PODSUMOWANIE KONFERENCJI GOSPODARCZEJ
JA DLA POLSKI – POLSKA DLA MNIE I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie 28.07.2016
Redakcja MACIEJ DULAK / Klub Jagielloński Projekt typograficzny i skład komputerowy RAFAŁ GAWLIKOWSKI / Klub Jagielloński Korekta ALA WIELGUS / Klub Jagielloński Fotografie MICHAŁ MIELNICZUK / Biuro Prasowe UMWP Klub Jagielloński JASIONKA 2016 Organizator
Wsparcie finansowe
Wsparcie merytoryczne
SPIS TREŚCI 4/ I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie 7/ Konferencja Gospodarcza „Ja dla Polski – Polska dla mnie” 8/ Inwestytuj na Podkarpaciu 12/ Kapitał polski w Polsce, kapitał polski za granicą – prorozwojowe punkty styczne 16/ Networking Polaków za granicą 21/ Czy Polska może zostać liderem rewolucji cyfrowej? 25/ Podsumowanie
Chcemy pokazać Polonii nie tylko takie obiekty jak Centrum Wystawienniczo – Kongresowe czy Podkarpacki Park Naukowo –Technologiczny, ale też liczne strefy ekonomiczne, obszary aktywności gospodarczej. Chcemy, żeby doszło do nawiązania współpracy z firmami, samorządami – bo oprócz samorządu województwa także lokalne samorządy wspierają działania związane z pozyskiwaniem inwestorów i tworzeniem trwałych miejsc pracy
Marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie Dzięki wspólnej inicjatywie samorządu województwa podkarpackiego, Senatu RP i Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” na terenie Rzeszowa odbyło się I Forum Polonii Amerykańskiej. Wydarzenie rozpoczęło się 26 lipca i przez kolejne 6 dni przez kolejne 8 dni ponad 120 uczestników z USA, Kanady, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Norwegii debatowało nad rozwojem kontaktów między środowiskami polonijnymi a Polakami. Wśród uczestników było 50 delegatów Kongresu Polonii Amerykańskiej, którzy po raz pierwszy w historii obradowali poza granicami USA. Główną ideą
mowych, które zasadniczo można podzielić na część polityczno –gospodarczą, która była głównym elementem wydarzenia oraz tury-
Rozmowy w kuluarach
styczną, która była uzupełnieniem, promującym województwo podkarpackie. Podczas zwiedzania uczestnicy mieli okazję poznać atrakcje turystyczno –kulturalne znajdujące się na Podkarpaciu . Zagraniczni goście mogli zobaczyć m.in. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku oraz Kościół Wszystkich Świętych w Bliznem, który jest wpisany»
Uczestnicy I Forum Polonii Amerykańskiej w Polsce
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie było stworzenie warunków, które umożliwią debatę pomiędzy Polonią a przedstawicielami parlamentu, samorządu, gospodarki i biznesu w Polsce, a jednocześnie zaprezentują potencjał gospodarczy samego Podkarpacia. Forum tworzyło kilka segmentów prograLokalne atrakcje
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
4
na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Objazd studyjny po regionie przypomniał oraz zaznajomił gości z jego historią, pokazując. Nie zabrakło tradycyjnego, polskiego jedze-
nia oraz pokazów tańca ludowego. W trakcie gospodarczej części przedstawiciele środowiska zagranicznych uczestniczyli w objeździe gospodarczym po mieleckiej oraz tarnobrzeskiej strefie ekonomicznej.
źródło: wikipedia.pl
Mieli także okazję zwiedzić Podkarpacki Park Naukowo–Technologiczny „Aeropolis”, który uchodzi za jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc pod inwestycje w południowo–wschodniej Polsce. W Spe-
Polonia w trakcie zwiedzania Huty Stalowa Wola
cjalnej Strefie Ekonomicznej „Euro–Park Mielec” swoją siedzibę ma m.in. amerykański koncern Sikorsky, który produkuje znane na całym świecie śmigłowce Black Hawk. Przemysł lotniczy jest sektorem gospodarki, z którego słynie cały region, a dzięki rozwiniętemu systemowi kształcenia wyższego oraz istnieniu na jego terenie wielu firm związanych z branżą nazywany jest „Doliną Lotniczą”. Ostatnim punktem części objazdowej był pobyt w Stalowej Woli, gdzie goście mogli poznać potencjał i tradycje przemysłowe miasta, funkcjonowanie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Euro-Park Wisłosan”, Huty Stalowa Wola i jednej z amerykańskich inwestycji w regionie – firmy Jennmar Merol.
