Turistički vodič kroz opštinu Knjaževac
Izrada "Turističkog vodiča kroz opštinu Knjaževac" finansira se od strane španskog fonda za Milenijumske ciljeve "Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja", zajednički program UN-a u Srbiji
Turistička organizacija opštine Knjaževac
1
Uvod
Projekat "Mala Venecija" se bavi promocijom turističkih potencijala opštine Knjaževac, u nameri da ih što više približi krajnjim korisnicima usluga. Projektom je obuhvaćena izrada "Turističkog vodiča kroz opštinu Knjaževac" i "Tajne starih recepata". "Turistički vodič" objedinjuje na jednom mestu sve informacije neophodne posetiocu da mu olakšaju boravak. Projektne aktivnosti, a samim tim izrada "Turističkog vodiča", finansiraju se iz zajedničkog programa UN-a u Srbiji, od strane španskog fonda za Milenijumske ciljeve "Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja".
U Knjaževcu, 2012. godine
2
"Od Male Venecije do krova Srbije" Opština Knjaževac se nalazi u istočnom delu Srbije na prostoru koji je geografski i istorijski poznat kao Timočka Krajina. Sa površinom koju zahvata, 1202km², Opština Knjaževac je četvrta u Republici Srbiji. Obuhvata jedno gradsko i 85 seoskih naselja. Administrativni centar opštine je grad Knjaževac. Knjaževac se nalazi na ušću Trgoviškog i Svrljiškog Timoka, koji zajedno čine Beli Timok. Nekoliko mostova koji spajaju obale Timoka, segment grada Stara čaršija, kvalitetna vina, bili su razlog da Knjaževac među posetiocima postane poznat kao Mala Venecija. Opština Knjaževac obiluje kontrastima u reljefu, od ravnica, u dolini Timoka, do najvišeg vrha Srbije-Midžor na Staroj planini. Udaljenost Knjaževca od važnijih centara: Beograd..........................................................280 km Niš ...................................................................60 km Zaječar .............................................................40 km Dunav - Prahovo ............................................110 km Sokobanja .........................................................41 km Pirot ..................................................................64 km Sofija...............................................................147 km
3
Klima
Knjaževac sa okolinom ima stepsko-kontinentalnu klimu sa svim svojim karakteristikama. Žarka i suva leta i hladne zime. Srednje temperature u letnjim mesecima su iznad 20°C, dok su u toku zime temperature dosta niske. Knjaževčani se u predviđanju vremenskih prilika oslanjaju na svoje "iskustvo" s obzirom da Knjaževac ima svoju "mikroklimu", koja utiče na iznenadne promene.
Prirodna bogatstva
Bistri potoci, planine i reke Knjaževačkog kraja mame ribolovce, lovce, izletnike i neumorne tragače za tišinom i netaknutom prirodom. U pojedinim delovima opštine može se uživati u pravim oazama mira i prelepih pejzaža.
-Termalni izvoriJedno od omiljenih izletišta knjaževčana i posetioca svakako je Rgoška banja, na obali Svrljiškog Timoka, kod sela Rgošta, 5km jugozapadno od Knjaževca. Na ovom prostoru postoji čitav niz izvora koji izbijaju na vodonosnom rasedu dužine 800m. Banja je poznata od davnina, o čemu svedoče ostaci nekadašnjeg rimskog kupatila. Rgoška banja spada u tople, subtermalne (20-37°C) vode, a sa terapeutskog gledišta pripada hipotermama (20-34°C). Analizama je utvrđeno prisustvo selena, radona, magnezijuma, fluora itd. Voda sa termalnog izvora Banjica povoljno deluje na lečenje mnogih oboljenja (disajnih organa, išijasa, reumatizma itd).
4
Vodom iz banje snabdeva se sportsko rekreativni kompleks "Banjica" koji obuhvata otvoren olimpijski bazen dubine do 2, 25 m, bazen za decu dubine 60 cm, restoran i nekoliko sportskih terena. Na bazenu Banjica pripremali su se poznati plivači Nađa Higl, Reprezentacija Grčke itd.
