စာပေနှင့်အနုေညာမူေိုင်ခွင့်ဥေပေ (၂၀၁၇ ခုနှစ်၊ ပေည်ပောင်စုလွှတ်ပတာ် ဥေပေအမှတ် ၁၃၇၉ ခုနှစ်၊ ( ၂၀၁၇ ခုနှစ်၊
။)
ရက် လ
ရက်)
ပေည်ပောင်စုလွှတ်ပတာ်သည် ဤဥေပေကို ပေဋ္ဌာန်းလိုက်သည်။
အခန်း (၁) အမည်၊ စတင်အာဏာတည်ခခင်းနှင့် အဓိပ္ပာယ်ဖော်ခပချက်
၁။
(က)
ဤဥပဖေကို စာပေနှင့်အနုေညာမူပိုင်ခွင့်ဥပဖေ ဟု ဖခါ်တွင်ဖစရမည်။
(ခ)
ဤဥေပေသည် နိုင်ငံပတာ်သမ္မတ က အမိန် ့ပ ကာ်ပငာစာ ေုတ်ပေန်၍ သတ်မှတ် ပသာ ပန ့ရက်မှ စတင် အာဏာတည်ပစရမည်။
၂။
ဤဥပဖေတွင်ပါရှိဖော ဖအာက်ပါစကားရပ်များေည် ဖော်ခပပါအတိုင်း အဓိပ္ပာယ်ေက်
ဖရာက်ဖစရမည် (က)
နိုင်ငံပတာ် ဆိုသည်မှာ ပေည်ပောင်စုသမ္မတပမန်မာနိုင်ငံပတာ်ကို ဆိုသည်။
(ခ)
ဝန်ကကီးဌာန ဆိုသည်မှာ ပေည်ပောင်စုအစိုးရ ေညာပရးဝန်ကကီးဌာနကို ဆိုသည် ။
(ဂ)
ပကာ်မတီ ဆိုသည်မှာ အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာပကာ်မတီကို ဆိုသည်။
(ဃ)
ဦးစီးဌာန ဆိုသည်မှာ ဝန်ကကီးဌာနက အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရေ် များ ပဆာင်ရွက်ရန် တာဝန်ပေးအေ်ပသာ ဦးစီးဌာနကို ဆိုသည်။
(င)
ညွှန် ကားပရးမှူးချုေ် ဆိုသည်မှာ ဦးစီးဌာန၏ အကကီးအမှူးကို ဆိုသည်။
(စ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့် တီေွင်ြန်တီးမှုများကို
ဆိုသည်မှာ
ကိုယ်ေိုင်အသိဉာဏ်ပြင့်
အကာအကွယ်ပေးရန်
ပေုလုေ်ပသာ
ဥေပေအရပေးအေ်သည့်
အခွင့်
အပရးကို ဆိုသည်။ ယင်းစကားရေ်တွင် စာပေနှင့်အနုေညာမူေိုင်ခွင့်၊ တီေွင်မှု မူေိုင်ခွင့်၊ စက်မှုေီဇိုင်းမူေိုင်ခွင့်နှင့် ကုန်အမှတ်တံဆိေ်မူေိုင်ခွင့်များလည်းေါဝင်သည်။
2 (ဆ)
မူေင ို ်ခွင့် ဆိုသည်မှာ စာပေအနုေညာလက်ရာ၏ မူလလက်ရာရှင်က ဤဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီရရှိပသာ သီးသန် ့အခွင့်အပရးများဆိုင်ရာ စာပေနှင့်အနု ေညာမူေိုင်ခွင့်ကို ဆိုသည်။
(ဇ)
မူေိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်နွယ်သည့်အခွင့်အပရးများ ဆိုသည်မှာ ဤဥေပေေါ အခန်း(၁၃) တွင် ပေဋ္ဌာန်းေားသည့် ပြျာ်ပပြသူများ၊ ြိုနိုဂရမ်ေုတ်လုေ်သူများနှင့် ေုတ်လွှင့် သည့်အြွဲ ့အစည်းများ၏ သီးသန် ့အခွင့်အပရးများကို ဆိုသည်။
(ဈ)
စာဖပအနုပညာလက်ရာ ဆိုေည်မှာ ပုေ်မ ၁၀ နှင့် ၁၂ တို ့တွင် ဖော်ခပထားဖော စာဖပအနုပညာလက်ရာများနှင့် ဆင့်ပွားလက်ရာများကို ဆိုေည်။
(ည)
မူလလက်ရာရှင် ဆိေ ု ည်မှာ ဤဥေပေအရ အကာအကွယ်ပေးပခင်းခံရပသာ စာဖပ အနုပညာလက်ရာတစ်ရပ်ရပ်ကို
စတင်ပေုလုေ်သည့်
သို ့မဟုတ်
ေန်တီးေည့်
လူပုဂ္ဂိုလ်ကို ဆိုေည်။ (ဋ)
မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင် ဆိုေည်မှာ ဖအာက်ပါပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးနှင့် ထိုေူ၏ အဖမွဆက်ခံေူ ေို ့မဟုတ် အေွဲ ့အစည်းတစ်ခုခု ကိုဆိုေည် (၁)
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးကို အလိုအဖလျာက် ရရှိထားပပီးခေစ်ဖော မူလလက်ရာရှင်၊
(၂)
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ
အခွင့်အဖရးများကို
မူလကပင်
အလိုအဖလျာက်
ရရှိထားပပီးခေစ်ေည့် မူလလက်ရာရှင်မဟုတ်ဖော လူပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် တရားဝင်ေွဲ ့စည်းထားဖော အေွဲ ့အစည်း၊ (၃)
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများကို ပိုင်ဆိုင်ေူအခေစ် ဥပဖေနှင့်အညီ လွှဲဖခပာင်းဖပးခခင်းခံရဖော လူပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် တရားဝင်ြွဲ ့စည်းေား ပသာ အြွဲ ့အစည်း။
(ဌ)
အခွင့်အဖရးရရှိေူ ဆိုေည်မှာ မူပိုင်ခွင့်ရရှိေည့် မူလလက်ရာရှင် ေို ့မဟုတ် မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်ကိုဆိုေည်။ ယင်းစကားရပ်တွင် မူပိုင်ခွင့်ကို လွှဲအပ်လုပ်ကိုင်ခွင့် ဖပးခခင်းခံရေူ၊ သီးသန် ့လိုင်စင်ပြင့် လုေ်ကိုင်ခွင့်ရသူနှင့် တရားဝင်အပမွဆက်ခံ သူလည်း ပါဝင်ေည်။
3 (ဍ)
ဖေျာ်ဖခေေူ ဆိုေည်မှာ ဂီတေညာရှင်၊ အဆိုပတာ်၊ သရုေ်ပဆာင်၊ ကပချသည်၊ သို ့မဟုတ် စာပေအနုေညာလက်ရာများကိုပြစ်ပစ၊ ရိုးရာဓပလ့အပမွအနှစ် ပြာ်ပေ ချက်များကိုပြစ်ပစ သရုေ်ပဆာင်ပခင်း၊ တီးမှုတ်ပခင်း၊ သီဆိုပခင်း၊ ပဟာပပောပခင်း၊ ဘာသာစကားပေန်ဆိုပခင်း၊ ဇာတ်ပ ကာင်းပပောပခင်း သို ့မဟုတ် အပခားတစ်နည်း နည်းပြင့် ပြျာ်ပပြပသာ လူေုဂ္ဂိုလ်ကို ဆိုသည်။
(ဎ)
ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှု ဆိုသည်မှာ (၁)
အရုေ်အသံလက်ရာမဟုတ်ပသာ ပြစ်ေါ က
ယင်းတို ့ကို
အပခားစာပေနှင့်
တိုက်ရိုက်ပြစ်ပစ၊
အနုေညာလက်ရာ
ကားခံကိရိယာတစ်ခုခုမှ
တစ်ဆင့်ပြစ်ပစ၊ လုေ်ငန်းစဉ် တစ်ရေ်ရေ်မှတစ်ဆင့်ပြစ်ပစ ရွတ်ဆိုပခင်း၊ သီဆိုတီးမှုတ်ပခင်း၊ ကပေပခင်း၊ သရုေ်ပဆာင်ပခင်း သို ့မဟုတ် တစ်နည်း နည်းပြင့် ပြျာ်ပပြတင်ဆက်ပခင်း၊ (၂)
အရုေ်အသံလက်ရာပြစ်ေါက
ေုံရိေ်တို ့ကို
အစီအစဉ်တကျပေသပခင်းနှင့်
ယင်းနှင့်အတူ ေါဝင်ပသာ အသံတို ့ကို ကားနိုင်ပအာင် ပေုလုေ်ပခင်း၊ (၃)
ြိုနိုဂရမ်ပြစ်ေါက ြမ်းယူေားပသာ အသံကို ကားနိုင်ပအာင် ပေုလုေ်ပခင်း တို ့ကို ဆိုသည်။
(ဏ) ထုတ်လုပ်ေူ ဆိုေည်မှာ အရုပ်အေံလက်ရာ ေို ့မဟုတ် ေိုနိုဂရမ်ကို ဦးဖဆာင်၍ တာဝန်ယူထုတ်လုပ်ေည့်
လူပုဂ္ဂိုလ်
ေို ့မဟုတ်
တရားဝင်ြွဲ ့စည်းေားပသာ
အြွဲ ့အစည်းကို ဆိုေည်။ (တ) စုဖပါင်းလက်ရာ ဆိုေည်မှာ လူပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် တရားဝင်ြွဲ ့စည်းေားပသာ အြွဲ ့အစည်း၏ ညွှန်ကကားချက်အရ စတင်ေန်တီးေူများ၏ အမည်ကို ဖော်ခပခခင်း မခပုဘဲ ဦးစီးဦးဖဆာင်ခပုေည့် လူပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် တရားဝင် ြွဲ ့စည်းေားပသာ အြွဲ ့အစည်း၏အမည်ခေင့်ော ဖော်ခပေည့် တစ်ဦးထက်ပိုဖော လူပုဂ္ဂိုလ်များက ေန်တီးထားဖော စာဖပအနုပညာလက်ရာကို ဆိုေည်။ (ထ) ပူးတွဲမူလလက်ရာရှင်များ၏လက်ရာ ဆိုေည်မှာ နှစ်ဦး သို ့မဟုတ် နှစ်ဦးေက် ေိုသည့် မူလလက်ရာရှင်များက လက်ရာတစ်ခုပြစ်ပေါ်လာပစရန် ေူးပေါင်းေါဝင် ြန်တီးပဆာင်ရွက်ေားသည့် စာပေအနုေညာလက်ရာကို ဆိုသည်။
4 (ေ) အရုပ်အေံလက်ရာ ဆိုေည်မှာ အေံပူးတွဲပါဝင်ေည်ခေစ်ဖစ၊ မပါဝင်ေည် ခေစ်ဖစ ရုပ်ပုံများကို
ခမင်နိုင်ေည့်အခပင်
အေံပူးတွဲပါဝင်ပါက
ကကားနိုင်ေည့်
ဆက်စပ်လှုပ်ရှားဖနဖော ရုပ်ပုံများ၏ လက်ရာကိုဆိုေည်။ အရုေ်အသံလက်ရာ တွင် ရုေ်ရှင်ြန်တီးမှု လက်ရာလည်း အကျုံးဝင်သည်။ (ဓ)
အေုးံ ချအနုပညာလက်ရာ ဆိုေည်မှာ လက်မှုပညာခေင့်ခပုလုပ်၍ခေစ်ဖစ၊ စက်မှု နည်းပညာခေင့် ထုတ်လုပ်၍ခေစ်ဖစ အေုံးဝင်ဖစရန် ဖဆာင်ရွက်ထားဖော ေို ့မဟုတ် အေုးံ ဝင်ေည့် ပစ္စည်းတစ်ခုခုတွင် ပါဝင်ဖပါင်းစပ်ထားဖော အနုပညာေန်တီး မှုကို ဆိုေည်။
(န)
ေိုနိုဂရမ် ဆိုေည်မှာ အရုပ်အေံလက်ရာ ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်းမျိုးမဟုတ်ဘဲ ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုအေံ၊ အခခားအေံ ေို ့မဟုတ် ေဏ္ဍာန်တူအေံတို ့ကို ေိုနဂ ို ရမ် ဓာတ်ခပား၊ အေံေွင်းတိပ်ဖခွနှင့် အခခားကကားခံပစ္စည်းတစ်ခုခုတွင် ဖပါင်းစပ် ထည့်ေွင်းထားခခင်းကို ဆိုေည်။
(ပ)
ဓာတ်ေုံလက်ရာ ဆိုသည်မှာ ေုံရိေ်ကိုြမ်းယူပေးနိုင်ပသာ သို ့မဟုတ် ေုံရိေ်ေုတ် ပေးနိုင်ပသာ မည်သည့် ကားခံနယ်ပေါ်တွင်မဆို ဓာတုပေေနည်းေညာပြင့် ပြစ်ပစ၊ အီလက်ေပရာနစ်နည်းေညာပြင့်ပြစ်ပစ၊ အပခားနည်းေညာပြင်ပ့ ြစ်ပစ အလင်းကို ြမ်းယူပခင်းပြင့်လည်းပကာင်း၊ အလင်းေုတ်လွှတ်ပခင်းပြင့်လည်းပကာင်း ပေုလုေ် ေားသည့် မူလြန်တီးမှုလက်ရာကို ဆိုသည်။
(ေ)
အရုပ်အေံဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်း ဆိုေည်မှာ ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှု၏ ရုပ်ပုံ ေက်ေက်ကိုခေစ်ဖစ၊ အေံေက်ေက်ကိုခေစ်ဖစ၊ ရုပ်ပုံနှင့်အေံနှစ်ခုလုံးကိုခေစ်ဖစ၊ ေဏ္ဍာန်တူရုပ်ပုံနှင့် အေံတို ့ကိုခေစ်ဖစ၊ အပခားအသံ သို ့မဟုတ် လှုေ်ရှားပနပသာ ေုံရိေ်များ
သို ့မဟုတ်
ေုတ်လွှင့်ချက်တို ့ကိုပြစ်ပစ
ခမင်နိုင်ကကားနိုင်ရန်ဖော်
လည်းဖကာင်း၊ မူပွားခခင်းခပုနိုင်ရန်ဖော်လည်းဖကာင်း၊ ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့်နိုင်ရန် ဖော်လည်းဖကာင်း တိပ်ပခွ၊ ဓာတ်ပေား သို ့မဟုတ် အပခား ကားခံနယ်တစ်ခုခုတွင် ပထမဦးဆုံး ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းပပီး မှတ်တမ်းခပုေွင်းယူခခင်းကို ဆိုေည်။ (ေ)
ထုတ်လွှင့်ခခင်း တင်ဆက်မှု
ဆိုေည်မှာ
သို ့မဟုတ်
စာပေအနုေညာလက်ရာကိုပြစ်ပစ၊
ြိုနိုဂရမ်ကိုပြစ်ပစ
ဂဂိုဟ်တုမှတစ်ဆင့်
ပြျာ်ပပြ ေို ့လွှင့်ပခင်း
အေါ အဝင် ပရေီယိုနှင့် ရုေ်ပမင်သံ ကားမှ ေုတ်လွှင့်ပခင်းကဲ့သို ့ပသာ ဝါယာကကိုး
5 ပြင့်ပြစ်ပစ၊ ဝါယာကကိုးမဲ့နည်းပြင့်ပြစ်ပစ အများပေည်သူသို ့ ဆက်သွယ်ေို ့လွှင့် ပခင်းကို ဆိုသည်။ (ဘ)
ရိုးရာဓပလ့အပမွအနှစ်ပြာ်ပေချက်များ ဆိုသည်မှာ ေိပတွ ့ကိုင်တွယ်၍ ရသည် ပြစ်ပစ၊
မရသည်ပြစ်ပစ
ရိုးရာယဉ်ပကျးမှုနှင့်
အသိေညာများကိုပြာ်ပေပသာ၊
ပေသပသာ၊ ပေါ်လွင်ပစပသာ ပအာက်ေါပြာ်ပေချက်တစ်ခုခု သို ့မဟုတ် ယင်းတို ့၏ ပေါင်းစေ်ပြာ်ပေချက်များ ေါဝင်ပသာ အသွင်ေုံစံတစ်ခုခုကို ဆိုသည် (၁)
နှုတ်ပရးနှုတ်ရာပြာ်ပေချက်များပြစ်ပသာ ေုံဝတ္ထ ုများ၊ ဝတ္ထ ုများ၊ ေဏ္ဍာရီ ေုံပေင်များ၊ ကေျာများ၊ စကားောများနှင့် အပခားပသာ ဇာတ်ပ ကာင်း ပပောပခင်းများ၊ စကားလုံးများ၊ အမှတ်အသားများ၊ အမည်နာမများနှင့် သပကေတများ၊
(၂)
ဂီတဆိုင်ရာပြာ်ပေချက်များပြစ်ပသာ
ပတးသီချင်းများနှင့်
ဂီတတီးလုံး
များ၊ (၃)
အပေုအမူဆိုင်ရာ ပြာ်ပေချက်များပြစ်ပသာ အက၊ ပေဇာတ်၊ အခမ်းအနား များ၊ ဓပလ့ေုံးစံများ၊
(၄)
ေိပတွ ့ကိုင်တွယ်၍ရပသာ
ပြာ်ပေချက်များ
(အနုေညာအရ
သီးပခား
ြန်တီးေုတ်လုေ်ပခင်းများ) ပြစ် ကပသာ ပရးဆွဲပခင်း၊ အလှဆင်ပေုလုေ် ေားသည့် ေုံစံလက်ရာ၊ ပဆးပခယ်ပခင်း (ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်တွင် ပဆးပခယ် ပခင်းအေါအဝင်)၊ ေန်းေုေုပခင်း၊ ေုဆစ်သွန်းလုေ်ပခင်း၊ အိုးေိန်းသည့် အတတ်ေညာပြင့်
ပေုလုေ်သည့်လက်ရာ၊
ပပမေည်၊
ပရာင်စြ ုံ န်မှန်
ပကျာက်မျက်ရတနာစသည်တို ့ပြင့် စီပခယ်ပခင်း၊ သစ်သားပြင့်ပေုလုေ်သည့် လက်ရာ၊ သတ္တ ုေည်၊ လက်ဝတ်ရတနာ၊ ပကျာက်ေုံနှိေ်ပခင်း၊ ရက်လုေ် ပခင်း ပေုေားသည့်လက်ရာ၊ ဇာေိုးေန်းေိုးအတတ်ပြင့် ပေုလုေ်သည့် လက်ရာ၊ အဝတ်အေည်များ၊ ြန်ေည်များ၊ ပကာ်ပဇာများ၊ ပရှးပခတ် ဝတ်စုံများ၊ လက်မှုေစ္စည်းများ၊ တူရိယာေစ္စည်းများနှင့် ေိသုကာေုံစံများ၊ ရိုးရာအပမွအနှစ်လက်ပရးစာများပြစ်ပသာ ပေစာ၊ ေုရေိုက်စာ၊ ပကျာက်စာ၊ အုတ်ခွက်စာ၊ ပခါင်းပလာင်းစာ၊ နံရံပဆးပရးမင်စာများ။ (မ)
ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်
ဆိုေည်မှာ ကွန်ေျူတာပြင့် သီးသန် ့လုေ်ငန်းတစ်ရေ်ကို
ပဆာင်ရွက်နိုင်ရန် သို ့မဟုတ် ရလေ်ကို ရရှိပစရန် ကွန်ေျူတာမှြတ်ရှုနိုင်သည့်
6 ကားခံေစ္စည်းတစ်ခုခုတွင် ပေါင်းစေ်ေည့်သွင်းေားပသာ စာလုးံ ၊ သပကေတ၊ အစီအစဉ် သို ့မဟုတ် အပခားေုံစံတစ်မျိုးမျိုးပြင့် ပြာ်ပေေားပသာ ညွှန် ကားမှု အစီအစဉ်တစ်ရေ်ကို ဆိုေည်။ (ယ) မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရးရရှိသူကိုပြာ်ပေသည့်သတင်းအချက်အလက်များ ဆိုသည်မှာ စာပရးသူ၊ စာပေအနုေညာလက်ရာ၊ ပြျာ်ပပြတင်ဆက်သူ၊ ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှု၊ ြိုနိုဂရမ်ေုတ်လုေ်သူ၊ ြိုနိုဂရမ်၊ ပရေီယို သို ့မဟုတ် ရုေ်ပမင်သံ ကားမှ ပဟာပပော ပဆွးပနွးသူ၊
ေုတ်လွှင့်ချက်၊
ဤဥေပေအရ
မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရးတစ်ခုခု
ေိုင်ဆိုင်သူတို ့ကို ခွဲပခားသတ်မှတ်ပေးပသာ သတင်းအချက်အလက်များ သို ့မဟုတ် စာပေအနုေညာလက်ရာ၊ ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှု၊ ြိုနိုဂရမ်၊ ေုတ်လွှင့်ချက်တို ့ကို အသုးံ ပေုပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်းသည့် စည်းကမ်းချက်ဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက် များနှင့် ပြာ်ပေေါလက်ရာတို ့၏ မိတ္တူတွင် ေည့်သွင်းပြာ်ပေရာ၌ပြစ်ပစ၊ ေုတ် လွှင့်ပခင်းနှင့် အများပေည်သူသို ့ ဆက်သွယ်ေို ့လွှင့်ပခင်း သို ့မဟုတ် အများပေည်သူ အသုးံ ပေုနိုင်ပစရန် ပေုလုေ်ပခင်းတို ့တွင် ဆက်စေ်ပြာ်ပေရာ၌ပြစ်ပစ ယင်းသတင်း အချက်အလက်များကို ကိုယ်စားပေုပသာ နံေါတ်၊ သပကေတ တစ်ခုခုကို ဆိုသည်။ (ရ)
နည်းေညာပြင့်ကာကွယ်ေားပသာအစီအမံများ ဆိုသည်မှာ အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ ခွင့်ပေုချက်မရရှိဘဲ စာပေအနုေညာလက်ရာများ သို ့မဟုတ် မူေိုင်ခွင့်နှင့် ဆက်စေ် သည့်
အခွင့်အပရးဆိုင်ရာလက်ရာများကို
ကာကွယ်ရန်
သို ့မဟုတ်
ကန် ့သတ်ရန်
အသုးံ ပေုပခင်းနှင့်
ရယူပခင်းမှ
ေုံမှန်ပဆာင်ရွက်ရာတွင်
စီမံ
ပေုလုေ်ေားပသာ နည်းေညာ၊ စက်ေစ္စည်းကိရိယာ သို ့မဟုတ် ယင်း၏အစိတ် အေိုင်း တစ်ခုခုကို ဆိုသည်။ (လ)
မူေွားပခင်း ဆိုသည်မှာ စာပေအနုေညာလက်ရာ သို ့မဟုတ် ြိုနိုဂရမ်ကို အီလက် ေပရာနစ်နည်းေညာပြင့် ယာယီပြစ်ပစ၊ အဂမဲတမ်းပြစ်ပစ သိမ်းဆည်းေားပခင်း အေါအဝင် ယင်းလက်ရာ သို ့မဟုတ် ြိုနိုဂရမ်ကို မည်သည့်နည်းလမ်း၊ ေုံစံပြင့် မဆို မိတ္တူကူးပခင်း၊ တုေပခင်း၊ ေုံတူကူးပခင်း စသည်ပြင့် မိတ္တူတစ်ခု သို ့မဟုတ် တစ်ခုေက်ေို၍ ပေုလုေ်ပခင်းကို ဆိုသည်။
(ဝ)
အများခပည်ေူေို ့ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့်ခခင်း
ဆိုေည်မှာ
စာပေအနုေညာလက်ရာ၊
ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှု၊ ေိုနိုဂရမ် ေို ့မဟုတ် ထုတ်လွှင့်ချက်ကို အသုးံ ပေုခွင့်ရှိသူ
7 တစ်ဦးချင်းစီက
ရယူအသုံးပေုလိုသည့်ပနရာနှင့်အချိန်တွင်
အသုးံ ပေုနိုင်ရန်
ပေုလုေ်ပခင်းအေါအဝင် ယင်းတို ့ကို ဝါယာကကိုးခေင့်ခေစ်ဖစ၊ ဝါယာကကိုးမဲ့နည်းခေင့် ခေစ်ဖစ ဆက်သွယ်ပရးနည်းလမ်းတစ်ရေ်ရေ်ပြင့် အများပေည်သူသို ့ ဆက်သွယ် ေို ့လွှင့်ပခင်းကို ဆိုသည်။ (သ)
အများပေည်သူသို ့ပြန် ့ချိပခင်း ဆိုသည်မှာ စာပေအနုေညာလက်ရာ၊ အရုေ်အသံ ပေါင်းစေ်ေည့်သွင်းေားပသာ ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှု သို ့မဟုတ် ြိုနိုဂရမ်တို ့၏မူရင်း သို ့မဟုတ် မိတ္တူကို
ေိပတွ ကိ ့ ုင်တွယ်၍ရပသာ ေုံစံအသွင်ပြင့်
ပရာင်းချပခင်း
သို ့မဟုတ် တစ်နည်းနည်းပြင့် မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်လွှဲပပောင်း၍ ပြန် ့ချိပခင်းကို ဆိုသည်။ ယင်းတွင် ပြန် ့ချိရန်အလို ့ငှာ တင်သွင်းပခင်း၊ အများပေည်သူသို ့ ပရာင်းချပခင်းနှင့် တစ်နည်းနည်းပြင့် မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင် လွှဲပပောင်းပခင်းတို ့ ေါဝင်သည်။ (ဟ)
ေုတ်ပဝသည့်လက်ရာ
ဆိုသည်မှာ
စာပေအနုေညာလက်ရာပြစ်ေါက မူေိုင်ခွင့်
ေိုင်ရှင် သို ့မဟုတ် မူလလက်ရာရှင်၏ သပဘာတူညီချက်ပြင့်လည်းပကာင်း၊ ြိုနိုဂရမ် ပြစ်ေါက ေုတ်လုေ်သူ၏ သပဘာတူညီချက်ပြင့်လည်းပကာင်း စာပေအနုေညာ လက်ရာ
သို ့မဟုတ်
ြိုနဂ ို ရမ်၏မိတ္တူကို
အများပေည်သူသို ့
ပရာင်းချရန်၊
ငှားရမ်းရန်၊ တစ်နည်းနည်းပြင့် မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်လွှဲပပောင်းရန် သို ့မဟုတ် လက်ဝယ် ေိုင်ဆိုင်ရန်အတွက်
သင့်ပလျာ်ပသာ
အပရအတွက်ပြင့်
မိတ္တူေွားေားပသာ
စာပေအနုေညာလက်ရာ သို ့မဟုတ် ြိုနိဂ ု ရမ်ကို ဆိုသည်။ (ဠ)
အခမင်အာရုံချို ့တဲဖ ့ ောပုဂ္ဂိုလ် ဆိုသည်မှာ ပအာက်ေါတို ့ကိုဆိုသည် (၁)
ပမွးရာေါအပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာေုဂ္ဂိုလ်၊
(၂)
အပမင်အာရုံ သို ့မဟုတ် အသိဉာဏ်စွမ်းရည် သို ့မဟုတ် ြတ်နိုင်စွမ်းရည် ချို ့တဲ့ပခင်းမရှိသမ ူ ျားနှင့်တန်းတူ အပမင်အာရုံဆိုင်ရာ လုေ်ပဆာင်ချက်များ တိုးတက်လာပခင်းမရှိပသာေုဂ္ဂိုလ်၊
(၃)
ကိုယ်ခန္ဓာမသန်စွမ်းမှုပ ကာင့်
စာအုေ်ကိုေင်
ဆုေ်ကိုင်ေားနိုင်ပခင်း
မရှိပသာေုဂ္ဂိုလ် သို ့မဟုတ် စာြတ်ရန်အတွက် ေုံမှန်သတ်မှတ်ေားပသာ အကွာအပဝးအတွင်း မျက်လုံးကိုစူးစိုက်ပခင်း သို ့မဟုတ် ပရွ လျားပခင် ့ း မပေုနိုင်ပသာ ေုဂ္ဂိုလ်။
8 (အ)
တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်း ဆိုသည်မှာ အပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာေုဂ္ဂိုလ်များ အသုံးပေုနိုင် ရန် လိုက်ပလျာညီပေွပြစ်ပအာင် ပေုပေင်ေားပသာ စာအုေ်စာပေများ သို ့မဟုတ် သတင်းအချက်အလက်များ၊
ေညာပေးပခင်း၊
ပလ့ကျင့်သင် ကားပခင်းတို ့ကို
အကျိုးအပမတ်အတွက်မရည်ရွယ်ဘဲ ပောက်ေံ့ပေးရန် ပေည်ပောင်စုအစိုးရက တရားဝင်ခွင့်ပေုေားသည့် အြွဲ ့အစည်းကိုဆိုသည်။ ယင်းစကားရေ်တွင် ပြာ်ပေေါ လုေ်ငန်းများကို
အကျိုးအပမတ်မေါဘဲ
ပဆာင်ရွက်ပေးပသာ
အြွဲ ့အစည်း
သို ့မဟုတ် အစိုးရအြွဲ ့အစည်းများလည်း ေါဝင်သည်။ (ကက)မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာစုပေါင်းစီမံခန် ့ခွဲသည့်အြွဲ ့အစည်း
ဆိုသည်မှာ
ဤဥေပေ
အခန်း(၁၈)အရ ြွဲ ့စည်းေားသည့် အြွဲ ့အစည်းကို ဆိုသည်။ (ခခ) မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာေစ္စည်းများ
ဆိုသည်မှာ
အခွင့်အပရးရရှိသူ၏
သပဘာတူညီချက်မေါဘဲ ပေုလုေ်ေားပသာ မိတ္တူများနှင့် ဤဥေပေေါ မူေိုင်ခွင့် အခွင့်အပရးကို တိုက်ရိုက်ပြစ်ပစ၊ သွယ်ဝိုက်၍ပြစ်ပစ ချိုးပြာက်လျက် ပေုလုေ် ေားပသာ မိတ္တူများကို ဆိုသည်။ (ဂဂ) မှတ်ေုံတင်အရာရှိ ဆိုသည်မှာ မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင်ပခင်းဆိုင်ရာ လုေ်ငန်းများကို ပဆာင်ရွက်သည့်
ဦးစီးဌာနရှိ
ညွှန် ကားပရးမှူးပအာက်မနိမ့်ပသာအရာရှိကို
ဆိုသည်။ (ဃဃ)တရားရုံး ဆိုသည်မှာ ပေည်ပောင်စုတရားလွှတ်ပတာ်ချုေ်က အသိဉာဏ်ေစ္စည်း မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရေ်များကို စစ်ပဆးစီရင်ရန် ဥေပေအရ တည်ပောင်ပသာ တရားရုံးကို
ဆိုသည်။
တည်ပောင်ပခင်းမပေုမီ
ယင်းစကားရေ်တွင်
ဤဥေပေအရ
တရားရုံးများ
ပေည်ပောင်စုတရားလွှတ်ပတာ်ချုေ်က
အသိဉာဏ်
ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာကိစ္စရေ်များကို စစ်ပဆးစီရင်ရန် စီရင်ေိုင်ခွင့်အာဏာနှင့် လုေ်ေိုင်ခွင့်များ အေ်နှင်းေားသည့် တရားရုံးများလည်း ေါဝင်သည်။ (ငင) အေွဲ ့ဝင်နိုင်ငံ
ဆိုသည်မှာ
နိုင်ငံပတာ်က
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
အြွဲ ့ဝင်အပြစ်
ကွန်ေင်းရှင်းများ၊
ေါဝင်ေားပသာ
စာချုေ်များ
သို ့မဟုတ်
သပဘာတူညီချက်များ သို ့မဟုတ် ယင်းတို ့နှင့်သက်ဆိုင်သည့် အပေည်ပေည်ဆိုင်ရာ အြွဲ ့အစည်းများ
သို ့မဟုတ်
တစ်ခုခုကို ဆိုသည်။
ပေသဆိုင်ရာအြွဲ ့အစည်းများ၏
အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံ
9 အခန်း(၂) ရည်ရွယ်ချက်များ ၃။
ဤဥပဖေ၏ ရည်ရွယ်ချက်များမှာ ဖအာက်ပါအတိုင်း ခေစ်ေည် (က) စာဖပအနုပညာလက်ရာများ၊ ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုများ၊ ေိုနိုဂရမ်ထုတ်လုပ်မှုများ နှင့် ထုတ်လွှင့်ခခင်းများ ပိုမိုေွံ ့ပေိုးတိုးတက်လာခခင်းခေင့် စာဖပအနုပညာဆိုင်ရာ ထုတ်လုပ်မှုအဆင့်အတန်း ခမင့်မားတိုးတက်ဖစရန်၊ (ခ)
မူလလက်ရာရှင်နှင့် မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်တို ့၏ စာဖပအနုပညာဆိုင်ရာ မူပိုင်ခွင့်များကို ဤဥပဖေနှင့်အညီ အကာအကွယ်ဖပးနိုင်ရန်၊
(ဂ)
ဖေျာ်ဖခေေူ၊ ေိုနိုဂရမ်ထုတ်လုပ်ေူနှင့် ထုတ်လွှင့်ေည့် အေွဲ ့အစည်းတို ့၏ မူပိုင်ခွင့် နှင့်ဆက်နွယ်ေည့် အခွင့်အဖရးများကို ကာကွယ်ဖစာင့်ဖရှာက်နိုင်ရန်၊
(ဃ)
ရိုးရာယဉ်ပကျးမှုပြာ်ပေချက်များနှင့် ရိုးရာဓပလ့အပမွအနှစ်များကို ကာကွယ်ပမှင့် တင်နိုင်ပရးအတွက် အပောက်အကူပြစ်ပစရန်။ အခန်း(၃) ပကာ်မတီြွဲ ့စည်းပခင်းနှင့် ယင်း၏ လုေ်ငန်းတာဝန်များ
၄။
ပေည်ပောင်စုအစိုးရအြွဲ ့သည် (က)
ေညာပရးဝန်ကကီးဌာန
ပေည်ပောင်စုဝန်ကကီးက
ဥက္က ဋ္ဌအပြစ်လည်းပကာင်း၊
သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကကီးဌာနများမှ ေုတိယဝန်ကကီးများ သို ့မဟုတ် ညွှန် ကားပရးမှူး ချုေ်များ၊ အစိုးရမဟုတ်ပသာ အြွဲ ့အစည်းများမှ ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ကျွမ်းကျင် သူများနှင့်
ေညာရှင်များက
ညွှန် ကားပရးမှူးချုေ်က
အြွဲ ့ဝင်များအပြစ်လည်းပကာင်း၊
ဦးစီးဌာန၏
အတွင်းပရးမှူးအပြစ်လည်းပကာင်း
ေါဝင်ပသာ
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာပကာ်မတီကို ြွဲ ့စည်းရမည်။ (ခ)
ပကာ်မတီြွဲ ့စည်းရာတွင် အြွဲ ့ဝင်များအနက်မှ ေုတိယဥက္က ဌနှင့် တွဲြက်အတွင်း ပရးမှူးတို ့ကို သတ်မှတ်၍ တာဝန်ပေးအေ်ရမည်။
(ဂ)
ေုေ်မခွဲ (က) အရ ြွဲ ့စည်းပသာ ပကာ်မတီကို လိုအေ်သလို ပေင်ဆင်ြွဲ ့စည်းနိုင် သည်။
၅။
ပကာ်မတီ၏ လုေ်ငန်းတာဝန်များမှာ ပအာက်ေါအတိုင်း ပြစ်သည်-
10 (က)
နိုင်ငံပတာ်တွင် အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်စနစ် ပကာင်းစွာြွံ ့ဂြိုးတိုးတက်ပစရန် အမျိုးသားအဆင့် အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ မူဝါေများ၊ မဟာေျူဟာ များ၊ လုေ်ငန်းစီမံချက်များ ချမှတ်ပခင်းနှင့် ယင်းတို ့အား အပကာင်အေည်ပြာ် ပဆာင်ရွက်ရာတွင် ကကီး ကေ်လမ်းညွှန်မှုပေးပခင်း၊
(ခ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကွန်ေင်းရှင်းများ၊ စာချုေ်များနှင့် သပဘာတူ ညီချက်များတွင် နိုင်ငံပတာ်က အြွဲ ့ဝင်အပြစ် ေါဝင်နိုင်ပရးအတွက် အ ကံပေု တင်ပေပခင်း၊
(ဂ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အခွင့်အပရးေိေါးချိုးပြာက်မှုများကို အပရး ယူပဆာင်ရွက်နိုင်ပရးအတွက် လိုအေ်ပသာ လုေ်ငန်းအြွဲ ့များကို ြွဲ ့စည်းပခင်းနှင့် ယင်းတို ့၏ လုေ်ငန်းတာဝန်များ သတ်မှတ်ပခင်း၊
(ဃ)
ပေည်ပောင်စုအစိုးရအြွဲ ့က အခါအားပလျာ်စွာပေးအေ်ပသာ အသိဉာဏ်ေစ္စည်း မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာလုေ်ငန်းတာဝန်များကို ေမ်းပဆာင်ပခင်း၊ အခန်း(၄) ဦးစီးဌာန၏ လုေ်ငန်းတာဝန်များ
၆။
ဦးစီးဌာနသည် အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရေ်များကို စီမံခနခ့် ွဲနိုင်ရန်နှင့်
အပကာင်အေည်ပြာ် ပဆာင်ရွက်နိုင်ရန် ပအာက်ေါလုေ်ငန်းတာဝန်များကို ပဆာင်ရွက်ရမည် (က)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်နှင့် စေ်လျဉ်းသည့်လုေ်ငန်းများကို ညှိနှိုင်းပေါင်းစေ် ပေးပခင်း၊
(ခ)
ပကာ်မတီက ချမှတ်ပသာ အမျိုးသားအဆင့် အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ မူဝါေများ၊ မဟာေျုဟာများနှင့် လုေ်ငန်းစီမံချက်များကို အပကာင်အေည်ပြာ် ပဆာင်ရွက်ပခင်း၊
(ဂ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကွန်ေင်းရှင်းများ၊ စာချုေ်များနှင့် သပဘာ တူညီချက်များတွင် နိုင်ငံပတာ်က အြွဲ ့ဝင်အပြစ် ေါဝင်နိုင်ပရးအတွက် ပကာ်မတီ သို ့ ပလ့လာတင်ပေပခင်း၊
(ဃ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အခွင့်အပရးေိေါးချိုးပြာက်မှုများကို အပရး ယူပဆာင်ရွက်နိုင်ပရးအတွက် လိုအေ်ပသာလုေ်ငန်းအြွဲ ့များကို ြွဲ ့စည်းနိုင်ရန်နှင့်
11 ယင်းတို ့၏ လုေ်ငန်းတာဝန်များ သတ်မှတန ် ိုင်ရန်အတွက် ပကာ်မတီသို ့ အ ကံပေု တင်ပေပခင်း၊ (င)
နိုင်ငံပတာ်က အြွဲ ့ဝင်အပြစ်ေါဝင်ပသာ အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကွန် ေင်းရှင်းများ၊ စာချုေ်များနှင့် သပဘာတူညီချက်များေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ အပကာင်အေည်ပြာ်ပဆာင်ရွက်ပခင်း၊
(စ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်နှင့် စေ်လျဉ်းသည့် ပေည်တွင်းရှိ သက်ဆိုင်ရာအြွဲ ့ အစည်းများ၊ အပေည်ပေည်ဆိုင်ရာအြွဲ ့အစည်းများ၊ ပေသဆိုင်ရာ အြွဲ ့အစည်း များ၊ အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ေူးပေါင်းပဆာင်ရွက်ပခင်း၊
(ဆ)
သတ်မှတ်ေားသည့် စာပေနှင့်အနုေညာဆိုင်ရာမူေိုင်ခွင့်ကဏ္ဍအလိုက် စုပေါင်း စီမံခန် ့ခွဲသည့် အြွဲ ့အစည်းများကို ြွဲ ့စည်းခွင့်ပေုပခင်း၊ ယင်းအြွဲ ့အစည်းများ၏ လုေ်ငန်းတာဝန်များ သတ်မှတ်ပေးပခင်းနှင့် လိုအေ်ေါက ညှိနှိုင်းပေါင်းစေ်ပေးပခင်း၊
(ဇ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့် မှတ်ေုံတင်ပခင်းဆိုင်ရာ လုေ်ငန်းများကို ခွင့်ပေုရာတွင် အသုးံ ပေုမည့် တံဆိေ်တးုံ ကို အတည်ပေု သတ်မှတ်ပခင်း၊
(စျ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ လုေ်ငန်းများကို ပဆာင်ရွက်နိုင်ပရးအတွက် လိုအေ်ပသာ လုေ်ငန်းအြွဲ ့များကို ြွဲ ့စည်းပခင်းနှင့် ယင်းတို ့၏ လုေ်ငန်းတာဝန် များကို သတ်မှတ်ပခင်း၊
(ည)
ဤဥေပေနှင့်အညီ ပကာက်ခံရမည့် အခပ ကးပငွများကို ပေည်ပောင်စုအစိုးရအြွဲ ့ ၏ သပဘာတူညီချက်ပြင့် သတ်မှတ်ပခင်း၊
(ဋ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်နှင့်စေ်လျဉ်းသည့် မှတ်ေုံတင်ပခင်းဆိုင်ရာကိစ္စရေ်များ ကို ေုတ်ပေန်ပ ကညာပခင်း၊
(ဌ)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
မှတ်ေုံတင်စာရင်းများကို
ေိန်းသိမ်းေား
ရှိပခင်း၊ (ဍ)
ပေည်ပောင်စုအစိုးရအြွဲ ့၊ ဝန်ကကီးဌာနနှင့်
ပကာ်မတီတို ့က အခါအားပလျာ်စွာ
ပေးအေ်ပသာ အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ လုေ်ငန်းတာဝန်များကို ေမ်း ပဆာင်ပခင်း။ အခန်း(၅) မှတ်ပုံတင်အရာရှခ ိ နအ ့် ပ်ခခင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များ
12 ၇။
ညွှန် ကားပရးမှူးချုေ်သည်
ဦးစီးဌာနတွင်
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်နှင့်စေ်လျဉ်း၍
လုေ်ငန်းများကိုပဆာင်ရွက်ရန် လိုအေ်သည့် မှတ်ေုံတင်အရာရှိကို ဝန်ကကီးဌာန၏ သပဘာတူညီ ချက်ပြင့် တာဝန်ပေးအေ်နိုင်သည်။ ၈။
မှတ်ေုံတင်အရာရှိ၏လုေ်ငန်းတာဝန်များမှာ ပအာက်ေါအတိုင်းပြစ်သည် (က)
မူေိုင်ခွင့် မှတ်ေုံတင်ပခင်းဆိုင်ရာ လုေ်ငန်းများကို ကကီး ကေ်ကွေ်ကဲပခင်း၊
(ခ)
မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင်ပေးရန် ပလျှောက်ေားချက်များကို စစ်ပဆးပခင်း၊
(ဂ)
မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင်ပခင်းဆိုင်ရာ လုေ်ငန်းတာဝန်များကို ပဆာင်ရွက်ရာတွင် လိုအေ် သူများကို
ပခါ်ယူပမးပမန်းပခင်းနှင့်
စာရွက်စာတမ်း
အပောက်အေားများကို
ပတာင်းခံပခင်း၊ (ဃ)
မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင်ပခင်းကို ခွင့်ပေုပ ကာင်း သို ့မဟုတ် ပငင်းေယ်ပ ကာင်းကို ဆုံးပြတ် ပခင်း၊
(င)
ပကာ်မတီနှင့်
ဦးစီးဌာနတို ့က
ပေးအေ်ပသာ အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
လုေ်ငန်းတာဝန်များကို ေမ်းပဆာင်ပခင်း။ အခန်း(၆) သက်ဆိုင်သည့်နယ်ေယ် ၉။
ဤဥေပေေါ
ပေဋ္ဌာန်းချက်များသည်
ပအာက်ေါစာပေအနုေညာလက်ရာများကိုလည်း
ပကာင်း၊ ပြျာ်ပပြသူနှင့် ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှု၊ ြိုနိုဂရမ်၊ ေုတ်လွှင့်ပခင်းနှင့်
ေုတ်လွှင့်သည့်
အြွဲ ့အစည်းတို ့ကိုလည်းပကာင်း အကာအကွယ်ပေးပခင်းနှင့် သက်ဆိုင်ရမည် (က)
စာပေအနုေညာလက်ရာပြစ်ေါ က(၁)
နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၏ နိုင်ငံသားပြစ်ပသာ သို ့မဟုတ် နိုင်ငံပတာ်
သို ့မဟုတ်
အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခုတွင်
အပပခပေုပနေိုင်ပသာ
မူလလက်ရာရှင်၏ လက်ရာပြစ်ပခင်း၊ (၂)
စာပေအနုေညာလက်ရာကို နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်ခုခုတွင် ေေမအကကိမ်
ေုတ်ပဝပခင်း
သို ့မဟုတ်
စာပေအနုေညာလက်ရာကို
အပခားအြွဲ ့ဝင်မဟုတ်သည့်နိုင်ငံတွင် ေေမအကကိမ် ေုတ်ပဝဂေီး ရက်ပေါင်း ၃၀ အတွင်း နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်ခုခုတွင် ေုတ်ပဝပခင်း၊
13 (၃)
နိုင်ငံပတာ်
သို ့မဟုတ်
အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၌
အပပခပေုပနေိုင်ပသာ
အရုေ်အသံလက်ရာ
ရုံးစိုက်ပသာ
သို ့မဟုတ်
ေုတ်လုေ်သူ၏
လက်ရာ
ပြစ်ပခင်း၊ (၄)
နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခုတွင် ပဆာက်လုေ်ေားသည့် ေိသုကာလက်ရာနှင့်
နိုင်ငံပတာ်
သို ့မဟုတ်
အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခုတွင်
တည်ရှိပသာ အပဆာက်အအုံ သို ့မဟုတ် အပခားအပဆာက်အအုံေုံစံတွင် ေါဝင်ပေါင်းစေ်ေားသည့် အနုေညာလက်ရာပြစ်ပခင်း။ (ခ)
ပြျာ်ပပြသူသည် ပမန်မာနိုင်ငံသား သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၏ နိုင်ငံသား ပြစ်ေါ က (၁)
နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံ တစ်ခုခုအတွင်း ပြျာ်ပပြမှုပြစ်ပခင်း၊
(၂)
ပြျာ်ပပြမှုကို
ေုေ်မခွဲ(ဂ)အရ
အကာအကွယ်ပေးရမည့်
ြိုနိုဂရမ်တွင်
ေါဝင်ပေါင်းစေ်ေားပခင်း သို ့မဟုတ် ပြျာ်ပပြမှုကို ြိုနိုဂရမ်တွင် အရုေ်အသံ ပေါင်းစေ်ေည့်သွင်းပခင်း မပေုရပသးပသာ်လည်း ေုေ်မခွဲ(ဃ)အရ အကာ အကွယ်ပေးပရးအတွက်
အရည်အချင်း
ပေည့်မီသည့်
ေုတ်လွှင့်မှုတွင်
ေါဝင်ပခင်း။ (ဂ)
ြိုနိုဂရမ်ေုတ်လုေ်သူသည် ပမန်မာနိုင်ငံသား သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၏ နိုင်ငံသားပြစ်ေါက
နိုင်ငံပတာ်
သို ့မဟုတ်
အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၌
ေေမဦးစွာ
ြိုနိုဂရမ်အား အရုေ်အသံ ပေါင်းစေ်ေည့်သွင်းပခင်း သို ့မဟုတ် နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၌ ေေမဦးစွာ ြိုနိုဂရမ်ကို ေုတ်ပဝပခင်း။ (ဃ)
ေုတ်လွှင့်သည့်အြွဲ ့အစည်းပြစ်ေါက ေုတ်လွှင့်သည့်အြွဲ ့အစည်း၏ ရုံးချုေ်သည် နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၌ တည်ရှိပခင်း သို ့မဟုတ် ေို ့လွှင့်စက်သည် နိုင်ငံပတာ် သို ့မဟုတ် အြွဲ ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုခု၌ တည်ရှိပခင်း။ အခန်း (၇)
အကာအကွယ်ပေးပခင်းခံရသည့် စာပေအနုေညာလက်ရာများနှင့် အကာအကွယ်ပေးပခင်း
14 မခံရသည့် စာပေအနုေညာဆိုင်ရာ ကိစ္စရေ်များ ၁၀။
အေိဉာဏ်ပစ္စည်းဆိုင်ရာ မူလေန်တီးမှုများခေစ်ဖော ဖအာက်ပါစာဖပအနုပညာလက်ရာ
များကို အကာအကွယ်ဖပးရမည် (က)
စာအုပ်၊ လက်ကမ်းစာဖစာင်၊ ကဗျာ၊ ဝတ္ထ ု၊ ဖဆာင်းပါး၊ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်နှင့် အခခားဖရးေားချက်များ၊
(ခ)
ဖခပာကကားချက်၊
ပို ့ချချက်၊
မိန် ့ခွန်း၊
တရားဓမ္မဖဟာကကားချက်နှင့်
အခခား
ဖဟာဖခပာချက်များ၊ (ဂ)
ခပဇာတ်နှင့် ခပဇာတ်ဂီတလက်ရာ၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာခေင့်ော ေရုပ်ဖဆာင်ချက်၊ ကကွက်စီစဉ်မှုလက်ရာနှင့် စင်ခမင့်ဖပါ်တွင် တင်ဆက်ေည့် အခခားစာဖပအနု ပညာလက်ရာများ၊
(ဃ)
စာေားပါေည်ခေစ်ဖစ၊ မပါေည်ခေစ်ဖစ ဖတးဂီတလက်ရာ၊
(င)
ရုေ်ရှင်ြန်တီးမှုလက်ရာ အေါအဝင် အရုပ်အေံလက်ရာ၊
(စ)
ဗိေုကာလက်ရာ၊
(ဆ)
ဖရးဆွဲခခင်း၊ ဖရးခခစ်ခခင်း၊ ဖဆးခခယ်ခခင်း၊ ပန်းပုထုခခင်း၊ ထုဆစ်ေွန်းလုပ်ခခင်း၊ ထွင်းထုခခင်း၊
ဖရာင်စုံေန်မှန်
ဖကျာက်မျက်ရတနာစေည်တို ့ခေင့်
စီခခယ်ခခင်း