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
5
To spotkanie to dobry początek twórczej współpracy. Podkarpacie mówi wyraźnie, że otwiera drzwi dla przedsiębiorców z USA – przyjeżdżajcie, nie tylko nad Solinę, ale także po to, aby robić z nami interesy. To Forum jest świetne, bo ma konkretny wymiar inwestycyjny.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Jadwiga Emilewicz
Konferencja Gospodarcza „Ja dla Polski – Polska dla mnie” Podsumowaniem części gospodarczej była Konferencja Gospodarcza „Ja dla Polski – Polska dla mnie”, która odbyła się w nowym Centrum Wystawienniczo – Kongresowym w Jasionce. W trakcie całego dnia dyskusji przedstawiciele władz centralnych, Polonii oraz biznesu debatowali nad potencjałem gospodarczym Polski oraz regionu podkarpackiego. Podniesiony został wątek roli, jaką mogą odegrać Polacy mieszkający na emigracji w rozwoju gospodarczym naszego kraju i w jaki sposób mogą wspierać rodzimy przemysł. Poza granicami Polski aktualnie mieszka ponad 20 milionów obywateli, którzy stanowią silne wsparcie, promując swoją ojczyznę w środowiskach zagranicznych oraz otwierając drogę krajowym przedsiębiorcom poprzez wykorzystywanie swojej sieci znajomości. Konferencja oprócz omawiania najważniejszych barier współpracy między krajowym biznesem a Polonią, pozwoliła również nawiązywać nowe kontakty, które w przyszłości będą mogły przełożyć się na realne korzyści, a co za tym idzie nowe kontrakty i możliwości dalszego rozwoju. Wśród ponad setki uczestników konferencji znaleźli się Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Jadwiga Emliewicz, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Adam Hamryszczak , Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców Cezary Kaźmierczak, a także przedstawiciele biznesu polonijnego, przedstawiciele największych podkarpackich firm, jak Asseco, G2A.com, władz sa-
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
morządowych oraz środowisk eksperckich. Konferencja składała się z trzech paneli dyskusyjnych: • Kapitał polski w Polsce, kapitał polski za granicą – prorozwojowe punkty styczne. • Czy Polska może zostać liderem rewolucji cyfrowej? • Networking Polaków za granicą.
Panel : prorozwojowe punkty styczne
Każdy z powyższych paneli rozpatrywany był pod kątem gospodarczo – biznesowym, a ich celem było zainicjowanie publicznej debaty między administracją publiczną, przedsiębiorcami oraz Polonią. Jeszcze przed rozpoczęciem dyskusji pojawiało się wiele głosów, które jednomyślnie stwierdzały, iż Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie jest pierwszym przedsięwzięciem, które realnie będzie wspierać współpracę biznesu prowadzonego przez Polaków za granicą z przedsiębiorstwami krajowymi.
7
Inwestuj na Podkarpaciu Wydarzenie rozpoczęła prezentacja Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla dotycząca potencjału gospodarczego województwa, w tym infrastruktury oraz uwarunkowań geopolitycznych w regionie.
Marszałek Województwa Podkarpackiego – Władysław Ortyl
Województwo podkarpackie jest najbardziej wysuniętym na południe województwem graniczącym zarówno z Ukrainą, jak i Słowacją. Przez teren województwa przebiega autostrada A4, która biegnie od granicy niemieckiej do ukraińskiej. Łączy się z drogami szybkiego ruchu Europy Zachodniej, pozwala na szybki transport i przemieszczanie się z każdego kraju Unii Europejskiej do jej wschodniej granicy. Na terenie województwa zlokalizowany jest Międzynarodowy Port Lotniczy Rzeszów – Jasionka, który jest jednym z najszybciej
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
rozwijających się lotnisk w Polsce. W 2015 roku z lotniska skorzystało 645 tysięcy pasażerów, którzy mogli podróżować w 12 kierunkach do 7 krajów. Na uwagę zasługuje fakt, że port lotniczy posiada drugą co do długości drogę startową, ustępując jedynie największemu w Polsce portowi lotniczemu Warszawa – Okęcie. Lotnisko Rzeszów – Jasionka odgrywa coraz ważniejszą rolę w przewozie ładunków cargo. Dogodne położenie blisko autostrady oraz granicy Unii Europejskiej pozwala rozwijać transport multimodalny z wykorzystaniem ruchu lotniczego. Port posiada punkt odpraw fitosanitarnych umożliwiający przewożenie roślin i produktów pochodzenia roślinnego. Oprócz Jasionki taki punkt w Polsce posiada jedynie lotnisko Chopina w Warszawie. W bezpośrednim sąsiedztwie portu lotniczego planowany jest rozwój centrum logistycznego, które umożliwi szybki przeładunek na samochody ciężarowe, zapewniając przy tym pełną obsługę logistyczno – celną. »
Infrastruktura transportowa na terenie województwa podkarpackiego
8
»Województwo podkarpackie jest jednym z najbardziej uprzemysłowionych regionów w kraju, stąd często nazywane jest polską Bawarią. Region słynie z silnie rozwiniętego przemysłu zbrojeniowego oraz lotniczego, czego przykładem są funkcjonujące zakłady PZL Mielec czy też Huta Stalowa Wola. Usytuowanie przedstawicieli tak zaawansowanych dziedzin gospodarczych idzie w parze w wysokimi nakładami przeznaczonymi na badania i rozwój, które przekraczają 1% PKB, przewyższając regularnie średnią krajową. Potencjał gospodarczy oraz sprzyjające warunki do prowadzenia biznesu przyciągnęły ponad 1300 zagranicznych inwestorów, wśród których znaleźli się liderzy poszczególnych segmentów gospodarki, jak GoodYear, Kirchhoff czy też Liugong. Na terenie województwa funkcjonują dwie Specjalne Strefy Ekonomiczne. Pierwsza z nich „Euro – Park Mielec” jest najstarszą w Polsce tego typu jednostką, która powstała już w 1995 roku. Na powierzchni 1460 ha pozwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej uzyskało dotychczas około 300 podmiotów, co przełożyło się na 16,5 tysiąca nowych miejsc pracy. Łączne nakłady inwestycyjne wyniosły 6,8 miliarda złotych, co plasuje SSE w Mielcu w czołówce tego typu jednostek. Wśród firm funkcjonujących na SSE znajdują się przedstawiciele wielu branż, począwszy od transportowej, przez geodezyjną, budowlaną po informatyczną. Silna dywersyfikacja segmentów funkcjonujących w ramach SSE „Euro – Park Mielec” umożliwia silną kooperacją wewnątrz obszarów objętych strefą oraz stwarza warunki do ich dalszego dynamicznego wzrostu.
