Tạp chí Kiến trúc & Đời sống - 145 (06/2018)

145 HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

SỐ 145

THÁNG 6.2018

DINH THƯỢNG THƠ CẦN ĐƯỢC BẢO TỒN

8 9 3 8 5 0 0 5 1 2

THÁNG 6.2018

AI THIẾT KẾ SÂN VƯỜN

ẤM CÚNG TRONG KHÔNG GIAN ĐƯƠNG ĐẠI MẸ TA trả nhớ về không

KHÉO LÀM VƯỜN ĐẸP

29.500đ EDOARDO TRESOLDI VÀ NHỮNG ĐIÊU KHẮC TỪ LƯỚI THÉP

An CườngAn Show Cường Gallery Show Gallery One-StopOne-Stop Shopping Center Shopping Center 10 Chương10 Dương Chương Độ, P. Dương Chương Độ,Dương, P. Chương Dương, Quận HoànQuận Kiếm,Hoàn Hà Nội Kiếm, Hà Nội

quảng cáo

KT&ĐS THÁNG 6.2018

1

CƠ QUAN CỦA HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, PHÁT HÀNH MỘT KỲ MỖI THÁNG TRỤ SỞ 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, QUẬN 1, TP.HỒ CHÍ MINH TỔNG BIÊN TẬP PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI KTS KHƯƠNG VĂN MƯỜI KTS NGUYỄN TRƯỜNG LƯU NHÀ BÁO PHẠM HY HƯNG NHÀ BÁO NGUYỄN VĨNH PHƯƠNG

Làm sao để bảo tồn di sản kiến trúc

MỸ THUẬT NGUYỄN THU VÂN LIFE SPACE MEDIA CO.,LTD

Câu chuyện bảo tồn hay không bảo tồn dinh Thượng Thơ (59-61 Lý Tự Trọng, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh) đã xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều và cho đến nay vẫn chưa ngã ngũ.

Tuy nhiên, vấn đề mà Kiến trúc và Đời sống đặt ra kỳ này không chỉ là chuyện bảo tồn dinh Thượng Thơ mà thông qua sự kiện đó (cũng như Thương xá Tax, Ụ tàu Ba Son trước đây) để nêu lên vấn đề: Làm sao để bảo tồn di sản kiến trúc? Làm sao để có một chính sách bảo tồn có hiệu quả mà không phải chạy theo từng vụ việc.

Trong chuyên đề kỳ này, chúng tôi xin gửi đến độc giả những bài viết liên quan đến thiết kế, thi công sân vườn. Và câu hỏi đặt ra là có cần đến bàn tay chuyên môn. Lúc nào thì cần và cần đến đâu...

Bên cạnh đó, thông qua các chuyên mục thường xuyên chúng tôi cũng xin gửi đến bạn đọc những bài vở cập nhật, lý thú, hữu ích...

Trân trọng, Tổng biên tập

LIÊN HỆ BẠN ĐỌC, THƯ TỪ, BÀI VỞ ĐT: 028.38229314 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, Q.1, TP.HỒ CHÍ MINH EMAIL: BANDOC.KTDS@GMAIL.COM LIÊN HỆ QUẢNG CÁO CÔNG TY TNHH KHÔNG GIAN SỐNG MEDIA (LIFE SPACE MEDIA) 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, Q.1, TP.HỒ CHÍ MINH MOBILE: 0902 636 588 WWW.KHONGGIANSONGMEDIA.COM GIẤY PHÉP XUẤT BẢN SỐ 23/GP-BTTTT CẤP NGÀY 5.1.2012 CỦA CỤC BÁO CHÍ - BỘ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG IN TẠI CÔNG TY TNHH MTV LÊ QUANG LỘC

145 HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

SỐ 145

THÁNG 6.2018

DINH THƯỢNG THƠ CẦN ĐƯỢC BẢO TỒN

PGS.TS.KTS Nguyễn Khởi

893 8 5 005 1 2

THÁNG 6.2018

AI THIẾT KẾ SÂN VƯỜN

ẤM CÚNG TRONG KHÔNG GIAN ĐƯƠNG ĐẠI MẸ TA trả nhớ về không

Bạn đọc có thể đọc Tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống phiên bản điện tử từ: www.ktds.vn; ashui.com; https://www.facebook.com/kientrucvadoisong

KHÉO LÀM VƯỜN ĐẸP

29.500đ EDOARDO TRESOLDI VÀ NHỮNG ĐIÊU KHẮC TỪ LƯỚI THÉP

ẢNH PAUL PHAN

HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THÁNG 5.2018

141

SỐ 144

142

143

144 HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

SỐ 143

HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THÁNG 4.2018

Tìm kiến trúc sư

SỐ 142

HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

THÁNG 3.2018

ĐẦU NĂM chọn phương, chọn hướng

BÀN CHUYỆN TỬ TẾ Văn hóa ứng xử với di sản KHÔNG GIAN ĐẸP Nhà hàng xóm" có gì?

NÉT RIÊNG CỦA Nắng coffe và tea

BALKRISHNA DOSHI KIẾN TRÚC VỊ NHÂN SINH

29.500đ

PHÙ THỦY ÁNH SÁNG JEAN NOUVEL & SỰ THỂ NGHIỆM

29.500đ MICHAEL YOUNG NGƯỜI TÔN VINH TAY NGHỀ NGƯỜI THỢ

Mậu Tuất MỪNG XUÂN

89 3 85005 12

BƯỚC RA TỪ KÝ ỨC

8 9 3 85 0 0 5 12

CÂU CHUYỆN LÀM NHÀ Lòng vòng thiết kế thi công

8 9 3 85 0 05 1 2

GÁNH HÀNG HOA Nét duyên Hà Nội

THÁNG 2.2018

KHÔNG CHỈ LÀ “làm nội thất”

THÁNG 3.2018

8 9 3 85 0 05 1 2

"

KHÔNG GIAN 4.0 Đô thị thông minh Nhà thông minh, người thông minh

ĐÂU RỒI Hà Giang của tôi?

THÁNG 4.2018

THÁNG 5.2018

29.500đ

KHOẢNG ĐỆM NHÀ PHỐ

THÁNG 2.2018

TRĂM NĂM CÒN MỘT CHÚT NÀY Tiến hóa bếp - Thăm thẳm giếng

KIẾN TRÚC SƯ ONLINE Lợi và hại

NGHỆ SĨ CẢNH QUAN ANDY CAO Người đem mây xuống trần

SỐ 141

ACONCEPT Thời trang cho ngôi nhà

55.000đ

Trong chương trình “Tặng báo kiến trúc cho sinh viên” số tháng 6.2018, Tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống chân thành cảm ơn các đơn vị đã đồng hành cùng chương trình: Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng bất động sản Việt Nam - VCI ủng hộ 50 cuốn; Công ty Cổ phần Đầu tư & Phát triển TDI, 2/228 Cầu Giấy, quận Cầu Giấy, Hà Nội; website: http://tdi.vn ủng hộ 100 cuốn 2

KT&ĐS THÁNG 6.2018

mục lục

32

18

24

145

SỐ 6.2018 THỜI SỰ KIẾN TRÚC

06

Dinh Thượng Thơ cần được bảo tồn PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI

10

Bảo tồn di sản đô thị từ xã hội và chính quyền TS NGUYỄN THỊ HẬU

CÀ PHÊ ĐẦU THÁNG

14

Cuộc chơi kỳ thú với những cây tăm giang HUY LONG

CHUYÊN ĐỀ

34 Ai thiết kế sân vườn HƯƠNG ANH

PHONG THỦY

58

Phối màu mặt tiền HÀ ANH TUẤN

68

62 80

DU LỊCH KIẾN TRÚC

62

Nét duyên xưa ở York LAM PHONG

NHÀ THIẾT KẾ

58

Những công trình điêu khắc từ lưới thép PHƯƠNG NGUYÊN

CHIA SẺ KHÔNG GIAN SỐNG

76

Mẹ ta trẻ nhớ về không TRƯƠNG GIA HÒA - LEFTSTUDIO

KHÔNG GIAN HỘI HỌA

78

Những cánh diều vuông TRẦN THÙY LINH

4

KT&ĐS THÁNG 6.2018

thời sự kiến trúc

Làm sao để bảo tồn di sản kiến trúc?

Lời tòa soạn: Khi tờ báo này đến tay bạn đọc thì vấn đề dinh Thượng Thơ vẫn chưa có kết luận chính thức! Tuy nhiên, vấn đề mà KT&ĐS đặt ra ở đây không chỉ là chuyện bảo tồn dinh Thượng Thơ mà thông qua sự kiện đó (cũng như Thương xá Tax, Ụ tàu Ba Son trước đây) để nêu lên vấn đề: Làm sao để bảo tồn di sản kiến trúc?

Làm sao để có một chính sách bảo tồn có hiệu quả mà không phải chạy theo từng vụ việc.

Dinh Thượng Thơ cần được bảo tồn PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI

T

rước hết chúng ta hãy điểm qua một vài khái niệm.

Trong luật Bảo vệ di sản văn hóa được Quốc hội thông qua ngày 29 tháng 6 năm 2001 quy định: “di sản văn hóa là những sản phẩm vật chất và tinh thần có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác”. Và “Di tích lịch sử-văn hóa là công trình xây dựng, địa điểm và các di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc công trình địa điểm đó có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học.”

Như vậy đối với công trình kiến trúc thuộc di sản văn hóa hay di tích văn hóa được hiểu là công trình đó có giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học cần được bảo tồn. Tuy nhiên không phải tất 6

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Dinh Thượng Thơ. Ảnh Như Quỳnh

cả các di sản kiến trúc đều là di tích mà trong đó chỉ có một số công trình đủ tiêu chí mới trở thành di tích kiến trúc. Và khi đã là di tích kiến trúc thì cần phải bảo tồn nguyên trạng nghĩa là phải “bảo quản di tích nhằm phòng ngừa và hạn chế nguy cơ làm hư hỏng mà không làm thay đổi những yếu tố nguyên gốc vốn có của di tích”, còn đối với di sản kiến trúc thì người ta thường dùng phương pháp bảo tồn thích nghi nghĩa là trùng tu, chỉnh trang cho phù hợp với yêu cầu sử dụng hiện tại và không làm thay đổi dáng vẻ bên ngoài của nó. Vậy dinh Thượng Thơ có những giá trị gì?

Như chúng ta biết dinh Thượng Thơ được xây dựng vào

thời sự kiến trúc

năm 1864, lúc bấy giờ gọi là Nha Nội vụ. Nghĩa là sau khi thực dân Pháp chiếm được ba tỉnh miền Tây Nam Kỳ thì chúng đã tính đến việc chiếm đóng lâu dài đất nước ta, nhất là sau quyết định của hoàng đế Napoleon năm 1865, từ đó một trung tâm hành chính đã hình thành nhằm biến nơi này làm bàn đạp chiếm đóng cả Đông Dương, và xác định vị thế của mình trên trường quốc tế. Họ đã phá đi thành Phụng và xây dựng trên khu đất cao nhất của Sài Gòn xưa những công trình công sở như dinh Norodom (dinh Độc Lập), dinh Xã Tây (Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh hiện nay), dinh Thống Đốc Nam Kỳ (Bảo tàng Cách mạng), Tòa án thành phố cùng một số công trình văn hóa khác như Nhà hát thành phố, Tòa bưu điện, trường trung học Taberd, chợ Bến Thành... là những công trình hành chính văn hóa thương mại mà dưới thời phong kiến chưa hề có.

Nha Nội vụ có các chức năng vừa là tòa án, tài chánh, công chánh, cảnh sát, công nông thương nghiệp... Như vậy công trình như một nguồn tư liệu lịch sử cho chúng ta biết được quá khứ của một thời kỳ đã qua. Dựa vào đó ta có thể xác định được các mối quan hệ xã hội, trình độ kỹ thuật, sinh hoạt, các quan điểm văn hóa, thẩm mỹ, v.v…

Về nghệ thuật kiến trúc: Công trình nằm ở góc đường Lý Tự Trọng và đường Catinat - Đồng Khởi ngày nay với mặt bằng hình chữ U ngược cân đối một cách cổ điển nhằm nhấn mạnh khối trung tâm. Công trình có phong cách kiến trúc tân cổ điển với các vòm cuốn tròn, hành lang rộng, ốp cột ionic trên tường mặt đứng tầng 2, cùng với hệ thống cửa chớp, mái ngói vươn ra xa khỏi tường rất phù hợp với khí hậu nhiệt đới của Sài Gòn. Trang trí đơn giản nhưng do hình khối hài hòa cân đối vẫn cho ta cảm giác trang trọng của thể loại nhà công quyền. Công trình còn đóng góp vào tổ chức không gian kiến trúc và quy hoạch của khu vực như một minh chứng cho sự ảnh hưởng của văn hóa phương Tây mà ở đây là văn hóa Pháp trong quy hoạch đô thị Sài Gòn lúc bấy giờ.

Về kỹ thuật xây dựng: Công trình có kết cấu tường chịu lực, sàn vòm cuốn dùng dầm sắt chữ I chịu lực khá vững chắc, trên

nền lát gạch hoa bê tông. Đây là kỹ thuật đúc sàn mới mà trước đó chưa hề có. Nhờ hệ thống kết cấu dàn gỗ đỡ mái ngói, cho đến nay vẫn sử dụng tốt là những giá trị không thể phủ nhận.

Như vậy, dinh Thượng Thơ có đầy đủ giá trị về cả ba mặt lịch sử, nghệ thuật và kỹ thuật xây dựng đã tạo nên một nét đặc trưng tiêu biểu cho một thời kỳ phát triển kiến trúc Việt Nam và đã để lại ký ức sâu đậm cho bao thế hệ người dân Sài Gòn, công trình xứng đáng được đưa vào danh sách Di sản kiến trúc đáng được bảo tồn.

Về phương pháp bảo tồn: Đây là công trình đã tồn tại trên 150 năm, đến nay vẫn được sử dụng tốt, làm trụ sở Sở Thông tin và Truyền thông. Như vậy, đây là một di tích sống (chính xác hơn là di sản kiến trúc sống) và theo nguyên tắc thì không nhất thiết phải bảo tồn nguyên trạng mà chỉ bảo tồn thích nghi là đủ, nghĩa là chỉ cần giữ lại dáng vẻ bên ngoài của công trình còn bên trong thì có thể sửa chữa, chỉnh trang, hiện đại hóa cho phù hợp với yêu cầu chức năng sử dụng hiện nay. Giống như người ta đã bảo tồn nhà hát lớn Hà Nội hoặc thành phố Hồ Chí Minh.

Có ý kiến cho rằng để tăng thêm quy mô sử dụng có thể xây dựng thêm phía sau một công trình mới kiểu như Kho bạc nhà nước trên đường Nguyễn Huệ được không? Vấn đề này cần phải xem xét kỹ vì phía sau đó lại là dinh Xã Tây - Ủy Ban Nhân Dân thành phố là một di tích kiến trúc cần được bảo tồn nguyên trạng và trong bán kính của không gian bảo tồn nguyên trạng ấy đã bao gồm cả dinh Thượng Thơ rồi! Vì thế việc xây chen vào phía sau là điều không thể và cũng không nên.

Tóm lại: Dinh Thượng Thơ là một công trình kiến trúc rất có giá trị là nguồn tư liệu để nhận biết lịch sử một giai đoạn phát triển của Sài Gòn. Công trình có giá trị lớn về nghệ thuật kiến trúc, đóng góp vào không gian kiến trúc cảnh quan khu vực trung tâm, là minh chứng cho sự tiến bộ trong kỹ thuật xây dựng lúc bấy giờ và cũng là ký ức thị dân một thời đã qua và hồn nơi chốn từng lắng đọng cần được bảo tồn như một di sản văn hóa quý giá.

Có trong danh sách vẫn có thể bị phá hủy

Ảnh Quang Dam

Xung quanh vụ bảo tồn dinh Thượng Thơ có ý kiến là “công trình này chưa nằm trong danh sách di tích”.

Thực tế ở TP.HCM có công trình “Ụ tàu thuộc Xí nghiệp Liên hiệp Ba Son” có trong "Danh mục các đối tượng dự kiến xếp hạng di tích trên địa bàn trung tâm hiện hữu TP.HCM" ở phần: “Quận 1: Các công trình, địa điểm đủ tiêu chí đề nghị xếp hạng di tích quốc gia” ban hành theo Quyết định số 5360/QĐ-UBND ngày 25.11.2010 của UBND TP.HCM. Sau đó Ụ tàu này đã bị phá hủy. Ngày 07.3.2017, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành Quyết định số 923/ QĐ-UBND có điều khoản "thay thế Quyết định số 5360/ QĐ-UBND ngày 25.11.2010 của Ủy ban nhân dân thành phố về thực hiện kiểm kê di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh". Quyết định số 923/QĐ-UBND ban hành kèm theo "Danh mục kiểm kê di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2016 - 2020" trong đó không có công trình Ụ tàu Ba Son. Trong cả hai danh sách cũng đều không có tên “công trình dinh Thượng Thơ”.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

7

thời sự kiến trúc

Cần một quy trình bảo tồn cụ thể, có tính pháp lý cao KTS KHƯƠNG VĂN MƯỜI, PHÓ CHỦ TỊCH HỘI KIẾN TRÚC SƯ VIỆT NAM

T

P.HCM đã có hơn 300 năm phát triển và đã hình thành nhiều di sản vật thể, phi vật thể trong đó có kiến trúc, cảnh quan và các hoạt động. Riêng về kiến trúc có thể kể không gian kiến trúc, nhiều thể loại công trình kiến trúc như dinh thự, nhà dân dụng, kiến trúc tôn giáo như đình, chùa, nhà thờ, kiến trúc công trình công cộng như chợ, trường học, kho bãi cầu cảng… Không gian kiến trúc và công trình kiến trúc đó tập trung ở khu trung tâm quận 1, khu biệt thự ở quận 3, bến thuyền hàng hóa ở quận 5…

Trong quá trình phát triển, chỉ tính từ khi đổi mới 1986 đến nay, thành phố ta chịu sức ép mở cửa, xây dựng nhiều công trình mới để phục vụ cho phát triển kinh tế, du lịch, văn hóa. Nếu chúng ta phát triển được ra vùng đất trống với hạ tầng kỹ thuật và xã hội đầy đủ để xây dựng các công trình mới, đô thị mới và giữ được nguyên trạng trung tâm đô thị cũ thì đó là giải pháp hoàn chỉnh nhất, vừa bảo tồn được di sản kiến trúc cả vật thể và phi vật thể mà vẫn phát triển được. Đáng tiếc là trong thực tế chúng ta không làm được như vậy.

Nhu cầu phát triển thì cấp bách, vùng đất mới thì không có hạ tầng kỹ thuật và xã hội để thu hút các nhà đầu tư. Việc tập trung xây dựng các công trình mới trong nội đô cũ nhất là khu vực trung tâm quận 1 đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc bảo tồn và phát sinh nhiều sự cố trong suốt nhiều năm qua.

Việc bảo tồn kiến trúc, di sản đã được tiến hành một số bước nhưng chưa đầy đủ, chưa toàn diện. Danh mục các công trình cần bảo tồn còn thiếu và có khi có trong danh sách thì tính pháp lý cũng chưa cao, chưa được luật hóa. Vì vậy, nhiều công trình xứng đáng được bảo tồn đã dần mất đi. Để giải quyết tình trạng này một cách bài bản, căn cơ, tôi đề nghị cần có một hội đồng chuyên môn thống kê, kiểm tra, đánh giá một cách toàn diện, triệt để, khoa học tất cả mọi di sản bao gồm cả vật chất và không gian phi vật thể, trong đó có công trình kiến trúc có giá trị kiến trúc, công trình cổ, công trình có giá trị lịch sử, ký ức… Đây là một trong những tiêu chí để phát triển thành phố bền vững. Trong danh sách này cần có đầy đủ các công trình kiến trúc, không gian kiến trúc và thậm chí đến cả các chi tiết kiến trúc như một cái cột đèn, các trụ cứu hỏa, mấy cái gờ đá có tuổi đời 300 năm, mấy cái nắp cống bằng gang được chế tác từ lâu, các trụ cột gỗ ở cầu cảng Kênh Lớn (sau đổi là kênh đào Charner) tức đường Nguyễn Huệ ngày nay…

Tất cả những di sản này cần được xếp loại theo tiêu chí và công khai, minh bạch, lập thành danh sách có tính pháp lý cao để có cơ sở bảo tồn thay vì chỉ chạy theo từng vụ việc đơn lẻ như hiện nay.

8

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Đề xuất lập quỹ Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh KTS NGUYỄN TRƯỜNG LƯU, CHỦ TỊCH HỘI KTS TP.HCM PHÓ CHỦ TỊCH HỘI KIẾN TRÚC SƯ VIỆT NAM

K

hông phải đến bây giờ mới phát sinh chuyện dinh Thượng Thơ không nằm trong danh mục di tích cần bảo tồn. Trong “Danh mục các đối tượng dự kiến xếp hạng di tích trên địa bàn trung tâm hiện hữu TP. Hồ Chí Minh” ban hành kèm theo Quyết định số 5360/QĐ-UBND ngày 25.11.2010 đã không có công trình dinh Thượng Thơ và nhiều công trình khác nữa. Từ năm 2012, khi Hội KTS TP. Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo mùa thu về Di sản kiến trúc đô thị TP. Hồ Chí Minh với chủ đề “Bảo vệ di sản để phát triển bền vững”, vấn đề này đã được đặt ra và khi đó, tôi đã nêu đề xuất cần hình thành quỹ Kiến trúc Thành phố.

Lý do của việc này là cách đặt vấn đề, nếu chỉ “cân đong đo đếm” theo luật Di sản văn hóa thì sẽ bỏ sót nhiều công trình cần bảo tồn, đó là loại “công trình kiến trúc tiềm ẩn giá trị nghệ thuật”. Những giá trị của nghệ thuật kiến trúc thường không được nhận ra ngay như thơ hay nhạc, chúng cần khoảng thời gian dài hơn, có khi đến hàng chục, hàng trăm năm sau.

Do vậy cần hình thành một quỹ Kiến trúc Thành phố, theo đó phải thực hiện điều tra, khảo sát, đánh giá và lập danh sách những công trình tiêu biểu cho các trào lưu kiến trúc cho từng thời kỳ lịch sử- văn hóa cần bảo tồn. Quỹ cần có một Hội đồng gồm đại diện nhiều giới từ khảo cổ, nghiên cứu lịch sử, kiến trúc, mỹ học cho đến những người làm công tác văn hóa hàng năm họp, đánh giá, cập nhật danh sách (bổ sung hoặc loại bỏ) và không quên những xu hướng kiến trúc đương thời. Việc hình thành quỹ Kiến trúc Thành phố có khi mất hàng chục năm nhưng cần thiết để củng cố hệ thống lịch sử kiến trúc Sài Gòn – TP. Hồ Chí Minh.

Thêm một tham khảo là ở một số nước, người ta có quỹ Di sản, thậm chí cả quỹ Cây xanh nữa. Khi cần đến sự thay thể, phá bỏ hoặc chặt cây phải có sự đồng ý của Hội đồng và cộng đồng.

Thực tế thành phố ta cũng đã có một số quyết định về công tác bảo tồn di sản. Ngày 29.5.2013, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố ban hành Quyết định số 2751/QĐ-UBND về ban hành Chương trình hành động trong công tác bảo tồn cảnh quan kiến trúc đô thị trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Chương trình hành

thời sự kiến trúc

động khá cụ thể với nhiều hoạt động được phân công đầu mối, thời gian thực hiện. Sở Văn hóa và Thể thao được giao trách nhiệm chủ trì phối hợp các sở ngành chức năng có liên quan để “Xác định danh mục các công trình kiến trúc nghệ thuật, quần thể kiến trúc và các công trình kiến trúc đơn lẻ có giá trị tiêu biểu theo luật Di sản văn hóa”; Sở Quy hoạch-Kiến trúc được giao trách nhiệm chủ trì “Xác định các đối tượng kiến trúc cảnh quan đô thị cần bảo tồn trên địa bàn thành phố”; Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố được giao là cơ quan thường trực của Hội đồng Phân loại biệt thự. Theo đó, Viện nghiên cứu phát triển Thành phố chủ trì biên soạn “Tiêu chí phân loại biệt thự cũ” để phối hợp với các cơ quan khác có giải pháp bảo tồn cụ thể cho từng loại. Tiếc là thực tế ta chưa làm được gì nhiều.

Tính từ năm 2012, đã sáu năm trôi qua và tính từ khi ban hành “Chương trình hành động trong công tác bảo tồn cảnh quan kiến trúc đô thị trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh” năm 2013 thì đã năm năm trôi qua.

Nhiều vấn đề phát sinh vẫn còn y nguyên. Chúng ta phải đặt câu hỏi, những người có trách nhiệm về công tác bảo tồn di sản đã làm được cái gì? Theo tôi, để tránh những trường hợp gây tranh luận như trường hợp dinh Thượng Thơ vừa qua, thành phố nên rà soát lại chương trình, đặt lại với các cơ quan về trách nhiệm này.

Bảo tồn di sản, ba việc cần làm ngay TS.KTS TRẦN ANH TUẤN, P. TRƯỞNG KHOA KIẾN TRÚC – TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN LANG; HỘI HỘI VIÊN HỘI DI SẢN VĂN HÓA VIỆT NAM

X

in khẳng định là dinh Thượng Thơ là một công trình đáng để bảo tồn và bắt buộc phải bảo tồn vì giá trị của nó không chỉ đong đếm bởi những giá trị vật thể kiến trúc mà còn có giá trị lịch sử.

Dinh Thượng Thơ được đề nghị phá bỏ nhằm mở rộng trụ sở làm việc của UBND TP. Hồ Chí Minh, thay thế bởi một công trình được cho là hiện đại hơn để đáp ứng nhu cầu diện tích làm việc. Việc chất thêm những khối tích công trình, tối đa hóa sử dụng các khu đất ở trung tâm lịch sử, giải quyết nhu cầu thị trường trước mắt nhưng dần dần làm hỏng đi cảnh quan đô thị, vốn mang nhiều ký ức văn hóa và sự đặc trưng của thành phố. Một cơ

hội hiếm hoi cho TP. Hồ Chí Minh khi trong lòng một đô thị cực lớn tám triệu dân vẫn còn một quỹ đất lớn hoang sơ Thủ Thiêm ngay bên cạnh khu trung tâm lịch sử. Khu vực các cảng dọc sông Sài Gòn cần di dời và bán đảo nông nghiệp Thủ Thiêm trở thành địa điểm lý tưởng cho đầu tư phát triển mới Khu Trung tâm thành phố.

Theo tôi, nên phân chia nhiệm vụ rõ ràng: khu Bờ Tây và khu Thủ Thiêm được quy hoạch thành các khu đô thị mới hiện đại, đồng bộ trong khi khu Trung tâm lịch sử được quy hoạch nâng cao chất lượng môi trường sống. Quyết định quan trọng này sẽ là tiền đề để trong tương lai, thành phố có được cả hai: một đô thị lịch sử của thế kỷ XIX-XX và một đô thị hiện đại của thế kỷ XXI. Như vậy, trụ sở UBND TP. Hồ Chí Minh cũng nên được chia thành hai phần: (1) Phần “di sản” tọa lạc tại vị trí khu đất của dinh Xã Tây hiện nay, có thể được mở rộng bằng cách lấy thêm dinh Thượng Thơ cùng tham gia vào quần thể để tạo nên một di sản phức hợp, thể hiện trái tim đô thị Sài Gòn của quá khứ; (2) Phần “hiện đại” sẽ được bố trí ở phía trung tâm mới của TP. Hồ Chí Minh nằm ở bán đảo Thủ Thiêm. Để công tác bảo tồn có hiệu quả thay vì “chạy theo từng vụ việc”, theo tôi có ba việc cần làm ngay: 1. Di sản không chỉ là những “di tích” được xếp hạng chính thức mà còn phải mở rộng ra bởi những công nhận khác từ cộng đồng hay từ các nhà chuyên môn, các nhà quản lý nhằm hệ thống hóa chúng lại thành những quỹ giá trị của thành phố. Tuy trong quy chế quản lý quy hoạch chung của TP. Hồ Chí Minh cũng đã đề cập đến những công trình này nhưng lại chưa thực sự cụ thể hóa các phương thức bảo vệ, ứng xử hay can thiệp đến các đối tượng “chưa-phải-là-di-tích” này. Tất cả các đề xuất, các giải pháp sẽ trở thành vô nghĩa nếu chưa định danh chính thức chúng trong hệ thống di sản của TP. Hồ Chí Minh bởi vì thiếu tính pháp lý vốn luôn được coi là cơ sở chính trong các hoạt động can thiệp vào di sản hay kêu gọi các tác nhân có liên quan trong quá trình hành động di sản. Việc định danh này đòi hỏi các tiêu chí xác định đặc thù căn cứ trên những đặc điểm riêng của các di sản, các nhóm di sản hay các quỹ di sản nhằm xác định chính xác các mức độ phân cấp di sản để có những ứng xử phù hợp. Cụ thể hơn, bên cạnh số ít các di tích đã được xếp hạng và công nhận, UBND TP. Hồ Chí Minh hoàn toàn có thể định danh di sản, trong khả năng quyền hạn quản lý của mình theo địa bàn lãnh thổ, thông qua những danh hiệu trao tặng cho các công trình này. Đây được xem là cơ sở pháp lý hóa chính thức dành cho di sản để phân biệt hai khái niệm “di sản” và “bất động sản” theo công thức: “Di sản” = “Bất động sản” + “Giá trị nhất định”. Nói cách khác nếu “Giá trị nhất định” của công trình không được định danh pháp lý (mặc dù đã được định danh bởi cộng đồng) thì giá trị này sẽ vẫn chưa được công nhận chính thức, lúc đó “Di sản” = “Bất động sản” và sẽ chịu sự quản lý của các văn bản pháp lý về quy hoạch, kiến trúc, xây dựng hơn là về di sản.

