MASSES • LAMENTATIONS OF JEREMIAH STABAT MATER PRO CANTIONE ANTIQUA
1
GIOVANNI PIERLUIGI DA PALESTRINA c.1525-1594
1 2 3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16 17 18
2
CD1 Missa l’Homme Armé 5vv Introitus: Ecce advenit dominator Dominus Kyrie Gloria Graduale: Omnes de Saba venient Credo Offertorium: Reges Tharsis Sanctus & Benedictus Communio: Vidimus stellam Agnus Dei Missa Assumpta est Maria Introitus: Gaudeamus omnes in Domino Kyrie Gloria Graduale: Propter veritatem Credo Offertorium: Assumpta est Maria Sanctus & Benedictus Communio: Optimum partem Agnus Dei
73’44 2’42 3’46 6’23 2’57 8’22 1’19 7’13 0’50 5’09
4’00 4’23 4’36 3’09 7’00 1’12 4’41 0’49 4’48
CD2 74’38 Lamentations of Jeremiah the Prophet Book four, 5 & 6 voices FERIA V IN COENA DOMINI 1 Lectio I 7’14 2 Lectio II 8’28 3 Lectio III 9’34 FERIA VI IN PARASCEVE 4 Lectio I 5 Lectio II 6 Lectio III
8’48 9’08 7’04
SABBATO SANCTO 7 Lectio I 8 Lectio II 9 Lectio III
10’00 6’53 7’03
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
CD3 65’46 Missa brevis Introitus: Puer natus est nobis 2’28 Kyrie 2’35 Gloria 2’56 Graduale: Viderunt omnes 3’30 Credo 5’18 Offertorium: Tui sunt coeli 1’11 Sanctus 1’41 Benedictus 2’05 Communio: Viderunt omnes 2’37 Agnus Dei 3’00 Missa Lauda Sion Introitus: Cibavit eos Kyrie Gloria Graduale: Oculi omnium Credo Offertorium: Sacerdotes Domini Sanctus Benedictus Communio: Quotiescumque manducabitis Agnus Dei
2’31 2’04 3’11 3’02 5’26 1’19 1’52 2’34 1’29 4’57
21 Super flumina Babylonis 4’00 22 Sicut cervus
5’52
CD4 1 Hymn: Aeterna Christi Munera
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Missa Aeterna Christi Munera Introitus: Mihi autem Kyrie Gloria Graduale: Constitues eos principes Credo Offertorium: Mihi autem Sanctus Benedictus Communio: Venite post me Agnus Dei
Missa l’Homme Armé 4vv 12 Introitus: In virtute tua 13 Kyrie 14 Gloria 15 Graduale: Beatus Vir 16 Credo 17 Offertorium: Gloria et honore 18 Sanctus 19 Benedictus 20 Communio: Qui vult venire post me 21 Agnus Dei
63’31 2’31
2’31 2’02 2’47 5’49 5’00 1’47 1’52 2’15 0’56 4’44
3’16 2’29 3’56 5’24 6’05 1’37 1’40 1’54 0’47 3’56
3
CD5 Missa Papae Marcelli Introitus: Gaudeamus omnes in Domino Kyrie Gloria Graduale/Alleluia: Propter veritatem Credo Offertorium: Assumpta est Maria Sanctus Benedictus Agnus Dei I Agnus Dei II Communio: Optimam partem
58’32
12 Stabat Mater
11’45
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
4’09 5’01 6’22 3’26 9’46 1’19 4’00 3’24 4’10 4’10 0’58
PRO CANTIONE ANTIQUA Charles Brett (CD1 & 5) • Michael Chance (CD3 & 4) • Timothy Penrose Ashley Stafford (CD1, 2 & 5) countertenors Wynford Evans (CD1 & 5) • James Griffett • Ian Partridge (CD1-4) • James Lewington (CD4) Neil Jenkins (CD5) tenors Michael George • Gordon Jones (CD1, 3 & 5) • Christopher Keyte (CD1,5 & 5) • Stephen Roberts (CD1-4) Brian Etherington (CD4) • Adrian Peacock (CD4) • David Beaven (CD5) basses MARK BROWN (CD1, 3-5) BRUNO TURNER (CD2)
Licensed from Pro Cantione Antiqua (p) 2015 Brilliant Classics 4
Complete text of the Ordinary of the Mass: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei
Kyrie Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison. Gloria Gloria in exelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Laudamus te, benedicimus te, adoramus te, glorificamus te. Gratias agimus tibi propter magnam gloriam tuam. Domine Deus, Rex caelestis, Deus Pater omnipotens. Domine Fili unigenite, Jesu Christe. Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris. Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Quoniam tu solus sanctus, tu solus Dominus, tu solus Altissimus, Jesu Christe, cum Sancto Spiritu in gloria Dei Patris. Amen. Credo Credo in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum Jesum Christum, Filium Dei unigenitum, et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, lumen de lumine, Deum, verum de Deo vero, genitum non factum, consubstantialem Patri, per quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines et propter nostram salutem, descendit de caelis. Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria virgine, et homo factus est. Crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato; passus et sepultus est. Et resurrexit tertia die secundum scripturas; et ascendit in caelum, sedet ad dexteram Patris. Et iterum venturus est cum gloria judicarevivos et mortuos, cuius regni non erit finis. Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre filioque procedit, qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur; qui
locutus est per prophetas. Et unam sanctam catholicam et apostolicam ecclesiam; confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. Et exspecto resurrectionem mortuorum,et vitam venturi saeculi. Amen. Sanctus Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus Sabaoth. Pleni sunt caeli et terra gloria tua. Hosanna in excelsis. Benedictus Benedictus qui venit in nomine Domini. Hosanna in excelsis.
Agnus Dei Agnus Dei, qui tollis peccata mundi,miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi,dona nobis pacem.
CD1 MISSA L’HOMME ARMÉ – 5VV For the standard text of the Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei (the Ordinary of the Mass), please refer to pp.5–6 1 Introitus: Ecce advenit dominator Dominus: Et regnum in manu eius, et potestas, et imperium. Deus in iudicum tuum Regi da: et iustitiam filio Regis. Gloria etc. 2 Kyrie 3 Gloria 4 Graduale: Omnes de Saba venient de Saba venient, aurum et thus deferentes, et laudem Domino annuntiantes. Surge et illuminarie Ierusalem: quia Gloria Domini super te orta est. Alleluia, Vidimus stellam eius in Oriente, et venimus cum muneribus adorare Dominum. 5 Credo 6 Offertorium: Reges Tharsis et insulae munera offerent: reges Arabum et Saba dona adducent: et adorabunt eum omnes regesterrae, omnes gentes servient ei. 5
7
Sanctus & Benedictus
BETH. Plorans ploravit in nocte, et lacrimae eius in maxillis eius: non est qui consoletur eam ex omnibus caris eius: omnes amici eius spreverunt eam et facti sunt ei inimici. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum.
8 Communio: Vidimus stellam eius in Oriente, et venimus cum muneribus adorare Dominum. 9
Agnus Dei MISSA ASSUMPTA EST MARIA
10 Introitus: Gaudeamus omnes in Domino, diem festum celebrantes sub honore beatae Mariae Virginis: de cuius Assumptione gaudent Angeli, et collaudant Filium Dei. Eructavit cor meun verbum bonum: dico ego opera mea Regi. Gloria etc. 11 Kyrie 12 Gloria 13 Graduale: Propter veritatem et mansuetudinem, et iustitiam et deducet te mirabiliter dextera tua, Audi filia, et vide, et inlina aurem tuam: Quia concupivit Rex speciem tuam. Alleluia, Assumpta est Maria in Caelum: gaudet exercitus Angelorum. 14 Credo 15 Offertorium: Assumpta est Maria in Caelum: gaudent angeli collaudantes benidicunt Dominum, alleluia. 16 Sanctus & Benedictus 17 Communio: Optimam partem elegit sibi Maria, quae non auferetur ab ea in aeternum. 18 Agnus Dei CD2 LAMENTATIONS OF JEREMIAH THE PROPHET Feria quinta in coena domini ad matutinum: in primo nocturno 1
6
(LECTIO I) Incipit Lamentatio Jeremiae Prophetae ALEPH. Quomodo sedet sola civitas plena populo: facta est quasi vidua domina gentium: princeps provinciarum facta est sub tributo.
