Professional Practices INT 470
1
Professional Practices
2
INT 470
สารบัญ บทที่
1 ความเปนมาสถาปตยกรรมภายใน ............................................................................................................................................................................................5 จุดเริ่มตนการศึกษาวิชาชีพสถาปตยกรรมภายใน.......................................................................................................................................................7 สมาคมวิชาชีพและวิชาการที่เกี่ยวของกับงานสถาปตยกรรมภายใน........................................................................................................9
บทที่
2 มาตรฐานการปฏิบัติวิชาชีพ............. ........................................................................................................................................................................................12 การประกาศบังคับใช.............. ................... ....................................................................................................................................................................................13 การบริการขั้นมูลฐาน..... ................... ........................................................................................................................................................................................... 13 คาบริการทางวิชาชีพขั้นพื้นฐาน.......... ................................................................................................................................................................................16 กรรมสิทธิใ์ นแบบและการลมเลิกโครงการ.................................................................................................................................................................... 21 ลําดับขั้นตอนการออกแบบสถาปตยกรรมภายใน..........................................................................................................................ใ......................22
บทที่
3 การบริหารงานออกแบบสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป o การศึกษาความเปนไปไดโครงการ..............................................................................................................................................................23 ขั้นตอนการจัดทําเอกสารการออกแบบกอสราง (Construction Document)...................................................................................25 ขั้นตอนการตรวจงานและควบคุมคุภาพงานกอสราง (Site supervision).................................. ...................................................... 25
บทที่
4 ความรูพื้นฐานทางธุรกิจ o ความหมายและความสําคัญของธุรกิจ....................................................................................................................................................27 หนาที่ในการประกอบธุรกิจ
(Business Functions)...............................................................................................................................28
ประเภทของธุรกิจ....... ................... ................... .................................................................................................................................................................................29 รูปแบบของธุรกิจ
บทที่
(Forms of Business)..........................................................................................................................................................30
5 ธุรกิจออกแบบตกแตงภายใน .............................................................................................................. ...... ............................................................................... 37 คาใชจายเริ่มตน......................................................................... ............................................................................................................................................................ 38
Professional Practices
3
INT 470
ลักษณะของนักออกแบบภายใน ...................................................................................................... .......................................................................................39 พันธกรณี..... ................... ................... ................... ................................................................................................................................................................................. .39 บุคลิกภาพของนักธุรกิจ..... ................... .......................................................................................................................................................................................40 จรรยาบรรณของนักธุรกิจ... ................... ................................................................................................................................................................................... 40
บทที่
6 กฎหมายและพระราชบัญญัติควบคุมอาคารและสิ่งกอสราง.......................................................................................................................43 บทเริ่มตนแหงความหมายของคํา... ..................................................................................................................................................................................... 44 ความสูงของพื้นชั้นลางและกันสาดของหองแถวริมถนน................................................................................................................................. 45 วาดวยเรื่อง "ที่วาง" ของตึกแถว และ ทาวนเฮาส................................................................................................................................................... 46 การถอยหางทาวนเฮาสจากถนนสาธารณะ.................................................................... .............................................................................................47 พื้นที่หนาบันไดหนีไฟ............................................................................ ................................................................................ ...........................................................59
บทที่
7 สมาคมวิชาชีพและพระราชบัญญัติสถาปนิก o ที่เกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพสถาปนิกภายในและมัณฑนากร......................................................................................54 ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม................................................................ ..................................................................................................55
บทสรุป ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม................................................................ ..................................................................................................57
Professional Practices
4
INT 470
สารบัญภาพ ภาพที่
หนา
1. Interior of the Paris shop La Maison Moderne, designed for Julius Meier Graefe
5
2. Horta2 Staircase of the Tassel House 3. พระที่น่งั อนันตสมาคม
5 6
4. พระที่นั่งวโรภาษพิมาน พระราชวังบางปะอิน
6
5. ศาสดาจารย ศิลป พีระศรี
7
6. คณะมัณฑนศิลป มหาวิทยาลัยศิลปากร
8
7. คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา เจาคุณทหารลาดกระบัง 8. ตราสัญลักษณ สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศไทย 9. ที่ทําการของสถาปนิก ถนนพระราม 9 กรุงเทพฯ
8
9 10
10. ตราสัญลักษณ สถาปนิก
10
11. ตราสัญลักษณของสภาวิชาการฯ
11
12. ตัวอยางการทํา Bubble Chart ในขั้นตอน Programming & Planning 13. ตัวอยางการทํา Presentation Board ในขั้นตอน Pre-design & Conceptual 14. แสดงภาพงานแบบการกอสรางงานตกแตงภายใน
13
14
10
(Interior design working drawing)
15. แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 1
19
16. แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 2
19
17. แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 3
19
18. แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 4
20
19. ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปนิกภายในและมัณฑนากร
56
20. แผนผังตารางที่ 1 อัตราคาบริการวิชาชีพขั้นพื้นฐาน
20
21. แผนผังที่ 2 ลําดับขั้นตอนการออกแบบสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป
22
22. ตัวอยางผังองคกร ของสํานักงานออกแบบงานสถาปตยกรรม
38
Professional Practices
5
INT 470
บทนํา
การปฏิบัติวิชาชีพงานออกแบบภายในและมัณฑนศิลปในปจจุบัน นับวามีการพัฒนาควบคูไปกับการ เจริญเติบ โตของเศรษฐกิจ ผูที่ประกอบวิชาชีพมัณฑนากรและนักออกแบบภายในจึงตองมีความรูความสามารถมี ประสบการณเชี่ยวชาญในวิชาชีพ รวมทั้งบริษัท องคกรที่เกี่ยวของกับวิชาชีพมัณฑนศิลปและสถาปตยกรรมภายใน ตางๆ จะตองมีการพัฒนาในดานตางๆ มีระบบการบริหารและการจัดการ มีทรัพยากรมนุษยและบุคลากรที่มีคุณภาพ มีคุณลักษณะทางบุคลิกภาพและคุณธรรม รวมทั้งจิตสํานึกและมโนธรรมในการรับ ผิดชอบตอวิชาชีพ ทั้งทักษะและ จินตนาการในการสรางสรรคงานใหมๆ อีกทั้งยังตองมีเทคโนโลยี่ชวยในการออกแบบและดําเนินงานที่ทันสมัย สืบเนือ่ ง จากภาวการณลงทุนในธุรกิจของตลาดอสังหาริมทรัพยในประเทศและทั่วโลก ในสภาวะปจจุบ ันที่จะมีการขยายตัว เพิ่มขึ้นและเริมเขาสูระบบการคาเสรี เต็มรูปแบบในอนาคตอันใกลนี้ รวมทั้งองคป ระกอบตางๆขององคกรและธุรกิจที่ เกี่ยวนี่องที่เอื้ออํานวยตอการประกอบธุรกิจในสาขาวิชาชีพนี้ โดยมุงเนนการจัดการโครงการและออกแบบในกลุม บานพักอาศัยระดับหรู อาคารสํานักงาน โรงแรม รีสอรท ภัตตราคารและรานอาหาร อาคารพานิชย และศูนยการคา การจัดงานแสดงและนิทรรศการ ฯ ซึ่งในปจจุบันวิชาชีพนี้เปนสวนหนึ่งในสาขาสถาปตยกรรมควบคุมตางๆ 4 สาขา ไดแก สาขาสถาปตยกรรมหลัก สาขาสถาปตยกรรมผังเมือง สาขาภูมิสถาปตยกรรมและสาขาสถาปตยกรรมภายใน และมัณฑนศิลป โดยไดมีการประกาศยกเลิกพระราชบัญญัติวิชาชีพสถาปตยกรรม พ.ศ. 2508 และใหใช พระราชบัญญัติวิชาชีพสถาปนิก พ.ศ. 2543 แทน เพือ่ เพิ่มความสามารถและการแขงขันทางธุรกิจของวิชาชีพมัณฑนศิลปและงานสถาปตยกรรมภายในโดย ภาพรวม และรองรับความตองการของตลาดอสังหาริมทรัพยในอนาคต เนื้อหาในเอกสารคําสอนนี้จะชวยให นักศึกษาและผูที่ประกอบวิชาชีพงานออกแบบภายในและมัณฑนศิลป มึความรูความเขาใจในกระบวนการขั้นตอนใน การประกอบวิชาชีพ การประกอบธุรกิจเบื้องตน รวมทั้งระบบการบริหารและการจัดการในรูปการดําเนินงานตางๆของ บริษัทอีกดวย
อาจารยคงรัฐ สุนทรโรจนพัฒนา สาขาวิชาออกแบบภายใน คณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยรังสิต
Professional Practices
6
INT 470
บทที่
1
ภาพที่ 1 Interior of the Paris shop La Maison Moderne, designed for Julius Meier Graefe
ความเปนมา นับ เนื่องจากธรรมชาติไดสรางใหมนุษยไดวิวัฒนาการ จนกระทั่งมีอารยธรรมและองคความรูกาวหนาเจริญ สูงสุดในปจจุบัน มนุษยทุกชาติทุกภาษาไดพยายามเปลี่ยนแปลงพัฒนาสภาพแวดลอมความเปนอยูรอบตัวเพื่อสนอง ความตองการใหความเปนอยูสรางความมั่นคงและนักศึกษาภาพชีวิตที่ดีขึ้น มีการจัดระเบียบและองคประกอบความ งาม มีวิวัฒนาการและหลักการออกแบบสรางสรรค เกิดเปนงานสถาปตยกรรมและมัณฑนศิลป แตกแขนงใหเกิดงาน สถาปตยมัณฑนศิลปสาขาตางๆสรางสรรคใหมีอัตลักษณพิเศษของตน เพื่อใชประกอบตกแตงเพิ่มความงามใหงาน สถาปตยกรรมทั้งภายนอกและรายละเอียดภายใน ตามสภาพภูมอิ ากาศ พฤติกรรมการใชสอยของเชื้อชาติ คติความ เชื่อขนบประเพณี ทัศนะนิยมและองคความรูทองถิ่น เปนเกณฑทั่วไป กําหนดแนวทางสถาปตยกรรมแตละภูมิภาค ผานกาลเวลาและยุคสมัย ตางๆ จนในบางยุคสมัยก็เปนแบบเดียวกัน สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปตะวันตก สถาปตยกรรมและงานออกแบบภายในของตะวันตกไดรับการ พัฒนาขึ้นทั้งดานลักษณะ รูป แบบ เทคนิคและวิธีการ จนกลายเปน ศิลปวิทยาที่ตองศึกษาเลาเรียนกันมานานป งานออกแบบ สถาปตยกรรมภายในหลัง ๆ จึงตกเปนหนาที่ของนักออกแบบภายใน หรือสถาปนิกภายในผูมีความสามารถในการออกแบบ ควบคุมดุแลการ กอสราง เพราะไดศึกษาแบบอยางสถาปตยกรรมและศิลปะในยุคสมัย ตางๆ พรอมกับศึกษาเรื่องลักษณะรูป แบบอันเหมาะสมกับวัสดุที่จะใช
ภาพที่ 2 Horta2 Staircase of the
Tassel House
Professional Practices
7
INT 470
กอสรางอีกดวย การแสวงหาแนวทางสรางสรรคจากการวิเคราะห ทําใหสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปของ ตะวันตกกาวหนาอยางไมหยุดยั้ง ดังจะเห็นไดจากการสรางอาคารขนาดใหญหรือตึกระฟาสูงนับรอยชั้นภายในออกแบบ ตกแตงดวยเทคโนโลยี่ชั้นสูง หรือการสรางอาคารสถานที่และสิ่งปลูกสรางสมัยใหมดวยวัสดุแปลกใหมทั้งหลัง เปนตน สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปในประเทศไทย สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปของไทย ไดเริ่มตนพรอมกับการอพยพและตั้งถิ่นฐานของชุมชนคนไทย จากการซึมซับถายทอดผานการแลกเปลี่ยนทางการคาและวัฒนธรรม และยังสามารถคิดสรางสรรคโดยขยายความงาม ของธรรมชาติใหบ ังเกิดรูป แบบและสัดสวนตามรสนิยมหรือตามทัศนะทางความงามของภูมิภาค กาวหนาและพัฒนา อยางตอเนื่องเรื่อยมา จนกระทั่งถึงในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ทรงเล็งเห็นถึง ความสําคัญของการเรียนรูวิทยาการใหมๆ ทางการกอสรางจากตางประเทศ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหจาง ชาวตะวันตกมารับราชการ เพื่อออกแบบและสรางพระที่นั่ง อาคารราชการ ตลอดจนที่ป ระทับพระบรมวงศานุวงศ และที่พักของขุนนางและคหบดี ชางเหลานี้ไดนําประสบการณของแตละคนมาใช ทําใหเกิดการผสมผสาน สถาปตยกรรมของไทยและตางประเทศอยางมาก ในดานวัสดุตกแตงและวัสดุกอสราง ไดมีการใชโครงเหล็ก หินออน และกระจกที่สั่งจากตางประเทศดวย การประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปในชวงนั้นจึงมีขอจํากัด มิใชเปนอาชีพที่ใครๆก็ทําไดเสมอไปเหมือนดังในชวงเวลาที่ผานมาในอดีต แตงานสถาปตยกรรมภายในตองการผูที่มี ความรูเฉพาะดานในการออกแบบและทักษะเทคนิคในสาขาวิชาชีพตางๆที่เปนสากลมากขึ้น เริ่มมีการแยกหนาที่ รับผิดชอบกันระหวางงานทางดานสถาปตยกรรม งานดานวิศวกรรม งานมัณฑนศิลปและงานศิลปะในสาชาตางๆที่ เกี่ยวของ เริ่มมีผูประกอบวิชาชีพในสาขาวิชาดังกลาวปรากฏใหเห็นชัดเจนมากขึ้น 1 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเลาเจาอยูหัวไดเริ่มมีการบัญญัติคําวา “สถาปตยกรรม” โดย พระราชทานใหคําหมายตรงกับคําวา Architecture สวนคําวา Architect พระราชทานวา “สถาปก” และตอมา เปลี่ยนเปนใชคําวา “สถาปนิกจนถึงปจจุบัน
ภาพที่
3
พระที่นั่งอนันตสมาคม
ภาพที่
4
พระที่นั่งวโรภาษพิมาน พระราชวังบางปะอิน
ประเทศไทยประสบปญหาเศรษฐกิจตกต่ําเชนเดียวกับประเทศอื่นๆ ทั่วโลก หลังรัชสมัยพระบาทสมเด็จ พระปกเกลาเจาอยูหัว จึงทําใหตองยกเลิกการจางชาวตางประเทศ และประกอบกับ คนไทย ที่ไปศึกษาในตางประเทศ เริ่มกลับมารับราชการ จึงทรงมอบหมายใหคนไทยดูแลการออกแบบควบคุมการกอสรางและการปฏิสังขรณเอง แต เนื่องจากคนตางชาติบ างสวนยังคงอยูในประเทศไทยและมีคนไทยซึ่งไดรับการศึกษาจากตางประเทศเปนผูควบคุมงาน สถาปตยกรรมในยุคกรุงรัตนโกสินทร (รัชกาลที่ 1 ถึง รัชกาลปจจุบัน) เปนยุคที่ไดรับอิทธิพลจากจากตะวันตก วิชาชีพสถาปตยกรรมในสมัยรัชกาลที่ 6 เริ่มเปนที่รูจัก และถือไดวาการประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมแผนใหมได เกิดขึ้น โดยอาจารยนารถ โพธิประสาท และการกอตั้งสมาคมสถาปนิกสยามฯ ในป พ.ศ. 2477 1.
Professional Practices INT 470
8
จึงทําใหสถาปตยกรรมตะวันตก ยังคงผสมผสานกับสถาปตยกรรมไทยแตไดมีการพัฒนารูปแบบอาคาร และวัสดุ กอสรางใหเหมาะสมกับสภาพของประเทศมากขึ้น ในป พ.ศ. 2479 เริ่มมีพระราชบัญญัตคิ วบคุมการกอสรางอาคาร เพื่อใชควบคุมการกอสรางอาคารตางๆ ให ไดผลทางดานความมั่นคง แข็งแรง การอนามัย การสุขาภิบาล การปองกันอัคคีภัยและการวางผังเมือง นอกจากนี้ ยังมีเทศบัญญัตินครกรุงเทพฯ เรื่องควบคุมการกอสรางอาคาร แตถึงแมจะมีพระราชบัญญัติควบคุมการกอสราง อาคารประกาศใชแลว วิชาชีพสถาปนิกและนักออกแบบภายในก็ยังไมถูกควบคุมตามกฎหมาย จนในป พ.ศ. 2508 จึงไดมีพระราชบัญญัติวิชาชีพ สถาปตยกรรม พ.ศ. 2508 ประกาศใชเพื่อควบคุมการทํางานเฉพาะงานสถาปตยกรรม โครงสรางหลัก จนปพ.ศ. 2543 ไดมีการประกาศพระราชบัญญัติวิชาชีพสถาปนิก พ.ศ. 2543 ขึ้นแทน พระราชบัญญัติฉบับนี้มีวัตถุประสงคสําคัญที่จะพัฒนาวิชาชีพทางสถาปตยกรรมไปอยางมีระบบและควบคุมดูแลการ ประกอบวิชาชีพของสถาปนิก ซึ่งรวมเอาวิชาชีพที่เกี่ยวของทางสถาปตยกรรมสาขาตางๆเขามาอยูในสาขาวิชาชีพ สถาปตยกรรมควบคุมตางๆ ไดแก สาขาสถาปตยกรรมหลัก สาขาสถาปตยกรรมผังเมือง(การออกแบบชุมชนเมือง) 2 สาขาสถาปตยกรรมภูมิสถาปตยกรรม สาขาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ภายใตการกํากับดูแลของสมาคม องคกรของผูป ระกอบวิชาชีพดวยกันเอง
จุดเริ่มตนการศึกษาวิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ในสมัยรัชกาลที่ 6 มีพระประสงคจะหาชางปนมาชวยปฎิบัติราชการเพื่อฝกฝนใหคนไทย สามารถปนรูป ได อยางแบบตะวันตกและสามารถมีความรูถึงเทคนิคตางๆ ในงานประติมากรรมดวย จึงไดติดตอกับ รัฐบาลอิตาลีขอ คัดเลือกนัก ประติมากรที่ชื่อเสียงเพื่อเขามาปฎิบ ัติราชการกับรัฐบาลไทย ทางรัฐบาลอิตาลีจึงเสนอนายคอรราโด เฟโรจี (Professor Corrado Ferocil) เปนชาวนครฟลอเรซ ประเทศอิตาลี มีความรอบรูทางดานประวัติศาสตร ศิลปวิจารณศิลปและปรัชญา โดยเฉพาะมีความสามารถทางดานศิลปะแขนงประติมากรรมและจิตรกรรม มาพรอมทั้ง นักศึกษาวุฒิและผลงาน ซึ่งรัฐบาลไทยก็ยินดีรับ เขาเปนขาราชการในตําแหนงชางปนกรมศิลปากร กระทรวงวัง เมื่อวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2466 ภายหลังจากกอตั้งกรมศิลปากรขึ้นใหม เพื่อใหเปน หนวยงานที่มีความรับผิดชอบงานทางดานศิลปกรรมโดยตรง และแบง ประเภทงานศิลปกรรมออกเปน 7 สาขา คือ งานชางปน ชางเขียน ดุริ ยางคศาสตร นาฎศาสตร สุทรพจน สภาปตยกรรม และอักษรศาสตร ทําใหกรมศิลปากรมีหนาที่ดูแลงานตางๆ ขึ้นโดยชัดเจน หลวงวิจิตร วาทการ (กิมเหลียง วัฒนปฤต) อธิบ ดีกรมศิลปากรในขณะนั้น ศาสตราจารยศิลป พีระศรี ขาราชการอยูในแผนกจิตรกรรม ประติมากรรมและชางรักกองสถาปตยกรรมของกรมศิลปากร และ นักศึกษาพระสาโรช รัตนนิมมานก (สาโรช สุขยงค) สถาปนิกของกรม ศิลปากรไดมีดําริรวมกัน ในการผลิตบุคลากรเพื่อสานตองานดาน ศิลปกรรมของกรมศิลปากร โดยการจัดตั้งโรงเรียนอบรมและสอนวิชา ศิลปะใหแกขาราชการและคนไทยอยางเปนขั้นตอน ดังนั้นโรงเรียน ประณีตศิลปกรรมจึงถูกจัดตั้งขึ้นในป พ.ศ. 2477 ภาพที่ 5 ศาสดาจารย ศิลป พีระศรี การปฏิบัติวิชาชีพสาขาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป มีองคกรที่เ กี่ยวของอยู 2 องคกร องคกรแรก คือ สภา สถาปนิก เปนองคกรซึ่งจัดตั้งขึ้นเพื่อควบคุม กํากับ และดูแล โดยมีองคกรที่สอง คือ สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศ ไทย และสถาปนิก 2.
Professional Practices
9
INT 470
เมื่อโรงเรียนศิลปากรไดรับการยกฐานะขึ้นเปนมหาวิทยาลัยในป พ.ศ. 2486 ตอมาในป พ.ศ. 2498 ไดตั้ง คณะสถาปตยกรรมไทยและโบราณคดีตามลําดับ แตเนื่องจาก คณะจิตกรรมและ ประติมากรรมในขณะนั้นมีวิชาการ ตกแตง (Decoration) อยูในหลักสูตรดวย และนักศึกษาที่จบการศึกษารุนแรก ๆ บางคน ไดออกไปทํางานทางดานการ ตกแตงภายใน จนประสบความสําเร็จ ในการประกอบอาชีพพอสมควร กอปรกับ สังคมไทยในขณะนั้น มีแนวโนมใหเห็น วา ตองการผูมีความรูความสามารถในสาขาวิชาการออกแบบตกแตงมากขึ้น ศาสตราจารย ศิลป พีระศรี ซึ่งขณะนั้นดํารง ตําแหนงคณบดีคณะจิตรกรรมและประติมากรรม จึงไดหารือรวมกับ ศาสตราจารย ม.จ.ยาใจ จิตรพงศ ผูชวย ศาสตราจารย ม.ร.ว.พูนสวาท กฤดากร และ ม.จ.เฉลิมสมัย กฤดากร ซึ่งเปนขาราชการในกรมศิลปากรดวยกัน และกําลัง สอนวิชาศิลปการตกแตงอยูในคณะจิตรกรรม จัดทําโครงการจัดตั้งคณะและหลักสูตรคณะมัณฑนศิลปขึ้น จนบรรลุผล สําเร็จเปนคณะวิชาที่ 4 ของมหาวิทยาลัยศิลปากรโดยเปดรับนักศึกษารุนแรก ในปการศึกษา 2499 3 คณะมัณฑนศิลปจัดการศึกษาปแรกในป การศึกษา 2499 หลักสูตรปการศึกษา 2499 2516 เปนหลักสูตรสาขาออกแบบตกแตงภายใน สาขาวิชาเดียว โดยพัฒนามาจากหลักสูตร คณะ จิตรกรรมและประติมากรรม มีการศึกษาทางวิจิตร ศิลป เพื่อใหมีความรูและทักษะทางศิลปะปฏิบัติ แลวจึงแยกมาศึกษาเฉพาะดานการออกแบบ ตกแตงภายใน ซึ่งเปนประยุกตศิลป เพื่อสนอง ความตองการ ของสังคมไทยที่ยังขาดนัก ออกแบบตกแตงภายใน
ภาพที่ 6 คณะมัณฑนศิลป มหาวิท ยาลัยศิลปากร
คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบัน เทคโนโลยีพระจอมเกลาเจานักศึกษาทหาร ลาดกระบัง มีความเปนมาเริ่มตนจาก "โรงเรียน ชาง บ.ส.อ." ในการอํานวยการของบริการสงเสริม อาชีวศึกษา กรมอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ตั้งแต ตอมากระทรวงศึกษาธิการไดยุบเลิกบริการ สงเสริมอาชีวศึกษา ( บ.ส.อ.) โรงเรียนจึงถูกยุบเลิก ไปดวย แตความตองการสถานที่เรียนตอสําหรับ นักเรียนที่จบหลักสูตรประโยคอาชีวศึกษาชั้นสูง ภาพที่ 7 คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบัน เทคโนโลยี จํานวนมากทําใหเกิด " โรงเรียนสงเสริมอาชีพ พระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง กอสราง " ขึ้นเพื่อผลิตชางไทยที่มีความสามารถ ปฏิบัติงานกอสรางไดอยางจริงจัง โดยกรมโยธาธิการไดรับคําสั่งใหดําเนินการเปดทําการสอน มีแผนกชางกอสรางเพียง แผนกเดียว ตอมากรมโยธาธิการไดถูกยุบไปรวมกับ กรมโยธาเทศบาล ทําใหโรงเรียนสงเสริมอาชีพกอสรางกลับ ไป สังกัดกระทรวงศึกษาธิการอีก และไดปรับปรุงหลักสูตรยกระดับการศึกษาใหสูงขึ้นเทียบเทาวิทยาลัยเทคนิค ขึ้นเปน "วิทยาลัยวิชาการกอสราง " ( College of Design & Construction ) เมื่อวันที่ 26 เมษายน 2506 3.