2. Để thực hiện việc quản lý di sản tổng thể TP. Hồ Chí Minh cần phải lập một cơ quan chuyên trách quản lý di sản cho thành phố, tạm gọi là “Ban Quản lý di sản Thành phố” trực thuộc trực tiếp UBND Thành phố, có chức năng thanh tra, xử lý để đảm bảo thẩm quyền thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao; tập hợp các nhà quản lý hành chính và chuyên môn, trở thành đầu mối trong việc quản lý tất các các hoạt động, tác động và khai thác tất cả các loại hình di sản không chỉ theo đúng những chiến KT&ĐS THÁNG 6.2018

9

thời sự kiến trúc

lược, chính sách và các văn bản pháp lý ở cấp độ quốc gia mà còn tạo ra và hoàn thiện hệ thống các quy chế quản lý đặc thù riêng cho từng thể loại di sản phù hợp với bối cảnh và nhu cầu phát triển của TP. Hồ Chí Minh. Ngoài ra, để giúp “Ban Quản lý Di sản Thành phố” hoạt động hiệu quả, thành phố cũng lập một “Hội đồng Di sản Thành phố” tạo ra bởi các thành viên là các nhà chuyên môn có uy tín chuyên nghiên cứu về di sản hoặc đại diện các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực khai thác di sản. Đây được xem như một tổ chức tham vấn không chỉ cho cơ quan quản lý di sản chuyên trách nói trên mà còn cho cả UBND thành phố trong việc đưa ra những chiến lược, chính sách và các quyết định liên quan đến di sản. Thêm vào đó, cấp độ bao phủ của hai tổ chức này áp dụng trên phạm vi toàn thành phố để đảm bảo sự điều phối hiệu quả tổng thể tất cả các quỹ di sản riêng của từng khu vực địa lý phân chia theo cách thức quản lý hành chính của thành phố.

3. Bên cạnh việc quản lý từng công trình di sản kiến trúc đô thị như từ trước đến nay, việc quản lý theo cụm các công trình di sản kiến trúc đô thị là một xu hướng mới nhằm đưa lại những cách thức vận hành, khai thác và phát triển mới cho di sản, cụ thể các công trình di sản thành phần có thể: (1) đồng lòng hướng tới mục tiêu và dốc sức cho thành công chung của nhóm công trình di sản; (2) kiểm soát được sự vận hành, khai thác và phát triển di sản tốt hơn; (3) học hỏi được cách xử lý các công tác vận hành, khai thác và phát triển di sản từ những công trình di sản thành viên khác; (4) phát huy được mọi tiềm năng của mình dựa trên sức mạnh gắn kết của nhóm các công trình di sản; (5) cởi mở, thân thiện hơn; (6) được thống nhất về cách quản lý trong tổ chức hoạt động vận hành, khai thác và phát triển di sản; (7) phát huy khả năng phối hợp các chủ thể sáng tạo, phản biện, tư vấn chính quyền đưa ra quyết định hợp lý.

Bảo tồn di sản đô thị từ xã hội và chính quyền TS NGUYỄN THỊ HẬU, PHÓ TỔNG THƯ KÝ HỘI KHOA HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM

1. Ba tiêu chí của một di sản

Tiêu chí cụ thể của một đối tượng được coi là di sản khi hội đủ ba điều kiện (1): - Tính truyền thông: Mỗi công trình luôn mang nhiều ý nghĩa với một cộng đồng, các ý nghĩa có thể khác nhau trong mỗi thời đại, vì vậy công trình tồn tại là biểu hiện của lịch sử, sự chia sẻ đồng thời tích lũy các giá trị qua thời gian.

- Tính khoa học: Công trình có giá trị về lịch sử, kiến trúc, nghệ thuật… có khi là những giá trị không thể thay thế được. Tiêu chí này nhằm bảo tồn bản chất của di sản, nhất là trong trường hợp “tính truyền thông” của di sản bị hạn chế do sự thay đổi xã hội mà phổ biến nhất là sự thay đổi thể chế trong thời hiện đại.

10

KT&ĐS THÁNG 6.2018

- Tính kinh tế: Là những công trình vật chất nên sự mất mát di sản làm thiệt hại về vật chất, thiệt hại về kinh tế từ giá trị và ý nghĩa của nó mang lại.

Ngoài những công trình còn khá nguyên vẹn để dễ dàng nhận thức, đánh giá giá trị nhiều mặt, những tàn tích, phế tích còn mang giá trị hồi tưởng lịch sử, giá trị này bù đắp cho sự thiếu hụt giá trị nghệ thuật, thẩm mỹ, là tiêu chí quan trọng để bảo tồn thậm chí phải bảo vệ cấp bách.

Những tiêu chí trên được xác lập do chủ quan con người mỗi thời đại, mỗi thể chế, vì vậy một công trình hay quần thể công trình, cảnh quan có là “di sản” hay không phụ thuộc vào mỗi xã hội, cộng đồng, thậm chí từng cá nhân, kể cả việc bảo tồn di sản cũng vậy. Do di sản là “ký ức cộng đồng” nên bảo tồn di sản là gìn giữ và làm dày thêm ký ức, nối dài thêm lịch sử cộng đồng trong đó có lịch sử từng con người. Phá hủy di sản là xóa bỏ ký ức, hành vi này làm thiệt hại cho xã hội và gây tổn thương về tinh thần cho cộng đồng. Một chính quyền có thể đủ “sức mạnh” (vật chất, “lý lẽ”) để phá bỏ di sản của (các chính thể) quá khứ, nhưng sẽ làm tổn hại ngay tính chính danh và sự văn minh của chính quyền ấy.

2. Một số phương thức bảo tồn di sản

Bảo tồn di sản gắn với và từ chính sách của chính quyền: Chính quyền đô thị và các cơ quan quản lý chuyên môn về di sản văn hóa khẩn trương chỉ đạo và thực hiện việc thống kê, đề xuất danh sách các công trình kiến trúc có giá trị cần bảo tồn để chính quyền xem xét và quyết định. Bên cạnh đó cần nghiên cứu xây dựng cơ chế bảo tồn, nhất là đối với các công trình có giá trị từng mặt kiến trúc, nghệ thuật hay lịch sử nhưng chưa đầy đủ điều kiện để xếp hạng di tích. Chính quyền cần có những chính sách đa dạng, linh hoạt phù hợp với thực tế, đặc biệt hài hòa được quyền lợi của người dân với Nhà nước, có như thế mới có thể bảo tồn và gìn giữ các công trình kiến trúc có giá trị.

Những ý kiến, đề xuất của cộng đồng về giá trị của một công trình, thậm chí chỉ một thông tin liên quan hay phản ánh giá trị công trình, cần được chính quyền và nhà quản lý xác minh và minh bạch trước công luận, để tạo sự đồng thuận trong việc bảo tồn di sản.

Bảo tồn di sản gắn với cuộc sống người dân, sinh hoạt của cộng đồng: Nhiều công trình kiến trúc, nhất là nhà cổ… người dân làm chủ sở hữu và hiện đang cư ngụ. Bảo vệ các công trình này như thế nào để không ảnh hưởng đến cuộc sống người dân là điều không đơn giản. Việc bảo tồn, gìn giữ công trình kiến trúc có giá trị nhưng phải đảm bảo tốt nhu cầu sống và phát triển kinh tế,

thời sự kiến trúc

Ảnh: Dinh Thượng Thơ trước đây. Ảnh Tư liệu Internet

xã hội của người dân. Người dân – chủ sở hữu của di tích phải được hưởng một phần lợi nhuận từ nguồn lợi mà các di tích đem lại.

Những công trình công cộng, ngay cả vỉa hè lề đường của các khu phố cổ / cũ, nơi đã có những sinh hoạt từ lâu đời của người dân như buôn bán vỉa hè, cửa hàng, đi bộ ngắm phố phường... nằm trong phạm vi “khu vực di sản, khu vực ký ức” thì hết sức thận trọng khi tác động vào đó. Bởi vì sẽ gây nên xáo trộn, thay đổi và làm tổn hại đến những “đặc điểm nhận diện” mà nhờ đó các cộng đồng khác biết đến.

Bảo tồn di sản gắn với sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng: Sự hiện diện của các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng ngoài ý nghĩa truyền thống, lịch sử còn là yếu tố quan trọng cho “sự cân bằng tinh thần” trong đời sống quá vội vã và bề bộn của đô thị. Việc bảo tồn các công trình này, vì thế, còn mang đến giá trị tinh thần cho đời sống hiện đại chứ không chỉ có giá trị về tôn giáo, tín ngưỡng.

Bảo tồn di sản gắn với hoạt động du lịch

Phát huy giá trị di sản gắn với hoạt động du lịch là đặc trưng quan trọng của bảo tồn di sản đô thị.

Một di tích là tổng hòa các yếu tố cấu thành như kiến trúc, trang trí nghệ thuật, cổ vật và sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng lành mạnh, đặc sắc cùng các hoạt động quảng bá du lịch. Đây là giải pháp để sinh lợi cho các công trình kiến trúc, phát huy giá trị công trình một cách phù hợp và bền vững.

Bảo tồn di sản gắn với sự nhập cuộc của nhà nghiên cứu, đồng thời chuyển giao tri thức cho cộng đồng.

Sự nhập cuộc của các nhà nghiên cứu không chỉ hiểu đơn giản là thực hiện việc các công trình nghiên cứu. Nghiên cứu nhằm tạo cơ sở khoa học và pháp lý

để bảo tồn di sản, giúp chính quyền và chủ nhân di tích hiểu biết giá trị mọi mặt của di sản, từ đó có biện pháp hữu hiệu để bảo tồn và phát huy giá trị. Mặt khác, nghiên cứu thực chất cũng có vai trò phát huy giá trị di sản vì góp phần quảng bá hình ảnh của di sản ra bên ngoài một cách rộng rãi và đúng đắn, thông qua các phương tiện truyền thông. Mối quan hệ giữa bảo tồn và nghiên cứu còn thể hiện ở chỗ: càng có nhiều công trình nghiên cứu sâu về nhiều lĩnh vực khác nhau thì việc bảo tồn và phát triển càng đúng hướng, nhất là hiện nay – giai đoạn đô thị hóa mạnh mẽ ở tất cả các thành phố.

Bảo tồn di sản bằng sự tham gia của cộng đồng trong vai trò phản biện, góp ý và giám sát: Những trường hợp phá hủy di sản đô thị tại TP. Hồ Chí Minh vừa qua đều ít nhiều phản ánh vai trò, sự hiểu biết của cộng đồng trong việc bảo tồn di sản văn hóa thành phố. “Sức ép” từ công luận buộc chính quyền, nhà quản lý phải xem xét lại chính sách, quy trình quản lý và bảo tồn di sản. Mặt khác, nó cho thấy trách nhiệm, vai trò của các bên liên quan trong việc hủy hoại các di sản. Đây là một trong những hoạt động bình thường của xã hội dân sự, khi ý thức cộng đồng ngày càng tự giác trên cơ sở những hiểu biết khoa học và pháp luật.

Di sản văn hóa nói chung, di sản đô thị nói riêng, cần được coi là tài sản, nguồn vốn xã hội quan trọng và lâu dài chứ không phải là một “gánh nặng” của việc bảo tồn, trùng tu hay là sự cản trở quá trình “hiện đại hóa”. Do vậy, di sản cần luôn được bảo vệ trước những phản ứng, hành vi thậm chí phải được nằm ngoài sự “tranh cãi” giữa “bảo tồn và phát triển”, để có thể chính danh tham gia vào những quy hoạch chiến lược phát triển của đô thị, của quốc gia.

Ký ức không nên đánh mất KTS NGUYỄN BÍCH HOÀN, TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TPHCM

N

hiều đô thị trên thế giới cũng như trong nước không thể chối bỏ quy luật là sự phát triển sẽ tạo ra những xung đột với các giá trị của di sản kiến trúc mà mình đang sở hữu. Thế nhưng, việc lần lượt xóa bỏ các công trình có giá trị với một lý do rất đơn giản “công trình này chưa được liệt kê vào danh mục các di tích, công trình kia chưa được công nhận là di sản…” phải chăng là một “cách thức” xóa mờ nhanh nhất các dấu vết của bước đi thời gian trong lịch sử? Với tôi, dinh Thượng Thơ là một bước chân trong nhịp thời gian ấy, là một phần ký ức và hồn nơi chốn của thành phố này KHÔNG NÊN bị xóa bỏ. Cùng với Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện Trung tâm, Nhà hát thành phố…, dinh Thượng Thơ là một trong số quá ít ỏi các công trình có giá trị lịch sử, văn hóa, có giá trị kiến trúc còn sót lại trước làn sóng ồ ạt của quá trình đô thị hóa bấy lâu nay.

Tôi thiết nghĩ dù đã muộn nhưng chúng ta cần có ngay Hội KT&ĐS THÁNG 6.2018

11

thời sự kiến trúc

Ảnh: Ụ tàu Ba Son. Ảnh Quang Dam

đồng chuyên môn đánh giá và khẳng định giá trị lịch sử văn hóa, giá trị kiến trúc của dinh Thượng Thơ thay vì cứ yên lặng để cộng đồng lên tiếng, đưa dinh Thượng Thơ vào “ngay lập tức” danh sách các di tích kiến trúc cần bảo tồn. Cần khảo sát lập hồ sơ đánh giá hiện trạng và công nhận di tích càng nhanh càng tốt. Nên chăng xem xét lại phương án mở rộng Ủy ban Nhân dân Thành phố khi giải pháp này đang “xung đột” với giá trị cần bảo tồn của dinh Thượng Thơ, nếu không muốn nói là còn phương hại đến nhiều công trình có giá trị khác ở khu vực trung tâm. Hãy ứng xử với dinh Thượng Thơ như một tài sản quý giá của cả cộng đồng, hãy dành cho kiến trúc này một chức năng phù hợp hơn để vừa giữ được giá trị vật chất vừa chuyển tải được một phần giá trị lịch sử văn hóa không chỉ của công trình mà còn của cả ký ức đô thị Sài Gòn xưa. Giả như dinh Thượng Thơ không phải là một cơ quan công sở công quyền, mà ví dụ mang một chức năng văn hóa, quảng bá, dành cho cộng đồng hay khách tham quan du lịch trong ngoài nước được đến mỗi ngày thì chắc hẳn dấu ấn ấy là không nhỏ trong lòng trung tâm thành phố.

Thành phố Hồ Chí Minh sở hữu quỹ di sản kiến trúc khá phong phú đa dạng, gồm các khu phố cũ; quỹ kiến trúc Pháp với nhiều phong cách được xây dựng trong thời kỳ thuộc địa; các công trình được xếp hạng là di tích lịch sử - văn hóa… Tuy rất nhiều công trình đã được đưa vào danh mục cần được nghiên cứu bảo tồn nhưng những bước thực thi tiếp theo để cơn lốc của quá trình phát triển không cuốn mất các di sản này thì dường như còn bước “quá chậm rãi”. Minh chứng cho điều này là sự biến mất ngày càng nhiều các công trình có giá trị. Một số kiến trúc khác chưa kịp đưa vào danh sách di tích thì “phân vân” trước ưu thế của nhu cầu kinh tế và luôn đứng trước nguy cơ bị xô ngã nhiều hơn là gìn giữ. Hay nói một cách 12

KT&ĐS THÁNG 6.2018

khác, về bảo tồn di sản kiến trúc TP. Hồ Chí Minh, giữa bảo tồn và phát triển trong thời gian qua đã chưa đạt sự cân bằng cần thiết.

Thay vì phải giải quyết từng vụ việc về từng công trình đơn lẻ như hiện nay, TP. Hồ Chí Minh nên có một cuộc cách mạng toàn diện và mạnh mẽ hơn để bảo tồn các di sản kiến trúc. Nhanh chóng lập hồ sơ công nhận di tích các công trình còn sót lại như Nhà thờ Đức bà, UBND Thành phố, Bưu điện, Nhà hát… Di sản kiến trúc cần được giữ gìn trên quan điểm bảo tồn tổng thể, xem chúng trong bối cảnh của cả khu vực môi trường cảnh quan liên tục gắn kết các di tích ấy. Khi có sự can thiệp của các phương án cải tạo hay xây mới, cần được xem xét trên quan điểm gìn giữ được giá trị các di tích vốn có. Bài học từ Singapore ở thập niên 60 khi họ áp dụng triệt để chính sách phá cũ để xây mới là điều ta nên rút kinh nghiệm. Bài học từ Nhật Bản khi bảo tồn di sản kiến trúc được xây dựng trên phương thức bảo tồn “nhóm công trình”, đặc biệt chú ý tới đặc điểm thể hiện tính lịch sử - văn hóa là bài học để ta nên học hỏi. Giá trị của từng công trình không thể tách rời riêng lẻ với đô thị, vì thế bảo tồn cần được phối hợp chặt chẽ với công tác quy hoạch, cần hoạch định một giải pháp toàn diện khi bảo tồn di sản kiến trúc khu trung tâm thành phố, gắn kết các công trình có giá trị trong cả mạng lưới di sản bao gồm các trục đường, các di tích, các không gian đặc thù. Được vậy thì TP. Hồ Chí Minh mới giữ được chút ký ức còn sót lại của mình.

Đừng giết chết di sản, đừng làm nghèo tài sản vì thiếu học hỏi lịch sử!

TRẦN HỮU PHÚC TIẾN, NHÀ BÁO

P

aris không xây dựng trong một ngày. Sài Gòn và các đô thị lớn của Việt Nam cũng thế. Muốn chỉnh trang, làm mới hay phá bỏ một kiến trúc hoặc cảnh quan nào đó của một đô thị thì trước hết cần tìm hiểu lịch sử của nó.

Các nhà lãnh đạo, nhà quy hoạch, các kiến trúc sư, các nhà đầu tư và xây dựng địa ốc không thể không biết gốc tích của mảnh đất hay tòa nhà đang hiện hữu.

Hình thành ý tưởng mới cho các kiến trúc và cảnh quan cũ không thể chỉ khảo sát, đo đạc thực địa mà trước nhất còn phải khảo sát, tìm kiếm hình hài và hồn vía của công trình. Hơn nữa, còn phải mở rộng việc tìm hiểu ra bối cảnh chung quanh, kể cả bối cảnh lịch sử hình thành và xây dựng của cả một vùng đất, khu phố hay toàn bộ không gian đô thị.

Chính việc tìm hiểu ấy - một cuộc “khảo cổ” cần thiết cho “dựng kim” sẽ giúp họ nhận ra ý định của các tác giả thiết kế công trình xưa - những người có thể đã vắng bóng mà tài liệu lưu trữ xây dựng không còn đủ. Qua đó, họ cũng sẽ phát hiện những giá trị không chỉ về thương mại hay kiến trúc mà còn là giá trị văn hóa hay lịch sử của công trình. Và rồi, từ việc “lắng nghe” người xưa đó, những người chịu trách nhiệm sửa đổi và xây dựng mới, sẽ có thêm cảm hứng, thêm ý tưởng và suy nghĩ để hình thành và ngay cả sửa đổi các kế hoạch – cần thiết không chỉ một lần. Ở Việt Nam, cách đây không lâu, việc phát hiện di tích Hoàng Thành Thăng Long – một công trình thiêng liêng ngay từ cái tên – không cần đợi thủ tục xếp hạng, khi xây dựng tòa nhà Quốc hội mới ở Hà Nội đã dẫn đến việc điều chỉnh thiết kế và xây dựng. Cần coi đây là một ví dụ kinh điển cho việc học hỏi lịch sử cẩn trọng, giữ gìn di sản tổ tiên cho dù chỉ còn là phế tích nhưng vẫn đóng góp giá trị cao cho con cháu mãi mãi.

Tôi không rõ các trường chính trị - hành chính, kiến trúc, xây dựng và kinh doanh ở Việt Nam hiện giờ có đưa môn lịch sử địa phương, lịch sử văn hóa và các luật liên quan văn hóa và di sản hay chưa. Nếu chưa, hãy đưa vào - không phải nhiệm ý mà là bắt buộc để xây dựng ngay từ gốc ý thức và phương pháp “ôn cố tri tân” trong quản trị đô thị cũng như quản trị xây dựng và quản trị kinh doanh. Ngay bây giờ, nếu các môn học trên chưa có thì các “nhà” liên quan nói trên

Thương xá Tax trước khi bị phá dỡ. Ảnh Vân Nguyễn

vẫn phải và vẫn có đủ thời gian và các nguồn tham khảo để học hỏi lịch sử và các giá trị tiền nhân để lại qua đất đai, nhà cửa và không gian tự nhiên, không gian cư dân.

Dĩ nhiên việc học hỏi lịch sử, trang bị kiến thức căn bản về công việc quy hoạch, thiết kế và xây dựng các kiến trúc và cảnh quan của các thế hệ trước rất cần sự trợ lực của các nhà khoa học liên ngành - không riêng Sử học. Thêm nữa, rất quan trọng là giới kinh doanh - phải nhận thức được di sản văn hóa là tài sản độc đáo chỉ làm gia tăng giá trị địa ốc. Thêm nữa, không thể thiếu là các chính khách, các nhà lập pháp, không thể bỏ sót nguồn lực lịch sử đa dạng của quá khứ là một phần không thể mất đi, không thể để cạn kiệt cả trong đấu tranh giành độc lập, cũng như trong đấu tranh xây dựng một xã hội giàu đẹp và văn minh!

Chúng ta đang cần một sự đồng thuận về nhận thức và tình cảm như thế để có thể hoàn thiện luật lệ, tiếp thu kinh nghiệm quản lý của các nước tiên tiến, ngăn chặn những lợi ích nhóm kim tiền trong việc giữ gìn các di sản hay đẹp của quá khứ và tiếp tục tạo ra di sản giá trị cao cho hiện tại và tương lai.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

13

cà phê đầu tháng

Nhìn hình ảnh mô hình của các công trình kiến trúc nổi tiếng như Chùa Một Cột, Đền Tajmahal, Nhà Quốc hội Mỹ… giống y như thật với tỷ lệ thu nhỏ, chúng tôi không khỏi bày tỏ sự thán phục với người đã tạo ra những mô hình đó. Và càng đáng ngạc nhiên hơn khi được biết, vật liệu tạo nên những mô hình đó chính là những cây tăm bằng giang, một loại cây họ tre mang nét truyền thống Việt Nam. Cà phê đầu tháng kỳ này giới thiệu với bạn đọc câu chuyện của người đã tạo ra những mô hình đó: Ths.KTS Hoàng Tuấn Long. Ảnh Ths. KTS Hoàng Tuấn Long và mô hình Chùa Một Cột của mình

THỰC HIỆN HUY LONG ẢNH TÁC GIẢ CUNG CẤP

KTS HOÀNG TUẤN LONG CUỘC CHƠI KỲ THÚ VỚI NHỮNG CÂY TĂM GIANG Cơ duyên nào đã đưa anh đến với những mô hình độc đáo này?

Có thể nói là ngẫu nhiên thôi. Công việc của một kiến trúc sư là tạo ra các công trình và tôi thích dùng sa bàn trong trang trí nội thất để thay thế cho việc sắp đặt lọ, bình. Khoảng năm 2014, tôi có làm một sa bàn trong hầm rượu vang cho một công trình ở Bà Nà Hill diện tích khoảng 10m2. Sa bàn tái hiện cảnh trí trong một hầm rượu vang ở châu Âu với trang phục của các nhân vật là thời trang của những năm 1900 với tỷ lệ 1/6 so thực tế.

Mục tiêu của việc này là để giới thiệu cho thực khách biết và hình dung cụ thể về một “không gian rượu vang” vào những năm đầu thế kỷ 19…

Vẫn chưa liên quan đến tăm giang? Đặc điểm nào khiến vật liệu này được anh lựa chọn?

Trong một sa bàn nội thất, tôi phải làm một nhân vật xách cái lồng chim. Lấy vật liệu gì để làm lồng chim? Tôi đã thử qua nhiều loại vật liệu khác nhau, kể cả việc dùng dây đàn ghi ta để “đan lồng” nhưng vẫn không được như ý muốn. Tình cờ khi ngồi 14

KT&ĐS THÁNG 6.2018

uống cà phê tôi phát hiện ra cây tăm tre có độ dẻo và kích thước gần phù hợp. Thế là tôi mày mò dùng tăm tre để làm. Sản phẩm đầu tiên ra đời, dùng tới vài trăm cây tăm tre để làm cái lồng chim. Tuy nhiên vì tăm chỉ dài khoảng 6cm nên phải nối, rất mất công. Tôi tìm cách đặt hàng tăm tre riêng cho mình với độ dài thích hợp. Tôi đã tìm tới một làng quê chuyên sản xuất tăm ở miền Bắc mới biết họ không dùng tre mà dùng giang - một cây họ tre rất dẻo để làm tăm. Thấy phù hợp, tôi đặt hàng sản xuất riêng cho mình. Thế là tôi đã có được nguyên liệu như ý muốn.

Xin anh kể lại những thành công đầu tiên với tăm giang? Tôi rất tò mò với quá trình tìm chỗ cho hàng trăm ngàn cây tăm của anh? Đó là những chiếc đài sen đặt tượng Phật. Mẹ tôi theo đạo Phật, tôi muốn làm những vật dụng nho nhỏ như vậy để tặng bà. Một chiếc đài sen đặt tượng Phật dùng khoảng 3.000 cây tăm giang với 9.800 lỗ được khoan trên những tấm mica làm bệ, định hình.

Chiếc đài sen có vẻ đơn giản so với những công trình kiến trúc tên tuổi? Đúng như vậy. Tôi muốn nhắc tới một trong những công trình phức tạp đầu tiên mà tôi làm là Đền Taj Mahal với tỷ lệ 1/200.

Tài liệu trên mạng internet giúp tôi rất nhiều trong việc tìm hình ảnh, kiểu dáng, chi tiết kiến trúc của công trình. Phần mềm Google Earth cũng giúp tôi trong việc chọn tỷ lệ thích hợp cho công trình.

Công trình tiêu tốn 18.000 cây tăm giang với hơn 40.000 lỗ khoan. Tôi và các công sự phải mất tới hơn ba tháng làm việc.

Chúng tôi tốn nhiều thời gian vì làm thử thấy sai lại phải bỏ để làm lại.

Nhưng kích thước lớn nhỏ cũng chưa hẳn nói lên sự phức tạp của công trình. Ý tôi muốn nói tới Chùa Một Cột.

Chùa Một Cột là một trong những công trình khó nhất. Khi làm công trình Chùa Một Cột, tôi tạo ra những cây “cột, đà, console” cong và chịu lực đúng như trong thực tế. Để đạt đến độ chính xác và

Ảnh trên Tiến sĩ Brad Stewart Phó chủ tịch Trung tâm nghệ thuật văn hóa trường Mongomery, Giám đốc phân hiệu Takoma Park, Maryland USA Ảnh dưới Đền Taj Mahal tiêu tốn 18.000 cây tăm giang với hơn 40.000 lỗ khoan

đồng đều, bốn tháng đầu, tôi phải tự tay thực hiện. Hai tháng sau có thêm sự giúp sức của hai cộng sự. Tổng cộng, chúng tôi đã dùng tới 100.000 cây tăm có đường kính từ 0,8mm đến 0,9mm, tròn đều, nhẵn bóng, mềm dẻo được tỉ mỉ xâu vào hơn 250.000 lỗ trên tấm mica. Chùa Một Cột bằng tăm giang đã được tổ chức kỷ lục của Việt Nam công nhận.

Cuộc chơi ở Mỹ với các sản phẩm “Nhà trắng”, “Nhà Quốc hội Mỹ” diễn ra như thế nào? Đây là một câu chuyện khá thú vị, đầu tiên, tôi chỉ thực hiện phần mái vòm (dome) của Nhà Quốc hội Mỹ, với mục tiêu là thử sức với một công trình lớn, với một hình dáng mới. Sau đó thì mái vòm này được tôi mang qua Mỹ, giới thiệu cho bạn

KT&ĐS THÁNG 6.2018

15

cà phê đầu tháng

Ảnh trái Đài sen bảy tầng, một trong những mô hình đầu tiên của tác giả Ảnh phải Lời đề tặng của ông Edward Meyer, Phó chủ tịch phụ trách mảng trưng bày và lưu trữ của Bảo tàng Ripley’s Believe It or Not

bè và được đem đến Văn phòng của nghị sĩ bang Maryland là ông Van Holen! Rất ấn tượng với công trình mái vòm này, Văn phòng nghị sĩ đã đưa hình ảnh lên Tweet và được Washington Post đăng lại. Nhờ thế, những người điều hành của Ripley cũng đã biết đến tôi. Họ tìm đến, tham quan tận mắt. Cũng nói thêm, Bảo tàng Ripley’s Believe It or Not ở Mỹ là một chuỗi với hơn 30 bảo tàng trên thế giới, chuyên trưng bày vật dụng với hai yếu tố: lạ và độc đáo. Họ cũng có những mô hình thành phố tạo bằng tăm tre, nhưng khi nhìn thấy tận mắt công trình này họ đã không ngần ngại đặt tôi làm. Và thế là Công trình Nhà trắng tỷ lệ 1/100 được làm từ 180.000 cây tăm giang với hơn 400.000 lỗ khoan và năm tháng thi công cùng Nhà Quốc hội Mỹ tỷ lệ 1/100 được làm từ 250.000 cây tăm với hơn 750.000 lỗ khoan và bảy tháng thi công đã được chọn để trưng bày ở bảo tàng Ripley’s Believe It or Not. 16

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Ông Edward Meyer, phó chủ tịch Ripley’s đã nói rằng “mô hình tăm giang của Tòa nhà quốc hội Mỹ kỳ vĩ đến khó tin, là một hiện vật được yêu thích của chúng tôi”.