ခပုထားေည့်လက်ရာ၊ ေစ်ေားခေင့်ခပုလုပ်ေည့်လက်ရာ၊ အိုးထိန်းအတတ်ပညာ ခေင့် ခပုလုပ်ေည့်လက်ရာ၊ ေတ္တ ုထည်၊ ဖခမထည်၊ လက်ဝတ်ရတနာ၊ လက်မှု ပစ္စည်း၊ ဖရှးဖခတ်ဝတ်စုံ၊ တိုင်းရင်းေား ရိုးရာအဝတ်အထည်၊ (ဇ)
ဖကျာက်ပုံနှိပ်ခခင်း၊ ရက်လုပ်ခခင်းခပုထားေည့်လက်ရာ၊ ဖရွှချည်ထိုးနှင့် အနုစိတ် ေည့် အခခားအနုပညာလက်ရာများ၊
(ဈ)
ဓာတ်ပုံလက်ရာ၊
(ည)
အေုံးချအနုပညာလက်ရာ၊
(ဋ)
အထည်အလိပ်ေီဇိုင်း၊
15 (ဌ)
ပထဝီအဖနအထားနှင့်ခေစ်ဖစ၊
မျက်နှာေွင်ခပင်ဖော်ခပချက်နှင့်ခေစ်ဖစ၊
ဗိေုကာ
လက်ရာနှင့်ခေစ်ဖစ၊ ေိပ္ပံပညာနှင့်ခေစ်ဖစ ေက်ဆိုင်ေည့် ရုပ်ခပနမူနာ၊ ဖခမပုံ၊ စီမံချက်၊ ပုံကကမ်းနှင့် ေုံးေက်ခမင်လက်ရာ၊ ၁၁။
ပုေ်မ ၁၀ ပါ စာဖပအနုပညာလက်ရာများ၏ ဖော်ခပချက်နည်းလမ်း ေို ့မဟုတ် ပုံေဏ္ဍာန်၊
ယင်းတို ့၏ပါရှိမှု၊ အရည်အဖေွးနှင့် ရည်ရွယ်ချက်တို ့ မည်ေို ့ပင်ရှိဖစကာမူ ေန်တီးမှုပါရှိပါက ယင်းစာဖပအနုပညာလက်ရာကို အကာအကွယ်ဖပးရမည်။ ၁၂။
ပုေ်မ ၁၀ ပါ မူလရှိပပီး စာဖပအနုပညာလက်ရာများကို မထိခိုက်ဖစဘဲ ဖအာက်ဖော်ခပပါ
ဆင့်ပွားလက်ရာများ၏ မူပိုင်ခွင့်ကို အကာအကွယ်ဖပးရမည် (က)
စာဖပအနုပညာလက်ရာများကို ဘာောခပန်ဆိုခခင်း၊ မှီခငမ်းခခင်း၊ စီစဉ်ခခင်းနှင့် အခခားနည်းခေင့် ဖခပာင်းလဲခခင်း ေို ့မဟုတ် ခပုခပင်ခခင်း၊
(ခ)
ဖရွးချယ်ခခင်း ေို ့မဟုတ် စီစဉ်ခခင်းခေင့် စာဖပအနုပညာလက်ရာများကို စုဖပါင်း ခခင်း၊ စာဖပအနုပညာလက်ရာများပါဝင်ေည့် မူရင်းအချက်အလက်အစုအဖဝးကို ေတ်၍ရေည့်စက်ခေင့်ခေစ်ဖစ၊
အခခားနည်းခေင့်ခေစ်ဖစ
စုဖပါင်းခခင်းနှင့်
မူရင်း
ရိုးရာဓဖလ့ အဖမွအနှစ် ဖော်ခပချက်များကို စုဖပါင်းခခင်း။ ၁၃။
ပုေ်မ ၁၀၊ ၁၁ နှင့် ၁၂ တို ့တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ စာဖပအနုပညာလက်ရာေည်
ဖအာက်ပါအချက်အလက်တစ်ရပ်ရပ်တွင်
အကျုံးဝင်လျှင်
မူပိုင်ခွင့်အတွက်
အကာအကွယ်
မရရှိဖစရ (က)
စိတ်ကူးစိတ်ေန်း၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း၊ လုပ်ကိုင်ဖဆာင်ရွက်ပုံနည်းလမ်း၊ ေခချာ အဖတွးအဖခါ်အယူအဆ၊ အဖခခခံမူ၊ ရှာဖေွဖတွ ရှ့ ိချက် ေို ့မဟုတ် အချက်အလက် များ၊
(ခ)
သက်ဆိုင်ရာပန ့၏သတင်း သို ့မဟုတ် ေုံနှိေ်ပြာ်ပေေားပသာ သတင်းအချက်အလက် ဟု သတ်မှတ်နိုင်ပသာ လက္ခဏာရှိသည့် အမျိုးမျိုးပသာ အချက်အလက်များ၊
(ဂ)
ြွဲ ့စည်းေုံအပပခခံဥေပေနှင့် ဥေပေများ၊
(ဃ)
လုေ်ေုံးလုေ်နည်းများ၊ နည်းဥေပေများ၊ ညွှန် ကားလွှာများ၊ အမိန် ့ပ ကာ်ပငာစာ များ၊ ရှင်းလင်းချက်များနှင့် ဝန်ကကီးဌာနများမှ ဌာနဆိုင်ရာ ညွှန် ကားလွှာများ၊ ဦးစီးဌာန သို ့မဟုတ် အပခားပသာ အစိုးရအြွဲ ့အစည်းများ သို ့မဟုတ် ပေသဆိုင်ရာ အြွဲ ့အစည်းများမှ ေုတ်ပေန်စာများ၊
16 (င)
တရားရုံးစီရင်ချက်များ၊ အမိန် ့စာများ၊ စီရင်ချက်များနှင့် ဌာနဆိုင်ရာ ေုတ်ပေန် ပ ကညာချက်များ၊
(စ)
ေုေ်မခွဲ (ဂ)မှ (င)ေါ အချက်အလက်များအား ဘာသာပေန်ဆိုပခင်းနှင့် စုပေါင်းပခင်း။ အခန်း (၈) မူပိုင်ခွင့်ေက်တမ်း
၁၄။
စာဖပအနုပညာလက်ရာများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဤဥပဖေအရ မှတ်ပုံတင်ခခင်း မရှိဖစကာမူ(က)
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ
အခွင့်အဖရးအတွက်
အကာအကွယ်ဖပးမှုေက်တမ်းေည်
ဖအာက်ပါအတိုင်းခေစ်ေည် (၁)
မူလလက်ရာရှင်
ေက်ရှိထင်ရှားရှိစဉ်ကာလအခပင်
ကွယ်လွန်ဂေီးသည့်
ပန ့ရက်မှ နှစ် ၅၀၊ (၂)
ပူးတွဲမူလလက်ရာရှင်၏
စာဖပအနုပညာလက်ရာခေစ်ပါက
ဖနာက်ဆုံး
မူလလက်ရာရှင် ေက်ရှိထင်ရှားရှိစဉ်ကာလအခပင် ၎င်းကွယ်လွန်ဂေီးသည့် ပန ့ရက်မှ နှစ် ၅၀၊ (၃)
အေုံးချအနုပညာလက်ရာမှတစ်ပါး
အပခားစုဖပါင်းလက်ရာနှင့်
အရုပ်
အေံလက်ရာတို ့ခေစ်ပါက စတင်ြန်တီးပခင်း၊ အများခပည်ေူေို ့ ေိရှိဖစရန် ပထမအကကိမ်
စတင်ဖဆာင်ရွက်ခခင်း
ေို ့မဟုတ်
ပထမအကကိမ်
ထုတ်ဖဝခခင်း တစ်ရပ်ရပ်အနက် ဖနာက်ကျရာ ဖန ့ရက်မှ နှစ် ၅၀၊ (၄)
အမည်မဖော်ခပဘဲခေစ်ဖစ၊ အမည်ဝှက်၊ အမည်ပွားခေင့်ခေစ်ဖစ ထုတ်ဖဝပပီး ခေစ်ေည့် စာဖပအနုပညာလက်ရာခေစ်ပါက စတင်ြန်တီးပခင်း၊ အများ ခပည်ေူေို ့ ေိရှိဖစရန် ပထမအကကိမ် စတင်ဖဆာင်ရွက်ခခင်း ေို ့မဟုတ် ပထမအကကိမ်ထုတ်ဖဝခခင်း တစ်ရပ်ရပ်အနက် ဖနာက်ကျရာ ဖန ့ရက်မှ နှစ် ၅၀၊ ေို ့ရာတွင် အဆိုပါ ေက်တမ်းမကုန်ဆုံးမီ မူလလက်ရာရှင်ေည် မည်ေူမည်ဝါခေစ်ဖကကာင်း ထင်ရှားခဲ့ပပီးခေစ်ပါက ဤပုေ်မခွဲ၏ ပုေ်မခွဲငယ် (၁)နှင့် (၂)တို ့တွင် ဖော်ခပေည့်ကာလ၊
(၅)
အစိုးရဌာန၊ အေွဲ ့အစည်း၏ စာဖပအနုပညာလက်ရာခေစ်ပါက ယင်းအစိုးရ ဌာန၊
အေွဲ ့အစည်းေည်
ပထမမူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်အခေစ်
စာဖပအနုပညာ
လက်ရာကို စတင်ြန်တီးပခင်း၊ အများပေည်သူသို ့ သိရှိပစရန် ေေမအကကိမ်
17 စတင်ပဆာင်ရွက်ပခင်း သို ့မဟုတ် ေေမအကကိမ် ေုတ်ပဝပခင်း တစ်ရေ်ရေ် အနက် ပနာက်ကျရာ ပန ့ရက်မှ နှစ် ၅၀၊ (၆)
အေုံးချအနုပညာလက်ရာခေစ်ပါက ယင်းလက်ရာ ခပုလုပ်ေည့်ဖန ့ရက်မှ ၂၅ နှစ်၊
(ခ)
ကိုယ်ကျင့်ေိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးအတွက် အကာအကွယ်ဖပးမှု ေက်တမ်း ေည်
မူလလက်ရာရှင်
ေက်ရှိထင်ရှားရှိစဉ်ကာလအခပင်
ကွယ်လွန်ပပီးေည့်
ဖန ့ရက်မှ အကန် ့အေတ်မရှိ ကာလအထိ ခေစ်ေည်။ (ဂ)
ပုေ်မခွဲ(က)ပါ ကုန်ဆုံးမည့် ကာလေက်တမ်းကို အခခားနည်းခေင့် ဖော်ခပထားခခင်း မရှိပါက
ထိုေက်တမ်းကုန်ဆုံးမည့်
နှစ်တစ်နှစ်၏
ဖနာက်ဆုံးဖန ့ရက်အထိ
ခေစ်ေည်။ အခန်း (၉) စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများနှင့် ကိုယ်ကျင့်ေိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများ ၁၅။
ဤဥပဖေ၏
အခန်း(၁၁)ပါ ခပဋ္ဌာန်းချက်များကို
မဆနက ့် ျင်ဖစဘဲ
မူလလက်ရာရှင်
ေို ့မဟုတ် မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်ေည် ဖအာက်ဖော်ခပပါ ခပုလုပ်မှုများကို ကိုယ်တိုင်ဖဆာင်ရွက်ရန် ေို ့မဟုတ်
အခခားပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးအား
ဖဆာင်ရွက်ခွင့်ခပုရန်
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ
ေီးေန် ့
အခွင့်အဖရးကို ရရှိဖစရမည် (က)
မူပွားခခင်း၊
(ခ)
ဘာောခပန်ဆိုခခင်း၊
မှီခငမ်းခခင်း၊
စီစဉ်ခခင်း၊
အခခားနည်းခေင့်ဖခပာင်းလဲခခင်း
ေို ့မဟုတ် ခပုခပင်မွမ်းမံခခင်း၊ (ဂ)
မူရင်း သို ့မဟုတ် မိတ္တူကို ပရာင်းချပခင်း သို ့မဟုတ် အပခားတစ်နည်းနည်းပြင့် ေိုင်ဆိုင်မှုကို လွှဲပပောင်းပခင်းပြင့် အများပေည်သူသို ့ ပြန် ့ချိပခင်း၊ ခခင်းချက်။
မူလလက်ရာရှင် သို ့မဟုတ် မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်သည် ၎င်း၏ခွင့်ပေုချက် ပြင့် မည်သည့်နိုင်ငံတွင်မဆို ပရာင်းချဂေီးပသာ သို ့မဟုတ် ေိုင်ဆိုင် ခွင့်ကို လွှဲပပောင်းေားဂေီးပသာ စာပေအနုေညာလက်ရာ မူရင်း သို ့မဟုတ် မိတ္တူအပေါ်တွင် ပြန် ့ချိသည့် အခွင့်အပရးကို မရရှိပစရ။
18 (ဃ)
ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်၊ အရုပ်အေံလက်ရာ၊ ေိုနိုဂရမ်တွင် ထည့်ေွင်းထားေည့် စာဖပအနုပညာလက်ရာ၊ အချက်အလက်အစုအဖဝး ေို ့မဟုတ် ေဖကခတပုံစံ ခေစ်ေည့်ဂီတလက်ရာတို ့၏
မူရင်း
ေို ့မဟုတ်
မိတ္တူကို
အများပေည်သူသို ့
အခဖကကးဖငွခေင့် ငှားရမ်းခခင်း၊ ခခင်းချက်။
ေို ့ရာတွင် ငှားရမ်းပခင်း၌ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ေည် ငှားရမ်းခခင်း ၏ အဓိကအချက်မဟုတ်ပါက အခဖကကးဖငွခေင့် ငှားရမ်းခခင်း၏ အခွင့်အဖရးနှင့် ေက်ဆိုင်ခခင်း မရှိဖစရ။
(င)
အများခပည်ေူအား ဖေျာ်ဖခေခခင်း၊
(စ)
ထုတ်လွှင့်ခခင်း၊
(ဆ) အခခားတစ်နည်းနည်းခေင့် အများခပည်ေူေို ့ ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့်ခခင်း။ ၁၆။
မူလလက်ရာရှင် သို ့မဟုတ် မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်သည် ယင်း၏ စီးေွားပရးဆိုင်ရာ အခွင့်အပရး
များကို ေုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးအား ဤဥေပေ အခန်း(၁၂)ေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ လွှဲပပောင်းပခင်း ပေုနိင ု ်သည်။ ၁၇။
မူလလက်ရာရှင်ေည် စာဖပအနုပညာလက်ရာနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပုေ်မ ၁၅ ပါ အခွင့်အဖရး
များကို ပိုင်ဆိုင်ခခင်းမရှိဖစကာမူ ဖအာက်ဖော်ခပပါ ကိုယ်ကျင့်ေိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများကို ေီးေန် ့အခွင့်အဖရးအခေစ် ရရှိဖစရမည် (က) အများခပည်ေူအေုးံ ခပုေည့် စာဖပအနုပညာလက်ရာ မိတ္တူများဖပါ်တွင် မိမိ၏ အမည်ကို ထင်ရှားဖပါ်လွင်စွာ ဖော်ခပခွင့် အခွင့်အဖရး၊ (ခ)
အများခပည်ေူအေုးံ ခပုေည့် စာဖပအနုပညာလက်ရာမိတ္တူများဖပါ်တွင် မူလက အမည်ဝှက်၊ အမည်ပွားခေင့် ဖော်ခပထားလျှင် ယင်းအမည်ဝှက်၊ အမည်ပွားဖော်ခပခွင့် အခွင့်အဖရး၊
(ဂ)
စာဖပအနုပညာလက်ရာနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မိမိ၏ဂုဏ်ေိက္ခာနှင့် ထင်ရှားဖကျာ်ကကားမှု ကိုထိခိုက်ဖစရန် တစ်နည်းနည်းခေင့် မူလပုံပန်းေဏ္ဍာန်နှင့် အနှစ်ောရပျက်ဖစ ခခင်း၊ ချို ့ယွင်းဖစခခင်း ေို ့မဟုတ် ခပုခပင်ခခင်းကိုဖော်လည်းဖကာင်း၊ ရုတ်ဖလျာ့ ဖေးေိမ်ဖစရန်
အခခားတစ်နည်းနည်းခေင့်
ကန် ့ကွက်ပိုင်ခွင့် အခွင့်အဖရး။
ခပုလုပ်ခခင်းကိုဖော်လည်းဖကာင်း
19 ၁၈။
မူလလက်ရာရှင်သည် (က)
ေက်ရှိထင်ရှားရှိပါက ပုေ်မ ၁၇ ပါ ကိုယ်ကျင့်ေိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရး တစ်ရပ်ရပ်ကို လွှဲဖခပာင်းခွင့် မရှိဖစရ။
(ခ)
ကွယ်လွန်ပပီးခေစ်ပါက ဖေတမ်းစာခေင့် တရားဝင် အဖမွဆက်ခံေူကခေစ်ဖစ၊ မူလ လက်ရာရှင်နှင့်ေက်ဆိုင်ေည့် ဥပဖေအရ အဖမွဆက်ခံေူကခေစ်ဖစ ေုေ်မ ၁၇ ေါ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အပရးတစ်ရေ်ရေ်ကို အပရးဆိုပိုင်ခွင့်ရှိေည်။
(ဂ)
ေီးေနအ ့် ေုးံ ခပုမှုများအတွက် စွနလ ့် ွှတ်နိုင်သည်။
ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာဆိုင်ရာ
ယင်းသို ့စွနလ ့် ွှတ်ပ ကာင်းကို
အခွင့်အပရးကို
စာပြင့်ပရးသား
လက်မှတ်
ပရးေိုး၍ ပေုလုေ်ရမည်။ အခန်း (၁၀) စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများကို မူလပိုင်ရှင်အခေစ်ရရှိေူ ၁၉။
စာပေအနုေညာလက်ရာကို ေန်တီးေည့် မူလလက်ရာရှင်ေည် စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်
အဖရးများ၏ မူလပိုင်ရှင်ခေစ်ရမည်။ ေို ့ရာတွင် (က) ပူးတွမ ဲ ူလလက်ရာရှင်များ၏ စာပေအနုေညာလက်ရာခေစ်ပါက (၁)
ပူးတွမ ဲ ူလလက်ရာရှင်များေည် စီးပွားဖရးဆိုင်ရာအခွင့်အဖရး၏ မူလ ပိုင်ရှင်များ ခေစ်ရမည်။
(၂)
ပူးတွမ ဲ ူလလက်ရာရှင်၏ လက်ရာတစ်ခုတွင် ေီးခခားစီ အေုးံ ခပုနိုင်ေည့် အပိုင်းများပါဝင်ပပီး အပိုင်းတစ်ခုချင်းစီ၏ မူလလက်ရာရှင်ကို ခွဲခခား ေတ်မှတ်နိုင်ပါက ထိုေေ ူ န်တီးေည့် အပိုင်းအတွက် စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရး၏ မူလပိုင်ရှင် ခေစ်ရမည်။
(ခ)
အရုပ်အေံလက်ရာခေစ်ပါက (၁)
ထုတ်လုပ်ေူေည် အခခားနည်းခေင့် ေဖဘာတူညီချက်မရှိလျှင် စီးပွားဖရး ဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများ၏ မူလပိုင်ရှင် ခေစ်ရမည်။
(၂)
အရုပ်အေံလက်ရာ၏ ပူးတွမ ဲ ူလလက်ရာရှင်များနှင့် အရုပ်အေံလက်ရာ ခပုလုပ်ဖရးအတွက်
မူလကပင်ရှိထားပပီးခေစ်ဖော
လက်ရာများပါဝင်ေည့်
ေို ့မဟုတ်
အရုပ်အေံဆိုင်ရာ
မှီခငမ်းခပုခခင်းခံထားရေည့်
မူလ
လက်ရာရှင်များေည် ၎င်းတို ့၏ ပါဝင်ဖဆာင်ရွက်မှုများအတွက် ဖော်
20 လည်းဖကာင်း၊ အေုးံ ခပုထားေည့် မူလကပင်ရှိထားပပီးခေစ်ဖော အရုပ် အေံလက်ရာများအတွက်
ဖော်လည်းဖကာင်း
အရုပ်အေံလက်ရာမှ
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများကို ေီးခခားစီ ရရှိရမည်။ (၃)
ေုေ်မခွဲငယ်(၂) အရ ရရှိပသာ စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများေည် အရုပ်အေံလက်ရာတွင် ယင်းတို ့၏ပါဝင်ဖဆာင်ရွက်ထားေမျှ ေို ့မဟုတ် မူလကပင်ရှိထားပပီးခေစ်ဖော အရုပ်အေံဆိုင်ရာလက်ရာ ပါရှိေမျှော ရရှိရမည်။
(ဂ)
စုဖပါင်းလက်ရာခေစ်ပါက စာပေအနုေညာလက်ရာကို ဦးစီးဦးဖဆာင်ခပုေည့် လူ ပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် တရားဝင်ြွဲ ့စည်းေားပသာ အြွဲ ့အစည်းေည် စီးပွားဖရး ဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရး၏ မူလပိုင်ရှင် ခေစ်ရမည်။
(ဃ)
ဓာတ်ေုံလက်ရာပြစ်ေါက (၁)
မူလြန်တီးရိုက်ကူးသည့်
ဓာတ်ေုံဆရာသည်
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာအခွင့်
အဖရးများ၏ မူလပိုင်ရှင် ပြစ်ရမည်။ (၂)
ဓာတ်ေုံဆရာသည် အပခားတစ်စုံတစ်ပယာက်၏စာပြင့်ပရးသားေားပသာ သီးပခားသပဘာတူညီချက်ပြင့်
အြိုးအခယူ၍
ပဆာင်ရွက်ပခင်းပြစ်ဂေီး
အဆိုေါသပဘာတူညီချက်မှာ ဆန် ့ကျင်ကွဲလွဲမှုမရှိခဲ့လျှေင် ဓာတ်ေုံလက်ရာကို ြန်တီးရန်ပစခိုင်းသူမှာ စီးပွားဖရးဆိုင်ရာအခွင့်အဖရးများ၏ မူလပိုင်ရှင် ပြစ်ရမည်။ (င)
စာပေအနုေညာလက်ရာကို ေန်တီးရန် အလုပ်ရှင်နှင့် အလုပ်ေမားတို ့၏ ေဖဘာ တူညီချက်အရခေစ်ဖစ၊ ထိုေဖဘာတူညီချက်၏ အကျိုးဆက်အရခေစ်ဖစ လုပ်ခ လစာခေင့် အလုပ်ခန် ့ထားဖော အလုပ်ေမားခေစ်ေူက အလုပ်ချိန်အတွင်း စာပေ အနုေညာလက်ရာကို ေန်တီးခခင်းခေစ်ပါက အခခားနည်းခေင့် ေဖဘာတူညီချက် မရှိလျှင် အလုပ်ရှင်ေည် စီးပွားဖရးဆိုင်ရာအခွင့်အဖရး၏ မူလပိုင်ရှင်ခေစ်ရမည်။ ရှင်းလင်းချက်။
အလုပ်ရှင်ဆိုရာတွင်
အလုေ်ရှင်၏
တရားဝင်စီမံခန် ့ခွဲမှု
ဆိုင်ရာကိုယ်စားလှယ်၊ ေုဂ္ဂလိကေိုင်လုေ်ငန်းတွင် အလုေ်ရှင် ကွယ်လွန်ေါက ယင်း၏ အပမွဆက်ခံသူနှင့် အစုရှယ်ယာ တရားဝင်လက်ခံရရှိသူတို ့လည်း ေါဝင်သည်။
21 ၂၀။
မူလလက်ရာရှင်နှင့် ၎င်းကို ကိုယ်စားခပုေူနှင့် စပ်လျဉ်း၍ (က) စာပေအနုေညာလက်ရာတစ်ရပ်ရပ်တွင်
မူလလက်ရာရှင်က
အေုံးခပုဖနကျ
အမည်ခေင့်ခေစ်ဖစ၊ အမည်ဝှက၊် အမည်ပွားခေင့်ခေစ်ဖစ ဖော်ခပချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆန် ့ကျင်ကွဲလွဲေည့် အဖထာက်အထားမရှိလျှင် ေို ့မဟုတ် ေံေယခေစ်ေွယ်ရာ မရှိလျှင် ယင်းပုဂ္ဂိုလ်ကို စာပေအနုေညာလက်ရာ၏ မူလလက်ရာရှင် ခေစ်ေည်ဟု မှတ်ယူရမည်။ (ခ)
အမည်ဝှက်၊ အမည်ပွား ေို ့မဟုတ် အမည်မဖော်ခပေည့် စာပေအနုေညာလက်ရာ တွင် (၁)
ထုတ်ဖဝေူ၏အမည်ဖပါ်လွင်ေည့်အခပင် ဆန် ့ကျင်ကွဲလွဲေည့် အဖထာက် အထားမရှိပါက ထုတ်ဖဝေူေည် မူလလက်ရာရှင်ကို ကိုယ်စားခပုေည်ဟု မှတ်ယူရမည်ခေစ်ပပီး မူလလက်ရာရှင်၏ စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရး နှင့် ကိုယ်ကျင့်ေိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများ ရရှိရမည်။
(၂)
မူလလက်ရာရှင် မည်ေူမည်ဝါဟု ထင်ရှားဖပါ်ဖပါက်လာပါက ပုေ်မခွဲငယ် (၁)ပါ အခွင့်အဖရးေည် ရပ်စဲပပီး ခေစ်ရမည်။ အခန်း (၁၁)
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများ၏ ကန် ့ေတ်ချက်နှင့် ကင်းလွတ်ချက်များ ၂၁။
ေုေ်မ ၁၅ ေုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်သို ့ေင်ေါရှိပစကာမူ ေုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးသည် မိမိကိုယ်တိုင်
အသုးံ ပေုပရးအတွက် ေုတ်ပဝဂေီးပသာ စာပေအနုေညာလက်ရာ၏ မိတ္တူတစ်ခုကို အခွင့်အပရး ရရှိသူ၏ ခွင့်ပေုချက်ရယူရန်မလိုဘဲ မူေွားပခင်းပေုနိုင်သည်။ ေိုသို ့မူေွားပခင်းပေုရာတွင် စာပေ အနုေညာလက်ရာတစ်ခုခုကို သာမန်အသုးံ ပေုမှုနှင့် မဆနက ့် ျင်ပစမည့် သို ့မဟုတ် အခွင့်အပရး ရရှိသတ ူ စ်ဦးဦး၏ တရားဝင်အကျိုးခံစားခွင့်ကို မပလျာ်ကန်ပသာ အပခားနည်းပြင့် ေိခိုက်ပခင်း မရှိသည့်
မူေွားပခင်းပြစ်ရမည်။
ေို ့ရာတွင်
ဤကင်းလွတ်ချက်ေည်
