 32 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


lgb|f gj/fh l/hfn

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;fljqLsf] cfFvf 38Ldf k‍¥of] . laxfgsf] cf7 ah]sf] ;"rgf lbO/x]sf] lyof] Tof] . t/ ;Tojfg p7]sf lyPgg\ . ;Ldf ldlrPsf] hfgsf/L u/fO/x]sf] lyof] ;do . csdSs aGof] dgdl:ts . ælsg xf]nf t < Æ dgdf k|Zgx¿ pAh] . ;flasdf 5 ah] p7\g] pgL ljut s]xL ;do b]lv rf/} ah] p7\g yfn]sf lyP . 5 ah] b]lv t e]6\3f6d} Jo:t /xGy] . cfh olta]nf klg p7]sf lyPgg\ . la/fdL k/]sf] s'g} hfgsf/L 5}g . tLg 306f cufl8;Dd ;Fu} lyP . b]z aGbfaGbLdf k/] klg laxfg}b]lv 3/df cg]sf}F dflg; e]63f6sf nflu cfpFy] . pgL klg hfGy] . kms{g] lglZrt ;do xF'b}gYof] . pgsf] b}lgsLdf ltgnfO{ vf;} rf;f] klg nfUb}gYof] . aL; jif{sf] hLjg ofqfdf o:tf w]/} ptf/ r9fj b]v]sL / ef]u]sL lyOg\ . cfh lxhf] cl:tem} x"nsf x"n dflg;x¿ e]6\g cfPsf klg 5}gg\ . klt klg lglZrGt efjdf ;'lt/x]sf 5g\ . cf]5\ofgd} lrof lkpg] :jefjsf pgnfO{ ;fljqLn] NofPsf] tLg sk lrof ;]nfO{ ;s]sf] x]Ssf ;d]t 5}g . 5Ss kl/g\ t/ klg p7fpg] ;fx; ug{ ;lsgg\ . laxfg bz ah] vfgf vfFb} ubf{ clnslt cK7]/f] dfGb} lh1f;f /flvg\ . klxn] t af]n]gg\ ,d';'Ss xfF;] dfq . ltgn] k'gMlh1f;f /fVb} elgg\ ætkfO{+ Tolt cfgGb dfg]/ ;'t]sf] d}n] slxNo} b]v]sL lyOgF . ;w}F tgfjdf b]lvg' x'GYof] . v'nf /fhgLltdf cfPkl5 tgfj cem a9]sf] d]/f] cg'dfg 5 . t/ cfh /ftL t lgb|fdf xfF:t} klg x'g'x'GYof] .Æ ælxhf] b]lv d]/f] nflu klg Joj:yf eP5 Sof Û ltdL efUodfgL /lx5f}Æ xftsf] ufF; xftd} 6Ss /f]s/] ;Tojfgn] d':s'/fpFb} eg] . ltgn] klxn] t s'/f] a'lemgg\ . Ps6sn] kltnfO{ x]l//lxg\ dfq . cxF s]xL af]lngg\ . s'/f] oltd} cl8of] . b'j}hgf cufl8 a9]gg\ . klt aflx/ lg:s] . lbpF;f] 3/df klqsf cfof] . æcWoIfnfO{ s';L{sf] Joj:yfÆ Aofg/ Go"h lyof] . To;kl5 ltgn] la:tf/} ;Tojfgsf] lgb|f / xfF;f]sf] /x:o a'lemg\ . nabapragyapan@gmail.com

à:jfledfga:tL, af/f k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 33


/Stbfg b]jf clwsf/L

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

6f]n ;'wf/ ;ldltåf/f 6f]ndf ljljw ultljlw eO/xGYof] . ;f] ;ldltn] /Stbfg sfo{s|d cfof]hgf u/]sf] lyof] . sfo{s|dnfO{ ;kmn agfpg' lyof] . ev{/} lgo'St j8f k|d'vnfO{ k|d'v cltlysf] ¿kdf af]nfOof]] . /Stbfg cl3 cfˆgf] egfO{ /fVb} j8fWoIfn] eg] æof] 6f]n;'wf/ ;ldltnfO{ cfjZos k/]sf] ;/;xof]u ug{ j8f;ldlt ;w}+ tTk/ /xg]5 . tkfO{+x¿n] dnfO{ dfof u/]/ o; jf8{sf] lhDd]jf/L lbg'ePsf] 5 . of] s'/f d slxn] e'lNbg . cfGbf]ngsf a]nf slt vl6of] eGg] ;fWo 5}g . 6f]n k|ultsf nflu d klxn]b]lvg} OR5's / hfu¿s 5' . of] 7fpFsf nflu d}n] w]/} k;Lgf aufPsf] 5' . k/]sf v08df tkfO{+x¿sf nflu /ut klg aufpg ;S5' .Æ j8fWoIfsf] dGtJo ;lsof] . d"n sfo{s|d z'¿ eof] . :yfgLo ljsf;sf nflu /ut k;Lg} aufOlbg] o:tf sd{7 j8fWoIf;Fu sfo{s|d ;+of]hsn] ljgd| cg'/f]w u/] æ ;/ cfhsf] /Stbfg sfo{s|dsf] z'¿jft xh"/af6} u/f}+ g, o;f] ubf{ /Stbftfx¿df klg pT;fx ylkG5Æ . æP ====, ;fx|} /fd|f] s'/f ug{'ef] t/ cfh rflx+F dfkm ug{" x} . oxfFaf6 cfkm}+n] uf8L xfFs]/ ;kl/jf/ gu/sf]6 hfg] tof/Ldf cfPsf] 5' . /Stbfg u/]kl5 l/ª6f nfUg ;S5 . dnfO{ cf/fd ug{] klg km';{b g} 5}g . km]l/ csf{] k6snfO{ kSsf To;}n] ;/L x}, clxn]nfO{ hfG5' .Æ àlj/f6gu/

jL/u~hdf kfOGf] 7fpF

lemu' ;dfrf/ ;]G6/

dfO{:yfg a's :6n

dfO{:yfg, jL/u~h

dfO{:yfg, jL/u~h

-gf/fo0fdfg sfdf{rfo{_

-;'/]z hf]zL_

oxfF cGo ljleGg kq–klqsf tyf k':tsx¿ klg pknAw 5g\ .

34 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


u'g >L/fd /fO{

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

…h]7f, xfd|L lngfsf] d'6'sf] eNe km]g'{kg]{ eof] . xfdLn] lrg]sf sf]xL 5}gg\ . ltdL ;fydf lxFl8b]pm . xfdLnfO{ klg ;xf/f x'G5 .Ú dfOnLn] cg'gosf] efiff k|of]u ul/g\ . h]7fn] gfOF eGg ;s]g . pm pgLx¿;Fu} zx/ uO{ lg/Gt/ ¿kdf sfddf vl6/Xof] . 3/af6 >LdtLn] aRrf la/fd ePsf] va/ lbOg\ . …Totf afa"nfO{ pkrf/ ub}{ u/ . otf la/fdL ;f/f] ePsf]n] d cfpg kfpFlbg .Ú p;n] kmf]gd} >LdtLnfO{ ;Demfof] . lgs} bf}8w"kkl5 lngf 7Ls eOg\ . pkrf/kl5 pgsf] ljjfx zx/d} eof] . pgL zx/d} /Dg yflng\ . b'O{ jif{kl5 pm sfd ljz]ifn] zx/ uof] . zx/ hfFbf sfdsf] bf}8w"kn] aLdf/ eof] . ;f/f dflg; p;nfO{ x]g{ cfP . lngfnfO{ gb]v]kl5 p;n] kmf]g u¥of] . kmf]g p7fpg] k'?ifn] Psl5g x} eg]/ kmf]g xf]N8df /fVb} eg]sf] ;'lgof], …ltd|f] dfOtLsf] ufpFsf] h]7f /] ÛÚ p;n] kmf]g sfgd} nufO/x]sf] lyof] . Psl5gdf p;n] kmf]gdf s]xL 6f9faf6 cfPsf] lngfsf] cfjfh ;'Gof], …5}g eGb]pm cfh . sxfFsxfFsf dflg; cfpF5g\ Û ufpF3/sf] dflg; eg]kl5 dnfO{ lbSs nfU5 ÛÚ shreeramrai078@gmail.com

à l;h{gfs'~h, vf]6fª

;lxt c¿ ;flxlTos klqsf, ljljw ljifosf kf7\o ;fdu|L Pj+ :6]zg/L ;fdfgx¿sf lglDt xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ Û

kf7Ø ;fdu|L k;n -k|f]= sdn ;'j]bL_ hfd] dfs]{6, /Tgkfs{, sf7df8f}+ k;n gDa/ !*, kmf]gM $@$#!%)

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 35


n]v–lgjGw–;dLIff

s]n] w"ldn kfb{}5 Tof] xflb{stf < 8f= uf]ljGb/fh e§/fO{

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

otf b'O{ dxLgf k'Uof] …ns8fpgÚ eGg] zAbn] of] b]zleq k|j]z u/]kZrft\ dxfJoflw rn]sf] 5 . a+ufnsf] vf8Laf6 p7]/ lxdfno kj{tlt/ p8]sf] ;d'b|L cfFwL em}F . hfkfgsf] cfsfz 5'Fb} tn a:t} ug{] ;'gfdL em}F . of] dxfJoflwsf]tf ljZjn] g} ;fdgf ub{}5g\ . cfhsf] ldlt ;Dddf e"6fg, lkmhL, gfldlaof, ;'l/gfd h:tf @! b]z afFsL /x]5g\ . hxfF cfh;Dd o; sf/0fn] d[To' k;]sf] 5}g t/ o;n] g5f]Psf] s'g} b]z afFsL b]lvGg . o:tf] ljZjcfFwL rn]sf] a]nf g]kfn klg lrlGtt, lgs} lrlGtt 5 sf/0f pQ/sf] l5d]sLn] of] si6 ef]lu;s]sf 5g\ . ToxfFsf rf/ xhf/ gful/sn] alnbfg r9fP, Psnfv hlt la/fdL k/] . cd]l/sfsf] t'ngfdf of] gu0o xf] t} klg cd]l/sf s]xL geP h;/L lxF8\b} 5 lsg xf] Û of] cfZro{ 5— /fhgLlts zlQmn] g} Tof] b]zsf zf;snfO{ klg zlQm k|fKt x'g] /x]5 Sof/ . o;/L Tof] dxfJoflwn] g6]/s ] f] b]vfpFbf p;df cx+sf/, cledfg r9\5 Sof/, c¿nfO{ x]Kg] k|/] 0ff k|fKt x'G5 xf]nf . dxfg\ ef/tsf zf;s g/]Gb| df]bLn] g]kfnk|lt 3[0ff / å]if k|s6 u/]sf] b]zjf;LnfO{ rf]6 nfUg] u/LwDSofPsf] bf];f| ] k6s eof] . cl3Nnf] k6s xfdL cToGt} 8/nfUbf] ;+s6af6 afFRof}F . otf e"sDkn] cf7 xhf/ gful/s xtfxt eP, kfFr nfv 3/ elTsP . kz'wg / c¿ gf]S;fgLsf] csNkgLo ljj/0f 5. /fi6« eon] ubf{ la/fdL eP/ n8\of], slxNo} gp7\g] h:tf] u/L . To:tf] a]n ] fdf g/]Gb| df]bLn] gfsfaGbL ul/lbP, lagfsf/0f lagfts{, 5 dxLgf;Dd xfdLn] vKof}F . Tof] kL8f la;{g g;lsg] l:yltsf] 5 . otf k|fs[lts k|sf]k To:tf], cflw dflg; cf>o:yndf 5g\ . lah'nLsf3/ elTsP, tf/ r'Fl8P, kf]n 9n] kfgLsf ;KnfO{ To:t} eP, dlGb/, u'Daf, b/af/ kf6L w/x/f ;a} Wj:t eP To:tf] a]nfdf lagfsf/0f pgn] gfsfaGbL u/]/ cfˆgf] jL/tf k|bz{g u/] . otf cf]nL klg e;{s guNg] / hg;dy{g agfPsf g]tf k|wfgdGqL lyP . To;f] t pgsf] af]nLdf s'g} ;Totf x'Fb}g eGg] s'/f b]zn] a'em]sf] lyPg . pgL Ps kmG6'; / ukmf8L dfq x'g\ eGg] s'/f a'‰g] lbg cfPsf] lyPg . To;}n] Tof] ;+s6df d xjfOhxfhaf6 eP klg t]ndufpF5' / 36 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

b]z rnfpF5' eGg] k|wfgdGqLsf] 9f9; kfP/ kmf];|f] jfrf ;'g]kl5 hgtf hltklg b'Mv vKg tof/ eP . c¿ ;fdu|L vfBfGg, lgdf{0fsf dfn / s]s] aGb ug{] x'g\ eGg] eof] . slt aGb klg eP, vfln s'lxg] ;AhL t/sf/L kmnkm"n dfq ef/taf6 cfO/x] . pgn] of] /fi6«nfO{ slt;Dd x]Kg, wDSofpg ;lsG5 eGg] s'/f k/LIf0f ug{ rfxGy] . b'Mv cefj u/LaL vfFb} cfPsf] hflt :jfledfgL k'vf{x¿n] k|f0f ck{]/ hf]ufPsf] hflt g]kfnLdf :jfledfg slxNo} sd 5}g . vfg nufpg kfPgg\, 3'F8f 6]Sg];Dd ;xf/f kfPgg\ To;}a]nf ;a} gfsfaf6 cGt/f{li6«o prfOsf sfnfahf/ s]Gb| v'n] . rf]/af6f] sf6]/ cfPsf g"gt]n dw]zdf ;j{q pknAw lyof] . kxf8 ;f/f sf6]/ lxdfnsf] tNnf]5]p;Dd k'Uof] . ef/tn] lgof{t s/ p7fpg kfPg, g]kfnn] cfoft s/ p7fpg k/]g . c/afF} c/a gf]S;fg eof] b'j}lt/ t/ Tof] Joy{ uPg . Tof] b'j}lt/sf eG;f/ sd{rf/Ln] uf]hLdf nufP—tnsf lkpgb]lv xflsd, 8fO/]S6/, dGqL;Dd k'¥ofP . v'nf l;dfgf x'g] b]zn], gfsfaGbLsf] gf6s v]Nbf To;af6 pTkGg x'g] kl/0ffd tL lbgdf ef]luof] . ;fdfg cfO/x], uO/x] . b'O{ jif{ lsGg] ;fdfg 5 dxLgfdf 8+u'/ nfu] . To:tf]nfO{ ljz]if efiffdf …Koflgs afOËÚ elgg] /x]5, cflQP/ lsGg] y'kfg{] n'sfpg] :jefj / k|lqmof . pkef]Qmfn] klg ;Stf] u/] t/ Jofkf/Ln] cfˆgf] ;Dk"0f{ zlQm nufP . of] gfsfaGbL Joy{sf] lyof] . d"v{tfn] ;~rflnt df]bLsf] zlQmk|bz{g afx]s cyf{]s s]xL lyPg . Pp6f xfQL cfsf/sf] b]zn] ;;fgf] afv|fsf] kf7f] hqfnfO{ lsg wDSofpg' kYof{] t/ g]kfnLn] vk] . ljjztfn] vk], vKg] zlQmeP/ vk], /fi6«k|]dn] vk] . tL lbgsf] c;Xo si6nfO{ 5'Fb} df]bLsf] w'Tof{OF / d"v{tfnfO{ 5'Fb} w]/} s'/f n]lvP . d]/f] klg Ps lgaGw 5flkPsf]5 ag]kfaf6 k|sflzt hgdtdf! . cfh kfFr jif{kl5 csf{] lgaGw n]Vg a;]sf] 5'— h]7 ( ut]sf] /ftdf lsgeg] lxhf];Dddf g]kfn ef/tsf] ;Ldf ljjfbn] lgs} pu|¿k lnO;s]sf] 5 . b'O{ lbg cl3 cf]nL ;/sf/n] klg cfF6 u/]/ lnlDkofw'/fsf] r'Rrf] ;d]t ePsf] gS;f ;fj{hlgs u¥of] . To;sf] otfaf6 ;dy{geof] . Tof] :jfefljs lyof] . olt ePkl5 cGt/f{li6«o hut\n] yfxf kfPkl5 ca Tof] xfd|f] bfaLsf] k|df0f k'Uof] eGg] g]kfnsf] dgf]lj1fg lyof] . xfdL To:tf] dfGb}gf}F— jl/kl/sf e"6fg adf{, aËnfb]z unfof+}, >LnÍf unfof+}, kfls:tfg uln/x]s} 5 eGg] df]bLsf] efiff k/f]If lyof] . lxhf] Pp6f sf6{"g 5flkof]—Ol08ofn] g]kfnsf] gS;f dfg]g, g]kfnn] Ol08ofsf] gS;f dfg]g, b'j} b]z a/fa/ eof}F eGg] . Toqf] /fi6« != gfsfaGbLsf] k|z+;fdf ;dlk{t s]xL zAb /rgf ldlt @% c;f]h @)&@

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 37


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

eP/ ljZjsf] dxfzlQm eP/ z/d tf gx'g] /x]5 . rLgn] To;} ub{}5, ef/tn] To;} . c;n l5d]sL eG5f}F, pgLx¿sf b'isd{af/] af]Ng g;Sg] xfdL pgLx¿sf] ldqtf / lzi6tfsf] pRr ;Ddfg ubf{ub{} cfkm}FnfO{ lgln;s]kl5 s/fO/xG5f}F u'xf/ Û u'xf/ Û ;'Gg] sf]xL gxf]nf h:tf] 5 . of] b]z} kf] r'F8]/ efu nufP/ vfg] x'g\ ls < df]bLsf] dgdf /fIf; k;]sf] a]nf 5 . d]/f dgdf Pp6f k|Zg p7\5 . xfdL s/fO/x]sf, ot} ldRof} pt} ldRof} elg/x]sf 5f}+ hgtfn] ;'Gb}gg\ Tof] < To;f] t s]xL lbg cl3 P;8L d'gL / ;'a|dGod\ :jfdLn] k|i6} af]n]— ef/tn] cGofo ub{}5 eg] t/ ef/tsf sd{df cGofo b]v]/ To;sf] lj/f]wdf nx/ p7\g' kg]{ xf]Og < k|To]s b]zdf ;Qfwf/Lsf] d"v{tfnfO{ Tof] b]zsf gful/sn] p;sf] ;f}o{ / jL/tf dfGb5g\, of] unt afgL xf], of] cGofosf] dfu{ xf] eGg]tkm{ ljZn]if0f ug{ ;St}gg\ t/ /fi6« eg]kl5 ;a} ;a} alnbfg lbg tTk/ x'Fbf /x]5g\ . ;+j]ufTds, Åbo 5'g], efjgfk"0f{ /fi6« uLtx¿ ufpg yfN5g\ . dfG5]sf] JolQmut hLjgeGbf cfˆgf] ;DklQ ;'/Iff eGbf /fli6«o efj dft[e"ld k|]d Hofb} ulx/f] x'Fbf] /x]5 . g]kfnL hfltn] Oltxf;el/ n8]/ ljho k|fKt u/]sf ptf pQ/rLg;Fusf, ef]6sf n8fOFsf Oltxf; 5g\ g]kfn ef]6 o'4 clGtd k6s h+uaxfb'/ /f0ffn] u/]sf n8fOFsf] s'/f . g]kfn b]z arfpg u/]s} ;+3if{ sqf]5— cfª l;l/Ë x'G5 . ptf klZrd ;tnh lsgf/, blIf0f u+uft6 otf k"j{df l6:6f kfl/ a+ufn;Ddsf] n8fOF klZrddf sfFu8f kfl/ ;tnh lsgf/;Dd clg eof] ;'uf}nL ;GwL vKof] To;sf] rf]6 . To;sf] b'ik|efj /fli6«o ;flxTod} n]lvPsf] 5 . lxhf] lbgel/ dfwj l3ld/]sf] /fi6«efj Ao"Femfpg] r]tgfsf] uLt af]s]/ km];a's d];]Gh/ s'lb/x]— g]kfnL xfdL /xf}Fnf sxfF g]kfn} g/x] Û ;a}eGbf rf]l6nf] Åbo 5'g] / /fli6«o efj hufpg] t/Lsf oxL xf] . To;nfO{ hf]ufpg] klg ToxL . To;dfly g]kfnL hflt <cfˆgf] / c¿sf] klg b]z l;dfgf /Ifs eP/ lxF8]sf] 5 hxfFklg p;sf] Odfgbf/L / Tofu b]v]/} hut\ 5Ss k/]sf] xf]nf . ef/tdf klg g]kfnL hfltsf] pkl:ylt / cl:tTj ljlrqsf] 5 . ToxfF >d u/L vfg]sf] ;+Vof dfq krf; nfv5 eG5g\, gxf]nf t/ yf]/} 5}g . c¿ ;}Go ;]jfdf 5g\, c¿ g]kfn gkmls{g] pt}sf] gful/s ePsf efiff wd{ klxrfg ;a} kfPsf klg w]/} 5g\ . ef/tdf Pp6} kl/efiffn] ptfsf] g]kfnL hfltnfO{ lrgfpg g;Sg] l:ylt 5 . o;sf ju{ 5g\ / ljefhg 5g\ . slxNo} g]kfn gb]Vg] g]kfnL 5g\ . g]kfn ef/t cgf}krfl/s k/Dk/fn], k|]dn] / ;demfbf/Ln] rn]sf ;+:s[lt x'g\ . 38 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

t/ ha df]bL h:tf rf6'sf/ cfpF5g\, cToGt qm"/ kfzljs zlQmlnPsf g]tfsf] pbo x'G5 Tof] xfd|f] nflu clezfk x'G5 . ToxL /fli6«oefjdf r9]/ dflg;sf] dg lhTg] sfd ub{5g\ . Tof] xfd|f] e"ld eg]kl5 hxfFsf klg dflg; To;sf] nflu k|f0f lbg tTk/ x'G5g\ / pgL zfob ToxL eg]/ ljsNk hlt aGb u/]/ pQ]hgf /f]Kt} 5g\ . a]nfa]nf lel8of] lSnkx¿ cfpF5g\ . tL gSsnL pQ]hs dfq x'g\ t/ of] dgnfO{ lh:SofO/xFbf klg lg/Gt/ Wofge+u x'G5 / lrGtf k:t} hfG5 . sf]xL g]kfn ef/t o'4 x'g], sf]xL ef/tLo uf]vf{nL ;]gf otf nfUg], sf]xL ef/tn] gfsfaGbL ug{], sf]xL u|]6/ g]kfn hf]8\g' kg{], ;tnhb]lv l6i6f;Dd g]kfnd} ufEg'kg{] o:tf s'/f p7fpF5g\ . tL k|To]s lg/fwf/ 5g\ . xNnf x'g\ . s]jn pQ]hs ljikmf]6s dfq x'g\ . Pp6f d"v{ zf;sn] ubf{ ef/t g]kfn ;DaGw lr/f kfb{} hfg] kf] xf]ls eGg] klg nfU5 . dg t/+lut x'G5 . lrlGtt x'G5 . ef/t clh+u/ h:tf] 5 . ;f/f ;DkGg 5 . kl/k"0f{ 5 . slt gful/snfO{ g]kfnsf] cjl:ylt klg yfxf gxf]nf t/ g]kfn ef/tn] 5Øf:; 5'gf;fy l;l/+u x'G5 ;+j]lbt x'G5 . xfd|f g]kfnL hflt 5g\ ;+;f/df hxfF k'u]klg cfˆg} b]zsf] e"uf]n / ;+:s[lt;Dem]/ ;Dj]lbt x'G5g\ . ef/td} :yfgLo ePsf ToxLFsf g]kfnLnfO{ klg dgdf 9'Ss 5}g . k'vf{sf] /ut ;Dem]sf 5g\ af/Daf/ . To;sf] d"NofÍg xf]nf eG7fG5g\ . t/ klxrfgsf] n8fOF ;bf g} rln/xg] /x]5 eGg] nfU5 . ev{/}dfq l;lSsdsf kL ch{'gn] d]/f] Pp6f sljtf ;'g]/ k|ltlqmof n]v]— d'n'ssf b'j{n zf;sx¿sf] kl/0flt xf] o:tf] x'g'df Hofgsf] aLpjLhg ;g\ !(!^ df g} /f]lkPsf] xf] . xh"/sf] d'n'sk|ltsf] elQmsf] ;Ddfg ub{5'. t/ ;'uf}nL ;lGwsf] crfgf]df k/]/ kf]lvPsf ;Gtfgx¿ cem;Dd cfˆgf] hftLo / /fli6«o lrgf/Lsf vf]hLdf 5g\ . cgdf]nsf df6f]df lj:dosf lrGx ;/x plePsf 5f}F . pTs[i6 /rgfsf] lglDt xh"/df wGojfb d+un xf];\ k|0ffd . of] @* j}zfvdf d}n] km];a'sdf /fv]sf] d'6'd} nfUg ;S5 zLif{s sljtfsf] k|ltlqmof lyof] . g]kfnL hflt ;j{q g} rf]6 lnP/ rx¥ofpFb} s'b]sf] 5 . c¿sf] zflGtsf] nflu hLjg ck{0f ug{] hflt cfkm" lgTo czflGtsf] cfuf]df 5, clg0f{osf] w/fkdf 5. cl:y/ e} p;sf] dgn] ;bf uLt ufpF5 M pl8 hf}F eg] d kG5L xf]OgF a:g't P n} dg 5}g Û e"6fgaf6 v]b\of], adf{af6 v]b\of], lznfª dl0fk'/ ;j{qaf6} a]nfa]nf v]b\5, 6S6SofPkl5 km]l/ yfS5. of] ;a t df]bLsf] afa' afh]n] ub{} cfPsf] s'/f xf] pgL cem} qm"/ eP/ nfu]sf 5g\ . hxfFsf] g]kfnLnfO{ hf];'s}n] 5f]P klg rf]6 pxL Åbodf nfU5 . Tof] rf]6 d'6' xf]— a[xQ/ k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 39


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

g]kfnL hflt, pxL k'vf{sf ;Gtfg, cfh} p;n] otfsf] agfP/ k]Nb}5, s;}n] g]kfnlt/ b]vfP/ ltd|f] d"n3/ Tof] xf] eGb}5, s;}n] ltd|f] cflh{t e"ld oxL xf] oxLF a; eGb}5 . lbgel/ p;s} v]tfnf u5f{}+, /flt p;s} l;s'jfdf ;'Tg] xf}F . d"n3/ la;{g vf]H5f}F t/ slt ufx|f] ePsf] 5, k':tf}F k':tf . ;fgf] df]lxofgL xsdf p;}sf] xnf] h'jf;Fu s'b]sf 5f}F . a]nfa]nf k"jL{ c;dsf ;|i6fx¿ ;Gb]x k|s6 u5{g\— otf Pgcf/;L ub}}{5 u'? . gg/]l;8]G6 gful/sx¿ lgkmGb} 5 . !(&% eGof] km]l/ s}n] t !(%) b]lv eGb}5 . To;f] eof] eg] t xfd|f y'k|} dfG5] v'l:sG5g\ . o:tf] eodf slxn] slxn]b]lvsf] lrGtfdf 5g\ . of] lxhf] cfh 8fof:kf]/f eGb5g\ u'? Tof] s:tf]nfO{ eG5 < xfdL kf] kg{] xf}+ ls eGg] klg nfU5 . ca !(%) b]lvsf] sfuhkq h'6fpg ;lsPg eg] s] x'G5 < o; hfltsf] ;flxTo ;+:s[lt ToxL cg's"n kl/eflift x'G5 . d}n] eg]sf] 5}g ef/tdf /x]sf ;Dk"0f{ g]kfnL ef/tLo– g]kfnL 8fof:kf]/f x'g\ eg]/ . pgLx¿n] b'Mv dfG5g\ rf]6 dfG5g\ eg]/ . t/ s'/f ToxL g} xf] cS;kmf]8{sf] k|sfzg Unf]an g]kfnLh\@ Tof] n]lv;Sof] . ca To;/L g} x]g{'k5{ / g;g{] l;dfgf nufpg' k5{ . u'F8df a;]sf r/fx¿ lrla{/fO/x]sf, dflyaf6 lrnn] 5f]Kg cfF6]sf b[Zo g} 5g\ xfd|f cfFvfdf ;w}F . 3/df a;f}F ls aflx/ lg:sf}F— g]kfnLhfltnfO{ slxNo} 5}g zflGt / 9'Ss . o;sf] /fli6«otf ;w}F sDkfodfg 5 . ;g\ !*%& sf] l;kfxL ljb|f]xb]lv v's'/Lle/]/ n8], cfkm"x¿ d/]/ pgLx¿nfO{ arfP . of] b]z klg n8]/} hf]ufP . c+u|]hn] lryf]/]/ l;WofPsf], bn]/ bf;x¿sf] uf]7 arfPsf] tLgzo jif{nfO{ To;af6 hf]ufpg g]kfnLn] h]ng]n ;x]— jLkL sf]O/fnf;Fu c¿ slt g]kfnL Tof] :jtGqtf–;+u|fddf k/]— To;sf] csf{] Oltxf; 5. t/ ha :jtGqtf u|x0f u¥of], To;kl5 ef/tn] lrdf]6\g yfNof], lgdf]7\g yfNof], x]Kg d'8\Sofpg yfNof] . of] ;a} ToxfFsf bDeL zf;sn] ub{}5g\, To;sf] r/dl:yltdf k'Ug] df]bL 5g\ . ef/tLo hgtf To:tf 5}gg\ . w]/} jif{ xfdLn] ef/tdf latfof}F— ljBfjfl/lw;Dd . pQ/ k|b]zb]lv x}b/fjfb;Dd . ptf k"jL{ ef/tel/ ;a} :jhg 5g\ . hxfFsf xpg\ ef/tLo hgtfsf] k|]d / :g]x b]Vtf / pgLx¿df ePsf] e|ft[Tjefj, g]kfnL hflt / g]kfn b]zk|ltsf] pRr ;Ddfg b]Vtf dg v'zLn] el/G5 . ef/tdf sxLF hfFbf klg Pp6f cfTdLo lxt}ifLsf] 3/df cltly eP/ k'u]h:tf] cfgGb nfU5 . tL hgtfsf] wd{ / ;+:s[lt k|]d, ;fxro{, ;/ntf, ljkGgtflj?4 n8\g] ;fx; b]v]/ pgLx¿k|lt @=

Global Nepalis Religion, Culture and Community in a New and Old Diaspora —(ed.) David N Gellner and Sondra L Hausner (2018) Oxford University Press.

40 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

>4f hfU5 . dxfsljn] ;Dk"0f{ ef/tjif{nfO{ Pp6f cfWoflTds PsfO dfg]/ o;sf uf}/jdo ctLtsf] uLt ufPsf 5g\ zfs'Gtn dxfsfJodf . lznfªsf efO ;nLn 1jfnLn] hf]8]sf] /Tgx¿sf] dfnfnfO{ d}n] k"jL{o ;Eotf zLif{sdf tLgjif{ nufP/ cg'jfb u/]F . of] e"efusf] ;f+:s[lts ctLtdf ;femf uLt Åbodf ahfpFm eg]/ aHb}5 . xfdLnfO{ a]nfa]nf ef/t e|d0f gu/];Dd kljqtfsf] af]w x'Fb}g, ljzfntfsf] cg'e"lt ldNb}g . ptfsfx¿nfO{ g]kfn gcfP;Dd >4f efj ldNb}g . o:tf] efjsf] aLrdf sL/f wdL/f nfu]/, /fIf;} l5/]/, Wj+z uLt ufpg nfu]sf 5g\ . tL /fdfo0f, dxfef/tn], uLtf / j]bn] hf]l8Psf oL kljq cfof{jt{nfO{ pQ]hs afFb/x¿ k;]/ gª\u|ofpFb} 5g\, lryf]b{}5g\ . cfh laxfg} p7\tf Pp6f uLt 3lGs/x]sf] ;'g]F— lnk'n]s xfd|} xf] sfnfkfgL xfd|} xf], lnlDkofw'/f xfd|} xf] gfnfkfgL xfd}| xf]=== lsg dgdf Joy{} kL/x¿ plDnG5g\ . oxL e"lddf xf] xfd|f j]b k'/f0f /lrPsf . oxL+ xf] xfd|f Clifd'lgn] ufPsf oL pklgifb\ dGqx¿ xfdL ;Fu;Fu} cl3 a9f}F, xfdL b'O{;Fu} cfgGbn] a;f}F b'j} ;Fu;Fu} xfd|f] pT;fx e/f}F xfd|} dgnfO{ ulxl/P/ af]wdf nufcf}F, xfdLaLr sbflk b[li6 q'l6 gxf];\ cf]d zflGt, cf]d zflGt, cf]d zflGt# t/ cfh ltg} Clif d'lgsf ;Gtlt sfFwdf a~r/f] le/]/ s'b]sf 5g\, k/z'/fdsf] ¿k wf/0f u/]/ . cwd{nfO{ xf]Og ;f/f wd{, k|]d, ;b\efj, e|ft[Tj, dfgjtf gi6 ug{] k|0f lnP/ ldqb|f]xL eP/ . xfdL ptfsf] cfzo a'‰b}gf}+ . t/ s;/L csf{sf] cfFug ldr]/ cfˆgf] 3/ hfg] af6f] agfpg] lg0f{o u/] logLx¿n] < Ps dxf;fdGt csf{];Fu ldn]/ cfˆgf] lgbf{]if l5d]sLnfO{ n'6\g] / p;sf] ;DklQ w'Tg] / k/f:t ug{] sd{df nfUg] lg0f{o ug{ ;s] < of] gLrtfsf] v]n b]Vtf xfdLnfO{ c;'/Iffn] 5f]K5, lrGtfn], eon] Ps}rf]l6 9fS5 . ;Eo elgPsf pGgltzLn d'n'sn], ljZjdf zflGt #=

;ª\uR5Wjd\, ;+jbWjd\ ;Djf] dgf+l; hf+gtfd\ ;dfgf] dGq :d[lt ;'dfgL ;dfgd\ dgx Û ;xlrGt\o]t\ ;dfgL jf cfs"6L ;dfgf Åboflg jx . ;dfgdfT;' jf] dfgf] oyf jx ;';fxdlt ===

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 41


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

/ ;'dfu{ b]vfpg' kg{]df if8oGq u/]/ cGofok"j{s n'6\g] sfd u5{g\ eg] xfdL s] ug{ ;sf}Fnf, xfd|f] ljZjf; ;bfsf] nflu ;dfKt x'g]5 . xfn} lrGtf / qmf]wn] 5f]k]sf] lbg d}n] ;fgf sljtf /r]sf] lyPF, km];a'sdf of] 5flkof]— d'6'd} nfUg ;S5 . cfˆgf l5d]sLnfO{ d'8\sL xfGb}, 3f]qmØfpFb}, l5s{] nufpFb} cl3 nfpg] ef/tsf] k|hftGq b]Vtf xfd|f] dgdf s:tf] cf:yf knfpnf, s:tf] ljZjf; < cfh d}n] ctLtsf s[lt k|sfzg x]/]F— b]vfpg Psflaxfg} xl/ efO cfOk'u] . @)^* sf] emfkf lbUbz{gdf lnlDkofw'/fsf] r'Rrf] lg:s]s} /x]5, ev{/ k|sflzt cGt/f{li6«o /]l8of] cfjfhdf g]kfnsf] k|hftflGqs cfGbf]ng zLif{s s[lt x]/]F pxL r'Rr] gS;f 5 . cfˆgf] e"ldsf] ;Ldf c¿af6 k|dfl0ft u/fpg' kg{] lyPg . cfh To;}nfO{ lr/]/ b'O{ ;fF9]n] cfˆgf] dfu{ lgsfn] eGg] ;'Gbf ;f/f g]kfnLnfO{ s:tf] nfU5 < g]kfnLsf] lz/} lgx'/fpg vf]h]sf] nfU5 . ;+;f/el/sf g]kfnL hfltn] o;sf] lrGtf, lgGbf ub{}5 . x] k/d ldq df]bL, ltdL ;bfsf cd/ kfq xf]Ogf}, of] d/0fzLn hLjgdf s'Vofltsf] dfnf gle/ . ltdL of] d"v{tfsf] cfe"if0f km'sfn]/ e'OFdf /fv . ef/t jif{sf dxfg\ g]tf ltdLnfO{ Tof] slxNo} ;'xfpFb}g . ltd|} 5]pdf lrGtf, kL8f / cfgGbn] på]lnt l5d]sLnfO{ x]/ . ( h]7, @)&& (*%!)*!*$$ à;'sd{ 6f]n, sLlt{k'/ sf7df8f}+

k7gLo ;flxlTos klqsfx¿

g]kfnL, cleJolQm, efg', xfd|f] k'?iffy{, bfloTj, lzjk'/L ;Gb]z, zfNdln, hgdt, ;'n]v, zAbfª\s'/, sf}lzsL, z[ª\vnf, gjk|1fkg, cIf/dfu{, hd36, r]tgf ;Gb]z, sNkt?, cfn]vg, gf/L:j/, /h:yn, skg jfg]Zj/, bf]efg, j}hoGtL, zAb;+of]hg, jlgtf, clegj, syflnsf, ;+ud cleofg cflb ;flxlTos klqsfx¿ lgoldt ¿kdf k|sflzt eO/x]sf 5g\ .

