Tạp chí Kiến trúc & Đời sống - 164 (01/2020)

164 + Ř , . , ľ 1 7 5 ä & 6 Ğ 7 + Ò 1 + 3 + Ő + Œ & + Ý 0 , 1 + 6Ő

7+Ú1*

Xuân Canh Tý

DUYÊN 9,Ŋ7 KHÔNG GIAN

THÁNG 1.2020

WÒW

8 9 3 8 5 0 0 5 1 2

+2Ô, 1,Ŋ0 & 'Ŵ &Ħ0

vườn xuân

55.000 KHÔNG GIAN THIÊNG TRONG KIẾN TRÚC CHÙA VIỆT TP. HCM

KT&ĐS THÁNG 1.2020

1

CƠ QUAN CỦA HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, PHÁT HÀNH MỘT KỲ MỖI THÁNG TRỤ SỞ 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, QUẬN 1, TP.HỒ CHÍ MINH TỔNG BIÊN TẬP PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI KTS KHƯƠNG VĂN MƯỜI KTS NGUYỄN TRƯỜNG LƯU NHÀ BÁO PHẠM HY HƯNG NHÀ BÁO NGUYỄN VĨNH PHƯƠNG

.KÆQJ JLDQ WŃW +RµL QLŋP Yµ Gŵ FħP

THƯ KÝ TÒA SOAN NGUYỄN VĨNH PHƯƠNG

Nói ến không gian tết bạn sẽ nghĩ ến iều gì trước tiên?

Với gia ình, có thể bạn sẽ nghĩ ngay ến không gian nhà mình, nơi có hoa mai, hoa ào và bàn thờ tổ tiên, nơi các thành viên sum họp ngày tết, nơi lưu giữ kỷ niệm.

Với thôn xóm, làng quê, không gian tết có thể là ường làng, góc chợ, nơi hàng xóm chia sẻ câu chuyện ời sống, mùa xuân. Ở quy mô ô thị, không gian tết có thể là một ường hoa, chợ hoa, chợ tết, nơi là không gian giải trí, thưởng lãm, nơi mua sắm tết.

Không gian tết có thể là nơi chốn hiện hữu ương ại nhưng cũng có thể nằm sâu trong ký ức ược ánh thức mỗi khi xuân về. Không gian tết cũng có thể là dự cảm, mong ước ở thì tương lai.

Không gian tết của KT&ĐS sẽ có từ ường hoa Nguyễn Huệ, không gian tâm linh thiêng liêng của chùa Việt, là chợ hoa bến Bình Đông trên bến dưới thuyền, ến ô thị sáng tạo mới có ý tưởng quy hoạch ở phía ông thành phố Hồ Chí Minh; Không gian tết của KT&ĐS có từ những buổi sáng săn sương ở Đà Lạt, ến ngày xuân ở Hội An và khoảng lặng mùng một tết ở Hà Nội; Không gian tết của KT&ĐS có từ góc phố, phiên chợ xuân, món ăn ngày tết xa xưa trong ký ức ến ước mơ về một “con ường di sản” sông nước Sài Gòn tương lai.

Một số báo với nội dung phong phú, ược chuẩn bị công phu ang chờ bạn thưởng thức. Mong rằng bạn ọc sẽ hài lòng với KT&ĐS số Xuân Canh Tý 2020.

Kính chúc quý bạn ọc năm mới Hạnh phúc - An khanh - Thịnh vượng và hẹn gặp lại vào số báo tháng 2 năm 2020.

Trân trọng,

MỸ THUẬT NGUYỄN THU VÂN LIFE SPACE MEDIA CO.,LTD PHỤ TRÁCH HÌNH ẢNH ĐINH QUANG TUẤN LIÊN HỆ BẠN ĐỌC, THƯ TỪ, BÀI VỞ ĐT: 028.38229314 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, Q.1, TP.HỒ CHÍ MINH EMAIL: BANDOC.KTDS@GMAIL.COM

LIÊN HỆ QUẢNG CÁO CÔNG TY TNHH KHÔNG GIAN SỐNG MEDIA (LIFE SPACE MEDIA) 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, Q.1, TP.HỒ CHÍ MINH MOBILE: 0902 636 588 WWW.KHONGGIANSONGMEDIA.COM IN TẠI CÔNG TY TNHH MTV LÊ QUANG LỘC GIẤY PHÉP XUẤT BẢN SỐ 23/GP-BTTTT NGÀY 5.1.2012 VÀ GIẤY PHÉP BỔ SUNG SỐ 1673/CBC-BCĐP NGÀY 5.12.2019 CỦA CỤC BÁO CHÍ - BỘ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG

+ Ř , . , ľ 1 7 5 ä & 6 Ğ 7 + Ò 1 + 3 + Ő + Œ & + Ý 0 , 1 + 6Ő

7+Ú1*

Xuân Canh Tý

DUYÊN 9,Ŋ7

Tổng biên tập

KHÔNG GIAN

WÒW

+2Ô, 1,Ŋ0 & 'Ŵ &Ħ0

893 850 0512

vườn xuân

55.000 KHÔNG GIAN THIÊNG TRONG KIẾN TRÚC CHÙA VIỆT TP. HCM

PGS.TS.KTS Nguyễn Khởi

ẢNH ĐINH QUANG TUẤN

Bạn ọc có thể ọc tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống phiên bản iện tử từ: www.ktds.vn; ashui.com; https://www.facebook.com/kientrucvadoisong

+ Ř , . , ľ 1 7 5 ä & 6 Ğ 7 + Ò 1 + 3 + Ő + Œ & + Ý 0 , 1 + 6Ő

7+Ú1*

+ Ř , . , ľ 1 7 5 ä & 6 Ğ 7 + Ò 1 + 3 + Ő + Œ & + Ý 0 , 1 + 6Ő 7+Ú1*

7+,ł7 %Ŏ 9Ŋ 6,1+ 7+ä1* 0,1+

+ Ř , . , ľ 1 7 5 ä & 6 Ğ 7 + Ò 1 + 3 + Ő + Œ & + Ý 0 , 1 + 6Ő 7+Ú1*

.+ä1* 7+ņ /Ô0 0å

ÁNH SÁNG ĐẸP

KTS NGUYỄN ĐÌNH GIỚI:

Muốn tồn tại, phải ầu tư về chuyên môn

MUA CONDOTEL, SHOPHOUSE:

/ĢŞ7 6ã1* òŎ$ Ŕ& 7+Š,

KT&ĐS THÁNG 1.2020

NHÀ MÁI VƯỜN 1+Ô Ţ

7+$< òŘ, +2Ô1 +Ħ2

7+Š, 6Ŵ .,ł1 75æ&

9.500 RICHARDO BOFILL VÀ NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐẦY CHẤT THƠ

9.500 BJARKE INGELS: TẦM NHÌN KHÁC BIỆT, Ý TƯỞNG LỚN

893 8500512

89 3 8 50 0 5 12

;ã7 7+,Û1 1+,Û1

89 3 8 50 0 5 12

89 3 8 50 0 5 12

7Ř Ĩ0 òÜ1* <Û8

9.500 FRANK GEHRY - THIÊN TÀI KHÔNG BIẾT MỎI MỆT CỦA GIỚI KIẾN TRÚC

TÌM Ý CHO TRANG TRÍ

NÉT DUYÊN NỘI THẤT

&Ě1 +Ŝ

NHÀ SIÊU NHỎ

&+8<Û1 òń

òŎ$ Ŕ&

1+Ô Ţ

.+ä1* *,$1 7Ŏ1+ 7,ł1

&Ú1 1+IJ& .+, VAY NGÂN HÀNG

2

+ Ř , . , ľ 1 7 5 ä & 6 Ğ 7 + Ò 1 + 3 + Ő + Œ & + Ý 0 , 1 + 6Ő 7+Ú1*

/Ĩ1 %,ņ1 &Ī1 *,Š

7+,ł7 .ł òĦ2 %ł3

9.500 JOHN PAWSON “ÔNG HOÀNG” CỦA NỘI THẤT TỐI GIẢN

YóL F»F tên WXãL

KIẾN TRÚC & ĐỜI SỐNG XUÂN CANH TÝ

PGS. TS. KTS Nguyễn Khởi TS. KTS Lê Văn Năm KTS Khương Văn Mười KTS Nguyễn Trường Lưu Đỗ Trung Quân Nhà văn Trầm Hương CEO Kelly-Moore Viet Nam Trần Văn Châu Phạm Công Luận Họa sĩ Trần Thùy Linh ThS. KTS Hà Anh Tuấn Phạm Xuân Vinh Phạm Hy Hưng Nguyễn Vĩnh Phương Hà Thành

Nguyễn Đình Thiên An Trương Nguyên Ngã Nguyễn Hàng Tình Khánh Phương Phan Huy Hồng Đức Hiền Phùng Ngọc Vũ Vũ Anh Dũng Nguyễn Nhân Ái Trương Gia Hòa Quang Tâm Bích Nga Thanh Nga Hưng Long Đinh Quang Tuấn Ngọc Hoài Left Studio Trần Tuấn Việt MINQ BUI Trần Trương Tôn Dzũng Nguyễn Thị Thu Hằng Nguyệt Cát Châu Tú Thành Đạt Huỳnh Nhi Bình Duy Đắc Quân Bảo Trân KT&ĐS THÁNG 1.2020

3

thĂ´ng tin háť&#x2122;i

&½F NLĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F Vĸ WKDP JLD Ä&#x2C6;Ă?QJ JĂ?S Â? NLĹ&#x2DC;Q FKR /XĹ&#x2020;W .LĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F WÄşL YÄ°Q SKĂ&#x17D;QJ +ŲL .LĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F Vĸ 73 +&0

TRĆŻáť&#x161; áť&#x161;C TH Háť&#x20AC;M M Ä?áş I Háť&#x2DC;I Háť&#x2DC;I KIáşž áşžN TRĂ&#x161;C C SĆŻ ĆŻ TH HĂ&#x20AC;N NH PH Háť? Háť&#x2019; CH HĂ? MIN NH KHĂ&#x201C; Ă&#x201C;A VIIII NH HIáť&#x2020;M Kᝲ 2020-2 2025 5

Ä&#x2021;ÄşL KŲ ŲL Ä&#x2C6;Äş ÄşL ELĹ&#x153;X +Ų ŲL .LĹ&#x2DC;Q WWUĂ&#x2019; Ă&#x2019;F VVĸ 73 + +&0 NKĂ? Ă?D 9,,, Q QKLĹ P P NNĆ&#x152;

GĆ&#x160; NLĹ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;Q VĹ&#x2013; G GLĹ&#x17E;Q UD YžR R QJ Jž\

7UUĸŴF WK KĹ&#x161;P Ä&#x2021;Äş ÄşL K KŲL Yž ž FÄ´QJ J Ož ž WUĸŴ Ĺ´F WKĹ&#x161;P P QÄ°P P PĹ´L &D DQK 7Â? .7 Ä&#x2021; Ä&#x2021;6 Ä&#x2C6;Ă FĂ? Ă? FX XŲF WUDR Ä&#x2C6;ĹŽL YĹ´L .7 76 1 1JX\Ĺ&#x17E;Q Q 7UĸŜQ QJ / /ĸX &KĆ&#x20AC; WŤFK K +ŲLL . .LĹ&#x2DC;Q WWUĂ&#x2019;F VVĸ 73 +& &0 YĹ&#x161; Q QKĆ&#x2C6;Q QJ WKžQK K WĆ&#x160;X FĆ&#x20AC;D D NK KĂ?D YĆ&#x201E;D TXD Yž ž SK KĸĜQ QJ FKÂż ÂżP KžQK Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;ŲQ QJ QÄ° Ä°P WĹ´ Ĺ´L FĆ&#x20AC; Ć&#x20AC;D +ŲL .LĹ&#x2DC;Q WUUĂ&#x2019;F Vĸ 7 73 +&0 0 %ĂŤ, +< +Ģ1* Äť1+ TL

;LQ Ă&#x2020; Ă&#x2020;QJ J Ăł ó´QK K JLL´ Ăł ĂłĂ&#x2020;LL QÂťWW YĹ&#x2026; Ĺ&#x2026; WWKÂľQ QK WĹľ ĹľX FĹŤD D F F´F N NLĹ&#x192;Q Q WWUĂ&#x2030;F F V VÄŁ YÂľ Âľ KR RÄĽW Ăł ĂłĹ?Q QJ FĹŤ ĹŤD + +Ĺ?L WURQJ J QK KLĹ&#x2039;P P N Nš Y YĹŻD T TXD D

Váť&#x203A;i tĆ° cĂĄch lĂ Háť&#x2122;i thĂ nh viĂŞn cᝧa LiĂŞn hiáť&#x2021;p cĂĄc háť&#x2122;i vÄ&#x192;n háť?c ngháť&#x2021; thuáş­t TP.HCM, trong suáť&#x2018;t nhiáť&#x2021;m káťł 2015-2020, Háť&#x2122;i Kiáşżn trĂşc sĆ° TP.HCM luĂ´n ảm bảo cĂ´ng tĂĄc tuyĂŞn truyáť n Ć°áť?ng láť&#x2018;i, phĂĄp luáş­t cᝧa Ä?ảng, NhĂ nĆ°áť&#x203A;c áşżn cĂĄc háť&#x2122;i viĂŞn. CĂĄc chĆ°ĆĄng trĂŹnh hoất áť&#x2122;ng cᝧa Háť&#x2122;i luĂ´n bĂĄm sĂĄt chᝧ áť , nhiáť&#x2021;m v᝼ hoất áť&#x2122;ng cᝧa thĂ nh pháť&#x2018;.

Váť nhᝯng thĂ nh táťąu cᝧa nhiáť&#x2021;m káťł qua, tĂ´i ĂĄnh giĂĄ lĂ máť&#x2122;t nhiáť&#x2021;m káťł thĂ nh cĂ´ng. DĆ°áť&#x203A;i gĂłc áť&#x2122; chuyĂŞn mĂ´n, thĂ nh cĂ´ng cᝧa cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ° háť&#x2122;i viĂŞn phải dáťąa trĂŞn tĂĄc phẊm. Nhiáť&#x2021;m káťł vᝍa qua, chĂşng ta ĂŁ cĂł 4

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

nhᝯng tĂĄc phẊm ᝊng ưᝣc, nghÄŠa là ưᝣc chᝧ ầu tĆ° vĂ xĂŁ háť&#x2122;i chẼp nháş­n. Trong Ăł, nhiáť u tĂĄc phẊm ưᝣc ĂĄnh giĂĄ cao thĂ´ng qua viáť&#x2021;c cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ° lĂ háť&#x2122;i viĂŞn Háť&#x2122;i kiáşżn trĂşc sĆ° thĂ nh pháť&#x2018; ĂŁ ất ưᝣc cĂĄc giải thĆ°áť&#x;ng cᝧa Giải thĆ°áť&#x;ng kiáşżn trĂşc quáť&#x2018;c gia, Giải thĆ°áť&#x;ng kiáşżn trĂşc TP.HCM, Giải thĆ°áť&#x;ng kiáşżn trĂşc xanh vĂ nhiáť u giải thĆ°áť&#x;ng kiáşżn trĂşc quáť&#x2018;c táşż khĂĄc. Nhiáť u kiáşżn trĂşc sĆ°, ạc biáť&#x2021;t lĂ cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ° tráşť ĂŁ bĆ°áť&#x203A;c ầu kháşłng áť&#x2039;nh ưᝣc tĂŞn tuáť&#x2022;i cᝧa mĂŹnh nhĆ° cĂĄc KTS VĹŠ Viáť&#x2021;t Anh, Phấm Tháť&#x2039; Ă i Thᝧy, VĂľ Cao Thắng, Nguyáť&#x2026;n HoĂ ng Mấnh, Huáťłnh TrĂ , Nguyáť&#x2026;n Quáťłnh ThĆ°, NgĂ´ Tháť&#x2039; HoĂ ng Lyâ&#x20AC;Ś CĆĄ sáť&#x; tiáşżp theo áť&#x192; tĂ´i ĂĄnh giĂĄ thĂ nh cĂ´ng váť chuyĂŞn mĂ´n lĂ suáť&#x2018;t nhiáť&#x2021;m káťł vᝍa qua, trong báť&#x2018;i cảnh

thĂ´ng tin háť&#x2122;i

váť kinh táşż xĂŁ háť&#x2122;i cĹŠng khĂ´ng phải lĂ hoĂ n toĂ n thuáş­n lᝣi, nhiáť u cĂ´ng trĂŹnh phải tấm ngᝍng, ĂŹnh tráť&#x2021; nhĆ°ng kháť&#x2018;i lưᝣng cĂ´ng viáť&#x2021;c cᝧa anh em kiáşżn trĂşc sĆ° dĆ°áť?ng nhĆ° khĂ´ng láť&#x2021; thuáť&#x2122;c vẼn áť nĂ y. Anh em kiáşżn trĂşc sĆ° vẍn cĂł nhiáť u cĂ´ng trĂŹnh áť&#x; nhiáť u tháť&#x192; loấi khĂĄc nhau.

Váť hoất áť&#x2122;ng Háť&#x2122;i, trong nhiáť&#x2021;m káťł vᝍa qua ĂĄng ghi nháş­n lĂ cĂĄc háť&#x2122;i thảo, táť?a Ă m váť&#x203A;i chẼt lưᝣng chuyĂŞn mĂ´n cao, Ăłng gĂłp ưᝣc nhiáť u Ă˝ tĆ°áť&#x;ng, giải phĂĄp cho cĂĄc vẼn áť váť kiáşżn trĂşc, quy hoấch, xây dáťąng cᝧa thĂ nh pháť&#x2018; ta. CĂł tháť&#x192; káť&#x192; háť&#x2122;i thảo Kiáşżn trĂşc vĂŹ máť&#x2122;t TP.HCM cĂł chẼt lưᝣng sáť&#x2018;ng táť&#x2018;t, vÄ&#x192;n minh, hiáť&#x2021;n ấi, nghÄŠa tĂŹnh táť&#x2022; chᝊc thĂĄng 4.2016; háť&#x2122;i thảo NhĂ áť&#x; trĂŞn kĂŞnh rấch TP.HCM: Tháťąc trấng & Giải phĂĄp thĂĄng 11.2016; háť&#x2122;i thảo Ä?áť xuẼt Ă˝ tĆ°áť&#x;ng kiáşżn trĂşc - quy hoấch TP.HCM thĂĄng 11.2017; táť?a Ă m Láťąa cháť?n gĂŹ cho thĂ nh pháť&#x2018; thĂ´ng minh thĂĄng 12.2018. CĂĄc hoất áť&#x2122;ng trĂŞn áť u bĂĄm sĂĄt nhiáť&#x2021;m v᝼ cᝧa thĂ nh pháť&#x2018; váť phĂĄt triáť&#x192;n, cháť&#x2030;nh trang Ă´ tháť&#x2039;.

Máť&#x2122;t dấng hoất áť&#x2122;ng nᝯa ĂĄng ghi nháş­n lĂ viáť&#x2021;c máť?i cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ° danh tiáşżng tham gia hoất áť&#x2122;ng giao tiáşżp váť&#x203A;i kiáşżn trĂşc sĆ° trong nĆ°áť&#x203A;c thĂ´ng qua cĂĄc hoất áť&#x2122;ng chuyĂŞn mĂ´n. Ta ĂŁ táť&#x2022; chᝊc ưᝣc Diáť&#x2026;n Ă n kiáşżn trĂşc Viáť&#x2021;t - Nháş­t nÄ&#x192;m 2017 váť&#x203A;i sáťą cĂł mạt cᝧa KTS Toyo Ito, ngĆ°áť?i ưᝣc vinh danh tấi Giải thĆ°áť&#x;ng Pritzker 2013 vĂ Diáť&#x2026;n Ă n kiáşżn trĂşc Viáť&#x2021;t - Nháş­t nÄ&#x192;m 2018 váť&#x203A;i sáťą cĂł mạt cᝧa KTS Maki Fumihiko. Ráť&#x201C;i áşżn buáť&#x2022;i nĂłi chuyáť&#x2021;n váť kiáşżn trĂşc cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng cᝧa KTS Elizabeth Chu Richter, nguyĂŞn Chᝧ táť&#x2039;ch Háť&#x2122;i Kiáşżn trĂşc sĆ° Máťš (FAIA) vĂ KTS David Richter, nguyĂŞn Chᝧ táť&#x2039;ch Háť&#x2122;i Kiáşżn trĂşc sĆ° Texas; KTS Nikolaus Goetze, cĂ´ng ty gmp.

BĂŞn cấnh Ăł, Háť&#x2122;i Kiáşżn trĂşc sĆ° TP.HCM cĹŠng táť&#x2022; chᝊc nhiáť u láť&#x203A;p nháşąm giĂşp cĂĄc háť&#x2122;i viĂŞn nắm bắt xu hĆ°áť&#x203A;ng káťš thuáş­t máť&#x203A;i, ĂĄp d᝼ng cĂĄc tiĂŞu chuẊn, háť&#x2021; tháť&#x2018;ng phĂĄp luáş­t máť&#x203A;i áť&#x192; ᝊng d᝼ng tráťąc tiáşżp vĂ o cĂ´ng viáť&#x2021;c sĂĄng tĂĄc.

NgoĂ i ra, cĂĄc cĂ´ng tĂĄc sinh hoất Háť&#x2122;i trong nhiáť&#x2021;m káťł vᝍa qua nhĆ° thĆ°áť?ng xuyĂŞn thÄ&#x192;m háť?i cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ° lĂŁo thĂ nh, cĂ´ng tĂĄc tᝍ thiáť&#x2021;n ᝧng háť&#x2122; áť&#x201C;ng bĂ o báť&#x2039; thiĂŞn tai, tham gia cĂĄc phong trĂ o áť n ĆĄn ĂĄp nghÄŠa cĹŠng ưᝣc cĂĄc háť&#x2122;i viĂŞn hĆ°áť&#x;ng ᝊng. CĂĄc hoất áť&#x2122;ng vui chĆĄi giải trĂ­, tháť&#x192; thao dĂ nh cho háť&#x2122;i viĂŞn nhĆ° giải tennisâ&#x20AC;Ś ưᝣc duy trĂŹ áť&#x; mᝊc áť&#x2122; táť&#x2018;t.

9Ĺ&#x;L Q QKLLĹ&#x2039;P Nš š WĹ&#x; Ĺ&#x;L

[ [LQ Ă&#x2020; Ă&#x2020;QJ K K¸\ FKLLD VÄż Y YĹ&#x2026; S SKÄŁÄĄQ QJ F FKÂśP P K KRÄĽW Ăł ĂłĹ?QJ P PÂľ + +Ĺ?L .LĹ&#x192; Ĺ&#x192;Q WUĂ&#x2030;F F VÄŁ ÄŁ 7 73 + +&0 VĹ Ĺ K KÄŁĹ&#x; Ĺ&#x;QJ Ăł ĂłĹ&#x192;Q"

M᝼c tiĂŞu láť&#x203A;n nhẼt váť ngháť nghiáť&#x2021;p lĂ phải tấo ra sản phẊn táť&#x2018;t nhẼt cho xĂŁ háť&#x2122;i trĂŞn tinh thần cᝧa Luáş­t Kiáşżn trĂşc sáş˝ cĂł hiáť&#x2021;u láťąc vĂ o thĂĄng 7.2020. Theo Ăł, chĂşng tĂ´i ĂŁ áť&#x2039;nh ra phĆ°ĆĄng châm hĂ nh áť&#x2122;ng cᝧa Háť&#x2122;i Kiáşżn trĂşc sĆ° TP.HCM trong khĂła VIII nhiáť&#x2021;m káťł 2020-2025 lĂ sĂĄng tấo vĂ chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p.

Kiáşżn trĂşc lĂ ngháť&#x2021; thuáş­t thĂŹ Ć°ĆĄng nhiĂŞn sĂĄng tấo lĂ iáť u phải nhẼn mấnh. SĂĄng tấo lĂ bản chẼt cᝧa viáť&#x2021;c sĂĄng tĂĄc ra tĂĄc phẊm kiáşżn trĂşc. Kiáşżn trĂşc sĆ° muáť&#x2018;n cĂł tĂĄc phẊm táť&#x2018;t, ưᝣc xĂŁ háť&#x2122;i ĂĄnh giĂĄ cao thĂŹ phải biáşżt sĂĄng tấo.

ChuyĂŞn nghiáť&#x2021;p lĂ iáť u mĂ chĂşng tĂ´i cĹŠng muáť&#x2018;n hĆ°áť&#x203A;ng áşżn. Ta cĂł tháť&#x192; lẼy máť&#x2122;t vĂ­ d᝼ pháť&#x2022; biáşżn hĆĄn áť&#x192; so sĂĄnh lĂ bĂłng ĂĄ. Cầu thᝧ bĂłng ĂĄ chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p trĆ°áť&#x203A;c háşżt phải lĂ ngĆ°áť?i sáť&#x2018;ng ưᝣc báşąng ngháť ĂĄ bĂłng.

CĂĄc cầu thᝧ phải rèn luyáť&#x2021;n, thi Ẽu táť&#x2018;t máť&#x203A;i cĂł hᝣp áť&#x201C;ng, máť&#x203A;i tráť&#x; thĂ nh cầu thᝧ chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p.

Kiáşżn trĂşc sĆ° cĹŠng váş­y. LĂ m chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p lĂ phải sáť&#x2018;ng ưᝣc, sáť&#x2018;ng Ă ng hoĂ ng báşąng ngháť . Muáť&#x2018;n váş­y ta phải ầu tĆ° cho ngháť nghiáť&#x2021;p, phải cĂł ᝧ táť&#x2018; chẼt, nÄ&#x192;ng láťąc chuyĂŞn mĂ´n, tinh thần lĂ m viáť&#x2021;c, thĂĄi áť&#x2122; áť­ng xáť­ chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p. CĂł máť&#x2122;t sáť&#x2018; Ă˝ kiáşżn cho ráşąng trong giai oấn 2020-2025, cần nhẼn mấnh yáşżu táť&#x2018; háť&#x2122;i nháş­p. TĂ´i nghÄŠ ráşąng muáť&#x2018;n háť&#x2122;i nháş­p thĂŹ phải chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p. Náşżu kiáşżn trĂşc sĆ° lĂ nhᝯng ngĆ°áť?i chuyĂŞn nghiáť&#x2021;p thĂŹ sáş˝ háť&#x2122;i nháş­p ưᝣc váť&#x203A;i tháşż giáť&#x203A;i.

7Ģ /,,Ĺ&#x160;8 8 & &Ă&#x153;& . .Ĺś òĤ, + +Ĺ&#x153;, +Ĺ&#x153; Ĺ&#x153;, . .,Ĺ&#x201A;1 1 75ĂŚ ĂŚ& 6 6Ģ 7+ +Ă&#x201D;1+ 3 3+Ĺ&#x201D; + +Ĺ&#x2013; &+ +Ă&#x; 0,1 1+ òļL K KĹ?L WWKÂľ ÂľQK OÄą ÄąS QKLLĹ&#x2039;P P N Nš ,

Q QJž\\

YYĹ´L VVĆ&#x160; WKDP P GĆ&#x160; FĆ&#x20AC;D D

KŲL YLĂ&#x2020;Q VV½QJ OĹ&#x2020;S S %DQ Q WK Kĸ NNÂ? JĹŹ ĹŹP .7 76 /ĸX X 7KD DQK 1 1KĂ Ă OžP WĹŽ ĹŽQJ WKĸ NNÂ? .76 6 1 1JX X\Ĺ&#x17E;Q 4XDQ QJ 1 1KÄş ÄşF SK KĂ? WĹŽQJ J WWKĸ ĸ NÂ? . .76 /Ă&#x2020; Ă&#x2020; 9 9Ä°Q 1 1Ä°P P SKĂ? Ă? WWĹŽQJ WKĸ ĸ NNÂ? .76 6 1JX\\Ĺ&#x17E;Q Q Ă´Q QK 7X\Ĺ&#x2DC;WW Ć&#x20AC; Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020;Q . .76 1J JX\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q .LP P 6Ĺ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;Q Ć&#x20AC;\ \ YLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q òļL K KĹ?L OÄŤ ÄŤQ QK KLĹ&#x2039; Ĺ&#x2039;P N Nš ,,

Q QJž\\ YYĹ´L Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;ÄşL ELĹ&#x153;X X %DQ WKĸ ĸ NNÂ? JĹŹP . .76 / /Ă&#x2020; 9Ä° Ä°Q 1Ä° Ä°P WĹŽQ QJ WKĸ ĸ NÂ? . .76 1J JX\Ĺ&#x17E;Q Q Ă´ Ă´QK 7X\Ĺ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;W SKĂ? Ă? WĹŽ ĹŽQJ WKĸ NÂ? WKĸ ĸŜQ QJ WWUĆ&#x160;F . .76 1JX X\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 4X XDQJ J 1KÄşF S SKĂ? WĹŽ ĹŽQJ WK Kĸ NÂ? . .76 6 1 1JX\\Ĺ&#x17E;Q .LP P 6 6Ĺ&#x2DC;Q SKĂ?

WĹŽQJ WWKĸ ĸ NÂ?Â? .76 6 7 7UĹ&#x20AC;Q Ä&#x2021; Ä&#x2021;Ă&#x2030;QK K 4X\\Ĺ&#x161;Q Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020;Q .76 6 1 1JX X\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 9Ä°Q 2 2DQK Ć&#x20AC;\\ YLĂ&#x2020;Q . .76 7 7UĹ&#x20AC;Q 9Ä°Q ' 'ĸź ĹşQJ J Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q òļL K KĹ?L OÄŤ ÄŤQ QK KLĹ&#x2039; Ĺ&#x2039;P N Nš ,,,

WK½Q QJ YYĹ´L Ä&#x2C6;Äş ÄşL ELĹ&#x153;X Ä&#x2021;RžQ FK KĆ&#x20AC; WWŤFK JĹŹ ĹŹP .7 76 /Ă&#x2020; Ă&#x2020; 9Ä°Q Q 1Ä° Ä°P F FKĆ&#x20AC; WWŤFK . .76 1J JX\Ĺ&#x17E;Q Q Ă´Q QK 7X\Ĺ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;W SKĂ? Ă? F FKĆ&#x20AC; WŤFK WKĸŜQ QJ WWUĆ&#x160;F F .76 6 1JX\ \Ĺ&#x17E;Q . .LP 6 6Ĺ&#x2DC;Q SK KĂ? FKĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WŤFK K .76 6 1 1JX\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 4 4XDQJ 1 1KÄşF SK KĂ? F FKĆ&#x20AC; WŤFK . .76 6 7 7UĹ&#x20AC;Q Ä&#x2021; Ä&#x2021;Ă&#x2030;QK 4X X\Ĺ&#x161;Q Q Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020;Q .7 76 7UĹ&#x20AC; Ĺ&#x20AC;Q 9 9Ä°Q 'ĸź ĹşQJ Ć&#x20AC; Ć&#x20AC;\ YLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q .76 6 .KĸĜ ÄśQJ 9 9Ä°Q 0ĸŜL Ć&#x20AC;\\ YLĂ&#x2020;Q òļL K KĹ?L OÄŤ ÄŤQ QK KLĹ&#x2039; Ĺ&#x2039;P N Nš ,9

WK½Q QJ

YYĹ´L Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;ÄşL ELĹ&#x153;X Ä&#x2021;RžQ FK KĆ&#x20AC; WWŤFK JĹŹ ĹŹP .7 76 /Ă&#x2020; Ă&#x2020; 9Ä°Q Q 1Ä° Ä°P F FKĆ&#x20AC; WWŤFK . .76 1J JX\Ĺ&#x17E;Q Q Ă´Q QK 7X\Ĺ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;W SKĂ? Ă? F FKĆ&#x20AC; WŤFK WKĸŜQ QJ WWUĆ&#x160;F F .76 6 1JX\ \Ĺ&#x17E;Q . .LP 6 6Ĺ&#x2DC;Q SK KĂ? FKĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WŤFK K .76 6 . .KĸĜQ QJ 9 9Ä°Q 0ĸ ĸŜL SKĂ? Ă? F FKĆ&#x20AC; WŤFK .76 7 7UĹ&#x20AC; Ĺ&#x20AC;Q 9 9Ä°Q ' 'ĸźQJ Ć&#x20AC;\\ YYLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q . .76 1J JX\Ĺ&#x17E;Q 9Ä°Q Q 7 7ÄžW Ć&#x20AC;\\ YLĂ&#x2020;Q Q .7 76 7UĹ&#x20AC;Q Q Ä&#x2021;Ă&#x2030;QK 4X X\Ĺ&#x161; Ĺ&#x161;Q Ć&#x20AC;\ YLĂ&#x2020;Q .7 76 1 1JX\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 7UĸŜ ĹśQJ / /ĸX Ć&#x20AC; Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020;Q Q .76 6 1JX\\Ĺ&#x17E;Q 4 4XDQJ 1 1KÄşF Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020;Q òļL K KĹ?L OÄŤ ÄŤQ QK KLĹ&#x2039; Ĺ&#x2039;P N Nš 9

QJž\\ YYž YĹ´ Ĺ´L Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;ÄşL ELĹ&#x153; Ĺ&#x153;X Ä&#x2021;RžQ FK KĆ&#x20AC; WWŤFK JĹŹ ĹŹP .7 76 . .KĸĜQ QJ 9Ä° Ä°Q 0 0ĸŜL FKĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WWŤFK . .76 & &KÂżX X 0 0Ć&#x2019; $Q QK SKĂ? Ă? F FKĆ&#x20AC; WŤFK WKĸŜQ QJ WWUĆ&#x160;F F .76 6 /Ă&#x2020; & &Ĺ&#x201A;P P 7 7KĂ&#x201C;\ S SKĂ? Ă? FKĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WŤFK K .7 76 1JX X\Ĺ&#x17E;Q 7 7KX 3K KRQJ SKĂ? F FKĆ&#x20AC; WŤF FK .76 / /Ă&#x2020; 9 9Ä°Q Q 1Ä°P P Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q . .76 1 1JX X\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 9Ä°Q Q 7ÄžWW Ć&#x20AC;\ YYLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q .7 76 1 1JX X\Ĺ&#x17E;Q 7 7UĸŜQ QJ / /ĸX X Ć&#x20AC;\ YLĂ&#x2020;Q .7 76 ' 'ĸĜQJ J +ĹŹQJ J + +LĹ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;Q Ć&#x20AC;\\ YLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q . .76 7 7UĹ&#x20AC;Q 0 0LQK K 7 7ÂżP Ć&#x20AC; Ć&#x20AC;\ Y YLĂ&#x2020;Q Q òļL K KĹ?L OÄŤ ÄŤQ QK KLĹ&#x2039; Ĺ&#x2039;P N Nš 9,

QJž ž\ YYž YĹ´ Ĺ´L K KÄśQ Ä&#x2C6;ÄşL E ELĹ&#x153; Ĺ&#x153;X Ä&#x2021;ÄşL KŲL Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;Ă EĹ&#x20AC;X UUD %DQ F FKÄžS S KžQ QK NKR½ ½ 9, QK KLĹ P P NĆ&#x152;

J JĹŹP WKžQK K YYLĂ&#x2020;Q Q %DQ F FKÄž ÄžS K KžQK Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;Ă KĹŚS S E EĹ&#x20AC;X X UD Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;RžQ Q FKĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WŤFK K JĹŹ ĹŹP WK KžQK YLLĂ&#x2020;Q Q .76 . .KĸĜQ QJ 9 9Ä°Q Q 0ĸŜL OžP P F FKĆ&#x20AC; WŤF FK F½F F . .76 6 &KÂż ÂżX 0 0Ć&#x2019; $ $QK . .76 1 1JX\ \Ĺ&#x17E;Q 9Ä°Q Q 7 7ÄžW .76 1 1JX\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 7 7Uĸ ĸŜQJ /ĸX YYž . .76 6 1JX X\Ĺ&#x17E;Q 7KX X 3K KRQJ J OžP P SK KĂ? FKĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WŤF FK +Ų ŲL . .LĹ&#x2DC;Q WUUĂ&#x2019;F VVĸ 73 + +&0 òļL K KĹ?L OÄŤ ÄŤQ QK KLĹ&#x2039; Ĺ&#x2039;P N Nš 9,,

QJž ž\ YYž YYĹ´L VĆ&#x160; Ć&#x160; WKDP P GĆ&#x160; F FĆ&#x20AC;D

Ä&#x2C6;ÄşL ELLĹ&#x153;X X Ä&#x2021; Ä&#x2021;ÄşL KŲL Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;Ă EĹ&#x20AC; Ĺ&#x20AC;X UD D %DQ Q F FKÄž ÄžS K KžQK P PĹ´L JĹŹP WKžQ QK Y YLĂ&#x2020;Q Q .7 76 1JX X\Ĺ&#x17E; Ĺ&#x17E;Q 7UĸŜQ QJ / /ĸX X OžP F FKĆ&#x20AC; WŤFK K . .76 1 1JX\\Ĺ&#x17E;Q Q 9 9Ä°Q 7 7ÄžW . .76 3K KÄşP 7 7Ć&#x201A; YYž . .76 / /ĸX +ĸ ĸŴQJ 'ĸĜQJ OOžP SKĂ? F FKĆ&#x20AC; WŤF FK +Ų ŲL

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

5

không gian TẾT

Không gian thiêng trong kiến trúc chùa Việt ở thành phố Hồ Chí Minh &KÓD FKLŚQ Ÿ QĸŴF WD FÍ Ÿ NKňS QĶL WUÆQ PŦL PLŚQ WŮ TXŪF 7X\ QKLÆQ WĺL WK¾QK SKŪ +Ŭ &KÈ 0LQK QKƈQJ NKÏQJ JLDQ OLQK WKLÆQJ WURQJ FKÓD 9LŠW OĺL FÍ QKƈQJ QÄW ULÆQJ FƀD QÍ ćÍ O¾ NKÏQJ JLDQ WKLÆQJ OLÆQJ WURQJ F½F QJÏL FKÓD 9LŠW FŮ Y¾ FKÓD 9LŠW PŴL BÀI 3*6 76 .76 1*8<ň1 .+Ţ, Ļ1+ 7/ .7 ò6

TRONG NHỮNG NGÀY ĐẦU NĂM MỚI, khi mà khí xuân ang tràn ngập ất trời, khi mà mọi nhà ã làm lễ ón gia tiên về ăn tết cùng gia ình, và cùng chúc nhau những iều tốt ẹp, thì dường như mọi người lại mong muốn tìm về một chốn an lành, một không gian yên bình ể nhìn lại chính mình trong thời gian qua, ể chiêm nghiệm những iều trong cuộc sống hướng tới những giá trị tốt ẹp của tâm hồn. Điều này có thể tìm thấy trong những không gian tâm linh, không gian thiêng liêng nơi các công trình tôn giáo mà kiến trúc chùa Việt là một không gian như thế. Vì vậy 6

KT&ĐS THÁNG 1.2020

trong những ngày tết chúng ta rất dễ bắt gặp những dòng người i viếng chùa, ến những nơi linh thiêng ể giải bày cõi lòng, ể cầu xin những iều tốt lành cho năm mới, tạo nên một nét sinh hoạt văn hóa, một tập quán lâu ời của người dân.

Chùa chiền ở nước ta có ở khắp nơi trên mọi miền ất nước, tuy nhiên tại TP.HCM những không gian linh thiêng trong chùa Việt lại có những nét riêng của nó. Đó là các không gian thiêng trong các ngôi chùa Việt cổ và không gian thiêng trong các ngôi chùa mới.

Chùa cổ là những ngôi chùa ược hình thành cùng

&KĂ&#x201C;D ;½ /ĹźL

thiáť&#x2021;n máťš, ất áşżn cĂĄi chân tâm thanh táť&#x2039;nh trong tâm háť&#x201C;n.

VĆ°áť?n chĂša ưᝣc ngÄ&#x192;n cĂĄch váť&#x203A;i khĂ´ng gian xung quanh báşąng nhᝯng láť&#x203A;p tĆ°áť?ng rĂ o nháşąm tấo ra máť&#x2122;t khĂ´ng gian riĂŞng cĂł cảnh quan yĂŞn tÄŠnh, trầm lắng phĂš hᝣp váť&#x203A;i tĆ° tĆ°áť&#x;ng thoĂĄt t᝼c, xuẼt tháşż gian cᝧa Pháş­t giĂĄo. Ä?áť&#x192; tÄ&#x192;ng thĂŞm tĂ­nh thiĂŞng liĂŞng, sân chĂša ưᝣc ắp cao hĆĄn mạt Ẽt hĂ ng mĂŠt nhĆ° chĂša GiĂĄc Lâm, chĂša Ph᝼ng SĆĄn. Hầu háşżt trong cĂĄc chĂša cáť&#x2022; TP.HCM trong vĆ°áť?n còn cĂł tháť? Quan Ă&#x201A;m Báť&#x201C; TĂĄt dĆ°áť&#x203A;i gáť&#x2018;c cây báť&#x201C; áť , káşżt hᝣp váť&#x203A;i tiáť&#x192;u cảnh non báť&#x2122;, trĂŞn cĂł láť?ng che hoạc mĂĄi lầu ngĹŠ giĂĄc.

Tưᝣng Quan Ă&#x201A;m ưᝣc tháť? ngoĂ i tráť?i lĂ tưᝣng ᝊng, tay bĆ°ng bĂŹnh nĆ°áť&#x203A;c &KĂ&#x2C6;QK Ä&#x2C6;LĹ Q FKĂ&#x201C;D 9IJQK 1JKLĂ&#x2020;P JĹŹP FĂ? E½L Ä&#x2C6;LĹ Q EÄźQ Ä&#x2C6;LĹ Q Yž Ä&#x2021;ŤD 7ÄşQJ Ä&#x2C6;LĹ Q cam láť&#x2122;, tĆ°áť&#x203A;i xuáť&#x2018;ng ráť­a sấch b᝼i trần, cᝊu áť&#x2122; chĂşng sinh. Ä?ạt ngoĂ i tráť?i dáť&#x2026; váť&#x203A;i bĆ°áť&#x203A;c chân cᝧa lĆ°u dân Viáť&#x2021;t tᝍ Thuáş­n Quảng trĂŞn gần gĹŠi, cĂł tĂ­nh bĂŹnh dân giᝯa khĂ´ng gian tráť?i Ẽt, cảm vĂšng Ẽt máť&#x203A;i khai phĂĄ cĂĄch ây khoảng trĂŞn 300 nÄ&#x192;m, thĂ´ng thẼu hiáť&#x192;u vĂ áť&#x2122; cho tiáşżng kĂŞu than cᝧa con ngĆ°áť?i. lĂ sản phẊm cᝧa quĂĄ trĂŹnh cáť&#x2122;ng cĆ° ĂĄp ᝊng nhu cầu TĆ° tĆ°áť&#x;ng uáť&#x2018;ng nĆ°áť&#x203A;c nháť&#x203A; nguáť&#x201C;n tháť&#x192; hiáť&#x2021;n qua tâm linh cần thiáşżt, cĂł máť&#x2018;i liĂŞn háť&#x2021; máş­t thiáşżt váť&#x203A;i cáť&#x2122;ng khĂ´ng gian sân vĆ°áť?n chĂša bao báť?c khu thĂĄp máť&#x2122; váť&#x203A;i vĆ°áť?n áť&#x201C;ng, nhĆ° chĂša GiĂĄc Lâm, chĂša Ph᝼ng SĆĄn, chĂša Cây thĂĄp, bao gáť&#x201C;m cĂĄc thĂĄp táť&#x2022; khai sĆĄn vĂ tr᝼ trĂŹ hĂ i hòa Mai v.vâ&#x20AC;Ś lĂ nhᝯng chĂša tiĂŞu biáť&#x192;u. váť&#x203A;i cây xanh trĂĄi ngáť?t hoa kiáť&#x192;ng miáť n Nam, tấo cho sân ChĂša cáť&#x2022; cĂł kiáşżn trĂşc gắn liáť n váť&#x203A;i cảnh quan lĂ ng xĂŁ chĂša cáť&#x2022; SĂ i Gòn ạc trĆ°ng váş­t chẼt vĂ tinh thần khĂ´ng trĂŞn vĂšng Ẽt Gia Ä?áť&#x2039;nh xĆ°a, thĆ°áť?ng ưᝣc xây dáťąng gắn tháť&#x192; lẍn váť&#x203A;i bẼt káťł chĂša nĂ o trĂŞn Ẽt Viáť&#x2021;t. váť&#x203A;i giao thĂ´ng thᝧy, trĂŞn gò cao dĆ°áť&#x203A;i nhᝯng lĂšm cây um Ä?áť&#x2018;i váť&#x203A;i Pháş­t giĂĄo, con ngĆ°áť?i tiáşżp cáş­n áť&#x; hai mạt: tĂšm, cảnh trĂ­ u nhĂŁ, thanh táť&#x2039;nh, lĂ nĆĄi chuyáť&#x192;n linh khĂ­ Ăł lĂ giĂĄo lĂ˝ triáşżt háť?c Pháş­t giĂĄo cĂšng váť&#x203A;i Pháş­t phĂĄp cháť&#x2030; váť&#x203A;i tráť?i Ẽt giao hòa áť&#x192; t᝼ háť&#x2122;i linh thiĂŞng cho ngĆ°áť?i áşżn ra con Ć°áť?ng giải thoĂĄt Ć°a con ngĆ°áť?i tᝍ cĂľi trần áşżn thÄ&#x192;m viáşżng. cĂľi Pháş­t thĂ´ng qua chân lĂ˝ Tᝊ Diáť&#x2021;u Ä?áşż (Kháť&#x2022;, Táş­p, Diáť&#x2021;t, Kiáşżn trĂşc chĂša biáť&#x192;u hiáť&#x2021;n giĂĄo lĂ˝ vĂ con Ć°áť?ng giải Ä?ấo). Mạt khĂĄc lĂ thiáşżt cháşż tĂ­n ngưᝥng tâm linh cĂšng thoĂĄt, Ć°a con ngĆ°áť?i tᝍ cĂľi trần áşżn cĂľi Pháş­t. Ä?áşżn váť&#x203A;i nghi thᝊc tháť? ph᝼ng, trong Ăł ngĂ´i chĂša váť&#x203A;i khĂ´ng gian chĂša, kiáşżn trĂşc ầu tiĂŞn chĂşng ta bắt gạp lĂ cáť&#x2022;ng tam quan. Ä?Ăł lĂ kiáşżn trĂşc dẍn láť&#x2018;i, nhĆ°ng tam quan khĂ´ng ĆĄn thuần lĂ láť&#x2018;i vĂ o váť&#x203A;i ba cáť&#x2022;ng, mà Ẋn chᝊa máť&#x2122;t cĂĄi nhĂŹn xuyĂŞn thẼu cᝧa Pháş­t phĂĄp. Tam quan Ă´i khi còn ưᝣc gáť?i lĂ Tam giải thoĂĄt mĂ´n, Tam niáşżt bĂ n mĂ´n hay KhĂ´ng mĂ´n áť&#x192; phản ảnh tĆ° tĆ°áť&#x;ng tam khĂ´ng cᝧa nhĂ Pháş­t. Máť&#x2122;t tĆ° tĆ°áť&#x;ng láť&#x203A;n trong háť&#x2021; tháť&#x2018;ng tĆ° tĆ°áť&#x;ng cᝧa Pháş­t giĂĄo.

VĂ o cáť­a tam quan lĂ vĂ o cáť­a Pháş­t, lĂ cĂĄi vấch giáť&#x203A;i hấn tᝍ tháşż giáť&#x203A;i bĂŞn ngoĂ i cᝧa áť?i thĆ°áť?ng váť&#x203A;i nhᝯng toan tĂ­nh lo âuâ&#x20AC;Ś áť&#x192; vĂ o bĂŞn trong chĂša cĂĄi tháşż giáť&#x203A;i mĂ con ngĆ°áť?i trong giây lĂĄt trĂşt báť? i nhᝯng au kháť&#x2022;, cĂł nhᝯng phĂşt bĂŹnh lạng thanh thản trong tâm háť&#x201C;n áť&#x192; hĆ°áť&#x203A;ng áşżn chân KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

7

khĂ´ng gian TáşžT

&KĂ&#x2C6;QK Ä&#x2C6;LĹ Q FKĂ&#x201C;D *L½F /ÂżP EžL WUĂ&#x2C6; WKHR NLĹ&#x153;X |WLĹ&#x161;Q 3KĹ&#x2020;W KĹ&#x2020;X WĹŽ} SKĂ&#x2C6;D WUĸŴF FKĂ&#x2C6;QK Ä&#x2C6;LĹ Q WKĹś WÄžW FÄź F½F YŤ FKĸ 3KĹ&#x2020;W SKĂ&#x2C6;D VDX WKĹś F½F WĹŽ NKDL VÄśQ Yž WUĹž WUĂ&#x2030; FKĂ&#x201C;D

Pháş­t iáť&#x2021;n lĂ nhᝯng hĂŹnh tưᝣng c᝼ tháť&#x192; áť&#x192; con ngĆ°áť?i bĂ y táť? chiĂŞm nghiáť&#x2021;m nhᝯng gĂŹ thiĂŞng liĂŞng nhẼt biáť&#x192;u hiáť&#x2021;n â&#x20AC;&#x153;cĂľi Pháş­tâ&#x20AC;?. ChĂ­nh vĂŹ váş­y trung tâm ngĂ´i chĂša lĂ khĂ´ng gian iáť&#x2021;n tháť?.

ThĂ´ng thĆ°áť?ng áť&#x; nhᝯng ngĂ´i chĂša truyáť n tháť&#x2018;ng cĂł ba khĂ´ng gian chĂ­nh. Thᝊ nhẼt lĂ Tiáť n Ć°áť?ng - biáť&#x192;u hiáť&#x2021;n Ă˝ niáť&#x2021;m D᝼c giáť&#x203A;i. Ä?Ăł lĂ cĂľi áť?i cᝧa con ngĆ°áť?i, lĂ tháşż giáť&#x203A;i cᝧa chĂşng sinh cĂł ᝧ ᝊc tĂ­nh tháşż t᝼c, lĂ tháşż giáť&#x203A;i mĂ con ngĆ°áť?i chĆ°a thoĂĄt kháť?i lòng ham muáť&#x2018;n nĂŞn ầy kháť&#x2022; au cần tu hĂ nh áť&#x192; cầu chᝊng ngáť&#x2122; giải thoĂĄt. Thᝊ hai lĂ ThiĂŞu hĆ°ĆĄng biáť&#x192;u tháť&#x2039; Ă˝ niáť&#x2021;m sắc giáť&#x203A;i lĂ cĂľi giáť&#x203A;i ĂŁ lĂŹa báť? Nháť&#x2039; d᝼c, lĂ tháşż giáť&#x203A;i tu hĂ nh cᝧa cĂĄc báş­c cao tÄ&#x192;ng, cĂĄc nhĂ sĆ° tuy vẍn còn tháť&#x192; xĂĄc nhĆ°ng ĂŁ diáť&#x2021;t ưᝣc d᝼c. Thᝊ

8

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

ba lĂ Thưᝣng iáť&#x2021;n biáť&#x192;u tháť&#x2039; Ă˝ niáť&#x2021;m vĂ´ sắc giáť&#x203A;i lĂ cĂľi tráť?i táť&#x2122;t cĂšng cᝧa tháşż giáť&#x203A;i. Trong cĂľi giáť&#x203A;i nĂ y cháť&#x2030; cĂł tâm thᝊc mĂ khĂ´ng cĂł sắc chẼt. Ä?Ăł lĂ tháşż giáť&#x203A;i cᝧa ChĆ° Pháş­t, Báť&#x201C; TĂĄt vui cảnh giáť&#x203A;i cᝧa Tᝊ Thiáť n ThiĂŞn. Ä?áť&#x2018;i váť&#x203A;i chĂša cáť&#x2022; SĂ i Gòn - TP.HCM cĂł báť&#x2018; c᝼c ba dĂŁy nhĂ náť&#x2018;i liáť n nhau theo kiáť&#x192;u sắp áť?i. ChĂ­nh iáť&#x2021;n, nhĂ giảng vĂ nhĂ trai cĂšng váť&#x203A;i Ă´ng lang vĂ tây lang áť&#x; hai bĂŞn.

Náť&#x2122;i thẼt chĂša nhĆ° chĂša GiĂĄc Lâm khĂ´ng phân biáť&#x2021;t cĂľi áť&#x2039;a ng᝼c, tháşż gian hay cáť­a Pháş­t, cĂľi Pháş­t mĂ gáť?p thĂ nh máť&#x2122;t khĂ´ng gian chung. PhĂ­a trĆ°áť&#x203A;c chĂĄnh iáť&#x2021;n tháť? tẼt cả cĂĄc chĆ° váť&#x2039; Pháş­t, phĂ­a sau tháť? cĂĄc táť&#x2022; khai sĆĄn vĂ tr᝼ trĂŹ chĂša. NhĆ° váş­y trong khĂ´ng gian náť&#x2122;i thẼt chĂša cáť&#x2022; SĂ i Gòn tháť? theo kiáť&#x192;u â&#x20AC;&#x153;tiáť n Pháş­t háş­u Táť&#x2022;â&#x20AC;? khĂĄc váť&#x203A;i chĂša Bắc tháť? â&#x20AC;&#x153;tiáť n Pháş­t háş­u Thầnâ&#x20AC;?. Tiáşżp theo lĂ giảng Ć°áť?ng vĂ sau cĂšng lĂ trai Ć°áť?ng.

Váť&#x203A;i nghi thᝊc tháť? â&#x20AC;&#x153;tiáť n Pháş­t háş­u Táť&#x2022;â&#x20AC;? trong chĂ­nh iáť&#x2021;n vĂ sáťą cĂł mạt cĂĄc thĂĄp táť&#x2022; khai sĆĄn áť&#x; vĆ°áť?n chĂša tháť&#x192; hiáť&#x2021;n tĆ° tĆ°áť&#x;ng uáť&#x2018;ng nĆ°áť&#x203A;c nháť&#x203A; nguáť&#x201C;n, c᝼ tháť&#x192; hĂła tĂ­n ngưᝥng tháť? Ă´ng bĂ táť&#x2022; tiĂŞn cᝧa ngĆ°áť?i dân xa xᝊ.

NgoĂ i cĂĄc tưᝣng Pháş­t tháť? còn cĂł iĂŞu khắc trang trĂ­ câu áť&#x2018;i cĂšng ĂĄnh sĂĄng máť? ảo trong chĂ­nh iáť&#x2021;n lĂ m cho bầu khĂ´ng khĂ­ tâm linh thiĂŞng liĂŞng lắng áť?ng giᝯa cảnh khĂłi hĆ°ĆĄng nghi ngĂşt cĂ ng tÄ&#x192;ng thĂŞm cĂĄc triáşżt lĂ˝ â&#x20AC;&#x153;sắc sắc khĂ´ng khĂ´ngâ&#x20AC;? cᝧa nhĂ Pháş­t.

ChĂša máť&#x203A;i lĂ sản phẊm Pháş­t giĂĄo Ă´ tháť&#x2039; cáş­n hiáť&#x2021;n ấi khi mĂ káşżt cẼu bĂŞtĂ´ng ra áť?i tᝍ ầu tháşż kᝡ XX do cĂł giao lĆ°u vÄ&#x192;n hĂła phĆ°ĆĄng Tây vĂ theo Ă chẼn hĆ°ng Pháş­t giĂĄo Nam báť&#x2122; mĂ cĂł.

ChĂša máť&#x203A;i cĂł báť&#x2018; c᝼c hĂŹnh áť&#x2018;ng, lĂ chĂša Ă´ tháť&#x2039; phĂĄt triáť&#x192;n mấnh máş˝ tháť?a mĂŁn iáť u kiáť&#x2021;n Ẽt ai Ă´ tháť&#x2039; cháş­t háşšp vĂ cĂł khuynh hĆ°áť&#x203A;ng lĂŞn cao tầng nhĆ° cĂĄc Táť&#x2022; ĂŹnh VÄŠnh NghiĂŞm, chĂša XĂĄ Lᝣi, Táť&#x2022; ĂŹnh Ấn Quang, Táť&#x2022; ĂŹnh Quan Tháşż Ă&#x201A;m v.vâ&#x20AC;Ś NĂłi chung cĂĄc chĂša máť&#x203A;i xây cẼt vĂ o nhᝯng tháş­p niĂŞn 50 áşżn 60 cᝧa tháşż kᝡ XX. ChẼt thanh vắng ĂŁ ra i, cĹŠng khĂ´ng còn nĂŠt cáť&#x2022; kĂ­nh cᝧa chĂša Bắc káť&#x192; cả váşť u táť&#x2039;ch cᝧa chĂša cáť&#x2022; Nam báť&#x2122;.

ChĂša máť&#x203A;i SĂ i Gòn lĂ máť&#x2122;t tháťąc tháť&#x192; táť&#x201C;n tấi vĂ vẍn ang hòa nháş­p trong lòng xĂŁ háť&#x2122;i cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng và ưᝣc cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng chẼp nháş­n.

Náşżu nhĆ° chĂša cáť&#x2022; thĆ°áť?ng ưᝣc xây trĂŞn nhᝯng gò cao rĂĄo, dĆ°áť&#x203A;i bĂłng cây cáť&#x2022; th᝼ um tĂšm lâu nÄ&#x192;m thĂŹ chĂša máť&#x203A;i cháť&#x2030; cĂł nhᝯng cây máť&#x203A;i tráť&#x201C;ng theo kiáť&#x192;u cây xanh Ă´ tháť&#x2039; nĂŞn cĂł sáťą khoĂĄng ĂŁng sĂĄng sᝧa hĆĄn, nhĆ°ng vẍn bảo ảm ưᝣc tĂ­nh chẼt thiĂŞng liĂŞng cᝧa nĂł. áť&#x17E; chĂša máť&#x203A;i cáť&#x2022;ng tam quan ưᝣc xây ngay tᝍ ầu, trong sân vĆ°áť?n dĆ°áť&#x203A;i gáť&#x2018;c cây báť&#x201C; áť vẍn cĂł tháť? Quan Ă&#x201A;m ngoĂ i tráť?i. Náşżu áť&#x; chĂša khĂ´ng cĂł tưᝣng Quan Ă&#x201A;m thĂŹ thay vĂ o Ăł lĂ cạp tưᝣng thần Kim Cang náşąm Ä&#x192;ng áť&#x2018;i hai bĂŞn cáť­a chĂ­nh áť&#x; láť&#x2018;i hĂ nh lang ra vĂ o hai bĂŞn chĂĄnh iáť&#x2021;n nhĆ° trĆ°áť?ng hᝣp chĂša VÄŠnh NghiĂŞm cháşłng hấn. Còn cây báť&#x201C; áť mang Ă˝ nghÄŠa thiĂŞng liĂŞng Pháş­t giĂĄo cháť&#x2030; sáťą giĂĄc ngáť&#x2122; hầu nhĆ° áť u cĂł áť&#x; chĂša Viáť&#x2021;t TP.HCM. Ä?ạc iáť&#x192;m cᝧa chĂša máť&#x203A;i lĂ trong sân khĂ´ng cĂł thĂĄp máť&#x2122;, nhĆ°ng thay vĂ o Ăł ngĆ°áť?i ta xây thĂĄp xĂĄ lᝣi (chĂša XĂĄ Lᝣi, chĂša NhẼt Tr᝼ áť&#x; Thᝧ Ä?ᝊc, chĂša PhĂĄp Hoa v.vâ&#x20AC;Ś) hay thĂĄp Quan Ă&#x201A;m (chĂša VÄŠnh NghiĂŞm). CĂĄc thĂĄp nĂ y thĆ°áť?ng cĂł chiáť u cao trĂŞn bảy tầng, lĂ iáť&#x192;m nhẼn khĂ´ng gian theo phĆ°ĆĄng ᝊng, tĆ°ĆĄng phản váť&#x203A;i phĆ°ĆĄng ngang cᝧa kháť&#x2018;i nhĂ .

Trong iáť u kiáť&#x2021;n Ẽt ai Ă´ tháť&#x2039; cháş­t háşšp, kiáşżn trĂşc chĂša máť&#x203A;i khĂ´ng trải dĂ i theo chiáť u ráť&#x2122;ng mĂ vĆ°ĆĄn cao theo chiáť u ᝊng. Báť&#x2018; c᝼c, hĂŹnh kháť&#x2018;i vĂ phân khu chᝊc nÄ&#x192;ng theo phĆ°ĆĄng thᝊc chᝧ nghÄŠa cĂ´ng nÄ&#x192;ng cᝧa kiáşżn trĂşc hiáť&#x2021;n ấi phĆ°ĆĄng Tây. CĂĄc chĂ­nh iáť&#x2021;n cĂł tᝍ hai áşżn ba tầng, trong Ăł tầng tráť&#x2021;t dĂšng lĂ m tiáť n sảnh, giảng

9ÂľR FĹąD WDP TXDQ OÂľ YÂľR FĹąD 3KÄąW OÂľ F´L YÄĽFK JLĹ&#x;L KÄĽQ WĹŻ WKĹ&#x192; JLĹ&#x;L E½Q QJRÂľL FĹŤD óťL WKÄŁĹĄQJ YÂľR WKĹ&#x192; JLĹ&#x;L KÄŁĹ&#x;QJ ĂłĹ&#x192;Q FKÂśQ WKLĹ&#x2039;Q PĹ˝ óļW ĂłĹ&#x192;Q FKĹ&#x2022;Q WKDQK WĹ?QK WURQJ WÂśP KĹ&#x2014;Q

Ć°áť?ng, cĂĄc phòng viáť&#x2021;n chᝧ, thiáť n chᝧ vĂ trai Ć°áť?ng nhĆ° áť&#x; chĂša XĂĄ Lᝣi, chĂša VÄŠnh NghiĂŞm lĂ máť&#x2122;t vĂ­ d᝼, còn Pháş­t iáť&#x2021;n ưᝣc Ć°a lĂŞn tầng lầu cĂ ng lĂ m tÄ&#x192;ng thĂŞm tĂ­nh chẼt trang nghiĂŞm vĂ thiĂŞng liĂŞng cᝧa ngĂ´i chĂša. Trong chĂ­nh iáť&#x2021;n gáť&#x201C;m cĂł bĂĄi iáť&#x2021;n, bản iáť&#x2021;n vĂ áť&#x2039;a tấng iáť&#x2021;n, xu tháşż chung trong chĂša máť&#x203A;i cháť&#x2030; tháť? máť&#x2122;t Pháş­t ThĂ­ch Ca là ᝧ.

Trong khĂ´ng gian Pháş­t iáť&#x2021;n chĂša máť&#x203A;i, ĂĄnh sĂĄng táťą nhiĂŞn ưᝣc tráťąc tiáşżp chiáşżu ráť?i sĂĄng sᝧa thay tháşż cho ĂĄnh sĂĄng tĂĄn xấ yáşżu áť&#x203A;t thâm u trong cĂĄc chĂša cáť&#x2022;. Ä?ᝊng trĆ°áť&#x203A;c sân iáť&#x2021;n máť&#x2122;t khĂ´ng gian hᝯu hấn ưᝣc bao báť?c báť&#x;i nhĂ cáť­a cᝧa pháť&#x2018; phĆ°áť?ng xung quanh trong cĂĄi vĂ´ hấn cᝧa Ẽt tráť?i con ngĆ°áť?i cảm thẼy bĂŠ nháť?, áť?i ngĆ°áť?i tháş­t ngắn ngᝧi chᝣt ngáť&#x2122; ra Ă˝ nghÄŠa thiĂŞng liĂŞng cᝧa Pháş­t dấy.

Mạt dĂš chĂša máť&#x203A;i ưᝣc xây dáťąng báşąng bĂŞtĂ´ng cáť&#x2018;t thĂŠp nhĆ°ng váť ngháť&#x2021; thuáş­t tấo hĂŹnh vẍn giᝯ ưᝣc phong cĂĄch kiáşżn trĂşc truyáť n tháť&#x2018;ng: mĂĄi cháť&#x201C;ng diĂŞm, tĂ u ao lĂĄ mĂĄi váť&#x203A;i gĂłc ao cong vĂşt em lấi cho cĂ´ng trĂŹnh máť&#x2122;t Ć°áť?ng nĂŠt cáť&#x2022; kĂ­nh cᝧa máť&#x2122;t ngĂ´i chĂša xᝊ Bắc gᝣi nháť&#x203A; hĂŹnh ảnh thân quen sâu lắng nhĆ°ng cĹŠng khĂ´ng kĂŠm phần hiáť&#x2021;n ấi.

Trong máť&#x2122;t cẼp áť&#x2122; nĂ o Ăł, ngĂ´i chĂša Viáť&#x2021;t vẍn lĂ máť&#x2122;t diáť&#x2021;n mấo váş­t chẼt chᝊa áťąng báť sâu tâm thᝊc cᝧa cĆ° dân mang giĂĄ tráť&#x2039; váş­t tháť&#x192; vĂ phi váş­t tháť&#x192;. NĆĄi ây tháť&#x192; hiáť&#x2021;n máť&#x2122;t khĂ´ng gian tâm linh, máť&#x2122;t khĂ´ng gian thiĂŞng liĂŞng gắn bĂł áť?i sáť&#x2018;ng tinh thần cᝧa cĆ° dân thĂ nh pháť&#x2018;, phản ảnh láť&#x2018;i sáť&#x2018;ng Ă´ tháť&#x2039; vĂ sinh hoất tĂ­n ngưᝥng cᝧa xĂŁ háť&#x2122;i.

Nhᝯng khĂ´ng gian tâm linh trong chĂša Viáť&#x2021;t áť&#x; TP.HCM phần nĂ o em lấi sáťą tĂĄi láş­p quân bĂŹnh áť?i sáť&#x2018;ng tinh thần ngĆ°áť?i dân, gĂłp phần xây dáťąng bản sắc vÄ&#x192;n hĂła dân táť&#x2122;c, truyáť n tháť&#x2018;ng ấo lĂ˝ táť&#x2018;t áşšp cᝧa con ngĆ°áť?i, hĆ°áť&#x203A;ng cĂĄ nhân vĂ cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng táť&#x203A;i máť&#x2122;t náť n vÄ&#x192;n hĂła nhân bản vĂŹ con ngĆ°áť?i vĂ vĂŹ máť&#x2122;t xĂŁ háť&#x2122;i phĂĄt triáť&#x192;n báť n vᝯng.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

9

khĂ´ng gian TáşžT

Ä?Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo: Kh hĂ´ng gia an tấ ấo áť&#x2122;n ng láťą áťąc phĂĄt triáť&#x192;n cho thĂ Ă nh pháť&#x2018; 73 + +&0 YYĆ&#x201E;D WUD DR J JLÄźL Q QKÄž ÄžW F FXŲF F WKL WX X\Ĺ&#x153;Q T TXĹŞF WĹ&#x2DC; WĂ&#x2030;Ă&#x2030;P NLĹ&#x2DC;P P Â? WĸŸ ŸQJ |4 4X\\ K KRÄşFK S SK½ ½W WWULĹ&#x153;Q Q NNKX X Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;Ă? WK KŤ VV½QJ WÄşR R WĸĜQ QJ WW½F F FDR S SKĂ&#x2C6;D D Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;Ă?QJ 7 73 + +&0} FKR OOLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q GDQ QK 6 6DVDNL $VVVRF FLDWH HV ,Q QF +R RD . .Ć&#x152; ( (QF FLWW\ 8UE EDQ 6R ROX XWLR RQV 3 37( /7' ' 6LQJDSRUH H + +ŲL Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;ĹŹQJ * *L½ ½P NNKÄźR F FXŲ ŲF WWKL F FĂ? & &KĆ&#x20AC; Ć&#x20AC; WŤFK K + +ŲL Ä&#x2C6;ĹŹ ĹŹQJ Ož ž Ă?Q QJ 0 0LFK KDHO .R RK WK KžQK YYLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;LĹ&#x161; Ĺ&#x161;X K KžQK 7UX XQJ WÂż ÂżP F F½F WWKž žQK S SKĹŞ Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;½Q QJ VVĹŞQ QJ WK KXŲF % %Ų 4 4XĹŞ ĹŞF J JLD SK½ ½W WULĹ&#x153; Ĺ&#x153;Q 6 6LQJD DSR RUH H YYž WK KžQ QK YLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q Ož ž F F½F NLLĹ&#x2DC;Q WWUĂ&#x2019;F Vĸ F FKX\Ă&#x2020;Q JLD D NNLQ QK WĹ&#x2DC; Ĺ&#x2DC; [[Ă K KŲLL F FĆ&#x20AC;D 9 9LĹ Ĺ W 1 1DP P YYž TXĹŞ ĹŞF WĹ&#x2DC; Ĺ&#x2DC; .7 Ä&#x2021;6 WUÂż ÂżQ WUĹŚ ĹŚQJ J JLĹ´ Ĺ´L WWKLĹ Ĺ X Â?Â? NLĹ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;Q F FĆ&#x20AC;D . .76 6 . .Kĸ ĸĜQJ J 9 9Ä°Q 0ĸ ĸŜL 3 3KĂ? F FKĆ&#x20AC; WWŤFK K +Ų ŲL .LĹ&#x2DC; Ĺ&#x2DC;Q WWUĂ&#x2019;F F Vĸ ĸ 9 9LĹ Ĺ W 1 1DP WWKžQ QK YLĂ&#x2020; Ă&#x2020;Q +ŲLL Ä&#x2C6; Ä&#x2C6;ĹŹQJ J JL½P P NNKÄź ÄźR [[XQJ J T TXDQ QK F FXŲF WWKL Q Qž\ \ +Ģ1 1* / /21* * *+, Äť Äť1+ ò ò,1 1+ 4 48$1* * 7 78Ĩ1 0,1 1+ + +ĹĽ$ 6 6Ţ 4 48< + +2Ĥ&+ + . .,Ĺ&#x201A; Ĺ&#x201A;1 7 75ĂŚ& 7 73 + +&0

TRĆŻáť&#x161;C HáşžT TĂ&#x201D;I MUáť?N CH HIA A Sáşş Váť&#x161;I Báş N Ä?áť&#x152; áť&#x152;C LĂ&#x20AC; NHIáť&#x2020; áť&#x2020;M Vᝤ CᝌA CUáť&#x2DC;C THI VĂ&#x20AC; KHĂ II NIáť&#x2020; áť&#x2020;M Ä?Ă&#x201D; THáť&#x160; SĂ Ă NG Táş áş O TĆŻ ĆŻĆ N NG TĂ C CAO. Ä?áť bĂ i tᝊc nhiáť&#x2021;m v᝼ cᝧa cuáť&#x2122;c thi rẼt rĂľ rĂ ng. Ä?áť&#x192; chuẊn báť&#x2039; táť&#x2018;t hĆĄn cho tĆ°ĆĄng lai TP.HCM trong hai mĆ°ĆĄi nÄ&#x192;m táť&#x203A;i, chĂ­nh quyáť n ang tĂŹm kiáşżm máť&#x2122;t chiáşżn lưᝣc phĂĄt triáť&#x192;n áť&#x192; chuyáť&#x192;n áť&#x2022;i khu váťąc phĂ­a Ă´ng TP.HCM tráť&#x; thĂ nh khu váťąc kinh táşż sĂĄng tấo vĂ tĆ°ĆĄng tĂĄc cao. Phấm vi nghiĂŞn cᝊu bao gáť&#x201C;m diáť&#x2021;n tĂ­ch cĂĄc quáş­n 2, quáş­n 9 vĂ quáş­n Thᝧ Ä?ᝊc. Cuáť&#x2122;c thi tuyáť&#x192;n quáť&#x2018;c táşż nháşąm tĂŹm kiáşżm Ă˝ tĆ°áť&#x;ng â&#x20AC;&#x153;Quy hoấch khĂ´ng gian Ă´ tháť&#x2039;â&#x20AC;? cĂł tĂ­ch hᝣp váť&#x203A;i â&#x20AC;&#x153;Chiáşżn lưᝣc phĂĄt triáť&#x192;n kinh táşż xĂŁ háť&#x2122;iâ&#x20AC;?. Cuáť&#x2122;c thi áť&#x201C;ng tháť?i chĂş tráť?ng tĂ­nh khả thi, 10

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

giải quyáşżt thĂĄch thᝊc hiáť&#x2021;n hᝯu vĂ lĂ m náť&#x2022;i báş­t lᝣi tháşż cấnh tranh cᝧa thĂ nh pháť&#x2018;.

