Tạp chí Kiến trúc & Đời sống - 184 (09/2021)

184 H Ộ I

K I Ế N

T R Ú C

S Ư

T H À N H

P H Ố

H Ồ

C H Í

M I N H

SỐ 1 8 4

T H Á N G 9 . 20 21

CHUYÊN ĐỀ

NGUY CƠ DỊCH BỆNH TRONG CĂN HỘ NHÀ Ở

GỢI NHỚ MỘT THỜI PHÓNG SỰ ẢNH

SÀI GÒN GIÃN CÁCH

THÁNG 9.2021

KIẾN TRÚC CHỐNG COVID 35.800

CHƯƠNG TRÌNH HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP LIÊN TỤC LĨNH VỰC KIẾN TRÚC NĂM 2021 THỜI GIAN

CÁC NỘI DUNG CHÍNH

Tháng 3.2021

Vấn ề cây xanh ô thị thành phố Hồ Chí Minh

Tháng 4.2021

Thiên nhiên và con người trong ịnh hướng kiến trúc Việt Nam

Tháng 5.2021

1. Tổ chức văn phòng hành nghề kiến trúc sư chuyên nghiệp 2. Khởi nghiệp kiến trúc cho văn phòng kiến trúc sư vừa và nhỏ

Tháng 6.2021

- Thiết kế công trình Xanh - Tổng hợp Kiến trúc Xanh

Tháng 6.2021

Soạn thảo, àm phán Hợp ồng về tư vấn các vấn ề cần lưu ý, các vướng mắc

Tháng 7.2021

Phương pháp sáng tạo trong thiết kế kiến trúc

Tháng 7.2021

Kiến trúc ô thị Sài Gòn - thành phố Hồ Chí Minh dưới góc nhìn văn hóa, lịch sử

Tháng 8.2021

Xu hướng thiết kế ô thị hiện nay

Tháng 8.2021

Xu hướng kiến trúc ương ại

Tháng 9.2021

Bảo tồn di sản kiến trúc

Tháng 10.2021

Các nội dung quy hoạch và phát triển thành phố Hồ Chí Minh

Tháng 10.2021

1. Xu hướng kiến trúc cảnh quan ương ại 2. Giải pháp kiến trúc cảnh quan vườn trên mái và vườn ứng

Tháng 11.2021

Đánh giá, phân tích các thuận lợi và khó khăn sau 1 năm Luật Kiến trúc và Nghi ịnh 85 ược ban hành, Kiến nghị - Đề xuất

Ghi chú: Các chương trình hoạt ộng phát triển nghề nghiệp liên tục của kiến trúc sư hành nghề có thể thay ổi hoặc bổ sung tùy theo yêu cầu thực tế và ều ược ăng tải trên trang thông tin iên tử chính thức của: - Hội Kiến trúc sư thành phố Hồ Chí Minh: www.hoiktstphcm.com - Tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống: www.ktds.vn

CƠ QUAN CỦA HỘI KIẾN TRÚC SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, PHÁT HÀNH MỘT KỲ MỖI THÁNG

TRỤ SỞ 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, QUẬN 1, TP.HỒ CHÍ MINH TỔNG BIÊN TẬP PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI KTS KHƯƠNG VĂN MƯỜI KTS NGUYỄN TRƯỜNG LƯU NHÀ BÁO PHẠM HY HƯNG NHÀ BÁO NGUYỄN VĨNH PHƯƠNG THƯ KÝ TÒA SOẠN NGUYỄN VĨNH PHƯƠNG PHỤ TRÁCH MỸ THUẬT & THIẾT KẾ NGUYỄN THU VÂN PHỤ TRÁCH HÌNH ẢNH ĐINH QUANG TUẤN LIÊN HỆ BÀI VỞ, BẠN ĐỌC, ĐẶT BÁO ĐT: 028.3822 9314, 0902 636 588 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, Q.1, TP. HỒ CHÍ MINH EMAIL: BANDOC.KTDS@GMAIL.COM LIÊN HỆ QUẢNG CÁO CÔNG TY TNHH KHÔNG GIAN SỐNG MEDIA (LIFE SPACE MEDIA) 88/1B MẠC ĐĨNH CHI, Q.1, TP. HỒ CHÍ MINH MOBILE: 0902 636 588 WWW.KHONGGIANSONGMEDIA.COM GIẤY PHÉP XUẤT BẢN SỐ 23/GP-BTTTT CẤP NGÀY 5.1.2012 CỦA CỤC BÁO CHÍ - BỘ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG IN TẠI CÔNG TY TNHH MTV LÊ QUANG LỘC

H Ộ I

K I Ế N

T R Ú C

S Ư

T H À N H

P H Ố

H Ồ

C H Í

M I N H

SỐ 1 8 4

KIẾN TRÚC CHỐNG COVID? Đợt bùng phát dịch bệnh lần này, một số loại hình kiến trúc nhà ở, căn hộ ã bộc lộ một nhược iểm trong quá trình ối phó với bệnh tật. Đáng chú ý trong ó là khả năng lan truyền của dịch Covid trong các căn hộ chung cư mặc dù trong một số trường hợp các cư dân ở ó không hề tiếp xúc trực tiếp với người mắc bệnh.

Từ ó, vấn ề mới ặt ra cho các kiến trúc sư, nhà thiết kế là liệu chúng ta có thể tìm ra giải pháp ể giúp hạn chế việc lây lan dịch Covid nói riêng và dịch bệnh nói chung khi xây dựng các công trình kiến trúc dân dụng tương lai cũng như tìm cách khắc phục những hạn chế này từ các công trình kiến trúc hiện tại. Trong số báo này, chúng tôi xin giới thiệu bài viết của KTS Trần Khánh Trung lý giải về những cách thức, khả năng lây nhiễm Covid 19 trong môi trường của các căn hộ chung cư cũng như biện pháp mà chúng ta có thể làm ể hạn chế lây nhiễm.

Chúc ộc giả ược bình an và hy vọng dịch bệnh sẽ không ngăn ược tạp chí Kiến Trúc & Đời Sống tiếp tục phục vụ bạn ọc trong những số tiếp theo.

Trân trọng, Tổng biên tập

PGS.TS.KTS NGUYỄN KHỞI

T H Á N G 9 . 2021

CHUYÊN ĐỀ

NGUY CƠ DỊCH BỆNH TRONG CĂN HỘ NHÀ Ở

GỢI NHỚ MỘT THỜI PHÓNG SỰ ẢNH

SÀI GÒN GIÃN CÁCH

BẠN ĐỌC CÓ THỂ ĐỌC TẠP CHÍ KIẾN TRÚC & ĐỜI SỐNG PHIÊN BẢN ĐIỆN TỬ TỪ: KIẾN TRÚC CHỐNG COVID 35.800

Ảnh PHAN HUY HỒNG ĐỨC

www.ktds.vn https://www.facebook.com/kientrucvadoisong ashui.com KT&ĐS THÁNG 9.2021

1

THỜI SỰ KIẾN TRÚC 3

KTS TRẦN KHÁNH TRUNG

Hạn chế lây nhiễm Covid-19 qua không khí trong căn hộ chung cư

CHUYÊN ĐỀ 10

HƯƠNG ANH

Nguy cơ dịch bệnh trong nhà ở chung cư

PHONG THỦY 18

ĐỖ TRUNG QUÂN – PHAN HUY HỒNG ĐỨC

Sài Gòn những ngày giãn cách

NHÀ Ở 24

CAO KHANH

KHÔNG GIAN ĐẸP 48

ĐINH QUANG TUẤN

Pizza 4P’S “Vượt”

Gợi nhớ một thời

30

NGÔ LY KHA – CHƠN.A

Nơi ể trở về

36

HOÀNG LÊ

TT House

KHÔNG GIAN NGHỆ THUẬT 56

NGUYỄN ĐÌNH

Nguyễn Hữu Thông, những sắc màu cảm gợi

KHÔNG GIAN CẢNH QUAN 60

KTS NGUYỄN BẢO TIÊN HOÀNG

Những công trình biểu tượng ô thị Việt Nam

thời sự kiến trúc

LTS: TẠP CHÍ KIẾN TRÚC VÀ ĐỜI SỐNG ĐÃ GHI NHẬN ĐƯỢC RẤT NHIỀU THẮC MẮC CỦA BẠN ĐỌC VÀ DƯ LUẬN LIÊN QUAN ĐẾN CÂU HỎI "PHẢI CHĂNG VIRUS VIRUS SARS COV2 CHỦNG DELTA CÓ THỂ LAN TRUYỀN TRONG KHÔNG KHÍ QUA ỐNG THÔNG GIÓ HAY GIẾNG TRỜI TRONG CĂN HỘ CHUNG CƯ?".

TRONG SỐ BÁO NÀY CHÚNG TÔI XIN TRÂN TRỌNG GIỚI THIỆU BÀI VIẾT CỦA KTS TRẦN KHÁNH TRUNG, PHÓ CHỦ TỊCH HỘI KIẾN TRÚC SƯ TP.HCM QUANH VẤN ĐỀ ĐANG ĐƯỢC BẠN ĐỌC QUAN TÂM.

Hạn chế lây nhiễm Covid-19 qua không khí trong căn hộ chung cư Từ khi virus SARS CoV2 chủng Delta xuất hiện tại Việt Nam, các biện pháp phòng chống Covid-19 của Việt Nam rất hiệu quả trước ây thì nay có vẻ như không ủ ngăn chặn. Đặc biệt nhiều trường hợp lây nhiễm trong chung cư xảy ra mà không rõ nguồn lây, nhiều cư dân chung cư suốt 2 tuần không liên hệ với bất kỳ ai nhưng vẫn bị lây nhiễm, ặc biệt là các căn hộ bị lây nhiễm thường nằm cạnh nhau hoặc xếp theo một trục ứng. Dư luận ang ặt câu hỏi phải chăng virus có thể lan truyền trong không khí qua ống thông gió hay giếng trời trong chung cư? Câu hỏi này ã ược ặt cho nhiều chuyên gia y tế và nhận ược câu trả lời là “rất hiếm xảy ra”. Nhưng hiếm thì không có nghĩa là không có. %ë, 9ë Ļ1+ 0,1+ +ť$ .76 75Ī1 .+Ü1+ 7581*

H

ƠN 1 NĂM QUA, LÂY NHIỄM COVID-19 TRONG CHUNG CƯ CHỦ YẾU TỪ 3 NGUYÊN NHÂN CHÍNH như trong thang máy, qua tay nắm cửa, và tại không gian công cộng khép kín trong chung cư như sảnh chung cư, sảnh thang máy, hành lang ến căn hộ các tầng. Các lây nhiễm thường là do cư dân không ảm bảo ủ 5K. Có khi ứng nói chuyện trao ổi quá gần, có khi tiếp xúc xong quên rửa tay rồi chạm tay vào mắt mũi miệng, có khi eo khẩu trang nhưng lúc nói chuyện khẩu trang trôi xuống hở mũi ra… Gần ây các nhà nghiên cứu còn cho rằng virus có thể lây nhiễm trong môi trường khép kín, không khí tù ọng. Dù không ứng gần F0 nhưng tải lượng virus chủng Delta của F0 thường rất cao nên tạo ra môi trường không khí chứa virus ủ nồng ộ vẫn có thể lây nhiễm ược. Nếu nghiên cứu này chính xác thì sẽ có thêm mối nguy hiểm thứ 4 trong chung cư là lây nhiễm từ không khí có chứa virus. Đối với chung cư, nhất là chung cư cao tầng thì ây ược xem là 1 yếu tố quan trọng sau khi ã xuất hiện các thông tin lây nhiễm qua

hệ thống thông gió và giếng trời trên phương tiện truyền thông.

Trong phạm vi bài viết này chỉ ề cập ến các nguy cơ lây nhiễm qua không khí trong căn hộ chung cư và các

giải pháp ể hạn chế iều này trong iều kiện giãn cách như hiện nay.

Mối nguy hiểm thứ 4 nêu trên nằm ngay bên trong không gian căn hộ. Nhà của bạn chưa phải là căn hộ F0, nhưng

,0E, ^Ҍ ϭ͗ > z E,/҆D Yh ҙғE' ҌE' '/M d,ѵ/ ҚE' ӇӁŶŐ ҺŶŐ thông gió ĜӈŶŐ lên mái

Các ҺŶŐ gió ŶҺŝ ǀӀŝ gain thông gió sai Ŭӎ ƚŚƵҨƚ: ŶҺŝ vuông góc thay vì ŶҺŝ xiên 45 ĜҾ. Không có van 1 ĐŚŝҲƵ ŶŐĉŶ gió ŶŐӇӄĐ

Do ҺŶŐ nhánh ŶҺŝ vuông góc ǀӀŝ һŶŐ chính nên ƚҢŽ vùng ƋƵҦŶ gió trong ҺŶŐ chính, ĐңŶ ƚƌӂ ůƵһŶŐ gió ƚŚңŝ bên ĚӇӀŝ lên

Phòng WC không Ɛӊ ĚӅŶŐ nên ƋƵҢƚ không ŚŽҢƚ ĜҾŶŐ, ҺŶŐ gió không có van 1 ĐŚŝҲƵ, tao ĜŝҲƵ ŬŝҵŶ cho gió ƚŚңŝ ĐӆĂ WC ƚҥŶŐ ĚӇӀŝ tràn ŶŐӇӄĐ vào

F0

KT&ĐS THÁNG 9.2021

3

thời sự kiến trúc chung quanh ã có một vài căn hộ F0, có thể cùng tầng, có thể tầng bên trên, bên dưới hoặc cùng cụm thang máy hoặc thậm chí khác sảnh thang máy nhưng nằm cạnh bên. Dù bạn ã tuân thủ tuyệt ối 5K khi ra ngoài nhưng trở về căn hộ, nguy cơ lây nhiễm vẫn chưa hết. Đó là các nguy cơ lây nhiễm theo hệ thống thông gió hoặc giếng trời. Trên thực tế rất ít khả năng xảy ra

N

ếu căn hộ của bạn sử dụng chung 1 ường ống hút gió phòng WC hoặc ường ống khói bếp với nhiều căn hộ khác (có thể là các căn hộ trên cùng tầng hoặc các căn hộ khác tầng nằm theo trục dọc) và nếu các căn hộ kể trên có F0 thì ó chính là 1 nguy cơ lây nhiễm. Thông thường nếu chung cư ược thiết kế và lắp ặt úng cách thì không có gì áng lo ngại, các iểm kết nối từ ống thông gió hay khói bếp nhà bạn (ống nhánh) sẽ nối với ống chính

VẤN ĐỀ 1

nhưng khi ã xảy ra thì lại rất nguy hiểm bởi nó âm thầm tấn công khi bạn không phòng thủ như lúc ra ngoài bởi ã ở trong không gian riêng của mình rồi thì hầu như mọi người không còn eo khẩu trang - chốt chặn quan trọng nhất chống lây nhiễm. Có thể xem mối nguy này là thuộc chữ K thứ 6: không khí thông thoáng chưa ược áp ứng.

theo góc xiên 45 ộ, nên không khí di chuyển trên ường ống chính sẽ không bị cản trở bởi gió của các ống nhánh.

Bên cạnh ó mỗi ống nhánh trước khi ra ống chính ều có van 1 chiều ể không cho gió từ ống chính chạy ngược trở lại ống nhánh. Tuy nhiên trên thực tế nhiều chung cư không ược thiết kế hay lắp ặt úng như vậy, không có van 1 chiều, ống nhánh nối ống chính theo góc 90 ộ (dễ sản xuất và lắp ặt nên giá thành rẻ hơn). Trường hợp này gió từ ống nhánh ở các căn hộ nằm

bên trên (nếu ống chính là ống ứng) hoặc phía trước gần miệng thải ra ngoài (ống ngang) sẽ cản gió của các căn hộ phía sau hoặc bên dưới sinh ra lượng gió quẩn, gió quẩn này có thể bị ẩy vào các ống nhánh của căn hộ ang tắt quạt. Nếu nhà bạn không mở quạt hút, quạt hút căn hộ F0 nằm phía sau ang hoạt ộng có thể bị cản trở bởi quạt hút của căn hộ nằm phía trước và lượng gió quẩn có virus sẽ tràn ngược vào nhà bạn mang theo 1 lượng virus dẫn ến lây nhiễm. (xem hình 1 và 2)

,0E, ^Ҍ Ϯ͗ E'hz ґ > z E,/҆D d, K ҙғE' ҌE' '/M d,ѵ/ E' E' Các F0 ƚҢŝ ĐĉŶ ŚҾ 05 và 06 ĜĂŶŐ trong phòng WC, ƋƵҢƚ hút ĜҦLJ không khí có virus ƚӉ WC ra ҺŶŐ thông gió chính YƵҢƚ hút các phòng WC ĐӆĂ ĐĉŶ ŚҾ 02, 03, 04 ĜҲƵ ĜĂŶŐ ŚŽҢƚ ĜҾŶŐ ĜҥLJ gió ƚŚңŝ ra ҺŶŐ chính

YƵҢƚ hút ĐĉŶ ŚҾ 01 ĜĂŶŐ không ŚŽҢƚ ĜҾŶŐ; Śҵ ƚŚҺŶŐ hút gió ƚŚңŝ ƚŚŝұƵ van 1 ĐŚŝҲƵ ŚŽҭĐ có ŶŚӇŶŐ van ŚҹŶŐ ӂ ƚӇ ƚŚұ luôn luôn ŵӂ

10

Do ŬŚӀƉ ŶҺŝ ҺŶŐ nhánh và ҺŶŐ chính vuông góc nên gió ƚӉ ҺŶŐ nhánh ĐĉŶ ŚҾ 2, 3, 4 ƐҰ gây ĐңŶ ƚƌӂ gió ƚӉ ĐĉŶ ŚҾ 05, 06 ƚҢŽ ra dòng gió ƋƵҦŶ trong ҺŶŐ chính. >ӇӄŶŐ gió ƚӉ ĐĉŶ ŚҾ 05, 06 ǀҧŶ ƚŝұƉ ƚӅĐ ƚŚҼŝ ép ƚӀŝ ŬŚŝұŶ dòng gió ƋƵҦŶ này tràn vào ĐĉŶ ŚҾ 01 mang theo 1 ůӇӄŶŐ virus. EұƵ ƚңŝ ůӇӄŶŐ virus Ĝӆ ůӀŶ có ƚŚҳ lây ŶŚŝҴŵ cho ŶŐӇӁŝ ӂ ĐĉŶ ŚҾ 01 khi Ĝŝ vào phòng ǀҵ sinh

01

09

02

<ŚӀƉ ŶҺŝ ĐӆĂ ĜӇӁŶŐ ҺŶŐ chính và ҺŶŐ nhánh không ĜƷŶŐ quy cách: ŶҺŝ vuông góc thay vì ŶҺŝ xiên xuôi ĐŚŝҲƵ ŚӇӀŶŐ gió di ĐŚƵLJҳŶ

08

07

06

05

Để giải quyết trường hợp này, trước tiên hãy kiểm

GIẢI PHÁP 1 tra ường ống gió nhà bạn có van 1 chiều hay

không? Nếu ã có và hoạt ộng tốt thì không có gì phải lo lắng, bản thân hệ thống thông gió sẽ ngăn chặn virus vào nhà bạn. Nếu không, bạn cần chú ý, trước khi vào phòng WC hãy bật quạt hút trước 5 phút. Nếu lượng virus có tràn ngược vào WC nhà bạn từ ường ống chính thì trong 5 phút quạt hút sẽ ẩy chúng trở lại ường ống chính, lượng virus còn lại sẽ không ủ ể lây nhiễm cho bạn. Đối với bếp cũng vậy, hãy bật 4

KT&ĐS THÁNG 9.2021

04

03

quạt hút mùi 5 phút trước khi nấu nướng. Bạn cũng có thể mở quạt hút chạy liên tục 24/24 cho an toàn, tuy nhiên cần lưu ý khi quạt hoạt ộng không có thời gian nghỉ sẽ rất dễ hư và nếu hư thì trong iều kiện giãn cách như hiện nay sẽ rất khó thay mới. Bạn cũng có thể bịt kín quạt hút ể bảo ảm virus không trôi ngược vào nhà mình từ ường ống gió chính, tuy nhiên khi bịt như vậy xem như nhà của bạn ang bị kín gió, không thông thoáng cũng không tốt cho sức khỏe.

thời sự kiến trúc

N

ếu căn hộ của bạn có chung với nhiều căn hộ khác 1 giếng trời rất nhỏ hẹp mà không khí từ các phòng vệ sinh và khói bếp ều ược ẩy ra ây thông qua quạt hút gió hoặc thông gió tự nhiên, thì trường hợp này cũng tương tự như chung ống thông gió, chỉ khác là ống thông gió này to hơn thôi. Do vậy tùy theo kích thước của giếng trời này mà mức ộ lây nhiễm sẽ ược xác ịnh là cao hay thấp.

VẤN ĐỀ 2

ngại. Trên thực tế các giếng trời kiểu này hay có ở các chung cư cũ, thấp tầng ược xây dựng cách ây hơn 30 năm. Khi có căn hộ F0 thì khả năng lây nhiễm từ giếng trời này là rất cao. Khi từ căn hộ bạn bước ra sân phơi ở ây sẽ giống như bạn ang thò ầu vào ường ống thông gió mà tất cả các hơi từ WC, khói bếp của nhiều căn hộ thổi vào ây và nếu có nhiều F0, lượng virus thải ra trong giếng trời này ủ lớn bạn có thể bị lây nhiễm. (xem hình 3)

Nếu kích thước mỗi cạnh của giếng trời lớn trên 4m, thì khối tích không khí tại giếng trời ủ lớn ể pha loãng lượng virus (nếu có) nên bạn không cần lo lắng. Nếu kích thước giếng trời nhỏ, không quá 2m thì xem như là 1 ống thông gió ứng và nguy cơ lây nhiễm sẽ giống như ường ống thông gió ã nói ở trên. Nếu kích thước giếng trời lớn hơn 2m một chút mỗi cạnh và các sân phơi, cửa sổ vệ sinh của căn hộ ược nối ra ây sẽ là trường hợp áng

Trong trường hợp này

GIẢI PHÁP 2 là hạn chế tối a ra

sân phơi (nếu có sân), trường hợp bắt buộc phải ra thì bạn phải tuân thủ 5K tuyệt ối như i ra hành lang hay vào thang máy. Đối với trong nhà thì xử lý giống như trường hợp chung ường ống thông gió nêu trên. Cần lưu ý nếu cửa sổ nhà bạn ang ón hướng gió chính thì hãy ể gió xuyên vào nhà chui ra sân phơi thoát lên giếng trời giúp trong nhà ược thông thoáng ồng thời cũng giúp làm loãng không khí trong giếng trời. Nếu cửa sổ của nhà bạn ngược hướng gió thì tuyệt ối không ược cho thông gió xuyên ra giếng trời bởi có thể gió sẽ chạy ngược từ giếng trời vào nhà mang theo virus. Các cửa sổ, cửa i ra sân phơi phải luôn ược óng kín và tìm cách thông gió trong căn hộ một cách riêng biệt như trường hợp tiếp theo.