Những cuộc chơi có vẻ như rất tốn kém thời gian, tiền bạc. Anh có ý định thương mại hóa những sản phẩm của mình? Đúng là cuộc chơi tuy rất thú vị nhưng cũng tiêu tốn nhiều thời gian và tiền bạc. Tôi cũng mong muốn thương mại hóa các sản phẩm của mình. Sản phẩm của chúng tôi là sản phẩm làm bằng tay - hanmade nên lạ và độc đáo. Hiện nay tôi nhận đặt hàng một số sản phẩm đơn giản như đài sen, thánh giá, logo công ty theo mẫu… Còn những công trình lớn thì làm theo sự say mê, chủ yếu để tạo tiếng vang.

Anh có mong muốn gì với những sản phẩm của mình?

Tôi có hai mong ước. Thứ nhất là có

cơ hội để giúp người khuyết tật làm việc.

Thực tế, sau khi đã có thiết kế, tạo hình, khoan lỗ trên những tấm mica thì công việc chính còn lại là dùng nhíp để đặt những cây tăm vào đúng chỗ. Đây là công việc nhẹ nhàng đòi hỏi sự tỉ mỉ rất thích hợp với người khuyết tật. Ở nước ngoài, có nhiều tổ chức công việc như vậy giúp cho cộng đồng người khuyết tật. Tôi mong có những hợp đồng ổn định với những đồ vật nho nhỏ có thể mang đến công việc cho người khuyết tật và có thể làm được một phòng trưng bày các sản phẩm, các công trình thu nhỏ của các kiến trúc nổi tiếng trên thế giới. Mong muốn tiếp theo của tôi là sẽ có những sản phẩm, công trình lớn, thuần Việt có giá trị sẽ được trưng bày trong Ngôi nhà của Việt Nam tại Triển lãm World Expo ở Dubai năm 2020, với mục đích giới thiệu tay nghề của người Việt Nam, làm bằng những vật liệu Viêt Nam. Địa chỉ tham khảo: boarc.net

nhà ở

hân hạnh tài trợ chuyên mục này

ĐẸP KHÔNG HOA MỸ Theo ông Tuấn Anh, giám đốc công ty nội thất EKE, trong nhiều trường hợp, để có không gian đẹp, thiết kế nội thất cho nhà phố không cầu kỳ hoa mỹ.

BÀI VÀ ẢNH PHAN HUY HỒNG ĐỨC

C

hỉ cần nhấn mạnh vào công năng sử dụng thiết thực, các hình khối đơn giản, và các tông màu cơ bản.

Tập trung vào công năng hơn là trang trí, hình thức. Các điểm nhấn nên tập trung ở những khu vực quan trọng của không gian. Ở ngôi nhà này chẳng hạn, đồ vật được sử dụng ít nhất có thể để tạo nhiều không gian thoáng. Giữa cầu thang và phòng khách được ngăn cách bởi những thanh lam màu nâu tạo điểm nhấn. Tay vịn cầu thang và dàn lam trang trí đều có chung một ngôn ngữ thiết kế chỉn chu. Riêng với phòng bếp, thường trong quá trình thiết kế thi công có nhiều yếu tố khách quan không lường trước được, do vậy giai đoạn làm hồ sơ thiết kế được chuẩn bị hoàn chỉnh, kỹ càng rất cần thiết, điều này cần có một khoảng thời gian 18

KT&ĐS THÁNG 6.2018

nhà ở

Ảnh hai trang Giữa cầu thang và phòng khách được ngăn cách bởi những thanh lam màu nâu tạo điểm nhấn. Tay vịn cầu thang, dàn lam đều được thiết kế chỉn chu

KT&ĐS THÁNG 6.2018

19

nhà ở

hân hạnh tài trợ chuyên mục này

Ảnh trên và dưới Ở phòng khách, vách tivi phòng sinh hoạt chung được thiết kế nhiều ngăn kệ. Phòng vệ sinh được ốp gạch giả đá nhẹ nhàng sáng sủa, cửa sổ kính mờ được mở rộng giúp phòng thoáng sáng

20

KT&ĐS THÁNG 6.2018

nhà ở

Ảnh trên và dưới Mảng tường đầu giường được thiết kế chỉnh chu với các mảng khối liên kết hợp lý

suy nghĩ và trao đổi giữa gia chủ và người thiết kế. Ở phòng khách, vách tivi, phòng sinh hoạt chung được thiết kế với nhiều ngăn kệ ngẫu nhiên nhưng có trật tự, để gia chủ có thể tự trưng bày những món đồ yêu thích. Vừa tận dụng và cũng tiết kiệm không gian để tủ kệ ở những vị trí khác.

Lối vào nhà là hàng cây xanh nổi bật trên hàng gạch ống sơn trắng được sắp xếp tạo hình rất đẹp. Đầu giường được thiết kế chỉn chu với các mảng khối liên kết hợp lý. Phòng con gái với tông hồng chủ đạo gợi sự lãng mạn nhẹ nhàng. Bục ngồi bên cửa sổ kết hợp bàn học cùng kệ sách được với nhiều màu sắc vui nhộn là không gian yêu thích của cậu con trai.

Phòng vệ sinh được ốp gạch giả đá nhẹ nhàng sáng sủa, cửa sổ kính mờ được mở rộng giúp phòng luôn thoáng sáng, nhưng vẫn kín đáo.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

21

nhà ở

hân hạnh tài trợ chuyên mục này

Ảnh trên và dưới Phòng con gái với tông hồng gợi sự lãng mạn, nhẹ nhàng

Địa chỉ: 36 đường A, khu ADC, Thoại Ngọc Hầu, P. Phú Thạnh, quận Tân Phú Diện tích: 4 x 20m

CHUYÊN GIA ĐIỀU HÒA KHÔNG KHÍ HÀNG ĐẦU NHẬT BẢN

www.daikin.com.vn 22

KT&ĐS THÁNG 6.2018

quảng cáo

KT&ĐS THÁNG 6.2018

23

căn hộ

Ảnh hai trang Không gian thông thoáng nhờ các vách ngăn cách điệu, duyên dáng

Ấm cúng trong không gian đương đại Căn hộ Vinhome được Công ty Mộc Deco thiết kế với không gian sang trọng, nhưng vẫn giữ được nét gần gũi ấm cúng.

BÀI VÀ ẢNH PAUL PHAN

24

KT&ĐS THÁNG 6.2018

căn hộ

C

ác vách ngăn cách điệu ngăn chia từng không gian chức năng và vẫn tạo được sự thông thoáng chung cho căn hộ bằng các họa tiết đơn giản nhưng tinh tế với tông màu kem sang trọng làm chủ đạo.

Phòng ngủ với màu sắc nhẹ tinh khiết và đồng nhất, phối hợp với ánh sáng dịu dàng tạo cảm giác thư giãn, dễ chịu.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

25

căn hộ

Ảnh hai trang Khu vực sinh hoạt chung và các phòng ngủ đểu được thiết kế xoay quanh phễu

26

KT&ĐS THÁNG 6.2018

căn hộ

Ảnh hai trang Màu sắc hài hòa và thống nhất ở tất cả không gian chức năng thiên về sự ấm cúng, sang trọng

Với chủ trương hạn chế đưa các vật dụng điện từ vào phòng ngủ, phía vách thường đặt tivi được để trống và trang trí bằng bức tranh vẽ tinh xảo trên tường.

Phòng làm việc thiết kế hiện đại, gọn gàng và được trang trí với những bức tranh các danh nhân và những câu nói nổi tiếng tạo cảm hứng cho người làm việc.

Phòng ngủ thứ hai sử dụng màu nâu đậm tạo cảm giác ấm cúng.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

27

căn hộ

28

KT&ĐS THÁNG 6.2018

căn hộ

Ảnh hai trang Phần lớn những bức tường được trang trí bằng những bức trang treo hoặc vẽ trực tiếp

KT&ĐS THÁNG 6.2018

29

căn hộ

Ảnh trên và dưới Phòng làm việc thiết kế đơn giản hết mức có thể

Thiết kế & thi công: Công ty Mộc Decor. www.mocdecor.com

30

KT&ĐS THÁNG 6.2018

quảng cáo

KT&ĐS THÁNG 6.2018

31

phát triển doanh nghiệp

Chất thơ trong lối sống thành thị “Indoor generation” là một định nghĩa đáng báo động về cuộc sống của phần nhiều người dân đô thị hiện nay - khi hầu hết thời gian đời người đều diễn ra ở bên trong các “cánh cửa”: trong nhà, trong văn phòng làm việc, trong quán cafe máy lạnh... và sự tiếp xúc với thế giới bên ngoài ngày một ít ỏi.

D

ẫu việc ít tiếp xúc với thiên nhiên là điều khó tránh trong nhịp sống công nghiệp, nhưng cũng có một bộ phận dân số thành thị lựa chọn sự khác biệt: luôn cố gắng hết mức để dành thời gian cho niềm yêu thích thiên nhiên và theo đuổi một lối sống hướng ngoại, hòa nhập sâu vào cuộc sống xã hội năng động. Họ thu thập, tích lũy cảm xúc, kinh nghiệm sống qua những chuyến đi, chặng đường khám phá và con người tiếp xúc. Có thể họ không trải qua nhiều thời gian để ở trong ngôi nhà của mình, nhưng có một điều chắc chắn, rằng mỗi phút giây họ về với tổ ấm là những khoảng thời gian “chất lượng” và hưởng thụ thực sự.

Họ tạo ra những không gian điển hình của đời sống thành thị: tính cá nhân dễ nhận thấy; công năng rõ ràng và hoàn toàn nương 32

KT&ĐS THÁNG 6.2018

theo thói quen, sinh hoạt của chủ nhân; đề cao tính chừng mực, sự giản đơn; lựa chọn có cân nhắc để đảm bảo cân bằng giữa chi phí đầu tư và giá trị đích thực mà nội thất, vật dụng mang lại. Và đây cũng là câu chuyện mà nội thất AConcept hướng tới, trở thành một phần trong lối sống thành thị - urban lifestyle - đang ngày một văn minh hơn.

Trong tiến trình mở rộng hoạt động của mình, AConcept cũng vừa mang tinh thần urban lifestyle đến với thủ đô Hà Nội qua không gian trưng bày có diện tích 1.000m2 tại số 10 Chương Dương Độ, Q. Hoàn Kiếm. Showroom nằm bên trong một tòa nhà “one-stop shopping center” hiện đại, nơi tập trung những thương hiệu có tên tuổi về vật liệu xây dựng, nội thất và thiết bị gia dụng.

phát triển doanh nghiệp

Một Hà Nội của thơ, của nhạc, của phố phường cổ kính, của cây xanh và những không gian trầm mặc mỗi mùa lại khoác lên mình một vẻ đẹp xiêu lòng. Nhưng cũng Hà Nội đó, là một đô thị nằm trong top các thành phố đang phát triển nhanh của châu Á, những tòa nhà và những công trình nhanh chóng mọc lên như ghi dấu ấn cho thời đại. Trong môi trường đa sắc đó, những người con Hà Nội cũng có một phong cách sống đầy thú vị: chuyên nghiệp, năng động mà vẫn giàu nghệ sĩ tính và yêu quý sáng tạo. AConcept Hà Nội là một không gian trưng bày được tổ chức bởi những con người mang tâm hồn rất Hà Nội như vậy. Những thay đổi của mùa, những nét đẹp mê say của phố phường đã trở thành nguồn cảm hứng để họ tạo ra các góc sống lúc thì bừng sáng, thoải mái, khi lại đầm ấm, cảm xúc. Từ đó, AConcept đề xuất cho khách hàng những lựa chọn phóng khoáng, tự nhiên nhất, bộc lộ tính cách nhiều nhất với sự chăm chút trong thiết kế và sản xuất. Giới thiệu các món nội thất, đồ trang trí độc đáo, hướng đến tinh thần chính là thoải mái và hướng ngoại nhưng song song đó, vẫn có thể tìm thấy sự đồng điệu với cuộc sống nơi thành thị năng động mà đậm chất thơ này.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

33

chuyên đề

AI THIẾT KẾ SÂN VƯỜN? Sân vườn – một thành phần của ngoại thất gắn liền không tách rời với ngôi nhà. Nhà đẹp thì cần vườn đẹp, mà cả nhà không đẹp cũng cần vườn đẹp – điều đó ai cũng muốn. Mà muốn sân vườn đẹp thì cần có thiết kế khoa học, chỉn chu. Nhưng ai sẽ thiết kế sân vườn, và thiết kế như thế nào?

BÀI HƯƠNG ANH ẢNH KT&ĐS

Kiến trúc sư thiết kế

Tất nhiên có những người thích tự mình làm sân vườn, trồng cây cối theo thói quen, kinh nghiệm hay ngẫu hứng; song cũng rất nhiều người muốn có một bản thiết kế sân vườn cùng với hồ sơ thiết kế kiến trúc của ngôi nhà.

Và sân vườn sẽ được thi công theo đúng bản thiết kế đó.

Với bản thiết kế, chủ nhà cũng có thể có luôn bảng dự toán để trù liệu tài chính cho hạng mục này. Ở những ngôi nhà ở bình thường (dạng nhà phố, biệt thự trong đô thị) thì diện tích sân vườn không lớn, chỉ dao động từ vài chục mét vuông tới một vài trăm mét vuông; nên hạng mục này thường được chủ nhà giao phó luôn cho kiến trúc sư, với thiết kế phí tính như thiết kế kiến trúc, hoặc nếu là gói riêng thì giá cũng tương đương. Quy mô như vậy nên hồ sơ thiết kế thường được gộp chung với hồ sơ thiết kế kiến trúc. “Nhờ vả” kiến trúc sư làm sân vườn, chủ nhà có những cái lợi nhất định. Đầu tiên là sự thống nhất xuyên suốt trong ý tưởng. Bởi kiến trúc sư làm kiến 34

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Ảnh hai trang Sự kết hợp giữa nhà thiết kế, nhà làm vườn, chuyên gia phong thủy... sẽ cho kết quả hoàn hảo vì nó phát huy ưu điểm và khắc phục nhược điểm của mỗi bên

chuyên đề

trúc đã có những ý chủ đạo trong tổ chức mặt bằng công năng, tổ chức không gian; hiểu được mối quan hệ giữa kiến trúc và sân vườn, mối quan hệ giữa nội và ngoại thất. Sân vườn không phải là cá thể độc lập gắn vào ngôi nhà mà quan hệ chặt chẽ tới kiến trúc ngôi nhà và các thành phần khác như cổng, tường rào; và kiến trúc sư có thể đưa ra giải pháp hợp lý. Đây là ưu điểm lớn nhất. Thứ hai, với nghiệp vụ và kỹ năng vốn có, kiến trúc sư cùng các cộng sự họa viên có thể triển khai các hình ảnh 3D một cách trực quan – điều luôn làm các chủ nhà thích thú mong chờ. Và cuối cùng, nhiều kiến trúc sư hay văn phòng thiết kế có thể khuyến mại luôn thiết kế phần sân vườn. Tuy chi phí không lớn nhưng luôn làm các chủ nhà cảm thấy dễ chịu, hài lòng. Ở mặt khác có những nhược điểm nhất định. Đó là kiến trúc sư không phải là chuyên gia về cây cối, trồng trọt nên hiểu biết về mảng này có những hạn chế. Đôi khi giải pháp cây cối của kiến trúc sư thiếu chuẩn về thẩm mỹ hay các cơ chế sinh học của cây nên sau khi thi công sân vườn không đẹp như diễn họa 3D; hoặc sau này vấn đề chăm sóc cây cối lại trở thành khó khăn cho gia chủ và kết quả cuối cùng là sân vườn không như ý, không giống dự kiến ban đầu.

Dẫu vậy, kiến trúc sư thiết kế sân vườn vẫn là một cách làm đáng khích lệ và được nhiều gia chủ thực hiện và thực tế cho những kết quả tích cực nhất định.

Nhà làm vườn thiết kế

Nhiều chủ nhà lại thích các nhà thầu làm vườn thiết kế sân vườn cho ngôi nhà của mình. Những nhà thầu này có thể là chuyên gia trồng trọt, chuyên gia ngoại thất cảnh quan sân vườn. Bên cạnh việc nhận thi công sân vườn theo thiết kế, họ có thể thiết kế sân vườn trên cơ sở kiến trúc và bao cảnh hiện trạng. Việc thiết kế sân vườn cần nhiều sự sáng tạo và khéo léo hơn là tính khoa học chặt chẽ như làm một mặt bằng công năng của kiến trúc, nên hầu hết những nhà làm vườn đều nhận thiết kế sân vườn. Những nhà làm vườn này thường không có bản vẽ thiết kế chi tiết và diễn họa 3D như kiến trúc sư mà chỉ là những phác thảo đơn giản và mô tả bằng miệng về cách bố trí sân vườn, lựa chọn cây cối, vật liệu, kết hợp với những hình ảnh minh họa công trình đã thực hiện.

Ngược lại với kiến trúc sư như đã nói ở trên; thế mạnh của nhà làm vườn là rất am hiểu các loại cây cối, song lại thiếu mối quan tâm tới chủ thể kiến trúc là ngôi nhà cùng vấn đề tổ chức không gian, hay quan hệ giữa nhà và sân vườn. Mục đích chính của họ là làm sao trồng cây xanh tốt, lớn nhanh, trồng hoa hoa nở. Và như một thói quen, cách làm của những nhà làm vườn là khá phức tạp và rườm rà với các loại cây cối – như nhiều kiến trúc sư nhận xét. Có thể, họ sẽ tư vấn cho chủ nhà tới mười loại cây – hoa cảnh trong khi có thể chỉ cần một thảm cỏ và hàng cau là đã rất đẹp rồi. Ưu điểm của việc thuê nhà làm vườn thiết kế sân vườn là cây cối được lựa chọn hợp lý với thổ nhưỡng và môi trường cụ thể; nên thường phát triển xanh tốt. Bên cạnh đó, việc vừa thiết kế vừa thi công cũng là một lợi thế cho nhà thầu, được chủ động nên có thể thực hiện được hết các ý tưởng đề ra. Ngoài cây xanh, cây cảnh, hoa... các loại vật liệu sử dụng cho sân vườn như gạch, sỏi, đá đều nằm trong dự trù thiết kế và việc thi công là khả thi.

Tuy nhiên, cũng có những mặt trái - tiêu cực; ví dụ như nhà thầu sân vườn tư vấn cho chủ nhà các loại cây đắt tiền không cần

thiết, hoặc các loại cây, vật liệu sân vườn dư thừa, tồn kho vào công trình mà lại không phù hợp.

Và kết hợp

Khách quan mà nói, kết hợp là giải pháp tốt nhất để có một kết quả hoàn hảo. Kiến trúc sư sẽ là người thiết kế mặt bằng công năng của sân vườn, căn cứ theo mặt bằng kiến trúc tổng thể. Theo đó cấu trúc của sân vườn sẽ hòa nhập với kiến trúc của ngôi nhà, của tường rào và cổng. Ở thiết kế này, lối đi, mặt nước, cây xanh, chỗ chơi, chỗ nghỉ… sẽ được định vị căn cứ theo mặt bằng công năng tầng trệt, hình dáng, diện tích khu vườn… và nhu cầu của gia chủ. Các chủng loại vật liệu chính được định hình. Các dạng cây cũng được chỉ định, như chỗ nào cây cao, chỗ nào cây bụi, chỗ nào thảm cỏ… Việc tiếp theo của nhà thầu sân vườn sẽ tư vấn và lựa chọn các loại vật liệu, cây xanh trên cơ sở thiết kế ấy, và những đặc tính không gian trên hiện trạng (như chỗ nắng, chỗ râm, chỗ nhiều đất, chỗ ít đất, chỗ gần mặt nước…) Cách làm này phát huy ưu điểm và khắc phục nhược điểm của mỗi bên. Đương nhiên cách làm này cũng có thể làm chi phí tăng lên so với cách làm đơn lẻ như trên đã đề cập.

Việc kết hợp không chỉ là của kiến trúc sư với nhà làm vườn mà đôi khi là với những đối tượng khác, trong một hình thái khác.

Ví dụ như nếu chủ nhà quan tâm tới phong thủy thì sân vườn là một yếu tố không thể bỏ qua. Khi đó có thể phải kết hợp mấy “nhà” với nhau: kiến trúc sư, chuyên gia phong thủy, nhà làm vườn. Hoặc ở một trường hợp khác, trong thiết kế sân vườn có một hồ cá koi Nhật Bản, thì sẽ cần một nhà thầu cho hạng mục này, bởi cấu tạo hồ cá koi cùng hệ thống cấp nước, lọc nước là rất phức tạp, đòi hỏi những tiêu chuẩn riêng mà kiến trúc sư, chuyên gia phong thủy hay chuyên gia trồng trọt cây xanh cũng không thể biết. Nhưng trong mọi trường hợp, thì kiến trúc sư vẫn luôn là người quan trọng nhất, là người đề xuất ý tưởng đầu tiên và gắn kết, dung hòa các mối quan hệ để có thể đi đến sản phẩm hoàn thiện cuối cùng.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

35

chuyên đề

KHÉO LÀM VƯỜN ĐẸP Có được mảnh vườn kế bên nhà thời buổi này thật khó, nhất là đối với nhà phố. Vậy để mảnh vườn đó đẹp và phát huy hiệu quả ra sao, nhiều người rất lúng túng và... đi mời kiến trúc sư, người thiết kế ngoại thất hay người chuyên trồng cây kiểng đến tư vấn. Điều đó không sai! Tuy nhiên có nhiều khi chủ nhà không ưng ý vì kết quả cuối cùng không như ý muốn, vì vườn rất khó có thể… diễn họa bằng 3D như bản vẽ kiến trúc - nội thất. Hơn nữa vườn luôn thay đổi và vườn chỉ có hồn khi có bàn tay chăm sóc của chủ nhân. Vậy thì hãy thử làm vườn cho chính mình. Có một số điểm lưu ý, cũng là gợi ý thiết thực để bạn tự làm vườn.

BÀI HÀ THÀNH ẢNH TƯ LIỆU KT&ĐS

Tự nhiên và thiên nhiên

Vườn nhà, sân vườn không phải là vườn hoa công cộng hay thảm thực vật ở dải phân cách đường nên không cần thiết phải ngay thẳng, đều đặn, cắt xén công phu thẳng tắp.

Hãy để vườn nhà tự nhiên như vốn dĩ cây cỏ thuộc về tự nhiên, để làm mềm mại kiến trúc và cuộc sống. Điều đó cũng làm cho không gian sân vườn, không gian ngoại thất của công trình kiến trúc hướng về thiên nhiên, làm cho tâm hồn con người khoáng đạt hơn.

Tuy nhiên cũng cần lưu ý là tự nhiên và thiên nhiên không có nghĩa là để… kệ nó. Bạn vẫn phải chăm sóc vườn theo một trình tự hay chu kỳ nào đó, như tưới cây, dọn rác, lá rụng, ngắt bỏ những cành lá bị sâu… để duy trì sự ổn định của vườn và cây cối 36

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Ảnh hai trang Vườn luôn thay đổi và vườn chỉ có hồn khi có bàn tay chăm sóc của chủ nhân

chuyên đề

Cây cao, mặt nước

Với những nhà có diện tích và không gian rộng, có thể trồng cây cao và thiết kế mặt nước. Đây là kiểu vườn của nhà nông thôn truyền thống. Cây cao có thể là cây biểu trưng như cây cau, có thể là cây ăn quả như bưởi, ổi, mít… Cần lưu ý thổ nhưỡng để trồng cây ăn quả cho phù hợp. Mục đích trồng cây có thể không phải để hái quả, nhưng trồng loại cây có quả mà không ra quả thì e cũng hơi buồn. Mặt nước có thể thả sen, thả súng hay thả bèo cho sinh động. Với những nhà phố, biệt thự; mặt nước nếu có cũng nhỏ thôi, nên nhiều người thích nuôi cá cảnh; dễ khống chế và nhìn ngắm trong diện tích giới hạn của mặt nước. Nuôi cá cảnh thì không nên thả các loại cây sống trong nước vì sẽ không ngắm được cá.

Nhưng cần lưu ý thiết kế chỗ tránh nắng cho cá vì mùa hè ánh nắng mặt trời chiếu xuống cá sẽ bị nóng và chói.

Vật liệu của vườn

“Vật liệu” chính của vườn tất nhiên là cây. Nhưng khác với nhà nông thôn là hàng rào thường cũng bằng cây và có khi “hút tầm mắt”; thì ở nhà phố hay biệt thự phố, giới hạn ngăn rất rõ, rất gần bằng hàng rào xây, tường xây, vừa là ranh giới, vừa để bảo vệ. Nên sử dụng các loại vật liệu thô mộc, tự nhiên cho bề mặt tường rào và các chi tiết xây cất trang trí khác, như đá tự nhiên, gạch trần không trát; hoặc các loại đá nhân tạo mô phỏng tự nhiên được sản xuất bằng bê tông nhẹ. Cũng nên khai thác bề mặt của tường rào làm nền trang trí cho một số loại cây treo, cây leo bám tường. Các loại vật liệu thô mộc này còn có tác dụng che khiếm khuyết là khi bị bẩn không thấy rõ, mà khu vực sân vườn thì thường bẩn do đất cát, nước mưa…

Lối dạo

Với những vườn có thảm cỏ nên tạo những lối dạo. Lối dạo giúp cho việc đi lại qua thảm cỏ (để tới chỗ khác của vườn, hoặc khi tưới cây) dễ dàng và vệ sinh. Ngoài ra lối dạo cũng tạo nên điểm nhấn, tạo nên những đường nét đẹp cho sân vườn, thảm cỏ.

Lối dạo thường được tạo bằng những phiến đá tự nhiên, hoặc đá nhân tạo mô phỏng tự nhiên (sản xuất bằng bê tông), hoặc có thể là block bê tông sỏi… Những tấm đá này được đặt cách nhau đều một nhịp bước, và nhất thiết bề mặt phải chống trơn trượt. Phía dưới lối dạo đất nền vườn phải được đầm chắc để những viên đá không bị lún sâu xuống đất.

Sắp đặt - trang trí

Trong vườn, ngoài mặt nước, cây cối, thảm cỏ ra; nếu có diện tích và bố cục phù hợp, bạn nên có một vài điểm nhấn bằng cách sắp đặt đồ trang trí như phù điêu, tượng tròn; hoặc đồ trang trí có thể kết hợp với sử dụng - giải trí như bàn ghế, xích đu, bập bênh… Nói chung các đồ này đều đòi hỏi vật liệu và chất liệu bao phủ bề mặt bền, có khả năng chịu được thời tiết mưa nắng ngoài trời.

Cũng có thể không cần cầu kỳ với những món đồ nặng nề và có phần tốn kém, bạn hãy tự trang trí vườn của mình bằng những thứ gần gũi, giản dị và rẻ tiền hơn; như đồ gốm, hay một… đôi quang gánh, kết hợp với sắp đặt những chậu cây.

Sắc màu của hoa

Đã là vườn thì nên có hoa. Vườn của bạn có thể thảm cỏ Nhật là “nhân vật chính”, có thể một cây lộc vừng là điểm nhấn, đón KT&ĐS THÁNG 6.2018

37

chuyên đề

Ảnh trái và phải Lối dạo cũng tạo nên điểm nhấn, tạo nên những đường nét đẹp cho sân vườn, thảm cỏ

chào ở cổng; hay một cành bưởi vấn vít ấn tượng ngay hiên. Tuy nhiên hãy để vườn sinh động hơn với những cây hoa nhỏ và những màu hoa. Hoa nên trồng điểm xuyết ở trên thảm cỏ, men chân hàng rào hay sát mép sân lát gạch. Hoa làm cho vườn rực rỡ và sinh động hơn. Nếu không có thời gian và điều kiện chăm sóc, hãy trồng những loại hoa dễ sống, dễ thích nghi với điều kiện thời tiết như hoa giấy, hoa mười giờ, hoa bỏng (sống đời)… Cần lưu ý một số loại hoa nếu trồng dưới bóng cây cao có thể bị cớm, khó ra hoa.