42 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


cu|hsf kfOnf k5\ofpFb} lgdf]{xL Jof;

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

d ;'v]{t—b}n]v—;'v]{t—ofqfaf6 kms]{s} lbg syfsf/ Pj+ lgofqfsf/ ldq xl/k|;fb e08f/LhLn] kmf]g ug'{eof] sf7df8f}Faf6 . Tof] ldlt lyof] @)^* ;fn df3 $ ut] . enfs';f/Lkl5 d}n] cg'/f]w u/]F— ældq Û d cr]n ;'v]{tdf 5' . tkfO{F c5fd kms{g] tv{/df xf] eg] s[kof ;'v]{t cfP/ dnfO{ klg ;Fu} tkfO{Fsf] c5fd n}hfgf];\ g x} ÛÆ pxfF To;tfsf c5fd lhNnfsf k|d'v lhNnf clwsf/L x'g'x'GYof] To;}n] d}n] pxfFnfO{ …tkfO{Fsf] c5fdÚ eg]sf] lyPF . d]/f] cg'/f]w pxfFn] ;xif{ :jLsf/ ug'{eof] / lgwf{l/t sfo{qmdcg';f/ pxfF cfk"mnfO{ kfOs kg]{ wgu9Lsf] Kn]gsf] ;f6f] g]kfnu~hsf] Kn]g r9\g'eof] df3 ^ ut] lbpF;f] . ;'v]{tdf s'df/L a}ª\ssf] zfvf k|aGwssf ¿kdf sfo{/t d]/f h]7f 5f]/f z/b pkfWofon] d;Fu} pgsf] clkm;sf] uf8Ldf uP/ pxfFnfO{ g]kfnu~hsf] Po/kf]6{af6 ;'v]{t NofOk'¥ofP . e08f/LhLsf ;fydf c5fd lhNnfsf b'O{ hgf ;f+;b e}/] sfdL / z]/axfb'/ s'Fj/ klg lyP . ef]lnkN6 & ut] laxfg d a;]sf] ynf] jL/]Gb|rf]saf6 b'O{j6f ;/sf/L uf8Ldf afFl8P/ af6f] nfUof}F xfdL . xfdL eGgfn] xl/k|;fb e08f/L, ;'v]{tdf sf]if tyf n]vf lgoGq0f sfof{no k|d'vsf ¿kdf ;]jf/t slj–lgofqfsf/ ldq df]xg rfkfufO{F, ;'v]{tsf /}yfg] lgofqfsf/÷kqsf/ k[YjLaxfb'/ l;+x, d]/L >LdtL jL0ff kf]v/]n, e}/] sfdL / z]/axfb'/ s'Fj/ clg d :jod\ . d}n] :jb]zsf ;f7LeGbf a9L lhNnf rxfl/;s]sf] lyPF / k"j{klZrd /fhdfu{af6 d]rL—dxfsfnL plxNo} l5rf]ln;s]sf] lyPF t/, leqL dfu{af6 gofF gf}nf 7fpFx¿df k'Ug] wf]sf] eg] cw"/} lyof] . To;df klg vf;u/L dWoklZrdL / ;'b"/klZrdL kxf8L e"efusf] . tLdWo] c5fd, 8f]6L, 8F8]nw'/f / a}t8Lsf e"uf]n, k|s[lt / hghLjgl;t ;fIffTsf/ ug]{ pvdf{pnf] wf]sf] dleq s]6f}n] pd]/b]lv g} lyof] . g]kfnL ofqf;flxTosf lzv/k'?if tf/fgfy zdf{sf, …uof] 8f]6L vfof] /f]6LÚ, …;fFk]sf] ;fF3' tg{'cl3Ú, …a}lsgLx¿sf] cfF;'df aU5 aonkf6fÚ,…3g3:ofsf] psfnf] sf6\tfÚ / …s0ff{nLsf] 5fn}5fnÚ oL kfFrj6f lgofqfx¿n] lszf]/sfnd}} ddf To; If]qsf] ofqf ug]{ pTs07f pdfl/lbPsf lyP . o;/L pltj]nfb]lv g} tL 7fpFx¿df k'luxfNg dg k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 43


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

km'?skm'?s / uf]8f h'?sh'?s eP tfklg To;} v'lDrP/ a:g'k/]sf] lyof] ;f9] rf/bzs nfdf] cjlw;Dd . clxn] aNn Tof] ;f}efUo ldNb} lyof] dnfO{ cfTdLo ldqåo xl/k|;fb e08f/L / df]xg rfkfufO{Fsf] ;f}hGoaf6 . cF t, xfdL af6f] nfUof}F / ;dosf] artsf nflu s0ff{nL /fhdfu{lt/ gnfuL ;'v]{taf6 b}n]v hfg] ;f]emf] af6f] ;dft]/ . Ot/fdb]lv qmdzM psflnP/ uf]7LsfF8f, skf;], ;LtfkfOnf, /ftfgfª\nf, /fgLdQf x'Fb} u'/fF;] b]p/fnLeGHofª k'Uof}F . ToxfF lrofvfhf vfP/ cf]/fnf] nfuL ufO{afGg, 3f]8af;, tfnkf]v/L,pkNnf] 8'ª\u]Zj/ x'Fb} tNnf] 8'ª\u]Zj/sf] nf]xf]/] bf]efgdf s0ff{nL /fhdfu{nfO{ cFufnL s0ff{nLsf] lsgf/}lsgf/ k|jfxsf] pN6f] lbzfdf x'OFlsFb} uof}F . /, 7fpF7fpFdf dfcf]jfbLx¿åf/f Wj:t kfl/Psf ef}lts ;+/rgfx¿sf aLeT; cjz]ifx¿ x]/]/ dg s'F8\ofpFb} b}n]vsf] /fsd s0ff{nL k'Uof}F . To;kl5 sflnsf]6, h'Dnflt/ ;f]lemPsf] s0ff{nL /fhdfu{nfO{ ToxLF ljbfOsf] xft xNnfP/ b}n]v lhNnfsf] To;tkm{sf] ;LdfGt a:tL 6'gLau/df lelqof}F . olt j]nf laxfgsf] !!M)) ah]sf] lyof] . ;'v]{tb]lv r9]/ cfPsf uf8Lx¿ ToxLF;Ddsf nflu lyP . xfdL cf]ln{of}F / laxfgsf] ef]hg ToxLF ug]{ lgwf] u/L Pp6f xf]6]nsf] a]Grdf emf]nLt'Daf la;fof}F . e08f/LhLn] ef]hgsf] c8{/ ug{'eof] . xf]6]ndflnsn] cfwf 306fdf tof/ x'g] hfgsf/L u/fP . To; 7fpFdf xfd|f] 5]pd} ndtGg k/]sf] lyof] Pp6f emf]n'ª\u] k'n . d'lGt/ d8fl/Fb} a]luFb} 5n5nfO/x]sf lyP s~rn s0ff{nLsf pQfn 5fnx¿ . kfl/k6\l6 xl/of] kj{tdfnf d':sfO/x]sf] lyof] . ;du|df df]xgLdo lyof] ToxfFsf] e"uf]n / k|s[lt . d}n] ;Ddf]lxt x'Fb} e08f/LhLnfO{ ;f]w]F— ældqj/ Û kfl/sf] Tof] kj{tdfnf s'g lhNnfsf] xf] < b}n]vsf] ls c5fdsf] <Æ pxfFn] eGg''eof]— æ;/ Û kfl/tk{msf] e"efu c5fd xf] .Æ Tof] ;'g]kl5 dnfO{ sltv]/ a's'{;L df/]/ k'ndf dlRrFb} kfl/lsgf/ 5'g k'u"Fh:tf] eof] / pxfFl;t d}n] c5fdsf] w/tLnfO{ tTsfn} r'd]/ cfpg] Jou|tf JoQm u/]F . e08f/LhL / c5fd]nL b'j} ;f+;bx¿åf/f d]/f] cfsfª\ IffnfO{ nufd nufpg vf]lhof] æJof;;/ Û c5fd 6]Sg lsg xtfl/g'ePsf] < ca vfglkgkl5 t xfdL k]m/Laf6 s0ff{nL t/]/ c5fds} e"lddf t lelqg] xf] lgÆ eg]/ . t/, dnfO{ Tof] ;fOt s'g]{ w}o{ k6Ss} ePg / x'/L eP/ pSn]F d emf]n'ª\u] k'ndfly . /, cfk}Fmdf el/k"0f{ eP/ dlRrFb}dlRrFb} lgd]ife/d} kfl/lsgf/ 5'g k'u]F . ub\ub eof] d]/f] ;'s'df/ dg c5fdsf] e"uf]ndf kfOnf /fVg kfP/ . dQdo"/ eof] d]/f] /fi6«k|]dL x[bo cfˆgf] b]zsf] Pp6f csf]{ lhNnfnfO{ 5'g kfP/ . ;Q];Q] Û s]xL a]/ x/fPF d cfk}Fmdf c5fdsf] df]xgLdf r'n'{Dd eP/,c5fd]nL k|s[ltsf] dL7f] dftn] n7\l7P/ . To;kl5 s0ff{nLsf] hn:kz{ u/L xft d'v wf]PF, lz/df hn;]rg u/]F / cfˆgf 44 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

Kof/f lkt[b]jx¿nfO{ hnf~hln ck{0f u/F] d}n] . clg ;fyLx¿n] kmf]g ug'{ePkl5 k/d t[lKtaf]w ub{} xf]6]ndf kmsL{ cfPF d . To;tfsf;Dd s0ff{nLdf k'n ag]sf] lyPg . k]m/Låf/f jfl/–kfl/ ug'{kYof]{ . ef]hgkl5 s0ff{nL t/]/ xfdL c5fd lhNnfsf] a]nv]tdf lelqof}F . ;f+;b z]/axfb'/ s'Fj/n] …plxn] axfb'/ zfxsf] g]t[Tjdf g]kfnsf] PsLs/0f cleofgdf lx+8]sf uf]vf{nL kmf}hn] $)) ;o hgfnfO{ sf6]sf] ynf]Ú eg]/ To; 7fpFl;t ;Da4 P]ltxfl;s k|;ª\u cjut u/fP . s0ff{nLsf] ToxL 3f6df s]xL dL6/ dfl:t/ kSsL k'n aGb} /x]5 . cfkm" k|lhc /x]sf] lhNnfdf lelq;s]sf x'gfn] e08f/LhLn] cfˆgf] lhDd]jf/Lsf] lgjf{x ub}{ s]xL l5g lgdf{0ffwLg k'nsf] lg/LIf0f u/L cfjZos s'/fsfgL ug'{eof] 7]s]bf/l;t . clg, ;b/d'sfd dª\un;]g;Dd hfgsf nflu v} s–s;nfO{ xf] kmf]g u/]/ uf8L dufpg'eof] pxfFn] . /, xfdL s0ff{nL lsgf/af6 ;fn3f/L / ;Nnf3f/Lx¿ x'Fb} psfnf] nfuL s]xLa]/df ljgfos Onfsfsf] …s'rLÚ eGg] a:tLdf k'Uof}F clg, ;/f;/ ToxfFsf] k|x/L kf]:6df k:of}F . cfˆgf k|d'v lhNnf clwsf/Lsf] cfudg ePsf] x'Fbf :jfutdf ToxfFsf k|x/L OGrfh{ xs{axfb'/ s8fotnufot ;a} k|x/Lx¿n] k|lhcsf ;fy} To; ofqf6f]nLsf xfdLx¿nfO{ klg cbasf ;fy ;nfdL ck{0f u/] . To;kl5 s8fothLsf] lgb]{zgdf tTsfn tof/ kfl/Psf] tfQftf] vL/ vfof}F ykLykL . ef]hgkl5 xfdL ljqmdL t]x|f}F–rf}wf}F ztfAbLlt/sf l;FhfnL /fhf czf]s rNn / k[YjL dNnsf] kfnfsf P]ltxfl;s k'/ftflTTjs ;Dkbfx¿nfO{ af]s]sf ljgfos k~rb]jnufotsf :yn x]/]/ ljgfos ufpF x'Fb} /flt &M#) ah] dËn;]g k|lhc lgjf;df lelqof}F . ;f+;båo rflxF xfdLl;t 5'6\l6P/ cf–cfˆgf af;lt/ nfu] . ef]lnkN6 laxfgsf] ;do k|lhc e08f/LhLsf] g]t[Tjdf ;b/d'sfd dª\un;]gsf a:tL, ahf/, lhNnf k|x/L sfof{nonufotsf s]xL ;/sf/L sfof{nox¿ rxfb}{ / cfltYo :jLsfb}{ latfof}F . k|lhc sfdljz]ifn] cfˆgf] lgjf;lt/ nfu]kl5 ;xfos k|d'v lhNnf clwsf/L /fhs'df/ clwsf/Ln] k|lhc sfof{noghLs} tnsf] gfª\uf] 8fF8f] b]vfpFb} eg] æ;/, klxn] ToxL 8fF8fdf zfxL;]gfsf] SofDk lyof] . Ps/ft dfcf]jfbLn] cfqmd0f u/L ToxfF ePsf %* hgf zfxL ;}lgsnfO{ df/]sf lyP . ToxL SofDkdf ;'/Iffsf] nflu a;]sf tTsfnLg k|lhc df]xgl;+x vqL / cg';Gwfgsf 8LP;kLsf] klg xTof ul/Psf] lyof] . cg';Gwfgsf 8LP;kLsf] ljjfx ePsf] ev{/ ;ft dlxgf dfq ePsf] lyof] . pgsL kTgLn] kltsf] zf]s vKg g;sL … dnfO{ klg dfl/b]cf]Ú egL laGtLefp u/]kl5 ltgLx¿n] pgsf] klg xTof ul/lbPsf lyP .Æ k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 45


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;xfos k|lhcsf] af]nL v:g gkfpFb} xfdL x'/L eP/ k'Uof}F To; 7fpFdf . jiff{}F lalt;Stf klg ToxfFsf] df6f] ce}m sfn} /x]5 . d}n] v'Oo ;':s]/f xfn]F— pk\m Û slt q"m/ x'Fbf] /x]5 o'4 Û slt cdfgjLo x'Fbf] /x]5 o'4 / slt bfgjLo x'Fbf] /x]5 o'4 Û kTofpg klg ufx|f] kg]{ To; csNkgLo cdfgjLo 36gfk|lt r/d ;+j]lbt x'Fb} ToxfF s]xL l5g latfof}F xfdLn] clg …ef]hg tof/ ePsf]Ú va/ kfPkl5 kmls{of}F k|lhc lgjf;df . ef]hgkl5 e08f/LhLåf/f Joj:yf ul/Psf] lzIff sfof{nosf] uf8Ldf a;]/ nfUof}F 8f]6Ltkm{ . o;/L o; ofqfsf Joj:yfks / ;xofqL;d]t /x]sf e08f/LhLl;tsf] ;xofqf oxLF c5fdsf] dª\un;]gd} 6'ª\luPsf] lyof] eg] ofqfsf csf{ Joj:yfks / ;xofqL rfkfufO{FhLn] rflxF 8f]6L, 8F8]nw'/f / a}t8L;Dd clg ToxfFaf6 wgu9L x'Fb} ul/g] lkmtL{ ofqfdf sf]xnk'/;Dd klg ;fy lbg'x'g] ePsf] lyof] . To;f] t e08f/LhLn] dnfO{ Ps ;ftf ToxLF pxfFsf] lgjf;d} a;]/ / pxfFs} uf8Ldf r9]/ wLt dg]{u/L c5fdsf k|l;4 :ynx¿ /fdf/f]zg, sdnahf/, h'gfnLsf]6, l/8Lsf]6 cflbsf] ;]/f]kmf]/f] rxfg{ / n]Vg k|]dk"0f{ cfu|x ug'{ePsf] lyof] . /, pxfFsf] To; k|:tfjn] d klg lgs} pT;flxt ePsf] lyPF t/ To;f] ubf{ d]/f] Tof] ofqf c5fddf dfq ;Lldt x'g] lyof] . dnfO{ 8f]6L, 8F8]nw'/f / a}t8L;Dd k'Ug] la56\6 wf]sf] lyof] . clxn] xft nfu]sf] cj;/ u'dfpFbf ptfsf] ofqfsf] cj;/ k]ml/ slxn] kf] h'g]{ xf], cyjf slxNo} gh'g]{ xf] ls Û To;f] x'gfn] d xflb{s cfltYo / cfTdLo cfu|xsf lglDt pxfFk|lt s[t1tf clk{Fb} uf8L r9]sf] lyPF . s]xL a]/ cf]/fnf] em/]kl5 k'Uof}F aonkf6fdf . tf/fgfy bfOsf] lgofqfTds df]xgL–dftn] emDd kf/]/ dnfO{ ;kgfh:t} nflu/x]sf] lyof] aonkf6fdf lelqFbf . dnfO{ o; wtL{eGbf w]/}w]/} 6f9fsf] s'g} hfb"do nf]sdf k'u]sf] cg'e"lt eO/x]sf] lyof] aonkf6fdf pleFbf . dnfO{ kf]N6fel/ :juL{o ;'vsf] ;Dk|flKt ePsf] lyof] aonkf6fsf] jfo'df ;f; km]g{ kfpFbf . o;/L clgj{rgLo cfgGb;fu/sf pQfn t/ª\ux¿l;t nxl/g k'u]sf] lyPF d . To;}n] uf8L /f]Sg nufP/ xtf/xtf/ ufpFlt/ xflgPF . dnfO{ ;fy lbP efO k[YjLaxfb'/ l;+xn] . Ps t ;/:jtLsf] dlGb/, To;dfly klg dfgj;GtltnfO{ td;\af6 Hof]lttk{m 8f]¥ofpg] ynf] / cem To;dfly klg cfk"mn] hLjgsf pj{/ rf/bzs lzIf0f ;]jfdf ck{0f u/]sf] x'Fbf lzIf0f ;+:yfx¿ dnfO{ cfˆgf] Kof/f] 3/, dfOtL / dfjnLh:t} cfTdLo nfUg] ub{5g\ . To;}n] e|d0fsf qmddf s'g} gofF 7fpFdf k'Ubf kfP;Dd, hf]8 rn];Dd ;j{k|yd ToxfFsf] lzIf0f ;+:yfdf hfg rfxG5' d . 46 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

tbg';f/ oxfF klg d klxn] ;/f;/ ToxfFsf] dx]Gb| pRr dfWolds ljBfnodf k'u]F . cUnf] 7fpFdf /x]sf] ljzfn rf}/;lxtsf] ljBfno–kl/;/df g} eJo ejg agfP/ …hgtf ax'd'vL SofDk;Ú klg ;~rfng ul/Psf] /x]5 . ljBfno rln/fv]sf] x'gfn] ToxfFsf k|wfgfWofksl;t e]6 eof] . lrghfg / s'/fsfgL u¥of}F xfdLn] . eGg} k/]g, s'/fsf] yfngL k|f;ª\lus ¿kn] tf/fgfybfO / …a}lsgLx¿sf] cfF;'df aU5 aonkf6fÚ sf] rrf{af6 eof] . clg, pgLaf6 pkxf/:j¿k k|fKt ljBfnosf] :dfl/sf lnP/ ufpF3/ rxfg{ yfNof}F . :s"nghLs} af6f]5]psf] Pp6f 3/sf] cfFugdf e]l6P …/fdaxfb'/ s'Fj/Ú gfpFsf :yfgLo k|f}9k'?if . pgLl;t klg tf/fgfybfOsf] aonkf6f;DaGwL lgofqfsf ;fy} pxfFn] @)@$ ;fndf 8f]6Lsf] ax"2]ZoLo xfO :s"ndf P;=Pn=;L k/LIff ;~rfng u/]sf] / sf7df8f}F kms{g] qmddf kmfu'gsf] klxnf] ;ftfdf pxfF of] aonkf6fdf cfPsf] k|;ª\usf] rrf{ u/]F d}n] . pgn] pxfFk|lt cToGt cfb/efj k|s6 ub}{ cfkm" aonkf6fsf] xfO :s"naf6 To; jif{ klxnf] Aofrsf] ljBfyL{sf ¿kdf P;=Pn=;L=k/LIffdf ;xefuL ePsf], k/LIff s]Gb| /x]sf] 8f]6Lsf] To; xfO :s"ndf a]Gr–8]:ssf] cefj ePsfn] aemfª, 8f]6L / c5fd lhNnfsf ;a} k/LIffyL{x¿n] dfGb|fdf a;]/ k/LIff lbPsf] ;Demgf k|:t't u/] . ;fy},tf/fgfybfOn] pgsf] 3/af6 …gf}d'7] ufO{Ú sf] kmf]6f] lvr]/ nu]sf] k|;ª\u;d]t ;'gfP / pxfF To;tfsf s]xL lbg a;]sf] 3/sf] xfn vfnL /x]sf] 38]/Ldf klg k'¥ofP–b]vfP . To;kl5 d}n] aonkf6fsf k'/fgf / gofF k':tfsf kfFr–5 hgf a}lsgL–5f]/]§Lx¿;Fu e]63f6 u/L pgLx¿sf] jt{dfgaf/] lh1f;f kf]v]F . pgLx¿n] cfkm"x¿n] klg …a}lsgLx¿sf] cfF;'df aU5 aonkf6fÚ lgofqf k9]sf]–;'g]sf] s'/f atfpFb} ToxfFsf sltko a}sfgx¿ …a}lsgLx¿sf 9]n 9fSGof nQf lngÚ aDaO{ hfg] k/Dk/f cem} sfod} /x] klg clxn]sf gofF k':tfsf 5f]/L–a'xf/L, 5f]/]§L–a}lsgLx¿n] :yfgLo SofDk;df :gfts tx;Dd k9\g kfO/x]sfn] / oxfF lax] eP/ cfpg] a'xf/Lx¿ klg lzlIft g} x'g] ePsfn] pgLx¿nfO{ klxn]sf]h:tf] ;d:of Toltlalw gePsf] ;'gfP . dl;t s'/f ug]{dWo] afO{;–kRrL; pd]/sL Pp6L a}lsgLgfgL To; 7fpFsL a'xf/L /lxl5g\ / cfkm" klg :gftsdf k9\b} /lxl5g\ . d]/f] dg k|k'mNn eof] pgLx¿sf] Tof] dw'/ ;+jfb ;'g]/ . ca uf8Lsf rfnsn] / c¿ ;xofqLn] klg 8f]6L k'Ug l9nf] x'G5 eg]/ dnfO{ l56} kmls{xfNg tf/Gtf/ kmf]g ul//x]sfn] d cfˆgf] wf]sf]nfO{ ct[Kt g} t'Nofpg afWo eO{ xtf/xtf/ ;//{ ufpF 8'n]/ uf8L r9L x'OFlsPF . xfdL lbpF;f] #M#) ah] k'Uof}F ;fFkm]au/df . ToxfF rfnsn] …uf8Ldf t]n xfNg] / dd{t klg ug]{Ú eGb} xfdLnfO{ cf]/fn] . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 47


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

xfd|f] 6f]nL tLg ;d"xdf ljeflht eof] . sf]xL uf8Ld} a;]/ tLgrf/ lsnf]dL6/ 3'dfp/f] d"naf6}af6f] a"9LuËfdfly xflnPsf] kSsL k'n x'Fb} kfl/ hfg] eP . sf]xL ToxfF cfof]lht ;fFkm] dxf]T;j x]/]/ ghLs} /x]sf] emf]n'Ë] k'n t/L kfl/ uP/ uf8LnfO{ s'g]{ eP . d rflxF ;fFkm] dxf]T;jdf ToxfFsf] :yfgLo k|hfltsf] …gf} d'7] ufO{Ú -dfG5]sf d'7Ln] gfKtf hDdf gf} d'7L dfq cUnf]_ klg /flvPsf] yfxf kfP/ Tof] ufO{ x]g]{ pTs07fn] dfq dxf]T;j :yndf lelqPF . t/, gf} d'7] ufO{ lxhf];Dd ToxfF /flvPsf] / cfh gePsf] hfgsf/L kfPkl5 lvl;|Ss kb}{ tf/fgfybfO t/]sf] a"9Luª\ufsf] Hofgdf/f …;fFk]sf] ;fF3'Ú ToxfF sxfFg]/ lyof] xf]nf < eGg] lh1f;fnfO{ zfGt kfg{ PSn} xflgPF ghLs} klZrdkl§ /x]sf] emf]n'Ë] k'nkfl/sf] e"uf]ntkm{ . cfkm"n] lszf]/sfnb]lv g} k9\b} cfPsf] …;fFk]sf] ;fF3' tg{'cl3Ú lgofqfdf jl0f{t, tf/fgfybfO 8f]6Laf6 aonkf6f cfpFbfsf ;f/f 7fpF / k|;ª\ux¿ emNemnfsf/ eO/x]sf lyP d]/f] :d[ltsf] /ª\uLg kbf{df M— rf}v'6\ofn]s, km'nf]6Luf8, dfu{'ufpF, To; ufpFsf lj/lx0fL a}lsgLx¿ clg cl;gfkfgLn] d';f] r'l6Pem}F r'l6P/ cf]t nfUg vf]h]sf] / ef]sn] k]6 bf]la|Psf] n]vssf] tLg ;b:oLo ofqf6f]nLk|lt ltgLx¿sf] lg7'/L ;+af]wg æa}lsgLa}lsgL eof 7f}/ tdL a}sfgx¿ Sofg cfof < afOhfjÆ -dlxnf– dlxnf dfq ePsf] 7fpFdf ltdL k'?ifx¿ lsg cfPsf < uOxfn Û_ ;fFk]df a'9Luª\ufdfly xflnPsf], …au/df ldlNsPsf] e}F;Lsf] s/ªh:tf]Ú, Hofgdf/f ;fF3'sf] t emg\ s'/} s] / Û To;n] t n]vs;Fu;Fu} d k'mRr] kf7ssf] klg ;ftf]k'Tnf] p8fP/ cg'xf/ sfnf]gLnf] t'NofOlbPsf] lyof] / d'6' e6\ofse6\ ofs kfl/lbPsf] lyof] @)@% ;fnsf] sflQsdf uf]/vfkqdf Tof] lgofqf klxnf]rf]l6 k9\bf . cF t, emf]n'ª\u] k'n t/]/ kfl/ k'u]kl5 cg]sf}F hgfnfO{ ;f]w]F d}n] …@)@$ ;fndf of] a"9LuËfdfly yf]qf] emf]n'Ë] ;fF3' otf s'g 7fpFdf, sxfFg]/ lyof] <Ú eg]/ . s;}n] Ps–b'O{ lsnf]dL6/ tnlt/ cf}FNofP / s;}n] rflxF Ps–b'O{ lsnf]dL6/ dflylt/ . h–h;n] htfhtf eg] d Tot}Tot}lt/ x'/L eP/ s'lb/x]F lgs} a]/ t/ d]/f] nIoljGb' km]nf k/]g . t}klg, d lnF8]kf/fsf] dg'jf ePsf]n] lxDdt gxf/L ef}Ftfl/Fb} /x]F ;fyLx¿ l/;fpFb} dnfO{ s'l//x]sf 5g\ ls eGg] nflu/x] klg . b'O{ lsnf]dL6/ hlt dfly afh'/f hfg] / aonkf6f hfg] bf]af6f]df a"9Luª\ufsf] kSsL k'nsf] ghLs} k'u]kl5 af6f]sf]] k"jL{ 5]pdf /x]sf] Pp6f 5fk|f]sf] cfFugdf e]l6Psf *)–*% jif{hltsf a"9fafnfO{ gd:sf/ u/L cfˆgf] lh1f;f kf]v]F . pgn] eg]— æxf], d'sL yf 5, cfheGgf $)–$% a:; k}nf tf/fgfy zdf{ sf7dfG8'af6L XofF cfofsf l5of aonkf6f hfglsnfO . To} a]nf pg' n 48 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

t¥ofsf] Tof] e}nfUg] ;fª' oO 7f}/ geOsg tdL cOn ahf/af6L cfOsg h} em'n'ª\ªfaf6L t¥of, 7\ofSs} t]O 7f}/ l5of] .Æ -xf], dnfO{ yfxf 5— cfheGbf $)–$% jif{cl3 tf/fgfy zdf{ aonkf6f hfg oxfF cfPsf lyP sf7df8f}Faf6 . To;tfsf pgn] t/]sf] Tof] 8/nfUbf] emf]n'ª\u] ;fF3' otf geP/ tkfO{F clxn] ahf/af6 h'g 7fpFdf emf]n'ª\u] k'n tg{'eof], 7Ls To;} 7fpFdf lyof] ._ Tof] ;'g]/ d lkr;8s};8s jfo'j]un] s'b]/ km]l/ cfOk'u]F cl3s} 7fpFdf . t/, lgofqfdf jl0{ft e"uf]nl;t ToxfFsf] e"uf]n gldn]sfn] 9'Ss x'g ;lsg d a"9fafsf] s'/fdf / lvl;|Ss k/]F . d}n] cl3 ;fFkm] dxf]T;j–:ynd} 5f]8]sf jL0ff / k[YjLefO ca 6'Kn'Ss b]vf k/] ToxLF d"naf6f]sf] k"jL{ lsgf/df /, 7\ofSs ;do ldnfPh:t} u/L Toltj]n} uf8L klg cfOk'Uof] df]xghLnfO{ lnP/ . uf8L agfpg b'O{ 306} nfu]5 . d wGo ePF . aLrsf] To; cjlwdf d}n] nufPsf] bf}8 / To;sf] p2]Zoaf/] atfpFbf ;fyLx¿ rlst k/] . cfjZos ;]jf–z'>"iff kfPsf] / rflxPhlt t]n 6Gg lkP/ 8Dd c3fPsf] uf8L ca xfjfl;t aft dfb}{ s'b\g yfNof] ;kmf lkraf6}af6f] rf}v'6\ofn]s ePlt/ . /, rf}v'6\ofsf] n]sdf c5fd lhNnfnfO{ labfOsf] xft xNnfP/ xfdL uDnª\ª afFlwg k'Uof}F 8f]6L lhNnfsf] cFufnf]df . /flt &M)) ah] ;b/d'sfd l;nu9L k'luof] . 8f]6Lsf] sf]n]lgsfåf/f xfd|f] ufF; / af;sf] Joj:yf …z}n]Zj/L xf]6n PG8 nhÚ df ul/Psf] hfgsf/L df]xghLsf] df]afOndf cfPsf]n] uf8L ;/f;/ ToxLF uP/ /f]lsof] . ef]lnkN6 ( ut] laxfg ;a]/} g'xfOj/L xfdL klxn] z}n]Zj/LdfO{sf] bz{g ug{ uof}F . dlGb/df bz{gfyL{ dlxnf–k'?ifx¿sf] w'O/f] nfu]sf] lyof] . bz{gsf] qmddf ToxfF k|ltlbg laxfg dlGb/kl/;/ ;kmf ug]{ / dlGb/df k"hfkf7 ug]{ …wgaxfb'/ dNnÚ gfpFsf k|f}9josf ;Hhgl;t kl/ro eof] . pgn] cfkm" gf6s, sljtf, lrqsnf / d"lt{snfsf] ;d]t ;fws ePsf] / :yfgLo, If]qLo / /fli6«o :t/sf ;d]t ljleGg ;+:yfx¿af6 k'/:s[t–;Ddflgt ePsf] atfP . ;fy} pgn] xfdLnfO{ ToxLF ghLs} /x]sf] cfˆgf] 3/df nu]/ lrof v'jfP . To;kl5 xfdL ndtGg k/]/ 8fF8fdfly ;'t]sf] l;nu9Lahf/sf bz{gLo :ynx¿ x]g{ uof}F . To; qmddf 8f]6L SofDk;, OGb|rf]s, 6'Fl8v]n, c:ktfn, ax"2]zLo xfO :s"n x'Fb} l;nu9Lsf] s]Gb|:yn …u9LÚ x]g{ uof}F . ToxfFsf u'Ndklt s0f]{n ;fg'sfhL yfkfsf] ;f}hGodf xfdLn] cfgGbk"j{s u9Lsf] cjnf]sg u¥of}F leqleq;d]t rxf/]/ . ToxfFF Pp6f k'/fgf] tf]k klg /flvPsf] /x]5 . u9Ldf cª\lst dxgLo jfSo …rl/q To:tf] xL/f xf], h;n] x/]s kTy/nfO{ sf6\g ;S5Ú n] d]/f] dg–dl:tisnfO{ dh}n] emSemSofof] . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 49


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

o;/L 8f]6L lhNnfsf] ;b/d'sfd l;nu9Lsf] Ps kmGsf] df/]kl5 xf]6]ndf kms]{/ ef]hg u/L cfTdLo cfltYosf nflu ToxfFsf sf]n]lgsfsf k|d'v /fds[i0f k'8f;}gLhLk|lt xflb{s cfef/ JoQm ub}{ pgsf] ;f}hGodf clkm;s} uf8Ldf ;jf/ eO{ nfUof}F 8F8]nw'/ftkm{ . oltj]nf laxfgsf] !)M!% ah]sf] lyof] . ;]tLgbLsf] k'n t/]/ lbkfon x'Fb} ;]tLsf] tL/}tL/ u'l8/x]sf lyof}F xfdL . To; lbg ;f]daf/] cf}F;L k/]sfn] cfˆgf] ;+:sf/ / wd{–;+:s[ltnfO{ la56\6 dfof ug]{ :gfgfyL{ hg;fdfGox¿sf] ;]tLnufot 7fpF7fpFsf c¿c¿ vf]nfsf au/ / bf]efgx¿df ;d]t 3'OFrf] nfu]sf] /x]5 . xfdL tL b[Zox¿ x]b}{ / kmf]6fx¿ lvFRt} !@M)) ah] s/fonvf]nf t/]/ 8F8]nw'/f lhNnfdf k|j]z u/L :ofpn]ahf/ k'Uof}F . clg nuQ} s]xL a]/kl5 8F8]nw'/fahf/df lelqof}F . ToxfFsf] afuahf/ rf]sdf /x]sf] cd/ zxLb eLdbQ kGtsf] ;flnsnfO{ clejfbg ck]{]/ t"kmfg8fF8fdf cjl:yt …Go" dx]Zj/L xf]6n PG8 nhÚ df emf]nfemfD6f la;fof}F xfdLn] . To; eJo xf]6]nsf] cfFugdf pleP/ d}n] ;j{k|yd ;//{ lgofn]F rf/}lt/ 3'dL3'dL ToxfFaf6 b]lvPhlt, cfˆgf cfFvfdf c6fPhlt k|s[ltnfO{ / To;}To;} km'n]n ePF d . h'g;'s} gofF 7fpFsf] ofqfdf kfOnf rfNg kfpFbf / ToxfFsf k|s[lt / hLjgnfO{ lgofNg kfpFbf To;}To;} dSv kl//fVg] d cl:t laxfg ;'b"/ klZrdL kxf8x¿sf] ofqf yfn]b]lv t emg\ cfgGbflt/]sn] cfkm}Fleq c6fOgc6fO eO/fv]sf] lyPF . k"j{b]lv klZrd;Dd htf x]¥of] Tot} ;'Gb/ 5 g]kfn Û htf hfpmF Tot} ;'Gb/ 5 g]kfn Û cfxf Û slt /dfOnf] /x]5 of] 8F8]nw'/f klg o; ofqfdf b]lvPsf], 6]lsPsf] ;'v]{th:t}, b}n]vh:t}, c5fdh:t} / 8f]6Lh:t} cfFv}df n'sfO/fv"Fh:tf], d'6'd} ;hfO/fv"Fh:tf], oxfFaf6 slxNo} gcnlUupmFh:tf] Û lkO/x]F d}n] s]xLa]/ 8F8]nw'/fsf] Tof] ;Ddf]xs ;f}Gbo{nfO{, 8F8]nw'/fsf] Tof] clgj{rgLo ¿knfO{ . 8f]6Ldf h:t} 8F8]nw'/fdf klg xfd|f cflty]o lyP ToxfFsf sf]if tyf n]vf lgoGq0f sfof{nosf k|d'v . pgLl;t lxh} /flt df]xghLn] s'/f ul/;Sg'ePsfn] pgn] ToxL xf]6]ndf xfd|f] 6f]nLsf] b'O{ lbg b'O{ /ftsf] ufF;af;sf] Joj:yf ldnfPsf /x]5g\ . ToxfFsf] ef]hgfnodf ef]hg gfpFsf] ef]h vfP/ s]xLa]/ lj>fd u/]kl5 sf]n]lgsf k|d'vn] clkm;df lgDTofPsfn] xfdL ;a} Tot} nfUof}F . cl3 8F8]nw'/fdf lelqPb]lv g} d]/f cfFvfdf …3g3:ofÚ sf] bz{gsf] ef]s pvdf{plnO;s]sf] lyof] . To;}n] d}n] sfof{no k|d'vl;t kl/ro cfbfgk|bfg / s]xL a]/sf] s'/fsfgLkl5 pgnfO{ cfˆgf] Jou|tf JoQm u/]F . 50 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

pgn] Pshgf sd{rf/L v6fOlbP To; sfdsf nflu . /, tL hjfgn] xfd|f] 6f]nLnfO{ clkm;sf] l8n}dfl:t/sf] 6'F8Lv]ndf k'¥ofP/ kfl/ klZrdlt/ uhwDd k/]/ a;]sf] cUnf]gcUnf] xl/of] kxf8lt/ cf}FNofpFb} eg] æpM, ToxL t xf] lg ;/ 3g3:of ÛÆ cf]xf] Û o:tf] ljzfn kf] /x]5 3g3:of Û a}t8]n / 8F8]nw'/]x¿sf] uj{sf] k|tLs ujf]{Ggt 3g3:of Û g]kfnL ofqf;flxTosf ;u/dfyf tf/fgfy zdf{sf] >4fs'n n]vgLaf6 g]kfnL ;flxTodf lrlgPsf] 3g3:of Û g]kfn}el/ lrlgPsf] 3g3:of Û ub\ub ePF d / b'O{ xft hf]8L — …kj{t:Tj+ dxfsfoM tf/fgfy]g jl0f{tM Û c:dfs+ uf}/j:tDe …3g3:ofÚ gdf]:t' t] ÛÚ dGq k9\b} ;fb/ clejfbg r9fPF d}n] 3g3:ofnfO{ Û cgflbsfnb]lv j/b d'b|fdf plePsf] / cgGtsfn;Dd} c6nefjn] pleO/xg] lr/o'jf l;4 tk:jL 3g3:ofnfO{ Û /, cfkm"x¿ ef]ln lbpF;f] a}t8Lsf] kf6glt/af6 kfp :kz{ ug{ cfpg] a]xf]/f klg lgj]bg u/]F 3g3:ofl;t . To;kl5 xfd|f] 6f]nL cl3 nfUof] 8F8]nw'/fahf/sf] ;]/f]km]/f] rxfg{ / 3'Db}lkmb}{ k'Uof] cd/u9Lsf] cjnf]sg ug{ . g]kfnsf] ;}Go Oltxf;sf :jgfdwGo cd/ ;]gfklt cd/l;+x yfkfåf/f 9'ª\u}9'ª\ufsf] k|of]uaf6 lgdf{0f u/fOPsf] of] u9L g]kfnsf] ;a}eGbf alnof] u9L xf] /] . g]kfn /fi6«sf] ;Ldflj:tf/ ug]{ cleofgsf qmddf klZrd sfFu8f;Ddsf] lj:tf/ o;} u9Laf6 ul/Psf] eGg] egfO /x]5 . eJo ¿k–cfsf/sf] o; u9Lsf] d"nåf/sf] leqkl§ 5]pd} cd/ l;+x yfkfsf] cfjIf k|ltdfsf] bz{g ug{ kfP/ ckf/ uf}/jaf]wn] r'lnPF d dfly pQ/lt/ r'lnPsf] emNemnfsf/ ;}kfn lxdfnh:t} eP/ . k|ltdfsf] cfwf/:tDedf clÍt pgsf] k|v/ :jfledfgL pb\uf/ æd af3sf] 8d? x'F, dnfO{ l;gf] vfg] s's'/ g;DemÆ k9\g kfpFbf pgLk|lt emg} >4fgt ePF d. ;fFem sf]n]lgsfsf k|d'v v8\saxfb'/ zfxL e]6\g cfP / xfdLnfO{ ef]ln cfˆgf] sfof{nosf] hLkn] a}t8L 8'nfP/ Nofpg] dL7f] of]hgf ;'gfP . o;/L] a}t8L;Ddsf] ofqf ug]{ cfˆgf] dgf]sfdgf qmda4 ¿kn] k"/f x'Fb} uPsf]n] xfdL v'zLn] em';L eof}F . ef]lnkN6 df3 !) ut] laxfg lgwf{l/t ;dodf hLk xf]6]ndf cfOk'Uof] . xfdL lrofkfg u/L ^M)) ah]sf] ldld{/] pHofnf]df a}t8Ltkm{ nfUofF} pu|tf/f b]jLnfO{ gdf]gdM u/]/ . 8F8]nw'/fsf] t"kmfg8fF8faf6 t"kmfgL :ofF7nfO{ lrb}{ t"kmfgL j]un] x'OFlsPsf] hLk s]xL l5gd} kf]v/f / efn'df/] x'Fb} cgf/vf]nL k'Uof] . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 51