สัญลักษณ คณะมัณฑนศิลป มหาวิทยาลัยศิลปากร คือ ดอกจอก สีประจําคณะคือ สีสม
Professional Practices INT 470
10
4 วิทยาลัยวิชาการกอสรางไดทําการยายมาอยูที่ลาดกระบังเมื่อป พ.ศ. 2514 สถาบันเทคโนโลยีพระ จอมเกลาฯ ไดพิจารณามาตรฐานการศึกษาและหลักสูตรการสอนของวิทยาลัยวิชาการกอสราง จึงมีมติ ใหรับ วิทยาลัยวิชาการกอสรางเขาสมทบในสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา จัดตั้งเปนคณะสถาปตยกรรมศาสตรของสถาบัน เทคโนโลยีพระจอมเกลา ตั้งแตป พ.ศ. 2516 เปนตนไป โดยขั้นแรกคณะสถาปตยกรรมศาสตร ผลิตนักศึกษา ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง สาขาวิชาสถาปตยกรรม มัณฑนศิลป และศิลปะอุตสาหกรรม เพื่อผลิตชาง เทคนิคหรือผูชวยสถาปนิก ผูชวยมัณฑนากร และผูชวยนักออกแบบ ปการศึกษา 2517 จึงใหโอนสถาบันเทคโนโลยี พระจอมเกลาสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ ไปสังกัดทบวงมหาวิทยาลัย
สมาคมวิชาชีพและวิชาการที่เกี่ยวของกับงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป การปฏิบัติวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุมสาขาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป มีองคกรที่เกี่ยวของอยู 3 องคกร องคกรแรก คือ สภาสถาปนิก เปนองคกรซึ่งจัดตั้งขึ้นเพื่อควบคุม กํากับ และดูแล ตามพระราชบัญญัติสถาปนิก พ.ศ. 2543 ปจจุบันวิชาชีพนี้เปนหนึ่งในสี่สาขาสถาปตยกรรมควบคุม โดยมีองคกรที่สอง คือ สมาคมมัณฑนากรแหง ประเทศไทย เปนองคกรวิชาชีพทําหนาที่เปนตัวแทนของผูประกอบวิ ชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ในการ ประกอบวิชาชีพ สรางมาตรฐานวิชาชีพ คุมครองดูแลสิทธิของสมาชิก รวมถึงบทบาทที่สําคัญในการมีสวนรวมเสริมสราง ชวยเหลือ และใหคําแนะนําในการปฏิบัติงานของสภาสถาปนิก โดยที่สมาคมมัณฑนากรเปนหนวยงานอิสระ ที่ไม เกี่ยวกับการเมืองและไมขึ้นกับหนวยงานราชการ และองคกรที่สามคือ สภาวิชาการสถาปตยกรรมภายใน และการ ออกแบบภายในแหงประเทศไทย
สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศไทย สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศไทยในอดีตคือ “มัณฑนศิลป สมาคมแหงประเทศไทย” ซึ่งไดกอตั้งขึ้นเมื่อป พ.ศ. 2528 โดความ ดําริของทานอาจารยจักร ศิริพานิช อดีตคณบดีคณะมัณฑนศิลป มหาวิทยาลัยศิลปากร โดยมีคณาจารยและมัณฑนากรอีกหลายทาน จากหลายสถาบันเปนผูรวมกอตั้ง ทั้งนี้สมาคมไดรับทุนอุดหนุนการ กอตั้งสมาคมฯจากศิษยเกาและผูมีอุปการนักศึกษาอีกหลายฝาย และไดจัดประชุมใหญเพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการบริหารชุดแรกเมื่อวันที่ ภาพที่ 7 ตราสัญลักษณ 8 กันยายน พ.ศ. 2528 โดยมีทานอาจารยมนัส รักใจ ไดรับ เลือก สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศไทย ใหดํารงดําแหนงนายกสมาคมฯเปนทานแรก หลังจากการดําเนินการสมาคมไดระยะหนึ่ง คณะกรรมการบริหารสมาคมฯจึงไดมีมติใหเสนอความคิดเห็นตอ สมาชิกในการเปลี่ยนชื่อเปน “สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศไทย” ใชชื่อในภาษาอังกฤษวา “Thailand Interior Designers’ Association” เพื่อใหมก ี ารดําเนินงานการบริหารงานชัดเจนกับสมาชิกในสาขาวิชาชีพการออกแบบ ภายในใหครอบคลุมกับ สมาชิกซึ่งมีพื้นฐานการศึกษาจากหลายสถาบัน อันเปนการดําเนินการของสมาคมในแนวทาง เดียวกันกับมาตรฐานสากลตางประเทศที่มีอยู และในชื่อใหมนี้ทางสมาคมฯไดรับ การติดตอแลกเปลี่ยน ทั้งทางดาน วิชาการและความรวมมืออื่นๆ จากสมาคมในระดับนานาชาติทั้งในยานแถบเอเชียและประเทศอื่นๆ นับ ถึงปจจุบันมีผดู ํารงตําแหนงนายกสมาคมฯตอเนื่องเรื่อยมาเปนลําดับ จนกระทั่งในป พ.ศ. 2532-2534
การกอตั้งสมาคมศิษยเกาคณะสถาปตยกรรมศาสตรฯ เคยมีการกอตั้งเปนชมรมนักศึกษาเกาวิทยาลัยวิชาการ กอสราง ตอมาอาจารย และคณบดี โดยนักศึกษาเกาทั้งรุน วก. และ สจล.ใหรวมตัวกัน ทางนักศึกษารุน สจล. รุนแรก (ป 2515) 4.
Professional Practices INT 470
11
นายเถียร สวัสดิ์รักษา ไดดํารงตําแหนงนายกสมาคมฯในสมัยที่ 2 เวลาตอมาในป พ.ศ. 2534-2538 นายฤกษฤทธิ์ แกววิเชียร ไดดํารงตําแหนงในสมัยที่ 5 ในป พ.ศ. 2538-2544 นางพันธพิไล ใบหยก ไดดํารงตําแหนง ในสมัยที่ 4 และจนกระทั่งป พ.ศ. 2544 ถึงปจจุบัน นายทินกร รุจิณรงค ไดดํารงตําแหนงนายกสมาคมฯคนปจจุบ ัน ตอมาทางสมาคมฯไดมีการจัดทําระเบียบ “มาตรฐานการปฏิบ ัติวิชาชีพมัณฑนากร พ.ศ. 2532 ขึ้นเพื่อถือ ปฏิบัติเปนระเบียบทางวินัยตามมาตรฐานวิชาชีพกับมวลสมาชิก ปจจุบันสมาชิกประกอบดวย มัณฑนากร สถาปนิก นักออกแบบในสาขาอื่นๆ นักวิชาการ ฯลฯ ซึ่งมีพื้นฐานทางการศึกษาจากสถาบันตางๆทั้งในประเทศและตางประเทศ มีจํานวนสมาชิกทั้งสิ้นกวา 2,000 คน ในปลายป พ.ศ. 2548 ตลอดระยะเวลาที่ดําเนินการผานมา สมาคมมัณฑนา กรฯ ไดพยายามผลักดันวิชาชีพใหเจริญรุงเรืองเปนที่ยอมรับ ในสังคม ไดมีกิจกรรมที่กอประโยชนตอมวลสมาชิกนา นานัป การ สมาคมฯไดรับการรับรองและยกยองจากหนวยงานและองคกรในระดับชาติและระดับ นานาชาติ ในฐานะที่ เปนสถาบันของผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมภายในมัณฑนศิลปของชาติ
ภาพที่ 7 ที่ทําการของสถาปนิก ถนนพระราม 9 กรุงเทพฯ
ภาพที่ 8 ตราสัญลักษณ สถาปนิก
สภาสถาปนิกแหงประเทศไทย ในประเทศไทย, สภาสถาปนิก (Architect Council of Thailand หรือชื่อเดิม Council Of Architects) คือองคกร ควบคุมวิชาชีพสถาปตยกรรมที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติสถาปนิก พ.ศ. 2543 เพื่อใชแทนกฎหมายควบคุมวิชาชีพ สถาปตยกรรมฉบับ เดิม (พ.ศ. 2508) ที่รูจักในชื่อ "ก.ส." พ.ร.บ. สถาปนิก พ.ศ. 2543 ประกอบดวยผูประกอบวิชาชีพ สถาปตยกรรมสาขาตางๆ ที่กําหนดไวในกฎกระทรวง ปจจุบันประกอบดวยสาขาสถาปตยกรรม 4 สาขาไดแก สาขา สถาปตยกรรม ภูมิสถาปตยกรรม สถาปตยกรรมผังเมือง และสถาปตยกรรมภายใน/มัณฑนศิลป พระราชบัญญัติไดเปด ชองใหมีสาขาอื่นๆ ที่นับอยูในกลุมสถาปตยกรรมเพิ่มไดอีก สภาสถาปนิกประกอบดวยสมาชิกที่มีปริญญาหรือประกาศนียบัตรตรงตามสาขาที่สภาสถาปนิกรับรอง แตไม จําเปนตองมีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม สภาสถาปนิกมีกรรมการจากการเลือกตั้งโดยสมาชิกสามัญของ สภาฯ จํานวน 15 คน (จาก 4 สาขาวิชาชีพ) โดยแบงเปนจากสายวิชาชีพ (10 คน),สายการศึกษา (5 คน) และที่
Professional Practices
12
INT 470
รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย แตงตั้งอีก 5 คน รวมทั้งสิน้ เปน 20 คน มีวาระการดํารงตําแหนงคราวละ 3 ป เปน ผูบ ริหารแทนสมาชิก สภาสถาปนิกมีอํานาจหนาที่ในการออก ตออายุ พักและเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพของทุก สาขาที่ประกาศ รวมทั้งการทําหนาที่ควบคุมดูแลความประพฤติของผูถือใบอนุญาต ผูมีสิทธิ์ขอสอบรับใบอนุญาตจะตอง เปนสมาชิกของสภาสถาปนิก
สภาวิชาการสถาปตยกรรมภายใน และการออกแบบภายในแหงประเทศไทย แนวความคิดเรื่องการจัดตั้งสภาวิชาการสถาปตยกรรมภายใน และการออกแบบภายในแหงประเทศไทยเริ่มขึ้นตั้งแตป พ.ศ.2544 สืบ เนื่องจากการประชุมสาขาวิชาสถาปตยกรรมภายในและการออกแบบ ภายในของที่ประชุมสภาคณบดีสถาปตยกรรมศาสตรแหงประเทศไทย ครั้ง ภาพที่ 8 ตราสัญลักษณของสภา ที่ 4 ในวันที่ 29 มกราคม 2544 ณ หองประชุมมหาวิทยาลัย วิชาการฯ กรุงเทพฯ ซึ่งเปนการเปดโอกาสใหผูบริหารหรือตัวแทนของสาขาวิชาฯจากทุก สถาบันมีโอกาสพบปะสังสรรคและประชุมปรึกษาหารือในเรื่องตางๆทั้งทางวิชาการและวิชาชีพ ในที่สุดที่ป ระชุมฯ ได 5 ตกลงกอตั้งสภาวิชาการสถาปตยกรรมภายในและการออกแบบภายในแหงประเทศไทยขึ้น โดยมีตัวแทนซึ่งเปน ผูบ ริหารและนักวิชาการจากสาขาวิชาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปหรือสาขาวิชาที่ เกี่ยวของเพื่อเพื่อกอตั้ง รวมกับ ตัวแทนจากทุกมหาวิทยาลัยทั่วประเทศไทยรวมเปนสมาชิกในเบื้องตนที่ประชุมมีมติโดยไดมอบให ผศ.พิศประไพ สาระศาลิน รองคณบดีฝายวิชาการ คณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยรังสิต ทําหนาที่เปนประธานสภาวิชาการฯคนแรก ในป พ.ศ. 2544-4545 เพื่อเปนองคกรกลางในการประสานความรวมมือระหวางภาควิชาสาขาสถาปตยกรรมภายใน การออกแบบภายใน และมัณฑนศิลป ของสถาบันอุดมศึกษาของรัฐและเอกชน เปนศูนยกลางในการแลกเปลี่ยนความรู ความคิดเห็นและประสบการณในที่เกี่ยวกับสาขาวิชาฯ รวมทั้งประสานงานกันเพื่อใหเกิดบทบาท ดานการพัฒนาดาน วิชาการ การเตรียมปฏิบัติวิชาชีพ การวิจัย การบริการวิชาการแกสังคม และการทํานุบ ํารุงศิลปวัฒนธรรม
IAIDAC
ซึ่งปจจุบันมีสมาชิกที่เขารวมจํานวนทั้งสิ้น 18 สถาบัน ที่สอนเกี่ยวกับวิชาการสถาปตยกรรมภายใน ,การออกแบบ ภายใน และมัณฑนศิลป 5.
Professional Practices
13
INT 470
บทที่
2
มาตรฐานการปฏิบัติวิชาชีพ สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ไดกําหนดขั้นเพื่อใชเปนขอบังคับของสมาคมฯ เพื่อถือปฏิบ ัติทางวินัยตามมาตรฐานการปฏิบัติวิชาชีพ การ กระทําใดๆ โดยสมาชิกของสมาคมฯ ที่แตกตางไปจากบทบัญญัติขอใดขอหนึ่งของมาตรฐานการปฏิบัติวิชาชีพที่สมาคม ฯไดกําหนดไวนี้ใหถือวาสมาชิกผูนั้นไดกระทําผิดวินัยทางวิชาชีพและสมาชิกผูนั้นจะตองไดรับการพิจารณาวินัยโดย สมาคมฯ
นักศึกษาสมบัติพื้นฐาน 1
2
3
วิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป เปนวิชาชีพที่ตองการบุคคลผูกอปรดวยนักศึกษาธรรม วัฒนธรรม สติป ญญา ความสามารถสราง-สรรค และทักษะการใหบ ริการของนักออกแบบภายในและมัณฑนากร อาจรวมถึง การบริการใดๆ ที่เหมาะสม ตอการพัฒนาสิ่งแวดลอมทางกายภาพของมนุษย ทั้งนี้นักออกแบบภายในและมัณฑนา กรตองผดุงไวซึ่งนักศึกษาธรรมในวิชาชีพของตนและการบริการของนั้นจะตองมุงไปสูจุดหมายในการสรางสรรค สิ่งแวดลอมที่มีระเบียบและความงาม เจตนา และความสามารถของนักออกแบบภายในและมัณฑนากรตอง กอใหเกิดการยกยอง และความเชื่อมั่นเสมอไปนักออกแบบภายในและมัณฑนากรควรแสวงหาโอกาสที่จะใหบริการ ดานสรางสรรคในความปลอดภัย อนามัย ความงาม และความเปนอยูที่ดีแกชุมชน ในฐานะที่เปนนักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรจะตองระลึกอยูเสมอวาตนมีความผูพันในทางศีลธรรมตอสังคม ยิ่งกวาที่มีกําหนดโดย กฎหมายหรือการปฏิบัตธิ ุรกิจตนเปนผูประกอบวิชาชีพ ซึ่งมีภาระความรับผิดชอบอันสําคัญตอสาธารณะ ดังนั้นใน การปฏิบ ัติสนองความตองการของลูกคานักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองคํานึงถึงผลประโยชนสาธารณะและ ความเปนอยูที่ดีของสังคม ความซื่อสัตยในเจตนารมณของนักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองอยูเหนือความระแวงใดๆ นักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรจะตองใหบริการวิชาชีพแกลูกคาของตนและกระทําการเปนตัวแทนและผูแนะนําของลูกคา ของตน คําแนะนําของนักออกแบบภายในและมัณฑนากรที่ใหแกลูกคาตองมีเหตุผล และไมมีความลําเอียงใดๆ เจือ ปน ทั้งนี้ในฐานะที่ตนรับผิดชอบตอการใหคําวินิจฉัยอันเที่ยงธรรม ในการตีความเอกสารสัญญาตางๆ นักออกแบบภายในและมัณฑนากรทุกคนควรยินดีอุทิศเวลา และความสามารถเพื่อสนับสนุนความยุติธรรม ความ เปนผูมีมรรยาทอันงาม และความจริงใจในวิชาชีพของตน นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองบริหารและ ประสานความสามารถทางวิชาชีพของผูรวมงาน ผูอยูในบังคับบัญชาและที่ปรึกษา การกระทําของนักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรตองรอบคอบ สุขุม และทรงไวซึ่งความรู
Professional Practices
14
INT 470
1.
การประกาศใชบังคับ 1.1
1.2
1.3
2.
มาตรฐานการปฏิบัติวิชาชีพเหลานี้ ประกาศใชบ ังคับเพื่อสงเสริมมาตรฐานจริยธรรมอันสูงสุดสําหรับ วิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปดังนั้นการตีความบรรดาหนาที่ทั้งปวงที่ระบุไวในมาตรฐานนี้ จึงไมควรบิดเบือนอันเปนการปฏิเสธหนาที่อื่นๆ ซึ่งมีความสําคัญบังคับอยูทัดเทียมกัน แมจะมิไดระบุไว โดยชัดแจงก็ตามนอกจากนั้นการบัญญัติถึงพันธกรณีภายใตหัวขอใดๆ ขางตนจะตองไมบิดเบือนใหเปน การขัดกับ การใชบังคับบทบัญญัติดังกลาวแกกลุมบุคคลที่ระบุไว เพราะพันธกรณีบ างอยางก็ใชบังคับได อยางกวาง และที่บัญญัติไวเฉพาะกลุมก็เพียงเพื่อความสะดวกและเนนใหเห็นชัดเทานั้น ความมุงหมาย เบื้องตนของการดําเนินการทางวินัยภายใตมาตรฐานปฏิบัตวิ ิชาชีพเหลานี้ ก็เพื่อปองกันสาธารณะและ วิชาชีพ โดยที่การยึดมั่นในหลักการที่ระบุไวนี้เปนพันธกรณีของสมาชิกทุกคนของสมาคมนักออกแบบภายในและ มัณฑนากรสยามฯ การปฏิบัติใหผิดแผกไปจากหลักการดังกลาวนี้ จะตองไดรับ การพิจารณาทางวินัยตาม สวนแหงความรายแรงของการกระทํานั้น คณะกรรมการบริการสมาคมนักออกแบบภายในและมัณฑนากรสยามฯ หรือเจาหนาที่ผูไดรับ มอบอํานาจ มีอํานาจโดยเด็ดขาดในการตีความมาตรฐานปฏิบ ัติวิชาชีพเหลานี้ แชะคําวินิจฉัยของกรรมการยอมเปนที่ สิ้นสุด ทั้งนี้ภายใตขอบังคับ ของระเบียบของสมาคมฯ
การบริการขัน้ มูลฐาน
เพื่อเปนหลักในการใหบริการของนักออกแบบภายในและมัณฑนากรในการปฏิบัติวิชาชีพและเพื่อขจัดปญหาโตแยง ระหวางเจาของงานและนักออกแบบภายในและมัณฑนากรสมาคมฯ ไดกําหนดมาตรฐานการบริการขั้นมูลฐาน โดยแบง ขั้นตอนการบริการของนักออกแบบภายในและมัณฑนากรเปน 5 ขั้นตอนดังตอไปนี้
ภาพที่ 9 ตัวอยางการทํา Bubble Chart ในขั้น ตอน Programming & Planning 2.1 การวางเคาโครงการออกแบบและการออกแบบรางขั้นตน (Programming & Planning)
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะศึกษาโครงการตามขอมูลทีเจาของงานมอบให การศึกษาขอมูลเกี่ยวกับ บทบัญญัติแหงกฎหมายที่เกี่ยวของกับโครงการจะจัดวางเคาโครงการออกแบบ วางแผนงานออกแบบโครงการ
Professional Practices
15
INT 470
และจัดวางแบบแปลน พรอมทั้งออกแบบรางขั้นตนเพื่อเสนอแกเจาของงาน เอกสารทีน่ ักออกแบบภายในและ มัณฑนากรจะตองเสนอใหเจาของงานพิจารณาอนุมัติตามขั้นตอนนี้ป ระกอบดวย 2.1.1 หลักเกณฑและขอบเขตในการออกแบบภายในเบื้องตน 2.1.2 การแบงเนื้อที่การใชสอยและการจัดวางผังเบื้องตน 2.1.3 การจัดสภาพแวดลอมภายในและภายนอกอาคารใหสัมพันธกัน 2.1.4 กําหนดงบประมาณในการกอสรางตกแตงภายในเบื้องตน 2.1.5 เอกสารที่จําเปน อื่น ๆ เพื่อประกอบการพิจารณา 2.1.6 ประมาณการราคากอสรางตามขั้น ตอนนี้ 2.2
การออกแบบรางและนําเสนอแนวความคิดในการออกแบบเบื้องตน
(Pre-design & Conceptual)
ภาพที่ 10 ตัวอยางการทํา Presentation Board ในขั้น ตอน Pre-design & Conceptual
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะใชขอมูลที่ไดรับอนุมัติจากการออกแบบรางขั้นตนตามขอ 2.1 เพื่อ ออกแบบรางขั้นตอนสุดทายเสนอแกเจาของงานเอกสารทีน่ ักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะตองเสนอใหเจาของ งานเห็นชอบ และอนุมัติตามขั้นตอนนี้ประกอบดวย 2.2.1 แบบรางผังบริเวณแสดงความสัม พันธของพื้นที่ภายในอาคารกับ พื้นทีบ ่ ริเวณทั้งของโครงการ 2.2.2 แบบแปลนการจัดวางเฟอรน ิเจอร 1:100 หรือ 1:50 2.2.3 แบบรางทัศนียภาพแนวทางการออกแบบ (Perspective) 2.2.4 แบบรางโครงสีและวัสดุ (Material & Color Scheme) 2.2.5 เอกสารอื่น ๆ ที่จําเปน เพื่อประกอบการพิจารณา 2.3 การทํารายละเอียดการกอสรางงานตกแตงภายใน (Construction document)
หลังจากแบบรางขั้นตอนสุดทายไดรับ อนุมัติเปนลายลักษณอักษรจากเจาของงานแลว นักออกแบบภายในและ มัณฑนากรจะจัดทํารายละเอียดกอสรางเพื่อใชเปนเอกสารสัญญา และเอกสารขออนุญาต เอกสารที่นักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรจะตองสงมอบใหแกเจาของงานตามขั้นตอนนี้ประกอบดวย
Professional Practices
16
INT 470
ภาพที่ 2.3.1
2.3.3 2.3.5
11
แสดงภาพงานแบบการกอสรางงานตกแตงภายใน (Interior design working drawing)
แบบสถาปตยกรรมซึ่งประกอบดวย แบบแสดงผังบริเวณแสดงความสัมพันธของพื้นที่ภายในอาคาร แบบแสดงแปลนการจัดวางเฟอรนิเจอร แบบแปลนสถาปตยกรรมภายในการจัดวางพื้น ผนัง เพดาน แบบแปลนแสดงความสัมพันธกับงานระบบทางวิศวกรรม ตําแหนงงานระบบไฟฟา ระบบปรับ อากาศ ระบบสุขาภิบาล แบบแสดงรูป ดานผนังตกแตงภายในและรายละเอียดงานตกแตงทั้งหมด แบบแสดงรูป ตัดเฟอรนิเจอรติดผนังรายละเอียด และแบบขยายตางๆ ที่จําเปน แบบแสดงเฟอรนิเจอรลอยตัว รายละเอียดและขอกําหนดตางๆของการจัดทํารายการจํานวน ขนาด และวัสดุอุปกรณที่ใชในการแตละชิ้น รวมถึงรายการเฟอรนิเจอรสําเร็จรูปที่จะตองจัดซื้อ ทั้งหมด รายการประกอบแบบ รายละเอียดตางๆในงานตกแตงรวมถึงรายละเอียดของวัสดุและอุปกรณ อุปกรณพิเศษและของประกอบการตกแตงสาขาอื่นๆ ที่เกี่ยวของ พรอมเอกสารที่จําเปน รายการประมาณการราคาและราคากลางคากอสราง
2.4 การประกวดราคา (Contractor Bidding)
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะใหความรวมมือในการประกวดราคาดังตอไปนี้ 2.4.1 จัดทําประมาณการราคากลางคากอ สราง 2.4.2 จัดเตรียมเอกสารประกวดราคา 2.4.3 ใหคําแนะนําในการตรวจสอบใบเสนอราคาของผูรับจางกอสราง 2.4.4 ใหคําแนะนําในการคัดเลือกผูรับจางกอ สราง 2.4.5 จัดเตรียมเอกสารสัญญา
Professional Practices INT 470
17
2.5 การกอสราง ( CONSTRUCTION )
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะใหความรวมมือในการกอสรางเพื่อใหการกอสรางดําเนินไปตามความ ประสงคในการออกแบบ และเอกสารสัญญาดังตอไปนี้ 2.5.1 ตรวจสอบการปฏิบัติงานของผูรับจางกอสราง ณ สถานที่กอสรางเปน ครั้งคราว และรายงานใหเจาของงาน ทราบในกรณีที่จําเปน 2.5.2 ใหคําแนะนําแกผูรับจางกอสราง เพื่อใหงานกอสรางดําเนินไปดวยความเรียบรอย 2.5.3 ใหคําปรึกษา และแนะนําแกผูความคุม งานของเจาของงานเพื่อใหงานกอสรางดําเนินไปตามความประสงค ในการออกแบบและเอกสารสัญญา 2.5.4 ใหรายละเอียดเพิ่ม เติม ตามความจําเปน 2.5.5 ตรวจและอนุม ัติแบบใชงานและวัสดุและอุป กรณตัวอยางที่ผูรับ จางกอสรางนําเสนอ 2.6 การสงมอบเอกสาร
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะตองสงมอบเอกสารตามขอ 2.1 และ 2.2 จํานวน 5 ชุด และจะสงมอบ เอกสารตามขอ 2.3 จํานวน 10 ชุด ใหแกเจาของงานในกรณีที่เจาของงานตองการเอกสารมากกวาที่กําหนด นัก ออกแบบภายในและมัณฑนากรจะเบิกคาใชจายในการจัดพิมพเอกสารเพิ่มเติมคาใชจายจริง 3.
คาบริการทางวิชาชีพขั้นพื้นฐาน
สมาคมฯ ไดกําหนดหลักเกณฑการคิดคาบริการวิชาชีพไว 2 วิธี คือ คิดจากอัตรารอยละและคิดจากเวลาทํางาน ดัง มีรายละเอียดในการคํานวณหาคาบริการวิชาชีพดังตอไปนี้ 3.1 การคิดคาบริการวิชาชีพเปนอัตรารอยละ
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะคิดคาบริการวิชาชีพเปนอัตรารอยละของคากอสรางสําหรับงานออกแบบ โดยทั่วไป โดยคํานวณจากตารางหมายเลข 1 “อัตราคาบริการวิชาชีพขั้นมูลฐาน” เปนหลักการคํานวณหาคาบริการ วิชาชีพตามขอนี้ใหถือปฏิบัติดังตอไปนี้ 3.1.1 งานกอสรางโดยทั่วไป การคิดคาบริการวิชาชีพสําหรับ งานกอสรางโดยทั่วไป ใหคํานวณจากอัตรารอยละ ตามระบุในตารางหมายเลข 1 “อัตราคาบริการวิชาชีพขั้นมูลฐาน” โดยคิดเปนอัตรากาวหนา ตัวอยาง อาคารประเภท 4 ราคากอสราง 35 ลานบาท ใหคํานวณหาคาบริการวิชาชีพดังตอไปนี้ 10 ลานบาทแรก อัตรารอยละ 6.50 เปนเงิน 650,000 บาท 20 ลานบาทถัดไป อัตรารอยละ 5.50 เปนเงิน 1,100,000 บาท 5 ลานบาทที่เหลือ อัตรารอยละ 4.75 เปนเงิน 237,500 บาท รวมเปนคาบริการทั้งสิ้น 1,987,500 บาท 3.1.2 งานกอสรางตอเติม * การคิดคาบริการวิชาชีพสําหรับงานกอสรางตอเติม ใหคิดคาบริการเปน 1.2 เทาของ คาบริการวิชาชีพตามขอ 3.1.1 * งานกอสรางตอเติม หมายถึงการออกแบบงานกอสรางตอเติมอาคารที่มีอยูแลวและการกอสรางตอเติม จําเปนจะตองแกไขระบบโครงสรางอาคารเดิมบางสวน และหรือจําเปนจะตองแกไขประโยชนใชสอยของ อาคารเดิมบางสวน
Professional Practices
18
INT 470
3.1.3
3.1.4
. . . . .
งานกอสรางดัดแปลง ** การคิดคาบริการวิชาชีพสําหรับงานกอสรางดัดแปลงใหคิดคาบริการเปน 1.4 เทา ของคาบริการวิชาชีพตามขอ 3.1.1 ** งานกอสรางดัดแปลง หมายถึงการดัดแปลงแกไขประโยชนใชสอยภายในอาคารที่มีอยูแลวจะโดยการ แกไขเพิ่มเติมระบบโครงสรางหรือไมก็ตาม งานกอสรางที่ใชแบบซ้ํากัน งานกอสรางที่ใชแบบซ้ํากันโดยไมตองเขียนแบบใหม และทําการกอสรางใน บริเวณเดียวกันใหคิดคาบริการวิชาชีพดังตอไปนี้ หลังที่ 1 คิดคาบริการ 100 เปอรเซ็นตของคาบริการ ตามขอ 3.1.1 หลังที่ 2 คิดคาบริการ 50 เปอรเซ็นต ของคาบริการ ตามขอ 3.1.1 หลังที่ 3 ถึง หลังที่ 5 คิดคาบริการหลังละ 25 เปอรเซ็นตของคาบริการตามขอ 3.1.1 หลังที่ 6 ถึง หลังที่ 10 คิดคาบริการหลังละ 20 เปอรเซ็นตของคาบริการตามขอ 3.1.1 หลังที่ 11 ขึ้นไปคิดคาบริการหลังละ 15 เปอรเซ็นตของคาบริการตามขอ 3.1.1 .