Màu hoa thì rất phong phú và đa dạng, nhưng cũng cần lưu ý một chút nhé! Nếu bạn trồng cây cho hoa màu đỏ vào chân bức tường xây gạch trần thì có thể hoa sẽ bị lẫn vào tường đấy! quảng cáo

38

KT&ĐS THÁNG 6.2011

Vườn mini

Khi không có nhiều đất mà vẫn muốn làm vườn thì sao, làm thế nào? Chả sao cả! Quan trọng là bạn có yêu thiên nhiên, yêu cây cối và có thích làm vườn không thôi. Chỗ nào cũng có thể là vườn, có màu xanh của cây cối. Và không nhất thiết phải là những loại cây có “tên”, có “thương hiệu” thì vườn mới đẹp. Có thể là những loại cây rất dân dã và dễ sống như… cây khoai; hoặc có thể là mấy dây leo xanh len lỏi cùng ánh nắng bên một khoảng sân trời… Hãy tận dụng tất cả những góc nhỏ, những rẻo đất để làm vườn - vườn mini. Khi nhìn thấy những góc xanh, bạn sẽ thấy tâm hồn luôn rộng mở.

quảng cáo

KT&ĐS THÁNG 6.2018

39

chuyên đề

MẶT TIỀN NHÀ! CÓ MẤY MẶT TIỀN? Nghe như trò chơi hỏi đáp, nhưng thực tế quá trình thiết kế, thi công nhà ở hiện nay vẫn hay tồn tại lơ lửng giữa các bên (gia chủ thiết kế - thi công). Chuyện mặt tiền đơn giản mà, cớ sao ầm ĩ, vậy nhưng giữa thời buổi thông tin mạng tràn lan, anh hùng bàn phím dày đặc, người làm thực tế va chạm nhiều thì lại ít nêu chính kiến, khiến không ít các bên phải khốn khổ khi chạm đến vấn đề này.

BÀI KTS. HUÂN TÚ ẢNH QUỐC THỐNG

Đ

Ảnh trên trái Những “chuẩn một thời” như kiểu nhà theo thức cổ điển Tây phương khi áp dụng vào điều kiện hiện đại trở nên bất cập, khập khiễng về nhiều mặt Ảnh trên phải Một số mặt tiền được bọc lại kín mít bằng cây xanh hay biển quảng cáo, lam trang trí... Ảnh dưới Kiểu mặt tiền nhà phố khá phổ biến hiện nay 40

KT&ĐS THÁNG 6.2018

ây cũng là vấn đề âm ỉ đang diễn ra: gia chủ rất hay tranh luận, sửa đổi, thậm chí làm khác hoàn toàn thiết kế mặt tiền, cho dù có bản vẽ thiết kế đầy đủ. Rồi nhà thầu cũng có xu hướng “lèo lái” mặt tiền theo cách mà đội thợ của họ quen làm, khiến nhiều kiến trúc sự chỉ bẵng đi vài tuần không xuống công trường là phải bật ngửa khi thấy “đứa con tinh thần” của mình mang diện mạo không giống ai!

Khi tập hợp lại những tình huống “dở khóc dở cười” quanh vấn đề làm mặt tiền nhà ở tư nhân, có thể tạm phân loại một số “trường phái ứng xử“ phổ biến sau đây: a. Chỉ cần mặt tiền hợp ý gia chủ (hoặc người thiết kế), bất chấp mặt bằng hay công năng bên trong. b. Coi thường mặt tiền đến mức không cần thiết kế, chỉ cần lang thang tìm ra mẫu nào đó tàm tạm là “dán” vào nhà thôi. c. Thiết kế chi tiết mặt tiền rất nhiều

lần, đến khi nào ưng mới thôi. Và lúc ra thực tế thi công vẫn... tiếp tục băn khoăn, thay đổi.

Dù theo trường phái nào, thì cả ba dạng a, b, c kể trên đều thể hiện kiểu làm việc thái quá, hoặc xem thường, hoặc ngược lại quá xem trọng vấn đề mặt tiền nhà. Dù theo thái cực nào thì phàm cái gì “quá” cũng đều dở. Dở về mặt tiến trình làm việc, chạy theo cái này xem nhẹ cái khác, tốn kém không đáng. Dở về giao tiếp giữa các bên vì người thiết kế làm cả một ngôi nhà chứ đâu phải chỉ có mỗi cái mặt tiền ưng ý hay không. Dở về hiệu quả lâu dài khi đầu tư xây dựng vì suy cho cùng mặt tiền chỉ là cái vỏ bên ngoài, nếu không xác định đúng “chức năng, nhiệm vụ” thì ảnh hưởng có tính liên hoàn đến các thành phần kinh tế - kỹ thuật khác của cả công trình.

Khi trao đổi với một số nhà chuyên môn, người viết bài thống kê được các bức xúc về mặt tiền chiếm tỷ lệ khá lớn trong làm nhà tư nhân. Hóa ra cái nhà chiều ngang vài mét chiều cao vài tầng lại thông qua hình khối (và mặt tiền bên ngoài) để thể hiện nhiều quan niệm đến thế. Hóa ra, các tiêu chí nền tảng của ngành kiến trúc như thích dụng, bền vững, kinh tế... đôi khi bị lung lay dữ dội chỉ vì mấy mảng miếng mặt tiền! Quan niệm khác nhau sẽ dẫn đến biểu hiện khác nhau, có thể liệt kê dưới đây:

quảng cáo

Quan niệm mặt tiền thuần phục vụ công năng

Đây là cách thức làm việc khá cơ bản của các kiến trúc sư, kỹ sư thuộc thế hệ tuổi U-50, U-60 nay vẫn còn “cày nhà phố”. Mọi mặt tiền đều từ mặt bằng mà ra, nên với họ các mặt tiền sẽ có dáng vẻ quen thuộc, với cửa và ban công, mái và cột, che nắng thì dùng lam, cổ điển thì cân xứng. Tất cả cứ thế mà làm, nhất quyết không chơi “đồ giả”, nhất định chẳng chịu chạy theo mấy anh trẻ tuổi tạo mảng miếng hình khối sao cho thật “ngầu” bên ngoài. Dĩ nhiên dạng ăn chắc mặc bền này cũng có những đối tượng khách hàng thân thiết, đa phần là cùng trang lứa, cùng quan niệm và cùng con mắt thẩm mỹ.

Khi có sự đầu tư chăm chút về hoàn thiện, chọn lọc vật liệu và “canh tỷ lệ” kỹ lưỡng, dạng mặt tiền này trở nên an toàn, khá được chuộng bởi tính thực dụng, quen thuộc, tạo sự an tâm và nhất là kiểu dáng “không thể cũ hơn được”. Mặt trái: tất nhiên giới gia chủ trẻ và nhà thiết kế 8x, 9x không khoái chút nào, bởi họ đã có gu khác.

Quan niệm mặt tiền phải có phong cách, không giống ai

Nghe như tiêu chí của thời trang hay thiết kế mỹ thuật ứng dụng, nhưng đa phần nhà mới làm năm năm trở lại đây có không ít công trình lấy tiêu chí thu hút “ngay từ cái nhìn đầu tiên” làm hàng đầu. Dạng thiết kế thuần theo phong cách để ngắm này có thể xuất phát từ kiến trúc mặt tiền cửa hàng, spa, quán xá hay văn phòng, là những công trình mang công năng khác với nhà ở thông thường. Dĩ nhiên không ai cấm các gia chủ cũng như nhà thiết kế tạo nên phong cách riêng, ấn tượng riêng cho mặt tiền, nhưng rõ ràng các tiêu chuẩn và kịch bản sử dụng của ngôi nhà để ở sẽ dẫn đến biểu hiện mặt tiền tương ứng, điều mà các quán xá hay cửa hàng, văn phòng hoàn toàn không phải chịu sức ép từ nhiệm vụ cơ bản ban đầu. Yếu tố cảnh quan lân cận cũng ảnh hưởng không ít đến khả năng biểu hiện của dạng mặt tiền ấn KT&ĐS THÁNG 6.2018

41

chuyên đề

như dùng cặp cột sóng đôi và mái chữ A với nhà kiểu lặp lại cổ điển.

Hoặc kiểu bắt buộc phải có gờ chỉ, hoặc nhìn vào phải đối xứng dù phòng bên trong bố trí lệch... Những dạng này thực ra ban đầu cũng không hoàn toàn là “chuẩn” gì cả, nhưng theo thời gian nhiều người áp dụng lâu ngày thành quen mắt, ví dụ như kiểu hai bên ban công có hai khoảng khung “giả cửa sổ” , giữa gắn cái đèn áp tường, chung quanh tô chỉ. Thậm chí khá nhiều kiểu mặt tiền nhà phố hiện đại về sau này cũng có dạng lặp lại cứng nhắc một kiểu cách tạo khối ban công có phòng lấn ra, bên lồi bên thụt với khung cửa kính vòng qua hai mặt mà không để ý gì đến cấu trúc phòng bên trong. Nhà hướng tây nắng gắt mà vẫn “áp” mặt tiền kiểu mở cửa kính tối đa, nên làm xong thì nhà phơi ra nắng gay gắt, phải kéo rèm suốt và rất ít khi ra ban công sử dụng. Dạng mặt tiền theo chuẩn này thực ra là một dạng sao chép hời hợt, áp đặt không có chọn lọc, nên thực tế sử dụng thiếu hiệu quả và cũng khá lãng phí. tượng này, và chi phí đầu tư cũng không hề ít, nếu không nói là vượt trội so với dạng truyền thống quen thuộc.

Quan niệm mặt tiền là mặt… hái ra tiền

Một tâm lý phổ biến nữa của gia chủ là đánh đồng mặt tiền nhà mình với vị trí mang tính thương mại của ngôi nhà, từ đó chạy theo hình thức phổ biến chung quanh để “buôn có bạn bán có phường”, hoặc ngược lại, bỏ qua mặt tiền luôn vì cho rằng dù mình có làm kiểu gì thì cuối cùng cũng chỉ để cho thuê, các bảng hiệu thương mai sẽ che khuất hết, cần chi mặt tiền!

Nhiều chủ nhà còn lập luận: cứ xây lên thực tế rồi tính, cứ làm mấy cái ban công đưa ra tối đa là được! Với “nhiệm vụ” như vậy thì thiết kế phần mặt tiền thường làm theo kiểu cho có, thiết kế chung chung rất dễ dẫn đến sơ sài, thiếu cụ thể, thiếu chi tiết và chi phí sửa chữa phát sinh thường kéo dài và hao tốn chẳng kém. Mặt khác về mặt cảnh quan chung trong đô thị, dạng nhà phố thương mại hiện nay rất cần các thiết kế mặt tiền (khống chế chung của tuyến phố) đảm bảo yếu tố kinh doanh về sau không phải chỉnh sửa nhiều. Điều đó dẫn đến định dạng phần mặt tiền nên giản đơn nhưng đầy đủ kỹ thuật liên quan với công năng sử dụng bên trong (như khả năng mở cửa thông thoáng, thoát hiểm).

Kinh nghiệm Phú Mỹ Hưng và một số khu vực có nhà phố thương mại được thiết kế từ đầu là phải khống chế các phần cứng cho bảng hiệu quảng cáo bên ngoài, có kiểm soát tỷ lệ và độ che chắn, đặc rỗng trên mặt ngoài nhà tùy theo hướng nhà cụ thể. Các khống chế trên giúp những mặt “hái ra tiền” không làm xấu cảnh quan đô thị, đồng thời cũng không để các dạng bảng quảng cáo bọc hết toàn bộ mặt ngoài nhà, vừa ảnh hưởng khả năng thông thoáng, chiếu sáng và thoát hiểm như một số quán karaoke hay nhà hàng đã từng vi phạm. Nói cách khác là cần có quan niệm khác nhau về mặt tiền tùy theo tuyến phố để đạt được các thuận lợi đúng mức về kỹ thuật, mỹ thuật chung.

Quan niệm mặt tiền theo chuẩn

Chuẩn ở đây là những chuẩn thông thường mà giới thầu và gia chủ tuy không hẹn mà hay gặp nhau ở điểm chung trong các dạng công trình nhà phố, nhà tây, nhà mái ngói, nhà cổ điển... Ví dụ 42

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Quan niệm mặt tiền tùy... kiến trúc sư

Đây là quan niệm thấy có vẻ thoáng nhất, được nhà chuyên môn “kết” nhất, nhưng tiếc thay, thực tế lại chứng minh cũng không nên hoàn toàn theo quan niệm này. Bởi không ít gia chủ đã nghiệm ra rằng nếu để kiến trúc sư tự do thoải mái khi “binh bố” mặt tiền thì rất dễ “vẽ” nhiều thứ mang tính chủ quan. Khao khát sáng tạo ra thứ khác biệt, cái tôi cá tính trong nghề lấn át, hoặc ngược lại do tham khảo nhiều ví dụ xa xôi đâu đó khi áp vào mặt tiền xứ ta... đều dễ dẫn đến một giải pháp mặt tiền thiếu kiềm chế, tốn kém, hoặc phức tạp kỳ lạ, hoặc tối giản quá mức. Các quan niệm về tỷ lệ, trường phái, phong cách cũng vậy, luôn thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào chủ quan cá nhân của người thiết kế. Người ưa các mảng đặc rỗng lồi lõm sẽ tạo tác mặt tiền theo hướng điêu khắc hóa. Người thích phong cách nhiệt đới thường dùng lam hay gạch bông gió, giàn cây leo bọc lại kín mít...

Một số mặt tiền có thể rất ấn tượng trên bản vẽ phối cảnh nhưng khi ra thực tế thiếu khoảng lùi cần thiết để nhìn ngắm, mở cửa ban công sẽ “dính” dây điện chằng chịt, hoặc thi công không đạt khiến các bên phải tính toán chỉnh sửa vất vả. Tình trạng các kiến trúc sư trẻ thời internet lên mạng tìm mẫu có sẵn rồi xào nấu các ý tưởng mặt tiền không phải là ít, dẫn đến nhiều ngôi nhà có mặt tiền khá “chất”, nhưng đó là dấu ấn của sự lạ mắt trong góc nhìn của riêng kiến trúc sư (mà thực sự cũng đã có người làm rồi), chứ không phải là hợp với lối sống hay quan niệm của gia chủ. Việc dễ dàng tham khảo thông tin qua mạng khiến ít ai chịu thấu hiểu đằng sau những hình ảnh 3D lung linh dễ dàng download về tham khảo đó, đâu là lý do, nguyên nhân đưa đến giải pháp thiết kế mặt tiền như vậy. Nhà người ta và nhà mình có hàng trăm các dữ liệu đầu vào không thể giống nhau, thì làm sao có thể có cùng sản phẩm đầu ra giống nhau.

Như vậy, vấn đề đặt ra là: khi có quan niệm, cách thức làm mặt tiền thế nào thì nhiệm vụ thiết kế sẽ tương ứng. Mọi kiểu dáng mặt tiền đều hàm chứa các ưu và nhược về nhiều mặt như công năng sử dụng, vật lý kiến trúc, khả năng thay đổi, kỹ thuật thi công, hiệu quả thẩm mỹ... Khi có các bên cùng tham gia và đầu tư tương xứng về thời gian, công sức thì hầu như không có mặt tiền đẹp hay xấu, thời thượng hay lỗi thời, mà chỉ có những mặt tiền đã thực sự hài hòa nhiều mặt hay chưa.

phát triển doanh nghiệp

Các nhà thầu đang trải nghiệm cặp đôi bền đẹp INSEE Power–S và INSEE Wall Pro tại buổi giới thiệu

INSEE “kiến tạo tương lai tươi sáng” – tiên phong ra mắt sản phẩm nhãn xanh trên thị trường Việt Nam Được biết đến là một công ty chuyên sản xuất và kinh doanh về các sản phẩm vật liệu xây dựng chất lượng cao, INSEE đã khẳng định là đơn vị tiên phong cũng như thương hiệu xi măng đầu tiên và duy nhất đạt “nhãn xanh” (Green Label) tại Việt Nam

Đ

ây là chứng chỉ do Hội đồng Công trình xanh Singapore (Singapore Green Building Council - SGBC) chứng nhận về sản phẩm xi măng thân thiện với môi trường, đồng thời được ghi nhận vào hệ thống dữ liệu “Green Database” của Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC). Với mỗi “nhãn xanh” được thể hiện trên bao bì, INSEE tự tin khẳng định tính ưu việt của sản phẩm và đáp ứng những tiêu chuẩn Công trình Xanh của thế giới: LEED, LOTUS, Green Mark.

Với dòng sản phẩm xi măng và bê tông “nhãn xanh” đầu tiên tại Việt Nam, INSEE tham vọng mở ra xu hướng xây dựng một quốc gia xanh hơn, cũng như mang đến sự phát triển bền vững cho cộng đồng. Ông Nguyễn Công Minh Bảo (Giám đốc Bền vững và Truyền thông) nhấn mạnh: “Cam kết phát triển bền vững của chúng tôi không chỉ dừng lại ở việc giảm phát thải của dấu chân cacbon trong quy trình sản xuất mà còn hướng đến phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường của Công ty”. Được biết với dòng sản phẩm “nhãn xanh” này không chỉ mang lại chất lượng ổn định vững chắc cho công trình, mà còn góp phần giảm bớt một lượng lớn khí CO2 thải ra môi trường.

INSEE đã cùng nhau thảo luận và chia sẻ những thách thức cũng như cơ hội kinh doanh mới. “Chúng ta thấy thị trường ngày càng sẵn sàng đón nhận những sản phẩm thân thiện với môi trường, và với vị thế tiên phong cũng như bề dày kinh nghiệm về các sản phẩm nhãn xanh sẽ tạo ra một lợi thế cạnh tranh trên thị trường cho INSEE”, ông Stefan Kaufmann (Giám đốc Thương mại) đã chia sẻ. Từ cuối tháng 4 vừa qua, INSEE cũng đã khởi động chuỗi hội nghị khách hàng 2018 tại 18 tỉnh thành nhằm giới thiệu các sản phẩm “nhãn xanh”, đặc biệt là cặp đôi bền đẹp INSEE Power–S và INSEE Wall Pro. Một nhà thầu đã chia sẻ khi tham gia thực nghiệm với sản phẩm: “Với xi măng xây tô INSEE Wall Pro, độ dẻo của vữa rất tốt, thao tác xây tô nhanh hơn nhiều, đem lại lợi ích kinh tế cho nhà thầu như tui nhiều hơn.”

Dự kiến trong thời gian tới, INSEE Việt Nam sẽ phát triển và cho ra mắt thêm các dòng sản phẩm cũng như dịch vụ mới với chứng nhận xanh góp phần bảo vệ môi trường, hướng tới phát triển thành phố thông minh.

Thông tin về INSEE tại Việt Nam Được thành lập từ năm 1994, INSEE – trước đây còn được biết đến với tên gọi Holcim Việt Nam là doanh nghiệp dẫn đầu ngành sản xuất vật liệu xây dựng và quản lý chất thải tại miền Nam Việt Nam. Chúng tôi tự hào là doanh nghiệp cung cấp sản phẩm cho không chỉ những So sánh giữa việc sử dụng xi măng thông thường và xi măng INSEE được dự án dân dụng, mà chứng nhận nhãn xanh “Green Label” còn cho những công trình biểu tượng và đóng góp cho sự phát triển thương Trung tuần tháng 4 vừa qua, INSEE mại tại miền Nam Việt Nam. Thêm vào đó, đã tổ chức thành công Hội nghị thường chúng tôi tự hào về những điều mà chúng niên quý 1 năm 2018 với thông điệp “Kiến tôi đã và đang đóng góp cho nền kinh tạo tương lai tươi sáng” tại TP. Hồ Chí Minh, tế - xã hội và bảo vệ môi trường cho đất nhằm giới thiệu đến hơn 100 nhà phân nước. Hiện công ty có hơn 1.100 nhân phối dòng sản phẩm xi măng “nhãn xanh” viên đang làm việc tại 5 nhà máy xi măng với tính năng ưu việt theo xu hướng xây và các trạm trộn bê tông hiện đại tại TP. dựng công trình xanh hiện đại. Thông qua Hồ Chí Minh. sự kiện, các nhà phân phối và Ban lãnh đạo KT&ĐS THÁNG 6.2018

43

phong thủy

PHỐI MÀU MẶT TIỀN Nhà tôi đang xây sắp vào giai đoạn hoàn thiện, và vấn đề gây nhiều tranh cãi là phối màu mặt tiền. Dù bên thầu đã đưa bản vẽ phối cảnh, màu sơn nhưng gia đình vẫn có nhiều ý kiến khác nhau, nhất là về chuyện phong thủy. Có người bảo màu mặt tiền nên theo tuổi gia chủ cho tốt về phong thủy, có người khuyên nên theo xu hướng chung hiện nay là dùng màu trắng tượng trưng cho hành Kim, tài lộc dồi dào, ai sao mình vậy. Xin hỏi quý báo vấn đề phối màu mặt tiền tốt về phong thủy nên như thế nào, và có phải tính theo tuổi Lê Ngọc Thư, đường Dương Tử Giang, Tân Tiến, Biên Hòa, Đồng Nai gia chủ hay không. Xin cảm ơn nhiều.

BÀI THS. KTS HÀ ANH TUẤN ẢNH KHÁNH PHƯƠNG, TƯ LIỆU

C

họn màu cho mặt ngoài nhà, hay rộng hơn là vấn đề hoàn thiện bên ngoài công trình chưa bao giờ là câu chuyện cũ và dễ xử lý, bởi liên quan đến nhiều bên và nhiều quan điểm khác nhau về thẩm mỹ, kinh tế, kỹ thuật, văn hóa... Khi gặp các áp đặt về phong thủy, chuyện chọn màu lại thêm phức tạp. Các quan điểm có thể trái chiều về phong thủy khi phối màu mặt tiền, cần đứng trên góc nhìn dung hòa để chọn lọc hợp lý.

Cũng là một hình khối của một ngôi nhà, nếu thay đổi màu sắc, vật liệu ốp lát hoàn thiện bên ngoài thì sẽ tạo nên sự thay đổi cảm giác thẩm mỹ, cảm nhận về không gian và hiệu quả thụ cảm khác nhau. Ảnh trên Tạo “view dịu mát” bằng cách phối màu từ những chất liệu tự nhiên Ảnh dưới Mặt tiền nhà phố có tính chiều hướng, trên dưới mạch lạc luôn đem lại hiệu quả thẩm mỹ hơn là mặt tiền rối loạn hoặc đơn điệu Ảnh dưới Vòng tương sinh tương khắc về màu sắc trong Ngũ hành.

Từ nhà xưa đến nhà nay Nhà truyền thống Việt trước đây chủ yếu ở nông thôn, màu sắc của không gian là bảng màu của vật liệu và thiên nhiên chung quanh, ít phối kết nhiều màu như sơn hay các chất liệu công nghiệp sau này.

44

KT&ĐS THÁNG 6.2018

phong thủy

Ảnh trên Xu hướng chung hiện nay chọn màu mặt tiền trung tính, phối hợp với chất liệu mộc mạc

Người xưa chọn nhóm màu theo yếu tố ngũ hành, trong đó màu vàng của vôi, rơm, đất nện, gạch nung, đá ong... tương ứng với hành Thổ, màu xanh cây lá và chất liệu gỗ là hành Mộc, màu ngói đỏ tươi, sơn son là Hỏa. Hai màu trắng (Kim) và đen (Thủy) ít dùng, với lý do mang tính văn hóa tâm linh, trong đó màu trắng được nhiều người xem là thể hiện cho bệnh dịch, tang tóc, màu của hành Kim (hành đối lập với phương đông, thuộc Mộc). Vốn là cư dân vùng nông nghiệp lúa nước nên việc dùng bảng màu thuần tự nhiên này thể hiện đặc trưng văn hóa và các giá trị sống thuận theo tự nhiên được người Việt gắn bó và xem trọng.

Bảng màu tự nhiên này cũng thấy phổ biến ở khu vực Đông Nam Á trong kiến trúc Thái Lan, Indonesia, Malaysia... như đặc trưng cho công trình vùng khí hậu nhiệt đới ẩm mưa nhiều. Cách chọn màu tự nhiên này hoàn toàn có thể áp dụng với kiểu nhà hiện đại theo phong cách thô mộc, tiết kiệm năng lượng, sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần với cấu trúc resort nhiệt đới, có thể gọi là dạng dùng màu thuộc nhóm Mộc - Thổ.

Khi có giao lưu với văn hóa tây phương thì cách dùng màu sắc theo lối hòa sắc mỹ thuật hiện đại dần phổ biến. Có thể thấy hiện nay, màu sắc mặt tiền được cá tính hóa hơn, dùng theo độ tuổi, phong phú hơn với không gian cho tuổi thanh thiếu niên, và giảm dần khi gia chủ bước vào tuổi trung niên. Trong bối cảnh hòa trộn nhiều phong cách kiến trúc đương đại của thế giới, màu trắng dần được sử dụng phổ biến

bởi khả năng dễ phối kết với đa số chất liệu và màu sắc khác, mang tính văn minh, tinh khiết, thậm chí tối giản. Trắng làm nền với đen làm nhấn, khung cửa hay kết cấu có thêm gam xám chuyển tiếp, có thể gọi đây là dạng dùng màu thuộc nhóm Kim - Thủy Mặt khác, có thể thấy các công trình nhiệt đới hiện đại như ở Singapore đã khai thác yếu tố bố trí mặt nước thuộc Thủy (khắc Hỏa) và màu tương sinh với Thủy như Kim và Mộc để đem đến cảm giác thư giãn nhiều hơn. Màu trắng chính là biểu đạt hành Kim, những sắc độ khác nhau của trắng từ trắng vàng (tông màu ấm) đến trắng xanh lá hay trắng phớt lam (tông màu lạnh) đều có thể sử dụng làm màu chủ đạo cho nhà cửa xứ nhiệt đới, với quan niệm chung là “nhìn cho nó mát”.

Chọn màu giảm nóng, tăng sinh khí, hợp mệnh Bên cạnh các nhóm màu mặt tiền theo hai quan niệm thô - tinh, xưa - nay nêu trên, nhiều chuyên gia còn chọn màu hoàn thiện ngoài nhà tùy theo phương hướng khí hậu, mệnh trạch và phương vị. Cách chọn này giúp giảm nóng cho nhà, hợp mệnh và có nhấn nhá tùy thuộc vùng cần gia tăng hay trung hòa sinh khí.

Mẫu số chung hiện nay là gam màu tiết giảm, thậm chí chỉ cần màu đơn sắc như vàng nhạt, xanh nhạt, hay xám đơn giản.

Cách dùng màu trung tính này cũng giúp khắc phục tình trạng “ô nhiễm thị giác” bởi cảnh quan đô thị chung quanh, giảm tình

trạng mỗi nhà mỗi màu “trăm hoa đua nở”. Bên cạnh đó, chọn màu nào cho mặt ngoài nhà còn liên quan đến cân bằng âm dương theo hướng khí hậu. Những hướng nắng gắt (như tây nam, tây) thường cần giảm bớt độ chói cũng như độ hút nhiệt, nên cần dùng những màu nhạt và phối hợp có chuyển tiếp trên bề mặt nhám, tránh phản quang.

Với những hướng ánh sáng yếu hơn hoặc thời gian nhận sáng không nhiều trong ngày (như hướng bắc, đông bắc) thì nên dùng những màu tươi sáng và phối hợp màu tương phản.

Những hướng đón ánh sáng mạnh với góc chiếu sáng cao (như đông nam, nam) thì có thể dùng màu đậm đà và đa dạng hơn, thậm chí những màu mang tính truyền thống như đỏ bã trầu, vàng đất sậm, xanh rêu… mà nhà xưa lẫn nhà tây ở Hà Nội, Hội An đều dùng khá hiệu quả, tạo cảm giác mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông.

Cách phối màu tương sinh theo Ngũ hành mệnh trạch là lấy màu thuộc bản mệnh của chủ nhà và hai màu trước - sau trên vòng tròn sinh khắc mà phối. Màu tương khắc (hai màu ở xa còn lại) thì nên dùng hạn chế. Ví dụ như một gia chủ có mạng Thổ thì màu chủ đạo sử dụng là màu vàng (Thổ) sau đó bổ sung hai màu của hành Hỏa (đỏ, cam) và hành Kim (trắng, xám). Còn màu đen (Thủy) và xanh lá cây (Mộc) thì dùng điểm xuyết như khung cửa, rèm… Đây cũng là nguyên tắc hài hòa ngũ hành theo quan điểm vạn vật đều có chứa cả năm hành tương tác quanh một hành nổi trội.

Nói chung, sử dụng màu sắc trong kiến trúc và đời sống sinh hoạt hàng ngày là một vấn đề hết sức riêng tư và nhạy cảm, không thể áp đặt gò bó. Hiểu biết về màu sắc theo phong thủy là để có được sự chọn lựa hợp lý – tạo sinh khí hơn cho bản thân và môi trường sống. Nếu như mỗi người xác định được một gu thẩm mỹ riêng, một mối quan hệ trong ngoài hợp lý và những chọn lựa có chắt lọc, lắng nghe ý kiến nhà chuyên môn thì hoàn toàn có thể khai thác tốt các hiệu quả màu sắc trong không gian sống của mình.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

45

không gian đẹp

Ảnh trên Hazza Vạn Hạnh Mall

CHUỖI SHOP GIÀY HAZZA Hazza Võ Văn Tần, Hazza Nguyễn Trãi, Hazza Vạn Hạnh Mall

Cùng theo sự phát triển của kinh tế xã hội, nhu cầu mua sắm của chị em phụ nữ để làm đẹp cho bản thân cũng ngày càng tăng cao. Việc chọn lựa một thương hiệu cùng với một không gian mua sắm được mọi người bắt đầu quan tâm.