-Stara planina-
Na istoku opštine, uz granicu sa Bugarskom, nalazi se Stara planina koja predstavlja vrlo važan i vredan prirodni resurs opštine Knjaževac. Raznovrsnost bogatstava kojima planina raspolaže bila je razlog da država stavi Staru planinu pod zaštitu 1997. godine. Reljef Stare planine predstavlja prirodnu vrednost koja se sreće kod malog broja planina kod nas. Blagi i oštri usponi, prostrane livade, rečni useci i doline, kompleksi obrasli četinarskom šumom, povoljni klimatski uslovi predstavljaju osnov za razvoj različitih oblika turizma. U toku leta možete uživati u šetnji, gledanju ptica, paraglajdingu, brdskom biciklizmu, trčanju, posmatranju prirode, a tokom zime u aktuelnim zimskim sportovima. Veliki raspon nadmorske visine odredio je razvoj i opstanak retkim vrstama biljaka. Planina obiluje raznim vrstama lekovitog bilja. Istraživanjima, na planini je utvrđeno prisustvo 116 vrsta leptira, 6 vrsta vodozemaca, 12 vrsta gmizavaca, od 46 vrsta koje žive na čitavom prostoru Srbije, 26 vrsta riba, 203 vrste ptica (53,1% od ukupnog broja poznatih ptica u Srbiji), tako da se Stara planina nameće kao jedan od najvećih
5
evropskih centara ornitofaunističke specijske i genetičke raznovrsnosti planina. Jedan od najatraktivnijih vrhova Stare planine je Babin zub (1758 m.n.v.), 60km od Knjaževca. Reljef i klimatske karakteristike predodredile su Babin zub za početnu destinaciju izgradnje zimskog skijaškog centra na Staroj planini. Na području Babinog zuba trenutno postoji oko 13km staza, 2 žičare četvorosed, 2 ski lifta, i prva gondola u Srbiji. Na 1580. m.n.v., na 300m od staza Konjarnik i Sunčana dolina, nalaze se Planinarski dom Babin zub i Hotel EPS Turs-a Babin zub. Na lokaciji Jabučko Ravnište, na mestu na kome počinje prva gondola, od 2011. godine sa radom je počeo Stara planina Hotel&Spa ****. Po padinama rasuto je desetak seoskih turističkih domaćinstava, od kojih je svako posebno na svoj način, zajednička im je topla atmosfera i srdačnost domaćina. Babin zub je kompleks koji se nalazi u početnoj fazi svoje izgradnje.
-Bigreni potok-
Pored krivudavog puta Knjaževac - Pirot, nalazi se omiljeno stajalište putnika-Bigreni vodopad. Čist vazduh, bistrina i žubor vode, pravi su odmor za dušu. Na lokaciji postoji obeležena pešačka i biciklistička staza u dužini od 3km, koja vodi pored toka Bigrenog potoka i Manastira Sv. Onufrija. Bigreni potok je proglašen za spomenik prirode.
-Planina Tupižnica-
Tupižnica (1.170 m.n.v.) je niska krečnjačka planina u blizini Knjaževca. Na njoj je zastupljeno više desetina speleoloških objekata od
6
kojih je najpoznatija jama Tupižnička ledenica, hladni speleološki objekat tipa statičke ledenice. Planina raspolaže potencijalima za ekstremne sportove (paraglajding, brdsko penjanje, brdski biciklizam itd), takođe je stanište mnogih ugroženih biljnih vrsta. Na planini je nekoliko uređenih staza za planinarenje. Nekoliko godina, u maju mesecu, se na Tupižnici održava Planinarska akcija "Dani jorgovana" koja je od 2011. godine dobila status republičke. Od 2010. godine se na Tupižnici održava Međunarodno takmičenje u paraglajdingu.
-Klisura Ždrelo-
Knjaževački kraj je poznat po veoma atraktivnim klisurama. Po izgledu i starosti stena u kojima je urezana, posebno se izdvaja klisura Ždrelo koja se nalazi u ataru sela Stogazovac. Kiisura je usečena u kraškim stenama i kroz nju vode staze za foto-safari i planinarenje. Vrlo česta pojava u klisuri, s obzirom da je izgrađena od krečnjaka su kraški oblici u reljefu (pećine, jame itd).