2 (LECTIO II) VAU. Et egressus est a filia Sion omnis decor eius: facti sunt principes eius velut arietes non invientes pascuam: et abierunt absque fortitudine ante faciem subsequentis. ZAIN. Recordata est Jerusalem dierum afflictionis suae et praevaricationis omnium desiderabilium suorum: quae habuerat a diebus antiquis: cum caderet populus eius in manu hostili et non esset auxiliator: viderunt eam hostes et deriserunt sabbata eius. HETH. Peccatum peccavit Jerusalem: propterea instabilis facta est. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. 3 (LECTO III) OID. Manum suam misit hostis as Omnia desiderabilia eius: quia vidit gentes ingressas sanctuarium suum: de quibus praeceperas ne intrarent in ecclesiam tuam. CAPH. Omnis populus eius gemens et quaerens panem: dederunt pretiosa quaeque pro cibo ad refocillandam animam: vide domine et considera quoniam facta sum vilis. LAMED. O vos omnes qui transitis per viam: attendite et videte si est dolor sicut dolor meus: quoniam vindemiavit me ut locutus est Dominus in die irae furoris sui. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. Feria sexta in Parasceve Ad matutinum: in primo nocturno 4
Feria sexta in Parasceve (LECTIO I)
De Lamentatione Jeremiae Prophetae HETH. Cogitavit Dominus dissipare murum filiae Sion: tetendit funiculum suum et non avertit manum suam a perditione: luxitque antemurale et murus pariter dissipates est.
ALEPH. Tantum in me vertit et convertit manum suam tota die. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. Sabbato sancto Ad matutinum: in primo nocturno
TETH. Defixae sunt in terra portae eius: perdidit et contrivit vectes eius: regem eius et principes eius in gentibus: non est lex et prophetae eius non invenerunt visionem a Domino.
OID. Sederunt in terra conticuerunt senes filiae Sion: consperserunt cinere capita sua: accinti sunt cilisiis: abiecerunt in terra capita sua virgins Jerusalem. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. 5 (LECTIO II) LAMED. Matribus suis dixerunt, ubi est triticum et vinum? cum deficerent quasi vulnerati in plateis civitatis: cum exhalarent animas suas in sinu matrum suarum. MEM. Cui comparabo te: vel cui assimilabo te filia Jerusalem? cui exaequabo te et consolabor te virgo filia Sion? magna enim velut mare contritio tua: quis medebitur tui? NUN. Prophetae tui viderunt tibi falsa et stulta nec aperiebant iniquitatem tuam ut te ad poenitentiam provocarent: viderunt autem tibi assumptiones falsas et eiectiones. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. 6 (LECTIO III) ALEPH. Ego vir videns paupertatem meam in virga indignationis eius. ALEPH. Me minavit et adduxit in tenebris et non in lucem.
Sabato Sancto
7 (LECTIO I) De Lamentatione Jeremiae Prophetae HETH. Misericordiae Domini quia non sumus consumpti: quia non defecerunt miserationes eius. HETH. Novi diluculo: multa est fides tua. HETH. Pars mea Dominus dixit anima mea: propterea exspectabo eum. TETH. Bonus est Dominus sperantibus in eum: animae quaerenti illum. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. 8 (LECTIO II) ALEPH. Quomodo obscuratum est aurum: mutatus est color optimus: dispersi sunt lapides sanctuarii in capite omnium platearum. BETH. Filii Sion incliti et amicti auro primo: quomodo reputati sunt in vasa testea opus manuum figuli. GIMEL. Sed et lamiae nudaverunt mammam lactaverunt catulos suos: filia populi mei crudelis quasi struthio in deserto. Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deum tuum. 7
9 (LECTIO III) Incipit oratio Jeremiae Prophetae Recordare Domine quid acciederit nobis: intuere et espice opprobrium nostrum. Haereditas nostra versa est ad alienos: domus nostrae ad extraneos.
7 Sanctus
Pupilli facti sumus absque patre: Matres nostrae quasi viduae. Aquam nostram pecunia bibimus: ligna nostra pretio comparavimus. Cervicibus minabamur: lassis non dabatur requies.
8 Benedictus
Jerusalem, Jerusalem, convertere ad Dominum Deumtuum.