CĂĄc ĆĄn váť&#x2039;, liĂŞn danh tham gia sĆĄ tuyáť&#x192;n áť u phải ĂĄp ᝊng iáť u kiáť&#x2021;n, khĂ´ng cháť&#x2030; mấnh váť quy hoấch, kiáşżn trĂşc mĂ còn phải chᝊng minh ưᝣc nÄ&#x192;ng láťąc nghiĂŞn cᝊu chuyĂŞn sâu váť kinh táşż Ă´ tháť&#x2039;. Ä?áť&#x201C; ĂĄn dáťą thi khĂ´ng cháť&#x2030; lĂ táť&#x2022; chᝊc khĂ´ng gian mĂ còn bao gáť&#x201C;m áť&#x2039;nh hĆ°áť&#x203A;ng phĂĄt triáť&#x192;n, cĂĄc bĆ°áť&#x203A;c triáť&#x192;n khai, cĂ´ng c᝼ tháťąc hiáť&#x2021;n.

Trong phĂĄt triáť&#x192;n cᝧa tháşż giáť&#x203A;i chĂşng ta áť&#x; quĂĄ khᝊ, ĂŁ cĂł giai oấn mĂ tĂ i nguyĂŞn thiĂŞn nhiĂŞn báť&#x2039; khai thĂĄc quĂĄ mᝊc, tháş­m chĂ­ báť&#x2039; tĂ n phĂĄ. Viáť&#x2021;c nĂ y ĂŁ gây nĂŞn thảm háť?a Ă´ nhiáť&#x2026;m mĂ´i trĆ°áť?ng, giĂĄn tiáşżp tấo ra thiĂŞn tai, sáťą biáşżn áť&#x2022;i khĂ­ háş­u vĂ thiĂŞn nhiĂŞn ĂŁ tĂĄc áť&#x2122;ng tiĂŞu cáťąc tráť&#x; lấi áşżn sáťą phĂĄt triáť&#x192;n cᝧa xĂŁ háť&#x2122;i vĂ áť?i sáť&#x2018;ng con ngĆ°áť?i. ChĂ­nh vĂŹ láş˝ Ăł mĂ xu hĆ°áť&#x203A;ng phĂĄt triáť&#x192;n Ă´ tháť&#x2039; trĂŞn tháşż giáť&#x203A;i hiáť&#x2021;n nay hĆ°áť&#x203A;ng áşżn â&#x20AC;&#x153; Ă´ tháť&#x2039; thĂ´ng minhâ&#x20AC;?, â&#x20AC;&#x153; Ă´ tháť&#x2039; xanhâ&#x20AC;?, â&#x20AC;&#x153; Ă´ tháť&#x2039; phĂĄt triáť&#x192;n báť n vᝯngâ&#x20AC;?â&#x20AC;Ś So váť&#x203A;i cĂĄc khĂĄi niáť&#x2021;m trĂŞn, Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo tĆ°ĆĄng tĂĄc cao cĂł náť&#x2122;i hĂ m ráť&#x2122;ng hĆĄn. Ä?Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo gắn liáť n váť&#x203A;i tri thᝊc, cĂ´ng ngháť&#x2021; cao vĂ thĂ´ng minh, nháşąm giᝯ vai trò quan tráť?ng vĂ háť&#x2014; trᝣ, thĂşc Ẋy sáťą phĂĄt triáť&#x192;n kinh táşż cᝧa TP.HCM, vĂšng kinh táşż tráť?ng iáť&#x192;m phĂ­a Nam. NgĆ°áť?i lao áť&#x2122;ng Viáť&#x2021;t Nam cĂł táť&#x2018; chẼt truyáť n tháť&#x2018;ng lĂ chÄ&#x192;m cháť&#x2030;, cĂł tĆ° duy sĂĄng tấo; lao áť&#x2122;ng áť&#x; Ă´ tháť&#x2039; lấi lĂ láťąc lưᝣng tráşť, cĂł tri thᝊc, áşżn tᝍ nhiáť u nguáť&#x201C;n lĂ sáťą báť&#x2022; sung rẼt táť&#x2018;t cho lao áť&#x2122;ng thĂ nh pháť&#x2018;. RiĂŞng TP.HCM ưᝣc thᝍa káşż áť&#x2122;i ngĹŠ

73 +&0 75,Ĺ&#x2020;1 .+$, .+8 òä 7+Ĺ&#x17D; 6Ă&#x153;1* 7Ĥ2 3+Ă&#x;$ òä1* &KĆ&#x20AC; WŤFK 8%1' 73 +&0 1JX\Ĺ&#x17E;Q 7KžQK 3KRQJ NKĹ&#x152;QJ Ä&#x2C6;ŤQK |73 +&0 WKX KRÄşFK Ä&#x2C6;ĸşF UÄžW QKLĹ&#x161;X Â? WĸŸQJ WX\Ĺ W YĹśL Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; KĂ&#x2030;QK WKžQK Yž SK½W WULĹ&#x153;Q NKX Ä&#x2C6;Ă? WKŤ V½QJ WÄşR 7URQJ Ä&#x2C6;Ă? SKĸĜQJ ½Q Ä&#x2C6;ÄşW JLÄźL QKÄžW Ä&#x2C6;Ă Ä&#x2C6;Ĺ?W UD YÄžQ Ä&#x2C6;Ĺ&#x161; PÄşFK OÄşF Yž WĸĜQJ Ä&#x2C6;ĹŞL NKÄź WKL 3KĸĜQJ ½Q Qž\ FKŢ UD Ä&#x2C6;ĸşF F½F FĂ?QJ FĹž WLĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2030;QK Yž SKĸĜQJ SK½S WULĹ&#x153;Q NKDL YĹ´L FKĂ&#x2C6;QK V½FK TXÄźQ OÂ? 1Kž QĸŴF Ä&#x2C6;ĹŽL PĹ´L Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; Ä&#x2C6;ĹŹQJ KžQK YĹ´L [Âż\ GĆ&#x160;QJ [Ă KŲL V½QJ WÄşR WĸĜQJ ODL 7URQJ WKĹśL JLDQ WĹ´L WKžQK SKĹŞ VĹ&#x2013; [Ă&#x2019;F WLĹ&#x2DC;Q NÂ?

KĹźS Ä&#x2C6;ĹŹQJ YĹ´L Ä&#x2C6;ÄśQ YŤ Wĸ YÄžQ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; FĹž WKĹ&#x153; KĂ?D F½F Â? WĸŸQJ WKžQK EŲ NKXQJ SK½S OÂ? YĹ&#x161; TX\ KRÄşFK Ä&#x2021;ĹŹQJ WKĹśL Už VR½W F½F FÄś VŸ SK½S OÂ? KLĹ Q QD\ [Âż\ GĆ&#x160;QJ F½F TX\ Ä&#x2C6;ŤQK PĹ´L QKĹ&#x160;P WÄşR Ä&#x2C6;LĹ&#x161;X NLĹ Q WKXĹ&#x2020;Q OĹźL QKÄžW Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; KĂ&#x2030;QK WKžQK .KX Ä&#x2C6;Ă? WKŤ V½QJ WÄşR WĸĜQJ W½F FDR SKĂ&#x2C6;D Ä&#x2C6;Ă?QJ} %Ă&#x2C6; WKĸ 7KžQK Ć&#x20AC;\ 73 +&0 1JX\Ĺ&#x17E;Q 7KLĹ Q 1KÂżQ FKR KD\ |1Ä°P 73 +&0 VĹ&#x2013; FĹŞ JĹ&#x2C6;QJ WUĂ&#x2030;QK UD 4XĹŞF KŲL YĹ&#x161; Ä&#x2C6;Ĺ&#x161; ½Q &KĂ&#x2C6;QK TX\Ĺ&#x161;Q Ä&#x2C6;Ă? WKŤ 73 +&0 WURQJ Ä&#x2C6;Ă? FĂ? Ä&#x2C6;Ĺ&#x161; ½Q .KX Ä&#x2C6;Ă? WKŤ V½QJ WÄşR SKĂ&#x2C6;D Ä&#x2C6;Ă?QJ 7Ć&#x201E; QÄ°P WUŸ Ä&#x2C6;L FĂ? WKĹ&#x153; EĹ&#x2C6;W WD\ WULĹ&#x153;Q NKDL} 7KHR E²R 7XĹ&#x201D;L 7UÄş QJÂł\

7URQJ F²F YĂ&#x2C6;QJ FKĹŠF QÄ&#x2014;QJ ĂŻÄ&#x;ĹŁF [²F ĂŻĹ&#x2039;QK WKXĹ&#x2122;F SKÄĄP YL FŧD GĹą ²Q WUÂťQ EÄŁQ ĂŻĹ&#x201C; OÂł SK´Q YĂ&#x2C6;QJ FK½QK ĂŻÄ&#x;ĹŁF FKĹ?Q OÂł NKX YĹąF ïħX WÄ&#x; WUĹ?QJ ĂŻLĹ&#x192;P ĂŻĹ&#x192; WKĂ&#x2021;F ĂŻÄŠ\ V²QJ WÄĄR

nhân sáťą ưᝣc Ă o tấo a dấng tᝍ nhiáť u nguáť&#x201C;n nay ưᝣc báť&#x2022; sung thĂŞm láťąc lưᝣng tráşť ưᝣc Ă o tấo bĂ i bản tấi cháť&#x2014; vĂ nĆ°áť&#x203A;c ngoĂ i quay váť thĂ nh pháť&#x2018;. Ä?Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo tĆ°ĆĄng tĂĄc cao phĂ­a Ă´ng TP.HCM sáş˝ tấo ra mĂ´i trĆ°áť?ng cho sáťą sĂĄng tấo. Ä?ây sáş˝ lĂ nĆĄi mĂ cĂĄc trĆ°áť?ng ấi háť?c, cĂĄc viáť&#x2021;n nghiĂŞn cᝊu, cĂĄc doanh nghiáť&#x2021;p trong khu váťąc, trong vĂšng sáş˝ liĂŞn káşżt máş­t thiáşżt váť&#x203A;i nhau áť&#x192; cĂĄc káşżt quả, sản phẊm cᝧa mĂŹnh ưᝣc ᝊng d᝼ng, lĂ m gia tÄ&#x192;ng giĂĄ tráť&#x2039;, mang lấi lᝣi Ă­ch láť&#x203A;n hĆĄn cho ĆĄn váť&#x2039; vĂ cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng, xĂŁ háť&#x2122;i.

VẼn áť tiáşżp theo lĂ tấi sao lấi cháť?n khu Ă´ng gáť&#x201C;m quáş­n 2, quáş­n 9, quáş­n Thᝧ Ä?ᝊc?

Câu trả láť?i lĂ tấi ây ĂŁ cĂł sáşľn ba tr᝼ cáť&#x2122;t cho Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo tĆ°ĆĄng tĂĄc cao. Tr᝼ cáť&#x2122;t thᝊ nhẼt lĂ Ă´ tháť&#x2039; máť&#x203A;i Thᝧ ThiĂŞm váť&#x203A;i cẼu trĂşc Ă´ tháť&#x2039; rẼt áşšp, káşżt hᝣp ưᝣc yáşżu táť&#x2018; cᝧa Ă´ tháť&#x2039; hiáť&#x2021;n ấi váť&#x203A;i ạc thĂš sĂ´ng nĆ°áť&#x203A;c táťą nhiĂŞn. Thᝧ ThiĂŞm sáş˝ lĂ trung tâm tĂ i chĂ­nh, lĂ phân náť­a diáť&#x2021;n mấo cᝧa thĂ nh pháť&#x2018; chĂşng ta trong tĆ°ĆĄng lai.

Tr᝼ cáť&#x2122;t thᝊ hai lĂ khu Ä?ấi háť?c Quáť&#x2018;c gia. Ä?ây lĂ nĆĄi táş­p trung rẼt nhiáť u cĂĄc trĆ°áť?ng - viáť&#x2021;n nghiĂŞn cᝊu, lĂ nĆĄi cung cẼp nguáť&#x201C;n nhân láťąc cho cả thĂ nh pháť&#x2018; vĂ cĂĄc áť&#x2039;a phĆ°ĆĄng khĂĄc. Ä?áť&#x201C;ng tháť?i ta cĹŠng nĂŞn lĆ°u Ă˝ lĂ trong tháť?i ấi ngay nay, cĂĄc trĆ°áť?ng ấi háť?c - viáť&#x2021;n nghiĂŞn cᝊu lĂ nĆĄi cĂł nhiáť u nghiĂŞn cᝊu ᝊng d᝼ng.

Tr᝼ cáť&#x2122;t thᝊ ba lĂ khu cĂ´ng ngháť&#x2021; cao ĂŁ cĂł nhᝯng bĆ°áť&#x203A;c hĂŹnh thĂ nh cĆĄ bản giĂşp cho thĂ nh pháť&#x2018; phĂĄt triáť&#x192;n váť kinh táşż. Khu cĂ´ng ngháť&#x2021; cao cᝧa thĂ nh pháť&#x2018; cĹŠng lĂ nĆĄi ᝊng d᝼ng nhᝯng thĂ nh táťąu nghiĂŞn cᝊu thĂ nh giải phĂĄp cĂł giĂĄ tráť&#x2039; khoa háť?c, kinh táşż cao tấo áť&#x2122;ng láťąc phĂĄt triáť&#x192;n cho cả khu váťąc.

Ba tr᝼ cáť&#x2122;t trĂŞn tuy ĂŁ hĂŹnh thĂ nh nhĆ°ng còn ráť?i rấc, chĆ°a cĂł tĂ­nh káşżt náť&#x2018;i cao. Viáť&#x2021;c hĂŹnh thĂ nh Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo nháşąm káşżt náť&#x2018;i lấi ba tr᝼ cáť&#x2122;t nĂ y. Ä?iáť u quan tráť?ng lĂ ta táť&#x2022; chᝊc káşżt náť&#x2018;i trong

cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng xĂŁ háť&#x2122;i bao gáť&#x201C;m nhᝯng ngĆ°áť?i sáť&#x2018;ng trong áť&#x2039;a bĂ n nĂ y vĂ cả thĂ nh pháť&#x2018;, cả vĂšng áť&#x192; káşżt náť&#x2018;i khĂ´ng gian, tấo dáťąng mĂ´i trĆ°áť?ng phĂĄt huy ưᝣc nÄ&#x192;ng láťąc tiáť m Ẋn trong máť&#x2014;i ngĆ°áť?i váť&#x203A;i nháş­n thᝊc ráşąng ai cĹŠng cĂł tháşż mấnh riĂŞng, ai cĹŠng cĂł tháť&#x192; Ăłng gĂłp cho sáťą phĂĄt triáť&#x192;n cᝧa thĂ nh pháť&#x2018;.

VẼn áť nᝯa mĂ tĂ´i muáť&#x2018;n trĂŹnh bĂ y lĂ quy trĂŹnh tháťąc thi triáť&#x192;n khai quy hoấch Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo tĆ°ĆĄng tĂĄc cao. Sau khi cĂł phĆ°ĆĄng ĂĄn ất giải nhẼt, ta còn nhiáť u buáť&#x2022;i háť?p, háť&#x2122;i thảo phản biáť&#x2021;n áť&#x192; tĂŹm ra phĆ°ĆĄng ĂĄn táť&#x2018;i Ć°u, cĂł tháť&#x192; táť&#x2022;ng hᝣp cả iáť&#x192;m mấnh tᝍ nhᝯng phĆ°ĆĄng ĂĄn khĂĄc, tháş­m chĂ­ cả nhᝯng iáť&#x192;m máť&#x203A;i ưᝣc hĂŹnh thĂ nh.

Quáş­n 2, quáş­n 9, quáş­n Thᝧ Ä?ᝊc váť&#x2018;n ưᝣc tĂĄch ra tᝍ huyáť&#x2021;n Thᝧ Ä?ᝊc vĂ o nÄ&#x192;m 1997. NÄ&#x192;m 2003, thĂ nh pháť&#x2018; táť&#x2022; chᝊc thi thiáşżt káşż Ă´ tháť&#x2039; máť&#x203A;i Thᝧ ThiĂŞm vĂ Sasaki ĂŁ lĂ ĆĄn váť&#x2039; ất giải. Ä?áşżn nay, theo quy trĂŹnh, ba quáş­n trĂŞn sáş˝ ưᝣc tĂĄi hᝣp lấi, khĂ´ng phải thĂ nh máť&#x2122;t quáş­n mĂ theo máť&#x2122;t mĂ´ hĂŹnh chĂ­nh quyáť n Ă´ tháť&#x2039;, máť&#x2122;t Ă´ tháť&#x2039; con trong Ă´ tháť&#x2039; láť&#x203A;n. Máť&#x2014;i giải phĂĄp quy hoấch cĂł giĂĄ tráť&#x2039; trong máť&#x2122;t giai oấn láť&#x2039;ch sáť­ nhẼt áť&#x2039;nh. Qua tháťąc táşż phĂĄt triáť&#x192;n ra hĆ°áť&#x203A;ng Ă´ng, ba quáş­n ĂŁ tᝍng cĂł nhᝯng bĆ°áť&#x203A;c phĂĄt triáť&#x192;n nhĆ°ng tᝍng khu chᝊc nÄ&#x192;ng riĂŞng láşť, chĆ°a káşżt náť&#x2018;i ưᝣc thĂ nh mấng lĆ°áť&#x203A;i chung dĂš ĂŁ cĂł quy hoấch chung. CĂĄc c᝼m Ă´ tháť&#x2039; hoất áť&#x2122;ng theo chᝊc nÄ&#x192;ng riĂŞng nhĆ°ng chĆ°a káşżt náť&#x2018;i lấi áť&#x192; phĂĄt huy táť&#x2018;i a giĂĄ tráť&#x2039; cᝧa nĂł. Khu Ă´ng cĹŠ cĂł phĂĄt triáť&#x192;n nhĆ°ng còn thiáşżu mĹŠi nháť?n káşżt náť&#x2018;i lấi thĂ nh áť&#x2122;ng láťąc phĂĄt triáť&#x192;n cho khu váťąc. Ä?Ă´ tháť&#x2039; sĂĄng tấo tĆ°ĆĄng tĂĄc cao sáş˝ giải quyáşżt nhᝯng táť&#x201C;n tấi trĂŞn.

Trong tĆ°ĆĄng lai, ta sáş˝ máť&#x; thĂŞm máť&#x2122;t sáť&#x2018; tr᝼c giao thĂ´ng áť&#x192; káşżt náť&#x2018;i khĂ´ng gian váş­t chẼt káşżt hᝣp váť&#x203A;i cĂ´ng nÄ&#x192;ng sáť­ d᝼ng. Viáť&#x2021;c káşżt náť&#x2018;i ưᝣc cĂĄc trung tâm cả váť vĂ´ hĂŹnh vĂ hᝯu hĂŹnh sáş˝ tấo áť&#x2122;ng láťąc phĂĄt triáť&#x192;n cho cả cĂĄc áť&#x2039;a phĆ°ĆĄng khĂĄc trong vĂšng kinh táşż tráť?ng iáť&#x192;m phĂ­a nam vĂ khu váťąc Ă´ng Nam Ă .

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

11

không gian TẾT

1Jµ\ [ģD WX\ŃQ N½QK 7µX +ğ EŃQ %ÀQK òÆQJ Oµ óģšQJ JLDR WKÆQJ óģD OÉD JĥR QÆQJ VħQ Wů PLŅQ 7¶\ O½Q WKµQK SKŕ 1D\ FKŧ KRD QJµ\ WŃW WURQJ FħQK TXDQ VÆQJ QģşF WĥR UD Q»W YěQ KÄD PLŋW YģšQ

Mơ về con ường di sản trên bến dưới thuyền LTS: 76 .76 /Æ 9İQ 1İP VLQK QİP WĺL 6¾L *ÎQ 6DX 1DP EŲ NK½QJ FKLŘQ ÏQJ UŶL WK¾QK SKŪ WKHR JLD ĈÉQK Y¾R FKLŘQ NKX üQJ EňW ĈŀX KŦF WLŜX KŦF Ÿ NKX VDX ĈÍ WņS NŘW UD %ňF KŦF SKŮ WKÏQJ ĈĺL KŦF VDQJ %D /DQ O¾P QJKLÆQ FƂX VLQK UŬL YŚ +¾ 1ŲL FÏQJ W½F 6DX ÏQJ YŚ WLŘS TXļQ 6¾L *ÎQ üQJ WƄQJ O¾P Ÿ 9LŠQ 4X\ KRĺFK SKÍ FKƀ QKLŠP UŬL FKƀ QKLŠP ſ\ EDQ ;¿\ GƊQJ FĶ EļQ JL½P ĈŪF 6Ÿ ;¿\ GƊQJ .LŘQ WUÒF Vĸ WUĸŸQJ 73 +&0 3KÍ WŮQJ WKĸ N +ŲL .LŘQ WUÒF Vĸ 73 +&0 WƄ OÒF WK¾QK OņS ĈŘQ JLƈD NKÍD 7ŮQJ WKĸ N WƄ JLƈD NKÍD ĈŘQ KŘW NKÍD &Kƀ WŤFK KŲL NKÍD Y¾ NKÍD 6DX NKL QJKŢ KĸX ÏQJ YńQ WKDP JLD +ŲL ĈŬQJ NLŘQ WUÒF WK¾QK SKŪ .7 ć6 WU¿Q WUŦQJ JLŴL WKLŠX YŴL EĺQ ĈŦF F¿X FKX\ŠQ YŚ QKƈQJ N ƂF Y¾ ĸŴF PĶ FƀD ÏQJ YŚ NKÏQJ JLDQ WŘW FƀD WK¾QK SKŪ %ë, 76 .76 /Û 9Ě1 1Ě0 1*8<Û1 .,ł1 75æ& 6Ģ 75ĢŢ1* 1*8<Û1 &+Ū 7Ŏ&+ +Ŝ, .,ł1 75æ& 6Ģ 73 +&0 Ļ1+ 75Ī1 75ĢĠ1* 7ä1 '=Ğ1* ò,1+ 48$1* 78Ĩ1

12

KT&ĐS THÁNG 1.2020

TÔI RỜI SÀI GÒN NĂM LÊN 7 TUỔI. Kỷ niệm về những không gian công cộng của thành phố này không nhiều. Tôi nhớ có lần ược má ưa ra Cột cờ Thủ Ngữ, tôi ược ngồi trên ghế xích u ở vườn hoa nhìn ra dòng sông Sài Gòn. Tôi cũng nhớ có lần ược má cho i chơi ở Vườn thú mà bây giờ ta gọi là Thảo Cầm Viên. Trong ký ức của tôi vẫn có cây cầu gỗ bắc qua rạch Thị Nghè, có cây cà na rủ bóng mát tới tận giữa cầu.

Rồi tôi i một mạch 30 năm mới ược trở về thành phố. Những kỷ niệm với không gian sông nước của Sài Gòn vẫn còn trong ký ức.

Nói ến không gian ặc thù sông nước của thành phố, tôi tâm ắc chuyện quy hoạch, triển khai ại lộ Võ Văn Kiệt con ường cùng với sông rạch i xuyên tâm qua thành phố. Khi thông hầm sông Sài Gòn năm 2011, tôi ã trả lời phỏng vấn trên báo Sài Gòn Tiếp Thị nhấn mạnh rằng ại lộ Võ Văn Kiệt không chỉ tạo ra không gian phát triển ô thị, cải tạo môi trường khu vực dọc ại lộ mà còn góp phần khôi phục cảnh quan trên bến dưới thuyền của Sài Gòn - Bến Nghé xưa. Sau khi hầm sông Sài Gòn và ại lộ ược ưa vào sử dụng, vài năm trở lại ây, việc tổ chức chợ hoa ngày tết ở bến Bình Đông, quận 8 tạo ra những hoạt ộng ngày càng rõ nét hơn. Ngày xưa, tuyến kênh này là ường giao thông ưa lúa, gạo nông sản từ miền Tây lên thành phố. Bây giờ, chợ hoa ngày tết trong cảnh quan sông

nước tạo ra nét văn hóa miệt vườn. Tôi thích thú nhất là có nhiều hoa kiểng ặt dưới thuyền, ể trên bờ vừa phải thôi. Hình ảnh những chuyến ghe thương hồ xa xưa ược sống lại trong không gian cảnh quan sông nước giữa ô thị. Người thành phố i chợ hoa ở bến Bình Đông không chỉ ể mua hoa và cũng không chỉ chọn hoa trên bờ. Đi chợ hoa trên bến dưới thuyền ở bến Bình Đông là cơ hội thưởng ngoạn không khí tết, một nét văn hóa miệt vườn hiếm có. Đây là nét thú vị ngày xuân của riêng thành phố.

Một không gian công cộng khác kết nối với không gian sông nước ở thành phố ta là ường hoa Nguyễn Huệ. Trước kia ây là nơi tổ chức chợ hoa và từ 2004 trở thành ường hoa. Khi tôi còn công tác cũng có ý kiến tham gia việc này. Tổ chức ường hoa là biến một con ường thành không gian ặc trưng của ất và người Nam bộ. Đường hoa Nguyễn Huệ kết nối từ quảng trường tượng ài Bác Hồ ra bến Bạch Đằng. Tuy thời gian xuất hiện chưa dài nhưng ường hoa Nguyễn Huệ ã tạo ấn tượng và bắt ầu trở thành iểm ến ược mong ợi. Cả không gian rộng lớn ược sắp ặt theo chủ ề. Việc tổ chức ường hoa gắn với tết cổ truyền thêm ề tài phong phú và từ khi có phố i bộ Nguyễn Huệ càng trở nên bài bản, công phu, hấp dẫn hơn.

Nghệ thuật sắp ặt tạo ra những không gian ặc trưng.

Có cánh ồng trồng lúa, có dòng sông, con ò, làng chài, sắp ặt làng quê theo chủ ề ba miền.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

13

không gian TẾT

Không chỉ nhằm mục ích phục vụ vui chơi giải trí, các chủ ề ược tạo ra là các không gian vừa là hồi ức, vừa là văn hóa mang tính giáo dục trực quan. Điều có thể thấy rõ là tính thu hút ngày càng gia tăng với người dân thành phố ặc biệt là thanh niên, trẻ em.

Ngày xuân, nhắc ến không gian công cộng ặc thù sông nước, tôi muốn trình bày mong muốn có kết nối và tổ chức ược một con ường di sản trên sông cho Sài Gòn - TP.HCM. Đây là ý tưởng mà tôi cũng ã trao ổi với ồng nghiệp trẻ là ThS. KTS Huỳnh Xuân Thụ, Sở Quy hoạch kiến trúc thành phố. Một tuyến ường di sản có thể phục vụ tất cả ối tượng, từ người dân thành phố ến khách vãng lai và khách du lịch.

Một tuyến ường di sản có thể hoạt ộng quanh năm nhưng ặc biệt quan trọng là dịp tết cổ truyền.

Cụ thể, ó là không gian sông nước với tâm iểm là khu vực bến Bạch Đằng - Cột cờ Thủ Ngữ - cảng Nhà Rồng kéo dài theo dòng sông về mỗi phía khoảng 10-15km và hơn nữa.

Gọi là con ường di sản trên bến dưới thuyền bởi ây là tuyến ường sông kết hợp với ường bộ và nối tiếp với nhiều tuyến iểm hai bên sông. Sông nước ã ược coi là di sản thiên nhiên ối với thành phố ta.

Tuyến ường trên sông như vừa nói cũng sẽ kết nối một loạt di sản lịch sử, văn hóa và kiến trúc của thành phố này, vùng ất này.

14

KT&ĐS THÁNG 1.2020

Ngay ở tâm iểm của bến Bạch Đằng là cầu i bộ mà thành phố ã lên kế hoạch tổ chức thi thiết kế ể nối trung tâm quận 1 với khu ô thị mới Thủ Thiêm ở quận 2.

Phía quận 1, chân cầu nằm trong khu vực công viên cảng Bạch Đằng, gần kề với phố i bộ Nguyễn Huệ; phía quận 2, chân cầu nằm tại công viên bờ sông ở khu A, phía nam quảng trường trung tâm của khu ô thị mới Thủ Thiêm. Đây là cây cầu không chỉ kết nối giao thông hai quận mà còn có thể sử dụng toàn bộ không gian của dòng sông. Ta sẽ có một không gian công cộng ặc biệt, một không gian của dòng sông, của ô thị, một không gian ặc thù sông nước. Ở ngay khu trung tâm, ta có thể kết nối với các di sản kiến trúc như Nhà thờ Đức Bà, các viện bảo tàng, chợ Bến Thành… và bên kia Thủ Thiêm là ô thị mới nhưng cũng có các di sản kiến trúc tôn giáo hàng trăm năm tuổi.

Từ vị trí của cầu i bộ, xuôi về phía bến Nhà Rồng qua cầu Khánh Hội rồi theo kênh Tàu Hũ, Bến Nghé ta sẽ kết nối ược với các không gian ặc trưng cho cảnh quan sông nước trên bến dưới thuyền, với ô thị giàu truyền thống, a dạng về du lịch di sản, tâm linh và văn hóa là khu Chợ Lớn. Từ cầu i bộ, còn có thể xuôi ra sông Nhà Bè, Cần Giờ cũng có nhiều iểm tham quan thú vị, ặc biệt là khu dự trữ sinh quyển thế giới. Ngày tết cổ truyền, các tuyến ường trên càng thêm hấp dẫn với chợ hoa tết ở bến Bình Đông, bến Trần Xuân Soạn, hội xuân Phú Mỹ Hưng…

Từ vị trí cầu i bộ, ngược về phía Ba Son rồi ra Văn Thánh, Bình Quới - Thanh Đa còn nhiều ịa iểm tham quan. Đó là di tích lịch sử ở Ba Son, các bến thuyền và vườn cảnh hoa viên hấp dẫn của các khu nhà phức hợp hiện ại ẹp mắt dọc sông thuộc các khu ô thị mới như Saigon Pearl và Vinhome (có Land Mark 81 tầng cao nhất Việt Nam); rồi tới các khu du lịch Tân Cảng và nhiều iểm khác ở Bình Quới - Thanh Đa.

Ta cũng có thể sử dụng tuyến sông này kết nối với các iểm du lịch lịch sử, du lịch tâm linh, du lịch sinh thái như tuyến i Hóc Môn, Củ Chi, i Thủ Đức và rộng hơn nữa là cả Bình Dương, Đồng Nai. Điều thuận lợi là hệ thống sông rạch ở vùng này có chế ộ thủy văn khá thuận lợi, các di tích lịch sử, di sản kiến trúc văn hóa có bề dày lịch sử, có câu chuyện hấp dẫn. Hệ thống các tuyến, iểm tham quan hiện cũng ã bắt ầu hình thành.

Viêc quan trọng nhất, theo tôi là kết nối và tổ chức ngay trong giai oạn 1 từ bến Nhà Rồng ngược lên Thanh Đa - Bình Quới. Nếu ược lãnh ạo quan tâm, các nhà chuyên môn có ề án tốt thì tôi tin là các nhà ầu tư sẽ sẵn sàng bỏ vốn hoàn thiện hạ tầng ở các iểm ến, ầu tư phương tiện.

Nếu tuyến ường di sản trên sông ược hình thành thì cảnh quan sông nước sẽ ược khai thác úng mức, mang lại nguồn lợi lớn cho thành phố. Người dân cũng

có thể tham gia vào khai thác du lịch ể tạo nguồn lợi cho bản thân. Vệt xanh bờ sông khi ấy sẽ ược khai thác và bảo vệ, hệ thống các iểm du lịch, các di tích, các miệt vườn cây trái, trang trại chăn nuôi… ều có iều kiện phát triển.

Tôi mong và tin tưởng một ngày nào ó, con ường di sản trên bến dưới thuyền khởi i từ bến Bạch Đằng ven sông Sài Gòn sẽ hình thành và trải dài, len lỏi khắp lưu vực sông Đồng Nai, sông Sài Gòn.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

15

không gian TẾT

SAU ĐƯỜNG HOA, SÔNG HOA SẼ LÀ LỄ HỘI MÙA XUÂN?

ĢQK îLQK 4XDQJ 7XĥQ

16

KT&ĐS THÁNG 1.2020

1KĆ&#x2C6;QJ Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q PĂ&#x201C;D [XÂżQ Ÿ 73 +&0 KLĹ Q FĂ? Ä&#x2C6;Ć&#x20AC; Ä&#x2C6;ĸŜQJ KRD YĸŜQ KRD VĂ?QJ KRD YĹ´L GLĹ Q PÄşR PĹ´L F½FK WĹŽ FKĆ&#x201A;F PĹ´L 7X\ QKLĂ&#x2020;Q WKHR F½F FKX\Ă&#x2020;Q JLD QĹ&#x2DC;X WKžQK SKĹŞ FĂ? Ä&#x2C6;ĸşF QKĆ&#x2C6;QJ OĹ&#x17E; KŲL Ä&#x2C6;ĸŜQJ SKĹŞ YžR GŤS [XÂżQ WKĂ&#x2030; VĆ&#x201A;F WKX KĂ&#x2019;W VĹ&#x2013; JLD WÄ°QJ F½F NKĂ?QJ JLDQ FĂ?QJ FŲQJ VĹ&#x2013; SK½W KX\ WĹŞW KÄśQ QĆ&#x2C6;D FĂ?QJ QÄ°QJ FĆ&#x20AC;D QĂ? %ĂŤ, THANH NGA Äť1+ 75ÄŞ1 75Ä˘Ä 1* 7ä1 '=Ä&#x17E;1*

Ä?ĆŻáť&#x153;NG HOA NGUYáť&#x201E;N HUáť&#x2020; BẎT Ä?ẌU XUẤT HIáť&#x2020;N Tᝪ NÄ&#x201A;M 2004. Náşżu tĂ­nh theo sáť&#x2018; nÄ&#x192;m thĂŹ Ć°áť?ng hoa ĂŁ cĂł 16 nÄ&#x192;m nhĆ°ng trᝍ nÄ&#x192;m 2015 táť&#x2022; chᝊc áť&#x; Ć°áť?ng HĂ m Nghi thĂŹ Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; tháťąc sáťą cĂł mạt tròn 15 nÄ&#x192;m. CĂł tháť&#x192; lĂ khĂ´ng dĂ i so váť&#x203A;i nhiáť u iáť&#x192;m áşżn khĂĄc nhĆ°ng Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; lấi cĂł nhᝯng nĂŠt ạc biáť&#x2021;t.

Váť láť&#x2039;ch sáť­, Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; ưᝣc thᝍa hĆ°áť&#x;ng áť&#x2039;a iáť&#x192;m tᝍ chᝣ hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; xa xĆ°a váť&#x203A;i váť&#x2039; trĂ­ trung tâm, ầu máť&#x2018;i giao thĂ´ng thuáş­n lᝣi káşżt náť&#x2018;i váť&#x203A;i cĂĄc iáť&#x192;m tham quan, danh thắng. Váť khĂ´ng gian, tᝍ nÄ&#x192;m 2004 và ạc biáť&#x2021;t tᝍ 2015, Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; ưᝣc quy hoấch thĂ nh pháť&#x2018; i báť&#x2122; váť&#x203A;i chᝊc nÄ&#x192;ng quảng trĆ°áť?ng. Ä?ây lĂ khĂ´ng gian duy nhẼt áť&#x; thĂ nh pháť&#x2018; hiáť&#x2021;n cĂł tháť&#x192; quy t᝼ cĂšng lĂşc nhiáť u ch᝼c ngĂ n ngĆ°áť?i tham gia hoất áť&#x2122;ng cĂł chᝧ áť . Váť táť&#x2022; chᝊc, Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; hiáť&#x2021;n ang váş­n hĂ nh theo phĆ°ĆĄng thᝊc cĂł lĂŁnh ấo cháť&#x2030; ấo, cĂł chᝧ ầu tĆ°, máť&#x2014;i nÄ&#x192;m áť u quy t᝼ ưᝣc giáť&#x203A;i chuyĂŞn mĂ´n váť kiáşżn trĂşc cảnh quan, chuyĂŞn gia cĂĄc lĂŁnh váťąc áť&#x192; táť&#x2022; chᝊc sắp ạt theo chᝧ áť . BĂŞn cấnh Ć°áť?ng hoa hĂ ng nÄ&#x192;m còn cĂł Láť&#x2026; háť&#x2122;i Ć°áť?ng sĂĄch. Ä?Ć°áť?ng hoa hĂ ng nÄ&#x192;m ưᝣc váş­n hĂ nh cĂł káşż hoấch tᝍ Ă˝ tĆ°áť&#x;ng áşżn triáť&#x192;n khai thi cĂ´ng, truyáť n thĂ´ng, táť&#x2022; chᝊc sáťą kiáť&#x2021;n kèm theo cĂĄc dáť&#x2039;ch v᝼ bảo váť&#x2021;, giᝯ xe, thĂ´ng tin liĂŞn lấc, bĂĄn hĂ ngâ&#x20AC;Ś CĂł tháť&#x192; hĂ ng nÄ&#x192;m vẍn còn táť&#x201C;n tấi nhᝯng Ă˝ kiáşżn Ăłng gĂłp nhĆ° chᝧ áť ĆĄn iáť&#x2021;u, máť&#x2122;t sáť&#x2018; dáť&#x2039;ch v᝼ còn phiáť n hĂ â&#x20AC;Ś nhĆ°ng khĂ´ng tháť&#x192; phᝧ nháş­n tháťąc táşż lĂ Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; thu hĂşt Ă´ng ảo cĂ´ng chĂşng và ạc biáť&#x2021;t, ĂŁ tráť&#x; thĂ nh nĆĄi check-in cĂ´ng cáť&#x2122;ng hĂ ng ầu cᝧa giáť&#x203A;i tráşť dáť&#x2039;p táşżt. TrĂŞn tᝍ iáť&#x192;n Wikipedia ĂŁ cĂł m᝼c tᝍ â&#x20AC;&#x153;Ä?Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021;â&#x20AC;? váť&#x203A;i danh m᝼c chᝧ áť hĂ ng nÄ&#x192;m vĂ Ć°áť?ng dẍn hĂ ng trÄ&#x192;m bĂ i bĂĄo, cĂĄc tĆ° liáť&#x2021;u liĂŞn quan. Sáť&#x2018; lưᝣt ngĆ°áť?i áşżn Ć°áť?ng hoa ĂŁ tÄ&#x192;ng tᝍ

ĢQK 6KXWWHUVWRRN

500.000- 700.000 áşżn cả triáť&#x2021;u lưᝣt ngĆ°áť?i máť&#x2014;i dáť&#x2039;p táşżt. Ä?Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; tháťąc táşż ĂŁ tráť&#x; thĂ nh iáť&#x192;m áşżn cᝧa SĂ i Gòn - TP.HCM nhᝯng nÄ&#x192;m 2000.

Náşżu Ć°áť?ng hoa Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021; lĂ khĂ´ng gian vui chĆĄi thĂŹ Háť&#x2122;i hoa xuân Tao Ä?Ă n lấi lĂ khĂ´ng gian thĆ°áť&#x;ng lĂŁm. Háť&#x2122;i hoa xuân hĂ ng nÄ&#x192;m ưᝣc táť&#x2022; chᝊc tấi CĂ´ng viĂŞn VÄ&#x192;n hĂła Tao Ä?Ă n quy t᝼ cĂĄc ngháť&#x2021; nhân, nhĂ sản xuẼt. Nhᝯng ngĆ°áť?i chĆĄi hoa, cây cảnh, bonsai, cĂĄ cảnhâ&#x20AC;Ś áť&#x; mᝊc chuyĂŞn sâu áť u mong ᝣi Háť&#x2122;i hoa xuân nhĆ° lĂ máť&#x2122;t sân chĆĄi chĂ­nh thᝊc, áť&#x2039;nh káťł hĂ ng nÄ&#x192;m áť&#x192; tham dáťą cĂĄc cuáť&#x2122;c thi! CĂĄc sản phẊm nhĆ° cây, hoa, cĂĄ, chim cảnh ưᝣc trĆ°ng bĂ y áť&#x; ây áť u lĂ nhᝯng sản phẊm ưᝣc cháť?n láť?c, cĂł â&#x20AC;&#x153; áşłng cẼpâ&#x20AC;?. ChĂ­nh vĂŹ váş­y, Háť&#x2122;i hoa xuân TĂ o Ä?Ă n tráť&#x; thĂ nh nĆĄi thĆ°áť&#x;ng lĂŁm. NgĆ°áť?i dân áşżn ây khĂ´ng cháť&#x2030; áť&#x192; vui chĆĄi mĂ còn chᝊng kiáşżn, xem nhᝯng cây mai â&#x20AC;&#x153; áť&#x2030;nh nhẼtâ&#x20AC;?, gáť&#x2018;c bonsai cầu káťł, ắt tiáť n nhẼt; con cĂĄ áşšp nhẼtâ&#x20AC;Ś KhĂ´ng gian cᝧa cĂ´ng viĂŞn Tao Ä?Ă n váť&#x203A;i tĂĄn rᝍng cáť&#x2022; th᝼ ngay trung tâm thĂ nh

òģťQJ KRD 1JX\Ĺ&#x2030;Q +XĹ&#x2039; WKX KĂ&#x2030;W ĂłĂ&#x2020;QJ óħR FĂ&#x2020;QJ FKĂ&#x2030;QJ YÂľ óĝF ELĹ&#x2039;W ó¸ WUĹŁ WKÂľQK ĂłLĹ&#x2021;P FKHFN LQ FĂ&#x2020;QJ FĹ?QJ KÂľQJ óčX FĹŤD JLĹ&#x;L WUÄż YÂľR PĹ&#x203A;L ĂłĹ? [XÂśQ YĹ&#x2026; WĹ&#x192;W ĂłĹ&#x192;Q

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

17

khĂ´ng gian TáşžT

òLĹ&#x2021;P ĂłĹ?F ó´R FĹŤD FKŧ KRD EĹ&#x192;Q %Ă&#x20AC;QK òĂ&#x2020;QJ OÂľ FKŧ KĹ&#x2018;S QJD\ E½Q VĂ&#x2020;QJ F´F VħQ YÄąW óģŧF EÂľ\ WU½Q WKX\Ĺ&#x2026;Q WU½Q EĹĄ QJÄŁĹĄL E´Q QJÄŁĹĄL PXD QKĹ?S QKĹ?S WĹŻ QJÂľ\ WK´QJ FKÄĽS KÂľQJ QÄ&#x203A;P

18

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

pháť&#x2018; giᝯa ầu máť&#x2018;i giao thĂ´ng cᝧa cĂĄc tr᝼c Ć°áť?ng láť&#x203A;n lĂ khĂ´ng gian thĂ­ch hᝣp cho sân chĆĄi hoa cảnh.

DĂš thu hĂşt Ă´ng ảo máť?i ngĆ°áť?i nhĆ°ng Ć°áť?ng hoa, háť&#x2122;i hoa xuân máť&#x203A;i cháť&#x2030; ĂĄp ᝊng nhu cầu vui chĆĄi, thĆ°áť&#x;ng lĂŁm. Muáť&#x2018;n mua sắm thĂŹ máť?i ngĆ°áť?i phải tĂŹm áşżn cĂĄc chᝣ hoa xuân.

NgĂ y táşżt ngĆ°áť?i dân thĂ nh pháť&#x2018; cĂł nhiáť u nĆĄi áť&#x192; láťąa cháť?n mua hoa trĂĄi nhĆ°ng cĂł máť&#x2122;t iáť&#x192;m áşżn thĂş váť&#x2039;, áť&#x2122;c ĂĄo ang náť&#x2022;i lĂŞn váť áť&#x2122; hẼp dẍn lĂ chᝣ hoa báşżn BĂŹnh Ä?Ă´ng (quáş­n 8). Chᝣ hoa táşżt báşżn BĂŹnh Ä?Ă´ng náşąm trĂŞn áť&#x2039;a bĂ n phĆ°áť?ng 13, 14 quáş­n 8, kĂŠo dĂ i khoảng 2km dáť?c kĂŞnh TĂ u HĹŠ. Chᝣ hoa trĂŞn bĂŞn dĆ°áť&#x203A;i thuyáť n ưᝣc táť&#x2022; chᝊc bĂ i bản, quy mĂ´ hĆĄn vĂ thu hĂşt Ă´ng ngĆ°áť?i hĆĄn káť&#x192; tᝍ nÄ&#x192;m 2011, khi ấi láť&#x2122; VĂľ VÄ&#x192;n Kiáť&#x2021;t vĂ hầm sĂ´ng SĂ i Gòn ưᝣc Ć°a vĂ o sáť­ d᝼ng. Ä?iáť&#x192;m áť&#x2122;c ĂĄo nhẼt áť&#x; ây lĂ chᝣ háť?p ngay báşżn sĂ´ng.

Ghe thuyáť n mang hoa trĂĄi, sản phẊm tᝍ cĂĄc táť&#x2030;nh áť&#x201C;ng báşąng sĂ´ng Cáť­u Long nhĆ° Tiáť n Giang, Báşżn Tre, Ä?áť&#x201C;ng ThĂĄpâ&#x20AC;Ś áş­u trĂŞn báşżn áť&#x192; bĂĄn. Ä?a sáť&#x2018; cây trĂĄi vĂ hoa ưᝣc bĂ y trĂŞn thuyáť n, máť&#x2122;t sáť&#x2018; Ă­t ưᝣc bĂ y trĂŞn báť?. Thuyáť n cháť&#x; hoa trĂĄi gᝣi lấi hĂŹnh ảnh nhᝯng chuyáşżn ghe thĆ°ĆĄng háť&#x201C; xa xĆ°a khi Ć°áť?ng thᝧy còn lĂ Ć°áť?ng váş­n tải hĂ ng hĂła chĂ­nh káşżt náť&#x2018;i miáť n Tây vĂ miáť n Ä?Ă´ng Nam báť&#x2122;. Chᝣ thĆ°áť?ng háť?p tᝍ 23 thĂĄng chấp. Chᝣ hoa báşżn BĂŹnh Ä?Ă´ng khĂ´ng cháť&#x2030; thu hĂşt cĆ° dân quáş­n 8 hoạc vĂšng lân cáş­n. Nhiáť u ngĆ°áť?i áť&#x; nhᝯng quáş­n xa và ạc biáť&#x2021;t lĂ du khĂĄch áşżn chᝣ BĂŹnh Ä?Ă´ng trĂŞn báşżn dĆ°áť&#x203A;i thuyáť n áť&#x192; cĂł tháť&#x192; vᝍa cháť?n hoa trĂĄi vᝍa tham quan cảnh chᝣ áť&#x2122;c ĂĄo mang ạc thĂš sĂ´ng nĆ°áť&#x203A;c Nam báť&#x2122;.

Nhᝯng nÄ&#x192;m gần ây, tháť?i gian ngháť&#x2030; táşżt ưᝣc kĂŠo dĂ i. Trong dáť&#x2039;p táşżt, nhu cầu mua sắm, giải trĂ­, du láť&#x2039;ch tÄ&#x192;ng cao. RẼt nhiáť u khĂ´ng gian cĂ´ng cáť&#x2122;ng áť&#x; thĂ nh pháť&#x2018; ưᝣc dĂ nh áť&#x192; ĂĄp ᝊng nhu cầu nĂ y vĂ viáť&#x2021;c táť&#x2022; chᝊc cĹŠng ngĂ y cĂ ng bĂ i bản hĆĄn.

Tuy nhiĂŞn, cĂĄc chuyĂŞn gia Ă´ tháť&#x2039;, du láť&#x2039;ch cho ráşąng náşżu thĂ nh pháť&#x2018; cĂł thĂŞm nhᝯng láť&#x2026; háť&#x2122;i truyáť n tháť&#x2018;ng mĂša xuân, cĂł câu chuyáť&#x2021;n, cĂł sáťą tĂ­ch thĂŹ viáť&#x2021;c táť&#x2022; chᝊc sáş˝ thuáş­n lᝣi hĆĄn. Khi bĂ i bĂĄo nĂ y lĂŞn khuĂ´n thĂŹ TP.HCM vᝍa hoĂ n thĂ nh Láť&#x2026; háť&#x2122;i âm nhấc Hò DĂ´ lần thᝊ nhẼt ưᝣc ĂĄnh giĂĄ lĂ thĂ nh cĂ´ng, Ẽn tưᝣng vĂ sáş˝ cĂł hĆ°áť&#x203A;ng duy trĂŹ thĆ°áť?ng niĂŞn. Hy váť?ng trong máť&#x2122;t tĆ°ĆĄng lai khĂ´ng xa, TP.HCM sáş˝ cĂł nhᝯng láť&#x2026; háť&#x2122;i Ć°áť?ng pháť&#x2018;, láť&#x2026; háť&#x2122;i mĂša xuân chᝊ khĂ´ng cháť&#x2030; lĂ Ć°áť?ng hoa, sĂ´ng hoa thĂ´ng thĆ°áť?ng!

0Ĺ?W VĹ&#x2022; OĹ&#x2030; KĹ?L óģťQJ SKĹ&#x2022; QĹ&#x2122;L WLĹ&#x192;QJ WU½Q WKĹ&#x192; JLĹ&#x;L 9HQLFH &DUQLYDO Ož PŲW OĹ&#x17E; KŲL WKĸŜQJ QLĂ&#x2020;Q Ä&#x2C6;ĸşF WĹŽ FKĆ&#x201A;F WÄşL 9HQLFH Â&#x153; /Ĺ&#x17E; KŲL NĹ&#x2DC;W WKĂ&#x2019;F YžR NKRÄźQJ QJž\ WUĸŴF OĹ&#x17E; 7Äş ÄľQ FĆ&#x20AC;D QJĸŜL 7KLĂ&#x2020;Q &KĂ&#x2019;D Ÿ FKÂżX òX /Ĺ&#x17E; KŲL QĹŽL WLĹ&#x2DC;QJ WKĹ&#x2DC; JLĹ´L YĹ&#x161; QKĆ&#x2C6;QJ FKLĹ&#x2DC;F PĹ?W QÄş Ä&#x2C6;ĸşF WUDQJ WUĂ&#x2C6; UÄžW NĆ&#x2019; OĸźQJ /Ĺ&#x17E; KŲL Ä&#x2C6;XD WKX\Ĺ&#x161;Q UĹŹQJ Ÿ 7UXQJ 4XĹŞF Ož PŲW OĹ&#x17E; WUX\Ĺ&#x161;Q WKĹŞQJ GLĹ&#x17E;Q UD YžR QJž\ WKĆ&#x201A; FĆ&#x20AC;D WK½QJ WKĆ&#x201A; WKHR ÂżP OŤFK QĂ&#x2020;Q FĂ&#x17D;Q Ä&#x2C6;ĸşF JĹŚL WKHR WĂ&#x2020;Q NK½F Ož QJž\ KŲL 6RQJ 1JÄ´ Ä&#x2C6;ĸşF WĹŽ FKĆ&#x201A;F Ÿ QKLĹ&#x161;X WKžQK SKĹŞ /Ĺ&#x17E; KŲL /DV )DOODV Ÿ 9DOHQFLD 7Âż\ %DQ 1KD 7Ć&#x201E; )DOOHV GĂ&#x201C;QJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; FKŢ F½F KĂ&#x2030;QK QŲP NKĹŽQJ OĹŹ EŤ Ä&#x2C6;ĹŞW FK½\ WURQJ OĹ&#x17E; /Ĺ&#x17E; 7K½QK 3DWULFN Ÿ 'XEOLQ Ož PŲW OĹ&#x17E; NĆ? QLĹ P YÄ°Q KĂ?D Yž WĂ?Q JL½R KžQJ QÄ°P Ä&#x2C6;ĸşF WĹŽ FKĆ&#x201A;F YžR QJž\ WK½QJ QJž\ PÄžW FĆ&#x20AC;D 6DLQW 3DWULFN YŤ WK½QK EÄźR WUĹź KžQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X FĆ&#x20AC;D ,UHODQG

7+,ӂ7 .ӂ ;Æ< 'Ӵ1* &81* &Ҩ3 9Ұ7 /,ӊ8 +2¬1 7+,ӊ1 1Ӝ, 1*2Ҥ, 7+Ҩ7

7Ӫ %ӂ3 ĈӬ& WKѭѫQJ KLӋX 7ӃW ÿӃQ ;XkQ YӅ QKj QKj UӝQ UjQJ GӑQ GҽS WkQ WUDQJ OҥL QKj FӱD Yj NKRҧQJ NK{QJ JLDQ ҩP iS ÿRjQ YLrQ FӫD JLD ÿuQK NK{QJ WKӇ NK{QJ QKҳF ÿӃQ Oj NK{QJ JLDQ EӃS 9u Yͅ\ OjP PͳL NK{QJ JLDQ QKj E͗S FKR Ẃ˿P W̽W FKX́Q Eͣ ÿyQ 7͗W Oj YL͟F E̹Q F̿Q OjP O~F Qj\ +DOR *URXS JLӟL WKLӋX Wӫ EӃS FDR FҩS WKѭѫQJ KLӋX +$/2 .,7&+(1 QKұS NKҭX Wӯ ĈӭF ÿѭӧF VҧQ [XҩW EӣL QKj Pi\ OӟQ QKҩW Yj KLӋQ ÿҥL QKҩW WUrQ WKӃ JLӟL 7ӫ EӃS +DOR .LWFKHQ ÿѭӧF VҧQ [XҩW WUrQ Gk\ FKX\ӅQ Wӵ ÿӝQJ ÿD GҥQJ YӟL PүX FӱD Wӫ NLӇX GiQJ WD\ FҫP NLӇX WKLӃW NӃ PһW EӃS PjX QӅQ OX{Q ÿiS ӭQJ [X KѭӟQJ WKLӃW NӃ PӟL QKҩW KLӋQ ÿҥL QKҩW WLQK [ҧR WURQJ ÿѭӡQJ QpW Yj ÿҷQJ FҩS WURQJ WtQK QăQJ Vӱ GөQJ PDQJ ÿӃQ Vӵ OӵD FKӑQ WӕL ѭX QKҩW FKR NKiFK KjQJ

³&K̭W O˱ͫQJ Oj F͙W O}L´ OX{Q ÿ˱ͫF +DOR *URXS WkP QL͏P QK˱ NLP FK͑ QDP FKR P͕L KR̩W ÿ͡QJ 6͹ KjL OzQJ Yj DQ WkP Oj WK˱ͣF ÿR ÿiQK JLi FKR V͹ WKjQK F{QJ FͯD ÿ˯Q Y͓ W˱ Y̭Q [k\ G͹QJ Yj FXQJ F̭S Y̵W OL͏X KRjQ WKL͏Q Q͡L WK̭W KjQJ ÿ̯X 9L͏W 1DP

0Ӝ7 6Ӕ 6Ҧ1 3+Ҭ0 7,Ç8 %,ӆ8

*̹FK ͩS OiW ̼Q Ĉͱ

6jQ QKΉD QJRjL WU͵L 1HZWHFKZRRG

Ĉi VROLG VXUIDFH Ĉi TXDW]

7KL͗W Eͣ Y͟ VLQK FDR F̽S

&81* &Ҩ3 9Ұ7 /,ӊ8 +2¬1 7+,ӊ1 1Ӝ, 1*2Ҥ, 7+Ҩ7

7̽P SLQ ,QYHUWHU ͆F 4X\

ĈӔ, 7È& &+,ӂ1 /ѬӦ&

*ҥFK ӕS OiW *ҥFK ODQGVFDSH - Kӗ EѫL

/HQ WKDQK QKӵD *Lҩ\ GiQ WѭӡQJ

&Kӫ ÿҫX Wѭ 1RYDODQG 0,. *URXS 66* *URXS

Ĉi 6ROLG VXUIDFH Ĉi QKkQ WҥR

7KҧP NKXQJ QK{P ĈӭF FDR FҩS

+LP /DP 6ѫQ .LP /DQG %HFDPH[ 7RN\X

9iQ VjQ F{QJ QJKLӋS 9iQ VjQ Nӻ WKXұW

7KLӃW Eӏ EӃS JLD GөQJ QKj EӃS

7KҫX [k\ GӵQJ +zD %uQK &RWHFFRQV 3RVFR

6jQ QKӵD QJRjL WUӡL 6jQ QKӵD YLQ\O

7KLӃW Eӏ ĈLӋQ PһW WUӡL ,QYHUWHU ҲF 4X\

ĈӕL WiF QѭӟF QJRjL &DSLWDO /DQG .HSSHO /DQG

&ӱD Jӛ FӱD WKpS FKӕQJ FKi\

7KLӃW Eӏ YӋ VLQK 5RFD -RKQVRQ 6XLVVH +$/2

&DQWDYLO 7DNDVKLPD\D

9ăQ SKzQJ 6KRZURRP 6ѭѫQJ 1JX\ӋW ÈQK 3 %ӃQ 7KjQK 4 7S +&0 Ĉ7 6KRZURRP %LV 1JX\ӉQ 7Kӏ 0LQK .KDL 3 ĈD .DR 4XұQ 7S +&0 Ĉ7

:HEVLWH KDOR PDUW FRP +27/,1( KT&ĐS THÁNG 1.2020

19

khĂ´ng gian TáşžT

Tᝍ kĂŞnh cĹŠ áşżn báşżn máť&#x203A;i Ă´S OĆ&#x160;F WĆ&#x201E; SK½W WULĹ&#x153;Q NLQK WĹ&#x2DC; NKLĹ&#x2DC;Q PŲW 6žL *Ă&#x17D;Q TXDQJ Ä&#x2C6;Ă QJ SKĂ?QJ NKR½QJ QJž\ FžQJ WUŸ QĂ&#x2020;Q QJŲW QJÄşW FKHQ FKĂ&#x2019;F KÄśQ 7Ă&#x2030;P Ä&#x2C6;ÂżX NKRÄźQJ WUĹŞQJ WUĹśL QĸŴF FĆ&#x20AC;D QKĆ&#x2C6;QJ EĹ&#x2DC;Q VĂ?QJ QÄśL PĹŚL QJĸŜL FĂ? WKĹ&#x153; WLĹ&#x2DC;S QÄşS Ä&#x2C6;RQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;\ JL½ WUŤ QKÂżQ YÄ°Q FKR FKĹŞQ Fĸ QJĹž" BĂ&#x20AC;I &+Ă&#x161;8 7ĂŚ 7+Ă&#x201D;1+ òĤ7 Äť1+ +8Ĺś1+ 1+, %â1+ '8<

7Ă&#x20AC;P óœX PĹ?W 6ÂľL *Ă&#x2026;Q VĂ&#x2020;QJ QÄŁĹ&#x;F "

SĂ i Gòn dẍu qua bao áť&#x2022;i thay, vẍn ưᝣc mạc áť&#x2039;nh nhĆ° máť&#x2122;t Ă´ tháť&#x2039; sĂ´ng nĆ°áť&#x203A;c. CĂĄi chẼt sĂ´ng nĆ°áť&#x203A;c Ẽy khĂ´ng cháť&#x2030; báť&#x;i thĂ nh pháť&#x2018; náşąm bĂŞn dòng sĂ´ng, nhĆ° bao tháť&#x2039; tᝊ khĂĄc áť&#x; dải Ẽt Viáť&#x2021;t â&#x20AC;&#x153;quĂŞ tĂ´i ai cĹŠng cĂł máť&#x2122;t dòng sĂ´ng bĂŞn nhĂ â&#x20AC;?. Ngay tᝍ nhᝯng ngĂ y ầu hĂŹnh thĂ nh, sᝊc sáť&#x2018;ng cᝧa thĂ nh pháť&#x2018; nĂ y ĂŁ kháť&#x;i i vĂ giᝯ lấi tᝍ nhᝯng dòng sĂ´ng, báşżn nĆ°áť&#x203A;c. Máť&#x2122;t Ă´ tháť&#x2039; tᝍ buáť&#x2022;i non tráşť trĂ n ầy sᝊc sáť&#x2018;ng nháť? nhᝯng con kĂŞnh báť? rấch, mĂ hĂ´m nay vĆ°ĆĄn mĂŹnh soi bĂłng cĹŠng báť&#x;i mạt nĆ°áť&#x203A;c uáť&#x2018;n quanh. CĹŠng tᝍ Ăł mĂ hĂŹnh ảnh trĂŞn báşżn dĆ°áť&#x203A;i thuyáť n dần i vĂ o trong tâm thᝊc máť&#x2014;i ngĆ°áť?i dân SĂ i Gòn máť&#x2122;t cĂĄch máť&#x2122;c mấc, chân phĆ°ĆĄng nhẼt. Tháşż nhĆ°ng, cĂšng váť&#x203A;i tiáşżn trĂŹnh phĂĄt triáť&#x192;n cᝧa láť&#x2039;ch sáť­, quĂĄ trĂŹnh xây dáťąng SĂ i Gòn - TP.HCM cĹŠng lĂ m phai máť? vĂ lĂŁng quĂŞn chĂ­nh bản sắc thân thĆ°ĆĄng nĂ y. HĂ ng loất cĂĄc cĂ´ng trĂŹnh cao tầng chen chĂşc nhau vĆ°ĆĄn lĂŞn, che lẼp dần nhᝯng giĂĄ tráť&#x2039; váť&#x2018;n ưᝣc hĂŹnh thĂ nh vĂ tấo náť náşżp cho cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng SĂ i Gòn. CĂł tháť&#x192; tĂŹm âu máť&#x2122;t SĂ i Gòn sĂ´ng nĆ°áť&#x203A;c ngĂ y xĆ°a? &RQ N½QK QJÂľ\ [ÄŁD JLĹĄ FĂ&#x201E; WKÂśQ YÂľ TXHQ"

Hòa mĂŹnh vĂ o nhᝯng dòng ngĆ°áť?i ngưᝣc xuĂ´i, ĂŁ bao giáť? káť&#x2039;p nháş­n ra ráşąng hầu háşżt sáťą Ă´ng Ăşc, nháť&#x2122;n nháť&#x2039;p áť u táş­p trung vĂ o nhᝯng giao láť&#x2122;, trung tâm thĆ°ĆĄng mấiâ&#x20AC;Ś trong khi nĆĄi tiáşżp cáş­n váť&#x203A;i báť? sĂ´ng SĂ i Gòn lấi dần mẼt i cĂĄi chẼt báşżn báť?, mĂ cháť&#x2030; còn lấi cĂĄc dáť&#x201C;n nĂŠn cᝧa giao thĂ´ng vĂ mĆ°u sinh pháť&#x2018; xĂĄ. NhĂŹn nháş­n vẼn áť nhĆ° tháşż, hĂŁy tháť­ suy nghÄŠ: tấi sao khĂ´ng tháť&#x192; trả lấi váşť áşšp trĂŞn báşżn dĆ°áť&#x203A;i thuyáť n váť&#x2018;n cĂł?

Chắc háşłn máť&#x2122;t cĆ° dân SĂ i Gòn khĂ´ng ai lĂ khĂ´ng biáşżt áşżn pháť&#x2018; i báť&#x2122; Nguyáť&#x2026;n Huáť&#x2021;. Tháşż nhĆ°ng, cĂł mẼy ai còn nháť&#x203A; nĆĄi Ẽy ĂŁ tᝍng lĂ máť&#x2122;t dòng kĂŞnh mang tĂŞn Charner.

3KĹŞ Ä&#x2C6;L EŲ 1JX\Ĺ&#x17E;Q +XĹ NKŸL WKĆ&#x20AC;\ Ož FRQ NĂ&#x2020;QK OĹ´Q YĹ´L WĂ&#x2020;Q JĹŚL .LQK /Ĺ´Q VDX Ä&#x2C6;ĹŽL WKžQK &KDUQHU GĹ&#x201E;Q QĸŴF WĆ&#x201E; EĹ&#x2DC;Q %ÄşFK Ä&#x2021;Ĺ&#x160;QJ YžR Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q WUĸŴF 'LQK [Ă 7Âż\ QD\ Ož 8%1' 73 +&0

0ŲW JĂ?F SKĹŞ Ä&#x2C6;L EŲ 1JX\Ĺ&#x17E;Q +XĹ FĆ&#x20AC;D QKĂ?P WKLĹ&#x2DC;W NĹ&#x2DC;

20

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

Báşąng cĂĄch Ć°a dòng nĆ°áť&#x203A;c quay tráť&#x; lấi, thĂ´ng qua kĂŞnh dẍn vĂ háť&#x201C; trĂ n kiáť&#x192;u máť&#x203A;i, áť&#x201C;ng tháť?i tấo nĂŞn máť&#x2122;t báşżn thuyáť n du láť&#x2039;ch hiáť&#x2021;n ấi, ĂĄp ᝊng ưᝣc m᝼c Ă­ch cĂ´ng nÄ&#x192;ng váş­n chuyáť&#x192;n cĂ´ng cáť&#x2122;ng, kĂŞnh cĹŠ hoĂ n toĂ n cĂł tháť&#x192; ưᝣc â&#x20AC;&#x153;háť&#x201C;i sinhâ&#x20AC;? nĆĄi báşżn máť&#x203A;i.

DÄŠ nhiĂŞn cĂĄc cháť&#x201C;ng láť&#x203A;p cᝧa láť&#x2039;ch sáť­ hầu nhĆ° khĂ´ng tháť&#x192; quay lấi ban ầu. DÄŠ nhiĂŞn ngĂ y mai khĂ´ng tháť&#x192; cᝊ mĂŁi trĂ´ng cháť? vĂ o hĂŹnh ảnh cᝧa máť&#x2122;t hĂ´m qua ĂŁ thĂ nh quĂĄ vĂŁng.

NhĆ°ng giải phĂĄp tᝍ Ă˝ tĆ°áť&#x;ng khĂ´i ph᝼c â&#x20AC;&#x153;dòng chảyâ&#x20AC;? lĂ iáť u cĂł tháť&#x192; hĂŹnh dung vĂ tấo sáťą káşżt náť&#x2018;i, áť&#x201C;ng tháť?i Ăłng gĂłp cả váť mạt káťš thuáş­t cho khả nÄ&#x192;ng giảm ngáş­p. Báşąng nhᝯng cung báş­c khĂĄc nhau, máť&#x2122;t khĂ´ng gian cĂł sáťą káşżt náť&#x2018;i giᝯa quĂĄ khᝊ vĂ hiáť&#x2021;n tấi, giᝯa hiáť&#x2021;n tấi vĂ tĆ°ĆĄng lai hoĂ n toĂ n cĂł tháť&#x192; tấo nĂŞn máť&#x2122;t sᝣi dây liĂŞn káşżt vᝯng chắc nháť? náť n tảng cᝧa cẼu trĂşc Ă´ tháť&#x2039; hᝣp lĂ˝.

Háť&#x201C;i sinh cĹŠng khĂ´ng cĂł nghÄŠa lĂ tấo dáťąng lấi máť&#x2122;t bản sao y háť&#x2021;t trong quĂĄ khᝊ, mĂ phải pháť&#x2018;i hᝣp ưᝣc váť&#x203A;i tiáşżng nĂłi chung cᝧa tháť?i ấi. VĂŹ váş­y, cĂ´ng trĂŹnh tấo ra cần ĂĄp ᝊng ưᝣc cĂĄc giĂĄ tráť&#x2039; dáť&#x2039;ch v᝼ cĂ´ng cáť&#x2122;ng, cĹŠng nhĆ° ᝧ khả nÄ&#x192;ng Ăłn trĆ°áť&#x203A;c cĂĄc biáşżn áť&#x2122;ng trong sáť­ d᝼ng áť&#x192; tháť&#x2022;i ưᝣc sᝊc sáť&#x2018;ng vĂ o oấn Ć°áť?ng tuy gáť?i lĂ pháť&#x2018; i báť&#x2122; nhĆ°ng ang dần cĂł nhᝯng nhĂ m chĂĄn váť cĂ´ng nÄ&#x192;ng vĂ thiáşżu liĂŞn káşżt chạt cháş˝ váť hĂŹnh thᝊc.

'Ć&#x160; ½Q FĆ&#x20AC;D QKĂ?P WKLĹ&#x2DC;W NĹ&#x2DC; QKĹ&#x160;P PĹžF Ä&#x2C6;Ă&#x2C6;FK NĹ&#x2DC;W QĹŞL TX½ NKĆ&#x201A; KLĹ Q WÄşL Yž WĸĜQJ ODL

7ĹŻ N½QK FÄ&#x; ĂłĹ&#x192;Q EĹ&#x192;Q PĹ&#x;L

Váť&#x203A;i chᝧ áť cuáť&#x2122;c thi â&#x20AC;&#x153;DẼu Ẽn SĂ i Gòn 21â&#x20AC;? vĂ báşąng cảm nháş­n cᝧa tháşż háť&#x2021; ngĆ°áť?i tráşť nhĂŹn váť SĂ i Gòn, phĆ°ĆĄng ĂĄn thiáşżt káşż nĂ y xuẼt phĂĄt tᝍ mong muáť&#x2018;n truyáť n bĂĄ hĂŹnh ảnh máť&#x2122;t SĂ i Gòn vᝍa hiáť&#x2021;n ấi, nÄ&#x192;ng áť&#x2122;ng nhĆ°ng cĹŠng rẼt áť&#x2014;i hoĂ i niáť&#x2021;m, nháşš nhĂ ng. Gᝣi nhắc máť&#x2122;t tháť?i huy hoĂ ng cᝧa dòng kĂŞnh Chᝣ Vải, máť&#x2122;t nĆĄi ĂŁ tᝍng rẼt ráť&#x2122;n rĂ ng ngĆ°áť?i qua káşť lấi, thuyáť n bè mua bĂĄn tẼp náş­p. HĂŹnh ảnh trĂŞn báşżn dĆ°áť&#x203A;i thuyáť n ĂŁ ưᝣc tĂĄi hiáť&#x2021;n lấi máť&#x2122;t cĂĄch rĂľ rĂ ng nhẼt, dòng kĂŞnh ĂŁ tráť&#x; lấi vĂ mang hĆĄi tháť&#x; cᝧa tháşż kᝡ 21 váť&#x203A;i nhᝯng hoất áť&#x2122;ng vÄ&#x192;n hĂła giải trĂ­ a dấng: cĂ phĂŞ, triáť&#x192;n lĂŁm, trĂŹnh diáť&#x2026;n ngháť&#x2021; thuáş­t, táť&#x2022; chᝊc sáťą kiáť&#x2021;n vÄ&#x192;n hĂła, thĆ° viáť&#x2021;n... Nhᝯng tẼm platform váť&#x203A;i nhᝯng cao áť&#x2122; vĂ hoất áť&#x2122;ng khĂĄc nhau sáş˝ tấo iáť u kiáť&#x2021;n cho sáťą tĆ°ĆĄng tĂĄc giᝯa con ngĆ°áť?i váť&#x203A;i con ngĆ°áť?i vĂ con ngĆ°áť?i váť&#x203A;i dòng nĆ°áť&#x203A;c ưᝣc tÄ&#x192;ng thĂŞm. Nhᝯng ngĆ°áť?i mong muáť&#x2018;n tĂŹm lấi sáťą hoĂ i cáť&#x2022; hay tĂŹm nĆĄi vui tĆ°ĆĄi trĂ n ầy sᝊc tráşť hoạc ngay cả muáť&#x2018;n káşżt náť&#x2018;i lấi váť&#x203A;i thiĂŞn nhiĂŞn cĹŠng sáş˝ khĂ´ng cĂ´ ĆĄn khi áşżn ây.