3.2 การคิดคาบริการวิชาชีพโดยคํานวณจากเวลาทํางาน
การคิดคาบริการวิชาชีพโดยคํานวณจากเวลาการทํางานนี้ ใหใชเฉพาะงานที่ไมสามารถคิดคาบริการวิชาชีพ เปนอัตรารอยละตามขอ 3.1 ได เชน การจัดทําผังแมบท การใหคําปรึกษา การอํานวยการกอสรางเปนตน การ คิดคาบริการวิชาชีพโดยคํานวณจากเวลาทํางานนี้ใหคํานวณจากอัตราคาบริการตอเดือนของเจาหนาที่ คูณดวย เวลาทํางานของเจาหนาที่ที่ปฎิบัติงานเกี่ยวกับโครงการนี้และบวกดวยคาใชจายโดยตรงอื่นๆ 3.2.1 อัตราคาบริการตอเดือนของเจาหนาที่ อัตราคาบริการตอเดือนของเจาหนาที่น ี้รวมถึงคาใชจายเงินเดือน คาสวัสดิการพนักงาน และคาดําเนินงานสําหรับ งาน ซึ่งโดยปกติอัตราคาบริการตอเดือนของเจาหนาที่ จะ มีคาเทากับ 2.145 – 2.5 เทาของอัตราเงินเดือนพนักงานนั้นๆ (คาสวัสดิการพนักงานประมาณ 35 – 40 เปอรเซ็นตของอัตราเงินเดือน คาดําเนินงานสํานักงานประมาณ 60 – 90 เปอรเซ็นตและคากําไร 10 เปอรเซ็นต) 3.2.2 คาใชจายโดยตรงอื่นๆ นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะคํานวณคาใชจายโดยตรงอื่นๆ ตามที่น ัก ออกแบบภายในและมัณฑนากรจะตองจายสําหรับการใหบริการตามโครงการนี้ เพิ่มจากบริการวิชาชีพ ตามเวลาทํางานของเจาหนาที่ตามขอ 3.2.1 ดังตอไปนี้ คาพิมพแบบและเอกสารอื่นๆ คาเดินงาน คาเบี้ยเลี้ยงและคาที่พัก คาติดตอสื่อสาร คาจัดเตรียมประมาณการราคากลาง คาใชจายในการทําหุนจําลอง คาใชจายในการวิเคราะหโครงการดานเศรษฐกิจ คาใชจายสํารับผูเชี่ยวชาญแขยงอื่นๆ ที่จําเปน คาสํารวจทางสนาม คาใชจายอื่นๆ ที่นักออกแบบภายในและมัณฑนากรสามารถแสดงหลักฐานแกเจาของงาน
Professional Practices INT 470
19
3.3 การจายเงินคาบริการวิชาชีพ นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะเบิกเงินคาบริการวิชาชีพเปนงวดๆ ดังตอไปนี้ งวดที่ 1 อัตรารอยละ 5 ของคาบริการวิชาชีพ เมื่อนักออกแบบภายในและมัณฑนากรตกลงเขารับทํางาน งวดที่ 2 อัตรารอยละ 20 ของคาบริการวิชาชีพ เมื่อนักออกแบบภายในและมัณฑนากรสงมอบเอกสารการ วางเคาโครงการออกแบบและการออกแบบรางขั้นตน ตามระบุในขอ 2.1 งวดที่ 3 อัตรารอยละ 20 ของคาบริการวิชาชีพ เมื่อนักออกแบบภายในและมัณฑนากรสงมอบเอกสารแบบ รางขั้นสุดทาย ตามระบุในขอ 22 งวดที่ 4 อัตรารอยละ 40 ของคาบริการวิชาชีพ ระหวางดําเนินการออกแบบรายละเอียด โดยนักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรจะเบิกเงินเปนงวดๆ ตามที่ตกลงกัน งวดที่ 5 อัตรารอยละ 15 ของคาบริการวิชาชีพ ระหวางดําเนินการกอสราง โดยนักออกแบบภายในและ มัณฑนากรจะเบิกเงินเปนงวดๆ ตามที่ตกลงกัน หมายเหตุ การเบิกเงินคาบริการวิชาชีพงวดที่ 1 ใหคํานวณจากประมาณการราคากลางที่เจาของงานกําหนด งวดที่ 2 ถึง งวดที่ 4 ใหคํานวณจากประมาณการราคาคากอสรางที่นักออกแบบภายในและ มัณฑนากรจัดทําตามขอ 2.1.4 เงินคาบริการวิชาชีพที่จายแลวทั้ง 4 งวดและเงินสวนที่เหลือ นัก ออกแบบภายในและมัณฑนากรจะแกไขจํานวนเงินใหกูตองเมื่อทราบราคาคากอสราง 3.4
การคิดคาบริการวิชาชีพ เพิ่มจากคาบริการวิชาชีพขั้นพื้นฐาน นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะคิดคาบริการวิชาชีพเพิ่มจากคาบริการวิชาชีพขั้นมูลฐานในกรณีดังตอไปนี้ 3.4.1 ในกรณีท ี่เจาของงานมีความประสงคจะใหนักออกแบบภายในและมัณฑนากรเกิน กวา 1 สํานักงานรวม ปฏิบัติในโครงการเดียวกัน นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะคิดคาบริการวิชาชีพเพิ่มจากคาบริการ วิชาชีพขั้นมูลฐานอีกรอยละ 25 3.4.2 ในกรณีท ี่เจาของงานมีความประสงคจะแยกงานวิศวกรรมสาขาหนึ่งสาขาใด หรือทุกสาขาไปใหสํานักงาน อื่นดําเนินการนักออกแบบภายในและมัณฑนากรมีหนาที่เพียงเพือ่ ประสานงานเทานั้น นักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรจะคิดคาบริการวิชาชีพในการประสานงานเทากับรอยละ 30 ของคาบริการวิชาชีพ ในสาขานั้นๆ 3.4.3 ในกรณีท ี่เจาของงานเปลี่ยนแปลงแกไขแบบแปลนรายละเอียดใหผิดไปจากแบบแปลนที่ไดรับ อนุมัติแลแต ละขั้นตอน นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะไดรับคาบริการวิชาชีพเพิ่มเติมตามคาใชจายจริงที่นัก ออกแบบภายในและมัณฑนากรจะตองเสียไป โดยคํานวณจากเวลาทํางานตามขอ 3.2 3.4.4 คาใชจายในการเดินทางและที่พัก สําหรับเจาหนาที่ท ี่ปฏิบ ัติงานตามโครงการนี้ ในกรณีท ี่จําเปน จะตอง เดินทางออกนอกเขตกรุงเทพมหานคร รวมทั้งคาติดตอสื่อสารดวย 3.4.5 คาบริการพิเศษอื่น ๆ นอกเหนือจากการบริการขั้นมูลฐานตามระบุในหมวดที่ 2 นักออกแบบภายในและ มัณฑนากรจะคิดคาบริการเพิ่มเติมตามคาใชจายจริง โดยคํานวณจากเวลาทํางานตามขอ 3.2
Professional Practices
20
INT 470
ประเภทของงาน งานประเภทที่ 1
การออกแบบตกแตงภายใน การออกแบบผลิตภัณฑสถาปตยกรรมและครุภัณฑ
ภาพที่ งานประเภทที่ 2
12
แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่
1
พิพิธภัณฑ อนุสาวรีย อาคารอนุสรณที่มีแผนแบบวิจิตร อาคารทางศาสนา (วัด โบสถ วิหาร)
ภาพที่ 13 แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 2
งานประเภทที่ 3
บานพักอาศัย อาคารประเภทโรงเรือนสลับซับซอนที่มีสวนใชสอยของอาคารหลายๆ ประเภทรวมกันตั้งแต 3 ประเภทขึ้นไป ทั้งนี้ไมนับรวมงานประเภทที่ 1 และงานภูมิส ถาปตย
ภาพที่ 14 แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 3
Professional Practices
21
INT 470
งานประเภทที่ 4
โรงพยาบาล อาคารหองปฏิบ ัติการ รัฐสภา ศาลาทองถิ่น วิทยาลัย มหาวิทยาลัย หอสมุด โรงแรม โมเต็ล ธนาคาร อาคาร ชุดพักอาศัย โรงภาพยนตร สนามกีฬาในรม
ภาพที่ 15 แสดงภาพงานออกแบบภายในประเภทที่ 4
แผนผังตารางที่ ประเภท ของงาน ประเภท ประเภท ประเภท ประเภท ประเภท ประเภท
1 2 3 4 5 6
ไมเกิน สิบลาน 10.00 8.50 7.50 6.50 5.50 4.50
งานประเภทที่ 5 งานประเภทที่ 6 4.
10 ลาน ถึง 30 ลาน 7.75 6.75 6.00 5.50 4.75 4.25
1
อัตราคาบริการวิชาชีพขั้นพื้นฐาน
30 ลาน ถึง 50 ลาน 6.50 5.75 5.25 4.75 4.50 4.00
50 ลาน ถึง 100 ลาน 6.00 5.50 5.00 4.50 4.25 3.75
100 ลาน ถึง 200 ลาน 5.25 4.75 4.50 4.25 4.00 3.50
200 ลาน ถึง 500 ลาน 4.50 4.25 4.00 3.75 3.50 3.25
500 ลานขึ้นไป 3.70 3.60 3.50 3.40 3.30 3.20
อาคารสํานักงาน อาคารสรรพสินคา สถานที่กักกัน สถานพักฟน หอพัก โรงเรียน อาคาร อุตสาหกรรม สถานบริการรถยนต อัฒจันทร โรงพัสดุ คลังสินคา อาคารจอดรถ หองแถว ตลาด
หนาที่ของเจาของงาน
นอกจากความรับ ผิดชอบตามที่ระบุในหมวดที่ 2 หมวดที่ 3 และในขอตกลงระหวางนักออกแบบภายในและ มัณฑนากรและเจาของงานแลว เจาของงานมีหนาที่ในการจัดเตรียมขอมูล และดําเนินงานตางๆ ดังตอไปนี้ เพื่อใหงาน ออกแบบและกอสรางงานตามโครงการดําเนินไปดวยความเรียบรอย
Professional Practices INT 470
22
การจัดเตรียมโครงการ เจาของงานจะจัดเตรียมโครงการและวัตถุป ระสงคของงานกอสรางที่จะใหนักออกแบบภายในและมัณฑนากร ดําเนินการออกแบบ ซึ่งอยางนอยที่สุดจะตองประกอบดวยขอมูลและรายละเอียดดังตอไปนี้ 4.1.1 รายละเอียดของเจาหนาที่ และพื้นที่ใชสอยของแตละหนวยงาน 4.1.2 รายละเอียดความสัม พันธภายในหนวยงาน และระหวางหนวยงานของงานแตละหนวยงาน 4.1.3 รายละเอียดการจัดทํางบประมาณคากอสราง 4.1.4 รายละเอียดเกี่ยวกับสิทธิในการครอบครองและสภาพที่ดิน 4.1.5 รายละเอียดการสํารวจสภาพชั้นดิน 4.1.6 รายละเอียดเกี่ยวกับขอมูลและวัตถุประสงคอื่น ๆ ที่จําเปนสําหรับการออกแบบ และกอสรางงานตาม โครงการ 4.2 การใหค วามรวมมือกับนักออกแบบภายในและมัณฑนากร เจาของงานหรือผูแทนที่เจาของงานแตงตั้งจะใหความรวมมือกับนักออกแบบภายในและมัณฑนากร ในการ ตรวจเอกสารตางๆ ซึ่งยื่นเสนอโดยนักออกแบบภายในและมัณฑนากร ในการตรวจเอกสารตางๆ ซึ่งยื่นเสนอโดย นักออกแบบภายในและมัณฑนากรและพิจารณาตัดสินใจในสวนที่เกี่ยวของในเวลาอันเหมาะสมเพื่อมิใหเกิดความ ลาชากับการดําเนินงานของนักออกแบบภายในและมัณฑนากร 4.3 การขออนุญาต เจาของงานจะตองเปนผูดําเนินการขออนุญาตปลูกสรางอาคารและการขออนุญาตตางๆ จากหนวยราชการที่ เกี่ยวของ โดยนักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะเปนผูจัดเตรียมแบบแปลน และรายละเอียดอื่นๆ เกี่ยวกับแบบ แปลนเพื่อใชในการขออนุญาต 4.4 การควบคุม ( Site Supervision ) เจาของงานมีหนาที่ในการจัดหาผูควบคุมงานกอสรางมาประจําที่สถานที่กอสราง โดยนักออกแบบภายในและ มัณฑนากรจะใหความรวมมือในการกอสรางตามระบุในขอ 2.5 4.1
5. กรรมสิทธิ์ในแบบและการลมเลิกโครงการ 5.1 กรรมสิทธิ์ในแบบและเอกสารตางๆ
กรรมสิทธิใ์ นแบบและเอกสารทั้งหมดเปนของนักออกแบบภายในและมัณฑนากร ไมวางานกอสรางในโครงการ นั้นจะดําเนินการกอสรางหรือไม เจาของงานจะนําแบบแปลนรายละเอียดของงานกอสรางนี้ไปดําเนินการกอสราง ในโครงการอื่นไมได นอกจากจะไดรับ อนุญาตเปนลายลักษณอักษรจากนักออกแบบภายในและมัณฑนากร และ นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะไมนําแบบแปลนรายละเอียดของงานกอสรางนี้ไปใชในโครงการอื่น นอกจาก จะไดรับ อนุญาตเปนลายลักษณอักษรจากเจาของงาน 5.2 การลมเลิกโครงการ
ในกรณีที่เจาของงานลมเลิกโครงการทั้งหมด หรือระงับโครงการโดยไมมีกําหนดเวลา นักออกแบบภายในและ มัณฑนากรมีสิทธิไดรับ คาบริการวิชาชีพเพิ่มจากที่ไดรับ ไปแลว เทากับ ผลงานที่นักออกแบบภายในและมัณฑนากร ไดดําเนินการไปแลวกอนที่ไดรับแจงเปนลายลักษณอักษรจากเจาของงาน
Professional Practices
23
INT 470
แผนผังที่ 2 ลําดับขั้นตอนการออกแบบสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป รับ Concept จากเจาของโครงการ
วาง Lay Out Plan หรือ ทัศนียภาพ
เสนอราคาคาออกแบบ เขียนแบบ
ตรวจสอบเอกสารสัญญา และเซ็นสัญญา
สรุปงานออกแบบ Plan หรือ ทัศนียภาพ และวัสดุตกแตง เขียนแบบโดยละเอียด และระบบงาน ตรวจสอบความเรียบรอยของงาน
แกไขขอบกพรอง
สงมอบงาน
สรุปผลการดําเนินงาน
เสนอราคาประมาณการรับเหมา
Professional Practices
24
INT 470
บทที่
3
การบริหารงานออกแบบสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป การศึกษาความเปนไปไดโครงการ หลังจากการไดตกลงวาจางทําการออกแบบแลัว ทางทีมผูออกแบบจะทําการศึกษาขอมูลเพื่อการศึกษา (Feasibility study) ในมิติตางๆ ทั้งทางดานทางธุรกิจและการตลาด การทองเที่ยว หลังจากนั้นจึงทําการจัดทํา รายงานผลการศึกษาความเปนไปไดโครงการ(Project feasibility case study report) ศักยภาพ จุดเดน จุดดอย แนวโนมทางการตลาดในอนาคต (Swot Analysis) โอกาสทางธุรกิจ ผลประโยชนที่จะไดรับ ความคุมคาในการลงทุน เพื่อเปนขอมูลประกอบในการพิจารณาใหทางเจาโครงการตัดสินใจการลงทุนและเตรียมแหลงเงินทุน หลังจากที่ทางเจา โครงการตัดสินใจอนุมัติใหดําเนินโครงการตอ ทางทีมผูออกแบบจะดําเนินการวิเคราะหความเปนไปไดของรูปแบบ โครงการ โดยการวางตําแหนงทางการตลาด กลุมเปาหมาย บริบททางสังคมและองคประกอบแวดลอมทางเศรษฐกิจ ตลอดจนวิเคราะหโรงแรมขนาดยอมในสถานที่ใกลเคียง คูแขงทางธุรกิจ อื่นๆ ที่สอดคลองกับแรงบันดาลใจของ ผูออกแบบ เพื่อนํามาเปนแนวทางในการสรางสรรครูปแบบของโครงการ ซึ่งทีมผูออกแบบจะทําการศึกษาขอมูลการกอสรางรูปแบบอาคารและการจัดการวางเคาโครงการออกแบบราง ขั้นตนโดยอางอิงและคลอยตามกับแบบทางสถาปตยกรรม และวิศวกรรมทุกระบบ โดยเสนอแนะและจัดวางตําแหนง อุป กรณที่มีความสัมพันธกับงานวิศวกรรมและงานออกแบบภายใน เชน ระบบไฟฟาและแสงสวาง ระบบปรับอากาศ และระบายอากาศ โดยมีขอสรุป แนวทางการออกแบบสถาปตยกรรมอาคารโรงแรม หลัก ๆ ดังตอไปนี้ 1. ขอพิจารณาเกี่ยวกับ ที่ดินที่จะใชกอสราง 1.1 ตรวจสอบวาในบริเวณดังกลาวมีกฎกระทรวง , เทศบัญญัติ หรือขอบัญญัติ กําหนดบริเวณหาม กอสราง ดัดแปลง ใชหรือ เปลี่ยนการใชอาคารบางชนิดหรือบางประเภทหรือไม และอาคารที่ทานจะกอสราง มี ขอหามหรือหลักเกณฑอยางไรบาง 1.2 ตรวจสอบวาในบริเวณดังกลาวมีกฎหมายของหนวยราชการอื่นที่หามกอสรางหรือมีขอกําหนดใน การกอสรางอาคารนอก เหนือจาก พ.ร.บ.ควบคุมอาคารหรือไม เชน บริเวณเขตปลอดภัยในราชการทหาร , บริเวณเขตปลอดภัยในการเดินอากาศ , ขอกําหนด 2. แนวรนของอาคาร 2.1 มิใชอาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญพิเศษ ตองรนแนวอาคารหางเขตถนนสาธารณะดังนี้
Professional Practices INT 470
25 2.1.1 อาคารกอสรางริมถนนสาธารณะที่มีความกวางนอยกวา 10 เมตร ตองรนแนวอาคาร หางจากศูนยกลางถนน สาธารณะ ไมนอยกวา 6 เมตร 2.1.2 อาคารกอสรางริมถนนสาธารณะที่มีความกวางตั้งแต10เมตรขึ้นไปแตไมเกิน20เมตร ตองรนแนวอาคารหางจากเขต 2.1.3 อาคารกอสรางริมถนนสาธารณะที่มีความกวางเกินกวา 20 เมตร ตองรนแนวอาคาร หางจากเขตถนนสาธารณะอยาง นอย 2 เมตร 2.3 ตองมีที่วางอันปราศจากหลังคาหรือสิ่งปกคลุมไมนอยกวารอยละ 30 ของพื้นที่ดิน 3. ความสูง 3.1 ความสูงของอาคาร 3.1.1ความสูงของอาคารไมวาจากจุดหนึ่งจุดใดตองไมเกินสองเทาของระยะราบโดยวัดจาก จุดนั้นไปตั้งฉากกับ แนว สองเทาของระยะราบที่ใกลที่สุดจากจุดนั้นไปตั้งฉากกับ แนวเขตถนน สาธารณะดานตรงขามของสายที่กวางกวาและความยาวของอาคาร ตามแนวถนนสาธารณะที่แคบ กวาตองไมเกิน 60 เมตร 3.2 ระยะดิ่งระหวางพื้นถึงพื้นตองไมนอยกวา 2.6 เมตร 4. จํานวนที่จอดรถยนตตามกฎกระทรวงฉบับที่ 7 (พ.ศ. 2517) 4. 1 กรณีมีพื้นที่อาคารรวมเกิน 1,000 ตารางเมตร และมีความสูงเกิน 15 เมตร หรือมีพื้นที่อาคารรวม ทุกชั้นเกิน 2,000 ตารางเมตร ใหมีที่จอดรถยนตไมนอยกวา 1 คันตอพื้นที่อาคาร 120 ตารางเมตรเศษของ 120 ตารางเมตรใหคิดเปน 120 ตารางเมตร กรณีตามขอ 4.1 หรือ ขอ 4.2 เทียบกับ ขอ 4.3 ใหถือวาอาคารตองจัดที่ จอดรถยนตจํานวนที่มากกวาเปนเกณฑ 5. ระบบบําบัดน้ําเสีย ตองมีคุณภาพน้ําทิ้งตามมาตรฐานคุณภาพน้ําทิ้งของกฎกระทรวงฉบับที่ 51 (พ.ศ.2540) ออกตามความในพระ ราช บัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 6. ระบบปองกันอัคคีภัย 6.1 กรณีอาคารที่กอสรางไมเขาขายเปนอาคารสูงหรืออาคารขนาดใหญพิเศษใหติดตั้งบันไดหนีไฟ และอุปกรณเกี่ยวกับการ ปองกันอัคคีภัยตามกฎกระทรวงฉบับที3่ 9(พ.ศ.2537)กฎกระทรวงฉบับที4่ 7(พ.ศ. 2540)และกฎกระทรวงฉบับที5่ 5(พ.ศ.2543)และประกาศ กรุงเทพมหานครเรื่องขอกําหนดลักษณะแบบของ บันไดหนีไฟและทางหนีไฟทางอากาศของอาคาร พ.ศ. 2531
ในการออกแบบโครงการตางๆ นอกงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ทางทีมผูออกแบบยังได คํานึงถึงรายละเอียดของสวนประกอบตางภายในโครงการเพื่อความสมบูรณแบบ ผูออกแบบจะตองวางแนวคิดและ ออกแบบครอบคลุมไปถึงงานออกแบบภูมิทัศนและสวน (Landscape and Garden) งานออกแบบศิลปะและสิ่งของ ประกอบกาตกแตง (Art object and Presentation) งานออกแบบสัญลักษณ (Hotel Logo ) งานออกแบบกราฟฟคตาง Graphic Design) งานออกแบบปายสัญลักษณและปายบอกทางตางๆ (Signage) รวมไปถึงชุดเครื่องแบบพนักงาน ตางๆอีกดวย เพื่อความกลมกลืนผสมผสานไดอยางลงตัว ดวยผูออกแบบจะตองใหความสําคัญกับ ความเปนเอกภาพ ขององคกรซึ่งตองพิถีพิถันในบริบทตางๆของบุคลิกภาพและอัตลักษณของโรงแรม
Professional Practices INT 470
26
นอกจากนั้นยังจัดทําตัวอยางการทําสีการใชวัสดุพื้นผิวและวัสดุป ระกอบการตกแตง ที่ใชในการประดับ ตกแตงบริเวณสวนตางๆของโรงแรมเสริมสรางบรรยากาศและเอกลักษณของโรงแรมใหดูสดชื่น และแขกผูเขาพักเกิด จินตนาการและอารมณสุนทรียะตลอดระยะเวลาในการใชบริการของโรงแรม โดยการนําเสนอและควบคุมการตก แตงงานศิลปวัตถุและของประกอบการตกแตง เชน รูปภาพ ประติมากรรม แจกัน ตนไมและกระถางตนไม
ขั้นตอนการจัดทําเอกสารการออกแบบกอสราง (Construction Document) การออกแบบรางและการเขียนแบบสถาปตยกรรมภายในเกี่ยวเนื่อง แบงเนื้อที่การใชสอยและการจัดวางผัง เพิ่มเติมตามความเหมาะสม ออกแบบตกแตงสวนตางๆตามผังการใชเนื้อที่ ทั้งแบบแปลนการจัดวาง สวนพื้น ผนัง เพดาน รวมทั้งประตูหนาตางภายในทั้งหมด โดยในระหวางดําเนินการกอสรางงานสถาปตยกรรมโครงสรางและฐานราก อาคารไปสักระยะหนึ่ง ทางผูออกแบบจะออกเอกสารการกอสรางเปนแนวทางการจัดเตรียมงานเพื่อรองรับ การกอสราง การตกแตงภายในโครงการ โดยการแสดงเปนแบบสถาปตยกรรมมัณฑนศิลปสําหรับ งานโครงสรางและงานวิศวกรรม (Architectural information) แสดงตําแหนงงานระบบไฟฟา ระบบปรับอากาศ สุขาภิบาลและรายละเอียดงานกอสราง ตกแตงและงานระบบเทคนิคตางๆที่เกี่ยวของทั้งหมด ไปพรอมกับการออกแบบแปลนวางผังเฟอรนิเจอร ออกแบบ เฟอรนิเจอรทั้งชนิดเคลื่อนที่และติดตั้งกับ โครงการ รายการเฟอรนิเจอรสั่งซื้อสําเร็จรูป จัดทําตัวอยางการทําสีการใช วัสดุพื้นผิวและวัสดุประกอบการตกแตง รวมทั้งรายละเอียดและขอกําหนดตางๆในการกอสราง งานตกแตงรวมถึง รายละเอียดของวัสดุและอุป กรณที่ใชในโครงการทั้งหมดจัดเตรียมการประกวดราคาและรายละเอียดประกอบแบบการ กอสรางทั้งหมด และสามารถใหคําแนะนําในการคัดเลือกผูรับเหมาการกอสรางงานสถาปตยกรรมและมัณฑนศิลป ตลอดจนใหคําปรึกษาในการจัดหาผูรับเหมางานระบบและการจัดซื้อวัสดุอุปกรณผลิตภัณฑตางๆ
ขั้นตอนการตรวจงานและควบคุมคุภาพงานกอสราง (Site supervision) หลังจากผูออกแบบการจัดทําเอกสารและแบบการกอสรางงานสถาปตยกรรมและมัณฑนศิลปและเรียบรอย แลวเสร็จ จึงทําการประมาณราคาคากอสรางทั้งหมดโดย พรอมทั้งประเมินราคากลางคากอสรางทั้งงาน สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปเพื่อเปนมาตรฐานในการเปรียบเทียบราคาเสนอราคาคากอสรางงานในการประมูล งานของผูรับเหมาตางๆ จึงทําการจัดเตรียมการประกวดราคาคากอสรางงานตกแตงและใหคําแนะนําชี้แจงรายละเอียด ของแบบแกผูเขารวมประมูลงานกอสราง ตรวจสอบ ประสานงานและดําเนินการการกอสรางงานตกแตงภายใน (Site Inspection & Installation) ตรวจสอบการปฏิบ ัติงานของผูรับจางกอสรางใหเปนไปตามรูป แบบ เพื่อใหงาน กอสรางดําเนินไปดวยความเรียบรอยจนแลวเสร็จ ตามระยะเวลาของแตละโครงการ เมื่อไดทําการตกลงวาจางผูรับ เหมาหลักทั้งงานสถาปตยกรรมโครงสราง งานระบบตางๆ งานตกแตงภายใน รวมทั้งงานประกอบการตกแตงๆและวัสดุอุปกรณผลิตภัณฑตางๆภายในโรงแรม ผูออกแบบจะทําการตรวจสอบการ ปฏิบัติงานของผูรับ จางกอสรางใหเปนไปตามรูปแบบ เพื่อใหงานกอสรางดําเนินไปดวยความเรียบรอย โดยติดตามผล การทํางานทั้งที่สถานที่กอสรางเปนและโรงงานระยะ ตามความคืบหนาและสถานการณ ซึ่งในระยะกอสรางชวง 6 เดือนแรก จะเปนของงานฐานรากและโครงสรางสถาปตยกรรม จะทีมผูออกแบบ จะตองเดินทางไปตรวจงานที่สถานที่กอสรางโครงการเดือนละ 1 ครั้ง เพื่อตรวจสอบความคืบหนาของสถานะภาพหนา ไซดงาน พรอมทั้งรวมประชุมสวนงานและผูเกี่ยวของตางๆรวมทั้งทีมเจาของโครงการ โดยจะฟงสรุปผลการดําเนินงาน
Professional Practices INT 470
27
และประสานงานกับทุกหนวยงานเพื่อจัดเตรียมการกอสราง โดยกําหนดแผนงานการกอสรางและระยะเวลา ตอบ ปญหาทางดานเทคนิคดานการออกแบบ แกไขปญหาขอขัดแยงอันเกิดขึ้นระหวางการดําเนินการที่เกี่ยวเนื่องกับ รายละเอียดของแบบ เพื่อใหแนใจวาทําถูกตองตามแนวคิดที่ไดกําหนดไว โดยสรุปผลการดําเนินงานและจัดทํา รายงานแสดงขอแกไขในงานตางๆที่อาจไมเหมาะสมและตรงกับที่ไดระบุไวในแบบ ในระยะกอสรางชวง 6 เดือนตอมา ทีมผูออกแบบจะตองเดินทางไปตรวจงานที่สถานที่กอสรางโครงการเดือน ละ 2 ครั้งหรือสัป ดาหเวนสัปดาห เพื่อสํารวจและตรวจสอบรวมทั้งการหาขอมูล ใหเปนไปตามหลักเกณฑประกอบการ ตรวจสอบรูป แบบ โดยกํากับ ผูรับเหมาใหดําเนินงานตามรายละเอียดประกอบแบบกอสราง ตรวจติดตามและทํา รายงานความคืบหนาของงานกอสรางทุกระยะ รวมทั้งตรวจเช็คอุป กรณป ระกอบภายในอาคาร การอนุมัติใหใชวัสดุ อุป กรณและแบบขยายการกอสรางที่มีการเปลี่ยนแปลงจากแบบตามที่ระบุ ตรวจสอบระบบตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับงาน ตกแตงภายในอาคาร การตรวจสอบพื้นที่และอุปกรณ เพื่อความปลอดภัยภายในอาคาร และจัดทํารายงานความ คืบหนาและปญหาในการกอสรางโดยละเอียดตลอดระยะเวลากอสราง ทั้งนี้ในระยะนี้จะเริ่มมีงานโครงสรางที่ทับ ซอนเกี่ยวเนื่องกับงานสถาปตยกรรมภายในและงานตกแตงที่ตองคอย สรุป ขอขัดแยงและผสมผสานรอยตอระหวางงานอยางใกลชิด เพื่อใหงานตางๆมีความตอเนื่องและกลมกลืนกัน อยางเชน ชนิดวัสดุพื้นผิว ลวดลายประดับ ระยะพื้นที่โครงสรางที่จะมีงานตกแตงหรือเฟอรนิเจอรติดตายมาติดตั้งตอไป รวมทั้งระบบไฟฟาและสุขาภิบาลซึ่งตองประสานกับงานตกแตงภายในหรือเกี่ยวของกับงานอื่นๆ ซึ่งตองมีการจัดเตรียม หรือปรับแบบรอไวกอนเปนสิ่งที่ตองคํานึงและใหความสนใจเปนพิเศษ ในกรณีที่มีการผลิตจากโรงงานของผูรับเหมางาน นั้นๆ เชน งานเฟอรนิเจอรติดผนัง งานประติมากรรมประดับ ตกแตง งานสุขภัณฑสั่งทําพิเศษ เปนตน ในระยะกอสรางชวง 3 เดือนสุดทายกอนถึงระยะเวลาสิ้นสุดโครงและเปดดําเนินธุรกิจ ทีมผูออกแบบหรือผู ควบคุมงานของบริษัท จะตองเดินทางไปตรวจงานที่สถานที่กอสรางโครงการทุกสัปดาห รวมแกไขปญหาทั้งทางดาน บริหารและเทคนิคการกอสราง พรอมใหคําแนะนําในการแกไขปรับปรุงของพื้นที่นั้นๆและจัดเตรียมความพรอมระบบ ตางๆกับ ผูเกี่ยวของทุกฝาย ในขั้นตอนนี้จะเปนระยะเวลาที่ตองเรงรัดเอาใจใสงานทุกอยาง เปนระยะที่งานทุกอยาง เกือบเสร็จสมบูรณพรอมใหทางฝายบริหารงานของโรงแรมมาศึกษารายละเอียดตางๆและเซ็ตอุปกรณสําหรับการเปด ดําเนินการ เมื่อโครงการไดดําเนินการแลวเสร็จทั้งหมด จะตองมีการกําหนดขั้นตอนสุดทายในการตรวจรับงานจึงจะถือวา โครงการสําเร็จสมบูรณแบบ โดยผูออกแบบจะการรวมตรวจรับงานในแตละชวงตามสัญญาเพื่อใหเจาของโครงการ ทราบถึงปริมาณงานและคุณภาพของงานของผูรับเหมาตางๆ ตรวจเช็คความบกพรองของงานกอสรางกอนและหลังการ สงมอบตรวจสอบเพื่อใหการดําเนินการเปนไปอยางถูกตองตามรูปแบบ และขอกําหนดของผูออกแบบ ตรวจสอบวัสดุ อุป กรณตาง ๆ ใหเปนไปตามมาตรฐานของผูผลิต ตรวจสอบความสัมพันธกับ งานดานตาง ๆ ที่เกี่ยวของ เพื่องายตอการ ประเมินผลและงานบํารุงรักษา ตรวจสอบความเรียบรอยสามารถใชงานไดตามวัตถุประสงค รวบรวมคูมือการใชงาน และบํารุงรักษาอุปกรณตางๆ เพื่อสงมอบใหเจาของโครงการ รายงานสรุป ผลการตรวจสอบผลการใชงานและ บํารุงรักษา จัดทํารายงาน งานเพิ่ม ลด ของผูรับเหมากอสราง จัดทําแบบรายละเอียดตามการกอสรางจริงใหเจาของ โครงการเพื่อออกเอกสารรับ รองผลของการตรวจสอบ
Professional Practices
28
INT 470
บทที่
4
ความรูพื้นฐานทางธุรกิจ* ความหมายและความสําคัญของธุรกิจ ธุรกิจ (Business) หมายถึง กระบวนการของกิจการทางเศรษฐกิจที่สัมพันธเปนระบบและอยางตอเนื่องดาน การผลิต การซื้อขายแลกเปลี่ยนเกี่ยวกับ สินคาและบริการ โดยมีจุดมุงหมายที่จะไดกําไรหรือผลตอบแทนจากกิจกรรม นัน้ สรุป วาการประกอบธุรกิจ คือความพยายามที่เปนแบบแผนของผูป ระกอบการ ในการผลิตและขายสินคาหรือ บริการเพื่อตนเอง ความตองการของสังคมโดยมุงหวังผลกําไร และมีความเสี่ยงในผลขาดทุน กิจกรรมใดก็ตามที่ทําให เกิดสินคาและบริการขึ้นและมีการแลกเปลี่ยนซื้อขายกันและมีวัตถุป ระสงคจะไดประโยชนจากการกระทํากิจกรรมนั้น คือ มีการผลิตสินคาหรือบริการ 2. มีการซื้อขาย แลกเปลี่ยน จําหนายและกระจายสิน คา 3. ประโยชนจากกิจกรรม (กําไร) สินคา (Goods) คือสิ่งของที่มีตัวตน มองเห็น จับตองไดแก เสื้อผา อาหาร สิ่งของ เครื่องใชตาง ๆ บริการ (Services) คือสินคาที่ไมมีตัวตน มองไมเห็น จับตองไมได มีการกําหนดราคาซื้อขายกัน ไดแก การขนสง บริการดาน การติดตอสื่อสาร การโฆษณา ประชาสัมพันธ บริการของโรงแรม ภัตตาคาร บริการการทองเที่ยว สถานเริงรมณ บริการซอมแซม ซักรีด บริการดานการเงิน เปนตน ดังนั้น อาจกลาวไดวา กิจกรรมใดที่มีจุดมุงหมายเพื่อใหไดกําไร (Profit) ถือวาเปนธุรกิจ เชน บริษัท หาง ราน ตลอดจนรัฐวิสาหกิจตาง ๆ การดําเนินของรัฐ เชน การปองกันประเทศ การสรางถนนหนทาง โรงเรียน โรงพยาบาล และอื่น ๆ ไมถือวาเปนธุรกิจเพราะมิไดมีจุดมุงหมายดานกําไร แตเปนการใหบริการแกประชาชนโดยมี จุดมุงหมายใหป ระชาชนมีความเปนอยูที่ดีขึ้น 1.