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
Drugą z funkcjonujących na terenie województwa podkarpackiego stref, jest utworzona w 1997 roku Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna „Euro – Park Wisłosan”. Obszar objęty udogodnieniami dla biznesu wynosi 1722 ha, na których do tej pory pozwolenie na swoje funkcjonowanie uzyskało 286 podmiotów. Wśród firm, które prowadzą działalność na SSE, znajduje się m.in światowy lider w produkcji krzeseł Nowy Styl oraz potentat produkcji maszyn budowlanych Liugong Machinery. Łączne nakłady inwestorów sięgnęły prawie 8 miliardów złotych, co przełożyło się na 27,3 tysięcy nowych miejsc pracy. Zapleczem merytorycznym dla całego regionu jest Podkarpacki Park Naukowo – Technologiczny. Misją PPNT jest wspieranie rozwoju gospodarczego województwa przy wykorzystaniu innowacji, technologii oraz potencjału naukowo –badawczego. Park pełni dwojaką rolę. Po pierwsze dzięki inkubatorowi przedsiębiorczości oraz systemowi szkoleń i promocji pozwala aktywizować młode osoby będące w początkowej fazie tworzenie przedsiębiorstwa związanego z szeroko pojętą branżą cyfrową lub lotniczą. Po drugie poprzez udostępnianie gotowej infrastruktury inwestycyjnej oraz terenów pozwala koncentrować w jednym miejscu istniejące firmy, które mogą tutaj rozwijać swoje technologie. W PPNT działalność prowadzi m.in. niemiecki producent silników lotniczych MTU Aero Engines AG. Na podkarpaciu funkcjonuje wiele uczelni, z których wymienić należy dwie największe: Politechnikę Rzeszowską oraz Uniwersy-
9
tet Rzeszowski. Łącznie każdego roku studia kończy około 14 tysięcy absolwentów na ponad 200 specjalizacjach.
SSE Euro –Park Mielec
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
10
To pozytywne wrażenie zostanie przekazane dalej, w wiele środowisk polonijnych, w środowiska biznesowe. Wszędzie tam, gdzie będę mógł, będę propagował, jakie są u was możliwości.
Dyrektor Krajowy Kongresu Polonii Amerykańskiej Ludwik Wnękowicz
Kapitał polski w Polsce, kapitał polski za granicą – prorozwojowe punkty styczne Pierwszy panel dyskusyjny w trakcie Konferencji Gospodarczej „ Ja dla Polski- Polska dla mnie” poświęcony był problemowi znalezienia punktów stycznych współpracy przedstawicieli biznesu „polonijnego” (rozumiemy przez to biznesu założonego przez Polaków poza granicami) z różnymi środowiskami w Polsce. W dyskusji udział wzięli Adam Hamryszczak – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju, Zygmunt Berdychowski – Przewodniczący Rady Programowej Forum w Krynicy, Cezary Kaźmierczak – Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Ludwik Wnękowicz – Dyrektor Krajowy Kongresu Polonii Amerykańskiej.
KOMENTARZ EKSPERTA
dr JOANNA SZALACHA – JARMUŻEK ekspert Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego
W przypadku wielu społeczności relacje pomiędzy ojczystym krajem, a rozproszoną po świecie diasporą mają charakter tzw. społecznej gry zespołowej. Podstawą tej gry jest fundament wspólnych wartości, zbliżo-
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
ny horyzont życiowych oczekiwań, ambicje oraz wysokie wskaźniki zaufania społecznego. Oznacza to w efekcie, że przedsiębiorcy, biznesmeni realizując własne interesy w kraju i poza jego granicami, generują także wiele pozytywnych, społecznych procesów i rozwijają społeczności, z którymi się identyfikują. Niezbędnym elementem takiej „gry zespołowej” są oczywiście rozwiązania instytucjonalne, które, wspomagając firmy, wzmacniają ich prorozwojową rolę. Forum Polonii Amerykańskiej było miejscem, w którym szczególnie warto było rozmawiać o powyższych kwestiach, a więc o działaniach polskich przedsiębiorców w USA oraz o szansach na szerszą współpracę polskiego kapitału powstałego za granicą z kapitałem powstałym w Polsce. Uczestnicy debaty byli w zasadzie zgodni co do tego, że współpraca ta jest wciąż daleka od wymarzonego stanu rzeczy. Firmy z Polski dokonują coraz częściej ekspansji do USA, chociaż oczywiście skala mogłaby być większa, natomiast firmy założone przez Polaków w USA ciągle zdecydowanie zbyt rzadko decydują się na wejście na rynek polski. Jako przyczyny tego stanu rzeczy wskazywano głównie rozproszenie branżowe firm polonijnych (brak dużych koncernów po tej stronie), mylne przekonania co do tego, jak się prowadzi biznes w Polsce oraz faktyczne utrudnienia biurokratyczne w Polsce, które z perspektywy doświadcze-
12
nia prowadzenia biznesu w USA wydają się nie do przejścia.» »Dlatego jednym z kluczowych punktów stycznych pozwalającym na synergię tych kapitałów są dedykowane rozwiązania instytucjonalne na poziomie państwa. Wszyscy debatujący zgadzali się z opinią o konieczności włączenia się państwa polskiego w proces wspierania firm związanych w różny sposób z Polską i działających na rzecz rozwoju Polski. Przedstawiciel Kongresu Polonii Amerykańskiej – Ludwik Wnękowicz – wskazywał na ciągle zbyt słabe organizacyjne wsparcie na terenie USA dla polskiego biznesu zainteresowanego inwestowaniem i współpracą biznesową w USA. Wśród narzędzi przedstawiciel Min. Rozwoju – podsekretarz stanu Adam Hamryszczak – wymieniał rozwiązania z rządowego Planu na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, w tym przede wszystkim konsolidację rządowych agend, których zadaniem jest wsparcie polskich firm w zagranicznej ekspansji, a także program uproszczeń administracyjnych dla biznesu, czyli tzw. Konstytucję Biznesu. Łączenie agend ma za zadanie stworzenie skuteczniejszych, bardziej skoncentrowanych instytucji, które umożliwiałyby wejścia firmom z Polski na zagraniczne rynki (koncentracja pozwoliłaby m.in. na oszczędności i skupienie środków finansowych na najważniejszych branżach). Idea Konstytucji Biznesu jako pakietu uproszczeń budziła natomiast zainteresowanie przedsiębiorców polonijnych, zwłaszcza tych, którzy mieli niezbyt dobre doświadczenia z polską administracją współpracującą z biznesem.