N

,0E, ^Ҍ ϯ͗ E'hz ґ > z E,/҆D '/ҝ E ,Ґ Yh E, '/҃E' dZғ/ ,ҀW

ĉŶ ŚҾ 02 có F0, gió có ƚŚҳ ĜҦLJ không khí có virus ƚӉ ĐĉŶ ŚҾ 02 qua ŐŝұŶŐ ƚƌӁŝ tràn vào ĐĉŶ ŚҾ 03 khi ĐĉŶ ŚҾ 02 ĐŚҶ ŵӂ ĐӊĂ ra balcon và ĐĉŶ ŚҾ 03 ĐŚҶ ŵӂ ĐӊĂ ra hành lang.

01

ӊĂ ĜſŶŐ ӊĂ ĜſŶŐ

03

02

04

ӊĂ ĜſŶŐ

05

06

Gió ĐƹŶŐ có ƚŚҳ ƚӉ trên cao xuyên qua ŐŝұŶŐ ƚƌӁŝ mang virus ĐӆĂ các ĐĉŶ ŚҾ bên trên tràn vào ĐĉŶ ŚҾ 05 khi ĐĉŶ ŚҾ 05 ŵӂ ĐӊĂ ra hành lang

ếu căn hộ của bạn chỉ có một mặt nhà có cửa sổ tiếp xúc với ngoài trời và cửa chính căn hộ của bạn ối diện với căn hộ F0 trong hành lang chung cư khép kín thì sẽ là 1 nguy cơ tiếp theo. Thông thường tại các chung cư chỉ các căn hộ nằm ở góc mới có ược 2 mặt nhà có cửa sổ, khi ó gió bên ngoài có thể sẽ vào nhà từ cửa sổ mặt nhà bên này và ra ngoài ở cửa sổ mặt kia, không liên quan ến hành lang chung. Tuy nhiên khi nhà bạn nằm ở khoảng giữa, chỉ có 1 mặt nhà có cửa sổ

VẤN ĐỀ 3

ӊĂ ŵӂ

'ŝұŶŐ ƚƌӁŝ 2.5x2.5m ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ŵӂ

ӊĂ ŵӂ

Hành lang chung ĐӇ có thông gió ƚӌ nhiên

thì cho dù mặt nhà bạn ang ón gió thì gió cũng không vào nhà ược bởi nguyên lý thông gió là phải có ường chui vào và ường thoát ra. Các cửa sổ trên cùng 1 mặt tường ón gió ều là ường vào nên áp suất tại các cửa sổ này là ngang nhau khiến gió không thể vào cửa này ra cửa kia ược. Chỉ khi bạn mở cửa chính ra hành lang thì gió mới có thể vào nhà và thoát ra hành lang. Thực ra trường hợp này nếu có căn hộ F0 ối diện thì vẫn chưa sao bởi gió ang di chuyển theo chiều từ căn hộ của bạn thoát ra hành lang nên không

mang virus vào. Tuy nhiên nếu mặt nhà bạn thuộc vùng khuất gió, có nghĩa chiều gió thổi là phía mặt nhà của căn hộ F0 ối diện. Nếu bạn mở cửa ra hành lang cùng lúc với căn hộ F0 ối diện cũng mở cửa, gió sẽ tràn vào căn hộ F0, ẩy virus chui ra hành lang mà nếu xui xẻo, hành lang chung cư thuộc loại khép kín và quạt thông gió ang trong thời gian nghỉ thì chắc chắn gió từ căn hộ F0 sẽ chạy qua nhà bạn ể thoát ra ngoài cửa sổ mang theo virus. (xem hình 4)

KT&ĐS THÁNG 9.2021

5

thời sự kiến trúc

,0E, ^Ҍ ϰ͗ E'hz ґ > z E,/҆D Ҙ E ,Ґ M Ҝ ^Ҏ dZ E ϭ Dѿd dҙғE' dZKE' ,hE' ҙ , E, > E' <1E

2 ĐĉŶ ŚҾ A và B là là ĐĉŶ ŚҾ ĐŚҶ có ĐӊĂ ƐҼ trên 1 ŵҭƚ ƚӇӁŶŐ, ĉŶ ŚҾ B có ĐӊĂ chính ĜҺŝ ĚŝҵŶ ĐĉŶ ŚҾ A có F0

ӊĂ ƐҼ ĐĉŶ ŚҾ A ĜſŶ gió chính, ĐĉŶ ŚҾ B có ĐӊĂ ƐҼ ӂ ŵҭƚ ŬŚƵҤƚ gió

dŚӁŝ Ĝŝҳŵ Đң 2 ĐĉŶ ŚҾ cùng ŵӂ ĐӊĂ, không khí trong ĐĉŶ ŚҾ A ƐҰ di ĐŚƵLJҳŶ qua ĐĉŶ ŚҾ B (theo ĐŚŝҲƵ ŚӇӀŶŐ gió chính) Ĝҳ thoát ra ĐӊĂ ƐҼ ĐĉŶ ŚҾ B

B

Hành lang kín

F0

EŐӇӁŝ ĜӈŶŐ ƚҢŝ ĐӊĂ ĐĉŶ ŚҾ B có ƚŚҳ ďҷ lây ŶŚŝҴŵ ŶұƵ ƚңŝ ůӇӄŶŐ virus trong không khí bên ĐĉŶ ŚҾ A Ĝӆ ůӀŶ

A

Để giải quyết trường hợp này, cần xử lý 2 vấn ề:

GIẢI PHÁP 3 không ể gió từ hành lang tràn vào nhà bạn và phải tạo

thông gió căn hộ của bạn với không gian ngoài trời.

Bạn cần hiểu nhà bạn chỉ 1 mặt tường có cửa sổ nên không thể có thông gió tự nhiên, do vậy phải chọn giải pháp thông gió cưỡng bức. Bạn nên thường xuyên bật quạt hút phòng WC hoặc bếp ể tạo áp suất âm trong căn hộ giúp kéo gió từ ngoài cửa sổ vào nhà nhưng với iều kiện cửa sổ phải mở và cửa i chính căn hộ ra hành

lang phải luôn óng kín. Cũng có thể dùng quạt ứng hay quạt bàn ặt sát 1 cửa sổ nào ó ẩy không khí trong nhà ra ngoài. Khi ó sẽ kéo ược gió bên ngoài vào nhà từ 1 cửa sổ của phòng khác, cần nhớ là phải ồng bộ 1 cửa sổ có quạt ẩy khí ra với 1 cửa sổ khác ón gió tươi vào nhà. Nói chung là làm sao căn hộ của bạn không ược thông gió với hành lang chung cư (nơi có thể có virus) nhưng vẫn có thể tự thông gió với bên ngoài ể không khí trong căn hộ của bạn luôn ược thay mới. (xem hình 5)

,0E, ^Ҍ ϱ͗ '/ѵ/ W, W d,NE' '/M dZKE' E ,Ґ Ґ >ѺW sҒ/ , E, > E' <1E Dùng ƋƵҢƚ ĜӈŶŐ ĜҥLJ không khí ra ĐӊĂ ƐҼ Ĝҳ ƚҢŽ thông gió ĐӇӃŶŐ ďӈĐ

03 02

ĉŶ ŚҾ ƐҺ 3 và 4 có ĐӊĂ ƐҼ ӂ Ϯ ŵҭƚ ƚӇӁŶŐ vuông góc nhau nên có ƚŚҳ thông gió ƚӌ nhiên

ĉŶ ŚҾ ƐҺ 5 ĐŚҶ có 1 ŵҭƚ ƚӇӁŶŐ có ĐӊĂ ƐҼ nên dù là ŵҭƚ ĜſŶ gió ŶŚӇŶŐ gió không ƚŚҳ vào nhà ĜӇӄĐ vì không có ĜӇӁŶŐ thoát ra.

ĉŶ ŚҾ ƐҺ 6 ƚӇҿŶŐ Đӌ ĐĉŶ ŚҾ ƐҺ 5 ŶŚӇŶŐ ƚҢŽ thông thoáng ĐӇӃŶŐ ďӈĐ ďҪŶŐ cách dùng ƋƵҢƚ hút phòng WC Ĝҳ kéo không khí ƚӉ ngoài vào nhà

ĉŶ ŚҾ ƐҺ 1 dùng quat ĜӈŶŐ Ĝҭƚ ӂ ĐӊĂ ƐҼ phòng ŶŐӆ ƚŚҼŝ ra ngoài Ĝҳ kéo không khí vào nhà ƚӉ balcon

ĉŶ ŚҾ ƐҺ 2 dùng ƋƵҢƚ hút phòng WC kéo không khí vào nhà, tuy nhiên ǀҧŶ còn 1 khu ǀӌĐ ďұƉ ďҷ ƋƵҦŶ gió ŶұƵ ƋƵҢƚ hút mùi ƚҢŝ ďұƉ không ŚŽҢƚ ĜҾŶŐ

01 Hành lang kín 04

06 05

>ӇƵ lj các Őŝңŝ pháp này ƉŚңŝ Ĝŝ kèm ǀӀŝ ǀŝҵĐ ƉŚңŝ ŵӂ ĐӊĂ ƐҼ ŚӇӀŶŐ ĜſŶ gió vào và gió ra, ĜһŶŐ ƚŚӁŝ ƉŚңŝ ĜſŶŐ kín ĐӊĂ ra hành lang Ĝҳ có ƚŚҳ ŶŐĉŶ không khí ƚӉ hành lang tràn vào nhà

,ӇӀŶŐ gió

6

KT&ĐS THÁNG 9.2021

thời sự kiến trúc

N

ếu căn hộ của bạn ược thiết kế hệ thống hút gió WC thổi ra sân phơi, nơi ối diện sân phơi của 1 căn hộ bên cạnh với khoảng cách quá gần thì cũng là 1 nguy cơ khác. Đây thường là trường hợp 2 căn hộ cạnh nhau chung một không gian bán giếng trời hẹp.

Hãy nhìn trên hình số 6 với 2 căn hộ cạnh nhau A và B. Trong căn hộ B, 1 người ang làm việc tại cửa bếp và người thứ 2 ang sử dụng phòng WC-B2, quạt hút trong WC này cũng thổi ra khu vực bán giếng trời nhưng nằm xích ra ngoài.

VẤN ĐỀ 4

Nếu vào thời iểm ngoài trời ứng gió, căn hộ B các cửa sổ ều óng kín và cửa ra sân phơi mở thì quạt hút tại WC-B2 sẽ tạo dòng khí di chuyển từ ngoài nhà chỗ bán giếng trời qua sân phơi vào nhà, trở ra theo ường quạt hút ở WC-B2.

Nếu thời iểm này trong trong căn hộ A có F0 ang ở trong phòng WC-A1, quạt hút tại ây sẽ thổi không khí có virus ra sân phơi ngay vị trí bán giếng trời. Do khoảng cách sân phơi của 2 nhà chỉ cách nhau chưa ến 2m nên lượng virus từ F0 sẽ dễ dàng bị cuốn theo dòng khí do quạt hút WC-B2 tạo ra lan vào trong căn

hộ B. Nếu tải lượng virus trong không khí ủ lớn thì người bên căn hộ B ang làm việc tại cửa bếp sẽ có nguy cơ lây nhiễm cao. (xem hình 6) Nếu căn hộ của bạn rơi vào GIẢI hoàn cảnh này hãy luôn óng PHÁP 4 kín cửa ra sân phơi và cần tạo thông gió cưỡng bức cho căn hộ của mình, nhưng không ược thông qua sân phơi bằng cách mở cửa sổ phía trước và thường xuyên chạy quạt hút trong WC ể kéo không khí sạch vào nhà. Hoặc bằng quạt ứng thổi ra cửa sổ theo cách thông gió của nhà có 1 mặt cửa sổ ã nêu ở hình 5.

,0E, ^Ҍ ϲ͗ E'hz ґ > z E,/҆D '/ҝ Ϯ E ,Ґ M ^ E W,ґ/ Yh 'ѷE E, h

C

ăn hộ của bạn không gặp phải các trường hợp nêu trên, tuy nhiên do lo lắng bạn ã xử trí không úng cách và tự tạo ra các nguy cơ lây nhiễm không áng có. Khi trong tòa nhà có F0 cùng tầng với căn hộ của bạn, do lo sợ không khí có virus tràn vào nhà nên bạn óng tất cả các cửa sổ và mở quạt hút WC thường xuyên. Điều này vô tình tạo nên áp xuất âm trong căn hộ. Đến lúc phải ra ngoài bạn mở cửa chính ra hành lang thì ngay lập tức áp suất âm trong nhà sẽ kéo lượng không khí ở hành lang tràn vào nhà và nếu lượng virus ở hành lang ang cao thì có thể khiến bạn bị lây nhiễm do ứng ngay ầu nguồn lúc mở cửa. (xem hình 7)

VẤN ĐỀ 5

Việc ầu tiên ể giải quyết vấn ề này, bạn cần hiểu rõ nguyên lý thông gió

GIẢI thì có thể xử lý úng ắn ể hạn chế ược lây nhiễm mà không gây nguy PHÁP 5

hiểm cho mình.

Nếu căn hộ của bạn nằm ở góc, sẽ có 2 mặt tường vuông góc nhau có cửa sổ mở ra ngoài. Áp suất không khí trên 2 bề mặt vuông góc này thường khác nhau do vậy sẽ tạo dòng không khí di chuyển từ mặt có áp suất cao xuyên qua căn hộ và ra mặt có áp suất thấp hơn. Như vậy căn hộ của bạn ã ược thông gió tự nhiên mà không cần các thông gió cưỡng bức bằng quạt. Nói cách khác, căn hộ của bạn ược thông gió ộc lập với hành lang nên sẽ không bị ảnh hưởng bởi không khí có thể chứa virus từ hành lang này.

Tuy nhiên cần nhớ rằng ể tạo ược thông gió tự nhiên thì bạn cần mở mỗi mặt tường vuông góc nhau ít nhất 1 cửa sổ, không nên mở cửa sổ chỉ 1 phía mặt tường hoặc mở cửa sổ phòng ngủ nhưng cửa phòng lại óng kín thì sẽ không có tác dụng (xem hình 5 căn hộ số 3 và 4).

Nếu căn hộ của bạn nằm ở oạn giữa chỉ có 1 mặt tường có cửa sổ thì cần tạo thông gió cưỡng bức qua quạt hút WC hoặc dùng quạt bàn thổi ra cửa sổ ể hút gió từ các cửa sổ còn lại (xem hình 5 - căn hộ số 1 và 2).

KT&ĐS THÁNG 9.2021

7

thời sự kiến trúc ,0E, ^Ҍ ϳ͗ /҇E W, W E' E s/Zh^ dқ , E, > E' s K E ,Ґ <,NE' ,ҖW >| ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

02

03

d dŚӁŝ Ĝŝҳŵ ĐӊĂ ŵӂ

ӊĂ ĜſŶŐ ӊĂ ĜſŶŐ

ӊĂ ĜſŶŐ

dŚӁŝ Ĝŝҳŵ ĐӊĂ ŵӂ HÀNH LANG KÍN

2 ĐĉŶ ŚҾ ƐҺ 02 và 03 ĜҲƵ ĜſŶŐ kín ƚҤƚ Đң ĐӊĂ ƐҺ và balcon và dùng ƋƵҢƚ hút gió Ĝҳ hút không khí (ŶŐŚš là có ƚŚҳ có virus) trong nhà ra ngoài vô tình ƚҢŽ ra áp ƐƵҤƚ âm trong ĐĉŶ ŚҾ

C

ăn hộ của bạn sử dụng chung ường ống thoát nước với các căn hộ nằm trên cùng 1 trục ứng. Các chuyên gia y tế ã cho biết virus có nhiều trong phân và cả trong nước tiểu của người bệnh.

Khi họ i vệ sinh phân, nước tiểu của họ di chuyển trong ường ống thoát sẽ phát tán 1 lượng virus vào ường ống thông hơi, ống thông hơi này nối chung với các căn hộ nằm cùng trục, có thể thông với phễu thu sàn và phễu thu lavabo trong WC nhà bạn. Thông thường nếu hệ thống thoát nước ược thiết kế và lắp ặt úng kỹ thuật và ược bảo quản vận hành úng cách thì không có vấn ề gì xảy ra, tại mỗi phễu thu sàn và lavabo ều có xi phông chứa một lượng nước vừa ủ ể ngăn dòng khí trong ống thông hơi chạy ngược vào phòng WC. Tuy nhiên nếu hệ thống không chuẩn thì có thể một lượng khí từ ống thông hơi

VẤN ĐỀ 6

T

Vào ƚŚӁŝ Ĝŝҳŵ ĐӊĂ chính 2 ĐĉŶ ŚҾ này ŵӂ ra hành lang, áp ƐƵҤƚ âm trong ĐĉŶ ŚҾ ƐҰ kéo không khí ӂ hành lang tràn vào nhà mang theo virus (ŶұƵ có)

có thể trào ngược qua xi phông vào WC và phát tán một lượng virus nếu có vào nhà bạn. Hoặc do 1 WC trong căn hộ lâu không ược sử dụng nên lượng nước chứa trong xi phông ã bay hơi cạn dưới mức có thể ngăn dòng khí bên dưới khiến không khí từ ống thông hơi chính của tòa nhà bay vào phòng WC mang theo một lượng virus.

Bên cạnh ó các ống thông hơi lâu ngày có thể bị rỏ rỉ và thoát khí vào trục gen ứng.

Nếu WC nhà bạn có khe hở thông với gen này (qua vị trí ống thoát chui vào gen của căn hộ tầng trên) cũng sẽ nhận một lượng không khí tràn vào trần phòng WC mà có thể chứa virus. Đây cũng là 1 trong các nguyên nhân lây nhiễm dù rất hiếm.

Về vấn ề này, bạn cần kiểm GIẢI PHÁP 6 tra hệ thống thoát nước nhà mình có vấn ề hay không, các xi phông có ược ầy nước hay không? (nếu không thì sẽ nghe mùi hôi

rường hợp ặc biệt khi căn hộ của bạn có F0 và bạn may mắn chưa nhiễm, tuy nhiên bạn sẽ phải chăm sóc cho người thân của mình tại nhà sao cho chính mình không bị lây nhiễm. Đây là một việc cực kỳ khó khăn bởi với chủng Delta thì nhà nào ã có 1 ca F0 thì gần như hơn 90% các thành viên còn lại sau ó cũng sẽ thành F0. Dù vậy vẫn còn hơn 5% cơ may cho bạn nếu biết giữ úng các biện pháp bảo vệ cần thiết.

VẤN ĐỀ 7

8

KT&ĐS THÁNG 9.2021

Tham ŬŚңŽ ĐĉŶ ŚҾ 02 và 03 trong hình 5 Ĝҳ ďŝұƚ cách thông gió trong ĐĉŶ ŚҾ ŚӄƉ lý

B

từ dưới trào lên). Hoặc khi xả nước bồn cầu hay lavabo hay bồn tắm, nếu thấy hiện tượng bọt khí trào ngược lên từ miệng thoát có nghĩa ường ống thoát hơi của hệ thống thoát nước ược lắp ặt không tốt, WC của bạn thường xuyên nhận một lượng khí từ ống thông hơi chính vào nhà, có thể nguy hiểm nếu có nhiều F0 ở các căn hộ cùng trục. Trường hợp này bạn nên tìm vật che lại các phễu thu sau khi dùng xong và nên bật quạt hút gió WC 5 phút trước và sau khi vào sử dụng.

Bạn cũng cần kiểm tra các khe hở giữa ống thoát của căn hộ tầng trên (nằm bên trên trần WC) với trục gen ứng.

Nếu có khe hở thông với trục gen thì nên trám kín lại ề phòng khí trong gen có thể tràn qua trần WC nếu ường ống thông hơi bị hở. Cũng an tâm là trường hợp này rất hiếm xảy ra trừ khi căn hộ của bạn quá cũ và ang xuống cấp nghiêm trọng.

ên cạnh các biện pháp bảo vệ mà chuyên gia y tế ã hướng dẫn như thường xuyên eo khẩu trang, thường xuyên khử khuẩn, giữ khoảng cách với người bệnh… thì việc tạo không gian thông thoáng trong nhà cũng rất cần thiết bởi mỗi hơi thở của F0 ều thải ra virus vào không khí trong nhà và cần ược ẩy ra ngoài trời nhanh nhất có thể. Nếu căn hộ của bạn là căn góc thì tương ối dễ, bạn có thể dễ dàng tạo iều kiện ể có thông gió tự nhiên giúp pha loãng lượng virus trong nhà. Tuy nhiên cần chú ý tránh ể bệnh

GIẢI PHÁP 7

thời sự kiến trúc nhân trong căn phòng ở ầu gió vì như vậy virus có thể theo gió lan vào các không gian khác trong nhà. Cách tốt nhất là xếp bệnh nhân trong 1 phòng có vệ sinh riêng, mở cửa sổ và thường xuyên mở quạt hút trong phòng vệ sinh ể kéo không khí sạch ngoài nhà qua cửa sổ vào phòng xuyên qua phòng vệ sinh và thải ra ngoài theo quạt hút.

Cửa phòng của F0 cần óng kín ể dòng không khí thông gió này ộc lập hoàn toàn với các không gian khác trong nhà.

Nhưng nếu căn hộ của bạn không phải căn góc và chỉ có 1 WC duy nhất sử dụng chung cả nhà thì việc chống lây nhiễm sẽ khó khăn hơn. Trong trường hợp này bạn có thể bố trí 1 quạt bàn hay ứng ặt trong phòng bệnh nhân thổi ra ngoài cửa sổ ể bảo ảm không khí trong nhà chỉ di chuyển 1 chiều từ balcon ngoài

phòng khách vào trong phòng bệnh nhân rồi ra ngoài cửa sổ, tương tự như một phòng áp lực âm của bệnh viện. Đối với phòng WC dùng chung, ngoài việc WC ược khử khuẩn thường xuyên, quạt hút trong phòng này cũng cần ược mở thường xuyên ể hạn chế virus lan ra không gian khác trong nhà. Trước khi vào WC bạn cần bật quạt hút trước ít nhất 5 -10 phút ể giảm bớt lượng virus trong không khí phòng này. Và khi bệnh nhân sử dụng WC xong thì cũng cần cho quạt hút chạy thêm 10 phút nữa trước khi tắt ể ẩy hết lượng virus có trong không gian phòng ra ngoài nhà. (xem hình 8) Cũng có thể sử dụng bổ sung các thiết bị lọc không khí có khử khuẩn úng chuẩn trong nhà, tuy nhiên trong iều kiện tại Việt Nam hiện nay thì loại thiết bị này khá hiếm.