ความสําคัญของธุรกิจ พอสรุปไดดังนี้ 1. 2. 3. 4.
ธุรกิจชวยใหเศรษฐกิจของชาติมีความเจริญกาวหนาและมั่นคง ธุรกิจทําใหประชาชนมีมาตรฐานการดํารงชีวิตที่ดีขึ้น ธุรกิจทําใหรัฐมีรายไดเพิ่มขึ้น ธุรกิจชวยแกปญหาทางสังคม
Professional Practices
29
INT 470
5.
ธุรกิจทําใหเกิดความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยี
หนาที่ในการประกอบธุรกิจ (Business Functions) แบงเปนประเภทใหญ ๆ ไดคือ 1. กิจกรรมดานการผลิต คือกิจกรรมที่ทําใหเกิดสินคาหรือบริการประกอบดวย การจัดตั้งสถานที่ประกอบการ การติดตั้งเครื่องมือเครื่องจักร การจัดซื้อวัตถุดิบ การดําเนินการผลิต การเก็บรักษาวัสดุตาง ๆ ในโรงงาน 2. กิจกรรมดานตลาด คือกิจกรรมที่ทําใหสินคาหรือบริการที่ผลิตเสร็จไปถึงมือผูบริโภค ไดแก การซื้อ การ ขาย การเก็บรักษา การโฆษณา การหีบหอ การสงเสริม การจําหนาย 3. กิจกรรมดานการเงิน ไดแก การจัดหาเงินทุน การเก็บ รักษาและการใชเงินทุนอยางมีประสิทธิภาพ4. กิจกรรมเสริม เปนกิจกรรมคอยปรับปรุงและประสานงานเพื่อชวยเสริมความสะดวกสบายของหนวยงาน ไดแก การบุ คลาการ การจัดการทั่วไป การคาดคะเน การบันทึกรวบรวมขอมูลตาง ๆ เปนตน
หนาทีข่ องธุรกิจ การประกอบธุรกิจนั้นผูประกอบการจะตองทําหนาที่ตาง ๆ เพื่อใหธุรกิจดําเนินไปไดดวยดี ธุรกิจมีหนาที่ตาง ๆดังนี้ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
การผลิตสินคา ธุรกิจอาจเลือกผลิตสินคาหลายชนิด เชน ผูผลิตสินคาสําเร็จรูป\ การใหบริการ เปนธุรกิจที่อํานวยความสะดวกใหแกธุรกิจและผูบ ริโภค การจําแนกแจกจายสินคา ธุรกิจดําเนินการเกี่ยวกับ การซื้อขาย การจัดซื้อ ธุรกิจจําเปนตองมีการจัดซื้อวัตถุดิบเพื่อการดําเนินการ การเก็บรักษาสินคา ธุรกิจจะตองเก็บรักษาวัตถุดิบ และสินคาสําเร็จรูป เพื่อบริการใหแกลูกคา การจัดจําหนาย ธุรกิจมีหนาที่จัดแสดงสินคาเพื่องายตอการซื้อ การจัดการทางการเงิน ธุรกิจมีหนาที่จัดหาเงินทุนและบริหารเงินทุนที่มีจํานวนจํากัดใหเกิดประโยชนสูงสุด การจัดทําบัญชี ธุรกิจมีหนาที่จัดทําบัญชีเพื่อเสียภาษี การทําการโฆษณาสินคา ธุรกิจมีหนาที่โฆษณาและประชาสัมพันธใหผูบริโภคไดรูจักสินคาและเกิดการ ตัดสินใจซื้อในที่สุด
ความรับผิดชอบของธุรกิจ ธุรกิจมีฐานะเปนหนวยหนึ่งของสังคม จําเปนตองมีความรับผิดชอบตอบุคคล หรือ หนวยงานที่เกี่ยวของดังตอไปนี้ 1. 2. 3. 4. 5.
ความรับ ผิดชอบตอเจาของกิจการ ดําเนินธุรกิจใหเกิดกําไรสูงสุด ความรับ ผิดชอบตอลูกคา การใหบริการลูกคาใหดีที่สุด ความรับ ผิดชอบที่ตองปฏิบัติตามกฎระเบียบของรัฐ ความรับ ผิดชอบตอลูกจาง ในดานสวัสดิการของลูกจาง ความรับ ผิดชอบตอสังคม โดยใหสังคมไดรับประโยชนตามสมควร
จุดมุงหมายของการดําเนินธุรกิจ
Professional Practices
30
INT 470
จุดมุงหมายของการดําเนินธุรกิจ คือ ตองการใหไดกําไรมากที่สุด (Maximized Profit) ซึ่งตางจากการ ดําเนินงานของหนวยราชการและองคการกุศล ซึ่งมีจุดมุงหมายในการใหบริการแกประชาชน โดยไมหวังผลตอบแทน ปจจัยที่มีอิทธิพ ลตอการประกอบธุรกิจ ปจจัยที่มีอิทธิพลตอการประกอบธุรกิจสามารถแยกได 2 ลักษณะคือ 1. ปจจัยภายใน หรือทรัพยากรของธุรกิจเปนปจจัยที่ธุรกิจ สามารถสรางขึ้นและสามารถควบคุมได ไดแก คน เงิน วัสดุ
(Man) (Money) (Material)
หมายถึง กําลังคน หมายถึง เงินทุน หมายถึง กระบวนการตาง ๆ เชน การวางแผน การจัดองคการ ฯลฯ
2. ปจจัยภายนอก เปนปจจัยที่ธุรกิจไมสามารถจะควบคุมกําหนดหรือเปลี่ยนแปลงได ไดแก สภาพแวดลอม ทางธุรกิจ เชน ภาวะแวดลอมทางเศรษฐกิจ กฎหมายการเมือง คูแขง เทคโนโลยี ฯลฯ ความหมายของการประกอบธุรกิจ การประกอบธุรกิจ (Business Activities) หมายรวมถึง กระบวนการประกอบการผลิตกระบวนการประกอบการ จําหนาย กระบวนการประกอบการบริหาร เพื่อใหไดถึงมือผูบริโภค ใน การประกอบธุรกิจ ผูประกอบการสามารถทําไดหลายรูปแบบเริ่มตั้งแต การจัดตั้งก็ดี การดําเนินงานก็ดี ธุรกิจแตละ ประเภทตองปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวของ ประเภทของธุรกิจ แบงเปน 5 ประเภทใหญ คือ 1.
2.
3.
4. 5.
ธุรกิจการผลิต คือ ธุรกิจที่ดําเนินการแปรรูปวัตถุดิบใหเปนสินคาสําเร็จรูป เปนผลิตภัณฑที่สามารถนํามาใช อุป โภคบริโภคไดทันที เชน ธุรกิจผลิตเสื้อผา ธุรกิจผลิตรถยนต ธุรกิจผลิตวัสดุกอสราง ธุรกิจบริการ คือ ธุรกิจที่ตั้งขึ้นมาเพื่อใหบริการแกลูกคา เชน ธนาคาร การประกันภัย รานเสริมสวย สถานี บริการน้ํามัน ศูนยการคา โรงพยาบาล สถานศึกษา ธุรกิจคนกลางทางการคา คือ ทําหนาที่ชวยใหสินคาเปลี่ยนมือจากบุคคลหนึ่งไปสูอีกบุคคลหนึ่ง เชน พอคาสง พอคาปลีก เปนธุรกิจที่ตั้งขึ้นมาเพื่อทําหนาที่ซื้อสินคาจากผูผลิต แลวขายตอผูบ ริโภค เชน หางสรรพสินคา เซ็นทรัล แม็คโคร โรบินสัน บิ๊กซี พาตา มาบุญครอง ธุรกิจที่จัดหาวัตถุดิบสําหรับปอนโรงงานหรือแหลงผลิต เชน ธุรกิจเกี่ยวกับการเกษตร ธุรกิจที่เปลี่ยนวัตถุดิบเปนวัตถุกึ่งสําเร็จรูป เชน โรงงานทอผา
ประเภทของธุรกิจ การแบงประเภทของธุรกิจตามลักษณะของกิจกรรมที่ทําไดคือ 1. ธุรกิจการเกษตร (Agriculture) ผูที่ประกอบธุรกิจตนการเกษตรกรรมได แก ผูมีอาชีพทํานา ทําสวน ทําไร ประมง ปาไม ปศุสัตว
Professional Practices
31
INT 470
2. ธุรกิจเหมืองแร (Mineral) ไดแก การทําเหมืองแร ขุดเจาะนําเอา ทรัพยากรธรรมชาติตางๆ มาใชรวมถึงถานหิน หินน้ํามัน หินออน 3. ธุรกิจอุตสาหกรรม (Manufacturing) หมายถึง ผูผลิตสินคาเพื่ออุปโภคทั่วไปแบง เปน. อุตสาหกรรมในครัวเรือน ใชแรงงานจากสมาชิกใน ครอบครัว ใช วัตถุดิบทีห่ าไดภายในทองถิ่นนั้น ๆ เชน อุตสาหกรรมทอผา อุตสาหกรรมทําเครื่องจักร สาน เปนตน 4. ธุรกิจอุตสาหกรรมโรงงาน หมายถึง ผูผลิตที่ผลิตสินคาจากโรงงานมีโรงงานถาวร มีการจางงานและแรงงานจากบุคคลภายนอก มี ขบวนการผลิต มีเครื่องมือเครื่องจักรที่ทันสมัย เชน โรงงานผลิตยาสีฟน โรงงานผลิตอาหารสําเร็จรูป โรงงานผลิตเสื้อผาสําเร็จรูป เปนตน 5. ธุรกิจการกอสราง (Construction) ไดแก การปลูกสรางอาคาร ที่อยูอาศัย ถนน โรงพยาบาล การสรางสะพาน เขื่อน อุโมงค เปนตน 6. ธุรกิจการพาณิชย (Commercial) เปนธุรกิจทําหนาที่เปนผูกระจายสินคาไปสูผูบ ริโภคหรือผูใช ไดแก พอคาคนกลาง คาสง คาปลีก ตัวแทน นายหนาคาสินคาตาง ๆ 7. ธุรกิจการเงิน (Finance) 8. ธุรกิจที่ใหบริการ (Services)
รูปแบบของธุรกิจ 1. 2. 3. 4. 5.
(Forms of Business)
รานคาหรือธุรกิจคนเดียว (Sole Proprietorship) หางหุนสวน (Partnership) บริษัทจํากัด (Corporation) สหกรณ (Cooperative) รัฐวิสาหกิจ (State enterprise)
รูปแบบของการประกอบธุรกิจ ประกอบดวย 1. กิจการเจาของคนเดียว หมายถึง ธุรกิจที่เปนเจาของและดําเนินงานโดยบุคคลเพียงคนเดียวเปนรูป แบบการทําธุรกิจที่งายที่สุด ตั้งแตเริ่มตน กิจการไปจนถึงการเลิกกิจการ เพียงบุคคลเดียวการตัดสินใจที่จะประกอบธุรกิจเปนเรื่องของคนคนเดียว จึงจัดตั้งได งาย สามารถดําเนินการไดทันที ขอดี 1. 2.
เปนธุรกิจที่จัดตั้งงาย ตนทุนต่ํา กําไรของกิจการ เปนของเจาของกิจการไมตองแบงใหใคร
Professional Practices
32
INT 470
3. 4.
5.
6.
มีอิสระและความคลองตัวสูง ความตั้งใจสวนตัว ผูเปนหุนสวนสามัญจะใหความสนใจอยางจริงจังในการดําเนินธุรกิจเพราะทุกคนตอง รับผิดชอบในกรณีที่เกิดผลขาดทุน การรวมความสามารถและความรูการรวมความสามารถและความรูที่เสริมกันจะทําใหธุรกิจขยายตัว อยาง รวดเร็วและสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในดานตาง ๆไดอยางดียิ่ง จากหุนสวน ซึ่งนอยกวาธุรกิจแบบบริษัทจํากัด
ขอเสีย 1. 2. 3.
4. 5.
หนี้สินไมจํากัดจํานวน กรณีขาดทุนสุทธิ ขาดความตอเนื่อง ถาหางตองเลิกกิจการ ปญหาความขัดแยง เนื่องจากการเปนหุนสวนกัน กอใหเกิดปญหาความขัดแยง อันนําไปสูความไมไววางใจ และเลิกกิจการในที่สุด ผลประโยชนดานภาษี เสียภาษีต่ํากวาธุรกิจแบบอื่น เก็บความลับ ไดดี ไมตองแสดงงบเงินตอบุคคลภายนอกหรือหุนสวน
ขอเสีย 1. 2. 3. 4.
5.
รับผิดชอบหนี้สินไมจํากัด กรณีขาดทุนจากการประกอบการ ขาดความตอเนื่อง ความไมแนนอนของกิจการอาจเกิดขึ้นไดเสมอ ความรูความสามารถจํากัด ผูบริหารทําหนาที่ดูแลทุกเรื่องที่สําคัญเชน การเงิน การผลิต การตลาด ความสามารถในการกูยืมเงินมีขีดจํากัด ธนาคาร บริษัทเงินทุน ผูใหสินเชื่อไมนิยมใหบริการกูยืมเนื่องจากมี ความเสี่ยงสูง และกิจการเติบโตชากวาธุรกิจอื่น ลูกจางขาดโอกาสกาวหนา เพราะผูบริหารจะจัดการทุกอยางลูกนองจึงขาดโอกาสพัฒนาตัวเอง
2. หางหุน สวน คือ สัญญาซึ่งบุคคลตั้งแต 2 คนขึ้นไปตกลงกันเพื่อกระทํากิจการรวมกันดวยประสงค จะแบงผลกําไรอันพึงไดแกกิจการ ที่ทํานั้น หางหุนสวนมี 2 ชนิดคือ 2.1 หางหุนสวนสามัญ หมายถึง หางหุนสวนประเภทที่ผูเปนหุนสวนทุกคนตองรับผิดชอบรวมกัน หุนสวนประเภทนี้จะ จดทะเบียนหรือไมก็ได 2.2 หางหุนสวนจํากัด หมายถึง หางหุนสวนที่มีผูเปนหุนสวนจํากัดความรับผิดชอบเพียงไมเกินมูลคาหุนที ่คางชําระ
Professional Practices
33
INT 470
การจัดตั้งหางหุนสวน ในการจัดตั้งหางหุนสวนจะตองมีสัญญาหรือขอตกลงระหวางผูเปนหุนสวนที่รวมลงทุนลงแรง ดําเนินกิจการ ในสัญญาหรือขอตกลงควรมีสิ่งสําคัญดังตอไปนี้ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
ชื่อหางหุนสวน ขอความแสดงวาเปนหางหุนสวนจํากัด วัตถุประสงคของหางหุนสวน ที่ตั้งสํานักงานใหญ หรือสาขา ชื่อที่อยูกับทั้งอาชีพของผูเปนหุนสวนทุกคน ชื่อ หุนสวนผูจัดการ ถามีการแตงตั้งใหเปนผูจัดการเพียงบางคน ถามีขอจํากัดอํานาจของหุนสวนผูจัดการก็ใหลงไวดวย ตราสําคัญของหางหุนสวน
การเลิกหางหุนสวน หางหุนสวนจะเลิกไดก็ตอเมื่อผูเปนหุนสวนคนหนึ่งคนใดเสียชีวิต หรือลาออก เลิกโดย ยินยอมพรอมใจกัน ขอดี 1. 2. 3. 4.
5.
6.
กอตั้งงาย และคาใชจายต่ํา ความสามารถในการหาทุน มีหุนสวนตั้งแต 2 คนขึ้นไป การกูยืมเงินระดมทุนทําไดสะดวก ผลกําไรของกิจการ การแบงปนผลกําไรจะเปนการกระตุนใหหนส ุ วนทุกคนประกอบกิจการใหประสบผลสําเร็จ ความตั้งใจสวนตัว ผูเปนหุนสวนสามัญจะใหความสนใจอยางจริงจังในการดําเนินธุรกิจเพราะทุกคนตอง รับผิดชอบในกรณีที่เกิดผลขาดทุน การรวมความสามารถและความรู การรวมความสามารถและความรูที่เสริมกันจะทําใหธุรกิจขยายตัวอยาง รวดเร็วและสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในดานตาง ๆไดอยางดียิ่ง จากหุนสวน ซึ่งนอยกวาธุรกิจแบบบริษัทจํากัด
ขอเสีย 1. 2. 3.
4.
หนี้สินไมจํากัดจํานวน กรณีขาดทุนสุทธิ ขาดความตอเนื่อง ถาหางตองเลิกกิจการ ปญหาความขัดแยง เนื่องจากการเปนหุน สวนกัน กอใหเกิดปญหาความขัดแยง อันนําไปสูความไมไววางใจ และเลิกกิจการในที่สุด เปนการลงทุนจม การนําเงินมาลงทุนเปนเรื่องงาย แตการถอนทุนเปนเรื่องยาก เพราะติดอยูที่สัญญาในเรื่อง การลงทุน
Professional Practices
34
INT 470
3. บริษัท จํากัด แบงเปน 2 ประเภท คือ บริษัทเอกชน หมายถึง บริษัทจํากัดซึ่งจัดตั้งขึ้นตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชยบัญญัติวา "อันบริษัทจํากัดนั้น คือ การที่บุคคลตั้งแต 7 คนขึ้นไปมาเขาชื่อกันและกระทําการอยางอื่นตามบทบัญญัติแหงประมวลกฎหมาย โดยผูเปน หุนสวนจะรับผิดชอบเพียงไมเกินมูลคาหุนที่ตนถือครอง " 1.
การจัดตั้งบริษัท มีขั้น ตอนดังนี้ 1.
มีคณะผูกอตั้ง ซึ่งแสดงวัตถุป ระสงคและรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดตั้ง มีรายละเอียดดังนี้
2.
3.
4. 5.
ชื่อบริษัทและที่ตั้งสํานักงาน วัตถุประสงคของบริษัท ถอยคําแสดงวาผูถือหุนมีความรับผิดชอบจํากัด จํานวนทุนเรือนหุน แบงเปนมูลคาหุนละเทาใด (ไมต่ํากวา 5 บาท) ชื่อสํานักงาน ลายมือชื่อบรรดาผูกอการ และจํานวนหุน
จัดใหผูเขาชื่อหุนครบจํานวนหุนทั้งหมดตามที่จดทะเบียน ระบุไวจําหนายไมนอยกวารอยละ 50 ของจํานวน หุนทั้งหมด ประชุมจัดตั้งบริษัท เพื่อตกลงเรื่องตาง ๆ เกี่ยวกับ ระเบียบขอบังคับ ของบริษัท รวมทั้งการใหสัตยาแกบรรดาผู ถือหุน รวมทั้งเลือกตั้งคณะกรรมการและกําหนดบทบาทหนาที่ แตงตั้งคณะกรรมการ รับมอบการทั้งปวงจากผูเริ่มกอตั้งบริษัท คณะกรรมการดําเนินการเรียกหุน มาชําระ ครั้งแรกไมนอยกวารอยละ 25 โดยใหธนาคารเปนผูดําเนินการ
การประกอบการแบบบริษัทจํากัด มีหุนทุน 2 ประเภท คือ 1. 2.
หุนสามัญ มีสิทธิในการบริหารกิจการ หุนบุริมสิทธิ สิทธิในการออกเสียงในที่ประชุม รับ ผิดชอบจํากัด รับสวนแบงกําไรขาดทุนกอนหุนสามัญ หุน บุริมสิทธิ มี 3 ชนิด หุนบุริมสิทธิชนิดสะสม หมายถึง ถาปใดมีผลกําไรไมพอจายเงินปนผลของผูถือหุนบุริมสิทธิ์ชนิดนี้จะ ถูกสะสมตอไปในปถัดไป หุนบุริมสิทธิชนิดไมสะสม หมายถึง ถาปใดมีผลกําไรไมพอจายเงินปนผลใหยกเลิกการจายเงินปนผล สําหรับ ผูถือหุนบุริมสิทธิชนิดนี้ หุนบุริมสิทธิชนิดรวมรับ หมายถึง ถาปใดมีผลกําไรพอหลังจากที่ผูถือหุนบุริมสิทธิไดรับ เงินปนผลตาม อัตราที่กําหนดในใบหุนแลว ยังมีสิทธิรวมรับ เงินปนผลกับ ผูถือหุนสามัญอีก
ขอดี 1.