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;8s agfpg] qmddf 3g3:of 8fF8f]nfO{ ;/Ss sf6]/ b'O{ ˆofs kf/L uN5L t'NofOPsf] 7fpF /x]5 cgf/vf]nL . /, otf oxL /x]5 a}t8L / 8F8]nw'/f lhNnfsf] l;dfgf . cyf{t\, 3g3:ofsf] kfgL9nf] g} /x]5 a}t8L / 8F8]nw'/fsf] ldngljGb' jf ljefhg/]vf . cgf/vf]nL gf3]/ a}t8L lhNnfdf lelqof}F xfdL . To;kl5 cfOk'Uof] vf]8\k] . aemfªlt/ hfg] ;8s oxLFaf6 5'6\l6Fbf] /x]5 bfofFlt/ . clg, qmdzM cfOk'u] u}/fvfg, dflgsfvfg, kf6g, 7fF8, y'd, l;pF8], d':ofrf}/ / ;TafFemsf] n]s . oxL ;TafFemsf] n]saf6 cnlUuFbf] /x]5 bfr{'nfsf] uf]s'n]Zj/ hfg] af6f] bfofFlt/} . ToxfFaf6 cl3 a9]kl5 s]xL a]/df qmdzM e'mlNsP b]xLdf8f}F, zfxLn]s / a}t8Lsf] ;b/d'sfd uf]7fnfkfgL . xfdL bz/yrGb gu/kflnsf uf]7fnfkfgLdf k|j]z ubf{ laxfgsf] 7Ls !)M)) ah]sf] lyof] . df]xghLsf] lgb]{zgdf xfd|f] uf8L ;/f;/ ToxfFsf] sf]if tyf n]vf lgoGq0f sfof{nodf k'u]/ cl8of] . xfd|f] :jfutsf lglDt sf]n]lgsf k|d'v /d]z sfsL{ / n]vfkfn ljdn ;fpb cfFugdf ple/fv]sf /x]5g\ . s]xLa]/sf] lj>fdkl5 pgLx¿sf] ;f}hGodf oxfF klg ef]hgsf gfpFdf ef]h vfof}F . To; lbg zlgaf/ k/]sf]n] a}t8Lsf ahf/ / ;/sf/L sfof{nox¿ aGbfaGbL lyP . uf8Ln] xfdLnfO{ a}t8L 8'nfP/ a]ns ' f;Dddf 8F8n ] w'/f kmsf{pg] ePsfn] xfdL cndn gu/L 3'Dg lgl:sxfNof}F . xfd|f cflty]o /d]z sfsL{hL xfd|f ufO8 klg ag]F . xflb{stf;DkGg sfsL{hLn] dnfO{ klg lrGbf /x]5g\ ;flxTosf/sf ¿kdf . pgn] d]/f s]xL s[lt k9]sf /x]5g\ . Toltdfq geO{ pgnfO{ d]/f] cf}krfl/s gfd …j]bJof; pkfWofo Gof}kfg]Ú eGg] klg yfxf /x]5 . pgsf] d'vaf6 Tof] ;'g/] dnfO{ c;fWo} v'zL nfUof] . e|d0fsf qmddf zfxLn]sdf cjl:yt jL/]Gb| dfWolds ljBfno x'Fb} cl3 a9\of}F lqk'/f;'Gb/Lsf] dlGb/nfO{ nIo u/]/ . To; qmddf sfsL{hLn] Pp6f jGbgLo k|;ª\u ;'gfP . Tof] s] t eGbf tf/fgfy zdf{n] …3g3:ofsf] psfnf] sf6\tfÚ lgofqf n]vL k|sfzg ug'{sf ;fy} P;=Pn=;L=sf] kf7\ok':tsdf ;dfj]z;d]t u/L a}t8Lsf] e"uf]n / k|s[ltnfO{ b]z}el/ lrgfOlbP/ clj:d/0fLo u'g nufpg'ePsfn] pxfFk|lt s[t1 x'Fb} a}t8]nx¿n] pxfFnfO{ a}t8Ldf NofP/ gful/s clegGbg ug]{ of]hgf agfO{ :jLs[ltsf nflu pxfF;dIf lgj]bg u/]sf lyP /] . hafkmdf pxfFn] …OR5f x'Fbfx'Fb} klg cfˆgf] clxn]sf] pd]/ut c;xh :jf:Yol:yltsf sf/0fn] cfkm" df]6/ r9]/ a}t8L k'Ug c;dy{ /x]sf]Ú ;Gb]z k7fpg'ePsfn] To; of]hgfn] ;fsf/ ¿k lng kfPg /] . Tof] of]hgf sfof{Gjog x'g kfpg' gkfpg' a]Un} s'/f xf] t/ a}t8]nx¿sf] pxfFk|ltsf] of] >4fs'ntf eg] cfkm}Fdf k|0fDo 5 . 52 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

To;kl5 xfdL k'Uof}F cd/ zxLb bz/y rGbsf] k|ltdf:yndf . k|ltdfsf] k|blIf0ff u/L >4f;'dg clk{of}F / nfUof}F k|Voft wfld{s :yn lqk'/f;'Gb/Lsf] dlGb/tkm{ cUnf] dlGb/kl/;/af6 b]lvPsf] rfFbLh:tf] 6nSs 6Ns]sf] ckL lxdfn, gLlnd cfsfz, To;df oqtq 5l/Psf j}zfvL l;dnsf e'jfh:tf ;]tf afbnsf k'msf{x¿, tnlt/sf xl/of kxf8 / xl/o} wtL{df k;fl/Psf] To; e"kl/j]zsf] cg'kd ;f}Gbo{sf] v} s'g zAbdf aofg u¿F d Û b]jLsf] bz{gkl5 ToxfF eJo dlGb/sf] cfFugdf xflnPsf] kmnfd] lnª\u]kLªdf kfn}kfnf] jL0ff / k[YjLefO dlRrP . dlGb/sf] kl/qmdf ug]{ qmddf ghLs} dlGb/sf] kl5lNt/ /x]sf] kLknsf] 7"nf] ?vd'lg uof}F xfdL . hxfF ef/tsf] em'nf3f6lt/af6 cfPsf] uf]/]6f]af6f] 7f]lsGYof] . tn b"wh:tf] lkmFh cf]sn]/ dxfsfnLgbL ;';fO/x]sf] lyof] . Psflt/ To; kl/j]zsf] rf}tkmL{ ;f}Gbo{df nl¶P/ ub\ulbg;Dd ub\ ulbof] d]/f] dg . csf{]l{t/ wd{ / ;+:s[ltsf gfpFdf dfgjLo dxQfdf g} 3g3f]/ snª\s nufpg] b]psLk|yfsf 68\sf/f ;fIfL–k|df0fsf ¿kdf dlGb/kl/;/df /x]sf 5–;ft hgf o'jlt, k|f}9f / j[4f b]psL jf b]pr]nLx¿nfO{ b]v]/ cfkm" dfG5] / nf]Ug]dfG5] ePsf]df ckf/ Unflgaf]w eof] dnfO{ . d cfˆgf] pgG;f7L jif]{ hLjgdf lgtfGt klxnf]kN6 cfOk'u]sf] lyPF o:tf] …b]ptfnfO{ 5f]/L r9fOg]Ú dlGb/df . sf]lSsg;Dd sf]lSsof] d]/f] dg . s6Ss} sfl6of] d]/f] sn]hf . xfxfsf/ u¥of] d]/f] cGt/fTdfn] . pk\m Û alnk|yfs} csf]{ ¿k nfUof] dnfO{ of] b]psL k|yf . wfld{s egfpg] lgx'Fdf, k'0o sdfpg] / ;'v}Zjo{ kfpg] nf]edf cfˆgL 5f]/L jf csf{sL 5f]/L lsg]/ b]ptfnfO{ r9fpg] clg tL lg/Lx aflnsfx¿ cfhLjg cljjflxt a:g'kg]{ / 3/af6 alxis[t eP/ dlGb/ kl/;/df g} a:g'kg]{ h:tf] 3f]/ cdfgjLo k/Dk/f a;fNg] kfv08Lx¿k|lt / cfFvf lrDn]/ ltgnfO{ k5\ ofpg]x¿k|lt d'd{'l/g;Dd d'd{'l/of] d]/f] ;'s'df/ Åbo . tL caf]w aflnsfx¿ ;w}F caf]w aflnsf /xFb}gg\ . a9\bf] pd]/;Fu} tL o'jlt x'G5g\ . ch]o k|s[lt–wd{cg';f/ o'jf ljk/Lt lnª\uLx¿k|lt ltgdf cbDo cfsif{0f pTkGg x'g ;S5, k|Llt a:g ;S5 / tL :jfefljs¿kdf p2fd of}gfj]un] s;}l;t cg}lts elgg] ;DaGwdf k/L la6'lng ;S5g\, ue{jtL x'g ;S5g\ clg ;dfhdf ljgfafa'sf aRrf elgg] lzz'x¿sf cfdf aGg ;S5g\ . ;fy} oxL kfv08L ;dfhsf cfFvfdf kftgL{ 7xl/g ;S5g\ . s7} Û s]xL l5gdf ToxfF cfOk'u] b]jl;+x yfkf / k|]dl;x+ yfkf gfpFsf b'O{ hgf k|f}9 k'?if . pgLx¿af6 yfxf ePcg';f/ klxn] pgLx¿sf k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 53


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

lktfk'vf{ g} To; dlGb/sf k'hf/L lyP / clxn] n]vs / e§ y/sfx¿n] Tof] lhDd]jf/L kfPsf /x]5g\ . To;/L 5f]/L -dflxnL_ b]ptfnfO{ r9fpFbf wg–;DklQ cfh{g x'g], b'Mv gx'g] eg]/ s'g} sf]6] /fhfsf kfnfb]lv Tof] k|yf rn]sf] /x]5 / ca rflxF o; dlGb/df Tof] k|yf ;dfKt eO;s]sf] /x]5 . ;fdfGo bz{g / k"hfkf7sf nflu eg] >4fn'x¿ 6f9f6f9faf6 ;d]t cfO/fVbf /x]5g\ . k~rdL, cf}F;L, k"l0f{df, / b;}F–ltxf/df dlGb/ v'nf x'Fbf] /x]5 . xfdL k'u]sf] lbg s'g ltly lyof] Tof] t x]Ssf ePg t/ To; lbg dlGb/ v'nf lyof] . b]jtfnfO{ r9fOPsf tL b]psLx¿dWo] sf]xL dlGb/sf] dem]/L k'5kf5 ub}{ lyP, sf]xL dlGb/l;t} hf]l8P/ /x]sf] / rf/}lt/af6 kvf{nn] 3]l/Psf] Pp6f e'OFtn] kSsL 3/sf] cfFugdf l;/s–8:gf ;'sfO/x]sf lyP, sf]xL skfn sf]l//x]sf lyP, sf]xL :j]6/ a'lg/x]sf lyP / ltgLx¿sf jl/kl/ tLg–rf/ aRrfaRrL v]ln/fv]sf lyP hf] ;DejtM pgLx¿s} cj}w ;Gtfg lyP . dlGb/ k'l5/x]sL j[4fj:yfsL Pp6L b]psL jf b]pr]nLnfO{ k[YjLefOn] pgLx¿sf] ufF;af;sf] k|aGwaf/] ;f]Wbf pgn] …b]pr]nL r9fpg]x¿n] g} To;sf] Joj:yf ul/lbg] u/]sf] / Tof] 3/ pgLx¿n] g} agfOlbPsf]Ú elgg\ . ca xfdL af6f] nfUof}F /, kmls{cfof}F sf]n]lgsfdf . To;kl5 :g]lxn cfltYosf nflu sfsL{hLnfO{ wGojfb ck]{/ uf8L r9L lkmtL{ofqfsf] qmddf nfUof}F kf6gtkm{ . ;TafFemsf] n]s l5rf]n]/ cl3 a9]kl5 af6fdf e]l6of] afhfufhf / gfrufgdf dUgd:t x'Fb} xfdL uPs} lbzftk{m uO/x]sf] slnnf ;f]x|–;qjif]{ b'O{ hgf 5lnof -df?gL 9fFrfsf gt{s_ ;lxtsf] Pp6f hGtL;d"x . ltgLx¿sf] …5lnof g[ToÚ x]/]/ /dfof}F Psl5g . ldq df]xg rfkfufO{FhLn] / k[YjLefOn] To; /f]rs b[Zosf] t:jL/ lvFr] df]afOnsf] Sofd/f lslnSs kf/]/ tL 5lnofx¿;Fu xfd|f] 6f]nL;d]t b]lvg] u/L . Tof] /dfOnf]df /ªdlªP/ xfdL kf6gahf/lt/ nfUof}F . klZrd–pQ/b]lv k"j{–blIf0flt/ le/fnf]le/fnf] k/]sf], kxfl/nf] 8fF8fdf a;]sf] kf6gn] …Ps} gh/ nfpFb}df Hofg hfg]Ú uLtn] eg]h:t} u/L Ps} gh/df df]xgL nufOlbof] lgdf]{xLnfO{ . tf/fgfybfO a}t8Ls} zfxLn]saf6 cfO{ oxfF Ps/ft af; a:g'ePsf] lyof] / ef]lnkN6 :yfgLo el/of /fdl;+x / pgsf elthnfO{ ef/L af]sfP/ pmv'sf] nfFqmf] 6]Qm} / 6f]Qm}] eofgs efn" / lrt'jf nfUg] c6Jo hª\unnfO{ ;]tfDd] lxpFn] 9kSs 9fs]sf] 3g3:ofsf] ljs6 psfnf] pSng'ePsf] lyof] . ToxL 3g3:of clxn] xfdLnfO{ x]/]/ d';'d';' d':sfO/fv]sf] lyof] s]xL k"j{tk{m . d"naf6f] 5f8]/ leqL af6f] x'Fb} cln blIf0flt/ em/]/ ahf/df k'u]kl5 af6fsf] pQ/L nfOgdf /x]sf] Pp6f cf}iflwk;ncl3lNt/ uf8L /f]sfP/ 54 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cf]ln{of}F xfdL . olt j]nf lbpF;f]sf] $M#) ah]sf] lyof] . cf}iflwk;ndf pSn]/ ToxfF /x]sf JolQmx¿nfO{ cfˆgf] lh1f;f kf]v]kl5 xfdLnfO{ ;xof]u ug{ cl3 ;/] &) jifL{o 6LsfbQ e§ / %) jifL{o wL/axfb'/ dx/f . cfkm"n] hfg]a'em]hlt s'/fdf pgLx¿n] lgs} ;3fP klg . pgLx¿;Fu} ToxfFaf6 tn blIf0fL efudf /x]sf] rp/ / dlGb/lt/ nfUg] qmddf crfgs e]l6P ;6{KofG6, 9fsf6f]kL / h'Qf nufPsf Pshgf cUnfcUnf sfNsfnf / kftnf k'?if . pgsf] gfpF …jL/dfgl;+x lji6Ú /x]5 . ^* jifL{o pgL kz'–;]jfsf cjsfzk|fKt k|fljlws ;xfos /x]5g\ . pgLl;t klg xfdLn] cfˆgf v'Nb'nL kf]Vof}F . pgn] tf/fgfy zdf{ / /fdl;+x el/ofsf] gfpF ;'Gg]lalQs} cfˆgf] csf]{ lrgf/L klg k|:t't u/] . cxf Û pgL t 9'ª' u\ f vf]Hbf e]l6Psf b]ptf kf] /x]5g\ xfd|f] nflu . lsgeg], pgL /fdl;+xsf efO kf] /x]5g\, sfsfsf 5f]/f . ca pgn] kyk|bz{g ug{ yfn] xfdLnfO{ . cl3sf b'j} k'?if cf–cfˆgf sfdlt/ kmls{P . lai6n] ;aeGbf klxn] cfˆgf bfh'sf af/]df ;'gfP— æbfO /fdl;+x 8]9dxLgf cl3dfq laTg'[eof] .Æ /, klZrdlt/sf] 8fF8fsf] Pp6f 3/lt/ cf}FNofpFb} eg] — æpM To} xf] pxfFsf] 3/ .Æ tf/fgfybfOnfO{ To; ofqfdf 8f]6L;Dd k'¥ofP/ 3/ kms]{kl5 /fdl;+xn] d'Qms07n] pxfFsf] k|z+;f ub}{ jL/dfghLl;t eg]sf /x]5g\— æx]nf{ a'bL Û xdnfO{ ef/L af]sfOa/] No}emfGof tg dfG; t ef}tL lgsf ¥ofg\ . xdnfO{ ef}tL lgsf] df0of] . ef]s nfuGHof af6fdfO{ k8\of ufpFdfO{ /] /ft af; a:ofsL 7f}/ n} pgn] lh Hof lrh vfof], xdnfO{ n} tf]O{ tf]O{ vf]ofof], cf}/ xdf/f efuf] k};f n} pg}n] lt¥of] . xd/L Wof8L ;k} arL, os k};f n} vr{ gfOeof] .Æ -x]/ efO, xfdLnfO{ ef/L af]sfP/ n}hfg] tL dfG5] t ;fx|} al9of /x]5g\ . xfdLnfO{ lgs} dfofF u/] . ef]s nfUbf af6fdf e]l6g] ufpFx¿df / /flt af; a;]sf] 7fpFdf klg pgn] h]–h] vfP, xfdLnfO{ klg To} To} v'jfP clg k};f rflxF xfd|f] klg pg}n] lt/] . xfd|f] Hofnf ;a} hf]luof], Ps k};f klg vr{ ePg ._ To;kl5 jL/dfghLn] xfd|f] 5]pd} klZrdlt/ oxfFb]lv pxfF;Dd ndtGg k/]sf] ljzfn rp/nfO{ …dfcf]jfbLx¿åf/f hgo'4sfndf 6fj/ Wj:t kfl/Pkl5 ;~rfngdf gcfPsf] Po/kf]6{Ú eg]/ lrgfP . h;n] u/]sf] eP klg To; cdfgjLo sfnf] st{"tk|lt cgGt 3[0ff cf]sNb} xfdL ToxfFb]lv s]xL k"j{kl§ /x]sf] dlGb/df k'Uof}F . of] dlGb/nfO{ …pb}b]pdlGb/Ú elgFbf] /x]5 . b]j–bz{g ul/;s]kl5 jL/dfghLaf6 yfxf kfPF s'g}tfsf o; dlGb/df klg 5f]/L r9fpg] k|rng /x]sf] k|;ª\u . clxn] ToxfF s'g} k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 55


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

b]psL lyPgg\ t/ klg lsglsg Tof] ;'g]/ d]/f] d'6'–sn]hf lqk'/f;'Gb/Lsf] dlGb/dfem}F oxfF klg sf]lSsg;Dd sf]lSsof] . To;kl5 kms]{/ uf8L r9\g hDhdfPsf]] cfˆgf] 6f]nLnfO{ d}n] eg]F— æclxn] g} sxfF kms{g] Û hfpmF, c3f]/L uf8 t/]/ 3g3:ofsf] km]bL;Dd k'u]/ cfpmF .Æ t/, ;fyLx¿n] k6Ss} hfFu/ b]vfPgg\ / d}n] klg pgLx¿nfO{ 6]l/g . d cfkm}Fdf x/fO/x]sf] lyPF . d cfˆg} v'zLsf cgGt 5fnx¿df nx/fO/x]sf] lyPF . ddf tf/fgfybfOsf] lgofqfsf] df]xgL–dft r9]sf] lyof] / To; clgj{rgLo :jflbnf] dftn] nl¶P/ ;donfO{ $$ jif{k5fl8 kmsf{O{ tf/fgfybfOl;t} ofqf ul//x]sf] lyPF d . To;}n], ToxfFsf] af6f]el/, ToxfFsf] df6f]el/ cem} 5fK5fKtL JofKt eP/ /x]sf pxfFsf ;'s'df/ kfOnfkfOnfsf 5fknfO{ Ps–Ps u/L k5\ofpFb} k"j{lt/ ;Nnf3f/Lsf] aLraf6 l;pFbf]em}F ;/Ss lrl/P/ uPsf] af6}af6f] PSn} km6fkm6 nlDsFb} uPF d . c3f]/L uf8tkm{, 3g3:ofsf] kfptkm{ . af6f] cf]/flnP/ ‰jfDd Pp6f uf8sf] lsgf/l;t 7f]lSsg k'u]F d . Tof] uf8 dnfO{ g} s'b}{ /x]5 . To;sf] pQ/L efudf Pp6f ;'Gb/ ufpF dnfO{ g} klv{a;]sf] /x]5 . clg, ToxfFsf lgZ5n lgd{n dg–d'6' ePsf s]xL ufpFn] bfh'efO lbbLalxgLx¿ d]/} af6f] ayfg]/ a;]sf /x]5g\ . slt a]/ lxF8]F d < v} s'lGg Û pgLx¿l;t ‰jfDd hDsfe]6 ePkl5, pgLx¿l;t cfTdLotf ;f6f;f6 ePkl5 yfxf kfPF d}n] To; uf8sf] gfd …;'/gofuf8Ú /x]5 . To; ufpFsf] gfd …8f]a/fÚ /x]5 . ToxfFaf6 ;'/gofuf8 t/]/ psfnf] nfu]kl5 cfpFbf /x]5g\ dn]8fufpF / leQm/LufpF . clg, aNn kf] cfpFbf] /x]5 c3f]/Luf8 / To;kl5 yflnFbf] /x]5 3g3:ofsf] psfnf] h;sf] 5ftLdf a;]sf /x]5g\ laTof}8f / vTof}8fufpF . ufpFsf] gfpF …vTof}8fÚ eGg] ;'Gbf vltj8f y/ x'g]x¿sf] d"nynf] ToxL ufpF kf] xf] ls eGg] c8\ sn sf6\g k'u]F d cl3 a}t8Ls} bz/y rGb gu/kflnsfleq kg]{] …af:sf]6Ú ufpFnfO{ af:sf]6fx¿sf] d"nynf] 7fg]h:t} u/L . jfl/lsgf/df af6}5]p 8f]a/fufpFd'lgsf] rf}tf/Ldf e]l6Psf tL aGw'afGwjLx¿l;t PsfTdefjn] jftf{nfkdf lgdUg ePF d . ToxfFsf] df]xs kl/j]zsf] b[Zofjnf]sgdf ;dflwdUg ePF d . v} slta]/kl5 xf] s'lGg Û jL/dfghLsf] ;fy nfuL df]xghL dnfO{ vf]Hb} cfOk'Ug'eof] jL0ff / k[YjLnfO{ pb}b]pdlGb/d} a;fP/ . jL/dfghLn] c3f]/Luf8;Dd k'Ug cem} b'O{ 306f nfUg] s'/f ;'gfPkl5 d]/f] p2fd cfsfª\Iffdf ca k"/} nufd nfUof] . …7fpF g 7x/ a"9Lsf]÷a"9fsf] /x/Ú eg]h:t} 7fpF / j]nfsf] ljrf/} gu/L hltv]/ klg efjgfsf] e]ndf alu/fv]/, sNkgfsf] kv]6f km6km6fO/fv]/ d}n] oyfy{nfO{ pk]Iff ug{' k6Ss} plrt x'g] lyPg . d PSn} cfPsf] x'bF f] x'F t s'/f a]Un} x'g] lyof] . To;}n,] 56 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

3g3:ofsf] kfp:kz{ t s] c3f]/Luf8sf] bz{g ug{;d]t gkfpg] s'/fn] lvl;|Ss k/]klg ;do / kl/l:yltut afWotfnfO{ cfTd;ft\ u/L cfˆgf] ÅbonfO{ y'Dy'DofpFb} rf}tf/Ld'lGt/ cf]n/{] 3f6df k'uF] d . clg, ;'/gofuf8sf] lgd{n hn l;~rg / cfrdg u/]/ df]xghL / jL/dfghLsf] ;fy nfu]F d . kms]{/ dlGb/ kl/;/df cfPkl5 d}n] df]afOndf tf/fgfybfO;Fu ;Dks{ u/]/ cfkm" clxn] a}t8Lsf] kf6gdf cfOk'u]sf] egL cfˆgf] ofqfsf] a]lnla:tf/ nufPF . ;fy} 8]9dxLgfcl3 el/of /fdl;+x lai6sf] lgwg ePsf] s'/f klg ;'gfPF . pxfFn] eGg'eof]— æs7} a/f Û tL /fdl;+x lat]5g\ Û ;fx|} c;n dflg; lyP . ltgsf] a}s'07jf; xf];\ ÛÆ /, yKg'eof] æefO, ltdLn] To; ofqfdf ;Fufn]sf tdfd cg'e"ltx¿ sf7df8f}+ kms]{/ cfPkl5 dnfO{ ;lj:tf/ ;'gfpg" n ÛÆ To;kl5 xfdL jL/dfghLnfO{ xflb{s wGojfb ck]{/ uf8L r9L a]n'sf 8F8]nw'/f kmls{of}F . ef]lnkN6 laxfgsf] ef]hgkl5 wgu9Llt/ k|:yfg ug{ a; r9\ of}F . a;df lgs} 3'OFrf] lyof] / v'Ng klg lgs} ;do nfUof] . To;aLrdf sfd–dfdsf] vf]hLdf aDaO{ / db|f;lt/sf 5fnf–h'Qf sf/vfgfx¿nfO{ uGtJoljGb' agfP/ cfˆgf] Kof/f] 3/af/, dfofn' kl/hg, :g]lxnf] df6f] 5f8L hfg nfu]sf …e'nÚ hfltsf s]xL snsnfpFbf lszf]/ / o'jf cg'xf/x¿ k;] To; a;df . sfNsfnf] j0f{sf ltgsf lgwf/el/ rfdnsf ;]tf c5]tf / sfgdfly ds}sf kx]Fnf hd/f zf]efodfg lyP . ltgLx¿nfO{ labf ug{ cfPsf / km]l/ slxn] slt jif{kl5 kf] e]6 xf]nf Û eg]/ efjljXjn x'Fb} / ctfl;Fb} ltgLx¿nfO{ cFufnf] xfn]/ 8fFsf] 5fl8/x]sf ltgsf :g]xfn' lbbL, alxgL, kTgL, cfdfsf] cfF;'sf wf/fn] xfd|f cfFvfdf ;d]t s0ff{nL, ;]tL / dxfsfnL p/flnlbP . c5fd / 8f]6L, xf];\ ls a}t8L / 8F8]Nw'/f, bfr{'nf xf];\ ls aemfª / afh'/f o; ;'b"/ klZrdL kxf8L If]qsf c;ª\ Voc;ª\Vo 5f]/fx¿, nf]Ug]x¿, bfh'x¿ / efOx¿ sfd, bfd / dfdsf nflu cem} klg aDaO{, db|f;, Aofª\nf]/, g}gLtfn / lbNnLsf ;fy} ef/tsf cGo sltko 7fpFlt/ ;d]t xflgFb} /x]sf ;'g]/, k9]/ / cfh k|ToIf cfˆg} cfFvfn] b]v]/;d]t s6Ss sfl6of] d]/f] sn]hf . o; e]usf] s]xLlbg] /dfOnf] ko{6g k"/f u/]/ 3/ kms{g nfu]sf] dnfO{ d]/} Åbon] kmsfO/x]sf] lyof] M— æghfpm g P lgdf]{xL Û kfp cGt df]8L a; ot} h'gL–h'gL d'6'–d'6' hf]8LÆ vyas2066@gmail.com

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 57


g]kfndf ;flxlTos klqsf ;~rfng ;|ft] sf] cj:yf s[i0f k|wfg

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

!= g]kfn ;/xbaflx/af6 df]tL/fd e§åf/f ;Dkflbt klqsf …uf]vf{–ef/t hLjgÚ nfO{ cfwf/ dfGbf g]kfnL ;flxlTos kqsfl/tfsf] Oltxf; Ps;o aQL; aif{ -!($# – @)&%_ k'/fgf] b]lvG5 .! g]kfnleqs} s'/f ubf{ klg cvaf/L klqsfeGbf lgs} k'/fgf] 5 ;flxlTos kqsfl/tfsf] Oltxf; . lj=;+= !(%% ;fndf …;'wf;fu/Ú gfds klxnf] ;flxlTos klqsf k|sfzg ePsf] 36gfnfO{ cfwf/ dfGg] xf] eg] o;sf] Oltxf; Ps;o aL; jif{ k'us ] f] b]lvG5 . ;flxlTos klqsfsf] olt nfdf] Oltxf; e};Sbf klg of] If]q] eg] cem} w/d/ w/e/sf] l:yltaf6 u'lh|b} o]gs]g k|sf/]0f hLljth:tf]] dfq b]lvG5 . o;f] eGg'sf] cGTfo{ s] xf] eg] of] cem} Jofj;flos¿kn] afFRg ;s]sf] 5}g÷To:tf] cfwf/ g} b]lvPg eGg vf]lhPsf] xf] . ;flxlTos kqsfl/tfsf] o:tf] kL8f ;/sf/L If]q jf ;/sf/sf s'g} lgsfox¿af6 ;~rfng x'bF } cfPsf ;flxlTos klqsfsf] xsdf eGbf klg vf;u/]/ lghL / JolQmut¿kdf ;~rfng x'bF } cfPsf ;flxlTos klqsfx¿df cem bogLo 5 . lghL / JolQmut tj/n] k|sfzg x'g] ;flxlTos klqsfx¿ k|sfzg ug{sf nflu cfjZos kg]{ cfly{s÷ ljQLo ;|ft] cem} alnof], bLuf] / e/kbf]{ b]lvg;s]sf] 5}g . bLuf]sf] t s'/} 5f8f}+ olt~h]n;Dd klg o; vfn] klqsfx¿ of t lghL ÷ JolQmut cfly{s rfFhf]kfFhf]af6 rNb}÷ k|sfzg x'bF } cfPsf 5g\ jf h;n] rnfPsf 5g\ ltgs} uf]hLaf6 o;sf] vr{ wflgb} cfPsf] b]lvG5 . csf]{ zAbdf eGg'kbf{ lghL If]qaf6 ;~rfng x'bF } cfPsf ;flxlTos klqsfx¿sf] lgoldt / e/kbf]{ cfly{s÷ljQLo ;|ft] 5}g . p;f] eP olt~h]n;Dd tL s;/L k|sfzg x'bF } cfPsf 5g\ t < Pp6f oIf k|Zg v8f x'G5 . @= Jofj;flos ¿kn] ;flxlTos klqsf ;~rfng x'g ;s]sf 5}gg\ eg] olt~h]n s] /x/df dfq ;flxlTos kqsfl/tf x'ls{Psf] xf] t < xf], ;flxlTos klqsf rnfP/ dfq s'g} ;Dkfbs÷ k|sfzssf] hLljsf]kfh{g x'g] l:ylt oxfF 5}g . oxfF eg]sf] g]kfndf . sltko ;Dkfbs / k|sfzssf s'/f x]bf{ s] b]lvG5 eg] ;flxlTos klqsfaf6 hLjgsf] u'hf/f rNb}g a? pN6} cfˆgf h]yf ÷ ;DklQ a]r/] klqsf rnfpg' kg]{ cj:yf 5 . of] w]/} xbdf ;To xf] . ;/sf/L vr{af6 ;~rflnt / s'g} ;+ul7t ;+:yfsf != x]g"{M /fdk|;fb kGtåf/f ;Dkflbt / k|sflzt x'Fb} cfPsf] …bfloTjÚ ;flxlTos å}dfl;s klqsfsf] ;DkfbsLo, jif{ #!,k"0ff{Í !!), @)&$ df3–kmfu'g .