wszystkim pewną interesującą rozbieżność pomiędzy kapitałem polonijnym a polskim, i ludźmi z nimi związanymi. Polega ona głównie na różnicy w skali działalności i związanych z tym ambicji. Po stronie polskiej mamy coraz częściej do czynienia z firmami o ambicjach międzynarodowych (wskazywał je przewodniczący Forum w Krynicy Zygmunt Berdychowski), które prowadzą działalność z rozmachem. A zatem rodzaj wsparcia, jakiego potrzebują od instytucji rządowych, jest już na poziomie profesjonalnego lobbingu i doradztwa opartego na głębokiej wiedzy insiderskiej (tu wskazywano na cenny zasób, jakim jest wiedza Polonii). Natomiast po stronie polonijnej mamy często firmy małe i średnie niezdolne do takiej ekspansji lub nawet firmy duże, ale gotowe do zainwestowania jedynie w małe przedsiębiorstwa poza granicami USA. Jak wskazywał prezes Cezary Kaźmierczak, taka postawa rzadko prowadzi do sukcesu, a dodatkowo biznes polonijny ma często nieco mylne, nieaktualne wyobrażenia o możliwościach inwestowania w Polsce, co stanowi kolejne utrudnienie w prowadzeniu skutecznej i długotrwałej działalności gospodarczej.
przede
Można zatem dyskusję podsumować stwierdzeniem, że rozbieżności w zakresie kapitału wiedzy, skali działania i biznesowych ambicji są obecnie sporym utrudnieniem dla przepływu zasobów oraz budowy trwałych sieci współpracy biznesowej. Rozwiązania tej negatywnej z punktu widzenia rozwoju społecznego sytuacji obie strony upatrują zaś prawie wyłącznie w instytucjach rządowych, publicznych, które mają stanowić łącznik ułatwiają-
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
13
Dyskusja
pokazywała
jednak
cy przepływ informacji o oczekiwaniach i możliwościach. Głosy z sali wskazywały, że I Forum Polonii Amerykańskiej i działania promocyjne Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego były zresztą odebrane jako dobry przykład akcji informacyjnej, marketingowej i odczarowującej dla przedstawicieli Polonii jeden z regionów Polski. Pytanie oczywiście, które można na koniec postawić, jest takie, czy poleganie z tym zakresie wyłącznie na instytucjach rządo-
wych (pomijając trzeci sektor i organizacje branżowe) nie jest zbyt ograniczające.
Od lewej: Cezary Kaźmierczak (prezes ZPP), Adam Hamryszczak (wiceminister rozwoju)
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
14
Będziemy promować polską zbrojeniówkę w Stanach. Chcemy, żeby podkarpackie miasta dołączyły do współpracy w ramach globalnej sieci miast, do specjalnego programu, który powstał w Nowym Jorku. Region spodobał się też kilku biznesmenom, którzy przyjechali na Forum Polonii Amerykańskiej. To są na razie projekty, a jeżeli uda się je zrealizować to będziemy mogli mówić o realnych efektach forum.
prezes PANGEA Network Grzegorz Fryc
Networking Polaków za granicą Panel poświęcony był pokazaniu najciekawszych studiów przypadku tworzenia oddolnych sieci biznesowego wsparcia dla Polonii w różnych krajach. Drugim elementem było wypracowanie zasad działania platformy internetowej, która połączyłaby już istniejące, rozproszone po całym świecie sieci. W ten sposób powstałaby globalna sieć, „parasol” dla „Polish Professionals in” z różnych krajów. W dyskusji udział wzięli Grzegorz Fryc – Prezes PANGEA Network, Agata Zajega – I radca w Departamencie Współpracy z Polonią i Polakami za granicą, Michalina Maliszewska – Northeastern Illinois University, Iwona Bocheńska – Chair Warsaw Committee Chicago Sister Cities International.