,0E, ^Ҍ ϴ͗ '/ѵ/ W, W d,NE' '/M dZKE' E ,Ґ M &Ϭ

dƌӇӁŶŐ ŚӄƉ phòng F0 không có WC riêng Ҩƚ ƋƵҢƚ hút WC chung ƚŚӇӁŶŐ xuyên Ĝҳ hút không có ĐŚӈĂ virus ra ngoài

dƌӇӁŶŐ ŚӄƉ phòng F0 có WC riêng

Dùng ƋƵҢƚ ĜӈŶŐ ŚŽҭĐ ƋƵҢƚ bàn Ĝҭƚ trong phòng F0 ƚŚҼŝ ra ĐӊĂ ƐҼ kéo không khí có virus ra ngoài.

Dùng ƋƵҢƚ hút trong phòng WC hút không khí có virus ra ngoài Các phòng khác ƚҢŽ thông gió riêng, ĜҾĐ ůҨƉ ǀӀŝ phòng F0

Khu ǀӌĐ ƋƵҦŶ gió ĐҥŶ dùng ƋƵҢƚ hút mùi ƚҢŝ ďұƉ Ĝҳ hút không khí ƋƵҦŶ ra ngoài, kéo không khí ƐҢĐŚ vào; ŚŽҭĐ dung ƋƵҢƚ ĜӈŶŐ, ƋƵҢƚ ƚƌҥŶ ƚŚҼŝ ƚŚӇӁŶŐ xuyên Ĝҳ không khí không ďҷ tù ĜҸŶŐ.

HÀNH LANG KÍN

Có lẽ nhiều bạn ang sống ở chung cư ọc ến ây sẽ rất lo lắng vì thấy âu ó căn hộ của mình ang là 1 trong những trường hợp lây nhiễm cao kể trên. Tuy nhiên bạn hãy an tâm, các trường hợp lây nhiễm qua không khí ã nêu chỉ xảy ra khi hội ủ khá nhiều iều kiện trùng hợp, cả khách quan lẫn chủ quan, xác xuất xảy ra có lẽ là dưới 1%. Chính vì vậy lây nhiễm qua không khí bên trong căn hộ chỉ ược xếp thứ 4 sau các nguyên nhân lây nhiễm khác. Bạn vẫn cần phải cảnh giác phòng thủ chặt từ các nguy cơ lây nhiễm cao tại thang máy; tay nắm cửa và không gian công cộng khép kín trong chung cư trước khi quan tâm ến không khí bên trong căn hộ. Đối với lây nhiễm qua không khí trong căn hộ tại chung cư có thể còn nhiều trường hợp khác mà phạm vi bài viết này

chưa thể nói hết, do vậy bạn cần ánh giá hiện trạng nơi ở của mình thật kỹ trước khi quyết ịnh các giải pháp hạn chế lây nhiễm phù hợp. Bạn cần xác ịnh rõ mục tiêu là làm sao không gian ở của mình luôn ược thông gió tốt nhất có thể và nguyên lý cơ bản của thông gió cho dù là tự nhiên hay cơ khí thì luôn cần có ường gió vào và ường gió ra. Bạn cũng cần xác ịnh rõ chiều của dòng khí sao cho có lợi nhất, hạn chế ược không khí từ các không gian kín khác có thể chứa virus tràn vào nhà.

Cho ến nay vẫn chưa có các nghiên cứu ầy ủ và nghiêm túc về các trường hợp lây nhiễm trong không khí của chủng Delta nên chúng ta chưa thể biết chính xác iều kiện như thế nào là ủ ể lây nhiễm.

Các trường hợp nguy cơ cao kể trên vẫn là giả thiết, chưa phải là các nghiên cứu với

ầy ủ các bằng chức xác thực. Dù vậy nếu bạn ang ở trong một môi trường căn hộ chung cư hay sống trong một không gian chật hẹp không khí tù ọng có khả năng lây nhiễm cao thì cũng nên ề phòng, nên có các giải pháp ể thông thoáng trong không gian ở của mình sao cho hạn chế ược lây nhiễm, không phải chỉ cho SARS-CoV2 mà còn cho nhiều vi khuẩn gây bệnh khác nữa.

Hãy xem ó cũng là K thứ 6 bổ sung thêm cho giải pháp 5K hiện nay: KHÔNG KHÍ THÔNG THOÁNG. Trong iều kiện dịch bệnh ang lây nhiễm mạnh mẽ hiện nay tại TP.HCM, việc phòng thủ ể bảo vệ bản thân và gia ình là rất cần thiết. Có thể việc phòng thủ theo các giải pháp nêu trên là thừa, là chưa cần thiết, tuy nhiên hãy cứ nghĩ: “Thà phòng thủ thừa hơn bỏ sót”.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

9

chuyên ề

Dịch bệnh Covid-19 ngày càng lan rộng và diễn biến phức tạp. Theo ó, ể phòng chống dịch hiệu quả, ngoài việc làm theo những khuyến cáo của cơ quan y tế thì giữ gìn môi trường sống là một iều rất quan trọng. Tuy nhiên, với nhà ở chung cư – một loại hình nhà ở phổ biến trong ô thị thì rất khác, bởi ặc thù riêng nên nơi này tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh, cần thiết phải có những lưu ý và biện pháp chung ể ảm bảo an toàn.

Bài HƯƠNG ANH Ảnh TƯ LIỆU

Nguy cơ dịch bệnh trong nhà ở chung cư

10

KT&ĐS THÁNG 9.2021

chuyên ề Môi trường dễ lây lan dịch bệnh Nhà ở chung cư, nhất là chung cư cao tầng có mật ộ người cư trú cao, sử dụng chung nhiều không gian công cộng, dễ tiếp xúc với nhau trong quá trình di chuyển và sinh hoạt; lại có nhiều sự kết nối, “giao lưu” với bên ngoài như với những người chuyển hàng (shipper), khách thuê nhà, thợ sửa chữa… nên là một môi trường rất dễ lây lan mầm bệnh, và khi ã lây lan thì khó kiểm soát. Những nơi “nguy hiểm”, “nhạy cảm” trong nhà ở chung cư có thể kể tới như sau: - Hầm ể xe: Tất cả các gia ình ở chung cư ều có xe ể dưới hầm, dù là xe ạp hay xe máy, hay ô tô. Điều ó có nghĩa là 100% các gia ình ều có thành viên tới nơi ây, ể lấy xe sử dụng cũng như gửi trước khi lên nhà. Tầng hầm kín và rất bí, kể cả khi có hệ thống thông gió thì vẫn không thể thoáng như tầng nổi ược. Trong tầng hầm, xe ậu san sát nhau, nhất là xe máy; thì sự tiếp xúc gần khi tiếp cận lấy xe là xảy ra phổ biến và không tránh ược, nhất là buổi sáng và cuối giờ chiều.

- Hành lang chung: Ở chung cư cao tầng, a phần thiết kế theo kiểu hành lang giữa, cửa vào căn hộ ở hai bên hành

lang, nên hành lang cũng rất bí. Có một số trường hợp hành lang thông với cầu thang bộ hay có cửa sổ thoáng ở cuối, nhưng không phải chung cư nào cũng như thế. Cũng rất ít chung cư có hệ thống quạt thông gió cho hành lang (bởi vận hành tốn kém). Đây là không gian chung tất cả mọi người ều sử dụng, là nơi ai cũng phải i qua, dù ít hay nhiều.

- Thang máy: Cũng như hành lang, thang máy là một bộ phận của hệ thống giao thông mà hầu như ai cũng phải sử dụng. Điều khác biệt là thang máy có mật ộ người sử dụng lớn nhất, trung bình từ 3-4 người/m2, trong không gian cabin thang nhỏ bé và chật hẹp. Vào giờ cao iểm, số người chờ ở sảnh thang máy cũng rất ông, ứng sát nhau. Thang máy lại vận hành hầu như liên tục, ít có thời gian ngưng nghỉ ể làm vệ sinh, khử khuẩn nên có thể nói ây là nơi nguy hiểm nhất ể lây lan dịch bệnh.

- Thang bộ: Một số chung cư có thang bộ (khác với thang thoát hiểm) cũng là một tuyến giao thông kết nối cùng hành lang chung và sảnh thang máy. Nhiều người ở tầng thấp vẫn sử dụng thang bộ thay vì phải chờ thang máy lâu, hay i từ tầng nọ tới tầng kia mà khoảng chênh tầng không quá lớn. Thang bộ tuy ít người sử dụng, tương ối thoáng nhưng có một vị trí là tay vịn lan can, hầu như ai i cũng cầm nắm vào, là vật trung gian có thể gây lây dịch bệnh.

- Phòng ổ rác: Thông thường, mỗi tầng chung cư có một phòng rác. Tùy chung cư với mức ộ tiện ích khác nhau mà thiết kế sử dụng ống ổ rác hay ặt thùng lớn chứa rác trong phòng rác. Nhưng dù là ổ rác kiểu gì thì cũng phải vào phòng rác. Đây cũng là không gian chật hẹp và bí, hầu như không có thông gió hay cửa thoáng. Mặc dù ổ rác ít tập trung ông người, ít tiếp xúc với nhau song ây là một môi trường yếm khí và chứa nhiều loại vi trùng, vi khuẩn nói chung, có thể nhiễm và lây lan nhiều loại dịch bệnh, không riêng gì Covid-19.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

11

- Hệ thống hút mùi bếp nấu trong căn hộ: Trong khu bếp ở mỗi căn hộ, ều có một ống hút mùi từ máy hút mùi trên bếp về hộp kỹ thuật. Theo thiết kế phổ biến thì ống này sẽ ấu nối vào một ống thẳng ứng từ tầng dưới lên tới mái rồi thoát ra khoảng không trên mái. Có tòa chung cư trên ỉnh ống ở mái có quạt hút ể tăng cường lưu chuyển khí, nhưng cũng có tòa không có, ể khí tự do bay lên. Dù theo cách nào thì hệ thống dẫn khí này ều thông các căn hộ với nhau, và thực tế ã có những trường hợp mùi nấu của nhà này bay vào nhà khác qua hệ thống ống này. Đây cũng có thể là nguyên nhân lây lan dịch bệnh, nhưng có lẽ cần có nghiên cứu khoa học, kiểm chứng cụ thể ối với hệ thống này, xem mức ộ an toàn như thế nào.

Ngoài những nơi “nguy hiểm”, “nhạy cảm” kể trên, có thể ề cập thêm một số không gian công cộng ở chung cư thường tập trung ông người như phòng sinh hoạt cộng ồng, sân chơi, vườn hoa ở tầng trệt, các cửa hàng dịch vụ, siêu thị tích hợp chung trong toà nhà… Với một lượng cư dân lớn sinh sống và sự tương tác không nhỏ với bên ngoài, thì rõ ràng chung cư là một môi trường sống rất dễ lây lan dịch bệnh.

Các biện pháp phòng dịch cho chung cư Do ặc thù chung cư như ã ề cập ở trên, là nơi dễ lây lan dịch bệnh, cơ quan y tế ã có ban hành hướng dẫn việc phòng chống dịch bệnh ở chung cư, khu tập thể, khu nhà/ chung cư cho thuê, trong ó, việc tuân thủ các biện pháp vệ sinh khử khuẩn là quan trọng ể phòng dịch bệnh hiệu quả. * Đối với Ban quản lý/Ban quản trị/Ban ại diện chung cư: - Cần phân công người chịu trách nhiệm thực hiện, kiểm tra, giám sát về công tác phòng chống dịch bệnh; hạn chế người lạ, người giao hàng, người bán hàng rong... vào chung cư; quản lý khách ra vào chung cư (nếu có thể); không tổ chức các sự kiện có tập trung ông người.

- Thu gom rác thải, ưa i xử lý hàng ngày theo quy ịnh.

Khử khuẩn thường xuyên bằng các chất tẩy rửa thông thường, a năng hoặc các dung dịch khử khuẩn có chứa ít nhất 60% 12

KT&ĐS THÁNG 9.2021

cồn, ít nhất 1 lần/ngày. Đặc biệt, các vị trí có tiếp xúc thường xuyên, như: tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, lan can, bảng iều khiển thang máy, cabin thang máy, bảo ảm có ủ nước sạch và xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay có chứa ít nhất 60% cồn, ít nhất 2 lần/ngày, tại các vị trí sảnh chờ, cầu thang, thang máy, nhà vệ sinh công cộng, phòng rác… Cung cấp ầy ủ khẩu trang, găng tay, dung dịch sát khuẩn cho người lao ộng có tiếp xúc với cư dân hoặc khách ến chung cư.

- Tổ chức thông tin, truyền thông về phòng chống dịch bệnh Covid-19 cho cư dân, khách vào chung cư, người lao ộng; tổ chức tập huấn cho tất cả người lao ộng về phòng chống dịch bệnh và những khuyến cáo của Bộ Y tế ối với người lao ộng.

- Nắm ược thông tin các căn hộ cho thuê và khách thuê nhà. Yêu cầu khai báo ầy ủ thông tin tạm trú/tạm vắng. Yêu cầu cư dân và khách thuê nhà cam kết thực hiện úng các quy ịnh, khuyến cáo về phòng chống dịch bệnh và quy ịnh của chung cư ối với cư dân; yêu cầu hạn chế tụ tập ông người tại nhà cũng như các không gian công cộng khác trong chung cư.

- Báo cáo ngay cho cơ quan y tế ịa phương các trường hợp có biểu hiện nhiễm bệnh hoặc các trường hợp i từ vùng có dịch về. Phối hợp với cơ quan chức năng xử lý từng trường hợp cụ thể. * Đối với cư dân: - Giữ gìn căn hộ sạch sẽ, vệ sinh. Đảm bảo thông thoáng không khí trong nhà bằng cách thường xuyên mở cửa ra vào, cửa sổ, bật quạt ể không khí lưu thông, hạn chế sử dụng iều hòa. Đổ rác úng nơi quy ịnh, không ể rác thải lưu cữu lâu trong căn hộ.

- Thường xuyên vệ sinh trong nhà. Các khu vực thường xuyên chạm vào như mặt bàn, tay nắm cửa, dụng cụ cầm tay,

bàn, bảng công tắc èn, nhà vệ sinh, vòi, bồn rửa… cần ược ưu tiên làm sạch và khử khuẩn. Khi làm vệ sinh phải eo khẩu trang và găng tay. Quần áo thay giặt hàng ngày.

- Sử dụng khẩu trang khi ra khỏi căn hộ, eo khẩu trang úng loại, úng cách; sát khuẩn trước khi vào thang máy, hạn chế cầm nắm, tiếp xúc với những vật dụng và bề mặt ở những chỗ công cộng như hành lang, cầu thang bộ, thang máy. Khi ở ngoài về căn hộ tiến hành rửa tay và khử khuẩn. Không khạc nhổ, vứt rác bừa bãi ở nơi công cộng.

- Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, vệ sinh bàn tay là rất quan trọng. Rửa tay úng cách là biện pháp rất hiệu quả ể phòng chống bệnh. Người dân cần hạn chế ưa tay sờ lên mặt, mũi, miệng. Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch. Rửa tay ngay sau khi về nhà; sau khi ho, hắt hơi; sau khi cầm, nắm, tiếp xúc với các vật dụng có nguy cơ như: bảng iều khiển thang máy, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, tay vịn lan can…; sau khi i vệ sinh; sau khi vệ sinh cho trẻ, người ốm; trước khi ăn; trước và sau khi chế biến thực phẩm và khi bàn tay bẩn.

- Không tụ tập ông người, không i tới những nơi

không cần thiết, không tiếp xúc, nói chuyện với người khác nếu không cần thiết.

- Tập thể dục ều ặn, ảm bảo ăn uống ủ chất dinh dưỡng, uống ủ nước, sinh hoạt iều ộ.

- Trong trường hợp phải thực hiện cách ly y tế tại căn hộ, nơi lưu trú, người dân cần chấp hành việc tự cách ly tại căn hộ, nơi lưu trú úng thời gian quy ịnh, tốt nhất cách ly ở một phòng riêng. Nếu không có phòng riêng, giường ngủ của người ược cách ly nên cách xa giường ngủ của các thành viên khác ít nhất 2 mét. Các sinh hoạt phải tiến hành ộc lập, không chung với các thành viên khác trong căn hộ. Cần báo cáo rõ ràng trung thực về tình hình sức khỏe và tuân thủ các yêu cầu, chỉ ịnh của cán bộ y tế phụ trách.

Thực tế thời gian qua cho thấy, dịch bệnh Covid-19 ngày càng lan rộng và khó lường, khó kiểm soát. Vì vậy, bên cạnh những nỗ lực của cơ quan y tế và giải pháp căn cơ là vaccine, thì việc tạo lập và gìn giữ một môi trường sống tốt, an toàn là iều rất quan trọng, là một yếu tố quan trọng ể ngăn ngừa và ẩy lùi dịch bệnh.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

13

phong thủy

Giếng trời chung cư có phải “nguồn” phát tán bệnh dịch, nên óng kín các cửa ra vào ể tránh lây nhiễm virus… hiện là các tranh luận chưa có hồi kết khi dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay. Dưới góc ộ phong thủy, nhiệt khí hậu kiến trúc và kinh nghiệm dân gian, có thể chọn lọc ra những giải pháp khoa học và hợp với kiến trúc bền vững.

Bài THS. KTS HÀ ANH TUẤN Ảnh KHÁNH PHƯƠNG

Thông gió và chuyện lan truyền tốt xấu Nhìn lại nhà Việt xưa Nếp nhà truyền thống Việt ược cha ông ta xử lý cẩn trọng và linh hoạt, có tính toán tùy vùng miền, cấu trúc và bao cảnh cụ thể, dựa trên các nguyên tắc chung về iều kiện khí hậu.

Từ những “vợ àn bà - nhà hướng nam” hay “trước cau - sau chuối”... các truyền tụng dân gian về phong thủy luôn thể hiện kinh nghiệm ứng xử với môi trường. Không phải cứ mở rộng cửa về hướng có gió vào là tốt, vì ặc thù gió của nước ta không ồng ều và thay ổi theo mùa, một số hướng tuy có gió nhưng lại kèm theo nắng gắt, nên phải vừa chắn và vừa ón linh hoạt.

Gió lạnh từ ông bắc, gió quẩn, gió lùa... thì nhất quyết không nhận, không tiếp, không dẫn vào nhà ược.

Nguyên tắc “…gió vào nhà trống” cũng cho thấy: có thoát gió ra ược thì mới “bẫy” gió vào ược nhờ dòng không khí ối lưu, chính là ặc thù phong thủy của ngôi nhà Việt một cách cơ bản: ón sinh khí - thoát thán khí - tránh tù khí. Rồi tùy theo vùng miền và cấu trúc nhà cụ thể mà bố trí các iểm phân tán gió ể tránh gió quẩn, ắp gò hay tường chắn, trồng cây lá dày ể ngăn gió lạnh, mở cửa lệch trục hoặc ặt bình phong ể giảm

Một số sơ ồ, minh họa nguyên tắc thông gió hiệu quả 14

KT&ĐS THÁNG 9.2021

luồng khí thông thẳng gây gió lùa... là những kinh nghiệm quý cần kế thừa.

Việc cha ông ta kiêng nhà ngay ngã ba, tránh mở cửa phòng hay nhà xuyên trục Đối Môn… cũng là kiêng kỵ phong thủy rất khoa học. Thông gió xuyên phòng theo lối Khúc Tắc (uốn lượn) luôn cần thiết vì hợp khí hậu nhiệt ới ẩm. Nhưng “xuyên phòng” không có nghĩa là gió và người cứ i qua ào ạt, nhà trống trước hụt sau. Tránh quan niệm không gian mở thuần túy là ể trống tối a, mà thiếu khả năng óng khi cần. Như hai mặt ối lập Âm Dương thực ra là một, mở ược thì phải óng ược, tùy thời iểm, tùy sinh hoạt, có lúc phải “mắt nhắm mắt mở” ể lọc bớt bức xạ, iều tiết khí ra vào nội ốc. Những mảng kính lớn cố ịnh hiện ại có thể rất mở về tầm nhìn, nhưng nếu không có cửa thông gió thì lại là óng về mặt thoáng khí. Những khe hẹp sát trần hay cửa mái trên cao giúp khí nóng (do nấu bếp, sinh hoạt, máy móc, cơ thể tỏa nhiệt…) bốc lên có lối thoát ra ngoài, hình thành luồng khí ối lưu hiệu quả.

Nhìn qua cơ chế thông gió…

Trong iều kiện vùng khí hậu nhiệt ới ẩm, luôn cần thông gió tự nhiên cho nhà ể ạt 3 mục tiêu: nhận khí sạch, khí mới từ bên ngoài vào (tùy thuộc thiên nhiên, vùng bao cảnh); ẩy khí ộc hại từ trong ra (do sinh hoạt, bếp núc, WC, ồ ạc…); và tạo vùng vi khí hậu nội thất dễ chịu hơn cho người sử dụng.

Dĩ nhiên iều gì cũng có mặt trái, gió vào nhà sẽ mang theo cả bụi bặm, côn trùng, vi khuẩn hay thậm chí virus (tùy cơ chế phát tán) gây nguy hại cho sức khỏe. Khí xấu thoát ra cũng vậy, ra khỏi nhà mình rồi thì i âu, hay là… bay sang nhà người khác?

Vào mùa nóng, máy iều hòa không khí cho văn phòng hiện nay tiêu thụ từ 40-50% tổng số iện năng của tòa nhà, còn nhà ở tư nhân cũng trên 35%, và các nghiên cứu sinh học ều chứng minh rằng việc hô hấp trong không khí tự nhiên luôn tốt hơn cho sức khỏe con người, tránh một số hội chứng Bệnh trong nhà óng kín (Sick Building Syndrome). Giếng trời ược

phong thủy

Ngôi nhà truyền thống Việt có nhiều ưu iểm trong ứng xử với môi trường tự nhiên, vừa liên kết khí tốt vừa có khả năng tách biệt khi cần nhờ chọn hướng, óng mở hợp lý

xem là giải pháp khả dĩ cho vấn ề thông thoáng tự nhiên nhà cửa. Vấn ề là cách bố trí giếng trời và xử lý không gian trong / ngoài giếng trời thế nào cho hợp lý về vi khí hậu công trình.

Không khí trong giếng trời và những không gian tương tự (như khe hở giữa các khối nhà) khi bị ốt nóng sẽ nhẹ hơn và bốc lên cao (kiểu như ống khói), tạo ra dòng không khí luân chuyển theo dạng ối lưu tự nhiên nhờ chênh lệch nhiệt ộ không khí. Dĩ nhiên, tùy cách thức trổ cửa và hướng ón nhận gió vào - gió ra của một khu vực mà giếng trời ó có nhận và lan tỏa không khí trong lòng giếng vào các phòng hay không. Nhiệt thừa sinh ra càng lớn và chiều cao càng nhiều so với ộ rộng thì “hiệu ứng ống khói” càng phát huy hiệu quả. Thực tế có lúc hàng xóm cách ó mấy căn hay mấy tầng lầu lệch nhau nấu món gì mà nhà ta ều ngửi thấy, ó chính là bởi cơ chế dẫn truyền không khí (theo gió, theo mùa, theo thời iểm) gây ra.