58 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cfly{s ;|ft] af6 k|sfzg x'g] ;flxlTos klqsfnfO{ 5f8\g] xf] eg] lghL / j}olQms¿kaf6 ;~rfng x'bF } cfPsf klqsfsf s'g} :yfoL ;|ft] b]lvb}g ÷ 5}g . ltgn] :yfoL k|sl[ tsf ;b:o÷ u|fxs gagfpg] xf] / lgoldt s'g} lj1fkg gkfpg] xf] eg] lghL If]qn] ;flxlTos klqsf rnfP/ afFRg;Sg] cfwf/ clxn];Dd tof/ x'g;s]sf] 5}g . of] lj8Dagf g} xf], o; If]qsf] . ;/sf/L If]qn] rnfpg] To:tf klqsfsf] cfDbfgL vr{sf] lx;fa lstfj vf;} /fvf]Og, lsgeg] Tof] rn] klg 7Ls} / grn] klg 7Ls}sf] cj:yfdf hlxn] klg x'G5 . s]xL t tL cfˆgf k'/ftgtf jf Oltxf; arfpgsf nflu klg k|oTg/t xf]nfg\ / s]xLnfO{ ;/sf/L If]qn] klg s]xL u/f];\ eGg] klg xf]nf . Tof] ;+:yfn] eGbf klg tL ;+:yfdf sfd ug]{ s'g} JolQmTjsf] ;flxlTos nufjsf sf/0f tL ;+:yfsf klqsf hLljt x'g] cfwf/ ag]sf x'G5g\ . pbfx/0fsf nflu g]kfn /fi6« a}s + - s]Gb|Lo a}s + _ h:tf] lgtfGt u}/–;flxlTos ;+:yfaf6 …ldld{/Ú] gfds ;flxlTos klqsf k|sfzg x'g' klxnf]k6s yfxf kfpg]sf nflu cgf}7} nfU5 . dnfO{ klg Tof] ;+:yfdf cfheGbf PsrfnL; jif{klxn] hflu/] x'bF f To:t} cg'el" t ePsf] lyof] . d}n] ToxfF k;]kl5 kf] yfxf kfPF Tof] klqsf rNg'df t ToxfF sfo{/t efiff÷ ;flxTo÷ ;+:s[ltnfO{ lgs} dfof ug]{ s]xL JolQmx¿s} sf/0f kf] rn]sf] /x]5 . 8f= ofbjk|;fb kGt, o'lw/ yfkf, ?la hf]zL ,lrGtg/fh kf08], e/ts[i0f zdf{ ,;'/z ] ;Tofn cflb ;flxTo, ;+:s[lt / cfly{s ;flxTok]d| L JolQmx¿s} sf/0f To:fn] ToxfF km:6fpg] ca;/ kfPsf] /x]5 . cfhts Tof] slxn] ;fdlos, slxn] kflj{s, slxn] q}dfl;s, slxn]] å}dfl;s / slxn] dfl;s x'bF } otf s]xL jif{bl] v k'gM q}dfl;s¿kdf k|sfzg x'bF } u/]sf] b]lvG5 . h] Hf:tf]¿kdf eP klg @)@ ( ;fnb]lv To;sf] lg/Gt/tf g6'6g \ ' eg]sf] g]kfnL ;flxTos kqsfl/tfsf nflu v'zLs} s'/f xf] . s]xL ;Lldt ;flxTos klqsf afFRg] xsdf To;n] clxn] cnUu} Oltxf; /r]sf] 5 eGg ;lsG5 . sf]xL s;}n] t …a}l+ sË If]qn] klg ;flxTosf] 7]Ssf lng] xf] / <Ú eGg]h:tf cf/f]k klg nfpg] u/]s} x'g\ . of] cf/f]ksf] lzsf/ s'ga} n ] f dnfO{ klg ;f] klqsfsf] k|wfg ;Dkfbs eP/ s]xL aif{ sfd ubf{ gnfu]sf] xf]Og . t/, d}n] To; klqsfnfO{ dfl;s agfP/} klg rnfPF . ca dnfO[{ To:tf] sfdsf nflu ToxfFsf] pRr Joj:yfkgsf] klg ;sf/fTds ;xof]u k|fKt ePs} xf] . o:t} , uf]/vfkq ;+:yfg - ;/sf/L :jfldTjsf] ;+:yfg\ _ af6 @)@% ;fnb]lv lg/Gt/¿kdf k|sflzt x'bF } cfPsf] …dw'ks{Ú gfds ;flxlTos klqsf klg ;/sf/L If]qs} klqsf xf] . of] k"0f{ ;flxlTos klqsfsf] ¿kdf cfhts k|sfzgdf 5 / ;DejtM ;flxTos} nflu eg]/ ;/sf/L If]qaf6 k|sfzg x'g] of] Ps dfq klqsf klg x'g k'us ] f] 5 . ;femf k|sfzg - ;xsf/L ;+:yf _ af6 @)#( ;fndf k|sfzg yflnPsf] / s]xL jif{ cl3;Dd lg/Gt/ k|sfzg x'bF } cfPsf] - xfn aGbh:t} cj:yfdf /x]sf] _ …ul/dfÚ dfl;s klqsf :t/Lo ;flxlTos klqsf lyof] . o;]u} /L s[lif ljsf; a}s + af6 k|sflzt x'g] …;dli6Ú / /fli6«o jfl0fHo a}s + af6 k|sflzt k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 59


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

x'g] …pkxf/Ú gfds klqsf klg ;flxTol;t} ;/f]sf/ /fVg] klqsf x'g\ . ltgsf k|sfzg eg] vf;} lgoldt x'g;s]sf] b]lvPg . o;f] x]bf{ s[lif ljsf; a}s + / /fli6«o jfl0fHo a}s + af6 ;flxTosf klqsf k|sfzg x'g' klg cgf}7f] g} nfU5 . ltgsf k|sfzgsf] k[i7e"ld x]bf{ ToxfF sfo{/t ;flxTok|d] L sd{rf/Ls} xft /x]sf] s'/fdf ljjfb /xGg . t/, To; vfn] ;+:yfaf6 u}/– cfly{s sfo{snfkdf a}s + sf] wg/flz vlr{of] eg]/ slxn]sfxLF ;jfnx¿ p7fpg] / cf}n + f 78\ofpg]x¿sf] sdL eg] of] If]qdf gePsf] xf]Og . o:tf cf/f]k nufpg] sfddf bft[ lgsfo klg kl5k/]sf 5}gg\ . jf:tjdf ltgn] ;flxlTos klqsf k|sfzgsf] dd{ ga'em]/} To;f] u/]sf÷ eg]sf x'g\ . o:tf] cf/]fk d}n] …ldld{/Ú] sf] ;Dkfbgsf a]nf klg v]ks ] } xf] . #= w/d/f] cj:yfdf /x]sf] lghL If]qsf ;flxlTos klqsfnfO{ s;/L ;fdfGo cj:yfdf Nofpg ;lsG5 jf sd;]sd ;fdfGo cfly{s ;|f]tsf] hf]xf] ug{ ;lsG5 t < eGg] s'/f dfly d}n] p7fPsf] oIf k|Zgl;t} ufFl;P/ cfPsf] 5 . o;sf nflu Pp6f ;fdfGo pbfx/0f oxfF k|:t't u5'{ . cr]n a}+lsË If]qdf l;P;cf/ (Corporate Social Responsibility) cGt/ut a}+s ljQLo ;+:yfx¿n] cfˆgf] d'gfkmfsf] Ps k|ltzt /sd lZfIff ,:jf:Yo cflb h:tf ;fdflhs sfo{df vr{ ug'{kg]{ k|fjwfg 5 . To:tf] /sd ;flxlTos klqsf k|sfzgdf vr{ ug{ g;lsg] xf]Og . t/ o; ;f]rfO{sf] ljsf; eg] ePsf] 5}g jf a}+lsË If]qdf To:tf] ;f]rfO{nfO{{ :yfg g} lbO{b}g . of] sfo{sf] yfngL ug{;lsof] eg] dfq klg of] If]qnfO{ Pp6f alnof] cfly{s ;|f]t h'6fpg] cfwf/ ldNYof] . a}+lsË If]qn] ;flxTosf] sfd ug{ x'Fb}g eGg] dfgl;stf /fVg]x¿sf] babjf ePsf :yfgdf of] lrGtgn] tTsfn} sfdug{ t ;lsxfNb}g tyflk w/d/fPsf] ;flxlTos kqsfl/tfnfO{ e/y]u ug{ of] l;P;cf/ gLltnfO{ sfdofjL eg] agfpg ;lsG5 . d"n s'/f] ToxfF sfd ug]{x¿n] o;sf] lrGtgf rfxLF klxn] yfNg' k¥of] . of] lrGtgn] sfdofj x'g] cj;/ kfof] eg] s]xL g s]xL Oltxf; af]s]sf ;flxlTos klqsfnfO{ ;~rfng ug]{ cfly{s cfwf/ k|fKt x'GYof] . nf]s sNof0fsf/L lj1fkg g} ;xL jf tt\ tt\ If]qsf] k|rf/fTds ;fdfu|L k|sfzg g} ;xL To;sf dffWodaf6 k|fKt x'g] lgoldt vfn] cfly{s ;|f]tsf] hf]xf] x'g] xf] eg] ;flxlTos klqsf k|sfzgnfO{ ;s; x'Fb}g . pbfx/0fsf nflu s'g} Ps å}dfl;s ;flxlTos klqsfsf] Ps cª\s cf};t sfuh:t/df k|sfzg ubf{ nfUg] c;L k[i7sf] DofuhLg cfsf/df -bfloTj cfsf/ _ kfFr;o k|lt 5fKbf xfnsf] ahf/ efpdf s/Lj tL; xhf/sf] k|]; vr{ x'G5 . ca of] /sd d}n] k|:tfj u/]cg';f/sf] gLltaf6 k|bfg ug]{ xf] eg] cyf{t\ lj1fkg jf s'g} nf]s sNof0fsf/L ;fdflhs pQ/bfloTj cGt/ut pknAw x'g] xf] eg] jflif{s ? Ps nfv c;L xhf/hlt cfjZos k5{ . olt /sd b'O{s/f]8 gfkmf sdfpg] s'g} ljQLo ;+:yfsf nflu vr{ ug{ s'g} ;s; kb}{g . p;sf k|rf/fTds ;fdu|L klg ToxfF k|sfzg x'G5g\ . 60 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

o;af6 ;flxlTos hut;Dd klg a}+lsË If]qsf] k|rf/ k|;f/ x'g] cj;/ x'G5 . ljQLo ;fIf/tf sfo{qmd dftxt klg of] sfo{ ug{ g;lsg] eg] xf]Og . /Xof] s'/f, Pp6f klqsfnfO{ o;/L ;|f]t pknAw ug{ yfn]kl5 To;sf] n:s/ yfdL;Sg'sf] x'Fb}g . To;sf nflu klqsfn] af]s]sf] Oltxf; / of]ubfgnfO{ lj1fkgsf] Pp6f cfwf/ agfpg ;lsG5 . eGg'sf] d"n cfzo s] xf] eg] aflx/af6 x]bf{ ;flxlTos klqsf k|sfzg ug'{ hlt ;lhnf] b]lvG5 ltgsf] k|sfzgsf] cGto{ eg] cs}{ 5 . :yfoL ÷ ljlzi6 ;b:ox¿nfO{ k'¥offP/ afFsL /x]sf k|ltx¿ s'g} Ph]06÷ ljt/0fstf{÷ k;n cflbaf6 las|L e} /sdsf] hf]xf] x'G5 eGg] s'/fdf clxn];Dd klg s'g} ;Dkfbs ljZjf; /fVb}gg\ . h;nfO{ lbof] pxL wgL x'g] /f]u of] If]qdf JofKt 5 . tfs]tf ubf{ ubf{ yfs]sf cg'ej k|foM ;a} ;flxlTos klqsf rnfpg]x¿l;t xf]nf . o;}n] klg s]xL cª\s k|sfzg u/]/ aGb ePsf w]/} ;flxlTos klqsfx¿ 5g\ . Oltxf; agfP/ aGb ePsf …zf/bfÚ xf];\ jf …¿k/]vfÚ, …k|ultÚ xf];\ jf …OGb|]0fLÚ ltgsf k|sfzg cGto{sf ufyf Pp6} lyP÷ 5g\ . JolQmut afx'an jf lrgfhfgsf cfwf/df ;+3÷ ;+:yf / Jofkfl/s 3/fgfx¿af6 e]nf ul/Psf lj1fkgsf cfwf/df k|fKt x'g] /sd / To;sf nflu bf}8w'k ug'{kg]{ cg]sf}+ tLtf cg'ej t o:tf klqsf rnfpg]x¿n] a6'n]s} 5g\ . Tof] lxhf] klg lyof], cfhko{Gt 5Fb}5 . levf/Lsf ¿kdf lx8\g'kg]{ cj:yfsf] cg'ej t o:tf klqsf rnfpg]x¿ hf];'s}nfO{{ ePs} x'g'k5{ . olt xf] sf]xL v'N5g\, sf]xL v'Nb}gg\ . hf] xft ;f] ;fy eg]h:t} 5 of] If]qdf kfOg] leIff¿kL lj1fkg jf nf]s sNof0fsf/L¿kL lj1fkgsf] ;|f]t klg . o; vfn] ;|f]tdf zfob :jfledfgL ;flxlTos kqsf/ ljZjf; u/f]O{g / p;n] hlt rnfpg;S5 rnfpF5 / rnfpg g;s]sf lbg pl;t} Tof] klqsf klg d5{ . o:tf Oltxf; af]s]sf klqsfx¿ y'k|} 5g\ . o;}n] klg s'g} nfdf] Oltxf; af]s]sf] g]kfnL ;flxlTos klqsf vf;} b]lvGg . cfly{s÷ ljQLo ;|f]tsf] e/kbf]{ cj:yf gx'~h]n lghL If]qsf ;flxlTos klqsfnfO{ bLuf] u/]/ ljsf; ug]{ cj:yf 5}g . h;f]t;f] k|sfzg x'Fb} cfPsf nfd} Oltxf; af]s]sf lghL If]qsf ;flxlTos klqsf h'g cf}+nfdf uGg ;lsg] cj:yfdf 5g\, ltgsf cfly{s cj:yfsf] cGto{ klg p:t} p:t} 5g\ sltn] s]xL sf]if agfP/, sltn] :yfoL÷ ljlzi6 ;b:o agfP/ / s]xL bfgL bftfx¿sf e/y]un] h;f]t;f] rnfpFb}cfPsf b]lvP klg ltgn] tL klqsfaf6 gfdafx]s c¿yf]s s]xL gsdfPsf] s'/f ltgsf ;DkfbsLo k9bf cjut x'G5 .@ @)!* ;fnb]lv k|sfzg x'Fb} cfPsf] …/rgfÚ å}dfl;ssf ;Dkfbs÷ k|sfzs /f]rs lwld/] x'g jf @)@& ;fn kmfu'gb]lv k|sflzt x'Fb} cfPsf] …cleJolQmÚ å}dfl;ssf ;Dkfbs÷ k|sfzs gu]Gb|/fh zdf{ x'g\ jf @)$# ;fnb]lv k|sfzg x'Fb} cfPsf] … bfloTjÚ å}dfl;ssf ;Dkfbs÷ k|sfzs /fdk|;fb kGt g} lsg gx'g\ ltgsf ;Dkfbg / k|sfzgsf cGt/syfx¿ Nfueu p:t} / Pp6} k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 61


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

vfn] 5g\ . cyf{t\ pxL b'Svh]nL u/]/ h;f]t;f] klqsfsf k|f0f wfGg]÷ nDofpg]] sfddf ltgsf] hLjg u'h|bf] 5 , t/ ltgn] slxn] klg tL tL klqsf rnfP/÷ a]r]/ sdfof}+ jf uhf]{ 6fØf}+ eGg;s]sf 5}gg\ . af:tjdf of] cToGt kL8fbfoL cj:yf xf] . #= ;/sf/n] t ;flxlTos kqsfl/tfnfO{ xfn;Dd klg …kqsfl/tfÚ g} dfg]sf] 5}g . To;}sf sf/0f klg ltgnfO{ ;/sf/sf elgPsf nf]s sNof0fsf/L lj1fkg ;xh} k|fKt x'g;Sb}g . of] lghL If]qsf ;flxlTos klqsf rnfpg]x¿n] g} eGb}cfPsf] tYo xf] .# ca lj1fkg lbgnfO{÷ lngnfO{ …kqsfl/tfÚ sf] kl/efiffleq klxn] kg'{k5{ eGg] s'/f klg glbg] a'xf/L cfO{taf/ afl5{g\ eg]h:t} xf] . o:tf] ;/sf/L c8fgsf] eg] s'g} t's b]lvb}g . $= t]x| bzseGbf a9Lsf] ofqf u/]sf] lghL If]qsf ;flxlTos klqsfsf ;|f]tsf] cfwf/ x]bf{ eg] ;Gtf]if dfGg ;lsb}g . xfn;Dd ltgn] s;/L klqsf rnfpFb} cfPsf 5g\ t < eGg] k|Zgsf] pQ/ nueu ;'wf;fu/ klqsf cf/De ubf{sf] ;dodf h:tf] cj:yf lyof] xfn;Dd klg ;flxlTos klqsfsf ;|f]tsf] To:t} cj:yf /x]sf] 5 eGbf km/s k/f]O{g . cyf{t\ xfn;Dd klg b]lvg]u/L P;sf s'g} :yfoL / e/kg]{ vfnsf] ;|f]t tof/ x'g ;s]sf] 5}g . u|fxssf] :t/ cyf{t\ ;flxlTos klqsfsf kf7sLotf -Readership_ nfO{ Pp6f cfwf/ dfGg]÷x]g]{ xf] eg] xfn s'g} ;flxlTos klqsfn] kfFr;o k|lt 5fKof] eg] To;nfO{ w]/} g} dflgG5 . of] ;a} las|L x'g] cj:yf klg 5}g . d'l:snn] cfˆgf :yfoL u|fxs / ljlzi6 ;b:ox¿nfO{ k'Ug] u/L / s]xL k|lt lj1fkgbftf Pjd\ s]xL k|lt n]vsx¿nfO{ / s]xL pkxf/sf nflu eg]/ 5fKg] ;flxlTos klqsfx¿s} ;+Vof clws 5 . las|L g} gx'g] ePkl5 w]/} ;+Vofdf ;flxlTos klqsf 5fˆg' eg]sf] vfnL l;;L k'/fgf sfuh lsGg]nfO{ a]Rg'afx]s csf]{ ljsNk klg 5}g . To; cj:yfdf ;d]t ;flxlTos klqsfsf] sjf8L df]n cvaf/L sfuh;/xsf] kfOGg . o;}n] s'g} ;flxlTos klqsfn] lgsfn]sf] kfFr;osf] ;+VofnfO{ w]/} g} dfGg'k5{ . ;/sf/L lgsfosf To; vfn] klqsfsf] pkl:ylt klg Ps xhf/eGbf a9Lsf] ;+Vofdf 5flkg] cf}+nfleq klg k/f]Ogg\ . To;f] t, oL klqsfx¿ -;dfrf/ kqx¿;d]t_ n] slxn] klg cfˆgf 5flkPsf k|ltsf] ;ª\Vof ;fj{hlgs ug]{ rng} 5}g . ca logsf ;|f]tx¿sf] df}h"bf ;|f]tx¿nfO{{ cWoog ug]{ xf] eg] dfly pNn]lvt tLg÷ rf/ j6f ;|f]tafx]s c? ljsNk vf;} b]lvPsf 5}gg\ . Ps, lgoldt uf|xs ;b:ox¿, b'O{, ljlzi6 ;b:ox¿, tLg, s'g} bfgL lj1fkg bftfx¿ @= x]g"{M gu]Gb|/fh zdf{sf] ;Dkfbgdf k|sflzt cleJolQm -å}dfl;s_, k"0ff{Í !(@ , @)&# sflt{s– dª\l;/ cª\ssf] ;DkfbsLo . #= x]g'{M …/rgfÚ k"0ff{Í !$&, ;DkfbsLo

62 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

/ rf/, s'g} ljz]if k|sf/n] hDdf ul/Psf] sf]if -of] ;a}n] ug{ ;s]sf 5}gg\_ g} xfn;Ddsf logsf ;|f]tx¿ x'g\ . oL ;|f]tdWo] ;a} ;|f]t :yfoL / e/kbf{ 5}gg\ . u0ftGqsfnLg ;do cfPsf] s]xLkl5 -@)^^ ;fn b]lv_ k|]; sfplG;naf6 sfplG;nsf] dfkb08leq kg]{ klqsfn] s]xL cfly{s ;xof]u -;"rgf laefuaf6 kfOg] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg_ k|fKt ub}{ cfPsf b]lvP klg @)&# ;fndf ;+zf]wg ul/Psf] ;f] dfkb08n] eg] ca tL ;flxlTos klqsf gl5g]{ b]lvPsf 5g\ .$ of] yk ;|f]t eP klg o;sf] /flz vf;} 7"nf] 5}g eGg] ul/Psf] 5 . o;}n] s'g} ;flxlTos klqsf rnfP/ Joj;fo ug{] ;kgf s;}n] b]V5 eg] clxn]sf] cj:yfdf sd;]sd Tof] :jfGt;'vfo eGbf c¿yf]s xf]Og eGg] l:ylt 5 . ca oxfFg]/ cfsf]{ uDeL/ k|Zg klg ;Fu} cfpF5 . Tof] xf] –;flxTosf] ljsf;sf nflu e"t ;jf/ ePh:tf] dl/xQ] ug]{ dfly pNn]lvt s]xL ;flxlTos klqsfx¿h:tfsf] of]ubfg, en} Tof] xfnsf] cj:yfdf :jfGt;'vfo÷ ;flxTo ;]jfh:tf] lgtfGt k/f]ksf/L rl/qsf] b]lvP klg, nfO{ s] of]ubfg g} geGg] < s] ltgn] ljut rfnL; ÷krf;÷;f7L aif{df ;flxlTos klqsf rnfP/ g]kfnL ;flxTosf] s'g} sfd} u/]gg\ t < ltgn] ;flxTosf] s'g} o'u g} lgdf{0f u/]gg\ t < To;f] xf] eg] jf ltgn] k'¥ofPsf] of]ubfg of]ubfg g} xf]Og eg] ;DejtM ef]lnsf lbgdf ;flxlTos kqsfl/tf Oltxf;s} ut{df x/fpg a]/ nfuf]Og . ¿k/]vf sf ;Dkfbsx¿ pQd s'jF/÷jfnd's'Gbb]j kf08]sf] cj;fgl;t} Tof] nfdf] ;do rNg ;s]g, aGb} eof] . efg' ejfgL l3ld/]sf] cj;fgkl5 w/d/fPs} l:yltdf b]lvPsf] 5 . cleJolQm n] ljz]if sf]ifsf] Aoj:yf u/]/ To;sf] Aofhaf6 k|sfzgnfO{ lg/Gt/tf lbg vf]h]sf] 5, of] /fd|f] ;Tk|of; xf] . ljut ;f7L jif{b]lv /rgf sf] k|sfzg /f]rs l3ld/] sf] ;flxlTos kqsfl/tfk|ltsf] ;dk{0fsf] gtLhf g} xf], To;sf] k|sfzgsf] lg/Gt/tf pgLkl5 x'g;S5 < g} eg]/ clxn] 7f]s'jf ug{ ;lsGg . bfloTj /fdk|;fb kGt sf] nufjs} sf/0f lgoldt /x]sf] 5 . To;sf] eljiosf af/]df klg ToxL s'/f nfu" x'G5 . k|fË0f - ;?eQm cflb _ pGgog -cRo't/d0f clwsf/L_ , h'xL – r"8fdl0f /]UdL _ , ljj]rgf -gs'n sfhL_ h:tf Oltxf; agfpFb} cfPsf klqsf x'g\ jf To:t} c¿ s'g} ;flxlTos klqsfsf] k|sfzgsf] clgoldttf olb hf]l8Psf] 5 eg] Tof] klg ;|f]t cefjs} kl/0ffd xf] eg]/ dfGg' k5{ . oL ;fdfGo pbfx/0f dfq x'g\ . lgoldt¿kdf b'O{ rf/ jif{ k|sfzg e} aGb ePsf ;flxlTos klqsfx¿sf] ;"rL g]kfnL ;flxlTos kqsfl/tfsf] If]qdf nfd} 5 . %= casf] lgsf; s] t < d'n's oltv]/ ;+3Lo /fHo k|0ffnLdf uPsf] 5 . s]Gb| k|b]z / :yfgLo u/L tLg lsl;dsf :j–zfl;t ;/sf/ x¿sf] lgdf{0f klg e};s]sf] 5 . b]zn] /fhg}lts¿kdf 7"nf] 5nfË df/]/ $= x]g"{ k"j{jt\ l6Kk0fL gDa/ #

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 63


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

nf]stflGqs u0ftGqsf] /fhg}lts k|0ffnLnfO{ canDag u/]sf] 5 . Tof] k|0ffnL ;dfhjfb pGd'v 5 . lxhf]sf] /fhtGq ;dfKt ePsf] 5 . clxn] hgtf ;Dk|e' ePsf 5g\ . hgtfnfO{ ;Dk|e' agfpg] sfo{df ;flxTosf/ / ;flxlTos kqsfl/tfn] klg 7"n} / nfd} alnbfg lbPsf 5g\ . t/, To;sf] sb/ eg] x'g;s]sf] 5}g . ca ;do cfPsf] 5 o; nf]stflGqs u0ftGqdf dfly pNn]lvt ;/sf/x¿n] ;flxTo / ;flxTosf/x¿sf] rf}tkmL{ ljsf;, sd;]sd pgLx¿sf] ;Ddfghgs aFrfO{sf] Joj:yf ug]{, ;flxlTos kqsfl/tfnfO{ lbuf] / e/kbf]{ ;|f]t / ;fwgsf] Joj:yf ul/lbg] jf To;sf] jftfj/0f ldnfOlbg] sfd ug'{ k5{ . clxn];Dd klg /fhg}lts sdL{{x¿df ;flxTo cg'Tkfbs If]q g} xf] eGg] efjgf ;jf/ 5 . To; efjgfdf klxn] kl/jt{g cfpg' k5{ . sd;]sd ;flxlTos klqsfx¿n] /fHoaf6 lgoldt k|sf/sf sNof0fsf/L lj1fkg kfpg] Joj:yf x'g'k5{ . lj1fkgsf] lgoldt ;|f]t x'g] xf] eg] ltgn] n]vsx¿nfO{{ ;fdfGo kfl/>lds lbg;Sg] cj:yf klg x'G5 . s]Gb|, k|b]z / :yfgLo ;/sf/x¿n] cf–cfˆgf If]qdf ;~rfngdf /x]sf s'g} k':tsfnox¿ 5g\ eg] ltgdf To:tf ;flxlTos klqsfsf] lgoldt u|fxs aGg] Joj:yf ug]{ xf] eg] klg ;flxlTos klqsfsf] ;~rfngnfO{ lg/Gt/tf lbg ;lsG5 . o;}u/L ;/sf/n] pknAw u/fpg] sNof0fsf/L lj1fkgdf s//lxtsf] lj1fkg ;'ljwf lbg] xf] eg] klg To;af6 sd;]sd kGw| k|ltztsf] yk ;xof]u ldN5 . o;}u/L d}n] dfly k|:tfj u/]sf] Pp6f ;Defjgf l;P;cf/ nfO{ ljQLo If]qn] sfof{Gjog dfq ug]{ xf] eg] klg ;flxlTos klqsfsf] k|sfzg eljio ;'lglZrt b]lvG5 . of] sfo{nfO{ s]Gb|Lo a}+s / ;DalGwt ljQLo ;+:yfx¿n] klxn] cfTd;ft\ ug'{k5{ . lghL xf]; jf ;/sf/L k|To]s :s"n, sn]hx¿n] ;flxlTos klqsfsf] u|fxs alglbg] xf] eg] To;af6 klg of] If]qsf] ljsf;df e/y]u k'U5 . :yfgLo ;/sf/x¿n] lgoldt /x]sf ;flxlTos klqsfx¿dfkm{t\ klg ;/sf/L ;"rgfx¿÷r]tgfd"ns ;Gb]zx¿ k|rf/ ug]{ gLlt lng] xf] eg] ltgsf lj1fkgsf cfon] klg o:tf klqsfnfO{ yk k|]/0ff ldN5 . g]kfndf ;flxlTos kqsfl/tfsf] clxn];Ddsf] ljsf; egf}+ jf k|j4{g lghL÷j}olQms If]qsf] Tofu, ;dk{0fs} gtLhf xf], ;/sf/L k|oTgdf xf]Og . ;/sf/L If]qaf6 k|sflzt x'g] klqsfx¿n] dfq of] If]qsf] lasf; ;Dej x'G5 eGg] dfGotf /fVg' sj} plrt xf]Og . nf]stflGqs u0ftGq sfof{Gjogsf] of] ;F3f/df ca otflt/ klg ;f]Rg] / sfof{Gjogdf sDd/ s:g] a]nf ePg / < /rgf sfnM @)&% c;f/ kpadhuro@gmail.com

àd~h/L len]h, O{df8f]n, nlntk'/

64 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


o'j/fh clwsf/Lsf] ;[hgzLntf 8f= t'n;L e§/fO{

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

æxfdL t eG5f}+ Tof] hLjg hLjg x'g ;Qm}g h;n] pTkL8g ef]u]sf] x'Fb}g Tof] lhGbuL lhGbuL x'g} ;Qm}g h;n] bfgjLo r'gf}tLx¿sf lj?4 ;+3if{sf] z+vgfb ub}{g .Æ æcIftf / hd/fdf cfdfafa' b]V5' PSn} a;L cfF;' emfb}{ t:jL/ kN6fO{ x]5'{ lbbLalxgL bfh'efO{ e]nf eP xf]nfg\ cfh w]/} 6f9f 5' d ;DemL /f]P xf]nfg\ .Æ sljtf, uLt / uBtkm{ ;d]t sndrnfpFb} cfPsf ;|i6f o'j/fh clwsf/Lsf af/]df s]xL rrf{ ug]{ hdsf]{ ub{5' . æk|To]s d'n's / ;dfhsf] ;flxTon] ToxfFsf hgtfsf] dgf]j[lQ / pgLx¿sf ef]ufO{sf] k|ltlaDa ptfg]{ sfd ub{5 . b'Mv, si6 / kL8fn] u|:t ;dfh / :juL{o cfgGbnfO{ PsLs/0f ug'{ g} ;flxTosf] k|d'v sfo{ xf] . /fd|f] ;flxTon] kf7s jf >f]tfnfO{ cfgGb lbG5 . ;flxTo g} cfgGbk|flKtsf] ;fwg xf] .Æ ;flxTosfaf/]df ljZjsf ljleGg bfz{lgs ;|i6fx¿sf] o; egfO{af6 klg ;flxTosf] dxQf k|i6 x'G5 . log} ljz]iftfnfO{ ;dfhdf lj1 kf7s >f]tf dfemdf Nofpg] sfo{ slj, ;|i6fn] ub{5 . slj ;|i6f eg]sf] ;[li6sf ;f}Gbo{nfO{ cfˆgf jf0fLdf k|s6 ug]{ b|i6f xf] . p;n] b'Mv kL8f, j]bgf cflbnfO{ klg cfˆgf /rgfsf dfWodaf6 la;f{Olbg ;S5 . cfkm"n] t la;{G5 g} kf7s >f]tf cflbsf] dgl:ylt ;d]t k|km'Nn kfl/lbG5 . To;} sf/0f t sljsf cf}+nfsf :kz{ kfPkl5 zAbx¿ pHofnf / rlDsnf aGb5g\ . æo'jfhf]z / hfFu/sf b]bLKodfg Hof]ltx¿nfO{ k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 65


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

b]zsf] df6f]n] u'xfl//x]5 :jcl:tTjsf lgldQ ltd|f] g;f g;fdf aUg] /utsf yf]kfx¿df :jfledfg aUg'kb{5 .Æ g]kfns} clt ;'Gb/, k|s[lt / /d0fLo Onfdsf] ;'Gtn]df lj=;+=!()) lt/ b]lvg} clwsf/L kl/jf/sf] a;f]af; x'gyfn]sf] lyof] . ltg} clwsf/L kl/jf/sf ljZjgfy eGg] JolQm tTsfnLg ;/sf/af6 …/fO6/Ú kbjL kfP/ lj=;+ !($# b]lv !(^) ;Dd Onfddf hflu/] ePsf lyP . cfˆgf] If]qdf wgLdfgL / j/k/ sxlnPsf tL ljZjgfysf sfG5f 5f]/f uf]kLgfy clwsf/Lsf ;'k'q OlGb/fb]jLsf] sf]vaf6 lj=;+=@)@)÷$÷!% df hGd]sf ;|i6f o'j/fh clwsf/Lsf bfh'efO{, lbbLalxgL u/]/ gf} hgf ;Gtfgsf] 7"nf] kl/jf/ ePklg ;DkGg kl/jf/ ePsfn] logL /fd|f];Fu x'ls{P, a9], k9] . ljBfyL{ a]nfb]lvg} ljBfyL{ ;+3 ;+u7gx¿df ;d]t ;lqmo /x]/ logn] cfˆgf] JolQmTjljsf; ug]{ cj;/ kfPsfx'g\ . Onfdsf] s/kmf]s / ;b/d'sfddf a;]/ pRr tx cWoog ubf{ b]lvg} logL ljleGg jfbljjfb k|ltof]lutf, sljtf, uf]i7L cflbdf ;lqmo ;xefuL x'g] ub{y] . kGw|–;f]x|jif{s} pd]/dfæd]/f lrTsf/x¿Æ zLif{ssf] sljtf ;+u|xk|sflzt u/]/ cfˆgf] slj k|ltef b]vfO;s]sf x'g\ . Tolta]nfg} pgL ;flxlTos s[ltx¿ Vff]hLvf]hL k9\g] ub{y] . Onfddf a;}s} a]nf …sGb/fÚklqsfsf ;Dkfbs d08ndf /x]/ sfd u/]sf o'j/fhn] sf7df08f} cfPkl5 klg cfˆgf] ;flxlTos ofqfnfO{ lg/Gt/tf lb+b} cfP . pgn] @)#( lt/ ;+/rgf ;flxl|Tos klqsfsf] / @)$% lt/ ;flxlTos kqsf/ ;+3sf] d'vkqsf] ¿kdf lgl:sPsf] …;[hgfÚ sf] klg ;Dkfbg u/]sf lyP . dw'ks{, ul/df, uf]/vfkq, g]kfn, cflb kqklqsfx¿df logsf sljtf / uB /rgfx¿ k|sflzt x'g] u/]sf lyP . xfn klg pgsf ;[hgfn] /rgf, cGtb[{li6, b]z;+rf/ cflbdf lg/Gt/tf kfO/x]sf 5g\ . hflu/ vfFb} cWoognfO{ lg/Gt/tflbg' ;fdfGo s'/f lyPg . t/ pgn] cWoognfO{ :gftsf]Q/ -k|yd>]0fL_ k'¥ofP/ 5f]8] . /fd|f] cWoog u/]sf o'j/fhn] hflu/df klg k|ult ub}{ uP . ;fdflhs If]qdf j/k/;Dds} ;DaGw klg lgs} /fd|f] agfpFb} nu] . lj=;+= @)$* df sf7df08f}sf Gof}kfg] kl/jf/sL 5f]/L ljgLtf Gof}kfg];Fu logsf] ljjfx eP/ /fd|f] bfDkTo hLjg latfO/x]sf 5g\ . s]xL 66 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;do logsf] n]vg eg] cln kftnf] eof] . o;df klg ljleGg 3/fo;L / cGo sf/0f x'g ;Snfg\ . of] 5'§} k|;+u xf] . otf kl5Nnf] bzs b]lv o'j/fhdf n]vg ;lqmotf a9]sf] 5 . sljtf / uB n]vg afx]s uLlt If]qdf logL lgs} pT;flxt eP/ nfu]sf 5g\ . pgsf] uLtsf zAbx¿df ljb]lzPsf o'jfju{sf kL8f 5l/Psf] kfOg'sf ;fy} /fli6«otfsf efj oqtq el/Psf] kfOG5 . clwsf/Lsf] uLtdf g]kfnL df6f]sf] ;'jf; el/Psf] 5 . æb]p/fnLsf] km"nÆgfds uLltPNad ;d]t ahf/df cfO;s]sf] 5 . ;'/]z clwsf/Ln] ;+uLt lbPsf oL uLtx¿– bLk >]i7, /fds[i0f 9sfn, :j¿k/fh, dLgf lg/f}nf, k|df]b v/]n cflb gfd rn]sf ufossf :j/ dfw'o{n] el/Psf 5g\ . o;/Lg} pgsf cGo uLt Kflg tof/ eO;s]sf 5g\ h:tf] ls s'a]/ /fO{sf] :j/df ljZjf; u/ cfkm"nfO{ g}, ch/ h+udsf] :j/df ;Nnf3f/L ;'';fO/xFbf / /fh]z kfon / ozf]bf k/fh'nLsf] :j/df ufO{a:t' afFlw ;fFemsf] j]nf / bLk >]i7 Pj+ cGo snfsf/sf :j/sf uLtx¿ klg tof/Lsf s|ddf 5g\ . sljtf / uLt bj}} kIfnfO{ ;Fu;Fu} /rgf ug{ ;Sg] v"aL ePsf clwsf/L cfˆgf] n]vg nfO{ zflGt, ;b\efj / dfgl;s ;Gt'li6 xf] eGg] 7fGb5g\ . c¿ s;}n] cx|fP/, s/ u/]/ ;flxTo ;[hgf x'g ;Sb}g . of] t lgtfGt cfˆg} dgsf]–efjgfsf] pkh xf] .pgL dfG5g\ ædgdf pTkGg ePsf ljleGg dgf]bzf, czflGt, v'zL, lrGtfx¿nfO{ sljtf jf uLtdf k|s6 ubf{ Ps k|sf/sf] cfgGbk|flKt x'G5, To;}sf lglDt /rgf ul/g] xf] . slxn]sfFxL cfkm"n] af]Ng, eGg g;lsPsf s'/fnfO{ klg cIf/–zAbsf dfWodaf6 aflx/ Nofpg ;lsG5, of] klg Pp6f ;'vb If0f aGb5 . sljtf / uLtsf dfWodaf6 hLjgsf ljleGg kf6fx¿nfO{ a'‰g, s]nfpg ;lsG5 . c¿sf ljrf/, x]/fO{, a'emfO{nfO{ klg s]nfpg ;lsG5 . cfˆgf] x[bo vf]nfO{;Fu} c¿sf dgsf efj klg a'‰g ;3fpF5–uLt jf sljtfn] .Æslj o'j/fhdf o:tf] ljZjf; 5 . g]kfn jfo';]jf lguddf pRr txsf hflu/df /xFbf klg ;j{;fwf/0f;Ddsf b'Mv, kL8f, cefj, u/LaL, /f]u Jofw cflbk|lt ;+j]bgzLn /xg] slj uLtsf/ clwsf/L d'n'sdf a9]sf] c/fhs k|j[lQ df}nfpFb} uPsf] e|i6frf/ / a]lyltaf6 lrlGtt 5g\ . ;dfh ;]jfk|lt ?lr ePsf clwsf/L cfhsf] nf]stflGqs u0ftGqsf gfdaf6 a9\bf] n"6tGq;Fu c;Gt'i6 5g\ . /rgf ;flxlTos klqsfdf k|sflzt …lj8DagfÚ eGg] sljtfdf pgL eGb}5g\ M– k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 67