จํากัดความรับผิดชอบในหนี้สิน
Professional Practices
35
INT 470
2. 3. 4. 5.
เพิ่มทุนไดงาย ไดผูบริหารที่มีความสามารถ เปลี่ยนมือไดงาย มีอายุการดําเนินงานยืนยาว
ขอเสีย 1. 2. 3.
4.
การกอตั้งยุงยาก การปฏิบัติตามขอบังคับกฎหมายมักกอใหเกิดการควบคุมกิจการ เสียภาษีซ้ําซอน บริษัทจะตองเสียภาษีปละ 2 ครั้ง คือจากผลกําไร และจากการที่ผูถือหุนตองจายภาษีเงินได สวนบุคคลสําหรับเงินปนผลที่ไดรับ เก็บความลับ ไมได บริษัทตองรายงานงบเงินตอบุคคลภายนอก
ธุรกิจขนาดยอม ธุรกิจขนาดยอม เปนการดําเนินธุรกิจของบุคคล หรือกลุมคนที่อาศัยความคิด แรงงาน ทุนและเวลาในการ ดําเนินงานเกี่ยวกับ การผลิต การซื้อ - ขาย การใหบริการ เพื่อหวังผลกําไร และในขณะเดียวกันก็มีการเสียงภัย ตอการ ขาดทุนดวย ลักษณะเฉพาะของธุรกิจขนาดยอม ธุรกิจมีคนงานนอยกวา 500 คน ถา มีการจดทะเบียน ซื้อเครื่องจักร อุป กรณตาง ๆ ต่ํากวา 200 ลานบาท ถาเปนการคาสงมีเงินลงทุนต่ํากวา 60 ลานบาท ประเภทของธุรกิจขนาดยอม มี 5 ประเภท 1. 2. 3.
4. 5.
ธุรกิจการผลิต เชน การเกษตร รานอาหาร โรงงาน ศิลปหัตถกรรม ธุรกิจคาสง เชน การคาสงอะไหล การคาสงเวชภัณฑ เหลา เบียร ธุรกิจคาปลีก เชน รานคาปลีกสายเดียว (จําหนายสินคาหลายอยางในรานเดียว) รานคาเฉพาะอยาง รานคา เบ็ดเตล็ด รานสรรพสินคา รานสรรพาหาร รานจําหนายสินคาสะดวกซื้อ ธุรกิจบริการ เชน ธนาคาร หอพัก โรงพยาบาล รถประจําทาง สวนสนุก สํานักงานออกแบบฯ ธุรกิจเหมืองแร เชน บอเพชร พลอย อัญมณี ถานหิน น้ํามันดิบ แรเหล็ก สังกะสี
ขอดี 1. 2. 3. 4. 5.
มีความเปนอิสระในการบริหารงานอยางเต็มที่ เพราะเจาของเปนผูตัดสินใจ ไมมีปญหาในเรื่องการแบงผลประโยชน จัดตั้งงาย สามารถควบคุมกิจการได การติดตอสื่อสารทําไดสะดวก
Professional Practices
36
INT 470
ขอเสีย 1. 2. 3. 4. 5.
ขาดแคลนเงินทุนในการประกอบการ ผูบ ริหารธุรกิจขนาดยอมยังขาดประสบการณ การจางแรงงานที่มนี ักศึกษาภาพอาจถูกแขงขันกับ ธุรกิจขนาดใหญ ขาดขอมูลที่จํานํามาใชในการวางแผน ธุรกิจขนาดยอมไมเปนที่รูจักของคนทั่วไป
ขอควรรูในการจดทะเบียนเพื่อประกอบธุรกิจ หนังสือบริคณหสนธิ หมายถึง หนังสือที่แสดงวัตถุป ระสงคในการจัดตั้งบริษัทและรวมกันลงชื่อไมนอยกวา 7 คน (ผูเริ่มกอการ) มีรายละเอียดดังนี้ 1. 2. 3. 4. 5. 6.
ชื่อบริษัทจะตองมีคําวา "จํากัด" ไวทายชื่อนี้ดวยเสมอไป สํานักงานของบริษัทซึ่งจดทะเบียนจะตองอยู ณ ที่ใดในพระราชอาณาเขต วัตถุประสงคทั้งหลายของบริษัท คําแสดงวาความรับผิดชอบของผูถือหุนจะมีจํากัด จํานวนทุนเรือนหุนแบงออกเปนหุนมีมูลคากําหนดหุนละเทาไร ชื่อสํานักงานและลายมือชื่อของบรรดาผูเริ่มกอการทั้งจํานวนหุนทีซ่ ื้อไวแตละคน
การจดทะเบียนหนังสือบริคณหสนธิในเขตกรุงเทพมหานคร ใหยื่นขอจดทะเบียน ณ สํานักทะเบียนหุนสวน บริษัท กรมทะเบียนการคา กระทรวงพาณิชย สวนภูมิภาคจะตองจดทะเบียน ณ หอทะเบียน หุนสวน บริษัท ณ สํานักงาน พาณิชยจังหวัด การตั้งชื่อบริษัทจํากัดนั้น ตองมีคําวา "บริษัท" ไวหนาชื่อและ "จํากัด" ตอทายชื่อยกเวน ธนาคารพาณิชยใหใชคํา วา "ธนาคาร" แทนคําวาบริษัท
สถาบันทางธุรกิจ ความหมายของสถาบันทางธุรกิจ สถาบันทางธุรกิจ หมายถึง องคกรที่ดําเนินธุรกิจที่จะเอื้ออํานวยประโยชนตอธุรกิจดวยกันอยางสอดคลอง ประเภทของสถาบันทางธุรกิจ สถาบันทางการเงิน ไดแก ธุรกิจธนาคาร หมายถึง ธุรกิจที่มีหนาที่รับฝากและใหกูยืมเงิน แบงได 3 ประเภทคือ
Professional Practices
37
INT 470
ธนาคารกลางหรือธนาคารแหงประเทศไทย เปนธนาคารที่ทําหนาที่เกี่ยวกับ ระบบการเงินของประเทศ บุคคลโดยทั่วไปไมมีสิทธิเขาไปเกี่ยวของหรือใชบริการได ธนาคารพาณิชย เปนธนาคารที่มีความสัมพันธเกี่ยวของกับบุคคลมากที่สุดเปนแหลงเงินฝากหรือกูที่ สําคัญที่สุดของประชาชน และธุรกิจในประเทศ ธนาคารเฉพาะ มีอยู 3 ธนาคาร คือธนาคารออมสิน ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร และธนาคารอาคารสงเคราะห เปนธนาคารที่รัฐตั้งขึ้นเพื่อใหความชวยเหลือประชาชนในดานตาง ๆ 1.1.2 ธุรกิจบริษัทคาหลักทรัพยและบริษัทเงินทุนหลักทรัพย หมายถึง การประกอบธุรกิจเปนเงินทุนและ หลักทรัพย จะตองทําในรูปของบริษัทจํากัด และตองไดรับอนุญาตจากรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลัง กระทําโดยการ ออกตราสารเครดิตในสัญญาใชเงิน เพื่อกูยืมเงินจากประชาชนไปใชในกิจการบริษัทหรือนําไปกูยืมตอ แตอยูในวงเงิน จํากัด การดําเนินงานของธุรกิจแบงออกเปน 3 ประเภทคือ ธุรกิจเงินทุน คือ ธุรกิจการจัดหาซึ่งที่มาของเงินทุนและใชเงินซึ่งจัดหามานั้นไปประกอบกิจการอยาง ใดอยางหนึ่ง ธุรกิจหลักทรัพย คือ การซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนตราสารแสดงสิทธิในหนี้หรือทรัพยสิน หรือการ กระทําหนาที่เปนตัวแทนนายหนาแนะนําเกี่ยวกับการลงทุนในตราสาร ธุรกิจเครดิตฟองซิเอร คือ ธุรกิจที่ประกอบกิจการใหกูยืมเงินโดยวิธีการรับ จํานอง รับซื้อ อสังหาริมทรัพยตามสัญญาขายฝาก 1.1.3 ธุรกิจประกันภัย หมายถึง ธุรกิจที่ทําหนาที่แบงเบาภัยที่จะเกิดขึ้นกับ การดําเนินชีวิตประจําวัน หรือในการดําเนินธุรกิจ ซึ่ง อาจจะเกิดความเสียหายกับ ทรัพยสินหรือชีวิต ธุรกิจดังกลาวจะชวยเฉลี่ยความเสียหายที่จะเกิดจากภัยนั้นใหเบาบางลง ไป โดยผูเอาประกันจะตองเสียคาเบี้ยประกันในการใหบริการ 1.2 สถาบันอื่นที่เกี่ยวของ ไดแก ธุรกิจการขนสง การขนสงหมายถึง การนําสิ่งของ มนุษยหรือสัตว จากที่หนึ่งไปยังจุดหมายปลายทางอีกแหงหนึ่ง ตองมี เครื่องอุปกรณในการขนสง เชน รถยนต รถไป หรือเครื่องบิน หรือสายทอทางใดทางหนึ่ง การขนสงเปนปจจัยขั้นพื้นฐานอยางหนึ่งที่เปนรากฐานสําคัญในการพัฒนาประเทศในทางเศรษฐกิจ และเปน กิจกรรมสาธารณะอยางหนึ่งในชีวิตประจําวันของชุมชนและธุรกิจ
Professional Practices
38
INT 470
บทที่
5
ธุรกิจออกแบบตกแตงภายใน ปจจุบ ันธุรกิจออกแบบภายในมีการเจริญเติบโตตามการพัฒนาของอุสาหกรรมและเทคโนโลยี่ ที่มีความ ซับ ซอนในราบละเอียดมากขึ้น เกี่ยวกับชีวิตและความปลอดภัยของมนุษยมากขึน้ และมีผลตอสภาพแวดลอมตาม ธรรมชาติมากขึ้น มีบ ริษัทและสํานักงานออกแบบภายในมากขึน้ มีการแขงขันกันมากขึ้น สิ่งเหลานี้จึงตองมีกรอบการ ควบคุมออกมาเปนรูปแบบของกฎหมายและระเบียบหลักการ จรรยาบรรณตางๆในการประกอบธุรกิจออกแบบภายใน งานเพื่อประโยชนสูงสุดของการประกอบธุรกิจออกแบบภายในตอสังคม ธุรกิจออกแบบภายในงานเมื่อแกป ญหาความงามและสถาปตยกรรมเพื่อเสริมสรางการตกแตงภายในที่อยู อาศัยพาณิชยกรรมหรืออุตสาหกรรม ออกแบบตกแตงภายในเปนเขตใหญที่มีดานอื่น ๆ ของการตกแตงภายในที่จัดการ เชนตกแตง, ตําแหนงที่ถูกตองของบทความรักษาสมดุลระหวางรูปแบบสีโดยใชเฟอรนิเจอรขวา โดยไมคํานึงถึงสไตลที่ ไดรับ การยอมรับสําหรับหองพักก็ควรจะเห็นไดวาการออกแบบเสร็จสมบูรณแลว นักออกแบบบางคนมักจะทําตาม รูปแบบตามลักษณะระยะเวลาเชนเดียวกับ ศิลปะระหวางประเทศอินเดียและสไตลวิคตอเรีย การออกแบบอยางสมบูรณ ขึ้นอยูกับความตองการของลูกคา แตละคนควรมีความยืดหยุนในรูป แบบของตัวเอง ของตกแตงที่ใชในขณะที่การ ออกแบบจะถูกเลือกโดยทําใหรสชาติของผูอยูอาศัยในใจความรูสึกของการตกแตงภายในการออกแบบและการตกแตงมา อยางเปนธรรมชาติใหกับผูที่มีแงคิดทางศิลปะของจิตใจ พวกเขามีความคิดสรางสรรคและนวัตกรรมในรูปแบบของตัวเอง เพียงเพื่อประโยชนของเฉพาะดานบางคนการออกแบบการศึกษาในระดับ การสําเร็จการศึกษา; การตัดสินใจในเวลา ตอมาในชีวิตของพวกเขาที่จะไลตามมันเปนอาชีพ มันเปนชัดวิชาชีพเติบ โตที่มีศักยภาพในการเติบ โตมากในปตอ ๆ ออกแบบและตกแตงมีมากขึ้นเปนระบบและเปนมืออาชีพในการทํางานของพวกเขาพวกเขารูจักกันและรายละเอียดของ ขอมูลนี้ทุก โดยเนนที่การออกแบบของหองสามัญที่อาศัยอยูบริเวณหองพักและหองนอน ที่อยูอาศัยและพาณิชย มีสองประเภทคือตลาดสําหรับ การออกแบบตกแตงภายในมี ที่อยูอาศัยการออกแบบ ตกแตงภายในเนนการวางแผนและ / หรือการระบุของวัสดุตกแตงภายในและผลิตภัณฑที่ใชในหอพักเอกชน ในแงของ ขอบเขตและปริมาณงานตามสัญญางานที่อยูอาศัยมักจะมีขนาดเล็ก แตมีอัตรากําไรที่สูงขึ้นโดยเฉพาะถาคุณมีการตลาด ผลิตภัณฑที่จะใชในการออกแบบหองพัก งานพาณิชยในทางกลับกัน แตก็มักจะอยูในขอบเขตที่ใหญกวามาก แตการ เสนอราคาที่มักจะมาพรอมกับการทําสัญญาสามารถกดลงของอัตรากําไรของคุณ การออกแบบเชิงพาณิชยครอบคลุม หลากหลายรูปแบบพิเศษเชนบันเทิง (เชนภาพยนตร, ละคร, วิดีโอ, สวนสนุก, คลับ, ละครและโรงละครดนตรี); สิ่ง
Professional Practices INT 470
39
อํานวยความสะดวกการจัดการ (เชนยายสํานักงานหรือขยาย) รัฐบาล / สถาบัน (เชนสถานที่ราชการสถานทูต , พิพิธ ภัณฑ) , การดูแลสุขภาพ (โรงพยาบาลเชนพยาบาลบานสิ่งอํานวยความสะดวกการดูแลระยะยาว) การวางแผนการ จําหนายหรือจัดเก็บ (รานเชนหางสรรพสินคาหางสรรพสินคาศูนยการคาปลีก) การโรงแรมและรานอาหาร (เชนคลับ ประเทศ, โรงแรม, เรือลองเรือ) และสํานักงาน
แผนผัง 3 ตัวอยางผังองคกร ของสํานักงานออกแบบงานสถาปตยกรรม
คาใชจายเริ่มตน ธุรกิจออกแบบตกแตงภายในจําเปนตองใชเครื่องใชสํานักงานและอุป กรณพื้นฐานเชนคอมพิวเตอรโทรศัพทและ โทรสาร นอกเหนือจากการประมวลผลคํามาตรฐานและซอฟแวรกระดาษคํานวณการลงทุนในซอฟตแวร AutoCAD เพื่อนําเสนอมืออาชีพมากขึ้นมองหาโซลูชั่นการออกแบบใหกับลูกคาดวยความสมจริงแบบสามมิติ โปรแกรม AutoCAD สามารถคาใชจาย 60,000 บาท ถึง 300,000 บาท นอกจากนี้คุณยังจําเปนตองซื้อหนังสือของกลุม ตัวอยางซึ่งเปนเสนเลือดของธุรกิจออกแบบ ผูผลิตของวอลลเปเปอรสีและพรมตัวอยางการคิด ซึ่งนักศึกษาสามารถเชิย เซลลจากบริษัทผูผลิตนําตัวอยางวัสดุมาใหที่สํานักงานของเราไวเลือกออกแบบ แตละผลิตภัณฑตางๆที่แสดงในทุก ประเภทของการออกแบบและสี ลองเจรจากับตัวแทนขายของที่พวกเขาสามารถใหบ างสวนของหนังสือเหลานี้ตัวอยางได ฟรีโดยเฉพาะอยางยิ่งหากพวกเขาเห็นศักยภาพทีน่ ักศึกษาสามารถขายผลิตภัณฑของตนขณะที่คุณกําลังตัวอยาง ระมัดระวังของ บริษัท ที่จะกําหนดใหนักศึกษาตองซื้อตัวอยางไวลวงหนาเปนประจําทุกเดือน ถึงแมนักศึกษาจะไม ตองการมัน สมมติฐาน คือการที่นักศึกษาทํางานกันเพื่อใหทุกกลุมตัวอยางที่ไมไดใช และ บริษัท วอลลเปเปอรผาขนาด ใหญโดยเฉพาะอยางยิ่งสําหรับ การปฏิบัตินี้ฉาวโฉ
Professional Practices
40
INT 470
ลักษณะของนักออกแบบภายใน พันธกรณี 1.1. พันธกรณีตอสาธารณะ นักออกแบบภายในและมัณฑนากรอาจเสนอบริการขอบงตนตอบุคคลใดๆ ไดโดยการคิดคาตอบแทน คาธรรมเนียมเงินเดือน คาลิขสิทธิ์ตามมาตรฐานที่ยอมรับกันทั่วไป ในฐานะที่เปนตัวแทน ที่ปรึกษาผู แนะนําหรือผูชวย ทั้งนี้นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองผดุงไวซึ่งนักศึกษาธรรมแหงวิชาชีพอาง เครงครัด 1.1.2 นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองปฏิบ ัติหนาที่ทางวิชาชีพของตนดวยความสามารถ และจะตอง สนองตอผลประโยชนของลูกคาของตนและสาธารณะอยางถูกตอง 1.1.3 นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองไมโฆษณาตนเอง หรือยอมใหผูอื่นใชชื่อตนหรือผลงานของตนใน เชิงยกยอง โออวดชักจูงใหหลงผิด เวนแตจะเปนเพียงการเผยแพรดานวิชาการหรือเพื่อแสดงชื่อวุฒิ ตําแหนงที่อยูหรือสํานักงานของนักออกแบบภายในและมัณฑนากรเทานั้น รวมทั้งไมป ระกาศรับ รองสินคา ใดๆ ที่เกี่ยวของกับ งานวิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป 1.1.4 นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองปฏิบ ัตต ิ ามกฎหมายวาดวยการออกใบอนุญาตประกอบวิชาชีพที่ ใชบังคับการประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปของประเทศ และจะตองเครารพธรรม เนียมและมาตรฐานที่กําหนดโดยองคการหรือสมาคมวิชาชีพสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปของ ทองถิ่นนั้นๆ 1.2. พันธกรณีตอลูกคา 1.2.1 นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะตองใหบริการทางวิชาชีพอยางมีน ักศึกษาภาพพรอมทั้งเปนตัวแทน ทางดานวิชาการ คุมครองผลประโยชนใหแกลูกคา และสิทธิ์ทั้งปวงของบุคคลตางๆ ซึ่งมีในสัญญาใหนัก ออกแบบภายในและมัณฑนากรจัดการคําแนะนํา และคําวินิจฉัยของนักออกแบบภายในและมัณฑนากร จะตองมีเหตุผลและเทีย่ งธรรม 1.2.2 การติดตอของนักออกแบบภายในและมัณฑนากร ไมวาดวยวาจา หรือเปนหนังสือหรือเปนภาพ ตองมี ความแนนอน ชัดเจน 1.2.3 นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองไมรับคาตอบแทนใดๆ ไมวาจะเปนผลประโยชนทางการเงิน หรือ ในทางสวนตัว เนื่องในการบริการวิชาชีพของตน จากบุคคลอื่นนอกเหนือจากลูกคาหรือนายจางนั้นๆ 1.2.4 นักออกแบบภายในและมัณฑนากรจะตองไมแสวงหาหรือตกลงรับทํางานโดยรับคาตอบแทนที่ต่ํากวา ความเหมาะสมตามนักศึกษาคาของงานที่ตนตกลงจะทําใหกับลูกคา จนเปนเหตุใหตนไมสามารถจะ ใหบริการเต็มความรับ ผิดชอบที่มีตอลูกคาของตนและตอสาธารณะ 1.1.1
1.3.
พันธกรณีตอวิชาชีพ
1.3.1
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองไมกระทําการใดๆ ในลักษณะที่เปนความเสียหายตอผลประโยชน ที่ดีที่สุดของวิชาชีพ และความรวมทํางานเพื่อสงเสริมผลประโยชนขององคกรวิชาชีพของตน
Professional Practices
41
INT 470
1.3.2
1.3.3
1.3.4
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองไมประทุษรายหรือพยายามประทุษรางไมวาโดยรูหรือโดยเห็นผิด หรือโดยเจตนารายตอชื่อเสียง โอกาสอันดี หรือวิธีปฏิบัติในทางวิชาชีพของนักออกแบบภายในและ มัณฑนากรอื่น นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองไมพยายามแกงแยงงานจากนักออกแบบภายในและมัณฑนากรอื่น ภายหลังที่ลูกคาไดตกลงวาจางนักออกแบบภายในและมัณฑนากรอื่นนั้นเปนที่แนนอนแลวนักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรตองไมเสนอตัวเขารับงานจนกวาจะไดแจงเปนลายลักษณอักษรใหนักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรอื่นนั้นทราบความจริง และไดรับการบอกเลาจากเจาของวาไดเลิกจางนักออกแบบ ภายในและมัณฑนากรอื่นนั้นแลว นักออกแบบภายในและมัณฑนากรไมพึงเสนอบริการของตนในการประกอบแขงขันที่ไมยุติธรรม หรือไม ไดรับการรับรองจากสมาคมฯ
พันธกรณีตอวิชาชีพที่เกี่ยวของ
1.4.
นักออกแบบภายในและมัณฑนากรตองยินดีอุทิศเวลาความสามารถ กําลังกาย กําลังทรัพยรวมกิจกรรรมตางๆ เพื่อสนับสนุนความยุติธรรม การเผยแพรแลกเปลี่ยนความรู ตลอดจนการยอมรับ และใหการสนับสนุนสงเสริม ผลประโยชนในการประกอบวิชาชีพออกแบบและวิชาชีพที่เกี่ยวของ บุคลิกภาพของนักธุรกิจ หมายถึงลักษณะทาทาง หนาตา การแตงกาย และการวางตัวซึ่งนักธุรกิจควรจะทําใหเกิดความศรัทธาและ นาเชื่อถือ ในขณะเดียวกันควรจะมีความเฉลียวฉลาดและไหวพริบ ในการดําเนินธุรกิจซึ่งบุคลิกภาพของนักธุรกิจที่ควรมี ไดแก 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
การแตงกายที่สุภาพ สะอาดตา มีอัธยาศัย ยิ้มแยม แจมใส มีความเชื่อมั่นในตนเอง เปนผูมีไหวพริบดี เปนผูฟงและผูพ ูดที่ดี เปนผูมองการณไกล มีความอดทน
จรรยาบรรณของนักธุรกิจ จรรยาบรรณ
(Ethics)
ไมใชกฎหมายแตเปนขอที่ควรปฏิบ ัติสําหรับอาชีพใดอาชีพหนึ่งเชนแพทย ไมควรเปดเผย
ความลับของคนไข เพราะผิดจรรยาแพทย เปนตน สําหรับการประกอบธุรกิจ ก็เชนกัน ผูประกอบธุ รกิจควรที่จะแสดง ความรับ ผิดชอบตอสังคมที่เขาอาศัยอยู เชน 1.
การใหสิ่งที่ดีตอสังคม การผลิตสิ่งของที่ดีมนี ักศึกษาภาพใหกับสังคม การไมป ลอมปนสินคา ความพรอมที่จะ รับผิดชอบตอผลที่เกิดจากการใชสินคาที่ผลิตออกไป การเลือกใชวัตถุดิบที่ไมมีอันตรายในการผลิตสินคา
Professional Practices
42
INT 470
2.
3.
4.
5.
6.
ปฏิบัติตามกฎหมาย เชน กฎหมายแรงงาน ลดการเอารัดเอาเปรียบคนงาน ควรจายคาจางการทํางานและ สวัสดิการในดานการบริโภค การปฏิบัติตามกฎหมาย วาดวยการคุมครองผูบริโภคอยางเครงครัด สรางงานที่มีการจางแรงงานสูง เชน งานกอสราง งานการเกษตร งานใหบริการตาง ๆ งานเหลานี้ในแงธุรกิจ อาจใหผลตอบแทนไมสูงนัก แตเปนการชวยสังคมไมใหมีการวางงานการกําหนดราคาสินคา ไมควรกําหนดสูง ไปเพื่อหวังกําไร แตควรพิจารณาถึงความเหมาะสม การไมฉวยโอกาสขึ้นราคาสินคาในขณะที่เกิดภัยตาง ๆ ปองกันสภาพแวดลอมเปนพิษ เปนปญหาที่สําคัญมากที่สุด ในทางธุรกิจอุตสาหกรรมก็คือสิ่งแวดลอมเปนพิษ หรือเกิดมลภาวะอากาศเปนพิษ น้ําเสีย ของเสียที่ทับ ถมบนพื้นดินสภาพแวดลอมที่ดี ผูประกอบธุรกิจตอง คํานึงถึงสิ่งตาง ๆ โดยจัดระบบการจํากัดและปองกันใหเหมาะสม ใหความสนับสนุนการศึกษา ธุรกิจจะตองใหการชวยเหลือและสนับสนุนการศึกษาทั้งสถาบันการศึกษาของรัฐ และเอกชน อาจทําไดโดยการใหทุนการศึกษา กูยืมเงิน การฝกงานดูงานของนักศึกษา เชิญผูเชี่ยวชาญไป บรรยายใหนักศึกษาฟง ใหบ ริการดานสุขภาพอนามัยและนันทนาการ ควรชวยเหลือกิจการตาง ๆ และใหบริการดานตาง ๆ ของสังคม เชน ลูกเสือชาวบาน การกุศล กิจกรรมตาง ๆ
ความรับผิดชอบตอสังคมซึ่งตองปฏิบ ัติดังกลาวขางตนแลว ผูป ระกอบการทางธุรกิจ จะตองมีนักศึกษาธรรม มี ความยุติธรรม ผลิตสินคาและบริการที่มนี ักศึกษาภาพ ซื่อสัตยสุจริต ไมเอารัดเอาเปรียบสังคมอันเปนสวนรวมอีกดวย อุดมการณของนักธุรกิจ อุดมการณซึ่งนักธุรกิจพึงมี ไดแก 1. 2. 3. 4. 5.
6.