MISSA LAUDA SION 11 Introitus Cibavit eos ex adipe frumenti, alleluia: et de petra, melle saturavit eos,alleluia, alleluia, alleluia. Exsultate Deo adiutori nostro: iubilate Deo Jacob. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto. Sicut erat in principio et nunc et semper: et in saecula saeculorum. Amen.
CD3 MISSA BREVIS For the standard text of the Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei (the Ordinary of the Mass), please refer to pp.5-6 1 Introitus Puer natus est nobis, et filius datus est nobis: cuius imperium super humerum eius: et vocabitur nomen eius magni consilii Angelus. Cantate Domino canticum novum; quia mirabiliter fecit. Gloria Patri et Filio et Spiritui sancto. sicut erat in principio et nunc et semper:et in saecula saeculorum. Amen. Puer‌ 2 Kyrie 3 Gloria 4 Graduale Viderunt omnes fines terrae salutare Dei nostri: iubilate Deo omnis terra. Notum fecit Dominus salutare suum: ante conspectum gentium revelavit iustitiam suam. Alleluia. Alleluia. Dies sanctificatus illuxit nobis: venite gentes, et adorate Dominum: qui hodie descendit lux magna super terram. 5 Credo
8
6 Offertorium Tui sunt coeli, et tua est terra: orbem terrarum, et plenitudinem eius tu fundasti: iustitia et iudicium praeparatio sedis tuae.
9 Communio Viderunt omnes fines terrae salutare Dei nostri. 10 Agnus Dei
12 Kyrie 13 Gloria 14 Graduale Oculi omnium in te spectant, Domine: et tu das illis escam in tempore opportuno. Aperis tu manum tuam: et imples omne animal benedictione. Alleluia. Alleluia. Caro mea vere est cibus, et sanguis mea vereest potus: qui manducat meam carnem, et bibit meam sanguinem, in me manet, et ego in eo. Alleluia. 15 Credo 16 Offertorium Sacerdotes Domini incensum et panes offerunt Deo: et ideo sancti erunt Dei suo, et non polluent nomen eius, alleluia. 17 Sanctus 18 Benedictus
19 Communio Quotiescumque manducabitis panem hunc, et calicem bibitis, mortem Domini annutiabitis, donec veniat: itaque quicumque manducaverit panem, vel biberit calicem Domini indigne, reus erit corporis et sanguinis Domini, alleluia. 20 Agnus Dei 21 SUPER FLUMINA BABYLONIS Super flumina Babylonis illic sedimus et flevimus, dum recordaremur Sion. In salicibus in medio eius suspendimus organa nostra. 22 SICUT CERVUS/SITIVIT ANIMA MEA Sicut cervus desiderat ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te Deus. Sitivit anima mea ad Deum fontem vivum: quando veniam, et apparebam ad faciem Dei? Fuerunt mihi lacrimae meae panes die ac nocte: dum dicitur mihi quotidie, Ubi est Deus tuus? CD4 For the standard text of the Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei (the Ordinary of the Mass), please refer to pp.5-6 1 Hymn: Aeterna Christi Munera Aeterna Christi munera apostolorum gloriam, laudes canentes debitas, laetis canamus mentibus. Ecclesarium principes, belli triumphales duces, coelestis aulae milites, et vera mundi lumina. Devota sanctorum fides, invicta sps credentium, perfecta Christi caritasmundi triumphat principem. In his Paterna gloria, in his voluntas Spiritus, exultat in his Filius, coelum repletur gaudio. Te nunc redemptor, quaesumus, ut ipsorum consortio iungas precantes servulos in sempiterna saecula. Amen.