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

æ;do eGbf anjfg\ sf]xL / s]xL klg x'g ;Qm}g p;n] ltd|f] lz/ dfly kmf]xf]/ u/]/ p b'h{g xfF;f] xfF:of], c§xf; u/]/ t/ 6]s]sf] wtL{ la;]{/ st{Jo Ro't lar/f pm cfˆg} b'b{zfsf] ofqfdf nlDs/x]5 .Æ o'j/fh clwsf/Ldf– of] b]z, o; b]zsf] k|fs[lts ;Dkbf pj{/tf / df6f] k|lt cufw k|]d 5 . k|]ddfq xf]Og, o:tf] kljq e"lddf hlGdg, x'ls{g, a:g kfpg'df cToGt uf}/j klg 5 . cfˆgf] e"ld :ju{ xf] eGg] ljrf/ k|jn 5 . o; s'/fnfO{ g} pgn] slj / uLtsf/sf ¿kdf k|s6 eP/ aflx/ NofPsfx'g\ . cfkm\gf ljrf/, efjgf / t/+ux¿nfO{ sljtfsf ¿kdf, syf / n]v lgaGwsf ¿kdf k|s6 ubf{ klg lrQ ga'em]/ kl5Nnf] ;do uLtsf/ ag]/ pbfP . uLtn] dflg;nfO{ l5§} t/+lut kfb{5 . efjgfdf aufpF5 . uLtsf/nfO{ klg dgsf] j]u zfGtkfg{ uLtdf u'gu'gfpFbf w]/} ;xh x'G5 . uLtsf/ clwsf/L cfˆgf uLtx¿df cfkm}+ klg :j/ lbg] k|of; u5{g\ . lu6f/ ;dft]/ noa4 ug{ u'gu'gfpF5g\, cfkm} efj's aG5g\ . pgsf] hflu/] hLjgkl5sf] ;fyL klg oxL ;[hgf g} x'g] ljZjf; 5 . slxn]sflxF e]6 x'Fbf pgsL kTgL ljgLtf eGg] ul5{g\–æoL o'j/fh t uLt / sljtfnfO{ g} cfˆgf] kf6{g/ dfGg yfn]sf 5g\ s'g} lbg dnfO{ g} la;{g] x'g\ ls eGg] 8/ eO;Sof] .Æ x'g klg slj ;|i6fx¿ eg]sf o:t} Psf]xf]/f] :jefjsf x'g] u5{g\ . l;h{gf ug{ ;lhnf] klg 5}g . k"/} To;}df r'n'{Dd 8'Ag ;Sg'k5{ . o'j/fhn] cfˆgf] uLtdfeg] h:t} M æcfF;' cfkm}+ lkpg'k5{, xfF;f] c¿nfO{ g} xf] .Æ of] ;To oyfy{ xf] . To;} sf/0f t ;[hgfdf lgln{Kt eP/ nfluG5 . cGt/fli6«o g]kfnL ;flxTo ;dfh / uLtsf/ ;+3sf cfhLjg ;b:o slj–uLtsf/ o'j/fh clwsf/Lsf] ;[hgf ofqfn] pQ/f]Q/ k|ultky ;dft]/ hfcf];\ . b]p/fnLnfO{ km"n r9fpFb} cfsfzsf] dfly k'Ug PSn} PSn} slNkg' k/] klg g]kfnL jfª\dodf k|efjsf/L pkl:ylt x'g]5– >L clwsf/Lsf] . (*%!)&&#^! àsf7df8f}+

68 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


Joª\Uoljgf]b

xfd|f] cfTdsyf k|f= r"8fdl0f vgfn

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

xfdL bDktLnfO{ ufpFn]x¿ 8Nnf8NnL eGb5g\ . s;f] xf], s;f] xf] v} < kfFr km'6eGbf sd prfOsf JolQmTjnfO{ tGb'?:t dfGg lxrlsrfpF5g\ ufpFn]x¿ . cfkm" t zf/Ll/s JolQmTjnfO{ Tolt dxŒj glbg] JolQm ePsf] x'Fbf dnfO{ g} nlIot u/]/ afdk'8\s] eGbf klg /fd|} 7fGb5' . ;w}F g} a6'jfx¿, s]6fs]6Lx¿ dnfO{ afdk'8\s] eg]/ lh:sfpF5g\ . k9fn]vf JolQmTjx¿sf ljåQf:t/af6 cfkm"nfO{ a'h|'s 7fGg]x¿sf tkm{af6 jfdgfjtf/ elglbFbf klg d dVv g} x'G5' . s]6fs]6Lx¿ dnfO{ e'OF efn', e'OFefn' eG5g\ / /dfpF5g\ . dnfO{ klg /dfOn} nfU5 . s]6fs]6Lsf ;'l/nf–;'l/nf / ;'dw'/ :j/ ;w}F ;'g"F–;'g"F nfU5 . :j/ / ;ª\uLtdf slt df]xstf 5 x ls Û slt xflb{stf 5 xls Û xfdL bDktLsf Pshf]8f 5f]/fx¿ 5g\ . d pgLx¿nfO{ pgLx¿s} pd]/ ;'xfpFbf] gfd elglbG5' k7\7f–k7\ofËfx¿ . pgLx¿sL cfdf eg] pgLx¿s} Jojxf/cg';f/ a'xf/Lx¿nfO{ ;d]t ;d]6]/ pgLx¿sf] :jefjnfO{ phfu/ u/]/ af]nfpFl5g\– h]7L …PÚ / h]7L …aLÚ . :jf:gL;Fu cfkm\gf 5f]/fx¿nfO{ obfsbf oyfgfd tyfsfd hf]Ol6ª\u|] elglbg] cfˆgL :jf:gL;Fu d klg plQs} k|;Gg x'G5' . h;n] ;xL tYo d"Nofª\sg ug{ ;Sg] :jf:gL dfG5]nfO{ hLjg;fyL kfPsf] 5, Tof] ;f}efUozfnL dfG5] dnfO{ sd tf}nsf] eg]/ cjd"Nog ug{ ldN5 / < d Pp6f sd tnahLlj hfuL/bf/af6 h]gft]gf 3/u[x:yL rnfPsL 8NnL aHo}nfO{ hfuL/bf/ / pd]/bf/ h]7L hf]8Laf6 yf]/} cfzf nfUbf] xf] < e/f];f lyof] xf]nf / < d cfkm"n] lhGbuL el/df Pp6f cwf{gf] wf]tL r/ k/]sf] sf7sf] b/fh leq / Pp6f km]/kmf/ ug]{ kmfOj/sf] wf]tL aflaofFsf] 8f]/Ldf em'G8ofP/ d'luofsf] u'Go"af6 nfh arfPsL÷hf]ufPsL 8NnL aHo}sf] cfFt sd hn]sf] xf]nf / < h]7L bDktLsf b/fhsf b/fh vft}vft e/ el/Psf kf]zfsx¿ b]v]/ . 5fF6sfF6 ldn]sf klx/g klx/]sf 5f]/fx¿ sfof{nox¿af6 kmls{P/ 3/leq k:gf;fy a'xf/Lx¿ sf]7fleq k;]/ cf–cfˆgf nf]Ug]sf sf]6 Hofs]6 6S6SofP/ hf]8bf/;Fu 9f]sf 9KSofP/ r's'n nufpFbf 8NnL aHo}sf] lrQn] s] ;f]Rof] xf]nf jf ;f]Rt5 xf]nf d h:tf] ;x[boL, ljj]sL, k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 69


co m

dgf]ljb nf]Ug] 8Nn]n] yfxf gkfpg] s'/} ePg . :jf:gL 8NnLsf] x'd{t b]v]/ pgs} ;'vb'Mvsf] ;fyL d nf]Ug] 8Nn] klg sd ljrlnt ePsf] 5' / < ;fdfGo cfly{s cj:yf eP klg aflx/– aflx/ a9L g} 5fF6sfF6 ug]{ dflg;nfO{ xfd|f afn] du/ efiffsf] pvfg …leq 5'? dfn] aflx/–aflx/ ;'?jfnn]Ú eGg'x'GYof] . clg slxn]rflxF ;'s'nu'G8f] eg]/ dfq s'/fsf] ef/L k'¥ofpg' x'GYof] . o:tf :jefjsf ljj]szLn lktfsf] 5f]/f] d klg To:t}–To:t} 5' . d cfkm}+n] nufPsf] kf]zfsn] slt k6s t nhfPsf] 5' . dg sF'l8Psf] 5 . dnfO{ nHhfaf]w ePsf] 5 . d nhfPsf] klg 5' . s] ;a} h]7L ;Gtltsf afa'sf] lgolt o:t}–o:t} vfnsf x'G5g\ / Û

as

s.

)^!–%)&!%! àld¿jf, kf]v/f

ss

kh

dbg k'/:sf/ k':tsfnosf] cg'/f]w

w

w

w .k

ha

oxfFåf/f lnlvt, k|sflzt tyf ;Ílnt g]kfnL efiffsf ;fdu|Lx¿ dbg k'/:sf/ k':tsfnonfO{ pknAw u/fOlbg'xf];\, xfdL tL ;fdu|L oxfFsf efjL ;Gtlt÷cfufdL k':tfsf nflu ;'/lIft /fVg]5f}+ . xfdL;Fu $$,))) k':ts, %&,)) kqklqsf, !^,))) krf{–kDkn]6, @,))) cl8of]–lel8of], %!,))) kmf]6f], tyf !@),))) k[i7 kf08'lnlkx¿ ;'/lIft 5g\ .

dbg k'/:sf/ k':tsfno kf]:6 aS; g+M $@, kf6g9f]sf, nlntk'/ Email: info@mpp.org.np

kmf]g g+M %%$(($* 70 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


lhpFbf] h'Qf zxLb cf/=;L=l/hfn

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;'h axfb'/n] zLzfsf] b/fhdf Pp6f h'QfnfO{ dfnf klx¥ofO{ ;hfPsf lyP . pgL x/]s laxfg z/L/ kvfnL w"kaQL afnL h'Qf k"hf uy]{ . of] ;dfrf/ Pssfg b'O{sfg d}bfg x'Fb} b]z}e/ g} km}lnof] . o;aLr pgnfO{ v':s]6sf] pkflw lbg]x¿ klg b]lvP . sf}t"xndo ;dfrf/ ;'g]/ h'Qf bz{gfyL{sf] ;ª\ Vof lbgk/lbg a9\b} uof] . eL8 36fpg ;z'Ns k|j]z l6s6sf] Joj:yf g} ug{' k¥of] . of] ;dfrf/ ædxfb]j ljsf; ;ldltÆ / æxg'dfg ;]gf ;ldltÆsf] sfg;Dd k'Uof]. cfˆgf eQmhg 36\g] 7fgL ;ldltn] æh'Qf k"hgÆnfO{ wd{sf] ckdfg 7x¥ofO{ ;u/dfyf cbfntdf d'2f bfo/ u/] . ;u/dfyfdf d'2f btf{ ePsf] ;dfrf/ k|sfzgkl5 bz{gfyL{sf] 3'OFrf] emg\ a9\b} uof] . ToxfF yk bzhgfn] /f]huf/L kfP . ;'haxfb'/nfO{ kmf]gaf6 k|bz{gL g/f]s] Hofg dfg]{ wDsL;d]t cfpg yfn] . pgn] s]xL n7}t kfn] / k|x/Ldf ph'/L klg xfn]. h'Qf k"hfsf] /x:oaf/] lhNnf k|zf;g sfof{non] Vof/Vof/ kf/]sf]n] ;'haxfb'/n] afWo e} d'v vf]n]Ù æof] cfkm"nfO{ nfos 7fGg] ;zQm qmflGtsf/L kf6L{sf dxfgfossf] tfn'df em§L xfGbf cfn' hqf] 6'l6Nsf] p7fpg ;Ifd ePsf] h'Qf xf] . ;efsf] ;kmfO{ ug]{ sd{rf/LnfO{ kmsfO{ b; xhf/ lt/]/ h'Qf xft kf/]sf] x'F . Ps dxLgfcufl8 ljb]zLn] of] h'QfnfO{ kfFr nfv;Dd ltg{ tof/ lyP . t/ d}n] lbOgF . ;zQm kf6L{sf sfo{stf{n]–æh'Qfvfg] cfˆgf] dxfgfosnfO{ of] k|bz{gLn] 3f]/ ckdfg u/]sf] 7xl/g] x'Fbf k|bz{g t'?Gt} aGb u/L ;f] h'Qf xfd|f] kf6L{nfO{ ;;Ddfg lkmtf{ ug{'kg]{ . cGoyf ;f] 3/ tf]8kmf]8 jf cfuhgL u/L Wj:t kfg]{ cg'/f]w / r]tfjgLsf ;fy dfggLo u[xdGqLHo"df of] @$ 3G6] clN6d]6d a'emfPsf 5f}+Æ eGb} dGqfnoaf6 aflxl/P. u[xdGqLn] k|x/L k|d'vnfO{ l:ylt cjut u/fP . k|x/Ln] h'Qf cfˆgf] sAhfdf lnFbf cj:yf sfa' aflx/ hfg;Sg] lgSof]{n u/L xfnnfO{ s]jn ;'haxfb'/sf] 3/dfq l;n u/]/ kmls{g] lgwf] u/] . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 71


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;zQm kf6L{afx]s cGo ljkIfLx¿ h'Qf k|bz{g v'nfpg ;8sdf plqP–æh'Qf k|bz{g v'Nnf u/ . /f]hL/f]6L vf]:g kfOFb}g . o:tf] ;/sf/ rflxFb}gÆ h:tf gf/f u'lGhP . ptf ljkIfLn] ;+;b rNg glbg] ;Ddsf] l:ylt l;h{gf ug{yfn] . tfp tft]sf] a]nfdf bfp vf]Hg] rt'/]x¿n] ;'haxfb'/nfO{F–ætkfO{Fsf] /f]hL/f]6L vf]l;of] . tkfO{+ h:tf] tLI0f a'l4 ePsf] JolQm of] b]znfO{ vfFrf] 5 . P]n] hgnx/ xfd|f] kIfdf 5 . cWoIf tkfO{+ g} /xg] u/L æh'QfÆsf] gfdaf6 kf6L{ vf]Ng / ;f] h'Qf lkmtf{sf] nflu d'2f btf{ ug{ h'?Ss h'?Ss kf/] . g]kfnsf] crDdsf] of] 36gfn] ljZj ldl8ofdf ;d]t :yfg kfof] . sl/d aS;sf] h'Qfsf] syfnfO{ o;n] dfy u¥of] . h'Qfsf] ljifodf pn{Fbf] hg;fu/ b]v]/ of] hNbf]aNbf] ;d:ofaf6 d'lQm kfpg] h'lQm lgsfNg dGqL d08nsf] cfsl:ds a}7s a:of] . u[xdGqLn]–æ;/sf/n] rfx]df hgtfsf] 3/hUuf clwu|x0f ug{ ;S5 eg] hfaf] h'Qfsf] s] s'/f < s8f ;'/Iff;fy dWo/ftdf h'Qf sAhfdf lng]] / u[xdf ;'/lIft /fVg]Æ eg] . pBf]udGqLn] h'?Ss p7]/–ælgodfklQ, o:tf] ePdf If]qflwsf/ xgg\ 7x5{ . h'Qf agfpg] 3/]n' pBf]u xf];\ jf sf/vfgf d]/f] dqfno cGtu{t kg]{ x'Fbf ;f] h'Qfdf pBf]u dGqfnosf] xs nfU5Æ eg] . kz'kG5L dGqLn] 6]an 7f]Sb}–æhgfj/sf] 5fnfaf6 h'Qf tof/ ul/g] x'Fbf ;f]x|} cfgf kz' dGqfnosf] xs nfU5 . cGoyf x'g] eP d ægf]6 ckm l8;]G6 n]V5'Æ eg] . ljb]zdGqLn] c¿nfO{ lv;L ub}{ 7"n} :j/df eg]– æ;fyLx¿ s'/} ga'emL TolQs} dlRrg' x'G5 . pxL æ/fte/ s/fof] blIf0ff x/fof]Æ eGg] pvfgem}F ylRrg' knf{ Û klxnf h'Qfsf] d]8 Og x]g{ k¥of] . tkfO{+x¿sf] /x/n] x'Fb}gÙ h'Qf ljb]zL eP :jtM d]/f] dGqfnosf] 7x5{Æ . Soflag]6 a}7sdf dGqLx¿aLr egfeg x'gyfn]kl5–of] b]zdf ;]s]G8 XofG8 h'Qfdf ;d]t cfly{s rnv]n x'g] 7fgL k|wfgdGqLn] x:tIf]k ub}{–æof] ljjfbdf ;do v]/ gkmfnf}FÙ s]; ;u/dfyf cbfntdf k'lu;s]sf] 5 . xfn h'Qf k|wfgdGqLsf] sfof{nodf /fVg] / kl5 cbfntsf] lg0f{o cg';f/ e}hfg]Æ eGb} a}7s :ylut u/] . ;u/dfyf cbfntdf ;/sf/ / ;'haxfb'/ b'j} tkm{af6 bh{gf}F jlsnn] ;ft lbg;Ddsf] ax;kl5 km"n a]Grn] tk;Ln cg';f/ lg0f{o ;'gfof]– != dxfb]j / xg'dfg\ ljsf; ;ldltn] h'Qf k"hg wd{dfly ckdfg 72 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

7x¥ofO{ d'2f btf{ u/fPsf] ;DaGwdf–g]kfn wd{lg/k]If /fi6« ePsf] / xfd|f] ;gftgL wd{df eujfg\ /fdrGb|sf] v/fp efO e/tn] afx| jif{;Dd k'h]sf] wfld{s dfGotfnfO{ dgg\ ub}{ h'Qf k"hfn] wd{sf] w'hf kf/]sf] 7x/ ug{ g;lsg] . @= k|wfgdGqLsf] sfof{noaf6 k|fKt h'QfnfO{ rfgr'g] 7x/ ug{ ldNb}g . 3f]if0ff kqdf pNn]v ePsf] / r'gfjL efif0fdf jfrf u/]sf] s'/f g]tfn] k"/f gu/L s]jn em'7f] ;kgf afF8]sf] / hgtfsf] dg efF8]sf] kl/0ffdsf] pkxf/ 7fGg' k5{ of] h'Qf . ef]ln cfpg] lkF9Lsf] nflu o;n] g}ltstfsf] l;F9L r9\g r'Sg' gx'Fg] kf7 l;sfpF5 . t;y{ of] h'QfnfO{ clgjfo{ ¿kdf k|bz{gLdf /fVg} k5{ . /fhf dx]Gb|nfO{ ad k|xf/ ubf{ Iflt k'u]sf] uf8L;Fu} of] rlr{t h'Qfn] klg 5fpgLl:yt Do'lhoddf ;f]xL efpsf] :yfg kfpg' kg]{ k|i6 b]lvg cfPsf]n] g]kfn ;/sf/nfO{ cfb]z hf/L ul/g] . #= ;'haxfb'/hLsf] dfunfO{ c6]/ul/ lgjf{rg cfof]un]– æg]kfn h'Qf kf6L{Æ af6 æh'Qfæ zAb lems]/ cGo zAb k|of]u u/L k'gM btf{sf nflu cfpg cfb]z lbPsf] ;DaGwdf g]kfnsf cGo kf6L{sf gfddf klg aLrdf ljleGg zAb /fv]sf 5g\ . To:t} r'gfj lrGxdf 3fF; bfp/f sf6\g], 9'Ëf kmf]g]{ h:tf 8/nfUbf cf}hf/ k|bfg u/]sf] kfOG5 . t;y{ xfd|f] v'§fnfO{ ;bf ;'/Iff k|bfg ug]{ cfTdLo ldq h'QfHo"n] r'gfj lrGxdf :yfg lsg gkfpg] < s;}nfO{ ;ts{ u/fpg k/]df hf];sf ;fy cfˆgf] h'Qf b]vfpb} æo;nfO{ lrGof5:f\ ÛÆ jf æh'Qf vfnf:f\ ÛÆ eGg] xfd|f] k'Vof}{nL egfO klg :d/0fLo 5. t;y{ h'QfHo"nfO{ r'gfj lrGx / kf6L{sf] em08fdf /fVbf s;}nfO{ 7]; k'Ug hfg] gb]lvPsf]n] pk/f]Qm cg';f/ g} ug{ cfb]z lbg] . $= of] h'Qfsf] dxŒjnfO{ dWogh/ /fVb} ljb]zLn] kfFrnfv lbFbf ;d]t nf]enfnrdf gkm;L /fi6« / g]tfsf] k|lti7f hf]ufpg' x'g] æh'Qf k'hf/LÆ >L;'h axfb'/Ho"sf] /f]hL/f]6L vf]l;g uPsf] x'Fbf pxfFnfO{ h'Qf eQfafkt\ cfhLjg dfl;s ? tL; xhf/ k|bfg ug{ cfb]z lbg] . /fli6«o efjgfn] cf]tk|f]t ePsf] ;|f]t JolQm >L;'h axfb'/Ho"af6 ePsf] clj:d/0fLo sfo{sf] pRr d"Nof+sg ub}{ ælhpFbf] zxLbÆ sf] ¿kdf dfGg' kg]{ xf] . t/ ;f] kbjL plxn] g} c¿n] r8\sfPsf] x'Fbf pxfFnfO{ ælhpFbf] h'Qf zxLbÆ pkflw k|bfg ug{ g]kfn ;/sf/nfO{ cg'/f]w ug]{ . æh'QfÆ zAb cln e2f efg ePdf ;f]sf] ;§f ækfpkf];Æ zAbnfO{ k|of]udf Nofpg ;lsg] lg0f{o;fy of] km"n a]Grsf] ;'gjfO{ ;dfKt ul/of]æeGb} k|wfg GofofwLz p7] .

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

(*$%)@%^!) à x]6f}+8f jf8 g+–$ /rgf ÷ 73


dg'sf] ;+:d/0f M bz{gsf] /d0f xl/k|;fb l;njfn

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

dg' a|fhfsL, of] gfd lgs} ;flxlTos nfUYof] . pgsf syfx¿ ljz]ifu/L dnfO{ cfgGbbfos dx;"; x'Gy] / x'G5g\ klg . pgn] rog u/]sf syfsf kfqx¿ cfkm" uf]7fnf hfFbf e]l6Psf ;fyLx¿ h:tf nfUy] . dg'sf syfx¿df ufpFn] hLjgsf oyfy{tf / ;/n Jojxf/nfO{ xFl;nf] t/Lsfn] k|:t't u/L u/LaLsf] ;d:ofnfO{ k|:t't ug]{ z}nL dnfO{ b'j} dg kg]{ s'/fx¿ x'g\ . pgsf syfx¿ k9]sf] nfdf] ;do;Dd klg dg' a|fhfsL jf:tljs y/ g} ePsf] dx;"; ePsf] lyof] . csf]{ s'/f pgL gf/L jf k'?if s] x'g\ eGg] ljifo klg :ki6 lyPg . kl5 dfq yfxf eof]– pgsf] jf:tljs gfd r]tdfgl;+ e08f/L tyf k'?if ePsf] . Ps ;do sf7df8f}F k|bz{gLdfu{ /Tg/fHo nIdL SofDk;sf] k':tsfnodf a|fhfsLsf] syf;ª\ u|x …ltd|L :jf:gL / dÚ rflxof] eGbf k':tsfnosf sd{rf/Lnufot pkl:yt JolStx¿df 7"n} xfF;f] dRr]sf] cfh;Dd klg clj:d/0fLo nfU5 . dg'sf] ;flxTo clt dg kYof]{ t/ pgsf] hLjgL ;'Gbf s;/L n]Vg ;s]sf] xf]nf h:tf] nfUYof] . ;+:d/0fdf g9fF6L n]Vg'k5{ eGg] syg d}n] ;'gs ] f] 5' . olt 7"nf ;flxTosf/ dg' t v"a 8'A5g\ /] eGg] xNnf ;flxTosf] ahf/df k|z:t kfPsf] lyPF . dg'n] /S;L lkP ls /S;Ln] dg'nfO{ lkP eGg] ;Gbe{ JolStut hLjgsf] dfldnf xf] . t/ ;flxTosf/ sxfF JolStut x'g\ / < pgL t ;dfhsf ;femf rf;f] / rrf{sf kfq k/] . ;fdflhs JolStTjsf JolStut, kfl/jfl/s, ;fdflhs cfofd af/] ;+;f/e/ g} lrof]rrf]{ x'g] u5{ . ltgn] vfPsf], nfPsf] afFrs ] f] ;a} ;flxlTos kf7ssf nflu ;dfrf/ aG5g\ / d}n] klg cfˆgf] dgdf dg'sf] cg'dflgt cg'xf/ v]nfO/x]sf] lyPF . lkP/ n]v] klg, tfg]/ n]v] klg dg'sf] n]vfOdf ljlzi6 df]xgL au]sf] kfOG5 . ;flxTosf kf7sn] pgsf] syfdf 8'Abf sd dftsf] x'g] 5}g . pgL s]df 8'Ay] t/ d pgsf] …df¥of] Rofª\af df¥of] M cl;gfdf kf¥of]Ú h:tf syfdf 8'Ay]F . sf]xL …ltd|L :jf:gL / dÚdf 8'Abf x'g\ . sf]xL ;flxTosf/ …ltd|f] nf]Ug] / dÚdf ;d]t 8'as ] f 5g\ . lstfasf kfgfdf ;flxTo k9]/ cg'dfg nufPsf] ;flxTosf/nfO{ k|ToIf e]6b\ fsf] cfgGb efiff tyf ;flxTok|d] L cfTdLo ldq ljdn clwsf/Ln] h'6fOlbg'eof] . 74 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

df3sf] hf8f] dxLgf lyof] . ldq clwsf/L / d dg' a|fhfsLsf] 3/ nlntk'/ e}F;]kf6L ghLs hfg] lg0f{o eof] / !) ah]sf] ;do kf/]/ afuahf/df e]6\b} a; ofqfdf ;fd]n eof}F . 3/ ghLs} cf]n{]/ s]xL cndn eof], l/Qf] xft hfg] ls sf];]nL af]Sg] eGg]df . d}n] lg0f{o u/]F, Ps s]hL ;'Gtnf lnP/ hfg'k5{ ;u'gsf] ¿kdf / To;} ul/of] . Pp6f ;'Gb/ 3/leq k:bf d]/f dgdf ljz]if cfgGbsf efjx¿ aUg yfn] . ca dg'nfO{ ;Lwf ;Lwf b]Vg] If0f ghLs cfOk'u]sf] 5 . d]/f ldq ljdnhLnfO{ clt ;fdfGo nfu]sf] x'g'k5{ . t/ d]/f lglDt eg] 7"nf] sf}t"xn d]l6g] vfnsf] ;dosf] 9f]sf p3|g nflu/x]sf] dx;"; ePsf] lyof] . nfdf] ;do lstfadf k9]sf], pgsf ;DaGwdf lgs} j0f{gx¿ ;'g]sf], pgsf af/]df cfkm}+n] w]/} rrf{kl/rrf{ ;d]t u/]sf] / cem pgsf] vfglkgsf] :jefjsf] af/]df cg]s cgf}7f s'/fx¿ ;'lgFb} cfPsfn] klg pgL s:tf xf]nfg\, s;/L k|:t't xf]nfg\, s:tf] dfGnfg\ h:tf k|ZgfTds lh1f;fx¿n] ps';d's'; ag]sf] dgnfO{ pgsf] xflb{s d':sfgn] If0fe/d} ;dfKt kfl/lbof] . b'Anf] z/L/, cUnf] sb, d':sfgL d'xf/ / v'zLn] d:t x'Fb} pgn] sf];]nLsf] kf]sf]dfly k|ltlqmof lbFb} s'/fsfgL yfngL u/]– ædnfO{ 8fS6/n] lbgsf] Pp6f kmnkm"n vfg" eGg' ePsf] 5, o:tf sf];]nL t dnfO{ clt dg kg]{ clg cfjZos klg x'G5, 7Ls s'/f hfg]/ NofOlbg' ePsf]df wGojfb x} .Æ xfdL xfF;L dfq /Xof}F . pgn] km]l/ To; s'/fnfO{ hf]8 lbFb} yk]–æcflv/;Dd dflg;n] vfg'df g} hLjg c8]sf] 5 . d w]/} la/fdL eP/ cd]l/sf k'u]kl5 8fS6/x¿n] v"a vf/]sf 5g\, :jf:Yosf af/]df, clxn] d 7Ls 5' / ;r]t klg 5' . vfg' hLjgsf] clgjfo{ bz{g h:t} xf] .Æ dnfO{ oxL km/s :jefj / k|ltlqmof dg k¥of] . slt 7fpFdf sf];]nL af]s]/ uOof], d'vn] lsg NofPsf] eGg] t/ dgn] cem} w]/} / dL7f dL7f s'/fx¿sf] cfz ug]{ 9f]ªLkgeGbf km/s dg'sf] egfO . clt ;xh / ;/n t/Lsfn] k|:t't x'g] pgsf] afgL cfgGbbfos aGg k'Uof] . dg' a|fhfsL bfz{lgs JolStTj /x]sf] 1fg dnfO{ ;f] e]6df dfq x'g k'Uof] . pgsf k|To]s hafkm, zAb / jfSodf hLjg af]n]sf] dx;"; eof] dnfO{ . pgn] ;Gbe{cg';f/ hLjg bz{gsf] /d0fLo cleJolStaf6 cfˆgf] bfz{lgs JolStTj k|:t't u/] . pgsf] ts{zlSt, tfls{s ljZn]if0f / ;dLIff ug]{ z}nL c;fWo} rfvnfUbf] aGg k'Uof] . d}n] jt{dfg ;dosf] ;flxTo n]vg s:tf] nfU5 eGg] Pp6f k|Zg t]:of{PF . dg'n] lgs} efj'stf / uDeL/tfnfO{ ;+of]hg ub}{ l6Kk0fL u/]– clxn]sf ;flxTosf/sf] pdª\unfO{ tf/Lkm u5'{ t/ ;flxToleqsf] ;flxTo k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 75


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

s] /x]5 eg]/ vf]Hbf vf]Hbf x}/fg x'G5' . olt xf] of] xf};nf ;fFRr} ;flxTo n]vgdf nfUof] eg] g]kfnL ;flxTon] tLj| km8\sf] dfg{ ;S5 . pgsf] Tof] Joª\Uok"j{s ul/Psf] l6Kk0fLn] gofF ;flxTosf/x¿sf] bfloTjaf]w /fd|/L u/fPsf] 5n{ª\u eof] . d}n] yk k|Zg ug}{ k/]g . t/ klg dg'sf] 3/df a;]/ dg'sf] cfu|x s;/L 6fg'{ < l;h{gf / ;dfnf]rgf af/] Pp6f k|Zg /fv]F . To;kl5 pgL Xjf/XjftL{ cfˆgf wf/0ffx¿ JoSt ug{ yfn] . ;flxTosf/n] l;h{gf ug]{ xf] . ;dfnf]rsn] ;dfnf]rgf ug]{ xf] . s8\s]/ cfˆgf] k|ltlqmof lbFb} eGb} uP . ;flxTosf/nfO{ a'em\g], vf]Hg], ;dLIff ug]{ sfd l;h{gfsf/sf] geO{ ;dfnf]rssf] xf] . /fHon] vf]Hg' k¥of] . d"Nofª\sg ug'{k¥of] . /fd|f] g/fd|f], cfjZos cgfjZos ;Dkfbg ug]{ sfd lgsfox¿n] ug'{k¥of] . cfh /rgf u¥of] ef]ln laxfg} o;sf] o;/L ;dLIff ul/lbg' k¥of] eGb} lgj]bg r9fpg] ;+:s[ltn] ;flxTosf/sf] ;Ddfg x}g, ckdfg / 36'jf dfq ePsf] 5 . k'/:sf/d'vL, k|rf/d'vL, cfj/0fd'vL, lj1fkgd'vL, u'bLxLg hf]zsf n]vsx¿df cWoog, lrGtg / dggeGbf /x/sf] af9L cfPsf] l6Kk0fL dg'n] s8\s]/ ug{ k'u] . Ps l5g ljdnhL / d cSsaSs eof}F . pgL yKb} lyP d]/f] s[lt /fHon] x]g'{k¥of], vf]Hg'k¥of] / ;dfnf]rgf klg sxfF s;/L x'g] xf] ug'{k¥of] . aLr aLrdf xfF:b}, lrof lkpFb} ulkmFb} t/ uDeL/ efjx¿ ;f6\g pT;'s eO{ e]6sf] jftfj/0fnfO{ ;flxlTos agfpg ;kmn eP . enfs';f/L ubf{ub}{ dg'n] g]kfnL / cGo ;flxTosf] ;dLIff ul/;s]sf lyP . cfkm"nfO{ k|ltefzfnL ;flxlTos JolStTjsf] kl/ro lbg] l;nl;nf :jfefljs ¿kdf hf]8]sf] dx;"; eof] . dg'nfO{ e]6\bf jf:tljs ;flxTosf/l;t ePsf] e]6sf] jf:tljs cfgGb k|fKt eof] . ;'g]sf] dg' / e]6]sf] dg', k9]sf] dg' / k9fPsf] dg'df cGt/ eP h:tf] nfUof] . zfob d}n] pgnfO{ ge]6]sf] eP pgLk|ltsf] a'emfO g} l;ª\uf] aGg] /x]5 / Tof] Ps rf]O6f] 1fg cw"/f] g} /xg] /x]5 . ge]6\bf;Dd s'g} dflg;nfO{ h;/L lrlgG5 e]6]kl5 Tof]eGbf a9L / km/s t/Lsfn] lrlgFbf] /x]5 eGg] cg'ej xfl;n eof] To; If0fkl5 . pgsf x/]s wf/0ffsf a]Un} cfgGb, zAb zAbdf bfz{lgstf, ts{, Oltxf;, ;+:s[lt, ;dLIff, /fli6«otf, dfgjtf;lxtsf] ;flxlTostf emNsg] dg'sf] cleJolStn] ;do slt uof] eGg] ;Gbe{ ;fdfGo x'gk'Uof] . xfdLn] kmf]6f] lng] cj;/nfO{ klg ;b'kof]u ug{ Eofof}F . dg' klg kmf]6f]df clt ?lr /fVbf /x]5g\ . dg'sf] egfOdf bz{g / b[li6sf]0f alnof]l;t hf]l8P/ cfPsf lyP . k|To]s s'/fnfO{ pgn] bfz{lgs sf]0faf6 s]nfPsf lyP . n]vsn] ;flxTo l;h{gf ubf{ lsg n]Vg], s:tf] n]Vg] / s] n]Vg] eGg] s'/fdf hLjgk|ltsf] b[li6sf]0f agfpg' kg]{ pgsf] wf/0ff xfdLnfO{ ;'gfP . hLjg clt dxª\ 76 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

uf] 5 / hLjgnfO{ a'em\g] af6fx¿ klg w]/} 5g\ . hLjg hut\nfO{ ga'emL n]v]sf] klg cfh t ;flxTo gfddf sxnfOPsf] af/] pgsf] dg b'vfO k|:6} a'lemGYof] . ;flxTo s:tf] eof] eGg] sfd rflxF ;dfnf]rssf] ePsf] ts{ ub}{ klqsfdf ul/Psf] lj1fkgk/s ;dfrf/sf] e/df k'/:sf/ k|bfg ug]{ k|j[lQn] ;xL l;h{gfsf] ;xL d"Nofª\sg gug]{ eGb} pgn] cfˆgf] wf/0ff lgs} sl;nf]l;t ;'gfP . dg'l;t d}n] cfh;Dd n]lv/x]sf k'/fgf ;flxTosf/sf] gfd lng'kbf{ s;sf] gfd lng'x'G5 egL k|Zg /fVbf pgn] ;uf}/j dbgdl0f bLlIftsf] gfd cfpF5 eGg'eof] . ;fy} dfwjL h:tf] clåtLo pkGof;nfO{ ;dfnf]rsn] lsg uDeL/ ¿kdf Wofg glbPsf] xf] a'‰g ;lsPg eg]/ l6Kk0fL u/] . s'g} klg n]vs ;kmn x'g dflg;nfO{ a'‰g' k5{ . ;dfhnfO{ lgofNg' k5{ . hLjgsf] gfktf}n ug{ hfGg] x'g'k5{ eGg] b[li6sf]0f dg' a|fhfsLn] xfF:b} JoSt ug{ k'u] . d}n] t slt k|Zgx¿ /fv'Fnf eGg] ;f]r]sf] lyPF t/ pgsf] wf/fk|jfx af]nL ;'g]/ tL k|Zgx¿ cfkm}+ x/fP/ uP . dg'sf ljrf/df Oltxf; ghfGg] / ;+:s[lt g5'6\ofpg] n]vssf] l;h{gf sfnhoL gaGg ;S5 . Oltxf;n] lzIff lbG5 / hLjgnfO{ ;dLIff ug{ ;xh x'G5 . hLjgnfO{ /fd|/L 5fDg b[li6sf]0f x'g'k5{ eGg] pgsf] cleJolStn] k'/fgf / gofF ;|i6fx¿sf] t'ngf u/]sf] dx;"; eof] . dnfO{ c;Ld cfgGb nfUof] o;/L e]6]/ s'/f ug{ kfpFbf . hps2066@gmail.com