KOMENTARZ EKSPERTA
dr ROBERT WYSZYŃSKI
ekspert Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego ds. Polonii
W pierwszej fazie dyskusji wszyscy uczestnicy podzielili się z publicznością swoimi dotychczasowymi doświadczeniami związanymi z obszarem budowy profesjonalnej sieci kontaktów polonijnych w USA. Mi-
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
chalina Maliszewska z Northeastern Illinois University zwróciła uwagę na bardzo ważny aspekt związany z networkingiem Polaków za granicą, czyli działalnością organizacji zrzeszających polskich studentów i absolwentów w Chicago. Działalność tego typu jednostek związana jest w późniejszych etapach ze współpracą w ramach poszczególnych specjalizacji oraz zawodów. Młodzi polscy profesjonaliści, sami dążą do nawiązywania kontaktów, które zwiększą ich szanse na karierę i zdobycie odpowiednich kwalifikacji, którymi będą mogli się podzielić ze swoimi odpowiednikami pracującymi w Polsce. Podobnymi doświadczeniami związanymi z budową sieci kontaktów promocyjnych i biznesowych podzieliła się Iwona Bocheńska – Chair Warsaw Committee Chicago Sister Cities International, która od wielu lat pracuje w instytucjach stanowych gdzie zajmuję się promocją regionu (Stan Illinois). Na podstawie swoich dotychczasowych działań, zaprezentowała potencjalne płaszczyzny kontaktów (grupy zawodowe oraz biznesowe), w ramach których współpraca, mogłaby zaowocować zwielokrotnieniem potencjału polskiego biznesu w poszczególnych branżach. Umożliwiałyby one również rozwój kariery zawodowej inżynierom oraz lekarzom.»
16
»Działania w przestrzeni społecznej oraz politycznej zarysował również Grzegorz Fryc – Prezes PANGEA Network. W swoich wypowiedziach zaprezentował szarszy, wykraczający poza Illinois i same Chicago wymiar działań polonijnych w sferze promocji zawodowej i biznesowej. Na zakończenie dotychczasowe działania polskiego MSZ w tej dziedzinie przedstawiła Pani Agata Zajega – I radca w Departamencie Współpracy z Polonią i Polakami za granicą. źródło: pixabay.com
Podsumowując tę część panelu, można stwierdzić, odwołując się głównie do przykładu Chicago i samego stanu Illinois, że Polonia w USA podejmuje szereg bardzo konkretnych działań, wykazując się przy tym dużym profesjonalizmem, przekraczającym wymiar lokalnych organizacji
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
polonijnych. Można jednakże z przykrością stwierdzić, że działania te są nieskoordynowane, tak w wymiarze całego USA, jak i nawet jednego stanu czy miasta. Wyraźnie widoczna potrzeba wsparcia i koordynacji działań promocyjnych wśród polskich profesjonalistów w różnych branżach biznesu polonijnego, nie uzyskała wymiernej pomocy ze strony struktur Państwa Polskiego. Panel przedłużył się w wyniku burzliwej i spontanicznej dyskusji. Przedstawiciele różnych branż biznesu, szczególnie budownictwa, podkreślali konieczność powstania polskiej sieci kontaktów biznesowych, co w ich odczuciu zwiększyłoby znacząco szanse polonijnych przedsiębiorców. Podobne postulaty obejmowały również sferę edukacji i potencjalnych karier absolwentów. Uczestnicy dyskusji, jak i przedstawiciele polskiego biznesu w USA podkreślili konieczność powstania spójnej sieci kontaktów biznesowych i profesjonalnych pod patronatem i przy wsparciu samego samego Marszałka oraz struktur województwa podkarpackiego. Paneliści ukazali kilka konkretnych płaszczyzn, gdzie budowa takiej sieci przyniosłaby bardzo konkretne i szybkie efekty. Powstała pod patronatem województwa podkarpackiego sieć polonijna mogłaby się rozwijać, przyłączając do siebie kolejne branże i zawody. Uczestnicy panelu złożyli ofertę podzielenia się swoimi wieloletnimi doświadczeniami i wypracowanymi kontaktami. Zaapelowano do struktur Państwa Polskiego (szczególnie MSZ) o wsparcie inicjatywy budowy polskiej sieci kontaktów profesjonalnych w USA.
17
KOMENTARZ PANELISTY
IWONA BOCHEŃSKA
Chair Warsaw Committee Chicago Sister Cities International
Wielowiekowy dorobek oraz wkład Polonii oraz Polaków mieszkających za granicą w tworzenie niepodległej Polski nie podlega dyskusji. Przywiązanie do polskości oraz poparcie dla rożnego rodzaju inicjatyw polonijnych jest szeroko znane. W chwili obecnej państwo polskie potrzebuje profesjonalnego lobbingu biznesowego w strategicznych dla Polski krajach w celu wsparcia polskiej polityki ekonomicznej i dalszego rozwoju polskich przedsiębiorstw. Pozostaje zatem pytanie, jak rozwijać i wspierać networki Polaków za granicą w celach biznesowych. Jak zacieśniać kontakty organizacji polonijnych z krajem oraz poszczególnymi województwami, szczególnie tymi, które są aktywne na arenie międzynarodowej i starają się pozyskać kolejnych inwestorów oraz aktywnie popierają eksport lokalnych firm.
z osobami dobrze wykształconymi, które pracują w różnych firmach i agencjach rządowych. Tego typu kontakty mogą być bardzo pomocne w przysłowiowym “otwarciu drzwi” dla polskich biznesmenów szukających partnerów inwestycyjnych za granica, na przykład w Stanach Zjednoczonych. Są to niezwykle cenne kontakty, które należy podtrzymywać i rozwijać. Nie jest to łatwe, ponieważ “young professionals” maja zazwyczaj bardzo dużo zajęć i niewiele czasu pozostaje im na prace społeczną. Współpraca z organizacjami polonijnymi może być w tym procesie niezwykle pomocna. Należy jednak pamiętać, że organizacje polonijne często ze sobą konkurują o wsparcie finansowe i pozyskanie nowych członków. Młodzi Amerykanie polskiego pochodzenia decydują się zaangażować w działalność polsko amerykańskich organizacji, gdy organizacje te mają jasno określony cel. Oczywiście cele musza być realne i możliwe do zrealizowania. Zwracają również dużą uwagę na poziom wykształcenia innych członków grupy i są zainteresowani projektami, które są dla nich atrakcyjne z punktu widzenia ich kariery lub aspiracji zawodowych i towarzyskich. Nie jest łatwo zmobilizować “young professionals” bez dynamicznej i przemyślanej strategii działania.