6
หมั่นประกอบการดี และประพฤติเปนคนดี ตองมีความรับผิดชอบตอสังคม โดยปฏิบัติใหสอดคลองกับ ประโยชนของคนทั่วไป ตองมีความรับผิดชอบตอหนาที่ ดํารงไวซงึ่ ชื่อเสียงและยึดถือปฏิบ ัติขอบังคับของสมาคมการจัดการธุรกิจแหงประเทศไทย ละเวนการใชอํานาจหนาที่เพื่อผลประโยชนสวนตัว แตตองปฏิบัติใหบ รรลุวัตถุป ระสงคของกิจการ โดยคํานึง ขอปฏิบัติของการจัดการที่ดี ละเวนการปฏิบัติที่มีอคติตอบุคคลอื่น ตองตระหนักถึงศักดิ์ศรีความเสมอภาคของกลุมและบุคคล
จริยธรรมนักธุรกิจในการประกอบธุรกิจ มาตรฐานการผลิตสินคา และบริการเพื่อตอบแทนตามนักศึกษาคาของการลงทุน โดยเปนธรรมตอทุกฝาย กลาวคือ ทั้งเจาของกิจการ ผูบริหาร ผูรวมงาน ผูบริโภค ผูรับบริการ รัฐบาล สังคม ซึ่งมีความสัมพันธในเชิงเศรษฐกิจ รวมกัน จริยธรรมธุรกิจไมไดหมายความเฉพาะความชอบธรรมเทานั้น แตยังหมายถึงกลไกในการจัดองคประกอบอื่น ๆ เชน คน ทรัพยากร ทุน เทคโนโลยี สังคม ฯลฯ ทั้งนี้เพื่อประสิทธิผลสูงสุดของธุรกิจ ดังนั้นหนาที่อันแทจริงของธุรกิจก็คอื การจัดหา สินคาและบริการในราคาและนักศึกษาภาพที่สังคมตองการ
Professional Practices INT 470
43
อยางมีประสิทธิภาพ โดยมีแรงจูงใจจากกําไรในการทําหนาที่ดังกลาว หนาที่ของธุรกิจจะควบคูไปกับ ความคาดหวังของ สังคมตอระบบธุรกิจ
6. จรรยา หมายถึง หลักความประพฤติที่ควรประพฤติ เชน ความเมตตากรุณา การตอนรับยินดี รูจักเสียสละ เปนตน
มรรยาท หมายถึง ขนบธรรมเนียมประเพณีที่สามารถถือเปนขอปฏิบัติที่ดีงาม
Professional Practices
44
INT 470
บทที่
6
กฎหมายและพระราชบัญญัตคิ วบคุมอาคารและสิ่งกอสราง ที่เกี่ยวกับงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ในงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ซึ่งเปนวิชาชีพที่กฎหมายควบคุมตามพระราชบัญญัติสถาปนิกป 2545 ซึ่งในการทํางานออกแบบนั้นยังตองเกี่ยวพัน กับกฎหมาย,พระราชบัญญัติ กฎกระทรวงตางๆอีกหลายฉบับ ซึ่ง สถาปนิกนักออกแบบภายใน ตองออกแบบและคํานึงถึงภายใตกรอบระเบียบของทางราชการตางอยางรอบคอบรัดกุม เพราะจะมีผลตอชีวิตทรัพยสินของมนุษยและสิ่งแวดลอมอยางมาก ซึ่งมีสวนเกี่ยวเนื่องอยูหลายฉบับออกแบบงาน สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปที่ตองศึกษาอางอิงดังนี้
กฎหมายที่เกี่ยวของกับงานออกแบบภายในและการกอสราง พรบ.ควบคุมอาคาร 2522 พรบ.ผังเมือง พรบ.อนุรักษพลังงาน 2535 - 2538หรือ พรบ.อนุรักษพลังงาน พรบ.อาคารชุด พรบ. สภาสถาปนิก ปว.286 กฎกระทรวง พ.ศ. 2498 หรือ กฎกระทรวง ฉบับ 33 กฎกระทรวง ฉบับที่ 39 กฎกระทรวง พ.ศ. 2538 (พรบ. อนุรักษพลังงาน) ขอบัญญัติ กทม. เรื่อง อาคาร จอดรถยนต พ.ศ. 2521 ขอบัญญัติ กทม. พ.ศ. 2522 หรือ ขอบัญญัติ กทม.ประกาศ กทม. ขอกําหนดเกี่ยวกับการจัดสรร
พระราชบัญญัติและกฎหมายหลายฉบับที่เกี่ยวของกับงาน สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปนั้น นัก ออกแบบภายในจําเปนตองใชวิจารณญาณอยางพิถีพิถันรอบคอบรัดกุม ที่จะตรวจสอบและวิเคราะหปญหาในการ ออกแบบอยางมาก ซึ่งพอจะสรุป ในสวนที่งานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป ที่พบเจอและเกี่ยวของดวยออกมา เปนเรื่องๆโดยยอพอสังเขปใหนักศึกษาไดนําไปประยุกตใชดังนี้
Professional Practices INT 470
45
บทเริ่มตนแหงความหมายของคํา โดยทั่วไปเวลาเราพูดคําวา "หองแถว" เราก็มักจะ คิดถึง รานคา อาคาร พาณิชย ที่สราง ติดๆกัน ริมถนน แตความจริงแลว ตามกฎหมาย มิไดหยุดเพียงเทานั้น กฎหมาย มีศัพท หลายตัว ที่ตอง เขาใจ เปนพื้นฐาน กอนก็คอื คําวา "หองแถว, ตึกแถว, บานแถว, บานแฝด" ดังนี้ครับ หองแถว หมายถึงอาคารที่ สรางดวยไมหรือวัสดุที่ไมทนไฟ สรางติดๆกันเปนแถวยาวๆ แลวก็แบงออก เปนคูหา ตั้งแต 2 คูหา เปนตนไป (กฎ 55 ขอ 1) ตึกแถว เหมือนกับหองแถวทุกอยาง แตสรางดวย วัสดุทนไฟ เปนสวนใหญ (กฎ 55 ขอ 1) บานแฝด บางคน ก็เรียกเปน ภาษาฝรั่ง วา Duplex House หมายถึง หองแถว หรือ ตึกแถว ที่สรางติดกันแค 2 หลัง ที่สําคัญ ก็คือ ตอง ใชเปน ที่อยู อาศัย และ ตอง มีพื้นที่ ดานขาง สวนที่ไมติดกัน โดยกําหนด อีกวาจะตองมี ทางเขาออก ของ แตละ ยูนิต แยกจากกัน ไมกําหนด จํานวน ชั้น วามีเพียง 3 ชั้น อยาง ทาวนเฮาส (กฎ 55 ขอ 1) อาคารพาณิชย คืออาคารที่ใชเพื่อ ประโยชนทาง พาณิชยกรรม, บริการธุรกิจ หรือ อุตสาหกรรม แลวก็ ให รวมถึง อาคาร ที่กอสราง หางจาก ถนนสาธารณะไมเกิน 2 0 เมตร ซึ่ง "อาจ" ใชเพื่อประโยชนในการ พาณิชยได(ตรงคํา วา "อาจ" นี่แหละ ครับ ที่จะเปน ปญหา เวลาตองไปเจออสูรกายในคราบของเจาหนาที่ทองถิ่น ) ดังนั้น.... หากตึกแถว ของ ทาน ที่จะให ประโยชน ขางตน ก็จะ ตอง ไปดู ขอกําหนด เกี่ยวกับ อาคารพาณิชย และ อุตสาหกรรม ดวยนะครับ (กฎ 55 ขอ 1) ดาดฟา หมายถึง พื้นที่ สวนบนสุดของ อาคาร ที่ไมมี หลังคา ปกคลุม และบุคคลสามารถเขาไปใชสอยได (ซึ่ง จะตางกับ Flat Roof ที่เปนแคหลังคา ที่ไมใช สอยโดยทั่วไป) ซึ่ง ดาดฟานี้ ถาไปสราง ใกลๆ กับที่ดินบุคคลอื่น (จะ กลาวรายละเอียดตอไปภายหลัง) จะตองมีผนังทึบสูงไมนอยกวา 1. 8 0 เมตร โดยรอบ และ นับ เปน สวน ของ อาคาร อีก ดวย (กฎ 55 ขอ 1 และขอ 5 0) ที่วาง หมายถึง พื้นที่ ที่ไมมีอะไร มาคลุม อีกแลว (เปนอากาศโลง ไปจนถึงเมฆ) ที่วางนี้อยากจะ เอาไปทําอะไร ก็ ไดแต หาม กอสราง อาคาร หรือ สวนของ อาคาร ที่สูงเกินกวา 1. 2 0 เมตร จะเอาไปทํา ที่จอดรถ บอน้ํา เลี้ยงยุง บอน้ํา ใช (จะลึก ทะลุไปถึง ประเทศ สหรัฐอเมริกา ก็ตามใจ) สระวายน้ํา ที่พักขยะ บอพัก น้ําเสีย หรือ อะไรก็ตามใจ อยาเขาใจ ผิด เกี่ยว กับ ที่วาง รอบอาคารสูง และ อาคาร ขนาดใหญพิเศษ 6. 0 0 เมตร วาจะทํา บอน้ําบอทาได เพราะ วาในนั้น เขาไมแค บอกวาเปน ที่วาง เทานั้น เขา บอกตอไป รวมความวา "ที่วาง ที่ รถดับเพลิง สามารถ วิ่ง ได โดยสะดวก" ตรงนี้จึง เปนที่วาง ที่เปน หลุม เปน บอไมได เพราะ รถดับ เพลิง เขาวิ่ง ไมสะดวก นะครับ (กฎ 3 3 ขอ 1, กฎ 5 0 ขอ 4 และ กฎ 55 ขอ 1) ความสูงของอาคาร ปญหา อยูที่ การวัดความสูง ของ อาคาร ในกรณีที่ มีการ กําหนด เรื่อง ความสูง วัดความ สูง ของ อาคาร กันที่ ระยะ จากระดับถนน หรือ ระดับ พื้นที่ กอสราง ขึ้นไปถึง สวน ของ อาคาร ที่สูงสุด สํารับ อาคาร ทรง จั่ว หรือ ปนหยา ใหวัดถึง ยอดผนัง ของ ชั้นสูงสุด (กฎ 5 5 ขอ 4 4) กวาง-ยาว-พื้นที่ ที่นอยที่สุดและยาวที่สุดของหองแถวตึกแถว กําหนดใหตองมีขนาดความกวาง (ตั้งฉาก)ไม นอยกวา 4. 0 0 เมตร ยาวหรือลึกก็หามนอยกวา 4. 0 0 เมตร แตจะ ลึกมากๆ ก็ไมไดกําหนด ใหลึกที่สุดไดไมเกิน 2 4. 0 0 เมตร และ ตอง มี พื้นที่ ชั้นลาง แตละ หอง (คูหา) ไมนอยกวา 3 0 ตารางเมตร ถาจะใหสรุป ความงายๆก็คือ ตอไป หองแถว ที่มี ขนาดเล็ก ที่สุด จะตอง มีขนาด ไมนอ ย กวา 4. 0 0x 7. 5 0 เมตร เพราะ มีการ กําหนด พื้นที่ชั้นลาง เอาไว ดวย (กฎ 5 5 ขอ 2) หองแถวลึกๆจะตองมี Open Court 11 % ของพื้นชั้นลาง เพื่อใหมีการ ถายเทอากาศ ที่ดี (แตถาปองกัน เพลิงไหม ไมดี ก็จะ กลายเปน ปลองเมรุเผาศพ) หลวงทานบอกวาถาตึกแถวหองแถวที่มีความลึกมากกวา 1 6. 0 0 เมตร
Professional Practices INT 470
46
จะตอง มีที่วาง ปราศจาก สิ่ง ปกคลุมที่ ระยะ ความลึกที่ 1 2. 0 0-๑ 6. 0 0 เมตร เปน Open Court ขนาดพื้นที่ ไม นอยกวา 1 0% ของพื้นที่ ชั้นลาง และ Open Court นี้จะเปน รูปทรงอะไรก็ไดครับ (กฎ 5 5 ขอ 2 วรรค 2) ความสูงของพื้นชั้นลางและกันสาดของหองแถวริมถนน แตเดิมกฎหมายก็เคย มีกําหนดไว เรื่องนี้ เหมือนกันวา พื้นชั้นลาง ของ หองแถวจะตองสูงกวาทางเทาสาธารณะไมนอยกวา 0.๑ 0 เมตร และ จะตองมี กันสาด สูง กวา ทางเทา ที่ระยะ 3. 2 5 เมตร (ที่กําหนด ไว เชนนี้ก็เพื่อ ใหกันสาด มีระดับเทาๆกันทุกหอง และ สามารถ กันแดด กัน ฝนให กับ ประชาชน เดินเทาทั่วไปได) แตกฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 ออกมาใหมดูแปลกๆ เพราะกําหนดวาพื้นชั้นลางจะตองสูงกวาทางเทาที่ 0.๑ 0 เมตร หรือ 0. 2 5 เมตร จาก ระดับ กึ่งกลางถนน พอดิบพอดี หามขาดหามเกิน (ตอนกอสรางคงจะยุงนาดู เพราะใคร จะทราบ วาหองไหนจะปูพื้นหินแกรนิตหนาๆ หรือ หองไหนจะปูกระเบื้องยางบางๆ) คนทํา shop drawing ระวังตัว หนอยก็แลว กัน แลวถาสรางตึกแถวยังไมมีคนซื้อจะไปทราบไดอยางไรวาคนซื้อ (หรือผูออกแบบ ตกแตงภายใน) จะปูพื้นดวยอะไร .... โอย ! ยุงจริงๆ แตก็ตองทํากันไป ...เฮอ ! (กฎ 5 5 ขอ 2 วรรค 3) สวนกันสาดนั้นทานแทนที่จะบอกใหมีระยะที่เทาๆกันใหหมด เพื่อคนจนๆเดินถนนไมมีรถเบนซขี่ จะได ไมเปยก ฝน หรือ ตากแดด หัวแดง ทาน ก็กําหนดเสียใหมวา ใหมีความสูง ของกันสาด "ไมนอยกวา 3. 2 5 เมตร" ใครจะทํากัน สาดสูงที่ 1 0. 0 0 เมตร ก็ตามใจไมวากัน จะกันแดดกันฝนใหคนถนนเดินกันไดหรือเปลา ก็ชาง(หัว)คนเดินถนนไป ไม เกี่ยวกับ คนออก กฎหมาย (กฎ 5 5 ขอ 4 3) แตไมเหมือนกันนัก ในสวนของความกวาง และ ความลึก นั้น เหมือนกัน คือ ตอง ไมนอยกวา 4. 0 0 เมตร และ ลึกไมเกิน 2 4 เมตร เหมือนกัน แต ขนาด พื้นที่ ของ ทาวนเฮาส เล็กกวา เพราะ กําหนดไวเพียง 2 4 ตรม. (ของหองแถวตึกแถวบอกไวที่ 3 0 ตรม.) ทําใหขนาด ของ ทาวนเฮาส ที่เล็กที่สุด ก็คือ 4. 0 0 x 6. 0 0 เมตร (ตึกแถว 4. 0 0 x 7. 5 0 เมตร) การออกแบบ เพื่อ การอยูอาศัย และ การพาณิชย จึง แตกตางกัน (กฎ 5 5 ขอ 3) ทาวนเฮาสลึกๆก็ตองมี Open Court แตโตกวาตึกแถว เพราะของตึกแถวธรรมดากําหนดไววา ถาหอง ยาวๆ เกินกวา 1 6 เมตร จะตองมี open court ในคูหาพื้นที่ไมนอยกวา 1 0% ของพื้นที่ชั้นลาง แตหากเราเอาตึกแถว นั้น มาอยูอาศัยกลายเปนทาวนเฮาส ขนาดของ open court จะตองโตขึ้นเปน 2 0% ของพื้นที่ชั้นลาง (อยาลืมวาพื้นที่ ชั้นลางของทาวนเฮาสจะตองมีพื้นที่ไมนอยกวา 2 4 ตารางเมตร ตามที่กลาวไปแลวดวยนะ) และขอย้ําวา open court นี้จะตองเปน "ที่วาง" ที่เปดโลงทะลุเมฆ เลย จะมีหลังคาคุมแดดคุมฝนไมไดเด็ดขาด หากกลัววาแดด -ฝนจะเขาบาน คราวนี้ก็จะตองแกปญหาทางดานการ design กันเองละครับ (กฎ 5 5 ขอ 3) ตึกแถว ทาวนเฮาส ตอนนี้ หามทํา เปนแถวยาวๆ เปน ขบวนรถไฟ กฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 ที่ออกมา ใหม การ หาม กอสรางหรือใช สอยพื้นที่ เวนวาง ระหวางแถว และ มีการกําหนด อื่นๆ อีก ไมนอย ที่เราจะตอง เริ่ม ปรับเปลี่ยน ความเคยชินที่เราใชมาตลอดหลายสิบ ป หัน มาดู กฎหมายใหม กันแลว กอนที่จะออกแบบ ศึกษา ความเปน ไปไดใน การลงทุน หรือ กอนที่จะ ขออนุญาตกอสราง (แลวโดนเจาหนาที่ ทานตีกลับ มา) ครับ อยาทําตึกแถว ทาวนเฮาสติดกันเกินกวา 1 0 หอง แตเดิมกําหนดไววาหามสรางเกินกวา 2 0 หอง (คูหา) ติดตอกัน แตตอนนี้ กฎหมาย ทานกําหนดไววา ไมใหเกินกวาแค 1 0 หองแลวนะครับ 1 0 หองนะครับ หามเกินนะครับ (กฎ 5 5 ขอ 4) อยาทําตึกแถว ทาวนเฮาสติดกันแลวมีความยาวเกินกวา 4 0 เมตร แตเดิมนั้นกฎหมายบางฉบับได กําหนดไววา หามสรางหองแถวหรือทาวนเฮาส ติดตอกัน เกินแลว วัดความยาว ไดเกิน กวา 8 0 เมตร แตตอนนี้ กฎหมายใหมกําหนดไวแค 4 0 เมตรแลว นะครับ โดย ไม คํานึงวา ขนาดความกวางของตึกแถวแตละคูหา จะเปน ขนาด
Professional Practices INT 470
47
เทาไหร เชนถา เราจะสราง ทาวนเฮาส หนากวาง แตละ คูหา 8. 0 0 เมตร เราก็สรางไดแค 5 หอง ติดตอกันเทานั้น หาก ทาวนเฮาส หนากวาง 6. 0 0 เมตร ก็สราง ไดแค 6 หองเทานั้น เพราะถาสราง 7 หองก็จะยาว รวมกัน = 4 2 เมตร ก็ เกิน กวา 4 0 เมตร ก็เปน อันวา ผิดกฎหมาย สรางไมไดครับ (กฎ 5 5 ขอ 4) สรางตึกแถวถาหางกันไมถึง 4 เมตร เขาถือวาเปนตึกแถว แถวเดียวกัน ในอดีตนั้นหลายคน เคย เลี่ยง กฎหมายในพื้นที่ที่หามสรางตึกแถว (เชนพื้นที่สีเขียว ตาม พระราชบัญญัติ การผังเมือง เปนตน) ก็เลี่ยงโดยการ สราง ตึกแถว ที่แตละคูหาแยกโครงสรางออกจากกัน และ ให หางกัน นอยๆๆๆๆ (บางแหงหางกันแค 1 0 ซม. เทานั้น) แตตอนนี้ กฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 ได ออกมา ปองกัน ศรีธนชัย เลี่ยงบาลี ตีความ กฎหมาย แลว ครับ โดย บอกไว ชัดเจน วา "การ วัด ความยาว แถว ของ ตึกแถว ทาวนเฮาส จะวัด ระยะ จาก จุดศูนยกลาง ของ เสาสุดทาย ไมวา จะเปนเจาของ เดียวกัน หรือไม หรือ จะใช โครงสราง เดียวกัน หรือ แยกออกจากกัน ก็ตาม (กฎ 5 5 ขอ 4) ขอย้ําอีกครั้งวา แมจะแยกโครงสรางกัน แตหางกันไมถึง 4. 0 0 เมตรก็เปนตึกแถว ตรงนี้เปนกฎหมาย จริงๆนะครับ เพราะทานบอกไวชัดเจนจริงๆนะครับ วา "หองแถวหรือตึกแถวที่สรางติดตอกันไมถึง 1 0 คูหา หรือมีความ ยาวรวมกันไมถึง 4 0 เมตร แตมีชองวางระหวางแถวดานขางของหองแถวหรือตึกแถวนั้นกวางนอยกวา 4. 0 0 เมตร ไมใหถือวาชองวางนั้นเปนที่วาง ....แตใหถือวาหองแถวหรือตึกแถวนั้นสรางตอเนื่องเปนแถวเดียวกัน" (กฎ 5 5 ขอ 3 4 วรรค 4 และ ขอ 3 6 วรรค 3) วาดวยเรื่อง "ที่วาง" ของตึกแถว และ ทาวนเฮาส เรื่องที่วางเปนอีกเรื่องหนึ่งที่กฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 อาจจะทําใหคนสับสนได เพราะตามกําหนดของกฎหมาย เดิมนั้น สวนใหญ จะเขาใจวา ที่วาง ของอาคารพักอาศัย จะตองมี ขนาด ไมนอยกวา 3 0% ของขนาดที่ดินที่กอสราง และ อาคารพาณิชย หรือ อาคารที่ไมไดพักอาศัยตองมีที่วาง ไมนอยกวา 1 0% ของขนาดที่ดินที่ใชกอสราง แตกฎกระทรวง 5 5 บอกตาง กันออกไป คือใหมีที่วาง 1 0% หรือ 3 0% ดังกลาวเปนอัตราสวนตาม พื้นที่ชั้นที่ใหญที่สุดของอาคารนั้น ดังนั้น เมื่อคํานวณกลับไปกลับมาดีๆแลวจะพบวา ที่วางตามอัตราสวนของขนาดที่ดิน ไดเปลี่ยนแปลงไปจาก 1 0% เหลือ เพียง 9. 0 9 0 9% และจาก 3 0% จะเหลือเพียง 2 3. 0 7 6 9% เทานั้น จึงเปนเรื่องแปลกที่นาแปลกใจ อีก อยางหนึ่ง ที่ไมทราบวา เปนการ พิมพกฎหมาย ผิดจาก เจตนารมณ หรือเปลา...เมื่อเปนกฎหมายแลวก็ตองใชกันไป (กฎ 5 5 ขอ 3 3) ทาวนเฮาส ตองมีพื้นที่วางมากกวา ตึกแถว เพราะตึกแถว หองแถว อาคาร พาณิชย ที่ไมไดใชเพื่อการ อยู อาศัย จะมีพื้นที่วาง 1 0% ของ พื้นที่ชั้นที่ ใหญที่สุด ของ อาคาร ( 9. 0 9 0 9% ของขนาดที่ดิน) แตถาเปนทาวนเฮาส ที่ เปน อาคาร สําหรับ การพักอาศัย จะตอง มีที่วาง 3 0% ของพื้นที่ชั้นที่โตที่สุดของทาวนเฮาส (หรือ 2 3. 0 7 6 9% ของ ขนาดที่ดิน) นะครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 3 (๑) และ ( 2)) การถอยหางของหองแถวและตึกแถวทางดานหนา ถาดานหนา ไมติดทาง สาธารณะ ก็จะตอง ถอยจาก เขต ที่ดิน 6. 0 0 เมตร ถาแม ติดทาง สาธารณะแลว แตทาง สาธารณะ นั้น กวางนอยกวา 1 0. 0 0 เมตร ก็ตองถอยรนหางวัด จาก กึ่งกลางถนน 6. 0 0 เมตร แต ถาถนนสาธารณะนั้น กวาง 1 0. 0 0- 2 0. 0 0 เมตร ก็ตองถอยรนไมนอยกวา 1 ใน 1 0 ของความกวางถนน และ ถาถนนสาธารณะนั้นกวางใหญเกินกวา 2 0. 0 0 เมตร ก็เวน หางจาก เขตที่ดิน ไมนอยกวา 2. 0 0 เมตร ..... อยาเพิ่งงงๆ นะครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 4 วรรค 1 และ ขอ 4๑ (๑) ( 2) และ ( 3)) วาดวยเรื่อง "ที่วาง" ของตึกแถว และ ทาวนเฮาส การถอยหางของทาวนเฮาสดานหนา ระยะการ ถอยดานหนา ของทาวนเฮาส หรือ บานแถว จะแตกตางกับ ตึกแถว ธรรมดา เหมือนกัน เพราะ กําหนดให มีที่วาง แนนอน ไมวาจะติดถนนหรือไมติดถนน โดยกําหนดไววา จะตอง มี ที่วาง ดานหนา ถอยออก ไปจาก เขตที่ดิน อยางนอย 3. 0 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 3 6)
Professional Practices INT 470
48
การถอยหางจากถนนที่ไมใชทางสาธารณะตามขอ 4๑ ไมมีผลกับทาวนเฮาส บางทานอาจจะดูกฎหมาย เรื่องระยะถอยรนตามกฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 ขอ 4๑ ที่กลาววา ถา ทาวนเฮาสนั้น อยูติดกับ ถนนสาธารณะ ที่มี ความ กวาง นอยกวา 6. 0 0 เมตร ก็จะตองถอยหางออกจากกึงกลางถนนนั้นไมนอยกวา 3. 0 0 เมตร นั้น ไมมีผลในการ ออกแบบกอสราง เพราะ ทาวนเฮาสจะตองถอยจากเขตที่ดินอยูแลว 3. 0 0 เมตร ซึ่งเปน ระยะที่ถอย มากกวา ที่ กําหนด ถอยจาก กึ่งกลาง ถนนอยูแลว (กฎ 5 5 ขอ 4๑ วรรค 1) การถอยหางทาวนเฮาสจากถนนสาธารณะตามขอ 4๑ สวนใหญก็ไมมีผลเหมือนกัน เพราะขอ 4๑ ใน วงเล็บ (๑) ( 2) ( 3) กลาวถึง อาคาร ที่สราง ติดถนนสาธารณะ ขนาด ความกวาง ตางๆ วาจะตองมีระยะถอยรนระยะ ตางๆ (อานเรื่อง การถอยรน ดานหนา ของหองแถว ตึกแถว ตามที่ ไดกลาวไปแลว) ก็ ไมมีผล กับการ ออกแบบ กอสราง ทาวนเฮาส เพราะ ระยะ ดานหนา ที่ ทาวนเฮาส ตองถอย 3. 0 0 เมตรนั้น จะมากกวาระยะที่กําหนดอยูแลว (กฎ 5 5 ขอ 4๑) ยกเวนแตวาถา..... ถนนสาธารณะนั้นมีขนาดความกวางนอยกวา 1 0. 0 0 เมตร และทาวนเฮาส นั้น สูงเกิน กวา 8. 0 0 เมตร ก็จะตองถอยจากกึ่งกลางถนนอยางนอย 6. 0 0 เมตร ซึ่ง ถนนที่ กวาง นอยกวา 6. 0 0 เมตร ก็อาจ จะตอง มีระยะ ถอยมากกวา 3. 0 0 เมตร เชนถนนกวาง เพียง 4. 0 0 เมตร และ จะปลูก ทาวนเฮาส สูงกวา 8. 0 0 เมตร ก็ตอง ถอยรน = 4. 0 0 เมตรจากเขตที่ดิน ( 6. 0 0 เมตร จากกึ่งกลางถนน) เปนตน (กฎ 5 5 ขอ 4๑ (๑)) การถอยที่กลาวไปนั้นไมไดหมายความรวมถึงระยะ Setback ( 1 : 2) เพราะ ความสูงของอาคารและ ความกวาง ของถนนนะครับ เพราะ กฎหมายทานบังคับไวดว ยไมมีการยกเวน และ จะถือวา ระยะไหนที่ถอยรนมากที่สุด เปน ระยะที่เราตองทํา ไมเชนนั้น จะเปน การออกแบบ กอสราง ที่ถูกตอง เพียงบางขอ เทานั้น(ซึ่งจะผิดกฎหมาย) เพราะ กฎหมายแตละขอมีประสงคที่แตกตางกันไปครับ (กฎ 5 5 ขอ 4 4) แตละชุดของตึกแถวและทาวนเฮาส อยาลืมเวน 4 เมตร การ เวน 4 เมตร ที่วานี้ไมไดเปลี่ยนแปลงไปจาก กฎหมายเดิมมากนัก เพราะ กฎหมายเดิมๆ ก็บอกเอาไว แตขอเรียนย้ําอีกครั้งวา ระยะ 4 เมตรนี้ จะ ตองแยก โครงสราง ออกจากกัน ทุกความยาว 4 0 เมตรหรือทุก 1 0 หองของคูหา หากเวน นอยกวานี้ (เชนเวนแค 2 เมตร) หลวงทาน ก็จะ ถือวา ตึกแถว หรือ ทาวนเฮาสนั้น ยังตอ กัน อยู เหมือนเดิม (กฎ 5 5 ขอ 3 4 วรรค 3- 4, ขอ 3 6 วรรค 2- 3) ที่วาง 4 เมตรระหวางแถว ถาเปนหองแถวหามสรางรั้ว แตเปนทาวนเฮาสเปน รั้วได เปนความนาสนใจ ของการเขียนกฎหมายในลักษณะ "นิต ิอักษรศาสตร" ที่ยึดความตามตัวอักษรเปนสําคัญ เพราะตามขอ 3 4 วรรค 4 (กฎกระทรวงฉบับที่ 5 5) กลาววา ตึกแถว หามมีรั้ว ตรงที่ดิน เวนวาง ดานขาง 4 เมตร แต ความในขอ 3 6 วรรค 2 ซึ่ง เปน เรื่อง ของ ทาวนเฮาสไมไดบอกไว ไดเคยถาม ผูรูจาก กรม โยธาธิการ และ กรุงเทพมหานคร ทานเห็น เหมือนกัน วา เปน อยางนั้น จริงๆ จะเปนขาวดีหรือขาวรายไมขอวิจารณ แตเปน ขอที่เรา ตอง ปฏิบัติ ตาม กฎหมายครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 4 และ 3 6) ดานหลังตึกแถวตอนนี้ตองเวนวาง 3 เมตร แตเดิมตามกฎหมายเกาบอกวา ดานหลังของตึกแถว ตองเวน วางอยางนอย 2. 0 0 เมตร แตตอนนี้ กฎหมายใหม บอกไวชัดเจนแลววาหองแถว ไมวาจะมีความสูงกี่ชั้น (แมกระทั่ง เปน หองแถว ชั้นเดียว ก็อยู ในการ บังคับใช ของ กฎหมายนี)้ จะตองเวนที่ดินดานหลังใหเปนที่วาง อยางนอย 3. 0 0 เมตร เสมอ ยกเวนแตวา มีบันได หนีไฟ ดานหลัง ก็ให บันไดหนีไฟนั้นยื่นล้ําที่เวนวางไปได1. 4 0 เมตรครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 4) ดานหลังของทาวนเฮาสเวนที่วางแค 2 เมตรก็พอแลว ในกรณีที่ ตึกแถวที่ เปน ที่พักอาศัย อยางเดียว ซึ่ง ภาษากฎหมาย เรียกวา บานแถว และ ภาษาทั่วไป เรียกวา ทาวนเฮาสนั้น การเวน ที่วาง ก็กําหนดไว เหมือน กฎหมาย