-Flora i fauna-
Opština Knjaževac je vrlo bogata u pogledu biljnog i životinjskog sveta. U sastavu flore prisutne su razne vrste lekovitog i aromatičnog bilja, razne vrste jestivih pečurki, koje su oduvek bile važan segment u ishrani lokalnog stanovništva. Faunu, na teritoriji opštine Knjaževac čini divlja fauna, plemenita divljač, štetočine i domaće životinje.
7
Konfiguracija terena, raznovrsnost životinjskog sveta, značajne površine pod šumom, Knjaževac sa okolinom čine idealnim područjem za lovni turizam. Na ovom području postoje četiri lovišta ukupne površine oko 60000 ha: "Tupižnica", "Srbija šume II", "Tresibaba" i "Midžor-Kalna''. Ovo otvara mogućnosti za dolazak lovaca koji smeštaj mogu naći u obližnjim selima ili lovačkim kućama. Lovištima upravljaju tri lovačka udruženja, koja se nalaze u Kalni, Minićevu i Knjaževcu. LU Knjaževac, Kej Veljka Vlahovića 19, Knjaževac, 019 731 705 LU Minićevo, Trg slobode b.b., Minićevo, 019 769 605 LU Midžor – Kalna, Kalna b.b., 019 760 598
-Baranica-
Jedno od omiljenih izletišta lokalnog stanovništva je "Baranica" na desnoj obali, u klisuri reke Trgoviški Timok, na 5 km od grada, pored puta Knjaževac-Babin zub. Posebno je posećena tokom praznika.
-Planinarenje-
Na teritoriji opštine Knjaževac postoji složen sistem planinarskih staza koje vode kroz celu opštinu otkrivajući tajne prirode. Sve staze se mogu lako savladati uz iskusno vođstvo Planinarskog društva "Babin zub" iz Knjaževca.
8
Istorija Knjaževca
Prostor oko Knjaževca, nekadašnjeg Gurgusovca, bio je od davnina interesantan za nastanjivanje zbog plodonosnih reka, zlatonosnih planinskih potoka i Stare planine koja je oduvek bila strateški vrlo bitna. Najstariji nalaz o nastanjenosti ovog kraja potiče iz paristorije i nalazi se u ataru sela Gabrovnica. Na ovim prostorima su živela razna plemena, koja su ovdašnju najveću reku nazvala "Tim aqua'' (Crna voda). Kasnije su to Tračani spojili najverovatnije u Timahos, Plinije u svojim spisima pominje pleme Timahi koje živi na ovim prostorima. Na pragu nove ere u ove krajeve dolaze Rimljani i zatiču starosedelačko pleme Timahi. Iz rimskog perioda datiraju naselja Timacum maisus (Veliki Timok) i Timacum minus (Mali Timok) u ataru sela Ravna. Ovuda su prošle horde Huna i Avara, a za njima prostranu dolinu Timoka naseljavaju Sloveni. O slovenskom plemenu Timočani i njihovom knezu Bornu, prve vesti potiču iz 818. godine. Timočani su živeli pod vlašću Franaka, Bugarske i Vizantije, o čemu svedoče ostaci mnogobrojnih srednjevekovnih naselja i crkvi u okolini grada.
9
Turci ovu oblast osvajaju 1396. godine. U spisima iz 1455. god. Knjaževac se pominje pod imenom Gurgusovče. Na uzvišici iznad grada je bilo tursko naselje ograđeno palisadom, sa posadom od oko 100 ljudi i nekoliko topova. Tadašnji Gurgusovac bio je trgovački centar. Ime Gurgusovac najverovatnije potiče od vrste golubovagurgusana koji su u velikom broju živeli u okolnim šumama. Današnji naziv grad dobija 17. januara 1859. godine po knjazu Milošu Obrenoviću, koji je pri jednoj od svojih poseta Gurgusovcu naredio paljenje Gurgusovačke kule (ozloglašenog zatvora političkih zarobljenika, smeštenog na brdu iznad grada), za narod simbol mraka i ropstva. Ovo je označilo početak nove ere za Srbiju. Krajem XIX i početkom XX veka Knjaževac zauzima značajno mesto u Srbiji. Nakon Drugog svetskog rata počinje da zadobija svoj današnji izgled.
