U I T D E L I T E R AT U U R
ZAAIEN MET TOEKOMST LA FERME DU BEC HELLOUIN
HERMAN NACHTERGAELE
Boeken lezen en tuinieren is waarschijnlijk voor veel mensen een houvast geweest om zinvol door de coronatijden te geraken. Bij mij dus ook. Door een gelukkig toeval , raakte een boek over permacultuur op mijn keukentafel net voor ons collectief huisarrest begon. “La ferme du Bec Hellouin” beschrijft het levenswerk van 2 Franse boeren (Charles en Perrine Hervé-Gruyer) die in Normandië vanuit het niets in 2006 starten met een bioboerderij gericht op intensieve tuinbouw. Vanaf 2009 bouwen zij dit verder uit volgens de principes van permacultuur en op basis van aloude landbouwmethoden uit de hele wereld die ze tijdens
vroegere reizen hadden ontmoet. Met vallen en opstaan, proberen en falen, op basis van veel opzoekingswerk en dankzij hulp van vrienden, slagen ze er in om op enkele jaren een succesvol bedrijf uit te bouwen. Intrigerend is dat ze dit realiseren op een relatief kleine oppervlakte van minder dan 2 ha productiegrond. Een grote rol wordt toebedeeld aan bos als omkaderende omgeving, om microklimaat en bodemvruchtbaarheid te herstellen. Een deel van de boerderij is dan ook bos en boomgaard (vijfhonderd soorten fruitbomen) of een variante (eetbare bostuin met meer dan 100 soorten fruitbomen, bessenstruiken, stikstofbinders enz.) Nog een sleutelbegrip zijn de “permanente kweekbedden”: een eeuwenoude teelttechniek die de vruchtbaarheid van de grond herstelt en bewaart door het bodemleven te stimuleren, waarbij grondbewerking minimaal blijft en het zaaibed niet betreden wordt. Tot hun eigen verbazing gaf deze teelt een veel hogere opbrengst dan de klassieke landbouwmethodes. Le Bec Hellouin met hun eigen woorden: “Op dit kleine stuk land vind je heel veel verschillende leefmilieus die nauw met elkaar verweven zijn. Door de afwisselende gebiedjes lijkt het veel groter dan het is. We hebben een eetbaar landschap gecreëerd dat ons omringt, voedt en beschermt. Binnen de beschutting van onze hagen en bomen bruist het van het leven en voelen we ons veilig“. Dit klein mirakel steunt op een sterk uitgebouwde ecologische visie waar respect voor de grond als levend geheel het fundament van is. Alle werk gebeurt met handenarbeid, wat meteen stabiele tewerkstelling voor meerdere mensen mogelijk maakt. Het is evident dat ze met hun boerderijconcept compleet ingaan tegen de grootschalige gemechaniseerde landbouwtechnieken van vandaag. Hun experiment is echter zo succesvol dat de boerderij geëvolueerd is tot een demonstratiebedrijf en een referentie, waar duizenden bezoekers in de loop der jaren voorbij kwamen om te kijken, te le-
De aanleg van een permanent kweekbed in beelden
↑
Begin april koolstof in de bodem © Herman Nachtergaele
→
Groen als stikstofbron © Herman Nachtergaele
32
•