Nguyên tắc cách ly trong không gian, cho dù là theo khoa học Tây phương hay kinh nghiệm Đông phương, ều dựa trên thực tiễn như vậy, tức là tránh ặt các nguồn gây ô nhiễm (ví dụ bãi rác, nhà xưởng) nằm ở ầu hướng gió chủ ạo và có khả năng phát tán, lan truyền khói, bụi, mùi qua nhiều miệng ón gió, lối hút gió khác nhau. Nếu có (dù chưa kiểm nghiệm chính xác nhưng giác quan cảm nhận ược) thì vẫn cần ngăn chặn, phòng ngừa bằng các biện pháp tự nhiên và nhân tạo phù hợp.

Nhìn tới các hướng xử lý Với những ngôi nhà bố trí hệ thống thông gió thường xuyên thông phòng (dùng lam, cửa sổ lật trên cao, giếng trời hở, cửa chớp…) thì sẽ ít xảy ra hiện tượng gió lùa vì không có chênh lệch áp suất không khí nhiều giữa các không gian. Tuy nhiên do KT&ĐS THÁNG 9.2021

15

phong thủy

Cách dùng hệ lam thông gió và chắn bức xạ là cách xử lý hiệu quả về vi khí hậu công trình. Tuy nhiên vẫn cần các che chắn chủ ộng và tùy biến khác như quạt, iều hòa không khí chủ ộng…

tâm lý và thực tế mở kiểu vậy khiến nhà ầy bụi, nhiều gia chủ hay bít kín các dạng lam gió, cửa chớp… Điều này lại dẫn ến hiện tượng khi mở cửa có thể xảy ra gió hút mạnh, gió lùa cục bộ, thậm chí hiện nay có quan iểm (chưa kiểm nghiệm toàn diện trên thực tế) cho rằng lây lan bệnh tật hô hấp qua hành lang chung, qua giếng trời chung cư, khiến nhiều cư dân bối rối, lo lắng.

Nếu quan sát và phân tích úng, sẽ thấy cần phải “có kiêng có lành” ể tránh những bố trí sai lệch, dẫn ến thông gió thành… thông thống, qua các nguyên tắc cơ bản sau: - Đánh giá toàn diện các mặt ón gió và nhận gió tại nhà của mình cụ thể là những hướng nào. Mức ộ thoáng mở có phân cấp (từ nhiều ến ít) sẽ giúp giảm các luồng không khí xấu lưu chuyển, nhất là từ khu vực có nhiều khí thải như phòng vệ sinh hoặc bếp, theo nguyên tắc Tọa Hung Hướng Cát, tức là ặt không gian bếp núc, khu vệ sinh, nhà kho, sân phơi… (tạm gọi khu B) về vùng xấu của nhà, và hướng các vị trí sinh hoạt cơ bản như ngủ, sinh hoạt, ăn, làm việc (gọi là khu A) về vùng ược ón nhận luồng khí tốt. Khi gió chủ ạo vào khu A và thoát ra ở khu B, nắng sáng ược nhận nhiều ở A và nắng chiều rọi vào B thì 16

KT&ĐS THÁNG 9.2021

sẽ hợp lý về khử khuẩn, tốt cho sức khỏe (nhất là với người già và trẻ em). Hiện nay, với dạng nhà chung cư, bố trí phổ biến là lối vào căn hộ gần các chức năng cần “ óng” như bếp, vệ sinh, còn phần “mở” ra phía ban công, logia dành cho các không gian sinh hoạt như phòng ngủ, khách… là gần ạt yêu cầu, tuy nhiên không phải tất cả ều ổn, vì hướng gió thay ổi và các mặt tiếp xúc bên ngoài - bên trong của căn hộ khác nhau.

- Cửa lấy gió vào nhà cần ược ặt ở vị trí ầu gió và tại phía thấp, còn cửa ể gió thoát ra cần ặt ở vị trí cuối hướng gió và ở iểm cao hơn trong phòng. Nếu phòng chỉ mở cửa ược một phía thì cần phía ối diện gắn quạt hút cưỡng bức vào giếng trời hay hộp kỹ thuật. Cũng cần hiểu rõ ặc thù khí hậu nước ta vốn không ạt ược hướng gió và vận tốc gió ổn ịnh thường xuyên, nên dù có xoay nhà cửa về hướng thuận lợi ến âu thì dân ta vẫn luôn phải… phe phẩy thêm quạt dù trời nóng hay lạnh. Mặt khác, vận tốc gió tăng dần theo tầng cao, nên không thể áp dụng 1 kiểu óng - mở cửa giống nhau giữa các tầng nhà khác nhau ược. Càng lên cao nắng chiếu càng gay gắt và gió càng mạnh, nên òi hỏi bố trí cửa khác các tầng dưới. Đặc biệt, nếu nhà có mái dốc, thì phải cố gắng mở cửa (hoặc lam thông

phong thủy

Dùng giếng trời có tính toán hợp lý tăng khả năng luân chuyển khí tốt hơn cho nhà phố ô thị

gió) cho không gian hầm mái ể tránh tích tụ nhiệt, làm mát tự nhiên hiệu quả cho không gian sinh hoạt sát dưới mái nhà.

- Về thông gió cưỡng bức (bằng cơ khí, hay chủ ộng nhờ hệ quạt hút, máy thổi): cũng theo các nguyên tắc thông gió tự nhiên. Nếu có “trái gió trở trời” như chuyển mùa, gió bão, mưa tạt, hay bên ngoài ô nhiễm, nhà khác un nấu phả vào giếng trời chung… thì rất cần cơ chế óng lại và thông gió cưỡng bức ể tự bảo vệ mình. Cụ thể là tránh lạm dụng iều hòa không khí trung tâm mùa dịch này vì ây là nguồn phát tán vi khuẩn nguy hại. Nếu dùng máy iều hòa cục bộ từng phòng thì luôn có thời gian ngưng và mở cửa thông thoáng, bật quạt và gắn quạt hút ể thoát khí trong phòng ra. Nhà bếp, vệ sinh ều cần có quạt hút, khử mùi và hút cưỡng bức vào hộp kỹ thuật, tránh ể phòng kín và bức bí, ồng thời tránh gắn quạt hút từ nhà mình thổi sang nhà khác, ra hành lang chung. Lưu ý bố trí các miệng thổi gió vào và ẩy gió ra không ược gần nhau.

Nhà cửa xứ nhiệt ới gió mùa rất cần thông gió tự nhiên, mùa bệnh dịch hiện nay lại càng cần thoáng khí và tăng cường ối lưu không khí qua giếng trời, cửa lấy gió và hút gió. Nhưng không thể áp dụng một nguyên tắc cố ịnh, bởi các hướng khí

hậu, hướng giao tiếp và quan hệ của các nhà khác nhau. Thực tế hiện nay chưa thể chủ ộng kiểm soát ược luồng không khí tự nhiên vào nhà với vận tốc mong muốn trong toàn phần thời gian, nhất là với nhà cao tầng. Giải pháp ón gió tự nhiên rồi thông gió ối lưu và kiểm soát tốc ộ gió bằng hệ thống quạt chủ ộng ã ược các nhà khoa học nghiên cứu và ề xuất, hiện ang tiếp tục thực nghiệm tại hiện trường ể úc kết thành các phương pháp tính toán và ứng dụng cụ thể trong các loại công trình khác nhau .

Tài liệu tham khảo -Sổ tay ngôi nhà xanh, Tiết kiệm năng lượng, Giải pháp thích ứng khí hậu cho công trình tại thành phố Hồ Chí Minh, ược tài trợ nghiên cứu phát triển bởi Bộ Giáo dục và Nghiên cứu (BMBF) CHLB Đức, trong khuôn khổ của dự án tài trợ “Nghiên cứu về Phát triển bền vững cho các siêu ô thị trong tương lai - Cấu trúc thích ứng khí hậu và tiết kiệm năng lượng cho các Trung tâm Đô thị ang phát triển” -PGS.TS Phạm Đức Nguyên, UV Hội ồng Kiến trúc Xanh, Hội Kiến trúc sư Việt Nam: Phương pháp thiết kế kiến trúc xanh ở Việt Nam, Tạp chí Kiến Trúc 072016; Phát triển kiến trúc bền vững, kiến trúc xanh ở Việt Nam, NXB Trí Thức, Tái bản năm 2015 KT&ĐS THÁNG 9.2021

17

phóng sự ảnh

SÀI GÒN NHỮNG NGÀY GIÃN CÁCH NHỮNG NGÀY CẢ THÀNH PHỐ HIỂM NGHÈO TRƯỚC CƠN BÙNG PHÁT CỦA DỊCH BỆNH . THÀNH PHỐ LẠI VẮNG LẶNG , AI CŨNG NHƯ AI TRONG ĐỢT GIÃN CÁCH KHÁ DÀI NGÀY . NỖI ÂU LO VÀ MUỘN PHIỀN. Bài ĐỖ TRUNG QUÂN Ảnh PHAN HUY HỒNG ĐỨC Bộ ảnh do KTS Phan Huy Hồng Đức, một tác giả quen thuộc với bạn ọc qua nhiều bài viết về kiến trúc- nhà ở trên KT&ĐS thực hiện ngày 15.8.2021 vừa qua, ngày mà TP.HCM quyết ịnh sẽ kéo dài giãn cách ến 15.9. KTS Phan Huy Hồng Đức tốt nghiệp Đại học Kiến Trúc TP.HCM năm 2006 và ã có quá trình 7 năm theo nhiếp ảnh.

18

KT&ĐS THÁNG 9.2021

phóng sự ảnh

L

Ị C H SỬ HƠ N 300 N Ă M CỦA SÀI GÒN – THÀ N H P HỐ HỒ CHÍ MINH chưa từng chứng kiến những hình ảnh mà không một trí tưởng tượng nào có thể hình dung có một (và nhiều ngày) ường phố hoàn toàn không một bóng người.

Cái vắng vẻ của tĩnh mịch Cái tĩnh mịch của u tịch Cái u tịch của hoang vu Cái hoang vu của phế tích Nhưng Sài Gòn chưa và sẽ không bao giờ là phế tích.

Trận ại dịch quét qua toàn thế giới, Việt Nam không ngoại lệ.

Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh cũng không ngoại lệ.

Cái hoang vu, tịch lặng chỉ làm chúng ta nhớ ến những iều ngược lại…

Những ại lộ tấp nập Những con phố ồn ào Những mặt ường nghẹt cứng của dòng ời sống luôn chuyển ộng. Sài Gòn không bao giờ ngủ.

Hãy làm nhân chứng, ừng thành lịch sử. Đại dịch rồi sẽ phải i qua.

Hãy ể trí tưởng tượng của mỗi người ặt xuống những ại lộ, những con ường, những dòng xe, dòng người cuồn cuộn…

Một phục sinh mới…

KT&ĐS THÁNG 9.2021

19

phóng sự ảnh

20

KT&ĐS THÁNG 9.2021

phóng sự ảnh

KT&ĐS THÁNG 9.2021

21

phóng sự ảnh

22

KT&ĐS THÁNG 9.2021

phóng sự ảnh

KT&ĐS THÁNG 9.2021

23

nhà ở

24

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

GỢI NHỚ MỘT THỜI… NÓI VỀ ĐÀ LẠT TRƯỚC SỰ ĐÔ THỊ HÓA TRÀN LAN NHƯ NGÀY NAY, NGƯỜI TA KHÔNG NGỪNG NHẮC ĐẾN VIỆC HỌ ĐÃ TỪNG YÊU MẾN THÀNH PHỐ NÀY RA SAO VÀ HỌ ĐÃ TỪNG MƠ MỘNG VỀ VIỆC CÓ ĐƯỢC MỘT NƠI NGHỈ DƯỠNG Ở NƠI NÀY NHƯ THẾ NÀO…CŨNG VÌ LUYẾN TIẾC NHIỀU GIÁ TRỊ LỊCH SỬ ĐÃ MẤT CỦA THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT, CHỦ NHÀ & NGƯỜI THIẾT KẾ ĐỀU MONG MUỐN ĐEM ĐẾN CHO CÔNG TRÌNH NÀY PHẦN NÀO HỒI TƯỞNG VỀ QUÁ KHỨ ĐỒNG THỜI VẪN ĐÁP ỨNG ĐƯỢC NHỮNG YÊU CẦU CỦA CUỘC SỐNG GIA ĐÌNH HIỆN ĐẠI. Bài và ảnh CAO KHANH Địa chỉ: 59/6 Đống Đa, P.3, TP.Đà Lạt Thiết kế kiến trúc: KTS Hồ Lê Phương Thiết kế nội thất: NTK Hồ Cao Khanh Tổng thầu thi công: Công ty TNHH Đỗ Quyên

S

ỨC HẤ P D Ẫ N CỦ A NH Ữ NG NỘI TH ẤT TH ỜI PH ÁP TH U ỘC ối với mỗi cá nhân là khác nhau, riêng ối với chủ nhà, ó là sự kết hợp giữa các vật dụng nội thất có ường nét trang trí kiểu phương Tây với cảm hứng từ nghệ thuật Á Đông cùng những nền nhà hay vách tường gạch bông, gạch men thời còn sản xuất kiểu thủ công…

Nhà thiết kế không dùng gạch bông xi măng truyền thống mà sử dụng gạch “ceramic” với công nghệ in “giả cổ” hiện ại ang ược thế giới ưa thích. Gạch “ceramic” ảm bảo ược ộ cứng, ộ chống thấm… tốt hơn gạch xi măng, nên không kén chọn dung dịch tẩy rửa. Ưu iểm này giúp cho việc bảo trì và sử dụng các mặt nền ược dễ dàng hơn. Gạch tráng men sử dụng cho các vách vệ sinh cũng là những loại gạch ược sản xuất với công nghệ cao nhất của thế giới KT&ĐS THÁNG 9.2021

25

nhà ở

nên vẫn tạo ược hình ảnh gạch “thủ công” một cách tinh vi, mặt men ầy cảm xúc, không viên nào nhìn giống viên nào.

Có thể thấy rằng dù thế giới không ngừng cải tiến công nghệ sản xuất hàng loạt, nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật của sản phẩm ể việc sử dụng trở nên tiện lợi hơn, họ vẫn bảo lưu những giá trị truyền thống. Người ta sẽ không bao giờ ngừng yêu mến những mặt men lồi lõm không hoàn hảo trên những viên gạch ược ép thủ công, những vết bạc màu không của gạch theo thời gian,…

Gạch bông khi ược phối hợp hài hòa với vật liệu gỗ, sẽ em lại cảm giác ấm cúng và thân thuộc mà chúng ta thường cảm nhận ược khi bước vào những căn nhà xưa... Các nghiên cứu ã cho thấy ký ức chúng ta thường ược ghi nhận mạnh mẽ nhất thông qua khứu giác và xúc giác, nhiều hơn cả thị giác. Có lẽ chính vì vậy mà cho dù hiện nay có rất nhiều vật liệu giả gỗ thoáng nhìn nghĩ là gỗ thật như gạch giả gỗ, veneer nhân tạo, laminate vân gỗ, v.v.. dù có thể phù hợp về công năng và bảo dưỡng hơn, nhưng không thể em lại ược cảm nhận của lòng bàn tay trượt theo tay vịn thang gỗ, của những bước chân trần trên sàn gỗ hay cái mùi của những căn phòng có ồ gỗ vào những ngày khô ráo hay ẩm ướt... Hầu hết vật 26

KT&ĐS THÁNG 9.2021

Hoa văn và chất liệu của vải cho nệm ghế, màn cửa, phủ giường, gối trang trí... ược phối chọn theo phong cách nội thất cổ iển châu Âu nhưng vẫn cho thấy những gợi hứng từ nghệ thuật Á Đông.

nhà ở

Gạch nền và tường tạo hình ảnh có chút hoài cổ nhưng vẫn hiện ại, nhất là khi kết hợp với màu gỗ nâu

KT&ĐS THÁNG 9.2021

27

nhà ở

“Kiểu châu Âu” nhưng phải dễ thương, tình cảm chứ không cung ình như iện Versailles!.

dụng nội thất trong công trình như giường ngủ, tủ áo, tủ ầu giường, bàn trà, khung gương, v.v.. ều ược thiết kế riêng ể áp ứng ược yêu cầu rất cụ thể từ chủ nhà: “kiểu châu Âu nhưng phải dễ thương, tình cảm chứ không phải cung ình như iện Versailles!”.

Các thiết kế thuộc ịa của người Pháp thường dựa trên những vật liệu và tay nghề chế tác của dân ịa phương và ược gợi hứng từ những kiểu thức của xứ bản ịa. Khi thiết kế

28

KT&ĐS THÁNG 9.2021

những vật dụng nội thất cho công trình, người thiết kế cũng cố gắng muốn học hỏi những ưu iểm từ tinh thần “thuộc ịa” bằng cách pha trộn những ường nét và chi tiết ồ gỗ Tây phương với Á Đông. Người thiết kế cũng cố gắng giữ sự hợp lý trong việc áp dụng chi tiết trang trí cổ iển vào các món ồ hiện ại ể giúp việc sử dụng và bảo trì dễ dàng hơn. Việc này cũng giúp các món ồ nội thất có thể dễ dàng sản xuất bằng các máy móc và vật liệu hiện ại.

nhà ở

KT&ĐS THÁNG 9.2021

29

nhà ở

NƠI ĐỂ TRỞ VỀ SAU NHIỀU NĂM XA QUÊ HƯƠNG, NAY CƠ DUYÊN LẠI ĐƯA NGƯỜI CON ẤY CÙNG GIA ĐÌNH NHỎ CỦA MÌNH TRỞ VỀ, GẮN BÓ VỚI THÀNH PHỔ BIỂN HIỀN HÒA BÊN DÒNG SÔNG CÁI. Bài NGÔ LY KHA Ảnh

CHƠN.A

Thiết kế: Chơn.a Địa chỉ: Tòa nhà Mường Thanh, số 4 Trần Phú,Khánh Hòa,TP. Nha Trang 30

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

Một góc sân lát á tự nhiên cùng bệ cửa ngồi á mài và quầy bar giúp cả gia ình có ược những khoảnh khắc ẹp của ất trời, của thành phố biển Nha Trang

KT&ĐS THÁNG 9.2021

31

nhà ở

C

ĂN HỘ TỌA LẠC TẠI TẦNG 39 CỦA MỘT TÒA NHÀ LỚN nhưng lại mang ến cảm giác quen thuộc và gần gũi như một ngôi nhà trệt ã nhiều năm tuổi với những ường cong nhẹ nhàng, với màu á mài nhuốm thời gian hay bậc thềm ngăn cách giữa hai không gian trong – ngoài.

“Có lẽ ấn tượng lớn nhất khi lần ầu ến xem hiện trạng của căn hộ 67m2 này là ban công nhỏ mở tầm nhìn về phía tây thành phố, nơi thấp thoáng bóng dáng một Nha Trang yên bình của 20 năm trước. Nơi có dòng sông Cái thơ mộng hòa mình vào nhịp sống phố thị và hoàng hôn yên ả trên ỉnh núi Đại An mỗi chiều về. Tôi hình dung rằng, ó cũng là những ký ức ẹp của gia chủ trước khi rời thành phố này. Nên khi trở về, tôi mong anh cũng tìm thấy những cảm giác quen thuộc trong căn hộ nhỏ”, KTS Quảng Chơn chia sẻ.

Với nguồn nguồn kinh phí cải tạo giới hạn và những hạn chế của không gian hiện trạng, nhóm thiết kế ã phải cân nhắc nhiều yếu tố ể mang ến một giải pháp vừa tiết kiệm, vừa mang trọn cảm xúc nhẹ nhàng, lãng mạn như mong ợi của gia chủ.

Ban công hướng tây ược mở rộng sâu hơn nhằm tạo ra một khoảng sân với trần lam gỗ - khoảng ệm che chắn bức xạ nhiệt trực tiếp cho các khối chức năng bên trong. Khoảng sân lát á tự nhiên cùng bệ cửa ngồi á mài và quầy bar giúp cả

32

KT&ĐS THÁNG 9.2021

gia ình có thể tận hưởng khung cảnh hoàng hôn bên sông hay ngắm sao vào những êm ẹp trời.

Trục chính của không gian nối liền phòng khách và bếp ược thiết kế gọn gàng hơn, tiết kiệm diện tích và linh ộng công năng sử dụng. Vùng chuyển tiếp giữa những không gian chung – riêng ược tạo hình thành những ường cong mềm mại, ý tứ mang cảm giác như bước qua một cổng ngõ ể sang một khu vực chức năng mới.

Các phòng ngủ ược bố trí lại, kết hợp giường ngủ và những bệ ọc sách dài, tối ưu tầm nhìn về phía biển và trung tâm thành phố. Các cửa sổ lật lấy gió ược bổ sung thêm khung

nhà ở

Vùng chuyển tiếp giữa không gian chung riêng ược tạo hình thành những ường cong mềm mại

bảo vệ, ảm bảo an toàn cho trẻ nhỏ. Một khu giặt phơi mới cũng ược ra ời từ một góc lõm của phòng ngủ hiện trạng, mở ra ngoài ban công…

Người ta thường trở về quê hương khi ã phiêu du nhiều góc bể chân trời và bỗng nhận ra một nơi mình thuộc về. Hay như giữa cơn ại dịch này, hàng triệu trái tim phương Nam vẫn khao khát hướng về quê hương…

KT&ĐS THÁNG 9.2021

33

nhà ở

Xa xa kia là một thành phố Nha Trang hiền hòa thân thuộc, không khí trong lành từ dòng sông Cái hiền hòa hay một buổi hoàng hôn yên ả từ núi Đại An mang ến là những iểm thú vị mà từ góc phòng này chủ nhân có thể cảm nhận ược qua từng ngày 34

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

KT&ĐS THÁNG 9.2021

35

nhà ở

TT HOUSE CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG CHO GIA ĐÌNH GỒM 4 THÀNH VIÊN: VỢ CHỒNG TRẺ VÀ 2 CÔ CON GÁI, THỈNH THOẢNG CÓ ÔNG BÀ QUA CHƠI VÀ Ở LẠI. CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG TRÊN KHU ĐẤT 5X24M Ở KHU VỰC TRUNG TÂM TP VINH LÀ KHU VỰC ĐÔ THỊ KHÁ CHẬT HẸP VÀ MẬT ĐỘ DÂN CƯ CAO, VỚI DẠNG NHÀ ỐNG SẼ CÓ ĐẶC THÙ HẠN CHẾ VỀ GIAO THÔNG, TẦM NHÌN VÀ CHIẾU SÁNG THÔNG GIÓ.

Bài CTV Ảnh

HOÀNG LÊ

Thiết kế: Vo+ Architects & Partners Địa iểm: TP.Vinh, Nghệ An

C

Ô N G T RÌN H CÓ HƯỚ N G C H ÍN H T HẲ N G T RỤC ĐÔ N G-T Â Y khá bất lợi về khí hậu: Buổi sáng nắng chiếu trực diện mặt tiền trước nhà, buổi chiều nắng hắt lại mặt sau nhà khiến công trình luôn bị ốt nóng bởi ánh nắng trực tiếp từ mặt trời nên phải ặc biệt quan tâm. Kiến trúc sư ã thiết kế 1 lớp vỏ cây xanh bao bọc xung quanh công trình, thủ pháp làm sao lớp cây xanh ó không những vừa chắn nắng hiệu quả mà còn óng góp thẩm mĩ cho công trình, có hiệu quả tối ưu cho việc vận hành và sinh hoạt trong công trình. Phần sân mái ược sử dụng làm vườn rau và cây ăn quả gia ình, mặt tiền trước và sau công trình giật lùi tạo ra khoảng ệm ban công kết hợp xen kẽ là các bồn cây xanh trang trí bố trí so le tạo cảnh quan cho công trình và hạn chế tối a ánh nắng chiếu thẳng vào bên trong.