V

ì thế, vai trò của các công ty xây dựng trong việc tư vấn thiết kế, thi công cho khách hàng tương đối quan trọng, góp phần khẳng định thương hiệu cũng như tăng lượng khách hàng cho các chuỗi cửa hàng. Nắm bắt được điều này, chuỗi shop giày Hazza đã quyết định chọn đơn vị Galaxycons đồng hành trong các thiết kế, thi công cho không gian trong các chuỗi cửa hàng giày. Với mong muốn mang đến cho khách hàng những không gian thoải mái nhất để tự tin lựa chọn cho mình những sản phẩm theo xúc cảm: “Quyến rũ”, “Lộng lẫy”, “Quý phái”, “Ngây thơ” hay đơn giản là “Khó cưỡng”?

Không gian hiện đại trong thời hiện đại, cuốn hút dưới mọi góc nhìn.

Không gian shop giày với phối màu đen – trắng sang trọng 46

KT&ĐS THÁNG 6.2018

không gian đẹp

Ảnh trên Võ Văn Tần và Vạn Hạnh Mall

và hiện đại. Bố cục của không gian vô cùng giản đơn, không hề cầu kỳ mà vẫn toát lên được vẻ đẹp riêng biệt. Thách thức đối với các thiết kế là làm sao phải tạo dựng được một không gian rất chân thực và tạo nên được những trải nghiệm để khách hàng có cảm hứng selfie qua các phương tiện truyền thông xã hội, và để tạo được điều này cửa hàng phải thực sự có điểm nhấn đặc biệt.

Một góc điểm nhấn cho cửa hàng giày Hazza đó là khu vực trưng bày giày được đặt ngay trước shop. Với nền sỏi được lót kính cường lực bên trên tạo điểm nhấn lạ mắt cho tổng thể khu vực cửa hàng, thêm vào đó là sự trang trí và trưng bày cách điệu làm nổi bật các đôi giày hơn trên khung chân manocanh đen và các bục gỗ vuông trắng kết hợp họa tiết sọc đen đầy tinh tế và nghệ thuật. Toàn bộ nơi đây thu hút mọi ánh nhìn của khách hàng khi đi ngang qua shop, cả người có nhu cầu lẫn người

không có nhu cầu mua sắm giày. Điều này đạt được yếu tố thẩm mỹ không chỉ cho cửa hàng mà còn cho toàn khu vực trung tâm thương mại.

Nghệ thuật tạo nên điểm đến Tại Hazza, khách hàng được nâng niu từng xúc cảm trên những gót hồng. Bởi lẽ, mỗi phụ nữ đều sinh ra với một đặc quyền tối thượng: được thấy mình xinh đẹp. Và đó cũng chính là sứ mệnh của thương hiệu khi thiết kế nên những đôi giày thăng hoa nhan sắc, mà còn là tạo nên xúc cảm sải bước cùng phái đẹp. Ý tưởng thiết kế sáng tạo tạo nên hình ảnh nghệ thuật cho các điểm đến, điều này cho thấy tầm quan trọng của diện mạo xung quanh cửa hàng và cả bên trong nó. Màu sắc và ánh sáng cửa hàng chắc chắn đóng vai trò quan trọng, nhưng việc tạo ra KT&ĐS THÁNG 6.2018

47

không gian đẹp

Ảnh trên Nguyễn Trãi và Vạn Hạnh Mall

một môi trường dễ chịu mà để lại ấn tượng, độc đáo hoặc mới mẻ, góp phần giúp thu hút đám đông.

Sự kết hợp khéo léo Đây cũng là điểm mạnh của Galaxycons mà chuỗi shop giày Hazza đã luôn đặt niềm tin. Sử dụng chất liệu mới BM colour, kết hợp qua bàn tay khéo léo và sáng tạo của các nghệ nhân để tạo nên những hoa văn bắt mắt trên các mảng tường shop, làm nổi bật logo Hazza với chất liệu inox rose gold.

Cùng chất liệu BM colour cũng đã tạo nên những họa tiết lạ, đẹp mắt cho khối đá khổng lồ được hình thành từ khung thép và lớp xi măng bao phủ bên ngoài, điểm nhấn bàn lễ tân và cũng là quầy tính tiền, góp phần tạo nên điểm nhấn đặc trưng cho thương hiệu. Đồng thời mặt sàn bằng gạch ốp lát giả đá mang lại cảm giác thoáng đãng, mát lạnh. Khách hàng cũng như nhân viên sẽ có những cảm giác thích thú nhất định cho không gian.

Hệ thống tủ kệ được thiết kế với khung sắt, sơn tĩnh điện đen bên ngoài thể hiện sự chắc chắn, bền vững cùng với sự kết hợp hài hòa với đèn sportlight chiếu điểm, tạo nên điểm nhấn nổi bật nâng tầm những đôi giày xinh.

18 48

KT&ĐS THÁNG 4.2018 KT&ĐS THÁNG 6.2018

Thiết kế chuyên nghiệp với những ô tủ trưng bày rộng, xen kẽ với hai hàng gương ở giữa, tạo sự thông thoáng không gian cũng như sự tiện dụng cho khách hàng khi muốn ngắm nhìn sản phẩm thử cho bản thân.

Sofa băng hồng nhạt tạo cảm hứng cho không gian thêm sinh động màu sắc, tạo sự êm ái và thoải mái nhất cho khách hàng khi ngồi thử những đôi giày tạo nên những xúc cảm.

Với hình ảnh tổng quan, bạn có thể thấy cách bố trí, phối màu của chuỗi shop giày Hazza khá hoàn chỉnh, đem đến sự hài hòa, hợp lý, đáp ứng đủ những tiêu chí thiết kế shop giày. Điều này cho thấy Hazza đã chọn cho mình một người bạn đồng hành thật xứng đáng để góp phần tạo nên sự thành công của hệ thống cửa hàng tại khu vực TP.HCM.

Hazza Võ Văn Tần, Hazza Nguyễn Trãi, Hazza Vạn Hạnh Mall Công ty thiết kế và thi công: Công ty cổ phần xây dựng và đầu tư Galaxy Kiến trúc sư: Đỗ Thanh Cương – ĐT: 0938.311.788

phát triển doanh nghiệp

Lễ khánh thành nhà máy Daikin Hưng Yên diễn ra giữa tháng 5, đánh dấu bước tiến của tập đoàn Nhật Bản tại Việt Nam nói riêng và châu Á nói chung

Daikin chính thức khánh thành nhà máy sản xuất điều hòa không khí tại Việt Nam Công ty CP Daikin Air Conditioning (Vietnam), một thành viên chính thức của tập đoàn Daikin, có trụ sở đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh đã hoàn thành việc xây dựng nhà máy đặt tại KCN Thăng Long II, tỉnh Hưng Yên và chính thức đưa nhà máy này đi vào hoạt động.

N

hà máy mới này là nhà máy sản xuất điều hòa không khí đầu tiên của Daikin tại Việt Nam. Bên cạnh đó, nhà máy này cũng sẽ được sử dụng là nơi huấn luyện, bồi dưỡng tay nghề cho kỹ thuật viên với trang thiết bị và cơ sở vật chất tiên tiến, song song với việc đảm bảo cung cấp kịp thời các sản phẩm chất lượng cao khi nhu cầu thị trường về điều hòa tại Việt Nam đang ngày một tăng cao.

Những năm gần đây, nền kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng liên tục nhờ vào sự đầu tư tích cực cho cơ sở hạ tầng và sự thâm nhập của các doanh nghiệp nước ngoài. Ngoài ra, cùng với sự gia tăng dân số và mức thu nhập được cải thiện, thị trường điều hòa không khí tại Việt Nam cũng đang tăng trưởng ở mức cao của châu lục, đặc biệt là sự gia tăng của tầng lớp trung lưu và sự phát triển rõ nét của nền kinh tế đã kéo theo nhu cầu về điều hòa dân dụng tăng cao. Bên cạnh đó, chi phí điện năng còn ở mức cao so với thu nhập cũng kích thích nhu cầu về những

sản phẩm tiết kiệm điện năng như điều hòa không khí biến tần. Vì những lý do đó, chúng tôi quyết định đầu tư xây dựng nhà máy để sản xuất tại Việt Nam. Đây là nhà máy mới nhất của Daikin trên toàn cầu, thừa hưởng các công nghệ và kỹ thuật hiện đại nhất của các nhà máy khác thuộc tập đoàn Daikin trên toàn thế giới như ứng dụng IoT trong kỹ thuật quản lý sản xuất, các hệ thống kiểm tra và đào

tạo kỹ năng. Nhà máy hiện tại chủ yếu sẽ sản xuất điều hòa dân dụng và dự kiến đạt công suất tới 1 triệu bộ đến năm 2020 với khoảng 1.500 lao động. Daikin cũng sẽ mở rộng chủng loại sản phẩm được sản xuất, song hành với tốc độ tăng trưởng và nhu cầu của thị trường trong tương lai.

Nhà máy này được coi là trọng điểm trong chiến lược toàn tập đoàn tới năm 2020 nhằm đẩy mạnh việc kinh doanh điều hòa không khí đang tăng trưởng mạnh mẽ tại châu Á. Để củng cố nền tảng kinh doanh tại Việt Nam, Daikin không chỉ tập trung vào sản xuất, mà dự kiến sẽ tiếp tục đầu tư vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển sản phẩm, mở rộng mạng lưới bán hàng và dịch vụ hậu mãi đáp ứng chính xác nhu cầu của thị trường. Thông qua các hoạt động này, Daikin hy vọng sẽ tạo ra nhiều việc làm mới, đóng góp cho sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.

Toàn cảnh nhà máy sản xuất điều hòa Daikin tại Việt Nam

KT&ĐS THÁNG 6.2018

49

không gian sắc màu - đồng hành cùng Kelly-Moore

Mây pha lê - đồi Mâm Xôi Một chuyến đi đầy ý nghĩa, đó là lời nhận xét của anh Nguyễn Thái Sinh. Một người trong đoàn đã dẫn vợ và con đi Mù Cang Chải tham quan Mây pha lê cùng chúng tôi. Lời nhận xét này cũng là cảm nghĩ chung của hơn ba mươi người từ Sài Gòn, Vũng Tàu, Đà Nẵng, Thái Nguyên và Hạ Long đi dự lễ khai mạc triển lãm nghệ thuật cảnh quan Mây pha lê ở xã La Pán Tẩn vào ngày 19 tháng 5 vừa qua.

BÀI TRẦN VĂN CHÂU — CEO KELLY-MOORE VIỆT NAM ẢNH BA PHONG-SINH-TẤN-TRUNG-ĐỊNH

Đồi Mâm Xôi

T

rong suốt hành trình dài lên Mù Cang Chải, có đôi khi tôi nhìn từng người và tự hỏi động lực nào mà các anh, các chị lại bỏ thời gian, công việc, tiền bạc, thậm chí có những cặp vợ chồng phải để con ở nhà để cùng với chúng tôi vượt bao nhiêu dặm đường. Chẳng hạn như đoàn từ Vũng Tàu phải khởi hành từ lúc 3 giờ sáng để lên sân bay Tân Sơn Nhất cho kịp chuyến bay sớm đi Hà Nội. Rồi từ Nội Bài ngồi xe bảy tiếng đồng hồ. Đó là chưa tính 4 – 5 tiếng nghỉ ăn trưa, giải khát hoặc dừng chân ở những vị trí đẹp như chân đèo hay lưng chừng đèo Khau Phạ để chụp hình lưu niệm...

Mù Cang Chải là một huyện của tỉnh Yên Bái thuộc núi rừng Tây Bắc trong dãy Hoàng Liên Sơn nên núi non hùng vĩ, dốc đồi

Đường lên Mù Cang Chải 50

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Đường lên Mù Cang Chải

hiểm trở lại có nhiều thung lũng sâu rộng và có nhiều ruộng bậc thang đẹp như trong tranh. Đường lên Mù Cang Chải quanh co với nhiều địa danh như thị xã Nghĩa Lộ trù phú, thung lũng Tú Lệ, đèo Khau Phạ - một trong tứ đại danh đèo của vùng Tây Bắc. Do vậy, mãi đến lúc trời đã sụp tối đoàn chúng tôi mới đến Ecolodge Mù Cang Chải. Dưới cơn mưa chiều, nghệ sĩ Andy Cao đã chờ đón chúng tôi tại đây. Rồi cùng nhau đến Bản Thái ăn tối và sinh hoạt giao lưu với hội KTS Yên Bái. Thời tiết đêm hôm đó thật dễ chịu nên cả đoàn chúng tôi tham dự đầy đủ các tiết mục từ nổi lửa, múa xòe và nhảy cùng các cô sơn nữ những giai điệu của người dân tộc. Khi trở lại Ecolodge thì đã quá nửa khuya.

Sáng hôm sau, khi bình minh vừa ló dạng, từ trên nhà sàn chúng tôi đảo tầm mắt quan sát mọi sinh hoạt của người dân ở đây từ cách họ lùa trâu ra đồng cho đến việc thả gà ra vườn. Môi trường và không khí ở đây thật trong lành, ánh sáng ban mai dịu mát lan tỏa dần vào từng gốc cây, ngọn cỏ của những ngọn đồi trông rất êm ả, an yên làm cho tâm hồn mình thanh thản, nhẹ nhàng. Từng người trong đoàn bước ra khỏi phòng đều trầm trồ với quang cảnh.

Khi xe của đoàn dừng lại ở chân đồi Mâm Xôi thì chúng tôi thấy phấn khởi hẳn lên, bởi thấy từng đoàn người đang lũ lượt kéo đến. Đường lên đồi Mâm Xôi đầy kín cả người.

Trong giây phút đó, chúng tôi liếc nhìn hai khuôn mặt Andy và Xavier. Chúng hiện lên sự thỏa mãn, toại nguyện như muốn nói: “Ước mơ của chúng tôi đã thành hiện thực”. Có thể nói, đây là kiệt tác mà họ đã hằng ấp ủ hướng theo con đường nghệ thuật cộng

Lễ khai mạc Mây Pha Lê – Mù Cang Chải hôm 19.05.2018

Văn nghệ khai mạc

Nghệ sĩ Andy Cao, nghệ sĩ Xavier Perrot, bà Nguyễn Thị Hương Liên (từ trái)

đồng. Một con đường đầy gian nan đã được hai nghệ sĩ lão thành Christo và Jeanne Claude khởi xướng từ những năm cuối của thập niên 50 của thế kỷ trước.

Còn một điều nữa mà mọi người trong đoàn đều đồng ý với chúng tôi là niềm hân hoan và sự vui sướng hiện rõ trên từng khuôn mặt chân chất của người H’mong, Thái, Dao… Thật tình cờ, khi xuống xe lại gặp một bạn trẻ mà chúng tôi đã có dịp ăn cơm tối chung với nhau cách đây đúng ba tuần. Bạn trẻ này từ dưới xuôi lên miền ngược này làm việc và phải lòng một cô sơn nữ. Bạn ấy chia sẻ rằng: “Hôm nay, từ lúc tờ mờ sáng tinh sương cả nhà bên vợ cháu rủ nhau ra đây. Ai cũng xúng xính trong những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất đó chú ạ. Điều đáng nhớ với chúng tôi là đã được cùng với Andy, Xavier, và bà chủ đồi Mâm Xôi cắt băng khai mạc. Với bà chủ đồi Mâm Xôi, có lẽ đây là vinh dự lớn nhất của đời bà. Khi lang thang chiêm ngưỡng đám Mây pha lê, chiêm ngưỡng hình ảnh lung linh diệu kỳ của màu sắc qua sự khuếch tán, phản chiếu và khúc xạ của từng đợt ánh sáng chạm vào đám mây pha lê, chúng tôi tình cờ gặp anh Trần Văn Tấn đang mê mải cầm máy ảnh ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ đó.

Nghệ thuật cộng đồng

Lãnh đạo tỉnh Yên Bái, huyện Mù Cang Chải, xã La Pán Tẩn

Trên đường về lại Nghĩa Lộ, tôi không muốn chợp mắt bởi nhiều cảm xúc đang dâng trào. Trong lúc chờ đợi, cơm canh, cà mắm mang ra, chúng tôi tranh thủ tiếp xúc với KTS Nguyễn Chí Phương, nhóm thân hữu đi cùng với Tuấn Anh từ Hạ Long. Họ đi xe riêng nên đến Mù Cang Chải sớm và đã có những giây phút trải nghiệm rất thú vị tại đồi Mâm Xôi vào buổi chiều trước khi lễ khai mạc diễn ra vào ngày 19.5.2018. KTS Phương kể lại rằng: “Khi bọn em vừa đến đồi Mâm Xôi thì hai cầu vồng xuất hiện, ánh sáng của nó chiếu vào đám Mây pha lê trông rất đẹp.

Còn khi trời sắp mưa, những đám mây đang trôi trên bầu trời dường như hạ thấp xuống gần đồi Mâm Xôi hơn làm cho chúng ta có cảm giác như mây trên trời quyện với Mây pha lê”.

Trong buổi cơm trưa, có một chị trong đoàn thuật lại câu chuyện của hai em Lý và Thào. Em Lý đã có chồng trong nhóm chạy xe ôm và nói rằng: “Từ lúc 5 hay 6 giờ sáng đã có người đi xe ôm lên đồi MâmXôi rồi. Còn Thào có bố mẹ đã giúp Andy Xavier từ việc làm mây cho đến gần đây là đơm kết những hạt KT&ĐS THÁNG 6.2018

51

không gian sắc màu - đồng hành cùng Kelly-Moore

Cảm xúc của anh Trần Văn Tấn

Biểu cảm của anh Ba Phong, anh Châu và KTS Hà Thanh

pha lê kể rất nhiều chuyện mà đại ý như sau: Nghe hai anh Andy, Xavier nói rằng sẽ không để đám mây ở đây lâu phải không cô? Tuy nhiên, đối với chúng con cho dù một tuần hay một tháng thì cũng đã là rất vui rồi. Đây là câu chuyện hay, thú vị mà chúng con sẽ kể lại cho con cháu 52

KT&ĐS THÁNG 6.2018

của chúng con nghe và nó sẽ lưu truyền lại về sau rằng: Có hai anh chàng nghệ sĩ nổi tiếng ở nước ngoài đã đến đây cống hiến cho quê hương chúng con cái tác phẩm đẹp này”.

Trong thời gian qua, khi đứng ra kêu gọi sự hỗ trợ cho Andy, Xavier để thực hiện dự án Mây

pha lê này, chúng tôi có dịp trao đổi với nhiều anh chị em trong giới kiến trúc sư, nhà thiết kế.

Một nghĩa cử đầy ấn tượng mà KTS Nguyễn Đình Giới (Công ty Nhà Dân) đã làm là tìm cách gặp chúng tôi và gửi gắm mọi thứ, mọi điều trước khi chúng tôi lên đường đi Mù Cang Chải trong dịp lễ 1.5.2018 vừa qua.

Cùng với đó là những lời chia sẻ rất chân tình của Ts. KTS Phạm Phú Cường (Trưởng khoa Kiến trúc trường Đại Học Kiến Trúc) và nhờ chúng tôi chuyển đến Andy Xavier: “Chúc mừng Andy Xavier thực hiện một dự án rất có ý nghĩa cho cộng đồng”.

Nhìn chung, giới kiến trúc sư, nhà thiết kế rất hào hứng và ủng hộ hết mình những ý tưởng đầy sáng tạo của Andy, Xavier.

Có lẽ đó là động lực chính nên tham gia đoàn chúng tôi có đến 11 kiến trúc sư, nhà thiết kế. Xin chia sẻ đôi dòng cảm nghĩ của KTS Hưng & Nhân như là đại diện nhóm KTS Vũng Tàu: “Cảm nhận chủ quan khi được trực tiếp tham quan: Mây pha lê giống như đám mây giông đem đến cơn mưa đầu mùa đổ nước xuống đồi Mâm Xôi. Nó chợt đến rồi chợt bay đi, để lại ruộng bậc thang đầy nước cho người dân gieo mạ.

Hãy hình dung, sau đó cả một vùng trời bát ngát của ruộng bậc thang đổi màu theo tháng ngày từ xanh đến vàng… Và có lẽ đẹp nhất là vụ mùa lúa chín vào tháng 9. Trên thực tế, đồng bào dân tộc, chủ nhân các thửa ruộng bậc thang là những người được hưởng lợi từ dự án cảnh quan này, vì họ vẫn trồng lúa, lại có thêm thu nhập từ dịch vụ phục vụ khách du lịch.

Cũng nhờ có câu chuyện Mây pha lê mà cá nhân tôi mới có đủ động lực để đến đây và được thấy vẻ đẹp của ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải. Đây là chuyến đi để lại trong tôi nhiều cung bậc cảm xúc thú vị và sâu sắc khi được trải tầm mắt,

Tâm tình của Anh Dũng Giàng

và đọng lại trong tôi nhiều nhất là vẻ đẹp của thiên nhiên hùng vĩ, cảnh quan đồi núi, kiến trúc nhà sàn, con người của đồng bào dân tộc, trang phục truyền thống, những món ăn dân dã...” Điều đáng nói là hai nghệ sĩ Andy, Xavier đã làm việc này hoàn toàn tự nguyện và miễn phí cả công sức, ý tưởng lẫn thiết kế. Do đó, triển lãm này là đúng theo ý nghĩa phi kinh doanh. Việc chính quyền địa phương bán vé tham quan là để trang trải một phần về an ninh, trật tự và số còn lại là chia cho các hộ dân ở xã La Pán Tẩn. Chúng tôi rất cảm kích những ai đã góp tay làm nên Mây pha lê mà đặc biệt là hai tác giả Andy, Xavier”.

Khi hay tin đoàn chúng tôi vừa từ Mù Cang Chải về lại Sài Gòn, anh Lê Viết Hải, chủ tịch của tập đoàn xây dựng Hòa Bình đã điện thoại cho chúng tôi và có nhã ý hỗ trợ Andy, Xavier trong việc bảo vệ đám Mây pha lê cũng như công tác tháo gỡ.

Chải và tận mắt chứng kiến một tác phẩm nghệ thuật độc đáo được tạo dựng để thổi thêm hồn vào ruộng lúa bậc thang đã có từ ngàn năm với nét đẹp hoang sơ, mộc mạc đầy bản sắc của đất Việt. Cảm xúc mạnh đến với tôi là Andy Xavier thấy ra được và biết tận dụng cái vẻ đẹp ngàn đời của đồi Mâm Xôi của ruộng bậc thang này. Tôi nghiệm ra là Andy, Xavier đã cảm nhận và tiếp nối những giá trị lao động và nghệ thuật đó để hòa quyện và cho ra một tác phẩm độc đáo làm tăng giá trị và rất thiết thực cho người dân của Mù Cang Chải.

Cái thiết thực ở chỗ là nó đem lại lợi ích trực tiếp

cho người dân bản xứ - đang sống giữa một cảnh quan tuyệt mỹ mà vẫn còn cơ cực và lạc hậu. KTS Hà Thanh một người trong đoàn cũng nhận xét: “Andy Xavier đã thực sự đem “pha lê” ra đồng ruộng”. Có một điều rất đời thường là tác phẩm của nghệ thuật cộng đồng luôn nhận được sự hoan nghênh và cả những tranh cãi thậm chí phản bác. Nhưng trong thời gian gần đây chúng tôi đã có nhiều nguồn thông tin tích cực. Có lẽ đó là nhờ sự biểu đạt chân tình của người dân ở đó cũng như những ai đã khăn gói, cụ bị lên Mù Cang Chải để được ngắm Mây pha lê trong những ngày qua.

Nguồn cảm xúc thi vị từ đó đang được chia sẻ và lan truyền trên internet, Facebook, email, và nay cả truyền thông ở nước ngoài như Singapore hay BBC cũng như một số Việt kiều háo hức hỏi thăm về Mây pha lê. Qua đó chúng ta kỳ vọng là sẽ có thêm nhiều du khách trong và ngoài nước quan tâm nhiều hơn về đồi Mâm Xôi, về ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải. Đó là cái nhìn đầy nhân văn mà chúng tôi học được qua triển lãm Mây pha lê này và có thể nói đây là một tác phẩm “Nghệ thuật vị nhân sinh”

Người dân La Pán Tẩn cùng với nghệ sĩ Andy, Xavier đơm kết những hạt pha lê

Nghệ thuật vị nhân sinh

Email cảm nghĩ của anh Đoàn Đức Thắng khá dài, chúng tôi chỉ lấy ra một ý: “Dự án này có một ý nghĩa thiết thực là tạo thêm công ăn việc làm cho người dân nơi đây. Trong thời gian chờ gặt lúa chín họ có thêm việc làm như vừa qua họ phụ làm mây, đơm kết hàng chục ngàn viên pha lê, hưởng một phần nào đó từ vé tham quan, tiền xe ôm, khách sạn, phòng trọ, homestay, dịch vụ ăn uống của du khách...”

Anh Ba Phong thì thâm thúy qua cảm nhận: ”Thật vui khi được cùng anh chị em lên Mù Cang KT&ĐS THÁNG 6.2018

53

SCG với chủ đề “Nhiệt huyết nâng tầm chất lượng cuộc sống Trong buổi Triển lãm Kiến trúc 2018 được tổ chức vừa qua tại Challenger Halls 1-3, Muangthong Thani, Bangkok, Thái Lan, SCG đã giới thiệu các sáng kiến về vật liệu xây dựng và công nghệ sống.

Với chủ đề “Nhiệt huyết nâng tầm chất lượng cuộc sống”, triển lãm đã khẳng định cam kết của SCG về việc cung cấp môi trường sống tốt hơn, thuận tiện hơn và an toàn hơn cho mọi người.

B

ên cạnh đó, những giải pháp công nghệ sáng tạo và toàn diện cũng được thiết kế dựa trên nhu cầu và phong cách sống của chủ nhà trong thời đại kỹ thuật số. Ngoài các giải pháp này, tập đoàn còn phát triển các hệ thống bê tông và các cải tiến về vật liệu xây dựng khác để phục vụ những nhu cầu cụ thể của các nhà thầu. Khách hàng có thể trải nghiệm những giải pháp nổi bật của SCG tại Gian trưng bày SCG Ông Anuvat Chalermchai, Giám đốc Truyền thông và Quản trị thương hiệu của SCG Xi măng – Vật liệu xây dựng cho biết: “Tại 54

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Triển lãm lần này, SCG đã ra mắt ấn tượng những sản phẩm vật liệu xây dựng sáng tạo và công nghệ sống, củng cố vị thế chuyên gia về giải pháp xi măng và nhà tiên phong trong cải tiến công nghệ. Triển lãm nhằm cung cấp các giải pháp đa dạng phù hợp nhiều phong cách sống của chủ nhà. Khách tham quan sẽ có cơ hội khám phá những trải nghiệm mới mẻ, mang đến sự tiện lợi, hiệu quả thời gian và đảm bảo an toàn. Đây là những yếu tố quan trọng định hình lối sống của khách hàng trong thời đại biến đổi vũ bão của công nghệ số. Bên cạnh đó, nhu cầu của các nhà thầu

phát triển doanh nghiệp

cũng được xem xét và hỗ trợ với nhiều hình thức dịch vụ khác nhau nhằm nâng cao hiệu quả của dự án.

Một số giải pháp nổi bật được giới thiệu là: Giải pháp cho người cao tuổi – SCG Eldercare Solution: ra mắt robot “Din Saw Mini” - robot được SCG phối hợp với đơn vị sản xuất robot phát triển để hỗ trợ các gia đình chăm sóc hiệu quả những người cao tuổi với nhu cầu y tế cụ thể.

Công nghệ làm mát nhà (Cool Home Innovations): giúp làm mát, tạo sự thoải mái cho ngôi nhà, với các loại vật liệu xây dựng phù hợp như vật liệu xây dựng được chứng nhận Nhãn hiệu Hiệu suất năng lượng cao và Hệ thống thông gió Active AIRflow ™ Well AIR tạo điều kiện thông gió và cải thiện chất lượng không khí.

Hệ thống mái lợp tiên tiến SCG (SCG Innovative Roofing System): với bất kỳ điều kiện nhà ở nào, giải pháp từ hệ thống mái lợp SCG đều giúp ngôi nhà của bạn tiện nghi và an toàn hơn cùng nhiều cải tiến và hệ thống như Hệ thống cách nhiệt SCG, Hệ thống chống thấm dột SCG, Hệ thống Giải pháp sửa chữa SCG và Hệ thống thông gió SCG. Bộ sưu tập SKIVE của COTTO: khám phá bộ sưu tập gạch lát mới nhất, hợp tác phát triển cùng với studio thiết kế nổi tiếng từ Đan Mạch - “Jacob Jensen Design”. Bộ sưu tập truyền tải trọn vẹn sự đơn giản của thiết kế phong cách Scandinavia. Các sản phẩm hứa hẹn sẽ mang lại một trải nghiệm sang trọng mới theo triết lý “sáng tạo nhân bản” hoàn toàn phù hợp với lối sống của các gia đình hiện đại. Các sản phẩm vệ sinh như bồn rửa và bồn cầu Convenic Slim

Seats có vành mỏng hơn và kiểu dáng bóng bẩy hơn. “Đáp ứng nhu cầu của các nhà thầu xây dựng, bộ phận Công nghệ xây dựng SCG (SCG Building Tech) cũng cung cấp Hệ thống bê tông đúc sẵn, giúp rút ngắn thời gian thi công đến ba tháng.