Professional Practices INT 470
49
เดิม คือตองเวนอยางนอย 2. 0 0 เมตรก็พอ (ตางกับ ตึกแถวทั่วไปที่ตองเวน 3. 0 0 เมตร ตามที่ไดกลาว มาแลว) แตหาก ทาวนเฮาสนั้นสูงเกินกวา 9. 0 0 เมตร และ มีชองเปด ก็ตองถอยหางมีพื้นที่วางอยางนอย 3. 0 0 เมตร นะครับ เพราะ กฎหมายทานบอกวา "อยางนอย" 3. 0 0 เมตร หาก ออกแบบ กอสราง ไปตรง กับ ความใน กฎหมาย ขออื่น ก็ตอง ดําเนินการ ตาม กฎหมาย ขออื่นๆ ดวย ครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 6) ตึกแถวที่จะสรางใหม ดานขางจะตองเวน หางจากที่ดินคนอื่นอยางนอย 2 เมตร เปนกฎหมายที่ดูจะ แปลกๆอยูเหมือนกัน เพราะ ทานบอกวา ถา จะสราง ตึกแถว เราจะตอง ถอย ตึกแถว ทางดานขาง ออกจาก ที่ดิน คนอื่น อยางนอย 2. 0 0 เมตร จะ ไปสรางชิด ที่ไมได หรือ แมแต เปน ผนังทึบ ไมมี ชอง เปด ชองแสง ก็ตอง เวน 2. 0 0 เมตร เสมอ (กฎ 5 5 ขอ 3 4 วรรค 5) แตก็มีตึกแถวบางอยางที่สามารถสรางดานขางไดชิดที่คนอื่นเลย คือ.... กฎหมายทานมีรายละเอียด ขอยกเวน เอาไวสําหรับ ตึกแถวที่ "กอสราง ขึ้น ทดแทน อาคารเดิม ที่มีพื้นที่ ไม มากกวา พื้นที่ อาคารเดิม และ มีความสูง ไมเกิน 1 5 เมตร" หาก เปน การ ออกแบบ กอสรางตึกแถว ที่เปน แบบนี้ ก็สราง ชิดติดไดเลย เพราะกฎหมายอาจจะถือวา เปน การ ซอมแซม Renovation ก็ไดครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 4 วรรค 5) ทาวนเฮาสไมเหมือนตึกแถว ดานขางสรางชิดที่ได หากใครมีกฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 ในมือลอง เปดไปที่ขอ 3 4 และขอ 3 6 แลวพิจารณาเปรียบเทียบกัน จะพบวา วรรคสุดทาย (วรรคที่ 5) ของขอ 3 4 นั้น กลาวถึงการถอยรน ดานขางของตึกแถว แตในขอ 3 6 เปนขอที่กลาวถึงทาวนเฮาส (บานแถว) ไมมีปรากฏความ วรรคที่ 5 ใดๆที่กลาวถึงการ ถอยรนดานขางอาคารเลย ดังนั้นเมื่อไปปรึกษากับผูออกกฎหมาย และ ผูควบคุมกฎหมายแลว สรุปวา ทาวนเฮาสสามารถสรางติดชิด ที่ดิน บุคคลอื่นไดเลย แตก็ตองใหเจาของที่ดิน ขาง เคียงลงนาม ยินยอม และ หามมีชองเปด หรือหากสูงเกินกวา 1 5. 0 0 เมตรและเปนผนังทึบก็ตองถอย อยางนอย 0. 5 0 เมตร (ครึ่งเมตร) แตหากมีชองเปดก็ตองถอยรนอยาง กฎหมายขออื่นๆ กําหนดไวครับ (กฎ 5 5 ขอ 3 4, ขอ 3 6, ขอ 5 0) ออกแบบกอสรางบานแฝดใหใชสูตรถอยรน 3-2-2 บานแฝดหรือที่เรียกเปนภาษาฝรั่งวา Duplex House กฎหมายกําหนดใหมีการถอยรน มีท ี่วางไวทั้ง 3 ดานที่ไมติดกับบานอีกยูนิตหนึ่ง โดยจะตองเวนที่วางดาน หนา อยางนอย 3. 0 0 เมตรเวนที่วางดานขางและที่วางดานหลังอยางนอยดานละ 2. 0 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 3 7) ออกแบบกอสรางตึกแถวหรือทาวนเฮาสตรงมุมถนน ตามความในกฎกระทรวง ฉบับที่ 5 5 ได เปลี่ยนแปลง กฎหมาย เกา บางขอ เกี่ยวกับ การกอสรางอาคาร ที่สรางอยูตรง มุมถนนสองสายที่ขนาด ไมเทากันมาตัดกัน ความ บันทึก วา "อาคารหลังเดียวกัน ซึ่งอยูที่มุมถนนสองสายขนาดไมเทากัน ความสูงของอาคาร ณ จุดใดตองไมเกิน 2 เทา ของ ระยะ ราบที่ใกลที่สุดจากจุดนั้นไปตั้งฉากกับ แนวเขต ถนนสาธารณะ ดานตรงขาม ของสายที่กวางกวา และ ความ ยาว ของ อาคาร ตาม แนวถนน สาธารณะ ที่แคบกวาจะตองไมเกิน 6 0 เมตร" (กฎ 5 5 ขอ 4 6) ขอกําหนดภายในทาวนเฮาสและตึกแถว มีขอกําหนดในกฎหมายหลายประการที่กลาวถึงหองหรือพื้นที่ ภายในของอาคารตึกแถวทาวนเฮาส ทั้งกฎหมายที่ออกใหมและกฎหมายเดิมที่บันทึกเอาไวและไมมีการยกเลิกหรือ เปลี่ยนแปลง ขออนุญาตยกมากลาว เพียงบางขอที่คิดวานาสนใจเทานัน้ อันอาจมีดังตอไปนี้ ทางเดินภายในของทาวนเฮาสและตึกแถวกวางกวาเดิม แตเดิมกฎหมายกําหนดขนาดทางเดินในอาคาร ชนิดตางๆนั้นกําหนดไวเพียงบางชนิดของอาคาร แตกฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 มีรายละเอียดเรื่องขนาดของทางเดิน สําหรับ อาคารอยูอาศัยตองกวางอยางนอย 1. 0 0 เมตร และกําหนด อาคารพาณิชยตองมีทางเดินกวางอยางนอย 1. 5 0 เมตร
Professional Practices INT 470
50
ทั้งนี้ถาเปนอาคารอยูอาศัยรวม หอพัก อาคารสํานักงาน อาคารสาธารณะ โรงงาน อาคารพิเศษ ก็ตองมีทางเดินที่ไมแคบ กวา 1. 5 0 เมตรดวย (กฎ 5 5 ขอ 2๑) ขนาดหองนอนตองมีพื้นที่อยางนอย 8. 0 0 ตรม. แตเดิมกฎหมายกําหนดพื้นที่หองนอนไวไมนอยกวา 9. 0 0 ตรม. แตไดกําหนดใหมใหเหลือเพียง 8. 0 0 ตรม.แลว โดยยังไมกําหนดจํานวนคนที่อยูอาศัยวาเปนอยางไร (กฎ 5 5 ขอ 2 ระยะ Floor to Floor ของทาวนเฮาสและตึกแถวจะไมเทากัน แตเดิมกฎหมายเกากําหนดความสูง ระหวาง ชั้นเปน Floor to Ceiling แตตอนนี้กฎหมายกําหนดใหวัดเปน Floor to Floor (ยังไมขอวิจารณวาสมควร หรือไม อยางไร) และระยะ Floor to Floor ของทาวนเฮาสนั้นหลวงกําหนดไววาจะตองไมเตี้ยกวา 2. 6 0 เมตร สวน ตึกแถว หองแถวกําหนดไววา Floor to Floor ของชั้นลางจะตองไมเตี้ยกวา 3. 5 0 เมตร สวนชั้นสองขึ้นไปตองไมเตี้ย กวา 3. 0 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 2 2) ถามีชั้น ลอย ความสูงของชั้นลอยก็วัดตาม Floor to Floor ดวย กฎหมายเดิมจะวัดความสูงจากพื้น ถึงฝาเพดาน แตตอนนี้นับ จากพืน้ ถึงพื้นอีกชั้นหนึ่ง ซึ่งกําหนดไววาจะตองมีความสูงไมนอยกวา 2. 4 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 2 2 วรรค 3) หองน้ําหองสวมในทาวนเฮาสและตึกแถว เปนการวัดความสูงของพื้นถึงฝาเพดาน (Floor to Ceiling) ที่กฎหมาย กําหนดให มีระยะดิ่ง ไมนอยกวา 2. 0 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 2 2 วรรคสุดทาย) ระยะ Floor to Ceiling ตามกฎหมายเกาจะยังใชอยูหรือไม เ พราะวาแตเดิมการวัดความสูงของหอง เรา วัดกัน ที่พื้นถึง ฝาเพดาน แต กฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 กลาวถึงระยะพื้นถึงพื้น ทําใหบางทานอาจมีป ญหาวาจะ บังคับ ทั้งสองอยางหรือไม เทาที่ทราบ แล ะสอบถามผูออกกฎหมายและผูดูแลกฎหมาย ใหยึดถือกฎกระทรวง 5 5 อยางเดียว ขนาดของชองเปดในหองนอน และของตึกแถวทาวนเฮาส มีกฎหมายเดิมเกี่ยวกับขนาดของชองเปด ของหองนอน ของ ทาวนเฮาส และ ตึกแถว ซึ่งไมมีการเปลี่ยนแปลงในกฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 ดังนั้น การบังคับจึงยังมีอยู ครบถวน กฎกระทรวง เมื่อป 2 4 9 8 กลาววา "หองนอนนอนจะตองมีชองเปดประตูหนาตาง ที่เปดออกสูภายนอก ชอง เปดนั้นจะตองมีพื้นที่ไมนอยกวา 1 0% ของพื้นที่หอง" ขอบัญญัติกรุงเทพมหานคร (ใชเฉพาะ ก.ท.ม.) กลาววา "หองแถว ตึกแถว และอาคารพาณิชย (นาจะรวม ทาวนเฮาส อยู ดวยแลว) จะตองมีชองหนาตางหรือประตูที่เปดออกสูภายนอกไมนอยกวา 2 0% ของพื้นที่อาคาร ทุกชั้น" (กฎกระทรวง 2 4 8 9 ขอ 2 7 และ ขอบัญญัติ ก.ท.ม. 2 5 2 2 ขอ 7 7) อยาเปดประตูติดตอจากครัวไฟไปที่หองนอนหรือหองน้ําของทาวนเฮาส มีการกําหนดไวในกฎหมาย หลายแหงตั้งแตเดิม และประตูที่เปดติดตอจากหองครัวนี้ไมกําหนดเพียงอาคารพักอาศัย แตหมายถึงอาคารทุก ประเภท เลย (ขอบัญญัติ ก.ท.ม.ขอ 3 7 และกฎกระทรวง 2 4 9 8 ตาม พรบ.ควบคุมการกอสรางอาคาร ขอ 3 3) ความปลอดภัยและเรื่องของบันไดในตึกแถวและทาวนเฮาส หลังจากป 2 5 3 5 เปนตนมา กฎหมาย เกี่ยวกับความปลอดภัยในการออกแบบกอสรางอาคาร เปนเรื่องจําเปน ตั้งแต กฎกระทรวง ฉบับที่ 3 3 อันวาดวยความ ปลอดภัยของอาคารสูงและอาคารขนาดใหญพิเศษ ดังนั้นเมื่อ พิจารณา ความในกฎกระทรวงฉบับที่ 5 5 และกฎหมาย ใหมตางๆก็จะกลาวถึงความปลอดภัยอยูตลอดเวลา ในสวนที่เกี่ยวของกับอาคารประเภทตึกแถวและทาวนเฮาส(บานแถว) มีสาระบางอยางที่นาสนใจ พอ สรุป เคราๆ เพื่อเปน แนวทาง ในการ เริ่มตน ออกแบบ กอสราง ดังตอไปนี้
Professional Practices INT 470
51
ทาวนเฮาสและตึกแถวสูง 3 ชั้นตองสรางดวยวัสดุถาวรเทานั้น นอกจากกฎหมายจะกําหนดวาหามสราง บานแถวหรือทาวนเฮาสพักอาศัยสูงเกินกวา 3 ชั้นแลวก็ตาม กฎหมายยังระบุดวยอีกวา อาคารใดที่สูงตั้งแต 3 ชั้นขึ้นไป จะตองสรางดวย "วัสดุถาวรที่เปนวัสดุทนไฟ" อีกดวย (กฎ 55 ขอ 1 และขอ 1 5) ผนังของตึกแถวและทาวนเฮาสไมวาจะสรางกี่ชั้น ก็ตองสรางดวยวัสดุทนไฟเสมอ กฎหมายระบุไวชัดเจน เรื่องของผนังทนไฟและวัสดุที่ทําเปนผนังทนไฟไวดังตอไปนี้ "ผนังของตึกแถวหรือบานแถว ตองทําดวยวัสดุ ทนไฟดวย แต ถากอดวยอิฐธรรมดาหรือคอนกรีตไมเสริมเหล็ก ผนังนี้ตองหนาไมนอยกวา 8 เซนติเมตร" (กฎ 55 ขอ 1 6) นอกจากผนัง "ทนไฟ" แลว ทุก 5 คูหาของทาวนเฮาสตึกแถวจะตองเปนผนัง "กันไฟ" อีกดวย เพราะคําวา ผนัง ทนไฟหมายถึงผนังที่ไมเปนเชื้อไฟเทานั้น ไมไดหมายความวาจะเปนผนังที่กันไฟ ไมใหลามจากจุดหนึ่ง ไปยังอีกจุดหนึ่ง ได ดังนั้นกฎหมายจึงระบุลักษณะและตําแหนงของผนังกันไฟของ ทาวนเฮาสตึกแถวไววา "หองแถว ตึกแถว หรือบานแถว ที่สรางติดตอกัน ใหมีผนังกันไฟทุกระยะไมเกิน 5 คูหา ผนังกันไฟตองสราง ตอเนื่องจากพื้นดินถึงระดับ ดาดฟา ที่สราง ดวยวัสดุถาวรที่เปนวัสดุทนไฟ กรณีที่เปนหลังคา สรางดวยวัสดุ ไมทนไฟใหมีผนังกันไฟสูงเหนือหลังคาไมนอยกวา 3 0 เซนติเมตร ตามความลาดของหลังคา" (กฎ 55 ขอ 1 และขอ 1 7) เรื่องของบันไดธรรมดาทัว่ ไปของทาวนเฮาส กฎหมายระบุเรื่องขนาด จํานวนและตําแหนงของบันไดใน ทาวนเฮาสไววา ใหมีความกวางสุทธิไมนอยกวา 8 0 ซม. (กฎหมายระบุเปนความกวาง "สุทธิ" ไมใชกําหนดที่ span นะครับ) ชวงบันไดแตละชวงสูงไมเกิน 3. 0 0 เมตร ลูกตั้งไมเกิน 2 0 ซม. ลูกนอนไมนอยกวา 2 2 ซม. (ไมรวมจมูก บันได) และมีพื้นที่หนาบันไดที่มีความกวางและความยาว ไมนอยกวาความกวางบันได เชน ถาบันไดกวาง1. 0 0 เมตร ก็ ตองมีพื้นที่โลงราบกอนขึ้นบันไดขนาดไมนอยกวา 1. 0 0 x 1. 0 0 เมตร เปนตน (กฎ 5 5 ขอ 2 3) ถาบันไดทาวนเฮาสตองมีความสูงเกินกวา 3. 0 0 เมตร ตองพิจารณาเพิ่ม เพราะกฎหมายระบุไมให ระยะดิ่ง ของบันไดแตละชวงเกินกวา 3. 0 0 เมตร แตหากมีความจําเปนจริงๆที่ตองออกแบบกอสรางที่สูงเกินกวานั้น กฎหมายระบุวาจะตองมี Landing (ชานพักบันได) ทุกระยะ 3. 0 0 เมตร (หรือนอยกวานั้น) ทั้งนี้ชานพักจะตอง มีพื้นที่ กวางxยาว ไมนอยกวาความกวางบันได และเพดานของบันไดจะตองสูงไมนอยกวา 1. 9 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 2 3) ตึกแถวอาคารพาณิชยกําหนดเรื่องบันไดใหปลอดภัยกวาทาวนเฮาสบานแถวตึกแถวทั่วไปจะถือวา เปน อาคารพาณิชยดวย และโดยทั่วไปแลวตึกแถวจะมีขนาดพื้นที่แตละชั้นไมเกินกวา 3 0 0 ตารางเมตร/ชั้น ซึ่งกฎหมายได กําหนดขนาดของบันไดตึกแถวอาคารพาณิชยไววา จะตองมีความกวางของบันไดไมนอยกวา 1. 2 0 เมตร(สุทธิ) ความสูง ของลูกตั้งขั้นบันไดไมเกิน 1 8 ซม. และลูกนอนไมนอ ยกวา 2 5 ซม. (ไมรวมจมูกบันได) และตองมีราวกันตกของบันได ดวย ระยะดิ่งของบันไดตึกแถวอาคารพาณิชยใหสูงไดถึง 4. 0 0 เมตร หากเปนทาวนเฮาสกฎหมายกําหนด ระยะดิ่ง ใหไมเกิน 3. 0 0 เมตร แตตึกแถวกําหนดที่ 4. 0 0 เมตร แตถาหากมีระยะไฟลท(ดิ่ง)เกินกวา 4. 0 0 เมตร ก็ ตองมี ชานพัก (Landing) ทุกระยะ 4. 0 0 เมตร โดยมีเพดานของบันไดสูงโดยตลอดไมนอยกวา 2.๑ 0 เมตร ตางกับ ของ ทาวนเฮาสที่กําหนดเพียง 1. 9 0 เมตรเทานั้น (กฎ 5 5 ขอ 2 4) ชานพักของตึกแถวอาคารพาณิชยกําหนดคลายกับทาวนเฮาส เพราะชานพักบันได หรือพื้นที่โลง กอนจะ ขึ้นบันไดกําหนดใหมีความกวางxยาว ไมนอยกวา ความกวาง ของ บันได แตมีกําหนด เพิ่มเติมวา ถาบันได มีความกวาง เกินกวา 2. 0 0 เมตร ชานพักนั้นอาจมีพื้นที่ขนาดแค 2. 0 0 เมตรก็พอ (กฎ 5 5 ขอ 2 4) บันไดเวียนของทาวนเฮาสและตึกแถวมีความคลายคลึงกัน แตระยะลูกนอนตางกัน ในกรณีที่ ไมเปน บันได ปกติ เปนบันไดที่มีแนวโคงเกินกวา 9 0 องศา จะไมมี ชานพัก บันได ก็ไดถาเปน อาคารทาวนเฮาส ก็ตองมี ความ
Professional Practices INT 470
52
กวาง เฉลี่ย ของลูกนอน ไมนอยกวา 2 2 ซม. ถาเปน ตึกแถว ก็ไมนอยกวา 2 5 ซม. โดยไมรวมระยะ ของ จมูกบันได ทั้ง สองอยาง (กฎ 5 5 ขอ 2 6) ทาวนเฮาสและตึกแถวที่สูงตั้งแต 3 ชั้นและมีดาดฟา จะตองมีบัน ไดหนีไฟ กฎกระทรวง ฉบับที่ 5 5 ได บอกขยายความสวนนี้ไดชัดเจน และ เปนการ แกกฎหมาย ทั่วประเทศ เรื่อง บันไดหนีไฟ ใหคลายกับ ขอบัญญัติ กรุงเทพมหานครเรื่องบันไดหนีไฟ ความวา "อาคารที่ สูงตั้งแต 4 ชั้นขึ้นไป และ สูงไมเกิน 2 3 เมตร หรืออาคารที่ สูง 3 ชั้นและมีดาดฟา เหนือ ชั้นที่สาม ที่มีพื้นที่เกิน 1 6 ตรม. นอกจาก มีบันได ของ อาคารตามปกติแลว ตองมี บันไดหนีไฟที่ ทําดวย วัสดุทนไฟอยางนอย 1 แหง และตองมี ทาง เดิน ไปยัง บันไดหนีไฟนั้น โดยไมมี สิ่งกีดขวาง" (กฎ 5 5 ขอ 2 7) ทาวนเฮาสและตึกแถวที่สูงไมเกิน 4 ชั้น อาจออกแบบ กอสรางบันไดหนีไฟเปน บันไดลิง ก็ได แตตองเปน ลิง ที่มี ความปลอดภัย มาก หนอย บันไดลิง ที่วา เปน บันไดลิง ที่ตองมี ชานพัก ดวยทุกชั้น และมีslope ชันๆก็ได กฎหมาย บอกรายละเอียด ดังนี้ "บันไดหนีไฟ จะตอง มีความลาดชั้น ไมเกินกวา 6 0 องศา เวนแต ตึกแถว และ บานแถว ที่สูงไมเกิน 4 ชั้น ใหมีบันไดหนีไฟ ที่มีความลาดชัน เกินกวา 6 0 องศาได (แปลวา เปน บันไดลิง ตั้งฉาก อยางที่ เรา รูจัก กันก็ได) และตอง มีชานพัก ทุกชั้น " ซึ่งการออกแบบ บันไดลิง ชนิดนี้ ไมเคยชิน เทาไร กับการออกแบบ กอสรางเดิม ของ ประเทศไทย นับ เปน ความนา สนใจ อยางหนึ่ง สําหรับ นักออกแบบ ครับ (กฎ 5 5 ขอ 2 8) พื้นทีห่ นาบัน ไดหนีไฟจะแตกตางจากพื้น ที่หนาบันไดธรรมดานิดหนอย พื้นที่หนาบันไดธรรมดาจะ บอกวา ตองมี ขนาด กวางxยาว ไมนอยกวา ความกวาง บันได ยกเวนแตวา บันได มีขนาดกวาง กวา 2. 0 0 เมตร พื้นที่ หนา บันได ก็มีขนาดแค 2. 0 0 เมตรก็พอ แตในสวน ของบันไดหนีไฟนั้น กฎหมาย กําหนดให พื้นที่ หนาบันได เปนดังนี้ "พื้นที่ หนาบันไดหนีไฟตองกวางไมนอยกวาความกวางบันได และอีกดานหนึ่งกวางไมนอยกวา 1. 5 0 เมตร" แปลวา ถาบันได ขนาด 1. 0 0 เมตร ถาเปน บันได ธรรมดา พื้นที่โลง หนาบันได คือ 1. 0 0x๑. 0 0 เมตร แตถาเปนบันไดหนีไฟ พื้นที่โลง หนาบันได นั้น ตองมี ขนาด อยางนอย 1. 0 0 x 1. 5 0 เมตร (กฎ 5 5 ขอ 2 3 และ ขอ 3 2) บันไดหนีไฟ ภายนอก ตองกวางไมนอยกวา 6 0 ซม. ในสวนของบันไดหนีไฟที่ติดตั้ง อยูภายนอก อาคาร กฎหมาย กําหนด ขนาด และ วัสดุ กอสราง ไวดังนี้ "บันไดหนีไฟ ภายนอกอาคาร ตองมี ความกวางสุทธิ ไมนอยกวา 6 0 ซม. และตองมีผนังสวนที่บ ันไดหนีไฟ พาดผานเปน ผนังทึบ กอสราง ดวย วัสดุถาวร ที่เปน วัสดุทนไฟ" (กฎ 5 5 ขอ 2 9 วรรค 1) ถาบันไดหนีไฟภายนอกอาคารทอดไมถึงพื้นชั้นลาง จะตองออกแบบบันไดพิเศษ เพราะบางครั้งการ ออกแบบ กอสราง บันได หนีไฟ ที่ดานนอก ของอาคาร ผูออกแบบเกรงวานอกจากจะใชเพื่อหนีไฟแลว บันไดนั้น อาจจะ เปนบันไดเชื้อเชิญเหลามิจฉาชีพใหเขามาในตึกดวย ดังนั้น ตามกฎหมายเดิม จึงกําหนดให บันไดนั้นสามารถหยุดไดที่ เหนือระดับ 3. 5 0 เมตร แตกฎหมายใหมบอกวา "บันไดหนีไฟ ถาทอด ไมถึง พื้นชั้นลาง ของ อาคาร ตองมีบันไดโลหะ ที่ สามารถ เลื่อนหรือยืดหรือหยอนลงมา จนถึงพื้นชั้นลางได" จึงนับ เปนการเปลี่ยนแปลง เรื่อง การ ออกแบบ บันไดหนีไฟ ในประเทศไทย ที่นาสนใจอีกอยางหนึ่งเหมือนกัน (ประกาศ ก.ท.ม. 2 5 3๑ และ กฎ 5 5 ขอ 2 9 วรรค 2) ขนาดและการระบายอากาศของบันไดหนีไฟภายในอาคาร บันไดหนีไฟภายนอกอาคารกําหนด ความกวาง สุทธิไวที่ 6 0 ซม. แตขนาด ของ บันได หนีไฟ ภายใน อาคาร กําหนดความกวาง สุทธิ ไวที่ 8 0 ซม. ซึ่งแตกตางกับ กฎหมายเดิม ที่กําหนดใหมีความกวาง span 9 0 ซม. และตองมี เพดานสูง ไมนอยกวา 1. 9 0 เมตร โดยตองมีผนังทึบ ทําดวยวัสดุถาวรทนไฟกั้นโดยรอบ (เวนแต สวนที่เปน ชองระบายอากาศ หรือ ชองหนีไฟ) ทั้งนี้ยังมีการพูดถึง การระบาย อากาศอีกดวย แตขอไมเขารายละเอียด ณ ที่นี้ เนื่องจาก พยายาม เนนเฉพาะ เรื่อง ของ ทาวนเฮาส และ หองแถวเทานั้น (ประกาศ ก.ท.ม. 2 5 3๑, กฎ 3 3 ขอ 2 3, กฎ 5 5 ขอ 3 0)
Professional Practices INT 470
53