àwflbª, xfn sf7df8f}+

w

w

g]kfnL n]vg ;'wfg{ rfxg]x¿sf nflu z/brGb| j:tLåf/f lnlvt cTo'kof]uL k':ts

…g]kfnL s;/L n]Vg] <Ú k|sfzs lzIfs dfl;s 1fg lj1fg z}lIfs ;xsf/L ;+:yf ln= hfjnfv]n, nlntk'/ )!–%%$#@%@, %%$*!$@ k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 77


gdf]a'4df Ps}l5g\ zLtn lu/L

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

df]bgfy clwsf/L;Fusf] of] d]/f] klxnf] e]63f6 xf], pgL /f]zL jfª\do k|lti7fgsf sf]zfWoIf x'g\ / ;flxTo l;h{gf ug]{ u5{g\ . dgf]x/f ;flxTo ;dfhsf ;xsdL{ 5lj/d0f l;njfnsf] dWo:ytfn] ;|i6f kbofqfsf xfdL l8NnL/d0f ;'j]bL, l8NnL/fh cof{n, xl/ uf}td, Zofdaxfb'/ efj's, ;'hg u'?ª / d zLtn lu/LnfO{ es'08]j]+;Ldf :jfut ug{ kv]{/ a;]sf lyP df]bgfy . /f]zL jfª\dosf] Joj:yf cg';f/ xfdLnfO{ Go" cfo"if clwsf/L u]i6 xfp;df /flvof] . sf7df8f}+sf] w"nf] / w'jfF el/Psf] 6«flkms c:t Jo:t ePsf] cJojl:yt jftfj/0faf6 dxLgfdf Ps lbg eg] klg aRgsf] nflu x/]s dxLgfsf] klxnf] z'qmjf/ kbofqf ug]{ u/]sf 5f}+, xf] o;} qmddf @)&$ r}q @ ut] @=#) ah] es'08]j];L k'u]sf lyof}+ . c:tJo:t jftfj/0fn] lvGg agfPsf] dg es'08]a];Laf6 k}bn ofqf ub}{ gdf]a'4 k'Ug] ?6 rog u/]sfn] oxfF cfPsf xf}+ . es'08]j];Lsf] blIf0f k"j{tkm{ snfTds huj}Bgfy]Zj/ dxfb]j dlGb/ lqj]0fL 3f6df 5, dlGb/ kl/;/df Pp6f 7"nf] rf}tf/f 5, To;sf] Ps 5]pdf ;]tf] s's'/ ;'lt/x]sf] lyof], vf]N;f]sf] pQ/tkm{ afv|fx¿ rl//x]sf lyP, k"j{tkm{/x]sf] 3/ k5fl8 s]xL s'v'/fx¿ rb}{ lyP . ;fF´kv /f]zL jfªdosf] aGb}u/]sf] ejg, qLj]0fL3f6, huj}Bgfy]Zj/ dxfb]j dlGb/, c:ktfn / SofDk; cjnf]sg kZrft\ /f]zL jfª\do k|lti7fgsf cWoIf uf]ljGbaxfb'/ yfkf e]l6g'ePkl5 xfdLn] lrof vfof}+ / ahf/b]lv pQ/tkm{ hxfF k|lt:kwf{sf] ;fydf O6f e§fsf lrdgL r'lnb}5g\ Tot}lt/ 3'Dg lgl:sof}+ . xfdL pxfFx¿;Fu s]xL ;xh aGof}+, cfk;df ulkmb} xfF:b} e}/j s'08 / ToxL+ /x]sf] dlGb/ cjnf]sg u¥of}+, k'/fgf] vs{ k'Uof}+ jl/kl/ /x]sf] vgfnyf]s, clwsf/Lyf]s, a]yfgsf]6 / d]lygsf]6 gh/n] Eofof}+ / ;fF´sf] e|d0f ;DkGg u¥of}+ . vfgf vfP/ dfq u]i6 xfp;df hfg] xfd|f] ;xdlt ag]sf] x'bF f xf]6n ] sf] Ps 5]pdf a;]/ ulkmg yfN5f}+ . cf7 ah]sf] s/Ladf :jflbi6 vfgf vfg a:5f}— + ef06fsf] e"tf{, cfn' sf]eLsf] t/sf/L, ;fu, sfnf] df;sf] bfn / eft . tLg ut] ;fF´ xfdLn] n]vs lbjz /f]zL jfª\do k|lti7fgsf] ejgdf dgfPsf lyof}+, ef]ln kN6 ofgL r}q $ ut] laxfg ^=#) ah] ;f]xL :yfgdf xfdL ;|i6f kbofqLnfO{ cf}krfl/s :jfut u/]/ gdf]a'4;Ddsf] ofqf 1fgjw{s agf];\ eg]/ xfdLn] z'e zAb k|fKt u¥of}+ . ;s]/} lrof, rgf, lrp/f 78 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

vfP/ ;f] sfo{qmddf cfPsf lyof}+— ;f] k|lti7fgsf cWoIf uf]ljGbaxfb'/ yfkfsf] ;efkltTj / gdf]a'4 gu/kflnsfsf gu/k|d'v l6kL zdf{ ltldN;Lgf k|d'v cltly /x]sf] sfo{qmddf ;|i6f kbofqLnfO{ vfbf nufP/ ;Ddfg ug'{sf] ;fy} ;|i6f kbofqL zLtn lu/Lsf] …tkf]wgÚ gfds j}lbssfnLg 36gfdf cfwfl/t pkGof; nf]sfk{0f klg eof] . :jfut sfo{qmddf ;|i6f kbofqLsf] tkm{af6 dGtJo ;+of]hssf] gftfn] zLtn lu/Ln] JoQm u/]sf lyP . k|d'v cltly gu/k|d'v ltldN;Lgfsf] dGtAo kl5 :yfgLo ^ hgf xfd|f] kbofqfdf ylkP, xfdL gdf]a'4tkm{ k|:yfg ubf{ xfd|f] pT;fxdf dfq x}g jftfj/0fdf klg udL{ a9\b} lyof] . piff sfsL{, ?Sd0fL l;Ub]n, xl/x/ clwsf/L, uf]ljGbaxfb'/ yfkf, d'lQm/fh x'dfufO{ / df]bgfy clwsf/L ;lxt xfdL klZrdtkm{ a9\b} bfKrf vf]nfsf] lsgf/} lsgf/ xl/ofnL o'Qm kxf8tkm{ a9\b} uof}+, kxf8L If]qsf] h+un Û xl/ofnLsf] ;'uGwsf] cfˆgf] a]Un} :jfb x'G5 / zx/L jftfj/0fdf Tof] :jfb sxfF kfpg' < e/v/ afnf ´'Ng yfn]sf] ux"Faf/L e]l6of] cf?jf/L rp/ eGg] 7fpFdf, To;}sf] dflyNnf] efudf sflnsf k|f=lj=ePsf] /d0fLo ufpF lyof] . oxfFsf ls;fg d'Vo ¿kdf v]tL / kz'kfngdf lge{/ 5g\ . xfdL ;8s 5f8]/ uf]/]6f] af6f] lx8\b} 5f}+ . kxf8L hËndf kbofqf u/]sf] cg'ej clåtLo lyof] . klxn] cfjt hfjt ug]{ k|d'v af6f]df /x]sf] cf?jf/L ;fgf] t/ zfGt ufpF xf] ljkL dfu{ ag]kl5 klxn]sf] rNtL 3f]/]6f] af6f] cfh pk]lIft 5 . gdf]a'4 hfg] af6f] cfjfbL / hËnsf] aLr eP/ 5 / af/Ldf ls;fgsf] d]xgt d':s'/fO{ /x]sf] kfpF5f}+, df6f]sf] / xl/of] /+un] ;lhPsf] . af6f]df kmf§ km'§ 3/x¿ e]l6G5g\, hghLjg ;fdfGo nfUb5, s'g} 8/sf] jftfj/0f 5}g . ljsf;sf] unt cjwf/0ffsf] hLpFbf] hfUbf] pbfx/0f xf] gdf]a'4 hfg] bfKrfsf] of] w'n} w'nf]n] el/Psf] af6f], hxfF ;8s lsgf/df lx8\g k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 79


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;xh 5}g . af6f]df :yfgLox¿ e]l6Psf lyP, pgLx¿sf] ;/ntf / ;f]´f]kgn] xfdLnfO{ :kz{ u5{, Tof] dL7f] ;'uGwn] xfdLnfO{ ofqf ug{ k|]/0ff lbg] u5{ . xfdL clxn] t];|f] af6f] lx8\b}5f}+ af6f]sf] bflxg]lt/ rf}tf/fdf s]xL ufpFn] a;]sf e]l6G5g\ sfnLs'jfdf . xf] oxL sfnLs'jfsf] efiff kf7zfnfdf ;f]dgfy l;Ub]nn] k9fPsf] hfgsf/L kfOof] . clxn] Rofp pd|];/L 6f]n 6f]ndf af]l8{ª :s"n v'n] klg ;f]dgfy l;Ub]nsf] ;dodf lzIffsf] cfwf/ eg]sf] efiff kf7zfnf g} lyof] . ;f]dgfy l;Ub]nsf] sfd yfxf kfpg] lalts} xfd|f] d'xf/df uj{sf] cg'ejsf] efj b]vfk/]sf] x'g'kb{5, vf;u/]/ ;f]dgfysf] af/]df /fd|f] hfgsf/L ePsfx¿df . rf}tf/fsf ghLs} /x]sf s]xL 3/x¿nfO{ k;nsf] ¿k lbOPsf] 5, u|fxsnfO{ cfslif{t ug{ ;fdfg ;hfOPsf] 5 . aLo/, ;LnaGbL /S;L, rfprfp, ;Lu/]6, la:s'6, n'uf w'g] / g'xfpg] ;fa'g, w"k o:t} o:t} ;fdfg b]lvG5g\ Ps gh/ x]bf{, sf]N8 l8«ª\s / ldg/n jf6/ t 5'6g] s'/} ePg . afofF tkm{ /x]sf] Pp6f 3/sf] cufl8 Ps hgf plePsf] 5, o:t} tL; aif{ hltsf] x'g'k5{, /ftf] Hofs]6 / 6«fph/df, cg'xf/df bfx|L, s]xL cgf}7f] h:tf] nfUb5 p;sf] cg'xf/, cfFvf st} l:y/ geP/ ;ts{tf;fy rf/}lt/ 8'nfpFb} 5 / p;sf] xft / 3fF6L cgf}7f] lsl;dn] xlNnb} 5 . p;sf] ghLsaf6 hfb}5f}+ :jfut u/]sf] d'b|fdf xft hf]8\5 xfdLlt/, / tTsfn} x6fpF5, s]xL cgf}7f] nfU5, lrGb} glrg]sf] dfG5]n] o;/L :jfut u/]sf] kfpFbf . p xfdLnfO{ ;f]´} x]g{ g;s]/ csf]{ lt/ x]g{ yfNb5 . 3fd rs]{sf] x'Fbf kbofqf ug]{ xfd|f] dg lvGg 5, gdf]a'4 hfg] uf]/]6f] af6f] klg 5 ls egL :yfgLo ;xofqL xl/x/ clwsf/LnfO{ ;f]W5', pgL lkml;Ss xfF:5g\ / 5}g eGb} 6fpsf] xNnfpF5g\ . es'08]j];Lb]lv gdf]a'4;Ddsf] ?6 rogubf{ dgdf ljZjf; lyof]— cjZo xl/ofnL o'Qm 5 t/ ;f]r]sf] h:tf] x'bf] /x]g5 oyfy{, xfdL clxn] bfKrfkf6Ldf 5f}+ . ghfg] lsg xf] dnfO{ nfUb5 xfdL clxn] lnR5ljsfnLg af6f]df lx8\b} 5f}+, of] sf]/fukm geP/ ;To ePsf] k|df0f eg]sf] hL0f{ eP klg Oltxf; af]Nb} u/]sf] 5— lnR5ljsfnLg bfKrfkf6L . k'/fgf] j:tL bfKrfkf6Laf6 lx8\b}5f}+, o:tf] nflu/x]5 ;'Gb/ t:jL/x¿ PsPs ub}{ cfpb} hfb} 5g\ Û cfFvf yfs]sf 5}gg\ / b[Zo qmdzM gofF gofF b]lvb}5, k|To]s b[Zo hfb"sf] ;+;f/tkm{ Ps kfOnf nDsb}5 / afbnn] 9fs]sf] kxf8sf] r'r'/f, le/fnf]df s]/f, afF; / plt;sf] afSnf] jg, tn ulx/f] vf]rdf kfgL zfob Tof] s'g} vf]nf] lyof] . k|s[lt oxfF lr/ of}jgdf xfFl;/x]sf] kfOG5 . 80 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

dnfO{ nfUb5 clxn] xfdL d'Vo ;8s 5f8]/ k|frLg 3f]/]6f] af6f]df lx8b} 5f}+, w'nf]af6 t d'Qm ePsf 5f}+, t/ dnfO{ tTsfn ;D´gf ePYof], clu;Dd lx8]sf] d'Vo ;8sg} lyof], kxf8df ;8s ;8sg} x'G5 d'Vo / ;xfos x'b}g . h'g af6f]n] nIo;Dd k'¥ofpF5 To;nfO{ gd:sf/ . ;8ssf] bfofF afofF km"nn] l;+ufl/Psf /fd|f 3/, 3/sf] s/];faf/Laf6 xfjfsf] ;fydf xlNnb} dfgf}+ ofqfdf /x]sfnfO{ :jfut ul//x]sf 5g\ . yfxf 5}g slt afËf] l6Ëf 3'DtL ePsf] af6f] 5 o; k|frLg a:tLdf . lx8\bf lx8\b} xfdL b]jL y'Dsfsf] sf]6 b]jLsf] dlGb/df k'Uof}+, Pp6L pHofnL cg'xf/sL s/La !* aif{sL o'jtL d'xf/df uDeL/ d':sfg lnP/ sf]6 b]jLsf] dlGb/df xfd|f] :jfut ul5{g\, ltgsf] 5]pdf To:t} cg'xf/sL !) aif{ hlt pd]/sL jflnsf klg plePsL 5g\ . xfdL dNnsfnLg Zofd]Zj/ dlGb/df klg k'U5f}+, cxf slt wgL 5 k|frLg ;Dkbf, ;+:s[ltdf xfd|f] ufpF 3/ . ljut ;do dfgf} 6Ss cl8Psf] 5 oxfF . km"nn] el/Psf 5g\ s/];faf/L, dlGb/sf] jf:t'lzNk x]b}{ cufl8 a9\5f}+ af6f] ;fFu'/f] / 3'dfp/f] clg psfnf] cf]/fnf] 5, ;8ssf] 5]psf] v]tdf v/ktf/ afn]sf]n] w'Fj} w'jfF el/Psf] 5, ulx/f] vf]r csf]{tkm{ 5 / ;8s 5]psf cUnf cUnf ¿vx¿ w'jfF;Fu n'sfdf/L v]Nb}5g\, tn vf]nf] ;';fPsf] cfjfh cfpFb} 5 jgdf rn]sf] l;/ l;/ cfjfh, dgdf]xs k|s[lt Û s/La (= ah]sf] ;do x'Fbf] xf], gdf]a'4 k'Ug cft'/ 5f}+ . ;8s 5]pdf Pp6f lrof k;n 5, hxfF a;]/ xfdL lrof vfG5f}+, /fd|f] s}nf] cfFvf, r'Rrf] gfs ePsL, ;fdfGo v}/f] skfn agfPsL ;'Gb/Ln] ;f] k;n rnfPsL lyOg\ . d}n] tL ;'Gb/L;Fu s'/f u/]+ . ltgL ag]kfsL x'g\, crDd nfUb5, vf;} rNtL gePsf] o; af6f]df k;nu/L a;]sf]df . sf] sxfF s;/L /dfP/ a;]sf x'G5g\, kl/l:ytL;Fu ;dGjo u/]sf x'G5g\, o;sf] /fd|f] pbfx/0f lrof k;nsL ;'Gb/L x'g\ . gdf]a4 ' hfg] of] af6f] lgs} prfO{df eP/ klg xl/of] jgn] el/Psf] 5 . ;xofqL s;}n] af6f]sf] k"j{kl§ /x]sf] nfDrf] r]K6f] cfsf/sf] r'Rrf] k/]sf] 7"nf] 9'Ëf b]vfPsf lyP— ;'Ts]/L 9'Ëf eg]/ . ;'Ts]/L Joyfn] Rofk]sL s'g} dlxnfn] cjr]tg cj:yfdf c;Xo kL8f o;} 9'Ëfdf kf]v]sL k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 81


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

/lx5g\— h'?Ss prfn]/ VjfKk hdLgdf ufl85g\ . crDd nfU5 alnof afËf b'O{ hgfn] t} af]Sg ;S5 ls < h'?Ss prfn]/ VjfKk uf8\g t rf/ hgfn] klg ;Sb}g, ToxL c;Dej sfo{ u/]sL x'Fbf o; 9'Ëfn] cfh;Dd ;Ddfg kfpFb}5 . xfdL bfKrfsf] k'/fgf] ahf/df cfOk'u]sf 5f}+, slt ;/ntf 5 oxfFsf dflg;df Û ofqfsf] qmddf k|ToIf k|df0f kfPsf 5f}+ . xfdL;Fu kbofqf ub}{ u/]sL piff / ?Sd0fL hlt r+rn b]lvG5g\, Tolts} nhfpg] klg 5g\, t/ Jofjxfl/s 5g\ . kxf8sf] 6fs'/fdf /x]sf] gdf]a4 ' df cGttM xfdL k'U5f},+ o; 7fpFdf slt 3/ 5g\ Tof] dxŒjk"0f{ s'/f] xf]Og, o; 7fpFdf a'4k|lt cf:yf /fvL, Tofusf] efjgf a'´s ] fx¿ cfpg] wfld{s JolQm / kxf8sf] ;f}Gbo{ cjnf]sg ug{ cfpg] ko{6s g} dxŒjk"0f{ x'g\ ===== cf:yf, >4f / oxfFsf] k|fs[lts ;f}Gbo{df df]xgL nufpFg] Ifdtf 5 / t dflg;x¿ cfpg] u5{g\ . gdf]a'4 gu/ kflnsfsf gu/ k|d'v l6=lk=zdf{n] xfdL cfpFb} u/]sf] hfgsf/L u/fPsf x'Fbf gdf]a'4 u'Dafsf k"hf/Lsf cfkmGt b]jnfdfn] xfd|f] :jfut ug'{eof] / ToxfFsf] af/]df ;+lIfKt hfgsf/L u/fpg' eof] . xfdL af/ hgfsf] nflu vfgf agfpg c8{/ ug'{ eof], clg xfdL tnsf] k'/fgf] u'Djf cjnf]sg kZrft\ 8fF8fdf ag]sf] gofF u'Daf x]g{ uof}+ . cfxf ToxfFsf] jftfj/0f, k|fs[lts 56f clxn] klg d]/f] :d[ltdf ;'/lIft 5, of] lrq d]/f] dfg; k6ndf ;hLj /xg]5 . x/]s 7fpFsf] cfˆgf] Pp6f rl/q x'G5 7ØfSs} ToxfF/xg] a:g] dflg;x¿sf h:t} . xfdL dWofGxdf gdf]a'4 k'u]sf lyof}+, ;L+9L pSn]/ 8fF8fdf /x]sf] gofF dlGb/df uP/ /f]zL jfª\dosf] Aofg/df ;flxlTos sfo{qmd ;DkGg u¥of}+ . gdf]a'4df cfpg] cfGtl/s ko{6sdf dlxnfsf] ;+Vof cTolws lyof] . x/]s pd]/sf dlxnf . sltko a8f] cfTdljZjf; ;fy PSn} cfPsf, s]xL kl/jf/sf] ;fydf, ;fgf aRrf / Ho]i7 gful/ssf ;fydf cfPsL dWod juL{o g]kfnL dlxnfdf jf:tjdf kl/jt{g cfPsf] 5, cfGtl/s ¿kd} kl/jt{g xf] xf]Og of] t ;don] g} atfpg] 5 t/ aflx/L ¿kdf eg] w]/} kl/jt{g kfOPsf] 5, s]xLdf eg] cfTdljZjf; kfOPsf] 5 of] eg] a8f] /fd|f] xf] . ;|i6f kbofqf / /f]zL jfª\do aLr k'nsf] sfd u/]sf 5lj/d0f l;njfnsf] klg pkl:ylt /x]sf] lyof] ;flxlTos sfo{qmddf . lbgsf] s/La @=#) lt/ xfdLn] ef]hg u¥of}+, o:t} #=#) lt/ xfdLnfO{ ;fy lbg] /f]zL jfª\dosf ldqx¿nfO{ ljbfO{ u¥of}+ / ag]kf cfpg] a;sf] af6f] x]g{ yfNof}+ . ko{6gsf] ;aeGbf klxnf] ;DaGw :jf:Yo;Fu /xG5, ha;Dd :j:y /xg]5' ta;Dd kbofqfdf /dfpFg] 5' lj>fd lng] 5}g . (*$#^$@*^* àsf7df8f}+ 82 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


n]vg uf]/]6f]df hLjg pQ/f4{ cfTdf/fd v/]n

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

pd]/n] %# x'Fbfsf avt dgdg} elg/x]y]F– d cfˆgf] gofF hLjg cf/De ul//x]5' . v'zL / cfTdzflGt kfpg bx|f] k|0f ul//x]5' . cfˆgf /x/ d]6fpg] sfdgf ul//x]5' . ;fy} k7g–n]vgsf] wf]sf] k"/f ug{ klg rflx/x]5' . d ;w}+ 1fgsf] ef]sf] . k9f}+, l;sf}+ / hfgf}+ eGg] pTs6 OR5f . cfkm"df ePsf] c1fgtfsf] Pp6} s0fklg Go"g kf/f}+ eGg] rfxgf . cfˆgf] lhGbuL hlt g} a'em] klg c¿sf] lhGbuL km/s x'bF f]/x]5 . To;}n] cfˆgf] egfO{ cfˆg} hLjg–1fgleq} ;Lldt x'g] ;+efjgf klg /x]5 . cfˆg} hLjgdf ;d]t klxn]–klxn] elgPsf sltko s'/fnfO{ ;dos|dn] abNb} NofO/x]5 . abNb} uO/xg] 5 . o;/L g} cfˆgf] cg'ejn] cfkm}n + fO{ l;sfpFb} NofO/x]5 . l;sfpFb} nlu/xg] 5 . dgn] eG5, …pd]/n] cfwf ztfAbLkZrft\ ;flxTo n]vg k|f/De ug]{ klg t lgs} 5g\ . ^)–&) jif{sf j[4n] sv/f l;Sg yfn]sf pbfx/0f klg t y'k}| 5g\ . ltd|f] t pd]/} slt kf] lat]sf] 5 / ÛÚ olta]nf d k}+;7\7L jif{ nfu]sf] 5' t/ nf}/f] 6]Sg k/]sf] 5}g . sndn] klg sfutdf bx|l} ;t 6]ls/x]5 . cleJolQm klg cl3Nnf] bzsdf eGbf s]xL sl;s;fp x'Fb} cfO/x]5 . z/L/ s]xL un]em}F nflu/x]5 . t/, jt{dfg sd{kl| t of] dgn] uj{ ul//x]5 . oxL g} Ho]i7 gful/s x'gs ' f] ckf/ cfgGb eO/x]5 . pkm\ Û === d ctLt / jt{dfgnfO{ t'ngfTds ;+:d/0f ul//x]sf] lyPF . ca d cfˆgf] jt{dfg x'lnof lgofN5'– cfFvfdf kfj/jfn rZdf / sfgdf >j0f oGq em'lG8/x]5 . cg'et" ul//x]5–' d}n] n]Vgsf] nflu af]ls/x]sf] snd / sfutdf g} d]/f] ;f; cl8/x]5 . t}klg pd]/ pd]/} xf] . pd]/n] ;f7L 5f]P;Fu} Ho]i7 gful/ssf] laNnfn] un{Dd cª\ufnf] dfbf]/{ x]5 . km]nf kf/]F– b/fh vf]NbfÙ n]vgsf y'k|} sRrf ;fdu|L . emNofF:; ePF– km';{bdf u/f}+nf elgPsf sfd y'k|} ;Fufn]5' . v'zL ePF– ;fkmL u/L k|sfzgof]Uo agfpg /flvPsf n]v–/rgf klg plQs} y'kf/]5' . hLjg pQ/f4{sf km';{bdf e]6f}+nf elg l6kLPsf ldq–gfdfjnL lgs} nfdf]/x]5 . lal;{Psf sltko gfd PsfPs ;DemFbf / o:t} l6kf]6af6 yxfkfpFbf ;fx|} v'zL nfUbf]/x]5 . cfkm"n] klxn]–klxn] lgs} cft]hft] u/]sf 7fpFx¿ k'gM hfpFnf / gf]:6\oflNhs xf]pFnf elg l6lkPsf :yfgsf gfd–n:s/ klg ;fgf] t /x]g5 . ldnfpFnf egL yGsfOPsf b}lgs lgTo sd{–k|;ª\u klg k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 83


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

Tolt yf]/} t /x]g5g\ . cflv/ of] dfgj dgn] Tolta]nf ;f]r]Yof]– …km';{bLnf] hLjg slxn] z'¿ xf]nf <Ú /, olta]nf ;f]Rb} klg 5– sltko k|;ª\u / sRrf kbfy{x¿n] Pp6f Jojl:yt cfsf/ kfpg klv{/x]sf xf]nfg\ . cgfofz} ;+:d/0f–lrq (motion picture) cufl8 b]vf k5{ – x]nf] === xl/hL Û xh'/, v/]n bfO Û ;Gr} x'g'x'G5 < ;a 7Ls7fs 5 bfO Û kf]v/f x'Fb} k;L{ sf7df8f}+ cfpg nfUof 5' . afFsL e]6df === clg ;'Ggf];\ g bfO{ Û ef]ln lrtjgsf] nflu $ hgf 6' gfO6 y|L8]hsf] / kf]v/fsf] nflu y|L 8an 6' gfO6sf nflu 5 x} bfO{ Û xj;\ Û cfkm" klxn] kf]v/faf6 lrtjg / sf7df8f}+ kl5 lrtjgaf6 kf]v/f / sf7df8f}+tkm{ x'g] hft]cft]n] of] z/L/ ;w}F a]km';{bsf] x'GYof] . s/La 8]9 bzs rn]sf] Tof] Jofj;flos hLjgz}nL ablnPsf] klg ca t cfwfh'u eO;s]5 . Tof] bf}8w"k, ko{6ssf] cfOhfO / ko{6g If]qsf] dfxf]n cfkm}+df /d0fLo lyof] . dfgl;s / zf/Ll/s ;ls|otfsf tL /dfOnf lbgx¿ ;DemFbf cfh klg slt cfgGb nflu/xG5 . csf{lt/ Jofj;flos hLjgaf6 ;Gof; lnPotfsf lbgx¿df cfkm"nfO{ PSnf] dx;"; ubf{ k':ts jf snd / sfkL ;dfO/x]sf] x'G5' . log}nfO{ afFRg] cfwf/lznf agfO/x]sf] x'G5' . log}sf ;fy lhpFbf] eO afFRg rflx/x]sf] x'G5' . :jR5 ;fdflhs Zjf;sf] vf]hLdf ef}+tfl//x]sf] x'G5' . / t, d}n] ;flxTonfO{ cfˆgf] lgs6td\ ldq agfO/x]5' . ;flxToaf6} x/ /f]h ;fy kfO/x]5' . snd;Fu} hLjg / hut\ ljifos ;+jfb klg ub}{ cfO/x]5' . oxfF;Dd d h;/L afFRb} cfO/x]5' , Tof] Pp6f :jfefljs cfsl:dstf xf] . afFRgs} nflu x/ /f]h k|of; ub}{ cfO/x]5–' Pp6f snd / ;fbf sfut ;dft]/ jf lsaf]8d{ fly cf}n F f /fv]/ . clg dlg6/nfO{ lgofn]/ . ca Psl5g\ cfkm}n + fO{ lgofN5'– lgoldt hLjgz}nL / lg/Gt/sf] k7g–n]vgofqfaf6 of] pd]/ u'hbF| } 5 . klxn] c;xh / c:jfefljs nfUg] hLjgz}nL klg cfhef]ln :jfefljs nfUg yfn]sf] 5 . ca t n]v ] g, k7g, lrGtg / km]l/ n]vgsf] k|ls|of t x/ /f]hsf] hLjgz}nL g} ag]sf] 5 . cleGg kf6f] g} ag]sf] 5 . cfhsn t lrof vfg] nt klg Tolt 5}g . lrofukm jf skmLukm t ca hnukmdf kf] kl/0ft xf]nf h:tf] 5 . o;df d}n] b'Mv dfGg' kg]{ 84 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

sf/0f klg 5}g . a? v'zL 5'– Uofl:6«S; ca lgoGq0fdf 5 . gzf– w]/} k9\g'df 5 . OR5f– yf]/} n]Vg'df 5 . rfxgf– afFsL hLjgnfO{ /rgfTds agfpg ;s'F eGg]df 5 . /, cfˆgf] ;fg}b]lvsf] l;h{gf OR5faf6 t[Kt x'g ;s'F eGg]df klg 5 . obfsbf of] dgn] eG5– …lbg klg slt l56\l56f] lrlKn/x]5 . nfU5– oxL ultdf hLjg klg 5f]6\l6/x]5 . yfxf 5}g– hLjg s;/L lrlKnP5 . s;/L 3l;|P5 . s;/L 5f]6\l6P5 . kQf] 5}g– od/fh s'g 8fF8fdf cfP/ klv{/x]5 . t/, ljZj:t 5'– hLjg cem} afFsL 5 . lsgls dl;t d]/} uf]kgLotfsf] zky 5– ca d}n] s]xL ug'{5 . To;sf nflu afFsL hLjg s'g} 8fF8fsf] r'r'/f]df pEofO/xg'5 . ToxLFaf6 hLjg / hut\ nfO{ lgofn]/ n]Vg'5 . olt hfGbfhfGb} klg d}n] eGg' 5– hLjg l6sfp x'g'k5{ . o;sf lglDt– sd{ l6sfp x'g'k5{ . v;f]vf;df hLjg las|L– lasfp xf]Og, l6lsl6sfp x'g'k5{ .Ú of] pd]/df sltkon] lstfanfO{ ;fyL agfpF5g\ . . ltgsf lstfa /f]hfO ljz]if x'G5g\ . lstfanfO{ dgg ug]{ t/Lsf km/s x'G5g\ . n]vfOsf z}nL cnu x'G5g\ . / t, h]i7 gful/sn] ug]{ lrGtgsf k|To]s c+zdf, ltgsf k|To]s zAbdf ;dfh 6]Sg] nf}/f] e]l6G5g\ . /, hLjg / hut\sf] ulx/fO{df lrGtgpGd'v ltgn] cf+lzs ¿kd} lsg gxf];\ cfkm}+nfO{ klg lrGb5g\ . lgZro klg olta]nf s]xL zf/Ll/s / s]xL dfgl;s ysfgn] u|:t klg xf]OG5 . t/, ljuts} cg'ej / cg'e"ltn] klg afFsL hLjgnfO{ cem pmhf{ kf] lbFbf]/x]5 . b'vb :d[ltn] Ovfn' x'g klg l;sfpFbf]/x]5 . ;sf/fTds eO cl3 a9\g t ;'vb :d[ltn] emg} an lbFbf]/x]5 . v'zLsf] s'/f] Û l9n} eP klg ;flxTodf kmls{g ;s]F . / t, of] d'6'leq #^ jif{kl5 ;flxlTos wdgLx¿ ;Nanfpg yfn] . slxNo} grn]sf Åbosf tf/x¿ emgemgfpg yfn] . ltg}sf] sDkgaf6 lgl:sPsf] ;'dw'/ w'g g} ;flxTo xf] em}F nfUof] . /, aNn d]/f] hLjg bL3{lgb|faf6 Ao'FlemP em}F eof] . ;f] kZrft\ lhGbuLn] x/ kn x/ /f]h ;flxlTos ;kgf b]v]sf] b]Vo} ul//x\of] . ;flxlTos uf]/]6f] g} hLjg uf]/]6f] alglbof] . oxL uf]/]6f] g} cfkm"nfO{ kf]Vg] s'n];f] eOlbof] . ;sf/0f d]/f] Åboaf/] ;a}eGbf w]/} a'‰g] d g} x'F . d]/f] :jf:Yoaf/] ;a}eGbf w]/} yfxf kfpg] d g} x'F . t}klg nfU5– cGttM d t ;fdflhs hn;fu/df t}l//x]sf] t]nsf] Ps yf]kf kf] x'F . ;flxToeGbf k/sf] lIflthdf Pp6f nfdf] sfnv08 d x/fO/x]F . cfˆgf tL o'jfsfnLg ;kgfx¿ k5\ofO/x]+ . …cfTdf/fd Û ;kgf s]–s:tf lyP < s]–slt ;fsf/ eP, s] slt ePgg\ <Ú k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 85


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

tL ;kgf / ltgsf cfsf/–k|sf/ s:tf lyP, tL cf–cfˆgf 7fpFdf 5g\ . t/, hLjg / ;flxTonfO{ hf]8\g] dfgl;s / Jofjxfl/s k'n daf6 sf];f}+ 6f9f /lx/x]Yof] . of] dgn] Tof] k'n dlSsg'cl3 g} cfkm"nfO{ kfl/nf] / k|fl1nf] 3fdsf] cfjZostf dx;"; ul//x]Yof] . ;fy}, dnfO{ ;do ;b'kof]lutfsf nflu n]vg, k7g / lrGtg rflxPsf] lyof] . ToxL u/]F . oL ;a} k"jf{4L{o pmhf{s} kl/0flt xf], hf] d}n] kfPF . o;}af6 d}n] Pp6f kf7 kfPF– pQ/f4{ hLjg c4{ a]xf];L xf]Og, k'ghL{jg xf] . o;}sf] kl/0flt xf]– jGb sndsf] kL8fn] lbPsf] dfgl;s 3fpdf o; k'g/f/Den] dndk6\6Lsf] sfd ub}{ cfO/x]5 . ps';d's';L hLjgdf zLtn xfjf l;/\l;/\ axg yfln/x]5 . zf/Ll/s :jf:Yo k|ltlbg tª\lu|Fb} cfO/x]5 . dfgl;s :jf:Yo klg xfF:g yfln/x]5 . obfsbf d eml:sG5'– olb d n]vg–k7gdf gnfu]sf] eP ===< cf]xf] Û ;flxToljgf d]/f] hLjg slt c;xh x'GYof] xf]nf . zfob oL cfFvf klg jiff{sf] e]nem}F x'GYf]+ of t d?e"ldem}F ;'Vvf x'GYf]+ . ;flxTo k|f0f xf] . u'd]sf tL lbgn] kfPsf] k'ghL{jg xf] . ;fdfGo hf]836fpn] klg eG5– kft xNng xfjf rNg}k5{ . oxfF ToxL ul0ft af]N5– k'gM e]6sf nflu lhGbuLsf] s'g} g s'g} ljGb'df la5f]8 x'g}k5{ . la5f]8ljgfsf] e]6df g Tolt v'zL, g Tolt cfgGb . o;}n] t labfO / cjsfz kqx¿ sltko cy{df ;'vb x'G5g\ . sf/0f ToxfF gofFgofF cfzx¿ 6fFl;Psf x'G5g\ . d]/f nflu ;flxTo k'g/f/De ug'{ k|]ldn ul0ft xf] . km]l/ klg eml:sG5'– …cf]xf] Û d}n] cfˆgf] n]vg ljZjf;nfO{ cfkm}+n] df/]sf] eP ÛÚ oxL em:sfOaf6 d}n] hLjgdf 7"nf] eo dx;"; u/]+ . oxL eoaf6 cfkm"nfO{ Ao'FTofPF, cem} Ho'Fb} 5' eGg] cg'e"lt lbnfPF . oL ;a} x'g'sf] sf/0f Pp6} lyof]– klxn] d]/f] o'jf pmhf{n] dnfO{ k7g–n]vgdf 8f]¥ofof] . clxn] ToxL ;+lrt k7g–n]vgsf ;+:d/0fLo pmhf{n] d]/f] pQ/f4{ hLjg 8f]¥ofO/x]5 . k"jf{4{l;tsf] labfO / pQ/f4{l;tsf] of] e]6df lhGbuLsf] k[ys uf]/]6f] sf]l/Fb}5 . gjLg ofqfkydf gjLg 8f]ax¿ nfUb}5g\ . d]/f] jf;:yfg j[4fnodf ;b}{ hfFbf d]/f x/ b}lgsL ;flxTofnodf u'h|Fb}5g\ . …cfTdf/fd Û x]/ t, ot} j/k/sf Hofgx¿ . ;f; x'gs ] f] Hofgdf hLjg 5}gg\ . snd x'gs ] f xftdf zAb 5}gg\ . sltkon] geg]sf klg x}gg\, ca afFsL hLjgdf s'g} cfz 5}gg\ . cGttM jf]w gu/L w/} 5}g– lhGbuL Psbd} 5f]6f] 5 . 8fS6/n] tf]lslbg] d[To'–ltlysf] cg'ej g} lsg kf] ug'{ k5{ / Û lhGbuL snd ;dfp, zAb kf]v . To;nfO{ ;'gfpFb–} 5fKb} klg t u'hG| 5 lg afFsL lhGbuL Û cflv/ of] klg t xf] lg – Åbo x'gs ] f] vfF6L lhGbuL ÛÚ d sdeGbf sd kL8fbfoL lhGbuL afFRg rfxG5' . afFsL hLjg x]/]/, ;'g]/, k9]/ clg n]v]/ afFRg rfxG5' . zfob ToxL rfxgfs} TofGb|f]df 86 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


atma55ram@gmail.com

ha

ss

kh

as

s.

