แบบโดย : ปาลดา ไชยชนะ
วารสารการไฟฟ้า ฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) แม่เมาะ รายไตรมาส
ไตรมาสที่ 2 เมษายน - มิถนุ ายน 2562
“ต�ำบลบ้านดง”
บทบรรณาธิการ มาพร้อมความเย็นฉ�่ำของสายฝน สวัสดีแม่เมาะฉบับนี้ขอชวนผู้อ่านไปชุ่มชื่นหัวใจกันที่ต�ำบลเหนือสุดของอ�ำเภอ แม่เมาะ “บ้านดง” ต�ำบลเล็กๆ ที่เต็มไปด้วยหลากหลายแง่มุมให้เราเลือกน�ำเสนอได้ไม่รู้จบ ทั้งเป็นแหล่งท่องเที่ยวทาง ธรรมชาติอย่างถ�้ำ น�้ำตก หน้าผา และเชิงเขา เป็นแหล่งเรียนรู้ทางโบราณคดี อย่างภาพเขียนสี และโครงกระดูก มนุษย์โบราณ ต�ำบลบ้านดงจึงกลายเป็นอีกหนึ่งจุดหมายปลายทางของนักผจญภัย พื้นที่ต�ำบลเล็กๆแห่งนี้ ยังเป็น แหล่งวัตถุดิบที่แสนอุดมสมบูรณ์ ท�ำให้เราลิ้มลองผลิตภัณฑ์จากซุปเปอร์มาร์เก็ตป่าชุมชน อย่างน�้ำผึ้งป่า มะแขว่น สมุนไพรรักษาโรค รวมทั้งเมล็ดกาแฟรสเข้มจากดอยสูง ยิ่งเมื่อได้พูดคุยกับผู้คนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ ภาษา ศาสนา และวัฒนธรรม ภาพการอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืนของชนเผ่าและชาวเรา ยิ่งสะท้อนความธรรมดา ที่แสนพิเศษ ท�ำให้ ต.บ้านดง มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นกว่าต�ำบลอื่นๆ และเพราะว่า 3 เดือน เราเจอกันที นอกจากสวัสดีแม่เมาะจะจัดเต็มครบเครื่อง ทุกเรื่องของกิ๋นและที่แอ่วแล้ว ก็ไม่ลืมที่จะจัดหาสาระความรู้ดีๆ จากชาว กฟผ.แม่เมาะ ทั้งงานส่งเสริมอาชีพ โครงการและกองทุนต่างๆ ตลอดจน ความคืบหน้าของโรงไฟฟ้าแม่เมาะทดแทนเครื่องที่ 8-9 หรือ MMRP2 ที่จะเข้ามาเสริมสร้างความมั่นคงทางพลังงาน ให้กับภาคเหนือและประเทศไทยอีกด้วย ด้วยความตัง้ ใจในทุกรายละเอียดจากทีมงาน หวังอีกเหมือนเคยว่า ผูอ้ า่ นจะชุม่ ฉ�ำ่ หัวใจไปกับต�ำบลบ้านดง ไม่ตา่ งจาก ผู้เขียนเช่นกัน
สวัสดีเจ้า
08
05
19 14
ติดต่อเรา
กฟผ.แม่เมาะ www.maemoh.egat.com
“ธรรมชาติตระการตา
พระบาทนารองเด่นสง่า เจ้าพ่อประตูผาคู่เมือง ลือเลื่องภาพเขียนสี แหล่งวัฒนธรรมโบราณคดี คนเมืองนี้น้ �ำใจงาม”
ค�ำขวัญต�ำบลบ้านดง
04 วารสารสวัสดีแม่เมาะ
ไตรมาสที่ 2/2562
ประมวลภาพกิจกรรม 20 เมษายน 2562
กฟผ.แม่เมาะ ร่วมงานบุญประเพณีบวงสรวงสักการะ เจ้าพ่อประตูผา ประจ�ำปี 2562 พร้อมส่วนราชการ จ.ล�ำปาง และประชาชนในพืน้ ทีเ่ ข้าร่วมงาน พร้อม สนั บ สนุ น งบประมาณการจั ด กิ จ กรรมจ� ำ นวน 100,000 บาท โดยมีพันตรี ธีรวัฒน์ พรหมสุรีย์ ผู้บังคับกองร้อยฝึกรบพิเศษที่ 3 ค่ายฝึกการรบ พิเศษประตูผา เป็นผู้รับมอบ
16 พฤษภาคม 2562
กฟผ.แม่เมาะ ถวายผ้าป่าพร้อมมีสว่ นร่วมบริการอาหาร ให้ กั บ ประชาชนที่ ร ่ ว มงานบุ ญ ประเพณี ส รงน�้ ำ รอยพระพุทธบาท และพิธียกยอดฉัตรพระธาตุเจดีย์ (นา-งอย) ณ ส�ำนักสงฆ์พระพุทธบาทกอรวก ต.จางเหนือ อ.แม่เมาะ จ.ล�ำปาง
23 พฤษภาคม 2562
กฟผ.แม่เมาะ ร่วมกับส่วนราชการจังหวัดล�ำปาง จัดโครงการจังหวัดล�ำปางเคลือ่ นที่ ประจ�ำปี 2562 โดยออกหน่วยบริการสุขภาพเคลือ่ นที่ พร้อมสาธิต การท�ำเกษตรอินทรียจ์ ากศูนย์ชวี วิถฯี กฟผ.แม่เมาะ ณ โรงเรียนบ้านใหม่รตั นโกสินทร์ ต.นาสัก อ.แม่เมาะ จ.ล�ำปาง
26 พฤษภาคม 2562 กฟผ.แม่เมาะ สานต่อโครงการช่างเชือ่ มอาสาพัฒนา ชุมชน ประจ�ำปี 2562 รุน่ ที่ 1 จากทัง้ หมด 5 รุน่ เผยแพร่ความรูภ้ าคทฤษฎีและปฏิบตั ใิ ห้แก่ผทู้ สี่ นใจ พร้อมบริการซ่อมเครือ่ งมือทางการเกษตรทีช่ ำ� รุด ณ ศาลารวมใจหมูบ่ า้ นปางป๋วย ต.นาสัก อ.แม่เมาะ จ.ล�ำปาง 31 พฤษภาคม 2562 กฟผ.แม่เมาะ สนับสนุนงบประมาณให้แก่โรงเรียน แม่เมาะวิทยา อ.แม่เมาะ จ.ล�ำปาง ส่ง นายยอดภู กันทะจักร เข้าประกวดการแข่งขันเยาวชนต้นแบบเก่ง และดี TO BE NUMBER ONE IDOL รุน่ ที่ 9 ประจ�ำปี 2562 ทัง้ หมด 5 ครัง้ รอบชิงชนะเลิศ 16 คน จ�ำนวน 98,470 บาท โดยมีนายถนอม อุปวัฒนานันท์ ผูอ้ ำ� นวยการโรงเรียนแม่เมาะวิทยา เป็นผูร้ บั มอบ 3 มิถนุ ายน 2562 กฟผ.แม่เมาะ ร่วมพิธที ำ� บุญตักบาตรถวายเป็นพระราชกุศล และพิธลี งนามถวายพระพรชัยมงคล แด่สมเด็จ พระนางเจ้าสุทดิ า พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี จากนัน้ ช่วงค�ำ่ ร่วมพิธถี วายเครือ่ งราชสักการะและพิธี จุดเทียนถวายพระพรชัยมงคล เนือ่ งในโอกาสพระราชพิธีมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา 41 พรรษา 3 มิถนุ ายน 2562
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
ไตรมาสที่ 2/2562
โรงไฟฟ้าแม่เมาะ
MMRP2
05
MMRP2 จะใช้เทคโนโลยี อัลตรา ซุปเปอร์คริตคิ อล ซึง่ เป็นระบบการผลิต ทีใ่ ช้เทคโนโลยีขนั้ สูง และทันสมัยทีส่ ดุ ในปัจจุบนั