Kulturno-istorijsko nasleđe -Zavičajni muzej Knjaževac-
"Zavičajni muzej Knjaževca" nalazi se u zgradi koja je i sama spomenik kulture, u sklopu centralnog gradskog jezgra, a podignuta je kao dvojna porodična stambena zgrada u vlasništvu porodice Sibinović, nekadašnjih vlasnika timočkih rudnika „Dobra sreća". Sagrađena je 1906. god. i pripada vrsti kulturnih dobara građanske arhitekture sa stilskim karakteristikama, značajnim za period sa početka XX veka. Muzejska postavka obuhvata hronološki i tematski izložene originalne predmete ili izuzetno kopije predmeta iz ovog kraja, čiji se originali čuvaju u muzejima
1
Beograda, Niša i Zaječara. U Muzeju se nalazi Etnografska zbirka dvopređnih vunenih čarapa, jedinstvena u svetu. Pored navedenog objekta pod upravom Zavičajnog muzeja nalaze se Muzej grada-Kuća Ace Stanojevića, Arheo-etno park u selu Ravna sa arheološkim lokalitetom Timacum Minus i Muzejem vina.
-Muzej grada-Kuća Ace Stanojevića-
"Muzej grada" je smešten u kući radikalskog prvaka Ace Stanojevića. Brojni primerci zatečenog originalnog materijala, arhivska građa i lični predmeti Ace Stanojevića, kao i materijal koji je dobijen na poklon od starih knjaževačkih porodica ili pojedinaca, čine skroman, ali značajan fond, koji odslikava život knjaževačke varošice s kraja XIX veka.
-Arheo etno park u selu Ravna
Arheo etno park se nalazi u selu Ravna u blizini Knjaževca. Smešten je u dvorištu stare seoske škole. Obuhvata lapidarijsku zbirku, kopije kuća iz Berčinovca i Gornje Kamenice s kraja XIX veka sa pratećim ekonomskim objektima, kao primeri seoske arhitekture iz navedenog perioda. U podrumu kuće iz Gornje Kamenice osnovan je Muzej vina. U učionici škole smešten je deo predmeta pronađenih na lokalitetu Timacum Minus. Jedan deo škole i kuće iz Gornje Kamenice koristi se za smeštaj
1
kapaciteta oko 30 osoba. Park je poznat u svetu istraživača kao istraživačka stanica.
-Timacum Minus-
Timacum Minus je najstarije vojno utvrđenje u timočkoj oblasti. Lokalitet se nalazi nadomak sela Ravna, severno od Knjaževca na obali Belog Timoka. Utvrđenje i prateće naselje datiraju iz I veka naše ere i traju sve do Jusitinijanove obnove carstva u VI veku. Unutrašnji prostor utvrđenja bio je ispunjen različitim građevinama (žitnica – horreum, štabska zgrada – principia...). Civilno naselje (vicus), razvijalo se uz vojni logor. U blizini utvrđenja, otkrivene su dve rimske nekropole sa brojnim nalazima i grobnim prilozima (nakit, keramičke i staklene posude, novac i dr). Arheološki materijal sa ovog loakliteta većim delom je smešten u "Zavičajnom muzeju Knjaževac", kao i u arheo-etno parku u čijem sklopu je formiran lapidarijum.
-Dom kulture KnjaževacDom kulture Knjaževac počeo je sa radom 1981. godine. To je impozantna građevina koja dominira centrom Knjaževca. Dom kulture raspolaže velikom pozorišnom salom sa 490 mesta, rotacionom pozornicom, garderobama, malom salom, društvenim klubom-šah sala, holom
1
koji je ujedno i galerija Doma kulture i pomoćnim prostorijama. U okviru Doma kulture aktivne su mnoge amaterske sekcije. Ova kulturna ustanova je izvršni organizator republičke manifestacije „Festival kulture mladih Srbije“. U Domu kulture smeštena je i Narodna biblioteka „Njegoš“.