CĂ´ng trĂŹnh sáş˝ lĂ t᝼ iáť&#x192;m máť&#x203A;i cho máť?i tháşż háť&#x2021; giĂşp nâng cao áť?i sáť&#x2018;ng tinh thần vĂ truyáť n tải hĂŹnh ảnh cᝧa máť&#x2122;t SĂ i Gòn sĂ´ng nĆ°áť&#x203A;c tháş­t áşšp.

7K6 .76 1JX\Ĺ&#x17E;Q %Ă&#x2C6;FK +RžQ 7UĸŸQJ EŲ PĂ?Q /Â? OXĹ&#x2020;Q Yž /ŤFK VĆ&#x2020; NKRD .LĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F Ä&#x2021;+ .LĹ&#x2DC;Q 7UĂ&#x2019;F 73 +&0 |'Ă&#x201C; PĹŚL WKĆ&#x201A; Ä&#x2C6;DQJ Ož Â? WĸŸQJ 'Ă&#x201C; QKĂ?P WKLĹ&#x2DC;W NĹ&#x2DC; JLÄźL SK½S Qž\ PĹ´L FKŢ Ä&#x2C6;ĸşF *LÄźL %D ZRUNVKRS |'ÄžX ÄžQ 6žL *Ă&#x17D;Q } GR .KRD .LĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F 73 +&0 WĹŽ FKĆ&#x201A;F WKĂ&#x2030; YĹ&#x201E;Q FĂ? WKĹ&#x153; QKĹ&#x2020;Q UD QJž\ PDL YĹ&#x201E;Q OXĂ?Q FĹ&#x20AC;Q EĹ&#x2C6;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X WĆ&#x201E; KĂ?P QD\ 7ĸĜQJ ODL QĹ&#x160;P WURQJ WD\ QKĆ&#x2C6;QJ QJĸŜL WUĹ&#x201D; Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;\ QKLĹ W KX\Ĺ&#x2DC;W FĂ? NLĹ&#x2DC;Q WKĆ&#x201A;F Yž WK½L Ä&#x2C6;Ų Ä&#x2C6;Ă&#x2019;QJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; JLĆ&#x2C6; YĆ&#x2C6;QJ PŲW QLĹ&#x161;P WLQ UĹ&#x160;QJ GLĹ Q PÄşR SK½W WULĹ&#x153;Q EĹ&#x161;Q YĆ&#x2C6;QJ FĆ&#x20AC;D 6žL *Ă&#x17D;Q 73 +&0 NKĂ?QJ SKÄźL Ož WKLĹ&#x2DC;X FÄś KŲL Ä&#x2C6;ĸşF NKŸL VĹ&#x2C6;F KÄśQ FKŢQK FKX KÄśQ}

0Ă? KĂ&#x2030;QK KRÄşW Ä&#x2C6;ŲQJ FĆ&#x20AC;D SKĹŞ Ä&#x2C6;L EŲ 1JX\Ĺ&#x17E;Q +XĹ FĆ&#x20AC;D QKĂ?P WKLĹ&#x2DC;W NĹ&#x2DC;

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

21

khĂ´ng gian TáşžT

6ÂşL *Ă&#x203A;Q &KĂś /ĂłQ trẊy háť&#x2122;i xuân

7Ĺ&#x2DC;W 1JX\Ă&#x2020;Q Ä&#x2C6;½Q 1JX\Ă&#x2020;Q WLĂ&#x2020;X /Ĺ&#x17E; FĂ&#x2019;QJ Ež 7KLĂ&#x2020;Q +Ĺ&#x2020;X /Ĺ&#x17E; FĂ&#x2019;QJ 4XDQ Ä&#x2021;Ĺ&#x2DC; 7K½QK 4XÂżQ /Ĺ&#x17E; NKDL ÄžQ /Ĺ&#x17E; FĹ&#x20AC;X DQw FĂ&#x201C;QJ QKĆ&#x2C6;QJ KRÄşW Ä&#x2C6;ŲQJ Ÿ SKĹ&#x20AC;Q KŲL YĹ´L QĹŽL WUŲL Ož /ÂżQ 6ĸ 5ĹŹQJ [XÄžW Ä&#x2C6;ŲQJ WÄşR FKR 6žL *Ă&#x17D;Q PĂ&#x201C;D WĹ&#x2DC;W NKĹ&#x2C6;S QÄśL UŲQ UžQJ DQ YXL JĹ&#x2C6;Q OLĹ&#x161;Q YĹ´L EÄźQ VĹ&#x2C6;F YÄ°Q KĂ?D Yž SKRQJ WĹžF ULĂ&#x2020;QJ FĆ&#x20AC;D FŲQJ Ä&#x2C6;ĹŹQJ Fĸ GÂżQ EÄźQ Ä&#x2C6;ŤD %ĂŤ, 9ĂŤ Äť1+ THIĂ&#x160;N AN

DĂ&#x201A;N SĂ&#x20AC;I GĂ&#x2019;N HAY TRUYáť&#x20AC;N KHẨU â&#x20AC;&#x153;Ä&#x201A;N QUẏN NÄ&#x201A;Mâ&#x20AC;Śâ&#x20AC;? Ă˝ gᝣi váť phong váť&#x2039; Ẋm tháťąc áť&#x2122;c ĂĄo cᝧa ngĆ°áť?i Hoa vĂšng Chᝣ Láť&#x203A;n.

NhĆ°ng máť&#x2014;i áť&#x2122; xuân váť , cĂł láş˝ phải áť&#x2022;i lấi thĂ nh â&#x20AC;&#x153;chĆĄi quáş­n nÄ&#x192;mâ&#x20AC;?, báť&#x;i miáť n Ä?áť Ngấn xĆ°a Ẽy ang lĆ°u giᝯ nhiáť u bản sắc vÄ&#x192;n hĂła rĂľ nĂŠt. Xuân áşżn, nĂŠt áşšp truyáť n áť?i Ẽy lấi cĂł dáť&#x2039;p báť&#x2122;c láť&#x2122;, phĂ´ diáť&#x2026;n báşąng nhᝯng láť&#x2026; háť&#x2122;i, láť&#x2026; cĂşng cĂšng nhiáť u hoất áť&#x2122;ng vÄ&#x192;n ngháť&#x2021; dân gian, gĂłp cho háť&#x2122;i xuân thĂŞm phần ráť&#x2122;n rĂŁ.

22

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

ÄŚQK WU½Q 1JKĹ WKXĹ&#x2020;W PĂ&#x2019;D 6ĸ YĹ´L QĂ&#x201E;W YXL WĸĜL UŲQ UžQJ PDQJ WĂ&#x2C6;QK JLÄźL WUĂ&#x2C6; FDR ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L 7DP Ä&#x2021;D 3KĸŴF /ŲF 7KĹŚ WURQJ OĹ&#x17E; GLĹ&#x17E;X KžQK PĆ&#x201E;QJ [XÂżQ WUĂ&#x2020;Q Ä&#x2C6;ĸŜQJ SKĹŞ 6žL *Ă&#x17D;Q

Táşżt áşżn, riĂŞng váť&#x203A;i cĂĄc áť&#x2122;i Lân - SĆ° - Ráť&#x201C;ng, lĂ dáť&#x2039;p tráť?ng ấi cᝧa nÄ&#x192;m khi tinh hoa cả nÄ&#x192;m ròng luyáť&#x2021;n táş­p cĂł dáť&#x2039;p phĂ´ diáť&#x2026;n trĆ°áť&#x203A;c khĂĄn giả ĂĄi máť&#x2122;. Gáť­i gắm trong tᝍng bĆ°áť&#x203A;c nhảy, vĹŠ ấo cᝧa Lân - SĆ° - Ráť&#x201C;ng lĂ niáť m tin vĂ o sáťą an lĂ nh, vui tĆ°ĆĄi, hấnh phĂşc, tĂ i láť&#x2122;c.

ĦQK WU½Q ćŲL PÒD UŬQJ WUƂ GDQK FƀD ĈR¾Q .LP /RQJ 3KĸŴF .LŘQ WURQJ PŲW OŀQ ELŜX GLŞQ WUĸŴF +ŲL TX½Q üQ /İQJ ĦQK GģşL 'LŞX K¾QK WURQJ WŘW 1JX\ÆQ 7LÆX TXD ĈĸŶQJ SKŪ &Kż /ŴQ

Ở vùng Chợ Lớn, mỗi chùa miếu, hội quán, ều có những ội Lân - Sư - Rồng hoạt ộng riêng. Vào mùa xuất ộng ( i biểu diễn), các ội chuẩn bị trang phục, cùng ầu linh thú mới hoàn thiện, em ến chùa miếu làm lễ khai quang iểm tinh. Nghi lễ này gắn với tích truyện thú vị, rằng Trương Tăng Dao là danh họa thời Lương nổi tiếng với lối vẽ tranh sống ộng như thật. Lần nọ ông vẽ 4 con rồng không mắt trên bích họa chùa An Lạc ở Kim Lăng. Mọi người thắc mắc, lão Trương giải thích nếu chấm mắt cho rồng, nó bay i mất. Không ai tin lời và một mực nài ông “ iểm tinh” cho rồng. Ông nghe theo nhưng khi vừa hoàn thiện ôi mắt cho 2 con rồng thì sấm ộng vỡ tường, rồng cưỡi mây bay vào không trung, 2 con chưa vẽ mắt còn nguyên trên vách. Từ truyền thuyết ấy, bộ môn múa Lân - Sư - Rồng xem “Khai quang iểm tinh” vừa là hình thức trình báo thần linh, vừa mang niềm tin sau khi ược vẽ mắt, linh thú vô hồn sẽ có tinh thần mới, sống ộng, oai phong, khi biểu diễn mang lại niềm an lành, sung túc, hạnh phúc, phát ạt.

Các chùa, miếu diễn ra nghi thức khai quang iểm tinh thường

là chùa Bà Thiên Hậu, chùa Ông, Hội quán Tam Sơn, Nhị Phủ Miếu… Ngày nay, trình ộ các ội Lân - Sư Rồng ã có nhiều bước tiến nổi trội, hòa nhập, nhưng vẫn lưu giữ nhiều dấu ấn bản sắc riêng. Bang Phước Kiến giỏi múa rồng. Hải Nam có múa Sư. Quảng múa Lân… Mỗi nét ặc trưng riêng biệt ấy khi hội tụ trong ngày xuân, trở thành màn trình diễn ấn tượng, a sắc màu văn hóa, kết hợp cùng kỹ thuật, phong cách, âm nhạc, trang phục… ể nâng tâm Lân - Sư - Rồng nay

KT&ĐS THÁNG 1.2020

23

khĂ´ng gian TáşžT

ÄŚQK WU½Q WU´L %DQ WKĹś Ă?QJ +ĹŽ YĹ´L QJKL QJĂ&#x2019;W QKDQJ NKĂ?L YĹ&#x2020;W FĂ&#x2019;QJ Ÿ +ŲL TX½Q ĂźQ /Ä°QJ ÄŚQK WU½Q SKħL 7KĹ&#x20AC;Q WžL W½Q OŲF FKR QJĸŜL WKDP GĆ&#x160; OĹ&#x17E; KŲL [XÂżQ Ÿ &KĹź /Ĺ´Q ÄŚQK JLĹłD 7KĸĜQJ JLD Ež\ PÂżP FĂ&#x2019;QJ WUĸŴF EžQ WKĹś 4XDQ &Ă?QJ Ÿ +ŲL TX½Q 1JKIJD $Q ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L WU´L %DQ QKÄşF 7ULĹ&#x161;X 4XĹ&#x20AC;Q WUĂ&#x2030;QK GLĹ&#x17E;Q Ÿ +ŲL TX½Q 1JKIJD $Q UĹ&#x160;P 1JX\Ă&#x2020;Q 7LĂ&#x2020;X ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L SKħL %½QK EDR WUĸŜQJ WKĹŚ YŤW TXD\w QKĆ&#x2C6;QJ YĹ&#x2020;W FĂ&#x2019;QJ TXHQ WKXŲF OĂ&#x2020;Q 4XDQ 7K½QK Ä&#x2021;Ĺ&#x2DC; 4XÂżQ

24

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

tráť&#x; thĂ nh mĂ´n ngháť&#x2021; thuáş­t khĂ´ng tháť&#x192; thiáşżu trong nhᝯng ngĂ y háť&#x2122;i xuân, láť&#x2026; táşżt.

Dáť&#x2039;p xuân váť , dấo quanh cĂĄc háť&#x2122;i quĂĄn, chĂša miáşżu, nĆĄi tháť? táťą cᝧa cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng ngĆ°áť?i Hoa, cĹŠng sáş˝ thẼy áť&#x; Ăł phần láť&#x2026; ưᝣc chĂş tráť?ng, chÄ&#x192;m chĂşt táť&#x2030; máť&#x2030;. Tᝍng mâm cĂşng ưᝣc bĂ y biáť&#x2021;n bắt mắt, váť&#x203A;i Ă´ng Háť&#x2022; áť&#x; Háť&#x2122;i quĂĄn Ă&#x201D;n LÄ&#x192;ng, sáş˝ lĂ hoa trĂĄi, cĂł cả miáşżng tháť&#x2039;t heo sáť&#x2018;ng dâng lĂŞn, kèm nhᝯng láť?i khẼn nguyáť&#x2021;n mong máť&#x2122;t nÄ&#x192;m máť&#x203A;i an lĂ nh, hĆ°ng vưᝣng.

Dân lĂ m Ä&#x192;n, thĆ°ĆĄng nghiáť&#x2021;p lấi cháť?n áşżn Háť&#x2122;i quĂĄn NghÄŠa An, nĆĄi tháť? Quan ThĂĄnh Ä?áşż Quân, váť&#x203A;i láť&#x2026; váş­t cĂşng táşż thĆ°áť?ng gáť&#x201C;m heo quay, váť&#x2039;t, bĂĄnh bao trĆ°áť?ng tháť?, bĂĄnh táť&#x2022;, ngĹŠ quả, giẼy tiáť n vĂ ng mĂŁ, nhang èn, trĂ , rưᝣuâ&#x20AC;Ś Láť&#x2026; cĂşng mang quan niáť&#x2021;m ráşąng Quan CĂ´ng lĂ máť&#x2122;t ngĆ°áť?i giáť?i tĂ i chĂ­nh, phĂĄt minh ra â&#x20AC;&#x153;nháş­t danh bấâ&#x20AC;? cĂšng phĆ°ĆĄng cĂĄch quản lĂ˝ nguyĂŞn - thu - xuẼt - táť&#x201C;n hĂ ng ngĂ y rĂľ rĂ ng, ưᝣc tĂ´n phong lĂ â&#x20AC;&#x153;Thᝧ háť&#x2122; Thần thĆ°ĆĄng nghiáť&#x2021;pâ&#x20AC;?, káşżt hᝣp cĂšng phẊm chẼt â&#x20AC;&#x153;NghÄŠa - TĂ­nâ&#x20AC;?, áť u lĂ biáť&#x192;u tưᝣng cần cĂł trong kinh doanh, nĂŞn ưᝣc giáť&#x203A;i thĆ°ĆĄng nhân háşżt máťąc kĂ­nh tráť?ng, tĂ´n tháť?.

Chuyáşżn du xuân vĂ o SĂ i Gòn - Chᝣ Láť&#x203A;n còn lĂ cĆĄ háť&#x2122;i ưᝣc táş­n hĆ°áť&#x;ng nhᝯng lĂ n iáť&#x2021;u âm nhấc dân táť&#x2122;c cᝧa

ÄŚQK WU½Q 0žQ WUĂ&#x2030;QK GLĹ&#x17E;Q PĂ&#x2019;D 6ĸ YXL QKŲQ Ÿ &KĹź /Ĺ´Q ÄŚQK JLĹłD .K½FK WKĹ&#x2020;S SKĸĜQJ Ä&#x2C6;ĹžQJ WD\ YžR Ć&#x201A;F QJĆ&#x160;D [Ă&#x2C6;FK WKĹŞ FĹ&#x20AC;X PD\ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X QÄ°P PĹ´L ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L +ŲL TX½Q ĂźQ /Ä°QJ YĹ´L WUDQJ KRžQJ UŲQ UžQJ Ä&#x2C6;Ă?Q [XÂżQ

7Ă&#x2C6;Q QJĸźQJ WKĹś ĂźQJ %ž 4XDQ &Ă?QJ 7KLĂ&#x2020;Q +Ĺ&#x2020;X WURQJ FŲQJ Ä&#x2C6;ĹŹQJ QJĸŜL +RD &KĹź /Ĺ´Q QD\ Ä&#x2C6;Ă KĂ&#x17D;D QKĹ&#x2020;S FĂ&#x201C;QJ Ä&#x2C6;ĹśL VĹŞQJ EÄźQ Ä&#x2C6;ŤD JĂ?S FKR Ä&#x2C6;ĹśL VĹŞQJ WÂżP OLQK WKĂ&#x2020;P SKRQJ SKĂ&#x2019; JLžX EÄźQ VĹ&#x2C6;F Ož JL½ WUŤ YÄ°Q KĂ?D Ä&#x2C6;½QJ Ä&#x2C6;ĸşF EÄźR OĸX JĂ&#x2030;Q JLĆ&#x2C6; Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; QĂ&#x201E;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x2019;S Äž\ WUĸŜQJ WĹŹQ Yž SK½W WULĹ&#x153;Q WURQJ FŲQJ Ä&#x2C6;ĹŹQJ QJĸŜL +RD Yž FÄź GÂżQ WŲF 9LĹ W cĂĄc áť&#x2122;i nhấc Triáť u Quần, Tháť&#x2018;ng NhẼt, SĆ° TrĂşc HiĂŞnâ&#x20AC;Ś trĂŹnh diáť&#x2026;n tấi cĂĄc háť&#x2122;i quĂĄn, váť&#x203A;i ráť&#x2122;n rĂ ng tráť&#x2018;ng - thanh la, kèn hĆĄiâ&#x20AC;Ś tấo thĂŞm khĂ´ng khĂ­ huyĂŞn nĂĄo, mang hĂ m Ă˝ xua i tĂ khĂ­, em lấi sáťą trong sấch cho khĂ´ng gian láť&#x2026; háť&#x2122;i áť&#x192; máť?i ngĆ°áť?i cĂšng hĆ°áť&#x;ng xuân trong an lấc, thĂĄi bĂŹnh.

Háť&#x2122;i xuân vĂšng SĂ i Gòn - Chᝣ Láť&#x203A;n luĂ´n tiáşżp diáť&#x2026;n váť&#x203A;i cĂĄc hoất áť&#x2122;ng láť&#x2026; - háť&#x2122;i náť&#x2018;i tiáşżp, kĂŠo dĂ i áşżn háşżt ráşąm NguyĂŞn TiĂŞu. Máť&#x2122;t chuyáşżn du xuân qua mĂša láť&#x2026; háť&#x2122;i, háşłn sáş˝ lĂ máť&#x2122;t hĂ nh trĂŹnh trải nghiáť&#x2021;m vĂ khĂĄm phĂĄ thĂş váť&#x2039; váť áť?i sáť&#x2018;ng a vÄ&#x192;n hĂła, a sắc mĂ u cᝧa SĂ i Gòn xĆ°a vĂ nay.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

25

khĂ´ng gian TáşžT

7Ă&#x2019;W cᝧa máť&#x2122;t

NÄ&#x201A;M NĂ&#x20AC;O CŨNG VẏY, BẌY CON NĂ?T BẎT Ä?ẌU NGHáť&#x2C6; Háť&#x152;C

sau khi Ä&#x192;n liĂŞn hoan táşżt lĂ mĂĄ tĂ´i nhắc mẼy Ă´ng con trai câu Ăł.

HÄ&#x192;m ba, hÄ&#x192;m báť&#x2018;n thĂĄng chấp thĂŹ còn sáť&#x203A;m, lẼy nĆ°áť&#x203A;c xong ráť&#x201C;i cĹŠng sáş˝ dĂšng háşżt. Phải ᝣi áşżn hÄ&#x192;m tĂĄm, hÄ&#x192;m chĂ­n táşżt, thᝊc Ä&#x192;n cĂĄc thᝊ ĂŁ nẼu xong, nhĂ cáť­a ĂŁ lau chĂši, cháť&#x2030; còn lo cĂşng kiáşżn thĂŹ phải trᝯ nĆ°áť&#x203A;c cho mẼy ngĂ y táşżt sau khi ĂŁ Ăłng giáşżng áť&#x192; cho giáşżng â&#x20AC;&#x153;ngháť&#x2030; ngĆĄiâ&#x20AC;?.

CĂşng giáşżng lĂ phong t᝼c cáť&#x2022; mĂ tᝍ tháť?i trĆ°áť&#x203A;c 1975 áť&#x; SĂ i Gòn - Gia Ä?áť&#x2039;nh vẍn còn duy trĂŹ. NhĂ anh ráť&#x192; tĂ´i áť&#x; PhĂş Nhuáş­n cĂł cĂĄi giáşżng náşąm trong sân nhĂ , khĂ´ng táşżt nĂ o thiáşżu láť&#x2026; cĂşng giáşżng vĂ o trĆ°a giao thᝍa rĆ°áť&#x203A;c Ă´ng bĂ , sau khi ĂŁ áť&#x2022; ầy nĆ°áť&#x203A;c cĂĄc lu khấp. Láť&#x2026; váş­t lĂ dÄŠa trĂĄi cây vĂ bĂŹnh hoa ạt bĂŞn miáť&#x2021;ng giáşżng. Ä?áşżn sĂĄng mĂšng máť&#x2122;t ầu nÄ&#x192;m, ba cᝧa anh lấi thắp nhang trĂŞn bĂ n tháť? vĂ khẼn chĆ° thần cho giáşżng cĂł nĆ°áť&#x203A;c ngon nĆ°áť&#x203A;c ngáť?t. NhĂ cháť&#x201C;ng cᝧa dĂŹ tĂ´i bĂŞn ngĂŁ tĆ° BĂŹnh Hòa cĹŠng cĂł giáşżng 26

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

tháť?i

|/R Pž OÄž\ QĸŴF Ä&#x2C6;ĹŽ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;\ OX Ä&#x2C6;L FĂ&#x2019;QJ JLĹ&#x2DC;QJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q QÄśL UĹŹL NĂ&#x2030;D } %ĂŤ, 9ĂŤ Äť1+ 3+Ĥ0 &ä1* /8Ä°1

riĂŞng nhĆ°ng cả xĂłm dĂšng nháť?. Cha cháť&#x201C;ng cᝧa dĂŹ cĹŠng cĂşng giáşżng Ă ng hoĂ ng, nhĆ°ng khi hĂ ng xĂłm giᝯa chᝍng háşżt nĆ°áť&#x203A;c xĂ i trong mẼy ngĂ y ầu nÄ&#x192;m, qua xin Ă´i gĂĄnh, Ă´ng táť&#x2030;nh bĆĄ cho lẼy nĆ°áť&#x203A;c cho dĂš mẼy ph᝼ nᝯ trong nhĂ cáşąn nháşąn. Tháť?i gian giáşżng Ăłng tᝍ chiáť u ba mĆ°ĆĄi cho áşżn mĂšng ba âu cĂł ngắn, trong khi Ăł ngĂ y táşżt vẍn phải nẼu nĆ°áť&#x203A;ng, khĂĄch khᝊa Ă´ng, ráť­a chĂŠn nhiáť u nĂŞn mau háşżt nĆ°áť&#x203A;c. Cho nĂŞn nhᝯng chiáť u ba mĆ°ĆĄi, cả xĂłm huy áť&#x2122;ng ra bao nhiĂŞu lu, thĂšng thiáşżc con sò, xoong náť&#x201C;i áť&#x192; chᝊa nĆ°áť&#x203A;c cĂ ng nhiáť u cĂ ng táť&#x2018;t. Cả xĂłm xáşżp hĂ ng thả thĂšng vĂŠt táş­n ĂĄy cĂĄi giáşżng táť&#x2122;i nghiáť&#x2021;p áşżn náť&#x2014;i mấch nĆ°áť&#x203A;c khĂ´ng ráť&#x2030; nĆ°áť&#x203A;c. MẼy

c᝼c láť?c nĆ°áť&#x203A;c hĂŹnh tr᝼ cᝧa tᝍng nhĂ chuyáť&#x192;n tᝍ mĂ u trắng sang vĂ ng khè, ưᝣc dĂšng sĂĄt táť&#x2018;i giao thᝍa. Táť&#x203A;i quĂĄ trĆ°a ba mĆ°ĆĄi, giáşżng ưᝣc Ăłng lấi báşąng máť&#x2122;t cĂĄi nong tre láť&#x203A;n.

Táť&#x2018;i giao thᝍa, váş­y mĂ cĹŠng cĂł ngĆ°áť?i mò ra giáşżng. Trong bĂłng táť&#x2018;i, tĂ´i thẼy háť? thắp nhang ầu áť? láş­p lòe, lĂŞn, khẼn vĂĄi ráť&#x201C;i ᝊng máť&#x2122;t háť&#x201C;i máť&#x203A;i báť? i. MẼy anh cháť&#x2039; háşšn hò nhau tấm tháť?i ráť?i xa cĂĄi giáşżng vĂŹ khĂ´ng còn cáť&#x203A; gạp nhau nᝯa.

Nháť&#x203A; váť cĂĄi giáşżng, tĂ´i nháť&#x203A; nhᝯng ngĂ y táşżt xĆ°a giản dáť&#x2039; vĂ yĂŞn vui. Ba mĂĄ lo i lĂ m hay i bĂĄn ngoĂ i chᝣ, con cĂĄi sau buáť&#x2022;i liĂŞn hoan áť&#x; láť&#x203A;p thĂŹ ngháť&#x2030; táşżt hĆĄn cả tuần láť&#x2026;. Ä?ĂĄ banh hay coi phim rấp VÄ&#x192;n

Cầm ược vài buổi cũng chán, mấy anh em xúm nhau lo dọn dẹp nhà, lau cửa, ánh bóng lư ồng, chà sân, lặt lá mai. Xong việc, tôi i vòng quanh xóm xem người ta dọn nhà ăn tết mà vui… ké. Đứng xem họ quét vôi nhà, sơn cửa, chỉ hít mùi sơn vôi thôi mà thấy tết ến gần hơn. Có khi tôi ạp xe lang thang qua xóm ứa bạn học. Xóm nó lo ăn tết vui gấp mấy lần xóm tôi. Mấy ông già sau khi dọn dẹp xong, rủ nhau qua nhà nhậu. Nhậu ở nhà ông này rồi lúc khác chuyển sang nhà kia. Gần nhà lại có cái lò làm bì heo, nó bảo mấy ông nhậu hoài không hết mồi, tai heo rồi lỗ mũi heo mần phá lấu thêm dĩa củ kiệu. Ông nội nó có rẫy cải ở miệt Cây Gõ, có trồng ổi mận nên hùn mồi tươi rói ai cũng khoái. Có lần ba nó dắt mấy ông bạn Mỹ trong sở làm về xóm chơi, mấy ông già kéo vô nhậu luôn.

Mấy ông Mỹ ban ầu e dè, sau vui vẻ chơi tới bến, uống tới âu ỏ mặt, ỏ cổ, ỏ ngực tới ó. Phụ nữ và ám con nít cả xóm bu lại rần rần.

Nhắc về những cái tết hồi xưa ở Sài Gòn, một anh bạn khác kể tôi nghe một câu chuyện tức cười.

Hồi sau 1975, ba anh từ công chức thời trước chuyển sang kiếm sống nuôi gia ình bằng nghề ạp xích lô.

Khác với nhiều người phải i thuê xe, nhà anh ược người thân ở nước ngoài gửi tiền về ủ mua một chiếc.

Mỗi ngày, ba của anh ạp từ sáng ến chiều, buổi tối thì thỉnh thoảng

người anh trai lớn lấy ra ạp kiếm tiền xài vặt. Nhiều người ề nghị thuê lại mỗi buổi tối nhưng ba anh lắc ầu. Đến gần tết, một anh trong xóm qua than thở là nhà nghèo quá không có tiền ăn tết và ngỏ ý thuê lại chiếc xích lô vài ngày kiếm tiền mua áo tết cho con. Ba của anh thấy tội nghiệp, lại ang lúc mới nhận thùng thuốc tây gửi biếu từ nước ngoài nghĩa là có tiền xài, nên ồng ý cho anh ta mượn trong mấy ngày cuối tuần, không phải trả tiền thuê.

Anh kia rất mừng, tranh thủ ạp xe từ sáng ến tối mịt mới mang trả. Đến ngày cuối cùng, anh ta ẩy trả chiếc xe vào nhà lúc khuya 27 tết.

Sáng hôm sau, bạn tôi bất ngờ thấy bỗng dưng nhà có một cây mai gốc to, ẹp rực rỡ với bông và nụ tràn ầy vàng rực trong nắng sớm. Cả nhà không biết cây mai ở âu ra thì thấy anh hàng xóm cười nhăn nhở i tới nói lời cảm ơn và xin biếu cây mai. Ba anh bạn tôi nhìn cây mai cổ thụ này biết là loại mắc tiền, làm sao anh ta có ược, số tiền mua cây mai có khi gấp rất nhiều lần tiền công ba ngày ạp xe. Hỏi gạn, anh này nói thiệt là tối hôm qua anh ta chở một ông cụ về nhà trên ường Hồ Xuân Hương miệt Bà Chiểu. Nhà ông cụ là một ngôi nhà vườn rộng có nhiều cây kiểng ẹp. Ông cụ trả tiền xong i vào, bỏ anh ta với cái cổng không óng. Thấy cây mai ẹp quá ể cạnh cổng phía trong vòng rào, anh ta

bưng lên xe chở về ể biếu “ông thầy” ã cho mượn xích lô!

Ba anh bạn tôi tá hỏa vì nhà mình ang trữ “ ồ gian”. Ông hối thúc anh kia mang trả lại cho mau. Tối hôm ó, phải cho anh ta mượn chiếc xích lô lần nữa, khiêng cái chậu lên xe giùm và tiễn i, bụng có phần hồi hộp. Lát sau anh ta về, cười toe toét bảo: “Con ã ặt cây mai trước nhà rồi giật chuông cho người nhà ra mang vô”. Cả nhà bạn tôi thở phào.

Anh này là dân trong xóm về từ vùng kinh tế mới, may là còn giữ ược ngôi nhà nên có chỗ quay về. Vài năm ầu thập niên 1980, khu chợ Ga ở Phú Nhuận có vài gia ình cũng từ Bù Đăng, Bù Đốp bỏ về thành phố vì không quen chịu cực, không biết trồng trọt và khi về cũng không còn nhà ở vì ã bán trước khi i. Họ sống trong những góc chợ trống, tối ngủ trên các sạp. Đàn ông àn bà thì gầy gò, nhưng ám con nít còn giữ nét sáng sủa trên khuôn mặt. Những người bán ở chợ cảm thấy phiền hà, thỉnh thoảng lại la mắng ám con nít và càu nhàu người lớn trong số ó. Má bán hàng ến trưa ba mươi, tôi ra óng sạp hàng phụ má và thấy họ loay hoay cúng rước ông bà trên nóc hầm xi măng ủ chuối bằng dĩa mì xào, dĩa bánh mì hấp và cái bình bông nhỏ cắm bông vạn thọ. Vài bác gái bán cá ồng, ồ lê-ghim thường ngày hay la mắng, trước khi nghỉ ăn tết còn cho họ mấy cái bắp cải còn nguyên, ít cá vụn, khoai mì... Má tôi cũng cho hai bịch kẹo cứng Vinabico cho ám con nít. Họ chỉ ở trong chợ qua hai cái tết rồi i âu mất. Đó là vài câu chuyện tết vụn vặt trên ất Sài Gòn - Gia Định cách nay trên dưới bốn mươi năm trước. Đó là những năm còn nhiều người nghèo, nhưng tình người lúc ó còn ầy, ngày tết còn là một khoảng thời gian thiêng liêng chứ không phải là kỳ nghỉ dài ể i du lịch như bây giờ.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

27

khĂ´ng gian TáşžT 0XD VĹ&#x2C6;P WUĆ&#x160;F WX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;Ă WUŸ WKžQK WKĂ?L TXHQ WKĸŜQJ QKĹ&#x2020;W FĆ&#x20AC;D PĹŚL QKž 1KĹś YĹ&#x2020;\ QKĆ&#x2C6;QJ %ODFN )ULGD\ 6LQJOH 'D\ VLĂ&#x2020;X VDOH Ä&#x2C6;Ă WKžQK FĂ?QJ QJRžL VĆ&#x201A;F WĸŸQJ WĸşQJw 0XD KžQJ RQOLQH Ä&#x2C6;DQJ PDQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q FKR QJĸŜL WLĂ&#x2020;X GĂ&#x201C;QJ F½F FÄś KŲL FKĹŚQ OĆ&#x160;D QÄśL E½Q WĹŞW QKÄžW FĂ? JL½ UĹ&#x201D; QKÄžW FĆ&#x2020;D KžQJ X\ WĂ&#x2C6;Q QKÄžW KD\ PĂ?Q KžQJ PĹ´L OÄş QKÄžW WĆ&#x201E; QKĆ&#x2C6;QJ QÄśL [D [Ă?L QKÄžW |VKLS} YĹ&#x161;

Chᝣ táşżt truyáť n tháť&#x2018;ng vẍn còn hẼp dẍn BĂ&#x20AC;I BĂ?CH NGA Äť1+ 7ä1 '=Ä&#x17E;1* 1*Ĺ?& +2Ă&#x201D;,

THáşž NHĆŻNG, VĂ&#x20AC;O MĂ&#x2122;A TáşžT THĂ&#x152; CĂ&#x201C; Váşş NHĆŻ MUA SẎM ONLINE VẪN CHĆŻA THAY Ä?ƯᝢC CHᝢ TáşžT. Báť&#x;i cháť&#x2030; áť&#x; ây máť&#x203A;i cĂł tháť&#x192; xem báşąng mắt, nghe báşąng tai, láťąa táş­n tay vĂ tháş­m chĂ­ náşżm báşąng lưᝥi tᝍng mĂłn, tᝍng mĂłn ạc sản cháť&#x2030; táşżt máť&#x203A;i cĂł.

3KRQJ YĹ? [XÂśQ UL½QJ WĹŻQJ FKŧ

MĂłn ngon ngĂ y táşżt cĂł hĂ ng trÄ&#x192;m hĂ ng ngĂ n thᝊ, mĂ trong Ăł cĂĄc loấi quĂ quĂŞ, ạc sản vĂšng miáť n lấi luĂ´n ưᝣc Ć°a thĂ­ch nhiáť u hĆĄn. VĂ máť&#x2014;i khu chᝣ táşżt áť&#x; SĂ i Gòn áť u cĂł nhᝯng nĂŠt riĂŞng.

Gần 50 qua, khu váťąc Phấm VÄ&#x192;n Hai (quáş­n Tân BĂŹnh) vẍn náť&#x2022;i tiáşżng váť&#x203A;i cĂĄc mĂłn mÄ&#x192;ng-giò-cĂĄ kho-tháť&#x2039;t Ă´ng-bĂĄnh chĆ°ng-miáşżn dong-trĂ xanh kiáť&#x192;u Bắc. Tᝍ trong nhĂ láť&#x201C;ng, lan ra cĂĄc con Ć°áť?ng ven chᝣ áť u cĂł cĂĄc mĂłn ạc sản tᝍ Bắc Ć°a vĂ o hoạc do ngĆ°áť?i Bắc lĂ m tấi SĂ i Gòn. MĂłn bĂĄnh chĆ°ng ngáť?t váť&#x203A;i nhân áş­u xanh tráť&#x2122;n gᝍng vĂ Ć°áť?ng hiáşżm cĂł nĆĄi nĂ o bĂĄn, cháť&#x2030; cĂł tháť&#x192; mua hoạc ạt áť&#x; khu nĂ y.

Chᝣ BĂ Hoa (quáş­n Tân BĂŹnh) vẍn tháşż, náť&#x2022;i tiáşżng váť&#x203A;i 28

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

cᝧ nĂŠn, bĂĄnh trĂĄng, bĂĄnh thuẊn, mắm cĂĄi, chả... gĂłi theo ạc trĆ°ng miáť n Trung. BĂĄnh trĂĄng nhĂşng kiáť&#x192;u Quảng váť&#x203A;i láť&#x203A;p bĂĄnh dĂ y, phải nhĂşng ẍm nĆ°áť&#x203A;c ráť&#x201C;i cháť? bĂĄnh máť m máť&#x203A;i em cuáť&#x2018;n váť&#x203A;i rau sáť&#x2018;ng vĂ tháť&#x2039;t luáť&#x2122;c, chẼm mắm nĂŞm; cháť&#x2030; cĂł áť&#x; ây máť&#x203A;i áş­m Ă , máť&#x203A;i dai, máť&#x203A;i quyáť&#x2021;n chạt váť&#x2039; cay váť&#x2039; mạn váť&#x2039; bĂŠo. So váť&#x203A;i táť?i hay hĂ nh, cᝧ nĂŠn cĂł mĂši thĆĄm ạc trĆ°ng mĂ háť&#x2026; nẼu mĂŹ quảng, hay lĂ m nĆ°áť&#x203A;c chẼm mắm cĂĄi thĂŹ khĂ´ng tháť&#x192; thiáşżu nĂł.

SĂ i Gòn thuáť&#x2122;c phĆ°ĆĄng Nam, chᝣ nĂ o cĹŠng trĂ n ngáş­p cĂĄc loấi ạc sản miáť n Nam. NhĆ°ng chᝣ Campuchia trong con háşťm nháť? Ć°áť?ng LĂŞ Háť&#x201C;ng Phong (quáş­n 10), náť&#x2022;i tráť&#x2122;i hĆĄn báť&#x;i nhᝯng mĂłn khĂ´, mĂłn mắm ạc sản cĂĄc nĆĄi khĂĄc Ă­t cĂł, cháşłng hấn nhĆ° khĂ´ nhĂĄi, khĂ´ cĂĄ trèn, khĂ´ cĂĄ tra Biáť&#x192;n Háť&#x201C;. KhĂ´ cĂĄ sạc Campuchia khĂ´ng quĂĄ mạn, cĂĄ tĆ°ĆĄi phĆĄi áť&#x2122; khĂ´ vᝍa táť&#x203A;i. KhĂ´ tra pháť&#x201C;ng Biáť&#x192;n Háť&#x201C;, cĂł ạc trĆ°ng lĂ phần mᝥ vĂ ng vĂ thĆĄm, khi chiĂŞn lĂŞn, miáşżng khĂ´ sáş˝ pháť&#x201C;ng to. Mắm Bo ChĂłc thĆĄm dáş­y mĂši cĂł tháť&#x192; dĂšng nẼu lẊu hay cháşż biáşżn cĂĄc mĂłn theo khẊu váť&#x2039; riĂŞng.

Chᝣ BĂ Quáşšo (quáş­n Tân BĂŹnh) ngĂ y thĆ°áť?ng náť&#x2022;i tiáşżng váť&#x203A;i cĂĄc loấi rau thĆĄm, rau mĂši, thĂŹ dáť&#x2039;p táşżt lĂ nĆĄi táş­p trung cĂĄc loấi bĂĄnh Ăş, bĂĄnh tĂŠt Ăşng kiáť&#x192;u Nam báť&#x2122;. Cấnh bĂĄnh tĂŠt tháť&#x2039;t mᝥ, cĂł bĂĄnh tĂŠt trᝊng muáť&#x2018;i, bĂĄnh tĂŠt áş­u, bĂĄnh tĂŠt chuáť&#x2018;i, bĂĄnh tĂŠt chuáť&#x2018;i dᝍa... NgĂ y nĂ o chᝣ cĹŠng cĂł bĂĄnh máť&#x203A;i vĂ máť&#x2014;i loấi áť u cĂł ᝧ cĂĄc cᝥ tᝍ nháť? áşżn láť&#x203A;n cho cĂĄc gia ĂŹnh mua theo nhu cầu.

Chᝣ Thᝧ Ä?Ă´ (quáş­n 5) tᝍng ưᝣc máť&#x2021;nh danh lĂ khu dĂ nh cho â&#x20AC;&#x153;nhĂ giĂ uâ&#x20AC;? báť&#x;i diáť&#x2021;n tĂ­ch chᝣ khĂ´ng láť&#x203A;n, nhĆ°ng lấi chuyĂŞn cung cẼp cĂĄc mĂłn ngon váť&#x203A;i giĂĄ khĂ´ng ráşť. Quanh khu chᝣ, káşżt náť&#x2018;i váť&#x203A;i cĂĄc quầy hĂ ng trĂŞn Ć°áť?ng Nguyáť&#x2026;n TrĂŁi lĂ t᝼ iáť&#x192;m cᝧa cĂĄc loấi bĂĄnh táť&#x2022;, bĂĄnh mè, bĂĄnh bò dĂšng áť&#x192; cĂşng tẼt niĂŞn vĂ khai trĆ°ĆĄng ầu nÄ&#x192;m.

BĂĄnh ưᝣc tấo hĂŹnh thĂĄp, hĂŹnh tròn, hĂŹnh hoa sen váť&#x203A;i cĂĄc mĂ u sắc áť?, háť&#x201C;ng gắn váť&#x203A;i may mắn, phĂĄt ất. Náť&#x2022;i tiáşżng nhẼt áť&#x; chᝣ nĂ y, phải káť&#x192; áşżn bĂĄnh cᝧ cải vĂ bĂĄnh khoai mĂ´n hẼp, mĂłn ngon cᝧa ngĆ°áť?i Hoa. 7Ĺ&#x192;W WĹ&#x192;W ĂłĹ&#x192;Q UĹ&#x2014;L

Táşżt áşżn trong máť&#x2014;i ngĂ´i chᝣ lĂ khĂ´ng khĂ­ áť&#x201C;n Ă o nĂĄo nhiáť&#x2021;t, lĂ cảnh ngĆ°áť?i mua káşť bĂĄn tẼp náş­p, lĂ hĂ ng hĂła bĂ y ngĂşt láť&#x2018;i i, lĂ cảm giĂĄc mắt thẼy-tay nghe-tay sáť? vĂ miáť&#x2021;ng cĂł tháť&#x192; náşżm ưᝣc cĂĄc mĂłn ngon dáť&#x2039;p táşżt. Dấo chᝣ bĂĄnh mᝊt cĂł tháť&#x192; tháť?a thĂ­ch náşżm chĂşt ngáť?t cᝧa mᝊt bĂ­, chĂşt chua cᝧa mᝊt me, váť&#x2039; cay cᝧa mᝊt gᝍng. Xen giᝯa tiáşżng chĂ o máť?i, tiáşżng trả giĂĄ cò kè tᝍng áť&#x201C;ng, lĂ nhᝯng tiáşżng rao, láť?i thoấi áť&#x192; giáť&#x203A;i thiáť&#x2021;u cho khĂĄch mĂłn ngon táşżt vᝍa cĂł cᝧa ngĆ°áť?i bĂĄn hĂ ng.

Ba ngĂ´i chᝣ bĂ y bĂĄn nhiáť u loấi mᝊt, trĂĄi cây sẼy lĂ BĂŹnh Tây, An Ä?Ă´ng vĂ Báşżn ThĂ nh. Xu hĆ°áť&#x203A;ng dĂšng trĂĄi cây sẼy thay cho mᝊt quĂĄ nhiáť u Ć°áť?ng ĂŁ xuẼt hiáť&#x2021;n tᝍ nhiáť u nÄ&#x192;m trĆ°áť&#x203A;c, áşżn nay cĂ ng náť&#x; ráť&#x2122; váť&#x203A;i nhiáť u loấi trĂĄi cây hĆ°ĆĄng váť&#x2039; máť&#x203A;i. Hầu háşżt cĂĄc loấi trĂĄi cây cĂł váť&#x2039; chua ngáť?t áť u ưᝣc cháť?n lĂ m mᝊt hoạc sẼy. TrĂĄi cây sẼy hiáť&#x2021;n cĂł khoảng 30 loấi nhĆ° thanh long, thĆĄm, u ᝧ, xoĂ i, dâu, nho, chanh dây, cĂłc, mĂ­t, nhĂŁn, sĆĄriâ&#x20AC;Ś Mᝊt trĂĄi cây cĹŠng ưᝣc tẊm thĂŞm hĆ°ĆĄng váť&#x2039; máť&#x203A;i, nhĆ° wasabi, trĂ xanh, máş­t ong, muáť&#x2018;i áť&#x203A;tâ&#x20AC;Ś Theo xu hĆ°áť&#x203A;ng healthy, nhiáť u bấn tráşť cháť?n hất sẼy thay cho cĂĄc mĂłn cĂł Ć°áť?ng. áť&#x17E; ba ngĂ´i chᝣ nĂ y cĂł ᝧ cĂĄc loấi hất náť&#x2122;i lẍn ngoấi, tᝍ hất dĆ°a, bĂ­, thĂ´ng, iáť u, áş­u pháť&#x2122;ng cho áşżn Macca, Ăłc chĂł, bĂ­ Nháş­t, hất iáť u Campuchiaâ&#x20AC;Ś Muáť&#x2018;n biáşżt ngon cᝥ nĂ o, cháť&#x2030; còn cĂĄch i chᝣ táşżt áť&#x192; tháť­.

&KĹ? FĂ&#x201E; FKŧ QJÂľ\ WĹ&#x192;W YĹ&#x;L PXĂ&#x2020;Q YÂľQ VħQ YÄąW PDQJ ĂłĹ&#x192;Q F´L NKĂ&#x2020;QJ NKÂż VĂ&#x2020;L ĂłĹ?QJ Q´R QKLĹ&#x2039;W FĹŤD PĂ&#x160;D OĹ&#x2030; KĹ?L PXD VÄłP WÄŠW EÄąW QKÄŠW WURQJ QÄ&#x203A;P

Táşżt SĂ i Gòn cĂł hĂ ng trÄ&#x192;m ngĂ´i chᝣ. Thay vĂŹ cháť&#x2030; lĆ°áť&#x203A;t web áť&#x192; xem, hay mua online trong thầm lạng, bấn hĂŁy dĂšng cĂ´ng ngháť&#x2021; 4.0, search áť&#x2039;a cháť&#x2030;, xem trĆ°áť&#x203A;c nhᝯng mĂłn ngon, vĂ tĂŹm táť&#x203A;i áť&#x192; trải nghiáť&#x2021;m.

1¾R Fœ\ Q¾R KRD Q¾R O´w

Chᝣ hoa áť&#x; báşżn BĂŹnh Ä?Ă´ng (quáş­n 8) lĂ máť&#x2122;t trong nhᝯng chᝣ hoa ạc biáť&#x2021;t cᝧa SĂ i Gòn, khĂ´ng cháť&#x2030; báť&#x;i nĂł cĂł láť&#x2039;ch sáť­ lâu áť?i mĂ còn báť&#x;i nĂł vẍn còn giᝯ ưᝣc hĂŹnh thᝊc háť?p chᝣ kiáť&#x192;u trĂŞn báşżn dĆ°áť&#x203A;i thuyáť n xa xĆ°a, giáť? tráť&#x; nĂŞn hĂ ng hiáşżm giᝯa lòng SĂ i Gòn.

Tᝍ 23 thĂĄng chấp, sau láť&#x2026; cĂşng Ă´ng CĂ´ng, Ă´ng TĂĄo thĂŹ gần nhĆ° cĂ´ng viĂŞn nĂ o áť&#x; SĂ i Gòn cĹŠng cĂł chĆ°ng bĂ y cây cảnh, dĂš áť&#x192; triáť&#x192;n lĂŁm hay bĂ y bĂĄn cĹŠng áť u thu hĂşt khĂĄch. Trong sáť&#x2018; nĂ y, chᝣ hoa cĂ´ng viĂŞn 23 thĂĄng 9 náť&#x2022;i tiáşżng Ă´ng khĂĄch nhẼt váť&#x203A;i nhiáť u loấi hoa vĂ mai, Ă o chuyáť&#x192;n tᝍ cĂĄc táť&#x2030;nh vĂ o vĂ máť?i ngĆ°áť?i cĂł tháť&#x192; mua váť nhĂ chĆĄi táşżt. CĂ´ng viĂŞn HoĂ ng VÄ&#x192;n Th᝼ náť&#x2018;i dĂ i váť&#x203A;i cĂĄc shop ven Ć°áť?ng, táş­n d᝼ng lᝣi tháşż gần sân bay Tân SĆĄn NhẼt tráť&#x; thĂ nh t᝼ iáť&#x192;m cho cĂĄc loấi Ă o HĂ Náť&#x2122;i vĂ lan háť&#x201C; iáť&#x2021;p t᝼ váť .

TrĂŞn máť&#x2014;i náşťo Ć°áť?ng SĂ i Gòn, hoa kiáť&#x192;ng táşżt tráť&#x; thĂ nh nĂŠt áşšp rẼt riĂŞng.

Cháť&#x2030; oấn Ć°áť?ng ngắn, táş­n d᝼ng váť&#x2030;a hè hay dáťąng thĂ nh shop mĂĄy lấnh ( áť&#x192; dưᝥng hoa tĆ°ĆĄi lâu hĆĄn), chᝣ hoa Ć°áť?ng ThĂ nh ThĂĄi (quáş­n 10) lĂ máť&#x2122;t vĂ­ d᝼.

TrĂŞn oấn Ć°áť?ng ngắn ngᝧi, cĂł mai miáť n Tây, mai BĂŹnh Ä?áť&#x2039;nh, mai HĂłc MĂ´n và ᝧ loấi hoa tᝍ miáť n Ä?Ă´ng, miáť n Tây mang váť . Chᝣ hoa Ä?Ă Lất náť&#x2022;i tiáşżng nhẼt SĂ i Gòn phải káť&#x192; áşżn khu Háť&#x201C; Tháť&#x2039; Kᝡ. Nhᝯng con háşťm náť&#x2018;i liáť n nhau, lan tᝍ trong ngĂľ ra mạt tiáť n Ć°áť?ng, ngáş­p trĂ n cĂĄc loấi hoa cắt cĂ nh. Ä?áť&#x2122;c ĂĄo còn cĂł chᝣ lĂĄ dong gĂłc ngĂŁ tĆ° CĂĄch Mấng ThĂĄng TĂĄm - Phấm VÄ&#x192;n Hai (quáş­n Tân BĂŹnh). Chᝣ cháť&#x2030; háť?p khoảng 10-15 ngĂ y trĆ°áť&#x203A;c táşżt, vĂ tháť?i gian tẼp náş­p nhẼt tᝍ khoảng 11 giáť? ĂŞm áşżn 5 giáť? sĂĄng hĂ´m sau. Cháť&#x2030; cĂł áť&#x; ây máť&#x203A;i bĂ y bĂĄn ᝧ loấi lĂĄ dong tĆ°ĆĄi, lất, khuĂ´n cho nhᝯng ngĆ°áť?i muáť&#x2018;n gĂłi bĂĄnh chĆ°ng. NgĆ°áť?i bĂĄn ngoĂ i viáť&#x2021;c tĆ° vẼn cĂĄch cháť?n lĂĄ mạt, lĂĄ lĂłt, còn cháť&#x2030; cĂĄch nẼu sao cho bĂĄnh luáť&#x2122;c xong cĂł mĂ u xanh mĆ°áť&#x203A;t, cĂĄch xáşżp lĂĄ áť&#x192; gĂłi xong cĂĄc gĂłc kĂ­n káş˝ vĂ vuĂ´ng vᝊcâ&#x20AC;Ś KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

29

khĂ´ng gian TáşžT

.KL FXĹŞQ OŤFK WUĂ&#x2020;Q WĸŜQJ PŨQJ GĹ&#x20AC;Q YÄśL Ä&#x2C6;L Ä&#x2C6;IJD QKÄşF *L½QJ VLQK Ä&#x2C6;ĸşF FÄžW FĹ&#x201A;Q WKĹ&#x2020;Q YžR QJÄ°Q WĆ&#x20AC; Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; GžQK FKR PĂ&#x201C;D VDX WKD\ YžR Ä&#x2C6;Ă? Ož QKĆ&#x2C6;QJ NKĂ&#x2019;F [XÂżQ FD YDQJ YĹŚQJ NKĹ&#x2C6;S KDQJ FĂ&#x201C;QJ QJĂ&#x2018; KĹ&#x201D;P Ä&#x2C6;Äž\ Ož OĂ&#x2019;F PĂ&#x201C;D [XÂżQ Ä&#x2C6;Ă YĹ&#x161; EĂ&#x2020;Q Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X QJĂ&#x2018; &Âż\ PDL YĸŜQ QKž VDX YžL QJž\ OĹ?W O½ EĹ&#x2C6;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X WUĹŽ QKĆ&#x2C6;QJ QĹž QRQ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X WLĂ&#x2020;Q [DQK PĸŴW 7URQJ F½L QĹ&#x2C6;QJ KDQK KDR YžQJ Yž FÄśQ JLĂ? VH OÄşQK FXĹŞL Ä&#x2C6;Ă?QJ FĂ&#x201C;QJ YĹ´L VĆ&#x160; QĂ?Q QDR PRQJ FKĹś [XÂżQ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q QJĸŜL WD NKĂ?QJ NKŨL EÂżQJ NKXÂżQJ KRžL QLĹ P QKĆ&#x2C6;QJ PĂ&#x201C;D WĹ&#x2DC;W [ĸD

Ä?Ăłn xuân nĂ y tĂ´i nháť&#x203A; xuân xĆ°a

BĂ&#x20AC;I 3+Ĥ0 ;8Ă&#x161;1 9,1+ Äť1+ 7Ģ /,Ĺ&#x160;8

NGĂ&#x20AC;Y ẤY GIA Ä?Ă&#x152;NH TĂ&#x201D;I Sáť?NG TRONG Máť&#x2DC;T XĂ&#x201C;M LAO Ä?áť&#x2DC;NG NHáť&#x17D;, gáť&#x201C;m a phần lĂ ngĆ°áť?i Bắc di cĆ°. áť&#x17E; ầu xĂłm lĂ nhĂ tháť? Tân ThĂ nh, còn phĂ­a cuáť&#x2018;i xĂłm cĂł ngĂ´i áť n SĆĄn Cang vĂ chĂša Kim GiĂĄc. Tháşż nhĆ°ng, ngĆ°áť?i ta vẍn gáť?i xĂłm tĂ´i lĂ khu Tân ThĂ nh áť&#x192; phân biáť&#x2021;t váť&#x203A;i xĂłm ChĂša áť&#x; ngay gần Ăł cᝧa ngĆ°áť?i dân áť&#x2039;a phĆ°ĆĄng. Máť&#x2014;i nÄ&#x192;m, cᝊ áşżn khoảng thĂĄng chấp lĂ máť?i ngĆ°áť?i trong xĂłm ĂŁ râm ran chuyáť&#x2021;n mua sắm táşżt. Gáť?i lĂ mua sắm cho oai chᝊ tháş­t ra cĹŠng cháşłng cĂł gĂŹ láť&#x203A;n lao, chung quy cĹŠng cháť&#x2030; lĂ chuyáť&#x2021;n sắm cho con cĂĄi quần, cĂĄi ĂĄo máť&#x203A;i, chuẊn báť&#x2039; máť&#x2122;t Ă­t áť&#x201C; cĂşng kiáşżng Ă´ng bĂ vĂ tháťąc phẊm cho ba ngĂ y táşżt.

Háť&#x201C;i còn bĂŠ, nÄ&#x192;m nĂ o cĹŠng váş­y, cᝊ vĂ o khoảng 20 thĂĄng chấp lĂ tĂ´i ưᝣc máşš dẍn i sắm táşżt. SĂĄng sáť&#x203A;m, lĂşc tráť?i còn phảng phẼt hĆĄi sĆ°ĆĄng, máşš ĂŁ vĂ o 30

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

giĆ°áť?ng gáť?i tĂ´i dáş­y áť&#x192; i chᝣ táşżt.

Tᝍ nhĂ tĂ´i áşżn chᝣ Tân Viáť&#x2021;t phải luáť&#x201C;n lĂĄch vĂ o nhᝯng con háşťm Ć°áť?ng Ẽt um tĂšm cáť? dấi, ráť&#x201C;i bÄ&#x192;ng qua sân áť n tháť? SĆĄn Cang vĂ chĂša Kim GiĂĄc. TĂ´i còn nháť&#x203A; trĆ°áť&#x203A;c áť n SĆĄn Cang cĂł máť&#x2122;t khu Ẽt tráť&#x2018;ng, cuáť&#x2018;i nÄ&#x192;m ngĆ°áť?i ta thĆ°áť?ng mang â&#x20AC;&#x153;Ă´ng TĂĄoâ&#x20AC;? vĂ â&#x20AC;&#x153;Ă´ng bĂŹnh vĂ´iâ&#x20AC;? báť&#x192; ra Ăł báť?. NgĆ°áť?i xĆ°a vẍn quan niáť&#x2021;m báşżp lò vĂ bĂŹnh vĂ´i lĂ nhᝯng váť&#x2039; thần nĂŞn khi cĂĄc Ă´ng hĆ° háť?ng, khĂ´ng sáť­ d᝼ng ưᝣc nᝯa phải cĂł cháť&#x2014; sấch sáş˝, nghiĂŞm trang áť&#x192; báť? cĂĄc Ă´ng chᝊ khĂ´ng ưᝣc vᝊt lung tung vĂ o cháť&#x2014; rĂĄc rĆ°áť&#x;i, dĆĄ dĂĄy, lĂ m nhĆ° tháşż sáş˝ mang táť&#x2122;i.

SĂĄng cuáť&#x2018;i nÄ&#x192;m tráť?i lĂ nh lấnh, máşš phải mạc thĂŞm ĂĄo Ẽm cho tĂ´i ráť&#x201C;i dẍn i chᝣ. Ä?ưᝣc i chᝣ táşżt váť&#x203A;i 9R QĹ&#x192;S ó¸L óĹX UĹąD O´ E½Q JLĹ&#x192;QJ QÄŁĹ&#x;F OÂľ KĂ&#x20AC;QK ħQK GĹ&#x2030; JÄťS QJÂľ\ [ÄŁD NKL WĹ&#x192;W ĂłĹ&#x192;Q máşš lĂ niáť m vui láť&#x203A;n váť&#x203A;i máť&#x2122;t ᝊa tráşť nhĆ° tĂ´i vĂŹ ngoĂ i viáť&#x2021;c ưᝣc mua phim nĂ o cĹŠng Ă´ng ngháşšt, khĂĄn giả ráť&#x201C;ng rắn xáşżp hĂ ng quần ĂĄo, dĂŠp máť&#x203A;i còn ưᝣc Ä&#x192;n nhᝯng mĂłn Ć°a thĂ­ch ngoĂ i chᝣ mĂ ngĂ y thĆ°áť?ng ᝣi áşżn lưᝣt mua vĂŠ. Khi nĂ o rấp Ä?ấi Lᝣi khĂ´ng cĂł phim hiáşżm khi nĂ o máť&#x2122;t ᝊa tráşť con nhĂ nghèo biáşżt áşżn. Háť&#x201C;i Ăł chᝣ Tân Viáť&#x2021;t (náşąm hay thĂŹ cả ĂĄm lấi Ăłn xe lĂŞn rấp Thanh Vân (áť&#x; Hòa trong giĂĄo xᝊ Tân Viáť&#x2021;t) lĂ máť&#x2122;t ngĂ´i chᝣ nháť? cháť&#x2030; vĂ i ch᝼c sấp buĂ´n bĂĄn, chᝧ yáşżu HĆ°ng, nay lĂ NhĂ hĂĄt Giao hĆ°áť&#x;ng vĹŠ káť&#x2039;ch thĂ nh pháť&#x2018;) lĂ lĆ°ĆĄng tháťąc, tháťąc phẊm, gấo nĆ°áť&#x203A;c, mắm muáť&#x2018;i, áť&#x201C; Ä&#x192;n sĂĄng vĂ máť&#x2122;t sáť&#x2018; áť&#x201C; gia hay rấp Nam Quang (gĂłc Ć°áť?ng LĂŞ VÄ&#x192;n Duyáť&#x2021;t - Trần d᝼ng thiáşżt yáşżu nhĆ° giĂ y dĂŠp, quần ĂĄo... Chᝣ nháť?, gạp gᝥ nhau hĂ ng ngĂ y nĂŞn QuĂ­ CĂĄp, nay lĂ CĂĄch mấng ThĂĄng TĂĄm - VĂľ VÄ&#x192;n Tần). ngĆ°áť?i bĂĄn vĂ ngĆ°áť?i mua áť u quen biáşżt, thân thiáť&#x2021;n nhau. Ä&#x201A;n uáť&#x2018;ng xong, máşš dẍn MẼy rấp nĂ y chiáşżu theo cháşż áť&#x2122; thĆ°áť?ng tráťąc, nghÄŠa lĂ mua tĂ´i áşżn hĂ ng quần ĂĄo, giĂ y dĂŠp mua cho anh em tĂ´i máť&#x2014;i ᝊa máť&#x2122;t báť&#x2122; áť&#x201C;, máť&#x2122;t vĂŠ vĂ o xem bẼt cᝊ lĂşc nĂ o vĂ muáť&#x2018;n áť&#x; xem áşżn bao giáť? Ă´i dĂŠp. Bao giáť? cĹŠng váş­y, máşš luĂ´n trᝍ hao, nĂŞn quần ĂĄo mua cho anh em tĂ´i cĹŠng ưᝣc, cháşłng ai uáť&#x2022;i ra. NĂł khĂĄc váť&#x203A;i mẼy rấp sang luĂ´n dĂ i, ráť&#x2122;ng hĆĄn còn dĂŠp thĂŹ thᝍa ra máť&#x2122;t khĂşc. Máşš bảo: â&#x20AC;&#x153;Tráşť con chĂłng láť&#x203A;n, tráť?ng, ắt tiáť n nhĆ° rấp Rex, Eden hay sau nĂ y lĂ Mini mua nhĆ° tháşż nĂ y mạc cả nÄ&#x192;m thĂŹ vᝍa!â&#x20AC;?. Ä?Ă´i dĂŠp máť&#x203A;i máşš mua cho, tĂ´i mang Rexâ&#x20AC;Ś ngĆ°áť?i ta chiáşżu phim theo suẼt, khĂĄn giả phải áşżn váť cẼt cẊn tháş­n dĆ°áť&#x203A;i gầm tᝧ, máť&#x2014;i ngĂ y i tắm tĂ´i áť u mang ra ngắm nghĂ­a, chĂ Ăşng giáť? vĂ háşżt suẼt phải ra váť áť&#x192; suẼt sau vĂ o xem. ráť­a, mạc dĂš nĂł cháşłng cĂł máť&#x2122;t tĂ­ b᝼i nĂ o. Tᝍ lĂşc Ẽy cho áşżn táşżt, hầu nhĆ° ngĂ y Khi anh em tĂ´i ĂŁ láť&#x203A;n, nÄ&#x192;m nĂ o áşżn ngĂ y 28 táşżt nĂ o tĂ´i cĹŠng leo lĂŞn áşżm tᝍng táť? láť&#x2039;ch trĂŞn tĆ°áť?ng, mong cho nĂł mau háşżt áť&#x192; áşżn nhĂ tĂ´i cĹŠng nẼu bĂĄnh chĆ°ng. Buáť&#x2022;i sĂĄng tĂ´i ưᝣc giao táşżt ưᝣc diáť&#x2021;n áť&#x201C; máť&#x203A;i, mang dĂŠp máť&#x203A;i. nhiáť&#x2021;m v᝼ ra báşżn xe Ä?ắc Láť&#x2122; mua lĂĄ dong vĂ lất váť áť&#x192; Nhᝯng ngĂ y cáş­n táşżt, tĂ´i lấi ưᝣc máşš dẍn i chᝣ BĂ Quáşšo (giáť? lĂ chᝣ báť&#x2018; gĂłi bĂĄnh. Gáť?i lĂ báşżn xe do ngĆ°áť?i dân áť&#x2039;a phĆ°ĆĄng VĂľ ThĂ nh Trang, phĆ°áť?ng 14, Tân BĂŹnh) áť&#x192; mua hoa vĂ máť&#x2122;t cạp dĆ°a hẼu quen miáť&#x2021;ng chᝊ tháş­t ra Ăł cháť&#x2030; lĂ trấm lĂŞn xuáť&#x2018;ng váť cĂşng Ă´ng bĂ vĂ chĆ°ng 3 ngĂ y táşżt. NhĂ tĂ´i cĂĄch chᝣ BĂ Quáşšo cháť&#x2030; khoảng khĂĄch cᝧa xe ò HĂłc MĂ´n, BĂ Ä?iáť&#x192;m i SĂ i Gòn, Chᝣ 3 cây sáť&#x2018;, hai máşš con ra Ć°áť?ng Ăłn xe ò i máť&#x2122;t tĂ­ lĂ áşżn chᝣ. Ä?ây lĂ chᝣ Láť&#x203A;n. Báşżn xe cĂĄch ngĂŁ tĆ° Bảy Hiáť n vĂ i trÄ&#x192;m mĂŠt, ngay bĂĄn rau quả láť&#x203A;n nhẼt thĂ nh pháť&#x2018; háť&#x201C;i Ăł, chᝣ máť&#x; bĂĄn cả ngĂ y lẍn ĂŞm. HĂ ng trĆ°áť&#x203A;c láť Ć°áť?ng cᝧa nhĂ tháť? Ä?ắc Láť&#x2122; (phĆ°áť?ng 12, quáş­n nĂ´ng sản tᝍ cĂĄc vĂšng ngoấi thĂ nh nhĆ° HĂłc MĂ´n, Cᝧ Chi, Long Anâ&#x20AC;Ś táş­p Tân BĂŹnh). HĂ nh khĂĄch, hĂ ng hĂła xuáť&#x2018;ng ây ưᝣc káşżt vᝠây ráť&#x201C;i táť?a i khắp cĂĄc quáş­n náť&#x2122;i thĂ nh. Háť&#x201C;i Ăł, bĂŞn cấnh chᝣ còn xe lam, xe xĂ­ch lĂ´ chuyáť&#x192;n i khắp cĂĄc ngĂŁ Ć°áť?ng, chᝣ cĂł máť&#x2122;t báşżn xe tháť&#x2022; máť&#x2122;. Nhᝯng chiáşżc xe ngáťąa nĂ y khĂ´ng cháť&#x2030; tháť&#x201C; rau quả, áť&#x201C; bĂşa. Nhᝯng nÄ&#x192;m kinh táşż khĂł khÄ&#x192;n xĂ­ch lĂ´ gần nhĆ° lĂ hĂ ng bĂ´ng tᝍ cĂĄc vĂšng lân cáş­n lĂŞn bĂĄn mĂ còn cháť&#x; cả hĂ nh khĂĄch nᝯa. phĆ°ĆĄng tiáť&#x2021;n di chuyáť&#x192;n, chuyĂŞn cháť&#x; hĂ ng hĂła chᝧ yáşżu Ba ngĂ y táşżt, trong xĂłm ngĆ°áť?i láť&#x203A;n t᝼ táş­p Ä&#x192;n nháş­u, bĂ i bấc giải trĂ­ còn trong náť&#x2122;i thĂ nh. Lâu dần, cĂĄnh xĂ­ch lĂ´ t᝼ táş­p Ă´ng ảo ĂĄm tráşť con chĂşng tĂ´i sau khi trong tĂşi rᝧng ráşťng tiáť n lĂŹ xĂŹ lĂ rᝧ nhau i xem áť&#x; ây thĂ nh báşżn bĂŁi táťą phĂĄt, khi nĂ o cĂ´ng an uáť&#x2022;i lấi phim. Cả ĂĄm nÄ&#x192;m bảy ᝊa ra Ć°áť?ng láť&#x2122;, Ăłn xe lam(*) áşżn ngĂŁ ba Ă&#x201D;ng Tấ, ráť&#x201C;i láť&#x2122;i báť&#x2122; vĂ o Ć°áť?ng Thoấi Ngáť?c Hầu (nay lĂ Phấm VÄ&#x192;n Hai) khoảng máť&#x2122;t cây kĂŠo nhau chấy cả ĂĄm. CĹŠng chĂ­nh tᝍ ây lĂĄ dong, lất sáť&#x2018; áşżn rấp Ä?ấi Lᝣi xem nhᝯng báť&#x2122; phim vĂľ hiáť&#x2021;p náť&#x2022;i tiáşżng tháť?i bẼy giáť? nhĆ°: gĂłi bĂĄnh chĆ°ng tᝍ HĂłc MĂ´n, BĂ Ä?iáť&#x192;m ưᝣc xĂ­ch lĂ´, xe Tháş­p tam thĂĄi bảo, Ä?áť&#x2122;c thᝧ ấi hiáť&#x2021;p ấi chiáşżn hiáť&#x2021;p sÄŠ mĂšâ&#x20AC;Ś do cĂĄc tĂ i táť­ KhĆ°ĆĄng lam chuyáť&#x192;n áşżn ngĂŁ ba Ă&#x201D;ng Tấ, hĂŹnh thĂ nh chᝣ lĂĄ dong Ä?ấi Váť&#x2021;, Ä?áť&#x2039;ch Long, VĆ°ĆĄng VĹŠ Ăłng; ráť&#x201C;i sau nĂ y lĂ LĂ˝ Tiáť&#x192;u Long váť&#x203A;i Ä?Ć°áť?ng náť&#x2022;i tiáşżng khắp cả thĂ nh pháť&#x2018; mẼy ch᝼c nÄ&#x192;m nay. Tᝍ sĆĄn ấi huynh, Tinh vĂľ mĂ´n, MĂŁnh long quĂĄ giangâ&#x20AC;Ś MẼy ngĂ y táşżt rấp chiáşżu lĂşc kháť&#x;i iáť&#x192;m cháť&#x2030; cĂł vĂ i ch᝼c tiáť&#x192;u thĆ°ĆĄng áşżn ây bĂĄn, KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

31

khĂ´ng gian TáşžT bây giáť? ĂŁ tráť&#x; thĂ nh máť&#x2122;t chᝣ lĂĄ dong â&#x20AC;&#x153;truyáť n tháť&#x2018;ngâ&#x20AC;?, kĂŠo dĂ i tᝍ ngĂŁ tĆ° Bảy Hiáť n áşżn ngĂŁ ba Ă&#x201D;ng Tấ váť&#x203A;i hĂ ng trÄ&#x192;m ngĆ°áť?i bĂĄn, tấo thĂ nh máť&#x2122;t nĂŠt vÄ&#x192;n hĂła chᝣ táşżt áť&#x2122;c ĂĄo, rẼt riĂŞng, thu hĂşt Ă´ng ảo ngĆ°áť?i mua vĂ ngĆ°áť?i áşżn tham quan máť&#x2014;i áť&#x2122; xuân váť .