เสริมทัพความมั่นคงด้านพลังงานไฟฟ้าของประเทศ โรงไฟฟ้าแม่เมาะทดแทนเครือ่ งที่ 4-7 (MMRP1) เพือ่ นบ้านใหม่ของ ชาวแม่เมาะก่อสร้างขึ้นเพื่อทดแทนโรงไฟฟ้าแม่เมาะเครื่องที่ 4-7 ที่มีระยะเวลาการใช้งานมากว่า 30 ปี เปรียบเสมือนคุณปู่ที่จะต้อง เกษียณอายุตวั เอง ส่งต่อหน้าทีก่ ารผลิตกระแสไฟฟ้าให้กบั MMRP1 น้องใหม่ไฟแรงต่อไป ซึ่งในปัจจุบัน MMRP1 มีก�ำลังการผลิต ติดตั้ง 655 เมกะวัตต์ ก�ำลังถูกทดสอบประสิทธิภาพให้มีความ พร้อมสูงสุดก่อนที่จะเดินเครื่องเชิงพาณิชย์อย่างเป็นทางการใน ระยะเวลาอันใกล้ อย่างไรก็ตาม ตามแผนพัฒนาก�ำลังการผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ.2561-2580 (PDP 2018) โรงไฟฟ้าแม่เมาะเครื่องที่ 8-9 จะต้อง ถูกปลดออกจากระบบในปี 2565 หากแต่ความต้องการการใช้ไฟฟ้า ของประชาชนไม่ได้ลดลงตามจ�ำนวนโรงไฟฟ้าที่เกษียณอายุ ดังนั้นในแผน PDP 2018 จึงก�ำหนดให้ กฟผ. ต้องก่อสร้างโรงไฟฟ้า แม่เมาะทดแทนเครื่องที่ 8-9 ขนาดก�ำลังผลิตติดตั้ง 660 เมกะวัตต์ มีก�ำหนดจ่ายไฟเข้าระบบเชิงพาณิชย์ในปี พ.ศ.2569 เพื่อรักษา ความมั่นคงด้านปริมาณส�ำรองไฟฟ้าภายในประเทศ โดย MMRP2 จะใช้เทคโนโลยี อัลตรา ซุปเปอร์คริติคอล ซึ่งเป็นระบบการผลิต ที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูง และทันสมัยที่สุดในปัจจุบันเช่นเดียวกับ MMRP1
ซึ่งกระบวนการแรกเริ่มก่อนจะก่อสร้างโรงไฟฟ้าทดแทน กฟผ. จะ ต้องจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นของประชาชนและผู้มีส่วนได้เสีย เพื่อน�ำมาจัดท�ำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมและ สุขภาพ (EHIA) ที่ครอบคลุมทรัพยากรสิ่งแวดล้อมรอบด้าน เพื่อ ให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชนน้อยที่สุด
เรื่อง/ภาพ วิมพ์วิภา ปิยฤทธิโชติ
ผลการประเมินคุณภาพอากาศแม่เมาะ
ก.พ. - เม.ย. 62
233 ก.พ.
351 มี.ค.
330 TSP/day
268 เม.ย.
229 มี.ค.
165 ก.พ. 18 มี.ค.
13 ก.พ.
300
120 PM10/day
13 เม.ย.
SO2/day
157 ก.พ.
164 เม.ย.
218 ก.พ.
131 มี.ค.
124 มี.ค.
320
105 เม.ย.
780 SO2/hr
117 เม.ย.
NO2/hr
เดือนกุมภาพันธ์ 62 : พบค่า PM 10 เกินมาตรฐาน 10 วัน เดือนมีนาคม 62
: พบค่า PM 10 เกินมาตรฐาน 16 วัน
เดือนเมษายน 62
: พบค่า PM 10 เกินมาตรฐาน 10 วัน
คาที่วัดไดสูงสุดจากเครื่องตรวจวัด คุณภาพอากาศ กฟผ.แมเมาะ คามาตรฐาน กําหนดโดย กรมคุบคุมมลพิษ * หนวยเปนไมโครกรัม / ลบ.ม.
TSP/day : ฝุนละอองรวมในคาบ 24 ชั่วโมง PM10 : ฝุนละอองขนาดไมเกิน 10 ไมครอนในคาบ 24 ชั่วโมง SO2/hr : กาซซัลเฟอรไดออกไซดในคาบ 1 ชั่วโมง SO2/day : กาซซัลเฟอรไดออกไซดในคาบ 24 ชั่วโมง NO2/hr : กาซไนโตรเจนไดออกไซดในคาบ 1 ชั่วโมง
ผลการประเมิน คุณภาพนํ้าทิ้ง ความเปน กรด-ดาง
5.5-9.0
8.06 เม.ย.
8.00
มี.ค.
7.98
ผ่าน
ผลการตรวจวัดคุณภาพนํา้ ทีผ่ า นการบําบัดแลวของ กฟผ.แมเมาะ
อุณหภูมิ ไมเกิน
26.2 เม.ย.
31.6
คาไขมัน ไมเกิน
คาออกซิเจน ที่ใชยอยสลาย จุลินทรีย : BOD ไมเกิน
มก./ลิตร
มก./ลิตร
5
40 C
ก.พ.
ก.พ.
คามาตรฐานนํา้ ทิง้ จากกรมโรงงานอุตสาหกรรม
ก.พ. มี.ค.
28.0
ผ่าน
2.3
เม.ย.
0.3
20
ก.พ.
มี.ค.
1.1
ผ่าน
1.60 เม.ย.
0.55
คาออกซิเจน ที่ใชละลาย ในนํ้า : DO
ไม กําหนด
ก.พ.
มี.ค.
0.25
ผ่าน
5.30 เม.ย.
6.00
มี.ค.
6.45
ผ่าน
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
เหมืองแม่เมาะ
อพยพต�ำบลบ้านดงคืบ
อ่างห้วยแม่เฟือง แล้วเสร็จ 100 %
ไตรมาสที่ 2/2562
07
ส่วนอ่างเก็บน�ำ้ ห้วยแม่เฟืองขนาดความจุ 1,176,000 ลูกบาศก์เมตร พร้อมอาคารประกอบส�ำหรับใช้เป็นแหล่งน�้ำเพื่อการเกษตรและ อุปโภคบริโภคของคนในชุมชนได้ด�ำเนินการแล้วเสร็จสมบูรณ์ 100 % ซึ่งจะมีการส่งมอบอ่างเก็บน�้ำให้กับหน่วยงานท้องถิ่นภาย หลังการอพยพราษฎรเข้ามาอาศัยในพื้นที่รองรับต่อไป การพิจารณาส�ำรวจทรัพย์สินและอนุมัติจ่ายค่าทดแทนนั้น คณะ อนุกรรมการกลั่นกรองฯ ระดับอ�ำเภอ จะด�ำเนินการตามแผนงาน ให้แล้วเสร็จประมาณเดือนมิถุนายน 2562 ซึ่งคาดว่าจะสามารถ เริ่มจ่ายค่าทดแทนได้ประมาณปลายปี 2562 เป็นต้นไป ** ความคืบหน้าพื้นที่รองรับการอพยพอีกแห่งหนึ่งที่บ้านห้วยคิง ม.6 ต.แม่เมาะ เนื้อที่ 590 ไร่ ที่ตั้งอยู่บริเวณบ้านเมาะหลวง ม.8 ต.แม่เมาะ ตามมติ ครม.เดียวกันนี้ ได้รับอนุมัติการใช้พื้นที่แล้ว ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการด�ำเนินการตามแผนงานอพยพราษฎรที่ ก�ำหนดไว้
ความคืบหน้างานอพยพราษฎร ต.บ้านดง 4 หมู่บ้าน ประกอบด้วย บ้านหัวฝาย ม.1, บ้านดง ม.2, บ้านสวนป่าแม่เมาะ ม.7 และบ้าน หัวฝายหล่ายทุ่ง ม.8 จ�ำนวนทั้งสิ้น 982 ครัวเรือน ตามมติคณะ รัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2556
เรื่อง/ภาพ วิชิต เตชนันท์