ဖအာက်ပါအချက်
တစ်ရပ်ရပ်နှင့် ေက်ဆိုင်ခခင်းမရှိဖစရ (က) အဖဆာက်အအုံ မူပွားခခင်း၊
ေို ့မဟုတ်
အခခားဖဆာက်လုပ်မပ ှု ုံစံ
ဗိေုကာလက်ရာကို
22 (ခ)
စာအုပ် ေို ့မဟုတ် ေဖကခတပုံစံခေစ်ေည့် ဂီတလက်ရာ၏ တစ်ခုလုံးကိုခေစ်ဖစ၊ အဓိကအပိုင်းကိုခေစ်ဖစ မူပွားခခင်း၊
(ဂ)
အချက်အလက်အစုအပဝး တစ်ခုလုံးကိုပြစ်ပစ၊ အဓိကအစိတ်အေိုင်းကိုပြစ်ပစ ေီဂျစ်တယ်ေုံစံပြင့် မူေွားပခင်း၊
(ဃ)
ပုေ်မ
၂၇
တွင်
ဖော်ခပပါရှိေည့်
ခပဋ္ဌာန်းချက်နှင့်
ညီညွတ်ပခင်းမရှိပသာ
ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်ကိုမူပွားခခင်း။ ၂၂။
ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ ဖအာက်ပါအချက်များနှင့် ညီညွတ်
ပါက စာပေအနုေညာလက်ရာအား ယာယီမူပွားခခင်းကို ခွင့်ခပုရမည် (က) စာပေအနုေညာလက်ရာကို
ေီဂျစ်တယ်ေို ့လွှင့်သည့်
လုေ်ငန်းစဉ်ပေုလုေ်ရာတွင်
ပြစ်ပစ၊ ေီဂျစ်တယ်နည်းပြင့် သိမ်းဆည်းေားသည့် စာပေအနုေညာလက်ရာအား ေင်ရှားစွာသိပမင်နိုင်ပစရန်ပေုလုေ်ရာတွင်ပြစ်ပစ မူေွားပခင်း၊ (ခ)
ေုေ်မခွဲ
(က)အရ
မူေွားပခင်းပေုလုေ်ရန်
အခွင့်ရှိသည့်
ေုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးမှ
ပဆာင်ရွက်ပခင်း။ ၂၃။
(က)
ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ ထုတ်ဖဝေည့် စာဖပအနုပညာ လက်ရာ၏ တစ်စိတ်တစ်ဖေေကို ကိုးကားေည့်အဖနခေင့် အခွင့်အဖရးရရှိေ၏ ူ ခွင့်ခပုချက်ရယူရန်မလိုဘဲ မူပွားခခင်းခပုနိုင်ေည်။
(ခ)
ေုေ်မခွဲ(က)အရ မူပွားခခင်းေည် ေင့်ဖလျာ်မျှတေည့် လက်ဖတွ ့အေုံးခပုမှုနှင့် ကိုက်ညီရမည့်အခပင် မိမိအေုံးခပုလိုေည့် ေင့်ဖလျာ်ဖော အဖရအတွက်ထက် ဖကျာ်လွန်ခခင်းမရှိဖစရ။
(ဂ)
ဖကာက်နုတ်ကိုးကားေည့်
စာဖပအနုပညာလက်ရာတွင်
မူလလက်ရာရှင်၏
အမည်ဖော်ခပပါရှိပါက ထိုမူလလက်ရာရှင်၏အမည်နှင့် ရည်ညွှန်းေည့် အချက် အလက် အဖထာက်အထားတို ့ကို ကိုးကားချက်တွင် ဖော်ခပရမည်။ ၂၄။
ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ ဖအာက်ဖော်ခပပါ အချက်များနှင့်
ညီညွတ်ဖော မူပွားခခင်းကို အခွင့်အဖရးရရှိေူ၏ ခွင့်ခပုချက်ရယူရန်မလိုဘဲ ခပုလုပ်ခွင့်ရှိေည်။ ေို ့ရာတွင် ထိုေို ့မူပွားခခင်းေည် ေင့်ဖလျာ်မျှတေည့် လက်ဖတွ အေု ့ ံးခပုမှုနှင့် ကိုက်ညီေည့် အခပင် မိမိအေုးံ ခပုလိုေည့် ေင့်ဖလျာ်ဖောအဖရအတွက်ထက် ဖကျာ်လွန်မှုမရှိဖစရ။ ထို ့ခပင်
23 မိတ္တူများဖပါ်တွင် မူလလက်ရာရှင်၏အမည်နှင့် မူပွားခခင်းခပုဖော စာပေအနုေညာလက်ရာ အား ရည်ညွှန်းေည့် အချက်အလက်အဖထာက်အထားတို ့ကို ခေစ်နိုင်ေမျှ ဖော်ခပရမည် (က) ေုတ်ပဝဂေီးလက်ရာကိုပြစ်ပစ၊ သတင်းစာ၊ မဂ္ဂဇင်း၊ ဂျာနယ်တို ့တွင် ေါဝင်ပသာ ပဆာင်းေါး၏
တစ်စိတ်တစ်ဖေေကိုခေစ်ဖစ
ပညာေင်ကကားရန်ရည်ရွယ်ချက်
အတွက် စာအဖရးအေား၊ အေံ ေို ့မဟုတ် ခမင်နိုင်ေည့်မှတ်တမ်းခေင့် မူပွားခခင်း၊ (ခ)
ပုေ်မခွဲ(က)အရ အေုးံ ခပုခခင်းတွင် ကွန်ပျူတာကွန်ရက်အား အေုးံ ခပုခွင့်ရှိဖော ဆရာ၊ဆရာမများနှင့် ဖကျာင်းေား၊ ဖကျာင်းေူများမှော အဆိုပါကွန်ရက်မှ တစ်ဆင့် အေုးံ ခပုခခင်း၊
(ဂ)
တိုက်ရုိက်ခေစ်ဖစ၊ ေွယ်ဝိုက်၍ခေစ်ဖစ၊ စီးပွားဖရးအတွက် အကျိုးအခမတ်မခေစ် ဖစဘဲ ထုတ်ဖဝပပီးဖဆာင်းပါး၊ စာဖပအနုပညာလက်ရာ၏ တစ်စိတ်တစ်ဖေေ ေို ့မဟုတ် ဖကာက်နုတ်ချက်ကို ပညာေင်ကကားဖရးအတွက် မိမိအေုးံ ခပုလိုေည့် အဖရအတွက်နှင့် အတိုင်းအတာအထိ မူပွားခခင်း၊
(ဃ)
ပညာဖရးဆိုင်ရာအေွဲ ့အစည်းများေည်
၎င်းတို ့၏
ေင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို
ေင်ကကားပို ့ချေူများနှင့် ေင်ယူမည့်ေူများော အေုးံ ခပုနိုင်ေည့် လုံခခုံစိတ်ချရ ဖော ကွန်ပျူတာကွန်ယက်ဖပါ်တွင် ဝဘ်ဆိုက်မှတစ်ဆင့် ပညာေင်ကကားေည့် နယ်ပယ်၊ ေုဖတေနလုပ်ငန်း အဖထာက်အကူခပုနယ်ပယ်နှင့် စာကကည့်တိုက် နယ်ပယ်တို ့၌လည်းဖကာင်း၊ ေင်ကကားပို ့ချဖနေည့် ေင်တန်းများ၌လည်းဖကာင်း အေုးံ ခပုမည့် အီလက်ထဖရာနစ်ဆိုင်ရာ ေင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို ပုေ်မခွဲ (က) အရ ခပုလုပ်ထားဖော ပုံနှိပ်မိတ္တူများတွင် ဖပါင်းစပ်အေုံးခပုခခင်း၊ (င)
ယင်းေင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို
ေင်ယူမည့်ပုဂ္ဂိုလ်များေည်
အေုးံ ခပုရန်အတွက်လည်းဖကာင်း၊ လည်းဖကာင်း
စာကကည့်တိုက်တွင်
ပုံနှိပ်ပုံစံခေင့်ခေစ်ဖစ၊
၎င်းတို ့ကိုယ်ပိုင် အပ်နှံရန်အတွက်
အီလက်ထဖရာနစ်ပုံစံခေင့်ခေစ်ဖစရှိဖော
စာဖပအနုပညာလက်ရာများ၏ အစိတ်အပိုင်းများကို မိမိတို ့မှတ်တမ်း ခပုစုထား ဖောစာစဉ်၊ ေုဖတေနစာတမ်းများအတွက် ဖပါင်းစပ်အေုးံ ခပုခခင်း။ ၂၅။
ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ စာကကည့်တိုက်နှင့် ဖမာ်ကွန်းတိုက်
တစ်ခုခုေည်
တိုက်ရိုက်ခေစ်ဖစ၊
စာပေအနုေညာလက်ရာ
ေွယ်ဝိုက်၍ခေစ်ဖစ
တစ်ရပ်ရပ်အား
စီးပွားဖရးအကျိုးအခမတ်မခေစ်ဖစဘဲ
အခွင့်အဖရးရရှိေူ၏
ဖအာက်ပါတို ့အတွက် မူပွား၍ မိတ္တူတစ်ခုကို ခပုလုပ်နိုင်ေည် -
ခွင့်ခပုချက်ရယူရန်မလိုဘဲ
24 (က) မူပွားခခင်းေည် စာပေအနုေညာလက်ရာခေစ်လျှင် ထုတ်ဖဝပပီးဖော ဖဆာင်းပါး၊ အခခားစာပေအနုေညာလက်ရာ၏ တစ်စိတ်တစ်ဖေေ ေို ့မဟုတ် ဖကာက်နုတ် ချက်ခေစ်ရမည်ခေစ်ပပီး
မူပွားခခင်း၏
ရည်ရွယ်ချက်မှာ
ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦး၏
ဖတာင်းဆိုချက်အရခေစ်ရမည်။ ေို ့ရာတွင် ထိုေို ့မူပွားခခင်းမှာ (၁)
ယင်းမိတ္တူကို ဖလ့လာဖရး၊ ပညာေင်ကကားဖရး ေို ့မဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်ဖရး ဆိုင်ရာ ေုဖတေနခပုလုပ်ဖရးအတွက်ောခေစ်ဖကကာင်း
စာကကည့်တိုက်
ေို ့မဟုတ် ဖမာ်ကွန်းတိုက်က ဖကျနပ်လက်ခံမှုရှိခခင်း၊ (၂) (ခ)
တစ်ခုနှင့်တစ်ခုကွဲခပားပပီး ဆက်စပ်မှုမရှိပါက ေီးခခားစီမူပွားခခင်း။
မိတ္တူတစ်ခုကို ထိန်းေိမ်းထားရန်နှင့် လိုအပ်ပါက အစားထိုးရန် ခပုလုပ်ခခင်း ခေစ်လျှင်ဖော်လည်းဖကာင်း၊ မိတ္တူတစ်ခုမှာ အခခားအလားတူ
စာကကည့်တိုက်
ေို ့မဟုတ် ဖမာ်ကွန်းတိုက်က စုဖဆာင်းရှာဖေွ ထိန်းေိမ်းရာ၌ ဖပျာက်ဆုံးခခင်း၊ ပျက်စီးခခင်း၊
ငှားရမ်းခခင်းခပုရန်
အေုံးမခပုနိုင်ခခင်းဖကကာင့်
မိတ္တူတစ်ခုကို
အစားထိုးရန်အတွက်ဖော်လည်းဖကာင်း မူပွားခခင်းခေစ်ရမည်။ ေို ့ရာတွင် ထိုေို ့ မူပွားခခင်းမှာ (၁)
မိတ္တူတစ်ခုကိုရရှိရန်
ကကိုးစားရှာဖေွဖော်လည်း
မရရှိနိုင်ဖကကာင်း
ခိုင်လုံဖော အဖခခအဖနရှိခခင်း၊ (၂) (ဂ)
တစ်ခုနှင့်တစ်ခုကွဲခပားပပီး ဆက်စပ်မှုမရှိပါက ေီးခခားစီ မူးပွားခခင်း။
စာပေအနုေညာလက်ရာများကို မိတ္တူေွားရန်နှင့် ေိန်းသိမ်းေားရှိရန် ရည်ရွယ် ချက်အတွက် ပအာက်ေါအတိုင်း မိတ္တူများကို ပေုလုေ်နိုင်သည် (၁)
စာ ကည့်တိုက်
သို ့မဟုတ်
ပမာ်ကွန်းတိုက်တစ်ခုခုသည်
အြွဲ ့အစည်း
အတွက် စုပဆာင်းမှုပေုလုေ်ရာတွင် စာပေအနုေညာလက်ရာ သို ့မဟုတ် ယင်း၏မိတ္တူ မပေည့်စံုခဲ့လျှေင်ပြစ်ပစ၊ ပဈးကွက် သို ့မဟုတ် ေုတ်ပဝသူေံ မှ မရရှိနိုင်လျှေင်ပြစ်ပစ လိုအေ်ပသာအေိုင်းများကို အပခားစာ ကည့်တိုက် သို ့မဟုတ် ပမာ်ကွန်းတိုက်မှ မိတ္တူကူးယူပခင်း သို ့မဟုတ် မိတ္တူကိုရရှိ ပအာင် ပဆာင်ရွက်ပခင်း ပေုနိင ု ်သည်။ (၂)
စာ ကည့်တိုက် သို ့မဟုတ် ပမာ်ကွန်းတိုက်သည် အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ ခွင့်ပေုချက်ရရှိရန် ကကိုးေမ်းအားေုတ်မှုများ ပေုလုေ်ပသာ်လည်း မရရှိနိုင်
25 လျှေင်ပြစ်ပစ၊ ပဈးကွက် သို ့မဟုတ် ေုတ်ပဝသူေံမှ မရရှိနိုင်လျှေင်ပြစ်ပစ စာပေအနုေညာလက်ရာများကို မိတ္တူ ပေုလုေ်နိုင်သည်။ (၃)
ေုေ်မခွဲငယ်(၁)နှင့်
(၂)တို ့နှင့်အညီ
ပေုလုေ်ေားပသာ
မိတ္တူများကို
အသုးံ ပေုသူများမှ စာ ကည့်တိုက် သို ့မဟုတ် ပမာ်ကွန်းတိုက် ေရဝုဏ် အတွင်း ပလ့လာပခင်းပေုနိင ု ်သည်။ ေို ့ပေင် စာ ကည့်တိုက် သို ့မဟုတ် ပမာ်ကွန်းတိုက်သည် အဆိုေါမိတ္တူများကို အသုးံ ပေုသူများအား ကိုယ်ေိုင် သုးံ ရန်နှင့် ယင်းေရဝုဏ်အတွင်း ပလ့လာပခင်းပေုရန် ငှားရမ်းနိင ု ်သည်။ (ဃ)
စာ ကည့်တိုက်များသည်
စာတိုက်၊
ြက်စ်
သို ့မဟုတ်
လုံပခုံစိတ်ချရပသာ
အီလက်ေပရာနစ်ဆက်သွယ်ပရးပြင့် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု အချင်းချင်း ပောက်ေံ့ ပေးနိုင်သည်။ သို ့ရာတွင် စာပေအနုေညာလက်ရာ၏ အီလက်ေပရာနစ်ေုံစံြင ို ် မိတ္တူအား စာရွက်မိတ္တူအပြစ် ေုတ်ယူဂေီးပနာက် ယင်းအီလက်ေပရာနစ်ေုံစံြိုင် မိတ္တူအား ချက်ချင်းြျက်ေစ်ရမည်။ ေို ့ပေင်လက်ခံရရှိပသာ စာ ကည့်တိုက်သည် ယင်းစာ ကည့်တိုက်အသုံးပေုသူအား စာရွက်မိတ္တူကို ပောက်ေံ့ပေးနိုင်သည်။ (င)
စာ ကည့်တိုက် သို ့မဟုတ် ပမာ်ကွန်းတိုက်တစ်ခုခုသည် အသုံးပေုသူများအတွက် စာပေအနုေညာလက်ရာများအား လိုအေ်ပသာ ဘာသာစကားပြင့် မရရှိနိုင်ပသာ အပပခအပနတွင် ေညာသင် ကားပရး သို ့မဟုတ် သုပတသနပေုလုေ်ပရးအတွက် တရားဝင်ရရှိေားပသာ သိမ ု ဟုတ် တရားဝင်အသုးံ ပေုခွင့်ရရှိေားပသာ စာပေ အနုေညာလက်ရာများကို ဘာသာပေန်ဆိုနိုင်သည်။ အဆိုေါ ဘာသာပေန်ဆိုပခင်း သည် အပခားပသာ ရည်ရွယ်ချက်အတွက် အသုးံ ပေုခွင့်မရှိပစရ။
(စ)
လူေုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး သို ့မဟုတ် အြွဲ ့အစည်းတစ်ခုသည် လူနည်းစုသာပပောဆိုပသာ ဘာသာစကားမှလည်းပကာင်း၊ ယင်းဘာသာစကားသို ့လည်းပကာင်း၊ စီးေွားပရး အလို ့ငှာမဟုတ်ဘဲ အများပေည်သူတို ့အား သတင်းအချက်အလက်ပေးရန်အတွက် စာပေ အနုေညာလက်ရာများကို ဘာသာပေန်ဆိုနိုင်သည်။
၂၆။
ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)၊ (စ)နှင့် (ဆ)တို ့တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ မူလလက်ရာရှင်၏
အမည်နှင့် အချက်အလက်အဖထာက်အထားတို ့ကို ရနိုင်ေမျှ ရည်ညွှန်းဖော်ခပပါက အခွင့်အဖရး ရရှိေူ၏ ခွင့်ခပုချက်ရယူရန်မလိုဘဲ ဖအာက်ပါတို ့ကို ခပုလုပ်နိုင်ေည် -
26 (က) ထုတ်ဖဝပပီးေည့်
ေတင်းစာတွင်ခေစ်ဖစ၊
ပုံမှန်ထုတ်ဖဝေည့်
စာဖစာင်တွင်
ခေစ်ဖစ ပါရှိေည့် မျက်ဖမှာက်ကာလ နိုင်ငံဖရး၊ စီးပွားဖရး၊ ဘာောဖရးဆိုင်ရာ ေတင်းဖဆာင်းပါးများ ေို ့မဟုတ် အလားတူေတင်းဖဆာင်းပါး ထုတ်လွှင့်ချက် များကို ေတင်းစာနှင့် ပုံမှန်ထုတ်ဖဝေည့်စာဖစာင်တွင် မူပွားခခင်း ေို ့မဟုတ် ထုတ်လွှင့်ခခင်း၊ အများခပည်ေူေို ့ ဆက်ေယ ွ ်ပို ့လွှင့်ခခင်း။ ခခင်းချက်။
ဤေို ့ခပုလုပ်ပိုင်ခွင့်ေည် အခွင့်အပရးရရှိသူက မူပွားခခင်းအတွက် ဖော်လည်းဖကာင်း၊
စာဖပအနုပညာလက်ရာကို
ေက်ဆိုင်ရာ
အေွဲ ့အစည်းက ထုတ်လွှင့်ခခင်း ေို ့မဟုတ် အခခားနည်းခေင့် အများ ခပည်ေူေုိ ့
ဆက်ေယ ွ ်ပို ့လွှင့်ခခင်းအတွက်
ဖော်လည်းဖကာင်း
အတိအလင်း တားခမစ်ထားပါက ထိုေုိ ့ မူပွားခခင်း မခပုရ။ (ခ)
လတ်တဖလာ
အခေစ်အပျက်များကို
တင်ခပရန်အလို ့ငှာ
ထုတ်လွှင့်ခေန် ့ချိပပီး
ခေစ်ဖော စာပေအနုေညာလက်ရာများ၏ ဖကာက်နုတ်ချက် တစ်စိတ်တစ်ဖေေ ကို ေင့်ဖလျာ်စွာ မူပွားခခင်းနှင့် ထုတ်လွှင့်ခခင်း ေို ့မဟုတ် အခခားနည်းခေင့် အများ ခပည်ေူေုိ ့ ဆက်ေယ ွ ်ပို ့လွှင့်ခခင်း။ (ဂ)
လတ်တဖလာ
ေတင်းအချက်အလက်များကို
ဖော်ခပရန်
ရည်ရွယ်ချက်ခေင့်
အများခပည်ေူေို ့ ဖဟာကကားခဲ့ေည့် နိုင်ငံဖရးဖခပာကကားချက်၊ ပို ့ချချက်၊ မိန် ့ခွန်း ဖခပာကကားချက်၊ တရားဓမ္မဖဟာကကားချက် ေို ့မဟုတ် အခခားအလားတူ စာပေ အနုေညာဆိုင်ရာ
ဇာတ်လမ်းဇာတ်ကွက်
ေုတရေ
ဖဟာဖခပာချက်များကို
ေတင်းစာတွင်ခေစ်ဖစ၊ ေုံမှန်ေုတ်ပဝသည့် စာပစာင်တွင်ပြစ်ပစ၊ အခခားနည်းခေင့် ခေစ်ဖစ ပုံနှိပ်ထုတ်ဖဝခခင်း၊ မူပွားခခင်း ေို ့မဟုတ် ထုတ်လွှင့်ခခင်း၊ အခခားနည်းခေင့် အများခပည်ေူေို ့ ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့်ခခင်း။ ေို ့ရာတွင် ဤေို ့ခပုလုပ်ခခင်းေည် စီးပွားဖရးအလို ့ငှာ မဟုတ်ဘဲ လိုအပ်ေမျှ အတိုင်းအတာထိော ခေစ်ရမည်။ ၂၇။
ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ (က) ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)နှင့် (ခ)တို ့တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ် မိတ္တူ၏ တရားဝင်ပိုင်ရှင်ေည် ဖအာက်ဖော်ခပပါအချက်တစ်ခုခုနှင့် ညီညွတ်ပါက အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ ခွင့်ခပုချက်မပါဘဲ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်၏ မိတ္တူတစ်ခုကို မူပွားခခင်း ေို ့မဟုတ် မှီခငမ်းခခင်းခပုနိုင်ေည်။
27 (၁)
ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ကို ရယူခဲ့ပပီးေည့် ရည်ရွယ်ချက်နှင့် အတိုင်းအတာ အထိ ယင်းကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်အား အေုံးခပုခခင်း၊
(၂)
ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ် မိတ္တူကို မှတ်တမ်းအပြစ်ေားရှိရန်နှင့် ကွန်ေျူတာ ေရိုဂရမ် မိတ္တူမှာ ဖပျာက်ဆုံးခခင်း၊ ပျက်စီးခခင်း၊ အေုံးမခပုနိုင်ေည့် အဖခခအဖနဖရာက်ရှိခခင်းတို ့
ခေစ်ဖပါ်ေည့်အခါ
တရားဝင်ပိုင်ဆိုင်ေည့်
ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်မိတ္တူကို ခပန်လည်အစားထိုးရန် လိုအပ်ခခင်း၊ (၃)
မိမိကိုယ်တင ို ် အေုးံ ခပုရန်အတွက် အရန်အခေစ်ထားရှိရန် ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်ကို မူပွားခခင်း၊
(ခ)
ပုေ်မခွဲ(က)တွင် ဖော်ခပထားေည့်ကိစ္စများမှအပ အခခားရည်ရွယ်ချက် တစ်ခုခု အတွက် ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်၏ မည်ေည့်မိတ္တူ ေို ့မဟုတ် မူရင်းလက်ရာကိုမျှ မှီခငမ်းခခင်းမခပုရ။ ထို ့ခပင် ယင်းကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်၏ မိတ္တူကို ဆက်လက်၍ တရားဝင်လက်ဝယ်ထားပိုင်ခွင့် ရပ်စဲေည့်အခါ အဆိုပါမိတ္တူကိုခေစ်ဖစ၊ မှီခငမ်း ထားေည့် ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ကိုခေစ်ဖစ ေျက်ဆီးရမည်။
၂၈။ သူ၏
လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးေည် စီးပွားဖရးအကျိုးအခမတ်အတွက်မခေစ်ဖစဘဲ အခွင့်အပရးရရှိ ခွင့်ခပုချက်ရယူရန်မလိုဘဲ
စာဖပအနုပညာလက်ရာ၏
မိတ္တူကို
ခပည်တွင်းေို ့
တင်ေင ွ ်းခခင်း ခပုနိင ု ်ေည်။ ၂၉။
(က)
ပုေ်မ ၁၅ ပုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ ထုတ်လွှင့်ေည့် အေွဲ ့အစည်း ေည် ကိုယ်ပိုင်အဖထာက်အကူပစ္စည်း ကိရိယာများခေင့် ကိုယ်ပိုင်ထုတ်လွှင့်ခခင်း အတွက် ခွင့်ခပုထားေည့် စာပေအနုေညာလက်ရာ တစ်ခုခု၏ ယာယီမှတ်တမ်း တင်ခခင်းကို ခပုလုပ်နိုင်ေည်။ ထိုေုိ ့ ယာယီမှတ်တမ်း ခပုလုပ်ထားေည့် မိတ္တူ အားလုံးကို ခပုလုပ်ေည့်ဖန ့မှ ၆ လအတွင်း ေို ့မဟုတ် မူလလက်ရာရှင်နှင့် ေဖဘာတူထားဖော ၆ လထက်ပိုေည့် ကာလအတွင်း ေျက်ဆီးရမည်။
(ခ)
ေူးပခားပသာလက္ခဏာရှိသည့် စာပေအနုေညာလက်ရာပြစ်ေါက အဆိုေါ ယာယီ မှတ်တမ်းအား အစိုးရပမာ်ကွန်းတိုက်သုိ ့ ေိန်းသိမ်းေားရန် ပေးေို ့နိုင်သည်။
၃၀။
(က) ေုေ်မ ၁၅ ေုေ်မခွဲ (က)၊ (ဂ)၊ (င)၊ (ဆ)ေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များတွင် မည်သို ့ေင်ေါရှိ ပစကာမူ အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ ခွင့်ပေုချက်မရှိဘဲ စာပေအနုေညာလက်ရာကို
28 အသုးံ ပေု၍ရပသာ
ေုံစမ ံ ိတ္တူပေုလုေ်ရန်၊
အပမင်အာရုံချို ့တဲ့သူများအတွက်
ပဆာင်ရွက်ပေးပသာ တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်းတစ်ခုခုေံမှ ယင်းေုံစံမိတ္တူကို ရရှိရန် နှင့်
စီးေွားပရးအလို ့ငှာမဟုတ်ဘဲ
ငှားရမ်းပခင်း၊
ဝါယာကကိုးပြင့်
သို ့မဟုတ်
ဝါယာကကိုးမဲ့နည်းပြင့် ဆက်သယ ွ ်ပခင်းအေါအ၀င် မည်သည့်နည်းလမ်းပြင့်မဆို အပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာပုဂ္ဂိုလ်များအား