Sau nĂ y, cĂĄc phĆ°ĆĄng tiáť&#x2021;n giao thĂ´ng ngĂ y cĂ ng phĂĄt triáť&#x192;n, xe ò, xe lam vĂ xe xĂ­ch lĂ´ cĹŠng dần dần biáşżn mẼt. Báşżn xe Ä?ắc Láť&#x2122; máť&#x2122;t tháť?i sĂ´i áť&#x2122;ng, nĂĄo nhiáť&#x2021;t cĹŠng i vĂ o dÄŠ vĂŁng.

Buáť&#x2022;i sĂĄng máşš vo náşżp, ĂŁi áş­u, ráť­a lĂĄ dong, còn báť&#x2018; ngáť&#x201C;i gĂłi bĂĄnh cho áşżn trĆ°a thĂŹ xong, 7UDQJ WUÂż EÂľQ WKĹĄ JLD WL½Q ĂłĂ&#x201E;Q WĹ&#x192;W ĂłĹ&#x2021; WĹ&#x201C; OĂ&#x2026;QJ KLĹ&#x192;X NÂżQK FĹŤD FRQ FK´X ĂłĹ&#x2022;L YĹ&#x;L Ă&#x2020;QJ EÂľ xáşżp vĂ o gĂłc nhà ᝣi chiáť u táť&#x2018;i WĹ&#x2122; WL½Q bắt ầu cĂ´ng oấn nẼu bĂĄnh chĆ°ng. Anh em tĂ´i chia nhau thᝊc canh nẼu bĂĄnh, khi nĂ o nĆ°áť&#x203A;c sĂ´i cấn báť&#x203A;t thĂŹ áť&#x2022; thĂŞm nĆ°áť&#x203A;c, cᝊ nhĆ° áť? háť&#x201C;ng rải ầy khắp xĂłm, mĂši khĂłi phĂĄo quyáť&#x2021;n váť&#x203A;i váş­y cho áşżn sĂĄng thĂŹ bĂĄnh chĂ­n. Thᝊc ĂŞm canh nẼu bĂĄnh chĆ°ng rẼt vui, vĂŹ mĂši nhang trầm tấo thĂ nh máť&#x2122;t khĂ´ng khĂ­ rẼt riĂŞng, trong xĂłm nhiáť u nhĂ cĹŠng nẼu. Ä?ầu trĂŞn xĂłm dĆ°áť&#x203A;i, cᝊ cĂĄch vĂ i nhĂ lấi cĂł khĂł quĂŞn cᝧa hĆ°ĆĄng váť&#x2039; táşżt ngĂ y xĆ°a. máť&#x2122;t náť&#x201C;i bĂĄnh áť? láť­a, ĂĄm thanh niĂŞn vᝍa canh bĂĄnh chĆ°ng vᝍa Ä&#x192;n uáť&#x2018;ng, Bây giáť? báť&#x2018; ĂŁ giĂ ráť&#x201C;i khĂ´ng còn gĂłi ưᝣc bĂĄnh nháş­u nháşšt, Ă n hĂĄt, chuyáť&#x2021;n trò rĂ´m rả suáť&#x2018;t tᝍ ĂŞm áşżn sĂĄng. chĆ°ng, anh em tĂ´i ngĆ°áť?i nĂ o cĹŠng cĂł gia ĂŹnh riĂŞng, Táť&#x2018;i 30 khi nhᝯng háť&#x201C;i chuĂ´ng káşżt thĂşc ĂŞm thĂĄnh láť&#x2026; cuáť&#x2018;i nÄ&#x192;m cᝧa máť&#x2014;i ᝊa máť&#x2122;t nĆĄi. NhĂ Ă´ng anh em nhĆ°ng cháşłng ᝊa nhĂ tháť? Tân ThĂ nh lĂ bắt ầu giáť? phĂşt giao thᝍa. NhĂ nĂ o cĹŠng mang mâm nĂ o biáşżt gĂłi bĂĄnh chĆ°ng nhĆ° báť&#x2018;; máť&#x2122;t phần vĂŹ áť?i sáť&#x2018;ng cáť&#x2014; ra sân cĂşng Ăłn rĆ°áť&#x203A;c Ă´ng bĂ . Khắp xĂłm ĂŹ Ăšng tiáşżng phĂĄo náť&#x2022;, nhĂ khĂĄ tẼt báş­t, máť&#x2122;t phần vĂŹ ĂŁ cĂł cĂĄc háť&#x2021; tháť&#x2018;ng siĂŞu tháť&#x2039;, dáť&#x2039;ch giả thĂŹ áť&#x2018;t cả thĆ°áť&#x203A;c phĂĄo, nhĂ nghèo cĹŠng máť&#x2122;t hai phong phĂĄo áť&#x2018;t cho vui v᝼ cung cẼp gần nhĆ° khĂ´ng thiáşżu loấi tháťąc phẊm nĂ o vĂ xua uáť&#x2022;i cĂĄi xui rᝧi cᝧa nÄ&#x192;m cĹŠ, Ăłn may mắn cᝧa nÄ&#x192;m máť&#x203A;i. XĂĄc phĂĄo ph᝼c v᝼ cho nhu cầu Ä&#x192;n uáť&#x2018;ng ba ngĂ y táşżt. NgĂ y cuáť&#x2018;i nÄ&#x192;m, khi máť?i cĂ´ng viáť&#x2021;c ĂŁ xong, tranh thᝧ tháť?i gian 1KĹłQJ FKĹł PDQJ Â? QJKÄ?D WĹ&#x2022;W OÂľQK óģŧF |PXD} YĹ&#x2026; WUHR WURQJ QKÂľ rảnh ráť&#x2014;i, thĆ° thả, tĂ´i cháť&#x; vᝣ con lang thang trĂŞn nhᝯng YĹ&#x;L PRQJ PXĹ&#x2022;Q PĹ?W QÄ&#x203A;P óģŧF EĂ&#x20AC;QK DQ PD\ PÄłQ con Ć°áť?ng quen thuáť&#x2122;c ngĂ y xĆ°a, dấo quanh cĂĄc chᝣ hoa kiáť&#x192;ng bĂ y bĂĄn trĂŞn váť&#x2030;a hè, láť Ć°áť?ng, ngắm cảnh pháť&#x2018; phĆ°áť?ng cháť&#x2122;n ráť&#x2122;n Ăłn táşżt, tĂŹm kiáşżm âu Ăł chĂşt hĆ°ĆĄng váť&#x2039; xuân thuáť&#x; nĂ o, vᝍa áť&#x192; mua máť&#x2122;t cạp bĂĄnh chĆ°ng mang vᝠạt lĂŞn bĂ n tháť? cĂşng máşš. Nháť&#x203A; váť táşżt xĆ°a, tháť&#x2030;nh thoảng tĂ´i vẍn thèm cĂĄi cảm giĂĄc ưᝣc máşš dẍn i chᝣ mua sắm quần ĂĄo máť&#x203A;i, ưᝣc thᝊc ĂŞm canh náť&#x201C;i bĂĄnh chĆ°ng.

Vẍn biáşżt â&#x20AC;&#x153;khĂ´ng ai tắm 2 lần trĂŞn cĂšng máť&#x2122;t dòng sĂ´ngâ&#x20AC;?, nhĆ°ng máť&#x2014;i nÄ&#x192;m khi cĂĄi nắng hanh hao vĂ ng, cĂĄi rĂŠt cuáť&#x2018;i Ă´ng se se lấnh Ăša vĂ o thĂ nh pháť&#x2018;, tĂ´i lấi nháť&#x203A; áşżn nhᝯng ngĂ y táşżt xĆ°a, nĆĄi cĂł Ă´ng ᝧ ngĆ°áť?i thân, Ă´ng bĂ , cha máşš, anh em, bấn bè, lĂ ng xĂłm t᝼ háť?p, quây quần. Máť&#x2122;t náť&#x2014;i nháť&#x203A; bĂši ngĂši, bâng khuâng, nhĆ°ng cĹŠng lắm khi quay quắt áşżn nao lòng. (*) Xe lam còn gáť?i lĂ Lambro thuáť&#x2122;c dòng xe Lambretta sản xuẼt áť&#x; Ă?, máť&#x2122;t loấi xe 3 bĂĄnh, xe cĂł 2 hĂ ng gháşż, máť&#x2014;i hĂ ng 5 ngĆ°áť?i ngáť&#x201C;i; máť&#x2122;t tháť?i lĂ máť&#x2122;t phĆ°ĆĄng tiáť&#x2021;n giao thĂ´ng cĂ´ng cáť&#x2122;ng pháť&#x2022; biáşżn áť&#x; miáť n Nam tᝍ tháş­p niĂŞn 1960, dĂ nh cho ngĆ°áť?i lao áť&#x2122;ng bĂŹnh dân 32

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

Táşżt

mẼt i, nhĆ° ĂŁ bao lần táşżt báť&#x2039; Ć°a lĂŞn bĂ n cân soi xĂŠt, khiáşżn sáťą lo lắng mĆĄ háť&#x201C; cᝧa tĂ´i tráť&#x; nĂŞn rĂľ nĂŠt hĆĄn bao giáť? háşżt.

thĂŹ cĂł gĂŹ mĂ hay?

1Ä°P QžR FÄ´QJ WKĹ&#x2DC; FĆ&#x201A; WĹ´L Ä&#x2C6;Ų FXĹŞL QÄ°P GĸĜQJ OŤFK NKL Ä&#x2C6;ÄžW WUĹśL SKĸĜQJ 1DP WUŸ QĂ&#x2020;Q OÄşQK KÄśQ QKĆ&#x2C6;QJ OžQ JLĂ? QKĹ&#x2019; WKĹŽL WĆ&#x201E; YžR EĹś VĂ?QJ 6žL *Ă&#x17D;Q FKŢ Ä&#x2C6;Ć&#x20AC; OžP OD\ Ä&#x2C6;ŲQJ QKĆ&#x2C6;QJ KžQJ O½ Ä&#x2C6;Ă WUŸ QĂ&#x2020;Q KDQK KDR WKĂ&#x2030; WĂ?L OXĂ?Q UÄśL YžR WUÄşQJ WK½L NĆ&#x152; OÄş &Ă? PŲW VĆ&#x160; SKÄžQ FKÄžQ FĆ&#x20AC;D Ä&#x2C6;ĹźL FKĹś PRQJ QJĂ?QJ SKD FKĂ&#x2019;W OR OĹ&#x2C6;QJ PÄś KĹŹ UÄžW NKĂ? OÂ? JLÄźL 0ŲW FÄźP JL½F UÄžW NK½F QKĆ&#x2C6;QJ QJž\ WK½QJ Ä&#x2C6;Ă TXD FĆ&#x20AC;D QÄ°P 7Ă?L JĹŚL Ä&#x2C6;Ă? Ož FÄźP JL½F WĹ&#x2DC;W %ĂŤ, 75ÄŞ1 7+è< /,1+ Äť1+ 7ä1 '=Ä&#x17E;1* 7Ģ /,Ĺ&#x160;8

NHĆŻNG, Váť&#x161;I RẤT NHIáť&#x20AC;U CĆŻ DĂ&#x201A;N Ä?Ă&#x201D; THáť&#x160; THĂ&#x152; KHĂ C. QuĂŞ cĹŠng lĂ pháť&#x2018; ráť&#x201C;i, nĂŞn táşżt hay khĂ´ng táşżt thĂŹ cĹŠng vẍn lĂ khĂ´ng gian Ăł thĂ´i. TrĆ°áť&#x203A;c táşżt thĂŹ háť&#x2018;i hả â&#x20AC;&#x153;cĂ y bᝍaâ&#x20AC;? - nháť&#x2039;p sáť&#x2018;ng nĆĄi thĂ nh pháť&#x2018; nĂ y khi nĂ o cháşłng nhanh táť&#x203A;i phĂĄt dấi - nĂłi chi lĂ cáş­n táşżt. Khi táşżt táť&#x203A;i thĂŹ cĂł chÄ&#x192;ng lĂ Ă­t ngĆ°áť?i, Ă­t xe hĆĄn máť&#x2122;t chĂşt, khu trung tâm thĂ nh pháť&#x2018; áşšp hĆĄn máť&#x2122;t chĂşt, nhĆ°ng lấi thĂŞm bao nghÄŠa v᝼. Háť? ngao ngĂĄn táşżt, cháť&#x2030; muáť&#x2018;n â&#x20AC;&#x153;tráť&#x2018;n táşżtâ&#x20AC;? qua nhᝯng chuyáşżn i. Ra nĆ°áť&#x203A;c ngoĂ i, ra biáť&#x192;n, lĂŞn nĂşi, miáť&#x2026;n sao khĂ´ng phải áť&#x; thĂ nh pháť&#x2018; trong nhᝯng ngĂ y ngháť&#x2030; táşżt; xĆ°a cháť&#x2030; ba ngĂ y, giáť? ĂŁ kĂŠo dĂ i thĂ nh chĂ­n, mĆ°áť?i ngĂ y. CĂł láş˝ Viáť&#x2021;t Nam lĂ máť&#x2122;t trong sáť&#x2018; Ă­t nhᝯng quáť&#x2018;c gia Ăłn nÄ&#x192;m máť&#x203A;i truyáť n tháť&#x2018;ng trong máť&#x2122;t káťł ngháť&#x2030; dĂ i táť&#x203A;i váş­y. Sao phải ngháť&#x2030; táşżt nhiáť u táť&#x203A;i váş­y? Ngháť&#x2030; ngĆĄi áť&#x192; tĂĄi tấo nÄ&#x192;ng lưᝣng hay ĆĄn giản cháť&#x2030; lĂ khuyáşżn khĂ­ch tiĂŞu dĂšng, kĂ­ch cầu du láť&#x2039;ch? DĂš lĂ˝ do lĂ gĂŹ, thĂŹ cĹŠng nhĆ° muĂ´n vĂ n thᝊ trĂŞn áť?i nĂ y sáş˝ cĂł ngĆ°áť?i thĂ­ch ngĆ°áť?i khĂ´ng. Còn tĂ´i thĂŹ cháť&#x2030; thẼy vui vĂŹ táşżt chĆ°a

7Ĺ&#x192;W 6ÂľL JĂ&#x2026;Q FĂ&#x201E; JĂ&#x20AC; PÂľ KD\"

Táşżt phĆ°ĆĄng Nam váť&#x203A;i tĂ´i luĂ´n lĂ MĂ&#x2122;A Ráť°C Ráť , káť&#x192; tᝍ cĂĄch ây mẼy mĆ°ĆĄi nÄ&#x192;m khi còn áť&#x; tháť?i tuáť&#x2022;i tráşť bᝥ ngᝥ táť&#x203A;i táş­n bây giáť?. Táşżt ĂŁ tᝍng rẼt khĂĄc. Táşżt tháť?i Ẽy bắt ầu khi thẼy chòm xĂłm nĂ´ nᝊc kĂŠo nhau ra báť? sĂ´ng thả cĂĄ. Táť&#x203A;i sáť&#x; lĂ m, câu chĂ o nhau cĹŠng khĂĄc: â&#x20AC;&#x153;Tiáť&#x2026;n Ă´ng TĂĄo chĆ°a?â&#x20AC;?, Ă´i khi cĹŠng lĂ â&#x20AC;&#x153;NÄ&#x192;m nay trĂĄi cây cĹŠng Ć°a Ă´ng TĂĄo váť tráť?i ưᝣc nheâ&#x20AC;?. Tan sáť&#x;, trÄ&#x192;m thᝊ viáť&#x2021;c cĹŠng phải ghĂŠ qua cho ưᝣc chᝣ hoa xem nÄ&#x192;m nay cĂł hoa gĂŹ lấ, lưᝣn máť&#x2122;t vòng chᝣ SĂ i Gòn hay chᝣ Tân Ä?áť&#x2039;nh xem cĂł mĂłn gĂŹ máť&#x203A;i, mua áť&#x201C; khĂ´ trĆ°áť&#x203A;c, cho táşżt ᝥ váť&#x2122;i. Toan tĂ­nh coi bĂ n tháť? nÄ&#x192;m nay chĆ°ng bĂ´ng gĂŹ vĂ ngĹŠ quả sáş˝ bĂ y sao cho áşšp mắt. ChĆ°a lĂ m ưᝣc nhᝯng viáť&#x2021;c Ăł lĂ cᝊ thẼy canh cĂĄnh trong lòng, ᝊng ngáť&#x201C;i khĂ´ng yĂŞn, sᝣ táşżt áşżn mẼt. CĂĄi lấnh cᝧa nhᝯng thĂĄng cuáť&#x2018;i nÄ&#x192;m dĆ°ĆĄng láť&#x2039;ch chắc cĹŠng sᝣ táşżt, nĂŞn tráť&#x2018;n âu mẼt tiĂŞu. Cháť&#x2030; còn thuần máť&#x2122;t mĂ u nắng phᝧ lĂŞn ngĆ°áť?i, bao lĂŞn pháť&#x2018;, khiáşżn cho pháť&#x2018; cuáť&#x2018;ng quĂ­t, còn ngĆ°áť?i thĂŹ nháť&#x2122;n nháť&#x2039;p. BĂĄn bĂĄn KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

33

khĂ´ng gian TáşžT mua mua, cᝊ nhĆ° cả nÄ&#x192;m khĂ´ng ưᝣc mua ưᝣc bĂĄn.

Ph᝼ nᝯ thĂŹ váş­y, nhĆ°ng nhᝯng tr᝼ cáť&#x2122;t gia ĂŹnh chuyĂŞn lo cĂ´ng to viáť&#x2021;c láť&#x203A;n cĹŠng báş­n khĂ´ng kĂŠm. T᝼ táş­p, háť&#x2122;i háť?p, tẼt niĂŞn, ai bảo i nháş­u lĂ sĆ°áť&#x203A;ng? TĂ´i luĂ´n yĂŞu nhᝯng sĂĄng ba mĆ°ĆĄi táşżt nĆĄi cáť­a Bắc chᝣ Báşżn ThĂ nh. NgĆ°áť?i vòng trong, vòng ngoĂ i bĂŞn nhᝯng sấp hĂ ng hoa tĂ­u tĂ­t bĂĄn mua. Nhᝯng âm thanh lao xao Ẽy, nhᝯng sắc hoa tĆ°ĆĄi thắm Ẽy, mĂši mᝊt, mĂši bĂĄnh vĂ bao thᝊ mĂši táť&#x2022;ng hᝣp cᝧa cháť&#x2018;n chᝣ bĂşa tháť&#x2039; thĂ nh ngĂ y Ẽy, ĂŁ áť&#x; lấi mĂŁi trong tĂ´i nhĆ° máť&#x2122;t bᝊc tranh váť táşżt SĂ i Gòn, biáşżn táşżt thĂ nh niáť m thĆ°ĆĄng náť&#x2014;i nháť&#x203A;, thĂ nh kĂ˝ ᝊc, thĂ nh hoĂ i niáť&#x2021;m. Tháş­t káťł lấ lĂ cᝊ ráťąc rᝥ mĂŁi khĂ´ng thĂ´i.

Máť&#x2122;t nÄ&#x192;m trĂ´i vèo nhĆ° lĂĄ me rĆĄi, ráť&#x201C;i thĂŹ táşżt cĹŠng táť&#x203A;i. Táşżt lĂ oĂ n viĂŞn, táşżt lĂ sum háť?p, nhĆ°ng ai cĹŠng than, táşżt máť&#x2021;t quĂĄ Ă , báş­n quĂĄ Ă . Ä?áť&#x192; ráť&#x201C;i cᝊ tháşż, háşżt táşżt nĂ y áşżn táşżt khĂĄc, ngĆ°áť?i quĂĄ máť&#x2021;t, ngĆ°áť?i khĂ´ng còn thẼy 7Ĺ&#x192;W VĹ NKĂ&#x2020;QJ OÂľ KRÂľL QLĹ&#x2039;P FÄ&#x;QJ FKġQJ SKħL GĹľ FħP 7Ĺ&#x192;W OÂľ KLĹ&#x2039;Q WKĹľF GĂ&#x160; YĹ&#x;L QKLĹ&#x2026;X QJÄŁĹĄL QKĹłQJ F´L WĹ&#x192;W [ÄŁD JLĹĄ ó¸ QKÄĽW QKĂ&#x2026;D

Ă˝ nghÄŠa cᝧa nhᝯng tẼt báş­t lo toan ngĂ y táşżt nᝯa. NgĆ°áť?i quĂŞn mẼt mĂ u cᝧa táşżt ráť&#x201C;i, váť&#x2039; táşżt nhất dần, lĂ m sao còn thẼy háť&#x201C;n táşżt nᝯa? NgĆ°áť?i cháť&#x2030; còn thẼy táşżt lĂ áşżm nÄ&#x192;m áşżm thĂĄng, lĂ nhᝯng nghÄŠa v᝼ ầy miáť&#x2026;n cưᝥng. KhĂ´ng còn cần thiáşżt nᝯa, táşżt dần phai sắc trong cĂĄi nắng cháť&#x2030; còn mĂ u chĂłi chang. Táşżt hoang mang, ngĆĄ ngĂĄc, lấc láť&#x2018;i trĂŞn Ć°áť?ng. Trong kĂ˝ ᝊc báť&#x2122;n báť cᝧa ngĆ°áť?i, nhiáť u mĂša táşżt ĂŁ i qua nhᝯng khoảnh áť?i tráť&#x2018;ng, nhất nhòa nhĆ° bĂłng mai vĂ ng nÄ&#x192;m cĂĄnh khi xĆ°a nay ĂŁ nhĆ°áť?ng cháť&#x2014; cho mai ghĂŠp, mai nhiáť u láť&#x203A;p cĂĄnh kháť&#x2022;ng láť&#x201C;, cháş­t cháť&#x2122;i trong nhᝯng cháş­u bonsai. Nhᝯng cây hoa mĂŁn ĂŹnh háť&#x201C;ng yĂŞu kiáť u vĆ°ĆĄn cao trĆ°áť&#x203A;c cáť­a nhĂ nhĂ nÄ&#x192;m nĂ o cĹŠng ĂŁ dần biáşżn mẼt. CĂł máť&#x2122;t tháť?i, cᝊ vĂ o mĂša táşżt lĂ Ć°áť?ng pháť&#x2018; SĂ i Gòn ngáş­p trĂ n nhᝯng cháş­u hoa trÄŠu bĂ´ng cao ngáť?ng Ẽy bĂŞn cĂşc vĂ ng, mĂ o gĂ áť? tĆ°ĆĄi. MĂ u háť&#x201C;ng cᝧa hoa, mĂ u áť? cᝧa giẼy hòa cĂšng sắc cĂşc vĂ ng vĂ mĂ u nắng â&#x20AC;&#x153; ạc sảnâ&#x20AC;? cᝧa phĆ°ĆĄng Nam ĂŁ lĂ m nĂŞn máť&#x2122;t khĂ´ng gian táşżt SĂ i Gòn tháş­t khĂĄc. DĆ°áť?ng nhĆ° tẼt 34

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

cả cháť&#x2030; còn lĂ hoĂ i niáť&#x2021;m. Cháť&#x2030; còn lấi gĂŹ Ăł nhĆ° nuáť&#x2018;i tiáşżc, nhĆ° nháť&#x203A; nhung. Láť? máť? nháş­n ra ráşąng, ngĆ°áť?i ĂŁ quĂĄ vĂ´ tĂŹnh. Khi cĂł thĂŹ cĹŠng thẼy thĆ°áť?ng, khĂ´ng còn nᝯa máť&#x203A;i cảm thẼy thiáşżu. Bao nhiĂŞu ngĆ°áť?i, bao nhiĂŞu váş­t ĂŁ tᝍng táť&#x201C;n tấi nhĆ° iáť u Ć°ĆĄng nhiĂŞn bĂŞn mĂŹnh nhĆ° táşżt, nhĆ° hoa, cháşłng mẼy khi ưᝣc quan tâm. Ä?áť&#x192; ráť&#x201C;i khi váş­t ĂŁ mẼt, ngĆ°áť?i ĂŁ i, cháť&#x2030; còn lấi nhᝯng nuáť&#x2018;i tiáşżc vĂ câu â&#x20AC;&#x153;giĂĄ mĂ ...â&#x20AC;?. NgĆ°áť?i luĂ´n áť&#x192; vòng áť?i cuáť&#x2018;n trĂ´i, ngĆ°áť?i cĂł bao iáť u áť&#x192; nháť&#x203A;, nháť&#x203A; gĂŹ táť&#x203A;i máť&#x2122;t cĂĄnh hoa hay nhᝯng gĂŹ ĂŁ lĂ m nĂŞn máť&#x2122;t khĂ´ng gian táşżt nĂłng SĂ i Gòn?

TĂ´i thĂŹ luĂ´n yĂŞu táşżt. TĂ´i loay hoay vĂ cảm thẼy bẼt láťąc ghĂŞ gáť&#x203A;m khi âu Ăł dẼy lĂŞn lĂ n sĂłng â&#x20AC;&#x153;bĂ i trᝍâ&#x20AC;? táşżt. Cháşłng tháť&#x192; lĂ m gĂŹ, thĂ´i thĂŹ giᝯ lẼy náşżp nhĂ cᝧa mĂŹnh váş­y. Vẍn lĂ mua mua bĂĄn bĂĄn, dĂš cĂł giảm i nhiáť u vĂŹ tháť?i nay cĂĄi gĂŹ cĹŠng cĂł, cĂĄi gĂŹ cĹŠng dáť&#x2026;, chᝧ yáşżu lĂ hoa trĂĄi vĂ trang hoĂ ng cho khĂ´ng gian táşżt trong nhĂ mĂŹnh.

NẼu nĆ°áť&#x203A;ng vᝍa phải, lĂ m vĂ i mĂłn truyáť n tháť&#x2018;ng dâng cĂşng Ă´ng bĂ táť&#x2022; tiĂŞn.

Duy trĂŹ náşżp cĹŠ, i chĂša vĂ o ĂŞm giao thᝍa, khĂ´ng cầu tĂ i cầu láť&#x2122;c mĂ cháť&#x2030; cầu bĂŹnh an. Nhᝯng ngĂ y ầu xuân thÄ&#x192;m máşš, thÄ&#x192;m cha, sáť&#x2018;ng cháş­m hĆĄn, thong thả hĆ°áť&#x;ng khĂ´ng gian Ć°áť?ng pháť&#x2018; bĂŹnh yĂŞn trong nhᝯng khoảnh khắc hiáşżm hoi cᝧa cả nÄ&#x192;m. â&#x20AC;&#x153;Ä?Ăłn táşżtâ&#x20AC;?, áť&#x2018;i váť&#x203A;i tĂ´i, cĹŠng nhĆ° Ăłn ngĆ°áť?i thân.

Trân tráť?ng táşżt, thĂŹ táşżt sáş˝ mang mĂša xuân táť&#x203A;i trong tâm. Táşżt sáş˝ khĂ´ng còn lĂ hoĂ i niáť&#x2021;m, cĹŠng cháşłng phải dáťą cảm. Táşżt lĂ hiáť&#x2021;n tháťąc. LĂ khĂ´ng gian trong nhĂ , lĂ tháť?i gian ngoĂ i pháť&#x2018; cho mĂŹnh táş­n hĆ°áť&#x;ng tᝍng phĂşt giây ang sáť&#x2018;ng. LĂ nhᝯng tháť?i khắc ngắm mai vĂ ng khoe cĂĄnh. LĂ nhᝯng lĂşc nghe iáť&#x2021;n thoấi trong ĂŞm: â&#x20AC;&#x153;ChĂşc mᝍng nÄ&#x192;m máť&#x203A;i nhen!â&#x20AC;?. LĂ n᝼ cĆ°áť?i vĂ ĂĄnh mắt lẼp lĂĄnh xuân cᝧa ngĆ°áť?i xa lấ trĂŞn Ć°áť?ng lᝥ va vĂ o nhau.

LĂ khĂ´ng gian cáť? hoa giᝯa báť&#x2018;n báť bĂŞtĂ´ng vĂ nắng chĂłi chang. NhiĂŞu Ăł thĂ´i, cĹŠng ᝧ lĂ m nĂŞn cĂĄi táşżt SĂ i Gòn.

Cháť&#x2030; váş­y thĂ´i, táşżt i cĂšng ngĆ°áť?i. Nháşš nhĆ° khĂ´ng.

7Ĺ&#x192;W +Âľ 1Ĺ?L FĂ&#x201E; JĂ&#x20AC; PÂľ KD\"

TĂ´i luĂ´n thẼy mĂŹnh lĂ ngĆ°áť?i may mắn, cĂł hai nĆĄi cháť&#x2018;n áť&#x192; i váť . LĂ ngĆ°áť?i tham lam, nĂŞn tĂ´i yĂŞu cả cĂĄi nĂłng SĂ i Gòn lẍn cĂĄi lấnh HĂ Náť&#x2122;i. NhẼt lĂ khi táşżt áşżn, áť&#x; nĆĄi nĂ y thĂŹ nháť&#x203A; nĆĄi kia. NhĆ°ng táťąu chung lấi, thĂŹ tĂ´i yĂŞu cả hai khĂ´ng gian táşżt nĂłng - táşżt lấnh Ẽy, cả trong tâm tĆ°áť&#x;ng lẍn ngoĂ i áť?i tháťąc.

Tháť?i gian cᝊ tháşż trĂ´i, cĂł thĂ nh pháť&#x2018; nĂ o khĂ´ng thay áť&#x2022;i? CĂł áť?i ngĆ°áť?i nĂ o khĂ´ng áť&#x2022;i thay? Nhᝯng pháť&#x2018; nháť? hiáť n hòa xᝊ lấnh thoắt biáşżn thĂ nh ấi láť&#x2122; thĂŞnh thang nhĆ° xᝊ nĂłng. NhĂ khĂ´ng còn nĂŠp bĂłng dĆ°áť&#x203A;i nhᝯng hĂ ng cây nᝯa. NgĆ°áť?i cĹŠng nhĆ° táşżt cháşłng còn khoan thai. Táşżt HĂ Náť&#x2122;i váť&#x203A;i nhiáť u ngĆ°áť?i, cĹŠng nhất nhòa nhĆ° b᝼i máť&#x2039;n dÄ&#x192;ng dÄ&#x192;ng thay sĆ°ĆĄng trĂŞn nhᝯng mĂĄi nhĂ . KhĂ´ng Ă­t tĂŹnh yĂŞu cᝧa ngĆ°áť?i xĆ°a ĂŁ khĂ´ng còn dĂ nh cho pháť&#x2018; nay nᝯa. CĹŠng sᝣ táşżt, tráť&#x2018;n táşżt, dĂš lấnh hay nĂłng. CĂł còn chÄ&#x192;ng, cháť&#x2030; lĂ máť&#x2122;t náť&#x2014;i niáť m au ĂĄu váť nhᝯng mĂša táşżt nÄ&#x192;m xĆ°a.

Táşżt áť&#x; HĂ Náť&#x2122;i, nhĂ nĂ o cĹŠng phải cĂł bĂĄnh chĆ°ng, giáť&#x2018;ng nhĆ° SĂ i Gòn khĂ´ng tháť&#x192; thiáşżu cạp bĂĄnh tĂŠt trĂŞn trang tháť?. Phải qua bao nhiĂŞu nÄ&#x192;m, mẼy mĆ°ĆĄi mĂša táşżt, tĂ´i máť&#x203A;i thẼu hiáť&#x192;u ưᝣc cĂĄi triáşżt lĂ˝ sâu xa cᝧa cĂĄc báş­c tiáť n nhân váť sáťą tĂ­ch bĂĄnh chĆ°ng bĂĄnh dầy, cĂšng phong t᝼c biáşżu quĂ ngĂ y táşżt. LoĂ i bĂĄnh Ẽy khĂ´ng cháť&#x2030; áť&#x192; thĆ°áť&#x;ng thᝊc dĆ°áť&#x203A;i gĂłc áť&#x2122; Ẋm tháťąc nhĆ° nhᝯng loĂ i bĂĄnh khĂĄc. Hầu háşżt cĂĄc mĂłn Ä&#x192;n Viáť&#x2021;t áť u chᝊa áťąng nhᝯng triáşżt lĂ˝ phĆ°ĆĄng Ä?Ă´ng trong Ăł mĂ bĂĄnh chĆ°ng cᝧa miáť n Bắc vĂ bĂĄnh tĂŠt cᝧa miáť n Nam tháş­t sáťą lĂ nhᝯng thĂ­ d᝼ tiĂŞu biáť&#x192;u. Cháşłng phải ngẍu nhiĂŞn mĂ xĆ°a kia cháť&#x2030; vĂ o dáť&#x2039;p táşżt ngĆ°áť?i ta máť&#x203A;i gĂłi bĂĄnh chĆ°ng, bĂĄnh tĂŠt. TĂ´i tin ráşąng thᝊ bĂĄnh Ẽy ưᝣc gĂłi vĂ o mĂša xuân, khi lĂĄ non vᝍa ra, khi gấo náşżp vᝍa ưᝣc gạt, áş­u xanh vᝍa chĂ­n vĂ tháť&#x2039;t heo vᝍa Ăşng lᝊa xuẼt chuáť&#x201C;ng. NghÄŠa lĂ nhᝯng gĂŹ ngon nhẼt, tinh tĂşy nhẼt cᝧa máť&#x2122;t mĂša xuân - kháť&#x;i ầu máť&#x203A;i, ưᝣc em gĂłi háşżt vĂ o thᝊ bĂĄnh Ẽy, áť&#x192; cĂşng dâng Ẽt tráť?i nhĆ° máť&#x2122;t sáťą hiáşżu áť&#x2026; váť&#x203A;i táť&#x2022; tiĂŞn, ưᝣc biáşżu tạng cho nhau nhĆ° máť&#x2122;t sáťą gắn káşżt trong sáşť chia. Trong nhᝯng cĂĄi bĂĄnh luĂ´n xanh mĂ u lĂĄ Ẽy lĂ sáťą hòa hᝣp cᝧa thiĂŞn nhiĂŞn vĂ con ngĆ°áť?i. LĂ sáťą hòa hᝣp âm dĆ°ĆĄng ưᝣc bao báť?c trong tẼm lĂĄ dong sản sinh tᝍ máşš thiĂŞn nhiĂŞn, hĂŹnh thĂ nh tᝍ giĂł, láť­a vĂ nĆ°áť&#x203A;c, trong suáť&#x2018;t 24 tiáşżng áť&#x201C;ng háť&#x201C;.

VĂ o nhᝯng ngĂ y táşżt, tĂ´i rẼt thĂ­ch nhĂŹn cÄ&#x192;n báşżp bĂŠ xĂ­u cᝧa máşš váť&#x203A;i láť&#x2030;nh káť&#x2030;nh náť&#x201C;i niĂŞu vĂ nhᝯng cạp bĂĄnh chĆ°ng treo lᝧng láşłng trĂŞn ầu. Sau nĂ y, dĂš cĂł cáť&#x2018; gắng áşżn mẼy áť&#x192; lĆ°u giᝯ truyáť n tháť&#x2018;ng, cĹŠng khĂ´ng sao tấo dáťąng ưᝣc cĂĄi khĂ´ng gian Ẽy, mang ưᝣc cĂĄi khĂ´ng khĂ­ Ẽy cho con cĂĄi vĂ o ngĂ y táşżt. CĹŠng ĂŁ tᝍng cĂšng máşš gĂłi bĂĄnh chĆ°ng trong cÄ&#x192;n báşżp hiáť&#x2021;n ấi ngĂ y nay, cĹŠng ĂŁ tᝍng Ć°a con cĂĄi váť miáť n quĂŞ khi giĂĄp táşżt vĂ cĂšng con táťą tay gĂłi bĂĄnh. NhĆ°ng vẍn thẼy, cháť&#x2030; lĂ cưᝥi ngáťąa xem hoa. Trong mẼy tẼm bĆ°u thiáşżp mĂ u mè hay cả nhᝯng báť&#x2122; phim dáťąng lấi váť táşżt HĂ thĂ nh xĆ°a, vẍn thẼy thiáşżu quĂĄ

nhiáť u cĂĄi â&#x20AC;&#x153;chẼtâ&#x20AC;? cᝧa nhᝯng mĂša táşżt ưᝣm mĂši bĂĄnh chĆ°ng nÄ&#x192;m xĆ°a. Phải lĂ m sao ây? Cháť&#x2030; sᝣ ráşąng, máť&#x2122;t ngĂ y kia, bĂĄnh chĆ°ng sáş˝ thĂ nh cáť&#x2022; tĂ­ch nhĆ° chĂ ng Lang LiĂŞu mẼt thĂ´i. áť&#x17E; HĂ Náť&#x2122;i vĂ o ngĂ y táşżt, hầu nhĆ° nhĂ nĂ o cĹŠng â&#x20AC;&#x153;phảiâ&#x20AC;? cĂł máť&#x2122;t bĂŹnh hoa gáť&#x201C;m lay ĆĄn, thưᝣc dưᝣc, violet, hoa bĆ°áť&#x203A;m (sao nhĂĄy), Ă´i khi cả cĂşc ấi Ăła nᝯa. Khi xĆ°a táşżt nĂ o máşš tĂ´i cĹŠng cắm máť&#x2122;t bĂŹnh toĂ n nhᝯng loĂ i hoa Ẽy. BĂŹnh hoa luĂ´n ᝧ chĂ­n sắc, nhĆ° láť?i nguyáť&#x2021;n cầu thầm lạng cho máť&#x2122;t nÄ&#x192;m máť&#x203A;i tháş­t nhiáť u sắc mĂ u, tháş­t tráť?n váşšn và ᝧ ầy. CĂł máť&#x2122;t tháť?i, cháť&#x2030; máť&#x2122;t nÄ&#x192;m máť&#x2122;t lần, nhᝯng bĂŹnh hoa mang sáťą láť&#x2122;ng lẍy hiáşżm hoi táť&#x203A;i nhᝯng khĂ´ng gian cháş­t háşšp nĆĄi pháť&#x2018; cáť&#x2022; hay nhᝯng cÄ&#x192;n háť&#x2122; táş­p tháť&#x192; giᝯa lĆ°ng tráť?i. NgĂ y còn nháť?, tĂ´i chĆ°a bao giáť? thẼy nhᝯng bĂŹnh cắm nhiáť u loấi hoa Ẽy lĂ áşšp.

TĂ´i cho ráşąng, quĂĄ chĂĄn khi ngĆ°áť?i ta giáť&#x2018;ng nhau tᝍ Ä&#x192;n mạc, nĂłi nÄ&#x192;ng, áşżn cả máť&#x2122;t bĂŹnh hoa ngĂ y táşżt cĹŠng giáť&#x2018;ng nhau náť&#x2018;t. Ă&#x201D;i, tĂ´i cᝧa tháť?i Ẽy, ĂŁ cháşłng ᝧ kiáşżn thᝊc vĂ quĂĄ thiáşżu quan sĂĄt, áť&#x192; cĂł tháť&#x192; cảm nháş­n ưᝣc sáťą tinh táşż HĂ thĂ nh trong nhᝯng bĂŹnh hoa xuân Ẽy.

Cháşłng phải ngẍu nhiĂŞn mĂ bĂŹnh hoa Ẽy tấo dáťąng ưᝣc khĂ´ng gian khiáşżn ngĆ°áť?i i xa luĂ´n nháť&#x203A; váť . Máť&#x2122;t khĂ´ng gian mang tĂŞn gáť?i â&#x20AC;&#x153;táşżt HĂ Náť&#x2122;iâ&#x20AC;? ưᝣc tấo dáťąng cháť&#x2030; tᝍ máť&#x2122;t bĂŹnh hoa. Sáťą tinh táşż táť&#x203A;i tᝍ sáťą pha tráť&#x2122;n cĂĄc dĂĄng hoa khĂĄc biáť&#x2021;t: lay ĆĄn dĂĄng tháşłng lĂĄ cᝊng, violet mảnh mai lĂĄ kim, thưᝣc dưᝣc hoa tròn lĂĄ xáşť, hoa bĆ°áť&#x203A;m ráť&#x2122;n rĂ ng sáť&#x2018;ng áť&#x2122;ng. Sáťą tinh táşż toĂĄt ra tᝍ báť&#x2018; c᝼c cân báşąng, khi bĂŹnh hoa cĂł cĂ nh cong cĂ nh tháşłng, cĂł bĂ´ng tròn bĂ´ng thuĂ´n. Sáťą tinh táşż áşżn tᝍ nhᝯng mĂ u ráťąc rᝥ mĂ vẍn hĂ i hòa, cĂł nhu cĂł cĆ°ĆĄng, cĂł nhẼn cĂł náť n, cĂł sang cĂł tĂ´i. Ä?ᝧ tinh táşż áť&#x192; nhᝯng sắc mĂ u Ẽy Ć°a khĂ­ tráť?i vĂ hĆ°ĆĄng xuân áşżn cho phòng khĂĄch máť&#x2014;i gia ĂŹnh HĂ Náť&#x2122;i. Ä?ᝧ tinh táşż áť&#x192; tấo nĂŞn máť&#x2122;t cĂĄi gáť?i lĂ â&#x20AC;&#x153;khĂ´ng gianâ&#x20AC;?, thẼy hoa lĂ thẼy táşżt HĂ Náť&#x2122;i. VĂ báť&#x2014;ng nhiĂŞn, nhᝯng thưᝣc dưᝣc, lay ĆĄn, violet, cĂşc su xi, mĂľm sĂłi, hoa bĆ°áť&#x203A;m... báť&#x2014;ng hĂła thĂ nh niáť m nhung nháť&#x203A;, hĂła thĂ nh kĂ˝ ᝊc mang tĂŞn â&#x20AC;&#x153;táşżt HĂ thĂ nhâ&#x20AC;?.

DĂš cho tháť?i tháşż cĂł áť&#x2022;i thay táť&#x203A;i âu, nhᝯng bĂŹnh hoa Ẽy vẍn lạng láş˝ káť&#x192; câu chuyáť&#x2021;n cᝧa mĂša xuân, káť&#x192; váť nhᝯng ngĂ y táşżt oĂ n viĂŞn cᝧa máť&#x2014;i náşżp nhĂ bĂŞn bĂĄnh chĆ°ng xanh. Ä?áť&#x192; bao ngĆ°áť?i gáť&#x2018;c HĂ Náť&#x2122;i nhĆ° tĂ´i, dĂš cĂł i xa táť&#x203A;i âu cĹŠng vẍn nháť&#x203A;, vẍn Ć°áť&#x203A;c ao máť&#x2014;i mĂša táşżt lấi cĂł ưᝣc bĂŹnh hoa nhĆ° tháşż trong khĂ´ng gian nĆĄi mĂŹnh ang sáť&#x2018;ng. Ä?áť&#x192; Ăłn táşżt váť , nhĆ° Ăłn ngĆ°áť?i trân quĂ˝. VĂ áť&#x192; ưᝣc nghe hoa káť&#x192; chuyáť&#x2021;n xuân.

KT&Ä?S THĂ NG 11.2018

35

khĂ´ng gian TáşžT

NHáť&#x161; TáşžT NGĂ&#x20AC;Y XĆŻA 1Jž\ Ä&#x2C6;Ă? +ŲL $Q FĂ&#x17D;Q KRDQJ YĹ&#x2C6;QJ QKĸQJ WKĹ&#x2020;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x2019;S NKĂ?QJ NKĂ&#x2C6; WUĹ&#x20AC;P EXĹŹQ EDR OÄž\ WKŤ [Ă TXDQK QÄ°P FKÄź WKĹ&#x2DC; Pž OĹ´S WUĹ&#x201D; WKĸŜQJ JĹŚL Ä&#x2C6;Ă&#x201C;D UĹ&#x160;QJ +ŲL $Q Ož |WKžQK SKĹŞ GĸźQJ JLž} BĂ&#x20AC;I 75Ä˘Ä 1* 1*8<Ă&#x203A;1 1*Ă&#x2022; Äť1+ 7+8 9Ă&#x161;1

NGĂ&#x201C; VẏY NHĆŻNG Ä?áşžN NHᝎNG NGĂ&#x20AC;Y XUĂ&#x201A;N Váť&#x20AC; TáşžT Ä?áşžN, khĂ´ng gian Háť&#x2122;i An nhĆ° khoĂĄc lĂŞn mĂŹnh máť&#x2122;t tẼm ĂĄo tĆ°ĆĄi máť&#x203A;i, ráť&#x2122;n ráť&#x2039;p khĂĄc háşłn. Tuy lĂ pháť&#x2018; tháť&#x2039; nhĆ°ng áť&#x; ây cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng tᝍng xĂłm sáť&#x2018;ng váť&#x203A;i nhau thẼm ẍm tĂŹnh nghÄŠa, sáť&#x203A;m hĂ´m tắt láť­a táť&#x2018;i èn cĂł nhau, nhᝯng ngĂ y cuáť&#x2018;i nÄ&#x192;m cả xĂłm áť&#x203A;i ĆĄi gáť?i nhau, chia nhau cĂ´ng viáť&#x2021;c chuẊn báť&#x2039; Ăłn táşżt.

Vui nhẼt vẍn lĂ mẼy ngĂ y giĂĄp táşżt, nhᝯng nhĂ cĂł thu nháş­p kha khĂĄ bắt ầu thuĂŞ mẼy ngĆ°áť?i Ă n Ă´ng hĂ ng xĂłm ang gạp khĂł khÄ&#x192;n quĂŠt vĂ´i lấi toĂ n báť&#x2122; ngĂ´i nhĂ cᝧa mĂŹnh, giĂşp háť? cĂł tiáť n sắm táşżt. Ä?ĂĄm thanh niĂŞn vĂ tráşť con nhân mẼy ngĂ y khĂ´ rĂĄo cĹŠng xĂşm vĂ o táť&#x2030;a gáť?n nhᝯng hĂ ng rĂ o chè tĂ u bắt ầu cao quĂĄ lᝊa sau mĂša mĆ°a vĂ quĂŠt dáť?n váť&#x2021; sinh tᝍ ầu xĂłm áşżn cuáť&#x2018;i ngĂľ. Ä?âu vĂ o Ăł xong, cả ĂĄm lấi i quanh xĂłm xin tiáť n mua muáť&#x2018;i háť&#x2122;t vĂ than ĂĄ váť giĂŁ nháť? thả xuáť&#x2018;ng giáşżng áť&#x192; láť?c nĆ°áť&#x203A;c giáşżng, chả lĂ cả xĂłm mẼy ch᝼c nhĂ áť u dĂšng chung cĂł máť&#x2014;i máť&#x2122;t cĂĄi giáşżng nĆ°áť&#x203A;c nĂ y.

CĂĄc cĂ´, cĂĄc bĂ cĹŠng tranh thᝧ nhᝯng ngĂ y cĂł nắng phĆĄi váť&#x2122;i máť&#x203A; cᝧ cải, cᝧ kiáť&#x2021;u cho tháş­t khĂ´, áť&#x2022; nĆ°áť&#x203A;c mắm chᝊa vĂ o thẊu thᝧy tinh áť&#x192; lĂ m dĆ°a mĂłn, cᝧ kiáť&#x2021;u, Ä&#x192;n kèm váť&#x203A;i bĂĄnh chĆ°ng, bĂĄnh tĂŠt trong ba ngĂ y táşżt. Thiáşżu cĂĄi mĂłn quáť&#x2018;c háť&#x201C;n quáť&#x2018;c tĂşy nĂ y káť&#x192; nhĆ° khĂ´ng cĂł táşżt.

Tháť?i kháť&#x2018;n khĂł, táşżt nhẼt cĹŠng phải tĂ­nh toĂĄn sao cho nĂł tiáşżt kiáť&#x2021;m, cả xĂłm cĂł ưᝣc máť&#x2122;t cĂĄi khuĂ´n áť&#x201C;ng lĂ m bĂĄnh thuẊn vĂ máť&#x2122;t cĂĄi khuĂ´n lĂ m bĂĄnh trĂĄi tim nĂŞn ba ngĂ y giĂĄp táşżt cĂĄc nhĂ xĂşm lấi gĂłp Ć°áť?ng, gĂłp báť&#x2122;t, mua trᝊng, mua dᝍa, mua gᝍng váť áť&#x192; lĂ m bĂĄnh, mᝊt. Táťą lĂ m cho ᝥ báť&#x203A;t táť&#x2018;t kĂŠm, sắp tráşť cĹŠng cĂł thĂŞm tẼm bĂĄnh, chĂşt mᝊt hĆĄn lĂ mua áť&#x; chᝣ. NÄ&#x192;m sĂĄu cĂĄi báşżp than ưᝣc táş­p trung tấi máť&#x2122;t nhĂ , cĂĄc cĂ´, cĂĄc bĂ xĂşm lấi ngĆ°áť?i ĂĄnh báť&#x2122;t, nấo dᝍa, xắt gᝍng, káşť ngĂ o Ć°áť?ng, Ăşc bĂĄnh cĆ°áť?i nĂłi huyĂŞn thuyĂŞn ráť&#x2122;n rĂŁ. Ä?ĂĄm con nĂ­t lÄ&#x192;ng xÄ&#x192;ng bu quanh báşżp cháť? ưᝣc sai vạt, lĂşc thĂŹ lẼy than, mĂşc nĆ°áť&#x203A;c, khi thĂŹ quất láť­a, ráť­a thau tẼt báş­t. MĂ tháťąc ra lĹŠ tráşť cĹŠng cháşłng phải siĂŞng nÄ&#x192;ng gĂŹ, báť&#x;i chĂşng biáşżt náşżu ưᝣc sai vạt thĂŹ khi lĂ m xong sáş˝ ưᝣc mẼy bĂ , mẼy cĂ´ cho vĂ i mẊu mᝊt ầu thᝍa, uĂ´i tháşšo vĂ mẼy cĂĄi ráşťo bĂĄnh v᝼n rĆĄi ra trong lĂşc cắt khuĂ´n. KhĂ´ng lĂ bao nhĆ°ng con nĂ­t ham vui, thèm ngáť?t cĹŠng xĂşm vĂ o lĂ m ráť&#x201C;i tranh giĂ nh nhau áť?m táť?i.

Trong lúc cåc bà ang là m bånh mᝊt thÏ cåc ông bắt ầu d�n dẚp bà n th� gia tiên và i mua hoa quả, trang trí lấi ngôi nhà cᝧa mÏnh cho có không khí tết.

Tháť?i Ăł hoa ưᝣc tráť&#x201C;ng tấi cĂĄc xĂŁ vĂšng ven, áşżn táşżt ưᝣc bĂ y bĂĄn ven sĂ´ng Háť&#x2122;i An. NhĂ khĂĄ giả thĂŹ mua thưᝣc dưᝣc, hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng, nhĂ khĂł khÄ&#x192;n cĹŠng rĂĄng mua hai b᝼i hoa vấn tháť? ráşť tiáť n váť chĆ°ng trĆ°áť&#x203A;c cáť­a cho vui nhĂ , áşżn mĂšng ba táşżt còn nháť&#x2022; lĂŞn lĂ m hoa cĂşng Ć°a Ă´ng bĂ , nhẼt cáť­ lưᝥng tiáť&#x2021;n lấi ᝥ táť&#x2018;n tiáť n.

36

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

Trưa ngày cuối năm khi mọi nhà ã xong công việc, cả xóm tụm lại gói bánh chưng, bánh tét.

Các ông chẻ củi, lau lá, vót lạt, các bà gói bánh, ám trẻ con xúm lại xung quanh chờ ược sai vặt.

Gói mãi ến chiều là xong, các ông cho vào thùng nấu rồi lên lửa. Trời ổ về tối, cánh thanh niên nam nữ trong xóm ngồi canh lửa nói cười râm ran, nhiều người lại mang ra chai rượu mía và cây guitar thùng ngồi quanh bếp lửa bắt ầu àn hát, uống rượu, mồi nhậu là cóc, ổi hái quanh xóm chấm với muối ớt, ngó vậy mà cũng có nhiều mối tình nảy sinh rồi tiến tới hôn nhân trong xóm.

Chừng sau mười giờ êm, bánh chín tới ược vớt ra chia về cho từng nhà, nhớ âu mỗi nhà ược hai cái bánh chưng và hai òn bánh tét, ể cúng ông bà. Nhận bánh xong ai về nhà nấy ể chuẩn bị cúng ón giao thừa.

Ngày trước, sau khi cúng giao thừa có lệ vẫn giữ một cây èn hột vịt nhỏ thắp sáng liên tục trên bàn thờ ông bà suốt ba ngày tết, người dân quan niệm rằng mấy ngày tết tổ tiên ông bà ều về oàn tụ cùng con cháu nên giữ èn ể cho sáng ông bà. Ngoài ra trong mấy ngày tết cho dù có thiếu thốn ến mấy, bữa cơm cũng phải có chén cơm, lát cá, bát canh bày biện trên bàn thờ gia tiên ể mời ông bà dùng bữa, kéo dài ến mồng ba, sau lễ cúng ưa ông bà mới ngưng. Thiết nghĩ ây cũng là một nét văn hóa hiếu ạo áng ược gìn giữ. Đêm giao thừa, ất trời như thanh thoát hơn trong giờ khắc giao thời chuyển vận. Đâu ó thoang thoảng mùi nhang, mùi trầm hòa quyện vào hương hoa ngan ngát tạo nên một không gian trầm mặc trước thềm năm mới. Sau khi cúng giao thừa, từng nhóm người ổ về chùa Pháp Bảo ể cúng chùa, hái lộc cầu mong một năm mới an bình, sung túc, có lẽ ây là thời khắc rộn ràng nhất ở cái thị xã cổ kính quanh năm yên lặng này. Mọi người thay nhau thắp hương, lạy Phật rồi tụ tập ra trước sân chùa chúc tết lẫn nhau. Tuy gọi là lên chùa hái lộc nhưng ở ây người ta chỉ sờ tay vào cây lá làm phép, sợ phá vỡ cảnh quan chùa nên ít thấy ai hái lá cây ể mang lộc về nhà, nghĩ cũng là một nếp hay.

Thời nay kinh tế phát triển làm con người mỗi ngày thêm bận rộn, hàng hóa tràn ngập khắp hang cùng ngõ hẻm, những ngày giáp tết nhìn quanh không thiếu một thứ gì, chỉ việc mua về sử dụng cho tiện nên những cung cách ón tết ngày xưa ngày càng i về phía quá vãng. Tập tục, lề thói xưa cũng phai dần những tưởng chừng âu mất hẳn. Gần ây lại mừng khi nhìn thấy nhiều gia ình bắt ầu trở lại cung cách ón tết của ngày xưa, tuy ơn giản hiện ại nhưng không kém phần lễ nghi bài bản.

Có một dạo nghe tin có người ề nghị bỏ hẳn tết cổ truyền, sát nhập vào tết phương Tây ể phát triển kinh tế, lòng chợt thảng thốt. Thiết nghĩ, tết cổ truyền tích lũy hồn cốt mấy ngàn năm văn hóa của một dân tộc, nó khẳng ịnh nền tảng văn minh lúa nước của dân tộc Việt. Trong thời ại công nghệ phát triển như vũ bão, khi mà những biên giới thực thể giữa các quốc gia trở nên nhòe i trong một thế giới phẳng, phát triển kinh tế là quan trọng nhưng gìn giữ văn hóa dân tộc ể khẳng ịnh chính mình lại là iều hệ trọng hơn, âu phải cứ nói bỏ là bỏ.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

37

khĂ´ng gian TáşžT

1KÂľ GÂľL FĹŤD VÄłF WĹ?F Ă&#x203A; ò½ WUÄŤP PÄťF ½P ħ [DQK YÂľ ÄŠP

Sáť&#x2018;ng háť&#x201C;n nhiĂŞn, lĂ sáť&#x2018;ng tháşż nĂ o nháť&#x2030;!?

váť&#x2039; tᝍ âu Ăł trong cÄ&#x192;n cáť&#x2018;t con ngĆ°áť?i dáť&#x2122;i váť . Ráť&#x201C;i thĂĄn ph᝼c. Ä?ĂŁ tháşż, ầu bòn, plei, buĂ´n cĹŠng chả bao giáť? cĂł cáť&#x2022;ng, vĂ khĂ´ng luĂ´n cả iáşżm canh, khĂ´ng chĂł dᝯ rưᝣt uáť&#x2022;i nᝯa chᝊ. |7Ć&#x201E;QJ UĆ&#x201E;QJ JLž ÂżP WKDQK UXQJ FĂ? WLĹ&#x2DC;QJ WK½F OÄ°Q WÄ°Q WUĂ?L KhĂĄch lấ vĂ o lĂ ng, vĂ o nhĂ , mĂ cᝊ nhĆ° â&#x20AC;&#x153;káť&#x2021;â&#x20AC;? khĂĄch, khĂ´ng gĂŹ phải áť&#x192; FĂ? WLĹ&#x2DC;QJ VXĹŞL JĹŚL WĂ&#x2020;Q QJĸŜL} mắt, áť phòng, cảnh giĂĄc. ThĂŹ cĹŠng

/ĹśL QKÄşF FĆ&#x20AC;D QKÄşF VIJ VĹ&#x2C6;F WŲF Ăł Ä&#x2021;Ă&#x2020; EÄźQ Ä&#x2C6;ŤD < 3KĂ?Q .VRU

nhĆ° cĂł bòn, plei, nĂ´ng phẊm thu %ĂŤ, 9ĂŤ Äť1+ 1*8<Ĺ&#x2C6;1 +Ă&#x201D;1* 7â1+ hoấch ưᝣc sau máť&#x2014;i mĂša háť? cẼt cĂĄi nhĂ kho ngay Ẽy, mang báť? vĂ o, vĂ áť&#x17E; TĂ&#x201A;Y NGUYĂ&#x160;N, VĂ&#x20AC;O CĂ C BĂ&#x2019;N, áť&#x192; Ẽy, khi nĂ o cần Ä&#x192;n, cần bĂĄn thĂŹ lĂŞn cháť&#x; váť .

BUĂ&#x201D;N, PLEI (LĂ&#x20AC;NG) CᝌA NGĆŻáť&#x153;I BẢN Sao ngĆ°áť?i ta cĂł tháť&#x192; sáť&#x2018;ng siĂŞu áşłng nhĆ° tháşż chᝊ. Ä?áť&#x160;A Máş A, Sâ&#x20AC;&#x2122;TIĂ&#x160;NG, Kâ&#x20AC;&#x2122;HO, Mâ&#x20AC;&#x2122;NĂ&#x201D;NG, Ă&#x160; NhĂ thĂŹ i cĂšng váť&#x203A;i cᝧa cải, gia ĂŹnh thĂŹ i cĂšng váť&#x203A;i áť&#x201C; Ä?Ă&#x160;, JRAI, BAHNAR, GIáşş TRIĂ&#x160;NG, RĆ áşĄc, vĂ nhᝯng iáť u riĂŞng tĆ° khĂĄc nᝯa kia mĂ . Háť? cĂł MĂ&#x201A;M, RAGLAI áť&#x; vĂšng huyáť&#x2021;n hay bĂŞn rĂŹa cĂĄc Ă´ niáť m tin rẼt táťą nhiĂŞn vĂ o áť?i sáť&#x2018;ng vĂ tháşż nhân. MĂ váť&#x203A;i tháť&#x2039; miáť n nĂ y â&#x20AC;&#x153;táťą doâ&#x20AC;? lắm, Ă­t khi thẼy nhĂ cáť­a ngĆ°áť?i ta dân tháť&#x2039; thĂ nh, buáť&#x2122;c phải nghÄŠ ráşąng háşłn thᝊ niáť m tin Ẽy khĂła. LĂ ng ngĆ°áť?i ang sáť&#x2018;ng mĂ nhĆ° â&#x20AC;&#x153;báť? khĂ´ngâ&#x20AC;? váş­y. CĂł mĂŁnh liáť&#x2021;t lắm. Tháťąc ra, niáť m tin cᝧa háť? rẼt nháşš nhĂ ng, nhᝯng nhĂ , hai cầu thang lĂŞn sĂ n, nhĂ dĂ i áť&#x; hai ầu cᝊ nĂł nhĆ° hĆĄi tháť&#x;. thả láť?ng. Ban ĂŞm, nhĂ nĂ o cĂł cĂĄi cáť­a lĂša báşąng miáşżng Táťą dĆ°ng tĂ´i thẼy háť&#x2022; tháşšn. VĂŹ nhĂ tĂ´i áť&#x; máť&#x2122;t thĂ nh vĂĄch láť&#x201C; Ă´ an thĂŹ kĂŠo qua giĂĄp ầu bĂŞn kia, còn nhĂ nĂ o pháť&#x2018; nháť?, tĂ´i mua áť&#x2022; khĂła xáť&#x2039;n nhẼt áť&#x192; khĂła khi ráť?i i cĂł hai cĂĄnh cáť­a thĂŹ khĂŠp lấi, lĂ xong, cháşłng khĂła gĂŹ cả. giang háť&#x201C; âu Ăł, còn nhᝯng lĂşc áť&#x; nhĂ ĂŞm áşżn bao giáť?

Tivi, tᝧ lấnh, mĂĄy giạt, xe gắn mĂĄyâ&#x20AC;Ś giáť? háť? cĹŠng mua cĹŠng cháť&#x2018;t káťš cĂ ng. sắm nhĆ° ngĆ°áť?i áť&#x; pháť&#x2018; Ăł thĂ´i, vĂ tráť&#x2122;m cĆ°áť&#x203A;p thĂŹ áť&#x; âu Háť? nghÄŠ váť cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng hay, áşšp quĂĄ. CĂĄch cĂ i ạt cĂł con ngĆ°áť?i áť&#x; Ăł cĂł tráť&#x2122;m cĆ°áť&#x203A;p thĂ´i mĂ . DĆ°áť?ng nhĆ° mĂŹnh vĂ o cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng lấ quĂĄ, an nhiĂŞn, tha thiáşżt, vĂ lấc cáť­a lĂ m áť&#x192; che giĂł luáť&#x201C;n vĂ o hĆĄn lĂ áť&#x192; bảo váť&#x2021; tĂ i sản, an quan lĂ m sao. Tinh thần sáť&#x2018;ng Ăł, lĂ tinh thần mĂ loĂ i ninh. Ban ngĂ y, nhiáť u nhĂ lĂŞn rẍy, lĂŞn rᝍng, máť&#x; toang ngĆ°áť?i dĆ°áť?ng nhĆ° ĂŁ mẼt i. CĂĄch sáť&#x2018;ng mĂ loĂ i ngĆ°áť?i cáť­a cả hai ầu tháşż, ráť&#x201C;i i. KhĂ´ng máť&#x2122;t bĂłng ngĆ°áť?i nĂ o ang khao khĂĄt. LĂ kiáť&#x192;u sáť&#x2018;ng mĂ loĂ i ngĆ°áť?i áť&#x; dĆ°áť&#x203A;i xuĂ´i bĂŞn trong. Lᝯ khĂĄch lĂ tĂ´i, báť&#x2014;ng dĆ°ng chĆĄi vĆĄi, lấc lĂľng khĂ´ng còn tháť&#x192; quay ầu lấi ưᝣc. TĆ° duy hoĂ i nghi, giᝯa sáťą â&#x20AC;&#x153;thả khĂ´ngâ&#x20AC;? Ăł. YĂ ng ĆĄi, háť? ĂĄnh áť&#x2018; lòng tham phòng thᝧ áť&#x192; â&#x20AC;&#x153;táť&#x201C;n tấiâ&#x20AC;? vĂ khĆ°áť&#x203A;c tᝍ tĂ­nh táťą nhiĂŞn cᝧa cᝧa tháşż nhân Ăł sao! Cᝊ máť&#x2014;i lần bĆ°áť&#x203A;c lĂŞn nhĂ cᝧa háť? lĂ ngĆ°áť?i Ă´ tháť&#x2039; vĂ ngĆ°áť?i áť&#x; áť&#x201C;ng báşąng báť&#x2014;ng tráť&#x; thĂ nh máť&#x2122;t máť&#x2122;t lần ngᝥ ngĂ ng, vĂ hoĂ i hoĂ i váş­y. ThĂş váť&#x2039; quĂĄ, cĂĄi thĂş thᝊ â&#x20AC;&#x153;bản nÄ&#x192;ng máť&#x203A;iâ&#x20AC;? ráť&#x201C;i - bản nÄ&#x192;ng cᝧa sinh váş­t áť&#x; pháť&#x2018;.

38

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

&Ä&#x203A;Q QKÂľ GÂľL FĹŤD VÄłF GÂśQ 0 1Ă&#x2020;QJ ĹŁ YĂ&#x160;QJ /DN 'DN /DN

Láť&#x2018;i sáť&#x2018;ng nghiĂŞng váť lĂ˝ tĂ­nh vĂ sáťą bẼt an cᝧa xĂŁ háť&#x2122;i Ă´ tháť&#x2039;, lòng tham lan trĂ n, nhiáť&#x2026;u nhĆ°ĆĄng vĂ sáťą bẼt an cᝧa tráş­t táťą pháť&#x2018; phĆ°áť?ng buáť&#x2122;c thᝊ bản nÄ&#x192;ng máť&#x203A;i Ẽy phải hĂŹnh thĂ nh cĹŠng phải thĂ´i. Tháť&#x2039; dân sáş˝ â&#x20AC;&#x153;cháşżtâ&#x20AC;? náşżu sáť&#x2018;ng háť&#x201C;n nhiĂŞn. Tháť&#x2039; dân sáş˝ â&#x20AC;&#x153;ra Ć°áť?ngâ&#x20AC;? náşżu cÄ&#x192;n nhĂ khĂ´ng cáť&#x2022;ng, cáť­a nhĂ khĂ´ng khĂła. Tháť&#x2039; dân sáş˝ thĂ nh áť&#x2122;ng váş­t ngu dấi náşżu áť&#x192; ngĆ°áť?i lấ thoải mĂĄi rong chĆĄi trong khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng cᝧa mĂŹnh.

Táťą dĆ°ng thẼy ngĆ°áť?i sĆĄn nguyĂŞn vĂ xĂŁ háť&#x2122;i sĆĄn cĆ°áť&#x203A;c máť&#x203A;i tháťąc lĂ con ngĆ°áť?i, máť&#x203A;i vÄ&#x192;n minh, máť&#x203A;i ĂĄng mạt loĂ i thưᝣng áşłng. Ai bảo sáť&#x2018;ng thiáşżu cảnh giĂĄc, káť&#x2021;. Cảnh giĂĄc chắc gĂŹ lĂ chẼt lưᝣng sáť&#x2018;ng. CĂł khi â&#x20AC;&#x153;bản nÄ&#x192;ng máť&#x203A;iâ&#x20AC;? ĂŁ thua xa â&#x20AC;&#x153;bản nÄ&#x192;ng gáť&#x2018;câ&#x20AC;? máť&#x2122;t bĆ°áť&#x203A;c lĂši thÄ&#x192;m tháşłm. Váť 0Ĺ?W EĂ&#x2026;Q FĹŤD QJÄŁĹĄL 0 1Ă&#x2020;QJ ĹŁ 'DN /DN

nhân tĂ­nh, áť&#x2122;ng váş­t trong thĂ nh pháť&#x2018; sáť&#x2018;ng táť&#x2122;i nghiáť&#x2021;p hĆĄn sĆĄn nhân báť&#x;i náť&#x2014;i kháť&#x2022; sinh táť&#x201C;n ngáş­p trĂ n sᝣ hĂŁi, âu lo, vĂ thẼt sᝧng niáť m tin vĂ o con ngĆ°áť?i, vĂ o nhau, vĂ o khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng. Ráşąng bầy ngĆ°áť?i sáť&#x2018;ng áť&#x; Ăł phải Ă nh â&#x20AC;&#x153;chĆĄiâ&#x20AC;? váť&#x203A;i nhau máť&#x2122;t luáş­t chĆĄi khĂĄc. Khắc nghiáť&#x2021;t.

Khắc nghiáť&#x2021;t nhĆ° tĆ°áť?ng rĂ o nhĂ máť&#x2014;i ngĂ y phải cao hĆĄn, vĂ mảnh chai, gai sắt phải nháť?n hĆĄn. Cáť&#x2022;ng, cáť­a nhĂ , cáť­a phòng phải nhiáť u láť&#x203A;p khĂła, buáť&#x2122;c phải â&#x20AC;&#x153;cĂĄt cᝊâ&#x20AC;? nhiáť u nĆĄi ngay trong cÄ&#x192;n nhĂ mĂŹnh. Ä?i qua nhᝯng thĂ nh pháť&#x2018;, Ć°áť?ng pháť&#x2018;, giáť? ây thẼy tᝍng ngĂ y con ngĆ°áť?i phải â&#x20AC;&#x153;láť&#x201C;ngâ&#x20AC;? mĂŹnh lấi. Kiáşżn trĂşc báť&#x2039; láť&#x201C;ng lấi, vĂ nhᝯng váş­t, cây cáť&#x2018;i, cuáť&#x2122;c áť?i, câu chuyáť&#x2021;n, tâm háť&#x201C;n áť&#x; trong Ăł. NhĂŹn ráť&#x2122;ng ra, giᝯa vĹŠ tr᝼, nghiĂŞm tĂşc vĂ sòng pháşłng trĆ°áť&#x203A;c muĂ´n loĂ i thĂŹ ạc tĂ­nh â&#x20AC;&#x153;chuáť&#x201C;ngâ&#x20AC;? lĂ Ăł chᝊ nĂ o âu nᝯa. Ba mĆ°ĆĄi nÄ&#x192;m trĆ°áť&#x203A;c hĂŹnh thĂĄi vĂ chân dung pháť&#x2018; xĂĄ Viáť&#x2021;t Nam khĂ´ng thĂŞ lĆ°ĆĄng nhĆ° tháşż. NhĂŹn cĂĄc dĂŁy pháť&#x2018; cᝊ nhĆ° nhᝯng cĂĄi hang, dĂ y ạc vĂ cháť&#x201C;ng chẼt lĂŞn tĂ­nh â&#x20AC;&#x153;cĂĄt cᝊâ&#x20AC;?. Pháť&#x2018; khĂ´ng giao hòa, kiáşżn trĂşc khĂ´ng giao hòa, lòng ngĆ°áť?i khĂ´ng giao hòa.