Cấu trúc ngôi nhà ược thiết kế khá ơn giản: Phần giao thông ược thiết kế ở giữa nhà, các khối chức năng ược phân bố trước và sau ể khai thác tối a ánh sáng và thông gió tự nhiên.

Cách bố trí này giúp cân bằng không gian và tạo cảm giác thuận tiện khi sinh hoạt ở các tầng.

Tầng 1 là gara và không gian a năng dự trữ. Tầng 2 là phòng khách bếp ăn, ược ặt vào phía sau nhà, phòng khách sẽ ưu tiên phần trước nhà. Điểm nhấn nội thất là phần lõi giữa sảnh tầng là không gian thông tầng cầu thang kết hợp với góc chơi àn của các cháu. Nơi ây mọi thành viên gia ình sẽ chuyện trò và sinh hoạt thường xuyên.

36

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

KT&ĐS THÁNG 9.2021

37

nhà ở

38

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

Tầng 3,4 là phòng ngủ chính và các phòng ngú dành cho thành viên gia ình, nơi thờ tự và khu phụ trợ.

Sân mái ược phân chia thành 2 khu: Phía sau là vườn rau và phía trước là một góc sân sinh hoạt ngoài trời của gia ình kết hợp với vườn cây ăn quả.

Những khoảng giếng trời nhỏ kết hợp ô thông tầng thang bộ an xen ược bố trí giữa nhà tạo luồng không khí ối lưu từ trước ra sau, từ dưới lên trên và tạo thêm sự kết nối giữa các tầng.

Thủ pháp kiến trúc ơn giản nhưng ược tính toán và nghiên cứu rất khoa học, các khoảng óng mở thiết kế khéo léo ã tạo nên công trình thoáng mái và gần gũi với thiên nhiên. Công trình ã nhận ược nhiều sự phản hồi tích cực từ các thành viên sống trong gia ình và phần nào góp phần kiến tạo môi trường sống tốt hơn cho ngôi nhà phố trong ô thị ngày nay.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

39

nhà ở

Những khoảng giếng trời nhỏ kết hợp ô thông tầng thang bộ an xen ược bố trí giữa nhà tạo luồng không khí ối lưu từ trước ra sau, từ dưới lên trên và tạo thêm sự kết nối giữa các tầng

40

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

KT&ĐS THÁNG 9.2021

41

nhà ở

Phòng ngủ master thiết kế rất ít chi tiết thừa nhưng lại vô cùng tinh tế. Một ban công bày trí cây cảnh vừa mang ến màu xanh thiên nhiên, vừa lọc bớt một chút nắng gió khi cần 42

KT&ĐS THÁNG 9.2021

nhà ở

KT&ĐS THÁNG 9.2021

43

không gian sắc màu - ồng hành cùng Paint & More

SẢN PHẨM VÀ CON NGƯỜI NÀO CHO TƯƠNG LAI Trong bài viết số báo trước chúng tôi có nêu ra các con số lạc quan tại thị trường Mỹ, ó là trong ại dịch vẫn có ến 4,3 triệu ơn nộp xin ăng ký thành lập doanh nghiệp và qua ó, người ta ước tính sẽ thu hút ít nhất khoảng 30 triệu công ăn việc làm cho những năm sắp tới.

Bài TRẦN VĂN CHÂU - CEO PAINT & MORE

Ô nhiễm khí thải từ xe hơi và xe máy

Sâu ăn nhựa

V

xanh, rồi những luật lệ về sản phẩm phải có tính thân thiện môi trường cũng bắt ầu ra ời. Một thập niên qua, người ta không chỉ nói về sản phẩm có thuộc tính xanh mà còn nói ến sản phẩm cần có tính chất bền vững như trong cuốn sách Biên ộ tăng dân số thế giới Xanh Hóa Á Châu của tác giả TS.KTS Nirmal Kishnani do ASHUI biên tập với 2 dịch giả TS.KTS Nguyễn Quang Minh/Đại học Xây Dựng Hà Nội và ThS. KTS Vũ Linh Quang/ARDOR có nói về tính bền vững trong kiến trúc xây dựng là “Bền vững về mặt sinh thái và bền vững về mặt công nghệ” (trang 111).

Tuy nhiên những năm gần ây, một tổ chức lấy tên MBDC ã ưa ra một khái niệm Cradle to Cradle (C2C). Cradle ược hiểu là cái nôi của trẻ em. Không như thuộc tính xanh với hệ thống LEED trong ý nghĩa của 3R - Reuse, Reduce và Recycle thì khái niệm C2C ược ịnh nghĩa với 5 tiêu chí như sau: 1) Sức khỏe vật liệu, 2) Tái sử dụng vật liệu, 3) Năng lượng tái tạo & quản lý carbon, 4) Quản lý nước và 5) Công bằng xã hội. Ví dụ khi người ta làm ra cái áo, cái quần thì khi cái áo hư, bỏ i sẽ làm ra lại cái gì, nút áo em tái chế ra sản phẩm nào? Có nghĩa là vòng tuần hoàn của các nguyên liệu làm ra sản phẩm ã ược ịnh hình trước khi người ta sản xuất ra sản phẩm ó. Trên thực tế, hiện nay người ta ang áp dụng các công nghệ như chuyện ốt rác ể lấy năng lượng thì thay vào ó, người ta dùng các công nghệ tiên tiến hơn như công nghệ

À O T H Á N G 6 V Ừ A Q U A , N G HỊ VIỆN Â U CHÂ U Đ Ã N H Ậ N Đ Ư Ợ C MỘT BẢN PH Ú C T R Ì N H C Ủ A 5 0 T Ậ P Đ OÀN LỚN T Ạ I Â U châu với cam kết trong thời gian tới họ sẽ có chính sách rõ ràng ể giảm thiểu việc sản xuất và sử dụng những sản phẩm như túi nhựa, bao nilông… Cùng với ó là lời hứa ưa ra lộ trình cắt giảm khí thải CO2. Đầu tháng 8 vừa qua tập oàn McKinsey của Mỹ vừa công bố một cuộc khảo sát với kết luận của người tiêu dùng nước này “Chúng tôi ủng hộ các sản phẩm bền vững cho dù phải trả thêm tiền”.

Ngày nay ai trong chúng ta cũng biết hậu quả của nhựa làm ô nhiễm môi trường vì ó là loại sản phẩm rất lâu mới phân hủy. Thế nhưng, vào những ngày ầu của thập niên 20 khi con người tìm ra ược phương pháp làm ra polymer nhựa thì họ cho ó là một cuộc cách mạng cải tiến trong ời sống của nhân loại. Điều áng nói là cũng như các cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, rồi lần thứ hai với máy phát iện ã dẫn ến việc sản xuất ra xe hơi, thì ngày nay ang có các iều luật và dự luật phải óng tiền khi sản xuất xe hơi vì thải ra CO2 quá nhiều, bởi hiện tại trong 1 tỷ 3 xe ang tham gia giao thông trên thế giới thì chỉ có vài con số lẻ là xe hơi chạy bằng iện kiểu Tesla.

Tuy nhiên vấn nạn của nhựa ang có một số tin vui là các nhà khoa học Âu châu ã tìm ra một loài “sâu”* thích ăn bao bì và túi nhựa hay những phương pháp và công nghệ sản xuất bao bì và túi nhựa bằng cây trái và các chất hữu cơ dễ phân hủy.

Vấn nạn của thế giới là việc mưu sinh và sự gia tăng nhanh về dân số. Nếu năm 1804 dân số thế giới mới chỉ 1 tỷ, hơn 100 năm sau, năm 1927, dân số thế giới là 2 tỷ, vậy mà không bao lâu vào năm 2014, dân số thế giới ã lên 7 tỷ.

Do ó ể bảo vệ môi trường sống cho thế hệ hiện tại cũng như tương lai, rất nhiều tổ chức ã ồng loạt khởi ộng phong trào

44

KT&ĐS THÁNG 9.2021

Thống kê của WHO về tình hình nhiễm COVID trên thế giới

plasma, công nghệ microwave plasma thì lúc ó rác sẽ ược ịnh hình tạo thành nước, thành iện, thành khí ốt hay thậm chí còn có thể tạo ra chất Graphene – chất bán dẫn cho tương lai sẽ thay thế Silicon dùng ở lĩnh vực Semiconductor trong công nghệ làm ra các con chip iện tử.

Do ó, cũng nhờ ại dịch mà nó phơi bày ra nhiều mặt như trước ây chúng tôi có trình bày cùng ộc giả về nhà văn, triết gia Pháp Albert Camus (1913-1960), người ược giải Nobel Văn học năm 1957, qua cuốn tiểu thuyết nổi tiếng La Peste/Dịch Hạch xuất bản năm 1947, “Bệnh dịch hạch cũng có mặt tốt, là mở mắt con người ra, và buộc họ suy nghĩ”. Bởi nếu không có ại dịch thì làm sao chúng ta nghe ược tâm tư của một cụ già hơn 80 tuổi lúc cầm tờ hóa ơn trả tiền oxy thì cụ vỡ oà lên khóc. Vị bác sĩ ứng bên vỗ về và nói lời an ủi thì cụ áp lại rằng: “Không, tôi khóc là vì 80 năm qua tôi ược thở khí trời mà không phải trả một ồng xu nào cả”. Hay chuyện bác tài xế xe tải chở hàng chạy trên quốc lộ 1 oạn ở Thủ Đức làm rơi rất nhiều thùng mì thì người dân hai bên ường ã chạy ra nhặt tất cả và ứng ó chờ rất lâu. Khi bác tài ến nơi thấy hàng rớt mới quay xe và nhận lại ủ hàng hóa. Còn một chuyện khác rất nhân văn khi chúng tôi có dịp nói chuyện với các KTS lão thành thì KTS nói với chúng tôi rằng, “Trước giờ chúng ta cũng làm rất nhiều chuyện từ thiện nhưng hy vọng sau dịch chúng ta sẽ nỗ lực làm nhiều hơn vì thấy mình còn may mắn hơn nhiều người khác”.

Trong nhiều lần nói chuyện với bạn bè, chúng tôi thường hay chia sẻ là ất nước mình vẫn còn may mắn chứ việc bùng nổ dịch lần này mà xảy ra vào năm ngoái là Việt Nam vỡ trận liền. Bởi lúc ó Âu Mỹ ang rất thê thảm và vaccine chưa có ể mua hay viện trợ. Nhưng nhìn chung vẫn có iều gì ó khó hiểu khi chúng ta xem số liệu sau: Thống kê của WHO, hiện có ến 210 triệu người nhiễm và hơn 4,5 triệu người chết** Dân số thế giới hiện này là hơn 7 tỷ và 1) Mỹ châu có gần 1 tỷ người, bị nhiễm Covid 80 triệu và chết trên 2 triệu người 2) Âu châu cũng có trên 1 tỷ người, bị nhiễm Covid 62 triệu và chết 1,2 triệu người 3) Phi châu trên dưới 1 tỷ người, nhưng bị nhiễm chỉ có 5,4 triệu và chết 128.000 người

Mô hình C2C

4) Á châu với dân số hơn 4 tỷ người, bị nhiễm hơn 50 triệu và chết gần 800.000 người Từ những con số trên làm cho chúng ta suy nghĩ nguyên nhân nào dẫn ến kết quả như hiện nay, cách sống, cách ăn uống (ví dụ thức ăn quá sạch hay thường dùng thức ăn nấu sẵn với các chất bảo quản). Có một C2C - 5 tiêu chí ánh giá iều chắc chắn là người Âu Mỹ dùng quá nhiều thuốc trụ sinh - kháng sinh kể từ ngày Penicillin do Alexander Fleming phát minh ra năm 1928.

Do ó, ại dịch là dịp nó phơi bày và bộc lộ ra hết những vấn ề của từng châu lục, từng quốc gia, vùng miền, gia ình và bản thân của từng người. Nó cho chúng ta thời gian ngẫm suy và nhìn lại quá khứ từ cách sống, cách ứng xử với nhau, cách ối xử với thiên nhiên, môi trường, bởi từ nhiều năm qua chúng ta sống phi Thiên tai tại một số nơi trên thế giới

KT&ĐS THÁNG 9.2021

45

không gian sắc màu - ồng hành cùng Paint & More

46

Thuốc kháng sinh Penicillin

Hệ thống thông gió tự nhiên

tự nhiên nên cơ thể của mỗi người ã bị suy sụp từ bên trong. Và như thế, hệ miễn nhiễm yếu dần ã làm mồi cho các chứng bệnh nan y, ung thư còn bên ngoài thì ang bị dịch bệnh tấn công. Giờ ây người ta mới thấy ra là sức khỏe của mình có tác ộng và có ảnh hưởng ến từ những người khác nên người ta mới thấy sức khỏe cộng ồng cũng rất quan trọng, chứ trước dịch có ai mà quan tâm chuyện bà hàng xóm mắc bệnh hay sức khỏe của cộng ồng.

Còn chuyện môi trường thì nghe càng xa vời với nhiều người.

Do ó, ại dịch cũng là một dịp ể sàng lọc và thanh lọc cũng như xây dựng lại những giá trị căn bản của cuộc sống. Hay có người còn cho rằng, Thái Dương Hệ ang i vào một chu kỳ chuyển ổi thiên hà, nó ang cần nhận thêm nhiều năng lượng và ang nóng lên với tốc ộ chóng mặt như chúng ta thấy, chỉ trong tháng 7 và tháng 8.2021 có biết bao thiên tai, bão lụt từ Âu châu như ở Đức, Bỉ, Hà Lan cho ến cháy rừng bên Mỹ và ộng ất, lũ lụt ở Ấn Độ và Trung Quốc. Điều áng nói là trong ó có sự “tiếp tay” cho việc hủy hoại căn nhà là hành tinh mà chúng ta ang sống.

Bởi với năng lượng mà chúng ta ang sử dụng cho một ngày thì trái ất phải mất hơn 10.000 ngày mới áp ứng hay hồi phục lại. Đại dịch, bản thân nó tạo ra nhiều mặt tiêu cực, nhưng nó cũng óng góp một số mặt tích cực như làm cho nhận thức của chúng ta trưởng thành và chín muồi hơn. Do ó, chúng tôi thiết nghĩ, sản phẩm cho tương lai như chúng tôi có trình bày ở trên có từ Xanh, Bền Vững cho ến C2C là thiết yếu, là quan trọng ể tồn tại cho tương lai, nhưng có một thứ còn quan trọng hơn cả là cách con người sống. Nhân ây, chúng tôi nhớ ến câu chuyện ược một người quen ở Hà Nội chia sẻ như sau: một ứa bé hỏi một cụ già, “Thưa ông, cháu nên theo uổi ngành nào ể có một nghề nghiệp tốt?”. Ông cười và nói, “Hãy làm một người tốt. Có rất nhiều cơ hội trong ngành này và rất ít cạnh tranh”. Bao năm qua người ta nói quá nhiều về công trình xanh, sản phẩm xanh, từ Hoa Kỳ cho ến Âu châu người ta ã soạn thảo và hình thành không biết bao nhiêu hệ thống ánh giá cho kiến trúc, xây dựng như LEED ở Hoa Kỳ, GREEN STAR ở Úc, GREEN MARK ở Singapore, BREEAM ở Anh… rồi biết bao nhiêu nhãn hiệu cho sản phẩm như ECOLABEL, GREENGUARD... thế nhưng, chưa thấy một hệ thống nào ra ời ể ánh giá về con người. Thiết nghĩ xưa nay sản phẩm ược ịnh giá tiền và chất lượng và bây giờ có thêm một yếu tố nữa là thuộc tính xanh cũng như có lẽ sau này

con người sẽ ược ánh giá trên ba yếu tố là: Phú, Quý và Xanh.

Triết lý một chút, nếu xét các yếu tố Phú, Quý và Xanh theo thứ bậc từ 0 ến 5 sao thì: • Với các bậc chân sư, hành giả thì Phú là 0, Quý có thể 5 Câu chuyện từ một người bạn ở Hà Nội sao và Xanh có thể 5 sao • Với các doanh nhân cần có những doanh nhân: Phú 5 sao, Quý 5 sao và Xanh cũng 5 sao thì mới mong xã hội này phát triển một cách bền vững ược Và từ ó ể có ược iểm cao về xanh người ta phải sống sao cho thuận với thiên nhiên, thân thiện với môi trường như: • Tập thể dục: cũng là i bộ thì nên i bộ ngoài trời ể không sử dụng năng lượng như i bộ trên máy • Ăn uống: ăn nhiều rau hay ậu mà không cần nấu thì ỡ tốn năng lượng • Làm mát: nên dùng quạt nhiều hơn dùng máy lạnh hoặc thiết kế ể tận dụng thông thoáng tự nhiên…

Qua ó nó cho chúng ta vài iều ể ngẫm suy là chúng ta nên tìm ra một con ường trung ạo nghĩa là hài hòa giữa sự phát triển GDP và phát huy GNH Gross National Happiness theo cách mà Bhutan ã làm.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

(*) https://mail.google.com/mail/u/0/#inbox/KtbxLvgstsKFmJBmmKVXWFjKWz PzBrSchL?projector=1 (**) https://covid19.who.int/

BÀI THUỐC TỎI HỖ TRỢ TRỊ COVID Nhân dịp có người bạn nhắn tin về bài thuốc Đông y về cách tỏi hỗ trợ trị Covid, chúng tôi mở lại cuốn sách Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của GS.TS Đỗ Tất Lợi mà chúng tôi ã sở hữu từ những năm 2000 khi chúng tôi ang sống ở San Jose và cùng với một số người bạn tạo dựng công ty sản xuất các loại nước tăng cường năng lực và thể lực. Theo sách của Đỗ Tất Lợi trang 181 nói về vị tỏi như sau: Tỏi có tên khoa học là Allium sativum thuộc họ Hành Alliaceae.

Bài TRẦN VĂN CHÂU - CEO PAINT & MORE

Ba bước xông tỏi

Thành phần hóa học và tác dụng: Thành phần chủ yếu của tỏi là một chất kháng sinh Alixin C6H10OS2, một hợp chất sunfua có tác dụng diệt vi khuẩn rất mạnh ối với vi trùng Staphyllococcus, thương hàn, phó thương hàn, lỵ, vi trùng tả, trực khuẩn sinh bệnh bạch hầu, vi khuẩn thối.

Trong tỏi không có chất Alixin ngay mà có chất Aliin, một thứ axit amin, chất aliin chịu tác dụng của men alinaza (cũng có trong tỏi) và cho ra chất Alixin…

Trong thời gian qua, Bộ Y tế có ban hành công văn 1306/BYT-YDCT về việc hướng dẫn sử dụng thuốc cổ truyền, phương pháp y học cổ truyền trong phòng Covid 19.

Cùng với ó, chúng tôi tìm hiểu hai trang web

1. Hiệp hội Dược Hoàng gia Anh có trụ sở tại Luân Đôn 2. Trung tâm Dữ liệu và Thư viện Quốc gia về Y học có trụ sở tại Bethesda, Maryland, USA Dựa trên các bài báo ược ăng trên 2 trang web với những ề tài sau: 01 Dec. 2014 - Garlic Revisited: Antimicrobial Activity of AllicinContaining Garlic Extracts against Burkholderia cepacia Complex Sept. 16, 2020 - In silico allicin induced S-thioallylation of SARS-CoV-2 main protease 20 April 2021 - Garlic extract allicin: a possible inhalation therapy for COVID-19?

Tóm tắt ại ý trong các bài báo bao gồm 2 iểm chính như sau:

1) Tỏi có chất Alliin, khi tỏi ược băm nhuyễn, nó bị kích hoạt lên men và hình thành chất Allicin 2) Allicin có ặc tính kháng khuẩn, kháng virus Bởi Allicin có chức năng ức chế tác ộng trực tiếp lên màng sinh học là sự hình thành các chất Polypetit. Mà Polypetit óng vai trò rất quan trọng trong quá trình hình thành các virus mới.

Do ó, việc ức chế ược Polypetit là sẽ làm giảm i sự sao chép và sinh sôi nãy nở của coronavirus.

Nói tóm lại, tỏi có chất Allicin, Allicin có khả năng ức chế virus và làm giảm việc lây nhiễm. Điều áng nói là phương Tây biết ược tỏi có những chất trị ược virus nhưng làm thế nào ể họ ưa các chất này vào trong cơ thể của người bệnh thì phải sử dụng máy phun sương. Trong lúc ó, với y học cổ truyền thì chúng ta sử dụng phương pháp xông mà chúng tôi xin chia sẻ và rất ơn giản trong 3 bước như sau: 1) Bước 1: Lột vỏ 3 tép tỏi, ập dập, ể yên 5-10 phút. Tỏi sẽ tạo ra chất Allicin trị Covid 2) Bước 2: Nấu 1 lít nước sôi, ổ vào tô ựng tỏi 3) Bước 3: Xông hơi mũi và miệng.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

47

không gian ẹp

48

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian ẹp

PIZZA 4P’S “VƯỢT” TỪ NHỮNG HÌNH ẢNH THIÊN NHIÊN VÀ CON NGƯỜI CỦA MIỀN TRUNG NẮNG GIÓ, CON ĐÊ UỐN LƯỢN, CÁNH ĐỒNG KHÔ NỨT TỚI TẬN HANG CUA, NHỮNG MÙA LŨ VỀ, THÂN CÂY TỪ ĐẦU NGUỒN BỊ CUỐN THEO, PHI ẦM ẦM GIỮA TIẾNG NƯỚC REO ... ĐÃ ĐƯỢC NGHỆ THUẬT HÓA THÀNH KHÔNG GIAN MỚI LẠ ĐƯA VÀO NHÀ HÀNG PIZZA 4P’S VỚI TÊN “VƯỢT” .

Thực hiện ĐINH QUANG TUẤN Địa iểm: Tầng 04 toà nhà GiGa Mall, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh Thiết kế: Lê House Diện tích: 442 m2

KT&ĐS THÁNG 9.2021

49

không gian ẹp

Điểm nhấn của không gian nơi ây là hình ảnh những con ê uốn lượn của dãy ất miền Trung ược cách iệu qua chiếc bàn ăn. Trong khi chờ ợi ược thưởng thức món mà mình yêu thích, thì chính hình ảnh này gợi cho thực khách một “khúc ruột miền Trung” nhiều khô cằn mà cũng lắm mưa lũ

K

H I CẢ TH Ế GIỚI ĐANG C H ỐNG CHỌ I V Ớ I CƠ N ĐẠI DỊC H COVID ầy biến ộng, thì nơi xa xôi của một vùng ất nước- miền Trung- Việt Nam chúng ta lại phải hứng chịu thêm tổn thất từ những cơn bão, lũ lụt. Cảnh tan thương iêu tàn của những cánh ồng trơ trọi. Rồi âu ó trong ống tro tàn ấy vẫn thắp lên ngọn lửa hy vọng, hy vọng vượt qua những thử thách của thiên nhiên, của con người mang ến, những trái tim nhỏ bé ầy khát khao dũng cảm cùng nhau vững tâm “ Vượt”, ấy chính là chủ ề của nhóm thiết kế muốn gửi gắm qua dự án này.