ล่าสุด นายสมเกียรติ ตันตระกูล รองผู้ว่าราชการจังหวัดล�ำปาง หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องได้ร่วมเปิดโครงการเดินหน้างาน ก่ อ สร้ า งสาธารณู ป โภคพื้ น ฐานภายในพื้ น ที่ ร องรั บ การอพยพ ได้แก่ งานก่อสร้างถนน สะพาน ตลาด ศาสนสถาน อาคาร อเนกประสงค์ ระบบไฟฟ้า ประปา โรงเรียน ซึ่งบางส่วนได้ ด�ำเนินการก่อสร้างไปแล้วกว่าร้อยละ 30 และบางส่วนก�ำลังอยู่ใน ระหว่างลงนามสัญญาจ้าง
ก�ำหนดการ
ออกหน่วย บริการสุขภาพเคลื่อนที่ ของกองการแพทย์ แม่เมาะ
ประจ�ำเดือนกรกฎาคม 2562 4 กรกฎาคม 2562 บ้านวังตม ต�ำบลจางเหนือ 9 กรกฎาคม 2562 บ้านเมาะหลวง ต�ำบลแม่เมาะ 11 กรกฎาคม 2562 บ้านสวนป่าแม่จาง ต�ำบลสบป้าด 23 กรกฎาคม 2562 บ้านจ�ำปุย ต�ำบลบ้านดง 25 กรกฎาคม 2562 บ้านใหม่ห้วยรากไม้ ต�ำบลแม่เมาะ ประจ�ำเดือนสิงหาคม 2562 15 สิงหาคม 2562 บ้านสบป้าด และบ้านปงต้นปิน ต�ำบลสบป้าด 22 สิงหาคม 2562 บ้านเมาะสถานี ต�ำบลแม่เมาะ และบ้านสบเมาะ ต�ำบลสบป้าด 27 สิงหาคม 2562 บ้านท่าสี ต�ำบลบ้านดง 29 สิงหาคม 2562 บ้านหัวฝายหล่ายทุ่ง และบ้านหัวฝาย ต�ำบลบ้านดง ประจ�ำเดือนกันยายน 2562 3 กันยายน 2562 บ้านจางเหนือพัฒนา และบ้านกอรวก ต�ำบลจางเหนือ 5 กันยายน 2562 บ้านเวียงสวรรค์ และบ้านนาแขมพัฒนา ต�ำบลแม่เมาะ 10 กันยายน 2562 บ้านแม่เกี๋ยง ต�ำบลสบป้าด 12 กันยายน 2562 บ้านทาน ต�ำบลจางเหนือ 17 กันยายน 2562 บ้านทุ่งเลางาม และบ้านสบจาง ต�ำบลนาสัก หมายเหตุ ก�ำหนดวันที่อาจมีการเปลี่ยนแปลง โดยจะแจ้งให้ทราบล่วงหน้า
08 วารสารสวัสดีแม่เมาะ
แอ่ว
ไตรมาสที่ 2/2562
สายลุยห้ามพลาด
หลากกิจกรรมผจญภัย ที่ ต.บ้านดง
นายแบบ - โต้ง โรงไฟฟ้าแม่เมาะ
ขับรถมาบนถนนซุปเปอร์ไฮเวย์ล�ำปาง-งาว ระหว่างทางผ่านชุมชนสองข้างทางของ ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ เห็นวิวทิวทัศน์ของ ภูเขาหินปูนสูงชันรายรอบด้วยป่าไม้และวิถีชีวิตของชาวบ้านหลากชาติพันธุ์ ที่นี่มีการผสมผสานของ คน กับ ป่า อย่างลงตัว ฤดูฝนนี้ ชวนเพื่อนที่รู้ใจ แบกเป้ เดินทางมาแอ่วที่ บ.จ�ำปุย ต.บ้านดง เส้นทางที่เหมาะกับผู้ที่สนใจศึกษาเส้นทางเดินป่า ธรรมชาติ และต้องการท่องเที่ยวแนวผจญภัย รับรองว่าโหดมันส์สะใจแน่นอน คิดอะไรไม่ออกบอก ไกด์หมู คุณอนงค์ศรี ทรายแก่น ไกด์ชุมชนที่ยินดีจัดเส้นทางท่องเที่ยวให้เหมาะสมกับเวลา ที่ท่านมีได้อย่างลงตัว หากพร้อมแล้ว โทรเลย.08 1796 9246 กิจกรรมที่นี่ มีให้เลือก 2 แบบ One day Trip มีเวลา แค่วันเดียวก็เที่ยวได้ หรือ 2 วัน 1 คืน ทริปตะลุยป่า แล้วมา พักผ่อนโฮมสเตย์ ขึ้นอยู่กับความสะดวกของนักท่องเที่ยว ส�ำหรับแหล่งท่องเที่ยวสุดฮิปที่นักท่องเที่ยวห้ามพลาด ได้แก่ 1.สวนผลไม้ ด้วยลักษณะดินและพื้นที่ใกล้แหล่งน�้ำธรรมชาติ ท�ำให้คนในชุมชนส่วนใหญ่ปลูกไม้ผลกันเป็นจ�ำนวนมาก อาทิ ฝรั่ง ส้ม สับปะรด แก้วมังกร ชมพู่ ฯลฯ ถ้าได้เดินเที่ยว ก็สามารถแวะอุดหนุนผลไม้สดๆจากสวนได้เลย 2.ผาปักธง มีเรื่องเล่าว่าในสมัยสงครามเจ้าพ่อประตูผาใช้เป็น จุดชัยภูมิในการส่องดูข้าศึกศัตรู จนท�ำให้ชนะศึกสงคราม และมีการปักธงที่ยอดเป็นสัญลักษณ์แห่งชัยชนะ
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
ปัจจุบันเป็นจุดแรกที่ควรไปแต่เช้าตรู่ ใช้เวลาเดินขึ้นไปจนถึง ยอดผา 40 นาที ที่ระดับความสูง 500 ม. ลักษณะของหินผา จุดนีเ้ ป็นหินปูนแหลมๆ ระหว่างทางจะได้เดินศึกษาธรรมชาติ ตามข้างทางไม่ว่าจะเป็นพันธุ์ไม้ป่าหายาก หรือโชคดีอาจจะ ได้เจอเลียงผาสัตว์ป่านานาชนิดด้วย นอกจากนี้ยังมีการท่องเที่ยวที่ได้สัมผัสวิถีชีวิตของชุมชน เรี ย นรู ้ ก ารอยู ่ ร ่ ว มกั บ ชาวบ้ า นอย่ า งใกล้ ชิ ด การศึ ก ษาวิ ธี ท�ำกาแฟตั้งแต่ปลูกจนถึงการคั่วกาแฟ กิจกรรมแคมป์ปิ้ง ก่อกองไฟซึง่ สามารถพักแรมค้างคืนได้ นักท่องเทีย่ วทีต่ อ้ งการ เลือกโปรแกรมการท่องเที่ยว สามารถปรึกษาได้ที่ไกด์หมู ราคาเริ่มต้นที่ 300 บาท/คน
ไตรมาสที่ 2/2562
แอ่ว
09
ข้อมูลที่พักโฮมสเตย์ของชุมชนที่ผ่านการรับรองมาตรฐาน โฮมสเตย์ไทย 1.บ้านหล่ายผาโฮมสเตย์ 1-2 2.สวนลุงเชียรโฮมสเตย์ 3.พอดีโฮมสเตย์ 4.อิ่มอุ่นโฮมสเตย์ 5.บุญมากโฮมสเตย์ 6.ชาติพันธุ์ขมุโฮมสเตย์
เรื่อง/ภาพ วิจิตรา เมืองค�ำบุตร
10 วารสารสวัสดีแม่เมาะ
ไปตางใด
ไตรมาสที่ 2/2562
ต�ำบลบ้านดง
1
5
2
4
7
ถน นพ
3
ส่งเส
4
9 10
5