NgĆ°áť?i sĆĄn nguyĂŞn khĂ´ng háť?c iáť u Ăł, nĂŞn chắc nháť? tháşż háť? ưᝣc trong lĂ nh. KhĂ´ng cần quy hoấch gia, kiáşżn trĂşc sĆ°, bản váş˝ áť&#x201C;n Ă o, ngĆ°áť?i trong bòn cháť&#x2030; nhĂŹn nhau mĂ xây dáťąng cho táť­ táşż, áť&#x201C;ng lòng, chung máť&#x2122;t hĂŹnh thĂĄi kiáşżn trĂşc.

Kiáşżn trĂşc dân gian mĂ . CĂĄc bòn nĂł láť&#x203A;p lang, láť láť&#x2018;i, nhĂ cáť­a áť&#x201C;ng iáť&#x2021;u, tÄ&#x192;m tắp, khĂ´ng cĂł thò ra th᝼t vĂ o, cÄ&#x192;n nĂ y khĂ´ng â&#x20AC;&#x153;cáť&#x2018;â&#x20AC;? cao, to hĆĄn cÄ&#x192;n bĂŞn; cháşłng cần phải oai, ngầu, áşłng cẼp, ráťąc rᝥ hĆĄn. NĂł thĂĄch thᝊc cĂĄc con pháť&#x2018;, khu Ă´ tháť&#x2039; áť&#x; nhᝯng tháť&#x2039; thĂ nh cĂł bản váş˝, cĂł cĆĄ quan quản lĂ˝ tráş­t táťą xây dáťąng nhĆ°ng lòng máť&#x2014;i ngĆ°áť?i, â&#x20AC;&#x153;tĂ­nhâ&#x20AC;? máť&#x2014;i nhĂ , máť&#x2014;i phĂĄch, váť sáťą náť n nĂŁ. Bòn ngĆ°áť?i nhĆ° nhᝯng bản hòa ca váť&#x203A;i tráť?i Ẽt. Sáť&#x2018;ng máť&#x2122;t cĂĄch huy hoĂ ng, vᝯng chắc thân tâm, trong tĆ° cĂĄch máť&#x2122;t con ngĆ°áť?i, máť&#x2122;t giáť&#x2018;ng loĂ i cĂł trĂ­ tri vĂ dáť&#x201C;i dĂ o tâm háť&#x201C;n.

Tinh thần sáť&#x2018;ng nĂ o thĂŹ nĂł biáť&#x192;u hiáť&#x2021;n ra kiáşżn trĂşc, khĂ´ng gian, vĂ thần thĂĄi sáť&#x2018;ng Ăł.

Ai yĂŞu tháşż gian, xin phản biáť&#x2021;n giĂšm cho sáťą â&#x20AC;&#x153;vÄ&#x192;n minhâ&#x20AC;? giᝯa tinh thần sáť&#x2018;ng a nghi váť&#x203A;i tinh thần sáť&#x2018;ng háť&#x201C;n nhiĂŞn váť&#x203A;i. KhĂ´ng gian xĂŁ háť&#x2122;i khĂĄc nhau dÄŠ nhiĂŞn buáť&#x2122;c phải sáť&#x2018;ng khĂĄc nhau, nhĆ°ng váť mạt nhân tĂ­nh, và ạc biáť&#x2021;t lĂ cuáť&#x2122;c áť&#x2018;i diáť&#x2021;n váť&#x203A;i tráť?i Ẽt thĂŹ xĂŁ háť&#x2122;i Ă´ tháť&#x2039; kiáť&#x192;u Ăł rĂľ lĂ máť&#x2122;t bĆ°áť&#x203A;c lĂši váť phẊm chẼt cᝧa máť&#x2122;t giáť&#x2018;ng loĂ i ưᝣc xem thưᝣng áşłng, con ngĆ°áť?i.

Nhiáť u cᝧa cải hĆĄn, chĆ°ng diáť&#x2021;n áşšp hĆĄn, vẍn cháť&#x2030; lĂ ngoấi diĂŞn chᝊ khĂ´ng phải náť&#x2122;i hĂ m nhân tĂ­nh.

NghÄŠ xem i, ráť&#x2018;t cuáť&#x2122;c cᝧa cuáť&#x2122;c áť?i cháť&#x203A;p nhoĂĄng áť&#x; con ngĆ°áť?i cĂł phải lĂ ai giĂ u an lấc hĆĄn máť&#x203A;i lĂ giĂ u tháş­t, hay lĂ nhiáť u cᝧa cải vĂ oĂĄch hĆĄn máť&#x203A;i lĂ â&#x20AC;&#x153;giĂ uâ&#x20AC;?. Sáť&#x2018;ng háť&#x201C;n nhiĂŞn, âu phải dáť&#x2026;. Phải chÄ&#x192;ng sáť&#x2018;ng trong thảo máť&#x2122;c con ngĆ°áť?i máť&#x203A;i â&#x20AC;&#x153;trongâ&#x20AC;? ưᝣc, còn trong bĂŞtĂ´ng lĂ˝ tĂ­nh sáş˝ è lĂŞn con ngĆ°áť?i. NgĆ°áť?i bản áť&#x2039;a Tây NguyĂŞn ang cĂšng chung tháşż kᝡ váť&#x203A;i ngĆ°áť?i máť?i nĆĄi, nhĆ°ng háť? khĂ´ng cháť?n â&#x20AC;&#x153;khĂłaâ&#x20AC;? tĂ­nh ngĆ°áť?i vĂ tâm háť&#x201C;n mĂŹnh lấi. Háť? ang thĂĄch áť&#x2018; tĂ´i váť cĂĄch sáť&#x2018;ng giᝯa tráť?i Ẽt. Còn váť&#x203A;i ngĆ°áť?i trong tháşż gian thĂŹ tĂ´i khĂ´ng hiáť&#x192;u, khĂ´ng biáşżt.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

39

khĂ´ng gian TáşžT

Nguyáť&#x2026;n Hᝯu Khoa váť&#x203A;i Ă o xuân lấi náť&#x; /ÄşL WKĂ&#x2020;P PŲW QÄ°P QĆ&#x2C6;D 1JX\Ĺ&#x17E;Q +Ć&#x2C6;X .KRD QJĸŜL KĹŚD VIJ FĆ&#x20AC;D OžQJ Ä&#x2C6;žR 1KĹ&#x2020;W 7ÂżQ 3KĂ&#x2019; 7KĸşQJ WKĹ&#x153; KLĹ Q NKĂ&#x2C6; FKÄžW FĹŞW F½FK VĹ&#x2C6;F PžX EÄźQ WĂ&#x2C6;QK FĆ&#x20AC;D KRD Ä&#x2C6;žR EÄźQ Ä&#x2C6;ŤD OĂ&#x2020;Q PĹ?W WRDQ 1KĆ&#x2C6;QJ Ä&#x2C6;žR EĂ&#x2C6;FK Ä&#x2C6;žR SKDL Ä&#x2C6;žR WKÄžW WKĹŞQw Ä&#x2C6;ĸşF ELĹ&#x153;X Ä&#x2C6;ÄşW Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;\ WĸĜL YXL UŲQ UžQJ KRDQ KŢ EĹ&#x160;QJ Ä&#x2C6;ĸŜQJ QĂ&#x201E;W Yž JDP PžX PÄşQK QKĸ KĹŹQJ FDP Ä&#x2C6;Ũ &KLĂ&#x2020;P QJĸźQJ WUDQK KRD Ä&#x2C6;žR FĆ&#x20AC;D 1JX\Ĺ&#x17E;Q +Ć&#x2C6;X .KRD FĂ? WKĹ&#x153; FÄźP UĂ&#x2018; NKĂ?QJ NKĂ&#x2C6; [XÂżQ WKĹ&#x2020;W FĹ&#x2020;Q NĹ&#x161; 7+Ć&#x2030;& +,Ĺ&#x;1 1*8<Ĺ&#x2C6;1 òâ1+

T

ranh Ă o cᝧa Hᝯu Khoa nÄ&#x192;m nay khĂĄc nhiáť u váť&#x203A;i nhᝯng nÄ&#x192;m trĆ°áť&#x203A;c, khĂ´ng cĂł nhᝯng khĂš khoáşąm, thĂ´ rĂĄp, váť&#x203A;i cĂĄc gam mĂ u trầm khi anh diáť&#x2026;n tả gáť&#x2018;c Ă o giĂ nua, bong vảy, xĂš xĂŹ tuáť&#x2022;i tĂĄc. Thay vĂ o Ăł lĂ máť&#x2122;t khung tráť?i rấo ráťąc, tĆ°ng bᝍng xuân.

NgĆ°áť?i háť?a sÄŠ báť&#x2122;c bấch: â&#x20AC;&#x153;CĂĄi lấnh lĂ nĂŠt thĂş váť&#x2039; khi tiáşżt tráť?i vĂ o xuân, do váş­y hoa Ă o nÄ&#x192;m nay, tĂ´i cháť&#x2030; muáť&#x2018;n Ć°a thĂŞm Ẽm ĂĄp cᝧa mĂ u sắc vĂ o tĂĄc phẊm, tấo khĂ´ng khĂ­ xuân tĆ°ĆĄi vui, Ẽm ĂĄp hĆĄnâ&#x20AC;?.

LĂ ngĆ°áť?i xuẼt thân áť&#x; lĂ ng Ă o danh tiáşżng, tiáşżp cáş­n hoa Ă o tᝍ tháť?i còn nháť?, gia ĂŹnh ngĂ y trĆ°áť&#x203A;c cĹŠng lĂ m Ă o, cĹŠng i bĂĄn Ă o máť&#x2014;i dáť&#x2039;p xuân, tháşż nĂŞn nĂłi váť 40

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

những am hiểu cùng hoa, tôi nghĩ Hữu Khoa có cả một kho tư liệu và kỷ niệm mà dân ngoại ạo không dễ gì có ược. Có dịp cùng anh rong ruổi mấy mùa tết qua làng ào, gặp gỡ các nghệ nhân hoa ào, thấy ở anh sự tỉ mỉ, chăm chút, soi mói từng cánh hoa, búp nõn, ọ từng màu sắc của các giống ào, ể rồi những tích lũy ấy dần thể hiện thành tác phẩm hội họa.

Hữu Khoa vẽ nhiều thứ, nhưng với ào, có lẽ là ề tài anh dành nhiều thời gian hơn cả, tính ến nay ã hơn 6 năm thể hiện nhưng cái khác lạ mỗi khi anh cho ào nở, người xem lại thấy trong ó sự khác biệt, thay ổi, luôn có gì ó mới, không lặp lại. Anh tâm sự: “Vẽ ào, khó nhất là diễn tả cánh hoa, dù ã vẽ qua nhiều năm nhưng phải ến gần năm nay mình mới ưng ý. Hoa ào, thoạt nhìn tưởng rất dễ, nhưng ó chỉ là bề nổi, còn ưa ra ược hồn cốt, cấu trúc hoa ấy mới là chi tiết mà ít người sáng tác ể ý ến”.

Nói về quá trình sáng tác, Hữu Khoa kể thêm: “Một bức tranh hoa ào ẹp, không khó, nhưng ể vẽ hàng trăm bức cùng ề tài mà người xem luôn thấy mới, KT&ĐS THÁNG 1.2020

41

không gian TẾT

không nhàm chán, ấy mới là cái trăn trở.

Vẽ giống, vẽ ẹp, hoặc lặp lại thì không gì khó cả”.

Mỗi dịp gặp Hữu Khoa, nói về hoa ào, anh có thể ngồi cả buổi mà vẫn không hết chuyện, anh có thể kể vanh vách tập tính từng giống ào cho ến chi tiết cánh hoa, màu sắc, ngay cả lối chơi thay ổi hàng năm của người tiêu dùng. Nói ến ào rừng, anh bảo: “Phong trào chơi ào rừng chỉ là thứ ổi món thôi, ào rừng chỉ ẹp khi ở rừng, về phố không thể bằng ào bích ược. Đào rừng năm cánh, thưa mỏng chóng tàn, còn ào bích phần lớn nhiều cánh, mỗi bông tiêu chuẩn khoảng 32-36 cánh, có cánh kép dày và chơi ược lâu”.

Xem tranh ào của Hữu Khoa, ngay cả người làng ào cũng ưng ý vì thấy ở ó nét quen. Hữu Khoa chia sẻ thêm: “Khi vẽ, diễn tả ặc tính hoa chỉ là một phần, nhờ hiểu rõ cấu trúc của ào, từ hoa, nụ, cành, lộc… nên dù vẽ phiêu mấy i nữa, người khác - nhất là dân làng ào - ều cảm nhận úng cây, hoa, cành mà họ ang chăm sóc hoặc ang muốn sở hữu ngoài ời thực”.

42

KT&ĐS THÁNG 1.2020

KT&ĐS THÁNG 1.2020

43

không gian TẾT

NKR¼QJ OÊQJ

của phố Hà Thành

+¾ 1ŲL OÒF Q¾R FĴQJ ĈÏQJ ĈÒF FKņW FKŲL Ĉŀ\ NKÍL EžL ĈLÆQ ORĺQ YŴL QKƈQJ ¿P WKDQK NŜ Fļ NKL YŚ ĈÆP WKÉ WK¾QK SKŪ YńQ WKƂF &Í EDR JLŶ +¾ 1ŲL WIJQK OŐQJ" &Í Ĉľ\ 0ŲW +¾ 1ŲL YňQJ OŐQJ FÍ OÒF NKÏQJ PŲW EÍQJ QJĸŶL ĈÍ O¾ Y¾R QJ¾\ PŬQJ PŲW WŘW 1JX\ÆQ Ĉ½Q 7D FÍ WKŜ EňW JŐS PŲW +¾ 1ŲL [ĸD FĴ ĈÁ TXD\ YŚ GÓ FKŢ O¾ WKR½QJ TXD %ë, 9ë Ļ1+ HÀ THÀNH

44

KT&ĐS THÁNG 1.2020

1.

Hà Nội…

Chắc rằng chẳng có ai tự o ếm, ghi chép xem một năm mình i ra khỏi nhà bao nhiêu lần; i làm, i chơi trên ường phố mất bao nhiêu thời gian và bao nhiêu cây số. Cũng chẳng có cơ quan thống kê nào tổng kết nổi mỗi con ường mỗi ngày có bao nhiêu chuyến xe, mỗi ngày có bao nhiêu lượt người, lượt xe di chuyển trong thành phố… Hà Nội lúc nào cũng ông úc, chật chội, khói bụi và iên loạn bởi những âm thanh. Kể cả khi về êm thì thành phố vẫn thức. Cuộc sống không cho phép người ta dừng lại, mà cứ phải i, phải chạy; triền miên, triền miên. Thành phố không ngơi nghỉ, ngày qua ngày, tháng qua tháng…

Và cứ ra khỏi nhà là ai cũng phải ối mặt với sự ồn ào náo nhiệt, và tự bản thân cũng góp phần vào hợp âm hỗn loạn của ô thị.

2.

Hà Nội…

Người ta cứ than rằng nơi ấy ất chật người ông, nơi ấy cạnh tranh khốc liệt, nơi ấy người khôn của khó.

Thế nhưng như một lẽ tự nhiên, nơi ấy vẫn là một thỏi nam châm lớn có sức hút mãnh liệt. Hà Nội vừa là nơi hội tụ tinh hoa, cũng là nơi thử thách và sàng lọc; Hà Nội vừa khó tính, vừa bao dung. Những dòng người cứ ổ về ngày càng ông, những con phố ngày càng chật.

Nhà xây dày hơn, cao hơn, kẹt xe nhiều hơn, ô nhiễm nặng hơn… Những vòng xe vẫn cứ hối hả quay tròn từ ngày này sang ngày khác, những dòng chuyển ộng không bao giờ dừng lại? Con người dần dần nghẹt thở giữa những khối kiến trúc ken chặt, giữa những tấm biển quảng cáo khổng lồ, giữa những biển người và xe, giữa hỗn ộn âm thanh và ánh sáng...

Mọi sự chịu ựng ều có giới hạn; cần lắm một thời gian ngơi nghỉ, một khoảng lặng cho phố!

3.

Hà Nội…

Có một ngày, úng hơn là một buổi sáng của ngày hôm ó - và bao giờ cũng vậy - Hà Nội như ổi khác hoàn toàn. Thành phố vắng lặng, ường phố vắng lặng, có những lúc không bóng người. Những cửa hàng óng kín, những ngôi nhà ngủ yên. Không gian thật yên tĩnh, và không khí trong lành. Phố cổ, phố cũ, phố mới ều như rộng hơn, nét hơn; và có thể một lúc nào ó, một góc nào ó chợt nao lòng khi nhìn thấy dấu ấn của Hà Nội xưa… Tất cả như trầm lắng trong tiết xuân của ất trời, thời gian như trôi chậm lại. Ngày ầu năm thường mang ến những cơn gió lạnh và mưa càng khiến cho mọi người muốn ở trong căn nhà ấm áp nhiều hơn. Đó là thời gian quây quần sum họp, là giờ phút ầy ý nghĩa của năm mới.

Ngày mồng một tết Nguyên án, khoảng lặng của phố!

KT&ĐS THÁNG 1.2020

45

không gian TẞT - PHONG THᝌY

+RD WĸĜL WU½L FÂż\ Yž QKĆ&#x2C6;QJ VĹ&#x2C6;S Ä&#x2C6;Ĺ?W ÄžP ½S VĹ&#x2C6;F [XÂżQ Ä&#x2C6;HP Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q KĸĜQJ YŤ WĹ&#x2DC;W Ä&#x2C6;Ĺ?F WUĸQJ WURQJ NKĂ?QJ JLDQ 9LĹ W

&KĂ&#x2019;QJ WĂ?L FĂ? Ä&#x2C6;L FRL WKĹ&#x20AC;\ Yž WĂ&#x2030;P KLĹ&#x153;X WUĂ&#x2020;Q PÄşQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; [HP Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X QÄ°P [XÄžW KžQK KĸŴQJ QžR WXĹŽL DL [Ă?QJ QKž FKR WĹŞW Yž QĂ&#x2020;Q WUĸQJ Ež\ YĹ&#x2020;W JĂ&#x2030; Ä&#x2C6;HP OÄşL PD\ PĹ&#x2C6;Q FKR QÄ°P &DQK 7Â? 7X\ QKLĂ&#x2020;Q F½F Wĸ OLĹ X PĹ°L QÄśL PĹ°L NK½F NKLĹ&#x2DC;Q FKĂ&#x2019;QJ WĂ?L NK½ EĹŞL UĹŞL Yž NKĂ?QJ ELĹ&#x2DC;W QĂ&#x2020;Q QJKH WKHR DL ;LQ KŨL PĆ&#x201A;F Ä&#x2C6;Ų F½F NLĂ&#x2020;QJ NĆ&#x17D; SKRQJ WKĆ&#x20AC;\ QÄ°P PĹ´L QKĸ WKĹ&#x2DC; QžR Ož YĆ&#x201E;D Ä&#x2C6;Ć&#x20AC; Pž NKĂ?QJ TX½ SKLĹ&#x161;Q SKĆ&#x201A;F Yž YĹ&#x161; FÄś EÄźQ WKĂ&#x2030; QĂ&#x2020;Q WXÂżQ WKHR QKĆ&#x2C6;QJ NLĂ&#x2020;QJ NĆ&#x17D; JĂ&#x2030; YžR QÄ°P QD\" /Ă&#x2020; 7KŤ 7KX +XĹ SKĸŜQJ %Ă&#x2030;QK 7KXĹ&#x2020;Q TXĹ&#x2020;Q 73 +&0 %ĂŤ, 7+6 .76 +Ă&#x201D; $1+ 78Ĩ1 Äť1+ .+Ă&#x153;1+ 3+Ä˘Ä 1*

NĂŞn hiáť&#x192;u ĆĄn giản lĂ dĂš mĂŹnh khĂ´ng kiĂŞng káťľ thĂŹ ngĆ°áť?i khĂĄc, tháş­m chĂ­ toĂ n cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng vẍn kiĂŞng káťľ, cho nĂŞn Ă­t ra cĹŠng nĂŞn biáşżt váť nhᝯng iáť u ngĆ°áť?i khĂĄc kiĂŞng áť&#x192; mĂŹnh khĂ´ng gây ra va chấm, xung áť&#x2122;t vᝠᝊng xᝊ, chᝊ khĂ´ng phải luáş­n bĂ n váť chuyáť&#x2021;n Ăşng hay sai cᝧa tᝍng kiĂŞng káťľ trong mẼy ngĂ y ầu nÄ&#x192;m.

1Ă&#x2026;P 7ø vĂ chuyáť&#x2021;n kiĂŞng káťľ

&DQK 7Â? NKĂ&#x2020;QJ FKĹ? OÂľ QÄ&#x203A;P FRQ FKXĹ?W

DĂ&#x2122; THEO QUAN NIáť&#x2020;M DUY LĂ? PHĆŻĆ NG TĂ&#x201A;Y HAY Dáť&#x160;CH LĂ? PHĆŻĆ NG Ä?Ă&#x201D;NG thĂŹ a sáť&#x2018; cĂĄc dân táť&#x2122;c trĂŞn tháşż giáť&#x203A;i áť u Ăłn chĂ o nÄ&#x192;m máť&#x203A;i theo nhᝯng cung cĂĄch vÄ&#x192;n hĂła truyáť n tháť&#x2018;ng ạc sắc cᝧa dân táť&#x2122;c mĂŹnh. KhĂ´ng cĂł nĆĄi nĂ o lĂ khĂ´ng ạt ra nhᝯng kiĂŞng káťľ sao cho phĂš hᝣp, gáť?i ĆĄn giản lĂ â&#x20AC;&#x153;nháş­p gia tĂšy t᝼câ&#x20AC;?, còn nâng tầm theo quan niáť&#x2021;m vÄ&#x192;n hĂła thĂŹ Ăł chĂ­nh lĂ nĂŠt riĂŞng trong ᝊng xáť­ máť&#x2014;i nĆĄi. DĂš xĂŁ háť&#x2122;i phĂĄt triáť&#x192;n hiáť&#x2021;n ấi áşżn âu, kiĂŞng káťľ dân gian vẍn lĂ phần cáť&#x2018;t cĂĄch khĂ´ng tháť&#x192; thiáşżu cᝧa máť?i táť&#x2122;c ngĆ°áť?i, vĂ tĂšy theo mᝊc áť&#x2122;, hoĂ n cảnh mĂ ngĆ°áť?i ta gia giảm kiĂŞng káťľ sao cho phĂš hᝣp váť&#x203A;i báť&#x2018;i cảnh vĂ tháť?i ấi.

Váť cĆĄ bản, cĂĄc kiĂŞng káťľ dân gian dáť&#x2039;p nÄ&#x192;m máť&#x203A;i thĆ°áť?ng xoay quanh 3 nhĂłm chĂ­nh, tấm gáť?i lĂ theo ThiĂŞn (tháť?i), Ä?áť&#x2039;a (lᝣi), vĂ Nhân (hòa), trong Ăł c᝼ tháť&#x192; lĂ : - KiĂŞng káťľ váť mạt tháť?i gian, nhĆ° xem ngĂ y giáť? táť&#x2018;t xẼu, xuẼt hĂ nh, khai bĂşt, khai trĆ°ĆĄng, áť&#x2122;ng tháť&#x2022;â&#x20AC;Ś - KiĂŞng káťľ váť mạt khĂ´ng gian, nhĆ° xem nhĂ cáť­a, nĆĄi cháť&#x2018;n, phĆ°ĆĄng hĆ°áť&#x203A;ng vưᝣng suy, bĂ i trĂ­, sắp xáşżp, váş­t d᝼ng, mĂ u sắcâ&#x20AC;Ś - KiĂŞng káťľ váť mạt con ngĆ°áť?i, nhĆ° xem tuáť&#x2022;i káťľ tuáť&#x2022;i hᝣp, tuáť&#x2022;i xĂ´ng Ẽt, cung cĂĄch ᝊng xáť­ váť&#x203A;i nhau qua hĂ nh vi, láť?i nĂłi, chĂşc t᝼ngâ&#x20AC;Ś 46

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

CĆ° dân Viáť&#x2021;t xĆ°a kia dĂšng háť&#x2021; Can Chi nháşąm ghi nháş­n cĂĄc giai oấn sinh trĆ°áť&#x;ng cᝧa tháťąc váş­t, mĂša mĂ ng, váť&#x203A;i triáşżt lĂ˝ âm dĆ°ĆĄng lĂ m náť n tảng. Trong Ăł hĂ nh can lĂ giai oấn thuáť&#x2122;c phần dĆ°ĆĄng cᝧa cây cáť?, can Canh biáť&#x192;u láť&#x2122; trấng thĂĄi cây cáť? nhiáť u thay áť&#x2022;i, âm cháť&#x201C;i, nảy láť&#x2122;c. Còn chi TĂ˝ ạc trĆ°ng cho phần âm, áť&#x; giai oấn kháť&#x;i ầu hất giáť&#x2018;ng hĂşt nĆ°áť&#x203A;c trong Ẽt mĂ nảy mầm. Káşżt hᝣp can chi thĂŹ 2020 lĂ nÄ&#x192;m Canh TĂ˝. Ä?ạc tĂ­nh Canh theo Dáť&#x2039;ch LĂ˝ lĂ tĆ°ĆĄng hᝣp váť&#x203A;i Ất, tĆ°ĆĄng hĂŹnh váť&#x203A;i GiĂĄp, BĂ­nh. Ä?áť&#x2039;a chi TĂ˝ thĂŹ ưᝣc tam hᝣp váť&#x203A;i Thân vĂ ThĂŹn, áť&#x201C;ng tháť?i náşąm trong Tᝊ hĂ nh xung TĂ˝ - Ngáť? - MĂŁo - Dáş­u. MĂ u tĆ°ĆĄng hᝣp Canh TĂ˝ lĂ vĂ ng sẍm, nâu Ẽt thuáť&#x2122;c Tháť&#x2022;. MĂ u tĆ°ĆĄng sinh lĂ áť?, cam, háť&#x201C;ng, tĂ­m thuáť&#x2122;c Háť?a. MĂ u tĆ°ĆĄng khắc váť&#x203A;i Tháť&#x2022; lĂ xanh lĂĄ cây tᝍ áş­m áşżn nhất thuáť&#x2122;c Máť&#x2122;c.

Tᝍ quan niáť&#x2021;m Can Chi trong láť&#x2039;ch nĂ´ng nghiáť&#x2021;p, cĆ° dân Viáť&#x2021;t lâu nay ĂŁ máť&#x; ráť&#x2122;ng cĂĄc Ă˝ nghÄŠa ᝊng d᝼ng trong áť?i sáť&#x2018;ng khĂĄ phong phĂş, trong Ăł cĂł dấng thᝊc trĆ°ng bĂ y hĂŹnh ảnh con giĂĄp trong nhĂ ngoĂ i cáť­a máť&#x2014;i dáť&#x2039;p xuân

váť , táşżt áşżn. BĂŞn cấnh kiáť&#x192;u trĆ°ng bĂ y pháť&#x2022; quĂĄt nhĆ° èn láť&#x201C;ng, cây nĂŞu, chᝯ PhĂşc - Láť&#x2122;c - Tháť? mang Ă˝ nghÄŠa may mắn, vấn sáťą nhĆ° Ă˝, kim ngáť?c mĂŁn Ć°áť?ngâ&#x20AC;Ś còn cĂł kiáť&#x192;u trĆ°ng bĂ y linh váş­t may mắn. Do nÄ&#x192;m TĂ˝ biáť&#x192;u trĆ°ng lĂ chuáť&#x2122;t, nĂŞn cĂĄch cháť?n theo váş­t biáť&#x192;u lĂ nhᝯng nhĂłm, báť&#x2122; cĂł sáťą hòa hᝣp váť Chi. C᝼ tháť&#x192; nhĆ° báť&#x2122; TĂ˝ vĂ Sáť­u hᝣp, hĂła Tháť&#x2022;, nĂŞn cĂł tháť&#x192; trĆ°ng con chuáť&#x2122;t i váť&#x203A;i con trâu mĂ u vĂ ng, hoạc trĆ°ng Kháť&#x2030;, Chuáť&#x2122;t vĂ Ráť&#x201C;ng thuáť&#x2122;c nhĂłm tam hᝣp. NgoĂ i ra còn cĂł cĂĄc cạp âm dĆ°ĆĄng áť&#x201C;ng hĂ nh, trong Ăł TĂ˝ vĂ Hᝣi áť&#x201C;ng hĂ nh Thᝧy, nghÄŠa lĂ nhᝯng váş­t biáť&#x192;u tưᝣng nĂ o hᝣp váť&#x203A;i TĂ˝ nhĆ° nĂŞu trĂŞn áť u ưᝣc cháť?n. *LDR KĂ&#x2026;D QKĂ&#x201E;P NL½QJ NĹš YĹ&#x;L QKDX

NhĆ° ĂŁ dẍn, cĂĄc kiĂŞng káťľ dân gian dáť&#x2039;p nÄ&#x192;m máť&#x203A;i xoay quanh 3 nhĂłm ThiĂŞn - Ä?áť&#x2039;a vĂ Nhân giao hòa nhau, váť&#x203A;i m᝼c Ă­ch chung lĂ cầu lĂ nh trĂĄnh dᝯ, tÄ&#x192;ng cĂĄt giảm hung, Ă­t ảnh hĆ°áť&#x;ng vĂ nháť?c cĂ´ng sắp xáşżp, cháť&#x2030; cần lĆ°u Ă˝ Ă´i chĂşt áť&#x192; nhᝯng ngĂ y ầu nÄ&#x192;m ưᝣc tráť?n váşšn, áť huáť .

- Yáşżu táť&#x2018; ThiĂŞn tháť?i: cĂĄc tĆ° liáť&#x2021;u tham khảo váť láť&#x2039;ch Can Chi nĂŞu ra ngĂ y mĂšng máť&#x2122;t táşżt nÄ&#x192;m Canh TĂ˝ lĂ ngĂ y Ä?inh MĂŁo. NgĂ y nĂ y MĂŁo thuáť&#x2122;c máť&#x2122;c sinh Ä?inh thuáť&#x2122;c Háť?a, Chi sinh Can, sao Nᝯ, Tráťąc MĂŁn khĂĄ táť&#x2018;t váť&#x203A;i viáť&#x2021;c cầu phĂşc, táşż láť&#x2026;. Theo cĂĄch tĂ­nh vòng HoĂ ng Ä?ấo Thanh Long thĂŹ ây lĂ ngĂ y Hắc Ä?ấo, sao Chu TĆ°áť&#x203A;c, cĂł bẼt lᝣi trong kháť&#x;i sáťą cĂĄc viáť&#x2021;c háť&#x2021; tráť?ng, cháť&#x2030; hᝣp váť&#x203A;i cầu cĂşng, quây quần háť?p mạt. CĂĄc tuáť&#x2022;i Ất Dáş­u, QuĂ˝ Dáş­u, QuĂ˝ Táťľ, QuĂ˝ Hᝣi nĂŞn lĆ°u Ă˝ vĂŹ ây lĂ ngĂ y báť&#x2039; xung váť háť&#x2021; Can Chi. - Yáşżu táť&#x2018; Ä?áť&#x2039;a lᝣi: do Canh TĂ˝ thuáť&#x2122;c BĂ­ch Thưᝣng Tháť&#x2022; nĂŞn cĂł tháť&#x192; lĆ°u Ă˝ kĂ­ch hoất khĂ­, máť&#x; Ăłn váť cĂĄc hĆ°áť&#x203A;ng thuáť&#x2122;c Tháť&#x2022; vưᝣng nhĆ° tây nam, Ă´ng bắc cᝧa nhĂ cáť­a, vÄ&#x192;n phòng, cáť­a hĂ ngâ&#x20AC;Ś dÄŠ nhiĂŞn náşżu Ăł lĂ cĂĄc hĆ°áť&#x203A;ng cĂł tháť&#x192; máť&#x; cáť­a, ạt èn sĂĄng, trang trĂ­ tĆ°ĆĄi máť&#x203A;iâ&#x20AC;Ś thĂŹ khĂĄ phĂš hᝣp. Váť mạt Huyáť n khĂ´ng phi tinh, nÄ&#x192;m Canh TĂ˝ cĂł phi tinh vưᝣng khĂ­ váť hĆ°áť&#x203A;ng sao BĂĄt Bấch nÄ&#x192;m nay bay váť tây bắc. Theo luáş­n bĂ n Cáť­u tinh thĂŹ ây lĂ phĆ°ĆĄng vưᝣng nhẼt váť tĂ i láť&#x2122;c cᝧa nÄ&#x192;m Canh TĂ˝, cĹŠng chĂ­nh lĂ TĂ i váť&#x2039; 2020 trong nhĂ . BĂĄt Bấch cĂł ngĹŠ hĂ nh thuáť&#x2122;c Tháť&#x2022;, gạp tây bắc thuáť&#x2122;c Kim, BĂĄt Bấch thuáť&#x2122;c Tháť&#x2022;, tĆ°ĆĄng sinh Tháť&#x2022; - Kim lᝣi váť cĂ´ng danh, tĂ i láť&#x2122;c.

Bản chẼt khĂ´ng gian giao tiáşżp ầu nÄ&#x192;m lĂ nĆĄi gạp gᝥ vĂ tiáşżp xĂşc a dấng, nĂŞn quy luáş­t chung váť phong thᝧy nĂŞn hĆ°áť&#x203A;ng áşżn hĂ nh Tháť&#x2022;, hĂ nh cᝧa sáťą cân báşąng, dung nấp a sắc thĂĄi. MĂ u sắc, chẼt liáť&#x2021;u váť&#x2018;n cĂł cᝧa hĂ nh Tháť&#x2022; nhĆ° trong náşżp nhĂ truyáť n tháť&#x2018;ng (táťą nhiĂŞn, máť&#x2122;c mấc) khĂ´ng quĂĄ thiĂŞn láť&#x2021;ch cĹŠng giĂşp cho viáť&#x2021;c báť&#x2018; trĂ­ váş­t d᝼ng trang trĂ­ tráť&#x; nĂŞn thuáş­n lᝣi hĆĄn. CĂĄch báť&#x2018; trĂ­ thuáť&#x2122;c Tháť&#x2022; vĂ Máť&#x2122;c, tháş­m chĂ­ cĂł tháť&#x192; báť&#x2022; sung hĂ nh Háť?a áť&#x2122;t biáşżn lĂ m iáť&#x192;m nhẼn áť&#x192; gia tÄ&#x192;ng tĂ­nh Ẽm ĂĄp, hiáşżu khĂĄch vĂ hĂ i hòa dĂš náť&#x2122;i thẼt theo phong cĂĄch nĂ o, giĂşp gia chᝧ dáť&#x2026; dĂ ng tấo dáťąng mĂ´i trĆ°áť?ng giao tiáşżp thân thiáť&#x2021;n.

- Yáşżu táť&#x2018; Nhân hòa lĂ linh hoất nhẼt, báť&#x;i máť?i kiĂŞng káťľ áť u vĂ´ nghÄŠa náşżu khĂ´ng thẼy phĂš hᝣp váť&#x203A;i náşżp sinh hoất cᝧa gia ĂŹnh vĂ cĂĄ nhân. Viáť&#x2021;c sáť­ d᝼ng hĂŹnh ảnh, linh

váş­t - con giĂĄp lĂ dấng trang trĂ­ theo nÄ&#x192;m, khĂĄ a dấng vĂ linh hoất, cĂł tháť&#x192; tĂšy tâm bĂ i trĂ­. NĂŞn quan tâm nhᝯng khu váťąc i lấi, khoảng tráť&#x2018;ng giᝯa cĂĄc phòng, giáşżng tráť?i hay tr᝼c cầu thangâ&#x20AC;Ś lĂ nhᝯng vĂšng thu hĂşt sinh khĂ­ vĂ dẍn dắt tầm nhĂŹn cho náť&#x2122;i thẼt tĆ°ĆĄi máť&#x203A;i hĆĄn. Ä?áť&#x201C;ng tháť?i do áť&#x; khu váťąc chung nĂŞn sáş˝ Ă­t ảnh hĆ°áť&#x;ng áşżn tâm lĂ˝ cᝧa ngĆ°áť?i nhĂŹn ngắm, vĂŹ váť&#x203A;i ngĆ°áť?i nĂ y cĂł tháť&#x192; thĂ­ch linh váş­t hay tưᝣng thiĂŞng, nhĆ°ng ngĆ°áť?i khĂĄc lấi thẼy khĂ´ng thoải mĂĄi.

Váť mạt tuáť&#x2022;i theo Can Chi, nÄ&#x192;m 2020 Canh TĂ˝ xung khắc cĂĄc tuáť&#x2022;i GiĂĄp Ngáť?, BĂ­nh Ngáť?. Theo bảng 1KĂ?P PžX WĸĜQJ VLQK +ŨD 7KĹŽ .LP ELĹ&#x153;X KLĹ Q TXD EžL WUĂ&#x2C6; YĹ&#x2020;W GĹžQJ FKR QÄ°P PĹ´L ThiĂŞn Khắc Ä?áť&#x2039;a Xung thĂŹ QKLĹ&#x161;X VLQK NKĂ&#x2C6; F½W WĸŜQJ cĂł thĂŞm Canh TĂ˝ káťľ Nhâm Ngáť?, cĂĄc chuyĂŞn gia phong thᝧy khuyáşżn cĂĄo nhᝯng tuáť&#x2022;i âm láť&#x2039;ch káť&#x192; trĂŞn khĂ´ng trĆ°ng bĂ y hĂŹnh ảnh tranh tưᝣng liĂŞn quan áşżn con chuáť&#x2122;t trong nÄ&#x192;m Canh TĂ˝ nĂ y. Theo cĂĄc chuyĂŞn gia, khi ạt tưᝣng chuáť&#x2122;t phong thᝧy nĂŞn ạt theo hĆ°áť&#x203A;ng Ă´ng bắc hoạc tây nam (thuáť&#x2122;c Tháť&#x2022;) áť&#x192; cĂł phĂşc láť&#x2122;c váşšn toĂ n. TrĂĄnh viáť&#x2021;c ạt tưᝣng hoạc hĂŹnh chuáť&#x2122;t váť phĂ­a Ă´ng hoạc bắc áť&#x192; trĂĄnh hung khĂ­, cĹŠng lĂ cĂĄc hĆ°áť&#x203A;ng váť Huyáť n khĂ´ng phi tinh nÄ&#x192;m 2020 gạp sao bẼt lᝣi.

XĂŠt theo vÄ&#x192;n hĂła dân gian, cĂĄc â&#x20AC;&#x153;cháť&#x2030; áť&#x2039;nhâ&#x20AC;? hay â&#x20AC;&#x153;cháť&#x2018;ng cháť&#x2030; áť&#x2039;nhâ&#x20AC;? trong kiĂŞng káťľ ầu nÄ&#x192;m a sáť&#x2018; xuẼt phĂĄt tᝍ mong máť?i gạp CĂĄt trĂĄnh Hung, rẼt cần thiáşżt trong ᝊng xáť­. Ă?t ra trong cả nÄ&#x192;m báş­n ráť&#x2122;n váť&#x203A;i táť&#x2018;c áť&#x2122; mĆ°u sinh háť&#x2018;i hả, máť?i ngĆ°áť?i nĂŞn cĂł chĂşt tháť?i khắc lắng cháş­m lấi, quan tâm nhiáť u hĆĄn áşżn bản thân vĂ ngĆ°áť?i chung quanh, cân nhắc cĂĄc hĂ nh vi theo kiáť&#x192;u â&#x20AC;&#x153;mĂŹnh khĂ´ng 7UDQJ WUĂ&#x2C6; QJž\ [XÂżQ WX\ PDQJ WĂ&#x2C6;QK SKĹŽ ELĹ&#x2DC;Q QKĸQJ NKĂ?QJ QĂ&#x2020;Q FKXQJ muáť&#x2018;n thĂŹ cĹŠng ᝍng lĂ m váť&#x203A;i ngĆ°áť?i FKXQJ Pž FĹ&#x20AC;Q FĂ? F½ WĂ&#x2C6;QK Yž Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P khĂĄcâ&#x20AC;?. Náşżu cĂł dáť&#x2039;p tham gia sáťą kiáť&#x2021;n QKÄžQ Ä&#x2C6;Ă&#x2019;QJ PĆ&#x201A;F tấi cĂĄc nĆ°áť&#x203A;c Tây phĆ°ĆĄng, sáş˝ thẼy háť? cĹŠng kiĂŞng káťľ nhiáť u iáť u khĂĄ nghiĂŞm ngạt, tháş­m chĂ­ khĂ´ng tháť&#x192; giải thĂ­ch ưᝣc náşżu cháť&#x2030; nhĂŹn dĆ°áť&#x203A;i gĂłc áť&#x2122; cᝧa ngĆ°áť?i Ă Ä?Ă´ng. Ä?Ăł cĹŠng lĂ nhᝯng khĂĄc biáť&#x2021;t váť vÄ&#x192;n hĂła lĂ m nĂŞn máť&#x2122;t tháşż giáť&#x203A;i cĂł tháť&#x192; rẼt gần nhau váť khoảng cĂĄch, kinh táşż hay thĂ´ng tin, nhĆ°ng chắc chắn lĂ rẼt phong phĂş, a dấng vĂ nhiáť u tầng nẼc sâu xa váť vÄ&#x192;n hĂła. Do Ăł, cần tĂ´n tráť?ng sáťą khĂĄc biáť&#x2021;t trong vÄ&#x192;n hĂła ᝊng xáť­ cᝧa vĂšng miáť n, tháş­m chĂ­ cᝧa tᝍng gia ĂŹnh, trĂĄnh ĂĄp ạt chᝧ quan vĂ cĹŠng khĂ´ng tháť&#x192; quĂĄ ph᝼ thuáť&#x2122;c vĂ o nhᝯng kiĂŞng káťľ thiáşżu cĆĄ sáť&#x; khoa háť?c.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

47

khĂ´ng gian TáşžT 7Ĺ&#x2DC;W 1JX\Ă&#x2020;Q Ä&#x2C6;½Q Ä&#x2C6;ĸşF FRL Ož WĹ&#x2DC;W OĹ´Q QKÄžW FĆ&#x20AC;D QJĸŜL 9LĹ W 1DP 7Ĺ&#x2DC;W Ä&#x2C6;ĸşF WĂ&#x2C6;QK EĹ&#x2C6;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X WĆ&#x201E; QJž\ PĂ&#x201C;QJ PŲW WK½QJ JLĂ&#x2020;QJ ÂżP OŤFK FÄ´QJ Ož QJž\ EĹ&#x2C6;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X FĆ&#x20AC;D PŲW QÄ°P PĹ´L Ä&#x2021;LĹ&#x161;X Qž\ FÄ´QJ SKĂ&#x201C; KĹźS YĹ´L QĸŴF WD Ä&#x2C6;D VĹŞ QJĸŜL GÂżQ VĹŞQJ EĹ&#x160;QJ QĂ?QJ QJKLĹ S Ä&#x2021;Âż\ Ož WKĹśL JLDQ Pž PĂ&#x201C;D PžQJ Ä&#x2C6;Ă KRžQ WÄžW QJĸŜL QJĸŜL UĂ QK UDQJ Ož OĂ&#x2019;F Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; QJKŢ QJÄśL YXL FKÄśL WKÄ°P YLĹ&#x2DC;QJ QKDX %ĂŤ, 9ĂŤ Äť1+ 48$1* 7Ă&#x161;0

7KĹ&#x2039;W OXĹ&#x2122;F PÄŻP WšS

&KÄŁ SKĹĽQJ

QJÂş\ 7Ă&#x2019;W PLĂ&#x2018;Q Mâm cáť&#x2014;

6Ĺľ VXP KĹ&#x2018;S QJÂľ\ WĹ&#x192;W

Theo phong t᝼c thĂŹ ba ngĂ y táşżt cᝧa ngĆ°áť?i Viáť&#x2021;t cĂł ba sáťą gạp gᝥ quan tráť?ng.

Thᝊ nhẼt lĂ gạp gᝥ cĂĄc váť&#x2039; thần linh, thần linh nĂ y lĂ nhᝯng váť&#x2039; TiĂŞn sĆ° hay Ngháť&#x2021; sĆ°, tᝊc váť&#x2039; táť&#x2022; ầu tiĂŞn dấy ngháť cho gia ĂŹnh (nhĆ° Thần nĂ´ng dấy ngháť nĂ´ng). Tiáşżp theo Ăł lĂ Tháť&#x2022; cĂ´ng, váť&#x2039; thần giᝯ gĂŹn Ẽt ai nĆĄi mĂŹnh an cĆ°.

Và sau ó là Tåo quân, ngư�i trông coi bếp núc, s᝹ no Ẽm trong gia Ïnh.

Thᝊ hai lĂ gạp gᝥ táť&#x2022; tiĂŞn, Ă´ng bĂ ĂŁ khuẼt, nhᝯng ngĆ°áť?i ĂŁ cĂł cĂ´ng ᝊc cᝧa dòng háť? sáş˝ váť sum háť?p cĂšng con chĂĄu. Do Ăł ngĂ y ba mĆ°ĆĄi táşżt cĂł t᝼c láť&#x2021; máť?i nhĂ áť u phải lo cĂşng kiáşżn áť&#x192; rĆ°áť&#x203A;c Ă´ng bĂ .

VĂ iáť u thᝊ ba áť&#x2018;i váť&#x203A;i nhᝯng thĂ nh viĂŞn trong gia ĂŹnh dĂš cĂł lĂ m Ä&#x192;n, bĆ°ĆĄn chĂŁi phĆ°ĆĄng nĂ o cĹŠng phải váť nhĂ áť&#x192; gạp gᝥ, sum háť?p gia ĂŹnh cĂšng Ă´ng bĂ , cha máşš, anh em trong ba ngĂ y táşżt. Ä&#x161;Q WĹ&#x192;W

Ba ngĂ y táşżt dĂš nhĂ giĂ u hay nghèo áť u cĂł Ă´ng bĂ , cha máşš, con chĂĄu cĂšng oĂ n viĂŞn bĂŞn mĂĄi Ẽm. VĂ tẼm lòng ĂŁ ưᝣc tháť&#x192; hiáť&#x2021;n máť&#x2122;t cĂĄch tháťąc tiáť&#x192;n qua nhᝯng mâm cáť&#x2014; nháşąm cĂşng dâng, táť? lòng thĂ nh kĂ­nh váť&#x203A;i tráť?i Ẽt, thĂĄnh thần cầu mĆ°a thuáş­n giĂł hòa, an khang tháť&#x2039;nh vưᝣng. Mâm cáť&#x2014; cĂşng táť&#x2022; tiĂŞn, Ă´ng bĂ cầu sáťą phĂš háť&#x2122; cho con chĂĄu hấnh phĂşc. Sau Ăł con chĂĄu cĂšng nhau Ä&#x192;n cáť&#x2014; táşżt nháşąm hĆ°áť&#x;ng phĆ°áť&#x203A;c, láť&#x2122;c mĂ tráť?i Ẽt, táť&#x2022; tiĂŞn ĂŁ chᝊng giĂĄm sáťą tháť&#x2030;nh cầu máť?i iáť u táť&#x2018;t lĂ nh trong nÄ&#x192;m máť&#x203A;i.

48

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

5DX [³R WKĭS FĊP KĥQK QK´Q

Ä&#x201A;n táşżt lĂ máť&#x2122;t iáť u vᝍa thiĂŞng liĂŞng mĂ cĹŠng vᝍa táťą nhiĂŞn theo phong t᝼c ngĆ°áť?i Viáť&#x2021;t. Ba ngĂ y táşżt, áşżn nhĂ ai cĹŠng ưᝣc chĂ o máť?i vĂ o mâm cáť&#x2014; váť&#x203A;i láť?i chĂşc phĂşc ầu nÄ&#x192;m. Máť?i nhau Ä&#x192;n cáť&#x2014; táşżt tháť&#x192; hiáť&#x2021;n sáťą tĂ´n tráť?ng, thân thiáť&#x2021;n trong tĂŹnh nghÄŠa lĂ ng xĂłm, bấn bè. Gia chᝧ váť&#x203A;i sáťą hiáşżu khĂĄch truyáť n tháť&#x2018;ng cᝧa ngĆ°áť?i Viáť&#x2021;t áť u mong Ć°áť&#x203A;c máť?i ngĆ°áť?i cĂšng hĆ°áť&#x;ng phĂşc mĂ mĂŹnh ĂŁ cầu xin tᝍ tráť?i Ẽt, Ă´ng bĂ â&#x20AC;Ś NÄ&#x192;m máť&#x203A;i qua ly rưᝣu ầu xuân, máť?i hiáť&#x192;u lầm, gĂşt mắc cᝧa nÄ&#x192;m cĹŠ ưᝣc xĂła báť? áť&#x192; bắt ầu máť&#x2122;t nÄ&#x192;m máť&#x203A;i táť&#x2018;t áşšp, may mắn hĆĄn. Váť&#x203A;i láť?i chĂşc phĂşc vĂ cĂšng nhau oĂ n t᝼ â&#x20AC;&#x153;Ä&#x192;n táşżtâ&#x20AC;? quanh mâm cáť&#x2014; ngĂ y ầu xuân lĂ máť&#x2122;t máťš t᝼c mĂ Ă´ng bĂ ta ĂŁ tháťąc hiáť&#x2021;n tᝍ bao áť?i nay tháť&#x192; hiáť&#x2021;n sáťą thiáť&#x2021;n lĂ nh, tĂ­nh khoan hòa cᝧa dân táť&#x2122;c cĂł máť&#x2122;t náť n vÄ&#x192;n hĂła nĂ´ng nghiáť&#x2021;p truyáť n tháť&#x2018;ng. â&#x20AC;&#x153;Mâm cao, cáť&#x2014; ầyâ&#x20AC;? lĂ câu nĂłi tháť&#x192; hiáť&#x2021;n sáťą mong Ć°áť&#x203A;c nÄ&#x192;m máť&#x203A;i lĂ m Ä&#x192;n phĂĄt ất sung tĂşc cᝧa máť?i ngĆ°áť?i.

Do iáť u kiáť&#x2021;n áť&#x2039;a lĂ˝, thĂłi quen trong Ä&#x192;n uáť&#x2018;ng, máť&#x2014;i vĂšng, miáť n trĂŞn Ẽt nĆ°áť&#x203A;c ta cĂł cĂĄch bĂ y mâm cáť&#x2014; táşżt khĂĄc nhau. Váť cÄ&#x192;n bản máť&#x2014;i miáť n cĂł nhᝯng thᝊc Ä&#x192;n thĆ°áť?ng ưᝣc dáť?n trĂŞn mâm cáť&#x2014; nhĆ° sau:

*LĂ&#x192; OĹĽD JLĂ&#x192; WKŧ

0ÂśP FĹ&#x203A; PLĹ&#x2026;Q %ÄłF

Mâm cáť&#x2014; vĂšng áť&#x201C;ng báşąng Bắc báť&#x2122; thĆ°áť?ng theo Ăşng bĂ i bản. CĂł láş˝ do áť&#x; sĂĄt cấnh máť&#x2122;t náť n vÄ&#x192;n hĂła Ẋm tháťąc láť&#x203A;n cᝧa ngĆ°áť?i Trung Hoa, nĂŞn sáťą khắt khe áť&#x192; gĂŹn giᝯ truyáť n tháť&#x2018;ng cᝧa mâm cáť&#x2014; miáť n Bắc lĂ cĂł lĂ˝ do. Mâm cáť&#x2014; thĆ°áť?ng gáť&#x201C;m 4 dÄŠa vĂ 4 bĂĄt khĂ´ng káť&#x192; nhᝯng dÄŠa xĂ´i vĂ cĂĄc bĂĄt nĆ°áť&#x203A;c chẼm.

Báť&#x2018;n dÄŠa gáť&#x201C;m hai dÄŠa tháť&#x2039;t cĂł tháť&#x192; lĂ gĂ vĂ heo, máť&#x2122;t dÄŠa nem thĂ­nh, máť&#x2122;t dÄŠa giò l᝼a. CĂł tháť&#x192; thĂŞm máť&#x2122;t dÄŠa giò mᝥ (giò thᝧ hoạc tháť&#x2039;t Ă´ng). Báť&#x2018;n bĂĄt gáť&#x201C;m bĂĄt ninh, bĂĄt mÄ&#x192;ng hầm giò heo, bĂĄt miáşżn, bĂĄt máť&#x2122;c. Khi Ä&#x192;n chia lĂ m hai giai oấn, phần ầu Ä&#x192;n cĂĄc mĂłn áť&#x; dÄŠa nhắm váť&#x203A;i rưᝣu vĂ xĂ´i. Phần sau Ä&#x192;n cĆĄm váť&#x203A;i cĂĄc mĂłn áť&#x; bĂĄt. Ä?ây lĂ nhᝯng yĂŞu cầu cÄ&#x192;n bản cᝧa mâm cáť&#x2014;. TĂšy gia ĂŹnh cĂł tháť&#x192; cĂł thĂŞm nhᝯng mĂłn nhĆ° náť&#x2122;m, xĂ o. NgĂ y táşżt còn cĂł nhᝯng mĂłn Ä&#x192;n ạc trĆ°ng nhĆ° bĂĄnh chĆ°ng, dĆ°a hĂ nh. TrĂĄng miáť&#x2021;ng cĂł mᝊt sen, mᝊt quẼt, mᝊt gᝍng, chè kho.

1ÄĽP QÄĽX WKÄŁ

0Ä&#x2014;QJ KħP JLĂ&#x192; KHR

0ÂśP FĹ&#x203A; PLĹ&#x2026;Q 7UXQJ

0Ă&#x201A;Q UDP

%²QK WšW

Nhᝯng mĂłn Ä&#x192;n mâm cáť&#x2014; miáť n Trung thĆ°áť?ng chĂş tráť?ng nhiáť u áşżn tĂ­nh bảo quản do tháť?i tiáşżt khĂ­ háş­u miáť n nĂ y rẼt khắc nghiáť&#x2021;t.

Nhᝯng mĂłn Ä&#x192;n nguáť&#x2122;i nhĆ° nem chua, trĂŠ, chả.

Gáť?i cĂł gĂ bĂłp rau rÄ&#x192;m; gáť?i trĂĄi vả; mÄ&#x192;ng, mĂ­t tráť&#x2122;n. MĂłn nĂłng cĂł nem l᝼i, bò nĆ°áť&#x203A;ng sả áť&#x203A;t.

Tháť&#x2039;t ngâm nĆ°áť&#x203A;c mắm, tháť&#x2039;t phay lĂ nhᝯng mĂłn Ä&#x192;n nguáť&#x2122;i lĆ°u trᝯ ưᝣc dĂ i ngĂ y thĆ°áť?ng ưᝣc cuáť&#x2018;n váť&#x203A;i bĂĄnh trĂĄng, dĆ°a kiáť&#x2021;u.

MĂłn chĂ­nh áť&#x192; Ä&#x192;n váť&#x203A;i cĆĄm cĂł mĂłn quay, rĂĄn nhĆ° gĂ , sĆ°áť?n heo. MĂłn nẼu cĂł bò nẼu thĆ°ng, cᝧ cải kho nấc heo, tháť&#x2039;t nấc rim, tháť&#x2039;t honâ&#x20AC;Ś VĂ khĂ´ng tháť&#x192; thiáşżu mĂłn canh giò heo hầm, gĂ tiáť m. RiĂŞng bĂĄnh tĂŠt lĂ thᝊ khĂ´ng tháť&#x192; thiáşżu trong mâm cáť&#x2014; ngĂ y táşżt Ä&#x192;n cĂšng dĆ°a mĂłn. Ä?ạc biáť&#x2021;t miáť n Trung lĂ vĂšng Ẽt cĂł nhiáť u mĂłn trĂĄng miáť&#x2021;ng nhĆ° cĂĄc loấi mᝊt gᝍng xÄ&#x192;m, gᝍng khĂ´, mᝊt mĂ u hoa... BĂĄnh cᝧa vĂšng nĂ y cĂł bĂĄnh táť&#x2022;, bĂĄnh in, bĂĄnh thuẊn, bĂĄnh báť&#x2122;t sắn, bĂĄnh Ă­t, bĂĄnh áş­u xanh sẼy, cáť&#x2018;mâ&#x20AC;Ś nhᝯng thᝊ bĂĄnh nĂ y a sáť&#x2018; ưᝣc bảo quản dĂ i ngĂ y cĂł tháť&#x192; dĂšng Ä&#x192;n dần cho áşżn ra giĂŞng vẍn còn.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

49

không gian TẾT 0¶P Fś PLŅQ 1DP

Mâm cỗ miền Nam với những món nguội căn bản như chả, gỏi, nem, bì, lòng heo khìa, giò heo nhồi, lạp xưởng tươi, gỏi ngó sen… Riêng gỏi gà luộc xé phay trộn củ hành, kiệu là món thường có trên mâm cỗ. Các món ngâm chua như lổ tai heo ngâm giấm, tôm khô củ kiệu cũng ược ưa chuộng. Tùy nhà còn có những món ăn mà lúc ông bà còn sinh tiền thích hoặc món ăn mang tính truyền thống của gia ình.

Sau những món ăn khai vị là những món chính dùng ể ăn với cơm như bò nấu un, gà rim nước dừa tươi. Đặc biệt hầu như khắp nơi ở Nam bộ nhà nào cũng phải có nồi thịt kho nước dừa ăn với dưa giá và khổ qua hầm. Hai món này luôn phải có trong mâm cơm cúng ông bà ngày ba mươi tết, theo như dân gian thì khổ qua là món ăn mong muốn sự cơ cực qua i và ón chào năm mới tốt ẹp hơn. Tuy nhiên xét về mặt thực tế ây là món ăn mát, giãi mỡ dầu của nhiều món thịt thà ngày tết. Khổ qua còn có thể ể ược lâu trong hoàn cảnh thời tiết trong Nam rất nóng bức. Và ương nhiên phải có món bánh tét nhân mỡ ăn với củ cải ngâm nước mắm.

Tráng miệng của miền Nam thường có những loại mứt trái cây như mứt dừa, me, mãng cầu, gừng dẻo, củ năng, thèo lèo, kẹo chuối, xôi vị, bánh bò, bánh ít, bánh tét ngọt. Một số vùng ồng bằng sông Cửu Long còn có cơm rượu như một món tráng miệng tiêu thực rất tốt.

7ÄP NKÄ Fŧ NLŇX

7KŋW NKR QğśF GūD

1KųQJ Q»W WģġQJ óŗQJ FūD P¶P Fś WŃW ED PLŅQ

Nhìn chung mâm cỗ ngày tết ba miền có những nét riêng thay ổi theo thổ nhưỡng, tập quán từng vùng miền, nhưng có sự thống nhất ở một số món căn bản. Là quốc gia sống bằng nghề nông nên những món ăn làm từ gạo tẻ và nếp ã góp mặt khá nhiều trong mâm cỗ 3 miền. Đặc biệt bánh chưng, bánh tét cùng một nguồn gốc có từ thời vua Hùng (Lang Liêu) và gần như không có sự khác biệt về nguyên liệu chính. Cũng ược làm bằng nếp và thịt heo như nhau nhưng về hình thức ã có sự thay ổi. Nếu bánh chưng ược gói bằng lá dong vì nguyên liệu này có nhiều ở miền Bắc. Hình dạng vuông vức tượng trưng cho ất như quan niệm từ xưa vẫn không thay ổi, thể hiện sự tinh tế cũng như nghiêm khắc nhằm giữ gìn bản sắc của nền văn hóa ẩm thực Việt có từ xa xưa. Theo dòng thời gian dân tộc Việt ã mở ất xuôi về phương Nam, hình dáng của chiếc bánh chưng ã thay ổi.

Bánh tét tròn dài, gói bằng lá chuối, thuận tiện hơn khi bảo quản, vận chuyển và dễ sử dụng, có thể cắt từng khoanh ể dùng, phần còn lại có thể ể dành cho hôm sau. Ngoài bánh tét, miền Trung và Nam còn những thứ bánh tương tự như bánh tét nhưng ược gói nhỏ gọn hơn, tách biệt thành từng chiếc ơn lẻ như bánh rò (miền Trung), bánh ú (miền Nam ).

Gần như nhà nào của người Việt cũng sắm sửa con gà ể dâng cúng, rước ông bà về với con cháu ngày ba mươi tết và ưa ông bà vào ngày mùng 3. Nếu con gà mái tượng trưng cho hạnh phúc, sum họp gia ình vào ngày cuối năm, thì gà trống thể hiện sự nhanh nhẹn, thăng tiến, nó luôn cất tiếng gáy vang chào mừng năm mới.

50

KT&ĐS THÁNG 1.2020

.Kŕ TXD KħP F² WK²W O²W

Trong những món ăn có thể ể dành trong những ngày tết thì ai cũng ưa món nem chua. Nem chua ba miền ều có cách chế biến như nhau. Chỉ khác chút ít ở khẩu vị miền Bắc thì thích nhiều thịt, miền Trung thì ưng hơi chua, miền Nam thì có hậu ngọt và khá nhiều da heo.

Cỗ tết, luôn có lượng thịt mỡ, tinh bột, bánh mứt nên vị ngọt béo nhiều hơn ngày thường, ồng thời không khí cũng hanh hơn mùa khác. Nên trong cách ăn của ba miền ều thể hiện sự cân bằng âm dương kèm theo những món ăn là các món dưa hành, cải chua, củ kiệu, dưa giá… nhằm làm cho bớt ngán ngậy. Đó chính là ặc iểm của sự hài hòa trong món ăn ngày tết nhằm cân bằng âm dương trong các món ăn và cả thời tiết. Nhìn một mâm cỗ tết Việt, màu sắc hài hòa gồm ủ màu sắc. Rau quả xanh tươi tượng trưng cho hành mộc là những thức vượng trong mùa xuân. Màu ỏ tượng trưng hành hỏa cũng là màu thịt thà, nem chả. Màu vàng thể hiện hành thổ từ những món có sắc vàng. Màu trắng của bún, cơm, xôi là màu của hành kim. Và màu sẩm là màu của hành thủy. Với tính ngũ hành hài hòa của mâm cỗ ngày tết càng thấy rõ bản sắc văn hóa ẩm thực của một quốc gia nông nghiệp như ất nước chúng ta. Đời sống ngày càng công nghiệp hóa, hầu như những món ăn truyền thống ngày tết ều ược các nhà cung cấp phục vụ ầy ủ với chất lượng cao. Nhưng ngày tết, con cháu tề tựu về nhà, cùng vào bếp ể chuẩn bị mâm cơm cúng gia tiên thể hiện sự ầm ấm chứa chan tình cảm gia ình. Mâm cỗ ngày tết sẽ mang nhiều ý nghĩa cùng mong ước hạnh phúc cho mọi người trong năm mới.

Kháť&#x;i áť&#x2122;ng chĆ°ĆĄng trĂŹnh Kiáşżn trĂşc cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng ;XÄŠW SK´W WĹŻ V´QJ NLĹ&#x192;Q FĹŤD QKĹłQJ NLĹ&#x192;Q WUĂ&#x2030;F VÄŁ GRDQK QKÂśQ TXDQ WÂśP ĂłĹ&#x192;Q OŧL ÂżFK FĹ?QJ ĂłĹ&#x2014;QJ YÂľR WK´QJ QÄ&#x203A;P YĹŻD TXD QKLĹ&#x2026;X NLĹ&#x192;Q WUĂ&#x2030;F VÄŁ QJKĹ&#x2039; VĹ˝ GRDQK QKÂśQ YÂľ QKÂľ E´R ó¸ FKR UD óťL FKÄŁÄĄQJ WUĂ&#x20AC;QK .LĹ&#x192;Q WUĂ&#x2030;F FĹ?QJ ĂłĹ&#x2014;QJ PÂľ WUÄŁĹŁQJ óļL GLĹ&#x2039;Q FĹŤD QKĂ&#x201E;P OÂľ .76 +Ĺ&#x2014; 7KLĹ&#x2039;X 7UĹ? VDX ĂłĂ&#x201E; OÂľ Ă&#x2020;QJ 7UÄŤQ 9Ä&#x203A;Q &KÂśX YÂľ QKÂľ E´R 9Ä?QK 3KÄŁÄĄQJ

P

hĆ°ĆĄng châm hoất áť&#x2122;ng cᝧa chĆ°ĆĄng trĂŹnh: - Tấo sáťą káşżt náť&#x2018;i cho nhᝯng ngĆ°áť?i ang hĂ nh ngháť , ang quan tâm trong ngĂ nh kiáşżn trĂşc vĂ xây dáťąng.

- Háť&#x2014; trᝣ, tĆ° vẼn cho nhᝯng ai muáť&#x2018;n xây dáťąng vĂ phĂĄt triáť&#x192;n nhᝯng cĂ´ng viáť&#x2021;c em lᝣi Ă­ch cho cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng cĂł liĂŞn quan áşżn kiáşżn trĂşc, xây dáťąng.

- Tấo máť&#x2122;t náť n tảng káşżt náť&#x2018;i, máť&#x2122;t áť&#x2039;a iáť&#x192;m giao lĆ°u áť&#x192; máť?i ngĆ°áť?i cĂšng chia sáşť, cĂšng trao áť&#x2022;i, háť?c táş­p, tháťąc hiáť&#x2021;n nhᝯng cĂ´ng viáť&#x2021;c chuyĂŞn mĂ´n hay nhᝯng cĂ´ng viáť&#x2021;c cĂł liĂŞn quan, báť&#x2022; sung cho lÄŠnh váťąc kiáşżn trĂşc, xây dáťąng nhĆ° MBA, IT, luáş­t kinh doanh...

ChĆ°ĆĄng trĂŹnh Kiáşżn trĂşc cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng sáş˝ táş­p trung xĂşc tiáşżn, tĆ°ĆĄng tĂĄc cho giáť&#x203A;i hĂ nh ngháť trong ngĂ nh kiáşżn trĂşc, xây dáťąng ạc biáť&#x2021;t lĂ kiáşżn trĂşc sĆ°/nhĂ thiáşżt káşż tráşť cᝧa cĂĄc táť&#x2030;nh - thĂ nh pháť&#x2018; tiáşżp cáş­n, lĂ m viáť&#x2021;c váť&#x203A;i cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ°, nhĂ thiáşżt káşż, ngháť&#x2021; sáťš, káťš sĆ° lĂŁo thĂ nh, áşłng cẼp quáť&#x2018;c táşż, cĂĄc chuyĂŞn gia trong máť?i lÄŠnh váťąc. CĂšng váť&#x203A;i Ăł lĂ táť&#x2022; chᝊc táť?a Ă m, háť&#x2122;i thảo nháşąm háť&#x2014; trᝣ nhᝯng hoất áť&#x2122;ng cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng liĂŞn quan áşżn kiáşżn trĂşc, xây dáťąng, cảnh quan...

Trong thĂĄng 12.2019 vᝍa qua, nhĂłm ĂŁ cĂł buáť&#x2022;i gạp gᝥ, káşżt náť&#x2018;i váť&#x203A;i cĂĄc doanh nhân ang cĂł cĂĄc Ă˝ tĆ°áť&#x;ng, dáťą ĂĄn phĂĄt triáť&#x192;n du láť&#x2039;ch cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng tấi TP.HCM, áť&#x201C;ng báşąng sĂ´ng Cáť­u Long vĂ Tây NguyĂŞn. ChĆ°ĆĄng trĂŹnh Kiáşżn trĂşc cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng ang hoấch áť&#x2039;nh máť&#x2122;t sáť&#x2018; Ă˝ tĆ°áť&#x;ng áť&#x192; cĂĄc kiáşżn trĂşc sĆ° cĂł tháť&#x192; tiáşżp sᝊc cho nhᝯng khu du láť&#x2039;ch, cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng dân cĆ°, lĂ ng ngháť â&#x20AC;Ś tráť&#x; nĂŞn hẼp dẍn, thu hĂşt hĆĄn.

Trong tháť?i gian táť&#x203A;i, nhᝯng hoất áť&#x2122;ng ầu tiĂŞn cᝧa ChĆ°ĆĄng trĂŹnh kiáşżn trĂşc cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng sáş˝ ưᝣc thĂ´ng tin áşżn bấn áť?c. Ä?ây lĂ máť&#x2122;t chĆ°ĆĄng trĂŹnh phi lᝣi nhuáş­n vĂ hoất áť&#x2122;ng theo tĂ´n cháť&#x2030; cᝧa tấp chĂ­ Kiáşżn TrĂşc & Ä?áť?i Sáť&#x2018;ng áť&#x192; tấo cĆĄ háť&#x2122;i lan táť?a nhᝯng Ă˝ tĆ°áť&#x;ng hay, nhᝯng hĂ nh áť&#x2122;ng thiáşżt tháťąc cho áť?i sáť&#x2018;ng.

CĂ&#x201D;NG TY Cáť&#x201D; PHẌN SAMETEL LĨNH Váť°C HOáş T Ä?áť&#x2DC;NG

DĂ&#x201A;Y CHUYáť&#x20AC;N SẢN XUẤT PX. TRẌN NHĂ&#x201D;M

Váş­t tĆ°, thiáşżt báť&#x2039;chongĂ nhvi báť&#x2039; cho ngĂ nh viáť&#x2026;nthĂ´ng n thĂ´ng quang; ang; Giải phĂĄp p p Wifi táť&#x2018;c Ä&#x2018;áť&#x2122; cao c Thiiáşżt báť&#x2039;, CĂĄpĂĄp quan

TRẌN NHĂ&#x201D;M LAM NHĂ&#x201D;M CHẎN NẎNG

Váş­t tĆ°, thihiáşżt báť&#x2039; cho ngĂ nh Ä&#x2018;iáť&#x2021;n Thiáşżt bbáť&#x2039;, Tᝧ phân p pháť&#x2018;i trung, hấ tháşż; NÄ&#x192;ng lưᝣng ᝣ g mạt tráť?i t áť?i Váş­táş­t tĆ°, thit áşżt báť&#x2039; cchoho ngngĂ nhh xâyâyâ ddáťądáťąngng Ă´m Lam Ă´m, LaL mnhĂ´m KhuĂ´nmẍu n mẍu Trần nhĂ´m, nhĂ´m;m;CĆĄk CĆĄ khĂ­hĂ­; KhuĂ´n

NhĂ mĂĄy: Ä?Ć°áť?ng sáť&#x2018; 1, KCN Long ThĂ nh, X.Tam An, H.Long ThĂ nh, T.Ä?áť&#x201C;ng Nai VP HCM: 135/16 Nguyáť&#x2026;n Hᝯu Cảnh, P.22, Q.BĂŹnh Thấnh VP HĂ Náť&#x2122;i: P207 Tòa nhĂ 133 ThĂĄi HĂ , P.Trung Liáť&#x2021;t, Q.Ä?áť&#x2018;ng Ä?a [ T ] (028)3 5513 734 [ Hotline ] 0909 513 795 [ E ] infor@smt-ac.vn [ W ] http://smt-ac.vn

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

51

không gian cảnh quan

HĆŻáť&#x161;NG DẪN CĂ CH TRáť&#x2019;NG HOA Háť&#x2019;NG +RD KĹŹQJ Ä&#x2C6;ĸşF [HP Ož QĆ&#x2C6; KRžQJ FĆ&#x20AC;D F½F ORžL KRD Ä&#x2C6;ĸşF ĸD FKXŲQJ Yž WKĸŜQJ Ä&#x2C6;ĸşF WUĹŹQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; WUDQJ WUĂ&#x2C6; QKž FĆ&#x2020;D FÄźQK TXDQ 7KĹ&#x2DC; QKĸQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; FĂ? PŲW JĹŞF KRĹ?F PŲW FKĹ&#x2020;X KRD KĹŹQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2019;S WKĂ&#x2030; NKĂ?QJ SKÄźL DL FÄ´QJ ELĹ&#x2DC;W F½FK WUĹŹQJ Yž FKÄ°P VĂ?F 'ĸŴL Ä&#x2C6;Âż\ Ož QKĆ&#x2C6;QJ KĸŴQJ GĹ&#x201E;Q WĆ&#x201E; 9Ä´ *DUGHQ JLĂ&#x2019;S EÄşQ Ä&#x2C6;ĹŚF ELĹ&#x2DC;W F½FK WUĹŹQJ Yž FKÄ°P VĂ?F Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; FĂ? PŲW FKĹ&#x2020;X KRD KĹŹQJ QKĸ Â?