Với những người con của Miền Trung nắng gió, hình ảnh con ê uốn lượn, cánh ồng khô nứt tới tận hang cua, những mùa lũ nước về, thân cây từ ầu nguồn bị cuốn theo, phi ầm ầm giữa tiếng nước reo như ám kị binh xuất trận v.v... Tất cả vốn ã hằn sâu tận tâm trí của mỗi người.

Nhưng với “Vượt”, ội ngũ thiết kế ã nghệ thuật hoá tất cả những hình ảnh ó, ưa vào bên trong nhà hàng Pizza 4P’S và dung hoà tất cả thành một tác phẩm không gian ầy mới lạ, nhưng vẫn thể hiện một cách ầy ủ và gãy gọn tinh thần thép của người Miền Trung.

Thương hiệu Pizza 4P’S là một trong những thương hiệu xem trọng các giá trị bền vững và quan tâm ến những vấn ề chung của xã hội và môi trường,

50

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian ẹp

KT&ĐS THÁNG 9.2021

51

không gian ẹp

do ó chất liệu mà nhóm thiết kế lựa chọn cho lần ra mắt này không gì khác ngoài những vật liệu ịa phương nơi vùng ất chịu nhiều tổn thất.

Mây- một trong thứ chất liệu phổ biến ở khu vực Đông Nam Á, trong ó Việt Nam ã từ lâu hình thành nên cả một làng nghề truyền thống sáng tạo ra từ chất liệu mộc mạc này, hình ảnh bé nhỏ của những sợi Mây cũng như sức sống của những con người bé nhỏ nơi ây, ể rồi kết tinh thăng hoa thành những vẻ ẹp trổi dậy trên nền ất khô cằn nứt nẻ, trên những khối gỗ mục rỗng bởi những trận lụt, cháy.

52

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian ẹp

Tuy nhỏ bé nhưng những sợi mây loại nguyên liệu có thể chế tác ra nhiều sản phẩm mỹ thuật - lại ầy sức sống tượng trưng cho hình ảnh những người miền Trung tự bao ời vẫn kiên cường vượt qua khó khăn KT&ĐS THÁNG 9.2021

53

không gian ẹp

Những bức tường trong Pizza 4P’S gợi những mãnh ất khô cằn, nứt nẻ vào mùa khô hạn

54

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian ẹp

Với không gian thoáng ãng, tầm nhìn bao quát khung cảnh bên ngoài, decor bên trong có những iểm nhấn khá thú vị, Pizza 4P’S sẽ mang ến cho thực khách những phút giây thư giãn bên cạnh người thân hay bạn bè

KT&ĐS THÁNG 9.2021

55

không gian nghệ thuật

Nếp mái lô xô của một miền quê xa, ánh chiều tà man mác, cơn mưa, giọt sương, nỗi buồn… những tác phẩm hội họa sơn ta của họa sĩ Nguyễn Hữu Thông như ưa người ối diện vào mênh mang cảm xúc. Với người họa sĩ, vẽ, như một cách ể kể, ể phiêu cùng nhịp ời bằng những sắc màu ầy cảm gợi.

Bài và ảnh NGUYỄN ĐÌNH

Nguyễn Hữu Thông, những sắc màu cảm gợi

M

Ở Đ Ầ U CÂ U CHUY ỆN VỀ QU Á T RÌN H GẮ N B Ó cùng sơn ta – một chất liệu truyền thống, thân quen trong mỹ thuật Việt tận từ thuở sơ khai ến tận bây giờ - họa sĩ Nguyễn Hữu Thông kể: “Tôi biết về sơn mài từ thời còn sinh viên, thông qua lịch sử mỹ thuật, qua các trưng bày bảo tàng, và càng tìm hiểu, càng thấy cuốn hút bởi trong yếu tố sáng tác tác phẩm, có sự kết hợp của chất nghệ nhân, của nghề truyền thống như làm ồ sơn, thếp vàng bạc… Một tác phẩm sơn mài hoàn thiện, sẽ thấy ở ó tinh thần của người họa sĩ, và tinh thần ấy biểu lộ qua kỹ thuật nghề thủ công”.

56

KT&ĐS THÁNG 9.2021

Lấy chất liệu chuyển tải cảm xúc, ý niệm, Nguyễn Hữu Thông ưa vào sáng tác của mình những ề tài rất ời thường, giản dị, gần gũi. Họa sĩ tâm sự: “Tôi là người sinh ra và lớn lên nơi làng quê ở Tân Khang, Thanh Hóa, miền quê ấy gợi cho tôi nhiều kỷ niệm và tôi thường ưa vẻ ẹp thanh bình của làng mình vào tác phẩm”.

Yếu tố cảm xúc trong tranh của Nguyễn Hữu Thông biểu ạt rất rõ qua kỹ thuật, ường nét, hình khối nhờ những sắc ộ tối – sáng, âm sâu của sơn mài. Nói về màu sắc, ở kỹ thuật cổ truyền, nghệ thuật sơn mài bị hạn chế, với sơn cánh gián, then, vài loại soan, vài loại phẩm lam, vàng tơ… bây giờ giới hạn ấy ã

không gian nghệ thuật

không còn, người nghệ sĩ sơn mài thỏa sức sáng tạo. Trong tranh của Nguyễn Hữu Thông cũng vậy, màu sắc là một bản giao hòa a dạng, quan sát kỹ có thể nhận ra gam màu ghi xanh xuất hiện với tần suất cao hơn. Họa sĩ cho biết ó là tông màu anh yêu thích.

Dễ thấy trong cách chọn ề tài sáng tác, cách thể hiện kỹ thuật, cách phối màu, bố cục tổng thể… tranh của Nguyễn Hữu Thông mang nhiều tính gợi, bởi mỗi khi sáng tác, anh chọn thủ pháp nắm bắt cảm xúc trước, rồi tìm những gam màu phù hợp ể thể hiện qua chất liệu sơn mài. Mỗi tác phẩm, sẽ tùy vào xúc cảm bất chợt ể có ược những phối màu khác nhau, và là một gửi gắm những ẩn ý, có thể là chuỗi kỷ niệm của làng quê tuổi thơ với nóc mái an xen, chồng lấn vẻ như lộn xộn, hỗn tạp nhưng cảm xúc ngự trị trên ó lại là sự bình yên mà chốn ô thành không hiện hữu. Ở một loạt sáng tác khác của Nguyễn Hữu Thông cũng là một ề tài thiên nhiên, người họa sĩ chọn

“Tôi thích tìm sự yên bình, và phong cảnh miền quê mang lại cho tôi những cảm xúc thú vị ấy ể chuyển tải vào tác phẩm”

“Đặc tính của sơn ta là âm trầm, lợi thế về sắc ộ, nhưng muốn phát huy thế mạnh ấy của sơn ta vào tác phẩm, nghệ sĩ phải làm chủ và iều khiển ược nó, nếu không sẽ hỏng ý ồ ngay” KT&ĐS THÁNG 9.2021

57

không gian nghệ thuật

“Hình ảnh nông thôn quê tôi, tuy nhà cửa hỗn ộn, không ngăn nắp, nhưng cuộc sống bình yên là iểm nhấn và tôi thêm yêu quê hương vì iều ó”

58

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian nghệ thuật hình ảnh cây thông ể thể hiện, với lí do: “Thông là tên mình, tôi muốn lấy hình ảnh cây thông trong thiên nhiên ưa vào tác phẩm. Một cây thông khi lớn lên, bao giờ cũng bị những yếu tố xung quanh chi phối theo quy luật tự nhiên. Khi thì mềm mại lãng mạn, khi mạnh mẽ vươn thẳng lên trời cao, khi run sợ trước mưa giông, gió bão. Cây muốn lớn mạnh, phải ủ khả năng, sức khỏe, bản lĩnh, ngay thẳng thì mới ứng vững, giữ ược chính mình”.

Những rung ộng trước thiên nhiên ấy của Nguyễn Hữu Thông ược thể hiện bằng sự kết hợp của cảm xúc, kỹ thuật và thông iệp mang sự ồng nhịp giữa con người và thiên nhiên trên từng tác phẩm.

“Tôi quan niệm cây cối cũng như con người là phần không thể thiếu của thiên nhiên, nếu hòa mình bằng tâm hồn yêu thiên nhiên, sẽ tìm ược rung cảm ồng iệu. Đó là nguồn khơi gợi cảm hứng sáng tác cho tác phẩm của tôi” KT&ĐS THÁNG 9.2021

59

GÓC LÀM VIỆC XANH TẠI NHÀ NHỮNG NGÀY THƯỜNG, CUỘC SỐNG HỐI HẢ VÀ CÔNG VIỆC CUỐN CHÚNG TA RA KHỎI NHÀ; SỰ MỆT MỎI ĐƯA TA VỀ VỚI TINH THẦN VÀ CƠ THỂ ĐÃ VƠI ĐI RẤT NHIỀU NĂNG LƯỢNG, CON NGƯỜI KHÔNG CÒN NHIỀU THỜI GIAN ĐỂ QUAN TÂM ĐẾN KHÔNG GIAN NƠI Ở. TỪ NĂM 2020 ĐẾN NAY, TÌNH HÌNH DIỄN BIẾN ĐẠI DỊCH CHỦNG VIRUS SARS-COV-2 ĐẨY MỌI NGƯỜI VÀO TÌNH HUỐNG BẮT BUỘC PHẢI HẠN CHẾ HOẠT ĐỘNG NGOẠI CẢNH, LÀM VIỆC Ở NHÀ VÀ LÀM VIỆC TỪ XA (WORK FROM HOME) ĐÃ DI CHUYỂN SỰ CHÚ Ý CỦA CHÚNG TA VỀ VIỆC BẮT ĐẦU HƯỞNG THỤ CÁC KHÔNG GIAN GẦN GŨI NGAY TẠI NƠI Ở.

Bài KTS NGUYỄN BẢO TIÊN HOÀNG Ảnh TƯ LIỆU

60

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian cảnh quan

KT&ĐS THÁNG 9.2021

61

không gian cảnh quan

Cây xanh óng vai trò che phủ góc bàn hạn chế nguy hiểm và phân chia góc làm việc trong không gian nhỏ hẹp

K

HU VỰC LÀM VIỆC TRONG NHÀ - VỐN LÀ NƠI TRƯỚC ĐÂY ít ược ể ý lại trở thành góc thường xuyên sử dụng. Việc dành cả ngày tại bàn/ phòng làm việc trong thời gian dài có thể khiến chúng ta cảm thấy nhàm chán. Để ảm bảo cân bằng nguồn cảm hứng và sự thoải mái, việc décor, bố trí cây xanh góc làm việc là gợi ý áng lưu ý với mỗi cá nhân.

Làm ẹp ‘không gian bị lãng quên’, tại sao không?

Ngoài tác dụng cải thiện chất lượng không khí, giảm ô nhiễm bức xạ, cây xanh còn mang lại nhiều năng lượng tích cực, ảnh hưởng ến cảm xúc và hiệu quả làm việc. Theo nghiên cứu thực tế việc làm phong phú không gian làm việc với các loài thực vật giúp tăng năng suất lên 15%, qua ó cho thấy vai trò áng kể của cây xanh giúp cải thiện sự hài lòng về môi trường làm việc, giảm stress, nâng cao mức ộ tập trung.

Ngoài ra với quan iểm người Á Đông, ặc biệt là Việt Nam, việc bài trí, sử dụng các loại cây xanh tại nhà, góc làm việc như một ‘thần chú’ với hy vọng cầu may mắn, phước lành cho gia ình, gia tăng vận may, thuận lợi công việc. Một chậu cây thích hợp, tươi mát ặt tại nơi làm việc mỗi ngày, sẽ mang lại sự hỗ trợ tốt về sức khỏe và tâm trí mỗi người.

Trong các căn hộ nhỏ, vừa, việc sử dụng cây xanh như 62

KT&ĐS THÁNG 9.2021

một giải pháp linh hoạt nhằm phân chia không gian giữa khu vực ặt bàn làm việc với các không gian sinh hoạt khác trong nhà. Với góc nhìn mở, từ bình phong cây xanh cũng dễ dàng quan sát, trao ổi với các bé trong gia ình có trẻ nhỏ, giúp bạn yên tâm rằng các con luôn cảm thấy an toàn khi nhìn thấy cha mẹ và ảm bảo ược bạn sẽ can thiệp kịp thời nếu trẻ có những hành ộng dễ gây nguy hiểm khi chơi một mình.

Bên cạnh ó, cây xanh là giải pháp tuyệt vời với các góc nhọn ược tạo ra trong quá trình ta sắp xếp khu vực làm việc mỗi ngày, giảm thiểu sự thiếu an toàn tại các góc vật liệu thô cứng, và tạo iểm nhấn tinh tế giúp không gian vốn khô cứng, nghiêm túc bớt nhàm chán, ngột ngạt. Để nâng cao hơn tác dụng của cây xanh ối với góc làm việc thì việc bố trí cây xanh, thiết kế góc làm việc là iều rất quan trọng. Xu hướng thiết kế góc làm việc thường có sự kết hợp giữa chức năng và thẩm mỹ, kết hợp giữa cây xanh và các phụ kiện trang trí ể nhân cách hóa không gian nhằm ảm bảo sự thoải mái và sử dụng không gian ó theo cách có lợi nhất. Trong iều kiện không gian làm việc của bạn khá hẹp thì ặt chậu cây có kích thước phù hợp kết hợp với việc sắp xếp gọn gàng sẽ hợp lí hơn một bàn với các sấp tài liệu giấy, hồ sơ, và laptop,...

Khi cảm thấy lười biếng muốn rời khỏi công việc vào cuối tuần, cây xanh là vị cứu tinh tuyệt vời giúp ‘che giấu’ chiếc bàn

không gian cảnh quan

KT&ĐS THÁNG 9.2021

63

không gian cảnh quan

64

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian cảnh quan

Vai trò che phủ góc bàn hạn chế nguy hiểm và phân chia góc làm việc trong không gian nhỏ hẹp

mà ngày hôm ó bạn không cần sử dụng. Một chậu cây cao ặt cạnh bàn làm việc không chỉ ẹp mà còn là tấm màn tự nhiên, giữ cho không gian của bạn vừa ủ sự riêng tư, ồng thời không quá ngột ngạt. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng một vài chậu cây treo tường hoặc dành một giá sách chỉ ể lấp ầy bởi cây xanh giúp giảm bớt sự cứng nhắc trên bàn làm việc của bạn ây cũng là một cách trang trí cũng như cách ịnh nghĩa không gian vừa ơn giản vừa em lại hiệu quả cao.

Màu xanh lá mang lại những rung cảm tích cực tác ộng ến trung khu thần kinh thể hiện tình yêu thương và sự cân bằng tâm trí, năng lượng. Bố trí không gian làm việc với cây xanh thích hợp sẽ góp phần nâng cao khả năng tư duy, cải thiện tâm trạng làm việc ạt hiệu suất cao hơn.

Lựa chọn cây xanh cho chính bạn!

Với iều kiện ặc biệt trong nhà, thiếu ánh sáng tự nhiên thì bạn nên lựa chọn những loại cây theo những tiêu chí nào và loại cây xanh nào thích hợp ể bố trí bàn làm việc? Đây chắc chắn là câu hỏi ược quan tâm nhiều nhất.

Nếu bạn có một lịch trình công việc bận rộn thì tiêu chí ầu tiên là tiện lợi và tiết kiệm thời gian bảo dưỡng, chăm sóc.

Việc tiến hành bón phân tưới nước cho cây nội thất khá khó khăn và không diễn ra thường xuyên, bạn nên chọn những loại

chịu ược sự khô hạn, cần ít nước, sử dụng thêm lót dĩa ể hạn chế việc tràn nước nhằm giữ vệ sinh chỗ làm việc sau khi tưới. Bên cạnh ó a phần cây trang trí ược ặt trong góc phòng, khu vực làm việc thiếu ánh sáng nên những loại cây ưa bóng, chịu bóng bán phần là lựa chọn vô cùng thích hợp.

Những loại cây khác nhau gợi lên những xúc cảm khác nhau do ó thay vì việc lựa chọn những loại cây phù hợp với không gian trong nhà bạn cũng có thể thay bằng những loại cây phù hợp mà bạn yêu thích. Một loại cây có kích thước tương ối ặt trong một không gian thích hợp sẽ tăng hiệu quả trang trí lên gấp ôi.

Khả năng sinh trưởng của cây cũng là iều áng quan tâm, ặc biệt là với môi trường bên trong phòng. Hãy chọn những loại cây có tốc ộ sinh trưởng chậm ến vừa, giúp cây có thời gian thích nghi trong không gian làm việc của bạn.

Trong cuộc sống hiện ại, không gian làm việc là nơi chiếm phần nhiều thời gian hiện diện ối với mỗi người. Dù ang làm việc tại văn phòng hay dần và hoàn toàn chuyển qua hình thức làm việc tại nhà, một không gian xanh tươi mát mang lại không khí trong lành, tinh thần thoải mái, cởi mở là iều cần thiết với mỗi người. Hãy thay ổi góc làm việc tại nhà của bạn trong thời iểm này với cây xanh mà bạn yêu thích ể khởi ộng những năng lượng tốt lành, sáng tạo.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

65

chia sẻ không gian sống

Cảm ơn mày, ốm sáng nhỏ của tao!

Bức tranh xã hội ược ghép lại bởi muôn ngàn mảnh ghép nhỏ, buồn thay, dạo này xuất hiện vài mãng màu u tối. Bức tranh của tình người trong cơn dịch bệnh, may sao, lại thật ấm áp sáng màu.

Người và người vẫn ang lo lắng cho nhau, giúp ỡ nhau từ cọng rau ến viên thuốc. Bạn nói, một ốm sáng nhỏ không ủ làm cho bức tranh trở nên sáng hơn. Nhưng nhiều ốm sáng nhỏ cộng lại, ắt sẽ có ngày chúng ta oàn viên.

Bài TRƯƠNG GIA HÒA Ảnh TƯ LIỆU

1.

Sau cú iện thoại báo tin ở trạm xá bắt ầu chích vắc xin, tôi và ba mình thay quần áo nhanh như ảo thuật, 30 giây sau ã bước sang ường ể vừa i vừa chạy ến nơi ấy. Sân trạm xá ã có sẵn hơn chục người ngồi chờ. Phía trong, nhân viên y tế và ội ngũ hỗ trợ ang lục tục thay ồ, không khí chẳng có gì khẩn trương. Vài người nữa hớt hải chạy xe tới rồi dáo dác bước vào.

Những ôi mắt e dè nhìn nhau, khuôn miệng phía trong khẩu trang (có lẽ) cũng ang mím chặt. Đây là lần ầu tiên phường ở quê tôi ược phân bổ vắc xin ể chích cho dân và những thành phần cán bộ không thuộc tuyến ầu chống dịch. Ba tôi nói nhỏ vào tai, mấy người ến trước mình ngồi ở phía ó là cán bộ làm trên ủy ban! Và y như ể khẳng ịnh ba tôi nói úng, một người àn ông từ nhóm ó ứng lên nói to, giọng iệu của ai thì ai nghe cũng biết: Để nói bác sĩ thu xếp chích trước cho cán bộ xong rồi chích cho dân chứ ể kéo tới ông như vầy thì lộn xộn quá!

Tôi ngượng ngùng và hoang mang. Tôi thấy mình bèo bọt, bất lực và phẫn nộ. Cha con tôi là dân en theo mọi nghĩa, phăm phăm ến ây vì hiểu rằng chỉ có vắc xin và 5K mới có thể cứu mình qua cơn ại dịch này. Không phải ến ể tranh giành, không phải ể làm lộn xộn tâm trí “cán bộ” kia. Cha con tôi ngồi im, chờ một câu thông báo chính thức của chính quyền hoặc của người ứng ầu trạm xá. Nếu phải xếp hàng thì xếp hàng. Nếu phải phân tầng thì phân tầng. Nếu hôm nay chỉ chích cho cán bộ thì chúng tôi về vì mình không có suất, vì biết mình là ai... Vậy i, mây tầng nào chích với mây tầng ó. Phải nghe lời phông lông từ miệng người phía ấy thốt ra kiểu ó, máu dễ dồn lên ầu hết quá.

Nhưng ơn trời, ội ngũ y tế phía trong không nói năng gì hết. Họ bắt ầu phát các tờ khai. Họ mang ghế ra ể chúng tôi bình tĩnh xếp hàng. Rồi lần lượt từng người ược gọi vào ể 66

KT&ĐS THÁNG 9.2021

o huyết áp và nhiệt ộ. Quan và dân như nhau. Với họ, tất cả ều có cùng nguy cơ với con vi rút cho nên ai nộp phiếu trước thì ược gọi trước. Ngoài cổng, rất ông người dân bước vào... Ở phòng khám sàng lọc, hai bác sĩ mặc ồ bảo hộ mà lưng ướt ẫm dù quạt ang chạy số lớn nhất. Vài anh công an cũng mặc ồ bảo hộ liên tục nhắc nhở người dân giữ khoảng cách an toàn.

Ai cũng mướt mồ hôi ể lo cho ồng bào. Vậy mà câu nói ấy ược lặp lại hai lần nữa, cũng từ miệng gã ấy. Hình như không ai quan tâm, hình như cũng không ai thèm tổn thương nữa... Gã ấy lạc lõng ngay bối cảnh mà lẽ ra, gã phải là người xắn tay cùng lo cho dân. Cha con tôi nhìn nhau, chỉ ngao ngán cười.

Dăm ngày thị xã chích vắc xin trong iều kiện vắc xin ít ỏi, dạo một vòng mạng xã hội thấy bao nhiêu iều phản cảm, nhíu mày. Bạn tôi là giáo viên, kể chuyện tư lợi ở trường mình xong thì kết luận, môi trường giáo dục mà còn như vậy ó, ngoài kia... Sau cái dấu ba chấm ấy, cả hai chúng tôi muốn khóc quá chừng! Cái giọng iệu kẻ cả phân biệt quan dân ể ược hưởng quyền lợi sớm hơn của anh cán bộ phường quê tôi thi thoảng lại gặp.

chia sẻ không gian sống

2.

Stop những iều tiêu cực. Vì tôi nhận ược tấm hình bạn gửi cái hình rổ giá bạn trồng!