1. ร้านกาแฟดอยแม่ส้าน กาแฟสด รสชาติดี ปลูกและคัว่ เองโดยคนในชุมชน บ.จ�ำปุย ต.บ้านดง แถมเจ้าของเป็นกันเอง ให้คำ� แนะน�ำเรือ่ งทีก่ นิ ทีเ่ ทีย่ วได้ดมี ากด้วย 2. โฮมสเตย์บ้านจ�ำปุย นอนโฮมสเตย์ของชุมชน ทีพ่ กั สะอาด ราคาน่าประทับใจ อิม่ อร่อยอาหารพืน้ เมือง สัมผัสวิถชี วี ติ ใกล้ชดิ ธรรมชาติ โทร. 08 1796 9246 3. สถานีท่องเที่ยวท่าสี ศูนย์บริการส�ำหรับกิจกรรมการท่องเที่ยว ต.บ้านดง มีไกด์ชุมชนคอยให้ค�ำแนะน�ำ และพาไปยังจุดท่องเที่ยวส�ำคัญของ พื้นที่ สนใจสอบถามข้อมูลได้ที่ ป้าน้อย 08 1028 8301 4. ถ�ำ้ วิมานเทวา ชาวบ้านเรียก ถ�้ำปล่องลม ภายในโถงถ�้ำกว้างใหญ่ มีหินงอกหินย้อยระยิบระยับตา ทางลงเป็นแนวดิ่งสูง เหมาะส�ำหรับผู้ ชื่นชอบการผจญภัย 5. ดอยผาก้าน ผาก้าน หรือ ผาก๊าน ใช้เป็นที่หลบภัยของทหารสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ปัจจุบันกลายเป็นแหล่งเรียนรู้ทางโบราณคดีอีกแห่ง ของ ต.บ้านดง มีการค้นพบภาพเขียนสีอายุราว 10,000 - 12,000 ปี
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
1 2
ที่ทําการไปรษณีย์ บ้านดง
ไตรมาสที่ 2/2562
ไปตางใด
11
ศาลเจ้าพ่อ ประตูผา
6
7
3
8
พห ลโ
ยธ
ิน
6
โรงพยาบาล สริมสุขภาพตําบล
8
9
10
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) แม่เมาะ
6. ค่ายประตูผา ค่ายฝึกการรบพิเศษประตูผา เปิดพื้นที่ให้ผู้ที่สนใจเรียนรู้การด�ำรงชีวิตในป่าได้เข้าศึกษาดูงาน และกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่ หลากหลาย โดยมีทหารในค่ายให้การต้อนรับ 7. ล�ำปางวัลเลย์ รีสอร์ท ที่พักราคาหลักร้อย แต่วิวหลักล้าน ท่ามกลางธรรมชาติและหน้าผาหินปูนสูงชัน ตั้งเด่นเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของ ต.บ้านดง ติดริมทางถนนสายล�ำปาง-งาว 8. พระพุทธบาทนารอง สายบุญต้องแวะ วัดพระบาทนารอง สักการะรอยพระพุทธบาท ชมวิวทิวทัศน์มุมสูงของ ต.บ้านดง 9. ร้านกาแฟแคร์นา ร้านกาแฟริมทุง่ ใกล้กบั อบต.บ้านดง ใช้เมล็ดกาแฟอราบิกา้ จากโครงการหลวง มีหลากหลายเมนูทงั้ ชา นม น�ำ้ โซดานานาชนิด 10. ก๋วยเตี๋ยวเจ๊หอยบ้านหัวฝาย ก๋วยเตีย๋ วบ้านๆ แต่นำ�้ ซุปรสชาติไม่ธรรมดา เปิดให้บริการมานานกว่า 20 ปี เด็ดทีห่ มูหมัก ยันถัว่ ป่น สดใหม่ทกุ วัน
12
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
อู้จ ๋า
ไตรมาสที่ 2/2562
เราเองพยายามจะปลูกฝัง วัฒนธรรมให้เด็กรุ่นหลัง ได้เรียนทอผ้า จักสาน เรียนภาษากะเหรี่ยง อีกสิ่งส�ำคัญคือให้เด็กได้เรียนรู้ ผูกพันกับป่า และธรรมชาติมากที่สุด
จารุณีย์ หละแหลม แม่หลวงบ้านกลาง ต�ำบลบ้านดง อ�ำเภอแม่เมาะ
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
ไตรมาสที่ 2/2562
อู้จ๋า
13
ชีวิตชิดป่า ศาสนา และ เรื่องเล่าหลังผืนผ้า จาก
แม่หลวงจารุณีย์ หละแหลม เป็นระยะเวลากว่า 11 ปี ในฐานะแม่หลวงของชาวบ้านกลาง ได้มากน้อยก็ขึ้นอยู่กับเขาเป็นคนก�ำหนด เกษตรกรรมแบบนั้นใช้ แม่หลวงจารุณีย์ หละแหลม วัย 40 ปี ถือเป็นก�ำลังส�ำคัญของ ทรัพยากรมากมาย และอาจจะท�ำให้คนอื่นในหมู่บ้านเดือดร้อน หมู่บ้าน ดูแลทั้งครอบครัวและชุมชน วันนี้เราจึงได้ถือโอกาสมอง บ้านกลางในอีกแง่มุม ผ่านทัศนะและสายตาของแม่หลวงจารุณีย์ สิ่งที่บา้ นกลางอยากได้จาก กฟผ. จริงๆทุกวันนีห้ มูบ่ า้ นเราได้เยอะมากแล้ว วันหนึง่ ถ้า กฟผ. ไม่อยู่ น�้ำยาอเนกประสงค์ โฮมเมด เราก็ต้องอยู่ได้ด้วยตัวเราเอง เพราะเราน�ำงบประมาจาก กฟผ. แม่ ห ลวงชวนผู ้ ห ญิ ง ในหมู ่ บ ้ า นรวมกลุ ่ ม กั น ท� ำ น�้ ำ ยาอเนก- เข้ามาใช้เป็นฐานมากมาย เช่น การท�ำฝาย เบิกนา ซึ่งให้เป็น ประสงค์ บ้านเรามีมะกรูดมะนาว ก็เอามาท�ำ เริ่มแรกมีต้นทุนแค่ ทุนชีวิตชาวบ้านที่ต้องต่อยอดได้ เราไม่ได้เอาเงินมาละลายโดย ร้อยกว่าบาท ก็ขอสตางค์จาก กฟผ. เอาไปซื้อสารตั้งต้น อย่าง N70 ไม่เกิดผล เราจึงไม่ขัดแย้งเรื่องเงิน เพราะเราใช้เงินตามวัตถุและน�้ำตาล แล้วก็สอนชาวบ้านท�ำน�้ำหมัก ใช้ได้ทงั้ ล้างจาน ล้าง- ประสงค์ที่จะท�ำให้เราอยู่ได้ในระยะยาว ห้องน�ำ้ และซักผ้า กลายเป็นตัวหลักทีช่ ว่ ยลดค่าใช้จา่ ยในครัวเรือน สังคมภายนอกเปลีย่ นแปลงอย่างรวดเร็ว ผ้าปัก ผ้าทอ แบบปกาเกอะญอ หมูบ่ า้ นจะยังด�ำรงความเป็นหมู่บ้านเอาไว้เช่นนี้อย่างไร อย่างเรื่องทอผ้า เราเคยของบ กฟผ. มาสอนชาวบ้านทอผ้ายกดอก เราเองพยายามจะปลูกฝังวัฒนธรรมให้เด็กรุ่นหลัง ได้เรียนทอผ้า ต่อมาก็ประยุกต์ลายเข้ากับการปักลูกเดือย จากเดิมที่เราทอลาย จักสาน เรียนภาษากะเหรี่ยง อีกสิ่งส�ำคัญคือให้เด็กได้เรียนรู้และ พืน้ ๆ ก็ทำ� ให้ผา้ เรามีลวดลายหลากหลายมากขึน้ ตอนนีผ้ า้ ปักปกา- ผูกพันกับป่าและธรรมชาติมากที่สุด เกอะญอเป็นทีต่ อ้ งการของตลาดไม่นอ้ ย แต่เรายังมีขอ้ จ�ำกัด ตรงที่ ผ้าแต่ละชิ้นใช้เวลาทอนาน ทุกวันนี้เราจึงทอให้ลกู และสามีใช้ใน ศาสนา และ วิถีชีวิต ครัวเรือนเป็นหลัก ไม่ได้หวังมีเงินเป็นกอบเป็นก�ำ แต่หวังจะสร้าง บ้านกลางเป็นหมูบ่ า้ นกะเหรีย่ งแห่งแรกในไทยทีไ่ ด้รบั