co m

e'mlG8O/xg'n] klg xf]nf, of] pQ/f4{ hLjg slt /dfOnf] nfu]sf] 5 . d]/f] k"0f{sfnLg n]vg–k7gdo b}lgsL slt ;'Gb/ ag]sf] 5 . gofF–gofF k|sfzs ylkFbf 5g\, gofF–gofF n]vs pbfpFbf 5g\ . kf7s klg a9]s} 5g\ . To;dfly 8fo:kf]l/s k':ts klg 5flkPs} 5g\ . nfU5– d]/f /rgfx¿sf] eljio klg ToxLF st} nfddf /x]sf 5g\ . ;flxTok|]dL x'F t/ cfkm"nfO{ ;flxTosf/ 7flGbgF . n]V5' t/ d ljljw ljwfsf] Ps srf}/f SjfF6L x'F . clg x'F– Jofj;flos eGbf ;fdflhs, cfbz{ eGbf dfgljsL . ;"qfTds eGbf l;h{gfTds . lsgls hLjg Ps Sofgef; xf] . of] cfkm}+df Ps cA:6«ØfS6 xf] . pQ/f4L{o hLjg Sofgef;nfO{ km/s r:dfn] km/s 9ª\uaf6 b]Vbf]/x]5 . lsgls of] pd]/ l;t ;dfhnfO{ x]g]{ ljljw r:df x'Fbf]/x]5 . ToxL r:dfn] ;fFem cfˆgf u'F8lt/ kmls{/x]sf r/fsf] x"n b]Vbf klg pmhf{ ldNbf]/x]5 . ef]ln ljbf eg]/ cfh k'/fgf l;g]dfsf l8lel8 lnP/ lxF8]sf dflg; b]Vbf, dnfO{ klg cfˆgf] rfnL;] bzssf] d]df]/L l8lel8nfO{ ef]ln l/sn ug]{ pT;'stf x'G5 . t/, tL ;a} pT;'stf / hfFu/sf] p2]Zo Pp6} /xG5– v'zL / zflGtn] cfˆgf] hLjgdf jf; u/f];\ . ;w}+ OR5f eO/G5– hLjg lhpg] snf hfGg of] dg ;w}+ ;flxTodf pTk|]l/t eO/xf];\ .

w

w

w .k

df};d cg';f/sf tfhf kmnkm"n / h";sf nflu xfdLnfO{ ;Demg'xf];\ Û

;+od kmnk"mn P08 h"; ;]G6/ w'Daf/fxL, sf7df8f}+ :sfO{hf]g kf6L{ Kofn];sf] ;fd'Gg], laef]/ xf]6n;Fu} (*%@)^^^#(÷(*^&%&*&%)

oxfF :t/Lo / /fd|f] cNnf]sf] sf]6 klg kfOG5 . t}of/L ?= %%))÷– sk8f dfq ?=#)))÷–

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 87


df:s dlxdf

Joª\Uoljgf]b

z]if/fh e§/fO{

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

df:s eg]/ pRrf/0f ;d]t ug{ ghfGg] z7n] klg df:ssf] dlxdf yfxf kfof] / nfof] klg . qm"/ ;don] ;f:tL ;lxt l;h{gf u/]sf] sf]le8 gfOlG6gsf nflu cr"s c:q / pkfosf] e/kbf{] cf}hf/ g} df:s . /fd|f g/fd|f ;fgf 7"nf xflsd lkpg u/La wgL, rf]/ r08fn ;a}sf d'vdf Pstdf;n] em'l08/x]sf] 5 df:s . o;sf cfljisf/s / kl/sNkgfsf/nfO{ klg dfGg' k5{ . Tof] gePsf] eP of] Hofg g/xg] . cgfxsdf km;fbdf kml;GYof] of t 3/d} al;GYof] . df:s 5 / t bfofFafofF /lNng xlNng kfPsf 5f}F . w"nf] w'jfFsf] pu| ¿kn] xfdLn] lng] clS;hg u|x0fof]Uo x'Fb}g To;df dxfdf/Lsf hLjf0f' t}l//x]sf x'G5g\ . kmf]S;f]nfO{ ;'/lIft /fVg ;r]t dfgjn] gfsd'v 9fSg] u/L df:s nufPsf x'G5f}F . gq eg] e}/fv]sf] /fd|f] df]O vfg] y't'g' 5f]k]/ lxF8\g s;nfO{ /x/ nfU5 / < dxfdf/L jfo'k|b"if0fn] Hofg} hf]lvddf k5{ eg] To;df Wofg klg lbg} k¥of] . cfcfkm\gf Kjfn ;a}n] aGb ug{'k5{ . dflg;sf z/L/df w]/} lsl;dsf Kjfnx¿ x'G5g\ . 3"; h"; vfg] Kjfn, sldzg gfkmf sdfO vfg] Kjfn, b]z vfg] Kjfn, dnd"q lj;h{g ug{] Kjfn, b]Vg] Kjfn, ;'Gg] Kjfn, Kjfn} Kjfn . Kjfns} kl5 nfu]/ sltkon] cfˆgf] ;x;| lhGbuLnfO{ g} Kjfndf ;dflxt u/]sf x'G5g\ . Kjfndf ¥ofn sfl8/x]sf x'G5g\ . h] xf];\ Kjfn} lkR5]sf km/s km/s :jfb lng] Ifdtf x'G5 Kjfndf . ljifd kl/l:yltdf cfˆgf tL ;a} Kjfndf df:s nufP/ 9fSg' k5{ . cfˆgf yfGsfdf /fVg' k5{ . c8\ sn]/ vfg' k5{ / vfg] df}sfdf dfq Kjfn vf]Ng' k5{ gq Kjfnaf6 k|b"if0f lelqg ;S5 . b"lift jfo'n] cfo' 36fpg ;S5 . l;+uf] Hofg ;ª\s6df kg{ ;S5 To;}n] xfdL hfgL hfgL 5fgL 5fgL /fd|f /fd|f df:s nufpg] u5f{}+ . df:s lgsfn]/ g} dfx'/ rf6\g] / df]O vfg] u5f{}+ . vfgf, bfgf, vKnSs lgNof] clg df:sn] 9kSs 9fSof] SofgGb Û df:swf/L Kjfnaf6 rflx+ xfjf sL6f0f' efO/; l5/]/ ;f]em} kmf]S;f]df 7Ss/ vfG5 / To;n] :j:y tGb'?:t z/L/nfO{ s'6's'6' vfg yfN5 . kmf]S;f]sf] km'Ng] kmlqmg] lqmof k|lqmof xfjfs} sf/0fn] x'G5 . ;f; pTkfbg ug{] kmf]S;f]nfO{ :jR5 kljq sGrg kjgsf] h¿/t k5{ . To;}n] a'l4dfgL dfG5]n] :jR5 xfjf kmf]S;f]df k}7f/L ug{s} nflu gfs d'vdf 9kSs df:sn] 9fSg] u5f{}+ . o;/L y't'g' / l;Fufg] KjfnnfO{ df:sn] 5f]k]/ yfGsf] nufpg] rng k|b"if0fsf] k|fb'ef{j ePkl5 g} z'¿ ePsf] xf] . 88 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

k|b"if0f w"nf] d}nf]df dfq} xf]Og k|f0fLsf] £ofDk] y}nf]df klg x'G5 . dfG5] dfG5]df klg Jofks k|b"if0f x'g] ePsf]n] xfdL dfgjsf] ;Dd'v kbf{v]l/ jf kl/G5 ls eGg] lk/nf]n] gfsd'v 5f]Kg] u5f{} . o;f] ubf{ /f]u cfbfg k|bfg x'g] ;Defjgf Go"g /xG5 . vfF6\6L /f]u ;g{ / dg{af6 aRg ;lsG5 . dg{' k|b"if0f ;g{'nfO{ dfG5]n] lgsf] dfGb}gg\ . /f]uaf6 ;+qmd0f e}xfn] klg tft}tftfaf6 tfTtft} pkrf/ ug{' tft} vfg' tft} nufpg' a'l4dfgL 7x5{ . a'l4dfgL eb|enfbdL ;'lsnf d'lsnfn] To;} u/L /fv]sf 5g\ t;y{ /f]u ;g{] dg{] la/fdL kg{] s]xL dTy/ ePem}+ nflu/x]sf] 5 . dfG5]sf d'vaf6 x/fP/ ufO{ uf]? kz'df ;Lldt lyof] df:s÷d'vG8f t/ cfh dfgjd} kmls{of] . dgkl/ vfgfn] dxfdf/LnfO{ lgDtf lbof] . o;}n] dxfdf/L emg} df}nfof] . ;/sf/n] klg df:s v]tL ug{]nfO{ /fxt, cg'bfg, bfg, dxfbfg lbg;Dd lbPsf] 5 . To;}n] df:ssf dflnsx¿ dfG5]nfO{ df:s lsg gnufPsf] eGb} ws]Nb} ysf{pFb} lxF8\5g\ . lsgls ltgLx¿;Fu df:s 5 . kfj/ / k};f 5 c¿ Jofkf/ Joj;foLx¿ w/fzfoL ePsf 5g\ . lgGofp/f lg/Lx 5g\ . To;}n] kSs} klg wSsf vfG5g\ . o; dxfdf/Ln] of] n]v tof/ x'Fbf;Dd nueu @) nfv dfgj rf]nf vf]nfdf uO;s] eg] krf; nfv dfgj dg{] cg'dfg ul/Psf] 5 . d klg So"df 5' . :ju{jf; x'g] t eP eP d:t df:s a]Rg]x¿rflxF :juL{o cfgGbdf pu|fO/x]sf 5g\ . h;/L ;/sf/L sfof{nodf x'nfs l6s6 g6fF;L j/sf] l;Gsf] k/ ;fl/Fb}g To:t} df:s/lxt dfgj ;j{q k|ltalGwt 5g\ . af6f3f6fdf ;d]t k|j]z lgif]w ul/Psf] 5 eg] lgif]wf1f tf]8\g klg ;fydf df:s t af]Sg} k¥of] . Pp6f x/fP kmf6] yf]lqP j}slNks df:ssf] hf]xf] hu]8f klg u/f}F . ;'Tg] l;/fg] d'lg kl/jf/ lgof]hgsf] c:yfoL ;fwg dfq xf]Og df:s klg /fvf}F . 8fOlgª xn a}7s sf]7f, efG;fsf] yfn /fVg] 7fpFdf ;d]t df:s yfs nufP/ /fvf}F . k;{, kfOG6, uf]7, cf]7, esf/f], esf/Lb]lv n8fO{+ xs{a8fO{+df ;d]t df:s d'Vo ;fwg ;|f]t aGg uPsf] 5 . v'zL pGdfb, ef]s, zf]s v'b|f yf]s htf klg df:ssf] dxŒj / dlxdf yfxf ePsf] xfdLn] b]lv/x]s} 5f}F . ;Gtsf] d'vdf klg df:s, hGtsf] d'vdf klg df:s, ;]jssf d'vdf klg df:s, d]jssf d'vdf klg df:s . km';|f v;|fsf] d'vdf klg df:s, lrNnf rfKnf ;'lsnf d'lsnfsf d'vdf klg df:s . ;f;} km]g{ g;Sg] bdu|:t wDsLsf d'vdf klg df:s xfFl;/x]sf] x'G5 . oL ;a} df:sdo jftfj/0f b]Vbf nfU5 df:s/lxt lhGbuL s] lhGbuL < ;a}n] Psd'vn] df:s nufpg] ePkl5 df:ssf dfldnfdf b'O{ d'v x'g] t s'/} ePg lg . To;}n] df:s j/lxt k/lxt h] h:tf] h; lbP klg dfG5]sf nflu ;:tf] eP klg d"Nojfg\ cljgfo{ / clgjfo{ dfGg' k5{ . a? >LdtL 5f]8g \ ' dgfl;a xf]nf t/ dxfdf/Ldf df:s 5f]8g \ x' Fb' g } . Pp6} df]6/;fOsndf >Ldfg\ >ldtL a:g' gx'g] a;sf] l;6df ;Fu} a:g' k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 89


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

gx'g,] s;}n] s;}nfO{ 5'g gx'g,] >Ldfg\n] >LdtLnfO{ ;'D;'Dofpg' gx'g] ePkl5 kl/jf/ lgof]hgsf] sfd klg sf]/f]gfn] g} ug{] eof] . 5'g gePkl5 ;[li6 l;h{gfdf 7Kk lasf{] nfUof] . t} klg e}/fv]sf] lhpFbf] HofgnfO{ arfpg dxfdf/Ldf s;/L aRg] eGg] lzIff dxfdf/Ln] g} lbPsf] 5 . ljifd kl/l:yltaf6 pDsg] snf klg dxfdf/Ln] g} l;sfPsf] 5 . cfSsn em'Ssn s;}sf ;Gtfg e}xfn]5g\ eg] klg dxfdf/Ldf lhpg] lkpg] snf l;Sg]5g\ . x/]s sl7g kl/l:yltsf] ;fd'Gg] kg{ / ;fdgf ug{ l;Sg' ;Sg' klg a'l4dfgL dfG5]sf] Xofp, x}l;ot / v"aL leq} t k5{ xf]nf 5}g / < df:sn] dxfdf/L dfq} 5]Sb}g o;n] t lrQ gk/]sf]nfO{ klg 5]Sg ;S5 . ;fx" dxfhgsf] C0f, shf{af6 klg ;lhn} ;'/Iff lbG5 . zq'sf] t emg cg'xf/ gx]g{ gb]vfpg klg ldN5 . dg k/]sf c;nL bfgL cfP df:s vf]Ng] a'l4 aFuf/f] b]vfpFb} af]Ng] xfF:g] cutLnf ;fx", zq', ;'/fsL, ;'/IffsdL{ cfP df:snfO{ km}nfP/ cfFvfsf] gfgL dfq klg v'Nnf /fVg ;lsG5 . eujfg\n] 5Kk/ kmf]/]/ lbPsf] o:tf] ax'pkof]uL df:snfO{ ljZjn] slxNo} dfgj d'vaf6 lj:yflkt gu/f];\ . dfgjLo df:s df}nfP/ km}lnP/ gfs d'vdf dfq} xf]Og ca 8fF8fsfF8f g} 9fsf];\ . Pstfsf sf7df8f}Fsf] jfo' k|b"if0fn] g]6f] sf6\bf tTsfnLg k|wfgdGqL s]kL cf]nLn] cfˆg} af]nLn] hgtfsf] d'vdf a'hf] nfUg] lsl;dn] efif0fdf eGg' ePsf] lyof] …sf7df8f}F sGrg eof] oxfF df:s nufpg] dfG5] g} 5}gg\ / h;n] df:s nufpF5 pm ;Qf lj/f]wL xf] . clxn] o; dWo dxfdf/Ldf klg ;Qfdf ;'Tg]x¿n] hgtfn] df:s g} gnufOlbP x'g] lyof] eG5g\ ls eGg] nflu/x]sf] 5 . ;Qfsf] pGdQ :jfbdf zf;sx¿ P;nfO{ gf] eGg kl5 kb{}gg\ . cfˆgf] e2f zf;g z}nLnfO{ :j0f{o'u ;flat ug{ d'G6fn] 6]s]/ nfluk5{g\ . clxn] ljZjJofkL ¿kdf afna[4 ckfË t?gL tGg]/L wgL, u/La, ;a}sf d'vdf uIf / nIo cg';f/sf u/f}F, xNsf dxËf ;:tf /ª\uL la/ª\uL y/Ly/Lsf df:s Pstdf;n] kmx/fO{ /x]sf] b]Vbf sf]/f]gfsf] hG8L cf]vtL g} df:s xf] ls h:tf] nflu /x]sf] 5 . tdfd gful/ssf d'vdf dfd a? 5'6\nf df:s 5'6\g] 5fF6sf6 b]lvFb}g . d/]sf dfG5]sf d'vdf klg df:s b]Vbf s'g lbg cfˆgf] w8\sgn] klg cfkm"nfO{ o;} u/L r8\sg nufpg] xf] eGb} /GygfP/ bf/flsl6/x]sf] 5' . s:tf] sfnf] snljif ;do . /ftLsf] ;'tfOdf klg df:s, laxfgsf] p7fOdf klg df:s, lxF8fOdf df:s, a;fOdf df:s, vfhfdf df:s eftdf df:s, ltpg, lkpg, lnpg, l;pg, lhpg ;a}sf d'vdf df:s . df:s dfgj d'v / a:tLdf oqtq ;j{q b]Vg kfOG5– To;}n] cfkm" t gnuf eg] klg df:s nfOG5 . ho df:s Û lhGbfjfb df:s Û (*)^^&&%($ àlzjzlQm dfu{, km"naf/L–!!, kf]v/f, sf:sL 90 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


…kljq ;Demgf cfdfsf]Ú x'df kf08]o

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

kljq ;Demgf cfdfsf] Pp6f ;+:d/0ffTds s[lt xf] . of] s[lt @)&! ;fnsf] kmfNu'0f dxLgfdf >Lk~rdLsf] lbg kf/]/ rf}yf] ;+s/0fsf] ¿kdf ahf/df cfOk'u]sf] 5 . ;fgf] k'l:tsfsf ¿kdf @)$# ;fnb]lv z'¿ ePsf] /rgf @)&! ;fn;Dd cfOk'Ubf ;+:d/0ffTds ;flxTosf] Pp6f blj{nf] k7gLo s[lt aGg k'u]sf] 5 . ha–ha cfdfsf] dfofn] 3gZofd /fhsl0f{sf/sf] dg–d'6' el/G5, afNosfnsf] ;'v–b'Mvsf] :d[ltdf cfdfaf6 kfPsf :g]x / ;xof]un] d"t{¿k lnG5 ta–ta pgnfO{ cfdfk|ltsf] dfof, :g]x / st{Jo af]w x'G5 . efjgfn] dg–d'6' d8fl/P/ cfpF5 . clg t pgn] cfdfsf] ;flnssf] ¿kdf n]vx¿ n]Vg k'U5g\ . To;f] ubf{ub}{ k':ts g} hGdg k'U5 . o;df pgsf] cfGtl/s dgf]bzfsf] k|:km'6g ePsf] 5 . elSt efjn] cf]tk|f]t 5 . k':tsdf ;Gtfgn] cfdfk|lt s;/L s[t1 x'g'k5{ eGg] lzIff lbPsf 5g\ . o;af6 dft[e"ld k|ltsf] dlxdf af]w klg u/fPsf 5g\ . To;}n] of] s[ltn] /fi6« elStsf] kf7 l;sfPsf] 5 . 3gZofd /fhsl0f{sf/ @* j;Gt kf/ ubf{ub}{ pgsL cfdfsf] lgwg ePsf] xf] . tTsfnLg cj:yfdf k|f0fdfofsf] pd]/ ^@ jif{sf] lyof] . of] k':ts k|sfzg ubf{ pgL &$ jif{sf eP . o; lx;fjn] nueu cfdf lat]sf] $% jif{kl5 cfdfsf] :d[ltnfO{ k'gM tfhsLs/0f u/fpg pgn] rf}yf] ;+:s/0fsf ¿kdf kljq ;Demgf cfdfsf] ahf/df NofPsf x'g\ . k|f=8f=s[i0fk|;fb bfxfnsf cg';f/ 3gZofdn] elStdo efjn] cfdf k|f0fdfofsf] k"hf u/]sf 5g\ . cIf/sf] kftL r9fP/ efjgfsf] gf}sfdf ljxf/ u/fPsf 5g\ / kf7snfO{ ckf/ cfgGbsf] jiff{ u/fP/ dft[Tjsf] dxŒj bzf{Psf 5g\ . To:t} 8f= ufuL{n] eg]em}F gf/Lsf] dxQd ¿k cfdf xf] . cfˆgf ;Gtfgsf nflu h:tf];'s} b'Mv–si6 klg cfdfn] ;xg ;lS5g\ . cfdfsf] cfˆgf] hLjgsf] dxŒjk"0f{ nIo tyf pknlAw cfˆgf ;Gtfgsf] ;'v, v'zL / ;d[l4 xf] . o:tf] dxTtd Tofu / jlnbfg;Fu n]vs kl/lrt 5g\, To;}n] cfˆgL cfdfsf] kljq ;Demgfdf pgL efjljef]/ ePsf 5g\ . cfdfsf] ;Demgfsf] ;fydf ufFl;Psf] cfˆgf] jfNofj:yf vf]tNb} ljleGg /f]rs ;+:d/0fx¿ k|:t't u/]sf 5g\ . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 91


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

s[ltdf pgn] cfdfaf6 cd"No pT;fx / ;+/If0f kfPsf] cge"lt ;Fufn]sf 5g\ . pgsL cfdf tTsfnLg ;dfhsL dlxnf k|ltlglw kfq x'g\ . pgsL cfdf s'g} bhf{df k'u]sL gf/L geO{ Pp6L ;fwf/0f, clzlIft, ;f]emL, ;/n :jefjsL gf/L eP klg Pp6L c;n cfdfdf x'g] u'0f k|z:t ePsL ;Ifd gf/L x'g\ . hlt;'s} ;'v–;on, ;DklQ, klt– kTgL, 5f]/f–5f]/L hf]–hf] h]–h] eP klg cfdfsf] :yfg c¿ s;}n] lng ;Sb}g eGg] efj k|:t't u/]sf 5g\ . k|f=8f= s[i0fk|;fb bfxfnn] eg]em}F 3gZofdn] kf7ssf dgdf cfdf g} cfdf pTkGg u/fOlbPsf 5g\, dft[ ju{sf] ul/df a9fPsf 5g\ . a};¶Lj6f zLif{s lbP/ /rgf ul/Psf n]vx¿n] cfdfafa'nfO{ dft[ b]jf]ej lkt[ b]jf]ej dfg]/ t/ª\lut ePsf 5g\ . lktfsf] b]xfGtkl5 dftf / lktf b'j}sf] :g]x 3gZofd /fhsl0f{sf/nfO{ dftfn] g} lbg ;s]sf]df cfdfk|lt cem uj{ u/]sf 5g\ . 3gZofdnfO{ ;dfhdf pleP/ lxF8\g ;Sg], ;flxTo ;[hgf ug{ ;Sg] Pp6f blj{nf] dfG5] ag]/ ;dfhdf pleg ;Sg] agfpg'df cfdfsf] dxŒjk"0f{ of]ubfg /x]sf] ;Dem]sf 5g\ . pgn] cfdfsf] dlxdf af]w u/fpg] /fli6«o tyf cGt/f{li6«o ;flxTosf/ / ltgsf ;flxTon] ;dfhdf kf/]sf ;sf/fTds k|efjsf af/]df ;d]t pNn]v u/]sf 5g\ M æcfdf ;Dk"0f{ s'/f x'g\, b'Mv x'Fbf zflGt lbg] ;fGTjgf x'g\, cfkt\ kbf{ 9f8; lbg] cfzf x'g\ / sdhf]/ x'‘Fbf an lbg] tfut x'g\ . ltgL dfof, bof, ;xfg'e"lt / IfdfsL d'xfg x'g\ . h;n] cfdfnfO{ u'dfpF5 To;n] Pp6f kljq cfTdfnfO{ u'dfpF5 . h;n] x/bd p;sf] sNof0f lrtfO{ ;+/If0f ul//xG5Æ eGg] vlnn lha|fgsf] dd{:kzL{ egfO pNn]v u/]/ pgn] cfˆgf] s[ltsf] dxŒj a9fPsf 5g\ . pgn] cfdfsf] ulx/f] dfofnfO{ cem k'li6 ug{ k|mfG;]nL pkGof;sf/ afnHofssf] æcfdfsf] Åbo eg]sf] To:tf] ulx/f] :yn xf] h;sf] kL+wdf ltdL lg/Gt/ ;lxi0f'tf e]6f5f}FÆ sljtfª\z lbPsf 5g\ . pgn] cfdfsf] dft[TjnfO{ hLjgsf] dxf}iflwsf ¿kdf lnPsf 5g\ . a]nfa]nfdf x'g] afa'sf] xKsfO{, c¿sf] 3[0ff efjdf x'g] lt/:sf/ / cgf:yf cflb ;a} cj:yfdf cfdfsf] cfFrn cf]9\g kfpFbf w]/} /fxt kfPsf] dx;"; u/]sf 5g\ . ;fyL;Fusf] nx}nx}df nfu]/ cfˆgf] 6'KkL sf6\bf afa'sf] xKsfO{af6 arfpg] cfdf, ;'Fu'/;Fu 5f]Obf pTkGg xLg efjgfaf6 arfpg] cfdf, cflb y'k|} k6s arfPsf ;Demgf tfhf 5g\ pgL;Fu . cfdfsf] 92 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;+/If0fsf] sf/0f 36gf–b'3{6gfaf6 ar]sf] ;+:d/0f ub}{ o:tf ;dodf cfdfsf] dfofn] k6s–k6s qf0f kfPsf] dx;"; u/]sf 5g\ . afnssf] Åbodf ePsf] ckf/ :g]xsf] ef]s d]6fpg] Ifdtf cfdf;Fu dfq x'G5 eGb} kl/cfPsf] j]nfdf ;Gtfgsf nflu em"6 af]Ng ;Sg], l5gdf /0r08L aGg ;Sg], l5gd} gf}gL klg alglbg ;Sg] u'0f ePsL cfdfsf] dxŒj bzf{Psf 5g\ . jf:tjdf 8f= ufuL{n] e"ldsfdf eg]em}F cfdf k|f0fdfofdf ePsf u'0f ;Tolgi7f, st{Jok/fo0ftf, IfdfzLntf, ;]jf / Tofudo efjgfn] clek|]l/t 5g\ 3gZofd . o;}n] eG5g\ – æcfdfnfO{ :d[ltdf NofP/ ha d jfª\dodf ptfg]{ k|oTg u5{,' ;'vfg'e"ltsf] :df/s v8f x'g] u5{ .Æ o;/L pgn] cfdfsf] dxŒj af]w u/fPsf 5g\ . cfdfaf/] gn]Vbf;Dd 56\k6L dx;"; u/]/} of] s[lt hGdfPsf x'g\ . pgn] wd{;+:s[ltsf s'/f cfdfaf6 l;Sg kfP/ k6s–k6s uj{ u/]sf 5g\ . wd{ eg]sf] s]xL xf]Og ckmLd xf] cyjf hgtf cNdNofpg] af6f]dfq xf] eg]/ e|d ;[hgf ug]{ ;dfhdf uj{;fy cfˆgf wd{ ;+:s[lt arfP/ /fVg;Sg' cfˆgf] st{Jo 7fG5g\ . k'ln; eg]sf ;fIfft\ bfgj x'g\, h;n] ljgf sf/0f dflg;nfO{ ;dftL n6\7Ln] s'6\g] u5{g\ h:tf a'emfO{af6 k'ln; eg]sf b]zdf cdg, rog, zflGt, ;'/Iff sfod ug]{ ;/sf/L c+u x'g\ eGg] w/0ff ljsl;t x'g'df cfdfs} of]ubfg ;DemG5g\ . To;}u/L sf+u|]; eg]sf hftkft gePsf nkmª\uf cwdL{ kfkL x'g\ eGg] a'emfOaf6 b]zdf PstGqLo hxflgofF /f0ff zf;gnfO{ pGd"ng u/L :jtGqtfsf] lau'n km'Sg tD;]sf :jtGqtfsf ;]gfgL ;k"tx¿ x'g\ eGg] a'emfO{ ljsl;t x'g'df klg cfdfs} of]ubfg ePsf] ;DemG5g\ . cfdfs} of]ubfgaf6 lg/ª\s'z hxflgofF /f0ff zf;gb]lv cfw'lgs k|hftGqsf] /;f:jfbg ug{ kfP . o;/L pgn] cfk"mdf ePsf x/]s u'0fu|fXosf] >]o cfˆgL cfdfnfO{ lbPsf 5g\ . pgdf ePsf wfld{s JolStTj, s?0ff, bof, dfof, k|]d / ;xfg'e"ltsf u'0fx¿ cfdfaf6} l;Sg kfPsf]df cf}wL v'zL 5g\ . uf}td a'4sf bof, dfof, s?0ff, zflGt cflb ;Gb]zaf6 k|]l/t /fhsl0f{sf/ aRrf j]nfdf l;s]sf s'/f hLjgsf] kl/kSj l;sfO{ dfG5g\ . To:tf] l;sfO{ pgn] afNofj:yfb]lv of}jgfj:yf;Dd cyf{t\ @* jif{sf] pd]/;Dd cfdfaf6 l;Sg] df}sf kfPsf]df uf}/jflGjt ag]sf 5g\ . cfdf wfld{s efjgf cyf{t\ eujfg\k|lt elStefjn] cf]tk|f]t ePsL xF'bf oL s'/fsf] k|efj pgnfO{ klg k/]sf] 5 . pgL :joDe"sfL xf/tL dftfsf] bz{g ug{ nufot sf7df8f}F, kf6g, eStk'/sf ljleGg d7dlGb/df k6s–k6s cfdf;Fu bz{g ug{ uPsf k|;ª\u pNn]v u/]sf sf/0f pgL wd{ ;+:s[ltsf] /Iffy{ wfld{s cfdfaf6 hGd]sf x'g\ . pgn] cfdfsf ;a} ;sf/fTds s'/f dfq gu/L cju'0fnfO{ klg k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 93


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

l5kfPsf 5}gg\ . xKsfO{ bKsfO{, r'k nfu, slxn]sfxLF x'g] emsf]{kmsf]{ pgsL cfdfdf klg gePsf] xf]Og . ;fdfGo s'/fb]lv tfdf ksfO/x]sf] a]nfdf 5f]/fn] s] xf] < eg]/ ;f]Wbf ;fF9]sf] df;' xf] a'lem;\ eg]sf] / h'g j:t'k|lt pgnfO{ ;w}F 3[0ff nflu /x]sf] k|;ª\usf s'/faf6 pgsf] afndgf]lj1fgsf] k|:km'6g klg ePsf] 5 . o;/L cfdfsf gsf/fTds sfdnfO{ klg c1fgtfjz ePsf uNtL ;Dem]/ pgn] kof{Kt ;sf/fTds efjgf bzf{Psf 5g\ . cfˆgf ;GtfgnfO{ lgd{dtfk"j{s s'6\g], r6Ss 5f8L kf]On hfg] gf/Lx¿nfO{ pgn] cfdfsf] ¿kdf snª\s dfg]sf 5g\ . To:tf snª\lst cfdfnfO{ b]Vbf / ;'Gbf ;a}nfO{ dfgl;s kL8f x'g] x'Fbf o:tf ;dfhnfO{ k|b"lift kfg]{ lsl;dsf 36gf gxf]pg\ eGg] sfdgf u/]sf 5g\ . c;n ;dfh lgdf{0f ug]{ bfloTj cfdfsf] x'g] cfzo pgn] ;flxTo dfkm{t\ cleJoSt u/]sf 5g\ . o'jf lk+9Lsf] clgolGqt tyf ckl/kSj lqmofsnfksf] Pp6f d'Vo sf/s tŒj cfdfafa'n] ltgLx¿nfO{ ;fg}b]lv lbg] lzIff tyf /fd|/L x]/rfx jf lgoGq0f ug{ g;Sg' xf] eGb} s]6fs]6LnfO{ :j:y gful/s agfpg cfdfafa'n] cfk"m gd"gf ag]/ b]vfpg'k5{ eGg] lzIff cljefjsnfO{ klg lbPsf 5g\ . pgn] cfk"meGbf dflysf k':tfnfO{ pRr ;Ddfg lbPsf 5g\ . cfk"meGbf ;fgfnfO{ klg dfof ddtf tyf xflb{stf efj b]vfPsf 5g\ . pgL cfˆgf k'vf{af6 w]/} k|efljt 5g\ . JolStsf u'0f / cju'0f :jod\ JolStsf cfgLafgLaf6 dfq ;[hgf ePsf] geO{ cfˆgf k'vf{af6 klg k|efljt ePsf x'G5g\ eGg] wf/0ff cleJoSt u/]sf 5g\ . cfk"mdf ePsf] l/;fpg] afgL klg cfˆgf afa'af6 ;/]sf] k}lqs u'0f dfg]sf 5g\ . afa' a9L l/;fxf ePs} sf/0f cfk"mn] v]Ng gkfPsf] tyf :jtGq x'g gkfPsf] cj:yfsf] ljleGg :yfgdf rrf{ u/L ;dfh lgdf{0fdf afa'cfdfsf] sd{n] aRrfdf k|ToIf c;/ kf5{ eGg] lzIff lbPsf 5g\ . zfGt / ;/n :jefjsf wgL 3gZofd cGt{d'vL k|j[lQsf JolSt x'g\ . cfdf la/fdL kbf{ la/fdL cfdfnfO{ efph"x¿n] u/]sf] cGofo 6'n'6'n' x]g'{ l;jfo s]xL ug{ ;Sb}gg\ . ;f;"–a'xf/Ldf x'g] a]d]nsf sf/0f pgL b'MvL 5g\ . o;f] x'g'sf] k5fl8 lax] u/]/ a'xf/Lx¿ ev{/–ev{/ 3/df cfPsf] a]nf a'xf/Lx¿nfO{ l56f] 9f]Ug glbg l9nf];Dd k"hfcfhf gu/L clncln ;tfpg] / pgLx¿nfO{ bn]/ ;f;"sf] dxŒj a9fpg vf]Hg] k|j[lQ cfdfdf ePsf sf/0f a'xf/Lx¿n] kfnf]sf] k+}rf] lt/]sf] s'/f cYof{Psf 5g\ . To;}sf] kmn kl5 cfdfn]] ef]Ug'k/]sf] s'/f p7fg ub}{ s;}n] s;}nfO{ lga{lnof] ;Dem]/ b'Mv lbg] ;tfpg] u5{ eg] sfnfGt/df Tof] ;d:of cfkm}FnfO{ cfO{k5{ eGg] lzIff lbPsf 5g\ . k'vf{sf lqmofsnfk gof+F cfpg] k':tfsf nflu dfu{bz{g aGg] s'/fnfO{ 94 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

klg k|:6\ofPsf 5g\ . To;nfO{ k':6\ofO+{ lbg l;l4r/0f >]i7sf] dd{:dzL{ sljtf– æk'vf{n] eg s] u/]gg\ < h] hlt ef] cfh To;} ePgg\Æ nfO{ lnPsf 5g\ . æk'vf{sf] h/f ;dft]/ g} eljiosf] k':tf emfª\luPsf] x'G5Æ af6 e"ldsf n]vs 8f= bfxfnn] k'vf{sf] cl:tTj a9fPsf 5g\ . o;/L cu|h k':tfk|lt ;Ddfgsf] efj k|bzg{ u/]dfq ;Gtfgsf] pGglt / k|ult x'G5 eg]/ cu|h k':tfsf] dxŒj af]w u/fPsf 5g\ . a[4 gful/ssf] 1fg, ;Lksf] /Iff ug{ pgLx¿sf] ;Ddfg ug'{k5{ eGg] lzIff k':tsn] lbPsf] 5 . cfˆgf] b}lgs hLjgsf ljleGg cfofdx¿nfO{ lj:t[tLs/0f ub}{ hLjgsf cf/f]x cj/f]xsf kf6fx¿nfO{ pbª\\Uofpg] k|of; u/]sf sf/0f klg of] s[lt ljz'4 cfdfs} ;Ddmgfdf n]lvPsf] s[lt dfq geO{ cfTd– j[tfGt tkm{ df]l8Psf] dx;"; x'G5 . To;leq cfdfsf lqmofsnfknfO{ dxŒj lbg' ;sf/fTds kf6f]sf ¿kdf lng ;lsG5 . tyflk hLjgsf cfˆgf ef]ufOx¿df o;/L cfdfnfO{ dxŒj lbP/ k':ts n]Vg' 3gZofdsf] ;+j]bgzLn Åbosf] k|ltkmn xf] . jf:tjdf of] k':ts cfdfsf] :d[ltdf n]lvPsf] eP klg cfkmGt, kl/jf/, ;fyL;+uL, k]zf, Joj;fo ;a}lt/sf s'/f ;d]l6Psf] x'Fbf o;nfO{ pgsf] ;+:d/0ffTds ;flxTosf] sf]6Ldf /fVg ;lsG5 . of] k':tsdf pgL qmflGtsf/L b[li6df klg plePsf 5g\ . 5f]/ftkm{sf gftLn] ;/x cfk"m 5f]/Ltkm{sf gftL eP klg dfjnL xh'/cfdfsf] >f4 ug'{ dft[Tjsf] sb/sf] efj / qmflGtsf/L sbdsf ¿kdf lng ;lsG5 . cfdf ePsfnfO{ cfdfk|ltsf] bfloTj af]w / st{Aoaf]w u/fpg], cfdf gePsfnfO{ kZrfQfk / cfdfsf] :d[lt efj hufpg] s[lt agfPsf 5g\ . k':tsdf pgn] cfdfsf] kfl/jfl/s of]ubfgsf] dfq rrf{ gu/L afa'n] ;dfhdf u/]sf of]ubfgsf ljifodf klg rrf{ u/]sf 5g\ . o; s[ltdf lhh'afh] uh/fhsf] ljifosf P]ltxfl;s s'/fx¿sf] klg rrf{ u/]sf 5g\ . pgsf 3/ tyf dfjnLtkm{sf xh'/afx¿ /f0ff kl/jf/;+Fu lgs6 /x]sf] / pxf+Fx¿nfO{ hfgsf/L ePsf /f0ffx¿sf k|j[lQsf] af/]df rrf{ u/]sf 5g\ . o;/L /f0ff b/jf/;Fu cfˆgf lktf k'vf{sf] ;DaGw /x]sf] / sfnfGt/df afa' Onfd x'Fb} s;/L snsQf;Dd k'u]/ kfp/f]6L agfpg] t/Lsf l;s] / kfp/f]6L pBf]u;Dd :yfkgf ug{ ;kmn eO{ xfn;Dd klg s[i0f kfp/f]6L pBf]usf dflns x'g kfPsf 5g\ eGg] s'/fsf] Oltj[QfGt /fvL k':tsnfO{ P]ltxfl;s b:tfj]h klg agfPsf 5g\ . h'g /f]rs / dd{:kzL{, k|]/0ff:kb tyf lzIffk|b klg /x]sf] 5 . 3/fo;L a]d]nsf sf/0f ljlIfKt ag]sf afa' kf6gsf] xf}uaxfndf /x]sf] s"n 3/df a;]/ agfPsf] a'4 eujfgsf] d"lt{ g]kfns} gd"gf a'4dlGb/ k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 95