Cọng nào cọng nấy ốm nhách dài ngoằng và ầy rễ. Tôi cười ha ha, bạn cười ha ha. Tôi kêu xào lên ăn i, ó sẽ là dĩa giá xào ngon nhất ời mày! Bạn lại nhắn ha ha, tao xào với cà chua ăn rồi, ngon nhất quả ất! Mày làm i.

Buông máy xuống, tôi ứng dậy i ngâm ậu xanh! Nhớ lại từng gương mặt bạn bè rồi phát hiện ra dạo này mình hay nói chuyện với B và G nhất. Mà toàn là chuyện không ầu không uôi, chuyện mà ngày xưa sẽ cùng gọi là xàm lông xàm lá mất thời gian. Giờ ây, ó mới là những liều vitamin cho nhau, thiếu nó, ngày kém tươi một chút.

Bạn dặn tôi tiếp tục cố thủ ở quê i, chừng nào Sài Gòn ổn hơn hãy về.

Lý trí tôi cũng biết iều ó, dù sao ở quê tình hình cũng ỡ bi át hơn. Nhưng mà chừng nào? Sài Gòn chừng nào ổn?

Quê nhà chừng nào thì bình thường? Câu hỏi gửi vào thinh không, ai cũng biết câu trả lời, nhưng không muốn nói ra!

Tôi không ịnh viết bài có liên quan ến Covid. Tôi ngán Covid lắm rồi. Nhìn âu cũng thấy, ọc gì cũng nghe! Vừa sợ nó lại vừa phải tìm hiểu nó ể bảo vệ mạng sống cho mình và gia ình. Bởi vì chúng ta vẫn dùng chung một bầu không khí, bao nhiêu người ã ra i, bao nhiêu người ang nằm trong oàn xe dặc dài nỗi au. Bao nhiêu cái vái lạy mẹ cha diễn ra ở vỉa hè, lạy vói theo bánh xe lăn… Hình ảnh nào cũng ám ảnh. Đường phố Sài Gòn lẩn ở quê nhà vắng lặng mà không thể nên thơ, chỉ thấy xót au và nhung nhớ.

Chúng tôi dặn dò nhau phải sống, sống ể sau này có cái mà kể lại cho con cháu, cho nhau nghe chuyện chưa từng có ã và ang diễn ra bây giờ. Bài học vô thường ang diễn ra ở khắp nơi. Nhanh không kịp xếp một bộ ồ ể bỏ vô giỏ mang theo thì cán bộ trước hay dân trước xem ra cũng âu có ý nghĩa gì.

Bức tranh xã hội ược ghép lại bởi muôn ngàn mảnh ghép nhỏ, buồn thay, dạo này lại xuất hiện vài mãng màu u tối. Bức tranh của tình người trong cơn dịch bệnh, may sao, lại thật ấm áp sáng màu. Người và người vẫn ang lo lắng cho nhau, giúp ỡ nhau từ cọng rau ến viên thuốc. Bạn nói, một ốm sáng nhỏ không ủ làm cho bức tranh trở nên sáng hơn. Nhưng nhiều ốm sáng nhỏ cộng lại, ắt sẽ có ngày chúng ta oàn viên.

- À, mà có tin vui báo mày nghe nè, tầng ôzôn bị lủng hổm rày nghe nói ược vá lại rồi, nhờ Covid cả ấy, ha ha.

- Ừ, haha, hết lủng rồi, tụi mình phải vui tiếp thôi! Cảm ơn mày, ốm sáng nhỏ của tao!

KT&ĐS THÁNG 9.2021

67

câu chuyện kiến trúc

Khuê Văn Các là công trình biểu tượng của Hà Nội. Khuê Văn Các (nghĩa là “gác vẻ ẹp của sao Khuê”) nằm trong quần thể di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám, ược xây dựng năm 1805 dưới thời vua Gia Long nhà Nguyễn. Đây là một công trình nhỏ nhưng có kiến trúc ặc sắc và có giá trị nhân văn, tư tưởng cao. Vật liệu xây dựng là gỗ và gạch, mang phong cách kiến trúc triều Nguyễn. Khuê Văn Các cùng quần thể Văn Miếu - Quốc Tử Giám ược công nhận là Di tích Quốc gia ặc biệt năm 2012. Khuê Văn Các là biểu tượng chính thức của thủ ô Hà Nội và là hình ảnh trên biển tên ường phố của nội ô Hà Nội.

Những công trình biểu tượng ô thị Việt Nam Đây là những công trình có giá trị lịch sử, kiến trúc, xã hội tiêu biểu của những ô thị; là hình ảnh quen thuộc, là gương mặt và là biểu tượng ô thị. Các công trình ược xây dựng qua nhiều thời kỳ và thể loại rất phong phú a dạng.

Bài và ảnh HÀ THÀNH 68

KT&ĐS THÁNG 9.2021

câu chuyện kiến trúc

Nằm trong lòng thủ ô Hà Nội, thị xã Sơn Tây (trước thuộc tỉnh Hà Tây cũ) lại có công trình biểu tượng riêng. Đó là thành cổ Sơn Tây. Thành cổ Sơn Tây ược xây dựng năm 1822 dưới triều vua Minh Mạng nhà Nguyễn. Đây là một kiến trúc thành luỹ ộc áo ược xây dựng bằng á ong. Công trình ược công nhận là Di tích lịch sử kiến trúc quốc gia năm 1994. Hình ảnh thành cổ Sơn Tây trở thành logo biển tên ường phố của thị xã Sơn Tây

Nhà máy thuỷ iện Hoà Bình là công trình biểu tượng của thành phố Hoà Bình (tỉnh Hoà Bình). Công trình khởi công năm 1979 và hoàn thành năm 1994 với sự giúp ỡ của các chuyên gia Liên Xô. Đây là công trình ánh dấu sự trưởng thành trên con ường xây dựng ất nước công nghiệp hoá, hiện ại hoá của Việt Nam. Vào thời iểm hoàn thành, nhà máy thuỷ iện Hoà Bình là công trình thuỷ iện lớn nhất Việt Nam và Đông Nam Á. Hình ảnh ập nước nhà máy ã trở thành logo biển tên ường phố thành phố Hoà Bình.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

69

câu chuyện kiến trúc

Nhà hát Lớn Hải Phòng là công trình kiến trúc tiêu biểu của Hải Phòng, thành phố cảng quan trọng của miền ông Bắc bộ. Công trình nằm ở trung tâm thành phố, ược xây dựng từ năm 1904 tới năm 1912. Kiến trúc mô phỏng phong cách nhà hát Paris, do kiến trúc sư người Pháp thực hiện; các nguyên vật liệu xây dựng phần lớn chở từ Pháp sang. Nhà hát Lớn Hải Phòng là một trong ba nhà hát người Pháp ã thiết kế xây dựng ở Việt Nam trong giai oạn xâm chiếm thuộc ịa. Ngày nay, nhà hát và quảng trường trước nhà hát là một không gian sinh hoạt văn hoá, chính trị của chính quyền, nhân dân và giới văn nghệ sỹ Hải Phòng. Nhà hát Lớn Hải Phòng cũng là một ịa danh lịch sử, ghi dấu trận chiến anh dũng bảo vệ thành phố trong thời gian toàn quốc kháng chiến cuối năm 1946. Ngày 9/12/2015, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ã xếp Nhà hát Lớn Hải Phòng là di tích quốc gia.

Bảo tàng Việt Bắc, nay là Bảo tàng Lịch sử Văn hoá các dân tộc Việt Nam là công trình biểu tượng của thành phố Thái Nguyên (tỉnh Thái Nguyên) – nơi ược mệnh danh là “thủ ô kháng chiến”. Công trình ược xây dựng trong những năm 60 của thế kỷ trước, do kiến trúc sư Hoàng Như Tiếp thiết kế; trong hoàn cảnh miền Bắc “vừa chiến ấu, vừa xây dựng” khi ất nước chưa thống nhất. Bảo tàng Việt Bắc là công trình văn hoá lớn nhất thời bấy giờ. Công trình có giá trị kiến trúc cao với phong cách hiện ại kết hợp với tính dân tộc. Hiện Bảo tàng Lịch sử Văn hoá các dân tộc Việt Nam là 1 trong 7 bảo tàng quốc gia và là bảo tàng quốc gia duy nhất không nằm ở thành phố lớn.

Tượng ài Trần Hưng Đạo là một công trình biểu tượng mới của thành phố Nam Định (tỉnh Nam Định). Tượng ài Trần Hưng Đạo ược ặt ở Quảng trường Ba Tháng Hai, bên hồ Vị Xuyên, thành phố Nam Định, quê hương Hưng Đạo Đại Vương. Đây là một trong những công trình có giá trị nghệ thuật cao, là thành công lớn của ngành iêu khắc ngoài trời Việt Nam nói chung, nghệ thuật tượng ài nói riêng.

Bức tượng ược úc bằng ồng nguyên chất với trọng lượng khoảng 21,6 tấn, có chiều cao 10,22m, ặt trên bệ cao 6,5 m.

Tác giả thiết kế mẫu tượng là họa sĩ, nhà iêu khắc Vương Duy Biên; thi công: cơ sở úc ồng Nguyễn Phùng Sơn ở Đồng Nai, bắt ầu thực hiện năm 1997, hoàn thành năm 2000. Tượng ài Trần Hưng Đạo là iểm ến hàng ầu của du khách khi tới thành phố Nam Định.

70

KT&ĐS THÁNG 9.2021

câu chuyện kiến trúc

Cầu Hàm Rồng bắc qua sông Mã, nằm trên tuyến quốc lộ 1 Bắc – Nam là công trình biểu tượng của thành phố Thanh Hoá và cả tỉnh Thanh Hoá. Cầu ược khởi công xây dựng năm 1962, hoàn thành năm 1964; sau khi cầu Hàm Rồng cũ do Pháp xây dựng năm 1904 bị phá huỷ trong chiến tranh. Đây là cây cầu kết cấu thép dành cho cả ường bộ và ường sắt. Cầu Hàm Rồng là chứng tích lịch sử oai hùng của quân và dân Thanh Hoá trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Nơi ây, trong những năm 1960-1970 là trọng iểm ánh phá của Không lực Hoa Kỳ. Tại trận ịa cầu Hàm Rồng, phòng không và không quân Việt Nam ã bắn rơi hơn 100 máy bay. Năm 1972 cầu bị bom ánh sập, và sau ó ược tái thiết vào năm 1973. Ngày nay cầu Hàm Rồng là một di tích lịch sử vô giá và là iểm tham quan hàng ầu ở thành phố Thanh Hoá.

Quảng Bình Quan là công trình biểu tượng của thành phố Đồng Hới (tỉnh Quảng Bình). Công trình nằm bên quốc lộ 1 oạn qua thành phố Đồng Hới. Đây là một kiến trúc dạng cổng thuộc hệ thống luỹ Thầy (luỹ Đào Duy Từ), do các chúa Nguyễn xây dựng năm 1639 ể ngăn quân Trịnh từ phía Bắc. Quảng Bình Quan là chứng tích au thương suốt thời ất nước chia cắt, chiến tranh Trịnh - Nguyễn liên miên. Nhưng ây cũng là công trình có giá trị kiến trúc nghệ thuật cao. Ở thế kỷ 20, Quảng Bình Quan lại trở thành tàn tích của chiến tranh khi năm 1954 bị quân ội Pháp phá huỷ; sau khi ược phục dựng lại bị bom Mỹ ánh phá sụp ổ vào năm 1965. Công trình hiện nay ược phục dựng năm 2005 theo kiến trúc cũ. Quảng Bình Quan trở thành logo trên biển tên ường phố của thành phố Đồng Hới

Ngọ Môn là công trình biểu tượng của thành phố Huế (tỉnh Thừa Thiên - Huế) - mảnh ất cố ô ầy lãng mạn với những di sản ã ược UNESCO công nhận.

Ngọ Môn là cổng chính phía nam vào Hoàng thành trong Kinh thành Huế. Công trình ược xây dựng năm 1833 dưới triều vua Minh Mạng nhà Nguyễn. Về mặt công năng, Ngọ Môn không chỉ là cổng Hoàng thành, mà còn là một lễ ài hướng về quảng trường rộng lớn phía trước từ lớp tường Hoàng Thành tới lớp tường Kinh thành – nơi thẳng trục có kiến trúc quan trọng khác là Kỳ Đài nằm ngay trong tường của Kinh thành. Ngọ Môn là công trình có giá trị kiến trúc ặc sắc, thể hiện trình ộ kỹ thuật xây dựng cao thời bấy giờ. Đó là một kiệt tác, một ỉnh cao của kiến trúc cung ình Huế; từng là biểu tượng của một kinh thành vàng son và vương triều phong kiến. Ngày nay, Ngọ Môn vẫn là biểu tượng của ất cố ô và là logo trên biển tên ường phố của thành phố Huế.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

71

câu chuyện kiến trúc

Chùa Cầu là công trình biểu tượng của thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam). Công trình là một viên ngọc quý toả sáng lấp lánh trong hệ thống di sản kiến trúc của khu phố cổ Hội An. Chùa Cầu ược xây dựng vào khoảng thế kỷ 17 dưới thời các chúa Nguyễn ở Đàng Trong, do thương nhân Nhật Bản góp tiền xây dựng. Năm 1719, chúa Nguyễn Phúc Chu thăm Hội An và ặt tên cây cầu là Lai Viễn Kiều, có nghĩa là “Cầu ón khách phương xa”. Kiến trúc cây cầu mang tinh thần của Nhật Bản kết hợp với các yếu tố truyền thống của Việt Nam. Giữa cầu có một ngôi chùa áp vào biên cầu quay mặt ra sông Hoài. Tuy gọi là chùa nhưng trong chùa không có có tượng Phật mà thờ thần Bắc Đế Trấn Võ - vị thần bảo hộ xứ sở, ban niềm vui hạnh phúc cho con người, thể hiện khát vọng thiêng liêng mà con người muốn gửi gắm cùng trời ất nhằm cầu mong mọi iều tốt ẹp. Hình ảnh Chùa Cầu trở thành logo trên biển tên ường phố ở Hội An

Cầu sông Hàn (còn gọi là cầu quay sông Hàn) là công trình biểu tượng của thành phố Đà Nẵng.

Cây cầu ánh dấu cho một giai oạn phát triển mạnh mẽ và hội nhập của Đà Nẵng, nó cũng mang sứ mệnh mở ường cho những cây cầu bắc qua sông Hàn trong thế kỷ 21, kết nối ôi bờ ông – tây. Cầu sông Hàn ược khởi công năm 1998 và hoàn thành năm 2000. Đây là cây cầu quay ầu tiên do kỹ sư và công nhân Việt Nam thiết kế và thi công, cũng là cây cầu quay duy nhất ở Việt Nam hiện nay. Cầu sông Hàn có chiều dài 487,7m, rộng 12,9m, kết cấu bê tông dự ứng lực gồm 11 nhịp trong ó có hai nhịp dây văng. Phần cầu nằm trên trụ giữa sông có thể quay 90 ộ song song theo phương dòng chảy ể tàu lớn qua lại. Công trình còn là biểu tượng của sự kết hợp, ồng thuận giữa chính quyền và nhân dân, do người dân Đà Nẵng góp tiền xây dựng. Cầu sông Hàn là một phần hình ảnh logo của thành phố Đà Nẵng và cũng hiện diện trên biển tên ường phố Đà Nẵng 72

KT&ĐS THÁNG 9.2021

câu chuyện kiến trúc

Chùa Vĩnh Tràng là công trình tiêu biểu của thành phố Mỹ Tho (tỉnh Tiền Giang) và cũng là ngôi chùa nổi tiếng ở Nam bộ. Chùa Vĩnh Tràng nằm ngay trung tâm thành phố, là một iểm hành hương - du lịch nổi tiếng và ã ược xếp hạng di tích cấp quốc gia. Công trình ược khởi dựng từ ầu thế kỷ 19, tới năm 1849 ược xây dựng thành ngôi ại tự và ược ặt tên là Vĩnh Trường với ý nghĩa vĩnh cửu, trường tồn. Người dân nơi ây và vùng phụ cận vẫn quen gọi là chùa Vĩnh Tràng. Chùa có quy mô khá lớn với lối kiến trúc ộc áo kết hợp nhiều phong cách cả Âu lẫn Á (Pháp, La Mã, Thái, Miên, Chăm, Việt). Chùa còn lưu giữ, bảo tồn ược nhiều hiện vật cổ, quý - ặc biệt là Bộ Thập bát La hán thượng kỳ thú là những tác phẩm tượng tròn ộc áo ược các nghệ nhân Nam bộ tạc vào những năm ầu thế kỷ 20. Hiện nay chùa Vĩnh Tràng là một iểm hành hương của người dân Tiền Giang và các tỉnh lân cận, cũng là iểm du lịch hàng ầu của thành phố Mỹ Tho

Nhà lồng chợ cổ Cần Thơ là công trình biểu tượng của thành phố Cần Thơ. Công trình nằm ở bến Ninh Kiều bên sông Cần Thơ, là trung tâm thành phố. Đây là kiến trúc chính của chợ Cần Thơ xưa, còn gọi là chợ Nam Kỳ lục tỉnh vì là ầu mối buôn bán theo ường sông nước của miền Tây Nam bộ. Chợ Cần Thơ ược xây dựng năm 1915 cùng thời với chợ Bến Thành và chợ Bình Tây (Sài Gòn), ược coi là ngôi chợ ẹp nhất ồng bằng sông Cửu Long. Kiến trúc chợ vừa hiện ại vừa cổ kính, với hệ mái ngói lớn, nhiều tầng. Trải qua thời gian, công trình bị hư hại và ến năm 2005 ược trùng tu, trở thành iểm du lịch hấp dẫn với những nhà hàng ăn uống và quầy bán ặc sản, hàng mỹ nghệ truyền thống, ồ lưu niệm. Chợ có tổng diện tích 1.723m2, mặt bằng hình chữ nhật, hai mặt chính, một mặt hướng ra sông và một mặt hướng thẳng ra ường dẫn vào trong khu phố. Nhà lồng chợ Cần Thơ trở thành logo trên biển tên ường phố của thành phố Cần Thơ

Không là biểu tượng chính thức về mặt hành chính, nhưng chợ Bến Thành từ lâu ã là biểu tượng thành phố trong tâm thức người dân Sài Gòn – TP Hồ Chí Minh. Đây là ngôi chợ lớn nằm ở quận 1 - quận trung tâm thành phố. Ban ầu, chợ Bến Thành gọi là Chợ Cũ nằm trên ường Tôn Thất Đạm (ở quận 1) bên 1 bến sông gần thành Gia Định. Sau này, do nhu cầu buôn bán phát triển, người Pháp ã dời ến vị trí hiện nay. Chợ Bến Thành hiện nay ược xây dựng từ năm 1914, có mặt bằng hình vuông, diện tích 13.056m² với 4 cửa chính: Đông – Tây – Nam - Bắc cùng 12 cửa phụ. Cửa chính của chợ là Cửa Nam. Hình ảnh Cửa Nam là hình ảnh ại diện chợ Bến Thành. Chợ ược xây bằng kết cấu bê tông cốt thép cho hệ khung mái, tường gạch bao quanh. Trước kia mái chợ lợp ngói, hiện giờ lợp tôn. Nhiều sạp hàng ở chợ truyền nối qua nhiều ời, có những sạp hàng gần bằng tuổi chợ. Hơn 100 năm qua, chợ Bến Thành ã trở thành trung tâm của Sài Gòn, và là một biểu tượng của thành phố ầu tầu về kinh tế, phồn hoa, năng ộng và phát triển.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

73

tương tác

NHÀ MẶT PHỐ, NHỮNG BƯỚC CHUYỂN PHÙ HỢP KỲ 2:

Chỗ ậu xe, lối thoát hiểm… và những iều tưởng dễ Thế giới luôn tuân theo các quy luật vận ộng. Từ các loại phương tiện i lại thô sơ ngày xưa, cho ến hệ thống giao thông hiện ại ngày nay, ều song hành với sự xuất hiện của cơ sở hạ tầng và không gian tương ứng. Tuy vậy, ôi khi những thứ quá hiện ại sẽ thành “hại iện” nếu ặt nhầm chỗ, ến nhầm nơi, dùng nhầm lúc… Liên hệ dễ hiểu: lái siêu xe i vô chợ chồm hổm, hay làm nhà chung cư mà thiếu chỗ ậu xe chẳng hạn.

Bài KTS. LÊ KHÁNH VÂN, MASTER 2 D’ÉCOLE NATIONALE SUPÉRIEUR D’ARCHITECTURE (ENSA) PARIS LA VILLETTE Ảnh VÂN LÊ, HUÂN TÚ VÀ TƯ LIỆU

Nhà thờ Đức Bà Paris năm 1960, bờ kè sông Seine năm 2010, lúc nào cũng lấp ầy bởi xe hơi chen chúc nhau

N

HỮNG AI THEO THUYẾT “TRỜI SINH VOI SINH CỎ” sẽ có cho rằng mọi bất cập ều tự iều chỉnh kiểu “cùng tắc biến, biến tắc thông” mà không cần hoặc không thể kiểm soát. Thế nhưng, với giới chuyên môn có tâm, nhà hoạch ịnh chính sách có tầm và tất cả những ai có tấm lòng ưu tư về môi trường sống, sự hình thành và phát triển một khu dân cư, một loại nhà ở… không bao giờ có thể chủ quan, xem xét qua loa, ứng phó thụ ộng. Paris dù ã quy hoạch chỉn chu từ nhà ra phố, ngày nay vẫn

74

KT&ĐS THÁNG 9.2021

phải tiếp tục quá trình chỉnh trang và giải phóng bề mặt ô thị mỗi ngày khỏi nạn xâm lấn của… các bãi giữ xe. Rồi ến lối thoát hiểm, ường lấy rác cho khu dân cư, nơi người già và vô gia cư tá túc… ều là những iều tưởng nhỏ tưởng dễ, song luôn là những vấn ề lớn và nan giải nếu thiếu chiến lược xử lý cụ thể.

Muôn ời tìm chỗ “ngựa sắt” dừng chân Nếu ô thị Việt Nam vẫn ang au ầu giải bài toán lấn chiếm lòng lề ường, phải ỏ mắt vì tìm một chỗ

ậu xe nơi trung tâm, thì Paris những năm của thập niên 50 thế kỷ trước cho ến nay vẫn không khác là bao.

Dù hoạch ịnh rõ ràng, quy hoạch Paris giữa thời kỳ Haussmann luôn ối mặt trước nguy cơ “vỡ trận”bởi sự bùng nổ số lượng xe hơi và hệ thống metro. Thuở ó, khắp nơi từ quảng trường Nhà thờ Đức Bà ến bờ kè dọc sông Seine, mọi ngõ ngách lớn nhỏ ều ược trưng dụng cho “ngựa sắt” dừng chân. Không phải là du khách i lại nhiều, bởi phần lớn xe cộ ều là phương tiện cho chính cư dân tại chỗ. Hiện nay, Paris vẫn ang

tương tác khiến Paris dư ược 150.000 chỗ ể xe trong thành phố, song hành với tỷ lệ người dùng xe hơi giảm từ 46% xuống còn 36% vào năm 1990. Thậm chí, một số iều luật ở Paris cũng nêu rõ, nếu căn hộ cách các phương tiện công cộng 500m như nhà ga, metro, xe bus,… thì không cần bố trí bãi ỗ xe xung quanh. Đối với các công trình ở xa, bên cạnh mỗi căn hộ cần có 6m2 chỗ ậu xe hơi thì cần có 0,75m2 cho một chỗ ể xe ạp(*).