Sakralni objekti Crkva Sv. Bogorodice nalazi se 15 км istočno od Knjaževca. Sagrađena je na levoj obali Trgoviškog Timoka. Podignuta je u 14. veku od strane nepoznatog ktitora. Živopis je većim delom očuvan. Više kompozicija na freskama u Donjoj Kamenici predstavljaju dela izuzetne umetničke vrednosti. Manastir i crkva Sv. Trojice leži između Donje i Gornje Kamenice, 17 км istočno od Knjaževca. Crkva je zadužbina srpskog despota Lazara, najmlađeg sina Đurđa Brankovića, kako svedoči natpis iz 1454. godine. Unutrušnjost crkve je bila u potpunosti oslikana, ali je danas živopis gotovo u celini uništen. Manastir je aktivan kao ženski manastir i otvoren je za posete. Crkva Sv. Đorđa u Knjaževcu podignuta je 1835. godine, a zvonik sa satom 1866 god. Za vreme srpsko-turskog rata 1876. godine, stradala je crkva , koja je obnovljena 1878. godine.
1
Negovanje tradicije
U Knjaževcu se susreću i prožimaju moderno doba i bogata tradicija, koja se pažljivo neguje. Za negovanje tradicije zaslužna su dva udruženja koja uspešno ispunjavaju osnovni cilj sa kojim su osnovana (očuvanje tradicije, pre svega starih zanata), Udruženje za negovanje tradicije "Izvor" iz Knjaževca i Udruženje "Etno centar Knjaževac". Navedena Udruženja su rado viđeni gosti i učesnici na Manifestacijama u regionu i šire, gde na najbolji mogući način prezentuju bogatstvo knjaževačkog kulturnog podneblja.
Knjaževac i vino
Knjaževački kraj je od davnina poznat po proizvodnji kvalitetnih vina. Ova tradicija se održala do danas. O kvalitetu svedoče brojne nagrade knjaževačkih vinarija u zemlji i inostranstvu, potražnja i komentari posetioca koji ih porede sa toskanskim vinima. Na teritoriji opštine postoji nekoliko vinarija koje su okupljene u Udruženje VIR. Ukoliko izraze interesovanje, proizvođači će za posetioce rado organizovati degustaciju svojih proizvoda.
1
Manifestacije -Prvisi i Špricer fest-
Manifestacija se održava aprila meseca. Kroz prateće programe, posetioci su u prilici da uživaju u muzici starogradskih i duvačkih orkestara, specijalitetima domaće kuhinje i kvalitetnim vinima i rakijama. Kontakt: Udruženje preduzetnika Knjaževac i Manifesto 065 155 2171
-Sabor na Panadžur-
U podnožju Stare planine u selu Jalovik Izvor (40 км od Knjaževca) svake godine na Veliku Gospojinu, 28. avgusta, održava se sabor narodne izvorne muzike pod imenom "Sabor na Panadžur" koji okuplja: pevače, harmonikaše, frulaše, gajdaše, trubače. Ova Manifestacija je odlična prilika za predstavljanje amatera u oblasti izvornog muzičkog stvaralaštva. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac
-Đurđevdanski susreti-Molitva pod Midžorom-
Turističko - privredna Mnifestacija "Đurđevdanski susretiMolitva pod Midžorom" održava se u selima Vrtovac i Balta Berilovac. Prvi deo Manifestacije održava se na Đurđevdan 6. maja, u selu Vrtovac, zasniva se na obredu prinošenja žrtvenog jagnjeta, koje se naziva "Molitva". Drugi deo Manifestacije odigrava se u selu Balta Berilovac, prve subote posle Đurđevdana. Obuhvata kulturno-umetnički program, sportske i zabavne čobanske igrarije, izbor najlepše čobanice, takmičenje u pripremi starih jela, u starim zanatima, suve-
1
nirima, pripremi jagnjeće čorbe i belmuža. Manifestacija promoviše očuvanje tradicije. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac
-Sabor na Kadibogazu-
Održava se vikendom krajem jula na mestu zvanom Kadibogaz, na samoj granici Srbije i Bugarske. Organizatori Manifetsacije su selo Novo Korito, sa srpske strane i selo Salaš sa Bugarske strane. Ova Manifestacija prikazuje narodno kulturno stvaralaštvo i privrednu ponudu naselja sa obe strane državne granice. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac
-Festival kulture mladih Srbije-
Tradicionalna multikulturna republička smotra koja se održava od 1962. godine u Knjaževcu. Festival predstavlja prezentaciju stvaralaštva u oblasti muzike, horskog pevanja, književnosti, recitatorstva, drame, filma, folklora, modernog plesa, baleta, umetničke fotografije, omladinske karikature, stripa i video stvaralaštva.