การเผยแพร่ เครื่องนุ่งห่มเป็นของตัวเองได้นอกจากจะลดค่าใช้จา่ ยแล้ว เรายัง ศาสนาคริสต์ในหมู่ชาวปกาเกอะญอ ดังนั้น เราคิดว่า ป่าไม้และ ได้ฟน้ื ฟูวฒ ั นธรรมการทอผ้าของเราขึ้นมาอีกครั้งหนึ่งด้วย ทรัพยากรรอบตัวเราเป็นสิ่งที่พระเจ้าทรงสร้างและประทานให้ เราดูแล นี่คือสิ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของเราไว้ หากเราตัดไม้ หรือ คน ผึ้ง ป่า รัฐพาเราออกจากป่าไป ชุมชนก็ตอ้ งล่มสลาย รากเหง้าเราอยู่ตรงนี้ ปีนี้ กฟผ. ก็เข้ามาเขียนโครงการเรื่องการพัฒนาผลิตภัณฑ์นำ�้ ผึง้ ดังนั้น เหตุที่เราดูแลพื้นที่ป่าตรงนี้ให้อุดมสมบูรณ์ที่สุด เพราะ ให้เรา ภายใต้งบประมาณโครงการพัฒนาคุณภาพชีวติ ต�ำบลบ้านดง เรารักษาอาณาจักรของพระเจ้าด้วยชีวิตของเราจึงลึกซึ้งกว่าที่คน 100,000 บาท ซึ่งจะเน้นเรื่องการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ ให้หน้าตา ภายนอกจะเข้าใจ นี่คือกุญแจส�ำคัญที่ท�ำให้บ้านกลางยังอยู่ได้ น�้ำผึ้งออกมาดูงาม เราเชื่อว่าน�้ำผึ้งของเราเป็นน�้ำผึ้งที่มีคุณภาพ ไม่ใช่วา่ พ่อหลวงแม่หลวงเก่ง หรือเพราะว่าทรัพยากรของเราดีกว่า เพราะป่าเรามีความหลากหลายของดอกไม้ น�้ำผึ้งแต่ละหยดมา ทีอ่ นื่ แต่ชาวบ้านเรามีความคิดที่ดี มีความรักให้กันใจคนมีความ จากการดูแลป่า นีค่ อื หลักการส�ำคัญ หากเราไม่ดแู ลป่า ก็ไม่มนี ำ�้ ผึง้ ซื่อสัตย์ต่อกัน ชีวิต ชิด ป่า เราแบ่งเขตป่าออกอย่างชัดเจนว่าตรงไหนใช้อย่างไร ไม่ว่าจะเป็น ป่าอนุรักษ์ ป่าใช้สอย ป่าพื้นที่ท�ำกิน เราท�ำแนวกันไฟทุกปี ไม่ให้ ไฟลุกลามเข้ามายังเขตป่าชุมชน ไม่อย่างนั้นสัตว์ป่าจะสูญพันธุ์ สภาพแวดล้อมจะเสียหาย อาหารของเราก็จะหายไป บ้านกลาง จึงเน้นการรักษาทรัพยากรธรรมชาติเอาไว้ให้ได้มากทีส่ ดุ เราลึกซึง้ และผูกพันกับป่า เพราะเราถือว่าป่าคือทุกอย่างของเรา แนวคิดที่แตกต่าง แนวคิดของบ้านกลางจะต่างจากที่อื่นตรงที่เรามองเศรษฐกิจเป็น เรื่องพอเพียง เราอยู่ได้ด้วยวิถีแบบนี้ มีหน่วยงานเอกชนพยายาม พัฒนาเราให้เป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงนิเวศ แต่ว่าเราไม่ตอบรับ เพราะเราคิดว่าจะมีเรื่องขยะและกลุ่มทุนเข้ามา ถ้าหากเราเอา เงินเป็นเรื่องใหญ่ จะกลายเป็นปัญหา ทุกอย่างที่บา้ นกลางจึงมี กฎระเบียบทีต่ งั้ ไว้ บ้านกลางจึงไม่มีภูเขาหัวโล้นไม่มกี ารปลูกพืช เศรษฐกิจเชิงเดีย่ วอย่างข้าวโพด เพราะมันเป็นเกษตรพันธสัญญา ที่เราต้องไปเอาปุ๋ย เอายาจากเขา แล้วสุดท้ายก็ต้องขายให้เขา
ทิ้งท้าย จริงๆแล้ว งบประมาณที่ได้รับจาก กฟผ. นั้นไม่น้อยเลย ส�ำหรับ บ้านกลางแล้ว เราพยายามใช้เพื่อเป็นฐานของหมู่บ้านให้แข็งแรง และมีประโยชน์ที่สุด เราเอาเงินตรงนี้ไปยกระดับและพัฒนาชีวิต ของคนในหมู่บ้าน ไม่ว่า กฟผ. จะอยู่หรือไม่อยู่แล้ว แต่คน กฟผ. ภูมิใจได้ว่า เงินของ กฟผ. เกิดประโยชน์กับหมู่บ้านแล้ว
เรื่อง/ภาพ สิรินภรณ์ ทองค�ำฟู
14 วารสารสวัสดีแม่เมาะ
1 ต�ำบล 1 ต�ำนาน
ไตรมาสที่ 2/2562
หนึ่งต�ำบล หนึ่งต�ำนาน
เจ้าพ่อประตูผานักรบผู้กล้าแห่งเมืองล�ำปาง
สองมือถือดาบ สู้หลังชนแผ่นผา เพื่อรักษาบ้านเมือง นี่คือนักรบ ผูก้ ล้าหาญบรรพบุรษุ ผูเ้ สียสละเลือดเนือ้ และชีวติ เพือ่ รักษาแผ่นดิน พญามือเหล็กหรือเจ้าพ่อประตูผา เป็นที่รู้จักของชาวล�ำปางและ ผู้สัญจรบนถนนเส้นทางล�ำปาง-อ.งาว เมื่อถึงจุดที่เห็นเทือกเขา สูงตระหง่านเสมือนก�ำแพงใหญ่แล้วนัน้ นัน่ คือศาลเจ้าพ่อประตูผา ตั้งอยู่ในเขตต�ำบลบ้านดง อ�ำเภอแม่เมาะ จังหวัดล�ำปาง หมวดแหม่ม หรือ ร้อยโทภูวดล มะสิริยานันท์ ครูฝึกกองร้อย ฝึกรบพิเศษที่ 3 ค่ายฝึกการรบพิเศษประตูผา เล่าย้อนต�ำนาน เรื่องราวของนักรบมือเหล็กผู้เสียสละเพื่อแผ่นดินว่า เมื่อช่วงปี 2251-2275 พญามือเหล็กหรือเจ้าพ่อประตูผา เป็นเพียงเด็กชาวบ้าน ธรรมดาๆ ใฝ่รใู้ ฝ่เรียนและชอบศึกษาวิชาอาคมจนสามารถใช้แขน ก�ำบังอาวุธแทนโล่หไ์ ด้ ชาวบ้านต่างขนานนามว่าหนานข้อมือเหล็ก ต่อมาได้เป็นทหารเอกของท้าวลิ้นก่านผู้ครองเมืองนครเขลางค์ กระทัง่ สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย นครเขลางค์ถกู ทัพพม่าโจมตี ท้าวลิ้นก่านมีก�ำลังพลน้อยกว่าจึงถอยมาตั้งทัพที่บริเวณประตูผา แห่งนี้ จากนัน้ เกณฑ์ไพร่พลชาวบ้านออกมาสูร้ บกับพม่าแต่ไม่สำ� เร็จ พม่าไล่ฆา่ ขุนนางและไพร่พลมากมายจนมาถึงประตูผา ด้านพญา มือเหล็กเห็นท่าไม่ดจี งึ ให้เจ้าลิน้ ก่านไปหลบในถ�ำ้ ส่วนตนคว้าดาบ คู่ชีพกระโดดขวางเส้นทางไว้และต่อสู้กับพม่าจนล้มตายไปหลาย ร้อยคน พญามือเหล็กสู้จนดาบหัก ในที่สุดก็อ่อนแรงเอนกายพิง หน้ า ผาขณะที่ มื อ ยั ง ถื อ ดาบอย่ า งสง่ า และสิ้ น ใจตายในที่ สุ ด พม่าเห็นพญามือเหล็กยังถือดาบพร้อมสู้รบจึงคิดว่าหากขืนสู้ต่อ คงต้องเสียก�ำลังพลหมดแน่จึงถอยทัพกลับเมืองไป เมื่อเจ้าลิ้นก่านมาพบร่างพญามือเหล็กสิ้นใจก็ตั้งศาลเพียงตา อัญเชิญดวงวิญญาณมาสิงสถิตย์เพื่อปกป้องคุ้มครองและเป็น อนุ ส รณ์ ร� ำ ลึ ก ถึ ง ความดี แ ละความกล้ า หาญให้ ช นรุ ่ น หลั ง ได้ สักการะบูชาต่อไป