Việc ưa xe hơi xuống không gian ngầm góp phần nhường không gian mặt ất Paris cho các không gian công cộng và xe ạp ngày càng nhiều hơn

sở hữu 133.000 bãi ậu xe ngoài trời trong trung tâm và mục tiêu ề ra là phải giảm ược phân nửa số lượng này, dành không gian ó cho người i bộ và cây xanh.

Có hai nguyên nhân khiến số lượng bãi ỗ xe Paris sinh ra tự phát quá nhiều. Một, quá trình quy hoạch thiếu dự báo tốt, nhất là khả năng thống kê và xử lý thông tin kinh tế xã hội, mà sau quy hoạch Haussmann ã gặp hiện tượng xe hơi bùng nổ. Hai, phần lớn số xe ó thuộc về các hộ dân cư bên trong, ồng nghĩa với việc các toà nhà về thiết kế ban ầu ều thiếu không gian ậu xe tương ứng diện tích hữu dụng.

Thực tế, chính quyền Paris ã nỗ lực ưa các bãi ỗ xe ngoài trời xuống hầm, phân loại rất kỹ theo công năng: cho dân tại chỗ, cho khách vãng lai, du lịch và khách vào công trình công cộng. Những bãi giữ xe cá nhân cho các hộ trong chung cư, giải quyết dưới dạng các garage ở tầng trệt căn hộ với số lượng hạn chế, hoặc sẽ “móc ất” làm hầm hoặc làm nhà ậu xe nhiều tầng trong khuôn viên toà nhà. Ngoài ra, một số lòng ường không có nhu cầu thương mại hay cảnh quan cũng ược trưng dụng vào diện tích thiết kế ậu xe thu phí theo giờ.

Loạt giải pháp nêu trên cộng với nỗ lực sử dụng giao thông công cộng

An toàn là trên hết Người Pháp có câu “Toutes les médailles ont deux faces” (Vấn ề gì cũng có hai mặt) khi ứng trước tính phức tạp của các vấn ề. Nhìn bên ngoài, mọi thành phố ều có vẻ ổn (trừ khi chiến tranh, thiên tai, dịch họa…) nhưng trong ó luôn tiềm ẩn các mâu thuẫn khó giải quyết. Ví dụ như nhà ở chung cư có rất nhiều những iểm tiện ích không thể bàn cãi, thế nhưng, với sự chồng lớp nhiều tầng các căn hộ, yếu tố an toàn luôn là bài toán au ầu. Thoát hiểm ra sao khi có tai nạn cháy nổ luôn là ám ảnh kinh hoàng của các cư dân ở chung cư cũng như nhà phố liên kế chen chúc phức tạp (các link tai nạn cháy nổ kèm theo).

Chỉ riêng năm 2017, lính cứu hoả Pháp ã phải xử lý 306.600 vụ cháy nhà. Cứ 2 phút lại có một vụ cháy trong các khu nhà ở tại Pháp, trong ó 70% vào ban êm (**).

Thế nhưng, dù cho cháy nổ

KT&ĐS THÁNG 9.2021

75

tương tác

Mặt ứng nhà Haussmann sở hữu diện tích khoảng mở lớn, có thể hòa hợp với kiểu mặt ứng hiện ại, song song với không gian nội bộ là nơi tụ tập thư giãn của cư dân

thường xuyên xảy ra, thì thiệt hại về người vì hỏa hoạn ở Paris lại khá thấp.

Cụ thể ầu tháng 7.2021, một căn chung cư 8 tầng ở quận 17 Paris cháy suốt ba giờ, nhưng toàn bộ 80 người sống bên trong ều thoát nạn. Điều gì ã làm nên sự khác biệt của nhà ở Haussmann nói riêng, của các mô hình nhà ở Pháp khác nói chung so với nhà phố của chúng ta?

Sự khác biệt ở ây chủ yếu ở góc ộ quy hoạch, và khả năng tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế. Dù so sánh nhà kiểu Haussmann với nhà mặt phố Việt Nam sẽ khập khễnh về mô hình nhưng không thể phủ nhận tính tương ồng giữa bối cảnh ô thị ông úc, giữa hệ thống cư dân a dạng và mô hình cư ngụ phù hợp với những lối sống ó. Mỗi dãy nhà Haussmann luôn có lối vào ủ rộng với trần cao ể phương tiện cứu hỏa xuyên khối i vào sân trong. Từ sân trong ặc trưng này, lối thoát hiểm và khả năng tiếp cận ược ảm bảo gần 100% cho cửa sổ tất cả các căn hộ. Mặt khác nếu so với chung cư dạng cao ốc thì nhà ở 76

KT&ĐS THÁNG 9.2021

Haussmann cũng thuận lợi hơn về số tầng (chỉ tối a 9 tầng) giúp dễ chữa cháy và thoát hiểm hơn.

Cũng như loại hình chung cư ở nước ta, ương nhiên mô hình Haussmann phải tuân thủ theo các luật ịnh về lối thoát hiểm và PCCC, ảm bảo óng kín các cửa thang, chống khói tràn và lan truyền… nhưng loại hình nhà ở này vẫn không “lỗi thời” về mặt an toàn, khi liên tục ược cải tạo ể thuận lợi trang bị hệ thống báo cháy, máy tạo áp suất, họng nước… phục vụ PCCC hiện ại và ồng bộ, toàn thể. Điều này hầu như tại Việt Nam khó áp ứng ủ các tiêu chuẩn khi xét vào từng ngôi nhà liên kế riêng lẻ xây dựng qua nhiều thời kỳ khác nhau (xem hình minh họa).

Với cấu trúc cơ bản gồm khu căn hộ, lõi giao thông và khu phụ trợ (kho ể rác, vật tư vật dụng, kỹ thuật,…), nhà Haussmann giúp tất cả các lối vào căn hộ ều tiếp xúc trực tiếp với không gian bên ngoài (sảnh mở hay sân trong) chứ không phải muốn làm kiểu gì (về bố cục mặt bằng công năng) thì làm như nhà phố

riêng lẻ Việt Nam. Các kho vật tư sẽ bắt buộc bố trí tiếp cận từ sân trong, cách biệt với khu phòng ở và sử dụng các vật liệu chống cháy trong ít nhất 1 giờ. Bố trí theo quy ịnh này tưởng ơn giản và cứng nhắc, nhưng ã giúp bao khu phố cổ của Paris giảm thiểu thiệt hại khi bị “bà hỏa viếng” suốt mấy thế kỷ qua. Nói cách khác, họ chủ ộng giảm thấp nhất thiệt hại về người chứ không làm, theo kiểu “hên xui”.

Bên cạnh ó, trong quy ịnh phòng cháy chữa cháy của Pháp (không chỉ cho nhà ở Haussmann) rất cụ thể về vật liệu chống cháy nổ cho tường, sàn, trần, cửa… Chất liệu chống cháy ược chia loại rất rõ, trong ó trần bắt buộc sử dụng vật liệu không thể cháy ược (M1), tường là loại khó cháy (M2) và sàn thì chống cháy ở mức ộ trung bình (M3). Thảm kịch toà nhà ITC ở quận 1, TP.HCM bị hỏa hoạn bởi trần làm bằng mút xốp dễ dàng bắt lửa dường như vẫn chưa hề ược “thuộc bài” với chủ ầu tư và nhà chuyên môn Việt bao năm nay, cho dù khả năng chữa cháy và iều kiện

tương tác ăn ở của chúng ta có ược cải thiện, nâng cấp theo thời gian(***).

Về phần mặt tiền, nhà Haussmann ược ánh giá thuận lợi trong công tác cứu hoả bởi các khoảng mở rộng khắp mặt tiền, không ược phép bọc kín bởi mặt dựng quảng cáo, lam gió hay vật cản khác. Thậm chí, có những tầng ược bố trí ban công “chạy” xuyên suốt mặt tiền toà nhà, rất thuận lợi ể lực lượng cứu hoả tiếp cận, cứu hộ. Nếu có bố trí các hình thức khung sắt quảng cáo, thì ó phải là những khung sắt có thể tháo gỡ và thoát ra ngoài dễ dàng trong trường hợp có cháy nổ xảy ra.

Những nghiên cứu về thiết kế nhà ở trong ô thị của nhà ở Haussmann có lẽ khiến chúng ta phải nhìn lại về tình trạng những ngôi nhà ô phố của mình.

Có lẽ nguyên nhân ầu tiên khiến cho những ngôi nhà ống dễ bị cháy hơn vì ó là nhà ở cá nhân tự xây dựng (dù có giấy phép) và tự cải tạo, biến ổi công năng theo nhu cầu dịch vụ hoặc thẩm mỹ riêng mà không theo quy chuẩn về PCCC, dễ dẫn ến việc lấn chiếm mất lối ể thoát hiểm, gây khó cho công tác PCCC. Chỉ cần dạo quanh phố phường một vòng sẽ nhận ra rất nhiều khu nhà phố san sát và không có cửa sau, hoặc có nhưng ã bít lối do buôn bán, cơi nới,

Cơ cấu bố trí tạo sân trong của các ơn nguyên nhà phố - chung cư kiểu Haussmann giúp an toàn và thông thoáng tốt cho tất cả các căn hộ ở 2 mặt trước sau

lấn chiếm khoảng không thông hành ịa dịch vốn có. Đa phần nhà mặt phố ều dùng vào mục ích thương mại, ặc biệt ở các khu quận 5, 11, Bình Thạnh, Gò Vấp… nhà ở tư nhân ặt liền với kho chứa hàng hóa nên rất dễ cháy và cháy là hết chữa nổi. Luật bắt buộc ặt kho chứa tách biệt với không gian ở và không cản trở lối lưu thông thoát hiểm ã cứu sống rất nhiều sinh mạng trong các vụ cháy kinh hoàng của Paris.

Những giải pháp mặt tiền nhà phố Việt Nam cũng rất cần lưu tâm về khía cạnh an toàn. Dù nhân danh thẩm mỹ hay giải quyết vi khí hậu bằng hệ lam bọc ngoài, thì cũng cần luật ịnh bắt buộc các module lam phải có vị trí tháo gỡ ược từ bên trong như một giải pháp thoát hiểm, tránh những sự việc au lòng như vụ cháy ITC ở trung tâm quận 1 mấy chục năm trước.

Rõ ràng là, chỗ ể xe và bố trí nhà thuận tiện cho PCCC trong nhà phố tưởng chừng vấn ề nhỏ, nhưng ể áp dụng sao cho hiệu quả luôn là chuyện không dễ dàng. Những iều ở Pháp chưa chắc áp dụng ược ở Việt Nam và ngược lại, bởi khác biệt về thực trạng, lối sống và luật ịnh, Nhưng nếu biết chọn lọc những iểm hay nơi xứ người, chúng ta có thể học hỏi, úc rút thêm những kinh nghiệm quý báu trong quy hoạch - thiết kế - xây dựng - quản lý nhà ở mặt phố liền kề ở Việt Nam hiện nay. (*) https://www.netatmo.com/ fr-fr/guides/security/fire/statistics/ fire-in-france#:~:text=Un%20 incendie%20domestique%20survient%20toutes,origine%20une%20 installation%20%C3%A9lectrique%20 d%C3%A9fectueuse)

Tài liệu tham khảo:

(*) Một số quy ịnh về bãi giữ xe trong Paris: Liên kết: https://www.union-habitat.org/actualites/normes-de-stationnement-desregles-diversifiees-pour-optimiser-les-operations (**) Thống kê về các vụ cháy ở Pháp: Liên kết: https://www.netatmo.com/fr-fr/guides/security/fire/statistics/ fire-in-france#:~:text=Un%20incendie%20domestique%20survient%20toutes,origine%20une%20installation%20%C3%A9lectrique%20 d%C3%A9fectueuse) (***) Prévenir les risques incendies dans habitations collectives, Service Départemental d’incendie et de Secours du Finistère KT&ĐS THÁNG 9.2021

77

không gian di ộng

JAGUAR F-PACE R-DYNAMIC PHIÊN BẢN MÀU ĐEN

JAGUAR F-PACE VỪA BỔ SUNG PHIÊN BẢN R-DYNAMIC BLACK – PHIÊN BẢN MÀU ĐEN ĐỘC QUYỀN MỚI CÙNG VỚI CÁC CÔNG NGHỆ HỖ TRỢ NGƯỜI LÁI, KẾT NỐI THÔNG MINH VÀ BẢO VỆ SỨC KHỎE NGƯỜI DÙNG. Thực hiện VĨNH PHƯƠNG 78

KT&ĐS THÁNG 9.2021

không gian di ộng

F

- PA C E R-D Y N A MIC B L A CK ĐƯ ỢC THỪ A HƯỞ N G T Ừ T HIẾT KẾ ặc biệt và thông số kỹ thuật nâng cao, bao gồm Gói trang bị màu en hiện có ốp gương chiếu hậu màu en bóng, cửa sổ trời toàn cảnh và kính cửa sổ màu tối. Bổ sung thêm vào bộ sưu tập này còn có bộ mâm 20” với lớp sơn en bóng.

Jaguar cũng ang giới thiệu nhiều công nghệ hơn trên phạm vi của dòng xe F-PACE ể tăng cường sức khỏe và sự thoải mái cho hành khách: có các tính năng thông minh mới giúp cải thiện hơn nữa chất lượng không khí bên trong và hệ thống hỗ trợ người lái mới cung cấp mức ộ hỗ trợ cao hơn.

Khả năng kết nối sẽ sớm trở nên thuận tiện hơn nữa với việc bổ sung, thông qua các bản cập nhật phần mềm qua mạng của Apple CarPlay® không dây. Android Auto™ không dây sẽ khả dụng cùng lúc.

Gói thiết kế màu en ã ược cải tiến, với lớp sơn en bóng hiện ược áp dụng cho nắp gương cửa cũng như lưới tản nhiệt, viền lưới tản nhiệt, viền cửa sổ bên, khe thông gió bên hông với biểu tượng Jaguar Leaper, viền sau và phù hiệu phía sau. Bổ sung hoàn hảo thêm cho phiên bản này ộc áo hơn nữa là mâm xe kiểu 1067’ 20”, có thêm hoàn thiện màu en bóng. Cùm phanh màu ỏ tạo iểm nhấn cho thiết kế bánh xe nổi bật.

Trong quá trình phát triển hệ thống khử ion hóa không khí trong cabin và hệ thống lọc PM2.5 ược giới thiệu với mẫu

F-PACE năm ngoái ể loại bỏ các chất gây dị ứng và mùi hôi, ồng thời thu giữ các hạt siêu mịn, hệ thống Cabin Air Purification Plus mới bao gồm hai tính năng bổ sung ể làm cho chất lượng không khí trong cabin tốt hơn, cải thiện sức khỏe và sự thoải mái của hành khách.

Thứ hai là cảm biến CO2 trong khoang lái, theo dõi và iều chỉnh mức ộ carbon dioxide trong nội thất xe.

Tham gia bộ hệ thống hỗ trợ toàn diện ã có trên F-PACE là một tính năng mới ược thiết kế ể cung cấp hỗ trợ nhiều hơn nữa cho người lái. Hệ thống Kiểm soát hành trình thích ứng với Hỗ trợ ánh lái hoàn hảo cho những chuyến i ường dài. Nó nhẹ nhàng hỗ trợ ánh lái, tăng tốc và phanh ể căn giữa xe trong khi vẫn duy trì khoảng cách nhất ịnh với các xe phía trước.

Lốp tự vá là một tính năng mới của F-PACE, nếu một vật thể xuyên qua lốp, lớp keo sẽ bao quanh vật thể ó và có thể tạo thành một lớp ệm kín khí, duy trì áp suất không khí.

Hệ thống truyền ộng của P400e hoạt ộng ở một trong ba chế ộ: Hybrid, EV hoặc Save: • Chế ộ HYBRID sử dụng cả ộng cơ xăng và iện theo cách áp ứng và hiệu quả nhất, chuyển ổi thông minh giữa chế ộ EV hoàn toàn và sử dụng ộng cơ xăng.

• Chế ộ EV cung cấp khả năng lái xe hoàn toàn bằng iện, không phát thải, với quãng ường lên ến 53km*.

• Chế ộ SAVE cho phép người lái phục hồi tới 85% mức sạc pin, có thể ược triển khai sau trong hành trình, ví dụ như trong khu vực ô thị.

Sạc P400e trên ường i hoặc ở nhà rất ơn giản và tiện lợi: khi ược cắm vào bộ sạc nhanh, nó có thể sạc lên ến 32kW DC, pin ược nạp từ 0-80% chỉ trong 30 phút***. Một hộp âm tường sử dụng iện xoay chiều 7kW có thể làm ược iều này trong ít nhất một giờ 40 phút***.

KT&ĐS THÁNG 9.2021

79

Nhiều lựa chọn mới với Range Rover Velar VỪA QUA, TẠI WHITLEY, VƯƠNG QUỐC ANH - LAND ROVER đã nâng cao sức hấp dẫn Range Rover Velar với một loạt các cập nhật, bao gồm cả việc giới thiệu Range Rover Velar Auric phiên bản giới hạn, hiện đại.

Mẫu xe phiên bản giới hạn lấy tên từ tiếng La-tinh “Aurum” có nghĩa là vàng - một điểm đặc biệt từ lớp sơn hoàn thiện ánh Vàng Auric Atlas thanh lịch. Những khách hàng

của Range Rover Velar đang tìm kiếm một thiết kế cá nhân hóa và độc quyền có thể chọn trong số 14 tùy chọn màu sơn đặc biệt từ bảng màu SV Bespoke Premium hoặc dịch vụ “Match To Sample”. Màu sắc được phát triển đặc biệt, chẳng hạn như màu Nâu Tourmaline có sẵn trong một loạt các lớp sơn hoàn thiện như hoàn thiện nhám và ánh kim cao cấp.

Công nghệ mới được giới thiệu cho năm 2021 tập trung vào sự thoải mái của từng hành khách, với sự ra mắt của Hệ thống Lọc Không Khí Nội thất Cao Cấp - Cabin Air Purification Plus dành cho Land Rover. Được xây dựng dựa trên Hệ thống khử ion hóa không khí trong cabin hiện có với Bộ lọc PM2.5, hệ thống mới cải tiến còn để đảm bảo không khí cho người ngồi bên trong cabin được sạch sẽ, với cảm biến CO2 và khả năng lọc sạch cabin.

SCG chung tay cùng Việt Nam chống dịch COVID-19 TRƯỚC NHỮNG DIỄN BIẾN PHỨC TẠP CỦA TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH TẠI TP.HCM; hưởng ứng đề nghị của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 đối với thành phố về việc tăng cường những biện pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn để hạn chế số ca tử vong, tập đoàn SCG đã tiếp tục mang đến nhiều sáng kiến thiết thực đồng hành với chính quyền và người dân TP.HCM. Cụ thể, SCG vừa chính thức trao tặng Bệnh viện Dã chiến Điều trị COVID-19 quận 8 và các đơn vị dã chiến khác tại TP.HCM với hàng loạt vật tư, trang thiết bị y tế thiết yếu phục vụ việc khám chữa bệnh – trong đó, nổi bật là 26 buồng vệ sinh kháng khuẩn lắp ghép được SCG nghiên cứu và hoàn thiện nhằm đảm bảo vệ sinh, kháng khuẩn và hạn chế lây nhiễm chéo tại các khu vực nguy cơ cao cùng 800 giường lắp ghép kịp thời hỗ trợ trong bệnh viện dã chiến. Tổng giá trị gói hỗ trợ lần này cho các đơn vị lên tới hơn 5 tỷ đồng.

Giải đua Porsche Gran Turismo Cup™ khu vực châu Á - Thái Bình Dương PORSCHE CHÂU Á THÁI BÌNH DƯƠNG VỪA CÔNG BỐ SỰ KIỆN PORSCHE GRAN TURISMO CUP ASIA PACIFIC, giải đua Esports bắt đầu từ ngày 5.9.2021, do Porsche châu Á Thái Bình Dương kết hợp cùng Porsche Nhật Bản, Porsche Hàn Quốc và Porsche Đài Loan tổ chức.

Porsche Gran Turismo Cup Asia Pacific dự kiến sẽ khởi tranh thông qua game Gran Turismo Sport được thiết kế trên PlayStation®4. Sự kiện Esports này chào đón các tay đua đến từ các quốc gia như Singapore, Việt Nam, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Brunei, Philiipines và New Zealand.

Giải đấu gồm 5 vòng đấu loại, mỗi vòng bao gồm 2 lượt thi đấu. 5 tay đua có điểm số cao nhất sau 5 vòng đấu loại sẽ tiếp tục tiến vào vòng bán kết để gặp gỡ đội tuyển hạt giống đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan – mỗi quốc gia sẽ cử 5 đại diện xuất sắc nhất. 10 tay đua đạt điểm cao nhất ở vòng bán kết sẽ tiếp tục tranh tài ở trận chung kết để giành chức vô địch với giải thưởng là một chuyến du lịch cuối tuần đến Tokyo do Porsche tài trợ toàn phần, bao gồm chuyến tham quan Trung tâm Porsche Experience Centre Tokyo cùng nhiều trải nghiệm thú vị khác. Chi tiết tại: https://www. porsche.co.jp/ms/pgtcap/en.

Quỹ Insee hỗ trợ thợ xây mắc kẹt tại TP.HCM do Covid – 19 ĐẦU THÁNG 8.2021 VỪA QUA, XI MĂNG INSEE ĐÃ HỢP TÁC CÙNG BÁO THANH NIÊN triển khai hoạt động hỗ trợ các thợ xây khó khăn bị mắc kẹt trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh do ảnh hưởng của đại dịch Covid – 19. Đây là một dự án nằm trong chuỗi các hoạt động đồng hành cùng người dân vượt qua giai đoạn khó khăn của dịch bệnh bằng Quỹ Vững Xây Cuộc Sống của INSEE Việt Nam. Chương trình sẽ hỗ trợ 500.000 đồng/phần cho 400 trường hợp thợ xây đang cần được giúp đỡ nhằm chung tay cùng họ phần nào trang trải và vượt qua giai đoạn khó khăn của đại dịch.

Với tuyên ngôn thương hiệu “Vững Xây Cuộc Sống”, INSEE Việt Nam sẽ cùng cộng đồng chung tay vượt qua giai đoạn khó khăn của đại dịch, để giúp chúng ta sớm ổn định lại cuộc sống và tiếp tục hoạt động phát triển kinh tế.

1+ ¦1* 48< 1 % 8 & & /LÂQ KÇ QJD\

Quét mã QR õÅ OLÂQ KÇ WUâF WLÄS YåL %(67 ([SUHVV 9LÇW 1DP

LAST PLACES