1
Učesnici Festivala su mladi ljudi, do 30 godina starosti, koji se bave vrhunskim amaterizmom. Manifestacija se tradicionalno održava krajem juna i početkom jula meseca. Kontakt: Dom kulture Knjaževac
-Jesenji likovni salon-
Ova Manifestacija se dešava u avgustu u organizaciji Doma kulture Knjaževac pod nazivom "Pod krovom Srbije", okuplja poznate umetnike. Kontakt: Dom kulture Knjaževac
-Susreti etno udruženja i asocijacija Srbije-
Manifestacija je turističko-tradicionalnog karaktera i ima za cilj promociju i otvaranje zimske turističke sezone na Staroj planini, očuvanje nasleđa i duhovnih vrednosti ovog kraja. Održava se krajem novembra, tj. početkom decembra. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac i Udruženje za negovanje tradicije "Izvor"
-Prvenstvo u paraglajdingu-Tupižnica-
U organizaciji Vazduhoplovnog saveza Srbije, Paraglajding kluba iz Knjaževca i TOO Knjaževac održavaju se krajem jula takmičenja državnog i evropskog karaktera u paraglajdingu. Takmičenje se održava na padinama Tupižnice. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac
1
-Stara planina Čelendž-
U organizaciji biciklističkog saveza Srbije, Biciklističkog kluba „Novi Sad“, Turističke organizacije, pod pokroviteljstvom JP „Stara planina“, krajem avgusta održava se trka u planinskom biciklizmu na Babinom zubu na Staroj planini. Kontakt: JP Stara planina
-Šipurijada-
Manifestacija promoviše proizvode od šipurka, uz mogućnost degustacije istih. Održava se u oktobru mesecu u selu Novo Korito. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac
-Dani jorgovana-
Manifestacija se održava na planini Tupižnici, 18km od Knjaževca. Planina pruža izuzetne uslove za planinarenje. Tim povodom, u drugoj polovini maja, Planinarski savez Srbije i Planinarski klub Šiljak iz Boljevca, uz podršku Turističke organizacije Knjaževac i Planinarskog društva Babin zub iz Knjaževca, organizuju akciju republičkog karaktera „Dani jorgovana“, koja okuplja veliki broj zaljubljenika u prirodu. Kontakt: Turistička organizacija opštine Knjaževac i Planinarsko društvo Babin zub.
1
-Majske svečanosti-
Povodom "Dana opštine Knjaževac", koji se obeležava 17. maja, održava se niz kulturno-sportskih manifestacija. Bogat i raznovrstan program čini ovaj mesec još lepšim, a Knjaževac još privlačnijim za posetioce. Kontakt: Opština Knjaževac
-Stazama Stare planine-
Akcija pod nazivom ''Stazama Stare planine do Midžora'', uvek se održava u sedmici nakon Petrovdana i traje četiri dana. Od 2011. godine, akcija je ušla u zvaničan kalendar republičkih događaja. Koordinator akcije je PD „Babin zub“ iz Knjaževca.
-Riblji kotlić-
Tradicionalna sportska manifestacija "Riblji kotlić" u organizaciji je OSR „Beli Timok“ uz maksimalnu podršku lokalne samouprave i Turističke organizacije opštine Knjaževac. Održava se avgusta meseca svake godine. Okuplja veliki broj ribolovačkih udruženja koja se takmiče u pripremanju riblje čorbe. Kontakt: OSR BeliTimok
1
Seoski turizam
Živopisni pejzaži, čist vazduh, bistre reke i potoci začaraće svakog posetioca knjaževačkih sela. Opština Knjaževac obuhvata 85 sela u kojima je očuvana tradicija i neguju se običaji. Svaki od objekata seoskog turizma specifičan je na svoj način, zajedničko svima je srdačan prijem i gostoprimstvo domaćina. U opštini Knjaževac trenutno postoji dvadesetak registrovanih seoskih turističkih domaćinastava. Raspoređena su na teritoriji cele opštine, ali je veći broj skoncentrisan u podnožju Babinog zuba (sela Kalna, Inovo, Vrtovac, Balta Berilovac, Crni Vrh). Nasuprot planinskim selima, koja se odlikuju živopisnim reljefom i klimatskim prilikama, po lepoti i kvalitetu usluge nimalo ne zaostaju seoska domaćinstva smeštena u dolinama Timoka, sa pitomim pejzažima. Zavisno od svojih interesovanja, svaki posetioc može među domaćinstvima u ponudi pronaći baš ono što će zadovoljiti njegove potrebe u potpunosti.
