5 minute read
Tethering
techniek en meer TETHERING
DOOR REMKO WIGGER
GAAN WE BIJ EEN VRIJE VAART HET ONBEKENDE TEGEMOET, BIJ EEN ‘TETHERED FLIGHT’ WETEN WE VOORAF AL WAAR WE GAAN LANDEN. EN DAT OP EEN PAAR METER NAUWKEURIG. WEINIG UITDAGING ZOU JE DENKEN, MAAR PILOTEN DIE VEEL GEKABELD HEBBEN WETEN DAT HET SOMS BEST WAT VAN JE AANDACHT VRAAGT OM GOED TE KABELEN. VOORAL OP DAGEN MET MEER WIND KAN HET NAMELIJK BEST LASTIG ZIJN. MAAR WAT IS DAN DIE UITDAGING, WAAR MOET IK REKENING MEE HOUDEN EN HOE HOOG KAN/OF MAG IK EIGENLIJK?
Ankerpunten
Bij het tetheren gebruiken we meestal drie ankerpunten: twee upwind en één downwind. Deze ankerpunten dienen zwaar genoeg te zijn om de ballon goed in positie te houden wanneer deze zich op het hoogste punt bevindt. In de praktijk worden hiervoor vaak auto’s gebruikt. Belangrijk is dan wel, dat naast het gewicht van de auto ook goed wordt gekeken naar waar het touw aan de auto bevestigd wordt. Een sleepoog bijvoorbeeld is wel sterk in horizontale richting, maar is een stuk zwakker bij verticale belasting.
Aan de voor- en achterzijde van de mand zijn twee v-bridles bevestigd (zie tekening) waaraan de lijnen naar de ankerpunten worden gehaakt. Om een stabiele tether te krijgen, moet de hoek tussen lijn en grond kleiner zijn dan 45°. De fabrikant schrijft verder het te gebruiken materiaal voor. Je ziet dus dat je de hoogte pas echt beperkt door de ankerpunten verder weg te zetten van de ballon. Een mooie hoogte voor een tether is 20-30m. Bij veel wind dient de hoogte beperkt te worden, door de lijnen in te korten of de ankerpunten verder van de ballon te zetten.
Het kabelen zelf
Zodra de ballon overeind staat en de setup is gecontroleerd kunnen de passagiers aan boord komen en kun je opstijgen.
Lijnen en karabiners moeten uiteraard de voorgeschreven sterkte hebben.
Hoe hoog kun je?
Bij het kabelen is de ballon zoals eerder aangegeven gezekerd aan drie ankerpunten. De afstand van zo’n ankerpunt tot de ballon en de lengte van de lijn bepalen hoe hoog je kunt komen. Veelal zijn de lijnen zelf 50 meter lang. Haal daar een paar meter vanaf voor de knopen/lussen aan elk uiteinde, dan blijft er effectief nog zo’n 45 meter per lijn over. Zou je de drie ankerpunten elk op een bepaalde afstand A van de ballon zetten, dan kun je met de stelling van Pythagoras de hoogte uitrekenen. In de tekening met de driehoek geldt H2 + A2 = L2. Wanneer we de lijn 45 meter laten en de hoogte voor een aantal verschillende afstanden uitrekenen, dan geeft dit voor: A = 10 meter een maximale hoogte H van 44m A = 20 meter een maximale hoogte H van 40m A = 30 meter een maximale hoogte H van 33m A = 40 meter een maximale hoogte H van 20m
Het is belangrijk langzaam te stijgen en de ballon voorzichtig naar het hoogste punt te brengen. Stijg je te snel, dan komen de lijnen plotseling onder spanning te staan, en veer je weer terug. Dit voelt onrustig voor jezelf en de passagiers. Op het hoogste punt houd je vaak wat extra lift, waardoor je stabiel in de lijnen hangt. Veelal duurt een vaart zo’n 10 minuten waarna de daling wordt ingezet. Houd er bij de daling rekening mee, dat er steeds meer van de lijn op de grond komt te liggen, en je dit gewicht dus niet meer mee hoeft te tillen. De daling wordt daardoor vanzelf afgeremd. De grondploeg pakt de ballon aan en de passagiers worden gewisseld. Zorg ervoor dat je eerst een nieuwe passagier laat instappen voordat er iemand uitstapt. Blijf dit zo doen totdat alle passagiers gewisseld zijn.
Limieten
De fabrikant van de ballon geeft in de Flight Manual aan wat de limieten zijn bij het kabelen. In de tabel zijn als voorbeeld de limieten van Cameron opgenomen. Hierin zie je ook dat de maximale hoogte begrensd is op 30 meter. Met een lijn van 50m zit je dus al snel te hoog, of je moet de ankerpunten behoorlijk ver van de ballon zetten. Knoop je de lengte af op 30m en zet je de ankerpunten 15m van de ballon, dan kun je uitrekenen dat de ballon dan tot een hoogte van 26m komt.
Bevoegdheid
Sinds de invoering van het EASA BPL is een tethered flight een bevoegdheid op je brevet. Controleer dus voordat je gaat tetheren of je over deze bevoegdheid beschikt.
Hoezen, tassen en etuis op maat
Maatwerk-hoezen voor EHBO-kit, transponder, sparker, kaarten/documenten en meer. Op maat gemaakt van stevig waterafstotend Cordura-materiaal.
Cordura
Waterafstotend
Slijtvast
Kleurecht
Meerdere kleuren
Annette Witte a.c.witte@planet.nl 06-53921913
Wij zijn de club die: - uitdaagt - crew een team maakt - leert navigeren - ballon-skills test - stressbestendig maakt meer weten of eens een training/wedstrijd meedoen? www.dbcc.nl
TER OVERNAME: NATIONALE BALLONVAARTBON
Vanwege bedrijfsbeëindiging wordt aangeboden het concept, beeld- en merkrechten alsmede de URL: NATIONALE BALLONVAARTBON.NL, en NATIONALE BALLONVAARTBON.COM.
Met bijbehorende heteluchtballon PH-NBB, type Cameron O-120 (320HRS TT, ARC 09-06-2023), met compleet bottom-end (mand, brander en vier cilinders), 8pk inflation fan en dubbelas Westfalia-trailer.