MISSA AETERNA CHRISTI MUNERA
2
Introitus: Mihi autem Mihi autem nimis honorati sunt amici tui Deus: nimis confortatus est principatus eorum. Ps. Domine probasti me et cognovisti me: tu cognovisti sessionem meam, et resurrectionem meam. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto: sicut erat in principio, et nunc et semper, et insaecula saeculorum. Amen. Nimis Honorati…
3 Kyrie 4 Gloria 5 Graduale: Constitues eos principes Constitues eos principes super omnem terram: memores erunt nominis tui, Domine.V. Pro patribus tuis nati sunt tibi filii:propterea populi confitebuntur tibi. 6 Credo 7 Offertorium: Mihi autem Mihi autem nimis honorati sunt amici tui Deus: nimis confortatus est principatus eorum. 8 Sanctus 9 Benedictus 10 Communio: Venoti post me Venite post me: faciam vos piscatores hominum: at illi, relictis retibus et navi, secuti sunt Dominum. 11 Agnus Dei
MISSA L’HOMME ARMÉ – 4VV
12 Introitus: In virtute tua In virtute tua, Domine, laetabitur iustus, et super salutare tuum exsultabit vehementer: desiderium animae eius tribuisti ei. Ps. Quoniam praevenisti eum in benedictionibus dulcedinis: posuisti in capite eius coronam de lapide pretioso. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto: sicut erat in principio, et nunc et semper, et in saecula saeculorum. Amen. In virtute… 13 Kyrie
9
14 Gloria 15 Graduale: Beatus vir. Beatus vir qui timet Dominum: in mandatis cupit nimis. V. Potens in terra erit semen eius: generatio rectorum benedicetur. 16 Credo 17 Offertorium: Gloria et honore Gloria et honore coronasti eum: et constituisti eum super opera manuum tuarum, Domine. 18 Sanctus 19 Benedictus
CD5 For the standard text of the Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei (the Ordinary of the Mass), please refer to pp.5-6
MISSA PAPAE MARCELLI
1 Introitus Gaudeamus omnes in Domino, diem festum celebrantes sub honore Mariae Virgines: de cuius Assumptione gaudent Angeli, et collaudant Filium Dei. Eructavit cor meum verbum bonum: dico ego opera mea regi. Gloria Patri et filio et Spiritui Sancto. sicut erat in principio et nunc semper: et in saecula saeculorum. Amen. Gaudeamus‌
20 Communio: Qui vult venire post me Qui vult venire post me, abneget semetipsum, et tollat crucem suam, et sequatur me.
2 Kyrie
21 Agnus Dei
4 Graduale/Alleluia Propter veritatem et mansuetudinem et iustitiam: et deducet te mirabiliter dextera tua. Audi filia et vide, et inclina aurem tuam: quia concupivit rex speciem tuam. Alleluia. Alleluia. Assumpta est Maria in coelum: gaudet exercitus Angelorum. Alleluia.
3 Gloria
5 Credo 6 Offertorium Assumpta est Maria in coelum: gaudent Angeli, collaudantes benedicunt Dominum, alleluia. 7 Sanctus/Benedictus 8 Agnus Dei 9 Communio Optimam partem elegit sibi Maria, quae non auferetur ab ea in aeternam.
10
10 STABAT MATER Stabat Mater dolorosa, Iuxta crucem lacrimosa, Dum pendebat filius. Cuius animam gementem Contristatam et dolentem Pertransivit gladius. O quam tristis et afflicta Fuit illa benedicta Mater unigeniti! Quae moerebat et dolebat Et tremebat cum videbat Nati poenas incliti. Quis est homo qui non fleret Christi Matrem si videret In tanto supplicio? Quis non posset contristari Piam Matrem contemplari Dolentem cum Filio.
Fac me plagis vulnerari, Cruce hac inebriari Et cruore Filii. Inflammatus et accensus Per te Virgo sim defensus In die iudicii. Fac me Cruce custodiri Morte Christi praemuniri Confoveri gratia: Quando corpus morietur Fac ut animae donetur Paradisi gloria.
Pro peccatis suae gentis Vidit Iesum in tormentis Et flagellis subditum. Vidit suum dulcem natum Morientem desolatum Dum emisit spiritum. Eia Mater fons amoris Me sentire vim doloris Fac, ut tecum lugeam. Fac ut ardeat cor mum In amando Christum Deum Ut sibi complaceam. Sancta Mater istud agas: Crucifixi fige plagas, Cordi meo valide. Tui nati vulnerati, Tam dignati pro me pati, Poenas mecum divide. Fac me tecum pie flere crucifixo condolere Donec ego vixero Iuxta crucem tecum stare Et me tibi sociare. In planctu desidero. Virgo virginum praeclara, Mihi iam non sis amara; Fac me tecum plangere. Fac ut portem Christi mortem Passionis fa consortem, Et plagas recolere.
11
12