Szczególnie ważną kwestią jest popieranie aktywności i zaangażowania ludzi młodych, którzy już często nie mówią po polsku, ale w dalszym ciągu maja “polskie serce.” W wielu wypadkach mamy do czynienia
Na szczególne podkreślenie zasługuje znaczenie liderów organizacji polonijnych. Pozycja zawodowa i społeczna liderów/ mentorów w danym kraju jest niezmiernie ważna. Pełnią oni bowiem ważną rolę w aspekcie integracji środowisk, które są
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
18
źródło: flickr.com
Spotkanie premier Szydło z Polakami mieszkającymi w USA
zróżnicowane wiekowo i zawodowo. Nie ulega wątpliwości, że nie możemy sobie pozwolić na stracenie potencjału wykształconych i energicznych Amerykanów polskiego pochodzenia. Należy dążyć do ich aktywnego włączenia w działalność polonijnych organizacji i sieci networkingowych. Jeśli chodzi o nawiązanie dalszych kontaktów i podtrzymanie związków już istniejących z województwem podkarpackim, dobrym pomysłem jest stworzenie interaktywnej platformy internetowej pod auspicjami Urzędu Marszałkowskiego pod nazwą “Ja dla Polski, Polska dla mnie.” Tego typu sieć mogłaby prowadzić do dalszej współpracy i wzrostu zainteresowania regionem, możliwościami inwestycyjnymi, kontaktami biznesowymi, wymianą kulturalną oraz turystyką. W ramach tej sieci można również popierać wspólne badania naukowe między ośrodkami medycznymi, promować innowacje oraz umożliwić
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
kontakty między młodzieżą szkolną po obu stronach oceanu. Stworzenie tego typu sieci networkingowej w województwie podkarpackim mogło by służyć jako rozwiązanie modelowe dla innych województw. Podczas sesji poświęconej networkingowi, przedstawicielka Ministerstwa Spraw Zagranicznych poruszyła także zagadnienia związane z aktywnym wsparciem dla Polonii ze strony rządu polskiego. Jedną z form kontaktu ze środowiskami polonijnymi miałyby być rady konsultacyjne przy polskich placówkach dyplomatycznych. Niestety w większości przypadków rady te nie są aktywne a ich członkowie nie są znani w środowiskach polonijnych. Jest to kolejna ważna kwestia, która powinna zostać zaadresowana w najbliższej przyszłości.
19
Moje oczekiwania co do Forum są takie, aby podzielić się z Polonią tym, że w Polsce też można osiągnąć sukces, podzielić się tym, ze mamy dostęp do najnowszych technologii, takich jak druk 3D czy wirtualna rzeczywistość, bo właśnie z tymi branżami jesteśmy związani jako G2A.
Prezes G2A.com Bartosz Skwarczek
Czy Polska może zostać liderem rewolucji cyfrowej? Rewolucja cyfrowa napędzająca branżę IT jest szczególną szansą dla Polski. Po pierwsze, mamy znakomitych inżynierów. Po drugie, branża ta charakteryzuje się niskimi kosztami wejścia. Po trzecie, pozwala ona prowadzić biznes na całym świecie, gdyż nie jest związana z takimi kosztami, jak transport, produkcja czy logistyka. Po czwarte, województwo podkarpacie jest jednym z liderów branży IT w Polsce. Z tych właśnie powodów w branży IT drzemie ogromny potencjał, by rozwijać współpracę pomiędzy Polonią a naszym krajem. Celem panelu było pokazanie konkretnych rozwiązań, które napędzają taką współpracę. Udział w debacie wzięli: Jadwiga Emilewicz – Wiceminister Rozwoju, Marek Panek – Wiceprezes Asseco Poland S.A., Bartosz Skwarczek – Prezes G2A.com, Sabina Klimek – Konsul, Kierownik WPHI Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku.
KOMENTARZ EKSPERTA
MACIEK DULAK
koordynator konferencji gospodarczej
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
Dyskusja dotycząca przyszłości cyfryzacji nie należała do najłatwiejszych, a była zarazem najbardziej wyczekiwaną przez uczestników. Obaj przedstawiciele przedsiębiorstw branży IT, które pochodzą z Podkarpacia i są uznawane za marki o zasięgu globalnym, wskazywali na trudności związane z przewidywaniem przyszłości, w tak dynamicznie rozwijającym się sektorze gospodarki. Bartosz Skwarczek, na przykładzie swojej firmy, twierdził, iż niemożliwe jest budowanie strategii w perspektywie 10 lat. Dokładne określenie trendów branży IT w sytuacji, kiedy kilka razy w tygodniu prezentowane są nowe rozwiązania, bywa ciężkie. Twórca G2A wskazywał jednak, że dzisiaj przyszłość cyfryzacji należy do obszarów takich jak sztuczna inteligencja, wirtualna rzeczywistość oraz robotyka i to w nich będą następować procesy, w których warto uczestniczyć i które będą zmieniać nasze codzienne życie. Przeciwnego zdania była jednak Wiceminister Rozwoju Jadwiga Emilewicz, która zarzuciła współrozmówcą, iż to Oni, jako globalne marki powinni przewidywać, a także wyznaczać kierunki rozwoju dla szeroko pojętej branży IT. Jako przykład podała firmę IBM, która w swojej strukturze posiada dział, planujący oraz przewidujący trendy, jakie będą obowiązywać za 10 lat. Zarówno Marek Panek, jak i Bartosz Skwarczek w odpowiedzi na zarzuty Jadwigi Emilewicz,
21
zgodnie obronili swoje stanowisko, tłumacząc, iż perspektywa 10 lat jest odległa, a brak przewidywania nie jest jednoznaczny z brakiem tworzenia, co udowodnili, utrzymując silną pozycję na rynku oraz zdobywając klientów w kolejnych krajach. Marek Panek, wiceprezes firmy Asseco, która od 25 lat zajmuje się budową oprogramowania dla wielu instytucji oraz przedsiębiorstw, wskazywał również na wielką konkurencję ze strony zagranicznych korporacji, które dbają o swoje rodzime rynki. One również uczestniczą w rewolucji cyfrowej, co sprawia, iż każdy start –up czy też bardziej rozwinięta firma branży IT powinna brać pod uwagę, iż będzie musiała stoczyć wiele zaciętych bojów o pozyskanie nowych kontraktów, potwierdzając przy tym swoje wysokie kompetencje, by pozyskać zaufanie klientów.