Các giải pháp dịch vụ tích hợp Smart Model+ cung cấp những thiết kế cơ sở hạ tầng tiêu chuẩn sẵn có và dịch vụ kiến trúc bổ sung cũng sẽ được giới thiệu tại khu vực triển lãm SCG”, ông Anuvat cho biết. Ông Anuvat nói thêm: “Ngoài các sản phẩm này, SCG còn cung cấp các dịch vụ cải tiến nhằm giải quyết các nhu cầu cấp thiết của khách hàng về việc xây dựng và cải tạo nhà. Trong thời đại kỹ thuật số, SCG tin rằng sự tiện lợi và khả năng tiếp cận của khách hàng là điều tất yếu. Do thông tin phải được truy cập trên thiết bị di động và nền tảng kỹ thuật số mà khách hàng quen thuộc, SCG đã cung cấp một số kênh bao gồm trang Facebook và trang web (www.scgbuildingmaterials.com) với đa dạng các ngôn ngữ như: tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng Indonesia, Myanmar và tiếng Campuchia. Ở Thái Lan, SCG đã phát triển ứng dụng di động nhằm hỗ trợ việc xây và sửa chữa nhà ở một cách dễ dàng hơn. Ứng dụng Bạn của gia đình (Home Buddy Application) kết nối xuyên suốt giữa trực tuyến và ngoại tuyến trong việc xây dựng và cải tạo nhà ở, hoạt động như một “đối tác tư duy” của chủ nhà. Tại Việt Nam, ứng dụng Ngói màu SCG cũng đã được nghiên cứu và phát triển phù hợp với nhu cầu của khách hàng Việt Nam. Thông tin thêm tại : www.scg.com/vn

DỰ ÁN GA TÀU ĐIỆN SANAMCHAI Là một trong dự án ga tàu điện Blue Line sắp được ra mắt, ga tàu điện Sanamchai được ca ngợi là một trong bốn ga tàu điện ngầm đẹp nhất ở Thái Lan. Để các yếu tố kiến trúc truyền thống Thái Lan hòa hợp với công nghệ kỹ thuật hiện đại, đòi hỏi phải có công nghệ sản xuất bê tông tối tân, phù hợp với môi trường và công nghệ xây dựng được sử dụng.

Tổng quan chung về dự án: Dự án tàu điện ngầm dài 2,6km với hai đường hầm song song xuyên qua lòng sông Chao Phraya, đòi hỏi công nghệ sản xuất hiện đại cùng cấu trúc kiên cố và bền lâu.

Các sản phẩm và dịch vụ được cung cấp bởi SCG: - Tư vấn thiết kế và phát triển giải pháp bê tông cho dự án, đòi hỏi chất lượng chuẩn xác vì trạm tàu điện được đặt dưới lòng đất và xuyên qua sông. SCG xem xét thận trọng các điều kiện khác để đảm bảo tuổi thọ của cấu trúc, ví dụ như tiêu chí phản ứng tổng hợp kiềm để kiểm tra độ bền của bê tông, ngăn chặn sự hao mòn và xem xét tính phù hợp với mục đích sử dụng.

- Sản phẩm bê tông: SCG phát triển bốn sản phẩm bê tông cho dự án, bao gồm: Bê tông đông cứng nhanh; Bê tông cọc khoan nhồi; Bê tông cường độ cao sớm; Bê tông chống thấm nước.

- Quản lý cung ứng: Công trường xây dựng trong khu vực nội thành thường gặp hạn chế về giao thông. Với một lượng lớn bê tông được sử dụng, SCG đảm bảo nguồn cung bê tông ổn định để giảm thiểu những rủi ro tiềm tàng như việc phát sinh khe lạnh.

Kế hoạch quản lý cung ứng cũng phải phù hợp với kế hoạch quản lý xây dựng của nhà thầu.

Dẫn đầu về kiến thức và kinh nghiệm về các giải pháp bê tông: - Vượt lên những kiến thức thông thường: Ngoài các yếu tố cơ bản, SCG cũng quan tâm đến tất cả các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng và độ bền của kết cấu, như thiết kế bê tông không thấm nước, đề xuất dự án xem xét sử dụng AAR, giới thiệu hỗn hợp bê tông phù hợp cho môi trường và phương pháp xây dựng.

Công thức linh hoạt và lịch trình cung cấp: Thiết kế công thức bê tông phù hợp cho mục đích sử dụng và môi trường. Ngoài công thức linh hoạt, quản lý cung ứng cũng phải phù hợp với quản lý xây dựng để chất lượng của bê tông được đảm bảo.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

55

tương tác xác về mặt khối lượng, dễ quản lý và kiểm soát. Tuy nhiên cách này yêu cầu người đọc bảng dự toán phải có kiến thức và trình độ chuyên môn xây dựng ở mức nào đó mới hiểu được.

Vậy tại sao không chọn cách tính mét vuông xây dựng cho nhanh, dễ hiểu mà phải lập dự toán mất thời gian như thế?

Thật ra không phải chọn cách nào bỏ cách nào. Mỗi phương pháp tính được áp dụng ở từng giai đoạn nhất định của quá trình xây dựng nhà. Thường mét vuông xây dựng dùng ở giai đoạn chuẩn bị kế hoạch xây dựng, là cách tính khái toán nhanh, căn cứ vào đó chủ nhà có thể chủ động kinh phí trong dự trù khi tiến hành hồ sơ bản vẽ thiết kế xây dựng. Dự toán chi tiết được lập căn cứ trên bản vẽ thiết kế hoàn thành để xác định có được chi phí xây dựng thực tế chính xác.

Thường mức độ chính xác của bảng dự toán so với thực tế thi công là bao nhiêu? Có phát sinh gì hay không?

Khối lượng vật tư, nhân công trong bảng dự toán được bóc tách từ bản vẽ của chủ nhà cho nên nếu thi Băn khoăn hiện nay của nhiều chủ nhà khi xây nhà là nên chọn thầu công giống như bản vẽ thì không có xây dựng qua cách tính giá bằng lập dự toán chi tiết hay bằng tính phát sinh gì cả. Giá trị dự toán là cơ sở mét vuông xây dựng. Vấn đề này được Kiến Trúc & Đời Sống mang pháp lý quan trọng đính kèm hợp đồng thi công đã ký, đó cũng là cơ sở của trao đổi với ông Huỳnh Khánh Thanh Duy, kỹ sư định giá công ty Cổ giá trị quyết toán công trình. Những phần kiến trúc xây dựng Nhà Vui. chi phí phát sinh chủ yếu là do những THỰC HIỆN HUY LONG nguyên nhân: Sự thay đổi thiết kế chủ quan khách quan trong quá trình xây dựng so với bản vẽ ban đầu, giá vật tư tăng đột biến như giá vật liệu cát vào quý IV năm 2017 vừa qua, giá tăng gấp 3 lần… Ông có thể cho biết có bao nhiêu hình thức nhận thầu hiện nay trong lĩnh vực nhà ở dân dụng?

Nhiều trường hợp chủ nhà mang hồ sơ thiết kế gửi Đối với lĩnh vực nhà ở dân dụng hiện tại có hai hình thức nhận cho nhiều nhà thầu để lập dự toán báo giá, tuy nhiên mỗi thầu chính. Thứ nhất là nhận thầu nhân công và phần thô. Thứ hai nhà thầu lại đưa ra mức giá khác nhau trong khi chủng loại là dạng chìa khóa trao tay. Phần thô bao gồm vật tư phần thô và vật tư sử dụng lại giống nhau về chủng loại, thương hiệu? nhân công đến hoàn thiện. Ở hình thức thứ nhất bao gồm đổ bê Theo tôi thì có nhiều nguyên nhân cần bàn đến. Thứ nhất: tông từ móng đến mái, xây tô, láng nền, hệ thống M&E, lợp ngói Tùy thuộc mức độ Nhà thầu quản lý chuyên nghiệp, uy tín, độ lời (nếu có). Chủ nhà chỉ việc cung cấp vật tư hoàn thiện như gạch ốp mặc định mỗi công ty, có công ty chủ động giảm giá ít lời để có lát, sơn nước, thiết bị vệ sinh, thiết bị điện cho nhà thầu thi công. được hợp đồng, ngược lại có công ty duy trì bộ máy giám sát Hình thức chìa khóa trao tay là chủ nhà giao toàn bộ việc thi công chất lượng cao, nên giá sẽ cao hơn… Thứ hai: Do cách tính dự và cung cấp vật tư toàn bộ công trình cho nhà thầu. toán, nhà thầu tính sót, dư hay trùng lắp công tác, khối lượng.

Một công tác có thể bị tính hai lần, nhầm lẫn đơn vị tính hay nhập đơn giá chưa cập nhật, chưa có nguồn vật tư mua vào giá Giá xây dựng được tính như thế nào?

Hiện tại trên thị trường thì có hai cách tính giá xây dựng. Cách cạnh tranh. Thứ ba, không ngoại trừ nhà thầu cố tình tính giá thứ nhất là tính theo mét vuông sàn xây dựng. Cách thứ hai là lập dự thấp bất hợp lý và bẫy khách hàng bằng các điều khoản trong hợp đồng thi công sau này. toán chi tiết. Mét vuông sàn xây dựng được được tính trên cơ cở nơi Do đó, với những mức chào giá cạnh tranh khác biệt từ 3-5%, nào có thi công thì ở đó được tính diện tích? Lập dự toán là bóc tách chủ đầu tư sẽ xem đến các yếu tố khác như uy tín thương hiệu nhà chi tiết khối lượng từng loại vật tư của một công trình cụ thể. thầu, điều kiện thanh toán, bảo hành bảo trì, biện pháp thi công, tiến độ nhanh gấp theo các yêu cầu đặc biệt… Những yếu tố cộng Ưu và nhược điểm của hai cách tính trên là gì? với giá thành tạo nên sức cạnh tranh riêng từng nhà thầu.

Tính theo mét vuông xây dựng có ưu điểm là nhanh, dễ hình dung, dễ hiểu nhưng nhược điểm là thiếu chính xác, dung sai lớn dễ phát sinh và thiếu cơ sở kỹ thuật làm căn cứ khi tính phát Như ông nói ở trên, nhiều chủ nhà không đọc và kiểm sinh trong quá trình thi công. Tính dự toán có ưu điểm là chính tra được bảng dự toán? Liệu nhà thầu có lợi dụng điểm này

Nhiều rủi ro khi chỉ tính thầu bằng mét vuông xây dựng

56

KT&ĐS THÁNG 6.2018

tương tác để tính dư khối lượng nhằm đánh lừa khách hàng không?

Theo tôi chủ nhà nên nhờ được người thân hay bạn bè giúp hoặc có thể bỏ thêm chút chi phí để liên hệ với các công tư vấn yêu cầu họ kiểm tra độc lập.

Khi nào thì có thể ký hợp đồng với hình thức khoán mét vuông sàn xây dựng không?

Hai bên nên ký hợp đồng theo hình thức khoán mét vuông trên cơ sở bản vẽ phải hoàn chỉnh, đã được nhân sự công ty bóc tách khối lượng chi tiết, được hai bên thống nhất đơn giá từng công tác. Và khách hàng bắt buộc phải ký xác nhận vào bảng dự toán làm căn cứ cho việc quyết toán và tính toán phát sinh nếu có. Chúng tôi cũng lưu ý các điều kiện chỉ tiêu kỹ thuật cụ thể khi áp dụng cách tính mét vuông để tránh sự nhầm tưởng từ hai phía, ví dụ: cách tính mét vuông dành cho các thiết kế mang tính cơ bản, không chi tiết trang trí cầu kỳ hay dành cho các chủ nhà muốn đầu tư gia cố phần nền móng kết cấu với hệ số an toàn cao, lượng đặt thép vượt chuẩn…

Một số đơn vị xem bản vẽ rồi ký mét vuông mà không cần phải lập dự toán chi tiết, cũng như sẵn sàng ký hợp đồng với giá rẻ hơn giá thị trường?

Thường trong trường hợp này không phải cứ khách nào họ cũng làm, được giá họ mới làm. Nhiều trường hợp họ chỉ liệt kê những chi phí chính còn chi phí phụ thì lờ đi nên trong quá trình thi công phát sinh là không tránh khỏi. Cũng không loại trừ có đơn vị thiếu chuyên nghiệp, thiếu nhân sự chuyên môn, hoạt động không đúng đắn về pháp lý và đẩy rủi ro về cho chủ nhà bằng các bẫy điều khoản hợp đồng, bằng thủ đoạn giá rẻ ảo.

Và những đơn vị này vẫn tồn tại?

Thị trường nhà dân dụng hiện tại rất ít công ty chuyên về thi công hay chuyên về thiết kế mà là kết hợp cả hai, chúng ta thường hay nghe từ “trọn gói” “Miễn phí, bao thiết kế”. Thật ra là lấy cái này nuôi cái nọ, lấy thi công bù thiết kế, thiếu tôn trọng chất xám thiết kế của người kiến trúc sư trong việc thổi hồn trách nhiệm khâu thiết kế. Bên cạnh đó là điều kiện làm thầu quá dễ. Dễ vì sự thiếu hiểu biết về chuyên môn của đa số chủ nhà là người dân bình thường. Một số cai thầu chưa qua trường lớp, chưa có các chứng chỉ chuyên môn nghề nghiệp, chủ yếu dựa trên kinh nghiệm lâu năm. Một số công ty khoán lại cho các đội thầu phụ, biện pháp giám sát lỏng lẻo, không đạt chuẩn mực thi công và vẽ vời khi công trình đang thực hiện khiến khách hàng ngậm ngùi “ngậm bồ hòn” cho xong nhà.

Các rủi ro chủ nhà gặp phải khi ký hợp đồng theo mét vuông xây dựng giá thấp là gì?

Do cách tính mét vuông mỗi thầu tính mỗi kiểu nên chủ nhà không thể dự trù được số tiền mình phải bỏ ra con số tương đối chính xác là bao nhiêu. Do đó, nếu chọn ký hợp đồng theo hình thức mét vuông xây dựng sẽ ẩn chứa các nguy cơ sau: Nhận thức về mét vuông của chủ nhà khác sản phẩm mét vuông nhận được, không có cơ sở đối chiếu vì không có bản vẽ kỹ thuật và dự toán chi tiết chỉ rõ; Rất dễ phát sinh kinh phí ngoài dự kiến. Điều này thật sự khó khăn đối với những chủ nhà không có khoản dự phòng hay tiềm lực tài chính dồi dào; Khi muốn thêm bớt các yêu cầu trong quá trình xây dựng, hai bên không có cơ sở dự toán các hạng mục để biết tính phát sinh tăng giảm như thế nào, vì cách tính mét vuông là cố định, không chỉ rõ đơn giá các công tác cụ thể; Giá trị nhận được không tương xứng với số tiền bỏ ra; Khả năng bị bán thầu cao với cách nói là giao cho đội 1.2.3,… Khi đó thầu chính lấy được % xong là phủi trách nhiệm do khi cạnh tranh cố tình nhận giá mét vuông thấp để bắt việc; Chủ nhà trở thành nạn nhân của bẫy thầu giá rẻ. Thường gặp câu “Nhận để có việc cho anh em làm chứ không lấy lời”.

Có cách nào để giảm được rủi ro không?

Cách tốt nhất là yêu cầu đơn vị thiết kế hay thi công lập dự toán chi tiết. Các công ty chuyên nghiệp như Nhà Vui chẳng hạn khi giao hồ sơ thiết kế luôn đi kèm bảng dự toán chi tiết kèm theo. Tuy nhiên trên thị trường rất ít công ty tư vấn thiết kế làm được điều này, họ tìm cách thoái thác chỉ khi khách hàng yêu cầu họ mới làm.

Giá xây dựng của Nhà Vui thế nào? Cao hay thấp so với thị trường? Đơn giá xây dựng của chúng tôi được tính toán dựa trên cơ sở các phép tính khoa học, xác định chính xác khối lượng tất cả công việc cần thực hiện để xây dựng căn nhà. Về đơn giá, Nhà Vui đã đảm bảo tính đúng đắn, phù hợp với thị trường,mang tính cạnh tranh cao tính chất đầy đủ của chi phí quản lý phù hợp với quy định hiện hành của Nhà nước. Có một thực tế là giá xây dựng của Nhà Vui đang được nhiều nhà thầu hiện nay từ nhỏ lẻ đến các công ty lấy làm chuẩn mực trong việc báo giá của họ. Và kết luận lại rất khó để lại quy ra mét vuông để nói rằng báo giá ai cao thấp hơn ai, điều quan trọng là vẫn phải đọc kỹ hồ sơ thiết kế và dự toán từ đó mới xác định giá cao thấp.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

57

nhà thiết kế

Buổi triển lãm sắp đặt ở Abu Dhabi là một dự án kết hợp giữa Edoardo Tresoldi và Design Lab Experience với các mảng yếu tố kiến trúc như mái vòm, cổng vòm, cột và hình ảnh giả lập của không gian thờ phượng thiêng liêng. Tất cả được dựng từ lưới thép tạo hình, chồng lớp đầy công phu. Cùng nhau chúng tạo ra một tổ hợp những gian phòng liên thông, trong suốt để lại một ấn tượng thẩm mỹ đương đại hết sức đặc sắc. Không gian rộng lớn, hoành tráng với diện tích 7.000m2 không hề gây cảm giác chèn ép, ngột ngạt mà ngược lại như đưa người xem quay trở về với vùng đất ảo ảnh của quá khứ, mơ hồ, xuyên thấu và tinh xảo đến mức choáng ngợp.

Photo: Roberto Conte

EDOARDO TRESOLDI Những công trình điêu khắc từ lưới thép

Edoardo Tresoldi là một nghệ sĩ người Ý với các tác phẩm nghệ thuật đương đại, tạo hình từ lưới thép. Anh cũng được xem như bậc thầy của loại hình sáng tạo nghệ thuật độc đáo này. Các tác phẩm của Tresoldi thể hiện hai bản chất trái ngược trong cùng một chủ thể: vừa đồ sộ vững chắc mà cũng thật mờ ảo, chấp chới tựa ảo ảnh.

TỔNG HỢP PHƯƠNG NGUYÊN

E

doardo Tresoldi khởi đầu sự nghiệp của mình với tư cách là một nhà thiết kế cảnh quan. Trong suốt thời gian gắn bó với nghề, anh khám phá ra được sở thích đặc biệt với vật liệu lưới thép và kỹ thuật tạo hình kiến trúc, điêu khắc. Sau một vài công trình ra mắt với sự kinh ngạc của thế giới, anh đã bước chân sang hẳn lãnh địa nghệ thuật, tập trung vào sáng tác và trở thành một trong những nghệ sĩ đương đại được săn đón nhất hiện nay. Tạp chí Forbes cũng đã vinh danh anh ở trong “top” 30 nghệ sĩ châu Âu có ảnh hưởng nhất. Các công trình của Tresoldi tập trung khắc tạc hình khối của những loài động vật, con người và cả những tòa kiến trúc, đặt tại những địa điểm hoang vu, rộng lớn, với ý đồ khắc đậm ý niệm 58

KT&ĐS THÁNG 6.2018

nhà thiết kế

KT&ĐS THÁNG 6.2018

59

nhà thiết kế

Tác phẩm Incipit là một tác phẩm nghệ thuật đường phố có hình ảnh những cánh chim tung bay từ những khối cột cao lớn vuông vức, như một ngụ ý của sự vùng vẫy tự do. Tác phẩm này cũng gợi lại hình ảnh tương phản nơi những khối kiến trúc im lìm cứ thế điềm nhiên, tự tại giữa nhịp sống sôi động, không khỏi thúc giục của thành phố hiện đại.

Photo: edoardotresoldi.com

Cả công trình Etherea được tạo thành từ ba khối nhà kiểu barouqe hình dạng trùng lặp, với kích thước xếp dần từ nhỏ đến lớn, lần lượt cao 36, 54 đến 72 feet. Du khách có thể thực sự bước vào trong để tham quan công trình và tận mắt ngắm nhìn không gian trong suốt, rộng mở kỳ ảo, tựa như một bức vẽ giữa bầu trời. Vẻ ngoài trong suốt, mơ hồ của Etherea hoàn toàn phù hợp với tính chất của nhạc hội Coachella, nơi người ta dựng nên những thành phố tạm thời, và sau khi sự kiện kết thúc thì mọi thứ lại trở về với trống trải, thinh không. Photo: Roberto Conte 60

KT&ĐS THÁNG 6.2018

thời gian và không gian. Các tác phẩm của anh ám chỉ đến ranh giới mong manh của sự tự do và giới hạn, về cái cách mà con người tác động lên môi trường sống xung quanh mình.

Tài năng của Edoardo Tresoldi được thể hiện trong khả năng biến hóa vật liệu lưới thép xây dựng khô khan, cứng nhắc thành những khối hình ba chiều sinh động. Tất cả chúng đều gây ấn tượng mạnh với cảm giác xuyên thấu mỏng manh, chập chờn tựa ảo ảnh. Những khối hình ấy vươn từ mặt đất lên không trung với dáng hình đồ sộ nhưng lại giăng đầy cảm giác chơi vơi, khó nắm bắt như sắp hóa thành thinh không.

Có thể nói sự chọn lựa vật liệu tài tình của Tresoldi đã tạo ra một bữa tiệc thị giác đầy cuốn hút, ma mị, khiến người xem cảm thấy bối rối, khó phân định rạch ròi: liệu đây có phải công trình vật chất hay phi vật chất. Nó khiến người ta liên tưởng đến những bức vẽ phác họa được khuếch đại đến một kích cỡ phi thường, nhưng chỉ chực chờ tan biến vào không gian. Vượt xa khỏi sự tầm thường của kiến trúc thường ngày, tác phẩm của Tresoldi như mở ra một cánh cổng đến chiều không gian mới, tao nhã và đẹp lộng lẫy.

Bức tượng người ở Rockilde Festival, Đan Mạch là một trong số những tác phẩm đại chúng mang tên tuổi của Edoardo Tresoldi vượt ra khỏi biên giới Italy. Hình ảnh người đàn ông cô đơn ngước nhìn trời xanh như đang tự vấn cùng nỗi băn khoăn “mình là ai trong thế giới này?” để lại ấn tượng khó quên cho những người đến dự nhạc hội. Photo: Fabiano Caputo

nhà thiết kế Tác phẩm Pensieri - Người suy tưởng lại một lần nữa phô diễn được tài năng cùng sự tỉ mỉ của người nghệ sĩ Tresoldi khi từng nếp nhăn trên ống quần, viền áo được tạo chân thực và mềm mại đến bất ngờ

Tác phẩm Christian Church ở Puglia, Italia được dựng nên để tái hiện lại hình ảnh công trình nhà thờ Basilica thuộc thế kỷ 13. Tòa nhà đồ sộ cao lớn với hình dạng được dựng rất sát với nhà thờ cổ năm xưa tồn tại mà như không tồn tại, bởi khung hình mơ hồ như được dệt từ thinh không.

Photo: blindeyefactory.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

61

du lịch kiến trúc

NÉT DUYÊN XƯA Ở YORK Mất chưa đầy hai giờ đi tàu từ London, tôi đặt chân đến York – một cổ thành với bức tường nguyên vẹn nhất ở Anh, nơi có kiến trúc Gothic lớn thứ hai toàn Bắc Âu, nơi những cây cầu hàng thế kỷ tồn tại ngang dòng Ouse, nơi chứng kiến lịch sử York trải dài hơn 2.000 năm qua các đế chế La Mã, Vikings rồi Saxons để hiện là nơi đáng sống nhất ở Anh năm 2018.

BÀI VÀ ẢNH LAM PHONG 62

KT&ĐS THÁNG 6.2018

du lịch kiến trúc

Ảnh trang bên York Minster – kiến trúc Gothic lộng lẫy nhất ở Anh và cả vùng Bắc Âu – trái tim của cổ thành York Ảnh trên Quán cà phê đẹp nhất ở York bên cây cầu cổ Skeldergate ngang dòng sông Ouse, với kiến trúc bằng đá sa thạch, xưa là nhà ở cho người trực cầu Ảnh dưới Nét cổ kính của York nhìn từ bức tường thành với phía xa là giáo đường York Minster

D

ân công nghệ biết nhiều đến York, bởi là thành phố cổ kính nhưng lại có tốc độ internet mạnh nhất nước Anh, với đường truyền băng thông rộng lên đến 1Gbps, thế nên York còn được mệnh danh là “Gigabit City”. Riêng ở góc độ du lịch, hiếm đô thị nào ở châu Âu lại sở hữu bề dày lịch sử đến hơn 2.000 năm cùng những công trình kiến trúc cổ vẫn hiện hữu như ở York. Chỉ là một thành phố nhỏ với khoảng 200.000 dân, nhưng thống kê có đến 890 công trình kiến trúc được công nhận là di sản được bảo vệ nghiêm ngặt. York còn luôn có tên trong danh sách là thành phố thân thiện và an toàn nhất ở Anh. Một chuyến đến với York chính là hành trình khám phá nơi thành cổ ấy những nét duyên trên công trình cổ xưa đã ngàn năm tồn tại.

York nổi tiếng với những cầu cổ bắc ngang dòng sông Ouse. Trong số ấy, cây cầu được khách bộ hành yêu thích mỗi khi lang KT&ĐS KT&ĐS THÁNG THÁNG 6.2018 1.2018

67 63

du lịch kiến trúc

Ảnh trên Góc nhìn từ cầu cây cầu cổ nhất của York là Ouse, được hoàn thiện từ thời La Mã cổ đại. Ảnh dưới Giá đỡ duyên dáng chiếc đồng hồ chỉ giờ trên phố cổ Shambles ở York.

thang ở York chính là Skeldergate. Cây cầu năm nhịp này được hoàn thiện vào năm 1880, với thiết kế là cầu nâng để tàu bè cỡ lớn có thể qua lại, do vậy ngay một bên đầu cầu là công trình phụ chứa các loại máy móc, thiết bị dùng nâng hai nhịp chính của cầu và là nhà ở cho người trực cầu. Kiến trúc này được xây dựng bằng chất liệu đá sa thạch, nhìn từ xa tựa như một phần của tòa lâu đài mang kiểu thức như thời Trung cổ. Công năng cầu nâng hiện lược bỏ, tòa nhà bên cầu được biến đổi, trở thành không gian cà phê có góc nhìn đẹp và lãng mạn bậc nhất ở York.

Có cảm giác mỗi bước chân trên phố cổ ở York, lại là một khám phá mới lạ, khi chỉ là những viên đá lót đường đã được bào mòn qua hàng thế kỷ nơi con đường đáng yêu của York là Shambles, chỗ lại là những trang trí mặt tiền với các chi tiết sắt mỹ nghệ duyên dáng. Nhưng ấn tượng và kỳ vĩ ở York, 64

KT&ĐS THÁNG 6.2018

du lịch kiến trúc

Ảnh trên Sự hoà trộn phong cách kiến trúc qua các thời kỳ lịch sử như La Mã, Viking, Trung Cổ ở York tạo nên sự đa dạng, hài hoà, hợp thành vẻ đẹp cổ kính, với 890 công trình được công nhận là di sản kiến trúc ở York. Ảnh dưới trái Lối đi trên bức tường thành York được đế chế La Mã xây dựng từ năm 71, là kiến trúc nhóm I, được bảo vệ tuyệt đối tại Anh Ảnh dưới phải Toà tháp Clifford’s toạ lạc trên đỉnh đồi, nơi có tầm nhìn ra thành cổ York.

phải nhắc đến bức tường phòng vệ bao quanh thành phố. Công trình này do đế chế La Mã xây dựng, và hiện là bức tường thành kiên cố và nguyên vẹn nhất trên toàn nước Anh. Cung đường du ngoạn lý tưởng ở York chính là lối đi ngay trên tường thành, nơi có thể nhìn toàn cảnh York với vẻ đẹp kiến trúc là sự phối hợp đa phong cách, trải dài qua ngàn năm tồn tại. Điểm nhấn dọc chiều dài của tường thành York là bốn cổng chính gồm Bootham, Monk, Walmgate và Micklegate. Mỗi cổng lại mang một lối kiến trúc khác lạ, vừa tô điểm cho bức tường thành York thêm sống động, đồng thời là điểm dừng ngoạn cảnh lý tưởng cho lữ khách tham quan.

Một công trình kiến trúc điểm nhấn khác của York là một phần của tòa lâu đài York, chính là bảo tháp Clifford’s hình tròn, tọa lạc trên đỉnh ngọn đồi cao, nổi trên thảm cỏ xanh mướt. Xưa Clifford’s là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử đầy thăng trầm của York, với những cuộc tự sát tập thể, rồi biến đổi công năng từ lâu đài trở thành nhà tù. Giờ tháp Clifford’s là điểm tham quan lý tưởng, không chỉ bởi kiến trúc và vị trí độc đáo, mà còn là nơi có được góc nhìn toàn cảnh về York từ trên cao.

Nếu những kiến trúc cổ mang diện mạo tổng thể về quy mô tô điểm cho York, thì tâm điểm của những kiến trúc vừa kể trên chính là thánh đường York Minster (còn gọi là nhà thờ thánh Phê-

KT&ĐS THÁNG 6.2018

65

du lịch kiến trúc

Ảnh trên Giáo đường York Minster mang kiến trúc Gothic, với nội thất sở hữu mảng tranh kính màu thời Trung cổ lớn nhất thế giới Ảnh giữa Các chi tiết chạm khắc trên nền đá với đường nét tinh tế, tỉ mỉ và chi tiết, tạo nên các mảng trang trí độc đáo ở phần chính diện của York Minster Ảnh dưới Không gian thâm nghiêm ở York Minster, nơi hàng nghìn lữ khách mỗi ngày đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc giáo đường vĩ đại nhất nước Anh

rô). Kiến trúc Gothic được xây dựng từ thời Trung cổ này tọa lạc ngay trung tâm của York, thế nên ở mọi ngả đường, mọi góc cao đều có thể quan sát được các chi tiết kiến trúc của York Minster. Đây là công trình Gothic lớn thứ hai ở khu vực Bắc Âu, xếp sau nhà thờ Cologne – cũng là một kiến trúc Gothic khác ở Đức. Điểm độc đáo của York Minster không chỉ bởi vẻ ngoài với phần mặt tiền được trang trí bằng những chi tiết chạm khắc tinh xảo, ở phần nội thất, York Minster còn sở hữu một dàn ô cửa sổ kính màu từ thời Trung cổ đẹp và mang kích cỡ lớn nhất thế giới. Khám phá vẻ đẹp York từ những kiến trúc cổ, mỗi điểm đến luôn là một chuyện kể thú vị, đầy sức hấp dẫn với lữ khách phương xa.