ปัจจุบันศาลเจ้าพ่อประตูผาเป็นที่เคารพศรัทธาของชาวล�ำปาง และผู้สัญจรผ่านเส้นทางนี้ บ้างจะกดแตรสัญญาณ บ้างน�ำดอกไม้ ธูปเทียนไหว้เป็นสิริมงคล บ้างน�ำดาบมาถวายหรือจุดพลุขอบารมี เจ้าพ่อประตูผาช่วยปกป้องคุ้มครองภยันตราย และช่วงเทศกาล สงกรานต์ของทุกปี ชุมชนและหน่วยงานต่างๆจะร่วมใจกัน จัดงานประเพณีบวงสรวงสักการะเจ้าพ่อประตูผา โดยจัดขบวนแห่ เครือ่ งบวงสรวงและสักการะอย่างยิง่ ใหญ่ มีการแสดงกลองสะบัดชัย การฟ้อนดาบฟ้อนเจิง การฟ้อนผีตามประเพณีความเชื่อของ ชาวเหนือ
เรื่อง/ภาพ สุวิชา โสภักดิ์
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
ไตรมาสที่ 2/2562
ยะก๋าน
15
ไม้กวาดดี กวาดแล้วฝุ่นไม่มี ต้องของ บ้านหัวฝายหล่ายทุ่ง เครือ่ งดูดฝุน่ อาจจะต้องหลบ เพราะหากจะท�ำความสะอาดบ้านให้ เนีย๊ บสมใจ ก็ยงั คงต้องพึง่ พาไม้กวาดดอกหญ้าทีใ่ ช้กนั มาเนิน่ นาน ตั้งแต่บรรพบุรุษ ไม้กวาดดีต้องดอกหญ้าแน่น ถือแล้วเหมาะมือ จะฝุ่นมากขนาดไหนก็เอาอยู่
จนกว่าจะได้ไม้กวาดสวยๆ 1 อัน ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะต้องใช้ ความเชี่ยวชาญและความประณีต และส�ำคัญที่ความแข็งแรง ดอกหญ้าต้องไม่หลุดร่วงง่าย หากเทียบราคากับคุณภาพแล้วได้ ของดีของถูกไปใช้ เพียงด้ามละ 35 บาท 3 ด้าม 100 บาท
เห็นตัง้ แต่รนุ่ พ่อรุน่ แม่ ท�ำไม้กวาดดอกหญ้า และไม้กวาดทางมะพร้าว กลุ ่ ม ไม้ ก วาดบ้ า นหั วฝายหล่า ยทุ่งจึงอยากสืบทอดวิ ธี ก ารท� ำ ไม้กวาดดอกหญ้า และไม้กวาดทางมะพร้าว จึงได้รวมกลุ่มกันขึ้น จ�ำนวน 30 คน ศึกษาเรียนรู้และฝึกท�ำฝึกฝีมือจนช�่ำชอง ท�ำให้ ผลิตภัณฑ์เป็นที่พึงพอใจของลูกค้าและเป็นที่ต้องการของตลาด ส�ำหรับดอกหญ้า และทางมะพร้าวที่ใช้ในการผลิต ทางกลุ่มซื้อ จากผู้สูงอายุในชุมชน อ.แม่เมาะ หากมีคนสั่งเยอะผู้เฒ่าผู้แก่ท�ำ ไม่ไหว จึงจ�ำเป็นต้องไปสัง่ ซือ้ จากแหล่งอืน่ มา แผนกส่งเสริมอาชีพ และพัฒนาชุมชน กองชุมชนสัมพันธ์โรงไฟฟ้าแม่เมาะ ได้เข้ามา ให้ความรู้ด้านการจัดตั้งกลุ่มให้เป็นวิสาหกิจชุมชน เพื่อที่จะได้ ขยายฐานลูกค้าให้เพิ่มมากขึ้น
หากใครสนใจสั่งซื้อไม้กวาดดอกหญ้า และไม้กวาดทางมะพร้าว ได้ที่ พี่ปี๋ จีระเดช โทร 08 4372 4272 ได้เลย หรือที่ตลาดนัด GREEN MARKET ตลาดนัดชุมชนคนแม่เมาะ ทุกสิ้นเดือน ณ โรงอาหารกลาง กฟผ.แม่เมาะ
หลั ง จากดู พี่ ป ี ๋ หั ว หน้ า กลุ ่ ม ไม้ ก วาดบ้ า นหั ว ฝายหล่ า ยทุ ่ ง ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ นั่งท�ำไม้กวาดดอกหญ้า ตั้งแต่ขั้นตอนแรก
รับรองซื้อแล้วติดใจแน่นอน
เรื่อง/ภาพ พจนีย์ ปะมา
16 วารสารสวัสดีแม่เมาะ
โฮงไฟฟ้ าสี เขียว
โรงไฟฟ้าแม่เมาะ อัพเกรด
แยกขยะ 5 ประเภท
ไตรมาสที่ 2/2562
BEFORE การคัดแยกขยะแบบเดิม | 4ประเภท |
ขยะกลายเป็นปัญหาทีท่ วั่ โลกหันมาสนใจ และตระหนักถึงผลกระทบ ที่มาในรูปแบบต่างๆ อาทิ ความสกปรก ไม่เป็นระเบียบ เป็นแหล่ง เพาะพันธุ์เชื้อโรค รวมไปถึงการปนเปื้อนสารพิษไปสู่สิ่งแวดล้อม ขยะติดเชื้อ ขยะควบคุม ขยะรีไซเคิล ่วไป โรงไฟฟ้ า แม่ เ มาะเป็ น โรงงานอุ ต สาหกรรมขนาดใหญ่ มี ก าร ขยะทั จ้างหน่วยงาน น�ำส่ง รพ.แม่เมาะ คัดแยกและ ฝังกลบ เพื่อก�ำจัด ภายนอก จ�ำหน่าย ด�ำเนินงานที่หลากหลาย ซึ่งก่อให้เกิดขยะไม่ว่าจะเป็น ส�ำนักงาน ที่บ่อทิ้งขี้เถ้า อย่างถูกวิธี เข้ามาจัดการ อาคารโรงงาน บ้านพัก รวมไปถึงงานก่อสร้างและบ�ำรุงรักษาโรงไฟฟ้า โดยในแต่ละวันจะมีขยะประมาณ 4 ตัน ที่โรงไฟฟ้าแม่เมาะต้อง AFTER บริหารจัดการ ที่ผ่านมาขยะทั่วไปจะถูกน�ำไปฝังกลบบริเวณบ่อทิง้ การคัดแยกขยะปัจจุบนั | 5ประเภท | ขีเ้ ถ้าภายในโรงไฟฟ้าแม่เมาะ เพือ่ ให้ถกู ต้องตามหลักสุขภิบาล ปัจจุบันโรงไฟฟ้าแม่เมาะได้แยกประเภทขยะและวิธีจัดการออก เป็น 5 ประเภท โดยขยะทั่วไปจะถูกน�ำไปก�ำจัดให้ถูกวิธี ณ ศูนย์ จัดการขยะองค์การบริหารส่วนจังหวัดล�ำปาง ส่วนขยะที่เหลือ ขยะควบคุม ขยะติดเชื้อ ขยะทั่วไป ขยะรีไซเคิล นทรีย์ หน่วยงานได้ว่าจ้างผู้ประกอบการที่ได้รับอนุญาตก�ำจัดขยะจาก ขยะอิ น�ำไปก�ำจัด น�ำส่ง รพ.แม่เมาะ จ้างหน่วยงาน คัดแยกและ น�ำไปเป็น ภายนอก เพื่อก�ำจัด จ�ำหน่าย ณ ศูนย์ก�ำจัดขยะ กรมโรงงานอุตสาหกรรมเพื่อน�ำไปก�ำจัดให้ถูกต้องตามกฎหมาย อาหารสัตว์ อย่างถูกวิธี เข้ามาจัดการ อบจ.ล�ำปาง และเป็ น ไปตามมาตรฐานการจั ด การสิ่ ง แวดล้ อ มโรงไฟฟ้ า แม่เมาะ (ISO 14001/2015) นอกจากคัดแยกขยะออกเป็น 5 ประเภทแล้วโรงไฟฟ้าแม่เมาะ ได้น�ำหลัก 3Rs วิธีง่ายๆ ในการจัดการขยะ โดยรณรงค์ สร้างจิตส�ำนึกให้พนักงานลดปริมาณและคัดแยกขยะก่อนทิ้ง ตามหลักการคือ Reduce การลดปริมาณ, Reuse การใช้ซ�้ำ เรื่อง/ภาพ และ Recycle การน�ำกลับมาใช้ใหม่ ซึ่งขยะ Recycle นี้ได้สร้าง วิชติ เตชนันท์ มูลค่าเพิ่มให้กับโรงไฟฟ้าแม่เมาะได้อีกปีละมากกว่า 1 ล้านบาท อีกด้วย