za 90% polskiego PKB, należy więc zwrócić szczególną uwagę, aby także MSP uczestniczyły w rewolucji cyfrowej. Polskie przedsiębiorstwa z branży IT coraz częściej próbują swoich sił w USA, gdzie z pomocą przychodzi Konsul, Kierownik WPHI Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku – Sabina Klimek. W dyskusji wskazywała, iż jednostka WPHI pomaga wszystkim zainteresowanym przedsiębiorstwom w rozpoznaniu rynku amerykańskiego, pomocy prawnej, badaniu konkurencji oraz określeniu szans na osiągnięcie sukcesu. Według Pani Kierownik coraz częściej pojawiają się polskie przedsiębiorstwa, które dobrze rokują, oferując przy tym nowe, innowacyjne produkty. Szczególną uwagę zwraca tutaj na start–upy, które często proponując rozwiązanie o zasięgu globalnym, mogą powalczyć o amerykański rynek.
Wiceminister Jadwiga Emilewicz zagwarantowała wsparcie ze strony rządowej dla tworzenia innowacyjnej gospodarki oraz wspierania przedsiębiorstw związanych z nowymi technologiami. Możemy się ścigać tam, gdzie jest to możliwe – powiedziała. Branża cyfrowa pokazuje, iż jest obszarem, w którym możemy konkurować z innymi gospodarkami, nawet tymi bardziej rozwiniętymi. W tym celu w Ministerstwie Rozwoju utworzony został zespół ds. Transformacji Przemysłowej oraz wiele innych przedsięwzięć, które mają na celu wspierać tę gałąź gospodarki, tak jak ma to miejsce w każdym innym kraju. Wiceminister Rozwoju zwróciła również uwagę, iż ważnym ogniwem polskiej gospodarki jest sektor małych i średnich przedsiębiorstw, który odpowiada
Podsumowując, dyskusja pokazała, iż branża cyfrowa jest dla Polski obszarem, w którym niewątpliwie mamy szanse zostać globalnym liderem. Należy jednak zwrócić uwagę na dużą konkurencję, globalizację branży oraz dynamicznie zmieniającą się sytuację. Branżę cyfrową charakteryzują stosunkowo niewielkie bariery wejścia, a najważniejszy jest pomysł oraz produkt, który powinien znaleźć swoje zastosowanie na rynku krajowym, amerykańskim, jak i azjatyckim. Cieszyć może wsparcie ze strony Ministerstwa Rozwoju, który ma pełną świadomość, iż innowacyjna gospodarka jest gospodarką efektywną, a pomoc państwowa i stwarzanie dogodnych warunków do rozwoju branży jest czymś niezbędnym.
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
22
KOMENTARZ PANELISTY
współzałożyciel G2A.COM
Ostatniego dnia Forum Polonii Amerykańskiej, podczas III Panelu na temat – Jak sprawić, by Polacy byli liderami rewolucji cyfrowej? – jednym z czterech uczestników był CEO oraz współzałożyciel G2A.COM, Bartosz Skwarczek.
źródło: pixabay.com
BARTOSZ SKWARCZEK
tworzyć innowacje i kształtować rynek. „Jedyne co można zrobić to zadawać pytania i się uczyć oraz otworzyć głowę i dotykać technologii. Trzeba brać ją do ręki i próbować, testować, poświęcić na nią trochę czasu, a później się okaże, że nie jest ona taka straszna” – opowiadał Bartosz Skwarczek o przyszłości branży IT.
„Zbudowaliśmy platformę, która w krótkim czasie stała się największym na świecie Marketplacem do sprzedawania gier komputerowych: 250 tysięcy przedawców, 10 milionów klientów, z ponad 140 krajów świata. Poza Polską mamy biura w Szanghaju, w Hong Kongu, w New Delhi, a w planach jest otwarcie biur także w Stanach Zjednoczonych oraz kilku dodatkowych w Europie” – powiedział Prezes Skwarczek. Uważa on, iż odnosząc się do przyszłości i planów długoterminowych w kontekście cyfryzacji, nie jesteśmy w stanie przewidzieć co przyszłość przyniesie za 10 a nawet za 5 lat, dlatego firma stara się nie planować z takim wyprzedzeniem, a bardziej elastycznie dostosować się do tempa rozwoju technologii IT, Internetu oraz sama
Bartosz Skwarczek twierdzi, iż to właśnie rewolucja cyfrowa napędzająca branżę IT jest szczególną szansą dla Polski. Po pierwsze, mamy znakomitych inżynierów.