အဆိုေါမိတ္တူများကို
ပောက်ေံ့နိုင်ပရး
အတွက် ပအာက်ပြာ်ပေေါအချက်များနှင့် ကိုက်ညီေါက တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်း အား ခွင့်ပေုရမည် (၁)
ေုေ်မခွဲ(က)ေါ လုေ်ငန်းများကို အြွဲ ့အစည်းသည်
ပဆာင်ရွက်ရန်
ယင်းစာပေအနုေညာလက်ရာ
ဆန္ဒရှိပသာ တာဝန်ရှိ သို ့မဟုတ်
မိတ္တူကို
တရားဝင် အသုးံ ပေုခွင့်ရှိပခင်း၊ (၂)
စာပေအနုေညာလက်ရာများကို အသုးံ ပေု၍ရပသာ ေုံစမ ံ ိတ္တူသို ့ပပောင်းလဲ ရာတွင် အပမင်အာရုံချိုတဲ့ပသာေုဂ္ဂိုလ် နားလည်ပစရန် ပဆာင်ရွက်ပခင်း မှတစ်ေါး အပခားပပောင်းလဲပခင်းများ မေါဝင်ဘဲ အသုးံ ပေု၍ရပသာေုံစံတွင် ေါ၀င်သည့် အချက်အလက်များကို လမ်းညွှန်ပေးပခင်း၊
(၃)
ယင်းေုံစံမိတ္တူများကို အပမင်အာရုံချို ့တဲ့သူများ သီးသန် ့အသုံးပေုနိုင်ပစရန် ပောက်ေံ့ပေးပခင်း၊
(၄) (ခ)
အကျိုးအပမတ်မေါဘဲ လှုေ်ရှားပဆာင်ရွက်ပခင်း။
အပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာ ေုဂ္ဂိုလ်ကိုယ်တင ို ်ကပြစ်ပစ၊ အုေ်ေိန်းသူ သို ့မဟုတ် ပေုစု ပစာင့်ပရှာက်သူအေါအဝင် ကိုယ်စားပဆာင်ရွက်ပေးပနပသာ ေုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးက ပြစ်ပစ ၎င်းေုဂ္ဂိုလ်များ ကိုယ်ေိုင်အသုးံ ပေုပရးအတွက် ေုံစံမိတ္တူကို ပေုလုေ်နင ို ် သည့်အပေင် တရားဝင်အသုးံ ပေုခွင့်ရှိသည့် လက်ရာကိုလည်းပကာင်း၊ လက်ရာ၏ မိတ္တူကိုလည်းပကာင်း အသုးံ ပေု၍ရပသာ ေုံစံမိတ္တူပေုလုေ်ရန်နှင့် အသုံးပေုရန် တို ့ကို ကူညီနိုင်သည်။
(ဂ)
ေုတ်ပဝဂေီးသည့် လက်ရာများကို အပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာေုဂ္ဂိုလ်များ ရယူသုံးစွန ဲ ိုင် ပစရန် အခွင့်အပရးပေးသည့် မာရာကက်ရှ် သပဘာတူစာချုေ် ((Marakesh Treaty) ၏ အြွဲ ့ဝင်ပြစ်ပသာ အပခားနိုင်ငံတစ်ခုရှိ တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်းေံ ၎င်းေုဂ္ဂိုလ်များ
အသုးံ ပေု၍ရပသာ
ေုံစံမိတ္တူများကို
ပြန် ့ချိရန်
သို ့မဟုတ်
29 ၎င်းေုဂ္ဂိုလ်များ သီးသန် ့အသုးံ ပေုခွင့်ရရန် အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ ခွင့်ပေုချက်မေါဘဲ တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်းအား ခွင့်ပေုရမည်။ (ဃ) ေုတ်ပဝဂေီးသည့် လက်ရာများကို အပမင်အာရုံချို တဲ ့ ့ပသာေုဂ္ဂိုလ်များ ရယူသုံးစွဲနိုင် ပစရန် အခွင့်အပရးပေးသည့် မာရာကက်ရှ် သပဘာတူစာချုေ် (Marakesh Treaty) ၏ အြွဲ ့ဝင်ပြစ်ပသာ အပခားနိုင်ငံတစ်ခုရှိ အပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာ ေုဂ္ဂိုလ်များေံ အသုံးပေု၍ရပသာ ေုံစံမိတ္တူများကို ပြန် ့ချိရန် သို ့မဟုတ် အဆိုေါ ေုံစံမိတ္တူများကို သီးသန် ့အသုံးပေုခွင့်ရရန် အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ ခွင့်ပေုချက်မေါဘဲ တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်းအား ခွင့်ပေုရမည်။ (င)
အပမင်အာရုံချို ့တဲ့ပသာ
ေုဂ္ဂိုလ်များမှအေ
အပခားသူများအတွက်
အသုးံ ပေု၍
ရပသာ ေုံစံမိတ္တူကို အသုးံ ပေုနိင ု ်ရန် မသိ၍ပြစ်ပစ၊ သိရန်အပ ကာင်း တစ်စုံ တစ်ရာမရှိ၍ပြစ်ပစ ကကိုတင်ပြန် ့ချိပခင်း သို ့မဟုတ် အသုံးပေုနိုင်ရန် ပေုလုေ်ပခင်း တို ့ကို စတင်ပဆာင်ရွက်ပသာ တာဝန်ရှိအြွဲ ့အစည်း၏ ပဆာင်ရွက်ချက်အပေါ် ေုေ်မခွဲ (ဂ)နှင့် (ဃ) အရ ခွင့်ပေုေားပသာအချက်များ သက်ပရာက်မှုရှိသည်။ အခန်း(၁၂) စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများကို လွှဲဖခပာင်းခခင်း ၃၁။
(က)
မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်ေည်
စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ
အခွင့်အဖရးတစ်ခုလုံးကိုခေစ်ဖစ၊
တစ်စိတ်တစ်ဖေေကိုခေစ်ဖစ အပခားပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦး ေို ့မဟုတ် တရားဝင်ေွဲ ့စည်း ထားဖော အေွဲ ့အစည်းအား လွှဲပပောင်းပခင်း ပေုနိုင်သည်။ လွှဲပပောင်းပခင်းတွင် လွှဲအပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ဖပးခခင်းနှင့် ခွင့်ခပုချက်ခေင့် လုပ်ကိုင်ခွင့်ဖပးခခင်းတို ့ ပါဝင် ေည်။ (ခ)
မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်သည် စီးေွားပရးဆိုင်ရာ အခွင့်အပရးကို အပခားေုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦး ေို ့မဟုတ်
တရားဝင်ေွဲ ့စည်းထားဖော
အေွဲ ့အစည်းအား
နည်းလမ်းတစ်ရေ်ရေ်ပြင့် လွှဲပပောင်းပခင်း ပေုနိင ု ်သည် -
ပအာက်ေါ
30 (၁)
တည်ဆဲဥေပေတစ်ရေ်ရေ်အရပြစ်ပစ၊ ဓပလ့ေုံးတမ်းအရပြစ်ပစ အပမွ ဆက်ခံပခင်း၊
(ဂ)
(၂)
ပသတမ်းစာပရးခွင့်ရှိသူက ပသတမ်းစာပြင့် ပေးပခင်း၊
(၃)
ပေးကမ်းပခင်း (သို ့မဟုတ်) လှူေါန်းပခင်း၊
(၄)
ေိုင်ဆိုင်ခွင့်ကို တည်ဆဲဥေပေတစ်ရေ်ရေ်အရ လွှဲပပောင်းပခင်း၊
စီးေွားပရးဆိုင်ရာအခွင့်အပရးကို မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်က လွှဲပပောင်းပခင်းကို စာပြင့် ပရးသား လက်မှတ်ပရးေိုး၍ ပေုလုေ်ရမည်။
၃၂။
မှတ်ပုံတင်ထားဖော မူပိုင်ခွင့်အား လွှဲဖခပာင်းခခင်းကို ခပုလုပ်ေည့်အခါ (က) လွှဲပပောင်းပေးပခင်းခံရသူသည်
ေိုသုိ ့လွှဲပပောင်းပခင်းကို မှတ်တမ်းတင်ပေးရန်
သတ်မှတ်ေားပသာ အခပ ကးပငွပေးသွင်းဂေီး ဦးစီးဌာနသို ့ ပလျှောက်ေားနိုင် သည်။ (ခ)
လွှဲပပောင်းပခင်းပေုသည့် မှတ်တမ်းများအား ပေင်ဆင်ရန် သို ့မဟုတ် ေယ်ြျက်ရန် ရှိသည့်အခါ နှစ်ဦးနှစ်ြက်က အပောက်အေား စာရွက်စာတမ်းများနှင့်အတူ သတ်မှတ်ချက်များနှင့်အညီ ဦးစီးဌာနသို ့ ပလျှောက်ေားနိုင်သည်။
၃၃။
မှတ်ေုံတင်အရာရှိသည် ေုေ်မ ၃၂ အရ မှတ်တမ်းတင်ပေးရန် ပလျှောက်ေားပခင်းနှင့်
စေ်လျဉ်း၍ အဆိုေါ လွှဲပပောင်းပခင်း၊ ပေင်ဆင်ပခင်း သို ့မဟုတ် ေယ်ြျက်ပခင်းကို မှတ်တမ်း တင်ဂေီး သတ်မှတ်ေားပသာ နည်းလမ်းနှင့်အညီ ေုတ်ပေန်ပ ကညာရမည်။
အခန်း(၁၃) မူပိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်နွယ်ေည့် အခွင့်အဖရးများနှင့် အကာအကွယ်ဖပးေည့် ေက်တမ်းများ ၃၄။
ဖေျာ်ဖခေေူေည်
ဖအာက်ပါခပုလုပ်မှုတစ်ခုခုကို
ကိုယ်တိုင်ဖဆာင်ရွက်ရန်
ေို ့မဟုတ်
အခခားပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးအား ဖဆာင်ရွက်ခွင့်ခပုရန် ေီးေန် ့အခွင့်အဖရးကို ရရှိဖစရမည် -
31 (က) ပအာက်ေါအချက်တစ်ရေ်ရေ်ကိုပေုလုေ်၍ ေုတ်လွှင့်ပခင်း သို ့မဟုတ် ဆက်သွယ် ေို ့လွှင့်ပခင်းမှတစ်ေါး
အရုေ်အသံပေါင်းစေ်ေည့်သွင်းပခင်း
မိမိ၏ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှုကို
ေုတ်လွှင့်ပခင်း
သို ့မဟုတ်
မပေုရပသးသည့် အများပေည်သူသို ့
ဆက်သယ ွ ်ေို ့လွှင့်ပခင်း၊ (၁)
ပြျာ်ပပြသူ၏
ခွင့်ပေုချက်ပြင့်
ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုကို
အရုပ်အေံ
ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခပုလုပ်ထားခခင်း ေို ့မဟုတ် ေက်ဆိုင်ရာ ဖေျာ်ဖခေေူ ၏ ခွင့်ခပုချက်မပါဘဲ ပုေ်မ ၃၈ ပါ ကိစ္စရပ်များကို ခပုလုပ်ခခင်း၊ (၂)
ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုကို စတင်ထုတ်လွှင့်ေည့်အေွဲ ့အစည်းက
ကိုယ်တိုင်
ခေစ်ဖစ၊ ယင်း၏ခွင့်ခပုချက်ခေင့်ခေစ်ဖစ ထပ်မံထုတ်လွှင့်ခခင်း၊ (ခ)
အရုပ်အေံ ဖပါင်းစပ်ထည့်ေင ွ ်းခခင်း မခပုရဖေးေည့် မိမိ၏ ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက် မှုကို အရုပ်အေံ ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်း၊
(ဂ)
မိမိ၏ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုအား အရုပ်အေံဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်းကို နည်းလမ်း ေို ့မဟုတ် ပုံစံတစ်မျိုးမျိုးခေင့် တိုက်ရိုက်ခေစ်ဖစ၊ ေွယ်ဝိုက်၍ခေစ်ဖစ မူပွားခခင်း၊
(ဃ)
ဖေျာ်ဖခေေူက မိမိ၏ ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုအား အရုပ်အေံဖပါင်းစပ်ထည့်ေင ွ ်း ေားသည့် မိတ္တူကို ယင်း၏ခွင့်ပေုချက်ပြင့် မည်သည့်နိုင်ငံတွင်မဆို ပရာင်းချ ပခင်း
သို ့မဟုတ်
ေိုင်ဆိုင်ခွင့်ကို
လွှဲပပောင်းပခင်း
ပေုလုေ်ေားသည်မှတစ်ေါး
မိမိ၏ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှုအား အရုေ်အသံပေါင်းစေ် ေည့်သွင်းပခင်းကိုပြစ်ပစ၊ ယင်း၏ မိတ္တူများကိုခေစ်ဖစ အများခပည်ေူေို ့ ခေန် ့ချိခခင်း၊ (င)
အခပ ကးပငွပြင့် ငှားရမ်းေားသည့် မိတ္တူ၏ ေိုင်ဆိုင်မှုသည် မည်သို ့ေင်ရှိပစ ကာမူ မိမိ၏ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှုအား အရုေ်အသံပေါင်းစေ် ေည့်သွင်းပခင်းကို ပြစ်ပစ၊ ယင်း၏မိတ္တူများကိုပြစ်ပစ အများပေည်သူသို ့ အခပ ကးပငွပြင့်ငှားရမ်းပခင်း၊
(စ)
အရုေ်အသံပေါင်းစေ်ေည့်သင ွ ်းပခင်း ပေုေားသည့် မိမိ၏ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှုကို အသုးံ ပေုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးချင်းစီက
ရယူအသုံးပေုလိုသည့်
ပနရာနှင့်
အချိန်၌
ဝါယာကကိုးပြင့် သို ့မဟုတ် ဝါယာကကိုးမဲ့နည်းပြင့် သို ့မဟုတ် အပခားဆက်သွယ်မှု နည်းစနစ်တစ်ခုခုပြင့် အများပေည်သူသို ့ ရရှိခံစားနိုင်ပစရန် ပေုလုေ်ပခင်း၊ ၃၅။
ဖေျာ်ဖခေေူ၏ အခွင့်အဖရးများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ (က) အရုပ်အေံဖပါင်းစပ်ထည့်ေင ွ ်းခခင်းခပုရာတွင် ဖေျာ်ဖခေေူက မိမိ၏ ဖေျာ်ဖခေ တင်ဆက်မှုကို ပါဝင်ထည့်ေွင်းရန် တစ်ကကိမ်သပဘာတူဂေီးပြစ်ေါက ပြျာ်ပပြသူနှင့်
32 ေုတ်လုေ်သူတို ့အ ကား ဆနက ့် ျင်ကွဲလွဲပသာသပဘာတူညီချက်မရှိလျှေင် ပြျာ်ပပြသူ သည် ေုေ်မ ၃၄ ေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် ေေ်မံ၍ သက်ဆိုင်ပခင်းမရှိပစရ။ (ခ)
ဖေျာ်ဖခေေူေည် မိမိ၏ စီးပွားဖရးဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးများကို လွှဲဖခပာင်းပပီးဖစ ကာမူ မိမိ၏ တိုက်ရိုက်ေီဆိုဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုနှင့် ေိုနိုဂရမ်တွင် အရုပ်အေံ ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်းခပုေည့် ေီဆိုဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အေုံး ခပုေည့်နည်းလမ်းအရ စည်းကမ်းချက်ခေင့် ချန်လှပ်ထားချက်မှအပ မိမိမှာ ဖေျာ်ဖခေေူခေစ်ဖကကာင်း ဖတာင်းဆိုခွင့်ရှိေည်။ ထို ့ခပင် မိမိ၏ ထင်ဖပါ်ဖကျာ်ကကား မှုကို
ထိခိုက်နိုင်ေည့်
ပျက်ယွင်းဖစခခင်း၊
ဖေျာ်ဖခေေူ၏
ချို ့ယွင်းဖစခခင်း
မူလပုံပန်းေဏ္ဍာန်နှင့် ေို ့မဟုတ်
အနှစ်ောရ
အခခားတစ်နည်းနည်းခေင့်
ခပုခပင်ခခင်းကိုလည်း ကန် ့ကွက်ပိုင်ခွင့်ရှိေည်။ (ဂ)
ဤပုေ်မအရ ဖေျာ်ဖခေေူများ၏ အခွင့်အဖရးများအား အကာအကွယ်ဖပးရမည့် ကာလေည် ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုကို ေိုနိုဂရမ်တွင် အရုပ်အေံဖပါင်းစပ်ထည့်ေင ွ ်း ခခင်းခပုေည့်နှစ်နှင့် တစ်ဆက်တည်းခေစ်ဖော နှစ်ဖပါင်း ၅၀ ကုန်ဆုံးေည့် ဖန ့ရက် အထိဖော်လည်းဖကာင်း၊ ထိုေုိ ့ အရုပ်အေံဖပါင်းစပ် ထည့်ေွင်းခခင်း မခပုေည့် ကိစ္စတွင် ဖေျာ်ဖခေေည့်နှစ် ကုန်ဆုံးေည့်အချိန်မှစ၍ နှစ်ဖပါင်း ၅၀ ကုန်ဆုံးေည့် ဖန ့ရက်အထိဖော်လည်းဖကာင်း ခေစ်ရမည်။
(ဃ)
ဤပုေ်မပါခပဋ္ဌာန်းချက်များေည် စပ်လျဉ်း၍
ဖေျာ်ဖခေေူများအား
၎င်းတို ့၏ဖေျာ်ဖခေမှုနှင့်
ပိုမိုဦးစားဖပးေည့် စည်းကမ်းချက်များ ေတ်မှတ်ပပီး ပဋိညာဉ်
စာချုပ်ချုပ်ဆိုခခင်းအဖပါ် သက်ပရာက်မှုမရှိပစရ။
33 ၃၆။
ေိုနိုဂရမ် ထုတ်လုပ်ေူ၏ အခွင့်အဖရးများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ (က) ထုတ်လုပ်ေူေည်
ဖအာက်ပါခပုလုပ်မှုတစ်ခုခုကို
ကိုယ်တိုင်ဖဆာင်ရွက်ရန်
ေို ့မဟုတ် အခခားေူတစ်ဦးဦးအား ဖဆာင်ရွက်ခွင့်ခပုရန် ေီးေန် ့အခွင့်အဖရးများ ရရှိရမည် (၁)
ေိုနိုဂရမ်ကို မည်ေည့်နည်းလမ်း ေို ့မဟုတ် ပုံစံနှင့်မဆို တိုက်ရိုက်ခေစ်ဖစ၊ ေွယ်ဝိုက်၍ခေစ်ဖစ မူပွားခခင်း၊
(၂)
ေိုနိုဂရမ်မိတ္တူများကို ခပည်တွင်းေို ့ တင်ေွင်းခခင်း၊
(၃)
ေုတ်လုေ်သူသည် မိမိ၏ခွင့်ပေုချက်ပြင့် မည်သည့်နိုင်ငံတွင်မဆို ပရာင်းချ ဂေီးပသာ သို ့မဟုတ် ေိုင်ဆိုင်ခွင့်ကို လွှဲပပောင်းေားဂေီးပြစ်ပသာ ြိုနိုဂရမ် မူရင်း သို ့မဟုတ် မိတ္တူမှတစ်ေါး ေိုနိုဂရမ်၏မူရင်း ေို ့မဟုတ် မိတ္တူများကို အများခပည်ေူေို ့ ခေန် ့ချိခခင်း၊
(၄)
အခဖကကးဖငွခေင့် ငှားရမ်းထားေည့် ေိုနိုဂရမ်မိတ္တူ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုေည် မည်ေို ့ပင်ရှိဖစကာမူ ယင်းမိတ္တူများကို အများခပည်ေူသို ့ အခဖကကးဖငွ ခေင့် ငှားရမ်းခခင်း၊
(၅)
ေိုနိုဂရမ်ကို အေုံးခပုခွင့်ရှိေူ တစ်ဦးချင်းစီက ရယူအေုံးခပုလိုေည့်ဖနရာ နှင့်အချိန်၌ ဝါယာကကိုးခေင့် ေို ့မဟုတ် ဝါယာကကိုးမဲ့နည်းခေင့် အများ ခပည်ေူေုိ ့ ရရှိခံစားနိုင်ဖစရန် ခပုလုပ်ခခင်း။
(ခ)
ေိုနိုဂရမ်ကို ထုတ်ဖဝေည့် အချိန်မှစတင်၍ ထိုေုိ ့ထုတ်ဖဝေည့်နှစ်နှင့် တစ်ဆက် တည်းခေစ်ဖော နှစ်ဖပါင်း ၅၀ ကုန်ဆုံးေည့် ဖန ့ရက်အထိဖော်လည်းဖကာင်း၊ ေိုနိုဂရမ်ကို ထုတ်ဖဝခခင်းမခပုရဖေးလျှင် ေိုနိုဂရမ်ကို အရုပ်အေံ ဖပါင်းစပ် ထည့်ေွင်းခခင်းခပုေည့်နှစ်နှင့် တစ်ဆက်တည်းခေစ်ဖော နှစ်ဖပါင်း ၅၀ ကုန်ဆုံး ေည့် ဖန ့ရက်အထိဖော်လည်းဖကာင်း ဤဥပဖေအရ ေိုနိုဂရမ် ထုတ်လုပ်ေူများ ၏ အခွင့်အဖရးများကို အကာအကွယ်ဖပးရမည်။
၃၇။
ထုတ်လွှင့်ေည့် အေွဲ ့အစည်း၏ အခွင့်အဖရးများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ (က) ထုတ်လွှင့်ေည့်
အေွဲ ့အစည်းေည်
ဖအာက်ပါခပုလုပ်မှုတစ်ခုခုကို
ကိုယ်တင ို ်
ဖဆာင်ရွက်ရန် ေို ့မဟုတ် အခခားေူတစ်ဦးဦးအား ဖဆာင်ရွက်ခွင့်ခပုရန် ေီးေန် ့ အခွင့်အဖရးများကို ရရှိဖစရမည် -
34
(ခ)
(၁)
ထုတ်လွှင့်ချက်ကို ထပ်မံထုတ်လွှင့်ခခင်း၊
(၂)
ထုတ်လွှင့်ချက်ကို အများခပည်ေူေုိ ့ ဆက်ေယ ွ ်ပို ့လွှင့်ခခင်း၊
(၃)
ထုတ်လွှင့်ချက်ကို အရုပ်အေံ ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်း၊
(၄)
ထုတ်လွှင့်ချက်ကို အရုပ်အေံ ဖပါင်းစပ်ထည့်ေွင်းခခင်းအား မူပွားခခင်း။
အများခပည်ေူမှ
တိုက်ရိုက်ေမ်းယူကကည့်ရှုနိုင်ရန်
မရည်ရွယ်ေည့်
ပဂိုဟ်တုမှ
ထုတလ ် ွှင့်ချက်ကို တရားဝင် လက်ခံရယူနိုင်သည့် အြွဲ ့အစည်းမှ ေမ်းယူပပီး ဖကဘယ်လ်ကကိုးခေင့်ခေစ်ဖစ၊ ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့်ခခင်းခေင့်ခေစ်ဖစ ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့် နိုင်ေည်။ ထိုေို ့ဆက်ေွယ်ပို ့လွှင့်ခခင်းကို အဆိုပါအေွဲ ့အစည်း၏ ခွင့်ခပုချက်ခေင့် ော ဖဆာင်ရွက်နိုင်ေည်။ (ဂ)
ဤေုေ်မအရ
ေုတ်လင ွှ ့်သည့်အြွဲ ့အစည်းများ၏
အခွင့်အပရးများကို
စတင်
ေုတ်လွှင့်သည့်အချိန်မှစ၍ ေိုနှစ်နှင့် တစ်ဆက်တည်းပြစ်ပသာ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကုန်ဆုံးသည့် ပန ့ရက်အေိ အကာအကွယ်ပေးရမည်။ ၃၈။
ပုေ်မ ၃၄၊ ၃၅၊ ၃၆၊ ၃၇ နှင့် ၃၉ တို ့ပါ အကာအကွယ်ဖပးခခင်းနှင့်စပ်လျဉ်းေည့်
ခပဋ္ဌာန်းချက်များေည် ဖအာက်ပါခပုလုပ်မှုများနှင့် ေက်ဆိုင်ခခင်းမရှိဖစရ (က) လတ်တဖလာ ေတင်းအချက်အလက်များကို ေတင်းအခေစ် ဖပးပို ့ရန် ေင့်ဖလျာ် မျှတေည့် ဖကာက်နုတ်ချက် တစ်စိတ်တစ်ဖေေကို အေုးံ ခပုခခင်း၊ (ခ)
ေိပပ ္ပံ ညာရပ်ဆိုင်ရာ ေုဖတေနခပုလုပ်ရန်အတွက်ော မူပွားခခင်း၊
(ဂ)
ပညာေင်ကကားဖရးနှင့် ေင်ကကားမှု အဖထာက်အကူပစ္စည်းအခေစ် ထုတ်ဖဝပပီး ခေစ်ဖော ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုနှင့် ေိုနိုဂရမ်တို ့အတွက်မှတစ်ပါး မျက်နှာချင်းဆိုင် ပညာေင်ကကားဖရးအတွက်ော ရည်ရွယ်လျက် မူပွားခခင်း၊