BĂ&#x20AC;I 9Ä&#x17E; *$5'(1 &81* &Ĩ3 Äť1+ ò,1+ 48$1* 78Ĩ1

52

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

/¾P óĊW

Náşżu cháť?n cĂĄch tráť&#x201C;ng háť&#x201C;ng trong cháş­u thĂŹ ây lĂ bĆ°áť&#x203A;c quan tráť?ng áť&#x192; cĂł tháť&#x192; tráť&#x201C;ng hoa háť&#x201C;ng, ạc biáť&#x2021;t lĂ hoa háť&#x201C;ng ngoấi thĂ nh cĂ´ng. Váş­t d᝼ng cần chuẊn báť&#x2039; gáť&#x201C;m: cháş­u, váť? trẼu, than hoa, xĆĄ dᝍa, Ẽt sấch (tĆĄi xáť&#x2018;p, giĂ u dinh dưᝥng) vĂ phân bĂłn.

Khi tráť&#x2122;n Ẽt, chĂşng ta cho máť&#x2122;t láť&#x203A;p than hoa ráť&#x201C;i áşżn cĂši dᝍa áť&#x; ĂĄy cháş­u. Than hoa sáş˝ tấo ra sáťą thĂ´ng thoĂĄng, giĂşp nĆ°áť&#x203A;c thoĂĄt nhanh hĆĄn khi tĆ°áť&#x203A;i áť&#x192; cây khĂ´ng báť&#x2039; ngáş­p Ăşng còn cĂši dᝍa sáş˝ giᝯ lấi máť&#x2122;t lưᝣng Ẋm nhẼt áť&#x2039;nh áť&#x192; cây sáť&#x2018;ng sĂłt. Sau Ăł tráť&#x2122;n áť u Ẽt sấch váť&#x203A;i phân bĂłn theo táť&#x2030; láť&#x2021; 4-1 ráť&#x201C;i cho lĂŞn trĂŞn.

TrĆ°áť?ng hᝣp tráť&#x201C;ng tháşłng xuáť&#x2018;ng Ẽt thĂŹ nĂŞn Ă o háť&#x2018; sâu, lĂłt dĆ°áť&#x203A;i ĂĄy háť&#x2018; máť&#x2122;t láť&#x203A;p trẼu hoạc mĂšn xĆĄ dᝍa tráť&#x2122;n lẍn phân hᝯu cĆĄ vi sinh hoạc phân bò, phân gà ᝧ hoai m᝼c. &KÄ&#x203A;P VĂ&#x201E;F FÂś\

Cây khi máť&#x203A;i mua váť cần cắt báť&#x203A;t ngáť?n áť&#x192; cây trĂĄnh mẼt nĆ°áť&#x203A;c vĂ nhanh ph᝼c háť&#x201C;i. Sau khi tráť&#x201C;ng xong, nĂŞn phun thuáť&#x2018;c kĂ­ch ráť&#x2026; (nĂŞn áť?c hĆ°áť&#x203A;ng dẍn áť&#x192; dĂšng liáť u lưᝣng phĂš hᝣp). TĆ°áť&#x203A;i ẍm nĆ°áť&#x203A;c cho cây ráť&#x201C;i ᝣi táť&#x203A;i khi nĂ o Ẽt cᝊng lấi máť&#x203A;i ưᝣc tĆ°áť&#x203A;i tiáşżp. NĂŞn ạt cây áť&#x; nĆĄi thĂ´ng thoĂĄng, cĂł ĂĄnh sĂĄng mạt tráť?i áť&#x; mᝊc vᝍa phải.

BĂłn phân: CĂĄch 10 ngĂ y bĂłn 1 muáť&#x2014;ng cĂ phĂŞ phân hᝯu cĆĄ quanh gáť&#x2018;c vĂ tĆ°áť&#x203A;i nĆ°áť&#x203A;c. CĂĄch 1 thĂĄng bĂłn 1 muáť&#x2014;ng cĂ phĂŞ phân 3 mĂ u (xanh, tĂ­m, vĂ ng) quanh gáť&#x2018;c vĂ tĆ°áť&#x203A;i nĆ°áť&#x203A;c. CĂĄch 10 ngĂ y xáť&#x2039;t thuáť&#x2018;c hᝯu cĆĄ 1 lần áť&#x192; trĂĄnh cho báť? trÄŠ lĂ m hấi áşżn cây. Pha thuáť&#x2018;c hᝯu cĆĄ theo cĂ´ng thᝊc: 1 muáť&#x2014;ng cĂ phĂŞ baking soda, 1 nắp nĆ°áť&#x203A;c ráť­a chĂŠn vĂ 2 lĂ­t nĆ°áť&#x203A;c. Sau khi pha xong, khuẼy áť u háť&#x2014;n hᝣp nĂ y lĂŞn ráť&#x201C;i cho vĂ o bĂŹnh xáť&#x2039;t vĂ xáť&#x2039;t lĂŞn cây hoa háť&#x201C;ng.

Cắt táť&#x2030;a cĂ nh: ThĆ°áť?ng xuyĂŞn cắt táť&#x2030;a nhᝯng cĂ nh nhĂĄnh ĂŁ giĂ , cĂ nh yáşżu, khĂ´ng cần thiáşżt, tấo tĂĄn cho cây, áť&#x192; kĂ­ch thĂ­ch cho cây ra nhiáť u mầm, ngáť?n cᝧa cĂĄc mầm

khĂ´ng gian cảnh quan chĂ­nh lĂ n᝼ hoa. Khi hoa tĂ n thĂŹ cắt báť? hoa áť&#x192; cây lĂŞn mầm cháť&#x201C;i máť&#x203A;i, tiáşżp t᝼c bĂłn phân cĂł thĂ nh phần ấm cao áť&#x192; háť&#x2014; trᝣ nẊy mầm. òĂ&#x2020;L QÂťW YĹ&#x2026; 9Ä&#x; *DUGHQ

Sau gần 7 nÄ&#x192;m khảo nghiáť&#x2021;m, ĂĄnh giĂĄ, nghiĂŞn cᝊu, tiáşżn hĂ nh cháť?n láť?c vĂ nhân giáť&#x2018;ng cĂĄc loấi hoa háť&#x201C;ng ngoấi nháş­p nháşąm cung cẼp cho tháť&#x2039; trĆ°áť?ng vĂ cáť&#x2122;ng áť&#x201C;ng yĂŞu hoa nhᝯng giáť&#x2018;ng hoa háť&#x201C;ng ưᝣc thuần hĂła sao cho phĂš hᝣp nhẼt váť&#x203A;i iáť u kiáť&#x2021;n khĂ­ háş­u, tháť?i tiáşżt cĹŠng nhĆ° tháť&#x2022; nhưᝥng cᝧa Viáť&#x2021;t Nam. VĹŠ Garden chĂ­nh thᝊc i vĂ o hoất áť&#x2122;ng tᝍ ngĂ y 22.11.2019, tấi sáť&#x2018; 117 Ć°áť?ng Nguyáť&#x2026;n Du, khu pháť&#x2018; 3, phĆ°áť?ng An PhĂş, tháť&#x2039; xĂŁ Thuáş­n An, táť&#x2030;nh BĂŹnh DĆ°ĆĄng.

Khu vĆ°áť?n lĂ báť&#x2122; sĆ°u táş­p phong phĂş cĂĄc giáť&#x2018;ng hoa váť&#x203A;i gần 200 chᝧng loấi trong vĂ ngoĂ i nĆ°áť&#x203A;c nhĆ°: háť&#x201C;ng leo, háť&#x201C;ng b᝼i, háť&#x201C;ng tree, ạc biáť&#x2021;t lĂ cĂĄc giáť&#x2018;ng háť&#x201C;ng cáť&#x2022; quĂ˝ hiáşżm nhĆ° háť&#x201C;ng bấch Nam Ä?áť&#x2039;nh, háť&#x201C;ng cáť&#x2022; Sapa, háť&#x201C;ng cáť&#x2022; Hải Phòngâ&#x20AC;Ś Ä?áşżn váť&#x203A;i VĹŠ Garden, khĂĄch hĂ ng sáş˝ ưᝣc tham quan khu vĆ°áť?n mẍu váť&#x203A;i nhiáť u loấi háť&#x201C;ng ưᝣc báť&#x2018; trĂ­ áť&#x; nhiáť u gĂłc khĂĄc nhau trong khu vĆ°áť?n trĂ n ngáş­p mĂ u xanh vĂ muĂ´n sắc hoa áť&#x192; khĂĄch trải nghiáť&#x2021;m vĂ láťąa cháť?n tᝍng loấi hoa háť&#x201C;ng thĂ­ch hᝣp váť&#x203A;i sáť&#x; thĂ­ch, diáť&#x2021;n tĂ­ch khu vĆ°áť?n, cÄ&#x192;n háť&#x2122; cᝧa mĂŹnh dĆ°áť&#x203A;i sáťą tĆ° vẼn táş­n tĂŹnh cᝧa áť&#x2122;i ngĹŠ káťš thuáş­t viĂŞn táş­n tâm vĂ kinh nghiáť&#x2021;m.

VĹŠ Garden lĂ máť&#x2122;t vĆ°áť?n háť&#x201C;ng quy mĂ´, hiáť&#x2021;n ấi báş­c nhẼt, áť&#x201C;ng tháť?i lĂ ĆĄn váť&#x2039; tiĂŞn phong trong lÄŠnh váťąc hoa háť&#x201C;ng váť&#x203A;i háť&#x2021; tháť&#x2018;ng vĆ°áť?n Ć°ĆĄm sáť­ d᝼ng cĂ´ng ngháť&#x2021; lĂ m lấnh chuẊn châu Ă&#x201A;u vĂ háť&#x2021; tháť&#x2018;ng tĆ°áť&#x203A;i ưᝣc láş­p trĂŹnh táťą áť&#x2122;ng.

NgoĂ i viáť&#x2021;c cung cẼp a dấng cĂĄc chᝧng loấi háť&#x201C;ng, VĹŠ Garden còn cĂł cĂĄc sản phẊm dáť&#x2039;ch v᝼ i kèm nháşąm ảm bảo toĂ n diáť&#x2021;n vĂ táť&#x2018;t nhẼt cho viáť&#x2021;c chÄ&#x192;m sĂłc hoa háť&#x201C;ng tấi nhĂ cho khĂĄch hĂ ng nhĆ°: - Phân bĂłn: cung cẼp cĂĄc loấi phân bĂłn vi sinh cao cẼp ưᝣc nháş­p khẊu tᝍ Nga. - CĂĄc loấi cháş­u: cháş­u gáť&#x2018;m men mĂ u, cháş­u gáť&#x2018;m men lĂŹ, cháş­u ĂĄ mĂ i, cháş­u áť?.

- D᝼ng c᝼ lĂ m vĆ°áť?n: kĂŠo cắt cĂ nh, dao ghĂŠp cĂ nh, kĂŠo táť&#x2030;a lĂĄ...

- CĂĄc loấi hất giáť&#x2018;ng hoa, nĂ´ng sảnâ&#x20AC;Ś TẼt cả áť u sáşľn sĂ ng áť&#x192; ph᝼c v᝼ máť?i nhu cầu cᝧa khĂĄch hĂ ng.

9Ä&#x17E; *$5'(1 òĹ?D FKĹ? Ä&#x2C6;ĸŜQJ 1JX\Ĺ&#x17E;Q 'X NKX SKĹŞ SKĸŜQJ $Q 3KĂ&#x2019; WKŤ [Ă 7KXĹ&#x2020;Q $Q WŢQK %Ă&#x2030;QK 'ĸĜQJ òLĹ&#x2039;Q WKRÄĽL (PDLO LQIR#YXJDUGHQ YQ :HEVLWH ZZZ YXJDUGHQ YQ

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

53

cà phê ầu thång

7LĹ&#x2DC;S QĹŞL KžQK WUĂ&#x2030;QK [X KĸŴQJ PžX VĹ&#x2C6;F &RORXU)XWXUHVTM NĂ&#x201E;R GžL QÄ°P 'XOX[ Ä&#x2C6;Ă FKĹŚQ ;DQK %DQ 0DL Ož 0žX FĆ&#x20AC;D 1Ä°P YĹ´L Â? QJKIJD |.Ĺ&#x2DC;W 1ĹŞL &ÄźP ;Ă&#x2019;F} WURQJ WKĹśL Ä&#x2C6;ÄşL ĂźQJ 2VFDU :H]HQEHHN *L½P Ä&#x2C6;ĹŞF 3KĹž WU½FK Ä&#x2C6;ÄśQ YŤ NLQK GRDQK 6ÄśQ WUDQJ WUĂ&#x2C6; NKX YĆ&#x160;F 1DP Ă´ Yž Ä&#x2021;Ă?QJ 1DP Ă´ FĂ?QJ W\ 6ÄśQ Yž &KÄžW SKĆ&#x20AC; $N]R1REHO JLÄźL WKĂ&#x2C6;FK FĹž WKĹ&#x153; YĹ&#x161; QKĆ&#x2C6;QJ WKĂ?QJ Ä&#x2C6;LĹ S Pž PžX VĹ&#x2C6;F FĆ&#x20AC;D QÄ°P Qž\ WUX\Ĺ&#x161;Q WÄźL WURQJ EXĹŽL SKŨQJ YÄžQ YĹ´L WÄşS FKĂ&#x2C6; .LĹ&#x2DC;Q 7UĂ&#x2019;F Ä&#x2021;ĹśL 6ĹŞQJ 7+Ć&#x2030;& +,Ĺ&#x;1 9Ä&#x153;1+ 3+Ä˘Ä 1*

7KH HR Ă&#x2020; Ă&#x2020;QJ P PÂľX X V VÄłF F Y YÂľ F FKÄŁ ÄŁÄĄQJ WUĂ&#x20AC;QK ;X KÄŁĹ&#x;QJ J P PÂľX VÄł ÄłF & &ROR RXU) )XWWXUH HVTM FĂ&#x201E; W´F ĂłĹ?QJ QK KÄŁ WWKĹ&#x192; QÂľ ÂľR Ăł ĂłĹ&#x192;Q F FXĹ?F V VĹ&#x2022;QJ FĹŤD FRQ QJ Q QKĹłQJ QÄ&#x203A; Ä&#x203A;P T TXD D" QJÄŁĹĄLL WUURQ

MĂ u sắc, nhẼt lĂ mĂ u cᝧa khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng, cĂł tĂĄc áť&#x2122;ng láť&#x203A;n áşżn chĂşng ta. Bấn cĂł tháť&#x192; cháť?n mĂ u quần ĂĄo theo sáť&#x; thĂ­ch cĂĄ nhân nhẼt tháť?i nhĆ°ng khi láťąa cháť?n mĂ u sắc cho ngĂ´i nhĂ cᝧa mĂŹnh, bấn cần xem xĂŠt tĂĄc áť&#x2122;ng cᝧa nĂł lĂŞn cảm xĂşc cᝧa con ngĆ°áť?i váť lâu dĂ i.

MĂ u sắc cĂł tháť&#x192; thay áť&#x2022;i hoĂ n toĂ n diáť&#x2021;n mấo khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng vĂ sáťą káşżt hᝣp cᝧa nhᝯng mĂ u sắc phĂš hᝣp sáş˝ mang áşżn nguáť&#x201C;n nÄ&#x192;ng lưᝣng tĂ­ch cáťąc cho tháşż giáť&#x203A;i xung quanh chĂşng ta.

Theo nhᝯng gĂŹ chĂşng tĂ´i ĂŁ quan sĂĄt, chĆ°ĆĄng trĂŹnh Xu hĆ°áť&#x203A;ng mĂ u sắc - ColourFuturesTM ĂŁ vĂ ang cĂł tĂĄc áť&#x2122;ng nhẼt áť&#x2039;nh áşżn xu hĆ°áť&#x203A;ng vĂ phong cĂĄch

ĂźQJ 2VFDU :H]HQEHHN *L½P Ä&#x2C6;ĹŞF 3KĹž WU½FK Ä&#x2C6;ÄśQ YŤ NLQK GRDQK 6ÄśQ WUDQJ WUĂ&#x2C6; NKX YĆ&#x160;F 1DP Ă´ Yž Ä&#x2021;Ă?QJ 1DP Ă´ FĂ?QJ W\ 6ÄśQ Yž &KÄžW SKĆ&#x20AC; $N]R1REHO

thiáşżt káşż náť&#x2122;i thẼt cᝧa khĂĄch hĂ ng. Máť&#x2014;i lần cĂ´ng báť&#x2018; MĂ u cᝧa NÄ&#x192;m, chĂşng tĂ´i nháş­n ưᝣc phản háť&#x201C;i tĂ­ch cáťąc tᝍ tháť&#x2039; trĆ°áť?ng, khĂĄch hĂ ng bĂ n luáş­n váť chĂşng vĂ hĂ o hᝊng ᝊng d᝼ng cĂĄc mĂ u sắc hᝣp tháť?i nĂ y vĂ o mĂĄi Ẽm cᝧa mĂŹnh. Quan tráť?ng hĆĄn, mĂ u sắc luĂ´n chᝊa áťąng nhᝯng câu chuyáť&#x2021;n riĂŞng cᝧa máť&#x2122;t nÄ&#x192;m sắp táť&#x203A;i. Tháş­t tuyáť&#x2021;t khi qua máť&#x2014;i mĂ u sắc trong tᝍng nÄ&#x192;m cᝧa chĂşng tĂ´i, khĂĄch hĂ ng nháş­n ra xu hĆ°áť&#x203A;ng chung nĂ o ang ảnh hĆ°áť&#x;ng áşżn cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng cᝧa háť? vĂ vẼn áť cᝧa háť? lĂ gĂŹ, iáť u Ăł sáş˝ giĂşp háť? tĂŹm ra cĂĄch giải quyáşżt táť&#x2018;t nhẼt. .KLL FK KĹ&#x2018;Q Q 0Âľ ÂľX FĹŤD D 1Ä&#x203A; Ä&#x203A;P $N N]R R1R REHO FĂ&#x201E; GĹľD WU½Q TX´ WUĂ&#x20AC;QK QJKL½Q F FĹ­X Y YÄ&#x203A;Q KĂ&#x201E; Ă&#x201E;D F FĹŤD F F´F F T TXĹ&#x2022;F F JLD D KD D\ F FKĹ? GĹľD WU½Q QJKL½Q FĹ­X YÂľ S SKÂśQ WWÂżFK K F FĹŤD F F´F FK KX\½ ½Q J JLD D" .KL F FĂ&#x2020;QJ EĹ&#x2022; 0ÂľX FĹŤD 1Ä&#x203A;P $N N]R R1R REHO F FĂ&#x201E; J JÄťS N NKĂ&#x201E; Ă&#x201E; NK KÄ&#x203A;Q Q NK KL FĂ&#x201E; Ă&#x201E; PĹ?W ĂłĹ?D SKÄŁÄĄQJ QÂľR ĂłĂ&#x201E; NKĂ&#x2020;Q QJ ĂłĂ&#x201E;Q Q QK KÄąQ P PÂľX VÄłF F QÂľ Âľ\ WKÄą ÄąP F FKÂż WÄ­\ FKD\ YĂ&#x20AC; NKĂ&#x2020;QJ SKĂ&#x160; KŧS S Y YĹ&#x;L Y YÄ&#x203A;Q KĂ&#x201E; Ă&#x201E;D E EħQ ĂłĹ?D D KD D\ N NKĂ&#x2020; Ă&#x2020;QJ" "

Ä?áť&#x192; mang áşżn cĂĄc bảng mĂ u máť&#x203A;i tuyáť&#x2021;t áşšp vĂ phĂš hᝣp hoĂ n hảo váť&#x203A;i nhu cầu cĹŠng nhĆ° láť&#x2018;i sáť&#x2018;ng cho ngĆ°áť?i tiĂŞu dĂšng, chĂşng tĂ´i liĂŞn t᝼c theo dĂľi cĂĄc xu hĆ°áť&#x203A;ng váť xĂŁ háť&#x2122;i, vÄ&#x192;n hĂła vĂ thiáşżt káşż máť&#x203A;i náť&#x2022;i trĂŞn toĂ n cầu, thu tháş­p nhᝯng thĂ´ng tin váť hĂ nh vi vĂ xu hĆ°áť&#x203A;ng cᝧa ngĆ°áť?i dân thĂ´ng qua máť&#x2122;t nhĂłm chuyĂŞn gia thiáşżt káşż quáť&#x2018;c táşż. Sau Ăł, nhĂłm chuyĂŞn gia nghiĂŞn cᝊu mĂ u sắc cᝧa chĂşng tĂ´i sáť­ d᝼ng cĂĄc thĂ´ng tin nĂ y áť&#x192; xĂĄc áť&#x2039;nh MĂ u cᝧa NÄ&#x192;m vĂ tấo ra báť&#x2018;n bảng mĂ u truyáť n cảm hᝊng xoay quanh nĂł.

VĂŹ nhᝯng chuyĂŞn gia nĂ y áşżn tᝍ máť?i nĆĄi trĂŞn tháşż giáť&#x203A;i vĂ cĂł nhᝯng hiáť&#x192;u biáşżt sâu sắc váť vÄ&#x192;n hĂła nĆĄi háť? sáť&#x2018;ng nĂŞn nhᝯng ĂĄnh giĂĄ cᝧa háť? váť nhu cầu cᝧa ngĆ°áť?i tiĂŞu dĂšng vĂ xu hĆ°áť&#x203A;ng chᝧ ấo cᝧa quáť&#x2018;c gia lĂ chĂ­nh xĂĄc váť&#x203A;i sáť&#x2018; Ă´ng.

54

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

cà phê ầu thång

;DQK %DQ 0DL 0žX FĆ&#x20AC;D 1Ä°P

7ÄĽ ÄĽL V VDR R $N]]R1REH HO OOÄĽL OOĹľD D F FKĹ&#x2018;Q ; ;DQK %DQ 0DL OÂľP 0Âľ ÂľX FĹŤ ĹŤD 1 1Ä&#x203A;P " " ä äQJ FĂ&#x201E; Ă&#x201E; WWKĹ&#x2021; Ĺ&#x2021; F FKLD VÄż PĹ?W FKĂ&#x2030;W YĹ&#x2026; PÂľX X V VÄłF F Q QÂľ\ N NKĂ&#x2020; Ă&#x2020;QJ"

Trong giai oấn nĂ y, máť?i ngĆ°áť?i sáş˝ mong muáť&#x2018;n ưᝣc káşżt náť&#x2018;i, tráť&#x; nĂŞn nÄ&#x192;ng áť&#x2122;ng, sĂĄng tấo vĂ tĂŹm ra ưᝣc Ă˝ nghÄŠa cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng hĆĄn bao giáť? háşżt. LĂ˝ do lĂ cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng hiáť&#x2021;n ấi vĂ sáťą ph᝼ thuáť&#x2122;c cĂĄc cĂ´ng ngháť&#x2021; vĂ mấng xĂŁ háť&#x2122;i ngĂ y cĂ ng gia tÄ&#x192;ng khiáşżn chĂşng ta cảm thẼy báť&#x2039; ngắt káşżt náť&#x2018;i váť&#x203A;i tháşż giáť&#x203A;i bĂŞn ngoĂ i, thiáşżu nhᝯng khoảnh khắc vui váşť vĂ bẼt ngáť?, tráť&#x; nĂŞn háť?i hᝣt vĂ ĂĄnh mẼt cĂĄc káťš nÄ&#x192;ng sáť&#x2018;ng cĆĄ bản.

ChĂşng tĂ´i thẼy ráşąng ây lĂ tháť?i iáť&#x192;m áť&#x192; ạt ra máť&#x2122;t câu háť?i: iáť u gĂŹ lĂ m cho chĂşng ta ạc biáť&#x2021;t, khĂĄc biáť&#x2021;t váť&#x203A;i robot vĂ lĂ â&#x20AC;&#x153;con ngĆ°áť?i tháťąc sáťąâ&#x20AC;??

Máť?i ngĆ°áť?i tĂŹm kiáşżm máť&#x2122;t nĆĄi mĂ chĂşng ta cĂł tháť&#x192; ngẍm nghÄŠ váť tĆ°ĆĄng lai, xem xĂŠt m᝼c Ă­ch cᝧa mĂŹnh trong tháşż giáť&#x203A;i máť&#x203A;i, káşżt náť&#x2018;i táť&#x2018;t hĆĄn váť&#x203A;i bấn bè vĂ gia ĂŹnh, mĂ´i trĆ°áť?ng xung quanh, vĂ táťą do tháť&#x192; hiáť&#x2021;n bản thân. ChĂşng ta cĹŠng ang bĆ°áť&#x203A;c vĂ o máť&#x2122;t tháş­p kᝡ máť&#x203A;i, máť&#x2122;t bĂŹnh minh máť&#x203A;i, máť&#x2122;t tháşż giáť&#x203A;i ầy nhᝯng khả nÄ&#x192;ng vĂ Ăł chĂ­nh lĂ lĂ˝ do tấi sao chĂşng tĂ´i cháť?n Xanh Ban Mai. Xanh Ban Mai mang áşżn máť&#x2122;t bầu khĂ´ng khĂ­ thanh táť&#x2039;nh vĂ tinh khiáşżt, tháť&#x192; hiáť&#x2021;n chᝧ áť nÄ&#x192;m nay máť&#x2122;t cĂĄch hoĂ n hảo. LẼy cảm hᝊng chân tráť?i lĂşc bĂŹnh minh, Ăł lĂ máť&#x2122;t sắc mĂ u tinh táşż, uyáť&#x192;n

chuyáť&#x192;n náşąm giᝯa cĂĄc dải mĂ u xanh lĂĄ, xĂĄm vĂ xanh dĆ°ĆĄng. Hiáť&#x2021;u ᝊng cᝧa nĂł thay áť&#x2022;i tĂšy thuáť&#x2122;c vĂ o mĂ u sắc káşżt hᝣp cĂšng, khiáşżn nĂł tráť&#x; thĂ nh máť&#x2122;t mĂ u sắc áşšp áş˝ mĂ linh hoất, mang áşżn cho ngĂ´i nhĂ cᝧa chĂşng ta nhiáť u â&#x20AC;&#x153;Káşżt Náť&#x2018;i Cảm XĂşcâ&#x20AC;?.

0Âľ ÂľX FĹŤ ĹŤD 1 1Ä&#x203A;P F FĂ&#x201E; W´F F ĂłĹ? Ĺ?QJ WWÂżFK FĹľ ĹľF QKÄŁ WKĹ&#x192; QÂľR ĂłĹ&#x192;Q PĹ­ Ĺ­F WL½ ½X WWKĹŠ ĹŠ VÄĄ ÄĄQ WUR RQJ Q QÄ&#x203A;P Ăł ĂłĂ&#x201E; Ăł óĝF ELĹ&#x2039;W OÂľ VÄĄQ 0ÂľX FĹŤ ĹŤD 1Ä&#x203A; Ä&#x203A;P"

Báşąng cĂĄch giáť&#x203A;i thiáť&#x2021;u MĂ u cᝧa NÄ&#x192;m, AkzoNobel ĂŁ giĂşp ngĆ°áť?i tiĂŞu dĂšng cĂł nhiáť u sáťą láťąa cháť?n hĆĄn cho ngĂ´i nhĂ cᝧa mĂŹnh, bắt káť&#x2039;p xu hĆ°áť&#x203A;ng chĂ­nh cᝧa tháť&#x2039; trĆ°áť?ng toĂ n cầu vĂ ĂĄp ᝊng nhu cầu cᝧa háť?. Ä?iáť u nĂ y cĹŠng giĂşp tấo áť&#x2122;ng láťąc áť&#x192; háť? biáşżn khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng cᝧa mĂŹnh thĂ nh máť&#x2122;t nĆĄi ầy cảm hᝊng vĂ lĂ nĆĄi áť&#x192; háť? cĂł tháť&#x192; táťą nấp lấi nÄ&#x192;ng lưᝣng sau máť&#x2122;t ngĂ y lĂ m viáť&#x2021;c máť&#x2021;t máť?i.

NgoĂ i ra, ây cĹŠng lĂ cĆĄ háť&#x2122;i áť&#x192; chĂşng tĂ´i áşżn gần hĆĄn váť&#x203A;i ngĆ°áť?i tiĂŞu dĂšng, cᝧng cáť&#x2018; thĆ°ĆĄng hiáť&#x2021;u vĂ tÄ&#x192;ng trĆ°áť&#x;ng.

Tháş­t khĂł áť&#x192; nĂłi máť&#x2122;t mĂ u nĂ o Ăł ưᝣc khĂĄch hĂ ng Ć°a thĂ­ch vĂ láťąa cháť?n nhiáť u hĆĄn. VĂŹ hầu háşżt khĂĄch hĂ ng thĆ°áť?ng cháť?n mua cĂĄc mĂ u khĂĄc nhau cĂšng máť&#x2122;t lĂşc cho cĂĄc phòng vĂ cĂĄch pháť&#x2018;i mĂ u khĂĄc nhau, dáťąa trĂŞn bảng mĂ u gᝣi Ă˝ cᝧa chĂşng tĂ´i theo tᝍng chᝧ áť vĂ nhu cầu.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

55

cà phê ầu thång kiến trúc

Xanh Ban Mai â&#x20AC;&#x153;Káşżt Náť&#x2018;i Cảm XĂşcâ&#x20AC;? cho máť?i khĂ´ng gian 0žX ;DQK %DQ 0DL YĆ&#x201E;D Ä&#x2C6;ĸşF FĂ?QJ EĹŞ Ož 0žX FĆ&#x20AC;D 1Ä°P .KĂ?QJ FKŢ PDQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q KÄśL WKŸ PĹ´L FKR F½F NKĂ?QJ JLDQ VĹŞQJ PžX Qž\ FĂ&#x201C;QJ QKĆ&#x2C6;QJ EÄźQJ PžX EĹŽ WUĹź FĆ&#x20AC;D QĂ? VĹ&#x2013; |WKĹŽL KĹŹQ} FKR QKĆ&#x2C6;QJ FĂ?QJ WUĂ&#x2030;QK FĂ?QJ FŲQJ Yž NĂ&#x2C6;FK WKĂ&#x2C6;FK QKĆ&#x2C6;QJ FÄźP [Ă&#x2019;F WĂ&#x2C6;FK FĆ&#x160;F FKR FRQ QJĸŜL %ĂŤ, 9ĂŤ Äť1+ %ÄŚ2 75Ă&#x161;1

0ÂľX FĹŤD 1Ä&#x203A;P ;DQK %DQ 0DL

Xanh Ban Mai lĂ sáťą káşżt hᝣp cᝧa mĂ u xanh lĂĄ, xanh da tráť?i vĂ xĂĄm, ra áť?i báşąng cảm hᝊng tᝍ mĂ u sắc cᝧa chân tráť?i lĂşc bĂŹnh minh. Theo nghiĂŞn cᝊu cᝧa Trung tâm Máťš thuáş­t ToĂ n cầu cᝧa AkzoNobel vĂ cĂĄc chuyĂŞn gia váť xu hĆ°áť&#x203A;ng toĂ n cầu vĂ hĂ nh vi ngĆ°áť?i tiĂŞu dĂšng, mĂ u nĂ y mang áşżn cảm giĂĄc bĂŹnh yĂŞn vĂ thanh tÄŠnh, tháť&#x192; hiáť&#x2021;n mong muáť&#x2018;n hĆ°áť&#x203A;ng áşżn máť&#x2122;t cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng giĂ u Ă˝ nghÄŠa hĆĄn.

KhĂ´ng khĂł áť&#x192; giải thĂ­ch tấi sao Xanh Ban Mai ưᝣc láťąa cháť?n cho nÄ&#x192;m 2020. NÄ&#x192;m 2019 ang trĂ´i qua áť&#x192; lấi nhᝯng cảm xĂşc bẼt áť&#x2022;n trong máť&#x2122;t tháşż giáť&#x203A;i ngĂ y cĂ ng sáť&#x2018; hĂła vĂ mấng xĂŁ háť&#x2122;i hĂła 56

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

mĂ theo cĂĄc chuyĂŞn gia nghiĂŞn cᝊu cᝧa AkzoNobel lĂ â&#x20AC;&#x153;báş­n ráť&#x2122;n vĂ ngĂ y cĂ ng háť?i hᝣt khiáşżn cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng con ngĆ°áť?i tráť&#x; nĂŞn thiáşżu Ă˝ nghÄŠa vĂ chiáť u sâuâ&#x20AC;?. CĂĄc thĂ nh pháť&#x2018; ngĂ y máť&#x2122;t Ă´ng Ăşc hĆĄn, váť&#x203A;i sáť&#x2018; dân thĂ nh tháť&#x2039; ưᝣc dáťą oĂĄn sáş˝ tÄ&#x192;ng tᝍ 55% nÄ&#x192;m 2019 lĂŞn 66% nÄ&#x192;m 2020. Trong báť&#x2018;i cảnh cháş­t cháť&#x2122;i Ăł, nhu cầu ưᝣc thanh láť?c tâm trĂ­ vĂ cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng kháť?i nhᝯng máť&#x2018;i phân tâm phiáť n nhiáť&#x2026;u áť&#x192; cĂł tháť&#x192; suy tĆ°, chiĂŞm nghiáť&#x2021;m váť Ă˝ nghÄŠa lĂ m ngĆ°áť?i cĹŠng tÄ&#x192;ng theo.

Sáťą yĂŞn tÄŠnh tráť&#x; nĂŞn xa xáť&#x2030; hĆĄn buáť&#x2122;c con ngĆ°áť?i i tĂŹm sáťą ngháť&#x2030; ngĆĄi thanh bĂŹnh trong nhᝯng chuyáşżn i chĆĄi xa, trong cĂĄc háť&#x2122;c ngᝧ xa xáť&#x2030; hoạc ĆĄn giản lĂ vĂ i phĂşt

giây khĂ´ng báť&#x2039; cĂ´ng ngháť&#x2021; nĂ­u chân - 32% ngĆ°áť?i dĂšng áť&#x; Anh vĂ Máťš nĂłi ráşąng háť? ĂŁ Ăłng hoạc vĂ´ hiáť&#x2021;u hĂła tĂ i khoản mấng xĂŁ háť&#x2122;i cᝧa mĂŹnh trong vòng 12 thĂĄng vᝍa qua. Con ngĆ°áť?i ang tĂŹm lấi cĂĄch sáť&#x2018;ng cĂł Ă˝ nghÄŠa váť&#x203A;i nhᝯng trải nghiáť&#x2021;m táť&#x2030;nh thᝊc, cáť&#x2018; gắng tĂŹm kiáşżm cĂĄi â&#x20AC;&#x153;háť&#x201C;nâ&#x20AC;? trong máť&#x2122;t tháşż giáť&#x203A;i tĆ°áť&#x;ng nhĆ° vĂ´ háť&#x201C;n vĂ háť?i hᝣt. â&#x20AC;&#x153;MĂ u sắc nĂ y gᝣi nháť&#x203A; áşżn bầu tráť?i cᝧa buáť&#x2022;i sĂĄng ban mai vĂ tháť&#x192; hiáť&#x2021;n mong muáť&#x2018;n trân tráť?ng cĂĄc giĂĄ tráť&#x2039; nhân vÄ&#x192;n, lĂ nhᝯng iáť u mĂ chĂşng ta cần khi bĆ°áť&#x203A;c sang tháş­p kᝡ máť&#x203A;iâ&#x20AC;?, bĂ Heleen van Gent, GiĂĄm áť&#x2018;c sĂĄng tấo cᝧa Trung tâm Máťš thuáş­t ToĂ n cầu cᝧa AkzoNobel, cho biáşżt.

cà phê ầu tháng

.ŃW QŕL FħP [ÉF FKR F´F NKÆQJ JLDQ

Chia sẻ về khả năng ứng dụng Xanh Ban Mai vào các công trình xây dựng, bà Pamela Phua, Tổng giám ốc AkzoNobel Việt Nam cho biết Xanh Ban Mai là một màu “dễ tính”, có thể thay ổi một cách linh hoạt theo những tông màu mà nó kết hợp cùng. Tông màu xanh luôn luôn gợi nhớ ến màu của cây cối tự nhiên, gắn liền với những cảm xúc mới mẻ của mùa xuân, sự lạc quan và tái sinh. Chính vì thế, Xanh Ban Mai ảm bảo ược hiệu ứng tích cực ối với con người dù ược phối theo cách nào.

Nhờ tính linh hoạt này, Xanh Ban Mai có thể ược áp dụng cho cả trang trí nội thất và ngoại thất của các công trình từ nhà ở ến dự án. Ứng dụng các bảng màu của nó còn có thể hỗ trợ kích thích cảm hứng sáng tạo và hồi phục trong các môi trường như trường học, văn phòng làm việc, bệnh viện...

Ví dụ dưới ây cho thấy một bảng màu nhẹ nhàng của những màu trung tính thanh nhã bao gồm màu Xanh Ban Mai có thể hỗ trợ giảm căng thẳng và lo âu, hỗ trợ phục hồi cho các bệnh nhân. Màu

xanh và xám nhẹ tạo ra không khí thư thái, các màu ậm hơn lại tạo cảm giác thoải mái và gợi lên màu của tự nhiên, giúp cân bằng cảm xúc. Những ường kẻ gọn ghẽ và gỗ màu nhạt giúp tạo ra cảm giác ánh sáng và không gian lý tưởng cho việc chăm sóc và bồi bổ cơ thể.

Hay như trong một môi trường cần tăng cường sức sáng tạo và vui tươi như trường học, bảng màu Năng Động này có

thể gợi lên cảm giác lạc quan và tươi mới, “nạp năng lượng” và khuyến khích học sinh thoát khỏi những lối tư duy thông thường ể sáng tạo hơn. Bảng màu này kết hợp các màu sắc có tông màu sống ộng và tương phản mạnh, gồm những màu sáng ối lập với màu pastel nhạt hơn và màu en và trắng tạo nên iểm nhấn.

Với cách phối hợp này, chúng có thể thỏa mãn mọi giác quan của trẻ, tăng cường trí nhớ, kích thích sức sáng tạo và cách tư duy ầy mới mẻ, lý thú và bất ngờ.

Bảng màu Năng Động này cũng có thể ược áp dụng cho các văn phòng, nơi luôn cần ổi mới ể giúp nhân viên có thêm nhiều ý tưởng mới cho công việc tưởng chừng nhàm chán của mình. Bảng màu gồm những cách phối màu lạ lẫm, ối lập, kết hợp thêm ồ nội thất sắc màu hay tranh tường sẽ gợi lên cảm xúc sống ộng, thú vị hơn.

Tổng cộng có 4 bảng màu ã ược AkzoNobel thiết kế ể hỗ trợ cho việc ứng dụng Xanh Ban Mai với các ý nghĩa Kết nối, Năng ộng, Chiêm nghiệm và Sáng tạo. Ngoài sơn nhà và sơn trang trí, các bảng màu này còn có thể áp dụng ược cho các thị trường khác như sơn gỗ, sơn nội thất, iện tử tiêu dùng và ô tô. Đáng chú ý, nếu cần hỗ trợ ể xem trước căn phòng hay công trình với màu sơn mong muốn, các khách hàng có thể sử dụng ứng dụng hỗ trợ của thương hiệu Dulux ể xem trước không gian trong màu mới ngay lập tức một cách chân thực.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

57

bếp hoà n hảo

CÄ&#x201A;N BáşžP HOĂ&#x20AC;N HẢO Háş NH PHĂ&#x161;C NGẏP TRĂ&#x20AC;N 1Ĺ&#x2DC;X QKĸ SKĂ&#x17D;QJ NK½FK Ož EŲ PĹ?W FĆ&#x20AC;D PŲW QJĂ?L QKž WKĂ&#x2030; FÄ°Q EĹ&#x2DC;S FKĂ&#x2C6;QK Ož WU½L WLP QÄśL VĸŸL ÄžP Yž JĹ&#x2C6;Q NĹ&#x2DC;W F½F WKžQK YLĂ&#x2020;Q WURQJ JLD Ä&#x2C6;Ă&#x2030;QK &KĂ&#x2C6;QK YĂ&#x2030; YĹ&#x2020;\ YLĹ F VŸ KĆ&#x2C6;X PŲW FÄ°Q EĹ&#x2DC;S KRžQ KÄźR FKĂ&#x2C6;QK Ož WLĂ&#x2020;X FKĂ&#x2C6; KžQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X FĆ&#x20AC;D NKĂ?QJ Ă&#x2C6;W JLD FKĆ&#x20AC; KLĹ Q QD\ %Ĺ&#x192;S ÄŠP ´S WUĹ&#x2018;Q \½X WKÄŁÄĄQJ

Theo phong thᝧy truyáť n tháť&#x2018;ng, cÄ&#x192;n báşżp lĂ nĆĄi giᝯ láť­a cho gia ĂŹnh, lĂ nĆĄi bắt nguáť&#x201C;n cᝧa tẼt cả nguáť&#x201C;n nÄ&#x192;ng lưᝣng tĂ­ch cáťąc em lấi may mắn vĂ tĂ i láť&#x2122;c cho gia chᝧ.

Máť&#x2122;t cÄ&#x192;n báşżp ưᝣc thiáşżt káşż hiáť&#x2021;n ấi vĂ hᝣp phong thᝧy khĂ´ng cháť&#x2030; gĂłp phần chiĂŞu tĂ i vưᝣng khĂ­ mĂ còn ảm bảo sáťą hòa thuáş­n trong cĂĄc máť&#x2018;i quan háť&#x2021; trong gia ĂŹnh. VĂŹ 58

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

váş­y, gia chᝧ khĂ´ng nĂŞn qua loa trong quĂĄ trĂŹnh thiáşżt káşż cÄ&#x192;n báşżp gia ĂŹnh.

Theo phong thᝧy truyáť n tháť&#x2018;ng, hĆ°áť&#x203A;ng táť&#x2018;t nhẼt áť&#x192; thiáşżt káşż báşżp lĂ hĆ°áť&#x203A;ng tây, nam vĂ Ă´ng bắc. HĆ°áť&#x203A;ng ạt báşżp nĂŞn trĂĄnh áť&#x2018;i diáť&#x2021;n cáť­a chĂ­nh, nhĂ váť&#x2021; sinh, phòng ngᝧ vĂ trĂĄnh quay lĆ°ng lấi váť&#x203A;i hĆ°áť&#x203A;ng nhĂ . VĂ­ d᝼, náşżu nhĂ cᝧa bấn náşąm áť&#x; hĆ°áť&#x203A;ng nam thĂŹ khĂ´ng nĂŞn ạt báşżp áť&#x; hĆ°áť&#x203A;ng bắc. NgoĂ i ra, náť n Ẽt nĆĄi xây dáťąng báşżp nĂŞn cao rĂĄo vĂ thĂ´ng thoĂĄng, khĂ´ng s᝼t lĂşn và Ẋm thẼp. %Ĺ&#x192;S WLĹ&#x2039;Q OŧL WK½P VĹ­F NKĹ&#x201C;H

NgoĂ i vẼn áť phong thᝧy, cÄ&#x192;n báşżp còn lĂ khu váťąc ảnh hĆ°áť&#x;ng tráťąc tiáşżp áşżn sᝊc kháť?e cᝧa gia chᝧ. Máť&#x2122;t cÄ&#x192;n báşżp bᝍa báť&#x2122;n, Ẋm máť&#x2018;c vĂ áť&#x2018; vĂ ng chắc chắn sáş˝ khiáşżn cho gia chᝧ kĂŠm thoải mĂĄi, bᝯa Ä&#x192;n gia ĂŹnh kĂŠm ngon miáť&#x2021;ng. Ä?Ăł lĂ chĆ°a káť&#x192; áşżn cĂĄc rᝧi ro váť sᝊc kháť?e do vi khuẊn Ẋn chᝊa trĂŞn báť mạt báşżp Trong sáť&#x2018; cĂĄc váş­t liáť&#x2021;u ưᝣc sáť­ d᝼ng áť&#x192; thiáşżt káşż báşżp hiáť&#x2021;n nay, ĂĄ thấch anh

Cambria chĂ­nh lĂ láťąa cháť?n ưᝣc ĂĄnh giĂĄ cao nhẼt. Báť&#x;i láş˝, thĆ°ĆĄng hiáť&#x2021;u ĂĄ nĂ y sáť&#x; hᝯu nhᝯng tĂ­nh nÄ&#x192;ng vưᝣt tráť&#x2122;i, nhĆ° áť&#x2122; cᝊng gẼp Ă´i ĂĄ hoa cĆ°ĆĄng , ạt khĂ­t 100% vĂ hoĂ n toĂ n khĂ´ng cĂł láť&#x2014; ráť&#x2014;ng, vĂŹ váş­y Cambria khĂ´ng thẼm, khĂ´ng áť&#x2018;, khĂ´ng phai mĂ u, khĂĄng trầy xĆ°áť&#x203A;c vĂ áť&#x2122; bĂłng táťą nhiĂŞn vÄŠnh viáť&#x2026;n trong suáť&#x2018;t tháť?i gian sáť­ d᝼ng. Cambria còn cĂł tĂ­nh nÄ&#x192;ng khĂĄng khuẊn, ưᝣc kiáť&#x192;m nghiáť&#x2021;m vĂ chᝊng nháş­n báť&#x;i cĂĄc ĆĄn váť&#x2039; toĂ n cầu nhĆ° NSF, UMKosher, GREENGUARD, LEED... Váť&#x203A;i tẼt cả nhᝯng Ć°u iáť&#x192;m káť&#x192; trĂŞn, ĂĄ thấch anh Cambria cĂł tháť&#x192; ĂĄp ᝊng tẼt cả nhu cầu sáť­ d᝼ng cᝧa gia chᝧ mĂ vẍn duy trĂŹ ưᝣc báť mạt hoĂ n hảo. %Ĺ&#x192;S WLQK WĹ&#x192; FKXÄ­Q SKRQJ F´FK

NgoĂ i cĂ´ng nÄ&#x192;ng cĆĄ bản, máť&#x2122;t cÄ&#x192;n báşżp hoĂ n hảo còn phải phĂš hᝣp váť&#x203A;i phong cĂĄch náť&#x2122;i thẼt chung cᝧa cả gia ĂŹnh. Thiáşżt káşż náť&#x2122;i thẼt báşżp phải ảm bảo sáťą gáť?n gĂ ng, ngÄ&#x192;n nắp vĂ phản ĂĄnh ưᝣc gu thẊm máťš

bếp hoà n hảo

0ĹŚL WKLĹ&#x2DC;W NĹ&#x2DC; FĆ&#x20AC;D Ä&#x2C6;½ WKÄşFK DQK &DPEULD Ä&#x2C6;ĸşF WUX\Ĺ&#x161;Q FÄźP KĆ&#x201A;QJ WĆ&#x201E; FÄźQK TXDQ WKLĂ&#x2020;Q QKLĂ&#x2020;Q KĂ&#x201C;QJ YĆ&#x2019;

cᝧa gia chᝧ. Máť&#x2122;t trong nhᝯng xu hĆ°áť&#x203A;ng pháť&#x2022; biáşżn nhẼt hiáť&#x2021;n nay chĂ­nh lĂ em cĂĄc yáşżu táť&#x2018; thiĂŞn nhiĂŞn vĂ o khĂ´ng gian báşżp.

Váť&#x203A;i hĆĄn180 mẍu thiáşżt káşż tinh táşż vĂ sang tráť?ng, ĂĄ thấch anh Cambria hoĂ n toĂ n lĂ m hĂ i lòng dĂš lĂ nhᝯng gia chᝧ khĂł tĂ­nh nhẼt. Hầu háşżt cĂĄc thiáşżt káşż thấch anh Cambria áť u ưᝣc lẼy cảm hᝊng tᝍ váşť áşšp huyáť n thoấi, tᝍ nhᝯng káťł quan thiĂŞn nhiĂŞn, nhĆ° dòng sĂ´ng bÄ&#x192;ng, dĂŁy nĂşi, dải mây trắng vắt ngang, nhᝯng bĂŁi ĂĄ, nhᝯng ngĂ´i lĂ ng cᝧa xᝊ Wales thĆĄ máť&#x2122;ng... KhĂ´ng cháť&#x2030; sáť&#x; hᝯu nĂŠt áşšp khĂł cưᝥng, ĂĄ thấch anh Cambria còn phĂš hᝣp váť&#x203A;i nhiáť u phong cĂĄch khĂĄc nhau, tᝍ cáť&#x2022; iáť&#x192;n, tân cáť&#x2022; iáť&#x192;n áşżn hiáť&#x2021;n ấi.

Hiáť&#x2021;n nay DĆ°ĆĄng Hiáşżu JSC lĂ nhĂ phân pháť&#x2018;i duy nhẼt ĂĄ thấch anh Cambria tấi Viáť&#x2021;t Nam, liĂŞn háť&#x2021; tấi ây. òĹ&#x17D;$ &+Ĺ&#x152; /,Ă&#x203A;1 +Ĺ&#x160; +Ă&#x201D; 1Ĺ&#x153;, 7KĆ&#x201A; KDL FKĆ&#x20AC; QKĹ&#x2020;W WĆ&#x201E; Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2021;LĹ Q WKRÄşL (PDLO VWRQH#GXRQJKLHX FRP YQ Ä&#x2021;ŤD FKŢ 9Ă&#x2018; &KĂ&#x2C6; &Ă?QJ SKĸŜQJ 1JKIJD Ä&#x2021;Ă? TXĹ&#x2020;Q &Ĺ&#x20AC;X *LÄž\ 73 +Ĺ&#x2013; &+Ă&#x; 0,1+ 7KĆ&#x201A; KDL FKĆ&#x20AC; QKĹ&#x2020;W WĆ&#x201E; Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2021;LĹ Q WKRÄşL (PDLO VWRQH#GXRQJKLHX FRP YQ Ä&#x2021;ŤD FKŢ % 1JX\Ĺ&#x17E;Q +Ć&#x2C6;X &ÄźQK SKĸŜQJ TXĹ&#x2020;Q %Ă&#x2030;QK 7KÄşQK :HEVLWH KWWS GXRQJKLHXVWRQH FRP YQ )DQSDJH KWWSV ZZZ IDFHERRN FRP 'XRQJ+LHX-6& YQ

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

59

chia sáşť khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng

NhĆ° Ä&#x2018;Ăła hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng /ž VĹŞQJ OXĂ?Q KĸŴQJ YĹ&#x161; SKĂ&#x2C6;D PĹ?W WUĹśL SKĂ&#x2C6;D FĆ&#x20AC;D ½QK V½QJ FĆ&#x20AC;D OĹ&#x2013; SKÄźL FĆ&#x20AC;D QKLĹ W KX\Ĺ&#x2DC;W Yž UÄžW UÄžW QKLĹ&#x161;X QKĆ&#x2C6;QJ Â? QJKIJD WĹŞW Ä&#x2C6;Ĺ&#x2019;S Pž FRQ QJĸŜL FĂ? WKĹ&#x153; QJKIJ UD 9ÄşQ YĹ&#x2020;W WURQJ WĆ&#x160; QKLĂ&#x2020;Q KĹ&#x20AC;X KĹ&#x2DC;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x161;X FĹ&#x20AC;Q PĹ?W WUĹśL FKR VĆ&#x160; VĹŞQJ FĆ&#x20AC;D PĂ&#x2030;QK QKĸQJ FKŢ FĂ? PĹ°L KĸŴQJ GĸŴQJ Ož WĂ?Q WKĹś PĹ?W WUĹśL QJĸźQJ PŲ PĹ?W WUĹśL Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q PĆ&#x201A;F PĹ?W WUĹśL Ä&#x2C6;DQJ WUHR Ÿ Ä&#x2C6;ÂżX Ož KĸŴQJ GĸĜQJ UĸŴQ FĹŽ QKĂ&#x2030;Q YĹ&#x161; SKĂ&#x2C6;D Äž\ 0Ĺ°L QJž\ PĹ°L QJž\ KĸŴQJ GĸĜQJ TXD\ Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X NKĂ?QJ PĹ W PŨL WĆ&#x201E; Ä&#x2C6;Ă?QJ VDQJ WÂż\ BĂ&#x20AC;I 75Ä˘Ä 1* *,$ +ĂĽ$ Äť1+ /()7678',2

B

an ĂŞm, khi mạt tráť?i i ngᝧ, hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng lấi âm thầm quay ầu váť hĆ°áť&#x203A;ng Ă´ng áť&#x192; cháť? sáşľn Ăł, vĂŹ nĂł biáşżt trĆ°áť&#x203A;c sĂĄng mai, mạt tráť?i sáş˝ lấi xuẼt hiáť&#x2021;n áť&#x; phĂ­a Ẽy. Ä?Ă´i khi tĂ´i ĂŁ nghÄŠ, hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng tháş­t lĂ ngáť&#x2018;c ngháşżch.

Cᝊ ᝊng yĂŞn Ẽy, âu cần loay hoay máť&#x2014;i ngĂ y cho máť?i cáť&#x2022;, ĂĄnh nắng mạt tráť?i vẍn cᝊ chan hòa cho muĂ´n loĂ i Ăł thĂ´i. CĂł cần lĂ m fan cuáť&#x201C;ng tháşż âu, cĂł cần phải chÄ&#x192;m cháť&#x2030;, cần mẍn tháť&#x192; hiáť&#x2021;n sáťą ngưᝥng váť?ng tháşż âu. Mạt tráť?i lĂ váť&#x2039; thần bẼt diáť&#x2021;t, lĂ trĂšm cuáť&#x2018;i cᝧa sáťą sáť&#x2018;ng. Mạt tráť?i mĂ tắt luĂ´n, lĂ game over cho háşżt thảy chĂşng sinh. Cho nĂŞn, tĂ´n tháť? mạt tráť?i là ấo chung cho vấn váş­t táť&#x201C;n sinh. ThĂ´i thĂŹ ai sao mĂŹnh váş­y, hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng lĂ m láť&#x2018; áşżn mᝊc thĂ nh tĂŞn luĂ´n. Ngay cả hĂŹnh dĂĄng hoa, cĹŠng na nĂĄ nhĆ° thần tưᝣng cᝧa mĂŹnh, thiáť&#x2021;t tĂŹnhâ&#x20AC;Ś NhĂ tĂ´i cĂł Ă´ng cáş­u cĹŠng láť&#x2018; nhĆ° tháşż. Máť&#x2122;t tĂŹnh cảm rẼt láť&#x2018; dĂ nh cho hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng ĂŁ mẼy ch᝼c nÄ&#x192;m nay.

Khi bắt ầu dᝥ báť? cháşż áť&#x2122; bao cẼp, ghe thuyáť n xe cáť&#x2122; i lấi tháťąc sáťą thoải mĂĄi nháť? xÄ&#x192;ng dầu ưᝣc mua táťą do mĂ khĂ´ng cần tem phiáşżu, cĂšng váť&#x203A;i rẼt nhiáť u hĂ ng hĂła r᝼c ráť&#x2039;ch ưᝣc ngĆ°áť?i dân Ć°a vĂ o cĂ´ng cuáť&#x2122;c bĂĄn mua thĂŹ hoa táşżt, cĹŠng tᝍ nhᝯng nÄ&#x192;m Ẽy, ưᝣc áť&#x2022; váť quĂŞ tĂ´i nhiáť u hĆĄn. áť&#x17E; cuáť&#x2018;i phĂ­a chᝣ cĹŠ cᝧa huyáť&#x2021;n Trảng BĂ ng cĂł máť&#x2122;t con kĂŞnh náť&#x2018;i váť&#x203A;i rấch VĂ m Trảng. Rấch VĂ m Trảng lĂ máť&#x2122;t nhĂĄnh cᝧa sĂ´ng VĂ m Cáť? Ä?Ă´ng. Ä?ây là ầu máť&#x2018;i quan tráť?ng cho giao thĆ°ĆĄng hĂ ng hĂła Ć°áť?ng thᝧy cᝧa huyáť&#x2021;n.

NgĂ y táşżt, ghe thuyáť n mang hoa tᝍ miáť n Tây lĂŞn áť&#x192; bĂĄn mĂša táşżt.

Náşżu phải vĂ­ von cho dáť&#x2026; hiáť&#x192;u, thĂŹ nĂł cĂł váť&#x2039; trĂ­ giáť&#x2018;ng nhĆ° chᝣ hoa báşżn BĂŹnh Ä?Ă´ng, hoạc chᝣ hoa dáť?c theo Ć°áť?ng Trần Xuân Soấn ngĂ y nay cᝧa thĂ nh pháť&#x2018; Háť&#x201C; ChĂ­ Minh. áť&#x17E; Ăł, cáş­u tĂ´i ĂŁ phải lòng máť&#x2122;t cạp cây hoa hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng ráť&#x201C;i â&#x20AC;&#x153;cĆ°áť&#x203A;iâ&#x20AC;? luĂ´n nĂł, sáť&#x2018;ng trong tĂŹnh yĂŞu hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng cho áşżn táş­n bây giáť?. Khi bĂ mᝣ tĂ´i châm cháť?c cĂĄi tĂŹnh cảm quĂĄi dáť&#x2039; cᝧa cháť&#x201C;ng dĂ nh cho loĂ i hoa nĂ y, Ă´ng thĆ°áť?ng cĆ°áť?i tᝧm táť&#x2030;m. Ban ầu Ă´ng giải thĂ­ch gáť?n gĂ ng dáť&#x2026; hiáť&#x192;u lĂ vĂŹ yĂŞu cĂĄi mĂ u vĂ ng ráťąc rᝥ cᝧa hoa. NhĆ°ng, máť&#x2014;i nÄ&#x192;m máť&#x2014;i tÄ&#x192;ng Ă´. Máť&#x2014;i nÄ&#x192;m Ă´ng sáş˝ nghÄŠ ra thĂŞm máť&#x2122;t lĂ˝ do nᝯa áť&#x192; yĂŞu loĂ i hoa cuáť&#x201C;ng tĂ­n nĂ y. NĂ o lĂ sáťą mấnh máş˝, cᝊng cĂĄp cᝧa thân, nĂ o lĂ giĂĄ tráť&#x2039; cᝧa hất, nĂ o lĂ Ă˝ nghÄŠa cᝧa nĂł trong tĂŹnh yĂŞu, trong quan háť&#x2021; ngĆ°áť?i áť?iâ&#x20AC;Ś 60

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

Tᝍ nhᝯng hất giáť&#x2018;ng ầu tiĂŞn trong mĂša hoa táşżt, tĂ´i nghÄŠ, nĂł xuẼt phĂĄt tᝍ Sa Ä?ĂŠc cho táť&#x203A;i nhᝯng luáť&#x2018;ng hoa ang chuẊn báť&#x2039; bung náť&#x; trong nhᝯng ngĂ y ầu nÄ&#x192;m nĂ y, cáş­u tĂ´i ĂŁ tráť&#x; thĂ nh máť&#x2122;t chuyĂŞn gia hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng lĂşc nĂ o khĂ´ng hay. Ráť&#x201C;i con chĂĄu nhiáť u ᝊa biáşżt Ă˝, nghe cháť&#x2014; bĂĄn hoa khoe ây lĂ giáť&#x2018;ng hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng máť&#x203A;i nháş­p cᝧa Ä?Ă i Loan, tháşż nĂ o cĹŠng sáş˝ mua tạng cáş­u máť&#x2122;t cạp. Cáş­u sáş˝ nâng niu nĂł, cháť? nĂł tháş­t giĂ áť&#x192; lẼy hất cho mĂša sau. Dần dần, nĂłi váť hoa hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng, lĂ ai cĹŠng nháť&#x203A; cáş­u, cáş­u lĂ vĂ´ áť&#x2039;ch.

LĂşc ngoấi tĂ´i còn sáť&#x2018;ng, ngĂ y táşżt váť váť&#x203A;i ngoấi, áť&#x; bĂŹa sân gấch tĂ u, cáş­u tĂ´i luĂ´n cĂł sáşľn máť&#x2122;t hĂ ng hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng cho chĂşng tĂ´i ch᝼p hĂŹnh. Hất giáť&#x2018;ng lĂşc nĂ o cáş­u cĹŠng sáşľn, ᝊa nĂ o muáť&#x2018;n cáş­u sáş˝ táş­n tĂŹnh cháť&#x2030; dẍn cĂĄch Ć°ĆĄm hất gieo tráť&#x201C;ng. CĂł ᝊa thẼy cáş­u bĆ°ng háť&#x2122;p hất giáť&#x2018;ng nhiáť u ngÄ&#x192;n ra, òi Ă´m i rang muáť&#x2018;i, nĂł báť&#x2039; cáş­u kĂ­ ầu cĂĄi cáť&#x2122;p. Ráť&#x201C;i ngoấi tĂ´i mẼt, con chĂĄu dần dần thĆ°a váť vĂ o dáť&#x2039;p táşżt, chĂşng nĂł háşšn nhau cháť? áşżn ngĂ y giáť&#x2014; nhĂ cáş­u vĂ o ngĂ y ráşąm thĂĄng giĂŞng thĂŹ váť luĂ´n áť&#x192; gạp nhau cho Ă´ng ᝧ. VĂ cĹŠng tᝍ nhᝯng nÄ&#x192;m Ẽy, cáş­u tĂ´i gieo hất hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng tráť&#x2026; hĆĄn láť&#x2021; thĆ°áť?ng 15 ngĂ yâ&#x20AC;Ś HĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng cᝧa cáş­u khĂ´ng còn náť&#x; vĂ o ngĂ y táşżt nᝯa, cáş­u dĂ nh sáťą ráťąc rᝥ Ẽy cháť? chĂşng tĂ´i. HĂ´m Ć°a Ă´ng TĂĄo váť tráť?i, iáť&#x2021;n thoấi máť&#x2014;i ᝊa ting ting. Háť&#x2122;p tin nhắn cᝧa nhĂłm Gia ĂŹnh cĂł hĂŹnh cᝧa cáş­u ang ngáť&#x201C;i vĂ´ cháş­u nhᝯng cây hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng sắp bung hoa kèm láť?i nhắn: t᝼i bây tranh thᝧ ghĂŠ Ă´m váť máť&#x2014;i ᝊa máť&#x2122;t cạp áť&#x192; chĆ°ng táşżt, giáť&#x2018;ng nĂ y máť&#x203A;i, cây lĂšn, hoa báť n. CĂł ᝊa cháť&#x2122;n ráť&#x2122;n, sᝣ ngĂ y ráşąm khĂ´ng còn hoa áť&#x192; ch᝼p hĂŹnh, Ă´ng trả láť?i yĂŞn tâm, chᝍng nĂ o tao cháşżt, t᝼i bây máť&#x203A;i háşżt hoa áşšp áť&#x192; ch᝼p hĂŹnh. ThĂŹ ra, bao nhiĂŞu nÄ&#x192;m nay, chĂşng tĂ´i ch᝼p hĂŹnh, cĆ°áť?i Ăša bĂŞn luáť&#x2018;ng hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng, khĂ´ng phải lĂ hĆ°áť&#x;ng kĂŠ tĂŹnh yĂŞu cᝧa cáş­u dĂ nh cho loĂ i hoa nĂ y. MĂ thĂ´ng qua loĂ i hoa Ẽy, cáş­u trao tĂŹnh yĂŞu cᝧa mĂŹnh dĂ nh cho chĂĄu con.

Ngáť&#x201C;i soấn lấi nhᝯng bᝊc hĂŹnh nÄ&#x192;m cĹŠ còn lĆ°u trong mĂĄy.

Máť&#x2014;i cĂĄi táşżt lĂ máť&#x2122;t thĆ° m᝼c. Bao nhiĂŞu Ăła hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng ĂŁ hiáť&#x2021;n ra cĂšng nhᝯng gĆ°ĆĄng mạt cĆ°áť?i. Bᝊc nĂ o khi váť nhĂ cáş­u cĹŠng sĂĄng ngáť?i lẼp lĂĄnh. Lòng háť&#x2018;t nhiĂŞn báť&#x201C;i háť&#x201C;i, muáť&#x2018;n chấy váť Ă´m cáş­u máť&#x2122;t cĂĄi. Ä?Ăła hĆ°áť&#x203A;ng dĆ°ĆĄng áşšp áş˝ nhẼt cᝧa chĂşng tĂ´i tháşż nĂ o cĹŠng sáş˝ toĂŠt miáť&#x2021;ng cĆ°áť?i, háť&#x; ra máť&#x2122;t hĂ m rÄ&#x192;ng ang sĂşn 4 cĂĄi!

chia sẻ không gian sống

KT&ĐS THÁNG 1.2020

61

khĂ´ng gian sắc mĂ u - áť&#x201C;ng hĂ nh cĂšng Kelly-Moore

C-SPACE máť&#x2122;t láť&#x2018;i i máť&#x203A;i 1Jž\ YĆ&#x201E;D TXD VĆ&#x160; NLĹ Q NKDL WUĸĜQJ & 63$&( Ä&#x2C6;Ă GLĹ&#x17E;Q UD WÄşL VĹŞ Ä&#x2C6;ĸŜQJ 1 .&; 7ÂżQ 7KXĹ&#x2020;Q TXĹ&#x2020;Q 6Ć&#x160; NLĹ Q GLĹ&#x17E;Q UD YĹ´L VĆ&#x160; WKDP GĆ&#x160; Ä&#x2C6;Ă?QJ Ä&#x2C6;Ć&#x20AC; WĆ&#x201E; F½F .76 OĂ R WKžQK QKĸ .76 +ĹŹ 7KLĹ X 7UŤ .76 1JX\Ĺ&#x17E;Q 9Ä°Q 7ÄžW .76 1JX\Ĺ&#x17E;Q 7UĸŜQJ /ĸX .76 1JĂ? 4XDQJ +LĹ&#x161;Q Ă?QJ Ež .76 1JX\Ĺ&#x17E;Q 4XĹŞF .KDQK .76 1JX\Ĺ&#x17E;Q Ä&#x2021;Ă&#x2030;QK *LĹ´L .76 7K½L 1JĹŚF +Ă&#x201C;QJ Yž QKLĹ&#x161;X .76 QĹŽL WLĹ&#x2DC;QJ NK½F QKĸ 1JX\Ĺ&#x17E;Q +RžQJ 0ÄşQK %Ă&#x201C;L +RžQJ %ÄźR 9ĸĜQJ +RžQJ /Ă&#x2020; +RžQJ 7KĂ&#x2019;F +žR Ä&#x2021;RžQ .Ć&#x152; 7KDQKw FĂ&#x201C;QJ Ä&#x2C6;Ă?QJ Ä&#x2C6;ÄźR F½F QKž VÄźQ [XÄžW F½F QKž FXQJ FÄžS YĹ&#x2020;W OLĹ X [Âż\ GĆ&#x160;QJ NLĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F Yž QŲL WKÄžW 7+Ć&#x2030;& +,Ĺ&#x;1 75ÄŞ1 9Ä&#x161;1 &+Ă&#x161;8 z &(2 3$,17 025( .(//< 0225(

S

au láť?i máť&#x; ầu cᝧa Ă´ng Nguyáť&#x2026;n Quáť&#x2018;c Tháť&#x2018;ng, nhĂ sĂĄng láş­p C-SPACE chia sáşť niáť m vui cĹŠng nhĆ° nhᝯng náť&#x2014; láťąc áť&#x192; cĂł ưᝣc ngĂ y khai trĆ°ĆĄng C-SPACE nhĆ° hĂ´m nay lĂ Ă´i láť?i phĂĄt biáť&#x192;u cᝧa KTS Nguyáť&#x2026;n TrĆ°áť?ng LĆ°u, Chᝧ táť&#x2039;ch Háť&#x2122;i Kiáşżn trĂşc sĆ° TP.HCM. Ă&#x201D;ng LĆ°u nhắc lấi nhᝯng lần trao áť&#x2022;i váť&#x203A;i Ă´ng Tháť&#x2018;ng váť áť tĂ i xây dáťąng máť&#x2122;t trung tâm váş­t liáť&#x2021;u xây dáťąng. Ă&#x201D;ng bĂ y táť? quan iáť&#x192;m ᝧng háť&#x2122; cho viáť&#x2021;c hĂŹnh thĂ nh máť&#x2122;t trung tâm nhĆ° C-SPACE vĂŹ cho ráşąng ây sáş˝ lĂ cầu náť&#x2018;i cho kiáşżn trĂşc sĆ°, nhĂ thiáşżt káşż váť&#x203A;i nhĂ cung cẼp áť&#x192; qua Ăł tấo cĆĄ háť&#x2122;i tiáşżp cáş­n cĂĄc váş­t liáť&#x2021;u xây dáťąng tᝍ hoĂ n thiáť&#x2021;n áşżn náť&#x2122;i thẼt. HĆĄn tháşż nᝯa, nĂł còn mang thĂŞm nhiáť u giĂĄ tráť&#x2039; cáť&#x2122;ng hĆ°áť&#x;ng nhĆ° khi kiáşżn trĂşc sĆ°, nhĂ thiáşżt káşż cĂšng váť&#x203A;i chᝧ ầu tĆ° áşżn C-SPACE tham khảo váş­t liáť&#x2021;u thĂŹ cháť&#x2030; cần áşżn máť&#x2122;t nĆĄi lĂ cĂł tháť&#x192; trải nghiáť&#x2021;m nhiáť u loấi váş­t liáť&#x2021;u vĂ cả náť&#x2122;i thẼt. Ă&#x201D;ng LĆ°u Ć°a ra máť&#x2122;t so sĂĄnh cĹŠng khĂĄ thĂş váť&#x2039;: â&#x20AC;&#x153;Váş­t liáť&#x2021;u trong xây dáťąng kiáşżn trĂşc vĂ náť&#x2122;i thẼt cĹŠng tĆ°ĆĄng táťą nhĆ° nguyĂŞn váş­t liáť&#x2021;u vĂ gia váť&#x2039; trong Ẋm tháťąc, báť&#x;i máť&#x2122;t khi chĂşng ta ưᝣc thẼy, ưᝣc biáşżt nhiáť u thᝊ áť&#x192; Ć°a ra Ć°a vĂ o, tháť­ táť&#x203A;i tháť­ lui, thay áť&#x2022;i trong quĂĄ trĂŹnh thiáşżt káşż áť&#x192; thẼy ưᝣc cĂĄc hiáť&#x2021;u ᝊng cᝧa váş­t liáť&#x2021;u nhĆ° ngĆ°áť?i ầu báşżp nạng Ăłc ngẍm suy ra nhᝯng mĂłn máť&#x203A;i lấ thĂŹ máť&#x203A;i tháť?a mĂŁn cho nhᝯng Ă˝ tĆ°áť&#x;ng sĂĄng tấoâ&#x20AC;?.