2
SERVISNE INFORMACIJE
Apoteke Dom zdravlja, 4.juli bb, 019 731 775 Gradska apoteka, Lole Ribara 2, 019 731 603 BellaDona, Kraljevića Marka , 019 733 105 Auto servis Maki, 22. decembar 33, 019 732 181 Twins, Dositejeva 4, 019 731 073 Videnović, 9-te brigade 6b, 019 730 220
Banke Agrobanka, Trg oslobođenja 20, 019 732 832, 730 136, radno vreme 07:30-17:00 Komercijalna banka, Branka Radičevića 2, 019 730 004, 730 006, radno vreme 08:00-16:00 NLB-LHB banka AD, Trg oslobođenja 19, 019 732 229, 732 632, radno vreme 07:00-15:00 Meridian banka, Knjaza Miloša 41, 019 730 290, 730 289, radno vreme 09:00-17:00 Alfa banka, Trg oslobođenja 10, 019 732 946, 732 343, radno vreme 08:00-16:00 Unicredit, Trg oslobođenja 12, 019 730 130, 730 129, radno vreme 09:00-16:30 Intesa, Trg oslobođenja 4, 019 737 771, radno vreme 09:-16:00 Poštanska štedionica, D. Tucovića bb, 019 731 139, radno vreme 07:00-19:00 Benzinske stanice Jugopetrol, Jezava, 019 731 240, 732 098 Jugopetrol br. 1, Knjaza Miloša bb, 019 733 006 Jugopetrol br. 2, Niški put, 019 732 898
2
Jugopetrol, selo Minićevo, 019 769 233 Jugopetrol, selo Kalna, 019 760 346 Mol, Knjaževac, 019 733 617 Hitne službe Bolnica, 4. juli bb, 019 731 326, 731 526 Hitna pomoć, 4 juli bb, 019 733 124, 019 94 Policija, 019 92 Vatrogasna služba, Karađorđeva 1, 019 93 Zdravstveni centar, 4.juli bb, Centrala 019 731 526 JP Stara planina, Miloša Obilića 1, 019 731 110 JP Skijališta Srbije, Babin zub, 019 730 910 Menjačnice Markoni, Knjaza Miloša 55, 019 730 070 Status, Trg oslobođenja 5, 019 733 214 Selekta, Knjaza Miloša 1, 019 732 602 BBC, Trg oslobođenja 33., 019 734 418 i Knjaza Miloša 81, 731 732 OSR Beli Timok, 063 442 177 Perionice automobila Markoni, Knjaza Miloša bb, 019 730 999 Twins, Dositejeva 6, 019 731 073 Planinarsko društvo Babin zub, 062 215 654 Pošta Knjaževac, 019 732 353 radno vreme 7-20h Minićevo, 019 769 222 Kalna, 019 760 611
2
Beli Potok, 019 770 011 Donja Kamenica, 019 777 611 Donje Zuniče, 019 759 711 Podvis, 019 779 011 Prevoz Železnička stanica, 019 731 147 Autobuska stanica Timas, 019 733 027 Autobuska stanica Niš ekspres, 019 731 437 Smeštaj Milošev Konak, Njegoševa 4, 019 732 103, 732 788 Dom učenika srednjih škola, Kaplarova 10, 019 733 142, 730 105 PP Ana, Spasoja Milkića 1, 019 730 185, 730 190 Konak Barka, Kadijski krst bb, 019 732 495 Mali predah, Mile Julin 4, 019 739 100, 739 200 Konak Vila Katarina, Karađorđeva bb, 019 733 379, 733 279 Hotel EPS-a Babin zub, Babin zub, 019 731 780, 731 781 Planinarski dom Babin zub, Babin zub, 019 735 230, 732 543 Stara planina Hotel&Spa, Jabučko Ravnište, 019 3195 135, 3195 134 Seoski turizam Etno kuća Torlaci, selo Jakovac, 064 815 73 01 Domaćinstvo Stanisavljević, selo Stogazovac, 064 87 55 707 Domaćinstvo Svetozarević, selo Zubetinac, 063 828 12 76 Farma Koliba, selo Vlaško Polje, 063 777 38 01 Vila Bogdanović, selo Kalna, 066 50 80 735, 019 760 302 Vila Kamena, selo Inovo, 019 738 191 Etno selo Srna, selo Inovo, 019 760 335, 062 183 29 57 Domaćinstvo Pešić, selo Vrtovac, 019 760 920 Vila Babin zub, selo Balta Berilovac, 064 124 99 09 Domaćinstvo Božinović, selo Crni Vrh, 063 889 22 59