(ဃ)
ဤဥပဖေ အခန်း(၁၁)ပါ ခပဋ္ဌာန်းချက်များအရ အေုးံ ခပုေည့် စာဖပအနုပညာ လက်ရာများတွင် ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုများ၊ ေိုနိုဂရမ် ေို ့မဟုတ် ထုတ်လွှင့်ချက် များကို ထည့်ေွင်းအေုးံ ခပုခခင်း။
၃၉။
(က)
စီးပွားဖရးအလို ့ငှာ ရည်ရွယ်၍ ခေန် ့ချိထားဖော ေို ့မဟုတ် ခပန်လည်ထုတ်လုပ် ထားဖော
ေိုနိုဂရမ်တစ်ခုကို
ဆက်ေယ ွ ်ပို ့လွှင့်ခခင်း
အေံလွှင့်ခခင်း
ေို ့မဟုတ်
ေို ့မဟုတ်
အများခပည်ေူကို
အများခပည်ေူေို ့
ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်ခခင်း
တို ့တွင် အေုးံ ခပုပပီးပါက ဖေျာ်ဖခေေူ ေို ့မဟုတ် ဖေျာ်ဖခေေူများနှင့် ေိုနိုဂရမ်
35 ထုတ်လုပ်ေူတို ့အား
မျှတေည့်အခဖကကးဖငွကို
အေုံးခပုေူက
တစ်ကကိမ်
ဖပးဖဆာင်ရမည်။ (ခ)
ဖေျာ်ဖခေေူများနှင့် ေိုနိုဂရမ်ထုတ်လုပ်ေူတို ့ အချင်းချင်း အခခားနည်းခေင့်ေဖဘာ တူညီမမ ှု ရှိလျှင် ပုေ်မခွဲ(က)အရ အေုးံ ခပုမှုအတွက်ရရှိေည့် အခဖကကးဖငွအား ထုတ်လုပ်ေူမှ ဖေျာ်ဖခေေူများအား တစ်ဝက်ဖပးရမည်။
(ဂ)
ဤေုေ်မအရ ြိုနိုဂရမ် အသုးံ ပေုမှုအတွက် ရရှိမည့် အခပ ကးပငွဆိုင်ရာ အခွင့် အပရးများကို ြိုနိုဂရမ်စတင်ေုတ်ပဝသည့် အချိန်မှစ၍ ေိုနှစ်နှင့်တစ်ဆက်တည်း ပြစ်ပသာ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကုန်ဆုံးသည့်ပန ့ရက်အေိ အကာအကွယ်ပေးရမည်။ အဆိုေါြိန ု ိုဂရမ်ကိုမူ ေုေ်မ ၃၅(ဂ) အရ ဆက်လက်ကာကွယ်မှုပေးမည်။
(ဃ)
ဤေုေ်မအရ ဝါယာပြင့်ပြစ်ပစ၊ ဝါယာကကိုးမဲ့နည်းပြင့်ပြစ်ပစ အများပေည်သူရရှိ ခံစားနိုင်ပစရန် ပေုလုေ်ေားပသာ ြိုနိုဂရမ်များကို အသုးံ ပေုခွင့်ရှိသူ တစ်ဦးချင်း စီက ရယူအသုံးပေုလိုသည့်ပနရာနှင့်အချိန်တို ့၌ အသုးံ ပေုနိုင်ရန် ပေုလုေ်ပခင်းအား စီးေွားပရးအလို ့ငှာ ေုတ်ပဝပခင်းဟု မှတ်ယူရမည်။
(င)
ေုေ်မ ၃၄ ေုေ်မခွဲ(စ) အရ ြိုနိုဂရမ် အသုးံ ပေုမှုအတွက် အကာအကွယ်ပေးေား ပသာ သီးသန် ့အခွင့်အပရးသည် ဤေုေ်မ၏ေုေ်မခွဲ(က)နှင့် မသက်ဆိုင်ပစရ။ အခန်း(၁၄)
မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရးရရှိသူကိုပြာ်ပေသည့်သတင်းအချက်အလက်များနှင့် နည်းေညာပြင့် ကာကွယ်ေားပသာအစီအမံများကို အကာအကွယ်ပေးပခင်း ၄၀။
(က)
မူေိုင်ခွင့်
အခွင့်အပရးရရှိသူကိုပြာ်ပေသည့်
သတင်းအချက်အလက်များနှင့်
စေ်လျဉ်း၍ (၁)
အီလက်ေပရာနစ်ဆိုင်ရာ
မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရးရရှိသူကို
သတင်းအချက် အလက်တစ်ရေ်ရေ်ကို
ပြာ်ပေသည့်
အခွင့်အပရးရရှိသူ၏
သပဘာ
တူညီချက်မေါဘဲ ြယ်ရှားပခင်း သို ့မဟုတ် ပပောင်းလဲပခင်း မပေုရ၊ (၂)
ဤဥေပေအရ
အကာအကွယ်ပေးေားသည့်
မူေိုင်ခွင့်
လက်ရာများ
သို ့မဟုတ် အပခားကိစ္စရေ်များအပေါ် ေုေ်မခွဲငယ် (၁) အရ ြယ်ရှားပခင်း သို ့မဟုတ်
ပပောင်းလဲပခင်းပေုလုေ်ဂေီးပနာက်
ပြနခ့် ျိပခင်း၊
ပြနခ့် ျိရန်
36 တင်သင ွ ်းပခင်း၊
ေုတ်လွှင့်ပခင်း
သို ့မဟုတ်
အများပေည်သူသို ့
ဆက်သယ ွ ်ေို ့လွှင့်ပခင်းမပေုရ။ (ခ)
ေုေ်မခွဲ(က)ေါ
အချက်များသည်
ပေည်သူလူေုနှင့်
သက်ဆိုင်ပသာ
မူဝါေ
သို ့မဟုတ် လုံပခုံမှုအတွက် ဥေပေအရ ခွင့်ပေုေားပသာ အစိုးရ၏ မည်သည့် ပဆာင်ရွက်မှုကိုမျှေ မသက်ဆိုင်ပစရ။ ၄၁။
နည်းေညာပြင့် ကာကွယ်ေားပသာ အစီအမံများနှင့်စေ်လျဉ်း၍ (က)
ေိပရာက်ပသာနည်းေညာပြင့် ကာကွယ်ေားပသာ အစီအမံများမှ ပရှာင်လွှဲပခင်း၊ ပရှာင်ရှားပခင်း၊ ြယ်ရှားပခင်း၊ သက်ပရာက်မှု မရှိပစပခင်း၊ ေျက်စီးပစပခင်း မပေုရ၊ ရှင်းလင်းချက်။
နည်းေညာပြင့် ကာကွယ်ေားပသာ အစီအမံများမှ ပရှာင် လွှဲပခင်း ဆိုရာတွင် ေုံစံြျက်ေားပသာ မူေိုင်ခွင့် လက်ရာများ၊ မူေိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်စေ်သည့်
အခွင့်အပရးဆိုင်ရာလက်ရာများ
အား မူရင်းေုံစံ ပေန်လည်ရရှိပစရန် ပေုလုေ်ပခင်းတို ့ ေါဝင် သည်။ (ခ)
ေိပရာက်ပသာ နည်းေညာပြင့် ကာကွယ်ေားပသာ အစီအမံများမှ ပရှာင်လွှဲရန်၊ ပရှာင်လွှဲမှုကို ပြစ်ပပမာက်ပစရန် သို ့မဟုတ် ေံ့ေိုးနိင ု ်ရန် ရည်ရွယ်၍ စီးေွားပရး အလို ့ငှာ
ပေုလုေ်ေားသည့်
ေစ္စည်းကိရိယာများ၊
ေုတ်ကုန်များ၊
ေစ္စည်း
အစိတ်အေိုင်းများ သို ့မဟုတ် ဝန်ပဆာင်မှုများကို ေုတ်လုေ်ပခင်း၊ တင်သွင်းပခင်း၊ ပြနခ့် ျိပခင်း၊ ပရာင်းချပခင်း၊ ငှားရမ်းပခင်း၊ ပရာင်းချရန် သို ့မဟုတ် ငှားရမ်းရန် အတွက် ပ ကာ်ပငာပခင်း သို ့မဟုတ် လက်ဝယ်ေားရှိပခင်း မပေုရ။ ၄၂။
(က)
ေုေ်မ ၄၁ တွင် မည်သို ့ေင်ဆိုပစကာမူ ေုေ်မ ၂၄ ေုေ်မခွဲ(က)၊ (ဂ)၊ ေုေ်မ ၂၅ ေုေ်မခွဲ(ခ) နှင့် ေုေ်မ ၃၀ ေါ
အချက်များနှင့်ကိုက်ညီပသာ ကနသ ့် တ်ချက်နှင့်
ကင်းလွတ်ချက်ကို ခံစားခွင့်ရှိသမ ူ ျားသည် နည်းေညာပြင့်ကာကွယ်ေားပသာ အစီအမံများပြင့် ပေုလုေ်ေားသည့် လက်ရာကို အသုးံ ပေုနိုင်ရန်အတွက် အဆိုေါ အစီအမံများမှ ပရှာင်လွှဲနိုင်သည့် အခွင့်အပရးကို ခံစားခွင့်ရှိသည်။ (ခ)
ေုေ်မခွဲ(က)ေါ
အချက်များသည်
သပဘာတူစာချုေ်ေါ
စည်းကမ်းချက်အရ
အသုးံ ပေုခွင့်ရှိသူ တစ်ဦးချင်းစီက ရယူအသုံးပေုလိုသည့်ပနရာနှင့်အချိန်၌ အသုးံ
37 ပေုနိုင်ရန် ပေုလုေ်ေားပသာ စာပေအနုေညာလက်ရာများ သို ့မဟုတ် အပခားစာပေ အနုေညာဆိုင်ရာ ကိစ္စရေ်များအပေါ် သက်ဆိုင်ပခင်းမရှိပစရ။ အခန်း(၁၅) မူပိုင်ခွင့်ကို မှတ်ပုံတင်ခခင်း ၄၃။
မူလလက်ရာရှင် ေို ့မဟုတ် မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်တစ်ဦးဦးေည် မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရးရရှိပ ကာင်း
ခိုင်လုံပသာ သက်ပသအပောက်အေားရှိပစရန်အလို ့ငှာ မူပိုင်ခွင့်လက်ရာကို မှတ်ပုံတင်လိုပါက ေတ်မှတ်ချက်နှင့်အညီ ဦးစီးဌာနေို ့ ဖလျှာက်ထားနိုင်ေည်။ ၄၄။
မှတ်ပုံတင်အရာရှိေည် မူပိုင်ခွင့်လက်ရာကို မှတ်ပုံတင်ဖပးရန် ဖလျှာက်ထားချက်ကို
စိစစ်ပပီး ေတ်မှတ်ချက်များနှင့် ညီညွတ်ခခင်းမရှိဖော ဖလျှာက်ထားချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ လိုအပ် ေလို ခပင်ဆင်ခေည့်စွက်ပပီး ခပန်လည်တင်ခပရန် ဖလျှာက်ထားေူထံ အဖကကာင်းကကားရမည်။ ၄၅။
မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင်ရန် ဖလျှာက်ထားေူေည် (က)
မှတ်ပုံတင်အရာရှိက
မှတ်ေုံတင်ပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍
ဆုံးပြတ်ချက်မချမှတ်မီ
ပြစ်ပစ၊ မှတ်ေုံတင်အရာရှိ၏ ဆုံးပြတ်ချက်အပေါ် အယူခံပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍ ညွှန် ကားပရးမှူးချုေ်က
ဆုံးပြတ်ချက်
မချမှတ်မီပြစ်ပစ
ဖလျှာက်ထားချက်
ေို ့မဟုတ် စာရွက်စာတမ်း အဖထာက်အထားတစ်ခုခုတွင်ပါရှိေည့် စာအဖရးအေား အမှားနှင့် သတ်မှတ်ချက်နှင့်အညီ ပေင်ဆင်ခွင့်ပေုနိင ု ်သည့် အခခားမှားယွင်းမှုများ ကို ခပင်ဆင်လိုပါက ေတ်မှတထ ် ားဖော အခဖကကးဖငွဖပးေွင်းပပီး ခပင်ဆင်ဖပး ရန် မှတ်ေုံတင်အရာရှိေံ ဖလျှာက်ထားနိုင်ေည်။ (ခ)
မှတ်ပုံတင်အရာရှိက မှတ်ေုံတင်ပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍ ဆုံးပြတ်ချက် မချမှတ်မီ ပြစ်ပစ၊ မှတ်ေုံတင်အရာရှိ၏ ဆုံးပြတ်ချက်အပေါ် အယူခံပခင်းနှင့် စေ်လျဉ်း၍ ညွှန် ကားပရးမှူးချုေ်က
ဆုံးပြတ်ချက်
မချမှတ်မီပြစ်ပစ
စာပေအနုေညာ
လက်ရာကို မှတ်ပုံတင်ဖပးရန် ဖလျှာက်ထားချက်ကို ရုပ်ေိမ်းနိုင်ေည်။ ၄၆။
ပုေ်မ
၄၄
အရ
အဖကကာင်းကကားစာ
လက်ခံရရှိဖော်လည်း
ဖလျှာက်ထားေူက
အဖကကာင်းကကားစာ လက်ခံရရှိေည့်ဖန ့ရက်မှ ရက်ဖပါင်း ၃၀ အတွင်း လိုအပ်ချက်များကို ဖဆာင်ရွက်တင်ခပခခင်းမရှိလျှင် စာဖပအနုပညာလက်ရာကို မှတ်ပုံတင်ဖပးရန် ဖလျှာက်ထား ချက်ကို ရုပ်ေိမ်းပပီးခေစ်ေည်ဟု မှတ်ယူရမည်။
38 ၄၇။
သတ်မှတ်ချက်နှင့်ညီညွတ်ပသာ
စာပေအနုေညာလက်ရာကို
မှတ်ေုံတင်ပေးရန်
ပလျှောက်ေားချက် နှင့်စေ်လျဉ်း၍ မှတ်ေုံတင်အရာရှိသည် (က)
ေုေ်မ ၁၃ တွင်ေါရှိသည့် အချက်တစ်ရေ်ရေ်နှင့် ဂငိစွန်းပခင်း ရှိမရှိစစ်ပဆးဂေီး ပနာက် မှတ်ေုံတင်ခွင့်ပေုပခင်း သို ့မဟုတ် ပငင်းေယ်ပခင်းကို ပေုနိုင်သည်။
(ခ)
ေုေ်မခွဲ(က)အရ ခွင့်ပေုပခင်း သို ့မဟုတ် ပငင်းေယ်ပခင်းကို မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင် စာရင်းတွင် မှတ်တမ်းတင်ဂေီး ပလျှောက်ေားသူေံ အပ ကာင်း ကားရမည့်အပေင် မှတ်ေုံတင်ရန် ခွင့်ပေုေါက သတ်မှတ်ေားသည့် နည်းလမ်းနှင့်အညီ ေုတ်ပေန် ပ ကညာရမည်။
(ဂ)
မှတ်ေုံတင်ရန်ခွင့်ပေုေါက မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင်လက်မှတ်ကို ပလျှောက်ေားသူအား ေုတ်ပေးရမည်။
၄၈။
(က)
မှတ်ေုံတင်ေိုင်ရှင်သည် သို ့မဟုတ်
ယင်း၏
ပေျာက်ဆုံးေါ က
သတ်မှတ်ေားပသာ
မူေိုင်ခွင့မ ် ှတ်ေုံတင်လက်မှတ်မူရင်း မိတ္တူမှန်
အခပ ကးပငွ
ေုတ်ပေးရန်
ပေးသွင်းဂေီး
ေျက်စီး
ဦးစီးဌာနသို ့
မှတ်ေုံတင်အရာရှိေံ
ပလျှောက်ေားနိုင်သည်။ (ခ)
မှတ်ေုံတင်အရာရှိသည် စစ်ပဆး၍ မူေိုင်ခွင့်မှတ်ေုံတင် လက်မှတ်မိတ္တူမှန်ကို ေုတ်ပေးရမည်။
၄၉။
ဖလျှာက်ထားေူေည် စာပေအနုေညာလက်ရာကို မှတ်ပုံတင်ဖပးရန် ဖလျှာက်ထားချက်
နှင့်စပ်လျဉ်း၍
ရုပ်ေိမ်းခခင်းခပုလျှင်ဖော်လည်းဖကာင်း၊
ခံရလျှင်ဖော်လည်းဖကာင်း
ဖပးေွင်းထားေည့်
မှတ်ပုံတင်ရန်
မှတ်ပုံတင်ဖကကးကို
ခငင်းပယ်ခခင်း
ခပန်လည်ရထိုက်ခွင့်
မရှိဖစရ။ ၅၀။
မူေိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်နွယ်သည့်
အခွင့်အပရးေိုင်ရှင်သည်
မူေိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်နွယ်သည့်
အခွင့်အပရးရရှိပ ကာင်း ခိုင်လုံပသာ သက်ပသအပောက်အေားရရှိပစရန်အလို ့ငှာ ဖေျာ်ဖခေ တင်ဆက်မှုနှင့် ေိုနိုဂရမ်တို ့ကို မှတ်ပုံတင်လိုပါက ဤအခန်းပါ မူပိုင်ခွင့်မှတ်ပုံတင်ခခင်းဆိုင်ရာ ခပဋ္ဌာန်းချက်နှင့်အညီ ဦးစီးဌာနသို ့ ဖလျှာက်ထားနိုင်ေည်။ ၅၁။
စာဖပအနုပညာဆိုင်ရာ မူပိုင်ခွင့်ေည်လည်းဖကာင်း၊ ဖေျာ်ဖခေေူ၊ ေိုနိုဂရမ် ထုတ်လုပ်ေူ
နှင့်ထုတ်လွှင့်ေည့်အေွဲ ့အစည်းများ၏ လည်းဖကာင်း
ဤဥပဖေအရ
အခွင့်အဖရးများကို ရရှိဖစရမည်။
မူပိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်နွယ်ေည့်
မှတ်ပုံတင်ေည်ခေစ်ဖစ၊
အခွင့်အဖရးများေည်
မတင်ေည်ခေစ်ဖစ
ဤဥပဖေပါ
39 အခန်း (၁၆) မူပိုင်ခွင့် မှတ်ပုံတင်ခခင်းကို ပယ်ေျက်ခခင်း ၅၂။
မှတ်ပုံတင်ထားဖော မူပိုင်ခွင့်နှင့်စပ်လျဉ်းေည့် အခွင့်အဖရးတစ်ခုခုေည် ပုေ်မ ၁၃ ပါ
အချက်တစ်ရပ်ရပ်နှင့် ပငိစွန်းေခေင့် မိမိ ေို ့မဟုတ် အများအကျိုးကို ထိခိုက်ဖကကာင်း ဖတွ ရှ့ ိပါက ေက်ဆိုင်ရာပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် အေွဲ ့အစည်းေည် အဆိုပါ မှတ်ပုံတင်ထားခခင်း တစ်ခုလုံးကို ခေစ်ဖစ၊ တစ်စိတ်တစ်ဖေေကိုခေစ်ဖစ ပယ်ေျက်ရန် မှတ်ပုံတင်အရာရှိထံ ဖလျှာက်ထားနိုင်ေည်။ ၅၃။
မှတ်ေုံတင်အရာရှိသည် ေက်ဆိုင်ရာပုဂ္ဂိုလ် ေို ့မဟုတ် အေွဲ ့အစည်း၏ ဖလျှာက်ထား
ချက်အရ ထားခခင်း
ဖအာက်ပါအချက်တစ်ရပ်ရပ်နှင့်
ပငိစွန်းဖကကာင်းဖတွ ရှ့ ိပါက
မူပိုင်ခွင်မ ့ ှတ်ပုံတင်
တစ်စိတ်တစ်ဖေေကို
ဖော်လည်းဖကာင်း
တစ်ခုလုံးကိုဖော်လည်းဖကာင်း၊
ပယ်ေျက်နိုင်ေည် (က) ပုေ်မ ၁၃ ပါ အကာအကွယ်ဖပးခခင်းမခံရေည့် စာဖပအနုပညာလက်ရာခေစ်ဖကကာင်း ဖပါ်ဖပါက်လာခခင်း၊ (ခ)
မူလလက်ရာရှင်
ေို ့မဟုတ်
မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်ေည်
မှတ်ပုံတင်ခွင့်ရထိုက်ေူ
မဟုတ်ဖကကာင်း ဖပါ်ဖပါက်လာခခင်း၊ (ဂ)
မူပိုင်ခွင့်
မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်ကို
လိမ်လည်လှည့်ခေား၍ခေစ်ဖစ၊
မမှန်မကန်
တင်ခပ၍ခေစ်ဖစ၊ ေတ်မှတ်ထားဖော အဖရးပါေည့် အချက်အလက် တစ်ရပ် ရပ်ကုိ ထိန်ချန်၍ခေစ်ဖစ ရယူထားဖကကာင်း ဖပါ်ဖပါက်လာခခင်း၊ (ဃ)
တရားရုံးက မူပိုင်ခွင့်မှတ်ပုံတင် ပျက်ခပယ်ခခင်းနှင့် စပ်လျဉ်းေည့် အပပီးေတ် ဆုံးခေတ်ချက် ေို ့မဟုတ် စီရင်ချက်၊ အမိန် ့နှင့် ေီကရီ ချမှတ်ခခင်း။
၅၄။
မူပိုင်ခွင့်မှတ်ပုံတင်ခခင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍
တရားမဖကကာင်းခေင့်ခေစ်ဖစ၊
အခငင်းပွားမှုအဖပါ်
ခပစ်မှုဖကကာင်းနှင့်
တရားမဖကကာင်း
ခပစ်မှုဖကကာင်းခေင့်ခေစ်ဖစ၊ နှစ်ရပ်လုံးခေင့်ခေစ်ဖစ
တရားစွဲဆိုထားဖကကာင်း
ေက်ဆိုင်ေူက
တင်ခပလာေည့်အခါ
အဆိုပါအမှု
ကာလအတွင်း၌
မူပိုင်ခွင့်မှတ်ပုံတင်စာရင်းမှ
မပပီးခပတ်မီ
မှတ်ပုံတင်အရာရှိေည် ပယ်ေျက်ခခင်းကို
ဆိုင်းငံ့ထားရမည်။ ၅၅။
မှတ်ပုံတင်အရာရှိေည်
ေယ်ရှားပပီးပါက
အဆိုပါ
မူပိုင်ခွင့်
မှတ်ပုံတင်စာရင်းမှ
ပယ်ေျက်ခခင်း
ေို ့မဟုတ်
ပယ်ေျက်ပပီးပါက
ေယ်ရှားခခင်းကို
ေို ့မဟုတ်
မှတ်တမ်းတင်၍
40 မူပိုင်ခွင်မ ့ ှတ်ပုံတင်ပိုင်ရှင်ထံ
အပ ကာင်း ကားဂေီး
သတ်မှတ်ေားပသာ
နည်းလမ်းနှင့်အညီ
ေုတ်ပေန်ပ ကညာရမည်။ အခန်း (၁၇) အယူခံခခင်း ၅၆။
(က) မှတ်ပုံတင်အရာရှိက မဖကျနပ်ေူေည်
ဤဥပဖေအရချမှတ်ဖော ယင်းဆုံးခေတ်ချက်ကို
ဆုံးခေတ်ချက်တစ်ရပ်ရပ်ကို
ထုတ်ခပန်ဖကကညာေည့်ဖန ့ရက်မှ
ရက်ဖပါင်း ၆၀ အတွင်း ညွှန်ကကားဖရးမှူးချုပ်ထံ အယူခံဝင်နိုင်ေည်။ (ခ)
ပုေ်မခွဲ(က)အရ အယူခံမှုတွင် ညွှန်ကကားဖရးမှူးချုပ်ေည် မှတ်ပုံတင်အရာရှိ၏ ဆုံးခေတ်ချက်ကို ေို ့မဟုတ်
အတည်ခပုခခင်း၊
ပယ်ေျက်ခခင်း၊
ေက်ဖေခံအဖထာက်အထားများ
ခပင်ဆင်ဖခပာင်းလဲခခင်း
ထပ်မံရယူရန်
ညွှန်ကကားခခင်း
ခပုနိင ု ်ေည်။ ၅၇။
ညွှန်ကကားဖရးမှူးချုပ်က ချမှတ်ဖောဆုံးခေတ်ချက်ကို မဖကျနပ်ေူေည် ယင်းဆုံးခေတ်
ချက် အဖကကာင်းကကားစာကို လက်ခံရရှိေည့်ဖန ့ရက်မှ ရက်ဖပါင်း ၉၀ အတွင်း ဤကိစ္စ အလို ့ငှာ ပေည်ပောင်စုတရားလွှတ်ပတာ်ချုေ်က စီရင်ေိုင်ခွင့်အာဏာ အေ်နှင်းေားသည့် တရားရုံးသို ့ အယူခံပလျှောက်ေားနိုင်သည်။ အခန်း (၁၈) မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ စုဖပါင်းစီမံခန် ့ခွဲေည့် အေွဲ ့အစည်းကို ေွဲ ့စည်းခခင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များ ၅၈။
မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ စုဖပါင်းစီမံခနခ့် ွဲေည့် အေွဲ ့အစည်းကို ေွဲ ့စည်းလိုေူေည် (က) ေတ်မှတ်ထားေည့် စာပေအနုေညာ မူပိုင်ခွင့်ကဏ္ဍအလိုက် စုဖပါင်းစီမံခန် ့ခွဲ ေည့် မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အေွဲ ့အစည်းကို တည်ဖထာင်ခွင့်ခပုရန် ဦးစီးဌာနေို ့ မိမိတို ့ အေွဲ ့အစည်း၏ ေွဲ ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းနှင့်အတူ ဖလျှာက်ထားနိုင်ေည်။ (ခ)
ပုေ်မခွဲ(က)အရ
မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
အေွဲ ့အစည်းကို
ေွဲ ့စည်းဖရးအတွက်
ဖလျှာက်ထားရာတွင် စာပေအနုေညာ မူပိုင်ခွင့်ကဏ္ဍအလိုက် မူလလက်ရာရှင်၊ မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်၊ ဖေျာ်ဖခေေူ၊ ေိုနိုဂရမ်ထုတ်လုပ်ေူ၊ ထုတ်ဖဝေူ၊ ခေန် ့ချိေန ူ ှင့်
41 ေက်ဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်ဖောပညာရှင်တို ့ကို အေွဲ ့ဝင်အခေစ် ပါဝင်လျက် ေွဲ ့စည်း နိုင်ေည်။ ၅၉။
ဦးစီးဌာနေည် (က) ပုေ်မ ၅၈ အရ ဖလျှာက်ထားချက်ကို စိစစ်ပပီး စည်းကမ်းချက်များ ေတ်မှတ်၍ ခွင့်ခပုခခင်း ေို ့မဟုတ် ခငင်းပယ်ခခင်း ခပုနိင ု ်ေည်။ (ခ)
ေတ်မှတ်ထားေည့် စာပေအနုေညာမူပိုင်ခွင့်ကဏ္ဍအလိုက် ေွဲ ့စည်းခွင့်ခပုထား ဖော
မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအေွဲ ့အစည်း၏
လုပ်ငန်းတာဝန်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍
လမ်းညွှန်ခခင်း၊ လိုအပ်ပါက ညှိနှိုင်းဖပါင်းစပ်ဖပးခခင်း ခပုနိင ု ်ေည်။ ၆၀။
မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အေွဲ ့အစည်းေည် ေက်ဆိုင်ရာမူပိုင်ခွင့်ကဏ္ဍအလိုက် (က) စာဖပအနုပညာဆိုင်ရာ ေန်တီးမှုများကို အားဖပးခမှင့်တင်ေည့် လုပ်ငန်းများကို ဖဆာင်ရွက်ရမည်။ (ခ)
မူလလက်ရာရှင်နှင့် လည်းဖကာင်း၊
မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်တို ့၏
ယင်းအခွင့်အဖရးများ
အခွင့်အဖရးများ
ရရှိဖရးအတွက်
ထိပါးချိုးဖောက်ခခင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍
အကာအကွယ်ဖပးဖရးအတွက်လည်းဖကာင်း
ဖစ့စပ်ညှိနှိုင်း
ဖခေရှင်းဖပးခခင်း
ခပုနိင ု ်ေည်။ (ဂ)
မူလလက်ရာရှင်နှင့် မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်တို ့က အပ်နှံေည့် စာဖပအနုပညာလက်ရာများ၊ ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုများ၊ ေိုနိုဂရမ်များကို လက်ခံခခင်းနှင့် အေုးံ ခပုေူများထံမှ ေင့်တင့်မျှတဖော
အခဖကကးဖငွဖကာက်ခံပပီး
ထိုေူတို ့အား
ခပန်လည်ခွဲဖဝ
ဖပးခခင်း ခပုနိုင်ေည်။ (ဃ)
လိုအပ်ဖော စာဖပအနုပညာလက်ရာများ၊ များကို ပိုင်ရှင်၏
မဖပျာက်ပျက်ဖစဖရးအတွက်
ဖေျာ်ဖခေတင်ဆက်မှုများ၊ ေိုနိုဂရမ်
မူလလက်ရာရှင်
ဆန္ဒအရဖော်လည်းဖကာင်း၊
ေို ့မဟုတ် မူပိုင်ခွင့်
ဝယ်ယူခခင်းခေင့်ဖော်လည်းဖကာင်း
စုဖဆာင်းခခင်းနှင့် ထိန်းေိမ်းခခင်း ခပုနိုင်ေည်။ (င)
ခပည်ပရှိ
မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာစုဖပါင်းစီမံခနခ့် ွဲေည့်အေွဲ ့အစည်းများ၊
အခပည်ခပည်
ဆိုင်ရာအေွဲ ့အစည်းများ၊ ဖေေဆိုင်ရာအေွဲ ့အစည်းများနှင့်ဆက်ေွယ်၍ အကူအညီ များ ရယူခခင်းနှင့် အကူအညီဖပးခခင်းတို ့ ခပုနိုင်ေည်။
42 (စ)
ဝန်ကကီးဌာနမှ
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
စုပေါင်းစီမံခနခ့် ွဲသည့်အြွဲ ့အစည်းအတွက်
ေတ်မှတ်ထုတ်ခပန်ထားဖော စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ၊ လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာရမည်။ အခန်း (၁၉) မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးကို အဖကာက်ခွန်ရုံးက အကာအကွယ်ဖပးခခင်း ၆၁။ အခွင့်အပရးရရှိသူသည် မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရး ချိုးပြာက်ေားသည်ဟု စွေ်စခ ွဲ ံရပသာ ေစ္စည်းကို
နိုင်ငံပတာ်နယ်နိမိတ်အတွင်းသို ့ တင်သင ွ ်းေားပ ကာင်း
လျက်ရှိပ ကာင်း
သို ့မဟုတ်
တင်သွင်းရန်ရှိပ ကာင်း
သို ့မဟုတ်
သံသယပြစ်ြွယ်ရာ
တင်သင ွ ်း ခိုင်လုံပသာ
အပောက်အေားရှိေါက အဆိုေါေစ္စည်းများ ကုန်သွယ်မှုလမ်းပ ကာင်းအတွင်းသို ့ လွတ်လေ်စွာ ဝင်ပရာက်ခွင့်ပေုပခင်းကို
ဆိုင်းငံ့မိန် ့ေုတ်ပေးရန်
သတ်မှတ်ချက်နှင့်အညီ
အပကာက်ခွန်
အာဏာေိုင်များေံ ပလျှောက်ေားနိုင်သည်။ ၆၂။
(က)
အပကာက်ခွန်အာဏာေိုင်များသည် (၁)
ေုေ်မ ၆၁ အရ ပလျှောက်ေားချက်ကို လက်ခံရရှိသည့်ပန ့ရက်မှ ရုံးြွင့်ရက် ၃၀
ရက်အတွင်း
ယင်းပလျှောက်လွှာကို
လက်ခံပ ကာင်း
သို ့မဟုတ်
ပငင်းေယ်ပ ကာင်း ပလျှောက်ေားသူေံ အပ ကာင်း ကားရမည်။ (၂)
ပလျှောက်ေားချက်ကို စိစစ်ရန် လိုအေ်ပသာသတင်းအချက်အလက်များ မပေည့်စံုခဲ့လျှေင် ပလျှောက်ေားသူမှ အပ ကာင်း ကားစာ ေုတ်ပေန်သည့် ပန ့ရက်မှ ရုံးြွင့်ရက် ၁၀ ရက်အတွင်း သတင်းအချက်အလက်များ ေေ်မံ ပြည့်စွက်ပေးေို ့နိုင်ပစရန်အလို ့ငှာ ယင်း၏ဆုံးပြတ်ချက်ကို ပလျှောက်ေားသူ ေံ အပ ကာင်း ကားစာ ပေးေို ့၍ ပရွှ ဆိ ့ ုင်းရမည်။
(၃)
ပလျှောက်ေားချက်ကိုလက်ခံရာတွင်
အာမခံချက်တစ်ရေ်ကို
ပလျှောက်
ေားသူမှပေးရန် သတ်မှတ်နိုင်သည်။ (၄)
ပလျှောက်ေားချက်ကို ပငင်းေယ်ခဲ့လျှေင် အပ ကာင်းပေချက်ကို ရှင်းလင်းစွာ ပြာ်ပေရမည်၊၊
43 (ခ)
အခွင့်အဖရးရရှိေူေည် ေိုမိုတုိပတာင်းပသာ အချိန်ကာလတစ်ခုကို ပတာင်းဆို ပခင်းမပေုလျှေင် ေုေ်မခွဲ(က)ေါ လုေ်ပဆာင်မှုများသည်
ပပခာက်လအေိ သက်
ပရာက်မှုရှိပစရမည်၊၊ ၆၃။
(က) အပကာက်ခွန်အာဏာေိုင်များသည်
ေုေ်မ
၆၂
အရ
ပလျှောက်ေားချက်ကို
လက်ခံဂေီးပနာက် မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ဂေီး တင်သင ွ ်းေားပသာ ေစ္စည်းပြစ်သည်ဟု ယူဆနိုင်ပသာ ပသချာသည့် အပောက်အေားများရှိလျှေင် အဆိုေါေစ္စည်းများ ကုန်သွယ်မှုလမ်းပ ကာင်းအတွင်းသို ့ ဆိုင်းငံ့ေားရမည်။
ယင်းသို ့
လွတ်လေ်စွာ
ဝင်ပရာက်ခွင့်ပေုပခင်းကို
ဆိုင်းငံ့ေားပခင်းကို
ပလျှောက်ေားသူနှင့်
တင်သွင်းသူတို ့အား ချက်ချင်းအပ ကာင်း ကားရမည်။ (ခ)
အဆိုေါေစ္စည်းသည်
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာ
ေစ္စည်းပြစ်ပ ကာင်း
ပလျှောက်ေားသူ၏ ပတာင်းဆိုချက် မှန်ကန်ပ ကာင်း သက်ပသပေရန်အလို ့ငှာ အပကာက်ခွန်အာဏာေိုင်များသည် မပေါက် ကားပစဘဲ
လျှေို ့ဝှက်သတင်းအချက်အလက်များအား
ဆိုင်းငံ့ေားပသာေစ္စည်းများကို
ပလျှောက်ေားသူနှင့်
တင်သင ွ ်းသူတို ့အား လုံပလာက်ပသာ စစ်ပဆးခွင့်ပေုရမည်။ ၆၄။
(က) ပလျှောက်ေားသူေံ ဆိုင်းငံ့မိန် ့ကို အသိပေးအပ ကာင်း ကားဂေီးပနာက် ရုံးြွင့်ရက် ၁၀ ရက်အတွင်း ပလျှောက်ေားသူမှ အမှုကိစ္စအမှားအမှန်အပေါ် ဆုံးပြတ်နိုင်ရန် အပရးယူပဆာင်ရွက်ပခင်းကို စတင်ပဆာင်ရွက်ပနပ ကာင်း သို ့မဟုတ် တရားရုံးမှ ေစ္စည်းစီးဆင်းမှု
ဆိုင်းငံ့သည့်
ယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်ချက်များသည်
ကန် ့ကာပနပ ကာင်း အပကာက်ခွန်အာဏာေိုင်များေံ အပ ကာင်း ကားခဲ့ပခင်း မရှိလျှေင် ယင်းေစ္စည်းကို ကင်းလွတ်ခွင့်ပေုရမည်။ သင့်ပလျာ်ပသာ ကိစ္စရေ်များ တွင် ေိုသတ်မှတ်ေားပသာ အချိန်ကာလကို ေေမ ရုံးြွင့်ရက် ၁၀ ရက် မကုန်ဆုံးမီ
အပကာက်ခွန်အာဏာေိုင်များ၏
ဆုံးပြတ်ချက်ပြင့်
ပနာက်ေေ်
ရုံးြွင့်ရက် ၁၀ ရက် ေေ်မံတိုးချဲ ့နိုင်သည်။ (ခ)
ေျက်စီးလွယ်ပသာ ေစ္စည်းပြစ်ေါက သတ်မှတ်ေားပသာ အချိန်ကာလကို ရုံးြွင့် ရက် ၁၀ ရက်မှ ၃ ရက်သို ့ ပလျှောခ ့ ျရမည်။ အဆိုေါ ၃ ရက်အား ေေ်မံ တိုးချဲ ့ပခင်း မပေုနိုင်။
၆၅။
ဆိုင်းငံ့မိန် ့အပ ကာင်း ကားစာကို လက်ခံရရှိဂေီးပနာက် တင်သင ွ ်းသူသည် ဆိုင်းငံ့မိနအ ့် ား
ပေန်လည်စိစစ်ရန်နှင့်
ကားနာခွင့်ပေုရန်
သက်ဆိုင်ရာ
စီရင်ေိုင်ခွင့်ရှိသည့်
တရားရုံးသို ့
44 ပလျှောက်ေားနိုင်သည်။ တရားရုံးသည် ပေန်လည်စိစစ်ရန် အခွင့်အပရး ပတာင်းဆိုသည့်ရက်မှ ရုံးြွင့်ရက် ၂၀ ရက်အတွင်း ဆိုင်းငံ့ကာလကို ပေင်ဆင်ပခင်း၊ ပေန်လည်ရုေ်သိမ်းပခင်း သို ့မဟုတ် အတည်ပေုပခင်း ပေုလုေ်ရမည်။ ၆၆။
တရားရုံးက
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာ
ေစ္စည်းမှန်ကန်ပ ကာင်း
ဆုံးပြတ်ခဲ့လျှေင်
တင်သင ွ ်းသူသည် အဆိုေါေစ္စည်းများအား ေိန်းသိမ်းပခင်း၊ ြျက်ဆီးပခင်း၊ ြယ်ရှားပခင်း တို ့ အတွက် ကုန်ကျစရိတ်များကို အပကာက်ခွန်ရုံးသို ့ ပေးပဆာင်ရမည်။ အပကာက်ခွန်အာဏာေိုင် များအပနပြင့် တင်သွင်းသူေံမှ အဆိုေါကုန်ကျစရိတ်များကို မရရှိခဲ့လျှေင် ပလျှောက်ေားသူသည် အဆိုေါကုန်ကျစရိတ်များအား ပေးပဆာင်ရန် တာဝန်ရှိဂေီး တင်သွင်းသူေံမှ ေိုသုိ ့ ပေးပဆာင် ရမည့် မည်သည့်စရိတ်ကိုမဆို ပေန်လည်ရေိုင်ခွင့် ရှိပစရမည်။ ၆၇။
တရားရုံးက
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာ
ေစ္စည်းမဟုတ်ပ ကာင်း
ဆုံးပြတ်ခဲ့လျှေင်
အဆိုပါေစ္စည်းများကို မှားယွင်းစွာဆိုင်းငံ့ပခင်းနှင့် ယာယီေိန်းသိမ်းပခင်းတို ့ပ ကာင့် ပြစ်ပေါ်သည့် နစ်နာပ ကးကို
တရားရုံးမှ
သတ်မှတဆ ် ုံးပြတ်သည့်
ေမာဏအတိုင်း
ပလျှောက်ေားသူမှ
တင်သင ွ ်းသူေံ ပေးပဆာင်ရမည်။ ၆၈။
ဤအခန်းေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များသည် မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာ ေစ္စည်းများကို စီးေွားပရး
အလို ့ငှာမဟုတ်ဘဲ ေစ္စည်းတင်သွင်းသူက ကိုယ်ေိုင်သုံးရန် ရည်ရွယ်၍ ခရီးသည်ဝန်စည်အပန ပြင့် ယူပဆာင်လာပသာ ေစ္စည်းများနှင့်ပသာ်လည်းပကာင်း၊ အနည်းငယ်မျှေသာ တင်သွင်းတင်ေို ့ လာပသာ ေစ္စည်းများနှင့်ပသာ်လည်းပကာင်း သက်ဆိုင်ပခင်းမရှိပစရ။ ၆၉။
အဖကာက်ခွန်အာဏာပိုင်များေည် မူပိုင်ခွင့်ချိုးဖောက်ခခင်းနှင့်ေက်ဆိုင်ဖော ပစ္စည်း
နှင့်စပ်လျဉ်း၍
ကမ္ဘာ့အဖကာက်ခွန်အေွဲ ့နှင့်ဖော်လည်းဖကာင်း၊
အဖကာက်ခွနအ ် ာဏာပိုင်များနှင့်ဖော်လည်းဖကာင်း၊
မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
အခခားဖောနိုင်ငံများမှ စုဖပါင်းစီမံခနခ့် ွဲေည့်
အေွဲ ့အစည်းများနှင့်လည်းဖကာင်း ေတင်းအချက်အလက်များ ေလှယ်ပပီး ပူးဖပါင်းဖဆာင်ရွက် နိုင်ေည်။
အခန်း(၂၀) တရားရုံးတည်ပောင်ပခင်း ၇၀။
ပေည်ပောင်စုတရားလွှတ်ပတာ်ချုေ်သည် (က)
အသိဉာဏ်ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
ကိစ္စရေ်များနှင့်စေ်လျဉ်း၍
ပေစ်မှုပ ကာင်း
အရပြစ်ပစ၊ တရားမပ ကာင်းအရပြစ်ပစ တရားစွဲဆိုမှုများကို စစ်ပဆးစီရင်ရန်
45 သင့်ပလျာ်ပသာ နယ်ပပမပေသတွင် တရားရုံးများတည်ပောင်၍ တရားသူကကီး များကို ခန် ့ေားနိုင်သည်။ (ခ)
ေုေ်မခွဲ
(က)
အရ
ခန် ့ေားသည့်တရားသူကကီးများအား
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရေ်များကို စစ်ပဆးစီရင်နိုင်ရန်
အသိဉာဏ်ေစ္စည်း
စီရင်ေိုင်ခွင့်အာဏာနှင့်
လုေ်ေိုင်ခွင့်များကို အေ်နှင်းနိုင်သည်။ (ဂ)
ေုေ်မခွဲ
(က)
အရ
တရားရုံးများကို
တည်ပောင်ပခင်းမပေုမီ
အသိဉာဏ်
ေစ္စည်းမူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာကိစ္စရေ်များကို စစ်ပဆးစီရင်ရန် အေ်နှင်းသည့် တရားရုံး အား
အသိဉာဏ်ေစ္စည်း
မူေိုင်ခွင့်တရားရုံးများ၏
စီရင်ေိုင်ခွင့်အာဏာနှင့်
လုေ်ေိုင်ခွင့်များကို အေ်နှင်းနိုင်သည်။ (ဃ)
တရားရုံးများက
ချမှတ်ပသာစီရင်ချက်၊
အမိန် ့နှင့်ဆုံးပြတ်ချက်များအပေါ်
အယူခံမှု၊ ပေင်ဆင်မှုများကို စီရင်ေိုင်ခွင့်ရှိသည့် တရားရုံးများ၏ စီရင်ေိုင်ခွင့် အာဏာနှင့် လုေ်ေိုင်ခွင့်များကို သတ်မှတ်ပေးရမည်။ (င)
ညွှန် ကားပရးမှူးချုေ်က
ချမှတ်ပသာ
ဆုံးပြတ်ချက်အပေါ်
အယူခံမှုများကို
စစ်ပဆးစီရင်ရန် သင့်ပလျာ်သည့်တရားရုံးသို ့ စီရင်ေိုင်ခွင့်အာဏာနှင့် လုေ်ေိုင်ခွင့် များ အေ်နှင်းရမည်။ အခန်း (၂၁) မူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရးကို ေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍ တရားရုံး၏ လုေ်ေိုင်ခွင့်များ ၇၁။
(က)
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အခွင့်အပရးေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍ နစ်နာသူမည်သူ မဆို ေုေ်မ ၇၂ နှင့် ၇၃ ေါပေဋ္ဌာန်းချက်များအရ ယာယီအပရးယူ ပဆာင်ရွက် ပေးရန် တရားရုံးသို ့ ပလျှောက်ေားနိုင်သည်။
(ခ)
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
အခွင့်အပရးေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍
နစ်နာသူ
မည်သူမဆို ပေစ်မှုပ ကာင်းပြင့်ပြစ်ပစ၊ တရားမပ ကာင်းပြင့်ပြစ်ပစ အပရးယူ ပေးရန် တရားရုံးသို ့ ပလျှောက်ေားနိုင်သည်။ ၇၂။
(က)
တရားရုံးသည် မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်မှုများနှင့်စေ်လျဉ်း၍ ေုေ်မ ၇၁ ေုေ်မခွဲ(က)အရ ပလျှောက်ေားလာေါက တရားမပ ကာင်းအရ ကုစား
46 ပဆာင်ရွက်ရန် ပအာက်ေါယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်သည့် အမိနတ ့် စ်ရေ်ရေ်ကို ပြစ်ပစ၊ တစ်ရေ်ေက်ေို၍ပြစ်ပစ ချမှတန ် ိုင်သည် (၁)
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းအား ကာကွယ်တားဆီး ရန်နှင့် အပကာက်ခွန်ရှင်းလင်းဂေီးသည့် သွင်းကုန်ေစ္စည်းများအေါအဝင် မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်သည့်ေစ္စည်းများ နိုင်ငံပတာ် ၏ ကုန်သွယ်မှုလမ်းပ ကာင်းအတွင်းသို ့ ဝင်ပရာက်လာပခင်းကို ကာကွယ် တားဆီးရန်အတွက် သင့်သည် ေင်ပမင်သည့်အမိန် ့၊
(၂)
စွေ်စွဲခံရပသာ
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး
ေိေါးချိုးပြာက်မှုနှင့်
သက်ဆိုင်သည့်
သက်ပသခံအပောက်အေားများကို
မူလအပပခအပန
မေျက် ေိန်းသိမ်းေားရန်အတွက် သင့်သည် ေင်ပမင်သည့် အမိန် ့၊ (၃)
သက်ဆိုင်ရာအပကာက်ခွန်ရုံးက ေုတ်ေားသည့် ဆိုင်းငံ့မိနက ့် ို ပေင်ဆင် ရန်၊ ေယ်ြျက်ရန် သို ့မဟုတ် အတည်ပေုရန် အမိန။့်
(ခ)
တရားရုံးသည် ယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်ပေးရန်အတွက် ပလျှောက်ေားသူေံမှ ပအာက်ေါတို ့ကို ပတာင်းဆိုနိုင်သည် (၁) ပလျှောက်ေားသူမှာ အခွင့်အပရးရရှိသူပြစ်ပ ကာင်း၊ ယင်း၏အခွင့်အပရး ကို
ေိေါးချိုးပြာက်ခံပနရပ ကာင်း သို ့မဟုတ် ေိေါးချိုးပြာက်ခံရရန်
အလားအလာရှိပ ကာင်း ပလာက်သည့်
ခိုင်လုံပသချာပစရန်အလို ့ငှာ
မည်သည့်သက်ပသခံ
သင့်ပလျာ်လုံ
အပောက်အေားများကိုမဆို
တင်ပေပစပခင်း၊ (၂)
ယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်မှုကို အလွဲသးုံ စားပေုပခင်းမှ ကာကွယ်တား ဆီးရန်အတွက် လုံပလာက်သည့် အာမခံတင်သင ွ ်းပစပခင်း၊
(ဂ)
တရားရုံးက ေုတ်ပေန်ေားပသာအမိနအ ့် ရ ယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်မှုများကို ပဆာင်ရွက်ရာတွင် တရားရုံးသည် မူေိုင်ခွင်ဆ ့ ိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက် သည်ဟု စွေ်စွဲခံရပသာ ေစ္စည်းများကို ခွဲပခားသတ်မှတ်နိုင်ရန် ပနာက်ေေ်လိုအေ် ပသာ မည်သည့်သတင်းအချက်အလက်ကိုမဆို တင်သွင်းရန် ပလျှောက်ေားသူကို ေေ်မံညွှန် ကားနိုင်သည်။
47 (ဃ)
တရားရုံးသည် ပလျှောက်ေားသူပတာင်းဆိုခဲ့သည့် ယာယီအပရးယူ ပဆာင်ရွက် ချက်များကို စတင်ပဆာင်ရွက်ခဲ့သည့ပ ့် န ့မှစ၍ ေိခိုက်နစ်နာမှုအပေါ် အမှုကို အဂေီးအပေတ် ဆုံးပြတ်နိုင်ရန်အတွက် တရားမပ ကာင်းအရ တရားစွဲဆိုပခင်းကို တရားရုံးက သတ်မှတ်ေားသည့် သင့်ပလျာ်ပသာ ကာလအတွင်း သို ့မဟုတ် ယင်းကဲ့သုိ ့
သတ်မှတ်ေားပခင်းမရှိခဲ့လျှေင်
အမိနခ့် ျမှတ်သည့်ပန ့ရက်မှ
ရုံးြွင့်ရက်
ယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်ရန်
ရက်ပေါင်း၂၀
ရက်
သို ့မဟုတ်
ပေက္ခေိန်ရက်ပေါင်း ၃၁ ရက်တို ့အနက် ေိုမို ကာပမင့်သည့်အချိန်အတွင်း တရား စွဲဆိုမှုကို စတင်ပဆာင်ရွက်ခဲ့ပခင်းမရှိလျှေင် ေုေ်မ ၇၃ ေုေ်မခွဲ(ခ) ကို မေိခိုက်ပစဘဲ ေုေ်မခွဲ(က)နှင့် ေုေ်မ ၇၃ ေုေ်မခွဲ(က) တို ့အရ ချမှတ်ေားပသာ ယာယီအပရးယူ ပဆာင်ရွက်ချက်များကို
ပလျှောက်ေားခံရသူ၏
ပတာင်းဆိုချက်အရ
ရုေ်သိမ်းရမည် သို ့မဟုတ် အကျိုးသက်ပရာက်မှုကို ရေ်စဲရမည်။ (င)
တရားရုံးသည် ယာယီအပရးယူ ပဆာင်ရွက်ချက်များကို ရုေ်သိမ်းလျှေင်ပြစ်ပစ၊ ပလျှောက်ေားသူ၏ ေျက်ကွက်မှု သို ့မဟုတ် ပေုလုေ်မှုတစ်ရေ်ရေ်ပ ကာင့် ရေ်စဲ လျှေင်ပြစ်ပစ၊
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး
ေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းမရှိပ ကာင်း
သို ့မဟုတ် ေိေါးချိုးပြာက်ရန် အလားအလာမရှိပ ကာင်း ပတွ ရှ့ ိလျှေင်ပြစ်ပစ ပလျှောက်ေားခံရသူ၏ ပတာင်းဆိုချက်အရ အဆိုေါ အပရးယူပဆာင်ရွက်ချက် များပ ကာင့် ပေါ်ပေါက်ပသာ ေိခိုက်နစ်နာမှုများအတွက် သင့်ပလျာ်မျှေတပသာ ပလျာ်ပ ကးကို ပလျှောက်ေားသူက ပလျှောက်ေားခံရသူသုိ ့ ပေးပစရန် အမိန် ့ ချမှတန ် ိုင်သည်။ ၇၃။
(က)
တရားရုံးသည် ပအာက်ေါအပပခအပန တစ်ရေ်ရေ်တွင် တစ်ြက်သတ်ယာယီ အပရးယူပဆာင်ရွက်သည့် အမိနမ့် ျားကို ချမှတန ် ိုင်သည် (၁)
အခွင့်အပရးရရှိသူအား ကုစား၍မရနိုင်ပသာ ေိခိုက်နစ်နာမှုကို ပြစ်ပစ တန်ရာသည့် ပနှာင့်ပနှး ကန် ့ကာမှု တစ်စတ ုံ စ်ရာရှိပခင်း၊
(၂)
သက်ပသခံအပောက်အေားများကို
ြျက်ဆီးခံရမည့်
ကျပရာက်မည်ဟု စိုးရိမ်ြွယ်ရာရှိပခင်း၊ (ခ)