Tấi buáť&#x2022;i khai trĆ°ĆĄng, ban táť&#x2022; chᝊc còn sắp xáşżp máť&#x2122;t buáť&#x2022;i táť?a Ă m nháť? do KTS Nguyáť&#x2026;n ChĂĄnh PhĆ°ĆĄng dẍn chĆ°ĆĄng trĂŹnh. NgoĂ i Ă´ng Nguyáť&#x2026;n Quáť&#x2018;c Tháť&#x2018;ng, ấi diáť&#x2021;n C-SPACE vĂ Ă´ng Trần VÄ&#x192;n Châu, ấi diáť&#x2021;n cĂĄc nhĂ cung cẼp váş­t liáť&#x2021;u còn cĂł hai váť&#x2039; khĂĄch máť?i tᝍ HĂ Náť&#x2122;i lĂ KTS Ä?oĂ n Káťł Thanh vĂ KTS HoĂ ng ThĂşc HĂ o.

62

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

ĂźQJ 1JX\Ĺ&#x17E;Q 4XĹŞF 7KĹŞQJ SK½W ELĹ&#x153;X NKDL PÄşF

Máť?i ngĆ°áť?i áť u nĂŞu lĂŞn nhᝯng iáť&#x192;m tĂ­ch cáťąc cᝧa C-SPACE nhĆ° lĂ máť&#x2122;t nĆĄi háť&#x2122;i t᝼ váť&#x203A;i nhiáť u tiáť&#x2021;n Ă­ch cho sáťą hĂŹnh thĂ nh trung tâm trĆ°ng bĂ y váş­t liáť&#x2021;u kiáşżn trĂşc, náť&#x2122;i thẼt phong phĂş vĂ a dấng. PhĂĄt triáť&#x192;n thĂ nh máť&#x2122;t trung tâm cảm th᝼ ĂĄnh sĂĄng. Tấo ra máť&#x2122;t khĂ´ng gian lĂ m viáť&#x2021;c lĂ˝ tĆ°áť&#x;ng cho cĂĄc nhĂ thiáşżt káşż Designers Hub. Cung cẼp máť&#x2122;t háť&#x2122;i trĆ°áť?ng báť tháşż váť&#x203A;i sᝊc chᝊa hĆĄn cả trÄ&#x192;m ngĆ°áť?i dĂ nh cho háť&#x2122;i thảo.

Váť&#x203A;i chᝍng Ẽy cĆĄ sáť&#x; váş­t chẼt trong máť&#x2122;t khĂ´ng gian 9.000m2 thĂŹ theo KTS Ä?oĂ n Káťł Thanh, CEO Avant Studio, ngĆ°áť?i cĂł nhiáť u nÄ&#x192;m kinh nghiáť&#x2021;m tham gia vĂ o viáť&#x2021;c tấo dáťąng cĂĄc khĂ´ng gian sĂĄng tấo nhĆ° Zone 9, HĂ Náť&#x2122;i Creative City cho ráşąng: ây lĂ máť&#x2122;t bĆ°áť&#x203A;c ầu ầy ngoấn m᝼c vĂ Ă´ng hy váť?ng C-SPACE sáş˝ cĂł ưᝣc nhiáť u áť&#x2018;i tĂĄc tᝍ kiáşżn trĂşc sĆ°, nhĂ thiáşżt káşż cho áşżn cĂĄc nhĂ cung cẼp váş­t liáť&#x2021;u lĂ nhᝯng con ngĆ°áť?i tháťąc sáťą tâm huyáşżt áť&#x192; cĂšng phĂĄt triáť&#x192;n.

Sau láť&#x2026; khai trĆ°ĆĄng, chĂşng tĂ´i cĂł dáť&#x2039;p trao áť&#x2022;i thĂŞm váť&#x203A;i KTS Ä?oĂ n Káťł Thanh và ưᝣc nghe Ă´ng chia sáşť kinh nghiáť&#x2021;m váť sáťą hĂŹnh thĂ nh mĂ´ hĂŹnh Thai Creative Design Center. Ä?ây lĂ máť&#x2122;t dáťą ĂĄn tĂĄo bấo cᝧa chĂ­nh phᝧ ThĂĄi Lan ngay sau cuáť&#x2122;c khᝧng hoảng tĂ i chĂ­nh cᝧa khu váťąc châu Ă - ThĂĄi BĂŹnh DĆ°ĆĄng vĂ o nÄ&#x192;m 1997. Sau khᝧng hoảng, chĂ­nh phᝧ ThĂĄi ầu tĆ° thĆ° viáť&#x2021;n váş­t liáť&#x2021;u, dᝯ liáť&#x2021;u váş­t liáť&#x2021;u, sĂĄch, bĂĄo, tấp chĂ­ dĂ nh cho giáť&#x203A;i kiáşżn trĂşc vĂ sĂĄng tấo váť&#x203A;i kinh phĂ­ lĂŞn áşżn 65 triáť&#x2021;u Ă´ la. Thai Creative Design Center cĂł nhᝯng chuáť&#x2014;i hoất áť&#x2122;ng liĂŞn t᝼c tᝍ háť&#x2122;i thảo chuyĂŞn áť , triáť&#x192;n lĂŁm, workshop, nháşąm káşżt náť&#x2018;i toĂ n tháşż giáť&#x203A;i sĂĄng tấo trĂŞn toĂ n quáť&#x2018;c. Máť&#x2122;t tháť?i gian khĂ´ng lâu sau, ngĆ°áť?i ta nháş­n thẼy, ngĂ nh cĂ´ng nghiáť&#x2021;p sĂĄng tấo cᝧa ThĂĄi Lan cĂł nhᝯng phĂĄt triáť&#x192;n vưᝣt báş­c, sản phẊm mang dẼu Ẽn cᝧa ThĂĄi dần chiáşżm lÄŠnh tháť&#x2039; trĆ°áť?ng cả trong vĂ ngoĂ i nĆ°áť&#x203A;c, ạc biáť&#x2021;t trong lÄŠnh váťąc du láť&#x2039;ch.

không gian sắc màu - ồng hành cùng Kelly-Moore

Là người có nhiều kinh nghiệm về việc phát triển không gian sáng tạo, KTS Thanh cho rằng, iều cần thiết của C-SPACE là xây dựng một nội dung phong phú cho các hoạt ộng hướng ến cộng ồng mà theo KTS Thanh là nên chia thành 2 phần: (1) cộng ồng sáng tạo và (2) cộng ồng thụ hưởng. KTS Thanh hy vọng C-SPACE với Designers Hub thực sự tạo ược một sự kết nối liên thông trong cộng ồng sáng tạo ở mọi ngành nghề ể hình thành một hệ sinh thái sáng tạo không chỉ giới hạn trong ngành kiến trúc xây dựng nội thất mà còn mở rộng cho các cộng ồng công nghiệp sáng tạo. Chia sẻ của KTS Thanh cho thấy ông có một tầm nhìn xa như muốn gom tất cả về cho C-SPACE (xin ọc lịch sử hình thành cộng ồng công nghiệp sáng tạo ược ra ời năm 1959 - Industrial Design Definition History). Theo tìm hiểu của chúng tôi thì ây cũng là cú hích ã ưa ến việc tập oàn Material ConneXion quyết ịnh mở trung tâm tại Bangkok vào năm 2006. Tổ chức Thiết kế của thế giới - The World Design Organization (WDO)® rất hết lời khen Thai Creative Design Center.

Trao ổi riêng qua iện thoại với KTS Thái Ngọc Hùng, Chủ tịch công ty ATA, chúng tôi ược ông chia sẻ: “C-SPACE sẽ là nơi hội tụ và là iểm ến thích hợp cho các ối tượng kiến trúc sư có nơi ể tham khảo, có nơi ể nối kết. Tuy nhiên, hơn trên tất cả mọi thứ vừa nêu ra thì việc hoạch ịnh một dự án thiết kế có tính cách vĩ mô tầm cỡ như Urban Design rồi vận hành Urban Design Management òi hỏi việc góp sức của nhiều công ty, nhiều chuyên gia của nhiều ngành nghề. Có lẽ một trung tâm lớn như C-SPACE mới có thể quy tụ và huy ộng ược nhân sự, bao gồm cả sự tham gia của các công ty thiết kế, quy hoạch lớn trong nước lẫn nước ngoài”. KTS Hùng cho rằng ây là cơ hội cho C-SPACE ảm nhận những công việc trên, một khi nhu cầu này ến với những thành phố lớn như Hà Nội, Sài Gòn, Cần Thơ, Đà Nẵng và các vùng phụ cận ể trở thành những Metropolitan City như Paris, New York…

Cũng theo ông Hùng, C-SPACE ang hướng ến những công việc mang lại giá trị cho cộng ồng thì sẽ phát triển bền vững.

Sau lễ khai trương, chúng tôi cũng ã gặp thêm hai kiến trúc sư sáng lập công ty MIA là KTS Nguyễn Hoàng Mạnh và KTS Bùi Hoàng Bảo.

Nhận ịnh về sự ra ời của C-SPACE, KTS Bảo cho rằng ây là một iểm son cho giới kiến trúc sư, nhà thiết kế nói riêng và cho cộng ồng sáng tạo nói chung. KTS Bảo tin rằng C-SPACE sẽ là cầu nối vững chắc cho cả 3 nhóm chủ ầu tư, nhà thiết kế và nhà cung cấp. Đây là con ường tốt nhất và tất yếu mà ngành kiến trúc và xây dựng sẽ phải i qua trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa dựa trên nền tảng phát triển của công nghệ 4.0.

,QWHULRU 'HFRUDWLYH 0DWHULDOV &HQWHU

Bên lề của buổi gặp, chúng tôi trao ổi thêm về khuynh hướng thiết kế của thế giới trong giai oạn hơn 20 năm gần ây và áng chú ý là vài năm trở lại ây một khái niệm ược ưa ra là Re-Generative Design. Đây là một phạm trù mới với ý niệm C2C - Cradle to Cradle. Dựa trên tư duy ể ặt nền tảng cho thiết kế Waste=Food, nghĩa là xem rác và sử dụng rác như là vật liệu/nguyên liệu cho mọi thiết kế. Như công nghệ ốt rác 4.0 (RF Microwave Plasma Gasification) sẽ cho ra iện, nhiên liệu, nước và chất bán dẫn Graphene tùy theo nhu cầu của môi trường.

Graphene là chất bán dẫn của thế kỷ 21 ược 2 nhà vật lý học oạt giải Nobel vào năm 2010 phát hiện ra. Nó cứng gấp 30 lần kim cương và 300 lần thép. Dẫn iện nhanh gấp 20 lần chất silicon nên mọi ngành từ xe hơi iện ến vỏ máy bay và tàu thủy… ều cần Graphene. Trong tương lai, sơn tạo ra năng lượng cũng sẽ sử dụng chất Graphene này. Hiện nay trong phòng thí nghiệm người ta ã thành công về việc này (xem bài chúng tôi viết cách ây gần 5 năm trên tạp chí KT&ĐS ầu năm 2015).

Khi biết KTS Trần Văn Định vừa i công tác từ Nhật về và mang theo rất nhiều công việc về Việt Nam, chúng tôi liền mời KTS vào Sài Gòn gặp ông Thống và tham quan C-SPACE xem có gầy dựng ược nhóm thiết kế chuyên cho BIM không? Do KTS Định ã tạo dựng ược rất nhiều mối quan hệ nhờ có 10 năm học và làm việc tại Nhật nên hiện nay ông ang có một công ty chuyên thiết kế dựa trên tiêu chuẩn BIM cho các công ty Nhật (BIM: Building Information Modeling). Theo KTS Định thì BIM là quá trình tạo, quản lý và sử dụng thông tin cho dự án xây dựng (thiết kế thi công và vận hành công trình). Trong BIM, thông tin là tất cả.

Thông tin ược chia làm 2 loại: thông tin hình học (geometry) và thông tin phi hình học (data). Trong một mô hình BIM thì data sẽ KT&ĐS THÁNG 1.2020

63

khĂ´ng gian sắc mĂ u - áť&#x201C;ng hĂ nh cĂšng Kelly-Moore KTS Nguyáť&#x2026;n Quáť&#x2018;c Khanh, chᝧ táť&#x2039;ch HAWA vĂ cĹŠng lĂ chᝧ táť&#x2039;ch cᝧa táş­p oĂ n náť&#x2122;i thẼt AA. TrÄ&#x192;n tráť&#x; cᝧa Ă´ng Khanh lĂ lĂ m sao cho ra ưᝣc nhᝯng sản phẊm náť&#x2122;i thẼt váť&#x203A;i nhiáť u chẼt xĂĄm áť&#x192; lĂ m tÄ&#x192;ng thĂŞm giĂĄ tráť&#x2039;. Theo Ă´ng thĂŹ: â&#x20AC;&#x153;Trong báť&#x2018;i cảnh kinh táşż toĂ n cầu hĂła cᝧa ngĂ y hĂ´m nay, chĂşng ta khĂ´ng tháť&#x192; cấnh tranh báşąng nhân cĂ´ng giĂĄ ráşť áť&#x192; phĂĄt triáť&#x192;n nĂŞn cần phải Ć°a sĂĄng tấo vĂ o tᝍng sản phẊmâ&#x20AC;?. Ă&#x201D;ng káťł váť?ng: C-SPACE sáş˝ lĂ nĆĄi háť&#x2122;i t᝼ ầy ᝧ máť?i thᝊ áť&#x192; sĂĄng tấo cĂł Ẽt Ć°ĆĄm mầm mĂ sinh sĂ´i nảy náť&#x;. Khi nghe KTS Khanh nhắc váť sáťą thĂ nh cĂ´ng cᝧa Apple khĂ´ng nhᝯng thắng váť cĂ´ng ngháť&#x2021; mĂ còn thắng cả váť sĂĄng tấo thẊm máťš, chĂşng tĂ´i liáť n liĂŞn tĆ°áť&#x;ng váť sáťą hĂŹnh thĂ nh cᝧa vĂšng thung lĹŠng iáť&#x2021;n táť­ (VTLÄ?T), cĂĄc ấi háť?c náť&#x2022;i tiáşżng nhĆ° UC Berkeley, UC Davis, Stanfordâ&#x20AC;Ś trong vĂšng Bay Area cᝧa váť&#x2039;nh San Francisco vĂ cĂĄc cĂ´ng ty cĂ´ng ngháť&#x2021; nhĆ° Apple, Cisco, Facebook, Intel, Googleâ&#x20AC;Ś Tuy nhiĂŞn ây lĂ máť&#x2122;t con Ć°áť?ng dĂ i cĂł chung hĂ nh trĂŹnh phĂĄt triáť&#x192;n ấi háť?c Máťš, vÄ&#x192;n hĂła Máťš áť&#x192; ngĂ y nay 90% sáťą sĂĄng tấo cᝧa tháşż giáť&#x203A;i bắt nguáť&#x201C;n tᝍ Hoa Káťł. HĂŁng sĆĄn Kelly-Moore USA lĂ máť&#x2122;t trong nhᝯng hĂŁng sĆĄn nĆ°áť&#x203A;c ầu tiĂŞn cᝧa Máťš ưᝣc thĂ nh láş­p nÄ&#x192;m 1946 tấi San Carlos thuáť&#x2122;c VTLÄ?T. Vᝍa qua, Kelly-Moore lẼy lĂ m hĂŁnh diáť&#x2021;n lĂ nhĂ cung cẼp sĆĄn cho dáťą ĂĄn Apple Park cĂł tráť&#x2039; giĂĄ 5 tᝡ USD. CĂł 2 iáť u thĂş váť&#x2039; mĂ chĂşng tĂ´i muáť&#x2018;n chia sáşť: 1) Trong 2 nÄ&#x192;m qua, káşż hoấch chiĂŞu hiáť n ĂŁi sÄŠ cᝧa Apple lĂ rẼt áť&#x2122;c ĂĄo. Háť? mua máť&#x2014;i 2 tuần máť&#x2122;t cĂ´ng ty báşąng giĂĄ tráť&#x2039; sản phẊm mĂ cĂ´ng ty Ăł lĂ m ra áť&#x192; thâu nháş­n ngĆ°áť?i tĂ i.

2) ChĂşng tĂ´i tĂ­nh nhẍm con sáť&#x2018; cᝧa tẼt cả cĂĄc cĂ´ng ty nhĆ° Apple, Cisco, Intelâ&#x20AC;Ś trong VTLÄ?T cĂł sáť­ d᝼ng sĆĄn Kelly-Moore ất ưᝣc máť&#x2122;t doanh sáť&#x2018; ĂĄng náť&#x192; lĂ 1.000 tᝡ USD.

ưᝣc liĂŞn káşżt váť&#x203A;i hĂŹnh háť?c nhĆ° kiáť&#x192;u phần háť&#x201C;n liĂŞn káşżt váť&#x203A;i phần xĂĄc. VĂŹ sao phải lĂ BIM, báť&#x;i theo tháť&#x2018;ng kĂŞ áť&#x; Anh váť sáťą phân báť&#x2022; giĂĄ tráť&#x2039; trong vòng áť?i cᝧa máť&#x2122;t dáťą ĂĄn thĂŹ trong Ăł thiáşżt káşż cháť&#x2030; chiáşżm 3% giĂĄ tráť&#x2039; cĂ´ng trĂŹnh, nhĂ thầu xây dáťąng chiáşżm 17% giĂĄ tráť&#x2039;. 80% còn lấi dĂ nh cho váş­n hĂ nh mĂ váş­n hĂ nh táť&#x2018;t cần cĂł thĂ´ng tin phi hĂŹnh háť?c. NĂłi tĂłm lấi cĂĄc thĂ´ng tin phi hĂŹnh háť?c rẼt cĂł giĂĄ tráť&#x2039;.

ChĂşng tĂ´i cĹŠng cĂł máť&#x2122;t cuáť&#x2122;c trao áť&#x2022;i thĂş váť&#x2039; váť&#x203A;i

64

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

6Ĺľ KĂ&#x20AC;QK WKÂľQK WKXQJ OÄ&#x;QJ ĂłLĹ&#x2039;Q WĹą 7URQJ QKĆ&#x2C6;QJ VĹŞ E½R WĹ´L FKĂ&#x2019;QJ WĂ?L VĹ&#x2013; WĂ&#x2030;P GŤS Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; FKLD VĹ&#x201D; VÂżX KÄśQ YĹ´L EÄşQ Ä&#x2C6;ĹŚF YĹ&#x161; F½L WKĹ&#x2DC; ED FKÂżQ FKR VĆ&#x160; KĂ&#x2030;QK WKžQK FĆ&#x20AC;D WKXQJ OÄ´QJ Ä&#x2C6;LĹ Q WĆ&#x2020;

8& %HUNHOH\ QĹŽL WLĹ&#x2DC;QJ FKX\Ă&#x2020;Q Ä&#x2C6;žR WÄşR QKĆ&#x2C6;QJ NĆ&#x2019; Vĸ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; FXQJ FÄžS FKR 97/Ä&#x2021;7

Ä&#x2021;ÄşL KĹŚF 6WDQIRUG FKX\Ă&#x2020;Q FXQJ FÄžS FKX\Ă&#x2020;Q JLD 0%$ FKR 97/Ä&#x2021;7 6Ć&#x160; UD Ä&#x2C6;ĹśL OŤFK VĆ&#x2020; FĆ&#x20AC;D Ä&#x2C6;ÄşL KĹŚF Yž EĹ QK YLĹ Q

3DOR $OWR Ä&#x2C6;ÄźP WU½FK SKĹ&#x20AC;Q WžL FK½QK 1ÄśL KĂ&#x2030;QK WKžQK F½F TXĆ&#x2019; Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X Wĸ 7Ć&#x201E; \Ĺ&#x2DC;X WĹŞ WUĂ&#x2020;Q Ä&#x2C6;Ă WKX KĂ&#x2019;W QKLĹ&#x161;X QKÂżQ WžL WUĂ&#x2020;Q NKĹ&#x2C6;S WKĹ&#x2DC; JLĹ´L WĂ&#x2030;P Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q 97/Ä&#x2021;7 Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; NKŸL QJKLĹ S Pž EĹ&#x2C6;W Ä&#x2C6;Ĺ&#x20AC;X Ož +3 YĹ´L QKž V½QJ OĹ&#x2020;S Ož +HZOHWW Yž 3DFNDUG

UĹŹL &LVFR ,QWHO *RRJOH $SSOHw Yž JĹ&#x20AC;Q Ä&#x2C6;Âż\ QKÄžW Ož (ORQ 0XVN WĆ&#x201E; 3KL FKÂżX TXD &DQDGD UĹŹL Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q 97/Ä&#x2021;7 Yž 0DUN =XFNHUEHUJ WĆ&#x201E; PLĹ&#x161;Q Ä&#x2C6;Ă?QJ EŨ Ä&#x2021;+ +DUYDUG NKÄ°Q JĂ?L YĹ&#x161; 97/Ä&#x2021;7 OĹ&#x2020;S QJKLĹ S

KT&ĐS THÁNG 1.2020

65

nhà ở

HƯỚNG TÂY VẪN MÁT 1JÏL QK¾ QŊP Ÿ KĸŴQJ W¿\ QÆQ FKƀ QK¾ PRQJ PXŪQ FÍ WKLŘW NŘ PŐW WLŚQ WKR½QJ P½W ĈŜ FÍ WKŜ KĺQ FKŘ VƊ QÍQJ EƂF FƀD QňQJ FKLŚX PŰL QJ¾\ %ë, 9ë Ļ1+ 3+$1 +8< +Ŗ1* òŬ&

66

KT&ĐS THÁNG 1.2020

nhà ở

KT&ĐS THÁNG 1.2020

67

nhà ở

3KÎQJ İQ Y¾ EŘS WKR½QJ P½W O¾ QĶL VXP KŦS FƀD Fļ QK¾

Ả

nh hưởng của nắng nóng hướng tây, thường tác ộng nhiều hơn ến các tầng trên. Do vậy, ở phía trước của tầng một là không gian phòng ngủ chính, các kiến trúc sư sử dụng vách phía mặt tiền bằng sắt CNC ược mạ kẽm và sơn tĩnh iện chống sét, tạo hình cây sinh ộng ể vừa giảm nắng hướng tây mà lại tạo ra những vệt nắng ẹp khi chiều về, ngoài ra khi cần thiết vách có thể ẩy sát vào 2 bên tường những khi cần có tầm nhìn thoáng ra ngoài. Ở giữa phòng ngủ và tấm vách này là một khoảng vườn nhỏ với không gian thư giãn yêu thích của chủ nhà. Bên trong phòng ngủ ở tầng một ược thiết kế với tông màu trẻ trung, cửa mở rộng với sân vườn nhỏ tạo không gian thoáng mát nhưng vẫn kín áo.

Tầng hai ược làm dịu bớt bằng một cây xanh phía bên hông của mặt trước nhà và mảng tường phụ góp phần tạo nét duyên cho ngôi nhà.

Phòng ăn và bếp thoáng mát và lấy ánh sáng tự nhiên bằng cửa chính cũng là nơi sum họp cả nhà trong những bữa ăn hàng ngày.

Cầu thang luôn sáng thoáng nhờ khoảng thông tầng rộng.

Phòng khách sử dụng tông màu xanh trẻ trung theo sở thích của chủ nhà với vách ngăn cách iệu giữa phòng khách và bếp.

68

KT&ĐS THÁNG 1.2020

nhà ở

3KÎQJ İQ QKÉQ UD PļQJ [DQK QKR QKŨ EÆQ QJR¾L

KT&ĐS THÁNG 1.2020

69

nhà ở

3KÎQJ QJƀ YŴL WÏQJ P¾X WUŔ WUXQJ FƆD PŸ UD V¿Q YĸŶQ QKŨ EÆQ QJR¾L 0ŐW WLŚQ QK¾ QKÉQ UľW EňW PňW

70

KT&ĐS THÁNG 1.2020

nhà ở

7+,ŗ7 .ŗ &ü1* 7< 71++ 7+,ŗ7 .ŗ .,ŗ1 75ÿ& 1ű, 7+Ľ7

6,$ '(6,*1

.LŘQ WUÒF Vĸ WUĸŸQJ 1JX\ŞQ 9İQ 6ƒ 7KLŘW NŘ QŲL WKľW 1JX\ŞQ 7KŤ 0DL &XQJ FľS QŲL WKľW )XQKRXVH /Æ +ŬQJ 3KRQJ 1KD 7UDQJ

KT&ĐS THÁNG 1.2020

71

căn hộ

THẾ GIỚI CỦA SHERRY &İQ KŲ P2 QŊP Ÿ FKXQJ Fĸ %RWDQLFD 3UHPLHU FƀD PŲW FŐS Yż FKŬQJ WUŔ VŪQJ FÓQJ YŴL FÏ FRQ J½L WÆQ 6KHUU\ NKRļQJ WXŮL BÀI òIJ& 48Ú1 9ë Ļ1+ MINQ BUI

L

òng thương con ã dẫn ến yêu cầu cho các kiến trúc sư: căn hộ có thiết kế ưu tiên toàn bộ cho cuộc sống và sinh hoạt của cô bé. Ngoài ra, tên của căn hộ ược hai người gọi là Sherry’s World (thế giới của Sherry). Và không gian sống ở ây ã ược xử lý bởi kết hợp giữa phong cách tối giản linh hoạt Nhật Bản (Japan) và không gian sáng sủa của Bắc Âu (Scandinavian).

Mục tiêu sự kết hợp này là gia chủ muốn hướng ến một thiết kế gọn gàng thoải mái không cầu kỳ, ặc biệt là có một một không gian vui chơi rộng rãi cho Sherry, nhưng vẫn giữ ược sự riêng tư cho họ khi cần thiết.

Không gian ược ưu tiên dành cho con, nhưng sở thích về trang trí và chất liệu ồ dùng vẫn theo sở thích của hai người. Qua ó chất liệu mây, gỗ tần bì (Ash), vải nhung ược phối với nhau ể làm mềm không gian. Dĩ nhiên, chúng cũng an toàn cho Sherry, một cô bé khá hiếu ộng.

Vậy ó, ôi khi chúng ta cứ i tìm kiếm sự hào nhoáng, lấp lánh mà lại quên mất i sự thoải mái ến từ sự gọn gàng tối giản. Chính vậy, ây là một thế giới thu nhỏ mà ba mẹ dành cho Sherry, ơn giản, rộng rãi và an toàn.

72

KT&ĐS THÁNG 1.2020

căn hộ

0¿\ JŰ WŀQ EÉ Y¾ QKXQJ O¾ FKľW OLŠX FKƀ ĈĺR FKR WUDQJ WUÈ QŲL WKľW FƀD QJÏL QK¾

KT&ĐS THÁNG 1.2020

73

căn hộ

0ŲW WKLŘW NŘ JŦQ J¾QJ WKRļL P½L NKÏQJ FŀX Nƌ

74

KT&ĐS THÁNG 1.2020

căn hộ

ĈŐF ELŠW O¾ FÍ PŲW NKÏQJ JLDQ YXL FKĶL UŲQJ UÁL FKR FÏ FRQ J½L FĸQJ

KT&ĐS THÁNG 1.2020

75

căn hộ

.KÏQJ JLDQ VŪQJ PDQJ WÆQ 6KHUU\ V :RUOG

76

KT&ĐS THÁNG 1.2020

căn hộ

0ŲW QĶL FKŪQ WU¾Q QJņS ½QK QňQJ Y¾ NKÏQJ NKÈ WURQJ O¾QK

7+,ŗ7 .ŗ 9ë 7+, &ü1*

'$ 9ë1*

ćLŠQ WKRĺL :HEVLWH ZZZ GDYDQJ FRP YQ

KT&ĐS THÁNG 1.2020

77

78

KT&ĐS THÁNG 1.2020

KT&ĐS THÁNG 1.2020

79

iểm ến

Quán xanh 4X½Q NLQK GRDQK WU¾ VƈD QÆQ FKƀ QK¿Q FÓQJ ĈĶQ YŤ WKLŘW NŘ ĈÁ VHWXS FKR NKÏQJ JLDQ FƀD TX½Q O¾ PŲW NKÏQJ JLDQ [DQK P½W WKR½QJ ĈÁQJ Ĉ½S ƂQJ Ĉŀ\ Ĉƀ QKƈQJ WÈQK QİQJ FŀQ WKLŘW FKR YLŠF SKD FKŘ EļR ĈļP YŠ VLQK BÀI 1*8<Ŋ7 &Ü7 Ļ1+ 0,14 %8,

80

KT&ĐS THÁNG 1.2020

iểm ến

6Ɗ NŘW KżS K¾L KÎD ĈD SKRQJ F½FK WURQJ YLŠF EŪ WUÈ NKÏQJ JLDQ JLÒS Ĉ½S ƂQJ WŪL ĈD PŦL VŸ WKÈFK FƀD NK½FK K¾QJ

Đ

ể áp ứng yêu cầu này, cây xanh và ánh sáng tự nhiên ược sử dụng và tận dụng tối a giúp không gian ược trong lành gần gũi với thiên nhiên. Bàn ghế ược bố trí tạo sự thoải mái tối a cho khách ể khi vào ra không phải len lách như nhiều nơi khác. Các kiểu bàn, dãy bàn ược bày biện khác nhau cả về kiểu dáng lẫn cách bố trí ể giúp không gian quán trông rộng rãi và gọn gàng hơn. Các vị trí ngồi với view nhìn hướng ra ngoài ể khách có thể hòa nhập với khoảng không gian sống ộng bên ngoài.

Ban ngày, quán tận dụng ánh sáng trời tự nhiên với cây xanh tạo nên không gian

KT&ĐS THÁNG 1.2020

81

iểm ến

ôQK V½QJ WUŶL WƊ QKLÆQ ĈĸżF [Ɔ O NK½ WKÏQJ PLQK YƄD WĺR QÄW ĈŒS WKłP Pƒ YƄD JLÒS ĈŪL OĸX NKÏQJ NKÈ

82

KT&ĐS THÁNG 1.2020

iáť&#x192;m áşżn

.KĂ?QJ JLDQ TX½Q NK½ WKÂżQ WKLĹ Q Ä&#x2C6;ĸşF Ež\ WUĂ&#x2C6; UÄžW Ä&#x2C6;Ĺ&#x2019;S PĹ&#x2C6;W WKR½QJ Ä&#x2C6;Ă QJ Yž NKĂ?QJ NĂ&#x201E;P SKĹ&#x20AC;Q KLĹ Q Ä&#x2C6;ÄşL

thĆ°áť&#x;ng thᝊc thᝊc uáť&#x2018;ng gần gĹŠi váť&#x203A;i thiĂŞn nhiĂŞn, thĆ° giĂŁn. Ă nh sĂĄng tráť?i táťą nhiĂŞn ưᝣc xáť­ lĂ˝ thĂ´ng minh áť&#x192; tấo nĂŠt áşšp thẊm máťš, vᝍa giĂşp lĆ°u thĂ´ng vĂ lĂ m sấch khĂ´ng khĂ­ táťą nhiĂŞn nhẼt. Khi ĂĄnh sĂĄng chiáť u chĂŹm xuáť&#x2018;ng thĂŹ nhᝯng váť&#x2039; trĂ­ ngáť&#x201C;i còn iáť&#x192;m thĂŞm vĂ i báť&#x2122; èn treo áť&#x192; tấo iáť&#x192;m sĂĄng cho váť&#x2039; trĂ­ ngáť&#x201C;i, giĂşp khĂ´ng gian ngáť&#x201C;i tráť&#x; nĂŞn Ẽm cĂşng, thân thiáť&#x2021;n.

Sáťą káşżt hᝣp hĂ i hòa a phong cĂĄch trong viáť&#x2021;c báť&#x2018; trĂ­ khĂ´ng gian quĂĄn giĂşp ĂĄp ᝊng táť&#x2018;i a máť?i sáť&#x; thĂ­ch cᝧa khĂĄch hĂ ng.

75ĂŤ 6Ć&#x2021;$ 32=$$ 4 73 +&0

7+,Ĺ&#x2014;7 .Ĺ&#x2014; 9ĂŤ 7+, &Ăź1*

35(67,*( ,17(5,256 &216758&7,21

Ä&#x2021;ŤD FKŢ +RžQJ 'LĹ X 3 4 73 +&0 :HEVLWH ZZZ QRLWKDWX\WLQ QHW

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

83

du láť&#x2039;ch kiáşżn trĂşc

6$8 0ĹŻ, &+8<Ĺ&#x2014;1 Ä&#x2021;, /Äš, .+$2 .+Ă´7 Ä&#x2021;ġŝ& Ä&#x2021;, /76 7½F JLÄź Ož QJĸŜL PĂ&#x2020; Ä&#x2C6;L 7UĂ&#x2020;Q WUDQJ F½ QKÂżQ FĆ&#x20AC;D FĂ? PĹ´L WKÄž\ KĂ&#x2030;QK ÄźQK 3KLOLSLQQHV Ä˝Q Ä&#x2021;Ų VDX Ă&#x2C6;W QJž\ Ä&#x2C6;Ă Ož GĂ&#x17D;QJ WUÄşQJ WK½L |7UĹśL ÄśL QKĹ´ VDR Pž QKĹ´ 1KĹ´ QKĆ&#x2C6;QJ FRQ Ä&#x2C6;ĸŜQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q FKĹ&#x2DC;W PÄžW WKĂ?L} 5ĹŹL EĹ&#x17D;QJ Ä&#x2C6;L PŲW WKĹśL JLDQ QJĹ&#x2C6;Q OÄşL WKÄž\ KĂ&#x2030;QK ÄźQK /X[HPERXUJ 3DULV Ă´R Ä&#x2021;ŤD 7UXQJ +ÄźLw &Ć&#x201A; WKĹ&#x2DC; |VDX PĹ°L FKX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;L OÄşL NKDR NK½W Ä&#x2C6;ĸşF Ä&#x2C6;L QĆ&#x2C6;D} FĂ? YLĹ&#x2DC;W .7 Ä&#x2021;6 JLĹ´L WKLĹ X KDL Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q NĆ&#x152; WKĂ&#x2019; QKĸ PŲW JĹźL Â? Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q OĂ&#x2019;F WKXĹ&#x2020;Q WLĹ Q EÄşQ VĹ&#x2013; |[½FK ED OĂ? OĂ&#x2020;Q Yž Ä&#x2C6;L} %ĂŤ, 9ĂŤ Äť1+ 1*8<Ĺ&#x2C6;1 7+Ĺ&#x17D; 7+8 +Ä´1* %8ä1 0$ 7+8Ĺ&#x153;7

0DOWD óL WKHR QKųQJ FRQ óģťQJ WU½Q P¾Q ħQK

Chia tay Rome, tĂ´i lĂŞn mĂĄy bay i Malta. Ba ngĆ°áť?i bấn áť&#x201C;ng hĂ nh áť&#x; lấi Rome áť&#x192; hĂ´m sau váť Viáť&#x2021;t Nam. Tᝍ giáť? phĂşt nĂ y tĂ´i tháťąc hiáť&#x2021;n chuyáşżn i máť&#x2122;t mĂŹnh. Sau 2 tuần cĂšng nhau qua nhiáť u nĆĄi, chĂşng tĂ´i chia tay ầy quyáşżn luyáşżn áť&#x; trấm xe gần khĂĄch sấn. TĂ´i xĂĄch hĂ nh lĂ˝ Ăłn xe buĂ˝t ra ga trung tâm ráť&#x201C;i bắt tĂ u (train) ra sân bay.

Chᝍng tiáşżng rưᝥi sau, nhᝯng váť&#x2021;t sĂĄng cᝧa ảo Malta hiáť&#x2021;n ra dĆ°áť&#x203A;i cĂĄnh mĂĄy bay. Malta lĂ máť&#x2122;t quáť&#x2018;c ảo áť&#x; phĂ­a nam Ă?, láť?t tháť?m giᝯa Ä?áť&#x2039;a Trung Hải. TĂ´i ĂŁ ao Ć°áť&#x203A;c ạt chân lĂŞn hòn ảo xinh áşšp nĂ y tᝍ 4 nÄ&#x192;m trĆ°áť&#x203A;c, sau khi xem phim By The Sea. LĂşc Ăł Angelina Jolie vĂ Brad Pitt còn lĂ vᝣ cháť&#x201C;ng. Háť? ĂŁ cĂšng Ăłng báť&#x2122; phim cuáť&#x2018;i cĂšng áť&#x; Malta, ráť&#x201C;i Ć°áť?ng ai nẼy i. Nhiáť u báť&#x2122; phim bom tẼn khĂĄc nhĆ° LĂ­nh ngầm Benghazi (2016); ThĂ nh Troy (2004); Games of Thrones (2011-2019); Agora (2009)â&#x20AC;Ś cĹŠng ưᝣc quay áť&#x; ây. Ä?ĂŁ nhiáť u lần, ngáť&#x201C;i trĆ°áť&#x203A;c mĂ n ảnh, tĂ´i mong ưᝣc ạt chân lĂŞn vĂšng Ẽt nĂ y. Ráť&#x201C;i cĹŠng áşżn ngĂ y Ć°áť&#x203A;c mĆĄ tráť&#x; thĂ nh hiáť&#x2021;n tháťąc. Ä?Ăşng nhĆ° trong tĆ°áť&#x;ng tưᝣng cᝧa tĂ´i, Malta hiáť&#x2021;n ra nhĆ° máť&#x2122;t thĂ nh pháť&#x2018; cáť&#x2022; váť&#x203A;i láť&#x2018;i kiáşżn trĂşc Baroque ạc trĆ°ng. NĆĄi ây chᝊa áťąng nhiáť u câu chuyáť&#x2021;n láť&#x2039;ch sáť­ hĂ ng ngĂ n nÄ&#x192;m tuáť&#x2022;i váť&#x203A;i dĂ y ạc cĂĄc kháť&#x2018;i nhĂ tᝍ tháť?i Trung cáť&#x2022;, nhĂ tháť?, cung iáť&#x2021;n, tĆ°áť?ng thĂ nhâ&#x20AC;Ś NĂł ĂŁ ưᝣc cháť?n lĂ m báť&#x2018;i cảnh cho nhᝯng báť&#x2122; phim láť&#x2039;ch sáť­ chinh phất cĂĄc vĂšng ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L WU´L 0DOWD QKĆ&#x2C6;QJ FRQ Ä&#x2C6;ĸŜQJ FKŢ WKÄž\ WUĂ&#x2020;Q PžQ ÄźQK JLĹś Ä&#x2C6;Ă KLĹ Q UD WUĸŴF PĹ&#x2C6;W WĂ?L ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L SKħL &ĹŽQJ WKžQK 9DQOOHWWD 7KĆ&#x20AC; Ä&#x2C6;Ă? FĆ&#x20AC;D 0DOWD Ä&#x2C6;ĸşF EDR EĹŚF EŸL EĆ&#x201A;F WĸŜQJ WKžQK Gž\ QKĸ YĹ&#x2020;\ Ä&#x2C6;Ă? 9Ĺ&#x2020;W OLĹ X NLĹ&#x153;X G½QJ NLĹ&#x2DC;Q WUĂ&#x2019;F FĆ&#x20AC;D FĂ?QJ WUĂ&#x2030;QKw Ož QKĆ&#x2C6;QJ PĹŞL TXDQ WÂżP FĆ&#x20AC;D GX NK½FK

84

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

du lịch kiến trúc

ĦQK WU½Q %OXH /DJRRQ P¾X [DQK FƀD QĸŴF FƀD ELŜQ FƀD WUŶL PŲW NKÏQJ JLDQ P¾ FÍ OŖ DL FĴQJ WƄQJ PĶ ĸŴF ĈĸżF WņQ KĸŸQJ ĦQK GģşL 9DQOOHWWD PŦL FRQ ĈĸŶQJ ĈŚX GńQ UD ELŜQ 7ĸŶQJ WK¾QK NLŘQ WUÒF FŮ Y¾ WK¾QK SKŪ KLŠQ ĈĺL FÓQJ ELŜQ [DQK SKĶL PÉQK GĸŴL QňQJ ćŤD 7UXQJ +ļL

KT&ĐS THÁNG 1.2020

85

du láť&#x2039;ch kiáşżn trĂşc ChĂşng ĂŁ chᝊng kiáşżn nhiáť u chuyáť&#x2021;n cᝧa loĂ i ngĆ°áť?i: yĂŞu Ć°ĆĄng, háť?n giáş­n, mĆ°u sinh, tranh giĂ nh quyáť n láťąc, hấnh phĂşc, kháť&#x2022; auâ&#x20AC;Ś Nhᝯng câu chuyáť&#x2021;n cᝧa chu káťł máť&#x2122;t áť?i ngĆ°áť?i cĂł láş˝ cháť&#x2030; nhĆ° nhᝯng cĆĄn giĂł thoảng qua áť&#x2018;i váť&#x203A;i nÄ&#x192;m thĂĄng táť&#x201C;n tấi cᝧa ĂĄ, cᝧa thĂ nh cáť&#x2022;, cᝧa thĂ nh pháť&#x2018;.

Tᝍ ảo láť&#x203A;n Malta, tĂ´i mua vĂŠ tĂ u thᝧy i thÄ&#x192;m 2 ảo nháť? lĂ Gozo vĂ Comino. Comino cĂł bĂŁi tắm Blue Lagoon nĆ°áť&#x203A;c xanh mĂ u ngáť?c, máť&#x2122;t háť&#x201C; bĆĄi táťą nhiĂŞn mĂ ai cĹŠng muáť&#x2018;n lao mĂŹnh xuáť&#x2018;ng. MĂ u xanh ngáť?c náşąm láť?t trong mĂ u xanh blue huyáť n thoấi cᝧa Ä?áť&#x2039;a Trung Hải. MĂ u xanh áť&#x; ây cĂł láş˝ xanh hĆĄn tẼt cả nhᝯng gĂŹ ta cĂł tháť&#x192; nghÄŠ váť sắc xanh. Tᝍ trĂŞn áť&#x201C;i nhĂŹn xuáť&#x2018;ng bĂŁi tắm, cảm giĂĄc mĂŹnh nhĆ° ÄŚQK WU½Q |*Ă?F QKĂ&#x2030;Q WKĹ&#x20AC;Q WK½QK} YĹ´L KDL FKĂ?S QKž PžX [DQK Yž WKÄž\ FÄź 6DQWRULQL EĂ&#x201E; QKŨ QKĸ Ä&#x2C6;ĹŹ FKÄśL ᝊng láť?t trong bảng mĂ u cᝧa háť?a sáťš WKžQK SKĹŞ QKĸ VĹ&#x2C6;S Ä&#x2C6;Ĺ?W Ÿ 6DQWRULQL ÄŚQK GÄŁĹ&#x;L 1KĆ&#x2C6;QJ Ă? FĆ&#x2020;D PžX [DQK PÄźQJ WĸŜQJ PžX WUĹ&#x2C6;QJ EŲ EžQ thiĂŞn nhiĂŞn: xanh cᝧa tráť?i, cᝧa biáť&#x192;n, JKĹ&#x2DC; QKŨ QKĹ&#x2C6;Q GĹ&#x17E; WKĸĜQJ WUĂ&#x2020;Q QKĆ&#x2C6;QJ EDQ FĂ?QJ [LQK [Ĺ&#x2C6;Q Ož Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P GĆ&#x201E;QJ WKĂ&#x2019; YŤ FKR GX NK½FK &Ă? OĂ&#x2019;F QJĹŹL [HP KĂ&#x2030;QK OÄşL WKÄž\ GÂżQJ OĂ&#x2020;Q QĹ°L QLĹ&#x161;P |QKĹ´ QKĆ&#x2C6;QJ FRQ Ä&#x2C6;ĸŜQJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q FKĹ&#x2DC;W PÄžW WKĂ?L} xanh cᝧa cây cáť?, xanh cᝧa bĂŁi tắm áť&#x2022;i mĂ u theo nắng. Ẽt châu Ă&#x201A;u. Ä?ᝊng trĆ°áť&#x203A;c Vittoriosa Waterfront hay The Sanctuary Ráť?i Comino áşżn Gozo, tĂ´i cháť?n xe buĂ˝t áť&#x192; i tour Hop on of Our Lady of Mellieha, tĂ´i cĂł cảm giĂĄc nhĆ° ang ᝊng giᝯa nhᝯng Hop off. Xe Ăłn khĂĄch ngay báşżn tĂ u Ć°a i tham quan nhᝯng nÄ&#x192;m thĂĄng mĂ cĂĄc hiáť&#x2021;p sáťš thĂĄnh John Ă o Ă o dĹŠng mĂŁnh tiáşżn váť cĂĄc iáť&#x192;m chĂ­nh cᝧa ảo. Ngáť&#x201C;i trĂŞn xe vưᝣt qua áť&#x201C;i dáť&#x2018;c, cảnh hiáť&#x2021;n ra vĂšng Ẽt máť&#x203A;i váť&#x203A;i lòng quả cảm vĂ khĂ­ tháşż ngĂšn ng᝼t. Nhᝯng bᝊc giáť&#x2018;ng y nhĆ° nhᝯng gĂŹ tĂ´i nhĂŹn thẼy trong phim By The Sea. Nhᝯng tĆ°áť?ng dĂ y, mầu vĂ ng nâu ạc trĆ°ng cᝧa khu váťąc Ä?áť&#x2039;a Trung Hải trải b᝼i xĆ°ĆĄng ráť&#x201C;ng kháť&#x2022;ng láť&#x201C;, nhᝯng vĂĄch ĂĄ dáťąng ᝊng nhĆ° tĆ°áť?ng qua nhiáť u nÄ&#x192;m thĂĄng vẍn vᝯng vĂ ng chắc chắn, vẍn áşšp áş˝ uy nghi. thĂ nh, nhᝯng ngĂ´i nhà ưᝣc xây dáťąng váť&#x203A;i láť&#x2018;i kiáşżn trĂşc tháť&#x2018;ng nhẼt, Thᝧ Ă´ Valletta ưᝣc bao báť?c báť&#x;i máť&#x2122;t tĆ°áť?ng thĂ nh dĂ y, ᝊng mấnh máş˝ phᝧ máť&#x2122;t mĂ u vĂ ng nâu ạc trĆ°ng cᝊ nhĆ° hĂ ng ngĂ n nÄ&#x192;m trĂŞn thĂ nh cĂł tháť&#x192; nhĂŹn ra 3 phĂ­a biáť&#x192;n. NĆĄi ây nhᝯng con Ć°áť?ng qua cháşłng cĂł gĂŹ áť&#x2022;i khĂĄc. song song vuĂ´ng vắn áşżn náť&#x2014;i ta khĂ´ng tháť&#x192; i lấc. Cháť&#x2030; cần áť&#x2039;nh hĂŹnh Sau ba ngĂ y váť&#x203A;i Malta, tĂ´i lĂŞn mĂĄy bay i Santorini. khĂĄch sấn áť&#x; Ă´ nĂ o thĂŹ nhắm mắt cĹŠng táť&#x203A;i ưᝣc. Nhᝯng nÄ&#x192;m thĂĄng i du láť&#x2039;ch máť&#x2122;t mĂŹnh ĂŁ luyáť&#x2021;n cho tĂ´i cĂĄch nhĂŹn bản áť&#x201C; trĂŞn Google. Kinh nghiáť&#x2021;m lĂ nĂŞn cháť?n khĂĄch sấn áť&#x; trung tâm áť&#x192; thuáş­n lᝣi thÄ&#x192;m quan máť&#x2122;t thĂ nh pháť&#x2018; xa lấ. MẼy hĂ´m trĆ°áť&#x203A;c, tĂ´i ĂŁ nhĂŹn bản áť&#x201C; cháť?n khĂĄch sấn Osborne, sáť&#x2018; 50 South Street. Osborne náşąm cĂĄch cáť&#x2022;ng thĂ nh Valetta khĂ´ng xa, ra kháť?i xe buĂ˝t tᝍ sân bay váť tĂ´i cĂł tháť&#x192; kĂŠo hĂ nh lĂ˝ i báť&#x2122; máť&#x2122;t chĂşt lĂ táť&#x203A;i. DĂš giĂĄ khĂ´ng háť ráşť cho ngĆ°áť?i i du láť&#x2039;ch máť&#x2122;t mĂŹnh (khĂ´ng chia phòng váť&#x203A;i ai), nhĆ°ng quả tháş­t nĂł rẼt ĂĄng â&#x20AC;&#x153; áť&#x201C;ng tiáť n bĂĄt gấoâ&#x20AC;?.

Valletta, i hĆ°áť&#x203A;ng nĂ o ráť&#x201C;i cĹŠng gạp biáť&#x192;n. TĂ´i ĂŁ sung sĆ°áť&#x203A;ng ngẼt ngây khi i chầm cháş­m trĂŞn nhᝯng con pháť&#x2018; lĂĄt ĂĄ.

KhĂ´ng biáşżt tᝍ tháşż kᝡ nĂ o, ĂŁ bao nhiĂŞu bĆ°áť&#x203A;c chân ĂŁ lĆ°áť&#x203A;t qua ây khiáşżn nhᝯng viĂŞn ĂĄ sĂĄng bĂłng vĂŹ mĂ i mòn. Nhᝯng con pháť&#x2018; nháť? dáť&#x2018;c lĂŞn dáť&#x2018;c xuáť&#x2018;ng, nhᝯng báş­c thang ĂĄ áť&#x; nhᝯng nĆĄi quĂĄ dáť&#x2018;c khĂ´ng tháť&#x192; lĂ m Ć°áť?ng.

86

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

du láť&#x2039;ch kiáşżn trĂşc

ÄŚQK WU´L 1KĆ&#x2C6;QJ Ä&#x2C6;ĹŹ YĹ&#x2020;W OĸX QLĹ P JĂ?S SKĹ&#x20AC;Q OžP QĂ&#x2020;Q WKĹ&#x2DC; JLĹ´L Pž [DQK QKĸ FKĸD EDR JLĹś [DQK Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q WKĹ&#x2DC; ÄŚQK SKħL 7ÄžP ÄźQK [DQK QJĹ&#x2C6;W FĆ&#x20AC;D PŲW FKX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;L 6DX PĹ°L FKX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;L OÄşL FĂ? WKĂ&#x2020;P QKĆ&#x2C6;QJ WÄžP ÄźQK OĸX QLĹ P YĹ´L EÄşQ EĂ&#x2026; Ÿ QKĆ&#x2C6;QJ QÄśL Ä&#x2C6;Ă WĆ&#x201E;QJ Ä&#x2C6;Ĺ?W FKÂżQ Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q 0Ĺ°L WÄžP ÄźQK Ož PŲW NKRÄźQK NKĹ&#x2C6;F JĹźL QKĹ´ PŲW FKX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;L PŲW PLĹ&#x161;Q Ä&#x2C6;ÄžW Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; UĹŹL |VDX PĹ°L FKX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;L OÄşL Ož NKDR NK½W Ä&#x2C6;ĸşF Ä&#x2C6;L}

6DQWRULQL EÂť [LQK QKÄŁ ĂłĹ&#x2014; FKÄĄL

Santorini Ăłn tĂ´i báşąng tháť?i tiáşżt mĂĄt dáť&#x2039;u. Anh lĂĄi taxi nĂłi ráşąng thĂĄng 10 lĂ hoĂ n hảo áť&#x192; thÄ&#x192;m Santorini vĂŹ lĂşc nĂ y ảo khĂ´ng quĂĄ Ă´ng khĂĄch, máť?i thᝊ ráşť hĆĄn vĂ khĂ´ng nĂłng nhĆ° mĂša hè. LĂşc áť&#x; Viáť&#x2021;t Nam tĂ´i khĂ´ng tĂ­nh i Santorini mĂ áť&#x2039;nh dĂ nh tháť?i gian áť&#x; Athens 3 ngĂ y. Giᝯa chuyáşżn i tĂ´i áť&#x2022;i Ă˝ áť&#x; Athens 1 ngĂ y vĂ dĂ nh 2 ngĂ y áť&#x; Santorini. Ä?áşżn ráť&#x201C;i tĂ´i máť&#x203A;i thẼy mĂŹnh áť&#x2022;i láť&#x2039;ch trĂŹnh lĂ chĂ­nh xĂĄc!

Khi áť&#x; Malta tĂ´i ĂŁ ạt khĂĄch sấn tấi Santorini qua trang booking. Kinh nghiáť&#x2021;m lĂ vẍn cháť?n khĂĄch sấn trung tâm, áşšp. VĂ tĂ´i ĂŁ cháť?n khĂĄch sấn áť&#x; lĂ ng Thira ngay giᝯa Santorini. Buáť&#x2022;i sĂĄng thᝊc giẼc, thẼy khĂĄch sấn mĂŹnh áť&#x; giáť&#x2018;ng y nhĆ° nhᝯng bᝊc ảnh â&#x20AC;&#x153;thần thĂĄnhâ&#x20AC;? mĂŹnh ĂŁ tᝍng ưᝣc xem: tĆ°áť?ng trắng, cáť­a xanh, hoa giẼy, ban cĂ´ng cĂł báť&#x2122; gháşż gáť&#x2014;, háť&#x201C; bĆĄi, láť&#x2018;i i báş­c thang... ThĂ­ch áşżn náť&#x2014;i, tĂ´i nháť? ngay máť&#x2122;t ngĆ°áť?i i trong sân ch᝼p giĂşp tẼm ảnh máť&#x203A;i ngᝧ dáş­y khi ầu tĂłc còn bĂš xĂš. Ä?Ć°áť?ng lĂ ng Thira dáť&#x2018;c lĂŞn ráť&#x201C;i lấi dáť&#x2018;c xuáť&#x2018;ng. Nhᝯng láť&#x2018;i i nháť? men theo hiĂŞn nhĂ dĂ nh cho ngĆ°áť?i i báť&#x2122;. TĂ´i thĂ­ch nhᝯng lĂşc ưᝣc i lang thang, bẼt áť&#x2039;nh, i âu cĹŠng ưᝣc vĂŹ ây lĂ nĆĄi cần áşżn ráť&#x201C;i. CĂ ng i sâu vĂ o lĂ ng cĂ ng thẼy vắng váşť vĂŹ ang giáť? lĂ m viáť&#x2021;c. Nhᝯng ngĂ´i nhĂ Ăłng cáť­a im lĂŹm, tháť&#x2030;nh thoảng máť&#x203A;i thẼy máť&#x2122;t ngĆ°áť?i giĂ ngáť&#x201C;i bĂŞn hiĂŞn nhĂ . CĂł váşť nhĆ° du khĂĄch Ă­t mò vĂ o sâu trong lĂ ng nhĆ° tĂ´i. Nhᝯng ngĂ´i nhĂ bĂŹnh yĂŞn váť&#x203A;i cháş­u hoa nháť? báşąng Ẽt sĂŠt áť&#x192; bĂŞn cáť­a sáť&#x2022;, báť&#x2122; bĂ n gháşż sĆĄn mĂ u xanh ạc trĆ°ng mang áşżn cảm giĂĄc an toĂ n, thân thiáť&#x2021;n. Nhà ưᝣc xây dáťąng vuĂ´ng thĂ nh sắc cấch theo áť&#x2039;a hĂŹnh dáť&#x2018;c, tĆ°áť?ng máť&#x2122;c trắng tinh, nhᝯng chiáşżc cáť&#x2022;ng báşąng gáť&#x2014; giản ĆĄn. Ä?i vòng máť&#x2122;t háť&#x201C;i ráť&#x201C;i con Ć°áť?ng cĹŠng dẍn táť&#x203A;i khu pháť&#x2018; trung tâm, nĆĄi cĂł nhiáť u cáť­a hĂ ng vĂ du khĂĄch. Khu trung tâm nĂĄo nhiáť&#x2021;t cảnh mua bĂĄn, ch᝼p ảnh. TĂ´i vĂ o máť&#x2122;t quĂĄn cĂł tầm nhĂŹn áşšp, gáť?i ly capuchino giĂĄ 3,5 euro (tĆ°ĆĄng Ć°ĆĄng 90 ngĂ n áť&#x201C;ng) ngáť&#x201C;i nhĂŹn ra biáť&#x192;n. Nhᝯng ngĂ´i nhĂ men theo triáť n dáť&#x2018;c, bĂŠ xinh nhĆ° nhᝯng háť&#x2122;p áť&#x201C; chĆĄi, vĂ trắng sĂĄng áşżn káťł lấ trĂŞn náť n xanh cᝧa biáť&#x192;n. Uáť&#x2018;ng cĂ phĂŞ xong tĂ´i i báť&#x2122; ra báşżn xe buĂ˝t áť&#x192; i lĂ ng OIA cĂĄch Ăł chᝍng 13km. KhĂĄch cĂł tháť&#x192; mua vĂŠ giĂĄ 1,5 euro ngay trĂŞn xe.

LĂ ng Oia tháş­t áşšp. Ä?áşżn táş­n nĆĄi máť&#x203A;i thẼy hầu háşżt nhᝯng tẼm ảnh tĂŹm thẼy trĂŞn mấng vᝠảo Santorini áť u ưᝣc ch᝼p áť&#x; Oia. Ngay gĂłc nhĂŹn ra 2 chĂłp nhĂ mĂ u xanh lĂşc nĂ o cĹŠng Ă´ng ngĆ°áť?i ch᝼p ảnh. TĂ´i xáşżp hĂ ng ᝣi táť&#x203A;i lưᝣt mĂŹnh vĂ nháť? máť&#x2122;t cĂ´ bĂŠ tĂłc vĂ ng ch᝼p giĂşp. TrĆ°áť&#x203A;c Ăł thĂŹ tĂ´i ch᝼p ảnh giĂşp cho 3 nhĂłm khĂĄc.

Kinh nghiáť&#x2021;m cho thẼy cᝊ muáť&#x2018;n nháť? ngĆ°áť?i ta ch᝼p ảnh giĂšm thĂŹ nĂŞn chᝧ áť&#x2122;ng ch᝼p giĂšm cho ngĆ°áť?i ta trĆ°áť&#x203A;c.

TĂ´i i loanh quanh ngắm nhĂŹn cĂĄc cáť­a hĂ ng. Ä?áť&#x201C; gáť&#x2018;m, áť&#x201C; thuᝡ tinh mĂ u, khÄ&#x192;n l᝼a, cáť­a tiáť&#x2021;m áť&#x201C; linen, tháť&#x2022; cẊm, tranh váş˝...

Tiáť&#x2021;m nĂ o cĹŠng xinh ngẼt. TĂ´i báť&#x2014;ng Ć°áť&#x203A;c ao mĂŹnh cĂł máť&#x2122;t cáť­a hĂ ng tháť?i trang Hoa Nắng xinh nhĆ° tháşż áť&#x; BuĂ´n Ma Thuáť&#x2122;t (nĆĄi tĂ´i sáť&#x2018;ng vĂ kinh doanh tháť?i trang), tráť&#x201C;ng máť&#x2122;t gáť&#x2018;c hoa giẼy háť&#x201C;ng trĂŞn náť n tĆ°áť?ng trắng váť&#x203A;i Ă´ cáť­a xanh, rẼt xanh.

Lòng vòng áşżn máť?i chân, thẼy máť&#x2122;t nhĂ hĂ ng cĂł gĂłc nhĂŹn cĂł tháť&#x192; nĂłi áşšp nhẼt xᝊ, nhĂŹn ra chĂ­nh hai cĂĄi chĂłp xanh biáť&#x192;u tưᝣng cᝧa Santorini. Bᝯa trĆ°a ngon miáť&#x2021;ng áť&#x; nĆĄi cĂł cảnh áşšp quả lĂ ngon.

Ráť&#x201C;i cĹŠng áşżn lĂşc tấm biáť&#x2021;t Santorini. Cháşłng biáşżt khi nĂ o máť&#x203A;i cĂł dáť&#x2039;p quay lấi? Tráť&#x; váť nhĂ sau chuyáşżn i, lấi khao khĂĄt ưᝣc i. &+,$ 6Äž .,1+ 1*+,Ĺ&#x160;0 '8 /Ĺ&#x17D;&+ %ÄşQ SKÄźL FĂ? WKĹ&#x201D; WĂ&#x2C6;Q GĹžQJ YĂ&#x2030; QKLĹ&#x161;X QÄśL NKĂ?QJ FKÄžS QKĹ&#x2020;Q WLĹ&#x161;Q PĹ?W QKÄžW Ož F½F Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P E½Q YĂ&#x201E; SKĸĜQJ WLĹ Q JLDR WKĂ?QJ FĂ?QJ FŲQJ 0ŲW VĹŞ QKž KžQJ NK½FK VÄşQ FÄ´QJ NKĂ?QJ FKÄžS QKĹ&#x2020;Q WLĹ&#x161;Q PĹ?W %ÄşQ QĂ&#x2020;Q VĆ&#x2020; GĹžQJ LQWHUQHW Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; WĂ&#x2030;P WKĂ?QJ WLQ F½F Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P WKDP TXDQ FĂ?

NĆ&#x2019; QÄ°QJ VĆ&#x2020; GĹžQJ *RRJOH PDS Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; WĂ&#x2030;P Ä&#x2C6;ĸŜQJ Ä&#x2C6;L &½F WKžQK SKĹŞ OĹ´Q Ä&#x2C6;Ĺ&#x161;X FĂ? OŤFK WUĂ&#x2030;QK SKĸĜQJ WLĹ Q FĂ?QJ FŲQJ QKĸ WUDLQ PHWUR WUDP EXV WUĂ&#x2020;Q *RRJOH PDS Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; EÄşQ NKĂ?QJ EŤ OĹş JLĹś [H FKÄş\ KRĹ?F FÄ´QJ NKĂ?QJ UD EĹ&#x2DC;Q TX½ VĹ´P 7LĹ&#x2DC;QJ $QK Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; JLDR WLĹ&#x2DC;S YĹ´L QJĸŜL Ä&#x2C6;ŤD SKĸĜQJ Yž Ä&#x2C6;ĹŚF KLĹ&#x153;X F½F EÄźQJ KĸŴQJ GĹ&#x201E;Q Ož Ä&#x2C6;LĹ&#x161;X WĹŞL WKLĹ&#x153;X FĹ&#x20AC;Q SKÄźL WUDQJ EŤ 7Ă?L GĂ&#x201C;QJ WUDQJ 7UDYHORND ERRNLQJ FRP KRĹ?F $LUEQE WĂ&#x201C;\ FKX\Ĺ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;L WĹ´L Ä&#x2C6;ÂżX Yž YĹ´L DL 1Ĺ&#x2DC;X Ä&#x2C6;L YĹ´L JLD Ä&#x2C6;Ă&#x2030;QK KRĹ?F QKĂ?P Ä&#x2C6;Ă?QJ QJĸŜL WĂ?L Ä&#x2C6;Ĺ?W FÄ°Q KŲ TXD $LUEQE Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; WLĹ&#x2DC;W NLĹ P FKL SKĂ&#x2C6; FĂ? WKĹ&#x153; WĆ&#x160; QÄžX Ä°Q WĆ&#x160; JLĹ?W Ć&#x20AC;L TXĹ&#x20AC;Q ½Rw 1Ĺ&#x2DC;X Ä&#x2C6;L PŲW PĂ&#x2030;QK WĂ?L WKĸŜQJ FKĹŚQ NK½FK VÄşQ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; WKXĹ&#x2020;Q WLĹ Q Ä&#x2C6;L OÄşL JĆ&#x2020;L KžQK OÂ? 7KĸŜQJ WLĂ&#x2020;X FKĂ&#x2C6; FKĹŚQ NK½FK VÄşQ Ož JĹ&#x20AC;Q EĹ&#x2DC;Q Ä&#x2C6;Ĺ° FĆ&#x20AC;D SKĸĜQJ WLĹ Q JLDR WKĂ?QJ FĂ?QJ FŲQJ JĹ&#x20AC;Q F½F Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P WKDP TXDQ PXĹŞQ JKĂ&#x201E; FĂ? QKLĹ&#x161;X EĂ&#x2030;QK OXĹ&#x2020;Q WĹŞW FĆ&#x20AC;D QKĆ&#x2C6;QJ QJĸŜL Ä&#x2C6;Ă WĆ&#x201E;QJ Ÿ

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

87

GX\ÐQ VIỆT

Chuyện cổ tích

´ëòQJ /¿P Làng cổ Đường Lâm tồn tại như một câu chuyện cổ tích không có lời kết. Bởi mỗi lần ến Đường Lâm, du khách, ặc biệt là những người cầm máy lại tìm thấy ở ây một nguồn cảm hứng, một câu chuyện khác nhưng vẫn là những câu chuyện cổ tích. Bước qua cánh cổng làng hàng trăm năm tuổi của Đường Lâm là bước vào một thế giới quá khứ. Một thế giới của không gian thuần Việt và lãng mạn mà khó nơi nào còn lưu giữ. Ở ây, không gian, thời gian như trôi chậm hẳn. %ë, 9ë Ļ1+ 9Ğ $1+ 'Ğ1*

88

KT&ĐS THÁNG 1.2020

&Ä YĿ QKģ F¶X FKX\ŋQ FÆQJ QJKŋ FKģD FKĥP QKLŅX óŃQ óģŧF QġL Qµ\ +RĻF FÄ WKŇ FÄ QKģQJ YįQ FKģD OµP FKR òģšQJ /¶P WKD\ óřL

KT&ĐS THÁNG 1.2020

89

GX\ÐQ VIỆT

90

KT&ĐS THÁNG 1.2020

Ţ ó¶\ QKųQJ QKLŃS ħQK JLD JLµX WģţQJ WģŧQJ FÄ WKŇ V´QJ W´F UD QKųQJ Eŝ ħQK QKģ óģŧF FKũS Wů TX´ NKŭ EĵQJ QKųQJ EŕL FħQK FRQ QJģšL NKÆQJ JLDQ FūD KLŋQ WĥL

KT&ĐS THÁNG 1.2020

91

duyên VIỆT

VÅQ VëñQJ

CÂU CHUYỆN CỦA NHỮNG KẺ

Đà Lạt ngoài những ịa danh i vào ký ức của biết bao người như hồ Xuân Hương, thung lũng Tình Yêu, thác Cam Ly, hồ Than Thở... thì nay nếu có dịp ến ây lần nữa, bạn hãy làm một chuyến săn sương ể thấy có một Đà Lạt khác.

BÀI NHÂN ÁI Ļ1+ òŖ1* òŜ,

|$L O½Q [ŭ KRD óµR óůQJ TX½Q EģşF OīQ WKHR óģšQJ KRD} WKÀ QD\ GX NK´FK óŃQ òµ /ĥW FÅQ |/¶QJ O¶QJ WURQJ VģġQJ NKÄL UŗL EµQJ KRµQJ WKHR NKÄL VģġQJ} FūD PŝW [ŭ Vţ óī\ KRD Yµ PÊ VģġQJ

92

KT&ĐS THÁNG 1.2020

CỎ HỒNG, GIỐNG HỆT CÔ BÉ LỌ LEM TRONG CHUYỆN CỔ TÍCH. Lộng lẫy khi khoác lên mình bộ trang phục có tên sương êm, và rực rỡ khi ánh èn vũ hội mang tên Mặt trời lan tỏa. Ánh mặt trời lúc ban mai dữ dội và sáng lòa sau một giấc dài mộng mị cùng êm en khiến cho những vệt hồng tí tách nổ cùng những giọt sương và mây sà xuống thật gần rồi loang ra, loang ra bất tận... Khoảnh khắc ấy chỉ bừng lên trong khoảng 20 phút ầu tiên khi mặt trời vượt tầng mây tỏa sáng, rồi cô bé lọ lem mang tên cỏ hồng lộng lẫy nhảy múa dưới ánh mặt trời lại trở về với ôi chân trần không giày thủy tinh, không váy áo và cỗ xe ngựa sang chảnh, trở nên tím tái và xuề xòa rải rác cùng những ám phân ngựa khô bốc mùi...