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
23
Po drugie, w tej branży koszty wejścia są stosunkowo niskie. Po trzecie, pozwala ona prowadzić biznes na całym świecie, gdyż nie jest związana mocno z takimi kosztami jak transport, produkcja, logistyka. Po czwarte, Podkarpacie jest jednym z liderów branży IT w Polsce, a lokalne władze bardzo dbają o tworzenie dobrego klimatu dla przedsiębiorców Z tych powodów to właśnie w IT jest ogromna szansa, by rozwijać współpracę pomiędzy Polonią a naszym krajem. Największą wartością w porozumieniu między rynkiem polskim i amerykańskim są kontakty. Tymi kontaktami w szczególności jest właśnie Polonia Amerykańska i dostęp do ludzi oraz instytucji. „Gdy zaczynaliśmy sześć lat temu, sami musieliśmy wydeptywać własne ścieżki. W Stanach Zjednoczonych zdobyliśmy ponad milion klientów bez żadnego marketingu, żadnej większej promocji” – wspomina Prezes G2A.COM. Firma G2A.COM oferuje ponad 37 tys. cyfrowych produktów, które kupuje ponad 10 mln. klientów z ponad 140 krajów. Miesięcznie na platformie sprzedażowej G2A. COM dokonuje się ponad milion transakcji. Rozwijając swoją działalność, w trosce o jak najwyższą jakość świadczonych usług, G2A współpracuje z ponad 100 największymi markami na świecie, z różnych branży, takimi jak np. PayPal, Google, czy Facebook.G2A liczy ponad 650 pracowników z 31 krajów, mówiących w 24 językach, a tylko w tym roku zatrudniła w Rzeszowie ponad 300 osób, dając im szansę na pracę i rozwój
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
w kraju oraz dostęp do najnowszych technologii. Rozpoznawalna na całym świecie za swoją wielokulturowość oraz doskonałą obsługę klienta, firma tylko w tym roku otrzymała 7 międzynarodowych nagród w kategoriach obsługi klienta, rozwoju czy innowacji. G2A.COM to nie tylko Marketplace. Na cały ekosystem firmy oprócz platformy sprzedażowej składa się szereg dodatkowych usług, takich jak aktywne wsparcie rozwoju eSportu, gdzie firma zajmuje aktualnie jedną z wiodących pozycji na rynku. Ponadto G2A jest w światowej czołówce firm tworzących wirtualną rzeczywistość, nazwaną G2A Land. Kolejnym ciekawym elementem wchodzącym w skład ekosystemu G2A jest G2A 3D+ – platforma pozwalająca na drukowanie 3D m.in. postaci z gier. Pozostałe elementy tworzące kompleksowy ekosystem to: G2A Pay (rozwiązanie dla klientów z całego świata, dające dostęp – w jednym miejscu – do ponad 150 metod płatności oferowanych przez dostawców usług płatniczych z różnych krajów i umożliwiające skorzystanie z tej ulubionej), G2A Shield (gwarancja 100 proc. bezpieczeństwa transakcji internetowych zarówno dla sprzedających jak i kupujących, a także inne dodatkowe możliwości dla klientów premium), G2A Direct (program dla deweloperów i wydawców), Goldmine (system bonusowy dla użytkowników G2A), G2A Giftcards (karty podarunkowe na zakupy online) oraz G2A TV (platforma TV tworzona przez graczy i dla graczy)
24
Podsumowanie
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie było pierwszym tego rodzaju wydarzeniem na terenie naszego kraju. Fakt ten został doceniony zarówno przez zagranicznych gości, jak i przedstawicieli biznesu oraz administracji publicznej. Poruszone kwestie oraz problemy w trakcie licznych debat i dyskusji zapoczątkowały dyskusję jak współpracować z Polonią, oraz jak wykorzystać potencjał kilku milionów obywateli mieszkających za oceanem. Na chwilę obecną wyraźnie brakuje jednolitego modelu komunikowania się między polonijnymi organizacjami, czego skutkiem jest ich ograniczona współpraca. Przekłada się to na mniej efektywne promowanie Polski oraz mniejszą siłę oddziaływania w sektorach biznesowych, gdzie otwieranie kolejnych ścieżek oraz przekazywanie nowych kontaktów jest dobrem bezcennym. Jako że głównym celem Forum był wymiar gospodarczy, wiele czasu poświęcono współpracy między przedsiębiorstwami krajowymi oraz zagranicznymi (zakładanymi przez Polaków). Model takiej współpracy wydaje się słabo wykorzystywany, czego główną barierą jest brak zainteresowania ze strony rządowej, która wykazuje zbyt małą aktywność w tych obszarach. Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie dało realną możliwość poznawania nowych partnerów biznesowych, zaznajomienia z działającymi przedsiębiorstwami oraz znalezienia produktów, które można implementować na rynek amerykański. Jeszcze w trakcie trwa-
nia wydarzenia pojawiły się pierwsze propozycje współpracy, a wielu przedstawicieli środowisk polonijnych wracało do Stanów Zjednoczonych z wiedzą, która pozwoli im promować przedsiębiorstwa pochodzące z województwa podkarpackiego. Przegląd wszystkich korzyści płynących ze spotkań w ramach I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie będzie możliwy w nieco dłuższej perspektywie. Warto jednak podkreślić, iż to przełomowe wydarzenie zapoczątkowało inną, wyższą jakość współpracy z Polonią.
I Forum Polonii Amerykańskiej w Rzeszowie
25