66

KT&ĐS THÁNG 6.2018

quảng cáo

KT&ĐS THÁNG 6.2018

67

tin kiến trúc thế giới

NÚI MẶT TRĂNG Mỗi ngày chúng ta đều gia tăng thêm những điều cần thiết để cải thiện môi trường sống của chính mình và thu thập những kiến thức về tự nhiên, mặc dù thành phố nơi ta sống rộng lớn lại thường xa cách với sự thay đổi này. Một điều chắc chắn rằng, những công dân thành phố, với vai trò như những nhà thiết kế và để bắt đầu thu thập những tầm nhìn mới cho thành phố, điều mà có thể tái sinh cảnh quan đô thị trong cách con người và môi trường gắn kết với nhau. Dành cho lý do này, MINI và Enorme Studio đang tạo nên một đề xuất nguyên bản, với một cấu trúc được đặt tại Madrid.

Theo Archdaily

STEVEN HOLL GIÀNH GIẢI THIẾT KẾ TẠI ANGERS, PHÁP Steven Holl đã giành chiến thắng trong một cuộc thi thiết kế bảo tàng và khách sạn liền kề tại thành phố lịch sử Angers, Pháp. Thiết kế được lấy cảm hứng từ pháo đài Chateau d’Angers từ thế kỷ thứ 9, và tìm cách tạo ra một cửa ngõ văn hóa mới vào thành phố. Nằm trên bờ đông sông Maine, bảo tàng Angers cùng với nhà hát Chateau d’Angers và Le Quai sẽ tạo thành một tam giác văn hóa mới ở trung tâm của Angers.

Theo Archdaily

68

KT&ĐS THÁNG 6.2018

tin kiến trúc thế giới

NHÀ OLD BE-AL Old Be-al là biệt danh dễ thương được đặt cho dòng sông Mallee cũ kỹ, rậm rạp ở phía sau ngôi nhà này từ thời chiến tranh liên lục địa ở phía đông Melbourne. Thiết kế dựa trên hai ý tưởng chủ đạo là sự yêu thích của khách hàng đối với Old Be-al cùng mong muốn kết nối giữa ngôi nhà và cảnh quan, và sự đánh giá cao giá trị của những bức tường gạch ban đầu của ngôi nhà.

Theo Archdaily

TRƯỜNG CẤP HAI THIÊN TÂN

Đây là dự án xây dựng lại trường cấp hai số một tại thành phố Thiên Tân, Trung Quốc. Cấu trúc cũ của trường trước đây được tổ chức thành mỗi không gian chức năng rời rạc. Các học sinh thường phải di chuyển nhiều để tham gia học tập tại các khu nhà khác nhau. Dự án mới nhằm thiết kế tính thống nhất tất cả các không gian chức năng trong một ngôi trường. Bằng cách sử dụng giao thông hành lang để kết nối các khu vực khác nhau của tòa nhà. Hành lang được bố trí chạy dọc theo sân trường, tạo ra kết nối mở và các không gian chung hỗn hợp.

Theo Archdaily

KT&ĐS THÁNG 6.2018

69

tin kiến trúc thế giới

ĐÈN BO BỞI BANDIDO STUDIO Studio Bandido đã hợp tác với nhà thiết kế Cesar Nunez để tạo ra chiếc đèn bàn này, với tấm phản xạ hình thoi. Thân đèn có bề mặt mờ để khuếch tán sự phản xạ. Một cảm biến cảm ứng cho phép thay đổi cường độ sáng. Mặt trên góc mà từ đó ánh sáng được phát ra ở góc 45 độ về phía trung tâm của cánh gập. Chiếc đèn có nhiều lựa chọn về màu sắc và sử dụng trong nhiều kiểu dáng công nghiệp khác nhau.

Theo dezeen

CỬA HÀNG Ở NAOTO FUKASAWA Nhà thiết kế thời trang Issey Miyake đã mở một cửa hàng mới tại quận lịch sử của Kyoto. Cửa hàng thể hiện sự tôn kính tuyệt vời đối với lịch sử Nhật Bản, sử dụng màu sơn sumi và các chi tiết kiến trúc địa phương để hỗ trợ cho hiệu ứng này. Tòa nhà đầu tiên kết nối với đường phố có chứa cửa hàng – nơi Issey Miyake cung cấp bộ sưu tập thời trang thanh lịch đầy màu sắc nổi bật với nội thất bằng gỗ tối màu.

Theo designboom

70

KT&ĐS THÁNG 6.2018

tin kiến trúc thế giới

DESALLESFLINT TẠO RA CÁC NỘI THẤT THEO CHỦ ĐỀ HÀNG HẢI CHO KHÁCH SẠN PURO GDANSK, BA LAN Puro Gdansk nằm ở trung tâm của đảo Granary, trước đây là nơi tập trung của nhiều nhà kho lớn đã bị phá hủy trong chiến tranh thế giới thứ hai. Khách sạn là sự bổ sung thứ tư vào danh mục đầu tư của Puro, trước đó là Wroclaw, Krakow và Pozan, với việc tạo ra thẩm mỹ cho 211 phòng nghỉ, các tiện nghi hội nghị, spa, nhà hàng và quán bar.

Theo dezeen.com

CỬA HÀNG KITH Ở LOS ANGELES Một buồng sáng để trưng bày giày dép nằm ở trung tâm cửa hàng quần áo đường phố Kith được thiết kế bởi Snarkitecture. Căn phòng được tạo nên từ bức tường làm bằng thủy tinh, sàn gỗ nhạt và hộp đèn lớn chiếm gần hết diện tích trần. Xung quanh bên ngoài là các bàn trưng bày bằng đồng.

Theo dezeen.com

TỔNG HỢP LÊ ANH ĐỨC KT&ĐS THÁNG 6.2018

71

du lịch kiến trúc

TU VIỆN DÒNG THÁNH FRANCISCAINES Ở ĐÀ LẠT Nhà thờ Dòng Franciscaines của hội dòng Franciscaines có tên đầy đủ là Franciscaines Misionaires de Marie tức nhánh nữ của dòng Francisco được Việt hóa thành Nữ Phan Sinh thừa sai Đức mẹ nằm trên một quả đồi ở đường Phạm Hồng Thái, Đà Lạt.

Nhà thờ được xây từ thời Pháp, trên diện tích vài hecta với các công trình ban đầu gồm nhà nguyện và khu nội viện được xây theo lối kiến trúc Gothic.

BÀI VÀ ẢNH NGUYỄN QUANG NGỌC

72

KT&ĐS THÁNG 6.2018

du lịch kiến trúc

Ảnh trang bên và Ảnh trên Nhà thờ Dòng Franciscaines với những đặc trưng về kiến trúc Gothic qua những ô cửa kiểu vòm nhọn, được bản địa hóa hài hòa với khung cảnh thiên nhiên. Ảnh dưới Nhà thờ được xây từ thời Pháp, trên diện tích vài hecta với các công trình ban đầu gồm nhà

nguyện và khu nội viện được xây theo lối kiến trúc Gothic.

K

iến trúc Gothic hay Francigenum Opus ra đời khoảng năm 1200 sau Công Nguyên theo kiểu vòm nhọn với nhiều cửa sổ và kích thước cửa sổ lớn hơn kiến trúc Roman trước đó.

Kiến trúc Gothic được nhận biết phổ biển bằng việc sử dụng các mái vòm vuốt nhọn. Kiến trúc Gothic được phát triển qua các thời kỳ: Gothic sơ kỳ (thế kỷ XII), Gothic cổ điển (1190-1230), Gothic ánh sáng (12301350), Gothic rực cháy (thế kỷ XV-XVI). Kiến trúc Gothic đã được vĩnh cửu hóa trong kiến trúc Pháp và sau đó đổi mới với làn sóng chủ nghĩa lịch sử xuất hiện vào thế kỷ XIX cho tới đầu thế kỷ XX được phát triển thành phong cách Tân Gothic. Kiến trúc Gothic gắn liền với kiến trúc nhà thờ Công giáo, các thánh đường và một số ít các công trình dân dụng. Các công trình dù lớn hay nhỏ nhất cũng đều có vẻ đẹp đặc trưng vì không có hai công trình kiến trúc Gothic nào giống hệt nhau. Mỗi nơi công trình kiến trúc Gothic hiện diện thì nó lại được bản địa hóa cho phù hợp.

KT&ĐS THÁNG 6.2018 1.2018

67 73

du lịch kiến trúc

Nhà thờ Dòng Franciscaines với những đặc trưng về kiến trúc Gothic qua những ô cửa kiểu vòm nhọn, được bản địa hóa với tường có đá xẻ điểm xuyết và lớp mái ngói kiểu phương đông kéo dài từ gác chuông, mái vòm cùng các không gian chính phụ được thiết kế hài hòa với khung cảnh thiên nhiên.

Không có tư liệu nào nói nhà thờ được xây năm nào tuy nhiên thờ vốn là tập viện của dòng Franciscaines (thành lập năm 1877 và có mặt ở Việt Nam từ 1932) được các nữ tu của dòng mua lại Franciscaines năm 1958 đến năm 1979 thì nhà thờ đóng cửa. Với khu nhà nguyện và tu viện ban đầu, ngoài truyền đạo các nữ tu còn khám chữa bệnh, chăm sóc trẻ em suy sinh dưỡng và dạy học. Từ năm 1966 việc giáo dục được chuyên môn hóa, đào tạo một số ngành nghề cho xã hội thời điểm ấy. Tới năm 1969 khu nhà học và khu nội trú được xây mới với phong cách hiện đại bên cạnh công trình cũ và có hành lang nội bộ kết nối giữa hai khu với nhau. Lúc này cơ sở đào tạo được gọi với tên chính thức: Trường thương mại Việt nữ. Năm 74

KT&ĐS THÁNG 6.2018

du lịch kiến trúc

Ảnh hai trang Sau năm 2000 thì các công trình ở đây bị bỏ

hoang, khu nội viện được cho vài gia đình mượn làm nơi sinh sống với tường rêu phong ẩm mốc, mái ngói mục nát

1979 ngôi trường và tu viện được bàn giao lại cho nhà nước sau khi đóng cửa và các nữ tu người nước ngoài về nước, các nữ tu người Việt chuyển tới sinh hoạt ở công đoàn khác. Sau một thời gian, hai khu nhà mới được chuyển thành cơ sở cho trường Bổ túc Văn hóa, sau đó chuyển đổi làm khách sạn Lâm Viên, tiếp sau thành trường THPT Trần Phú với khối nhà học ở khu nhà mới xây, khu nhà nguyện và khu nội viện cổ được làm nhà kho, phòng thể dục. Tới năm 2000 trường Trần Phú xây mới thì các công trình ở đây bị bỏ hoang, khu nội viện được cho vài gia đình mượn làm nơi sinh sống với tường rêu phong ẩm mốc, mái ngói mục nát.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

75

chia sẻ không gian sống

MẸ TA TRẢ NHỚ VỀ KHÔNG* BÀI TRƯƠNG GIA HÒA MINH HỌA LEFTSTUDIO

H

“

ên quá vợ, Ngày của Mẹ năm nay rơi đúng vào chủ nhật đấy! Cả nhà mình về quê nhen!”. Con gái anh 15 tuổi nửa nằm nửa ngồi trên sofa, giọng nói không thể lười biếng hơn: Năm nào mà không rơi vào chủ nhật hả ba! Người ta quy định như thế mà, cứ cái chủ nhật thứ hai của tháng 5 là Mother Day thôi, khỏi hên cũng chủ nhật!

Con gái anh học trường quốc tế, nó rành những điều này nhờ có các cô nhắc nhở thông qua các bài học hội họa thủ công vân vân.

Khỏi hên cũng chủ nhật, anh thầm nghĩ, Ngày của Mẹ, người xưa đã thu xếp rồi, phải chọn sao thuận tiện nhất với “lũ con”. Tụi bây không thể vin cớ bận đi làm việc mà không về với mẹ nhé! Hay là người xưa đầy ẩn ý, như một sự mặc định, hễ đóng vai “lũ con” thì phải là một lũ vô tâm nên phải thu xếp cho chúng?... Anh cứ lung tung nghĩ ngợi khi chạy xe trên đường về. Dạo này anh về với mẹ thường hơn, nên vợ anh có vẻ không vui vì thời gian cho con cái vui chơi giải trí bị cắt xén. Đặc biệt, vợ anh có một suy nghĩ dễ hiểu mà khó cảm thông, đó là, mẹ anh đã không còn nhớ gì, về hay không về mẹ có nhận ra đâu. Anh nhớ hôm đó mình suýt tát tai vợ trong cơn nóng giận. May mà anh kiềm chế được!

76

KT&ĐS THÁNG 6.2018

chia sẻ không gian sống

Khoảng sáu tháng trước, cũng trong một lần về nhà mẹ, anh ghé siêu thị huyện mua một số đồ dùng, thực phẩm thường ngày như khăn giấy, xà bông, nước mắm, dầu ăn... Anh nghĩ là mẹ sẽ vui vì không phải mất công ra tạp hóa xách nặng hay là nhờ vả mấy đứa cháu nhỏ mua giùm. Khi anh lỉnh kỉnh xách đồ vào, mẹ đứng ngay bậc cửa nhìn anh hỏi: Xin lỗi chú đi giao hàng cho ai, tôi đâu có mua!

Câu hỏi của mẹ làm anh bất động. Trước đây anh hay cho mẹ tiền chứ chưa tự mình mua sắm kiểu này. Hay là mẹ đùa với anh, nhưng không phải. Nhìn ánh mắt mẹ ngạc nhiên, mơ hồ thì anh biết mẹ không nhận ra anh thật. Anh biết mẹ đã bắt đầu quên. Đầu tiên là mẹ quên tên mấy đứa cháu nhưng chỉ cần nhắc sơ thì bà nhớ ra liền. Có những thứ, bà cứ hỏi đi hỏi lại. Mới sáng mẹ hỏi lúc này công trình của con ở đâu, thì chiều bà lại hỏi tiếp cũng câu hỏi ấy. Mẹ quên mình đã ăn sáng, quên đã uống thuốc, quên đóng cửa rào theo lời con dâu út dặn khi nó đi ra khỏi nhà. Nhưng mà mẹ quên cả con trai mình thì anh chưa hề nghĩ tới. Sáu tháng trước, bỗng dưng anh thành một gã giao hàng ngớ ngẩn khi đứng trước mặt mẹ mình. Xin lỗi chú đi giao hàng cho ai, tôi đâu có mua!

Câu nói lịch sự nhã nhặn đúng kiểu con người mẹ lại đau như một nhát chém. Câu nói làm anh đổ gục.

Bữa đó anh lẳng lặng vô nhà. Mẹ anh đứng nép qua một bên cửa nhường đường nhìn anh lạ lẫm. Anh thay ra cái áo thun và quần xà lỏn mỗi khi về mẹ anh hay mặc. Anh dắt tay mẹ vô giường ngồi, hai bàn tay nắm lấy nhau, đan cài, siết nhẹ. Anh sắp khóc. Và như có một cái công tắc bật mở, mẹ nhận ra anh. Ánh mắt mẹ hết băn khoăn và trở nên hồ hởi, hỏi anh đi xe mệt không, hỏi anh ăn cơm chưa và mẹ nhớm chân đi dọn. Lần này mẹ quên hỏi anh câu quen thuộc là vợ và mấy đứa nhỏ đâu. Phút giây ngắn ngủi Xin lỗi chú đi giao hàng cho ai, tôi đâu có mua! trôi qua không để lại một dấu vết. Như một dòng nước, một cánh chim bay ngang trời. Và lòng anh vết thương chợt sâu.

Vết thương ấy, mỗi ngày mỗi sâu thêm khi trí nhớ của mẹ cứ dần dần trở về vùng bảng lảng. Có lúc thì bà nhớ rõ, mà là kiểu nhớ đan cài những chuyện rất xa xưa. Chuyện nọ người này cứ lẫn lộn vào nhau. Gặp nhau, xưng tên thì bà sẽ nhớ, nhưng lần sau anh về thì lại xin lỗi chú tìm ai!

Và thật lạ lùng, mỗi khi mẹ ngơ ngác nhìn anh như thể một người lạ thì anh lại thấy thương mẹ tan nát, xốn xang. Đó luôn là phút giây anh phải đấu tranh giữa việc chạy tới ôm ghì lấy mẹ và cân nhắc là hành động ấy có làm mẹ bị kinh sợ không. Mẹ anh 80 tuổi, bác sĩ nói rằng không thể điều trị. Trí nhớ của bà sẽ cứ thế cứ thế, bảng lảng mơ hồ cho đến ngày mẹ thực sự thành một áng mây bay, một ý niệm ngọt ngào.

Một thời gian ngắn nữa, anh là một người lạ hoàn toàn, không thể nhắc nhớ. Lúc đó, lời vợ anh nói sẽ đúng ở một phía nào đó, anh về hay không cũng vậy thôi, anh đã thành người lạ.

Ngày xưa chào mẹ, ta đi Mẹ ta thì khóc, ta đi thì cười Mười năm rồi lại thêm mười Ta về thì khóc, mẹ cười lạ không Ông ai thế? Tôi chào ông Mẹ ta trí nhớ về mênh mông rồi Ông có gặp thằng con tôi Hao hao... tôi nhớ... nó... người như ông Mẹ ta trả nhớ về không Trả trăm năm lại bụi hồng... rồi đi... Đó là bài thơ Mẹ ta trả nhớ về không của nhà thơ Đỗ Trung Quân. Anh thấy mình chợt ướt mắt đi tình cờ đọc nó, và thuộc làu chỉ sau lần đọc thứ hai. Chuyện đồng cảm đắng cay này, dĩ nhiên không phải ai cũng hiểu.

Anh nhớ 15 năm trước, khi xem xong phim 50 First Dates (50 lần hẹn đầu tiên), anh khoái chí nói với vợ, anh này coi vậy mà sướng nha, ngày nào cũng được vợ yêu như ngày đầu! Đó cũng là một bộ phim về chuyện mất trí nhớ. Sau một tai nạn, trí nhớ của cô gái dừng lại ở ngày 13 tháng 10. Ngày nào cũng là ngày 13 tháng 10, dù cho cả chục năm sau đó, cô có chồng, có sinh con. Mỗi ngày khi thức dậy, chồng và con của cô lại trở thành người lạ. Người đàn ông trong phim, cứ để sẵn một cuộn băng video trong tầm mắt vợ mình. Khi nàng tỉnh giấc, nàng xem qua cuộc băng, sẽ hiểu mình đang là ai, sống ở thời điểm nào của dòng thời gian miên viễn và cả trái tim nàng, đang chứa bóng hình nào trong ấy. Bộ phim ghi lại những nỗ lực làm cho vợ mình luôn cảm thấy đang được yêu như ngày đầu của người đàn ông ấy.

Vui tươi, dí dỏm và ngọt ngào. Cho đến khi chứng kiến sự quên lãng của mẹ, anh thấm thía hiểu ra chuyện ấy chỉ ngọt ngào trong phim ảnh mà thôi.

Chuyện mẹ bị mất dần trí nhớ, bị lẫn lộn giữa bi thương và hòa ái số phận, thật khó chịu đựng. Nó không bắt anh ngay lập tức ẵm mẹ ra xe cứu thương nhưng vẫn khiến anh sợ cuống cuồng. Sợ cái điều tồi tệ nhất nhanh đến. Mất trí nhớ vì tai nạn, vì tuổi già, vì những cú sốc tinh thần… những ai chưa có người thân mắc phải thì sẽ khó cảm nhận, khó hiểu đủ những trạng thái cảm xúc của người… còn tỉnh.

Duy nhất một điều anh tin và thấy an ủi, là khi mẹ thật cố gắng cũng không nhận ra anh là ai, thì chỉ cần anh nắm bàn tay bà, gương mặt bà sẽ rạng ngời, dịu dàng trở lại. Anh biết có một luồng năng lượng yêu thương bất tử đang chảy qua hai bàn tay nắm ấy. Vậy là tình yêu của anh và mẹ, là thứ duy nhất không thể xóa đi, không thể quên lãng. Vì đó là mẹ và con trai của bà.

Vậy đó, cứ mỗi tuần một lần, có một người đàn ông cao to dềnh dành, tu tu khóc như một đứa trẻ khi có người mẹ già vỗ vỗ sau lưng để an ủi “chú đi giao hàng”. * Mượn tựa một bài thơ của nhà thơ Đỗ Trung Quân. Đã có sự đồng ý của tác giả.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

77

không gian hội họa

Cách đây gần 10 năm, cơ duyên đã cho tôi hợp tác với nhiếp ảnh gia, họa sĩ Nguyễn Lai trong một dự án nghệ thuật. “Không gian hồng” khi ấy đặt tại khu vườn đầy chất thơ của họa sĩ Thúy Hồng là một không gian nghệ thuật của nhóm họa sĩ chúng tôi, là nơi chúng tôi trao đổi về nghề nghiệp qua những buổi bày tranh, tọa đàm về các tác phẩm mới của các thành viên và tiếp khách yêu hội họa từ trong và ngoài nước. Họa sĩ Nguyễn Lai là một trong bốn họa sĩ bày tranh trừu tượng tại gallery của chúng tôi.

Ảnh hai trang Nguyễn Lai từng so sánh những bức tranh của mình như những con diều hình vuông, bay lên cao mãi và đưa ông tới thế giới mà ông mơ ước cho tất cả mọi người. Ông cũng có những ảnh chụp ấn tượng thậm chí ma mị

NHỮNG CÁNH DIỀU VUÔNG

THỰC HIỆN: HỌA SĨ TRẦN THÙY LINH

S

uốt cả cuộc đời cầm cọ của mình, nghệ sĩ Nguyễn Lai đã trung thành với nghệ thuật trừu tượng. Ông chọn canvas hình vuông cho các tác phẩm của mình, vẽ chủ yếu bằng bay và gọi tên dòng tranh của mình là “Trừu tượng vuông”. Với một họa sĩ xuất thân từ nhiếp ảnh gia như ông, có lẽ yếu tố thị giác là một trong những tiêu chí sáng tác quan trọng nhất. Những vệt màu chảy tràn trề, tự do và phóng khoáng trên một khổ toan mang tính giới hạn do người nghệ sĩ tự đặt ra cho mình, vừa giúp ông giải thoát những sáng tạo của mình, nhưng dường như níu giữ ông lại trước một thế giới hữu hình nào đó. Xem tranh Nguyễn Lai, người xem như lạc vào một cõi tiềm thức, xa xăm hư ảo nhưng cũng rất thực. Ông vẽ lên một miền sâu kín của chính mình mà cũng là của kiếp người. Những chiêm nghiệm, những đớn đau, những giấc mơ về sự giải thoát, những câu chuyện thần thoại, những miền cực lạc... tất cả được thể hiện bằng bảng màu mạnh, đôi khi chát chúa và vượt ra khỏi những nguyên tắc thông thường, gợi rất nhiều suy tư cho người thưởng ngoạn.

Sinh thời, họa sĩ Nguyễn Lai nghiên cứu rất sâu về Thiền và đạo Phật, nên những nghiên cứu về Đường - Đạo và Ngộ của tinh thần Phật giáo thấm đẫm trong không gian và thế giới mà ông 78

KT&ĐS THÁNG 6.2018

tạo dựng trong tranh.

Có những bức tranh thực sự ám ảnh người đối diện do cách xử lý ánh sáng và tương phản sáng tối của ông. Những tông màu đỏ, hồng, đen, nâu ào ạt cuốn người xem vào miền tâm thức, đôi khi ru ta vào chốn hồng hoang đầy rẫy những hoang mang, tìm kiếm. Những tông xanh xám, chất chứa sự chơi vơi, những vệt màu tạo dựng không gian ngang dọc như những con đường trong một mê cung đi tìm ánh hào quang xa xôi, le lói. Miền ảo vọng và miền tâm thức ứ tràn cùng tiếng thét của sự nín lặng bao phủ lên những bức tranh được vẽ nhanh với bút pháp ào ạt, như muốn buông, muốn rũ, trong cảm xúc rất dày đang bị dồn nén, cần giải tỏa.

Người ta thường nói “tranh là người”, hội họa luôn phản ánh cuộc sống nội tâm của người họa sĩ, góc nhìn và quan điểm của họ về cuộc sống, thiên nhiên, những vấn đề xã hội. Cũng giống như nhiều họa sĩ Việt, hội họa của Nguyễn Lai là sự trăn trở, dằn vặt trên con đường đi tìm bản ngã, tìm câu trả lời cho câu hỏi “tôi là ai”. Câu trả lời lẩn khuất đâu đó trong màu sắc của sự va đập, của bầm dập giữa cái tôi bản ngã với những thách thức khắc nghiệt của cuộc đời mà ông luôn phải đối mặt. Những bôn ba nơi chốn, những trải nghiệm khó chia sẻ, được họa sĩ trút vào tranh qua những tông màu tối, qua thứ ngôn ngữ của hội họa không hình.

Dường như chỉ bằng ngôn ngữ ấy, Nguyễn Lai mới cảm thấy “một

không gian hội họa

Tôi với Ta”, một “Đường” trong mịt mờ tiềm thức và ánh sáng của “Ngộ” luôn vẫy gọi, trong một cuộc đối thoại với một đối tượng vô hình nào đó, ảo mà rất thật. Nhưng điều này cũng chỉ là nhận định chủ quan của người xem tranh. Chúng ta sẽ không bao giờ còn được biết điều gì đã diễn ra, vì khi những cánh diều vuông ấy bắt đầu bước vào cuộc đời của chính chúng, thì họa sĩ đã tung cánh phiêu diêu.

Bức họa cuối cùng của họa sĩ Nguyễn Lai là một bức trừu tượng xanh. Vẫn là một thế giới nhiều ảo vọng với những vệt màu chảy, nhưng dường như ánh sáng đã ở đâu đó, thật gần. Một miền cực lạc hiển hiện đâu đó giữa màu xanh mênh mang. Bức tranh ấy đã hoàn thành hay chưa, giờ đây chúng ta không thể biết, vì chỉ hai ngày sau đó, người vẽ đã ra người thiên cổ. Chỉ biết rằng, trong những ngày cuối cùng, khi đôi mắt ông hầu như đã không còn thấy ánh sáng nữa, thì những nhát bay cuối ông để lại cho đời vẫn mang màu xanh của một miền tâm tưởng lạc quan và tràn trề tình yêu cuộc sống.

Năm 2017, hơn 100 tác phẩm sơn dầu và bộ ảnh “Mặt nạ” gồm 8 tác phẩm của

Nguyễn Lai đã lần đầu tiên được trưng bày trong không gian Bảo tàng Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh trong cuộc triển lãm cá nhân lần thứ ba, nhưng là lần đầu tiên tại TP. Hồ Chí Minh. Một cuộc triển lãm cá nhân tại Bảo tàng Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh là nguyện ước cuối cùng trước khi ông giã từ cõi tạm, đã được gia đình và bạn bè chung tay thực hiện, nhằm tri ân tình yêu trọn đời và niềm đam mê mà họa sĩ Nguyễn Lai đã dành cho nhiếp ảnh và hội họa.

Là một người giản dị trong đời sống thường nhật, Nguyễn Lai luôn mong muốn mọi người “đừng xem trừu tượng là nghệ thuật cao xa, khó hiểu”. Ông mong chúng ta “hãy cảm nhận và vui chơi, như chơi những con diều”, đúng với tinh thần “An nhiên tự tại” của đạo Phật. Nguyễn Lai từng so sánh những bức tranh của mình như những con diều hình vuông, bay lên cao mãi và đưa ông tới với một thế giới mà ông mơ ước, tới với niềm hạnh phúc mà ông mong cho tất cả mọi người. Những cánh diều vuông của một miền đam mê rực rỡ sắc màu như những sợi tơ đời mà Nguyễn Lai đã để lại trước khi phiêu diêu vào miền cực lạc, vẫn mãi tung bay trên bầu trời nghệ thuật.

Họa sĩ, nhiếp ảnh gia Nguyễn Lai sinh năm 1948 và mất ngày 12.1.2016. Đam mê gắn bó với hội họa từ nhỏ nhưng vì lý do gia đình, ông tạm cất giấc mơ cọ, màu và tới với nghệ thuật nhiếp ảnh trong những năm tháng tuổi trẻ và đã gặt hái nhiều thành công với mảng đề tài cư dân Nam bộ qua nhiều cuộc triển lãm ảnh nghệ thuật trong và ngoài nước.