Sương ở xứ sở này là loại trang sức lộng lẫy nhất và ỏng ảnh nhất. Với chân trần lội bùn một quãng khá dài ể vào ngắm nhìn nàng cỏ hồng tắm ẫm sương êm, hạnh phúc nhất là ược trải qua cảm giác ngắm nhìn một cô gái lúc xiêm y lộng lẫy ính sương sa và lúc tỉnh giấc trần trụi không son phấn... Và tôi ã hiểu, khoảnh khắc là thứ không bao giờ lặp lại, khoảnh khắc bình minh hôm nay không bao giờ giống ngày mai. Hôm nay tôi là người may mắn, như lời mọi người nói là lần ầu tiên i cỏ hồng thì có sương sà xuống rất thấp và rất nhiều, có mây ngũ sắc và có mặt trời rực rỡ ã làm nên những khoảnh khắc kỳ diệu tôi vừa ược chứng kiến. Tôi ã bị ánh

KT&ĐS THÁNG 1.2020

93

duyên VIỆT

thức vào lúc giấc ngủ chìm sâu nhất, trời tối chẳng nhìn thấy mặt nhau, cho ến khi chúng tôi dừng lại chờ thêm người ở một quán cà phê, rất ít quán cà phê ở Đà Lạt mở cửa phục vụ suốt êm như thế. Quán không có bàn chỉ toàn ghế là ghế, ghế nhựa như của mấy chị bán rau ở chợ. Mỗi người ến ây ều tự kiếm lấy một chiếc ghế, hết chỗ chúng tôi lấy ghế và ngồi tràn ra vỉa hè. Mỗi người sẽ tự cầm ly cà phê bé như chén uống rượu, nếu mỏi có thể ặt xuống ất, ngay dưới chân mình. Một người trong nhóm ưa cho tôi ly cà phê bốc khói cầm trên tay, sau ó mới biết anh tên là Châu. Qua lời giới thiệu không biết bông ùa hay thật thì ó là người ã xóa hết thẻ nhớ ảnh chụp Đà Lạt vì không còn một ngọn 94

KT&ĐS THÁNG 1.2020

cỏ nào anh chưa chụp, chụp rồi lại xóa ể hôm sau i chụp tiếp. Chắc việc thức dậy ngắm bình minh ã trở thành thói quen của anh ấy. Đến chuyến thứ 3 i cùng anh như thế thì tôi ặt cho anh biệt danh “Châu khói lửa”, bởi anh luôn là người nhóm lửa cho chúng tôi un cà phê, nướng ngô hay sưởi ấm vào mỗi buổi sáng lọ mọ i săn sương trong rừng. Lần ầu tiên trong ời tôi nhấp ngụm cà phê lúc 4 giờ sáng, tôi ã hiểu vì sao ở ây uống cà phê vào cái chén bé như ly rượu, tôi liếm vị cà phê ặc quánh dính vào viền môi, cà phê trôi vào ến âu tôi tỉnh ngủ ến ó. Nhấp từng ngụm nhỏ cà phê bốc khói ặc quánh lưỡi khi thành phố ang say giấc trong cái lạnh bốc hơi,

7KL½Q QKL½Q ò¾ /ÄĽW WKRÄłW Ä­Q WKRÄłW KLĹ&#x2039;Q OÂľP QDR OĂ&#x2026;QJ ELĹ&#x192;W EDR QKL½X QJÄŁĹĄL \½X WKL½Q QKL½Q \½X F´L óĽS

anh Châu - ngĆ°áť?i cĂł n᝼ cĆ°áť?i hiáť n nhẼt quả Ẽt vĂ cháş­m thĂ´ng mạt tráť?i xuẼt hiáť&#x2021;n, sĆ°ĆĄng báť&#x2039; rưᝣt uáť&#x2022;i lẊn khuẼt vĂ rĂŁi hĆĄn ngĆ°áť?i khi nhả chᝯ, nĂłi câu nĂ o áť u khiáşżn máť?i máť?ng tang máť? máť? ảo ảo, láşłng lĆĄ khĂŞu gᝣi cháş­p cháť?n gần ngĆ°áť?i cĆ°áť?i áť&#x201C; lĂŞn Ẽy - cháť&#x; tĂ´i lao vĂ o bĂłng ĂŞm nhĆ° máť&#x2122;t xa trĂŞn mạt háť&#x201C; Dankia... TĂ´i uáť&#x2018;ng nhᝯng giáť?t sĆ°ĆĄng ban cĆĄn láť&#x2018;c. GiĂł vĂ sĆ°ĆĄng phả vĂ o mạt lấnh cĂłng, tĂ´i khĂ´ng mai hĂ´m nay, say mĂŞ nhĆ° uáť&#x2018;ng máť&#x2122;t ly Icewine Vidal lấnh dĂĄm máť&#x; mắt cho áşżn khi ai Ăł hĂŠt lĂŞn, nhĂŹn chân tráť?i sâu áşżn tᝍng giáť?t giᝯa cĆĄn khĂĄt mĂša hè. ThĂ´ng, mĂši áť? ráťąc kĂŹaâ&#x20AC;Ś Tᝍ trĂŞn áť&#x2030;nh Trấi MĂĄt, mây cuáť&#x2122;n lĂŞn vĂ nháťąa, mĂši Ẋm máť&#x2018;c cᝧa sĆ°ĆĄng ĂŞm, giáť?t lẼp lĂĄnh ẍm trĂ n i nhĆ° thĂĄc áť&#x2022;. TĂ´i nhĂŹn thẼy thĂĄc mây tuĂ´n chảy Ć°áť&#x203A;t vĂ tiáşżng cĆ°áť?i lảnh lĂłt trong veo cᝧa TuẼn, ngĆ°áť?i lĂşc mĂ tim nhĆ° ngháşšt tháť&#x;â&#x20AC;Ś Khoảnh khắc nĂ y âu Ăł tĂ´i nĂ o cĹŠng mang theo mĂŹnh Ẽm cĂ phĂŞ un nĂłng cho máť?i ĂŁ bắt gạp trong ngĆ°áť?i uáť&#x2018;ng. MĂši cĂ phĂŞ báť&#x2018;c lĂŞn nhᝯng giẼc mĆĄ trong sĆ°ĆĄng, bĂŞn cấnh báşżp láť­a 7Ă?L OĹ&#x20AC;Q EĸŴF WURQJ PÂż\ Ä&#x2C6;Ĺ?W EĸŴF cᝧa mĂŹnh báť&#x2014;ng cᝧa â&#x20AC;&#x153;Châu khĂłi láť­aâ&#x20AC;? vᝍa nhĂłm FKÂżQ FXĹŞL FĂ&#x201C;QJ OĂ&#x2020;Q Ä&#x2C6;LĹ&#x153;P Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q dĆ°ng tráť&#x; nĂŞn tan vĂ o nĂşi trĂ n vĂ o khᝊu giĂĄc, 1JĹ&#x201A;QJ PĹ?W OĂ&#x2020;Q QKĂ&#x2030;Q EDR OD [XQJ hiáť&#x2021;n hᝯu, tĂ´i cháť&#x2030; thẼm vĂ o pháť&#x2022;i vĂ i qua láť&#x201C;ng muáť&#x2018;n cảm nháş­n TXDQK FÄźP JL½F QKĸ PĂ&#x2030;QK Ä&#x2C6;DQJ ngáťąc... lĂ m trĂĄi tim váť&#x2018;n a cảm vĂ khĂ´ng háť cᝧa tĂ´i nhĆ° thắt lấi. Máť&#x2122;t khung ED\ OĂ&#x2020;Q JLĆ&#x2C6;D WĹ&#x20AC;QJ PÂż\ KD\ Ož WĂ?L muáť&#x2018;n miĂŞu tả váť cảnh vĂ nhᝯng hĆ°ĆĄng váť&#x2039; Ẽy ĂŁ nĂł. Náşżu cĂł ai Ăł Ä&#x2C6;DQJ FĹşL PÂż\" &Äś WKĹ&#x153; WĂ?L EĹ°QJ QKĹ&#x2019; ngẼm vĂ o vĂšng nháť&#x203A; cĂł tĂŞn gáť?i háť?i tĂ´i iáť u diáť&#x2021;u EĹ&#x201E;QJ JLĆ&#x2C6;D WKLQK NKĂ?QJ JLĆ&#x2C6;D Ä&#x2C6;ÄžW WUĹśL kĂ˝ ᝊc trong tĂ´i. Ráť&#x201C;i ây nhᝯng káťł nhẼt trĂŞn áť?i khoảnh khắc lĂŁng mấn nhẼt sáş˝ JLĆ&#x2C6;D ELĹ&#x153;Q PÂż\ nĂ y lĂ gĂŹ thĂŹ káť&#x192; tráť&#x; thĂ nh kĂ˝ ᝊc. HĂ­t tháť&#x; tháş­t tᝍ hĂ´m nay tĂ´i sâu, ban mai hĂ´m nay pha lẍn sáş˝ nĂłi Ăł lĂ bĂŹnh minh, máť&#x2122;t bĂŹnh minh áşšp áşżn ngáť&#x2122;p dĆ° váť&#x2039; kĂ˝ ᝊc chảy vĂ o trong huyáşżt quản... tĂ´i báť&#x2014;ng cảm tháť&#x;â&#x20AC;Ś Tᝍng láť&#x203A;p, tᝍng láť&#x203A;p sĆ°ĆĄng cuáť&#x2122;n lĂŞn nhĆ° sĂłng bấc thẼy mĂŹnh lĂ ngĆ°áť?i hấnh phĂşc nhẼt trần gian. Nhắm mắt ầu lả lĆĄi Ă´m Ẽp lẼy mạt nĆ°áť&#x203A;c ráť&#x201C;i báť&#x2014;ng âu tᝍ gĂłc áť&#x201C;i lấi, hĆĄi nĂłng cᝧa áť&#x2018;ng láť­a ưᝣc áť&#x2018;t báşąng nhᝯng thân

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

95

duyên VIỆT

cây thông mục ngai ngái, tiếng những người bạn lao xao xung quanh. Tôi nhận ra tiếng anh Châu, Tuấn củ cải, Tonkin, Thomas… lao xao bên tai và tôi biết ký ức của mình ang làm công việc ấy, ghi lại những khoảnh khắc hạnh phúc sẽ i theo tôi suốt cuộc ời, làm cho tâm hồn tôi mỗi ngày trở nên giàu có và thấm ẫm ban mai…

Tôi gọi ký ức của mình là Miền nhớ. Những nỗi nhớ không tên thường thuộc về xúc cảm. Tôi, hay ứa trẻ trong tôi luôn bị rung ộng bởi những cảm xúc trước thiên nhiên, trong vũ trụ vạn vật lấp lánh quanh mình.

Như hôm nay ây, chúng tôi cũng dậy từ rất sớm, quảng ường i lên tới 30km ể ến ược iểm săn sương nên, dĩ nhiên tôi bị ánh thức sớm hơn, lúc 3 giờ30 sáng.

Nhận chiếc mũ từ tay một người trong nhóm “thợ săn”, tôi vẫn ùa với mọi người như vậy vì nhìn ai cũng nghiêm túc và bí ẩn như trong những cuộc săn tôi vẫn xem trong 96

KT&ĐS THÁNG 1.2020

phim Mỹ. Tôi lên xe với ý nghĩ ành phó mặc sự an toàn của mình cho những cung ường lúc uốn lượn lúc gập gềnh khúc khuỷu và trơn trượt, bì bõm và lúc lỉu trong bóng êm ằng sau chiếc xe Wolf giống hệt như ang cưỡi trên một con ngựa hoang phi nước ại ể ến ỉnh ồi Đạ Sar hay rong ruổi trên mọi nẻo ường. Trên ường i tôi nhìn thấy cả một bình minh rực cháy quanh mình, ráng, mây ngũ sắc từng lớp cuộn lên dữ dội. Rượt uổi bình minh dường như không ai cho phép mình bỏ lỡ giây phút huy hoàng hôm nay. Tôi ã nghĩ mình có thể văng ra khỏi chiếc xe ở mỗi khúc cua, tôi bám chặt lấy yên xe bằng tất cả sự chắc chắn nhất có thể. Ý nghĩ lóe lên trong ầu tôi lúc ó là nếu mình bị văng ra khỏi yên xe ang xóc như chơi trò phi ngựa này thì tôi sẽ bị lẫn vào trong mù mịt sương và khó có thể tìm ra tôi. Và cảm giác sợ hãi ến cứng cả người, cứ mạnh dần lên khi

'ÄŁĹ&#x;L ´QK OĹąD EÄąS EĂ&#x160;QJ WURQJ ó½P JL´ OÄĽQK FKX\Ĺ&#x2026;Q WD\ QKDX WĹŻQJ O\ FÂľ SK½ QĂ&#x201E;QJ FKĹĄ óŧL WĹŻQJ JLÂś\ SKĂ&#x2030;W WUĂ&#x2020;L TXD ĂłĹ&#x2021; UĹ&#x2014;L NKL EĂ&#x20AC;QK PLQK WĹŻ WĹŻ OĂ&#x201E; GÄĽQJ WĹŻQJ FĹŠP VÄŁÄĄQJ OĹłQJ WKĹłQJ ED\ TXD QJĹ&#x2018;Q FÂś\ ĂłĹ?QK ĂłĹ&#x2014;L PĹ&#x;L WKÄŠ\ WKĂ&#x2030; YĹ? OÂľP VDR

chiáşżc xe 2 bĂĄnh dáťąng ngưᝣc lĂŞn khi leo lĂŞn áť&#x2030;nh ra a áť&#x; áť&#x201C;i Ä?ấ Sar. Xe cháť&#x201C;m i trĂŞn con dáť&#x2018;c giᝯa áť&#x201C;i cĂ phĂŞ - loấi cĂ phĂŞ rẼt ạc trĆ°ng áť&#x; Tây NguyĂŞn nghe nĂłi cháť&#x2030; thĂ­ch Ä&#x192;n sĆ°ĆĄng ĂŞm vĂ khĂ´ng thĂ­ch chÄ&#x192;m bĂłn ưᝣc tráť&#x201C;ng trĂŞn Ẽt áť&#x201C;i ạc trĆ°ng mang tĂŞn Arabica váť&#x203A;i váť&#x2039; chua gây nghiáť&#x2021;nâ&#x20AC;Ś Con dáť&#x2018;c dáťąng ᝊng, láť&#x2018;i lĂŞn áť&#x2030;nh, iáť&#x192;m áşżn cᝧa chĂşng tĂ´i hĂ´m nay thoất nhĂŹn gần nhĆ° khĂ´ng cĂł Ć°áť?ng i. TĂ´i gần nhĆ° khĂ´ng tháť&#x; ưᝣc, thi thoảng cảm giĂĄc tim mĂŹnh muáť&#x2018;n báş­t tung ra kháť?i láť&#x201C;ng ngáťąc vĂŹ sᝣ, sᝣ hĆĄi tháť&#x; cᝧa mĂŹnh sáş˝ ᝧ mấnh áť&#x192; lĂ m chiáşżc bĂĄnh xe trưᝣt sang bĂŞn ngoĂ i cĂĄi láť&#x2018;i i nháť? áşżn mᝊc cháť&#x2030; vᝍa ᝧ cho chiáşżc láť&#x2018;p xe 2 bĂĄnh i láť?t vĂ ngoáşąn ngoèo vĂ trĆĄn trưᝣt báť&#x;i sĆ°ĆĄng ĂŞm vĂ báť&#x;i nhᝯng thân cây cĂ phĂŞ an vĂ o nhau. Náşżu khĂ´ng eo gÄ&#x192;ng, tay ngĆ°áť?i cầm lĂĄi sáş˝ chảy mĂĄu. HĂ´m Ăł TuẼn ĂŁ chảy mĂĄu vĂ tĂ´i cᝊ cảm giĂĄc mĆĄ háť&#x201C; nhĆ° mĂŹnh cĂł láť&#x2014;i vĂŹ áť&#x192; lĂ m au máť&#x2122;t cáş­u bĂŠ gầy nhĆ° cáť?, tâm háť&#x201C;n trong sĂĄng nhĆ° sĆ°ĆĄng, nhĆ° cây, nhĆ° ĂĄnh mạt tráť?i Ẋn nẼp dĆ°áť&#x203A;i Ă´i kĂ­nh cáş­n to áşżn khĂł hiáť&#x192;u khiáşżn tĂ´i cᝊ ĂĄy nĂĄy mĂŁi áşżn táş­n bây giáť?â&#x20AC;Ś Ráť&#x201C;i náť&#x2014;i sᝣ hĂŁi cĹŠng káşżt thĂşc tấi máť&#x2122;t iáť&#x192;m lĆ°ng chung áť&#x201C;i, nĆĄi chĂşng tĂ´i dᝍng xe áť&#x192; leo báť&#x2122; tiáşżp lĂŞn áť&#x2030;nh nĂşi. TĂ´i lần tᝍng bĆ°áť&#x203A;c trong mây, ạt bĆ°áť&#x203A;c chân cuáť&#x2018;i cĂšng lĂŞn iáť&#x192;m áşżn, ngẊng mạt lĂŞn nhĂŹn bao la xung quanh, cảm giĂĄc nhĆ° mĂŹnh ang bay lĂŞn giᝯa tầng mây, hay lĂ tĂ´i ang cưᝥi mây? CĆĄ tháť&#x192; tĂ´i báť&#x2014;ng nháşš bẍng giᝯa thinh khĂ´ng Ẽt tráť?i, giᝯa biáť&#x192;n mây, phĂ­a xa kia máť?c lĂŞn nhᝯng lĂšm cây, áť&#x2039;nh hĂŹnh lấi thĂŹ ra Ăł lĂ nhᝯng ngáť?n áť&#x201C;i phĂ­a xa lẍn vĂ o ngĂşt ngĂ n mây, nĂł láť&#x2122; ra máť&#x2014;i lĂşc máť&#x2122;t rĂľ hĆĄn, vĂ máť&#x2122;t luáť&#x201C;ng sĂĄng lòa xĂŠ mây hắt lĂŞn khiáşżn cho biáť&#x192;n mây áť&#x2022;i mĂ u rẼt nhanh, luáť&#x201C;ng sĂĄng Ăł máť&#x2014;i lĂşc máť&#x2122;t mấnh máş˝ hĆĄn, mây ĂŁ chuyáť&#x192;n qua ᝧ mĂ u sắc.

CĂł ai Ăł hĂŠt lĂŞn, hĂ o quang kĂŹa, máť?i ngĆ°áť?i ᝊng vĂ o cháť&#x2014; hĂ o quang ch᝼p ảnh i, ai cĹŠng cĂł hĂ o quang cᝧa riĂŞng mĂŹnh Ẽy. Ráť&#x201C;i ĂĄnh sĂĄng hắt lĂŞn tᝍng tia ráťąc cả bầu tráť?i, mây ĂŁ thĂ nh ngĹŠ sắc vĂ ĂĄnh mạt tráť?i hiáť n dáť&#x2039;u vĂ máť&#x2039;n nhĆ° nhung trĂ n lĂŞn mạt, lĂŞn tay tĂ´i. HĂ­t cÄ&#x192;ng láť&#x201C;ng ngáťąc, trong tĂ­ch tắc mạt tráť?i vưᝣt lĂŞn trĂŞn biáť&#x192;n mây, cháşż ngáťą trĂŞn Ăł, tráť&#x; thĂ nh Ă´ng vua ĂĄnh sĂĄng cᝧa vấn váş­t và ắc Ă˝ soi sĂĄng khắp nhân gianâ&#x20AC;Ś Máť&#x2122;t cĂĄch bâng quĆĄ thĂ´i, tĂ´i nhĂŹn cĂĄi nắng chiáşżu vĂ o lòng bĂ n tay mĂŹnh, xoa xoa cĂĄc ngĂłn tay nhĆ° o áť&#x2122; máť&#x2039;n cᝧa nắng. SĂĄng nay nắng áşšp vĂ tĂ´i thẼy mĂŹnh cĹŠng áşšp lĂŞn trong nắng, cao nguyĂŞnâ&#x20AC;Ś â&#x20AC;&#x153;CĂł phải em i lĂ giẼc mĆĄ i. KĂ˝ ᝊc riĂŞng tĂ´i, áť&#x; lấiâ&#x20AC;?, láť?i bĂ i hĂĄt ĂŞm qua, hĂ´m nay chᝣt khiáşżn tĂ´i rung áť&#x2122;ng... TĂ´i uáť&#x2018;ng ban mai máť&#x2014;i ngĂ y bĂŞn Ă´ cáť­a sáť&#x2022; nhĂŹn ra khu vĆ°áť?n xanh lao xao báşąng tẼt cả giĂĄc quan cᝧa mĂŹnh... say mĂŞ nhĆ° uáť&#x2018;ng máť&#x2122;t ly Sauvignon Blanc cĂł hĆ°ĆĄng váť&#x2039; cᝧa phĂşc báť&#x201C;n táť­ en.

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

97

GX\ÐQ VIỆT

NHỮNG NGƯỜI LƯU GIỮ

KáQ Wñ

Chúng tôi ến thôn Thượng Hậu Trung vào một buổi chiều khi cái nắng gắt của mùa thu ã nhường chỗ cho một chút hanh hao, buồn buồn của mùa ông. Sau rất nhiều những lần rẽ ngang rẽ dọc với dăm bẩy lần hỏi ường, cuối cùng chúng tôi cũng ến ược ịa chỉ cần ến. %ë, 9ë Ļ1+ 1*Ő& 9Ğ

98

KT&ĐS THÁNG 1.2020

NẰM NGHIÊNG NGHIÊNG TRONG NẮNG CHIỀU THÁNG 11, LÀNG TƠ TẰM THƯỢNG HẬU TRUNG LÀ MỘT NGÔI LÀNG BÌNH YÊN, lọt thỏm trong bao la ruộng ồng của miền quê ồng bằng thuộc xã Hồng Lý, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Một làng quê thanh bình như bao làng quê của ồng bằng Bắc bộ. Nhưng ở ó có một iều ặc biệt vì còn lưu giữ những tâm hồn tơ lụa, những người lưu giữ hồn tơ còn sót lại trong ngàn vạn những nghề khác thời kỳ phát triển em lại nguồn lợi về kinh tế hơn nghề làm tơ lụa rất nhiều lần.

Rất may mắn vì chúng tôi tìm ược ến úng ịa chỉ, nhà anh Thụ, trưởng thôn Thượng Hậu Trung, một trong số hai nhà còn lại ở làng vẫn duy trì nghề làm tơ, ể chúng tôi ược ngắm nhìn những con kén vàng óng nổi lềnh phềnh trên thau nước luộc hay những sợi tơ vàng óng ánh giăng giăng trên thoi ngà. Và hơn thế chúng tôi tận mắt ược chiêm ngưỡng vẻ ẹp của những con người, những tâm hồn lưu giữ cả một “hồn tơ”…

Xin mượn hai câu thơ của Nguyễn Thúy Hạnh ể nói về nỗi lòng những người ang cố gắng lưu giữ cái nghề ang dần trở thành quý hiếm: Thương nghề gọi tiếng: “Tằm ơi” Thương người gọi những chơi vơi tiềng lòng.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

99

GX\ÐQ VIỆT

100

KT&ĐS THÁNG 1.2020

1Jยต\ QD\ Pยด\ Pร F รณยธ WKD\ WKล GฤซQ NKXQJ Gล W EฤตQJ WD\ Yร WKล QKลณQJ WฤฉP YฤงL รณฤฃลงF Gล W WKลซ Fร QJ Wลฏ QKลณQJ VลงL Wฤก YยตQJ ร QJ FยตQJ รณฤฃลงF ฤฃD FKXล QJ

KT&ฤ S THร NG 1.2020

101

duyên VIỆT

'éQJ 'Ú

và duyên nợ với sơn mài

Dũng Dị, cái tên bạn bè thân quen ặt cho họa sĩ Trần Công Dũng, chuyên về tranh và sản phẩm sơn mài có lẽ mang cái nghĩa dị biệt nhiều hơn là những nghĩa khác của từ dị. Bởi các tác phẩm của anh a phần là ngẫu hứng, không giống ai và khang khác làm sao ấy?

BÀI 1*8<ň1 1+Ú1 Ü, Ļ1+ 75Ī1 78Ĩ1 9,Ŋ7

102

KT&ĐS THÁNG 1.2020

CHĂ&#x161;NG TĂ&#x201D;I Ä?áşžN THÄ&#x201A;M XĆŻáť&#x17E;NG LĂ&#x20AC;M SĆ N MĂ&#x20AC;I CᝌA Háť&#x152;A SĨ TRẌN CĂ&#x201D;NG DŨNG vĂ o Ăşng dáť&#x2039;p lĂ ng sĆĄn mĂ i Hấ ThĂĄi táť&#x2022; chᝊc háť&#x2122;i lĂ ng. Sau khi dấo máť&#x2122;t vòng triáť&#x2026;n lĂŁm ráť&#x201C;i tham quan xĆ°áť&#x;ng cᝧa anh máť&#x203A;i thẼy cĂĄi tĂŞn DĹŠng Dáť&#x2039; bấn bè ạt cho lĂ cĂł cĆĄ sáť&#x;.

KhĂĄc váť&#x203A;i nhᝯng sĂŁn phẊm sĆĄn mĂ i truyáť n tháť&#x2018;ng, bĂŞn trong xĆ°áť&#x;ng cᝧa anh lấi cĂł nhiáť u sản phẊm tĂšy hᝊng rẼt ngháť&#x2021; sÄŠ. ChĆ°a káť&#x192; viáť&#x2021;c sáť­ d᝼ng nguyĂŞn liáť&#x2021;u ráť&#x201C;i cĂĄch ᝊng xáť­ cᝧa DĹŠng Dáť&#x2039; váť&#x203A;i cĂĄc tĂĄc phẊm cᝧa mĂŹnh, váť&#x203A;i bấn bè, váť&#x203A;i cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng cĹŠng cĂł nhiáť u iáť u khĂ´ng giáť&#x2018;ng ai.

'X\½Q Qŧ YĹ&#x;L VÄĄQ PÂľL

DĹŠng thĆ°áť?ng cĆ°áť?i láť&#x203A;n khi cĂł ai Ăł háť?i mĂŹnh lĂ

truyáť n nhân áť?i thᝊ mẼy cᝧa ngháť lĂ m sĆĄn mĂ i. Báť&#x;i anh cháť&#x2030; máť&#x203A;i chuyáť&#x192;n váť sáť&#x2018;ng áť&#x; ây ưᝣc máť&#x2122;t tháť?i gian khi ráş˝ ngang tᝍ dòng tranh khắc gáť&#x2014; sang sĆĄn mĂ i. VĂŹ áť&#x; ây anh ĂŁ cĂł sáşľn nguyĂŞn liáť&#x2021;u, cĂł ưᝣc nhᝯng ngĆ°áť?i thᝣ lĂ nh ngháť vĂ cả tiĂŞu th᝼ sản phẊm.

Tᝍ dòng tranh khắc gáť&#x2014; chuyáť&#x192;n qua tranh sĆĄn mĂ i lĂ máť&#x2122;t cĆĄ duyĂŞn váť&#x203A;i Trần CĂ´ng DĹŠng. TrĆ°áť&#x203A;c ây tranh khắc gáť&#x2014; ưᝣc khĂĄch du láť&#x2039;ch nĆ°áť&#x203A;c ngoĂ i rẼt Ć°a chuáť&#x2122;ng.

Tranh khắc gáť&#x2014; cᝧa anh vĂ o tháť?i iáť&#x192;m hĆ°ng tháť&#x2039;nh cĂł mạt trĂŞn ch᝼c gallery khắp HĂ Náť&#x2122;i. Tᝍ phĆ°ĆĄng châm â&#x20AC;&#x153;lẼy ngắn nuĂ´i dĂ iâ&#x20AC;? anh khắc nhᝯng loấi tranh kĂ­ch thĆ°áť&#x203A;c nháť? bĂĄn 20-30 USD ráť&#x201C;i lẼy nguáť&#x201C;n Ăł nuĂ´i Ă˝ tĆ°áť&#x;ng vĂ nhᝯng am mĂŞ láť&#x203A;n lao hĆĄn. Ä?ưᝣc máť&#x2122;t tháť?i gian, tranh cᝧa anh báť&#x2039; trả lấi báť&#x;i cĂĄc phòng tranh phải Ăłng cáť­a do áşż Ẋm. Anh cĹŠng báť&#x2039; mẼt rẼt nhiáť u tranh vĂ o tháť?i káťł suy tĂ n cᝧa dòng tranh khắc gáť&#x2014;, nhiáť u bản khắc áť&#x2122;c bản nhĆ°ng háť? Ăłng cáť­a vĂ khĂ´ng trả lấi. Anh khĂ´ng tiáşżc vĂŹ váť&#x203A;i anh cháşłng cĂł iáť u gĂŹ lĂ quĂĄ quan tráť?ng. VĂ cĹŠng vĂŹ tĂ­nh ngháť&#x2021; sáťš Ẽy Ă´i khi cĹŠng khiáşżn cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng cᝧa gia ĂŹnh lao ao.

LĂşc chuyáť&#x192;n sang lĂ m tranh sĆĄn mĂ i, cĂł nhᝯng hᝣp áť&#x201C;ng ạt cả mẼy trÄ&#x192;m cĂĄi vĂłc sĆĄn mĂ i, anh i vay ngân hĂ ng váť tĂ­nh lĂ m láť&#x203A;n, áşżn khi gần 500 vĂłc sĆĄn mĂ i ĂŁ xong thĂŹ cĂ´ng ty cᝧa háť? phĂĄ sản, hᝣp áť&#x201C;ng cháť&#x2030; nĂłi miáť&#x2021;ng, váş­y lĂ anh chĂ ng háť?a sáťš nghèo váť&#x203A;i giẼc mĆĄ kinh doanh Ă´m máť&#x2122;t mĂłn nᝣ ngân hĂ ng cĂšng máť&#x2122;t xĆ°áť&#x;ng sản phẊm â&#x20AC;&#x153;sĆĄn mĂ

òĹ&#x192;Q [ÄŁĹŁQJ YĹ FĹŤD 'Ä&#x;QJ 'Ĺ?

FKĂ&#x2030;QJ WD FĂ&#x201E; WKĹ&#x2021; JÄťS UÄŠW QKLĹ&#x2026;X VħQ SKÄ­P OÂľP WKĹŤ FĂ&#x2020;QJ YĹ&#x;L F´F FKÄŠW OLĹ&#x2039;X NK´F QKDX WĂ&#x160;\ YÂľR F´L |KĹ­QJ} EÄŠW FKŧW FĹŤD PĹ?W QJÄŁĹĄL QJKĹ&#x2039; VĹ˝

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

103

duyĂŞn VIáť&#x2020;T

chĆ°a káť&#x2039;p mĂ iâ&#x20AC;?. Váş­y mĂ sau áş­n Ẽy anh khĂ´ng háť rĂşt kinh nghiáť&#x2021;m lần sau phải lĂ m hᝣp áť&#x201C;ng káťš lưᝥng mĂ áť&#x2022; â&#x20AC;&#x153;tấi sáť&#x2018; khĂ´ng lĂ m láť&#x203A;n ưᝣc, phải chÄ&#x192;m cháť&#x2030; váş˝, ᝼c áş˝o, khắc vĂ mĂ i tᝍng tĂĄc phẊm thĂŹ may raâ&#x20AC;Ś khĂ´ng cháşżt Ăłiâ&#x20AC;?.

Gắn bĂł nhẼt váť&#x203A;i anh trong ngháť sĆĄn mĂ i, cĂł láş˝ lĂ hĂŹnh ảnh cᝧa nhᝯng cĂĄnh cáť­a truyáť n tháť&#x2018;ng. â&#x20AC;&#x153;Nhᝯng cĂĄnh cáť­a váť&#x203A;i ầy kĂ˝ ᝊc tᝍng xuẼt hiáť&#x2021;n trĂŞn cĂĄc pháť&#x2018; phĆ°áť?ng, ngĂłc ngĂĄch áť&#x; HĂ Náť&#x2122;i nhĆ° nhᝯng biáť&#x192;u tưᝣng cᝧa Ă´ tháť&#x2039; máť&#x2122;t tháť?i vĂ ng son ang báť&#x2039; thay tháşż báşąng nhᝯng cĂĄnh cáť­a nhĂ´m kĂ­nh. TĂ´i muáť&#x2018;n lĆ°u giᝯ chĂşng báşąng chẼt liáť&#x2021;u sĆĄn mĂ i máť&#x2122;c mấc khĂ´ng cầu káťł bĂłng bẊy.

CĂł tháť&#x192; máť&#x2122;t lĂşc nĂ o Ăł chĂşng ta cháť&#x2030; cĂł tháť&#x192; ngắm nhᝯng cĂĄnh cáť­a cĹŠ qua nhᝯng bᝊc tranh?â&#x20AC;?, anh chia sáşť.

Trong lÄŠnh váťąc sĆĄn mĂ i, kĂ­ch thĆ°áť&#x203A;c tranh hay chẼt liáť&#x2021;u khĂ´ng phải lĂ iáť u anh quĂĄ quan tráť?ng trong sĂĄng tĂĄc mĂ lĂ váşť áşšp cᝧa máť&#x2014;i bᝊc tranh. Sau nĂ y anh chuyáť&#x192;n qua lĂ m cả nhᝯng tĂĄc phẊm cĂł tháť&#x192; sáť­ d᝼ng trong cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng nhĆ° tᝧ, bĂŹnh hoa hay cả nhᝯng bĂ´ng hoa sen áť&#x192; cắm bĂ n tháť? hay trang trĂ­â&#x20AC;Ś anh áť u gáť­i gắm cĂĄi áşšp cẊn tráť?ng vĂ o trong Ăł. KhĂĄt khao cᝧa anh lĂ muáť&#x2018;n Ć°a nhᝯng chẼt liáť&#x2021;u dân gian nhĆ° khắc gáť&#x2014;, sĆĄn mĂ i vĂ o trong cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng, trong tᝍng ngĂ´i nhĂ hiáť&#x2021;n ấi. Anh khĂŠo lĂŠo vĂ uyáť&#x192;n chuyáť&#x192;n táť&#x2030; mần ngáť&#x201C;i váş˝ tay lĂŞn tᝍng váş­t d᝼ng nháť? nhĆ° cĂĄi gất tĂ n hay chiáşżc vòng tayâ&#x20AC;Ś cháť&#x2030; ĆĄn giản lĂ tạng cho bấn bè, trao cho khĂĄch nhĆ° máť&#x2122;t niáť m vui. Ä?ĂĄng nĂłi lĂ nhᝯng sản phẊm cᝧa anh lấi rẼt phĂš hᝣp cho nhᝯng khĂ´ng gian hiáť&#x2021;n ấi, bĂłng bẊy. Váş­y nĂŞn anh thĆ°áť?ng chua 104

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

$QK OÂ? JLÄźL EÂż\ JLĹś QJĸŜL PXD WUDQK QJĸŜL ELĹ&#x2DC;W WKĸŸQJ WKĆ&#x201A;F WUDQK QJž\ FžQJ Ă&#x2C6;W QĂ&#x2020;Q DQK SKÄźL V½QJ WÄşR WKĂ&#x2020;P EĹ&#x160;QJ F½FK YĹ&#x2013; PĹŚL WKĆ&#x201A; YĹ&#x2013; OĂ&#x2020;Q PĹŚL FKÄžW OLĹ X FĂ? WKĹ&#x153; 6ÄźQ SKĹ&#x201A;P OžP UD YĆ&#x201E;D WKŨD PĂ Q Ä&#x2C6;DP PĂ&#x2020; YĆ&#x201E;D Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; QJĹ&#x2C6;P Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; GĂ&#x201C;QJ Ä&#x2C6;Ĺ&#x153; WĹ?QJ EÄşQ EĂ&#x2026; thĂŞm máť&#x2122;t câu khi giáť&#x203A;i thiáť&#x2021;u máť&#x2122;t tĂĄc phẊm máť&#x203A;i trĂŞn face book â&#x20AC;&#x153;nhᝯng ngĂ´i nhĂ hiáť&#x2021;n ấi cĂł tháť&#x192; thiáşżu em nĂ y?â&#x20AC;?. |òĂ&#x201E;L Ä&#x203A;Q YĹŠQJ WĂ&#x2030;QJ YĹ VHQ}

Thᝍa hĆ°áť&#x;ng khả nÄ&#x192;ng âm nhấc vĂ ngĂ´n ngᝯ tᝍ cha anh, nhấc sáťš Trần CĂ´ng Khanh, DĹŠng Dáť&#x2039; lĂ máť&#x2122;t trong Ă­t háť?a sáťš Ä&#x192;n nĂłi dĂ­ dáť?m cĂł duyĂŞn, mĂ lắm khi cĹŠng sâu cay trĂ o phĂşng ra nĆ°áť&#x203A;c mắt. Anh lĂ m sen trĂŞn nhiáť u chẼt liáť&#x2021;u tᝍ tre, xĆĄ dᝍa áşżn gáť&#x2014; vĂ cả giẼy báť&#x201C;iâ&#x20AC;Ś Sen cᝧa anh dáť&#x2026; i vĂ o cuáť&#x2122;c sáť&#x2018;ng, tᝍ nhᝯng bᝊc tranh sĆĄn mĂ i ᝧ kháť&#x2022; áşżn nhᝯng hoa sen cĂĄch iáť&#x2021;u ưᝣc lĂ m tᝍ gáť&#x2014; vĂ mây dĂšng trang trĂ­ hoạc cho nĆĄi tháť? táťą linh thiĂŞng. â&#x20AC;&#x153;Ä?Ăłi Ä&#x192;n v᝼ng, tĂşng váş˝ senâ&#x20AC;?, lĂ câu nĂłi trĂ o phĂşng mĂ cĂł láş˝ anh phải au áť&#x203A;n trĆ°áť&#x203A;c nhᝯng thĂĄi áť&#x2122; coi thĆ°áť?ng háť?a sáťš khi phải lĂ m nhᝯng tĂĄc phẊm hay sản phẊm nháť? láşť áť&#x192; kiáşżm sáť&#x2018;ng.

CĂĄi viáť&#x2021;c â&#x20AC;&#x153;tĂşng váş˝ senâ&#x20AC;? cᝧa anh suĂ˝t nᝯa lĂ m nĂŞn chuyáť&#x2021;n láť&#x203A;n, anh ĂŁ nháş­n lĂ m báť&#x2018;i cảnh báť&#x2122; phim cĂł tĂŞn Sen cho máť&#x2122;t ấo diáť&#x2026;n ngĆ°áť?i nĆ°áť&#x203A;c ngoĂ i váť&#x203A;i sáť&#x2018; tiáť n lĂŞn táť&#x203A;i 9 con sáť&#x2018;. ChĂşng tĂ´i chĆ°a káť&#x2039;p vui váť&#x203A;i anh thĂŹ máť&#x2122;t ngĂ y anh thᝧng tháşłng máť&#x2122;t cĂĄch lấc quan táşżu thĂ´ng bĂĄo: CĹŠng may mĂ Ă´ng â&#x20AC;&#x153; ấo diáť&#x2026;n kiĂŞm sản xuẼt báť&#x2122; phimâ&#x20AC;? áť&#x2018;m trĆ°áť&#x203A;c chᝊ lĂ m dáť&#x; mĂ áť&#x2018;m thĂŹ kháť&#x2022; cho nhiáť u ngĆ°áť?iâ&#x20AC;Ś

òŃQ FKX\ŋQ YXL FKġL UD VħQ SKĭP

Xưởng của anh thỉnh thoảng cũng ón khách ến “học sáng tác”, chủ yếu là người nước ngoài ể họ hiểu hơn về nghề truyền thống sơn mài. Anh tận tình hướng dẫn cho khách từ khảm vỏ trứng và các vật liệu khác và làm ra những tác phẩm nho nhỏ ngay tại xưởng. Điều anh mong nhất là ngày càng có nhiều họa sỹ, ặc biệt là những họa sỹ trẻ tiếp tục sử dụng chất liệu truyền thống ể sáng tác, thay thế cho thế hệ các nghệ nhân của làng ã già.

Những câu chuyện tào lao của anh thường là chuyện nghề, có khi là kỷ niệm nghề ã theo anh suốt mấy chục năm... Có lần, trong một chương trình theo oàn nghệ sỹ, tình cờ ến thăm một gia ình Việt kiều, chủ nhà là một người mê tranh khắc gỗ, và gọi ó là trường phái tranh ộc nhất vô nhị của Việt Nam. Ông thao thao nói về việc sưu tầm tranh của một họa sỹ người Việt và hỏi mọi người có biết họa sỹ ó không?

Khi xem thì thấy tranh của mình ược treo khắp các phòng với ủ kích cỡ. “Tôi chính là người ký tên dưới các bức tranh kia”, anh nói. Chủ nhà mừng quá vì ông không ngờ có giây phút hội ngộ này. Khi kể, ôi mắt anh lấp lánh và giọng nói phấn khích hơn bao giờ hết.

Anh cũng còn những bức tranh cửa chuyển thể qua sơn mài ở nơi trang trọng như tòa nhà quốc hội; ở Việt

Đến với anh, quan sát cách anh ngồi cặm cụi vẽ tay từng cái gạt tàn, từng vòng tay, từng chiếc khay gỗ… tôi thấy thương anh. Bên cạnh lao ộng nghệ thuật, anh (và những họa sỹ khác) còn phải lao ộng ể nuôi sống bản thân, nuôi sống gia ình, ặc biệt là nuôi sống sự am mê của người nghệ sỹ. Đôi lúc tôi tự nghĩ, thật khó ể dung hòa ược các mâu thuẫn ấy trong một con người.

Anh nói, bây giờ người mua tranh ít lắm nên anh vẽ lên mọi thứ, lên mọi chất liệu có thể, sản phẩm của anh sẽ vừa ngắm ược, vừa dùng ược anh càng thấy vui.

Những lúc rảnh chúng tôi vẫn kéo nhau ến xưởng ể xem anh có gì mới không, hoặc ôi khi ể nhìn anh vẽ, hoặc tếu táo với anh vài tiếng ồng hồ. Niềm vui lấp lánh trong ôi mắt anh trong những lần chúng tôi viếng thăm bất ngờ như vậy. Ra cửa lần nào anh cũng hỏi, thế không lấy gì về chơi à? Nghĩa là nếu tôi hay một người bạn nào ó thích một cái tủ mà không có tiền ể mua, hoặc mua rồi nhưng thấy sản phẩm nào ó anh vừa làm xong lại sinh “máu sở hữu” thì anh lại thủng thẳng bảo: Thích thì mang về chơi, rồi lúc nào có xe tiện thì mình lại lấy cái cũ về…

Anh chỉ cần chúng tôi thích cái mà anh làm ra, còn chuyện mua bán thì anh rất ngại ngùng, nhất là khi ai ó hỏi ến giá cả.

Nam anh là họa sỹ ược chọn cùng với chất liệu sơn mài ể làm những bức chuyển thể từ ảnh chiến tranh sang thể loại sơn mài cho dự án triển lãm về những cuộc chiến qua ảnh của một họa sỹ người Đức...

Thế thôi, câu chuyện của một người họa sỹ sơn mài, không giống ai nên ược gọi là Dũng Dị, mang ến cho ời nhiều iều áng suy ngẫm KT&ĐS THÁNG 1.2020

105

duyên VIỆT XEN GIỮA NHỮNG TÒA NHÀ, KHÁCH SẠN LỘNG LẪY ĐÈN HOA là những nếp nhà mang nét cổ xưa truyền thống ược bảo tồn và tôn tạo, tạo nên một quần thể kiến trúc ộc áo cho không gian kiến trúc của phố cổ Hà Nội. Nằm trên con phố Mã Mây dáng cong uốn lượn, ngôi nhà di sản 87 Mã Mây là ngôi nhà cổ có bố cục không gian ặc trưng cho kiến trúc nhà ở ược xây dựng vào ầu thế kỷ 19 với mục ích vừa ể ở vừa ể bán hàng. Ngôi nhà mang ậm nét kiến trúc truyền thống của ất Kinh kỳ với thiết kế hình ống, mái lợp ngói ta, nhà hẹp chiều ngang, có nhiều lớp sân trong ngăn cách, ngoài cùng là cửa hàng. Phía trong có sân trời ể lấy ánh sáng và ón gió tạo cảm giác thư thái, gần gũi với thiên nhiên. Phía sau có hai gian nhà ể hàng hóa và làm nơi nấu ăn.

Kết cấu chủ yếu của ngôi nhà là hệ thống khung gỗ với nhiều cửa lùa tiện dụng thay thế cho những bức tường.

Mái lợp ngói âm dương với vì kèo gỗ và có nhiều họa tiết trang trí. Vật dụng trong nhà hầu hết ều là những món ồ gỗ và mây tre an truyền thống gợi lên không khí trang trọng mà ấm cúng.

Những nét duyên kiến trúc ô thị Nhà cổ Mã Mây, ình Kim Ngân và cầu Long Biên từ lâu ược coi như những di sản ô thị, những bảo tàng lưu giữ những dấu ấn lịch sử, văn hóa của Hà Nội 36 phố phường %ë, 9ë Ļ1+ +,ń1 3+è1*

Các cửa chính của ngôi nhà cổ Mã Mây ược trang trí bằng những con tiện gỗ xinh xắn và hoa văn tinh tế. Bàn thờ tổ tiên với hoành phi câu ối bằng gỗ lim. Phòng ngủ và khu vực tiếp khách riêng ược gia chủ kê sập gụ tủ chè ở chính giữa, trên tường treo bức ại tự, hai bên là hai thanh bảo kiếm. Ðối diện với bức ại tự là bộ tranh tứ bình vẽ tùng cúc trúc mai thanh nhã. Toàn bộ nội thất thể hiện sự sung túc và sang trọng của chủ nhân ngôi nhà.

Khu vực bếp nằm sâu trong cùng với những kiềng, những chạn, mâm ồng, những chiếc rổ tre con con. Cảnh trí sinh hoạt hiện ra ấm áp, yên bình và ngăn nắp như làm sống dậy nếp sống xưa của cư dân nơi phố cổ Hà Nội.

106

KT&ĐS THÁNG 1.2020

1Kยต Fล 0ยธ 0ยถ\ PDQJ รณฤฑP QยปW NLล Q WUร F WUX\ล Q WKล QJ FลซD รณฤฉW .LQK Nลท รณฤฃลงF [ยถ\ GลตQJ Wลฏ รณฤซX FลซD WKล Nลป WUร QJ WX Qฤ P Yยต รณฤฃลงF FฤฉS EฤตQJ 'L VฤงQ FฤฉS TXล F JLD Qฤ P

KT&ฤ S THร NG 1.2020

107

duyên VIỆT Đình Kim Ngân ở 42 Hàng Bạc là một công trình kiến trúc tiêu biểu còn sót lại trong lòng khu phố cổ Hà Nội. Đình ược xây dựng từ khoảng giữa thế kỷ 15, bên trong thờ Tổ Bách nghệ. Nơi ây lưu giữ những giá trị lớn về mặt kiến trúc nghệ thuật và những nét tinh hoa của nghề kim hoàn nổi tiếng Hà Thành.

Nằm giữa trung tâm của kinh thành Thăng Long xưa, nơi phố phường ông úc, buôn bán sầm uất, nên cấu trúc ngôi ình và nghệ thuật trang trí chịu nhiều ảnh hưởng của cuộc sống ô thị. Thiết kế ngôi ình vẫn kế thừa và bảo lưu ược kiến trúc ình làng, mang phong cách nghệ thuật truyền thống của thế kỷ 18, ầu thế kỷ 19. Đình ược xây theo kiến trúc truyền thống kiểu chữ

òÀQK .LP 1J¶Q OģX JLų QKųQJ Q»W WLQK KRD FūD QJKŅ NLP KRµQ QřL WLŃQJ +µ 7KµQK Yµ WKģšQJ [X\½Q GLʼnQ UD Oʼn KŝL FD WUÊ ORĥL KÀQK QJKŋ WKXıW óģŧF 81(6&2 FÆQJ QKıQ Oµ 'L VħQ YěQ KÄD SKL YıW WKŇ FūD QK¶Q ORĥL

“Công” với gỗ và gạch là vật liệu chính. Đại ình rộng 3 gian, hậu cung 3 gian ược giật cấp nâng cao và là hậu cung kép, có sàn thờ và hệ thống vách ngăn riêng biệt. Nối giữa hậu cung và tiền tế là ống muống làm theo kiểu kiến trúc 2 tầng mái, mái trên liên kết với tiền tế, mái dưới tạo không gian hở của hai bên và lấy ánh sáng tự nhiên. Đây là không gian tín ngưỡng linh thiêng của người dân, và là nơi tổ chức các hoạt ộng văn hóa nghệ thuật dân gian góp phần phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của khu phố cổ Hà Nội.

108

KT&ĐS THÁNG 1.2020

7ĩP ELŇQ JKL W½Q QKµ WKīX 'D\G» 3LOO» óģŧF JijQ WU½Q FīX /RQJ %L½Q &Ä JKL QěP NKţL FÆQJ Yµ NK´QK WKµQK

Cầu Long Biên nằm ở một vị trí ắc ịa về mặt giao thông, ịa hình và cảnh quan ô thị, là cây cầu thép ầu tiên bắc qua con sông Hồng nối hai quận Hoàn Kiếm và Long Biên của Hà Nội. Cầu ược xây dựng từ năm 1898 ến 1902 dưới thời Toàn quyền Đông Dương Doumer.

Cầu dài 1.682m, gồm 19 nhịp (các nhịp tuần tự cách nhau 75m rồi 106m). Cầu rộng 4,75m dành cho xe lửa ở giữa, hai bên là hai lối i cho khách bộ hành và ôtô rộng hơn 3m. Đầu cầu phía tây (nội thành Hà Nội) có cầu dẫn bằng gạch dài 896m, cao 5m, với 125 vòm.

Cầu Long Biên ược coi là biểu tượng của khoa học kỹ thuật và nghệ thuật kiến trúc ầu thế kỷ 20.

Ngoại trừ những mố cầu và trụ cầu bằng bêtông cắm xuống lòng sông, thì toàn bộ phần thân cầu ược làm bằng thép, các thanh thép liên kết với nhau bằng inh tán. Hình thức kiến trúc và sơ ồ kết cấu rất hợp lý và khớp nhau tạo nên một sức mạnh ủ vượt sông Hồng và một dáng hình trải dài nhấp nhô tạo nên nhiều iểm nhìn ẹp từ các góc nhìn. Ở mỗi góc nhìn, mỗi thời iểm lại cho một cảm nhận khác nhau. Từ xa nhìn lại thấy cây cầu thật mảnh mai với những thanh giằng rất

dài, khi ở dưới chân cầu i lên lại thấy sự ồ sộ hùng vĩ với hệ kết cấu thép tầng tầng lớp lớp.

Trải qua bao thăng trầm của thời gian cùng biến cố lịch sử, cây cầu Long Biên vẫn bền bỉ lặng lẽ soi bóng xuống sông Hồng, trở thành một trong những biểu tượng của Hà Nội.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

109

duyĂŞn VIáť&#x2020;T

7ĹŻ [ÄŁD ĂłĹ&#x192;Q QD\ WKÂśQ SKÄąQ QJÄŁĹĄL SKĹŠ QĹł 9LĹ&#x2039;W 1DP OXĂ&#x2020;Q JÄłQ YĹ&#x;L FÂśX FD GDR |7KÂśQ FĂ&#x2026; OÄťQ OĹ?L EĹĄ DR *´QK JÄĽR QXĂ&#x2020;L FKĹ&#x2014;QJ WLĹ&#x192;QJ NKĂ&#x201E;F QĹ? QRQ}

Kiáşżn tấo hấnh phĂşc, háť?c áť&#x; ngĆ°áť?i xĆ°a +Ă \ OĹ&#x2C6;QJ QJKH FXŲF KŲL WKRÄşL JLĆ&#x2C6;D FĹ?S YĹź FKĹŹQJ VDX Ä&#x2C6;Ă&#x2020;P Ä&#x2C6;ŲQJ SKĂ&#x17D;QJ KRD FKĂ&#x2019;F &Ă? WKĹ&#x153; Äž\ Ož OĂ&#x2019;F FDQK ED FDQK Wĸ JĂ&#x2030; Ä&#x2C6;Ă? VDX NKL FĂ? GÂżX Yž FKĂ&#x2019; UĹ&#x17E; NK½P SK½ QKDX WKžQK FĂ?QJ Yž PĂ Q QJX\Ĺ Q &Ă? GÂżX WURQJ WUÄşQJ WK½L WUžQ QJĹ&#x2020;S KÄşQK SKĂ&#x2019;F WLQ UĹ&#x160;QJ FKĂ&#x2019; UĹ&#x153; FÄ´QJ UÄžW KžL OĂ&#x17D;QJ YĹ&#x161; PĂ&#x2030;QK UÄžW KÄşQK SKĂ&#x2019;F NKL FĂ? Ä&#x2C6;ĸşF PĂ&#x2030;QK BĂ&#x20AC;I 75ÄŞ0 +Ä˘Ä 1* Äť1+ 7/

N

áşżu lĂ máť&#x2122;t cĂ´ chiĂŞu trong máť&#x2122;t gia ĂŹnh giĂ u cĂł, quen thĂłi khinh ngĆ°áť?i, cĂł tháť&#x192; sáş˝ tháť&#x2018;t lĂŞn: â&#x20AC;&#x153;Anh nĂ y, anh xem em cĂł tuyáť&#x2021;t váť?i khĂ´ng? Em vᝍa tráşť, vᝍa áşšp, vᝍa giĂ u, còn tĂŹm âu hĆĄn nᝯa. NĂ y, lẼy ưᝣc em lĂ phĂşc ba áť?i nhĂ anh Ăł nhĂŠ!â&#x20AC;?. ChĂ ng ráť&#x192; cĂł tháť&#x192; sáş˝ áť&#x2018;p lấi: â&#x20AC;&#x153;Anh cĹŠng tuyáť&#x2021;t váť?i Ẽy chᝊ. Con nhĂ giĂ u háť?c giáť?i áşšp trai nhĆ° anh kháť&#x2018;i cĂ´ mĂŞ. Anh cháť&#x2030; cháť?n em, còn òi háť?i gĂŹ nᝯa. NĂ y, ᝍng cĂł ᝊng nĂşi nĂ y trĂ´ng nĂşi náť? nhĂŠ!â&#x20AC;?. Cuáť&#x2122;c háť&#x2122;i thoấi sau ĂŞm tân hĂ´n còn ang náť&#x201C;ng nĂ n hĆ°ĆĄng láť­a kiáť&#x192;u Ẽy tiáť m Ẋn nhiáť u bi káť&#x2039;ch, bẼt trắc. NgoĂ i sáťą mĂŁn nguyáť&#x2021;n, Ă˝ thᝊc váť mĂŹnh lĂ sáťą quĂĄ yĂŞu mĂŹnh, so sĂĄnh áť&#x192; ĂĄp ảo, giĂ nh Ć°u tháşż riĂŞng trong quan háť&#x2021; vᝣ cháť&#x201C;ng vĂ trong chᝍng máťąc nĂ o Ăł, thiáşżu sáťą tĂ´n tráť?ng nhau. Nhᝯng cạp vᝣ cháť&#x201C;ng tháť?i xĆ°a cĂł ᝊng xáť­ tháş­t táşż nháť&#x2039;, vÄ&#x192;n minh hĆĄn tháť?i cĂ´ng ngháť&#x2021; báť&#x2018;n chẼm nhiáť u. CĂ ng yĂŞu thĆ°ĆĄng nhau, vᝣ cháť&#x201C;ng cĂ ng kĂ­nh nhau nhĆ° khĂĄch. Ä?ây lĂ láť?i tháť? tháşť cᝧa ngĆ°áť?i vᝣ: Ä?ĂŞm khuya thiáşżp máť&#x203A;i háť?i chĂ ng, Cau xanh Ä&#x192;n váť&#x203A;i trầu vĂ ng, xᝊng chÄ&#x192;ng?

NgĆ°áť?i cháť&#x201C;ng ĂĄp: Trầu vĂ ng Ä&#x192;n váť&#x203A;i cau xanh, DuyĂŞn em sĂĄnh váť&#x203A;i tĂŹnh anh tuyáť&#x2021;t váť?i RĂľ rĂ ng, nháť? sáťą tĂ´n tráť?ng nhau, biáşżt sáť­ d᝼ng ngĂ´n ngᝯ cĂł hiáť&#x2021;u quả mĂ cuáť&#x2122;c háť&#x2122;i thoấi Ă´i vᝣ cháť&#x201C;ng rẼt thĂ nh cĂ´ng, lĂ m áşšp lòng vᝍa Ă˝ cả Ă´i bĂŞn. CĂ´ dâu rẼt biáşżt cháť?n tháť?i khắc áť&#x192; bĂ y táť? tĂŹnh cảm. Náşżu nhĆ° láť?i láş˝ nĂ y xảy ra lĂşc 110

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

ầu hôm thì không phù hợp chút nào. Phải ợi ến êm khuya thanh vắng, khi chú rể ã bình tĩnh hơn sau giấc ngủ mê mệt vì hạnh phúc, lời thủ thỉ của cô dâu mới thực sự có ý nghĩa. Qua ngôn ngữ, người nghe dễ dàng nhận ra ây là một cô dâu thông minh, có học, ược giáo dục. Cô dâu rất ý thức về mình, cũng không ngần ngại bộc lộ mình nhưng cô dùng lối ẩn dụ, ví mình với cau xanh. Cô dâu tin chắc là chồng mình hiểu cả “trầu vàng” lẫn “cau xanh” ều ngon. Sự gián tiếp ấy khiến cô vừa khiêm nhường nhưng cũng ạt ược mục ích tôn vinh bản thân mình và chồng, vừa bày tỏ cô rất mãn nguyện ược sóng bước bên chàng. Còn người chồng cũng không kém phần thông minh, khôn khéo. Khả năng ngôn ngữ của chú rễ có phần trội hơn, chàng không dùng cái cụ thể mà i vào cái trừu tượng. Danh từ trừu tượng “duyên” và “tình” thật mênh mang, làm sao ếm ược, như tình chàng dành cho nàng, sâu thẳm lắm, không thể cân ong o ếm. Rõ ràng, cuộc hội thoại của ôi vợ chồng “cau xanh”, “trầu vàng” này mở ra triển vọng của một cuộc hôn nhân toại nguyện, hạnh phúc.

Lại có thôn nữ giỏi ca dao hò vè mà chuốc lấy tai họa khôn lường. Bà Trương Thị Bông ở Đức Hòa, Long An sống ở ầu thế kỷ 20 rơi vào một hoàn cảnh rất au lòng. Bà Bông vốn quê ở xã Tân Thới Thượng, Hóc Môn, lấy chồng là ông Nguyễn Văn Trí về làm dâu Đức Hòa. Vốn là một phụ nữ có tâm hồn nghệ sĩ phóng khoáng, yêu thích thơ ca hò vè nên vào một ngày ẹp trời, khi dỗ con ngủ, bà Bông hồn nhiên ngâm nga bài hát ru mà thời con gái thường hò ối áp qua lại trong vạn cấy: Ầu ơ… ơ … ngày mai lên thẳng rừng vồng Kiếm gan công, mật cóc, thuốc chồng theo anh!

Nghe con dâu hát ru, mẹ chồng của bà Bông ang ngồi uống trà ùng ùng nổi giận. Bộ tách trà thường ngày bà rất quý trong phút chốc vỡ tan tành trên sàn nhà. Hiểu ra sự việc, người mẹ trẻ xanh mặt vì sợ hãi. Vì câu hát ấy mà bà bị mẹ chồng uổi ra khỏi nhà. Mẹ chồng cho nàng dâu là hạng phụ nữ dâm loàn, lang tâm trắc nết, không xứng với gia ình danh giá của bà. “Thứ àn bà này ể trong nhà là mầm mống tai họa, “nuôi ong tay áo, nuôi khỉ dòm nhà”. Tao không muốn con trai tao bị mày thuốc chết bằng gan công, mật cóc ể theo trai. Tao trả mày về cho con gái mẹ mày dạy lại. Mày cũng không ược ụng tới cháu nội của tao!”. Bà mẹ chồng không tiếc lời mắng nhiếc, sỉ vả, mặc lời thanh minh, cầu khẩn của nàng dâu, mặc tiếng khóc thống thiết khi tình mẫu tử bị chia lìa. Nàng dâu áng thương ấy bị xua uổi ra khỏi nhà chồng, tài sản không có gì hơn một tay nải quần áo, chiếc nón rách ội nghiêng trên ầu lầm lũi bước i… Cũng chỉ vì một câu hát mà người mẹ chồng cố chấp bắt nàng dâu “trắc nết ” lội bộ cả ngày ường, trả về nhà cha mẹ ruột. Chồng bà Bông rất thương vợ nhưng cũng ành bất lực truớc sự kiên quyết của mẹ. Ít lâu sau, ông lén mẹ i bộ về Hóc Môn thăm vợ. Bà Bông lại có mang ứa

con thứ hai. Quá thương vợ, ông ở lại Hóc Môn với bà Bông. Bà mẹ chồng hay ược ùng ùng nổi giận. Bà lên Hóc Môn trị tội “thằng con trai bất hiếu” bằng 100 cây roi mật cật rồi bắt về Đức Hòa cưới vợ khác.

Từ ó, ôi uyên ương ành phải chia lìa…

Tôi gặp không ít người xưa khuyên con cháu biết nhẫn nhục, tha thứ, bao dung trong hạnh phúc lứa ôi, ừng ể “già néo ứt dây”, ổ vỡ hôn nhân sẽ kéo theo bao iều tan nát. Bà Phạm Thị Chiếm, khi tôi gặp ã 97 tuổi ở Mộc Hóa, Long An thuộc cả trăm bài vè. Bà ọc một mạch bài vè về mẹ ghẻ rất dài. Có lẽ vì mới lên năm, bà mồ côi mẹ, ược cha gửi về ở với ngoại. Mới 7 tuổi, ngoại chết, cô bé ành phải về sống với người mẹ ghẻ. Tuổi thơ của một cô bé mồ côi mẹ có biết bao mất mát, thua thiệt. 16 tuổi, cô lấy chồng, về làm dâu nhà một cai tổng. Đời ã dạy cho bà chữ nhẫn trong hôn nhân sắp ặt: “Ban ngày làm việc quần quật, tối phải giã ba cối gạo, rồi ốt èn may vá, 3 giờ khuya “qua” phải thức dậy tưới rau. Lư ồng trong nhà một tay “qua” chùi sáng bóng. Gạo nấu ăn sáng cho cha mẹ chồng phải nấu bằng loại ngon nhứt. Trưa, khi mẹ chồng ngủ, “qua” phải nấu món gì ó ngon ngon cho cha mẹ chồng thức dậy có cái ăn. Vì nhà xa chợ nên lúc nào “qua” cũng trữ sẵn bột mì tinh, hạt sen ể nấu chè cho mẹ chồng. Nhờ khéo tay, biết nấu nướng, “qua” làm ược nhiều món ngon, cha mẹ chồng vừa miệng lắm… “Qua” làm dâu có cực chớ không bị ánh ập. Nói nào ngay, nhà chồng “qua” khó chớ không hung dữ, ộc ác. Nhà cô Hai ở hàng xóm khổ lắm. Chính mắt “qua” nhìn thấy mẹ chồng cổ ổ nguyên ơ mắm kho lên ầu cổ. Tối, trước khi i ngủ, nhà chồng giao phải ương ủ 3 cái “cà ròn”. Suốt ngày làm lụng chẳng ược ngả lưng, tối, cổ buồn ngủ quá. Vậy mà cổ không dám i ngủ, lấy tóc cột lên xà nhà ể khỏi ngủ gục, cho ến khi an ủ ba chiếc cà ròn”.

Bà cười món mém nói: “Lấy chồng, làm dâu khổ cực như vậy chớ… con gái mới 16, 17 tuổi cũng ã âu vô ó hết. Cô nào quá 20 coi như lỡ thì. Đàn bà con gái ế chồng, lỡ thì cũng khổ lắm. Để “qua” ọc cho các cháu nghe nghen: Rượu lưu ly chân quỳ tay rót/ Cha mẹ mãn rồi, em dời gót theo anh/ Ghe bầu chở lúa buồm dong/ Con gái theo chồng bỏ mẹ ai nuôi. Bà cười hóm hỉnh ọc tiếp: Mẹ tui có kẻ hầu nuôi/ Tui theo chú lái cho xuôi một bề. Đàn bà con gái thời “qua” ã yên bề rồi thì âu có ly dị như bây giờ. Chén dĩa trong sóng còn xô huống chi vợ chồng. Hổng lẽ mỗi lần ạp… là mỗi lần chặt chưn sao cháu?”. Bà nói thêm: “Đàn bà con gái bây giờ sướng quá sinh tệ, cái gì cũng có sẵn. Có “làm dâu” cũng hỏng bằng cái móng tay hồi xưa, cứ thương chồng là chịu ựng ược hết”.

Phụ nữ hiện ại ngày nay là phải biết phũ chồng, ể chồng nhìn thấy giá trị người vợ mà iều chỉnh bản thân. Phụ nữ ngày nay không cam chịu như xưa. Thế hệ bà và mẹ tôi lại lấy chữ nhẫn ể kiến tạo hạnh phúc. Tôi nhớ hoài lời mẹ khuyên tôi: “Chứ nhẫn là chữ tượng vàng”. Tôi ã i qua những năm tháng nhọc nhằn, bảo giông cuộc ời bằng chữ nhẫn ấy.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

111

khĂ´ng gian áşšp

AZERAI RESORT CẌN THĆ $]HUDL &Ĺ&#x20AC;Q 7KÄś QĹ&#x160;P ELĹ W OĹ&#x2020;S WUĂ&#x2020;Q &ĹŹQ Ä˝X QÄśL WUĸŴF Ä&#x2C6;Âż\ Ä&#x2C6;ĸşF GĂ&#x201C;QJ FKX\Ă&#x2020;Q FDQK FĆ&#x20AC; ÄžX QD\ Ož NKX EÄźR WĹŹQ UŲQJ KD ;H YĆ&#x201E;D FKŸ FKĂ&#x2019;QJ WĂ?L Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q NKX YĆ&#x160;F Ä&#x2C6;Ă?Q WLĹ&#x2DC;S FĆ&#x20AC;D UHVRUW Ä&#x2C6;Ă WKÄž\ QKĆ&#x2C6;QJ FKLĹ&#x2DC;F FD QĂ? FKĹś VĹ&#x17D;Q .K½FK FKŢ YLĹ F OĂ&#x2020;Q FDQR PĹ?F ½R SKDR KžQK OÂ? Ä&#x2C6;Ă FĂ? QJĸŜL JLĂ&#x2019;S &D QĂ? OĸŴW QKDQK WUĂ&#x2020;Q GĂ&#x17D;QJ VĂ?QJ +Ĺ&#x2020;X FKŢ FKĆ&#x201E;QJ SKĂ&#x2019;W Ož Ä&#x2C6;Ĺ&#x2DC;Q NKX QJKŢ GĸźQJ 7+Ć&#x2030;& +,Ĺ&#x;1 9Ä&#x153;1+ 3+Ä˘Ä 1*

112

KT&Ä?S THĂ NG 1.2020

M

áť&#x2122;t khĂ´ng gian hiáť n hòa váť&#x203A;i hĂ ng trÄ&#x192;m cây cáť&#x2022; th᝼ phᝧ bĂłng lĂŞn nhᝯng bĂŁi cáť? láť&#x2018;i i vĂ cả nhᝯng kiáşżn trĂşc bĂŹnh dáť&#x2039; nĂŠp mĂŹnh sau nhᝯng hĂ ng rĂ o cây trải ráť&#x2122;ng trĆ°áť&#x203A;c mạt nhĆ° hᝊa háşšn máť&#x2122;t káťł ngháť&#x2030; thanh bĂŹnh.

Azerai Cần ThĆĄ cĂł diáť&#x2021;n tĂ­ch hĆĄn 8ha váť&#x203A;i 60 phòng. Thiáşżt káşż ưᝣc lẼy cảm hᝊng tᝍ kiáşżn trĂşc truyáť n tháť&#x2018;ng áť&#x192; tấo nĂŞn nhᝯng khĂ´ng gian sáť&#x2018;ng hĂ i hòa vĂ cĂł phần nhĆ°áť?ng nháť&#x2039;n váť&#x203A;i khung cảnh táťą nhiĂŞn.

BĂŞn trong máť&#x2014;i phòng sáť­ d᝼ng tĂ´ng mĂ u trầm váť&#x203A;i náť&#x2122;i thẼt cao cẼp ầy ᝧ cĂĄc tiáť&#x2021;n nghi. Máť&#x2014;i phòng ráť&#x2122;ng khoảng 35m2, tẼt cả áť u cĂł view nhĂŹn ra sĂ´ng, ra cĂĄc khu vĆ°áť?n, háť&#x201C; sen, báť&#x192; bĆĄi vĂ´ cáťąc náşąm ngay chĂ­nh giᝯa khu ngháť&#x2030; dưᝥng. TẼt cả cĂĄc phòng áť u cĂł phòng

không gian ẹp

tắm rộng rãi, giường và nơi tiếp khách kết hợp chung, khu vực hiên ngoài trời có ghế dài ể nghỉ ngơi, ngắm cảnh. Riêng các căn biệt thự mới ều có diện tích lớn và hồ bơi riêng. Hai biệt thự 3 phòng ngủ có diện tích 375m2 với hồ bơi riêng rộng 5x14m. Biệt thự 4 phòng ngủ có diện tích 627m2 và hồ bơi riêng rộng 5x14m. Đặc biệt, biệt thự 5 phòng ngủ có diện tích lên ến 1.062m2, với hồ bơi riêng rộng 7x20m.

Kiến trúc sư người Canada gốc Pháp Pascal Trahan ã thiết kế các biệt thự theo xu hướng hòa mình vào thiên nhiên nhiệt ới xung quanh khu nghỉ dưỡng. Các phòng ều có cửa trượt bằng kính, giúp nối liền không gian bên trong với thiên nhiên bên ngoài.

Nội thất các căn phòng, khu biệt thự nghỉ dưỡng là sự phối hợp

giữa á, á phiến, gỗ sáng màu với các vật dụng trang trí làm bằng mây, trần nhà cao với ộ dốc tạo cảm giác rộng rãi. Gỗ và á có nguồn gốc ở ịa phương ược sản xuất tại Việt Nam bởi công ty thiết kế Scandinavia, với tiêu chí thẩm mỹ của Azerai là hài hòa và tối giản.

Mỗi biệt thự ều có các dịch vụ dành riêng theo yêu cầu của khách trong suốt thời gian lưu trú như dịch vụ sai phái, luôn sẵn sàng sắp xếp các bữa ăn và nhiều yêu cầu khác của khách.

Bên cạnh không gian ở mang ến sự thư giãn tối a thì những tiện ích mà Azerai Cần Thơ mang lại cho mỗi người khách ã áp ứng hầu như hoàn hảo cho nhu cầu nghĩ dưỡng tuyệt ối. Đó là những bữa ăn ngon với buổi sáng là hàng loạt các món

KT&ĐS THÁNG 1.2020

113

không gian ẹp

Nội thất ược thiết kế ầy ủ tiện nghi cùng tông màu trầm tạo cảm giác ấm cúng dễ chịu

114

KT&ĐS THÁNG 1.2020

không gian ẹp

Tất cả các phòng nghỉ ở ây ều có view nhìn ra sông, ra các khu vườn, hồ sen, bể bơi vô cực nằm ngay giữa khu nghỉ dưỡng

ăn sáng ộc áo thuần Việt bên cạnh các các loại bánh mì, bánh ngọt, thịt nguội, ngũ cốc, hoa quả. Thực ơn À La Carte cung cấp các món ăn nóng và ặc biệt hàng ngày như mì và cháo, trứng và xúc xích...

Bữa trưa có thể là một lựa chọn các món Việt Nam hoặc những món ăn phù hợp với văn hóa khẩu vị của nhiều nước khác nhau. Buổi tối có thể chọn những thức ăn theo món, theo phần hoặc một bữa tiệc nướng thú vị.

Cũng không thể bỏ qua những dịch vụ tập luyện hoặc chăm sóc sức khỏe cũng như làm ẹp. Thời gian lưu trú tại ây, chúng tôi ược thư giãn với một suất massage hết sức chuyên nghiệp với những tiện ích hiện ại và ầy ủ.

Bên cạnh, không thể không nhắc ến những tiện nghi cho hoạt ộng thể thao hoặc chăm sóc sức khỏe khác như sân tenis, phòng tập thể dục, Yoga, Thiền & Pilates. Resort còn có còn có một beauty salon phục vụ làm móng và gội ầu, khu vực dành cho trẻ em trang bị một loạt các hoạt ộng nghệ thuật và thủ công, sách, trò chơi và phim giáo dục.

KT&ĐS THÁNG 1.2020

115

không gian ẹp

ĦQK WU½Q .KXQJ FļQK YŚ ĈÆP FĴQJ NKÏQJ NÄP SKŀQ OÁQJ PĺQ ĦQK GģşL .K½FK YƄD FÍ WKŜ GÓQJ EƈD WKHR VŸ WKÈFK YŴL F½F PÍQ ô òX YƄD QJňP QKÉQ

NKÏQJ JLDQ \ÆQ EÉQK EÆQ QJR¾L 1ĶL Ĉ¿\ FĴQJ FXQJ FľS F½F GŤFK Yž FKİP VÍF VƂF NKŨH ĈŐF ELŠW FÍ PŲW NKX YƊF SKžF Yž NK½FK QKÈ QKĸ [HP SKLP ĈŦF V½FK WKƀ FÏQJ JDPH

116

KT&ĐS THÁNG 1.2020

SOUTHERN AIRPORT SERVICES JOINT STOCK COMPANY (SASCO) T S N I A W 2.,T B D ., HCMC T : (028) 3844 8358

F : (028) 3844 7 8 1 7