เคล็ดลับชีววิถี ไก่ด�ำมองโกเลียเลี้ยงง่าย
กินแล้วแข็ง-แรงดี
เอ้ก อี๊ เอ้ก เอ้กกก...เดินเข้าศูนย์ชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน กฟผ.แม่เมาะได้ยนิ เสียงไก่ขนั แข่งกันดังระงมเลยจ้าจะบอกว่าทีศ่ นู ย์ชวี วิถฯี แห่งนีเ้ ลีย้ งไก่ดำ� มองโกเลียขนแน่นฟูสวยงามกว่า 20 ตัว นอกจากจะเลีย้ ง ไว้ดูเล่นแบบเพลินๆ แล้วยังเลี้ยงไว้จ�ำหน่ายสู่ท้องตลาดด้วยนะ
ไก่เป็นวัตถุดบิ ในการท�ำอาหารประจ�ำบ้านเลยก็วา่ ได้ มีคณ ุ ประโยชน์มากมาย ทัง้ เนือ้ ไก่ ไข่ไก่ ส่วนไก่ดำ� มองโกเลียถึงแม้ราคาจะสูงกว่าไก่ทวั่ ไป แต่นยิ ม ทานในหมู่ผู้รักสุขภาพเพราะเชื่อว่าไก่ด�ำมองโกเลียมีสรรพคุณทางยา ทานแล้วมีพละก�ำลังจึงนิยมน�ำไปเป็นอาหาร เคล็ดลับการเลี้ยงไก่ของที่นี่คือเลี้ยงแบบปล่อยตามธรรมชาติ ไม่กักขัง ให้อาหารส�ำเร็จรูปหรือปลายข้าว วันละ 2 ครั้ง คือ เช้า-เย็น ใช้จุลินทรีย์ ในการดูแลโดยผสมลงในอาหารและน�้ำให้ไก่กิน เพื่อสร้างภูมิต้านทาน ให้ไก่ ส่วนมูลไก่สามารถน�ำไปผสมกับจุลนิ ทรียเ์ ล็กน้อยกลับมาใช้เป็นปุย๋ ได้อีกด้วย ไก่ด�ำมองโกเลียเป็นไก่ที่เลี้ยงง่ายแถมโตไวกว่าไก่บ้านทั่วไปถึง 2 เท่าตัว อย่างเช่น หากต้องการเลี้ยงไก่ด�ำมองโกเลียให้ได้น�้ำหนัก 1 กิโลกรัม จะใช้เวลาเลี้ยงเพียง 2 เดือน ขณะที่ไก่ทั่วไปใช้เวลาเลี้ยงถึง 4 เดือน สรุปง่ายๆได้เลยว่าไก่ด�ำมองโกเลียเลี้ยงก็ง่ายขายก็ได้ราคาจ้า
เรื่อง/ภาพ สุวิชา โสภักดิ์
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
บ้านเฮา
ไตรมาสที่ 2/2562
17
คืบหน้า
เงิน 20 ล้านบาท กฟผ.แม่เมาะ พัฒนาคุณภาพชีวิต ต.บ้านดง
นับตั้งแต่ปี 2553 ที่การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) แม่เมาะ ได้มีการเยียวยาราษฎร ต.บ้านดง หลังจากใช้เป็นพื้นที่ ทิ้งดินจากการท�ำเหมือง โดยการมอบงบประมาณ 20 ล้านบาท ให้ทุกปี จนถึงปัจจุบัน รวมเป็นงบประมาณทั้งสิ้น 180 ล้านบาท เพื่อใช้พัฒนาคุณภาพชีวิต ผ่านการสนับสนุนโครงการด้านต่างๆ โดยเฉพาะด้านสาธารณูปโภค พัฒนาเส้นทางสัญจร ปรับปรุง ประปาหมู่บ้าน อาทิ โครงการปรับปรุงถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก สายทางห้วยตาด-บ้านกลาง (ช่วงก่อนถึงห้วยมะหลอด) บ้านกลาง หรือโครงการปรับปรุงห้องเรียนส�ำหรับอนุบาลหมู่ 6 บ้านแม่ส้าน ที่ชุมชนเห็นว่าต้องเร่งด�ำเนินการโดยด่วนเพื่อสร้างบรรยากาศ ในการเรียนที่ดีให้กับเยาวชนในหมู่บ้าน ส�ำหรับปีงบประมาณ 2562 นี้ ทีมงานแผนกแผนงานและข้อมูล กองชุมชนสัมพันธ์โรงไฟฟ้าแม่เมาะ กฟผ.แม่เมาะ ลงพื้นที่จัดท�ำ เวทีประชาคมร่วมกับสมาชิกในชุมชนทั้ง 8 หมู่บ้านของ ต.บ้านดง เมือื่ ปลายปี 2561 เพือ่ ให้ได้โครงการทีม่ าจากความต้องการทีแ่ ท้จริง ของคนในชุมชนหลังจากได้โครงการดังกล่าวแล้วชุมชนต้องส่ง
หั ว ข้ อ โครงการทั้ ง หมดเข้ า ที่ ป ระชุ ม สภาองค์ ก ารบริ ห ารส่ ว น ต�ำบล (อบต.) บ้านดงเพื่อขอให้พิจารณาเห็นชอบ จากนั้นชุมชน ต้องจัดท�ำรายละเอียดโครงการเสน ผ่าน นายก อบต. แล้วจึงให้ กฟผ. เป็นผู้อนุมัติงบประมาณ ในปี 2562 นี้ มีโครงการที่ผ่านการ อนุมัติ จ�ำนวน 116 โครงการ ซึ่ง กฟผ.แม่เมาะ เน้นดึงเครือข่ายการ มีสว่ นร่วม จากหน่วยงานภาครัฐทีเ่ กีย่ วข้องกับโครงการแต่ละด้าน อาทิ ด้านสาธารณสุข ได้มีการประสานงานกับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพต�ำบล ให้เข้ามาเป็นที่ปรึกษาโครงการ เป็นต้น หรือบางหมู่บ้านที่จะต้องอพยพย้ายถิ่นฐาน ก็จะมีโครงการเตรียม ความพร้อมการอพยพ อาทิ การเตรียมอาชีพ เป็นต้น โดย กฟผ. แม่เมาะ จะรับผิดชอบในการติดตามความคืบหน้าจนแล้วเสร็จ โครงการ เพื่อประโยชน์สูงสุดของชุมชน
เรื่อง/ภาพ จิรัชยา ปงกันค�ำ
ปฏิทินวันมงคล เพื่อหาฤกษ์งามยามดี ต๋าม ความเจื้อพื้นฐานของจาวล้านนาตี้ยึดถือกั๋นมาอย่างยาวนาน เดือนกรกฎาคม-กันยายน 2562
กรกฎาคม
วันมงคล
วันหัวเรียงหมอนควรแก่การวิวาห์
สิงหาคม
วันเสีย
กันยายน
18 วารสารสวัสดีแม่เมาะ
กิ๋น
ไตรมาสที่ 2/2562
สถานี หนีเมียมา เมล็ดกาแฟจากพื้นที่สูง สองแหล่งเบลนด์เข้าด้วยกัน จนได้กาแฟที่มีจุดเด่น ตรงความหอม และมีรสเข้ม ฉบับชาวเหนือ