တရားရုံးသည် တစ်ြက်သတ်ယာယီအပရးယူ ပဆာင်ရွက်ရာတွင်-
အန္တရာယ်
48 (၁)
ပဆာင်ရွက်ဂေီးလျှေင်ဂေီးချင်း ပနှာင့်ပနှး ကန် ့ ကာမှုမရှိပစဘဲ ယာယီအပရး ယူပဆာင်ရွက်သည့်အမိနက ့် ို ပလျှောက်ေားခံရသူေံ အသိပေးအပ ကာင်း ကားရမည်။
(၂)
တရားရုံးက သို ့မဟုတ်
သတ်မှတ်သည့် ယင်းကဲ့သို ့
သင့်ပလျာ်ပသာ
အချိန်ကာလအတွင်း
သတ်မှတ်ချက်မရှခ ိ ဲ့လျှေင်
အပ ကာင်း ကားစာ
ေုတ်ပေန်သည့်ပန ့ရက်မှ ရုံးြွင့်ရက် ရက်ပေါင်း ၂၀ အတွင်း အပ ကာင်း ကားခံရသူက လိုက်နာပခင်းမရှိလျှေင် ယင်းအပရးယူ ပဆာင်ရွက်ချက် များကို ဂေီးပပမာက်ပအာင် ပဆာင်ရွက်ရမည်။ (၃)
ယင်းယာယီအပရးယူပဆာင်ရွက်ချက်များအပေါ် ပေင်ဆင်ပခင်း၊ ေယ်ြျက် ပခင်း သို ့မဟုတ် အတည်ပေုပခင်းတို ့အား ဆုံးပြတ်ပေးရန် ပလျှောက်ေား ခံရသူများ၏ ပတာင်းဆိုချက်အရ နှစ်ြက် ကားနာ၍ ပေန်လည်စစ်ပဆး ပခင်းတစ်ရေ်ကို သင့်ပလျာ်သည့် ကာလအတွင်း ပဆာင်ရွက်ရမည်။
၇၄။
(က)
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းနှင့်စေ်လျဉ်း၍ တရားမဆိုင်ရာ ဥေပေများနှင့်
တရားမကျင့်ေုံးဥေပေတို ့ကို
မေိခိုက်ပစဘဲ
တရားရုံးသည်
ပအာက်ေါအမိန် ့တစ်ရေ်ရေ်ကို ပြစ်ပစ၊ တစ်ရေ်ေက်ေို၍ ပြစ်ပစ ချမှတ်နိုင်သည် (၁)
အပကာက်ခွန် ရှင်းလင်းဂေီးသည့် တင်သွင်းလာပသာ မူေိုင်ခွင်ဆ ့ ိုင်ရာ အခွင့်အပရး
ေိေါးချိုးပြာက်ေားသည့်ေစ္စည်းများ
နိုင်ငံပတာ်၏
ကုန်သွယ်မှုလမ်းပ ကာင်းအတွင်းသို ့ ဝင်ပရာက်လာပခင်းကို
ကာကွယ်
တားဆီးပခင်းအေါအဝင် မူေိုင်ခွင်ဆ ့ ိုင်ရာ အခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်မှု ကို ရေ်ဆိုင်းရန်အတွက် သင့်သည် ေင်ပမင်သည့်အမိန၊့် (၂)
(ကက)မူေိုင်ခွင်ဆ ့ ိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်ပခင်းပ ကာင့် ပြစ်ပေါ် လာပသာ
အခွင့်အပရးရရှိသူ၏
ေိေါးချိုးပြာက်သူမှ နစ်နာပ ကးကို
ေိခိုက်နစ်နာမှုများအတွက်
အခွင့်အပရးရရှိသူေံ
ပေးပဆာင်ပစရန်အတွက်
လုံပလာက်ပသာ ချမှတ်သည့်အမိန် ့
သို ့မဟုတ် သင့်ပလျာ်ပသာကိစ္စရေ်များတွင် အခွင့်အပရးရရှိသူမှ ကကိုတင်သတ်မှတ် ပတာင်းဆိုေားပသာ နစ်နာပ ကးကိုပြစ်ပစ၊ ချိုးပြာက်သမ ူ ှ
ရယူခံစားခဲ့ပသာ
အကျိုးအပမတ်ကိုပြစ်ပစ၊
နှစ်ရေ်လုံးကိုပြစ်ပစ ပေန်လည်ပေးပစရန် အမိန် ့။
49 (ခခ) အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ တရားစရိတ်နှင့် ပရှ ပနစရိ ့ တ်တို ့အေါအဝင် သင်ပ ့ လျာ်ပသာ ကုန်ကျစရိတ်များအား ပေးပဆာင်ပစရန် အမိန် ့။ (၃)
အခွင့်အပရးရရှိသူကို ေိခိုက်နစ်နာမှုမရှိပစရန်အလို ့ငှာ ပလျာ်ပ ကးတစ်စုံ တစ်ရာ
ပေးပဆာင်ပခင်းမရှိဘဲ
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ပသာေစ္စည်းများကို
ကုန်သွယ်မှုလမ်းပ ကာင်းမှ ြယ်ရှားရန် သို ့မဟုတ် ြျက်ဆီးရန် ချမှတ် သည့်အမိန၊့် (၄)
မူေိုင်ခွင့် ချိုးပြာက်ပသာေစ္စည်းများ ပေုလုေရ ် ာတွင် အဓိကအသုးံ ပေုပသာ ေစ္စည်းကိရိယာ
တန်ဆာေလာများကို
ကုန်သွယ်မှုလမ်းပ ကာင်းမှ
ြယ်ရှားရန် သို ့မဟုတ် ြျက်ဆီးရန် ချမှတ်သည့် အမိန။့် (ခ)
တရားရုံးသည် ေုေ်မခွဲ(က) ေုေ်မခွဲငယ် (၃)နှင့်(၄)အရ အမိန် ့တစ်ခုခုကို ချမှတ် ရန်
စဉ်းစားရာတွင် အဆိုေါအမိန် ့နှင့် မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်မှု အတိုင်းအတာကို
အချိုးညီစွာ
ချင့်ချိန်ဆုံးပြတ်ရမည်ပြစ်ဂေီး
အပခားအကျိုးသက်ဆိုင်သူများ၏
အကျိုးစီးေွားကိုလည်း ေည့်သွင်းစဉ်းစားရမည်။ ၇၅။
မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရး ေိေါးချိုးပြာက်ခံရသည်ဟု မရိုးမပပြာင့်ပသာသပဘာပြင့်
မမှန်မကန်တင ို ် ကားပ ကာင်း
ပေါ်ပေါက်လျှေင်
ယင်းသို ့တိုင် ကားပခင်းပ ကာင့်
မှားယွင်းစွာ
ဟန် ့တားခံရသည့် တရားဂေိုင်အား တိုင်တန်းသူက ပလျာ်ပ ကးပေးရမည့်အပေင် တရားဂေိုင်၏ ကျသင့်ပသာ ပရှ ပနစရိ ့ တ်အေါအဝင် တရားစရိတ်နှင့် အပခားကုန်ကျစရိတ်များကို တိုင်တန်းသူ က ပေးပဆာင်ပစရန် တရားရုံးက အမိန် ့ချမှတ်နိုင်သည်။ ၇၆။
(က)
တရားရုံးသည် ပအာက်ေါ အပပခအပနများတွင် တည်ဆဲဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန်းချက် များကို မေိခိုက်ပစဘဲ သင့်ပလျာ်ပသာကိစ္စရေ်များတွင် လျှေို ့ဝှက်သတင်းအချက် အလက်များကို အကာအကွယ်ပေးလျက် သက်ပသခံ အပောက်အေားများကို တစ်ြက်အမှုသည်ကတင်ပေရန် အမိန် ့ချမှတ်နိုင်သည် (၁)
အခွင့်အပရးရရှိသူက
ယင်း၏ပတာင်းဆိုချက်များကို
လုံပလာက်စွာ
အပောက်အကူပေုနိုင်မည့် ခိုင်လုံသည့် သက်ပသခံအပောက်အေားကို တင်ပေေားပသာအခါ၊
50 (၂)
ယင်းပတာင်းဆိုချက်များနှင့်
စေ်ဆိုင်သည့်
ခိုင်လုံပသာ
အပောက်အေားများသည်
တစ်ြက်အမှုသည်၏
သက်ပသခံ
လက်ဝယ်တွင်ရှိ
ပ ကာင်း တိကျစွာပြာ်ပေေားပသာအခါ၊ (ခ)
ခိုင်လုံပသာအပ ကာင်းပေချက်မရှိဘဲ မိမိအလိုအပလျာက် ေိေါးချိုးပြာက်မတ ှု ွင် တရားရုံးသည်
ပအာက်ေါအပပခအပနများ၌
ေိခိုက်နစ်နာသူနှင့်
ေိေါးချိုး
ပြာက်သူတို ့၏ စွေ်စွဲချက်များ သို ့မဟုတ် သက်ပသခံအပောက်အေားများအရ ကားနာခွင့်ပေးဂေီး အေါအဝင်
၎င်းတို ့၏
အပေန်အလှန်
သတင်းအချက်အလက်များအပေါ်
စွေ်စွဲပငင်းဆိုသည့်အချက်များ အပပခခံ၍
အတည်ပေုပခင်း
သို ့မဟုတ် ပငင်းဆိုပခင်းစသည့် ေဏာမနှင့် အဂေီးသတ် ဆုံးပြတ်ချက်များကို ချမှတ်နိုင်သည် (၁)
လိုအေ်ပသာ သတင်းအချက်အလက်များကို ရယူရာတွင် ပငင်းဆိုလျှေင်၊
(၂)
သင့်ပလျာ်ပသာ
အချိန်ကာလအတွင်း
လိုအေ်ပသာ
သတင်းအချက်
အလက်များကို မပေးေို ့နိုင်လျှေင်၊ (၃)
အပရးယူပဆာင်ရွက်မှုနှင့်စေ်လျဉ်းပသာ လုေ်ေုံးလုေ်နည်းများကို သိသာ စွာ ဟန် ့တားလျှေင်၊
၇၇။
တရားရုံးသည် ဤဥေပေအရ တရားစွဆ ဲ ိုတင်ေို ့ပသာ ပေစ်မှုတစ်ရေ်ရေ်တွင် ပငွေဏ်
ချမှတ်ခဲ့ေါက ယင်းချမှတ်ပသာ ပငွေဏ်အားလုံးကိုပသာ်လည်းပကာင်း၊ တစ်စိတ်တစ်ပေသကို ပသာ်လည်းပကာင်း နစ်နာပ ကးအပြစ် နစ်နာသူအားပေးပစရန် အမိန် ့ချမှတ်နိုင်သည်။ ၇၈။
တရားစွဲဆိုရန် အပ ကာင်းတစ်ရေ်တည်းကို အပပခပေု၍ ပေစ်မှုပ ကာင်းနှင့် တရားမ
ပ ကာင်း နှစ်ရေ်လုံးပြင့် စွဲဆေ ို ါ က တရားရုံးသည် တရားမမှုတွင် ေိခိုက်နစ်နာမှုအတွက် နစ်နာပ ကးပေးပစရန် စီရင်ချက်၊ အမိန် ့နှင့် ေီကရီချမှတ်သည့်အခါ ေုေ်မ ၇၇ အရ ချမှတ်သည့် ပငွေဏ်မှ နစ်နာပ ကးအပြစ်ပေးခဲ့ပသာ ပငွပ ကးကို ခုနှိမ်ပေးနိုင်သည်။ ၇၉။
တရားရုံးသည် မူေိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အပရးနှင့်စေ်လျဉ်း၍ ေိေါးချိုးပြာက်ပသာ ေစ္စည်း
များကို ပြန် ့ပြူးပခင်း သို ့မဟုတ် ေုတ်လုေ်ပခင်းတွင် ေါဝင်ေတ်သက်ပသာ အပခားသူများမှာ မည်သူမည်ဝါပြစ်ပ ကာင်း ေုတ်ပြာ်ပပော ကားပစရန် ေိေါးချိုးပြာက်သူအပေါ် အမိန် ့ချမှတ် နိုင်သည်။
51 ၈၀။
တရားရုံးေည် မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အဖရး ထိပါးချိုးဖောက်ခခင်းအတွက် အဖရးယူ
ဖဆာင်ရွက်ချက်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အမိန် ့ချမှတ်ရန် ဤဥပဖေတွင် အတိအလင်း ခပဋ္ဌာန်းထား ခခင်းမရှိလျှင် ေက်ဖေခံအက်ဥဖပဖေ၊ ခပစ်မှုဆိုင်ရာကျင့်ထုံးဥပဖေနှင့် တရားမကျင့်ထုံးဥပဖေ တို ့ပါ ခပဋ္ဌာန်းချက်များကို ကျင့်ေးုံ ဖဆာင်ရွက်နိုင်ေည်။ အခန်း (၂၂) ခပစ်မှုနှင့် ခပစ်ေဏ် ၈၁။
မည်သူမဆို
ပအာက်ေါပေုလုေ်မှု
တစ်ရေ်ရေ်ကို
ကျူးလွန်ပ ကာင်း
ပေစ်မှုေင်ရှား
စီရင်ပခင်းခံရလျှေင် ေိုသူကို သုးံ နှစ်ေက် မေိုပသာပောင်ေဏ်ပြစ်ပစ၊ ကျေ် ၁၀ သိန်း ပအာက် မနည်းပသာ ပငွေဏ်ပြစ်ပစ၊ ေဏ်နှစ်ရေ်လုံးပြစ်ပစ ချမှတ်နိုင်သည် (က)
အခွင့်အပရးရရှိသူ၏ သပဘာတူခွင့်ပေုချက်မေါဘဲ စီးေွားပရးအလို ့ငှာ − (၁)
မူေိုင်ခွင့်
အကာအကွယ်ပေးခံရသည့်လက်ရာကို
တိုက်ရိုက်ပြစ်ပစ၊
သွယ်ဝိုက်၍ပြစ်ပစ မိတ္တူေွားပခင်း၊ (၂)
မူေိုင်ခွင့် ချိုးပြာက်ေားပသာေစ္စည်းကို လက်ဝယ်ေိုင်ဆိုင်ပခင်း သို ့မဟုတ် ပရာင်းဝယ်ပြာက်ကားပခင်း၊
(၃)
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာေစ္စည်းကို ပမန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို ့ တင်သင ွ ်း ပခင်း၊
(၄)
ေုေ်မ ၄၀နှင့် ၄၁ ေါ တားပမစ်ေားပသာ အပေုအမူတစ်ရေ်ရေ်ကို ပေုလုေ် ပခင်း။
(ခ)
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာေစ္စည်းများ ေုတ်လုေ်ရာတွင် သို ့မဟုတ် ေုတ်လုေ် ရန်
အဓိကအသုံးပေုလျက်ရှိပသာ
ေစ္စည်းကိရိယာ
တန်ဆာေလာတစ်ခုခုကို
လက်ဝယ်ေိုင်ဆိုင်ပခင်း။ ၈၂။
မည်ေူမဆို ပုေ်မ ၈၁ ပါ ခပုလုပ်မှုတစ်ခုခုကို ကျူးလွန်ဖကကာင်း ခပစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခခင်း
ခံရပပီးဖနာက် ယင်းခပစ်မှုကိုကျူးလွန်ေည့်ဖန ့မှ ၅ နှစ်အတွင်း ယခင်ကျူးလွန်ခဲ့ေည့် ခပစ်မှုမျိုး ကို ထပ်မံကျူးလွန်ဖကကာင်း ခပစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခခင်းခံရလျှင် ထိုေူကို အနည်းဆုံး ေုံးနှစ်မှ အများဆုံး
၁၀
နှစ်ေက်မေိုပသာ
ပောင်ေဏ်ချမှတ်ရမည့်အပေင်
ပအာက်မနည်းပသာ ပငွေဏ်ပြစ်ပစ၊ ေဏ်နှစ်ရေ်လုံးပြစ်ပစ ချမှတရ ် မည်။
ကျေ်သိန်း
၅၀
52 ၈၃။
မည်ေူမဆို
ပအာက်ေါပေုလုေ်မှုတစ်ရေ်ရေ်ကို
ကျူးလွန်ပ ကာင်း
ပေစ်မှုေင်ရှား
စီရင်ပခင်းခံရလျှေင် ေိုသူကို တစ်နှစ် ေက်မေိုပသာ ဖထာင်ေဏ်ခေစ်ဖစ၊ ကျေ်သိန်း ၂၀ ေက် မေိုပသာ ဖငွေဏ်ခေစ်ဖစ၊ ေဏ်နှစရ ် ပ်လုံးခေစ်ဖစ ချမှတ်နိုင်သည် (က)
မူပိုင်ခွင့်မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်ကို မမှန်မကန်ထုတ်ဖပးခခင်း ေို ့မဟုတ် ထုတ်ဖပး ဖစခခင်း၊
(ခ)
မူပိုင်ခွင့်မှတ်ပုံတင်စာရင်း၌ မရိုးမဖခောင့်ဖောေဖဘာခေင့် မမှန်မကန် ဖရးေွင်း ခခင်း ေို ့မဟုတ် ဖရးေွင်းဖစခခင်း။
၈၄။
မည်သူမဆို ေုေ်မ ၇၉ ေါ
အမိနက ့် ို လိုက်နာရန်ေျက်ကွက်လျှေင် ေိုသူကို ပပခာက်လ
ေက်မေိုပသာ ပောင်ေဏ်ပြစ်ပစ၊ ကျေ် ၁၅သိန်း ေက်မေိုပသာ ပငွေဏ်ပြစ်ပစ၊ ေဏ်နှစ်ရေ်လုံး ပြစ်ပစ ချမှတ်ရမည်။ ၈၅။
မည်ေူမဆို ဤဥပဖေပါ ခပစ်မှုတစ်ရပ်ရပ်ကို ပူးဖပါင်းကကံစည်၍ ခပစ်မှုဖခမာက်ဖော
အခပုအမူကို ခပုလုပ်လျှင်ခေစ်ဖစ၊ ခပစ်မှုကျူးလွန်ရာ၌ အားဖပးကူညီလျှင်ခေစ်ဖစ ယင်းခပစ်မှု အတွက် ခပဋ္ဌာန်းထားေည့် ခပစ်ေဏ်အတိုင်း ချမှတ်ခခင်းခံရမည်။ အခန်း (၂၃) အဖထွဖထွ ၈၆။
ဤဥပဖေအရ
ထိုမူပိုင်ခွင့်ေည်
မူပိုင်ခွင့်အတွက်
အများခပည်ေပ ူ ိုင်ဟု
အကာအကွယ်ဖပးေည့် မှတ်ယူရမည်။
ေက်တမ်းကုန်ဆုံးလျှင်
ထိုအများခပည်ေူပင ို ်
မူပိုင်ခွင့်ကို
မည်ေူမဆို မူလလက်ရာရှင် ေို ့မဟုတ် မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ရှင်၏ ခွင့်ခပုချက်မလိုဘဲ လွတ်လပ်စွာ အေုးံ ခပုနိုင်ဖော်လည်း အေုံးခပုေူေည် မူလလက်ရာရှင်၏အမည်နှင့် ဂုဏ်ေိက္ခာဆိုင်ရာ အခွင့်အဖရးကို ထိခိုက်ခခင်း မရှိဖစရ။ ၈၇။
ဤဥပဖေခေင့် ရုပ်ေိမ်းေည့်
The
Myanmar
Copyright
Act,
1914
အရ
ေက်တမ်းမကုန်ဆုံးဖေးဖော မူပိုင်ခွင့်ေည် ဤဥပဖေတွင် ေတ်မှတ်ထားေည့် မူပိုင်ခွင့် ေက်တမ်းနှင့်အညီ မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာအခွင့်အဖရးများ ဆက်လက် ခံစားခွင့်ရှိရမည်။ ၈၈။
ဤဥပဖေအာဏာမတည်မီက ဖေျာ်ဖခေေူ၊ ေိုနိုဂရမ် ထုတ်လုပ်ေူနှင့် ထုတ်လွှင့်ေည့်အေွဲ ့
အစည်းများ၏ မူပိုင်ခွင့်နှင့်ဆက်နွယ်ေည့် အခွင့်အဖရးေည် ေတ်မှတ်ထားေည့် ေက်တမ်းနှင့်အညီ ခံစားခွင့်ရှိရမည်။
ဤဥပဖေ အခန်း(၁၃) တွင်
53 ၈၉။
ဤဥေပေပေဋ္ဌာန်းချက်များသည် ဥေပေအာဏာစတင်သက်ပရာက်မည့် ပန ့ရက်မတိုင်မီ
က
စာချုေ်ချုေ်ဆိုခဲ့ပသာ
လက်ရာများ၊
ပြျာ်ပပြတင်ဆက်မှုများ၊
ြိုနိုဂရမ်များနှင့်
ေုတ်လွှင့်ပခင်းတို ့အတွက် စာချုေ်စာတမ်းအပေါ် သက်ပရာက်မှု မရှိပစရ။ ၉၀။
ဤဥေပေအာဏာသက်ပရာက်သည့် ပန ့ရက်မတိုင်မီ မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်၏အခွင့်အမိန် ့မေါ
ဘဲ ဥေပေနှင့်အညီပေုလုေ်ေားပသာ မိတ္တူများကို ဥေပေအာဏာသက်ပရာက်သည့် ပန ့ရက်မှ နှစန ် ှစ်အတွင်း မူေိုင်ခွင့်ေိုင်ရှင်၏ ခွင့်ပေုချက်မေါဘဲ ပေည်သူလူေုသို ့ ပြန် ့ချိခွင့် ပေုနိင ု ်သည်။ ၉၁။
အခခားတည်ဆဲဥပဖေတစ်ရပ်ရပ်တွင် မည်ေို ့ပင်ပါရှိဖစကာမူ ဤဥပဖေပါ မူပိုင်ခွင့်နှင့်
စပ်လျဉ်းေည့် ခပစ်မှုတစ်ရပ်ရပ်ကို ဤဥပဖေခေင့်ော အဖရးယူရမည်။ ၉၂။
မှတ်ပုံတင်အရာရှိ၏ မှန်ကန်ဖကကာင်း လက်မှတ်ဖရးထိုးပပီး တံဆိပ်ရိုက်နှိပ်ထားဖော
မူပိုင်ခွင့်လက်မှတ်မိတ္တူ၊
အဖထာက်အထားနှင့်
စာရွက်စာတမ်းများကို
ေက်ဆိုင်ရာ
တရားရုံးတွင် ေက်ဖေခံအခေစ် တင်ခပခွင့်ရှိေည်။ ၉၃။
ဤဥပဖေအရ တရားစွဲဆိုတင်ပို ့ဖော ခပစ်မှုတစ်ရပ်ရပ်နှင့်ေက်ဆိုင်ေည့် ေက်ဖေခံ
ပစ္စည်းေည်
တရားရုံးဖရှ ေိ ့ ု ့တင်ပို ့ရန်
မလွယ်ကူပါက
ယင်းေက်ဖေခံပစ္စည်းကို
တရားရုံးဖရှ ေိ ့ ု ့ တင်ပို ့ရန်မလိုဘဲ မည်က့ဲေို ့ထိန်းေိမ်းထားဖကကာင်း အစီရင်ခံစာ ေို ့မဟုတ် ေက်ဆိုင်ရာ
အခခားေက်ဖေခံစာရွက်စာတမ်း
ယင်းေို ့တင်ခပခခင်းကို
တရားရုံးဖရှ တွ ့ င်
ေက်ဆိုင်ရာတရားရုံးက
အဖထာက်အထားများကို
ေက်ဖေခံပစ္စည်း
ဤဥပဖေနှင့်အညီ
တင်ခပနိုင်ေည်။
တင်ခပဘိေကဲ့ေို ့ မှတ်ယူ၍
အဆိုပါပစ္စည်းကို
စီမံခန် ့ခွဲရန်
အမိန် ့ချမှတ်နိုင်ေည်။ ၉၄။
တရားရုံးသည်
မူေိုင်ခွင့်ချိုးပြာက်ေားပသာ
အဓိကအသုံးပေုလျက်ရှိပသာ
ေစ္စည်းများနှင့်
ကိရိယာတန်ဆာေလာများကို
ပေစ်မှုကျုးလွန်ရာတွင်
ြမ်းဆီးပစရန်
သို ့မဟုတ်
ပေည်သူဘဏ္ဍာအပြစ် ့ သိမ်းဆည်းပစရန် သို ့မဟုတ် ြျက်ဆီးပစရန် သို ့မဟုတ် အပခားနည်းပြင့် ပဆာင်ရွက်ပစရန် သင့်ပလျာ်သည်ေင်ပမင်သည့် စီမံခနခ့် ွဲမှုအမိန ့် တစ်ရေ်ကို ချမှတ်နိုင်သည်။ ၉၅။
ေုေ်မ ၁၅ ေုေ်မခွဲ(က)တွင် မည်သို ့ေင်ေါရှိပစကာမူ စာပေအနုေညာလက်ရာကို ပေည်သူ
လူေု၏
လုံပခုံပရးနှင့်
အုေ်ချုေ်ပရး၊
ဥေပေပေုပရး
သို ့မဟုတ်
တရားစီရင်ပရးဆိုင်ရာ
54 စာအုေ်စာတမ်းများ
သို ့မဟုတ်
သင့်ပလျာ်ပသာ
ပဆာင်ရွက်ချက်များအတွက်
အေုးံ ခပု
နိုင်ေည်။ ၉၆။
ဤဥေပေေါ ပေစ်မှုများကို ရဲအပရးယူေိုင်ခွင့်ရှိပသာ ပေစ်မှုများဟု သတ်မှတ်သည်။
၉၇။
စာပေအနုေညာမူေိုင်ခွင့်အခွင့်အပရး အပငင်းေွားသူေုဂ္ဂိုလ်များအ ကား ပေါ်ပေါက်လာ
သည့်
အခငင်းပွားမှုများကို
နှစ်ဦးနှစ်ေက်ချစ်ကကည်စွာ
ညှိနှိုင်းဖခေရှင်းခခင်းခေင့်ခေစ်ဖစ၊
တရားစွဲဆိုခခင်းခေင့်ခေစ်ဖစ ဖခေရှင်းနိုင်ေည်။ ၉၈။
ဤဥေပေေါ ပေဋ္ဌာန်းချက်များကို အပကာင်အေည်ပြာ်ပဆာင်ရွက်ရာတွင် (က)
ပေည်ပောင်စုတရားလွှတ်ပတာ်ချုေ်သည်
နည်းဥေပေများ၊
စည်းမျဉ်းနှင့်
စည်းကမ်းများ၊ အမိနပ့် ကာ်ပငာစာ၊ အမိန၊့် ညွှန် ကားချက်နှင့် လုေ်ေုံးလုေ်နည်း များကို ေုတ်ပေန်နိုင်သည်။ (ခ)
ဝန်ကကီးဌာနသည် (၁)
နည်းဥေပေများ၊ စည်းမျဉ်းနှင့် စည်းကမ်းများကို ပေည်ပောင်စုအစိုးရ အြွဲ ့၏ သပဘာတူညီချက်ပြင့် ေုတ်ပေန်နိုင်သည်။
(၂)
အမိန် ့ပ ကာ်ပငာစာ၊ အမိန် ့၊ ညွှန် ကားချက်နှင့် လုေ်ေုံးလုေ်နည်းများကို ေုတ်ပေန်နိုင်သည်။
(ဂ)
အဖကာက်ခွန်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများကို နည်းဥပဖေများ၊
စည်းမျဉ်းနှင့်
ဖဆာင်ရွက်ဖနဖော စည်းကမ်းများကို
ဝန်ကကီးဌာနေည် ခပည်ဖထာင်စုအစိုးရ
အေွဲ ့၏ေဖဘာတူညီချက်ခေင့် ထုတ်ခပန်နိုင်ေည်။ (ဃ)
ဦးစီးဌာနသည်
အမိန် ့ပ ကာ်ပငာစာ၊
အမိန် ့၊
ညွှန် ကားချက်နှင့်
လုေ်ေုံး
လုေ်နည်းများကို ဝန်ကကီးဌာန၏ သပဘာတူညီချက်ပြင့် ေုတ်ပေန်နိုင်သည်။ ၉၉။
The Myanmar Copyright Act, 1914 ကို ဤဥပဖေခေင့် ရုပ်ေိမ်းလိုက်ေည်။ ---------------------------------------------
ပေည်ပောင်စုသမ္မတပမန်မာနိုင်ငံပတာ် ြွဲ ့စည်းေုံအပပခခံဥေပေအရ ကျွန်ုေ်လက်မှတ်ပရးေိုးသည်။
55 (ေုံ)
နိုင်ငံဖတာ်ေမ္မတ ခပည်ဖထာင်စုေမ္မတခမန်မာနိုင်ငံဖတာ်