ประตูห นีไฟของบันไดหนีไฟ บันไดหนีไฟจะตองกวางสุทธิไมนอยกวา 8 0 ซม. สูงไมนอยกวา 1. 9 0 เมตร ตองผลักออกสูภายนอกเทานั้น ตองมี door closer ที่บังคับทําใหประตูปดอัตโนมัติ หามมีธรณีประตู (กฎ 5 5 ขอ 3๑) ระยะรนจากถนนแคบๆ ขอ 41 วรรค 1 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) อาคารทุกขนาดที่ใกล-ติดทางสาธารณะที่กวางนอยกวา 6 เมตร ตองรนจาก"จุดกลางถนน"อยางนอย 3 เมตร ระยะรนทั่วไป ขอ 41 วรรค 2 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) อาคารที่สูงเกิน 2 ชั้นหรือเกิน 8 เมตร รวมถึงพวกตึกแถว ทาวเฮาส โรงงาน อาคารพาณิชย อาคารสาธารณะ โกดัง ปาย(บานที่สูงไมเกิน 2 ชั้นและเตี้ยกวา 8 เมตรไมเกี่ยว) จะตองมีการถอยรนจากแนวถนนสาธารณะ 3 แบบ แลวแตขนาดถนน (1)ถนนกวางนอยกวา 1 0 เมตร ถอยจากกลางถนนอยางนอย 6 เมตร ( 2)ถนนกวาง 1 0- 2 0 เมตร ถอยอยางนอย 1 ใน 1 0 ของความกวางถนน(จากเขตที่ดิน) ( 3)ถนนกวางกวา 2 0 เมตร ถอยอยางนอย 2 เมตร(จากเขตที่ดิน) ระยะรนจากแหลงน้ํา ขอ 4 2 วรรค 1 และ 2 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) อาคารที่สรางติดแหลงน้ําสาธารณะจะตองมีการถอยรนจากเขตน้ําสาธารณะดังนี้ ถาแหลงน้ํา(คู, คลอง, ลําประโดง, แมน้ํา ฯลฯ)กวางนอยกวา 1 0 เมตร ถอยอยางนอย 3 เมตร ถาแหลงน้ํากวางตั้งแต 1 0 เมตร ใหถอยอยางนอย 6 เมตร ถาเปนแหลงน้ําขนาดใหญเชน บึง ทะเลสาบ ทะเล (เชนกวานพะเยา อาวไทย ฯลฯ)ใหถอยรนอยางนอย 1 2 เมตร(นับที่ระดับน้ําขึ้นปกติสูงสุดประจําวัน) ยกเวน ยกเวน ยกเวน สะพาน เขื่อน รั้ว ทอระบายน้ํา ทาเรือ ปาย อูเรือ คานเรือ หรือที่วางสําหรับจอดรถ ไมตอง รน ระยะ set back ความสูงอาคาร ขอ 4 4 วรรค 1 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) ระยะ set back = 1: 2 ตอนนี้ใชทั่วประเทศแลว การวัดความสูงเพื่อ set-back ขอ 4 4 วรรค 2 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) การวัดความสูงของอาคารนั้น ใหวัดจาก"ระดับ ถนน"หรือ "ระดับพื้นที่กอสราง" ไปถึง "สวนของอาคารที่สูง ที่สุด" แตถาเปนหลังคาจั่วหรือปนหยาใหวัดถึงยอดผนังชั้นสูงสุด กําหนดความสูงของรั้ว ขอ 4 7 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) รั้วหรือกําแพงถาติดกับ ถนนสาธารณะจะสูงไดไมเกิน 3 เมตรจากระดับทางเทาหรือถนนสาธารณะ ยกเวนแต จะตองถอยออกไปมากกวา ความสูงของรั้ว ระยะหางของอาคารในที่ดินเจาของเดียวกัน ขอ 4 8 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) ถาสรางอาคารในที่ดินเจาของเดียวกันจะตองให "พื้นหรือผนัง" ของอาคารหางจากกัน โดยกําหนดตาม ความ สูงของอาคาร อาคารที่สูงไมเกิน 9 เมตร ตองหางกันอยางนอย 4 เมตร อาคารที่สูงเกิน 9 เมตร(แตไมเกิน 2 3 เมตร) หางกันอยางนอย 6 เมตร แตถาอาคาร 2 หลังเชื่อมกัน ก็จะถือวาเปนอาคารเดียวกัน หางกันเทาไรก็ไดแลวแตการ พิจารณาเชิงวิชาชีพ (ผูเขียนตีความเอง และสอบถามผูรูแลว)
Professional Practices INT 470
54
7 การถอยรนขางอาคาร ขอ 50 (กฏกระทรวงฉบับที่ 5 5) อาคารที่เปนผนังทึบถาสูงไมเกิน 1 5 เมตรอาจสรางชิดเขตที่ดินได แตตองไดรับความยินยอมจากเจาของ ที่ดิน ขางเคียง ถาเจาของที่ดินใหขางเคียงไมยินยอมก็ตองถอยจากเขตที่ดินอยางนอย 5 0 เซนติเมตร และหากอาคารสูง เกิน 1 5 เมตร แตไมเกิน 2 3 เมตร ตองถอยจากเขตที่ดินอยางนอย 5 0 เซนติเมตร ถาสูงเกินกวา 2 3 เมตร ก็ตองเวนหางอยางนอย 6 เมตร(กฏกระทรวงฉบับที่ 3 3) เพราะถือวาเปนอาคารสูง ตองมีระยะรนโดยรอบ 6 เมตร และตองเปนทางใหรถดับเพลิงวิ่งไดโดยสะดวก ถาอาคารนั้นไมมีหลังคา แตเปนดาดฟาและจะสรางชิดเขตหรือจะเวน 5 0 เซนติเมตร ดาดฟาจะตองมีกําแพง สูงไมนอยกวา 1. 8 0 เมตร ถามีชองเปด(รวมชองแสง GLASS BLOCK และระเบียง)และอาคารสูงไมเกิน 9 เมตร อาคารจะกี่ชั้นก็ ได ตองถอยรนอยางนอย 2 เมตร แตถาอาคารสูงเกิน 9 เมตร และมีชองเปดก็ตองถอยรนอยางนอย 3 เมตร ถาสูง เกิน 2 3 เมตร ก็ตองเวนอยางนอย 6 เมตร ตามกฏกระทรวงฉบับที่ 3 3
7. กฎกระทรวง ฉบับที่ 55 (พ.ศ. 2543) ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 อาศัยอํานาจตาม
ความในมาตรา 5(3) และมาตรา 8(1) (7) และ (8) แหงพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 อันเปนพระราชบัญญัติ ที่มีบทบัญญัติบางประการเกี่ยวกับการจํากัดสิทธิและ เสรีภาพของบุคคล
Professional Practices
55
INT 470
บทที่
7
สมาคมวิชาชีพและพระราชบัญญัตสิ ถาปนิก ที่เกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพสถาปนิกภายในและมัณฑนากร สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป เปนการศึกษาสถาปตยกรรมที่ผสมผสานเทคนิควิทยาการทั้ง ทางวิทยาศาสตร ศิลปะ และวัฒนธรรม จิตวิทยาเขาดวยกัน เพื่อตอบสนองความตองการในการดํารงชีวิตของมนุษย ใน ดานสภาพแวดลอมทางกายภาพที่อาศัย วัฒนธรรม ความเปนอยูของคนในพื้นที่นั้น สนองตอบในเชิงจิตวิทยา ซึ่ง ผูออกแบบตองเขาใจความตองการในการใชพื้นที่นั้น ๆ อยางลึกซึ้งอันมีผลกับการออกแบบที่ดี และไมดี หรืออาจกลาวได วาเปนศิลปวิทยาการ ในการออกแบบภายในอาคารและสิ่งเกี่ยวเนื่อง เพื่อพัฒนาสภาพแวดลอมทางกายภาพให เหมาะสมในการดํารงชีวิตของมนุษย โดยครอบคลุมตั้งแตระดับมหัพภาค ถึงจุลภาค เชน การวางผังชุมชน การออกแบบ ชุมชน ภูมิสถาปตยกรรม สถาปตยกรรมศาสตรเปนสาขาวิชาที่จะตองเรียนรูเกี่ยวกับสิ่งที่เกี่ยวของกับมนุษยในหลายดาน ไมวาจะเปนเรื่องรูป แบบศิลปะ เรื่องของชุมชน เรื่องของพฤติกรรมมนุษย และเรื่องอื่นที่เกี่ยวของอีกมากมาย ถือเปน ศาสตรที่มีศาสตรอื่นมาเกี่ยวของเปนจํานวนมาก จนยากที่จะสรุปลงไปไดวามี ศาสตรสาขาใดมาเกี่ยวของบาง โดยสากลแลว แบงออกไดเปน 4 สาขาคือ 1. สถาปตยกรรมหลัก (Architecture) 2. ภูม ิสถาปตยกรรม (Landscape Architecture) 3. สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป (Interior Architecture) 4. สถาปตยกรรมผังเมือง (Urban Architecture) สถาปนิกภายในหรือมัณฑนากร คือบุคคลผูเกี่ยวของในการออกแบบ และ วางแผน ในการกอสราง หรือที่เรียกวางานสถาปตยกรรมโดยสถาปนิก จะเปนผูที่เขาใจในมาตรฐานการกอสรางของอาคาร เขาใจถึงหนาที่ใชสอย ของอาคารนั้น รวมถึงวัสดุที่จะนํามาเปนสวนประกอบของสิ่งกอสรางนั้น สถาปนิกจําเปนตองไดรับ การศึกษาทาง สถาปตยกรรมศาสตร และไดรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม ถึงจะสามารถทํางานในวิชาชีพสถาปนิกได ซึ่ง คลายกับการทํางานในสาขาวิชาชีพอื่น หนาที่ของสถาปนิกภายในหรือมัณฑนากรกับ โครงการกอสรางในยุคปจจุบันในรูปแบบที่เกิดขึ้นเปน สวนใหญ สถาปนิกภายในหรือมัณฑนากรจะทําสัญญากับเจาของโครงการ (Owner) โดยรับหนาที่เปนผูใหบริการ วิชาชีพ ใหคําปรึกษาเกี่ยวกับ การกอสราง ผานทางการออกแบบ (Building Design) และการทําแเบบกอสราง (Construction Document) สถาปนิกภายในหรือมัณฑนากรจะมีที่ปรึกษาผูใหคําแนะนําในเรื่องเทคนิคระดับ ซับ ซอนคือ วิศวกร ซึ่งจะเปนผูเชี่ยวชาญในแตละแขนงเกี่ยวกับ การกอสราง โดยทั่วไปสําหรับ โครงการขนาดกลาง วิศวกรเหลานี้จะประกอบดวย วิศวกรโครงสราง (Structural Engineer) วิศวกรโยธา (Civil Engineer) วิศวกรไฟฟา (Electrical Engineer) วิศวกรประปา (Plumbing Engineer) และ วิศวกรเครื่องกล (Mechanical Engineer) นอกจากนี้อาจจะมีที่ป รึกษาอื่น ๆที่สําคัญ เชน ภูม ิ สถาปนิก (Landscape Architect) เปนตน นักวิชาชีพทั้งหมดนี้จะทํางานรวมกันเปนทีม ผานการประสานงานของ
Professional Practices INT 470
56
สถาปนิก ซึ่งเปนผูนําของทีม (Team Leader) และผูติดตอประสานงานระหวางทีม (Coordinator)เพราะที่ปรึกษา อื่นๆ จะไมมีใครเขาใจภาพรวมของโครงการเทาสถาปนิก ดวยสาเหตุของความเขาใจในโครงการที่มากกวาสมาชิกใน ทีมคนอื่นๆ ทําใหสถาปนิกเปนผูที่ติดตอกับ เจาของโดยตรงในการทําโครงการ นักวิชาชีพในทีมคนอื่นๆ ที่ตองการติดตอ กับ เจาของมักจะทําผานสถาปนิก หรือในบางกรณีสถาปนิกจะไมอนุญาตใหสมาชิกในทีมคนอื่นๆ ติดตอกับ เจาของ โดยตรงเลย เพราะจะเปนการเกิดความสับสนในระบบการประสานงานและปฏิบัติการ ถานักวิชาชีพเหลานี้ทําสัญญา การวาจางกับสถาปนิก สถาปนิกจะมีสถานภาพเปนผูนําของทีมออกแบบ (Leader) แตถานักวิชาชีพเหลานี้ทําสัญญา โดยตรงกับเจาของ สถาปนิกจะมีสถานภาพเปนผูประสานงาน (Coordinator) โดยสวนใหญสถาปนิกจะทําสัญญา วาจางกับ นักวิชาชีพเหลานี้เพื่อจะไดเกิดการควบคุมคุณภาพและสั่งการโครงการไดสะดวก แตในบางกรณี สถาปนิก อาจจะตองการหลีกเลี่ยงการทําสัญญากับนักวิชาชีพเหลานี้ โดยเฉพาะถาเปนโครงการที่ใหญเปนพิเศษที่สถาปนิกตองมี ความรับ ผิดชอบสูงมาก อาจเกิดความเสี่ยงตอการรับ ผิดชอบความเสียหาย (Liability)มากจนไมคุมกับ คาบริการวิชาชีพ ที่จะไดรับ สถาปนิกจะแนะนําใหเจาของโครงการทําสัญญาโดยตรงกับนักวิชาชีพเหลานั้น อีกดานหนึ่ง เจาของโครงการ (Owner) จะทําสัญญากับผูรับเหมากอสราง (Contractor) เพื่อใหทํา การกอสราง ตามแบบกอสราง (Construction Documents) และ รายการประกอบแบบ (Specification) ที่ สถาปนิกและทีมผูชวยทั้งหลายไดทําการออกแบบ
ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม ใบประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม หรือเดิม (กอน พ.ร.บ. สภาสถาปนิก 2543) เรียกยอวา ก.ส. เปน เอกสารรับ รองของสถาปนิกในการออกแบบและเซ็นรับรองแบบ ที่รับรองโดยสภาสถาปนิก ในปจจุบ ันมีอยู 4 สาขา ดวยกันไดแกสถาปตยกรรมหลัก สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป สถาปตยกรรมผังเมือง และ ภูมิสถาปตยกรรม ใบประกอบวิชาชีพฯมี 4 ระดับเรียงจากสูงไปต่ํา คือ วุฒิสถาปนิก สามัญ สถาปนิก ภาคีสถาปนิก และ สถาปนิกภาคี พิเศษขอบเขตงานที่ควบคุมในสาขาตางๆ ถูกกําหนดไวโดยในกฎกระทรวง (พ.ศ. 2549)วาดวยการกําหนดวิชาชีพ สถาปตยกรรมควบคุม กฎกระทรวงการกําหนดวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุมนี้ ไดมีการกําหนดใหงานสถาปตยกรรม ควบคุมสาขาตางๆ ทั้ง 4 สาขานั้น ผูดําเนินการงานออกแบบ ใหคําปรึกษา ตรวจสอบ ศึกษาโครงการ บริหารและ อํานวยการกอสราง ตองเปนสถาปนิก(แตละสาขา)ที่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพในระดับ ขั้นตางๆกันไป ตามขอบเขต ของงานตัวอยางงานที่ตองมีสถาปนิกที่มีใบอนุญาต (ตามกฎกระทรวงป 2549[1])ไดแก สาขาสถาปตยกรรมหลัก - งานวางผังที่อาคารที่อยูอาศัย พื้นที่ 150 ตารางเมตร ขึ้นไป, หรืออาคารทาง การเกษตร 400 ตารางเมตรขึ้นไป สาขาสถาปตยกรรมผังเมือง - งานที่มีการบังคับ ใชผังเมืองรวม ผังเมืองเฉพาะ, งานจัดรูปที่ดิน, การจัดสรรที่ดิน , งานอนุรักษศิลปกรรมและสิ่งแวดลอม, งานในพื้นที่เขตเพลิงไหมและเขตภัยพิบัต,ิ นิคมอุตสาหกรรม, กลุม อาคารขนาดใหญ- ใหญพิเศษ อาคารสาธารณะ อาคารสูง อาคารพิเศษพื้นที่รวมกัน 30,000 ตารางเมตรขึ้น ไป สาขาภูมิสถาปตยกรรม - งานในพื้นที่สาธารณะ บริเวณอาคารสาธารณะ, พื้นที่ที่บ ุคคลทั่วไปใชสอยได ตั้งแต 1,000 ตารางเมตร หรือชุมนุม คนได 500 คนขึ้นไป, พื้นที่การจัดสรรทีด ่ ิน (ยกเวนพื้นที่เกษตรกรรม และที่พัก อาศัยสวนบุคคล) สาขาสถาปตยกรรมภายใน และมัณฑนศิลป - พื้นที่ภายในอาคารสาธารณะ 500 ตารางเมตรขึ้นไป
Professional Practices
57
INT 470
จะเห็นไดวาขอบเขตงานที่ตองใชสถาปนิกที่มีใบประกอบอนุญาตวิชาชีพจากกฎกระทรวงฯฉบับลาสุดนั้นยัง เปนไปไดยากในการปฏิบัติ เนื่องจากจํานวนสถาปนิกที่มีใบประกอบวิชาชีพมีไมพอกับ งานที่ตองการควบคุม (จากขอมูล ป 2548-49 นี้ โดยเฉพาะงานสถาปตยกรรมผังเมือง มีผูมีใบประกอบวิชาชีพ 8 คน, งานภูมิสถาปตยกรรม มีภูมิ สถาปนิกที่มีใบอนุญาตเพียง 80 คน เปนตน)ไมมีหนวยงานและบุคคลากรที่ทําการตรวจสอบและดูแลการบังคับ ใช และ หลายๆงานไมจําเปนที่จะตองมีสถาปนิกที่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพก็คงไมทําความเสียหาย หรือในหลายกรณีเปน ขอบเขตของงานที่รัฐมีหนาที่จัดทํา (ตาม พ.ร.บ. หรือกฎหมายอยูแลว) ซึ่งไมจําเปนตองออกใบประกอบวิชาชีพแตอยาง ใด และตามเจตนารมณของการออกกฎกระทรวงนั้นมีวัตถุประสงคในการบังคับใชกับ สถาปนิกนอกระบบราชการเปน สําคัญ ทําใหเกิดการรองเรียนคัดคานเกิดขึ้นจากผูป ระกอบวิชาชีพเอง นักวิชาการ และผูเกี่ยวของ
ภาพที่
11
ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปนิกภายในและมัณฑนากร
.
8
ใบประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม มีลักษณะเหมือนกับใบประกอบวิชาชีพในสาขาอื่น ๆ เชน ใบประกอบ วิชาชีพวิศวกรรม และ ใบประกอบวิชาชีพเวชกรรมของแพทย กลาวคือผูที่ไมมีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพจะไมสามารถ ประกอบวิชาชีพนั้น ๆ ได ถาฝาฝนจะมีโทษตามที่องคกรวิชาชีพแตละองคกรกําหนดไว ในกรณีของสถาปนิกนี้ มี บทลงโทษ ตามที่กําหนดไวใน พ.ร.บ. สถาปนิก (2543)[4] วาจะมีโทษจําคุกไมเกิน 3 ป ปรับไมเกิน60,000 บาท หรือทั้ง จําทั้งปรับ
8. ใหมีขอบังคับสภาสถาปนิกวาดวยการพัฒนาวิชาชีพตอเนื่องของผูประกอบวิชาชีพสถาปต ยกรรมควบคุมเพื่อใชเปน
เงื่อนไขในการตออายุใบอนุญาตทุกระดับ และการเลื่อนระดับเปนสามัญสถาปนิกหรือวุฒิสถาปนิก
Professional Practices INT 470
58
บทสรุป
การออกแบบงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปในปจจุบ ัน นับวามีการพัฒนาควบคูไปกับการ เจริญเติบ โตของเศรษฐกิจ ผูที่ประกอบวิชาชีพมัณฑนากรและนักออกแบบภายในจึงตองมีความรูความสามารถมี ประสบการณเชี่ยวชาญในวิชาชีพ รวมทั้งบริษัท องคกรที่เกี่ยวของกับวิชาชีพมัณฑนศิลปและสถาปตยกรรมภายใน ตางๆ จะตองมีการพัฒนาในดานตางๆ มีระบบการบริหารและการจัดการ มีทรัพยากรมนุษยและบุคลากรที่มีคุณภาพ มีคุณลักษณะทางบุคลิกภาพและคุณธรรม รวมทั้งจิตสํานึกและมโนธรรมในการรับ ผิดชอบตอวิชาชีพ ทั้งทักษะและ จินตนาการในการสรางสรรคงานใหมๆ อีกทั้งยังตองมีเทคโนโลยี่ชวยในการออกแบบและดําเนินงานที่ทันสมัย ดังนั้นการออกแบบงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป อยางในเมืองใหญหรือแหลงทองเทีย่ วตางๆตามที่ ผูออกแบบไดนําเสนอนี้ จะเห็นไดวาจะมีกระบวนการขั้นตอนรายละเอียด รวมทั้งตองอาศัยทีมงานที่เชี่ยวชาญ หลากหลายสาขาวิชาที่มีประสบการณในการทํางานสูงและผูที่เกี่ยวของอีกมากมายที่มิไดนําเสนอไดหมด ไดมีสวน สําคัญทําไหการดําเนินงานของโครงการประสบความความสําเร็จและสามารถออกแบบโครงการไดอยางมีสมบูรณแบบ ในองคประกอบและโจทยปญหาการทํางานอันจํากัด อีกทั้งยังสามารถเชื่อมโยงบริบทโดยรอบไดทั้งยังลงตัว เปนการ สรางปฎิสัมพันธดวยการสัมผัส ระหวาง ผูใชงาน กิจกรรม สถาปตยกรรมและบริบทองคประกอบตางๆที่มคี วามสัมพันธ กันอยางแนบแนนเปนหลักสําคัญของการสรางมิติที่ลึกซึ้งในการออกแบบทางสถาปตยกรรมและมัณฑนศิลป แหงการ สัมผัสที่สามารถตอบสนองทั้งประโยชนใชสอยและความหมายทางดานจิตใจเชิงปรัชญาและเศรษฐศาสตร วัฒนธรรม และประเพณีทองถิ่นของเพชรเม็ดงามแหงทองทะเลบูรพา เมืองตากอากาศมรดกทางธรรมชาติอยางเมืองพัทยา และจากภาวะการณลงทุนในธุรกิจของตลาดอสังหาริมทรัพยในประเทศและทั่วโลก ไมนับ รวมปญหาวิกฤต การเงินและเศรษฐกิจในขณะนี้ที่เกิดจากปญหา Subprime ในประเทศสหรัฐอเมริกากลางป 2551 ในอนาคตหลังจาก โลกผานวิกฤตครั้งใหญครั้งนี้ไปไดแลวจะมีการขยายตัวเพิ่มขึ้นและเริมเขาสูระบบการคาเสรีเต็มรูป แบบในอนาคต อันใกลนี้ รวมทั้งองคประกอบตางๆขององคกรและธุรกิจที่เกี่ยวนี่องที่เอื้ออํานวยตอการประกอบธุรกิจในสาขาวิชาชีพนี้ โดยมุงเนนการจัดการโครงการและออกแบบในกลุม บานพักอาศัยระดับหรู อาคารสํานักงาน โรงแรม รีสอรท ภัตตรา คารและรานอาหาร อาคารพานิชย และศูนยการคา การจัดงานแสดงและนิทรรศการ ฯ ซึ่งในปจจุบ ันวิชาชีพนี้เปนสวน หนึ่งในสาขาสถาปตยกรรมควบคุมตางๆ 4 สาขา ไดแก สาขาสถาปตยกรรมหลัก สาขาสถาปตยกรรมผังเมือง สาขา ภูมิสถาปตยกรรมและสาขาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป โดยไดมีการประกาศยกเลิกพระราชบัญญัติวิชาชีพ สถาปตยกรรม พ.ศ. 2508 และใหใชพระราชบัญญัติวิชาชีพ สถาปนิก พ.ศ. 2543 แทน ซึ่งถาเปนผูออกแบบโดยตรง ในแตละสาขาจําเปนตองจบในสาขาวิชาชีพนั้นๆที่สภาสถาปนิกรับรองหลักสูตรโดยตรง ตองมีใบอนุญาติ ประกอบ
Professional Practices INT 470
59
วิชาชีพในการทํางานออกแบบ รวมทั้งโครงการกอสรางตางๆที่กฏหมายควบคุมและมีพื้นที่ตามที่กฏหมายกําหนดก็ 9 จะตองมีสถาปนิกสาขาวิชาชีพนั้นๆออกแบบดวยเชนกัน เพื่อเพิ่มความสามารถและการแขงขันทางธุรกิจของวิชาชีพมัณฑนศิลปและงานสถาปตยกรรมภายในโดย ภาพรวม และรองรับความตองการของตลาดการทองเที่ยวอสังหาริมทรัพยในอนาคต เนื้อหาในเอกสารการคําสอนนี้ แสดงใหเห็นถึงที่มาที่ไปและกระบวนการออกแบบตลอดจนบริบทตางๆที่เกี่ยวของกับการประกอบวิชาชีพงานสถาปนิก ภายในและมัณฑนากร จะชวยใหนักศึกษาและผูที่ประกอบวิชาชีพงานออกแบบภายในและมัณฑนศิลป มึความรู ความเขาใจในกระบวนการขั้นตอนในการประกอบวิชาชีพ การประกอบธุรกิจเบื้องตน รวมทั้งระบบการบริหารและการ จัดการในรูปการดําเนินงานตางๆตั้งแตเริ่มการออกแบบจนกระทั่งดําเนินการกอสรางจนแลวเสร็จอีกดวย เพื่อ ประโยชนการศึกษาและนักออกแบบสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปตอไป
9. ปจจุบันบังคับใชเฉพาะ งานออกแบบงานสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลปข องหนวยงานของรัฐบาลและ
วิสาหกิจเทานั้น ในอนาคตจะออกเปนพระรากฤษฎีกาเริ่มบังคับใชทุกประเภททั่วราชอาณาจักร ที่ตองสถาปนิกภายใน หรือมัณฑนากร ที่มใี บอนุญาตวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุม
Professional Practices
60
INT 470
บรรณานุกรม 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
เอกสารหลักการประกอบวิชาชีพงานสถาปตยกรรม สมาคมมัณฑนากรแหงประเทศไทย ป 2552 กฎหมายที่เกี่ยวของกับ การกอสรางอวยชัย สุภาพจน 2541 การบริหารงานงานกอสราง ; พนม ภัยหนาย 2539 เทคนิคการควบคุมงานกอสราง ; ณรงค กระจางยศ 2546 การบริหารสํานักงานสมัยใหม ; รศ.ศิริวรรณ เสรีรัตน การบริหารงานบุคคล ; อาจารย ดํารงศักดิ์ ชัยสนิท 2538 Architect's Professional Practice Manual by James R. Franklin McGraw-Hill Professional Publishing ; 2008 Project Management for Building Designers and Owners by Howard G. Project Management for small Birnberg ; 1999 Contracts and the Legal Environment for Engineers and Architects by Joseph T. Bockrath McGraw-Hill Higher Education 1994 Project Management for the Design Professional : A Handbook for Architects, Engineers, and Interior Designers by David Burstein, Frank Stasiowski ; 1982 Managing Brainpower : Organizing, Measuring Performance and Selling in Architecture, Engineering, and Construction Management Companies by Chuck Thomsen ; 1989