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

ePsf] 5 . h'g g]kfns} uf}/jsf] ljifo xf] . l;+xf;gdf kN6]/ bfofF xftn] 6fpsf]df c8]; nufO{ cf/fd u/]sf] efjdf lgld{t a'4 k|ltdf b]Vg] :jb]zL / ljb]zL eSthg tyf ko{6sx¿ dGqd'Qm x'g]s'/faf6 3gZofd :jod\ xif{ljef]/ 5g\ . o;/L g} pgsf afa' kfp/f]6LhGo pBf]u :yfkgf ug]{ klxnf] JolSt / g]kfndf cf/fd ul//x]sf a'4sf] k|ltdf :yfkgf ug]{ klxnf] ;t\k'?if ePsf] s'/f pNn]v ub}{ cf}Bf]lus, wfld{s b'O{ 5'§f5'§} If]qsf k|yd g]kfnL aGg'ePsf]df uf}/jflGjt 5g\ . oL s'/fx¿ pgsf nflu dfq geO{ ;Dk"0f{ g]kfnLsf nflu uf}/jflGjt ljifo ag]sf] 5 . 3gZofd cfl:ts JolStTj x'g\ . pgL hGdhGdfGt/;Dd klg cfˆgf] sd{sf] kmn ef]Ug'kg]{ s'/fdf ljZjf; u5{g\ . dfjnL ah}nfO{ 5f]/f gePsf sf/0f b]vfO{ c+z glbPsf sf/0f ah}n] cGoGt b'Mv bb{ tslnkm kfP/ b'lvt eP/ >fk lbPsf]n] dfdfx¿n] b'Mv ef]Ug' k/]sf] pgsf] a'emfO 5 . o;nfO{ pgn] dfdfx¿n] u/]sf] b'isd{sf] kl/0ffd 7fg]sf 5g\ . olb cfk"m;Fu an, a'l4, tfst 5 eg]/ sf]xL 3d08L aG5 eg] cGttf]uTjf p;n] s'g} lsl;dn] sd{sf] kmn ef]Ug} k5{ eGg] s'/fdf pgL k"0f{tM ljZj:t 5g\ . ;a} s'/fnfO{ cGweSt ¿kdf ljZjf; eg] ub}{gg\ . sltko s'/fnfO{ cGwljZjf;sf] ¿kdf klg rrf{ u/]sf 5g\ . v'nf :yfgdf lbzf ubf{ub}{ ;'Fu'/ cfP/ cfrL vfFb} ubf{ ;'Fu'/n] pgnfO{ 5f]P/ hft uPsf] k|;ª\u, uPsf] hft kmsf{pg lkFw]sf] tf]/L hLpdf nufP/ g'xfpg' kg]{ k|rngsf] s'/f /dfOnf] t/Lsfn] k|:t't u/]sf 5g\ . uPsf] hft g'xfP/ kms{G5 eGg] ;fdflhs k/Dk/fnfO{ cGwljZjf;sf ¿kdf lnPsf 5g\ . ;/;kmfO tyf z'4fz'4Lsf ¿kdf g'xfpg] s'/fnfO{ cGwljZjf;k"0f{ wf/0ffsf ¿kdf lng gx'g] ts{ klg lbPsf 5g\ . o;y{ pgL cfl:ts eP klg ljj]sk"0f{ / qmflGtsf/L wf/0ff ePsf JolStTjsf] ¿kdf k|:t't ePsf 5g\ . k':tsn] pgsf] afNofj:yf @))& ;fnsf] ;]/f]km]/f]b]lvsf /fi6«sf /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs cj:yfsf] kl/ro klg lbPsf] 5 . tfTsfnLg cj:yfsf] sf7df8f}Fsf] hghLjg hLjGt ¿kdf ptf/]sf 5g\ . Tolta]nf sf7df8f}Fdf 8fS6/, sDkfp08/, jf cfw'lgs cf}iflw k;nx¿ kof{Kt lyPgg\ . To;}n] k/Dk/fut pkrf/ k4lt ckgfpg' kg]{ sf/0f cfdfn] 3gZofdnfO{ c;gsf ;fgfsfhL u'?h'sxf+‘ nu]/ emf/km's u/]sf], s'rf]n] 6fpsf]b]lv ;jf{ª\u emf/]sf], v/fgLsf] 6Lsf nufP/ srf}/fdf kfgL /fv]/ dGq k9L km'km' u/L pgnfO{ lkpg lbPsf] 36gfnfO{ eg] cGwljZjf; 7fg]/ a]jf:tf ug{ gx'g] wf/0ff lbPsf 5g\ . o:tf s'/fnfO{ cWoog, cg';Gwfgsf] bfo/fdf Nofpg kg]{ dxŒjk"0f{ s'/fsf¿kdf p7fPsf 5g\ . nfdf, wfdL, emfFqmL, HffGg], hf]vgf x]g]{, e"t, k|]t, lk;fr, af]S;L cflb ljifosf] cl:tTjnfO{ cWoog cg';Gwfg g} gu/L k"0f{tM cGwljZjf; eGg' 96 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

xfd|f] wd{;+:s[lt k/Dk/fk|ltsf] lt/:sf/ xf] eGg] s'/f p7fP/ ax;sf] ljifo agfPsf 5g\ . g]jf/L ;+:s[ltdf x'g] DxMk"hfsf] k"hf ljlwnufot a|taGwsf] dxŒj / /Lltl/jfh tyf wfld{s sfo{sf k"hf ljlwsf ljifodf ljåfg\ ju{af6 j}1flgs JofVof ljZn]if0f x'g'kg]{ ck]Iff u/]sf 5g\ . o;}u/L g]jf/L ;d'bfosf] ;+:s[ltsf]af/]df rrf{ ub}{ cfˆgf] ;'v, zflGt, cf/f]Uo / bL3{ hLjgsf] cf/fwgf ;Demfpg] k"hfljlwsf] rrf{ u/]/ wd{ ;+:s[ltsf] dxŒjaf]w u/fPsf 5g\ . e|ft[Tj k|]dsf] dxŒj af]w u/fpg klg /fhsl0f{sf/ r's]sf 5}gg\ . Pp6f efOn] bfh'af6 kfpg' kg]{ dfof ddtfsf] ck]Iff slt;Dd u/]sf] x'G5 eGg] dgf]bzfsf] rrf{ u/]sf 5g\ . pgn] cfˆgf bfh'af6 kfpg g;s]sf] dfof ddtfsf] cfzf l5d]sL bfh';F‘u u/]sf 5g\ . l5d]sL k;nsf ;flx+nf bfO d';'d';' xfF;]sf] b]Vbf / pgsf] dfofn' Jojxf/af6 Gofgf] dfofsf] cg'ej ug{ kfPsf]df uj{ u5{g\ . pgsf] efO ;/xsf] dfof kfpFbf 3gZofd lgs} km'/km'/ x'G5g\ . h'g pgn] cfˆgf ;xf]b/ bfh'af6 kfpb}gy] . cfˆgf bfh'af6 hlxn] klg ql;t x'g'kg]{ cj:yfsf] lrq0f u/]/ bfh'efO ldngsf] ;Gb]z lbPsf 5g\ . pgn] cfˆgf bfh'x¿af6 k6s–k6s ltSttf af]w u/]sf k|;ª\ux¿ p7fg u/]sf 5g\ . jftfj/0fLo kIfnfO{ klg k':tsdf ;"Id¿kdf phfu/ ul/Psf] 5 . pkTosf leqsf @*) cf]6f 9'ª\u]wf/f /x]sf]df !@) cf]6fsf] d'xfg ;'ls;s]sf] / tLdWo klg clwsf+z 9'ª\u]wf/fsf] cl:tTj g} u'ld;s]sf] s'/fdf lrlGtt\ 5g\ . o; sf/0f pgsf] jftfj/0f ;DaGwL lrGtg uxg¿kdf /x]sf] a'lemG5 . k'/ftflTjs dxŒjsf] ljifodf klg pgsf] Wofg k'u]sf] 5 . To:tf nf]k ePsf P]ltxfl;s, ;f+:s[lts, wfld{s dxŒjsf ljifoj:t'sf] vf]h tnf; / ;+/If0f tyf ;Da4{gsf] sfdgf ug{ ;d]t r's]sf 5}gg\ . ;Eo ;dfhsf] kl/ro g} pgn] o;}df b]v]sf 5g\ . aRrf a]nfdf cfdf;Fu sdnfbL u0f]z dlGb/ hfFbf / kmls{bf af6f]df kg]{ t'/t'/] wf/fsf] lr;f] / dL7f] kfgL lkpg}kg]{ afgL ePsf 3gZofdn cfh klg Tof] wf/fsf] :d/0f ul//xG5g\ . $%÷$^ jif{ cl3;Dd cl:tTjdf /x]sf tL wf/fx¿ cfhef]ln kmf]x/d}nf / df6f]sf] y'k|f]n] k'l/Psf] b]Vbf lrlGtt 5g\ . To:tf snfTds j:t'sf] pTvgg u/L ;+/If0f / ;Da4{g x'g'kg]{ hf]8bf/ dfu u/]sf 5g\ . o;/L 7fpF7fpFdf k'vf{x¿åf/f lgdf{0f ul/Psf P]ltxfl;s tyf ;f+:s[lts dxŒjsf j:t'nfO{ ;f}uft ;Dem]/ To;sf] dd{t ;Def/ / hL0ff]{4f/ ug{' cfˆgf] g}lts bfloTj ;Dem]sf 5g\ . o;af6 efjL ;Gtltn] ;d]t k|]/0ff kfpg] s'/fdf ljZj:t 5g\ . k':ts s?0f/;;Fu} xf:o/; ldl>t 5 . DxMk"hfsf] csf]{ lbg laxfg} p7]/ dgel/ ;kgf ;hfP/ ;'g vf]Hg uPsf] k|;ª\u, To:t} :s'n k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 97


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

k9\bf kmL ltg{ ljBfnosf] clkm; sf]7fdf hfFbf z+v/dl0f gfdsf ;/n] pgsf] /fhsl0f{sf/ y/nfO{ g} æTo:tf] klg y/ x'G5 / n cfhb]lv t'nfw/ x} t'nfw/Æ eg]/ y/ g} kl/jt{g ul/lbPsf] k|;ª\u, sn]h k9\bf ;fyLx¿n] /fhsl0f{sf/ y/nfO{ ljuf/]/ s/gLsf/hL cfh slt hgfnfO{ s/gL ug'{ eof] lg < eg]/ lh:Sofpg] u/]sf k|;ª\u / csL{ e§/fO{ y/sL ;fyLnfO{ tkfO{+sf afa' e§ cfdf /fO{ xf] x} < eg]/ lh:SofPsf s'/f pNn]v u/]af6 k':ts xf:o /;n] kl/kfs ag]sf] 5 . o;y{ k':ts /l;nf] 5 . To;}u/L cfdfnfO{ lbNnLsf] cn OlG8of OlG:6Ro'6 ckm d]l8sn ;fOG; c:ktfndf pkrf/ u/fpg nfg] ;dodf ljdfg:yndf ljbfO ubf{sf] If0f 3gZofdn] æcfdf tkfO{+n] xfd|f] s]xL lrGtf glng';\ tkfO{+ /fd|f] c:ktfndf hfFb} x'g'x'G5 . tkfO{+n] O{Zj/sf] dlGb/df uO/x]sf] ;Demg';\ eg]/ k7fPsL cfdfnfO{ slxNo} gkmls{g] u/L ljbf ug'{ k/]sf] If0f, cfdfsf] ck/]zg u/]sf] @÷# lbg kl5 d[To'j/0f u/]sL cfdfsf] kfly{j z/L/ lbNnLsf] od'gf gbLsf] 3f6df bfx;+sf/ u/L bfh'x¿ l/Q} 3/ kmls{g' k/]sf] If0f kf7ssf cfFvf /;fpg] cj:yfsf] lrq0f u/L s?0f/;sf] pTs[i6 gd"gf lbPsf 5g\ . cfdfn] ;fg}b]lv ef]Ug' k/]sf tLtfdL7f s'/fx¿, cfdf lt/:s[t ckx]lnt x'g'k/]sf 36gfx¿, cfdfn] hGd]b]lv cnlR5gL s'nª\3fgL{ h:tf ckdflgt zAb Aoxf]g{' k/]sf 36gfsf] k|:t'ltaf6 klg k':ts /f]rs / s?0f /; ldl>t 5 . To;}u/L jnL lbFbf /fFuf]sf] cj:yfsf] sf?l0fs lrq0f klg s?0f/;sf] pTs[i6 gd"gf xf] . afh] /Tgnfn tfd|fsf/ sfnultn] k/nf]s ePsf] a]nf cfdf aHo} dfgs'df/Lsf ue{df x's{b} /x]sL pgsL cfdfsf] hGd x'Fbf afa'sf] 6fpsf] vfg] cnlR5gL 8ª\\s]gLsf] pkflw kfPsf 36gf pNn]v u/]/ ?9LjfbL ;fdflhs k/Dk/fnfO{ p7fg u/]sf 5g\ . oBlk PSsfO;f}F ztfAbL;Dd klg o:tf rng oqtq /x]sf]df n]vs b'MvL 5g\ . ;Eo ;dfhdf x'g gx'g] o:tf kfv08Lk"0f{ s'/fnfO{ ;dfhsf] ;+sL0f{tfsf ¿kdf lnPsf 5g\ . o;y{ pgL qmflGtsf/L / ;dfh;'wf/s klg x'g\ . pgsL 7"nL lbbL z'e zdz]/ yfkf;+u k|]dljjfx u/]sf] k|;ª\u NofP/ Psflt/ cfdfsf] kL8fsf] dd{ af]w u/]sf 5g\ eg] csf]{lt/ tfTsfnLg ;dfhdf ;j{;fwf/0f hgtfsf]nflu k|]dljjfx slt afws lyof] eGg] s'/fsf] dd{:kzL{ efjgf cleJoSt u/]sf 5g\ . tTsfnLg ;dodf 5f]/Lr]nLnfO{ k9fpg x'Gg, n]vk9 ug{ hfGg] ePkl5 5f]/Lx¿ kf]On hfG5g\ eGg] ljrf/ JofKt /x]sf] eP klg a'jfn] 5f]/LnfO{ k9fpFb} ubf{ * sIffdf k9]sL 5f]/L hfteftsf] k/afx gu/L cGt/hftLo ljjfx ug{ k'Ug' ;dfhsf] qmflGtsf/L sbd tyf ;dfhnfO{ lbPsf] r'gf}tLsf ¿kdf lnPsf 5g\ . 98 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

dfdf 3/sL xh'/cfdfaf6 kfPsf dfofddtf ljleGg 7fpFdf pNn]v u/]sf 5g\ . afa' tkm{sL xh'/cfdfsf ljifodf klg kof{Kt rrf{ u/]sf 5g\ . xh'/cfdf sd{zLn ePsf] / a'xf/Lx¿nfO{ b'Mv glbg], wfld{s k|j[lQsL x'g' ePsf] s'/f rrf{ u/]sf 5g\ . cfdf afa'sf] j}jflxs k|;ª\u g/fv] klg xh'/af xh'/cfdfsf] j}jflxs k|;ª\u pNn]v u/]sf 5g\ . h'g /f]rs / dd{:kzL{ 5 . xh'/af ljjflxt x'Fbfx'Fb} em'SofP/ cfk"meGbf dflyNnf] hftsL sGof;Fu ljjfx ug{'nfO{ pgn] /fd|f] dfg]sf 5}gg\ . o;y{ pgL ;Trl/qjfg ;dfhsf] kl/sNkgfsf/ x'g\ . tNnf] hflt;Fu ljjfx u/]/ lxF8]sL xh'/cfdfnfO{ dfOtLaf6 lt/:sf/k"0f{ Jojxf/ u/]sf] cfˆgf] cfdfsf] d[To'df dfOtLdf ;fd]n eP/ b'Mv dgfpg ;d]t gkfPsf 36gf j[QfGt kf7snfO{ efjljXjn x'g] s?0f sxfgL atfP/ tTsfnLg ;dfhsf] lrq0f u/]sf 5g\ . o;y{ pgL ;dfh ;'wf/s klg x'g\ . ;dfhdf x'g] jnLk|yf tyf hLjxTofsf] pgL lj/f]wLsf ¿kdf plePsf 5g\ . o; tYosf] pb\3f6g ug{ a6's e}/jnfO{ jln lbPsf] If0fdf /fFuf] sf6\g] k|lqmofsf] cToGt 8/ nfUbf] kL8fbfoL tl/sfn] cleJoSt u/]sf 5g\ . /fFuf]nfO{ rf/v'§f afFw]/ pQfgf] kf/]/ rNg g;Sg] agfP/ 3fF6L /]6]/ 3fF6Laf6 /ut lg:sgf;fy u'?h'n] xtf/xtf/ /ut yfkL e}/jnfO{ r9fPsf], nuQ} 3fF6L /]6\g] dflg;n] 3fF6Lsf] Ps rf]S6f] df;' sf6L e}/jnfO{ r9fPsf] Åboljbf/s 36gfsf] pNn]v u/]sf 5g\ . c;Xo j]bgfn] 56\k6fO/x]sf] /fFuf]sf] cfFvfaf6 cfF;' r'lx/x]sf] / c;Xo j]bgfn] 56k6fO/x]sf] /fFuf]sf] dnåf/af6 EofQEofQ dn lgl:sPsf] cj:yfsf] lrq0f ub}{ o:tf] Åbo ljbf/s kL8fbfoL b[Zo b]Vbfb]Vb} dflg;x¿ s;/L ;Gtf]if / v'zL cg'ej ul//x]sf] xf]nfg\ eGg] lrGtg u/]sf 5g\ . o;/L jnL lbg] k|lqmofsf] kL8fbfoL Åboljbf/s t/Lsfn] k|:t't u/]/ hf]–sf]xL klg ddf{xt aGg] ;lrq b[Zo g} k|:t't ug{ ;kmn 5g\ . o;af6 pgn] jnL lbg] k/Dk/fsf] lj/f]w u/]sf 5g\ eg] csf{lt/ lx+;f /lxt wd{sf] ck]Iff u/]sf 5g\ . pgn] ;flxTo n]vgdf ;/n / ;/; efiffz}nLsf] k|of]u u/]sf 5g\ . 6'Kn'Ss cfOk'Ug' eof] lªRr xfF;]Fh:tf cg's/0ffTds zAb k|of]u u/L efiffdf ld7f; NofPsf 5g\ . pgL g]jf/L dft[efifL JolSt eP tfklg g]kfnL efiffdf ;/n / ;/; zAb k|of]u u/L cfˆgf efjgf /fd|f];Fu cleJoSt ug{ ;Ifd 5g\ . o;af6 pgsf] eflifs Ifdtf /fd|f] ePsf] tYo k|i6 x'G5 . n]vssf] z}nLdf dL7f]kgf 5 t/ b'O{rf/ 7fpFdf efiff / Jofs/0f ;DaGwL cz'l4 /xg uPsf] 5 . (*$!$!&#$^ àzgLa', s';'GtL, nlntk'/ k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 99


…ljut / af8'nLÚ cWoog ubf{ c?0f vqL ægbLÆ

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

;flxTosf/ Pj+ lgofqfsf/ ef/tL uf}tdsf] ljut / af8'nL gfds ;+:d/0f ;ª\u|x rf}yf] s[ltsf] ¿kdf @)&& df k|sflzt ePsf] 5 . o; s[ltleq pgLåf/f n]lvPsf af d]/f] ;j{:j, pl3|Psf ‰ofn, uf8Lsf] ;do eof], cfˆg} bGTosyfdf, cf/Desf] clGtd e]6, ;Demgfdf ;flxFnf sfsf, l5d]sL alxgL emds nufot ljleGg zLif{ssf @^ j6f ;+:d/0f ;dfj]z ul/Psf 5g\ . k|jf;df a:g] JolQmx¿sf nflu dgsf] ax kf]Vg] ;aeGbf lgs6sf] ldq eg]s} ctLt Pjd\ :jb]zdf /x]sf :jhgsf] :d/0f xf] . pd]/ / cg'ej b'a} b[li6n] g]kfnd} kl/kSj eP/ cd]l/sfdf a;f]af; u/]sL ef/tLn] ctLt df]x Pjd\ :jhg ;+:d/0fnfO{ dfWod agfP/ dgsf] ax kf]Vg] ceLi6n] g} k|:t't s[ltsf] /rgf u/]sf] b]lvG5 . :jb]z / k|jf; u/L b'O{lt/ ljeflht x'g jfWo dfgl;stfsf] k|:t'lt ;+j]bgzLn 9ª\un] ul/Psf] o; s[ltnfO{ 8fo:kf]l/s s[ltsf] gd"gfsf ¿kdf klg lng ;lsG5 . d[To';Fusf] afsf] eo clg Psk|sf/sf] nufj klg d}n] lal;{g ;lsgF . cd"t{ clg s6' ;To d[To' zAb jf:tljstfsf] ;F3f/df b]Vtf afnfO{ slt cTof; nfUbf] xf]nf d}n] g;f]rL of] ;a} ;f]r]F . d[To';Fu xf] of of] zAb;Fu xf] afsf] Psk|sf/sf] cfzlQm g} lyof] eg]/ o; s[ltleqsf] af d]/f] ;j{:j zLif{ssf] klxnf] ;+:d/0fdf n]lvPsf] 5 . cfkm"n] ljutdf ef]u]sf] hLjgnfO{ jt{dfgsf cfFvfaf6 ;"Id 9ª\un] lgofNb} efj'stf Pjd\ ;+j]bgfn] cf]tk|f]t u/fP/ ef/tLn] of] k':ts lgsfNg ;kmntf kfPsL 5g\ . k|:t't s[ltsf] efiffz}nLo ljGof; ;/n, ;xh, k|jfxk"0f{ Pjd\ cf]hk"0f{ /x]sf] 5 . ef/tL efiffnfO{ /fd|};Fu v]nfP/ yf]/}df w]/} eGg;Sg] Ifdtfo'Qm slj klg ePsfn] k|:t't s[ltsf clwsf+z c+z s'g} sfJo k9]h:tf] cg'ej x'G5 . x/]s 36gf, If0f Pjd\ ;Gbe{nfO{ pkdf, laDa Pjd\ k|tLssf ¿kdf af]wuDo 9ª\ un] cleJoQm ug{ ;Sg' logsf] eflifs k|of]udf kfOg] ljlzi6 kIf xf] . dfgs efiffs} k|of]u kfOg] o; s[ltsf] eflifs ljGof;df s[lqdtfsf] :kz{ st} klg e]l6Gg . emds alxgLnfO{ d ltdLnfO{ g} e]6\g oxfF cfPsL eGb} d pgsf] 5]pdf uP/ a;]+ . cfkm";Fu ePsf] ;fgf] sfuhnfO{ v'§fn] c8\ ofP/ s]xL n]Vg yflng\ . Pp6f v'§fn] sfuhnfO{ c8\ofP/ csf]{ v'§fsf 100 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

cf}+nfsf] aLrdf l;;fsnd Rofk]/ s]xL n]Vg yfn]sf] g} d]/f nflu pb]snfUbf] b[Zo eO;s]sf] lyof] . emdssf sfdgnfUg] xft clg kfgL r'lx/x]sf] pgsf] d'veGbf klg d]/f cfFvf pgsf v'§fsf tL alnof hfb"u/ cf}+nfx¿df k/] . xftsf] ;§f v'§fdf pld|g k'u]sf tL cf}Fnfn] xftdf pld|Psf ;Ifd d]/f bz cf}FnfnfO{ pkxf; u/]h:tf] nfUof] ef/tLn] l5d]sL alxgL emds zLif{ssf] ;+:d/0fdf n]v]sL 5g\ . kfFr xKtfsf nflu g]kfn hfg] clxn]sf] d]/f] g]kfn ofqfsf] zLif{s dfq cfsif{s lyof] . oxL jfSo kfFrjif{ cufl8 eP hLjgsf] ;a}eGbf xlif{nf] jfSo x'GYof] xf]nf . sNkgfdf d kfFrjif{ eGbf klg k5fl8 k'U5' . Ps}l5gnfO{ xif{ljef]/ x'G5' . wldnf] jt{dfg sfod} 5 eg]/ ef/tLn] pl3|Psf ‰ofn zLif{ssf] ;+:d/0fdf n]v]sL 5g\ . uf8Lsf] ;do eof] zLif{ssf] ;+:d/0fdf lat]sf kfFrjif{ d]/f] hLjgdf krf; jif{ eP/ cfPsf lyP . kfFr jif{ st} e"sDkn] xlNnof] xf]nf, st} afx|d} f; 9sdSs kmlqmof] klg xf]nf . kfFr jif{ cl3 / kfFr jif{ kl5sf] d]/f] hLjg klg pxL ePg . lgoltsf] x'/Ln] 8fF8fef6f ;d]t pv]lnPsf] d]/f] hLjgsf] 5fg' km]l/ 5fpg gldNg] u/L elTsof] . e/f];f / cf:yfsf] la?jf slxNo} pld|g g;Sg] u/L d]/f] x[bosf] 7"nf] efudf v8]/L k¥of] o; s[ltsf n]lvsf ef/tLn] pNn]v u/]sL 5g\ . tLg jif{s} cGt/fndf cfdf, af clg km'k" pHofnf] ePkl5 x/fPsf tf/fh:t} of] nf]saf6 v'?v'? lanfO;Sg' ePsf] lyof] . afFsL b'Oh { gf sfsfx¿ g} xfd|f] kfl/jfl/s Oltxf;sf] k':tssf lx:;f x'gx' G' Yof] . To;df klg xfdL;Fu w]/} ghLs /xg'ePsf dflxnf sfsf of] hut\af6 ljbf x'ge ' Psf] va/ b'D;Lsf] sfF8f ag]/ d]/f] dgleq ufl8of] . afcfdfn] s]xL cufl8 g} 5f]l8;s]kl5sf] afFsL blx|nf] xfFuf] klg r'lF 8P/ ¿v g} hldgdf k5fl/Ph:tf] eof] ef/tLn] cfˆg} bGTosyfleq n]vs ] L 5g\ . Tof] b/ vfg] lbg zLif{ssf] ;+:d/0fdf a;]l{ gsf 5f]/f5f]/Lsf cfdf clg lbgel/sf] af6f] lxF8/] cfpg'kg]{ km'k" lbbLnfO{ ;w}F tLhdf dfOt cfpg ufx|f] x'GYof] . tLhdf cfpg g;s] klg ltxf/df eg] lbbL lgoldt cfpg'xG' Yof] . cfwf 306fhlt dfq} 6f9f a:g'xg ' ] cfd} -afsL cfdf_ nfO{ rflxF xfdL tLhsf nflu ;w}F lng hfg] uYof}{ elg n]lvPsf] 5 . cf/Desf] clGtd e]6 zLif{sdf OlGb/f k|;fO{;Fusf Od]ndf zf/bfsf] ;Gbe{ cfPsf a]nf zf/bfhLnfO{ ;f]w]sf] 5 elglbg' x} eGg yfn]+ . k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 101


w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

zf/bfsf] pNn]v d;Fu u/]h:t} OlGb/fn] zf/bf;Fu d]/f] klg kSs} pNn]v u/]sf] x'g'k5{ o; cy{df k/f]If ¿kn] d klg zf/bfsf] ghLs x'g yfn]sf] lyPF . ltdLnfO{ zf/bfn] klg ;f]w]sf] 5 eg]/ OlGb/fn] n]Vg klg yfn]sL lyOg\ elg ef/tLn] n]v]sL 5g\ . xfd|f] z/L/ h8 ePsf] lyof] . dl:tis nfl6Psf] lyof] . tn / dfly j/ / k/ u/] klg xfdLn] s] ug]{ cem}F ;f]Rg ;s]gf}+ . tLg jif{cl3 e'OFrfnfn] g]kfndf, Ps jif{cl3 x/f]Sofgn] ˆnf]l/8fdf clg clxn] cfuf] Soflnkmf]lg{ofdf . k|fs[lts k|sf]k d]/f] kl5 k/]sf] xf] ls d k|fs[lts k|sf]ksf] kl5 nfu]sf] 5'§ofpg ufx|f] lyof] . 5f]/L, HjfOF / gfltx¿ dfq oxfF eP/ cfkm" ˆnf]l/8fdf g} ePsf] eP zfob pgLx¿af/] o;eGbf a9L lrGtf x'GYof] xf]nf . To; cy{df csf]{ Ps b}jL k|sf]ksf] k|ToIfbzL{ x'g'df dnfO{ v]b ePg cfufsf] cftª\s zLif{ssf] clGtd ;+:d/0fdf ef/tLn] n]v]sL 5g\ . dflg;sf] hLjgdf ;'v–b'Mv, cf/f]x cj/f]x, cfFz' xfF;f] cflb ;sf/fTds tyf gsf/fTds ;+j]bgfx¿ x/kn cfO/xG5g\ . o:tf ;+j]bgfx¿ snfTdstfsf] ;f]kfg r9]/ ;flxlTos prfO k|fKt ub}{5g\ . g]kfnL ;flxTodf s]xL bzs otfb]lv ;+:d/0f / lgofqf n]vg Pj+ k|sfzgn] lgs} ult kfO/x]sf] b[li6ut x'G5 . lgaGw ljwf ;Fu lgofqf / ;+:d/0f h'Wbf] /x]5 . lgofqfsf/ ef/tL ;flxTo l;h{gfdf x/xd];f v6\g] pmhf{ ePsL x:tfIf/ x'g\ . ;flxTo n]vgdf 8'Ag] n]vsx¿ vfnL a:g ;Sb}gg\ . s]xL g s]xL n]lv/x]sf x'G5g\ . pgsf] n]vg cufl8 a9\b} hfcf];\ . cfp+bf lbgdf c¿ ;ª\u|x hGdg ;s'g\ eGg] rfxG5' . xflb{s z'e]R5f Û (*$!&(&^^$ à;fdfv'zL dfu{, (#%÷%$, sf7df8f}+

w

c:6«]lnofdf g]kfnL / Ol08og :jflbi6 kl/sf/x¿sf :jfb lng xfdLnfO{ ;lDemg'xf];\ Û

MIRCHI

INDIAN + NEPALESE KITCHEN Greenwood Plaza 36 Blue Street, North Sydney NSW 2216 Greenwood Plaza, Shop No FC13 Australia Phone : +61401200190 email:mirchinsydney@gmail.com

102 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


o'4 ;flxTodf ylkPsf] uxlsnf] O{+6f

w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

d"nt M sljtf Pj+ lgofqf n]Vg ?lr /fVg] ;|i6f x'g\ s]bf/ ;ª\s]t . pgsf g]kfnL / ;'g'jf/ efiffdf ul/ rf/ eGbf a9L sljtf–xfOs' clg b'O{ eGbf a9L lgofqf s[lt k|sfzgdf cfO;s]sf 5g\ . k|:t't s[lt …ckmufgL /0fd}bfgÚ k|sfzgdf cfPkl5 eg] ca ;|i6f ;ª\s]t s'zn cfVofglzNkLsf ¿kdf ;d]t cfˆgf] kl/ro lbg ;kmn ePsf 5g\ . o; ;+u|xleq k/]sf j[QfGtx¿ ;|i6f ckmuflGf:tfgdf ;'/Iff sdf08/sf ¿kdf sfo{/t x'Fbfsf] cj:yfsf x'g\ . ckmuflg:tfgl:yt tTsfnLg cd]l/sL SofDkdf xdnf ePkl5sf] jf:tljs kl/l:yltaf6 z'¿ eP/ ckmuflg:tfg o'4 36gfsf ;]/f]km]/f]d} ;dfKt ePsf 5g\ aofgx¿ . la|l6z uf]vf{af6 ;]jflgj[Q ;h{s kl5Nnf] ;do klg ;'/Iff ;]jfd} ckmuflg:tfgdf sfo{/t 5g\ . o; s[ltdf jl0f{t sltko 36gfx¿df k|ToIf ck|ToIf ¿kdf n]vs :jo+ ;++nUg /x]sfn] kf7sx¿sf nflu of] s[lt o'4 ;flxTo;Fu ;DalGwt ?lrs/ af}l4s v'/fs x'g ;kmn b]lvG5 . o'4u|:t tTsfnLg ckmuflg:tfgL If]qnfO{ ;}Go k]zfdf sfo{/t slj Åbosf] Ps g]kfnL ;h{sn] s] s;/L b]Vof] / ef]Uof] eGg] s'/fsf] oyfy{ k|:t'lt / tL 36gfsf] jf:tljs clen]vsf ¿kdf d'v/ eP/ cfPsf] 5 of] s[lt . ljZjsf 7"nf 7"nf To;df klg ;'/Iff r'gf}lt yk hl6n dflgg] o:tf cGt/f{li6«o k|fh ] S] 6x¿df ;Da4 x'bF f ljleGg b]zsf ckl/lrt dflg;x¿;Fusf] ;+ut, Jojxf/ / ;xsfo{df s:tf s:tf 36gf;Fu s':TfL v]Ng'k5{ eGg] s'/fsf] lbUbz{g klg o; k':tssf] pNn]Vo kIf xf] . olt ;fy{s / k7gLo s[lt lbP/ g]kfnL o'4 ;flxTosf] If]qdf Pp6f uxlsnf] O{6 + f yKg ;kmn ePsf]df ;|i6f s]bf/ ;+st] awfO{sf kfq t ePsf 5g\ g}Ù o'4h:tf] qf;b Pj+ dg layf]Ng] sf?l0fs 36gfleq klg dgf]/~hgfTds pksyfsf afGsLx¿ k|:t't ug{ ;Sg] pgsf] l;h{gzLn k|ltef klg o; s[lt dfkm{t\ phfu/ ePsf] 5 . n]vs s]bf/ ;+st] k|lt pmhf{zLn ;[hgfTdstf / bIftf j[l4sf] sfdgf ;lxt xflb{s z'eR] 5f Û

k"0ff{Í – !^(

kmfu'g–r}t @)&&

/rgf ÷ 103


w

w

w .k

ha

ss

kh

as

s.

co m

zlz zfxsf] t"lnsf

104 ÷ /rgf

kmfu'g–r}t @)&&

k"0ff{Í – !^(


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.