2
Vila Dukat, selo Crni Vrh, 063 411 021 Vila Ika, selo Crni Vrh, 063 8053 736 Prenoćište Sunce, selo Crni Vrh, 062 25 01 81 Konak Mezdreja, selo Crni Vrh, 065 45 89 587 Kafana sa prenoćištem Ždrma, selo Crni Vrh, 019 760 553, 063 8101 113 Taxi službe Boom taxi, 019 734 734 Giga taxi-radio taxi, 019 9701 Best taxi, 019 732 732 In taxi, 019 730 000 Turističke agencije Nikistef, Knjaza Miloša 56, 019 732 801 Nova savremena, Knjaza Miloša 28, 019 731 430 Rojal turs, Knjaza Miloša 23, 019 734 189, 069 731 115 Turističke informacije Opština Knjaževac Telefon: 019 731 623, 731 633, 731 639, faks: 019 732 730 Adresa: Miloša Obilića br.1 E-mail: soknjazevac@ptt.rs; soknjazevac@open.telekom.rs Web site:www.knjazevac.rs Turistička organizacija opštine Knjaževac Telefon: + 381 19 735 230 Adresa: Miloša Obilića 1 E-mail: toknjazevac@open.telekom.rs Web site:www.toknjazevac.org.rs Info centar Kalna Telefon: + 381 64 87 55 708 Adresa: selo Kalna
2
Zavičajni muzej Knjaževac Telefon: +381 19 731 407, 730 665 Adresa: Karađorđeva 15, Knjaževac E-mail:timacum@ptt.rs muzejknjazevac@nadlanu.com Web site: www.muzejknjazevac.rs Dom kulture Telefon: 019 731 804, 731 703 Adresa:Branka Radičevića 1 E-mail: dkknjaz@open.telekom.rs i dkknjazevac@ptt.rs Web site:www.dkknjazevac.net Narodna biblioteka Njegoš Telefon: 019 730 153, 733 157, 730 155 Adresa: Branka Radičevića br 1 E-mail: njegosk@yahoo.com Web site: www.biblio-knjazevac.org Udruženja Udruženje za negovanje tradicije "Izvor" Tel: +381 19 730 660 Adresa: Trg Oslobođenja 17 E-mail: udruzenjeizvor@yahoo.com Web site: www.izvor.org.rs Udruženje "Etnocentar Knjaževac" Tel: 063 107 45 04 Adresa: Svetozara Markovića 7 Udruženje VIR i Udruženje preduzetnika Knjaževac Tel: 019 731 379 Adresa: Trg Oslobođenja 1 Vulkanizerske radnje SZTR Zebra, Dobrivoja Radosavljevića 7, 019 734 542 Vulkanizerska radionica S. Novica, Dostitejeva 6, 019 731 572 SZR Boki profesional, 9-te brigade 5, 019 732 254
2
Sadržaj Uvod
2
"Od Male Venecije do krova Srbije"
3
Klima
4
Prirodna bogatstva
4
Istorija Knjaževca
9
Kulturno-istorijsko nasleđe
10
Negovanje tradicije
14
Knjaževac i vino
14
Manifestacije
15
Seoski turizam
21
Servisne informacije
22
2
KARTA OPŠTINE
2
"Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja" zajednički program UN-a u Srbiji
Turistička organizacija opštine Knjaževac Miloša Obilića br. 1 Knjaževac +381 19 735 230 toknjazevac@open.telekom.rs toknjazevac.org.rs
2