Sau 5 năm định cư tại Mỹ, ông trở về quê hương vào năm 2001, lập xưởng vẽ và quay lại với hội họa, bên cạnh hoạt động nhiếp ảnh qua hàng loạt cuộc triển lãm ảnh của Hội Nhiếp ảnh TP. Hồ Chí Minh. Ông đã tham gia nhiều triển lãm thường niên của Câu lạc bộ Mekong Art và thực hiện một số triển lãm nhóm với các họa sĩ khác. Hai triển lãm cá nhân của ông mang tên “Dòng chảy trừu tượng” (2010) và “Trừu tượng và trừu tượng” (2015) được tổ chức tại Đà Lạt.

Những năm cuối đời, họa sĩ Nguyễn Lai rời TP. Hồ Chí Minh về sinh sống tại Đà Lạt và mất tại đây.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

79

phóng sự ảnh

Vũ điệu Ngân hà Chụp ảnh dải ngân hà (Miki Way) đòi hỏi nhiều kỹ năng, kinh nghiệm, sự kiên nhẫn... và đôi khi còn cần một chút may mắn nữa.

BÀI VÀ ẢNH CAO NGUYỄN NGỌC HUYNH

80

KT&ĐS THÁNG 6.2018

phóng sự ảnh

K

hó khăn là vậy, nhưng khi nhìn những tác phẩm nhiếp ảnh lung linh pha chút siêu thực thì thật bõ công. Những ngôi sao trên bầu trời đêm hiện ra như những đám bụi thần tiên kết hợp với những rặng núi đá, mặt nước... và cả ánh sáng nhân tạo hết sức ngoạn mục, kỳ ảo.

Ảnh hai trang Sự kết hợp của những hình ảnh trên mặt đất với bầu trời sao dưới ống kính nhiếp ảnh tạo ra những hình ảnh kỳ bí, lãng mạn

KT&ĐS THÁNG 6.2018 KT&ĐS THÁNG 5.2018

81

81

phóng sự ảnh

Ảnh hai trang Mỗi một thời khắc, mỗi một không gian khác nhau cho ra những bức tranh thiên nhiên khác nhau nhưng đều tuyệt đẹp lung linh, ảo diệu

82

KT&ĐS THÁNG 6.2018

phóng sự ảnh

KT&ĐS THÁNG 6.2018

83

không gian di động

Dù gọi là “tụ nước” hay “ngập nước” thì ôm vô lăng trong cảnh thực tế như những tấm ảnh này là một áp lực với người lái xe. Chưa tính đến khả năng xe có thể bị hư hỏng, bị chết máy, giữa người đi xe máy và người lái xe hơi có thể xảy ra những đối thoại, tranh cãi dễ làm tổn thương nhau, nhất là vào những buổi chiều tan ca

Chút lãng mạn chiều mưa và 1.001 điều dễ tổn thương nhau Mùa mưa 2018 đã bắt đầu ở Sài Gòn. “Mưa 1 giờ, hàng loạt tuyến đường ở Sài Gòn đã thành sông”; “TP HCM: Đường thành sông, người dân dắt xe bì bõm về nhà”; “Đường thành sông, chủ ‘siêu máy bơm’ nói không vi phạm hợp đồng”; “Đường Nguyễn Hữu Cảnh thành sông sau mưa lớn”… Đó là các tựa báo xuất hiện dày đặc trên mạng sau những cơn mưa đầu mùa 2018. Có cảm giác mùa mưa năm nay ngập nhanh hơn, nhiều hơn, sâu hơn và lâu hơn năm trước. Chuyện lái xe mùa mưa trong phố Sài Gòn cũng được chắp nối thêm…

BÀI HY HƯNG ẢNH TỔNG HỢP TỪ INTERNET

C

hiều cuối tuần, trời chợt đổ cơn mưa. Chồng hỏi vợ, “em thích chạy xe dưới mưa không”, vợ bảo: “ý hay đấy, ra ngoại thành đi, chọn tuyến không có container ấy”.

Thế là lái xe ra đường, chiều cuối tuần đường vắng, ngoại thành xanh mướt dưới cơn mưa. Bên ngoài xe là mưa và gió, bên trong xe là không gian gia đình đầm ấm với những bài hát quen thuộc.

Buổi chiều cuối tuần không áp lực công việc, vợ chồng hào hứng tận hưởng cái thú lái xe dưới mưa. Chiếc xe lang thang vô định tùy hứng theo chủ nhân, đích đến tối cuối tuần có thể là bữa cơm thân mật ở nhà nhưng cũng có thể là “quán bên đường vắng tanh/ chỉ còn em với anh”.

Nhưng để có được chút lãng mạn chiều mưa đó phải cần nhiều điều kiện. Đầu tiên, thời gian phải là buổi chiều cuối tuần, không áp lực công việc. Đường ngoại thành phải là tuyến không có xe container, đủ vắng để không có cảm giác phải chịu đựng sự ùn 84

KT&ĐS THÁNG 6.2018

tắc nhưng cũng đủ đông để không có cảm giác hoang vắng. Mưa phải vừa đủ to để người lái cảm nhận rõ cảm giác bánh xe xé nước trong mưa nhưng cũng phải vừa đủ nhỏ để đường đừng ngập đến mức sợ xe chết máy.

Chỉ cần một trong những điều kiện trên không được đáp ứng, lái xe trời mưa ở Sài Gòn có thể nhanh chóng trở thành cơn ác mộng.

Nhớ một ngày trời xẩm tối đến cùng lúc với cơn mưa, tôi lái xe từ làng đại học Thủ Đức về nội thành. Chạy xe ở Xa lộ Hà Nội dưới cơn mưa nặng hạt chưa thấy cảm giác khó chịu, container và xe máy đều có làn riêng. Qua ngã ba Cát Lái thì đường vắng container, xe có thể tăng tốc. Qua cầu Sài Gòn ôm cua dưới gầm cầu qua cầu vượt vào Nguyễn Hữu Cảnh là bắt đầu chịu trận cảnh ngập và ùn tắc! Con đường này vốn từng rất “nổi tiếng” trên báo chí. Ngày xưa là vụ cầu chui bị lún, sau đó là vụ thay đổi các chỉ số

không gian di động

quy hoạch để gia tăng mật độ xây dựng, cấp phép cao ốc dày đặc cho dự án bên đường và từ một năm nay là “siêu máy bơm thông minh”. Đương nhiên là đường Nguyễn Hữu Cảnh rất nổi tiếng về chuyện ngập và kẹt xe. Đi xe SUV gầm cao thì không sợ chết máy nhưng phải dè chừng xe máy song hành. Nước ngập xăm xắp mặt đường thì xe chạy qua tạo thành vạt nước bắn tung tóe lên người đi xe máy, nước ngập trên nửa bánh thì xe chạy qua tạo thành sóng đẩy về ven đường. Mải canh xe máy, không để ý có thể sẽ bị một chiếc xe buýt vượt qua bên trái, nước tràn lên dập thẳng vào mặt kính, trong khoảnh khắc, người lái chẳng nhìn thấy gì! Ôm vô lăng trong khung cảnh ấy thật áp lực!

Lại nhớ một lần mưa xối xả ngay khi trời chập tối, tôi lái xe từ khu công nghệ cao về Nam Sài Gòn qua bùng binh Phú Hữu, nút giao thông Mỹ Thủy, cầu Phú Mỹ. Con đường kinh hoàng vì đường thì đang sửa từng đoạn, xe container dày đặc, tự lấn tuyến chuyển làn. Đèn đường thì lu mờ, biển báo thì nhỏ và thiếu. Bên ngoài xe vẫn mưa xối xả, thỉnh thoảng lại xuất hiện một đoạn ngập nước, chẳng biết nông hay sâu, cứ chạy đại! Ôm vô lăng dưới mưa trong cảnh đó chỉ thấy căng thẳng chứ chẳng thú vị gì. Nhưng ngồi trên xe khô ráo vẫn tự an ủi mình là tuy có khó lái vẫn đỡ tội hơn những người chạy xe máy ướt lướt thướt ven đường!

Không có gì dễ gây ức chế bằng chạy xe máy song hành cùng xe hơi khi đường ngập nước trong buổi chiều tối từ công sở, trường học trở về nhà. Sau một ngày mệt nhọc, cơn mưa lớn mù mịt đẩy mọi người “chạy ngay đi” mà chạy không kịp. Đường ngập, xe máy còn nổ được là còn cố chạy. Nước ngập xăm xắp mặt đường, một chiếc xe hơi vượt qua, vạt nước tung tóe hắt lên người đi đường, nước ngập sâu hợn, một chiếc xe hơi vượt qua, sóng nước đành ào vào chiếc xe máy đôi khi lảo đảo giữa đường. Người đi đường dường như căng thẳng hơn, dễ cáu hơn, dễ bị tổn thương hơn. Khi chiếc xe máy lục khục không chịu nổ máy nữa là cơn chán

chường có thể lên đến đỉnh điểm. Dắt xe vào lề, gặp những người cùng cảnh ngộ là lời than thở, chê trách chuyện ngập lụt kẹt xe tuôn ra ào ào. Toàn những lời lẽ dễ gây tổn thương cho nhau.

Rồi cũng đến lúc tan mưa, khi chiếc xe đã nổ được máy, khi đã lê chân về đến nhà, dù rất mệt mỏi, nhiều người vẫn lên facebook chê trách, trút giận. Lại những từ ngữ dễ gây tổn thương nhau. Đối tượng đả kích đầu tiên hẳn nhiên là những người có trách nhiệm hoặc liên quan đến chống ngập. Mùa mưa 2018 ở Sài Gòn có từ mới là “tụ”! Người ta cười mà ngao ngán cho các quan chức, cứ tưởng dùng chữ “tụ nước” là thành phố hết ngập!!!

Tuy nhiên, khi bài báo này đang chuẩn bị in thì việc dùng từ “tụ nước” đã bị chấn chỉnh. Sự chấn chính ấy chưa làm giảm ngập nước nhưng có lẽ cũng giảm được sự bức xúc của người dân!

Sau một chiều mưa, sáng hôm sau, khi báo chí đưa bài “Chẳng lẽ TP.HCM cứ ngập hoài sao”, gặp nhau ở quán cà phê, nhóm khách tại một chung cư lớn tiếng phê phán “ông chống ngập”. Có người nhắc lại câu nói đùa đã quá quen là “thành phố ta đã giảm số điểm ngập từ N điểm (N nguyên dương, N rất lớn hơn 1) xuống còn một điểm ngập duy nhất: toàn thành phố”! Có người chỉ một bác làm ở ngành giao thông đã về hưu và bảo, “các ông làm sao mà để báo chí viết nhiều năm qua thành phố chống ngập sai phương pháp, đụng đâu làm đó và làm như vậy hết ngập mới là lạ”? Mọi người cười ầm lên! Người làm trong ngành giao thông đột nhiên nổi nóng nói: “các ông làm như hay lắm! Biết gì mà nói. Các ông thử ngồi vào đó làm coi được không?...”. Có người nổi nóng nói lại rồi lại có những người khuyên can, “Thôi mà, gây tổn thương nhau làm chi, có nói gì đi nữa thì đường vẫn ngập”! Nghĩ cho cùng lời khuyên đó cũng đúng, mọi người lại cười với nhau. Đúng là thực tế hiện nay, dù cười hay không cười thì khi trời mưa, đường vẫn luôn ngập!

KT&ĐS THÁNG 6.2018

85

tin doanh nghiệp

HỘI KTS THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TỔ CHỨC GÓP Ý LUẬT KIẾN TRÚC NGÀY 11.5 VỪA QUA, BỘ XÂY DỰNG ĐÃ TỔ CHỨC GÓP Ý CHO DỰ THẢO LẦN 2 LUẬT KIẾN TRÚC TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH. Đề cương Bộ Luật Kiến trúc được đưa ra góp ý lần 2 có tổng cộng 5 chương và 44 điều.

Sau đó, ngày 14.5, Hội Kiến trúc sư Thành phố Hồ Chí Minh đã mời các kiến trúc sư đang hành nghề tham gia nghiên cứu thảo luận để đóng góp cho dự thảo luật. Buổi thảo luận có sự tham dự của Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP.HCM Nguyễn Trường Lưu, các Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP.HCM là KTS Nguyễn Văn Tất, KTS Lưu Hướng Dương cùng các KTS Nguyễn Trọng Hòa, Trần Khánh Trung, Hồ Lê Phương, Lê Minh Hưng, Trần Quang Minh, Nguyễn Đình Sáu, Nguyễn Giang Thu, Phạm Quốc Phong và đặc biệt là hai KTS- Luật sư Nguyễn Hồ, Cao Thành Nghiệp. Hội Kiến trúc sư TP.HCM đã đúc kết các ý kiến và bổ sung thêm cho dự thảo.Trong văn bản gửi Bộ xây dựng ngày 22.5, Hội Kiến trúc sư Thành phố

SCG MANG NGÀY HỘI QUỐC TẾ THIẾU NHI ĐẾN VỚI TRẺ EM KHUYẾT TẬT TẬP ĐOÀN SCG VỪA TỔ CHỨC NGÀY HỘI QUỐC TẾ THIẾU NHI thường niên cho 257 học sinh tại Trường Nuôi dạy Trẻ Khuyết tật Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Sự kiện này hướng đến hỗ trợ sự phát triển của trẻ em khuyết tật thông qua những trải nghiệm sống đa dạng. Năm nay, với chủ đề “Nhiệt huyết nâng tầm chất lượng giáo dục”, SCG còn trao tặng nhiều thiết bị giảng dạy nhằm phục vụ cho các hoạt động dạy và học hàng ngày tại trường, trao học bổng cũng như tặng một máy chiếu và các thiết bị trường học khác. Ông Booneuame Noiaim, Phó Giám Đốc Công ty Hoá Dầu Long Sơn (LSP) cho biết: “ Với niềm tin mạnh mẽ rằng một nền giáo dục tốt hơn sẽ mang đến một cuộc sống tốt đẹp hơn, SCG rất vui mừng được hợp tác với Trường Nuôi dạy trẻ khuyết tật tỉnh để hỗ trợ phát triển giáo dục cho các em học sinh đặc biệt ở đây. Với nỗ lực liên tục trong 8 năm qua, chúng tôi tự hào khi thấy nhiều em học sinh trưởng thành từ mái trường này và trở thành những người có ích cho gia đình và xã hội.”

86

KT&ĐS THÁNG 6.2018

Hồ Chí Minh đã tổng hợp ý kiển đóng góp cụ thể cho 41 điều của 3 chương đầu. Nét đáng chú ý từ dự thảo Luật kiến trúc sự xuất hiện của chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư cùng các tổ chức như Đoàn kiến trúc sư, Hội kiến trúc sư, Hội đồng kiến trúc. Dự thảo Luật kiến trúc có quy định về “Hành nghề kiến trúc sư” và “Chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư”.

Thông tin từ Hội Kiến trúc sư TP.HCM cho biết, Hội sẽ tiến tục nghiên cứu để góp ý bổ sung thêm cho hoàn chỉnh bộ luật về “Đoàn kiến trúc sư” như quy định chung, cơ cấu tổ chức, quyền và nghĩa vụ, hoạt động của Đoàn kiến trúc sư Việt Nam và Đoàn kiến trúc sư địa phương. Hội cũng sẽ nghiên cứu và tố chức góp ý thêm về cơ quan quản lý kiến trúc, chủ đầu tư và các cơ quan liên quan, bảo hiểm tráhc nhiệm nghề nghiệp, chi phí dịch vụ kiến trúc, hợp đồng dịch vụ kiến trúc..., Được biết trong dự kiến sắp tới, sau khi được hoàn chỉnh bởi các cơ quan chuyên môn, Luật kiến trúc có thể sẽ được đưa ra trình quốc hội.

ĐƠN GIẢN HÓA VIỆC TÌM VÀ LỰA CHỌN NHÀ THẦU SƠN UY TÍN Trong nhiều năm gần đây, nhu cầu về đội ngũ thợ sơn chuyên nghiệp trên thị trường ngày càng tăng nhưng số lượng đội thầu thợ sơn chuyên nghiệp vẫn còn giới hạn. Theo đó, “Chương trình Nhà thầu Chuyên nghiệp Dulux” được Tập đoàn AkzoNobel phát triển với mục đích xây dựng những đội ngũ thi công sơn chuyên nghiệp thông qua rất nhiều hoạt động như Huấn luyện & Đào tạo, Quảng bá thông tin, Bảo hiểm cao cấp và Tích lũy điểm.

Tháng 5 này, tập đoàn AkzoNobel đã tổ chức “Đêm hội Nhà thầu Chuyên nghiệp Dulux” ở thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh với sự tham gia của hơn 600 nhà thầu tiêu biểu. Tại đây, các nhà thầu được gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm, tìm hiểu thêm thông tin về chương trình và các sản phẩm mới cũng như được tôn vinh với những đóng góp to lớn vào thành công của chương trình.

Chỉ riêng trong năm 2017 chương trình đã có hơn 7,200 nhà thầu hội viên, trên 35,000 công trình và hơn 13 triệu lít sơn được thi công bởi các hội viên Nhà thầu chuyên nghiệp Dulux.

tin doanh nghiệp

ĐẦU BẾP MICKAËL LE CALVEZ MANG TINH HOA ẨM THỰC PHÁP ĐẾN METROPOLE HÀ NỘI THÁNG 6 NÀY, KHÁCH SẠN METROPOLE HÀ NỘI sẽ chào đón đầu bếp khách mời Mickaël Le Calvez đến nhà hàng Pháp Le Beaulieu trăm năm tuổi.

Mickaël hiện đang giữ cương vị Bếp phó Điều hành của khách sạn Raffles Singapore. Tại nhà hàng Le Beaulieu, anh sẽ thể hiện tài năng của mình qua những món ăn được chuẩn bị kỹ lưỡng, hội tụ tinh hoa ẩm thực Pháp đương đại.

Từ ngày 15 đến ngày 21 tháng 6, đến nhà hàng Pháp Le Beaulieu, thực khách có dịp thưởng thức những món ngon được Mickaël yêu thích từ thời thơ ấu như đuôi tôm hùm dùng kèm xoài và salad hạt diêm mạch, risotto sò điệp áp chảo, cừu hầm với sốt cần tây, cà rốt tẩm gia vị và sốt me, v.v. Thực đơn 5 món có giá 1,950,000 đồng ++ / người. Để biết thêm thông tin chi tiết hoặc đặt chỗ, liên hệ điện thoại 024 3826 6919 - máy lẻ 8200 hoặc email h1555-fb3@sofitel.com.

BẢN LỀ CLIP TOP BLUMOTION TỪ BLUM – VỚI GIẢM CHẤN TÍCH HỢP BÊN TRONG

THƯƠNG HIỆU THIẾT BỊ NHÀ BẾP THỤY SĨ ĐÃ CÓ MẶT TẠI VIỆT NAM

ĐƯỢC TỔ CHỨC MỖI HAI NĂM TẠI MILAN, Ý, EUROCUCINA Cửa tủ nội thất thường gây ra tiếng ồn khi đóng mạnh.

Nhà sản xuất phụ kiện Blum đã giải quyết vấn đề bằng loại bản lề cho cửa tủ có tên CLIP top BLUMOTION. Hệ thống giảm chấn được tích hợp một cách khéo léo vào trong chén bản lề vì thế các cánh cửa tủ đóng lại một cách nhẹ nhàng và êm ái, giảm hẳn tiếng ồn trong nhà bếp. Điều đặc biệt là bản lề được thiết kế phù hợp với các thiết kế hiện đại của nhà bếp ngày nay.

Hiện có màu niken cho cửa gỗ thông thường và màu đen mã não cho gỗ tự nhiên. Các dòng bản lề giảm chấn này được bảo hành trọn đời.

THƯƠNG HIỆU THIẾT BỊ NHÀ BẾP HÀNG ĐẦU THỤY SĨ - FRANKE vừa khai trương Flagship showroom đầu tiên tại số 251 Nguyễn Văn Trỗi, P.8, Q.Phú Nhuận, Tp. HCM. Franke Flagship showroom có không gian bài trí tinh tế, ấm cúng và sang trọng. Tại đây, Franke chính thức giới thiệu 3 dòng sản phẩm mới cho thị trường Việt Nam là Frames by Franke, Crystal và Smart.

Ngoài việc ra mắt các BST mới, Franke còn có chương trình ưu đãi tặng ngay bộ nồi DR. Green trị giá 15.5 triệu khi mua bất cứ sản phẩm bếp, máy hút, lò nướng hoặc lò vi sóng của Franke có xuất xứ từ châu Âu, tặng ngay phụ kiện độc đáo khi mua trọn bộ chậu và vòi xuất xứ châu Âu. Chương trình diễn ra từ 16.05-16.06.2018

HÄFELE VIỆT NAM TIẾP TỤC PHÂN PHỐI SẢN PHẨM GIA DỤNG BOSCH & GAGGENAU THEO THỎA THUẬN VỪA ĐƯỢC KÝ KẾT VỚI BSH HOME APPLIANCES PTE LTD – công ty sở hữu hai thương hiệu nổi tiếng thế giới về thiết bị gia dụng là Bosh và Gaggenau, Häfele Việt Nam vẫn sẽ là nhà phân phối chính thức các sản phẩm của Bosch và Gaggenau tại thị trường Việt Nam trong hai năm tiếp theo. Häfele Việt Nam bắt đầu phân phối sản phẩm của Bosch vào năm 2009 và Gaggenau vào năm 2015.

Sở hữu các giải pháp tiên tiến, dịch vụ giao hàng vượt trội cùng đội ngũ nhân viên tận tâm, Häfele Việt Nam kỳ vọng sẽ tạo thêm nhiều không gian sống hiện đại và tối ưu cho người Việt Nam trong tương lai.

Website: www.hafele.com.vn – Hotline (miễn cước phí): 1800 1797 Cửa hàng trực tuyến: www.hafelehome.com.vn

HỘI NGHỊ KHÁCH HÀNG SƠN TOA 2018HÀNH TRÌNH CÔNG NGHỆ LẦN LƯỢT DIỄN RA TẠI TP.HỒ CHÍ MINH VÀ HÀ NỘI, CTY TNHH SƠN TOA VIỆT NAM đã tổ chức Hội nghị khách hàng với chủ đề “Hành trình công nghệ” đồng thời ra mắt bộ đôi sản phẩm TOA NanoShield và TOA NanoClean được cải tiến với công nghệ Teflon™ mới với bao bì mới. Mục tiêu của TOA là trở thành thương hiệu số 1 của ngành sơn trong khu vực. Tại Việt Nam, TOA hình thành và phát triển cũng theo sứ mệnh mà tập đoàn đề ra.

Công nghệ là thế mạnh mà TOA luôn tập trung để nâng cao chất lượng sản phẩm, hành trình công nghệ đã và đang tiếp nối với những sản phẩm nổi trội như SuperShield – sơn tốt nhất từ TOA, TOA Nano – Công nghệ bảo vệ tổ ấm, TOA 4 Seasons – 4 mùa tươi sắc và còn nhiều sản phẩm được cải tiến hơn nữa trong tương lai.

KT&ĐS THÁNG 6.2018

87

thế giới kiến trúc

INSEE PRIZE 2018 – BÙNG NỔ NHỮNG Ý TƯỞNG SÁNG TẠO CUỘC THI INSEE PRIZE ĐÃ TRẢI QUA 10 NĂM TỔ CHỨC, là một cuộc thi uy tín trong giới sinh viên về nghiên cứu khoa học theo định hướng phát triển bền vững. Cuộc thi INSEE Prize 2018 diễn ra từ tháng 11/2017 - 06/2018 và được phát động tại các trường đại học trên toàn quốc. Chủ đề hướng đến Xây dựng bền vững, các đề tài cần đáp ứng được những tiêu chí: đóng góp xã hội, hiệu quả kinh tế, thân thiện môi trường và tính ứng dụng. Cuộc thi không chỉ công nhận ý tưởng xây dựng bền vững xuất sắc nhất mà còn hỗ trợ biến ý tưởng đó thành hiện thực.

Tổng giá trị giải thưởng lên đến 370 triệu đồng bao gồm 1 giải Nhất, Nhì, Ba và 2 giải Khuyến khích. Trong đó giải Nhất gồm 200 triệu triển khai dự án, Bằng khen của hội sinh viên Việt Nam, giải thưởng tiền mặt và cơ hội thực tập tại công ty. Sau khi vòng Bán kết tại cả ba miền Bắc, Trung và Nam đã diễn ra từ ngày 08 - 11/052018, BTC chọn ra được 5 đề tài xuất sắc nhất để tiến vào vòng Chung kết.

ĐẠI SỨ THỤY ĐIỂN CHIA SẺ NGHỆ THUẬT SỐNG “LAGOM” SÁNG 19/5/2018 , ÔNG PERERIC HÖGBERG - ĐẠI SỨ THỤY ĐIỂN TẠI VIỆT NAM đã có buổi chia sẻ về nghệ thuật sống cân bằng tại đường sách TP.HCM nhân dịp ra mắt tác phẩm nổi tiếng Lagom, của tác giả Linnea Dunne với bạn đọc Việt nam.

Là một nhà văn, biên tập viên, một bà mẹ và nhà hoạt động nữ quyền tại Thụy Điển nhưng Linnea Dunne lại được biết đến nhiều với vai trò là một Blogger về phong cách sống. Theo ông Pereric Högberg, Lagom là một “đặc sản” của riêng người Thụy Điển. Lagom thường xuất hiện trong các cuộc trò chuyện của con người nơi đây và có thể được hiểu là “vừa đủ”. Không quá ít, cũng chẳng quá nhiều, chỉ “vừa đủ”. Người đọc có thể tìm thấy tinh thần Lagom bằng cách theo dõi các khoản chi tiêu của mình, tái chế các món đồ nội thất, có ý thức giảm những ảnh hưởng gây ra với môi trường .

Và thay vì vắt kiệt sức với 60 giờ làm việc mỗi tuần rồi ngã bệnh, Lagom khuyến khích lối sống cân bằng”. Sách do First News thực hiện – NXB Tổng Hợp TP.HCM ấn hành.

MỞ BÁN GIAN HÀNG HỘI CHỢ VIFA HOME 2018 HỘI CHỢ ĐỒ GỖ VÀ TRANG TRÍ NỘI THẤT VIỆT NAM sẽ chính thức được diễn ra 4 ngày từ 16 - 19/11/2017, từ 9h – 21h mỗi ngày tại Nhà thi đấu TDTT Phú Thọ - Số 1 Lữ Gia, P.15, Q.11, TP.HCM. Với những sản phẩm đồ gỗ đa dạng, phong phú về mẫu mã, thủ công mỹ nghệ và trang trí nội thất chất lượng của các Doanh nghiệp có thương hiệu trên thị trường. Đây cũng là lần tổ chức thứ 9, xuyên suốt quá trình 8 năm vừa qua, cái tên “VIFA HOME” đã trở thành thương hiệu quen thuộc với người tiêu dùng trong nước, hội chợ đã khẳng định vị thế của mình trong suốt quá trình hình thành và phát triển.

TIỆC CHÚC MỪNG TRIỂN LÃM MÂY PHA LÊ THÀNH CÔNG

TỐI NGÀY 27.05.2018, NHÓM THÂN HỮU CỦA 2 NGHỆ SĨ ANDY CAO & XAVIER PERROT đã tổ chức một buổi tiệc gặp gỡ, chúc mừng sự thành công của triển lãm nghệ thuật cảnh quan Mây pha lê ở xã La Pán Tẩn, Huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái vào ngày 19.05.2018 vừa qua.

Qua buổi gặp này, hai NS Andy Xavier đã bày tỏ lòng cảm kích trước hơn 50 người tham dự là những người ủng hộ hai nghệ sĩ từ vật chất lẫn tinh thần khi thực hiện dự án. Đây là lần đầu tiên một công trình “Nghệ thuật cộng đồng” được thực hiện tại Việt Nam. Triễn lãm đã phần nào đem lại lợi ích trực tiếp cho người dân bản xứ đang sống ở Mù Cang Chải, địa danh được xem là di tích quốc gia của Việt Nam.

LIÊN HỆ ĐẶT BÁO DÀI HẠN Tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống ưu đãi cho bạn đọc đặt báo dài hạn từ 1 năm bao gồm:

ĐẶT BÁO VUI LÒNG GỌI

Giảm 15% giá bìa cho bạn đọc ở TP. HCM. Bạn đọc chỉ phải trả 25.000 đ (tính tròn) x 12 số báo = 300.000đ cho 12 số báo. Riêng bạn đọc ở Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè, Thủ Đức, Củ Chi và các tỉnh thành khác vui lòng thanh toán theo giá bìa: 29.500đ x 12 số báo = 354.000đ . Chúng tôi sẽ hỗ trợ giao tận nơi qua bưu điện.

0903 647 911 0902 636 588 028 3822 9314

Trong đó, riêng số báo xuân Kỷ Hợi (2019), dự kiến giá bìa 55.000 đồng/cuốn sẽ được tính bằng giá báo thường. Được tặng sách về Phong Thủy do KTS Hà Anh Tuấn thực hiện

Liên hệ bạn đọc

COMPANY LIMITED

88

KT&ĐS THÁNG 6.2018

88/1B Mạc Đĩnh Chi, P. Đa Kao, Q.1, TP.HCM. ĐT: 0903 647 911 Email: bandoc.ktds@gmail.com

CHÚNG TÔI SẼ PHỤC VỤ TẬN NƠI

Liên hệ quảng cáo Phòng kinh doanh Công ty TNHH Không Gian Sống Media 88/1B Mạc Đĩnh Chi, P. Đa Kao, Q.1, TP.HCM. ĐT: 0902 636 588 Email: kinhdoanh.ktds@gmail.com