“โดดลงลุ่ม ล่นเวอยๆ มอบลงฮิมตาง เมียมาบ่าเด่ว จะยะจาใด?” สถานีหนีเมียมา ร้านกาแฟริมทาง ถนนสายล�ำปาง-งาว ต้อนรับ เราด้วยป้ายแนะน�ำทางหนีเมียเป็นภาษาเหนือ เราเดาได้ทันที ว่าเจ้าของร้านนี้เต็มไปด้วยอารมณ์ขัน พี่นัท เจ้าของร้านใจดี มีสวนผลไม้เมืองจันท์ ไปๆมาๆ ล�ำปางจันทบุรี พี่นัทเป็นนักดื่มกาแฟที่ชื่นชอบบรรยากาศคันทรี่ย์ของ อ�ำเภอแม่เมาะ จนต้องมาตั้งร้านกาแฟตรงนี้ ส่วนที่มาของชื่อร้านสถานีหนีเมียมา นั้น พี่น้อย ปภาพินท์ ทองพัด คนเก่าคนแก่ของที่ร้าน เล่าให้เราฟังว่า ผู้ใหญ่ที่พี่นัทเคารพนับถือ ตั้งใจตั้งชื่อให้สะดุดหู พอเหมาะพอเจาะกับภูมิทัศน์ของร้าน เป็น พื้นที่ลาดชัน ไล่ระดับสูงต�่ำ ภายในสถานีหนีเมียมาจึงเต็มไป ด้วยหลืบมุมให้แอบหลบ อีกสิ่งหนึ่งที่เราตื่นตา หนีไม่พ้นวิวหลักล้านหลังร้าน ที่สามารถ มองเห็นผาก้าน หน้าผาขนาดใหญ่ สะท้อนความอุดมสมบูรณ์ ของธรรมชาติและป่าไม้ของ ต.บ้านดง ได้เป็นอย่างดี เราไม่รอช้า มองหากาแฟสักแก้วไปดื่มด�่ำกับบรรยากาศ ที่ร้าน เบลนด์เมล็ดกาแฟจากพื้นที่สูงสองแหล่งเข้าด้วยกัน คือ กาแฟ แม่กก ดอยฮาง จ.เชียงราย ผสมกับเมล็ดกาแฟจากดอยแม่ส้าน ต.บ้านดง ของดีถิ่นแม่เมาะ จนได้กาแฟที่มีจุดเด่นตรงความหอม และมีรสเข้มฉบับชาวเหนือ เครือ่ งดืม่ ทีถ่ กู สัง่ บ่อยทีส่ ดุ คือ คาปูชโิ น่ กาแฟเข้มๆ พร้อมฟองนมนุ่มๆที่เข้ากันได้อย่างดี ในสนนราคา ที่เป็นกันเองแค่เพียงแก้วละ 40 บาท แค่วิวผาก้านเบื้องหน้า ก็คุ้มค่าราคาเครื่องดื่มแล้ว นอกจากเครื่องดื่ม สถานีหนีเมียมา ยังมีอาหารเด็ดหลายเมนู เราขอแนะน�ำเมนูไก่อบสมุนไพร ที่เนื้อไก่นุ่มมากจนร่อนออกจาก กระดูกโดยง่ายดาย อีกทั้งยังหอมสมุนไพรขึ้นจมูกและผัดเผ็ด หมูป่ารสจัดที่หาทานยาก และเครื่องถึงมาก เมนูประมาณนี้ แน่นอนว่าช่วงเย็นๆค�่ำๆ ทางร้านมีเครื่องดื่ม แอลกอฮอล์เสิร์ฟด้วย
วารสารสวัสดีแม่เมาะ
กิ๋น
ไตรมาสที่ 2/2562
19
นายแบบ - เต้ เหมืองแม่เมาะ
ให้ครบไปกว่านัน้ ทีร่ า้ นยังมีพนื้ ทีจ่ ำ� หน่ายสินค้าของฝากจากชุมชน ที่แปลกใหม่ ไม่พบได้ทั่วไปคือ ตุ๊กตารูปสัตว์ที่ท�ำจากรากไผ่หนาม ของดีชุมชนท่าสี ซึ่งเป็นที่ชื่นชอบของชาวต่างชาติ นอกจากนั้น ยังมีเครื่องจักสานชาวบ้าน และผลไม้สดตามฤดูกาลอีกด้วย ใครอยากดื่มกาแฟสด พร้อมวิวหลักล้าน ร้านเปิดบริการตั้งแต่ 7 โมงเช้า จนถึง 2 ทุ่มของทุกวัน ไม่เว้นเสาร์-อาทิตย์ ติดตาม ข่าวสารและเมนูใหม่ๆ ของร้าน ได้ที่ facebook fanpage ค้นหา “สถานี หนีเมียมา กาแฟสด” หรือโทร. 06 1313 2214
MAE MOH HALF MARATHON แม่ แ มาะฮาล์ ฟ มาราธอน ’28 รับสมัครออนไลน์ ถึง 17 มิถุนายน 2562 เท่านั้น ที่ www.maemoh-halfmarathon.com
เสาร์ ที่ 3 สิงหาคม
เสาร์ ที่ 3 สิงหาคม
09.00 น. - 20.00 น.
กิจกรรมพาแอ่วชุมชน ชมวิถีคนแม่แมาะ 08.30 น. / 10.30 น. 13.30 น. / 15.30 น.
0304
นั่งรถราง ชมวิถีคนแม่เมาะ และเที่ยวชมสถานที่สําคัญ
นักวิ่งรับอุปกรณ์ ณ โรงเรียนแม่เมาะวิทยา และ รับสมัครนักวิ่งประเภท ไมโครมาราธอน5 กิโลเมตร ประเภทนักเรียน นักศึกษา
เสาร์ ที่ 3 สิงหาคม
ศาลหลักเมือง
พระพุ ทธรูปโบราณ 3 องค์
กิจกรรม เยาวชนอาสา
ภูเขาไฟจําป่าแดด
เยาวชนแม่เมาะ อาสาพาเที่ยว
ชมแหล่งท่องเที่ยวรอบ กฟผ.แม่เมาะ
วัดรัตนคูหา
วัดทุ่งกล้วยโพธาราม กาดหมั้วสินค้าชุมชน
โรงไฟฟ้าแม่เมาะ
เสาร์ ที่ 3 สิงหาคม
พิ พิธภัณฑ์ ศูนย์ถ่านหินฯแม่เมาะ
ช็อป ชิม ชิล เลือกซื้อเสื้อผ้า และอุปกรณ์กีฬา ราคามิตรภาพ
ลานสไลด์เดอร์ สวนพฤกษชาติ
สวนเฉลิมพระเกียรติฯ (ทุ่งบัวตอง)
วันอาทิตย์ ที่ 4 สิงหาคม
05.30 น. : Start
่ ว มาร่วมเป็นเจ้าบ้าน ต้อนรับนักวิ่งและนักท่องเทีย ให้มาแล้วประทับใจ กลับไปแล้วอยากมาอีก ที่ปรึกษา ผู้ช่วยผู้ว่าการผลิตไฟฟ้า 2 ผู้ช่วยผู้ว่าการเหมืองแม่เมาะ บรรณาธิการบริหาร หัวหน้ากองชุมชนสัมพันธ์โรงไฟฟ้าแม่เมาะ บรรณาธิการ หัวหน้าแผนกประชาสัมพันธ์โรงไฟฟ้าแม่เมาะ กองบรรณาธิการ แผนกประชาสัมพันธ์โรงไฟฟ้าแม่เมาะ แผนกประชาสัมพันธ์เหมืองแม่เมาะ ออกแบบและจัดท�ำ แผนกประชาสัมพันธ์โรงไฟฟ้าแม่เมาะ โทร 0 5425 5600 fax 0 5425 2731 อีเมล์ prmaemoh@egat.co.th ร้าน Heart Work printing house โทร 09 5134 1150 อีเมล์ heartwork.printinghouse@gmail.com ติดต่อเรา โรงไฟฟ้าแม่เมาะ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย 800 หมู่ที่ 6 ต.แม่เมาะ อ.แม่เมาะ จ.ล�ำปาง เหมืองแม่เมาะ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย 801 หมู่ที่ 6 ต.แม่เมาะ อ.แม่เมาะ จ.ล�ำปาง เวปไซต์ http://maemoh.egat.com สนามกอล์ฟ กฟผ.แม่เมาะ โทร 0 5425 4970 ศูนย์บริการข้อมูล กฟผ. โทร 1416 อีเมลล์ egatcallcenter@egat.co.th พิพิธภัณฑ์ศูนย์ถ่านหินลิกไนต์ศึกษาฯ (เหมืองแม่เมาะ) โทร 0 5425 4930